Masterscriptie-Henk-Hoogeveen-augustus-2013

engen van de oorlogsschade aan kastelen, landgoederen en buitenplaatsen ten tijde van de TweedeWereldoorlog. In het rapport ‘Vernietiging en Wederopbouw. Nederlandse kastelen enbuitenplaatsen tijdens de Tweede Wereldoorlog’ (2011) wordt de omvang van de oorlogsschade endoor wie dit is aangericht uitvoerig besproken, evenals wat er zich globaal per provincie afspeelde opde landgoederen en buitenplaatsen. 16 Verder wordt er ingegaan op het monumentenbeleid voor,tijdens en na de oorlog en hoe er werd omgegaan met de oorlogsschade aan kastelen, landgoederenen buitenplaatsen en welke keuzes men na de Tweede Wereldoorlog maakte aangaande deopgelopen oorlogsschade. Na de oorlog ontstond de discussie over wat te doen met deoorlogsschade en de overgebleven ruïnes. De prioriteit lag bij de Wederopbouw van het gewoneleven, dat zo snel mogelijk weer op gang moest komen. Door het gebrek aan prioriteit en financiëlemiddelen vervielen vele kastelen en landhuizen daarom tot ruïnes, slechts in enkele gevallen werdentijdelijke (beschermings)maatregelen getroffen. Het duurde nog tot ruim tien jaar na de oorlogvoordat er werd aangevangen met mogelijkheden en keuzes zoals volledige sloop, consolidatie vanruïnes, herbouw en reconstructie of zelfs volledige nieuwbouw op landgoederen en buitenplaatsen enhet al dan niet herstellen van de tuin- en parkaanleg. Er klonken destijds bijvoorbeeld enkelestemmen om ruïnes juist te behouden als symbool van het lijden van de bevolking ten tijde van deoorlog. Bij de plaatselijke bevolking was in veel gevallen echter geen behoefte aan het behouden vanruïnes, zij gaven de voorkeur aan het helen van de wonden boven de herinnering aan dood enverderf. 171.2 LANDGOEDEREN, BUITENPLAATSEN EN DE TWEEDE WERELDOORLOGKastelen hadden door de ontwikkeling van het geschut in de vijftiende eeuw al hun betekenis in deoorlogsvoering verloren. 18 In de Tweede Wereldoorlog leek er echter nog een rol weggelegd voordeze landhuizen met hun gronden en bossen, de landgoederen en buitenplaatsen. 19 Omdat in dezemasterscriptie de nadruk ligt op de landgoederen en buitenplaatsen en hun rol tijdens de TweedeWereldoorlog, worden met name de gebeurtenissen en gebieden beschreven die tijdens deze oorloghierop van invloed waren. De nadruk ligt hier dus op de landhuizen en andere elementen op delandgoederen en buitenplaatsen, wetende dat er zich veel meer heeft afgespeeld dan alleen op dezeplekken. De Tweede Wereldoorlog kan verder worden onderverdeeld in verschillende crucialeperioden en bepalende momenten: de mobilisatietijd, het binnenvallen van het Duitse leger en decapitulatie, de bezetting, het laatste oorlogsjaar, de bevrijding en de nasleep van de oorlog.16Bakker 201117Bakker 201118Janssen, Wielinga en Olde Meierink 199619Vogelzang 2011, pp. 11-1515