JEP_2013_NL_P4-41_WE..

4 ⁄ BRUSSELBRUSSELThéâtre royal du Parc 47

BRUSSEL ⁄ 51. Kaart Centrum M 3 KSINT-GORIKSHALLENSint-Goriksplein 1 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs)Eeuwenlang domineerde het silhouetvan een kerk de volkse Sint-Gorikswijk.In 1798 werd ze gesloopt enkwam er een marktplein in de plaats.Er werd een fontein in de vorm vaneen obelisk geïnstalleerd, afkomstigvan de abdij van Grimbergen. In 1881kreeg architect Adolphe Vanderheggende opdracht om er een overdektehal te bouwen. Hij had eerder al deoverdekte markt van de Etterbeeksesteenwegontworpen. Hij beslisteom de fontein te integreren in eengebouw in neorenaissancestijl enkoos voor een structuur in glas enstaal voor de bovenste delen, materialendie toen nog maar pas opgangmaakten. Binnen ondersteunt eennetwerk van fijne, achthoekigekolommen het metalen dakgebinte,waarvan de binnenwelfvlakken alskorfbogen zijn opgevat. Platte ijzerencirkels sieren de hoekverbindingentussen de bogen. Zoals in die tijdgebruikelijk was voor een overdektegalerij, verlicht een hoog dakraam hetgeheel. De groentekwekers brachtenhun producten hier aan de man tot in1973. In 1987 werden de hallen opgenomenin de monumentenlijst, waarnaze een restauratie ondergingen dievoltooid was in 1989. Vandaag zijn deSint-Gorikshallen een parel van heterfgoed, een regionaal centrum datals kader fungeert voor activiteiten ophet gebied van architectuur, erfgoeden ruimtelijke ordening. Er vinden tentoonstellingenplaats, opvoeringen ental van culturele manifestaties. Er isook een gezellig café waar de Brusselaarsgraag afspreken.(B 26/01/1987)1Centraal informatiepunt van deOpen Monumentendagen.Tentoonstelling “Feestelijk Brussel!”en stand van Brukselbinnenstebuiten(zie kaderteksten hieronderen volgende bladzijde).Vertrekpunt van de wandeling“Brussel, een openluchtdecor…”en van de interactieve rally “Datis nooit gezien!” (zie kadertekstenhieronder en volgende bladzijde).G WANDELINGBrussel, een openluchtdecorDeze wandeling vertrekt aan de Sint-Gorikshallen en gaatop zoek naar plaatsen die beladen zijn met geschiedenisen anekdotes zoals Le Lion d’Or. Via de Kartuizersstraaten café Greenwich bereiken we de trendy Dansaertwijk.Vandaar zwenken we af naar Sint-Katelijne en de Vismetmet hun vele restaurants en cafés. Iets verderop ligt deBegijnhofwijk, die we doorkruisen tot aan La Tentation.En we eindigen met de sfeer van het vroegere Brusselseuitgaansleven op te snuiven op het De Brouckèrepleinmet hotel Métropole, de bioscopen en de zaal Alhambra.A zondag om 15u (duur: 1u30)C vertrek: ingang van de Sint-Gorikshallen (kant Karperbrug),Sint-Goriksplein in Brussel – kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs)I reserveren verplicht op nummer 0477/98.04.01 of viahet e-mailadres eric@pagesdhistoire.be. Maximaal25 personen.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Pages d’Histoire.H TENTOONSTELLINGFeestelijk Brussel!Deze tentoonstelling staat Brussel als stad waarin wordtgeleefd en gefeest centraal. Aan de hand van 80 foto’s,opgediept uit diverse archieven en bij grote Brusselsefotografen, ontdekt de bezoeker Brussel en zijn inwoners,vastgelegd in snapshots, geposeerd of tersluiks genomen.Scènes waarin wordt gezwansd, grote en kleine gebeurtenissenuit het dagelijks leven – de verzamelde foto’s bestrijkeneen zo breed mogelijke chronologische tijdspanne. Hetis een manier om contact te leggen met de eeuwige zielvan de stad, zijn dikkenekke trekjes, soms surrealistisch,maar altijd vrolijk. Een expo om van te genieten!A zaterdag en zondag van 10u tot 18uC Sint-Gorikshallen, Sint-Goriksplein in Brussel –kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs)De tentoonstelling is gratis en loopt tot 31 oktober 2013.Met de medewerking van de Vereniging voor de Studievan het Gebouwde.

6 ⁄ BRUSSEL2. Kaart Centrum M 3 KBEURSSCHOUWBURGAuguste Ortsstraat 20-28 – BrusselA za en zo van 14u tot 18uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs)In het gebouw waar vandaag deBeursschouwburg gevestigd is, werdin 1947 een schouwburgzaal in Italiaansestijl ingericht door architectJacques Cuisinier, toen nog Théâtrede la Bourse geheten. Het gebouwzelf, in eclectische stijl, dateert uit1885. De bouwaanvraag door de eigenaar,de heer Walckiers, vermeldde“een gebouw met feestzalen, herberg,biljartzaal, bijgebouwen en winkelsop de benedenverdieping”. De zaakkreeg aanvankelijk de naam van Brasserieflamande. Hoewel het interieursterk gewijzigd is als gevolg van denieuwe bestemming van het gebouw,zijn er toch nog enkele oorspronkelijkeelementen zoals de monumentaletrap met metalen leuning, de foyer dieverlicht wordt door de grote glasramenin de gevel, de hal met gecanneleerdezuilen en natuurlijk de concertzaal.De Beursschouwburg namhier in 1965 zijn intrek. Tussen 2001en 2004 onderging het complex eeningrijpende renovatie. De toneelzaalin Italiaanse stijl werd verbouwd totmeer polyvalente en moduleerbareruimtes. De Beursschouwburg heefteen zeer gevarieerde programmatieen organiseert talrijke culturele evenementen(podiumkunsten, visuelekunsten, film en muziek).2Uitleg over de geschiedenis vanhet gebouw, de verbouwing en deactiviteiten die er plaatsvinden,zaterdag om 17u30 en zondag om15u30. Maximum 20 personen pergroep.Tentoonstelling over de geschiedenisvan het gebouw in depublieke ruimtes.G ACTIVITEITSélection du patronDe vereniging Brukselbinnenstebuitenhelpt u te kiezen uit het groteaanbod aan plaatsen die tijdens deOpen Monumentendagen toegankelijkzijn. De Sélection du Patron bevateen dertigtal gebouwen die een mooieillustratie vormen van het thema vandit jaar. Het gaat om gebouwen dieslechts zelden open zijn voor hetpubliek en waar u vermoedelijk niette lang zult moeten aanschuiven.De selectie omvat twee circuits, éénin het stadscentrum en een tweedeerbuiten. Beide circuits kunnen ookmet het openbaar vervoer en/of perfiets worden afgelegd.U kunt deze circuits vanaf 26 augustusdownloaden op de websitewww.brukselbinnenstebuiten.be of zeop zaterdag 14 en zondag 15 septembertussen 10u en 16u30 afhalen op destand van Brukselbinnenstebuiten inde Sint-Gorikshallen (Sint-Gorikspleinin Brussel – Kaart Centrum M 3).Info : Brukselbinnenstebuiten(02/218.38.78 – bruksel@skynet.be)G INTERACTIEVE RALLYDat is nog nooit gezien!Begeleid door de gids, uw quizformulier in de hand, vertrekken we voor eeninteractieve wandeling waarbij u uw zintuigen zult gebruiken om de evolutie,de architectuur en de inrichting van allerlei plaatsen van plezier en ontspanningte ontdekken. U zult zich laten zien op plaatsen waar men gezien moetzijn en andere waar men beter weg kan blijven. Een interactieve rally tussenontdekking, creatie en uitwisseling, dat is echt goed gezien!A zondag om 10u (in gebarentaal), 10u20, 10u40 en 14u, 14u20, 14u40(duur: 2u)C vertrek: voor de Sint-Gorikshallen, Sint-Goriksplein in Brussel –kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdag van9u30 tot 12u30) of via e-mail (info@itineraires.be). Maximum 15 personenper vertrek.j Een van de rally’s op zondagochtend is ook toegankelijk voor dove ofslechthorende personen.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Itinéraires, op de Paden van de Geschiedenis.

BRUSSEL ⁄ 73. Kaart Centrum M 3 MGREENWICH BRUSSELSKartuizersstraat 7 – BrusselA za en zo van 11u tot middernachtM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs)Café Greenwich, gevestigd op debenedenverdieping van een gebouwuit 1914, is een van de laatst overgebleventavernes uit de belle époque inBrussel. Het uitzicht van de pui, ontworpendoor architect A. Delune in1916, wordt bepaald door pilasters diemet plaatstaal bekleed zijn en geschilderdin een imitatie van groen marmer.De luifel boven de ingang, de vitrinesversierd met medaillons van glas-inloodalsook het siersmeedwerk onderde vensters zijn bewaard gebleven.Het eclectische interieur is nagenoeghelemaal intact met de houten lambriseringenmet spiegels en de reclamebordenomlijst door stucwerk. DeGreenwich is op voorbeeldige wijzegerestaureerd waarbij behalve de puiook de twee voornaamste ruimtes zijngerenoveerd waaronder de biljartzaalmet zijn grote glaskoepel. Ook de toogen de monumentale kassa zijn in hunoorspronkelijke staat hersteld evenalsde toiletten in het souterrain dievolledig betegeld zijn, een unicum inBrussel. Het café dat vroeger bezochtwerd door René Magritte en talrijkeschaakliefhebbers is vandaag eennieuwe trekpleister voor toeristen enbuurtbewoners. (B 29/06/2000)Gids ter plaatse van 11u18u. Metde medewerking van Klare Lijn.4. Kaart Centrum M 2-3 ML’ARCHIDUCAntoine Dansaertstraat 6 – BrusselA za en zo van 14u tot ‘s ochtendsT 3-4 (Beurs)B 46-86 (Beurs)L’Archiduc werd in 1937 geopenddoor Madame Alice en in 1953 overgenomendoor jazzpianist Stan Brendersdie er een echte jazztempel vanmaakte. De aankoop van de bar in1985 door Nathalie en Jean-LouisHennart lag mee aan de basis van deheropbloei van de Dansaertwijk. Deoorspronkelijke interieurdecoratie inde zuiverste art-decostijl is het werkvan architect F. Van Ruyskenvelde. Derenovatie van 1985 werd geleid doorPierre Bourgeois. De lambriseringenin donker hout, de stoelbekledingenvan dik fluweel, de elegante chroomelementenen de indirecte verlichtingzorgen voor een gedempte sfeer, diebijzonder aangenaam is wanneer erjazzklanken opstijgen uit de vleugelpiano,de blikvanger van deze bar.Smalle banken en fauteuils met uitgepuurdevormen verwelkomen deklanten op de benedenverdieping ofboven op de mezzanine. Aan de barin palissanderhout worden bieren,wijnen en geraffineerde cocktailsgeschonken. L’Archiduc is uniek in zijnsoort en houdt de charmante traditievan de bars met live pianomuziek inere. (B 03/03/2011)Gids ter plaatse van 14u tot 18u.Met de medewerking van Itinéraires,op de Paden van de Geschiedenis.Tentoonstelling van jazzaffichesontworpen door hedendaagsekunstenaars.Jazzconcerten zaterdag en zondagvan 17u tot 20u.34

8 ⁄ BRUSSEL5. Kaart Centrum M 2 MDE MARKTEN – VOORMALIGEZETEL VAN DE CRISTALLERIESDU VAL SAINT-LAMBERTOude Graanmarkt 5 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 1-5 (Sint-Katelijne)T 3-4 (Beurs)B 46 (Beurs), 86 (Dansaert)In dit imposant gebouw in Euvillesteenwas tot 1965 de zetel gevestigd vande Cristalleries du Val Saint-Lambert.Het complex bestaat uit het gebouwaan de straatzijde opgetrokken inBeaux-Artsstijl door architect OscarFrancotte tussen 1911 en 1914 eneen stapelruimte die uit 1854 dateert.Opvallend zijn het trappenhuis metde mozaïekvloer en de schitterendeSpiegelzaal die de hele eersteverdieping beslaat. Deze zaal inneo-Lodewijk XVI-stijl combineert opgeslaagde wijze stucwerk, gesculpteerdelambriseringen en geslepenspiegels. Hier werden vroeger dekristallen voorwerpen uitgesteldwaarvan de schitteringen eindeloosin de spiegels weerkaatst werden. Degevel draagt nog de cartouche van ValSaint-Lambert. Het gebouw is sindsmeerdere jaren in gebruik door hetNederlandstalige gemeenschapscentrumDe Markten dat hier talrijkeactiviteiten organiseert. Het groteterras, waar het aangenaam toevenis op mooie dagen, verhoogt nog deaantrekkelijkheid van dit centrum datuitgroeide tot een van de trekpleistersvan deze wijk.Tentoonstelling “Transformatie/Transformations” (kunstenaars:Nathalie Joiris, Paul Gees, GertjanBisschop, Roeland Tweelinckx,Nicolas Kozakis, NieleToroni). Door te werken in enmet de ruimte eigent de kunstenaarzich de ruimte toe. Hijinterpreteert, herdenkt entransformeert de ruimte, voegter elementen aan toe of neemter weg. Hij werkt rond het evenwicht,de spanning, de confrontatie,de positionering in deruimte. Rondleidingen op detentoonstelling, zaterdag enzondag om 11u en 15u.6. Kaart Centrum M 2 MLA TENTATION –CENTRO GALEGO DE BRUXELASLakensestraat 28 – BrusselA za en zo van 10u tot 02uM 1-5 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)In 1987 werd de beroemde stoffenwinkeldie sinds 1858 in de Lakensestraatnummer 28 gevestigd was dooreen brand verwoest. À la Tentationwas in heel Brussel bekend, en deweergaloze keuze aan confectie- eninterieurstoffen trok een bont cliënteel.In die noodlottige nacht van 14juli ging alles echter in rook op: balenstof, houten toonbanken,… Enkel deenorme lege ruimten van de voormaligetoonzalen bleven overeind. Zijvertonen de typische kenmerken vanwinkelconstructies naar Parijs modelaan het einde van de 19de eeuw, diecolonnades, balkons, grote trappen,verlichtingskoepels en elementen insmeedijzer combineren. Wanneerhet Centro Galego de Bruxelas in1997 eigenaar wordt, wordt beslotenom het gebouw aan te passen metrespect voor deze oorspronkelijkeelemenenten. De bakstenen wordenblootgelegd, maar de algemene indelingblijft behouden. Nu is La Tentationeen centrum voor culturele diversiteitdat verschillende gemeenschappen,generaties en sociale klassen samenbrengtrond interactieve muziek/dansprojecten. Er worden tal vanactiviteiten georganiseerd, waaronder

BRUSSEL ⁄ 9G WANDELINGBrussel, waar reizigers thuis zijnWaarom niet eens op reis gaan naar het hart van Brussel? Tijdens deze wandelingkomen we langs enkele hotels, verblijfplaatsen voor reizigers maartegelijk plaatsen van vermaak (bals, concerten) en langs de treinstationsmet hun grote lokettenzalen waar reizigers sinds jaar en dag vertrekken enaankomen. We zetten ook een paar beroemde gasten en bannelingen in dekijker die de verbeelding van de stad met hun doortocht hebben geprikkeld.5A zaterdag en zondag om 10u en 14u (duur: 2u)C vertrek: aan de ingang van metrostation Sint-Katelijne in Brussel –kaart Centrum M 2M 1-5 (Sint-Katelijne)I reserveren verplicht op nummer 02/563.61.53 (maandag tot vrijdagvan 9u tot 13u). Maximaal 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Arkadia.beG WANDELINGconcerten, tentoonstellingen, conferentiesen dans- en muzieklessen.De lokalen zijn ook erg in trek voorprivéfeestjes.Diverse concerten tijdens hetweekend.Markt voor ontwerpers, kunstenaars,muzieklabels, ambachtslieden…, afkomstig uit Brusselen omstreken.Voorstelling van de activiteitenvan het Centrum.j Rondleidingen in Franse gebarentaal,zaterdag en zondag om17u30. Met de medewerking vande vereniging Arts et Culture.6Feest, plezier en vermaak voor het gewone volk in BrusselVanaf de 19de eeuw veranderde feesten en uitgaan grondig in Brussel.Dat was zo voor de hoge burgerij en de adel, maar ongetwijfeld nog meervoor het gewone volk. Ook al waren de werkdagen vaak lang en hard,toch profiteerden de gewone Brusselaars van hun schaarse vrije tijd omte feesten, te dansen, zich te amuseren en te ontspannen. Deze wandelingneemt u mee naar de oude havenwijk in het hart van de stad voor eenontdekkingstocht langs voormalige feestzalen, schouwburgen, bioscopen,goedkope restaurants, enz. waar generaties Brusselaars vertier, charmantgezelschap – en soms ook ruzie – zochten. Le Marivaux, La Gaité, LesCousins, La Maison des tramwaymen,… zijn maar enkele namen die weop deze kleurrijke wandeling tegenkomen.A zaterdag en zondag om 10u30, 13u30 en 16u (duur: 1u30)C vertrek: voor de Koninklijke Vlaamse Schouwburg, Lakensestraat 146in Brussel – kaart Centrum M 2M 2-6 (IJzer)T 51-88 (IJzer)I reserveren verplicht op nummer 02/410.99.50 (maandag tot vrijdagvan 9u tot 17u). Maximaal 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van La Fonderie.

10 ⁄ BRUSSEL7 87. Kaart Centrum M 1 KKAAITHEATERSaincteletteplein 20 – BrusselA enkel zo van 10u tot 18uM 2-6 (IJzer)T 51 (Sainctelette), 88 (IJzer)Het vroegere Lunatheater werd tussen1929 en 1932 gebouwd op de plaats vaneen lunapark. Architect Marcel Driesmanskoos voor een stijl die het middenhoudt tussen art deco en modernisme.Behalve het theater bevatte het complexook 42 appartementen en een café. Inde vleugel langs het kanaal waren eenvergaderzaal, een foyer, 24 privékantorenen de directielokalen gevestigd.Deze koppeling tussen woningen, vrijetijdsinfrastructuuren werkruimtes washet resultaat van een boeiend stedenbouwkundigexperiment dat eerder albeproefd was in het gebouw Hoguet inSint-Gillis. Het succes van het theaterwas echter van korte duur. Ondankseen zekere heropleving in de jaren1940-1950 werd het gebouw omstreeks1960 omgevormd tot tapijtenwinkel. Metde metrowerken werden de gebouwendefinitief verlaten. De vastgoedmaatschappijL’Immobilière moderne kochthet bouwvallige complex in 1988 en liethet restaureren door architect Philippede Hullu. Vandaag is het dankzij hetKaaitheater opnieuw een draaischijfvan het culturele leven in Brussel.Tentoonstelling “Van lunaparktot kaaitheater” over het ontstaanen de geschiedenis vanhet Kaaitheater.8. Kaart Centrum N 2 KTHÉÂTRE NATIONAL DE LACOMMUNAUTÉ FRANÇAISEEmile Jacqmainlaan 111-115BrusselA enkel zo van 10u tot 19uM 2-6 (Rogier)T 3-4-25-55 (Rogier)B 61 (Rogier)Het toneelhuis, dat in 1945 in Brusselwerd opgericht door Jacques Huisman,werd lange tijd in één ademgenoemd met het Rogiercentrum,waar het sinds 1961 zijn vaste stekhad. Toen in 1999 besloten werd hettorengebouw af te breken, moest hetThéâtre National snel op zoek naar eenvoorlopig onderkomen, dat gevondenwerd in de vroegere cinema Palaceaan de Adolphe Maxlaan, in afwachtingvan de bouw van een nieuwe zaal.De nieuwe schouwburg, ontworpendoor het architectenbureau Escaut,Sca Architectes Associés en het AtelierGigogne, werd op 16 november2004 geopend. Het rijkelijk van glasvoorziene gebouw langs een drukkestadslaan had de ambitie zich te integrerenin de bestaande bebouwing ende mogelijkheden van het smalle terreinmaximaal te benutten. De architectenhebben gemikt op de afwisselingtussen “transparantie en opaciteit,als een sluier die over de mysteriesvan het spektakel wordt gelegd”. Dedrie zalen van het complex richten zichelk tot een verschillend publiek. Degrootste zaal, met variabele geometrie,bevat 750 plaatsen. De kleine zaalmet 250 plaatsen bevordert de intimiteittussen acteurs en toeschouwers.De Studio, ten slotte, dient voor voorstellingenmet een nog kleiner publiekvan ongeveer 150 toeschouwers. HetThéâtre National biedt een zeer rijkprogramma aan (toneel, dans, muziek,festivals, tentoonstellingen,…) waarvoorhet tot ver buiten onze grenzenbekendheid geniet.Rondleidingen door de verschillenderuimtes van de schouwburg(coulissen, loges, podia,…)met uitleg over hoe deze plaatsenleven en worden aangepast volgensde voorstelling, zondag om10u30, 12u, 14u30, 16u en 17u30(duur: 1u). Maximum 25 personenper groep.j Rondleidingen in Franse gebarentaal,zondag om 10u30. Met demedewerking van de verenigingArts et Culture.

BRUSSEL ⁄ 1199. Kaart Centrum N 2 KTHEATER EN HOTEL LE PLAZAAdolphe Maxlaan 118-126 – BrusselA za en zo van 10u tot 18u (afhankelijkvan de beschikbaarheid –informatie op www.openmonumentendagenbrussel.be)M 2-6 (Rogier)T 3-4-25-55 (Rogier)B 61 (Rogier)Hotel Le Plaza werd in art-decostijlgebouwd naar de plannen van deZwitserse architecten Michel Polaken Alfred Hoch, die ook het RésidencePalace ontwierpen. Bijzonder aan ditontwerp was de bouw van een grotebioscoopzaal onder de geplandezeven verdiepingen kamers. Deinrichting van deze zaal, die plaatsbiedt voor 1.300 toeschouwers, ismet de grootste zorg uitgevoerd eninspireerde zich naar Hollywoodiaansevoorbeelden uit die tijd op deSpaans-Amerikaanse decoratiestijlin zijn meest weelderige vorm. Hetovervloedige gebruik van marmer,siersmeedwerk, gekleurd glas enstucwerk verlenen de ruimte eenkleurrijk en uniek uitzicht. De zaalheeft een oppervlakte van 552 m² enbestaat uit een parterre en balkonsdie gericht zijn op het scherm dat fraaiomkaderd wordt door een brede sierlijst.De verfijning en weelderigheidvan de versiering zouden haast doenvergeten dat de zaal bij de restauratiewerd uitgerust met de modernstevoorzieningen op het vlak van akoestieken klimaatregeling. De zaal wordtregelmatig gebruikt voor galadiners,conferenties, vergaderingen en chiquerecepties. (B 23/07/1992)Rondleidingen zaterdag en zondagom 10u30, 11u30, 12u30,14u30, 15u30, 16u30 en 17u30.Met de medewerking van ProVelo en Korei.Vertrekpunt van de wandeling“Anspach Sunset Boulevard” (ziekadertekst hieronder).J RONDLEIDINGENIN GEBARENTAALZoals elk jaar organiseert de verenigingArts et Culture rondleidingen inFranse gebarentaal, bestemd voordove en slechthorende personen.Dit jaar zijn vier plaatsen op dezemanier te bezoeken:> > Théâtre National de la Communautéfrançaise (notitie 8pagina 10)A zondag om10u30> > Hôtel van de Gouverneur vande Nationale Bank van Belgiê(notitie 15 pagina 15)A zaterdag en zondag om 13u30> > Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen(notitie 18 pagina 17)A zaterdag en zondag om 15u30> > La Tentation – Centro Galego deBruxelas (notitie 6 pagina 8)A zaterdag en zondag om 17u30G WANDELINGAnspach Sunset BoulevardDe Brusselse centrumlanen zijn geen Hollywood maar hebben niettemineen rijke artistieke en culturele geschiedenis met hun bioscopen, schouwburgen,cabarets. La Veuve Joyeuse werd opgevoerd in de Gaîté, in deEldorado beefden we van angst met Goldfinger. My Fair Lady stond langetijd op de affiche van de Ambassador. Wat blijft er vandaag nog over van‘Pol au Gaîty’, dat regelmatig door de beroemde Jacques en de burgerijvan de hoofdstad werd bezocht? Wat is er met mythische zalen als deAncienne Belgique, de Marivaux, de Pathé Palace, de Astor gebeurd ofmet nog een dertigtal andere zalen die afgebro ken of verbouwd zijn? DeAnspachlaan, onze eigen Sunset Boulevard houdt misschien nog heel watverrassingen in petto!A zaterdag en zondag om 14u30 en 16u30 (duur: 1u30)C vertrek: voor hotel Le Plaza, Adolphe Maxlaan 118 in Brussel –kaart Centrum N 2M 2-6 (Rogier)T 3-4-25-55 (Rogier)B 61 (Rogier)I maximum 20 personen per vertrek.Met de medewerking van de Vereniging van de Gidsen voor Brusselen België.

12 ⁄ BRUSSEL1010. Kaart Centrum N 2 MTAVERNE EN HOTEL ESPÉRANCEFinisterraestraat 1-9 – BrusselA za en zo van 11u tot 21uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)Gelegen op slechts enkele metersvan de winkels van de Nieuwstraat,trekt de pui in art-decostijl van taverneEspérance onmiddellijk de aandacht.Het ontwerp is van architect LeonGovaerts, die ook de plannen tekendevoor de winkels Vanderborght in deWolvengracht en de woning vanbankier Van Buuren in Ukkel. Destrak belijnde pui dateert uit 1930en is bekleed met geaderd marmer.De ingang ligt iets uit de centrale asvan het gebouw en wordt overwelfddoor een metalen luifel met verticalelichtzuil. Deze zuil doorbreekt de horizontalelijn van het bovenlicht met degeometrische glas-in-loodramen, dieeen kleurrijke toets aan het geheelgeven. Binnen is het oorspronkelijkecafé-interieur intact bewaard met dedraaideur, de lambriseringen, hetart-decomeubilair en de glasramen.(B 06/03/2008)Gids ter plaatse van 11u tot 18u.Met de medewerking van het Atelierde Recherche de d’Actionurbaines (ARAU).11. Kaart Centrum N 2NOORDDOORGANGNieuwstraat / Adolphe MaxlaanBrusselM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)Wie in Brussel is nog nooit door dezegalerij gewandeld met haar mooieglasoverkapping en kariatiden. Zeverbindt de Nieuwstraat met deAdolphe Maxlaan en vormt samenmet de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijenen de Bortiergalerij een vande laatste getuigen in Brussel van de‘galerijstraten’ die in de 19de eeuwoveral in Europa het licht zagen. De69 meter lange doorgang werd vanaf1881 gebouwd naar de plannen vanarchitect Van Rieck en bevatte 34handelszaken, een wintertuin endiverse ruimtes voor vermaak en ontspanningzoals een kindertheater ofeen zaal gewijd aan de wonderen vande natuur. Tussen 1888 en 1895 wasG WANDELINGhier ook het wassenbeeldenmuseumCastan gevestigd, vergelijkbaar methet Musée Grévin in Parijs. Aan dekant van het Adolphe Maxlaan kreegde passage een rijk versierde monumentalegevel in eclectische stijl. Inde loop van de 20ste eeuw werdende meeste winkelpuien op weinigdoordachte wijze verbouwd. Een uitgebreidrestauratieprogramma in devoorbije jaren heeft deze overdektegalerij waar het aangenaam flanerenis zijn vroegere charme teruggegeven.De Noorddoorgang heeft zijndecoratie grotendeels bewaard, meteen mooi geheel van 32 kariatidengebeeldhouwd door J. Bertheux eneen lang glazen dak in boogvormzoals gebruikelijk bij de winkelgalerijenvan die tijd. (B 13/04/1995)Vertrekpunt van de wandeling “Inde tijd dat de boulevards vanBrussel brusselden” (zie kaderteksthieronder).In de tijd dat de boulevards van Brussel brusseldenMevrouw, mag ik deze dans van u? Mijnheer, een lekkere geuze op hetterras? Op het einde van de 19de eeuw waren de centrale Brusselse lanenhet toneel van een intens cultureel en mondain leven. Naast en tussende grote luxehotels zorgden het wassenbeeldenmuseum, de cafés waargezongen werd, het Alhambratheater, de schaatsbaan en de music-hallsvoor het vermaak van heren in geklede jas en dames in ruisende jurken.Op deze wandeling dompelen we ons onder in de sfeer van de belle époqueen bekijken we de evolutie van de centrale lanen, die nog even drukzijn als vroeger!A zaterdag en zondag om 10u30 en 14u (duur: 2u)C vertrek: aan de ingang van de Noorddoorgang, naast het hotelMétropole in Brussel – kaart Centrum N 2M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88 (De Brouckère)I reserveren verplicht op nummer 02/673.18.35 (maandag tot vrijdagvan 10u tot 17u). Maximum 25 personen per vertrek.11Enkel in het Frans.Met de medewerking van de Babbelbus.

BRUSSEL ⁄ 1312. Kaart Centrum M 2 KUGC DE BROUCKÈRE –ZAAL GRAND ELDORADODe Brouckèreplein 38 – BrusselA za en zo van 9u30 tot 12u30I uitsluitend rondleidingen(groepen van 25 personen)M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)België lijkt de filmkunst van meet afaan een warm hart te hebben toegedragen.Het was immers in Brussel,in 1895, dat de gebroeders Lumièrehun eerste officiële filmvertoninggaven, zes maanden na de historischevoorstelling in Lyon. In de jaren nadienontwikkelde het stadscentrum zich toteen trefpunt voor alle cinefielen. Debouw van de bioscoop Eldorado in1931-1932 op het De Brouckèrepleinwas een van de hoogtepunten vandeze ontwikkeling. Architect MarcelChabot demonstreerde zijn voorliefdevoor de art deco door een immensefilmzaal voor 3.000 toeschouwers indeze stijl te ontwerpen. Bij de vergrotingvan het complex tussen 1974 en1978 werd deze ruimte geamputeerd,het benedengedeelte van de zaalwerd afgeschaft. Het bovengedeeltebleef echter behouden en de grotezaal van de huidige bioscoop bezitnog altijd de oorspronkelijke kolonialemuurdecors. Deze opeenvolgingvan vergulde reliëfs vervaardigd doorde beeldhouwers Wolf en Van Neste,illustreren het dagelijkse leven inCongo tijdens de jaren 1930 met veelaandacht voor de fauna en flora. Deoordeelkundige belichting versterktnog de monumentaliteit en plasticiteitvan de taferelen. Een massieve kroonlijstomgeeft het plafond, dat versierdis met een zonneschijf met enormestralen. De zaal biedt vandaag plaatsaan 708 toeschouwers die van ditunieke kader kunnen genieten.(B 28/04/1994)12Rondleidingen om 9u30, 10u,10u30, 11u, 11u30 en 12u. Met demedewerking van Arkadia.be enKorei.G INTERACTIEF PARCOURSDe tempels van de 7de kunstDit interactieve wandelparcours nodigt u uit voor een ontdekkingstocht langs de filmzalenuit vervlogen tijden: hun architectuur, hun historische betekenis en de sterren van hetwitte doek die velen hebben doen dromen. U wandelt in uw eigen tempo, voorzien van uwsmartphone of aanraaktablet, en volgt een duidelijk beschreven route in drie wijken van destad: het centrum, de Naamse Poort en de Leuvensesteenweg. Op belangrijke plaatsengeven informatieborden uitleg over de bioscopen die zich daar vroeger bevonden. EenQR-code (de zwarte vierkantjes die momenteel in de mode zijn) verwijst u via uw mobieletelefoon of uw tablet door naar gedetailleerde uitleg en een multimediabezoek. Dankzijde mobiele technologie kunt u dus naar believen alle gewenste informatie krijgen over debezochte plaatsen.A zaterdag en zondag van 10u tot 16uC vertrekplaatsen:> > UGC De Brouckère, De Brouckèreplein 36 in Brussel – kaart Centrum M-N 2> > UGC Toison d’Or, Gulden Vlieslaan in Elsene – kaart H 9I om dit parcours te volgen, moeten de deelnemers beschikken over een smartphoneof aanraaktablet met QR-lezer en internetverbinding om toegang te krijgen tot hetgedetailleerde multimediabezoek. Deelnemers die geen smartphone of tablet hebben,kunnen de wandeling maken met behulp van de papieren routebeschrijving(verkrijgbaar op de vertrekplaatsen), maar genieten dus niet van de extra informatie.Met de medewerking van 7ARTLA.

14 ⁄ BRUSSELF BUSTOCHT1313. Kaart Centrum N 2 KDE MUNTMuntplein – BrusselA enkel op za van 10u tot 18uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-47-63-66-71-86-88(De Brouckère)De Munt, een van de belangrijksteoperahuizen van Europa, werd tussen1817 en 1819 gebouwd naar deplannen van Louis-Emmanuel-AiméDamesme. In 1855 verwoest eenbrand het volledige gebouw. JosephPoelaert wordt belast met de wederopbouwen ontwerpt voor de grotezaal een weelderig interieur insecond-Empirestijl. De zaal krijgt devorm van een lier waarin de socialeklassen gescheiden zitten. In de 19deeeuw was een operabezoek immers inde eerste plaats een sociaal gebeuren.De introductie van gasverlich-Brussel in de 19de eeuw: een stad die openbloeit!Deze bustoer laat ons de stad zien als buitengewoon kader voor ontmoetingenen emancipatie. Als hoofdstad van het jonge koninkrijk België, wordtBrussel in de loop van de 19de eeuw verfraaid met brede boulevards,chique winkelgalerijen, parken, pleinen, met bomen afgezoomde lanen,schouwburgen, luxueuze hotels,… Al deze potentiële ontmoetingsplaatsengeven iedereen de mogelijkheid om deel te nemen aan het grote collectieveproject dat de stad is.A zaterdag en zondag om 9u30, 10u30, 13u30 en 14u30 (duur: 3u)C vertrek: ingang van het hotel Métropole, De Brouckèreplein in Brussel –kaart Centrum N 2M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-46-63-66-71-86-88 (De Brouckère)I reserveren verplicht op nummer 02/219.33.45 (maandag tot vrijdagvan 10u tot 15u). Maximaal 45 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Atelier de Recherche et d’ActionUrbaines (ARAU).ting aan het einde van de 19de eeuwmaakt het mogelijk om het licht in dezaal te dimmen en alle aandacht opde eigenlijke opvoering te richten. Dieaanpassing lokt heftige reacties uit: indie tijd ging men immers zowel voorhet spektakel op de bühne als voor hetspektakel in de zaal naar de opera –zien en gezien worden, was het motto.De plaats van de koninklijke logeillustreert dit treffend: je hebt er eengeweldig uitzicht over de zaal, maarje ziet slechts weinig van het podium.De Munt is naast een vooraanstaandtheater met Europese uitstraling ookeen uitzonderlijke plek waar ambachtengeconserveerd worden. Kunstenaarsen ambachtslieden zijn er aanhet werk volgens aloude tradities: zijmaken decors, kostuums, schoenen,pruiken,… voor elke nieuwe productie.In 2000 werden hiervoor nieuwenaai- en decorateliers ingehuldigd,samen met een aantal repetitiezalen,in een gebouw achter de eigenlijkeschouwburg.Ter gelegenheid van de OpenMonumentendagen 2013 zet deMunt de deuren van zijn ateliersopen voor uitzonderlijke bezoeken:de ontdekking van de decorenkostuumateliers van de Munt.Volg de gids en ontdek hoe deateliers bijdragen tot het creërenvan de theatrale illusie in al haarvormen. Vertrek elke 10 min.vanaf 10u (laatste vertrek om 18u– duur: 45 min.). Maximum 25 personenper rondleiding. Vertrek inde Alechinsky-foyer.Bezoek ook de maquette van eenItaliaans baroktheater in demuseale ruimte en ontdek wie detoeschouwers waren in die tijd enwat een bezoek aan het theaterbetekende. Vrije toegang metcommentaren van onze gidsen.

BRUSSEL ⁄ 1514. Kaart Centrum N 2 KBELGA QUEEN BRUSSELSWolvengracht 32 – BrusselA za en zo van 15u tot 18uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)Deze opmerkelijke 18de-eeuwsewoning huisvestte in de 19de eeuween postkantoor en werd nadien eenbankinstelling. Een tiental jaar geledenondernam architect-decorateurAntoine Pinto een interessante verbouwingen vandaag is hier een restaurantgevestigd dat de kaart trektvan de neo-belgitude. Het eigenlijkeherenhuis met dubbelhuisopstandin Lodewijk XV-stijl zoals die in onzegewesten werd toegepast, is een zeldzaamvoorbeeld van de architectuuruit het midden van de eeuw van deverlichting. De gevel in witsteen methardstenen elementen, is sterk verticaalgeleed door de hoekpilastersmet schijnvoegen en vooral door decentrale travee die zelfs de horizontalelijn van de kroonlijst doorbreekt. Dezebijzonderheid doet denken aan deAntwerpse ontwerpen van architectJean-Pierre van Bauerscheit. Op deplaats van de binnenkoer en de bijgebouwenlieten de architecten J.-B.en H. Maillard uit Tourcoing in 1920een uitbreiding optrekken met ondermeer een ruime lokettenzaal die vandaag,in een moderne vormgeving, devoornaamste attractie van het restaurantvormt. Een essentieel onderdeelvan het decor is het indrukwekkendeglazen booggewelf met een rijkelijkedecoratie van slingers, voluten enrozetten. In zijn huidige functie zetdit gebouw de onthaaltraditie voortdie kenmerkend is voor de Brusselsegastvrijheid. (B 20/01/2005)Rondleidingen, zaterdag en zondagom 15u30, 16u30 en 17u30.Met de medewerking van Itinéraires,op de Paden van de Geschiedenisen Klare Lijn.14 1515. Kaart Centrum N 3 LHOTEL VAN DE GOUVERNEURVAN DE NATIONALE BANKVAN BELGIËWildewoudstraat 10 – BrusselA za en zo van 10u tot 18u (laatsteingang om 17u15)I uitsluitend rondleidingen(groepen van 15 personen)M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)Het Hotel van de gouverneur is hetenige overblijfsel van een omvangrijkcomplex dat tussen 1860 en 1878 doorde architecten Beyaert en Janssensgebouwd werd voor de Nationale Bank.Het diende als ambtswoning of tochminstens als officiële ontvangstruimtewant sommigen vonden het gebouwveel te groots. Het bleef deze functiebehouden tot in 1957. De monumentalegevel is bekleed met een rijk parementvan verschillende soorten natuursteen:Euville, Gobertange, Savonnière enAudun. Het eclectische gevelontwerpcombineert op subtiele wijzede Lodewijk XVI-stijl die tijdens hetsecond Empire opnieuw in de modewas met elementen uit de Italiaanseen Franse renaissance. De benedenverdiepingmet schijnvoegen vormt debasis van deze majestueuze gevel meteen bijzonder rijke decoratie die vooralgeconcentreerd is in de twee uitsprin-gende hoektraveeën. Hier worden devensters geflankeerd door kariatidenen gekoppelde zuilen met Ionischkapiteel. Binnen is er een opeenvolgingvan salons en praalvertrekken metweelderige aankleding en meubilair inNapoleon III-stijl. Marmer, kostbarehoutsoorten, gecapitonneerde fauteuilsen verguld stucwerk zorgen vooreen overweldigend effect en vormeneen uitgelezen decor voor recepties.Doorlopend rondleidingen (laatsteingang om 17u15).Stand van de vereniging “L’Associationdes Amis de l’Unesco” metvoorstelling van het tijdschrift Lesnouvelles du patrimoine.j Rondleidingen in Franse gebarentaal,zaterdag en zondag om13u30. Met de medewerking vande vereniging Arts et Culture.Tip: ter gelegenheid van de OpenMonumentendagen opent dewetenschappelijke bibliotheekvan de Nationale Bank van Belgiëzijn deuren op zaterdag en zondagvan 10u tot 18u, gelegen in deWaarmoesberg 57 te Brussel. Eenuitzonderlijke gelegenheid omdeze plek te zien, maar ook omeveneens een dertigtal werken teontdekken die deel uitmaken vande kunstverzameling van de Banken uitzonderlijk tentoongesteldworden.

16 ⁄ BRUSSEL16. Kaart Centrum N 3 MSINT-MICHIELS-EN-SINT-GOEDELEKATHEDRAALSint-Goedelevoorplein – BrusselA zo van 15u30 tot 18uM 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)De geschiedenis van de kathedraalgaat terug tot de 11de eeuw toen hiereen romaanse kerk stond. De plattegrondvan deze oudere kerk is sindsde restauratie aan het eind van vorigeeeuw in de vloer verwerkt. Het huidigekerkgebouw kwam tot stand tussende 12de en de 15de eeuw. Je kan erde evolutie van de Brabantse gotiekvan aflezen. Het ruime koor boodplaats aan 22 kanunniken. Hoewelde kerk slechts in 1961 tot de rangvan kathedraal is verheven speeldeze altijd een vooraanstaande rol inde geschiedenis van Brussel. Land-voogden woonden er dankmissen bij.Napoleon bracht bij zijn doorreis eenbezoek aan de kerk. Koning Willem Ikwam er de dag van zijn troonsbestijging,een traditie die door de Belgischemonarchen werd voortgezet.Met haar prachtige wandtapijten,glasramen en beeldhouwwerkenvormt zij nog steeds het decor vande koninklijke huwelijken en begrafenissenen ook het Te Deum vindter elk jaar plaats op 15 november, dedag van het koningsfeest.(B 05/03/1936)Het museum van de kerkschat isgratis toegankelijk op zondag van15u30 tot 18u.17. Kaart Centrum N 3 MKBC ARENBERG – VOORMALIGEJUWELIERSWINKEL WOLFERSArenbergstraat 11 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uI uitsluitend rondleidingen(groepen van 20 personen)M 1-5 (Centraal Station)B 38-71 (Storm-Arenberg),29-63-65-66 (Centraal Station)Philippe Wolfers genoot een uitzonderlijkevermaardheid als juwelenontwerper,beeldhouwer en glaskunstenaar.Door zijn grote succes kon hij bijhuizenopenen in Luik, Gent, Antwerpen, Düsseldorf,Londen en Parijs. Hij beschiktedus over de nodige adelbrieven toenhij in 1909 Victor Horta, de beroemdstearchitect van zijn tijd, vroeg eenambitieus ontwerp te maken voor zijnnieuwe winkel. Horta aanvaardde deopdracht en ontwierp een omvangrijkgeheel bestaande uit een werkhuisG WANDELINGEen geschiedenis van vieringenEen kerkgebouw staat open voor iedereen: niet enkel gelovigen, maar ooknieuwsgierigen en kunstliefhebbers. In de eerste plaats komen gelovigenhier samen om de mis te vieren en daarnaast is ze traditioneel de plaatsvan belangrijke gebeurtenissen in het leven (huwelijk, doop, communie,begrafenis). We kunnen dit alles aflezen van haar architectuur, decoratieen meubilair: altaren, kapellen, preekstoelen, biechtstoelen, doopvonten,grafstenen, heiligenbeelden en schilderijen, allemaal hebben ze een functieen vertellen ze een verhaal. En dan is er nog het voorplein, de plaats waar degeloofsgemeenschap samenkomt in hun zondagse kleren en men tegelijkspeler en toeschouwer wordt. Deze wandeling toont ons hoe de kerkengebouwd zijn maar ook de blijde en trieste gebeurtenissen die er gevierdworden en hoe mensen zich erop voorbereiden en eraan deelnemen.16A zaterdag om 11u en 16u (duur: 1u30)C vertrek: voor het standbeeld van kardinaal Mercier, Sint-Goedelevoorpleinin Brussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdagvan 9u30 tot 12u30). Maximum 25 personen per vertrek.Met de medewerking van Itinéraires, op de Padenvan de Geschiedenis.

BRUSSEL ⁄ 17op kelderniveau met daarboven juweliersateliers,een winkelruimte, tweeverdiepingen met kantoren en bovenaan,op het niveau van de loggia, eenprivéappartement voor de directeur.In overleg met zijn opdrachtgeverbekommerde Horta zich niet alleenom alle architecturale details maarook om de volledige interieurinrichting.De lambriseringen werden afgestemdop het mahoniehouten meubilair datin 1912 door de firma Sage in Londenvervaardigd werd. Na de verkoop vanhet gebouw door de familie Wolferswerden de vitrinekasten in 1974 gedemonteerddoor dezelfde firma die ze60 jaar eerder had geïnstalleerd en opkosten van de KBC overgebracht naarde Koninklijke Musea voor Kunst enGeschiedenis. De juwelierswinkel Wolfers,die een publiek van gegoede liefhebbersaantrok, behoort tot de meestvoldragen werken van Victor Horta enversterkte nog de faam van PhilippeWolfers. Het complex is vandaageigendom van de KBC. (B 01/10/1981)17Doorlopend rondleidingen. Metde medewerking van Atelier deRecherche et d’Action Urbaines(ARAU) en ProVelo.18. Kaart Centrum N 3KONINKLIJKE SINT-HUBERTUSGALERIJENGrasmarkt/SchildknaapstraatBrusselM 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)Het grandioze project van de KoninklijkeGalerijen werd reeds in de jaren1830 aangevat door architect Jean-Pierre Cluysenaer. De eigenlijke bouwbegon in 1846 en was bijna voltooid bijde officiële opening op 20 juni 1847.Cluysenaer ontwierp een lange galerijvan 210 meter lang die halverwege aanhet centrale zuilenportaal een lichteknik maakte om de onregelmatighedenvan het terrein op te vangen.De architectuur en de decoratie zijnbijzonder verzorgd en duidelijk geïnspireerdop de Italiaanse palazzi uit de16de eeuw. De gevel aan de Grasmarktbestaat uit een superpositie van deToscaanse, Ionische en Korinthischeorde, die binnen in de galerij herhaaldwordt. De grijze bepleistering aan debuitenkant, die de architecturale ver-sieringen in hardsteen onderstreept,wordt roze aan de binnenkant van degalerij. De vernuftige glazen overkappingop zelfdragende rondbogen,waarvan de ruiten als visschubbenover elkaar zijn geplaatst, vormt eenuitzonderlijk getuigenis van de architectuurin de tweede helft van de 19deeeuw. De Koninklijke Galerijen trokkenals modieuze promenade van meet afaan een talrijk publiek dat aangeloktwerd door de luxewinkels, de elegantecafés en cultuurhuizen als het Théâtredu Vaudeville of later de Cinéma desGaleries. Deze aantrekkingskrachtduurt tot vandaag onverminderd voort.(B 19/11/1986)Rondleidingen met toegang tothet bureau van de galerijen en deglazen overkapping, zaterdag enzondag van 10u tot 17u, in groepjesvan 10 personen. Afspraak opnr. 5 van de Koningsgalerij. Metde medewerking van Itinéraires,op de Paden van de Geschiedenisen Klare Lijn.j Rondleidingen in Franse gebarentaal,zaterdag en zondag om15u30. Met de medewerking vande vereniging Arts et Culture.18Vertrek van de wandelingen “ Opzoek naar de verloren bioscopen”,“ Van boodschappen doentot window shopping” en “ Debuik van Brussel” (zie kadertekstenop volgende bladzijde).

18 ⁄ BRUSSELG WANDELINGOp zoek naar de verloren bioscopenTijdens deze wandeling gaan we op zoek naar de Brusselse bioscopenvan weleer. Sinds de uitvinding van de filmkunst in 1895heeft Brussel meer dan 170 filmzalen gehad. De meeste daarvan zijnverdwenen of werden verbouwd en kregen een nieuwe bestemming,maar hun sporen zijn nog op tal van plaatsen zichtbaar in de stad.U verneemt alles over bloei en verval van de Brusselse bioscopendoor de jaren heen, hun architectuur en hun publiek, van de stommefilm tot op heden.A zaterdag om 10u en zondag om 10u en 14u (duur: 2u)C vertrek: voor Mokafé, Koningsgalerij 9 in Brussel –kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer 02/563.61.53 (maandag totvrijdag van 9u tot 13u). Maximaal 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Arkadia.beG WANDELINGVan boodschappen doen tot window shoppingTijdens deze wandeling maken we een reis door de geschiedenisvan het winkelen: van de kraampjes van de middeleeuwsegaren-en-bandverkopers naar de vroegere confectieateliers langsde Hofberg en de Kiekenmarkt, van de luxueuze sigarenwinkels inde Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen naar de shopping malls van de21ste eeuw waar de merken koning zijn. Je herbeleeft de verschillendefases in de mode en ziet hoe onze kleding geëvolueerd is,zowel voor mannen als vrouwen! Winkelpuien en etalages vertellende geschiedenis van het winkelbedrijf, van gespecialiseerde winkelstot grootwarenhuizen, elk met hun eigen verkooptechnieken. En westaan stil bij de zeden en gewoonten van de klant.A zondag om 11u en 16u (duur: 1u30)C vertrek: voor de ingang van de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen,Grasmarkt in Brussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdagvan 9u30 tot 12u30). Maximum 25 personen per vertrek.Met de medewerking van Itinéraires, op de Paden van deGeschiedenis.19G WANDELINGDe buik van BrusselTijdens deze wandeling in de omgeving van deGrote Markt en de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijengaan we op zoek naar gerenommeerdewinkels waar de heerlijkste lekkernijen wordenverkocht. We ontdekken oude straten met denamen van markten die vroeger rond de GroteMarkt werden gehouden (Grasmarkt, Kiekenmarkt,Botermarkt, Kaasmarkt) en waarvan devoedingszaken en aanverwante winkels onweerlegbaarbewijzen dat Brussel een stad is diehoudt van lekker eten en drinken.A zaterdag en zondag om 10u en 14u(duur: 2u)C vertrek: aan de ingang van de KoninklijkeSint-Hubertusgalerijen (kant Grasmarkt) inBrussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer02/563.61.53 (maandag tot vrijdag van 9u tot13u). Maximum 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Arkadia.be.

BRUSSEL ⁄ 1919. Kaart Centrum N 3 MCINÉMA DES GALERIESKoninginnegalerij 26 – BrusselA za en zo van 10u tot 18u (toegangtot de zaal van 10u tot 12u)M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)Om de ingang van de bioscoop zoharmonisch mogelijk te integreren inde Koninginnegalerij ontwierp architectPaul Bonduelle een cirkelvormigedraaideur die enkele meter inspringtten opzichte van de arcadenrij. Viadeze deur komt men binnen in deruimte die filmliefhebbers maar al tegoed kennen. De bioscoop werd in1939 gebouwd op de plaats van eenoud 17de-eeuws hotel met de naamLe Canal de Louvain. Het interieuris in een rustieke Provençaalse stijldie sommigen toeschrijven aan hetsucces van de filmtrilogie van MarcelPagnol. Naast een geluidwerendebepleistering vervaardigde beeldhouwer-ornamentistMarc Van Der Borghtbas-reliëfs, lampen in wijwatervatvormen de twee nissen van het trappenhuis.Het onlangs gerenoveerdecomplex beschikt over drie filmzalen,een tentoonstellingsruimte van1.000 m² en een bar. (B 18/11/1993)Rondleidingen in de bioscoop,zaterdag en zondag om 10u.Maximum 15 personen per groep.Rondleidingen op de tentoonstellingover de Russische filmmakerAleksander Sokurov, zaterdag enzondag om 14u en 16u. Maximum15 personen per groep.2020. Kaart Centrum N 3 KTHÉÂTRE DU VAUDEVILLEKoninginnegalerij 13-15 – BrusselA enkel zo van 10u tot 20uM 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)Op de plaats van het huidige Théâtredu Vaudeville bevond zich vroegerde bloemenmarkt, een gebouwonder een glazen overkapping datin 1847 ontworpen werd door architectJean-Pierre Cluysenaer. In 1853werd deze markt, waarvan de metalenkolommen en de dubbele galerijstructuurtrouwens werden behouden,omgevormd tot ‘café-concert’onder de naam Casino des GaleriesSaint-Hubert. Het geheel werd in 1884gerestaureerd en veranderd in eenschouwburg. Afgezien van de in 1926toegevoegde hal in art-decostijl naarhet ontwerp van architect Ide, baadtde rest van het gebouw in een weelderigedecoratie van verguld stucwerk.Dit type decor was zeer geliefd tijdenshet second Empire. De zwikken vande arcaden van de grote zaal en debuikige borstweringen van de balkonsontlenen decoratieve elementen aanverschillende stijlen en brengt ze ineen soort van apotheose bijeen. Hettheater werd in 1974 een privéclub enomgevormd tot polyvalente zaal die,dankzij een vernuftig systeem vanwegschuifbare stoelen onder hetpodium, de mogelijkheid biedt om departerre van het theater te gebruikenvoor diverse doeleinden zoals galadiners,diners met optreden, walkingdinners, trouwfeesten, dansavonden,modedefilés of lezingen.Rondleidingen om 10u30, 11u30,12u30, 14u30, 15u30, 16u30 en17u30. Met de medewerking vanLa Fonderie en Klare Lijn.Toegang tot het driedimensionalefresco over Brussel van kunstenaarPaul Day.

20 ⁄ BRUSSEL2121. Kaart Centrum N 3BORTIERGALERIJMagdalenasteenwegen Sint-Jansstraat – BrusselM 1-5 (Centraal Station)B 48-95 (Brussels Parlement),29-38-63-65-66-71(Centraal Station)De Bortiergalerij verbond oorspronkelijkde Magdalenasteenweg metde Sint-Jansstraat, maar stond ookin verbinding met de Magdalenamarktwaarvan de gevel uitkwam inde Duquesnoystraat. Toen de stadBrussel van deze markthal haar feestzaalmaakte, werd de galerij ingekorttot de twee armen die vandaag nogbestaan. Aan de kant van de Magdalenasteenweg,ooit de belangrijkstewinkelstraat van Brussel, is de inganggeïntegreerd in de mooie barokgevelvan de voormalige Messageries de laPoste. De ingang in de Sint-Jansstraatis heel wat soberder en staat dichterbij de vormentaal van architect Jean-Pierre Cluysenaer die de opdrachtvoor de Bortiergalerij kreeg in 1847,na de voltooiing van zijn meesterlijkeontwerp voor de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen.De ruimte, waarin nuverschillende boekhandelaars gevestigdzijn, heeft een lager gedeelte inneo-renaissancestijl met in het hoofdgestelkunstig bewerkte gietijzerenpanelen met reliëfs in rankwerk. Hethogere gedeelte is eenvoudiger vanstijl en vertoont eerder neoclassicistischeinvloeden. Het glazen dak zorgtvoor een zenitale verlichting zoalsgebruikelijk bij overdekte passages.(B 29/09/1996)2222. Kaart Centrum M-N 3GROTE MARKT VAN BRUSSELBrusselM 1-5 (De Brouckère/Centraal Station)T 3-4 (Beurs)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs),48-95 (Brussels Parlement)De Grote Markt werd na het verwoestendebombardement op Brusseldoor de Franse troepen van maarschalkde Villeroy in 1695 in al zijnluister heropgebouwd zodat iedereenkon zien dat de fierheid en macht vande Nederlanden ongebroken waren.Het barokke plein was volgens JeanCocteau de mooiste schouwburg terwereld. Het principe van de GroteMarkt wekte reeds de bewonderingvan de Spaanse koning Filips II, toendie over onze gewesten regeerde,en werd daarom naar Spanje uitgevoerdwaar het plein dezelfde functiesvervulde. Het was immers op deGrote Markt dat allerlei markten enbeurzen plaatsvonden, dat feestelijkhedenwerden georganiseerd enofficiële plechtigheden gehouden.De aanwezigheid van het stadhuiswas hier uiteraard niet vreemd aan.De eerste Ommegangen kwamenhier aan met hun bonte stoeten en deBlijde Intredes van de landvoogdenwerden er met luister gevierd in deperiode voor de Belgische onafhankelijkheid.Hoewel er ook terechtstellingenplaatsvonden, was de GroteMarkt toch vooral het toneel vanvreugde-uitbarstingen en protesten,een rol die het plein ook vandaagnog vervult. Talrijke staatshoofdenwerden er op het balkon toegejuichten bij de huwelijken van koninklijkeprinsen en prinsessen zag men erdestijds indrukwekkende processiesvan versierde wagens. In de loop dertijd was de Grote Markt verfraaid meteen fontein, een gaslantaarn of zelfseen muziekkiosk. Het publiek kwamer luisteren naar orkesten of wedstrijdentussen fanfares bijwonen. Ookvandaag nog worden er nog geregeldtijdelijke podiums opgebouwd voorallerlei optredens die het feestelijkekarakter voortzetten van deze ruimtedie een bijzondere symboolwaardeheeft voor Brussel. (B 07/11/2002)Wandeling “Levende folklore inBrussel” (zie kadertekst hiernaast).

BRUSSEL ⁄ 212323. Kaart Centrum N 3 LBROODHUIS – MUSEUM VAN DESTAD BRUSSELGrote Markt – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 1-5 (De Brouckère/Centraal Station)T 3-4 (Beurs)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs),48-95 (Brussels Parlement)Het gebouw op de Grote Markt, gelegentegenover het stadhuis en gekendals het Broodhuis, huisvest vandaaghet Museum van de Stad Brussel. Ditstadsmuseum werd in 1887 opgerichtop initiatief van burgemeester CharlesBuls met als opdracht om op didactischewijze een beeld te schetsen vande geschiedenis van de stad en haarkunstnijverheden. De rijke verzamelingenomvatten prachtige Brusselseretabels, porselein, schilderijen en talvan historische objecten. De neogotischestijl van het gebouw is te dankenaan architect Victor Jamaer diebelast werd met de heropbouw van dein 1876-1877 gesloopte middeleeuwsebroodhal. Om het gebouw in zijn vroegerestaat te herstellen inspireerde dearchitect zich op archiefdocumentenen het archeologische onderzoek vanhet vroegere gebouw maar ook opafbeeldingen van andere gebouwenuit die tijd. Door zijn zorgvuldige werken de unieke ligging op de Grote Marktbezit het huidige Broodhuis onmiskenbaareen zekere allure. (B 09/03/1936)Tentoonstelling “Van broodhal totMuseum van de Stad” (zie kaderteksthieronder).G WANDELINGLevende folklore in BrusselDe Ommegang, de Meyboom: springlevendeBrusselse folklore. Houdt u van Brussel?Maar wat weet u eigenlijk over haar traditiesen feesten? Het gaat over meer dan duizendjaar geschiedenis die elk jaar opnieuw tot levenwordt gewekt via deze folkloristische activiteitenwaarin de herinneringen aan ons verleden trouwworden doorgegeven aan de toekomstige generatiesopdat zij ze zouden voortzetten.A zondag om 10u, 12u, 14u en 16u(duur: 1u30)C vertrek: voor de leeuwentrap van het Stadhuisvan Brussel, Grote Markt in Brussel –kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère/Centraal Station)T 3-4 (Beurs)B 29-38-46-63-66-71-86-88 (De Brouckère),46-86 (Beurs), 48-95 (Brussels Parlement)I reserveren verplicht op nummer02/537.78.75 (maandag tot vrijdag van9u30 tot 12u30). Maximum 25 personenper vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Itinéraires, op dePaden van de Geschiedenis.H TENTOONSTELLINGVan Broodhal tot Museum van de StadDe tentoonstelling behandelt de bewogen geschiedenis van de sitevan het ‘Museum van de Stad – Broodhuis’. Reeds in de 13de eeuwmaakte het deel uit van een geheel van markthallen, maar geleidelijkverloor het gebouw zijn oorspronkelijke functie en werd het eenhertogelijk administratief centrum. Later fungeerde het eveneensals ontmoetingsplaats van de rederijkerskamers en schuttersgilden.Karel V liet in 1515-1536 een nieuw bouwwerk optrekken dat menvanaf toen ook ‘Coninckxhuys’ noemde. Gedurende de volgendeeeuwen onderging het vele wijzigingen en vanaf het einde van de18de eeuw veranderde het meermaals van eigenaar. Het ‘Broodhuis’kwam ten slotte in het bezit van de stad Brussel, die architect VictorJamaer belastte met de wederopbouw en er het Museum van deStad Brussel in onderbracht. De tentoonstelling illustreert deze langegeschiedenis aan de hand van ontwerptekeningen, plannen, studies,schetsen, schilderijen en andere objecten.A zaterdag en zondag van 10u tot 18u (rondleidingen, zaterdagom 11u, 12u30, 14u, 15u30 en 17u en zondag om 11u, 12u30,13u45, 15u45 en 16u45)C Broodhuis – Museum van de Stad Brussel, Grote Markt inBrussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (De Brouckère / Centraal Station)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs),48-95 (Brussels Parlement)Met de medewerking van het Museum van de Stad Brussel-Broodhuis.

22 ⁄ BRUSSEL24. Kaart Centrum N 3 MRESTAURANT VINCENTPredikherenstraat 8-10 – BrusselA za en zo van 12u tot 14u45I alleen rondleidingen (groepenvan 15 personen)M 1-5 (Centraal Station)B 38-71 (Arenberg / Storm)De Rôtisserie Vincent, opgerichtin 1905, bevindt zich op de benedenverdiepingvan een mooi neoclassicistischgebouw dat in 1834ontstond door de samenvoegingvan twee 17de-eeuwse rijhuizen.De brede houten winkelpui aan derechterkant werd in 1913 ontworpendoor architect Maurice Grimme. Deandere pui, met schuifraam en vensterroeden,werd in 1926 geplaatstdoor architect C. Wenmaekers. Hetinterieur van deze twee oude huizenwerd echter pas in 1934 globaal heringericht,dus meer dan honderd jaarlater. Het meest opmerkelijk zijn ongetwijfeldde tableaus van beschilderdekeramiektegels, vervaardigd door defirma Helman uit Sint-Agatha-Berchem.Hun kwaliteit en originaliteitgetuigen van het vakmanschap vande ambachtelijke keramiekateliersaan het begin van vorige eeuw. Detableaus tonen een aantal karakteristiekezichten van de Belgische kust:garnaalvissers te paard, een vluchteenden boven ondergelopen polders,grazende koeien en schapen in deduinen. In een van de zalen zijn zelfshet fornuis met dampkap, de etalage,de snijtafel en de grote toog bewaard,alle met keramiektegels gedecoreerd.Het realisme van de voorstellingendoet eerder denken aan het werkvan Eugène Laermans en ConstantinMeunier dan aan de art-nouveauschilderkunstdie in die tijd nochtansin de mode was. Dit restaurant metzijn typisch Brusselse atmosfeer isbij toeristen en vaste klanten evenzeergeliefd om zijn kader als om zijn kaart.(B 20/09/2001).24Rondleidingen om het half uurvanaf 12u. Afspraak aan deingang van de Prinsengalerij –kant Predikherenstraat. Met demedewerking van Itinéraires, opde paden van de geschiedenis.G WANDELING25. Kaart Centrum M-N 3CENTRUMGALERIJKleerkopersstraat 15-17 – BrusselM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (De Brouckère)B 29-38-46-63-66-71-86-88(De Brouckère)De met Noors kwarts beklede hoofdingangvan de Centrumgalerij ligt aande Kleerkopersstraat. Andere ingangenbevinden zich in de Greepstraaten de Sint-Niklaasgang. Deze galerij iseen ontwerp van architect J.-F. Collindat tussen 1951 en 1952 werd gerealiseerd.De plattegrond ervan wordtbepaald door drie grote bouwblokkenmet kantoren of appartementen opde verdiepingen en handelszakenmet grote etalages op de beganegrond. Een doorlopende overkappingvan beton en glas, zoals in dieperiode veelvuldig werd toegepast,laat zenitaal licht binnenvallen. Eencirkelvormig tracé omsluit het centralegedeelte van de galerij datHet Ilot sacré, de wieg van BrusselVoor wie goed luistert, vertelt het Ilot Sacré allerlei verhalen over het goedeleven in de stad. Al sinds de Middeleeuwen is dit een wijk van drinken,lachen, eten, zingen, dansen en nog veel meer! Kroegen, schouwburgen,restaurants, Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen en populaire winkels wisselenelkaar af. De steegjes ruiken nog naar bier, boestring, pralines enchoesels. Eustache Deschamps, Baudelaire, Louis Quiévreux, Bazoef,Rimbaud, George Garnir, Christiane Lenain, Esther Deltenre en vele anderengidsen u tussen twee steegjes door naar het Koninklijk Theater van Toone.José Géal, alias Toone VII, ontvangt er u te midden van zijn poesjenellenwaar Michel de Ghelderode zo’n grote liefde voor had.A zondag om 14u (duur: 2u)C vertrek: voor het beeld van Karel Buls, Agoraplein (aan het begin vande Grasmarkt) in Brussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer 0486/40.40.89. Maximum 25 personen.Enkel in het Frans.Met de medewerking van de vereniging Codémus Concept.

BRUSSEL ⁄ 2325door boetieks wordt ingenomen.In zekere zin zet de Centrumgalerijde Brusselse traditie van overdektedoorgangen voor die op meesterlijkewijze werd ingezet met de KoninklijkeSint-Hubertusgalerijen.26. Kaart Centrum M 3 LÀ LA BÉCASSETaborastraat 11 – BrusselA za van 11u tot middernachtzo van 11u tot 23uM 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88(De Brouckère), 46-86 (Beurs),48-95 (Plattesteen)Het is goed uitkijken om het steegjedat naar de herberg À la Bécasse leidtniet voorbij te lopen. Binnen in de herbergmaken we een sprong in de tijdvan ongeveer 135 jaar. De familie diede zaak al sinds zijn ontstaan uitbaat,heeft altijd alles in het werk gesteldom de atmosfeer van het einde van de19de eeuw zo goed mogelijk te bewaren.Rode en witte tegels, massievemeubels van donker hout en luchtersin siersmeedwerk vormen een rustiekdecor. Boven de toog waarop26een koperen biervat staat, hangteen indrukwekkende verzamelingbierkruiken die een goed idee gevenvan de specialiteit van het huis. In Àla Bécasse serveert men een uitgebreidassortiment bieren waarondereen beroemde gezoete lambiek meteen unieke smaak!G WANDELINGBrussel gezien van op de plankenEr zijn er veel in Brussel, onder tal van namen: Galeries, de Quat’ sous, du Jardin de ma Sœur, duVaudeville, de la Gaieté, enz. Daar luidt de bel al voor het begin van de voorstelling. De toeschouwersverlaten de foyer en gaan naar hun loge, hun balkon of dicht bij de scène in een fauteuil van departerre waar ze in spanning het spektakel afwachten onder de weelderige decoratie in de meestediverse stijlen. In de coulissen wordt alles in gereedheid gebracht, over enkele ogenblikken zal hetdoek opengaan. Terwijl buiten voorbijgangers proberen te raden wat zich achter de gevel afspeeltweerklinken binnen applaus en boegeroep. U hebt het al geraden: we zijn in het theater!A zondag om 10u, 12u, 14u en 16u (duur: 1u30)C vertrek: voor de ingang van Theater Toone, Grasmarkt 66 in Brussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)T 3-4 (Beurs)B 48-95 (Brussels Parlement)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdag van 9u30 tot 12u30).Maximaal 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Itinéraires, op de Paden van de Geschiedenis.

24 ⁄ BRUSSELF BUSTOCHTHerbergen, symbolen van Brusselse gezelligheidEen gebeurtenis vieren, vrienden ontmoeten, een romantisch afspraakje,zich even ontspannen… waar kan men beter terecht dan in een herberg ofcafé met hun gevarieerde interieurs, hun hartelijke atmosfeer, hun specialiteiten?Wil u graag eens enkele van die typisch Brusselse ontmoetingsplaatsenontdekken? Grands cafés in het centrum of kleine buurtcafés,niet te missen of alleen voor stamgasten, klassiek of trendy, elk heeft zijnverhaal en dompelt u onder in verschillende sferen. Dus, op uw gezondheid!De bus houdt onderweg halt aan een typisch café, consumpties zullen terplaatse worden afgerekend.A zaterdag en zondag om 14u en 17u (duur: 2u30)C vertrek: voor de trappen van de Beurs, Anspachlaan in Brussel –kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs), 48-95 (Plattesteen)I reserveren verplicht op nummer 02/673.18.35 (maandag tot vrijdagvan 10u tot 17u). Maximum 45 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Babbelbus.G WANDELINGCafés: Architectuur van de ontmoetingCafés en hun architectuur vertellen ons iets over de sociale geschiedenisvan Brussel. Hun interieurs zijn zelden avant-gardistisch. Zij getuigen eerdervan de vele tijd die mensen er samen doorbrengen op hun eeuwige zoektochtnaar gezelschap en begrip. Als openbare ruimtes speelden cafés enestaminets een belangrijke rol in het ontstaan van de democratie en in desociale strijd. Eclectische stijlen, danszaaltjes en nieuwe types (bar-cinema,caf-con,…) spreken over de vrijheid van een groeiende middenklasse.Deze uit het interbellum ademen dan weer de geest van functionalisme enrecessie. Met deze wandeling kunt u kennismaken met enkele bijzondereontmoetingsplaatsen!A zaterdag en zondag om 10u30 en 14u30 (duur: 2u)C vertrek: voor de trappen van de Beurs, Anspachlaan in Brussel –kaart Centrum M 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère), 46-86 (Beurs), 48-95 (Plattesteen)Met de medewerking van Korei.27G WANDELINGAfzakken naar de stad: de centralelanen in de belle époqueIn de 19de eeuw veranderde het stadscentrumdoor de overwelving van deZenne en de aanleg van de centralelanen volledig van uitzicht. Hier kon deburgerij voortaan haar rijkdom etalerenen zich overgeven aan de genoegens vanhet consumeren. Voor wie het zich konveroorloven, beschikte het stadscentrumover alles wat een hoofdstad kon bieden.In enkele decennia ontstond een wijk dieeconomie (de Beurs), cultuur en ontspanning(Pathé Palace, Muntschouwburg),winkels (Grand Bazar, Grands Magasinsde la Bourse) en brasseries met standing(Falstaff, Greenwich) combineerde en diegoed bereikbaar was met het openbaarvervoer. Tijdens deze wandeling kerenwe terug naar het vrolijke Brussel van debelle époque, in de beginjaren van deelektriciteit!A zaterdag en zondag om 14u30(duur: 1u30)C vertrek: voor de trappen van deBeurs, Anspachlaan in Brussel –kaart Centrum N 3M 1-5 (De Brouckère)T 3-4 (Beurs)B 29-38-63-66-71-88 (De Brouckère),46-86 (Beurs), 48-95 (Plattesteen)I reserveren verplicht op nummer02/410.99.50 (maandag tot vrijdagvan 9u tot 17u). Maximum 25 personenper vertrek.Met de medewerking van La Fonderie.

BRUSSEL ⁄ 2527. Kaart Centrum M 3 MLE CIRIOBeursstraat 18 – BrusselA za en zo van 10utot middernachtT 3-4 (Beurs)B 48-95 (Plattesteen)In 1883 leidde architect Charles Gysde bouw van tien huurhuizen metcommerciële benedenverdieping inopdracht van de bouwmaatschappijLes Constructeurs Réunis. In zekerezin was dit geheel de tegenhangervan de gebouwen die langs de anderekant van het beursgebouw in de HenriMausstraat werden opgetrokken. Debepleisterde gevel op nummer 18, metdecoratieve elementen in hardsteen,bezit een fraaie cafépui ontworpendoor decorateur Henri Coosemans.Deze pui in neorenaissancestijl werdin 1909 vervaardigd uit een combinatievan marmer en hout. Slanke houtencolonnetten met bronzen Ionischkapiteel lopen uit in sierlijke boogjes,terwijl boven de centrale ingang vrolijkegrotesken te zien zijn. Het weelderigeinterieur, met zijn spiegels enhouten lambriseringen, is prachtigbewaard gebleven. Vermeldenswaardis ook dat Le Cirio oorspronkelijk eendetailhandel en verbruikssalon vanItaliaanse voedingsspecialiteiten was.De naam is ontleend aan FrancescoCirio, die een fabriek had in Turijn en inheel Europa achttien verkooppuntenhad geopend, onder meer in Moskou,Zürich, Parijs en Sint-Petersburg. Devestiging in Brussel is de enige die nogbestaat en, ondanks enkele aanpassingen,veel van zijn oorspronkelijkedecoratie heeft behouden. Het jaartal1886 op de toog verwijst misschiennaar het einde van de bouwwerken.(B 03/03/2011)Gids ter plaatse van 10u tot 18u.Met de medewerking van KlareLijn.2828. Kaart Centrum M 3 KANCIENNE BELGIQUEAnspachlaan 110 – BrusselA za en zo van 12u tot 18uT 3-4 (BeursB 46-86 (Beurs),48-95 (Plattesteen)Hoewel de hoofdingang van het complexvandaag aan de Anspachlaanligt, kwamen de bezoekers van devroegere concertzaal lange tijd binnenlangs de Steenstraat, daar waarzich vroeger de feestzaal bevondvan het ambacht van de Meersliedenof kramers. In 1913 opende hiereen grote brasserie met concertpodiumhaar deuren, Vieux Düsseldorfgenaamd. Na de Eerste Wereldoorlogwerd deze eerst omgedoopt totBruxelles-Kermesse alvorens in 1931haar huidige naam te krijgen toen hetgebouw gekocht werd door de LuikenaarMathonet. Hij maakte er eenechte music-hall van die model stondvoor andere zalen in Europa. Heelwat vedetten zouden hier optreden:Annie Cordy, Charles Trenet, GilbertBécaud, Charles Aznavour, GeorgesBrassens, Edith Piaf, Adamo, enz.Halfweg de jaren 1950 ging Mathonetsamenwerken met Bruno Coquatrix,de oprichter van de Olympia in Parijs.Als gevolg hiervan kwamen sterrennaar Brussel als Johnny Hallyday,Jacques Dutronc, France Gall enClaude François. Desondanks gingde Ancienne Belgique in 1971 faillieten werd het gebouw eigendom vanhet ministerie van Financiën. In 1982en 1993 vonden twee renovatiecampagnesplaats waarna de zaal in 1998weer openging. Vandaag is de AB eenvan de tempels van het muzieklevenin Brussel. Het complex beschikt overtwee zalen waar zangers en groepenvan internationale faam komenoptreden. De grote zaal, waarvande akoestiek als een van de beste inEuropa wordt beschouwd, heeft eencapaciteit van 2.000 staanplaatsenen 740 zitplaatsen. De kleine zaal, deClub, biedt plaats voor 280 personenen ligt op de eerste verdieping.Uitleg over de geschiedenis enwerking van de Ancienne Belgique,zaterdag en zondag om 14uen 16u.Foto’s en documenten over degeschiedenis van de AncienneBelgique.Animatie in de Club: “Een minuutop het historisch podium van deAncienne Belgique”.

26 ⁄ BRUSSEL29 3029. Kaart Centrum M 3 KPLATTESTEENKolenmarkt 41 – BrusselA za en zo van 11u tot 23uT 3-4 (Beurs)B 48-95 (Plattesteen)Het bij Brusselaars goed gekendeetablissement op de hoek van deKolenmarkt en de Plattesteen ontleentzijn naam ongetwijfeld aande naburige straat, maar ook aaneen doodlopende gang die vroegertoegang gaf tot een stenen patriciërswoninguit de 12de eeuw, niet vervan het castrum, die eveneens Plattesteenheette. Het café-restaurant,dat nog een warm aandoend interieurmet houten lambriseringen bezit, isgehuisvest op de benedenverdiepingvan een appartementsgebouwin art-decostijl, ontworpen door architectNoteris in 1932. De gevel wordtgekenmerkt door afgeronde hoektraveeënen erkerramen. Bij mooi weer ishet terras van de Plattesteen een vande levendigste plaatsen in dit deel vanhet stadscentrum.30. Kaart Centrum M 3 MBRUSSELS PARLEMENTLombardstraat 69 – BrusselA enkel zo van 10u tot 18uB 48-95 (Brussels parlement)De zetel van het Parlement van hetBrussels Hoofdstedelijk Gewest,die een oppervlakte van 12.000 m 2beslaat, was ooit de thuisbasis vande Provincieraad van Brabant en zijndiensten. De vleugel in Beaux-Artsstijlwaarlangs je binnenkomt is hetwerk van architect Hano, die in hetbegin van de 20ste eeuw de opdrachtkreeg om de provinciale gebouwenuit te breiden in de richting van deLombardstraat, een prestigieuzeverkeersader die nog maar net wasaangelegd. Deze vleugel herbergt eengrote ‘spiegelzaal’ die een mooi paletbiedt van versieringen in imitatiemarmer.Vroeger vonden hier de officiëleevenementen plaats die werdenvoorgezeten door de Gouverneur vanBrabant, heer des huizes. Het oudstegedeelte achteraan, het hôtel deLimminghe, dateert uit het begin vande 18de eeuw en ligt aan een binnenplaatsdie uitgeeft op de Eikstraat. Dit31opmerkelijke architecturale geheel,dat in de 18de eeuw de residentiewas van de Britse ambassadeur en depauselijke nuntius, telt een aantal interessantesalons, waaronder het grotewitte salon in Lodewijk XVI-stijl. Dezeprestigieuze vertrekken illustreren hetbelang van dit gebouw als ontvangstenreceptieruimte. (B 09/02/1995)Doorlopend rondleidingen. Met demedewerking van Atelier deRecherche et d’Action Urbaines(ARAU), Itinéraires, op de Padenvan de Geschiedenis en Klare Lijn.

BRUSSEL ⁄ 2731. Kaart Centrum M 3 KCENTRE CULTURELESPACE MAGHPriemstraat 17 – BrusselA za van 11u tot 18u30zo van 11u tot 17uT 3-4 (Anneessens)B 48-95 (Beurs)Dit neoclassicistische herenhuis,waarschijnlijk gebouwd in het laatstekwart van de 19de eeuw, werd in1925 het Maison des Tramwaymen.Bij de verbouwing in art-decostijl naarhet ontwerp van architect A. Staatjewerd de benedenverdieping voorzienvan rondbogen met decoratieve bronzenuiltjes op de muurdammen. Hetgebouw bevatte in die tijd een toneelzaal,biljartzaal, vergaderruimtes eneen van de grootste cafés van Brussel.Brusselse toneel- en operagezelschappenmaar ook music-hallartiestengaven hier regelmatig optredens.Tot voor enkele jaren was op dit adreseen van de drukst bezochte discothekenvan de hoofdstad gevestigd.Na de aankoop door het OCMW vanBrussel werd het pand omgevormdtot multidisciplinair cultureel centrum.Het oorspronkelijke art-deco interieuris grotendeels verloren gegaan. Debewaarde elementen zijn gecombineerdmet invloeden ontleend aande Maghrebijnse cultuur. Sinds 2009is hier de Espace Magh gevestigd.Het centrum geeft een podium aandiverse artistieke gezelschappen,goed voor 400voorstellingen per seizoen.De grote zaal met een capaciteitvan 350 plaatsen afficheert een gevarieerdprogramma terwijl de studio ende kleine zaal op de vijfde verdiepingmeer gebruikt worden voor literaireontmoetingen, lezingen, creaties vanresiderende kunstenaars en meerintieme activiteiten. De bibliotheekbehoort tot het netwerk van bibliothekenvan de Stad Brussel.Rondleidingen op zaterdag om10u30, 11u30, 12u30, 14u30,15u30, 16u30 en 17u30 en op zondagom 10u30, 11u30, 12u30,14u30, 15u30 en 16u30. Met demedewerking van La Fonderie enKlare Lijn.G WANDELINGVan het Rouppepleinnaar de MarollenTijdens deze wandeling die vertrektop het Rouppeplein ontdekkenwe een zeer oude wijkmet een rijke geschiedenis. VeleBrusselaars weten niet dat hiervroeger het zogenaamde Bogaardenstationlag, met een vermaardhotel: À la Grande Cloche. In deHuidevettersstraat bewonderenwe de rijk versierde gevel van hetPalais du Vin en komen zo langskleine straat jes vol anekdotes ophet Vossenplein waar dagelijksde befaamde vlooienmarkt wordtgehouden. Via de Hoogstraat metzijn vroegere bioscopen, nog herkenbaaraan de gevels, wandelenwe naar de Cellebroersstraaten de bruine kroeg Het Goudblommekein Papier waarvan degeschiedenis nauw verbonden ismet de beweging van Belgischesurrealistische kunstenaars.A zondag om 10u (duur: 1u30)C vertrek: voor hotel À la GrandeCloche, Rouppeplein 10 inBrussel – kaart Centrum M 4T 3-4 (Anneessens)I reserveren verplicht op nummer0477/98.04.01 of via hete-mailadres eric@pagesdhistoire.be.Maximum 25personen.Enkel in het Frans.Met de medewerking vanPages d’Histoire.

28 ⁄ BRUSSEL3232. Kaart Centrum M 4 MHET GOUDBLOMMEKE IN PAPIERden. In het begin van de 20ste eeuwkreeg het huis nieuwe eigenaars enin 1944 begon Geert Van Bruane hierhet café Het Goudblommeke in Papierdat tot 2006 zou blijven bestaan. Degevel en de drie vertrekken op debenedenverdieping zijn beschermd,inclusief het meubilair en de decoratie.Muurankers in I-vorm, de naamvan het café en bloeiende takken insmeedijzer sieren nog altijd de gevel.Binnen worden de muren behangendoor intact bewaarde tekeningen,collages, aforismen en ongewonevoorwerpen, waardoor dit buurtcafézijn unieke atmosfeer heeft behouden.(B 03/07/1997)Vertrekpunt van de wandeling“Brussel, heb je me gezien?” (ziekadertekst hiernaast).3333. Kaart Centrum N 4GROTE ZAVELBrusselT 92-94 (Kleine Zavel)B 27-48-95 (Grote Zavel)De Grote Zavel concentreert de velemogelijkheden die Brussel biedt ophet gebied van antiek en kunst. Detrapeziumvormige ruimte is een vande oudste pleinen van Brussel. Doorde nabijheid van de Coudenberg waarhet hertogelijk hof resideerde, trok ditplein waar in de 16de eeuw nog natteweiden en zandgroeven lagen destijdsde grote adellijke families van het landaan die op het plein en in de omliggendestraten luxueuze stadspaleizenlieten bouwen. Het plein werd weldrahet decor van processies en schitterendefestiviteiten zoals de Omme-Cellebroersstraat 53-55 – BrusselA za en zo van 11u tot 23uB 48-95 (César de Paepe)Dit bescheiden rijhuis van twee traveeën,dat dateert uit de 17de eeuw,was het trefpunt van de Brusselse surrealisten(Magritte, Mariën, Lecomte,Scutenaire, E.L.T. Mesens, Hamoir,Eemans,…) en nadien van de ledenvan de Cobrabeweging (Dotremont,Collinet, Claus, Boon, Vinkenoog,Hoeboer, Dubuffet,…). Het werd in1830 samen met de aanpalende huizenverbouwd door architect H.L.F.Partoes. Een polychrome gedenkplaatop de gevel vermeldt dat deZusters van Liefde van Sint-Vincentius-a-Paolozich hier in 1843 vestiggang,het gaaischieten of de vieringvan de inname van Buda in 1686.Op het plein werd een tijdlang ookeen paardenmarkt gehouden, latergevolgd door een groenten- en zuivelmarkten ten slotte door de huidigeantiekmarkt op het bovengedeeltevan het plein, in de schaduw van deZavelkerk. De wijk telt vandaag talrijkecafés met terras en restaurants,maar is vooral gekend om de tallozeantiekzaken en kunstgalerijen diede Grote Zavel zijn nieuwe roepinghebben gegeven. De ruimte van hetplein leent zich ook goed voor eenbrede waaier van activiteiten, gaandevan jazzfestival tot presentaties vanculinaire streekgerechten, die het helejaar door voor leven in de wijk zorgen.

BRUSSEL ⁄ 29G WANDELINGBrussel, heb je me gezien?Deze wandeling voert je langs een aantal locaties van de hoofdstad waar je niet omheen kunt. VanHet Goudblommeke in Papier naar de Sint-Gorikshallen via de Grote Markt en Le Cirio en de legendarischeGreenwich. Via de Dansaertstraat met zijn vele trendy handelszaken komen we uit bij hetKanaal, waar de laatste tijd veel cafeetjes bijkomen. Het is een manier om plaatsen te ontdekkendie – al dan niet opgenomen in de monumentenlijst – met hun culturele roeping, hun actuele invullingof trendy inrichting kleur geven aan de binnenstad.A zaterdag en zondag om 10u, 11u45 en 14u30 (duur: 2u)C vertrek: voor Het Goudblommeke in Papier, Cellebroersstraat 53-55 in Brussel –kaart Centrum M 4B 48-95 (César de Paepe)I reserveren verplicht op het nummer 02/569.27.74 of via e-mail (culturama@telenet.be).Maximaal 20 personen per vertrek.Met de medewerking van Culturama.34. Kaart Centrum N 4 LEGMONTPALEISKleine Zavel 8 – BrusselA za van 10u tot 17u(laatste ingang om 16u)zo van 10u tot14u(laatste ingang om 13u)I enkel toegankelijk voor rondleidingen(groepen van 15 personen)M 2-6 (Naamsepoort)T 92-94 (Kleine Zavel)B 27-48-95 (Grote Zavel), 34-54-64-71-80 (Naamsepoort)Er blijft maar weinig meer over van degotische toren en het antieke Egmontpaleis,het verblijf van de graven metdezelfde naam. De graven van Arenberg,die het gebouw rond 1730 overkochten,hebben het immers voortdurend uitgebreiden verfraaid. Het Ereplein, dattussen 1759 en 1762 is afgesloten meteen monumentale portiek in hardsteennaar een ontwerp van de grote architectServandoni, wordt gevormd door drievleugels die de ontwikkeling van hetgebouw perfect weergeven. De achtervleugelin renaissancestijl zou van1560 dateren en werd in de 18de eeuwenigszins door Servandoni verbouwd.De linkervleugel werd in 1830 door Tilman-FrançoisSuys getekend, terwijlde rechtervleugel, die tussen 1906 en1910 werd gebouwd, te danken is aanOctave Flanneau. Het Egmonthotelwerd in 1918 door de Stad Brussel enten slotte in 1964 door de Staat gekochten werd tussen 1966 en 1971 volledigheringericht, waarna het ministerie vanBuitenlandse Zaken erin werd ondergebracht.In het interieur ontdekken werijkelijk gedecoreerde salons, waarinprestigieuze bals en recepties plaatsvonden.Reeds in de 18de eeuw wasgouverneur Karel van Lotharingen erdikwijls te gast, net zoals heel de aristocratievan weleer, voor maskerades ofwervelende quadrilles. De vloeren vanhet paleis werden onder meer betreeddoor Voltaire, Jean-Jacques Rousseau,Lodewijk XV of tsaar Peter de Grote.In de 19de eeuw werden met dezelfdegeestdrift feesten georganiseerd. DeGraaf heeft er overigens een schouwburglaten bouwen. Het was ook nietongewoon dat het vorstelijk paar erals eregasten werd onthaald. Thanshebben de gekostumeerde bals enmenuetten plaats geruimd voor congressen,seminars, colloquia of internationalemeetings.34Doorlopend rondleidingen (laatsteingang om 16u zaterdag enom 13u zondag). Met de medewerkingvan Atelier de Rechercheet d’Action Urbaines (ARAU),Klare Lijn en Korei.

30 ⁄ BRUSSELG WANDELINGUitzicht op kunst… kunstwerken en kunstliefhebbersKunst is lang het voorrecht geweest van een elite. In de 19de eeuw werdendan heuse kunsttempels gebouwd die een waardig schrijn moestenvormen voor de cultus van het schone maar die in principe toegankelijkwaren voor iedere kunstliefhebber. Tentoonstellingen bezoeken werd eennieuw tijdverdrijf. Men betrad deze tempels niet enkel om de kunstwerken tebewonderen maar om gezien te worden als kunstliefhebber. Ook vandaagnog gaat die traditie voort met kunsthuizen als de musea voor SchoneKunsten of het Paleis voor Schone Kunsten, die hun hal of atrium nu ookopenstellen voor recepties en exclusieve avonden.A zaterdag om 11u en 16u (duur: 1u30)C vertrek: voor de ingang van de Koninklijke Musea voor SchoneKunsten van België,Koningsplein in Brussel – kaart N 4T 92-94 (Koning)B 27-48-71-95 (Koning)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdagvan 9u30 tot 12u30). Maximum 25 personen per vertrek.Met de medewerking van Itinéraires, op de Padenvan de Geschiedenis.G WANDELINGDe onderkant van BrusselDeze mysterieuze wandeling toont ons het verborgen gelaat van de hoofdstadtijdens een ontdekkingstocht door twee ondergrondse plaatsen: deKoudenberg met de overblijfselen van het paleis van Keizer Karel en de Gildevan het Groot Koninklijk Serment van Sint-Joris der Kruisboogschutters. Uverneemt alles over het leven in het paleis ten tijde van Keizer Karel en overde Aula Magna, de grote staatsiezaal. Daarna zien we hoe de tradities vanhet middeleeuwse Brussel in ere worden gehouden, met een demonstratiekruisboogschieten op de koop toe!A zaterdag en zondag om 10u en 14u (duur: 2u)C vertrek: voor de kerk van Sint-Jacob-op-Koudenberg, Koningspleinin Brussel – kaart Centrum N 4T 92-94 (Koning)B 27-38-71-95 (Koning)I reserveren verplicht op nummer 02/563.61.53 (maandag tot vrijdagvan 9u tot 13u). Maximum 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Arkadia.be.3535. Kaart Centrum N 4 MGROOT KONINKLIJK SERMENTVAN SINT-JORIS DERKRUISBOOGSCHUTTERS VANBRUSSELBorgendaalgang/KoningspleinBrusselA za en zo van 10u tot 18uT 92-94 (Koning)B 27-38-71-95 (Koning)De kerk Sint-Jakob-op-Koudenbergontstond in dezelfde periode als denieuwe Koninklijke wijk die op heteinde van de 18de eeuw werd aangelegdop de site van het vroegerehertogelijk paleis. Er waren reusachtigegrondwerken nodig om het pleinen de omgeving te nivelleren. De kerk,een gebouw in neoclassistische stijldat in 1787 werd ingewijd, staat opeen platform waaronder zich gewelfdezalen bevinden. Deze zalen kregen inde loop der jaren diverse bestemmingen.Een van de zalen is in gebruikdoor het Groot Koninklijk Serment vanSint-Joris der Kruisboogschutters vanBrussel, een vereniging die teruggaattot de 13de eeuw en de traditie voortzetvan twee middeleeuwse gildesvan kruisboogschutters opgericht in1381. Het Groot Serment heeft ervoorgezorgd dat de Brusselse Ommegangopnieuw uitgaat sinds 1930 en blijfthaar bijeenkomsten houden op dezehistorische plaats.Uitleg over het leven van de gildeen de geschiedenis van de kruisboogschutters,zaterdag en zondagom het 1/2 uur vanaf 10u.Demonstraties kruisboogschieten.

BRUSSEL ⁄ 3136 3736. Kaart Centrum N 4 MBELVUE MUSEUM –VOORMALIG HOTEL BELLEVUEPaleizenplein 7 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uT 92-94 (Koning)B 27-48-71-95 (Koning)Het hotel Bellevue werd in 1776gebouwd op het eerste perceel vanhet Koningsplein dat verkocht werdaan een particulier. Philippe de Proft,een rijke wijnhandelaar en herbergierliet er een luxueus hotel optrekken inovereenstemming met de bouwvoorschriftendie waren uitgevaardigd doorkeizerin Maria-Theresia om de stilistischeeenheid van het Koningspleinte bewaren. Onder meer Honoré deBalzac, vorst Metternich en JérômeBonaparte hebben hier gelogeerd. Hethotel kwam in 1902 in het bezit vande Stichting van de Kroon die het terbeschikking stelde van prinses Clémentine.Kort na hun huwelijk namenkroonprins Leopold III en prinsesAstrid hun intrek in het gebouw dat bijdie gelegenheid werd gerenoveerd. Naeen periode van leegstand tussen 1934en 1953 werd het in bruikleen gegevenaan het Rode Kruis. Nadien werd heteerst omgevormd tot Museum voorSierkunsten, later tot Museum van deDynastie en uiteindelijk tot museumover de geschiedenis van België. Eenatrium en grote glaspartijen die devroegere binnenkoer afsluiten, makeneen optimaal onthaal van de bezoekersmogelijk die ook beschikken over eenrestaurant.Vaste tentoonstelling over degeschiedenis van België.Tijdelijke tentoonstelling“Dr Livingstone, I presume”.37. Kaart Centrum N 4 LCOUDENBERG – VOORMALIGPALEIS VAN BRUSSELPaleizenplein 7 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uT 92-94 (Koning)B 27-38-71-95 (Koning)Het immense paleis van de Coudenberg,dat eeuwenlang de trots haduitgemaakt van de vorsten en landvoogdenvan onze gewesten, viel in1731 ten prooi aan een verwoestendebrand. De ruïnes zouden veertig jaarlater worden gesloopt om plaats temaken voor de aanleg van de huidigeKoningswijk. Bijna vijfentwintigjaar opgravingen door verschillendearcheologische diensten hebben in deondergrond de overblijfselen aan hetlicht gebracht van de verschillendeonderdelen van het paleis en de stedelijkeomgeving. Deze overblijfselenzijn vandaag voor het publiek toegankelijkvia een ondergronds circuit: dekelders van het hoofdgebouw van hetmiddeleeuwse kasteel van de hertogenvan Brabant (12de-14de eeuw);de funderingen en ondermuren vande paleiskapel gebouwd onder deregering van keizer Karel V in de 16deeeuw; het Isabellastraatje dat van deCoudenberg naar de Sint-Goedelekerkleidde, de overblijfselen van hetvoormalige hotel Hoogstraeten metzijn merkwaardige gotische galerij dieuitgaf op de tuin; en vooral de onderstebouwlagen, voornamelijk de keukens,van de grote staatsiezaal Aula Magnagebouwd in de 15de eeuw voor hertogFilips de Goede, die gereserveerd wasvoor belangrijke officiële plechtigheden.Het paleis was eeuwenlang debelangrijkste ontmoetingsplaats vooralle personen van aanzien in Brussel.(B 04/07/1984 en 31/01/1992)Voorstelling van de Brusselse laureatenvan het Fotografisch Experimentmet Monumenten 2013.Muzikale animatie door “Sonate etSonnet” (zie kadertekst hieronder).♬ MUZIKALE EN ERFGOEDONTDEKKINGENOP DE COUDENBERGTer gelegenheid van de Open Monumentendagen nodigt “SONATE & SON-NET” (www.sonateetsonnet.be), geleid door Bruno Georis (acteur) en BirgitGoris (muzikante), u uit om te komen luisteren naar een bloemlezing vande Franse muziek uit de 17de eeuw, gespeeld op viola d’amore, met werkvan onder andere Demachy, Le Sieur de Buisson, Marin Marais en NicolasHotman. Een gedroomde begeleiding voor uw bezoek aan de Coudenberg.A zaterdag tussen 10u en 15u en zondag tussen 10u en 12uC Coudenberg – voormalig Paleis van Brussel, Paleizenplein 7in Brussel – kaart Centrum N 4T 92-94 (Koning)B 27-38-71-95 (Koning)

32 ⁄ BRUSSEL38. Kaart Centrum N 3-4 KVOORMALIG WARENHUIS OLDENGLAND – MIM (KONINKLIJKEMUSEA VOOR KUNST ENGESCHIEDENIS)Hofberg 2 – BrusselA za en zo van 10u tot 17uI gratis toegang enkel tothet gedeelte Old EnglandT 92-94 (Koning)B 27-38-71-94 (Koning)Het opvallende gebouw in art-nouveaustijlwaarin het Muziekinstrumentenmuseumis ondergebrachtbood vroeger onderdak aan hetwarenhuis Old England. De firmahad al een eerste filiaal in Brussel inhet herenhuis Spangen, maar toenze aan uitbreiding toe was liet ze eennieuw gebouw optrekken met grote,heldere ruimten die meer in het tijdsbeeldpasten. Paul Saintenoy en zijnteam kozen voor de combinatie vanijzer en glas, toen reeds een trend instations maar nieuw voor de winkelarchitectuur.De winkel kon rekenenop een vermogend cliënteel dat kwaliteitskledingkwam kopen en nadienook graag wat bleef verpozen in hettheesalon. In 1990 werd besloten omhet gebouw te restaureren: het beginvan een langdurig proces dat meerinzicht zou verschaffen in de architecturaalvernuftige skeletstructuur. Metzijn bestemming als muziekinstrumentenmuseumkreeg het gebouween nieuw leven. Het bevat ook nietvoor niets een van de mooiste collectiester wereld. Het restaurant met zijnpanoramisch terras lokt veel toeristendie er tijdens een lunch of vieruurtjede stad bewonderen door de groteramen op de bovenste verdieping.(B 30/03/1989).Rondleidingen, zaterdag en zondagom 11u, 12u, 13u, 15u en 16u.Met de medewerking van ProVelo en Klare Lijn.Permanente tentoonstelling overhet gebouw gerealiseerd door deArchives d’Architecture Moderne.3839. Kaart Centrum N 3-4 LPALEIS VAN KAREL VANLOTHARINGEN (KONINKLIJKEBIBLIOTHEEK VAN BELGIË)Museumplein 1 – BrusselA za en zo van 10u tot 17uT 92-94 (Koning)B 27-38-71-94 (Koning)Karel van Lotharingen wordt alsgouverneur van de OostenrijkseNederlanden aangesteld in de 18deeeuw en zal er onder meer voor eenbloeiend cultureel leven zorgen. Hetduurde niet lang vooraleer hij metzijn innemende persoonlijkheid enzijn respect voor lokale gebruiken desympathie van zijn onderdanen voorzich won. Aan het hof gingen allerleifeestelijkheden door zoals concerten,banketten, wedstrijden enzovoort. DeEuropese adel was er meer dan welkomen zorgde er dan ook voor dat zegezien mochten worden. Denk hierbijaan prachtige kostuums, pruiken ende bijhorende etiquette en stijl uit de18de eeuw. Van het Paleis van Karelvan Lotharingen bestaat vandaagalleen nog een gevel uit het laatrococoen het begin van het neoclassicismemet decoratieve elementen vanLaurent Delvaux. Vroeger bestond hetPaleis uit een winterappartement in39het westen en een zomerappartementin het oosten. Er waren onder andere2 laboratoria, wetenschapskabinetten,een drukkerij en een belangrijkebibliotheek in gehuisvest. Vandaagblijven van de appartementen vanKarel van Lotharingen nog 5 salonsover waarin het museum van de 18deeeuw is ondergebracht. Het Paleisademt de sfeer van de 18de eeuw engeeft een overzicht van de levenssfeeren de interessepunten van Karel vanLotharingen en zijn tijdgenoten.(B 22/11/2001)Rondleidingen met een gids, in18de eeuws kostuum met uitlegover het leven en het Paleis vanKarel van Lotharingen, zaterdagen zondag om 11u, 13u30 en 15u.Maximum 30 personen per groep.

BRUSSEL ⁄ 3340. Kaart Centrum N 3 LPALEIS VOOR SCHONE KUNSTENVAN BRUSSEL – BOZARRavensteinstraat 23 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 1-5 (Centraal Station)T 92-94 (Paleis)B 38-71 (Bozar)Tijdens de laatste restauratiefasenwerden de oorspronkelijke structurenvan het Paleis voor SchoneKunsten opnieuw blootgelegd. Hetwerd meteen duidelijk met hoeveelzorg Victor Horta is tewerk gegaanterwijl hij de ruimten vernuftig inelkaar paste over de verschillendeverdiepingen. Het was nochtans geengemakkelijke opdracht: de architectmoest zijn plannen zes keer opnieuwmaken. De aard van de bodem, hetsterk hellende terrein, de beperktehoogte (om het uitzicht over de stadvanuit het Koninklijk paleis niet tebelemmeren), de gevel die discreetmoest zijn… Het waren stuk voor stukbeperkingen die het de architect extramoeilijk maakten. Horta ontwierp uiteindelijkeen imposant bouwwerk metacht verdiepingen dat meer dan eenhectare beslaat en dat is opgebouwdrond de vermaarde Henry Le Bœufzaal,met 2.100 zitplaatsen. Eenmaal40 41binnen hebben de hellende vlakken,de vele trappen, de schuifdeuren envolumetrische variaties een desoriënterendeffect op de bezoeker. De gastenkomen binnen via de Horta-hal,de voormalige beeldenhal, waar zevia de monumentale trap de ruime,luchtige expositieruimten betreden.Het licht valt er rijkelijk binnen door deramen en lichtkoepels die Horta voorzag.Onder de Horta-hal herbergt hetgebouw een zaal voor kamermuziek(zaal M), en onder de Ravensteinstraatbevindt zich de polyvalente ZaalTerarken. De Studio – voorheen derecitalzaal – vult de ruimten voorallerhande concerten en optredensaan. Dankzij deze multifunctioneleruimten kan het Paleis voor SchoneKunsten een rijke en gevarieerdeevenementenkalender aanbieden. Devele bezoekers die hier komen vooreen tentoonstelling, een conferentie,een concert, een dansopvoering ofeen recital kunnen ook terecht in deBOZAR BRASSERIE. (B 19/04/1977)Rondleidingen voor een bezoekaan het gebouw op zaterdag enzondag om 10u en 14u. Inschrijventer plaatse, 30 min. voor deaanvang. Met de medewerkingvan BOZAR STUDIOS (educatievedienst van het Paleis voor SchoneKunsten).41. Kaart Centrum N 3RAVENSTEINGALERIJRavensteinstraat/KantersteenBrusselM 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)De Ravensteingalerij, die naar hetCentraal Station leidt, vormt eenbelangrijke verbinding tussen deboven- en de benedenstad. Ze isingebed in een groot kantoorgebouwvan vier verdiepingen en wasaanvankelijk bedoeld om nieuwleven te geven aan de wijk die hardwas getroffen door de verwoestendeaanleg van de Noord-Zuidverbinding.Ontworpen als winkelgalerij metruimte voor 81 handelszaken werdze tussen 1954 en 1958 gebouwd inde zogenaamde internationale stijlnaar de plannen van de architectenAlexis en Philippe Dumont, die ookhet aanpalende Shellgebouw ontwierpen.In de Ravensteinstraat geeft eenimmens voorportaal toegang tot eenmonumentale trap onder een koepeldie het hoogteverschil van tien metertussen de twee straten overbrugt.De galerij zet de traditie voort vande grote overdekte passages die zotypisch waren voor de 19de eeuw. Hetwordt zenitaal verlicht via een gedrukttongewelf van beton en glasstenen,terwijl de rotonde licht ontvangt vaneen indrukwekkende betonnen koepelwaarin honderden glasstenen inconcentrische cirkels zijn ingewerkt.De galerij, waarin nog altijd winkels enhorecazaken zijn gevestigd, blijft totop vandaag een drukke doorgangsroutevoor talrijke Brusselaars enpendelaars. (B 03/03/2011)

34 ⁄ BRUSSEL4242. Kaart Centrum N 3 LKONINKLIJK SALON VAN HETSTATION BRUSSEL-CENTRAALKantersteen (naast de ingang vanhet station, juist tegenover deRavensteingalerij) – BrusselA za en zo van 10u tot 18uI uitsluitend rondleidingen(groepen van 15 personen)M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71(Centraal Station)Met zijn trapeziumvormige grondplanbestrijkt het station Brussel-Centraalde driehoek gevormd tussen Kantersteen,de Keizerinlaan en de Putterij.Het station werd ingehuldigd in1952, maar de bouwplannen gaanterug tot 1910 en zijn van de handvan architect Victor Horta. De werkenbegonnen echter pas in 1937, na devoltooiing van de Noord-Zuidverbinding.Maxime Brunfaut nam het naHorta’s dood in 1947 van hem over,maar blijkbaar was hij al sinds 1945bij de bouw betrokken. Het stationsluit aan bij de officiële internationalearchitectuurlijn, met duidelijke verwijzigennaar eerder werk van Hortazoals het Paleis voor Schone Kunstenen het Volkshuis. Het interieur werdbekleed met travertijn en omvat eengrote loketzaal met een paneelplafondmet ingewerkte lichtbakken. Hetomvatte een stationsbuffet en eenkoninklijk salon, typisch voor de jaren1950. Daar kon de koning op de treinwachten of vooraanstaande gastenverwelkomen. Tijdens Expo 58 werder veelvuldig gebruik van gemaakt.Zo ontving koning Boudewijn er dekoning en koningin van Thailand, enook de negus van Ethiopië. Het stationonderging onlangs een verjongingskuur.Bij de toegang tot de perronsgingen nieuwe winkelgalerijen opendie aan de ene kant in verbindingstaan met de Kapellestraat en dePutterijsquare en aan de andere kantmet de Grasmarkt. (BL 16/03/1995)Doorlopend rondleidingen. Metde medewerking van Babbelbusen Korei.

BRUSSEL ⁄ 35F BUSTOCHTOpzij voor de hofleveranciersDe titel van “Gebreveteerd leverancier van het Belgische Hof”bestaat sinds 1833 en heeft tot doel bepaalde fabrikanten tebelonen voor hun kwaliteit en regelmaat. Het is niet alleen eenvoorrecht, maar ook een verbintenis. Zodra de titel is toegekend,moet de ambachtsman, onderneming of handelaar zichde onderscheiding waardig tonen door een niveau van uitmuntendheidaan te houden dat het brevet rechtvaardigt. Het gaatom zeer uiteenlopende firma’s uit de meest traditionele tot demeest innoverende sectoren. Tijdens deze wandeling langsverschillende hofleveranciers komt u alles over dit privilege teweten. Met hofleveranciers wordt niet gespot!A zaterdag om 10u, 12u, 14u en 16u (duur: 1u30)Enkel in het Frans.Places to be, gisteren en vandaagDeze bustoer zal u een andere kijk geven op uw adresboekje!Zich laten zien, dat is het programma van dit “places tobe”-parcours bij uitstek. Maar dan nog moet men een goedoog hebben en zich laten zien op de juiste plaats. Wantook hier zijn er stromingen en trends die aan veranderingonderhevig zijn. Ontdek de plaatsen die het verschil makenin het sociale leven, onder Keizer Karel, in 1830 of vandaag.A zaterdag om 10u, 12u, 14u en 16u (duur: 1u30)Enkel in het Frans.Uitzicht op groenBrussel met z’n 100 parken. Dit is geen slogan, maar realiteit!De wandelaarster met parasol, het ritje in de koets, eendjesin de vijver, de muziekkiosk, de elkaar kruisende lanen… hetzijn maar enkele elementen van dit groene verhaal. De parkenwaar je jezelf kon laten bewonderen, het Jubelpark en zijnontmoetingsplaatsen, de Tervurenlaan, de 19de-eeuwsegroene laan, het zijn allemaal plaatsen waarvan u tijdens dezerondrit de evolutie, de sfeer en de inrichting zult ontdekken.Op deze tocht (her)ontdekt u de ongelooflijke verscheidenheidvan het groene erfgoed van onze hoofdstad ontdekken.A zaterdag om 11u en 16u (duur: 1u30)K Deze bustocht is eveneens toegankelijk voor personenmet beperkte mobiliteit (rolstoelgebruikers).Kijk eens hoe ik woonKastelen die soms tot een andere wereld lijken te behoren,villa’s die de rijkdom van hun bewoners etaleren… Dezebustoer laat ons een aantal van deze vroegere pronkwoningenvol vergane glorie ontdekken. Sommige doenvandaag dienst als receptieruimte, andere zijn echte museaen beschermde monumenten, of gewoon getuigen van eenlevensstijl vol grandeur.A zaterdag om 10u, 12u, 14u en 16u (duur: 1u30)Enkel in het Frans.Winkelen in BrusselTijdens deze wandeling maken we een reis door de geschiedenisvan het winkelen: van de kraampjes van de middeleeuwsegaren-en-bandverkopers naar de vroegere confectieatelierslangs de Hofberg en de Kiekenmarkt, van de luxueuze sigarenwinkelsin de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen naar deshopping malls van de 21ste eeuw waar de merken koning zijn.Je herbeleeft de verschillende fases in de mode en ziet hoeonze kleding geëvolueerd is, zowel voor mannen als vrouwen!Winkelpuien en etalages vertellen de geschiedenis van hetwinkelbedrijf, van gespecialiseerde winkels tot grootwarenhuizen,elk met hun eigen verkooptechnieken. En we staanstil bij de zeden en gewoonten van de klant.A zondag om 11u en 16u (duur: 1u30)Belgium 12 points! België wereldwijdin de belangstellingIn de Golden Fifties zette Brussel zich op de wereldkaart metde Expo 1958 en dat monument waarover aan de anderekant van de Atlantische oceaan nog steeds wordt gesproken.Maar Brussel organiseerde in het verleden nog andereluisterrijke tentoonstellingen met internationale uitstraling,zoals deze van 1880, 1887, 1910 of 1935. De route leidtu langs lanen, overblijfselen van deze tentoonstellingen,sporen van ons glorierijke verleden uit de tijd van Leopold IIen stedelijke projecten met Amerikaanse ambities.A zondag om 11u en 16u (duur: 1u30)K Deze bustocht is eveneens toegankelijk voor personenmet beperkte mobiliteit (rolstoelgebruikers)Een blik achter de schermenVerborgen activiteiten achter gesloten gevels. Nieuwsgierigom er iets meer over te weten en te begrijpen waaroverhet precies gaat? Waarom hebben zij zich op deze plaatsengeïnstalleerd? Vindt u aanwijzingen aan de hand van watu op de gevels ziet? Deze bustoer licht een tipje van desluier op over de private clubs en verenigingen die vandaagin Brussel actief zijn.A zondag om 10u, 12u, 14u en 16u (duur: 1u30)Enkel in het Frans.C vertrek: Kardinaal Mercierstraat in Brussel –kaart Centrum N 3M 1-5 (Centraal Station)B 29-38-63-65-66-71 (Centraal Station)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75(maandag tot vrijdag van 9u30 tot 12u30).Maximum 45 personen per vertrek.Met de medewerking van Itinéraires, op de Padenvan de Geschiedenis.

36 ⁄ BRUSSEL4343. Kaart Centrum O 2-3KONINGSSTRAATBrusselM 1-5 (Park), 2-6 (Kruidtuin)T 92-94 (van Kruidtuin tot Koning)B 61 (Kruidtuin), 29-63-65-66(Park), 27-38-71-95 (Koning)De Koningsstraat vormt een hoofdasaangelegd tijdens de Oostenrijkseperiode onder impuls van landvoogdKarel van Lotharingen. Ze moestde verbinding vormen tussen hetKoningsplein en de SchaarbeeksePoort. Het tracé werd in 1776 uitgezeten een eerste stuk werd voltooid totaan de huidige Congreskolom. Vanaf1824 werd het tweede stuk aangevatonder leiding van de architecten Partoesen Werry. Het laatste stuk, tot aande plaats van de huidige Sint-Mariakerk,kreeg vorm vanaf 1827. Langshet eerste stuk verrezen gebouwen inneoclassicistische stijl die een bijzonderharmonisch geheel vormen. Dezein oorsprong herenhuizen of in sommigegevallen vluchthuizen van kloosterszijn vandaag ingenomen dooroverheidsdiensten of financiële instellingen.De bebouwing van het tweedeen derde stuk begon omstreeks 1830en laat de invloed zien van de opeenvolgendestijlperiodes. Een bijzonderevermelding verdient het Astoriahotel,een prestigieus gebouw in Beaux-Arts-stijl dat in 1908-1909 gebouwdwerd door architect Van Dievoet. Hetwas een van de beroemdste hotelsvan Brussel tijdens de belle epoque.Achter de monumentale gevel is eenweelderig interieur in neo-LodewijkXVI-stijl bewaard dat de sprankelendesfeer oproept van een periodedie vermaard was om haar feesten.Vlakbij bevindt zich de vroegere hemdenwinkelNiguet, tegenwoordig eenbloemenwinkel, met de enige nogbewaarde art-nouveau- etalage vanarchitect Paul Hankar, gerealiseerd in1896. Iets verder ligt de esplanade vande Congreskolom, waar nationale herdenkingsplechtighedenplaatsvinden.

BRUSSEL ⁄ 3744. Kaart Centrum N 3 KBNP PARIBAS FORTISKoningsstraat 20 – BrusselA za en zo van 10u tot 18u(laatste toegang om 17u)I uitsluitend rondleidingen(groepen van 20 personen)M 1-5 (Park)T 92-94 (Park)B 29-63-65-66 (Treurenberg)De Société Générale des Pays-Baspour favoriser l’industrie nationalevestigde zijn zetel in 1822 aan deHofberg en nestelde zich hiermeevan meet af aan in een wijk van aanzien,niet ver van het centrum vande politieke macht. In 1904 kochtde bank, die aan de oorsprong ligtvan de Generale Maatschappij vanBelgië en van de huidige BNP ParibasFortis, een eerste gebouw inde Koningsstraat. In 1922 werd ditpatrimonium vergroot met de aankoopvan aanpalende gebouwen. Dearchitecturale indeling werd in 1972volledig herdacht, maar de restauratiegebeurde in overeenstemming metde bouwvoorschriften die in de 18deeeuw door keizerin Maria-Theresiavan Oostenrijk waren uitgevaardigd.Binnen roepen enkele pronksalonsnog de sfeer op van deze periode.De Koningszaal is versierd met deportretten van de opeenvolgendeBelgische vorsten, terwijl de Lotharingenzaaltwee wandtapijten bevatmet het wapenschild van keizer Fransvan Lotharingen en zijn echtgenotekeizerin Maria-Theresia van Oostenrijk.Andere wandtapijten, in feite eenreeks met episodes uit het leven vanMozes, tussen 1742 en 1763 geweven44in het atelier van de gebroeders Vander Borcht, bedekken de muren vande Wandtapijtengalerij. Deze ruimtesmet een rijk verleden vormen uniekevergaderzalen voor de cliënten enmedewerkers van de bank.Doorlopend rondleidingen (laatstetoegang om 17u). Met demedewerking van Itinéraires, opde Paden van de Geschiedenis enKlare Lijn.G WANDELINGVan Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuw naar de ZavelVan de oorspronkelijke Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk blijft niets meer over. Deze buurt, die een zeer slechtefaam genoot, werd vanaf 1875 onder burgemeester Jules Anspach volledig heraangelegd. Sindsdien is er weinigveranderd. De wijk is bij de Brusselaars bekend van het Koninklijk Circus en andere etablissementen die het (her)ontdekken waard zijn. Al wandelend door de straten, waar het tijdens de week zeer druk is, komen we aan hetKoninklijk Park. Hier bevinden zich het Theâtre du Parc en de befaamde Cercle royal gaulois artistique et littéraire.Herinneringen aan de Belgische onafhankelijkheid leiden ons naar het Koningsplein met markante gebouwen alshet voormalige warenhuis Old England en de vroegere hotels Bellevue en Flandre. Langs de Regentschapsstraatbereiken we ons einddoel, de chique Zavelwijk.A zaterdag om 15u (duur: 1u30)C vertrek: voor het standbeeld van Charles Rogier, Vrijheidsplein in Brussel – kaart Centrum O2M 2-6 (Madou)T 92-94 (Congres)B 29-63-65-66 (Madou)I reserveren verplicht op nummer 0477/98.04.01 of via het e-mailadres eric@pagesdhistoire.be.Maximum 25 personen.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Pages d’Histoire.

38 ⁄ BRUSSELG WANDELINGDe verborgen schatten van het park van BrusselVoor wie de moeite neemt om ernaar te zoeken bulkt het park van Brusselvan architecturale en decoratieve schatten. Dit vroegere wildreservaatvormt vandaag het hart van de Koninklijke wijk. Melomanen kunnen erhun hart ophalen aan concerten in de kiosk, er zijn opvoeringen in hettheater, je vindt er overal standbeelden en fonteinen tot groot jolijt van deallerkleinsten. Kom ons ‘koninklijk’ park verkennen!A zondag om 11u en 16u (duur: 1u30)C vertrek: uitgang metro Park, op de hoek van de Wetstraat en deKoningsstraat in Brussel – kaart Centrum N 3M 1-5 (Park)T 92-94 (Park)B 27-38-54-71-95 (Hertog)I reserveren verplicht op nummer 02/537.78.75 (maandag tot vrijdagvan 9u30 tot 12u30). Maximum 25 personen per vertrek.Met de medewerking van Itinéraires, op de Padenvan de Geschiedenis.G WANDELINGSchilderijen van vroeger, plaatsen van nuSchilders hebben altijd graag hun stad en haar bewoners uitgebeeld. Hundoeken zijn momentopnames van de stadsgeschiedenis en voor ons eenkostbare bron van informatie.Een vergelijking van oude stadsgezichten, waarvan sommige uit de 15deeeuw dateren, en de huidige overeenstemmende sites is uiterst boeiend.Pleinen, cafés, parken en andere ontmoetingsplaatsen zijn vaak sterkveranderd.A zondag om 10u30 en 14u (duur: 2u)C vertrek: voor de muziekkiosk in het Koninklijk Park in Brussel –kaart Centrum M-O 3M 1-5 (Park)T 92-94 (Park)B 27-38-54-71-95 (Hertog)I reserveren verplicht op nummer 02/673.18.35 (maandag tot vrijdagvan 10u tot 17u). Maximum 25 personen per vertrek.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Babbelbus.45. Kaart Centrum N-O 3PARK VAN BRUSSELEN WAUX-HALLBrusselM 1-5 (Park)T 92-94 (Park)B 27-38-54-71-95 (Hertog)Het park van Brussel werd op heteinde van de 18de eeuw aangelegdin het verlengde van het Koningsplein,op de plaats van de vroegereWarande of Garenne, die van oudsherdienst deed als jachtgebied van hethertogelijke hof op de Coudenberg.Het park werd in 1775-1776 ontworpendoor de Oostenrijker JoachimZinner en de Fransman BarnabéGuimard rond drie grote assen, eenverwijzing naar de symbolen van devrijmetselarij die in de eeuw van deverlichting sterk in de mode was inBrussel. Het park bestaat uit bosjesmet struiken en bomen, opgebondenlinden die de omtreklijnen van het parkmarkeren en brede dreven die langedoorkijken bieden en afgezet zijn metplatanen of kastanjes. Een opmerkelijkegroep beelden afkomstig van hetvroegere labyrint van het hertogelijkpark, het kasteel van Tervuren en hethotel van Thurn en Taxis verfraait hetpark, net als een elegante muziek-

BRUSSEL ⁄ 3945 46kiosk van architect J.-P. Cluysenaeruit 1841. Fanfares en orkesten gavenhier regelmatig concerten voor eendankbaar publiek dat graag dansteop de meeslepende melodieën. Hetpark van Brussel was vaak de locatievoor feesten, met name in de zogenaamdeWaux-Hall, een amusementplaatsdie teruggaat op de Vaux HallGardens uit het 17de-eeuwse Londen.Het oorspronkelijke gebouw uit 1783werd door architect François Malfaitverbouwd in 1913 en vormt een uniekgeheel met de Cercle royal gauloisartistique et littéraire en het Théâtredu Parc. Het bestaat uit een U-vormigegalerij, een muziekpaviljoen metkoepelvormig dak, een toneelscèneen aan de tuinarchitectuur ontleendedecoratie met ruitvormig traliewerk inLodewijk XVI-stijl. Het park van Brusselis vandaag het kader voor het jaarlijksevolksvermaak ter gelegenheidvan de nationale feestdag en vooropenluchttentoonstellingen tijdensde zomer. (B 21/06/1971)Wandelingen “De verborgenschatten van het park van Brussel”en “Schilderijen van vroeger,plaatsen van nu” (zie kadertekstenhiernaast).46. Kaart Centrum O 3 MCERCLE ROYAL GAULOISARTISTIQUE ET LITTÉRAIREWetstraat 5 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 1-5 (Park/Kunst-Wet),2-6 (Kunst-Wet)T 92-94 (Park)B 29-63-65-66 (Pers)In 1782 kreeg architect Louis Montoyeropdracht de plannen te ontwerpenvoor een complex in LodewijkXVI-stijl bestaande uit een schouwburgen een gebouw met balzaalen ontvangstzaal. In 1820 werd ditgeheel, de Waux-Hall geheten, eigendomvan de Stad Brussel, die beslootom elk van de gebouwen apart te verhuren.De Société du Concert Noblenam het café van de Waux-Hall enenkele aanpalende lokalen in concessieen kreeg toestemming om eenprestigieuze balzaal te bouwen naarde plannen van architect Charles Vander Straeten. In 1871 werd het geheelverhuurd aan de Cercle artistique etlittéraire die sinds 1951 ook onderdakbiedt aan de Cercle gaulois. Deze privéclubheeft het gebruiksrecht van degroene salon, de koninklijke salon, deintact gebleven balzaal met zijn vierkariatiden vervaardigd door beeldhouwerFrançois Rude, en de Lotharingenzaaldie uit 1783 dateert en dusdeel uitmaakt van het oorspronkelijkegebouw. Uit die periode zijn zeer mooidecoratief stucwerk en pilasters incomposietstijl bewaard gebleven dieverlicht worden door wandlampen enluchters in Muranoglas. Sinds zijn ontstaanwordt het complex beschouwdals een uitgelezen ontmoetingsplaatsen er vinden dan ook talrijke recepties,lezingen en vergaderingen plaats.(B 09/03/1995)Rondleidingen zodra een groep isgevormd.

40 ⁄ BRUSSEL47. Kaart Centrum O 3 MTHÉÂTRE ROYAL DU PARCWetstraat 3 – BrusselA enkel zo van 11u tot 17uM 1-5 (Park/Kunst-Wet),2-6 (Kunst-Wet)T 92-94 (Park)B 29-63-65-66 (Pers)Ondanks diverse restauraties enverbouwingen die elkaar gedurendede hele 19de eeuw in snel tempoopvolgden en waaraan onder meerde architecten Poelaert, Payen,Partoes en Jamaer meewerkten,heeft het Théâtre royal du Parc zijnoorspronkelijke uitzicht weten tebewaren. Het werd in 1782 in Franseclassicistische stijl gebouwd naarde plannen van architect Montoyer,die ook meewerkte aan de bouw vanhet koninklijk paleis van Laken. HetThéâtre du Parc maakte deel uit vanhet zogeheten Waux Hall-complex,bestaande uit een café, balzalen, concertzalenen luxewinkels. De initiatiefnemerswaren de gebroeders Bultos,die zich inspireerden op voorbeeldenin Parijs en Londen. De schouwburgis tot op vandaag een vaste waardein het Franstalige Brusselse toneelleven.De toneelzaal, in rode engouden tinten, kreeg een decoratiein Lodewijk XVI-stijl met kariatiden,laurierslingers, medaillons, rankenen bloemmotieven. Tot 1879 werdener vooral komische opera’s en operettesopgevoerd. Nadien kreeg hetrepertoire een meer literair karakter.Het programma is vandaag nog altijdtoonaangevend in Brussel en lokt delaatste jaren een nieuw publiek.(B 09/03/1995)Rondleidingen op zondag om11u30, 12u30, 14u30, 15u30 en16u30. Met de medewerking vanBabbelbus en Korei.48. Kaart Centrum O 4 KPALEIS DER ACADEMIËNHertogstraat 1 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 2-6 (Troon)B 27-38-54-71-95 (Hertog),34-64-80 (Troon)47Het Paleis der Academiën werd tussen1823 en 1828 opgetrokken voorde prins van Oranje die er verbleef totaan de Belgische onafhankelijkheid in1830. Het gebouw werd nadien twaalfjaar lang onder sekwester geplaatst.De Belgische Staat schonk het in 1853aan de toekomstige koning Leopold IIdie er echter nooit gewoond heeft. Naverbouwing deed het van 1862 tot 1876dienst als museum voor hedendaagsekunst. Nadien namen de Académieroyale des Sciences, des Lettres et desBeaux-Arts en de Académie royale deMédecine hun intrek in het paleis. In deloop van de 20ste eeuw werd het ook48de zetel van de Académie royale deLangue et de Littérature française, vande Koninklijke Vlaamse Academie voorWetenschappen en Kunsten en van deKoninklijke Academie voor Geneeskunde.Het neoclassicistische paleis,ontworpen door architect CharlesVander Straeten, werd gedecoreerd eningericht door Tilman-François Suys.Het bevat mooie salons met kostbareingelegde parketvloeren evenals eenontvangstzaal van buitengewoneafmetingen. (B 10/10/2001)Doorlopend rondleidingen. Metde medewerking van Arkadia.be,Babbelbus, Itinéraires, op dePaden van de Geschiedenis,Klare Lijn en Korei.Tentoonstelling “Heb je me gezienin de kunstklas?” Parcours doorde Troonzaal, de Marmergalerij ende Maria-Theresiazaal, uitzonderlijkopgesmukt met recente werkenvan beeldende kunstenaarsvan de Academie.49

BRUSSEL ⁄ 4149. Kaart Centrum O 4 LUNIVERSITAIRE STICHTINGEgmontstraat 11 – BrusselA za en zo van 10u tot 18uM 2-6 (Troon)B 27-34-38-64-80-95 (Troon)Het gebouwencomplex waar sindshet begin van de jaren 1920 de UniversitaireStichting gehuisvest is, werdtussen 1870 en 1958 gebouwd enverbouwd door achtereenvolgens dearchitecten Eugène Flanneau, ErnestJaspar en Maurice Haeck. Binneninhebben de salons hun oorspronkelijkecharme bewaard, net als de glazenbibliotheekkasten en de typischeart-decodecors. De vergader- en studiezalenbezitten nog hun hoge lambriseringenen plafonds in stucwerk.De sfeer van deze ruimtes doet denkenaan een Engelse privéclub. DeUniversitaire Stichting werd kort nade Eerste Wereldoorlog opgericht enkreeg in 1920 het officiële statuut vaninstelling van openbaar nut. Ze heeftals doel om navorsers materieel bijte staan en een brugfunctie te vervullentussen de universitaire werelden de leidende maatschappelijkekringen. De Stichting was gedurendemeerdere decennia de zetel van hetNationaal Fonds voor WetenschappelijkOnderzoek (NFWO). “Eenheidin respect voor de culturele en ideologischeverscheidenheid” blijft haarvoornaamste devies. Vandaag blijftde Stichting door middel van lezingencycli,ontmoetingen en debattenbruggen slaan en de uitwisseling vanideeën en meningen bevorderen binneneen select publiek.Rondleidingen, zaterdag en zondagom 10u30, 11u30, 12u30,14u30, 15u30, 16u30 en 17u30.Met de medewerking van Babbelbusen Pro Velo.♬ ACTIVITEITOrgels: voor elke viering het gepaste repertoireTer gelegenheid van de Open Monumentendagen zet de vereniging BrusselSeOrgels vijf opmerkelijke orgels in de kijker, gebouwd in uiteenlopendestijlen. Op elke plaats en voor elk instrument wordt een mondelinge enauditieve presentatie gegeven met speciale aandacht voor de bijzonderewerking van het orgel, de specifieke bouwwijze van het instrument, eenbezoek aan de speeltafel en de interne elementen (pijpen, balgen, mechaniek)die in de mate van het mogelijke zichtbaar zullen worden gemaakt.Er zal ook worden ingegaan op de repertoires die bij de verschillendevieringen worden gespeeld.Orgel van Hippolyte Loret (1876) / Manufactuur Thomas (2000)De stijl van dit instrument leent zich bijzonder goed voor het spelen vanzogenaamd romantische muziek uit de 19de eeuw, bijvoorbeeld van CésarFranck, Camille Saint-Saëns, Alfred Lefébure-Wely, Alphonse Mailly en ookJacques-Nicolas Lemmens.A zaterdag om 10uC Onze-Lieve-Vrouw-van-Finisterraekerk, Nieuwstraat 74 in Brussel –kaart Centrum N 2Groot orgel van Gerhard Grenzing (2000)Dit instrument, voorzien van een metalen structuur die uniek is in zijnsoort, kan een breed repertoire aan, gaande van barok tot hedendaagsecomposities.A zaterdag om 11u15C Sint-Michiels-en-Sint-Goedelekathedraal, Sint-Goedelevoorplein inBrussel – kaart Centrum N 3Orgel Jean-Baptiste Bernabé Goynaut (1763) /Georg Westenfelder (1989)Reconstructie van het orgel in Franse classicistische stijlA zaterdag om 14uC Onze-Lieve-Vrouw ten Zavelkerk, Regentschapsstraat 3b in Brussel –kaart Centrum N 4Orgel Salomon Van Bever (1911)Symfonisch orgel uit de 19de eeuwA zondag om 14uC Dominicanenkerk, Renaissancelaan 40 in Brussel-Uitbreiding –kaart J 8Orgel Salomon Van Bever (1911)Symfonisch orgel uit de 19de eeuwA zondag om 14uC Onze-Lieve-Vrouw van Lakenkerk, Onze-Lieve-Vrouwvoorplein inBrussel-Laken – kaart H 4