HIER - Congress Company

eduRAD syllabus 67Contrast-geïnduceerde Nefropathie (CIN) ende Richtlijnen van de Contrast Media SafetyCommittee (CMSC) van de European Societyof Urogenital Radiology (ESUR)Drs. A.J. van der MolenAfdeling radiologie, Leids Universitair Medisch Centrum, LeidenINTRODUCTIEEr is recent een enorme toename in de belangstelling voorcontrast-geinduceerde nefropathie (CIN), wat heeft geleidtot een explosie in het aantal artikelen over de pathogenese,klinische impact en preventieve maatregelen. CIN wordtmomenteel beschouwd als het meest relevante (chemotoxische)effect van jodiumhoudende contrastmiddelen (CM) inde dagelijkse klinische praktijk.DEFINITIE VAN CINEen van de problemen van CIN is het gebrek aan een eenduidigedefinitie. De meest frequent gebruikte definitie is eenstijging van het serum kreatinine (sCr) van ≥0.5mg/dl (gelijkaan 44.2 µmol/l) of ≥25% binnen 48-72h na toediening vanCM in afwezigheid van andere etiologie (b.v. cholesterolatheroemboli, volume depletie, interstitiële nefritis). Dezedefinitie wordt ook gehanteerd door de CMSC van de ESUR[1]. In een populatie patiënten die cardiologische interventiesondergingen is aangetoond dat deze definitie het best correleerdemet nadelige cardiovasculaire events en met mortaliteit.Er werd een gradering van CIN voorgesteld als volgt:CIN graad 0 serum kreatinine toename ≤25% en ≤0.5mg/dl,CIN graad 1 serum kreatinine toename >25%, maar ≤0.5mg/dl, en CIN graad 2 serum kreatinine verandering >0.5mg/dl[2]. Patiënten met chronische nierziekte worden gestadieerdvolgens de definities van de K-DOQI waarbij de GFR meestalwordt geschat volgens de MDRD formule. Echter, recentwerd beschreven dat de CKD-EPI formule mogelijk meeraccuraat is en dat deze op termijn de MDRD formule zoukunnen gaan vervangen [3].INCIDENCE AND CLINICAL OUTCOMEOF CINCIN kan mild verlopen met slechts asymptomatische, tijdelijkeverhoging van het sCr zonder geassocieerde morbiditeit.Echter, vooral in studies met populaties van ziekenhuis patiëntenin de cardiologie en nefrologie wordt aangetoond datCIN is geassocieerde met een toegenomen morbiditeit enmortaliteit, zowel in het ziekenhuis als na 1 jaar [4-9]. Echter,omdat zulke morbiditeit zeer multifactorieel kan een exacteetiologie relatie niet met zekerheid worden aangetoond.CIN RISICO FACTORENDe incidentie van CIN varieert sterk en is niet alleen nauw gerelateerdaan de gebruikte CIN definitie, maar ook gerelateerdaan het risicoprofiel van de bestudeerde patientengroepen.Goede analyses van risicofactoren voor CIN zijn voorhanden inde literatuur [o.a. 10,11]. Een grote variëteit aan vastgesteldeen mogelijke risicofactoren zijn bekend, zowel patient-gerelateerdals procedure-gerelateerd (Tabel 1).Tabel 1: Risico Factoren voor Ontwikkeling van CIN (naar Toprak et al.)Gevestigde patiënt-gerelateerde risico factorenDemografischLeeftijd > 75 jaarNier-gerelateerdBekende nierinsufficiëntieDiabetes mellitusGebruik van nefrotoxische geneesmiddelen (Tabel 2)Cardiovasculair-gerelateerdDecompensatio cordis, Class III-IV NYHALinker Ventriculaire Ejectie Fractie(LVEF) < 40%Acuut myocard infarct in de laatste 24hPeriprocedurele hypotensiePerifeer vasculaire ziekteChronische hypertensieLage hematocriet (anemie)Gevestigde procedure-gerelateerde risico factorenHoge totale dosis van CMHoog- osmolaire en ionische CMIntra-arteriele toediening van CMCM toediening interval binnen 2 dagenAcute proceduresGebruik van een intra-aortale ballon pompPROBLEMEN BIJ DE PRAKTISCHE PREVENTIESinds de publicatie van de eerste CMSC richtlijn over CIN in1999 zijn een waterval van artikelen over CIN en de preventieervan in verschillende klinische settings gepubliceerd.Echter, in een recent analyse van richtlijnen werd geconcludeerddat de aanbevelingen uit 1999 nog steeds een solidebasis voor preventie vormen [12].16I n s c h r i j v e n v i a w w w . c o n g r e s s c o m p a n y . c o mo f w w w . r a d i o l o g e n . n l