Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
20<br />
Update 2015<br />
In <strong>de</strong> eerste 5 hoofdstukken over vocht, tocht, ventilatie stank en stof is regelmatig gesproken over<br />
klimaatinstallaties, maar nog niet over verwarmen en koelen.<br />
In <strong>de</strong> afgelopen 15 jaar zijn er op dit gebied veel ontwikkelingen geweest, met name <strong>de</strong> laag-temperatuurstralingsverwarming<br />
vindt bre<strong>de</strong> toepassing, vaak in kombinatie met hoog temperatuur stralingskoeling<br />
met behulp <strong>van</strong> warmtepompen. Bij dit soort systemen wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>len <strong>van</strong> het gebouw tevens installatie.<br />
Vloeren wan<strong>de</strong>n of plafond wor<strong>de</strong>n dan ook “radiator”.<br />
Ver<strong>de</strong>r is uit het eer<strong>de</strong>re betoog al dui<strong>de</strong>lijk gewor<strong>de</strong>n dat oppervlaktetemperaturen <strong>van</strong> <strong>de</strong> gebouwomsluiten<strong>de</strong><br />
konstrukties bepaald wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> mate <strong>van</strong> isolatie en dat die stralingstemperaturen <strong>van</strong><br />
invloed zijn op luchtbewegingen (tocht) maar ook op het behaaglijkheidsgevoel.<br />
Het is dus <strong>de</strong> hoogste tijd over dit on<strong>de</strong>rwerp <strong>een</strong> hoofdstuk aan dit boek toe te voegen.<br />
Hoofdstuk extra<br />
Binnenklimaat.<br />
Over het binnenklimaat is altijd veel te doen geweest. De <strong>een</strong> vindt het te warm, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r juist te koud.<br />
Met het verbeteren <strong>van</strong> <strong>de</strong> gebouwen, isolatie en hogere oppervlaktetemperaturen, luchtdichting,<br />
komfortventilatie en het hele huis verwarmen zijn <strong>de</strong> eisen die men aan zijn omgeving stelt ook<br />
toegenomen en zijn <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> tegenstellingen te warm / te koud all<strong>een</strong> maar uitvergroot.<br />
Door <strong>de</strong> jaren h<strong>een</strong> was <strong>de</strong> thermometer het instrument om <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> het binnenklimaat te meten,<br />
maar zoals uit <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>re hoofdstukken is gebleken zijn er veel meer invloe<strong>de</strong>n die op <strong>de</strong> mens inwerken<br />
(Zie <strong>de</strong> afbeelding hiernaast). Bij warmte / kou<strong>de</strong> behoren ook <strong>de</strong> oppervlaktetemperaturen en<br />
luchtbewegingen en ook <strong>de</strong> verhouding tussen luchtsnelheid en luchttemperatuur.<br />
In dit verband is Professor Fanger genoemd.<br />
Deze D<strong>een</strong>se professor heeft <strong>de</strong> binnenklimaatproblematiek on<strong>de</strong>rzocht door het optekenen <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
beleving <strong>van</strong> het binnenklimaat <strong>van</strong> verschillen<strong>de</strong> mensen in <strong>een</strong> klimaatkamer waar alle faktoren <strong>van</strong> het<br />
binnenklimaat kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n beïnvloed. (zie <strong>de</strong> afbeelding hiernaast) Dit belevingson<strong>de</strong>rzoek heeft<br />
geresulteerd in <strong>een</strong> klimaattheorie die <strong>de</strong> basis is <strong>voor</strong> <strong>de</strong> huidige binnenklimaateisen, vastgelegd in <strong>de</strong><br />
NEN / ISSO 7730.<br />
Eisen<br />
Professor Fanger heeft <strong>een</strong> berekeningsmethodiek bedacht op basis <strong>van</strong> vele groothe<strong>de</strong>n die<br />
gezamenlijk het behaaglijkheidsgevoel bepalen. In <strong>de</strong> berekening komen <strong>de</strong> zes belangrijkste aspekten<br />
<strong>voor</strong> en <strong>de</strong> uitkomst <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze berekening geeft <strong>een</strong> soort rapportcijfer <strong>voor</strong> <strong>de</strong> belevingswaar<strong>de</strong> <strong>van</strong> het<br />
binnenklimaat, <strong>de</strong> z.g. PMV waar<strong>de</strong>. Bij <strong>een</strong> optimale beleving is <strong>de</strong>ze waar<strong>de</strong> 0, negatieve waar<strong>de</strong>n<br />
wor<strong>de</strong>n als koel ervaren en positieve als warm.<br />
Aan <strong>de</strong>ze waar<strong>de</strong> wordt <strong>een</strong> <strong>voor</strong>spelling <strong>van</strong> het % ontevre<strong>de</strong>nen gekoppeld, <strong>de</strong> z.g. PPD waar<strong>de</strong>.<br />
Het blijkt dat <strong>de</strong> klimaatsbeleving zo subjectief is dat er in <strong>de</strong> meest optimale situatie nog steeds 5%<br />
klagers zijn en dat in het gebied –0,5 ≤ PMV ≤ +0,5, er 5 -10% klagers zijn. (zie <strong>de</strong> afbeelding hiernaast)<br />
Deze bandbreedte is algem<strong>een</strong> aanvaard als <strong>een</strong> optimaal binnenklimaat.<br />
Het komt er dus op neer dat we <strong>een</strong> gemid<strong>de</strong>ld binnenklimaat aanbie<strong>de</strong>n en dat we beïnvloedingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
moeten bie<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> persoonlijke verschillen op te kunnen <strong>van</strong>gen.<br />
Gewijzig<strong>de</strong> / <strong>nieuwe</strong> inzichten.<br />
Deze PMV waar<strong>de</strong>n zijn niet rechtstreeks in binnentemperaturen te vertalen.<br />
Er blijkt uit door Fanger en an<strong>de</strong>ren verricht statistisch belevings on<strong>de</strong>rzoek dat er <strong>een</strong> relatie is <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
binnentemperatuur met <strong>de</strong> buitentemperatuur. Naarmate <strong>de</strong> buitentemperatuur stijgt blijkt ook <strong>de</strong><br />
binnentemperatuur, waarbij men zich behaaglijk voelt, te stijgen.<br />
Het is verstandig ’s zomers niet dieper te koelen dan 2 à 3°C bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> buitentemperatuur. Ver<strong>de</strong>r mag<br />
het verloop in binnentemperatuur over <strong>een</strong> dag gezien volgens Fanger best 3 à 4°C zijn als dit maar niet<br />
sneller plaatsvindt dan met 1°/ uur.<br />
Individuele beïnvloeding<br />
De individuele beïnvloeding is erop gericht dat nagenoeg ie<strong>de</strong>r<strong>een</strong> het klimaat zodanig kan veran<strong>de</strong>ren<br />
dat het klimaat als behaaglijk wordt ervaren. De range –0,5 ≤ PMV ≤ +0,5 komt in <strong>de</strong> praktijk over<strong>een</strong><br />
met <strong>een</strong> temperatuurverschil <strong>van</strong> 2 à 3°C<br />
<strong>Uw</strong> Gezondheid………<strong>een</strong> <strong>nieuwe</strong> <strong>zorg</strong> <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>bouwers</strong> <strong>van</strong> <strong>nu</strong> !<br />
Terwispel, 1-10-2000 / maart 2015, ing. D Knol.