Masterscriptie-Henk-Hoogeveen-augustus-2013

in een nieuwe parkaanleg, zorgvuldig aan het oog onttrokken en weggestopt. Recent is gestart methet ‘opwaarderen van het park, groen en het Tweede Wereldoorlog erfgoed’, zoals het bouwborddat doet aangeven. Op het ‘opwaarderen’ wil ik in dit hoofdstuk dieper ingaan, omdat deze term indit kader duidt op een bepaalde benadering en omgang met het (dader)erfgoed op deze buitenplaats.In dit hoofdstuk zal daarom eerst de geschiedenis en ontwikkeling van Toorenvliedt door de eeuwenheen worden beschreven tot aan de Tweede Wereldoorlog. Vervolgens zal worden ingegaan op degebeurtenissen, veranderingen en ruimtelijke ingrepen tijdens de Tweede Wereldoorlog, evenals opde omgang, ingrepen en het gebruik gedurende de naoorlogse periode tot aan nu. Tot slot wordende huidige situatie, plannen, belangen en benaderingswijzen uiteengezet, gevolgd door een oordeel enmogelijk een alternatief advies over de gevolgde benaderingswijze en de omgang met dit erfgoed.3.2 EEN BIOGRAFIE VAN DE BUITENPLAATS TOORENVLIEDTToorenvliedt, soms ook met Toornvliet of Torenvliet aangeduid, was van oorsprong geen buitenwaar ambachtsheerlijke rechten aan verbonden waren. De buitenplaats is ontstaan uit een boerderijmet bouwland eromheen in de heerlijkheid Koudekerke en dankt zijn naam aan het sierlijke torentjeop het dak, van waaruit men de schepen op zee kon zien. 89 Reeds in 1641 wordt op de kaart vanChristoffel Bernaerds al een omgracht gebouw op deze plek aangegeven, wat mogelijk wijst op eenhuis met enige status in die tijd. Aan het eind van de zeventiende eeuw veranderde het in eenbuitenplaats met herenhuis dat in handen kwam van de familie Tresel. 90 Een belangrijk moment voorToorenvliedt was toen Galenus Tresel Bevers (1725-1770) in 1749 het geheel van zijn moederSusanna Barbara Tresel erfde, die eerder gehuwd was geweest met Lieven Bevers. Galenus wasschepen en raad van Middelburg en bewindhebber van de V.O.C. (kamer Zeeland) en in 1746gehuwd met Petronella Maria Rademacher. Zijn moeder had al plannen gehad om de buitenplaats teverbouwen maar door haar overlijden kwam dat niet van de grond. Toen hij Toorenvliedt erfdestartte hij met een grootscheepse verbouwing. Al deze werkzaamheden zijn te reconstruerendankzij zijn zorgvuldig bijgehouden en bewaarde kasboeken uit de periode 1749-1761. Het hoofdhuisvan Toorenvliedt betrof geen nieuwbouw maar een verbouwing van een eerder huis, vermoedelijk uit1726. Het twee kamers diepe huis werd met een reeks vertrekken aan de tuinzijde over de gehelehoogte uitgebreid. 91 In de achtergevel bevindt zich nog steeds een gevelsteen die vermeldt datdochter jonkvrouw Susanna Maria Bevers in 1754 de eerste steen legde voor de verbouwing. 92 Dezedatum is eveneens op de gootlijst aangebracht. Willemijn Fock laat in haar artikel aan de hand van debestudeerde kasboeken echter zien dat de totaalbedragen voor timmer- en metselwerken al in de89Schellart 1973, p.5890Fock 2008, p. 6591Fock 2008, p. 6692http://www.koudekerke.info/buitenplaats-toornvliet.php (29-5-2013)40