Informatiemagazine voor (AHOIJ) huisartsen en specialisten van het ...
Informatiemagazine voor (AHOIJ) huisartsen en specialisten van het ...
Informatiemagazine voor (AHOIJ) huisartsen en specialisten van het ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
#1 | jaargang 6 | januari 2010<strong>Informatiemagazine</strong> <strong>voor</strong> (<strong>AHOIJ</strong>) <strong>huisarts<strong>en</strong></strong><strong>en</strong> specialist<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huisUitbreiding parkeerfaciliteit<strong>en</strong>Tele-wound monitoringStart Eerste Hart HulpVerpleegafdeling <strong>en</strong> dagopnameklinische geriatrie1
InhoudColofonVoorwoord.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Duodag<strong>en</strong>.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3De M<strong>en</strong>struatiepolikliniek (M-poli).. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>: Mirjam <strong>van</strong> Doorn, anesthesioloog. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Website IJsselland verder in ontwikkeling.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>: Thjon Tang, MDL-arts.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Uitbreiding parkeerfaciliteit<strong>en</strong> in 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Symposium borstvoeding op 29 april in theater Isala.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8IJsselland <strong>en</strong> patiëntveiligheid .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Mutaties medisch specialist<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>: Edwin Rietveld, kinderarts .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Online e<strong>en</strong> afspraak mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> urologie of cardiologie.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Verandering<strong>en</strong> bij neurologie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Zorgprogramma’s ‘gebrok<strong>en</strong> heup’ met <strong>voor</strong>lichtingsfilm .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Spreekuurrooster polikliniek Nesselande. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Onderzoeksverslag<strong>en</strong> bronchoscopie .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>: Corrie Ve<strong>en</strong>, klinisch geriater. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Vroege herk<strong>en</strong>ning <strong>van</strong> delier.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Het nieuwe Voorbereidingsplein.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-17Start Eerste Hart Hulp .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Keiharde resultat<strong>en</strong> project ‘Snel herstel’.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18-19IJsselland <strong>en</strong> thuiszorg werk<strong>en</strong> aan “Tele-wound monitoring”.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19Tysabri, nieuwe behandelingsmethode <strong>voor</strong> MS in <strong>het</strong> IJsselland.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20-21Triage op de Spoedeis<strong>en</strong>de hulp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Klinische Geriatrie blij met eig<strong>en</strong> verpleegafdeling.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>: Ron Winograd, MDL-arts. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Arts@ysl is e<strong>en</strong> uitgave <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis teCapelle a/d IJssel. Arts@ysl wordt toegezond<strong>en</strong> aan .<strong>huisarts<strong>en</strong></strong>, medisch specialist<strong>en</strong>, assist<strong>en</strong>t-g<strong>en</strong>eeskundig<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> klein aantal externe relaties.Heeft u suggesties <strong>voor</strong> onderwerp<strong>en</strong> in één <strong>van</strong> de volg<strong>en</strong>d<strong>en</strong>ummers, laat <strong>het</strong> ons dan wet<strong>en</strong>. Wij zull<strong>en</strong> er graagaandacht aan bested<strong>en</strong>!Bart Gerrets<strong>en</strong>, dermatoloogBastiaan Boetes, orthopedisch chirurgJacques Verzijd<strong>en</strong>, huisarts Nieuwerkerk a.d. IJsselFotografie: Johan HeutinkOpmaak <strong>en</strong> druk: DRUKKERS DIE MEEDENKEN.NLIJsselland Ziek<strong>en</strong>huist.a.v. arts@yslPostbus 6902900 AR Capelle a/d IJsselRedactieKrista <strong>van</strong> Huis, beleidsmedewerker medische stafAstrid <strong>van</strong> Amels<strong>voor</strong>t, stafmedewerker communicatie .<strong>en</strong> marketingArts@ysl verschijnt drie keer per jaar in e<strong>en</strong> oplage .<strong>van</strong> 700 exemplar<strong>en</strong>.Zijn uw naam- of adresgegev<strong>en</strong>s onjuist?Stuur dan e<strong>en</strong> email aan: arts@ysl.nl of neem .telefonisch contact op met <strong>het</strong> directiesecretariaat, .tel. 010 – 258 5320.2
VoorwoordVoor u ligt weer e<strong>en</strong> nieuwe arts@ysl,de eerste arts@ysl <strong>van</strong> 2010!E<strong>en</strong> uitgave waarin u weer veel kunt lez<strong>en</strong> overkwalitatieve verbetering<strong>en</strong> <strong>van</strong> zorgprocess<strong>en</strong> in <strong>het</strong>IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.Ook vindt u informatie over <strong>het</strong> parkeerdek dat in2010 gebouwd gaat word<strong>en</strong> op <strong>het</strong> terrein <strong>van</strong> <strong>het</strong>IJsselland, zodat patiënt<strong>en</strong> makkelijker <strong>en</strong> sneller e<strong>en</strong>parkeerplaats kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>.Al lijkt <strong>het</strong> nog ver weg, de AdviescommissieCommunicatie Huisarts<strong>en</strong> is druk bezig met deorganisatie <strong>van</strong> de Duodag<strong>en</strong> 2010. Wij hop<strong>en</strong> dat uweer in grot<strong>en</strong> getale zult kom<strong>en</strong> op één <strong>van</strong> dezetwee scholingsdag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> op 25 <strong>en</strong> 26maart.Voordat u kunt beginn<strong>en</strong> met <strong>het</strong> lez<strong>en</strong> <strong>van</strong> ditnieuwe nummer wil ik u nog e<strong>en</strong> zeer mooi 2010toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, zowel zakelijk als privé!Tot zi<strong>en</strong>s op donderdag 25 of vrijdag 26 maart. nNam<strong>en</strong>s de Adviescommissie communicatie<strong>huisarts<strong>en</strong></strong>,Krista <strong>van</strong> Huisbeleidsmedewerker Ver<strong>en</strong>iging Medische StafDuodag<strong>en</strong>Op donderdag 25 maart <strong>en</strong> vrijdag 26 maart 2010organiseert <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis <strong>voor</strong> de derdekeer de IJsselland Duodag<strong>en</strong>. De duodag<strong>en</strong> zijnscholingsdag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> verzorgd doormedisch specialist<strong>en</strong> i.s.m. <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>.Tijd<strong>en</strong>s de duodag<strong>en</strong> wissel<strong>en</strong> specialist<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>huisarts<strong>en</strong></strong> k<strong>en</strong>nis uit door <strong>het</strong> behandel<strong>en</strong> <strong>van</strong>theorie <strong>en</strong> <strong>het</strong> bediscussiër<strong>en</strong> <strong>van</strong> casuïstiek uit depraktijk. Op beide dag<strong>en</strong> wordt <strong>het</strong>zelfde programmaaangebod<strong>en</strong> zodat meer <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> specialist<strong>en</strong> inde mogelijkheid zijn om deel te nem<strong>en</strong>.Voor <strong>het</strong> volg<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> volledig dagprogrammavraagt de programmacommissie 6 accreditatiepunt<strong>en</strong><strong>voor</strong> de huisarts aan.Onderwerp<strong>en</strong> 2010De aangemelde onderwerp<strong>en</strong> zijn weer gevarieerd,e<strong>en</strong> greep uit <strong>het</strong> programma: ontwikkeling<strong>en</strong>KNO, schouderklacht<strong>en</strong>, schildklierdiagnostiek,mammografie, infertiliteit, duizeligheid, proctologie<strong>en</strong> atriumfibriller<strong>en</strong>Eind januari ont<strong>van</strong>gt u e<strong>en</strong> uitnodiging met <strong>het</strong>definitieve programma. n3
De M<strong>en</strong>struatiepolikliniek (M-poli)E<strong>en</strong> nieuwe polikliniek in <strong>het</strong> IJssellandZiek<strong>en</strong>huis <strong>voor</strong> vrouw<strong>en</strong> die last hebb<strong>en</strong><strong>van</strong> abnormaal bloedverliesSinds 2008 werkt <strong>het</strong> IJsselland met allespecialism<strong>en</strong> aan de implem<strong>en</strong>tatie <strong>van</strong> zorgpad<strong>en</strong>.Inmiddels is e<strong>en</strong> aantal zorgprogramma’s metsucces gestart <strong>en</strong> één <strong>van</strong> deze zorgprogramma’s is“abnormaal bloedverlies” ofwel de m<strong>en</strong>struatiepoli.Diagnose <strong>en</strong> behandeling in één afspraak(indi<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>st)Wanneer e<strong>en</strong> patiënt belt <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> afspraak, verrichtde medewerker <strong>van</strong> de poli gynaecologie e<strong>en</strong> triage<strong>en</strong> vraagt naar de aard <strong>van</strong> de klacht<strong>en</strong>. Op basishier<strong>van</strong> kan de assist<strong>en</strong>t de best pass<strong>en</strong>de afspraakaanbied<strong>en</strong>.De patiënt krijgt de mogelijkheid om diagnose <strong>en</strong>behandeling in één afspraak te plann<strong>en</strong> (“one stoptreatm<strong>en</strong>t”). Dit kan echter alle<strong>en</strong> in <strong>het</strong> geval depatiënt e<strong>en</strong> cardiaal blanco <strong>voor</strong>geschied<strong>en</strong>is heeft<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> bloedverdunners gebruikt. Ook dit wordttelefonisch aan de patiënt gevraagd. Als er ge<strong>en</strong>contra-indicaties zijn <strong>en</strong> de patiënt instemt wordte<strong>en</strong> afspraak gemaakt op de poliklinische OK. E<strong>en</strong>patiënt<strong>en</strong>folder <strong>en</strong> e<strong>en</strong> recept <strong>voor</strong> pijnmedicatieword<strong>en</strong> toegestuurd <strong>en</strong> <strong>het</strong> gebruik hier<strong>van</strong> wordtbesprok<strong>en</strong> aan de telefoon. De assist<strong>en</strong>t plant ookalvast e<strong>en</strong> afspraak <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> telefonisch consult éénweek na de behandeling, <strong>voor</strong> <strong>het</strong> besprek<strong>en</strong> <strong>van</strong> deuitslag.Als de patiënt alle<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> regulier consult bijde gynaecoloog wil kom<strong>en</strong> is dit natuurlijk ookmogelijk. De patiënt mag dan tijd<strong>en</strong>s zo’n eersteafspraak wel e<strong>en</strong> gynaecologisch onderzoek <strong>en</strong> e<strong>en</strong>inw<strong>en</strong>dige echo verwacht<strong>en</strong>.Welke onderzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> behandeling<strong>en</strong> zijnmogelijk op de M-poli:• gynaecologisch onderzoek• echoscopisch onderzoek• hysteroscopisch onderzoek met behandeling• curettage• Novasure <strong>en</strong>dometriumablatie• Essure sterilisatie.De <strong>voor</strong>del<strong>en</strong> <strong>van</strong> de M-poli op e<strong>en</strong> rij:• de vrouw wordt mete<strong>en</strong> behandeld;• de behandeling is poliklinisch, e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huisopnameis niet nodig, na de ingreep kan depatiënt mete<strong>en</strong> naar huis;• pijnstiller <strong>voor</strong> de ingreep ev<strong>en</strong>tueel metplaatselijke verdoving in plaats <strong>van</strong> narcose;• goede <strong>voor</strong>bereiding door goede <strong>voor</strong>lichting.Meer informatieWanneer u meer over de m<strong>en</strong>struatiepolikliniek wiltwet<strong>en</strong>, kunt u contact opnem<strong>en</strong> met de polikliniekgynaecologie op telefoonnummer 010 – 258 5921. nWouter R<strong>en</strong>esgynaecoloog4
Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>:Mirjam <strong>van</strong> Doorn,anesthesioloogMijn naam is Mirjam <strong>van</strong> Doorn <strong>en</strong> ik b<strong>en</strong> sinds1 april 2009 als anesthesioloog werkzaam in <strong>het</strong>IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.Mijn jeugd bracht ik door in Westmaas, geleg<strong>en</strong> inde Hoekse Waard. Na mijn middelbare schoolperiodeb<strong>en</strong> ik in 1994 begonn<strong>en</strong> met de studie g<strong>en</strong>eeskundein Antwerp<strong>en</strong>. In 1995 vervolgde ik mijn studiein Rotterdam <strong>en</strong> na mijn artsexam<strong>en</strong> heb ik alsAGNIO gewerkt op de thorax-int<strong>en</strong>sive care <strong>van</strong> deKlokk<strong>en</strong>berg in Breda. De opleiding anesthesiologieheb ik in <strong>het</strong> Erasmus MC <strong>en</strong> <strong>het</strong> Albert Schweitzerziek<strong>en</strong>huis doorlop<strong>en</strong>, in de periode 2003 - 2009.Al vroeg tijd<strong>en</strong>s de opleiding was ik geïnteresseerdin <strong>het</strong> deelgebied chronische pijnbestrijding <strong>en</strong>daarom heb ik mij in <strong>het</strong> laatste opleidingsjaar doormiddel <strong>van</strong> e<strong>en</strong> extra verdiepingsstage hierin verderbekwaamd.In <strong>het</strong> IJsselland heb ik dan ook als doelom, naast <strong>het</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> prachtigevak anesthesiologie, sam<strong>en</strong> met de collegapijnbestrijders,de polikliniek <strong>voor</strong> pijnbestrijdingverder uit te breid<strong>en</strong>.Ik woon sam<strong>en</strong> met mijn vri<strong>en</strong>d <strong>en</strong> twee zoontjesJero<strong>en</strong> <strong>en</strong> Gijs dicht bij <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet eriedere dag <strong>van</strong> dat ik heerlijk op de fiets naar <strong>het</strong>werk kan gaan.Naast mijn werk houd ik erg <strong>van</strong> reiz<strong>en</strong>, lekker et<strong>en</strong>,sport<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuinier<strong>en</strong> <strong>en</strong> probeer dit dan ook zo vaakmogelijk te do<strong>en</strong>.De eerste periode in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis heb ik als zeerprettig ervar<strong>en</strong>! nMirjam <strong>van</strong> Doorn5
Website IJsselland verder in ontwikkelingHet adres is www.ysl.nlVerwijzersOp de website <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis wordtcontinu informatie toegevoegd. In 2009 is <strong>het</strong> deel‘verwijzers’ <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> online gegaan. Hierinvindt u ondermeer bereikbaarheidsgegev<strong>en</strong>s <strong>van</strong> demedisch specialist<strong>en</strong>, data <strong>van</strong> casusbespreking<strong>en</strong>,wachttijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> vorige uitgav<strong>en</strong> <strong>van</strong> dit magazine;u kunt e<strong>en</strong>voudig elektronisch patiënt<strong>en</strong>foldersbestell<strong>en</strong> <strong>en</strong> formulier<strong>en</strong> download<strong>en</strong>.Patiënt<strong>en</strong>De afgelop<strong>en</strong> maand<strong>en</strong> is met name gewerkt aan“specialism<strong>en</strong> <strong>en</strong> behandeling<strong>en</strong>”. In dit deel kunn<strong>en</strong>patiënt<strong>en</strong> informatie over hun specialist of over e<strong>en</strong>aando<strong>en</strong>ing, behandeling of operatie opzoek<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><strong>voor</strong>beeld is urologie.Urologie: www.ysl.nl/urologieSinds december 2009 staat <strong>het</strong> webdeel<strong>van</strong> maatschap urologie online. Naast veelinhoudelijke informatie kunn<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong>ook online e<strong>en</strong> afspraak mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> dezepolikliniek (zie artikel pag.12). Het directe adresis: www.ysl.nl/urologie.NIEUW!Wat kan de patiënt hierop vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat is nieuw<strong>voor</strong> de urologie:• Algem<strong>en</strong>e informatie over de maatschap, depolikliniek <strong>en</strong> de afdeling urologie• Met welke klacht<strong>en</strong> kan e<strong>en</strong> patiënt bij de uroloogkom<strong>en</strong>?De volg<strong>en</strong>de klacht<strong>en</strong> zijn uitgewerkt: bloed bijDe patiënt<strong>en</strong>folder ’mammografie’ is met deingebruikname <strong>van</strong> e<strong>en</strong> nieuw gea<strong>van</strong>ceerdmammografie apparaat in september aangepast.Ook deze folder kunt u via ‘verwijzers’ bestell<strong>en</strong><strong>en</strong> aan uw patiënt<strong>en</strong> meegev<strong>en</strong>. In de volg<strong>en</strong>dearts@ysl meer over mammografie.de plas, klacht<strong>en</strong> <strong>van</strong> nierst<strong>en</strong><strong>en</strong>, e<strong>en</strong> verhoogdPSA, plasklacht<strong>en</strong> bij de man <strong>en</strong> vrouw, ongewildurineverlies, terugker<strong>en</strong>de blaasontsteking<strong>en</strong>,afwijking<strong>en</strong>/klacht<strong>en</strong> aan de balzak <strong>en</strong> <strong>voor</strong>huid,sterilisatieverzoek. .Vanuit deze “klacht<strong>en</strong>lijst” kan de patiënt doorklikk<strong>en</strong><strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de informatie vind<strong>en</strong>:• algem<strong>en</strong>e informatie over e<strong>en</strong> klacht;• hoe <strong>het</strong> op onze polikliniek gaat: welke onderzoek<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel word<strong>en</strong> verricht (metlinks naar de patiënt<strong>en</strong>folders);• downloads <strong>van</strong> de mictielijst <strong>en</strong> e<strong>en</strong> IPSS scoreom ingevuld bij <strong>het</strong> éérste polikliniekbezoekmee te nem<strong>en</strong> bij mictieklacht<strong>en</strong>, UWI <strong>en</strong> urineincontin<strong>en</strong>tie;• welke behandelingsmogelijkhed<strong>en</strong> bestaan metlinks naar de patiënt<strong>en</strong>folders.• Alle<strong>en</strong> bij (doorgemaakte) macroscopischehaematurie kan géén online afspraak gemaaktword<strong>en</strong>.U of de patiënt zelf kan naar de polikliniekbell<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> afspraak op dezelfde dag. Naurineonderzoek wordt direct e<strong>en</strong> cystoscopieverricht. Zo kan snel e<strong>en</strong> blaascarcinoom word<strong>en</strong>vastgesteld of uitgeslot<strong>en</strong>. Hierna kan binn<strong>en</strong>2 wek<strong>en</strong> e<strong>en</strong> TURB word<strong>en</strong> gepland.• Mann<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> sterilisatieverzoek kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong>afspraak mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> “One Stop Sterilisatie”.Tijd<strong>en</strong>s dit bezoek heeft de patiënt e<strong>en</strong> intakegesprek <strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>d de ingreep. Via de website<strong>en</strong>/of de bevestigingsemail zijn o.a. de patiënt<strong>en</strong>folders“vasectomie” <strong>en</strong> “onverzekerde zorg” tedownload<strong>en</strong>.Het doel <strong>van</strong> de urolog<strong>en</strong> is om binn<strong>en</strong> tweebezoek<strong>en</strong> te wet<strong>en</strong> wat de patiënt mankeert zodatbehandeling snel kan word<strong>en</strong> gestart. Binn<strong>en</strong>kortword<strong>en</strong> ook andere zorgpad<strong>en</strong> uitgewerkt. Hierdoorkunn<strong>en</strong> meerdere afsprak<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> langere periodeword<strong>en</strong> gemaakt waardoor de patiëntvri<strong>en</strong>delijkheidverder wordt verbeterd. n6
Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>:Thjon Tang,MDL-artsPer 1 juli 2009 b<strong>en</strong> ik werkzaam als de vijfde MDLartsin <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.Mijn studie g<strong>en</strong>eeskunde heb ik gevolgd aan deErasmus Universiteit Rotterdam.Vervolg<strong>en</strong>s b<strong>en</strong> ik onderzoeker geweest aan deMayo Clinic in de VS. Daar heb ik onderzoekgedaan naar vasculaire leverziekt<strong>en</strong>. In 2004 b<strong>en</strong> ikgepromoveerd op <strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> chronische viralehepatitis, in <strong>het</strong> bijzonder op hepatitis B.Mijn opleiding tot MDL-arts heb ik gevolgd in <strong>het</strong>Erasmus MC <strong>en</strong> <strong>het</strong> Albert Schweitzer ziek<strong>en</strong>huiste Dordrecht. Ik beschouw mijzelf als e<strong>en</strong> allroundMDL-arts die alle diagnostische <strong>en</strong> therapeutischescopieën beheerst, inclusief de <strong>en</strong>do-echografie.Echter, gedur<strong>en</strong>de de jar<strong>en</strong> heb ik wel e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>liefdeontwikkeld <strong>voor</strong> <strong>het</strong> behandel<strong>en</strong> <strong>van</strong> leverziekt<strong>en</strong>.De vakgroep MDL is e<strong>en</strong> zeer ambitieuze <strong>en</strong>dynamische groep die veel uitdaging<strong>en</strong> ziet inzowel de diagnostiek als behandeling <strong>van</strong> ziekt<strong>en</strong><strong>van</strong> <strong>het</strong> spijsverteringskanaal. Ook <strong>het</strong> feit datmaag-, darm- leverziekt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> speerpunt <strong>van</strong> <strong>het</strong>ziek<strong>en</strong>huis is, was <strong>voor</strong> mij e<strong>en</strong> red<strong>en</strong> om in <strong>het</strong>IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis te kom<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>. Mijn doelis sam<strong>en</strong> met mijn collega’s <strong>en</strong> met de afdelingchirurgie goede patiënt<strong>en</strong>zorg op <strong>het</strong> gebied <strong>van</strong>maag-, darm- leverziekt<strong>en</strong> te waarborg<strong>en</strong> <strong>en</strong> latermultidisciplinair uit te breid<strong>en</strong>.Ik b<strong>en</strong> getrouwd <strong>en</strong> heb twee jong<strong>en</strong>s <strong>van</strong> 3 jaar <strong>en</strong>11 maand<strong>en</strong>. Met veel vertrouw<strong>en</strong> kijk ik uit naare<strong>en</strong> prettige sam<strong>en</strong>werking. nThjon Tang7
Uitbreiding parkeerfaciliteit<strong>en</strong> in 2010Het IJsselland kampt al geruime tijd met e<strong>en</strong> tekort aanparkeerplaats<strong>en</strong> <strong>voor</strong> patiënt<strong>en</strong>, bezoekers <strong>en</strong> medewerkers.Patiënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezoekers moet<strong>en</strong> vaak lang zoek<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> plek tevind<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zorgt <strong>het</strong> tekort aan parkeergeleg<strong>en</strong>heid dat ermeer wordt geparkeerd in de woonwijk<strong>en</strong> rond <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis.Het IJsselland gaat de parkeerfaciliteit<strong>en</strong> daaromuitbreid<strong>en</strong>. Hier<strong>voor</strong> zijn vorig jaar de b<strong>en</strong>odigdevergunning<strong>en</strong> bij de geme<strong>en</strong>te aangevraagd.Hoogstwaarschijnlijk start de bouw <strong>van</strong> <strong>het</strong> dek inmaart 2010 <strong>en</strong> naar verwachting wordt <strong>het</strong> najaar2010 opgeleverd.Het 2-laags parkeerdek komt te staan op e<strong>en</strong> deel<strong>van</strong> <strong>het</strong> huidige parkeerterrein <strong>en</strong> zal in 237 extraplaats<strong>en</strong> <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>. De totale parkeercapaciteit komtdaarmee op 773 plaats<strong>en</strong>.Door <strong>het</strong> uitbreid<strong>en</strong> <strong>van</strong> de parkeerfaciliteit<strong>en</strong>ontstaat tijdelijk overlast <strong>voor</strong> patiënt<strong>en</strong> <strong>en</strong>bezoekers. Tijd<strong>en</strong>s de werkzaamhed<strong>en</strong> zijn minderparkeerplekk<strong>en</strong> beschikbaar. Daarnaast zal degeme<strong>en</strong>te vergunningparker<strong>en</strong> in de Mol<strong>en</strong>wijknaast <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis invoer<strong>en</strong>.Het IJsselland buigt zich mom<strong>en</strong>teel over tijdelijkeoplossing<strong>en</strong> <strong>en</strong> alternatiev<strong>en</strong>. Via www.ysl.nl houd<strong>en</strong>we u op de hoogte. nSymposium borstvoedingop 29 april in theater IsalaDe kraam- <strong>en</strong> de kinderafdeling <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJssellandZiek<strong>en</strong>huis zijn door WHO <strong>en</strong> Unicef gecertificeerdals “Baby Fri<strong>en</strong>dly Hospital”. Dat betek<strong>en</strong>t onderandere dat er veel aandacht is <strong>voor</strong> borstvoeding.Dagelijks ervar<strong>en</strong> wij de voldo<strong>en</strong>ing <strong>van</strong> <strong>het</strong> begeleiding<strong>van</strong> ouders <strong>en</strong> baby’s bij borstvoeding.Regelmatig word<strong>en</strong> wij echter ook geconfronteerdmet de problem<strong>en</strong> die hierbij kunn<strong>en</strong> ontstaan.K<strong>en</strong>nis, zowel bij ouders als bij zorgverl<strong>en</strong>ers, ishét instrum<strong>en</strong>t om deze problem<strong>en</strong> te <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong><strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>. Om k<strong>en</strong>nis te vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> transmuralesam<strong>en</strong>werking te bevorder<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>wij op 29 april 2010 wederom e<strong>en</strong> borstvoedingssymposium,ditmaal in <strong>het</strong> IsalaTheater in Capellea.d. IJssel.Dr. Jack Newman,kinderarts <strong>en</strong>oprichter <strong>van</strong> de eerste “breastfeeding clinic” inToronto, Canada, zal e<strong>en</strong> <strong>van</strong> de sprekers zijn naastdr. Nikk Conneman, neonatoloog e<strong>en</strong> directeur <strong>van</strong><strong>het</strong> Nidcap c<strong>en</strong>trum in <strong>het</strong> Sophia Kinderziek<strong>en</strong>huis.Dag<strong>voor</strong>zitter is Arianne <strong>van</strong> Driel, kinderarts in <strong>het</strong>IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.T.z.t. vindt u meer informatie op de website. n8
IJsselland <strong>en</strong> patiëntveiligheidHier werk je veiligWereldwijd staat de veiligheid promin<strong>en</strong>t op deag<strong>en</strong>da sinds <strong>het</strong> rapport ‘To err is human’ (vergiss<strong>en</strong>is m<strong>en</strong>selijk) <strong>van</strong> ‘Institute of Medicine’ in 1999is versch<strong>en</strong><strong>en</strong>. Extrapolaties leerd<strong>en</strong> dat tot 90.000patiënt<strong>en</strong> per jaar onnodig in Amerikaanse ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>overlijd<strong>en</strong>. In Nederland is <strong>het</strong> rapport <strong>van</strong>Rein Willems (‘Hier werk je veilig, of je werkt hierniet’), versch<strong>en</strong><strong>en</strong> waaruit blijkt dat de ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>in teg<strong>en</strong>stelling tot de industrie ge<strong>en</strong> gestructureerdeaanpak <strong>van</strong> veiligheid k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> <strong>van</strong> de adviez<strong>en</strong>is om te gaan werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gecertificeerdveiligheidsmanagem<strong>en</strong>tsysteem (VMS). .Landelijk VeiligheidsprogrammaDaarom is landelijk in 2008 gestart met <strong>het</strong> Veiligheidsprogramma‘Voorkom schade, werk veilig’.Het doel is de patiëntveiligheid in de Nederlandseziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> in vijf jaar tijd met 50% te verbeter<strong>en</strong>.Het IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis heeft zich bij ditprogramma aangeslot<strong>en</strong>.Intern zijn verschill<strong>en</strong>de werkgroep<strong>en</strong> <strong>van</strong> medischspecialist<strong>en</strong>, afdelingshoofd<strong>en</strong> <strong>en</strong> verpleegkundig<strong>en</strong>hard aan de slag om de 10 thema’s in <strong>het</strong> IJssellandte implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>.Het programma omvat twee pijlersPijler 1: Reducer<strong>en</strong> <strong>van</strong> vermijdbare onbedoeldeschade met 50%Hier<strong>voor</strong> zijn 10 actuele thema’s vastgesteld. Elkthema heeft e<strong>en</strong> specifieke doelstelling <strong>en</strong> e<strong>en</strong>tijdspad. De eerste 4 thema’s waaraan <strong>het</strong> IJssellandwerkt, zijn:1. Voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> ziek<strong>en</strong>huisinfecties na e<strong>en</strong>operatie (POWI)2. Voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> schade bij patiënt<strong>en</strong> door Sepsis3. Vroegtijdige herk<strong>en</strong>ning <strong>van</strong> patiënt<strong>en</strong> met vitaalbedreigde functies4. Voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> medicatiegerelateerde fout<strong>en</strong>,met name bij overdrachtsmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De 6 thema’s waarmee wij binn<strong>en</strong>kort start<strong>en</strong> zijn:1. Kwetsbare ouder<strong>en</strong>2. Optimale zorg bij Acute Coronaire Syndrom<strong>en</strong>3. Pijn4. High Risk medicatie: klaarmak<strong>en</strong> <strong>en</strong> toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong>par<strong>en</strong>terale g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong>.5. Verwisseling <strong>van</strong> <strong>en</strong> bij patiënt<strong>en</strong>6. Voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> nierinsufficiëntie bij intravasculairgebruik <strong>van</strong> jodiumhoud<strong>en</strong>de contrastmiddel<strong>en</strong>.Pijler 2: Invoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> veiligheidsmanagem<strong>en</strong>tsysteem(VMS)Met e<strong>en</strong> VMS kunn<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> continurisico’s signaler<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbetering<strong>en</strong> doorvoer<strong>en</strong>.Daarnaast kunn<strong>en</strong> ze beleid vastlegg<strong>en</strong>,evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong>. Vanaf 1 januari 2008 zijnziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> verplicht e<strong>en</strong> VMS in te voer<strong>en</strong>, zodatsystematisch <strong>en</strong> gestructureerd aan veiligheid kanword<strong>en</strong> gewerkt.Systematisch werk<strong>en</strong> aan veiligheidPatiëntveiligheid blijft de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grootaandachtspunt <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis. Wewill<strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>werking met de SRZ (stichtingSam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>deRijnmond Ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>) <strong>en</strong> met ondersteuning<strong>van</strong>uit <strong>het</strong> landelijke veiligheidsprogramma, blijv<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> steeds veiligere cultuur. Op dewebsite www.vmszorg.nl leest u meer hierover. n9
Mutaties medisch specialist<strong>en</strong>In di<strong>en</strong>stPer 1 mei 2009dr. R. Winograd, MDL-artsmw. M.H. Schoevaars, klinisch psycholoogPer 22 juni 2009mw. C.A. <strong>van</strong> Dijk - Koot, revalidatieartsPer 1 juli 2009dr. T.J. Tang, MDL-artsPer 1 november 2009mw. A.F. Lambeek, gynaecoloogmw. dr. L.S.M. Boest<strong>en</strong>, klinisch chemicusUit di<strong>en</strong>stPer 1 juni 2009mr. J.H. Scheewe, kinderarts (p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>)Per 1 januari 2010H.J. Vroon, neuroloog (p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>)A.H.C. Geerlings, neuroloog (p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>)J.R. Toornvliet, apothekerPer 1 februari 2010dr. H.R.A. Fischer, internist (p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>) nPer 1 januari 2010R. Paping, KNO artsdr. R.F.J. Schop, internist-hematoloogMutaties <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>Huisarts<strong>en</strong>praktijk Hohmann & de Vet is verhuisd <strong>van</strong> de Roz<strong>en</strong>burglaan 17 naar <strong>het</strong> volg<strong>en</strong>de adres:Av<strong>en</strong>ue Concordia 110b, 3062 LN Rotterdam. Alle telefoonnummers blijv<strong>en</strong> gelijk. T.z.t. zal de praktijk gaandeelnem<strong>en</strong> aan <strong>het</strong> nog te bouw<strong>en</strong> gezondheidsc<strong>en</strong>trum Levinas. .De praktijk <strong>van</strong> huisarts N.P. de Smal<strong>en</strong> is verhuisd <strong>van</strong> Voorschoterlaan 68 naar Huisarts<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trumKraling<strong>en</strong>, Oudedijk 60 S, 3062 AE Rotterdam. De telefoonnummers zijn gelijk geblev<strong>en</strong>. .Sylvia Buis is sinds najaar 2009 in plaats <strong>van</strong> Marlies Ko<strong>en</strong> werkzaam in <strong>het</strong> gezondheidsc<strong>en</strong>trumOmmoord. n10
Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>:Edwin Rietveld, kinderartsSinds 1 april 2009 b<strong>en</strong> ik als kinderarts werkzaamin <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis als opvolger <strong>van</strong> DopScheewe.Ik b<strong>en</strong> gebor<strong>en</strong> in 1969, gehuwd <strong>en</strong> vader <strong>van</strong> drieschatt<strong>en</strong> <strong>van</strong> kinder<strong>en</strong>.Tuss<strong>en</strong> 2004 <strong>en</strong> 2009 b<strong>en</strong> ik opgeleid in <strong>het</strong>Erasmus MC-Sophia <strong>en</strong> <strong>het</strong> Maasstad Ziek<strong>en</strong>huis teRotterdam. Voorafgaand aan mijn opleiding heb ikonderzoek gedaan naar infecties met <strong>het</strong> RespiratoirSyncytieel Virus bij jonge kinder<strong>en</strong>. In 2003 b<strong>en</strong> ik opdit onderzoek gepromoveerd.Gedur<strong>en</strong>de mijn opleiding werd steeds duidelijkerdat mijn interesse <strong>voor</strong>al bij de algem<strong>en</strong>ekinderg<strong>en</strong>eeskunde ligt. Binn<strong>en</strong> dit brede vakgebiedb<strong>en</strong> ik met name geïnteresseerd in infectieziekt<strong>en</strong>/immunologie, longziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong> maag-, darm- <strong>en</strong>leverziekt<strong>en</strong>; de rol <strong>van</strong> <strong>het</strong> afweersysteem in dediverse ziektebeeld<strong>en</strong> staat hierbij <strong>voor</strong>al c<strong>en</strong>traal.De kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> wil ik binn<strong>en</strong> de vakgroepkinderg<strong>en</strong>eeskunde <strong>het</strong> aandachtsgebied maag-,darm- <strong>en</strong> leverziekt<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong>. Ik streef hierbijnaar sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> buit<strong>en</strong><strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.De vakgroep kinderg<strong>en</strong>eeskunde is in de afgelop<strong>en</strong>jar<strong>en</strong> verjongd. Gedur<strong>en</strong>de mijn eerste zes maand<strong>en</strong>heb ik gemerkt dat er binn<strong>en</strong> de vakgroep veelambitie is om de zorg <strong>voor</strong> kinder<strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong><strong>en</strong> te vernieuw<strong>en</strong>. Daartoe zijn al veel initiatiev<strong>en</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de toekomst nieuweinitiatiev<strong>en</strong> ontplooid moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Ik zie ditproces met vertrouw<strong>en</strong> tegemoet.Er is e<strong>en</strong> goede relatie met de gynaecolog<strong>en</strong> <strong>en</strong>andere specialism<strong>en</strong>. Deze moet<strong>en</strong> we onderhoud<strong>en</strong><strong>en</strong> waar nodig <strong>en</strong> mogelijk int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong>.Ditzelfde geldt <strong>voor</strong> de verwijz<strong>en</strong>de <strong>huisarts<strong>en</strong></strong><strong>en</strong> verloskundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de jeugdgezondheidszorg.Daarnaast b<strong>en</strong> ik blij met de korte lijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> lagedrempels binn<strong>en</strong> <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis, waardoor zak<strong>en</strong>indi<strong>en</strong> nodig vlot geregeld kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. nEdwin Rietveld11
Online e<strong>en</strong> afspraak mak<strong>en</strong><strong>voor</strong> urologie of cardiologieSinds 1 december is <strong>het</strong> mogelijk ook via decomputer thuis e<strong>en</strong> afspraak te mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> depolikliniek<strong>en</strong> cardiologie <strong>en</strong> urologie. Eerder wasdit al mogelijk <strong>voor</strong> maag- of darmonderzoek.Binn<strong>en</strong>kort volgt ook poli orthopedie. Op dewebsite www.ysl.nl wordt e<strong>en</strong> patiënt via ‘afspraakmak<strong>en</strong>’ door de stapp<strong>en</strong> he<strong>en</strong> geleid.Informatie over <strong>het</strong> mak<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> afspraak vindte<strong>en</strong> patiënt via de homepage op ‘afspraak mak<strong>en</strong>’,de overzichtpagina <strong>van</strong> alle specialism<strong>en</strong> met telefoonnummers.Bij cardiologie, urologie <strong>en</strong> maag- <strong>en</strong>darmonderzoek bestaat nu ook de nieuwe optie‘online afspraak mak<strong>en</strong>.’Na aanklikk<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> patiënt overzichtelijkdoor de keuzes he<strong>en</strong> geleid. Na <strong>het</strong> mak<strong>en</strong> <strong>van</strong> deafspraak ont<strong>van</strong>gt de patiënt e<strong>en</strong> email met hierine<strong>en</strong> afspraakbevestiging <strong>en</strong> belangrijke informatie,zoals ev<strong>en</strong>tuele <strong>voor</strong>bereiding<strong>en</strong>. Via e<strong>en</strong> hyperlinkwordt de betreff<strong>en</strong>de patiënt<strong>en</strong>folder geop<strong>en</strong>d.Patiënt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deze afspraak zelf wijzig<strong>en</strong> of verwijder<strong>en</strong>.Dit kan kosteloos tot 48 uur <strong>van</strong> te vor<strong>en</strong>via de hyperlink in de ont<strong>van</strong>g<strong>en</strong> e-mail.De afdeling Informatiezak<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJssellandheeft <strong>het</strong> systeem gebouwd. Bij <strong>het</strong> ontwerp<strong>en</strong> <strong>van</strong>de software is grondig gekek<strong>en</strong> naar bestaandesystem<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe deze door gebruikers word<strong>en</strong>ervar<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> duidelijk <strong>en</strong> comfortabel verschilmet andere system<strong>en</strong> is dat e<strong>en</strong> patiënt eerst deafspraakmogelijkhed<strong>en</strong> in <strong>het</strong> systeem kan bekijk<strong>en</strong>.Pas bij daadwerkelijk “boek<strong>en</strong>” wordt om depersoonlijke gegev<strong>en</strong>s gevraagd. nVerandering<strong>en</strong> bij neurologieAl vele jar<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> de neurolog<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJssellandop drie werkplekk<strong>en</strong>: <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis, <strong>het</strong>Hav<strong>en</strong> Ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong> de Schiekade. Opvall<strong>en</strong>d wasdat iedere werkplek e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> wachttijd k<strong>en</strong>de,terwijl <strong>het</strong> om één maatschap gaat. Met namede wachttijd<strong>en</strong> <strong>voor</strong> neurologie in <strong>het</strong> IJssellandsprong<strong>en</strong> eruit.Per 1 oktober 2009 is maatschap Neurologie gestoptmet de spreekur<strong>en</strong> op de Schiekade. Deze spreekur<strong>en</strong>zijn ondergebracht in <strong>het</strong> Hav<strong>en</strong> Ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong> <strong>het</strong>IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis.Met ingang <strong>van</strong> 1 januari 2010 heeft maatschapNeurologie <strong>het</strong> Hav<strong>en</strong> Ziek<strong>en</strong>huis verlat<strong>en</strong> <strong>en</strong> nem<strong>en</strong>collega’s Vroon <strong>en</strong> Geerlings afscheid. De maatschapwordt <strong>voor</strong>tgezet in <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis metmevr. P. Klaver, J. Heerema, R.J.W. Dunnewold <strong>en</strong>B.J.M. <strong>van</strong> Moll.Dit betek<strong>en</strong>t dat neurologie met ingang <strong>van</strong> 1 januari2010 in ieder geval meer spreekur<strong>en</strong> in <strong>het</strong> IJssellandZiek<strong>en</strong>huis draait waardoor de toegangstijd <strong>voor</strong> e<strong>en</strong>eerste polikliniekafspraak afneemt. Daarnaast is <strong>het</strong>de bedoeling de maatschap in 2010 met twee neurolog<strong>en</strong>uit te breid<strong>en</strong>. nmaatschap Neurologie12
Zorgprogramma ‘gebrok<strong>en</strong> heup’met <strong>voor</strong>lichtingsfilmVanaf 1 november 2009 is project collum care afgerond <strong>en</strong> word<strong>en</strong> allepatiënt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> heup in <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis behandeldvolg<strong>en</strong>s <strong>het</strong> nieuwe “Zorgprogramma Heupfractuur”.In <strong>het</strong> IJsselland word<strong>en</strong> jaarlijks ongeveer300 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> heup geopereerd.Het zorgprogramma is ontwikkeld om de zorg <strong>voor</strong>deze patiënt<strong>en</strong> naadloos te lat<strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>. Er ise<strong>en</strong> optimale route <strong>voor</strong> de zorg afgesprok<strong>en</strong> <strong>van</strong>af<strong>het</strong> mom<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> patiënt op de SEH wordt binn<strong>en</strong>gebrachttot <strong>en</strong> met de revalidatie in bij<strong>voor</strong>beelde<strong>en</strong> revalidatiec<strong>en</strong>trum of in de thuissituatie.Juist door deze aanpak, gerichte patiënt<strong>en</strong><strong>voor</strong>lichting,minder complicaties <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kortere ligduurkan e<strong>en</strong> patiënt snel weer terug naar dezelfde thuissituatie.Sam<strong>en</strong>werking met Laur<strong>en</strong>s <strong>en</strong> De Zelling<strong>en</strong>In <strong>het</strong> zorgprogramma werkt <strong>het</strong> IJsselland int<strong>en</strong>siefsam<strong>en</strong> met thuiszorgorganisaties <strong>en</strong> met derevalidatie-units <strong>van</strong> Rijckehove (De Zelling<strong>en</strong>) <strong>en</strong>Anthonius Binn<strong>en</strong>weg (Laur<strong>en</strong>s). Het dossier datop de SEH wordt aangemaakt gaat met de patiëntmee naar de vervolgzorg. De sam<strong>en</strong>werking wordtdoor alle betrokk<strong>en</strong> organisaties als uniek <strong>en</strong> zeerwaardevol ervar<strong>en</strong>..Voorlichtingsfilm heupfractuur op de websiteNaast e<strong>en</strong> informatiemap die e<strong>en</strong> patiënt bij opnameont<strong>van</strong>gt <strong>en</strong> die met de patiënt mee naar huis gaat,is e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>lichtingsfilm gemaakt. Deze wordt opde Spoed Eis<strong>en</strong>de Hulp getoond aan de betrokk<strong>en</strong>patiënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun familie. De korte film laat zi<strong>en</strong> wate<strong>en</strong> patiënt meemaakt <strong>van</strong> <strong>het</strong> mom<strong>en</strong>t <strong>van</strong> binn<strong>en</strong>komstop de SEH tot aan <strong>het</strong> ontslag naar huis metthuiszorg of naar de revalidatie-units in Rijckehove<strong>en</strong> Antonius Binn<strong>en</strong>weg. U kunt de korte film bekijk<strong>en</strong>via de website www.ysl.nl. Op de homepage vultu in de zoekfunctie rechtsbov<strong>en</strong> de term ‘heup’ in. n13
Spreekuurrooster polikliniek NesselandemaandagdinsdagOcht<strong>en</strong>d 08.30 - 12.00 uurPijnpolikliniekPreoperatief spreekuur anesthesiologie (POPA)Revalidatie (ev<strong>en</strong> wek<strong>en</strong>)Kinderg<strong>en</strong>eeskundeDermatologieMiddag 13.30 - 16.30 uurChirurgieGynaecologieKinderg<strong>en</strong>eeskundeDermatologiewo<strong>en</strong>sdag Interne g<strong>en</strong>eeskunde OrthopedieOrthopedisch scho<strong>en</strong>makerdonderdag Longziekt<strong>en</strong> KNOKlinische psychologieGeriatrie (onev<strong>en</strong> wek<strong>en</strong>)Neurologievrijdag Urologie -1x per maand lactatiekundigeAfnamelaboratoriumHet afnamelaboratorium (<strong>voor</strong> bloedprikk<strong>en</strong>) isgeop<strong>en</strong>d <strong>van</strong> 8.00 – 17.00 uur.RadiologiePatiënt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> afspraak mak<strong>en</strong><strong>voor</strong> echo onderzoek op maandagocht<strong>en</strong>dof wo<strong>en</strong>sdagocht<strong>en</strong>d.Afsprak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> röntg<strong>en</strong>onderzoek kunn<strong>en</strong>word<strong>en</strong> gemaakt <strong>voor</strong> maandagmiddag,wo<strong>en</strong>sdagmiddag <strong>en</strong> donderdagocht<strong>en</strong>d.Onderzoeksverslag<strong>en</strong> bronchoscopieOp 7 december 2009 is maatschap longziekt<strong>en</strong>gestart met e<strong>en</strong> nieuw software programma bestemd<strong>voor</strong> de verbetering <strong>van</strong> kwalitatieve zorg <strong>voor</strong>klinische <strong>en</strong> poliklinische patiënt<strong>en</strong> met indicatie<strong>voor</strong> <strong>en</strong>dobronchiale diagnostiek of interv<strong>en</strong>tie.Het gaat om e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal systeem <strong>voor</strong> o.a. deopslag <strong>van</strong> zowel stilstaande als beweg<strong>en</strong>de beeld<strong>en</strong>.Het beschikt over e<strong>en</strong> verrichting<strong>en</strong>- <strong>en</strong> complicatieregistratie<strong>voor</strong> <strong>het</strong> g<strong>en</strong>erer<strong>en</strong> <strong>van</strong> periodiekeoverzicht<strong>en</strong>.Onderzoeksverslag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> snel <strong>en</strong> doeltreff<strong>en</strong>dword<strong>en</strong> opgesteld. Onderzoeksverslag<strong>en</strong> <strong>van</strong> de<strong>en</strong>dobronchiale interv<strong>en</strong>tieword<strong>en</strong> op de dag <strong>van</strong> <strong>het</strong>onderzoek aan de huisartsverzond<strong>en</strong>.In de loop <strong>van</strong> 2010 zalook de verslaglegging op<strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> pulmonalebeoordeling, beoordelingastma, beoordeling COPD <strong>en</strong> longfunctiebeoordelingop dezelfde wijze aan de huisarts word<strong>en</strong>gepres<strong>en</strong>teerd. nmaatschap longziekt<strong>en</strong>14
Vroege herk<strong>en</strong>ning <strong>van</strong> delierHet delier is e<strong>en</strong> actueel onderwerp. Niet alle<strong>en</strong> omdat <strong>het</strong> vaak <strong>voor</strong>komtmaar ook als parameter <strong>voor</strong> de kwaliteit <strong>van</strong> zorg. Gemiddeld krijgt maarliefst 10 - 40 % <strong>van</strong> alle in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong> e<strong>en</strong>delier. Bij oudere opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong> kan dit oplop<strong>en</strong> tot 60 %.Delier als prestatie indicatorUit onderzoek blijkt dat <strong>het</strong> delier zowel door arts<strong>en</strong>als verpleegkundig<strong>en</strong> vaak niet wordt herk<strong>en</strong>d <strong>en</strong>/ofniet als e<strong>en</strong> ernstige situatie wordt beoordeeld. Degevolg<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> delier word<strong>en</strong> onderschat, zoalstoeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> morbiditeit, langere opnameduur,cognitieve achteruitgang, achteruitgang in zelfzorg,overlijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> vaker uitplaatsing naar verpleeghuiz<strong>en</strong>.Dit kwam ook naar vor<strong>en</strong> in <strong>het</strong> onderzoeksrapport“De oudere patiënt met e<strong>en</strong> delirium in <strong>het</strong>ziek<strong>en</strong>huis: verwardheid nog onvoldo<strong>en</strong>deonderk<strong>en</strong>d” <strong>van</strong> de Inspectie <strong>van</strong> Volksgezondheidin oktober 2005. De inspectie dringt aan op <strong>het</strong>systematisch bijhoud<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> aantal patiënt<strong>en</strong>met e<strong>en</strong> delier. Zo kan m<strong>en</strong>, met behulp <strong>van</strong> delandelijke richtlijn, de ziekte al in e<strong>en</strong> vroeg stadiumherk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo snel mogelijk de behandelinginstell<strong>en</strong>. Daarom wil de Inspectie <strong>van</strong> <strong>het</strong>onderwerp delier e<strong>en</strong> prestatie-indicator mak<strong>en</strong>waarop ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> in 2010 beoordeeld gaanword<strong>en</strong>.Aanpak herk<strong>en</strong>ning delier in <strong>het</strong> IJssellandIn 2008 is e<strong>en</strong> werkgroep delier ingesteld om de zorg<strong>voor</strong> patiënt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> delier ziek<strong>en</strong>huisbreed <strong>en</strong>multidisciplinair te verbeter<strong>en</strong>.Er is e<strong>en</strong> medische richtlijn ontwikkeld die is gebaseerdop de landelijke CBO-richtlijn.Daarnaast is e<strong>en</strong> verpleegkundig protocol opgestelddat zich richt op vroege herk<strong>en</strong>ning <strong>van</strong> risicopati<strong>en</strong>t<strong>en</strong>om prev<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> snelle behandeling <strong>van</strong> <strong>het</strong>delier mogelijk te mak<strong>en</strong>.De scre<strong>en</strong>ing bij opname of daar<strong>voor</strong> op de POPAgebeurt bij patiënt<strong>en</strong> <strong>van</strong>af 70 jaar. Ook de observatielijst<strong>en</strong>zull<strong>en</strong> structureel bij iedere risicopatiëntword<strong>en</strong> ingevoerd <strong>en</strong> gehanteerd .Verpleegkundig<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hierin e<strong>en</strong> belangrijke rol,ook t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> <strong>van</strong> de begeleiding <strong>van</strong> de familie<strong>van</strong> de patiënt. Per afdeling wordt minimaal één“aandachtsvelder delier” aangesteld om <strong>het</strong> nalev<strong>en</strong><strong>van</strong> <strong>het</strong> protocol te stimuler<strong>en</strong>. nMirjam Cappettiklinisch geriaterHet nieuwe VoorbereidingspleinVanaf 1 december is de POPA, de preoperatievescre<strong>en</strong>ing polikliniek Anesthesiologie, overgegaanin “<strong>het</strong> Voorbereidingsplein.” Vóór 1 december wasdeze polikliniek in de <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>post IJsselland naast<strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis gevestigd. Na e<strong>en</strong> verbouwing <strong>van</strong>e<strong>en</strong> administratieve vleugel is de polikliniek nu uitgebreid<strong>en</strong> gevestigd in de B-vleugel op de eersteverdieping <strong>van</strong> <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis.Wat is “<strong>het</strong> Voorbereidingplein?”Het Voorbereidingspleinbestaatuit de polikliniek anesthesiologie, waaraan de medicatiecontrole<strong>van</strong> de apotheek is toegevoegd. Opdeze manier krijg<strong>en</strong> alle volwass<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong> diee<strong>en</strong> operatie zull<strong>en</strong> ondergaan e<strong>en</strong> multidisciplinairepreoperatieve scre<strong>en</strong>ing.16
Medisch specialist<strong>en</strong> <strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordigers <strong>van</strong>polikliniek<strong>en</strong>, verpleegafdeling<strong>en</strong>, apotheek, zorglogistiek<strong>en</strong> anesthesiologie zijn hier<strong>voor</strong> sam<strong>en</strong> aan<strong>het</strong> werk met als doel e<strong>en</strong> veilig <strong>en</strong> efficiënt opnameproceste creër<strong>en</strong>. Het <strong>voor</strong>bereidingsplein is e<strong>en</strong>eerste stap hierin.Wat is veranderd?Belangrijke wijziging<strong>en</strong> die sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong> met <strong>het</strong><strong>voor</strong>bereidingsplein:• Patiënt<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> operatie zull<strong>en</strong> ondergaan word<strong>en</strong><strong>van</strong>af de polikliniek<strong>en</strong> direct doorgestuurdnaar <strong>het</strong> Voorbereidingsplein. Daar wordt e<strong>en</strong>afspraak gemaakt of kan de patiënt mete<strong>en</strong> doorlop<strong>en</strong><strong>voor</strong> e<strong>en</strong> preoperatieve scre<strong>en</strong>ing. Patiënt<strong>en</strong>lop<strong>en</strong> niet meer naar Bureau Opname;• De “popa” is aangevuld met e<strong>en</strong> combinatieafspraakbij de apothekersassist<strong>en</strong>t om de medicatiein Klinicom op e<strong>en</strong> rij te zett<strong>en</strong>;• Met e<strong>en</strong> nieuw opnameformulier staat alle rele<strong>van</strong>teopname-informatie op één plek, e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>waarde<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> veilig proces. Daarnaast biedt <strong>het</strong>de mogelijkheid tot verdere digitalisering.Het verdere opnameproces blijft <strong>voor</strong> betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong><strong>het</strong>zelfde. In 2010 volg<strong>en</strong> verdere verandering<strong>en</strong>. nMaatschap anesthesiologie <strong>en</strong> Ziek<strong>en</strong>huisapotheek IJssellandStart Eerste Hart HulpVanaf november 2009 heeft <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huise<strong>en</strong> afdeling Eerste Hart Hulp met 3 bedd<strong>en</strong>.De patiënt<strong>en</strong> die <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> naar de Spoed Eis<strong>en</strong>deHulp kwam<strong>en</strong> of naar de SEH werd<strong>en</strong> verwez<strong>en</strong>met pijn op de borst, word<strong>en</strong> nu opge<strong>van</strong>g<strong>en</strong> op deEerste Hart Hulp (EHH).Op de EHH is e<strong>en</strong> gespecialiseerde verpleegkundigeaanwezig die de patiënt tijd<strong>en</strong>s de analyse<strong>van</strong> de cardiale klacht<strong>en</strong> zal begeleid<strong>en</strong>. Naast destandaard.onderzoek<strong>en</strong> zoals <strong>het</strong> ECG, bloedafname,controle <strong>van</strong> bloeddruk <strong>en</strong> temperatuur <strong>en</strong> ritmebewakingkan e<strong>en</strong> fiets-ergometrie word<strong>en</strong> gedaan.De CCU verpleegkundige is gedur<strong>en</strong>de <strong>het</strong> verblijf opde EHH <strong>het</strong> aanspreekpunt <strong>voor</strong> patiënt <strong>en</strong> familie.Binn<strong>en</strong> 24 uur zijn alle onderzoek<strong>en</strong> voltooid, bijgoede resultat<strong>en</strong> kan de patiënt naar huis. Als blijktdat de klacht<strong>en</strong> door <strong>het</strong> hart word<strong>en</strong> veroorzaakt,wordt de patiënt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> op de hartbewaking ofde verpleegafdeling cardiologie.In de praktijk verandert er <strong>voor</strong> de huisarts niets.Patiënt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> net als altijd naar de SEH word<strong>en</strong>verwez<strong>en</strong>. Op de SEH wordt via de triage bepaaldwelke patiënt naar de Eerste Hart Hulp gaat. nJochem Wassingmaatschap Cardiologie17
Keiharde resultat<strong>en</strong> project‘Snel herstel’perioperatieve zorg rondom darmoperatieDe Snel Herstel werkgroep,v.l.n.r. Rob <strong>van</strong> Bussel(anesthesioloog),Ineke Ruiss<strong>en</strong>(stomaverpleegkundige),Stev<strong>en</strong> Buijk (chirurg),Danielle Wildeman(teamleider) <strong>en</strong> Joost Kaper(stafmedewerker Zorg)In 2009 heeft <strong>het</strong> IJsselland meegedaan aan e<strong>en</strong>project <strong>van</strong> <strong>het</strong> kwaliteitsinstituut <strong>voor</strong> de gezondheidszorgCBO. In dit project is <strong>het</strong> ERAS (EnhancedRecovery After Surgery) protocol <strong>voor</strong> geplandedarmoperaties in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis ingevoerd.Tevred<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong>, ligduurverkorting <strong>en</strong>minder heropnamesIn de periode <strong>van</strong> april tot september 2009 heeft<strong>het</strong> IJsselland 6 maand<strong>en</strong> e<strong>en</strong> pilot gedraaid waarin42 patiënt<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s <strong>het</strong> ERAS protocol zijnbehandeld. Enkele opvall<strong>en</strong>de resultat<strong>en</strong> staan inonderstaande tabel.Door 27 aspect<strong>en</strong> <strong>voor</strong>, tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> na e<strong>en</strong> geplandedarmoperatie te verander<strong>en</strong>, wordt bereikt datpatiënt<strong>en</strong> sneller herstell<strong>en</strong>. Het nieuwe protocolvereist e<strong>en</strong> totaal andere manier <strong>van</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> zoals:ge<strong>en</strong> darmspoeling <strong>voor</strong> de OK, de patiënt g<strong>en</strong>oeglat<strong>en</strong> et<strong>en</strong> (niet minder<strong>en</strong>) <strong>en</strong> na de operatie zo veelmogelijk “slang<strong>en</strong>” snel verwijder<strong>en</strong>.50% <strong>van</strong> de patiënt<strong>en</strong> heeft op dag 3 alweer e<strong>en</strong>normaal dieet, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> was dat pas op dag 7. Hetaantal heropnames is zelfs gezakt. Patiënt<strong>en</strong> word<strong>en</strong>op de 2 e of 3 e dag na thuiskomst gebeld.Het aantal ligdag<strong>en</strong> is niet alle<strong>en</strong> <strong>voor</strong> dezepatiënt<strong>en</strong>groep afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Inmiddels heeft dezemanier <strong>van</strong> perioperatieve zorg zich uitgerold overmeerdere operatietraject<strong>en</strong>. In totaal word<strong>en</strong> tot <strong>en</strong>met augustus 2009 1500 ligdag<strong>en</strong> minder gemet<strong>en</strong>bij e<strong>en</strong> zelfs toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> aantal operaties.Nulmeting april 2009 Na ”Snel herstel” september 2009Gemiddelde ligduur in dag<strong>en</strong> 13 9Mediaan (dag<strong>en</strong>) 9 6Heropnames 10 % 5 %18
Eerste prijs CBONajaar 2009 zijn de resultat<strong>en</strong> <strong>van</strong> de in 2009participer<strong>en</strong>de ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> bij <strong>het</strong> CBOgepres<strong>en</strong>teerd. Om twee red<strong>en</strong><strong>en</strong> heeft <strong>het</strong> team <strong>van</strong><strong>het</strong> IJsselland de eerste prijs behaald:• door <strong>het</strong> protocol ligg<strong>en</strong> de meeste patiënt<strong>en</strong>korter in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong>• door de resultat<strong>en</strong> is <strong>het</strong> mogelijk dat e<strong>en</strong> nieuwegespecialiseerd verpleegkundige wordt aangesteld<strong>voor</strong> de begeleiding <strong>van</strong> patiënt<strong>en</strong> met kanker aan<strong>het</strong> maag- <strong>en</strong> darmstelsel. nNam<strong>en</strong>s de Snel Herstel werkgroepStev<strong>en</strong> Buijk, chirurgIJsselland <strong>en</strong> thuiszorg werk<strong>en</strong> aan“Tele-wound monitoring”Sinds vorig jaar werkt <strong>het</strong> IJssellandsam<strong>en</strong> met thuiszorg Rotterdam <strong>en</strong>Zorgbrug in <strong>het</strong> project “tele-woundmonitoring”(“huid-g<strong>en</strong>eeskunde opafstand”). De ervaring<strong>en</strong> zijn heel positief.Op<strong>en</strong> b<strong>en</strong><strong>en</strong> kom<strong>en</strong> heel veel <strong>voor</strong>. Dergelijkewond<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vaak helemaal g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> mits zijcontinu op de juiste manier word<strong>en</strong> behandeld.Naast wondverzorging is de zwachteltechniekzeer belangrijk bij v<strong>en</strong>euze insufficiëntie <strong>en</strong> bijsommige patiënt<strong>en</strong> wordt ook gebruik gemaakt <strong>van</strong>vacuümtherapie.Karin Timm is nurse practitioner dermatologie in <strong>het</strong>IJsselland <strong>en</strong> controleert wond<strong>en</strong> <strong>van</strong> patiënt<strong>en</strong> ope<strong>en</strong> beeldscherm in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis. De foto’s op <strong>het</strong>beeldscherm word<strong>en</strong> bij de patiënt thuis g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>door verpleegkundig<strong>en</strong> <strong>van</strong> de thuiszorg.Hoe werkt tele-wound-monitoring?Nurse practitioner Karin Timm ziet e<strong>en</strong> patiënteerst tijd<strong>en</strong>s de eerste afspraak op de polikliniekhuidziekt<strong>en</strong> in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis. Wanneer de patiëntdat wil <strong>en</strong> <strong>het</strong> medisch verantwoord is, wordt e<strong>en</strong>patiënt aan de thuiszorg overgedrag<strong>en</strong>.In week 1, week 4, week 9 <strong>en</strong> week 13 neemt de(wond)verpleegkundige <strong>van</strong> de thuiszorg 3 foto’s<strong>van</strong> de wond die zo word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat ze goedte beoordel<strong>en</strong> zijn. Via e<strong>en</strong> speciaal ontworp<strong>en</strong>computersysteem stuurt de verpleegkundige <strong>van</strong> dethuiszorg de foto’s naar Karin ter beoordeling. Naastde foto voert de thuiszorg e<strong>en</strong> aantal gegev<strong>en</strong>s overde wond in zoals de grootte <strong>en</strong> kleur.Met deze informatie <strong>en</strong> de foto’s kan Karin dewond<strong>en</strong> goed beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft zij e<strong>en</strong> advies aande wijkverpleging. n19
IJsselbrandjeTysabri, nieuwe behandelingsmethode<strong>voor</strong> MS in <strong>het</strong> IJssellandIn 2009 heeft <strong>het</strong> AD aandacht gegev<strong>en</strong> aan Tysabri <strong>voor</strong> debehandeling <strong>van</strong> MS. Het betrof <strong>en</strong>kele zeer <strong>en</strong>thousiasteartikel<strong>en</strong>. Mogelijk heeft e<strong>en</strong> MS-patiënt u b<strong>en</strong>aderd <strong>en</strong>daarom hierbij aandacht <strong>voor</strong> dit medicijn.Tysabri (natalizumab) is e<strong>en</strong> middel dat zich bindtaan de T-lymfocyt<strong>en</strong> waardoor deze slechter kunn<strong>en</strong>doordring<strong>en</strong> door de bloedhers<strong>en</strong>barrière. Het middelmoet intrav<strong>en</strong>eus maandelijks word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>.Bij onderzoek bleek <strong>het</strong> aantal relaps<strong>en</strong> <strong>van</strong> MS in debehandelde groep in 1 jaar tijd met 66% verminderdte zijn t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong> de placebogroep.Als je dit vergelijkt met MS-patiënt<strong>en</strong> die met interferon<strong>en</strong>of copaxone word<strong>en</strong> behandeld, is dit e<strong>en</strong>opmerkelijk resultaat; bij deze middel<strong>en</strong> is de dalingin relaps<strong>en</strong> rondom 33%.Ev<strong>en</strong>als de interferon<strong>en</strong> <strong>en</strong> copaxone is Tysabri duur,ongeveer 20.000 euro per jaar. Tysabri valt onderde dure g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong>, <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis krijgt 80%vergoed. Gezi<strong>en</strong> de controles op bijwerking<strong>en</strong>, zoalsallergische shock, di<strong>en</strong>t <strong>het</strong> middel in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huistoegedi<strong>en</strong>d te word<strong>en</strong>.Kans op PMLTysabri beïnvloedt <strong>het</strong> afweersysteem waardoorpatiënt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grotere kans hebb<strong>en</strong> om PML(progressieve multifocale leuk<strong>en</strong>cefalopathie) teontwikkel<strong>en</strong>. PML is e<strong>en</strong> virale ontsteking in dewitte stof <strong>van</strong> de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> op basis <strong>van</strong> <strong>het</strong> JC-virus(ge<strong>en</strong> connectie met Jacob Creutzfeld <strong>en</strong> gekkekoei<strong>en</strong>ziekte). Het JC-virus is te beschouw<strong>en</strong> alse<strong>en</strong> comm<strong>en</strong>saal, e<strong>en</strong> virus dat vele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bij zichdrag<strong>en</strong> maar niet tot verschijnsel<strong>en</strong> leidt, t<strong>en</strong>zij <strong>het</strong>afweersysteem minder functioneert. PML wordtbij<strong>voor</strong>beeld vaker gezi<strong>en</strong> bij patiënt<strong>en</strong> met HIV ofpatiënt<strong>en</strong> die stamcel transplantaties ondergaan.Er is nu ervaring opgedaan met Tysabri waarbij meerdan 10.000 patiëntjar<strong>en</strong> behandeld is. Hierbij hebb<strong>en</strong>6 patiënt<strong>en</strong> PML opgelop<strong>en</strong> waarbij 4 patiënt<strong>en</strong>werd<strong>en</strong> behandeld met Tysabri <strong>en</strong> interferon<strong>en</strong> ofcopaxone tegelijkertijd.Patiënt<strong>en</strong> die met Tysabri behandeld word<strong>en</strong>,mog<strong>en</strong> dan ook niet behandeld word<strong>en</strong> met andereimmuunmoduler<strong>en</strong>de middel<strong>en</strong> omdat dit de kansop PML doet stijg<strong>en</strong>. Methylprednisolonkur<strong>en</strong>gedur<strong>en</strong>de 5 dag<strong>en</strong> bij exacerbaties <strong>van</strong> MS zijn -indi<strong>en</strong> nodig - echter toegestaan.PML is e<strong>en</strong> ernstige aando<strong>en</strong>ing. Het kan overal in dehers<strong>en</strong><strong>en</strong> ontstaan <strong>en</strong> heeft daardoor verschill<strong>en</strong>desymptom<strong>en</strong>. De aando<strong>en</strong>ing lijkt soms sterk op e<strong>en</strong>verslechtering <strong>van</strong> de MS zelf. Vaak begint PML ookmet vage cognitieve verschijnsel<strong>en</strong> die in <strong>het</strong> beginniet opvall<strong>en</strong>.Behandeling <strong>van</strong> PML is niet mogelijk <strong>en</strong> e<strong>en</strong>progressieve deterioratie <strong>van</strong> patiënt met PML zaloptred<strong>en</strong>.Voor de start met Tysabri moet<strong>en</strong> de bijwerking<strong>en</strong>- waaronder PML – dus uitgebreid met de patiëntword<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>. Iedere patiënt krijgt e<strong>en</strong>waarschuwingskaart met de bijwerking<strong>en</strong>.In <strong>het</strong> AD werd de indruk gewekt dat <strong>het</strong> start<strong>en</strong> <strong>van</strong>Tysabri bij patiënt<strong>en</strong> met MS e<strong>en</strong> laagdrempeligebeslissing is. Dit is niet <strong>het</strong> geval, <strong>het</strong> middel is alle<strong>en</strong>geïndiceerd bij specifieke patiënt<strong>en</strong>.IndicatieAlle<strong>en</strong> bij zeer actieve relapsing remitting MS bijpatiënt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> EDSS score <strong>van</strong> 0 tot 5. De patiënt20
moet t<strong>en</strong>minste 200 meter kunn<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> zonderloophulpmiddel. Om geïndiceerd te word<strong>en</strong> <strong>voor</strong>Tysabri spel<strong>en</strong> o.a. de volg<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol:• al dan ge<strong>en</strong> reactie of overgevoeligheid opcopaxone of interferon<strong>en</strong>;• <strong>het</strong> aantal littek<strong>en</strong>s aanwezig op e<strong>en</strong> MRI scan <strong>van</strong>de schedel <strong>en</strong> de hoeveelheid actieve ontstekingshaard<strong>en</strong>op de MRI scan <strong>van</strong> de schedel;• <strong>het</strong> aantal invalider<strong>en</strong>de schubs in 1 jaar tijd.over te lat<strong>en</strong>. Overleg met één <strong>van</strong> de neurolog<strong>en</strong>,omdat u d<strong>en</strong>kt dat er e<strong>en</strong> indicatie aanwezig is <strong>voor</strong>Tysabri, is natuurlijk altijd mogelijk.Inmiddels word<strong>en</strong> in <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis11 MS-patiënt<strong>en</strong> met Tysabri behandeld. We tracht<strong>en</strong>deze patiënt<strong>en</strong> op vaste dagdel<strong>en</strong> te behandel<strong>en</strong>waarbij e<strong>en</strong> soort, zo blijkt, gezellig lotg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>contactontstaat… nGezi<strong>en</strong> de strikte indicaties wil ik u verzoek<strong>en</strong> ge<strong>en</strong>uitsprak<strong>en</strong> te do<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> patiënt volg<strong>en</strong>s u in aanmerkingkomt <strong>voor</strong> Tysabri <strong>en</strong> dit aan de neuroloogBruno <strong>van</strong> MollneuroloogTriage op de Spoedeis<strong>en</strong>de hulphand <strong>van</strong> stroomschema’s <strong>en</strong> deelt de patiënt inéén <strong>van</strong> de vijf kleurcodes in. Bij rood wordt e<strong>en</strong>patiënt onmiddellijk geholp<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij oranje gebeurtdat binn<strong>en</strong> 10 minut<strong>en</strong>. De wachttijd loopt verderop tot vier uur bij de kleur blauw. Zodra klacht<strong>en</strong>to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, kan de kleurcode verander<strong>en</strong>.Nadat e<strong>en</strong> kleurcode is toegek<strong>en</strong>d kan de patiëntdirect naar e<strong>en</strong> behandelkamer of (terug) naar dewachtkamer. Afhankelijk <strong>van</strong> de klacht<strong>en</strong> krijgt depatiënt soms ook <strong>het</strong> advies om e<strong>en</strong> bezoek aan zijn/haar huisarts te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in plaats <strong>van</strong> te moet<strong>en</strong>wacht<strong>en</strong>.De Spoedeis<strong>en</strong>de Hulp (SEH) werkt sinds oktober2009 met <strong>het</strong> Manchester Triage Systeem (MTS) om<strong>het</strong> patiënt<strong>en</strong>aanbod te sorter<strong>en</strong> op basis <strong>van</strong> deurg<strong>en</strong>tie <strong>van</strong> de zorgvraag.KleurcodeE<strong>en</strong> patiënt die zich meldt bij de SEH wordt binn<strong>en</strong>5 minut<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> triage verpleegkundige.Deze beoordeelt de ernst <strong>van</strong> de klacht<strong>en</strong> aan dePijnstilling, <strong>voor</strong>lichting <strong>en</strong> di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ingBij <strong>het</strong> vaststell<strong>en</strong> <strong>van</strong> de urg<strong>en</strong>tie wordt mete<strong>en</strong>naar pijnklacht<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo nodig wordt alvastpijnstilling toegedi<strong>en</strong>d. De patiënt ont<strong>van</strong>gt toelichtingover de procedure <strong>en</strong> wachttijd.Voor patiënt<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t de invoering <strong>van</strong> <strong>het</strong> Triagesysteem e<strong>en</strong> betere di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing. Alle patiënt<strong>en</strong>word<strong>en</strong> in eerste instantie direct gezi<strong>en</strong> door e<strong>en</strong>Triage verpleegkundige <strong>en</strong> <strong>voor</strong> de patiënt wordtbeter inzichtelijk hoe lang hij/zij di<strong>en</strong>t te wacht<strong>en</strong>. n21
Klinische Geriatrie blij met eig<strong>en</strong> verpleegafdelingSinds juli 2009 heeft <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huistwee klinisch geriaters in di<strong>en</strong>st. In <strong>het</strong> najaar zijnde eerste klinische bedd<strong>en</strong> geop<strong>en</strong>d <strong>en</strong> met ingang<strong>van</strong> 1 januari 2010 heeft Klinische Geriatrie deeig<strong>en</strong> verpleegafdeling betrokk<strong>en</strong>.De doelgroep <strong>en</strong> de werkwijzeKlinische geriatrie is e<strong>en</strong> specialisme dat zich toelegtop de zorg <strong>voor</strong> kwetsbare ouder<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> groeppatiënt<strong>en</strong> waarbij comorbiditeit <strong>en</strong> polyfarmacie veel<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>. Ziekt<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> zich aspecifiek zoalsacute verwardheid, vall<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> algehele lichamelijke<strong>en</strong>/of geestelijke achteruitgang door onbek<strong>en</strong>deoorzaak.Er bestaat e<strong>en</strong> verhoogd risico op onomkeerbare achteruitgang<strong>van</strong> functionaliteit, zelfredzaamheid <strong>en</strong>sociaal functioner<strong>en</strong>.De klinisch geriater hanteert <strong>het</strong> geriatrischonderzoeksmodel waarbij e<strong>en</strong> integrale b<strong>en</strong>aderingwordt gebruikt <strong>voor</strong> <strong>het</strong> ontrafel<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> klinischprobleem. Het onderzoeksmodel k<strong>en</strong>merkt zich dooranalyse <strong>van</strong> de vier ass<strong>en</strong>, namelijk de somatische,psychische, functioneel <strong>en</strong> sociale as. Gelet wordt ope<strong>en</strong> goede afweging <strong>van</strong> de balans tuss<strong>en</strong> kwaliteit<strong>van</strong> lev<strong>en</strong> die <strong>voor</strong>komt uit e<strong>en</strong> behandeling <strong>en</strong> debelasting <strong>van</strong> die behandeling.De plann<strong>en</strong> in 2010Met de op<strong>en</strong>ing <strong>van</strong> de zelfstandige verpleegafdelingKlinische geriatrie is nu ook de mogelijkheid <strong>voor</strong>dagopnames <strong>voor</strong> dit specialisme ontstaan.Klinische Geriatrie is e<strong>en</strong> <strong>van</strong> de vier prioriteit<strong>en</strong><strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong> de mogelijkheidtot dagobservatie is ook hierin e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de stap.Patiëntveiligheid <strong>en</strong> kwaliteit <strong>van</strong> zorg <strong>voor</strong> deouder<strong>en</strong> in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis zijn belangrijke indicator<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> veel aandacht. Voor 2010 staat <strong>het</strong> project“Zorg <strong>voor</strong> kwetsbare ouder<strong>en</strong>” op de ag<strong>en</strong>da <strong>van</strong> deklinisch geriaters.E<strong>en</strong> ander speerpunt <strong>van</strong> de geriaters is de sam<strong>en</strong>werkingmet andere specialism<strong>en</strong> in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis. Descre<strong>en</strong>ing op e<strong>en</strong> verhoogd delierrisico bij opname in<strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis is e<strong>en</strong> project dat binn<strong>en</strong>kort start.Ook is in 2009 e<strong>en</strong> consultatief geriatrisch verpleegkundigegestart; verpleegkundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> medisch specialist<strong>en</strong>uit <strong>het</strong> hele ziek<strong>en</strong>huis kunn<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong><strong>van</strong> haar expertise.Hoe verloopt de verwijzing naar deklinisch geriater?Dagelijks is e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>stdo<strong>en</strong>de klinisch geriater telefonischbereikbaar <strong>voor</strong> overleg. Spoed.beoordeling<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> afhankelijk <strong>van</strong> de vraagstelling òf poliklinischòf op de SEH plaatsvind<strong>en</strong>. Wij verzoek<strong>en</strong> uvri<strong>en</strong>delijk dit met ons te overlegg<strong>en</strong>.Reguliere poliklinische beoordeling<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>dagelijks ingepland word<strong>en</strong>; telefonisch overlegis hier<strong>voor</strong> niet noodzakelijk. Triage <strong>voor</strong> verderonderzoek op de dagkliniek volgt na e<strong>en</strong> eerstebeoordeling op de polikliniek of na persoonlijkoverleg met de klinisch geriater.Eén maal per 2 wek<strong>en</strong> is er ook spreekuur oppolikliniek Nesselande, op de donderdagmiddag.Onze bereikbaarheid• mw M.Y.E. (Mirjam) Cappettiaanwezig: dinsdag t/m vrijdag, 010 - 258 5247• mw C. (Corrie) Ve<strong>en</strong>aanwezig: maandag t/m donderdag, 010 - 258 3136De polikliniek klinische geriatrie is bereikbaar vianummer 010 - 258 5999. nCorrie Ve<strong>en</strong> <strong>en</strong> Mirjam Cappettiklinisch geriaters22
Ev<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong>:Ron Winograd,MDL-artsMijn naam is Ron Winograd <strong>en</strong> ik b<strong>en</strong> sinds 1 mei2009 werkzaam als MDL-arts in <strong>het</strong> IJssellandZiek<strong>en</strong>huis. De MDL-arts<strong>en</strong> <strong>en</strong> de internist<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong>sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> maatschap.Ik heb mijn opleiding tot internist-int<strong>en</strong>sivistgevolgd in <strong>het</strong> Academisch Ziek<strong>en</strong>huis in Ak<strong>en</strong>,Duitsland. Vervolg<strong>en</strong>s heb ik daar de opleidingtot MDL-arts gevolgd. In totaal b<strong>en</strong> ik 14 jaarin Ak<strong>en</strong> werkzaam geweest. Van 2005 t/m 2009was ik hoofd <strong>van</strong> de <strong>en</strong>doscopie afdeling <strong>van</strong> <strong>het</strong>academisch ziek<strong>en</strong>huis in Ak<strong>en</strong>.In de loop der jar<strong>en</strong> heb ik me gespecialiseerd op<strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> de diagnostische <strong>en</strong> therapeutische<strong>en</strong>doscopie zoals de <strong>en</strong>do-echografie <strong>en</strong> abdominaleechografie. Verder is ook de behandeling <strong>van</strong>patiënt<strong>en</strong> met IBD één <strong>van</strong> mijn aandachtsgebied<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> nieuwe uitdaging om in Nederland <strong>en</strong> met namein Capelle aan d<strong>en</strong> IJssel te kom<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> was de<strong>voor</strong>naamste red<strong>en</strong> om afscheid te nem<strong>en</strong> <strong>van</strong> Ak<strong>en</strong>,waar ik met veel plezier heb gewerkt.E<strong>en</strong> andere red<strong>en</strong> was <strong>het</strong> North Sea Jazz festivaldat ik sinds 1998 bijna elk jaar bezoek! Nu hoef ikaanzi<strong>en</strong>lijk minder ver te reiz<strong>en</strong> om bij <strong>het</strong> festivalte kom<strong>en</strong>. Verder woon ik nu dichter bij <strong>het</strong> strandwaar ik de afgelop<strong>en</strong> zomer regelmatig b<strong>en</strong> geweest.Daar teg<strong>en</strong>over zijn de Alp<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stuk verder weg<strong>en</strong> kan ik mijn grote hobby – skiën - minder vaakbeoef<strong>en</strong><strong>en</strong>.Sam<strong>en</strong> met de overige MDL-arts<strong>en</strong>, internist<strong>en</strong>,chirurg<strong>en</strong> <strong>en</strong> radiolog<strong>en</strong> wil ik goede patiënt<strong>en</strong>zorglever<strong>en</strong> in Capelle aan d<strong>en</strong> IJssel <strong>en</strong> omgeving. Deafgelop<strong>en</strong> 6 maand<strong>en</strong> zijn volg<strong>en</strong>s verwachtingverlop<strong>en</strong> <strong>en</strong> tot op hed<strong>en</strong> heb ik ge<strong>en</strong> spijt <strong>van</strong> mijnoverstap naar Nederland. Voor de toekomst hoopik op e<strong>en</strong> goede sam<strong>en</strong>werking met de collega’s in<strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis <strong>en</strong> de <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> in deomgeving. nRon Winograd23
Casusbespreking<strong>en</strong> diabetes <strong>en</strong> COPD 2010Wanneer• maandag 1 maart• maandag 7 juni• maandag 1 novemberVoor wie• <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>,• poh-ers,• diëtist<strong>en</strong> uit de regio,• diëtist<strong>en</strong>, diabetesverpleegkundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> .internist<strong>en</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huisDe deadline <strong>voor</strong> de volg<strong>en</strong>de uitgave is26 maart 2010. Dit nummer verschijntin april 2010. Mail uw kopij of bericht<strong>en</strong><strong>voor</strong> <strong>het</strong> magazine, de nieuwsbrief ofwww.ysl.nl/verwijzers aan: arts@ysl.nl.IJsselland Ag<strong>en</strong>da 201020 mrt Op<strong>en</strong> dag IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis25 + 26 mrt Duodag<strong>en</strong>17 apr Op<strong>en</strong> dag “Bevall<strong>en</strong>”29 apr Symposium borstvoeding in Isala TheaterTijd• 17.00 uur inloop• 17.30 - 18.30 uur casusbespreking Diabetes, .1 accreditatiepunt <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>• 18.30 - 19.30 casusbespreking COPD, .1 accreditatiepunt <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong>.(<strong>voor</strong> broodjes wordt gezorgd)WaarIJsselland Ziek<strong>en</strong>huisContactperson<strong>en</strong><strong>voor</strong> casusbespreking diabetes: Gosine Blok,diabetesverpleegkundige<strong>voor</strong> casusbespreking COPD: Joke Richters,coördinator maatschap longziekt<strong>en</strong>Verwijzers op www.ysl.nlVoor de laatste update <strong>van</strong> scholing<strong>en</strong>,informatie <strong>en</strong> contactgegev<strong>en</strong>s: zie websitewww.ysl.nl / verwijzers / login<strong>huisarts<strong>en</strong></strong> informatieportalWet<strong>en</strong>schappelijke bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> in <strong>het</strong> IJssellandmaandag 8 februari 2010donderdag 23 septemberwo<strong>en</strong>sdag 24 novemberVoor: <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> medisch specialist<strong>en</strong>Plaats: IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis, EudokiazaalAan<strong>van</strong>g borrel: 17.00 uurPres<strong>en</strong>taties: 17.15 – 18.30 uurMeer informatie: secretariaat medische staf, tel. 010 – 258 5364 of email: arts@ysl.nl.Iedere donderdag lunch in <strong>het</strong> IJssellandIedere donderdag is er <strong>van</strong> 12.00 tot 13.30 e<strong>en</strong> smakelijke lunch <strong>voor</strong> <strong>huisarts<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> medischspecialist<strong>en</strong> in de Eudokiazaal <strong>van</strong> <strong>het</strong> IJsselland Ziek<strong>en</strong>huis. E<strong>en</strong> prima geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong><strong>huisarts<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> medisch specialist<strong>en</strong> om elkaar informeel te ontmoet<strong>en</strong> <strong>en</strong> te sprek<strong>en</strong>.24