te vinden - Laka.org

44Wat betreft de collectieve dosis die over een periode van 10.000 jaar door een fictieve bevolking alsgevolg van een uraniumwinning wordt ontvangen, heeft SENES consultants, zoals geciteerd doorOECD/NEA 11 berekend dat deze collectieve dosis per eenheid van door het gewonnen uraniumgeleverde hoeveelheid energie 1 mensSv/GWe.jaar bedraagt. Hierbij is geen opwerking van hetgebruikte uranium verondersteld.VoorzorgmaatregelenTijdens de mijnbouw en verwerking van het erts komen fijn stof en radon in de atmosfeer vrij.Deeltjes en radon komen ook in het proceswater vrij. Mijnafval en vooral de tailings vormen vanwegede aanwezige radioactieve dochters van uranium een belangrijke blootstellingsbron tot zeer lange tijdna de exploitatiefase. Ventilatie wordt gebruikt om de concentraties fijn stof en radon in werkruimteste reduceren. Zonodig wordt adembescherming toegepast ter beperken van het inademen van fijn stof.Mijnafval en de tailings worden zoveel mogelijk afgeschermd om de werknemers te beschermen.Daarnaast worden maatregelen getroffen om het regenwater dat van het opgeslagen afval eninstallaties is afgespoeld, zoveel mogelijk op te vangen, op te slaan en/of te reinigen zodatverontreiniging van de bodem en het grondwater door infiltratie van verontreinigd water wordtvoorkomen.Mijnbouw in verschillende landenHet is niet duidelijk of in alle landen waar uraniumwinning plaatsvindt even zorgvuldig wordtomgegaan met mijnbouw en voor- en nazorgmaatregelen. Het WISE uraniumproject (www.wiseuranium.org)vermeldt milieueffecten van winning en noemt sitespecifieke issues. Voorbeelden vanissues zijn ex-werknemers van mijnen die de mijn verantwoordelijk stellen voor het optreden vankanker, milieueffectrapportages van mijnen waarvan de kwaliteit wordt betwist en oude mijnen diegeen of beperkte maatregelen hebben genomen om de tailings af te schermen.In Nederland betrok EPZ recentelijk (2004) EPZ zijn uranium uit Kazachstan, waar ISL eenbelangrijke manier van mijnbouw is. De installaties waarvan EPZ zijn grondstoffen betrekt, zijn ISO14001 gecertificeerd door bureau Veritas Quality International.Doses door blootstelling aan radon.Bij blootstelling aan radon is inhalatie het dominante blootstellingpad. Volgens de berekeningen inUNSCEAR 2000, Annex B is het effectieve dosistempo bij blootstelling aan radon ca 9 nSv/uur perBq/m3 bij verondersteld evenwicht met de dochters. Op basis van een emissie van 0,95 TBq/jaar perha en een evenwichtfactor 0,6 is op 200 m van de tailings de door blootstelling aan radon ontvangendosis 16 microSv per jaar. Feitelijk zullen er echter geen mensen dicht bij de winningslocatie wonen;meestal is de afstand meerdere km’s. Bij een verondersteld (cirkelvormig) totaal oppervlak van 100 haen een emissie van 95 TBq/jaar zou op ca 2 km van het centrum van de winninglocatie een jaardosisvan 70 microSv worden ontvangen. Deze waarde ligt onder de in Nederland gehanteerde bronlimietvan 100 microSv. UNSCEAR en SENES rapporteren echter ook andere praktijksituaties, waarbijwaarden boven de bronlimiet optreden.Bij een aantal winninglocaties zijn metingen uitgevoerd of schattingen gemaakt van de doses die debevolking nabij deze locatie jaarlijks ontvangen. Deze gegevens, die ontleend zijn aan [RadiologicalImpacts of Spent Nuclear Fuel Management Options, NEA 2000], zijn in onderstaande tabelweergegeven11 “Radiological Impacts of Spent Nuclear Fuel Management Options, a Comparative Study” AEN/NEA, ISBN92-64-17657-8 (2000)