cahier Biodiversiteit - Biomaatschappij

Hoe zou je deze vitrine in het Natuurhistorisch Museumin Londen ordenen? Op het tekstbord staat: ‘Sorterenin groepen. Er zijn verschillende manieren om dingen teordenen. Hoewel het ene classificatiesysteem niet per semeer of minder correct is dan het andere, zijn sommige welbruikbaarder dan andere. Zou jij deze voorwerpen sorterenaan de hand van ouderdom? Vorm? Kleur? Schoonheid?Waarde?’veronderstellingen en aannames ten grondslagdie te maken hebben met de verschillende idealendie we nastreven in die praktijk van beschermen,beheren of meten. Van altijd al geliefde diergroepen,zoals vogels, is bijvoorbeeld veel meer kennisover taxonomie, ecologie en bescherming dan vanpissebedden.De ordening van biodiversiteitWetenschappelijke activiteiten rond biodiversiteithebben in belangrijke mate betrekking opordening en classificatie. Een wetenschapper ineen natuurgebied zal de veelheid aan vormen enkleuren om hem heen willen omzetten in eengeordend overzicht van wat is aangetroffen. Ditomzetten van chaos en complexiteit in ordeninggaat niet vanzelf. De natuur vertelt niet zelf uit watvoor soort categorieën zij bestaat en hoe die zijn teherkennen. Classificatiesystemen zijn niet waar ofonwaar, maar een product van een bepaalde wetenschappelijkeen maatschappelijke context. Eengoed classificatiesysteem is door mensen ontworpenen toont niet zomaar willekeurige eigenschappenen verschillen, maar reflecteert specifiekecategorieën en eigenschappen die relevant wordengeacht voor bepaalde doeleinden. Een illustratiedaarvan is (zie de illustratie op deze bladzijde).Voor de vitrine kunnen diverse classificatiesystemengehanteerd worden. Afhankelijk van degekozen criteria (bijvoorbeeld vorm, kleur, grootte,functie) ontstaan verschillende indelingen waarbijbepaalde voorwerpen soms wel en soms nietbij elkaar horen. De classificatie van biodiversiteitkent een vergelijkbare dynamiek. Verschillendesystemen van ordening vormen de reflectie van eenspecifieke maatschappelijke en wetenschappelijkecontext. Recent is bijvoorbeeld de hele indeling vanhet planten- en dierenrijk veranderd op basis vaninzichten over hun DNA. Planten en dieren die eerstbij elkaar hoorden, of veel op elkaar leken, zijn uitelkaar gehaald, terwijl planten en dieren waarvanwe eerst dachten dat ze niets met elkaar te makenhadden nu worden gezien als nauw verwantekwartaal 4 december 2012 biodiversiteit 35