23.05.2017 Views

Conceptboek Attractiefoto en Gastgerichtheid

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Yoeri sweep<br />

2217005 CO3C<br />

Toetscode: 2259XMSTA1<br />

Pagina 1


INHOUDSOPGAVE<br />

4 Voorwoord<br />

5 Efteling<br />

6 Kernwaard<strong>en</strong><br />

7 Conceptboom<br />

9 Tijdlijn<br />

10 Probleemverk<strong>en</strong>ning<br />

11 Doelgroep<br />

14 Tr<strong>en</strong>donderzoek<br />

Pagina 2


16 Marktonderzoek<br />

18 Valuefits<br />

20 Visie Valuefit 1<br />

22 Conceptnaam Valuefit 1<br />

23 Concept Valuefit 1<br />

24 Conceptdragers Valuefit 1<br />

26 Visie Valuefit 2<br />

28 Conceptnaam Valuefit 2<br />

29 Concept valuefit 2<br />

30 Conceptdragers Valuefit 2<br />

32 Bijlag<strong>en</strong><br />

Pagina 3


Voorwoord<br />

Beste lezer,<br />

Voor u ligt het conceptboek over Efteling, waarin er e<strong>en</strong> nieuwe manier ter exploitatie van<br />

attractieherinnering<strong>en</strong> (zoals foto) wordt uitgewerkt. Allereerst is er e<strong>en</strong> interview afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

met Janneke van de Hov<strong>en</strong>; Assortim<strong>en</strong>tsmanager Horeca, Merchandise. Verder is er nog<br />

aanvull<strong>en</strong>d onderzoek uitgevoerd naar de doelgroep, de tr<strong>en</strong>ds van nu, <strong>en</strong> de markt. Uit<br />

deze onderzoek<strong>en</strong> is middels e<strong>en</strong> valuefit e<strong>en</strong> nieuw concept ontstaan voor Efteling. Om<br />

het concept meer kracht bij te zett<strong>en</strong> is er ook e<strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>de visie bedacht.<br />

Ik w<strong>en</strong>s u veel leesplezier!<br />

Pagina 4


efteling<br />

Efteling is e<strong>en</strong> themapark dat gevestigd is in Kaatsheuvel. In 1952 werd het met de komst<br />

van het Sprookjesbos officieel geop<strong>en</strong>d. Efteling is inmiddels uitgegroeid van natuurpark<br />

met speeltuin tot het grootste attractiepark van Nederland. Het is namelijk 72 hectare<br />

groot. Naast het Sprookjesbos <strong>en</strong> de vele attracties is er ook het Efteling Hotel, het Efteling<br />

Theater, het Efteling Golfpark <strong>en</strong> het vakantiepark Bosrijk. Daarnaast produceert Efteling<br />

eig<strong>en</strong> televisieprogramma’s zoals Sprookjesboom, Sprookjes <strong>en</strong> TiTaTov<strong>en</strong>aar. Efteling<br />

behoort tot de top van Europese attractiepark<strong>en</strong> <strong>en</strong> trekt jaarlijks ruim vier miljo<strong>en</strong> bezoekers.<br />

De bezoekers variër<strong>en</strong> van jong tot oud <strong>en</strong> het zijn vooral gezinn<strong>en</strong> met kinder<strong>en</strong> die de<br />

grootste doelgroep vorm<strong>en</strong>. Efteling wil de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> van regionaal attractiepark<br />

doorgroei<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> destinatiepark met in 2020 zo’n vijf miljo<strong>en</strong> bezoekers.<br />

Efteling heeft e<strong>en</strong> duidelijke herk<strong>en</strong>bare stijl. Dit is de zog<strong>en</strong>aamde ‘Pieckstijl’ die door<br />

tek<strong>en</strong>aar Anton Pieck werd geïntroduceerd <strong>en</strong> het beste als ‘sprookjesachtig’ omschrev<strong>en</strong><br />

kan word<strong>en</strong>. Echter zijn er ook buit<strong>en</strong>landse invloed<strong>en</strong> in de stijl van Efteling te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />

D<strong>en</strong>k hierbij bijvoorbeeld aan de Pagode die e<strong>en</strong> Thaise invloed k<strong>en</strong>t.<br />

Efteling blijft zich vernieuw<strong>en</strong>. Zo werd er in 2010 de achtbaan Joris <strong>en</strong> de Draak geop<strong>en</strong>d<br />

<strong>en</strong> 1 juli 2015 staat de op<strong>en</strong>ing van de duikachtbaan Baron 1898 gepland. Ook het<br />

Sprookjesbos blijft zich uitbreid<strong>en</strong>. In 2009 werd Assepoester aan de collectie toegevoegd<br />

<strong>en</strong> in 2013 nam De Nieuwe Kler<strong>en</strong> van de Keizer zijn intrede. Daarmee is het aantal sprookjes<br />

uitgegroeid naar 28.<br />

Pagina 5


Betovering<br />

<strong>Gastgerichtheid</strong><br />

Pagina 6


Professionaliteit<br />

Innovatief<br />

Pagina 7


SOCIAL MEDIA<br />

FESTIVALS<br />

EFTELING HOTEL<br />

NIEUWSBRIEF<br />

JOINT PROMOTIONS<br />

EFTELING THEATER<br />

GOLFPARK<br />

RADIO<br />

MOBIELE APP<br />

TV RECLAME<br />

VILLA PARDOES<br />

EFTELING BOSRIJK<br />

WEBSITE<br />

ARRANGEMENTEN<br />

ZAKELIJKE EVENEMENTEN<br />

INNOVATIEF<br />

PROFESSIONALITEIT<br />

BETROKKENHEID<br />

Pagina 8


ConcepTboom<br />

tijdlijn<br />

Tijdlijn...<br />

1935 op<strong>en</strong>ing sport- <strong>en</strong> wandelpark (e<strong>en</strong> jaar later ook e<strong>en</strong> speeltuin)<br />

1950 oprichting Stichting Natuurpark de Efteling (ter bevordering van lichamelijk ontwikkeling,<br />

ontspanning <strong>en</strong> toerisme)<br />

1952 op<strong>en</strong>ing Sprookjesbos (ti<strong>en</strong> sprookjes)<br />

1959 Intrede Holle Bolle Gijs (papierverslind<strong>en</strong>de attractie)<br />

1972 Pomme d’Or (de eerste grote internationale onderscheiding)<br />

1981 op<strong>en</strong>ing Python (stal<strong>en</strong> achtbaan)<br />

1992 officiële op<strong>en</strong>ing Efteling Hotel<br />

1993 op<strong>en</strong>ing Droomvlucht (‘zweefvlucht door de wereld van drom<strong>en</strong> <strong>en</strong> sprookjes’)<br />

1996 ontvangst 60 miljo<strong>en</strong>ste bezoeker<br />

1999 verdeling van het park in vier rijk<strong>en</strong> (het Marerijk, het Reiz<strong>en</strong>rijk, het Ruigrijk <strong>en</strong> het<br />

Anderrijk)<br />

1999 op<strong>en</strong>ing Winter Efteling<br />

2001 ‘Efteling on ice’ show (ontvangst van tweede Big E-award voor deze productie)<br />

2003 Musical Doornroosje in het Efteling Theater<br />

2006 uitz<strong>en</strong>ding van de animatieserie ‘Sprookjesboom’ (op Nederlandse <strong>en</strong> Belgische<br />

televisie)<br />

2007 op<strong>en</strong>ing de Vlieg<strong>en</strong>de Hollander<br />

2008 lancering eig<strong>en</strong> radiostation (Efteling Radio)<br />

2011 op<strong>en</strong>ing Raveleijn (mysterieuze stad die het decor vormt voor e<strong>en</strong> spectaculaire<br />

parkshow met paard<strong>en</strong> <strong>en</strong> rav<strong>en</strong>)<br />

2012 het eerste Oud & Nieuw feest (ter ere van het 60-jarige bestaan)<br />

2012 Wereldpremière Aquanura (grootste watershow van Europa)<br />

2013 geheel vernieuwde parkshow Raveleijn<br />

2014 nieuwe Aquanura-watershow<br />

2015 op<strong>en</strong>ing Baron 1898 (Dive-Coaster)<br />

Pagina 9


Probleemverk<strong>en</strong>ning<br />

Uit het interview met Janneke van d<strong>en</strong> Hov<strong>en</strong> (Assortim<strong>en</strong>tsmanager, Merchandise)<br />

komt naar vor<strong>en</strong> dat Efteling het op het mom<strong>en</strong>t erg goed doet. Ook internationaal<br />

zijn zij grote stapp<strong>en</strong> aan het mak<strong>en</strong>. Zo hebb<strong>en</strong> zij de laatste jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote groei in<br />

buit<strong>en</strong>landse bezoekers gerealiseerd, vooral in Noord België was de groei aanzi<strong>en</strong>lijk. Toch<br />

is er hier nog e<strong>en</strong> grote slag te slaan, in land<strong>en</strong> zoals Frankrijk, Duitsland <strong>en</strong> het Ver<strong>en</strong>igd<br />

Koninkrijk is de naamsbek<strong>en</strong>dheid van Efteling nog niet goed <strong>en</strong> hier moet verandering<br />

in kom<strong>en</strong> om het doel van 5 miljo<strong>en</strong> bezoekers te gaan behal<strong>en</strong>. Om aan 5 miljo<strong>en</strong><br />

bezoekers te kom<strong>en</strong> moet er meer uit de buit<strong>en</strong>landse markt gehaald word<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s<br />

Janneke is m<strong>en</strong> vatbaarder voor mond tot mond reclame van k<strong>en</strong>niss<strong>en</strong> <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

dan van marketingcommunicatiecampagnes. Door de juiste kwaliteit te bied<strong>en</strong> will<strong>en</strong><br />

zij bewerkstellig<strong>en</strong> dat buit<strong>en</strong>landse bezoekers het park aanrad<strong>en</strong> bij hun k<strong>en</strong>niss<strong>en</strong>kring<br />

<strong>en</strong> dit mogelijk del<strong>en</strong> via sociale media. Er word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoop acties voor buit<strong>en</strong>landse<br />

bezoekers gehoud<strong>en</strong>, maar niet iedere<strong>en</strong> is hier vatbaar voor. Efteling heeft alles wat in<br />

het park aangebod<strong>en</strong> wordt in eig<strong>en</strong> bezit behalve de fotoverkoop van de attracties,<br />

deze zijn in het beheer van e<strong>en</strong> externe partij. Efteling zou dit graag zelf weer will<strong>en</strong> gaan<br />

uitbat<strong>en</strong>, echter was dit eerder niet winstgev<strong>en</strong>d. Mits er e<strong>en</strong> nieuw concept bedacht<br />

wordt, waardoor het kop<strong>en</strong> van de attractiefoto’s aantrekkelijker wordt voor de gast, dan<br />

zou Efteling hier graag weer mee aan de slag gaan. Op dit mom<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> de foto’s<br />

vooral hard-copy of via de USB-stick verkocht, Efteling zou echter graag zi<strong>en</strong> dat deze<br />

foto’s zorg<strong>en</strong> voor Free Publicity binn<strong>en</strong> de doelgroep, doordat zij direct gedeeld kunn<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> met vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />

Pagina 10


DOELgroep<br />

Efteling heeft e<strong>en</strong> erg brede doelgroep, om toch e<strong>en</strong> beetje e<strong>en</strong> beeld te krijg<strong>en</strong> van de<br />

doelgroep hebb<strong>en</strong> wij gebruik gemaakt van de volg<strong>en</strong>de twee tools uit het boek Concept<br />

D<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Tool 1; E<strong>en</strong> dag uit het lev<strong>en</strong> van...<br />

Naam: Tom van Rijswijk<br />

Leeftijd: 14<br />

Woonplaats: Tilburg<br />

Ik b<strong>en</strong> e<strong>en</strong> avonturistisch persoon <strong>en</strong> vind het leuk om de gr<strong>en</strong>s op<br />

te zoek<strong>en</strong>. Ik doe graag leuke sportieve ding<strong>en</strong> met mijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

zoals skateboard<strong>en</strong>, surf<strong>en</strong> <strong>en</strong> lasergam<strong>en</strong>. Ook b<strong>en</strong> ik gek op ruige<br />

achtban<strong>en</strong>. Mijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik hal<strong>en</strong> vaak geintjes met elkaar uit,<br />

dat hoort er e<strong>en</strong> beetje bij. Wij del<strong>en</strong> dit soort grappige ding<strong>en</strong> dan<br />

vaak via WhatsApp of Facebook.<br />

Naam: Bianca Reijnders<br />

Leeftijd: 40<br />

Woonplaats: ‘s-Hertog<strong>en</strong>bosch<br />

Ik heb drie jonge kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> vind het belangrijk om er lekker met<br />

de kids op uit te gaan, lekker e<strong>en</strong> onbezorgd dagje weg. Zeker<br />

nu iedere<strong>en</strong> het teg<strong>en</strong>woordig zo druk heeft met zichzelf <strong>en</strong> zijn<br />

smartphone. Ik moet zegg<strong>en</strong> dat ik mezelf hier ook schuldig aan<br />

maak. Het is zo verslav<strong>en</strong>d! En e<strong>en</strong> beetje aandacht kan natuurlijk<br />

ge<strong>en</strong> kwaad. Daarom deel ik vaak via Facebook <strong>en</strong> Twitter wat<br />

mij <strong>en</strong> mijn kinder<strong>en</strong> bezighoudt. Ik geef naderhand graag mijn<br />

m<strong>en</strong>ing over e<strong>en</strong> bepaalde di<strong>en</strong>st of product zodat ik andere<br />

kan help<strong>en</strong> e<strong>en</strong> keuze te mak<strong>en</strong>, zelf lees ik ook altijd rec<strong>en</strong>sies<br />

alvor<strong>en</strong>s ik tot aankoop overga. Super handig is dat!<br />

Pagina 11<br />

...


...<br />

Naam: Ton Vissers<br />

Leeftijd: 68<br />

Woonplaats: Oisterwijk<br />

Ik b<strong>en</strong> sinds kort met p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> <strong>en</strong> heb dus veel meer vrije tijd dan<br />

voorhe<strong>en</strong>. Daarom mag ik graag leuke ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong> met mijn vrouw.<br />

We trekk<strong>en</strong> er regelmatig op uit om te fiets<strong>en</strong>, wandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ding<strong>en</strong><br />

te bekijk<strong>en</strong>. Ook nem<strong>en</strong> we graag de kleinkinder<strong>en</strong> mee voor e<strong>en</strong><br />

dagje uit, zo heb je bij ons in de buurt e<strong>en</strong> aantal leuke park<strong>en</strong> zoals<br />

de Beekse Berg<strong>en</strong> <strong>en</strong> natuurlijk de Efteling. Zij vind<strong>en</strong> dit geweldig!<br />

Tool 2; Rec<strong>en</strong>sies bezoekers op Social Media...<br />

Uit de rec<strong>en</strong>sies die op internet te vind<strong>en</strong> zijn over Efteling blijkt onder andere dat m<strong>en</strong><br />

vooral waarde hecht aan de sfeer <strong>en</strong> de totaalbeleving. Daarnaast is m<strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiast over<br />

het feit dat het park interessant is voor zowel jong als oud. Door de verscheid<strong>en</strong>heid aan<br />

attracties is er voor iedere leeftijd wat wils. Verder wordt Efteling gewaardeerd vanwege<br />

inv<strong>en</strong>tiviteit <strong>en</strong> innovativiteit. T<strong>en</strong> slotte blijkt dat er behoefte is aan digitale foto’s van e<strong>en</strong><br />

attractierit in plaats van e<strong>en</strong> geprinte versie. Uit het artikel van Looopings (Looopings, 2014)<br />

volgt bijvoorbeeld dat het aantal gebruikers dat foto’s liever mete<strong>en</strong> digitaal deelt op<br />

social media in 2013 steeg met 90%. Enkele rec<strong>en</strong>sies zijn te vind<strong>en</strong> in de bijlag<strong>en</strong>.<br />

Pagina 12


Conclusie<br />

Uit de doelgroepanalyse valt veel informatie te hal<strong>en</strong>. Zo blijkt uit Tool 1 dat zij erg<br />

ondernem<strong>en</strong>d <strong>en</strong> actief zijn tev<strong>en</strong>s zijn zij sociaal <strong>en</strong> nieuwsgierig. Uit de rec<strong>en</strong>sies blijkt dat<br />

zij Up-to-date <strong>en</strong> geïnformeerd zijn <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s veel waarde hecht<strong>en</strong> aan de totaalbeleving<br />

<strong>en</strong> service die Efteling biedt.<br />

- Up-to-date - Geïnformeerd - Nieuwsgierig<br />

- Sociaal - Ondernem<strong>en</strong>d - Actief<br />

Pagina 13


Tr<strong>en</strong>donderzoek<br />

Tool 1; Tr<strong>en</strong>dlijst...<br />

Ik heb gekoz<strong>en</strong> voor deze tool omdat je middels deze tool op de hoogte raakt van alle tr<strong>en</strong>ds<br />

die er op dit mom<strong>en</strong>t spel<strong>en</strong>. Als je alle tr<strong>en</strong>ds in kaart gebracht hebt dan kun je vervolg<strong>en</strong>s<br />

kijk<strong>en</strong> welke er van belang is voor jou doelgroep <strong>en</strong> welke ook nog e<strong>en</strong>s aansluit<strong>en</strong> bij je<br />

waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> visie. De tr<strong>en</strong>ds die ik aan de hand van de tr<strong>en</strong>dlijst verder heb onderzocht is:<br />

- Revival of the review economy<br />

Door de ‘reconomy’, waarbij één persoon met één online posting meer effect kan hebb<strong>en</strong><br />

dan e<strong>en</strong> miljo<strong>en</strong><strong>en</strong> kost<strong>en</strong>de marketingcampagne, zijn bedrijv<strong>en</strong> zich veel meer aan het<br />

richt<strong>en</strong> op gastgerichtheid. Zij prober<strong>en</strong> op deze manier de gast/klant te gebruik<strong>en</strong> als<br />

marketingtool. Echter ligt de druk van prester<strong>en</strong> hierdoor bij de bedrijv<strong>en</strong> wel steeds hoger<br />

<strong>en</strong> gaat de gast/klantgerichtheid met rasse stred<strong>en</strong> vooruit.<br />

- Social Video<br />

Volg<strong>en</strong>s Mark Zuckerberg (CEO Facebook) is over vijf jaar de meeste cont<strong>en</strong>t op Facebook<br />

video. Video wordt de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> dus steeds populairder. Volg<strong>en</strong>s hem wordt video<br />

de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tieel om je boodschap via social media te versprijd<strong>en</strong>. Posts met<br />

video’s krijg<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s SEOmoz 3x zoveel inbound links als posts met alle<strong>en</strong> tekst.<br />

- Humanisering Technologie<br />

In het kort houdt dit in dat de technologie steeds m<strong>en</strong>selijker wordt, het gebruiksgemak<br />

wordt steeds makkelijker. Hierdoor wordt de kloof tuss<strong>en</strong> jong <strong>en</strong> oud (onliner / nonliner<br />

kleiner. Voor meer informatie hierover; Zie bijlag<strong>en</strong>.<br />

Pagina 14


Tool 2; Tr<strong>en</strong>dpiramide...<br />

Door gebruik van de tr<strong>en</strong>dpiramide wordt de omgeving van het bedrijf in kaart gebracht.<br />

De tr<strong>en</strong>dpiramide wordt gemaakt met betrekking tot Prelude tot participatie. De tr<strong>en</strong>d<br />

wordt vervolg<strong>en</strong>s van Macro-, Meso- tot Microniveau doorvertaald naar e<strong>en</strong> tr<strong>en</strong>d in de<br />

markt waarin Efteling actief is.<br />

(markt) Microniveau: Bedrijfs YouTube kanaal; korte filmpjes ter promotie of interactie.<br />

De Microtr<strong>en</strong>d is vooral e<strong>en</strong> markttr<strong>en</strong>d <strong>en</strong> duurt niet langer dan 5 jaar. Hoe langer de tr<strong>en</strong>d<br />

zich voordoet, hoe minder belangrijker het wordt.<br />

Maxitr<strong>en</strong>d (Mesotr<strong>en</strong>d): Social video: Del<strong>en</strong> / post<strong>en</strong> van video’s op sociale media <strong>en</strong><br />

bericht<strong>en</strong>applicaties (WhatsApp).<br />

Maxitr<strong>en</strong>ds zijn vooral te zi<strong>en</strong> in het straatbeeld. E<strong>en</strong> Maxitr<strong>en</strong>d duurt 5 tot 10 jaar, Maxitr<strong>en</strong>ds<br />

ontwikkel<strong>en</strong> zich gelijkmatiger dan Microtr<strong>en</strong>ds.<br />

Megatr<strong>en</strong>d: Social spin<br />

Deze tr<strong>en</strong>d duurt het langst van alle tr<strong>en</strong>ds: 10 tot 30 jaar. De Megatr<strong>en</strong>d wordt ook<br />

maatschappelijke tr<strong>en</strong>d g<strong>en</strong>oemd.<br />

Korte conclusie;<br />

Uit het tr<strong>en</strong>donderzoek blijkt dat social video erg in opkomst is. Wellicht kan Efteling dit<br />

gebruik<strong>en</strong> voor het opnieuw zelf exploiter<strong>en</strong> van de attractiefoto’s.<br />

Pagina 15


Marktonderzoek<br />

Tool 1; Wat als...<br />

Ik heb gebruik gemaakt van deze tool omdat je middels deze tool goed in kaart kunt<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wie de belangrijkste concurr<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> de mate van verbond<strong>en</strong>heid met jouw<br />

merk kunt toets<strong>en</strong>. Iemand wordt steeds de vraag gesteld wat hij/zij zou do<strong>en</strong> als..., uit het<br />

antwoord word<strong>en</strong> de bevinding<strong>en</strong> gehaald.<br />

Vraag 1<br />

Wat als… je op weg b<strong>en</strong>t naar Efteling <strong>en</strong> daar aangekom<strong>en</strong> blijkt het pretpark geslot<strong>en</strong>.<br />

Waar ga je dan naartoe <strong>en</strong> waarom?<br />

Ondervraagde 1: “Ik zou dan naar e<strong>en</strong> pretpark redelijk in de buurt gaan, zoals Toverland.<br />

Ik zou het namelijk jammer vind<strong>en</strong> als het dagje uit waar ik naar uit heb gekek<strong>en</strong>, in het<br />

water zou vall<strong>en</strong>. Op die manier kunn<strong>en</strong> we er toch nog e<strong>en</strong> leuke dag van mak<strong>en</strong> zonder<br />

lang te moet<strong>en</strong> reiz<strong>en</strong>. Al zou ik natuurlijk het liefst gewoon naar Efteling gaan.”<br />

Ondervraagde 2: “Ik zou naar e<strong>en</strong> vergelijkbaar attractiepark gaan. Bijvoorbeeld Walibi,<br />

hier zijn namelijk ook veel snelle achtban<strong>en</strong>.”<br />

Vraag 2<br />

Wat als… je e<strong>en</strong> dagje weg mag naar keuze, waar zou je dan naartoe gaan?<br />

Ondervraagde 1: “Ik zou waarschijnlijk naar e<strong>en</strong> pretpark of wellness c<strong>en</strong>tre gaan <strong>en</strong> de<br />

dag afsluit<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> et<strong>en</strong>tje.”<br />

Ondervraagde 2: “Ik zou naar Europa Park in Duitsland gaan. Hier hebb<strong>en</strong> ze de vetste<br />

achtban<strong>en</strong>.“<br />

Vraag 3<br />

Wat als… de pretparkbranche niet bestond. Waar zou je dan naartoe gaan?”<br />

Ondervraagde 1: ”Ik heb niet per se e<strong>en</strong> voorkeur voor e<strong>en</strong> branche. E<strong>en</strong> dier<strong>en</strong>tuin of<br />

wellness c<strong>en</strong>tre vind ik bijvoorbeeld wel leuk om naartoe te gaan.”<br />

Ondervraagde 2: ”Ik zou in ieder geval iets actiefs <strong>en</strong> avontuurlijks gaan do<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld<br />

indoor skiën.”<br />

Vraag 4<br />

Wat als… Efteling af zou stapp<strong>en</strong> van het vele ‘storytelling’ <strong>en</strong> zich voornamelijk zou gaan<br />

richt<strong>en</strong> op het bouw<strong>en</strong> van nieuwe attracties?<br />

Ondervraagde 1: “Ik zou het wel jammer vind<strong>en</strong> omdat ‘storytelling’ de Efteling juist<br />

onderscheid<strong>en</strong>d maakt. Daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> lijkt het me ook wel leuk als er nieuwe attracties bij<br />

kom<strong>en</strong>.”<br />

Ondervraagde 2: “Ik zou dit niet zo erg vind<strong>en</strong>. Ik ga namelijk altijd voor de achtban<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

snelheid. ‘Storytelling’ is e<strong>en</strong> leuke bijkomstigheid, maar is voor mij niet bepal<strong>en</strong>d.”<br />

Pagina 16


Tool 2; Vijf m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> één vraag...<br />

Welke verandering<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> attractiepark<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> jou op?<br />

- “Mij valt op dat attractiepark<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>woordig heel actief zijn op social media. Je kunt<br />

wel zegg<strong>en</strong> dat ze meegaan met hun tijd.”<br />

- “Wat mij opvalt is dat er vaak acties zijn, zoals het spar<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> gratis kaartje bij e<strong>en</strong><br />

supermarkt.”<br />

- “Wat ik opvall<strong>en</strong>d vind is dat de foto’s die tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> attractieritje gemaakt word<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong>woordig online gekocht kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. “<br />

- “Ik vind het opvall<strong>en</strong>d dat er meestal wel erg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> kortingscoupon verkreg<strong>en</strong> kan<br />

word<strong>en</strong>.”<br />

- “Mij valt op dat het steeds duurder wordt om e<strong>en</strong> attractiepark te bezoek<strong>en</strong>. Vooral het<br />

parker<strong>en</strong> <strong>en</strong> het et<strong>en</strong> <strong>en</strong> drink<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> park.”<br />

Pagina 17


Valuefits<br />

TRENDS<br />

DOELGROEP<br />

ORGANISATIE<br />

Revival of the review economy<br />

Bericht<strong>en</strong>applicaties<br />

Humanisering Technologie<br />

Social video<br />

Ondernem<strong>en</strong>d<br />

Actief<br />

Nieuwsgierig<br />

Sociaal<br />

Geïnformeerd<br />

Up-to-date<br />

Innovatief<br />

Betovering<br />

Professionaliteit<br />

Creativiteit<br />

<strong>Gastgerichtheid</strong><br />

Vermaak<br />

Internationaal<br />

Pagina 18


Uit het Tr<strong>en</strong>d- doelgroep- <strong>en</strong> organisatieonderzoek zijn er conclusies getrokk<strong>en</strong> (zie<br />

onderzoek / tools). Deze conclusies zijn vervolg<strong>en</strong>s ingevoerd in de tabel hiernaast. Deze<br />

woord<strong>en</strong> zijn kernwoord<strong>en</strong> die de conclusies omvatt<strong>en</strong>. Uit elke rij heb ik kernwoord<strong>en</strong> aan<br />

elkaar gekoppeld om zo tot de visie te kom<strong>en</strong>.<br />

Valuefit 1:<br />

In Valuefit 1 (blauw) zie je dat m<strong>en</strong> graag van alles op de hoogte wil zijn <strong>en</strong> erg sociaal is,<br />

zij will<strong>en</strong> graag al hun leuke mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> del<strong>en</strong> met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> houd<strong>en</strong> van iedere<strong>en</strong><br />

bij wat er gebeurt. Social video wordt e<strong>en</strong> nieuwe tr<strong>en</strong>d binn<strong>en</strong> de sociale media <strong>en</strong> daar<br />

kan e<strong>en</strong> innovatief bedrijf als Efteling op in spel<strong>en</strong>.<br />

Valuefit 2:<br />

In Valuefit 2 (rood) zie je dat bericht<strong>en</strong>applicaties steeds meer gebruikt word<strong>en</strong>, ook binn<strong>en</strong><br />

bedrijv<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dat dit de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> sterk gaat to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s is het rec<strong>en</strong>ser<strong>en</strong><br />

nog steeds flink in opmars e<strong>en</strong> bepaald het e<strong>en</strong> groot deel van de markt. De doelgroep<br />

is erg nieuwsgierig <strong>en</strong> wil graag goed geïnformeerd zijn. De opkomst van het gebruik van<br />

bericht<strong>en</strong>applicaties kan e<strong>en</strong> kans zijn voor Efteling om als gastgericht themapark op in te<br />

spel<strong>en</strong>.<br />

Pagina 19


Valuefit 1...<br />

visie<br />

Efteling heeft al e<strong>en</strong> visie, dit is e<strong>en</strong> sterke visie waar ge<strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong> op nodig zijn. Wel<br />

heb ik gekoz<strong>en</strong> tot het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ‘sub’visie voor het concept.<br />

Efteling ziet dat...<br />

m<strong>en</strong> het leuk vindt om contact te onderhoud<strong>en</strong> met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong>daags gaat dit<br />

vaak via social media. Vaak word<strong>en</strong> er allerlei leuke bericht<strong>en</strong> geplaatst over e<strong>en</strong> lekker<br />

et<strong>en</strong>tje of over e<strong>en</strong> leuk dagje weg. Efteling ziet dat dit niet veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> raakt of m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

me<strong>en</strong>eemt in het verhaal van hun vri<strong>en</strong>d/k<strong>en</strong>nis. Efteling is van m<strong>en</strong>ing dat e<strong>en</strong> filmpje<br />

meer waarde <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid berokk<strong>en</strong>d dan e<strong>en</strong> stukje tekst of e<strong>en</strong> foto. Efteling zou<br />

graag zi<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong> hun leukste <strong>en</strong> gelukkigste mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vastlegt in e<strong>en</strong> filmpje <strong>en</strong> dit<br />

deelt met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, zodat ook zij dit geluk mog<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong>.<br />

Efteling vindt dat...<br />

geluk zich slechts verm<strong>en</strong>igvuldigt wanneer je het met iemand deelt.<br />

Pagina 20


GELUK VERMENIGVULDIGT<br />

ZICH SLECHTS WANNEER JE<br />

HET MET IEMAND DEELT<br />

Pagina 21


Valuefit 1...<br />

cONCEPTNAAM<br />

Naar aanleiding van het concept dat ik bedacht heb voor Efteling over het online del<strong>en</strong><br />

van filmpjes van attractieritt<strong>en</strong>, heb ik de volg<strong>en</strong>de mogelijke conceptnam<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij<br />

gezet:<br />

Sharefie<br />

Rollermovie<br />

Be happy<br />

Snappy<br />

Elfiecoaster<br />

Rollerfilm<br />

Elfiebaan<br />

Socialcoaster<br />

De gekoz<strong>en</strong> conceptnaam is: SocialCoaster<br />

Pagina 22


cONCEPT<br />

Efteling is continu aan het kijk<strong>en</strong> hoe zij het park kunn<strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> extra di<strong>en</strong>st of<br />

attractie voor de gast neer kunn<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>. Toch blijft Efteling bij de attractiefoto’s achter op<br />

de concurr<strong>en</strong>t. Enkele jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zij de attractiefoto’s dan ook overgedrag<strong>en</strong><br />

aan e<strong>en</strong> extern bedrijf. Over <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> loopt dit contract af, Efteling zou graag<br />

zelf de attractiefoto’s weer verzorg<strong>en</strong> mits zij hier e<strong>en</strong> vernieuw<strong>en</strong>de factor aan kunn<strong>en</strong><br />

hang<strong>en</strong>. Het is des Eftelings om het oude pracht <strong>en</strong> praal te er<strong>en</strong> maar hier toch e<strong>en</strong><br />

innovatieve factor aan te hang<strong>en</strong>. Om dit in stand te houd<strong>en</strong> wil ik de geprinte foto niet<br />

vervang<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> digitale versie. De geprinte foto moet gaan di<strong>en</strong><strong>en</strong> als middel voor<br />

andere cont<strong>en</strong>t. In (of op achterkant van) de geprinte versie zit e<strong>en</strong> NFC-tag (sticker), als<br />

je deze NFC-tag scant met je telefoon dan krijg je e<strong>en</strong> kort filmpje te zi<strong>en</strong> van jezelf in de<br />

achtbaan. Je kunt dit filmpje (<strong>en</strong> de foto) vervolg<strong>en</strong>s del<strong>en</strong> via WhatsApp, Facebook of<br />

andere sociale media <strong>en</strong>/of opslaan op je mobiel. Ook is het mogelijk hier ter aanvulling<br />

e<strong>en</strong> systeem aan te hang<strong>en</strong> dat je per gescande foto e<strong>en</strong> punt krijgt in e<strong>en</strong> bepaald<br />

klassem<strong>en</strong>t of dat je gelinkt wordt naar e<strong>en</strong> speciale coupon of spel. (Er zijn verschill<strong>en</strong>de<br />

opties mogelijk, alle handeling<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voorgeprogrammeerd zijn in de chip). Dit do<strong>en</strong><br />

we om de gast e<strong>en</strong> extraatje te gev<strong>en</strong> bij de aankoop van e<strong>en</strong> foto, zo kunn<strong>en</strong> ze hun eig<strong>en</strong><br />

short-ride-movie of foto direct del<strong>en</strong> met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Hiermee wordt alvast ingespeeld<br />

op de tr<strong>en</strong>d Social Video waarin wordt voorspeld dat binn<strong>en</strong> vijf jaar de meeste cont<strong>en</strong>t op<br />

sociale media video is. Als m<strong>en</strong> hierdoor meer foto’s gaat kop<strong>en</strong> om hun ‘grappige, coole<br />

of snelle’ filmpje/foto met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> te del<strong>en</strong> kan dit zorg<strong>en</strong> voor extra Free Publicity<br />

voor de Efteling. Ook bestaat er e<strong>en</strong> grote kans dat er e<strong>en</strong> filmpje bij zal zitt<strong>en</strong> dat (door<br />

bijvoorbeeld e<strong>en</strong> erg bang persoon) ‘viral’ gaat.<br />

Pagina 23


Valuefit 1...<br />

cONCEPTdragers<br />

Free Publicity<br />

Doordat bezoekers de filmpjes del<strong>en</strong> op Facebook, WhatsApp of andere Social Media,<br />

waar zo nu <strong>en</strong> dan ongetwijfeld e<strong>en</strong> erg grappige bij zal zitt<strong>en</strong>, zull<strong>en</strong> er hiet vast bijzitt<strong>en</strong> die<br />

‘viral gaan’. Doordat de filmpjes geliked <strong>en</strong> gedeeld word<strong>en</strong> valt er e<strong>en</strong> grote doelgroep<br />

te bereik<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat helemaal gratis.<br />

Product<br />

Het betreft e<strong>en</strong> foto die door middel van NFC te del<strong>en</strong> is via verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s<br />

valt er door middel van NFC ook e<strong>en</strong> filmpje van jezelf in de attractie te zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> te del<strong>en</strong>!<br />

Hieronder vind je daarvan e<strong>en</strong> voorbeeld.<br />

Pagina 24


Pagina 25


Valuefit 2...<br />

visie<br />

Efteling heeft al e<strong>en</strong> visie, dit is e<strong>en</strong> sterke visie waar ge<strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong> op nodig zijn. Wel<br />

heb ik gekoz<strong>en</strong> tot het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ‘sub’visie voor het concept.<br />

Efteling ziet dat...<br />

Het lev<strong>en</strong> in deze 24/7 maatschappij steeds drukker wordt <strong>en</strong> m<strong>en</strong> meer waarde hecht aan<br />

e<strong>en</strong> snelle <strong>en</strong> goede service dan ooit tevor<strong>en</strong>. Wij zi<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> belletje ter informatiewinning<br />

al snel te veel tijd in beslag neemt <strong>en</strong> het bij het stur<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> mailtje te lang duurt tot je<br />

reactie hebt. De gast heeft behoefte aan e<strong>en</strong> snelle manier van communicatie waarbij<br />

m<strong>en</strong> (snel) ‘tuss<strong>en</strong>door’ e<strong>en</strong> vraag of antwoord kan gev<strong>en</strong>.<br />

Efteling vindt dat...<br />

e<strong>en</strong> onbezorgde manier van informatiewinning cruciaal is om te ontsnapp<strong>en</strong> aan het lev<strong>en</strong><br />

van alledag.<br />

Pagina 26


EEN ONBEZORGDE MANIER<br />

VAN INFORMATIEWINNING IS<br />

CRUCIAAL OM AAN HET LEVEN<br />

VAN ALLEDAG TE ONTSNAPPEN<br />

Pagina 27


Valuefit 2...<br />

cONCEPTNAAM<br />

Naar aanleiding van het concept dat ik bedacht heb voor Efteling over het uitbreid<strong>en</strong> van<br />

de gastgerichtheid, heb ik de volg<strong>en</strong>de mogelijke conceptnam<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij gezet:<br />

Boodsch-app<br />

Eftelk<strong>en</strong>nis<br />

Feit<strong>en</strong>rijk<br />

Wet<strong>en</strong>-app(ie)<br />

Wet<strong>en</strong>sch-app(ie)<br />

Hulphuys<br />

Hulpie<br />

Bericht<strong>en</strong>buys<br />

De gekoz<strong>en</strong> conceptnaam is: Bericht<strong>en</strong>buys<br />

Pagina 28


cONCEPT<br />

E<strong>en</strong> van Eftelings pijlers is gastgerichtheid, alles in het park staat in het tek<strong>en</strong> van de gast. Bij<br />

Efteling wil m<strong>en</strong> de gast betover<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor h<strong>en</strong> e<strong>en</strong> totaalbeleving neerzett<strong>en</strong>. Dit do<strong>en</strong> zij<br />

onder andere door e<strong>en</strong> grote hoeveelheid storytelling (beeld, geluid <strong>en</strong> tekst) <strong>en</strong> door de<br />

manier van omgaan met de gast, zo valt ook uit de vele lov<strong>en</strong>de rec<strong>en</strong>sies op te mak<strong>en</strong>.<br />

Efteling merkt dat veel bedrijv<strong>en</strong> zich de laatste jar<strong>en</strong> meer gaan focuss<strong>en</strong> op de gast<br />

(klant). In de hed<strong>en</strong>daagse ‘Review economy’ is de ervaring van de gast belangrijker<br />

dan ooit. Efteling wil ervoor zorg<strong>en</strong> dat zij deze bedrijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stapje voor blijv<strong>en</strong>, zodat zij<br />

hierin niet door andere bedrijv<strong>en</strong> voorbijgestreefd word<strong>en</strong>. De tr<strong>en</strong>danalyse laat ook zi<strong>en</strong><br />

dat bericht<strong>en</strong>applicaties de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> erg hard gaan groei<strong>en</strong> <strong>en</strong> in 2015 al meer<br />

gebruikt zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong> dan Social Media. Op dit mom<strong>en</strong>t kan m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> e-mail stur<strong>en</strong> over<br />

privézak<strong>en</strong>, vrag<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> via sociale media <strong>en</strong> bell<strong>en</strong> met het contactc<strong>en</strong>ter. Toch wil<br />

Efteling zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> nog laagdrempeligere, meer verbond<strong>en</strong> <strong>en</strong> snellere manier van<br />

directe communicatie met de gast. Om nog sneller te schakel<strong>en</strong> met gast<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afstand<br />

met h<strong>en</strong> te verklein<strong>en</strong> gaat Efteling start<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> speciale Whatsapp-helpdesk. Hiermee<br />

wil Efteling de gast de mogelijkheid bied<strong>en</strong> om bijvoorbeeld snel tuss<strong>en</strong> het werk door, op<br />

de wc, of tijd<strong>en</strong>s het et<strong>en</strong> contact op te nem<strong>en</strong> met Efteling.<br />

Pagina 29


Valuefit 2...<br />

Efteling wordt al jar<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> als hét voorbeeld binn<strong>en</strong> gastgerichtheid<br />

Efteling is al jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vooruitstrev<strong>en</strong>d voorbeeld binn<strong>en</strong> gastgerichtheid, sinds jaar <strong>en</strong> dag<br />

is gastgerichtheid e<strong>en</strong> van de pijlers van Efteling, <strong>en</strong> dit valt ook op te mak<strong>en</strong> uit de goede<br />

rec<strong>en</strong>sies. Toch merkt Efteling dat de gast steeds meer waarde hecht aan e<strong>en</strong> snelle <strong>en</strong><br />

goede afwikkeling van gastcontact. Na het inspel<strong>en</strong> op de vraag van de gast door het<br />

actief deelnem<strong>en</strong> aan social media wil Efteling e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de stap zett<strong>en</strong> in het betover<strong>en</strong><br />

van de gast.<br />

cONCEPTdragers<br />

Communicatie<br />

Via verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong> zal gecommuniceerd word<strong>en</strong> dat Efteling voortaan ook te<br />

bereik<strong>en</strong> is via WhatsApp. Efteling streeft ernaar de communicatie zo snel mogelijk te lat<strong>en</strong><br />

verlop<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoopt de gast hiermee e<strong>en</strong> grote di<strong>en</strong>st te do<strong>en</strong>. Op deze manier kunn<strong>en</strong><br />

gast<strong>en</strong> snel, gratis <strong>en</strong> laagdrempelig iets vrag<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> mededeling kwijt <strong>en</strong> word<strong>en</strong> zij<br />

persoonlijk <strong>en</strong> snel geholp<strong>en</strong>.<br />

Product<br />

Er zal 1 nummer zijn waarnaar je WhatsApp bericht<strong>en</strong> kunt stur<strong>en</strong>. Dit nummer heet in<br />

WhatsApp Efteling Bericht<strong>en</strong>buys. Wel zijn er meerdere telefoons waarmee er op hetzelfde<br />

WhatsApp account ingelogd kan word<strong>en</strong> <strong>en</strong> gereageerd kan word<strong>en</strong>, tev<strong>en</strong>s is het mogelijk<br />

dit vanuit de computer op te pakk<strong>en</strong>.<br />

Pagina 30


Pagina 31


ijlage<br />

Interview – Janneke van d<strong>en</strong> Hov<strong>en</strong><br />

Waarom zou m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bezoek br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> aan de Efteling, wat maakt Efteling uniek?<br />

Efteling is e<strong>en</strong> uniek sprookjesachtig themapark dat gespecialiseerd is in het neerzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> totaalbeleving.<br />

Efteling is het nummer één themapark van de B<strong>en</strong>elux, <strong>en</strong> behoort tot de top 5 themapark<strong>en</strong> van Europa.<br />

Wat is het gew<strong>en</strong>ste imago van Efteling?<br />

Efteling wil graag gezi<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> themapark voor alle leeftijd<strong>en</strong>, innovatief maar toch behoud<strong>en</strong>d,<br />

met als leidraad beleving door middel van storytelling.<br />

Wat wil Efteling bereik<strong>en</strong>?<br />

Efteling wil van e<strong>en</strong> regionaal themapark doorgroei<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> destinatiepark met in 2020 vijf miljo<strong>en</strong> gast<strong>en</strong>.<br />

Waar staat Efteling voor? (kernwaard<strong>en</strong>)<br />

Professionaliteit, creativiteit, gastgerichtheid – all<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gevat in e<strong>en</strong> pijler; Betovering.<br />

Er zijn e<strong>en</strong> hoop extra voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> die Efteling aanbiedt, zijn er voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> waar op dit mom<strong>en</strong>t nog niet<br />

het maximale uitgehaald wordt?<br />

Dat klopt, op het mom<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong> we de actiefoto’s in attracties uitbesteed aan e<strong>en</strong> externe partij omdat<br />

dit voor ons niet winstgev<strong>en</strong>d was (personeelskost<strong>en</strong>).<br />

Zoud<strong>en</strong> jullie dit (in e<strong>en</strong> nieuw jasje) graag weer in eig<strong>en</strong> bezit krijg<strong>en</strong>?<br />

Wij zoud<strong>en</strong> dit graag weer in eig<strong>en</strong> bezit krijg<strong>en</strong>, maar op de manier waarop wij het altijd gedaan hebb<strong>en</strong><br />

was het voor ons beter dit uit te bested<strong>en</strong>. Als er e<strong>en</strong> vernieuw<strong>en</strong>d concept komt waarmee wij dit weer zelf<br />

kunn<strong>en</strong> gaan uitbuit<strong>en</strong> dan zoud<strong>en</strong> wij dat absoluut do<strong>en</strong>. Wij zoud<strong>en</strong> graag zi<strong>en</strong> dat de attractiefoto’s<br />

bijdrag<strong>en</strong> aan de Free Publicity voor Efteling, op dit mom<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> de foto’s vooral gebruikt als herinnering.<br />

Welke doelgroep will<strong>en</strong> jullie vooral aansprek<strong>en</strong>?<br />

Onze doelgroep is erg breed, wij oriënter<strong>en</strong> ons vooral op families <strong>en</strong> jong volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>, maar ook de ouder<strong>en</strong><br />

komt bij ons flink aan bod met bijvoorbeeld e<strong>en</strong> abonnem<strong>en</strong>t speciaal voor ouder<strong>en</strong> of het vernieuwde<br />

ouder<strong>en</strong>arrangem<strong>en</strong>t. Alles sam<strong>en</strong>gevat is dit de Ext<strong>en</strong>ded Family.<br />

Jullie zijn de laatste tijd flink bezig om buit<strong>en</strong>landse gast<strong>en</strong> te trekk<strong>en</strong>, wat do<strong>en</strong> jullie hier op dit mom<strong>en</strong>t aan?<br />

Wij hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bureau gevestigd in België <strong>en</strong> Duitsland, ook hebb<strong>en</strong> wij e<strong>en</strong> country manager voor de UK.<br />

De Joint Promotions, andere acties <strong>en</strong> communicatie word<strong>en</strong> opgezet vanuit de land<strong>en</strong> zelf. Zo hebb<strong>en</strong> wij in<br />

Frankrijk, België, Duitsland, Engeland <strong>en</strong> Nederland e<strong>en</strong> televisiereclame. Ook heeft elk land hun eig<strong>en</strong> acties<br />

<strong>en</strong> zijn er verschill<strong>en</strong>de Touroperators waar wij contract<strong>en</strong> mee hebb<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> bezoek aan Efteling nog<br />

makkelijker kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Op deze manier prober<strong>en</strong> wij extra gast<strong>en</strong> te trekk<strong>en</strong>, maar het allerbelangrijkste<br />

is natuurlijk nog steeds de tevred<strong>en</strong>heid van de gast. De bedoeling is dat de gast na zijn/haar bezoek<br />

Efteling aanraadt bij zijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>/k<strong>en</strong>niss<strong>en</strong> <strong>en</strong> wellicht deelt op Social Media of e<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>sie achterlaat<br />

op bijvoorbeeld Tripadvisor. Mond tot mond reclame blijft immers de beste <strong>en</strong> meest vertrouwde vorm van<br />

reclame, dat moet dus zoveel mogelijk bewerkstelligd word<strong>en</strong> <strong>en</strong> natuurlijk helpt e<strong>en</strong> flinke dosis aan Free<br />

Publicity ook. We hebb<strong>en</strong> hier nog e<strong>en</strong> flinke slag te slaan, we will<strong>en</strong> zo snel mogelijk naar de vijf miljo<strong>en</strong><br />

bezoekers kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> deze extra bezoekers zull<strong>en</strong> vooral uit het buit<strong>en</strong>land moet<strong>en</strong> gaan kom<strong>en</strong>.<br />

Pagina 32


Zijn er op dit mom<strong>en</strong>t problem<strong>en</strong> met het binn<strong>en</strong> hal<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>landse gast<strong>en</strong>?<br />

Het aantal buit<strong>en</strong>landse gast<strong>en</strong> stijgt de laatste tijd gestaag, alle<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> dit er nog steeds meer word<strong>en</strong>.<br />

Vooral vanuit Noord België krijg<strong>en</strong> we steeds meer gast<strong>en</strong>. Vanuit de andere omligg<strong>en</strong>de land<strong>en</strong>, vooral<br />

Duitsland, is het wel lastig veel bezoekers te trekk<strong>en</strong> omdat ze daar al veel succesvolle grote themapark<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong>, zoals; Phantasialand, Europapark <strong>en</strong> Movieworld. Hier moet<strong>en</strong> we dus echt de naamsbek<strong>en</strong>dheid<br />

flink vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong> elkaar aanmoedigt onder park te bezoek<strong>en</strong>.<br />

Pagina 33


Tool 1: Tr<strong>en</strong>dlijst...<br />

Stap 1: De doelgroep is de Ext<strong>en</strong>ded Family in Nederland maar ook in de omligg<strong>en</strong>de land<strong>en</strong> zoals België, Duitsland,<br />

Engeland <strong>en</strong> Frankrijk, met e<strong>en</strong> maximale reistijd van 5 uur.<br />

Stap 2: Bezoek de volg<strong>en</strong>de internetsites om alle tr<strong>en</strong>ds te bekijk<strong>en</strong>:<br />

- www.tr<strong>en</strong>dwatching.nl<br />

- www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl<br />

- www.si<strong>en</strong>ceofthetime.nl<br />

- www.tr<strong>en</strong>dslator.com<br />

Stap 3: Maak e<strong>en</strong> lijst van Tr<strong>en</strong>ds die relevant zijn voor de doelgroep <strong>en</strong> pass<strong>en</strong> bij de waard<strong>en</strong> van het bedrijf:<br />

Verwez<strong>en</strong>lijking van de vermaakschappij – Entertainm<strong>en</strong>t op locatie, altijd <strong>en</strong> overal mogelijk<br />

Digitalisering dialoog – e<strong>en</strong>voudiger uit<strong>en</strong> <strong>en</strong> communicer<strong>en</strong> door technologische ontwikkeling<strong>en</strong><br />

Diginormalisering – Digitale wereld krijgt promin<strong>en</strong>tere rol in ons lev<strong>en</strong><br />

Humanisering Technologie – Kloof tuss<strong>en</strong> onliners <strong>en</strong> nonliners wordt kleiner door easy technologie<br />

Transrealiteit – virtuele wereld versterkt realiteit. Augm<strong>en</strong>ted reality – QR codes et cetera<br />

Revival of the review economy – M<strong>en</strong> wil graag hun m<strong>en</strong>ing gev<strong>en</strong> over ding<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal hier ook zeker over vertell<strong>en</strong> als zij<br />

erg<strong>en</strong>s tevred<strong>en</strong> over zijn (mond tot mond)<br />

Bericht<strong>en</strong>applicaties hal<strong>en</strong> sociale netwerk<strong>en</strong> in – In 2015 zull<strong>en</strong> meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gebruikmak<strong>en</strong> <strong>en</strong> communicer<strong>en</strong> via<br />

bericht<strong>en</strong>applicaties dan sociale media, echter groei<strong>en</strong> ze nog wel beide.<br />

Je kunt niet meer zonder video – Over vijf jaar meeste cont<strong>en</strong>t op Facebook video.<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/revival_of_the_review_economy<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/transrealiteit<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/humanisering_technologie<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/verwezelijking_van_de_vermaakschappij<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/digitalisering_dialoog<br />

http://www.ext<strong>en</strong>dlimits.nl/index.php/tr<strong>en</strong>ds/tr<strong>en</strong>d/diginormalisering<br />

https://mediaweb.nl/blog/15-social-media-tr<strong>en</strong>ds-2015/<br />

Stap 4: Selecteer maximaal drie tr<strong>en</strong>ds <strong>en</strong> zoek hier verdere informatie bij:<br />

Verwez<strong>en</strong>lijking van de vermaakschappij<br />

Digitalisering dialoog<br />

Diginormalisering<br />

Humanisering Technologie<br />

Transrealiteit<br />

Revival of the review economy<br />

Bericht<strong>en</strong>applicaties hal<strong>en</strong> sociale netwerk<strong>en</strong> in<br />

Social video; Je kunt niet meer zonder video<br />

Revival of the review economy<br />

Beschrijving<br />

De tr<strong>en</strong>d ‘reconomy’ (review economie) is al jar<strong>en</strong> dominant. In tijd<strong>en</strong> dat het economisch nog voor de wind ging was de<br />

tr<strong>en</strong>d minder zichtbaar. Maar mede door de economische crisis is de tr<strong>en</strong>dontwikkeling gaan versnell<strong>en</strong>. De ‘reconomy’<br />

heeft zich inmiddels gevestigd <strong>en</strong> is onderdeel geword<strong>en</strong> van de maatschappij. Het aantal reviewsites is schrikbar<strong>en</strong>d<br />

gesteg<strong>en</strong> <strong>en</strong> er zijn inmiddels reviewsites over reviewsites. Bij steeds meer online aankop<strong>en</strong> wordt er gevraagd om e<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>ing/beoordeling achter te lat<strong>en</strong> <strong>en</strong> niemand boekt bijvoorbeeld meer e<strong>en</strong> reis voordat hij uitvoerig de reviews heeft<br />

gelez<strong>en</strong>. Reviews zijn voor consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onmisbaar middel geword<strong>en</strong> in het aankoopproces.<br />

Pagina 34


De ‘reconomy’ heeft ervoor gezorgd dat één persoon met één online posting/video meer effect kan hebb<strong>en</strong> dan<br />

e<strong>en</strong> miljo<strong>en</strong><strong>en</strong> euro’s kost<strong>en</strong>de marketingcampagne. Dit is uniek in de geschied<strong>en</strong>is van de m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> marketing-/ <strong>en</strong><br />

salesafdeling<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> het dan ook erg moeilijk met de opkomst van de ‘reconomy’. Het heeft ervoor gezorgd dat zij als<br />

machtige <strong>en</strong>titeit<strong>en</strong> out-of-control zijn. Belangrijk binn<strong>en</strong> de ‘reconomy’ is het zelfreinig<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> van het netwerk.<br />

Beïnvloeding van beoordeling<strong>en</strong> valt immers niet te handhav<strong>en</strong>. Het netwerk van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> id<strong>en</strong>tificeert valse reviews snel<br />

om vervolg<strong>en</strong>s nog harder met dieg<strong>en</strong>e af te rek<strong>en</strong><strong>en</strong>. De ‘reconomy’ heeft er mede voor gezorgd dat organisaties in<br />

to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate online analyser<strong>en</strong> wat er over hun product<strong>en</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> wordt gezegd. Op basis van reviews <strong>en</strong><br />

beoordeling<strong>en</strong> pass<strong>en</strong> steeds meer organisaties product<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> service aan. Ook in de politiek wordt op deze<br />

manier in to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met de burger.<br />

Aanleiding/ behoefte<br />

De ‘reconomy’ is versneld door de economische crisis. Daarvoor was de tr<strong>en</strong>d zich al aan het manifester<strong>en</strong> maar mede<br />

door de economische crisis is het vertrouw<strong>en</strong> van de consum<strong>en</strong>t verder geminimaliseerd. Dit zorgt ervoor dat er steeds<br />

meer aandacht wordt geschonk<strong>en</strong> aan de reviews van product<strong>en</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Daarnaast speelt ook de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de<br />

participatieve houding binn<strong>en</strong> consumer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rol. Ontwikkeling<strong>en</strong> die sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong> met de ‘reconomy’<br />

zijn onder andere ‘Word-of-mouth’ <strong>en</strong> de mondige consum<strong>en</strong>t.<br />

Gevolg<br />

De gevolg<strong>en</strong> van de ‘reconomy’ zijn duidelijk. Consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> baser<strong>en</strong> hun keuzes in het aankoopproces steeds meer<br />

op reviews van ander<strong>en</strong>. Zij gaan eerst ‘online shopp<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> reviews bij het mak<strong>en</strong> van hun eerste (<strong>en</strong> vaak<br />

definitieve) keuze. Hierbij komt dat consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vooral actief zijn op communities <strong>en</strong> sociale netwerk<strong>en</strong>. Het tijdperk<br />

dat de corporate website als voornaamste bron voor informatie werd gezi<strong>en</strong> is voorbij. De online plaats<strong>en</strong> waar andere<br />

consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> met bijvoorbeeld merk<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing of product<strong>en</strong> onderling del<strong>en</strong>, zijn het populairst.<br />

Reviews hebb<strong>en</strong> inmiddels e<strong>en</strong> grote toegevoegde waarde voor organisaties <strong>en</strong> word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> belangrijk middel<br />

gezi<strong>en</strong> om consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te bind<strong>en</strong>. C<strong>en</strong>trale vraag hierin is of klantloyaliteit nog steeds iets is wat organisaties kunn<strong>en</strong><br />

nastrev<strong>en</strong>? De ‘reconomy’ zorgt er indirect voor dat er e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme druk komt te ligg<strong>en</strong> op de klantgerichtheid van e<strong>en</strong><br />

organisatie. Klantfocus <strong>en</strong> ‘de klant c<strong>en</strong>traal stell<strong>en</strong>’ mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> lege begripp<strong>en</strong> meer zijn. Ontevred<strong>en</strong> consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

kunn<strong>en</strong> immers in de ‘reconomy’ e<strong>en</strong> diepgaande impact hebb<strong>en</strong> op het imago van e<strong>en</strong> organisatie, merk, product<br />

of di<strong>en</strong>st. De ‘reconomy’ voedt de macht van de individuele consum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> versnelt de machtsomslag naar ad-hoc<br />

consum<strong>en</strong>tgroep<strong>en</strong>.<br />

Social video; video, the future of social media communication<br />

Beschrijving<br />

“Over vijf jaar is de meeste cont<strong>en</strong>t op Facebook video.” Dit zijn niet de woord<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> of andere blogger. Dit zijn<br />

de woord<strong>en</strong> van Mark Zuckerberg zelf. Hij sprak ze tijd<strong>en</strong>s zijn vraag <strong>en</strong> antwoord sessie met Facebook gebruikers begin<br />

november 2014. Zuckerberg weet natuurlijk als ge<strong>en</strong> ander welke cont<strong>en</strong>t het goed doet op Facebook. Dus als hij dit<br />

beweert, is het iets om serieus te nem<strong>en</strong>. Afbeelding<strong>en</strong> zijn al langer belangrijk om tweets <strong>en</strong> facebook posts geshared te<br />

krijg<strong>en</strong>. Kom<strong>en</strong>d jaar wordt video ess<strong>en</strong>tieel om je boodschap via social media te verspreid<strong>en</strong>.<br />

Aanleiding/ behoefte<br />

Het is niet zo verwonderlijk dat video staat populairder wordt in het social media gebruik. (Audio)visuele cont<strong>en</strong>t is socialmedia-klaar.<br />

Het is makkelijk te del<strong>en</strong> <strong>en</strong> makkelijk te consumer<strong>en</strong>. Posts met video’s krijg<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s SEOmoz 3x zo veel<br />

inbound links als posts met alle<strong>en</strong> tekst.<br />

Gevolg<br />

Dat video steeds belangrijker wordt voor social sharing blijkt ook uit de strijd die het afgelop<strong>en</strong> jaar is losgebarst<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />

Facebook <strong>en</strong> Youtube over welke van de twee de meeste video’s publicer<strong>en</strong>. Youtube lijkt nog wel de grootste te zijn,<br />

maar het tempo waarin Facebook op Youtube inloopt is indrukwekk<strong>en</strong>d.<br />

Pagina 35


Humanisering Technologie<br />

Beschrijving<br />

We zijn ons als m<strong>en</strong>s gaan aanpass<strong>en</strong> aan technologie. We hebb<strong>en</strong> ons typ<strong>en</strong> aangeleerd <strong>en</strong> het toets<strong>en</strong>bord <strong>en</strong> de<br />

muis zijn de meest zichtbare manier<strong>en</strong> waarop de m<strong>en</strong>s interacteert met technologie. Het is zelfs zover gegaan dat de<br />

m<strong>en</strong>s lichamelijke aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> krijgt bij interactie met technologie. D<strong>en</strong>k hierbij aan RSI. De interactie tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s <strong>en</strong><br />

machine heeft nu e<strong>en</strong> bepaalde volwass<strong>en</strong>heidsfase bereikt waarbij de m<strong>en</strong>s weer moet ler<strong>en</strong> om te interacter<strong>en</strong> zoals<br />

de natuur ons heeft ingegev<strong>en</strong>. Natural user interfaces zijn e<strong>en</strong> voorbeeld hoe technologie nu in to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate de<br />

m<strong>en</strong>selijke manier van interactie ondersteunt.<br />

Aanleiding/ behoefte<br />

De to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de ‘stempel’ van technologie op het lev<strong>en</strong> van de m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> de bijbehor<strong>en</strong>de afhankelijkheid maakt dat<br />

ieder m<strong>en</strong>s technologie moet ‘omarm<strong>en</strong>’. Toch heeft technologie zich zo ontwikkeld dat het voor e<strong>en</strong> grote groep<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> onbereikbaar is. Technologie heeft zich zich revolutionair ontwikkeld maar is daarbij het m<strong>en</strong>selijke aspect vaak<br />

uit het oog verlor<strong>en</strong>. De snelle opmars van technologie houdt in dat de drempel tot gebruik <strong>en</strong> toepassing zo laag<br />

mogelijk moet zijn. Dit zorgt voor e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de vraag naar natuurlijke interactie tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> ‘machine’.<br />

Gevolg<br />

Door e<strong>en</strong> meer natuurgetrouwe manier van interacter<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> technologie(machine) zal het gebruik van<br />

technologie extra to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Dit houdt in dat de technologische versnelling extra wordt ondersteund door to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d<br />

gebruiksgemak. Ook wordt de kloof tuss<strong>en</strong> de ‘onliners’ (gebruik<strong>en</strong> veel technologie) <strong>en</strong> ‘nonliners’ (gebruik<strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />

technologie) kleiner.<br />

Uitleg visie<br />

Efteling vindt dat m<strong>en</strong> vaak te op zichzelf is <strong>en</strong> te gehaast door het lev<strong>en</strong> gaat. Hierdoor rak<strong>en</strong> de gelukkige mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

snel in de vergetelheid, terwijl Efteling vindt dat deze mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> juist gekoesterd <strong>en</strong> gedeeld moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> omdat<br />

geluk zich slechts verm<strong>en</strong>igvuldigt wanneer je het met iemand deelt. Door deze mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met ander<strong>en</strong> te del<strong>en</strong> kan<br />

geluk zich als e<strong>en</strong> lop<strong>en</strong>d vuurtje verspreid<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan dit veel meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> betover<strong>en</strong> dan slechts één.<br />

Efteling ziet dat… m<strong>en</strong> het leuk vindt om contact te onderhoud<strong>en</strong> met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, hed<strong>en</strong>daags gaat dit vaak via<br />

social media. Vaak word<strong>en</strong> er allerlei leuke bericht<strong>en</strong> geplaatst over e<strong>en</strong> lekker et<strong>en</strong>tje of over e<strong>en</strong> leuk dagje weg.<br />

Efteling ziet dat dit niet veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> raakt of m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> me<strong>en</strong>eemt in het verhaal van hun vri<strong>en</strong>d/k<strong>en</strong>nis. Efteling is van<br />

m<strong>en</strong>ing dat e<strong>en</strong> filmpje meer waarde <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid berokk<strong>en</strong>d dan e<strong>en</strong> stukje tekst of e<strong>en</strong> foto. Efteling zou graag<br />

zi<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong> hun leukste <strong>en</strong> gelukkigste mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vastlegt in e<strong>en</strong> filmpje <strong>en</strong> dit deelt met hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, zodat ook zij dit<br />

geluk mog<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong>.<br />

Pagina 36


Uitleg kernwaard<strong>en</strong>:<br />

Betovering<br />

Betovering is dé pijler van Efteling. In alles wat Efteling doet prober<strong>en</strong> ze de gast te betover<strong>en</strong>. Dit komt bij Efteling in alle<br />

facett<strong>en</strong> terug; In het park, het verblijf <strong>en</strong> zelfs in de commercials.<br />

Creativiteit<br />

Efteling is altijd bezig met vernieuw<strong>en</strong> van het park <strong>en</strong> het bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van nieuwe manier<strong>en</strong> om de beleving nog grootser<br />

te mak<strong>en</strong>. Dit do<strong>en</strong> zij door het inzett<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de media zoals; e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>filmkanaal <strong>en</strong> e<strong>en</strong> radiostation alsook<br />

het op<strong>en</strong><strong>en</strong> van nieuwe sprookjes <strong>en</strong> attracties.<br />

Professionaliteit<br />

Efteling is erg professioneel ingesteld. Niets is half afgewerkt in het park, alles is tot in de puntjes verzorgd. De attracties zijn<br />

netjes <strong>en</strong> van elk detail voorzi<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook het personeel in perfect des Eftelings ingewerkt.<br />

<strong>Gastgerichtheid</strong><br />

Efteling wordt al jar<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> als hét voorbeeld binn<strong>en</strong> gastgerichtheid, sinds jaar <strong>en</strong> dag is dit e<strong>en</strong> van de pijlers van<br />

Efteling. Zo schreef e<strong>en</strong><br />

http://www.looopings.nl/weblog/3502/Medewerkers-Efteling-zijn-apart-volkje.html<br />

Internationaal<br />

Efteling richt zich steeds meer op buit<strong>en</strong>landse gast<strong>en</strong>. De buit<strong>en</strong>landse gast moet eig<strong>en</strong>handig gaan zorg<strong>en</strong> voor groei<br />

binn<strong>en</strong> de bezoekersaantall<strong>en</strong>. Hierom begint Efteling steeds meer e<strong>en</strong> internationaal themapark te word<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt dit<br />

steeds verder doorgevoerd binn<strong>en</strong> het park.<br />

Pagina 37


Pagina 38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!