lanen en vleermuizen - De Zoogdiervereniging

Laanbeheer en vleermuizen - Met oog voor veiligheid en cultuurhistoriedood hout in de bossen. Echter, ook in de huidige tijd krijgt slechts een relatief beperktaantal bomen de kans om de gehele levenscyclus te voltooien en af te takelen. Het lijkter dus op dat ook in de toekomst lanen belangrijke ´bewaarders´ van oude bomen inonze bossen zullen zijn.Iedere laan heeft onderhoud nodig voor de instandhouding. Bij het ontbreken van beheerzullen lanen na verloop van tijd verdwijnen. Vanuit cultuurhistorisch oogpunt is hetbelangrijk te beseffen dat het niet altijd realistisch is alles te (willen) behouden. Een bosis immers geen openluchtmuseum, maar een levend ecosysteem. Beperkte budgettenvoor beheer kunnen bijvoorbeeld dwingen tot het maken van drastische keuzes. Bij hetmaken van keuzes voor het behoud of laten vervallen van een laan zullencultuurhistorische, ecologische en belevingswaarden tegen elkaar moeten wordenafgewogen.Ook dient vanwege de wettelijke verplichtingen nadrukkelijk rekening te wordengehouden met het veiligheidsaspect (zorgplicht) en Flora- en faunawet. Bij voorkeurwordt aan de hand van een lanenbeheerplan per laanelement bepaald welkebeheersstrategie gehanteerd wordt. Is er geen lanenbeheerplan en behoort het niet totde mogelijkheden dit te ontwikkelen, dan kan de lange termijn visie als leidraad dienen.Er bestaan grofweg vier strategieën voor het beheer of behoud van lanen. Dezestrategieën worden hieronder omschreven, waarna in hoofdstuk 7.1-7.6 concretebeheermaatregelen volgen.6.3.1 Actief beheerDe eerste strategie bestaat uit het actief beheren van de laan. Hierbij wordt de laanbeleefbaar gehouden door accentuering of verjonging. Voorbeelden van accentuering zijnhet (voorzichtig) vrijstellen of opsnoeien van laanbomen. Hierbij is het moment vanuitvoeren van de werkzaamheden van belang. Wanneer handhaven van het laankarakterhet doel is, komt er een moment dat vervanging van de laan (verjonging) noodzakelijkis. Bijvoorbeeld wanneer er te veel laanbomen wegvallen. De laan wordt dan helemaal ofgedeeltelijk vervangen door jonge bomen. Bij het bepalen van het moment vanverjonging kunnen de waarden van een laan voor de verschillende functies echter metelkaar in conflict komen. Zo is het vanuit de cultuurhistorische waarde van de laan alsgeheel (‘cultuurhistorische laanwaarde’) en vanuit de belevingswaarde vaak nietwenselijk dat er erg veel bomen uit een laan wegvallen. Immers, het laankarakter moetdaarbij behouden worden. Er wordt vaak een uitval van 40% aangehouden, waarna mende laan gaat verjongen.Wanneer cultuurhistorische waarden voorop staan, is het belangrijk het karakteristiekebeeld van lanen in stand te houden en dat betekent dat het verjongen van lanen bijvoorkeur relatief grootschalig moet gebeuren. Een laan wordt immers gekenmerkt doorbomen van één soort op een regelmatige plantafstand en ongeveer dezelfde omvang.Vanuit esthetisch oogpunt is het moment van verjongen daar, wanneer er zoveel bomenweggevallen zijn dat het aanzicht van de laan verstoord is. Elke beheerder zal,afhankelijk van de in de lange termijnvisie gestelde prioriteiten en doelen, zelf moetenbeslissen wanneer het laankarakter te sterk is aangetast, en de op ecologie gerichte38