Uw gezondheid....... een nieuwe zorg voor de bouwers van nu !

In fig. 2. Ziet u de berekende waarden in een grafiek uitgezet. Hierop is duidelijk te zien dat de
optredende dampspanningen overal beneden de maksimaal mogelijke dampspanningslijn blijven.
In de konstruktie treedt dus nergens kondensatie op. De konstruktie is dan een goede konstruktie.
Het effekt van de dampremmende laag is hier duidelijk zichtbaar. De dampspanning in het vertrek
(1170 Pa) blijft als het ware tegen de dampremmende laag staan.
In fig. 3. Ziet u een soortgelijke grafiek voor een koud- dakkonstruktie *)
Hier is men de dampremmende laag vergeten en zien we dat de binnendampspanning als het ware
tegen de dakbedekking blijft staan. De optredende dampspanningslijn overschrijdt de douwpuntslijn ver
en in het gehele gearceerde gebied zal dus kondensatie plaatsvinden. In dit geval troffen we een
isolatiedeken aan die er letterlijk als een natte spons in lag met het gevolg dat het kondenswater uit de
elektrische leidingen in de meterkast liep waardoor de aardlekschakelaars uitsloegen !
Als u dit pricipe begrijpt, zal het duidelijk zijn hoe belangrijk het is dat er een dampremmende laag moet
worden aangebracht, dat deze aan de warme kant van de isolatie moet zitten (dus aan de binnenkant)
en dat deze lekvrij, dus onbeschadigd en met flinke afgeplakte overlappen en langs de hoeken omgezet
moet worden aangebracht.
Als we bedenken dat de waterdamp van hoge druk naar lage druk door de konstruktie stroomt
(diffundeert), dus van warm naar koud zijn natte kruipruimten voor zover het het diffusieproces betreft dus
geen vochtbron voor de leefruimten.
Toch spelen natte kruipruimten een belangrijke rol als vochtbron in de leefruimten als de beganegrondvloeren
niet luchtdicht zijn uitgevoerd. Er kan dan een ventilatiestroom ontstaan vanuit de
kruipruimte naar het leefgebied. Er wordt dan ingeval van natte kruipruimtes met vocht verzadigde lucht
in het leefgebied gebracht. Dit doet zich vooral voor als er mechanisch lucht wordt afgezogen en er
onvoldoende toevoermogelijkheden zijn. De ventilator trekt dan een onderdruk in het leefgebied waardoor
lucht uit de kruipruimte door naden en kieren in de vloer gemakkelijk kan toestromen.
Relatieve luchtvochtigheid: Dit is de waarde die op de bekende huis- tuin- en keukenmetertjes wordt
aangegeven. Zoals de naam al zegt betreft het een relatieve waarde omdat het in een percentage aangeeft
hoeveel vocht er in de lucht zit t.o.v. het maksimaal mogelijke bij de heersende temperatuur. Deze
verschillen ontstaan omdat lucht de eigenschap heeft bij toenemende temperatuur steeds meer waterdamp
te kunnen opnemen. De relatieve vochtigheid verandert dus met de temperatuur en wel omgekeerd
evenredig, terwijl het aantal grammen waterdamp in een m³ lucht konstant blijft. In absolute zin is
de luchtvochtigheid het hoogst als de zomer net over het hoogtepunt heen is, in juli dus. Omdat de
binnenkondities een afgeleide zijn van de buitenkondities is er in die periode het meeste vocht in huis. In
het najaar zien we zich buiten een soortgelijk proces voltrekken als in de bouwkonstrukties kan gebeuren:
mistvorming, dus kondensatie. Als de relatieve vochtigheid in een goed huis schommelt tussen de 40%
en 80% doen zich over het algemeen geen problemen voor, ook niet als de waarde tijdens zacht en
ekstreem vochtig weer even boven de 80% stijgt.
De andere uitspraken in het begin van dit hoofdstuk gedaan spreken voor zich als u met deze kennis
gewapend de praktijksituaties op bijlagen 1 t/m 8 nogmaals goed bekijkt.
Update 2015:
Anders is het als we ‟s winters beneden de 40% komen, dan komen er klachten over brandende ogen,
droge keel enz. kortom slijmvliesklachten.
Behoudens gebouwen met koelinstallaties (die ook drogen), die om een of andere reden ‟s winters niet
zijn uitgeschakeld, meet ik altijd vochtigheden die hoger zijn dan de natuurlijke vochtigheid bij de
heersende buitenomstandigheden. Toch registreer ik soms vochtigheden die de 20 % benaderen, met
name als er een hoge ruimtetemperatuur heerst, want hoe hoger de ruimtetemperatuur hoe lager de
relatieve vochtigheid. In die gevallen adviseer ik een lagere ruimtetemperatuur, b.v. 20 i.p.v. 24°C
In figuur 3 a ziet u hoe groot het effekt is van een hogere ruimtetemperatuur op de relatieve vochtigheid,
terwijl die in absolute zin gelijk blijft. (ca 2% per graad)
Bevochtigingsinstallaties adviseer ik bij voorkeur niet, naast de installatiekosten zijn er ook
onderhoudskosten en is het legionella-risiko niet denkbeeldig.
Wel kan op een natuurlijke manier worden bevochtigd met veel planten, bij voorkeur met veel
bladoppervlak omdat zij via de bladeren vocht aan de omgeving afstaan.
11
*) Bij een koud dak ligt de isolatie op het plafond, omdat de ruimte tussen plafond en dak met koude buitenlucht wordt
geventileerd blijft de dakkonstruktie letterlijk koud. Dit in tegenstelling tot een warm dak waar de isolatie op het dak ligt
(tussen dakplaat en dakbedekking). De ruimte tussen het plafond wordt met warme binnenlucht geventileerd en de
dakkonstruktie blijft dus letterlijk warm.
Uw Gezondheid………een nieuwe zorg voor de bouwers van nu !
Terwispel, 1-10-2000 / maart 2015, ing. D Knol.