Uw gezondheid....... een nieuwe zorg voor de bouwers van nu !

Hoofdstuk 3.
Ventilatie.
15
Zoals in het vorige hoofdstuk al is vermeld, is het droevig gesteld met ons binnenklimaat. Vaak leven we
in een ruimte die bezwangerd is met vele afvalstoffen die een bedreiging vormen voor onze gezondheid !
Allergische reakties, reumatische klachten, chronische verkoudheden stijve spieren e.d. zijn dan ook aan
de orde van de dag. (In de afgelopen 15 jaar is het aantal allergische klachten verdubbeld van 7½% naar
15% !) Omdat gebouwen moeten voldoen aan het bouwbesluit en dus aan de Energie Prestatie Norm is
de veel gehoorde “oplossing” de naden en kieren weer open te maken dus geen reële optie. Het zou ook
vreemd zijn de klok nu terug te gaan draaien, mensen zijn aan een tochtvrij komfort gewend en zijn alert
als het om de gasrekening gaat.
Er moet echter wel voldoende geventileerd worden, maar wat is “voldoende”?
In tegenstelling tot de in de voorschriften genoemde maksimaal mogelijke ventilatie is het beter te
spreken over een (berekende) minimum hoeveelheid waarbij de volledige produktie van afvalstoffen
(waarbij de vochtproduktie vaak het belangrijkste is) wordt afgevoerd. Meer ventileren is alleen zinvol als
er pieken in de poduktie voorkomen (b.v. meer rokers tijdens een vergadering of bij visite thuis) in andere
gevallen wordt het energievernietiging en dus een onnodig hoge gasrekening.
Deze ventilatie kan als volgt plaatsvinden:
natuurlijk (door het openen van ramen en deuren of ventilatieroosters). Deze methode is niet erg
effektief omdat de ventilatie onder anderen afhangt van de windsnelheid en de gebruiker. De
ventilatiehoeveelheid is of te gering of véél teveel maar zelden de juiste.
mechanisch (met afzuigventilatoren) Bij deze methode kan de hoeveelheid beheerst worden
Stel, u heeft de ventilatiehoeveelheid laten berekenen en u heeft ventilatievoorzieningen van de juiste
kapaciteit geplaatst. Bent u nu zeker van een gezond binnenklimaat ? Helaas is dit niet het geval !
Er moet namelijk evenveel lucht het gebouw binnen komen als er afgezogen wordt.
De toevoervoorzieningen zijn dus even belangrijk als de afzuigvoorzieningen !
Als u dat ook heeft geregeld is het dan voor elkaar ? Misschien, maar dat zou een toevalstreffer zijn.
Voor ventilatie is een andere benadering noodzakelijk, een rekensommetje als toetsing aan de
bouwvoorschriften voldoet niet meer. Hier is aandacht nodig voor het begrip “effektiviteit”.
Er moet voor gezorgd worden dat de frisse buitenlucht goed wordt gemengd met de binnenlucht en dit
mengsel moet overal in de vertrekken kunnen komen. De plaatsing van zowel de toevoer als de
afvoeropeningen zijn dus van het grootste belang. Bovendien neemt de benodigde ventilatie stroom en
dus de gasrekening af naarmate de effektiviteit toeneemt.
Als de ventilatiestroom is berekend, kunnen afvoer en toevoervoorzieningen worden ontworpen. Als de
toe en afvoervoorzieningen zodanig zijn geplaatst dat er een effektief systeem ontstaat, dán kunt u
effektief én zuinig (m.b.t. uw gasrekening) ventileren.
De berekening van de minimum ventilatie is in principe eenvoudig.
De afvoerventilatiestroom om een afvalprodukt af te voeren wordt bepaald als optelsom van de
hoeveelheid afvalstof aanwezig in de toevoerventilatieluchtstroom en de produktie van die afvalstof in het
vertrek. (voorbeeld voor vocht als afvalstof)
Aangevoerd vocht + produktie = afgevoerd vocht
nV x c a + G = nV x c i
We spreken daarom van een balansberekening die voor elke afvalstof kan worden opgezet zoals
waterdamp, koolzuurgas (CO 2 ), enz. Het is echter niet zo eenvoudig om de produktie van de betreffende
afvalstof te bepalen, maar als je de juiste tabellen met richtwaarden weet te achterhalen en wat ervaring
hebt opgedaan kun je met deze methode goede resultaten behalen.
Balansventilatie is een mechanische ventilatie waarbij er evenveel wordt afgezogen als ingeblazen, de
beide luchtstromen zijn dus in balans. Zoals we in het vorige hoofdstuk hebben uiteengezet wordt er in de
praktijk vaak iets meer ingeblazen dan afgezogen, waardoor de verspreiding van luchtjes wordt beperkt.
De laagste stand kan worden ingeregeld op de minimale ventilatiebehoefte en kan dus ook worden
aangepast aan een gewijzigd gebruik (een andere produktie van afvalstoffen). De hogere standen
kunnen m.b.v. een timer naar behoefte worden ingeschakeld.
Uw Gezondheid………een nieuwe zorg voor de bouwers van nu !
Terwispel, 1-10-2000 / maart 2015, ing. D Knol.