CDJA Interuptie 3 2017

LEDENBLAD
VAN HET CDJA
Globalisering
> Reisverslag JU-congres
> Nieuwe DB’ers stellen zich voor
> Nieuwe hoofdredacteur Interruptie
WWW.CDJA.NL / JRG. 29 NR. 3 - 2017

Inhoud
4 Interview
Vrouwen aan de top
8 Ledenonderzoek
Party & Politics Let’s make
CDJA great again!
11 CDJA Cement
12 Opinie
Globalisering in verwarde tijden
15 CDJA Inside
Nieuwe bestuursleden
stellen zich voor
16 Reisverslag
Mondialiseren om de hoek
20 Fotopagina
Najaarscongres
23 Boekrecensie
Betrouwbare bron of een
dagboek van meningen?
24 Boekrecensie
De fundamentele geopolitiek
25 CDJA Inside
De christelijk-klassieke bedding
van de D van het CDA
28 CDJA Inside
Politiek terugblik
29 Oproepen
De redactie zoekt jou!
Ingezonden brieven
INHOUDSOPGAVEN
30 Voorzitterscolumn
Schipper steekt van wal
31 Colofon
—
2

Redactioneel
16
> De redactie
zoekt jou!
> Ingezonden
brieven (nieuw)
29
15
Sinds kort heeft de Nederlandse driekleur
een plekje in de plenaire vergaderzaal van de
Tweede Kamer gekregen. We mogen ze ook
over de balustrades van kerken heen hangen,
want met een vleugje nationalisme is niets mis
in tijden van hevige globalisering. Landsgrenzen
vervagen immers steeds vaker.
Zo ondertekende Nederland onlangs nieuwe
afspraken voor militaire samenwerking binnen
de Europese Unie (EU). Hierbij gaat het niet om
het oprichten van een Europese defensiemacht,
maar om de coördinatie van militaire projecten.
Militaire samenwerking vindt al plaats: zo werkt
de Nederlandse krijgsmacht samen met België
en Duitsland. Deze militaire coöperatie, Pesco,
wil hierin meer overzicht en gemak bieden,
bijvoorbeeld door een ‘militair Schengen’ in
te voeren.
Tegenstanders beweren dat dit de opmaat
naar een Europees leger is. Zo’n vaart zal het
niet lopen, maar mocht het ervan komen, is het
zaak om de verschillende landen en nationaliteiten
te respecteren. Ook op militair niveau is
soevereiniteit in eigen kring nog altijd gewenst.
Redactioneel nieuws
Mitchell van Waaij legt zijn hoofdredacteurschap
neer en maakt plaats voor zijn opvolger
Abel van de Sluis. Hij zal ervoor zorgen dat
Interruptie de koers van het CDA ook in de
komende kabinetsperiode kritisch doch
constructief blijft volgen. Voor een ledenblad
dat we door willen geven!
Abel van de Sluis & Mitchell van Waaij
hoofdredacteur@cdja.nl
REDACTIONEEL
—
3

Interview
Vrouwen aan de top
Tekst Lorenzo Essoussi Beeld Luc van Dijk
‘Ik stop ermee.’ Met die woorden begon Gelders
gedeputeerde Jan Jacob van Dijk een post op
Facebook waarin hij aankondigde niet langer
te zullen spreken op bijeenkomsten waar geen
enkele vrouwelijke spreker aanwezig is. Deze
uitspraak deed het nodige stof opwaaien en was
het begin van een reeks blogs over en weer met
Daisy Vliegenthart, lid van Provinciale Staten
in Gelderland. We kijken met beide auteurs
terug op de discussie en kijken vooruit naar
wat er nog moet gebeuren.
Heeft u sinds uw oproep al veel
uitnodigingen moeten afslaan?
Jan Jacob van Dijk “Nee, ik heb geen enkele
uitnodiging hoeven afslaan, maar er zijn wel
wijzigingen in programma’s gekomen. Wat ik
gedaan heb op het moment dat ik uitgenodigd
werd om ergens te komen, is vragen of er ook
vrouwelijke sprekers zouden zijn. Wanneer
dit niet in het programma zat, werd er alsnog
naar een vrouwelijke spreker gezocht. Dit heb
ik nu twee of drie keer meegemaakt, waaruit
dus blijkt dat wanneer er enige moeite voor
gedaan wordt, je een heel eind kunt komen.”
Reageerden organisatoren daar altijd
meteen positief op?
Van Dijk “Ze keken me eerst wel nadenkend
aan, van ‘moeten we dat ook nog doen’. Dat
vergt wel enige creativiteit, maar het zorgt
er tegelijkertijd voor dat het thema nu wel op
de kaart staat.”
Daisy Vliegenthart “Ik merk dat dat ook
geldt voor een aantal van onze eigen CDAbijeenkomsten.
Je bent je er wel bewuster
van wanneer er niet ook een aantal vrouwen
zijn uitgenodigd.”
Van Dijk “Kijk, wat nu nog wel eens gebeurt,
is dat er gezegd wordt ‘maar we hebben een
vrouwelijke gespreksleider’. Het gaat mij alleen
niet om een gespreksleider, zoek maar een inhoudelijk
deskundige. Zo kun je langzamerhand
die eisen ook wel wat opschroeven. Je kunt mij
niet meer wijsmaken dat er geen vrouwelijke
deskundigen in de verschillende netwerken
zijn. Je zult er alleen iets meer energie in
moeten steken.”
Waar kwam de oproep in eerste
instantie vandaan?
Van Dijk ‘Een paar zaken deden de emmer
overlopen. Het begon met de oproep van
enkele vrouwelijke journalisten in de NRC die
een campagne begonnen tegen GeenStijl.
Wat ik toen heel gek vond, is dat er aan tal
van vrouwelijke politici werd gevraagd of ze
die petitie al hadden ondertekend. Ik vond het
echter vreemd dat dit alleen aan vrouwen werd
gevraagd en niet aan mannen. Terwijl het soort
denigrerende opmerkingen dat werd aangeklaagd
juist voornamelijk afkomstig is van
mannen. Vervolgens was ik met mijn gezin op
vakantie, waar mijn beide dochters aan tafel
vertelden dat zij, wanneer ze in een discotheek
kwamen, altijd betast werden. Dan zul je zeggen
‘opa, kom onder die steen vandaan’, maar ik
had dit nog niet eerder gehoord. Toen werd ik
eigenlijk wel een beetje pissig. Op een bepaald
moment kwam ik toen met deze oproep met
de titel ‘Ik stop ermee’ erboven en dat sloeg wel
in als een bom.” →
Van Dijk:
“Wij hopen dat
deze discussie
nu op meerdere
plekken binnen
het CDA
zal worden
voort gezet”
INTERVIEW
—
5

INTERVIEW
Heeft u veel reacties gehad en
hoe waren deze van aard?
Van Dijk “Er zijn heel veel reacties gekomen
in positieve zin, in de trant van ‘eindelijk eens
iemand die iets doet’. Ook een paar cynische
reacties van mensen die het nog maar moesten
zien. En er waren er bij die er lacherig over
deden, tot in de Staten toe.”
U zegt het alsof u de lacherige reacties
nog het ergst vindt.
Van Dijk “Ja, het lacherige is het belachelijk
maken van het feit dat je aandacht vraagt voor
een gelijkwaardige positie voor de helft van de
bevolking. Alsof je dit probleem wil weglachen.”
Vliegenthart “Wat er bijvoorbeeld in de Staten
gebeurde, was dat men zei ‘leuk en aardig, maar
een gedeputeerde moet gewoon zijn werk doen’.
Alsof hij zijn functie niet goed kan uitoefenen
wanneer hij bijeenkomsten zou weigeren, omdat
er geen vrouwen zijn. Volgens mij moet voorop
staan dat er net zoveel goede mannen als vrouwen
zijn, maar dat je voor vrouwen net iets meer
moeite moet doen om ze te vinden. De discussie
werd lacherig toen de SGP zei dat Jan Jacob
bij hen wel welkom was. Maar ja, bij de SGP zijn
geen vrouwen actief. De hele Statenzaal lag in
een deuk, maar ik werd daar juist kwaad van.
Er wordt hier wel iets belachelijk gemaakt dat
ook anders en met een serieuze toon besproken
had kunnen worden.”
In één van uw blogs zei u het volgende: ‘Dan
heb ik het nog niet eens over het taalgebruik
dat wordt gebruikt bij sommige bijeenkomsten
als men het niet eens is met de mening van
een vrouw.’ Wat bedoelt u daarmee?
Van Dijk “Kijk naar wat er toen bij die bijeenkomsten
over de komst van asielzoekerscentra
is gezegd. Volgens mij hoef ik die niet te herhalen;
die zijn plastisch genoeg om duidelijk te
maken hoe daarover gesproken wordt. Het is
verbaal geweld waar met name vrouwen het
slachtoffer van zijn. Er zit geen greintje respect
meer in.”
Herkent u dat soort voorbeelden ook, dat u
anders wordt benaderd wanneer mensen
het niet met u eens zijn dan dat ze ten aanzien
van een mannelijke collega zouden doen?
Vliegenthart “Voor het merendeel niet, maar
het komt voor. Je merkt het af en toe wel in
woorden. Als jongste in een fractie die voor
het merendeel uit mannen bestaat, word ik
wel eens meisje genoemd. Daar kun je van alles
van vinden, maar als je een serieuze discussie
hebt en je eindigt een zin met ‘meisje’, kan dat
neerbuigend aanvoelen. Als ik ze er dan op
aanspreek, zijn ze zich van geen kwaad bewust.
Maar ja, waarom doe je het dan?
Van Dijk “Het feit dat we ons niet eens bewust
zijn van de consequenties van wat we zeggen,
is misschien nog wel erger dan dat we er wel
bewust van zijn en het misbruiken om iets te
bereiken. Als iemand het functioneel gebruikt
om iemand weg te zetten, kun je dat verwerpen,
maar dan weet iemand wel wat het effect is.
Wanneer iemand dit niet weet en er pas over
gaat nadenken wanneer er wat van wordt
gezegd, is dat misschien nog wel ernstiger.”
Van Dijk: “Je kunt
mij niet meer
wijsmaken dat er
geen vrouwelijke
deskundigen in
de verschillende
netwerken zijn”
—
6

Vliegenthart “Dat is ook het lastige, het is
namelijk verweven door onze hele maatschappij.
Het gebeurt mij nog wekelijks dat ik word
gevraagd hoe ik het thuis regel met mijn gezin,
maar dat gebeurt Jan Jacob nooit. Ik ga me
er bijna schuldig om voelen. Mijn jongste zoon
heeft zijn B-diploma gehaald met de oppas
erbij; ik word erop aangekeken, maar papa niet.
Dat zit niet alleen in de mensen die me die vraag
stellen, maar het zit ook in mij. Ik vind het immers
vervelend als het me gevraagd wordt, omdat ik
het gevoel heb dat ik me moet verantwoorden
en me als vrouw meer moet verdedigen voor
hetgeen ik doe, dan een man zou moeten.”
Vliegenthart:
“Het gaat er niet
om of je man of
vrouw bent, maar
het gaat erom
hoe je met zo’n
discussie omgaat”
Van de CDJA’ers is een derde vrouw en in
het kader zitten vrijwel alleen maar mannen.
Hoe kunnen we hier verandering in brengen?
Vliegenthart “Daar heb ik het met vrouwelijke
CDJA’ers over gehad en wat ik dan te horen
krijg, is dat er lacherig wordt gedaan wanneer
ze dit aankaarten. Dat merkte ik om me heen
ook; als je het benoemt, wordt er lacherig
over gedaan. Daarom is het ook zo goed dat
Jan Jacob dit als man heeft gedaan, want hij
laat zien dat je er niet lacherig over moet doen.
Alleen dat is al winst. Er zijn genoeg vrouwen
binnen de partij die actief willen zijn, maar zij
vragen wel een andere benadering. Het gaat
er niet om of je man of vrouw bent, maar het
gaat erom hoe je met zo’n discussie omgaat.”
Komt er nog een vervolg?
Vliegenthart “Er komt een afronding. We hebben
afgesproken dat er nog een bijeenkomst
wordt georganiseerd in samenwerking met
het CDJA.”
Van Dijk “De reden waarom wij het interessant
vinden om dit met het CDJA te doen, is dat dit
iets is dat langzamerhand moet inslijten en je
dan het beste met jonge mensen kunt beginnen.
Je ziet dat het CDJA de kweekvijver is om op
functies in het CDA terecht te komen. Daar zal
je dan ook moeten beginnen met een discussie
over hoe we ervoor zorgen dat vrouwen zich op
een bepaald moment zo senang voelen dat ze
belangstelling hebben om wat in de politiek te
gaan doen. Dit zonder constant te worden
lastiggevallen met de vraag hoe het kan dat zij
zoveel tijd besteden aan politiek, terwijl ze ook
nog andere verplichtingen en verantwoordelijkheden
hebben in het leven.”
Vliegenthart “Ik vind het ook wel mooi. Het is
een heel brede discussie, maar zo komt deze
uiteindelijk bij het CDA terecht. Dat is hetgeen
ons bindt en waar ik graag nog meer verandering
zou willen zien.”
Van Dijk “Dat zal nog wel lastig worden, want
van het landelijke CDA hebben we nog geen
reactie gekregen op wat wij tot nu toe gedaan
hebben.
Vliegenthart “Ze hebben het wel gezien. Dat
weten we inmiddels ook wel, maar het is jammer
dat er totaal geen reactie is gekomen. Dus
dan zoeken we deze maar op. We weten nu dat
het niet automatisch gaat komen, dus dan
doen we het maar andersom.”
Van Dijk “Wij hopen dat deze discussie nu op
meerdere plekken binnen het CDA zal worden
voortgezet. Dat we de antwoorden niet hebben,
moet ons hier niet van weerhouden. Het zal
namelijk een thema zijn waar we nog een
hele poos mee aan de gang zullen blijven.
We moeten echter wel stappen blijven zetten. ←
INTERVIEW
—
7

Ledenonderzoek
Party & Politics: Let’s make
CDJA great again!
Tekst Bert-Jan Butijn & Lisanne Spanbroek
LEDENONDERZOEK
—
8
Vorig jaar oktober lanceerden wij, Bert-Jan
Butijn en Lisanne Spanbroek, een ledenonderzoek.
De reden hiervoor: we merkten dat de
ledenwerfacties van het CDJA weinig effect
sorteerden. Dit ondanks de waardevolle inzet
van zowel het landelijk bestuur als lokale
afdelingen. Ook de door het landelijk bestuur
georganiseerde activiteiten werden niet altijd
even goed bezocht. Als voorzitter HRM-commissie,
en dagelijks bestuurslid Ledenwerving
& Leden binding zien wij het uiteraard als onze
taak om op een zo effectief mogelijke wijze
leden te werven en hen te binden door passende
activiteiten te organiseren. Het CDJA verdiende
daarom naar onze mening een gedegen en
betrouwbaar onderzoek waarbij de persoonlijke
motivatie om lid te worden en de wensen
van onze leden op het gebied van activiteiten
centraal stonden. Vanwege de sterke passie
van Bert-Jan voor statistiek is ervoor gekozen
om een kwantitatief onderzoek uit te zetten.
Met het doen van dit onderzoek hebben we
altijd een duidelijk doel voor ogen gehad: ten
eerste, de effectiviteit en efficiëntie van de
ledenwerfacties die door het CDJA worden
georganiseerd verbeteren zodat we meer leden
werven. Ten tweede, activiteiten organiseren
die leden van ons verwachten en welke ze
graag willen meemaken. Uiteraard hopen we
dat in de komende jaren door dit onderzoek
de ledenwerving binnen het CDJA meer effect
zal sorteren. Gedurende het najaar van 2016
en geheel 2017 zijn we begonnen met het
implementeren van de onderzoeksresultaten
in onze handel en wandel. Wellicht heb je het
(on)bewust al gemerkt en anders spreken de
sterk gestegen ledenaantallen, de toename in
lokale activiteiten en de variëteit van landelijke
activiteiten en vormen van sponsoring boekdelen.
Het CDJA groeit en bloeit!
Wij zijn enorm blij met de enthousiaste reacties
van de leden. Dit enthousiasme kwam ook tot
uiting in het aantal mensen die de enquête
heeft ingevuld. We willen dan ook graag het
Dagelijks Bestuur en alle leden die de enquête
hebben ingevuld bedanken voor hun steun
en medewerking!
The story so far…
Alle Nederlandse politieke jongerenorganisaties
(PJO’s) kampen al een aantal jaren met een
teruglopend ledenaantal. Het CDJA is daar
geen uitzondering op. Deze trend staat niet op
zichzelf: ook de politieke partijen waar deze
politieke jongeren organisaties aan gelieerd
zijn laten al jaren een dalende trend zien in hun
ledenaantal. In het verleden zijn er door het
CDJA verschillende acties ondernomen om
nieuwe leden te werven, bijvoorbeeld de HBO
en WO dagen. Helaas leverden deze acties
slechts een gering aantal nieuwe leden op,
ondanks de enorme inzet van de lokale
afdelingen. Bovendien brengen deze dagen
ook grote kosten met zich mee.
Wij zijn daarom gaan kijken naar mogelijke
alternatieven. Verschillende marketingonderzoeken
tonen aan dat om gericht en effectief
producten te verkopen aan de juiste doelgroep,
de karakteristieken van de doelgroep eerst
bekend moeten zijn. Op het eerste oog delen de
meeste leden een gemeenschappelijke kenmerk:
ze zijn student. Dit vertelt ons echter weinig
over de achtergrond van deze personen of hun
motivatie om lid te worden. Het onderzoek had
dan ook als doel om te beschrijven wat voor
personen er lid worden van het CDJA, en waarom.
Zodoende proberen we binnen het CDJA
de kennis te vergroten over haar leden. De aanbevelingen
die voortkomen uit dit onderzoek
richten zich op de verbetering van toekomstige
ledenwerfacties door deze beter af te stemmen
op de doelgroep. Op basis van het onderzoek
zijn er ook drie basisprofielen samengesteld.
Deze profielen bieden lokale afdelingen niet
alleen een concreet en duidelijk beeld van
potentiële vindplaatsen van nieuwe leden,
maar ook houvast hoe ze het aanbod van hun
activiteiten beter kunnen laten aansluiten op
de interesses van de leden.

Wat zijn de uitkomsten van
het ledenonderzoek?
Wie zijn onze (potentiële) leden?
Gemiddeld worden onze leden lid op hun
20ste, hoewel daar wel de nuance moet worden
aangebracht dat in totaal 68,0% van de ondervraagde
leden tussen hun 17de en 23ste lid zijn
geworden. Uit de resultaten van de enquête
en de ledenlijst blijkt dat 70,0% van de leden
van het CDJA man is, en 30,0% vrouw. Het valt
op dat veel CDJA-leden aangeven dat zij in
dezelfde gemeente woonachtig zijn als waar ze
zijn opgegroeid (46,4%). Daarnaast valt op dat
de verhouding tussen werkende en studerende
leden nagenoeg gelijk is. Van alle leden geeft
75,9% aan een godsdienst of religie te belijden,
24,1 % geeft aan dat niet te doen. Het grootste
gedeelte (58,0%) van de religieuze CDJA-leden
is protestant. Katholieke christenen zijn bij
het CDJA ook sterk vertegenwoordigd (29,4%),
daarna komen de evangelische christenen
(3,9%).
Welke studie / wat voor werk doen
onze leden?
Onder de studerende leden geeft 32,4% aan dat
zij lid zijn van een studievereniging. Indicatief
kan worden gezegd dat het werkelijke aantal
leden dat ooit lid is geweest van een studievereniging
hoger ligt. Ongeveer 60,0% is nooit
lid geweest van een studentenvereniging; 37,7 %
geeft aan wel ooit lid te zijn geweest of dit
momenteel te zijn. Het overgrote deel dat lid is
bij een studentenvereniging geeft aan dit te zijn
bij een christelijke studentenvereniging zoals
de Navigators of Alpha (in 2013 opgegaan in
Ichthus en onderdeel van IFES-Nederland).
Zowel bij de werkende als studerende leden
is het opleidingsniveau relatief hoog; van de
studerende leden geeft 70% aan dat zij een
opleiding volgen op WO niveau. Zij volgen vooral
studies in de sectoren; Overheid / Openbaar
bestuur (17,4%), Rechtspraak en Administratie
(13,9%) en Economie / Handel / Management
(12,5%). Onder de werkenden en werkloze leden
is het aantal WO-opgeleide leden iets minder:
56,9%. De werkenden geven aan vooral in het
Openbaar Bestuur te werken (24%), Economie &
Handel (15,5%) en Onderwijs & Wetenschappen
(12,0%). Uit het ledenonderzoek komt verder
naar voren dat 66,7% van de scholieren op het
VWO of Gymnasium zit.
“De verhouding
tussen werkende
en studerende leden
is nagenoeg gelijk”
Hoe komen (potentiële) leden
met ons in aanraking?
Verreweg de meeste leden geven aan dat zij via
het internet of andere media voor het eerst op
het bestaan van het CDJA werden geattendeerd
(35,4%). Bijna een kwart geeft aan dat dit
gebeurde door een vriend(in) (24,0%), bij 18,9%
gebeurde dit door hun ouders of familie. Na
evaluatie van de categorie “Anders” bleek dat
het grootste gedeelte van deze leden lid werd
doordat een CDA-CDJA combi lidmaatschap
werd aan geboden (8,0%).
28% van onze leden geeft aan dat een (zeer)
belangrijke factor een aansprekend artikel op
het internet of andere media was. Bij publieke
optredens in debatten of tv programma’s is dit
58,0% en 14,0% noemt de vrijwilligers tijdens
een introweek. Hoewel veel leden in eerste
instantie niet worden geattendeerd op het
bestaan van het CDJA door vrijwilligers tijdens
een intromarkt (1,2%) spelen deze vrijwilligers
dus wel een belangrijke rol bij het overtuigen
van aspirant leden. Niet verrassend gaf 88,0%
van de leden aan dat de grondslagen van het
CDJA een (zeer) belangrijke reden was om lid
te worden. →
LEDENONDERZOEK
—
9

LEDENONDERZOEK
—
10
Waarom ben jij lid van het CDJA?
Uit de resultaten blijkt dat 82,9% van onze
leden het (zeer) belangrijk vond om lid te worden
zodat zij politiek actief konden worden. Vooral
leden die uit eigen interesse het CDJA hebben
opgezocht geven aan dat dit een belangrijke
factor was. Bijna 88,0% geeft aan lid te zijn
geworden om zo de politiek van dichtbij mee te
kunnen maken. Ook bijdragen aan de samenleving
door middel van lidmaatschap wordt
als (zeer) belangrijk beschouwd (84,6%). De
minst belangrijke reden om lid te worden van
het CDJA is het nastreven van een politieke
carrière (46,0%).
Wat willen onze leden bij het
CDJA beleven?
De leden hebben aangegeven dat zij vooral
lokale activiteiten en politieke cafés erg leuk
vinden (80,6%), werkbezoeken (76,9%), CDJAcongressen
(64,1%) en de Winter-/ en Zomerschool
& Lezingen worden als interessant
beschouwd (59,9%). Activiteiten gericht op
het maken van reizen naar het buitenland,
en debat & discussie worden als minder
interessant ervaren. De Generatietrajecten
wordt door 56,10% interessant gevonden.
Hier moet wel bij worden opgemerkt dat
leden die aangeven dat zij lid zijn geworden
omdat zij zelf een politieke carrière nastreven
wel relatief veel belang hechten aan de
Generatietrajecten, debatteren en de
CDJA-Raad.
Wat kunnen we als CDJA hiervan leren?
Ledenwerving
De belangrijkste bevinding die naar voren
kwam is dat er onder de huidige CDJA-leden
verschillende interesses zijn op het gebied van
activiteiten, en dat de beweegredenen om lid te
worden ook kunnen verschillen per doelgroep.
Dit vraagt om een ledenwerfbeleid wat zich niet
in algemene zin richt op het werven van leden,
maar zich specifiek richt op bepaalde doelgroepen.
Uit de uitkomsten van de enquête blijkt
ook dat leden momenteel vooral lid worden uit
eigen beweegredenen, niet zozeer vanwege
acties die het CDJA organiseert.
Hieruit kunnen vier conclusies
worden getrokken:
1. Allereerst, de website is voor het CDJA erg
belangrijk omdat veel leden zelf het CDJA
tegenkomen op het internet. De CDJA website
is dus de eerste kennismaking van een
potentieel lid met het CDJA;
2. Ten tweede, algemene ledenwerfacties
(bijvoorbeeld HBO/WO dagen) zullen relatief
weinig effect sorteren, vooral als je je bedenkt
dat er een grote verscheidenheid aan motivaties
bestaat onder leden om lid te worden van
het CDJA;
3. Aansluitend bij de vorige conclusie, blijkt uit
de uitkomsten van de enquête duidelijk dat een
belangrijke reden om lid te worden de invloed
van een vriend(in) of familielid is geweest. Dit
geeft aan dat een persoonlijke benadering van
potentiële leden waarschijnlijk beter werkt dan
een algemene (groeps)aanpak;
4. Verder blijkt uit het onderzoek duidelijk dat
artikelen die geschreven zijn door het CDJA
geen belangrijke reden zijn voor leden om lid
te worden van het CDJA.
Ledenbinding
Dit onderzoek heeft ook vragen gesteld aan de
huidige leden van het CDJA over hun interesse
voor bepaalde activiteiten. Uit deze vragen
kwam naar voren dat:
1. Leden het liefst activiteiten bezoeken bij hun
lokale afdelingen, specifiek een politieke borrel.
Hier ligt dus een structurele opgave voor onze
lokale afdelingen;
2. Leden van het CDJA graag naar een werkbezoek
gaan. De leden die dit aangeven
bezoeken ook vaker landelijke activiteiten;
3. Zowel werkende als studerende leden lokale
politieke cafés en activiteiten, werkbezoeken
en CDJA congressen interessant vinden;
4. Tussen studenten en werkende leden een
verschil bestaat met betrekking tot hun interesse
voor activiteiten: werkende leden vinden
generatie trajecten en zomer- en winterschool
activiteiten interessanter dan studerende leden.
←

CDJA
Cement
Tekst Lisanne Spanbroek Beeld Dirk Hol
2017 komt bijna tot een eind, en wat een fantastisch jaar hebben we
achter de rug! Natuurlijk, het CDA heeft verkiezingswinst behaald, mede
dankzij de inzet van de vele CDJA’ers die zich elke verkiezingen weer
melden bij het front. Ik heb het echter over de grote successen die we
behaald hebben op het gebied van leden, activiteiten en afdelingen.
Een tussentijdse analyse halverwege het jaar gaf het al aan: een forse
ledenwinst en een enorme toename aan activiteiten. Wat te denken van
126 activiteiten door CDJA-afdelingen in 2016 naar 113 in het eerste
halfjaar van 2017. De grote vraag is natuurlijk: gaan we de 2.000 leden
aantikken op 31 december 2017? In 2015 zaten we op 1.674 (1 januari 2016
- 1.539), in 2016 op 1.701 (1 januari 2017 - 1.588) en met 138 31+’ers die
uitgeschreven worden starten we 2018 in een erg mooie positie.
De introductieweekenden zijn enorm populair met beiden ongeveer
60 aanwezigen per keer. Hoe fantastisch is dat! De CDJA-congressen
zitten ook stampvol en bij een aantal activiteiten hebben we gewerkt
met wacht lijsten. Zijn er ook activiteiten die niet zo lekker lopen qua
opkomst? Natuurlijk, denk maar aan de openingsborrels. Een bescheiden
groep laat hier haar gezicht zien. Jammer, je bent namelijk van harte
welkom! De studiereis en de maatschappelijke decemberactiviteit zijn
voor het 2e jaar op een rij niet op landelijk niveau georganiseerd. Onze
lokale afdelingen organiseren dit soort activiteiten namelijk prima zelf!
Ook goed nieuws: er komen steeds meer CDJA-afdelingen bij. Dit jaar
verwelkomen we CDJA Arnhem, CDJA Zwolle en CDJA Gorinchem.
2 afdelingen zijn nog aan het overwegen of ze de stap willen maken.
Er zijn nog meer positieve ontwikkelingen! Ons scholingsproject Generatie
2018 heeft nog nooit zoveel aanmeldingen gehad. Ons doel: 250 jonge
CDA’ers op de lijsten met uiteindelijk minimaal 10% van alle CDA-raadsleden
onder de 32 jaar. Wij dragen ons steentje bij als CDJA en helpen
met de voorbereiding en de campagne. Wat zal maart 2018 voor het CDA
brengen? Wij hebben er in ieder geval veel aan gedaan en hopen op
een mooi resultaat #SamenKunnenWeMeer De andere PJO’s proberen
natuurlijk ook voet aan wal te krijgen bij hun gelieerde en/of moederpartij,
het CDJA heeft een reputatie hoog te houden. Zoals elk jaar zijn wij weer
de hofleverancier geweest van inhoud op de CDA-congressen, zijn er
diverse visiestukken en resoluties aangenomen en kwamen we met CDJA
inbreng voor lokale verkiezingsprogramma’s. Als kers op de taart is het
in maart officieel geworden: we hebben een CDJA’er in de Tweede Kamer
met onze Anne Kuik. Hoe tof!
Afgelopen kwartaal waren we druk met de Hannie van Leeuwen-lezing,
de openingsborrel, de September ledenmaand, het Introweekend, het
CDJA-Raad Debattoernooi, ons Najaarscongres, de GEN18 cursus
Kandidaat – Raadslid, een wijn- en bierproeverij met rondleiding
in Utrecht, de organisatie van de GEN18 Kickoff en nog veel meer!
Voor 2018 hebben wij weer een vol programma, geniet nu eerst van
de kerstdagen en de jaarwisseling.
Liefs,
Lisanne
CDJA CEMENT
—
11

Opinie Globalisering in
verwarde tijden
Tekst Jimmy Bastings (internationaal secretaris)
OPINIE
—
12
Globalisering is zowel vanuit economisch
als sociaal perspectief een kwestie die veel
vragen opwerpt. Macro-economisch bekeken
is verdere globalisering een zegen. Het staat
immers niet ter discussie dat globalisering
tot een grotere “taart” leidt, met wereldwijd
meer economische groei en door toegenomen
efficiëntie lagere prijzen voor producenten en
consumenten. Het is alleen, terecht, tegen het
zere been van de (Nederlandse) burger dat
de groei van deze taart zo oneerlijk verdeeld
is: de wereldwijd allerarmsten zijn misschien
minder arm geworden, maar de kloof tussen
de Westerse middenklasse en de allerrijksten
in de samenleving lijkt alleen maar te groeien.
Terwijl het aantal miljardairs explosief groeit,
worden de wachtlijsten bij de voedselbank
langer. Dat wringt.
In sommige landen leidt dit tot serieuze discussies
of soms wel “revoltes”. Zo was de verkiezing
van Donald Trump deels te verklaren door de
economische leegloop van een aantal swing
states. Ook valt te denken aan moderne protectionistische
voorstellen van beide Franse presidentskandidaten
Macron en Le Pen, of het
Brexit-referendum, dat net zozeer een stem
tegen “Brussel” als een opgestoken middelvinger
naar de wereldwijde economische elite was die
de oude Britse industriesteden en het verarmde
platteland schier vergeten is. Niet dat dit een
nieuw geluid is: al ruim voor het Brexit-debat
schreven opiniemakers als Steve Hilton en Phillip
Blond uitvoerig over de sluimerende onvrede
in grote delen van de Britse maatschappij.
Opvallend genoeg is er een totaal gebrek
aan een publiek debat over globalisering in
Nederland. In ons land is er nooit een nationaal
debat over globalisering geweest, of een
coherent beleid ontwikkeld rond de gevolgen
van globalisering. In het naoorlogse Nederland
zijn globalisering, internationale handel en de
daaruit voortvloeiende opkomst van structuren
als vanzelfsprekend ervaren, en zijn de gevolgen
van globalisering veelal symptomatisch
bestreden, zonder de grondoorzaken of
langetermijngevolgen echt te bespreken.
Spelregels
Wat mij betreft is het hoog tijd voor een goed
debat over de spelregels van globalisering. De
econoom Dani Rodrik geeft in zijn opiniestuk in
de Financial Times van 28 juli jongstleden aan
dat wat hem betreft het uitgangspunt in dit
debat de premisse moet zijn dat markten zichzelf
niet kunnen reguleren. De onzichtbare hand
van Adam Smith is in veel gevallen niet in staat
tot een eerlijke prijsstelling te komen, laat staan
externe effecten zoals milieuverontreiniging
of sociale dumping in de prijs van een product
of dienst mee te nemen. Markten, nationaal
en internationaal, hebben daarom duidelijke
randvoorwaarden nodig – wet- en regelgeving,
toezichthouders en democratische controle –
om te kunnen functioneren.
De praktijk laat zien hoe belangrijk deze spelregels
kunnen zijn: in het Brexit-proces zien
we nu al hoe een land dat zich buiten deze
randvoorwaarden plaatst plots te maken kan
krijgen met opzettelijk verstoorde markten. De
Brits-Canadese vliegtuigbouwer Bombardier
heeft een op het oog superieur toestel in zijn
klasse: de zogenaamde C-Series is betrouwbaar,
beter in te zetten op kleine routes naar
zogenaamde hubs, en kent een aanzienlijke
lagere kostprijs per gevlogen kilometer dan
de concurrentie. Hiermee is Bombardier een
geduchte concurrent voor bijvoorbeeld de
Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing, die
vreest dat Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen
nu bij aanbestedingen voor
buitenlandse vliegtuigen kiezen. Deze angst
heeft de Trump-regering ertoe bewogen antidumping
maatregelen af te kondigen tegen
Bombardier in de vorm van importheffingen ter
hoogte van 220% van de aanschafprijs van een
C-Series-vliegtuig. Hiermee verliest Bombardier
ieder concurrentievoordeel en kan Boeing haar
marktaandeel behouden. Oneerlijk? Zeker.
Maar nu Britse bedrijven door haar eigen
regering moeten worden verdedigd in arbitragezaken
proberen landen als de Verenigde
Staten te bekijken hoe ver ze kunnen gaan in
het rekken van boterzachte internationale
handelsafspraken terwijl ze hun eigen markt
gesloten houden.
Europa
In “Brussel” is het debat over de spelregels van
globalisering ondertussen ook begonnen. Na
decennia lang hameren op het volmaken van
de Europese interne markt, heeft de Europese
Commissie eerder dit jaar in twee analyses
erkend dat er sprake is van een serieus
probleem over de “fairness”, eerlijkheid, van
internationale handel en de gevolgen die het →

‘Onze tijd wordt
gekenmerkt door het
complexe fenomeen
van economische
en financiële
globalisatie, …
De globalisatie voedt
nieuwe hoop maar
genereert tegelijk
zorgwekkende
vragen.’ – Johannes
Paulus II, 1999
OPINIE
—
13

OPINIE
—
14
met zich meebrengt. In niet mis te verstane
bewoordingen concluderen Eurocommissarissen
Katainen en Thyssen dat de EU veel strategischer
moet opereren in de wereldpolitiek en de
EU28 de handen in elkaar moet slaan om niet
tegen mekaar uiteengespeeld te worden. In de
analyse over internationale handel erkent de
Europese Commissie zowaar voor het eerst dat
de globalisering niet voor iedereen positief is
geweest en dat concrete, geloofwaardige ingrepen
door Europese en nationale overheden niet
alleen wenselijk maar juist noodzakelijk zijn.
CDA-politica Esther de Lange komt in de laatste
editie van Christen Democratische Verkenningen
tot een vergelijkbare conclusie: als de EU verder
wil met een ambitieuze handelsagenda, moet
de Unie ook laten zien dat zij de belangen van
haar burgers en producenten kan beschermen,
en kan optreden wanneer die belangen in
gevaar komen. Het politieke tij lijkt te keren:
iets meer koopman en iets minder dominee, om
de eigen parochie te behoeden voor onnodige
onzekerheid door dumping, handelsbarrières
of staatssteun in derde landen, dat is waar de
Europese Commissie in ieder geval naartoe wil.
‘Let me say this once and for all: we are not
naive free traders. Europe must always defend
its strategic interests.’ Het zijn de woorden van
Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker die
in zijn Staat van de Unie eerder dit jaar de
analyses van zijn Eurocommissarissen vertaalt
in concrete wetsvoorstellen. Neem het voorstel
voor permanente screening van buitenlandse
investeringen en een aantal nieuwe manieren
om dumping tegen te gaan. Een hardere koers
tegen regeringen die het spel net zo hard
spelen. Meer realpolitik, in dienst van onze
Europese waarden.
En nu vooruit!
In het vervolg van dit debat moet het dan ook
juist gaan om het beschermen van de belangen
van onze burgers. Het belang van strategische
sectoren, zoals staal, de lucht- en ruimtevaartindustrie,
of bepaalde “dual-use” technieken,
staan bij nationale en internationale bestuurders
op het netvlies. Maar als we echt meer
steun van onze burgers voor globalisering
willen, dan is het juist van belang de factor
arbeid prominent in te bedden in nieuwe
handels akkoorden. In een tijd waarin de
wereldwijde middenklasse groter is dan ooit,
ontkomen we als jonge politici niet aan die
sociale plicht om hier onze stem te verheffen.
Dat hoeft niet te betekenen dat we grijpen naar
radicale ideeën als basisinkomens, tariefmuren
of andere maatregelen die vooral de symptomen
bestrijden, zonder het onderliggende
vraagstuk te benoemen. Juist hier kunnen we
teruggrijpen op de eerder genoemde sociale
leer van de kerk, die handvatten biedt voor
politici in deze verwarde tijden. Een maatregel
die op nationaal niveau zou kunnen helpen,
is het verder integreren van onderwijs in het
werkzame leven. Werknemers met nulurencontracten,
flexbanen of zzp’ers zijn in de moderne
economie erg kwetsbaar en krijgen door
de bank genomen toch minder bijscholing of
kansen om zich verder te ontplooien dan werknemers
in loondienst. Dat moet echt anders.
In Europa gaat het de goede kant op, maar
kan het nog beter. Om het vertrouwen van
de burgers in de Unie te herstellen zouden
de onderhandelingen van handelsverdragen
transparanter moeten zijn. En het zou goed
zijn, zeker ten opzichte van minder ontwikkelde
handelspartners, sterkere normen op het
gebied van milieu- en sociaal beleid in deze
akkoorden op te nemen. Alleen zo kan er een
echt gelijk speelveld worden gecreëerd, en
helpen we tegelijkertijd de ontwikkeling van
een duurzame middenklasse in derde landen.
Het appèl
Als laatste wil ik als christendemocraat in hart
en nieren deze plek dan ook gebruiken voor een
appèl. Een appèl aan het nieuwe kabinet, aan
het CDA en aan de leden van het CDJA om zich
in te zetten voor een eerlijkere wereldhandel,
waarin we omkijken naar elkaar, in Nederland
en daarbuiten. Als volkspartij kunnen we enerzijds
niet blijven hangen in liberale mantra’s
wanneer vooral laagopgeleiden steeds verder
in de verdrukking komen in een wereldwijde
“race to the bottom”. Anderzijds moeten we als
middenpartij dit thema niet laten kapen door
linkse ideologen en nationalisten die eerder
muren bouwen dan poorten openen. En als
overtuigde Europeanen kunnen we niet de fout
van de Britten herhalen, maar moeten we juist
samen met andere democraten werken aan
eerlijkere handelsakkoorden, een sociale interne
markt en zekerheid voor 500 miljoen Europese
burgers. Zo kunnen we vorm geven aan een
nieuwe globalisering. Voor een sterker
Nederland, in een betere wereld. ←

CDJA Inside
Nieuwe bestuursleden
stellen zich voor
Tekst Monica Breur & Mark van de Fliert Beeld Dirk Hol
Op het afgelopen najaarscongres in Rotterdam zijn twee nieuwe
Dagelijks Bestuursleden verkozen. Ze stellen zich aan jullie voor.
Monica Breur - Secretaris
Lieve CDJA’ers,
Als kersvers DB’er heb ik de eer om in de Interruptie iets meer over
mijzelf te vertellen. Mijn naam is Monica Breur, 24 jaar oud en ik woon
in Amsterdam. In het dagelijks leven ben ik bezig met de laatste loodjes
van mijn studie geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Op
het afgelopen najaarscongres in Rotterdam ben ik voor een jaar als
secretaris verkozen. Voor deze verkiezing heb ik mij politiek inhoudelijk
bezig gehouden voor het CDJA en ontzettend veel geleerd. Eerst als lid
en later als werkgroepvoorzitter van de werkgroep Volksgezondheid,
Welzijn en Sport. Nu ik de overstap heb gemaakt naar de functie van
secretaris wil ik mij graag inzetten om de vereniging nog transparanter
en toegankelijker te maken. Door onze structuur van veel afdelingen
zijn we, in mijn ogen, een benaderbare en laagdrempelige vereniging.
Toch kan het soms een zoektocht zijn naar hoe de lijntjes precies lopen
en hoe de vereniging functioneert. Die zoektocht wil ik graag zo veel
mogelijk beperken. Ik kijk uit naar een bijzonder leerzame en mooie
tijd als secretaris en hoop veel van jullie op een van de vele mooie
activiteiten te ontmoeten. Mocht je vragen hebben, mail, app of bel
mij dan gerust.
Mark van de Fliert - Politiek & Internationaal
Lieve leden van het CDJA,
Ik ben Mark, 27 jaar en sinds het congres van afgelopen november jullie
nieuwe Dagelijks Bestuurder Politiek & Internationaal. Ik ben in Utrecht
geboren en na omzwervingen met mijn ouders in het Midden-Oosten
heb ik in Leiden een studie geschiedenis afgerond. Na mijn studie heb
ik vier jaar op de Filipijnen en in Egypte gewerkt en verder gestudeerd.
Ik ben al sinds 2011 lid van het CDJA, maar door dit reizen ben ik niet
al die jaren actief geweest. Bij mijn terugkeer leek het mij erg leuk om
alsnog actief te worden. Dit heb ik gedaan, en met mijn internationale
ervaring natuurlijk eerst bij het internationale secretariaat. Als jullie
nieuw dagelijks bestuurslid, hoop ik de inhoudelijke kant van het CDJA
verder te versterken, je te prikkelen met ideeën en visies waar je misschien
niet meteen zelf aan dacht, en je te helpen om de politieke inhoud van
het CD(J)A beter te leren kennen. Dank jullie wel voor de eer en het
vertrouwen dat ik deze functie mag vervullen! Mocht je ergens mee
zitten, een vraag of opmerking hebben, dan mag je mij altijd een appje
sturen of mailen naar politiek@cdja.nl. Wie weet tot ziens bij een
werkgroepenavond of andere CDJA-activiteit!
CDJA INSIDE
—
15

REISVERSLAG
REISVERSLAG
—
15
—
16

Reisverslag
Mondialiseren om de hoek
Tekst Jurijn Timon de Vos Beeld Jurijn Timon de Vos
Jurijn Timon de Vos vertegenwoordigde het
CDJA bij het jaarcongres van de Junge Union
in Dresden en doet hiervan verslag.
Mondialisering
Graag grijp ik het grensoverschrijdende thema
van deze Interruptie aan om onze blik eens
oostwaarts te richten. Hiermee doel ik niet op
het verre oosten, maar op onze directe oosterburen.
Mondialisering (of globalisering, zo
je wilt) strekt zich immers niet alleen uit tot
oorden met exotische namen, maar ook tot het
nabije Duitsland, alwaar de christendemocratie
sinds Adenauer vast geworteld is.
Ironisch genoeg wordt het uitdijende mondialiseringsproces
in aardrijkskundige boekjes vaak
in één adem genoemd met de bijkans kleinst
mogelijke geografische eenheid: een dorp.
Dankzij de toenemende verwevenheid zou volgens
deze gedachte de wereld verworden tot
één werelddorp. Waarachtig prachtig natuurlijk.
Maar ook voor dit mondiale dorp geldt dat je
het meeste deelt met diegene, die het dichtst
bij je staat. Niet voor niets luidt het spreekwoord:
beter een goede buur dan een verre
vriend.
Nu wil het geval, om bij de dorpse buurmetafoor
te blijven, dat ik al enige tijd bij onze Teutoonse
buur inhuizig ben; ik studeer namelijk in het
Westfaalse Münster. Mede dankzij deze achtergrond
mocht ik het CDJA vertegenwoordigen
bij het congres van de Junge Union (JU). Deze
woordelijke optekening is hiervan het verslag.
Junge Union
Mijn eerlijkheid noopt me te zeggen dat ik voor
het eerst een reisverslag schrijf. Als voorbeeld
neem ik daarom maar het werk “Het leven van
een landloper” van A. den Doolaard uit 1958. In
dit boek beschrijft Den Doolaard op spelende
en tegelijkertijd nauwgezette wijze zijn ronddolingen
door 20ste-eeuws Europa. Vooral het
handelen en de karaktereigenschappen van de
vele gastheren- en vrouwen die hem ontvingen,
geeft hij in geuren en kleuren weer.
Dit laatste zal ik gemakshalve ook proberen.
Mijn gastvrouw, zij het in abstracte vorm, was
de Junge Union. De JU is gelieerd aan de CDU
en is met haar 110.000 leden Europa’s grootste
jongerenorganisatie. Jaarlijks organiseert ze
het driedaagse JU-congres, officieel bekend
als de Deutschlandtag. Dit congres vormt het
hoogste JU-gremium. Aangezien er ‘slechts’
duizend afgevaardigden van de verschillende
afdelingen mogen komen, zijn deelnamekaarten
erg geliefd. In een land waar hiërarchie
beduidend sterker aanwezig is dan bij ons is
gezien worden namelijk van belang. Iets wat
bij CDJA-congressen gelukkig minder opgaat.
Dresden
Dresden is de hoofdstad van het oostelijke
bondsland Saksen, dat tot de Duitse eenwording
onderdeel van de DDR was. Dankzij de
overgeromantiseerde film Dresden (2006) is
de stad vooral bekend om het geallieerde bombardement
op het centrum. Hierbij werd de
binnenstad nagenoeg volledig verwoest. Na
de val van de muur heeft men het Florentië
van het noorden echter weer in volle glorie
weten te herstellen. Een aanrader dus! →
“Ook voor dit
mondiale dorp
geldt dat je het
meeste deelt
met diegene,
die het dichtst
bij je staat”
REISVERSLAG
—
17

“De Engelse taal is leuk voor
vluchtige ERASMUS-gesprekken,
maar in hogere liga’s wordt Duitse
taalbeheersing van je verwacht”
REISVERSLAG
Als historicus was ik twee dagen voor aanvang
van het congres ter plaatse om de cultuur en
sfeer van de stad in me op te nemen. Ondanks
dat menig Tindermatch zich spontaan als stadsgids
opwierp – ook een teken van internationale
verwevenheid – besloot ik op eigen houtje te
velde te trekken. Allereerst liep ik naar de
befaamde protestantse Frauenkirche. Deze in
2005 opnieuw afgebouwde kerk staat symbool
voor de herrijzenis van het naoorlogse Dresden.
Een prachtig bouwwerk, maar bij binnenkomst
had ze, tot mijn teleurstelling, veel weg van een
operagebouwinterieur. Een ander verhaal was
het in de roomse kathedraal van Dresden.
Deze bleek tegen alle verwachtingen in van
ingetogener, evenwichtiger aard, wat me als
contrareformator voor de verandering eens
meer wist te bekoren.
Naast een veeltal andere kerken en de synagoge
bezocht ik het Zwingermuseum. Dit gigantische
tentoonstellingsforum valt te vergelijken met
het Rijksmuseum en is zeker een aanrader. Ook
heb ik in Dresden-Noord een bezoek gebracht
aan het Militair-Historisch Museum. Net als
elders in Duitsland heeft men hier het donkere
oorlogsverleden weten te verenigen met een
hoopvolle oproep tot vrede en samenwerking.
Erg indrukwekkend en tegelijkertijd broodnodig,
zo blijkt uit de uitslagen van de afgelopen
Bondsdagverkiezingen.
Hierbij heeft een schrikbarend hoog aantal
Saksen, namelijk 27%, een kruisje (ja, in Duitsland
kleur je het bolletje niet in) bij de AfD gezet.
Hierdoor mag deze antimigratiepartij zich
Saksens grootste partij noemen. Een teken van
ontevredenheid, die ik als gast niet begreep;
overal waar ik keek, ontwaarde ik pas opgeleverde
infrastructuur en fonkelnieuwe gemeenschapsgebouwen.
Vrijwel alle bekostigd met
West-Duits geld. Bovendien waren er nauwelijks
migranten te bekennen. Kennelijk is de angst
voor het vreemde des te groter wanneer dit
onzichtbaar is.
Deutschlandtag
Het JU-congres stond in het teken van de
Europese samenwerking. Erg nobel, maar de
verkiezingsuitslag had te veel roet in het eten
gegooid om over Europese samenwerking te
wauwelen. Neen, deze Deutschlandtag vormde
het hoofdpodium – volgens sommigen het
schavot – waarop de CDU-partijtop voor het
eerst sinds de verkiezingen verantwoording
zou komen afleggen. De sfeer was dan ook
betrekkelijk geladen, zeker in de hoek waar
de conservatieve, in klederdracht geklede
Beieren gezeteld waren. Even ter illustratie: de
JU-afgevaardigden zijn bij de Deutschlandtag
naar grootte van Bondsland gegroepeerd. Zij
zitten aan lange tafels, met daarop vlaggen
van de eigen deelstaat. Zich aan zelf meegebracht
bier lavend, vormen de afgevaardigden
hun mening over de resoluties. Dit klinkt wat
amateuristisch, maar het tegendeel is waar.
Het congres was tot in de puntjes geregeld en
er was veel ruimte voor inhoudelijk debat. Alle
sprekers, ook de bondskanselier, namen ruim
de tijd voor het spervuur aan vragen.
Ikzelf had me tussen de Duitse reserveafgevaardigden
– toevallig stammend uit mijn eigen
regio Münsterland – gezet, die elke actie met
graagte becommentarieerden. Zo ook tijdens
het binnenschrijden van Merkel, waarbij de
Beierse JU’ers weigerden op te staan. In plaats
daarvan hielden de recalcitrantelingen demonstratief
borden met ‘Trek conclusies!’ en
‘Personele wijziging’ in de lucht. Een ongehoord
protest dat in de Duitse media breed uitgemeten
werd. Overigens ontdekte ik pas later het
vak voor internationale gasten, die met hun
gedachten bovenmatig veel bij het kort
daarna aan te vangen feest waren.
—
18

Feestgedruis
Feesten, dat kunnen de JU’ers zeker. Hierbij
werden ze overduidelijk gesteund door tal van
lobbyorganisaties. Zo werd tegen sterk gereduceerd
tarief alcohol geschonken en deelde een
bekende tabaksfirma gratis sigaretten uit. Hoewel
ik dit laatste schandelijk vond – CDU houdt
al jaren strengere tabakswetgeving tegen –
wist ik mij samen met kameraden uit de regio’s
Neder-Rijn, het Saarland en het Münsterland in
het feestgedruis te voegen. Hierbij hielp het
enorm dat ik een aardig woordje Duits spreek
– de Engelse taal is leuk voor vluchtige
ERASMUS-gesprekken, maar in hogere liga’s
wordt Duitse taalbeheersing van je verwacht.
Hoe het ook zij, al met al heb ik de eer van het
CDJA hooggehouden en vele nieuwe christendemocratische
contacten opgedaan. Ik dank
het CDJA-bestuur voor het in mij gestelde
vertrouwen en hoop dat we volgend jaar een
grotere delegatie naar de Deutschlandtag
kunnen sturen. Ikzelf neem alvast de vrijheid
me hiervoor aan te melden. Deelname levert
namelijk veel op; bij thuiskomst werd ik door
CDU/JU Kleef gebeld wat ook alweer het
standpunt van de Nijmeegse CDA-fractie
inzake grensoverschrijdend spoorverkeer
was. Dankzij het JU-congres zijn de lijntjes
nu nog korter. Zo zie je maar: mondialiseren
doe je het beste om de hoek. ←
“Deze Deutschlandtag vormde het
hoofdpodium – volgens sommigen
het schavot – waarop de CDUpartijtop
voor het eerst sinds de
verkiezingen verantwoording
zou komen afleggen”
REISVERSLAG
—
19

FOTOPAGINA
Najaarscongres
—
20

FOTOPAGINA
—
21

FOTOPAGINA
Introweekend & CDA-congres
—
22

Boekrecensie
Betrouwbare bron of een
dagboek van meningen?
Tekst Luc Rullens
Het is alweer bijna een jaar geleden dat ik het sinterklaaspapier van
mijn gloednieuwe Judas afscheurde. Het boek Judas van Astrid Holleeder
was destijds al aan zijn vijfde druk binnen een maand bezig. Een oplettende
lezer zal zich dan ook afvragen waarom een recensie zo laat nog
gepubliceerd wordt. Zoals met zovelen boeken moet je ze een tijdje
laten liggen voor je er iets nuttigs over kunt zeggen. Je moet de teksten
op je in laten werken en de inhoud laten bezinken.
Tijdens het lezen van het boek werd ik snel meegezogen in het verhaal.
Met name de scherp uitgeschreven gesprekken tussen Astrid en haar
broer Willem Holleeder waren vaak meer dan spannend. Echter zakt
deze spanning jammer genoeg ook weer weg. Als lezer raak je gewend
aan de lastige situaties waarin Astrid zich bevindt en je begint te
verlangen naar conclusies en uitkomsten. Daarbij is het zo dat een hele
hoop gebeurtenissen in heel wat minder woorden af hadden kunnen
worden gedaan. Het boek had dan ook zeker een pagina of 100 lichter
mogen zijn. Mijns inziens had een co-auteur met ervaring van het
schrijven van een biografie hier een hoop in bij kunnen springen. Het
verhaal is spannend, soms zelfs ijzingwekkend, maar het schrijftalent
van Astrid Holleeder schiet tekort om het verhaal te geven wat het
verdient. Een verhaal wat verteld wordt op een feestje kan nog zo goed
zijn, maar wanneer de verteller het niet goed verwoordt zal het verhaal
altijd aan kracht verliezen.
Daarbij mag er dan natuurlijk ook altijd nog de discussie plaats vinden
over de inhoud, waar de ondertitel van dit stuk ook op doelt. Het verhaal
neemt ons mee naar het zware leven van de familie Holleeder en het juk
waar ze onder leven in de persoon van de oudste zoon van het gezin,
Willem. Echter heb ik als historicus in opleiding geleerd dat je kritisch
naar je bronnen moet kijken. Geeft dit boek je een idee hoe zaken er aan
toe gaan in het criminele circuit? Jazeker, het geeft je een idee, maar
meer ook niet. Bij het lezen van een boek als Judas moet je altijd bedenken
dat het boek geschreven is met een bepaald doel en dat doel was
niet enkel het informeren of vermaken van de Nederlandse lezer.
BOEKRECENSIE
—
23

CDA BOEKRECENTIE
GEDACHTEGOED
—
24
Interge Boekrecensie nerationele
Solidariteit. De fundamentele Een plicht?
Tekst Barend Tensen Beeld Dirk Hol
geopolitiek
Qui num volorum ipsam haruptu ritaspe
raturio Tekst Roeland nsecabo Spruyt rerumqui asperferum et
latur sum consenima audis dolendi gendesequam
faccumquia nonet ut ut volectus
Wie dolorios politiek geïnteresseerd expligenis idelendit, is, zoals de voluptio.
Nam gemiddelde re natia CDJA’er, volo es zal prem op het vel nieuws mos aut vaak
que kijken niscitaerum naar regeringsleiders eossimi ligenes die elkaar idisque op de
voles inter nationale et as es podia doluptament ontmoeten. inciam Ze schudden imi,
sitat elkaar repro de hand, que lachen nesequis naar asitat de camera et offici en di
invelique ondertekenen repudici verdragen. torero In omnientur de tussentijd mo
eos hebben sa sed wij vaak etur geen si dolutest, idee wat con er nu nonsequos daadwerkelijk
rempor gebeurt. ad excerenis Gelukkig mi, is daar enestrum sinds eum
sit
voluptaecus kort verandering pari in ium gekomen. non ento Zonder qui veel con pra
ni ruchtbaarheid blatis molora kwam dit molupta het spoorboek eturis in volor het
sin geopolitieke pa ium andios gewirwar simi, op et de et boekenmarkt:
alitestia commodit
Permafrost, dictata filosofische volupta essays quissuste over por de atem
aut Westerse evel ea geopolitiek voluptu rescimperum van 1914 tot het hicimporem
comnimaxim rem invel.
heden.
Schrijver van dit boek is Tom Zwitser, filosoof,
De stedebouwer Pechgeneratie en uitgever bij De Blauwe Tijger.
ipis Zwitser nis (Groningen, doluptam andem 1979) doordenkt volorio. als Namet filosoof
as de geopolitiek sedi rent doloriora volgens een natemquae vast schema, volor dat hij
sequisquam tot het einde toe sunt trouw laboriatque blijft. Volgens vel essimetur
acea nam, ten diepste omnis de eos politiek reptionest van alle eaqui rich-
Zwitser is
geopolitiek
tingen, invene binnenlands volluptatur en maion buitenlands. rem quaerovit Vastgesteld
wordt eatquia dat dolupta geopolitiek coribus een liberale modi delicia uitvinding im-isporempore
schetst dusantur het liberalisme rerio eatiatet als een ideologie ratatur
Zwitser
zonder andit et externe re plique referentiepunten. veliqui as aut De debit menselijke laborem
ea niet, quiate de Traditie quaeperit of de experov geschiedenis itatione niet,
natuur
en nest zeker que de dolupit godsdienst latiunt niet. eum Om qui die ommodi reden stelt
zichzelf cuptasperunt dus als een ernatur wereld accullit die grenzeloos auda consero
mos alle barrières prae magnate tussen staat nonseque en mens poria
is,
waar
zijn volupturio weggenomen. mo vel ipic tet ipsapienis comnihil
molupta cusa vendi ut dem volupta
Het non gevolg enisquatur hiervan acerorem is een grenzeloze et doluptaque massa,
zonder pa dipit connecties, ea sus eveni zonder dest verbanden. landuciet Op lautem dit
punt aut aceprae laat Zwitser venisqui zich als berferi filosoof oriate kennen aut die
de ipis kennis quatet als occusam, geen andere quo overziet: omnihil de molut Duitse
qui dolloris autate volorendam sundit as
que conet eum inihil ex ea voluptas et is
autatiunt aut volut est, que cor aliquos
simporem autem aceaquia venia volorum
quiae et eum corro et, sitatur? Met, omnis
acepro ipsa nullatis quidus.
Inversteren in duurzame
werkgelegenheid
Agnam endigen ihitenis eos sequis mint
facero cor remperferum alit fugianis aut
adi blabora epedignient et lab id ent fugit
erumqui dolentust harioria volorumquae.
Et es iliqui ime dolorunde que pero tem
fugit optatib usanda nonsed et verum
sus aut ut alibus nullum at quaest quibus
eate eatio. Iquae sequo quiaten ihictur
alibusam rerspe rehent earum dolupta vid
que vid quidendis re pro blam fugitatibus
aut estiis expelest, aci conseque cum litas
aute nonse sunt alit lam quam, aligenda
quia filosoof perit Pieter elenti Sloterdijk doluptae citerend num komt sero hij ium, tot
qui de conclusie nos etum dat voluptaerit ‘beweging tot as meer molorpossunt beweging
etur leidt’ arum er een ima massa core kon volupta ontstaan essitem die op het ulparum
maatschappelijke eum si nat. Solore krachtenveld rerspic parasiteren tem re doloribus
‘zoals il een modit zwerm lit sprinkhanen quate derempe vruchtbare rionserios
aciene akkers kaalvraten’. nullabo rioremp orepelis utempor
ernatius asserum es autat.
Om deze massa bij elkaar te houden moet er
Vooruitdenken
een interne externe vijand zijn: dus enerzijds
Ra een nem. permanente Nequident, zelfhaat, ut vidisim waarin inctate wij onze
mpelis traditie, aut geschiedenis quatem adiscienti gemeenschappelijke
unt volorersped
verbanden ma nam te lijf aute gaan. id Anderzijds magnate kent molupicta het
ad verhaal evellaborum een externe aut component. rempori blam Permafrost sit hit is
lacit de oppervlakte laborrum van ius bevroren qui volorrum menselijke exerciischappen,
rehendelit die iduntios ervoor zorgt eriorem dat onder porepe-
de opper-
eigenruvlakte
rempore energievoorraden prescie ndipsam worden opgehoopt int et laut die
magniatem de massa een fugitat explosief umquis karakter eniscia geven. int En alis dat
maximenis geeft internationale am accus mogendheden re del es pedi een aut unieke
lab kans: im de et energie porum tot enim ontploffing facidi dessunt brengen, aut door
aute op het comnim juiste moment harumquo hun eigenschappen conecti orernatem
naar volor boven sandae te laten simus, komen. torehen Kent u het emquodi verhaal
weer
tibusan van de Amerikaanse tectio. Exeruntem wapenleveringen unt, te inissunt aan
a Arabische doluptatem stammen? fuga. Nu, Ebitint dat bedoelt estiusto Zwitser: qui
core op het cus juiste nonsequ moment atquae stammen doloruntia tegen elkaar quia
volorestrum opzetten zodat estiusam, de internationale conseri macht beati ut van plabor
Amerika aute groter perovid wordt. enitat pre nimusam cus
voluptae perionsed que eaquam hariass
itiscit Kortom: officia een waardevolle, muscius quat. goed onderbouwde
filosofische analyse van wat er in de wereld
Lacculp gebeurt. Zwitser arumquo denkt dissequ buiten ideliqu het traditionele idelis
vollam denkkader, aliquas tart het in perum om een gefundeerde rest magnam, reactie
vollabo. uit te lokken. Nem Een quidusc kwaliteit imusdam, die maar optiore weinig
icabo. mensen Qui – binnen dolesti het tesequia CD(J)A – es bezitten, et ullandi maar
gendis die broodnodig qui omnimporibus is. Lees Permafrost! doluptatia nihit
aut ut ut adisincto omnimust odi voluptam
doluptae exped qui aliaest, esequi apic
to et hiliqui corepud itatecu ptatur, illa
quassim uscipsum nobit eum simolupid
que volupta tibusan tintian delessequi dit
amus sequi conecte dis moluptatio inulluptae
eos volore, omnime dit, con culpa
dolorem Ken jij een il is aspid boek, quia film, non toneelstuk cus voloria of et
volupta evenement teceria dat veniamus je andere in CDJA’ers
con erciisti
vellit echt es aanraadt quostio blacepe en wil ruptate je hier essitis een nis
abori dolesectis
recensie over schrijven? Stuur een
mailtje naar redactie@cdja.nl,
dan helpen wij je op weg!

CDJA Inside De christelijkklassieke
bedding van de
D van het CDA
Tekst Maurits Potappel Beeld Dirk Hol
Op het laatstgehouden Vormingsweekend gaf
Diederik Boomsma, fractievoorzitter van het
CDA in de gemeenteraad van Amsterdam, een
lezing over het christendemocratisch mensbeeld.
Boomsma ging in op de overeenkomsten
en verschillen met andere politieke stromingen,
waaronder het liberalisme. Vanuit het geponeerde
mensbeeld formuleerde hij een christendemocratische
visie op de overheid.
Christendemocratische
visie op de mens
Voordat een christendemocratische visie op de
overheid kan worden gegeven is het noodzakelijk
om in te gaan op de visie op de mens omdat
mensen nu eenmaal de gemeenschap vormen
van waaruit de overheid wordt georganiseerd.
De christendemocratische visie op de mens
wordt geformuleerd vanuit de menselijke natuur.
Deze menselijke natuur bestaat en wij kunnen
die kennen. Vanuit het christendom zien we de
mens als een daad van liefde. God is liefde en
schept door Zijn wil. Hij wil Zijn liefde delen met
Zijn schepping en dat komt tot uitdrukking in
de vrije wil waarin de mens iets deelt van de
eigenschappen van God. Deze vrijheid deelt
hij met God en dit maakt hem per definitie een
relationeel wezen. Aristoteles zei ook al dat de
aard van de mens sociaal en politiek is (Politica).
Christendemocraten zien mensen daarom
altijd als vrije én sociale wezens.
Andere politiek-filosofische stromingen
De christendemocratie begint haar staatsvisie
dus met de vraag wie is de mens? Andere
politieke filosofieën beginnen daarentegen
altijd met ideeën hoe de wereld zou moeten
zijn. Het socialisme wil de ongelijkheid tussen
de fabriekswerker en de eigenaar doorbreken
met behulp van overheidsingrijpen en vakbonden.
Dit ideaal kan worden bereikt doordat
de overheid kapitaal moet herverdelen. In het
communisme wordt de heilstaat op aarde
beloofd. Deze heilstaat kan worden bereikt
door het gebruik van geweld.
Liberalisme
Het liberalisme ziet de staat als een noodzakelijk
kwaad en een afspraak van individuen. De staat
is gebaseerd op een sociaal contract waarmee
individuen stilzwijgend met hun geboorte instemmen.
Volgens het liberalisme is ieder individu
gelijk en kan het zelf bepalen welke keuzes
het maakt. Op dit moment is het liberalisme het
meest dominant aanwezig in onze samenleving.
Het is daarom belangrijk om in te gaan op een
aantal kernbegrippen van het liberalisme.
Gelijkheid
Het liberalisme ziet alle individuen als gelijk.
Dit is natuurlijk een belangrijk gegeven, maar
het is niet het hele verhaal. Deze gelijkheid
komt ergens vandaan. Gelijkheid vindt deels
haar wortels in het christendom. In de klassieke
samenleving werd je gedefinieerd door je
maatschappelijke positie. Er heerste strikte
hiërarchie. Door het christendom veranderde
het mensbeeld totaal en maakte het, voor je
ziel en je individuele verhouding tot God, niet
meer uit of je man of vrouw was. De kern van
gelijkheid is daarom dat we gelijk zijn voor God
en voor de wet (Larry Siedentop. Inventing the
Individual). Dit betekent niet dat we gelijkheid
op alles moeten toepassen. Op heel veel gebieden
in de samenleving is er geen gelijkheid
maar fundamentele ongelijkheid. Er is bijvoorbeeld
geen gelijkheid van boeken, kennis,
onderbouwde en niet-onderbouwde ideeën. →
CDJA INSIDE
—
25

Vrijheid
Een ander begrip dat in het liberalisme centraal
staat is vrijheid. Volgens velen zou vrijheid zijn:
doen wat je wilt. In de christendemocratie is
vrijheid iets heel anders, namelijk: doen wat je
niet wilt, maar wat wel moet. Je kunt namelijk
pas echt vrij zijn als je jezelf onder controle
hebt. Het is voor jezelf van belang om discipline
en concentratie te hebben. Als je jezelf niet kunt
besturen ben je overgeleverd aan je begeerten
en is vrijheid een illusie.
Op het niveau van de staat betekent vrijheid
dat je kunt bijdragen aan het bestuur van de
gemeenschap. Je bent pas vrij als je kunt meebepalen
wat er gebeurt in de gemeenschap.
Hiervoor is het van belang dat er een gemeenschap
bestaat waarin mensen betrokken zijn
op elkaar en bereid zijn om zich in te zetten
voor de gemeenschap.
Het schadebeginsel
Het liberale schadebeginsel als basis voor het
handelen in deze gemeenschap gaat daarom
niet ver genoeg. Op zichzelf is dit geen slecht
principe, maar het is niet het hele verhaal. Als je
jezelf schade berokkent doe je dat indirect ook
aan anderen. Als je bijvoorbeeld heel de dag zit
te blowen verzaak je op dat moment je positieve
verplichtingen als burger van de gemeenschap
waartoe je behoort.
Burgerschap
Christendemocratische visie
op de staat
Met deze gecorrigeerde noties van gelijkheid,
vrijheid en burgerschap wordt een appèl
gedaan op iedere burger van onze samen leving
om zich in te zetten voor de gemeenschap. Waar
het liberalisme benadrukt wat de grenzen zijn
van gelijkheid en vrijheid negatief formuleert,
gaat de christendemocratie verder. Vrijheid
roept verplichtingen met zich mee zoals de
bij drage aan het bestuur van een stad, provincie
of land. Alleen als iedere burger zich positief
inspant is het mogelijk om de gemeenschap in
stand te houden.
Edmund Burke
Het is belangrijk om ons te herinneren dat
het bestaan van de overheid is verweven met
de menselijke natuur. De overheid is niet een
project dat de huidige generatie is gestart,
maar een gedeelde loyaliteit van verschillende
generaties door de eeuwen heen. De gemeenschap
bestaat namelijk niet alleen uit de mensen
die nu leven, maar ook uit de overledenen
en degenen die nog geboren moeten worden
(naar de correctie van Edmund Burke op het
sociaal contract). Dat verbindt ons met onze
voorgangers en de mensen die na ons komen.
We dienen dan ook zorgvuldig om te gaan
met publieke goederen om te voorkomen
dat generaties na ons beginnen met
een achterstand.
CDJA INSIDE
Deze positieve verplichtingen worden in de
christendemocratie ook wel burgerschap
genoemd. Een burger is een trotse en vrije
deelnemer aan een gemeenschap die zich
actief inzet voor de gemeenschap. Het is
voor iedere burger mogelijk om zich in te zetten
voor de gemeenschap. Ongeacht je afkomst,
religie of etniciteit kun je namelijk deelnemen
aan onze gemeenschap. Dit staat in schril
contrast met heel veel andere samenlevingen
op deze wereld. Je kunt bijvoorbeeld niet
zomaar lid worden van een Afrikaanse stam.
Het is echter wel mogelijk om Nederlander te
worden. Dit is een belangrijke verworvenheid
van de westerse beschaving.
—
26

Hoeder van de publieke moraal?
Nog schadelijker is het als de overheid zich
gaat opwerpen als hoeder van de publieke moraal.
Een treffend voorbeeld is de situatie na de
Franse Revolutie. De Franse Revolutie vestigde
een dictatuur waarbij het christendom vervangen
diende te worden door de deugd en priesters
een eed van trouw moesten zweren aan de
staat. Hiermee werd inbreuk gemaakt op een
belangrijke verworvenheid van de westerse
beschaving: de oorspronkelijk christelijke
scheiding van kerk en staat. Als de overheid
op de stoel van de kerk gaat zitten en optreedt
als hoeder van de publieke moraal, gaat dat
vaak gepaard met dwang. Ook anno 2017 is
dit gevaar aanwezig. Bijvoorbeeld wanneer
de overheid gelijkheid tot in het absurde doortrekt
doormiddel van diversiteitsprogramma’s,
positieve discriminatie en genderneutraliteit.
Kerntaken
Hoe moet de overheid omgaan met publieke
goederen? Met ander woorden: waartoe is de
overheid op aarde? In de christendemocratie
is de overheid er vooral voor de kerntaken.
De kerntaken van de overheid zijn het handhaven
van de wetten en het waarborgen van
de interne en externe veiligheid. Boomsma wijst
in de gemeenteraad van Amsterdam geregeld
op het feit dat er te weinig wordt geïnvesteerd
in de openbare ruimte, terwijl er wel veel
geld wordt uitgegeven aan kunstsubsidies.
De overheid dient primair zorg te dragen voor
de veiligheid en leefbaarheid van de openbare
ruimte terwijl burgers prima zelf kunst
kunnen steunen.
De D van het CDA
De staatsvisie van het CDA is dus gebaseerd op
de mens die zijn vrijheid deelt met God. Vrijheid
is doen wat je niet wilt, maar wat wel moet. Op
het niveau van de staat betekent dit dat je pas
vrij bent als je kunt bepalen wat er gebeurt in
de gemeenschap. Deze gemeenschap strekt
zich uit tot de overledenen en degenen die nog
geboren moeten worden. Om die gemeenschap
in stand te houden moet de overheid zich beperken
tot de kerntaken en zich niet opwerpen
als hoeder van de publieke moraal. Alleen dan
kunnen mensen, als vrije en sociale wezens,
met elkaar beslissen over de inrichting van
de gemeenschap. ←
Dit is het tweede deel van een
drieluik over de letters van het
CDA. In het volgende nummer
kun je het laatste deel lezen.
CDJA INSIDE
—
27

CDJA Inside
Politieke terugblik
Tekst Jorden van der Haas (aftredend DB’er Politiek) Beeld Dirk Hol
In haar vergaderingen van september en
oktober heeft het Algemeen Bestuur in totaal
vier resoluties aangenomen. In september ging
het om de resoluties Minimum stagevergoeding
en Integere partij. In oktober waren de resoluties
Meeouderschap en Zelfrijdende auto’s aan de
beurt. De laatste drie zijn vervolgens namens
het CDJA ingediend op het CDA-congres
van 4 november. Hieronder lees je waar
de resoluties over gingen.
Minimum stagevergoeding
Wanneer een student stage loopt, is het lang
niet altijd vanzelfsprekend dat hij/zij hiervoor
een vergoeding krijgt. Dat terwijl elke student
wel kosten maakt voor collegegeld en levensonderhoud.
Een bijbaan naast de stage is
meestal een lastige combinatie. Het kan dus
zijn dat iemand die een productieve bijdrage
levert aan een stagebedrijf, daar financieel op
achteruit gaat. Dat hoort niet en daarom pleiten
we voor een minimum stagevergoeding voor
elke stagiair(e), ongeacht opleidingsniveau.
Bedrijven mogen wel een hogere, maar geen
lagere vergoeding bieden.
Integere partij
Het CDJA is van mening dat het CDA streng(er)
moet zijn tegen leden die een misdrijf (corruptie,
frauduleus handelen of niet integer-zijn) hebben
begaan terwijl zij een publiek ambt
ver vulden. Zij mogen zich niet langer namens
het CDA verkiesbaar stellen voor publieke
functies of bestuurlijke functies binnen het
CDA vervullen. Onkreukbare politici zijn
immers geen luxe, maar een noodzaak.
Meeouderschap
Sinds een jaar wordt er gedebatteerd over of
een kind juridisch gezien meer dan twee ouders
kan hebben. Sociaal gezien, bijvoorbeeld in
gebroken gezinnen, kan dit al werkelijkheid zijn,
zonder dat de daarbij behorende rechten en
plichten zijn geborgd. In deze resolutie spreekt
het CDJA zich daarom uit voor het verbeteren
van de juridische positie van de ‘meerouder’,
echter onder de voorwaarden dat er maximaal
vier juridische ouders binnen maximaal twee
huishoudens mogen zijn, in ieder geval twee
van de ouders duurzaam samenleven, de positie
van de biologische ouder(s) bijzonder blijft
en dat elke ouder toestemming geeft. Omdat
wij als CDJA onderscheid maken tussen de
biologische situatie en de sociale werkelijkheid,
spreken we in deze resolutie en in het vervolg
van het debat van ‘meeouderschap’.
Zelfrijdende auto’s
Nederland loopt voorop bij de ontwikkeling van
zelfrijdende auto’s. Het CDJA wil dat graag zo
houden. Bij de ontwikkeling van deze auto’s
hoort echter ook het vraagstuk van de verantwoordelijkheid:
wie is waarvoor verantwoordelijk
als het mis gaat bij een zelfrijdende auto?
Het CDJA vindt dat voor zelfrijdende auto’s de
aansprakelijkheid bij de bestuurder hoort te
liggen, terwijl de fabrikant te allen tijde verantwoordelijk
is voor (het snappen en uitleggen
van) de software. Zo komen we tot verantwoord
gebruik van deze nieuwe soort auto totdat deze
voldoende doorontwikkeld is.
CDJA INSIDE
—
28
Nieuwsgierig geworden naar de
activiteiten van de werkgroepen?
Kom eens een keer kijken! Er is
altijd een werkgroep die bij jouw
interesses past. De werkgroepen
van het CDJA vergaderen op
woensdag 24 januari en woensdag
28 februari om 19:30 uur bij de
Jacobikerk in Utrecht.

Oproepen
De redactie
zoekt jou!
Waarschijnlijk studeer je of heb je een vaste baan. Grote kans
dat je daarnaast ook nog eens actief bent binnen het CD(J)A.
Om dan ook nog eens bij de redactie van interruptie te komen,
zorgt voor wel erg veel drukte.
Juist dan zoeken wij jou! We snappen dat je naast al je andere
bezigheden jezelf niet wilt binden aan de redactie. Maar ook
als je slechts af en toe wat voor de Interruptie wilt betekenen,
vinden we dat hartstikke leuk. Overigens ben je indien je wel
vast bij de redactie wilt komen ook niet tot verplicht tot het
schrijven van een artikel voor elke editie. Wel wordt er dan
verwacht dat je meedenkt over de inhoud en vormgeving
van het blad.
Wil jij iets voor interruptie betekenen, maar weet je niet precies
hoe en of je op vaste basis de redactie wilt komen versterken,
laat dan vooral van je horen! Stuur een mailtje of appje naar de
hoofdredacteur (contactgegevens in het colofon), dan gaan we
samen met jou kijken hoe we er invulling aan kunnen gaan geven.
In oudere vacatures stonden vaak allerlei eisen en voorwaarden.
Die stellen we nu bewust niet. Ben jij gewoon een enthousiaste
CDJA’er, stuur dan vooral een berichtje. Dan gaan we vervolgens
samen aan de slag.
We hopen dat je van je laat horen en nodigen je graag uit om
mee te werken aan Interruptie!
Nieuw
Ingezonden
brieven
Lees jij in deze Interruptie iets wat je van harte onderschrijft –
of juist niet? Of wil je graag je mening kwijt over iets anders? Dit
kan! Vanaf komende editie zullen wij ingezonden brieven in de Interruptie
plaatsen. Schrijf in maximaal 150 woorden je gedachten
op en mail dit vóór 1 februari naar redactie@cdja.nl. Wil je wel iets
schrijven, maar weet je niet precies hoe? Stuur ons dan ook even
een mailtje, dan helpen we je graag op weg!
OPROEPEN
—
29

Voorzitterscolumn
Schipper steekt
van wal
Tekst Lotte Schipper Beeld Dirk Hol
Het was nog even spannend: zal het kabinet er zijn wanneer ik mijn tweede
column voor Interruptie schrijf? Gelukkig: we hebben er een lente en
zomer op gewacht, maar inmiddels ligt er een regeerakkoord, stonden
alle ministers en staatssecretarissen gekapt en goed geschoeid op
het bordes en kunnen we aan de slag!
We hebben er lang naar uitgekeken, al ben ik blij dat de mannen en
dame er voldoende tijd voor hebben uitgetrokken. Liever een lange
formatieperiode, dan een kabinet dat binnen vier jaar valt. De formatieperiode
was natuurlijk reuze interessant en de media lijken er dan ook
moeilijk afscheid van te kunnen nemen. Zij zitten natuurlijk bovenop
de vorming van het nieuwe kabinet. Op alle vlakken. Daarom werd er
de afgelopen tijd niet alleen hevig gediscussieerd over de Rotterdamse
instappers van kersverse vicepremier Hugo de Jonge, maar ook over
de diversiteit binnen het nieuwe kabinet. Zo bestaat het nieuwe kabinet
voor 42 procent uit vrouwen en dat is dus 8 procent te weinig, aldus
diverse media. De poppen waren helemaal aan het dansen toen Mark
Rutte op tv de indruk wekte daar geen boodschap aan te hebben. Dat
hij voor de beste mensen had gekozen. Zei hij daarmee dat er te weinig
geschikte vrouwen waren en dat hij daarom meer mannen dan vrouwen
in zijn kabinet heeft? Dat vermoed ik toch niet. Nee, hij doelde erop dat
per positie is bekeken wie het meest geschikt leek én beschikbaar was.
Want natúúrlijk hebben vrouwen net zoveel kwaliteiten als mannen.
Daarom moeten we ook elke suggestie die dit in twijfel trekt, direct
tegenspreken. Het mag niet zo zijn dat de suggestie wordt gewekt dat
vrouwen alleen deel uitmaken van besturen, omdat we vrouwen nodig
hebben. Ik zou het persoonlijk verschrikkelijk vinden als ik was verkozen
als voorzitter puur en alleen omdat ik een vrouw ben. Tegelijkertijd is de
ongelijke verdeling van bestuurlijke posities tussen mannen en vrouwen
een feit. Het is zo dat een vrouw meer dan eens een lager salaris krijgt
dan de man voor hetzelfde werk. Dat een vader betrekkelijk minder uren
ouderschapsverlof krijgt en zodoende minder (cruciale) tijd met zijn kind
kan doorbrengen. Dat meer vrouwen dan mannen discriminatie ervaren
tijdens sollicitatieprocedures omdat ze in de leeftijd zijn dat ze kinderen
zouden kunnen krijgen.
VOORZITTERSCOLUMN
Voor deze ongelijkheid wil ik absoluut mijn ogen niet sluiten. Hier moeten
we antwoorden op vinden en werk van maken. Maar deze ongelijkheid
bestrijden door er een heisa van te maken dat er meer mannen dan
vrouwen in het kabinet zitten, gaat dit niet oplossen. Volgens mij staren
we ons dan blind op getallen en het afvinken van een sekse. Laten we
daarom vooral de discussie voeren over hoe we gelijke kansen kunnen
creëren. Voor iedereen.
—
30

Colofon
Interruptie is een uitgave van het CDJA
en verschijnt vier keer per jaar onder
ver antwoordelijkheid van de CDJAredactie
commissie, bestaande uit:
Hoofdredacteur Abel van de Sluis
Redactie Carina van Os, Jacob van de Beeten
Adviserend lid
Luc van Dijk - Wijmenga (DB – a.i.)
Mitchell van Waaij
Aan deze editie werkten mee
Lorenzo Essoussi, Anne Zandberg, Lisanne
Spanbroek, Bert-Jan Butijn, Jurijn Timon de
Vos, Luc Rullens, Roeland Spruyt, Maurits
Potappel, Jorden van der Haas, Lotte Schipper,
Monica Breur en Mark van de Fliert,
Jimmy Bastings
Druk Senefelder Misset B.V. - Doetinchem
Foto’s Dirk Hol, Diversen
Ontwerp en lay-out
Studio Piraat (bno) - Den Haag
Contactgegevens
hoofdredacteur
Abel van de Sluis
tel. +31 (0)6 21 44 82 49
hoofdredacteur@cdja.nl
CDJA Secretariaat
Bezoekadres
Buitenom 18
2512 XA Den Haag
Postadres
Postbus 30453
2500 GL Den Haag
tel. +31 (0)70 34 24 851
secretariaat@cdja.nl
www.cdja.nl
www.twitter.com/CDJA
www.twitter.com/CDJAInterruptie
Party & Politics
Het CDJA,
voor een unieke ervaring
naast je studie!
Lokale activiteiten - werkbezoeken
congressen CDJA academie - werkgroepen
& commissies debat (wedstrijden) - borrels
kortom: nieuwe vriendschappen,
inspiratie en verdieping!
Doe mee voor 5 euro
Het CDJA is de politieke
jongerenorganisatie van het
CDA, ga naar www.CDJA.nl
en meld je aan!
Dagelijks bestuur
Voorzitter Lotte Schipper
+31 (0)6 83 94 58 09
voorzitter@cdja.nl
Secretaris Monica Breur
+31 (0)6 14 64 81 04
secretaris@cdja.nl
Penningmeester Marc Dorst
+31 (0)6 53 88 88 19
penningmeester@cdja.nl
Communicatie & Campagne
Klaas Valkering
+31 (0)6 17 36 48 17
communicatie@cdja.nl
Politiek & Internationaal
Mark van de Fliert
+31 (0)6 21 60 57 42
politiek@cdja.nl
Ledenwerving & Ledenbinding
Lisanne Spanbroek
+31 (0)6 43 07 54 00
organisatie@cdja.nl
Algemeen bestuur
Drenthe Danny Smit
dannysmitemmen@gmail.com
Flevoland
Marijn Malotaux-Jongman
msdjongman@hotmail.com
Fryslân Giancarlo Formica
giancarloformica058@hotmail.
com
Gelderland Robert Klaassen
robert_klaassen@kpnmail.nl
Groningen Hielke Onnink
hielkeonnink@gmail.com
Limburg Jan Willem Nass
janwillemnass@hotmail.com
Noord-Brabant
Jules Verstraten
jules_verstraten@hotmail.com
Noord-Holland
Renate Wijmenga
renatewijmenga@gmail.com
Overijssel Wim Duitman
wpduitman@gmail.com
Utrecht Berj Khassab
b.s.khassab@gmail.com
Zeeland Job van den Broek
jobvandenbroek27@gmail.com
Zuid-Holland Martijn Sanders
martijn.f.sanders@gmail.com
Vrijgekozen
Izaäk van Jaarsveld
ijvanjaarsveld@hotmail.com
Filipe Duijf
filipeduijf@gmail.com
Hugo Westerlaken
hugowesterlaken@hotmail.com
Werkgroepen
OCW Mart de Koning
ocw@cdja.nl
JBB Vacant
jbb@cdja.nl
BZD Ruben Oldenhof
bzd@cdja.nl
Europa Carlo de Witte
europa@cdja.nl
SEF Diederick van Wijk
sef@cdja.nl
VWS Vacant
vws@cdja.nl
MIL Arjen Veerman
mil@cdja.nl
Commissies
Vormingscommissie
Willem-Rutger van Dijk
vocie@cdja.nl
Redactiecommissie
Abel van de Sluis
hoofdredacteur@cdja.nl
Organisatiecommissie
Gea Dijkstra
oc@cdja.nl
HRM-commissie
Bert-Jan Butijn
hrm@cdja.nl
Audit-commissie
Mathijs Remijn
mathijsremijn@gmail.com
CVB Joram Verstoep
joramverstoep@gmail.com
Vertrouwenspersonen
Sanne Schipper
sannemschipper@gmail.com
Luc van Dijk-Wijmenga
luc@lucvandijk.com
Internationaal Secretaris
Jimmy Bastings
j.bastings@cdja.nl
COLOFON
—
31

Volgende
Interruptie
> Maart 2018
> Gemeenteraadsverkiezingen
Het CDJA wenst u
fijne feestdagen