OnderwijsbeleidOns onderwijsconcept: Vraaggestuurd CompetentiegerichtMaatwerkonderwijsHogeschool <strong>Zuyd</strong> heeft als onderwijsconcept gekozen voor Vraaggestuurd CompetentiegerichtMaatwerkonderwijs. Vraaggestuurd betekent dat het onderwijs rekening houdt met de leerbehoeftenvan de student. De leervraag van de student staat voorop, hij is de ontwerper van zijn eigenleerproces. Praktisch uitgewerkt betekent dit bijvoorbeeld dat de student deels zelf zijn studieprogrammakan samenstellen - zolang hij binnen de door de opleiding opgestelde regels inzakesamenhang en niveau blijft. Welke competenties iemand moet hebben om op hbo-niveau in eenbepaald beroep te kunnen functioneren, wordt in grote lijnen vastgesteld door de opleiding, insamenwerking met de beroepspraktijk. Studenten zijn vanaf het allereerste begin van hun opleidingbezig met het verwerven van die competenties. Maatwerk wil zeggen dat het onderwijs zoveelmogelijk aansluit bij de situatie van de individuele student. Wat kan een student al, welke competentieshad hij al toen hij aan de opleiding begon? Dat kan heel relevant zijn als iemand bijvoorbeeldal jaren in de praktijk heeft gewerkt. Flexibilisering is ook een belangrijk aspect van maatwerk: hetonderwijs kan naar inhoud, vorm, tijd en plaats aangepast worden - denk aan deeltijdonderwijs voorvolwassenen en afstandsonderwijs met behulp van digitale leeromgevingen.Excellentie, op de beste grotehogeschool van Nederland‘Iedereen heeft het over excellentie’, zegt JosLipsch. ‘Maar wat is excellentie? De bestestudent? De beste hogeschool? Of zijn weexcellent als we erin slagen het beste uit elkestudent te halen?’ Ook docenten moeten hetbeste uit zichzelf blijven halen, zegt DienMueters. Waarop docent Jos Lipsch aan haarvraagt: wat is volgens jou een excellentedocent? Dien Mueters: ‘Een excellente docentis betrokken, durft over de muren van zijnvakgebied heen te kijken, heeft feeling methet werkveld en is vakinhoudelijk goed. Envooral: een excellente docent heeft persoonlijkeaandacht voor de student.’ ‘Didactiekhoort daar ook bij’, zegt Lipsch. ‘Als jevakinhoudelijk goed bent maar, wat jevertelt wordt maar door veertig procent vande studenten begrepen, ben je niet goedbezig.’ Bert Smeets: ‘Hebben we in Nederlandook niet lange tijd de indruk gewekt dat wevooral met middelmaat bezig zijn? Het isgoed dat er aandacht is voor studenten dieachterblijven, maar waar is de aandacht voorstudenten die willen excelleren, die er eenschepje bovenop willen doen? Zijn we daaropingericht?’ Op deze plek mag wel evenvermeld worden dat Hogeschool <strong>Zuyd</strong>volgens de Keuzegids Hoger Onderwijs debeste grote hogeschool van Nederland is.Marielle Diederen, instroommanager: ‘Diepositie in de Keuzegids is voor een deelgebaseerd op het oordeel van studenten: hoeervaren studenten hun studie aan dehogeschool? Daarnaast is die positie gebaseerdop een oordeel over de interneorganisatie: zijn je toetsen op tijd, is jerooster op tijd klaar, dat soort dingen. Hetfeit dat we daar hoog scoren is prima, maargeen reden om achterover te leunen.’Persoonlijke aandacht eneigen verantwoordelijkheidJos Lipsch: ‘Ik ben ervan overtuigd datbetrokkenheid een sleutelwoord is als hetgaat om het succes van de hogeschool. Datgeldt voor docenten die betrokken moetenzijn bij studenten, maar ook voor studentendie betrokken moeten zijn bij hun opleiding.Niet hier om vijf voor elf binnenkomen, jelesje volgen en om vijf over één weerweggaan. Dat is voor mij geen betrokkenheid.’Bert Smeets: ‘Dat kan ik bevestigen,ook vanuit de literatuur. Als je nagaat welkefactor het meest bijdraagt aan de tevredenheidvan studenten, dan is dat betrokkenheid.De betrokkenheid die ze zelf ervaren,maar ook hun eigen betrokkenheid bij deopleiding. Wat daar ook heel goed bij past isdat ene woord, aandacht. Dat is ook hetbeleid van de hogeschool dat zegt: als we onsergens op willen laten voorstaan, is het datwe aandacht hebben. Aandacht voor destudent, aandacht voor elkaar.’ Dien Mueters:‘Door die aandacht kun je ook maatwerkbieden.’ Maar bij persoonlijke aandachthoort ook eigen verantwoordelijkheid, vindtHogeschool <strong>Zuyd</strong>. Dat geldt niet alleen voorstudenten, maar ook voor docenten en voorde hogeschool als geheel. Jos Lipsch: ‘Hetvraagt om ontwikkeling binnen een opleidingof faculteit. Je moet werken aan deontwikkeling van een community waarinstudenten en docenten samenwerken. Als jedat gevoel kunt creëren, ben je een heeleind.’De juiste student op dejuiste plek‘Het toeleverende veld.’ Voor Hogeschool<strong>Zuyd</strong> zijn dat de havo- en vwo-scholen en deROC’s. In de regio, maar ook in de rest vanhet land. Instroommanager Mariëlle Diederen:‘In het verleden was ons contact met hettoeleverende veld vooral wervend. ‘Kom naaronze hogeschool, want hier is het leuk.’ Maarnu is onze voorlichting meer competentiegericht:wat wil de student eigenlijk, en welkeopleiding past dan het best bij hem? Zodat jede juiste student op de juiste plek krijgt.’ Datprobeert Hogeschool <strong>Zuyd</strong> vooral te bereikendoor scholieren voordat ze aan een studiebeginnen al enigszins te laten ervaren hoe hetis om een bepaalde opleiding te volgen.Bijvoorbeeld door meeloopdagen of doorhavo-leerlingen het profielwerkstuk dat zemoeten maken in hun examenjaar op dehogeschool te laten uitvoeren. Zo maak jeJaarbeeld <strong>2009</strong> / 2010 26 Studeren@<strong>Zuyd</strong>
Onderwijsbeleidjanuari februari maart april mei juni juliDe Wijk van Morgen gaat Veel interesse voorvan startpensioenspreekuurNa een jaar van voorbereidingenstart de fysieke uitvoering aan voor het pensioenspreekuur.Negentig mensen melden zichvan De Wijk van Morgen.Dit spreekuur organiserenOp bedrijventerrein Avantis - studenten Facility Managementwaar De Wijk van Morgen zal samen met Pensioenkijker.nl.ontstaan - vinden presentaties In Maastricht, Sittard en Kerkradeplaats over de uitvoeringsfase kunnen mensen terecht metvan de voorbereidingsfase. / vragen over hun pensioen. /januari februari maart april mei juni juliOfficiële start Zorgacademie Studenten Personeel & ArbeidParkstad Limburggecertificeerd als LPM CoachHogeschool <strong>Zuyd</strong> is sinds 2006 Zo’n twintig studenten van dedeelnemer aan de Zorgacademie faculteit People & BusinessParkstad Limburg. In februari Management, opleiding Personeelvindt de officiële start plaats. & Arbeid, zijn erkend als LPMDe Zorgacademie is een samenwerkingsverbandtussen zorgaan-Potentieel Methodiek. DezeCoach. LPM staat voor Loopbaanbieders en opleiders in Parkstad methodiek is bedoeld om dedat flexibel wil inspelen op nieuwe employability van medewerkers tetechnieken in de zorg en ontwikkelingenop de arbeidsmarkt.meten. //ook de kans dat studenten later uitvallen zoklein mogelijk. Dien Mueters: ‘Aansluitingkun je ook breder zien. Als een studenteenmaal aan zijn opleiding begonnen is enuitvalt, moet hij ook aansluiting kunnenvinden bij andere opleidingen binnen dehogeschool. En ook na zijn opleiding, als hijz’n diploma op zak heeft. Aansluiting bij hetwerkveld, aansluiting bij een andereopleiding, bij een masteropleiding aanHogeschool <strong>Zuyd</strong>.’ Jos Lipsch: ‘Daar zijn wenu mee aan de slag. We kijken hoe we datkunnen vormgeven bij de hogeschool: dat wede student die uitvalt op de juiste plekkrijgen. We hopen dat dat binnen dehogeschool kan, maar het kan ook buiten dehogeschool zijn.’ Mariëlle Diederen: ‘Het isniet zo dat we daar nu niets aan doen. Maarhet idee dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheidis van alle faculteiten enondersteunende diensten, daar zou nog welVerdeling ingeschreven studenten naar faculteit1.8001.6001.4001.2001.0008006004002000Academie Beeldende KunstenAcademie van BouwkunstAcademie VerloskundeBouwCommercieel ManagementConservatoriumFacility ManagementGezondheid en TechniekGezondheid en ZorgHEAO Financieel ManagementHoge HotelschoolICTverbetering in kunnen komen.’ Lees meer over excellentie op pagina 32 in het thema Studeren@<strong>Zuyd</strong> /Internationale CommunicatieLife SciencesOnderwijsPeople & Business ManagementRechtSociale StudiesTechniekToneelacademie/ In <strong>2009</strong> zijn 14.524 studenten ingeschreven / Het marktaandeel ingeschreven studenten is 3,59% / Er stromen 4.470 nieuwe studenten in,3% meer dan in 2008. Daarvan is ruim 5% een deeltijd 1800of duaal student / Er studeren meer vrouwen dan mannen bij de hogeschool, het verschilis 4% / 8% van de studenten is ouder dan 25 jaar / 1600 Het diplomarendement na 5 jaar studie is in <strong>2009</strong> 58%, het propedeuserendement na 1 jaarstudie is 33% en na 2 jaar studie 64% / 4.847 studenten 1400 stromen in <strong>2009</strong> uit, waarvan 2.658 met een diploma. 2.189 studenten staken hun1200studie; 502 studenten starten met een andere studie aan Hogeschool <strong>Zuyd</strong>, 1.687 niet / 548 studenten verlaten de hogeschool met een bindend1000afwijzend studieadvies.800600400200Studeren@<strong>Zuyd</strong> 27 Jaarbeeld <strong>2009</strong> / 20100