Eigendom van roerende en onroerende zaken - Nevi

More documents

Recommendations

Info

© NEVIpag.: 2 van 6code: INP-CON-kre-017-bl.doc versie 1Dat de eigenaar van een (on)roerende zaak in beginsel eigenaar is van alle bestanddelen,wordt geregeld in art. 5:3 BW. Art. 3:4 BW geeft als omschrijving van een bestanddeel dathet een onderdeel van een zaak is. De eigenaar van een machine of auto is van rechtswegetevens eigenaar van alle daarmee verbonden onderdelen. Van rechtswege wilzeggen: automatisch, er is geen juridische handeling voor vereist. Hetzelfde geldt als hetgaat om de eigendom van een onroerende zaak, zoals een bedrijfsgebouw. De eigenaarvan het bedrijfsgebouw is van rechtswege eigenaar van alle bestanddelen die ‘aard ofnagel vast’ zijn verbonden met het bedrijfsgebouw. De eigenaar van een bedrijfsgebouwwordt dus ook eigenaar van een ingemetselde kluis van een huurder.Het eigendomsrecht heeft alleen betrekking op geïndividualiseerde zaken. Dat zijn zakenwaarvan duidelijk is van wie ze zijn of voor wie ze bestemd zijn. Geïndividualiseerde zakenstaan tegenover soortzaken. Soortzaken zijn zaken die louter naar soort, kwaliteit, gewichten hoeveelheid bepaald zijn. Op welke manier individualisatie van soortzaken dient tegeschieden, hangt af van de feitelijke omstandigheden. Soms is afzondering voldoende,bijvoorbeeld bij kolen of granen. Bij andere soortzaken is nader specificeren of registrerennodig door nummering, certificering of etikettering. Bijvoorbeeld bij een partij pc’s, auto’s ofeffecten.praktijkvoorbeeldGranen, aardappelen, vloeistoffen, ijzer en effecten zijn soortzaken. We kunnen nietzonder meer eigenaar zijn van dit soort zaken. Van soortzaken kunnen we pas na eenzekere individualisatie eigenaar zijn.De kist Chateauneuf du Pape 1996 bij de slijter waarop ‘verkocht aan de heer Van Dijk’staat, is een geïndividualiseerde zaak.Beperkingen van het eigendomsrechtUit de omschrijving van art. 5:1 BW zouden we kunnen afleiden dat de eigenaar de vrijheidheeft naar eigen goeddunken te handelen met zaken die zijn eigendom zijn. Dit is niet zo.Er zijn beperkingen aan het gebruik van rechten die aan eigendom zijn verbonden. Hoewelde eigenaar in beginsel vrij is om te doen met zijn zaak wat hem goeddunkt, zijn erkrachtens art. 5:1 lid 2 BW drie manieren om het eigendom te beperken.Beperkingen door rechten van anderenDe eerste manier waarop de vrijheid van een eigenaar om met zijn eigendom om te gaankan worden beperkt, is doordat de eigenaar zijn rechten afstaat aan een ander.Beperkingen door wettelijke voorschriftenDe overheid kan als publiekrechtelijk gezagdrager wetten uitvaardigen die meebrengen datde eigenaar zijn zaak niet meer naar eigen goeddunken mag gebruiken. Zo is degene dieop zijn perceel een huis of bedrijfspand wil bouwen krachtens de Wet op de ruimtelijkeordening gebonden aan het bestemmingsplan en aan gemeentelijke bouwvoorschriften.Daarnaast geldt dat bedrijven worden geconfronteerd met de Wet milieubeheer. Veelbedrijven kunnen immers door hun ondernemingsactiviteiten overlast bezorgen aananderen (geluidshinder en stankoverlast) of schade toebrengen aan het milieu (vervuilingvan oppervlaktewater of lucht). Voor ondernemingsactiviteiten die overlast of schadekunnen veroorzaken, moeten bedrijven krachtens de Wet milieubeheer over eenvergunning beschikken. Zo’n vergunning wordt onder bepaalde voorwaarden verleend doorde overheid.
© NEVIpag.: 3 van 6code: INP-CON-kre-017-bl.doc versie 1Beperkingen door regels van het ongeschreven rechtBij de categorie ongeschreven recht kunnen we onderscheid maken tussen onrechtmatighandelen en misbruik van bevoegdheden van het eigendomsrecht. Een vorm van onrechtmatighandelen is hinder. Een beperking van het gebruiksrecht van de eigenaar kangelegen zijn in het verbod om aan een derde hinder toe te brengen. Men mag een anderniet hinderen als men van zijn eigendomsrecht gebruik maakt. Hinder betekent dat deeigenaar bij de uitoefening van zijn gebruiksrechten in de vorm van lawaai, stank, gassen,trillingen, enzovoort, bij een derde overmatige en onredelijke overlast veroorzaakt. Misbruikvan het eigendomsrecht kan zich voordoen als de eigenaar van zijn bevoegdheden gebruikmaakt met als enige doel een ander te benadelen.Verkrijging van het eigendomDe eigendomsvraag is voor de inkooppraktijk van belang vanwege het feit dat het overdragenvan eigendom wezenlijk is voor de koop van zaken. Ook in een ander opzicht is deeigendomsvraag van belang, namelijk omdat een eigenaar ongewild de eigendom van zijnzaak kan verliezen. De inkoper moet daarop bedacht zijn en hij zal zich tegen een ongewildverlies moeten wapenen. Ook als een leverancier failliet gaat, speelt eigendom van zakeneen centrale rol. Een faillissement is namelijk een algeheel beslag op het vermogen,inclusief de eigendommen van de failliet. Voor beantwoording van de vraag of een zaak inde failliete boedel valt, is het van belang wie de eigenaar van die zaak is.Er zijn verschillende manieren waarop de eigendom kan worden verkregen. We besprekenhier zaakvorming, natrekking, vermenging en overdracht. Andere wijzen van eigendomsverkrijgingzijn toe-eigening, vinderschap, schatvinding, vruchtrekking, verjaring en aanwas.ZaakvormingIn het algemeen kunnen we over zaakvorming stellen dat diegene die iets maakt eigenaaris of wordt van datgene wat hij heeft gemaakt. Van zaakvorming is sprake als uit een ofmeer zaken een op zichzelf staande zaak wordt gemaakt. De wettelijke hoofdregel vanzaakvorming is te vinden in art. 5:16 BW: een fabrikant die van zijn eigen grondstoffenen/of halffabricaten eindproducten vervaardigt, verwerft daarvan ook de eigendom. Het isevident dat de eigenaar van de eigen oorspronkelijke grondstoffen ook de eigendomverwerft van de nieuwe zaak.praktijkvoorbeeldBruijnzeel maakt een keuken van hout en kunststoffen waarvan zij het eigendom heeft.Er wordt dus een op zichzelf staande zaak gemaakt (art 5:16 BW). Niemand zal heteigendom van Bruijnzeel over die keuken kunnen en/of willen betwisten.Niet evident is wie eigenaar wordt als een fabrikant nieuwe zaken vormt c.q. maakt uitroerende zaken die haar niet in eigendom toebehoren. Bijvoorbeeld omdat ze nogeigendom zijn van de leverancier. Toch zegt art 5:16 lid 2 BW dat de vervaardigerdesalniettemin eigenaar wordt van de nieuwe zaak. Met andere woorden: de eigenaar vande oorspronkelijke zaken, bijvoorbeeld de leverancier van de grondstoffen, verliest deeigendom door zaaksvorming. Er is slechts één uitzondering op deze regel, namelijkwanneer de kosten van de vorming van de nieuwe zaak lager zijn dan de prijs van degrondstoffen.
Page 1: © NEVIpag.: 1 van 6code: INP-CON-k
Page 5 and 6: © NEVIpag.: 5 van 6code: INP-CON-k

Eigendom van roerende en onroerende zaken - Nevi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?