DOSSIER: Dementie - Weliswaar

Expertisecentrum Dementie Vlaanderen verheldertLeven in een nevelInformatie Er zijn in België 165.000 mensen met dementie. Tegen 2020 zal hunaantal oplopen tot zo’n 200.000. Meer dan 30% van de 85-plussers dementeert.Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en zijn negen regionale expertisecentraen de Vlaamse Alzheimer Liga zorgen voor de broodnodige informatie en sensibilisering.Tekst Liesbeth Van Braeckel | Illustratie Nora Theys | Foto Jan LocusJurn Verschraegen, coördinator ExpertisecentrumDementie Vlaanderen vzw: “Dementie komt alseen sluipmoordenaar. Niemand ziet de ziekte komen,maar onzichtbaar doet ze haar afbraakwerk. Als degezonde partner in het ziekenhuis belandt, blijkt datde andere partner zich niet zo goed kan behelpen.‘Ach, het is een man, het is normaal dat hij niet handigis in het huishouden’, zeggen mensen. Dan pas blijktdat de gezonde partner al die tijd de zieke partnerheeft vervangen, als een prothese. En zonder protheseloopt alles – letterlijk – mank.”Hoe gaan mensen om met de diagnose dementie?“De eerste fase is vaak ontkenning: dit kan niet. Daarnaworden ze kwaad en proberen ze ertegen te vechten.Zo’n rouwproces eindigt normaal met aanvaarding.Bij dementie is dit moeilijk: er moet voortdurend nieuwverlies verwerkt worden. Mensen hebben soms hetgevoel dat het leven stopt na de diagnose dementie.Maar niets is minder waar. De omgeving moet ingesprek gaan met de patiënt en zijn behoeften lerenkennen. Die empowerment gebeurt nog veel te weinig.Het boek Een steen in je hand, op basis van gesprekkenmet mensen met dementie, geeft hulpverleners eenidee van wat bij die mensen leeft.”De familie en hulpverleners moeten dus metde patiënt praten. Maar wat kan de familie voorde hulpverlener betekenen, en omgekeerd?“De persoon met dementie staat niet centraal, maarmaakt deel uit van de driehoek tussen patiënt, hulpverleneren familie. De familie en de hulpverlenermoeten elkaar leren kennen en van elkaar leren. Hetis belangrijk dat de hulpverlener begrijpt wat deziekte betekent voor een familie. Maar ook de zorgvoor de zorgende mag niet vergeten worden. Er isveel aandacht voor timing, roosters, planning ofkwaliteitscontrole. Maar als de mens sterft voor wieje in een rusthuis tien jaar lang hebt gezorgd, danwil je ook wel eens je hart luchten. Wat betekendedie mens voor jou? Hoe ga je emotioneel om methet einde van een zorgrelatie?”Wat kan het Expertisecentrum betekenen voorpatiënten, familie en hulpverleners?“Twee van onze belangrijkste taken zijn sensibiliseren16 |