23 augustus 2005: NRC-Handelsblad meldt op de ... - Kabk

Postscriptum: tendensen op de Biënnale 2009In de vier jaar sinds ik de voorgaande tekst schreef, heeft de kunst zich verderontwikkeld en dat is natuurlijk ook zichtbaar op de Biënnale van 2009.Allereerst is de schaalvergroting doorgegaan: meer landen dan ooit nemen deel aande Biënnale, waardoor de drie à vier dagen die je voorheen nodig had om alles tekunnen zien, niet langer toereikend zijn. De Biënnale vindt door de hele stad plaats,zelfs zijn er projecten te zien op nabijgelegen eilanden zoals Murano en Torcello.Het Italiaanse paviljoen in de Giardini is omgedoopt in Palazzo delle Esposizioni. Hetzal ook buiten de Biënnale om toegankelijk worden gemaakt, waar het tot nu toetussentijds gesloten was.Nieuwe media en internettechnologie zijn niet langer experimenteel, ze zijndoorgedrongen tot in de haarvaten van de Biënnale, gewoon geworden en daardoorminder nadrukkelijk aanwezig. Fotografie, video en schilderkunst zijn dit jaarrelatief ondervertegenwoordigd in de tentoonstellingen. Daartegenover staat eenflink aantal installaties van grote omvang, met als hoogtepunt het project From theFeet tot the Brain van Jan Fabre in het Arsenale.In de monumentale installatiekunst wordt een nieuwe tendens zichtbaar: eengroeiende behoefte aan dramatiek en theatraliteit. Neutrale white cubetentoonstellingenworden steeds meer afgewisseld door presentaties in pikdonkere,zwartgeverfde ruimten, black boxes, waar felle spots de kunstwerken in eendramatisch licht stellen. De theatrale trend verhoudt zich uitstekend met het decordat Venetië zelf biedt – immers een bijna onwerkelijk podium, vol exhuberantekerken en paleizen. Die worden dan ook dankbaar gebruikt door detentoonstellingsmakers.Die tentoonstellingsmakers zelf zijn niet langer slechts dienstbaar aan dekunstenaar. Ze stellen bij voorkeur zichzelf centraal. Nog nooit werd er inpubliciteitsmateriaal, affiches en geveldoeken zoveel nadruk gelegd op de namen vande curatoren van de diverse nationale bijdragen. Het begrip curator is, gezien dehelaas ook forse hoeveelheid middelmatige kunst die her en der vertoond wordt,intussen behoorlijk aan inflatie onderhevig.Afgaand op verslagen in kranten, tijdschriften en weblogs leidt de enormehoeveelheid kunst die dit jaar te zien is bij veel bezoekers tot indigestie enoververzadiging. Want behalve de ‘echte’ tentoonstellingen van de Biënnale, spelenook andere plaatselijke instituten in op het feit dat er veel liefhebbers vancontemporaine kunst in de stad zijn. Vandaar dat er ook interessante exposities tezien zijn in Palazzo Grassi en de satelliet daarvan, het grote nieuwe museum op dePunta della Dogana; rondom de San Giorgio Maggiore (de kerk op het eiland aan de11