Alken - beleidsplan kinderopvang (PDF, 153 KB)

LOKAAL BELEIDSPLAN KINDEROPVANG –GEMEENTE ALKEN1

INHOUD1. Deelnemers aan het Lokaal Overleg met vermelding van de instantie die zevertegenwoordigen ____________________________________________________ 32 Beschrijving van het kwantitatieve aanbod van de voorzieningen die de buitenschoolseopvang vervullen ______________________________________________________ 62.1 Tabel _______________________________________________________________ 62.2 Dienst opvanggezinnen “De Bambi’s ______________________________________ 72.3 IBO ’t Molentje_______________________________________________________ 102.4 Speelpleinwerking ____________________________________________________ 112.5 Particulier opvanggezin ________________________________________________ 122.6 Kinderoppasdiensten__________________________________________________ 132.7 Oppas zieke kinderen _________________________________________________ 143 Beschrijving van de kwalitatieve appreciatie van de kinderopvang_______________ 163.1 Dienst opvanggezinnen “De Bambi’s” _____________________________________ 163.2 IBO ’t Molentje_______________________________________________________ 193.3 Speelpleinwerking ____________________________________________________ 234 Methode van behoefteanalyse __________________________________________ 264.1 Enquête bij de gebruikers van de buitenschoolse kinderopvang ________________ 264.2 Resultaten van de SWOT-analyse _______________________________________ 285 Besluitvorming_______________________________________________________ 305.1 Dienst opvanggezinnen “De Bambi’s” _____________________________________ 305.2 IBO ‘ Molentje _______________________________________________________ 315.3 Speelpleinwerking ____________________________________________________ 316 Algemeen besluit_____________________________________________________ 322

INLEIDINGOp 4 mei 2007 keurde de Vlaamse regering het besluit houdende het lokaal beleidkinderopvang goed. Het besluit trad in werking op 19 juni 2007.Het besluit vervangt:titel III van het besluit van de Vlaamse regering van 27 juni 1997 houdende de algemenevoorwaarden inzake het organiseren van buitenschoolse opvang en het ministerieel besluitvan 30 juli 1997 houdende vaststelling van de inhoud van het lokale beleidsplanbuitenschoolse kinderopvang en van de wijze waarop het kwaliteitslabel voor het LokaalOverleg wordt toegekend.Het besluit maakt het lokaal bestuur tot eindverantwoordelijke voor het lokaal beleidkinderopvang en wil een algemeen kader geven dat lokale besturen toelaat een lokaal beleidkinderopvang en een Lokaal Overleg Kinderopvang uit te bouwen op maat van de lokalesituatie.Het lokaal beleidsplan kinderopvang staat niet meer op zichzelf maar wordt een deel van hetlokaal sociaal beleidsplan en slaat een brug naar andere beleidsplannen die verwant zijn aande kinderopvang o.a. jeugd, cultuur en sportbeleid.In Alken wordt uitstel gevraagd voor het indienen van het lokaal sociaal beleidsplan aan debevoegde overheid.Toch is ervoor gekozen om het onderdeel kinderopvang reeds te schrijven en over te makenaan Kind en Gezin ter kennisgeving.In dit beleidsplan zal vooral aandacht gegeven worden aan de beschrijving van debestaande initiatieven en de beschrijving van de noden en knelpunten die momenteelervaren worden.In het lokaal sociaal beleidsplan dient het lokaal bestuur de prioriteiten vast te leggen en eenmeerjarenplanning op te maken voor de kinderopvang in overleg met het Lokaal Overleg.3

LOKAAL BELEIDSPLAN KINDEROPVANG – GEMEENTE ALKEN1. Deelnemers aan het Lokaal Overleg met vermelding van de instantiedie ze vertegenwoordigen.a) Afgevaardigde van de dienst opvanggezinnen De Bambi’s:Vanessa Hilvenp/a St. Aldegondislaan 2a 3570 Alkenb) Afgevaardigde van de particuliere opvanggezinnen:Greta GhijsensSnoekstraat 55a3570 Alkenc) Afgevaardigde van de particuliere opvanginstellingen:onbestaanded) Afgevaardigde van het gemeentebestuur:Heidi VoordeckersGemeenteraadslidp/a Hoogdorpstraat 38 3570 Alkene) Afgevaardigde van het OCMW-bestuur:Magda HanssenOCMW voorzitter/Schepen van Sociale zakenPapenakkerstraat 53570 Alkenf) Afgevaardigde van het plaatselijk jeugdwerk:Igor PhiltjensSchepen van jeugdp/a Hoogdorpstraat 38 3570 Alkeng) Afgevaardigde van het organiserend bestuur van elk initiatief voor buitenschoolseopvang:Kristine Reenaers’t Molentje (OCMW)p/a Papenakkerstraat 5 3570 AlkenMarina BoussuSpeelpleinwerking (OCMW)p/a Papenakkerstraat 53570 Alkenh) Afgevaardigde van de gemeentelijke jeugddienst:Lieve Beckersp/a Hoogdorpstraat 38 3570 Alken4

i) Afgevaardigde van het organiserend bestuur of de directie van elke basisschool in degemeente:Erlwin Digneffe (Bieke Deboo afgevaardigde directie) Basisschool WonderwijsGO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschapp/a Hameestraat 113570 AlkenRoger VanderspikkenGemeentelijke Basisschoolp/a Motstraat 103570 AlkenNadia VandeveldeVrije Basisschool ‘t Laantjep/a St. Aldegondislaan 2 3570 AlkenHilde JammaersVrije Basisschool St. Jorisp/a Schoolstraat 13Greet Santermans’t Schommelbootjep/a Dieregaertstraat 93570 Alken3570 AlkenTim ForierVrije Basisschool Terkoest DirectiePastorijstraat 34/33540 Herk-de-Stadj) Vertegenwoordiger van de Gezinsbond:Gust PhilippaertsEd. Dompasstraat 503570 Alkenk) Vertegenwoordiger van de ouderverenigingen van de scholen:Katrien VranckenBasisschool van het Gemeenschapsonderwijs Wonderwijsp/a Hameestraat 113570 AlkenMartien ReenaersGemeentelijke BasisschoolOftingenstraat 35Slavica MilovanovicVrije Basisschool ‘t LaantjeMotstraat 46Eva KempenVrije Basisschool St. JorisAardbruggenstraat 63Annick MebisVrije Basisschool TerkoestVrijdaegsstraat 203570 Alken3570 Alken3570 Alken3570 Alken5

Linda Derwael’t SchommelbootjeKlameerstraat 433570 Alkenl) Afgevaardigde van Kind en GezinIlse Coemansp/a H. Van Veldekesingel 150 3500 HasseltDeze afgevaardigde is niet stemgerechtigd.m) Voorzitter Lokaal OverlegChris NaveauValstraat 25n) SecretarisStephanie VanloffeltColenstraat 53570 Alken3840 Kernielo) Afgevaardigde CKG (Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning) HasseltKarin BasGrootstraat 2433570 Alken6

2. Beschrijving van het kwantitatieve aanbod van de voorzieningen die de buitenschoolse opvang vervullen.2.1. TABELNAAMLeeftijdsgroepPersoneelsbezetting (enkelvoor Alken)VoorschoolsNaschoolsWoensdagnamiddagSchoolvrijedagenVakantieWeekendopvangAantalregelmatigegebruikersAlkenDienst voorOpvangGezinnen“DeBambi’s” 0 - 121dienstverantwoordelijke(3/4)25 opvanggezinnen Ja Ja Ja Ja Ja Sporadisch 217InitiatiefBuitenschoolseOpvang“t Molentje” 2,5 - 121 coördinator(voltijds)1 administratievemedewerkster(deeltijds)16 begeleidstersJa Ja Ja Ja Ja Neen 607SpeelpleinwerkingSpeelpleinwerkingAlken 6 - 151 coördinator18 vrijwilligers Neen Neen Neen NeenZomervakantie Neen 757

2.2 DIENST OPVANGGEZINNEN “ DE BAMBI’S”De dienst voor opvanggezinnen “De Bambi’s” richt zich tot kinderen van 0 jaar tot de leeftijddat ze de basisschool verlaten (ongeveer 12 jaar). De dienst voorziet zowel dagopvang alsopvang buiten de schooluren, tijdens verlofdagen en vakantieperiodes. In specifieke situatieskan de dienst de opvang verzekeren tijdens de nacht en tijdens het weekend. Ook kinderenmet een specifieke zorgbehoefte kunnen terecht bij de dienst.De kinderen worden opgevangen in de vertrouwde familiale sfeer van een opvanggezinmeestal met andere kinderen.Het opvanggezin geeft de kinderen de nodige verzorging in een rustige en veilige omgeving.De opvanggezinnen staan onder toezicht van Kind & Gezin. De opvangouders krijgen bij destart een grondige basisopleiding en nadien permanente bijscholing. Dedienstverantwoordelijke begeleidt de opvangouders en volgt de opvangkindjes tijdens hethuisbezoek.De onthaalouders krijgen een onkostenvergoeding voor de dagen dat de kinderen effectiefopgevangen werden. Vanaf 1 april 2003 genieten onze opvangouders van een sociaalvangnet. De opvanggezinnen kunnen nu rekenen op enige sociale bescherming.De financiële bijdrage van de ouders wordt vastgesteld volgens het officiële barema op basisvan het gezinsinkomen en het aantal kinderen ten laste.De dienst sluit voor het opvanggezin en de opvangkinderen een verzekering tegenlichamelijke ongevallen en burgerlijke aansprakelijkheid af.De dienst leent kindermateriaal, speelgoed, pedagogische en kinderboeken uit aan deopvanggezinnen.Ouders die op zoek zijn naar een opvanggezin kunnen terecht op de spreekuren of kunnende dienstverantwoordelijke contacteren voor een afspraak.Administratieve zetel: Sint-Aldegondislaan 2A, 3570 ALKENPermanent antwoordapparaat: 011 59 10 30Fax: 011 59 78 44E-mail: info@kinderopvang -bambis.beWebsite: www.kinderopvang-bambis.beSpreekuren: Op afspraakOCMW ALKEN, bureel IBO ‘t MolentjePapenakkerstraat 5, 3570 ALKEN Tel. 011/59.06.83Iedere voormiddag na afspraak8

Overzicht geboorten laatste 10 jaar.1997: 149 2002: 961998: 96 2003: 1031999: 120 2004: 992000: 103 2005: 992001: 114 2006: 119Overzicht van de kinderen per geboortejaarALKENTotaal2004Totaal2005Totaal2006Verschil t.o.v.20052006 36 362005 / 31 57 242004 21 37 38 12003 50 55 44 -112002 39 34 14 -202001 40 15 11 -42000 10 9 6 -31999 7 5 2 -31998 4 3 1 -21997 6 6 5 -51996 2 2 2 -21995 1 1 1 -11994 1 2 -21993 1 1 -11992 1 / /1991 / / /TOTAAL 183 201 217 16Flexibele opvangIn 2007:Aantal keren kinderen in de opvang voor 7 uur : - januari 7 keren- september 7 kerenAantal keren kinderen in de opvang na 18 uur : - januari 50 keren- september 47 kerenNachtopvang : - september 0 keerAantal keren kinderen in de opvangvoor 7 u en na 18u : - januari 1 keer- september 7 kerenAantal keren kinderen in opvangop feestdagen : januari – september 3 keren9

Plaatsingsdagen in 2006-2007Wat is een plaatsingsdag: elke vorm van opvang als dag uitgerekend.Wat is een effectieve dag: 2 halve dagen herleid tot een volledige dag (2 x ½ = 1)1/3 dag herleid tot een volledige dag (3 x 1/3 = 1).Alken2006 Volle Halve 1/3 dag TotaalVerschil2005 Effectieve dagen1 KW 2681 819 144 3644 2001 13,4112 KW 2722 770 162 3656 2002 13167,333 KW 2548 569 45 3162 2003 13142,54 KW 3071 656 87 3814 2004 13449,67Totaal 11022 2814 438 14274 -64 2005 126391 KW2007 3458 673 95 4226 582 2006 125752KW1 KW2007 3266 621 102 3989 3333KW2007 2815 524 65 3404 242Oktober2007 1242 304 67 1613Totaal 10781 2122 329 132322007 3826,16jan-okt2007 11951,67Aanvragen sociaal tarief betreffende dagprijs 2Inclusieve opvang van kinderen met specifieke zorgbehoefte 2Aangesloten opvanggezinnen sinds de start van de dienst1990 101994 201999 272004 242007 2524 opvanggezinnen en 1 samenwerkend opvanggezin ( moeder en dochter)Opvangouders uit dienst tussen 1992 en 2007totaal 294 gestopt in 20065 gestopt in 2005Selecties opvanggezinnenAanvragen 2006: 4Aanvragen 2007: 610

weerhouden 2006Afgehaakt voorselectie2Gestart in 2006 2weerhouden 2007 *Afgehaakt naselectie1Afgehaakt voorselectie1Gestart in 2006 2In onderzoek 4* Voorlopige cijfers tot juni 20072.3. IBO ‘t MOLENTJEHet Initiatief Buitenschoolse Opvang ‘t Molentje biedt opvang aan kinderen van 2,5 jaar tot12 jaar voor en na de schooluren, op woensdagnamiddag en in de vakantieperiodes.(uitgezonderd de periode tussen kerst en nieuwjaar)In de vakanties is er enkel opvang in het centrum.Per maand worden er ongeveer 607 kinderen opgevangen (op de drie locaties) en daarvoorzijn er 16 begeleidsters en 1 fulltime coördinator tewerkgesteld.Ook is er halftijdse administratieve ondersteuning.Het aantal kinderen gemiddeld per jaar: Centrum: 412Sint-Joris: 191Terkoest: 127De ouderbijdrage is vastgesteld door de ‘Provinciale Commissie Buitenschoolse Opvang’ :1,68 EUR/uur/Kind - 25% korting voor 2 de en volgende kinderenSchoolvrije dagen: van 0 tot 3 uur: 2,51 EURvan 3 tot 6 uur: 3,78 EURmeer dan 6 uur: 7,51 EUREen sociaal tarief kan toegepast worden wanneer de financiële situatie van de oudersdaartoe noopt.11

• aantal verschillende kinderen 2006-2007centrum St. Joris Terkoestseptember 229 155 106oktober 281 179 114november 295 181 119december 304 181 121januari 330 192 127februari 389 198 130maart 391 200 135april 431 204 137mei 444 209 138juni 447 210 146juli 698 -- --augustus 709 -- --Van september 2006 tot augustus 2007 maakten 709 verschillende kinderen gebruik vande opvang.• Openingsuren: - 6u45 tot aanvang schooltijd- einde schooltijd tot 18u30- vakanties : 6.45 uur tot 18.30 uur• Infrastructuur : Centrum: lokalen St-Joris: huis Terkoest: huis2.4. SPEELPLEINWERKING ALKENAanwezigheden kinderen speelpleinwerking 2007( vanaf 2007 speelpleinwerking van 6 tot en met 15 jaar)Dropjes :Gummies :Lollies :Doritos :Sjieken :6-7 jaar8-9 jaar10-11 jaar12-13 jaar14-15 jaarDatum Dropjes Gummies Lollies Doritos SjiekenTOTAAL2 juli 11 17 34 12 12 863 juli 14 15 30 18 13 944 juli 8 9 23 16 14 705 juli 13 18 31 18 15 956 juli 13 15 28 17 10 839 juli 8 12 25 14 10 6910 juli 13 12 19 15 8 6711 juli GeenSPW12 juli 12 16 25 18 17 8613 juli 15 15 24 12 13 7816 juli 11 14 13 6 11 5312

17 juli 18 17 21 11 16 8318 juli 12 16 16 9 11 6419 juli 12 20 14 13 12 7220 juli 13 22 14 15 9 726 aug. 3 13 10 5 3 537 aug. 6 12 16 7 5 478 aug. 7 8 5 7 4 309 aug. 17 19 12 9 7 6310 aug. 13 18 11 12 10 6513 aug. 14 15 18 14 19 8114 aug. 16 13 25 13 14 8015 aug. GeenSPW16 aug. 13 20 17 16 11 7617 aug. 16 17 13 15 10 7120 aug. 18 12 20 13 7 7421 aug. 23 14 20 15 9 7922 aug. 17 12 15 9 12 6623 aug. 26 20 25 19 12 10224 aug. 35 25 28 21 16 195Gemiddeld aantal kinderen per dag: 75Aantal verschillende kinderen: 298Openingsuren speelpleinwerking: elke dag van de werking van 13 u. tot 17 u.Infrastructuur:Voor buitenactiviteiten wordt er gebruik gemaakt van:- de spel- en sportterreinen De Alk- de speeltuin De Alk- buitenruimte gemeentelijke basisschoolde kinderen worden opgevangen in CCTaeymans Alken centrum2.5. PARTICULIER OPVANGGEZINNaam: Ghijsens GretaAdres: Snoekstraat 55a, 3570 AlkenTel: 011/ 59 26 91Verantwoordelijke: Ghijsens GretaIs uw initiatief erkend door Kind en Gezin?Staat uw instelling onder toezicht van Kind en Gezin?Is uw instelling gemeld bij Kind en Gezin?JaJaJaOpvanggegevensWanneer vangt uw initiatief kinderen op?Leeftijd van de kinderenGemiddeld aantal aanwezige kinderen per dagvan 06u30 tot 18.00 uvan 0 tot 6 jaar7 (de kinderen van 0 tot 2,5 jaarzijn hierbij verrekend)13

Infrastructuur- binnenruimtes 5 (exclusief keuken en sanitair)functies: spelen, tv kijken, slapenverzorging.- buitenruimte 200 m2 grasTarievenDe tarieven worden gehanteerd volgens het inkomen van de ouders.2.6. KINDEROPPASDIENSTENGezinsbondDe kinderoppasdienst van de Gezinsbond geeft ouders met kleine kinderen de mogelijkheidom ontspanning te nemen, boodschappen te doen, familiale en andere verplichtingen na tekomen terwijl de kinderen in goede handen zijn.De plaatselijke coördinator bemiddelt vrijwillig en belangeloos tussen ouders die een babysitwensen en kandidaat babysitters, zorgvuldig geselecteerd en zo goed mogelijk geschooldmet een minimum leeftijd van 16 jaar.Hoe een babysit aanvragen?U dient lid te zijn van de gezinsbond (niet-leden dienen zich eerst lid te maken)Wie een babysit nodig heeft neemt contact op met de plaatselijke coördinator (KathleenNickmans , GSM : 0494/83 30 51) Zij zal u dan terug contacteren. De babysitter dient danafgehaald en terug gebracht te worden naar zijn/haar woning.Contacteer minsten 3 à 4 dagen op voorhand de coördinator.De ouders betalen de prestatie rechtstreeks aan de babysitter plus een bedrag van 1,25eurocent per kinderoppasblaadje. De babysitter is in het bezit van het kinderoppasboekje.Dit dekt de kosten voor de verzekering en voor de werking van de plaatselijke dienst.Tarief (vanaf januari 2008)3 euro per uur (overdag, ’s avonds en ’s nachts)een overnachting (24u tot 8u plus ontbijt) : 7,5 eurominimumvergoeding : 6 euromeer info : www.gezinsbond.beBabysitdienst Liberale Mutualiteit Vlaams GewestDe babysitdienst geeft ouders de mogelijkheid een namiddag te gaan shoppen of eenavondje uit te gaan.De coördinatie van de dienst gebeurt vanuit Solidariteit van het Gezin die de aanvraagdoorstuurt naar een babysitter in de onmiddellijke omgeving van het gezin.Deze dienst zit nog in een opstartfase en heeft nog niet in alle gemeenten babysitters.Alvorens een beroep te kunnen doen op deze dienst moet men een kinderoppasboekje terwaarde van 6 € aanschaffen. Dit boekje is goed voor 5 babysitbeurten, de verzekering en dewerking van de dienst. Het kan besteld worden bij Solidariteit voor het Gezin.14

• Kortjakje: opvang zieke kinderen van het Vlaams Neutraal ZiekenfondsHet Vlaams Neutraal Ziekenfonds biedt aan zijn leden- thuisoppas voor zieke kinderen tussen 0-12 jaar- waarvan beide ouders een eigen statuut hebben- alle werkdagen vanaf 7 uur ’s morgens tot 18 uur ’s avonds (min 7/ u per dag en max10u/dag)- kostprijs: € 12,50 per dagVoorwaarden:- er kan maximum 5 opeenvolgende werkdagen een beroep gedaan worden op dezedienst met een maximum van 15 dagen per kalenderjaar.Hoe aanvragen ?- de leden mogen zelf contact opnemen met het callcentrum van T-interim op het gratisnummer : 0800 62 009- indien de oproep voor 11.00 u gebeurt, dan kan de oppas de volgende dag verzekerdworden, anders vanaf de 2 de dag na de oproep• Thuisoppas zieke kinderen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen:- Euromut: tel. 02/44 44 333Thuisoppas voor zieke kinderen van 3 maanden tot 14 jaar, gedurende 3 dagen perziekteperiode en tot 12 dagen per kind per kalenderjaar. Van 8.00 uur tot 19.00 uur( tot 10 uur per dag) tegen € 1,50 per begonnen uur. Medisch attest vereist.- Partena : tel.02/778 92 92 ( tot 22.00 u)Thuisoppas voor zieke kinderen van 3 maanden tot en met 14 jaar met een maximumvan 5 opeenvolgende dagen, dit van maandag tot vrijdag tussen 7.00 u en 19.00 umet een maximum van 10 uur per dag.Per kind en per jaar max. 6 dagen gratis opvang. Partena zorgt binnen de 24 uur vooreen professionele gezinshelpster.Inschrijvingsnummer ziekenfonds van je kind doorgeven.- Vlaams Onafhankelijk Ziekenfonds: tel. 070/233 038 ( van 7.00 u tot 22.00u)Thuisoppas voor zieke kinderen van 3 maanden tot 14 jaar, van maandag tot vrijdagtot 10 uur per dag tussen 8.00 u en 19.00 u, gedurende maximum 3 opeenvolgendewerkdagen, tot 8 dagen per jaar per kind. Binnen de 24 uur komt er een ervarenkinderverzorgster aan huis. De dienstverlening is gratis. Het zieke kind moetaangesloten zijn bij het ziekenfonds.- Securex : tel.09/269 85 50Thuisoppas voor zieke kinderen, 24 uur op voorhand aan te vragen, 5 dagen gratisopvang.16

3. Beschrijving van de kwalitatieve appreciatie van het totale aanbodrekening houdend met de criteria opgenomen in hetkwaliteitscharter.3.1. DIENST OPVANGGEZINNEN “DE BAMBI’S”ABepalingen inzake de pedagogische werkingInvulling van de vrije tijd en spelaanbodDe opvangouder biedt voldoende ruimte, gevarieerd en veilig speelgoed aan, rekeninghoudend met de interesse van de kinderen, met hun ontwikkelingsniveau en hun leeftijd.Sommige momenten in de opvang zijn gestructureerd: samen eten, eventueel huiswerkmaken, groepsspelletjes doen, namiddagdutje voor de kleinsten. Op andere momentenkunnen de kinderen een vrije keuze maken in wat ze willen doen: welk spel, met wie, binnenof buiten.Met de opvangouder wordt het spelaanbod bekeken. Elke opvangouder heeft speelgoed datinspeelt op de motorische, verstandelijke, emotionele en sociale ontwikkeling.De dienst beschikt ook over een boekenbox met boekjes voor baby’s en peuters.Elk huisbezoek kan de onthaalouder deze boekjes ontlenen.De opvangouders hebben op de vormingsavonden de kans om pedagogische boeken teontlenen. In de plaatselijke bibliotheken hebben zij een aparte lezerskaart.Daarnaast heeft de dienst ook een spelotheek. Elke opvangouder krijgt maandelijks anderspeelgoed (glijbaan, speelhuisje, …).Stimulatie van de sociale ontwikkelingDe opvang van kinderen gebeurt in een vertrouwelijke gezinssfeer. Ze kunnen zichzelf zijn inhun pleziertjes en verdrietjes, ze kunnen met hun gevoelens steeds terecht bij dezelfdevertrouwenspersoon die de opvangouder soms al is vanaf de geboorte, ze voelen zich erveilig binnen het milieu van het opvanggezin. Dit brengt ook met zich mee dat kinderen vanalle leeftijden samen worden opgevangen. Zo leren de kleinere kinderen veel van de groterekinderen: omgaan met elkaar, andere spelmogelijkheden, oplossingen zoeken,… Anderzijdsleren de grotere kinderen omgaan met baby’s, peuters en kleuters,verantwoordelijkheidsgevoel, rekening houden met de kleinsten…De opvangouder stimuleert de kinderen tot het zelfstandig uitvoeren van dagdagelijksedingen. De (grotere) kinderen kunnen betrokken worden bij het opstellen van de huisregels,het inrichten van de speelruimte, enz.In 2005 kregen de opvangouders specifieke vorming aangeboden rond het welbevinden ende betrokkenheid van kinderen (ZIKO)BBepalingen inzake de begeleidingDe selectie van de opvangouderTijdens een eerste contact wordt uitgebreid informatie gegeven over het statuut vanopvanggezin en de criteria van Kind & Gezin.Indien de kandidaat geïnteresseerd blijft volgen een aantal huisbezoeken. Er wordt ingegaanop de motivatie, de draagkracht van het gezin, de werking van de dienst opvanggezinnen, depedagogische kwaliteiten, spelaanbod, gezonde voeding, veiligheid van de woning, hygiëne,communicatievaardigheden naar ouders, vorming,…Tevens wordt er een individuele selectieopdracht voorgelegd.17

Na deze besprekingen wordt de kandidaat al dan niet geschikt bevonden. Kandidaatopvangouders lopen vooraleer te starten stage bij een ervaren opvanggezin.Basiscursus en permanente bijscholingDe meeste opvanggezinnen hebben geen diploma of opleiding genoten in de kinderopvang.Daarom is elke opvangouder verplicht om een startopleiding te volgen.Gedurende het jaar organiseert de dienst opvanggezinnen een reeks van vormingsavondenwaarvan de opvangouder er minstens 4 moet volgen.Voor opvanggezinnen die nood hebben aan specifieke ondersteuning over eenzelfde themakan een collectief begeleidingsmoment ingericht worden.De begeleiding van de dienstverantwoordelijkeDe opvangouder kan steeds terecht voor advies en begeleiding bij dedienstverantwoordelijke. Deze gaat om de 4 à 6 weken op huisbezoek en bespreekt hetverloop van de opvang en de evolutie en het welbevinden van de kinderen.Jaarlijks gebeurt er een functioneringsgesprek waarin ook het pedagogisch functioneren vanelk opvanggezin wordt geëvalueerd.Continuïteit in de begeleidingDe continuïteit in de opvang is bij een opvanggezin verzekerd: het is immers steeds dezelfdepersoon die de opvang doet. Als een opvangouder om een reden de opvang niet kan doen(ziekte, verlof,…) zorgt de dienst in de mate van het mogelijke voor een vervangopvangouder.CBepalingen inzake de ouderparticipatieKennismaking met de dienst en de opvangouderElke ouder komt persoonlijke inschrijven op het spreekuur en overloopt samen met dedienstverantwoordelijke het huishoudelijk reglement.Voor de ouders hun definitieve keuze maken, kunnen ze eerst met de opvanggezinnen dienog plaats vrij hebben, kennismaken. Zij beslissen zelf door welk opvanggezin hun kind zalworden opgevangen.De ouders ontvangen van de dienst een praatpapier als hulp bij het eerste contact tussenouders en opvanggezinnen.Via een inlichtingsfiche wordt aan de ouders informatie opgevraagd over hun bereikbaarheid,werkuren, huisarts, gezinssamenstelling. Eventuele bijzonderheden in de aanpak van en dezorg voor hun kind worden mondeling met de opvangouder en de dienstverantwoordelijkebesproken.Er is een afsprakenblad voor de - 2,5jarige en één voor de +2,5jarige. Vanaf de schoolleeftijdworden opnieuw duidelijke afspraken gemaakt rond het opvangschema, maaltijden,opvoeding, huiswerk, enz.Breng- en afhaalcontactenOuders hebben steeds een persoonlijk contact met hun opvangouder. Sommigeopvangouders maken gebruik van een heen- en weerschriftje. De ouders hebben tijdens deopvanguren toegang tot de ruimten waar de kinderen opgevangen worden.Info voor ouders en oudercontactenTijdens het spreekuur kunnen ouders terecht met vragen, problemen, klachten, enz.18

Dagelijks wordt het antwoordapparaat beluisterd en worden de oproepen beantwoord.Elk jaar in juni kunnen de ouders via een persoonlijk contact met de dienstverantwoordelijkehun nieuwe dagprijs laten berekenen en de opvang van het voorbije jaar bespreken.Ouders ontvangen na 5 maanden en na 18 maanden opvang een enquête formulier waarinze hun mening kenbaar kunnen maken over de kwaliteit van de opvang bij hun opvangouderen over de werking van de dienst.DBepalingen inzake de infrastructuurDe opvanggezinnen vangen de kinderen op in hun eigen huis en tuin. Bij de selectie wordtdeze ruimte beoordeeld op grootte, veiligheid, hygiëne, inrichting, kindvriendelijkheid. Tijdensde verdere huisbezoeken blijft er aandacht voor deze items.Bij het toekennen van het aantal kinderen wordt met de beschikbare ruimte rekeninggehouden.EBepalingen inzake veiligheid en gezondheidDe opvangouder zorgt voor een veilige, gezonde en goed onderhouden opvangomgevingvoor de kinderen.Er gebeurt een jaarlijkse veiligheidscontrole door de dienstverantwoordelijke.Elk opvanggezin houdt krachtens het K.B. veilige speelterreinen – en toestellen eeninspectie – en onderhoudschema bij.Er is jaarlijks een vormingsavond rond reanimatie of EHBO. Bij elke opvangouder is hetnodige EHBO materiaal aanwezig. (controle huisapotheek)Elke opvangouder beschikt over een telefoon. Zij beschikken ook over een inlichtingsficheper kind waarop de telefoonnummers van de ouders (werk), de persoonlijke huisdokter enenkele individuele gegevens staan vermeld.De opvanggezinnen mogen de opvangkinderen nooit alleen laten.De verstrekte voeding is evenwichtig en gezond samengesteld en volgens hygiënischevoorschriften bereid. (info HCCP normen)Preventiemaatregelen rond wiegendood en veilige bedjes worden nageleefd.F. Vervoer van en naar schoolBij opvang van schoolgaande kinderen moet het vervoer van en naar school door de oudersgeregeld worden. Zij doen meestal beroep op de samenwerking tussen andere ouders eneventuele leerkrachten. Als een opvangouder wil weggaan met de auto met een opvangkindmoet zij daarvoor de toestemming hebben van de ouders.G. VerzekeringElke opvangouder is via de dienst verzekerd voor lichamelijke ongevallen en burgerlijkeaansprakelijkheid.H. Opvang van kinderen met specifieke zorgbehoeftenEr is mogelijkheid tot opvang van kinderen met een specifieke zorgbehoefte. Nauwesamenwerking met de ouders en externe diensten is hier vaak aangewezen.19

3.2. IBO ‘T MOLENTJEOnze visie op kinderopvangHet initiatief buitenschoolse opvang ’t Molentje Alken is erkend door Kind en Gezin en wordtgeorganiseerd door het OCMW Alken en streeft ernaar te voorzien in een pedagogischverantwoorde opvang voor en na de schooluren en op schoolvrije dagen.Wij gaan ervan uit dat met het kenbaar maken van onze VISIE en realisaties iedereen dekans krijgt om mee te denken met ons, om respons en reacties te geven op wat wij doen.• Kinderen voelen zich thuis in ’t MolentjeDe locaties van het Molentje zijn zo gezellig mogelijk ingericht met diverse speelhoeken.Zo kan elk kind een keuze maken tussen de verschillende speelmogelijkheden waar zij ofhij zich het beste “thuis” voelt. Ontspanning en vrije tijd staan bij ons centraal! Dekinderen moeten niets bewijzen of presteren zoals op school. Ze mogen zelf kiezen metwie en wat ze spelen.Ook kunnen ze genieten van een rustig knutselwerkje binnen of een actief spel buiten.Voor elk wat wils!IBO ’t Molentje zorgt voor voldoende, gevarieerd, verantwoord en veilig spelmateriaal datpassend wordt aangeboden.Het hangt van de activiteit af hoe we de kinderen indelen; per leeftijdsgroep of gemengdeleeftijdsgroepen. De kinderen hebben tevens inspraak in het kiezen van activiteiten.Leuke activiteiten kunnen op vraag van de kinderen opnieuw gedaan worden.Tijdens de vakanties werken we steeds rond thema’s met héél veel inkleding en fantasie.Er wordt tijd gemaakt voor de kinderen. Elk kind kan zichzelf zijn op onze opvang. Het isbelangrijk dat de kinderen terecht kunnen bij de begeleidsters om hun belevenissen tevertellen, hun gevoelens te uiten, hun emoties te verwerken.Respect, verdraagzaamheid en geweldloosheid zijn voor ons richtinggevend in wat wijvooral de lagere schoolkinderen trachten mee te geven. Het huishoudelijk reglement istrouwens in samenspraak met de kinderen uitgewerkt. “Correct zijn met elkaar,begeleidsters en omgeving “ is de basis waarop duidelijke afspraken gemaakt worden.Elkaar goed verstaan is immers waar het om draait.• Ouders met een gerust hartVaak zijn ouders bezorgd in wat voor een opvang hun kinderen terecht komen.Het onderling contact met ouders is heel belangrijk. Door te luisteren naar hunopmerkingen en vragen kunnen wij hun kind(eren) beter begeleiden,begrijpen énbijsturen.Daarom is het belangrijk dat wij hen wegwijs maken in ons initiatief. Wij willen henduidelijk maken dat wij méér zijn dan een noodoplossing, opvang is veel meer dan“toezicht”. Zij hebben dan ook onbeperkt toegang tot de lokalen van de kinderopvangwaar de kinderen verblijven tijdens de openingsuren.Wij vragen ook uitdrukkelijk aan de ouders om dagelijks tijd te voorzien bij breng- en/ofafhaalmomenten om hen te informeren over hun kind(eren) en over onze werking. Kritiekproberen wij te verstaan als een vraag naar iets wat wij blijkbaar over het hoofd zagen.20

Het is noodzakelijk om vaak met elkaar van gedachten te wisselen om de opvang als eenverlengstuk van thuis te kunnen waarmaken. Desgewenst kan er altijd een afspraakgemaakt worden met de coördinator om eens rustig bij te praten.Een paar keer per jaar organiseren wij een activiteit waar we de ouders bij betrekken. Deene keer is dat om hen te informeren, de andere keer doen we het gewoon voorontspanning met de nodige animatie. Het biedt ons de mogelijkheid om elkaar als mensbeter te leren kennen.Via diverse verenigingen (oa; jeugddienst, Bond van Grote en Jonge Gezinnen,DienstOpvanggezinnen ‘De Bambi’s’, Oudercomitees van de diverse scholen, enz…) kunnenouders zich laten afvaardigen in het Lokaal Overleg Buitenschoolse Opvang.Tijdens het overleg wordt de werking en het beleid besproken van alles wat er aanKinderopvang in Alken is. Er worden onderling vragen en voorstellen voorgelegd die deverbetering van de opvang ten goede kunnen komen en waaraan ouders kunnenbijdragen. Het is onze zorg deze besturen waakzaam te houden en er nog meer oudersbij betrokken te krijgen.• Onze link met de scholen (externe instanties en personen)Doorheen de jaren is de samenwerking met de diverse scholen zeer sterk gegroeid in depositieve zin. De scholen verwijzen ouders graag door naar onze opvang om hunkinderen op te vangen. Het OCMW stelt in de drie parochies een zeer goedeaccommodatie voor de opvang ter beschikking die de scholen zeker een meerwaardegeeft.Doordat het dagelijkse contact tussen ouders en school steeds afzwakt, worden wij meeren meer een onmisbare schakel tussen de school en de ouders. Problemen hieromtrentworden ook vaak besproken in het Lokaal Overleg waar de 6 schoolhoofden invertegenwoordigd zijn.Tevens is er een samenwerking met de gemeente (Cultuur, Sport, mensen van deophaaldienst, enz …), de bibliotheek, De Bambi’s enz … .De coördinator is verantwoordelijk voor het onderhouden van deze externe contacten.• “Samen één team”Van 1978 tot nu kende de Kinderopvang in Alken een zéér grote evolutie.Huidige toestand per locatie :CENTRUM- 6 half-tijdse begeleidsters- nieuwbouw- capaciteit : 56 kinderenST- JORIS- 3 half-tijdse begeleidsters + 2 deeltijdse begeleidsters- huis in eigendom van de gemeente (pastorij)- capaciteit : 56 kinderen-TERKOEST- 4 halftijdse begeleidsters- huis in eigendom van het OCMW- capaciteit : 38 kinderen21

Ons ganse team bestaat momenteel uit 16 begeleidsters en één coördinator, metbijkomend nog een halftijdse administratieve ondersteuning.De coördinator krijgt van het OCMW de volle bevoegdheid om de dagelijkse werking vanhet team in goede banen te leiden. Zij houdt de secretaris regelmatig op de hoogte. Zijbepalen in samenspraak de algemeen te volgen beleidslijnen van de opvang.De beleidsverantwoordelijke blijft de raad voor maatschappelijk welzijn.De dagelijkse inzet, de geestdriftige mentaliteit en de goede huiselijke sfeer willen wijlevend houden binnen ons team.Het is zeer belangrijk dat de begeleidsters zich betrokken blijven voelen bij debeleidsvoering van de opvang. Er wordt van het team verwacht dat zij daarovermeedenkt, eigen mening uit en adviezen formuleert.Binnen het team wordt er overleg gepleegd over organisatorische en praktische afsprakenmaar het menselijke aspect komt ook weer elke vergadering aan bod o.a; collegialiteit,contacten met derden, tegenslagen en werkdruk.Continuïteit in de begeleiding is zeer belangrijk. Dit komt wel eens in het gedrang doorzwangerschapsverlof, wisselende uren van meerdere begeleidsters (grote opvang in hetCentrum), loopbaanonderbreking enz… . Toch streven we naar zoveel mogelijk stabiliteit.Het organiseren van vormingsdagen is een onderdeel van de werking. Bij de keuzehiervan heeft de begeleidster inspraak. In overleg worden de data vastgelegd. Iederebegeleidster verbindt er zich toe bij te scholen en tracht de gevolgde vorming ook toe tepassen of er iets mee te doen.• Specifieke opvangMinder valide kinderen hebben we nog niet opgevangen, deze vraag is tot nu toe nietgesteld.Toch hebben we de laatste tijd meer gedragsmoeilijke kinderen. Deze kinderen vragenméér aandacht. In de toekomst is er nood aan een bijkomende ondersteuning diemeer aandacht aan deze kinderen kan geven zodat de rest van de kinderen ook aan bodkunnen komen.De opvang staat open voor kinderen uit alle culturen en er wordt in de mate van hetmogelijke rekening gehouden met o.a. godsdienst.Onze visie over de werking blijft aanpasbaar voor verbeteringen en aanvullingen. Het isde leidraad om de kwaliteit van ons initiatief op peil te houden.• VormingEr wordt jaarlijks een bijscholingspakket samengesteld volgens de noden die er zijn.2006 : brandveiligheid en evacuatie in de buitenschoolse kinderopvangwerken met stagiaires in de buitenschoolse kinderopvang2007 : Opfrissingcursus EHBONaar de toekomst toe willen we meer gerichte vorming aanbieden. Viafunctioneringsgesprekken en observatie van de verschillende begeleidsters vorming opmaat aanbieden.22

• InfrastructuurLocatie : IBO ‘t Molentje Alken Centrum,Papenakkerstraat 5, AlkenTel. (011)59 06 83De ruimtes bieden veel speelmogelijkheden zowel binnen als buiten. Op piekmomentenvangen we soms 85 tot 90 kinderen op en dan zijn we verplicht een opsplitsing te makenin subgroepen, verspreid over de diverse lokalen.Momenteel is hiervoor voldoende begeleiding maar té weinig infrastructuur. (ziebehoeften)Deze opvang is vlakbij De Alk: spel- en sportterreinen, speeltuin en vijvers. Bij mooi weerwordt er vaak gebruik van gemaakt. Ook hebben we soms de polyvalente ruimte van desporthal ter beschikking. (gratis, mits op voorhand af te spreken met de sportdienst)Locatie : IBO ’t Molentje St-JorisSt-Jorisstraat 48, AlkenTel. (011)59 35 38Deze opvang is zéér huiselijk en gezellig omdat het in een huis is. (Pastorij)We kunnen ook gebruik maken van de speeltuin, speelplaatsen en turnzaal van deschool die vlakbij gelegen is.Locatie : IBO ’t Molentje TerkoestParkstraat 38, AlkenTel. (011)59 72 43De opvang van Terkoest is ook gezellig door de huiselijke sfeer. De school vlakbij heefteen speeltuin met bos, speelplaatsen én grote refter waar de kinderen ook kunnenspelen en fietsen.• Veiligheid en gezondheidVerzekeringHet OCMW Alken heeft voor de kinderen een verzekering ‘burgerlijke aansprakelijkheid’en ‘lichamelijke ongevallen’ afgesloten.EHBOIn elke opvang is er een EHBO-koffer met de meest noodzakelijke producten engeneesmiddelen. Regelmatig wordt deze koffer nagekeken en aangevuld door eensociaal verpleger.Wanneer we uitstappen maken in de zomervakantie nemen we steeds een EHBO-tasmee. Deze tas wordt jaarlijks samengesteld door het Rode Kruis.Kindvriendelijk spelmateriaalHet speelgoed wordt aangekocht bij firma’s die de veiligheidsnormen in acht nemen,onderhoudsvriendelijk materiaal, schaartjes met ronde punt, …23

VervoerHet OCMW beschikt over een minibus waarmee de kinderen van Alken Centrum van ennaar het schommelbootje(Freinetonderwijs) gebracht worden. De kinderen die naarschool gaan in de Vrije basisschool Terkoest (O.L.Vrouwstraat) worden hiermee ookvervoerd van en naar de opvang in de parkstraat.De drie andere scholen zijn te voet bereikbaar.De twee andere locaties liggen vlak tegenover de school en zijn ook te voet bereikbaar.Momenteel wordt het busvervoer gedaan door een vrijwilligster die over een medischeschifting beschikt. Het vervoer is gratis voor de ouders.VeiligheidVoor de veiligheid van het gebouw is er regelmatig controle van de brandweer.Op 28 november 2007 is er voor de eerste maal een brandoefening die in de toekomstjaarlijks zal herhaald worden. Ook is er in overleg met de diverse diensten eenbrandevacuatieplan opgesteld.In de opvang bevinden zich geen giftige planten.Ook wordt er jaarlijks een risicoanalyse gedaan van de speeltuigen waar dan ook eenlogboek van bijgehouden wordt. Wanneer speeltuigen stuk gaan wordt dit onmiddellijkgemeld en hersteld door de klusjesdienst van het OCMW.GezondheidDe personeelsleden volgden een basiscursus EHBO. Jaarlijks volgen ze eenopfrissingcursus.Van elk opgevangen kind is de huisarts gekend en alle noodzakelijke medischegegevens worden bij de inschrijving door de ouders genoteerd.3.3. SPEELPLEINWERKING ALKENPedagogische werkingSpeelpleinwerking gaat door de eerste drie weken van juli en de drie laatste weken vanaugustus. De monitoren bereiden de activiteiten voor van 10.00 uur tot 12.00 uur. Zijtrachten de kinderen een aangename, eigentijdse, creatieve en avontuurlijke vakantie tebieden met voldoende vrije momenten.Zij zorgen voor een gevarieerd activiteitenaanbod aangepast aan iedere leeftijdsgroep.Rekening houdend met de ontwikkelingsfase van het kind. Er worden ook welgroepsactiviteiten georganiseerd waar de ganse groep kan aan meedoen.Er zijn gemengde groepen van jongens en meisjes. Er is een indeling van de leeftijden in 5leeftijdsgroepen van 6 tot 15 jaar.- 6j – 7j dropjes- 8j – 9j gummies- 10j – 12j lollies- 13j – 14j doritos- 14j – 15j sjieken24

Voor de activiteiten binnen kunnen we terecht in CC Taeymans.De kinderen worden om 12u45 ingeschreven aan CC Taeymans waar ze verzamelen. Zeworden vriendelijk onthaald en na enkele keren zoeken ze al zelf hun favoriete leiding op.Dan doen we met de ganse groep een gezamenlijke opening met lied en uitleg over deactiviteiten die op het programma staan.Kinderen van IBO ’t Molentje die naar het speelplein willen, worden gehaald door demonitoren. De kinderen die niet afgehaald zijn om 17u15 worden terug naar IBO ’t Molentjegebracht.Als alle kinderen afgehaald zijn van het speelplein, doen we een grondige evaluatie met allemonitoren.Het spelaanbod is zeer gevarieerd en afhankelijk van de weersomstandigheden.Soms worden er ook spelnamiddagen uitgewerkt met de ganse groep: themaspel.Voor de +12 jarigen is er ook speelpleinwerking!Samen met de monitoren wordt er op maandag een toffe week uitgewerkt om samen met jevrienden en vriendinnen te doen. Vb: een sjiek stadsspel, gewoon wat chillen of hangen, eenleuke fuif.De speelpleinwerking staat open voor alle kinderen, ook buiten Alken. Alle nationaliteitenworden aanvaard! Zo ook voor de monitoren.BegeleidingDe coördinatie van het geheel wordt gedaan door (tevens de coördinator van IBO ’t Molentje)Kristine Reenaers. Toch is er steeds een verantwoordelijke ter plaatste die de monitorenbegeleidt : Marina Boussu.Voorwaarden : 15 jaar zijn en goed met kinderen kunnen omgaan.verplicht de opleiding animator te volgenOpleiding : tevens is er voor iedereen een cursus EHBO.Buiten de cursus van animator zijn bijkomende opleidingen vrij te volgen.Voornaamste taken :• activiteitenprogramma voorbereiden• begeleiden van de kinderen (verantwoordelijkheid nemen)• opruimen van de lokalen en ruimtes waar de kinderen spelen• uitdelen van drankVeiligheid en gezondheidVervoer : We kunnen eventueel gebruik maken van de minibus van het OCMW.Voor verdere uitstappen doen we beroep op een busmaatschappij.EHBO : Iedere groep heeft een EHBO-tas die door de begeleiding meegenomen wordt naaralle activiteiten.Verzekering : Het OCMW Alken heeft voor alle kinderen een verzekering ‘burgerlijkeaansprakelijkheid’ en ‘lichamelijke ongevallen’ afgesloten (ook voor debegeleiding)25

Gezondheid : De kinderen mogen enkel fruit en koek meebrengen naar het speelplein.Snoep is niet toegelaten.In 2007 is er deelgenomen aan een proefproject (Speelplein voor kinderen met eenspecifieke zorgbehoefte). Dit project werd ondersteund door DVS, vzw Regenboog en deProvincie.Waarom inclusieve speelpleinwerkingKinderen met een handicap zijn in de eerste plaats kinderen die in onze gemeente wonen enook dolgraag willen spelen met leeftijdsgenoten op ons speelplein. Alleen zijn er een aantaldrempels die voor deze kinderen roet in het eten gooien. Samen met vzw Regenboog, VDSen de provincie zoeken we naar oplossingen om deze kinderen ook een aangenamevakantie te bezorgen .Overzicht van de kinderen met specifieke zorgbehoefte op het speelplein 2007Naam Handicap Aantal Nieuw Gemeentedagen (ja/nee)Jongen van 6 jaar Autisme 7 ja WellenJongen van 10 jaar Hemiplegie 15 ja WellenJongen van 12 jaar Hechtingsstoornis 11 NEE AlkenADHDJongen van 14 jaar Mentale handicap 7 ja St-Lambrechts HerkJongen van 11 jaar buitengewoononderwijs 15 nee AlkenMeisje van 11 jaar buitengewoononderwijs 15 nee AlkenMeisje van 6 jaarCentrale visuele 19 ja AlkeninperkingMeisje van 12 jaar Emotionele stoornis 16 ja AlkenJongen van 12 jaar Moeilijk gedrag 17 nee AlkenJongen van 12 jaar Autisme 11 ja AlkenJongen van 13 jaar buitengewoononderwijs 17 nee AlkenJongen van 9 jaar buitengewoononderwijs 11 ja WellenJongen van 6 jaar buitengewoononderwijs 2 ja Alken26

4. Beschrijving van de gehanteerde methode van behoefteanalyse4.1. ENQUÊTE BIJ DE GEBRUIKERS VAN DE BUITENSCHOOLSE KINDEROPVANGIn augustus 2007 werd een kleine enquête gedaan bij de ouders van IIBO ’t Molentje.Er werden 50 formulieren uitgedeeld en we kregen er 26 terug.1. 26 gezinnen zijn tevreden over de keuze van opvang2. 24 gezinnen zijn tevreden over de openingsuren, 2 niet tevreden3. 26 gezinnen vinden dat het opvangverloop aan hun verwachtingen voldoet4. 19 gezinnen vinden dat de kinderen gehecht zijn aan andere kinderen,1 vindt dit nieten 6 gezinnen antwoordden niet5. 26 gezinnen zeggen dat er voldoende kansen zijn om met de begeleiding te praten6. 20 gezinnen vinden dat de opvoeding thuis en in de opvang goed op elkaarafgestemd zijn, 1 gezin is hiermee niet akkoord en 5 gezinnen antwoordden niet7. 20 gezinnen zeggen dat de coördinator bereikbaar is en 6 gezinnen antwoordden niet8. 22 gezinnen vinden dat het IBO hen goed op de hoogte houdt, 1 gezin is hiermee nietakkoord en 3 gezinnen antwoordden niet9. 26 gezinnen vinden dat er zeker voldoende spelmateriaal en speelmogelijkheden zijn(reactie over de locatie St-Joris = zeer positief)10. er zijn 17 gezinnen die problemen voorzien wanneer we zouden dienen te werkenmet voorinschrijvingen en eventuele wachtlijsten doordat ze eenbeperkte flexibiliteit hebben op hun werk, ook zijn er vaak onvoorzieneomstandigheden waardoor ze wél onverwacht opvang nodig hebben.8 gezinnen voorzien hieromtrent geen moeilijkheden en 1 gezin antwoordde niet.Er waren nog enkele opmerkingen over de sluitingsdagen én de mogelijkheid om de anderelocaties open te houden in drukke periodes.ENQUÊTE ‘DIENST VOOR OPVANGGEZINNEN DE BAMBI’S’A. Na 5 maandenVerstuurdeenquêtes Alken Borgloon Heers Kortessem Wellen BR TotaalNa 5 maanden 60 44 24 20 27 46 221Beantwoordeenquêtes Alken Borgloon Heers Kortessem Wellen BR Totaalna 5 maanden 35 20 11 6 7 2 8127

Dienst bereikbaarheidTotaalzeer goed 13Goed 55minder goed 9niet goed 1werking van de dienstTotaalzeer goed 19Goed 60minder goed 2niet goed /werking van de onthaalgezinnen Totaalzeer goed 18Goed 61minder goed /niet goed /inspraak aanbod keuze van hetonthaalgezintotaalzeer goed 27Goed 49minder goed 4niet goed /spreek en wachtruimte kindvriendelijk totaalzeer goed 9Goed 60minder goed 7niet goed /FacturatieTotaalZeer goed 16Goed 60minder goed 1niet goed /B. Na 18 maandenVerstuurde enquêtes Alken Borgloon Heers Kortessem Wellen BR TotaalNa 18 maanden 28 25 17 14 10 22 116Beantwoorde enquêtes Alken Borgloon Heers Kortessem Wellen BR Totaalna 18 maanden 13 7 6 4 1 4 35tussenkomst dienst bij vragen ofproblemenTotaalzeer goed 5goed 28minder goed /niet goed /28

tussenkomst dienst bij ziekte of verlofopvanggezinTotaalzeer goed /goed 28minder goed 7niet goed /jaarlijkse aanpassing dagprijsTotaalzeer goed 12goed 20minder goed 3niet goed /Maandelijkse rekeningTotaalzeer goed 7goed 26minder goed 2niet goed /Jaarlijkse vormingavondTotaalzeer goed 7goed 24minder goed 1niet goed /4.2. RESULTATEN VAN DE SWOT ANALYSEIn de loop van 2006 koos het OCMW van Alken ervoor een analyse te laten uitvoeren van dewerking van de verschillende diensten van het OCMW om zo aandachtspunten enverbeterpunten aan te reiken voor het Sociaal Beleidsplan en het OCMW-meerjarenplan.(Bron: Swot-Analyse Sociaal Huis – dec 2006 Dirk Meulemans en Peter Sels VVSG)De analyse bestond uit :- visies en meningen van de medewerkers van het OCMW- cijfermateriaal- feedback uit de omgeving waar het Sociaal Huis/OCMW actief isDe voornaamste resultaten van de Swot-Analyse met betrekking tot IBO ’t Molentje zijn devolgende :• In het schooljaar 1993-1994 was 24 procent van de doelgroep van kinderopvang inAlken ingeschreven in IBO ’t Molentje, in het schooljaar 2004-2005 bedraagt ditaandeel 56 procent. Ondanks het feit dat het aantal geboorten in Alken lichtjes daaltde laatste jaren, stijgt de behoefte aan opvang.• Zowel de secretaris als de coördinator vinden het noodzakelijk dat de coördinatormeer aanwezig kan zijn in de drie locaties om toezicht te houden. Momenteel wordtde coördinator echter te veel in beslag genomen door administratieve taken.29

Door uitbreiding van de administratieve ondersteuning zou meer tijd vrijkomen ommeer leiding en omkadering te geven aan de begeleidsters.• Tijdens piek- of dalmomenten worden de uurroosters in overleg met de betrokkenenvaak op het laatste moment nog aangepast om te voorkomen dat de normen wordenoverschreden en een kwalitatieve opvang in het gedrang komt. De flexibiliteit die indit kader tijdens sommige periodes van het personeel vereist wordt is dus vrij groot.• De buitenschoolse kinderopvang is erkend door Kind en Gezin en in die erkenningwordt bepaald hoeveel kinderen er zich gelijktijdig in elke locatie mogen bevinden. Deregelgeving laat toe dat deze capaciteit op piekmomenten met maximaal 30 procentoverschreden wordt en dit ten hoogste een half uur (na sluiting van de scholen).Aan de hand van cijfermateriaal stellen we vast dat we hier geconfronteerd wordenmet een structureel capaciteitsprobleem. Dergelijk probleem heeft gevolgen voor defysieke locatie (infrastructuur) en de personeelsbezetting.• De laatste jaren is er een toename van het aantal ‘probleemkinderen’ . Die kindereneisen extra, bijna permanente aandacht van de begeleiding. Dit verhoogt de werklasten beperkt de ruimte voor een kwalitatieve opvang van de andere kinderen.Resultaten van de Swot-Analyse met betrekking tot IBO ’t Molentje :Het is duidelijk dat IBO ’t Molentje op de grens zit van zijn capaciteit. De capaciteituitbreiden binnen de bestaande infrastructuur, met het huidige personeelsbestand en metbehoud van kwaliteit, lijkt niet mogelijk.De structurele overschrijding van de capaciteitsnorm (en zelfs van de pieknorm) vormt eenbedreiging voor de erkenning en dus ook voor de subsidiëring van de buitenschoolsekinderopvang.Er zijn twee mogelijke denkpistes om het capaciteitsprobleem aan te pakken :1) de capaciteit uitbreiden om de vraag te volgen1) het aanbod beperken in functie van de beschikbare capaciteitDe capaciteit uitbreiden veronderstelt investeringen, zowel in infrastructuur als in personeel.Het aanbod beperkenTot nu toe heeft IBO ’t Molentje in Alken nooit met wachtlijsten gewerkt tijdens hetschooljaar.Alle kinderen die zich aanmelden, worden toegelaten tot de kinderopvang.Omwille van de veiligheid van de kinderen zijn we verplicht om in de toekomst het aanbod tebeperken en te werken met voorinschrijvingen zodat we in periodes van overbezettingkunnen werken met wachtlijsten.Deze aanpak impliceert dat er meer administratieve ondersteuning komt voor dekinderopvang.Dit is een belangrijke keuze die het beleid dient te maken naar de toekomst toe.30

5. Besluitvorming5.1. DIENST OPVANGGEZINNEN “DE BAMBI’S”- In Alken is er een groot tekort aan onthaalouders. Er bestaat immers reeds meer daneen jaar een wachtlijst. Vraag en aanbod zijn heden ten dage niet meer op elkaarafgestemd.- We moeten steeds informatieve campagnes blijven voeren om nieuweopvanggezinnen aan te werven. Zo hebben wij onlangs een “Bolle Brievenactie”georganiseerd met als doel een bekendmaking via media van het grote tekort aanonthaalouders.- De selectie en het opstarten van nieuwe opvanggezinnen is een intense entijdrovende begeleiding voor de dienstverantwoordelijke.- De dienst opvanggezinnen beschouwt de opvang van kinderen van 0 tot 3 jaar alsprioriteit omdat de grotere kinderen terecht kunnen bij IBO ’t Molentje.Voor ouders dieom een of andere reden niet terecht kunnen in ’t Molentje of kiezen voorbuitenschoolse opvang in een gezinssfeer hebben we enkele opvanggezinnen diebuitenschoolse opvang doen in combinatie met de dagopvang.- Een uitbreiding van de dienst zorgt voor de mogelijkheid vraag en aanbod op elkaaraf te stemmen. Nieuwe initiatieven, zoals het promoten en ondersteunen vansamenwerking in een huis kan tegemoet komen aan de gevraagde groepsopvang inhuiselijke sfeer. Samenwerking tussen onthaalouders geeft ons tevens demogelijkheid om positief in te spelen op de vraag naar flexibele uren.- In 2006 hebben we 60 % van al de geboren kinderen opgevangen.- A typische opvang van meer dan 10 uur, voor 7 u. en na 18 u. bleef stijgen in 2006en 2007. De vraag naar nacht en weekendopvang steeg daarentegen niet. Meer enmeer wordt er flexibiliteit in opvanguren gevraagd. Voor deze vragen kunnen we vaakgeen oplossing bieden gezien de meeste opvanggezinnen in de week werken tussen07u30 en 18u00- We kregen het laatste jaar meer dringende opvangvragen, die we plaatselijk nietkunnen beantwoorden. Uitwijking naar andere gemeenten is een noodzaak.- Het toekomstgericht werken met dienstencheques voor occasionele opvang kaninspelen op de dringende opvangvragen die we ontvangen. De dienstopvanggezinnen “De Bambi’s” is erkend als erkende onderneming voor hetaanbieden van kinderopvang aan huis tegen betaling met dienstencheques.- Het 4-6 wekelijks huisbezoek is een minimum in de begeleiding van het onthaalgezinen belangrijk om preventief problemen uit te sluiten.- We moeten blijven waken over voldoende contactmogelijkheden encommunicatiekanalen naar de ouders toe.- De uitleendienst van materiaal, spelotheek en voorleesboekjes (ook via debibliotheek) blijft enorm gewaardeerd door de opvanggezinnen.- Tevredenheidsmetingen worden door de ouders vooral beantwoord na 5 maandenopvang, na 18 maanden duidelijk minder.We streven naar een goede kwaliteit in de kinderopvang en zijn er ons van bewust datdit streven naar kwaliteit een constant proces is en we steeds actie moeten blijvenondernemen om de goede kwaliteit te handhaven en waar nodig is te verbeteren.31

5.2. IBO ‘T MOLENTJETot nu toe zijn er door het beleid enorme inspanningen gedaan om tegemoet te komen aanvraag en aanbod van buitenschoolse kinderopvang.Op de locatie Terkoest werd een veranda bijgebouwd om zo meer kinderen te kunnenopvangen.De overbezetting op de opvang te St-Joris is opgevangen door te verhuizen naar de Pastorij.Ook daar zijn nog mogelijkheden om verder uit te breiden.De huidige opvang is kwalitatief goed uitgebouwd door:- het toepassen van het kwaliteitshandboek :* evaluatie van de diverse aspecten van de werking* worden geformuleerde doelstellingen bereikt* de tevredenheid van ouders, kinderen en medewerkers nagaan- vorming voor de begeleidsters, specifiek voor de buitenschoolse opvang- jaarlijkse evaluatie en functionering van de begeleiding- risicoanalyse van de speeltuigen- brandevacuatieplanDe toenemende vraag aan opvang is dagelijks voelbaar. Momenteel is er een overschrijdingvan de capaciteit in het Centrum zelfs op piekmomenten en dit op maandag-, dinsdag- endonderdagavond.Het beleid gaat hier een keuze dienen te maken zodat IBO ’t Molentje zijn erkenning kanbehouden.Opties :• werken met voorinschrijvingen en het toepassen van wachtlijsten• uitbreiding van de infrastructuurToch beseffen wij ook dat we niet onbeperkt kunnen blijven uitbreiden. Daarom is ereventueel ook een alternatieve oplossing die ons ook heel wat mogelijkheden biedt :op de piekmomenten een uur langer in school opvang doen in een polyvalente ruimte mitsondersteuning van voldoende personeel : 1 begeleidster voor 14 kinderen.5.3. SPEELPLEINWERKING ALKENDe speelpleinwerking is in de afgelopen jaren als dienst zo gegroeid dat hij niet meer pastbinnen de buitenschoolse kinderopvang. Het is eerder een zelfstandige dienst gewordennaast de tienerwerking en kan daardoor beter thuishoren bij de Dienst Vrije Tijd van degemeente.Vanaf 5 november 2007 werd Marina Boussu gedetacheerd naar de Dienst Vrije Tijd.Het is belangrijk de dienst verder uit te bouwen met :- een jaarwerking (vorming en ondersteuning monitoren, activiteiten voorbereiden,werkgroepen , …)- verder uitbouwen van het project ‘opvang kinderen met een specifieke zorgbehoefte’- uitbreiding van het aanbod met de paasvakantie- samenwerken met de gemeente om alle initiatieven beter op elkaar af te stemmenDe sterke punten van speelpleinwerking tot nu toe waren dat de nadruk lag op het vrijeinitiatief vooral + 12 jarigen willen graag de dag zelf nog kunnen beslissen of ze deelnemenof niet en dit vrije karakter zorgde voor een grote opkomst op het speelplein.Ook is speelpleinwerking tot op heden betaalbaar ook voor mensen met lage inkomens.32

6. ALGEMEEN BESLUITTien jaar geleden is het lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang gestart. Ondertussen isdit overleg verruimd naar de volledige kinderopvang. De diensten die zich bezighouden methet organiseren van kinderopvang zijn kwalitatief sterk vooruitgegaan. Ze worden tevensgeconfronteerd met een steeds meer uitgebreide regelgeving.De opvangplaatsen zijn toegenomen.Vooral het laatste jaar is er in Alken de vaststelling dat de vraag naar kinderopvang groter isgeworden dan het bestaande aanbod.Voor de opvang van baby’s en kleuters via de dienst voor opvanggezinnen zijn er te weinigplaatsen zodat bij gezinsuitbreiding ouders op een wachtlijst komen te staan.Er wordt naarstig gezocht naar nieuwe opvanggezinnen maar het vinden van kandidaten dievoldoen aan de gestelde eisen en die zich goed voelen bij het huidige sociale statuut is nietevident. Onhaalouder worden en zijn is meer dan een gewone ‘job’. De selectie van nieuweonthaalouders is een tijdrovende bezigheid.Er zal moeten onderzocht worden of er mogelijkheden zijn om andere initiatieven op testarten zoals bv. een minicrèche of een ruimte waar onthaalouders in samenwerking opvangkunnen doen.Het Molentje barst uit zijn voegen. Tot op heden werden alle aangemelde kinderenopgevangen in het IBO. Om een kwalitatief verantwoorde opvang te garanderen dient er inde toekomst gewerkt te worden met voorinschrijvingen en wachtlijsten voor de nieuw in teschrijven kinderen.Het lokaal bestuur dient hierin beslissingen te nemen en de genomen beslissingen moetenvoldoende gecommuniceerd worden naar de ouders.Een andere optie is de capaciteit uit te breiden om aan de opvang te voldoen. In Alken heefthet lokaal bestuur echter reeds meerdere financiële inspanningen geleverd om aan deopvangvraag te voldoen.Om aan de grote vraag voor opvang na de schooluren te voldoen kan geopteerd worden omde schoolgaande kinderen het eerste halfuur na schooltijd in de school op te vangen.Gedurende het eerste uur na schooltijd worden reeds heel wat kinderen door de oudersopgehaald.Dit vraagt een overleg met de scholen en het aftasten van de mogelijkheden en debereidheid tot medewerking van de scholen.Aan het lokaal bestuur om de prioriteiten vast te leggen en een meerjarenplanning op testellen.Chris Naveau,Voorzitter Lokaal Overleg.33