16.04.2015 Views

Verbindend veranderen - Dementie.be

Verbindend veranderen - Dementie.be

Verbindend veranderen - Dementie.be

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Verbindend</strong> Veranderen<br />

Studiedag dementie<strong>be</strong>leid<br />

26 mei 2011<br />

Erik Leus en Rombout van den Nieuwenhof<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling


Californië is<br />

een prachtige<br />

streek om in te<br />

leven, als je<br />

tenminste een<br />

sinaasappel<br />

<strong>be</strong>nt.<br />

Fred Allen<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling


Beelden van organisaties<br />

Level Systeem Omschrijving<br />

9 Transcendentaal systeem Complex systeem wat ondenkbaar is<br />

8 Emergente systemen Patronen uit interacties die op hun <strong>be</strong>urt de interacties<br />

<strong>be</strong>ïnvloeden<br />

7 Open systeem Verzameling van zelfsturende individuen die met elkaar en<br />

de context werken<br />

6 Symbolische processen Systeem van individuen die gecoördineerd handelen<br />

5 Blauwdruk groei Systemen met een ar<strong>be</strong>idsverdeling tussen cellen<br />

4 Levend systeem Zelfsturende structuren waarin het leven zich onderscheidt<br />

van niet leven (algen, planten)<br />

3 Control systeem Cy<strong>be</strong>rnetisch systeem, dat gericht is op evenwicht<br />

(thermostaat, fietsen)<br />

2 Klokwerk Simpele (voorspelbare) dynamische structuur<br />

1 Raamwerk Statische structuur<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling


Changing change (Weick, Quinn, 2004)<br />

filmpje<br />

Episodisch<br />

Continu<br />

Metafoor<br />

Oorzaak<br />

Aard<br />

Ideaal<br />

Interventies<br />

Organisaties glijden naar inertie (vaak als<br />

gevolg van succes)<br />

Verandering komt van buiten en is incidenteel<br />

(verlies, etc.)<br />

Verandering is ‘diep’ (structureel, cultureel)<br />

A wordt vervangen door niet-A (replacement)<br />

Beter adaptief vermogen: breaking with the<br />

past<br />

Planmatig en lineair, gericht op doel of<br />

resultaat (unfreeze, change, freeze)<br />

Zoeken naar leverage points, vaak (centrale)<br />

systemen, parts<br />

Organisaties <strong>be</strong>wegen, leren, <strong>veranderen</strong><br />

voortdurend<br />

Verandering is continu en komt (ook) van<br />

binnenuit (translation)<br />

Verandering is emergent, inge<strong>be</strong>d in<br />

interactie, (strange) attractors<br />

Beter adaptief vermogen: connecting with<br />

the past<br />

Verandering is er al, cyclisch: zonder<br />

<strong>be</strong>gin/einde (patronen zien, reframen<br />

(tracking & fanning), faciliteren,<br />

improviseren<br />

Zoeken naar nieuwe <strong>be</strong>tekenis blokkades<br />

opheffen, (micro) events in de marge,<br />

Rol<br />

veranderaar<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling<br />

Plannen maken, <strong>be</strong>waken, skilled performance,<br />

to manage<br />

Betekenis geven en faciliteren, mindful:<br />

nieuwe taal, dialoog, verschil maken (to<br />

lead)


Verschil maken<br />

• Verschillende percepties van de<br />

werkelijkheid<br />

• Actoren, schakels en en<br />

netwerken<br />

• Actoren handelen immer<br />

consistent<br />

• Modellen zijn tijdloos en<br />

contextloos<br />

• Consensus als doel<br />

• Reduceren van variëteit<br />

• Begrenzen van<br />

verantwoordelijkheden<br />

• Beheersing gedrag door slimme<br />

prikkels en sturing van buitenaf<br />

• Problemen oplossen<br />

• Geen werkelijkheid los van mensen<br />

• Betekenis zit tussen mensen<br />

• Gedrag is contextueel <strong>be</strong>paald (en<br />

<strong>be</strong>paalt de context)<br />

• Tijdelijk werkbare overeenkomsten<br />

• Harmonie als blokkade voor<br />

verandering<br />

• Variëteit als bron van vernieuwing<br />

• Grenzen als verbinding (daar ontstaat<br />

uitwisseling)<br />

• Gedrag resultaat van<br />

<strong>be</strong>tekenistoekenning door<br />

<strong>be</strong>trokkenen<br />

• Mogelijkheden verruimen<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling<br />

Naar: Katrien Termeer. (2004) Duurzame Transities


Als een mens zonder innerlijke worsteling door het leven<br />

gaat,<br />

zodat alles zich in hem voltrekt zonder op weerstand te<br />

stuiten,<br />

dan zal hij blijven zoals hij is.<br />

George Iwanowitsj Gurdjieff<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling


Vier manieren om te luisteren<br />

Downloading<br />

“Ja. Dat weet ik al. Mijn ervaring is…”<br />

Bevestigen van routine oordelen<br />

Nieuwsgierig<br />

“Wat is er nieuw, anders hieraan..?”<br />

Aandacht voor feiten en nieuwe en ‘<br />

‘afwijkende’ gegevens (object<br />

georiënteerd)<br />

Relationeel (wederkering)<br />

“Oh ja, Ik <strong>be</strong>grijp hoe je je voelt.”<br />

Verschuiven van‘het’ naar ‘jij’, luisteren<br />

met een open hart, verbinden en<br />

kijken naar de wereld door de ogen<br />

van de ander (perspectief wisseling)<br />

Generatief, verwondering<br />

werkelijk zijn, verbonden met iets groters<br />

of vaste grond, open voor<br />

mogelijkheden die zich ontwikkelen,<br />

met een open wil (overgave) (vanuit<br />

een diepere bron)<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling<br />

Naar: Otto Scharmer, The blind spot of Leadership


© ZENO Organisatieontwikkeling<br />

Filmpje


Acht poorten:<br />

<strong>Verbindend</strong> Veranderen<br />

• Waarderend organiseren:<br />

vertouwen en verlangen<br />

• Praktijk van open waarnemen<br />

• Leren aansluiten: spelen in<br />

transitionele ruimte<br />

• Werken met diversiteit in<br />

netwerken<br />

• Bovenstromen en onderstromen in<br />

organisaties<br />

• Verschil maken: veranderingen die<br />

ertoe doen (voorleven)<br />

• Ethisch en narratief leiderschap<br />

• Omgaan met weerstand en grenzen<br />

© ZENO Organisatieontwikkeling

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!