VN 2011-4 - Vrienden van Blijdorp

Koningspinguin met ei - foto: Peter van NordeKoningspinguin - foto: Davinia BruggemanIn de dierentuinwereld worden momenteelverschillende strategieën gebruikt omde fok zo succesvol mogelijk te maken. InSeaworld in de Verenigde Staten is het gebruikelijkde eieren door de ouders zelf uitte laten broeden en verzorgen. Maar zodrade jongen zelfstandig moeten gaan etenworden ze bij de ouders weggehaald. Inaparte kinderkamers leren de jongen danhele vis eten. Ook in de Diergaarde wildemen oorspronkelijk deze strategie gaangebruiken. Daarom werd rechts van hetgrote verblijf een aparte ruimte gebouwd,die als kinderkamer kon fungeren. Dezeruimte is echter nooit als zodanig gebruikt.Niet dat er geen eieren worden gelegd,maar omdat de groep lange tijd niethelemaal stabiel was, zorgde dit voor onrustwaardoor paringen worden verstoorddoor opdringerige vrijgezelle soortgenotenof een ei sneuvelt of in het water belandt.Daarom heeft Blijdorp er voorgekozen de eieren uit te broeden in eenbroedmachine. En dat is niet zo makkelijk,omdat koningspinguïns geen nest makenmaar het ei in een gespierde huidplooitussen te poten uitbroeden. Het ei zal dusdoor de verzorgers uit de plooi moetenworden gepakt en vervangen door eenkunstei. En dat is nog een hele kunst volgensde verzorgers.Met dank aan: Dennis Blomjous (Diergaarde Blijdorp)Na het uitkomen van het ei in de broedmachinewordt het kuiken bij de oudersteruggeplaatst en het kunstei weggehaald.En tsja, het schijnt dat de pinguïnsdit helemaal niet doorhebben en de verzorgingvan het kuiken zeer enthousiastter vlerk nemen. Als het jong groot genoegis om zelfstandig te leren eten, gaat hetvoor een paar weken achter de schermen.De verzorgers leren het dan hele vis teeten. Zodra het dier dit kan gaat het terugnaar de groep, waar het vervolgens moetleren de vis uit het water te ‘vangen’.Ezelspinguïns maken wel een nest van kiezeltjesen broeden daar hun eieren uit.Omdat de eieren zo veiliger zijn, mogen deezelspinguïns wel zelf hun eieren uitbroeden.En met resultaat. Afgelopen zomerzijn twee kuikens uit het ei gekropen. Inmiddelsstaan de twee even achter deschermen om hele vis te leren eten, maarbinnenkort mogen ze weer bij de groep.Het zal dan niet makkelijk zijn ze te herkennen,want ze zijn met hun 5,5 kilobijna net zo groot als een volwassen dier.Op de foto kunt u zien dat het wegen vaneen pinguïn niet zo moeilijk is. Met eenvisje is het dier zo te verleiden op eenweegschaal te stappen.FokprogrammaOndanks dat er in Blijdorp inmiddels zeskuikens groot zijn gebracht gaat het tochniet goed met de fok van koningspinguïns.Indertijd is Blijdorp begonnen met 20 koningspinguïnsen op dit moment zijn ernog 19 dieren. Er wordt wel gepaard en erworden eieren gelegd, maar de ervaringleert dat een deel van de gelegde eierenonbevrucht is. Ook dit jaar bleken tweevan de vijf gelegde eieren niet bevrucht.Maar een veel grotere zorg is, dat rond detijd van uitkomen veel kuikens in het ei afsterven.Op deze manier zijn dit jaar tweeeieren verloren gegaan. Wat hier de oorzaakvan is, is niet duidelijk. Maar dat debroedresultaten hierdoor niet zo goed zijn,zal niemand verbazen. Ook in andere Europesedierentuinen die deel nemen aanhet pinguïnstamboek gaat de fok moeizaam.De enige tuin met goede fokresultatenis de dierentuin van Basel.Groot struikelblok bij de slechte fokresultatenblijkt een scheve sexe-ratio. Er is eenmannenoverschot en de vrijgezelle mannenhebben de naam de paarvorming enbevruchtingen van de eieren te verstoren.Ook Blijdorp heeft meer mannen danvrouwen (elf tegen acht). Zoals eerder vermeldkiezen de vrouwtjes elk jaar eennieuwe partner, alhoewel één van devrouwtjes al een paar jaar de voorkeurgeeft aan hetzelfde mannetje. De verzorgershouden uiteraard bij welke stelletjesgevormd worden en of dit succesvol is.Leuk detail is dat één van de vrouwtjes(Hestia, te herkennen aan een blauworanjetag) die in Blijdorp uit het ei is gekropen,dit jaar zelf een ei heeft gelegd,dat helaas niet uit gekomen is. Wie weetkomt volgend jaar wel een tweede generatiekoningspinguïns uit het ei. Dat zoueen mooi resultaat zijn van tien jaar koningspinguïnsin Blijdorp.16 | Vriendennieuws 4 | 2011