Kadernota 2012 - Gemeente Hoorn

Inhoudsopgave1 Aanbieding aan de gemeenteraad ............................................................ 31.1 Inleiding financiële gevolgen ontwikkelingen ............................................. 51.2 Beslispunten Kadernota 2012 ................................................................. 62 Ontwikkelingen .................................................................................... 72.1 Landelijke en regionale ontwikkelingen ..................................................... 72.1.1 Stand van zaken ombuigingsoperatie ................................................ 72.1.2 Eén regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt ......................... 112.1.3 Regionale werkgeversdienstverlening als onderdeel van InclusieveArbeidsmarkt ............................................................................................ 122.1.4 Transitie AWBZ-taken .................................................................. 122.1.5 Transitie Jeugdzorg ..................................................................... 122.1.6 Transitie Passend onderwijs .......................................................... 132.1.7 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).................................... 132.1.8 Schuldhulpverlening ..................................................................... 142.1.9 Regionalisering brandweer ............................................................ 142.2 Bestuurlijke topprioriteiten ................................................................... 152.2.1 Sociale veiligheid, toezicht en handhaving ....................................... 152.2.2 Onderhoud van de stad: schoon, heel en veilig ................................ 152.2.3 Poort van Hoorn: toegangsweg en doorgang onder het spoor ............. 162.2.4 Project Renovatie van het Oostereiland ........................................... 162.2.5 Wijkvisie herstructurering en stadsvernieuwing Grote Waal ................ 172.2.6 Ontwikkeling bedrijventerrein 't Zevenhuis ...................................... 172.2.7 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).................................... 182.2.8 Publieke dienstverlening ............................................................... 182.2.9 Jeugd, alcohol en drugs ............................................................... 202.2.10 Jeugd en jongeren ....................................................................... 212.2.11 Huisvesting voor het VO (voortgezet onderwijs) ............................... 232.3 Overige Hoornse ontwikkelingen ........................................................... 232.3.1 Kwaliteit raadsvoorstellen ............................................................. 232.3.2 Het gewijzigde vergadermodel ....................................................... 242.3.3 Digitalisering gemeenteraad .......................................................... 242.3.4 Auditcommissie .......................................................................... 243 Actualisatie meerjarenbegroting 2012-2016 ........................................... 253.1 Niet-beïnvloedbare bijstellingen ............................................................. 263.2 Algemene uitkering gemeentefonds ....................................................... 313.3 Risico's ............................................................................................. 324 Ruimtevragers .................................................................................... 334.1 Ruimtevragers bestuurlijke topprioriteiten ............................................... 334.1.1 Bijstelling ruimtevragers bestuurlijke topprioriteiten ........................... 334.1.2 Vervallen ruimtevragers bestuurlijke topprioriteiten ........................... 344.2 Nieuwe overige ruimtevragers .............................................................. 354.3 Overige ruimtevragers, bestaand en geactualiseerd .................................. 384.4 Vervallen ruimtevragers ....................................................................... 415 Investeringen 2013-2016 .................................................................... 426 Uitgangspunten Begroting 2013 ........................................................... 44

7 Bijlagen ............................................................................................. 457.1 Verloop begrotingsresultaat 2012 tot en met 2016 ................................. 457.2 Realisatietabel ombuigingen per mei 2012 ............................................. 477.3 Ruimtevragers 2012-2016................................................................... 497.4 Vervangingsinvesteringen 2013-2016 ................................................... 557.5 Overzicht algemene reserve ................................................................. 587.6 Ombuigingen, alle informatie op een rij .................................................. 60Kadernota 201212.185182 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

1 Aanbieding aan de gemeenteraadBeste leden van de raad,Het is een dynamische periode waarin wij u de Kadernota 2012 aanbieden. De perspectievenzijn onzeker. Landelijk, maar zeker ook op de schaal van de gemeente. Het is eentijd waarin het kabinet demissionair is en waarbij de crisis steeds meer wordt gevoeld.Het Lenteakkoord vraagt van de gemeente een strategische benadering hoe om te gaanmet deze feiten. Maar vooral ook een duidelijke visie op het te voeren financieel beleid.Deze Kadernota geeft u inzicht in het financieel meerjarenperspectief van de komendejaren, voor zover dat op dit moment mogelijk is. Daarbij gaan wij in op onze beleidsdoelstellingen,onze topprioriteiten en belangrijke landelijke en regionale ontwikkelingen.ToekomstbestendigToekomstbestendigheid is het sleutelwoord voor onze gemeente. De ombuigingsoperatieheeft hierin een prominente plaats gekregen. De grote transities die op ons afkomen ende onzekerheid over de hoogte van de uitkeringen vanuit het gemeentefonds zien we alseen extra stimulans om nog slimmer en efficiënter te werken. Wij proberen de kansendie zich daarbij voordoen zo optimaal te benutten. Hoorn ontwikkelt zich verder als eenvooruitstrevende gemeente waarbij continuïteit en betrouwbaarheid belangrijke kenmerkenzijn.Achtervang voor decentralisatiesHoorn heeft als een van de weinige gemeenten een zogenaamde achtervang ingesteld.Deze achtervang is tijdelijk en vormt een 'buffer' voor het opvangen van de nadeligegevolgen van de grote decentralisaties. De hoogte van de achtervang is gebaseerd opde rijkskortingen op de decentralisaties. Wij hebben bewust gekozen voor deze aanpak,zodat we enige financiële ruimte hebben voor ongewenste gevolgen voor onze burgers.Het credo waar we ons aan vasthouden is dat we in principe de gedecentraliseerde takendoen voor het geld dat we ervoor van het Rijk krijgen. Door de achtervang kunnenwe een eventuele achteruitgang in inkomen voor onze inwoners over enkele jaren spreiden.Bovendien zijn er middelen beschikbaar om de organisatie voor te bereiden op dezenieuwe taakstelling. Het volledige bedrag van de rijkskorting zal hiervoor niet nodig zijn.In het meerjarenperspectief hebben we nu rekening gehouden met twee keer een bedragvan € 500.000 voor iedere transitie.Geen nieuwe, extra ombuigingsrondeOp dit moment kiezen wij niet voor een nieuwe, extra ombuigingsronde. Tot nu toehebben we al voor € 8,6 miljoen aan ombuigingen gerealiseerd. Daarnaast lopen er nunog ombuigingsopdrachten en we verwachten dat dit nog een bedrag oplevert van omstreeks€ 3,3 miljoen. Zoals hiervoor al genoemd reserveren we ook een bedrag voor deinvoering van de decentralisaties. Tot slot hebben we op voorhand al rekening gehoudenmet extra bezuinigingen van de kant van het rijk tot een bedrag van € 2,9 miljoen.Verwerking van deze gegevens in het meerjarenperspectief geeft een sluitende begrotingtot en met 2014. Dit gegeven en het besef dat de ombuigingsoperatie veel vergtvan de organisatie, hebben ons doen besluiten om nu niet een extra ombuigingsronde ingang te zetten. We volgen de ontwikkelingen nauwgezet en ondernemen tijdig actie alsblijkt dat het tekort in de jaren na 2014 te hoog oploopt.De topprioriteitenHoorn heeft te maken met de ombuigingen, maar er is ook ruimte voor ambities. Wijblijven daarom investeren in onze stad. Om de bereikbaarheid van de binnenstad te behoudenof vergroten, maar ook voor de leefbaarheid in de wijken. Wij zetten ons daaromonverminderd in voor de topprioriteiten. Dat heeft zijn weerslag in de ruimtevragers ende investeringen.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 3

Als college zijn we halverwege in onze bestuursperiode. Het lijkt daarmee een natuurlijktijdstip om de balans tussentijds op te maken. De afgelopen twee jaar hebben wij samenmet u intensief en met veel enthousiasme gewerkt aan de realisatie van onze topprioriteiten.Wij zijn verheugd te kunnen aangeven dat we op koers liggen. Tot nu toe is er alveel gerealiseerd. Dit stemt ons tevreden. Voor de andere prioriteiten waarvoor dit nogniet zo is, geldt dat deze in de voorbereidende of uitvoerende fase zijn. Graag verwijzenwij u naar hoofdstuk 2.2. waarin u de meer uitgebreide stand van zaken van alle bestuurlijketopprioriteiten kunt lezen.Het begrotingsperspectief in beeldTen opzichte van de Begroting 2012 is het voorspellen van de financiën voor de komendejaren met nog meer onzekerheid omgeven. Dat er op landelijk niveau wordt bezuinigdis duidelijk, maar hoe dat bij de gemeenten doorwerkt is niet duidelijk. Door metscenario's te werken en daarbij een schatting te maken van de gevolgen van rijksbeslissingenis het meerjarenperspectief voor de middellange termijn - tot en met 2014 - positief.De jaren erna loopt het tekort op. Wij benadrukken daarbij dat het gaat om hetbeeld wat wij nu hebben.Wij hebben in deze Kadernota zoveel mogelijk in kaart gebracht welke ontwikkelingenwij voor de komende tijd voorzien. Onderdeel daarvan vormt de invulling van de achtervangen de actualisatie van de ruimtevragers en investeringen. Daarbij houden wij onsaan het advies van de VNG om 'terughoudend te begroten'. Zo proberen wij, samenmet uw raad, de gemeente door deze moeilijke tijd te halen. Uw raad heeft een - voordit moment - goed inzicht in het gemeentelijke huishoudboekje.Alles overziend blijft het complex om de begroting van Hoorn in de komende jaren oporde te houden. Wij gaan ervan uit dat wij u met deze Kadernota een goede voorzetvoor een politieke discussie geven.College van burgemeester en wethouders, 22 mei 2012.4 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

1.1 Inleiding financiële gevolgen ontwikkelingenVoor deze Kadernota zijn alle ontwikkelingen met financiële consequenties in beeld gebracht.Op basis van de huidige inzichten en bestaand beleid ontstaat het volgende financiëlebeeld.Tabel 1 Verloop begrotingsresultaat 2012 - 2016 (x € 1.000) na verwerking van de Kadernota 20122012 2013 2014 2015 2016Begroting 2012 na wijzigingen raad maart 929 V 2.275 V 1.712 V 1.309 N 521 NBegrotingswijzigingen onderweg (*) 521 N 1.059 V 1.043 V 1.044 V 1.046 VResultaat uit de Kadernota 2012 989 V 422 N 355 N 805 N 1.550 NGevolgen van de junicirculaire 2012 76 N 203 V 778 V 788 V 758 VAmendement schuldhulpverlening700 NTotaal begrotingsresultaat na wijzigingen 621 V 3.115 V 3.178 V 282 N 267 NRuimtevragers 1.019 N 1.726 N 1.856 N 1.753 N 1.753 NAchtervang kortingen Rijk en ombuigingen(**)1.000 V 500 V 30 N 1.130 N 1.100 NIndicatie restant begrotingsresultaat 602 V 1.889 V 1.292 V 3.165 N 3.120 N(*) In deze reeks zit onder andere de begrotingswijziging bij de Nota Reserves en Voorzieningen.Die begrotingswijziging is nog niet vastgesteld, de nota zelf wel.(**) Zie Tabel 3 Reservering invoering decentralisaties (achtervang) op pagina 10.Uit bovenstaand overzicht blijkt dat sprake is van een positief begrotingsresultaat t/m2014 op basis van het huidige beleid. Als we de jaren erna echter bekijken, dan loopthet tekort op naar € 3,1 miljoen vanaf 2015.Begroting 2012 positiefHet jaar 2012 sluit nu met een positief resultaat van € 0,6 miljoen. Bij de Begroting2012 werd nog een klein overschot verwacht van € 0,3 miljoen. De nieuwe berekeningvan de achtervang en de bijstelling van de begroting en de ruimtevragers vormen samende belangrijkste effecten van deze positieve ontwikkeling. Verder is bij amendement beslotendat het budget voor schuldhulpverlening met € 700.000 wordt verhoogd. In bijlage7.1 leest u het verloop van het begrotingsresultaat vanaf de primitieve begroting uitnovember 2011 naar de peildatum van de Kadernota op 31 maart 2012.RuimtevragersDe ruimtevragers uit de Begroting 2012 zijn geactualiseerd en aangevuld met nieuweruimtevragers en investeringen. In het financiële beeld is rekening gehouden met de bijgestelderuimtevragers. Een belangrijke wijziging in de bestaande lijst – ten opzichte vande Begroting 2012 – is de verwerking van de ruimtevrager voor de doordecentralisatieonderwijshuisvesting VO in de begroting. Verder is door de besluitvorming over de notaReserves & Voorzieningen de ruimtevrager Poort van Hoorn gedekt. Zie verder hoofdstuk4.AchtervangWij stellen in hoofdstuk 2 voor de achtervang aan te passen. Door te kiezen voor eenscenario ('zachte landing') kunnen wij verantwoord de achtervang aanpassen.Resultaat Kadernota - actualisatie begroting en meerjarenramingIn hoofdstuk 3 is een actualisatie van de begroting en de meerjarenraming opgenomen.Deze bijstellingen zijn autonoom en onontkoombaar. Dit wil zeggen dat de bijstellingeneen verplicht karakter hebben, bijvoorbeeld als gevolg van nieuwe wetgeving, noodzakelijkonderhoud of andere niet te beïnvloeden factoren.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 5

Gerealiseerde ombuigingenIn tabel 1 zijn binnen de diverse cijferreeksen ombuigingseffecten verwerkt. In hoofdstuk2 leest u meer over de ombuigingen.1.2 Beslispunten Kadernota 2012De gemeenteraad1. Stelt de Kadernota 2012 vast;2. Stelt de vervangingsinvesteringen 2013 vast en neem de andere vervangingsinvesteringenvoor kennisgeving aan; de lasten van de vervangingsinvesteringen2013-2016 worden in de Begroting 2013 en verder verwerkt;3. Gaat akkoord met de uitgangspunten voor de Begroting 2013;4. Geeft de ruimtevrager Dienstverlening deels (€ 47.000) vrij;5. Verhoogt het budget voor schuldhulpverlening met € 700.000 (amendement 11uit de raadsvergadering van 26 juni 2012);6. Stelt de apart bij de Kadernota aangeboden begrotingswijzigingen vast, inclusiefverwerking van de gevolgen van het amendement over schuldhulpverlening ende gevolgen van de junicirculaire 2012 gemeentefonds.6 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

2 OntwikkelingenOnder de ontwikkelingen zijn inschattingen opgenomen van de verwachte rijkskortingen,effecten binnen de algemene uitkering en ruimtevragers. Deze inschattingen zijn nogniet in de begroting verwerkt, maar zijn noodzakelijk om een betrouwbaarder beeld tegeven van het financiële meerjarenperspectief.2.1 Landelijke en regionale ontwikkelingenZowel op landelijk, regionaal als lokaal niveau speelt er een aantal belangrijke ontwikkelingen.In de volgende paragrafen informeren wij u over de stand van zaken en devoortgang met betrekking tot deze ontwikkelingen.Een aantal ontwikkelingen behoort ook tot de topprioriteiten van het college. Naast dezeprioriteiten volgt in het volgende hoofdstuk een aparte toelichting op de overige bestuurlijketopprioriteiten.2.1.1 Stand van zaken ombuigingsoperatieIn bijlage 7.6 vanaf pagina 60 wordt teruggekeken naar wat er in de cyclusdocumentenover de ombuigingen is geschreven. Daarbij zijn de oorspronkelijke teksten uit de begrotingenen Kadernota’s aangehaald. Vervolgens is aan het eind met de huidige kennishierop teruggekeken.In onderstaande tabel is weergegeven wat er aan ombuigingsopdrachten is uitgezet(€ 13,7 mln.), welke resultaten deze hebben opgeleverd (€ 8,2 mln.) en wat er nog aanopdrachten uitstaat (€ 5,5 mln.).Tabel 2 Opdracht ombuigingen vs. realisatie (x € 1.000)onderdeel opdracht realisatie verschil toelichting haalbaar? inschattingbedrijfsvoering (incl. WFM engriffie, excl. beheer OG)3.648 1.725 -1.923 ja 1.923GR-en 450 294 -156 ja 156financieel-technisch 0 500 500 hogere onderuitputting jakostendekkende leges 300 0 -300 wordt opgenomen in begr2013parkeren 380 310(gestortin ReserveParkeren)-70 verhoging parkeertarieven€ 310.000 tgv reserve;voorstel digitaliseringparkeervergunning€ 100.000 volgtreserves 1.755 1.392 -363 zie nota R&V; rest viaNUON gelden en rekeningresultatendeels 150max100.000100ja 363ruimtevragers 1.500 1.286 -214 afh. van keuzes ja 0beheer openbaar gebied (OG) 980 376 -604 realisatie afh. van keuzeskwaliteitsniveau OGja 604sociaal 1.378 1.010 -368 nee 0ten laste van achtervang -839 0 839 armoedebeleid 110% ipv105%, wachtlijsten Op-Maat, huisbezoek ouderenen fraudehandhavingsport 355 21 -334 betreft max. besparingivm opheffen sportopbouwwerksubsidies 3.168 1.815 -1.353 afh van nieuwe rondeomb. Subsidies; deels instellingendie zijn ontzienja 0deelsdeelsp.m.p.m.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 7

onderdeel opdracht realisatie verschil toelichting haalbaar? inschattingafstoten panden in eigen bezit 540 -1 -541 p.m.overige kleinere voorstellen 173 233 60 p.m.totaal 13.788 8.651 -4.843 3.297In de laatste kolom is een schatting gegeven van wat er nog aan ombuigingen kan wordengerealiseerd bij deze nog lopende onderzoeken. Voor alle posten blijft de taakstellingstaan zolang er nog geen rapportage heeft plaatsgevonden. We benadrukken dat wij onssamen met de organisatie blijven inzetten om de ombuigingen te halen. Onze focus ligthierbij op het slimmer en efficiënter werken. Ook de werkprocessen worden aan dehand van deze criteria doorgelicht.Tot nu toe is er voor ruim € 8,6 miljoen omgebogen en met de lopende bestuursopdrachtenschatten we in dat we nog voor ca. € 3,3 miljoen kunnen ombuigen. Als deingezette consequente lijn van de € 18 miljoen ombuigingen wordt gehandhaafd moet ernog voor ruim € 6 miljoen extra worden omgebogen. Zie onderstaande staafdiagram:x € 1.000Totaaloverzicht20.00018.00016.00014.0006.05212.00010.0008.0003.297Nog te gaanInschattingRealisatie6.0004.0008.6512.0000Uit onderstaande ombuigingsbarometer blijkt waar de ombuigingen tot nu toe zijn gerealiseerd,afgezet tegen de taakstellingen (in totaal € 18 miljoen):8 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Kansen voor HoornBereikbaarheid /woonomgevingVeiligheid en openbareruimteEconomie en toerismeOnderwijsKunst en CultuurSociaalSportFinanciën en vastgoedOverigeombuigingen/besparingenx € 1.0004.5004.0003.5003.0002.5002.0001.5001.0005000Realisatie ombuigingen per april 2012Thema'sRealisatie Inschatting Nog te gaanAchtervangDe gemeente Hoorn heeft als een van de weinige gemeenten een zogenaamde achtervangingesteld als buffer voor het opvang van de nadelige gevolgen van de grote decentralisatieJGZ, AWBZ en WWnV. Hiermee zijn de rijkskortingen zoveel mogelijk afgedektdie met deze decentralisaties gepaard gaan. Net als veel gemeenten is ons uitgangspuntdat we het uiteindelijk gaan doen voor het geld dat we van het rijk krijgen: de door hetrijk beschikbaar gestelde budgetten zijn taakstellend. De achtervang is tot nu toe deelsgebruikt voor de dekking van niet gehaalde ombuigingen: wachtlijsten Op/maat en armoedebeleid,fraudepreventie.De achtervang heeft tot nu toe een relatief groot beslag op onze meerjarenbegroting gelegd.Daarom zijn er scenario's gemaakt om te kijken of de hoogte van de achtervangveranderd kan worden. Uit de scenario's kan een keuze gemaakt worden. De scenario'szijn in bijlage 7.6 beschreven. Hieronder een korte uitleg van de scenario’s: Scenario 1: 'Safety First'. De kortingen van het rijk bij de decentralisaties bepalen dehoogte van de achtervang. Scenario 2: 'Wisselgeld'. Voor nieuwe politieke ambities, zoals de nieuwe taken dieoverkomen. De hoogte van de achtervang is lager dan bij Safety First. Scenario 3: 'Zachte landing'. De hoogte van de achtervang wordt bepaald door de(financiële) risico’s die de decentralisaties met zich meebrengen. Scenario 4: 'Optimistisch vertrouwen'. Er is geen achtervang nodig, we doen het(ook de implementatie) voor het geld dat we ervoor krijgen.Onze voorkeur gaat uit naar het scenario 'zachte landing'. Dit scenario houdt rekeningmet een gefaseerde invoering van de decentralisaties en geeft minder druk op de ombuigingen.Daarbij wordt een risicoanalyse gemaakt, die informatie levert voor afgewogenbesluitvorming over bijvoorbeeld de risico's en kosten van de invoering. Daardoorsluit het ook het beste aan bij het uitgangspunt dat we de overgedragen taken willendoen voor het geld dat we ervoor van het rijk krijgen.Hoorn streeft er naar een sociale gemeente te zijn. Verhoudingsgewijs doet Hoorn meervoor de sociaal zwakkere mensen, dan andere gemeenten dit doen voor hun inwoners.Hoorn heeft ook altijd extra geld beschikbaar gesteld voor deze mensen, meer dan watwe er van het rijk voor krijgen. Wij willen rekening houden met financiële ruimte om deGemeente Hoorn - Kadernota 2012 9

effecten van de invoering voor bepaalde doelgroepen te verzachten. Deze ruimte is ookin onderstaande reeks verwerkt.De zachte landing houdt ook in dat we de decentralisaties soepel willen invoeren. Deimplementatie vraagt grote ambtelijke inzet, inhuurcapaciteit en adviesbudget. Het rijkstelt hiervoor geld beschikbaar, maar te weinig om alle kosten uit te dekken. Het rijkverwacht bovendien dat ook de gemeente bijdraagt aan de invoeringskosten, bijv. voorWWnV is dat 25%.Per decentralisatie wordt een risicoanalyse gemaakt waarmee bepaald wordt hoeveelextra geld er gedurende een periode nodig is om de transities soepel te laten verlopen.Omdat deze risicoanalyses nog niet zijn gemaakt en we toch geld willen reserveren,gaan we voorzichtigheidshalve uit van een invoeringsperiode van 2 jaar met per jaar eenextra benodigde buffer van € 5 ton per regeling.Tabel 3 Reservering invoering decentralisaties (achtervang)-=nadeel; x € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016 2017Totaal reserveren voor WWnN, sociale werkvoorzieningen,JGZ, Passend Onderwijs en AWBZ 0 -500 -1.030 -1.530 -1.500 -1.500Deze reeks is dus voor alle regelingen tezamen. De reeks wordt aangepast zodra er perregeling meer bekend is over de risico’s.Nieuwe ombuigingen van het rijkHet Catshuisberaad had als doel om tussen de € 9 miljard en € 18 miljard extra te bezuinigen,bovenop de € 18 miljard waartoe al eerder deze regeerperiode was besloten.Daarmee zou worden voldaan aan de doelstelling van de EU en het eigen regeerakkoord:een EMU-saldo van rond de 3% in het jaar 2015.Hoe anders is de situatie nu: de regering is gevallen en in september volgen er verkiezingen.Tot die tijd moeten we het doen met schattingen. Wij gaan er van uit dat er welbezuinigingen komen. Die bezuinigingen hebben onherroepelijk gevolgen voor het gemeentefonds.Als we voor het inschatten van de gevolgen voor het gemeentefonds dezelfde berekeninghanteren als bij de eerdere bezuiniging, dan betekent een extra rijksombuiging van€ 9 miljard een korting van ca. € 0,7 miljard op het gemeentefonds. Voor Hoorn betekentdat een korting van ca. € 2,9 miljoen. Vooralsnog houden wij in ons meerjarenperspectiefrekening met deze korting, die in stapjes oploopt.Risico's grondexploitatiesWij maken nu scenarioberekeningen over de lopende grondexploitaties. Vooral de Bangert& Oosterpolder vormt een toenemend financieel risico. De kans is groot dat door devorming van noodzakelijke voorzieningen voor verliesnemingen er te weinig ruimte overblijftin de Algemene Bedrijfsreserve van grondzaken om de risico’s op te vangen. Datbetekent dat er mogelijk een beroep wordt gedaan op de algemene dienst. In de risicoparagraafen de berekening van het weerstandsvermogen wordt daar al deels rekeningmee gehouden. Mocht er een beroep moeten worden gedaan op de Algemene Reserve,dan heeft dat indirect gevolgen voor de algemene dienst.In onderstaande tabel zijn alle onderwerpen uit deze paragraaf verwerkt.Tabel 4 Nieuwe prognose na verwerking mutaties-=nadeel, x € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016Achtervang kortingen Rijk (zie ook § 1.5) 0 -500 -1.030 -1.530 -1.500Inschatting besparing lopende ombuigingen 1.000 2.000 3.000 3.300 3.30010 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

-=nadeel, x € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016Inschatting extra kortingen rijk 0 -1.000 -2.000 -2.900 -2.900Indicatie effect op begrotingsresultaat 1.000 500 -30 -1.130 -1.100Voorlopig beeld ombuigingenWij benadrukken nogmaals dat er grote aannames in de berekeningen zitten wat betreftde achtervang, de extra rijkskortingen en de inschatting van wat we nog aan lopendebezuinigingen verwachten te realiseren. Uit de Tabel 6 in hoofdstuk 3 maken we op dater tot en met 2014 een nagenoeg sluitende meerjarenbegroting is. Vanaf 2015 ontstaater een nadelig saldo van ca. € 3,9 miljoen.Het is belangrijk om eerst meer zicht te krijgen in de achtervang en de extra rijkskortingenvoor de grote decentralisaties in relatie tot de actuele situatie in Den Haag. De komendemaanden wordt dit duidelijk. Het lijkt daarom verstandig nu af te wachten en opdit moment geen nieuwe ombuigingsronde te beginnen, maar eerst de lopende ombuigingsonderzoekenaf te ronden. In de cyclusdocumenten wordt aan de hand van actuelecijfers beoordeeld of en in hoeverre dit alsnog nodig is. Ondertussen kiezen we er voorde lopende ombuigingsonderzoeken te realiseren en kijken we steeds waar er aanvullendebesparingen mogelijk zijn. Daarbij leveren wij ook een bijdrage aan de ombuigingendoor slimmer en efficiënter te werken en de werkprocessen continu door te lichten.Als blijkt dat door de (landelijke) ontwikkelingen er meer duidelijk wordt over deze onderwerpen,komen wij terug bij uw gemeenteraad en leggen wij u daar voorstellen overvoor.De ambities van HoornOndanks de financieel zware tijd blijft Hoorn ambitieus. Dat vinden wij belangrijk. Ervaringleert dat er naast de topprioriteiten ook nieuwe keuzes worden gemaakt. Het realiserenvan deze keuzes en ambities kost geld en heeft een negatieve uitwerking op demeerjarenbegroting. Het college kan deze ambities samen met de raad bijstellen.Onderzoek leges en tarievenHet onderzoek naar de kostendekkendheid van de leges en tarieven is ingewikkelder danwe vooraf hebben voorzien. Om deze reden vraagt het onderzoek meer tijd. Wij verwachtenu bij de Begroting 2013 keuzes te kunnen voorleggen. Of de beoogde ombuiginggehaald wordt, is nu nog niet duidelijk. Dit is mede afhankelijk van de keuzes diegemaakt worden aan de hand van de verschillende mogelijkheden.2.1.2 Eén regeling voor de onderkant van de arbeidsmarktHet Rijk werkt hard aan 'één regeling aan de onderkant arbeidsmarkt: de Wet Werkennaar Vermogen'. Een regeling die staat voor hervorming van de WSW, Wajong en deWWB. Het is de meest ingrijpende stelselwijziging in de sociale zekerheid in 25 jaar.Naast de enorme bezuinigingen die de regeling moet opleveren, is de regeling erop gerichtzoveel mogelijk mensen te laten werken naar vermogen.Een deel van de wet is op 1 januari 2012 ingevoerd. Het deel dat betrekking heeft op deWajong en de WSW wordt door de val van het kabinet naar alle waarschijnlijkheid nietmet ingang van 1 januari 2013 ingevoerd. Vanuit het Rijk wordt gewerkt aan een aangepastwetsvoorstel.In de regio West-Friesland is afgesproken om de invoering van de WWnV zoveel mogelijksamen op te pakken. Eerste stap die genomen moet worden is het opstellen van eenherstructureringsplan. Dit plan moest voor 30 april bij het Ministerie worden ingediend.Deze deadline is voorlopig verschoven. De huidige herstructureringsfaciliteit zou rechtgeven op € 2,9 miljoen voor de regio West-Friesland, waarvan de gemeenten zelf 25%moeten co-financieren. De herstructureringsmiddelen kunnen ingezet worden omOp/maat toekomstbestendig te maken.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 11

2.1.3 Regionale werkgeversdienstverlening als onderdeel van Inclusieve ArbeidsmarktIn het wetsvoorstel voor de WWnV werd voorgeschreven dat gemeenten werkgeversdienstverleningop het niveau van de arbeidsmarktregio (Noord-Holland Noord) moetenorganiseren. Onder de titel 'Inclusieve arbeidmarkt', gefinancierd met de resterendemiddelen uit het Actieplan jeugdwerkgelegenheid, worden de mogelijkheden onderzochtvan het 'stroomlijnen' van de werkgeversdienstverlening in Noord-Holland Noord. Eenregionale aanpak biedt kansen voor het realiseren van de belangen, die afzonderlijk engezamenlijk worden nagestreefd. Los van of de WWnV er wel of niet of in gewijzigdevorm komt, blijft het streven naar een eenduidige werkgeversdienstverlening en daarmeehet vergroten van de kansen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vanbelang.Binnen het sociaal domein worden de gemeenten geconfronteerd met vier transities:Jeugdzorg, AWBZ, WWnV en Passend Onderwijs. Deze transities hebben veel gemeen.Er is overlap met de betrokken doelgroepen en met de betrokken organisaties.Bedoeling van de benadering van de klant is dat de gemeente de problemen van de klantniet meer overneemt. In plaats daarvan door een kleine handreiking of ondersteuningproberen de eigen kracht van de burger in te zetten zodat hij zelf zijn problemen overwint.Daarbij is het noodzakelijk dat er op regionaal niveau wordt samengewerkt. Devier transities lopen door de val van het kabinet naar alle waarschijnlijkheid vertragingop. Toch worden de voorbereidingen, zoals ook de VNG en Divosa adviseren, gewoonvoorgezet.Om de samenhang te borgen startten wij het Programma De Transformatie, die er voorzorgt dat de (regionale) verbinding tussen de transities bewaakt wordt.2.1.4 Transitie AWBZ-takenPer 2013 wordt de gemeente met een nieuwe verantwoordelijkheid geconfronteerd. Degemeenten moeten vanaf dit moment ook invulling geven aan de functie 'begeleiding'zoals deze nu binnen de AWBZ wordt gefinancierd.In 2012 worden keuzes gemaakt over de invulling op dit gebied. In juli is er een meningvormendethemabijeenkomst voor uw raad.De derde termijn van het Wmo debat is tot nader orde uitgesteld. Het overleg stondvoor 26 april op de agenda van de Tweede Kamer, maar een meerderheid was tegen hetvoeren van het debat. Het debat zou gaan over de Wmo wijziging in verband met dedecentralisatie van AWBZ-begeleiding.Het uitstel van de stemmingen betekent mogelijk dat een meerderheid van de TweedeKamer dit onderwerp controversieel wil verklaren. Meer duidelijkheid daarover komt paseind mei. De Tweede Kamer bepaalt na het meireces welke voorstellen controversieelzijn.2.1.5 Transitie JeugdzorgDe zorg voor de jeugd en gezinnen moet anders en beter. De gemeente wordt daarbijverantwoordelijk voor de goede afstemming tussen preventief en curatief jeugdbeleid.Kern van de uitdaging voor de gemeenten is het vroegtijdig inzetten of mobiliseren vaneffectieve steun of hulp bij beginnende problemen die een belemmerende invloed (kunnen)hebben op gezondheid, ontwikkeling, opvoeden en opgroeien.Om tot een goed transitieproces te komen is het voor elke gemeente belangrijk een visiete ontwikkelen over de wijze waarop zij de zorg in het gehele jeugddomein willen vormgeven.Het jaar 2012 is hiermee hét voorbereidende jaar om iedereen de gelegenheid tegeven een eigen beeld te schetsen en te sturen op de ontwikkelingen.Medio 2012 zijn naar verwachting de financiële kaders van rijkswege ook helder enkunnen de voorbereidingen worden getroffen voor benodigde reorganisaties. Hierdoorverwachten we vanaf 2013 over te gaan tot implementatie, zodat Hoorn/de regio West-Friesland per 2014 helemaal gereed is voor de nieuwe taken en verantwoordelijkheden!12 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

2.1.6 Transitie Passend onderwijsDe transitie jeugdzorg staat niet alleen. Op diverse andere terreinen vinden ontwikkelingenplaats, die ook invloed op elkaar hebben. Binnen het onderwijs wordt het PassendOnderwijs ingevoerd. Voor passend onderwijs is de gemeente een belangrijke partnervoor de scholen.Hoewel passend onderwijs in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de schoolbesturenis, raakt het aan de uitvoering van het gemeentelijk jeugdbeleid. De gemeenteheeft immers de regierol om te zorgen voor goede afspraken over de inzet van zorg inen om de scholen. Daarnaast heeft het college goed onderwijs en het terugdringen vanvoor- en vroegtijdig schoolverlaters en thuiszitters als prioriteit benoemd.Om dit aan te pakken is een dekkend netwerk nodig van onderwijs- en opvangvoorzieningenvoor alle leerlingen. Bovendien kan de invoering van passend onderwijs gevolgenhebben voor het leerlingenvervoer en voor de onderwijshuisvesting.Tot slot moet extra ondersteuning voor leerlingen met een beperking of de zorgbehoefteniet alleen goed zijn afgestemd met de maatschappelijke ondersteuning, maar ook metde regelingen voor de toeleiding naar de arbeidsmarkt. Het zorgplan wordt opgestelddoor het samenwerkingsverband en moet worden afgestemd met de betrokken gemeentenom afspraken te maken over de inzet van jeugdzorg voor desbetreffende leerlingen/of gezin. Hierbij spelen de zorg- en adviesteams en de Centra voor Jeugd en Gezineen grote rol. De nieuwe samenhang tussen jeugdzorg en passend onderwijs moet samenkomenbinnen de CJG structuur. Dankzij de samenwerking van alle kernpartners inde zorg(advies)teams ligt er daarvoor een goed basis. In januari 2012 is een extern projectleiderpassend onderwijs benoemd die een regionaal programmaplan passend onderwijsopstelt.In de komende periode maken wij met de schoolbesturen en zorgpartners afsprakenover hoe passend onderwijs in Hoorn en de regio wordt ingevuld. Passend onderwijs iseen complex dossier waarin er regionale afspraken gemaakt moeten worden in een regionaalprogrammaplan passend onderwijs. In dit plan moeten de financiële en inhoudelijkeconsequenties inzichtelijk worden gemaakt. Daarbij worden ook de huidige subsidieafsprakenonder de loep genomen.De opbrengsten van de maatregel zijn nog moeilijk te berekenen, terwijl er wel extrakosten mee gemoeid zijn. Voorgesteld wordt om bij de transities een bedrag van€ 30.000 per jaar te reserveren voor 2013 en 2014 voor deze vierde transitie.2.1.7 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)De Wmo is een bestuurlijke topprioriteit van het college.Bestuursopdracht De KantelingOm de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) goed uit te voeren, is in 2011 invullinggegeven aan de bestuursopdracht De Kanteling. Dat heeft geresulteerd in een Beleidsnotitieen een nieuwe Verordening die op 13 december 2011 is vastgesteld. Alskader is bepaald dat het kantelingproces budgettair neutraal plaatsvindt. Tevens is beslotendat de nieuwe werkwijze na een jaar wordt geëvalueerd.In december 2011 zijn nieuwe beleidsregels en een nieuwe financiële regeling vastgesteld.Dat was nodig om deze regelingen te laten aansluiten op de nieuwe beleidsdocumenten.Inhoudelijk is daarin niets gewijzigd.Sinds 1 januari 2012 wordt gewerkt volgens de gekantelde werkwijze. Klanten kunnengeen voorzieningen meer aanvragen. Zij benoemen in hun hulpvraag in welke mate zij inhun activiteiten worden belemmerd. Gemeente en klant denken in oplossingen in plaatsvan in voorzieningen. Het bieden van maatwerk op de persoonlijke situatie is het uitgangspunt.Waar mogelijk worden de eigen mogelijkheden van de klant en die van heteigen sociale omgeving aangesproken.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 13

Medewerkers van de gemeente bezoeken de mensen thuis en voeren ‘keukentafelgesprekken’.De medewerkers hebben hiervoor trainingen gevolgd. Er zijn nieuwe informatiebrievenen nieuwe folders opgesteld, voorlichtingsbijeenkomsten gehouden en persberichtenverstuurd.De nieuwe hulpvragen van klanten vereisen een herijking van het lokale en regionaleaanbod. Hiervoor is een sociale kaart ontwikkeld. We voeren periodiek overleg met welzijnsinstellingenen zorgaanbieders om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.Wijzigingen in de financiële regelingTijdens de behandeling van de beleidsnotitie en de verordening is toegezegd dat de Raadde financiële regeling van de Wmo ter vaststelling ontvangt. De raad heeft de financiëleregeling op 17 april en op 22 mei behandeld. De raad heeft besluiten genomen over deeigenbijdrageregeling, de hoogte van de verhuiskostenvergoeding en de uurtarievenwaarop persoonsgebonden budgetten voor hulp bij het huishouden worden vastgesteld.Aanbestedingen, nieuwe overeenkomstenIn 2012 vinden vier aanbestedingstrajecten voor de Wmo plaats. De overeenkomstenvoor de levering van hulp bij het huishouden en hulpmiddelen lopen af. Dat geldt ookvoor de overeenkomst voor de sociaal medische advisering. Tevens doet Hoorn mee aande aanbesteding van trapliften die in 2012 in de regio is gestart.Hoorn streeft zoveel mogelijk naar regionale samenwerking. Naar verwachting leidt detransitie van AWBZ-taken ook tot een aantal aanbestedingen. Daarover is op dit momentnog geen duidelijkheid.2.1.8 SchuldhulpverleningOp 7 februari 2012 is het wetsvoorstel Schuldhulpverlening aangenomen door de EersteKamer. De nieuwe wet treedt op 1 juli 2012 in werking. Door deze wet krijgen gemeentenexpliciet de verantwoordelijkheid om de schuldhulpverlening uit te voeren. Hetwetsvoorstel schrijft o.a. voor dat de gemeenten een beleidsplan opstellen waarin richtingwordt geven aan integrale schuldhulpverlening.Door de economische crisis neemt de vraag naar schuldhulpverlening landelijk nogsteeds toe. De vele veranderingen op gebied van sociale zekerheid maken het daarbijmoeilijk te voorspellen of het aantal aanvragen in Hoorn in 2012 stabiliseert of nogstijgt. De raad kan kaders stellen en keuzes maken wie wel en wie niet in aanmerkingkomt voor schuldhulpverlening en dit afstemmen op de beschikbare middelen. Pas nahet stellen van die kaders en de gemaakte keuzes kan ook de begroting daarop aangepastworden.In 2011 heeft het Rijk voor het laatste jaar extra middelen ter beschikking gesteld voorschuldhulpverlening. Het ging om een bedrag van € 147.819. Daarnaast is in Hoorn eendeel gefinancierd uit het participatiebudget. Dit kan in 2012 niet meer, omdat het participatiebudgetvoor 55% is wegbezuinigd door het Rijk. De verwachting is dat in 2012de kosten voor schuldhulpverlening ca. € 1,2 miljoen zijn. In de begroting is slechts€ 500.000 opgenomen, waardoor er mogelijk een negatief resultaat van € 700.000ontstaat. Dat is afhankelijk van de keuzes die de gemeenteraad maakt.Bij amendement heeft de gemeenteraad besloten voor 2012 het budget voor schuldhulpverleningte verhogen tot € 1,2 miljoen; een verhoging van € 700.000.2.1.9 Regionalisering brandweerDe minister van Veiligheid & Justitie heeft het wetsontwerp wijziging van de Wet op deveiligheidsregio's voor de volledige regionalisering van de gemeentelijke brandweer ingediendbij de Tweede Kamer. De verwachte ingangsdatum van de wijziging is najaar2012. De Veiligheidsregio is al gestart met de voorbereidingen van de regionalisering.14 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Deze wijziging gaat verder dan verschuiving van zeggenschap zoals hierboven is genoemdbij de invoer van de Wvr. Het wetsvoorstel heeft als doel alle onderdelen van deveiligheidsketen (proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg) onder de verantwoordelijkheidvan de Veiligheidsregio te brengen. Daarmee komt een einde aan de gemeentelijkebrandweren.De termijn voor opheffing van de gemeentelijke brandweer is verruimd tot maximaal éénjaar na inwerkingtreding van de wetswijziging. De inwerkingtreding wordt per apart koninklijkbesluit bepaald. Uiterlijk 1 januari 2014 moet de gewijzigde gemeenschappelijkeregeling klaar zijn.2.2 Bestuurlijke topprioriteitenIn de paragraaf over belangrijke landelijke, regionale en lokale ontwikkeling, is een aantaltopprioriteiten belicht. In dit hoofdstuk leest u de stand van zaken van de overige bestuurlijketopprioriteiten. De uitvoering van onze topprioriteiten ligt, zoals eerder in deaanbiedingsbrief aangegeven, op koers conform de afspraken uit het College Uitvoeringsprogramma.Bovendien zijn de ruimtevragers die hiermee samenhangen met een p.m.-raming zoveelmogelijk gekwantificeerd. Zie daarvoor hoofdstuk 4.2.2.1 Sociale veiligheid, toezicht en handhavingOp 12 juli 2011 heeft uw gemeenteraad besloten tot cameratoezicht in de binnenstad.De verwachting is dat daarmee de openbare orde beter kan worden gehandhaafd en decriminaliteit beter bestreden kan worden. Recent heeft uw raad in de raadscommissiegediscussieerd over het coffeeshopbeleid. In 2012 wordt besloten over de toekomst enplaats van de coffeeshops.De Veiligheidsambitie 2014 is op 13 maart 2012 door de gemeenteraad vastgesteld.Een speerpunt van de veiligheidsambitie is Veilig Wonen. Één van de doelstellingen vanVeilig Wonen is dat het aantal aangetroffen hennepkwekerijen in 2013 met 50% is gedaald.Om deze doelstelling te behalen en een grote slag te slaan, vindt er in 2012 een meerdaagse,gerichte hennepcontrole plaats, naast de reguliere rooidagen. De aangetroffenhennepkwekerijen worden ontmanteld. De planning is dat gedurende deze eenmaligemeerdaagse actie ongeveer 30 hennepkwekerijen ontmanteld worden.2.2.2 Onderhoud van de stad: schoon, heel en veiligDoel van deze topprioriteit is de kwaliteit van het huidige onderhoudsniveau van de stadin ieder geval gelijk te houden, terwijl we ons als stad van groei- naar beheergemeenteontwikkelen. Wij willen dat bereiken door slimmer en efficiënter te werken. Als belangrijke,behaalde resultaten in dit kader kunnen wij noemen de vierjarige aanbesteding vanelementenverharding en van asfalt, die beide een substantiële besparing opleveren.De komende periode richten wij onze aandacht in ieder geval op de volgende onderwerpen.Het beheer van de openbare ruimte (groen, riolering, verharding, civiele kunstwerken,water en openbare verlichting) is een geheel dat goed op elkaar afgestemd moet worden.Om dit te realiseren is een integrale visie belangrijk. Die integrale visie gaat niet alleenover afstemming van de verschillende onderdelen, maar ook over de afstemmingvan inrichting, gebruik en beheer. Dit jaar stellen we een startdocument op, dat moetleiden tot die integrale visie.Daarnaast leggen wij u in het derde kwartaal van 2012 het beleidsplan openbare verlichtingter vaststelling voor.Wij beheren en onderhouden de civiele kunstwerken systematisch. Sinds eind 2011 iser een beheersysteem. Het laatste beheerplan voor beschoeiingen, stuwen, duikers enGemeente Hoorn - Kadernota 2012 15

overige kunstwerken wordt dit jaar afgerond. Daarna stellen wij een overall beleidsplanop voor de civiele kunstwerken.Voor het beheer en onderhoud van groen en reiniging is er geen vastgesteld beleidskader,m.u.v. het bomenbeleidsplan. Het beleidsplan kwaliteit gestuurd beheren wordt inde 1e helft van 2012 ter vaststelling aangeboden.Dit jaar stellen we ter uitvoering van het bomenbeleidsplan een bomenbeheerplan op.Daarin beschrijven we hoe we de komende vijf jaar het bomenbestand in Hoorn beheren.Daarnaast stellen we voor het overige groen een beheerplan op na vaststelling vanhet beleidsplan kwaliteit gestuurd beheer.Het Julianapark is behalve wijkpark ook stadspark. Het park is door de grote gebruiksdrukop plaatsen snel gesleten en voldoet niet meer aan minimale gebruikerseisen. Ditjaar bieden wij u een plan aan om het Julianapark aan te pakken. In de lijst met ruimtevragershebben we daarvoor een bedrag opgevoerd van € 160.000.2.2.3 Poort van Hoorn: toegangsweg en doorgang onder het spoorStructuurvisie Poort van HoornWij werken aan een nieuwe structuurvisie voor de stad. Het Stationsgebied, Pelmolenpaden omgeving zijn vanwege hun complexiteit uit deze structuurvisie gelicht. Voor ditplangebied wordt de structuurvisie Poort van Hoorn opgesteld. De nieuwe toegangswegbinnenstad (Carbasiusweg) is een onderdeel van de structuurvisie Poort van Hoorn. Deverwachting is dat deze structuurvisie eind 2012 ter vaststelling aan de gemeenteraadwordt voorgelegd.Op 22 maart 2012 hebben wij hierover een informatiebijeenkomst voor gemeenteraadsledenen andere belangstellenden georganiseerd.Aanleg CarbasiuswegDe Carbasiusweg moet planologisch worden ingepast. Dat gebeurt via de route vanstructuurvisie en bestemmingsplan. De procedures rond structuurvisie en bestemmingsplanzullen zoveel als mogelijk parallel lopen.De aanleg vereist een aantal stappen. Allereerst moet een aantal graven op de begraafplaatsKeern worden geruimd. Daarover is intensief overlegd met nabestaanden. De vereisteprocedure is afgerond. Een beeldend kunstenaar ontwerpt een gedenkteken, dateind 2012 wordt geplaatst. Daarna worden de graven verwijderd.Ook moet er vervangende nieuwbouw plaatsvinden voor het onderkomen van Leekerweide.Het architectenbureau TPAHG heeft een definitief plan ontworpen voor dezenieuwbouw dat nu aanbestedingsgereed wordt gemaakt. De verwachting is dat debouw start eind 2012.Verder zijn we met ProRail een plan van aanpak overeengekomen voor het voorbereidenvan de doorgang onder het spoor. Op basis van het plan van aanpak wordt dit werkaanbestedingsgereed gemaakt. Daarnaast werken we aan een bestemmingsplan, waarinde weg is ingepast. Gelijktijdig worden de voor het bestemmingsplan benodigde onderzoekenuitgevoerd. Vooruitlopend aan de bestemmingsplanprocedure organiseren we informatiebijeenkomsten.De aanleg van de Carbasiusweg staat gepland voor begin 2014.2.2.4 Project Renovatie van het OostereilandIn 2012 worden alle werkzaamheden op het Oostereiland afgerond. Voor het nieuwecentrum varend erfgoed is dat nog niet helemaal zeker. Het is mogelijk dat de afrondendewerkzaamheden hieraan in het eerste kwartaal van 2013 plaatsvinden.Medio 2012 worden wel de grote investeringen afgerond. Dan ook kan de financiële situatiedefinitief in beeld worden gebracht. Naast de investering in concrete projectonderdelenis er een budget voor werkzaamheden en activiteiten die niet direct met de uitvoeringvan investeringen te maken hebben, maar wel noodzakelijk waren en zijn voorde realisatie van het project. Die activiteiten en werkzaamheden lopen door in 2012.16 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Nu het werk zo goed als gereed is, komt het moment dat de toegezegde subsidies definitiefaangevraagd moeten worden. Aan de administratie rond de gereed melding wordenhoge eisen gesteld en daar gaat meer tijd in zitten dan voorzien. Wij streven er naarin de loop van 2012 nadere informatie te geven.De gerealiseerde voorzieningen lopen tot dit moment allemaal uitstekend en beantwoordenaan de verwachtingen. Er is echter wel een belangrijk aandachtspunt. Dit betreft deverkoop van de woningen. Met de eerder vastgestelde verkoopprijzen en de ontwikkelingenop de woningmarkt zat er geen enkele beweging meer in de verkoop van de woningen.Daarom heeft het college besloten de prijzen te verlagen. Ook in de verkoopcampagnezijn vernieuwingen doorgevoerd om meer aan te sluiten bij het vernieuwde eiland.In de 2e helft van 2012 vindt er opnieuw een evaluatie plaats van de situatie.Voor de dan nog steeds niet verkochte woningen komt verhuur als optie dan nadrukkelijkin beeld.2.2.5 Wijkvisie herstructurering en stadsvernieuwing Grote WaalStructuurvisieOp 6 maart 2012 is de ontwerp structuurvisie meningvormend in de raadscommissiebesproken. De commissie heeft ingestemd met het ter inzage leggen van de ontwerpstructuurvisie. Binnenkort wordt de ontwerp structuurvisie ter inzage gelegd. In dezestructuurvisie wordt beschreven wat voor stad Hoorn is en moet worden, onder anderevoor de gebieden Poort van Hoorn en Grote Waal. Het is de toetssteen voor nieuwe bestemmingsplannen.De structuurvisie borduurt voort op de stadsvisie uit 2005 en is eenkader voor de nog op te stellen wijkvisies, waarvan de Grote Waal er een is.Wijkvisie en participatieWoningcorporatie IntermarisHoeksteen en de gemeente Hoorn hebben samen het initiatiefgenomen een wijkvisie voor de Grote Waal te maken. Er is vorig jaar een samenwerkingsovereenkomstmet hen getekend. De wijkvisie beschrijft voor de komende 20jaar wat er gaat veranderen in de wijk.Er is samen een participatieplan uitgewerkt, waarbij diverse gesprekken zijn gevoerd metbewoners en organisaties die in de Grote Waal aan het werk zijn. De sitewww.iklaatmehoorn.nl is gemaakt en is gebruikt voor de participatie. Er kon online eenvisie gegeven worden op de wijk en er is een campagneweek gehouden. Van alle resultatenis een analyse gemaakt die in januari aan de raad is verzonden.Uit de analyse is een aantal opgaven uitgewerkt. Deze zijn in maart aan de betrokkenenen commissie- en raadsleden gepresenteerd in een parallelle sessie. De opgaven zijn inapril voorgelegd aan de bewoners van de Grote Waal. We gebruikten hierbij weer de socialmedia en onze website en wij hebben een folder verspreid. De reacties van bewonersen overige belanghebbenden verwerken we in de definitieve wijkvisie.In de wijkvisie benoemen wij de hoofdopgaven. We geven zo duidelijk mogelijk aan hoewij de sociale en fysieke opgaven gaan combineren. Op deze manier ontstaat een voorkeurvan opgaven waar wij budgetten aan kunnen koppelen. De definitieve wijkvisiestelt de raad in de zomer vast.Gelijktijdig met de wijkvisie is al met een aantal projecten gestart: Renovatie en sloop/nieuwbouw sterflats; Vernieuwen en opknappen winkelcentrum de Grote Beer; intentieovereenkomst geslotenmet eigenaar ONRO in oktober. Vernieuwen van de riolering in Grote Waal west.2.2.6 Ontwikkeling bedrijventerrein 't ZevenhuisBestemmingsplanDe doelstelling is om op 30 juni 2012 een door de raad vastgesteld bestemmingsplan enexploitatieplan te hebben. Het verslag van de inspraak op het voorontwerp bestem-Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 17

mingsplan is door B&W vastgesteld. In de tweede week van april is het ontwerp bestemmingsplan,alsmede het ontwerp exploitatieplan, ter visie gelegd.B&W heeft besloten om niet meer het gehele gebied een bedrijfsbestemming te geven,maar alleen de oostelijke helft (Fase 1). Als er binnen 10 jaar behoefte is aan meer bedrijfsgronden,kan het college gebruik maken van een wijzigingsbevoegdheid, die in hetbestemmingsplan is opgenomen voor de westelijke helft.RealisatieDe onderhandelingen over een samenwerkingsverband met de ontwikkelaars Scholtensen Hoogland zijn nog niet afgerond. Wel is al een principekeuze gemaakt voor het oprichtenvan een commanditair vennootschap en een besloten vennootschap voor de uitvoeringvan het bedrijventerrein.Indien het bestemmingsplan nà 30 juni niet wordt geschorst, kan er dit najaar al eenaanvang worden gemaakt met het bouwrijp maken. In de eerste helft van 2013 kunnendan al de eerste gronden worden uitgegeven.Het bouwrijp maken wordt voorbereid door Scholtens Projecten.FinanciënIn mei is aan de Raad een aanvullend voorbereidingskrediet gevraagd. Dit is nodig om in2012 het bestemmingsplan af te ronden, een samenwerkingsverband te realiseren en teonderhandelen over de grondverwerving. Hoewel hierover nog moet worden onderhandeldmet de samenwerkingspartners, gaat de gemeente er vanuit dat deze kosten kunnenworden gedekt uit de nog vast te stellen grondexploitatie van de BV.Een groot deel van deze kosten kan in ieder geval verhaald worden via het exploitatieplan,dat samen met het bestemmingsplan wordt vastgesteld.Hoofdontsluiting op de Westfrisiaweg (N23)Zoals het er nu naar uitziet wordt pas in 2014 gestart met de aanleg van de nieuweWestfrisiaweg bij Hoorn. De hoofdaansluiting van ’t Zevenhuis op de N23 kan daardoorpas eind 2014 of begin 2015 in gebruik genomen worden. Gedurende de eerste paarjaar is ‘t Zevenhuis daarom alleen ontsloten op de huidige Rijweg.2.2.7 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)Bij de Wmo spelen enkele ontwikkelingen: de bestuursopdracht 'De Kanteling', wijzigingenin de financiële regeling en er vinden vier aanbestedingstrajecten voor nieuwe overeenkomstenplaats. Meer over deze topprioriteit leest u in paragraaf 2.1.6 op pagina 13.2.2.8 Publieke dienstverleningDereguleringNaast het programma 'Hoorn werkt aan een betere dienstverlening' werken wij ook aande "5 beloften aan de burger". Dit is een set van 40 maatregelen die het Rijk heeft ingesteldals basis voor een goede dienstverlening in elke gemeente van Nederland. Einddecember 2011 behoorde Hoorn tot de 50 beste gemeenten op 5beloften.nl. In 2012werken wij verder aan de 5beloften.nl om ook de resterende maatregelen alsnog te realiseren.We werken ook in 2012 verder aan het verminderen van regels en administratieve regeldruk.De implementatie van het zaaksysteem draagt daar positief aan bij. Het zaaksysteemmaakt het mogelijk gegevens eenmalig uit te vragen en zorgt voor een volledigklantdossier in combinatie met een klantvolgsysteem.KwaliteitshandvestOm de dienstverlening te verbeteren is in februari 2011 een kwaliteitshandvest vastgesteld.Het handvest beschrijft de servicenormen die wij gebruiken richting onze inwoners,bedrijven en instellingen. Drie keer per jaar worden de servicenormen getoetst enwaar nodig aangescherpt.18 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

BenchmarkDe uitkomsten van de benchmark 'waarstaatjegemeente.nl' zijn gebruikt om in januari2011 aanvullend onderzoek te doen via het stadspanel. Het stadspanel is gevraagd hoezij de gemeentelijke dienstverlening beoordelen. De uitkomst: de gemeentelijke dienstverleningscoort voldoende maar kan beter.Met de leerpunten van het onderzoek zijn we aan de slag gegaan. Eind 2011 is opnieuwmeegedaan aan 'waarstaatjegemeente.nl'. De dienstverlening aan de burger ('de burgerals klant') scoort een 7,7. Zo hoog hebben we nog nooit gescoord. Bij de vorige metingwas dit een 7,0.Werken op afspraakIn 2010 zijn de openingstijden verruimd, is structureel extra budget gekregen om extrapersoneel in te zetten en zijn we meer gaan sturen op de klantstromen. In 2010 kwamslechts 1% van onze inwoners op afspraak, in 2011 was dat 6,5%. De maatregelenhebben er echter niet voor gezorgd dat we onze servicenorm realiseren.Werken op afspraak betekent niet dat onze inwoners zonder afspraak niet bij ons welkomzijn. Spontaan binnenlopen kan nog steeds. Bij de algemene receptiebalie kunneninwoners terecht voor het maken van een afspraak en het opvragen van eenvoudige informatie,algemene voorlichting. De receptiebalie wordt uitgebreid met de functie van"snelbalie".Om de overstap te kunnen maken naar een situatie waarin we uitsluitend op afspraakwerken, moeten de noodzakelijke randvoorwaarden in orde zijn. Ook moeten onze inwonersgoed geïnformeerd worden. Deze voorwaarden worden nu uitgewerkt in eenplan van aanpak. Dan wordt ook duidelijk welke implementatietijd er nodig is en perwanneer we van start kunnen. Op basis van dit plan van aanpak wordt een voorstel aande raad gedaan.Doorontwikkelen Klantcontactcentrum (KCC)Het KCC wordt ontwikkeld op basis van het concept Antwoord©. De gemeente Hoornwil in 2015 op 80% van de vragen direct een antwoord kunnen geven. In 2012 is fase2 van Antwoord© afgerond. In Antwoord© zitten 5 fases. In de 2 e fase heeft de gemeenteéén duidelijke ingang. Om dit te realiseren neemt de gemeente in 2012 het zaaksysteemin gebruik. In dit zaaksysteem worden al onze dienstverleningsprocessen ondergebracht.Ook worden alle geregistreerde documenten via het zaaksysteem ontsloten.Daarmee beschikt het KCC over een volwaardig zaak- en informatiesysteem. De ontwikkelingnaar fase 3 van Antwoord© is gestart. In deze fase krijgen inwoners, ongeachthet gekozen kanaal, hetzelfde antwoord. Om dit te realiseren, investeren wij in informatie-en kennismanagement.Telefonische dienstverleningsconceptHet opstellen van een telefonisch dienstverleningsconcept is in het vierde kwartaal2011 gestart. Beleidsuitgangspunten om de telefonische dienstverlening en de bereikbaarheidte verbeteren, worden daarin vastgelegd. De fysieke implementatie bestaat onderandere uit het vervangen van de huidige telefooncentrale (2012/2013) en aanpassingvan de telefonische infrastructuur.Visie digitale kanaalHet digitale kanaal, in de meest brede zin van het woord, is één van de kanalen waarlangsexcellente dienstverlening wordt gerealiseerd. Het gaat dan niet alleen om hoe jeomgaat met de eigen website, maar ook met andere websites (verbeterdebuurt) of metsocial media als Facebook, Twitter, Hyves. Wanneer rekening wordt gehouden met kanaalsturing,efficiency, zaakgericht werken en toegankelijkheid voor de burger is dit digitalekanaal ook het belangrijkste kanaal. In 2012 wordt een visie op het digitale kanaalGemeente Hoorn - Kadernota 2012 19

opgesteld. Daarmee worden kaders gesteld met betrekking tot de positionering en hetdienstverleningsconcept van het digitale kanaal.2.2.9 Jeugd, alcohol en drugsAl sinds 2007 loopt het project Jeugd Alcohol en Drugs. In eerste instantie was het eenproject op het niveau van West-Friesland (West Frisland). Vanaf 2012 wordt het projectwordt voortgezet op regionaal niveau van Noord-Holland Noord. Wij streven er naar debesluitvorming hierover in het college en in uw raad voor de zomer plaats te laten vindenaan de hand van een kadernota ‘Jeugd, Alcohol en Drugs 2012-2015’. Tegelijkertijdinformeert het college uw raad over de evaluatie van het project Jeugd, Alcohol enDrugs West-Friesland.Doelstelling van het projectIn het kort schetsen wij u de doelstellingen en geven we aan wat er tot nu toe is bereikt.De doelstellingen van het Project Jeugd, Alcohol en Drugs zijn (doelstellingen t.o.v.2007):a. De startleeftijd van beginnende drinkers is niet lager;b. Vijf procent minder jongeren tussen 16 en 23 jaar drinken alcohol;c. In de groep tussen 16 en 23 jaar wordt vijf procent minder alcohol gedronken;d. Er is vijf procent minder overlast door jongeren;e. Het aantal jongeren in de leeftijd van 10-23 jaar dat kampt met (psychische) problemenen/of dat drugs of overmatig alcohol gebruikt in 2010 is niet gestegen tenopzichte van 2005;f. Gezondheidsschade door alcohol en drugs wordt bij hen voorkomen;g. In de daarop volgende vijf jaar een aantoonbare daling van het aantal jongeren met(psychische) problemen kunnen vaststellen.De resultaten tot nu toeOp basis van onderzoek (Effectmeting Project Jeugd Alcohol en Drugs 2010 en e-movouit 2009) blijkt het volgende. Het gaat hier specifiek over jongeren in de leeftijdcategorietussen de 12 en 19 jaar (e-movo cijfers gaat over 12-19 jarigen):De doelen a, c. en d. zijn bereikt. De doelen b en e voor een deel. Over doel f zijn geengegevens bekend. Het aantal jongeren dat drinkt is met drie procent gedaald (b).Het aantal jongeren dat softdrugs gebruikt is met twee procent gedaald. Er is een lichtestijging geconstateerd van jongeren met psychische problemen. Hierbij gaat het ompsychische problemen door overmatig alcoholgebruik. Voor drugs is het gelijk gebleven(e).Met de komende kadernota borgen wij de voortgang van het project en geven we richtingaan de sinds 2008 ingezette aanpak. Hier gaat het over geen alcoholgebruik doorjongeren onder de 16 jaar, matiging van alcoholgebruik door jongeren tussen 16-23 jaaren drugsoverlast, -gebruik en -handel aanpakken.Wat is er nog meer gedaan?Het afgelopen jaar hebben we intensief gewerkt aan de volgende zaken: met sportverenigingen is een convenant gesloten gericht op geen alcohol onder de16 en matiging van alcoholgebruik boven de 16 jaar; het alcoholverbod in de APV is aangepast; het sanctiebeleid voor alcoholverstrekkers is vernieuwd; er is een tweede mysteryguest onderzoek geweest onder horeca, supermarkten, verenigingenen slijterijen; met supermarkten zijn we in gesprek over het thema jeugd en alcohol en dan metname de makkelijke verkrijgbaarheid van alcohol door jongeren; we hebben samen met de horeca een proef gedaan met inzet van particuliere drugshondenbij de ingang van 10 horecabedrijven en enkele evenementen;20 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

met eigenaren en gebruikers van 'hokken' en 'keten' is gesproken over het door onsvastgestelde hokken- en ketenbeleid; er vindt jaarlijks controle plaats; er heeft een intensivering plaatsgevonden van het toezicht op de coffeeshops. Hetresultaat hiervan is dat er diverse overtredingen zijn geconstateerd. Dit heeft geleidtot (tijdelijke) sluiting van de coffeeshop aan het Kerkplein. Recent is ook de coffeeshopaan de Dubbele Buurt voor 3 weekenden gesloten. Er is geld beschikbaar gesteld voor de aanpak van hennepteelt. Er zijn vier reguliereen twee spontane hennep rooidagen geweest. Dit heeft geleid tot 19 bestuursrechtelijkehandhavingtrajecten. HALT-afdoening alcohol en drugs, gericht op de aanpak van alcohol en drugs gerelateerdeoverlast. een extern bureau heeft het project geëvalueerd.Toekomstgerichte aanpakNaar de toekomst toe hebben we te maken met het voortzetten van preventieve en repressievemaatregelen. We blijven ons inzetten op bewustwording en draagvlak doorbijvoorbeeld programma’s op scholen, het tegengaan van comazuipen en diverse communicatieactiviteiten.Op het punt van repressie continueren we onze inzet op de aanpakvan drugs. Dit betekent voortzetting van de bestrijding van illegale hennepteelt,controle van growshops en coffeeshops. In het bijzonder gaat het om de implementatievan de Drank- en Horecawet. Deze wet geeft de gemeente nieuwe bevoegdheden.Nieuw is bijvoorbeeld: het tijdelijk sluiten van de drankafdeling van een supermarkt na 3 overtredingen vanhet verkoopverbod aan jongeren onder de 16 jaar; jongeren onder de 16 jaar zijn straks strafbaar als ze alcohol in bezit hebben op deopenbare weg; de verplichting van de gemeente om alcoholverstrekking in (sport)kantines in eenverordening te regelen; overheveling van het toezicht van het Rijk naar de gemeenten. De gemeente Hoornvoert het toezicht al uit (pilotgemeente). Nieuw element op dit onderdeel is verkenningvan een model voor regionaal toezicht.In de aanpak willen we met name voorzien in een bestendige ketenaanpak van preventie,signalering, hulp- en zorgverlening en regelgeving en handhaving.We hebben ons nadrukkelijk gemengd in de landelijke discussie over deze wet. Met namehebben we ons richting de betrokken Minister en Kamerfracties hard gemaakt om deleeftijdsgrens voor alcoholverstrekking van 16 naar 18 jaar te verhogen. Daarnaastneemt de burgemeester van Hoorn deel aan het Directeurenoverleg Alcohol. Een overlegonder voorzitterschap van de Minister van VWS met vertegenwoordigers van de alcoholindustrie,de retail, de horeca, de GGD, de gemeenten en het Trimbos-instituut.Bij de behandeling van de kadernota Jeugd, Alcohol en Drugs 2012-2015 komt eenvoorstel om de ruimtevrager van € 35.000 in te zetten.2.2.10 Jeugd en jongerenHet jaar 2012 stelt ons voor de nodige uitdagingen: iedereen gaat iets merken van deeconomische teruggang. Maar deze crisis biedt ook kansen: we moeten gericht investerenin een verbetering van onze concurrentiepositie. Onderwijs speelt daarin een belangrijkerol: een goed opgeleide beroepsbevolking draagt bij aan duurzaam economisch herstel.Het is daarom nu meer dan ooit van belang dat zoveel mogelijk jongeren het onderwijspas verlaten als zij minimaal een startkwalificatie op zak hebben. Er is al veel bereikt:landelijk ging het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters (VSV'ers) van 71.000 in 2002Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 21

naar 39.900 over schooljaar 2009-2010 1 . De doelstelling is verder aangescherpt: in2016 mogen er maximaal 25.000 nieuwe VSV'ers zijn. Onze regio heeft bijzonder goederesultaten geboekt. Op het onderstaande kaartje is te zien hoe de reductie in West-Friesland is verdeeld over de gemeenten.Nieuw VSV-convenant 2012-2015Bij een nieuwe doelstelling hoort een nieuw VSV-convenant. Met het ondertekenen vanhet VSV-convenant hebben alle gemeenten in West-Friesland zich gecommitteerd aande nieuwe doelstellingen, om het aantal nieuwe VSV-ers in onze regio verder terug tebrengen, zodat we in 2016 de gezamenlijk doelstelling van maximaal 25.000 nieuweVSV'ers bereiken.Hoorn is de RMC-contactgemeente en heeft de regierol als het gaat om de aanpak vanvoortijdig schoolverlaten op regionaal niveau.Centrum voor Jeugd en GezinDe burgers van Hoorn kunnen met al hun vragen over opgroeien en opvoeden terecht bijde CJG-locatie in het GGD-gebouw aan de Maelsonstraat, bij het inlooppunt in de GroteWaal én in het Gezondheidscentrum in Kersenboogerd. De derde CJG wordt in 2012 inRisdam geopend. Ook openen wij in 2012 een inlooppunt CJG in de Bangert en Oosterpolder.Naast deze fysieke frontoffices zijn we ook bereikbaar via www.cjghoorn.nl én biedende kernpartners outreachende informatie en advies op scholen, welzijnsaccommodatiesen andere servicepunten.Het Steunpunt Opvoeding is ondergebracht in het CJG. Het CJG biedt inloopspreekuren,huisbezoeken, cursussen en afspraken waarbij een professional met het gezin werkt aaneen of meer vragen. Het CJG werkt vanuit het positieve pedagogische opvoedingsprogrammaTriple P.Sluitende aanpakDe gemeenten en hulpverleningorganisaties hebben belangrijke afspraken gemaakt overde coördinatie van zorg en de bijhorende doorzettingsmacht voor de gemeente. Verderzijn de verschillende meldpunten geïntegreerd tot één meldpunt risicojeugd.Risicosignalering hebben we extra aandacht gegeven. Ter versterking van dit signaleringsprocesbinnen de jeugdgezondheidszorg is in de afgelopen twee jaar het projectSamen Starten uitgevoerd. Het doel van het project is om risicokinderen tijdig op te spo-1 Binnen enkele weken zijn de voorlopige VSV-cijfers over schooljaar 2010-2011 bekend. U wordthierover apart geïnformeerd.22 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

en en de eigen kracht van de verzorgers te versterken. De GGD heeft besloten dit projectbinnen het reguliere aanbod op te nemen.Daarnaast is de training Leren Signaleren van GGZ Noord-Holland Noord aangeboden,waaraan 1.200 professionals en vrijwilligers deelnamen.KoplopersIn het kader van de sluitende aanpak loopt op dit moment het pilotproject ‘Koplopers/1Gezin1Plan/ integraal toetsingskader IGZ’. Hoorn is daarbij pilotgemeente voor de ontwikkelingvan een methodiek voor geïntegreerde indicatiestelling als onderdeel van1Gezin1Plan.De eerste fase van het Koplopersproject gaat om het inzichtelijk maken van de formelebelemmeringen en de mogelijkheden om deze weg te nemen. Stapsgewijs ontwikkelt defeitelijke uitvoering van de zorg en begeleiding van gezinnen zich dan steeds meer in derichting van een integrale aanpak. De eerste resultaten van deze pilot verwachten we in2012.Dekkend aanbodMet de samenwerkingsverbanden voor onderwijs werken we aan een dekkend aanbodvan School Maatschappelijk Werk in de Hoornse en Westfriese onderwijsinstellingen.Om de efficiëntie en effectiviteit in de hulpverlening te bevorderen werken we actiefsamen aan de implementatie van 1Gezin1Plan. De integratie van de jeugdgezondheidszorgis een feit; de gehele jeugdgezondheidszorg is 0-19 jaar ondergebracht bij de GGDHollands Noorden. Alle bemoeizorgprojecten (jeugdzorg) zijn ondergebracht bij StichtingParlan.In de afgelopen periode zijn extra mogelijkheden gecreëerd om bemoeizorg in te zetten.Over de hieraan gelieerde onderwerpen 'Transitie Jeugdzorg' en 'Transitie Passend onderwijs'is al eerder geschreven.2.2.11 Huisvesting voor het VO (voortgezet onderwijs)Op 13 maart 2012 stemde de gemeenteraad in met de overeenkomst doordecentralisatiehuisvesting VO. Met de overeenkomst wordt de verantwoordelijkheid voor de huisvestingovergedragen aan de twee besturen van de scholen voor VO: Atlas College enTabor College. Zo is een langlopend proces succesvol afgerond en dat is een resultaatwaar we trots op zijn.Beide schoolbesturen roepen gezamenlijk een nieuwe stichting in het leven, die namensde schoolbesturen de verantwoordelijkheid voor de huisvesting op zich neemt. De doordecentralisatiegaat formeel in per 1 januari 2012.De gemeente stelt vanaf 2012 jaarlijks een bedrag aan de nieuwe stichting beschikbaar(het budget). De nieuwe stichting stelt een meerjaren huisvestingsplan op, dat door hetcollege van B&W getoetst wordt aan de kaders van de raad. De nieuwe stichting legtjaarlijks verantwoording af aan het college van B&W over de besteding van het budget,via het overleggen van de jaarverslaggeving dat bestaat uit een jaarrekening en jaarverslag.De komende tijd wordt energie gestoken in de verdere implementatie.2.3 Overige Hoornse ontwikkelingen2.3.1 Kwaliteit raadsvoorstellenHet project verbetering kwaliteit raadsvoorstellen wordt in 2012 verder uitgewerkt enafgehandeld. De volgende activiteiten worden hiervoor uitgevoerd: het implementerenvan een nieuw format raads- en collegevoorstellen, het trainen/informeren van de beleidsambtenaren,college, MT en raad, het functioneren van een toetsingscommissie enhet creëren van een bestuursplein waarop voor de organisatie alle politiek-bestuurlijk relevanteinformatie terug te vinden is.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 23

2.3.2 Het gewijzigde vergadermodelHet gewijzigde vergadermodel van de raad is per 1 januari 2012 ingevoerd. In dit modelzijn 'parallelle sessies' opgenomen waardoor verschillende fasen van de besluitvormingduidelijker herkenbaar zijn en de raad eerder wordt betrokken in de eerste fase van debesluitvorming. Externe partijen en inwoners kunnen ook actief aan deze sessies deelnemen.Ideeën van 'buiten' worden zo naar 'binnen' gehaald.2.3.3 Digitalisering gemeenteraadDe gemeenteraad digitaliseert op verschillende manieren.Integraal Bestuurlijk Informatie Systeem (IBIS)Via IBIS wordt het bestuurlijke informatieproces tussen college en raad gedigitaliseerd.Agenda’s, stukken, toezeggingen en moties worden in het systeem opgenomen en aanelkaar gekoppeld. Hierdoor is informatie makkelijker toegankelijk en beter raadpleegbaar.Ook worden de agenda’s en stukken vanuit IBIS naar internet gepubliceerd. Daarnaast ishet ook mogelijk om via dit systeem papierloos te werken.Papierloos werkenIn 2012 neemt de raad een beslissing over het vervolg van het experiment papierlooswerken. Als de raad besluit om hier definitief mee aan de slag te gaan, dan heeft ditconsequenties voor de kosten die nu nog worden gemaakt voor reproductie en de verspreidingvan raadsstukken. Digitaal werken leidt tot een structurele daling van de kosten.De kosten van de papierstroom zijn jaarlijks ongeveer € 60.000. Er moet dan welnog worden geïnvesteerd in apparatuur en software.Verslaglegging van de commissie- en raadsvergaderingIn 2012 wordt in de raad geïnformeerd over verslaglegging van de raads- en commissievergaderingenin beeld en geluid. Daaraan is archivering van eerdere vergaderingen gekoppeld.Zo is informatie over de raadsvergaderingen makkelijk via internet terug te vinden.De raad neemt hierover een besluit.2.3.4 AuditcommissieDe auditcommissie is namens de raad in de eerste helft van 2012 betrokken bij de keuzem.b.t. verlenging van het contract van de accountant. Samen met de auditcommissie/raadvan de gemeente Alkmaar wordt een interne evaluatie gehouden, net als bij hettraject van de aanbesteding. Als er na de evaluatie niet wordt gekozen voor een verlengingvan het contract, start er na juni 2012 een nieuwe aanbestedingsprocedure.24 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

3 Actualisatie meerjarenbegroting 2012-2016Om de resultaten uit de Kadernota te kunnen vergelijken, leest u hieronder twee tabellen.De eerste tabel is de opbouw van het begrotingsresultaat uit de Begroting 2012.Dat is het vertrekpunt voor een verdere analyse van de verschillen tussen de stand toen(november 2011) en de stand nu.Tabel 5 Verloop begrotingsresultaat 2012 - 2016 (x € 1.000) uit de Begroting 20122012 2013 2014 2015 2016Begroting 2012 na wijziging 3.025 V 1.980 V 1.158 V 2.243 N 1.365 NRuimtevragers 1.336 N 3.050 N 3.063 N 3.003 N 3.003 NAchtervang kortingen Rijk 1.349 N 2.416 N 3.746 N 5.836 N 8.354 N340 V 3.486 N 5.651 N 11.082 N 12.722 NNa de vaststelling van de begroting zijn er in de raadsvergaderingen 2012 tot aan maartbesluiten genomen die gevolgen hebben voor het begrotingsresultaat. Het verloop vanafnovember 2011 is opgenomen in bijlage 7.1 vanaf pagina 45, daar leest u hoe het begrotingsresultaatis veranderd.Daarnaast zijn de ruimtevragers bijgesteld. Enkele veranderingen zijn doorgevoerd nadatuw gemeenteraad besluiten heeft genomen (bijvoorbeeld de doordecentralisatie onderwijshuisvestingVO), anderen doordat ze nu zijn geactualiseerd. In hoofdstuk 4 vanafpagina 33 leest u de belangrijkste verschillen en in bijlage 7.3 vanaf pagina 49 leest ude volledige, geactualiseerde lijst van ruimtevragers.In het vorige hoofdstuk is al kort stilgestaan bij de 'zachte landing' van de decentralisaties.Het voorstel van de 'zachte landing' is financieel vertaald en in onderstaande tabelverwerkt. Ook houden we rekening met eventuele extra bezuinigingen van het Rijk dieons raken. Deze onderdelen zijn verwerkt in de regel 'Achtervang…'.In de volgende tabel leest u de gevolgen van de hierboven genoemde ontwikkelingen.Dit is het beeld dat ontstaat bij de verwerking van de Kadernota.Tabel 6 Verloop begrotingsresultaat 2012 - 2016 (x € 1.000) na verwerking van de Kadernota 20122012 2013 2014 2015 2016Begroting 2012 na wijzigingen raad maart 929 V 2.275 V 1.712 V 1.309 N 521 NBegrotingswijzigingen onderweg (*) 521 N 1.059 V 1.043 V 1.044 V 1.046 VResultaat uit de Kadernota 2012 989 V 422 N 355 N 805 N 1.550 NGevolgen van de junicirculaire 2012 76 N 203 V 778 V 788 V 758 VAmendement Schuldhulpverlening700 NTotaal begrotingsresultaat na wijzigingen 621 V 3.115 V 3.178 V 282 N 267 NRuimtevragers 1.019 N 1.726 N 1.856 N 1.753 N 1.753 NAchtervang kortingen Rijk en ombuigingen(**)1.000 V 500 V 30 N 1.130 N 1.100 NIndicatie restant begrotingsresultaat 602 V 1.889 V 1.292 V 3.165 N 3.120 N(*) In deze reeks zit onder andere de begrotingswijziging bij de Nota Reserves en Voorzieningen.Die begrotingswijziging is nog niet vastgesteld, de nota zelf wel.(**) Zie Tabel 3 Reservering invoering decentralisaties (achtervang) op pagina 10.De regel "Resultaat uit de Kadernota 2012" wordt in de volgende paragraaf toegelicht.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 25

3.1 Niet-beïnvloedbare bijstellingenIn de Kadernota worden financieel grotere, niet-beïnvloedbare (autonome en onontkoombare)bijstellingen met een verplichtend karakter verwerkt. Deze bijstellingen zijnvaak het gevolg van nieuwe wetgeving, noodzakelijk onderhoud of andere niet te beïnvloedenomstandigheden. De wat grotere bijstellingen staan opgesomd in de volgendetabel.Tabel 7 Bijstellingen begroting en meerjarenraming 2012-2016 (x € 1.000)Programma 02012 2013 2014 2015 2016Afschaffing voorziening regionale onderzoeken0 0 0 0 0Vervroegde verkiezingen 2012 70 N 70 V 70 NVrijgave ruimtevrager publieke dienstverlening47 NProgramma 1Brandstof brandweervoertuigen 18 N 18 N 18 N 18 N 18 NEenmalige meerdaagse gerichte hennepcontroleDe kosten van de eenmalige hennepcontroleworden verhaald op de kwekers60 N48 VVerhaalkosten opruimen hennepkwekerijen 18 V 18 V 18 V 18 V 18 VProgramma 2Verandering in uitgaven baggeren (budgettairneutraal met storting in reserve onderhoudkapitaalgoederen - baggeren) 188 V 121 N 650 NInformatiebord Havens8 NProgramma 4Bijstelling budget leerlingenvervoer wegensverhoging NEA-index 195 N 194 N 197 N 195 N 194 NProgramma 5Atletiekbaan Blauwe Berg, maaitegel binnen-en buitenkant 10 V 20 NSportcomplex Risdam Noord, HSV Sport, bestratinghele complex20 NActualisatie meerjarenplanning MFA De Huesmolen36 NProgramma 6Wet BUIGAmendement Schuldhulpverlening1.046 V700 NProgramma 8Aanpassen bestemmingsplannen ouder dan10 jaar cf. wetgeving 22 V 54 N 57 N 15 NLagere opbrengst leges Wabo 18 N 18 N 18 N 18 N 18 N26 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

2012 2013 2014 2015 2016Programma 9/algemene dekkingsmiddelenLagere dividenduitkering BNG 28 N 28 N 28 N 28 N 28 NLiquiditeitsbijdrage IZA 100 V 102 NBijstelling periodieken 68 V 68 V 68 V 68 VVervallen oude reeks kapitaallasten 2013-2015 606 V 1.139 V 1.657 VKapitaallasten vervangingsinvesteringen2013-2015 800 N 1.497 N 2.114 NOnderuitputting kapitaallasten vervangingsinvesteringen2013-2015 97 V 131 V 95 VOnderuitputting restantkredieten 1.166 N 824 V 660 V 504 VIncidentele bijstelling kapitaallasten 20121.891 VVerrekeningen met reservesAanpassing storting Reserve onderhoud kapitaalgoederen(baggeren); budgettair neutraalmet veranderende uitgaven baggeren 188 N 121 V 650 VHulpkostenplaats automatiseringAbonnementen/kosten ICT-verbindingen 60 N 60 N 60 N 122 N 165 NKostenverdeelstaatGevolgen voorlopig CAO akkoord 533 N 360 N 360 N 360 N 360 NBijstellingen salarissen, toelagen en socialelasten 39 V 512 N 391 N 481 N 459 NDiverse overige verschillen 53 V 54 V 55 V 54 V 53 V289 V 422 N 355 N 805 N 1.550 NDit is exclusief de gevolgen van de junicirculaire, zie Tabel 8 op pagina 32.De meest in het oog springende bijstellingen worden hieronder per programma toegelicht.Programma 0Afschaffen voorziening regionale onderzoekenDe in 2010 aangemaakte voorziening wordt weer afgeschaft. De kosten worden weerop het product geraamd. Dat is budgettair neutraal.Het idee achter de voorziening was dat de gemeenten hun bijdrage hierin zouden storten,waarna Hoorn de onderzoeken hieruit zou betalen. De gemeente Medemblik wildehaar bedrag niet storten, omdat zij per onderzoek een afweging wil maken over nut ennoodzaak. Daarom is de procedure nu aangepast. Per onderzoek wordt er afgerekendmet de aan het onderzoek deelnemende gemeenten.Vervroegde verkiezingenDoor de val van het kabinet vinden in 2012 vervroegde verkiezingen plaats voor deTweede Kamer. Deze verkiezingen waren niet eerder voorzien dan in 2014. De verkiezingenworden door de gemeente georganiseerd en kosten ons ongeveer € 70.000.Meteen wordt in het meerjarenperspectief geanticipeerd op verkiezingen in 2016.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 27

Programma 1Brandstof brandweervoertuigenDe kosten voor brandstof zijn de afgelopen jaren sterk gestegen en blijven stijgen. Debrandweer heeft al enkele jaren een overschrijding op de post brandstof: in 2010€ 7.500 en in 2011 € 13.550. De verwachting voor 2012 is dat de brandweer€ 15.000 tekort komt door de aanhoudende stijgende brandstofkosten.Vandaar het verzoek het budget structureel bij te ramen met € 17.750.Hennepcontrole en ruimingen hennepkwekerijenEr vindt in 2012 een meerdaagse gerichte hennepcontrole plaats, naast de reguliererooidagen. De aangetroffen hennepkwekerijen worden ontmanteld. De planning is datmet deze eenmalige actie ongeveer 30 hennepkwekerijen ontmanteld worden.De kosten van deze actie zijn ongeveer € 60.000. Deze kosten zijn niet opgenomen inde begroting. De ontruimingen vinden op bestuursrechtelijke titel plaats, daarom wordende kosten van de ontruimingen verhaald op de kwekers, zo nodig via een dwangbevel.Ervaring leert dat ongeveer 20% van de kosten uiteindelijk oninbaar blijkt. Dit levert eenincidenteel tekort op van € 12.000.Verder is gebleken dat de structurele lasten van de reguliere rooidagen in de begrotingzijn verwerkt, maar niet de verhaalbare kosten. Dit levert een structurele inkomst op van€ 17.600.Programma 2Verandering in uitgaven baggeren (budgettair neutraal met storting in reserve onderhoudkapitaalgoederen - baggeren)Een deel van het baggerwerk geraamd in het jaar 2011 is nog niet uitgevoerd, daaromdient de kostenraming overgeheveld te worden naar 2012. Daarnaast zijn de budgettennaar laatste inzichten herverdeeld over de jaarschijven. De uitwerking hiervan is budgettairneutraal.Informatiebord HavensIn het kader van het havenplan is al besloten tot uitvoering van dit project. De kostenzijn € 8.000.Programma 4Bijstelling budget leerlingenvervoer wegens verhoging NEA-indexDe NEA-index is een landelijk bepaalde index voor loon- en prijscompensatie in de vervoersbranche.In 2011 was de NEA-index 3,2% en in 2012 is dat 5,8%. Deze verhogingenzijn nog niet doorgevoerd in de begroting.De reden voor deze forse verhoging is een aanpassing van de CAO voor de chauffeurs,waardoor de salarissen aanzienlijk zijn verhoogd. Ook zijn de brandstofprijzen in de afgelopenperiode flink gestegen.Bij de aanbesteding van het leerlingenvervoer in 2010 is besloten om vervoerders diehoge kwaliteit scoren met het vervoer, daarvoor te belonen met een bonus van maximaal€ 30.000 per jaar. Omdat niet elk jaar de maximale bonus wordt uitgekeerd, geeftde bijstelling van het budget voor het leerlingenvervoer geen constante reeks aan.Programma 5Atletiekbaan Blauwe Berg, maaitegel binnen- en buitenkantBij de renovatie van de atletiekbaan (2005) is aan zowel de binnen- als de buitenzijdevan de rondbaan een maaitegel aangebracht. Deze tegel ligt op een fundering van zandcement.De grond naast deze tegel zakt ten opzichte van de onderheide baan, waardoor28 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

er een kier tussen de rondbaan en de maaitegel ontstaat. Herstel is noodzakelijk, geletop het voorkomen van blessures. Aanvankelijk was in 2012 het herstel van de maaitegelaan de binnenzijde gepland. Op grond van de schouw in 2011 is besloten om hetherstel van de maaitegel aan de binnenzijde van de rondbaan uit te stellen naar 2013 engelijktijdig uit te voeren met het herstel van de maaitegel aan de buitenzijde van derondbaan.Sportcomplex Risdam Noord, HSV Sport, bestrating hele complexDe bestrating op het sportcomplex van HSV Sport is zo'n 30 jaar geleden aangelegd enis dringend toe aan groot onderhoud. Dit gaat om zo'n 5.000 m 2 bestrating inclusief hetparkeerterrein binnen de hekken van het sportcomplex. De bestrating binnen de hekkenvan dit sportcomplex maakt geen onderdeel uit van het onderhoudsprogramma verhardingenvan de afdeling Stadsbeheer, vandaar dat dit nu apart wordt aangemeld.Actualisatie meerjarenplanning MFA De HuesmolenDe meerjarige investeringsplanning van MFA De Huesmolen is geactualiseerd. Hieruitblijkt dat in 2012 ondermeer de vaatwasmachine en de lichtinstallatie in de grote zaalmoeten worden vervangen. Deze waren in voorgaande jaren al wel in de meerjarenramingopgenomen, maar nog niet uitgevoerd.Programma 6Wet Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorzieningen aan Gemeenten (BUIG)Met ingang van 1 januari 2010 zijn op grond van de Wet BUIG de gemeentelijke geldstromenvoor de bekostiging van uitkeringen op grond van de volgende wetten gebundeld: Wet werk en bijstand (WWB); Wet investeren in jongeren (WIJ); Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werklozewerknemers (IOAW); Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezenzelfstandigen (IOAZ); Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz 2004) voor zover deze uitkeringenbetrekking hebben op levensonderhoud voor startende ondernemers; Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK).De macrobudgetten voor de verschillende regelingen worden afzonderlijk geraamd. Vervolgensworden deze macrobudgetten opgeteld en het geheel wordt over de gemeentenverdeeld. De gemeenten ontvangen dus één budget.De voorlopige budgetten worden pas bekend gemaakt in het najaar, voorafgaand aanhet begrotingsjaar. Daarom worden de in- en uitgaven gelijktijdig bijgesteld in de Kadernota.In 2012 is het doel om maximaal 1.050 klanten in het bestand te hebben. Primitief is erbegroot op een verwachting van 1.200 klanten. Bijstelling tot 1.050 klanten leidt toteen voordeel van € 1.596.000.Door een wijziging in de weging van de objectieve verdeelmaatstaven en een neerwaartsebijstelling van het macrobudget BUIG leidt de voorlopige vaststelling van hetbudget ten opzichte van de begroting tot een nadeel van € 550.000.Per saldo leidt dit tot een voordeel op de uitvoering van de BUIG van € 642.000.Ten opzichte van de raming in de begroting 2012 waar een nadeel van € 404.000 geraamdstond leidt dit tot een voordeel van € 1.046.000.De meerjarenraming 2013 – 2016 wordt op het oude niveau gehouden, enerzijds doorde economische onzekerheden met een mogelijk effect op macrobudget en anderzijdsdoor de onzekerheid over de gevolgen van de invoering van de Wet Werken naar vermogen.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 29

Programma 8Aanpassen bestemmingsplannen ouder dan 10 jaarConsequentie van de op 1 juli 2008 in werking getreden Wet ruimtelijke ordening (Wro)is dat bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar op 1 juli 2013 moeten zijn aangepast aande nieuwe Wro.Lagere legesopbrengst WaboBinnen de Wabo hoeft het voornemen om ontheffing te verlenen niet meer te wordengepubliceerd. Verder is door het instorten van de markt het aantal grote bouwplannenmet hoge legeskosten verminderd waardoor de inkomsten teruglopen.Programma 9Lagere dividenduitkering BNGDoor de financiële crisis worden de kapitaalvereisten voor banken aanzienlijk verscherpt.De BNG voldoet nog niet helemaal aan de eisen van Basel III. De voor de laatstgenoemdeeisen noodzakelijke groei van het eigen vermogen moet worden opgebracht door eengroter deel van de winst in te houden, te zijner tijd mogelijk aan te vullen met een relatiefbeperkte uitgifte van hybride schuldbewijzen die het karakter hebben van eigenvermogen.Met het oog op het voorgaande en op basis van de ontwikkelingen en verwachtingen ultimo2011, heeft de BNG voorgesteld om jaarlijks aan de Algemene Vergadering vanAandeelhouders (AVA) voor te stellen het dividend te bepalen op 25% van de nettowinst.Dit beleid is van kracht met ingang van de dividenduitkering over het boekjaar2011 en geldt in beginsel voor de gehele overgangsperiode tot 2018. Zodra duidelijkheidwordt verkregen over de definitieve vorm en hoogte van de eisen, wordt ook hetdividendbeleid heroverwogen. Heroverweging van het dividendbeleid vindt ook plaats bijhet onverhoopt niet uitkomen van verwachtingen ten aanzien van groei en/of resultaatontwikkeling.De AVA heeft hier mee ingestemd. Dat betekent dat onze verwachte dividenduitkeringtot 2018 verlaagd moet worden.Liquiditeitsbijdrage IZAIn 2009 is de IZA geliquideerd en is het resterende vermogen verdeeld over de deelnemendelichamen. Wij kregen in 2009 een uitkering van omstreeks € 915.000. Toenwerd niet alles uitgekeerd; na de finale liquidatie zou naar verwachting in 2013 nog10% volgen.Recent is bericht ontvangen dat de finale liquidatie definitief is afgerond en de gemeente€ 99.531 ontvangt. Via deze Kadernota regelen wij dat wij dat dit jaar ontvangen, enniet volgend jaar zoals we dat hadden geraamd.Bijstelling periodiekenJaarlijks wordt op basis van ervaringscijfers rekening gehouden met een salarisbijstellingvia het toekennen van periodieken. Die reeks is aangepast.Kapitaallasten vervangingsinvesteringen inclusief onderuitputtingZie ook hoofdstuk 5 voor een nadere toelichting.Onderuitputting restantkredieten (techniek)Bij de Kadernota wordt berekend welke onderuitputting er ontstaat bij de restantkredietenuit de rekening van het vorige jaar. Dat leidt ieder jaar tot een andere reeks, waarbijde reeks opschuift. Dat betekent dat het eerste jaar een nadeel berekend wordt en dejaren erna een voordeel. Dat nadeel uit het eerste jaar wordt tenietgedaan door hetvoordeel van de incidentele bijstelling van de kapitaallasten, volgend uit de rekening vanhet vorige jaar.30 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Incidentele bijstelling kapitaallasten 2012De kapitaallasten worden bijgesteld doordat diverse kredieten uit het vorige jaar wordendoorgeschoven en afgesloten.Verrekeningen met reservesAanpassing storting Reserve onderhoud kapitaalgoederen (baggeren)Een deel van het baggerwerk geraamd in het jaar 2011 is nog niet uitgevoerd, daaromdient de kostenraming overgeheveld te worden naar 2012. Daarnaast zijn de budgettennaar laatste inzichten herverdeeld over de jaarschijven. De uitwerking hiervan is budgettairneutraal.Hulpkostenplaats AutomatiseringAbonnementen/kosten ICT-verbindingenDe kosten van de ICT-verbindingen en hostingkosten nemen toe door de volgende ontwikkelingen: Toename van het aantal verbindingen naar buitenlocaties van de gemeente zoalssporthallen en kinderboerderijen, etc. Toename van het aantal verbindingen ten behoeve van cameratoezicht, slagbomen,beweegbare afsluitingen, etc. Toename van de bandbreedte van bovengenoemde verbindingen vanwege het toegenomendataverkeer over de verbindingen. Toename mobiele communicatie: kosten voor mobiel internet op laptop of tablet. Tariefstijgingen hostingkosten.Met uitbreiding van verbindingen en daarmee gepaard gaande kosten is in het verledengeen rekening gehouden in de begroting. Het bedrag voor hosting is toegenomen. Hiervooris nooit apart budget geraamd, de kosten zijn € 60.000 per jaar.Voor hard- en software die gebruikt wordt, worden onderhoudscontracten afgesloten.Daardoor worden fouten opgelost en wordt de software aangepast aan veranderendewetgeving en techniek. Als gevolg van de investeringen stijgen ook de onderhoudskosten.In de meerjarenraming is vorig jaar een stijging van de kosten in 2015 niet meegenomen.Deze wordt nu ook aangemeld. Het gaat in 2015 om € 62.000 en in 2016 om€ 105.000 extra.PersoneelVerwerking voorlopig CAO onderhandelaarsakkoordIn het meerjarenperspectief was rekening gehouden met een structurele stijging van 1%van de salarissen met ingang van 1 april 2012. Uit het onderhandelaarakkoord blijkt datde ambtenaren meer krijgen. Ook per 1 januari 2012 wordt een structurele stijging toegekend,in augustus volgt er een eenmalige uitkering. In totaal kost dat de gemeente€ 532.500 in 2012 en structureel nog eens € 360.000.Bijstelling salarissen, toelagen en sociale lastenDe salarissen zijn bijgesteld aan de nieuwe informatie. De laatste bijstelling was bij deKadernota 2011.Diverse overige verschillenDat zijn veel samengestelde voor- en nadelen die in totaal leiden tot de vermelde reeks.3.2 Algemene uitkering gemeentefondsDe junicirculaire 2012 is op 13 juni op het internet gepubliceerd. Op basis van die informatieis een doorrekening gemaakt van de gevolgen voor Hoorn.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 31

De junicirculaire geeft de volgende uitkomsten:Tabel 8 Gevolgen junicirculaire 2012 gemeentefonds voor Hoorn-=nadeel, x € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016Inschatting gevolgen junicirculaire voor Hoorn -76 203 778 788 758Deze reeks wordt verwerkt in de begroting 2012 en verder.Het beeld dat in de afgelopen periode in de media is geschetst, is anders dan uit de tabelhierboven blijkt. Er is geen sprake van forse nadelen in 2012 en 2013, alleen voor2012 is er een nadeel. Het geschetste beeld in de media over de jaren 2014 en verderlijkt wel te kloppen: de algemene uitkering stijgt voor die jaren.Het resultaat voor Hoorn is positiever dan via de media werd verwacht en dat komt mededoordat de aantallen bij de maatstaven (inwoners, woonruimten, uitkeringsgerechtigden)zijn geactualiseerd. Dat zorgt voor een positief effect op de algemene uitkering.Daarnaast komen wij in aanmerking voor enkele nieuw ingestelde integratie- of decentralisatie-uitkeringen,wat ook een hogere algemene uitkering tot gevolg heeft.De WMO uitkering wordt ook aangepast aan actuele aantallen. Bovendien wordt vanaf2013 € 34 miljoen gekort op het landelijke budget wegens vermogensinkomensbijtelling.Dat betekent dat vermogende aanvragers een hogere eigen bijdrage moeten betalen.Per saldo blijft er dan een even groot budget beschikbaar voor de uitvoering van deWMO.Wij verwerken de WMO altijd budgettair neutraal: als de inkomsten dalen, worden deuitgaven daaraan aangepast. Voor 2012 ontvangen we € 105.000 minder, de jaren ernaontvangen we € 127.000 minder.De VNG adviseert de gemeenten voorzichtig om te gaan met de financiële vertaling vande junicirculaire. Wij houden in de Kadernota al rekening met de mogelijk negatieve gevolgenvan aanvullende rijksombuigingen. Verder gebruiken wij een conservatieve methodevan ramen bij de algemene uitkering.3.3 Risico'sHet grootste risico dat de gemeente heeft, zijn de ontwikkelingen op rijksgebied. Er komennieuwe verkiezingen en er is een Lenteakkoord gesloten. Wat precies de gevolgendaarvan zijn, voor de decentralisaties, maar ook voor de financiën, is onbekend. Ook indeze zin is het afwachten wat de junicirculaire voor nieuws brengt.Daarnaast zijn er risico's bij de grondexploitaties, net als bij veel gemeenten. Daar wordenrisicoanalyses gemaakt op basis waarvan we passende maatregelen zullen treffen.32 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

4 RuimtevragersIn dit hoofdstuk actualiseren wij de ruimtevragers uit de Begroting 2012. Daarbij leggenwij de focus op de voortgang, de haalbaarheid, lopende ontwikkelingen en vast te stellenkaders voor de komende jaren in deze bestuursperiode.Tabel 9 Ruimtevragers Kadernota 2012 (x € 1.000)-=voordeel 2012 2013 2014 2015 2016Totaal ruimtevragers topprioriteiten 155 59 63 66 66Totaal nieuwe ruimtevragers 0 598 722 705 705Totaal overige ruimtevragers (bestaand, geactualiseerd) 1.204 1.645 1.689 1.566 1.566Subtotaal ruimtevragers 1.359 2.302 2.474 2.337 2.337Onderuitputting (25%) -340 -576 -618 -584 -584Totaal ruimtevragers 1.019 1.726 1.855 1.753 1.753In de navolgende paragrafen worden de aangepaste en nieuwe ruimtevragers kort toegelicht.Waar wij aan hechten is te benadrukken dat het bij de ruimtevragers om ramingen gaat,indicatieve bedragen. Het is een voorlopig uitgangspunt: we denken dat we deze bedragennodig hebben, maar het zijn geen vaststaande bedragen. Bij een volgend cyclusdocumentof in een volgend jaar wordt alles weer tegen het licht gehouden en dus kan hetnu benodigd gedachte bedrag meer of minder worden. Toch willen we deze ruimtevragersgoed in beeld hebben en daarom maken we deze inventarisatie.4.1 Ruimtevragers bestuurlijke topprioriteitenIn dit hoofdstuk leest u de wijzigingen van de ruimtevragers bestuurlijke topprioriteitenten opzichte van de lijst die bij de Begroting 2012 is vastgesteld.4.1.1 Bijstelling ruimtevragers bestuurlijke topprioriteitenDe ruimtevragers bestuurlijke topprioriteiten zijn geactualiseerd en waar mogelijk zijn"p.m.-posten" gekwantificeerd. Dat leidt tot de volgende bijstellingen:Tabel 10 Ruimtevragers bestuurlijke topprioriteiten (x € 1.000)-=voordeel 2012 2013 2014 2015 2016Programma 0Publieke dienstverlening en doorontwikkelen KCC 87Waarvan wordt vrijgegeven via deze Kadernota -47Programma 2Onderhoud stad: schoon, heel en veilig - Groenbeheerplan 50Onderhoud stad: schoon, heel en veilig - Inventarisatie floraenfaunawaarden 30120 0 0 0 0Programma 1Publieke dienstverlening en doorontwikkelen KCCIn 2011 hadden wij extra uitgaven verwacht vanuit de doorontwikkeling van het KCCen het verder verbeteren van de dienstverlening. Door de aankoop van nieuwe systemengericht op informatiemanagement en zaakgewijs werken, waren kosten voor begeleidingen implementatie voorzien. De aanbesteding van het zaaksysteem is eind decemberGemeente Hoorn - Kadernota 2012 33

2011 afgerond. Dit heeft ertoe geleid dat er geen extra uitgaven in 2011 zijn geweesten daarmee de ruimtevrager van € 100.000 niet nodig is geweest.In de Begroting 2012 is een p.m. post opgenomen onder de ruimtevrager publiekedienstverlening en klantcontactcentrum. Deze ruimtevrager is geactualiseerd en bijgesteldnaar € 87.000. Wij verwachten in 2012 uitgaven die betrekking hebben op hetmeten van de kwaliteit van onze dienstverlening.Het verbeteren van de dienstverlening in combinatie met werken op afspraak heeft ookeffect op de fysieke omgeving. Wij voorzien aanpassingen aan de centrale publiekshalen de balies.Naast de voorzieningen voor het werken op afspraak moet de ICT omgeving verderworden aangepast om de dienstverlening te optimaliseren. De aanpassing van de ICTomgeving is in voorbereiding en wordt zo spoedig mogelijk uitgevoerd. Om die redenwordt verzocht om het deel van de ruimtevrager dat betrekking heeft op de ICT-kostenvan € 47.000 per direct vrij te geven.De exacte financiële effecten van werken op afspraak zijn in juli 2012 bekend. Dit kant.z.t. mogelijk leiden tot het bijstellen van de ruimtevrager.Programma 2Onderhoud stad: schoon, heel en veilig - GroenbeheerplanHoorn moet de omslag van groei naar beheergemeente verder maken. Daarom moet onderhouden beheer in de openbare ruimte planmatig worden uitgevoerd, met beheerplannenvoor alle onderdelen, met bijbehorende budgetten. We stellen voor de bomeneen bomenbeheerplan op. Voor het overige groen willen we een groenbeheerplan opstellen.Dat kost ons naar schatting € 50.000.Onderhoud stad: schoon, heel en veilig - Inventarisatie flora- en faunawaardenDe Flora- en faunawet verplicht de gemeente te zorgen voor de natuurwaarden op haargrondgebied. We willen de flora- en faunawaarden inventariseren en weergeven op eennatuurwaardenkaart. Een natuurwaardenkaart geeft de beschermde dieren en plantenbinnen een gemeente weer. De natuurwaardenkaart wordt gebruikt bij het plannen vanbeheer- en onderhoudswerkzaamheden, maar kan ook gebruikt worden bij het opstellenvan bestemmingsplannen. Een natuurwaardenkaart kost ons naar schatting € 30.000.Verder heeft het college toegezegd een natuurwaardenkaart op te stellen naar aanleidingvan een ingediende motie van GroenLinks met het verzoek om ecologisch groenbeheerals variant in beheerplannen op te nemen. Door deze toezegging is de motie ingetrokken.Revitalisering Grote WaalVerwacht wordt dat IntermarisHoeksteen een bijdrage doet voor de openbare ruimte bijde Sterflats. Over de definitieve hoogte wordt nog onderhandeld. Dit bedrag wordt, alsIntermarisHoeksteen wil bijdragen, toegerekend aan de revitalisering Grote Waal.Voor de revitalisering is in totaal € 3.000.000 opgenomen; € 1.750.000 is bestemdvoor de openbare ruimte bij de Sterflats. Voor de overige maatregelen is € 1.250.000beschikbaar, mogelijk wordt een deel daarvan dit jaar al gebruikt.Het geld dat overblijft van de inrichting openbare ruimte Sterflats wordt ingezet in hetbelang van de gehele Grote Waal.4.1.2 Vervallen ruimtevragers bestuurlijke topprioriteitenIn de volgende tabel leest u de vervallen ruimtevragers bij de bestuurlijke topprioriteiten.34 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Tabel 11 Vervallen ruimtevragers bestuurlijke topprioriteitenOnderwerpCoffeeshopbeleid (p.m. raming)Onderwijshuisvesting Voortgezet OnderwijsRedenDeze (financiële) ruimtevrager kan vervallen omdatwordt verwacht dat er slechts een klein bedrag nodigis. Dit wordt uit de reguliere budgetten betaald.De gemeenteraad heeft een besluit genomen, delasten zijn in de begroting verwerkt.4.2 Nieuwe overige ruimtevragersDe ruimtevragers die niet direct bij de prioriteiten horen.Tabel 12 Nieuwe ruimtevragers (x € 1.000)-=voordeel 2012 2013 2014 2015 2016Programma 0Herdenking eerste ronding Kaap Hoorn - Chili (2016) p.m. p.m. p.m. p.m.Programma 1Verbouwing kazerne Blokker (investering) 8 8 8Programma 2Reconstructie Oostergouw tussen Dorpsstraat en Westfrisiaweg(investering) p.m. p.m. p.m. p.m.Dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren en Infrastructuur p.m. p.m. p.m. p.m.Programma 3Parkmanagement 20 20Lobbyoverleg 24 24 24 24Programma 4Vervangende nieuwbouw gymnastieklokaal De Wissel, Wilhelminalaan5 (2013, investering) 105 105 105Plaatsen hekwerk rond basisschool Het Spectrum voor beidelocaties (investering) 4 4 4 4Programma 5Verlichting HSV Sport, Risdam-Noord (investering) 5 5 5Aanbrengen wortelschermen Fruittuinen (investering) 6 6 6Tweede fase Natuurspeeltuin Blokweer (investering) 3 3Programma 6Regeling In- en Doorstroombanen 550 550 550 5500 598 722 705 705Programma 0Herdenking eerste ronding Kaap Hoorn - ChiliOp 29 januari 2016 is het 400 jaar geleden dat Kaap Hoorn voor het eerst werd gerond.Deze belangrijke ontdekking werd gedaan door de Hoornse schipper Willem Schouten enkoopman Jacob Le Maire. Ze noemden de zuidelijke punt van Zuid-Amerika Kaap Hoorn,naar de stad Hoorn, vanwaar zij in 1615 waren vertrokken.De Stichting Nederlandse Kaap Hoornvaarders wil deze historische ontdekking herdenkenin de jaren 2015 en 2016. Voor dit doel is de Stichting 400 Jaar Kaap Hoorn opgericht,waarin ook andere historische verenigingen en lokale organisaties deelnemen. Destichting ontwikkelt activiteiten in het kader van de herdenking. Er is ook contact tussende gemeente, de stichting en de Chileense ambassade in Nederland, want ook de am-Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 35

assade is bezig met voorbereidingen voor de herdenking. Kaap Hoorn zet de stadHoorn internationaal op de kaart.Met een succesvolle herdenking kan dat nog nadrukkelijker het geval worden (city marketing).De ideeën rondom de herdenking en de rol van de gemeente daarin zijn nog nietuitgewerkt. In de loop van dit jaar wordt daarover meer duidelijk.Programma 1Verbouwing kazerne BlokkerOp basis van een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E o.b.v. de Arbo-wet) blijkt datde kazerne te klein is voor het aantal personen. De veiligheid en gezondheid van hetpersoneel is onvoldoende gewaarborgd. In de RI&E, die is gemaakt door Maetis, zijn devolgende punten aangegeven: Uitrukkleding hangt in dezelfde ruimte als het uitrukvoertuig. De mensen staan zichbinnen 1 meter van het draaiende voertuig aan te kleden tijdens een uitruk. Dit is ookbinnen 1 meter achter het voertuig. De kazerne is te klein voor het huisvesten van 24 personen. In de kantine is geenruimte om 24 personen plaats te laten nemen. De remise is te klein om 24 uitrukpakken(excl. reservekleding) en een tankautospuit te herbergen. De afzuiging van de uitlaatgassen is niet goed geregeld. De installatie die nu in dekazerne zit levert struikelgevaar op voor de uitrukkende medewerkers en is daardoorvaak stuk en niet in gebruik. Er is onvoldoende scheiding tussen de vuile en schone werkomgeving.Verbouw/vergroting van de kazerne lost de bovenstaande problematiek op. Gescheidenruimte voor uitrukkleding en voertuig en vergrote kantine.In oktober 2012 worden de resultaten van de berekeningen van het regionale dekkingsplanaan het bestuur van de Veiligheidsregio NHN voorgelegd. In het regionale dekkingsplanstaan de operationele prestaties (opkomsttijden) van de lokale brandweerkorpsenversus wat de wet daarover aangeeft. Dit dekkingsplan is de basis voor de toekomstigeinrichting van de brandweerzorg in de hele Veiligheidsregio NHN, dus ook voorHoorn. Als resultaat van het dekkingsplan worden er voorstellen voorgelegd over het aldan niet laten vervallen van brandweerkazernes, dus ook de post Blokker.In de huidige samenstelling kan de brandweerzorg in Blokker niet op tijd vanuit de postOude Veiling gedaan worden.Programma 2Reconstructie Oostergouw tussen Dorpsstraat en Westfrisiaweg, dekking kapitaallastenvia Reserve Parkeren en InfrastructuurDe kosten kunnen pas na onderzoek worden ingevuld. Dit onderzoek - naar de meest effectieveen efficiënte maatregelen - vindt plaats in de tweede helft van 2012.Programma 3ParkmanagementParkmanagement voert collectieve taken uit die bedrijven niet in hun eentje kunnendoen, zoals het beveiligen en onderhouden van de terreinen. Dit betekent dat gebruikersvan de bedrijventerreinen samen met andere partijen (zoals gemeente, brandweer en politie)de verantwoordelijkheid nemen voor het beheer van het terrein. Het gaat om deontwikkeling, de beveiliging, de bewegwijzering en het onderhoud van het bedrijventerrein.In Hoorn zijn deze taken uitbesteed aan Parkmanagement Hoorn.Wij hechten veel aan het voortbestaan van een goed functionerend parkmanagement.De door parkmanagement uitgevoerde werkzaamheden dragen bij aan een goed vestigingsbeleidop de Hoornse bedrijventerreinen. Daarnaast 'ontzorgt' het de gemeentelijkeorganisatie en ondersteunt het de uitvoering van het gemeentelijk beleid ten aanzien van36 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

'duurzaamheid' en 'schoon, heel en veilig', beide een topprioriteit. Met het inzetten vanparkmanagement neemt het bedrijfsleven verantwoordelijkheid voor zijn omgeving, eenontwikkeling die van harte wordt toegejuicht.Behoudens een vergoeding voor het groenonderhoud ontvangt parkmanagement geenbijdrage van de gemeente voor het uitvoeren van zijn overige taken. Gezien het belangvan parkmanagement voor de gemeente wordt voorgesteld om parkmanagement te ondersteunenmet een bijdrage van € 20.000 in 2013 en € 20.000 in 2014.LobbyoverlegOp 14 december 2010 heeft het college ingestemd met het instellen en (mede) financierenvan een lobbyoverleg voor 2011 en 2012. Dit is een overleg tussen de Kamer vanKoophandel, Hoorn, Alkmaar, Den Helder en het Ontwikkelingsbedrijf met een lobbyistin dienst van de Kamer van Koophandel. Het college heeft daarbij besloten om de structurelelasten vanaf 2013 op te nemen in de lijst van ruimtevragers. Hoewel het Lobbyoverlegin 2012 nog wordt geëvalueerd, is de verwachting dat we vanaf 2013 structureelverder gaan.De kosten zijn op jaarbasis maximaal € 24.000. Maar hiervoor geldt dat in de afgelopentwee jaar het uiteindelijke bedrag lager is geweest.Belangrijkste wat het tot nu toe heeft opgeleverd is de Greenport Status. Dit valt grotendeelstoe te wijzen aan de lobby die is uitgezet vanuit het Lobbyoverleg. Het Lobbyoverlegwerkt met een matrix waar voor Hoorn belangrijke onderwerpen op staan zoalsde schaalsprong Almere (overnemen deel woningbouwopgave door Noord-HollandNoord), aansluiting Hoorn op het kernspoornet (spoorboekloos rijden), N23, Blue Deal.Dit zijn allemaal onderwerpen waarop de aandacht binnen het Lobbyoverleg gefocustwordt. Of we daadwerkelijk doorgaan met het Lobbyoverleg, hangt van de nog uit tevoeren evaluatie af. Deze wordt in het derde en vierde kwartaal uitgevoerd, waarna deH2A-colleges en de KvK een besluit nemen over voortzetten. Voor die tijd moet wel viade ruimtevragers budget worden geregeld voor het geval we er mee doorgaan.Programma 4Vervangende nieuwbouw gymnastieklokaal De Wissel, Wilhelminalaan 5Het bestaand gymnastieklokaal is van 1950. Gelet op de ouderdom is vervangendenieuwbouw gewenst. Daarnaast is in de Binnenstad uitbreiding van de gymcapaciteitnoodzakelijk. De investering is afgestemd op de normvergoeding voor twee gymzaken,inclusief inrichting en sloopkosten.Al jaren is er een knelpunt wat betreft ruimte voor gymonderwijs in de binnenstad en ditknelpunt is de laatste jaren alleen maar toegenomen. Voor 3 basisscholen (Mariaschool,Montessorischool en school voor speciaal basisonderwijs de Wissel) zijn er 2 gymzalenbeschikbaar. De Wissel heeft een eigen gymzaal naast de school en de Mariaschool enMontessorischool maken gebruik van de gymzaal aan het Gerritsland. Bovendien moetende klassen vanaf groep 6 van de Mariaschool uitwijken naar de sporthal De Vredehofomdat de twee sportzalen in de Binnenstad vol zitten.Met de bouw van een dubbel gymnastieklokaal ter vervanging van het gymnastieklokaalbij de Wissel wordt het probleem van de gymcapaciteit naar verwachting opgelost.Plaatsen hekwerk rond basisschool Het Spectrum, beide locatiesVanwege de overlast vraagt het schoolbestuur het lage hek om beide locaties te vervangendoor een hoog hekwerk, net zoals ook is toegepast bij andere scholen.Programma 5Verlichting HSV Sport, Risdam-NoordIn 2012 wordt onderzocht of de vereniging extra verlichting nodig heeft om de trainingscapaciteitte verhogen. De extra verlichting vergt een investering in 2013. De hier-Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 37

uit voortvloeiende jaarlijks structurele kapitaallasten bedragen met ingang van 2014€ 4.575.Aanbrengen wortelschermen, FruittuinenOp de accommodatie van VV De Blokkers staan veel populieren. De wortels van dezepopulieren gaan ook richting het kunstgrasveld en dit kan schade toebrengen aan hetveld, waardoor er een noodzaak is voor het aanbrengen van wortelschermen. Dit vergteen investering in 2013. De hieruit voortvloeiende jaarlijks structurele kapitaallasten bedragenmet ingang van 2014 € 6.075.Tweede fase Natuurspeeltuin BlokweerIn 2009 heeft de raad besloten om de eerste fase van een natuurspeeltuin in de Blokweerte realiseren. Samen met een groot aantal schoolkinderen is een plan gemaaktvoor de natuurspeeltuin en in het voorjaar van 2011 is de natuurspeeltuin geopend. Inhet eerste jaar is deze speeltuin al zeer goed bezocht. Dit is de enige natuurspeelplek inde gemeente en deze voldoet duidelijk aan een behoefte.De verwachting is dat het aantal bezoekers de komende jaren nog verder zal stijgen. Westellen daarom voor om de natuurspeeltuin uit te breiden met de bij aanvang al geplandetweede fase. De eerste fase is vooral bedoeld voor kinderen tussen de 6 en 10 jaar oud,de "middengroep" die een natuurspeelplek het meest zullen gebruiken. Voor de tweedefase wordt gedacht aan een meer beschermde natuurspeelplek dicht bij het MAK voorde jongste kinderen en een aantal losse speelobjecten in het bos voor de oudere kinderen.Voorgesteld wordt om voor het jaar 2014 een investering als ruimtevrager op te nemen.De hieruit voortvloeiende jaarlijks structurele kapitaallasten met ingang van 2015 bedragen€ 3.400.Programma 6Regeling In- en DoorstroombanenBij de invoering van de Wet Werk en Bijstand in 2004 is de regeling In- en Doorstroombanenkomen te vervallen. Hoorn heeft destijds besloten om een deel van deze banen tebehouden. Het ging dan vooral om de banen van mensen die echt aangewezen zijn opgesubsidieerde arbeid en om banen die bijdragen aan de uitvoering van het gemeentelijkebeleid, bijvoorbeeld de beheerders van de wijkcentra van Netwerk.De banen worden gefinancierd vanuit het participatiebudget. Het Rijk heeft aanzienlijkbezuinigd op dit budget. Van 2011 naar 2012 is het budget gekort met 55% en ditloopt in de komende jaren nog op.Met name de mogelijke invoering van de Wet Werken naar Vermogen heeft grote gevolgenvoor het participatiebudget. Dit budget wordt samengevoegd met het budget voorde WSW en een klein budget vanuit de Wajong. Met name door de kosten van de SocialeWerkvoorziening drukken zwaar op dit budget. Hierdoor is er geen ruimte meer om deID-banen te blijven financieren.Het college is voornemens om te stoppen met de ID-banen, maar heeft wel oog voor deconsequenties. Voor sommige organisaties betekent het stoppen met de ID-banen eenextra bezuinigingsslag bovenop het al ingezette bezuinigingstraject. Bovendien hebbeneen aantal ID-ers toezeggingen gekregen dat ze hun baan mogen behouden tot hun pensioen.Alle consequenties en mogelijke oplossingen worden in de vorm van een plan vanaanpak in juni voorgelegd aan de Raad. Hiervoor wordt een bedrag van maximaal€ 550.000 gereserveerd.4.3 Overige ruimtevragers, bestaand en geactualiseerdAlle bestaande ruimtevragers zijn gecontroleerd op actualiteit en noodzaak. Daaruit blijktdat een aantal ervan veranderen. Vandaar dat hieronder in het kort die veranderingen in38 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

een tabel zijn weergegeven. Let wel: het gaat hier om de verschillen ten opzichte van deal bestaande ruimtevragers.De ruimtevragers die niet zijn veranderd, leest u in de bijlage Ruimtevragers 2012-2016op pagina 49.Tabel 13 Bestaande, geactualiseerde ruimtevragers (x € 1.000)-=voordeel 2012 2013 2014 2015 2016Programma 1Financiële consequenties van verplichte regionalisering 571 -71 -71Dekking via Algemene Reserve -571Redding-/brandweerboot (investering) 30 30 30Programma 2Maatregelen kruispunten doorstroming OV 2012 (investering) p.m. p.m. p.m. p.m.Dekking via Provinciale subsidie p.m. p.m. p.m. p.m.Reconstructie Zwaagmergouw-Blokmergouw-Dorpsstraat (investering,dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren en Infrastructuur)p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Reconstructie Oostergouw tussen Dorpsstraat en Westfrisiaweg(investering, dekking kapitaallasten via Reserve Parkerenen Infrastructuur) p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Versterking vooroever Schouwburg Het Park (start in 2013,i.p.v. in 2012; investering) -6Westerdijk, voetpad (start in 2013, i.p.v. 2012; investering) -3Stadsstrand Westerdijk (investering) p.m. p.m. p.m. p.m.Oversteek Oostergouw-Nieuwe Steen (investering) -9Dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren en Infrastructuur 9Programma 4Maatregelen Lokaal Onderwijsbeleid en beleid voor BredeSchoolvorming 30 30Toekomstplan Primair Onderwijs 85Plaatsen hekwerk rond basisschool De Tandem (investering)wordt een jaar uitgesteld -3Programma 5Buurt Onderwijs Sport 2082 21 80 -41 -41Programma 1Financiële consequenties van verplichte regionaliseringVoorstel is voor deze p.m.-raming € 8 per inwoner op te nemen. Bij regionalisering is ervolgens het Cebeon landelijk sprake van een soort tendens: eerst investeren in regionalisatie,waarna pas na een aantal jaren resultaat is te zien. Het Cebeon schat dat regionalisering€ 8 per inwoner extra kost. Die kosten worden gemiddeld over een periode van7 jaar (op basis van ervaringen van andere regionaliseringen) terugverdiend. Na die 7jaar levert het proces van regionalisering van de brandweer - naast meer kwaliteit - ookin financieel opzicht een positief beeld op.Er zijn nog veel onzekerheden. Vooralsnog is het een inschatting van de kosten, het isonzeker of de landelijke tendens ook bij "onze" regionalisering zo gaat lopen.Wij stellen voor de bijdrage ten laste van de Algemene Reserve te brengen.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 39

Redding-/brandweerboot (investering)Was al eerder aangemeld, maar stond als "p.m." opgenomen. De investering wordt nuopgenomen met het oog op eventuele toekomstige samenwerking op het water. Hetvaartuig is ter vervanging van de huidige twee vaartuigen en betreft een brandweervaartuigmet blusinstallatie. Het bedrag is berekend op basis van marktonderzoek.Afschrijvingstermijn is 12 jaar en wijkt af van de Nota Investerings- en Afschrijvingsbeleid.De KNRM rekent voor haar boten ook met deze termijn. Bij de aankoop van eennieuwe boot (type, etc.) kijken we naar een vergelijkbare boot van de KNRM, de zogenaamdeNicolaas klasse. Als wij een samenwerkingsverband aangaan met de KNRM ishet mogelijk dat zij in de nabije toekomst het nieuw aan te kopen vaartuig overnemen.Vandaar dat wij meegaan in wat zij hebben als vaartuigen.Programma 2Maatregelen knelpunten doorstroming OV (investering)Betreft vooral het kruispunt Provinciale weg - Zwaagmergouw. Aanpak van dit knelpuntkomt in aanmerking voor provinciale subsidie.Reconstructie Zwaagmergouw-Blokmergouw-Dorpsstraat (investering), kapitaallastengedekt via Reserve Parkeren en InfrastructuurDe kosten kunnen pas na nader onderzoek worden ingevuld. Dit onderzoek – naar demeest effectieve en efficiënte maatregelen – vindt plaats in de tweede helft van 2012.Versterking vooroever Schouwburg Het Park; start in 2013 (investering)Bij de aanleg van het Park is tussen het Park en het Markermeer een dijk gelegd. Dezedijk voldoet niet aan de eisen van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier enmoet worden aangepast. Dit wordt meegenomen in de dijkversterking. Aanmeldingstond aanvankelijk voor 2012, maar wordt voorlopig verschoven naar 2013.Westerdijk, voetpad; start in 2013 (investering)De gemeente wil een voetpad op de dijk aanleggen. Dit voetpad wordt gelijk met dedijkversterking gerealiseerd. Aanmelding stond aanvankelijk voor 2012, maar wordt2013.De aanleg van het voetpad wordt ook meegenomen in de totale ontwikkeling van hetWaterfront.Mogelijk is het investeringsjaar 2013 optimistisch, gezien de voortgang van het dijkverzwaringsprojectbij HHNK. Zodra er meer duidelijk is, wordt dit aangepast.Stadsstrand Westerdijk (investering)Een van de mogelijke ontwikkelingen bij de dijkverzwaring is de aanleg van een stadsstrand.Op dit moment nog een idee dat nader moet worden uitgewerkt, maar het isverstandig dit project bij de ruimtevragers in beeld te brengen.Oversteek Oostergouw-Nieuwe Steen (investering), kapitaallasten worden gedekt viaReserve Parkeren en InfrastructuurWordt minimaal een jaar opgeschoven: 2015 of 2016 in plaats van 2014.Programma 4Toekomstplan Primair OnderwijsVoor het toekomstplan was in 2011 € 100.000 opgevoerd. Daarvan is € 15.000 aangevraagden uitgegeven. Voorgesteld wordt het restant in 2012 op te voeren, in 2012volgt daarvoor een raadsvoorstel.Het Toekomstplan PO moet deze bestuursperiode worden vastgesteld (coalitieakkoord).Een dergelijk plan heeft alleen zin als ook duidelijkheid bestaat over de financiële mogelijkheden.Een van de voorstellen kan zijn dat er een reserve in het leven wordt geroepen,waarin jaarlijks een bedrag wordt gestort.40 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Plaatsen hekwerk rond basisschool Tandem (investering)Investering wordt een jaar uitgesteld, waardoor er incidenteel lagere lasten zijn.Programma 5Buurt Onderwijs Sport (BOS)In diverse wijken organiseert de gemeente extra sportactiviteiten voor kinderen van 4t/m 18 jaar met zogenaamde BOS-gelden (Buurt, Onderwijs en Sport) van het Ministerievan Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Doel is jongeren kansen geven om meer te bewegenen te sporten. In de programmabegroting 2011 (pagina 167) is ten onrechteaangegeven dat het restant van de rijksgelden Buurt Onderwijs Sport tot en met 2014wordt besteed aan vakantieprojecten. Dit had tot en met 2013 moeten zijn. Omdat erzonder deze bijdrage van € 20.000 geen vakantieactiviteiten voor jongeren zijn, wordtvoorgesteld om voor 2014 alsnog een ruimtevrager op te nemen.De jaren erna zijn al eerder als ruimtevrager opgenomen.Ter indicatie is het aantal deelnemers hieronder weergegeven. De aantallen verschillenerg per vakantie per jaar, dit is onder meer afhankelijk van het weer. Het gaat om deaantallen van 2010/2011Krokus vakantie 1.070Herfstvakantie 850Kerstvakantie 474Mega summer games week 30 852week 31 5554.4 Vervallen ruimtevragersTabel 14 Vervallen ruimtevragersOnderwerpRedenCommunicatie met de samenlevingGemeenteraad heeft op 12 april 2011 besloten voor2011, 2012 en 2013 jaarlijks € 15.000 beschikbaarte stellen. Is geregeld en kan dus als ruimtevragervervallen.Beleidsplan Opleiden en Oefenen Brandweer Is geregeld bij raadsbesluit van 17 november 2011.Haltetoegankelijkheid 2012 met dekking via provincialesubsidieVentilatiesysteem De Tandem (investering)Kan komen te vervallen, omdat deze projecten zijnmeegenomen als meerwerk in een eerder uitvoeringsjaar.Bij de vaststelling van het programma huisvestingheeft het college besloten om in afwachting van hettoekomstplan huisvesting Primair Onderwijs dezeaanvraag niet te honoreren.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 41

5 Investeringen 2013-2016De Nota Investerings- en Afschrijvingsbeleid 2007 is het beleidskader voor de investeringen.Deze nota is in de raadsvergadering van 20 november 2007 vastgesteld door degemeenteraad.Er zijn twee soorten investeringen: Vervangingsinvesteringen:Dit zijn investeringen die bestaande voorzieningen vervangen, zonder de oorspronkelijkehoedanigheid van de voorziening wezenlijk te veranderen. Het nut van deze investeringenstrekt zich uit over meer dan één jaar. Bij deze investeringen moet gedachtworden aan vervanging van apparatuur bij de brandweer, in de openbare verlichting,installaties in zwembaden, parkeerautomaten, speelterreinen, riolering, automatiseringen bedrijfsauto's. Uitbreidingsinvesteringen:Dit zijn investeringen die een bestaande situatie of omgeving veranderen, aanvullenof uitbreiden. Bijvoorbeeld de aanleg van een rotonde, een herinrichting van een winkelgebiedof de bouw van een nieuwe school. Uitbreidingsinvesteringen maken onderdeeluit van de lijst Ruimtevragers, omdat nadere besluitvorming nodig is voordatdaadwerkelijk tot uitvoering kan worden overgegaan.In bijlage 7.4 van deze Kadernota staat de totale lijst van de vervangingsinvesteringenvoor de planperiode 2013-2016. De bedragen in de lijsten zijn bewust weggelaten omde onderhandelingspositie van de gemeente niet op voorhand te verzwakken.Ontwikkeling lasten planperiode 2013 - 2016De vervangingsinvesteringen worden aangemeld voor de hele planperiode. Alleen de investeringenvoor het jaar 2013 worden door de gemeenteraad vastgesteld bij de Kadernotaen vervolgens opgenomen in de Begroting 2013.De investeringen voor de jaren 2014-2016 worden voor kennisgeving aangenomen envormen de basis voor de inventarisatie bij de volgende Kadernota. Met de kapitaallastenvan deze vervangingsinvesteringen wordt wel rekening gehouden in het meerjarenperspectief.In de onderstaande tabel staan de totaalbedragen plus bijbehorende kapitaallasten vande vervangingsinvesteringen.Tabel 15 Totalen vervangingsinvesteringen Kadernota 2012 (x € 1.000)(-=voordeel) Investering Kapitaallast2014 2015 2016Investering 2013 11.075 800 782 763Investering 2014 9.626 715 698Investering 2015 11.134 652Investering 2016 10.337Totaal 42.172 800 1.497 2.113Onderuitputting (*) -631 -553 -501Totaal te verwerken 169 944 1.612(*) In de onderuitputting van 2014 zit de onderuitputting van de investeringen 2013 (€ 0,04 miljoen)en onderuitputting van investeringen 2012 (€ 0,231 miljoen).Medio april is het aanbestedingsresultaat van de infrastructurele (asfalt-)werken bekendgeworden. De wijze van aanbesteden is uniek voor onze organisatie; alle asfaltwerkenzijn bij elkaar geschoven en aanbesteed. Hierdoor is een prachtig resultaat bereikt: deinvesteringen liggen 18,5% lager dan verwacht.42 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Dat heeft gevolgen voor de investeringen in de wegen en de fietspaden. De ramingen inmeerjarenperspectief (2012-2015) voor de wegen zijn fors verlaagd. De ramingen voorde fietspaden stonden, onder andere in afwachting van nadere onderzoeken naar worteldruk,op p.m. in het investeringsplan. Nu worden die investeringen voor de fietspadenopgevoerd en leiden tot lagere kapitaallasten, dan wanneer we op de oude manier haddenaanbesteed. Minder meer dus.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 43

6 Uitgangspunten Begroting 2013Bij het maken van de Begroting 2013 gaan wij uit van de volgende uitgangspunten.Algemene uitgangspuntenIn de financiële meerjarenraming is uitgegaan van een constant prijsniveau, waarbij detrendmatige stijging van de leges en tarieven nog niet is verwerkt. Deze bijstellingenvinden plaats na de besluitvorming over de Begroting 2013.Prijscompensatie interne organisatieIn het Spoorboekje 2012 is geschreven voor de prijzen de nullijn te hanteren voor 2013.Looncompensatie interne organisatieDe Cao gemeenten is 1 juni 2011 afgelopen. De onderhandelingen verliepen stroef.Vlak voordat het Catshuisberaad eindigde, is er toch overeenstemming bereikt. Er is inde voorliggende cijfers rekening gehouden met de gevolgen van de CAO. Dat betekent1% per 1 januari 2012 structureel en 1% per 1 april 2012 structureel er bij. Daarnaastvolgt in augustus een eenmalig bedrag, afhankelijk van de schaal waarin de werknemerzit.Daarnaast zijn allerlei afspraken gemaakt op het gebied van de arbeidsrelatie. Deze afsprakenzorgen er voor dat de gemeenten in de toekomst een goed werkgever kunnenblijven en bovendien de extra kosten van nu kunnen terugverdienen. Het conceptakkoordis voorgelegd aan de leden van de VNG (gemeenten), die tot 25 juni de tijd hebbenom te reageren.Gesubsidieerde instellingenDe subsidie voor een aantal gesubsidieerde instellingen bestaat uit een prijsgevoelig eneen loongevoelig deel. Voor het prijsgevoelig deel wordt uitgegaan van de nullijn. Voorhet loongevoelige deel van de subsidie wordt de informatie van de VNG als uitgangspuntgenomen.De VNG volgt, verzamelt en publiceert in een ledenbrief jaarlijks de CAO-ontwikkelingenin de sectoren welzijn, kinderopvang, bibliotheken en kunstzinnige vorming.Leges en tarievenHet percentage van de verhoging van de Onroerend Zaak Belasting en overige lokaleheffingen wordt bepaald bij het opstellen van de Begroting 2013. Uitgangspunt daarbijis een niet meer dan trendmatige verhoging. De overige leges en tarieven moeten kostendekkendzijn. Een voorstel uit het onderzoek in het kader van de ombuigingen staateerder in deze Kadernota. De gemeenteraad wordt gevraagd over die voorstellen eenuitspraak te doen.BTWEen van de bezuinigingsmaatregelen van het Rijk is het verhogen van het BTW percentagevan 19 naar 21%. Dat heeft al consequenties in 2012 (de geplande ingangsdatumis 1 oktober 2012), maar ook voor 2013. Vooralsnog gaan we er van uit dat de verhogingvan de BTW geen grote gevolgen heeft voor onze budgetten. Wij kunnen immershet grootste gedeelte van de BTW terugvorderen bij het BTW Compensatiefonds.Gemeenschappelijke regelingenIn de raad van april zijn de uitgangspunten voor de gemeenschappelijke regelingen in degemeenteraad behandeld. Vooruitlopend daarop hebben de gemeenschappelijke regelingenal in januari een brief ontvangen over de loon- en prijsontwikkeling. Zij mogen rekeninghouden met 2,5% loonontwikkeling en 1,75% prijsontwikkeling. Afhankelijk van deverhouding tussen de loon- en prijsgevoelige componenten ontvangen zij dan een samengesteldpercentage.44 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

7 BijlagenHier volgen enkele bijlagen:7.1 Verloop begrotingsresultaat 2012 tot en met 2016In deze bijlage leest u het verloop van het begrotingsresultaat vanaf november 2011 toten met 31 maart 2012. Die laatste datum is de peildatum voor de Kadernota 2012.Het verschil tussen de reeks in de begroting en de reeks waarmee deze tabel begint,wordt veroorzaakt door de begrotingswijzigingen onderweg. Ieder moment zijn er voorstellenonderweg met financiële gevolgen. Dat maakt het heel moeilijk om twee momentenmet elkaar te vergelijken. Omdat het verschil tussen de beide reeksen niet heel grootis, lichten wij dat niet toe.Begrotingsresultaat 2012 2013 2014 2015 2016Bij begroting 2012 3.025 1.980 1.158 -2.243 -1.365In onderstaande tabel 3.059 1.899 964 -2.439 -1.560Hieronder het verloop van begrotingsresultaat.Tabel 16 Verloop begrotingsresultaat 2012-2016-/- = nadeel 2012 2013 2014 2015 2016Primitieve begroting (1.99.99.2) 3.793 2.268 634 -1.576 -1.874Raad 8 november1.01 Diverse ontwikkelingen Programmabegroting 2012 -734 -369 330 -863 314Begrotingsresultaat t/m raad 8 november 2011 3.059 1.899 964 -2.439 -1.560Raad 15 november1.03 Kademuur Oude Doelenkade -77 -77 -77 -77 -771.03 Kademuur Oude Doelenkade -15 -15 -15 -15 -151.04 Beleidsplan Opleiden/oefenen Brandweer 2012-2015 -152 -215 -212 -212 -2121.05 Heroverweging subsidiebeleid 61 270 509 697 7251.06 Heroverweging subsidiebeleid-Stichting Netwerk -23 124 252 380 3801.11 Olympische ambitie van Hoorn -25 -25 -25 -25 -251.12 Ombuigingsvoorstel armoedebeleid 610 610 610 610 610Begrotingsresultaat t/m raad 15 november 2011 3.438 2.571 2.006 -1.081 -175Raad 13 december1.02 Effecten verwerking Najaarsbijstelling 2011 408 593 491 491 4911.09 Oprichting Veiligheidshuis Hoorn -74 -37 0 0 01.09 Verbeteren veiligheidspositie Stadstoezicht + troubleshooters-148 -74 0 0 01.09 Professionaliteit, kennis en kunnen van het personeel-169 -169 -169 -169 -1691.09 Diverse maatregelen verkeersveiligheid rondomscholen -6 -6 -6 -6 -61.09 Ontwikkeling wijkcentrum TSH locatie -39 -39 -39 -39 -391.09 Huur ruimte voor restauratie maquette Hoorn 1650 -3 0 0 0 01.09 (Her-)inrichting bureau Riolering & Wegen van afdelingStadsbeheer 248 266 266 266 2661.09 Overeenkomst dienstverlening a/Milieudienst West-Friesland -22 -22 -22 -22 -22Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 45

-/- = nadeel 2012 2013 2014 2015 20161.09 Uitbreiding OLP/meubilair de Spinaker -7 -7 -7 -7 -71.09 Depots Westfries Museum -30 -30 -30 -30 -301.10 Subsidie op rood asfalt project reconstructie Dorpsstraat2011 5 5 5 5 51.10 Aanbesteden beheer Sporthal Zwaag en exploitatieSportkantine Zwaag -8 -8 -8 -8 -8Verhogen gebruiksvergoeding Kunstgrassportvelden 0 8 8 14 141.10 Busvervoer Roald Dahl en Socrates B/O -29 0 0 0 01.10 Herwaarderen medewerkers 1e lijn KCC -20 -20 -20 -20 -201.10 Onderzoek beheer/exploitatievorm gemeentelijkesportaccommodaties -40 0 0 0 01.10 Subsidie Stichting Creatieve Broedplaats Hoorn -45 0 0 0 01.10 Aanvulling op verklaring deelname Combinatiefuncties-8 -8 -8 -8 -81.10 Hekwerk basisschool de Rank Opgang 2-3 -7 -7 -7 -7 -71.13 Evaluatie gladheidsbestrijding winter 2010/2011 -27 -30 -30 -30 -301.14 Ambitie Floriade 2022 -35 0 0 0 01.15 Participatie platform 10 10 10 10 101.16 Oostereiland, financiële stand van zaken -75 -75 -75 -75 -75Begrotingsresultaat t/m raad 13 december 2011 3.319 2.921 2.366 -716 191Raad 7 februari1.19 Zichtscherm Plevier 0 -6 -6 -6 -61.20 Notitie Brede School Hoorn -39 -38 -53 0 01.21 Ombuigingsvoorstel handhaving en fraudebestrijdingSociale Zaken -120 -120 -120 -120 -1201.22 Inzet Participatiebudget 2012 -1.720 0 0 0 01.23 Uitbreiding fietsenstalling station Kersenboogerd 0 -10 -10 -10 -101.24 Sint Pietershof asbestsanering -51 0 0 0 0Begrotingsresultaat t/m raad 7 februari 2012 1.389 2.747 2.177 -852 55Raad 13 maart1.25 Kerstboomverbranding -11 -11 -11 -11 -111.25 Uitvoering maatregelen Fietsnota 2012 -30 0 0 0 01.27 Informatievoorziening standbeeld J.P. Coen -10 0 0 0 01.28 Kunstijsbaan de Westfries: geluidsinstallatie 0 -12 -12 -12 -121.29 Sociaal raadsliedenwerk & Belastingadviseur minima 6 6 6 6 61.30 Lokaal actieplan LHBT 2012-2014 -20 -20 -20 0 01.31 Doordecentralisatie huisvesting VO in Hoorn -395 -435 -428 -440 -559Begrotingsresultaat t/m raad 13 maart 2012 929 2.275 1.712 -1.309 -521Nog niet in een begrotingswijziging verwerkte B&Wbesluiten:Diverse voorstellen (*) -521 1.059 1.043 1.044 1.046Begrotingsresultaat 408 3.334 2.755 -265 525(*) Er circuleren nog diverse voorstellen. Het is nog niet helemaal duidelijk of het begrotingsresultaatwordt gebruikt, en met welk bedrag. In sommige gevallen zijn de stukkennog niet door het college gezien of vastgesteld. Daarom houden we ze wel in beeldmaar splitsen we in dit overzicht de voorstellen niet individueel.46 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

7.2 Realisatietabel ombuigingen per mei 2012Hieronder leest u welke bedragen er op de diverse gekozen onderdelen zijn omgebogen.Tabel 17 Overzicht realisatie ombuigingen 2011-2015OmschrijvingTaakstelling(2015)Realisatie2011 2012 2013 2014 2015KANSEN VOOR HOORN 4.121 581 1.851 1.964 2.027 2.027Bedrijfsvoering 3.648 581 1.596 1.677 1.707 1.707Raadsgriffie / raadsbudgetten 39 18 18 18 18Gemeenschappelijke Regelingen 450 229 261 294 294KCC / efficiëntere vergunningverlening 20Subsidies 3 8 8 8 8BEREIKBAARHEID EN WOONOMGEVING 500 17 17 17 17Digitaliseren parkeervergunningen 100Verhogen parkeertarieven 280 253 310 310 310Storting in reserve Parkeren -253 -310 -310 -310Optimaliseren RO- procedures 20Subsidies (incl. Volkshuisvesting/Wonen) 100 17 17 17 17VEILIGHEID EN OPENBARE RUIMTE 990 96 96 96 108Openbare ruimte totaal (incl. openbare verlichting en bewonersparticipatie)980Toekomstige BrandweerzorgVrijvallende middelen Sociaal Veiligheidsbeleid 28 28 28 28Overname beheer en onderhoud van enkele wegen enwegvlakken van Hoogheemraadschap35 35 35 35Verlaging calamiteitenbudget beschoeiingen 20 20 20 20Subsidies 10 13 13 13 25ECONOMIE EN TOERISME 172 33 48 64 97Privatiseren markten 80Subsidies (incl. economie) 92 33 48 64 97ONDERWIJS 91 31 48 56 63Innovatievoorstel Leerlingenvervoer 53 10 20 20 20sociaal veiligheidsbeleid (onderwijs, voortijdig schoolverlaters)10 10 10 10Subsidies 38 11 18 26 33KUNST EN CULTUUR 890 223 316 472 601Subsidies 890 223 316 472 601SOCIAAL 3.163 160 1.491 1.692 1.873 2.055Subsidies (incl. Netwerk) 1.785 292 493 674 856Meer handhaving en fraude bestrijding Wwb en WMO 75Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 47

OmschrijvingTaakstelling(2015)Realisatie2011 2012 2013 2014 2015Hogere eigen bijdrage WMO 535 400 400 400 400Vereenvoudigen armoedebeleid naar 110% 768 610 610 610 610Incidentele vrijval middelen inburgering 2011 160Subsidie peuterspeelzaalwerk B/O 65 65 65 65Peuterspeelzaalwerk: RGT-inspecties 19 19 19 19Aanbesteding Regiotaxi 55 55 55 55Terugbrengen CJG-locaties van 4 naar 3 50 50 50 50SPORT 605 136 144 144 149Gebruik sportaccommodaties/Verhogen gebruiksvergoedingkunstgrassportvelden46 8 8 14Aanpassing prijslijsten sportaccommodaties 7 7 7 7Sportopbouwwerk 309Subsidies (incl. zwembaden) 250 129 129 129 128FINANCIEN EN VASTGOED 4.095 499 192 2.174 2.712 2.712Kostendekkend maken leges en tarieven 300Heroverwegen reserves en voorzieningen, eigen vermogenen aandelen NUON1.755 p.m. -212 1.392 1.392 1.392Vastgoed (heroverwegen panden/eigen bezit): 540 153 -1 -1 -1 -1Energiekosten sporthal De Opgang 25 25 25 25Lager energieverbruik Dampten 2 10 10 10 10 10Heroverwegen Ruimtevragers en geplande investeringen 1.500 336 370 748 1.286 1.286OVERIGE OMBUIGINGEN EN BESPARINGEN 3.373 781 787 799 815 822Verhoging onderuitputting Begroting (exploitatie) 500 500 500 500 500Gemeentelijk rioleringsplan 2011-2015 GRP 281 287 299 315 322Totaal 18.000 2.021 4.857 7.298 8.276 8.651VERVALLEN/VERREKEND MET STELPOST ACHTERVANGKORTINGEN RIJK-839Vereenvoudigen armoedebeleid naar 105% -353Wegwerken wachtlijsten Op/Maat -266Bundelen huisbezoek ouderen -100Meer handhaving en fraudebestrijding Wwb en WMO -12048 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

7.3 Ruimtevragers 2012-2016Waar wij aan hechten is te benadrukken dat het bij de ruimtevragers om ramingen gaat, indicatieve bedragen. Het is een voorlopig uitgangspunt: wedenken dat we deze bedragen nodig hebben, maar het zijn geen vaststaande bedragen. Bij een volgend cyclusdocument of in een volgend jaar wordtalles weer tegen het licht gehouden en dus kan het nu benodigd gedachte bedrag meer of minder worden. Toch willen we deze ruimtevragers goed inbeeld hebben en daarom maken we deze inventarisatie. De investeringsbedragen staan alleen in totalen genoemd in verband met de onderhandelingspositievan de gemeente.Tabel 18 Overzicht ruimtevragers 2012-2016PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen0 Programma 0Bestuurlijke topprioriteiten - geactualiseerd0 PUB Westenberg Publieke dienstverlening en klantcontactcentrum1 Programma 1Waarvan wordt vrijgegeven in deze Kadernota-47.00087.000 p.m. p.m. p.m. p.m.1 VVH Van Veldhuizen Beleid jeugd. alcohol en drugs 35.000 35.000 35.000 35.000 35.0002 Programma 22 SO Louwman Toegangsweg en onderdoorgang binnenstad 32.000.000 1.600.000 1.600.000 1.600.000 1.600.0002 SO Louwman Dekking Reserve Parkeren en Infrastructuur -1.600.000 -1.600.000 -1.600.000 -1.600.0002 SB Pijl Revitaliseren Julianapark 160.000 12.000 12.000 12.000 12.0002 SB Pijl Extra onderhoud Julianapark 8.800 8.800 8.800 8.8002 SB Pijl [NIEUW] Groenbeheerplan 50.0002 SB Pijl [NIEUW] Inventarisatie flora- en faunawaarden4 Programma 44 WLZ Westenberg Onderwijshuisvesting voor het voortgezetonderwijs6 Programma 66 WLZ Ruppert Wet Maatschappelijke ondersteuning6 SB Pijl Speelstad Hoorn: aanleg nieuwe speelplekkenKersenboogerd30.0000 0 0 0 0120.000 3.550 7.100 10.650 10.650

PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen8 Programma 88 SO Pijl Revitalisering Grote Waal: Sterflats 1.750.000 1.750.0008 SO Louwman Revitalisering Grote Waal: overige maatregelen1.250.000 1.250.0008 SO Pijl/Louwman Dekking tlv Algemene Reserve -3.000.000 -1.750.000 -1.250.000Totaal ruimtevragers topprioriteiten 32.280.000 155.000 59.350 62.900 66.450 66.450Bestaande Ruimtevragers - geactualiseerd1 Programma 11 BRW Van Veldhuizen Financiële consequenties van verplichte regionalisering570.560 -71.320 -71.320Dekking via de Algemene Reserve -570.5601 BRW Van Veldhuizen Reddingsboot 250.000 29.600 29.600 29.600Programma 22 SO Pijl Haltetoegankelijkheid 20122 SO Pijl Dekking subsidie2 SB Pijl Software Bomenbeleidsplan2 SO Pijl Extra maatregelen Fietsnota 2012 135.000 9.775 9.775 9.775 9.7752 SO Louwman Maatregelen knelpunten doorstroming OV 250.000 p.m. p.m. p.m. p.m.2 SO Louwman Dekking via provinciale subsidie -250.000 p.m. p.m. p.m. p.m.2 SO Louwman Reconstructie Zwaagmergouw-Blokmergouw- p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Dorpsstraat2 SO Louwman Dekking kapitaallasten via Reserve Parkerenp.m. p.m. p.m. p.m. p.m.en Infrastructuur2 SB Pijl Zuiderdijk. fietsverbinding Provinciale weg/ 56.131 3.836 3.836 3.836 3.836Schellinkhouterdijk 20122 SB Pijl Zuiderdijk. verplaatsen bushalte Julianaplein 45.295 3.095 3.095 3.095 3.09520122 SB Pijl Versterking vooroever Schouwburg Het Park 84.750 6.356 6.356 6.35620132 SB Pijl Westerdijk. voetpad 2013 38.000 2.597 2.597 2.5972 SO Louwman/Pijl Stadsstrand Westerdijk p.m. p.m. p.m. p.m.50 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen2 SB Pijl Geluidwerende voorzieningen 2011 1.343.000 91.772 91.772 91.772 91.7722 SO Pijl Maatregelen Fietsnota 2010-2013 120.000 5.100 7.650 10.200 10.200 10.2002 SO Pijl Maatregelen Dorpsstraat-West (verkeersremmers)40.000 3.400 3.400 3.400 3.400 3.4002 SO Louwman Dinkelweg/ Maasweg/ Grevelingenweg 2013 142.500 0 12.113 12.113 12.1132 SO Louwman Dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren0 -12.113 -12.113 -12.113en Infrastructuur2 SO Louwman Rotonde IJsselweg/ Dinkelweg 2013 475.000 0 40.375 40.375 40.3752 SO Louwman Dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren0 -40.375 -40.375 -40.375en Infrastructuur2 SO Pijl Herinrichting Nieuwland Oostzijde 2013185.000 0 15.725 15.725 15.725(VPB)2 SO Louwman Oversteek Oostergouw-Nieuwe Steen 100.000 0 0 0 8.5002 SO Louwman Dekking kapitaallasten via Reserve Parkeren0 0 0 -8.500en InfrastructuurProgramma 44 WLZ Westenberg Bouwkundige aanpassing aan schoolcomplex 120.000 10.200 10.200 10.200 10.200aan de Ceder4 WLZ Westenberg Plaatsen hekwerk rond basisschool de Tandem35.000 2.975 2.975 2.975 2.9754 WLZ Westenberg Maatregelen Lokaal onderwijsbeleid en beleid10.000 10.000 10.000 35.000 35.000ten aanzien van Brede Schoolvorming4 WLZ Westenberg Toekomstplan Basisonderwijs 85.0004 WLZ Westenberg Vervangende nieuwbouw gymnastieklokaal 1.300.000 71.096 71.096 71.096 71.096 71.096Piramide4 WLZ Westenberg Socrates: 1e inrichting 9e t/m 12e groep 56.000 8.182 8.182 8.182 8.182 8.1824 WLZ Westenberg Socrates: 1e inrichting 13e t/m 16e groep 56.000 0 8.182 8.182 8.182 8.1824 WLZ Westenberg Roald Dahl: 1e inrichting 13e t/m 16e groep 56.000 0 8.182 8.182 8.182 8.1824 WLZ Westenberg Stelpost t.b.v. eerste inrichting groeischolen 59.500 8.694 5.169 5.169 5.169 5.1694 WLZ Westenberg Fietsenstalling personeel Eenhoorn (3 locaties)35.700 3.035 3.035 3.035 3.035 3.035Programma 55 WLZ Ruppert BOS Buurt Onderwijs Sport 20.000 20.000 20.000Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 51

PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen5 WLZ Westenberg Exploitatie Brede School Bibliotheek Bangert22.000 22.000 22.000 22.000 22.000en Oosterpolder 20125 WLZ Westenberg Bijdrage samenwerkingsovereenkomst Westfriese17.600 17.600 17.600 17.600Omringdijk na 20125 WLZ Westenberg Onderzoek haalbaarheid Westfries Centrum50.000voor de Kunsten in Hoorn5 WLZ Ruppert Openbare Beweegtoestellen 2012 p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.5 WLZ Ruppert Verplaatsing hockeyclub HMHC (Westfriese 3.080.731 280.911 280.911 280.911 280.911Hockeyclub)5 WLZ Westenberg Inrichting Brede School Bibliotheek Bangert 98.000 13.230 13.230 13.230 13.230 13.230en Oosterpolder 20125 WLZ Westenberg Dekking via Reserve Welzijnsvoorzieningen-13.230 -13.230 -13.230 -13.230 -13.230Bangert en OosterpolderProgramma 66 WLZ Pijl Bangert en Oosterpolder (beheerder MFA.p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Netwerk)6 WLZ Pijl Welzijnsactiviteiten B&O p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.6 WLZ Pijl Gezondheidscentrum B&O p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.6 SZ Pijl Afbouw Bo Futuro (onderbrengen AMW) 17.5006 WLZ Pijl Buurtkamers p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.6 WLZ Pijl Inrichting buurtcentrum B en O p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.6 WLZ Pijl Dekking via Reserve Welzijnsvoorzieningenp.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Bangert en OosterpolderProgramma 77 SB Pijl Nieuwe begraafplaats Zuiderdracht. deel 1.000.000 0 0 0 0 020127 SB Pijl Nieuwe begraafplaats Zuiderdracht. deel 2.000.000 0 0 0 020138 Programma 88 SB Pijl Buurtbudgetten 10 wijken (voor 2010 en50.000 50.000 50.000 50.000 50.0002011 beschikbaar gesteld)8 SB Pijl Dekking Leefbaarheidsfonds -50.000 -50.000 -50.000 -50.000 -50.0008 SO Pijl Bijdrage aan leefbaarheidsfonds 40.000 40.000 40.000 40.000 40.00052 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen8 SO Louwman Hoornse Poort (stationsgebied/ Vale Hen/p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.Pelmolenpad9 Programma 9 / overig9 WLZ Pijl Versterking peuterspeelzaalwerk 103.909 105.409 90.409 117.909 117.9099 SZ Ruppert Wmo AWBZ 424.592 418.668 418.668 418.668 418.6689 SZ Ruppert Uitvoering inburgering 265.400 265.400 265.400 265.400 265.4009 WLZ Pijl Vrijwilligerscentrale 126.600 126.600 126.600 126.6009 PUB Westenberg Verwerking en verdere invoering i-NUP 104.000 104.000 104.0009 SZ Ruppert Cumulatie inkomenseffecten bijzondere bijstand0 0 0 0 0Totaal bestaande ruimtevragers (geactualiseerd)10.911.607 1.204.408 1.644.637 1.688.965 1.566.145 1.566.145Nieuw bij Kadernota 2012Programma 00 AC Van Veldhuizen Herdenking eerste ronding Kaap Hoorn - Chili p.m. p.m. p.m. p.m.Programma 11 BRW Van Veldhuizen Verbouw brandweerkazerne Blokker 135.000 8.100 8.100 8.100Programma 22 SO Louwman Reconstructie Oostergouw tussen Dorpsstraatp.m. p.m. p.m. p.m. p.m.en Westfrisiaweg2 SO Louwman Dekking kapitaallasten door Reserve Parkeren p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.en InfrastructuurProgramma 33 SO Ruppert Subsidie Parkmanagement 20.000 20.0003 AC Van Veldhuizen Lobbyoverleg 24.000 24.000 24.000 24.000Programma 55 WLZ Ruppert Verlichting HSV Sport. Risdam Noord 2013 45.000 4.575 4.575 4.5755 WLZ Ruppert Aanbrengen wortelschermen. Fruittuinen45.000 6.075 6.075 6.07520135 WLZ Pijl 2e fase Natuurspeeltuin Blokweer 2014 40.000 3.400 3.400Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 53

PR AFD Ruimtevragers 2012 - 2016 Investering 2012 2013 2014 2015 2016 Opmerkingen5 WLZ Westenberg Vervangende nieuwbouw gymnastieklokaal 1.750.000 105.000 105.000 105.000De Wissel. Wilhelminalaan 55 WLZ Westenberg Plaatsen hekwerk rond basisschool Het Spectrum.50.000 4.250 4.250 4.250 4.250beide scholenProgramma 66 WLZ Pijl Frictiekosten ombuigingen Netwerk p.m.6 WLZ Pijl Looncompensatie Netwerk vanaf 2012 p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.6 SZ Ruppert Regeling In- en Doorstroombanen 550.000 550.000 550.000 550.000Totaal nieuwe ruimtevragers 2.065.000 0 598.250 722.000 705.400 705.400Totaal Ruimtevragers 45.256.607 1.359.408 2.302.237 2.473.865 2.337.995 2.337.995Onderuitputting 25% -339.852 -575.559 -618.466 -584.499 -584.499Totaal ruimtevragers minus 0.25% onderuitputting1.019.556 1.726.678 1.855.399 1.753.496 1.753.49654 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Bedrag7.4 Vervangingsinvesteringen 2013-2016In deze bijlage treft u bedragen aan op totalen. Daarnaast leest u welke investeringen erin de planperiode worden gedaan.Tabel 19 Investeringsbedragen en kapitaallasten excl. onderuitputting 2013-2016 (x € 1.000)JaarInvestering Kapitaallasten2014 2015 20162013 11.075 800 782 7632014 9.626 715 6982015 11.134 652Totaal 800 1.497 2.113Via de bijgevoegde grafiek kunnen de verschillen ten opzichte van vorig jaar worden afgelezen.Daarbij is sprake van netto lasten: inclusief de berekende onderuitputting.Verschil kapitaallasten geactualiseerde planperiode2.500.0002.000.0001.500.0001.000.000500.000Netto lasten wasNetto lasten wordt02014 2015 2016 2017JaarHieronder staan de investeringen.Tabel 20 Overzicht investeringen 2013-2016OmschrijvingJaarAanpassen speelterreinen (toestellen en vloeren) 2013 2013A-renovatie B-veld, Fruittuinen 2013 2013A-renovatie B-veld+keepershoek, Risdam-Noord 2013 2013A-renovatie C-veld, Fruittuinen 2013 2013A-renovatie D-veld, Fruittuinen 2013 2013A-renovatie honkbalveld, Risdam-Noord 2013 2013Automatiseringsinvesteringen tbv dienstverlening 2013 2013Betalingssysteem stroom en liggeld haven 2013Dynamische afsluiting Julianaplein 2013GRP 2013-gemalen (lasten tlv Vz Riolering) 2013GRP 2013-rioleringen (lasten tlv Vz Riolering) 2013Hardware kantoorautomatisering 2013 2013Hardware systeembeheer 2013 2013Herinrichting Hoofd 2013Luchtbevochtigingsapparatuur (10) WFM 2013 2013Perscontainer Doelenkade 2013Renovatie wetra F-veld Fruittuinen 2013 2013Software kantoorautomatisering 2013 2013

OmschrijvingJaarSoftware systeembeheer 2013 2013Vervangen asfalt wielerbaan HRTC 2013 2013Vervangen beschoeiingen 2013 2013Vervangen fietspaden 2013 2013Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2013 2013Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2013 2013Vervangen kademuren 2013 2013Vervangen parkeerautomaten 2013 (dekking lasten tlv Reserve Parkeren) 2013Vervangen polsstokhoogmat en verplaatsen insteekbak 2013 2013Vervangen sportinventaris vlg. meerjarenplanning 2013 2013Vervanging houten bruggen 2013 2013Vervanging OV 2013 2013Vervanging van wegen 2013 2013Vervanging verlichting door LED 2e etage en zolder WFM 2013 2013VRI Johan Messchaertstraat-Draafsingel 2013VRI Liornestraat/ Wabenstraat/ Johannes Poststraat 2013VRI Liornestraat-Drieboomlaan 2013VRI Zwaagmergouw-Dorpsstraat 2013Aanpassen speelterreinen (toestellen en vloeren) 2014 2014Automatiseringsinvesteringen tbv dienstverlening 2014 2014B-renovatie D-veld, Risdam-Noord 2014 2014Commandovoertuig 631 2014Duikbenodigdheden 2014 2014GRP 2014-gemalen (lasten tlv Vz Riolering) 2014GRP 2014-riolering (lasten tlv Vz Riolering) 2014Handterminals VVH 2012 (lasten tlv Reserve Parkeren) 2014Luchtbevochtigingsapparatuur (9) WFM 2014 2014Meetapparatuur BRW 2014Overloopgoot 50 m. bad zwembad De Wijzend 2014 2014Tankautospuit 740 2014Turn over baden zwembad De Wijzend 2014 2014Vervangen fietspaden 2014 2014Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2014 2014Vervangen kademuren 2014 2014Vervangen sportinventaris vlg. meerjarenplanning 2014 2014Vervanging en uitbreiding hardware kantoorautomatisering 2014 2014Vervanging en uitbreiding hardware systeembeheer 2014 2014Vervanging en uitbreiding software kantoorautomatisering 2014 2014Vervanging en uitbreiding software systeembeheer 2014 2014Vervanging houten bruggen 2014 2014Vervanging OV 2014 2014Vervanging van wegen 2014 2014VRI Johannes Poststraat - P. Bleijstraat 2014 2014Aanpassen speelterreinen (toestellen en vloeren) 2015 2015Afvalwaterafvoersysteem HrnWest NW-tak 2014 (lasten tlv Vz Riolering) 2015Automatiseringsinvesteringen tbv dienstverlening 2015 201556 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

OmschrijvingJaarDuikapparatuur (sets en maskers) 2015Duikpakken 2015 2015GRP 2015-gemalen (lasten tlv Vz Riolering) 2015GRP 2015-rioleringen (lasten tlv Vz Riolering) 2015Luchtbevochtigingsapparatuur (9) WFM 2015 2015Vervangen fietspaden 2015 2015Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2015 2015Vervangen kademuren 2015 2015Vervangen sportinventaris vlg. meerjarenplanning 2015 2015Vervangen steigers 2015 2015Vervangen toplaag atletiekbaan 2015 2015Vervangen van wegen 2015 2015Vervanging en uitbreiding hardware kantoorautomatisering 2015 2015Vervanging en uitbreiding hardware systeembeheer 2015 2015Vervanging en uitbreiding software kantoorautomatisering 2015 2015Vervanging en uitbreiding software systeembeheer 2015 2015VRI Provinciale Weg - Hoorn80 2015Aanpassen speelterreinen (toestellen en vloeren) 2016 2016Automatiseringsinvesteringen tbv dienstverlening 2016 2016GRP 2016-gemalen (lasten tlv Vz Riolering) 2016GRP 2016-rioleringen (lasten tlv Vz Riolering) 2016Kleding jeugdbrandweer 2016 2016Vervangen fietspaden 2016 2016Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2016 2016Vervangen inventaris vlg. meerjarenplanning 2016 2016Vervangen sportinventaris vlg. meerjarenplanning 2016 2016Vervangen wegen 2016 2016Vervanging en uitbreiding hardware kantoorautomatisering 2016 2016Vervanging en uitbreiding hardware systeembeheer 2016 2016Vervanging en uitbreiding software kantoorautomatisering 2016 2016Vervanging en uitbreiding software systeembeheer 2016 2016VRI Provinciale Weg - Keern 2016Communicatieapparatuur BRW 2015 2017Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 57

7.5 Overzicht algemene reserveIn het bijgevoegde overzicht leest u het verloop van de algemene reserve tot en met hetjaar 2016.Tabel 21 Overzicht Algemene Reserve 2012-2016JaarNr.bgr.wijz.OmschrijvingBedragJaar 2012: Saldo 31-12-2011 (exclusief Rekeningsresultaat 2011): 32.454.916Geraamde uitgaven (beschikkingen):2012 1.02 Project handhaving openbare orde/veiligheid (verschuiving budgettenvan 2011)50.0002012 1.02 Nieuwe brandweeruniformen (verschuiven budget van 2011) 34.0002012 1.02 Bijstelling bestemmingsplannen (verschuiven budget van 2011) 50.0002012 1.02 Opleidingskosten Wabo (verschuiven budget van 2011) 10.0002012 Prim. Bgr. Dotatie voorziening wegen 485.0002012 1.02 Aanleg zoutvoorraad (verschuiven budget van 2011) 25.0002012 1.02 Aanleg ontsluitingsweg Missiehuis (verschuiven budget van 2011) 150.0002012 1.02 Aanlegplaatsen kleine bootjes (verschuiven budget van 2011) 23.0002012 Prim. Bgr. Budgetten Wijkbeheer (verschuiving budget van 2010) 10.0002012 1.02 Vertraging uitvoering wijkplannen (verschuiven budget van 2011) 147.5002012 Prim.Bgr. BOS-projecten Multi Culti + Urban Lifestyle 21.3882012 1.02 Extern advies nieuwe Nota Kunst en Cultuur (verschuiven budgetvan 2011)35.0002012 1.02 Projectgelden School's Cool (verschuiven budget van 2011) 24.0002012 1.02 Bijstelling budget CJG (verschuiving budget van 2011) 305.0002012 1.02 Langere procesgang dagvaarding grondoverenekomst (verschuivenbudget van 2011)30.0002012 Prim.Bgr. Dotatie voorziening onderhoud schoolgebouw. 157.1392012 KN2012 Correctie stortingen reserve afschrijvingslasten investeringen -258.2132012 Storting reserve Westfrisiaweg (Nota R&V 2012) 13.214.2512012 Versneld afschrijven investeringen maatschappelijk nut 3.933.8822012 nota R&V20122012 nota R&V20122012 nota R&V20122012 nota R&V2012Voetgangersbrug NS Station (reserve financiering volkshuisvesting) 500.000Opplussen woningen (reserve financiering volkshuisvesting) 48.528Wonen boven winkels (reserve financiering volkshuisvesting) 171.500Bomen Italiaanse Zeedijk (reserve fysieke leefomgeving) 45.0002012 nota R&V20122012 nota R&V20122012 nota R&V20122012 nota R&V2012Uitvoering beheerplan duikers en beschoeiingen (reserve fysiekeleefomgeving)Bijdrage Intakepunt Microfinanciering (reserve stimuleringsfondseconomische crisis)Reservering voor Botterwerf (reserve stimuleringsfonds economischecrisis)Terugbetalen saldo reserve stedenbouwkundige kwaliteit B/O aanOntwikkelingsmaatschappij Hoorn)396.00041.250207.166198.472Totaal geraamde uitgaven 20.054.86358 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

JaarNr.bgr.wijz.OmschrijvingGeraamde inkomsten (stortingen):Bedrag2012 nota R&V (Bruto) effect opheffen reserves 4.859.1472012 Verwacht rekeningsresultaat 2011 3.842.1122012 Bijschrijving bespaarde rente 175.000Totaal geraamde inkomsten 8.876.2592012 Storting restant bestemming rekeningresultaat 2012 3.572.058Voorspelling / tussenstand 31-12-2012: 24.848.370Meerjarenperspectief 2013-2016:Geraamde uitgaven (beschikkingen):2013 Prim.Bgr. Dotatie voorziening wegen 485.0002013 Prim.Bgr. Dotatie voorziening onderhoud schoolgebouw. 157.1392013 Prim.Bgr. BOS-proj.Multi Culti + Urban Lifestyle 21.3882013 Prim.Bgr. Projectgelden School's Cool (verschuiv.budg.van 2011) 24.000nota R&V Uitvoering beheerplan duikers en beschoeiingen (reserve fysiekeleefomgeving)396.000Totaal geraamde uitgaven 1.083.527Geraamde inkomsten (stortingen):2013 Prim.Bgr. Opbrengst verkoop aandelen NUON 4.832.0302013 Bijschrijving bespaarde rente 175.0002014 Bijschrijving bespaarde rente 175.0002015 Prim.Bgr. Opbrengst verkoop aandelen NUON 6.774.8422015 Bijschrijving bespaarde rente 175.0002016 Bijschrijving bespaarde rente 175.000Totaal geraamde inkomsten 12.306.872Claims ruimtevragers (beschikkingen):2012 Revitalisering Grote Waal: Sterflats 1.750.0002013 Revitalisering Grote Waal: overige maatregelen 1.250.0002013 Regionalisering brandweer 570.560Totaal claims ruimtevragers 3.570.560Voorspelling / tussenstand 31-12-2016: 32.501.155Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 59

7.6 Ombuigingen, alle informatie op een rijTERUGBLIK OMBUIGINGENTaakstellingIn het collegeakkoord is uitgegaan van een ombuigingstaakstelling van € 18 miljoen. Datbedrag is gebaseerd op berekeningen uit de vorige collegeperiode en is door het huidigecollege omarmd. De ombuigingstaakstelling bestond uit drie componenten: Een bezuiniging bij het Rijk/gemeentefonds van € 13,5 miljoen. De wens voor nieuw beleid, er is uitgegaan van een bedrag van omstreeks € 1,7 miljoen. De resultaten van de begroting in meerjarenperspectief, een tekort van omstreeks€ 2,8 miljoen.De bezuiniging bij het rijk/gemeentefonds waren gebaseerd op rijksbezuinigingen van€ 35 miljard. Later - bij het maken van de Begroting 2011 - werd duidelijk dat het"maar" om € 18 miljard bezuinigingen ging, de helft. De bezuiniging bij het rijk/ gemeentefondswerd toen voor het eerst meegenomen in de cijfers vanaf het jaar 2012. Ondanksde wetenschap dat de rijkskorting waarschijnlijk lager zou worden, is vastgehoudenaan het oorspronkelijke doel: € 18 miljoen ombuigen. Er werd geredeneerd: als erminder wordt gekort, blijft er meer over voor de rest; het begrotingsresultaat en nieuwbeleid.Rond de besluitvorming van de Kadernota 2011 is een achtervang in de begroting verwerkt.Die achtervang was bedoeld om het nieuwe takenpakket goed en verantwoorduit te kunnen werken en er werd rekening gehouden met een berekend bedrag van€ 6,5 miljoen in 2015.In de Begroting 2012 is de reeks van de achtervang nog aangepast aan de informatiedie vanuit het rijk was ontvangen. Door de ombuigingen die al gerealiseerd zijn, kwam2012 positief uit. Tot en met het jaar 2014 was het positief, daarna sloeg het meerjarenperspectiefom in een (fors) nadeel.De conclusie is dat er tot nu toe een consequente lijn is gevolgd.Herberekening ombuigingstaakstelling met terugwerkende krachtIn de afgelopen periode is teruggekeken naar de afgelopen jaren met de kennis die wenu hebben. Opeenvolgend zijn ten aanzien van de ombuigingen de volgende keuzes gemaakt: De verwachte korting op het gemeentefonds was oorspronkelijk een berekening opde mogelijke rijksbezuinigingen, waarbij rekening is gehouden met het meest vergaandescenario: € 35 miljard bezuinigen. Uitkomst van die berekening was een kortingvan € 13,6 miljoen voor Hoorn. Voor het jaar 2014 want tot dat jaar werd demeerjarenraming destijds opgebouwd. Het regeerakkoord gaf iets meer richting. Ambtelijk is dat nagerekend, en hoewelduidelijk was dat niet alle bezuinigingen via het gemeentefonds werden verrekend iser toch - om een richting te kunnen geven - gerekend alsof alles via het gemeentefondszou worden verrekend. De uitkomst kwam uit op € 12,6 miljoen in 2015.Het jaar 2014 zou volgens deze berekening een korting opleveren van zo'n € 9,3miljoen. Toen de VNG met een nadere uitleg van het Regeerakkoord kwam, is op basis vandie gegevens nog eens gerekend wat de gevolgen van de bezuinigingen konden zijn.Toen was al duidelijk dat er "maar" € 18 miljard op rijksniveau werd bezuinigd. Bovendienwerd de herberekening gedaan met de kennis uit de mei- en septembercirculaire2010. Dat betekende dat er al enkele maatregelen van de rijksbezuinigingenwaren verwerkt in de circulaires.60 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

De uitkomst van de berekening van de korting kwam uit op € 7,7 miljoen in 2015.Toen is in de paragraaf Algemene uitkering van de Begroting 2011 geschreven datde korting varieert tussen de € 7,5 en € 13 miljoen. Wel is vastgehouden aan de€ 13 miljoen omdat er nog veel onzekerheden waren.In de Kadernota 2011 is de korting "achtervang" genoemd. Bedoeld om de decentralisatiesverantwoord in te voeren in Hoorn. De bedragen zijn weer neerwaarts bijgesteldnaar € 6,5 miljoen, met de kennis van dat moment. Daarmee wordt bedoeld:informatie via de VNG voordat de meicirculaire 2011 werd ontvangen.In de Begroting 2012 is er weer een bijstelling gekomen. Weer naar aanleiding vaninformatie van het Rijk en de VNG. Daarnaast is een niet behaalde ombuiging tenlaste van de achtervang gebracht. De achtervang in 2015 is nu € 5,8 miljoen.Als voor de kortingen van het meest vergaande scenario wordt uitgegaan (wat tot nutoe is gedaan) en deze berekening nu opnieuw wordt gemaakt, dan kan de "achtervang"neerwaarts worden bijgesteld. Als wordt vastgehouden aan de aannames/ berekeningennaar aanleiding van het regeerakkoord en de financiële vertaling daarvan op basis van deinformatie van de VNG dan ziet het plaatje er zo uit:Tabel 22 Herberekening met terugwerkende krachtAchtervang (-=nadeel; x € 1.000) 2012 2013 2014 2015 2016 2017WWnV -808 -1.045 -1.520 -1.900 -1.140 -1.140Jeugdzorg 95 238 143 -143 -998 -998AWBZ -570 -570 -570 -570Sociale werkvoorzieningen 143 380 618 285 -1.948 -1.948Totaal -570 -428 -1.330 -2.328 -4.655 -4.655Wat verwachten we nog van de ombuigingen?In de tekst hiervoor is teruggekeken naar wat er in de cyclusdocumenten over de ombuigingstaakstellingis geschreven. Daarbij is kort de oorspronkelijke teksten uit de begrotingenen Kadernota’s besproken.In Tabel 2 Opdracht ombuigingen vs. realisatie (x € 1.000) op pagina 7 is al weergegevenwat er aan ombuigingsopdrachten is uitgezet (€ 13,7 miljoen), welke resultaten dezehebben opgeleverd (€ 8,6 miljoen) en wat er nog aan opdrachten uitstaat (€ 4,8 miljoen).In de laatste kolom van die tabel is een schatting gegeven van wat er nog aan ombuigingenkan worden gerealiseerd bij deze nog lopende onderzoeken. Voor alle postenblijft de taakstelling staan zolang er nog geen rapportage heeft plaatsgevonden. We benadrukkendat wij ons samen met de organisatie blijven inzetten om de ombuigingen tehalen. Onze focus ligt hierbij op het slimmer en efficiënter werken. Ook de werkprocessenworden aan de hand van deze criteria doorgelicht.Tot nu toe is er voor ruim € 8,6 miljoen omgebogen en met de lopende bestuursopdrachtenschatten we in dat we nog voor ca. € 3,3 miljoen kunnen ombuigen. Als deingezette consequente lijn van de € 18 miljoen ombuigingen wordt gehandhaafd moet ernog voor ruim € 6 miljoen extra worden omgebogen.AchtervangDe gemeente Hoorn heeft als een van de weinige gemeenten een zogenaamde achtervangingesteld als buffer voor het opvang van de nadelige gevolgen van de grote decentralisatieJGZ, AWBZ en WWnV. Hiermee zijn de rijkskortingen zoveel mogelijk afgedektdie met deze decentralisaties gepaard gaan. Net als veel gemeenten is ons uitgangspuntdat we de overgedragen taken uiteindelijk gaan doen voor het geld dat we van het rijkkrijgen: de door het rijk beschikbaar gestelde budgetten zijn taakstellend. De achtervangis tot nu toe deels gebruikt voor de dekking van niet gehaalde ombuigingen: wachtlijstenOp/maat en armoedebeleid, fraudepreventie.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 61

De achtervang legt een relatief groot beslag op onze meerjarenbegroting. Daarom hebbenwe een keuzemodel ontwikkeld waarmee de gewenste omvang van de achtervangkan worden bepaald. Dit keuzemodel ziet er als volgt uit:18=18Safety First(zware taakstelling eigen begroting)Gevolgen per scenarioMaximale risicodekkingWisselgeld(Ruimte voor politieke wensen)- x?Efficiencykortingniet,niet volledigen/of nietdirect terealiserenachtervang 6 mln.ombuigingsdruk ++voorzieningenaanbod - -maatschappelijk effect transformaties ++ambities handhavenvasthouden consequente lijninvoering decentralisaties ++inspanning gemeentelijke organisatie ++Zachte landing(% in taakstelling obv risicoanalyse)achtervang

Scenario Safety First Wisselgeld Zachte landing OptimistischvertrouwenGevolgenOmbuigingsdrukO.b.v. huidige gegevens,dus nog geenBlijft hoog. We moetenminimaal nogstructureel € 6 mln.Neemt wat af, maarnog wel noodzaakvoor nieuwe ombuigingsopdrachtenNeemt af, afhankelijkvan de risico’sdie de transitiesNeemt sterk afdoordat er € 6 mln.minder hoeft terekening houdend met ombuigen om de achtervangen met zich meebren-worden gevonden.nieuwe ombuigingenvan het rijkte kunnen be-houden.Nieuwe ombuigingsopdrachtenkeuzes tussen dethema’s. Structureleombuigingen zijn nogen.Als deze vantijdelijke aard zijn,hoeven de aanvul-Resteert alleen delopende bestuursopdrachten.en keuzes dig voor nieuwe ambilendeombuigingentussen de thema’s tiesniet structureel tezijnVoorzieningenaanbod(reeds rekening houdendDaalt sterk doornoodzakelijke aanvul-Neemt wat af doornieuwe bezuinigingenBlijft op zelfde niveauof daalt licht,Blijft op zelfde niveau,geen nieuwemet de huidige, lende ombuigingen. Er en stijgt door realisa-geen nieuwe ambi-ambitiesin de MJB opgenomen,moeten keuzes gemaakttie nieuwe politieke tiesambities), excl.de voorzieningen decentralisatiesworden binnen ambitiesde bestaande voorzieningenMaatschappelijke effectentransformatiesZeer positief doordater voldoende achtervangis voor het opvangenLicht negatief, afhankelijkvan de keuzes.Als de extra ruimteNeutraal, doordatde transitie op verantwoordewijzeSterk negatief ivmverwachte negatieveeffecten decen-van negatieve wordt gebruikt voor worden ingevoerd tralisaties. Er iseffecten en mogelijkextra. Er is ruimtehet sociale domein isdat positief en is ermet voldoende financiëleback-up.geen ruimte voormaatwerkvoor maatwerk ruimte voor maatwerk Er is deels ruimtevoor maatwerkAmbities college Kunnen worden gehandhaafdNoodzakelijke aanvullendebezuinigingenkunnen leiden tot bijstellen(verlagen) ambitiesNoodzakelijke aanvullendebezuinigingenkunnen inbeperkte mate leidentot bijstellenDoorbreekt ambitiecollege om 18 mln.te bezuinigen (topprioriteit)omdatgeen aanvullende(verlagen) ambities bezuinigingen nodigzijnStandpunt college Vasthouden consequentelijnDoorbreekt consequentelijn: nadenkenDoorbreekt consequentelijn: nadenkenDoorbreekt consequentelijn: naden-over uitleg aan raadover uitleg aan ken over uitleg aan(hoe en wanneer) raad (hoe en wanneer)raad (hoe en wanneer)Gevolgen voor transitieprocesdecentralisatiesZeer positief want eris ruimte voor keuzesSterk afhankelijk vankeuzes (extra geldGematigd positief:afgewogen besluitZeer negatief wanter is ruimte voorvoor decentralisaties obv risicoanalyse is keuzesis positief, geen geldis sterk negatief)mogelijkInspanning gemeentelijkeErg groot. Nieuwe Groot. Nieuwe ombui-Groot. Evt. nieuwe Erg groot. Welis-organisatie ombuigingsronde van gingsronde vergt wat ombuigingsronde waar geen nieuwe6 mln. ,transities enambities leggen groteminder capaciteit,maar transities en(om transitiekosten ombuigingsronde,op te vangen) vergt maar vooral (somsdruk op organisatie nieuwe ambities leggenwat minder capaci-grote effecten van)grote druk op orteit,maar transities de transities en am-ganisatieen risicoanalysesopzetten en monitorenleggen grotedruk op organisatiebities leggen grotedruk op organisatieBenadrukt wordt dat de keuze van het scenario losstaat van de extra bezuinigingen vanhet rijk.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 63

Onze voorkeur gaat uit naar het scenario "zachte landing". Dit scenario houdt rekeningmet een gefaseerde invoering van de decentralisaties en geeft minder druk op de ombuigingen.Daarbij wordt een risicoanalyse gemaakt, die informatie levert voor afgewogenbesluitvorming over bijvoorbeeld de risico's en kosten van de invoering. Daardoorsluit het ook het beste aan bij het uitgangspunt dat we de overgedragen taken willendoen voor het geld dat we ervoor van het rijk krijgen.De zachte landing houdt ook in dat we de decentralisaties soepel willen invoeren. Deimplementatie vraagt grote ambtelijke inzet, inhuurcapaciteit en adviesbudget. Het rijkstelt hiervoor geld beschikbaar, maar te weinig om alle kosten uit te dekken. Het rijkverwacht bovendien dat ook de gemeente bijdraagt aan de invoeringskosten, bijv. voorde WWnV is dat 25%.Per decentralisatie wordt een risicoanalyse gemaakt waarmee bepaald wordt hoeveelextra geld er gedurende een periode nodig is om de transities soepel te laten verlopen.Omdat deze risicoanalyses nog niet zijn gemaakt en we toch geld willen reserveren,gaan we voorzichtigheidshalve uit van een invoeringsperiode van 2 jaar met per jaar eenextra benodigde buffer van € 5 ton per regeling.Hoorn streeft er naar een sociale gemeente te zijn. Verhoudingsgewijs doet Hoorn meervoor de sociaal zwakkeren dan andere gemeenten. Hoorn heeft ook altijd extra geld beschikbaargesteld, meer dan wat we er van het rijk voor krijgen. Wij willen rekeninghouden met financiële ruimte om de effecten van de invoering voor bepaalde doelgroepente verzachten. Deze ruimte is ook in onderstaande reeks verwerkt.Tabel 24 Reservering invoering decentralisaties (achtervang)-=nadeel; x € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016 2017Totaal reserveren voor WWnN, sociale werkvoorzieningen,JGZ, Passend Onderwijs en AWBZ 0 -500 -1.030 -1.530 -1.500 -1.500Deze reeks is dus voor alle regelingen tezamen. Zodra er per regeling meer bekend isover de risico’s, wordt deze reeks hierop aangepast.Welke ontwikkelingen kunnen de meerjarenbegroting beïnvloeden?Nieuwe ombuigingen van het rijkHet gaat dan om ombuigingen, bovenop de € 18 miljard waartoe al eerder was besloten.De regering heeft de opdracht extra te bezuinigen om aan de doelstelling van de EUen het eigen regeerakkoord te voldoen: een EMU-saldo van rond de 3% in het jaar2015. Als we voor het inschatten van de gevolgen voor het gemeentefonds dezelfdeberekening hanteren als bij de eerdere bezuiniging, dan betekent een extra rijksombuigingvan € 9 miljard (meest waarschijnlijke scenario) een korting van ca. € 0,7 miljardop het gemeentefonds. Voor Hoorn betekent dat een korting van ca. € 2,9 mln.Risico’s in de grondexploitatiesWij maken nu scenarioberekeningen over de lopende grondexploitaties waarbij vooral deBangert & Oosterpolder een toenemend financieel risico vormt. De kans is groot datdoor de vorming van noodzakelijke voorzieningen voor verliesnemingen er te weinigruimte overblijft in de ABR van grondzaken om de risico’s op te vangen. Dat betekentdat er een reëel risico is dat er een beroep wordt gedaan op de algemene dienst. In derisicoparagraaf en de berekening van het weerstandsvermogen wordt daarmee al deelsrekening gehouden. Mocht er een beroep moeten worden gedaan op de Algemene Reserve,dan heeft dat indirect gevolgen voor de algemene dienst.AmbitiesDe ervaring leert dat er gedurende de collegeperiode naast de topprioriteiten ook nieuwekeuzes worden gemaakt die geld kosten en dus een negatieve uitwerking hebben voorde meerjarenbegroting. Het college kan deze ambities samen met de raad bijstellen.64 Gemeente Hoorn - Kadernota 2012

Nogmaals benadrukt: er zitten grote aannames in de berekeningen wat betreft de achtervang,de extra rijkskortingen en de inschatting van wat we nog aan lopende bezuinigingendenken te realiseren. Tot en met 2014 is er een sluitende meerjarenbegroting.Vanaf 2015 ontstaat er een nadelig saldo van ca. € 3,1 miljoen.De voorkeur gaat ernaar uit om eerst meer zicht te krijgen in de achtervang, de extrarijkskortingen en de gevolgen van de grote decentralisaties. De komende maanden komtdaar meer duidelijkheid over. Tot dat moment lijkt het verstandig nu nog geen nieuweombuigingsronde te beginnen, maar eerst de lopende ombuigingsonderzoeken af te ronden.In de cyclusdocumenten wordt aan de hand van actuele cijfers beoordeeld of en inhoeverre dit alsnog nodig is. Ondertussen blijven we uiteraard doorgaan met de lopendeombuigingsonderzoeken en kijken we steeds waar er aanvullende besparingen mogelijkzijn.Gemeente Hoorn - Kadernota 2012 65