lanen en vleermuizen - De Zoogdiervereniging

Laanbeheer en vleermuizen - Met oog voor veiligheid en cultuurhistorie5.2 Monumentale statusEen laan kan, als onderdeel van een landhuis of buitenplaats met bijbehorende tuin enomliggend landschap, beschermd zijn als monument. Of een laan daadwerkelijk op dezewijze beschermd is, hangt ervan af of deze binnen de grens valt die om het landhuis(met monumentale status) is getrokken. Bovendien kunnen lanen onderdeel zijn van eenontwerp van een bos of park dat een beschermde status kent. Dit kan worden nagegaanin de beeldbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed(http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl). Hierin is voor een aantal landgoederen enbuitenplaatsen een kaart opgenomen waarop deze grens is aangegeven. Deze databaseis echter op moment van schrijven (februari 2012) nog niet compleet.Voor het verjongen van een laan die binnen de bovengenoemde grens valt, dient eenvergunningsaanvraag te worden ingediend binnen de Wet algemene bepalingenomgevingsrecht (Wabo). Het al dan niet toestaan van de werkzaamheden is dan ook eengemeentelijk besluit. Het verjongen van lanen buiten het beschermde gebied, wat hetovergrote deel van de lanen betreft, is vergunningsvrij. Onderhoud aan lanen, beschermdof niet, is per definitie vergunningsvrij. Hieronder valt ook de het inboeten bij uitval vanbomen, mits dit gebeurd met dezelfde boomsoort en plantafstand.5.3 Zorgplicht VeiligheidDe plicht van boseigenaren om hun bomen regelmatig en systematisch op deskundigewijze te controleren en het daaruit voortkomende advies tijdig op te volgen om schadeen letsel te voorkomen (‘zorgplicht’) is niet expliciet in een wet vastgelegd. Deze plichtkomt indirect voort uit artikel 6: 162 e.v. in het Burgerlijk Wetboek. Wanneer er schadeontstaat, kan er een onderscheid gemaakt worden tussen “schuldaansprakelijkheid”(wordt ook als onrechtmatige daad aangeduid) en “risicoaansprakelijkheid”. Bijschuldaansprakelijkheid heeft iemand schade ondervonden doordat er niet aan eenwettelijke verplichting voldaan is. Het kan ook gaan om een verplichting in hetongeschreven recht. Bij risicoaansprakelijkheid heeft iemand schade geleden zonder dater sprake is van schuld of verwijt.De bewijsvoering verschilt ook tussen deze twee typen aansprakelijkheid.• Bij schuldaansprakelijkheid moet het slachtoffer aantonen dat de schadeveroorzaakt is doordat er niet aan een verplichting voldaan is.• Bij risicoaansprakelijkheid moet de boseigenaar aantonen dat hij er alles aangedaan heeft om schade te voorkomen (Kuipers & Smal 2010; Kuipers 2007).Het is dus aan de boseigenaren om deze aansprakelijkheden te voorkomen middels hetuivoeren van de ‘zorgplicht’. Dit houdt in dat de bomen onderhouden moeten worden enregelmatig en op een systematische wijze gecontroleerd moeten worden op uitwendigzichtbare gebreken. Als er sprake is van gevaar, moeten zo snel mogelijk maatregelengenomen worden. Het plan van aanpak voor deze controles en de uitkomsten hiervanmoeten schriftelijk vastgelegd worden en kan dienen als bewijslast. Als aangetoond kanworden dat de boseigenaar aan de zorgplicht heeft voldaan, zal hij in het geval vanschade over het algemeen niet aansprakelijk gesteld worden (Kuipers & Smal 2010;Kuipers 2007; Westerink 2005). Niet overal in het bos is de gevaarzetting even groot.Naarmate sprake is van verhoogde gevaarzetting (rond openbare wegen, intensiefgebruikte lanen en paden, parkeerplaatsen, etc), intensief controleren en onderhoudplegen. Extensief gebruikt terrein voldoet, vanuit de zorgplicht gezien, aan extensievecontrole en onderhoud.30