Betekenisvolle Technologie in de Zorg - Sre

sprake van een groot aantal verschillende sensoren, die de fysieke en geestelijke
gesteldheid van de persoon met dementie en zijn gedrag in- en buitenshuis kan
monitoren. Met complexe algoritmes worden in de grote hoeveelheid data
patronen herkend en vervolgens risico inschattingen gemaakt. Het systeem heeft
ook nog een functionaliteit waarmee de bewoners games kunnen spelen en één
voor het leggen van sociale contacten (chats). Natuurlijk waren er in dit onderzoek
gebruikersgroepen betrokken, want anders zou het door AAL ook niet
geaccepteerd zijn, maar gebruikersgroepen in een pilot-situatie is iets anders dan
gebruikers in de zorgpraktijk van alle dag. Dit systeem is uitermate complex. De
op statistiek gebaseerde uitkomsten roepen voor de zorgprofessional of de
mantelzorger veel onzekerheid op. En als persoon met dementie voel je de
afhankelijkheid van de technologie om je heen. Ondanks alle goede bedoelingen
en methodologisch correct uitgevoerd onderzoek en ontwikkeling, moeten we
ons toch afvragen wie er betekenis aan deze toepassing kan toekennen.
Een ander voorbeeld komt weer uit het eigen lectoraat, waar collega’s een
implementatiestudie 13,14 hebben uitgevoerd met het Quiet Care systeem bij
Proteion Thuis, een zorg- en welzijnsorganisatie in Midden- en Noord-Limburg.
Het Quiet Care systeem biedt gerichte informatie over het functioneren van
thuiswonende cliënten, door veranderingen in het activiteitenpatroon vast te
stellen. Hiervoor worden er in de woning een aantal infrarood bewegingsmelders
geplaatst. Via een computerprogramma worden de meetgegevens geïnterpreteerd
en na een periode van twee weken is het mogelijk om veranderingen in het
activiteitenpatroon vast te stellen en te gebruiken bij het aansturen van zorg- en
dienstverlening. Acute en grote veranderingen waarbij mogelijk een directe actie
is vereist worden direct gemeld aan de zorgcentrale. Geleidelijke veranderingen
kunnen via de cliëntspecifieke internetpagina worden gevolgd. Na enkele
maanden gebruik van het systeem, bleek dat met name deze geleidelijke veranderingen
waarbij een oranje stoplicht aan de zorgprofessional werd getoond,
geen betekenis hadden en ook niet de gewenste actie tot gevolg hadden. Het
systeem en de informatie die werd geleverd sloten niet aan bij de dagelijkse wijze
van zorgverlening. Op dat moment is besloten om de implementatie opnieuw te
starten, waarbij er een specifiek ontwikkelde training aan de zorgverleners werd
aangeboden. De training schonk uitgebreid aandacht aan de innovatie Quiet Care
in relatie tot het professioneel handelen. Door deze training kreeg de technologie
of eigenlijk de door de technologie geleverde informatie wel betekenis, werden
zorgplannen erop aangepast en werden meer cliënten geworven voor het
gebruik van Quiet Care.
Dit laatste voorbeeld illustreert hoe zorgvuldig we om moeten gaan met de
introductie van technologie in de zorg, zodat het voor alle betrokken partijen
14