Verbindend veranderen - Dementie.be
Verbindend veranderen - Dementie.be
Verbindend veranderen - Dementie.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Verbindend</strong> Veranderen<br />
Studiedag dementie<strong>be</strong>leid<br />
26 mei 2011<br />
Erik Leus en Rombout van den Nieuwenhof<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling
Californië is<br />
een prachtige<br />
streek om in te<br />
leven, als je<br />
tenminste een<br />
sinaasappel<br />
<strong>be</strong>nt.<br />
Fred Allen<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling
Beelden van organisaties<br />
Level Systeem Omschrijving<br />
9 Transcendentaal systeem Complex systeem wat ondenkbaar is<br />
8 Emergente systemen Patronen uit interacties die op hun <strong>be</strong>urt de interacties<br />
<strong>be</strong>ïnvloeden<br />
7 Open systeem Verzameling van zelfsturende individuen die met elkaar en<br />
de context werken<br />
6 Symbolische processen Systeem van individuen die gecoördineerd handelen<br />
5 Blauwdruk groei Systemen met een ar<strong>be</strong>idsverdeling tussen cellen<br />
4 Levend systeem Zelfsturende structuren waarin het leven zich onderscheidt<br />
van niet leven (algen, planten)<br />
3 Control systeem Cy<strong>be</strong>rnetisch systeem, dat gericht is op evenwicht<br />
(thermostaat, fietsen)<br />
2 Klokwerk Simpele (voorspelbare) dynamische structuur<br />
1 Raamwerk Statische structuur<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling
Changing change (Weick, Quinn, 2004)<br />
filmpje<br />
Episodisch<br />
Continu<br />
Metafoor<br />
Oorzaak<br />
Aard<br />
Ideaal<br />
Interventies<br />
Organisaties glijden naar inertie (vaak als<br />
gevolg van succes)<br />
Verandering komt van buiten en is incidenteel<br />
(verlies, etc.)<br />
Verandering is ‘diep’ (structureel, cultureel)<br />
A wordt vervangen door niet-A (replacement)<br />
Beter adaptief vermogen: breaking with the<br />
past<br />
Planmatig en lineair, gericht op doel of<br />
resultaat (unfreeze, change, freeze)<br />
Zoeken naar leverage points, vaak (centrale)<br />
systemen, parts<br />
Organisaties <strong>be</strong>wegen, leren, <strong>veranderen</strong><br />
voortdurend<br />
Verandering is continu en komt (ook) van<br />
binnenuit (translation)<br />
Verandering is emergent, inge<strong>be</strong>d in<br />
interactie, (strange) attractors<br />
Beter adaptief vermogen: connecting with<br />
the past<br />
Verandering is er al, cyclisch: zonder<br />
<strong>be</strong>gin/einde (patronen zien, reframen<br />
(tracking & fanning), faciliteren,<br />
improviseren<br />
Zoeken naar nieuwe <strong>be</strong>tekenis blokkades<br />
opheffen, (micro) events in de marge,<br />
Rol<br />
veranderaar<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling<br />
Plannen maken, <strong>be</strong>waken, skilled performance,<br />
to manage<br />
Betekenis geven en faciliteren, mindful:<br />
nieuwe taal, dialoog, verschil maken (to<br />
lead)
Verschil maken<br />
• Verschillende percepties van de<br />
werkelijkheid<br />
• Actoren, schakels en en<br />
netwerken<br />
• Actoren handelen immer<br />
consistent<br />
• Modellen zijn tijdloos en<br />
contextloos<br />
• Consensus als doel<br />
• Reduceren van variëteit<br />
• Begrenzen van<br />
verantwoordelijkheden<br />
• Beheersing gedrag door slimme<br />
prikkels en sturing van buitenaf<br />
• Problemen oplossen<br />
• Geen werkelijkheid los van mensen<br />
• Betekenis zit tussen mensen<br />
• Gedrag is contextueel <strong>be</strong>paald (en<br />
<strong>be</strong>paalt de context)<br />
• Tijdelijk werkbare overeenkomsten<br />
• Harmonie als blokkade voor<br />
verandering<br />
• Variëteit als bron van vernieuwing<br />
• Grenzen als verbinding (daar ontstaat<br />
uitwisseling)<br />
• Gedrag resultaat van<br />
<strong>be</strong>tekenistoekenning door<br />
<strong>be</strong>trokkenen<br />
• Mogelijkheden verruimen<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling<br />
Naar: Katrien Termeer. (2004) Duurzame Transities
Als een mens zonder innerlijke worsteling door het leven<br />
gaat,<br />
zodat alles zich in hem voltrekt zonder op weerstand te<br />
stuiten,<br />
dan zal hij blijven zoals hij is.<br />
George Iwanowitsj Gurdjieff<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling
Vier manieren om te luisteren<br />
Downloading<br />
“Ja. Dat weet ik al. Mijn ervaring is…”<br />
Bevestigen van routine oordelen<br />
Nieuwsgierig<br />
“Wat is er nieuw, anders hieraan..?”<br />
Aandacht voor feiten en nieuwe en ‘<br />
‘afwijkende’ gegevens (object<br />
georiënteerd)<br />
Relationeel (wederkering)<br />
“Oh ja, Ik <strong>be</strong>grijp hoe je je voelt.”<br />
Verschuiven van‘het’ naar ‘jij’, luisteren<br />
met een open hart, verbinden en<br />
kijken naar de wereld door de ogen<br />
van de ander (perspectief wisseling)<br />
Generatief, verwondering<br />
werkelijk zijn, verbonden met iets groters<br />
of vaste grond, open voor<br />
mogelijkheden die zich ontwikkelen,<br />
met een open wil (overgave) (vanuit<br />
een diepere bron)<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling<br />
Naar: Otto Scharmer, The blind spot of Leadership
© ZENO Organisatieontwikkeling<br />
Filmpje
Acht poorten:<br />
<strong>Verbindend</strong> Veranderen<br />
• Waarderend organiseren:<br />
vertouwen en verlangen<br />
• Praktijk van open waarnemen<br />
• Leren aansluiten: spelen in<br />
transitionele ruimte<br />
• Werken met diversiteit in<br />
netwerken<br />
• Bovenstromen en onderstromen in<br />
organisaties<br />
• Verschil maken: veranderingen die<br />
ertoe doen (voorleven)<br />
• Ethisch en narratief leiderschap<br />
• Omgaan met weerstand en grenzen<br />
© ZENO Organisatieontwikkeling