Opmaak 1 - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor ...

Jaarboek 2010

Jaarboek 2010
KONINKLIJKE VLAAMSE ACADEMIE VAN BELGIË
VOOR WETENSCHAPPEN EN KUNSTEN

© Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten
Hertogsstraat 1
B-1000 Brussel / België
Tel.: 02 550 23 23
Fax: 02 550 23 25
info@kvab.be
http://www.kvab.be
Depotnummer: D/2011/0455/15
© Foto’s: Koninklijke Vlaamse Academie van
België voor Wetenschappen en Kunsten
Printed by Universa Press - 9230 Wetteren - Belgium

Inhoud
Inhoudstafel
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Bestuur van de Academie – 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Bestuur van de Academie – 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Nieuwe leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Algemene Openbare Vergadering – 11 december 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Toespraak van prof. Géry van Outryve d’Ydewalle, vast secretaris . . . . . . 32
Klassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse . . . 35
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Mededelingen in de Klassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Huldiging Jarige Leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Academische Fondsen en Prijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Laureaten van de Academie 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
S. De Feyter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
W. Verbeke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
K. Brosens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
L. Eeckhout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Gouden Penning 2010 – F. De Winne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Laureaten van de Fondsprijzen 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
O. Callebautprijs – C. Courtin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
O. Dupontfonds – G. Bultynck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
H. Vanderlindenprijs – C. Gielen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
C. De Clercqprijs – W. De Pril . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
J. Gillisprijs – J. Vandersmissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
M.-C. Maselisprijs – M.Siongers, D.Helskens, L. Dillen . . . . . . . . . . 80
5

Inhoudstafel
Vlaams Academisch Centrum - VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Adviesraad VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Stuurgroep VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Contactfora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Adviesraad Contactfora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Centrum voor Europese Cultuur (CEC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Commissie Centrum Europese Cultuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Dertiende Lentecyclus – Programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Vlaamse Academische Stem - VLAST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Nationale Samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Nationale Comités . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Jaarverslagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Samenstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Internationale Bilaterale Samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
VZW ‘The Royal Academies for Science and the Arts of Belgium (RASAB) . . . . 156
Publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Publicaties van de Academie, verschenen in 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Publicatiecommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
In Memoriam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
G. Baeteman door M. Storme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
F. Hallyn door H. de Ridder-Symoens & D. van der Cruysse . . . . . . . . . . 176
H. Pauwels door C. Stroo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
J.K. Steppe door K. Van der Stighelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
E. Van der Eyken door V. Nees . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Samenstelling Academie – januari 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Gewone Leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
6

Inhoudstafel
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Commissies van de Academie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Kandidaturencommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Laureatencommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Langlopende Projecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Belgische Diplomatieke Stukken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Geschiedenis der Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Algemene Taalkunde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Godsdienstgeschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Humanisme in de Nederlanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Klassieke Studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Maritieme Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Rechtsgeschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Sociaal-Economische Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Commissies voor de Academische Fondsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
O. Callebautfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Mgr. J. Coppensfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Mgr. C. De Clercqfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
O. Dupontfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
E. Duvergerfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
J. Gillisfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Mgr. R. Lenaertsfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Mac Leodfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
M.-C. Maselisfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
H. Schoutedenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
H. Vanderlindenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
F. Van der Muerenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
P. Van Oyefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
F. Van Cauwelaertfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
Instellingen onder voogdij van de Academie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie . . . . . . . . 208
Belgisch Historisch Instituut te Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
7

Inhoudstafel
Studiecentrum voor de vijftiende-eeuwse Schilderkunst in de
Zuidelijke Nederlanden en het Prinsbisdom Luik . . . . . . . . . . . . . . . 209
Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . 209
Archief- en Bibliotheekwezen in België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis . . . . . . 209
Vlaams Instituut voor Geschiedenis - VIGES . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
8

Voorwoord
Voorwoord
“Een Nieuwe Lente, een Nieuw Geluid”? Hoe dikwijls heb ik aangekondigd dat de
wisseling van vast secretaris ook wijzigingen aan de Academie zou impliceren. Officieel
in functie op 1 september van dit jaar, was ik direct van plan de implementatie fase aan
te vatten. En dan zouden die wijzigingen ook reeds mooi gerapporteerd en samen gevat
kunnen worden in het Jaarverslag 2010. Ook het concept zelf van dat jaarverslag was
aangekondigd wijzigingen te ondergaan.
Het Jaarverslag 2010 hebt u nu in handen. Het boek oogt wellicht mooi, maar
fundamentele wijzigingen in rapporteringen en mededelingen zult u hierin niet vinden.
Alles komt over “zoals vroeger”. Sommige lezers zullen (overigens terecht)
ontgoocheld zijn, anderen zullen blij zijn om hun vertrouwde document terug te zien,
met als meest opvallend verschil, de naam van een nieuwe vast secretaris.
Wat is er dan gebeurd? Een kandidaat vast secretaris die bij zijn kandidatuur honderd
en één beloften deed, maar deze na zijn verkiezing in een vergeethoek duwt? Niets
van. Ik beschouw de periode vanaf mijn benoeming, begin september, tot het einde van
het jaar als een incubatieperiode. Deze incubatieperiode liet mij toe de Academie nog
beter te leren kennen. De Academie leren kennen is immers geen lachertje. Elke dag
waren er nieuwe verrassingen. Naast tijdsgebrek, omwille van allerlei externe omstandigheden
die onze dagplanning grotendeels vernietigden, werd ook duidelijk dat de
werkbelasting van de medewerkers een grens had benaderd, die liefst niet overschreden
mocht worden. De geplande wijzigingen impliceerden hoe dan ook meer tijd en een
betere financiële dekking. Die hadden wij niet.
Dus nu al uitkijken naar volgend jaar?
Géry van Outryve d’Ydewalle,
vast secretaris
9

Bestuur van de Academie – 2010
Beschermheer:
Zijne Majesteit Koning Albert II
Bestuur van de Academie:
Voorzitter: Dominique Willems
Vast secretaris: Niceas Schamp opgevolgd door Géry van Outryve d’Ydewalle
Bestuurscommissie
Bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Freddy Dumortier
Klasse van de Menswetenschappen: Marc De Mey
Klasse van de Kunsten: Willem Elias
Klasse van de Technische Wetenschappen: Ludo Gelders
Onderbestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Irina Veretennicoff
Klasse van de Menswetenschappen: Paul Van Rompuy
Klasse van de Kunsten: Luc Van Hove
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jan Kretzschmar
Aftredend bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Renaat Gijbels
Klasse van de Menswetenschappen: Géry van Outryve d’Ydewalle
Klasse van de Kunsten: Werner De Bondt
Klasse van de Technische Wetenschappen: Achiel Van Cauwenberghe
Vertegenwoordiger: (2009-2011)
Klasse van de Natuurwetenschappen: Dirk Inzé
Klasse van de Menswetenschappen: Wilfried Dewachter
Klasse van de Kunsten: Herman Sabbe
Klasse van de Technische Wetenschappen: Paul Verstraeten
Aantredend voorzitter:
Pierre Jacobs
Bestuur Academie
11

Bestuur van de Academie – 2011
Beschermheer:
Zijne Majesteit Koning Albert II
Bestuur van de Academie:
Voorzitter: Pierre Jacobs
Vast secretaris: Géry van Outryve d’Ydewalle
Bestuurscommissie
Bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Freddy Dumortier
Klasse van de Menswetenschappen: Paul Van Rompuy
Klasse van de Kunsten: Luc Van Hove
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jan Kretzschmar
Onderbestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Irina Veretennicoff
Klasse van de Menswetenschappen: Hubert Bocken
Klasse van de Kunsten: Luc Brewaeys
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jacques Willems
Aftredend bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Renaat Gijbels
Klasse van de Menswetenschappen: Marc De Mey
Klasse van de Kunsten: Willem Elias
Klasse van de Technische Wetenschappen: Ludo Gelders
Vertegenwoordiger: (2009-2011)
Klasse van de Natuurwetenschappen: Els Van Damme (2011-2013)
Klasse van de Menswetenschappen: Wilfried Dewachter
Klasse van de Kunsten: Herman Sabbe
Klasse van de Technische Wetenschappen: Paul Verstraeten
Uittredend voorzitter:
Dominique Willems
Bestuur Academie
12

Nieuw Verkozen Leden
Thierry BACKELJAU
Nieuw Verkozen Leden
Thierry Backeljau (°1959) is sinds 1988 als onderzoeker verbonden aan het
Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) en is daar
sedert 2008 waarnemend hoofd van het Departement Ongewervelde Dieren.
Daarnaast is hij sinds 1997 ook verbonden aan de Universiteit Antwerpen, waar
hij als deeltijds hoofddocent genetica doceert. Zijn specialisatie is de
moleculaire populatiegenetica, fylogenie en taxonomie van ongewervelden, in
het bijzonder van weekdieren. Hij begon zijn onderzoekscarrière als IWONL en
FWO doctoraatsstudent aan het toenmalige Rijksuniversitair Centrum
Antwerpen. Van daaruit maakte hij in 1988 de overstap naar het KBIN om er in
het departement Invertebraten te werken, waar hij was belast met het oprichten
en het uitbouwen van een interderpartementeel laboratorium voor moleculaire
systematiek, dat intussen al 20 jaar bestaat. Voortbouwende op dit succes, is Thierry
Backeljau sinds 2006 ook medeoprichter en woordvoerder van de "Joint Experimental
Molecular Unit (JEMU)". Dit is een gemeenschappelijke moleculair systematische
onderzoekseenheid van het KBIN en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika,
gefinancierd door de FOD Wetenschapsbeleid. Het onderzoek van Thierry Backeljau
gaat echter veel verder dan louter moleculaire systematiek en kan best omschreven
worden als wat men tegenwoordig "integrative taxonomy" noemt. Hierbij wordt
biologische diversiteit onderzocht via een multidisciplinaire benadering waarin naast
DNA, populatiegenetica en fylogenie, ook morfologie, anatomie, gedrag, ecologie en
"klassieke" taxonomie aan bod komen. Deze laatste discipline is trouwens essentieel
bij het beheer van de natuurhistorische verzamelingen waarvoor Thierry Backeljau
verantwoordelijk is.
Thierry Backeljau werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Alain BERNARD
Alain Bernard (°1955) is Burgerlijk Ingenieur Bouwkunde en Burgerlijk Ingenieur
Industrieel Beleid, afgestudeerd aan de KULeuven. Hij startte zijn loopbaan bij T.V.
Zeezand voor de uitbouw van de buitenhaven van Zeebrugge. Tussen 1982 en 1985
werkte hij als projectmanager bij N.V. Dredging International. Daarna werd hij
directeur-generaal bij N.V. Hydro Soil Services. Vanaf 1990 werkte hij opnieuw voor de
N.V. Dredging International, eerst als directeur van de Benelux-divisie en van 1995 tot
2006 als Directeur-Generaal. Van 1997 tot 2006 was hij eveneens actief als Chief
Operating Officer van D.E.M.E.-Group (Dredging Environmental & Marine
13

Engineering). Sinds 2006 is hij Chief Executive Officer van
D.E.M.E.-Group en bestuurder bij verschillende dochter -
bedrijven uit de D.E.M.E.-Group: DEC, C-POWER,
Scaldis, GEOSEA.... Sinds 2004 is hij eveneens voorzitter
van de Belgische Baggerfederatie. In 2007 werd hij
benoemd tot bestuurder van Aquafin NV.
Naast zijn uitmuntende carrièreverloop heeft de heer
Bernard ook een uitgebreid sociaal engagement en draagt
hij in zijn professionele activiteiten zorg voor het leefmilieu.
Verder is hij een gerespecteerde industriële ambassadeur
voor Vlaanderen in de rest van de wereld, getuige daarvan zijn wereldwijde activiteiten
als CEO van D.E.M.E.
Alain Bernard werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Technische
Wetenschappen.
Marc DE CLERCQ
Nieuw Verkozen Leden
Marc De Clercq (°1951) Dr. Economische Wetenschappen, Algemene
Economie (1980), docent (1988), hoofddocent (1992), hoogleraar (1993),
Gewoon Hoogleraar (1998) UGent, voorzitter vakgroep Algemene Economie
(sinds 1995), decaan faculteit Economie en Bedrijfskunde (1998-2001 en
opnieuw sinds 2005), voorzitter Centrum voor Milieueconomie en
Milieumanagement (CEEM) (1998-2009), vicerector UGent (2001-2005),
Buitengewoon Hoogleraar Université de Lille II (1994-1999).
Doctoreerde in 1980 als één der eersten in Vlaanderen over milieu-economie en
hield zich sindsdien in zijn wetenschappelijk werk vooral bezig met het gebruik
van economische instrumenten (milieutaksen en vrijwillige akkoorden) in het
milieubeleid en met de relatie tussen milieu(beleid) en de internationale handel,
het internationaal handelsbeleid en de economische integratie.
Vanuit die expertise was hij adviseur van o.m. de Belgische regering (o.m. als
voorzitter van de commissie ecotaksen, kanselarij van de eerste minister), de
Europese Commissie, de OESO, de universiteiten van Rotterdam en Twente, het
Harvard International Development Programme, het Nederlands Ministerie voor
Economische Zaken, de Koning Boudewijnstichting, het Belgisch Bedrijfsleven, hij was
lid van de redactieraad van Environmental and Resource Economics en Maandschrift
Economie.
Hij was lid van o.m. de Raad van Bestuur van VDK Spaarbank, de VRT, de Vlaamse
Audiovisuele Regie, lid en voorzitter (1998-2005) van de Vereniging voor Economie, lid
Wetenschappelijk comité van het Instituut voor de Nationale Rekeningen en het
Wetenschappelijk Comité voor de Prijsobservatie en -analyse, lid (onafhankelijk
expert) MINARAAD, lid van de algemene raad Vlerick Leuven Gent Management
School.
Commandeur in de kroonorde (2010).
14

Marc De Clercq werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Menswetenschappen.
Ronny DELRUE
Als beeldend kunstenaar onderzoekt Ronny Delrue
(°1953) hoe hij vanuit het inhoudelijke gegeven (o.a.: de
vervuiling in het landschap en de geest, het landschap is
een portret en het portret is een landschap, de relativiteit
van het leven, het verdwijnen en verschijnen, de droom
naar zuiverheid,...) een universeel beeld kan opbouwen,
passend in het actuele kunstgebeuren. Dit gebeurt
hoofdzakelijk via de kunst van het schilderen en het
tekenen, maar ook andere media worden gebruikt om het
inhoudelijke aspect aan te vullen en te versterken.
De opbouw van een tentoonstelling is dan op zijn beurt een
onderzoek van hoe verschillende beelden met mekaar kunnen communiceren als één
installatie. Vanuit de praktijk van zijn werk ontstond de ervaring dat bij de genese van
een beeld niet alleen de controle belangrijk is, maar ook de openheid voor het
onverwachte. Deze persoonlijke ervaring positioneerde hij in een bredere filosofische
en kunsthistorische context, maar vooral in dialoog met eigentijdse Vlaamse
beeldende kunstenaars.
De praktijk van zijn werk, de reflectie op het ontstaan van het beeld en het werk zelf
ondersteunen mekaar. Dit onderzoek wordt momenteel gekaderd in een doctoraal
onderzoek met als werktitel: ‘De gecontroleerde ongecontroleerdheid bij het tekenen’
(promotor: Prof. Dr. Katlijne Van der Stighelen).
De uitgeverij Mercator zal eind 2011 deze studie publiceren in het boek ‘De gecontroleerde
ongecontroleerdheid bij het tekenen – Interviews met Roger Raveel, Anne-Mie
Vankerckhoven, Philippe Vandenberg, Kris Fierens, Luc Tuymans, Katleen Vermeir en
Ronny Delrue’.
Ronny Delrue werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Kunsten.
Dirk FRANSAER
Nieuw Verkozen Leden
Dirk Fransaer (°1958) studeerde in 1980 af als Burgerlijk Bouwkundig Ingenieur aan
de Universiteit Gent, en als Burgerlijk Biomedisch ingenieur in 1985 aan de KULeuven.
Hij volgde het Vlerick Advanced Management Program (2004-2005) aan de Vlerick
Leuven Gent Management School.
Van september 1980 tot januari 1986 was hij assistent bij het Laboratorium voor
Hydraulica van de Rijksuniversiteit Gent (Diensthoofd: Prof. ir. G. Tison). Van januari
1986 tot januari 2000 vervulde hij de functie van project ingenieur bij Eurosense. Van
juli 1986 tot mei 1987 project ingenieur bij Travenol Europe Research and
Development Centre (T.E.R.A.D.E.C.), een afdeling van Baxter-Travenol World Trade.
15

Werkzaam bij VITO vanaf februari 2000, wordt hij van november 2000 tot maart
2001 directeur Business en Marktstrategie (BMS) bij VITO.
Hij is sinds 2001 tot op heden gedelegeerd bestuurder van VITO en tevens
Voorzitter Technologisch Instituut van KVIV sinds begin 2005.
Binnen zijn vakgebied van remote sensing behoort hij tot de top in Europa. Hij
coördineerde en implementeerde verscheidene innovatieve projecten over
milieu-monitoring, teledetectie en satellietverwerking.
Daarnaast is hij een resultaatgericht manager. Dirk Fransaer onderscheidt zich
van andere hoofden van onderzoeksinstellingen door een innovatieve,
charismatische en inspirerende manier van leidinggeven en een doeltreffende
management aanpak.
Onder zijn leiding is VITO uitgegroeid tot het ‘centre of excellence’ in zijn gebied in
Vlaanderen. Hierbij wenst VITO duurzame ontwikkeling in Vlaanderen te stimuleren en
het economisch en maatschappelijk weefsel te versterken door het verschaffen van
innoverende technologische oplossingen en wetenschappelijk onderbouwde adviezen
en ondersteuning.
VITO positioneert zich daarbij heel bewust als een onafhankelijke en klantgerichte
onderzoeksorganisatie naar de industrie, maar is tegelijkertijd één van de speerpunten
van het Vlaamse innovatiebeleid en een structurele overheidspartner voor een aantal
andere beleidsthema’s zoals energie en leefmilieu. Dirk Fransaer fungeert als rolmodel
bij de uitstippeling van dit tweesporenbeleid.
Dirk Fransaer werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Technische
Wetenschappen.
Johan HOFKENS
Nieuw Verkozen Leden
Johan Hofkens (°1966) is Gewoon Hoogleraar aan de
afdeling Moleculaire en Nanomaterialen van de
KULeuven sinds 2008. Zijn specialiteit is single molecule
spectroscopie en microscopie (SMS) van macromoleculen
en polymeren.
Hij heeft de mogelijkheden van single molecule spectroscopie
ten volle onderzocht in enkele baanbrekende
papers in materiaalkunde (eerste single molecule
spectroscopie van dendrietische systemen), in katalyse
(observaties van single enzyme katalyse en van
scheikundige reacties van één reagerende molecule op een katalysator). Het
onderzoek heeft bijzondere toepassingen in de biofysica en in industriële processen.
Hij heeft ook basisbijdragen geleverd aan het op dit ogenblik spectaculair groeiende
onderzoeksonderwerp van de diffractieongelimiteerde spectroscopie door nieuwe en
betere probes te ontwikkelen en door een nieuwe aanpak, NASCA geheten.
16

Hij heeft verschillende internationale prijzen en leerstoelen ontvangen en is lid van
verschillende editorial boards, is evaluator van nanocenters in Duitsland, Zweden,
Denemarken en Japan. Hij is ontvanger van verscheidene onderzoeksfondsen,
waaronder een Methusalem-financiering en financiering van het Hercules-Fonds.
Johan Hofkens werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Maximiliaan MARTENS
Nieuw Verkozen Leden
Maximiliaan Martens’ (°1950) wetenschappelijk onderzoek heeft betrekking tot
de Vlaamse kunst van de 15e en 16e eeuw. In dit onderzoeksdomein, dat een
historiografische traditie kent van bijna 200 jaar, gaat zijn interesse vooral uit
naar methodologische innovatie. Zo onderzocht hij voor zijn doctoraat aan de
hand van archiefonderzoek sociaaleconomische aspecten van artistiek
mecenaat en artistieke productie in het 15e-eeuwse Brugge (University of
California, Santa Barbara, 1992).
Aan de Rijksuniversiteit Groningen was hij werkzaam als hoofddocent
middeleeuwse kunst tussen 1992 en 2003, en had hij het voorrecht om samen
te werken met achtereenvolgens J.R.J. Van Asperen de Boer en M. Faries, die
beiden een internationale reputatie genieten in infraroodreflectografisch
onderzoek. Dit bood hem de gelegenheid om sociaaleconomisch onderzoek te
koppelen aan materiële bevindingen m.b.t. de organisatie en de werkverdeling in
kunstenaarsateliers. Ondertussen had zijn werkterrein zich verlegd naar de vroege
16e-eeuwse kunstproductie voornamelijk in Antwerpen. In de context van een
onderzoeksproject, Antwerp Painting before Iconoclasm, voerde hij o.m. prosopografisch
en statistisch onderzoek naar Antwerpse kunstenaars, de grootte van de
ateliers, atelierpraktijken, artistieke netwerken en de vroegste kunstverzamelingen.
Sinds 2003 is hij werkzaam aan de Universiteit Gent als hoofddocent Beeldende
Kunst. Daar heeft hij het Ghent Interdisciplinary Centre for Art and Science (GicA&S)
opgericht. Dit onderzoekscentrum bundelt onderzoeksgroepen uit diverse faculteiten
die zich toeleggen op materiaalonderzoek, toegepast op cultureel erfgoed. Zijn
onderzoeksgroep houdt zich in deze context vooral bezig met beeldvormingtechnieken,
zoals infraroodreflectografie, macro- en microfotografie en ultravioletfluorescentie.
Het belangrijkste lopende project heeft betrekking op de schilderstechniek
van Quinten Metsys, zijn zonen, medewerkers en tijdgenoten. Tijdens de
eerste helft van 2010 verbleef hij als fellow in het VLAC om zich op dit project te
concentreren en kreeg hij de gelegenheid om hierrond een samenwerking op te zetten
met enkele van de belangrijkste musea ter wereld, zoals het Louvre te Parijs, de
Gemäldegalerie te Berlijn, de Londense National Gallery en het Metropolitan Museum
of Art te New York.
In het VLAC startte hij in samenwerking met o.m. Ingrid Daubechies eveneens
onderzoek naar geautomatiseerde beeldkarakterisatie en -herkenning, toegepast op
15e- en 16e eeuwse Vlaamse schilderijen.
Maximiliaan Martens werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Kunsten.
17

Marc RUYTERS
Na zijn studies Rechten is Marc Ruyters (°1958) de
journalistiek ingegaan, waar hij zich na enkele jaren
‘algemene journalistiek’ is gaan toeleggen op cultuur -
journalistiek. Dat vak leerde hij vooral in media als De
Morgen, Knack en de Financieel-Economische Tijd. Bij
laatst-genoemde krant werd hij hoofdredacteur van de
wekelijkse bijlage Tijd-Cultuur, die in enkele jaren een
stevige reputatie opbouwde. Door de toenemende druk
van marketing & commercialisering besloot de toenmalige
directie van Tijd de bijlage echter stop te zetten.
Uit groeiende onvrede met de gang van zaken in het
medialandschap heeft hij eind 2005 zijn ontslag gegeven en, met de hulp van enkele
privé-investeerders een nieuwe uitgave opgericht, die elke drie weken zou verschijnen:
ART, magazine voor hedendaagse kunst. Doel van dit magazine is om op een
toegankelijke en alerte manier te schrijven over hedendaagse (vooral) beeldende
kunst. ART bestaat nu 5 jaar, wordt gedrukt op 4000 exemplaren en bleek
levensvatbaar. Marc Ruyters werkt eraan om dit in de toekomst ook zo te houden.
Berichtgeving over kunst & cultuur zit immers in een crisissfeer, omdat er ofwel al te
populistisch (in de algemene media), ofwel al te specialistisch en hermetisch over
bericht wordt (in de vakpers en nichebladen). Het publiek heeft recht op goede en
correcte informatie, die ook leesbaar blijft.
Marc Ruyters werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Kunsten.
Liliane SCHOOFS
Nieuw Verkozen Leden
Liliane Schoofs (°1962) is Gewoon Hoogleraar aan de Faculteit Wetenschappen en
hoofd van de afdeling Dierenfysiologie en Neurobiologie in het Departement Biologie
van de Katholieke Universiteit Leuven. In de periode 1987-1989 verbleef ze aan
verschillende buitenlandse onderzoeksinstellingen, zoals l’Université de Rouen
(Frankrijk), the United States Department of Agriculture en Texas A&M University
(College Station, Texas, USA).
Met haar huidig onderzoeksteam, bestaande uit 7 postdocs, 13 doctorandi en
4 laboranten, doet ze onderzoek in het domein van de functionele genomica en
proteomica en probeert ze te achterhalen hoe neuronale circuits in de hersenen
functioneren en communiceren met de rest van het lichaam om fysiologische
processen te sturen. Hierbij ligt de nadruk op neuropeptiden. De peptidomics
tech-nologie, ontwikkeld onder haar leiding, is breed toepasbaar en heeft geleid tot
samenwerkingen met farmaceutische bedrijven, zoals Janssen Pharmaceutica.
18

Liliane Schoofs is (co-)auteur van meer dan 250 internationale publicaties in
het domein van de neuro-endocrinologie, biochemie, fysiologie, moleculaire
biologie, proteomics en genomics. Onder haar promotorschap promoveerden
22 doctorandi. Ze was/is medeorganisator van een aantal internationale
congressen en is lid van de uitgeverscommissie van drie SCI wetenschappelijke
tijdschriften. Naast haar academische opdracht als docent van de vakken
algemene biologie, genomics en proteomics en modelorganismen, zetelt ze in
diverse wetenschappelijke commissies, o.a. de Raad Industrieel
Onderzoeksfonds van de KULeuven, de wetenschappelijke commissie
Functionele Biologie van het FWO Vlaanderen en de commissie Internationale
Contacten van het FWO Vlaanderen.
Liliane Schoofs werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Rudi SWENNEN
Nieuw Verkozen Leden
Rudy Swennen (°1957) werd in 1987 aangesteld als
docent en is sinds 1998 Gewoon Hoogleraar verbonden
aan de afdeling Geologie van de KULeuven.
Als geoloog spitst zijn onderzoek zich vooral toe op de
diagenese (transformatie van los sediment tot vast
gesteente) van zandsteen en carbonaat reservoirgesteenten.
Hierbij worden vooral reservoiranalogen in het
terrein onderzocht en ligt de nadruk op porositeitsdestructie
(t.g.v. compactie of cementatie) en secundaire
porositeitontwikkeling. Dit onderzoek is relevant voor
efficiënte oliewinning alsook sequestratie van afvalstoffen in reservoirgesteenten
(bvb. CO2). Het gebruik van petrografische technieken en “computerised tomography”
staan centraal naast het inzetten van geochemische analysetechnieken. Een tweede
onderzoeksdomein omvat de studie van het gedrag van zware metalen in bodems,
sedimenten en stortplaatsen, met ruime aandacht aangaande de reconstructie van
pollutie doorheen de tijd, met inbegrip van de speciatie (onder welke vorm komen de
polluenten voor), alsook het voorspellen van uitlooggedrag van zware metaal -
polluenten in de toekomst ten gevolge van wijziging van de omgevingsparameters (pH,
Eh, …).
In 2001 was Rudy Swennen in het kader van een “sabbatical leave” verbonden aan het
Institut Français du Pétrole (Parijs), waar hij tot eind 2008 werkzaam was als “visiteur
scientifique”. In 2009 was hij eveneens in het kader van een sabbatical leave
verbonden aan de Noorse oliemaatschappij Statoil (bergen). In de periode 2007-2011
was hij voorzitter van de Belgische Geologische Vereniging “Geologica Belgica”.
19

Rudi Swennen werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Luc TAERWE
Luc Taerwe (°1952) behaalde achtereenvolgens de diploma’s van Burgerlijk
Bouwkundig Ingenieur (1975), Ingenieur in de Bouwmechanica (1976), Dr. in de
Toegepaste Wetenschappen (1985) en geaggregeerde van het hoger onderwijs
(1990).
Hij is steeds werkzaam geweest in het vakgebied van de burgerlijke bouwkunde
aan het Laboratorium Magnel van de Universiteit Gent (directeur sinds
december 1995) in de vakgroep Bouwkundige Constructies (vakgroepvoorzitter
sinds januari 1998). In 2002 werd hij benoemd tot Gewoon Hoogleraar en
verkozen als decaan van de faculteit Ingenieurs-wetenschappen (sinds het
academiejaar 2008). De prijs van de International Association for Bridge and Structural
Engineering (IABSE 1991) en de Robert L’Hermite Medal (1988) zijn getuigen van zijn
internationale gewaardeerde prestaties in het vakgebied civiele techniek naast de vele
publicaties en doctoraten, internationale lezingen en wetenschappelijke opdrachten.
Hij behoudt een zeer nauwe band met de praktijk en de evolutie van ontwerp en
uitvoering in de bouw- en betontechniek als raadgever van het controlebureau Seco.
Luc Taerwe werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Technische
Wetenschappen.
Jan TAVERNIER
Nieuw Verkozen Leden
Jan Tavernier (°1956) behaalde zijn doctoraat aan de
UGent in 1984 op onderzoek naar de structuur van de
genen coderend voor diverse interferonen en
interleukines. Na 11 jaar onderzoek in de farmaceutische
industrie, eerst bij Biogen, later bij Roche, werd hij voltijds
professor aan de UGent, vanaf 2000 als Gewoon
Hoogleraar. Hij richtte in 1996 het Cytokine Receptor Lab
op, waar nu 30 onderzoekers voltijds tewerkgesteld zijn.
Enkele getallen illustreren zijn loopbaan: 177 publicaties,
dikwijls als eerste/laatste auteur in toptijdschriften
waaronder Nature, Science en Cell. Zijn onderzoek werd
tot op heden meer dan 8200 keer geciteerd, waaronder 1 publicatie die meer dan
500 maal geciteerd werd en 20 publicaties meer dan 100 keer. Hij is houder van
15 patentapplicaties en realiseerde meer dan 10 miljoen Euro onderzoeksfinanciering
in de voorbije 5 jaar. Hij is lid (geweest) van verschillende beleidsbepalende
organisaties en structuren waaronder de Onderzoeksraads van de UGent (2002-
2009), de Hercules Stichting en de European Science Foundation.
20

Zijn voornaamste wetenschappelijke verwezenlijkingen zijn:
• de isolatie en karakterisatie van verschillende cytokine genen, zoals β-interferon,
interleukine-2 en tumor necrosis factor (o.a. gepubliceerd in Nature)
• de ontdekking dat cytokine receptoren opgebouwd kunnen zijn rond gemeenschappelijke
receptorketens, wat de verregaande redundantie in deze systemen
moleculair verklaart (o.a. gepubliceerd in Cell)
• de ontwikkeling van MAPPIT (MAmmalian Protein Protein Interaction Trap), een
twee-hybride methode in humane cellen, en toepassing ervan in grootschalige
interactoomprogramma’s (o.a. gepubliceerd in Science).
Jan Tavernier werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Jo TOLLEBEEK
Nieuw Verkozen Leden
Jo Tollebeek (°1960) is Gewoon Hoogleraar Cultuurgeschiedenis van de
negentiende en twintigste eeuw aan de KULeuven. Hij studeerde Geschiedenis
en Wijsbegeerte te Leuven en was van 1985 tot 1992 in diverse onderzoeksmandaten
verbonden aan het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk
Onderzoek (FWO). Van 1992 tot 1996 was hij werkzaam aan de Rijksuniversiteit
Groningen. In 1996 werd hij benoemd in Leuven. Hij was en is lid van talloze
wetenschappelijke commissies en organen, onder meer de redactieraad van de
Leiden University Press en het FWO-expertpanel ‘Geschiedenis, Kunstgeschiedenis
en Archeologie’.
Het onderzoek van Jo Tollebeek is in de eerste plaats gericht op de geschiedenis van
de geschiedschrijving en de historische cultuur zoals die zich sinds 1750 ontwikkelden.
Op dat terrein publiceerde hij onder meer over de romantische historische cultuur, de
verwetenschappelijking van de geschiedschrijving, het ideologisch bepaalde gebruik
van het verleden en de verhouding tussen geschiedenis en herinnering. Daarnaast
was en is hij werkzaam op het terrein van de geschiedenis van de intellectuele cultuur,
de universiteits- en de wetenschapsgeschiedenis. Bijzondere aandacht heeft de
geschiedenis van de geesteswetenschappen.
Jo Tollebeek was gasthoogleraar aan de University of Pennsylvania en titularis van de
Francqui Leerstoel aan de Universiteit Antwerpen. Hij is onder meer lid van de
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, de Koninklijke Nederlandse Akademie van
Wetenschappen en de Academia Europaea. In 2010-2011 verblijft hij als distinguished
fellow van de Koninklijke Bibliotheek van Nederland en van het Netherlands Institute
for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences in Den Haag.
Jo Tollebeek werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Menswetenschappen.
21

Lutgart VAN DEN BERGHE
Prof. Dr. Lutgart Van den Berghe (°1951) is Uitvoerend
Bestuurder van GUBERNA (Het Instituut voor Bestuurders/
l’Institut des Administrateurs) en Buitengewoon Hoogleraar
in het vakgebied Corporate Governance aan de UGent. Zij
is Partner bij de Vlerick Leuven Gent Management School.
Bij deze laatste was zij gedurende vele jaren Uitvoerend
Bestuurder en Voorzitter van het competentiecentrum
‘Ondernemerschap, Bestuur en Strategie’.
Zij is lid van de Belgische Commissie Corporate
Governance en niet-uitvoerend bestuurder in diverse
vennootschappen, waaronder Electrabel, Belgacom en SHV (NL). Bij ecoDA
(European Confederation of Directors’ Association) is ze lid van het management en
voorzitter van hun beleidscomité.
Voordien was zij lid van de Raad van Commissarissen van de ING Groep (NL, 1991-
2003), KLM (NL, 2001-2004), Solvay (NL, 2003-2007) en CSM (NL,1998-2010);
bestuurder bij Capco (B, 2000-2003) en DVV (B,1995-1997); lid van het Auditcomité
van de Vlaamse Regering (2000-2004) en Voorzitter van de Proximus Foundation (B,
tot 2005). Zij maakte ook deel uit van de adviesraad van Lazard (Benelux, 2007-2010).
Lutgart Van den Berghe is doctor in de Toegepaste Economische Wetenschappen.
Lutgart Van den Berghe werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Menswetenschappen.
Gustaaf VAN TENDELOO
Nieuw Verkozen Leden
Gustaaf Van Tendeloo (°1950) is Gewoon Hoogleraar aan het departement Fysica van
de Universiteit Antwerpen en Buitengewoon Hoogleraar aan de Vrije Universiteit
Brussel. Hij staat aan het hoofd van het EMAT onderzoeksteam van de Universiteit
Antwerpen, dat zich toelegt op de studie van materialen door middel van elektronenmicroscopie.
EMAT is één van de best uitgerust microscopie laboratoria van Europa
en is qua citaties en publicaties nr.1 in de wereld. Het onderzoek van EMAT werd meer
dan 20 000 keer geciteerd; Van Tendeloo heeft een h-index van 55 en is auteur van
meer dan 600 ISI publicaties. Sinds 2008 geniet hij van een lange-termijn Methusalem
financiering toegekend door de Vlaamse overheid. Hij is de coördinator van het
Europees project ESTEEM dat de belangrijkste microscopie centra in Europa omvat.
Verder is hij als partner betrokken bij twee andere belangrijke EC projecten en hij kreeg
in 2009 een European Research Grant (Advanced ERC).
22

De bedoeling van zijn onderzoek is een inzicht te krijgen in het gedrag en de
eigenschappen van vaste stoffen. Elke materie is niet meer dan een som van
atomen. De aard van die atomen, de afstand tussen die atomen en hun
elektronische structuur bepalen de eigenschappen van het materiaal. Door
middel van geavanceerde elektronenmicroscopie proberen we op een
kwantitatieve manier de atomaire structuur van (nieuwe) materialen te
ontrafelen en een driedimensionaal beeld te krijgen van hun positie en de
binding met hun naburen. Die informatie is niet alleen nuttig voor het
fundamenteel onderzoek om de chemische, fysische of mechanische
eigenschappen op lokale schaal te bepalen, maar zeker ook voor de
ontwikkeling van het technologisch en toegepast onderzoek van nieuwe
materialen.
Gustaaf Van Tendeloo werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Natuurwetenschappen.
Eric VAN WALLE
Nieuw Verkozen Leden
Eric Van Walle (°1957) werd in 1985 doctor in de
Wetenschappen (Fysica) aan de KULeuven, waar hij
nadien nog twee jaar verbleef als postdoctoraal
onderzoeker. Na een verblijf van 2 jaar te Princeton
University als Junior Faculty Member werd hij in 1989
Projectleider in het SCK•CEN, een functie die hij hield tot
1998. Van 1998 tot 2006 was hij daar hoofd van het
departement Reactor Materiaal Onderzoek (RMR). In 2006
werd hij tot Directeur-Generaal van het SCK•CEN
benoemd. Hij is sinds 2001 Deeltijds Professor aan de
Faculteit Ingenieurswetenschappen van de KULeuven.
Eric van Walle is een erkende wereldautoriteit in het onderzoek en de ontwikkeling van
nucleaire materialen. In het bijzonder de studie van de microstructuur en mechanische
eigenschappen van legeringen en staalsoorten onder invloed van neutronenbestraling.
Hij is ook expert in het onderzoek naar de verouderings-mechanismen van nucleaire
reactoren en de modellering voor het opstellen van inspectieschema’s. Als Directeur-
Generaal van het SCK•CEN heeft hij een essentiële bijdrage geleverd tot de verdere
uitbouw van het Centrum en tot het succes van het internationaal erkende en het
recent door de Regering gesteunde MYRRHA project. Hij is Fulbright-Hays-Laureaat,
NATO Honor Fellow, en laureaat van de ASTM Award.
Eric Van Walle werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Technische
Wetenschappen.
23

Paul VANDENBROECK
Paul Vandenbroeck (°1953) werd in 1986 doctor in de Kunstwetenschappen
aan de KULeuven. Hij is wetenschappelijk medewerker aan
het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en deeltijds
hoofddocent aan het IMMRC van de KULeuven. Aan het IMMRC
(KULeuven) doceert hij Antropologie van de Kunst en Genealogy of
cultures: North Africa.
In zijn interdisciplinair (kunstgeschiedenis, antropologie, volkskunde, …)
onderzoek belicht hij het waarden- en normenstelsel ‘achter’ het oeuvre
van Jheronimus Bosch en van vroegmoderne artistieke genres, naar de
laatmiddeleeuwse en vroegmoderne stadscultuur in de Nederlanden, naar
artistiek-cultureel syncretisme (Europese volkscultuur en elitecultuur, Latijns-
Amerika, Canarische Eilanden), naar de grens tussen subaltern ritueel en
artistieke schepping (Europa, Noord-Afrika), naar ‘matrixiale’ en subsymbolische
betekenisschepping doorheen kunst van religieuze vrouwencommunauteiten,
doorheen abstracte ‘etnische’ weefkunst (Noord-Afrika), doorheen hedendaagse
kunst (zowel plastisch als dansant en performatief).
Sinds een kwarteeuw organiseert hij tentoonstellingen op basis van fundamenteel
onderzoek, dat geleidelijk meer en meer gekoppeld wordt aan de betrachting, de
toeschouwer een ervaring van esthetische en existentiële aard doorheen de
‘levende’ kunst te bieden (Hooglied, Brussel, PSK, 1994; Borderline, Brussel, PSK,
2000). Sinds 2002, en sinds 2004 in samenwerking met Pé Vermeersch en
Radikaal Hart vzw, bereidt hij de tentoonstelling La Vivante voor (Rijsel, Palais des
Beaux-Arts, 2012), die de lichaams-ontspringende en crossculturele energetica
van de esthetische schepping zal bestuderen en manifesteren doorheen de dans
in samenhang met beeldend werk. Hierbij sluit een onderzoek aan naar de
psychocorporele wortels van het fenomeen stijl, en van de categorie van het
abstract- en lichaamsgebonden sublieme.
Hij is erelid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen en
editor van de Antwerp Royal Museum Annual.
Paul Vandenbroeck werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Kunsten.
Karel VELLE
Nieuw Verkozen Leden
Karel Velle (°1959) promoveerde tot doctor in de Geschiedenis (RUG, 1988) op een
studie in verband met de medicalisering van de Belgische samenleving sinds de
19de eeuw. Hij is thans algemeen directeur van het Algemeen Rijksarchief en de
Rijksarchieven in de provincies, Algemeen Rijksarchivaris en als deeltijds hoofddocent
verbonden aan de vakgroep Geschiedenis van de Universiteit Gent. Hij was voorzitter
van de Audit Commission en lid van het uitvoerend comité van de Internationale
24

Archiefraad (2006-2010) en is sinds 2008 lid van de
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. Als archivaris –
hij trad eind 1989 in dienst bij het Rijksarchief – heeft hij
zich vooral toegelegd op de selectie en ontsluiting van
archieven van justitie en op verschillende aspecten van het
archief- en het informatierecht. Als historicus publiceerde
hij over de sociale, culturele en politieke geschiedenis van
geneeskunde en samenleving sinds de late 18de eeuw,
over de sociale en politieke geschiedenis van recht en
gerecht in dezelfde periode en over de geschiedenis van
de instellingen en de publieke sector in de 19de en
20ste eeuw. De handelseditie van zijn proefschrift, ‘De nieuwe biechtvaders’ (1991)
werd in 1998 bekroond met de Prijs voor Medische Cultuur van de Rijksuniversiteit
Gent en voor zijn verdienstelijk werk op het terrein van de wetenschapsgeschiedenis
ontving hij in datzelfde jaar de Sarton-medaille.
Karel Velle werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Menswetenschappen.
Bart VERSCHAFFEL
Nieuw Verkozen Leden
Bart Verschaffel (°1956), Gewoon Hoogleraar UGent, is doctor in de
Wijsbegeerte en houder van het Diploma van Middeleeuwse Studies van de
KULeuven. Hij promoveerde in 1985 met het proefschrift Tonen, wijzen, tekst.
Over historisch realisme en historische intelligibiliteit, dat in 1988 bekroond werd
door de Koninklijke Academie.
Hij heeft lesopdrachten vervuld aan de UIA, KULeuven, EHSAL, en de
Rijksacademie Amsterdam, en is sinds 1992 verbonden aan de Vakgroep
Architectuur & Stedenbouw van de UGent. Hij doceert Architectuurtheorie en
Architectuurkritiek, en publiceert voornamelijk op het gebied van de cultuur -
filosofie, de architectuur- en kunstheorie, en de esthetica. Hij publiceerde onder
meer over de genres in de schilderkunst (Essais sur les genres en peinture. Nature
morte, portrait, paysage, 2007) en over individuele kunstenaars zoals Giambattista
Piranesi, Antoine Wiertz, Henri De Braekeleer, James Ensor, Giorgio De Chirico, René
Magritte, Balthus, On Kawara, Bill Viola, Jan Fabre, Jan Vercruysse,Thierry De Cordier
en Wim Delvoye. Voor de BRTN heeft hij de research en het scenario geleverd van een
reeks kunstdocumentaires, onder meer over René Magritte, Wiertz & De Cordier, en
Jan Fabre. Hij was verantwoordelijk voor het luik ‘Vertoog & Literatuur’ van het
programma Antwerpen ‘93 Culturele Hoofdstad.
In 2003 werd hem de tweejaarlijkse Prijs voor kunstkritiek van de Vlaamse
Gemeenschap toegekend. Zijn lopende onderzoeksprojecten betreffen de vroege
25

geschiedenis van het Romeinse stadsgezicht, de negentiende-eeuwse Belgische
schilderkunst, en de œuvres van enkele prominente moderne architecten.
Bart Verschaffel werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Kunsten
Johan WAGEMANS
Johan Wagemans (°1963) behaalde zijn doctoraat in de
Experimentele Psychologie aan de KULeuven, waar hij
momenteel als Gewoon Hoogleraar is aangesteld. Zijn
onderzoeksveld is de visuele waarneming, en dan vooral
de zogenaamde "mid-level" visie (perceptueel groeperen,
figuur-achtergrond organisatie, diepte- en vormperceptie)
en "high-level" visie (object herkenning en -categorisatie).
Daarnaast onderzoekt de heer Wagemans ook de
toepassingen van dit onderzoeksgebied in autisme, kunst
en sport. Heel wat doctoraatsstudenten en postdoctorale
onderzoekers werken met hem mee in deze onderwerpen, gebruik makend van een
combinatie van verschillende methodologische benaderingen zoals psychofysica,
modelering en neurobeeldvorming.
Professor Wagemans publiceerde tot nog toe ongeveer 100 artikels in peer-reviewed
tijdschriften zoals Nature Neuroscience, Current Biology, The Journal of Neuroscience,
Journal of Cognitive Neuroscience, Neuroimage, Trends in Cognitive Sciences,
Psychological Review, Psychological Science, Cognitive Psychology, Cognition,
Journal of Vision, etc.
Hij was geassocieerd redacteur (1995-2003) en hoofdredacteur (2003-2009) van Acta
Psychologica en maakt momenteel deel uit van de redactieraad van Cognition,
Perception, en i-Perception. Hij reviewt vaak voor diverse tijdschriften en funding
agencies voor onderzoeksfinanciering in België, Nederland, Frankrijk, UK, USA, etc.
Johan Wagemans werd verkozen tot nieuw lid van de klasse van de Menswetenschappen.
Martine WEVERS
Nieuw Verkozen Leden
Martine Wevers (°1958) behaalde het diploma van Burgerlijk Metaalkundig Ingenieur
in 1981 en het doctoraat in de Ingenieurswetenschappen in 1987 met als onderwerp
Identification of fatigue failure modes in carbon fibre reinforced composites, beide aan
de KULeuven. Daarna werd zij Bevoegd Verklaard Navorser en vervolgens
Onderzoeksdirecteur van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen
om in 2001 tot Gewoon Hoogleraar te worden bevorderd in het Departement
Metaalkunde en Toegepaste Materiaalkunde MTM van de KULeuven.
26

Nieuw Verkozen Leden
Martine Wevers doet fundamenteel wetenschappelijk onderzoek naar de
microstructurele schade in materialen en ontwikkelt hiervoor niet-destructieve
meetmethodes. Voor materialen in gebruik en processen ligt de nadruk op
‘on-line monitoring’ of ‘structural health monitoring’ technieken. Ze heeft in deze
domeinen een onderzoeksteam uitgebouwd dat een grote internationale
wetenschappelijke reputatie heeft verkregen. Getuigen daarvan zijn de vele
doctoraten die ze als promotor heeft begeleid en de meer dan 130 publicaties in
peer reviewde tijdschriften. Ze was ook gastonderzoeker aan een aantal
buitenlandse instellingen (University of New South Wales, Sydney (1980),
Stanford University en UCLA, USA (1987)). Martine Wevers heeft heel wat
wetenschappelijke prijzen behaald, zo was ze ondermeer in 1988 Laureaat van
de Klasse der Wetenschappen van KVAB.
Martine Wevers werd verkozen tot nieuw lid van de Klasse van de Technische
Wetenschappen.
27

BUITENLANDSE LEDEN
Nieuw Verkozen Leden
Elke Klasse van de Academie telt onder haar leden ook verschillende buitenlandse
leden. Zij dragen bij tot de internationale uitstraling van de Academie. Wanneer zij in
België zijn, komen deze buitenlandse leden ook naar de Klassenvergadering en geven
er, indien mogelijk, een voordracht.
In de Klasse van de Menswetenschappen werden dit jaar drie nieuwe buitenlandse
leden verkozen:
– Burkhard Hess is Gewoon Hoogleraar aan de rechtsfaculteit van de Universiteit van
Heidelberg. Zijn specialisatie is internationaal privaatrecht en vergelijkend privaatrecht,
en zijn werk is vooral gericht op de homogenisatie van Europese rechtsprocedures.
– John Ma is specialist in de oude geschiedenis, meer bepaald de geschiedenis van
Griekenland in de klassieke en hellenistische periode. Hij is Fellow en Tutor aan het
prestigieuze Corpus Christi College in Oxford.
– Loïc Cadiet is professor aan de École de Droit de la Sorbonne te Parijs en lid van
het Institut Universitaire de France. Hij is gespecialiseerd in het privaatrecht.
In de Klasse van de Kunsten werden dit jaar twee nieuwe buitenlandse leden
verkozen:
– Kenneth Frampton (°1930) is een Brits architect, criticus en historicus. Sinds 1972
is hij verbonden aan de architectuurschool van Columbia University. Hij geniet
wereldwijde bekendheid op grond van zijn publicaties over de 20ste-eeuwse architectuur.
– Anne Van Grevenstein-Kruse (°1947) is hoogleraar Praktijk van Conservering en
Restauratie aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is momenteel coördinator van een
wetenschappelijk onderzoek inzake de conservatie van het Lam Gods.
In de Klasse van de Technische Wetenschappen werden dit jaar zes nieuwe
buitenlandse leden verkozen:
– Alessandro Ferrero (°1954) is Gewoon Hoogleraar aan de Politecnico di Milano
(Italië) sinds 1994. Hij is gespecialiseerd in digitale signaalverwerking voor elektrische
en elektronische meettechnieken.
– Iven Mareels (°1959) is hoogleraar aan het Department of Electrical and Electronic
Engineering van de Universiteit van Melbourne (Australië). Hij heeft zijn opleiding van
Burgerlijk Electrotechnisch ingenieur behaald aan de UGent en zijn doctoraat afgerond
aan de Australian National University te Canberra.
28

Nieuw Verkozen Leden
– Sophie Vandebroek is CTO van Xerox en President van de Xerox Innovation Group
sinds januari 2006. Ze volbracht haar studies aan de KULeuven en doctoreerde aan
Cornell University (New York, VS). Ze is leidinggevende van de onderzoeksinstellingen
in Europa, Azië, Canada en de VS en in het Palo Alto Research Center
(San Francisco, VS).
– Luc Van Wassenhove (°1950) is Burgerlijk Elektrotechnisch-Werktuigkundig
ingenieur van de KULeuven (1973), waar hij ook zijn doctoraat behaalde. Hij is sinds
1990 professor aan het INSEAD te Fontainebleau, waar hij verschillende directeursfuncties
bekleedde. Op dit ogenblik is hij Academisch Directeur van het INSEAD Social
Innovation Centre.
– Ronald Waterman (°1934) is Scheikundig, Milieu- en Waterbouwkundig ingenieur
met studies aan de TUDelft, Universiteit van Stanford, Caltech en Illinois Tech. Hij is
een vooraanstaand expert in Coastal zone development, land reclamation and
environmental affairs.in de ontwikkeling van kustgebieden, landaanwinning door
middel van Integrated Coastal beleid en milieu-aangelegenheden, en heeft diversie
beleidsfuncties en leeropdrachten.
– Willy Zwaenepoel (°1956) is Burgerlijk Elektrotechnisch-Werktuigkundig ingenieur
aan de UGent (1979) en heeft zijn doctoraat behaald aan de Universiteit van Stanford
in 1984. Zijn onderzoek gaat uit naar gedistribueerde en besturingssystemen van
computers. Op dit ogenblik is hij decaan aan de School of Computer and
Communication Sciences van de Ecole Polytechnique Federale de Lausanne (EPFL).
29

Programma:
Verwelkoming door mevrouw Dominique Willems, voorzitter
Verslag door Ridder Géry van Outryve d’Ydewalle, vast secretaris, met voorstelling van
de nieuwe leden van de academie.
Intermezzo I – “Goldframe” – Raoul Servais
Proclamatie van de Laureaten van de Academie
Laureaat van de Klasse Natuurwetenschappen:
de heer Steven De Feyter
Laureaat van de Klasse Menswetenschappen:
de heer Wim verbeke
Laureaat van de Klasse Kunsten:
de heer Koenraad Brosens
Laureaat van de Klasse Technische Wetenschappen:
de heer Lieven Eeckhout
Proclamatie van de Laureaten van de Fondsprijzen
Octaaf Callebautprijs: de heer Christophe Courtin
Octaaf Dupontfonds: de heer Geert Bultynck
Henri Vanderlindenprijs: mevrouw Clio Gielen
Mgr. C. De Clercqprijs: de heer Ward De Pril
Jan Gillisprijs: de heer Jan Vandersmissen
Marie-Christiane Maselisprijs: mevrouw Mariska Siongers, de heer Denis
Helskens en mevrouw Let Dillen
Uitreiking van de Gouden Penning van de Academie aan astronaut burggraaf Frank De
Winne.
Intermezzo II – “Nachtvlinders” – Raoul Servais
Toespraak door mevrouw Dominique Willems, voorzitter “Het professoraat anno 2010
– Koorddansen tussen Bologna en Lissabon”
Hymne – André Laporte
Algemene Openbare Vergadering – 11 december 2010
Algemene Openbare Vergadering op 11 december 2010
Opening van de tentoonstelling CROSS-OVER door de heer Willem Elias in het Atrium
van het Troongebouw.
31

Geachte uit- en aantredende voorzitters,
Geachte uit- en aantredende bestuurders,
Waarde consorores en confratres,
Geachte genodigden,
Dag allemaal,
Algemene Openbare Vergadering – 11 december 2010
Verslag door de heer Géry van Outryve d’Ydewalle,
vast secretaris
Twee markante feiten hebben grotendeels de werkzaamheden en doeltreffendheid van
de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
(KVAB) sterk beïnvloed: Eén feit is toekomstgericht, terwijl het tweede desastreuze
gevolgen kon gehad hebben, maar dankzij inzet, hard werken, enz., door de
medewerkers, werden de moeilijkheden grotendeels ingedijkt.
Nadat vast secretaris N. Schamp in augustus 2009 had aangekondigd zijn ontslag in
te dienen als vast secretaris van de KVAB, ontstond er een zoeken naar de reden van
zijn vertrek. De wandelgangen gonsden van roddels over eventuele kandidaten.
Tussen de aangekondigde ontslagneming en de verkiezing van een nieuwe vast
secretaris is er tijd verlopen (3 maanden), wellicht te veel, wat de roddels enerzijds stimuleerde
en het werken van de medewerkers bij het ontbreken van een beleid van een
vast secretaris bemoeilijkte. Nochtans werd alles uitgevoerd volgens Artikel 35. § 2 van
de statuten:
§ 2. De kandidaturen (voor Vast Secretaris) moeten door ten minste drie gewone leden
of ereleden bij de Voorzitter worden ingediend. De Voorzitter maakt ze drie maanden
voor de verkiezing aan de vier Klassen bekend.
Na de verkiezing eind februari 2010 is de nieuwe vast secretaris pas officieel begin
september begonnen. Dit was ook een lang tijdsinterval (6 maanden), maar één dat
vruchtbaar gebruikt werd om de nieuwe vast secretaris door zijn voorganger in de
diverse aspecten van de functie in te leiden. Met de keuze van een nieuwe vast
secretaris, in januari 2010 ook een nieuwe voorzitter (Pierre Jacobs) en een aantal
wissels bij de medewerkers, staat er feitelijk een nieuwe ploeg voor de toekomst klaar.
Naar aanleiding van een Europees-Aziatisch Congres en de toelating die de vijf
Academies hadden gegeven om het Congres in het Paleis der Academiën en ook
gedeeltelijk in het Troongebouw te laten doorgaan, werd een grondige restoratie van
het Paleis aangevat. Die verbouwing was voorzien klaar te zijn tegen het begin van het
Congres, in de tweede helft van september. Gezien de beloofde korte duur met het
begin van dit Congres, verhuisden vast secretaris en alle medewerkers naar de lokalen
die door het VLAC (Vlaams Academisch Centrum) doorgaans gebruikt worden om de
fellows van het VLAC te kunnen huisvesten. Die beloofde korte duur is echter een
32

Algemene Openbare Vergadering – 11 december 2010
foutieve inschatting geweest, want vandaag de dag kunnen de meeste medewerkers
nog steeds niet terug naar het Paleis der Academiën; de restoratie van hun kantoren
is nog niet eens aangevat. De consequenties konden desastreus zijn. Het aantal VLAC
fellows moest beperkt blijven door het tijdelijk gebruik van de lokalen door de
medewerkers, communicatie en interacties tussen de medewerkers onderling en met
de leden van de Academie werden hiermee zeker niet vergemakkelijkt, enz. Die twee
factoren hebben het leven en werken in de Academie zeker niet gemakkelijker
gemaakt. Toch mag gesteld worden dat de medewerkers met het opgeleverd werk
duidelijk een pluimpje verdienen.
Hierna volgen enkele beschrijvingen van studies die aantonen hoe een aantal
initiatieven in het afgelopen jaar aan de operationele doelstellingen tegemoet kwamen
en ondanks ongunstige context en werkomgeving, de Academie bijzonder goed
gepresteerd heeft.
Sinds meerdere jaren is het VLAC lid van NetIAS, het Europees netwerk van
“Institutes for Advanced Study”. Het is vanuit dit netwerk dat zij samen met collega’s
van 14 instituten van diverse Europese lidstaten in recente jaren bij het onderzoeksfonds
van de EU voorstellen heeft ingediend voor de uitbouw van een gezamenlijk
programma. Dit jaar lukte de aanvraag (40% steun per toegekend fellowship). Onze
Academie kreeg 1 senior fellowship en 1 junior fellowship, telkens voor een periode
van 10 maanden.
De Europese erkenning was voor VLAC niet de enige bekroning en niet de enige reden
om fier te zijn. Eind 2010 werd ter gelegenheid van VLACs dubbel lustrum in de
Academie een driedaagse internationale wetenschappelijke conferentie georganiseerd
rondom het thema ‘Vision & Material’. De aanwezigheid van talrijke, binnen- en
buitenlandse deelnemers, veelal met een bekendheid die ver buiten onze lands -
grenzen reikt, heeft een grote impuls gegeven aan de wereldwijde uitstraling van de
Academie.
Ofschoon beide reeds gebaseerd zijn op een lange traditie van conferenties, hebben
zowel het Centrum voor Europese Cultuur (bijvoorbeeld, een studiedag over
Franstalige literatuur in Vlaanderen) als de organisatie van de lentecyclus (“Verovert
China de wereld?”) een programma uitgebouwd en uitgepakt waardoor geleidelijk een
eigen publiek zich vormt, zowel in het Centrum als bij de Lentecyclus.
Tussen de vele en diverse publicaties moeten we wellicht één speciaal vermelden.
Het kunstboek over het Paleis der Academiën is er! Het eerste exemplaar werd
overhandigd aan de toenmalige vast secretaris N. Schamp, op zijn afscheidsfeest op
25 juni. Het werd op 22 september officieel voorgesteld tijdens de inwijding van het
nieuwe auditorium Albert II door prinses Astrid.
In afspraak met haar Franstalige zusteracademie (“Académie Royale de Belgique”,
ARB), werd de KVAB voor de eerste keer betrokken bij de prijzen die uitgereikt worden
33

Algemene Openbare Vergadering – 11 december 2010
in uitvoering van de legaten aan de Nationale Academie van voor 1971 en die de ARB
nu exclusief beheert. Op dit stadium, de vraag naar één of andere verdeling en
vergoeding tussen ARB en KVAB wordt in de vergaderingen snel afgevoerd, mede in
de jury van de Franstaligen deel nemen aan de beraadslagingen, lijkt op dit ogenblik
ongeveer het hoogste doel.
De beheersovereenkomst met de Vlaamse Overheid bevat een artikel over de
gendersamenstelling van de Klassen in de Academie. Dit is een blijvend pijnpunt. Toch
is het een constante zorg om meer vrouwen in de Academie te krijgen. De geleverde
inspanning hiertoe heeft nog niet veel opgebracht, gedeeltelijk omdat bij de verkiezing
weinig vrouwelijke kandidaten te kiezen waren. Twee weken voor de jaarlijkse
stemming in november was er dit jaar nog geen enkele vrouw voorgesteld. Het is pas
na een schrijven van de vast secretaris en het aandringen van de vier klassen -
bestuurders dat er wat verandering kwam.
De “bottleneck” ligt niet bij de Academie, maar eerder aan bepaalde richtingen aan de
universiteit die onder-“bevrouwd” zijn. Daarenboven komt er een nieuw verschijnsel
voor. Sommige uiterst begaafde vrouwelijke kandidaten wensen aan een dergelijke
verkiezing niet deel te nemen. Indien ze zeker zijn van verkozen te worden, niet
wegens hun wetenschappelijke kwaliteiten maar eerder omdat ze vrouw zijn, weigeren
nu immers vele vrouwen zich kandidaat te stellen. Dit jaar zijn er 21 nieuwe leden
waarvan slechts drie vrouwen. Ondanks grote inspanningen die de laatste jaren
geleverd werden om de relatieve verhouding tussen het aantal vrouwelijk en
mannelijke confraters te verbeteren (bijna tot het absurde), is de situatie feitelijk niet
echt veranderd. Bijvoorbeeld, zoals reeds vermeld is 14% van de nieuwe leden
vrouwelijk (3 van de 21). Het jaar voordien (2009) waren er 23 nieuwe leden waarvan
negen vrouwen. Dat geeft ons opnieuw 14% vrouwen….. Graag zou ik u volgend jaar
een ander patroon willen bieden, maar op dat gebied ben ik niet zo optimistisch: een
dergelijke ontwikkeling kan niet echt geforceerd of opgedrongen worden; m.a.w., de
maatschappij heeft wat tijd nodig.
Ik dank u voor uw aandacht.
34
Géry van Outryve d’Ydewalle
vast secretaris

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Natuurwetenschappen over de werking van de Klasse in 2010
Geachte vast secretaris,
Waarde consorores en confratres,
Normaliter wordt de bestuurder verondersteld u toe te spreken tijdens de eerste
vergadering van het jaar, maar, naar mijn mening, leende de eerste vergadering zich
daar niet echt toe, wegens de speciale aard ervan. Trouwens was dit vorig jaar ook niet
het geval, maar om andere redenen.
In elk geval wil ik, zij het met een zekere vertraging, uitdrukkelijk en in naam van de
Klasse, de aftredende bestuurder Renaat Gijbels bedanken voor de minzame en
degelijke manier waarop hij de werkzaamheden van de Klasse geleid heeft. Hij heeft
een aantal zeer interessante voordrachten georganiseerd. Hij heeft niet nagelaten om
ons aan te zetten opvolging te geven aan de vele initiatieven van zijn voorganger
Charles Hirsch. Hij is er in geslaagd om een aantal delicate dossiers op een goed
voorbereide en rustige manier te laten goedkeuren door onze Klasse. We denken
hierbij aan de opstart van de nieuwe Klasse van de Technische Wetenschappen en
aan de verjonging van onze eigen Klasse. Op dit laatste punt kom ik straks terug.
Wat zouden we dit jaar allemaal kunnen doen, en in, welke mate kan ik daar als
bestuurder een rol in spelen? Ten eerste kunnen we proberen de goede traditie verder
te zetten om de vergaderingen stipt op tijd te starten, zodat we er ook in slagen de
vergaderingen op een aanvaardbaar uur te eindigen. Toch moeten natuurlijk alle standpunten
aan bod kunnen komen en moeten we ondertussen ook de administratieve
beslissingen nemen die van ons verwacht worden. We zullen dan ook proberen u
zoveel mogelijk alle informatie betreffende de te nemen beslissingen elektronisch en
op tijd toe te sturen, zodat u zich vooraf degelijk kan inlichten en weet wat er zal
behandeld worden. Hoewel ik zeker van plan ben me hiervoor in te zetten, wil ik er toch
even op wijzen dat in mijn vorige zin het woordje “proberen” stond. Elke suggestie is
dan ook welkom.
Ten tweede wil ik u wat interessante voordrachten aanbieden. Hierbij bedank ik alle
leden die me, hetzij persoonlijk, of vanuit de Permanente Studiegroep (PSG) die ze
vertegenwoordigen, namen van sprekers hebben voorgesteld. U zult het mij hopelijk
niet kwalijk nemen dat ik voor de voordracht van maart een wiskundige uitgenodigd
heb, namelijk Koen Thas, winnaar in 2009 van de prijs van de Vlaamse
Wetenschappelijke Stichting. Het is geen nieuw initiatief om in deze Klasse het woord
te verlenen aan beloftevolle jonge wetenschappers die een belangrijke prijs uitgereikt
kregen. Maar het is zeker een goed idee om hier een traditie van te maken.
35

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
En nu we het hadden over de Permanente Studiegroepen wil ik hier even verder op
ingaan. Voor het ogenblik hebben we vijf dergelijke studiegroepen, die als volgt
geconcipieerd werden:
• de PSG WIS- EN NATUURKUNDE (Wiskunde, Sterrenkunde, Fysica)
• de PSG CHEMIE (Fysicochemie, Organische Chemie)
• de PSG AARD-LEVENSWETENSCHAPPEN (Biologie, Geologie)
• de PSG MOLECULAIRE BIOWETENSCHAPPEN (Genetica, Moleculaire
Biologie, Biochemie, Microbiologie)
• de PSG INGENIEURSWETENSCHAPPEN (Elektrotechniek, Werktuigkunde,
Materiaalkunde)
Straks zullen we nagaan tot welke PSG de nieuwe leden kunnen toetreden. Na het
verdwijnen van heel wat van onze vroegere leden naar de Klasse van de Technische
Wetenschappen en rekening houdend met de aan de gang zijnde verjongingsoperatie,
moeten we wel even kijken of deze verdeling nog een goede is, die toelaat elk lid van
onze Klasse bij de werking van de studiegroepen te betrekken. Om maar één
voorbeeld te nemen. Met de benoeming van confrater Steels hebben we het geheel
van wetenschappelijke domeinen van onze Klasse uitgebreid met de Informatica. De
Informatica is een autonoom wetenschapsgebied. Het heeft sterke raakpunten met
wiskunde maar ook met ingenieurswetenschappen. Ik laat het aan confrater Steels
over om zijn keuze te bepalen; zij het dat het misschien een voorlopige keuze is in
afwachting dat we meer informatici kunnen opnemen in onze Klasse. En misschien is
Informatica niet het enige nieuwe domein waarmee we best uitbreiden. In elk geval
staat niets voor de eeuwigheid. Alles wat de tand des tijds doorstaat, is dynamisch en
hoe dynamischer hoe stabieler. Dit zijn niet alleen empirische bevindingen uit het
dagdagelijkse leven maar ook theoretische resultaten uit de chaostheorie. Maar wees
gerust ik zal het hier niet chaotisch laten verlopen, of toch niet opzettelijk.
Het initiatief van de PSG heeft nog niet de gewenste resultaten opgeleverd maar toch
moet het verder ondersteund en uitgebouwd worden. De oorspronkelijke bedoeling
was zeer ambitieus. Er werden heel wat onderwerpen aangebracht waarin een PSG
zou kunnen initiatieven nemen. Het is goed een dergelijke uitgebreide lijst met ideeën
te hebben, opdat er hier en daar een idee verder kan uitgewerkt worden. In elk geval
hoop ik dat het goede thema´s kan opleveren voor beleidsvoorbereidende rapporten.
Zoals ik in een ander document geschreven heb, kan het belang van dergelijke
rapporten voor de uitstraling van onze Academie niet genoeg onderstreept worden.
Deze activiteit moet op een hoog peil blijven. In het recente verleden is onze Klasse
daarin geslaagd met o.a. het rapport over High Performance Computing en de
Ethische Code van het Wetenschappelijk Onderzoek in België. Vanuit deze Klasse
was er trouwens ook een zeer substantiële medewerking aan de vele rapporten van
de Klasse van de Technische Wetenschappen. En verder mogen we ook het belang
niet uit het oog verliezen van moties van de Academie en bijhorende activiteiten, zoals
deze over creationisme versus evolutietheorie.
36

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Graag zou ik dit jaar ook eens, samen met enkele geïnteresseerde leden, een
evaluatie maken van de werking van de Nationale Comités en de relatie met onze
Klasse. Kunnen we bijvoorbeeld de Nationale Comités, of althans de meest
dynamische leden uit deze comités, nauwer betrekken bij de werking van de PSG´s?
Het zijn vragen waarop ik nog geen antwoord heb maar ik zit dit jaar als bestuurder wel
in een goede positie om te helpen zoeken naar antwoorden.
En dan staan er in mijn visietekst nog een aantal punten waar we hoe dan ook werk
van zouden kunnen maken, voor zover u deze punten voldoende interessant vindt.
Kunnen we ons niet meer richten op de jeugd, misschien zelfs tot dé jeugd? Hoe
kunnen we een beter contact organiseren tussen onze Klasse en de bezoekers van het
VLAC? Kunnen we komen tot een betere samenwerking met de andere Klassen van
de Academie? Het zou zeker gewenst zijn dat we onze relaties met de Klasse van de
Technische Wetenschappen goed stroomlijnen. Er is immers in de wetenschappelijke
bedrijvigheid een continue lijn van theoretisch concept naar technologische
verwezenlijking. Deze lijn kan niet strikt “gekwantiseerd” worden. Dit mag geen
aanleiding geven tot problemen maar moet eerder reden zijn voor een hechte
samenwerking.
Als we al dit werk zien, dan rijst de vraag naar uitbreiding van ons ledenaantal. Voor
het ogenblik telt onze Klasse slechts 15 leden die jonger zijn dan 65 jaar. Gelukkig
tellen we in ons midden heel wat actieve leden en ereleden van 65 jaar of meer.
Statutair kunnen we 25 nieuwe leden benoemen. Dit is heel wat, maar vergt toch een
zekere voorzichtigheid. In haar toespraak van vorig jaar heeft onze voorzitster terecht
aangeraden om proactief op zoek te gaan naar de besten in iedere discipline, met een
verantwoorde spreiding over de disciplines en de universiteiten en een zekere garantie
van actieve deelname aan het reilen en zeilen van onze Academie. Tot daar haar
oproep die de Kandidaturencommissie vorig jaar naar best vermogen heeft proberen
in te vullen.
Ook dit jaar wens ik op die ingeslagen weg verder te gaan. Vorig jaar werd door de
Kandidaturencommissie een ruim overzicht gemaakt van potentiële kandidaten uit
gans Vlaanderen. Hierbij richtte de commissie zich op kandidaten tussen de 45 en
55 jaar. Dit was geen bindende marge maar wel een richtlijn met een voorkeur voor de
ondergrens. Dit leidde tot een hele resem uitstekende voorstellen, waar we echt met
pijn in het hart een selectie hebben moeten maken. De beperking tot zes was
ingegeven, enerzijds door een lange termijnvisie, en anderzijds door onze
bekommernis om geloofwaardig te blijven. Ook voor dit jaar wil ik de gekozen
werkwijze maximaal volgen en lijkt me een aangroei van zes nieuwe leden een na te
streven doel. Over hoe we naar de toekomst kunnen verder werken, zal ik u in de loop
van het jaar laten beslissen op basis van de verschillende scenario´s die we ooit
hebben uitgewerkt. Ik zou wel aan de vijf Permanente Studiegroepen willen vragen om
in de eerstvolgende maanden even na te kijken waar versterking wenselijk is, en me
dit te willen meedelen. De aanstellingsprocedure zelf zou verder blijven verlopen op de
statutair correcte manier, die we vorig jaar gevolgd hebben, eventueel aangevuld met
37

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
de nieuwe richtlijn die de Bestuurscommissie voorstelt en die we straks zullen
bespreken.
Mijnheer de aftredend bestuurder, ik reken op u voor uw ervaring met deze Klasse,
mevrouw de onderbestuurder, ik reken op u voor een vernieuwende inbreng. Beste
consorores en confratres, ik reken op uw dynamische en enthousiaste medewerking.
Laat er ons het beste van maken.
Bedankt voor uw aandacht.
38
Freddy Dumortier

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Menswetenschappen over de werking van de Klasse in 2010
Mevrouw de voorzitter,
Mijnheer de vast secretaris,
Mijnheer de uittredend bestuurder,
Mijnheer de onderbestuurder,
Waarde consorores, geachte confratres,
Geachte genodigden,
Bij de aanvang van dit nieuwe werkingsjaar bied ik u graag mijn beste wensen aan
voor een gezond en gezegend 2010.
Er dienen zich voor het aangevatte jaar heel wat uitdagingen aan, maar het aantal
aantrekkelijke opportuniteiten is groter dan het aantal dreigende risico’s.
Bij de aanvang van dit jaar verwelkomen we in deze vergadering reeds een aantal van
de nieuw verkozen leden, die ons in de algemene vergadering van december zijn
voorgesteld en die we in de vergaderingen van de eerste helft van dit jaar in een meer
uitgebreid opnameritueel van nabij zullen leren kennen.
Helaas kan de kwaliteit van de nieuwe consorores en confratres niet het verlies
compenseren van wat ons in het voorbije jaar is overkomen. Confrater Fernand Hallyn
die voor de Academie veel heeft betekend, voor onze Klasse zelf, voor VLAC, voor de
Vaste Commissie voor de Geschiedenis van de Wetenschappen waarvan hij voorzitter
was, voor het Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de
Wetenschappen ook als voorzitter, heeft ons na een lange strijd tegen een hardnekkige
kwaal moeten verlaten. In datzelfde jaar verliet ons ook confrater Bockstaele uit de
Klasse van de Natuurwetenschappen die confrater Hallyns voorganger was in
vermelde commissie en nationaal comité. Consoror Hilde De Ridder zal in de
vergadering van februari ter gedachtenis van wijlen confrater Hallyn een in memoriam
uitspreken.
Boven de scope van onze Klasse uit wacht de Academie in 2010 de grote uitdaging
van de vervanging van de vast secretaris. Met zijn in de herfst van 2009 aangekondigd
ontslag, heeft prof. Niceas Schamp ons allen diep verrast. Ik moet bekennen dat ikzelf
verbijsterd was bij de aankondiging temeer omdat de Vast secretaris mij zo enthousiast
en aanmoedigend had gesproken over de komende jaren wat betreft de organisatie en
consolidatie van het VLAC. Inmiddels hebben we de boodschap leren aanvaarden en
gelukkig is er een aantal confratres bereid gevonden om een programmatekst op te
stellen waarmee ze zich voor de opvolging kandidaat stellen. U hoort hen die na de
koffiepauze zelf voorstellen.
Het past niet dat ik in mijn bescheiden rol van coördinator beschouwingen zou maken
over de richting waarin ik wens de Academie te zien evolueren, noch dat ik
commentaar zou leveren over de programma’s die de kandidaat-vast secretarissen
hebben neergelegd. Met de stem die we zullen uitbrengen zullen we allen op gelijke
39

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
individuele basis mee vorm geven aan het beleid dat we voor de Academie het beste
achten.
Laat me me in deze delicate periode beperken tot enkele overwegingen ten aanzien
van één enkel onderdeel van de Academie waarmee ik nauwe betrokkenheid heb: het
VLAC.
Het VLAC is tien jaar geleden op verzoek van de Vlaamse overheid door de Academie
georganiseerd. Het model dat de Vlaamse overheid voor ogen stond was het NIAS, het
Netherlands Institute for Advanced Studies te Wassenaar. U zult zich uit de
decembertoespraak van rector Wim Blockmans de indrukwekkende mogelijkheden en
voorzieningen herinneren, die er per jaar aan tientallen onderzoekers worden
geboden. Met het VLAC kunnen wij daarmee geenszins rivaliseren. Het jaarbudget van
het NIAS is rond de drie miljoen euro per jaar. Het VLAC werkt op basis van een
begroting die amper iets meer bedraagt dan één tiende van dat bedrag. Niettemin is
dat budget grof genomen ongeveer één derde van de jaarlijkse uitgaven van de
Academie. Alleen al vanuit financieel oogpunt is het VLAC dus toch een belangrijk
onderdeel van de activiteiten van de Academie, zelfs al zijn we ons in vergelijking met
andere IAS’s bewust van onze zeer bescheiden omvang. Laat me me in deze korte
beschouwing beperken tot de wetenschappelijke verdedigbaarheid van de Academie
als niettemin de meest geschikte plaats om IAS-type onderzoeksactiviteiten te
organiseren en te begeleiden.
IAS-onderzoeksactiviteiten worden vaak geassocieerd met interdisciplinariteit en de
faciliteiten zijn er veelal op gericht onderzoekers uit uiteenlopende disciplines bij elkaar
te brengen. Wat nu typeert de Academie? Mag ik u in herinnering brengen wat mijn
voorganger, prof. Géry d’Ydewalle vorig jaar in zijn nieuwjaarstoespraak als typisch
aangaf. Een van de doordringende vaststellingen die ik hem over de Academie heb
horen maken is zijn uitspraak dat voor hem en ik citeer “het boeiende (van de
Academie) ligt …aan het obligaat interdisciplinair denken. “ Verder zei hij nog: “Ik
ken geen andere wetenschappelijke vereniging waar het interdisciplinair
karakter zo uitdagend is.” Dat is het! Alleen een Academie zoals de onze kan zich
dergelijke graad van interdisciplinariteit veroorloven. En dat blijkt een cruciale kwaliteit
voor een IAS-type onderneming. Laat me dit aan de hand van twee voorbeelden
illustreren.
Met enig heimelijk plezier kan ik u een recente bijdrage in “Nature” citeren die alludeert
op een super-interdisciplinair evenement van meerdere jaren geleden. De bijdrage is
van prof. Martin Kemp, emeritus professor kunstgeschiedenis aan de universiteit van
Oxford en een van de wereldautoriteiten op het gebied van de studie van perspectief
in de schilderkunst. De bijdrage werd me gesignaleerd door Clemena Antonova die
sinds het begin van deze maand bij ons als VLAC-fellow verblijft en die samen met
Martin Kemp heeft gepubliceerd. De titel van het korte artikel is: “Art history’s window
onto the mind” (Nature 15 October 2009).
40

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Hoewel het amper twee pagina’s omvat, zal ik niet pogen de argumentatie van het
artikel hier in detail samen te vatten. In de context van mijn argumentatie is de cruciale
passage:
“It was this striking disjunction that erupted in a wonderfully bloody seminar in 2002 at
the Getty Research Institute in Los Angeles, California, at which Ramachandran and
fellow neuroaesthetics pioneer Semir Zeki were confronted by the resident and visiting
art historians.” (p 882).
Waar slaat dit op? De “bloedige” confrontatie waarnaar Kemp verwijst betrof een
samenwerkingsverband tussen kunsthistorici en cognitie-wetenschappers. Kemp laat
achterwege te vertellen dat het faliekant aflopend driedaags symposium in Getty jaren
voordien was geconcipieerd als de ultieme bekroning van een samenwerkingsverband
tussen twee van de meest vooraanstaande “centers for advanced studies”. Naast de
directie van het Getty Research Institute had ook het Center for Advanced Studies in
the Behavioral Sciences van Stanford een programma op touw gezet om “creativiteit
en kunst” dieper te doorgronden met voor kortere of langere perioden aan het IAS
uitgenodigde experts. Een uitdaging verwant aan Kandinsky’s boek van net 100 jaar
geleden “Über das Geistige in der Kunst”. Zoals eerder aangegeven, Kemp’s korte
nota heeft als titel “Art history’s window onto the mind”. De Stanford-groep zou
overwegend vanuit cognitie-wetenschappen werken, de Getty-groep vanuit de
discipline van de kunstgeschiedenis. Na elk voor meer dan een jaar afzonderlijk over
het onderwerp te hebben gewerkt zouden de twee groepen in het driedaags
symposium hun resulaten bijeen leggen en ontdekken hoe mooi complementair hun
bijdragen konden worden ineengeschoven tot hopelijk een superproduct van
interdisciplinaire en inter-IAS-samenwerking.
Net het omgekeerde deed zich voor. De twee groepen praatten niet alleen maar naast
elkaar. Er waren regelrechte agressieve opmerkingen over en weer en voor vrijwel alle
van de ongeveer dertig deelnemers werd het evenement als een totale flop en
anticlimax beleefd.
Ik zal hier niet uitweiden over het verder verloop van het evenement en de ondanks het
tumult toch interessante bijdragen aan het symposium. Een aantal zijn al lang in
boekvorm gepubliceerd, zij het apart voor elke groep. Waarom vermeld ik het dan?
De voor IAS-beleid zo relevante ontwikkeling is Martin Kemps artikel van nu, oktober
2009! Waarom komt een wereldvermaard top-onderzoeker en -auteur terug op een
schijnbaar volstrekt mislukt symposium van zeven jaar geleden? Mocht je hem
onwetend over het artikel in september 2009 hebben gevraagd of hij zich nog dat
symposium herinnerde, je zou verwachten dat hij verveeld had geantwoord: “laten we
daar niet op terugkomen, we hebben daar drie dagen onze tijd verloren”. Maar nee,
Kemp geeft nu aan dat hij het destijds te doen had met de bestookte neuro-cognitiewetenschappers:
“I had a good deal of sympathy with them.”
Wat is hier aan het gebeuren? Het mislukt geachte symposium heeft dus wel degelijk
effect. En dat effect is diepgaand! Pas nu begint het door te werken en zich te uiten!
41

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Omdat ik tot het Stanford-kamp van opponerende cognitie-wetenschappers behoorde
ben ik wellicht tendentieus als ik het formuleer in termen van “Martin Kemp draait bij”.
Maar wat hij in het huidig artikel aanstipt is dat de in 2002 bestreden groep wel degelijk
over een krachtig en beloftevol instrumentarium beschikt en dat met enige bijstelling
van hun onderzoeksfocus hun inbreng in de toekomst zeer interessant kan zijn.
Dit om aan te stippen dat IAS-geïnduceerde interdisciplinariteit geen garantie biedt
voor probleemloos verlopende samenwerking en instant-ontdekkingen. Wel kunnen,
zoals Kemps voorbeeld aangeeft, vele jaren na een schijnbaar falend IAS-project,
resultaten opduiken die over decennia bekeken diepgaander zijn dan men ooit had
durven vermoeden.
Neem als tweede voorbeeld de cognitieve revolutie in de psychologie. In het tweede
kwartaal van de twintigste eeuw heeft Jean Piaget het materiaal verzameld voor het
najagen van zijn belangrijkste wetenschappelijke ambitie: het begrijpen van de
dynamiek van kennis, van de sensori-motorische kennis van de pasgeboren baby tot
de wetenschappelijke ontdekkingen van een Nobelprijslaureaat. Kinderen vormden
prototypes voor kennis-construerende systemen en jarenlang heeft Piaget grote
financiële bronnen voor “educational research” (o.a. UNESCO) min of meer
“geplunderd” om een basisbestand van bevindingen aan te leggen. Pas in 1955,
negenenvijftig jaar oud kon hij een lang gekoesterde droom realiseren: de oprichting
van een interdisciplinair onderzoekscentrum voor de studie van de dynamiek van
kennis: le Centre International d’Epistémologie génétique”.
In de jaren voordien was een voorzichtig aftasten begonnen tussen zijn Geneefs
departement en sommige centra in de VS. Zijn belangrijkste medewerkster, Barbel
Inhelder was her en der uitgenodigd en zelf had hij enkele maanden in het Princeton
IAS verbleven.
Tijdens het kwartaal waarin hij de grondslagen legde van zijn werk overheerste in de
VS het behaviorisme en cognitief georiënteerd onderzoek geschiedde met een
krampachtige behoedzaamheid voor mentalistische concepten en termen.
In het IAS van Piaget verliepen de werkzaamheden enigszins verwant aan de wijze
waarop in het VLAC projecten verlopen. Buitenlandse onderzoekers verblijven er voor
een min of meer lange termijn in een samenwerkingsverband met lokale onderzoekers.
In de eerste jaren van Piaget’s centrum was de jonge Leo Apostel (later professor aan
de Gentse universiteit) er samen met Albert Morf (later professor aan de Université de
Québec à Montreal) vast wetenschappelijk medewerker. Er zijn wekelijkse symposia
met rapporten over het verloop van de werkzaamheden vermengd met mededelingen
door buitenlandse bezoekers, waarvan er wel elke week enkele over de vloer komen.
Aan het eind van een academiejaar worden de werkzaamheden besproken in een
internationaal symposium, in opzet en grootte vergelijkbaar met onze contactfora.
42

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
In 1957 is het gekozen thema de “perceptie” en Jerome Bruner van de Harvarduniversiteit
neemt deel aan het symposium waar hij zijn bekend artikel presenteert “On
going beyond the information given”. Hij is zeer onder de indruk van Piaget’s werkwijze
en gaat naar de VS terug met boude plannen. In 1960 heeft zijn universiteit een eigen
centrum voor cognitie-studies: het Harvard Center for Cognitive Studies dat hij samen
met George Miller en Roger Brown leidt. De scope is indrukwekkend en er verblijven
jaarlijks tientallen onderzoekers met een snel groeiende productie aan publicaties
volgens een nieuwe trend die niet langer allergisch is voor “mentalistische” concepten.
Maar ook hier uit zich het enorme impact van de nieuwe ideeën en werkwijzen alweer
in een bevreemdende vorm. De leidende behaviorist in de VS is Alfred Skinner en hij
is Bruner’s collega aan Harvard. Een situatie waarin twee leiders van toonaan gevende
rivaliserende strekkingen in de Amerikaanse psychologie aan hetzelfde departement
actief zijn blijkt onhoudbaar. In de botsing tussen de twee tenoren moet de jongere
opstappen: Bruner wordt professor aan de universiteit van Oxford en verhuist naar het
Verenigd Koninkrijk. In de periode na zijn verhuizing komt hij zich zelfs sociaalwetenschappelijk
heroriënteren met een fellowship van een jaar aan het NIAS in
Wassenaar.
Er zijn meer voorbeelden van de diepgaande impact van het Stanford center. Er is het
boek van Miller, Pribram en Galanter ‘Plans and the Structure of Behavior’ dat zowel
op het gebied van nieuwe ideeën als op het gebied van werkwijzen aan het centrum
verrassende inzichten biedt. Er is de rol van het centrum in de totstandkoming van
Thomas Kuhn’s bekende monografie ‘The Structure of Scientific Revolutions’.
Ik moet mijn verhaal kort houden. Meerdere illustraties tonen de grote impact aan van
centers for advanced studies. Meermaals zien we dat wat confrater Géry d’Ydewalle
als “obligate interdisciplinariteit” bestempelt aanvankelijk tot botsingen leidt. Even
frequent zien we echter dat op termijn als resultaat wezenlijke veranderingen binnen
disciplines voorkomen en dat over disciplines heen zelfs af en tot grenzen worden
hertekend.
Is een IAS bij voorkeur autonoom of sluit het best aan bij een universiteit? Het NIAS
ligt als autonoom instituut aan de rand van Wassenaar in een paradijselijke omgeving.
Er is tussen het instituut en het strand slechts één groot ongerept duinengebied.
Andere instituten horen bij befaamde universiteiten: het prototypisch centrum van
Princeton, het Stanford Center for Advanced Studies in the Behavioral Sciences,
Harvard’s Radcliffe institute (even oud als het onze!) …
Toen ik een tijd geleden in de commissie voor wetenschapsbeleid van de VRWB het
VLAC mocht voorstellen reageerde men na mijn presentatie met gemengde
gevoelens: een combinatie van argwaan en aanmoediging. Men leek het opzet wel
genegen maar de eindconclusie van voorzitter professor Bouillon drukte wellicht het
best de opinie uit van de representanten van de universiteiten die in de raad zetelen:
“Als dit (hij bedoelde: een “Vlaams centrum for advanced studies”) iets serieus wordt
dan moet dat bij een grote Vlaamse universiteit horen.”
43

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
“Serieus” betekent in die context (van de VRWB) vooral: “behoorlijk wat financiële
middelen krijgen”. En daaraan ontspruit de argwaan. De universiteiten vinden zich op
diverse niveaus nog zwaar ondergesubsidieerd en staan erg weigerachtig ten aanzien
van extra subsidiëringkanalen voor onderzoek die aan hun zouden voorbijgaan. Er zijn
ongetwijfeld argumenten van schaal die aansluiting van een IAS bij een grote
universiteit kunnen verantwoorden. Toch moet men zich hiervoor hoeden.
De folder voor het VLAC geeft aan dat ons IAS aan onderzoekers de mogelijkheid
biedt om zich volledig te wijden aan een onderzoeksproject los van de dagelijkse
routines en beslommeringen waaraan fellows als professoren in hun thuisuniversiteit
zijn blootgesteld. Met de huidige wrevel over toenemende bureaucratie aan de
universiteiten spreekt zo een omgeving wel aan. Toch is dat niet de belangrijkste reden
om universiteiten te ontvluchten.
Zoals ik met mijn voorbeelden heb proberen aantonen, zijn de confrontaties die men
aan een IAS meemaakt en de invloeden die men er ondergaat diepgaand en hebben
zij een uitwerking die lang nadat de fellow het centrum heeft verlaten kan blijven
doorwerken. Daarom is een relatieve isolatie in tijd en ruimte wellicht het beste beleid
om een IAS-verblijf optimaal te laten renderen.
Nauwe aansluiting bij een universiteit heeft vele risico’s. Leo Apostel die, zoals ik heb
aangestipt, van bij de oprichting bij Piaget’s Centre d’Epistémologie génétique
betrokken was, werd er omwille van zijn stimulerende inbreng zeer gewaardeerd.
Meerdere malen is hem dan ook een professoraat aan de universiteit van Genève
aangeboden, omdat men hem daar graag als productieve onderzoeker voltijds wou
hebben. Apostel heeft steevast geweigerd op basis van het inzicht dat dit zijn
participatie in het centrum zou verknoeien. Hij had het over de universiteit als “een
slangenkuil” (universiteit van Genève!) waar niet alleen bureaucratie maar ook interne
politiek en persoonlijke rivaliteiten de verhoudingen vertroebelden en de volle overgave
aan wetenschappelijke onderzoek en discussie dwarsboomden. Daarom waren
gedurende een verblijf van enkele weken tot enkele maanden aldaar prestaties
mogelijk, die met voltijdse aanwezigheid in vast dienstverband niet mogelijk zouden
zijn geweest. Na een intense periode van onderzoek en interdisciplinaire interactie aan
het centrum, kon dan de voorheen als verstikkend beleefde bureaucratie van de eigen
thuisuniversiteit nu de bescherming bieden van vertrouwde routines waarin men de
schok en de opwinding van de opgedane ideeën geleidelijk kon laten inwerken.
Herinner u het voorbeeld van Martin Kemp die ettelijke jaren na zijn verblijf aan het
Getty Research Center aan verwerking toe is van wat hij er destijds heeft
meegemaakt. Daarom durf ik hopen dat de nieuwe vast secretaris, niet alleen in het
belang van de Academie maar in het belang van de kosmopolitische oriëntatie van
wetenschappelijk en cultureel onderzoek in Vlaanderen, zoals de huidige vast
secretaris zal blijven ijveren om het “Vlaams Centrum for advanced studies” bij onze
academie te houden en verder uit te bouwen. We vieren in dit jaar 2010 het dubbel
lustrum van VLAC. Moge het VLAC in 2015 en 2020 ook nog bij onze academie horen!
44
Marc De Mey

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Kunsten over de werking van de Klasse in 2010
Geachte consorores en confratres, geachte genodigden.
Na een jaar de eer gehad te hebben om als bestuurder de Klasse van de Kunsten te
mogen voorzitten, wordt van mij ook een verslag verwacht. Met plezier blik ik terug. Het
was een mooie ervaring. Een intense ook. De administratieve last smelt als sneeuw
voor de warmte die een bestuurder ontvangt van de overige leden van de Klasse.
Hoewel ‘confrater’ staat voor ‘vakgenoot’, krijgt ‘confraterniteit’ de betekenis van
‘broederlijke gezindheid’ mee. En voor consoror zal dat allicht niet anders zijn, al staat
dit woord niet in mijn van Dale. Broederschap in de intellectuele verantwoordelijkheid
lijkt me een belangrijke doelstelling van de Academie.
Vergeten we niet dat de kern van het woord “intellectueel” dat tot de oorsprong van de
cultuur behoort. Het woorddeel “-lect-” komt van legere, verleden deelwoord “lectum”,
dat “verzamelen” betekent. Verzamelen is kunnen kiezen tussen wat men houdt en
niet. Een keuze kunnen maken, is de basis van cultuur. “Lezen” is daarvan afgeleid: de
letters kunnen herkennen. Er is hier overigens een verwantschap met het Griekse
woord “krinoo”, dat “oordelen” betekent – vandaar “kritiek” -, maar oorspronkelijk ook:
“scheiden, schiften, onderscheiden”. De crisis, het oordeel, is dus ook het gevolg van
het kunnen kiezen en de moeilijkheden eraan verbonden. Vandaar dat het geen zin
heeft om tijdsgebonden van de crisis van de cultuur te spreken. Cultuur is crisis, het is
het voortdurend moeten kiezen tussen de mogelijkheden en de gevolgen trekken uit
dit gedoemd zijn tot – zou Sartre zeggen – keuzes maken.
De intellectueel sluit aan bij wat Noam Chomsky een “wereldlijk priesterschap”
genoemd heeft, een herderlijk verantwoordelijkheidsgevoel voor de mensheid, de
natuur en de wereld. De intellectueel is ook bijzonder verknocht aan rechtvaardigheid
en aan de waarheid. De recente relativering van het waarheidsbegrip doet hieraan
geen afbreuk. Ze belet immers niet dat er georganiseerde leugens bestaan. Deze
intellectueel past goed in de taak die de Kritische Theorie, met namen als Adorno,
Benjamin en Marcuse aan de filosofie toebedeeld heeft, nl. kritisch te zijn, waakzaam
voor wat misgaat in de wereld. Hij is ook de vrijgeest van Nietzsche. De term “intellectueel”
is overigens van recente datum (1824) en kwam in zwang met de zopas
geschetste hoedanigheden toen Emile Zola in L’Aurore zijn ‘J’accuse’ schreef (1898)
om de ten onrechte veroordeelde Dreyfus te verdedigen. Sommige kunstenaars,
ook de niet-verbale, hebben die houding van collectieve verantwoordelijkheid
aangenomen. François Lyotard ziet terecht de filosoof en de kunstenaar als
wapenbroers.
Ik herhaal het, dit jaar bestuurdersschap, heeft me nog meer overtuigd van onze
intellectuele verantwoordelijkheid in de maatschappij.
45

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Voor de samenstelling van het programma van de mededelingen in 2010, liet ik me
door drie richtlijnen leiden: ongewoon, verscheiden en gendergevoelig. Ik opteerde
voor een aantal kunstvormen die doorgaans in onze Klasse minder aan bod komen,
bv. dans, fotografie en multimedia. Probeerde er toch nog wat verscheidenheid in te
brengen door ook de traditionele kunsten niet te vergeten. En ik koos bewust voor
vrouwelijke sprekers vanuit de feministische overtuiging dat de vrouw zowel in de
kunst als in haar wetenschap een nog in te halen achterstand heeft. De verhouding in
onze Klasse is een van de bewijzen hiervan.
Op basis van die principes kwam ik tot volgend programma.
• We bezochten op 14 januari het atelier van confrater Koenraad Tinel,
beeldhouwer. Hoewel ik beloofd had meerdere van dergelijke excursies te
organiseren, heeft tijdsgebrek gemaakt dat dit uiteindelijk niet gebeurd is. Mea
culpa. Hoe interessant ook.
• Op 20 januari stelde ik mezelf voor door mijn intellectuele biografie te schetsen.
Niet uit narcisme, maar omdat ik even wou vertellen hoe ik vanuit de
hedendaagse kunstfilosofie terecht kwam in de faculteit Psychologie en
Educatiewetenschappen en me gespecialiseerd heb in het domein van de
kunsteducatie, ook een topic die weinig aan bod komt in onze Klasse.
Educatie, vrij van schoolmeesterachtigheid, maar gezien als probleem van
interesse en interpretatie. Anekdotisch kon ik ook kwijt hoe belangrijk de kunst
voor mij, als zoon van een kunsthandelaar, geweest is. Vooral de met de
papfles meegegeven esthetische en ook ethische evenwaardigheid van een
aan het kruis genagelde Romaanse Christus en een Bakongo spijkerfetisj,
heeft me beïnvloed.
• Op 17 februari kregen de nieuwe leden de gelegenheid zichzelf voor te stellen,
met name de edelsmid Siegfried De Buck, de musicoloog, dr. Francis Maes,
de componist Lucien Posman, ingenieur-architect/Vlaamse Bouwmeester
dr. Marcel Smets, de gebouwenrestauratie specialiste Barbara Van Der Wee
en de componiste voor gitaar Petra Vermote.
• Op 17 maart werd ik vervangen door onderbestuurder Luc Van Hove, die ik dan
ook verzocht om een eigen spreker uit te nodigen. Het werd Luk Vaes, doctor
in de muziek, die het over zijn doctoraatonderzoek had, nl. de ‘Extended Piano
Techniques’.
• De Klasse van de Kunsten had op 21 april het genoegen om een spreker voor
de gezamenlijke vergadering van de vier Klassen te mogen uitnodigen. De
jonge multimedia kunstenaar, Peter De Cupere, kwam spreken over zijn
OLFACTOLOG LAB. Bij het multi van de media behoort immers ook het
inspelen op de reuk via geurexperimenten. Er kwamen veel reacties vanwege
de leden uit de diverse Klassen. Het was inderdaad een Multi-classicale
benadering. Niet alleen de leden van de Kunsten waren geboeid door deze
speciale kunstvorm. Deze van de Natuurwetenschappen zagen de relatie met
de scheikunde. De leden van de Menswetenschappen vonden hun gading in
de filosofische dimensie van de maatschappelijke vraagstelling. Deze van de
Technische Wetenschappen hadden oog voor de vindingrijkheid van zijn
installaties.
46

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
• Voor de lentevergadering op 29 mei in Rijsel bestond onze bijdrage eruit dat
confrater, prof. dr. Arnout Balis, Rubensspecialist, een boeiende rondleiding gaf
in het gerenoveerde museum.
• Op 16 juni bracht consoror, prof. dr. Katlijne Van der Stichelen (KULeuven) een
mededeling over de miskende 17 e eeuwse Brusselse schilderes, Michaelina
Woutiers.
• Prof. Dr. Tamara Berghmans (VUB) lichtte op 15 september haar doctoraatsonderzoek
toe over ‘De Belgische moderne kunstfotografie tussen 1950 en
1965.’
• Prof. Dr. Claire Vandamme (UGent) gaf een persoonlijke aftastende
interpretatie van een werk van Barnett Newman: ‘Who is afraid of Red, Yellow
and Blue’. Het werd gevolgd door een heftige discussie waaruit ik geleerd heb
dat men uitgenodigde sprekers moet voorbereiden op de kritische geest van
onze Klasse.
• De lezingenreeks eindigde op een feest voor oog en oor met een mededeling
over de ‘Ballets Russes’ door dr. ir. Pascale De Groote (UA – departementshoofd
Koninklijk Conservatorium Antwerpen).
Als sluitstuk heb ik een tentoonstelling georganiseerd in het Atrium: ‘Crossover’, een
link tussen wetenschap en kunst met als curator Sven Vanderstichelen (VKE) en met
oud-studenten van het HISK, het Hoger Instituut voor Schone Kunsten waarvan ik het
geluk heb voorzitter te mogen zijn.
47
Willem Elias

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwingen van de bestuurder van de Klasse van de Technische
Wetenschappen over de werking van de Klasse in 2010
In het jaar 2010 werd er door de bestuurders van de Klasse van de Technische
Wetenschappen geen beschouwing uitgesproken. Hieronder kan u het jaarverslag van
2010 vinden.
Werkgroepen
1) Publicaties van eindrapporten van werkgroepen:
Volgende drie eindrapporten van BACAS-werkgroepen, dit zijn werkgroepen die
gemeenschappelijk door CTS en KTW werden opgericht, werden in de loop van 2010
gepubliceerd:
‘CO2 capture and storage: inevitable for a climate friendly Belgium’ (WG-voorzitter Kris
Piessens)
Ondanks een toenemende aanwending van herbruikbare “groene” energiebronnen en
een stelselmatige verbetering van de energie-efficiëntie, zullen fossiele brandstoffen
toch een belangrijke rol blijven spelen in de geïndustrialiseerde landen en zal hun
verbruik zelfs nog sterk toenemen in de opkomende economieën. Om een potentieel
desastreuze impact op het klimaat te voorkomen, zullen de CO2-emissies drastisch
moeten verlaagd worden en hiertoe zal CO2 Capture and Storage (“CCS”) ook in
België een belangrijke bijdrage moeten leveren.
Leden van de werkgroep waren:
Kris Piessens Michiel Dusar
Jean-Marc Baele Ben Laenen
Guy De Weireld Philippe Mathieu
Roland Dreesen Rudy Swennen
‘Municipal solid waste: what to do with the biodegradables?’ (WG-voorzitter René
Winand)
Dit rapport gaat over het biologisch afbreekbare deel van het afval geproduceerd door
de bevolking in een stedelijke omgeving (vooral huishoudelijk en tuinafval). In de
besluiten van de werkgroep wordt aanbevolen in eerste instantie het restaandeel aan
biologisch afbreekbare stoffen in vast stedelijk afval zo klein mogelijk te maken. Men
moet onderzoeken of afscheiding van biologisch afbreekbaar restafval aan de bron
zinvol is. Verder zou Europa werk moeten maken van specifieke richtlijnen voor
compostering en anaerobe gistingsprocessen.
48

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Leden van de werkgroep:
René Winand Anne-Lise Hantson
Philippe Bourdeau Pierre Klees
Alfons Buekens Jean-Jacques van de Berg
Michel Decuyper
Jacques Delinte
Willy Verstraete
Verder werden ook volgende experts door de werkgroep geraadpleegd:
Gabriela Collado (ACR+) Philippe Hermand (IRCO)
Jean-Jacques Dohogne (VLACO)
‘Construct 1980-2010’ (WG-voorzitters Armand Broucke en Nicolas Dehousse)
‘Construct 1980-2010’ is het vijftigste rapport dat in samenwerking tussen het vroegere
CAWET en CAPAS, vandaag tussen KTW en CTS, onder de vleugels van BACAS
wordt gepubliceerd. Het wil een eerbetuiging zijn voor de fantastische ontwikkeling die
de burgerlijke bouwkunde gedurende de voorbije 30 jaar heeft gekend en de
belangrijke bijdrage hierin van de Belgische ingenieurs.
Het boek bestaat uit een historisch overzicht van de burgerlijke bouwkunde in België
vanaf 1830 en een fotoalbum van de voornaamste door Belgische bedrijven
gerealiseerde bouwwerken in de recente periode 1980-2010.
Auteurs van dit boekwerk zijn:
Armand Broucke
Nicolas Maurice Dehousse
Werkten aan de totstandkoming mee:
Isabelle André Georges Loix
Renaud Bentegat Achiel Van Cauwenberghe
Jean Berlamont Daniël Vandepitte
Véronique Corthoudt Francis Vandermeeren
Carine Corvilain Myriam Vanderzippe
Jean-Marie Cremer Paul Verstraeten
Samantha Crunelle Désirée Loix-Villers
49

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
2) Actieve werkgroepen 2010
Biomass: source of chemicals, materials and energy! (WG-voorzitter Erick Vandamme)
De werkgroep heeft zich geconcentreerd op de gevolgen en beperkingen van het
gebruik van industriële biomassa als grondstof voor chemicaliën, materialen en
energie. Het rapport gaat uit van de in brede kring aanvaarde “5 F-cascade”, die een
prioriteitenlijst voor aanwending van biomassa vooropstelt:
1. Food and feed
2. Fine and bulk chemicals and pharma
3. Fibre and biomaterials
4. Fuels and energy
5. Fertilisers and soil conditioners.
Het gebruik van biomassa als hernieuwbare energiebron zal van groot belang zijn
voor het realiseren van de 20/20/20 doelstelling van de Europese Commissie,
namelijk tegen 2020 minstens 20% hernieuwbare bronnen inzetten voor energieproductie,
20% minder broeikasgas uitstoten dan in 1990 en de energie-efficiëntie met
minstens 20% verbeteren. Verwacht wordt dat biomassa 2/3 van de hernieuwbare
energie zal leveren tegen 2020.
Elektrische voertuigen (WG-voorzitter Jan Kretzschmar)
De werkgroep heeft ervoor gekozen de hybride voertuigen niet te behandelen; het
eindrapport zal volgende thema’s bestrijken:
• Historische achtergrond
• Actuele situatie en toekomstperspectieven
• Waarom overschakelen op elektrische voertuigen?
• Actuele belemmeringen, mogelijkheden en uitdagingen
• Mogelijke impact op elektriciteitsproductie, -transmissie en -distributie
• Uitdagingen voor Vlaanderen (Carlo Mol)
Wetenschapscommunicatie (WG-voorzitter Joos Vandewalle)
In november 2009 werd een nieuwe werkgroep opgestart die zich zou buigen over de
redenen voor de stiefmoederlijke behandeling van thema’s rond wetenschap en techniek
in de klassieke media. De werkgroep wil ook nagaan hoe de penetratie van de
KTW-rapporten in de media en bij de voornaamste stakeholders kan verbeterd worden.
Goede wetenschapscommunicatie in de klassieke media is van groot belang voor
het aantrekken van jongeren naar wetenschappelijke studies, een noodzaak voor het
behoud van de economische welvaart van het land.
50

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Mevrouw Ann Van der Auweraert, docente in de vakgroep “Science education and
Communication” aan de TU Delft en de heer Elie Ratinckx, navorser bij de Vlaamse
Raad voor Wetenschap en Innovatie, maken ook deel uit van deze werkgroep. Er
werd overeengekomen geen klassiek rapport te publiceren met extensieve
wetenschappelijke behandeling van dit thema, maar eerder een bundel van
aanbevelingen die onder meer ook door de andere Klassen van de KVAB zouden
kunnen benut worden.
De werkgroep wil op permanente basis actief blijven en regelmatig ontmoetingen
organiseren met wetenschapsjournalisten om ook een beter zicht te krijgen op de visie
van de gespecialiseerde pers op de publicaties en communicatie-inspanningen van de
KVAB.
Toekomst van de vorming van academisch opgeleide ingenieurs (WG-voorzitter Jean
Berlamont)
De beslissing van de Vlaamse Regering om de studies van industrieel ingenieur te
integreren in de universiteiten zal een belangrijke impact hebben op de toekomstige
evolutie van de learning outcome (de eindtermen) van de studies van alle academisch
opgeleide ingenieurs: de burgerlijk ingenieurs, de bio-ingenieurs, de ingenieurs
opgeleid aan de Koninklijke Militaire School en de industrieel ingenieurs.
Alle belanghebbenden hebben zich uitgesproken voor een behoud van de specificiteit
van elk van deze opleidingen: zo krijgen de industrieel ingenieurs traditioneel een
eerder toepassingsgericht curriculum, terwijl de burgerlijk en bio-ingenieurs eerder een
conceptueel curriculum moeten verwerken.
De Vlaamse Regering heeft aan de VLIR en de VLHORA gevraagd om voorstellen te
formuleren m.b.t. de eindtermen van deze opleidingen. De KTW heeft voorgesteld om
als klankbord te fungeren voor de voorstellen van deze VLIR-VLHORA-commissie,
zodat reacties van zowel academische als bedrijfsleden van KTW naar de commissie
teruggekoppeld zouden worden.
De professoren Jean Berlamont en Ronny Verhoeven, beiden lid van de Klasse,
maken deel uit van de VLIR-VLHORA-commissie.
Internationale activiteiten
CAETS (Council of Academies of Engineering and Technological Sciences)
Het jaarlijkse symposium van CAETS (International Council of Academies of
Engineering and Technological Sciences) vond plaats op 29 en 30 juni in Kopenhagen,
en het thema was: “SUSTAINABLE FOOD SYSTEMS – Toward food for all”.
51

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Conclusie van het CAETS-symposium over de wereldvoedselvoorziening was dat
onze planeet meer voedsel kan produceren en het ook efficiënter en rechtvaardiger
kan verdelen op voorwaarde dat de voedselketen op een meer duurzame wijze
georganiseerd kan worden, onder meer door een efficiënter energieverbruik en
toepassing van moderne landbouwtechnieken.
Euro-CASE (European Council of Applied Sciences and Engineering)
Het jaarlijks congres van Euro-CASE vond plaats in AcaTech Berlijn op 2 december en
had als thema: “Value creation through innovation: European best practice case
studies”.
Confrater Rik Van Brussel heeft op dat congres een lezing gegeven over innovatie in
automatie.
InterAcademyCouncil (IAC)
De V.N. hebben de InterAcademyCouncil gevraagd het klimaatrapport van het IPCC
(Intergovernmental Panel on Climate Change) kritisch te evalueren. Dit thema stond
ook op de agenda van de CAETS Board Meeting 2010. Het IAC-rapport werd in
augustus gepubliceerd onder de titel “Climate change assessments – Review of the
processes and procedures of the IPCC”.
Parallel hiermee werd op initiatief van ere-vast secretaris Niceas Schamp een
gemengde KNW-KTW-werkgroep opgestart om, in navolging van een initiatief van de
Nederlandse KNAW, een standpunt van de academie te formuleren m.b.t. de klimaatdiscussie.
KTW-Bestuur 2011
Tijdens de Klassenvergadering van 25 november werd onderbestuurder Jan
Kretzschmar tot bestuurder verkozen voor de periode 2011-2012. Confrater Jacques
Willems werd tot onderbestuurder verkozen. Confrater Ludo Gelders zal als aftredend
bestuurder deel blijven uitmaken van het KTW-bestuur, net als Paul Verstraeten die
vertegenwoordiger blijft in de Bestuurscommissie van de KVAB (mandaat met
onbepaalde looptijd).
Tijdens die Klassenvergadering werd ook aftredend bestuurder Achiel Van
Cauwenberghe tot lid van de Kandidaturencommissie verkozen.
52

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
BACAS-bestuur en leden
BACAS-bureau 2011
BACAS (Belgian Academy Council of Applied Science) is de koepel van de Klassen
KTW (KVAB) en CTS (ARB) die België vertegenwoordigt op internationale activiteiten
van ingenieursacademiën. BACAS wordt bestuurd door een bureau bestaande uit
10 leden:
Vertegenwoordigers van de CTS:
Philippe Bourdeau Jean-Louis Migeot
Nicolas Dehousse
Benoît Macq
Jean-Jacques Van de Berg
Vertegenwoordigers van de KTW:
Ludo Gelders (voorzitter 2010-11) Jacques Willems
Jan Kretzschmar
Achiel Van Cauwenberghe
Paul Verstraeten
53

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Natuurwetenschappen
13 januari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden.
10 februari: Voorstelling kandidaat-vast secretarissen.
10 maart: Mededeling door de heer Koen Thas (UGent): “Het spectrum als DNA van
een drum”.
21 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Kunsten, mededeling door de heer Peter De Cupere (beeldend kunstenaar):
“Olfactolog Lab”.
29 mei: Lentevergadering te Rijsel, mededeling door de heer Marc Boone: “Lille -
Rijsel: groei en ontwikkeling van een Vlaamse stad in een Franse context”.
9 juni: Mededeling door de heer Nick van Eijndhoven (VUB): “Het Heelal bekeken door
een IJsblok”.
8 september: Mededeling door de heer Christian Van den Broeck (UHasselt): “De vele
gezichten van de tweede hoofdwet (der thermodynamica)”.
13 oktober: Mededeling door de heer Dirk Vanderzande (UHasselt): “Plastic
Electronics: Een nieuwe technologie voor de 21ste eeuw?”.
10 november: Geen Mededeling.
55

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Menswetenschappen
16 januari: Mededeling door de heer Marcel Storme: “Si la justice m’était contée”.
20 februari: Mededeling door mevrouw Bea Cantillon: “De crisis en de toekomst van
de welvaartsstaat”.
20 maart: Mededeling door de heer Mark Eyskens, “De barensweeën van een nieuwe
wereld”.
21 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Kunsten, mededeling door de heer Peter De Cupere (beeldend kunstenaar):
“Olfactolog Lab”.
29 mei: Lentevergadering te Rijsel, mededeling door de heer Marc Boone: “Lille -
Rijsel: groei en ontwikkeling van een Vlaamse stad in een Franse context”.
18 juni: Mededeling door het buitenlands lid Brian McGing: “Polybius and the modern
World”.
18 september: Mededeling door de heer Walter Van Gerven: “Verwijzingsregelen
voor een meergelaagde (Belgische) rechtsorde binnen de EU” (samen met KANTL te
Brussel).
16 oktober: Mededeling door mevrouw Godelieve Laureys: “De Zweedstalige
minderheid in Finland. Enkele beschouwingen over taalpolitiek en taalattitudes”.
20 november: Mededeling door de heer Roger Blanpain: “De auteur en zijn uitgever.
Het auteursrecht in de 21ste eeuw”.
56

Mededelingen in de Klasse van de Kunsten
Mededelingen in de Klassen
20 januari: Mededeling door de heer Willem Elias: “Voorstelling en intellectuele
biografie”.
17 februari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden.
17 maart: Mededeling door de heer Luk Vaes (Doctor in de Muziek, Orpheus Instituut):
“Extended Piano Techniques”.
21 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Kunsten, mededeling door de heer Peter De Cupere (beeldend kunstenaar):
“Olfactolog Lab”.
29 mei: Lentevergadering te Rijsel, mededeling door de heer Marc Boone: “Lille -
Rijsel: groei en ontwikkeling van een Vlaamse stad in een Franse context”.
16 juni: Mededeling door mevrouw Katlijne Van der Stichelen (KULeuven): “Michaelina
Woutiers, een Brusselse schilderes (midden 17de eeuw)”.
15 september: Mededeling door mevrouw Tamara Berghmans (VUB): “De Belgische
moderne kunstfotografie tussen 1950 en 1965. Geschiedenis en interpretatie van
7 strijdbare fotografen tussen traditie en vernieuwing”.
20 oktober: Mededeling door mevrouw Claire Vandamme (UGent): “Who is afraid of
Red, Yellow and Blue?”.
17 november: Mededeling door mevrouw Pascale De Groote (UAntwerpen –
departementshoofd Koninklijk Conservatorium Antwerpen): “Russische (r)evolutie in
Parijs”.
57

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Technische Wetenschappen
23 maart: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden. Mededeling door
de heer Joost Van Roost (CEO van ExxonMobil Petroleum and Chemicals): “Energy
outlook 2030”.
21 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Kunsten, mededeling door de heer Peter De Cupere (beeldend kunstenaar):
“Olfactolog Lab”.
29 mei: Lentevergadering te Rijsel, mededeling door de heer Marc Boone: “Lille -
Rijsel: groei en ontwikkeling van een Vlaamse stad in een Franse context”.
24 juni: Mededeling door de heren Armand Broucke (ARB-CTS) en Nicolas Dehousse
(ARB-CTS): “Geschiedenis van de burgerlijke bouwkunde in België van 1980-2010”.
21 september: Mededeling door de heer Ronnie Belmans (KULeuven): “Energyvillesmart
grids”.
25 november: Verkiezing van de nieuwe leden. Uiteenzetting door de heer Jos
Delbeke (directeur-generaal “Klimaat” bij de Europese Commissie) over het beleid van
Europa m.b.t. de reductie van de broeikasgasemissies.
58

Huldiging jarige leden
Huldiging
Bij beslissing van het Bureau op de vergadering van woensdag 6 februari 2002,
worden de laudatio’s van de 75-jarigen – die daardoor het erelidmaatschap verwerven
– integraal opgenomen in het jaarboek, met een foto. De viering van de andere
jubilarissen wordt gewoon vermeld.
Klasse van de Natuurwetenschappen
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heren Paul Smeyers (75)
en Laurent Vandendriessche (90)
De huldiging voor de heer Smeyers vond pas plaats tijdens de maartvergadering van
2010.
De huldiging voor de heer Vandendriessche vond pas plaats tijdens de februari -
vergadering van 2010.
Huldiging van de heer Paul Smeyers (°1934):
Paul Smeyers werd op 16 juli 1934 geboren in Oudergem. Hij is een Vlaamse
Brusselaar. Na de bevrijding begon hij zijn middelbare studies aan het Heilig
Hartcollege in Ganshoren, een lange dagelijkse verplaatsing met het openbaar
vervoer. Hij studeerde filosofie en theologie aan het Grootseminarie in Mechelen en
werd in 1961 licentiaat in de wiskunde aan de KULeuven. Met een NFWO-beurs trok
hij naar de Université de Liège, waar hij in 1966 promoveerde met een proefschrift over
‘Non radial oscillations and stability of massive stars’. Nadien kwam hij terug naar zijn
Alma Mater, waar hij de verschillende stadia van de academische loopbaan snel
doorliep, om vanaf 1973 Gewoon Hoogleraar te worden. Hij werd lid van onze Klasse
in 1983.
Paul Smeyers is altijd gekenmerkt door een grote loyauteit voor de instellingen die in
hem vertrouwen stelden. Toen het aartsbisdom hem vroeg om wiskunde te gaan
studeren heeft hij dat gedaan. Toen Professor Van Hoof in hem de juiste man zag om
het onderzoek in de sterrenkunde aan de KULeuven theoretisch te onderbouwen en
hem voorstelde om die basis bij Professor Paul Ledoux in Luik te gaan opdoen, is hij
daarop ingegaan. Toen hij in deze Academie werd opgenomen, is hij een uitermate
trouw lid geworden. Tegelijk wordt hij ook gekenmerkt door een grote onafhankelijkheid,
waarbij hij trouw aan de principes die hij in zijn jeugd had meegekregen, met
grote daadkracht zijn diverse verantwoordelijkheden heeft opgenomen, in de drie
gebieden die een academicus kenmerken, het onderwijs, het onderzoek en de bredere
dienstverlening.
59

Huldiging
Bij zijn terugkeer in Leuven werd hem vrij snel een omvangrijke leeropdracht
toevertrouwd. Met als enige richtlijn van Professor Van Hoof: “doe al wat u wil, maar
niet wat ik heb gedaan”. Zijn colleges waren helder, zijn cursusteksten grondig en
uitgebreid. Hij werkte graag de problemen in hun algemeenheid uit, niet om de zaken
complexer voor te stellen dan nodig zou zijn, maar juist vanuit het terechte inzicht dat
een algemeen begrijpen het zoveel beter mogelijk maakt om tot de kern van de zaak
door te dringen. Hij nam de tijd voor het voorbereiden van zijn colleges, was er altijd
stipt. Zijn grote zin voor verantwoordelijkheid uitte zich ook gedurende de examen -
periodes, een tijd die voor hem heel zwaar was, juist omdat hij ook die maatschappelijke
rol zo ernstig nam. In mijn hele loopbaan heb ik ook niemand anders ontmoet die
zoveel tijd besteedde aan de begeleiding van licentiaatthesissen en doctoraats -
studenten; vele oud-studenten zijn hem daar tot op vandaag dankbaar voor.
Zijn onderzoek over niet-radiale trillingen van sterren is baanbrekend geweest. In de
jaren 60 was dat niet evident, hetgeen Paul Smeyers ertoe aanzette in de inleiding van
zijn proefschrift te schrijven “Studying non radial oscillations is however far from devoid
of interest”. Die woorden zijn profetisch geweest: vandaag wordt de asteroseismologie,
de discipline die het inwendige van sterren nagaat door de trillingen van sterren te
bestuderen, gezien als misschien de sterkste diagnostiek om tot dat inwendige door te
dringen. Waar 50 jaar geleden niet-radiale trillingen moeilijk waarneembaar waren,
blijken ze vandaag dat zoveel beter, en inderdaad de sleutel tot de geheimen van het
sterinwendige.
In zijn hart en in zijn eigen werk is Paul Smeyers een theoretisch astrofysicus
gebleven. Maar wel binnen een breder begripskader, waarbij de sterrenkunde sterk
bepaald wordt door het waarneembare. Hij heeft de opportuniteiten gezocht en
gevonden om met zijn instituut terug aan te knopen bij het meer observationele
onderzoek, dat eerder door Professor Van Hoof was opgestart. Wanneer wij vandaag
in Leuven intens gebruik mogen maken van de vele faciliteiten die de recente
technologische ontwikkelingen hebben geboden om een gouden periode van de
sterrenkunde mee te mogen maken, dan is hij daar de instigator van geweest. Ik heb
het mogen ervaren: niemand beter dan een theoreet kan zin geven aan observationeel
onderzoek.
Dat faciliteren van onderzoek bij anderen is bij Paul Smeyers steeds gepaard blijven
gaan met het verder ontwikkelen van zijn theoretisch werk. Omdat hij het graag en
goed deed, en omdat het blijvend is. Niet altijd even ‘trendy’ weliswaar, en niet
helemaal passend in een schema waarin aantallen artikelen en citaties zo belangrijk
worden geacht. Het is inderdaad niet gemakkelijk om een theoretisch artikel af te
werken. Maar de volgende generaties zullen hem zoals de onze dankbaar zijn voor zijn
volharding. Heel recent werkte hij zijn ‘magnum opus’ af, een lijvig boek over het
wiskundig formalisme van stertrillingen, dat dit jaar nog door een befaamde uitgeverij
zal worden gedrukt.
60

Huldiging
Vandaag huldigen wij Paul Smeyers ook voor zijn bredere verdiensten voor de
sterrenkundige wetenschap in ons land. De grote namen bij het begin van de loopbaan
van Paul Smeyers waren deze van de Franstaligen Pol Swings en Paul Ledoux in Luik
en Georges Lemaître in Leuven. Als Vlaamse Brusselaar heeft Paul Smeyers zich bij
uitstek geprofileerd als bindfiguur tussen de gemeenschappen en met succes geijverd
voor een vruchtbare samenwerking over de grenzen van instituten heen. Gedurende
lange jaren was hij bij wijze van spreken ‘vast secretaris’ van de Belgische
sterrenkunde, als secretaris van het Nationaal Comité voor Sterrenkunde, het
Interuniversitaire Derde-Cyclus Onderwijs, en de Contactgroep, drie organen waarvan
hij later Voorzitter werd. Het heeft de sterrenkunde in ons land veel goed gedaan en in
het bijzonder een basis gelegd voor de ontwikkeling van de discipline in Vlaanderen.
Wij huldigen vandaag een verdienstelijk lid van deze academie. Paul Smeyers was
altijd aanspreekbaar voor zijn collega’s, medewerkers en studenten. Eén woensdag
per maand reserveerde hij evenwel om trouw de vergadering van de Klasse der
Wetenschappen bij te wonen. Ook binnen de academie heeft hij zijn organisatorische
talenten ten gepaste tijde aangewend. Hetgeen hem vooral interesseert is evenwel het
intellectuele debat.
Inderdaad, Paul Smeyers is iemand met hoge intellectuele en morele standaarden, die
vooral voor zichzelf veeleisend is geweest. Hij wordt er nationaal en international hoog
voor aangeschreven. Als Professor was hij een ware collega, als emeritus blijft hij
verdienstelijk. Wij wensen hem toe dat zijn gezondheid het hem blijft toelaten om toe
te zien hoe zijn vele verdiensten vrucht blijven dragen.
Klasse van de Menswetenschappen
Christoffel Waelkens
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heren Marcel Storme (80)
en Walter Van Gerven (75).
De huldigingen vonden beiden pas plaats tijdens de januarivergadering van 2011.
Viering van de heer Walter Van Gerven (°1935) door de uittredende bestuurder.
Na beschouwingen over wat we in de toekomst mogen verwachten en nog beter
kunnen doen, is er nu ook een moment om terug te kijken op wat werd bereikt. Althans,
een lid van onze Klasse kan thans onbevangen omkijken en terugblikken op een
indrukwekkend traject van onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienst-verlening.
Het is onze vijfenzeventigjarige confrater baron Walter Van Gerven. Een eminent jurist
met een lange staat van dienst in de Academie. Walter Van Gerven werd lid in 1977
en was bestuurder-voorzitter in 1991.
61

Huldiging
Zijn curriculum is imponerend lang en vertakt in meerdere
richtingen.
Heilige onrust zoals confrater Storme ze in zijn ‘Lof der Onrust’
prijst, kenmerkt wellicht het levenswerk van confrater baron
Walter van Gerven. Het kan gewaagd lijken hem met onrust te
associëren, want het beeld wat we hier in de Academie van hem
hebben is er een van minzame sereniteit en integriteit. Mijn
pleidooi hier binnenshuis voor een werkruimte waarin academieleden
te allen tijde moeten terecht kunnen om in stilte te kunnen lezen of aan een tekst
te werken, is op hem geïnspireerd. Wegens VLAC ben ik hier nogal frequent aanwezig
en ik heb confrater Van Gerven meermaals in de bibliotheek, in alle rust, met het
schrijven van teksten bezig gezien. Waar is dan die heilige onrust? Onrust? Voormalig
vast secretaris Schamp en ikzelf hebben confrater Van Gerven hier ook in stille
voorbereiding gezien, net voor de grote gedenkwaardige aandeelhoudersvergadering
van Fortis, waaraan hij als juridisch expert deelnam en waar het er zo turbulent is aan
toegegaan. De grote onrust aldaar was het tegendeel van Van Gervens of Stormes
onrust. De constructieve onrust die ook voor een niet-jurist zoals ik doorheen zijn werk
en levensloop uitstraalt, is deze van onverdroten inzet en betrokkenheid voor de
geleidelijke integratie van het recht in Europa. Doctor in de rechten en licentiaat
notariaat in 1957 is advocaat Walter Van Gerven reeds Gewoon Hoogleraar in 1967 en
van 1970 tot 1976 vicerector van de KULeuven. In 1977 wordt hij corresponderend lid
van onze Academie en in 1979 houdt hij in deze Klasse een mededeling met als titel
“Het rechterlijk besluitvormingsproces en de eenmaking van Europa”. Thans is hij
voorzitter van het Steering committee en General editor van het ‘Casebooks for a
common law of Europe project.’ Wat zit daar allemaal tussen? Van 1968 tot 1969
visiting professor aan de universiteit van Chicago. Van 1981 tot 1986 Hoogleraar aan
de Universiteit van Antwerpen. Van 1981 tot 1982 groepsvoorzitter Humane
Wetenschappen KULeuven. Van 1982 tot 1988 voorzitter van de Bankcommissie. Van
1988 tot 1994 Advocaat-generaal aan het Hof van Justitie van de Europese
Gemeenschappen te Luxemburg. Van 1989 tot 1990 Eerste Advocaat-generaal. In
1994 Hoogleraar aan de universiteit van Leiden. In die periode wordt hij ook voorzitter
van een Nederlandse Beoordelingscommissie voor Universitair Juridisch Onderzoek.
Het kan reeds indrukwekkend lijken, maar in het ‘Liber Amicorum Walter van Gerven’
dat voormalige studenten en collega’s hem in 2000 hebben aangeboden en waaraan
sommigen onder u hebben meegewerkt worden 28 universiteiten opgesomd waaraan
confrater van Gerven voor korte of langere periodes gastcolleges heeft gedoceerd. En
ja, Harvard, Cambridge, Oxford en vele andere klinkende namen zijn er bij.
Confrater Walter van Gerven is buitenlands lid van de KNAW, de Koninklijke
Nederlandse Academie van Wetenschappen en beiden zijn zij ook lid van Academia
Europaea. De zin van zijn huldiging is de aansporing voor ons allen.
In ‘The Picture of Dorian Gray’ brengt Oscar Wilde op een society party in het 19de
eeuwse Londen een zekere Mr Erskine of Treadley aan het woord, die hij beschrijft als
een “old gentleman of considerable charm and culture”. De party heeft plaats in het
huis van lady Agatha, de tante van de hoofdfiguur Dorian Gray. Na diverse gesprekken
62

Huldiging
waaruit de eruditie van Mr Erskine is gebleken kondigt hij zijn afscheid aan met de
volgende zin:
“… And now I must bid good-bye to your excellent aunt. I am due at the Athenaeum. It
is the hour when we sleep there.”
Dorian Gray vraagt “All of you, Mr Erskine?”
Erskine antwoordt: “Forty of us, in forty arm-chairs. We are practicing for an English
Academy of Letters.”
Voor de nieuwe statuten een uitbreiding van de Klasse toelieten hadden we exact
40 leden, 30 zittende leden en 10 corresponderende. Ondanks de overeenstemming
van het aantal, jullie die er vandaag bijkomen, noteer dat Oscar Wilde’s beeld van een
academie volstrekt misleidend is! Het lid dat we vandaag huldigen levert het correcte
beeld van een academielid op zijn best. Onverdroten wetenschappelijk en
maatschappelijk actief ver voorbij de momenteel zo veel besproken pensioenleeftijd en
gedreven door een aanstekelijke onrust die de motor is van hun productiviteit. Dit is de
betekenis van de medaille die we hun thans overhandigen.
Klasse van de Kunsten
63
Marc De Mey
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: mevrouw Elisabeth Dhanens
(95), de heren Alfons Goris (80), Marc Mendelson (95), Adolf Nivelle (80) en Paul Van
Gysegem (75).
Klasse van de Technische Wetenschappen
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heren Gilbert Froment (80),
Robert Gobin (75), en Achiel Van Cauwenberghe (75).
Huldiging van de heer Robert Gobin (°1935):
Waarde Consorores en Confratres,
Het is altijd aangenaam een laudatio mogen uit te spreken, zeker als het gaat om
iemand die men sinds jaren kent en waardeert. Rob Gobin is zo iemand. Hij heeft nooit
de schijnwerpers opgezocht, maar zijn verdiensten zijn er niet minder om. Om maar
één voorbeeld te geven: de geschiedenis van het wereldwijd gewaardeerde
Laboratorium Productietechnieken (destijds o.l.v. J. Peters) kan onmogelijk
geschreven worden zonder de prominente rol van Rob daarin te vermelden.

Huldiging
Rob behoort nog tot de generatie waar goede studenten vonden dat ze twee
diploma’s moesten halen. Zo behaalde Rob gelijktijdig het diploma van
Elektrotechnisch Ingenieur (elektronica) en Werktuigkundig Ingenieur aan de
KULeuven. Kort daarna specialiseerde hij zich een jaartje aan de National Physical
Laboratories in Teddington, Engeland.
Hij begon zijn loopbaan als assistent aan de KULeuven en doorliep er alle graden van
assistent, assistent met leeropdracht, werkleider, lector, docent, hoofddocent en
Hoogleraar.
Zijn onderzoeksbezigheden situeerden zich op het terrein van de machineonderdelen,
waarbij de tandwielen zijn uitgelezen hobby waren. Maar hij was ook zeer actief in de
precisiemeettechniek en de mechanische productietechnieken. Later kwam daar het
computergestuurd ontwerpen bij, met zelfs uitlopers naar de biomechanica. Rob is
altijd een mechanisch ontwerper geweest. Vanaf 1986 doceerde hij Beschrijvende
Meetkunde, Grafische Werken en Inleiding tot het Ontwerpen in de kandidaturen
Burgerlijk Ingenieur in Leuven. Aan de Faculteit landbouw doceerde hij het college
Werktuigbouw.
Rob heeft een zeer prominente rol gespeeld in de kandidatuuropleiding Burgerlijk
Ingenieur. Gedurende 10 jaar (van 1990 tot 2000) was hij voorzitter van de
Permanente Onderwijscommissie van de kandidaturen. Zowel inhoud als didactiek
werden in die periode grondig gemoderniseerd.
De grote didactische interesse van Rob en zijn praktijkgeoriënteerde aanpak vielen
ook in de smaak van de hogescholen waarmee hij intens samenwerkte. Aan Groep T
was hij jaren parttime docent en later gasthoogleraar. Hij was Academisch Secretaris
van de Faculteit Ingenieurswetenschappen van 1988 tot zijn emeritaat in 2000.
Ook internationale inzet was Rob niet vreemd. Zo doceerde hij als gastdocent in
Kinshasa en Bandung. Zijn tomeloze inzet voor de ingenieursopleiding blijkt ook uit zijn
engagement in SEFI, waar hij 12 jaar bestuurder en 7 jaar schatbewaarder was. En in
CAWET/KTW was hij een gewaardeerd lid van meerdere werkgroepen. Redenen te
over dus om hem vandaag van harte te danken en te feliciteren!
Huldiging van de heer Achiel Van Cauwenberghe (°1935):
Geachte Consorores en Confratres,
64
Ludo Gelders
Het is me een bijzonder genoegen hier een korte laudatio voor Achiel te mogen
uitspreken, naar aanleiding van zijn 75ste verjaardag. Achiel is niet alleen één van de

Huldiging
eerste en meest actieve leden van CAWET/KTW, maar voor mezelf is hij ook een
strijdmakker sinds jaren.
De mooie loopbaan van Achiel is u bekend. Na zijn studies van Burgerlijk Scheikundig
Ingenieur en Burgerlijk Elektrotechnisch Ingenieur aan de UGent behaalde hij nog een
Ms. of Science in Engineering te Princeton. In 1965 behaalde hij het speciaal doctoraat
aan de UGent. Vanaf 69 werd hij Gewoon Hoogleraar in de Regeltechniek, Chemische
Procesregeling, Procesdynamica en Systeemsimulatie.
Aan de UGent bekleedde hij een reeks belangrijke beleidsfuncties zoals vakgroepvoorzitter,
directeur van het Labo Regeltechniek, Decaan van de Faculteit
Ingenieurswetenschappen en daarna van vicerector. Naast zijn belangrijk
wetenschappelijk werk heeft Achiel zich ook altijd ingezet voor de kwaliteit van de
ingenieursvorming en de positie van de ingenieur in de maatschappij.
Het is in dit verband dat ik hem sinds de jaren 80 heb leren kennen en waarderen voor
zijn belangeloze inzet. Tijdens mijn KVIV-voorzitterschap heb ik meermaals op hem
een beroep kunnen doen, want hij was toen actief in het AIG en hij heeft mij ten volle
gesteund in de toenmalige hetze rond het ingenieursdiploma. U merkt het: er is niets
nieuws onder de zon! Achiel heeft toen sterk bijgedragen tot het uitbreiden van de
internationale contacten van KVIV via CLAIU en andere initiatieven (zoals o.a. het
overleg met de Nederlandse collega’s van het KIVI, waar Achiel goed thuis was).
Die internationale dimensie is trouwens altijd bij Achiel aanwezig geweest. Van 2000
tot 2003 was hij bestuurslid van Euro-CASE. Hij werd ook actief in CAETS, waarvan
hij in 2006 Voorzitter was. In 2004 werd hij bestuurslid van de International Academy
Council en in 2009 werd hij buitenlands lid van de Engineering Academy of Japan.
Kort na de oprichting van CAWET eind 1987 werd hij lid in 1989. Maar in 1991 werd
hij al secretaris, het jaar waarin hij ook gewoon lid werd van de Klasse
Natuurwetenschappen. Hij werd ondervoorzitter van CAWET in 1993 en van 1998 tot
2003 was hij voorzitter. Tot vandaag zetelt hij als oud-voorzitter in het bestuur van
KTW. Maar ik ben ervan overtuigd dat het nieuwe bestuur van KTW dat u vandaag zal
verkiezen nog gaarne een beroep zal doen op zijn uitgebreide ervaring.
De inzet van Achiel voor CAWET/KTW en zijn rol bij de oprichting van KTW zijn
uitzonderlijk belangrijk geweest. Hij heeft in talloze dossiers blijk gegeven van grote
inzet, van ernstige, objectieve en deskundige aanpak. Ik wens hem daarvoor bij deze
gelegenheid van ganser harte te bedanken en hem te feliciteren bij dit jubileum.
65
Ludo Gelders

Laureaten van de Academie 2010
Academische Fondsen en Prijzen
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten kent
sinds 2001 jaarlijks drie prijzen toe in de respectievelijke disciplines van de drie
Klassen, ter bekroning van de carrière van een jong onderzoeker of kunstenaar
(tot maximaal 40 jaar). De laureaten van de Academie zijn de belangrijkste
wetenschappelijke en/of culturele prijzen die de Academie uitreikt ter bevordering van
wetenschap en cultuur en zij worden gehonoreerd met een bedrag van € 10.000.
Palmares
Natuurwetenschappen Menswetenschappen Kunsten
2001 Annemie Bogaerts Roland Breeur –
2002 Ivo Vankelecom Marc Brysbaert Wim Henderickx
2003 Luc De Meester Jan Papy –
2004 Femke Olyslager Jan De Houwer Berlinde De Bruyckere
2005 Michaël Deleuze Dirk Van Hulle Peter Swinnen
2006 Bart Van der Bruggen Joep Konings Barbara Baert
2007 Frank De Proft Marc Depauw Petra Vermote
2008 Jo Dewulf Filip Lievens Katelijne Schiltz
2009 Ronny Keppens Wim Vandenbussche Nick Andrews
Werden uitgeroepen tot Laureaat van de Academie 2010:
• De heer Steven De Feyter in de Klasse van de Natuurwetenschappen
• De heer Wim Verbeke in de Klasse van de Menswetenschappen
• De heer Koenraad Brosens in de Klasse van de Kunsten
• De heer Lieven Eeckhout in de klasse van de Technische Wetenschappen.
67

Steven DE FEYTER
Steven De Feyter (°1971) behaalde in 1993 het diploma van licentiaat in
de Scheikunde aan de KULeuven. Als aspirant FWO kreeg hij er de kans
om gedurende vier jaar ervaring op te doen in de onderzoeksgroep van
Prof. Frans De Schryver aan het Departement Chemie. Met behulp van
niet-optische microscopietechnieken, de zogenaamde rastersondemicroscopietechnieken
of 'scanning probe microscopes', bestudeerde hij de
spontane zelforganisatie van moleculen aan atomair vlakke en geleidende
oppervlakken. Na zijn doctoraatsonderzoek ging hij in de lente van 1998 als
postdoctoraal onderzoeker (Fullbright) aan de slag aan het California
Institute of Technology (Caltech) in Pasadena, in de onderzoeksgroep van
Prof. Ahmed Zewail (Nobelprijs Chemie 1999) om er met ultrasnelle lastertechnieken
chemische reacties te bestuderen. Na anderhalf jaar in
'Femtoland' keerde hij terug naar Leuven. Daar kreeg hij de kans om zich, via een
postdoctoraal mandaat van het FWO, verder toe te leggen op het onderzoek naar de
boeiende wereld van moleculen en hun interacties met oppervlakken. De fascinatie
voor het 'zien' van moleculen is een constante drijfveer en bron van inspiratie
gebleven. Samen met een team van excellente medewerkers is hij erin geslaagd om
moleculen complexe en functionele patronen te laten vormen aan oppervlakken. Zo
werd het ondermeer mogelijk om het dynamisch gedrag van individuele moleculen aan
een oppervlak te volgen, om met nanometerprecisie reacties te induceren, en om
complexe mengsels te scheiden. In 2005 werd hij benoemd tot Hoofddocent en in 2008
bevorderd tot Hoogleraar. Hij is ondermeer Associate Editor van het wetenschappelijke
tijdschrift 'Chemical Communications'.
Wim VERBEKE
Academische Fondsen en Prijzen
Wim Verbeke (°1970) is hoofddocent en voorzitter van
de vakgroep Landbouweconomie van de UGent. Hij
verricht onderzoek in de agro-voedingsmarketing en
consumentengedrag ten aanzien van voeding. Hij
maakt daarbij gebruik van zijn gecombineerde
opleiding als bio-ingenieur aan de UGent en master in
marketing management aan de Vlerick Leuven Gent
Management School. In het kader van zijn doctoraatsonderzoek
verbleef hij een periode aan de University of
Florida in de Verenigde Staten. Zijn onderzoek is
interdisciplinair en bouwt bruggen tussen alfa- en
bètawetenschappen.
Onderzoeksthema’s omvatten maatschappelijke en consumentenacceptatie van
technologische vernieuwing in de landbouw- en voedselproductie; attitudegedragsconsistentie
bij consumenten in relatie tot voedselveiligheid, gezondheid en
duurzaamheid; determinanten van voedingskeuzegedrag en de rol en impact van
informatie en communicatie. Zijn onderzoek bracht consumentenattitudes,
68

voedingskeuzes en marktsegmenten in kaart voor generieke producten zoals vlees,
vis, fruit en groenten, evenals voor productconcepten zoals functionele voeding en
duurzame voeding.
Wim Verbeke is auteur of coauteur van meer dan 50 boekbijdragen en 150 artikels in
peer gereviewde internationale tijdschriften, waarvan een 20-tal behoren tot de meest
geciteerde in de betreffende tijdschriften en disciplines. Hij leidt een onderzoeksgroep
van zeven onderzoekers die zeer actief is in de Europese Zesde en Zevende
Kaderprogramma’s. Hij is ook een vaak uitgenodigde spreker op internationale en
nationale congressen.
Koenraad BROSENS
Koenraad Brosens (°1974) is als docent verbonden aan de Onderzoekseenheid
Kunstwetenschappen van de KULeuven waar hij o.a. Europese
wandtapijtkunst, Kunst en economie, Heuristiek en Kostuum en mode
doceert. Zijn doctoraatsonderzoek naar de Brusselse wandtapijtkunst en
-nijverheid van de late zeventiende en achttiende eeuw werd uitgegeven
door de KVABWK in 2004 (‘A contextual study of Brussels tapestry,
1660–1770’). Als Postdoctoraal Onderzoeker van het Fonds voor
Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen ging zijn aandacht uit naar de
ondernemingsstrategieën ontwikkeld door Vlaamse wandtapijt-producenten
en -ondernemers in de periode 1580–1680. De resultaten van dit onderzoek
werden gepubliceerd in tijdschriften als The Burlington Magazine, Simiolus
en Studies in the Decorative Arts. In 2008 verscheen van zijn hand
‘European Tapestries in the Art Institute of Chicago’ (Yale University Press). ‘Rubens.
The Constantine Series’, een volume in de reeks ‘Corpus Rubenianum Ludwig
Burchard’, zal gepubliceerd worden in 2011. Zijn lopend onderzoek spitst zich toe op
een analyse van de netwerken die de wandtapijtproductie en -handel bepaalden in de
driehoek Antwerpen-Brussel-Oudenaarde. Hij is ook co-editor van de website
www.studiesinwesterntapestry.net.
Lieven EECKHOUT
Academische Fondsen en Prijzen
Lieven Eeckhout (°1975) studeerde af als Burgerlijk Ingenieur in de Computerwetenschappen
aan de UGent in 1998 en promoveerde er tot Doctor in de Toegepaste
Wetenschappen: Computerwetenschappen in 2002. Sedert 1998 is hij verbonden aan
de Vakgroep Elektronica en Informatiesystemen (ELIS) van de UGent, eerst als
IWT-doctoraatsbursaal, vervolgens als FWO-postdoctoraal onderzoeker en deeltijds
docent. Op 1 oktober 2009 werd hij benoemd tot hoofddocent met hoofdzakelijk
onderzoeksopdracht (BOF-ZAP).
Lieven Eeckhout verricht onderzoek in het vakgebied van de computerarchitectuur en
de hardware/software interface. Hij heeft ruim 70 artikels gepubliceerd in toonaangevende
tijdschriften en topconferenties in het vakgebied. Hij ontving de IBM Belgium
69

Academische Fondsen en Prijzen
Prize for Informatics voor zijn doctoraat en zijn meer
recent werk werd twee maal gelauwerd als één van de
meest significante onderzoeksbijdragen van het jaar
(IEEE Micro Top Pick in 2007 en 2010). Hij wordt
beschouwd als een expert in prestatie-evaluatie en
-modellering van computersystemen, waarrond hij in
2010 een monografie gepubliceerd heeft. Hij werkt
samen met een uitgebreid internationaal netwerk van
onderzoekers zowel in de academische wereld als in
de industrie. Zijn huidig onderzoek spitst zich toe op
simulatie- en modelleringstechnieken van exascale
systemen – in het kader van het recent opgerichte Intel
ExaScience Lab – en een nieuwe hardware/software interface – in het kader van een
prestigieuze Starting Independent Researcher Grant uitgereikt door het European
Research Council (ERC).
70

Gouden Penning 2010
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
overhandigt jaarlijks een Gouden Penning aan een persoonlijkheid die voor het brede
publiek een belangrijke bijdrage heeft geleverd tot de aanmoediging en de
verspreiding van de wetenschap en van de kunst.
Laureaat 1998: dr. J. Briers sr.
Laureaat 1999: dr. P. Janssen
Laureaat 2000: Ph. Herreweghe
Laureaat 2001: K. Van Miert
Laureaat 2002: dr. P. Piot
Laureaat 2003: Barones A. Manteau
Laureaat 2004: R. Raveel
Laureaat 2005: dr. I. Daubechies
Laureaat 2006: J. Wirtz
Laureaat 2007: R. Jacobs
Laureaat 2008: R. Cailiau
Laureaat 2009: D. Van Noten
Laureaat 2010: Burggraaf F. De Winne
Frank DE WINNE
Academische Fondsen en Prijzen
Belg Frank De Winne gezagvoerder van het ISS
Het stond in de sterren geschreven dat de Gouden Penning van de Academie ooit aan
ruimtevaarder Frank De Winne zou worden uitgereikt. Het had in principe verleden jaar
al gekund, tijdens de openbare vergadering van 12 december 2009, maar die datum
viel te kort bij de landingsdatum van de Sojoez TMA-15 ruimtecapsule, op 1 december
in de steppe van Kazachstan. Eerst moesten De Winne en zijn collega’s op krachten
komen na een verblijf van zes maanden in het Internationaal ruimtestation ISS. Het
langdurig toeven in een gewichtloze omgeving had hun spiermassa en beendergestel
danig verzwakt.
Als er iemand voldoet aan de voorwaarden en aan de doelstelling van de Gouden
Penning, namelijk het bekronen van een persoonlijkheid die voor het brede publiek een
belangrijke bijdrage leverde aan de aanmoediging en de verspreiding van de
wetenschap, dan is Frank De Winne het zeker. Met twee ruimtemissies bezorgde hij
ons land mondiale erkenning en waardering.
71

Academische Fondsen en Prijzen
Wie op het www even googlet, kan er haast niet naast kijken. Het internet bulkt van
artikels die verband houden met zijn ruimtemissies, zijn curriculum vitae en zijn diverse
publieke optredens in de nasleep van zijn verblijf in het internationaal ruimtestation ISS
(International Space Station). Frank De Winne heeft zich inmiddels ontpopt tot een
gedreven pleitbezorger van de ruimtevaart.
Lucht- en ruimtevaart, het zit Frank De Winne, die op 25 april 1961 in Gent werd
geboren, in het bloed. Zijn besluit om piloot te worden stond vast na een helikoptervlucht,
die hij van zijn oom cadeau kreeg. Een opleiding bij het leger leek hem daartoe
de aangewezen weg. Dus schreef hij zich in 1976 in aan de Koninklijke kadettenschool
in Lier. Later koos hij voor een opleiding burgerlijk ingenieur, richting telecommuni catie
in de polytechnische faculteit van de Koninklijke Militaire Academie. Hij studeerde af in
1984 en werd bekroond met de AIA-prijs voor de beste eindscriptie van zijn jaar.
Drie jaar tevoren, op 12 april 1981, had de Amerikaanse ruimteorganisatie NASA
(National Aeronautics and Space Administration) haar ruimteveer Columbia voor het
eerst gelanceerd. “Dat wil ik ook doen, meegaan met de Shuttle”, ging het door het
hoofd van de jonge De Winne en hij schreef prompt een brief naar de NASA met de
vraag wat hij moest doen om astronaut te worden. “U hebt de goede studierichting
gekozen, maar eerst nog ervaring opdoen”, kreeg hij als laconiek antwoord terug.
Frank De Winne zette door. Hij leerde vliegen met de F-16 en was op de Amerikaanse
Edwards Air Force Base testpiloot voor het vernieuwingsprogramma van de Belgische
F-16s. Terug in België werd hij Senior Flight Test Pilot bij de Staf van de Luchtmacht.
Hij gaf daarbij blijk van deskundigheid en zelfbeheersing, kwaliteiten die hem later nog
van pas zouden komen. In 1997 raakte zijn toestel in de problemen nadat zijn
boordcomputer en motor waren uitgevallen. Hij had de keuze: ofwel zijn toestel
proberen neer te zetten in de dichtbevolkte randstad, ofwel zijn schietstoel gebruiken
en met de parachute terechtkomen in het IJsselmeer. De Winne slaagde erin de motor
weer aan de praat te krijgen en landde zonder boordinstrumenten veilig op de basis in
Leeuwarden. Voor die uitzonderlijke prestatie met een F-16 ontving hij de Joe Bill
Dryden-prijs, een onderscheiding die voor het eerst aan een niet-Amerikaan was
uitgereikt.
Intussen, in 1990, had Frank De Winne zijn kandidatuur voor astronaut ingediend bij
de ESA (European Space Agency), het Europese Ruimtevaartagentschap. Hij
belandde evenwel in een werfreserve. Maar zijn ervaring als luchtmachtpiloot loonde.
In 1998 werd hij door de ESA geselecteerd en twee jaar later aangeduid als astronaut
voor de missie Odissea, een taxivlucht met het Russische Sojoez-ruimteschip naar het
ISS. Na Dirk Frimout, die op 24 maart 1992 meevloog met het ruimteveer Atlantis, dat
van op het Kennedy Space Center werd gelanceerd, zou Frank De Winne de tweede
Belg in de ruimte worden.
Hij kreeg een opleiding als boordingenieur van de Sojoez in het Gagarin Cosmonaut
Training Centre (CGTC) in Sterrenstad (Zvjozdni Gorodok) nabij Moskou en een basis
72

Academische Fondsen en Prijzen
opleiding voor het ISS. De missie duurde van 30 oktober tot 10 november 2002. Er zou
echter nog een vervolg worden gebreid aan zijn ruimteavontuur en wat voor een!
Eind 2007 maakte de ESA bekend dat Frank De Winne was geselecteerd om
gedurende zes maanden te leven en te werken aan boord van het ISS. Eerst als
vluchtingenieur van de OasISS-missie (missie 20), later als gezagvoerder van missie
21. Voor het eerst zou een astronaut van ESA het bevel voeren over het ISS en dat
gedurende twee maanden. Een primeur en een grote eer. Voor zijn eerste missie
betaalde België 16 miljoen euro. Omdat hij op een Amerikaanse stoel vloog, hoefde
ons land voor de deelname aan de missie OasISS, die plaats vond tussen 27 mei en
1 december 2009, geen cent op tafel te leggen. Een financiële meevaller. Maar voor
wat, hoort wat. Frank De Winne verkeerde tijdens zijn ruimteverblijf wel in gewichtloze
toestand, werkloos daarentegen bleef hij niet.
Tijdens de OasISS missie was een van Frank De Winne’s belangrijkste taken de
bediening van de robotarm om de inhoud van een gloednieuw Japanse
cargoruimtetuig naar het ISS over te brengen. Dit ruimtevrachtschip is uniek in dat het
niet aan het ISS wordt bevestigd. Hij was één van de twee operatoren die het
precisiewerk van deze robotarm (de Canadarm2) tot een goed einde brachten. Het
ruimtestation werd tijdens de missie ook uitgebreid met een nieuw extern platform voor
het Japanse deel en met een nieuwe Russische module. En die nieuwe ruimte wordt
ook bezet: historisch van belang was de uitbreiding van een team van 3 astronauten
naar een team van 6. Frank De Winne vond de leiding voeren over deze mensen een
mooie uitdaging en zegt dat dit net de bedoeling van het ISS is: een internationale
onderneming die onze toekomst waarborgt.
Het net geplaatste externe platform aan de Japanse module laat toe om experimenten
te doen buiten het ruimtestation: er is een robotarm en een luchtsluis waardoor de
experimentele opzettingen zowel binnen als buiten kunnen ten uitvoer kunnen
gebracht worden: een niet onbelangrijk wetenschappelijk voordeel.
Net zoals in 2002 heeft Frank De Winne experimenten uitgevoerd die gebouwd werden
door het QinetiQ (voor 2005 het Vlaamse Verhaert Space). Een van de experimentele
opstellingen gebouwd door QinetiQ onderzocht de invloed op warmteoverdracht in
vloeistoffen door zeer lichte trillingen. In de ruimte, in afwezigheid van de
zwaartekracht van de aarde, kan men dat veel preciezer meten. Ook heeft hij
experimenten gedaan in materiaalkunde en biologie.
Een blijvend aspect van de experimentaties aan boord van het ISS, zijn de
biomedische tests die op de astronauten zelf worden gedaan. Zij hebben de bedoeling
om de vluchttijden van ruimte-expedities te kunnen verlengen (wat absoluut cruciaal is
voor bv. een missie naar Mars) en de impact op de gezondheid van de mens te verminderen.
Want een ruimtevaarder staat aan vele risico’s bloot. Zo veroorzaakt de
gewichtsloosheid bij plotse versnelling (bij het aankomen en vertrekken) storingen in
het evenwichtssysteem van het oor, wat te vergelijken valt met een zeer erge vorm van
reisziekte. Langetermijnverblijven leiden tot osteoporose (verlies van botmassa) en
73

Academische Fondsen en Prijzen
spierverzwakking (ook aan de hartspier). De straling die astronauten ontvangen ligt
gevoelig hoger dan de achtergrondstraling die we hier op de aarde ontvangen. Het ISS
zit gelukkig nog binnen het beschermende magnetische veld van de aarde.
74

Laureaten Fondsprijzen 2010
Octaaf Callebautprijs
Academische Fondsen en Prijzen
Prijs voor een belangrijke studie van de kwaliteitsvoeding en meer algemeen van de
voedingsomstandigheden ook in de derde wereld.
Laureaat 2010: Christophe COURTIN
Na het behalen van de diploma’s Bio-Ingenieur in de
Scheikunde en doctor in de Toegepaste Biologische
Wetenschappen, is Christophe Courtin vandaag Hoogleraar
aan de KULeuven, verbonden aan het Laboratorium voor
Levensmiddelenchemie en -biochemie. Wat onderzoek betreft,
is hij (co-)auteur van meer dan 130 peer reviewed
internationale publicaties en 10 octrooien en octrooi aanvragen.
Hij trad reeds op als promotor voor een tiental doctoraten en
begeleidt er nu zeven. Naast samenwerkingen op nationaal
niveau, werkt(e) hij samen met een groot aantal internationale
partners via onderzoeksprojecten in de opeenvolgende EU Kaderprogramma’s. Op
vlak van onderwijs doceert Christophe Courtin een vijftal vakken, zowel op Bachelorals
Masterniveau. Recent fungeerde hij als Program Chair voor de AACC International
2010 Annual Meeting, een congres in de VS waaraan 1200 personen deelnamen.
Sinds 2003 is hij associate editor van Cereal Chemistry. Christophe is getrouwd en
vader van drie kinderen.
Het onderzoek binnen het Laboratorium voor Levensmiddelenchemie en -biochemie
focust zich vooral op granen. De nadruk ligt hierbij enerzijds op het bestuderen en
modificeren van de eigenschappen van graanconstituenten en hun structuur en
anderzijds op het begrijpen en sturen van de technologische functionaliteit van deze
constituenten, in graangebaseerde processen. Steeds prominenter aanwezig is
onderzoek naar graangebaseerde technologieën die toelaten om op een actieve wijze
de gezondheid van mensen te verbeteren. Bij dit alles worden zeer vaak microbiële
biokatalysatoren gebruikt. Wegens hun grote specificiteit zijn zij niet alleen het ideale
hulpmiddel om inzicht te verwerven in de technologische en nutritionele functionaliteit
van graancomponenten, maar zijn ze ook perfect geschikt om deze actief te
modificeren met het oog op verbetering van processen en eindproducten. Gezien het
belang van enzymen wordt ook veel aandacht besteed aan de studie van structuurfunctie
relaties, waarbij vaak gebruik gemaakt wordt van molecular engineering.
Een belangrijke onderzoekslijn is deze naar arabinoxylan-oligosachariden (AXOS) en
hun prebiotisch potentieel. AXOS worden gevormd bij de enzymatische hydrolyse van
arabinoxylan, een celwandpolysacharide dat in mindere of meerdere mate terug te
75

Academische Fondsen en Prijzen
vinden is in granen en dominant aanwezig is in tarwe en rogge. Resultaten van
interdisciplinair onderzoek dat extensieve in vitro en in vivo studies behelsde en
waarvoor onder andere samenwerking gezocht werd met een tiental onderzoeksgroepen
in binnen- en buitenland, tonen aan dat AXOS inderdaad kunnen beschouwd
worden als prebiotica. Dit leidde mee tot de oprichting van een spin-off bedrijf. Door
gebruik te maken van nieuw ontwikkelde enzymtechnologie kunnen deze AXOS zowel
als ingrediënt als in situ tijdens het verwerken van graan tot brood aangemaakt
worden.
Octaaf Dupontfonds
Navorsingskrediet om fundamenteel wetenschappelijk onderzoek te bevorderen op het
gebied van menselijke en dierlijke fysiologie en fysiopathologie, met toepassing van
biotechnologische methoden.
Laureaat 2010: Geert BULTYNCK
In 1997 startte Geert Bultynck als IWTlaureaat
bij Prof. De Smedt en Parys
(Laboratorium voor Fysiologie,
KULeuven). Het doctoraat handelde over
de regeling van inositol 1,4,5-trisfosfaatreceptoren
(IP3Rs), intracellulaire Ca2+ -
vrijzettingskanalen, door immunofilines en
werd bekroond door Fujisawa GmbH en
Koninklijke Academie voor Geneeskunde.
Als F.W.O.-postdoc deed hij pionierswerk
op IP3Rs in gecontroleerde celdood. In 2003 trok hij als BAEF fellow voor 3 jaar naar
het labo van Prof. Cyert (Stanford, CA), waar hij twee nieuwe calcineurin-doelwitten
heeft geïdentificeerd.
In 2008 werd hij benoemd als Professor in de graad van docent. Onder impuls van zijn
vroegere promotor Humbert De Smedt startte hij met het onderzoek van antiapoptotische
Bcl-2-familieleden in de regeling van Ca2+ -signalen. Dit project resulteerde
in vruchtbare samenwerkingen met o.a. Dr. Distelhorst (Cleveland, CA), Dr. Bootman
en Dr. Roderick (Cambridge, UK) en Dr. Mehtner (Dusseldorf, Duitsland). In
samenwerking met U.Z. Leuven en U.Z. Gent is het de bedoeling om IP3R/Bcl-2complexen
te verstoren en excessieve Ca2+ -signalen uit te lokken in Bcl-2-afhankelijke
kankers. In het kader van de “life-or-death” beslissingen in cellen, startte hij een
project i.v.m. de rol van Ca2+ en IP3Rs in autofagie, een essentieel proces voor
celhomeostase gedurende stress condities. De Toelage van het Octaaf Dupondfonds
2010 zal aangewend worden voor deze projecten.
In samenwerking met Prof. Leybaert (Universiteit Gent), zorgde hij tevens voor de
verdere uitbouw van de onderzoeksprojecten van Prof. Himpens over hemikanalen.
In Hier wil hij peptide tools ontwikkelen om de activiteit van deze kanalen te
76

Academische Fondsen en Prijzen
onderdrukken in pathofysiologische omstandigheden. Tenslotte, werkt hij samen met
Prof. Conway (Oxford, UK) voor de ontwikkeling van specifieke IP3R-inhibitoren.
Momenteel heeft hij 40 peer-reviewed publicaties in internationale tijdschriften en leidt
hij met de steun van de KULeuven en het F.W.O. een dynamisch team van 2
laboranten, 5 PhD studenten en 2 postdocs. Sinds 2010 behoort hij tot de Editorial
Board van Biology of the Cell. Op uitnodiging van Prof. Leybaert is hij lid van het
organiserend comité van de International Gap Junction Conference 2011.
Henri Vanderlindenprijs
Deze prijs ter waarde van € 1250 wordt tweejaarlijks toegekend aan een belangrijk
oorspronkelijk werk op het gebied van de sterrenkunde.
Vorige Laureaten:
1990: F. Verheest 1998: H. Van Winckel
1992: C. Waelkens 2004: L. Decin
1996: T. Van Hoolst 2008: S. De Rijcke
Laureaat 2010: Clio GIELEN
Clio Gielen werd geboren op 23/04/1983, het jaar waarin
Henri Vanderlinden overleed. Ze behaalde haar
licentiaatsdiploma Wiskunde, optie Wiskundige Natuurkunde
en Sterrenkunde, aan de KULeuven in 2005. Haar licentiaatthesis
aan het Instituut voor Sterrenkunde deed haar voor het
eerst kennis maken met de circumstellaire omgeving van
geëvolueerde sterren. Voor haar doctoraatsonderzoek
bestudeerde ze in meer detail de stofrijke schijven rond een
specifieke groep geëvolueerde dubbelsterren, onder leiding
van Prof. dr. Hans Van Winckel, de Vanderlinden laureaat van
1998. In 2009 verdedigde ze haar doctoraatswerk, getiteld ‘A Spitzer survey of dust
grain processing in stable discs around binary post-AGB stars’. Dit doctoraatswerk
leverde tot nu toe al 14 publicaties op in gerefereerde tijdschriften. Sindsdien is ze
post-doctoraal onderzoeker van het FWO-Vlaanderen, verbonden aan het Instituut
voor Sterrenkunde van de KULeuven, waar ze haar werk rond de circumstellaire
omgeving van geëvolueerde sterren verderzet. Dankzij een 1-jarige mobiliteitstoelage,
verkregen van het FWO, verblijft ze momenteel één jaar in Duitsland, als Visiting
Fellow aan het Max-Planck-Institut für Astronomie te Heidelberg.
77

Charles De Clercqprijs
Academische Fondsen en Prijzen
In de Klasse van de Menswetenschappen wordt jaarlijks de Mgr. De Clercqprijs,
waaraan een bedrag van € 1250 verbonden is, uitgereikt voor een belangrijke
oorspronkelijke studie op het gebied van de religieuze geschiedenis van Vlaanderen.
Vorige Laureaten:
1987: M. Cloet 2000: R. Timmermans
1988: M. Marinus 2001: T. Quaghebeur
1990: L. Kenis 2002: J. Leploigne
1991: H. Storme 2003: R. De Groof
1992: J. Ockeley 2004: V. Soen
1993: M. De Vroede 2005: W. Francois
1994: M. Lamberights 2006: R. Heyninckx
1996: D. Leyder 2007: G. Gielis
1997: G. Marnef 2008: P. Mannaerts
1998: H. Eynikel
1999: M. Vandenberghe
2009: K. Schelkens
Laureaat 2010: Ward DE PRIL
Ward De Pril (°1979) studeerde Moderne
Geschiedenis, Godsdienstwetenschap -
pen en Godgeleerdheid aan de
KULeuven. In januari 2010 promoveerde
hij in Leuven op een proefschrift over de
veroordeling van de Leuvense professor
Fundamentele Theologie, Réne Draguet
(1896-1980), door het H. Officie.
Momenteel werkt Ward De Pril als postdoctoraal
onderzoeker van het Fonds
voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen, verbonden aan de Onderzoeks -
eenheid van geschiedenis van Kerk en Theologie (Faculteit Godgeleerdheid, KU
Leuven). Zijn onderzoek is gericht op de twintigste-eeuwse geschiedenis van de
Leuvense Faculteit Godgeleerdheid en van de Dominicaanse theologische school Le
Saulchoir.
Jan Gillisprijs
Deze prijs ter waarde van € 750 wordt tweejaarlijks uitgereikt aan een belangrijk oorspronkelijk
werk i.v.m. de geschiedenis van het wetenschappelijk denken.
Vorige Laureaten:
1970: J.W. van Spronsen 1996: H. Lietaer
78

Academische Fondsen en Prijzen
1974: R.A. Blondeau 2002: S. Vanden Broecke
F. Verbruggen 2004: N. Golvers
1978: L. Elaut (postuum) 2008: N. van der Auwera en
1980: R. Calcoen
1982: L.J. Vandewiele
Meskens
Laureaat 2010: Jan VANDERSMISSEN
Jan Vandersmissen (°1970) is doctor in de Geschiedenis.
Momenteel is hij als FRFC onderzoeker verbonden aan het
Centre d’Histoire des Sciences et des Techniques van de
Universiteit Luik. Zijn publicaties handelen over verschillende
aspecten van de koloniale geschiedenis en de wetenschaps -
geschiedenis.
Hij promoveerde in 1992 onder leiding van Prof. dr. John
Everaert tot licentiaat in de Geschiedenis aan de UGent met
een proefschrift over de visie op Barbarije in Noord- en
Zuid-Nederlandse reisverhalen uit de 16de en 17de eeuw.
Van 1995 tot 2007 werkte Jan Vandersmissen als wetenschappelijk medewerker bij het
Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen te
Brussel. Onder leiding van Prof. dr. Robert Halleux en met de medewerking van talrijke
leden van het Comité legde hij zich toe op de redactie van het driedelige overzichtswerk
‘Geschiedenis van de Wetenschappen in België’ en werkte hij mee aan
verschillende tentoonstellingen, wetenschappelijke bijeenkomsten en publicaties. Hij
was tevens redactieassistent van het tijdschrift ‘Scientiarum Historia’.
Gepromoot door Prof. dr. Luc François behaalde hij in 2008 het doctoraat in de
geschiedenis aan de UGent met het proefschrift ‘Koningen van de wereld. De
aardrijkskundige beweging en de ontwikkeling van de koloniale doctrine van Leopold
II’. Deze studie werd in 2009 in boekvorm uitgegeven bij Acco te Leuven.
In zijn recent werk focust Jan Vandersmissen op de geschiedenis van de
wetenschappelijke exploratie in de lange termijn, met klemtonen op Franse, Britse en
Russische academische reizen van de vroegmoderne tijd tot de 19de eeuw en hun
relatie tot de ontwikkeling van de toegepaste wetenschappen in Europa. Hij publiceert
ook regelmatig over de wisselwerking tussen wetenschap en koloniaal bestuur in Afrika
in de late 19de en vroege 20ste eeuw.
79

Marie-Christiane Maselisprijs
Prijs voor een belangrijk oorspronkelijk werk op het gebied van de kinderpsychotherapie
en/of kinderpsychiatrie.
Vorige Laureaten:
2008: E. Verliefde
Academische Fondsen en Prijzen
Laureaat 2010: Mariska SIONGERS, Denis HELSKENS en Let DILLEN
Mariska Siongers (°1980) studeerde in 2004 af als Klinisch Psychologe aan de UGent.
Dit academiejaar rondt zij de opleiding Experiëntieel-Integratieve therapie voor
kinderen, jongeren en gezinnen af aan de Faculteit voor Mens en Samenleving te
Turnhout.
Mariska werkt deeltijds in een vluchthuis voor vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn
van intrafamiliaal geweld. Daarnaast werkt zij in privépraktijk Andare te Mechelen en
geeft ze samen met Denis vormingen rond de Children’s Psychodrama Puppets.
Denis Helskens startte pas op zijn dertigste zijn studies voor Licentiaat in de Klinische
Psychologie aan de UGent. Naast zijn interesse in de experimentele en theoretische
studies, was hij dermate geboeid door het klinische werk met kinderen. Aan de
universiteit ervoer hij aan den lijve psychodrama zoals Prof. Em. Leni Verhofstadt-
Denève er vorm aan gaf. Deze boeiende en intense methode en het achterliggende
theoretische kader brachten zijn collega's en hem op de idee om een kindvriendelijke
toepassing van het psychodrama te ontwikkelen. Thans hanteert hij de puppets vaak
als outreacher in zijn werk met jongeren binnen de Bijzondere Jeugdzorg. Verder
volgt hij een postacademische vorming in de relatie- en systeemtherapie aan de
KULeuven. De bekroning van zijn bijdrage aan de conceptie van de Children's
Psychodrama-Puppets draagt hij graag op aan zijn twee kinderen Toon en Inis.
Na haar studies Klinische Psychologie aan de UGent heeft Let Dillen (°1977), na een
korte periode in de klinische praktijk gewerkt te hebben, een doctoraat afgewerkt over
het rouwproces bij kinderen en jongeren vanuit een emotietheorie. Tijdens haar
docto-raatsproject is ze steeds in nauw contact gebleven met de klinische praktijk,
door de contacten met experten binnen het rouwdomein in de Werkgroep Rouw, via
haar werk als klinisch psychologe verbonden aan het centrum Kind en Adolescent
(UGent) en via het begeleiden van scriptiestudenten tijdens hun opleiding klinische
psychologie. Het is in het kader van deze scriptiebegeleidingen, dat ze nauw heeft
samengewerkt met Denis en Mariska in de ontwikkeling van een psychodrama -
methodiek voor kinderen en jongeren. Na haar doctoraatsstudie heeft zij nog
gedurende twee jaar gewerkt aan een crosscultureel onderzoeksproject rond emoties
bij Prof. Dr. Johnny Fontaine.
Nog tijdens dit crosscultureel project is ze teruggekeerd naar haar eerste liefde,
namelijk de zorg voor kinderen en jongeren. In oktober 2009 startte ze namelijk, in het
kader van het Nationaal Kankerplan, een praktijkgericht belevingsonderzoek naar hoe
80

Academische Fondsen en Prijzen
kinderen en jongeren omgaan met het kankerproces van een ouder. Dit project werkt
ze momenteel halftijds uit aan het UZ Gent. Sinds juni 2010 vult ze deze halftijdse
functie aan met een halftijdse functie als researchcoördinator bij de Federatie
Palliatieve Zorg-Vlaanderen. In deze laatste functie kan ze haar andere motto concreet
vorm geven, namelijk de primordialiteit van de dialectiek tussen onderzoek en praktijk.
81

VLAC – jaarverslag 2010
Voorstelling
Het Vlaams Academisch Centrum voor Wetenschappen en Kunsten werd in 1999
opgericht als een instituut voor internationale wetenschappelijke contacten op
excellentieniveau. Naar het voorbeeld van de vele Institutes for Advanced Study die
internationaal zeer succesvol zijn, zoals het IAS in Princeton en het NIAS in Nederland,
groeide het VLAC uit tot een sabbatical centrum – uniek in Vlaanderen – waar reeds
gevestigde onderzoekers, wetenschappers en kunstenaars een bepaalde periode
kunnen wijden aan een eigen onderzoeksproject, ver weg van de dagelijkse routine en
verplichtingen van de thuisinstelling.
Het VLAC is ondertussen niet langer een bescheiden IAS. De laatste jaren kende
VLAC – mede dankzij de inspanningen van de directeur – een veel bredere instroom
van fellows met onder meer clusters waarin meerdere binnen- en buitenlandse
onderzoekers samenwerken rond een centraal thema. De mooie ligging van het
Troongebouw in het centrum van Brussel biedt overigens de ideale omstandigheden
om een weliswaar kleine, maar interactieve intellectuele onderzoeksgemeenschap te
creëren.
Activiteiten 2010
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
De hoge bezettingsgraad aan
fellows in 2009 hebben we
gedurende de eerste helft van
2010 alvast kunnen verderzetten.
Maar veel belangrijker
was de activiteitsgraad en het
effect van de hybride en
bijzonder productieve cluster die
de grenzen tussen de diverse
disciplines in alle richtingen wist
te doorbreken. De technische
oriëntatie van mens- en kunstwetenschappers bleek complementair met de culturele
belangstelling van topfysici en konden zelfs een wiskundige, linguisten, literatuur -
wetenschappers en sociologen overtuigen de wekelijkse besprekingen enthousiast bij
te wonen. Met dit niveau van interdisciplinaire interactie draait VLAC zonder twijfel mee
als een volwaardig IAS.
83

10 jaar VLAC - Double Lustrum
Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van VLAC werd van 24 tot 26 november
2010 een driedaagse internationale wetenschappelijke conferentie georganiseerd in
de Academie rondom het thema “Vision and Material – Interaction between Art and
Science in Jan van Eyck’s Time”, in samenwerking met het Koninklijk Instituut voor het
Kunstpatrimonium (KIK/IRPA) en The Impact of Oil (een gezamenlijk NWO-project van
de universiteiten Utrecht en Amsterdam). Sprekers (waaronder meerdere VLACfellows)
op de conferentiedagen en kunstenaars (waaronder leden van de Academie)
die deelnamen aan de aan het evenement gekoppelde tentoonstelling brachten een
“state of the art” bespreking van actuele onderzoekingen en interpretaties rondom “Jan
Van Eyck & het Lam Gods”. De conferentie, die in totaal zo’n 250 binnen- en
buitenlandse deelnemers had, was ook mede de weergave van een progressieve
ontwikkeling die zich doorheen een aantal clusters van onderzoekers aan VLAC had
voorgedaan. De publicatie van de proceedings zal in een speciale editie door de
Academie worden uitgegeven.
Programma:
Celebration VLAC
Wednesday, November 24
17h00: Formal opening VISION AND MATERIAL in auditorium Albert II with celebration
speeches by
• Prof. Dominique Willems, Voorzitter Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten
• Prof. Géry van Outryve d’Ydewalle, Vast Secretaris Koninklijke Vlaamse
Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
• Minister Ingrid Lieten, Viceminister-president, Vlaams Minister van Innovatie
• Prof. Wim Blockmans, oud-Rector Netherlands Institute for Advanced Study,
founding president NetIAS (European Network of Institutes for Advanced
Study)
18h00: Marc De Mey (Director VLAC): Introduction to the theme of the conference:
“VLAC and Current Issues in Eyckian Optic”s
Maximiliaan Martens (UGent): “Members of the Belgian Royal Academies and
the Study of the Ghent Altarpiec”e
19h00: Reception/Walking dinner
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
Thursday, November 25
9h00: Opening & Practical Announcements
9h30: Klaus Bergdolt (Univ. Köln): “Ghiberti’s Third Comments”
10h15: Kamal Kolo (VUB): “Alhazen Optics from Arab Source”s
84

Vlaams Academisch Centrum – VLAC
10h35: Cyriel Stroo (KIK): “Broederlam’s World of Surface Appearances: Traditional
and Innovative Aspects”
10h55: Coffee
11h15: Dominique Deneffe (KIK): “Painting Techniques and Human Representation in
Pre-Eyckian Art”
11h35: Bart Fransen (KIK): “The Making of Portraits before Jan van Eyck: the Case of
Wencelas of Luxembourg”
11h55: Ingrid Geelen (KIK): “Applied Reliefs in the Ghent Altarpiece”
12h15: Lunch
14h15: Inigo Bocken (Univ. Nijmegen) & Barbara Baert (KULeuven): “The Viewers in
the Ghent Altarpiece”
15h00: Harald Schwaetzer (Alanus Hochsch.): “Rogier’s St.Luke painting the Virgin
and Cusanus’ Epistemology”
15h20: Wolfgang Schneider (Univ. Hildesheim): “Reflektion als Gegenstand des
Sehens im Genter Altar”
15h40: Rocco Sinisgalli (Univ. Rome): “The Ancient Origins of 15th Century
Perspective”
16h00: Coffee
16h40: Till Borchert (Groeninge Brugge): “Jan van Eyck’s Portraits and the Ghent
Altarpiece”
17h00: Boris Uspensky (L’Orientale Napoli): “The Composition of the Ghent Altarpiece
(Divine and Human Perspective)”
19h00: Conference dinner
Friday, November 26
9h30: Jo Kirby (Nat. Gallery London): “Aspects of Oil – Painting in Northern Europe
and Jan van Eyck”
10h15: Arie Wallert (Rijksmuseum A’dam) & Esther van Duijn (Impact Oil): “Pre and
Post-Eyckian Gold”
10h35: Marc Clarke (Univ. A’dam) & Abbie Vandivere (Impact Oil): “Shot Fabric,
Recipes and Practice”
10h55: Coffee
11h15: Jan Piet Filedt Kok (Univ. A’dam): “St.Luke and Workshop Practice”
11h35: Jeroen Stumpel (Univ. Utrecht): “Alberti meets Van Eyck”
11h55: Michael Kubovy (Univ. Virginia): “The Uses of Perspective and the Adoration of
the Mystic Lamb”
12h15: Lunch
14h15: Alan Gilchrist (Rutgers Univ.): “Perception of Reflected Light: A Story of black
and white”
15h00: Jan Koenderink (Univ. Delft): “Observation, Concept and Expression in Jan van
Eyck’s Rendering of Space, Light and Material”
15h20: Ingrid Daubechies (Univ. Princeton): “Mathematical Methods for the Study of
the Ghent Altarpiece”
15h40: Elisabeth Bruyns & Hélène Verougstraete (UCL): “The Frames of the Ghent
Altarpiece”
85

16h00: Coffee
16h40: Anne van Grevenstein (Univ. Amsterdam) & Ron Spronk (Queens Univ.): “The
Current State of the Ghent Altarpiece”
17h00: Hugo van der Velden (Harvard Univ.): “The Genesis of the Ghent Altarpiece”
17h45: Reception
Internationale Samenwerking
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
VLAC is sinds meerdere jaren lid van NetIAS, de Europese koepel van Institutes for
Advanced Study, en nam deel aan de jaarlijkse vergadering die plaatsvond in Nantes
aan het Institut d’Etudes Avancées de Nantes op 8 en 9 april 2010. Het VLAC werd er
vertegenwoordigd door de directeur, professor Marc De Mey, de vast secretaris van de
Academie, professor Géry van Outryve d’Ydewalle en secretarieel manager Inez Dua.
Vanuit NetIAS hebben 14 instituten, waaronder VLAC, een consortium opgericht en in
2010 is er met dat netwerk een aanvraag bij de EU in het kader van het Marie Curie
programma, met succes bekroond. VLAC zal hierdoor gedurende de vier jaar looptijd
van het EU-programma (EURIAS, European Institutes for Advanced Study) één junior
fellowship en één senior fellowship per jaar gesteund zien. De coördinatie wordt
gecentraliseerd vanuit Parijs en de eerste ‘EURIAS fellows’ worden verwacht tegen
september 2011.
Meer dan 1000 projecten werden ingediend voor de 14 deelnemende instituten; bij de
ongeveer 600 aanvragen die aan alle formele voorwaarden voldeden kwam het VLAC
bijna honderd maal als gekozen instituut naar voren. Het VLAC weet zich met beperkte
middelen voorlopig in deze groep zeker te handhaven. Wetende dat de van NetIAS
deel uitmakende instituten een aantal van 100 manmaanden nastreven per jaar.
De grotere entiteiten zoals het NIAS gaan daar ver boven uit; ook hun jaarbudgetten
zijn navenant.
86

Overzicht Fellows 2010
Fellows 1e trimester 2010
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
1. Language, Alienation and Hybrid Identity in the Literary Works of Exiled Iraqi-Jewish
Writers
• Prof. Heidy Muller (VUB)
01.10.2009 – 31.01.2010 & 01.11.2010 – 31.12.2010
• Dr. Kamal Kolo (VUB)
01.10.2009 – 31.01.2010 & 01.11.2010 – 31.12.2010
• Prof. Anat Feinberg (Hochschüle für Jüdische Studien Heidelberg, Duitsland)
01.11.2009 – 31.12.2009 & 01.02.2011 – 28.02.2011
2. The Image of Statelessness in Contemporary Art
• Prof. TJ Demos (University College London, UK)
01.10.2009 – 31.05.2010
• Prof. Hilde Van Gelder (KULeuven)
01.10.2009 – 31.12.2009
3. Contact-induced change in Malagasy: the case of Bantu influence
• Alexander Adelaar (University of Melbourne – Australië)
01.01.2010 – 30.06.2010
4. Guest of the Director – Light, Shadow and Form from Optical, Psychological and
Artistic view
• Prof. Jan Koenderink (TU Delft, Nederland)
01.01.2010 – 30.06.2010
• Prof. Johan Wagemans (KULeuven)
01.01.2010 – 30.06.2010
5. Sparsity: Regularization, optimization, computation
• Ingrid Daubechies (Princeton University, USA)
01.01.2010 – 30.06.2010
87

Vlaams Academisch Centrum – VLAC
6. Creolization in the maniera greca: (Un)successful Fusion of Byzantine and Northern
Art in 13th Century Italian Painting
• Clemena Antonova (American University in Bulgaria – Bulgarije)
01.01.2010 – 30.06.2010
7. Quinten and Jan Massys: work, context and following
• Maximiliaan Martens (UGent)
01.01.2010 – 30.06.2010
• Maria Clelia Galassi (University of Genova, Italië)
01.01.2010 – 30.06.2010
• Jürgen Müller (TU Dresden, Duitsland)
16.03.2010 – 16.04.2010 & 01.09.2010 – 19.09.2010
8. Trust, Tolerance and Identity. Social conditions for the generation of social capital in
contemporary societies / The Scope of Autonomy as a Foundation Liberal Value
• Marc Hooghe (KULeuven)
01.02.2010 – 30.06.2010
• Geoffrey Brahm Levey (University New South Wales, Sydney – Australië)
01.02.2010 – 30.04.2010 & 19.11.2010 – 23.12.2010
9. The patronage of Duke albert of Saxe-Teschen as governor of the Austrian
Netherlands (1781-1793)
• Ingrid Ciulisova (Institute of Art History, Slovak Academy of Sciences –
Slovakije)
01.02.2010 – 30.06.2010
10. Tangible devotion: early Netherlandisch paintings in the context of fifteenth- century
devotional accessories
• Dr. Jessica Buskirk (University of California at Berkeley, USA)
01.05.2009 – 30.06.2009 & 15.04.2010 – 15.06.2010
11. Miguel Diéz de Aux: Burgundian Court Etiquette in Baroque Naples
• Dr. Sabina de Cavi (Bibliotheca hertziana - Max Planck institüt fur
kunstgeschichte, Italy)
01.10.2009 – 31.03.2010
• Prof. Krista De Jonge (KULeuven)
12. Knowledge and Skepticism
• Prof. Igal Kvart (Hebrew University, Israël)
01.05.2010 – 30.06.2010 & 01.09.2010 – 24.11.2010 & 01.02.2011 –
31.03.2011 & 07.05.2011 – 30.06.2011 & 01.09.2011 – 14.10.2011
• Prof. Igor Douven (KULeuven)
88

13. Flight From Intension
• Adriane Rini (Massey University – Nieuw Zeeland)
01.09.2010 – 31.12.2010
• Max Cresswell (Victoria University of Wellington – Nieuw Zeeland)
01.09.2010 – 31.12.2010
• Jean-Paul Van Bendegem (VUB)
14. Philosophical Methodology for a Practice-Based Philosophy of Mathematics
• Benedikt Löwe (Universiteit Amsterdam – Nederland)
01.09.2010 – 31.01.2011
• Jean-Paul Van Bendegem (VUB)
15. Aristotle's Heirs: a brief history (322 BC-200 AD)
• Han Baltussen (University of Adelaide – Australië)
01.09.2010 – 15.01.2011
• Carlos Steel (KULeuven)
Broodjeslunch fellows 2e trimester 2010.
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
89

Adviesraad VLAC
De Adviesraad evalueert de kandidaturen en maakt een selectie. Deze raad kan via
schriftelijke rapportering een beroep doen op externe referenten. De definitieve
beslissing wordt door de Bestuurscommissie van de Academie genomen.
Samenstelling 2010
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
Directeur VLAC M. De Mey
Voorzitter KVAB D. Willems
Vast secretaris KVAB N. Schamp
Tien leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar en evenredig
verdeeld over de Vlaamse universiteiten en vijf domeinen (exacte en toegepaste
wetenschappen, biomedische wetenschappen, gedragswetenschappen, kunsten):
• R. Gijbels (Natuurwetenschappen, exacte wetenschap pen, UA)
• J. Peters (Natuurwetenschappen, ingenieursweten schap pen, KULeuven)
• J. Van de Kerckhove (Natuurwetenschappen, biomedische weten schap pen,
UGent)
• W. Dewachter (Menswetenschappen, gedragswetenschap pen, KULeuven)
• L. Tasmowski (Menswetenschappen, cultuurwetenschappen, UA)
• K. Versluys (Menswetenschappen, literatuurwetenschappen, UGent)
• H. Sabbe (Kunsten, kunst en muziek, UGent)
• C. Van de Velde (Kunsten, cultuurwetenschappen, VUB)
• E. Vandereycken (Kunsten, plastische kunsten)
Voor de biomedische wetenschappen werd eveneens een beroep gedaan op de
Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België:
• B. Himpens (vast secretaris Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België, biomedische wetenschappen)
De adviesraad vergaderde in 2010 op 18 januari, 19 april en 26 oktober. Op
8 december werd zij uitzonderlijk samengeroepen om de kandidaturen voor de
EURIAS-fellowships te evalueren.
90

Stuurgroep VLAC
De stuurgroep bepaalt het algemeen beleid van het Vlaams Academisch Centrum en
werd in 2006 samengesteld om de vernieuwingen binnen VLAC uit te werken en te
stroomlijnen. Samengesteld uit leden van de Academie, die door hun ervaring en/of
interesse een zekere expertise hebben inzake Institutes for Advanced Study, vervangt
de stuurgroep de Algemene Vergadering van het Forum. Om de contacten en inbreng
van andere wetenschappelijke instellingen te behouden, werden eind 2007 drie
externe leden bijkomend opgenomen.
Samenstelling 2010
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
Voorzitter KVAB D. Willems
Vast secretaris KVAB N. Schamp
Dertien leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar:
• H. De Dijn (Menswetenschappen, KULeuven)
• M. De Mey (Menswetenschappen, UGent)
• A. Derolez (Menswetenschappen, VUB)
• F. Dumortier (Natuurwetenschappen, UH)
• R. Gijbels (Natuurwetenschappen, UA)
• R. Hoozee (Kunsten)
• W. Prevenier (Menswetenschappen, UGent)
• H. Sabbe (Kunsten, UGent)
• J. Thas (Natuurwetenschappen, UGent)
• H. Van der Wee (Menswetenschappen, KULeuven)
• W. Van Gerven (Menswetenschappen, KULeuven)
• K. Versluys (Menswetenschappen, UGent)
• D. Willems (Menswetenschappen, UGent)
Drie externe leden:
• E. Monard (FWO)
• D. Raspoet (VRWB)
• M. Nicholson (Fulbright Foundation)
De stuurgroep kwam samen op 23 maart 2010.
91

Jaarverslag Contactfora 2010
Contactfora
De Academie coördineert jaarlijks ongeveer 25 wetenschappelijke bijeenkomsten of
contactfora. Deze hebben tot doel Vlaamse wetenschappers of kunstenaars te
verenigen rond specifieke thema’s in de natuurwetenschappen (inclusief de
biomedische wetenschappen), de menswetenschappen en de kunsten. Ook
anderstalige landgenoten en buitenlandse gasten kunnen uitgenodigd worden.
De organisatoren kunnen beschikken over de infrastructuur van de Academie en een
toelage van 2500 euro. Zij moeten wel handelingen publiceren, hetzij in eigen beheer
(in eigen reeks), hetzij door de Academie zelf.
Activiteiten 2010
Contactfora
• 21 januari: W. Vandenbussche (VUB): “Taal, cultuurbeleid en natievorming
onder Willem I”
• 4 en 5 februari: M. Vanmaele (UGent): “AFMathConf 2010”
• 14 mei: P. Muchez (KULeuven): “Tectonics and Structural Geology in Belgium”
• 18 mei: E. Stijns (VUB): “Benelux URSI Forum 2010: van radiofrequenties naar
fotonica”
• 21 mei: H. Van Gelder (KULeuven): “The Hopelessness of Contemporary Art:
The Case of Renzo Martens Episode III: Enjoy Poverty (2008)”
• 26 mei 2010: H. Decleir (VUB): “IPYforum”
• 27 en 28 mei: P. Vermeersch (KULeuven): “Bosnia on the eve of the 2010
elections: Looking beyond the institutions”
• 2 en 3 juni: M. Martens (UGent): “Current Research in early 16th Century
Northern Painting”
• 24 tot 26 juni: L. Buysse (HUBrussel): “Languages in Business Education”
• 5 tot 7 augustus: T. D’Haen (KULeuven): “Popular Romance Studies: Theory,
Text and Practice”
93

Contactfora
• 26 en 27 augustus: J. Pieters (UGent): “Nabokov as a Reader”
• 6 en 7 september: G. Vanpaemel (KULeuven): “Second Young researchers
Days in Logic, Philosophy and History of Science”
• 6 en 7 septembe: A. winter (VUB): “Migrants, entitlements and welfare, 1500-
1950: Comparative perspectives”
• 20 tot 22 september: J. Martinez (KULeuven): “7th Conference of the
International Commitee of Design History and Design Studies”
• 23 en 24 september: P. Van Nuffelen (UGent): “A magic stronger than the
governors power . Literature and Society in the Fourth Century A.D.”
• 24 en 25 september: M. Depauw (KULeuven): “Identificatie in de Oudheid”
• 13 oktober: L. Van Meervelt (KULeuven): “6th Belgian Crystallography
Symposium BCS-6”
• 5 november: L. lams (HUBrussel): “Discourse as the interface between various
disciplines studying Chinese society”
• 11 tot 13 november: J. Van der Auwera (UA): “Grammaticalisation and
(inter)subjectification”
• 18 en 19 november: J. Anné (KULeuven): “Molecular dialogue in host-parasite
interaction”
• 18 en 19 november: J.-P. Van Bendegem (VUB): “Third Workshop in the
Philosophy of Information”
• 22 en 23 november: S. Parmentier (KULeuven) : “Transitional Justice: an
interdisciplinary approach”
• 26 november: M. Nyssen (VUB) : “Bridging the gap between medicine and
engineering”
Overzicht
Onderstaande tabel geeft u een overzicht in cijfers van het totaal aantal ingediende
dossiers eind 2010:
94

Dossiers
ingediend
Publicaties
Contactfora
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Tot.
11 5 13 17 23 32 32 29 37 24 26 30 279
goedgekeurd 9 5 13 15 21 29 32 28 33 20 23 30 258
afgekeurd 0 0 0 0 2 3 0 0 4 4 3 0 16
voorbehoud 2 0 0 2 0 0 0 1 0 0 0 0 5
Contactforum
georganiseerd
Handelingen
gepubliceerd
2 9 8 14 23 21 37 27 32 19 22 23 237
0 4 2 2 8 8 14 12 10 12 9 7 88
In 2010 werden 7 proceedings, van de reeds georganiseerde contactfora, in het
beheer van de Academie gepubliceerd (zie publicaties).
95

Adviesraad Contactfora
De Adviesraad evalueert de kandidaturen en maakt een selectie. Deze raad kan via
schriftelijke rapportering een beroep doen op externe referenten. De definitieve
beslissing wordt door het Uitvoerend Orgaan (de Bestuurscommissie van de
Academie) genomen.
Samenstelling 2010
Contactfora
Voorzitter KVAB Willems D.
Vast secretaris KVAB Schamp, Baron N.
Twaalf leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar en evenredig
verdeeld over de Vlaamse Universiteiten en vijf domeinen (exacte en toegepaste
wetenschappen, biomedische wetenschappen, gedragswetenschappen, kunsten).
Voor de biomedische wetenschappen werd eveneens een beroep gedaan op de
Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België.
• Clarysse W. (Menswetenschappen, Klassieke Studies, KULeuven),
• Van Landuyt J. (Natuurwetenschappen),
• Dobbelaere K. (Menswetenschappen, sociale wetenschappen, KULeuven),
• Jacobs P. (Natuurwetenschappen, interfasechemie, KULeuven),
• Strauven F. (Kunsten),
• Van de Velde C. (Kunsten, cultuurwetenschappen, VUB),
• Sabbe H. (Kunsten, kunst en muziek, UGent),
• Verstraete W. (Natuurwetenschappen, UGent),
• Himpens B. (vast secretaris Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België, biomedische wetenschappen),
• Ulens S.,
• Van Landeghem H. (Technische Wetenschappen, UGent),
• Verhofstadt-Denève L. (Mensweteschappen).
96

Activiteiten 2010:
Centrum voor Europese Cultuur
Jaarverslag 2010 van het Centrum voor Europese Cultuur
22 februari 2010: Symposium: Franstalige literatuur in Vlaanderen
Buitenlandse literatuur is in Vlaanderen genoeg bekend, maar literatuur van landgenoten
in de andere landstaal al heel wat minder. En dan zijn er zelfs auteurs in
Vlaanderen die in het Frans schrijven. Deze zijn al helemaal niet bekend. Het Centrum
voor Europese Cultuur koos er dan ook voor om deze werken wat meer aandacht te
geven door 3 sprekers uit te nodigen. Als eerste sprak mevrouw Nicole Verschoore,
doctor in de Letteren en Wijsbegeerte, maar vooral ook zelf een auteur die in het Frans
schrijft, en wiens boeken bij Gallimard verschijnen.
Professor David Gullentops sprak als tweede. Hij is hoogleraar Franse poëzie en
literatuur aan de VUB en bracht een lezing over Emile Verhaeren.
Als laatste sprak de heer Jacques De Decker, vast secretaris van de Académie royale
de langue et de littérature françaises, maar zelf ook auteur in het Frans. Hij ging nader
in op een nieuwe culturele wisselwerking die volgens hem momenteel plaatsheeft
tussen Vlaamse en Franstalige literatuur in België.
De 3 lezingen konden op heel wat aandacht rekenen, en er moesten heel wat extra
stoelen aangesleept worden voor de talrijke aanwezigen. Ook de vragen en discussies
achteraf bewezen dat het nieuwe jaar van het Centrum voor Europese Cultuur alvast
goed is gestart.
28 juni 2010: Peter Wittoeck: Lezing
Peter Wittoeck is het hoofd van de Belgische delegatie van de UNFCCConderhandelingen.
Als vertegenwoordiger van België was hij aanwezig in Kopenhagen
en op de daaropvolgende klimaatconferenties. Hij is ook hoofd van de Climate Change
Section van de federale overheid en zetelt in de Belgian Greenhouse Effect
Coordination Committee. Tijdens zijn lezing gaf Peter Wittoeck toelichting bij de
resultaten van de klimaatconferentie in Kopenhagen eind 2009 en de huidige stand
van zaken. Deze lezing riep heel wat vragen op, en ging vanzelfsprekend ook de
discussie tussen ‘believers’ en ‘non-believers’ niet uit de weg.
8 september 2010: Ben Craps: Ontstaan en evolutie van het heelal: Wat hebben
we geleerd en wat begrijpen we nog niet?
Ben Craps, hoofddocent en voorzitter van de Vakgroep Fysica verbonden aan de VUB,
gaf op overzichtelijke wijze een inleiding tot de begrippen van de kosmologie. Tijdens
97

de voorbije twee decennia is de fysische kosmologie geëvolueerd tot een
precisiewetenschap. Waarnemingen en theoretische modellen hebben geleid tot een
‘standaardmodel’ van de kosmologie dat verrassend goed samenhangt. Vele
fundamentele vragen zijn echter nog niet opgelost. Zo hebben we geleerd dat het
heelal voor 95% uit zogenaamde ‘donkere materie’ en ‘donkere energie’ bestaat, maar
weten we nog niet waaruit die precies opgebouwd is. Ook blijven er vele conceptuele
vragen over de oerknal zelf, het begin van ruimte en tijd.
9 november 2010: Themadag: Ierland
Centrum voor Europese Cultuur
In samenwerking met het Leuven Centre for Irish Studies organiseerde het CEC een
themadag over Ierland. Zowat de helft van de sprekers was Iers, de andere helft waren
Vlaamse onderzoekers. Ook de thema’s die aan bod kwamen waren erg verscheiden.
Zo had bijvoorbeeld Malachy Vallely het over de politieke situatie in Ierland, terwijl
Hedwig Schwall met een lezing over 15 eeuwen Ierse literatuur het rijke culturele luik
van Ierland aanboorde. De opkomst voor deze uitgebreide themadag was dan ook erg
hoog, en tijdens de middag kon iedereen genieten van een Ierse lunch verzorgd door
de cateringdienst van het Leuven Institute for Ireland in Europe.
29 november 2010: Eindejaarsrecital: Luc Devos
Luc Devos studeerde aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel bij André De
Groote en perfectioneerde zich bij Peter Feuchtwanger in Londen en bij Vlado
Perlemuter in Parijs. Hij werd eerste laureaat op het Chopin Concours in Palma de
Mallorca in 1983 en finalist van het Concours Clara Haskil in Montreux.
Tijdens het eindejaarsrecital aan de Academie bracht hij een muzikaal programma ter
gelegenheid van de 200ste verjaardag van Schumann en Chopin. Behalve deze twee
grootmeesters stond ook John Field op het welgesmaakte programma.
98

Commissie Centrum voor Europese Cultuur
Centrum voor Europese Cultuur
Eyskens M., voorzitter Storme M.
Jacobs P., voorzitter KVAB Thys van den Audenaerde D.
Dejaegher S., secretaris Veretennicoff I.
Van Outryve d’Ydewalle, Ridder G., Van Caenegem, Baron R.
vast secretaris Brems H. (KANTL)
Beazar G. Waelkens C.
Boenders F. Waterschoot, W. (KANTL)
Deroo H.
Huys B.
Wissaert R.
99

Lentecyclus
Dertiende Lentecyclus: “Verovert China de Wereld?”
De Koninklijke Vlaamse Academie organiseert sinds 1998 elk jaar een Lentecyclus.
Telkens wordt in de loop van het voorjaar een welbepaald thema uitgediept in
meerdere sessies op verschillende dagen, waarbij specialisten terzake bepaalde
deelaspecten toelichten. In het verleden kwamen achtereenvolgens aan bod: ‘De
invoering van de Euro’, ‘Belgium Quo Vadis?’, ‘Troeven en Risico’s van de
Wetenschap’, ‘Media, Markt en Maatschappij’, ‘Kunst en Wetenschap’, ‘Immigratie’,
‘Vergrijzing’, ‘Kunst als inspiratiebron voor Kunst’, nogmaals ‘Kunst en Wetenschap’,
‘Kunst en engagement’, ‘Brein, bewustzijn, geest’ en ‘Taal en gemeenschap’.
Programma
5 mei 2010: China, opkomst in de wereld
• Marcel Storme - ‘Legal education in China’
• Sylvain Plasschaert - ‘Wordt China 's werelds economische middenrijk?’
• Carine Defoort - ‘Echo's van de Chinese traditie in het hedendaagse China’
Napoleon zou ooit hebben gezegd: “Als China ontwaakt, dan gaat de wereld beven”.
De jongste decennia wordt duidelijk hoezeer de ontwikkeling van China inderdaad op
alle gebieden verbaast, fascineert en vragen doet rijzen.
Om op een aantal van deze vragen een antwoord te kunnen formuleren, nodigde de
Academie tal van eminente China-kenners uit voor haar dertiende Lentecyclus.
De eerste lezingenreeks had plaats op woensdag 5 mei onder de noemer ‘China,
opkomst in de wereld’. De heer Marcel Storme opende de avond met een lezing over
‘Legal Education in China.’ Professor Storme speelde zelf namelijk een rol in de
totstandkoming van samenwerking inzake opleiding van Chinese juristen. In 1983
kwam de toenmalige Chinese Justitieminister naar Gent waar de heer Storme, als
decaan van de Rechtsfaculteit, met hem het allereerste contract van Legal Education
in China ondertekende. De eerste Chinees die een doctoraat Europees recht verwierf,
deed dit in Gent. Nadien werd de samenwerking verder uitgebouwd.
Als tweede sprak de heer Sylvain Plasschaert. In zijn lezing ‘Wordt China ’s werelds
economische middenrijk?’ ging hij nader in op de enorme economische groei die China
de laatste 30 jaar doormaakt. Hij analyseerde ook enkele troeven waarover China
beschikt om zijn positie van wereldmacht in de toekomst nog te verstevigen.
De laatste spreker van deze eerste dag was mevrouw Carine Defoort, met een lezing
over Chinese filosofie: ‘Echo’s van de Chinese traditie in het hedendaagse China’. Op
basis van bijna 30 jaar contact met de Chinese wereld en studie van China’s traditie,
101

Lentecyclus
ontwaart professor Defoort in het hedendaagse China enkele echo’s uit het verleden:
een wereldbeeld vol energie, het belang van ritualiteit, de dominantie van de familie en
de voorouders, een psychologisch inzicht in de omgang met oversten, het koesteren
van de gezondheid en het belang van hoe je iets noemt. In hun algemeenheid
overstijgen ze vaak de scheiding tussen de verschillende stromingen zoals het
Confucianisme, Taoïsme, Legalisme of Mohisme. Ontstaan in de periode van de
Strijdende Staten (5de tot 3de eeuw voor onze jaartelling) blijven ze vandaag nog
weerklinken.
19 mei 2010: China, een hoofdrolspeler
• Dirk Collier - ‘China: an early strategy for Janssen/Johnson&Johnson’
• Gustaaf Geeraerts - ‘China and the new multipolar order’
Voor de tweede dag van de Lentecyclus over China, op 19 mei 2010, waren er
2 sprekers: de heer Dirk Collier en de heer Gustaaf Geeraerts. Als lid van de raad van
bestuur en het directiecomité van Janssen Pharmaceutica nv en als bestuurdersecretaris-generaal
van Janssen Pharmaceutica en Vice President Administratie was
Dirk Collier de uitgelezen persoon om een lezing te geven over de strategie die
Janssen/Johnson&Johnson in China heeft gevolgd.
Vervolgens sprak Gustaaf Geeraerts over de nieuwe wereldorde die China teweeg
brengt. Het land is al lang geen ontwikkelingsland meer, maar één van ’s werelds
meest succesvolle economische en financiële machten. Daardoor rijzen heel wat
vragen over de principes die China daarbij volgt en hoe ze dit verder zal aanpakken.
Professor Geeraerts is vice-decaan van de faculteit economie van de VUB en van het
Brussels Institute of Contemporary China studies. Hij is specialist in internationale
relaties.
102

26 mei 2010: Cultureel leven in China
Lentecyclus
• Wei Shen - ‘Learning to Compete? - The rise of China in International
Education and 'Global war for talents'’
• Christophe Verbiest - ‘De evolutie van de Chinese film met de Vijfde en Zesde
Generatie’
Tijdens de laatste sessie van de Lentecyclus 2010 over China kwamen twee heel
verschillende onderwerpen aan bod die beide een aspect van de Chinese cultuur
toelichtten.
Wei Shen, Assistant Professor of International Affairs, ESSCA, kwam praten over ‘The
Global war for talents’. Hoewel China vaak de fabriek van de wereld wordt genoemd,
heeft het land ook op intellectueel vlak steeds meer te bieden. Er wordt bijvoorbeeld
geïnvesteerd in uitwisselingsprojecten en internationale studies. Sinds 1978 gingen al
meer dan 1,2 miljoen Chinezen in het buitenland studeren. Terwijl dit voor de
studenten in kwestie bijzonder interessant is, dreigt voor China echter een grote
‘brain-drain’ wanneer deze studenten niet naar hun vaderland terugkeren. Daarom
probeert China de terugkeer voor deze studenten weer aantrekkelijker te maken door
talrijke regeringsinitiatieven.
Vervolgens sprak Christophe Verbiest over de evolutie van de Chinese film met de
Vijfde en Zesde Generatie.
Tijdens de Culturele Revolutie is de Chinese cinema tot een stilstand gekomen. Begin
jaren 80 hernam het cinemaleven in China met de zogenaamde Vijfde Generatie
(Zhang Yimou, Chen Kaige). De regisseurs die debuteerden vanaf 1990 (zeg maar na
de onlusten op het Plein van de Hemelse Vrede) maken een ander soort cinema, zowel
thematisch als formeel. Zij worden de Zesde Generatie genoemd (o.m. Jia Zhangke).
Christope Verbiest studeerde filmregie aan het Rits. Hij werkt sinds 1993 deeltijds bij
de VRT als medewerker van muziekprogramma’s en cultuurmagazines. Daarnaast
schrijft hij over popmuziek voor Humo en over film voor De Morgen, The Bulletin,
Cinemagie en Flanders Today. Hij geeft geregeld lezingen over Oost-Aziatische
cinema, onder meer in Cinematheek.
103

Vlaamse Academische Stem – VLAST
VLAST staat voor Vlaamse Academische Stem en is een vzw die opgericht werd in
augustus 2004. Zij is een samenwerkingsverband tussen de Koninklijke Academie
voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent en de Koninklijke Vlaamse
Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB) in Brussel. Professor
Mark Eyskens is er de geestelijke vader en de voorzitter van. VLAST heeft tot doel
de werking van beide Academiën te ondersteunen. Die werking betreft een brede
waaier van activiteiten, gaande van lezingen en colloquia over congressen tot
tentoonstellingen en concerten. Daarnaast kan VLAST, onder hun toezicht, eigen
initiatieven ontwikkelen. Die sluiten vooral aan bij het aanbod in de grote landelijke
musea. Zo werden in 2010 gegidste bezoeken georganiseerd aan vijf toptentoonstellingen
in Brussel, Gent en Brugge.
Bestuur
Tijdens haar algemene vergadering van 27 april 2010 heeft VLAST prof. Willy
Vandeweghe, de voorzitter van de KANTL, ambtshalve opgenomen in haar raad van
bestuur, ter vervanging van prof. Anna-Marie Musschoot, de past voorzitter van de
KANTL. Ook de heer Luc De Bruyckere, voorzitter van de raad van bestuur van Ter
Beke NV en voorzitter van VOKA is toegetreden tot het bestuur, dit in vervanging van
de heer Fred Chaffart die op 22 februari overleden is.
Het bestuur 2010 ziet er als volgt uit:
• Namens de KVAB: de professoren Mark Eyskens (voorzitter), Niceas Schamp
(penningmeester) en Dominique Willems
• Namens de KANTL: de professoren Hendrik Van Gorp (ondervoorzitter),
Werner Waterschoot (secretaris) en Willy Vandeweghe
• Bestuursleden van buiten de Academie: mevrouw Mieke Offeciers, de heren
Luc De Bruyckere, Paul De Keersmaeker en Aloïs Van de Voorde
Algemene Vergadering
VLAST
De algemene vergadering is samengesteld uit het bestuur, aangevuld met telkens nog
eens drie vertegenwoordigers van elke academie. Die vertegenwoordigers zijn:
• Voor de KVAB: de heren Luc Van Hove, Yvan Bruynseraede en Stan Beernaert
• Voor de KANTL: mevrouw Anne-Marie Musschoot en de heren Stefaan Van
den Bremt en Hugo Brems
105

Activiteiten
In 2010 heeft VLAST geleide bezoeken georganiseerd aan vijf toptentoonstellingen in
onze musea. Er was telkens een behoorlijke respons. Een overzicht:
• 02/01/2010 ‘De Drie Dromen van de Mandarijn’, ING Cultuurcentrum Brussel
(42 deelnemers)
• 11/03/2010 ‘El Greco’, Bozar Brussel (67 deelnemers)
• 18/05/2010 ‘Gustave van de Woestyne’, MSK Gent (59 deelnemers)
• 07/10/2010 ‘Indépendance’, Afrikamuseum Tervuren (39 deelnemers)
• 21/12/2010 ‘Van van Eyck tot Dürer’, Groeningemusuem Brugge (45
deelnemers, 80 mensen ingeschreven, wegens slechte weer deelnemersveld
gehalveerd)
De lezing van Frans Boenders ‘Ook in het Oosten wankelen tradities’ n.a.v. de
algemene vergadering op 27 april 2010 werd bijgewoond door 30 belangstellenden.
Leden
Eind 2009 bedroeg het aantal leden 94, een status quo.
Lidgeld
VLAST
Het lidgeld van VLAST blijft onveranderd 100 € bedragen.
106

Samenstelling VLAST
VLAST
Bestuur
Eyskens M. (voorzitter) Vandeweghe W. (voorzitter KANTL)
Van Gorp H. (ondervoorzitter) De Bruyckere L.
Waterschoot W. (secretaris) De Keersmaeker P.
Schamp N. (penningmeester) Offeciers M.
Willems D. (voorzitter KVAB) Van de Voorde A.
Algemene vergadering
Het bestuur aangevuld met volgende vertegenwoordigers van de KVAB en de KANTL:
Van den Bremt Stefaan (KANTL) Bruynseraede Yvan (KVAB)
Van Hove Luc (KVAB) Beernaert Stan (KVAB)
Musschoot Anne-Marie (KANTL) Brems Hugo (KANTL)
Ereleden
Boenders F. Lateur P.
De Boodt M. Van Landuyt J.
De Schutter G. Van Wassenhove J.
Duverger E. Van Weyenberge P.
Leden
Anciaux V. De Schryver J.
Anderson A. De Wachter M.
Badts H. D’hondt P.
Baes P. Fabre J.
Beazar G. Frimout D.
Beddegenoodts M. Firquet-Geukens E.
Biesmans M. Gelders L.
Blanken K. Haegemans L.
Bollen R. Imberechts J.
Bruneel D. Janssen D.
Bruyninckx E. Janssen P.
Cabu-Steens A.M. Jaspers M.
De Brouwer C. Klener J.
Debusscher A. Lamberty F.
Deconinck F. Lannoo M.
De Graeve B. Leekens R.
Dekeyser X. La Meir-Vandeputte
Delcourt-Verstraeten A. Leflot J.
De Meester P. Leroy Ph.
De Nolf R. Libbrecht St.
107

Loosen E.
Luck L.
Moerman A.
Moortgat M.
Naze M.
Notebaert A.
Peeters K.
Peeters W.
Peumans H.
Proesman J.
Raes H.
Robberechts M.
Santens M.
Smets U.A.
Standaert J.M.
Sterkcx L.
Storme M.
Suy R.
VLAST
108
Thomaes R.
Troch P.
Van Coppenolle L
Vandamme H.
Van den Balck V.
Vandeurzen U.
Van de Wielle A.
Van Gorp H.
Van Overschee W.
Van Roost J.
Vandenplas R.
Vandeputte G.
Vanvolsem-Timperman S.
van Walle E.
Vlassenbroeck W.
Vuylsteke A.
Winnock A.
Woolmore K.

Nationale Samenwerking
RASAB
RASAB is de koepelorganisatie van de KVAB en de Académie royale des Sciences,
des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique; zij werd opgericht in 2001 om de
internationale contacten op te volgen, in de eerste plaats de relaties tussen de
Nationale Comités en de Internationale Unies.
VLAST
De Vlaamse Academische Stem vzw (VLAST) werd gesticht om de vrienden van de
Academie te betrekken bij de activiteiten van de KVAB en de Koninklijke Academie
voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.
VRWI
De KVAB heeft vertegenwoordigers in de commissies van de Vlaamse Raad voor
Wetenschap en Innovatie en de VRWI is vertegenwoordigd in de Stuurgroep van het
VLAC.
FWO
De Academie is vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur en het Bureau van het
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Dit is ook aanwezig in de
Stuurgroep van het VLAC.
Vlaams parlement
Nationale Samenwerking
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
heeft een overeenkomst met het Vlaams Parlement om in onderlinge afspraak
wetenschappelijke begeleiding te verzorgen bij bepaalde projecten.
109

Nationale Comités – Jaarverslagen 2010
Nationale Samenwerking
1. Nationaal Comité voor Antarctisch Onderzoek
According to its Terms of Reference, the goals of BNCAR are defined as follows:
General Terms of Reference
Forum to bring members together to share information, identify common problems and
to seek collective vision and endeavors for Belgian Antarctic (and Arctic) research.
Strategy to identify scientific and operational issues of strategic importance with
respect to Belgian Antarctic (and Arctic) research and activities.
Voice to express a collective vision for the future Belgian Antarctic (and Arctic) research
and activities in relation to developments in Belgium, Europe and the World.
Specific National Terms of Reference
Participate in the Belgian coordination bodies concerning Antarctic research.
Establish by means of invited speakers or surveys an overview (State of the Art) of
Belgian Antarctic (and Arctic) research and activities.
Organize - whenever appropriate - manifestations, symposia etc to promote Antarctic
(and Arctic) research.
Voice - whenever appropriate or necessary - our concerns about the state of the
environment in Antarctica (and Arctica) within the framework of sustainable
development.
Promote Polar science in general within the Belgian context.
Specific International Terms of Reference
BNCAR is the official representing body of Belgium within SCAR (Scientific Committee
on Antarctic Research, ICSU). This implies that BNCAR members can participate in
SCAR meetings, contribute to establish the Belgian annual report to SCAR and
respond to particular information requests from SCAR.
Give advice or respond on matters raised within international bodies such as the
ATCM (Antarctic Treaty Consultative Meeting) and its CEP (Committee for
Environmental Protection), CCAMLR (Convention for the Conservation of Antarctic
Marine Resources), CCAS (Convention for the Conservation of Antarctic Seals), EPB
(European Polar Board).
Promote (Belgian) Polar Science at an international level.
110

Meetings of the Committee
Plenary meeting of February 10th , 2010
The meeting was entirely devoted to the redaction of the Committee’s
recommendations based on the contributions from the scientific research community
regarding the priorities for the future Belgian Antarctic research, which take into
account the research priorities set up at international level and the Belgian expertise.
This document has been submitted to BELSPO, at its requirement. A draft was
circulated on February 15th to the Committee, and sent to BELSPO on February 19th ,
2010.
Plenary meeting of April 4th , 2010
The first topics of the meeting concerned the organization of the "International Polar
Year Symposium” on May 26th , 2010 by the Belgian National Committee on Antarctic
Research, under the auspices of the Royal Academies for Science and the Arts of
Belgium. It was also decided that the Proceedings with extended abstracts would be
published (F. Dehairs as editor) by the KVAB.
In addition to the plenary meetings the Board met 4 times during the year.
General Assembly of the Scientific Union
The Secretary, Dr Claude De Broyer, represented the Committee at the XXXI SCAR
Statutory Meeting in Buenos Aires, Argentina, as Belgian National Delegate (SCAR
XXXI National Delegates Meeting, August 9th-11th 2010), Belgian member of the SCAR
Life Sciences Standing Scientific Group, July 30th – August 2nd , 2010) and participated
to the SCAR XXXI Open Science Conference (August 3rd-6th , 2010).
Other Activities
Nationale Samenwerking
Press and communication activities:
The Vice Chairman, Prof. Tony Van Autenboer, and the Secretary, Dr Claude De
Broyer, participated to the RTBF TV broadcast of April 26th , 2010 “Ce jour là, Belgique
rime avec Antarctique”.
Belgian SCAR representation and secretariat:
As usual, BNCAR has pursued its role of SCAR representative in Belgium. The
National Committee prepared the annual report to SCAR covering all Antarctic-related
research done in Belgium. The report is distributed to the Antarctic researchers of
SCAR country members through their SCAR National Committees.
BNCAR also forwarded to Belgian researchers all useful information from SCAR.
Documentation and information:
BNCAR has continued to represent the Belgian Antarctic research by answering to
information requests at Belgian or international level. The distribution of books related
to Antarctica and Belgium has been pursued.
111

On the other hand, the National Committee has continued to manage its Antarctic
documentation as well as the archives of the Belgica expedition held at the Royal
Belgian Institute of Natural Sciences and part of the archives of the Belgian and
Belgian-Dutch Antarctic Expeditions.
Future Perspectives
• Rules of Procedures will be proposed for discussion and vote in 2011.
• The future of Belgian Antarctic Research within the framework of the SCAR
Strategic Plan will be discussed.
• A better link between the Belgian delegation to the Committee on
Environmental Protection (CEP) of the ATCM will be searched by inviting
Mr de Lichtervelde (Health, Food Chain security and Environment Ministry) to
present the work of the CEP and discuss the possible involvement of Belgian
scientists.
2. Nationaal Comité Belqua
The purpose of BELQUA is to encourage the Belgian research on various aspects of
the Quaternary period, either research conducted in Belgium or by Belgian scientists
abroad. It aims to encourage young researchers and to promote scientific commu -
nication. All fields related to Quaternary research are welcome, e.g. geology, climate,
archeology...
Meetings of the Committee
Dates (1) 02/03/2010; (2) 18/11/2010, both in Brussels
main conclusions:
(1) Election of the BELQUA committee (2010-2014); Evaluation of Workshop 2010;
proposition for the next fieldtrip and workshop.
(2) Discussion concerning (a) the forthcoming activities in 2011 – workshop and
fieldtrip planning; (b) the annual report, (c) new honorary member ; (d) appointment of
a national delegate for the next INQUA Congress 2011
General Assemblies of the Scientific Union
none
Other Activities
Nationale Samenwerking
(a) BELQUA annual workshop
• Description: 1-day workshop in Brussels with 11 presentations. After lunch,
Prof. Dr. A. Long (Durham University, UK) gave a brilliant keynote on “Sea-level
changes: past and future”. The presentations with abstracts cover a very wide
range of topics and disciplines. Many of this year’s presenters were new faces,
112

suggesting a larger than expected community working in Quaternary sciences
in Belgium.
• Goal: The workshop is an opportunity to meet colleagues working in
Quaternary Sciences in Belgium. It is also an opportunity for students to
present their PhD research.
• Attendance: There were on average about 20 participants in the morning and
about 30 in the afternoon.
(b) Annual BELQUA fieldtrip
• Description: 1-day fieldtrip organized by Dr. Peter Van den Haute, Gent
University. The topic in the morning was "The Late Pleniglacial sand-filled
ice/frost wedges in Central West Flanders", guided by Gunther Ghysels
(UGent) describing the structures visible in an outcrop. The topic in the
afternoon was "Prehistoric settlement and land-use systems in Sandy Flanders
(NW Belgium): a diachronic and geo-archaeological approach" guided by
Philippe Crombé and collaborators. The field visit discussing shallow
drillings/cores followed by several introductionary presentations.
• Goal: Discussion on field on ongoing research. Each fieldtrip was focused on
one particular topic of the Quaternary research.
• Attendance: 10 participants in the morning and 20 in the afternoon.
(c) EGU General Assembly
• Description: Organization of a specific session at the European Geosciences
Union.
• Goal: To enhance discussion between colleagues at the scale of European
community, to initiate new cluster(s) of research
• Attendance: A session CL1.27: Lake and climate in the climate division has be
convened at the European Geosciences Union (EGU) General Assembly in
Vienna in 2010 by Nathalie Fagel and Marie-France Loutre. 20 abstracts have
been submitted, about 60 persons have attended the oral session.
Future Perspectives
Nationale Samenwerking
BELQUA annual workshop: The KULeuven, with G. Verstraeten and P. Degryse as
convenors, offers to take care of the organisation of the 2011 Workshop. A keynote
lecture on the topic of geoarcheology is proposed.
BELQUA annual Fieldtrip: G. Verstraeten will organise a visit of the Dijle catchment
area. The topic of the field trip will be “Human and climate impacts on the hillslope and
fluvial sediment dynamics of the Dijle since the lateglacial period”.
EGU 2011: A session CL1.27: Lake and climate in the climate division will be
convened at the next European Geosciences Union (EGU) General Assembly in
Vienna (3-8 April 2011) by Nathalie Fagel and Marie-France Loutre.
113

INQUA Congress 2011: G. Verstraeten will represent the national committee. Several
members of BELQUA will convene a session. For instance “Quantifying and modelling
human and climatic impacts on hillslope and fluvial sediment dynamics during the
Holocene” by G. Verstraeten.
3. Nationaal Comité voor Biochemie en Moleculaire Biologie
The goal of the National Committee is to promote research in the field of Biochemistry
and Molecular Biology, by organizing meetings and inviting outstanding internationally
renowned scientists. Because of the increasingly interdisciplinary nature of the
biological sciences, often symposia are organized together with other societies and
National Committees.
Because of the common goals, the members of the National Committee on
Biochemistry and Molecular Biology are also member of the board of the Belgian
Society of Biochemistry and Molecular Biology and as such are involved in the
preparation and organization of all the activities of this Society.
Meetings of the Committee
The National Committee meets together with the board of the Belgian Society for
Biochemistry and Molecular Biology. In 2010 a board meeting took place on the 30th of
January at the ICP in Woluwe, organized by Prof. Fred Opperdoes. In this board
meeting the planning for the coming year was decided. Further organization was done
by email. The concrete organization of the symposia is done by the local organizers.
The Society/National Committee has organized in 2010 the following two scientific
meetings:
• The 202nd meeting “Proteases and Protease inhibitors” was organized at the
University of Antwerp on the 5th of February 2010 by Prof. A. Lambeir.
• The 203rd meeting was organized at the Royal Academy in Brussels together
with the Belgian Society for Microbiology and the National Committee on
Microbiology on the 18th and the 19th of November 2010. The two-day
symposium was titled: “Molecular dialogue in host-parasite interactions”. It was
very well attended.
General Assemblies of the Scientific Union
Nationale Samenwerking
At the 202 nd meeting the 59 th General Assembly took place.
Prof Stalmans (KUL) was appointed publications officer of the International Union of
Biochemistry and Molecular Biology.
Most members of the National committee have participated in many international
scientific events. However it would be impossible to provide an extensive list of all
these activities.
114

Future Perspectives
• The Biochemical Society plans a first meeting on the 6th of May organized by
Prof. Joris Messens (VIB-VUB) on the topic of “Redox Mechanisms”.
• The National Committee plans a one day symposium “Synthetic Biochemistry:
the future of Chemistry?“ on Monday the 12th of December 2011 in the Royal
Academy in Brussels.
4. Nationaal Comité voor Biofysica
Composition of the Nationaal Comite voor Biofysica - Composition du Comité National
de Biophysique - National Committee for Biophysics in the year 2010. Note that a new
board was elected in 2010.
The National committee collaborates intensively with the Belgian Biophysical Society.
Board of the Belgian Biophysical Society:
The general assembly of the society on the 3rd of September 2010, during the 8th Protein
Folding meeting in Liège, accepted the new board composition, based on the
candidatures that were emailed to the president. The election of the president and vicepresident
by the board members was done by email to the secretary. The new board
will become active in 2011.
Website: www.Biophysics.be
Activities Organized in 2010
Nationale Samenwerking
The following events were organized:
• One-day Symposium on “Bionanotechnology”, 8th of January 2010, Academies
Palace, Brussels.
• Joint organization of the Faculty of Science of the K.U.Leuven, the Arenberg
Doctoral School and the Belgian Biophysical Society: Summer School
dedicated to Single-Molecule Biophysics, 16-19 August 2010, University of
Leuven.
• Eight one-day symposium on “Protein Folding and Stability”, 3 September
2010, University of Liège.
We were able to receive 3 x € 400 from EBSA to support the participation of foreign
students to our Biophysics summer school.
For the organization of these events, the board had a few meetings in Leuven (Lab. of
Prof. Engelborghs, centrally situated for most members) but most of the organization
was done by email.
115

Activities Planned for 2011
Nationale Samenwerking
• 31 st of May: Young scientist day at the conference center Het Pand, University
of Gent.
• Ninth one-day symposium on “Protein Folding and Stability”, 2 nd of September
2011, University of Liège.
• One day meeting on “Mass Spectrometry in Structural Biology”. Venue will be
Gent or Antwerp.
• A one-day symposium on the theme “Protein-Nucleic acid Interactions” will be
organize in January 2011, at the Academies Palace, Brussels.
5. Nationaal Comité voor Biologische Wetenschappen
The National Committee of Biological Sciences is a collaboration between the
International Union of Biological Sciences (IUBS) and Belgian scientists in the field of
biological sciences.
Meeting of the Committee
One meeting of the committee took place on 24/03/2010.
Other Activities
There have been no activities organized by the Committee of Biological Sciences in
2010.
Future Perspectives
In 2011, the committee would like to concretize one or two activities regarding the
biodiversity in Belgium.
6. Nationaal Comité voor Biomedical Engineering
Biomedical Engineering is the multidisciplinary field concerning engineering research,
developments and applications in (bio)medicine.
The Belgian National Committee on Biomedical Engineering aims to bring together the
Belgian academics, students, researchers and professionals, active in the broad field
of biomedical engineering.
The aims of the National Committee are:
• Stimulating scientific and educational interactions.
• Linking with international organizations and societies.
116

• Representation of the Belgian academic point of view.
• Setting up a forum for interested students and professionals.
Meetings of the Committee
Dates
• The Committee met on: February 18 th , March 11 th , June 2 nd , September 21 st ,
November 26 th (the Contact Forum in the Academy).
Main Conclusions
• Continuing efforts for a yearly Contact Forum.
• Involving young scientists and professionals, alumni of our master programs.
• Streamlining communications (updated informative website).
• Contacts with industry: mostly via the association UNAMEC.
• Continuing liaison efforts with European, world-wide associations.
• Need for continuing efforts in promoting research and development and an
awareness of the community.
Other Activities
Description
Belgian Day on Biomedical Engineering (November 26th , 2010).
Contact Forum with 3 invited speakers, a ‘short presentation’ session and a poster
session of new research results.
Goals
• Bring Belgian researchers in contact with internationally recognized speakers
(this year's theme: Bridging the gap between Engineering and Medicine) and
allow them to present their work in a short presentation and poster (Belgian
Day).
• Evaluate the future activities of EAMBES.
Attendance
130 persons attended the Contact Forum: “9th National Day on Biomedical
Engineering” on November 26th , 2010.
Liaison with Worldwide Societies/Activities
Nationale Samenwerking
• Contacts between the National Committee, the World Federation IFMBE, the
Union (IUPESM) and ICSU via Marc Nyssen.
• Contacts between the National Committee and EAMBES (European level
umbrella organisation) via Jos Vander Sloten.
• Contacts between the National Committee and ESEM (the European scientific
society) via Pascal Verdonck.
117

Future Perspectives
Nationale Samenwerking
• The committee aims at expanding the involvement of students and of captains
of industry in the Committee's future activities.
• As there are now 5 ‘master in biomedical engineering’ programs (UGent/VUB,
KUL, ULB, UCL, Ulg) the Committee wants to become the meeting place for
communication between these programs (also for Phd's linked to the masters),
in order to strive to a full recognition of the title ‘Master in biomedical engineering’.
• Keeping in contact with the alumni.
• A ‘Youngsters Board’ was set up successfully and was fully operational in 2010.
Clarification of Abbreviations
IFMBE: International Federation for Biomedical Engineering: the ‘World Federation’.
EAMBES: European umbrella association, regrouping societies and teaching/research
departments.
ESEM: European Society for Biomedical Engineering.
ICSU: International Council of Scientific Unions (links with national Academies).
7. Nationaal Comité voor Bodemkunde
• 1950: foundation of the Belgische Bodemkundige Vereniging - Société Belge
de Pédologie.
• This later becomes the Soil Science Society of Belgium – SSSB, which is a
member of the International Union of Soil Sciences (IUSS).
• As of the year 2002 the SSSB is introduced to RASAB and the National
Committee for Soil Science (NCSS) is formed and accepted by RASAB.
• Consequently, the SSSB is required to evolve so as to integrate SSSB & NCSS
boards, according to RASAB rules.
Meetings of the Committee
Wednesday December 1st , 2010 – 12.30 am
Royal Academies of Science and the Arts, Stevin room, Brussels
Present: Eric Van Ranst, Jean Chapelle, Seppe Deckers, Sofie Bruneel, Patrick
Engels, Michel Penninckx, Stefan Deneve, Bas van Wesemael, Esther Goidts, Karl
Stahr, Jean Poesen, Gilles Colinet, Pascal Boeckx, Maarten Geypens, Georges
Stoops, Roger Langohr, Joseph Dufey, Roel Merckx, Martine Swerts
Excused: all the other board members
The president first welcomes Prof. Karl Stahr from Stuttgart University, who has come
for the occasion of handing over the Guy Smith Medal to Prof. Rudi Dudal. He is invited
to join the National Committee for Soil Science meeting which is organized during the
work lunch.
118

Nationale Samenwerking
1. Adjustment of the Agenda.
2. Report of the Board meeting of 23/02/10.
3. News from the SSSB website: http://www.bbv-sbss.ugent.be/index.php.
4. Feedback from the annual excursion in Wallonia, September 2010.
5. Digitalization of the Pedologie journal.
6. Plans for 2011:
a. Day of young soil scientists, 23/02/2011. As the incoming SSSB president
(B. van Wesemael) will be in Ethiopia attending the IAG conference, Eric Van Ranst
and Seppe Deckers will follow-up on this initiative.
b. Preparations for the international SSSB excursion to Torino, Italy,
September 2011.
Seppe Deckers went to Torino to prepare the excursion.
In case Torino excursion is cancelled for lack of sufficient participants, two possible
alternatives could be pursued:
(1) A two-day excursion to Luxembourg
(2) An excursion to Berlin linked to the annual meeting of the German Soil Science
Society, as proposed by Karl Stahr; Bas van Wezemael adds that an additional visit
(out of GSSS organization) could be organized from Berlin 100 km southbound to
lignite cuts.
c. Thematic day - Wednesday 7/12/2011; organization Bas van Wesemael on
“Evaluation of Soil Resources”. Bas van Wesemael will send an abstract with the
scope of this day. We may have to make the title a bit more specific in order to attract
more participants.
7. Composition of the SSSB-Board and of the National Committee of Soil Science.
8. IUSS Guy Smith Prize for Soil Classification 2010.
Karl Stahr explains how the price was unanimously attributed to Rudi Dudal. The Prize
could not be handed over in view of the present illness of Rudi Dudal. It is hoped that
Rudi’s health condition will improve so that the ceremony will take place at the
occasion of the Young Soil Scientists Day on February 23rd , 2011.
9. Eurosoil 2012.
The European Confederation of Soil Science Societies (ECSSS) is organizing its 4th
International Congress Eurosoil 2012 from July 2nd-6th , 2012 at Fiera del Levante, Bari,
Italy. A call for symposia is open. Any research group is free to take the lead in organizing
a scientific symposium.
10. Miscellaneous.
Congress announcements:
• Soil Science in a changing World: Wageningen, Nederland, 18 - 22 September
2011.
• Water 2011: Mekelle, Ethiopia, 19 - 23 September 2011:
http://ees.kuleuven.be/water2011/index.html
• IAG: Addis Ababa, Ethiopia, February 2011.
The WRB project presently and jointly running in Flanders, Wallonia & GD Luxembourg
will launch a Soil Profile Base, to collect and harmonize any information on soil profiles
under common & similar system. Information will first be gathered from existing
reference profiles, but new are welcome (thesis, research, …); however a scientific
committee is needed to validate the new profiles before entering the dBase. The NCSS
119

Nationale Samenwerking
is asked to validate those as higher Belgian soil scientific corp. A brief overview of the
present SSSB finance status is given: about 5500€ is presently on the accounts, and
some € 1500 will come soon from RASAB and about another € 1500 is expected from
2011 membership. The membership is presently 176, which represents a 10 members
increase. The total potential amount of 5500+1500+1500 = € 8500 must be considered
as a maximum 5 years budget (most memberships are paid for 5 years); such a figure
allows an average annual budget of about € 1000 (low prevision) to € 1500 (high
prevision).
Other activities
Day of the SSSB Young Soil Scientists at the Royal Academies of Belgium,
23 February, 2010: some 50 participants attended this meeting.
Meeting of the National Committee of Soil Science, February 2010
The Royal Academies of Belgium for Science and the Arts, Ockeghem room, Brussels
1. Review report of previous Board meeting (December 2nd, 2009).
2. Review of the Board/ Committee of Soil Science.
3. Annual excursion 2010 to Italy postponed.
Upon request of Prof. Dazzi and Prof. Ermanno Zanini, University of Torino, Italy, the
annual excursion to the Alps and the Pô area in Northern Italy is postponed to
September 2011. As alternative it is suggested to do part of the excursion which was
organized for the German Soil Science Society in September 2009.
4. Status of SSSB members and financial situation.
5. Activity calendar of SSSB 2010 and 2011:
• Annual excursion 2010: Tuesday September 7th , 2010, organization: Patrick
Engels, Jean Chapelle, Johan Jans.
• Thematic Day 2010: Wednesday December 1st , 2010; organizer Roel Merckx
on Soils research in Congo, Rwanda and Burundi. This will be seen as an
important activity to mark the 50th anniversary of the independence of Congo.
Eric Van Ranst will co-organize.
• On 24/11/2010 Laurent Bock, Region of Wallonia and Patrick Engels are
organizing a day in Gembloux on the theme “Digital Soil Mapping in Wallonia”.
He is inviting participation from SSSB members whom are all invited.
• The 2011 Young Scientists Day of SSSB: Wednesday 23/02/2011.
• International excursion 2011: Tuesday September 6 till Saturday September 11
– pending confirmation Prof. Dazzi, University of Torino.
• Thematic Day 2011: Wednesday 7/12/2011; organization Bas Van Wesemael
on “Evaluation of Soil Resources”.
6. SSSB website.
7. Miscellaneous.
Future excursions: Jean Poesen is proposing:
• On June 18 th , 2010 the Belgian Association of Geomorphologists (BAG) will
organize an excursion in Namur under the guidance of Prof. Henri Halet.
Members of SSSB are warmly welcome to join.
120

• For a future excursion in Flanders: South Limburg: landslides, mega-dolines in
chalk.
• International excursion: Almeria in Southern Spain.
Future Perspectives
• 2 - 3 National Comittee meetings.
• Many contacts & common activities with Dutch & French SSS.
• The SSSB is member/founder of the European Federation of Soil Science
Societies hence preparation of the fortcoming Eurosoil 2012 meeting which will
be held at Bari, Italy. We are now taking initiatives to launch symposia.
• 1 international excursion to the upper Apennines in Northern Italy, hosted by
the Italian Soil Science Society and the University of Torino.
Acknowledgement
The National Committee for soil science wishes to express its sincere thanks for the
continued support and for the nice venue at the Royal Academies for organizing the
regular meetings.
8. Nationaal Comité voor Fysiologie en Farmacologie
Minutes of the General Assembly of the Belgian Society of Fundamental and Clinical
Physiology and Pharmacology and of the National Committee of Physiology and
Pharmacology.
Bruxelles-Anderlecht (Université Libre de Bruxelles), October 16th , 2010. The General
Assembly starts at 13h45 and is chaired by Prof. Dr. I. Smolders.
The administrative and accounting reports for 2010 are discussed and approved.
General Assembly of the Scientific Union
Nationale Samenwerking
Prof. Dr. T. Godfraind reports on the IUPHAR general assembly meeting in
Copenhagen (Denmark).
More than 3000 pharmacologists attended the 22 meetings and 30 workshops of the
IUPHAR World Conference. Emphasis was laid on focused symposia. The next
meeting in 2014 will take place in South Africa.
Prof. Dr. R. Lefebvre reports on the EPHAR Council that was held during the IUPHAR
meeting. He reports on the change of the board. The next EPHAR meeting in 2012 will
take place in Granada (Spain). The candidature of Istanbul (Turkey) was accepted for
organizing the meeting in 2016.
Prof. Dr. Johan Van de Voorde has been nominated as the official representative of our
Society at the International Union of Physiological Sciences (IUPS).
The Royal Academy of Sciences and the Arts of Belgium (RASAB) will be asked to pay
the membership dues to IUPS and IUPHAR.
121

Nationale Samenwerking
The Assembly decides to raise the membership fee to € 40.
The Assembly urges once again the members of the Clinical Pharmacology section to
encourage their collaborators to become a member of our Society, as they are
regularly involved in our meetings. It is well noticed that two of the new VUB members
are clinical pharmacologists.
National Meetings
• March 18 th -19 th 2011 Liège 1 st Benelux Congress on Physiology and
Pharmacology.
• Autumn 2011 Antwerpen Prof. Dr. D. Snyders.
• Spring 2012 UHasselt Prof. Dr. J.M. Rigo.
• Autumn 2012 FUNDPNamur Prof. Dr. B. Flamion.
International Meetings
• March 18th-19th 2011 Liège (Belgium)
First Benelux Congress on Physiology and Pharmacology
www.physpharbenelux.org
• March 31st – April 1st , 2011 Berlin (Germany)
Joint Conference of European Human Pharmacological Societies and 20th
Anniversary of the Association for Applied Human Pharmacology (AGAH)
http://www.intercomkongresse.de/secure/conreg_agah2011/registration/defaul
t.asp?varSessionID=631683206446331
• June 26 st , 2011 Budapest (Hungary)
10th Congress of the European Association for Clinical Pharmacology and
Therapeutics “From Drug Research to Therapy for the Benefit of Patients”
www.eacpt2011.org
• June 30th – July 3rd , 2011 Brussels (Belgium)
3rd International Brussels Pancreatic Islet Symposium, “Pancreatic islet
research from fundamental to clinical aspects” Organisation: K. Louchami
(ULBruxelles) – e-mail: kloucham@ulb.ac.be / kloucham@hotmail.com
http://www.ulb.ac.be/medcine/hormex
• September 3rd-7th 2011 Istanbul (Turkey)
The Joint FEPS and Turkish Physiological Society Scientific congress 2011
www.feps2011.org
• July 17th-20th , 2012 Granada (Spain)
6th European Congress of Pharmacology (EPHAR)
www.ephar2012.org
• July 21st -26st , 2013 Birmingham (U.K.)
IUPS – 37th Congress of the International Union of Physiological Sciences
www.iups2013.org
122

Miscellaneous
Nationale Samenwerking
• The organisation of the 1 st Benelux Congress of Physiology and Pharmacology
is now well advanced. Three meetings with the Dutch colleagues (in Oss,
Brussels and Liège) have led to the final programme. The congress website
(www.physpharbenelux.org) will be on-line very soon.
• One member mentions that the poster sessions of our meetings are not very
satisfactory. Everyone agrees with this. It is suggested to organize a ‘guided
poster tour’. Depending on the number of posters, four or more senior Society
members will make a guided poster session, actively involving the poster
presenters. With such an organization, the bullet session can be cancelled,
which would save time for the poster session. It is decided that this will be
implemented at the next national meeting (autumn 2011).
9. Nationaal Comité voor Geodesie en Geofysica
The BNCGG serves as a link between IUGG and the Belgian scientists working in the
fields of Geodesy and Geophysics. This activity reaches a climax every four years at
the IUGG general assemblies. The next IUGG General Assembly (XXV) will be held in
Melbourne (Australia) from June 7th - July 8th , 2011. The BNCGG is then charged to
propose to the Academy the national delegates to IUGG and to its eight Associations:
• International Association of Cryospheric Sciences (IACS).
• International Association of Geodesy (IAG).
• International Association of Geomagnetism and Aeronomy (IAGA).
• International Association of Meteorology and Atmospheric Sciences (IAMAS).
• International Association of Hydrological Sciences (IAHS).
• International Association of the Physical Sciences of the Ocean (IAPSO).
• International Association of Seismology and Physics of the Earth Interior
(IASPEI).
• International Association of Volcanology and Chemistry of the Earth Interior
(IAVCEI).
In the meantime the BNCGG regularly organises conferences by renowned Belgian or
foreign scientists. The BNCGG tries also to encourage the participation of young
scientists to the IUGG General Assemblies by attributing grants.
Belgium was among the 9 countries who established the International Union of
Geodesy and Geophysics (IUGG) on July 28th , 1919 in Brussels. The Belgian National
Committee for Geodesy and Geophysics (BNCGG) was created shortly after in 1921.
The running expenses were covered until 1950 by the National Cartographic Institute
and later on by Royal Academy of Belgium, now split into ‘Koninklijke Vlaamse
Academie van Belgïe voor Wetenschappen en Kunsten’ and ‘Académie Royale des
Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique’.
In parallel with the BNCGG there exists since 1955 an ‘Association sans buts lucratifs
de droit belge’ called ‘Comité National Belge de Géodésie et de Géophysique,
Bruxelles’. It is charged to administrate the finances of the Committee.
123

Meetings of the Committee
Dates and main conclusions
Nationale Samenwerking
During 2010, the CNBGG had one General Assembly (21.01.2010) and two other
meetings (29.04.10 and 21.10.10) with several talks. Detailed reports (with attendance
and conclusions) for the GA and for every other meeting are provided in French and
Dutch on the website of the committee: bncgg.oma.be (activities).
The following talks were given to the Committee:
21.01.10 at 14h00 at the Royal Observatory of Belgium.
The General Assembly was preceded by the talk of Prof. Philippe Huybrechts (VUB):
“Overview of cryospheric science in Belgium”
29.04.10 at 14h00 in Heverlee (KULeuven):
A meeting was held with two talks:
Prof. Patrick Willems (Hydraulics Division, KULeuven) presented in English a talk
entitled: “Climate change impacts on hydrological extremes along rivers and urban
drainage systems in Belgium”
The meeting continued at 15h10 with Prof. Niko Verhoest (Ghent University) who
presented in English a talk entitled: “Stochastic rainfall modelling for hydrological
design”
11.10.2010 14h00 at the University of Gent.
Dr. Elie Verleyen (postdoctoral researcher of FWO-Flanders, Laboratory of Protistology
& Aquatic Ecology, Department of Biology, Ghent University) presented in English a
talk entitled: “Coastal Antarctic lakes: recorders of past changes in climate and relative
sea level”
14h55: Dr. Jasper Moernaut (postdoctoral researcher of FWO-Flanders, Renard
Centre of Marine Geology, Department of Geology and Soil Science, Ghent
University): “Recurrence of 1960-like earthquake shaking in South-Central Chile
revealed by lacustrine sedimentary records”
General Assemblies of the Scientific Union
There was no Assembly of the Scientific Union in 2010.
Other Activities
No other activities were organized in 2010.
124

Future Perspectives
The next XXV General Assembly of IUGG will be held on June 27th - July 8th , 2011 in
MELBOURNE Australia (http://www.iugg.org/assemblies/2011melbourne/).
10. Nationaal Comité voor Geografie
Het Nationaal Comité voor Geografie vertegenwoordigt de Belgische wetenschappers
die in het domein van de geografie werken in de International Geographical Union
(IGU). Zij wil ook een forum zijn om van gedachten te wisselen over het geografische
landschap in België.
Meetings of the Committee
Dates:
Het Nationaal Comité vergaderde in 2010 op 13 februari. De volgende vergadering
werd gepland in december maar werd verdaagd naar januari 2011 wegens slechte
weersomstandigheden.
Main Conclusions:
Op de vergadering van februari 2010 werden volgende items besproken:
• Eerbetoon aan H. Béguin; discussie omtrent gelijkwaardigheid van buiten -
landse diploma’s geografie in Franse gemeenschap.
• Problematiek van de versnippering van de geografie zowel binnen het FWO als
FNRS; deelname aan IGU Keulen in 2012; organisatie van de Belgische
Geografendagen; discussie omtrent de Atlas van België.
• Het verslag van de vergadering dd. 13 februari 2010 wordt bijgevoegd.
General Assemblies of the Scientific Union
Dates:
IGU 2010 – De ‘IGU Regional Conference’ werd gehouden in Tel Aviv (Israel) waarop
enkele geografen aanwezig waren.
SUBCOMITE VOOR DE ATLAS
Nationale Samenwerking
Dankzij het programma ‘ATLAS’ van Federaal Wetenschapsbeleid wordt de Derde
Atlas van België gerealiseerd. Deel 2, “Landschappen, platteland en landbouw” is in
oktober 2010 verschenen en deel 4 “Wonen” zal verschijnen in het voorjaar 2010 in
beide landstalen. De overige delen “Economische geografie”, “Steden” en “Bevolking”
zullen in de tweede jaarhelft van 2011 verschijnen.
Parallel loopt er, dankzij een andere financiering van Federaal Wetenschapsbeleid,
een eerste fase van een project ‘Web-ATLAS’ uitgevoerd door de professoren
J.P. Donnay (ULg) en P. De Maeyer (Ug). Het project zal in de loop van 2011 verder
uitgewerkt worden. De Belgische geologische dienst werkt aan het opstellen van drie
125

Nationale Samenwerking
gravimetrische kaarten en heeft gevraagd aan de Commissie van de Atlas wat de
publicatiemogelijkheden zijn. Zij zullen in 2011 op de server geplaatst worden van de
‘Web-atlas’.
SUBCOMITE VOOR GEOMORFOLOGIE (BAG)
Vanuit deze commissie werd medegedeeld dat zij samen met prof. Vincent Hallet
(Université de Namur) mede-organisatoren waren van de BAG-excursie dat doorging
op 18 juni 2010 met als thema “St Hadelin river catchment, a typical catchment of the
Condroz Region”. Deze activiteit kende een groot succes.
SUBCOMITE VOOR CARTOGRAFIE en GIS
De voorzitter van het subcomité deelt mede dat het subcomite voor Cartografie de
Belgische deelname aan het ICC-CIC Congrès international de Cartographie, een
congres van ICA-ACI, l’Association Cartographique Internationale, voorbereidt Dit
congres zal plaatsvinden in Parijs in juli 2011. Het subcomité zal instaan voor het
indienen van het materiaal relatief aan de ‘Map Exhibition’. Het comité heeft eveneens
een oproep gelanceerd in het Nederlandstalig en Franstalig landsgedeelte voor de
tekenwedstrijd ‘Barbara Petchenik Children’s world map competition 2011’.
Other Activities
Belgische Geografendagen georganiseerd door de KUL en de UCL op 22 en
23 oktober 2010. De opkomst was een succes. Niet minder dan 480 deelnemers waren
op deze dagen aanwezig.
Future Perspectives
• Organisatie van de Belgische Geografendagen 2011.
• Aanvulling Nationaal Comité voor Geografie.
• Volgende uitgave van de Atlas van België is voorzien in maart 2011.
• Voorbereiding deelname van België aan het congres IGU 2012.
• Voorbereiding nieuwe publicatie van de Atlas van België. Er zal onderzocht
worden naar de financiële mogelijkheden voor het aanmaken van een mini
Atlas van België. Het zou de bedoeling zijn om deze publicatie tijdens het
IGU-congres van 2012 voor te stellen en te verdelen.
11. Nationaal Comité voor Geologische Wetenschappen
The Comité National des Sciences Géologiques / Nationaal Comité voor Geologische
Wetenschappen (CNSC/NCGW) (National Committee for Geological Sciences) coordinates
the activities of academic and scientific institutions in all fields of geology in
Belgium. It also interacts between these institutions and other agencies, especially
governmental (federal, regional).
126

The CNSC/NCGW has a number of commissions and working groups such as the
Commission Nationale de Stratigraphie / Nationale Commissie voor Stratigrafie (the
National Commission for Stratigraphy which is subdivided in specific sub-commissions
focussing on the different parts of the geological time scale) and the Groupe de Travail
Géologie Structurale / Werkgroep Structurele Geologie (Working Group for Strucutral
Geology).
The CNSC/NCGW promotes and spreads information concerning Earth sciences
towards the general public. Its members participate to social debates on geological
causes.
The CNSC/NCGW follows up the activities of UNESCO’s IGCP resulting from Belgian
initiatives and is the national contact point for the International Union of Geological
Sciences.
Meetings of the Committee
February 4 th , May 15 th (extraordinary meeting), November 18 th .
Other Activities
• The committee has acted as co-ordination centre and given its support to
activities in the frame of the IYPE (International Year Planet Earth) initiated by
scientific institutions, universities and other administrations (including touristic
activities and publications).
• The National Commission for Stratigraphy of the CNSC/NCGW has set up a
semi-interactive website where actors (field geologists, academics) in the
lithostratigraphy of Belgium can find information, share experience or add their
contribution: see http://www2.ulg.ac.be/geolsed/GB/NCS.htm
• Tenure of a symposium and contact forum devoted to “Tectonics and Structural
Geology in Belgium, a guideline to terminology and a better understanding of
deformation structures” (May 14th 2010), attended by 45 specialists.
Future Perspectives
Nationale Samenwerking
Tenure of a symposium/contact forum devoted to geotourism in Belgium.
12. Nationaal Comité voor Kristallografie
De eerste vergadering werd gehouden op 10 maart 2010. Tijdens deze vergadering
werd de organisatie van het Sixth Belgian Crystallography Symposium BCS-6
grotendeels voorbereid (algemeen programma, keuze sprekers, voorbereiding
aanvraag Contactforum, overzicht mogelijke sponsors…). Tevens werd een overzicht
gegeven van de inschrijvingen en voorbereidingen bij de Belgische Kristalgroeiwedstrijd
en werd de prijsuitreiking in het Paleis der Academiën op 12 mei 2010
vastgelegd. Tenslotte werd de Belgische vertegenwoordiging tijdens de Council
Meeting van de European Crystallographic Association (ECA) te Darmstadt besproken.
127

Nationale Samenwerking
Tijdens de tweede vergadering, die plaats vond op 12 oktober 2010, bracht Bernard
Tinant verslag uit van de Council Meeting van de European Crystallographic
Association (ECA) gehouden te Darmstadt. De voorbereidingen van de elfde editie van
de Belgische Kristalgroeiwedstrijd in 2011 werden opgestart. Tevens werd een
planning afgesproken om de website van het Comité (sites.google.com/site/xallobe)
up-to-date te houden.
Het Nationaal Comité voor Kristallografie organiseerde in 2010 met steun van beide
Academiën en de firma Chem-Lab een succesvolle tiende editie van de Kristalgroeiwedstrijd
voor leerlingen uit het secundair onderwijs (zie ook vernieuwde website
http://www.chem.kuleuven.be/bcc/). Voor deze editie werd borax als te kristalliseren
verbinding gekozen. De jurering van de ingezonden kristallen vond plaats op 1 mei
2010 te Namen. Op 12 mei 2010 vond in het Paleis der Academiën de officiële
prijsuitreiking plaats. Prof. Philippe Claeys gaf een boeiende lezing over “Meteorite in,
dino out!”.
Op 13 oktober 2010 organiseerde het Nationaal Comité voor Kristallografie het
contactforum “Zesde Belgisch Kristallografie Symposium BCS-6” in het Paleis der
Academiën. Naast lezingen door S. Larsen (huidig president IUCr), P. Thiry en
M. Caffrey werden een postersessie, drie geselecteerde korte lezingen en
tentoonstelling gehouden. Bernard Tinant vertegenwoordigde het Comité tijdens de
Council Meetings van de European Crystallographic Association ECA. Luc Van
Meervelt nam als lid van het Executive Committee van de European Crystallographic
Association eveneens deel aan deze vergaderingen. Frederique Hatert (ULiège) is
voorzitter van special interest Group SIG5 – Mineral and Inorganic Crystallography.
Joke Hadermann is actief lid van de IUCr commissies Aperiodic crystals en Electron
Crystallography.
13. Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de
wetenschappen.
According to the mission of the National Committees, as stipulated in the Royal Decree
of April 2nd , 1979, the National Committee aims to promote and coordinate research
activities on Logic, History and Philosophy of Science in Belgium, primarily with regard
to the international representation of Belgian scholarship in the International Council of
Scientific Unions.
The National Committee is the Belgian member of the International Union of History
and Philosophy of Science (IUHPS), both of its Division for History of Science and
Technology (DHST) and its Division of Logic, Methodology and Philosophy of Science
(DLMPS).
In practice the National Committee acts along three axes:
128

• To represent Belgian scholarship on the international level by being present as
a member or spokesperson with international organizations (IUHPS, European
Society of History of Science).
• To coordinate Belgian scholarship by setting up collaborations and joint projects
with other institutions (National Centre for the History of Science [KBR],
Gewina [Belgian-Dutch Society for the History of Universities and Science],
BSLPS [Belgian Society for Logic and Philosophy of Science]).
• To promote the integration of historical and philosophical studies of science.
Meetings of the Committee
During 2009, the Committee has organized two general meetings, on March 27th and on October 13th . At these meetings, scientific papers were presented and
administrative matters were discussed.
The meeting on March 27th was co-organized in collaboration with the National Centre
for the History of Science (KBR) and the Dutch-Belgian Society for the History of
Science Gewina. There were five presentations:
• Alix Badot (NC) en Pascal Majérus (NCHS) : “Online bronnen voor de
wetenschapsgeschiedenis in België - Sources en ligne pour l'histoire des
sciences en Belgique”
• Huib Zuidervaart en Ilja Nieuwland (Huygensinstituut): “Online resources for
the History of Science from the Netherlands: the DWC (Dutch - History of
Science - Web Centre) and the web-based ‘collaboratory’ of 17th century
scholarly correspondences”
• Robert-Jan Wille (Radboud Universiteit Nijmegen): “Van microscopisten tot
stationisten. De wortels van de lobby voor biologische onderzoeksstations in
Nederland en Indië”
• Myriam Mertens (UGent): “Rationele therapeutiek in een koloniale context: het
medisch laboratorium van Leopoldstad en de ontwikkeling van een Belgische
tropische geneeskunde”
• Sofie Onghena (KULeuven): “De popularisering van laboratoriumwetenschap
in België op het einde van de negentiende eeuw”
On October 13 th , two scientific papers were read:
• Sébastian Moureau (Nancy) : “Accipe sanguinem hominis rufi. Le corps
humain comme ingrédient alchimique”
• Geert Vanpaemel (Leuven): “Laboratoriumcultuur in België. De oprichting van
universitaire laboratoria op het einde van de negentiende eeuw”
Projects of the National Committee
Nationale Samenwerking
4.1 Bestor
BESTOR stands for BElgian Science and Technology Online Resources. It is the aim
of the project to establish a wiki-website on Belgian scientists, in order to enhance the
public image of the Belgian science with different target audiences (schools,
journalists, citizens,…). Also the project aims to offer to researchers a much needed
129

Nationale Samenwerking
online tool to investigate the wider scientific community in Belgium, in particular for
twentieth century science.
In the first stage of this project, which is scheduled to end in August 2011, the project
focuses on biographical pages of members of the Science Class of the Royal
Academies of Science, Letters and Arts. In many cases, related online resources
(biographical notices, publications, images,...) are provided. Funding for the project is
provided by BELSPO.
The project started in September 2009 with one scientific collaborator, Alix Badot, who
set up office in the KVAB. The project is counseled by a steering group, with delegates
from the National Committee (Geert Vanpaemel, Carmélia Opsomer), RASAB (repr. by
Sofie Vanthournout), BELSPO (repr. by Bertha Depoorter), universities (Isabelle
Rothier [UGent] and Didier Devriese [ULB]) and other scientific institutions (Brigitte Van
Tiggelen [National Centre for the History of Science, KBR]). The direct supervision of
the project is in the hands of Geert Vanpaemel.
During 2010, the team was enlarged by the appointment of Wendy Van Camp. Badot
writes French pages on the nineteenth century members of the Academy; Van Camp
is responsible for the Dutch pages, either translations from Badot’s notices, or new
biographical memoirs of (deceased) twentieth century members of the Academy and
the KVAB. Also, collaboration was set up with the National Centre for the History of
Science (KBR). Whereas Badot and Van Camp work on the biographical pages of
Academy members, the National Centre creates pages on scientific societies. Badot
coordinates the style and lay out of the pages.
The website of BESTOR can be accessed from http://www.bestor.be. Technical
management and maintenance is carried out by the ICT Desk of the Faculty of Arts of
the KU Leuven, where the physical storage of BESTOR is also located. As of January
2011, BESTOR contains more than 300 pages, as well in French as in Dutch. More
than half of these pages are biographical notices on scientists, with others relating to
scientific institutions, journals, societies, universities, prizes, etc. At the present rate of
work, it is still very probable that the first phase of the project will be finished on time.
The pages in both languages do not overlap. The French pages concern mainly the
nineteenth century, the Dutch pages the twentieth century. Also it has not been
practical to maintain a strict equivalence between both language versions. In particular
with minor changes, e.g. the introduction of new links or the addition of new information
in older pages, it proved to be very time consuming to edit all the relevant pages in both
versions.
4.2 Young Researchers Days II
The National Committee organized for the second time, in collaboration with the
Belgian Society for Logic and Philosophy of Science, the Young Researchers Days on
Logic, History and Philosophy of Science (Brussels, 6th-7th September 2010). Funding
was provided by the KVAB (Contactforum), the BSLPS and the Groupe de Contact
FNRS ‘Histoire des Sciences’. The aim of these YRD is to establish a closer contact
between the different fields of Logic, History and Philosophy of Science, and to support
young researchers in the early years of their career.
Thirty researchers have submitted papers. Four internationally renowned speakers
were invited to give a lecture on the mutual relations between logic, history and
130

Nationale Samenwerking
philosophy of science and on the opportunities for developing common perspectives:
Michael Detlefsen (Notre Dame, Indiana), Christoph Lüthy (Nijmegen), Carsten
Reinhardt (Bielefeld), Eric Schliesser (Gent).
The first day was attended by more than 50 participants, the second day had over
30 participants. The papers will be published in the series Contactfora of the KVAB.
International Representation
The National Committee was represented at the 4th European Society for History of
Science conference in Barcelona (18th-20th November 2010) by its Secretary Geert
Vanpaemel.
Future Perspectives
• During 2011, the continuation of BESTOR will be one of the main goals of the
National Committee. In particular the National Committee will submit a second
phase project to BELSPO, and it will attempt to enlist more actors (universities,
archives,…). Also the members of the National Committee will be invited to
collaborate in the production of thematic pages on historical topics.
• The National Committee will organize, as always, two general meetings.
Furthermore, it will participate in or support different activities, such as the
International Year of Chemistry, or celebration of 100 year of Solvay
Conferences (ULB).
• The National Committee will represent Belgium at the General Assembly of
IUHPS/DLMPS (Nancy).
14. Nationaal Comité voor Mechanica
The Committee aims to promote the Mechanical Engineering through inter-university
Students and Staff exchanges, organisation of a bi-annual National Congress of
Theoretical and Applied Mechanics, organisation of a Doctoral School (GrasMech),
development of relationships with European and International Mechanical Engineering
Institutions or Initiatives (ECCOMAS, EURASEM, IUTAM, a.o.).
Meetings of the Committee
Dates: March 9th , 2010, October 21st , 2010.
Main conclusions: Final report of Congress 2009, M.Edwin Reynders (KUL) proposed
as PhD candidate for ECCOMAS, continuous evolution of PhD GrasMech School.
EURASEM:
ICEM’14 has been held on July 4th-9th , 2010.
ICEM’15 (International Conference on Experimental Mechanics), foreseen in Porto,
July 22nd-27th , 2012.
131

Prof D.Van Hemelrijck (VUB): Permanent Secretary and delegate of Belgian
Committee.
Prof J.Degrieck (UGent): Delegate of Belgian Committee, chairman of Technical
committee ‘High strain rate and impact testing’.
ECCOMAS Conferences:
4th European Conference on Computational Mechanics (Solids, Structures and
Coupled Problems in Engineering), Paris, May 17th-21st. P.Beckers (ULg) member of International Program committee
S.Cescotto (ULg) member of the International Advisory Board
Program on http://www.eccm2010.org/Document/programme_ECCM_2010.pdf
5th European Conference on Computational Fluids Dynamics, Lisbon June 14th-17th .
H.Deconinck (IVK) co-chairman
Program on http://www.eccomas-cfd2010.org
IUTAM:
IUTAM General Assembly July 16th-19th (next one August 2012, Beijing): participation
of Prof E.Dick (UGent), Ph.Boulanger (ULB), D.Vandepitte (KUL)
Symposium Analysis and simulation of Human movement, KUL
Other Activities
Description: National Congress of NCTAM
Goal: Research activities information exchange (PhD a.o)
Attendance: 105 papers
Closing report on March, 2009; next Congress to be organized at Royal Military
Academy in May 2012.
Description : GrasMech courses
Goals: education PhD in:
“Introduction to Computational Fluid Dynamics”
Teachers : E. Dick, B. Merci, J. Vierendeels (UGent)
Dates : 20th - 24th September, 2010
“Numerical linear algebra”
Teacher : Y. Notay (ULB)
Dates : November 8th , 15th , 22nd and 29th , December 6th , 2010
Attendance: about 10 students /course
Future Perspectives:
Nationale Samenwerking
• IUTAM: Symposium Analysis and simulation of Human movement will be
organized by the KUL in 2010.
• ECCOMAS 2011: call for Phd candidates.
132

Nationale Samenwerking
• GrasMech courses 2011: at least Computer-aided analysis of rigid and flexible
multibody systems, part II Feb-March 2011 – Umons, Mechanics of
geomorphic liquid-granular flows, Summer 2011 UCL.
• GrasMech POSTER session 2011.
15. Nationaal Comité voor Microbiologie
The meetings of the NCM were joint meetings with the board of the Belgian Society for
Microbiology (BSM), of which some members are also member of NCM and all
members of NCM are involved in the advisory board of BSM.
Organisations by the NCM
Symposium on ‘Interfacing Systems Biology and Synthetic Biology’ together with the
Academy on 25th of March 2010.
Symposium on ‘Molecular Dialogue’ November 18th-19th, 2011.
Meetings:
Joint meeting of the BSM and NCM took place on the 13th of January 2011. at the SCK
(H. Debroux avenue 40 Brussels).
Agenda:
Excused (already excused Isabelle George)
Evaluation Symposium Molecular Dialogue
Membership BSM
BSM website
Topic and date next symposium
FEMS related business
AOB
Proposed report of the meeting:
Evaluation of Symposium on Molecular Dialogue.
The symposium was organised by the BSM, NCM and the Belgian Society for
Biochemistry.
About 180 persons attended the symposium on 18 and 19th November 2010 at the
Academy house in Brussels. This initiative to organise a joint meeting was a great
success. Interesting discussions occurred because of the high level international
lectures.
Membership of BSM: will be organised via the renewed website.
BSM Website: proposal for the content of the new website has been approved and the
website is supposed to go life in May 2011.
Topic and, date & program of the next symposium (2011).
Title: “Life and survival of microorganisms”
Date & venue: 16th of November, Academies Palace - Brussels
133

Next Meeting:
Nationale Samenwerking
No final data has been appointed yet: first or second week of September.
16. Nationaal Comité voor Natuurkunde
The Belgian National Committee on Pure and Applied Physics has been created by the
Royal Academies for Science and the Arts of Belgium (RASAB). It contributes to the
promotion and coordination of Belgian activities concerning Pure and Applied Physics.
At the international level it ensures Belgium’s representation in IUPAP, the International
Union for Pure and Applied Physics. Its activities can be followed on the website
http://www.bncphys.be.
Meetings of the Committee
Meetings were held on March 4th , June 3rd and November 11th . The main interest points
of these meetings were:
• Reshaping of the composition of the Board, following the demise of vicepresident
Prof. Em. F. Brouillard on January 13 th , 2010. Prof. Em. P. Herquet
was elected as vice-president and Prof. A. Noels as secretary.
• Updating of the composition of the NCPAP. Two new members were nominated
to and approved by RASAB. They are Prof. Pierre Defrance of UCLouvain
and Prof. Michel Tytgat of ULBruxelles.
• Debriefing of the 2009 Colloquium and preparation of the Colloquium 2011
(see 5).
General Assembly of the Scientific Union
The next general Assembly of IUPAP will take place from October 31st till November 4th 2011 at the Institute of Physics in London (UK). The NCPAP will actively prepare in
2011 the submission of Belgian representatives in the various IUPAP commissions.
Attendance of the GA by the chairman, Prof. Weynants, is scheduled.
The 2011 Colloquium of the NCPAP
The NCPAP organizes on a bi-annual basis colloquia, aiming to highlight the state of
the art in a specific domain of physics. The 2011 colloquium will be organized, with
the help of RASAB, in the Palace of the Academies on March 19th , 2011, and is
entitled “Cosmology: The Science of the Universe”. It will featured the following
speakers:
134

Nationale Samenwerking
• Prof. Simon White (Max-Planck-Institut für Astrophysik, München): “Recreating
the cosmos in a supercomputer: the evolution of galaxies and larger scale
structures”
• Prof. Ariel Goobar (Univ. Stockholm): “Observational Cosmology and
Supernovae”
• Prof. Paolo De Bernardis (Univ. Roma Sapienza): “Cosmic Microwave
Background Radiation and the Big Bang”
• Prof. Joseph Silk (Univ. Oxford): “Particle cosmology, dark matter and dark
energy”
There will also be a Poster Session with contributions from the Belgian research
groups working in Cosmology and Particle Astrophysics.
The programme has been selected by a Colloquium Steering Committee, chaired by
Prof. Dr. Alexander Sevrin (VUB) and further composed of Profs. M. Henneaux (ULB),
J-M Gerard (UCL), T. Theuns (Durham), A. Noels (ULg), P. Herquet (UMons) and
R. Weynants (KMS). An attendance by about 150 participants is expected.
Future Perspectives
An important preoccupation in 2011 will be the replacement of Dr. H. Raeymaekers as
representative from the industry (Dutch speaking branch). Another significant item will
be the preparation of the IUPAP 2011 General Assembly (see above).
17. Nationaal Comité voor Psychologische Wetenschappen
The statutes of the National Committee for Psychological Science state the following:
Art. 2: Het doel van het Comité bestaat:
1° in the ondernemen, bevorderen en coördineren van wetenschappelijk
psychologisch onderzoek vooral met het oog op langoplopende, interuniversitaire of
intersdisciplinaire projecten, en in het behartigen van de wetenschappelijke belangen
van de psychologie in België, gezien vanuit nationaal en internationaal standpunt;
Meetings of the Committee in 2010
The Committee held two meetings in 2010: The first took place on April 17th , the second
on December 4th .
Possible general assembly’s of the Scientific Union in 2011
The Scientific Union will meet in 2012 in Cape Town, South Africa.
135

Other Activities in 2010
Nationale Samenwerking
The committee organizes bi-annual symposia. The last symposium was organized by
Committee members Prof. Bernard Rimé and Prof. Dirk Hermans on October 23rd ,
2009, and was titled “Changing Emotions”. The event attracted an exceptional high
number of 130 participants with a substantial number of international delegates.
Additionally, the committee also assists, every year, the Belgian Association for
Psychological Science in selecting the recipient of its ‘Best Thesis Award’.
Future Perspectives
The next symposium will be organized in 2011 by Committee member Prof. Frank Van
Overwalle and will be titled “The Social Brain”. The Committee is additionally
considering launching further initiatives to establish closer links between Faculties of
Psychology and Educational Sciences in Belgium. Finally, it continues to collaborate
with the International Union for Psychological Science.
18. Nationaal Comité voor Radio-Electriciteit (URSI)
During the year 2010, two activities have to be noticed: the Benelux URSI Forum and
the meetings of the Belgian URSI Committee.
This year BE has organized the forth Benelux URSI Forum at the Academies Palace
on May 18th , 2010. Fifty-one people have registered for the Forum. Six talks have been
given in the Espace Roi Baudoin: 3 talks from NL (by Maaskant, Oude Alink,
Verhoeven) and 3 talks from BE (by Pissoort, Schweicher, Thienpont). Thirty-four
posters were presented in the Atrium hall, with a significant contribution from ULg. The
Proceedings were diligently published by the Academy that paid also the catering and
travel costs of the speakers from abroad. It can be said that this fourth edition has been
a success, thanks to the high quality of the contributions and the organisational
qualities and dedication of Prof. Stijns, assistant secretary for URSI/BE Committee.
The Belgian URSI Committee has met three times in the facility of the Academy: on
February 2nd , May 25th , and October 14th .
February 2nd , 2010
Dr LAUWENS (RMA) gave a lecture entitled “Stochastic Hybrid Simulation with
Applications to Telecommunication Networks”. After his presentation the administrative
part of the meeting went on with communications by the Board about a document
recently edited by the RASAB and giving the composition of the national scientific
committees. A voting session took place to elect two new associate members
(C. MARQUE from ORB and D. PISSOORT from UGent). Administrative tasks was
also done in order to organize the 4th edition of the Benelux URSI forum.
136

Nationale Samenwerking
May 25th , 2010
As new associate member, Dr MARQUE gave a lecture entitled “Monitoring of the solar
activity with radioastronomy techniques”. After his presentation, a debriefing has been
given by Prof Stijns about the URSI forum. It was also decided to propose Prof Ingrid
DAUBECHIES, issued from VUB and currently professor at the Princeton University for
the Booker Gold Medal 2011 for her outstanding contributions in mathematics and
signal processing techniques. The president transmitted also to each university
represented in the committee the call related to the Young Scientist Program.
October 19th , 2010
The keynote speaker was Dr NEYT (RMA) who gave a lecture entitled “Bistatic and
opportunistic radars”. After his presentation the Board made a few communications.
President SCHWEICHER let know that he would represent the Committee at the
annual Meeting of the national committees on October 27th , 2010. Dr LAUWENS
(RMA) was elected as a new associate member. The annual report 2010 and the
budget for 2012 were presented to the Board by the secretary, M. PIETTE and
finalized.
19. Nationaal Comité voor Ruimteonderzoek
The main task of the committee is to organize the Belgian participation in COSPAR,
which held its 38th Scientific Assembly in Bremen from July 17th-25th , 2010. The
COSPAR Council meetings were organized on July 17th-25th . Prof. G.F. Bignami (I) was
appointed as the new COSPAR President. The holding of the 39th Scientific Assembly
in Mysore, India, was confirmed; the dates were fixed at July 16th-22nd , 2012. For the
subsequent Scientific Assembly in 2014 Moscow, Russia, was selected. During the
next two years, much emphasis is again being put on so-called ‘Capacity Building’, i.e.
disseminating the expertise built up towards emerging countries as well as on
improving the impact of the various publications issued by COSPAR.
At the Bremen Scientific Assembly dr. Valentina SHEVTSOVA (ULB) acted as Chair
of the Scientific Commission G on ‘Material Sciences in Space’, dr. Daniel
HEYNDERICKX as Vice-Chair of the Panel on ‘Space Weather’ for the period 2008-
2012. Dr. Christoffel WAELKENS (K.U.Leuven) was appointed as Vice-Chair of Sub-
Commission E1 ‘Galactic and Extragalactic Astrophysics’ for the period 2010-2014. At
the Bremen, the latter organized Event E14, an IR session with focus on the Herschel
and Planck missions launched in 2009.
Because most active members of the committee frequently meet during the numerous
meetings which bring together space scientists in Belgium, among them the meetings
of the National Committees for Astronomy and for Geodesy, it has not been felt
necessary to organize formal meetings of the committee. During 2011, when no
Scientific Assembly is planned, the committee will meet to finalize its restructuration.
137

20. Nationaal Comité voor Scheikunde
Nationale Samenwerking
Federates the messages in chemistry (Universities, technical Colleges, Essenscia,
CEFIC,KVCV,SRC, JSc…). Stimulates and encourages chemistry in Belgium in all
aspects. Bridgehead of IUPAC in Belgium (in and out).
Meetings of the National Committee
• In 2010, the activity of the Committee and representatives was focused
essentially on preparation of the International Year of Chemistry (IYC 2011).
• Coordination and listing of all the actions in Belgium (2011), information and
stimulation of all the actors in Belgium (5 meetings).
• Contribution to the preparation of the Opening Event of IYC 2011 in Paris in
January 26th and 27th , 2011 (P. Baekelmans as member and adviser of the team
chaired by Prof. Moreau Pres. of the IUPAC) meeting at the UNESCO
(6 meetings).
• Preparation, organization, budgeting and following up of the Closing Event
together with the ‘Industrial Sponsors of the Event’ (CEFIC, SOLVAY, BASF,
DuPont, DOW, Janssen Pharmaceutica, UCB, GSK) P. Baekelmans as
chairman of the Organizing Committee. (6 meetings)
• Meetings at the Commission with Mr. Barosso and representatives in charge of
IYC, Euchems, (3 meetings) and meetings with BePost to prepare the stamp
emission. (4meetings) (A CNC team)
• Presentation of the IYC 2011 program in Belgium, at the Management
Committee of IUPAC in Triangle Park North Carolina (US) invited by the IUPAC
(2 days) P. Baekelmans.
• Short presentation of IYC at the ‘Académie des Sciences’ réunion des comités
nationaux le 27 octobre 2010.
Output and Conclusions of the Meetings.
In Europe and more particularly in Belgium IYC 2011 has stimulated enthusiasm and
a commitment to participate effectively. The ‘chemistry’ community has welcomed the
initiative of IUPAC and UNESCO in the Universities, ‘High Schools’, ‘Young Science
organizations’, and in the industry as well (with the support of Essenscia in Belgium,
and CEFIC for Europe).
It should be emphasized that both individuals are involved and chemicals companies
as well through their financial support. Without the support the events requesting
substantial budgets would not be possible. In Belgium the charge of the closing event
is entirely covered by the sponsor companies adhering to the themes promoted by
UNESCO and IUPAC. Participation of companies and their staff is also a contribution
of time and money. Essenscia has also contributed very significantly by giving us
administrative help and by their action and impact in the Chemical Industry in Belgium.
138

A program of events (exhibitions, workshops, public events, open doors, lectures,
visits, etc…) is now in place and will be developed all along the year in collaboration
with the actors belonging to the Communauté de Langue Française de Belgique and
the Vlaamse Gemeenschap as well and will take place in Flanders, Wallonia and
Brussels. The details of IYC 2011 in Belgium can be visited on the IUPAC website.
Main Events with participation of the National Committee in 2011
• Opening Event of IYC 2011 in Paris with the participation of 5 members guests
of the IUPAC. (January 27 th -28 th )
• General Assembly of the International Union of Pure and Applied Chemistry in
Puerto Rico. ( July 30 th - August 7 th )
• Closing Event of IYC 2011 in Brussels. (December 1 st )
Future Perspectives
It has been suggested to dedicate the efforts of the committee to refocuse the
objectives of the Committee and to revisit the missions in regards with other
organizations in Belgium (KVCV,SRC).
21. Nationaal Comité SCOPE-IGBP
The committee represents Belgium in SCOPE (Scientific Committee on Problems of
the Environment) and IGBP (International Geosphere/Biosphere Program) of ICSU. It
stimulates the participation of Belgian scientists in these programs. It also initiates
activities (workshops, conferences, preparation of research plans,..) in Belgium in the
domains covered by these two international programs.
Activities
Nationale Samenwerking
Activities in 2010:
• Participation to meetings of BEES (Belgian Ecosystem Services), a BELSPO
program resulting from workshops organized by the committee in previous
years.
• Initiation of the preparation of a scientific meeting on the management of the
Soignes/Zonien Forest in cooperation with the forest services of the 3 regions.
• On a request from the RDC (Congo/ Kinshasa) national committee for IGBP, it
was agreed that the committee would pay the membership fee of the RDC to
IGBP for the 2011 year.
Future Activities
Prospects for 2011:
• Follow-up of BEES.
• Workshop on Soignes/Zoniën forest management.
139

22. Nationaal Comité voor Sterrenkunde
The Committee gathered twice during the selected period: on January 19th , 2010 and
October 19th , 2010. Both meetings took place at the Belgian Royal Academy in
Brussels.
Astronomy & Astrophysics (A&A)
C. Sterken is the Belgian delegate in the A&A editorial board, where he represents the
BNCA and introduces its potential questions or requests. He reported at each BNCA.
Meeting about A&A matters, mentioning the important items about the journal politics
and statistics, the rejection and acceptation rates, the mandates, the selection of a new
publisher, the new politics of full Open Access and its consequences for us. The 2010
share of Belgium in the A&A contribution is 2.91% or 7.1 kEuro. C. Sterken was elected
vice-chairman in May 2010 for the next four years. A summary is provided in each of
the minutes of the BNCA meetings held this year. Documentation is also made
available through the BNCA website. Belgian National ESO Committee (BNEC)
Reports on the two BNEC meetings were presented by its president, J. Surdej or its
secretary, S. Van Eck, during the BNCA meetings following the BNEC meetings.
Details and comments are regularly added by C. Waelkens, Belgian representative at
the ESO Council.
ESA matters
W. Verschueren, in charge of ESA matters at BELSPO, is an associate BNCA member,
and therefore reports about ESA matters (such as budget, missions and their evolution,
delays or problems, the Belgian participations, the main political issues...) at each
BNCA meeting.
International Year of Astronomy: IYA2009.
The BNCA was informed by R. Alvarez, Belgian representative for the activities
regarding IYA 2009; a global report was written beginning of 2010 and R. Alvarez
participated to the IYA 2009 Closing Ceremony on January 9th-10th , 2011 in Padova.
More than 340 events were registered all over Belgium (http://www.astronomy
2009.be) and the international network established for IYA 2009 was pursued in 2010.
ASTRONET
Nationale Samenwerking
BNCA noted the absence of a link between Belgium and ASTRONET, a network
created by a group of European funding agencies in order to define a comprehensive
long-term planning for the development of European astronomy. The objective of this
effort is to consolidate and reinforce the world-leading position that European
astronomy has attained at the beginning of this 21st century.
140

Following the BNCA request, the FWO and the FRS have joined the network
ASTRONET in 2010, as associated members. The delegates chosen by FRS and
FWO are A. Jorissen and C. Aerts. A first meeting for the Belgian delegation (FNRS &
FWO) took place at Paris Observatory in September 2010.
The BNCA proposes to send only one delegate per meeting, alternatively from FRS
and FWO.
FNRS / ROB Contact Group
A new organizing team (Contact Group bureau) has been officially designated by
FNRS: Lionel Siess (ULB) and Rodrigo Alvarez (ROB) as President and Secretary
respectively, for the organization of FNRS/ROB Contact Group Astronomy and
Astrophysics meetings.
The 11th annual meeting was held on May 25th , 2010 in the Planetarium of the ROB.
E-ELT
The French speaking astronomers have been contacted by the Région Wallonne (RW
{DG06) to assess their interest about the E-ELT project. A working group composed of
13 members from the French community was formed. It was chaired by Jean Surdej.
The main activity of this working group has been to write a report that was delivered to
the cabinet of Minister J.-M. Nollet on October 13th , 2010.
The federal government has decided to delegate this mission to the regions, and not
to the usual organizations. The Flanders government has been contacted as well, and
has decided not to support the E-ELT project. As the political structure of the country
is currently being reshaped, with the communities and regions receiving more
competencies, the BNCA suggests to appoint new associated members at the BNCA,
from the community or regional administrations. Their participation to the BNCA
meetings will be an opportunity to present them with our priorities and our funding
needs. This point will be discussed and concretized in 2011.
Budget Matters
Some financial support was given to the Belgian representatives to attend the closing
ceremony of IYA 2009.
23. Nationaal Comité voor Wiskunde
Nationale Samenwerking
The National Committee aims at stimulating and coordinating in Belgian research in
mathematics, both in pure mathematics and applied mathematics, including education
in mathematics. In fact the distinction in pure and applied mathematics is not always
easy to make. In pure mathematics we think of algebra, geometry and analysis, but
also these areas overlap and do not cover the whole domain. One can think of logic,
combinatorics, topology, set theory, etc. Applied mathematics, consisting among others
141

of numerical analysis, statistics, mathematics related to physics, is currently expanding
and covers areas such as econometry and finance, informatics, bio-mathematics, etc.
One of the main goals of the committee is to form a bridge between the International
Mathematical Union (IMU) and the Belgian scientists who work in the area of
Mathematics. As such we choose the delegates that could represent Belgium at the
General Assemblies of the IMU and propose their names to both Academies. Together
with the Belgian Mathematical Society we take care of informing the Belgian
mathematical community by means of the “Newsletter of the Belgian Mathematical
Society and the National Committee for Mathematics”.
We aim at having 16 members, respecting linguistic parity, taking care of a good
gender representation and having a well balanced participation of the different
universities and important mathematical domains.
Meetings of the Committee
During 2010 the National Committee for Mathematics only had electronic meetings; on
one hand we held a formal meeting at the end of 2009 and on the other hand, the
normal decisions, to be made on demand of the IMU, have all been taken during the
General Assembly of the IMU in Bangalore on August 16th and 17th . The proposed
meeting at the Academy on September 13th has been canceled due to the heavy
schedule during that day (PHD-day, see below). The members of the Committee have
regularly been informed, by e-mail, about initiatives of the IMU or about the proposals
of the IMU for which the opinion of the NCM was requested. All members and honorary
members of the NCM received the Electronic IMU-Newsletter and the IMU-Bulletin.
They received all preparatory documents for the General Assembly, as well as the
report of the IMU-GA.
Main Decisions
Nationale Samenwerking
• Prof. dr. Hennie De Schepper (UGent) was elected as a new member, while
Prof. dr. Joseph Thas has been nominated honorary member of the NCM.
The NCM thanks J. Thas for the long and very active way in which he
participated at the activities of the NCM, recalling that he was secretary of the
NCM for nine years and that he was three times a representative of Belgium at
the IMU-GA.
• As proposed by the Belgian Mathematical Society, the NCM decided to create,
in cooperation with the BMS, a committee that could take care, in due time and
in an efficient way, of the necessary actions to make nominations for prizes.
The committee will consist of F.Bastin, S.Caenepeel, C.Finet and H. Van
Maldeghem.
• It finally revealed to be impossible to find two more delegates to accompany
F.Dumortier at the IMU-GA, taking place in Bangalore on August 16 th and 17 th .
The NCM decided to give total support with any position that the unique
delegate would take in the votes; in any case Belgium kept its three votes.
142

General Assembly of the International Mathematical Union
The General Assembly of the IMU (International Mathematical Union) took place in
Bangalore, India on August 16th and 17th . The GA meets every four years, usually
before an ICM (International Congress of Mathematicians) to review the past term and
to decide on IMU´s future policy and activities. The IMU-GA consists of the delegates
appointed by the IMU Adhering Organizations, the members of the IMU Executive
Committee, and observers invited for purposes of consultation upon specific items on
the GA agenda. Only delegates have voting rights. About 160 persons took part in the
meeting.
• At the IMU-GA, Freddy Dumortier was elected chair of the Resolutions
Committee.
Brief summary of the main decisions of the IMU-GA:
• Seoul has been chosen as the location of ICM 2014 and the congress will take
place from August 13th to 21st . Gyungju will be the location of the next meeting
of the GA.
• The Weierstrass Institute in Berlin was elected as the host of the new
permanent office of IMU, starting its operation in January 2011.
• The members of the IMU Executive Committee, the Committee for Developing
Countries and the IMU members of the International Commission on the
History of Mathematics for the term 2011-2014 were elected. Ingrid
Daubechies was elected as the new president.
• Montenegro became a new IMU member, Cambodia, Moldova, Nepal and
Oman became new IMU Associate Members and the Southeast Asian
Mathematical Society became a new IMU Affiliate Member.
• The terms of Reference for the new Commission for Developing Countries
were approved.
• A number of changes in the statutes were approved.
• The document, prepared by the Committee on Electronic Information and
Communication, “Best current Practices for Journals” was approved.
• The GA approved the 21 resolutions that were proposed by the Resolutions
Committee.
Other Activities
Nationale Samenwerking
On September 13th a PhD day has been organized at the Academies Palace. It was a
joint initiative of the NCM and the BMS (Belgian Mathematical Society). There were
about 60 participants. The PhD day was organized as an occasion for young
mathematicians to present their work, either in a talk or on a poster. The best posters
were awarded. The day started with the Godeaux lecture, which was delivered by
Gilles Godefroy (Paris). The organizing committee consisted of F.Bastin, A.Bultheel,
S.Caenepeel, P.Cara, P.Godin, S.Vaes and H. Van Maldeghem.
143

Nationale Samenwerking
The Newsletter appeared five times in 2010 and was distributed both electronically and
in a paper version. F.Bastin is in charge of the newsletter.
Future Perspectives
We intend to discuss the possibility of organizing activities related to the ambitious
program “Mathematics of Planet Earth” that will be organized in 2013 by the North
American Mathematical Sciences Institutes.
144

Nationale Comités – Samenstelling
Antarctisch Onderzoek
Pattyn F. (N), voorzitter Feller G. (F)
Van Autenboer T. (N), ondervoorzitter Fichefet T. (F)
Wilmotte A. (F), secretaris Hecq J.-H. (F)
Van Reusel A. (N), adjunct-secretaris Herman R. (N)
Berger A. (F) Lancelot C. (F)
Beyens L. (N) Paulissen E. (N)
Decleir H. (N) Simon P. (F)
Dehairs F. (N)
De Broyer C. (F)
Souchez R. (F)
Ereleden:
Doyen P. (F) Simon P. (F)
Hamoir G. (F) Tonnard V. (F)
Pailissen E. (N)
Belqua
Loutre M.-F. (F), voorzitter Degryse P. (N)
Baeteman C. (N), ondervoorzitter Groenen M. (N)
Fagel N. (F), secretaris Haesaerts P. (F)
De Batist M. (N), adjunct-secretaris Heyvaert V. (N)
André L. (F) Mattielli N. (F)
Camelbeeck T. (F) Verleyen E. (N)
Claeys P. (N) Verstraeten G. (N)
Ereleden:
Vermeersch P. (N)
Biochemie en Moleculaire Biologie
Nationale Samenwerking
Engelborghs Y. (N), voorzitter Martial J. (F)
Opperdoes F. (F), secretaris Michiels C. (F)
Arnould T. (F) Robben J. (N)
Belayew A. (F) Waelbroeck M. (F)
De Ley M. (N)
Lambeir A.-M. (N)
Wyns L. (N)
145

Biofysica
Matagne A. (F), voorzitter Dumoulier M. (F)
Devreese B. (N), ondervoorzitter Goldbeter A. (F)
Engelborghs Y. (N), secretaris Goormagtigh E. (F)
Raussens V. (F), adjunct-secretaris Lambeir A.-M. (N)
Ameloot M. (N) Martins J. (N)
Charlier P. (F) Soumillion P. (F)
De Maeyer M. (N) Voets T. (N)
Ereleden:
Errera M. (F)
Biologische Wetenschappen
Rammeloo J. (N), voorzitter Micha J.-C. (F)
Van de Vijver B. (N), secretaris Thys van den Audenaerde D. (N)
Bouharmont J. (F) Van Cotthem W. (N)
Goddeeris B. (N) Vanderborght O. (N)
Haubruge E. (F) Van Goethem J. (N)
Lambinon J. (F)
Meerts P. (F)
Wouters K. (N)
Ereleden:
Hublé J. (N) Symoens J-J. (N)
Leclercq J. (F) Verraes W. (N)
Maton J. (N)
Biomedical Engineering
Nationale Samenwerking
Verdonck P. (N), voorzitter Kohl Ph. (F)
Delbeke J. (F), ondervoorzitter Lefevre P. (F)
Nyssen M. (N), secretaris Lemahieu I. (N)
Brimouille S. (F) Van Huffel S. (N)
Cornelis J. (N) Vander Sloten J. (N)
Delchambre A. (F)
Francis L. (F)
Wuyts F. (N)
Ereleden:
Bourgain R. (N) Veraart C. (F)
Paiva M. (F) Van der Perre G. (N)
146

Bodemkunde
Van Ranst E. (N), voorzitter Goidts E. (F)
Van Wesemael B. (F), ondervoorzitter Halen H. (F)
Deckers J. (N), secretaris Langohr R. (N)
Chapelle J. (F), adjunct-secretaris Merckx R. (N)
Boeckx P. (N) Penninckx M. (F)
Colinet G. (F) Poesen J. (N)
De Neve S. (N) Swerts M. (N)
Engels P. (F) Vanacker V. (F)
Ereleden:
Bock L. (F) Hofman G. (N)
Delvaux B. (F) Stoops G. (N)
Dudal R. (N) Van Cleemput O. (N)
Geypens M. (N) Van Meirvenne M. (N)
Fysiologie en Farmacologie
Godfraind T. (F), voorzitter Feron O. (F)
Lefebvre R. (N), ondervoorzitter Herman A. (N)
Lacroix E. (N), secretaris Hercheulz A. (F)
Dresse A. (F), adjunct-secretaris Leusen I. (N)
Desmedt J.-E. (F) Seutin V. (F)
Eggermont J. (N) Van de Voorde J. (N)
Ereleden:
Bogaert M. (N)
Geodesie en Geofysica
Nationale Samenwerking
De Keyser J. (N), voorzitter Dehant V. (F)
Camelbeeck T. (F), ondervoorzitter DeWitte S. (N)
Pierrard V. (F) secretaris Ernst G. (N)
Bruyninx C. (N), adjunct-secretaris Fichefet T. (F)
Beckers J.-M. (F) Huybrechts P. (N)
Crucifix M. (F) Vandaele A-C. (F)
De Maziere M. (N) Vanneste K. (N)
De Smedt H. (N) Verhoest N. (N)
Ereleden:
Ackerman M. (F) De Troch F. (N)
Berger A. (F) Ducarme B. (F)
De Muer D. (N) Kockarts G. (F)
147

Lemaire J. (F) Simon P. (F)
Malcorps H. (N) Sneyers R. (F)
Nihoul J.-J. (F) Sterling A. (F)
Pâquet P. (F) Van der Beken A. (N)
Peters J.-J. (N) Van Twembeke U. (N)
Ronday F. (F)
Scherer M. (N)
Verbeiren R. (N)
Geografie
Vandermotten C. (F), voorzitter Donnay J-P. (F)
Govers G. (N), ondervoorzitter Kesteloot C. (N)
De Maeyer P. (N), secretaris Lambin E. (F)
Ozer A. (F), adjunct-secretaris Mérenne B. (F)
Charlier J. (F) Thomas I. (F)
De Dapper M. (N) Van Hecke E. (N)
Decleir H. (N) Verhasselt Y. (N)
Decroly J-M (F)
Depuydt F. (N)
Verhetsel A. (N)
Ereleden:
Alexandre J. (F) Goossens M. (N)
Annaert J. (F) Gullentops F. (N)
Antrop M. (N) Keeris H. (N)
Beguin H. (F) Nicolai H. (F)
De Moor G. (N) Pissart A. (F)
Denis J. (F) Van der Haegen H. (N)
Depuydt F. (N) Vlassenbroeck W. (N)
Geologische Wetenschappen
Nationale Samenwerking
Muchez P. (N), voorzitter Groessens E. (F)
Vander Auwera J. (N), ondervoorzitter Herbosch A. (F)
Lavreau J. (N), secretaris Laduron D. (F)
Van Den Haute P. (N), adjunct-secretaris Lebbe L. (N)
Boulvain F. (F) Steurbaut E. (N)
Claeys P. (N) Vandenberghe N. (N)
Dejonghe L. (F) Vandycke S. (F)
Dreesen R. (N) Verniers J. (N)
Ereleden:
Bultynck, P. (N) Delmer A. (N)
De Breuck W. (N) Gullentops F. (N)
De Paepe P. (N) Laga P. (N)
148

Robazynski F. (F) Streel M. (F)
Sartenaer P. (F) Thorez J. (F)
Kristallografie
Nationale Samenwerking
Poelman D. (N), voorzitter Lamoen D. (N)
Charlier P. (F) ondervoorzitter Maes D. (N)
Van Meervelt L. (N), secretaris Sferraza M. (F)
Wouters J. (F), adjunct-secretaris Sporken R. (F)
Blockhuys F. (N) Tinant B. (F)
Declercq J.-P. (F) Vincze L. (N)
Elsen J. (N)
Hadermann J. (N)
Van den Bossche G. (F)
Ereleden:
Danguy L. (F) Moreau J. (F)
Dideberg O. (F) Poortmans F. (N)
Durant F. (F) Reynaers H. (N)
Fiermans L. (N) Schryvers D. (N)
Gilles J.-M. (F) Thiry P. (F)
Jacobs G. (N) Van Beeumen J. (N)
Lambot H. (F) Van Landuyt J. (N)
Lefebvre S. (F) Van Tassel R. (N)
Legrand E. (N)
Michel K. (N)
Vennik J. (N)
Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen
Roegiers J. (N), voorzitter Missa J-N. (F)
Opsomer C. (F), ondervoorzitter Radelet P. (F)
Vanpaemel G., secretaris Segers D. (N)
Marage P. (F), adjunct-secretaris Tihon A. (F)
Bracke W. (N) Vanden Abeele B. (F)
Deelstra H. (N) Vanden Broecke S. (N)
Isaac M-T. (F)
Meskens A. (N)
VanTiggelen B. (F)
Ereleden:
Allard A. (F) Doyen J. (F)
Batens D. (N) Elkhadem H. (F)
De Mey M. (N) Koeckelenbergh A. (F)
Dorikens M. (N) Ladrière J. (F)
De Backer C. (N) Radoux Ch. (F)
149

Stengers I. (F) Vandamme J. (N)
Van Bendegem J.-P.
Van Damme F. (N)
Vandewiele L. (N)
Mechanica
Degrieck J. (N), voorzitter Desmedt W. (N)
Dupret F. (F)ondervoorzitter Essers J.-A. (F)
Baudoin Y. (N), secretaris Fisette P. (F)
Van Hemelrijck D. (N), adjunct-secretaris Lauriks W. (N)
Cescotto S. (F) Lefeber D. (N)
De Mol C. (F) Legat V. (F)
Degrande G. (N) Van Keer R. (N)
Degrez G. (F) Verlinden O. (F)
Ereleden:
Boulanger Ph. (F) Lebon G. (F)
Campion G. (F) Peters J. (N)
Cantrijn F. (N) Preumont A. (F)
Conti C. (F) Rouche N. (F)
De Roeck G. (N) Samin J.-C. (F)
De Wilde W-P (N) Sarlet W. (N)
Dechaene R. (N) Sas P. (N)
Decuypere R., (N) Save M. (F)
Dick E. (N) Van Brussel H. (N)
Géradin M. (F) Van der Perre G. (N)
Gorez R. (F) Van der Waeteren T. (N)
Hirsch Ch. (N) Van Moerbeke M. (F)
Jaumotte A. (F) Van Overmeire (N)
Keunings R. (N) Vandepitte D. (N)
Lacor C. (N) Warzée (F)
Microbiologie
Nationale Samenwerking
De Vos P. (N), secretaris Mahillon J. (F)
Mergeay M. (F), adjunct-secretaris Mainil J. (F)
Anné J. (N) Thiry E. (F)
Carlier Y. (F) Vanderleyden J. (N)
Cornelis P. (N) Vanderplasschien A. (F)
De Moor G. (N)
Ieven G. (N)
Verstraete W. (N)
150

Ereleden:
Billiau A. (N) Pastoret P.-P. (F)
Couturier M. (F) Pohl P. (F)
Glansdorff N. (N) Thonart Ph. (F)
Hennebert G. (F)
Leunen J. (F)
Van Montagu, baron M. (N)
Natuurkunde
Weynants R. (N), voorzitter Heenen P.-H. (F)
Herquet Ph. (N),ondervoorzitter Leclercq-Willain C. (F)
Noels-Grötsch A.(F) secretaris Raeymaekers H. (N)
Ameloot M. (N) Ryckbosch D. (N)
Brouillard F. (F) Sevrin A. (N)
Bruynseraede Y. (N) Sporken R. (F)
Defrance P. (F) Tytgat H. G. (F)
Durvaux M. (F) Van Dyck D. (N)
Garnir H.-P. (F) Wuyts F. (N)
Ereleden:
Biémont E. (F) Grard F. (F)
Bouten M. (N) Lemonne J. (N)
Demortier G. (F) Serneels R. (N)
Vandenplas P. (F) Warocquier M. (N)
Oceanologie
Baeyens W. (N), voorzitter Djenidi S. (F)
Ronday F. (F), ondervoorzitter Dubois P. (F)
Henriet J.-P. (N), secretaris Heip C. (N)
Hecq J.-H. (F), adjunct-secretaris Lancelot Ch. (F)
Berlamont J. (N) Mees J. (N)
Bouquegneau J.-M. (F) Pichot G. (F)
Chou L. (F) Van Grieken R. (N)
Dehairs F. (N)
Deleersnijder E. (F)
Vincx M. (N)
Ereleden:
Pajot J-P. (F)
Psychologische Wetenschappen
Nationale Samenwerking
Morais J. (F), voorzitter Brédart S. (F)
151

Verhofstadt-Denève L. (N), De Soete G. (N)
ondervoorzitter Hermans D. (N)
van Outryve d’Ydewalle G. (N), secretaris Richelle M. (F)
Cleeremans A. (F), adjunct-secretaris Rimé B. (F)
Bruyer R. (F) Seron X. (F)
Cluydts R. (N) Soetens E. (N)
De Boeck P. (N) Van Overwalle F. (N)
De Keyser V. (N) Vandierendonck A. (N)
Radio-electriciteit (URSI)
Schweicher E. (F), voorzitter Pierrard V. (F)
Van Lil E. (N), ondervoorzitter Prohoroff S. (F)
Piette M. (F), secretaris Rogier H. (N)
Blondel M. (F) Stijns E. (N)
Franchois A. (N) Van Biesen L. (N)
Huynen I. (F) Van de Capelle A. (N)
Lagasse P. (N) Verly J. (F)
Nauwelaers B. (N) Warnant R. (F)
Ereleden:
Barel A . (N) Van Bladel J. (N)
Charles J. (F) Van Eck J.-L. (F)
Delogne P. (F) Vander Vorst A. (F)
Gewillig M. (N)
Gonze R. (F)
Vloerberghs C. (F)
Ruimteonderzoek
Nationale Samenwerking
Legros J.-C. (F), voorzitter Froyen L. (N)
Smeyers P. (N), ondervoorzitter Gérard J.-C. (F)
Waelkens Ch. (N), secretaris Jamar C. (F)
Hinsenkamp M. (F), adjunct-secretaris Lemaire J. (F)
Clette F. (F) Malcorps H. (N)
Dehant V. (F)
Dekeyser J. (N)
Simon P. (F)
Ereleden:
Ackerman M. (F) Kockarts G. (N)
De Loore C. (N) Monfils A. (F)
Houziaux L. (F) Quadens O. (N)
Jaumotte A. (F) Zander R. (F)
152

Scheikunde
Baekelmans P. (F), voorzitter Herman M. (F)
Cornelis R. (N), ondervoorzitter Moens L. (N)
Engelmann J. (N), adjunct-secretaris Peeters D. (F)
Annys E. (N) Pirard J.-P. (F)
Brandt L. (N) Raatz F. (F)
Crooy P. (F) Tourwé D. (N)
De Chaffoy de Courcelles D. (F)
Dewanckele J.-M. (N)
Vandendriessche J. (N)
Ereleden:
Bloyaert F. (F) Geuskens G. (F)
Bracke W. (F) Hoste J. (N)
Claeys F. (N) Huyskens P. (N)
Claeys P (N) L'Homme G. (F)
Coeckelberghs R. (F) Loutz J.-M. (F)
Colin R. (F) Martens G. (F)
Crabs L. (F) Ramioulle J. (F)
De Bièvre P. (N) Van Binst G. (N)
De Tillesse P. (F) Van de Sande C. (N)
Duyckaerts G. (F) Vantiggelen P. (F)
SCOPE-IGBP
Bourdeau Ph. (F), voorzitter Serusiaux E. (F)
Vanderborght O. (N), ondervoorzitter Souchez R. (F)
Defourny P. (F) Symoens J.-J. (F)
Fussen D. (F) Van Cleemput O. (N)
Jacques J.-M. (F) Veroustraete F. (N)
Lambin E. (F) Verschuren D. (N)
Lemeur R. (N) Visser F. (N)
Poesen J. (N) Zaccai E. (F)
Ereleden:
Berger A. (F) Vinckier C. (N)
Kirchmann R. (F)
Sterrenkunde
Nationale Samenwerking
Jorissen A. (F), voorzitter Aerts C. (N)
Waelkens C. (N), ondervoorzitter Alvarez R. (F)
Lemaître A. (F), secretaris Baes M. (N)
Van Hoolst T. (N) adjunct-secretaris Dehant V. (F)
153

Dejonghe H. Sterken C. (N)
Frémat Y. (F) Surdej J. (F)
Goossens M. (N) Van der Linden R. (N)
Gosset E. (F) Van Eck S. (F)
Ereleden:
Arnould M. (F) Sauval J. (F)
De Grève J.-P. Smeyers P. (N)
Dommanget J. (F) Swings J.-P. (F)
Houziaux L. (F) Van Dessel E. (N)
Noels-Grötsch A. (F)
Pâquet P. (F)
Verheest F. (N)
Wiskunde
Nationale Samenwerking
Dumortier F. (N) voorzitter Van Maldeghem H. (N), secretaris
Finet C. (F), ondervoorzitter Bastin F. (F), adjunct-secretaris
Bultheel A. (N) Gutt S. (F)
Colebunders E. (N) Lemaire L. (F)
Félix Y. (F) Thas J. (N)
Gijbels I. (N) Verschoren A. (N)
Gossez J-P. (F) Willem M. (F)
Ereleden:
Buekenhout F. (F) Kuijk W. (N)
Cahen M. (F) Mawhin J. (F)
De Wilde M. (F) Rouche N. (F)
Delanghe R. (N) Teugels J. (N)
Hoogewijs A. (N) Vanhecke L. (N)
154

Bilaterale samenwerking
Internationale Samenwerking
De Academie heeft bilaterale akkoorden lopen met andere internationale Academies.
Deze vormen de basis voor uitwisseling van wetenschappers volgens het principe van
bezoek-tegenbezoek. Met volgende Academiën werden reeds akkoorden gesloten:
Hongaarse Academie voor Wetenschappen (1990)
Oostenrijkse Academie voor Wetenschappen (1993)
Poolse Academie voor Wetenschappen, Warschau (1993)
Roemeense Academie voor Wetenschappen (1996)
Académie des Sciences, Institut de France (1996)
Poolse Academie voor Wetenschappen, Krakow (2000)
Academia Nazionale dei Lincei (2000)
Tsjechische Academie voor Wetenschappen (2000)
Sloveense Academie voor Wetenschappen (2002)
Kosovaarse Academie voor Wetenschappen (2003)
Macedonische Academie voor Wetenschappen (2003)
Servische Academie voor Wetenschappen (2003)
Akademie voor Wetenschappen van Estland (2004)
Slovaakse Academie voor Wetenschappen (2004)
Kroatische Academie voor Wetenschappen (2007)
Royal Institute of Thailand (2008)
155

VZW ‘The Royal Academies for Science and the
Arts of Belgium’ (RASAB)
Internationale Samenwerking
RASAB is de koepelorganisatie van de KVAB en de Académie royale des Sciences,
des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique; zij werd opgericht in 2001 om de internationale
contacten en de relaties tussen de Nationale Comités en de Internationale
Unies op te volgen.
Haar statuten werden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 19 april 2001, waaruit
hieronder de opdrachtverklaring te vinden is.
Art.4. De vereniging heeft tot doel de nationale en internationale activiteiten te coördineren
waarvoor de ‘Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen
en Kunsten’ (KVAB) en de ‘Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-
Arts de Belgique’ (ARB), hierna genoemd de ‘Academiën’, een gezamenlijke verantwoordelijkheid
hebben.
Deze activiteiten bestaan in:
• Het coördineren of zonodig organiseren van nationale overlegorganen zoals de
Nationale Comités.
• Het betalen van de lidgelden voor internationale instellingen waarvan beide
Academiën lid zijn.
• Het verstrekken van middelen voor de aanwezigheid van Belgische vertegenwoordigers
op de algemene vergaderingen van deze internationale instellingen
en op de andere vergaderingen, waar hun aanwezigheid vereist is wegens
het lidmaatschap van België bij deze organisaties.
• De vertegenwoordiging van België in die internationale wetenschappelijke,
artistieke en culturele instellingen waar de KVAB en de ARB lid van zijn en die
slechts één vertegenwoordiger per land aanvaarden.
• Het betoelagen van de instellingen onder het toezicht van beide Academiën.
• Het uitvoeren van opdrachten waarvoor beide Academiën instaan.
Algemene Vergadering
KVAB ARB
Willems D., voorzitter Richelle M., président
Schamp, baron N. – van Outryve Hasquin H., secrétaire perpétuel
d’Ydewalle, Ridder G., vast secretaris Mawhin J., (Classe des Sciences)
Smeyers P., (Klasse van de Debusscher G., (Classe des Lettres et
Natuurwetenschappen) des Sciences Morales et Politiques)
Witte E., barones, (Klasse van de Samyn P., (Classe des Beaux-Arts)
Menswetenschappen)
Laporte A., (Klasse van de Kunsten)
Frimout D. (Klasse van de Technische
Wetenschappen)
156

Raad van beheer
KVAB ARB
Willems D., voorzitter Richelle M., président
Schamp, baron N. – van Outryve Hasquin H., secrétaire perpétuel
d’Ydewalle, Ridder G., vast secretaris
ALLEA
Internationale Samenwerking
All European Academies; het netwerk van Europese Academies voor Wetenschappen
werd opgericht in 1994 en verenigt 53 Academies uit 40 landen.
www.allea.org
Op 16 en 17 april vond in Stockholm de jaarlijkse Algemene Vergadering plaats. Net
zoals vele andere deelnemers konden onze vertegenwoordigers Stockholm niet
bereiken door de luchtvaartproblemen, veroorzaakt door de stofwolk van de Ijslandse
vulkaanuitbarsting. Het quorum werd niet bereikt op deze vergadering en er werden
bijgevolg geen definitieve beslissingen genomen.
De Belgische Academiën werden vertegenwoordigd in 3 werkgroepen van ALLEA:
• Intellectual Property Rights: In oktober werd prof. Carine Doutrelepont (ARB)
genomineerd als Belgisch vertegenwoordiger.
• Science and Ethics: Prof. Marcel Storme is reeds enkele jaren de Belgische
vertegenwoordiger voor deze groep. De werkgroep had 1 vergadering in 2010;
prof. Storme was echter verhinderd.
• Science Education: Prof. Léo Houziaux (ARB) werd genomineerd als Belgisch
vertegenwoordiger. Hij werd in contact gebracht met prof. Joos Vandewalle,
die prof. Houziaux geassisteerd heeft in het verkrijgen van een goed overzicht
van de volledige Belgische situatie. Er was een bijeenkomst van de
werkgroep op 29 oktober. Het verslag hiervan is te vinden op
http://www.rasab.be/images/piecesjointes/York_report.pdf.
Op 8 en 9 februari organiseerde ALLEA een consultatieve bijeenkomst “Towards Young
Academies across Europe – sharing experiences and building capacities” in het
Instituto de España in Madrid. De voorzitster van de KVAB, prof. Dominique Willems,
heeft de Belgische academiën op deze vergadering vertegenwoordigd.
Wetenschappelijk verslag Dominique Willems (voorzitter KVAB):
“Op uitnodiging van ALLEA en gezien mijn interesse voor de uitbouw van een Jonge
Vlaamse Academie aan de KVAB, nam ik deel in Madrid aan deze tweedaagse
workshop, specifiek gericht op de voorstelling en balans van de bestaande Young
Academies in Europa en de wenselijkheid tot verdere uitbouw van een Europese
Young Academy.
157

De eerste dag was volledig gewijd aan de voorstelling van de bestaande Jonge
Academies, hun structuur, projecten, financieringsmodaliteiten en perspectieven. Deze
eerste dag was voor mij bijzonder informatief en verijkend: het was in het bijzonder
zeer interessant de bestaande modellen te vergelijken en de voor- en nadelen van
ieder model af te wegen (bv. Duitsland /v/ Nederland). Niet alleen de presentaties,
maar ook de gesprekken met de vertegenwoordigers van de verschillende landen
waren bijzonder boeiend. Ik mocht ook even de plannen van de KVAB voorstellen en
had de eer als chairwoman op te treden voor de namiddagsessie.
De tweede dag was gewijd aan de voorstelling en balans van de "European Young
Academy", een initiatief van de ALLEA. Dit was voor mij wat minder overtuigend: ik ben
van mening dat vooral de nationale jonge academies moeten uitgebouwd worden en
dat een netwerk van deze nationale academies waarschijnlijk een vruchtbaarder
initiatief is dan het creëren van een Europese Jonge Academie.
Deze workshop heeft mij ook versterkt in mijn idee om ook binnen de KVAB een jonge
academie op te richten: het enthousiasme van de talrijke aanwezige jonge academici
was werkelijk aanstekelijk.
Met dank aan de KVAB voor deze opportuniteit.”
Prof. D. Willems
In december nam prof. Marc De Mey deel aan de 1ste bijeenkomst van ALLEA’s
interessegroep “Social Sciences and Humanities”, voorgezeten door de British
Academy, waar de toekomstige rol van de Menswetenschappen in Europa en in het
Europees onderzoek en innovatie besproken werden. Als gevolg van deze bijeenkomst
werd ALLEA uitgenodigd door de Europese Commissie om bij te dragen aan de
discussies rond het Framework Programme 8, of het Common Strategic Framework.
Een bespreking tussen de leden van ALLEA en vertegenwoordigers van de Europese
Commissie is gepland in maart 2011.
EASAC
Internationale Samenwerking
European Academies of Science Advisory Council is de koepel van de EU Academies
van Wetenschappen, die de bedoeling heeft wetenschappelijke rapporten te verzorgen
voor de Europese Commissie en het Europees Parlement. De KVAB was stichter en
eerste ondervoorzitter van EASAC.
www.easac.org
De voormalige vast secretaris, prof. Niceas Schamp, vertegenwoordigde RASAB op
de Council Meeting in Budapest op 16 tot 18 juni. Hij werd vervangen in deze raad door
prof. Géry van Outryve d’Ydewalle, die deelnam aan de Council Meeting op 2 en
3 december in Warschau.
RASAB was gastheer en mede-organisator van een evenement onder het label van
het Belgisch presidentschap van de Europese Unie op 13 oktober, getiteld ‘Science-
Based Policies for Europe: The Contribution of the EU National Science Academies’.
158

Dit evenement vond plaats in het Paleis der Academiën en omvatte onder meer een
paneldiscussie met 2 leden van het Europees Parlement en een vertegenwoordiger
van DG Research van de Europese Commissie.
RASAB nomineerde Marc Van Montagu als Belgisch lid van EASAC’s nieuwe
Biosciences steering panel. Deze commissie zal beslissen over de onderwerpen die
aan bod zullen komen in het Biosciences programma, rekening houdend met de
nieuwe uitdagingen in dit gebied en de relevatie voor beleidsmakers. De eerste
vergadering van deze commissie zal plaats vinden in februari 2011.
Om hun leden te ondersteunen bij het verbeteren van hun wetenschapscommunicatie
met het beleid, organiseerde EASAC 2 workshops, waarvan één in ons Paleis der
Academiën, waar besproken werd hoe Nationale Academiën onafhankelijk
wetenschappelijk advies en expertise kunnen leveren aan hun overheid. Het resultaat
van deze workshops is een ‘Good Practice Guidance’, die kan geconsulteerd worden
op http://www.easac.eu/home/dialogue-project.html. Sofie Vanthournout, wetenschappelijk
medewerker van RASAB en verantwoordelijk voor RASAB’s verbindingskantoor,
nam actief deel aan deze workshops. In 2011 zal dit project verder gezet worden met
als doel een beter begrip van de processen in de dialoog tussen wetenschap en beleid
en een verbreding naar andere netwerken van academiën.
H.R. NETWORK
“The International Human Rights Network of Academies and Scholarly Societies” is
een netwerk van academies wereldwijd (ongeveer 60 academies zijn momenteel lid)
dat opkomt voor collega’s wetenschappers die in hun onderzoekswerkzaamheden
ernstig worden verhinderd, hetzij door bepaalde politieke regimes die niet akkoord
kunnen gaan met het gevoerde onderzoek, hetzij door drukkingsgroepen die zich
storen aan bepaalde onderzoeksmethodes en/of –resultaten, of nog door bepaalde
industriële consortia die zich door het wetenschappelijke onderzoek in hun belangen
bedreigd voelen.
IAP
Interacademy Panel on International Sciences, is opgericht in 1993 als een netwerk
van Academies over de hele wereld (momenteel 94 Academies), met als doel
overheden en de publieke opinie te informeren over wetenschappelijke aspecten van
zaken van internationaal belang. www.nationalacademies.org/iap
ICSU
Internationale Samenwerking
De International Council of Scientific Unions; zij heeft tot doel internationale
wetenschappelijke activiteiten te bevorderen. België is hierin vertegenwoordigd door
159

RASAB, samen met de Franstalige zusteracademie (cf. Nationale Comités).
www.icsu.org
Op 16 en 17 september was er een bijeenkomst van de Europese subgroep van ICSU
(EU-ICSU) in Londen, bijgewoond door prof. Géry van Outryve d’Ydewalle en prof.
Freddy Dumortier (voorzitter van de Nationale Raad voor de Wetenschappelijke
Unies). Om de impact van EU-ICSU te verhogen, zal een Europees Secretariaat
worden opgericht, gehuisvest door de Delegation of the Finnish Academies. Tevens
werd er een managementgroep opgericht, samengesteld uit Hongarije, Zwitserland,
Duitsland, Italië en België. België zal vertegenwoordigd worden door prof. Freddy
Dumortier.
UAI
De Union Académique Internationale, opgericht in 1919, wil door middel van
gezamenlijke wetenschappelijke projecten bijdragen aan onderling begrip en vrede.
Vooral de geestes- en sociale wetenschappen komen hier aan bod (www.uai-iua.org).
De vertegenwoordigers van de KVAB in de UAI zijn prof. Carlos Steel en prof. Carl Van
de Velde.
Verbindingskantoor
Internationale Samenwerking
In april richtte RASAB een verbindingskantoor op tussen de Europese Academiën en
de Europese overheidsinstellingen. Haar missie is het verhogen van de uitstraling van
de Academiën en het gebruik maken van hun unieke potentieel tot het leveren van
onafhankelijk wetenschappelijk beleidsadvies. Het kantoor heeft ook een kennis -
vergarende functie, waarbij – gebruik makend van primaire bronnen (websites,
literatuur,…) en van persoonlijke contacten – relevante ontwikkelingen en opkomende
thema’s worden geïdentificeerd en die momenten in de beleidsvorming worden
gezocht waar een interventie van de Academiën nuttig en/of vereist is.
Initieel wordt er vooral samengewerkt met de beleidsadviserende federatie van
Academiën EASAC, waarvoor RASAB de officiële vertegenwoordiging in Brussel
vormt.
In dit opstartjaar werd de focus gelegd op 2 doelstellingen:
• Het ontwikkelen van een strategie om de zichtbaarheid van EASAC te
verhogen. In 2011 zal er aansluitend een communicatieplan opgesteld worden.
• Het opbouwen van een netwerk van contacten binnen de Europese overheids -
instellingen en geassocieerde organisaties.
Om de strategie te ontwikkelen werd gesproken met andere denktanks en verbindings -
kantoren, met andere soortgelijke organisaties zoals LERU, met medewerkers van de
Europese Commissie en het Europees Parlement en met andere Academiën met een
ruime ervaring in het geven van wetenschappelijk beleidsadvies in eigen land.
160

Internationale Samenwerking
Er werden contacten gelegd door deel te nemen aan conferenties en bijeenkomsten,
door het organiseren van een evenement onder het label van het Belgisch
presidentschap van de EU en enkele recepties en door persoonlijke ontmoetingen met
beleidsmakers.
Belangrijke nieuwe contacten zijn het kabinet van minister Schauvlieghe en de
Minaraad, het belangrijkste adviesorgaan van de Vlaamse overheid rond milieu en
energie. Deze lokale contacten zijn zowel voor het lokale beleid als voor het Europese
beleid heel nuttig, aangezien de Raad van de Europese Unie, samen met het
Europees Parlement de wetgever van de EU, samengesteld is uit de nationale
ministers. In 2011 willen we onze nationale ervaringen gebruiken als voorbeeld om
andere Academiën te stimuleren tot een interactie met hun nationale overheden.
161

Publicaties 2010
1. Langlopende reeksen
Jaarboek
Collectanea Hellenistica
Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten, ‘Jaarboek 2009’, KVAB,
Brussel, 2010, 185 p. (€ 32,50)
K. VANDORPE, ‘Reconstructing Pathyris’ Archives. A
multicultural community in Hellenistic Egypt’, Collectanea
Hellenistica III, KVAB, Brussel, 2010, 327 p. (€ 49,90).
(978 90 6569 057 9)
2. Speciale uitgaven
Publicaties
‘De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten en haar leden (1938-2010)’,
KVAB, Brussel, 2010, 334 p. (€ 32,50). (978 90 6569 060 9)
163

H. HASQUIN, F. STRAUVEN, ‘Aedes Academiarum. De
Academiën en hun paleis’, Lannoo, Tielt, 2010, 158 p.
(€ 39,95)
3. Academiae Analectica
4. Verhandelingen Nieuwe reeks
Publicaties
H. SABBE, ‘Homo Musicus. Over Muziek als Evolutionaire
Adaptatie’, Academiae Analecta, nr 21, KVAB, Brussel,
2010, 92 p. (978 90 6569 068 5)
DIRK LEYDER, ‘‘Pour le bien des lettres et de la chose
publique’. Maria-theresia, Jozef II en de humaniora in hun
Nederlandse provincies’, Verhandelingen Nieuwe Reeks,
nr. 19, KVAB, Brussel, 2010, 260 p. (€ 23,50) (978 90 6569
066 1)
164

TOON VAN HAL, ‘Moedertalen en taalmoeders. Het
vroegmoderne taalvergelijkende onderzoek in de Lage
Landen’, Verhandelingen Nieuwe Reeks, nr. 20, KVAB,
Brussel, 2010, 616 p. (€ 32,50) (978 90 6569 067 8)
FREDERIK BUYLAERT, ‘Eeuwen van ambitie. De adel in
laatmiddeleeuws Vlaanderen’, Verhandelingen Nieuwe
Reeks, nr. 21, KVAB, Brussel, 2010, 338 p. (€ 28,90)
(978 90 6569 075 3)
5. Standpunten
Publicaties
M. WEYEMBERGH, ‘Reflecties over terrorisme’,
Standpunten, KVAB, Brussel, 2010, 16 p. (978 90 6569 059
3)
‘Energiezuinig Wonen’, Standpunten, KVAB, Brussel, 2010,
18 p. (€ 12,50) (978 90 6569 058 6)
165

Publicaties
‘Municipal Solid Waste: What to do with the biodegradables?’,
Academy Viewpoints, BACAS, KVAB, Brussels, 40p. (978 90
6569 070 8)
E. WITTE (ed.), ‘De maatschappelijke rol van de
geschiedenis. Historici aan het woord’, Standpunten,
KVAB/VIGES, 2010, 88 p. (€ 5) (978 90 6569 069 2)
‘CO2 Capture and Storage: inevitable for a climate friendly
Belgium’, Academy Viewpoints, BACAS, KVAB, Brussel,
2010, 20 p. (€ 12,50) (978 90 6569 065 4)
166

6. Handelingen van de Contactfora
Publicaties
JAVIER GIMENO-MARTINEZ, FREDIE FLORÉ (eds.),
‘Design and craft: a history of convergences and divergences.
7th conference of the International Committee of Design
History and Design Studies (ICDHS), 20-22 September
2010’, Handelingen van de contactfora, KVAB, Brussel,
2010, 549 p. (€ 25) (978 90 6569 071 5)
M. NYSSEN, ‘8th Belgian Day on Biomedical Engineering, 4
December 2009’, Handelingen van de contactfora, KVAB,
Brussel, 52 p. (€ 25) (978 90 6569 062 3)
S. CAENEPEEL, ‘Noncommutative Structures in
Mathematics and Physics, 22-26 July 2008’, Handelingen
van de contact-fora, KVAB, Brussel, 263 p. (€ 25) (978 90
6569 061 6)
F. DEHAIRS, ‘Bivalve Biomineralisation Archival Potential
and Proxy incorporation, 4-5 May 2009’, Handelingen van de
contactfora, KVAB, Brussel, 71 p. (€ 25) (978 90 6569 063 0)
167

Publicaties
E. STIJNS, ‘URSI-forum 2010 From Radiofrequencies to
Photonics, 18 May 2010’, Handelingen van de contactfora,
KVAB, Brussel, 68 p. (€ 25)
M. VANMAELE, ‘Actuarial and Financial Mathematics
Conference, 5-6 February 2009’, Handelingen van de
Contact-fora, KVAB, Brussel, 2010, 106 p. (€ 25) (978 90
6569 072 2)
L. STORME, ‘Coding Theory and Cryptography III, 25
September 2009’, Handelingen van de Contactfora, KVAB,
Brussel, 2010, 83 p. (€ 25) (978 90 6569 073 9)
168

Publicatiecommissie
Publicaties
Vlieghe H., voorzitter Devliegher L.
Dejaegher S., secretaris Roegiers J.
Schamp, Baron N., vast secretaris Thas J.
Clarysse W. Van Cauwenberghe A.
De Dijn H. Vermeersch P.
De Poorter N. Verstraeten P.
De Ridder-Symoens H. Witte, Barones E.
169

In Memoriam
Gustaaf BAETEMAN (29 september 1928 – 2 april 2010)
Erelid van de Klasse van de Menswetenschappen
Te Gent geboren op 29 september 1928, overleed op Goede Vrijdag, 2 april 2010,
onze eminente confrater Gustaaf Baeteman na een lange lijdensweg. Met hem
verdween een reus uit het Belgisch juridisch landschap.
Men kan voor onze collega tal van epitheta bedenken. In dit In Memoriam zou ik zijn
leven als jurist willen omschrijven als een leven in veelvoud. Deze kwalificatie kan
ik best illustreren aan de hand van drie invalshoeken: het uitoefenen van omzeggens
alle juridische beroepen, het voeden van alle bronnen van het recht en tenslotte het
doorbreken van de juridische gelaagdheden.
Nadat hij in 1951 aan de VUB – toen nog nauw verbonden met de U.L.B – het diploma
van Doctor in de Rechten had behaald, werd hij als advocaat-stagiair ingeschreven
aan de Hasseltse balie (1951), alwaar hij na het beëindigen van zijn stage in 1953
werd benoemd tot advocaat-pleitbezorger. In 1954 zou hij de Balie verlaten om
achtereenvolgens benoemd te worden tot substituut van de Procureur des Konings te
Brugge (1954) en nadien te Antwerpen (1956), vervolgens tot rechter in de rechtbank
van eerste aanleg te Brussel (1961), professor in de rechtswetenschap (1963),
Staatsraad (1966) en tussendoor kabinetsmedewerker op Justitie bij Minister Albert
Lilar (1954-1961).
Maar het doorlopen van deze onderscheidene juridische beroepen was voor onze
confrater niet zozeer een persoonlijke genoegdoening, dan wel het middel bij uitstek
om de bronnen van het recht mee te helpen voeden. Van oudsher kent men een
driedeling van deze bronnen: de wetgeving, de rechtsleer en de rechtspraak.
Toen de Belgische wetgeving nog model kon staan voor een behoorlijk legistiek
gebeuren – ik denk hierbij o.m. aan het Gerechtelijk Wetboek dat onder leiding van
Charles Van Reepinghen en van onze confrater Ernest Krings kon tot stand komen in
minder dan 10 jaar – heeft Gustaaf Baeteman een fundamentele bijdrage geleverd in
de totstandkoming van een modern personen- en familierecht, alsook van een totaal
nieuw concept van het huwelijks- goederen recht. Dit gold meer in het bijzonder de
wetten van 30 april 1958 (gehuwde vrouw werd toen rechtsbekwaam) en 14 juli 1976,
(huwelijksvermogenstelsels) waaraan medewerking kon worden verleend op verzoek
van de opeenvolgende Justitieministers Albert Lilar, Pierre Vermeylen en Pierre Wigny.
Zijn betrokkenheid bij het wetgevend werk verklaart meteen waarom hij in 1980, na het
betreurd overlijden van Willy Delva, de opdracht kreeg om de leiding van de Tweetalige
171

In Memoriam
Wetboeken Story – Scientia, met name het Burgerlijk Wetboek, over te nemen. Wat hij
met de nodige acribie volvoerde tot korte tijd vόόr zijn overlijden. In 1990 pleitte hij voor
leesbare wetboeken (T.P.R., 1990).
Het was ook aan zijn brein dat de idee ontsproot om een cumulatief burgerlijk wetboek
uit te geven, een idee die hij met de voortreffelijke medewerking van Dirk Heirbaut
en een schare aan deelredacteurs, gestalte kon geven ter gelegenheid van het
veertigjarig bestaan van ons Tijdschrift. In 2004 kon dan tweehonderd jaar Code Civil
worden herdacht en werden in een tweetalige editie alle wijzigingen sinds 1804
opgenomen . Dit werd een uniek werkinstrument, dat aan de abonnees van het T.P.R.
kon worden aangeboden.
De rechtsgeleerde Baeteman was vooral als auteur een grootmeester in het personen
en familierecht. In het hem aangeboden Liber Amicorum (1997) wordt een inventaris
gepubliceerd van zijn boeken (18) en van zijn artikelen en bijdragen (82), inderdaad
100!
Men kan stellen dat ‘De hervorming van het huwelijksgoederenrecht in West-Europa’
een kanjer van twee delen van samen 1072 pagina’s en zijn ‘Overzicht van het
Personen- en Gezinsrecht’ (4e volledig herwerkte druk, 1993, 1106 pagina’s) tot de
Opera Magna van onze betreurde confrater behoren.
Het hoeft dan ook geen verwondering te wekken dat hij in het Tijdschrift voor
Privaatrecht een centrale rol heeft vervuld. Hij was er reeds sinds de eerste jaargang
in 1964 met een doorwrocht artikel over het voorontwerp Vermeylen inzake huwelijksgoederenrecht,
en toen Jacques Matthys – ook een vooraanstaand academielid – in
1986 overleed, werd hij lid van de redactieraad en nadien voorzitter van de rechtspersoon
T.P.R.
Als directeur van dit Tijdschrift mocht ik derhalve een kwarteeuw met Baeteman
samenwerken. Met zijn heengaan verloor ik een uitzonderlijke compañero. Wij waren
het meestal roerend eens over het te voeren redactionele beleid, maar bovenal was
hij van een onschatbare waarde in de benadering van persoonlijke gevoeligheden.
Een tijdschrift is mensenwerk, wat dus een hoge mate aan empathie vereist. Het
voorzitterschap heeft hij dan ook met veel diplomatie, inzicht en efficiëntie uitgeoefend
en desondanks met een hoge mate aan bescheidenheid.
Hoewel Baeteman zijn vader, die rijkswachter was, op vrij jonge leeftijd verloor, is de
“inprint” ongetwijfeld gebleven. Discipline, respect en gezagsgetrouwheid waren geen
toverwoorden, maar waarden die men moest koesteren.
Toen ik het voorrecht genoot, op voorstel overigens van collega Baeteman, de
Francqui-leerstoel aan de VUB te mogen bekleden, mocht ik tot mijn verrassing
vaststellen dat wanneer ik het auditorium binnentrad alle studenten meteen
rechtstonden . Een zeldzaam gebeuren in het universitair landschap.
172

In Memoriam
Men kan zich dan ook best indenken hoe hij het Eerste Voorzitterschap van de Raad
van State, waartoe hij in 1996 werd verkozen, heeft weten in te vullen.
Dit brengt mij dan meteen tot de derde bron van het recht, de rechtspraak. Gedurende
32 jaar als Staatsraad kunnen zetelen, betekent natuurlijk heel wat als bijdrage tot
de administratieve rechtspraak: een derde van een eeuw is toch niet niks. In het
administratief recht speelt het fundamentele begrip “Rechtsstaat” (rule of law) een
kapitale rol, vooral omdat er in dit land naast de fiscale en sociale fraude ook een al
te grote mate aan overheidsfraude bestaat, de overheid die de eigen wetten en
reglementen niet nakomt. En daar ziet de Raad van State hoofdzakelijk op toe.
Vooral inzake taalwetgeving wordt de Raad gevraagd om overtredingen hiervan te
sanctioneren. Dit was voornamelijk de taak van de bekende Vierde Kamer, waarvan
wijlen onze confrater, mijn geëerde leermeester André Mast, de Voorzitter was en later
werd dit Gustaaf Baeteman.
Hoewel niet direct juridische belangrijk, doch wel politiek, was de uitspraak van zijn
Vierde Kamer in de Raad van State over de zaak Happart (30 september 1986). Deze
uitspraak, waarbij de benoeming van Happart als burgemeester vernietigd werd
wegens diens gebrek aan kennis van de Nederlandse taal, veroorzaakte weliswaar
veel deining, maar zou uiteindelijk de pacificatie in het Voeren-dossier bengen. Maar
Baeteman was zeer boos omdat men het telkens had over “la chambre flamande du
Conseil d’Etat”: er bestaat geen Vlaamse kamer, placht hij te zeggen, er bestaat alleen
een Raad van State.
En tenslotte doorbrak Baeteman de traditionele scheidingslijnen in het recht. “In onze
tijd” waren er vier grote wel afgescheiden gebieden van het recht: publiek-privaat en
nationaal-internationaal.
Wat dit laatste betreft heeft onze confrater Walter Van Gerven nog vorige maand zijn
thesis over de meergelaagdheid van de rechtsorde in de moderne staten toegelicht.
De briljante civilist die Baeteman was heeft zich door zijn lange loopbaan bij de Raad
van State ook moeten toeleggen op een grondige studie van het publiek recht. In zijn
persoon werd a.h.w. de verdeling privaat-publiek recht beëindigd. Voorwaar een voor
België vrij unieke symbiose.
Naast het meergelaagde recht kan men hier dus spreken van een onverdeeld recht,
het recht is één, zowel verticaal als horizontaal.
Op 17 november 1963 werd door onze klasse het reeds vermelde tweedelige werk ‘De
hervorming van het huwelijksgoederenrecht in West-Europa’ bekroond en werd
Gustaaf Baeteman laureaat van deze Academie. Meteen kondigde dit op termijn zijn
lidmaatschap van de Koninklijke Academie aan. Op voorstel van onze confraters Jan
Ronse en Freddy Dumon werd hij tot lid verkozen in 1986. Hij werd bestuurder van
de Klasse der Menswetenschappen in 1999 en deed “verduidelijkende” – om een
Koninklijke epitheton te gebruiken – mededelingen over de afstammings- en
173

In Memoriam
adoptiewetgeving (Academiae Analecta, 1988) en over “De recente hervormingen
m.b.t. de werking en de bevoegdheden van de Raad van State” (Academiae Analecta,
1994).
Bij het heengaan van zijn voorganger in de Raad van State, onze confrater André
Mast, sprak hij het In memoriam uit.
Onze confrater was een trouw lid van onze Klasse en was bijzonder dienstbaar telkens
men op hem beroep deed. Actief lid van de Commissie voor het ‘Nationaal Biografisch
Woordenboek’ en van het Frans van Cauwelaertfonds. Graag verstrekte hij adviezen
i.v.m. het statuut van onze Academie.
Toen de uitgave van het ‘Nationaal Biografisch Woordenboek’ einde vorige eeuw in het
gedrang kwam gezien er sinds 1996 geen deel van het repertorium was verschenen,
werd in 2001 een beperkt redactiecomité opgericht, waarvan Baeteman deel zou uitmaken.
Hij werd er een trouw en actief lid, die vooral de dossiers van de juristen
opvolgde.
Bijzonder tekenend was het feit dat hij mij vertelde dat hij het lemma Albert Lilar in het
Biografisch Woordenboek had geschreven omdat er enige kritiek op diens beleid
was uitgeoefend. Een treffende loyaliteit die hem in deze sierde. Hij wou daarmee ook
reageren op de ‘Biographie Nationale’ die voorbij was gegaan aan het belang dat Lilar
hechtte aan de evolutie van het huwelijksrecht in België.
Hij was geen nieuwlichter maar had een kritische open geest. Op hem is ongetwijfeld
van toepassing de prachtige tekst over wat een gentleman is, zoals die omschreven
werd door kardinaal Newman – onlangs zalig verklaard – in zijn ‘Idea of a University’:
“Zijn voornaamste bezigheid bestaat er alleen maar in de hinderpalen weg te nemen
die het vrije onbelemmerde handelen van zijn omgeving beletten, en hij zal eerder met
deze samenwerken dan zelf het initiatief nemen … Zijn ogen zijn gericht op het hele
gezelschap; hij is teder voor de schuchteren, vriendelijk voor de gereserveerden
en barmhartig voor de dwazen. Hij weet tot wie hij spreekt en hij hoedt zich voor
ongepaste allusies of irriterende onderwerpen; zelden is hij het middelpunt van de
conversatie en nooit is hij vervelend. Hij minimaliseert de diensten die hij bewijst en
schijnt eerder te ontvangen wanneer hij schenkt.
Hij is nooit min of gemeen in zijn discussies, buit nooit unfair een voordeel uit, verwart
nooit persoonlijke aanvallen of scherpe gezegden met argumenten of insinueert nooit
iets kwaads dat hij ook niet durft noemen.
Hij is geduldig, verdraagzaam en tot berusting geneigd op filosofische gronden; hij
aanvaardt het lijden als onontkoombaar, verlies van dierbaren als onherstelbaar, eigen
dood als sterfelijk lot …”
174

Al wie met Baeteman mocht samenwerken, zal dit portret van de gentleman zeker
bevestigen.
Et in Arcadia ego sum …
In Memoriam
Maar hij hield ook van de geneugten des levens. Wanneer wij telefonisch moesten
vastleggen in welk restaurant wij het jaarlijks diner met de leden van de redactie- en
adviesraad van het T.P.R. zouden laten plaatsvinden, dan was hij gelukkig de beste
adressen te kunnen meedelen. Adriaan Pitlo (Amsterdam), ooit een van onze buitenlandse
leden, schreef: “Juristen zijn misschien niet de meest opgewekte disgenoten,
maar zij schragen de samenleving”. Onze confrater schraagde niet alleen de samenleving,
hij was ook een opgewekte disgenoot.
Hij was bij uitstek een raadgever, een innemend confrater en voor velen onder ons een
geliefde compagnon. Hij had ons nog heel wat kunnen schenken, zoals een
indringende biografie van Raoul Hayoit de Termicourt, waarmee hij reeds geruime tijd
bezig was. Het heeft helaas niet mogen zijn.
Wij buigen dankbaar en eerbiedig bij het heengaan van een hoog gewaardeerde
“académicien ”.
175
Marcel Storme

In Memoriam
Fernand HALLYN (20 september 1945 – 11 jui 2009)
Na een lange slepende ziekte is op 11 juli 2009 confrater Fernand Hallyn overleden,
één jaar voor hij met pensioen zou gaan. Naar dat pensioen keek hij met gemengde
gevoelens uit. Enerzijds was hij erg verheugd om dan in alle rust en vrijheid te kunnen
vorsen en schrijven. Anderzijds was hij bezorgd om de voortzetting van zijn geesteskind,
het Centrum voor Wetenschapsgeschiedenis en de voortgang van wetenschappelijke
projecten. In het bijzonder dacht hij aan de jonge onderzoekers die aan die
projecten werkten.
Aangezien ik als historica pas sedert 2003 nauw betrokken ben geweest bij het werk
van confrater Hallyn, door het samen opstarten van een BOF project over wetenschapsgeschiedenis,
heb ik aan confrater Dirk van der Cruysse, studiegenoot en eertijds
te Antwerpen collega proximus van Fernand Hallyn, gevraagd om mee te werken
aan dit in memoriam. Ik spreek bijgevolg in ons beider naam.
Loopbaan
Fernand Hallyn werd op 20 september 1945 te Brugge geboren.
Na middelbare studies aan het Koninklijk Atheneum van zijn geboorteplaats studeerde
hij van 1963 tot 1967 Romaanse Talen aan de UGent waar hij zich toelegde op de
oudere Franse Letterkunde, onder de bezielende leiding van professor Roger
Dragonetti. Die zette zijn studenten aan tot grensverleggend interdisciplinair
onderzoek en hield hen het alleen zaligmakend principe van acribische intellectuele
eerlijkheid voor.
Na een kort intermezzo als leraar aan de Rijksnormaalschool te Kortrijk en militaire
dienst, nam Hallyns academische carrière een snelle vlucht. In 1970 werd hij assistent
van Roger Dragonetti en koos toen resoluut voor de vroegmoderne Franse Literatuur,
meer bepaald de zestiende- en vroeg zeventiende-eeuwse humanistische en barokke
literatuur.
In 1976, twee jaar na het behalen zijn doctoraat over metaforen in de Franse barokke
poëzie, werd hij deeltijds docent in de Franse Letterkunde aan de toenmalige
faculteiten Sint-Ignatius te Antwerpen (UFSIA).
In 1987 volgde dan een professoraat in de Franse Letterkunde aan de UGent. In die
hoedanigheid vervulde hij verschillende functies binnen en buiten de universiteit zoals
vakgroepvoorzitter en zetelde hij in diverse commissies die betrekking hadden op
onderzoek en wetenschap zoals BOF, FWO enz..
Inmiddels had collega Hallyn zich ook toegelegd op de wetenschapsgeschiedenis,
waarover verder meer. In dat kader heeft hij van 1990 tot 1993 met een jaarlijks
seminarie deelgenomen aan het interuniversitaire derde-cyclus-programma over
wetenschapsgeschiedenis.
176

Onderzoek
In Memoriam
Hallyns vroege publicaties waren van zuiver literaire aard. Zijn eerste boek, in feite zijn
proefschrift, ‘Formes métaphoriques dans la poésie lyrique de l’âge baroque’ (Genève:
Droz, 1975), was voorafgegaan en gevolgd door artikels over zestiende-eeuwse
hermetische dichters zoals Maurice Scève, Joachim du Bellay of Jean de La Ceppède.
Vrij snel toonde Hallyn een bijzondere interesse voor methodologische kwesties en
literaire theorieën. Hij ging daarbij zeer interdisciplinair te werk. Ook
Kunstgeschiedenis betrok hij bij zijn onderzoek. In zijn boek uit 1979 over ‘Paradigmes
dans les études littéraires’ en in een artikel van 1980, ‘À propos de la theorie littéraire’,
buigt hij zich over de logische structuur van literaire theorieën. Tot het einde van zijn
leven verschijnen artikels over literaire analyse, ironie, analogie en metaforen bij
Renaissance auteurs. Daarin wilde hij de lectuur van klassieke en gecanoniseerde
teksten vernieuwen, door onder meer beroep te doen op recente linguïstische en
filosofische theorieën, op psychoanalyse en cultuurgeschiedenis. Hallyns belang -
stelling voor Literaire Theorie en Methodologie was inderdaad gebaseerd op een
grondige lectuur en analyse van de primaire bronnen.
Het is in die zin dat het literatuur overstijgend onderzoek van Fernand Hallyn
evolueerde in het complexe domein waar literatuur en wetenschappelijk, en meer
bepaald mathematisch en astronomisch denken, elkaar bestuiven. Dit onderzoek over
de poëtica in het kosmisch denken van grote astronomen, resulteerde in wat
waarschijnlijk Hallyns belangrijkste boek is, ‘La structure poétique du monde : Copernic
et Kepler’ (Le Seuil, 1987), waarvan drie jaar later een veel gelezen Engelse vertaling
verscheen (‘The Poetic Structure of the World’, New York, Zone Books, 1990). Het was
overigens de enige Engelse vertaling van zijn uitgebreid oeuvre. Deze vertaling
opende de weg naar de Angelsaksische wetenschappelijke wereld. Kort daarna, in
1992, werd Fernand Hallyn geïnviteerd om de leerstoel Whitney J. Oates in de
Humane Wetenschappen in Princeton te bekleden.
Door het ontwarren van poëtische structuren wilde Hallyn greep krijgen op het
wetenschappelijk denken en op het formuleren van wetenschappelijke problemen en
hypothesen. In twee belangrijke boeken geeft Fernand Hallyn een analyse van
retorische structuren in het wetenschappelijk denken: ‘Les structures rhétoriques de la
science, de Kepler à Maxwell’ (Le Seuil, 2004) en ‘La rhétorique des textes
scientifiques au XVIIe siècle’ (Brepols, 2005).
Overigens inspireerde zijn liefde voor de drie-eenheid Copernicus, Kepler en Galilei
hem tot meerdere artikels en bronuitgaven zoals de geannoteerde vertaling van
Galilei’s Sidereus Nuncius onder de titel ‘Le Messager des étoiles’ (Le Seuil, 1992) en
de bundel ‘Les structures rhétoriques de la science (Le Seuil, 2004)’.
Zijn belangstelling voor vroege astronomen en mathematici beperkte zich echter niet
tot die drie-eenheid. Ze bracht hem op het spoor van ondermeer de Duitse vijftiendeeeuwse
Regiomontanus en de Leuvense zestiende-eeuwse Gemma Frisius. In 2005
verscheen een artikel met de veelzeggende titel ‘Philologie et astronomie chez
Regiomontanus’. Aan Frisius is Hallyns opus ultimum gewijd onder de mooie titel
‘Gemma Frisius, arpenteur de la terre et du ciel’ (Champion, 2008).
177

In Memoriam
Het onderzoek naar Gemma Frisius en andere Nederlandse astronomen heeft
Fernand Hallyn geïnspireerd tot het aanvragen van een GOA project over de
Herevaluatie van de wetenschappen in de Renaissance. De Nederlanden in een
Europees perspectief. Als partner ben ik betrokken geweest bij dit project tot aan mijn
emeritaat. Door Hallyns overlijden is de afronding van het project afgebroken.
Gedurende lange tijd werd de periode die zich uitstrekt van Nicolaas van Cusa (1401-
1464) tot Galilei (1564-1644) door de wetenschapsgeschiedenis verwaarloosd. De
zgn. “wetenschappelijke revolutie” werd gezien, ofwel als een heropnemen van een
draad die na de scholastiek onderbroken was, ofwel als een totale breuk met het
verleden. Het humanisme van de Renaissance werd als een hoofdzakelijk literaire
beweging beschouwd, die zelfs, volgens George Sarton, belemmeringen en handicaps
voor de ontwikkeling van de wetenschappen inhield. Met dit project wilden we laten
zien dat de zeventiende-eeuwse wetenschappelijke revolutie effectief gestoeld is op
resultaten die wetenschappers in de lange zestiende eeuw hebben geboekt, en met
name wetenschappers uit de Lage Landen.
Uiteraard is dit slechts één van de talrijke projecten die onze betreurde collega in zijn
rijkgevulde carrière heeft aangevraagd of waar hij aan meegewerkt heeft. Het is hier
echter niet de plaats om die allemaal te evoceren. In die projecten heeft Fernand
Hallyn zijn bezieling en kennis kunnen doorgegeven aan talrijke jonge weten -
schappers. Gepromoveerden onder zijn leiding benadrukken zijn generositeit in het
delen van kennis. Onder zijn leiding zijn dan ook belangrijke proefschriften tot stand
gekomen over wetenschappers uit de zestiende en zeventiende eeuw zoals Buffon,
Gemma Frisius, Copernicus, Galilei, Calvijn, Montaigne en Racine.
Erkenning en wetenschappelijke activiteiten
In binnen- en buitenland genoot collega Hallyn grote erkenning voor zijn
wetenschappelijk werk, zowel bij literatuurhistorici als wetenschapshistorici. Hij was
een veelgevraagd spreker op internationale congressen en als gastdocent. Nog in het
voorjaar 2008 werd Fernand Hallyn, ondanks zijn ziekte, gevraagd om de
binnenlandse Francqui-leerstoel aan de VUB te bekleden met als onderwerp “La
méthaphore entre rhétorique et épistémologie”.
Zijn grote wetenschappelijke reputatie leidde er ook toe dat hij zitting had in diverse
redactieraden zoals in de prestigieuze ‘Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance’,
uitgegeven door Droz in Genève, en was hij directeur of redacteur van
wetenschappelijke reeksen, bij Droz en Kluwer publishers. 1
Confrater Hallyn hechtte bijzonder veel belang aan de wetenschappelijke
communicatie en de verspreiding van kennis, maar ook aan de beoordeling ervan. Dit
1 Andere tijdschriften:
Communication & Cognition (Gent); Annales de la Fondation Maurice Maeterlinck (Gent);
Littérature ‘Parijs), Methodos (Rijsel), Gewina (Utrecht).
Wetenschappelike reeksen:
Romanica Gandensia (Droz, Genève)
Origins. Studies in Scientific Creativity (Kluwer Publ.)
178

was ook de reden dat hij lid was van meerdere wetenschappelijke verenigingen en
raden, zowel in het domein van de literatuurgeschiedenis als van de wetenschapsgeschiedenis.
Deze beide disciplines met elkaar verbinden was zijn doel.
Uit persoonlijke gesprekken met onze betreurde confrater kon ik opmaken dat hij
bijzonder veel waarde hechtte aan de goede werking van de ‘Bestendige Commissie
voor de Geschiedenis der Wetenschappen’ en van het ‘Nationaal Comité Logica,
geschiedenis en filosofie der wetenschappen’ waarvan hij beide voorzitter was. Hij
heeft zich ook sterk ingezet voor de in 2003 opgerichte ‘European Society for the
History of Science’ waaraan hij verbonden was als lid van de achtkoppige Scientific
Board.
In het verlengde van het GOA project is in 2003 aan de UGent het Centrum voor
Wetenschapsgeschiedenis op initiatief van Fernand Hallyn opgericht. Van meetafaan
is het Centrum geconcipieerd als een interdisciplinair onderzoekscentrum, dat zich
toelegt op het onderzoek naar de geschiedenis van kennis en van de wijze waarop
kennis verworven wordt en circulateert. Het is de bedoeling dat onderzoeksprojecten
verschillende eeuwen, regio's en culturen, disciplines en domeinen, waaronder
Geneeskunde, Technologie en Geesteswetenschappen, overspannen. Fernand Hallyn
was bijzonder opgezet met zijn geesteskind. De beperkte financiële middelen baarden
hem wel zorgen evenals de continuïteit na zijn vertrek. Over dit laatste zou hij zich
geen zorgen meer hoeven te maken.
Persoonlijk
In Memoriam
Deze rustige en bescheiden confrater die ons te vroeg ontviel, dringt zich op als een
ongemeen belezen en bezield vorser, die de ramen van de literatuurstudie wijd heeft
open gezet en ons attent heeft gemaakt op de poëtische structuur van de wereld en
het heelal.
Lezen en schrijven waren zijn passie. Die passie hield hem recht tijdens zijn ziekte, die
vijf volle jaren heeft aangesleept. Tot ieders bewondering en verwondering heeft hij
tussen doktersvisites en behandelingen in, de kracht gevonden om wetenschap pelijk
actief te blijven en te publiceren. En hij had nog zoveel plannen die hij hoopte te
kunnen realiseren eens hij op emeritaat zou zijn. Het heeft zo niet mogen zijn.
Het is voor onze klasse een eer hem sinds 1994 onder haar leden te hebben geteld.
Ons medeleven gaat in het bijzonder uit naar zijn weduwe en twee zonen die om
persoonlijke redenen niet aanwezig konden zijn.
Hilde de Ridder-Symoens & Dirk van der Cruysse
179

In Memoriam
Henri PAUWELS (2 december 1923 – 1 april 2010)
Geachte Mevr. Pauwels, geachte familie en genodigden
Consorores en confratres,
We gedenken vandaag het overlijden van confrater Henri Pauwels op 1 april 2010.
Toen ik Henri Pauwels leerde kennen, in 1992, was hij voorzitter van het Centrum voor
de Navorsing over de Vlaamse Primitieven, een functie die hij 14 jaar lang heeft
waargenomen, van 1989 tot 2003. Hij was reeds gepensioneerd. Op rust, maar nog
zeer actief en betrokken bij tal van projecten, in het verlengde van zijn welgevulde
loopbaan als kunsthistoricus en museumconservator.
Ik heb hem gekend als een zeer beminnelijk man. Hij meed het conflict. Zonder het
hoogste woord te voeren, slaagde hij erin om met heel veel diplomatiek talent mensen
te overtuigen, overeenkomsten te bereiken, tegenstrijdige standpunten en opinies te
verzoenen.
Het klikte wel met ‘mijnheer Pauwels’, zoals ik hem steeds ben blijven noemen. Toen
ik hem enkele jaren later kon opvolgen als voorzitter van het genoemde studiecentrum
Vlaamse Primitieven heb ik mij kunnen spiegelen aan zijn model van verstandig beleid.
Henri Pauwels werd op 2 december 1923 geboren in Kortrijk. Hij voltooide daar zijn
humaniorastudies in het Sint-Amanduscollege en studeerde Binnenhuisarchitectuur
aan de Sint-Lucasschool in Gent van 1942 tot 1944. In 1944, toen de faculteit
Wijsbegeerte en Letteren van de UGent opnieuw haar deuren opende, begon hij aan
de studies Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde. Hij werd licentiaat in 1948 en
promoveerde in 1950 tot doctor in de Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis op een
proefschrift getiteld: ‘De ontwikkeling van de gevelarchitectuur in Gent tot het einde
van de 18de eeuw’.
Hij was assistent aan de UGents bij prof. Domien Roggen, van 1948 tot1956. Nadien
werkte hij als attaché bij de Stedelijke Musea te Brugge. Hij was ook tijdelijk navorser
bij het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (1958-1959). Vanaf 1959
begon zijn loopbaan te Brussel, eerst aan de Koninklijke Musea voor Kunst en
Geschiedenis (Jubelpark) en vervolgens aan de Koninklijke Musea voor Schone
Kunsten van België, als attaché (1959-1963), nadien als conservator (1963-1985) en
tenslotte als hoofdconservator (1985-1989).
Zijn onderzoeksterrein was toegespitst op de schilderkunst van de Zuidelijke
Nederlanden in de 15de en 16de eeuw. De lijst van zijn publicaties is lang en zeer
divers en ze getuigen alle van zijn gedreven engagement voor het behoud en de studie
van dit patrimonium. Ze tonen ook aan dat hij zich had ontwikkeld tot een van de meest
180

In Memoriam
vooraanstaande specialisten op dit terrein en dat zijn kennis internationaal werd
erkend en gewaardeerd.
Ik kan hier slechts herinneren aan zijn belangrijkste realisaties.
Henri Pauwels had de leiding over of werkte mee aan vele tentoonstellingen. Reeds in
1958 publiceerde hij de catalogus van de tentoonstelling ‘Vlaamse kunst in Spaans
bezit’. Hij had een groot aandeel in de catalogi van de tentoonstellingen: ‘De eeuw der
Vlaamse Primitieven’ (Brugge, 1960), ‘Het Gulden Vlies: 5 eeuwen kunst en geschiedenis’
(Brugge, 1962), ‘De eeuw van Bruegel’ (Brussel, 1963), ‘Jan Gossaert,
genaamd Mabuse’ (Brugge, 1965), ‘De eeuw van Rubens’ (Brussel, 1965), ‘De
Anonieme Vlaamse Primitieven’ (Brugge, 1969), ‘Aspecten van de laatgotiek in
Brabant’ (Leuven, 1971), ‘Dirk Bouts, een Vlaams primitief te Leuven’ (Leuven, 1998),
…
Ondertussen had hij in 1960 ook de omvangrijke catalogus van het Groeningemuseum
te Brugge gepubliceerd, gefundeerd op een wetenschappelijke model dat veel
navolging zou kennen. Onder zijn leiding verscheen in 1984 de inventariscatalogus
van de Oude Schilderkunst in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten te Brussel.
Een van zijn grootste realisaties is ongetwijfeld de bewerking en heruitgave van
verscheidene delen van ‘Die altniederländische Malerei’, het standaardwerk van Max
Friedländer, voor de naoorlogse Engelse uitgave ‘Early Netherlandish Painting’.
Henri Pauwels is 40 jaar lang werkzaam geweest in de Academie, eerst als
corresponderend lid in 1970, en vervolgens als werkend lid in 1977. Hij was
bestuurder-voorzitter in 1981, nog eens bestuurder in 1985 en hij werd erelid in 2005.
Binnen de Academie was hij de initiatiefnemer en voorzitter van het “Wetenschappelijk
comité voor de publicatie van bronnen voor de kunstgeschiedenis van de
Nederlanden”.
Ik wil graag besluiten met de woorden van Mevr. Liliane Masschelein-Kleiner, eredirectrice
van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, die nauw met hem
heeft samengewerkt voor het bestuur van het Studiecentrum Vlaamse Primitieven. Zij
was zo vriendelijk iets op papier te zetten, waaruit ik graag het volgende citeer:
“Le décès de Monsieur Henri Pauwels m’a profondément attristée. Pour moi, il faisait
partie du cercle restreint de ceux à qui l’on peut entièrement se fier .C’était un homme
sur qui l’on pouvait compter. D’une honnêteté rigoureuse, il avait le courage de défendre
ses convictions et ses amitiés quelles que soient les pressions subies et sans se
départir de sa courtoisie coutumière. Il nous laisse des réalisations scientifiques de
haut niveau et l’image attachante d’un homme foncièrement bon et généreux.”
Zo was hij inderdaad, ik kan het enkel beamen. En ik behoud heel graag die
herinnering aan een goed en genereus man.
181
Cyriel Stroo

In Memoriam
Jan Karel STEPPE (16 november 1918 – 9 mei 2009)
Vandaag gedenkt de Onderzoekseenheid Kunstwetenschappen een groot geleerde en
een enthousiasmerende Hoogleraar. Zelf genoot ik niet het voorrecht om nog zijn
colleges te volgen, maar in de late jaren zeventig, toen ik aan het departement mijn
studie begon, was zijn reputatie legendarisch. Ouderejaarsstudenten waren beducht
en bevreesd voor hem, maar niemand wist te ontsnappen aan een diepe bewondering
voor de massiviteit van zijn persoonlijkheid. Zijn verschijning maakte indruk, zijn op alle
toonhoogten in te zetten stem, liet niemand onberoerd. Zijn visuele geheugen was
onbeperkt: hij vertegenwoordigde een patrimonium van kunstwerken terwijl hij zelf als
een monument van eruditie en kennerschap werd beschouwd. Hij was de grootmeester
onder de meesters en inspireerde tal van studenten door zijn veelzijdige en
passionele belangstelling. Nu we vandaag terugblikken op zijn meer dan negentig jaar
durende leven, is het van belang zijn biografie kort te schetsen.
Professor Jan Karel Steppe werd op 16 november 1918 in Ninove geboren. Hij liep
school bij de jezuïeten van Aalst en startte in 1937 zijn studies aan het LEO XIII-
Seminarie van de KULeuven waar hij al in 1940 de titel behaalde van baccalaureus in
de Thomistisch Wijsbegeerte. Vanaf oktober 1940 studeerde hij aan het Groot-
Seminarie in Gent waar hij zes jaar later tot priester werd gewijd. In volle oorlogstijd
volgde prof. Steppe al colleges aan het kort tevoren opgerichte Hoger Instituut voor
Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis. In 1947 werd hij met een verhandeling over de
Mechelse koordoksalen licentiaat in de kunstgeschiedenis. Een jaar later werd hij aan
de Faculteit Kerkelijk Recht aangesteld als assistent met leeropdracht. Nauwelijks
dertig jaar oud doceerde hij reeds de meest verschillende vakken, gaande van
Geschiedenis van de Byzantijnse kunst tot Iconografie en de Geschiedenis van het
kerkelijk mobilair. Zijn zware leeropdracht verhinderde hem niet om twee jaar later een
antwoord te leveren op een door de Koninklijke Vlaamse Academie voor
Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België (Klasse van de Schone
kunsten) geformuleerde prijsvraag. Met een studie over Het koordoksaal in de
Nederlanden werd hij in 1949 laureaat van deze instelling. Drie jaar later werd deze
magistrale studie door de Koninklijke Academie gepubliceerd en op basis van deze
studie werd hem summa cum laude het doctoraat in de Oudheidkunde en de
Kunstgeschiedenis toegekend. Doctor zijnde, werd hij meteen benoemd in de rang van
docent en werd hij officieel titularis van de vele vakken die hij in eerste instantie als
plaatsvervanger had gedoceerd. Men oordeelde niettemin dat hij zijn vakkenpakket
nog verder kon uitbreiden, waardoor ook de colleges Esthetica, Bijzondere vragen uit
de schilderkunst en Geschiedenis der schilderkunst in België, aan hem werden
toegekend; In 1956 reeds, ontving hij een aanstelling als gewoon hoogleraar. Vanaf dat
ogenblik maakte ook het vak Tapijtkunst deel uit van de ‘Geschiedenis van de
sierkunsten’ en vanaf 1971 doceerde hij met grote overgave ‘Geschiedenis van de
kunst in Spanje’. Zijn inzet voor de studie van het Vlaamse wandtapijt ligt aan de basis
182

In Memoriam
van het latere onderzoek naar vooral 16de-eeuwse tapijtkunst van collega emeritus Guy
Delmarcel en het huidige onderzoek van Koen Brosens die vanaf oktober 2010 als vast
lid van het zelfstandig academisch personeel onze onderzoekseenheid zal komen
versterken. Prof. Steppe leverde een grote bijdrage tot de oprichting van de Vereniging
voor de geschiedenis van textiele kunsten die later werd omgevormd tot het Nationaal
centrum voor de geschiedenis van de Vlaamse tapijtkunst. Zo blijkt dat aandachtspunten
in de huidige onderzoekseenheid kunstwetenschappen van de KULeuven
schatplichtig blijven aan zijn voorbeeld en initiatief.
De tweeëndertig jaren waarin prof. Steppe doceerde in de meest verschillende
subdisciplines, getuigen van zijn grote inzet en van zijn onvermoeibare engagement
voor de kunsten. Steeds opnieuw was hij op zoek naar nieuwe tactieken om studenten
te begeesteren en te ontroeren. Steeds opnieuw zocht hij naar middelen om studenten
lijfelijk in contact te brengen met artistieke objecten. Lang voor de fascinatie voor de
museumpraktijk in colleges werd omgezet, pastte prof. Steppe de principes van de
confrontatie met het object al toe. En lang voor de excursies tot effectief onderdeel
werden gemaakt van de colleges, trok prof. Steppe met studenten op pad. De uitstap
ging naar de Sint-Leonarduskerk van Zoutleeuw of naar de collectie schilderijen van
de Brugse Benedictinessen of liever nog maakte hij excursies naar buitenlandse
museumverzamelingen in Amsterdam, Utrecht of Wenen, bezocht hij het
onaangeroerde feminiene patrimonium van de kloosters op de Lüneburger Heide of
ging hij op zoek naar de Romaanse kunstschatten in Catalonië. Zijn onuitputtelijke
kennis werd gewaardeerd door de al genoemde Koninklijke Academie, waarvan hij in
1955 lid werd. Zijn engagement voor het behoud van het patrimonium maakte dat hij
in 1974 lid werd van de Koninklijke Commissie van Monumenten en Landschappen,
waarin hij lange tijd de functie van voorzitter van het Roerend patrimonium op zich
nam.
In 1968 richtte hij in de schoot van het departement het Centrum Archivum Artis
Lovaniense op. Ook op dit terrein behoorde hij tot de avant-garde. Op dit ogenblik
herbergt onze subfaculteit verscheidene wetenschappelijke onderzoekscentra maar in
1968, het jaar waarin de verbeelding aan de macht kwam, was het idee onbevlekt en
inspirerend. De opzet bestond erin om de studie van de oude Vlaamse kunst in Leuven
te centraliseren. Tevens brak hij een lans voor de toepassing van de meest
verschillende methodes en analysetechnieken om het kunstwerk te ontsluiten. In de
loop van de jaren die volgden, legde hij een indrukwekkende documentatie aan die
geregeld werd aangevuld met niet eerder ontsloten archiefmateriaal. De studie van de
Vlaamse kunst vormde zijn uitgangspunt, maar ook de expansie en diffusie van Zuid-
Nederlandse artefacten kregen zijn belangstelling. Bovendien beperkte hij zich niet tot
de kunst van de Nederlanden: kunstwerken uit Spanje, Neder-Saksen of Engeland
werden in zijn betoog betrokken. Hij bracht studenten wat graag in contact met het
kunstwerk en had de ambitie om door de inrichting van tentoonstellingen een veel
ruimer publiek te laten genieten van de uniciteit van het artistieke object. Zonder zijn
medewerking aan tentoonstellingen als Paus Adrianus VI, Ars sacra antiqua, Erasmus
en Leuven, zouden die er geheel anders hebben uitgezien.
183

In Memoriam
Als men de verscheidenheid van de publicaties van wijlen prof. Jan Karel Steppe
bekijkt, wordt het duidelijk dat zijn voorkeur uitging naar de studie van de kunst van de
late middeleeuwen en de vroeg moderne tijd. Studies over koordoksalen, koorbanken
of Madonnabeelden, Hiëronymus Bosch of Pieter Coecke van Aelst, muurschilderingen,
sculpturen of tapijten: het had allemaal zijn eigen plaats in de interessesfeer van prof.
Steppe. Deze periode van overgang en kentering, van figuurlijk en letterlijk clair-obscur
beantwoordde aan zijn persoonlijkheidsstructuur. Hij beperkte zich niet tot één eeuw
en had aan één discipline nooit genoeg. In 1979, ter gelegenheid van het emeritaat van
prof. Steppe, schreef wijlen prof. Carlo Heyman in Alumni Lovanienses: “hij eiste van
zichzelf steeds meer en steeds beter”. Zijn gedrevenheid en onuitputtelijk
perfectionisme hebben hem als hoogleraar en als persoonlijkheid getekend. Uit wat
voorafging mag blijken dat wij als onderzoeks-eenheid bijzonder dankbaar en
erkentelijk zijn voor het grote voorbeeld dat hij voor de verscheidene generaties van
studenten in de kunstgeschiedenis is geweest en is gebleven. Al lang voor dat men
aan de KULeuven het profiel van de ‘grote wetenschapper’ met formats en structuren
ging invullen, bracht prof. Jan Karel Steppe de actuele, internationale en inter -
disciplinaire benadering in praktijk.
Collega Paul Vandenbroeck, één van de voormalige assistenten van wijlen confrater
Steppe, formuleerde het als volgt:
“Steppe wás een professor, in de volle zin van het woord. Zijn kennis was enorm,
buitensporig, buitenmaats voor één persoon. Hij was een uitmuntende specialist in
middeleeuwse kunst van Europa, in iconografie en iconologie, in vroegchristelijke en
Byzantijnse kunst. Even vlot gaf hij een magistraal college over Romaanse
beeldhouwkunst op de Castiliaanse wegen naar Compostela als over het Godsbeeld
in de vroegchristelijke kunst in Egypte of over de middeleeuwse edelsmeden van het
Maasland. Maar het bleef zelfs daar niet bij. Steppe bestudeerde kunst in haar
bindingen met liturgie en devotie, met het religieuze aanvoelen, met datgene wat de
mens niet uitbeelden maar misschien via de esthetische schepping wel oproepen kan.
Wat hem fascineerde waren de tijden en plaatsen waar een heftige en diepe emotie
stroomde uit het kunstwerk, dat niettemin op paradoxale wijze deze emotie stileerde
tot een schoonheid die het hier-en-nu achter zich liet. Steppe kon complexe kennis
overdragen en ontelbare verbanden leggen, maar hij bezat bovendien een zeldzame
gave: hij kon begeesteren, laten voelen hoe kunst verankerd is in de diepste
verlangens en noden van een communauteit, hoe in grote kunst de hartslag van een
cultuur en datgene wat deze hartslag overstijgt, voelbaar is”.
184
Katlijne Van der Stighelen

In Memoriam
Ernest VAN DER EYKEN (23 juli 1913 – 6 februari 2010)
Op 6 februari overleed onze confrater Ernest Van der Eyken. Hij was drieëndertig jaar
lid van de Academie. Met zijn zesennegentig was hij de absolute ouderdomsdeken van
de Vlaamse componisten. Hij overleefde drie jaar zijn jaargenoot Albert Delvaux, die
zich al lang uit het muziekleven had teruggetrokken. In tegenstelling met hem bleef
Van der Eyken opvallend actief op allerlei domeinen. Bij zijn uitvaart waren dan ook
talloze vrienden en collega’s aanwezig. Daarbij een belangrijke delegatie van onze
Academie.
Van der Eyken bleef tot een stuk in de negentig dagelijks componeren. Hij bleef
deelnemen aan onze klassenvergaderingen en op concerten in het Antwerpse kon je
hem vaak ontmoeten, altijd geïnteresseerd, altijd met een open geest en met een
stimulerende vriendelijkheid voor zijn jongere collega’s. Hij beschikte over een
muzikale ervaring waar wij allen naar opkeken. Componisten die voor onze generatie
haast mythologische proporties hebben gekregen, had hij persoonlijk gekend. Hij had
gespeeld onder leiding van Ravel en Strawinsky, hij had gestudeerd bij Joseph Marx,
hij had vergaderingen meegemaakt met Zolta Kodaly en Arthur Honegger, maar de
merkwaardigste ontmoeting van alle was die met Richard Strauss.
Van der Eyken kreeg de gelegenheid hem zijn composities te tonen. Strauss haalde er
het ‘Poema voor strijkorkest’ uit. Hij zei: "Junger Mann, das mussen Sie immer
behalten". Wie op dat niveau een dergelijk compliment krijgt, vergeet het zijn hele
leven niet. Van de Eyken verhaalt er ongedwongen over in een interview met Jan
Dewilde in het tijdschrift "Vlaanderen" naar aanleiding van zijn negentigste verjaardag.
Daarin geeft hij ook een overzicht van zijn rijke en zeer gevarieerde carrière.
In Antwerpen kreeg de jonge Van der Eyken les van Karel Candael, van Jan Broeckx
en vooral van Emiel-Constant Verrees over wie hij met warmte getuigt. Altviool
studeerde hij bij de legendarische Napoleon Distelmans, die hem ook in de Antwerpse
orkesten introduceerde. Hij speelde er onder leiding van Lodewijk De Vocht en Flor
Alpaerts. Bij August De Boeck studeerde hij contrapunt en fuga, maar het was Paul
Gilson die als leraar op hem de grootste indruk maakte. Die wijdde hem in de vormleer
en vooral in de orkestratie. Gilson gaf blijk van een veel grotere openheid dan de
leraars van het Antwerpse conservatorium die onder Lodewijk Mortelmans erg
traditioneel gericht waren, zo getuigt Van der Eyken.
Intussen speelt hij als altviolist in de opera onder leiding van Julius Schrey en Hendrik
Diels. Deze laatste geeft hem de raad orkestdirectie te gaan studeren in Salzburg, bij
Clemens Krauss. Krauss was een dirigent van wereldklasse. Hij bleek bovendien een
uitzonderlijke pedagoog te zijn. Van der Eyken wordt lyrisch als hij het over hem heeft.
Het is echter in de compositieklas van Joseph Marx dat hij de uitzonderlijke
gelegenheid krijgt Richard Strauss te ontmoeten.
185

In Memoriam
Na de oorlog wordt Van der Eyken leraar aan een paar Antwerpse muziekacademies,
hij is een tijd lang realisator bij de Vlaamse televisie, maar uiteindelijk wordt hij
gedelegeerd bestuurder van Sabam. Tot in 1990 blijft hij die functie bekleden, een taak
waarvoor hij een aantal congressen zal voorzitten. Hij geldt als een specialist in het
internationale auteursrecht, wat hem weer nieuwe contacten oplevert.
In 1977 wordt hij als corresponderend lid opgenomen in onze Academie. Nadat hij in
1980 een lezing heeft gegeven over "De evolutie van het auteursrecht" wordt hij
werkend lid en in 1988 wordt hij verkozen tot bestuurder van de klasse en tot voorzitter
van de Academie.
Inmiddels blijft hij actief als componist en dirigent. Hij sticht het Antwerpse orkest van
Jeugd en Muziek en treedt op als gastdirigent bij De Philharmonie, bij het Nationaal
orkest en bij de BRT. Na zijn pensionering blijft hij componeren met een ijzeren
discipline van 10 uur in de ochtend tot 1 uur ‘s middags. Tot in zijn laatste jaren blijft hij
op een verbazende wijze creatief. Veel van zijn voorkeurwerken ontstaan in zijn
tweede levenshelft. Het zijn werken als zijn ‘Tweede Symfonie’ uit 1975 en het
‘Concerto per otto strumenti a fiato’ uit 1999. Van der Eyken staat vooral bekend als
componist van instrumentale muziek met een uitgesproken voorkeur voor de
kamermuziek. Hij speelde als altviolist zelf jarenlang kamermuziek en schreef voor
diverse bezettingen in dat genre, waaronder drie strijkkwartetten. Maar ook vocale
muziek heeft hij gecomponeerd: de koorsuite ‘De kinderen van de Soetewey’ op
gedichten van Alice Nahon en de merkwaardige liederencyclus "De tuin van Catherine"
op gedichten van Jo Gisekin. De opera ‘Elckerlic’ op een libretto van Luc Vilsen werd
slechts in een pianoversie uitgevoerd.
Vooraleer iets te zeggen over de betekenis van Ernest Van der Eyken als componist
laat ik u luisteren naar een gedeelte van de "Elegie voor Bieke", een werk voor
strijkorkest dat hij in 1984 componeerde als in memoriam voor zijn echtgenote.
muziek: ELEGIE VOOR BIEKE door het BRTN-Filharmonisch orkest o.l.v. Fernand
Terby
Wie deze muziek beluistert, kan vaststellen dat Van der Eyken geen uitgesproken
vernieuwer was, maar evenmin een traditionalist. Hij was veeleer een brugfiguur.
Vanuit het muzikale verleden vond hij een eigen weg naar zijn tijd, een weg die
specifiek was voor hem en waarmee hij in Vlaanderen een aparte plaats blijft bekleden.
Hij behoort tot de generatie die geboren werd op het moment van de doorbraak van
Strawinsky en Bartok, dezelfde tijd ook waarin de tweede Weense school haar opgang
beleefde. Er moest gekozen tussen de motoriek van de eersten en de meer lyrische
benadering van de Weners. Terwijl zijn latere confraters Legley en Louël opteerden
voor de motoriek, koos Van der Eyken voor de lyriek. De Oost-Europese en de Franse
invloeden die in de muziek van zijn Vlaamse generatie-genoten dominant aanwezig
was, vond in hem geen adept. Hij verkende ze wel en kon ze appreciëren bij zijn
collega’s, maar zelf bleef hij zich – mutatis mutandis – ontwikkelen in het spoor van
componisten als Alban Berg. Zijn oudere vriend Jef Van Durme was hem daarin
voorgegaan. De enigszins cerebrale benadering van Van Durme werd bij Van der
186

In Memoriam
Eyken aangevuld met een meer emotionele ondertoon. Het aspect "melos" bleef bij
hem belangrijk. De chromatische complicaties van zijn harmonieën dreven hem soms
naar de grenzen van de tonaliteit, – ik denk bijvoorbeeld aan zijn Octet voor blazers –,
maar zelfs in zijn kamermuziek blijft het respect voor de traditie doorklinken.
Indien we hem in het kader van zijn Vlaamse achtergrond ergens moeten plaatsen,
dan is het niet in de buurt van zijn Antwerpse leraars Candael of De Vocht, maar korter
bij die andere Antwerpenaar, bij Jef Van Hoof. Die had voordien al Middeneuropese
invloeden verwerkt. Terwijl Van Hoof dat deed op een uitbundige Vlaamse manier deed
Van der Eyken het op zijn eigen wijze, meer beheerst, aristocratischer en harmonisch
meer vooruitstrevend.
Als voorzitter van "De Crans", de organisatie die de nalatenschap van Jef van Hoof
beheert, heeft hij zijn affiniteit met deze componist nooit verloochend. Dat hij bij tijd en
wijle zelf een volkse stijl kon hanteren, bewijzen zijn ‘Refereynen ende Liedekens’, een
werk dat misschien juist daardoor zijn meest bekende is geworden.
Wij verliezen in Ernest Van der Eyken een ervaren confrater en een zeer goede
collega. Wij waardeerden hem niet alleen om zijn rijke muzikale persoonlijkheid maar
ook om de menselijke warmte die hem tot bij onze laatste ontmoetingen bleef
kenmerken.
187
Vic Nees

Klasse van de Natuurwetenschappen
Gewone leden:
1. Vanhecke L. (1973)
2. Thys van den Audenaerde D. (1978)
3. Coomans A. (1978)
4. Vanquickenborne L. (1986)
5. Van Montagu, Baron M. (1987)
6. Bruynseraede Y. (1988)
7. Thas J. (1988)
8. Gomes W. (1989)
9. De Schryver F. (1989)
10. Schamp N. (1990)
11. Vermeersch P. (1990)
12. Kühn E. (1990)
13. Vandekerckhove J. (1990)
14. Van Landuyt J. (1994)
15. Hirsch C. (1994)
16. Coussement R. (1995)
17. Heyde K. (1996)
18. Jacobs P. (1996)
19. Gijbels R. (1997)
20. Kersters K. (1998)
21. Veretennicoff I. (1998)
Ereleden:
1. Buffel K. (1958)
2. Geukens F. (1958)
3. Maton J. (1970)
4. Vandendriessche L. (1970)
Samenstelling Academie
189
22. Dumortier F. (1998)
23. Van Houtte P. (1999)
24. Van Broeckhoven C. (1999)
25. Henriet J.-P. (2001)
26. De Kimpe N. (2003)
27. Waelkens C. (2003)
28. Inzé D. (2005)
29. Van Dyck D. (2006)
30. Vinx M. (2006)
31. Ceulemans R. (2009)
32. Maex K. (2009)
33. Poesen J. (2009)
34. Steels L. (2009)
35. Van Damme E. (2009)
36. Van Maldeghem H. (2009)
37. Backeljau T. (2010)
38. Hofkens J. (2010)
39. Schoofs L. (2010)
40. Swennen R. (2010)
41. Tavernier J. (2010)
42. Van Tendeloo G. (2010)
5. Peters J. (1970)
6. Gullentops F. (1962)
7. Fiers, Baron W. (1973)
8. Smeyers P. (1983)

Buitenlandse leden :
1. Allen J. (1991)
2. Brandl H. (1992)
3. Claeson Tord (2003)
4. de Jager C. (1967)
5. Denucé J. (1983)
6. De Vincentiis M. (1988)
7. Dezsi I. (1978)
8. Friedel J. (1993)
9. Fukuoka M. (1986)
10. Golay M. (1990)
11. Hewish A. (1989)
12. Hirsch P. (1995)
13. Kaczmarek J. (1978)
14. Korpel A. (1987)
15. Lehn J. (1990)
16. Liu Shilian (1990)
Samenstelling Academie – Heden
190
17. Masuhara H. (1998)
18. Mengel K. (1976)
19. Nasu S. (2002)
20. Nolte R. (2000)
21. Rahmat-Samii Y. (2001)
22. Sato H. (1991)
23. Schuller I. (1998)
24. Scriba C. (1991)
25. Spaepen F. (2000)
26. Srivastava H. (1991)
27. ‘t Hooft G. (1981)
28. Van Marcke E. (1999)
29. Weck M. (1994)
30. West R. (1981)
31. Zeevaert L. (1973)
32. Zewail A. (2003)

Klasse van de Menswetenschappen
Gewone leden:
1. Van Gerven, Baron W. (1977)
2. Prevenier W. (1985)
3. Peeters T. (1985)
4. Dewachter W. (1986)
5. Witte, Barones E. (1988)
6. Steel C. (1989)
7. Willems D. (1989)
8. Derolez A. (1992)
9. van Outryve d'Ydewalle, Ridder G.
(1992)
10. De Mey M. (1994)
11. Van Rompuy P. (1994)
12. Bocken H. (1994)
13. Roegiers J. (1996)
14. Lesthaeghe R. (1996)
15. Simons L. (1997)
16. Verhofstadt-Denève L. (1997)
17. De Dijn H. (1997)
18. Tasmowski L. (1998)
19. Van der Cruysse D. (1998)
20. Clarysse W. (1998)
21. Van Uytfanghe M. (1998)
22. Waelkens M. (1998)
23. Weyembergh M. (1999)
24. Alen, Baron A. (1999)
Ereleden:
1. Vervliet H. (1968)
2. Craeybeckx J. (1972)
3. van Caenegem, Baron R. (1974)
4. Van der Wee, Baron H. (1977)
5. Neirynck F. (1980)
6. Krings, Baron E. (1981)
Samenstelling Academie – Heden
191
25. Billiet J. (2001)
26. De Nauw A. (2001)
27. Versluys K. (2001)
28. Foblets, Barones M. (2001)
29. Cousy H. (2002)
30. Batens D. (2002)
31. De Ridder-Symoens H. (2003)
32. Cantillon B. (2003)
33. Standaert N. (2003)
34. De Grauwe P. (2004)
35. Maresceau M. (2004)
36. De Boeck P. (2005)
37. Laureys G. (2007)
38. Boone M. (2008)
39. Wouters J. (2008)
40. Van Damme M. (2009)
41. Vandenbergen A.-M. (2009)
42. Van Goethem H. (2009)
43. Verschaffel L. (2009)
44. Veugelers R. (2009)
45. De Clercq M. (2010)
46. Tollebeek J. (2010)
47. Van Den Berghe L. (2010)
48. Velle K. (2010)
49. Wagemans J. (2010)
7. Huyse L. (1994)
8. Van der Haegen H. (1988)
9. Storme M. (1982)
10. Blanpain R. (1992)
11. Eyskens M. (1988)
12. Dobbelaere K. (1992)

Buitenlandse leden :
1. Ahrweiler H. (1981)
2. Babcock R.G. (2005)
3. Barten A. (1990)
4. Blokmans W. (2004)
5. Blok D. (1990)
6. Bray B. (1990)
7. Cadiet L. (2010)
8. Carpi F. (1997)
9. Cox H. (1989)
10. Crouzet F. (1989)
11. de Vries J. (2003)
12. Dupré L. (1985)
13. Favier J. (1985)
14. Feenstra R. (1966)
15. Fenik B. (1988)
16. Fontaine J. (1988)
17. Frijhoff W. (2005)
18. Glamann K. (1989)
19. Gottwald P. (2005)
20. Haegeman (Mevr.) L. (1994)
21. Heinen H. (1991)
22. Hess B. (2010)
23. Jacobs F. (2005)
24. Janssen F. (2004)
25. Kaufmann Fr.-X. (1991)
Samenstelling Academie – Heden
192
26. Landes D. (1991)
27. Lairg, Lord Irvine of (2005)
28. Lerchner G. (1994)
29. Lesger C. (2008)
30. Levelt W. (1999)
31. Ma J. (2010)
32. Mackey W. (1979)
33. Maeijer J. (1983)
34. Markesinis B. (1990)
35. Mathias P. (1988)
36. McConica J. (1988)
37. McGing B. (2008)
38. Moureau F. (2005)
39. Munro J. (2000)
40. Nijkamp P. (2000)
41. Quirk, Sir R. (1975)
42. Schuyt C. (2001)
43. Schwab U. (1983)
44. Skafte-Jensen M. (1997)
45. Sorabji R. (2008)
46. Stein P. (1991)
47. Stronach D. (1988)
48. Tax P. (1999)
49. Vansina J. (1999)

Klasse van de Kunsten
Gewone leden:
1. Marijnissen R. (1970)
2. Dhanens E. (1973)
3. Van Gysegem P. (1981)
4. Van de Velde C. (1986)
5. Vlieghe H. (1990)
6. Van Reeth B. (1990)
7. Boenders F. (1991)
8. Hoozee R. (1991)
9. Coryn R. (1993)
10. Dr. Heyrman H. (1993)
11. D'Haene R. (1993)
12. Nees V. (1994)
13. De Poorter N. (1994)
14. Dierickx K. (1995)
15. Fabre J. (1998)
16. Sabbe H. (1999)
17. Strauven F. (2000)
18. Van Hove L. (2001)
19. De Keersmaeker A.-T. (1998)
20. De Jonge K. (2001)
21. Balis A. (2002)
22. De Bondt W. (2003)
23. Elias W. (2003)
24. Stroo C. (2003)
Ereleden:
1. Mendelson M. (1965)
2. Devliegher L. (1986)
3. Goris A. (1994)
4. Nivelle A. (1988)
5. Servais R. (1973)
6. Laenen J.-P. (1988)
7. Laporte A. (1990)
Samenstelling Academie – Heden
193
25. Van der Stighelen K. (2003)
26. Delaere M. (2005)
27. Panamarenko (1998)
28. Coninx, Baron S. (2004)
29. Robbrecht P. (2005)
30. Van der Stock J. (2005)
31. Buylen M. (2006)
32. Decraemer H. (2006)
33. Van Hee M.-J. (2007)
34. Bergmans A. (2007)
35. Brewaeys L. (2008)
36. Van Kerckhoven A.-M. (2008)
37. De Buck S. (2009)
38. Maes F. (2009)
39. Posman L. (2009)
40. Smets M. (2009)
41. Van Der Wee B. (2009)
42. Vermote P. (2009)
43. Delrue R. (2010)
44. Martens M. (2010)
45. Ruyters M. (2010)
46. Vandenbroeck P. (2010)
47. Verschaffel B. (2010)
8. Van Sumere H. (1995)
9. Bekaert G. (1990)
10. Bossuyt I. (1993)
11. Vandereycken R. (1996)
12. Delmarcel G. (1999)
13. Huys B. (1980)
14. Tinel K. (1986)

Buitenlandse leden:
1. Bruijn J. (1988)
2. Châtelet A. (1990)
3. Colomina B. (2009)
4. DaCosta Kaufmann Th. (1997)
5. de Bodt S. (2003)
6. De Jongh E. (1988)
7. Dutilleux H. (1973)
8. Erni H. (1973)
9. Fillitz H. (1988)
10. Foucart J. (1991)
11. Frampton K. (2010)
12. Gerszi T. (1992)
13. Goezu A. (1990)
14. Haverkamp-Begemann E. (1984)
15. Hennel-Bernasikowa M. (1995)
16. Hirsch K. (1995)
17. Husa K. (1974)
18. Kauffmann G. (1989)
19. Lachenmann H. (1997)
20. Lasala J. L. (1997)
Samenstelling Academie – Heden
194
21. Lebic L. (2004)
22. Linnik I. (1992)
23. Marrow J. (1997)
24. Mayer-Meintschel A. (1988)
25. McGrath E. (2003)
26. Resende J. (1971)
27. Roussev S. (2004)
28. Sauerländer W. (1988)
29. Schuijer M. (2008)
30. Sluijter E.-J. (2004)
31. Spronk R. (2009)
32. Strazza G. (2000)
33. Thuillier J. (1988)
34. Trémois P.-Y. (1971)
35. Van de Wetering E. (1994)
36. Van Grevenstein-Kruse A. (2010)
37. Vlad R. (1991)
38. Von Moos S. (2009)
39. Winner M. (1990)
40. Zhong H. (1992)

Klasse van de Technische Wetenschappen
Gewone leden:
1. Gelders L. (1989)
2. Van Cauwenberghe A. (1989)
3. Van Brussel H. (1990)
4. Frimout, Burggraaf D. (1994)
5. Kretzschmar J. (1996)
6. Lagasse P. (1996)
7. Vandewalle J. (1996)
8. Verstraete W. (1997)
9. Leuridan J. (1998)
10. Van Vaerenbergh I. (1998)
11. Vanderleyden J. (1998)
12. De Moor B. (2000)
13. Van Overschée W. (2000)
14. Vandamme E. (2000)
15. Verbaeten P. (2000)
16. Berlamont J. (2001)
17. Willems, Baron J. (2001)
18. Verhoeven R. (2002)
19. Verstraeten P. (2002)
20. Bossyns L. (2004)
21. Gosselin D. (2004)
22. Michiels L. (2004)
Samenstelling Academie – Heden
195
23. Van Landeghem H. (2004)
24. Verdonck P. (2004)
25. Verpoest I. (2004)
26. Van Roost J. (2005)
27. Beazar G. (2006)
28. Belmans R. (2006)
29. D'haeseleer W. (2006)
30. Lox E. (2006)
31. Moldenaers P. (2006)
32. Oosterlinck, Baron A. (2006)
33. Tambuyzer E. (2006)
34. Heynen H. (2009)
35. Höfte M. (2009)
36. Malcorps C. (2009)
37. Schoukens J. (2009)
38. Wauters D. (2009)
39. Bernard A. (2010)
40. Fransaer D. (2010)
41. Taerwe L. (2010)
42. Van Walle E. (2010)
43. Wevers M. (2010)

Ereleden:
1. Aernoudt E. (1997)
2. Beeckman J.-P. (2001)
3. Beernaert S. (1995)
4. Deman J. (1988)
5. Depaemelaere J.-P. (1996)
6. Deroo H. (1998)
7. Froment G. (1984)
8. Gobin R. (1994)
9. Haemers G. (1992)
10. Jongbloet J. (1992)
11. Lenaers R. (2002)
12. Maes R. (1988)
13. Meers U. (1992)
Buitenlandse leden:
1. Bird Robert Byron (1994)
2. de Hoop Adrianus T. (1997)
3. Ferrero A. (2010)
4. Mareels I. (2010)
Samenstelling Academie – Heden
196
14. Naze M. (1995)
15. Soens M. (1988)
16. Ulens S. (1998)
17. Van Belle N. (1992)
18. Van Bladel J. (1984)
19. Van Den Balck V. (1989)
20. Vandepitte D. (1962)
21. Van Der Perre G. (1998)
22. Van Keymeulen J. (1992)
23. Van Remortel J. (1992)
24. Wissaert R. (1992)
25. De Man H. (1990)
5. Vandebroek S. (2010)
6. Van Wassenhove L. (2010)
7. Waterman R. (2010)
8. Zwaenepoel W. (2010)

Commissies van de Academie
Kandidaturencommissie
Klasse van de Natuurwetenschappen:
Dumortier F., bestuurder Van Dyck D. (2009-2011)
Veretennicoff I., onderbestuurder Van Houtte P. (2009-2011)
Gijbels R., aftredend bestuurder
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast
secretaris
Klasse van de Menswetenschappen:
Van Rompuy P., bestuurder Peeters T. (2009-2011)
Bocken H., onderbestuurder Verhofstadt-Denève L. (2009-2011)
De Mey M., aftredend bestuurder
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast
secretaris
Klasse van de Kunsten:
Van Hove L., bestuurder Buylen M. (2011-2013)
Brewaeys L., onderbestuurder De Jonge K. (2009-2011)
Elias W., aftredend bestuurder Delaere M. (2011-2013)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast Strauven F. (2009-2011)
secretaris Van Kerckhoven A.M. (2009-2011)
Klasse van de Technische Wetenschappen:
Kretzschmar J., bestuurder Gosselin D. (2009-2011)
Willems J., onderbestuurder Van Cauwenberghe A. (2009-2011)
Gelders L., aftredend bestuurder Vandamme E. (2009-2011)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast Vandewalle J. (2009-2011)
secretaris Verstraeten P. (2009-2011)
Laureatencommissie
Samenstelling Academie – januari 2011
Klasse van de Natuurwetenschappen:
Dumortier F., bestuurder van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kersters K. (2010-2012) vast secretaris
Veretennicoff I. (2010-2012) Waelkens C. (2009-2011)
Jacobs P., voorzitter
197

Samenstelling Academie – januari 2011
Klasse van de Menswetenschappen:
Van Rompuy P., bestuurder Clarysse W. (2010-2012)
Boone M. (2009-2011) Jacobs P., voorzitter
Weyembergh M. (2010-2012) van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Verhofstadt-Denève L. (2009-2011) vast secretaris
Klasse van de Kunsten:
Van Hove L., bestuurder Buylen M. (2009-2011)
Jacobs P., voorzitter Delaere M. (2010-2012)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast Dierickx K. (2010-2012)
secretaris Vandereycken R. (2010-2012)
Klasse van de Technische Wetenschappen:
Kretzschmar J., bestuurder Beernaert S. (2009-2011)
Jacobs P., voorzitter Van Vaerenbergh I. (2009-2011)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast Verhoeven R. (2009-2011)
secretaris Verstraeten P. (2009-2011)
198

Langlopende Projecten
Samenstelling Academie – januari 2011
Commissie Belgische Diplomatieke Stukken (1941-1960)
Eyskens M., voorzitter Peemans F.
Kurgan-Van Hentenryk R., co-voorzitter Witte, Barones E.
Craeybeckx J. Hasquin H., secrétaire perpetual
de Schoutheete de Tervurent Ph. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Godding P. vast secretaris
Harmel, Graaf P., erevoorzitter
Krings, Baron E.
De Paepe J.-L., secrétaire
Bestendige Commissie voor de Geschiedenis der Wetenschappen
N., voorzitter Roegiers J.
Bockstaele P. Smeyers P.
Calcoen R. Van Caenegem, Baron R.
De Backer C. Van Der Wee, Baron H.
De Mey M. Vanpaemel G.
Jansen-Sieben R. Wellens-De Donder L.
Marijnissen R. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Mertens J. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Algemene Taalkunde
Willems D., voorzitter Thibau R.
Goossens L. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Simon-Vandenbergen A.
Tasmowski L.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Godsdienstgeschiedenis
Neirynck F., voorzitter Lust J.
Delobel J. Milis L.
Denaux A. Pikhaus D.
Duthoy R. Van Belle G.
Evenepoel W. Van Oyen G.
Laga C. Van Segbroeck M.
Lambrecht J. Van Uytfanghe M.
199

Samenstelling Academie – januari 2011
Verheyden J. Wouters A.
Vervenne M. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Welkenhuysen A. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Humanisme in de Nederlanden
Roegiers J., voorzitter Papy J.
De Schepper M., secretaris Peeters H.
Bracke W. Sacré D.
de Landtsheer J. Sué S.
de Nave F. Tournoy G.
De Ridder-Symoens H. Vanden Broecke S.
Derolez A. Van Houdt T.
De Smet R. Vervliet H.
Forrez R. Verweij M.
Golvers N. Waterschoot W.
Heesakkers C. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laureys M. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Klassieke Studies
Clarysse W., voorzitter Schepens G.
Bingen J. Uytterhoeven I.
Boit Tom Van Beek B.
De Coninck L. Vandorpe K.
De Groote M. Van Rengen W.
Delattere A. Van Uytfanghe M.
De Meulenaere H. Verdin H.
Depauw M. Verreth H.
Engels D. Waelkens M.
Erdkamp P. Wouters A.
Haubens H. Poblome J.
Huys M. Schorn S.
Laes C. Van Nuffelen P.
McGing B. Zuyderhoek A.
Melaerts H. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Mooren L.
Saerens C.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Maritieme Geschiedenis
Craeybeckx J., voorzitter Parmentier J., secretaris
Koninckx C., ondervoorzitter Asaert G.
200

Samenstelling Academie – januari 2011
Baetens R. Smet R.
Coppejans-Desmedt H. Segers Y.
De Moor G. Van Cleempoel K.
De Vos A. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
De Vos G.
Everaert J.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Rechtsgeschiedenis
Van Caenegem, Baron R., ere-voorzitter Magits M.
Monballyu J., voorzitter Martyn G.
Heirbaut D., secretaris Oosterbosch M.
Avonds P. Opsommer R.
Baelde M. Put E.
Bauer D. Stevens F.
Bouckaert B. Van Den Auweele D.
Christiaens J. Van Den Broeck J.
Christiaensen S. Van Ermen E.
Coppein B. Van Goethem H.
Coppens C. Vanhemelrijck F.
Dauchy S. Van Hoofstraeten B.
Decaluwe M. Van Petegem P.
Debaenst B. Velle K.
De Koster M. Verboven K.
Delbecke B. Verhas C.
De Ruyssche D. Vermeir R.
De Win P. Vleeschouwers-Van Melkebeek M.
Forrez R. Wauters B.
Horvat S. Wijffels A.
Janssens G. Waelkens L.
Lambrecht D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Lesaffer R.
Macours G.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Sociaal-Economische Geschiedenis
Van Der Wee, Baron H., voorzitter De Beelde I.
Abraham F. De Brabander G.
Aerts E. De Cocker F.
Barten A. Devolder C.
Blondé B. De Vos G.
Buyst E. Greefs H.
Coppejans-Desmedt H. Hannes J.
201

Samenstelling Academie – januari 2011
Hardewijn A. Vanhaute E.
Houtman-De Smedt H. Van Molle L.
Janssens P. Vuchelen J.
Scholliers P. Wijnen I.
Segers Y. Willems H.
Thijs A. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Vancoppenolle C.
Van de Perre S.
vast secretaris
202

Commissies voor de Academische Fondsen
O. Callebautfonds
Samenstelling Academie – januari 2011
De Octaaf Callebautprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op
het gebied van de kwaliteitsvoeding, en meer algemeen van de voedingsomstandigheden
ook in de derde wereld. Deze prijs omvat twee luiken: de gewone prijs kan om
de twee jaar toegekend worden voor een studie die betrekking heeft op het in artikel 1
vermelde domein. Daarnaast kan om de drie jaar een onderzoekskrediet worden
toegekend met het oog op navorsing op het hoger aangeduid terrein.
Kersters K. Schamp, Baron N.
Thys van den Audenaerde D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Van Damme E. vast secretaris
Mgr. J. Coppensfonds
De Jozef Coppensprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op
het gebied van : de geschiedenis van de Leuvense universiteit; de geschiedenis van
de Bijbelse exegese; oudtestamentische studies. De prijs wordt om de vijf jaar
toegekend.
Roegiers J. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Steel C.
De Ridder-Symoens H.
vast secretaris
Mgr. C. De Clercqfonds
De Mgr. Charles de Clercqprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te
bekronen op het gebied van de religieuze geschiedenis van Vlaanderen. Deze prijs
wordt om het jaar toegekend.
Roegiers J. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Steel C.
De Ridder-Symoens H.
vast secretaris
O. Dupontfonds
Het navorsingskrediet van het Octaaf Dupontfonds is bestemd om fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek te bevorderen op het gebied van menselijke en dierlijke
203

fysiologie en fysiopathologie, met toepassing van biotechnologische methoden. De
toekenning gebeurt om de twee jaar met beurtrol tussen de "Académie royale de
Médecine de Belgique" (2007), de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten (2009), de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België (2011), de "Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de
Belgique" (2013), enz.
Frühling J., secrétaire perpétuel de l’ Académie royale de Médecine de Belgique
Himpens B., vast secretaris van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België
Hasquin H., secrétaire perpétuel de l’ Académie royale de Belgique
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast secretaris van de Koninklijke Vlaamse
Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
E. Duvergerfonds
De Erik Duvergerprijs is bestemd om een belangrijk oorspronkelijk kunsthistorisch of
historisch werk te bekronen dat handelt over de Nederlanden tot het jaar 1900 en
dat in grote mate steunt op archivalische bronnen. Deze prijs wordt om de twee jaar
toegekend.
De Ridder-Symoens H. Vlieghe H.
Strauven, F. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Roegiers J.
Van de Velde C.
vast secretaris
J. Gillisfonds
De Jan Gillisprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op het
gebied van de geschiedenis van het wetenschappelijk denken. De prijs wordt om de
twee jaar toegekend.
Coussement R. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Thys Van den Audenaerde D.
Steel C.
vast secretaris
Mgr. R. Lenaertsfonds
Samenstelling Academie – januari 2011
De Mgr. Renaat Lenaertsprijs is bestemd om een verdienstelijk en onuitgegeven werk
op het gebied van de muziekwetenschap te bekronen, gesteld in het Nederlands, of in
een internationaal erkende congrestaal. De prijs wordt om de twee jaar toegekend.
Huys B. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laporte A.
Sabbe H.
vast secretaris
204

Mac Leodfonds
De Julius Mac Leodprijs is bestemd voor een verdienstelijk en oorspronkelijk werk op
het gebied van de biologie in de breedste zin van het woord en in het Nederlands
opgesteld. Deze prijs is bestemd voor studenten aan een universiteit of een inrichting
voor hoger onderwijs.
Coomans A. Thys van den Audenaerde D.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
M.-C. Maselisfonds
De Marie-Christiane Maselisprijs is bestemd om een belangrijk oorspronkelijk werk te
bekronen op het gebied van de kinderpsychotherapie en -psychiatrie. De prijs wordt
om de twee jaar toegekend.
Danckaert M. Kristoffersen I.
De Boeck P. Verhofstadt-Denève L.
Deboutte D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
De Mey M. vast secretaris
H. Schoutedenfonds
De Henri Schoutedenprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen
op het gebied van de zoölogie. Deze prijs zal om de twee jaar toegekend worden aan
een studie over faunistiek (bij voorkeur van Afrika), systematiek, ecologie, ethologie of
anatomie der dieren.
Coomans A. Thys van den Audenaerde D.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
H. Vanderlindenfonds
Samenstelling Academie – januari 2011
De Henri Vanderlindenprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen
op het gebied van de sterrenkunde. Deze prijs wordt om de twee jaar toegekend.
Bruynseraede Y. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Van Landuyt J.
Waelkens C.
vast secretaris
205

F. Van der Muerenfonds
De Floris Van der Muerenprijs is bestemd om oorspronkelijk en voortreffelijk
wetenschappelijk werk op het gebied van de musicologie in de breedste zin van het
woord te bekronen. Deze prijs wordt om de vier jaar door de Klasse der Kunsten
toegekend voor het werk van een navorser, beneden de 40 jaar, dat in het Nederlands
geschreven is.
Huys B. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laporte A. vast secretaris
Sabbe H.
P. van Oyefonds
De Paul van Oyeprijs is bestemd om oorspronkelijk onuitgegeven werk te bekronen in
voorkeurorde over: veldwerk op het gebied der hydrobiologie in de breedste zin van
het woord; systematiek der protisten of der evertebraten; biogeografie; algemene
biologie.
Coomans A. Thys van den Audenaerde D.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
F. Van Cauwelaertfonds
Samenstelling Academie – januari 2011
Het Frans Van Cauwelaert Fonds heeft tot doel Vlaams wetenschappelijk onderzoek
aan te moedigen. Dit zal geschieden door het toekennen van een prijs aan auteurs van
Belgische nationaliteit voor een oorspronkelijk, in de regel in het Nederlands gesteld
werk van onbetwistbaar wetenschappelijke waarde, hetzij in boekvorm gedrukt of als
manuscript aan het Frans Van Cauwelaert Fonds ingezonden.
Deze prijs wordt afwisselend toegekend aan: 1. natuur-, ingenieurs-, wiskundige
wetenschappen, 2. morele, rechtskundige, economische en politieke wetenschappen,
3. biomedische wetenschappen, 4. filosofische, taalkundige, geschiedkundige en
archeologische wetenschappen.
206

Samenstelling Academie – januari 2011
Storme M., voorzitter Simons L.
Tindemans L., ere-voorzitter Thas J.
Billiau A. Van Cauwelaert K.
Brutsaert D. Van Cauwelaert P.
De Meester P. Van Damme M.
De Ridder-Symoens H. Van Rompuy H.
Devoldere L. Vandekerckhove J.
Dumortier F. Veretennicoff I.
Elchardus M. Vandenberghe T., secretaris
Fiers, baron W. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Foblets M.-C.
Peeters T.
vast secretaris
207

Instellingen onder voogdij van de Academie
Samenstelling Academie – januari 2011
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis
Kupper J.-L., voorzitter Duvosquel J.-M.
Milis L., ondervoorzitter Goosse A.
Bruneel C., secretaris-penningmeester Janssens G.
De Schryver R., adjunct-secretaris- Joris A.
penningmeester Van Caenegem R.
Cauchies J.-M. Van Goethem H.
Cockshaw P. Van Loon J.
de Hemptinne T. Vanthemsche Guy
De Moreau de Gerbehaye C. De Paepe J.-L., secretaris
Ereleden:
Bovesse J. Haag H.
Craeybeckx J. Hoebancx J.
Goossens J. Prevenier W.
Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie
Debrabandere F., secretaris-generaal Loicq J.
Boutier M.-G., voorzitter Waalse afdeling Mantou R., algemeen voorzitter
Cajot J., secretaris Vlaamse afdeling Marynissen A.
Cauchies J.-M. Mennen V.
Counet-Bettonville M.-T. Michel J.-H.
Roelandts K. Pierret J.-M.
Devos M., voorzitter Vlaamse afdeling Ryckeboer H.
Fauconnier J.-L. Vandenberghe R.
Francard M. Van Keymeulen J.
Gaziaux J.-J. Van Langendonck W.
Germain J., secretaris Waalse afdeling Van Loon J.
Goossens J. Vannieuwenhuyze B.
Hanton C. Van Osta W.
Kempeneers P. Willems M.
Lechanteur J. Wintgens L.
Ereleden:
Baguette Albert De Schutter G.
Bal Willy Goosse André
Claes F. Jongen René
208

Moors Joseph Van Durme Luc
Taeldeman J. Willemyns Roland
Belgisch Historisch Instituut te Rome
Boone M., vertegenwoordiger KVAB (mandaat 5jr. Vanaf 01/09/2009)
Studiecentrum voor de vijftiende-eeuwse Schilderkunst in de Zuidelijke
Nederlanden en het Prinsbisdom Luik
Vertegenwoordigers KVAB: Vertegenwoordigers ARB:
Pauwels H., voorzitter Philippot P., ondervoorzitter
Delmarcel G. Colman P.
Dhanens E. Duvosquel J.-M.
Stroo C. Roberts-jones Ph.
Vlieghe H.
Van der Stock J.
Stiennon J.
Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis
Duvosquel J.-M., directeur
Archief- en Bibliotheekwezen in België
Daelemans F., voorzitter
Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis
N., voorzitter
Samenstelling Academie – januari 2011
Vlaams Instituut voor Geschiedenis (VIGES)
Witte E., voorzitter VIGES De Smedt M., KANTL
Jacobs P., voorzitter KVAB Deschutter G., KANTL
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast Musschoot A. M., KANTL
secretaris Porteman K., KANTL, secretaris VIGES
Brems H., voorzitter KANTL Prevenier W., KVAB
Waterschoot W., vast secretaris KANTL Roegiers J., KVAB
Boenders F., KVAB Rombaut H., redactiesecretaris NBW
209

Samenstelling Academie – januari 2011
Strauven F., KVAB Velle K., KVAB
Van Gorp H., KANTL Willaert F., KANTL
210