onderwijs

TURKIJE
Naja woonde in het dorp Sahnaya, vlak bij de Syrische
hoofdstad Damascus.
Middellandse Zee
SYRIË
“De ouders van een leerlinge zaten
altijd te schelden op vluchtelingen en
ze wist niet goed wat ze terug moest
zeggen. Nu wist ze dat wel.”
LIBANON
DAMASCUS
SAHNAYA
IRAK
religieuze minderheid liepen mijn familie en ik bovendien
gevaar om vermoord te worden.
JORDANIË
Syrische vluchteling Naja
Maurits kreeg uiteindelijk de helpende hand toegestoken
door een collega die hem tipte over Naja Alhadi
(28). “Naja is een jaar geleden uit Syrië naar Nederland
gevlucht. Mijn collega vertelde dat hij hoog is opgeleid
en goed Engels spreekt. Ik merkte al tijdens mijn eerste
ontmoeting met Naja dat hij een ontzettend sociale en
slimme vent is en dat het een goed idee zou zijn om hem
in mijn lessen uit te nodigen. Zo konden leerlingen ook
eens de andere kant van het verhaal horen.” Naja vond
het een eer om te worden uitgenodigd: “Zo kon ik mijn
ervaringen met leerlingen delen. Daarnaast was het voor
mij een uitgelezen kans om even te ontsnappen aan de
verveling in het asielzoekerscentrum en iets terug te
doen voor de Nederlandse samenleving.”
Onbezorgd bestaan
Tijdens het interview verblijft Naja in een asielzoekerscentrum
(azc) in Budel, waar hij met drie andere Syrische
vluchtelingen een kamer deelt. Het is al de zesde locatie
waar hij sinds zijn komst in Nederland verblijft. Zijn leven
staat door de crisis in zijn thuisland op zijn kop: “Ik had
in Syrië een vrij gemakkelijk bestaan. Ik woonde in het
dorp Sahnaya, vlak bij Damascus. Na mijn middelbare
school studeerde ik Engels en heb ik een master Business
Administration gevolgd. Daarvoor heb ik ook vier
maanden in Barcelona gestudeerd. In 2013 studeerde ik
cum laude af. Terug in Syrië vond ik direct een goede
baan als productmanager.”
De oorlog maakte een einde aan Naja’s zorgeloze
bestaan in Syrië. In korte tijd daalden de lonen zo sterk
dat van zijn oorspronkelijke loon minder dan een kwart
overbleef. Naja: “Zelfs voedsel kopen werd lastig. Ondertussen
waren rebellengroepen en het regeringsleger hard
op zoek naar rekruten om aan hun kant mee te vechten.
Weigeren was absoluut geen optie. Als leden van een
Mijn vrouw en ik besloten dat ik moest vluchten. Als man
liep ik het meeste gevaar en de reis was te duur om mijn
vrouw mee te nemen. Met financiële steun van mijn familie
kon ik mijn vlucht betalen. Samen met een vriend ben ik
eerst naar Libanon gevlucht, waarna we met het vliegtuig
naar Turkije zijn gegaan. Vanuit Turkije zijn we per boot
naar Griekenland gereisd en via Oost-Europa en Duitsland
hebben we uiteindelijk Nederland bereikt. De reis
heeft zo’n drie weken geduurd. We hebben nachten in de
bossen moeten slapen en mensensmokkelaars hebben
zelfs op het punt gestaan om ons te vermoorden.”
Weerstand
Toen Maurits de komst van Naja aankondigde in zijn
klassen, reageerde een aantal leerlingen heftig. Maurits:
“Sommige reacties waren best pijnlijk. Eén leerlinge gaf
bijvoorbeeld aan dat ze niet met ‘dat soort mensen’ wilde
praten. Ik bood aan dat ikzelf haar vragen aan Naja zou
stellen. Een andere leerling werd oprecht boos op me en
vroeg me waarom ik dit deed.”
“Wat ik daarom van tevoren tegen de leerlingen heb
gezegd is dat we allemaal met onze vragen, twijfels en
zorgen zitten met betrekking tot dit onderwerp. Ik zei
dat dat ook voor mij geldt en dat ik ook niet altijd alle
antwoorden weet. Daarom leek het mij goed om het
verhaal ook eens van de andere kant te horen. Uiteindelijk
hebben mijn leerlingen dit goed opgepakt. Ze zijn als
een soort reporters te werk gegaan en hebben ook echt
heel goede vragen gesteld.”
Ver-van-mijn-bedshow
Tara is een tweedejaars leerling op mbo-niveau 4 en zit in
een van de klassen die Naja bezocht. In eerste instantie
maakte het aangekondigde bezoek niet zoveel indruk op
haar. “Maar toen hij eenmaal in de klas stond, had dat
best veel impact op me. Ik zag natuurlijk wel het een en
ander op televisie, maar in mijn nabije omgeving merkte
ik eigenlijk weinig van het vluchtelingenprobleem. Het
was best wel een ver-van-mijn-bedshow. Dat iemand er
persoonlijk over vertelde, maakte een groot verschil.”
5