13.07.2015 Views

jaarverslag 2009 - Zuyd

jaarverslag 2009 - Zuyd

jaarverslag 2009 - Zuyd

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Duurzaam denken en werken


Papier omslag:Olin, 400 g/m 2 FSCPapier binnenwerk:Profijt, 120 g/m 2 FSCColofonUitgaveHogeschool <strong>Zuyd</strong>Nieuw Eyckholt 3006419 DJ HeerlenPostbus 5506400 AN Heerlenwww.hszuyd.nlEindredactieBureau CommunicatieTel. 045-400 6508TekstenCoenegracht - tekst & communicatieproducties,MaastrichtFranc Coenen Publiciteit, ElslooFotografieKlaus Tummers, HeerlenCrasborn Grafisch Ontwerpers bno,Valkenburg a/d GeulDrukSchrijen-Lippertz, Voerendaal/SteinVormgeving en lay-outCrasborn Grafisch Ontwerpers bno,Valkenburg a/d GeulGebruikte lettertypenInterstate, NuSwiftOplage4.000 exemplaren©2010 Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Overname toegestaan op voorwaardevan bronvermelding


VoorwoordDuurzaam denken en werkenDit jaarbeeld van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft alsthema duurzaamheid. De buitenkant vandeze duurzaamheid is het gebruik vanverantwoorde papier- en inktsoorten, hetbeperken van het aantal gedrukte exemplarenen het werken met lokale leveranciers.Maar deze vorm van duurzaamheid is niethet belangrijkste aandachtsgebied van onzehogeschool. Onze focus ligt op kennis delen,kennis ontwikkelen en zo mogelijk vermenigvuldigen.Daarbij houden we rekeningmet onze fysieke omgeving, zoals bij debouw in Heerlen.Onze belangrijkste bijdragen op het gebiedvan duurzaamheid hebben te maken metonze rol in de sociaal maatschappelijkeomgeving. Het opleiden van de professionalsop het gebied van techniek, zorg en economie,die organisaties en instellingen nodighebben om zich te handhaven in onze regio.De ontwikkeling van creativiteit en ondernemerschapbij jonge mensen op het gebiedvan kennis of kunst, waardoor vernieuwingen innovatie de ruimte krijgen.Het ontwikkelen en delen van kennis, dooronderzoek en training, waarmee hetbedrijfsleven in onze regio haar ’licence tooperate’ kan behouden en een voorsprongkan nemen op concurrenten.Het up to date houden en voortdurendverhogen van het kennis- en opleidingsniveauin onze regio en ook van onze eigenmedewerkers.Deze vormen van duurzaamheid hebbenonze hoogste prioriteit en vormen de redenvoor ons bestaan.In dit jaarbeeld leggen we verantwoording afover ons beleid en ons financiële beheer.We hebben gekozen voor een vorm die voorveel mensen toegankelijk is om breed tedelen wat we kunnen en willen betekenenvoor onze regio, in de hoop dat veel mensenhier kennis van nemen.Geeft u deze uitgave dus alstublieft door nagebruik en laat de laatste lezer hem bij hetoud papier leggen.Veel leesplezier!Karel van RosmalenVoorzitter College van Bestuur


Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010241 / Wij@<strong>Zuyd</strong> 68 De strategie van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Het College van Bestuur gaat nietnaar de Bahama’s12 Hogeschool <strong>Zuyd</strong> doet er toe!13 Mede-zeggenschap betekent ookmee-denken14 ‘Simpel, helder en haalbaar’17 Wiki, blog en stevig discussiëren8352 / Studeren@<strong>Zuyd</strong> 22/ Onderwijsbeleid24 Het onderwijsbeleid vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>Een community van studentenen docenten28 Het trilemma van de rendementsverbetering29 Zappen: liever niet als het om jestudie gaat32 Hoe Hogeschool <strong>Zuyd</strong> tegen excellentieaankijkt: ‘Als je het goed doet, bied jeonderwijs voor elk wat wils’/ Onderwijsinnovatie40 ‘We moeten als hogeschool leren snellerte veranderen’42 Verloskunde op afstand?42 Examinering op afstand43 De twitterende bibliothecaris/ Waardering, visitatie en accreditatie44 Sterren voor Toneelacademie Maastricht45 Keuzegids HBO 2010: Zes keer de beste!/ Onderwijs, werkveld en alumni47 Co-creatie: Opleiding en werkveld geveninhoud aan onderwijs46 Uit de klas, maar niet uit het hart!48 Opleiden doe je samen49 Alumnivereniging master ANP zoektinhoudelijke rolInhoud/ Persoonlijke aandacht en eigenverantwoordelijkheid35 Studentenservice: Waarom persoonlijkebegeleiding van studenten noodzakelijk is/ Onderwijs en maatschappij38 Duurzaamheid en onderwijs:Nieuwe generatie professionals leertduurzaam denken en werken39 Samen naar de top van Europa voorhet goede doel39 Rijk studentenleven hoort bij eenhbo-studie40Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>18 Zwaartepunt 1: Nieuwe energie, nieuwe materialen entransitie naar een duurzaam gebouwde omgeving19 RIBuilT: internationaal topinstituut voor een duurzaamgebouwde omgeving19 Inlooplab op CHEMaterials Campus geopendJaarbeeld 20 De Wijk <strong>2009</strong> van / 2010 Morgen 4 Wij@<strong>Zuyd</strong>64 Zwaartepunt 2: Autonomie, participatie en socialeintegratie van burgers65 Zorgacademie: Innovatie versnellen dankzij samenwerking66 Neimed: een ideeënfabriek: ‘Krimp is niet alleen kommer en kwel’67 Educatief topinstituut in Zuid-Limburg


Prijzen 50/515450843 / Werken@<strong>Zuyd</strong> 5254 Het hrm-beleid van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>‘Het is jouw pad. Jij moet lopen.’58 Werken aan gezond werken en tegelijkeen goede leerplek60 ‘Puur docentschap moet beloond worden’5 / Leven lang leren@<strong>Zuyd</strong> 8284 Om de concurrentiekracht van bedrijvenop peil te houden86 Gedeputeerde Odile Wolfs over leven lang leren:‘Niet vanuit een eiland denken’87 Het meten van werk- en levenservaring88 ‘De ene dag een Colt, de andere een Outlander’96704 / Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong> 6870 Hoe Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de kwaliteit van haar onderzoek bewaakt‘Bij een bespreking hebben we twee mensen bijna uit elkaar moeten halen’6 / Internationaal@<strong>Zuyd</strong> 9496 Twee jaar Programma Internationalisering‘Wat we willen bereiken? Wat niet, zou ik bijna zeggen!’100 Veel over het land leren - en over jezelf101 Hora Est: Euregionale meerwaarde voor studenten maatschappij101 De eerste International Week van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>74 Nieuwe lectoren verwelkomd76 De krant opnieuw uitvinden76 Elektronische enkelband helpt onderwijs innoveren77 Life Sciences op de eerste rij bij onderzoek op MarsLocaties 102Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>78 Zwaartepunt 3: Internationale Kunstenfaculteit79 Niet alleen kunstenwijk in Maastricht; ook unieke hybride opleidingmet universiteit: Quartier des Arts brengt kunstopleidingen naarEuropese top80 Creatieve industrie bloeit op90 Zwaartepunt 4: Toekomstgericht ondernemerschap91 Xperience Parkstad: Mooi, groen, levendig en veilig93 Samen sterk in ICTWij@<strong>Zuyd</strong> 5 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


1WijWijzWijuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 20106


Nieuw Eyckholt Heerlen


De vooruitblik uit het vooruitblik:de strategie van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Het Collegevan Bestuurgaat niet naarde Bahama’sDe strategienota van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> heet Vooruitblik 2013. Het iseen klein boekje dat in eenblikken trommeltje zit. Vandaar:de vooruitblik uit het vooruitblik.Voorzitter Karel van Rosmalenover strategie, de ambitieuzeplannen voor iArts - en deBahama’s, natuurlijk.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 8 Wij@<strong>Zuyd</strong>Karel van Rosmalen


Vooruitblik 2013 mag dan een klein boekjezijn, er staan toch nog flink wat woordenin. Wat beschouwt Karel van Rosmalen alsde essentie van de strategie die Hogeschool<strong>Zuyd</strong> tot 2013 heeft uitgestippeld? VanRosmalen: ‘Meer en beter opleiden. Door dedemografische ontwikkeling wonen er inde toekomst minder mensen in deze regio,terwijl er wel veel hoger opgeleiden nodigzijn. De essentie van meer en beter opleidenis: tegen de draad van de demografie in tochmeer mensen op de arbeidsmarkt zettenmet goeie kwalificaties. Met beter opleidenbedoelen we dan: hoe zit het met de mensendie hier al studeren? Halen die allemaal hundiploma? En als het antwoord daarop neeis, moeten we er als de bliksem voor zorgendat we de mensen die hier komen studerenallemaal binnenhouden. Onze ambitie ligtwat dat betreft heel hoog, en we weten ookwaar het lek zit. Dat zit niet in de fase na depropedeuse, want bijna iedereen die hier z’npropedeuse haalt, haalt ook z’n diploma. Onsprobleem zit in de propedeuse zelf. In de propedeusemoet je én verwijzen, én selecterenén de mensen op een goeie manier in aanrakingbrengen met het vak dat ze studeren.Dat is lastig. We vinden dat er te veel mensenuitvallen. Dus gaan we, heel concreet, wataan die propedeuse doen. Meer opleidenbetekent dat we gaan kijken naar anderedoelgroepen. Bijvoorbeeld naar studentenuit andere delen van het land, of uit anderedelen van de wereld. Of niet alleen naar 18-tot 23-jarigen, maar ook naar mensen die alwerken. Of naar mensen die niet vier jaar bijons komen studeren, maar een jaar, een paarmaanden of een week.’Liefst voor het eind vande week‘Een ander essentieel onderdeel van onzestrategie heeft te maken met onderzoek.We willen het onderzoek dat we doen binnende lectoraten en de onderzoeksopdrachten inhet onderwijs veel meer richten op wat indeze regio moet gebeuren. In Limburghebben we de Versnellingsagenda. Het istoch prachtig als er in een provincie overeenstemmingis over wat de belangrijksteonderwijs- en onderzoeksvragen zijn. Dat isniet in alle regio’s zo.Het derde wezenlijke onderdeel van onzestrategie is een afgeleide van de vorige twee:die hebben namelijk nogal wat consequentiesvoor onze interne organisatie. Die moetdaarop toegesneden zijn. ‘Dat heeft bijvoorbeeldte maken met houding’, zegt Karel vanRosmalen. ‘Tot nu toe maakte niemand in dithuis zich zorgen over de vraag of-ie morgenwerk heeft. Het zou goed zijn als we ons dataf en toe afvragen. Dat doet de rest van deregio namelijk ook. Het zijn soms kleinedingen. Een telefoontje van buiten netjesbeantwoorden bijvoorbeeld - liefst voor heteind van de week.’Een fax met tweeduimen omhoogOm de interne organisatie beter af testemmen op de strategie heeft Hogeschool<strong>Zuyd</strong> ook nagedacht over haar besturingsfilosofie.Van Rosmalen: ‘In onze besturingsfilosofiegaat het in essentie om samenwerking.Bij traditionele sturing heb je een model datvan boven naar beneden gaat: College vanBestuur - directeuren - medewerkers.Wij hebben gezegd: we werken lieverandersom. Wat heeft een professional nodigom z’n werk goed te doen? We gaan niet uitvan de organisatie, we gaan uit van wat wenodig hebben en daar bouwen we deorganisatie omheen. Een belangrijk elementis samenwerking over faculteitsgrenzenheen. Als je 21 faculteiten hebt, heb je 20faculteitsgrenzen. Dat zijn twintig hobbels.Daarom hebben we nu platforms. Dat iseigenlijk een hulpstructuur om samenwerkingtussen faculteiten makkelijker temaken. In een platform zit een aantalfaculteiten bij elkaar, die doen gewoon huneigen ding. Maar wat ze samen willen doen,kunnen ze binnen het platform doen zondergedoe, zonder elkaar rekeningen te sturen,zonder flauwekul.’ Belangrijk in de besturingsfilosofieis ook dat het College vanBestuur alleen over de kaders gaat. ‘Wijstellen de kaders vast. Maar we zijn nietmeer van de activiteiten. Daar zijn deprofessionals voor. Vandaar dat we ook inonze strategienota veel aandacht bestedenaan die kaders. Natuurlijk is het niet zo datwe als College van Bestuur met z’n drieënnaar de Bahama’s gaan en ons elke dag eenfax laten sturen met daarop twee duimenomhoog. Natuurlijk hou je de vinger aan depols, maar dat doe je op een andere manier.Als het gaat om de inhoud zitten we veelmeer in de rol van vragensteller. Tegelijkertijdzijn we over de concrete afspraken ookwat harder. Geen vrijblijvendheid binnengestelde doelen die meetbaar en toetsbaar zijn.’Wij@<strong>Zuyd</strong> 9Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Europese hogeschoolVolgens de Vooruitblik 2013 wil Hogeschool<strong>Zuyd</strong> een tweetalige organisatie zijn. Vooralle duidelijkheid: die twee talen zijnNederlands en Engels. Veel mensen, of zenou hoger opgeleid zijn of niet, hebben ermoeite mee zich in hun eigen taal, hetNederlands, duidelijk uit te drukken - laatstaan in het Engels. Voeg daarbij de ernstigezelfoverschatting van de gemiddeldeNederlander als het gaat om zijn Engelsetaalvaardigheid en je kunt je afvragen of degewenste tweetaligheid niet ten koste zalgaan van de kwaliteit van het onderwijs.Karel van Rosmalen: ‘Zo geformuleerd is heteen risico, maar op die manier doen we hetniet. Het is niet zo dat we zeggen dat morgenal onze opleidingen ook in het Engelsgegeven worden. Wat we zeggen is: wewillen een Europese hogeschool worden, enbij de opleidingen waar dat relevant is,voeren we tweetaligheid in. De HogereEuropese Beroepen Opleiding bijvoorbeeldgaat per 1 september 2010 European Studiesheten en wordt dan aangeboden in eenNederlandse en een Engelse variant. Datheeft een hele lange voorbereiding gehadwaarin alle docenten van de Engelstaligevariant het Engels machtig zijn geworden opniveau C2, dat wil zeggen het hoogste niveau‘Geen vrijblijvendheidbinnen gestelde doelen diemeetbaar en toetsbaar zijn.’dat je kunt halen als je geen native speakerbent.’ Ook de kunstopleidingen van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> zijn internationaal: aan hetConservatorium en de Academie BeeldendeKunsten Maastricht studeren flink watbuitenlandse studenten. Naast de bestaandekunstopleidingen wil Hogeschool <strong>Zuyd</strong> -samen met de Universiteit Maastricht - eennieuwe, interdisciplinaire kunstopleidingbeginnen: interdisciplinary Arts of iArts. Deeerste studenten voor die nieuwe opleidingworden in september 2011 verwacht.Geleidelijk aan zal de opleiding moetendoorgroeien tot zo’n vijfhonderd studenten.Van Rosmalen: ‘Dat is zeer ambitieus. Het iseen totaal nieuwe opleiding, een totaalnieuw concept dat in Nederland verder nietbestaat. En waarom nou in Limburg? Wel, inLimburg hebben we een hogeschool enuniversiteit die met elkaar samenwerken.’ // Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is gevestigd in Heerlen, Sittard en Maastricht, en is een van de grote hogescholen in Nederland; In <strong>2009</strong> waren 14.524studenten ingeschreven / Het marktaandeel in de nationale instroom hbo bedraagt 3,44% / De hogeschool heeft 21 faculteiten en meer dan50 bachelor- en masteropleidingen / Wij bieden onderwijs aan in de sectoren Economie, Gedrag & Maatschappij, Gezondheidszorg, Kunsten,Onderwijs en Techniek / Hogeschool <strong>Zuyd</strong> telt 16 lectoraten en kenniskringen en 6 expertisecentra / Er werken 1.731 medewerkers, waarvan1.099 docent en 632 onderwijsondersteunende medewerkers / De begroting heeft een omvang van 2.558.000 euro.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 10 Wij@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberGeld voor stichtingLoop naar de pompStudenten van de faculteitPeople & Business Managementverkopen warme chocomel enwafels voor het goede doel. Deopbrengsten gaan naar stichtingLoop naar de pomp. Dezestichting zet zich in voor schoonen veilig drinkwater en goedesanitaire voorzieningen in Ghana. /Hoger Onderwijs Groep Bouw& Ruimte presenteert boekover lectoratenBert Schroën, directeur van defaculteit Bouw en voorzitter vande Hoger Onderwijs Groep Bouw& Ruimte, overhandigt het eersteexemplaar van een boek overlectoraten aan Doekle Terpstra,voorzitter van de HBO-Raad. Hetnaslagwerk laat zien hoe delectoraten in dit vakgebied inNederland werken en maaktinzichtelijk hoe ze een samenhangenden compleet aanbodontwikkelen van kennis waar demaatschappij om vraagt. /Digitale marktplaats voorbijspijkerlessenDe faculteit People & BusinessManagement opent een bijspijkerpleinop internet. Hier vindenstudenten die in bepaalde lessenbijgespijkerd willen worden,aanbieders van deze kennis. /Dashboard voorhet managementPlannen maken is één ding. Maarhoe hou je in de gaten of allesvolgens planning verloopt, zodat jeop tijd kunt bijsturen? Daarvoorontwikkelt Hogeschool <strong>Zuyd</strong> eenIntegrale Management Rapportage.De vier strategische doelen zijnvertaald naar een aantal succesfactorendie op hun beurt weer zijnontleed in 28 kritieke prestatieindicatoren.Door deze prestatieindicatorente meten, wordtinzichtelijk hoever de faculteit ofdienst is in het realiseren van eenstrategisch doel. Het dashboard- want dat is de rapportage feitelijk -biedt daarnaast de kans om temeten op zaken die specifiek vooreen faculteit of dienst gelden. Aande basisset van 28 indicatorenkunnen enkele indicatoren wordentoegevoegd, specifiek voor deeigen situatie. In de loop van 2010wordt de Integrale ManagementRapportage ingevoerd. Vanaf datmoment kan het managementsturen op inhoudelijke zaken,gerelateerd aan de afgesprokenstrategie. Tegelijkertijd ontstaat ereen benchmark: wie doet het beterop welk onderdeel? Niet om elkaarde loef af te steken, maar om tekijken van wie je iets kunt leren.Want samen sta je sterker danalleen.Wij@<strong>Zuyd</strong> 11Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Strategie <strong>2009</strong>-2013 in vogelvluchtHogeschool <strong>Zuyd</strong> doet er toe!Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is een medespeler in de Limburgse samenleving. Een leverancier van hooggekwalificeerdeprofessionals, die onmisbaar zijn voor de omslag van deze regio naar een kenniseconomie. De vierdoelstellingen uit de strategienota <strong>2009</strong>-2013 onderstrepen dat de hogeschool er voor deze regio toe doet.Beter opleidenMéér opleidenverder meer maatwerk bieden,participatie en sociale integratieOnderwijs blijft de kerntaak vanHet tweede doel waar Hoge-zodat andere doelgroepen dan devan burgers; de internationaleeen hogeschool. Opleiden is hetschool <strong>Zuyd</strong> aan werkt, is meervoltijdstudent hun weg naarkunstenfaculteit; toekomstge-vertrekpunt om voldoende hoogopleiden. Er moeten méérHogeschool <strong>Zuyd</strong> vinden.richt ondernemerschap.gekwalificeerde medewerkers tekunnen ‘afleveren’. Beter opleidenis de eerste strategische doelstel-studenten uit het mbo envoortgezet onderwijs doorstromen.Daartoe wordt er geïnves-OnderzoekVan organisaties en bedrijvenInvesteren in deorganisatieling. Beter bekent dat hetteerd in de samenwerking in dewordt innovatie verwacht.Medewerkers zijn het belangrijk-ambitieniveau van de studentenonderwijsketen. VoorlichtingHogeschool <strong>Zuyd</strong> kan datste kapitaal van Hogeschoolomhoog moet, ze moeten willenover studeren moet meer gaanondersteunen met onderzoek.<strong>Zuyd</strong>. Om de drie strategischeexcelleren. Beter betekent ookover communicatie, ondersteu-Daarom versterkt de hogeschooldoelen te realiseren, moet ditdat de beroepsgerichtheid van dening, advisering en selectie,de onderzoeksfunctie. Het accentkapitaal alle ruimte krijgen zichopleidingen omhoog moet; datzodat de potenties van aanko-ligt op zwaartepunten diete ontplooien en te ontwikkelen.studenten letterlijk en figuurlijkmende studenten op de juisteaansluiten bij de LimburgseDaarom is de vierde doelstellingover hun grenzen heen moetenplek tot ontwikkeling komen.Versnellingsagenda: nieuweinvesteren in de organisatie. Dat isstappen en er meer studentenMéér opleiden betekent ook datenergie, nieuwe materialen eneen voorwaarde om de betekeniszich oriënteren op het onderne-meer studenten met een diplomatransitie naar een duurzaamvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> voor demerschap.de school verlaten. Het betekentgebouwde omgeving; autonomie,regio waar te kunnen maken. /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 12 Wij@<strong>Zuyd</strong>


CMR: actieve rol in strategiediscussieMede-zeggenschap betekentook mee-denkenMedezeggenschap. Twee woorden: mede en zeggenschap. Vaak uitgelegd als achteraf beleidsvoornemens vanbestuurders toetsen. De Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> geeft er een nieuweinvulling aan. Actief meedenken, liefst vanaf het begin beleid mee ontwikkelen.Niet afwachten, maar zelfbrainstormen en actief deel-nemen aan de strategiediscussie.Dat was de aanpak van de CMR.Met als resultaat een visiedocument,dat aangeboden is aan hetCollege van Bestuur. Ruimvoordat deze de strategienotavaststelde en inbracht in hetofficiële inspraakcircuit. In ditvisiedocument schetsen medewerkersen studenten in de raadhoe zij denken dat de strategie ermoet uitzien. ‘Niet als eenbieden, zoals masterclasses.Duurzaamheidnastreven tussen economie,schaduwdocument. Maar als eenDifferentiatie, summercourses omVanaf het begin meesturen inecologie en equity. Daarin moettoetssteen. Wat vinden wij alsstudenten bij te spijkeren. Eneen discussie kan leiden totde hogeschool als een gids voorCMR nu belangrijk? Komt dat inomdat goed onderwijs nietnieuwe inzichten. Zo heeft dede studenten fungeren. Leesde strategie terug?’, legt Janzonder goed gemotiveerdepro-actieve opstelling van demeer over Summer Courses in hetBertholet, voorzitter tot decem-docenten kan, zou er in deCMR expliciet het themathema Internationaal@<strong>Zuyd</strong> /ber <strong>2009</strong>, uit.strategie ruimte moeten zijnduurzaamheid in de strategie-Vier thema’sBelangrijke punten voor de CMRvoor docentprofessionaliseringen meer invloed van de docentop het onderwijs.nota gebracht. Duurzaamheid inde brede zin van het woord,maar vooral als een balanswaren het pleidooi voor vierfaculteiten in plaats van eenentwintigen het opnieuw invoerenvan de functie hoofd opleiding.Studenten vormendagelijks bestuur CMRstudenten serieus neemt en zede kans geeft om zich teMeer thema’s opde agendaIn feite gaat deze CMR-visie eenMedewerkers en studentenontplooien en te ontwikkelen,Hoewel de strategiediscussie destap verder dan de keuze voorhebben eind <strong>2009</strong> een nieuwevinden de studenten zelf.CMR-agenda heeft gedomineerd,platforms die verwante facultei-Centrale Medezeggenschapsraad‘Eigenlijk is dit de ultieme manierheeft het CMR op meer besluitenten bundelen. Veel en intensiefgekozen. De negen medewerkersom de student centraal teinvloed gehad. Zo is ondercontact tussen studenten enen negen studenten hiervanstellen’, zegt Franklin Koll, devoorwaarden ingestemd met eendocenten was een ander punt.hebben zelf begin 2010 eennieuwe voorzitter. Hoewel denieuwe verdeelsleutel voor deEen absolute voorwaarde voornieuw dagelijks bestuur gekozen.studenten - om uiteenlopendefinanciële middelen tussenkwaliteit. Moderne onderwijssys-De voorzittersfunctie, hetredenen - bewust voor dezefaculteiten en centrale onder-temen zijn prima, maar pas navice-voorzitterschap en debestuursfuncties hebbensteuning. Op aandringen van deeen goede afweging van allesecretarisfunctie zijn in handengekozen, zien ze deze stap nietCMR is een overgangstermijnargumenten en zeker niet loutervan een student. Alleen deals het creëren van een wij-zijgecreëerd waarover verschuivin-om financieel-economischefunctie van penningmeesterverhouding in de raad. ‘Wegen door deze herverdelingredenen. Studenten uitdagen waswordt vervuld door een mede-vormen één raad. We moetenuitgesmeerd worden.een ander punt dat volgens dewerker. Dat is uniek bij Hoge-niet denken in wij en zij, maarCMR in de strategie verankerdschool <strong>Zuyd</strong>, maar ook bijzondersamen het beste voor dezou moeten worden. Uitdagenin het Nederlandse hbo. Hethogeschool willen’, zegt Koll.door de beste studenten meer tetoont aan dat Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Wij@<strong>Zuyd</strong> 13Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


In januari <strong>2009</strong> rondde eenextern adviesbureau eenonderzoek af naar dekwaliteit van deondersteunende dienstenvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.‘Verbinden en versterken’heette het rapport en debelangrijkste conclusie was:de ondersteunende dienstenzijn onvoldoende klaar voorde toekomst. Inmiddels ishieraan gewerkt en de vraagluidt: hoe staan de zaken ernu voor? Een tweegesprek.Onderzoek naar de kwaliteit van ondersteunende dienstenEmilie Hilbers (links),Ellen Laeven (rechts)‘Simpel, helderEerst maar eens even vaststellen waar we hetprecies over hebben als we spreken over‘ondersteunende diensten’. Emilie Hilbers,hoofd van de dienst Ondersteuning Onderwijs-en Studentenzaken, somt op: eenfinancieel-economische dienst, hrm-diensten,een facilitaire dienst die zich richt opgebouwen en ICT, <strong>Zuyd</strong>Plein dat zichbezighoudt met innovatie, het projectbureau<strong>Zuyd</strong>Pool en ten slotte de dienst van EmilieHilbers zelf, Ondersteuning Onderwijs- enStudentenzaken. ‘Lang niet alle medewerkersvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> weten precies welkediensten er allemaal geleverd worden’, zegtEmilie Hilbers. ‘Ze vragen zich soms af: watdoet die dienst precies?’, zegt Ellen Laeven,directeur van de Faculteit Sociale Studies.De bomen tot in de hemelGevraagd naar wat voor hen de essentie isvan het advies van BMC, gebruiken EllenLaeven en Emilie Hilbers alle twee het woordpartnership. Partnership tussen de faculteitenen de ondersteunende diensten, natuurlijk.Maar ook partnership tussen de faculteitenen de ondersteunende diensten onderling.Ellen Laeven geeft een voorbeeld. ‘Als we alsfaculteit een nieuw onderwijsprogrammasamenstellen, kunnen we de ondersteunendediensten er meteen bij betrekken. Zo zorgenwe er niet alleen voor dat we inhoudelijk eengoed programma hebben, maar dat ook deondersteuning goed geregeld is. Het isgemakkelijk om qua onderwijsconcept debomen tot in de hemel te laten groeien envervolgens het probleem neer te leggen bijde ondersteunende diensten. Maar wemoeten samen optrekken. Dat is eenveranderslag.’ ‘Zo hebben we de kosten vanmaatwerkonderwijs bijvoorbeeld nooituitgerekend’, zegt Emilie Hilbers. ‘Als jemaatwerkonderwijs goed wil vastleggen ineen studievolgsysteem, kost dat heel veel geld.Daar is niks mis mee, maar je moet je dus welrealiseren wat de prijs is van flexibiliteit.’Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 14 Wij@<strong>Zuyd</strong>


Excellente ondersteuningvoor excellent onderwijsHet onderzoek naar de ondersteunendediensten werd uitgevoerddoor BMC advies en management.Het eindrapport kreeg de titelOnvoldoende klaar voor detoekomst. Harrie van Beek vanBMC: ‘Daarmee is niet gezegd datde ondersteuning niet goed was.De operationele ondersteuning wasveelal voldoende tot, op een aantalplaatsen, goed. Dat zie je terug inde studenttevredenheidsonderzoeken.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> doet hetgewoon goed. Maar een aantaldingen kan beter.’ Adviezen voorverbetering kwamen in hetvolgende rapport, Verbinden enVersterken. ‘Zowel de ondersteuningals de organisatiestructuurvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> zijnversnipperd. We hebben een aantaladviezen geformuleerd om totexcellente ondersteuning te komen.Die adviezen hebben betrekking opde ondersteunende diensten zelf,de faculteiten en het college.Samen zijn ze verantwoordelijkvoor excellent onderwijs.’en haalbaar’Een spelAls faculteiten in een vroeg stadium met deondersteunende diensten delen wat hunbeleidsintenties zijn, zegt Emilie Hilbers,kunnen de ondersteunende diensten daarbeter op inspelen. Het is ook goed datfaculteiten nu samenwerken in platforms:want als 21 faculteiten allemaal een anderekant op willen, is het niet bij te benen. Daarstaat tegenover, zegt Ellen Laeven, dat deinstelling van ondersteunende dienstenhoort te zijn: we gaan samen naar oplossingenzoeken. ‘Dat is soms lastig, maar wemoeten ook willen leren van onze fouten, wemoeten fouten durven maken.’ ‘We moetenook kritisch kijken naar de veelheid vandiensten’, zegt Hilbers, ‘naar het aantalorganisatie-eenheden. De diensten moetengoed op elkaar aansluiten, het moet niet zozijn dat faculteiten naar te veel lokettenmoeten.’ Ellen Laeven: ‘Ik zie het ook als eenspel, een onderhandeling. Je bent samenverantwoordelijk, maar iedereen heeft eenbelang te behartigen. En het is ook goed datje dat in alle redelijkheid verkent met elkaar.Net zoals je iets zou uitonderhandelen meteen externe partner. Die relatie heb je ook.’De goede toonWat is het overheersende gevoel dat EllenLaeven en Emilie Hilbers in dit stadium vanhet proces hebben? Emilie Hilbers: ‘We zijnde goeie weg ingeslagen. De toon is de goedetoon: we werken er samen aan. Vanuit mijnperspectief geeft het delen van visie eenvoedingsbodem van waaruit ik kan opereren.’Ellen Laeven: ‘Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is eenjonge, energieke organisatie die heel veelwil. Wat wij ook met elkaar moeten leren, isdat we keuzes moeten maken. Niet alles kan.Laten we het simpel, helder en haalbaarhouden.’ /Wij@<strong>Zuyd</strong> 15Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Blijvende herinnering bij afscheid Marianne DunnewijkTable of FameEen variant op de Walk of Fame: de Table of Fame. Dat is het afscheidscadeau van dehogeschool voor Marianne Dunnewijk, de eerste collegevoorzitter van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>,die in <strong>2009</strong> afscheid heeft genomen. Geen cadeau dat ze mee naar huis mocht nemen.De Table of Fame blijft bij de hogeschool. Als blijvend monument ook voor anderen diehun stempel op deze organisatie hebben gedrukt.Marja Hooft en Marco Juriën, beiden beeldend kunstenaar en docentaan de Academie Beeldende Kunsten Maastricht, hebben de Table ofFame ontworpen en gemaakt. Een tafel, bestaande uit een stevigstalen onderstel met daarin een structuur van zestien vakken.Vier van deze vakken zijn gevuld met organisch geboetseerdevormen van wit porselein, een puur en kwalitatief hoogstaandmateriaal. Op een van de vormen bevinden zich vingerafdrukken vanMarianne Dunnewijk, uitgevoerd in een blauwe schildering van cobaltoxide. ‘Het totaalbeeld memoreert aan de organisatie’, legt MarcoJuriën uit. ‘De hogeschool is een strakke organisatie. MarianneDunnewijks handelen wordt gesymboliseerd door haar vingerafdrukken.Bij de fusie waaruit Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is voortgekomen, heeft zeeen dominante rol gespeeld. Effecten van haar handelen zijn te zienen te bespeuren.’ Zelfs achter het blauw gaat een bewuste keuzeschuil. Het blauw symboliseert volgens de kunstenaars de langekeramische traditie in Nederland. Met de keuze van porselein en deblauwe beschildering worden de kwaliteiten van Marianne Dunnewijkin de Table of Fame in beeld gebracht. Zo verwijst het naar haardoortastendheid voor beslissingen gebaseerd op diepgaandemotieven en de wijze waarop Marianne Dunnewijk haar rol als eerstecollegevoorzitter van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft ingevuld.Stijlvol afscheidDeze rol - een tikkeltje eigenzinnig maar tegelijkertijd doelgericht -heeft Marianne Dunnewijk tot aan de laatste minuut van haarafscheid volgehouden. Een afscheid in haar stijl, waar de inhoudprevaleerde boven de lofuitingen waarin doorgaans op dit soortbijeenkomsten gegrossierd wordt. De rol van bestuurders stondcentraal, onder meer verwoord in de presentatie van ChangeManagement Consultants, die de resultaten presenteerden van hunonderzoek naar de uiterste houdbaarheidsdatum van eindverantwoordelijkebestuurders. ‘Een Realpolitiker mit Ausdauer’, zoomschreef Just Fransen van de Putte, voorzitter van de Raad vanToezicht, haar. En Marianne Dunnewijk zelf? Zij genoot, was aangenaamverrast door de Koninklijke Onderscheiding. Haar slotwoorden:‘Ik heb steeds genoten van mijn werk hier. De drager daarvoor isgeweest dat we altijd weer de dialoog vonden.’Permanent kunstwerkHaar vingerafdruk is nu vereeuwigd in het permanente kunstwerk,dat ruimte biedt aan anderen die hun stempel op de organisatiedrukken en afscheid nemen. Met een personal touch die bij ze past,krijgen ook zij straks een plekje op de Table of Fame, zo hebben dekunstenaars het voor ogen. Precies zoals de veelkleurigheid vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>. // Het College van Bestuur van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> bestaat momenteel uit Karel van Rosmalen (voorzitter), Jos Willems en Remmelt Vetkamp.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 16 Wij@<strong>Zuyd</strong>


Strategie-ontwikkeling anno <strong>2009</strong>Wiki, blog en stevigdiscussiërenDe discussie over de nieuwe strategienota is Hogeschool <strong>Zuyd</strong> breedgevoerd. Met inzet van nieuwe instrumenten, zoals blogs en een wiki,naast traditionele discussiedagen. Daarmee zijn heel nadrukkelijk studenten,medewerkers én externe relaties betrokken bij het formulerenvan de strategie voor de komende jaren.Ton Goedmakers, lid van de Raad vanBestuur van Vebego, vindt het bijna eenvoorwaarde dat je als hogeschool de buitenwereldbetrekt bij zo’n discussie over destrategie. ‘Gooi de luiken open. Als je puurvanuit jezelf redeneert, ga je aanbodgerichtwerken. Ik geloof meer in vraaggestuurdwerken.’ Precies dat is de bedoelinggeweest om de discussie op deze wijze tevoeren. Geen strategie die aan de collegetafeltot stand is gekomen, maar die gevoed isvanuit alle hoeken van de organisatie en desamenleving en daardoor ook breed gedragenwordt.Ruimer blikveldGewaagd was de inzet van een wiki. Iedereenkon op de speciale website mee discussiërenen schrijven aan conceptdocumenten. Zo’nvijftig mensen - medewerkers, studentenmaar ook relaties - hebben dat actief gedaan.Een veel grotere groep heeft via de wiki hetproces gevolgd. Wekelijks bezochten eenkleine duizend mensen de wiki. Gedurendehet hele discussietraject zijn er in totaal28.000 unieke bezoekers geweest. LeonPieters, docent aan de faculteit Gezondheid &Zorg, vond het een verrijking: ‘Ik kon kennisnemen van meningen en standpunten vancollega’s. In het dagelijks leven blijft datbeperkt tot je directe collega’s. Nu heb ik zevanuit zeer verschillende hoeken kunnenzien en daarom kunnen mee discussiëren.’Jan Kleijnen, werkzaam bij Audit & Control,denkt dat via zo’n wiki vooral meer aspectenvan een vraagstuk aan bod komen. ‘Daarzorgt de wisdom of the crowd voor. In detoekomst zou de wiki iets meer het karaktervan een referendum moeten krijgen.Verwoord een probleem kernachtig en vraagdaar reacties op.’MeepratenStudenten hebben vooral meegepraat in tweediscussiebijeenkomsten. Eén specifiek voorde Centrale Medezeggenschapsraad, detweede was de slotmanifestatie over destrategienota. Hieraan deden behalve zo’nhonderd medewerkers ook verschillendestudenten mee. In groepjes van vier discussieerdenze over een thema om de bevindingenlater terug te koppelen naar de grotegroep. Judith Wintraecken (studenteBouwtechnische Bedrijfskunde): ‘Op dezemanier kwam ieders mening aan bod.’ /De een gaat,de ander komtHet vergroten van de slagkracht. Dat vindtRemmelt Vetkamp, in september <strong>2009</strong>aangetreden als nieuw lid van het Collegevan Bestuur, de grootste kans voor dehogeschool. ‘De stap van analyse naaruitvoering versnellen.’ Daarnaast denkt hijdat de uitdaging wordt om zowel rendementte verbeteren als het kwaliteitsniveau.Remmelt Vetkamp is afkomstig uit hetbedrijfsleven. Voordat hij de overstap naarde hogeschool maakte, heeft hij zestien jaarbij KPN gewerkt in verschillende functies inzowel het binnen- als buitenland. /Wij@<strong>Zuyd</strong> 17 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Techniek en ICTNieuwe energie, nieuwe materialenen transitie naar een duurzaam gebouwdeomgevingBij het zwaartepunt Nieuwe energie, nieuwe materialen en transitie naar een duurzaamgebouwde omgeving vindt een bijzondere regionale samenwerking plaats. Binnende twee projecten ‘De Wijk van Morgen’ en ‘CHEMmaterials Campus’ wordende expertises uit verschillende technische faculteiten verbonden aan regionalebehoeften vanuit het bedrijfsleven en de overheid. In deze projecten komenpraktijkgerichte thema’s aan bod. Zoals nieuwe vormen en toepassingen vanenergie, transitiestrategieën, de toepassing van nieuwe materialen in eenbebouwde omgeving, de vermindering van het energiegebruik en de uitstootvan CO 2- cradle to cradle-gedachte - duurzaamheid, nanotechnologie en hetgebruik van slimme materialen.Integratie onderwijs enonderzoekOnderwijs en onderzoek schuivenbij het platform Techniek & ICTsteeds verder in elkaar. Dankzij deprojecten, gerelateerd aan dezwaartepunten. De faculteiten,lectoraten en expertisecentrawillen nog een stap verder gaan:werken vanuit een centrale regie.De Wijk van Morgen, CHEMaterialsCampus en RiBuilT, het onderzoeksinstituutnaar een duurzaamgebouwde omgeving, hebbennadrukkelijk een effect op hetonderwijs van de faculteiten. Deleerjaren 3 en 4 worden steedsmeer vormgegeven in eenleeromgeving die rijk is aanpraktische leerervaringen in eenvan deze zwaartepuntprojecten.Belang van onderzoekDe faculteit Life Sciences is hetverst in deze integratie vanonderwijs en onderzoek, mededoordat bijna alle docenten hierbetrokken zijn bij onderzoek éndoordat deze studie opleidt vooronderzoekswerk. Eind <strong>2009</strong> is ereen begin gemaakt met hetfusieproces tussen het lectoraatLife Sciences en de faculteit LifeSciences. De andere faculteitenbinnen het platform kijkenbelangstellend naar dit model.Onderzoeksvragen uit hetmidden- en kleinbedrijf genererennieuwe kennis voor het primaireonderwijsproces en het volwassenenonderwijsen kunnen de lagereinstroom van studenten in hetreguliere onderwijs compenseren.Meer docenten kunnen dan ingezetworden in onderzoek, dat de regioondersteunt en het onderwijsactueel houdt.Een centrale aansturingDe faculteiten van het platformTechniek & ICT denken dat ze hunonderzoeksrol nog beter kunneninvullen als opleidingen, lectoratenen expertisecentra vanuit eencentrale regie aangestuurd worden.Het zwaartepuntbeleid is daarvoorhet uitgangspunt en heeft spin offnaar onderwijs en onderzoek. Dewinst hiervan moet vooral hetdelen van kennis zijn. Tegelijkertijdkomt het onderwijs hiermeetegemoet aan de veranderendesamenleving. Innovatie enontwikkeling gebeuren steeds meerop het snijvlak van disciplines. WilNederland in de kenniseconomieeen rol blijven spelen, danvervullen bèta-technici die juistopgeleid zijn in multidisciplinairdenken en werken, een cruciale rol.Samenwerking is hiervoor eenvoorwaarde.Faculteiten Lectoraten Expertisecentra• Bouw• ICT• Life Sciences• Techniek• Life Sciences• Nieuwe Energie• Gebouwde Omgeving en Regionale Ontwikkeling• Innovatie Bouwproces en Techniek• Infonomie en Nieuwe Media• Gebouwde Omgeving• ICT• Technologie & DesignJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 18 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


RIBuilT: internationaal topinstituut vooreen duurzaam gebouwde omgevingHogeschool <strong>Zuyd</strong> maakte in november <strong>2009</strong> deoprichting van RIBuilT bekend, het Research InstituteBuilt environment of Tomorrow. RIBuilT wordt eeninternationaal topinstituut, dat zowel onderzoek doetnaar een volledig duurzaam gebouwde omgeving als detransitie naar zo’n omgeving in 2030 gaat vormgeven.Integrale visieHogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft deafgelopen jaren als het omduurzaamheid in de gebouwdeomgeving gaat een koploperspositiein Nederland veroverdmet De Wijk van Morgen. Hierinwerken publieke en privateorganisatie op een innovatievewijze samen aan het realiserenvan een wijk dit het milieunauwelijks belast. Internationaalbestaat er veel interesse voor DeWijk van Morgen. ‘Dat toont ookaan dat er behoefte is aan eeninstituut dat onderzoek bundelten aan een integrale visie werkt’,zegt Bert Schroën, directeur vande faculteit Bouw. ‘Dat gaatRIBuilT doen. Het uitgangspuntvoor de onderzoeken is dat zebijdragen aan de missie om in2030 tot een zero impact gebouwdeomgeving te komen.’Vijf keer 0‘Eén van de ambities van dewereldwijde klimaataanpak istachtig procent reductie vanCO 2-uitstoot. Dat kan alleen meteen nieuwe integrale aanpak’,zegt Ronald Rovers, lectorGebouwde Omgeving enRegionale Ontwikkeling bijHogeschool <strong>Zuyd</strong>. ‘Daarvoormoeten we naar gebouwdeomgeving die zero impact heeft ophet milieu. Vijf keer O: voor debouw en het gebruik van eenwoning worden per saldo geenmateriaalbronnen uitgeput,onttrokken aan de aarde, geen(fossiele) energie verbruikt, geenvervuild water geproduceerd,geen schadelijk emissies ofvervuilde lucht en het landdegradeert niet door er op tebouwen.’ De kringloop isgesloten. Die visie gaat dehogeschool in het nieuwekennisinstituut RIBuilT vertalennaar de realiteit in 2030.Impuls voor regioRovers en Schroën zijn er vanovertuigd dat RIBuilT uitgroeittot een internationaal topinstituut.Daardoor is het eenbelangrijke impuls voor ParkstadLimburg en de hele Euregio.‘Samen met andere initiatieven,zoals de cradle to cradle-aanpak inVenlo en de energieresearch opAvantis, kan RIBuilT eraanbijdragen dat dit de topregio inde wereld wordt wat betreft zeroimpact’, zegt Bert Schroën. /Inlooplab op CHEMaterials Campus geopendMet de officiële opening van hetinlooplab op de CHEMaterialsCampus, zetten de faculteit LifeSciences, de kenniskring LifeSciences en Chemelot eennieuwe stap in hun samenwerking.Bestaande mkb-bedrijven,maar vooral ook innovatievestarters kunnen gebruik makenvan de kennis, diensten en inzetvan studenten en docenten.Gino van Strydonck, coördinatorvan het <strong>Zuyd</strong>lab, verwacht datstudentprojecten nog nauwerkunnen aansluiten bij debehoeften van het bedrijfsleven.Dat hier behoefte aan is, toonteen marktverkenning doorSander Kerbusch (student TechnischeBedrijfskunde) aan. Hij deedonderzoek onder enkelehonderden ondernemers. Nietalleen hebben zich al twintigbedrijven met een concrete vraaggemeld; ook hebben veelbedrijven aangegeven het lab inde toekomst te willen gaangebruiken.Lector Paul Borm: ‘We hebbennu inzicht in de vraag, wehebben een aantal launchingcustomers, het is nu de kunst omeen werkmodel te vinden waarinwij ons op de campus als een visin het water voelen.’ FrankSchaap, hoofd businessdevelopmentbij Chemelot,verwacht veel van de bedrijvendie op deze manier hun wegnaar de campus vinden en dedynamiek die ontstaat door dekomst van studenten endocenten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.<strong>Zuyd</strong>lab is integraal onderdeelvan CHEMaterials Campus datHogeschool <strong>Zuyd</strong> en Chemelot inapril 2008 zijn gestart met steunvan de Provincie Limburg. /Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 19Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Techniek en ICTNieuwe energie, nieuwe materialenen transitie naar een duurzaam gebouwdeomgevingDe Wijk van MorgenHet project De Wijk van Morgen ontwikkelt, realiseert, exposeert en exploiteert vier energiezuinige enslimme gebouwen op het grensoverschrijdende bedrijventerrein Avantis European Science andBusiness Park in Heerlen/Aken. Het is een samenwerkingsverband van onderwijs, overheden, ondernemersen andere organisaties. Tegelijk is De Wijk van Morgen een omgeving voor lectoraten enbedrijven voor onderzoek naar toepassing en effecten van de inzet van geavanceerde technologie.Thema’s zijn energie, wonen en werken, expositie, zorg, mobiliteit, duurzaamheid en cradle to cradle.De Wijk van Morgen in <strong>2009</strong> - een overzicht.Na een jaar van voorbereidinggaat De Wijk van Morgen injanuari echt van start, met deaftrap voor de fysieke uitvoeringhet project. Dat gebeurt met eenaantal presentaties op Avantis.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> kiest voorduurzaam vervoer naar De Wijkvan Morgen met de elektrischaangedreven auto Th!nk City.Lector van Gebouwde Omgevingen Regionale Ontwikkeling,Ronald Rovers: ‘60% van dekunststofdelen aan de carrosserieis gemaakt van gerecycledkunststof. De auto zelf kan voor95% gerecycled worden.’In september vindt op de Dagvan de Duurzaamheid de ‘eerstesteenlegging’ van De Wijk vanMorgen plaats. Deze mijlpaalwordt gevierd met een feestelijken afwisselend programma.Ongeveer 400 gasten zijnaanwezig, waaronder bedrijvenen tientallen kinderen vanbasisscholen.Samen met studenten zettenvertegenwoordigers van Hogeschool<strong>Zuyd</strong>, Provincie Limburg,Gemeente Heerlen en hetministerie van VROM op de Dagvan de Duurzaamheid symbolischde eerste schop in de grondvoor de bouw van de eerstewoning Knik naar de Zon. Eennul-energiewoning die rond dezomer van 2010 klaar moet zijn.Bert Kersten, gedeputeerdevan de Provincie Limburg:‘Hogeschool <strong>Zuyd</strong> beseft dat jekennis moet verbinden en heefteen moedige en verstandigekeuze gemaakt door in hetproject De Wijk van Morgensamen te werken met mbo- envmbo-scholen, bedrijfsleven endrie woningcorporaties.’Niet alleen uit Nederland, ookuit het buitenland komengeregeld gasten op bezoek omzich over De Wijk van Morgen telaten informeren. Woonpunt,een van de grotere woningbouwcorporatiesin Limburg, organiseertrond het thema duurzaambouwen en wonen een bezoekvoor managers van Nederlandseen Britse sociale verhuurders.Europese erkenning voor DeWijk van Morgen. Het project isofficieel partner van de SustainableEnergy Europe Campaign, eeninitiatief van de EuropeseCommissie. Deze commissie wilmet de Sustainable EnergyEurope Campaign mensen,bedrijven en organisaties bewustmaken van het belang van eenduurzame energievoorziening engoede initiatieven steunen.‘Hiermee krijgen we eenplatform om ons project brederJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201020 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


uit te dragen’, reageert RonaldRovers. De Wijk van Morgen iseen van de acht Nederlandseprojecten die tot nu toe officieelals partner zijn erkend.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> exporteert DeWijk van Morgen naar Rusland.Daartoe sluit de hogeschool eensamenwerkingsovereenkomstmet een van de beste bouwuniversiteitenvan Rusland inNizhny Novgorod. Ook komenRussische studenten naarHeerlen om bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong>af te studeren.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> behaalt zilverbij de GasTerra TransitieJaarprijs <strong>2009</strong> met het ontwerpvan het eerste gebouw Knik naarde Zon, dat in De Wijk vanMorgen gerealiseerd wordt.De jury is onder de indruk vande creativiteit, de techniek en devernieuwende gedachtegangachter deze woning. Het ontwerpis van de hand van Kaj Segers enAddo Frits, verleden jaarafgestudeerd aan de faculteitBouw.Roel Derckx en Leroy Merksmaken het winnende ontwerpvoor het tweede gebouw in DeWijk van Morgen. De studentenhebben het gebouw de naam Eco/nnect gegeven, een duidelijkeverwijzing naar het ecologischekarakter van het gebouw en deverbinding met de omgeving.Zes installatiebedrijven ondertekeneneen intentieverklaringmet De Wijk van Morgen.De bedrijven gaan studentenondersteunen bij het uitwerkenvan nieuwe, milieuneutraletechnische installaties voor degebouwen die de komende jarenin De Wijk van Morgen ontstaan.Tijdens de Nacht van de Duurzaamheidkrijgt Hogeschool<strong>Zuyd</strong> voor De Wijk van Morgeneen van de negen GroeneFakkels. Minister Kramer vanhet ministerie van VROM reiktze uit aan belangrijke voorbeeldprojectenop het gebied vanduurzaamheid.Tijdens de bijeenkomst Sleutels naar een duurzame toekomstpresenteren studenten van de faculteiten Facility Management enCommercieel Management hun eindwerken, onder andere over deexploitatie van het eerste gebouw in De Wijk van Morgen. Bij debijeenkomst zijn bedrijfsleven, overheid en onderwijs aanwezig,waaronder hogeschool INHolland, die interesse heeft in de samenwerkingtussen hbo, mbo en vmbo in het project.snel te verbreken met andereelektrische creaties. Als dat lukt,zijn ze immers beschikbaar voorde Europese markt. Wie nogsceptisch is over de CO 2uitstoot:Hogeschool <strong>Zuyd</strong> ontwikkelt eenzonnelaadstation, waardoor deThink! jaarlijks circa tweeduizendkilometer volledig CO 2Electric Challenge op-Francorchamps: de Think! City neutraal kan rijden. /zet op het wereldvermaardecircuit een record neer. DeThink! is de eerste elektrische Een gezamenlijk initiatief vanauto met Europese toelating. hbo mbo en vmbo onderwijs-Veel concurrentie is er dus niet. instellingen uit de regioEn dat is de reden voor deze Parkstad en EOS-Demo. Bij hetactie. De hogeschool daagt de project zijn ondertussen eenauto-industrie uit om het record zestigtal partners betrokken.Gezamenlijk realiserenondernemers, overheden enonderwijsinstellingen een R&Domgeving op Avantis en laatmen zien hoe een wijk er in denabije toekomst uit kan zien.Het project De Wijk van Morgenis uitgevoerd met subsidie vanhet Ministerie van EconomischeZaken; regeling EnergieOnderzoek Subsidie; demonstratie(artikel 18b).Meer informatie:www.dewijkvanmorgen.nlSamenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 21Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


2StuderenzuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201022


Toneelacademie MaastrichtStuderen@<strong>Zuyd</strong> 23Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


OnderwijsbeleidHet onderwijsbeleid van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Een communityvan studentenen docentenJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 24 Studeren@<strong>Zuyd</strong>Dien Mueters


OnderwijsbeleidDat Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de beste grote hogeschool vanNederland is, is reden tot tevredenheid. Maar geen redenom relaxed achterover te leunen. Want er valt nog veel tedoen. Op het gebied van maatwerk, excellentie enrendement, bijvoorbeeld. Een gesprek met vier personen.Bert SmeetsMariëlle DiederenMaatwerk‘Bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> valt nog een grote slagte maken wat maatwerk betreft.’ Aan hetwoord is Dien Mueters, student FacilityManagement en vicevoorzitter van de CentraleMedezeggenschapsraad. ‘Hogeschool <strong>Zuyd</strong>kan meer maatwerk bieden, studenten meermogelijkheden bieden. Het makkelijkermaken om een minor bij een andere faculteitte volgen, bijvoorbeeld. Ervoor zorgen datiemand die van het vwo komt een verzwaardtraject krijgt, of iemand die van het een mbokomt juist extra ondersteuning.’‘We hebben er nog wel moeite mee om tezeggen: de competenties die je verworvenhebt bij faculteit x gelden ook bij faculteit y,’zegt Jos Lipsch, beleidsadviseur onderwijs endocent bij de opleiding Fysiotherapie. En omstudenten dus te stimuleren om bijvoorbeeldeen minor te volgen bij een andere faculteit.’Maatwerk kan ook zijn: deeltijdonderwijsaanbieden aan mensen die al een baanhebben, zegt Bert Smeets, docent bij deopleiding Informatie Management enprojectleider Rendementsverhoging. Daarbijspeelt EVC, erkenning van verworvencompetenties, een rol: de erkenning vankennis en vaardigheden die iemand in depraktijk heeft opgedaan.Jos LipschStuderen@<strong>Zuyd</strong> 25Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


OnderwijsbeleidOns onderwijsconcept: Vraaggestuurd CompetentiegerichtMaatwerkonderwijsHogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft als onderwijsconcept gekozen voor Vraaggestuurd CompetentiegerichtMaatwerkonderwijs. Vraaggestuurd betekent dat het onderwijs rekening houdt met de leerbehoeftenvan de student. De leervraag van de student staat voorop, hij is de ontwerper van zijn eigenleerproces. Praktisch uitgewerkt betekent dit bijvoorbeeld dat de student deels zelf zijn studieprogrammakan samenstellen - zolang hij binnen de door de opleiding opgestelde regels inzakesamenhang en niveau blijft. Welke competenties iemand moet hebben om op hbo-niveau in eenbepaald beroep te kunnen functioneren, wordt in grote lijnen vastgesteld door de opleiding, insamenwerking met de beroepspraktijk. Studenten zijn vanaf het allereerste begin van hun opleidingbezig met het verwerven van die competenties. Maatwerk wil zeggen dat het onderwijs zoveelmogelijk aansluit bij de situatie van de individuele student. Wat kan een student al, welke competentieshad hij al toen hij aan de opleiding begon? Dat kan heel relevant zijn als iemand bijvoorbeeldal jaren in de praktijk heeft gewerkt. Flexibilisering is ook een belangrijk aspect van maatwerk: hetonderwijs kan naar inhoud, vorm, tijd en plaats aangepast worden - denk aan deeltijdonderwijs voorvolwassenen en afstandsonderwijs met behulp van digitale leeromgevingen.Excellentie, op de beste grotehogeschool van Nederland‘Iedereen heeft het over excellentie’, zegt JosLipsch. ‘Maar wat is excellentie? De bestestudent? De beste hogeschool? Of zijn weexcellent als we erin slagen het beste uit elkestudent te halen?’ Ook docenten moeten hetbeste uit zichzelf blijven halen, zegt DienMueters. Waarop docent Jos Lipsch aan haarvraagt: wat is volgens jou een excellentedocent? Dien Mueters: ‘Een excellente docentis betrokken, durft over de muren van zijnvakgebied heen te kijken, heeft feeling methet werkveld en is vakinhoudelijk goed. Envooral: een excellente docent heeft persoonlijkeaandacht voor de student.’ ‘Didactiekhoort daar ook bij’, zegt Lipsch. ‘Als jevakinhoudelijk goed bent maar, wat jevertelt wordt maar door veertig procent vande studenten begrepen, ben je niet goedbezig.’ Bert Smeets: ‘Hebben we in Nederlandook niet lange tijd de indruk gewekt dat wevooral met middelmaat bezig zijn? Het isgoed dat er aandacht is voor studenten dieachterblijven, maar waar is de aandacht voorstudenten die willen excelleren, die er eenschepje bovenop willen doen? Zijn we daaropingericht?’ Op deze plek mag wel evenvermeld worden dat Hogeschool <strong>Zuyd</strong>volgens de Keuzegids Hoger Onderwijs debeste grote hogeschool van Nederland is.Marielle Diederen, instroommanager: ‘Diepositie in de Keuzegids is voor een deelgebaseerd op het oordeel van studenten: hoeervaren studenten hun studie aan dehogeschool? Daarnaast is die positie gebaseerdop een oordeel over de interneorganisatie: zijn je toetsen op tijd, is jerooster op tijd klaar, dat soort dingen. Hetfeit dat we daar hoog scoren is prima, maargeen reden om achterover te leunen.’Persoonlijke aandacht eneigen verantwoordelijkheidJos Lipsch: ‘Ik ben ervan overtuigd datbetrokkenheid een sleutelwoord is als hetgaat om het succes van de hogeschool. Datgeldt voor docenten die betrokken moetenzijn bij studenten, maar ook voor studentendie betrokken moeten zijn bij hun opleiding.Niet hier om vijf voor elf binnenkomen, jelesje volgen en om vijf over één weerweggaan. Dat is voor mij geen betrokkenheid.’Bert Smeets: ‘Dat kan ik bevestigen,ook vanuit de literatuur. Als je nagaat welkefactor het meest bijdraagt aan de tevredenheidvan studenten, dan is dat betrokkenheid.De betrokkenheid die ze zelf ervaren,maar ook hun eigen betrokkenheid bij deopleiding. Wat daar ook heel goed bij past isdat ene woord, aandacht. Dat is ook hetbeleid van de hogeschool dat zegt: als we onsergens op willen laten voorstaan, is het datwe aandacht hebben. Aandacht voor destudent, aandacht voor elkaar.’ Dien Mueters:‘Door die aandacht kun je ook maatwerkbieden.’ Maar bij persoonlijke aandachthoort ook eigen verantwoordelijkheid, vindtHogeschool <strong>Zuyd</strong>. Dat geldt niet alleen voorstudenten, maar ook voor docenten en voorde hogeschool als geheel. Jos Lipsch: ‘Hetvraagt om ontwikkeling binnen een opleidingof faculteit. Je moet werken aan deontwikkeling van een community waarinstudenten en docenten samenwerken. Als jedat gevoel kunt creëren, ben je een heeleind.’De juiste student op dejuiste plek‘Het toeleverende veld.’ Voor Hogeschool<strong>Zuyd</strong> zijn dat de havo- en vwo-scholen en deROC’s. In de regio, maar ook in de rest vanhet land. Instroommanager Mariëlle Diederen:‘In het verleden was ons contact met hettoeleverende veld vooral wervend. ‘Kom naaronze hogeschool, want hier is het leuk.’ Maarnu is onze voorlichting meer competentiegericht:wat wil de student eigenlijk, en welkeopleiding past dan het best bij hem? Zodat jede juiste student op de juiste plek krijgt.’ Datprobeert Hogeschool <strong>Zuyd</strong> vooral te bereikendoor scholieren voordat ze aan een studiebeginnen al enigszins te laten ervaren hoe hetis om een bepaalde opleiding te volgen.Bijvoorbeeld door meeloopdagen of doorhavo-leerlingen het profielwerkstuk dat zemoeten maken in hun examenjaar op dehogeschool te laten uitvoeren. Zo maak jeJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 26 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijsbeleidjanuari februari maart april mei juni juliDe Wijk van Morgen gaat Veel interesse voorvan startpensioenspreekuurNa een jaar van voorbereidingenstart de fysieke uitvoering aan voor het pensioenspreekuur.Negentig mensen melden zichvan De Wijk van Morgen.Dit spreekuur organiserenOp bedrijventerrein Avantis - studenten Facility Managementwaar De Wijk van Morgen zal samen met Pensioenkijker.nl.ontstaan - vinden presentaties In Maastricht, Sittard en Kerkradeplaats over de uitvoeringsfase kunnen mensen terecht metvan de voorbereidingsfase. / vragen over hun pensioen. /januari februari maart april mei juni juliOfficiële start Zorgacademie Studenten Personeel & ArbeidParkstad Limburggecertificeerd als LPM CoachHogeschool <strong>Zuyd</strong> is sinds 2006 Zo’n twintig studenten van dedeelnemer aan de Zorgacademie faculteit People & BusinessParkstad Limburg. In februari Management, opleiding Personeelvindt de officiële start plaats. & Arbeid, zijn erkend als LPMDe Zorgacademie is een samenwerkingsverbandtussen zorgaan-Potentieel Methodiek. DezeCoach. LPM staat voor Loopbaanbieders en opleiders in Parkstad methodiek is bedoeld om dedat flexibel wil inspelen op nieuwe employability van medewerkers tetechnieken in de zorg en ontwikkelingenop de arbeidsmarkt.meten. //ook de kans dat studenten later uitvallen zoklein mogelijk. Dien Mueters: ‘Aansluitingkun je ook breder zien. Als een studenteenmaal aan zijn opleiding begonnen is enuitvalt, moet hij ook aansluiting kunnenvinden bij andere opleidingen binnen dehogeschool. En ook na zijn opleiding, als hijz’n diploma op zak heeft. Aansluiting bij hetwerkveld, aansluiting bij een andereopleiding, bij een masteropleiding aanHogeschool <strong>Zuyd</strong>.’ Jos Lipsch: ‘Daar zijn wenu mee aan de slag. We kijken hoe we datkunnen vormgeven bij de hogeschool: dat wede student die uitvalt op de juiste plekkrijgen. We hopen dat dat binnen dehogeschool kan, maar het kan ook buiten dehogeschool zijn.’ Mariëlle Diederen: ‘Het isniet zo dat we daar nu niets aan doen. Maarhet idee dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheidis van alle faculteiten enondersteunende diensten, daar zou nog welVerdeling ingeschreven studenten naar faculteit1.8001.6001.4001.2001.0008006004002000Academie Beeldende KunstenAcademie van BouwkunstAcademie VerloskundeBouwCommercieel ManagementConservatoriumFacility ManagementGezondheid en TechniekGezondheid en ZorgHEAO Financieel ManagementHoge HotelschoolICTverbetering in kunnen komen.’ Lees meer over excellentie op pagina 32 in het thema Studeren@<strong>Zuyd</strong> /Internationale CommunicatieLife SciencesOnderwijsPeople & Business ManagementRechtSociale StudiesTechniekToneelacademie/ In <strong>2009</strong> zijn 14.524 studenten ingeschreven / Het marktaandeel ingeschreven studenten is 3,59% / Er stromen 4.470 nieuwe studenten in,3% meer dan in 2008. Daarvan is ruim 5% een deeltijd 1800of duaal student / Er studeren meer vrouwen dan mannen bij de hogeschool, het verschilis 4% / 8% van de studenten is ouder dan 25 jaar / 1600 Het diplomarendement na 5 jaar studie is in <strong>2009</strong> 58%, het propedeuserendement na 1 jaarstudie is 33% en na 2 jaar studie 64% / 4.847 studenten 1400 stromen in <strong>2009</strong> uit, waarvan 2.658 met een diploma. 2.189 studenten staken hun1200studie; 502 studenten starten met een andere studie aan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, 1.687 niet / 548 studenten verlaten de hogeschool met een bindend1000afwijzend studieadvies.800600400200Studeren@<strong>Zuyd</strong> 27 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 20100


OnderwijsbeleidHet trilemma vanrendementsverbeteringHet rendement van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is te laag. Vindt zijzelf. Daar moet dus iets aan gedaan worden.Maar wat? Dat blijkt nog niet zo eenvoudig. Projectleider Bert Smeets over het trilemma van derendementsverbetering.We geven het toe. Het woordinderdaad in essentie weer voorstudierendement van Hoge-er maar eens een paar te‘dilemma’ kenden we, maarwelke opgave Hogeschool <strong>Zuyd</strong>school <strong>Zuyd</strong>? Bert Smeets: ‘Dat isnoemen. Een andere factor is de‘trilemma’? Een leuk bedenkselzich gesteld ziet.het percentage van de studentensturing van het gedrag van devan Bert Smeets die het projectRendementsverhoging leidt,dachten we. Maar nee, volgensBedrijfseconomisch enmaatschappelijkdat uiteindelijk met een diplomade hogeschool verlaat.’ Hetrendement van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>student. ‘We zijn er waarschijnlijkte lang van uitgegaan datstudenten verstandig genoeg zijnVan Dale is trilemma een keurigMaar laten we bij het beginligt nu rond de zestig procent.om zelfstandig keuzes te kunnenNederlands woord. En het geeftbeginnen. Hoe definiëren we hetSmeets: ‘De kans dat een studentmaken, om zelfstandig hundie hier binnenkomt met eenstudie te plannen. Dat is vaakdiploma weggaat, is dus zes opook wel zo, maar lang niet altijd.tien. Maar de kans dat dat nietSommige studenten makengebeurt, is vier op tien. Datbepaalde keuzes niet, latenwillen we verbeteren.’ Er zittenhet versloffen. Dus denken wijverschillende kanten aan datdat elke opleiding aan gedrags-rendement. Allereerst eensturing moet doen. Ondanks hetbedrijfseconomische. ‘Uit studiesfeit dat we uitgaan van de eigendie we gedaan hebben blijkt, datverantwoordelijkheid van deje om de uitval van één studentstudent. We mogen niet aanne-te compenseren drie nieuwemen dat het altijd goed gaat. Datstudenten moet werven.’ Het ligtblijkt ook uit de recente litera-dus vanuit bedrijfseconomischtuur over het puberbrein.’ Dit isperspectief erg voor de hand demaar één voorbeeld van de veleuitval van studenten zoveelfactoren die het rendementmogelijk te beperken. Maarbeïnvloeden. In essentie, zegtdaarnaast heeft rendement teBert Smeets, gaat het om hetmaken met de maatschappelijkeverenigen van drie elementen. Jeverantwoordelijkheid vanwil een hoger rendement - dat isHogeschool <strong>Zuyd</strong>, zegt Smeets.één. Tegelijkertijd wil je niet het‘De Nederlandse samenlevingniveau verlagen, je wil kwaliteitheeft hoog opgeleiden immersblijven afleveren - dat is twee. Enhard nodig als ze zich daadwer-je wil ook een zo hoog mogelijkekelijk wil ontwikkelen tot eeninstroom, je wil zoveel mogelijkkenniseconomie. En dus willenjonge mensen de kans biedenwe iedere student die potentieelom een opleiding aan Hoge-het vermogen daartoe heeft aanschool <strong>Zuyd</strong> te volgen - dat iseen hbo-diploma helpen.’drie. Zie hier het trilemma vanHet trilemmaGoed, het rendement moet beter.Maar dan. Bert Smeets en zijnmensen hebben tien factorenBert Smeets. Die drie elementenverenigen - dat is de uitdaging.Bert Smeets: ‘Dat kán. Het isgeen gemakkelijke opgave, maarwe kunnen het.’ /geïdentificeerd die van invloedkunnen zijn op rendementsverbetering.De instroom, detoetsing, inhoudelijke ensociaal-emotionele binding - omJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 28 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


OnderwijsbeleidZappenliever niet als het om je studie gaatEen hoger studierendement begint met minder uitval.Goed kiezen is essentieel. Ook voor de studenten zelf,want studiefinanciering is beperkt in tijd. Hogeschool<strong>Zuyd</strong> werkt daarom aan een omslag van werving naarinstroommanagement. Samen met de scholen voorvoortgezet onderwijs en het mbo.Het accent in de werving verschuift in de ‘Geen werving en reclame, maar latenrichting van voorlichting, constateertervaren wat een studierichting inhoudt.’Mariëlle Diederen, instroomcoördinator bij Daarna kozen de aankomend studenten voorde dienst Ondersteuning Onderwijs &een verdiepingsdag. De leerlingen werdenStudentzaken. Met de vier Maastrichtse aan het werk gezet in de hbo-opleiding vanvo-scholen heeft de hogeschool het voorlichtingstraject<strong>Zuyd</strong>stad ingezet. Vanuit compe-voorlichten dan een gewone open dag. Zehun keuze. ‘Dit is een veel betere manier vantenties hebben voorlichters van Hogeschool lopen een dag mee, maar verdiepen zich ook<strong>Zuyd</strong> voorlichting aan de leerlingen gegeven. echt in de studierichting’, zegt Diederen.Doorstroom Nu!Hogeschool <strong>Zuyd</strong> werkt ook metandere hbo’s samen aan dedoorstroomproblematiek. Datheeft in het najaar van <strong>2009</strong>geleid tot de eerste conferentieDoorstroom Nu! Naast algemeneinleidingen waren er vijftienworkshops. Hierin gingen dedeelnemers aan de slag met bestpractices van doorstroomprogramma’sbij de verschillendehogescholen. Studenten zelf zijnook betrokken bij de conferentie.In een forumdiscussie gaven zijvooral aan zich gekend te willenvoelen. Studieloopbaanbegeleidingis een belangrijke voorwaardevoor een succesvolle doorstroom.Studeren@<strong>Zuyd</strong> 29Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


OnderwijsbeleidProfielwerkstukkenEen ander voorbeeld zijn de profielwerkstukken.Steeds meer faculteiten bieden leerlingende kans om hun profielwerkstuk bij dehogeschool te maken, onder begeleiding vaneen hogeschooldocent. ‘Volgens de richtlijnendie wij voor onze studenten hanteren alszij een werkstuk moeten maken’, zegtMariëlle Diederen. ‘Zo ervaren de leerlingenwat van ze verwacht wordt. Ze voelen in driedagen wat het betekent hier te studeren.’Inmiddels maken jaarlijks zo’n vierhonderdhavo-5 leerlingen van alle profielen vanveertien vo-scholen van deze kans gebruik.Over de schuttingCaspar Gardeniers, decaan bij het PortaMosana College in Maastricht, ziet in dezenieuwe manier van voorlichten een middelom uitval in het onderwijs tegen te gaan.‘Uitval wordt vaak veroorzaakt doordatleerlingen niet genoeg af weten van deopleiding die ze kiezen.’ Daarom zijn dezesamenwerkingsprojecten tussen het hbo ende vo-scholen belangrijk. ‘We moeten deleerling niet over de schutting gooien.’AansluitingsmonitorOm beter zicht te krijgen op de aansluitingmet het hbo, voert de hogeschool onder denieuwe eerstejaars studenten elk jaar eenMariëlle Diederen‘We moeten nog meer samenwerkenom te zorgen dat de leerlingen op dejuiste plek terechtkomen.’onderzoek uit. Daarinstaat de didactische envakinhoudelijke aansluitingcentraal. Sluitbijvoorbeeld het wiskundeniveauen de sociale integratie aan? Voel jeje thuis bij <strong>Zuyd</strong>? Deze resultaten wordenteruggekoppeld naar zowel de eigen faculteitenals de toeleverende scholen. Elke schoolkrijgt de gegevens van de eigen leerlingen eneen benchmark, hoe scoort de school vergelekenmet de rest in de regio.Zappen: niet handigMariëlle Diederen verwacht dat de samenwerkingin de onderwijskolom nog verdergaat. ‘We moeten nog meer samenwerkenom te zorgen dat de leerlingen op de juisteplek terechtkomen.’ Waarom bijvoorbeeldniet een reken- en taaltest afnemen in Havo4, dan heb je nog anderhalf jaar de tijd omde leerlingen bij te spijkeren als dat nodig is.Stella Maris College in Meerssen en de Pabowerken zo al samen op rekengebied. En methet mbo zijn er al in meerdere studierichtingendoorstroomprogramma’s ontwikkeld. Deopleiding Social Work gaat dit jaar als pilotstudiekeuzegesprekken voeren. Niet omstudenten te weigeren, wel om samen tekijken of ze in deze opleiding echt wel op dejuiste plek zitten. Zappen kan dan wel bij degeneratie X horen, handig als het om eenhbo-opleiding gaat, is het niet. /Profielwerkstuk:snuffelen aan het hboPaul Huppertz studeert nu bijHogeschool <strong>Zuyd</strong> Werktuigbouwkunde.Vorig jaar heeft hij op 5havo van ScholengemeenschapSophianum in Gulpen zijnprofielwerkstuk Natuur enTechniek gemaakt bij de faculteitBouw van de hogeschool. ‘Je kuntalvast kennis maken met dedocenten, raakt al een beetjewegwijs in dat grote gebouw. Hetis een heel andere ervaring danop de middelbare school. Meerstudenten, minder begeleiding, jemoet veel zelfstandiger werken.Als je met studenten praat, krijgje een beter beeld van deopleiding. Zij ervaren zo’n studietoch net even anders dan dedocent. En je staat als scholiernatuurlijk dichter bij de student.Maar de meeloopdag geeft eennog beter beeld van de opleiding,dan leer je ook hoe je moetplannen, hoe groepswerk gaat,hoe docenten met studentenomgaan.’ Destijds twijfelde hijtussen de twee studierichtingen.Uiteindelijk heeft de meeloopdagbij Werktuigbouwkunde dedoorslag gegeven. ‘Op een opendag worden vooral dingententoongesteld. Na zo’nprofielwerkstuk of meeloopdagweet je al een beetje hoe het eraan toe gaat, hoe de manier vanwerken is.’/ Het propedeuserendement voor studenten die in 2008 zijn ingestroomd is in <strong>2009</strong> 33%, na 2 jaar is dit 64% / Het diplomarendement in <strong>2009</strong>na 5 jaar studie is 58% / Het studierendement ongeacht de studieduur is voor studenten die in 2002 zijn gestart 61,3% en in 2003 59,3% /Hogeschool <strong>Zuyd</strong> realiseerde voor het instroomcohort 2003 een hoofdfaserendement - rendement van studenten na de propedeutische fase -van 81,6% / Dit resultaat moet in 2013 verbeterd zijn naar meer dan 90%.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 30 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


OnderwijsbeleidHoge Hotelschool MaastrichtStuderen@<strong>Zuyd</strong> 31Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


OnderwijsbeleidHoe Hogeschool <strong>Zuyd</strong> tegen excellentie aankijkt‘Als je het goed doet, bied jeEen zes min was ooit hetmooiste punt: met eenminimum aan inspanningbehaalde je een optimaalresultaat. Maar die tijd isvoorbij: excellenteprestaties mogen gezienen gewaardeerd worden.Ook bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.We beginnen maar met een licht provocerendevraag. Waar komt dat woord excellenttoch vandaan? Het lijkt als een soort virusdoor het hoger onderwijs te waren, iedereenheeft het erover. Daar heeft Frits Kamps,auditor bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, wel eenantwoord op. ‘Ik denk dat het een landelijketrend is. Balkenende zei het al: we moeten afvan de zesjescultuur. Robbert Dijkgraaf,president van de Koninklijke NederlandseAkademie van Wetenschappen, verwoorddehet als volgt: ‘Nederland is wereldkampioengemiddeld zijn. Daar mogen we wel van af.’Het is niet alleen een trend in het hogeronderwijs, maar ook in andere sectoren vanhet maatschappelijk leven. Je mag je weeronderscheiden. Er is meer oog voor individuelekwaliteiten, prestaties mogen gezienworden. Vroeger was een zes min vaak hetmooiste punt: met een minimum aaninspanning een optimaal resultaat halen. Ikdenk dat studenten daar nu toch wel anderstegenaan kijken.’ Claudy Cobben, managervan het Honours Programme van HogeschoolJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 32 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijsbeleidonderwijs voor elk wat wils’Frits Kamps (links),Claudy Cobben (rechts)‘Er is eenMaatwerk Awardvoor docentenen voor de besteondersteunendemedewerker.’<strong>Zuyd</strong>, vult aan: ‘Het internationaal perspectiefspeelt ook een rol. Over de grens vindenze zesjes niet zo geweldig.’Honours ProgrammeIn 2008 is Hogeschool <strong>Zuyd</strong> gestart met hetHonours Programme voor excellentestudenten. Dit speciale programma wordthen aangeboden naast hun regulierestudieprogramma, en betekent een extrastudiebelasting van zo’n vier uur per week.Claudy Cobben: ‘Het Honours Programme ismultidisciplinair, er doen studenten vanverschillende opleidingen aan mee. Zewerken samen aan projecten, ze werkensamen om hun skills te vergroten.’ Hogeschool<strong>Zuyd</strong> is naar het idee van ClaudyCobben nog te veel een school, en te weinigeen plek van debat. In het Honours Programmewil ze het debat stimuleren. Bijvoorbeelddoor mensen van naam binnen te halen,mensen die iets bereikt hebben en studentenkunnen inspireren. ‘Want daar gaat hetuiteindelijk toch ook om: dat wij als hoge-Studeren@<strong>Zuyd</strong> 33Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijsbeleidjanuari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberGratis basiscursusDuurzaamheid, Milieukundeen Cradle to CradleHet expertisecentrumTechnology & Design organiseertvoor zowel studenten alsmedewerkers een basiscursusDuurzaamheid, Milieukunde enCradle to Cradle. /Minorenmarkt voor studentenen medewerkersDe Minorenmarkt is dé kans voorstudenten en medewerkers omzich te laten inspireren voor de<strong>Zuyd</strong>minoren. Hier kunnen zepresentaties bijwonen over<strong>Zuyd</strong>minoren en een van deinformatiestands bezoeken.De minorcontactpersonen zijnaanwezig om vragen te beantwoorden./Hogeschool en UM bezegelensamenwerking in doorstroomminorMet de ondertekening van eenconvenant bezegelen het platformEconomie, Talen en Recht vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> en de Facultyof Economics and BusinessAdministration van de UniversiteitMaastricht hun samenwerking.Als concreet resultaat volgen nu32 hogeschoolstudenten eendoorstroomminor, die directtoegang biedt tot de masteropleidingenInternational Business enManagement of Learning van deuniversiteit. /school ervoor zorgen dat we jonge menseninspireren. En daar voorbeelden van in huishebben of halen.’ En daarbij is het niet debedoeling het voorbeeld na te volgen dat eencollega van Claudy Cobben in de VerenigdeStaten zag. ‘Daar had je binnen een universiteiteen aparte verdieping. Die was alleentoegankelijk voor de Honours.’StimulantiaToch betekent excellentie voor Hogeschool<strong>Zuyd</strong> meer dan alleen aandacht voor de vijfprocent beste studenten, zeggen ClaudyCobben en Frits Kamps. Excellentie betekentook: ervoor zorgen dat iedereen het beste uitzichzelf haalt. Dat geldt niet alleen voorstudenten, maar ook voor medewerkers.Claudy Cobben: ‘Als je het goed doet, bied jeonderwijs voor elk wat wils: voor de mindermakkelijk studerende student, voor demiddenmoot én voor de top.’ Hogeschool<strong>Zuyd</strong> stimuleert ook medewerkers omexcellent te presteren, zegt Frits Kamps.‘In financieel opzicht, via het hrm-beleid.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> biedt medewerkers ook demogelijkheid om te promoveren, dat wordtfinancieel ondersteund. Er is een MaatwerkAward voor docenten en voor de besteondersteunende medewerker. Bij beideprijzen dragen studenten docenten enmedewerkers voor. Claudy Cobben:‘Dat is het leuke ervan.’ /Programma Excellence!Doe maar niet gewoonDoe maar gewoon, dan doe je algek genoeg. Het is een uitdrukkingdie regelmatig gebruik wordt.Afwijken van de norm ligt vaakmoeilijk in Nederland polderland,ook als het gaat om voortreffelijkeprestaties. Maar dat is aan hetveranderen: overal in het hogeronderwijs wordt gesproken over‘excellentie’. Zo ook in hetprogramma Excellence! vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>.‘Studenten extra prikkelen omkritisch te leren denken. Om eenonderzoekende houding aan tenemen. Met Excellence! willen wede gemiddeldheid overstijgen.’ Aanhet woord is Jo Spaubeck,coördinator van het programmaExcellence! van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.Niet vrijblijvendaanmerking voor het programma.De deelname is vrijwillig, maar nietvrijblijvend. Het programma vraagtextra inzet van de studenten: zemoeten rekenen op minimaal vierextra lesuren per week, plus extrathuisopdrachten. Wie het programmamet succes afrondt, ontvangteen certificaat en krijgt eenaantekening op het officiëlediploma.Doe maar niet gewoon‘Excellence! voorziet in eenverdieping én een verbreding vanhet vak. De studenten krijgen demogelijkheid over de grenzen vanhun vak heen te kijken’, zegt JoSpaubeck. ‘En uiteraard draagt deleerinhoud bij aan het ontwikkelenvan de competenties die horen bijhet curriculum van de opleiding.We zijn ervan overtuigd datHet programma is bedoeld voor maximaal ontwikkeld talent allesstudenten accountancy en en iedereen voortstuwt: student,bedrijfseconomie van de docent en hogeschool. Bij hetFaculteit HEAO FinancieelManagement. Wie maar even niet gewoon.’een zeven gemiddeld ofhoger op zijn of haarcijferlijst heeft, komt programma Excellence! geldt: doeinJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201034 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Persoonlijke aandacht en eigen verantwoordelijkheidWaarompersoonlijkebegeleidingvan studentennoodzakelijk isPersoonlijke begeleiding vanstudenten is belangrijk, zegtHogeschool <strong>Zuyd</strong>. En waarom danwel? Zou de argeloze buitenstaanderzich kunnen afvragen. Waarom moeter eigenlijk tijd en geld besteedworden aan speciale persoonlijkebegeleiding van studenten? Zehebben een opleiding gekozen enkomen naar de hogeschool om die tevolgen. Daar zijn ze oud en slimgenoeg voor, en verder geen gezeur.Ton Gardier (links), Ilse Kaelen (midden), Paul Boumans (rechts) Studeren@<strong>Zuyd</strong> 35Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Persoonlijke aandacht en eigen verantwoordelijkheid/ In 2008 en <strong>2009</strong>* nemen 11.645 studenten contact op met destudentendecanen van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> / 47% van de contactengaat over ‘doorstroom’, 21% over ‘uitstroom, 14% over persoonlijkeproblemen en 8% over (studie)financiering / Er melden zich 189nieuwe studenten met een functiebeperking, waarvan 111 metdyslexie, 27 met psychische problemen en 51 met fysieke problemen/ Studenten met een beperking kunnen lid worden van de klankbordgroepStuderen met een functiebeperking* cijfers september 2008 - eind <strong>2009</strong>‘Wij verwachten van studenteneen bepaalde volwassenheid,maar die hebben ze vaak nog niet.’‘Dat is een van de grootste valkuilen’, zegtTon Gardier, senior studentendecaan. ‘Ervanuitgaan dat een student van zeventien jaar dejuiste keuze kan maken. Dat wordt onderstreeptdoor allerlei onderzoeken enpublicaties.’ Zijn collega Paul Boumans vultaan: ‘Je moet er ook niet zonder meer vanuitgaan dat een student a: de juiste keuzekan maken en b: de juiste studiehoudingheeft. Daar schort het ook aan. Mensen diede juiste studie hebben gekozen, vallenvervolgens toch uit omdat ze niet de juistehouding hebben.’ De juiste houding? PaulBoumans: ‘Ik beschrijf het vaak op dezemanier: het is een stap als van hoofdklasseamateurvoetbal naar Champions League.Hier moeten ze elke dag trainen en behoorlijkaan de bak. Ze zijn niet gewend dat ze zointensief moeten studeren en vooral ook hunstudie zelf moeten plannen en organiseren.Ze zijn gewend dat alles in hapklare brokkenvoor ze klaargezet wordt.’Eigen verantwoordelijkheidDat brengt ons dan meteen bij twee belangrijkewaarden van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>: eigenverantwoordelijkheid en persoonlijkeaandacht. Uit onderzoek blijkt dat dehersenen van een achttienjarige nietuitontwikkeld zijn, dat is pas rond heteenentwintigste levensjaar het geval. Datbetekent dat studenten die op de hogeschoolbinnenkomen vaak simpelweg nog niet instaat zijn alles te overzien. Ilse Kaelen,studieloopbaanbegeleider: ‘Dat is inmiddelsdoorgedrongen. Paul Boumans: ‘Wij verwachtenvan studenten een bepaalde volwassenheid,maar die hebben ze vaak nog niet.’ IlseKaelen: ‘Het gaat om eigen verantwoordelijkheidbinnen een bepaalde marge. Binnenonze faculteit bieden we een programma aanvan negen tot vijf dat de gemiddelde studentzonder al te veel huiswerk kan afronden. Dathebben we gedaan omdat we erachter zijngekomen dat het niet werkt als je tegen‘Het allerbelangrijksteis persoonlijke aandachtvoor de student.’studenten zegt: ‘Hier heb je een opdracht, gamaar aan het werk’. Dat hebben ze nietgehad op de havo en het mbo. In het beginbegeleiden we ze intensief, en dat wordtminder naarmate de studie vordert.’Persoonlijke aandachtIn de begeleiding van studenten maaktHogeschool <strong>Zuyd</strong> onderscheid tussen eerste-,tweede- en derdelijnsservice. De eerste lijn,dat zijn de studieloopbaanbegeleiders met inhun kielzog de docenten. Als een studentergens mee zit, kan hij naar een studieloopbaanbegeleidergaan. Dat kan voor van alleszijn - van pijn aan je dikke teen tot problemenmet een docent, bijvoorbeeld. Alsstudieloopbaanbegeleider en student er nietuitkomen, gaan ze naar de studentendecaan.Ton Gardier: ‘Het is belangrijk je te realiserendat een decaan geen docent is. Hij isonafhankelijk, alles wat gezegd wordt blijftbinnenskamers. Dat ligt vast in een gedragscode.’Naast de algemene, eerstelijnsserviceis er dus ook de tweedelijnsservice, bijvoorbeeldvoor studenten met persoonlijkeproblemen. Ton Gardier: ‘De derdelijnsserviceis de verwijzing naar gespecialiseerdedeskundigen buiten de hogeschool. Danmoet je denken aan psychologen, maatschappelijkwerk of budgetteringsondersteuning.’/ Voor studenten die door bijzondere persoonlijke omstandigheden studievertraging oplopen, bijvoorbeeld omdat ze topsport bedrijven, actiefzijn in de medezeggenschap of zwanger zijn geweest, heeft Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de regeling Financiële Ondersteuning Studenten. In <strong>2009</strong> doen37 studenten een aanvraag, 42,3% meer dan in 2008. 20 aanvragen worden toegekend, 5 afgewezen en 12 aanvragen zijn nog in behandeling.In totaal keert de hogeschool ruim 74 duizend euro uit. Daarnaast is er nog een noodfonds voor studenten die door een acute noodsituatie infinanciële problemen komen. Dit is een lening, het bedrag moet worden terugbetaald.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 36 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Persoonlijke aandacht en eigen verantwoordelijkheid/ Hogeschool <strong>Zuyd</strong> biedt studenten die lasthebben van faalangst een training aan omhier vanaf te komen. Ervaringen laten ziendat veel studenten hier baat bij hebben:enkele korte trainingen leveren al resultaatop. In 2008 en <strong>2009</strong>* werd de training door24 studenten gevolgd.* cijfers september 2008 - eind <strong>2009</strong>De persoonlijke hogeschool‘Het is dom omgeen hulp te vragen’Bekend en gekendDe individuele problemen waar Hogeschool<strong>Zuyd</strong> mee geconfronteerd wordt, zijn vaakniet gering. Dyslexie, autisme, psychischeproblemen zoals depressies. Verslaving aangames, gedragsproblemen als ADHD enborderline. Dergelijke problemen ziet dehogeschool steeds vaker. Omdat de begeleidingin het voortgezet onderwijs en het mbosteeds beter wordt, kunnen steeds meerstudenten met persoonlijke problemen offunctionele beperkingen doorstromen naarhet hbo. En, terugkerend naar de vraag die inhet begin gesteld werd: er zijn dus weldegelijk allerlei redenen waarom persoonlijkebegeleiding van studenten noodzakelijkis. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> gaat heel ver in hetaanbieden van maatwerk in dit opzicht. Datgaat van het één-op-één voorlezen van eententamen voor een student met zwaredyslexie tot speciale financiële regelingenvoor studenten die door bijzondere omstandighedenstudievertraging hebben opgelopen.Maar het allerbelangrijkst is persoonlijkeaandacht voor de student. Dat kanzoiets simpels zijn als de opmerking: ‘Hé, ikheb je gemist in de les.’ Als de studentbekend en gekend is, zoals Ton Gardier hetuitdrukt, is de kans dat hij of zij de opleidingmet succes afrond het grootst. /De persoonlijke hogeschool die<strong>Zuyd</strong> wil zijn, komt heel goed totuitdrukking in het werk van destudieloopbaanbegeleiders en destudentendecanen. Deze laatstebieden ondersteuning bij zaken dieniet zozeer inhoudelijk met destudie te maken hebben, maar destudievoortgang wel beïnvloeden.Uitgangspunt in hun aanpak is datde student - met een steuntje in derug - zelf zijn problemen aanpakt.Dat waarderen studenten.Liesbeth: maatwerkoplossingenvoorfunctiebeperkingOndersteunen is wat anders danbetuttelen. De hogeschool kiestvoor het eerste. Ook bij studentenmet een functiebeperking. Je moetzelf aan de bel trekken, dan kan erveel geregeld worden, weetLiesbeth inmiddels. Ondanks dat zeop haar 15 e reuma kreeg en in eenrevalidatieprogramma belandde, isze met een opleiding Ergotherapiegestart. Ze kon hooguit twintig uurin de week echt actief zijn,verspreid over zeven dagen. Tweeweken na de start, botste ze al opde grenzen van haar fysiekekunnen. ‘Het is dom om geen hulpte vragen’, zegt ze nu. Als je jeprobleem wel bespreekbaar maakt,wordt naar maatwerkoplossingengezocht. Want de oplossing die bijde ene student werkt, hoeft niet bijde ander goed uit te pakken.Daarom heeft de hogeschool onderandere Routeplanner ontwikkeld:een informatiebron op deintranetsite waarop de studenten- en docenten - kunnen zien welkeoplossingen al eens bedacht zijnvoor bepaalde problemen diestudenten met een functiebeperkingervaren. Bijvoorbeeldfaciliteiten bij tentamens. Liesbethis tevreden over de ondersteuningdie ze gekregen heeft. ‘Maar jemoet er voor knokken.’ Haar studieheeft ze inmiddels afgerond. Ennog voor de diploma-uitreiking hadze al een baan.Studeren@<strong>Zuyd</strong> 37 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijs en maatschappijNieuwe generatie professionalsleert duurzaam denken en werkenDuurzaam is voor Hogeschool <strong>Zuyd</strong> geen loze kreet of hype. Het betekent, naast verantwoord omgaan methet milieu, een generatie professionals opleiden die weet dat de voorraden essentiële grondstoffen eindig zijn.Die begrijpt dat de welvaart in de wereld eerlijker verdeeld moet worden. Die respect heeft voor mens ennatuur. Jonge professionals die in hun opleiding vanuit zo’n visie leren denken en werken.De Wijk van Morgen is mis-het streven naar een duurzamede nodige ervaring opdoen enduurzaamheid nog verderschien wel het meest concreteomgeving.kan de hogeschool de energiebe-uitgedragen. De hogeschoolvoorbeeld hoe duurzaamheid alsthema in het onderwijs vervlochtenis. Studenten bedenken,Energie besparen,mét studentensparingsdoelstelling realiseren.‘Zo’n opdracht maakt het lerenrealistisch’, zeggen Sofije Asllaniheeft het initiatief voor ditkennisinstituut genomen omsamen met internationaleontwikkelen en bouwen samenDuurzaamheid komt niet alleenen Erik Beckers, beiden student.partners, waaronder het iiSBEmet het werkveld de gebouwdeterug in dit ambitieuze project.‘We lopen tegen dingen die we(een internationale organisatieomgeving van morgen, dieOok down to earth pakt destraks in het bedrijfsleven ookvoor een duurzaam gebouwdezorgvuldig omgaat met grond-hogeschool duurzaamheid aan.tegenkomen. En we zijn ons eromgeving), een gebouwdestoffen, die klimaat- en energie-Bijvoorbeeld energiebesparing.van bewust geworden dat het omomgeving te ontwikkelen dieneutraal is. ‘Het zou schandaligHogeschool <strong>Zuyd</strong> wil hetveel geld gaat.’ Cofely bevalt dezero impact heeft op het milieu:zijn als je studenten niet opleidtenergieverbruik in de eigensamenwerking met de studentenper saldo worden geen materiaal-om de transitie naar eengebouwen met dertig procentgoed, zegt Stephan Küppers,bronnen uitgeput, er wordt geenduurzame wereld in de praktijkterugdringen. Cofely, technischprojectleider Technicalfossiele energie verbruikt, geenvorm te geven. Doen wij dat niet,dienstverlener, werkt daarInspections & Solutions bijvervuild water geproduceerd, erdan komt de verandering nooit’,samen met studenten van deCofely. ‘We willen de studentenis geen schadelijke emissie naarzegt Ronald Rovers, in hetopleiding Technische Bedrijfs-ook bij projecten voor anderede lucht en evenmin wordt hetvoorjaar van <strong>2009</strong> aan de slagkunde aan. Deze opleiding heeftopdrachtgevers gaan inzetten.’land waarop gebouwd wordtgegaan als lector GebouwdeOmgeving en Regionale Ontwik-een leerwerkbedrijf voor ditsoort vraagstukken, E-Grr. VoorRiBuilTgedegradeerd. /keling. Samen met de lectoratenhet leerwerkbedrijf zelf zou dezeGaat het in het project metInnovatie Bouwproces enklus te omvangrijk zijn. Door deCofely om de hogeschool zelf enTechniek en Nieuwe Energiesamenwerking met het externein De Wijk van Morgen om degeeft dit lectoraat inhoud aanbedrijf kunnen studenten tochEuregio, in RiBuilT wordtRonald RoversJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 38 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijs en maatschappijSamen naar de top van Europa voor het goede doelExpeditie 4810Hogeschool <strong>Zuyd</strong> staat al enkele jaren achter elkaar in de top van bestehogescholen van Nederland. De ambities reiken verder, naar Europa.Letterlijk heeft een expeditieteam van medewerkers die top al bereikt:in september <strong>2009</strong> stonden ze op de top van de Mont Blanc, de hoogsteberg van Europa. Het initiatief kwam van enkele medewerkers: eenexpeditie voor een goed doel; om onderwijs voor de studenten aantrekkelijkerte maken; maar ook om te laten zien dat je samen een topprestatiekunt leveren.Expeditie 4810 is vanaf het begin vooral eenonderwijsproject. Studenten Fysiotherapie enBiometrie hebben de expeditieleden in devoorbereiding medisch en conditioneelgetest; studenten Commercieel Managementhebben fundraisingacties mee op touw gezet.Studenten Facility Management hebben hethele facilitaire traject voor hun rekeninggenomen. En studenten Communication andMultimedia Design hebben onder anderetijdens de expeditie dagelijks verslaguitgebracht via web-tv en de website. ‘Zo’nproject zorgt voor integratie van vakdisciplines’,zegt Hans Gijsbers, projectleider eninterim directeur Facility Management.‘Je leert in zo’n project professioneelsamenwerken’, concludeert Robert Lambrixals de expeditieleden al lang weer heelhuidszijn teruggekeerd van hun avontuur. Hijverwoordt als geen ander de betekenis vandit soort projecten voor het onderwijs.Robert studeert aan de opleiding Communication& Multimedia Design en is een van devele tientallen studenten die bij Expeditie4810 betrokken zijn geweest. ‘Het is depraktijk, een grote opdracht. Dit levert veelervaring op die we niet zouden krijgen bijeen gewone opdracht’, vindt ook SheilaLopez, studente Facility Management.Bouw highschool voor gehandicaptenen weeskinderen in Vandalur (India).Expeditie 4810 was gekoppeld aan een goeddoel, namelijk geld inzamelen voor destichting Mariamma. Deze kreeg dankzij degeslaagde expeditie een cheque van maarliefst veertig duizend euro. Aangevuld meteen bedrag van Cordaid is er in totaal ruimzestig duizend euro beschikbaar voor debouw van een highschool voor de gehandicapteen weeskinderen in het Indiase Vandalur. Debouw van die school is inmiddels gestart. /Meer weten over Expeditie 4810of de Stichting Mariamma?Kijk op www.expeditie4810.nlRijk studentenleven hoort bij een hbo-studieStuderen moet méér inhouden danalleen je studie. Sociale activiteitenhoren ook bij het studentenleven.Daarom ondersteuntHogeschool <strong>Zuyd</strong> initiatievendie het studentenleven verrijken.‘Als je niks organiseert, is dat slecht voor hetimago van de hogeschool’, zegt JeroenCremer. Hij studeert aan de faculteitCommercieel Management en is bestuurslidvan de SIS, die jaarlijks de introductie vooreerstejaars hbo-studenten in Sittard organiseert.Met veel succes heeft het SIS-bestuurook een galafeest voor alle studenten vanzowel Hogeschool <strong>Zuyd</strong> als Fontys Hogescholengeorganiseerd. ‘Zo’n feest helpt omandere studenten te leren kennen.’Financiële ondersteuningDe studenten hebben het galafeest, waarvoorin mum van tijd 1.200 kaartjes werdenverkocht, zelf georganiseerd. Hogeschool<strong>Zuyd</strong> heeft financieel bijgedragen. ‘Voor dehogeschool is de sociale binding die studentenmet de hogeschool en met de stadhebben, belangrijk. Een sterke socialebinding heeft positieve invloed op destudieresultaten’, zo motiveert RominaQuaedflieg deze sponsoring. Romina - zelfnet afgestudeerd bij de hogeschool - houdtzich bij de dienst Ondersteuning Onderwijs& Studentzaken bezig met activiteiten diehet studentenleven verrijken. ‘Per aanvraagbekijken we of de hogeschool financieelbijdraagt aan een activiteit of niet. Bij dezeoverweging houden we rekening met hettijdstip van de activiteit, de hoogte van debijdrage maar het belangrijkste, of eenactiviteit aan onze doelstellingen en doelgroepvoldoet.’ Romina: ‘Het is belangrijk datstudenten de stad en de andere studentenleren kennen. Dat maakt studeren aantrekkelijker.’Aantrekkelijkere line upJeroen Cremer denkt dat de financiëlebijdrage het verschil maakt tussen een line upwaarmee je je als galafeest onderscheidt ofeen die je in elke dorpskroeg kan verwachten.‘Zonder deze bijdrage hadden wij niet deartiesten kunnen boeken die er nu zijngeweest en hadden de kaartjes het dubbelegekost. Voor een goed programma hebbenwe die bijdrage nodig. En zonder goedprogramma komen geen studenten.” Destudenten hebben overigens zelf ook nogsponsoren voor het galafeest gezocht. In dattraject, helpt een toezegging van de hogeschoolsoms om anderen over de brug tehalen. /Studeren@<strong>Zuyd</strong> 39Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijsinnovatie<strong>Zuyd</strong>PLEIN, het deel vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> dat zichspecifiek met onderwijsinnovatiebezighoudt, bestaatéén jaar. Tijd voor een aantalvoor de hand liggende vragen.Hoe gaat het? Zijn jullietevreden over de behaalderesultaten? Wat zijn dieresultaten eigenlijk? En watkan beter? Marianne Pauwels,adviseur Onderwijs enInnovatie, en JackPleumeekers, ICTO-adviseur,geven antwoord.‘We moeten als hogeschoolleren sneller te veranderen’ICTO staat voor ICT en Onderwijs - dat vroegu zich misschien af. En <strong>Zuyd</strong>PLEIN staatvoor... ‘Plek voor leren en innoveren.<strong>Zuyd</strong>PLEIN is een deel binnen de organisatievan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> dat speciaal bedoeld isom de faculteiten en opleidingen te ondersteunenbij het onderzoeken, ontwikkelenen implementeren van onderwijsvernieuwing’,zegt Marianne Pauwels.Resultaatgerichte netwerken‘Het idee was dat er een groep binnen dehogeschool moest komen dat het delen vankennis over onderwijsvernieuwing zoubevorderen. In het eerste jaar hebben we deorganisatie op poten gezet, het idee omgezetin de praktijk’, zegt Jack Pleumeekers. ‘Zozijn wij bezig geweest met het initiëren vanresultaatgerichte netwerken.’ MariannePauwels: ‘De hogeschool bestaat van oudsheruit heel veel verschillende locaties, faculteitenen opleidingen. Daar zit veel kennis opallerlei gebieden, voor een deel ook kennisover dezelfde gebieden. Maar ze wisten hetniet van elkaar. Een van de opdrachten aanons is dan ook dat wat op verschillendelocaties gebeurt meer met elkaar in verbandte brengen. Zodat de kennis gedeeld endoorontwikkeld kan worden.’ In de resultaatgerichtenetwerken zitten docenten en medewerkersvan verschillende faculteiten diezich samen in een bepaald thema verdiepen.Marianne Pauwels: ‘Resultaatgerichtbetekent dat er niet zomaar wat gezelliggebabbeld wordt over een thema. Zo’nnetwerk stelt zichzelf bepaalde doelen: hoekunnen we onze kennis delen binnen dehogeschool? Organiseren we scholingstrajecten,zowel intern als extern? Hoe maken weonszelf zichtbaar?’ De bibliotheek maaktdeel uit van <strong>Zuyd</strong>PLEIN omdat zij vanoudsher een rol in de kennisdeling speelt.Jack Pleumeekers: ‘Ook de bibliotheek richtzich op nieuwe technologieën zoals eReadersen web 2.0 tools.’ Binnen Hogeschool <strong>Zuyd</strong>kent iedereen inmiddels de naam <strong>Zuyd</strong>PLEIN.Dat is bereikt. ‘Maar nog niet iedereen weetwat we doen’, zegt Pleumeekers. ‘Dat is eenJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 40 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


OnderwijsinnovatieBurgerschapsvormingop de agendaHogeschool <strong>Zuyd</strong> wil Burgerschapsvormingmeer nadrukkelijk op de agenda zetten, vanuitde overtuiging dat (hoger) onderwijs naast haarkwalificerende ook een socialiserende taakheeft. Als onze studenten de schoolbankenverlaten moeten ze zich niet alleen - alsprofessional - een plek veroveren op dearbeidsmarkt, maar ook - als burger - in een alvoorgevormde samenleving. Het netwerkburgerschap, geïnitieerd en ondersteund door<strong>Zuyd</strong>PLEIN, gaat zich hiervoor inzetten doorgezamenlijke activiteiten te organiseren diehieraan bijdragen. Ook ondersteunen zefaculteiten bij de integratie en implementatievan activiteiten met betrekking tot burgerschapsvormingin hun curriculum.De resultaatgerichtenetwerken van<strong>Zuyd</strong>PLEIN• Coachen in DidactischeContext• Studieloopbaanbegeleiding• Digitale Leer en Werkomgeving• Toetsexpertise• Examencommissies• <strong>Zuyd</strong>minoren• Aansluiting <strong>Zuyd</strong>• Burgerschap• Serious Gaming• Creatief/Innovatief denken• Gelijke KansenJack Pleumeekers (links),Marianne Pauwels (rechts)opdracht voor de komende tijd.’ ‘De uitdagingis ook zichtbaar te maken wat deresultaatgerichte netwerken kunnen betekenenvoor de hogeschool’, zegt MariannePauwels. ‘Hogeschool <strong>Zuyd</strong> wil zich ontwikkelentot een leven lang leren-instituut. Ze wileen grotere rol spelen als het gaat omscholing van volwassenen en professionals. Ikben ervan overtuigd dat de netwerkontwikkelingeen heel belangrijke rol kan spelen in hetbedienen van professionals.’Nieuw en snelBinnen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> zijn er veelcollega’s die de doelen van <strong>Zuyd</strong>PLEIN al zienen willen meewerken aan innovatie - ook ophet gebied van ICT bijvoorbeeld, zegtPleumeekers. Toch is het idee van <strong>Zuyd</strong>PLEINnog nieuw, ‘het moet nog landen’, zoalsMarianne Pauwels het uitdrukt. Gevraagdnaar dingen die beter zouden kunnen, zegtPleumeekers: ‘We moeten als Hogeschool<strong>Zuyd</strong> leren sneller te veranderen. Sneller inte spelen op veranderingen in de samenleving,op veranderingen in de technologie.Daar liggen kansen om als hogeschool tescoren.’ // In totaal participeren er ruim 120 medewerkers van 19 verschillende faculteiten in de resultaatgerichte netwerken van <strong>Zuyd</strong>PLEIN. Het merendeelhiervan is docent / De netwerken komen gemiddeld vier tot vijf keer per jaar samen / Het netwerk Coachen in Didactische Context heeftafgelopen jaar 14 cursussen en workshops verzorgd / In totaal profiteerden ongeveer 110 cursisten van hun expertise. / Ook de netwerkenToetsexpertise en Studieloopbaanbegeleiding verzorgden in <strong>2009</strong> enkele workshops / Deelnemen aan een netwerk kost gemiddeld 40 uur per jaar.Studeren@<strong>Zuyd</strong> 41Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijsinnovatiejanuari februari maart april mei juni juli augustusStudenten ABKM ontwerpen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> alumnadé Voedselbankeerste verpleegkundigTweedejaarsstudenten van de specialistAcademie Beeldende Kunsten Minister Ab Klink van Volks-Maastricht ontwerpen dégezondheid Welzijn en SportVoedselbank. Zij hebben namelijk verwelkomt de eerste verpleegkundigspecialisten in Nederland.een speciale bank én stand van deVoedselbank op de woonbeurs De eerste registratie wordtWoonidee Nederland ontworpen. uitgereikt aan Monique Sijstermans,die bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> deNatascha en René Froger -ambassadeurs van de Voedselbank- openen de stand zelf. / Nursing Practice heeft gevolgd.masteropleiding Advanced/Verloskunde op afstand?De Academie Verloskunde Maastricht experimenteertmet een digitale leer- en werkomgeving. Techniekmaakt nieuwe vormen van leren mogelijk. Maar dietechniek moet vooral aansluiten bij het onderwijs ende doelgroepen.Het gaat dus niet uitsluitend omde toepassing van een nieuwetechnische tool, maar om eenbewuste didactische vertalingvan de leervormen die nodig zijnals je van conventioneel lerenoverstapt naar blended learning:een juiste mix tussen afstandslerenen contactonderwijs. ElsKoelewijn is beleidsmedewerkercommunicatie en ict bij deAcademie Verloskunde Maastricht(AVM) en betrokken bij hetproject Digitale Leer en Werkomgeving(DLWO). ‘De kwartjesvallen pas als je er daadwerkelijkmee aan de slag gaat. Dan isduidelijk wat er mogelijk is enhoe het werkt. Wij hebben erggelachen bij het testen met dewebcam op Surfgroepen. Wie inde nieuwe communicatievormenduikt ontdekt dat het leuk is endat stimuleert om te experimenterenen leren.’AmbitieusDe Academie VerloskundeMaastricht past blended learningtoe in een aantal onderdelen.In de European Master inMidwivery is afstandsleren hetuitgangspunt, omdat deze samenmet internationale partnerswordt aangeboden en studentenuit heel Europa kunnen deelnemen.Digitale interactie tussenstudenten en begeleiders speelteen essentiële rol, bij- voorbeeldin digitale hoorcolleges, webcoachingen videoconferencing.Maar ook de cursus KlinischeVerloskunde is verbouwd tot eenblended learning variant met eenmix van (zelf)studie op afstanden contactonderwijs. ElsKoelewijn: ‘We zijn redelijkgevorderd, maar we zijnambitieus en er moet nog veelworden ontwikkeld. Het zou zomooi zijn als we van elkaarkunnen leren en daarom is hetook goed dat binnen de hogeschoolinmiddels een netwerkDLWO is opgericht.’ /Examinering op afstandEnkele Duitse studenten Logopedie verdedigdenonlangs hun scriptie, terwijl hun coach de presentatiein Amerika via internet volgde en aansluitend deelnamaan het juryoverleg. Een experiment dat nieuweperspectieven opent.Docente Anke Alpermann woonttijdelijk in de VS. Ze werkt daaraan haar promotieonderzoek,maar is ook nog verbonden aanHogeschool <strong>Zuyd</strong>. Daar heeft zetwee groepen studenten begeleidbij hun eindscriptie. Bij deeindpresentatie presenteren zijdit werk voor een jury: huncoach, een onafhankelijkebeoordelaar en de juryvoorzitter.Pernelle van Loon, coördinatorvan de speciale Duitse opleidingvan Logopedie: ‘Deze examineringwas een goed moment omte testen of videoconferencing indit soort situaties een oplossingis. Anke kon via internet nietalleen de presentaties livevolgen, maar ook direct communicerenmet studenten. Beeldvoegt wel wat toe, bij chatten ofskypen mis je de non verbalecommunicatie.’ De opleiding zietin de toekomst nog anderetoepassingen voor videoconferencing.‘Bijvoorbeeld omcontact te houden met stagiairs,een gastcollege op afstand of eenexterne beoordelaar of begeleiderlaten meebeoordelen tijdenseen examen’, oppert Pernelle vanLoon. /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 42 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijsinnovatiejanuari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberEerste Limburgse Dag van deNieuwe EnergieHet lectoraat Nieuwe Energieen de gemeente Heerlenorganiseren de Eerste LimburgseDag van de Nieuwe Energie.Deelnemers krijgen praktischeen realistische handvattenaangereikt om te innoveren ophet gebied van nieuwe energie. /IBMS-studenten in internationalehotelbrancheZo’n honderd tweedejaarsstudenten International Businessand Management Studies doen ditjaar mee aan HOTS, een internationaalbusinessgame, georganiseerdin samenwerking met deEconomische Voorlichtingsdienst(EVD) van het ministerie vanEconomische Zaken. /Deputé Bert Kersten geeft aftrap C2C-cursusInzetten op duurzame ontwikkelingen biedt bedrijven economischekansen. Juist nu moeten ze hierin investeren om straks bij eeneconomische opleving bij de koplopers te horen. De cradle to cradlefilosofie is een goede aanzet hiervoor. Dit is een van de boodschappendie Bert Kersten, gedeputeerde Milieu bij de Provincie Limburg,presenteert tijdens een lezing bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. /De twitterende bibliothecarisDe bibliotheken van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> maken sinds <strong>2009</strong> deel uitvan <strong>Zuyd</strong>PLEIN. En <strong>Zuyd</strong>PLEIN isdat deel van de hogeschool datzich specifiek met onderwijsinnovatiebezighoudt. Dat roept alsvanzelf de vraag op: hoe innovatiefzijn de bibliotheken zelf eigenlijk?Annerie Claus, teamcoördinatorvan de bibliotheek Hoge HotelschoolMaastricht, geeft antwoord.‘Soms zien mensen de bibliotheek als eensuffig gebeuren, zo goed als overbodiggemaakt door internet. Maar juist doorinternet blijkt hoeveel we te bieden hebben.We zijn in feite makelaars in informatie. Wijweten de weg te vinden, we weten hoe jegoed moet zoeken, in databases en in deenorme hoeveelheid informatie op internet.En die kennis kunnen we met anderen delen.Je kunt wel leuk een zoekterm intikken bijGoogle en dan 100.000 hits krijgen, maar danweet je nog niks. Hoe selecteer je de waardevolleinformatie? Als mensen in een bibliotheekkomen, gaan ze er terecht vanuit datde boeken die daar staan zinnige informatiebevatten. Maar als je denkt dat de eerste tienhits bij Google ook per definitie zinnigeinformatie bevatten, heb je het mis. Doordergelijke inzichten wordt de bibliotheeksteeds vaker bij het onderwijsprocesbetrokken.’HBO Kennisbank‘Dat is een van de dingen die we doen: wegeven les in informatievaardigheden. Hoezoek je de informatie die je nodig hebt, hoeselecteer je en beoordeel je? Daarnaast gevenwe instructies in het zoeken in specifiekedatabases. En lessen EndNote, een programmawaarmee je snel literatuurlijsten kuntsamenstellen. Handig bij het maken vanscripties. Over scripties gesproken: debibliotheken van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> doen ookmee aan de HBO Kennisbank. Daarin kunnenstudenten hun scripties full text landelijkbeschikbaar stellen, en docenten hunpublicaties of onderzoeken. Op de websitevan de Bibliotheek Hogeschool <strong>Zuyd</strong> vind jeook de E-bronnen databank, waarin e-journals,voorgeselecteerde websites en databankenzijn ondergebracht. Studenten enmedewerkers kunnen de databanken vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> trouwens ook van thuis uitraadplegen. We zijn ook aan het denken overeen federatieve zoekmachine. Dat is eenstukje software dat het mogelijk maakt omallerlei verschillende bestanden met éénzoekgang te doorzoeken.’User experience‘We zijn ook bezig met allerlei Web 2.0-achtigetoepassingen. We hebben weblogswaarin we actuele informatie opnemen dieinteressant kan zijn voor studenten enmedewerkers. Die weblogs zijn ook te volgenvia Twitter of je kan er een abonnement opnemen via e-mail of rss. Elke middag staat oponze website een chatvenster open, zodatstudenten en medewerkers online rechtstreeksvragen kunnen stellen aan debibliotheek. User experience, aansluiten bijde belevingswereld van de gebruiker, dat zalde komende tijd een belangrijk aandachtspuntvan de Bibliotheek Hogeschool <strong>Zuyd</strong>worden. Dat geldt zowel voor de digitale alsvoor de fysieke bibliotheek. Voor de digitalebibliotheek betekent dat bijvoorbeeld dat je,omdat gebruikers gewend zijn te zoeken inGoogle, je eigen digitale bibliotheek dezelfdelook and feel geeft. En voor de fysiekebibliotheek kan het minder regeltjes en meergastvrijheid betekenen, het inrichten vanloungeruimtes waar mensen zich prettigvoelen en dus ook graag komen.’ /Annerie ClausStuderen@<strong>Zuyd</strong> 43Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Waardering, visitatie en accreditatieZoete vruchtenHogeschool <strong>Zuyd</strong> streeft naar kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Daarom polsen weregelmatig bij studenten in hoeverre we deze ambitie bereiken en op welke onderdelenverbetering nodig of wenselijk is. Maar ook anderen toetsen ons onderwijs, met accreditatiesen nationale enquêtes. En dat werp zijn vruchten af, zoete vruchten.Sterren voor ToneelacademieMaastrichtIn december <strong>2009</strong> prijken er twee sterrenboven de deur van Toneelacademie Maastricht.De Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie(NVAO) kent de academie twee sterren toe voorhaar excellente kwaliteit.NVAO: masteropleidingVaktherapieën internationaalvoorbeeldDe Nederlands VlaamseAccreditatie Organisatie (NVAO)laat zich in <strong>2009</strong> bijzonderlovend uit over de masteropleidingVaktherapieën van Hogeschool<strong>Zuyd</strong>. Zij noemt deopleiding een internationaal voorbeeld.De masteropleidingVaktherapieën is bedoeld voormet name drama-, muziek-,dans- en beeldend therapeutenmet de nodige werkervaring.Henk Smeijsters, lector kenniskringKennisontwikkelingVaktherapieën: ‘Bijzonder is datonze masteropleiding bedoeld isom het beroep van vaktherapeutverder te innoveren door middelvan praktijkonderzoek.’ Zowel quaprofiel als aanpak is de opleidingtrendsettend.De eerste ster is voor de excellente kwaliteitvan haar programma. Leo Swinkels, directeurvan de Toneelacademie Maastricht: ‘Sindsjaar en dag leveren wij de top af voor deNederlandse en Vlaamse theater-, film- entelevisiewereld. Het is fantastisch dat dit nuofficieel erkend is door het hoogste orgaanop dit gebied, de NVAO. Het is ook uniek: deNVAO heeft geen enkele andere theateropleidingin Nederland en Vlaanderen zo’n stertoegekend.’De tweede ster is voor een bijzonderkenmerk van de opleidingen: intermedialiteit.Intermedialiteit staat voor de manierwaarop de Toneelacademie Maastrichtvoorloper is in het onderzoek en gebruik vannieuwe media in de podiumkunsten. LeoSwinkels: ‘Deze tweede ster bevestigt onzeinspanningen van de afgelopen tien jaar omniet alleen een artistieke en vakkundigetopopleiding te zijn, maar ook midden indeze tijd te staan. Zonder laptop kun je nietstuderen aan onze academie.’ De NVAOonderkent de innovatiekracht en beloontdeze met een ster. ‘Dat geeft ons de moed omdoor te gaan, vooral met het oog op onzeverdere stappen richting een Europeseinterdisciplinary Arts opleiding samen met deandere kunstopleidingen van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> en de Universiteit Maastricht.’ /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 44 Studeren@<strong>Zuyd</strong>Leo Swinkels


Waardering, visitatie en accreditatieTaart voor de bestehogeschoolAls je wordt uitgeroepen tot debeste grote hogeschool vanNederland, mag dat gevierdworden. Daarom trakteerdeHogeschool <strong>Zuyd</strong> medewerkers enstudenten op alle locaties opgebak. Slagroomtaarten, Bosschebollen, op sommige plaatsen zelfseen glaasje champagne. Voor eenkeer telden niet de calorieën maarde waardering die de studenten inde Keuzegids HBO 2010 voorHogeschool <strong>Zuyd</strong> uitspreken.Keuzegids HBO 2010:zes keer de beste!Niet één, niet twee, nee, liefstzes keer de beste opleiding vanNederland. Dat is Hogeschool<strong>Zuyd</strong>.In de Keuzegids HBO 2010 bestempelen destudenten niet alleen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> alsgeheel tot de beste grote hogeschool vanNederland. Ze zetten ook zes opleidingen inhun segment op de eerste plaats. Dit zijn deopleidingen Ergotherapie, Fysiotherapie,Creatieve Therapie, de Hoge HotelschoolMaastricht, Academie Verloskunde Maastrichten European Studies. Samen met deeerste plek in de algemene rangschikking,laat Hogeschool <strong>Zuyd</strong> zien over een breedvlak constant kwaliteit te bieden.Collegevoorzitter Karel van Rosmalen: ‘Datwe nu weer nummer één zijn, betekent nogmeer dan de eerste plaats in 2007. Ik bentrots op de hogeschool en op alles dat wesamen doen om die kwaliteit te bereiken.Dat onze waarden, waaronder persoonlijkeaandacht en aanspreken op verantwoordelijkheid,de goede zijn, wordt weer bevestigddoor de keuze van de studenten.’ /ElsevierEen aantal opleidingen vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> scoort in <strong>2009</strong>opnieuw beter dan gemiddeld inhet jaarlijks onderzoek naar debeste hbo-opleidingen doorElsevier. De opleidingenInternational Business andLanguages en Fysiotherapiescoren zelfs aanzienlijk hogerdan gemiddeld, met respectievelijk7,3 en 7,8. Deze opleidingenstaan op de eerste plaats in huncategorie. Facility Managementstaat op de tweede plaats meteen waardering van 7,2.Gemiddeld zakt Hogeschool <strong>Zuyd</strong>een plaats in het Elsevierlijstje:van vier naar vijf. Van de 29opleidingen die Elsevier in deafgelopen jaren onderzochtscoren er twaalf meer dan een 7.Elsevier stelt de lijsten samendoor een oordeel te vragen aanstudenten zelf. Zij gevenrapportcijfers over zaken als deinzet en het enthousiasme vandocenten, de kwaliteit van hetonderwijs en de faciliteiten./ Visitaties en accreditaties. Van 2003 tot en met <strong>2009</strong> zijn alle opleidingen van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> één keer succesvol gevisiteerd volgens deAccreditatiekaders 2003 van de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie / Hogeschool <strong>Zuyd</strong> kijkt tevreden terug op de resultaten van dievisitaties. Om ervoor te zorgen dat de opleidingen van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> permanent hun accreditatiewaardigheid kunnen aantonen, toetst deAudit & Controlgroep van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> sinds <strong>2009</strong> jaarlijks het zogenaamde Informatiedossierplus en komt waar nodig met aanbevelingenvoor verbetermaatregelen voor het onderwijs of de bedrijfsvoering van opleidingen / In <strong>2009</strong> is de master Personal Leadership in Innovation &Change Management definitief geaccrediteerd / De masteropleiding Interieurarchitectuur is met een positief resultaat beoordeeld. In 2010 zalvoor deze opleiding een aanvraag voor macrodoelmatigheid bij het ministerie worden ingediend, waarna bij een positief resultaat in september2010 de eerste studenten van start kunnen gaan.Studeren@<strong>Zuyd</strong> 45Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijs, werkveld en alumniContact met alumniUit de klas,maar nietuit het hart!Hogeschool <strong>Zuyd</strong> wil na hetafstuderen contact blijvenhouden met de studenten.Daarom is er hogeschoolbreedeen alumnibeleid enhebben de faculteiten eigenalumnicoördinatoren.Centraal staat onder andereeen alumniwebsite,waarop zich al meer danelf duizend alumni hebbengeregistreerd.Anne-Marie Sommer‘De alumni zijn onze ambassadeurs’, zegtAnne-Marie Sommer, alumnicoördinatorvoor de hele hogeschool. ‘Ze staan nog dichtbij de studenten. Willen we een beroepenveldtoelichten, dan kunnen zij dat goed.Maar we hebben ook al eens sollicitatietrainingengedaan voor studenten, waarbijalumni een rol vervulden.’ Tegelijkertijdvormen ze een belangrijke doelgroep, nu dehogeschool zich in het kader van leven langleren steeds meer op scholing van professionalsricht. En in de derde plaats zijn ze eenbelangrijke informatiebron. Alumni wetenals geen ander hoe ze met hun kennis enervaring vanuit hun studie aan de slagkonden op de arbeidsmarkt. En waarverbeteringen in het curriculum mogelijkzijn. Daarom nemen sommige opleidingenalumni op in hun werkveldcommissie. Eenandere manier om deze informatie teverzamelen is het jaarlijkse alumnionderzoek./ Uit de Alumnimonitor <strong>2009</strong> blijkt dat 63% van de afstudeerders in dat jaar betaald werk heeft gevonden / 20% heeft besloten verder testuderen, een deel is een eigen bedrijf gestart en 9% heeft geen werk gevonden / De groep die betaald werk heeft gevonden, is wel kleinergeworden dan in de jaren daarvoor (2007: 88%) / Voor de meesten (56%) is de inhoud van een baan de doorslaggevende factor of ze hiervoorkiezen of niet / Ze zoeken verder vooral kansen op zelfontplooiing in hun werk (49%); groei- en carrièremogelijkheden (44%); salaris (33%) enverantwoordelijkheid (24 procent) en de afstand tot de woonplaats (23%) / Bijna driekwart heeft een baan die tegemoet komt aan de ambities./ De rest bestempelt zijn werk als een overbruggingsbaan / Van de groep die in <strong>2009</strong> is afgestudeerd, heeft 61% werk gevonden in Limburg;10% is naar de Randstad vertrokken en 13% werkt in het buitenland.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 46 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijs, werkveld en alumniInternet communityDe alumniwebsite speelt een centrale rol inhet alumnibeleid. De site ontwikkelt zich inde richting van een community, waar oudstudentende carrière van hun vroegereklasgenoten volgen, nieuws van de hogeschoolbijhouden, of interessante opleidingstrajectenvinden. Vaak kunnen ze deze metkorting volgen. De hogeschool koppelt aande site een vacatureservice. Alumni worden,als ze dat willen, gericht geïnformeerd overvacatures in hun richting. Per maandbezoeken zo’n 4000 oud-studenten dezewebsite (www.alumni.hszuyd.nl). Studentenkunnen al in de laatste maanden van hunstudie hun account activeren.Alumni <strong>Zuyd</strong> MagazineIn het alumnibeleid is niet alleen ingezet opdigitale informatie. Sinds twee jaar verschijntook het Alumni <strong>Zuyd</strong> Magazine, eenlifestyle achtig blad met naast informatie overzaken die jonge professionals aangaat, ookportretten van succesvolle en bijzonderealumni. /Kennis verbreden enverdiepenAlumni worden ook uitgenodigdvoor het Open Huis, dat speciaalbedoeld is voor de professionals.Ira Baggen (<strong>2009</strong>, FacilityManagement) heeft deze bijeenkomstvooral aangegrepen om tenetwerken. Wat ze interessantvindt, is de mogelijkheid die dehogeschool in <strong>2009</strong> heeft gebodenaan net afgestudeerden om bijminoren aan te schuiven. Eeninitiatief van het programma LevenLang Leren, om juist in een tijdwaarin het aantal vacaturesbeperkt is, alumni de kans te gevenhun kennis aan te scherpen of teverbreden. ‘Interessant omdat eenminor slechts tien weken duurt’,vindt Ira Baggen. ‘Zo’n periode valtte overzien. Dat is beter dan aaneen nieuwe opleiding te beginnendie jaren duurt.’januari februari maart april mei juni juli augustStudenten PLIC adviseren opWall StreetZo’n tien studenten van demasteropleiding PersonalLeadership in Innovation andChange zijn samen met driedocenten in New York. Daaradviseren ze de New Yorksevestiging van APG AssetManagement (Investments) overde invoering van een op Nederlandseleest geschoeid hrmbeleid,waaronder een beoordelingssysteemen TalentManagement. /Succes voor studentenLife SciencesTwee studenten Life Sciencesboeken succes met hun stage- enafstudeerwerk. Laura Brylka,zomer 2008 afgestudeerd, is eenvan de drie genomineerden voorde Gouden Spatel van de KNCV(Nederlandse beroepsverenigingvoor chemici). Chris van denHoogen heeft op zijn stageplekeen foto gemaakt die de coversiert van het internationaletijdschrift Science. /Co-creatie: opleiding enwerkveld geven inhoudaan onderwijsVerklein de kloof tussen onderwijs en werkveld. Hoedoe je dat beter dan het werkveld actief betrekken bijde ontwikkeling van onderwijs? Co-creatie blijkt alleenmaar winnaars op te leveren.De intensieve samenwerking met Limbourg & Partners, een wervingenselectiebureau, komt voort uit de kloof tussen theorie en praktijk.Nogal wat afgestudeerden van de opleiding komen in de zakelijkedienstverlening terecht. Alumni geven in onderzoeken echter aan decommerciële ervaring te hebben gemist in hun opleiding. ‘Ookvanuit het werkveld kwam die opmerking. Daarom hebben we samenmet een externe partner een minor ontwikkeld. Zo ben je zeker datje onderwijs biedt dat de markt wil’, zegt Jol Stoffers, docent bij defaculteit People & Business Management. Zijn collega Erik Canisiusschrijft deze ontwikkeling toe aan de kanteling van aanbod- naarvraaggestuurd onderwijs. ‘Vroeger deden we wat we dachten dat goedwas. Nu laten we het werkveld aangeven wat belangrijk is voor onzealumni.’Opleiding en werkveld vinden elkaarOok de opleiding Information Management wil studenten ook buitende stages kennis laten maken met de praktijk. Daarom is samen metAtos Origin de module Kwaliteit in ICT ontwikkeld. Daarin is zeernadrukkelijk de praktijkervaring van deze automatiseerder verwerkt.Consultants van het bedrijf verzorgen gastcolleges. ‘Hier vindenopleiding en werkveld elkaar dus’, zegt Tijme Dragstra, docent bijInformation Management. De inbreng door het bedrijf maakt demodule interessanter voor de studenten, terwijl het bedrijf voelinghoudt met het onderwijs. Tijme Dragstra merkt dat de studenten derol van een bedrijf als zeer positief ervaren. ‘Met name de actuelepraktijkervaring van de docenten.’ Daarnaast krijgen studenten eenduidelijk beeld van beroepen die ze later kunnen uitoefenen. /Studeren@<strong>Zuyd</strong> 47Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Onderwijs, werkveld en alumniPeter EversSarah MathijsAcademie Verloskunde Maastricht investeert in relatie alumni en werkveldOpleiden doe je samenNauwe betrokkenheid vanverloskundigen bij de opleidinglevert dubbele winst op, vindtSarah Mathijs. Drie jaar geleden isze afgestudeerd aan de AcademieVerloskunde Maastricht.Sinds kort wisselt ze haar werk alsverloskundige (vervanging) af methet tutorschap en het geven vanvaardigheidstrainingen aan deacademie. Ze neemt haarpraktijkervaringen mee naar hetonderwijs en de nieuwste inzichtenuit de theorie weer mee naar hetwerkveld.‘We willen bewust een binding creëren metstudenten aan onze opleiding, zodat ze ookna hun afstuderen een bijdrage aan hetonderwijs willen leveren’, legt Peter Evers,hoofd opleiding bij de AVM uit. ‘Studentenkunnen veel van alumni leren, want zekomen vers uit de praktijk. En ze staan nogheel dicht bij de student.’ Sarah Mathijservaart dat iedere keer als ze met eentutorgroep werkt. ‘Voorbeelden uit depraktijk prikkelen. Studenten hebben eenhapklaar antwoord uit de theorie paraat,maar de praktijk is soms niet zo hapklaar alsin de boeken staat.’ Vooral dat aspect isvolgens Sarah belangrijk, niet zo zeer het feitdat ze zelf pas een paar jaar geleden deopleiding heeft afgerond. ‘Dat heeft zekereen voordeel, omdat ik weet wat van destudenten gevraagd wordt. En ik laat zien datals je klaar met de opleiding, een volleerdverloskundige bent. Maar wat vooral telt, isdat je kunt vertellen vanuit je eigen praktijk.Dan hangen de studenten aan je lippen.’Betrokkenheid creërenDe academie investeert veel in de relatie methet werkveld. Verloskundigen participerenbijvoorbeeld in klankbordgroepen bijonderwijsontwikkeling of -evaluatie.Stagebegeleider zijn vaak alumni. Ze wordendaarvoor jaarlijks getraind en bijgeschoold.En ze worden in toenemende mate ingezetals gastdocent, cursusleider of bij hetontwikkelen van trainingen. ‘Zo blijven webetrokken bij elkaar’, meent Peter Evers.‘Opleiden doe je samen met het werkveld.Het is niet wij en zij. Samen werken we aande toekomst van de verloskunde.’Twee richtingenDat lukt, is Sarah’s overtuiging. De wisselwerkingtussen opleiding en praktijkverloopt namelijk in twee richtingen. ‘Ikkrijg nieuwe inzichten sneller mee doordatik er in de opleiding mee geconfronteerdword. Als verloskundige gaan we steeds meerwerken op basis van wetenschappelijkaangetoonde feiten. Dat neem ik nu veelsneller mee naar het werk dan zonder debetrokkenheid bij de opleiding.’ /‘Studenten kunnenveel van alumni leren,want ze komen vers uitde praktijk.’Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 48 Studeren@<strong>Zuyd</strong>


Onderwijs, werkveld en alumnijanuari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberStudenten werktuigbouwkundede lucht inHoe maak je de mand van eenluchtballon toegankelijker voorgehandicapten? Dat is hetvraagstuk waar studentenwerktuigbouwkunde zich overbuigen. Stichting Ballon enBlauwe Vogel organiseertnamelijk ballonvaarten voorgehandicapten en wil ookrolstoelgebruikers meenementijdens zo’n vlucht. Via hetexpertisecentrum Technology &Design is de opdracht uitgezet bijstudenten van de opleidingWerktuigbouwkunde. /ABKM-studentenop Milaanse beursStudenten van de afdelingSieraad en Product van deAcademie Beeldende KunstenMaastricht staan op de SaloneSatellite, een internationalemeubelbeurs in Milaan. Deafdeling is door de beursorganisatiegevraagd een stand in terichten waar de studenten hunwerk presenteren. /Samen leren innoverenZes regionale zorginstellingen,veertien mkb-ondernemingen enVilans hebben samen met dekenniskring Technologie in deZorg samengewerkt aan technologievoor ondersteuning van deouderenzorg. Aanbieders vanouderenzorg willen modernetechnologie innovatief toepassenin de zorg en in hun professioneelhandelen. Daarvoor willen zemeer kennis hebben van demogelijkheden, maar ook van deonmogelijkheden van de technologie.In die vraag ligt de aanleidingvoor het RAAK-project. /IBMS-studenten naar Parijshoofdkantoor BNP ParibasTwaalf studenten IBMS wordenontvangen op het hoofdkantoorvan de Franse bank BNP Paribasin Parijs. De studenten eindigdenmet hun teams op de eerste drieplaatsen bij een businessgame.Ze mogen hun scenario’s in Parijspresenteren. /Alumnivereniging master ANP zoekt inhoudelijke rolSamen werken aan kwaliteitOp verschillende manieren spelen alumni een rol inde master Advanced Nurse Practitioner (ANP). Nietalleen als gastdocent. De oud-studenten adviserende opleiding ook over accenten die inhoudelijk gelegdmoeten worden, kijkend vanuit hun werkpraktijk.‘Die invloed is belangrijk zodat de kwaliteit van deopleiding verhoogd kan worden en deze beter aansluitop de wensen van de studenten’, zegt StephQuaedvlieg, voorzitter van de stuurgroep van dealumnivereniging van deze masteropleiding.Voor Gerrie Bours, coördinatorvan de master ANP, is betrokkenheidvan de alumni een vanzelfsprekendheid.‘Een beroepsopleidingkan alleen bestaan alser een goede wisselwerking ismet het werkveld.’ Dat geldtzeker voor een nog jong beroep,dat van nurse practitioner.Opleiding en alumni trekkensamen op om het beroepduidelijk te positioneren in dezorgsector. ‘Het is onze verantwoordelijkheideen goedprogramma neer te zetten.De invulling ervan doe je inafstemming met het werkveld.’Inhoudelijke rolDe alumni geven daartoefeedback op de opleiding, legtQuaedvlieg uit. ‘Vanuit de eigenervaring, maar ook op basis vansignalen die we van verpleegkundigleermeesters krijgen. Zehebben een goed programma,maar in het werkveld zie je tochwel eens iets waarvan wijdenken dat het verdieping nodigheeft.’ Gevraagd en ongevraagdgeven de leden van de stuurgroepdat advies. De alumniverenigingkiest nadrukkelijk voordeze inhoudelijke rol. Gaanactiviteiten niet over de opleiding,dan staat wel een thema opde agenda dat rechtstreeks hetberoep van deze gespecialiseerdeverpleegkundige raakt.Praktijk dichterbijbrengenVerder vervullen de alumnidiverse rollen, als gastdocent,observator bij toetsen, om eenmasterclass te verzorgen. ‘Zohouden wij contact met hetwerkveld. De alumni geven onsinformatie over hun ervaringenmet de opleiding en hoe wesamen het beroep kunnenpositioneren’, aldus Gerrie Bours.Wat de alumni zelf betreft,willen ze best vaker aan de bakals gastdocent. Steph Quaedvlieg:‘Hierdoor kun je de lessendichterbij de praktijk van destudenten brengen. Neem de lesklinisch redeneren. Daar zit eenarts bij als docent. Prima, maareen arts is toch anders opgeleiddan een verpleegkundige. Meteen gastcollege door een nursepractitioner maak je zo’n leslevendiger en breng je hetdichterbij de studenten. Je geeftdan in feite een best practice;studenten leren iets van huneigen vakbroeders.’ /Studeren@<strong>Zuyd</strong> 49Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Micha Verboeket wint Mediaan ICT-prijs / Prijzen voor studenten Japans / Alumni AwaMusicPrijzenAward Maastricht /inDrie bekers<strong>2009</strong>voor betonkanoteam Hogeschool <strong>Zuyd</strong> / FinConservatorium wint Hustinx Prijs / ABKM-studenten maken winnend ontwerp Ffacilitair management award Winnaars Maatwerk Awards <strong>2009</strong> / Tom Vranken wintprijzen / Hilde van Schaeren in de prijzen bij de Challenging Diversity Award / Vier winnKai Yi Min / Bart van Wiggen wint de APG-Scriptieprijs <strong>2009</strong> / ABKM-student maakt ‘beMicha Verboeket wint Mediaan ICT-prijsMicha, student ICT, wint met de ontwikkeling van een e-bayachtigeportal voor een nieuw op te richten bedrijf in de marktvan koeriersdiensten de Mediaan ICT-prijs. Deze prijs van deHeerlense ICT-dienstverlener Mediaan/abs is in <strong>2009</strong> voor de vijfdekeer uitgereikt. /Prijzen voorstudenten JapansImre Deneer, derdejaars studentJapans aan de opleiding OriëntaalseTalen en Communicatie,wint de Japanese Public SpeakingContest. De eerste vier plaatsenwerden dit jaar allemaalveroverd door studenten vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>. /Alumni AwardHotelschool voorhofmaarschalk vankoningin BeatrixSjoert Klein Schiphorst wint ditjaar de Alumni Award Hotelschool.De hofmaarschalk van dekoningin, een oud-student vande Hoge Hotelschool Maastricht,krijgt de award uitgereikt tijdensde openingsavond van deLimburg Week. /Violist Andrea Obiso wintMusic Award MaastrichtAndrea Obiso wint de negendeMusic Award Maastricht. De uitItalië afkomstige vioolstudentaan het ConservatoriumMaastricht is pas vijftien jaar endaarmee de jongste kandidaat. /Drie bekers voorbetonkanoteamHogeschool <strong>Zuyd</strong>De kano’s van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>,die door twee studententeamsvan elk acht studenten (jongensén meisjes) van de faculteitBouw gebouwd zijn, houdengoed stand bij de jaarlijkseBetonkanorace. Een team sleeptdrie bekers in de wacht. Beidekano’s van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>krijgen een prijs in de categorievoor de lichtste kano en detweede prijs in de categorie besteconstructie. /Finale businessgameHOTSHet team van InternationalBusiness and ManagementStudies (IBMS) studenten enuitwisselingsstudenten vanAnglia Ruskin University inCambridge wint de finale vanHOTS. HOTS is een businessgamegeorganiseerd door de opleidingIBMS in samenwerking met hetministerie van EconomischeZaken. /ABKM-studente wintHEMA ontwerpwedstrijdMarloes van Geel, studente aande Academie Beeldende KunstenMaastricht, is door de vakjuryverkozen tot winnaar in decategorie mode van de HEMAontwerpwedstrijd.Marloes heeftvan HEMA-folders een vrolijkeregenjas met bijpassendezuidwester gemaakt. /Linking Pinguïnprijsvoor hbo-V studenteMarina Berezynaya wint deLinking Pinguïnprijs <strong>2009</strong>.De studente Verpleegkunde, ditjaar cum laude afgestudeerd,heeft als afstudeerproject eenliteratuurstudie gedaan en eenpilotproject uitgevoerd rondhet opbouwen van samenwerkingtussen mantelzorgers enprofessionals bij kleinschaligewoongroepen voor dementerendeouderen. /Alumnus Conservatoriumwint Hustinx Prijs <strong>2009</strong>Cellist Mateusz Kwiatkowski,alumnus van Mirel Iancovici aanhet Conservatorium Maastricht,wint de Henriëtte HustinxPrijs <strong>2009</strong>. Dit is bekend gemaakttijdens de officiële opening vande Coup Maastricht <strong>2009</strong>. /ABKM-studentenmaken winnend ontwerpFuture CenterStudenten van de AcademieBeeldende Kunsten Maastrichtwinnen de ontwerpwedstrijdvoor de entree van Future Center‘Het Lab’. Ze ontvangen de prijsuit handen van gedeputeerdenOdile Wolfs en Noël Lebens. /Daniëlle Vonckenwint vb&t facilitairmanagement awardDaniëlle Voncken, deze zomerafgestudeerd aan de opleidingFacility Management, wint deeerste vb&t facilitair managementaward. In de strijd om detitel ‘Facility Managementstudent van het jaar’ weet zijmet haar afstudeerresultaten alsbeste te eindigen. /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 50 Prijzen in <strong>2009</strong>


<strong>2009</strong>rd Hotelschool voor hofmaarschalk van koningin Beatrix / Violist Andrea Obiso wintale businessgame HOTS / ABKM-studente wint HEMA ontwerpwedstrijd / Alumnusuture Center / Linking Pinguïnprijs voor hbo-V studente / Daniëlle Voncken wint vb&tFaculteit Techniek Afstudeerprijs / BE alumnus bij Financial Talent Award <strong>2009</strong> in deaars Kennis in Bedrijfprijs <strong>2009</strong> / Publieksprijs SNVP <strong>2009</strong> voor Maastrichtse sopraanste Jaarverslag 2008’ / Jaarverslag Hogeschool <strong>Zuyd</strong> beste in categorie Onderwijs /Winnaars MaatwerkAwards <strong>2009</strong>Het hele docententeam van defaculteit Facility Managementwint de Maatwerk Award <strong>2009</strong>voor docenten. John Soons vanhet Frontoffice van de faculteitSociale Studies wint dieonderscheiding bij de ondersteunendemedewerkers. DeMaatwerkaward is een prijsvoor medewerkers van dehogeschool.Tom Vranken wintFaculteit TechniekAfstudeerprijsTom Vranken, afgestudeerd aande opleiding Werktuigbouwkunde,wint dit jaar de FaculteitTechniek Afstudeerprijs. Zijnafstudeerbegeleider Pieter Stelvan DAF in Eindhoven reikt hemde prijs, een cadeaubon terwaarde van 250 euro, uit. /BE alumnus bij FinancialTalent Award <strong>2009</strong> inde prijzenJoey Appiah, net afgestudeerdaan de opleiding Bedrijfseconomie,wordt derde bij de VitaeFinancial Talent Award <strong>2009</strong> metzijn scriptie ‘Compliant of niet’.Joey schrijft zijn afstudeerscriptiebij DSM. Hij doet hieronderzoek naar de externeverslaggeving. De jury van deVitae Financial Talent Award<strong>2009</strong> vindt het niveau van zijnscriptie hoog, zijn presentatieflitsend, serieus maar ook meteen vleugje humor. /Hilde van Schaeren in deprijzen bij de ChallengingDiversity AwardHilde van Schaeren, docente aande faculteit Sociale Studies,wint de aanmoedigingsprijs bijde uitreiking van de ChallengingDiversity Award. Zij was een vande overgebleven genomineerdendie een presentatie mochtenhouden voor de jury, ondervoorzitterschap van het TweedeKamerlid John Leerdam (PvdA). /Publieksprijs SNVP <strong>2009</strong>voor Maastrichtsesopraan Kai Yi MinDe van oorsprong Taiwanesesopraan Kai Yi Min van hetConservatorium Maastrichtwint de publieksprijs van hetgerenommeerde PresentatieConcert van de StichtingNederlandse Vocalisten Presentatie(SNVP). Het concert vindtplaats in de Vredebergkerk inOosterwijk. /Bart van Wiggen wint deAPG-Scriptieprijs <strong>2009</strong>In een spannende finale tijdensKennis in Bedrijf weet hij metzijn professionele presentatie dejury te overtuigen. Al tien jaarstelt het APG jaarlijks een prijster beschikking voor de besteafstudeeropdracht op het gebiedvan ICT. Die prijs bestaat uit eengeldbedrag van drieduizend euroen een oorkonde. /ABKM-student maakt‘beste Jaarverslag 2008’Berry Godec ontwerpt voor deVPRO het best verzorgde<strong>jaarverslag</strong> van 2008. Berry is ditjaar afgestudeerd aan de afdelingVisuele Communicatie/Grafischevormgeving van de AcademieBeeldende Kunsten Maastricht.De prijs wordt uitgereiktdoor de Grafische Cultuurstichting.De jury kwalificeerde hetverslag als helder, informatief envisueel uitnodigend. /Jaarverslag Hogeschool<strong>Zuyd</strong> beste in categorieOnderwijsJaarverslag 2008 van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> is door de jury van deF.G. Kordes-prijs uitgeroepen tothet beste (semi-)publieke<strong>jaarverslag</strong> in de categorieOnderwijs. De hogeschool neemtal jaren deel aan deze prestigieuzeranking en na een eervollevermelding in 2008 volgde nu dehoofdprijs binnen de onderwijssector.De Kordes-trofee gingnaar AFM en nipt voorbij aan<strong>Zuyd</strong>. /Vier winnaars Kennis in Bedrijfprijs <strong>2009</strong>Er zijn deze keer niet één, maar twee Kennis in Bedrijfprijzen<strong>2009</strong> uitgereikt. Dat toont aan hoe hoog het niveau van deafstudeerscripties is. De jury besluit twee prijzen toe te kennenomdat deze studenten in hun afstudeerscriptie over de grenzenvan hun eigen discipline heen zijn gegaan en een relatie hebbengelegd naar een andere discipline. Twee alumni van het ConservatoriumMaastricht, Ango Hofmans en Annelijn Asseldonk, doenvoor hun afstuderen onderzoek naar de toepassing van orthopedagogischemuziekbeoefening. De twee andere prijswinnaars zijnVincent Olieslagers en Chris Muller, alumni van Communicationand Multimediadesign. Zij ontwikkelen samen een concept omvan een non-place, bijvoorbeeld een wachtruimte op een vliegveld,een plek met sociale interactie voor mensen te maken. /Prijzen in <strong>2009</strong> 51Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


3WerkenzuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201052


Havikstraat Sittard


Het hrm-beleid van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>‘Het is jouw pad.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 54 Werken@<strong>Zuyd</strong>Paul Stallenberg


Eigen verantwoordelijkheid en persoonlijke aandacht.Preventie. Duurzame inzetbaarheid. Het verschil tussenwerkdruk en werkdrukbeleving. Paul Stallenberg, hoofdpersoneel en organisatie, en Astrid Raats, coördinator<strong>Zuyd</strong> Kompas over het humanresourcesbeleid vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>.Jij moet lopen.’Even voor wie het niet weet: <strong>Zuyd</strong> Kompas ishet loopbaancentrum voor medewerkers vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>. Paul Stallenberg: ‘Dedienst Personeel en Organisatie staat voorhet totale hrm-werkpakket van Hogeschool<strong>Zuyd</strong>. Dat betekent dat wij de faculteiten endiensten ondersteunen met professioneeladvies. Daarnaast doen we de administratieen hebben we een aantal specialiteiten inhuis. Eén van die specialiteiten is <strong>Zuyd</strong> Arbo.Dat is een volledig ingerichte arbodienst. Diehebben we dus in huis, die huren we niet in.De tweede specialiteit binnen de dienst P&Ois <strong>Zuyd</strong> Kompas.’ Astrid Raats: ‘<strong>Zuyd</strong> Kompasis de plek binnen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> waar alleszich verzamelt rond de ontwikkeling vanmedewerkers. En dan hebben we het overloopbaanontwikkeling en mobiliteit.’Duurzaam inzetbaarWat zijn de uitdagingen waar het hrm-beleidvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> voor staat? PaulStallenberg: ‘De uitdaging voor P&O zit hemin het beter richten op datgene waar hetwerkelijk om gaat. En dan hebben wemeteen de rode draad te pakken, want waarhet om gaat is de duurzame inzetbaarheidvan onze medewerkers. Dat komt nadrukkelijkvoor verbetering in aanmerking.Medewerkers moeten zich nog meer bewustworden van de vraag: ik zit nu wel op degoede plek, maar hoe is dat over drie jaar?Heb ik daar over nagedacht? Bij leidinggevendenmoet het besef versterkt worden dat jeAstrid RaatsWerken@<strong>Zuyd</strong> 55Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


‘Medewerkers moeten zich nog meer bewust worden vande vraag: ik zit nu wel op de goede plek, maar hoe is datover drie jaar? Heb ik daar over nagedacht?’<strong>Zuyd</strong> Kompas, centrumvoor loopbaanontwikkeling,mobiliteit endeskundigheidsbevorderingBij <strong>Zuyd</strong> Kompas kunnenmedewerkers terecht voorondersteuning op het gebied vanprofessionalisering en ontwikkeling.<strong>Zuyd</strong> Kompas adviseert bijhet in kaart brengen vancompetenties en het onderzoekenvan loopbaanrichtingen, en biedtcoaching, training en scholing ophet gebied van professionelevaardigheden. Voor coaching entraining maakt <strong>Zuyd</strong> Kompaszoveel mogelijk gebruik van eigenmedewerkers. Een aantal cijfers.mensen aandacht moet geven om te voorkomendat ze op enig moment niet meer bijhun taken passen en mogelijk uitvallen.Die preventiegedachte moeten we bijleidinggevenden nadrukkelijker op hetnetvlies krijgen. Aandacht hebben voormensen lijkt heel soft, maar het is zakelijk indie zin dat je er zo voor kunt zorgen dat jeook op de lange termijn die mensen in huishebt die het beste bijdragen aan datgene watje wil bereiken.’Eigen verantwoordelijkheiden persoonlijke aandachtBinnen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> hoor je ookgeluiden over hoge werkdruk. Is dat eenissue? Astrid Raats: ‘De werkdrukbeleving iseen issue.’ Paul Stallenberg: ‘Wij horen dat ereen beleving is van hoge werkdruk. Dat heeftweer te maken met aandacht: daar moet jeals leidinggevende aandacht voor hebben.Hoe belast ik mensen? Wat vraag ik van ze?Wat kunnen ze? Vraag ik onhaalbare dingen?Dat hoort bij leiding geven. Als daar verdiepingin moet komen, dan komen de specialistenom de hoek kijken. Zo is het bijvoorbeeld deambitie van <strong>Zuyd</strong> Arbo om te komen tot eenpreventiebeleid. Om je beleidsinstrumentenaan de voorkant zodanig in te zetten datmensen duurzaam inzetbaar blijven.’ Detwee-eenheid eigen verantwoordelijkheid enpersoonlijke aandacht, zegt Astrid Raats, ‘isde manier waarop we met onze medewerkersom willen gaan. Als medewerkers zich bij<strong>Zuyd</strong> Kompas melden met een vraag, dandenken we met ze mee. Wat brengt jou hier?Wat heb je nodig? Maar we zeggen ookvoortdurend tegen die medewerker: het isjouw loopbaan, het zijn jouw keuzes. Wijondersteunen je waar we kunnen, maar hetis jouw pad. Jij moet lopen. Als mensen zichbij ons melden en zeggen: ik zou wel ietsanders willen vinden binnen de hogeschool,dan verken ik met ze wat mogelijk is. Ik helpze met een netwerk. Maar ik ga geen baanvoor ze regelen. Dat is hun eigen verantwoordelijkheid.’// Het aantal medewerkers - exclusief externe deskundigen en gedetacheerden - in <strong>2009</strong> bedraagt 1.731 / Daarvan zijn 1.099 onderwijsgevend en632 onderwijsondersteunend medewerker / Dat komt overeen met respectievelijk 791,9 en 514,5 fte / Het percentage medewerkers met een vastdienstverband is 85,9% / Het aantal nieuwe medewerkers is 258 / 189 medewerkers verlaten Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, 160 medewerkers vinden eenandere functie binnen de organisatie / De gemiddelde leeftijd is 47,1 jaar / Percentage man/vrouw is nagenoeg gelijk / Het verzuim ondermedewerkers bedraagt 3,6% en dat is iets meer dan het jaar daarvoor.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 56 Werken@<strong>Zuyd</strong>


In <strong>2009</strong> doen 74 medewerkers een beroep op <strong>Zuyd</strong> Kompas,13% minder dan in 2008 / De meerderheid van de medewerkers is41 jaar en ouder / Meer dan 60% heeft een onderwijsgevende functie/ 57% is vrouw / Vooral het aantal loopbaanvragen neemt toe.Loopbaanontwikkeling en mobiliteit‘En wat mij hetmeest verraste …’403540 30Aantal beroepen op <strong>Zuyd</strong> Kompas, naar aard beroep403540 3035 2530 2025 1520 10155100Scholing/POP54014251020128151061084 562 040214CoachingLoopbaanoriëntatieReïntegratie20-30 jaar 31-40 jaar 41-50 jaar > 51 jaar01220-30 jaar 31-40 jaar 41-50 jaar > 51 jaar108Scholing/POPCoaching03514Scholing/POP Coaching LoopbaanoriëntatieleeftijdReïntegratieAantal beroepen op <strong>Zuyd</strong> Kompas, naaren 30 aard beroep12LoopbaanoriëntatieReïntegratieNaar aanleiding van een functioneringsgesprekHet lesgeven en trainen vanwerd mij een studenten past daar goed bij.loopbaanbegeleidingtrajectAndere zaken binnen het onderwijsaangeboden door mijn directrice, veel minder.Ellen Laeven. Een intakegesprekmet Astrid Raats van <strong>Zuyd</strong>Als echte doener heb ik inmiddelsKompas volgde. Dankzij scherpe al een aantal acties ondernomen.en confronterende vragen van Zo heb ik bij de faculteit aangegevenhaar kant hadden we de kern vandat ik volgend jaar minder wilmijn vraag in minder dan twee uur gaan werken. Op die manier kan ikduidelijk. Het fijnste van dit de overige tijd gebruiken om mijnintakegesprek was dat zij meteen eigen projecten te starten. Ook hebduidelijk aangaf wat <strong>Zuyd</strong> Kompas ik aangegeven dat ik me volledigmij wel en niet kon bieden. Het wil richten op het lesgeven enadvies was dat ik het besttrainen van studenten. Daarnaastgekoppeld kon worden aan een heb ik ook voor mezelf een vijfjarigexterne coach.leertraject geformuleerd, dat ingrote contouren al helemaal helderAl na een week kreeg ik deis. Heerlijk en met hernieuwdecontactgegevens van de externe energie ben ik nu weer aan hetcoach. Nadat ik zelf contact had werk op Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.Scholing/POP opgenomen, startte mijn loopbaanbegeleidingstraject.CoachingIn totaal heb ik En wat mij het meest verraste …Loopbaanoriëntatie vijf gesprekken gehad, met<strong>Zuyd</strong> Kompas , in de persoon vanScholing/POPReïntegratie daarnaast veel huiswerkopdrachten.Astrid Raats, hield contact met mij.CoachingHet was een intensief traject Ze stuurde vacatures door waarvanLoopbaanoriëntatiemet veel - soms pijnlijke – zelfreflectiemomenten.ze dacht dat het mogelijk iets voorHet leidde totReïntegratiemij zou zijn en we hebben eeneen groot aantal conclusies en afrondend gesprek gehouden.leervragen. Een voorbeeld van een Vooral deze persoonlijke touch enconclusie is dat mensen ‘inbetrokkenheid was zeer fijn in eenbeweging’ krijgen mijn passie is. grote organisatie als Hogeschool<strong>Zuyd</strong>.Nicolette van Zeijl,Docente muzisch agogisch werkenen trainster diverse vakgebieden,Scholing/POPFaculteit Sociale StudiesCoachingLoopbaanoriëntatieReïntegratieWerken@<strong>Zuyd</strong> 57 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Advies- en trainingscentrum Arbeid en GezondheidWerken aan gezond werkenen tegelijk een goede leerplekHet belang van preventie groeit. Voorkomen is immers beter dangenezen. Arbopreventie kan echter tijdrovend zijn. Veel van hetpreventieve werk, zoals werkplekonderzoek, het houden van inloopspreekurenen adviseren over het gebruik van bijvoorbeeld laptops,kan goed door studenten worden gedaan, onder begeleiding van eenervaren Arbo-deskundige. Het mes snijdt dan aan twee kanten: erkomt voor de organisatie een behoorlijke capaciteit beschikbaar; voorde studenten is er een boeiende leerplek. Precies dat realiseren <strong>Zuyd</strong>Arbo en de faculteiten Gezondheid & Zorg en Gezondheid & Techniekmet het advies- en trainingscentrum Arbeid en Gezondheid.<strong>Zuyd</strong> Arbo<strong>Zuyd</strong> Arbo bevordert deveiligheid, gezondheid en hetwelzijn van medewerkers omverzuim en arbeidsongeschiktheidte voorkomen. <strong>Zuyd</strong> Arbostaat voor deskundigheid,klantgerichtheid en dienstverlening.Hierbij ligt de nadruk oppreventie en op het zoeken naaroorzaken. Om eventueleproblemen vroegtijdig tesignaleren voert <strong>Zuyd</strong> Arbo onderandere werkplekonderzoeken,healthchecks en trainingen uit.In april <strong>2009</strong> is het Advies enTrainingscentrum officieel vanstart gegaan. Hierdoor heeft<strong>Zuyd</strong> Arbo haar dienstverleningin toenemende mate kunnentoespitsen op preventie en is dedienstverlening uitgebreid.Aanvragen voor het centrum komen binnenbij <strong>Zuyd</strong> Arbo. Daar vindt de afweging plaatsof de vraag geschikt is om door een studentte worden beantwoord of dat een ervarenprofessional er naar moet kijken. Niki vanBommel, derdejaars studente hbo-verpleegkunde,heeft bij het advies- en trainingscentrumhaar stageplek gehad. ‘Ik heb competentiesontwikkeld die ik op een anderestageplek niet had kunnen ontwikkelen’,zegt ze terugkijkend. ‘Je kunt als student inMexicaanse griep<strong>Zuyd</strong> Arbo heeft zich in <strong>2009</strong>ingezet om de gevolgen van deMexicaanse Griep te beperken ende bedrijfscontinuïteit optimaalte borgen. Zo is er een TaskforceMexicaanse Griep ingesteld omleidinggevenden, medewerkersen studenten te adviseren overde te treffen maatregelen. Erwerd een callcenter ingericht omziekmeldingen te registreren.Deze informatie was noodzakelijkom opvolgende acties te kunnenplannen en organisatieonderdelente kunnen informeren over deontwikkeling van de pandemie. Intotaal zijn 81 ziekmeldingen van(vermoedelijke) Mexicaanse griepgeregistreerd.de keuken van de hogeschool kijken en jekrijgt veel verantwoordelijkheden. Je magzelfstandig werken: overleggen met degenedie een vraag stelt, literatuur raadplegen, eenplan opstellen en afstemmen met je collega’s.Ik heb tijdens deze stage veel geleerdover mijn rollen als regisseur en ontwerpervan het zorgaanbod.’Raakvlakken met hbo-vDoorgaans werken er tien studenten in hetadvies- en trainingscentrum. Vooral vanopleidingen zoals Ergo- en Fysiotherapie.Toch denkt Niki van Bommel dat ook dehbo-verpleegkunde opleiding heel goed bijdit werk aansluit. Zeker voor de studentenzoals zij, die voor het uitstroomprofielmaatschappelijke zorg hebben gekozen.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 58 Werken@<strong>Zuyd</strong>


Het Advies en Trainingscentrum Arbeid enGezondheid voert in <strong>2009</strong> 105 werkplekonderzoekenuit, waarvan 80 naar aanleidingvan een klacht of vraag en 25 preventief/ 12 medewerkers en studenten volgeneen van de trainingen / Het centrum voert300 healthchecks uit / Zo’n 30 keer is hetcentrum benaderd voor advies, 20 keerindividueel en 10 keer door afdelingen.‘Er zijn veel raakvlakken. Dit profiel leidtbijvoorbeeld op voor wijkverpleegkundige ofwerken bij een arbodienst.’ Tijdens haarstage heeft Niki onder andere een Vitaliteitsweekvoor de hogeschoolmedewerkersgeorganiseerd en een kalender ontwikkeldmet maandelijkse activiteiten die medewerkersfit houden. ‘Een blijvend gezondleefpatroon bereik je namelijk niet met eenkeer per jaar een Vitaliteitsweek te houden.’Toekomstig professionalDe belangrijkste les die ze heeft geleerd, iszelfstandig werken en verantwoordelijkheiddragen. ‘Je werkt hier als toekomstigprofessional. Die ruimte krijg je, natuurlijkonder professionele begeleiding.Dat motiveert en maakt deze stageplekbijzonder.’ /januari februari maart april mei juni juli augustus seDuurzame kunstmeubelsVijf studenten van de AcademieBeeldende Kunsten Maastrichtlanceren een bijzonderemeubellijn. Onder de naamSpunk brengen ze meubels opde markt, die ontworpen zijnvolgens het cradle to cradleprincipe en gemaakt zijn vanafval van de kunststofindustrieen afgedankte meubels. /KANS-centrum gaatverzuim en studievertragingtegenKlachten aan armen, nek enschouders (KANS) vormen nogsteeds een belangrijke oorzaakvan uitval op de werkvloer enstudievertraging. Hogeschool<strong>Zuyd</strong> en Universiteit Maastrichthebben op dit vlak de handenineen geslagen. Ze ontwikkelensamen een KANS-centrum. Datgaat zich zowel met preventie alsbehandeling bezighouden. In ditcentrum werken de disciplines alsbewegingswetenschappen,fysio- en ergotherapie nauwsamen. Door de kennis enervaring te bundelen, wordtverzuim door medewerkers enstudievertraging bij studentenvoorkomen of in ieder geval zoveel morgelijk beperkt.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> enForschungszentrum Jülichgaan samenwerkenHet Forschungszentrum Jülich,met ruim vierduizend medewerkerseen van Europa’s grootsteonderzoekscentra, sluit eensamenwerkingsovereenkomstmet de faculteit Life Sciences.Medewerkers van ForschungszentrumJülich die hun interne‘Betriebsbildung’ afronden,kunnen hierdoor bij de faculteitLife Sciences de bacheloropleidingvolgen. /The Key to Health isBalanceDrie studenten van de opleidingErgotherapie hebben als afstudeeropdrachteen training ontwikkeldom studenten en medewerkersverstandig met beeldschermen teleren werken. De training is gratiste volgen bij het Trainings- enAdviescentrum van Hogeschool<strong>Zuyd</strong>. In de training zit onderandere een mobilisatieoefening.Gezond met je computer werken isechter niet enkel een kwestie vanhoe je werkplek is ingericht.‘Zeventig procent heeft te makenmet psychosociale zaken’,concludeert Anja Baumann, eenvan de studenten. Daarom hebbenze de training getiteld The Key toHealth is Balance. Het gaat om debalans. En die is heel persoonlijk./ <strong>Zuyd</strong> Arbo krijgt ruim 50% meer adviesaanvragen voor werkplekonderzoek, healthchecks en training / In <strong>2009</strong> start Hogeschool <strong>Zuyd</strong> met eenregeling voor bedrijfsfitness. 58 medewerkers maken inmiddels gebruik van de regeling. Studenten kunnen tegen een gereduceerd tariefsporten / 196 medewerkers krijgen in <strong>2009</strong> de ‘gewone’ griepprik op kosten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> / In totaal zijn 81 ziekmeldingen van (vermoedelijke)Mexicaanse griep geregistreerd: het gaat om 19 medewerkers en 62 studenten / Begeleiding bij langdurig verzuim gebeurt door2 casemanagers. Zij begeleiden 45 verzuimtrajecten en re-integratietrajecten* / Er vinden 16 preventieve acties* plaats om arbeidsongeschiktheiden ziekmelding te voorkomen. / * juli <strong>2009</strong> t/m december <strong>2009</strong>Werken@<strong>Zuyd</strong> 59Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Droom je eigen droomIn 2008 gaf het College van Bestuur opdracht aan een groep van acht docenten een visie te formuleren op professioneeldocentschap in de meest ruime zin van het woord: droom je eigen droom. Concreet is de vraag wat zijn professionele docenten enhoe moeten zij zich ontwikkelen om samen een excellente hogeschool te worden? Hoe maakt de hogeschool het mogelijk docentennu en in de toekomst perspectief te bieden en dus een 'bindende en boeiende' werkgever te zijn? In <strong>2009</strong> presenteert de werkgroephaar bevindingen in het rapport Docentprofessionalisering: de professionele docent op weg naar 2013.Docentprofessionalisering: breed draagvlak voor visie‘Puur docentschapmoet beloond worden’Horizontale carrièrepaden voor docenten, meer invloed op de onderwijsontwikkeling,verplichte contacten met het werkveld én een eigen verantwoordelijkheidvoor professionele ontwikkeling. Dat zijn vier belangrijkepunten uit het eindrapport van de werkgroep Docentprofessionalisering.Ze kunnen rekenen op een breed draagvlak, zo blijkt uit de docentenenquêtedie de werkgroep onder docenten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeftgehouden.Hensen (faculteit Bouw) ziet veel in dezebundeling van expertise van de docenten.‘De invloed op het onderwijs vanuit dedocent is nu gefragmenteerd, verspreid overeen aantal geledingen. In zo’n docentenraadkunnen we deze invloed bundelen als het omde organisatie van het onderwijs gaat en deDocenten onderschrijven massaal de visievan de werkgroep dat er voor docenten meerhorizontale carrièrepaden moeten komen.Topdocenten die alleen onderwijs doen,moeten hetzelfde beloond worden als eendocent die managementtaken of onderzoekuitvoert. ‘Puur docentschap moet gewaardeerdworden’, vat Martin van Gend (faculteitGezondheid en Zorg) de visie van zowel dewerkgroep als de docenten samen. Het ideedat je alleen carrière kunt maken via eenmanagementfunctie, wordt verworpen.Daarmee draaien de docenten beslist niet deklok terug naar de tijd waarin het klaslokaalhet koninkrijkje van de leerkracht was.Autonomie vinden docenten minderbelangrijk dan het teambelang, blijkt uit deenquête. Docenten moeten afgerekendworden op zowel hun individuele prestatieals die van het hele team.Meer invloedDe werkgroep heeft nog een andere denklijnontwikkeld die eveneens op een breeddraagvlak kan rekenen. Minder managementen meer invloed van de docent op hetonderwijs. Docenten zijn deskundig op huneigen gebied, dan moet je niet top downveranderingen in het onderwijs opleggen.‘Geef ons een stem in de onderwijsontwikkeling’,zegt Martin van Gend. ‘Het hoeft geenbeslissende stem te zijn, wel een zwaarwegende.’Die rol zou goed opgepakt kunnenworden door een docentenraad. Maud/ Functiemix. De functiemix is de vertaling van de intentie van Minister Plasterk om de kwaliteiten aantrekkelijkheid van het onderwijs te verhogen / Eén onderdeel daarvan is het vergrotenvan de mogelijkheid voor docenten om door te stromen naar een hogere functieschaal / In<strong>2009</strong> heeft Hogeschool <strong>Zuyd</strong> 653.710 euro gekregen om de functiemix te realiseren / In <strong>2009</strong>is door de faculteiten 476.969 euro geïnvesteerd in hogere functieschalen voor docenten dieop 1 januari <strong>2009</strong> in dienst waren bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> (709 fte) / Daarnaast is er 121.054 eurobesteed aan flankerend beleid (bijvoorbeeld het opleiden van docenten).Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 60 Werken@<strong>Zuyd</strong>Minister Plasterk en Jack Theunisz (rechts)


‘Streven naar excellentie is naast kunnen enwillen (vanuit de medewerker) ook een kwestievan mogen en faciliteren (vanuit de werkgever).’(uit: rapport werkgroep Docentprofessionalisering)ontwikkeling van de beroepsgroep vandocent.’ De tijd en de cultuur binnen dehogeschool zijn rijp voor zo’n verandering.Eigen verantwoordelijkheidIn een docentenstatuut moet de positie en debetrokkenheid van docenten bij het beleiden innovatie vastgelegd worden, net als deprofessionele ontwikkeling. Want ook daar isde werkgroep heel duidelijk over: als docentmoet je je professioneel ontwikkelen. Netzoals je contact met het werkveld moethebben. Fulltime docenten die jarenlangnauwelijks buiten de poort komen, dat kanniet. Het docentenstatuur pleit er daaromvoor dat je minstens één keer in de vijf jaarde ruimte moet krijgen om een paarmaanden op werkstage te gaan. MaudHaagse interesse in <strong>Zuyd</strong>plannendocentprofessionaliseringZo’n kans krijg je maar één keer: de ministervan onderwijs opent het hogeschooljaar vlaknadat je een rapport over docentprofessionaliseringhebt geschreven. Deze kans hebben dedocenten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> aangegrepen.Ze hebben hun rapport aan minister Plasterkmeegegeven. Hij vroeg zelfs om een extraexemplaar voor de Haagse ambtenaren.Een afvaardiging van de werkgroep Docentprofessionaliseringmocht voorafgaand aan deofficiële opening de hoogste onderwijsbaasvan het land rechtstreeks informeren over hunideeën. De bewindsman reageerde positief.Vooral op het idee om docenten eens in de vijfjaar terug naar de praktijk van hun vakgebiedte laten gaan. ‘Voor de korte termijn slaat datnatuurlijk een gat in de exploitatie, maar voorde lange termijn hou je zo enthousiaste engemotiveerde docenten’, vat Jack Theuniszvan de werkgroep de reactie van de ministersamen. De werkgroep Docentprofessionaliseringhad ook nog een cadeautje voor Plasterk:de Hogeschool <strong>Zuyd</strong> starterskit, die sindsafgelopen schooljaar elke beginnende docentontvangt.Hensen denkt dat dit zowel voor de hogeschoolals voor de individuele docentaantrekkelijk is. ‘De hogeschool wordtdaardoor een boeiendere werkgever, want alsdocent blijf je aantrekkelijk voor hetwerkveld als je daar regelmatig ervaring opblijft doen.’ Contact met het werkveld is ooknoodzakelijk om goed onderwijs te kunnenbieden, vult Martin van Gend aan. Uit deenquête blijkt dat de docenten niet alleenmeer invloed op het onderwijs willen, maarzich ook bewust zijn van de verantwoordelijkheiddie ze daarmee op zich nemen.Ze zeggen bijvoorbeeld duidelijk dat zeelkaar willen aanspreken op afspraken enresultaten. ‘Ze doen dat heel stellig, dat heeftme wel verbaasd’, zegt Jack Theunisz,procesondersteuner. ‘Ze gaan zelfs zover datals je niks aan professionalisering doet, opeen gegeven moment ook een exit uit hetonderwijs aan de orde moet komen.’Onderwijs willen gevenGaat het de docenten in deze hele discussieniet om geld? Functieschalen zijn immersgekoppeld aan salaris. ‘Nee’, zegt MaudHensen. ‘Als docent willen we erkenning vande beroepsgroep die we zijn.’ Martin vanGend denkt dat geld een rol speelt als blijkvan waardering voor geleverde prestaties,maar dat de intrinsieke factor is dat dedocent onderwijs wil geven en daar invloedop wil hebben. En ja, als je voor de klasstinkend je best doet en een topprestatielevert, mag je dan net zoveel verdienen alseen manager? Maud Hensen: ‘Een beroep omtrots op te zijn mag ook qua beloning ietsvoorstellen.’ ‘Bij het invullen van eendocentvacature zoeken we doorgaans naareen junior docent. Je zou ook eens topdocentenin schaal 12 of 13 moeten binnenhalen’,oppert Martin van Gend. /Thema’sDe groep Docentprofessionaliseringheeft vijf thema’s gekozendie van belang zijn voorprofessioneel docentschap.Een samenvatting./ CultuurProfessionele docenten proberenzich voordurend te verbeteren.Er is ruimte voor experimenteervrijheid.Respect, collegialiteit ensamenwerking is belangrijk.Collega’s spreken elkaar aan opverantwoordelijkheden. Er zijngoede contacten met hetberoepenveld./ Docent en professieProfessionele docentenbeschikken over pedagogischdidactischecompetenties,vakinhoudelijke competenties enonderzoekscompetenties. Dit‘nieuwe professionalisme’kenmerkt docenten als nieuwsgierignaar kennis over deprofessie, gericht op voortdurendevernieuwing van depraktijk, participatie in onderzoeken vertaling naar het onderwijs./ Wat is een goede docent?De basiscompetenties vanprofessionele docenten bijHogeschool <strong>Zuyd</strong> bestaan onderandere uit interpersoonlijke,pedagogische, didactische,vakinhoudelijke, organisatorischecompetenties en competentiesgericht op samenwerken,reflecteren, ontwikkelen,ondernemen, innovatie en ICT./ Horizontale carrièrepadenDocenten van de toekomstmaken carrière middels eenloopbaan waarin ze kiezen uitvier docentkwalificaties: eendocent-docent; docent-onderzoeker;docent-manager; docentcontractuitvoerder.Uitgangspuntis gelijkwaardigheid./ RandvoorwaardenRandvoorwaarden voor professioneeldocentschap zijn onderandere een inspirerendewerkomgeving, actieve betrokkenheidvan de hogeschool bijom-, bij- en nascholingsplannen,marktconforme beloning en eendocentenstatuut.Werken@<strong>Zuyd</strong> 61Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


‘Dat overbrugt de klooftussen het onderwijsen de echte wereld.’‘Ik ben erg hongerig- bezeten van hetvak, denk ik.’‘Ontslag bij nietfunctioneren?Lastig.’Naam: Frans SchoonbroodLeeftijd: 50 jaarWerkt bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> sinds: 1993Is nu: docent ergotherapie aan de FaculteitGezondheid & Zorg. Werkt twee dagen perweek bij de kenniskring Technologie in deZorg. Houdt zich daar vooral bezig met hetmanagen van (onderzoeks)projecten.‘We hebben onlangs een project afgerond datging over de inzet van technologie terondersteuning van de ouderenzorg. Het doelwas onder andere om een platform tecreëren waar zorg en techniek elkaarontmoeten. Zodat zorgverleners weten bijwelke bedrijven ze terechtkunnen als zevragen hebben over bijvoorbeeld elektronischepatiëntendossiers of de inzet vandomotica (domein van huiselijke elektronica)in een ruimte. En bedrijven de vraag vanuitde zorg beter kennen en hierop kunneninspelen bij de ontwikkeling van producten.’StellingenElke docent zou minstens één keer in de vijfjaar stage moeten lopen in de beroepspraktijk.‘Mee eens. Ik ga zelfs verder: het zou heelgoed zijn als docenten zowel in de praktijkals in het onderwijs zouden werken. Datoverbrugt de kloof tussen het onderwijs ende ‘echte’ wereld.’Docenten moeten ook beoordeeld wordendoor collega’s en studenten.‘Mee eens.’Prestatiebeloning mag.‘Mee eens. Mits van tevoren duidelijk is watprecies met ‘prestatie’ bedoeld wordt.’Ontslag bij niet functioneren kan.‘Mee eens. Capaciteiten en werkplek moetenmatchen, anders is herplaatsing nodig. In hetuiterste geval kan ontslag volgen.’ /Naam: Yvette FijenLeeftijd: 50 jaarWerkt bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> sinds: 1980Is nu: hoofddocent bij de spraak- en zangsectievan de Toneelacademie. En coördinatorvan de acteurs- en performersopleiding.‘Ik heb oorspronkelijk logopedie gestudeerden ben al heel jong, toen ik 21 was, les gaangeven aan de Toneelacademie. Eerst maarvoor een paar uurtjes per week. Ik moest mehet specifieke vak ‘spraak voor acteurs’ eigenmaken. Daarna kreeg ik meer uren. Op eengegeven moment ben ik naast mijn werktheaterwetenschappen aan de Universiteitvan Amsterdam gaan volgen. Studeren deedik tijdens mijn zwangerschapsverlof entijdens de lange schoolvakanties. Ik ben erghongerig - bezeten van het vak, denk ik. Alsik in het buitenland ben, ga ik ook altijd inboekhandels kijken en koop ik alle theaterboekendie gaan over spraak. Ik heb inmiddelseen enorme collectie. Ik heb een grotebehoefte om met mijn vak bezig te zijn.’StellingenElke docent zou minstens één keer in de vijfjaar stage moeten lopen in de beroepspraktijk.‘Aan de Toneelacademie vinden we dat alledocenten min of meer voortdurend in deberoepspraktijk werkzaam moeten zijn.Ik heb ook maar een aanstelling voor vierdagen in de week en doe daarnaast voortdurendwerk in de beroepspraktijk.’Docenten moeten ook beoordeeld wordendoor collega’s en studenten.‘Ik hou niet van protocollen en formulieren,maar ik vind feedback krijgen en geven heelwaardevol.’Prestatiebeloning mag.‘Tja. Ik ga niet harder of minder hard werkenals ik meer of minder betaald krijg. Ik doehet werk voor mezelf. Ik heb een intrinsiekemotivatie om het werk goed te doen. Hetklinkt misschien een beetje zalvend, maarhet is wel zo.’Ontslag bij niet functioneren kan.‘Ja. Zou moeten.’ /Naam: Marcel SchmitzLeeftijd: 32 jaarWerkt bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> sinds: 2003Is nu: onder meer docent bedrijfskunde enmanagementvaardigheden aan de FaculteitICT. Teamcoördinator bedrijfsvoering bij deopleidingen Informatica en TechnischeInformatica. Werkt daarnaast drie dagen perweek voor <strong>Zuyd</strong>PLEIN als ICTO-adviseur.‘ICTO staat voor ICT en Onderwijs. AlsICTO-adviseur geef ik op de locatie Maastrichtadvies over hoe ICT in het onderwijsingezet kan worden. Hoe kan de AcademieVerloskunde omgaan met videoconferencing?Hoe kunnen opleidingen hun elektronischeleeromgeving het best gebruiken enhoe regelen ze de deskundigheidsbevorderingrond die leeromgeving? Welke toolskunnen ze gebruiken voor taaltoetsen? Datzijn voorbeelden van adviezen die eenICTO-adviseur geeft.’StellingenElke docent zou minstens één keer in de vijfjaar stage moeten lopen in de beroepspraktijk.‘Mee eens. Binnen onze opleiding zijn er aanhet einde van het derde en begin vierde jaarproeftuinprojecten. Dat zijn concreteopdrachten uit het werkveld. Als docent doeje daar aan mee, en op die manier blijf je bij.’Docenten moeten ook beoordeeld wordendoor collega’s en studenten.‘Mee eens.’Prestatiebeloning mag.‘Mee eens. Ik zou willen zeggen: moet, maardan wel het hele team belonen voor degeleverde prestaties.’Ontslag bij niet functioneren kan.‘Dat is lastig. Hier staan de docent en deteamcoördinator een beetje tegenover elkaar.Duidelijk moet zijn wat het precies betekent,‘niet functioneren’. Iemand kan een uitstekenddocent zijn, maar op andere gebiedenmisschien minder goed uit de verf komen. /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 62 Werken@<strong>Zuyd</strong>


Wat doen docenten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> in 2013?‘Wat wij in contractactiviteitenontwikkelen,vindt vaak zijn weg naarhet initiële onderwijs- en andersom.’Naam: Wim GoossensLeeftijd: 51 jaarWerkt bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> sinds: 1994Is nu: expertdocent aan de Faculteit SocialeStudies. De helft van zijn tijd besteedt hij aancontractactiviteiten.‘Wat voor soort contractactiviteiten? Wijdoen veel co-creatie met het werkveld. Datbetekent dat wij veel producten samen methet werkveld voor het werkveld ontwikkelen.Dat is kenmerkend voor onze faculteiten het valt goed. Wat wij in contractactiviteitenontwikkelen, vindt vaak zijn weg naarhet initiële onderwijs - en andersom. Op diebasis geven we post-hbo-cursussen, leergangen,trainingen en workshops. Dan kun jedenken aan leergangen als ‘ResultaatgerichtOpleiden’, ‘Forensisch Pedagogisch medewerker’en ‘Creativiteit en Innovatie’. Encursussen als kortdurende hulpverlening,werken met groepen, en teambuilding. Wezijn geen cursusbureau sec, we biedencursussen op maat aan - in overleg met deopdrachtgever. Daarin schuilt ons succes.’StellingenElke docent zou minstens één keer in de vijfjaar stage moeten lopen in de beroepspraktijk.‘Mee eens. Maar contact met het werkveldkan op veel manieren plaatsvinden. Daar zouik zelfs toe willen aansporen, om meervormen te zoeken dan alleen stages. Zo kaneen continue bevruchting plaatsvinden.’Docenten moeten ook beoordeeld wordendoor collega’s en studenten.‘Mee eens.’Prestatiebeloning mag.‘Niet als eenzijdige prikkel, dat zou ik eenzwaktebod vinden. Er zijn meer middelen omdocenten te inspireren en te prikkelen:deelname aan expertisenetwerken, ondersteuningbij publicaties, bij het volgen van eenmaster of een promotietraject, bijvoorbeeld.’Ontslag bij niet functioneren kan.‘Dat is me te stellig. Voordat je op zo’nstelling ‘ja’ zegt, zou je wel de criteria waar jedat aan meet heel duidelijk moeten hebben.’ /‘Als je maar beweegt’Wat doet een docent? Een docent doceert. Maar doet hij dat goed?En is het alles wat hij doet? Hoe zit het met carrièrekansen enbeloning? Docenten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> schetsten in een rapporteen beeld van de hbo-docent in 2013. En Karel van Rosmalen,voorzitter van het College van Bestuur, heeft een mening over hunvoorstellen.We introduceren een nieuw begrip: ‘de Bahama-variant’. Dat slaat op de nieuwe bestuursfilosofievan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, waarin het bestuur de kaders uitzet en de professionals - docenten,bijvoorbeeld - beslissen over de invulling van die kaders. Karel van Rosmalen zeidaarover: ‘Natuurlijk is het niet zo dat we als College van Bestuur met z’n drieën naar deBahama’s gaan en ons elke dag een fax laten sturen met daarop twee duimen omhoog.’Maar toch, de professionals geven zelf invulling aan de kaders - vandaar de term ‘Bahamavariant’.Zo is ook het rapport over de hbo-docent in 2013 tot stand gekomen: docentenhebben zelf opgeschreven wat ze vinden dat nodig is.CarrièrepadenDodelijk. Dat vindt Karel van Rosmalen de situatie waarin een docent alleen carrière kanmaken in het hbo door manager te worden. Want zoveel managers zijn er niet nodig. Enbovendien: niet iedereen wíl managen en niet iedereen kán managen. Dus kan hij zich heelgoed vinden in het voorstel dat er voor een docent aan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> verschillendecarrièrepaden open moeten staan. Een docent moet zich gewoon als docent kunnendoorontwikkelen. Een docent kan naast zijn docentschap onderzoekstaken of contractactiviteitenvervullen. Of, inderdaad, managementtaken. Van Rosmalen: ‘Je mag alles doen wat jewilt, als je maar beweegt. Stilzitten mag niet.’ Binnen de verschillende carrièrepaden zijnook mogelijkheden om te klimmen. Wat als vanzelf de vraag naar de beloning oproept. Eenvan de aanbevelingen die de docenten in hun rapport doen, is: zorg voor een marktconformebeloning, vergelijkbaar met die van hoogopgeleide werknemers in de marktsector. En:uitgangspunt voor die beloning moeten de prestaties van de betrokkene zijn. Maar wiebeoordeelt die prestaties? Volgens de docenten zijn studenten het best in staat tebeoordelen wie een goede docent is. Dan collega’s en pas op de laatste plaats het management.Wat de hoogte van de beloning betreft, merkt Van Rosmalen op dat het een misvattingis dat de docentsalarissen in het hbo laag zijn. ‘Die salarissen horen bij de top tienprocentvan Nederland. Wat wel een probleem is: docenten blijven te lang hangen in delagere schalen. Daar moet meer beweging in komen.’Champagne en applausDe docenten stellen in hun rapport ook dat Hogeschool <strong>Zuyd</strong> een inspirerende werkomgevingmoet bieden, docenten moet betrekken bij relevante ontwikkelingen, hen aan moetspreken op hun verantwoordelijkheden en krachtige ondersteuning moet bieden voorscholing en bijscholing. Ook dat onderschrijft de voorzitter volledig. ‘Wij hebben alshogeschool kernwaarden geformuleerd, doelstellingen. Daarbinnen creëren we ruimte.Ik heb gezegd: de eerste keer dat we over ons scholingsbudget heen gaan, trakteer ik opchampagne.’ Maar met die vrijheid komt ook verantwoordelijkheid, verantwoordelijkheidwaar mensen elkaar op kunnen aanspreken. En zo keren we als vanzelf weer terug bij deBahama-variant: hoe is het de voorzitter van het College van Bestuur bevallen, zo’nbelangrijk beleidsonderdeel als het ware uit handen te geven? Qua karakterstructuur: lastig.Qua uitkomst: heel goed. ‘Toen we het rapport in het directeurenoverleg bespraken, hebbende directeuren geklapt. Zo goed vonden ze het. Dit rapport wordt de leidraad voor onshandelen in de komende jaren.’ / Lees meer over de bestuursfilosofie in het thema Wij@<strong>Zuyd</strong>Werken@<strong>Zuyd</strong> 63Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Quality of LifeAutonomie, participatie en socialeintegratie van burgersBij het zwaartepunt Autonomie, participatie en sociale integratie van burgers staat hetbevorderen van zelfredzaamheid, het kunnen meedoen in de samenleving ende bevordering van sociale cohesie tussen burgers centraal. Hogeschool <strong>Zuyd</strong>werkt hiervoor samen met welzijn- en zorginstellingen om zo vakbekwameprofessionals op te leiden, bij te scholen en innovatieprojecten uit te latenvoeren. Centraal staan initiatieven rondom de zwaartepuntprogramma’s‘Zorgacademie’ en ‘Demografische ontwikkeling’. Maar ook met een nieuweducatief topinstituut in Limburg draagt de hogeschool bij aan dekrimpproblematiek, met name voor het onderwijs.Platform Quality of Life:Innovatie versnellen,onderwijs verbeterenDe samenwerking binnen hetplatform Quality of Life heeftinvloed op de opleidingen van hetplatform. Faculteitsdirecteuren,lectoren en expertisemanagerszoeken elkaar op. Jaarplannenworden beoordeeld op de vraaghoe ze zich verhouden tot de tweezwaartepuntprogramma’s.Innovatie moet hieraan bijdragen,hebben ze afgesproken. Studentenstuderen in principe af op eenproject dat past binnen deZorgacademie of Neimed. Zo snijdthet mes aan meerdere kanten.Werkveld, docenten en studentenworden er beter van. Een concreetvoorbeeld is het onderbouwen vanverpleegkundig handelen, evidencebased werken, waar de opleidinghbo-V en de kenniskring Autonomieen Participatie van ChronischZieken samen met het AtriumMedisch Centrum en het LaurentiusZiekenhuis Roermond meebezig zijn. De projecten werken alseen katalysator, mede doordatkrachtenbundeling met externepartners het mogelijk maakt extrasubsidiebronnen aan te boren,zoals RAAK-gelden. Dat versneltinnovatie.Foto’s: Hans van Dijk, Atrium MCFaculteiten Lectoraten Expertisecentra• Gezondheid & Zorg• Gezondheid & Techniek• Academie Verloskunde Maastricht• Sociale Studies• Autonomie en Participatie van Chronisch Zieken• Technologie in de Zorg• Comparative European Social Research and Theory• Geïnspireerd Leren• Quality of LifeJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201064 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


ZorgacademieInnovatie versnellen dankzij samenwerkingDe Zorgacademie is een samenwerkingsverbandtussen Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, Arcus College, OpenUniversiteit, Atrium Medisch Centrum en Mondriaan,en heeft als doel om de voorziene tekorten in de zorgte lijf te gaan.De Zorgacademie kiest voor eendriesporenbeleid. Via onderwijsinnovatie;zoals maatwerkonderwijsop basis van EVC en blendedlearning modules kunnenprofessionals uit het werkveldzich sneller bijscholen en nieuwedoelgroepen de opstap naar eenloopbaan in de zorg gemakkelijkermaken. Een tweede onderdeelvan de Zorgacademie is hetZorg Innovatie Centrum. Hierwordt door een groep lectorenvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> in samenwerkingmet Limburgse zorginstellingenen bedrijven gezochtnaar nieuwe technologie in dezorg; robotica bijvoorbeeld.Of zorg op afstand. Maar ooknaar methoden om ouderenlanger zelfstandig te latenwonen. Deze technologie wordtook weer omgezet in onderwijsmodules,zodat het ter beschikkingkomt voor de scholing vanhet zorgpersoneel. Een derdespoor is strategisch personeelsbeleid:de partners ontwikkelen,samen met andere regionaleinstellingen in de gezondheidszorg,een instrument waarmeezorginstellingen beter kunnenanticiperen op benodigde competentiesvoor de zorgberoepenvoor de komende 3 tot 5 jaar. /Activiteiten Zorgacademie <strong>2009</strong>Februari: Officiële kick-off en opstart projectgroepen• Erkenning Verworven Competenties ten behoeve van Maatwerk:Het ontwikkelen van maatwerkonderwijs en EVC instrumenten ommedewerkers in de zorg te scholen aansluitend op de behoefte van hetwerkveld en beroepspraktijk.• Blended learning modules: Het ontwikkelen van flexibele modulesvolgens het principe van blended learning. Waar (digitaal) afstandsonderwijsen contactonderwijs zorgvuldig worden gecombineerd.Hierdoor kunnen de opleidingen korter en op maat worden gegeven.• Doorlopende leerlijnen vmbo-mbo-hbo: Opleidingen beter op elkaarafstemmen. Leerlingen, werkenden en instromers via een ‘warme’overdracht en goede aansluiting in de beroepskolom een doorlopendtraject bieden naar de verschillende zorgberoepen.• Virtuele omgeving/infrastructuur: Het ontwikkelen van een portalwaarmee alle activiteiten van de overige projectgroepen ondersteundworden.• Skillslab: Een leeromgeving waar praktijksituaties in de zorg zorealistisch mogelijk worden nagebootst. Leerlingen en zorgpersoneelkunnen zo in een veilige omgeving diverse vaardigheden oefenenzonder risico voor patiënten.• Zorginnovatie: Het integreren van innovatieve zorgconcepten vanpartners in de Zorgacademie en het bedrijfsleven, om bij implementatiehiervan intensieve scholing en training van studenten en medewerkersmogelijk te maken.• Strategisch personeelsbeleid: HRM activiteiten van deelnemendeinstellingen aan de Zorgacademie niet alleen binnen maar ook tusseninstellingen realiseren. Deze sectorale aanpak moet leiden tot hetbeter sturen op in-, door- en uitstroom van personeel in de zorgsector.• Onderzoek: Om resultaten en voortgang te kunnen meten van eenproject is het van belang om een nulmeting te doen en onderzoek tedoen naar de effecten van het project na afloop.April: Ondernemingsplan Zorgacademie Parkstad Limburg geschrevenen ingediendMei: Subsidie Parkstad Limburg toegekendJuni: Subsidie het Platform Beroeps Onderwijs (HPBO) toegekendJuli: Subsidie Provincie Limburg toegekendSeptember: Website www.zorgacacademieparkstadlimburg.com onlineSamenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 65 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Quality of LifeAutonomie, participatie en socialeintegratie van burgersFoto: Hans van Dijk, Atrium MCBasic Life SupportIn het kader van het ontwikkelenvan e-learningmodules (blendedlearning modules; de combinatievan online leren en contactonderwijs)maakt de Zorgacademie eentheoretische e-learning moduleBasic Life Support (AED) enAdvanced Life Support (ALS)voor medewerkers en specialistenvan de deelnemendeinstellingen. De ProvincieLimburg sluit aan bij dit initiatiefen vraagt om een extra modulevan BLS/AED voor middelbarescholieren te ontwikkelen.Omdat de Provincie dit laatsteproject voor de middelbarescholen mede subsidieert endaardoor meerdere instanties vandeze mogelijkheid van e-learninggebruik kunnen maken, isbesloten om dit onderwijs (vanuitZorgacademie, Open Universiteiten Provincie) gratis beschikbaarte stellen.Subsidies voor Zorgacademie ParkstadNeimed: een ideeënfabriekDe Zorgacademie Parkstad krijgt in totaal 1,1 miljoen euro subsidievan het Platform Beroepsonderwijs, de Provincie Limburg en vanParkstad Limburg. Het Platform Beroepsonderwijs HPBO wil met desubsidie nieuwe initiatieven ondersteunen op het gebied vanzorg- en onderwijsinnovaties. De subsidie van de Provincie Limburgis specifiek bedoeld voor het inrichten van het skillslab, eenleeromgeving waar leerlingen en personeel in een nagebootstesituatie vaardigheden kunnen uitvoeren zonder risico voorpatiënten. In de Zorgvallei ontstaat een skillslab waarvan allepartners in de Zorgacademie gebruik kunnen maken.‘Krimp is niet alleen kommer en kwel’Limburg is een van de eerste Nederlandse regio’s waar het aantal inwoners daalt.Hoewel deze demografische ontwikkeling al lang geleden is voorspeld, is het woordkrimp pas sinds kort een buzzwoord in bestuurskamers. Krimp hoeft niet altijdnegatief te zijn. ‘Het biedt ook kansen’, zegt Nol Reverda, bijzonder lector Krimp.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft samenmet de Open Universiteit,Parkstad Limburg en de ProvincieLimburg het initiatiefgenomen voor Neimed, hetNederlands KennisinstituutMaatschappelijke EffectenDemografische Krimp. NolReverda is wetenschappelijkdirecteur. Alleen al het feit dat ereen nationaal kenniscentrum isgekomen, ziet hij als eendoorbraak. Jarenlang is de ophanden zijnde afname van debevolking genegeerd, omdat inNederland - net als in de rest vande westerse wereld - alles opgroei is gebaseerd. ‘De oprichtingvan Neimed is een erkenningvan de ernst van de krimpproblematiek.Het vraagstuk is tegecompliceerd om op eenachternamiddag op te lossen.’Krimpagendabreder trekkenKrimp wordt tot nog toe vooralin relatie gebracht met problemenop de woningmarkt. Minderinwoners, minder behoefte aanwoningen. De krimpproblematiekis echter ingewikkelder. ‘Hetheeft ook gevolgen voor decultuur, voor de sociale samenhangin de samenleving, voor dezorg.’ Hoe hou je bijvoorbeeldeen samenleving vitaal die voormeer dan de helft uit 65-plussersbestaat? Hoe zorg je als gelijktijdigde bevolking vergrijst enontgroent, dat er voldoendehanden voor de zorg beschikbaarzijn? En hoe hou je het voorzieningenpeilin stand? Scholen,culturele centra, maar ook debuurtsuper? Daarom wil Neimedde krimpagenda breder trekkendan alleen de infrastructurelegevolgen.CreatieveoplossingenNeimed gaat onderzoek doennaar effecten van de krimp.Maar het instituut wil meer.Nol Reverda: ‘We willen eenkennisknooppunt zijn, eenideeënfabriek. Want er isbehoefte aan vernieuwenddenken.’ Een van de Neimedprogramma’sis Nieuwe Ruimte.Alleen al in Parkstad Limburgmoeten er dertienduizendwoningen gesloopt worden,tegen zestigduizend euro kostenJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201066 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


per woning. Sloop werd tot nogtoe betaald uit de opbrengst vande grond, die weer voor nieuwbouwkon worden gebruikt. Datinkomstenpotje valt in eenkrimpscenario weg. ‘Daaromwillen we samen met deinwoners ideeën gaan bedenkenhoe je iets anders kunt met desloopprojecten. Betrek er anderezaken bij,’ oppert de lector.Bijvoorbeeld een nieuwestadsboerderij, die ingrediëntenlevert voor de regionale keuken,waarmee je weer toerisme kuntbevorderen wat nieuwe banencreëert. Dit voorbeeld illustreerthoe je praktisch alle faculteitenvan de hogeschool bij de aanpakvan het krimpvraagstuk kuntbetrekken. ‘We moeten gedifferentieerderleren denken.’ Nogeen voorbeeld, het tweedeproject: in Parkstad Limburgdreigt de helft van de basisscholente verdwijnen door deontgroening. Wat doe je dan? Opde grens van twee dorpen eennieuwe school bouwen? Of ga jetechnologie inzetten om tochbeide schoollocaties open tehouden. Nol Reverda wil decomputer beslist niet als de holygrail zien. ‘Maar je kunt weldankzij de digitalisering zorg enonderwijs interactief dichterbijde mensen brengen. Investeer inplekken waar mensen elkaarfysiek kunnen ontmoeten, maargebruik die ook voor interactievediensten.’VliegwielKrimp heeft dikwijls eennegatieve intonatie. Onterecht,vindt Nol Reverda. ‘Krimp is nietalleen kommer en kwel. Het kanook als vliegwiel fungeren eneen heleboel creativiteitlosmaken.’ Dat wil Neimedaanwakkeren. ‘Je kunt namelijkniks tegen krimp doen. Moet jeook niet doen, want je kunt hetniet tegen gaan. Je moet welnadenken over de gevolgen endaar creatieve oplossingen voorbedenken.’ Want de kern van dekrimpaanpak moet zijn: hoe houje de kwaliteit van leven in deregio in stand? /Meer informatie overNeimed staat opwww.vanmeernaarbeter.nlEducatief topinstituut in Zuid-LimburgHogeschool <strong>Zuyd</strong>, Fontys Hogescholen willen insamenwerking met Universiteit Maastricht eenkwalitatief zeer hoogwaardig educatief instituut inLimburg vestigen. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> en FontysHogescholen bundelen alvast hun Pabo-opleidingenin het zuiden van de provincie, in De Nieuwste Pabo.Ambitieus, maar realistisch enhaalbaar. Dat zegt Joost Ruland,directeur van de faculteitOnderwijs van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>over de plannen van de drieonderwijsinstellingen. Heteducatief instituut gaat lerarenopleiden die onderwijs geven aankinderen vanaf vier jaar tot enmet jong volwassenen. ‘Wijhebben de ambitie om iets heelbijzonders neer te zetten, vanhoge kwaliteit. Wij willen eenkrachtige impuls geven aan delerarenopleiding nieuwe stijl.Samen kunnen we dat beter.’ Heteducatief instituut zal naastbachelor- en masteropleidingenook onderzoek gaan doen naareffecten van onderwijsinnovatie.Bovendien wordt het onderwijsveldondersteund met cursussenen zakelijke dienstverlening.Een goede zaakHet samenvoegen van dePabo-opleidingen in Heerlen,Maastricht, Sittard en Roermondis alvast een goede zaak, zegtNorbert Verbaak in een interviewmet Science Guide. Verbaak iskwartiermaker voor de CommissieDoelmatigheid HogerOnderwijs, een nieuwe adviescommissievoor onder anderehet ministerie van Onderwijs,Cultuur en Wetenschap. ‘Dit iseen pro-actieve reactie op eennaderende krimp van deonderwijsvraag die in meerregio’s actueel kan worden. Alskrimp een breder voorkomendpatroon laat zien, zal gekekenmoeten worden naar doelmatigerevormen van hoger onderwijs.Kwaliteit vraagt ook eenzekere massa.’Samenwerking methet werkveldKenmerk van de Nieuwste Pabois dat het opleidingsprogrammasamen met het werkveld vormgegeven wordt en dat hetwerkveld tevens een uitermatebelangrijke rol speelt bij deuitvoering van het programma.Het hiertoe ingerichte samenwerkingsverbandvan de Pabovan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> en eenvijftal Zuid Limburgse schoolbesturenis eind <strong>2009</strong> door deNVAO (Nederlands VlaamseAccreditatie Organisatie)gekwalificeerd als goed. Daarmeeheeft het samenwerkingsverbandhet predicaat Opleidingsschoolverworven en de daarbij horendefinanciële ondersteuning istoegekend. /Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 67 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


4OnderzoekenzuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201068


Life Sciences Heerlen


‘Bij een besprekinghebben we tweemensen bijna uitelkaar moetenhalen’Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 70 Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong>Hans Koolmees


Hoe Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de kwaliteit van haar onderzoek bewaaktOnderzoek aan hogescholen is een relatief nieuw fenomeen.Termen als ‘lector’ en ‘kenniskring’ zijn nog niet heel diep inde samenleving geworteld. Dat maakt de bewaking van dekwaliteit van het onderzoek des te belangrijker. Hoe paktHogeschool <strong>Zuyd</strong> dat aan? Over vragen uit de praktijk,kanonnen en het ontbreken van de bekende la.Even snel, voor wie het niet helemaalduidelijk op zijn netvlies heeft: in 2001 werdop de Nederlandse hogescholen een nieuwfenomeen geïntroduceerd - lectoraten enkenniskringen. Een lector is een hooggekwalificeerdedeskundige met ruime ervaring inonderzoek op een bepaald vakgebied.Rondom de lector wordt een kenniskringgevormd, bestaande uit de lector en anderedocenten. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft zestienlectoraten en er zijn vier onderzoekszwaartepuntenvastgesteld.Vragen uit de praktijkOnderzoek aan hogescholen en dus ook aanHogeschool <strong>Zuyd</strong> is praktijkgericht. Watbetekent dat? Hans Koolmees, beleidsadviseuronderzoek bij de hogeschool: ‘Metpraktijkgericht onderzoek wordt bedoeld datde knelpunten of vragen uit de beroepspraktijkaltijd het startpunt en eindpunt vormenvan de onderzoeksinspanningen. En dat deberoepspraktijk vrijwel altijd direct ofindirect betrokken is bij de uitvoering vanhet onderzoek.’ Het is niet zo dat die vragenaltijd even expliciet zijn: soms wordt door‘vraagarticulatie’ geprobeerd een onderhuidsprobleem aan de oppervlakte te krijgen,zodat er onderzoek gedaan kan worden.Koolmees: ‘Wat we vrijwel nooit doen is puurtheoretisch onderzoek. Het moet altijd eenpraktijkcomponent in zich hebben.’Geen kanonWie wel eens in aanraking is gekomen metkwaliteitsbewaking, weet dat er een gevaarop de loer ligt. Dat gevaar heet: bureaucratie.Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong> 71Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


‘Visitatiesverdwijnen hier nietin een la. Er wordtiets gedaan metde resultaten.’Voor je het weet zijn medewerkers eensubstantieel deel van hun tijd kwijt met hetinvullen van allerlei formulieren dieonderdeel vormen van het kwaliteitsbewakingsproces.En dat kan weer grote gevolgenhebben voor de betrokkenheid van medewerkersbij de kwaliteitsbewaking. Wie eensysteem voor kwaliteitsbewakingvan onderzoek zoekt, zegtHans Koolmees, hoeft maar omzich heen te kijken: ze zijnzowel nationaal als internationaalbeschikbaar. ‘Sommigehogescholen hebben ze ook ingebruik genomen. Maardergelijke systemen zijn vrijzwaar. Het heeft iets vanschieten met een kanon op eenmug. Wij hebben gezegd: latenwe nou een systeem ontwerpen dat slank eneffectief is. Dat de lectoraten niet te zeerbelast. Ik zal een voorbeeld geven. Vaak iseen zeer uitgebreide zelfevaluatie onderdeelvan een kwaliteitsbewakingsproces. Eenlector stelt zo’n zelfevaluatie op en bespreektdeze met zijn medewerkers, die daar danhun licht weer over kunnen laten schijnen.Zo’n proces neemt soms weken in beslag entrekt veel te veel energie weg uit eenkenniskring. In plaats daarvan hebben wijeen stellingenlijst gemaakt met ongeveerzeventig stellingen die betrekking hebben opde kernwerkzaamheden van de kenniskring.We vragen aan de lector en aan alle medewerkersvan de kenniskring die lijst in tevullen - daar zijn ze een half uurtje meebezig.’ De antwoorden worden vervolgensstatistisch verwerkt en in een gezamenlijkebijeenkomst van vier uur besproken. Daarkomen dan verbeterpunten uit naar voren.Zo is een systeem gecreëerd dat onderzoekersen medewerkers weinig tijd kost en relatiefveel effect heeft. En dat ertoe geleid heeftdat het draagvlak onder de medewerkersvoor het kwaliteitsbewakingsproces groot is.Koolmees: ‘Bij een bespreking hebben wetwee mensen bijna uit elkaar moeten halen.Die waren het aanvankelijk zo fundamenteeloneens met elkaar dat we de gemoedereneven tot bedaren moesten brengen. Dat geeftwel aan hoe groot de betrokkenheid is.’ComplimentenDat laatste constateerde ook de ValidatiecommissieKwaliteitszorg Onderzoek. Dezelandelijke commissie valideert de kwaliteitszorgsystemenvan hogescholen voor zoverdie betrekking hebben op onderzoek. ‘Hetsysteem geniet een groot intern draagvlak enhet kwaliteitsbesef is erdoor gegroeid’,/ In <strong>2009</strong> zijn 5 nieuwe lectoren aangesteld / In totaal heeft Hogeschool <strong>Zuyd</strong> nu 16 lectoraten en daarmee verbonden kenniskringen / 8,1% vande docenten heeft in <strong>2009</strong> deelgenomen aan deze kenniskringen, dit zijn 112 docenten / Het aantal medewerkers dat begeleiding krijgt bijpromotie is gestegen naar 39 / In 2014 moet 10% van de docenten een promotie hebben afgerond / Hogeschool <strong>Zuyd</strong> besteedt niet meer dan2% van de begroting aan onderzoek.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 72 Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong>


ZwaartepuntenMet een sterke onderzoeksfunctie ondersteunt Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de regionale kenniseconomie.Daarom heeft de hogeschool een aantal zwaartepunten benoemd die bijdragenaan de realisatie van zaken die belangrijk zijn voor de regionale ontwikkeling. Binnen dezezwaartepunten neemt het aantal projecten waarin studenten, medewerkers, bedrijven enandere organisaties samen relevante kennis opdoen en toepassen, steeds verder toe.De zwaartepunten zijn:• Nieuwe energie, nieuwe materialen en transitie naar een duurzaam gebouwde omgeving• Autonomie, participatie en sociale integratie van burgers• Internationale Kunstenfaculteit• Toekomstgericht ondernemerschap / Lees meer over de zwaartepunten en projecten inhet thema Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>schrijft de commissie over de aanpak vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>. En: ‘[De commissie] isenthousiast over de eigen - en vooral ookefficiënte invulling die de hogeschool heeftgegeven aan de brancheafspraken overvisitatie van de onderzoekseenheden.’Niet in een laEvaluaties zijn leuk, maar dan? In een groteorganisatie als een hogeschool zijn ongetwijfeldvoldoende laden te vinden om evaluatierapportenin op te bergen en er nooit meernaar te kijken. Dit is een punt waar Koolmeesgraag nog even nadrukkelijk iets overwil zeggen. ‘Visitaties verdwijnen hier niet ineen la. Er wordt iets gedaan met de resultaten.Dat kan een koersverandering van eenlectoraat zijn, het bevorderen van eengrotere externe oriëntatie of een verbredingof versmalling van de scope van het lectoraat.In een enkel geval kan het zelfs leidentot opheffing van een lectoraat of tot deinstelling van een nieuw lectoraat.’ /Kwaliteitsoordelen van onderzoekIn <strong>2009</strong> zijn de eerste vier lectoraten bezochtdoor de Validatiecommissie KwaliteitszorgOnderzoek. Het eindoordeel was voor allelectoraten positief. Twee lectoraten scoren opeen aantal punten excellent. Het lectoraatKennisontwikkeling Vaktherapieën voor demaatschappelijke relevantie van haar onderzoek,de relaties met de regionale en landelijkeberoepspraktijk en verantwoorde besteding vanoverheidsgelden. Het lectoraat Autonomie enParticipatie van Chronisch Zieken voor devoldoende en zichtbare bijdrage aan kennisontwikkelingen wetenschap.Bezocht door de externe visitatiecommissie‘Hoe eerlijker jebent, des te meerje eruit haalt’De kwaliteit van onderzoek moet bewaakt worden. In <strong>2009</strong> werd dekenniskring Autonomie en Participatie van Chronisch Ziekenbezocht door een externe visitatiecommissie. Lector dr. SandraBeurskens over eerlijkheid en bescheidenheid.‘Het visitatieproces hebben wepositief ervaren. Dat komt ookdoordat de visitatie op eenontwikkelmanier gedaan is, opde toekomst gericht. Niet op eenafrekenmanier, maar op eenverbetermanier. Wat is de standvan zaken nu en wat zou nogbeter kunnen? Dat vind ik eenhele mooie insteek. Ons lectoraatbestaat nu acht jaar. We zijngegroeid, en dan komt de vraag:waar gaan we naartoe?Hoe organiseren we de boel?De visitatie was voor ons in datopzicht ook een bezinningsmoment,een bindende factorvoor de groep.’‘Op zich zijn we heel goed uit devisitatie gekomen. Een aantalpunten waar we goed in zijn,werd bevestigd. En de punten diewe verder door willen ontwikkelen,zijn ook naar voren gekomen.Dat komt ook doordat wezelf heel eerlijk waren in devisitatie. Dat is belangrijk, denkik: hoe eerlijker je bent, des temeer je er voor jezelf uithaalt.Bijvoorbeeld: wij doen het quaonderzoek heel netjes enbetrekken het onderwijs er goedbij. De betrokkenheid van hetonderwijs is van onderopgegroeid. Maar nu is het tijd omdat ook te borgen, om het vast teleggen in beleid. Dat kwam ookuit de visitatie naar voren. Eenander verbeterpunt brachten deexterne stakeholders naar voren.Zij vonden dat we iets tebescheiden zijn. We moetenmeer naar buiten treden.’ /Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong> 73Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Nieuwe lectoren verwelkomdIn <strong>2009</strong> heeft Hogeschool <strong>Zuyd</strong> vierlectoren en één bijzonder lectorverwelkomd. Een korte introductie.Ronald Roverslector GebouwdeOmgeving en RegionaleOntwikkelinginauguratie op3 april <strong>2009</strong>Een transitie naar een duurzameNol Reverdabijzonder lector Krimpinauguratie op1 september <strong>2009</strong>José Bloemerlector InternationalBusiness andCommunicationinauguratie op24 september <strong>2009</strong>Klanten tevreden houden is vooralsamenleving, waarin grondstoffenBevolkingskrimp biedt ook kansen.een kwestie van verwachtingenen welvaart eerlijk verdeeldAlleen: die worden vaak nogmanagen, vindt lector Internationalworden, klimaat en milieu nietbelast worden. Daar wil RonaldRovers met zijn lectoraat, in nauwesamenwerking met andere, naartoe. ‘We moeten in plaats vanjagers en verzamelaars meerzaaiers en oogsters worden’, zegthij. Het gaat niet alleen omtechnologie, maar ook om hoe wedingen organiseren. Daarbij nemenals het aan hem ligt de hogeschoolfaculteitenduurzaamheid alsleidraad. ‘Het zou schandalig zijnals je studenten niet opleidt omdeze transitie in de praktijk vormte geven.’Peter Peterslector Autonomieen Openbaarheid inde Kunsteninauguratie op15 april <strong>2009</strong>Een kunstenaar wil vrij zijn,autonoom. Tegelijkertijd moetkunst zich verantwoorden. En inhet creatieve ondernemerschapkomen kunst en economie bijelkaar. Op deze snijvlakken begeeftPeter Peters zich als lectoronvoldoende gezien. Daar wil NolReverda met zijn lectoraatverandering in brengen. Hij isbenoemd tot bijzonder lectorKrimp bij Neimed, het nationaalkennisinstituut op het vlak vankrimp. ‘De oprichting van Neimedis een erkenning van de ernst vande krimpproblematiek.’ Reverda wilhet thema vooral breder trekkendan alleen de woningmarkt.Cultuur, sociale samenhang, zorg,ook dat zijn gebieden waar dekrimp effect op zal krijgen. ‘Krimpis niet alleen kommer en kwel. Hetkan ook een heleboel creativiteitlos maken.’Business and Communication JoséBloemer. ‘Communiceer helder enduidelijk. Investeer in de langetermijn relatie.’ Want trouweklanten zijn ambassadeurs entrekken nieuwe klanten aan. In hetinternationale speelveld - dankzijde globalisatie - is dat echter nieteen vanzelfsprekendheid. Cultureleverschillen spelen in toenemendemate een rol. Juist op dat puntbegeeft het lectoraat zich. ‘Crosscultureel onderzoek is lastig.’ Maarwel nodig. En waar kun je dat beterdoen dan in het achterland vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>, waar hetbuitenland steeds op een steenworpafstand is?Autonomie en Openbaarheid in deKunsten. De spanning tussenopenbaarheid en autonomie staatcentraal in het onderzoek door ditlectoraat. ‘Studenten leren hierzichzelf te ontwikkelen. Tegelijkertijdweten we dat de kunstenaardie we hier opleiden, te makenkrijgt met de realiteit van dearbeidsmarkt’, aldus Peter Peters.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 74 Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober noveNew Energy for the EuregioJacques Kimman, lectorNieuwe Energie geeft op TheThink Tank Meeting van EnergyHills een lezing met de titelNew Energy for the Euregio.Think Tank Meetings zijn demaandelijkse bijeenkomstenvan Energy Hills, het grensoverschrijdendenergieclusterin de Euregio. Hogeschool <strong>Zuyd</strong>is een van de partners, naasteen groot aantal bedrijven enonder andere de RWTH Aachenen de Universiteit van Hasselt. /Hogeschool <strong>Zuyd</strong> prominentop TechTop <strong>2009</strong>Hogeschool <strong>Zuyd</strong> neemt deel aanhet evenement TechTop <strong>2009</strong>.Dit is een tweedaags evenementwaarin alle uitdagingen die detechniek biedt, voor het voetlichtkomen. De provincie Limburgpresenteert zich als dé regio dievoorop loopt met techniek. /Veel lof voor product vanstudenten TechnischeBedrijfskundeStudenten Technische Bedrijfskundedie dit jaar de studentcompanyDureco Systems zijngestart, grijpen in de landelijkefinale van Jong Ondernemen netnaast de eerste prijs. Hun waterbesparendekraandop oogst welveel lof. In de finale van deinnovatiewedstrijd voor hogescholeneindigen ze op de tweede plek. /Christoph MariaRaveslootlector InnovatieBouwproces en Techniekinauguratie op13 november <strong>2009</strong>Life SciencesHeerlenHet lectoraat Innovatie Bouwprocesen Techniek is een gezamenlijklectoraat met Avans Hogeschool.Lector Christoph Maria Raveslootwerkt op beide locaties. ‘Ik probeervooral de meerwaarde van dedubbele kruisbestuiving te zoeken’,zegt hij. Want er is niet alleenkruisbestuiving tussen Hogeschool<strong>Zuyd</strong> en deze Brabantse hogeschool,maar ook met de lectoratenNieuwe Energie en GebouwdeOmgeving van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.Het nieuwe lectoraat ondersteuntde bouwkolom met het versnellenvan innovatie. ‘Dat kan door meernaar de gebruikers te kijken enbelemmeringen te agenderen.”Kijk voor een volledig overzichtvan alle lectoraten opwww.hszuyd.nl/lectoratenHogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft momenteel 16 lectoratenen bijbehorende kenniskringenInmiddels is bekend dat daar in 2010 nog een lectoraatprofessionalisering van onderwijs en een bijzonder lectoraatzonnetechnologie in de gebouwschil bijkomen.Autonomie en Openbaarheid in de KunstenAutonomie en Participatie van Chronisch ZiekenComparative European Social Research and TheoryGebouwde Omgeving en Regionale OntwikkelingGeïnspireerd LerenInfonomie en Nieuwe MediaInnovatie Bouwproces en TechniekInnovatief Ondernemen en RisicomanagementInternational Business and CommunicationKennisontwikkeling VaktherapieënKennisorganisaties en KennismanagementLife SciencesNieuwe EnergieRecht in Europa; recht in de EuregioTechnologie in de ZorgToerisme en CultuurOnderzoeken@<strong>Zuyd</strong> 75Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Naast onderzoeken die passen bij dezwaartepunten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> vindenjaarlijks tal van andere interessanteonderzoeken plaats. Binnen lectoraten,kenniskringen en faculteiten, door docentenen studenten. Een selectie.De krant opnieuw uitvindenKrantenuitgevers zoeken naarstig naar nieuwebusinessmodellen, nu het nieuws gratis weggeven opinternet niet de oplossing biedt die ze verwachthadden. Het lectoraat Infonomie en Nieuwe Mediavan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> helpt ze hierbij in het projectDesigning the daily digital.Zestien partijen, waaronder enkele omroepen, grote krantenuitgeversen kleinere uitgeverijen, doen hieraan mee. ‘Zij moeten hun rolopnieuw definiëren, er zijn nieuwe verdienmodellen nodig en wemoeten de formats die we in een eerder project hebben ontwikkeld,testen bij proeflezers’, zegt Jan Bierhoff, associate lector bij dekenniskring en projectleider. Uitgeverijen zoeken naar nieuwemodellen, nu hun publiek snel vergrijst en jonge lezers hun heil ophet internet zoeken.Het lectoraat gaat de bedrijven ook ondersteunen bij het ontwikkelenvan nieuwe, strategische visies. Er is namelijk een omslag nodig vangedrukte media naar internet gebaseerde media. Met het onderzoeksprojectis een bedrag gemoeid van 850.000 euro, gefinancierd doorhet Stimuleringsfonds voor de Pers. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> werkt hiervoorsamen met TNO Delft en de kenniskring Crossmedia Content vanHogeschool Utrecht. /Elektronischeenkelband helptonderwijsinnoverenElektronisch toezicht metgeavanceerde technieken als gsmen gps, lijkt de ideale oplossingvoor verdachten die nog inafwachting zijn van hun proces.Maar biedt dit afdoende garantiesvoor de veiligheid van deomgeving? En welke consequentiesheeft dit voor hulpverlener enverdachte? Op die vragen zoekt hetlectoraat Infonomie en NieuweMedia antwoord in het onderzoekElektronisch Toezicht: naar eenveiliger samenleving?Opdrachtgever is Reclassering Limburg.Hoewel het om een regionaal project gaat,kunnen de uitkomsten ervan landelijke effectenhebben. Als het elektronisch toezicht eenJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 76 Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberMeer dan honderd jongekunstenaars bij COUPMaastrichtMeer dan honderd jonge kunstenaarsbundelen hun creatievekrachten in de vijftiende CoupMaastricht. De afgestudeerdekunstenaars van de Academie vanBouwkunst, de Toneelacademie,de Academie Beeldende Kunstenen het Conservatorium tonen dande producten van hun vakmanschapen verbeeldingskracht. /Pabo-studenten trekken Europain voor onderzoekZo’n 140 tweedejaars Pabostudentenzijn onlangs over heelEuropa uitgezworven om inbasisscholen onderzoek te doen.Ruben Bekkenutte, die voor dezeonderwijsactiviteit in Nederland isgebleven, heeft volgens destudenten het beste onderzoeknaar onderwijs afgeleverd. Hijdeed onder andere onderzoeknaar hoe ouders betrokkenworden bij de ontwikkeling vanhun kinderen op een zwarteschool in Almere. /goed alternatief blijkt te zijn, kan hetlandelijk ingevoerd worden. ‘De toepassingvan de gps-techniek in strafrechtelijke zin isnieuw,’ vertelt Annemie Heuts, docent Recht.‘Je kunt dit soort nieuwe technieken nietzomaar invoeren.’Voor de docenten van de faculteit Recht, diein de kenniskring participeren, biedt hetonderzoek een uitgelezen kans om innovatieuit het werkveld in te brengen in hetonderwijs. ‘Kennis van een nieuwe werkpraktijkis een must voor de instandhouding ende verhoging van de kwaliteit van deopleiding,’ meent faculteitsdirecteur JacStevens. ‘Deelname aan het programma isdaarnaast een uitstekende manier om mijnlesprogramma te verfrissen,’ vindt docentMethodiek Hannie Raaff. ‘Je hoort veelnieuwe dingen en staat weer stil bij dediscussie over het privacyvraagstuk. Wat zijnde dilemma’s waar we tegenaan lopen?Welke nadelen kleven er aan de toepassingvan elektronisch toezicht?’ /Life Sciences op de eerste rijbij onderzoek op MarsIs er nu wel of geen leven op Mars? De faculteit LifeSciences van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> draagt een steentje bijaan het vinden van het definitieve antwoord op dievraag. Michael Hendriks, student Chemie, heeftnamelijk meegewerkt aan een onderzoek waarvan deresultaten in de Marslander gebruikt worden.De Marslander is het voertuig van de Europese ruimtevaartmissienaar de planeet Mars in 2017. Door met een lab on a chip bodemmonsterster plekke te analyseren, kunnen wetenschappers straksvaststellen of er leven is geweest op Mars. Michael Hendriks heeft bijhet bedrijf Chemtrix de allernieuwste moleculaire modelling softwarevoor labs on a chip getest. In gewoon Nederlands: dit is een kleinglasplaatje waar minuscule kanaaltjes doorheen lopen. Door hierinchemische stoffen te mengen met bodemmonsters van Mars, ontstaater een reactie die het leven al dan niet aantoont. Met modellingsoftware kun je virtueel nabootsen wat er straks op de planeetgebeurt, zodat je de juiste instellingen mee kunt geven. Heel nieuwetechnologie die in het bedrijfsleven nog nauwelijks wordt toegepast,legt Michael uit. ‘Dat is het leuke aan deze opdracht. Het is heelnieuw en het is natuurlijk interessant om aan zo’n Marsproject meete werken.’De faculteit heeft deze microreactortechnologie nu al inhet reguliere onderwijs ingebed. Hiervoor werkt defaculteit samen met Chemtrix, een hightechbedrijf op Chemelot dat de technologie meeontwikkelt en vermarkt. ‘Door partner teworden, zitten we vooraan in deze nieuweontwikkeling en is onze faculteit straks theplace to be als het om microreactortechnologiegaat’, zegt faculteitsdirecteur JosSchreurs. /Onderzoeken@<strong>Zuyd</strong> 77Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:KunstenInternationale KunstenfaculteitHet zwaartepunt Internationale Kunstenfaculteit is erop gericht het kunstonderwijsverder te internationaliseren op Europees niveau. Daar werken de kunstenfaculteitenaan op verschillende niveaus: een Europese ensemble-academie,Operaklas en Theaterschool, de uitbouw van de Creative Art Team Academy,een internationale masteropleiding Interieurarchitectuur en de ontwikkelingenvan een internationale opleiding Landschapsarchitectuur. De meest in het oogspringende projecten zijn echter de ontwikkeling van een opleidingInterdisciplinary Arts en een Quartier des Arts in het centrum van Maastricht.Daarmee leveren de kunstenfaculteiten een bijdrage aan de wens van degemeente Maastricht om in 2018 Europese Culturele hoofdstad te worden.Platform InternationaleKunstenfaculteit:Doorstoten naarde Europese topKunstdisciplines zijn naar elkaartoegegroeid, vloeien steeds vakerin elkaar over. Daarom zoeken devier kunstfaculteiten elkaar op,bijvoorbeeld in het zwaartepuntprojectQuartier des Arts. Daaringaat het enerzijds om adequatehuisvesting van de kunstenopleidingen,anderzijds een heel nieuwegeïntegreerde opleiding, naast debestaande bacheloropleidingen,waarin de kunstdisciplinessamensmelten. Voor de huisvestingzijn in <strong>2009</strong> enkele scenario’sontwikkeld, zowel volledigenieuwbouw als aanpassing van debestaande huisvesting. Voor deontwikkeling van de nieuweopleiding werkt het platformsamen met de faculteit Cultuur enMaatschappijwetenschappen vande Universiteit Maastricht. Hetcurriculum van de opleidingInterdisciplinary Arts staat in desteigers. In het voorjaar van 2010begint de uitwerking ervan. Inseptember 2011 start de eerstelichting internationale studenten.Voorwaarde is dat het ministerievan Onderwijs groen licht geeftvoor een experimentele status.In 2010 moet ook het zwaartepuntprojectInternationalisering vormkrijgen. De kunstfaculteiten willende bestaande opleidingendoorontwikkelen naar Europeestopniveau. Bijvoorbeeld met eenEuropese Operaklas, een internationalemaster Interieurarchitectuuren een Europese Theaterschool,initiatieven die in 2010 hun beslagmoeten krijgen. Internationaliseringheeft een positief effect op dekunstopleidingen: het platform wilermee bereiken dat de opleidingenzich qua kwaliteit kunnen metenmet andere Europese hogescholenen universiteiten.Faculteiten Lectoraten Expertisecentra• Academie van Bouwkunst Maastricht• Academie Beeldende Kunsten Maastricht• Conservatorium Maastricht• Toneelacademie Maastricht• Autonomie en Openbaarheid in de Kunsten• Creative CityJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 78 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


Niet alleen kunstenwijk in Maastricht; ook unieke hybrideopleiding met universiteitQuartier des Arts brengt kunstopleidingennaar Europese topDe kunstfaculteiten van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> willenletterlijk en figuurlijk gaan bouwen. Sterker nog:als het aan de faculteiten ligt, komt er een helekunstenwijk in Maastricht, met als kroonjuweel een inEuropa unieke kunstopleiding - Interdisciplinary Arts- waar studenten gelijktijdig professioneel enacademisch interdisciplinair geschoold worden.Samen met de UniversiteitMaastricht, de gemeenteMaastricht en de ProvincieLimburg heeft Hogeschool <strong>Zuyd</strong>een ambitieus project in ganggezet: Quartier des Arts. Ditmoet een kwartier in de stadworden met een grote diversiteitaan onderwijsgebouwen,plekken voor cultureel ondernemerschap,ateliers, winkeltjes,podia, maar ook bistro’s en debakker op de hoek. Een wijkwaar studenten en docenten uitalle windstreken elkaar ontmoetenen waar het publiek - gastenen inwoners - kennis maakt methetgeen Maastricht op cultureelen kunstzinnig vlak te biedenheeft. Het is een van de groteprojecten in Maastricht op wegnaar Culturele Hoofdstad vanEuropa in 2018. Tegen die tijdmoet er een Quartiers des Artszijn gerealiseerd, waar dekunstfaculteiten en de nieuweopleiding hun plek hebbengevonden, maar waar er ookpodia en werkruimten vooralumni zijn. Leo Swinkels,directeur van de Toneelacademie:‘De weg naar het podiumbegint al in de opleidingen. In deeerste fase van de studieinvesteren we in talent, dan magje je even terugtrekken uit dezewereld. Maar in de tweede fasemoet je terugschakelen naar jeomgeving en je publiek. Datvraagt een externe gerichtheiddie we met onze huidige locatiesonvoldoende hebben. Dat willenwe realiseren.’Als we zo’n nieuwe wijk zoudenkunnen ontwikkelen met eenaansprekende architectuur, kandat belangrijk zijn voor hetbeeldmerk van Maastricht. Datzou de stadsontwikkeling eenextra impuls kunnen geven’, zegtHarrie van den Elsen. Daaromondersteunen de gemeente Maastrichten ook de ProvincieLimburg het plan volledig.EuropesetopopleidingMaar er moet méér komen.De andere ambitie is om opEuropees topniveau een nieuwtype opleiding te ontwikkelen:Interdisciplinary Arts. Dit idee isingegeven doordat onder invloedvan nieuwe media de kunstdisciplinesen de wetenschappensteeds meer in elkaar vervlochtenraken. Maastricht loopthiermee internationaal voorop.Nu wil de hogeschool samen metAcademie Beeldende Kunsten Maastrichtde drie partners een nieuweEuropese opleiding ontwikkelen,die jaarlijks zo’n vijfhonderdinternationale studenten trekt.Het wordt niet alleen eeninterdisciplinaire studie, ook eenhybride. ‘We gaan twee bloedgroepenmengen, academischestudenten en artistiek kunstzinnigestudenten. Dat heb jenergens in West-Europa’, meentLeo Swinkels. ‘Niet in de plaatsvan, maar naast de bestaandeopleidingen’, benadrukt Harrievan den Elsen, directeur van hetConservatorium Maastricht. Diemoeten vooral hun identiteitbehouden, maar gezamenlijkcreëren ze samen met deuniversiteit iets nieuws.AanhakenTegen 2012 moet er een go-no govoor het plan gegeven kunnenworden. Dan moet Maastrichtook zijn bidbook gereed hebbenvoor Maastricht CultureleHoofdstad van Europa in 2018.Toch is het plan daar nietafhankelijk van. Leo Swinkels:‘Maastricht heeft gekozen voorhet doorontwikkelen van kennisen cultuur. Daar ziet de stadkansen in. Als hogeschool hakenwij daarbij aan. Of Maastricht nuwel of niet culturele hoofdstadwordt in 2018, doet niets af aanonze ambities als hogeschool.’Want tegen de tijd dat Nederlandbeslist over de nominatie, in2014, moet het Quartier des Artsal op de rit staan. /Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 79Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:KunstenInternationale KunstenfaculteitCreatieve industrie bloeit opDe creatieve industrie in Zuid-Limburg bruist. In Maastricht werd in <strong>2009</strong>volop nagedacht over de nominatie Culturele Hoofdstad van Europa in 2018.In Heerlen vond het eerste evenement van het netwerk Zachte G plaats.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is bij beide initiatieven betrokken.Maastricht:Lieu de PassagesEr zal nog heel wat water doorde Maas stromen voordatMaastricht zich CultureleHoofdstad van Europa 2018 magnoemen. De inzet van allepartijen, waaronder ook dekunstopleidingen van Hogeschool<strong>Zuyd</strong>, is noodzakelijk, zois na de conferentie Maastricht:Lieu de Passages wel duidelijk.Maastricht: Lieu de Passageswerd georganiseerd doorHogeschool <strong>Zuyd</strong>, UniversiteitMaastricht en de Jan van EyckAcademie, samen met degemeente Maastricht. Deconferentie moest handvattenopleveren om de ambitie in 2018Culturele Hoofdstad van Europate worden, waar te maken. NielPeterson, van Liverpool CulturalCompany, denkt dat Maastrichteen belangrijke troef heeft. ‘Jehebt hier drie naties dichtbijelkaar. Je hoeft hier niet in hetvliegtuig te stappen om naarelkaar toe te gaan. Dat is uniek.’Zachte GIn Heerlen vond het Zachte Gevenement Let’s get physical plaats.Zachte G is een community metzo’n driehonderd leden die ietsvan doen hebben met decreatieve sector. Het evenementwerd aangegrepen voor deofficiële start van het ConsortiumCreatief MKB Limburg. Eenproject van het lectoraatToerisme en Cultuur datmeerdere doelen heeft: eenkenniscentrum voor hetcreatieve en reguliere mkboprichten, een netwerkstructuurstarten en competenties vancreatieve ondernemers op hetvlak van management encommercie ontwikkelen enversterken. /Conservatoriumcongres opmaat naar hogere Europese ambitiesHet jaarlijkse congres van de Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen(AEC) streek begin november <strong>2009</strong> drie dagen neer in Maastricht. Inhoudelijk lag het accent opde groeiende rol van artistiek onderzoek in het muziekonderwijs. Dat speelt in heel Europa en is onderwerp vanonderzoek binnen het lectoraat Autonomie en Openbaarheid in de Kunsten. Artistiek onderzoek is een vitaleinnovatie in het muziekvakonderwijs. Deze trend sluit naadloos aan op de ambities van het kunstenplatformvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, dat samen met de Universiteit Maastricht werkt aan het project Quartier des Arts eneen Europese opleiding Interdisciplinary Arts. ‘Drie dagen lang gastheer zijn voor ruim driehonderd vertegenwoordigersvan Europese conservatoria levert een fantastisch plaatje op. We hebben naar onze partners latenzien dat we als kunstenopleidingen en Hogeschool <strong>Zuyd</strong> een sterke Europese positie hebben.’ Hoewel hetAEC-congres heel specifiek op het muziekvakonderwijs is gericht zijn de kennis en ervaring bruikbaar zijn bij dedoorontwikkeling van de plannen van het hele platform.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 80 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


Conservatorium Maastricht Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 81 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


5Leven lang lerenzuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201082


Avondonderwijs Havikstraat Sittard


Om de concurrentiekrachtvan bedrijvenop peil te houdenWe geven het toe: wie hetbegrip ‘leven lang leren’hoort, zou bevangen kunnenworden door lichte schrik:een leven lang leren? Maarleren kan leuk zijn, en het isnodig bovendien. Lees watJos Schreurs, directeur vande faculteit life sciences vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> daarover temelden heeft.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 84 Leven Lang leren@<strong>Zuyd</strong>


Jos Schreurs‘De ontwikkelingen in de samenleving envooral in de beroepspraktijk gaan snel.Daardoor is de houdbaarheid van kennisbeperkt. Tegelijkertijd wordt de concurrentiekrachtvan bedrijven vooral bepaald doorde mate waarin ze hun medewerkers opniveau houden. Dus ‘leren’ kan zich nietmeer beperken tot het één keer volgen vaneen opleiding van vier jaar. Leren is eenpermanent gegeven om bij te blijven en deconcurrentiekracht van bedrijven op peil tehouden. Want nieuwe kennis leidt totnieuwe producten en nieuwe productietechnieken.’Aldus Jos Schreurs.DoelgroepenEen hogeschool die zichzelf serieus neemt,moet zich bewust zijn van dat gegeven, zegtSchreurs. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> ís zich daarvanbewust en wil een rol spelen bij het scholenvan verschillende doelgroepen. Dat zijnallereerst natuurlijk de werknemers vanbedrijven en instellingen. Hun kennis moetop peil gehouden worden. Maar ook voormet ontslag bedreigde werknemers isscholing belangrijk: daardoor worden zebeter bemiddelbaar. Schreurs: ‘Dat is nubijvoorbeeld aan de orde bij een aantal groteinstellingen hier in de omgeving.’ En ookvoor werklozen is scholing belangrijk omhun kansen op de arbeidsmarkt tevergroten.’We zitten nu rond de tafel met hetUWV: welke mensen zijn dat, wat kunnenwe doen?’RegierolHogeschool <strong>Zuyd</strong> wil mede, zo lezen we, ‘eenregierol vervullen in de regionale ontwikkelingvan Limburg’. Wat betekent dat?Schreurs: ‘Je kunt als hogeschool afwachtentot bedrijven naar je toekomen met eenvraag. Een regierol is een actievere rol, jevoegt iets toe. We kijken niet alleen naarscholing, we willen graag een intensievererelatie opbouwen met bedrijven. We willenmeedenken. Waar gaat het met het bedrijfnaartoe? Wat is de marktontwikkeling? Watis nodig? Hebben we als hogeschool diekennis in huis? En zo niet, hoe kunnen wedie kennis dan in huis halen?’Service Design CenterVoor Hogeschool <strong>Zuyd</strong> zelf vormt dit alleseen behoorlijke omslag. ‘Onze hoofdbezigheidwas tot nu toe steeds: initieel onderwijsverzorgen. Dat zal zo blijven. Waar wenaartoe willen, is dat we daarnaast eenbelangrijke rol gaan vervullen in hetvolwassenenonderwijs. We zijn nu zover datLeven lang leren@<strong>Zuyd</strong> 85Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Gedeputeerde Odile Wolfs over leven lang leren: ‘Niet vanuit een eiland denken’Hogeschool <strong>Zuyd</strong> wil mee eenregierol vervullen in de regionaleontwikkeling van Limburg. Door tedoen waar zij goed in is: scholingverzorgen. De ontwikkelingen insamenleving en beroepspraktijkgaan snel en de houdbaarheid vankennis is beperkt. ‘Leren’ is nietlanger het één keer volgen van eenopleiding van vier jaar. Leren iseen permanent gegeven, noodzakelijkom de concurrentiekracht oppeil te houden. Gedeputeerde OdileWolfs, verantwoordelijk vooronderwijs en arbeidsmarkt,reageert op de ambities vanHogeschool <strong>Zuyd</strong>.Over scholing als instrument:‘De provincie Limburg is grootvoorstander van het instrumentscholing om binnen alle geledingenvan de arbeidsmarkt toe te passen.Scholing is het antwoord op desteeds hogere eisen die gesteldworden aan werknemers. Maar hetis ook de geëigende reactie op dedemografische ontwikkelingen dieeen krimpende beroepsbevolkingte zien geven. Dit fenomeenkunnen we voor een deel het hoofdbieden als we in staat zijn eengroter deel van het arbeidspotentieelook daadwerkelijk te betrekkenbij de arbeidsmarkt.’Over eilanddenken:‘Ik pleit er wel voor om daarbij nietvanuit een eiland te denken.De arbeidsmarkt heeft behoefteaan laag-, middelbaar- enhooggeschoolde medewerkers. Datbetekent dat op al deze niveausaandacht voor scholing en trainingvan de werkende beroepsbevolkingmoet zijn. Samenwerking met deROC’s, maar ook met de UniversiteitMaastricht en de OpenUniversiteit is dan nodig.’Over samenwerking metHogeschool <strong>Zuyd</strong>:‘De Provincie hecht aan samenwerkingmet Hogeschool <strong>Zuyd</strong> en heeftbijvoorbeeld steun verleend aanhet Servicecentrum Leven LangLeren Limburg. Samen met deHogeschool <strong>Zuyd</strong> werkt deprovincie ook aan het EmployabilityPlatform Limburg. Dat platformmoet gaan bestaan uit een aantalprivate en publieke partijen diebelang hebben bij een goedopgeleide, mobiele en flexibeleberoepsbevolking. Samen metenkele grote werkgevers, middelbaar-en hoger beroepsonderwijsen kennisinstellingen van desectoren is de Provincie actief omdeze samenwerking van de grondte krijgen.’we hiervoor een aanbod in de markt kunnenzetten. Tegen een bedrijf dat vijftienwerknemers wil scholen, kunnen we nualleen zeggen: ‘Daar hebben we die en diecursus voor. Hij begint in september.’ Grotekans dat te laat is voor die onderneming. Deomslag naar maatwerk, naar co-creatie metde afnemer, is een lastig proces. Het bewustzijndat het nodig is, is er. De regio vergrijst,onze reguliere instroom neemt af.’ Eén vande middelen om die omslag te maken, aldusSchreurs, is de inrichting van een ServiceDesign Center. Een voorstel daartoe wordt nubinnen Hogeschool <strong>Zuyd</strong> besproken. ‘Dekennis en de expertise die we als hogeschoolhebben, zit bij onze faculteiten. Dat is zo endat blijft zo. Maar die kennis tot een productmaken, afgestemd op de behoeften van eenbedrijf, dat moet centraal ondersteundworden. Bijvoorbeeld door een ServiceDesign Center. Je moet met een bedrijf om detafel gaan zitten, weten wat er in dat bedrijfspeelt, meedenken in het hrm-beleid waaruitde scholing afgeleid kan worden. Je moet eenofferte op maat maken. Er komt marketingbij kijken: wat voor het ene bedrijf geldt,geldt misschien ook voor een ander bedrijf.Ga je dan ook met dat andere bedrijf pratenom het product aan te bieden, desgewenst inaangepaste vorm?’ Zo’n Service DesignCenter biedt ook het bedrijfsleven één vastaanspreekpunt, één loket, binnen dehogeschool.Key-gegevenEen andere belangrijke taak van hogescholenis het uitvoeren van toegepast onderzoek:bestaande wetenschappelijke kennistoepassen in nieuwe producten en productietechnieken.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> geeft daar inhaar strategie voor de komende jaren hogeprioriteit aan. ‘Bij ons groeit het besef datonderzoek en onderwijs meer geïntegreerdmoeten worden, zodat zoveel mogelijkdocenten betrokken worden bij het onderzoeken daardoor in staat zijn zich de actuelekennis eigen te maken. Als een vanzelfsprekendheid.Niet door incidentele bijscholingmaar als een vanzelfsprekend onderdeel vande reguliere bedrijfsvoering. Dat is eenkey-gegeven: als we de kennis zelf niethebben, kunnen we haar niet overdragen.’ /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 86 Leven lang leren@<strong>Zuyd</strong>


Erkenning Verworven Competenties:Het meten vanwerk- en levenservaringTik ‘Erkenning Verworven Competenties’ in bij in Google, en je krijgt ruim14.000 hits. Dat begrip is goed ingeburgerd, denk je dan. Maar wie beterkijkt, ziet dat voornamelijk onderwijsinstellingen de uitdrukking bezigen.Terwijl het vooral bedrijven, instellingen en individuen zijn die hun voordeelkunnen doen met ‘EVC’. Een korte introductie.‘We meten werk- en levenservaring aan dehand van beroepsstandaarden met als doeldeze ervaring op hbo-niveau te erkennen.Deze erkenning wordt vastgelegd in eenervaringscertificaat’, zegt Ine Sijstermans,EVC-expert van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. ‘EenEVC-procedure is bedoeld voor mensen dieop een hoger niveau werken dan hunlaatstgenoten opleiding. En dat niveau graagwillen laten meten.’Hoe werkt het?In principe kan iedereen die daar belangstellingvoor heeft, zijn competenties doorHogeschool <strong>Zuyd</strong> laten meten. Het kost 950euro. Sijstermans: ‘Iemand die bij eenvoetbalclub werkt, kan daar allerlei ervaringhebben opgedaan. Door leiding te gevenbijvoorbeeld, of op financieel gebied.’ Metenis een sleutelwoord bij een EVC-procedure.Ine Sijstermans: ‘Het begint met eenintakegesprek: heeft een kandidaat eenvoldoende brede werkervaring om eenEVC-procedure in te gaan? Pas als dat isvastgesteld, begint de procedure. De standaardis een beroeps- of functieprofiel. Dekandidaat moet zelf bewijsstukken aandragen.Stukken uit zijn werk, bijvoorbeeld, diedienen als best practice voor datgene wat hijaan wil tonen. Bij elk bewijsstuk moet hijdan een startformulier invullen. Daarinbeschrijft hij de beginsituatie, wat zijn taakwas, wat het resultaat was, wat hij er vangeleerd heeft of wat hij de volgende keeranders zou doen. Door dit allemaal in tevullen maakt de kandidaat zijn eigenportfolio, dat kost veel tijd. Het is eenbewustwordingsproces waarbij de kandidaatbegeleid wordt. Wanneer het portfolio gevuldis, wordt het zowel door een werkveldassessorals door een opleidingsassessor beoordeeld.Onafhankelijk van elkaar. Dan volgteen gesprek, waarin de kandidaat naderetoelichting kan geven. Het doel is om hetmaximale uit de kandidaat te halen.’Hogeschool <strong>Zuyd</strong> werkt nauw samen metmbo-opleidingen in de regio en kan met haarpartners een EVC-procedure zowel opmbo- als op hbo-niveau uitvoeren. Dehogeschool is voor EVC’s geaccrediteerd doorhet landelijk Kenniscentrum EVC. Aan heteinde van het traject krijgt de kandidaat eenervaringscertificaat dat gelijk is aan deelcertificatenvan een opleiding.Wat kun je ermee?Op de website van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> kaniedereen onder ‘Direct Advies / EVC’ eenquick scan doen om te kijken of het volgenvan een EVC-procedure zinvol is. Maarwaarom zou iemand een EVC-procedurevolgen? Voor de hand liggend is dat eenkandidaat een loopbaandoel heeft: eendiploma halen of de resultaten meenemen ineen sollicitatie. Sijstermans: ‘Ik ken éénvoorbeeld van een kandidaat die na eenEVC-procedure meteen zijn diploma CommercieelManagement kreeg.’ EVC, zegt IneSijstermans, kun je zien als een van deinstrumenten in het kader van leven langleren. Het kan een intern mobiliteitsinstrumentzijn voor bedrijven en instellingen. Hetbedrijf stelt zich de vraag: waar willen we alsonderneming naartoe? Vervolgens meet jewaar de medewerker staat ten opzichte vandie toekomstige doelen. Deze aanpak biedtde mogelijkheid medewerkers heel gericht telaten doorontwikkelen.’ /Ine Sijstermans’Een EVC-procedure is bedoeld voormensen die op een hoger niveau werkendan hun laatstgenoten opleiding.‘Leven lang leren@<strong>Zuyd</strong> 87Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Het Servicecentrum Leven Lang Leren Limburg‘De ene dag een Colt,de andere een Outlander’Linda HendriksTwee miljoen subsidievoor LevenLang Leren@Hs<strong>Zuyd</strong>Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft tweemiljoen euro subsidie binnengehaaldin het kader van leven langleren waarmee het programmaversneld uitgevoerd kan worden.Zo worden bijvoorbeeld achtlopende onderwijstrajecten voorreguliere studenten nog voor hetvoorjaar van 2010 omgebouwdnaar een variant voor volwassenen.Met het geld kan Hogeschool<strong>Zuyd</strong> zich doorontwikkelen toteen topinstituut voor leven langleren. De subsidie wordtuitgesmeerd over twee jaren,2010 en 2011, telkens 1 miljoeneuro. Het geld wordt onderandere geïnvesteerd in hetsneller ontwikkelen van blendedlearning concepten.Het Servicecentrum Leven LangLeren Limburg, biedt advies enondersteuning aan bedrijven eninstellingen in de regio die hunmedewerkers mogelijkheden willenbieden voor leven lang leren.Wat betekent dat precies? Overaanpassen, groeisectoren in deregio en anders denken.Een ondernemer zou kunnen opmerken:‘Ik wil niet dat mijn medewerkers hun levenlang leren. Ik wil dat ze hun werk goeddoen.’ Wat zou Linda Hendriks, projectmanagervan het Servicecentrum Leven LangLeren, daarop zeggen? ‘Om je werk goed teblijven doen, is leven lang leren echt wel eenvereiste. Ook bij werk dat behoorlijkrepetitief lijkt, zie je dat zich in de omgevingvan mensen veranderingen voordoenwaardoor ze zich toch weer moeten aanpassen.Ik was een tijdje geleden bij NedCar.Daar sprak ik met het hoofd human resources,en die zei tegen mij: ‘Oudere werknemershebben vaak moeite met het feit dat zede ene dag Colts produceren en de anderedag Outlanders.’ Het steeds bezig blijven metvernieuwing, met andere dingen, blijftbelangrijk.’Het doelHet servicecentrum wil de kenniseconomiestimuleren door leven lang leren in Limburgop een hoger peil te tillen. Samen met haarpartners - Arcus College, LeeuwenborghOpleidingen en Open Universiteit Nederland- wil Hogeschool <strong>Zuyd</strong> de in de regio aanwezigekennis op dat gebied in het servicecentrumbundelen en ter beschikking stellenaan bedrijven en instellingen. LindaHendriks: ‘Zo creëer je een gezamenlijkaanbod. Je bedient met elkaar de markt,zowel op mbo- als op ho-niveau.’ Daarbij ishet natuurlijk belangrijk dat het servicecentrumaansluit bij de behoeftes die er in deregio leven.Anders denken‘We richten ons in eerste instantie op dezorg, de procesindustrie, leisure en economie/ICT.Waarom die sectoren? Het zijn degroeisectoren in de regio, maar ook desectoren waar tekorten aan mensen gaanontstaan, waar we echt actief mee aan deslag moeten in de regio. Daar zijn al projectenvoor, die we zoveel mogelijk willenondersteunen. Daarnaast willen we eengoede afspiegeling hebben van de regio, duszowel grote bedrijven als het mkb. Het mkbis veel lastiger te benaderen, omdat mkb’ersbijna geen mensen uit het productieproceskunnen halen. De uitdaging is dan ook: hoekunnen we het mkb erbij betrekken? Voorhen moeten we het ook aantrekkelijkmaken.’ Niet direct een taak voor hetServicecentrum Leven Lang Leren Limburg,maar wel heel belangrijk voor de regio, is dater sectoroverschrijdend gekeken wordt, zegtLinda Hendriks. ‘Als we zien dat er insectoren tekorten zijn, kunnen we welallemaal in dezelfde vijver gaan vissen, maarwe zouden ook samen kunnen nadenkenover de vraag: hoe gaan we daar nou meeom? Moeten we het werk misschien andersorganiseren? Misschien moeten we in datverband eens goed kijken naar technologischeontwikkelingen. We moeten in elk gevalanders gaan denken over de manier waarophet werk verricht wordt. Dat zeg ik nu heelgemakkelijk, maar dat is het niet. Anderswas het al gebeurd.’ /Maatwerk voor jongerenOp 1 oktober is de Wet Investeren in Jongeren(WIJ) in werking getreden. Deze wet verplichtgemeenten om jongeren vanaf 18 tot 27 jaardie een uitkering aanvragen, een aanbod tedoen. Dat kan een opleiding zijn, eenleerwerkplek of een werkervaringsplek.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> speelt in Zuid-Limburg eenactieve rol in de uitvoering van deze wet om tevoorkomen dat pas afgestudeerde jongerentussen wal en schip vallen.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 88 Leven lang leren@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november decemberOpening hogeschooljaar:zo boeiend kan onderwijs zijnStampvol was het ParkstadtheaterHeerlen. Zon 900 medewerkers,studenten en externerelaties hebben er de start vanhet nieuwe hogeschooljaarbijgewoond. Voorafgaand aan deofficiële zitting nam ministerRonald Plasterk ruim de tijd ommet studenten en docenten tepraten.‘Hij toonde echt interesse en waszelf degene die de vragen stelde’,aldus Dien Mueters, die samenmet Franklin Koll namens destudentenfractie in de CMR metde minister spraken. /Global Mind Conferencebij hotelschoolDe Hoge Hotelschool Maastrichtorganiseert voor de eerste keerde Global Mind Conference.Vierdejaars studenten dieterugkeren van hun buitenlandsepraktijkstage, wisselen hier hunervaringen uit. Dit jaar hebben dehotelschoolstudenten in liefsttwaalf verschillende landen, vanDuitsland tot China en Zuid-Afrika,hun praktijkstage gedaan.Ze hebben aan den lijve ervarenhoe het is om in een anderecultuur te wonen en te werken. /Robots in de zooStudenten van <strong>Zuyd</strong>Robotics,de vereniging van studenten vande faculteit ICT, laten in hetGaiaPark in Kerkrade zien hoeleuk en bijzonder techniek kanzijn. In drie belevingswerelden vanhet Kerkraadse dierenparkbouwen ze samen met kinderendieren- en dinorobots. /Hogeschool <strong>Zuyd</strong> geeft loopbaanvan professionals impulsHogeschool <strong>Zuyd</strong> richt zich nadrukkelijk ook op andere doelgroepen dan de voltijdstudent.Professionals vinden, net als bedrijven, in de hogeschool een partner voorcompetentieontwikkeling en permanente educatie. De twee Open Huis bijeenkomstenvoor deze doelgroep, hebben de behoefte aan deze rol aangetoond.‘Een signaal dat men nieuwsgierigis naar ons aanbod.’Zo reageerde Alice Gorissen,programmamanager Leven LangLeren, na het eerste Open Huis(in september <strong>2009</strong>) op de komstvan zo’n 400 deelnemers.De tweede bijeenkomst, begin2010, trok minder deelnemers,maar méér mensen uit dedoelgroep die de hogeschoolvoor ogen heeft: professionals,die om welke reden dan ook opzoek zijn naar een impuls voorhun loopbaan.MKB ondersteunenBezoekers waarderen het dat dehogeschool haar maatschappelijkerol oppakt. ‘Het midden- enkleinbedrijf heeft niet deafdelingen en de draagkracht omzelf onderzoek te doen. Voor onsis de hogeschool daarom echtbelangrijk’, zegt Dick Glimmerveenvan PowerTrend AMR. Hijheeft het eerste Open Huisaangegrepen om in gesprek tekomen met de lector NieuweEnergie, Jacques Kimman.Werk zoekenHet eerste Open Huis trok ooknogal wat alumni die net hundiploma hadden gehaald. Zekwamen om te netwerken, zoalsIra Baggen (Facility Management).Positief verrast was zedoor het aanbod van de hogeschoolaan afstudeerders om nahun afstuderen nog een minor tevolgen als ze niet direct werkvinden. Ira Baggen: ‘Zo’n periodevan tien weken valt te overzien.Dat is beter dan aan een nieuweopleiding te beginnen die jarenduurt.’Impuls aan loopbaanOok professionals met ervaringhebben het open huis bezocht.Zij hebben vooral veel interessevoor de EVC-procedure, die hunpraktijkervaring verzilvert. RoyKengen (2003 afgestudeerdBouwkunde) wil wel een nieuwestudie oppakken maar kijkt optegen de lange duur ervan.‘Misschien dat ik via zo’nEVC-procedure vrijstellingen kankrijgen. Het klinkt interessant.’Voor anderen is zo’n EVC-proceduremin of meer noodzakelijk.Ron Ritzen heeft na 28 jaar zijnbaan als facilitair managerverloren. Het is moeilijk ietsnieuws te vinden als je ophbo-niveau functioneerde, maargeen hbo-diploma’s hebt. ‘Ik wilnu weten waar ik sta, welkekennis ik moet actualiseren,voordat ik een keuze maak.’ /Empower LimburgIra BaggenWerknemers moeten mobielerworden. Ze moeten gemakkelijkerhun loopbaan bij een andereorganisatie voortzetten. Daarmeekunnen problemen door dekomende krapte op de arbeidsmarktvoorkomen worden. Enkelegrote organisaties hebbendaarom hun krachten gebundeldin Empower Limburg. Hogeschool<strong>Zuyd</strong>, waar mobiliteit al langereen HRM-speerpunt is, ondersteuntde initiatieven vanEmpower Limburg.Dick GlimmerveenLeven Lang leren@<strong>Zuyd</strong> 89Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Economie, Talen en RechtToekomstgericht ondernemerschapHet zwaartepunt Toekomstgericht ondernemerschap richt zich op facilitaire enfinancieel economische dienstverlening. Er komen allerlei praktijkgerichtthema’s aan bod, zoals startende ondernemers, bedrijfsopvolging, onderzoeknaar Euregionale cultuurverschillen binnen ondernemingen, langerdoorwerken in een innovatieve economie, de sociale en economische gevolgenvan bevolkingskrimp, het vernieuwen van arbeidsorganisaties, het optimaalbenutten van competenties van medewerkers voor verbetering vanbedrijfsprestaties en de ontplooiing van talent. Daarnaast wil het platform vanbetekenis blijven voor de grote bedrijven die de financiële en administratieveruggengraat van Limburg vormen.Werken aan morgenToekomstgericht ondernemerschapFocusWaar de faculteiten focussen opInterne betekenisIntern zorgt het zwaartepunt voorExterne betekenisHet platform wil een systematiek(entrepreneurship) is voor hetafgestudeerden met een onderne-focus in onderzoek door lectoratenontwikkelen waarmee organisatiesmidden- en kleinbedrijf cruciaal.mende en toekomstgerichteen promoties binnen de kenniskrin-markt- en competentieontwikkelin-Het vraagt om hoog opgeleidenhouding, leveren de lectoratengen. Het stelt de opleidingengen voor de korte en de langemet zo’n ondernemende houding.ondersteuning bij de omslag diebovendien in staat om een breedtermijn in kaart kunnen brengen.Voor het platform Economie Talendaartoe binnen de bedrijvenaanbod te ontwikkelen dat hetDe Barometer Economie LimburgRecht is ‘toekomstgerichtgemaakt moet worden en leverenniveau van de individuele opleiding(BEL) levert de benodigdeondernemen’ dan ook een logischeze waar nodig een bijdrage aanoverstijgt en voor de studentinformatie (actuele meetgegevenszwaartepunt.gewenste aanpassingen binnen hetaantrekkelijke extra’s biedt.over de economische ontwikkelin-Toekomstgericht denken encurriculum van de opleidingen. CEZToekomstgericht Ondernemen zalgen) die het ontwikkelen van dehandelen is steeds meer eenlegt de verbindingen tussendaarnaast substantieel bijdragenbeoogde systematiek mogelijkkritische succesfactor voor grotebedrijfsleven, lectoraten enaan de hogeschoolbrede speerpun-maakt. De BEL ontwikkelingenbedrijven en organisatiesopleidingen. In die onderlingeten zoals ondernemerschap,worden elk kwartaal op TV Limburg(intrapreneurship). Niet enkel metsamenwerking wordt niet alleeninternationalisering, nieuwenader belicht en besproken. Devandaag bezig zijn, ook metkennis ontwikkeld, maar wordt diedoelgroepen.samenwerking met TV Limburgmorgen. Op het niveau van hetnieuwe kennis ook omgezet inmaakt het mogelijk om alleplatform Economie, Talen en Rechtinnovatie die direct bruikbaar isactiviteiten rondom Toekomstge-werken de betrokken faculteits-voor en ten goede komt aan hetricht Ondernemen voor hetdirecteuren intensief samen metonderwijs/de opleidingen. Effectenvoetlicht te brengen. TV Limburghet - inmiddels bij het platformvan inzet van lectoraten en inzetvormt daardoor een van de podiaondergebrachte - Centre ofvan CEZ sorteren op die wijzevoor profilering naar toekomstigeEntrepreneurship <strong>Zuyd</strong> (CEZ) endirect effect (innovatie) voor hetstudenten en naar het werkveldmet de eveneens aan het platformonderwijs.toe.verbonden lectoraten.Faculteiten Lectoraten Expertisecentra• Commercieel Management• Facility Management• Financieel Management• People & Business Management• Hoge Hotelschool Maastricht• Internationale Communicatie• Recht• Kennisorganisaties en Kennismanagement• Toerisme en Cultuur• Innovatief Ondernemen en Risicomanagement• International Business and Communication• Recht in Europa; recht in de regio• Centre for Entrepreneurship <strong>Zuyd</strong>Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 90 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


Campus Xperience ParkstadMooi, groen, levendig en veiligXperience Parkstad. Onder die naam slaan vieronderwijsinstellingen de handen ineen. Hogeschool<strong>Zuyd</strong>, Arcus College, Open Universiteit en StichtingVoortgezet Onderwijs Parkstad willen van hun locatiesin Heerlen één onderwijscampus maken. Een campus dielevendig, veilig en duurzaam is. Een omgeving waarstudenten excellent en innovatief onderwijs krijgen.‘We werken samen om er sterker uit te springen.’Belangrijke impuls voor dezesamenwerking? Dat is de sterkedaling van het aantal inwonersin Parkstad Limburg en deveranderde opbouw van debevolking. Er komen meerouderen, minder jongeren endus ook minder studenten. En deberoepsbevolking slinkt.Zodoende kunnen voorzieningenin gevaar komen en datzelfdegeldt voor het sociaal-economischleven in de regio en deregionale bedrijvigheid. Departners vinden deze situatie dushét sein om in actie te komen.Oftewel: ze maken van dedreiging een kans.Prima oplossing‘We doen een goede poging omin deze regio met grote bevolkingskrimptoch uitstekendonderwijs te blijven verzorgen’,stelt Sioe Li Liem. Bij Hogeschool<strong>Zuyd</strong> is zij expertisemanagerQuality of Life en voor XperienceParkstad programmamanageronderwijs. Zij vervolgt: ‘Wewerken samen om er sterker uitte springen.’ Haar mening wordtgedeeld door Toon Theunissen,voorzitter van het College vanBestuur van het Arcus College.‘Onze samenwerking leidt totkrachten die een afzonderlijkeinstelling niet kan opbrengen.Gezamenlijk kunnen we dekwaliteit van ons onderwijs oppeil houden, zodat de arbeidsmarktkan rekenen op goedopgeleid personeel. XperienceParkstad zorgt dan ook voor eenprima oplossing van hetprobleem in onze regio.’Studenten begeleidenDe krimp het hoofd bieden. Duszorgen dat de arbeidsmarkt eenberoep kan doen op voldoendebekwame starters? Dan moetenstudenten allereerst dus wel hunstudie afmaken. ‘We kunnen onsgeen uitvallers meer permitteren’,zegt Toon Theunissen stellig.Die nuchtere constateringstimuleert de onderwijsinstellingenin ieder geval om studentengoed te begeleiden. En tijdensHbo-certificaat voorgemotiveerde mbo’erXperience Parkstad wil mbo’ersmeer mogelijkheden geven om altijdens hun opleiding een of meervakken te volgen op hbo-niveau.Met een hbo-deelcertificaatkunnen de onderwijsdeelnemershun motivatie en hoger niveauvoor een bepaald vak ofdeelterrein aantonen. Zijverhogen zo hun kwalificaties enversterken hun profiel voor dearbeidsmarkt. Een deelnemer aande opleiding Allround operator bijhet Arcus College kan bijvoorbeeldervoor kiezen een minorIntegrale veiligheidskunde tevolgen bij de Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.Dit samenhangend vakkenpakketvormt een zinvolle specialisatie,die in een toekomstige functie alsprocesoperator in de chemischeindustrie zeker van pas komt.Ook de toekomstige werkgeverzal te spreken zijn over de extracompetenties waarmee dezestarter de arbeidsmarkt betreedt.Toon TheunissenSioe Li LiemSamenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 91Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>Platform:Zwaartepunt:Economie, Talen en RechtToekomstgericht ondernemerschaphun studie kunnen zij zichuitgebreid oriënteren op eenbaan. Sioe Li Liem: ‘Tot nu toemoeten studenten in een vrijvroeg stadium kiezen wat zelater willen worden. Het zitnogal dichtgetimmerd en datgaan we veranderen.’ XperienceParkstad wil studenten ook goedvoorbereiden op een baan. Metandere woorden: ervoor zorgendat ze in de praktijk van wantenweten. Toon Theunissen: ‘Datdoen we door studentenvoortdurend in contact tebrengen met de praktijk.’Daarom komen er steeds meergoede contacten met bedrijvenen instellingen, zodat leerlingenbijvoorbeeld tijdens stages en inleerwerkbedrijven de praktijkleren kennen. ‘Daarvan profiterenniet alleen studenten’, steltToon Theunissen. ‘Ook bedrijvenen instellingen hebben ervoordeel bij, omdat wij kennismet hen delen.’DoorlopendeleerlijnenXperience Parkstad stimuleertstudenten ook om een hogerevervolgopleiding te volgen.De overgang naar die hogereopleiding verloopt nu nog nietaltijd even soepel, weet Sioe LiLiem. ‘We weten vaak te weinigover de bagage van een student.Om daar verandering in tebrengen, willen we dat bijvoorbeelddocenten elkaar weten tevinden. Dan krijgen zij meerbegrip voor het niveau vanstudenten. Bovendien werken weaan doorlopende leerlijnen,zodat de curricula van deopleidingen naadloos op elkaaraansluiten. Studenten ervaren deovergang naar een hogereopleiding dan als vanzelfsprekend.’Toon Theunissen vult aan:‘Want studenten, die staan voorons centraal. We willen henzover mogelijk de weg wijzen.’Dynamische campusInfrastructuur en faciliteiten zijneveneens terreinen waarop departners van Xperience Parkstadelkaar weten te vinden enambities willen waarmaken.Toon Theunissen: ‘Deze samenwerkingbegint langzamerhandsteeds meer vorm te krijgen.’Waar moeten we dan aandenken? Allereerst aan deverkeersveiligheid, want dehuidige Valkenburgerweg is eenbelemmering voor het verkeer.Daarom bepleiten de partnerscomplete herinrichting van dezeweg. Openbaar vervoer is hettweede issue. Dat moet ernatuurlijk in ruime mate zijn enook daarvoor maken de onderwijsinstellingenzich hard.Verder zal Xperience Parkstadeen gemeenschappelijk parkeerbeleidopstellen. Dat moet ertoeleiden dat de huidige problemenmet parkeren tot het verledenbehoren en omliggende wijkengeen overlast meer ondervinden.Bovendien is het de bedoelingdat de onderwijsinstellingen noginniger gaan samenwerken in debedrijfshulpverlening. Daardoorkan de campus bij eventuelecalamiteiten gemakkelijk enveilig ontruimd worden. Last butnot least wordt onderzocht welkefaciliteiten de campus dynamischmaken. Dan gaat hetbijvoorbeeld om winkels enhoreca. Daarvan zullen ookomwonenden zeker plezierhebben. Sioe Li Liem vult aan:‘We denken ook verder na overde manier waarop de facilitairebedrijven van de instellingenkunnen samenwerken.’ Diesamenwerking zal beslist leidentot efficiëntere bedrijfsvoering.Daarover zegt Sioe Li Liem: ‘Naarmijn mening moet het geld datwe daardoor besparen ten goedekomen aan het onderwijs.’DuurzaamOf het nu om het onderwijs gaat,de infrastructuur of de faciliteiten,duurzaam moet het zijn. Duurzaamgewonnen energie zal in detoekomst het thema zijn vannieuwe vakopleidingen en cursussen.Maar nu al is er in hetonderwijs veel aandacht voorduurzaamheid. Sioe Li Liem: ‘Westreven ernaar dat studentenzich tijdens hun studie minimaaléén keer grondig verdiepen induurzaamheid, want dat vindenwe voor alle studenten eenbelangrijke competentie.’ ToonTheunissen is het gloeiend methaar eens. Hij noemt een illustratiefvoorbeeld: De Wijk vanMorgen op AVANTIS EuropeanScience and Business Park. Samenmet bedrijven werken studentenuit het vmbo, mbo en hbo daaraan ontwikkeling, bouw en exploitatievan vier energiezuinige en‘slimme’ gebouwen. De partnershebben eveneens een nauwkeurigstandpunt over energie aan hetpapier toevertrouwd. DaaruitJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 92 Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong>


lijkt onder meer dat de instellingenmikken op een CO 2-neutraleexploitatie van de campusen dat zij onderzoek doen naareen biomassa-energiecentrale.Bijkomend voordeel? Studentenkunnen de geur opsnuiven van denieuwste duurzame technieken.Blik in de toekomstTot slot werpen we een blik in detoekomst. Hoe ziet de campus erover vijf jaar uit? Sioe Li Liem enToon Theunissen zien hethelemaal voor zich. ‘Zeerlevendig en veilig’, zegt Sioe LiLiem, ‘een campus waar deidentiteit van iedere instellingoverigens goed zichtbaar blijft.Studenten voelen er zich op hungemak. Docenten hebbencontact met elkaar en er zijnvolop relaties met bedrijven eninstellingen die door onsonderwijs voortreffelijkemedewerkers krijgen.’ ToonTheunissen: ‘Mooi en groen. Eenomgeving waar mensen graagwillen studeren!’ /Samen sterk in ICTDe partners van Xperience Parkstad werken concreetal samen op ICT-gebied. Voorbeelden? Ze delen voorzieningen,schaffen samen hardware aan en wisselenkennis uit. En dat blijkt alle partijen letterlijk enfiguurlijk flink winst op te leveren.Risico afdekkenAnton Goos, adviseur businessalignment, is vanuit Hogeschool<strong>Zuyd</strong> betrokken bij de samenwerking.Hij vertelt: ‘De ruimtewaar onze servers stonden, wasweliswaar goed beveiligd, maarwe hadden slechts één ruimte.Datzelfde gold voor de OpenUniversiteit. Als er een calamiteitis, dan loop je veel te veel risico.Daarom worden de serversverdeeld over ons rekencentrumen dat van de Open Universiteit.’Bij die instelling is Ron Helwigdirecteur ICT servicecentrum enhij stelt: ‘Ogenschijnlijk is diteen kleine ingreep, maar wel eendie grote voordelen heeft. Bij eencalamiteit kun je overschakelennaar de andere locatie en blijfteen gedeelte van de rekencapaciteitgehandhaafd. En we delen defaciliteit, zodat de kosten perinstelling best meevallen.’Stap verder‘Arcus College en Hogeschool<strong>Zuyd</strong> gaan nog een stap verder’,vervolgt Anton Goos. ‘We gaangezamenlijk servers en netwerkgeheugenkopen en met elkaardelen. Die hardware wordt dusmaar een keer aangeschaft endat drukt de kosten behoorlijk.Het nieuwe ‘ijzer’ draait in dezomer van 2011.’ Nico Spaetjens,hoofd I&A bij het Arcus College,is er zeer tevreden over. ‘Wekrijgen op deze manier eenprima voorziening. Bovendiengaan we de serverruimte vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> gebruiken.Voordeel van al deze maatregelenis ook dat onze studentenstraks overal op de campus bijhun bestanden kunnen.’Kansen genoegDe partners staan dus samensterk. En er zijn nog kansen teover. Ron Helwig geeft eenvoorbeeld: ‘Wat mij betreft gaanonze specialisten samenwerkenaan het beheer van de infrastructuur.Dan bereiken we eenhogere kwaliteit en zijn weminder kwetsbaar als erspecialisten vertrekken.’ NicoSpaetjens ziet dat ook wel zittenen vult aan: ‘We kunnen ookmeer samen doen als het omapplicaties gaat.’ /Samenwerken en samenleven@<strong>Zuyd</strong> 93Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


6InternationaalzuydJaarbeeld <strong>2009</strong> / 201094


Maastricht Aachen Airport


Twee jaar Programma Internationalisering‘Wat we willenbereiken?Globalisering is geen nieuw begrip, maar wel een begrip dat in zijnuitwerking verstrekkende gevolgen heeft - ook in ons dagelijks leven.Kijk alleen maar hoe vaak er ‘Made in China’ op producten staat die ugebruikt. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> wil studenten en medewerkers zodanigtoerusten dat ze goed uit de voeten kunnen in een internationalecontext. Maak kennis met het Programma Internationalisering.Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 96 Internationaal@<strong>Zuyd</strong>


Peter HilderinkBert KamphuisWat niet, zou ikbijna zeggen!’Vraag Peter Hilderink, programmadirecteurinternationalisering, wat Hogeschool <strong>Zuyd</strong>wil bereiken met het Programma Internationaliseringen hij zegt, half schertsend: ‘Watniet, zou ik bijna zeggen! In het strategischplan staat duidelijk dat Hogeschool <strong>Zuyd</strong> zichwil ontwikkelen tot een hogeschool die opEuropees niveau gekend en herkend wordt.Dat is een heel belangrijk element in hetstreven naar kwaliteit.’Het ProgrammaInternationaliseringWat houdt het Programma Internationaliseringvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> concreet in? BertKamphuis, senior medewerker en programmamanagerinternationalisering, gaat ereens goed voor zitten. ‘Met <strong>Zuyd</strong> ExcellenceScholarships geven we excellente studentenvan buiten de EU de gelegenheid aanHogeschool <strong>Zuyd</strong> te studeren. Daarvoorstellen we een beurs van vierduizend europer student per jaar beschikbaar. Dat is welInternationaal@<strong>Zuyd</strong> 97Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


‘Huisvesting is één ding, maar eengoede opvang en begeleiding vanbuitenlandse studenten isminstens zo belangrijk.’afhankelijk van hun vooropleiding, destudievoortgang en geleverde prestaties.Iemand die niet presteert, krijgt die beursniet meer.’ Peter Hilderink: ‘We zijn bezigeen netwerk van internationale partners inte richten.’ Dat is op zich niet nieuw, maarwel de manier waarop het gebeurt. Hogeschool<strong>Zuyd</strong> probeert die samenwerking alshet ware van onderop vorm te geven.Hilderink: ‘We kijken naar bestaandesamenwerking. Met wie werken lectoraten,faculteiten en opleidingen al samen? Op diemanier proberen we vanuit success storiesaanknopingspunten te vinden voor verderesamenwerking.’ Door zo te werken is de kansveel groter dat de samenwerking dieper enbreder wordt. Bert Kamphuis: ‘We hebben inMaastricht nu ook centrale huisvestingsfaciliteitenvoor buitenlandse studenten gerealiseerd.In een pand aan de Vijverdalseweghebben we zeventig gemeubileerde kamers,in het voormalige Annadalziekenhuis vijftig.Huisvesting is één ding, maar een goedeopvang en begeleiding van buitenlandsestudenten is minstens zo belangrijk. Daarhebben we een programma voor ontwikkeld,zodat ze goed opgevangen worden en zichhier thuis voelen.’ Het is als het ware hetspiegelbeeld van Young Professionals Overseas,het programma dat studenten van Hogeschool<strong>Zuyd</strong> uitzendt naar het buitenland,zegt Peter Hilderink. ‘Hoe worden onzestudenten daar opgevangen? Het zijn tweevergelijkbare vraagstukken die elkaarversterken.’ Een ander onderdeel van hetProgramma Internationalisering dat nugeïmplementeerd wordt, is de digitaliseringvan de database van inkomende en uitgaandestudenten. Dat betekent dat een buitenlandsestudent zich online kan aanmelden enJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 98 Internationaal@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober / november decemberStudenten Social Work doenonderzoek beeldvormingdiversiteitOngeveer zestig studenten van deopleiding Social Work trekkenMaastricht in om inwoners teinterviewen. Hun doel is hetverzamelen van informatie overde beeldvorming met betrekkingtot diversiteit bij westerse enniet-westerse doelgroepen.De studenten zijn hiervooruitgenodigd door het ParticipatieTeam en de gemeente Maastricht. /Duitse erkenning voor niveaufaculteit Life SciencesChemiestudenten van de faculteitLife Sciences kunnen voortaandirect doorstromen naar eenaansluitende masteropleiding bijde vakgroep chemie van de RWTHAachen. Deze vooraanstaandeDuitse technische universiteitheeft het opleidingsprogrammavan Life Sciences beoordeeld envindt dat studenten die metgoede cijfers geslaagd zijn, directin Aken hun masterstudie mogenbeginnen. /NID betrokken bij Linuxcertificeringin NederlandDe opleiding Network InfrastructureDesign is betrokken bijde oprichting van het LinuxProfessional Institute Nederland.Het oprichtingsbestuur tekenttijdens Linux World eenintentieverklaring met LPICentral Europe / Open SourceCertification GmbH. /Hogeschool <strong>Zuyd</strong> studentenorganiseren JeugdRechtenDagStudenten CommercieelManagement ondersteunende Provincie Limburg bij deorganisatie van de JeugdRechten-Dag. Deze dag is het startschotvoor de Week van de Jeugdzorg. /online zijn gegevens kan invullen. Ook vooruitgaande studenten is het belangrijk dat ereen centrale administratie is. Tot nu toe wasdat versnipperd over de faculteiten hierdoorontbrak het overzicht. Bert Kamphuis: ‘Stelje voor dat ergens een bom ontploft en datde centrale organisatie van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>niet weet hoeveel studenten van ons erbijbetrokken zijn en of iedereen veilig is.’Het echte werkNobody is perfect, en ook op het vlak vaninternationalisering zijn er ongetwijfelddingen die beter kunnen. Bert Kamphuis:‘De Engelstalige informatievoorziening isweerbarstig. De Engelse versie van dewebsite van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> moet echt eenimpuls krijgen. Denk ook aan onderwerpenals regelgeving en studentenstatuut. Vaakzijn die ooit wel vertaald, maar niet meergeactualiseerd, zodat er achterhaaldedocumenten op het web staan.’ Al met al zijnPeter Hilderink en Bert Kamphuis nietontevreden over het tempo waarin deinternationalisering zich voltrekt. Maarvergeet niet, zegt Hilderink: ‘Het echte werkgebeurt bij de lectoraten, de faculteiten enopleidingen. Die moeten bezig zijn met huncurriculum, hun contacten en uitwisselingsprogramma’s.Het Programma Internationaliseringis voor een belangrijk deel gericht ophet faciliteren daarvan.’ Bert Kamphuis: ‘Defaculteiten bepalen de inhoud, wij zorgenvoor de randvoorwaarden.’ /VSB-fondsHet VSB-fonds verleent beurzen aan studenten die in het buitenland eenmasterstudie willen volgen en kunnen aantonen daar na terugkeer inNederland hun voordeel mee te kunnen doen: 10 beurzenHSP TalentenprogrammaInkomende studenten <strong>2009</strong>: 7 beurzenUitgaande studenten <strong>2009</strong>: 1 beurs<strong>Zuyd</strong> Excellence ScholarshipsKennisbeurzen voor niet EU/EER-studenten: 30 beurzenLifelong Learning Programme*LLP-studie in buitenland 2008-<strong>2009</strong>: 113 beurzenLLP-stage in buitenland 2008-2000: 160 beurzen* Voorheen Socrates en Erasmus: beurzen van de Europese Unie terbevordering van mobiliteit van studenten, docenten en staf./ Het aandeel buitenlandse studenten dat in <strong>2009</strong> aan Hogeschool <strong>Zuyd</strong> studeert is 13,5% (exclusief uitwisselingsstudenten) / 273 studentenvan onze hogeschool doen buitenlandervaring op met een ERASMUS-beurs: 113 van hen studeren over de grens, 160 lopen stage in het buitenland/ Het VSB-fonds en het HSP Talentenprogramma stellen beurzen beschikbaar / Een groeiend aantal studenten, docenten en stafmedewerkersneemt deel aan het Lifelong Learning Programme van de Europese Unie / 21 Amerikaanse studenten nemen deel aan de Spirit of EuropeSummer Course, die wordt georganiseerd door Hogeschool <strong>Zuyd</strong> in samenwerking met de HEC Management School van de Universiteit van Luiken de Fachhochschule Aachen; 33 hogeschoolstudenten studeren via het Magellan Exchange programma in Mexico en de VS.Internationaal@<strong>Zuyd</strong> 99Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


Young Professionals Overseas in India, Zambia en Zuid-AfrikaVeel over het land leren -en over jezelfSinds drie jaar kent Hogeschool<strong>Zuyd</strong> het programma YoungProfessionals Overseas (YPO).Studenten gaan voor een periodenaar India, Zambia of Zuid-Afrikaom daar stage te lopen of eenafstudeerproject te doen.‘The Spirit of Europe’in de Summer Course‘My experience inEurope is one that I willcarry with me for therest of my life’De Summer Course, waarin deHEC Management School van deUniversité de Liège, de FachhochschuleAachen en Hogeschool<strong>Zuyd</strong> samenwerken, werdin <strong>2009</strong> voor de derde keergehouden. Het is een drie wekendurend programma, vooralbedoeld om Amerikaansestudenten kennis te laten makenmet Europa en de Euregio.Studenten volgen lessen, leggenbedrijfsbezoeken af en bezoekeninstellingen als het EuropeesParlement en het hoofdkwartiervan de NAVO in Brussel. En datmaakt indruk, getuige bijvoorbeeldde opmerking van KattieLong van Delta State Universityin Cleveland, Mississippi: ‘Myexperience in Europe is one that Iwill carry with me for the rest ofmy life.’ Meer informatie over deSummer Course is te vinden opwww.spiritofeurope.eu.Young Professionals Overseas is een leerbedrijfof, in goed Nederlands, een ‘studentcompany’. Dat wil zeggen dat YPO gerundwordt door een student, in dit geval BramSmits, student Facility Management. Hijkrijgt daar ook gewoon voor betaald, inprincipe voor acht uur per week. BonnieWeinstein, docent en regiocoördinator Indiavan het programma: ‘Bram verzorgt de heleYPO-cyclus, zoals wij dat noemen. Vanaf hetallereerste begin, vanaf de voorlichting, totaan het moment dat de studenten terugkomen.Bram regelt alles.’Bonnie WeinsteinDe landenIn Zambia leeft 68% van de bevolking onderde armoedegrens, en Zuid-Afrika staat ookniet bekend om de sociale rust. Waarom dezelanden? Wat is de gedachte erachter? BonnieWeinstein: ‘In Afrika en India werken destudenten vaak aan grote projecten, aanontwikkelingsprojecten die ook ten goedekomen aan de bevolking. Er zit continuïteitin de projecten: nieuwe studenten gaanverder waar de anderen gebleven waren.’Zo wordt bijvoorbeeld in Zuid-Afrika eenproject uitgevoerd waarin studenten werkenmet verstandelijke gehandicapten. Uitgangspuntdaarbij is zoveel mogelijk te kijken naarwat de mensen wél kunnen. Het project isoverigens niet door Hogeschool <strong>Zuyd</strong>bedacht, het was een vraag vanuit Zuid-Afrikazelf. Bonnie Weinstein: ‘In Afrika is hetbegonnen met gezondheidszorg, maar nukrijgen we ook meer vraag naar marketingstudenten,studenten van de Hotelschool ofFacility Management. Die kunnen bijvoorbeeldhelpen de producten die lokaalgemaakt worden te vermarkten. Het geld datzo verdiend wordt, kan weer ingebrachtworden in de projecten.’Leren over jezelfTijd om Bram Smits, de student FacilityManagement die de front- en backoffice vanYPO runt, aan het woord te laten. ‘Hetinternationale karakter van YPO spreekt mijheel erg aan. Je hebt veel contact metmensen uit het buitenland en met studentendie daar graag heen willen. Ik ben zelf ookvia YPO naar het buitenland geweest. Nietvoor een stage, maar om eens te kijken hoehet daar is zodat ik de studenten beter kaninformeren. In september <strong>2009</strong> ben ik tweeweken samen met Bonnie naar India geweesten heb daar nieuwe stageplekken gezocht encontacten onderhouden. We hebben deintroductieweek met de studenten meegemaaktin India. Ik vond het een geweldigeervaring waar ik heel veel aan heb gehad. Ikheb veel geleerd over de cultuur in India. Ikkan studenten nu ook beter informeren overIndia en wat ze daar te wachten staat.’Bonnie Weinstein: ‘We zien dat studentendoor deze ervaringen groeien. Niet alleenqua persoonlijkheid, maar ook professioneel:het contact met andere perspectievenvergroot hun kennis en hun vaardigheden.Ze leren zich aan te passen, te improviseren,geduld te hebben. Ze leren heel veel over hetland - maar ook over zichzelf.’ /Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 100 Internationaal@<strong>Zuyd</strong>


januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november / decemberHogeschool <strong>Zuyd</strong> bruisttijdens Kennis in BedrijfHogeschool <strong>Zuyd</strong> bruist tijdens deachtste editie van Kennis inBedrijf. Met 150 presentaties enmeer dan 2500 bezoekers maghét kennisevenement van dehogeschool met recht weer eensucces worden genoemd. /Opleiding Network InfrastructureDesign op werkbezoek bijNMaStudenten van de afstudeerrichtingNetwork Forensic Researchvan de opleiding NetworkInfrastructure Design nemen eenkijkje in de keuken van deNederlandse Mededingingsautoriteit.Het is voor hen de eerstekeer dat ze bij een bedrijf datforensisch onderzoek doetuitvoerig uitleg krijgen over degehanteerde onderzoeksmethodenen werkwijzen. /Merk-waardige cadeaus voorhogeschoolmedewerkersHogeschool <strong>Zuyd</strong> koopt dit jaarbijzondere kerstcadeaus voorhaar medewerkers. GertyLouppen (Bureau Communicatie)en Ida Kemp (faculteit SocialeStudies) zijn op pad gegaan ombijna tweeduizend merk-waardigecadeaus te kopen bij de lokalemiddenstand in de regio. /Hora Est:Euregionalemeerwaarde voorstudent enmaatschappijDe eerste International Weekvan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>In <strong>2009</strong> organiseerde Hogeschool <strong>Zuyd</strong> voor het eerst de ‘InternationalWeek’. Doel: een platform creëren om de internationale partnerscholennauwer bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> te betrekken. De International Week wasgekoppeld aan de manifestatie Kennis in Bedrijf (‘Knowledge in Action’),waar Hogeschool <strong>Zuyd</strong> en bedrijfsleven elkaar ontmoeten. De laatstedag van de week werd gebruikt om het onderzoeksprogramma vanHogeschool <strong>Zuyd</strong> speciaal onder de aandacht te brengen. Deelnemerskwamen onder meer uit Rusland, Engeland, België, Duitsland, India enTurkije. Was het een succes? Drie deelnemers aan het woord.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> werkt internationaal ook samenmet opleidingsinstituten. Hora Est is een samenwerkingsverbandmet negen hogescholen in de EuregioMaas-Rijn. Sinds midden jaren ’90 voeren zij sameninternationale projecten uit op het gebied vankennisdeling en kennisontwikkeling. Al snel resulteerdedit in eigen projecten en een geheel eigenprogramma. De samenwerking is nodig. In dedeelnemende landen is het lastig om nog nieuweopleidingen op te zetten, terwijl daar wel behoefteaan is. In internationaal verband zijn er wel mogelijkhedendit te doen. Dankzij Hora Est is er een goedbeeld van hoe verschillende landen en hogescholenhun opleidingen invullen. Dat maakt het afstemmenen ontwikkelen van nieuwe opleidingen eenvoudiger.De gezamenlijke opleiding Communication andMultimediadesign is hiervan het ultieme voorbeeld.In de komende jaren zal Hora Est inzetten op hetopzetten van nieuwe internationale opleidingen,bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid,energie en ouderenzorg. Daarmee kan Hora Est echtmeerwaarde bieden voor de Euregio Maas Rijn. /Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is een van de grotere partners in Hora Est,bovendien is het secretariaat bij de hogeschool gevestigd.Bron: Zoek de Ruimte (door Facet’n)‘Success in Action’‘Success in Action’ that’s howI would describe the 1stInternational Week of Hogeschool<strong>Zuyd</strong>. The participation of studentsand their excellent presentationsmade me enjoy the event. Thoughthe outstanding presenters in theprogram were many, the studentsmade the event lively and learningcentered as it should be in theeducational context.’Anne Kärki,Satakunta University of AppliedSciences, Finland‘das tolle Programm’‘Ich möchte mich nogmals ganzherzlich für die Einladung an eureHochschule nach Maastricht, dastolle Programm, die wunderbareBetreuung und dieAufgeschlossenheit DeinerKolleginnen und Kollegenbedanken.’Dagmar Schall,Fachhochschule Köln, Duitsland‘Improves the workingand learning environment’‘The ability to connect atinternational inter-disciplinarylevels improves the working andlearning environment for studentsas well as researchers andemployees of a university. The‘International Week’ as well as the‘Knowledge in Action’ eventorganised by <strong>Zuyd</strong> University gavethe unique opportunity to meetinternational partners with thesame attitude to this statementand gave invaluable insight intoco-operations between otheruniversities within thesedisciplinary environments.’Patrick EsserOxford Brookes University,EngelandInternationaal@<strong>Zuyd</strong> 101Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010


LocatiesBethlehemwegBonnefantenstraatBrusselsestraatBrusselsewegFranciscus RomanuswegHerdenkingspleinLenculenstraatUniversiteitssingelHavikstraatValkstraatSportcentrumlaanJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 102 LocatiesNieuw Eyckholt


<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> / Feiten en cijfersCromatico, 200 g/m 2 FSCBiotop, 120 g/m 2 FSC


Inhoud1. Bestuur en toezicht 109Bericht van het College van Bestuur 109Verslag van de Raad van Toezicht 1103. Personalia 125Samenstelling College van Bestuur 125Portefeuilleverdeling 125Nevenfuncties 1252. Feiten en cijfers 111Financieel verslag <strong>2009</strong> 112Ontwikkelingen 112Governance 112Financieel resultaat 112Financiële positie 113Baten: de belangrijkste ontwikkelingen 114Lasten: de belangrijkste ontwikkelingen 114Beloning bestuurders en honorering toezichthouders 114Materiële investeringen 115Ontwikkelingen control 115Helderheid in de bekostiging 115Treasury 115Toekomstperspectief 116Accountantsverklaring 117Samenstelling Raad van Toezicht 126Samenstelling Centrale Medezeggenschapsraad 1274. Bijlagen 129Organogram 129Overzicht faculteiten en opleidingen 130Overzicht lectoraten 132Overzicht expertisecentra 133Overzicht ondersteunende diensten, staf enoverige organisatieonderdelen 133Onderwijs 118Instroom 118Toelating en selectie 118Marktaandeel 118Karakteristieken ingeschreven studenten 118Studierendementen 120Buitenlandse studenten 120Waardering 120Uitstroom 121Onderzoek 122Resultaten visitatie lectoraten 122Deelname medewerkers aan kenniskringen 122Medewerkers 122Aantal medewerkers 122Karakteristieken medewerkers 122Verzuim 123Rechtsbescherming 123College van Beroep voor de Examens enCollege van Beroep Bijzonder Onderwijs 123Ombudsman 123Vertrouwenspersonen 124<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 107Feiten en cijfers


1. Bestuur en toezichtBericht van het College van BestuurOpdracht voor de hogeschool is: meer en beter opleiden – meeronderzoek samen met de omgeving en versterking van de bedrijfsvoering.Concretisering van deze strategie in negen lijnen en debranding van <strong>Zuyd</strong> hebben in verslagjaar <strong>2009</strong> centraal gestaan.De belofte van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is samen creëren wij de toekomstmet eigen verantwoordelijkheid en persoonlijke aandacht alscentrale waarden; het laden van de organisatie met dit merkverhaalen de vertaling daarvan naar de opleidingen is de opdracht voor 2010.Ondernemerschap | I-arts | autonomie & participatie |nieuwe energie - nieuwe materialenVier zwaartepunten funderen inhoudelijke de focus van platformsEconomie | Talen | Recht, Kunsten, Quality of Life en Techniek & ICT.Faculteiten hebben het eigen onderwijsaanbod en de marktvraagopnieuw op elkaar afgebeeld. Deze repertoirebeschrijvingen tonenook de niches zoals combinaties met sport en een aanbod voor het(internationale) publieke domein. Verbinding van aanbod op de vraaguit de markt leidt ook tot vraagstukken op organisatievlak en eenandere ordening voor de samenwerking van vakgenoten.Werkgroep docentprofessionaliseringAls uitvloeisel van de nieuwe strategie is een interne werkgroepgestart met de beantwoording van de vraag: hoe ziet de docent in2013 uit. Voortdurende professionele ontwikkeling, toetsing doorpeers plus certificering, creëren van eigen autonome regelruimte enversterking van de samenwerking tussen vakgenoten over organisatorischegrenzen heen zijn lijnen in het profiel van de nieuwe docent.Stelseldiscussie | sectorplan hoger onderwijs Limburg.De opening van het hogeschooljaar door minister Robert Plasterkvormde tegelijk de aftrap van een discussie over de toekomstvastheidvan het Nederlandse hoger onderwijs. Naar het zich laat aanzien,liggen er geen ingrijpende stelselwijzigingen in het verschiet. Wel iser een roep om profilering en (regionale) verbinding. <strong>Zuyd</strong> heeft dattraject al ingezet met de keuze voor zwaartepunten, verticaleprogrammering met vo, mbo en wo en de keuze voor een in Europa(h)erkende excellente hogeschool. Samenwerking tussen de instellingenvoor hoger onderwijs in Limburg als kennisregio krijgt verdervorm in het sectorplan, waarin langs de kernpunten van de Versnellingsagendaeen ambitieus en innovatief investeringsprogrammawordt ontwikkeld mede gericht op behoud en versterking vanhoogwaardige werkgelegenheid.Educatieve faculteitDe samenwerking met Fontys Hogescholen in de Educatieve Faculteitin Sittard ziet toe op het behoud voor Limburg van een Pabo met eenbreed arsenaal aan deskundigheid en schept een permanent scholingsaanbodvoor leerkrachten uit primair en voortgezet onderwijs.Onderzoek naar effecten van onderwijsinnovatie en het nieuwe lerencompleteren de ambitieuze plannen, die in nauwe samenwerkingmet het veld gestalte krijgen.BestuursverklaringVoorwerp van een bestuursverklaring is de mate waarin een organisatienaar het oordeel van het bestuur in control is. Hogeschool <strong>Zuyd</strong> kentdaarin een traditie en ook over het verslagjaar <strong>2009</strong> is naar het oordeelvan het College van Bestuur sprake van een afdoende effectief systeemvan interne beheersing en controle in relatie tot de financiële enoperationele doelstellingen van de hogeschool. De Integrale ManagementRapportage (IMR) is in <strong>2009</strong> ontwikkeld en definitieve inpassingin de P&C-cyclus volgt per september 2010. Met dit instrument houdenbestuur en management grip op de eigen organisatie en zijn in staatom realisatie van de hogeschooldoelen op eenduidige wijze te volgenen zichtbaar te maken.Een in control statement markeert zeker geen eindsituatie, maarveeleer de eigen opdracht om verantwoording te kunnen en willenafleggen over vitale bedrijfsprocessen. Op deze weg zijn stappen gezet,maar ook nog stappen te gaan. Goede afstemming van personele enfinanciële gegevens en projectcontrol blijven de aandacht vragen,naast de stroomlijning van services en reductie van centrale endecentrale overhead ten gunste van de onderwijsverzorging.Het College van Bestuur is zich ervan bewust, dat zorgvuldigevormgeving van governance via deugdelijke regelgeving, toezicht,risicomanagement, niet meer dan redelijke zekerheid kan bieden.Vertrouwen en eigen verantwoordelijkheid zijn minstens zo belangrijken dat vraagt om een managementstijl en een organisatiecultuur,waarin openheid, betrouwbaarheid, aanspreken op verantwoordelijkheid,risicobereidheid, ondernemingszin en integriteit vanzelfsprekendzijn. Het College van Bestuur omarmt deze besturingsfilosofie enverwacht die ook van het management.Functie <strong>jaarverslag</strong>Met dit <strong>jaarverslag</strong> legt Hogeschool <strong>Zuyd</strong> verantwoording af over debehaalde resultaten in <strong>2009</strong> en met dit verslag wordt eveneens voldaanaan het bepaalde in CAO HBO 2007 / 2010 ter zake de opstelling vaneen sociaal <strong>jaarverslag</strong>.Tot slot danken wij graag eenieder van harte die in <strong>2009</strong> heeftbijgedragen aan de inspanningen en prestaties van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.Heerlen, 15 juni 2010Karel van Rosmalen | voorzitter College van Bestuur<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 109Feiten en cijfers


Verslag van de Raad van ToezichtMet recht een uitstekende hogeschoolMet belangstelling en betrokkenheid volgt de Raad van Toezicht deontwikkelingen van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. De keuze voor excellentie iszichtbaar in consequent hoge klasseringen in accreditaties, studentenoordelenen polls en heeft in <strong>2009</strong> geleid tot de opnieuw de uitverkiezingvan ‘beste grote hogeschool’ in de Keuzegids 2010. Ook hetbehalen van de eerste plaats in de ‘categorie Onderwijs’ bij de F.G.Kordes-trofee voor het beste publieke <strong>jaarverslag</strong> laat zien, dat <strong>Zuyd</strong>oog heeft voor adequate verantwoording en een goede dialoog met deomgeving. Eisen die je mag en moet stellen aan maatschappelijkeondernemingen als een hogeschool. Immers het creëren van publiekewaarde voor de omgeving door excellent onderwijs en onderzoek isde opdracht van Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. De Raad van Toezicht heeft ookmogen constateren, dat de belofte: samen creëren wij de toekomstdaadwerkelijk inhoud heeft en inhoud krijgt.Samenstelling – werkwijze - verantwoordingIn <strong>2009</strong> is drs. Gerald Janssen aangetreden als lid van de Raad vanToezicht als opvolger van Lambert Zwiers wiens zittingstermijn eind2008 expireerde. Met genoegen heeft de Raad per ultimo <strong>2009</strong> deleden Koen Brams en Jan Tindemans voor een tweede termijn benoemd.Een overzicht van de samenstelling, achtergronden en taakverdelingis verderop in deze verantwoording opgenomen.Sinds 2008 zijn twee commissies binnen de Raad van Toezicht actief.De renumeratie-commissie is belast met het werkgeverschap van deleden van het College van Bestuur. De audit-commissie heeft bijzondereaandacht voor financiën, (externe) verslaglegging, treasury enonderhoudt namens de Raad contact met de externe accountant.Beide commissies zijn in voorbereidende en adviserende zin actief.De dialoog met het voltallig College van Bestuur en besluitvormingdoorde Raad geschiedt in het plenaire overleg. Leidraad voor heteigen handelen vormt de HBO-branchecode governance.Het College van Bestuur is als bestuurder eindverantwoordelijk voorde gang van zaken in de hogeschool. De Raad van Toezicht volgt alstoezichthouder de grote ontwikkelingen en fungeert daarnaast alsadviseur en klankbord voor het College van Bestuur. CvB-besluitenter zake grote investeringen, ingrijpende samenwerking, jaarplan &begroting en <strong>jaarverslag</strong> & jaarrekening vergen de goedkeuring vande Raad.Buiten regelmatig overleg met het College van Bestuur, spreekt deRaad van Toezicht jaarlijks ook uitgebreid met de Centrale Medezeggenschapsraad.Via deelname aan activiteiten en een werkbezoekaan faculteiten versterkt de RvT verder zijn band met de hogeschoolgemeenschap.ZelfevaluatieIn <strong>2009</strong> heeft de Raad van Toezicht opnieuw een zelfevaluatieuitgevoerd aan de hand van een check-list. Aan de orde kwam: desamenstelling, deskundigheid en achtergrond van de Raad als geheel,de eigen werkwijze in de rollen als toezichthouder, adviseur enklankbord en het uitgevoerde toezicht op governance-structuur,College van Bestuur, strategie en beleid, risicobeheersing, financiëleverslaglegging en medezeggenschap.Algemene conclusie uit de evaluatie is, dat Raad van Toezicht goedfunctioneert; de samenwerking met het College van Bestuur in eengoede en open sfeer verloopt en ook de informatie-uitwisseling vangoede kwaliteit is. Een punt van aandacht is wel het vroegtijdigmeenemen van de Raad bij het formuleren van nieuw beleid en hetdaadwerkelijk doorzetten van de verbeterslagen op het vlak van deinterne beheersing.Besproken onderwerpenIn het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht in zijn vergaderingenuitgebreid stil gestaan bij de volgende onderwerpen:• Bespreking en vaststelling Strategie <strong>2009</strong> / 2013 plus de uitwerkingin negen lijnen;• Managementletter 2008 - Jaarplan <strong>2009</strong> & Meerjarenbegroting<strong>2009</strong> / 20121;• Resultaten jaargesprekken leden College van Bestuur;• Benoeming CvB-lid en portefeuilleverdeling College van Bestuur;• <strong>Zuyd</strong>PLEIN;• Hrm en opvolging van het management;• Ontwikkelingen binnen platform Economie | Talen | Recht;• Gezamenlijke Pabo met Fontys en plan Educatieve Faculteit in Sittard;• Huisvesting in zijn algemeen; realisatie De Dobbelsteen in Sittardin het bijzonder;• Resultaten stress-test in kader opvang financiële tegenvallers doorbezuinigingen;• Jaarverslag 2008 & Jaarrekening 2008;• Ontwikkelingen op lange termijn.TenslotteDe Raad van Toezicht hecht er aan, zijn grote dank en waardering uit tespreken aan allen, die door hun onderwijs, onderzoek, ondersteuning enonderlinge samenwerking Hogeschool <strong>Zuyd</strong> ieder jaar verder brengenin zijn ontwikkeling en inhoud geven aan de centrale waarden: eigenverantwoordelijkheid en persoonlijke aandacht op weg naar een inEuropa (h)erkende excellente hogeschool.Heerlen, 15 juni 2010mr. J.J. Fransen van de Putte | voorzitter Raad van Toezicht<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>110 Feiten en cijfers


2. Feiten en cijfersTenzij anders aangegeven, is de peildatum voor alle cijfers 31 december<strong>2009</strong>. Alle berekening betreffen aantallen op hogeschoolniveau, tenzijanders aangegeven. Hierdoor worden ‘dubbelingen’ - bijvoorbeeldwanneer een student opleidingen volgt bij twee faculteiten - nietmeegeteld; afwijkingen t.o.v. voorgaande <strong>jaarverslag</strong>en kunnen hiervanhet gevolg zijn.Streefwaarden en resultaten <strong>2009</strong>Thema Stuurvariabele Streefwaarde <strong>2009</strong> Resultaat <strong>2009</strong>Onderwijs Uitgedaagd in onderwijs studenttevredenheidsonderzoek > 3,5* 3,6*Accreditatiegeen facet onvoldoende en 9 facettengoed of excellent100% 100%(NQA oordelen in <strong>2009</strong>)Diplomarendement Afgestudeerd cohort 2003 62% 56%Onderzoek medewerkers in lectoraat 10% 8,1%Internationalisering % buitenlandse studenten > 15% 13,6%**Financieel exploitatieresultaat 0,3 miljoen euro 2,6 miljoen eurofinanciële reserve solvabiliteit tussen 25 en 33% 31,9%overige opbrengsten % inkomsten buiten rijksbijdrage en13% 10%collegegelden als % van jaaromzet* score op 5-puntsschaal** nog steeds slechts decentraal geregistreerd; actie in kader IMR geëntameerd<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 111Feiten en cijfers


Financieel verslag <strong>2009</strong>OntwikkelingenGovernanceHet jaar <strong>2009</strong> wordt gekenmerkt door enerzijds de dreiging vanafnemende inkomsten, anderzijds door plannen die gericht zijnop de verdere versterking van de positie en continuïteit van dehogeschool. De belangrijkste ontwikkelingen op een rij:1. Anticiperen op mogelijke bezuinigingen rijksbijdragenBezuinigingen op de rijksbijdragen als gevolg van de economischecrisis zijn niet uitgesloten. Hierop is in <strong>2009</strong> geanticipeerd doormiddel van het opstellen van een zogenaamde stresstest. Hierinzijn acties uitgezet om te komen tot gerichte maatregelen ingevaleen korting op de rijksbijdrage van 10% of meer reëel wordt.2. Terugloop contractopbrengstenDoor de economische crisis loopt de opbrengst contractactiviteitensnel terug. Vooralsnog worden externe opdrachten uit lopendecontacten uitgesteld. Ten opzichte van 2008 is de opbrengstcontractactiviteiten met M€ 0,7 afgenomen. De opbrengstsubsidies is nagenoeg gelijk aan voorgaande jaren.3. Invoering planning & controlcyclus op basis van studiejaar in <strong>2009</strong>Het in 2008 genomen besluit de plannings- en controlcyclus naarstudiejaar in te richten in plaats van kalenderjaar is ingevoerdper 1 september <strong>2009</strong>. Voor de periode 1 januari <strong>2009</strong> tot en met31 augustus <strong>2009</strong> (studiejaar 2008 / <strong>2009</strong>) was er eenmalig sprakevan een verkort boekjaar.4. Overnameplannen Fontys-opleidingenIn <strong>2009</strong> zijn inmiddels vergevorderde plannen ontwikkeld totovername van de Sittardse Fontysvestigingen lerarenopleiding,opleiding Pedagogiek en de faculteit Onderwijs. Doelstelling isdeze opleidingen samen met de eigen faculteit Onderwijs onderte brengen in het Educatief Centrum Limburg. De financiëleimplicaties van dit plan worden in beeld gebracht middels eennog lopend due-diligence onderzoek.5. HuisvestingIn <strong>2009</strong> waren er vooral investeringen in het gebouw BrusselsewegMaastricht en werd een begin gemaakt met de verbouwingvan Kasteel Bethlehem van de Hoge Hotelschool tot TeachingHotel. Voor het project De Dobbelsteen in Sittard werden enkelvoorbereidingskosten gemaakt; over de realisatietermijn kan noggeen duidelijkheid worden gegeven.6. Grote projecten met financiële impactIn <strong>2009</strong> liepen of werden aanzetten gedaan voor de volgendegrote samenwerkingsprojecten:- Educatief Centrum Limburg- Zorgacademie- Quartier des Arts Maastricht- Wijk van Morgen- Teaching Hotel Hoge Hotelschool- Chematerials campus- Xperience Parkstad- VilansIn de afgelopen jaren heeft de hogeschool gewerkt naar een situatie,waarin aparte aandacht voor governance-ontwikkelingen minder enminder aan de orde is. Openheid en transparantie zijn sleutelwaarden,evenals de omarming van de principes van goed bestuur met deHBO-branchecode Governance als richtinggevend kader. Jaarlijksexpliciteren College van Bestuur en Raad van Toezicht óf voldaanwordt aan de code: comply; dan wel waarom afgeweken wordt:explain. Met de invoering van een Klokkenluidersregeling en eenIntegriteitscode in het verslagjaar voldoet de hogeschool nu volledigaan de code. In 2010 volgt een landelijke evaluatie van de HBO-branchecodeen ZUYD zal daarin actief participeren.Het verslag van de Raad van Toezicht over <strong>2009</strong> is samengesteld aande hand van algemeen erkende uitgangspunten van corporategovernance. Daarmee maakt de Raad uitdrukkelijk expliciet, opwelke wijze het toezicht is verricht. Aangezien de Raad zelf aan geennader toezichtregime is onderworpen, wordt zo duidelijk waarop deRaad kan worden aangesproken door de buitenwereld en welkevoornemens zijn gemaakt. Als voorbeeld moge dienen: de afspraaktot het daadwerkelijk organiseren van countervailing power tussenbestuur en toezicht om langs deze weg bij te dragen aan de kwaliteitvan de strategie en de voorgenomen uitvoering daarvan.Financieel resultaatHet resultaat <strong>2009</strong> komt uit op M€ 2,6 positief. Voor het tweedeachtereenvolgende jaar ligt het financiële resultaat op dit niveau(2008 M€ 2,4 positief) en ruim boven begroting. Dit komt door deconservatieve wijze van begroten gecombineerd met een strakkebegrotingsdiscipline.Ten opzichte van de begroting <strong>2009</strong> is de gunstige resultaatafwijkingvan M€ 2 per rubriek als volgt:Resultaateffectx M€ Positief negatiefrijksbijdragen 1,7collegegelden 0,5financiële baten 0,4contractopbrengsten en projectsubsidies 1,3overige baten 0,4personeelslasten 1,0Afschrijvingen 0,5huisvestingslasten 0,7financiële lasten 0,1Totaal 4,3 2,3<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>112 Feiten en cijfers


Resultatenrekening <strong>2009</strong> Realisatie <strong>2009</strong> Begroting <strong>2009</strong> Realisatie 2008Batenrijksbijdragen 95.011 93.302 87.348collegegelden 21.462 20.992 20.215baten werk i.o.v. derden 6.086 7.366 6.771overige baten 6.870 6.478 7.702Totaal baten 129.429 128.138 122.036Lastenpersoneelslasten 91.723 90.778 86.262Afschrijvingen 6.945 7.405 6.712huisvestingslasten 7.872 8.605 7.524overige lasten 19.442 19.447 16.913Totaal lasten 125.982 126.235 117.411Saldo baten en lasten 3.447 1.903 4.625Financiële baten en lastenfinanciële baten 987 542 1.081financiële lasten 1.798 1.903 3.277Saldo financiële baten en lasten -811 -1.361 2.196Resultaat 2.558 542 2.429Resultatenrekening over <strong>2009</strong>, bedragen x € 1.000Bron: Jaarrekening <strong>2009</strong>De resultaatontwikkeling van de laatste 4 jaren grafisch weergegeven:Financiële positieOntwikkeling financieel resultaat 2006 / <strong>2009</strong>3.500Financiële resultaten x € 1.0003.0002.5002.0001.5001.0005000-500-1.000-1.5002006 2007 2008 <strong>2009</strong>Het financiële resultaat is als volgt tot stand gekomen:Herkomst financieel resultaat <strong>2009</strong>■ realisatie■ begrotingDe financiële positie wordt weergegeven door middel van het eigenvermogen, solvabiliteit, weerstandsvermogen en liquiditeit.3500Financiële 3000 positie25002000<strong>2009</strong> 2008 Sectoreigen 1500 vermogen (m€) 37,1 34,6 nvtsolvabiliteit100031,9% 30,0% 36,1%Weerstandsvermogen50028,7% 28,3% 33,8%Liquiditeit085,4% 87,5% 69,9%-500-1000De toevoeging van het resultaat aan het eigen vermogen heeft geleid tot-1500verbetering van de solvabiliteit en weerstandsvermogen. Solvabiliteitwordt uitgedrukt als % eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal,weerstandsvermogen als % eigen vermogen ten opzichte vande totale baten.x M€centraal en ondersteunende Diensten 1,0faculteiten 2,1Lectoraten -0,4gelieerde rechtspersonen (privaat) -0,1Totaal 2,6Solvabiliteit en weerstandsvermogen liggen onder het sectorgemiddelde.Echter op basis van andere van belang zijnde referenties, zoalsde rapportage Commissie Don en de intern gehanteerde norm, kangesteld worden dat de financiële positie van de hogeschool ruimvoldoende is om financiële risico’s, respectievelijk een structureledaling van de inkomsten op te vangen.Het meest opvallend is het positieve resultaat van de groep faculteiten.Het is vooral de positieve aanpassing van de rijksbijdragen in de loopvan het jaar die geleid hebben naar dit betere resultaat.<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 113Feiten en cijfers


Baten: de belangrijkste ontwikkelingenRijksbijdragenDe rijksbijdragen zijn M€ 1,7 hoger dan begroot. Het verschil kan alsvolgt worden gespecificeerd:Lasten: de belangrijkste ontwikkelingenPersoneelslastenDe personeelslasten zijn M€ 1,0 hoger dan begroot. De samenstellingvan de afwijking is als volgt:x M€Resultaateffectx M€Resultaateffectpositief negatiefLagere onderwijsvraag (bekostiging) - 0,6prijs- en overige budgetaanpassingen 2,6 -Actieplan leerkracht - 0,3Totaal 2,6 0,9De genoemde overige budgetaanpassingen hebben met name betrekkingop de toekenning van de functiemixgelden (Plasterkgelden)en extra toekenningen in het kader van rendementsverbetering.In het kader van het Actieplan Leerkracht is de rijksbijdrage verlaagd.Compensatie vindt plaats via een extra toeslag op het collegegeld,zijnde € 23 per student met ingang van het studiejaar <strong>2009</strong> / 2010.CollegegeldenDe hogere opbrengst collegegelden is M€ 0,5 en is voor M€ 0,3afkomstig van de genoemde toeslag Actieplan Leerkracht en voorM€ 0,2 het gevolg van meer inschrijvingen.Contractopbrengsten en projectsubsidiesDe economische crisis is hier duidelijk voelbaar. Er is voornamelijksprake van uitstel van opdrachten.Overige batenDe overige baten bestaan uit opbrengst detachering personeel enstudentenbijdragen.Financiële batenHogere renteopbrengsten door vertraging in investeringen en eenniet begrote koerswinst op beleggingen verklaren de hogerefinanciële baten (M€ 0,6).positief negatiefhoger formatieverbruik (0,9%) - 0,8Lagere gpL (1,5%) 1,3 -hogere dotatie voorziening personeel - 1,0Activiteiten personeel - 0,1Deskundigheidsbevordering 0,3 -inhuur personeel - 0,7Totaal 1,6 2,6Het hoger formatieverbruik en inhuur personeel houdt verband metde groei van het aantal studenten. De toegenomen deelname aan deFit- en SOP-regeling (werktijd verkorting senioren) heeft geleid tot eenhogere dotatie dan begroot. De GPL (Gemiddelde Personeelslast) is tehoog begroot.AfschrijvingslastenVertraging in de huisvestingsinvesteringen verklaart de lagereafschrijvingslasten (M€ 0,5).Exploitatie huisvestingBesparing op schoonmaakkosten door Europese aanbesteding (M€ 0,3)en lagere energie- en onderhoudslasten hebben de huisvestingskostenmet M€ 0,7 teruggebracht.Financiële lastenVertraging bij de investeringen huisvesting verklaren de lagerefinanciële lasten.Beloning bestuurders en honorering toezichthoudersDe beloning van bestuurders van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> wordt vastgestelddoor de Raad van Toezicht en volgt het landelijk beloningsbeleid voorHBO-bestuurders gebaseerd op de branchecode. In het verslagjaarheeft WOPT-melding plaats gevonden voor twee bestuurders opgrond van een zeer geringe overschrijding van het normbedrag doortoekenning van een flexibele beloning.In dit verslagjaar beliep de honorering van de toezichthouders eentotaalbedrag van € 44.400. De honorering voor de voorzitter bedroeg€ 9.200 en voor de leden € 6.400. De honorering van de leden van deRaad van Toezicht is geheel in lijn met de in het HBO gebruikelijkeHay-beloningsystematiek voor toezichthouders.naam Functie Realisatie <strong>2009</strong> Begroting <strong>2009</strong> Realisatie 2008Drs. c.m.A. van rosmalen Voorzitter cvb 192.000 185.000 176.000Drs. m.h. Dunnewijk-budé Lid cvb 194.000 185.000 188.000Dr. J.m.h.m. Willems Lid cvb 178.000 171.000 171.000Drs. r.b. Vetkamp msc Lid cvb 29.000 - -Totaal 593.000 541.000 535.000beloning bestuurders hogeschool <strong>Zuyd</strong> in <strong>2009</strong>bron: Dienst personeel en organisatie<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>114 Feiten en cijfers


Materiële investeringenTreasuryHuisvestingDe huisvestingsinvesteringen vinden plaats als uitvoering van hethuisvestingsplan 2004 / 2014. Het met het huisvestingsplan gemoeideinvesteringsbedrag is M€ 63,5.De investeringen <strong>2009</strong> zijn:Samenvatting investeringen huisvesting <strong>2009</strong>x M€brusselseweg 2,6AbK herdenkingsplain 0,4Nieuw eyckholt 0,6hotelschool chateau bethlehem 0,8Nieuwbouw sittard 0,1Kleine verbouwingen en aanpassingen 0,4Diversen 0,2Totaal 5,1De voor <strong>2009</strong> begrote huisvestingsinvestering was M€ 7,7. Hetrealisatiepercentage ligt hiermee op 71%. De oorzaak van de lagererealisatie is vooral vertraging. Tot en met <strong>2009</strong> bedragen de investeringenM€ 15,5. Hiermee is 24,3% van het totale huisvestingsinvesteringsbudgetbesteed.Inventaris en inrichtingIn <strong>2009</strong> werd M€ 2,3 (63%) geïnvesteerd van een investeringsbudgetvan MK€ 3,7. De gerealiseerde investeringen zijn voor 49,2% ICT.Ontwikkelingen controlBeleggingen in obligaties zijn gewaardeerd tegen nominale waarde,met uitzondering van de perpetuele lening ING. Deze wordt gewaardeerdtegen marktwaarde.Samenstelling effectenportefeuille per 31.12.<strong>2009</strong>x M€nominalewaardebeurswaardeultimo <strong>2009</strong>balanswaardeultimo <strong>2009</strong>4,17% iNg groep 03/..2.420 1.296 1.296perpetueel3,87% citigroep 03/10 995 1.004 9954,25% goldman sachs500 506 500group 03/106,50 Ned. Waterschaps-300 236 300bank 05/35Totaal 4.215 3.042 3.091In <strong>2009</strong> verbeterde de koers van de ING-perpetuele lening met eengeldwaarde van M€ 0,3 waardoor een deel van het in 2008 geboektekoersverlies (M€ 1,4) werd goedgemaakt. De rating van de ING-leningis in <strong>2009</strong> aangepast. Hierdoor voldoet de lening niet meer aan de op16 september <strong>2009</strong> gepubliceerde Regeling beleggen en belenen.Gedwongen verkoop is op grond van een overgangsregeling voorbestaande posities niet noodzakelijk.Het treasurybeleid van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is vastgelegd in een treasurystatuut.Dit statuut zal in de loop van 2010 worden geactualiseerd inovereenstemming met de bepalingen zoals opgenomen in de RegelingBeleggen en Belenen die met ingang van 1 januari 2010 is ingegaan.Investeringen in control blijven noodzakelijk. De hiervoor noodzakelijkte zetten stappen zijn opgenomen in het intern beheersplan 2010/ 2011. Het plan richt zich op de verbetering van de AO/IB (administratieveorganisatie en interne beheersing), een systematiek voorprestatiemeting (IMR = integrale managementrapportage) en deinbedding van beide in de Planning- en Controlcyclus.Helderheid in de bekostigingIn het kader van de regelgeving Helderheid in de Bekostiging hebbenfaculteiten in hun <strong>jaarverslag</strong> melding gemaakt van activiteiten engebeurtenissen, die hiervoor relevant zijn. De meldingen zijngerubriceerd naar de vier thema’s:• uitbesteding van onderwijsprogramma’s;• aanwending van rijksbijdragengelden voor private activiteiten;• bekostiging buitenlandse studenten;• bekostiging van maatwerktrajecten.Intern zijn deze inventarisaties door de eigen interne CommissieHelderheid & Bekostiging beoordeeld op mogelijke strijdigheid metde genoemde regelgeving. Conclusie van deze beoordeling is, dat ingeen van de gemelde activiteiten en gebeurtenissen sprake is vanstrijdigheid met de geldende regelgeving.<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 115Feiten en cijfers


ToekomstperspectiefAfgezien van mogelijke kortingen op de rijksbijdrage als gevolg vande economische crisis zijn de financiële perspectieven voor deHogeschool <strong>Zuyd</strong> niet ongunstig. De meerjarenraming <strong>2009</strong> – 2013 ende ontwikkeling van een aantal relevante parameters onderschrijvendeze stelling.Meerjarenraming <strong>2009</strong> / 2013x M€ <strong>2009</strong>/010 2010/011 2011/012 2012/013financiële resultaten 0,4 -0,3 0,1 0,8Ontwikkeling parameters inkomsten (groei)Volgens kaders meerjarenraming 2010 / 2014Aantal studenten 1,5%productie (basis bekostiging) 3,6%Voor de terugloop van de contractopbrengsten wordt compensatiegezocht door ontwikkeling van programma’s in het kader van deNieuwe Aanpak Doelgroepen.Begroting <strong>2009</strong> / 2010De samengevatte begroting voor <strong>2009</strong> / 2010 is als volgt:Begroting <strong>2009</strong> / 2010M€rijksbijdragen 94,2collegegelden 21,7overige baten 15totaal baten 130,9personeel 92,7huisvesting 13materieel 20,2projecten 3,3Totaal lasten 129,2Bedrijfsresultaat 1,7Saldo financiële baten en lasten -1,3Begrotingsresultaat 0,4Op basis van de managementrapportages tot en met april 2010 kanverwacht worden dat dit begrote positieve resultaat, afgezien van nogniet bekende tegenvallers, haalbaar lijkt te zijn. De meerjarenraming2010 – 2014 wordt in juli 2010 worden vastgesteld.<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>116 Feiten en cijfers


AccountantsverklaringAan het College van Bestuur en de Raad van Toezichtvan Stichting Hogeschool <strong>Zuyd</strong> te HeerlenOpdrachtWij hebben gecontroleerd of de in hoofdstuk 2 op bladzijde 112 tot en met 115 van het Jaarverslag <strong>2009</strong>van Stichting Hogeschool <strong>Zuyd</strong> opgenomen financiële gegevens op de juiste wijze zijn ontleend aan dedoor ons gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening <strong>2009</strong> van Stichting Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. Bij diegeconsolideerde jaarrekening hebben wij op 15 juni 2010 een goedkeurende accountantsverklaringverstrekt. Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opstellen van de in hoofdstuk 2 opbladzijde 112 tot en met 115 opgenomen financiële gegevens in overeenstemming met de grondslagenzoals gehanteerd in de geconsolideerde jaarrekening <strong>2009</strong> van Stichting Hogeschool <strong>Zuyd</strong>. Het is onzeverantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de financiële gegevens te verstrekken.WerkzaamhedenWij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstigdienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordtverkregen dat de financiële gegevens op de juiste wijze zijn ontleend aan de geconsolideerde jaarrekening.Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basisvoor ons oordeel.OordeelNaar ons oordeel zijn de in hoofdstuk 2 op bladzijde 112 tot en met 115 van dit <strong>jaarverslag</strong> opgenomenfinanciële gegevens in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan degeconsolideerde jaarrekening <strong>2009</strong> van Stichting Hogeschool <strong>Zuyd</strong>.ToelichtingWij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvormingomtrent de financiële positie en de resultaten van de entiteit en voor een toereikend inzicht in dereikwijdte van onze controle de in hoofdstuk 2 op bladzijde 112 tot en met 115 opgenomen financiëlegegevens dienen te worden gelezen in samenhang met de volledige geconsolideerde jaarrekening,waaraan deze zijn ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 15 juni 2010 verstrekte goedkeurendeaccountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel.Maastricht, 15 juni 2010Deloitte Accountants B.V.was getekend: L.M.M.H. Banser RA RC EMFC<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 117Feiten en cijfers


OnderwijsInstroomIn <strong>2009</strong> zijn 4.911 studenten ingestroomd in Hogeschool <strong>Zuyd</strong> (brutoinstroom), wat neerkomt op een stijging van 13,8% (4.317) ten opzichtevan 2007. Hiervan waren 4.470 studenten nog niet eerder ingeschrevenbij een hbo-opleiding (netto instroom).Instroom naar opleidingsvorm en aantal (netto instroom)4.6004.4004.2004.0003.8003.6003.4003.<strong>2009</strong>32273.628Bron: www.hbo-raad.nl772043.7092005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>Instroom naar vooropleiding in %50%45%40%35%30%25%20%15%10%5%0%21,323,121,622,939,642,448,843,5Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Toelating en selectie12,111,610,611,4621543.7643,44,03,02,9641674.1110,20,50,10,1851604.22523,418,418,919,2MBO HAVO VWO HBO WO OVERIG■ Duaal■ DT■ VT■ 2006■ 2007■ 2008■ <strong>2009</strong>Instroom studenten bij opleidingen met een aanvullend geschiktheidsonderzoekOpleidingen 2007 2008** <strong>2009</strong>MarktaandeelMarktaandeel instroom Hogeschool <strong>Zuyd</strong>3,70%3,61%3,60%3,51% 3,49%3,44%3,50%3,39%3,40%3,30% 4.6003,20% 4.4003,10% 4.2002005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>4.0003.800Bron: www.hbo-raad.nl3.6003.400Marktaandeel ingeschreven studenten3.2003,80%3,753,75%3,7 3,673,70%3,653,65%3,593,60%3,55%3,50%50%45% 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>40%Bron: 35% www.hbo-raad.nl30%Karakteristieken 25%ingeschreven studenten20%Aantal 15% ingeschreven studenten Hogeschool <strong>Zuyd</strong>10%14.8005%14.52414.6000%14.40014.06814.20014.00013.77813.80013.61613.60013.42213.40013.20013.00012.8002005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>3,7%3,6%3,5%3,4%3,3%3,2%3,1%3,80%3,75%3,70%3,65%3,60%3,55%3,50%1480014600144001420014000138001360013400132001300012800opleidingen Academie beeldende225 184** 68Kunsten maastrichtAcademie Verloskunde maastricht - 222** 76opleidingen conservatorium maastricht 107 124** 11Logopedie 90 107** 13hoge hotelschool maastricht 318 308** 168opleidingen toneelacademie maastricht 41 74** 35Totaal 781 1.019** 371Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>* Totale instroom studenten AVM bij Hogeschool <strong>Zuyd</strong> na de fusie** deze groep omvat de studenten Theater- en kostuumvormgeving, afkomstigvan de Academie Beeldende Kunsten waar zij de propedeuse behaald hebbenBron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>118 Feiten en cijfers


Verdeling ingeschreven studenten naar faculteit1.8001.6001.4001.2001.000800600400200575422246278514446769851.2287161.008 1.0191.5883265439224991.329754168180016001400120010008006004002000Academie Beeldende KunstenAcademie van BouwkunstAcademie VerloskundeBouwCommercieel ManagementConservatoriumFacility ManagementGezondheid en TechniekGezondheid en ZorgHEAO Financieel ManagementHoge HotelschoolICTInternationale CommunicatieLife SciencesOnderwijsPeople & Business ManagementRechtSocial StudiesTechniekToneelacademie0Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Verdeling ingeschreven studenten naar HBO-sector in %Verdeling ingeschreven studenten naar leeftijd in %18%1%4% 4%10%45%24%4%8%15%8%68%■ 16 t/m 20■ 21 t/m 25■ 26 t/m 30■ 30 t/m 60■ Hoger economisch onderwijs (HEO)■ Hoger gezondheidszorg onderwijs (HGZO)Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>■ Hoger kunstonderwijs (KUO)■ Hoger pedagogisch onderwijs (HPO)Verdeling ingeschreven studenten naar man-vrouw■ Hoger sociaal-agogisch onderwijs (HSAO)■ Hoger technisch en natuurkundig onderwijs (HTNO)■ Niet gedefinieerdBron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>7.8007.6007.4007.2007.0006.8006.6617.4076.9407.5847800760074007200700068006.60066006.4006.2006.000zittend 2008 zittend <strong>2009</strong>■ man■ vrouw640062006000Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 119Feiten en cijfers


StudierendementenWaarderingPropedeuserendement naar vooropleiding in %Vooropleiding Propedeuse Instroomcohort2006 2007 2008hAVo na 1 jaar 27% 27% 31%na 2 jaar 58% 59% -%VWo na 1 jaar 51% 47% 48%na 2 jaar 74% 79% -%mbo na 1 jaar 33% 34% 32%na 2 jaar 62% 66% -%hbo na 1 jaar 57% 45% 59%na 2 jaar 73% 61% -%Wo na 1 jaar 25% 47% 17%na 2 jaar 50% 47% -%overig na 1 jaar 35% 33% 28%na 2 jaar 66% 62% -%TotaalTotaalna 1 jaarna 2 jaar33%63%33%64%33%-%Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Diplomarendement na vijf jaar studie naar vooropleiding in %VooropleidingInstroomcohort2003 2004hAVo 50% 53%VWo 71% 67%mbo 53% 56%hbo 55% 59%Wo 83% 62%overig 60% 64%Totaal 56% 58%Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Het studierendement totaal, ongeacht de studieduur, bedraagt voor hetinstroomcohort 2002 (61,3%) en voor het instroomcohort 2003 59,3%.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> realiseerde voor het instroomcohort 2003 een hoofdfaserendement- rendement van studenten in de postpropedeutischefase - van 81,6%. Dit resultaat moet in 2013 zijn verbeterd naar >90%.Buitenlandse studentenAandeel buitenlandse studenten in totaal aantal studentenHogeschool <strong>Zuyd</strong>2006 2007 2008 <strong>2009</strong>totaal aantal studenten 13.616 13.778 14.068 14.524Aantal buitenlandse studenten 1.899 1.886 1.917 1.967% buitenlandse studenten 13,9% 13,7% 13,6% 13,5%Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Visitatie en accreditatieNVAO heeft in <strong>2009</strong> een positief besluit genomen over alle tien deopleidingen die eind 2008 ter accreditatie zijn aangeboden. Dit betrof:Elektrotechniek, Technische Bedrijfskunde, International Businessand Languages, Oriëntaalse Talen en Communicatie, Vertaalacademie,Opleiding tot Leraar Basisonderwijs, Netwerk Infrastructuur Design,Theater, Docent Drama en de opleiding Master of Music Hogeschool<strong>Zuyd</strong>. Bijzonder hierbij is de toekenning van twee sterren aan deToneelacademie en het met goed gevolg afgesloten verificatietrajectbij faculteit Onderwijs. In <strong>2009</strong> is de master Personal Leadership inInnovation & Change Management definitief geaccrediteerd en demasteropleiding Interieurarchitectuur met een positief resultaatbeoordeeld. In 2010 zal een aanvraag voor macrodoelmatigheid bijhet ministerie worden ingediend, waarna bij een positief resultaat inseptember 2010 de eerste studenten van start kunnen gaan.In <strong>2009</strong> zijn vier opleidingen van de Hogeschool gevisiteerd.Hogeschool <strong>Zuyd</strong> is tevreden met de beoordelingen.Gevisiteerde opleidingen van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> en de toegekendebeoordelingenBeoordeling facetten E G V1 O V2 nopleiding creatieve therapie 17 3 - 1 -master Advanced Nursing practice 18 2 - 1 -opleiding Docent muziek 19 1 - 1 -opleiding muziek 15 5 - 1 -Bron: Audit & Controlgroep Hogeschool <strong>Zuyd</strong>legenda: E = excellent, G = goed, V1 = voldoende, O = onvoldoende, V2 = voldaan,n = niet beoordeeldOordeel studentenScores Studenttevredenheidsonderzoek (op 5-puntsschaal)2007 2008 <strong>2009</strong>Niveau van het onderwijs 3,7 3,7 3,8Niveau van de docenten 3,8 3,8 3,8Actualiteit van het onderwijs 3,7 3,7 3,8praktijkgerichtheid van het onderwijs 3,6 3,7 3,7praktijkgerichtheid van docenten 3,7 3,7 3,8Aspecten van studieloopbaanbegeleiding 3,2 3,2 3,2Uitdagende leeromgeving aan 3,3 3,4 3,6toetsing 3,4 3,5 3,6Enkele jaren geleden nam de HBO-Raad het initiatief tot voorbereidingvan een jaarlijks landelijk studententevredenheidsonderzoek (STO).Hoewel het aantal deelnemende hogescholen in <strong>2009</strong> gelijk is geblevenaan vorig jaar is de respons sterk toegenomen. De deelnemers in <strong>2009</strong>vertegenwoordigden samen bijna 300.000 studenten. Dit is 80% vande totale studentenpopulatie. In 2008 was dit nog 60%. De gemiddelderespons van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> studenten bedroeg 39,47%, terwijl delandelijke respons 27,8% was.Bron: rapportage studentenmonitor Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>120 Feiten en cijfers


UitstroomGemiddelde verblijfsduur van geslaagden en studiestakersVerblijfsduur in jaren Instroom propedeuse Instroom hoofdfase TotaalIn studiejaar Geslaagd Gestaakt Geslaagd Gestaakt Geslaagd Gestaakt2006/2007 4,15 1,58 2,18 1,65 3,87 1,582007/2008 4,26 1,57 2,39 1,62 4,02 1,582008/<strong>2009</strong> 4,33 1,66 1,98 1,88 3,93 1,68Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Specificatie van uitstroom, studiestaking en bindend afwijzend studieadviesUitstroom 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>studie voltooid met diploma 2.504 2.511 2.651 2.658studie gestaakt, waarvan: 2.008 2.047 2.247 2.189• studie gestaakt en binnen een jaar een andere studie begonnen aan hogeschool <strong>Zuyd</strong> 407 451 535 502• studie gestaakt en binnen een jaar géén andere studie begonnen aan hogeschool <strong>Zuyd</strong> 1.601 1.596 1.712 1.687Totale uitstroom 4.512 4.558 4.898 4.847bindend afwijzend studieadvies* 414 534 570 548Bron: Management Informatie systeem Hogeschool <strong>Zuyd</strong>* dit is het aantal studenten dat zich heeft uitgeschreven bij de opleiding met als redenbindend afwijzend studieadvies<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 121Feiten en cijfers


OnderzoekResultaten visitatie lectoratenBeoordeling facetten E G V O nKennisorganisaties en Kennismanagement - 12 13 3 -comparative european social research - 16 12 - -and theoryAutonomie en participatie van1 21 6 -chronisch ZiekenKennisontwikkeling Vaktherapieën 3 19 4 2Bron: Audit & Controlgroep Hogeschool <strong>Zuyd</strong>legenda: E = excellent, G = goed, V = voldoende, O = onvoldoende,n = niet beoordeeldDeelname medewerkers aan kenniskringen2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>*Aantal 69 93 117 134 86% 7,3 9,8 12,2 13,8 8,1Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>* Het kengetal voor <strong>2009</strong> is op andere uitgangspunten gebaseerd dan invoorgaande jaren (daarin werden de aantallen gecumuleerd met de nieuweinstroom docenten in de kenniskringen)In <strong>2009</strong> maken 24 medewerkers gebruik van de interne subsidies enondersteuning in het kader van hun promotie.MedewerkersAantal medewerkersAantal medewerkers inclusief externe deskundigen en gedetacheerdenOnderwijsgevensteunendOnder-Totaalhogeschool <strong>Zuyd</strong> fte 684,8 458,8 1.143,6personen 911 557 1.468bV hogeschool <strong>Zuyd</strong>fte 107,1 55,7 162,8contractingpersonen 188 75 263externe deskundigen en fte 16,2 7,7 23,9gedetacheerdenpersonen 55 16 71Totaal Fte 808,2 522,22 1.330,4Personen 1.154 648 1.802Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Aantal medewerkers exclusief externe deskundigen en gedetacheerden2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>hogeschool <strong>Zuyd</strong> 1.302 1.316 1.337 1.417 1.468bV hogeschool contracting 201 217 217 232 263Totaal 1.512 1.533 1.554 1.649 1.731*Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>* 14 Medewerkers hebben een dienstverband als onderwijsgevend zowel alsondersteunend medewerker en zijn derhalve dubbel geteldnieuwe en vertrokken medewerkers en aard dienstverbandAantal vertrokken medewerkers 189Aantal nieuwe medewerkers 258% medewerkers met vast dienstverband 85,9%Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Karakteristieken medewerkersDe gemiddelde leeftijd van medewerkers bedraagt 47,1.Leeftijdsverdeling medewerkers7% 7%35%31%19%■ < 20■ 20-30 jaar■ 31-40 jaar■ 41-50 jaar■ 51-60 jaar■ > 60 jaarbron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>122 Feiten en cijfers


RechtsbeschermingMan-vrouwverdeling medewerkersCollege van Beroep voor de Examens enCollege van Beroep Bijzonder Onderwijs49,62% 50,38%■ man■ vrouwbron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>VerzuimVerzuim naar onderwijsgevende/onderwijsondersteunde medewerkersen naar man-vrouwVerzuim% Onderwijsgevend Ondersteunend Totaalmannen 3,1% 4,3% 3,5%Vrouwen 3,9% 3,3% 3,6%Totaal 3,4% 3,7% 3,6%Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>Verzuim Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, vergeleken met verzuim HBO-landelijkVerzuim% 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>Ten behoeve van de rechtsbescherming van studenten en extraneibeschikt Hogeschool <strong>Zuyd</strong> op grond van de artt. 7.60 jo. 7.68 WHWover een College van Beroep Examens en een College van BeroepBijzonder Onderwijs. Het College van Beroep Examens biedt rechtsbeschermingtegen beslissingen over een beoordeling van het kennenen kunnen van een student die een examen of toets heeft afgelegd.Het College van Beroep Bijzonder Onderwijs neemt kennis van allebeslissingen van het bestuur over inschrijving van (aanstaande) studentenen extranei, evenals over financiële ondersteuning van studenten.In de afgelopen vijf jaren ontwikkelde het aantal bij de collegesaangemelde zaken zich als volgt:2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>20 48 45 37 59De behandeling van de in <strong>2009</strong> aangemelde zaken leidde tot devolgende uitspraken:gegrond 3ongegrond 12schikking 14ingetrokken 23Niet-ontvankelijk 4Nog in behandeling 3Totaal 59hogeschool <strong>Zuyd</strong> 4,86 4,05 3,93 3,7 3,6hbo-landelijk 4,5 4,5 4,5 4,7 *Bron: dienst Personeel & Organisatie Hogeschool <strong>Zuyd</strong>* landelijke HBO-cijfer over <strong>2009</strong> op dit moment nog niet bekendOmbudsmanDe Ombudsman van Hogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft een belangrijke taak inbehandeling, onderzoek, bemiddeling en advies in geval van klachtenwaarvoor geen ander regime is aangewezen. Dit geldt zowel voorstudenten als medewerkers (vanaf september 2007).Hieronder volgt een overzicht van de verzoeken klachtbehandelingvoor studenten en mederwerkers.Aard verzoeken klachtbehandeling van studentenAard verzoek klachtbehandeling 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong>communicatie/bejegening 5 6 11 2 1onderwijskwaliteit / onderwijsorganisatie7 5 8 14 12examen- en tentamenregeling & 11 9 14 11 13beoordelinginschrijving / financiën 0 3 5 4 8fraude / klachtprocedure / overig 5 3 3 0 5Totaal 28 26 41 31 39Bron: Jaarverslagen Ombudsman Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 123Feiten en cijfers


Aard verzoeken klachtbehandeling medewerkersAard verzoek klachtbehandeling sept 2007 /dec 2008<strong>2009</strong>Aanstelling 1 1taakbelasting 2 1functioneren/beoordelen/inschaling9 5functiewaarderingontslag/vertrekregeling/reorganisatie 3 2samenwerking/verstoorde verhouding/9 6relatie leidinggevendeKlachtbehandeling 1 2reïntegratie - 1Disciplinaire maatregel 1 1Totaal 26 19Bron: Jaarverslagen Ombudsman Hogeschool <strong>Zuyd</strong>VertrouwenspersonenHogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft drie vertrouwenspersonen aangesteld om eenindividuele medewerker of student te ondersteunen en te adviserenin geval van ongewenst gedrag binnen de hogeschool. Een overzichtvan het aantal contacten en andere gegevens over de inzet vanvertrouwenspersonen in de laatste drie jaren is in de tabel opgenomen.Contacten ongewenste omgangsvormen2007 2008 <strong>2009</strong>Klacht student - - -medewerker - - -Totaal - - -melding student 15 20 15medewerker 19 19 16Totaal 34 39 31consult student 3 2 2medewerker 5 4 9Totaal 8 6 11ondersteuning student 5 6 -medewerker - - -Totaal 5 6 -Verwijzing student 3 6 1medewerker - 6 2Totaal 3 12 3Bron: Jaarverslagen vertrouwenspersonen Hogeschool <strong>Zuyd</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>124 Feiten en cijfers


3. PersonaliaSamenstelling College van BestuurHet College van Bestuur is belast met het bestuur van de hogeschoolen is eindverantwoordelijk voor het geheel. Het CvB bestaat uit drieleden in een collegiaal bestuursmodel met een verdeling van taken inportefeuilles. In het verslagjaar heeft een wisseling plaatsgevonden inhet CvB door het aantreden per 1 november <strong>2009</strong> van RemmeltVetkamp en het terugtreden van Marianne Dunnewijk per ultimo<strong>2009</strong>. Deze personele wisseling heeft ook geleid tot wijziging in deportefeuilleverdeling. De verdeling van taken binnen het College vanBestuur zoals die geldt aan het einde van het verslagjaar is hieronderopgenomen.Portefeuilleverdelingdrs. Karel van Rosmalen MPA - voorzitter College vanBestuurInterne en externe representatie van de hogeschool. Verantwoordelijkvoor strategie, interne en externe communicatie, branding,marketing, internationalisering, organisatieontwikkeling en docentprofessionalisering.Bijzondere aandacht voor de faculteiten ICT,Techniek, Bouw, Life Sciences, Toneelacademie, Academie voorBeeldende Kunsten, Academie van Bouwkunst en Conservatorium.drs. Remmelt Vetkamp MSc - lid College van BestuurIntegrale bedrijfsvoering, planning & control, personeel en organisatie,financiën, huisvesting, facilitaire zaken en ICT. Bijzondereaandacht voor de faculteiten Facility Management, FinancieelManagement, Commercieel Management, People & Business Management,Hoge Hotelschool en Internationale Communicatie.dr. Jos Willems - lid College van BestuurVerantwoordelijk voor onderwijs, onderzoek, kwaliteitszorg eninstitutional research. Bijzondere aandacht voor de faculteiten Onderwijs,Academie Verloskunde Maastricht, Gezondheid en Techniek,Gezondheid en Zorg en Sociale Studies.nevenfunctiesDrs. Karel van Rosmalen MPA - voorzitter College van BestuurLid Algemeen bestuur hbo-raad;Voorzitter bestuur stichting Kwaliteitscentrum examinering [Kce];Voorzitter bestuur Zorgacademie parkstad;Voorzitter bestuur Xperience parkstad;Vice-voorzitter frans-Nederlandse Academie;Lid bestuur Vrienden van de talenacademie;Voorzitter raad van toezicht ciNop.Mw. drs. Marianne Dunnewijk-Budé - lid College van BestuurLid Algemeen bestuur stichting sUrf;Lid bestuur studielink;Lid bestuur Vereniging ontwikkelingsmaatschappij parkstad Limburg;Lid raad van commissarissen Licom NV;Lid raad van commissarissen parkstad Limburg theaters;Lid raad van Advies schalken & partners;Lid raad van Advies empower Limburg;Lid bestuur Nederlandse Vereniging voor Nijverheid en handel;Lid bestuur technocentrum;Lid bestuur stichting studentenhuisvesting maastricht;Voorzitter hoVo Limburg;Voorzitter stichting hora est;Voorzitter bestuur stichting hogeschool voor de Kunsten van fontys en <strong>Zuyd</strong>.Dr. Jos Willems - lid College van BestuurLid bestuur sUrf-platform ict en onderwijs;Lid bestuur stichting Art promotion Limburg;Lid bestuur stichting hogeschool voor de Kunsten van fontys en <strong>Zuyd</strong>;Voorzitter bestuur stichting ihoL.Drs. Remmelt Vetkamp - lid College van BestuurAangetreden per 1 november <strong>2009</strong><strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 125Feiten en cijfers


Samenstelling Raad van ToezichtHogeschool <strong>Zuyd</strong> kent een Raad van Toezicht van zeven leden. Taakvan de Raad is naast toezichthouder, adviseur en klankbord ook derol van werkgever voor het College van Bestuur. De leden van deRaad zijn afkomstig uit de sectoren, waarvoor de hogeschool opleidt.Just Fransen van de PutteNaam mr. J.J. fransen van de putte (1943)functieNevenfuncties voorzitter raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;voorzitter raad van commissarissen smals bV;lid bestuur stichting Administratiekantoor profcore;lid bestuur pensioenfonds Dsm Nederland;lid raad van Advies schalken & partners;Lid raad van commissarissen bDr thermea;diverse adviesfuncties.eerste benoeming 1 september 2003Lopende termijn 31 december 2012herbenoembaar neenGerald JanssenNaam drs. g.m.h. Janssen (1957 )functie directeur human resources Apg te heerlenNevenfuncties lid raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;voorzitter Lift;bestuurslid stichting regiobranding Zuid-Limburg;bestuurslid ontwikkelingsmaatschappij parkstad.eerste benoeming 9 juni <strong>2009</strong>Lopende termijn 31 december 2012herbenoembaar jaJan TindemansNaam drs. J.J.m. tindemans (1950)functie directeur holding businesspark LuchthavenmaastrichtNevenfuncties lid raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;lid raad van toezicht roc gilde-opleidingen;secretaris/penningmeester industrion;lid raad van commissarissen Nazorg Limburg;voorzitter bestuur stichting talenacademieNederland.eerste benoeming 8 juni 2006Lopende termijn 31 december 2013herbenoembaar neenDe Raad als collectief beschikt over deskundigheid en ervaring opbestuurlijk vlak van grote organisaties en individueel over professioneledomeinkennis en/of expertise op deelterreinen als financiën,bedrijfsvoering en human resource management.Mirjam DepondtNaam m. Depondt-olivers (1961)functie algemeen directeur/bestuurder woningcorporatieWoonpuntNevenfuncties vice-voorzitter raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;vice-voorzitter stichting regiobranding Zuid-Limburg;directeur Wonen boven Winkels maastricht NV;voorzitter Klankbordgroep Kaderrichtlijn Water maas;vice-voorzitter raad van commissarissen WaterleidingmaatschappijLimburg/WmL;voorzitter bestuur stichting ronald mcDonaldhuismaastricht.eerste benoeming 12 juni 2007Lopende termijn 31 december 2010herbenoembaar jaGuy PeetersNaam drs. g.J.h.c.m. peeters (1954)functie voorzitter raad van bestuur maastricht Umc+Nevenfuncties lid raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;bestuurslid stichting Lifetech A2;lid supervisory board center for translationalmolecular medicine;voorzitter raad van commissarissen clinical trialcenter maastricht;voorzitter raad van commissarissen ease travelclinic & health support;bestuurslid NfU;voorzitter bestuurscommissie opleiding &patiëntenzorg (o&p);lid boLs;voorzitter Kamer VVo college Ziekenhuis opleidingen;lid raad van commissarissen biomedbooster;bestuurslid stichting service médical;lid raad van commissarissen mUmc holding.eerste benoeming 12 juni 2007Lopende termijn 31 december 2011herbenoembaar jaKoen BramsNaam drs. K.L.m. brams (1964)functie directeur Jan van eyck Academie maastrichtNevenfuncties lid raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;lid raad van bestuur edmond hustinx stichting;voorzitter raad van bestuur charles Nypelsstichting.eerste benoeming 8 juni 2006Lopende termijn 31 december 2013herbenoembaar neenLoek RadixNaam drs. L. radix (1956)functie Director corporate control & Accounting KoninklijkeDsm NVNevenfuncties lid raad van toezicht hogeschool <strong>Zuyd</strong>;lid raad van toezicht Atrium medisch centrum;voorzitter gecombineerde beleggingscommissieAlgemeen mijnwerkersfonds en beambtenfonds voorhet mijnbedrijf;lid curatorium post-doctorale controllersopleidingUniversiteit van maastricht.eerste benoeming 22 januari 2008Lopende termijn 31 december 2011herbenoembaar ja<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>126 Feiten en cijfers


Samenstelling Centrale MedezeggenschapsraadDe CMR is aangetreden met ingang van 1 januari 2008 en kent eenzittingstermijn van twee jaar. De raad is paritair samengesteld uitpersoneelsleden en studenten. Eind <strong>2009</strong> hebben verkiezingenplaatsgevonden. Volledigheidshalve is de samenstelling van de raadtot en met 31 december <strong>2009</strong> en per 1 januari 2010 opgenomen.Zittingstermijn 2008/<strong>2009</strong> Zittingstermijn 2010/2011geleding personeel Jan bertholet - voorzitter Jan bertholethans cuppenhans cuppenJos Kesterchrétien straetmanspernelle van Loonpernelle van LoonJo NüsserJo NüsserLeon pietersmartin de beermarlies roemenAngelique cappahan van de staayhan van de staayUlrich WelterUlrich Weltergeleding studenten Nathalie bakker Nathalie bakkerhosai haidarianNick boonmanfranklin Kollfranklin Koll - voorzitterAnke Kroonenpatrick hatzchris Luitenrobin WilthagenDien muetersDien muetersrobbert sandersJhanet mesropshaileen Warrenssoleyman mohammedvacaturescott snijderbergAmbtelijk secretaris marc gulikers marc gulikers<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 127Feiten en cijfers


<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>128 Feiten en cijfers


College van bestuu4. BijlagenOrganogramStaf & ondersteunLectoratenExpertisecentraDomeinenCollege van bestuurStaf & ondersteunende dienstenLectoratenExpertisecentraDomeinenTechniek & informaticaGezondheidszorgOnderwijsEconomie & talenKunstenGedrag & maatschappij<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 129Feiten en cijfers


Overzicht faculteiten en opleidingenPlatform Faculteit en directeur Opleiding (Bc=bachelor; Ma=master) Vestigingsplaats / bijzonderheden <strong>2009</strong>Economie |Talen |RechtCommercieel ManagementAns van der Klauw, mAbc-commercieel management - bredebachelor in opbouwbc-commerciële economie 2011sittardbc-food and business 2011bc-small business and retail management 2011Facility Managementbc-facility managementheerlenhans gijsbers en roel hamersad interimheAo financieel managementbc-Accountancysittardtrui ten Kampe ad interimbc-bedrijfseconomieopleiding international business and managementstudies is in <strong>2009</strong> samen met opleiding internationalbusiness and Languages opgegaan in de nieuweopleiding international business bij faculteitinternationale communicatieHoge Hotelschool Maastrichtbc-hoge hotelschool maastrichtmaastrichtDrs. Ad smitsma-innovative hospitality managementin samenwerking met esADe escuela UniversitariambA hotel and tourism managementdi turismo sant ignasi te barcelonain samenwerking met London metropolitanUniversityInternationale Communicatiebc-hogere europese beroepen opleidingmaastrichtDrs. José mastenbroekbc-international businessopleiding international business and Languages isbc-oriëntaalse talen en communicatiein <strong>2009</strong> samen met opleiding internationalbc-Vertaalacademiebusiness and management studies opgegaan innieuwe opleiding international business bij faculteitinternationale communicatiePeople & Business Managementbc-people & business management - bredesittardtrui ten Kampebachelor in opbouwDe bacheloropleiding management in de zorg- enbc-management, economie & recht 2010dienstverlening is in <strong>2009</strong> afgebouwdbc-personeel & Arbeid 2011ma-personal Leadership in innovation andchangeRechtbc-hogere Juridische opleidingDe bacheloropleiding sociaal Juridische Dienst-mr. drs. Jac stevens, bcverlening is in <strong>2009</strong> afgebouwd<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>130 Feiten en cijfers


Platform Faculteit en directeur Opleiding (Bc=bachelor; Ma=master) Vestigingsplaats / bijzonderheden <strong>2009</strong>Qualityof LifeAcademie VerloskundeMaastrichtbc-Verloskundemaastrichtrafael van crimpen mmoGezondheid & Zorgbc-ergotherapieheerlenDrs. frits benjaminsbc-creatieve therapiebc-Verpleegkundebc-operatieassistent en Anesthesiemedewerker(inservice)bc-radiodiagnostisch Laborant (inservice)ma-Advanced Nursing practice (ANp)ma-VaktherapieënGezondheid & Techniekbc-biometrieheerlenDrs. peter hilderinkbc-fysiotherapiebc-LogopedieSociale Studiesbc-social WorksittardDrs. ellen Laevenbc-culturele & maatschappelijk Vorming 2010bc-maatschappelijk Werk & Dienstverlening 2010bc-sociaal pedagogische hulpverlening 2010ma-comparative european social studiesOnderwijsbc-Leraar basisonderwijsheerlen en maastrichtDrs. Joost rulandPlatform Faculteit en directeur Opleiding (Bc=bachelor; Ma=master) Vestigingsplaats / bijzonderheden <strong>2009</strong>KunstenAcademie van Bouwkunstma-ArchitectuurmaastrichtMaastrichtir. Niek bisscherouxAcademie Beeldende Kunstenbc-Autonome beeldende KunstmaastrichtMaastrichtbc-Vormgevingir. Niek bisscherouxbc-Docent beeldende Kunst en Vormgevingma-scientific illustrationConservatorium Maastrichtbc-muziekmaastrichtharrie van den elsenbc-Docent muziekma-musicToneelacademie Maastrichtbc-theatermaastrichtDrs. Leo swinkelsbc-Docent DramaKunstfaculteiten ma-Kunst & educatie maastricht<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 131Feiten en cijfers


Platform Faculteit en directeur Opleiding (Bc=bachelor; Ma=master) Vestigingsplaats / bijzonderheden <strong>2009</strong>Techniek& ICTBouwDrs. bert schroënbc-built environmentbc-bouwkunde 2010heerlenbc-bouwtechnische bedrijfskunde 2010bc-civiele techniek 2010ICTbc-informaticaheerlenDrs. peter van mulkombc-Netwerk infrastructuur Designheerlenbc-technische informaticaheerlenbc-communication and multimedia Designmaastrichtbc-information managementsittardbc-bedrijfskundige informatica 2011bc-informatiedienstverlening &-management 2011Life Sciencesbc-biologie en medisch Laboratorium-heerlenDrs. Jos schreursonderzoekbc-chemiebc-chemische technologieTechniekbc-elektrotechniekheerlening. rob ruijgrokbc-technische bedrijfskundeDifferentiatie commerciële techniek van elektrobc-Werktuigbouwkundetechniek en Werktuigbouwkunde leidt eveneens optot diploma betriebs-wirtschaftliche technik vanfachhochschule AachenOverzicht lectoratenPlatform Lectoraat Lector Bijzonderheden <strong>2009</strong>Economie |Talen |RechtKennisorganisaties en Kennismanagementtoerisme en cultuurinnovatief ondernemen en risicomanagementinternational business and communicationrecht in europa; recht in de euregioDrs. frank Lekanne DeprezDr. Will munstersDr. Jimme Keizerprof. dr. José bloemerVacatureQuality of LifeAutonomie en participatie vanchronisch ZiekenDr. sandra beurskensDr. erik van rossumDr. erik van rossum is bijzonder lector Zorginnovatievoor Kwetsbare ouderentechnologie in de Zorgprof. dr. Luc de WitteDr. thijs soedeKennisontwikkeling Vaktherapieën Dr. henk smeijsters i.s.m. hogeschool Utrecht en ArteZ hogeschoolvoor de Kunstencomparative european social research Dr. Nol reverdaDr. Nol reverda is tevens bijzonder lector Krimpand theorygeïnspireerd Leren Dr. maarten Dolk i.s.m. stenden hogeschool en hogeschool heliconKunsten Autonomie en openbaarheid in de Kunsten Dr. peter petersJohan LuijmesJohan Luijmes is per 1 december <strong>2009</strong> wissellectorop het terrein van internationalisering en interdisciplinariteitin de kunstenTechniek & ICT infonomie en Nieuwe media Dr. irma van der ploegLife sciencesprof. dr. paul bormNieuwe energieDr. Jacques Kimmangebouwde omgeving en regionale ontwikkeling ir. ronald roversinnovatie bouwproces en techniekDr. drs. ir. christophraveslooti.s.m. Avans hogeschool<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong>132 Feiten en cijfers


Overzicht expertisecentraPlatform Expertisecentrum ExpertisemanagerEconomie |Talen |Rechtondernemenmr. ing. Kees van AkenQuality of Life Quality of Life Drs. sioe Li LiemDr. bert starmansKunsten creative city Karel JanssenTechniek & ICT gebouwde omgeving ir. Ludo KockelkornictDrs. marion fenijntechnology & Designing. Willem JanssenOverzicht ondersteunende diensten, staf en overige organisatieonderdelenOndersteunende diensten Hoofd Bijzonderheden <strong>2009</strong>facilitair bedrijf ir. Walter schrijen De dienst facilitair bedrijf (fb) is in <strong>2009</strong> ontstaan door samen voegingvan de diensten ictos (ict en onderwijs support), Vgb/fZ (Vastgoedbeheeren facilitaire Zaken) en locatiedienstenfinancieel economische Zaken funs goessensondersteuningonderwijs- en studentzakenDrs. emilie hilbers De locatiediensten heerlen, sittard en maastricht zijn in <strong>2009</strong>overgegaan naar de dienst facilitair bedrijfpersoneel en organisatiepaul stallenberg<strong>Zuyd</strong>pLeiNDrs. chris Kuijpers<strong>Zuyd</strong>poolir. guido DautzenbergconcerndienstenbestuursdienstenAudit en control groepbureau communicatiemr. drs. bert NelissenDrs. frits KampsDrs. irma peters<strong>Zuyd</strong> <strong>2009</strong> 133Feiten en cijfers


Maastricht /Sittard /Heerlen /BethlehemwegHoge Hotelschool MaastrichtBonnefantenstraatConservatorium MaastrichtBrusselsestraatAcademie van Bouwkunst MaastrichtBrusselsewegInternationale Communicatie OnderwijsICTSociale StudiesHEAO Financieel ManagementHavikstraatHEAO Financieel ManagementICTPeople & Business ManagementValkstraatCommercieel ManagementSportcentrumlaanSociale StudiesRechtNieuw EyckholtFacility ManagementGezondheid & TechniekGezondheid & ZorgICTTechniekBouwOnderwijsLife SciencesFranciscus RomanuswegConservatorium MaastrichtHerdenkingspleinAcademie voor Beeldende Kunsten MaastrichtLenculenstraatToneelacademie MaastrichtUniversiteitssingelAcademie Verloskunde Maastricht


Meer exemplaren van hetJaarbeeld kunt u aanvragen bijcommunicatie@hszuyd.nlof download het op:www.hszuyd.nl/jaarbeeldJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 Hogeschool <strong>Zuyd</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!