De lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via ... - Ecent
De lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via ... - Ecent
De lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via ... - Ecent
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
16<br />
kwalitatief <strong>hoog</strong>waardig <strong>vakon<strong>de</strong>rwijs</strong> realise<br />
ren <strong>in</strong> een <strong>klas</strong> waar<strong>in</strong> veel taalverschillen<br />
bestaan. Daarom is het startpunt van taalgericht<br />
<strong>vakon<strong>de</strong>rwijs</strong> het expliciteren van <strong>de</strong><br />
taalaspecten van het <strong>vakon<strong>de</strong>rwijs</strong>. Zon<strong>de</strong>r<br />
dat houvast en richtpunt zou <strong>de</strong> didactiek<br />
wel eens kunnen vervallen tot het ‘opleuken’<br />
en verlevendigen van lessen, maar zon<strong>de</strong>r<br />
het oogmerk leerl<strong>in</strong>gen zich vakleerstof talig<br />
eigen te <strong>lat</strong>en maken.<br />
Bij het <strong>voor</strong>beeld uit <strong>de</strong> <strong>in</strong>leid<strong>in</strong>g kunnen we<br />
dat verhel<strong>de</strong>ren. <strong>De</strong> biologieleraar bespreekt<br />
het beweg<strong>in</strong>gsapparaat van <strong>de</strong> mens. Tegelijk<br />
met het leren kijken naar een organisme en<br />
het na<strong>de</strong>nken over beweg<strong>in</strong>g en stevigheid,<br />
komt er veel Ne<strong>de</strong>rlands langs. Zowel vaktaal<br />
(skelet, pezen, aanhecht<strong>in</strong>gspunt, …) als<br />
algemene schooltaal (verb<strong>in</strong><strong>de</strong>n-verbon<strong>de</strong>n,<br />
on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len, functies) en alledaagse woor<strong>de</strong>n<br />
passeren <strong>de</strong> revue. <strong>De</strong> belangrijkste vaktaalbegrippen<br />
hebben leraren meestal wel <strong>in</strong> het<br />
vizier als woor<strong>de</strong>n waaraan ze aandacht<br />
moeten beste<strong>de</strong>n. In taalgericht <strong>vakon<strong>de</strong>rwijs</strong><br />
is het belangrijk die doelen ook <strong>in</strong> an<strong>de</strong>re<br />
opzichten talig te benoemen: <strong>via</strong> re<strong>de</strong>ner<strong>in</strong>gen,<br />
verban<strong>de</strong>n tussen begrippen en uit te<br />
voeren taaltaken.<br />
Vo o r b e e l d 2: Algemene schooltaal <strong>in</strong> een les biologie<br />
• Re<strong>de</strong>ner<strong>in</strong>gen:<br />
- Als een pees afscheurt, …<br />
- Wanneer <strong>de</strong> biceps samentrekt, …<br />
- Een antagonist functioneert …<br />
• Verban<strong>de</strong>n tussen begrippen:<br />
- … zijn on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len van het beweg<strong>in</strong>gsapparaat<br />
- … bestaat uit …<br />
• Taaltaken:<br />
- <strong>in</strong>formatie uit <strong>de</strong> leestekst <strong>in</strong> schema zetten en dat schema mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
toelichten<br />
- een mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge presentatie geven over <strong>de</strong> werk<strong>in</strong>g van …<br />
- op schrift beschrijven hoe …<br />
Wie zijn taaldoelen hel<strong>de</strong>r heeft, zal tij<strong>de</strong>ns<br />
<strong>de</strong> lessenreeks gerichter observeren hoe<br />
leerl<strong>in</strong>gen formuleren en hun struikelblokken<br />
ont<strong>de</strong>kken, en daardoor gemakkelijker keuzes<br />
kunnen maken <strong>in</strong> benodig<strong>de</strong> <strong>in</strong>terventies<br />
en steun. Een <strong>voor</strong>beeld uit <strong>de</strong> economieles:<br />
38 e JAARGANG • NUMMER 1 • OKTOBER 2008