18.04.2018 Views

PVHH magazine november 2016

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

November <strong>2016</strong> nr 2<br />

Landelijke<br />

Ontmoetingsdag:<br />

Maarten<br />

krijgt een<br />

koninklijke<br />

onderscheiding<br />

District Friesland:<br />

Doe het echt samen!<br />

Foodtruck:<br />

Publiek ervaart<br />

wat de gevolgen<br />

kunnen zijn van<br />

hoofd-halskanker


Informatie<br />

Informatie<br />

Ledenadministratie<br />

In dit nummer<br />

Het Infocentrum is het kloppend hart<br />

van de patiëntenvereniging. Het is<br />

een gezellige plek waar medewerkers<br />

en vrijwilligers met veel inzet actief<br />

zijn. Op het Infocentrum is onder<br />

andere de ledenadministratie gevestigd.<br />

Twee dagen per week werkt<br />

Trees Oudshoorn daar en registreert<br />

alle aan- en afmeldingen. Trees is<br />

ook de vraagbaak voor de Districten,<br />

Kringbesturen en de regiocontactpersonen,<br />

waar het gaat om adressenbestanden<br />

die gebruikt worden voor<br />

de uitnodigingen van de regionale<br />

bijeenkomsten. Zij wordt daarbij<br />

geholpen door vrijwilligers Rob van<br />

Streun en Madelon Spiegel. Sinds<br />

1 januari houden we ook het bestand<br />

bij van de deelnemers en donateurs<br />

van Stichting Klankbord. In het<br />

bestand zaten voor ons veel onduidelijkheden.<br />

We hebben geprobeerd<br />

zoveel mogelijk mensen persoonlijk<br />

te benaderen om na te vragen of alle<br />

gegevens die we hadden nog klopten.<br />

Dit was een flinke klus maar met als<br />

resultaat dat we het adressenbestand<br />

nu op orde hebben en dat willen we<br />

graag zo houden. Daarom heb ik een<br />

vraag aan u:<br />

Verandert uw adres of uw e-mail<br />

adres? Wilt u dat dan alstublieft aan<br />

ons doorgeven? Dat kan met een<br />

telefoontje, een e-mail, of gewoon<br />

met een brief of kaart.<br />

8<br />

Bijzondere Landelijke Ontmoetingsdag<br />

met een spetterende finale<br />

Ronald en Carien Moonen van Duo Difference<br />

brengen het Maastrichtse Vrijthof naar Vianen.<br />

20<br />

Bij Marijke Schogt zit het zorgen voor<br />

anderen er al van jongs af aan in<br />

U kunt bij De 2e Stemwinkel terecht voor producten<br />

van verschillende leveranciers; wij leveren alle<br />

in Nederland voorgeschreven hulpmiddelen voor<br />

gelaryngectomeerden. De opbrengsten van<br />

De 2e Stemwinkel gebruikt de Patiëntenvereniging<br />

HOOFD-HALS om al haar activiteiten te organiseren.<br />

>> Bestel bij De 2e Stemwinkel en<br />

steun het werk van uw vereniging!<br />

advertentie<br />

De gezondheid van veel van onze leden<br />

is kwetsbaar. Het komt dan ook<br />

geregeld voor dat er iemand overlijdt.<br />

We begrijpen dat de patiëntenvereniging<br />

dan niet de eerste is waar<br />

u aan denkt, maar toch willen wij dit<br />

graag zo snel mogelijk weten. Dan<br />

kunnen we voorkomen dat u nog<br />

uitnodigingen of andere informatie<br />

van ons ontvangt.<br />

Infocentrum<br />

030 232 14 83<br />

info@pvhh.nl<br />

De 2e Stemwinkel voor ál uw hulpmiddelen<br />

Uw voordeel<br />

• Kies uw bestelmethode: per telefoon, e-mail of webshop<br />

• Hulp nodig? Wij helpen u graag met uw bestelling<br />

• Vraag advies: onze verpleegkundige denkt met u mee<br />

• Snelle levering: meestal binnen 24 uur<br />

• Rekening: gaat rechtstreeks naar uw zorgverzekeraar<br />

De 2e Stemwinkel info@de2estemwinkel.nl<br />

030 232 14 83 www.de2estemwinkel.nl<br />

De redactie bestaat uit: (middenachter) Guusta van der Sluijs<br />

(bladmanager), (van links naar rechts) Netty Roersma (hoofd- en<br />

eindredacteur), Marja Lukkien en Peter de Valença, redactie@pvhh.nl<br />

Kippenvel<br />

De Landelijke Ontmoetingsdag was een echte kippenveldag.<br />

Gelaryngectomeerde zangers stalen samen met Duo<br />

Difference de show. De ervaringen van Diana Keppens en<br />

Miranda Nijs ontroerden de zaal en een perplexe Maarten<br />

de Boer kreeg een koninklijke onderscheiding voor zijn<br />

werk. Dat en nog veel meer leest u in dit extra dikke tweede<br />

nummer van HOOFD-HALS <strong>magazine</strong>. Niet alleen de<br />

Landelijke Ontmoetingsdag is goed voor kippenvelverhalen,<br />

ook de vrijwilligers bij de foodtruck, een actie tijdens de<br />

Make Sense-campagne, maakten bijzondere dingen mee.<br />

En logopedist Pauline Janssen verbaast zich er elke keer<br />

weer over hoe inventief haar patiënten kunnen zijn.<br />

Verder ontmoet u in dit blad Herman en Keetie Schins,<br />

vertelt Marijke Schogt waarom ze zo graag vrijwilligerswerk<br />

bij de zwemclub blijft doen, laat Piet Gijsbertsen zien wat<br />

hij allemaal tekent en presenteert Marja Lukkien weer leuke<br />

ideeën voor lekkere maaltijden. De onderwerpen personenalarmering<br />

en zorgverzekering bezorgen u waarschijnlijk<br />

geen kippenvel, maar interessant zijn die artikelen wel.<br />

Veel leesplezier!<br />

Namens de redactie, Guusta van der Sluijs<br />

Online<br />

www.pvhh.nl | www.facebook.com/HoofdHals<br />

Marijke is vrijwilliger bij de zwemclub voor<br />

gelaryngectomeerden in Amersfoort. Wat maakt<br />

dat ze graag bij deze club wil blijven?<br />

Uit de vereniging<br />

2 Uit het Infocentrum<br />

5 Voorzitter en vicevoorzitter over (bestuurs)seizoenen<br />

15 Reacties op het nieuwe <strong>magazine</strong><br />

25 Medewerkers De 2e Stemwinkel vertellen over hun werk<br />

30 Make Sense Campagne: ervaringen van vrijwilligers<br />

35 District Friesland: neem de tijd om het samen te doen<br />

36 Districten: contactinformatie en activiteiten<br />

Informatie<br />

17 Personenalarmering<br />

Wanneer u minder goed verstaanbaar bent, kan het<br />

een probleem zijn een mobiele telefoon te gebruiken.<br />

Met een personenalarmering kunt u in noodsituaties<br />

hulp inroepen.<br />

32 Zorgverzekering<br />

Is de verzekerde een bewuste consument die weet<br />

waarvoor hij kiest?<br />

Rubrieken<br />

4 Gedicht: Herfst<br />

6 Verhalen en vragen<br />

Rubriek waarin Remco de Bree antwoord geeft op<br />

vragen en andere tips en weetjes.<br />

18 Samen: Herman en Keetie Schins<br />

26 Hobby: Piet Gijsbertsen tekent<br />

28 Lekker eten: ideeën voor de lunch<br />

Column<br />

23 Pauline Janssen: verhalen uit de logopediepraktijk<br />

33 Marja Lukkien: parachutespringen<br />

34 Marga Volman: reukslang<br />

2 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 3


Informatie<br />

gedicht<br />

bestuur<br />

Rob Burdorf<br />

Mijn favoriete seizoen<br />

Als je in het bos<br />

de stilte om je<br />

heen kan voelen<br />

bomen in een<br />

mooie herfstkleur<br />

kan bewonderen<br />

dan heeft de natuur<br />

jouw hart<br />

zachtjes aangeraakt<br />

Paula Hagenaars<br />

De afwisseling van seizoenen in<br />

Nederland vind ik geweldig. In de<br />

zomer zwemmen (met larkel). Daarna<br />

barbecueën met een lekker glaasje<br />

witte wijn. In de herfst op zoek gaan<br />

naar de mooiste paddenstoelen, samen<br />

met kleinkinders die in hoge bladerbergen<br />

duiken en in regenplassen<br />

stampen. Sneeuw in de winter blijft<br />

ook een prachtig gezicht. Maar mijn<br />

favoriete seizoen is de lente. Op de<br />

eerste warme lentedag pakken wij de<br />

fiets voor een flinke tocht. Genieten<br />

van vogels, bloemen en lammetjes in<br />

de wei. Lunchen op een zonovergoten<br />

terras, dan weer op pad. Na vijftig<br />

kilometer, toch wel een beetje moe<br />

inmiddels, de polder in en die Hollandse<br />

brug op. Geen Tourmalet, maar wel<br />

een flinke puist. Dan toch een beetje<br />

valsspelen: even de elektrische ondersteuning<br />

een standje hoger en fluitend<br />

op huis aan.<br />

Ik kan er moe van worden,<br />

maar ik voel me vooral voldaan<br />

Het doet me denken aan onze<br />

vereniging. Nieuwe plannen, zoals<br />

nog meer meepraten bij en over wetenschappelijk<br />

onderzoek en richtlijnenontwikkeling;<br />

het ontstaan van de<br />

Districten; onderzoek naar voorlichting<br />

aan mensen die een andere vorm van<br />

hoofd-halskanker hebben dan aan<br />

het strottenhoofd. Ik kan er moe<br />

van worden, maar ik voel me vooral<br />

voldaan, net als na zo’n fietstocht.<br />

Pauline Roelfzema<br />

Elk seizoen<br />

lonkt mij naar buiten<br />

In een land zonder seizoenen zou ik<br />

niet graag wonen. De winter begint<br />

voor mij bij de intocht van Sinterklaas<br />

half <strong>november</strong>. December is de maand<br />

van de feestdagen. Oktober en <strong>november</strong><br />

zijn vooral de maanden waarin cursussen<br />

en workshops worden gegeven en<br />

de laatste lotgenotenbijeenkomst van<br />

het jaar wordt gehouden.<br />

Onderweg naar een vergadering<br />

in Utrecht geniet ik van<br />

een schitterende zonsopgang<br />

Als in februari de sneeuwklokjes voorzichtig<br />

boven de grond komen, buigen<br />

wij ons over de organisatie van cursusdagen<br />

of de voorbereidingen voor de<br />

Landelijke Ontmoetingsdag, naast alle<br />

andere onderwerpen die onze bestuurlijke<br />

aandacht vragen. Onderweg naar<br />

Utrecht geniet ik intens van voorzichtig<br />

ontluikend groen of een schitterende<br />

zonsopgang over nevelige weilanden.<br />

In de zomermaanden wil ik alleen<br />

maar buiten zijn, in de tuin, op mijn<br />

rug in de duinen naar de vogels kijken,<br />

met kleinkinderen op het strand struinen<br />

en met mijn man rondtrekken door<br />

Frankrijk, Italië en ons eigen landje.<br />

Dat lukt tussen de laatste bestuursvergaderingen<br />

in juli en de eerste gelijk<br />

na mijn vakantie in augustus.<br />

Terwijl in de herfst de bossen lonken,<br />

noten geraapt moeten worden én<br />

dennenappels natuurlijk, ga ik ziekenhuizen<br />

en inloophuizen in mijn regio<br />

langs om onze nieuwe folders aan te<br />

vullen. Bestuurlijk hebben we er dus<br />

stevig de pas in!<br />

4 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 5


vragen en verhalen<br />

vragen en verhalen<br />

Fotografie: Allard Willemse<br />

Voorlichting aan BHV’ers<br />

“Kees Fraanje gaf ons voorlichting dit betekent dat je mond en neus<br />

over hoe we hem moeten behandelen afdekt met je hand, met de andere<br />

in geval van nood. Beademing niet hand het hoofd achterover kantelt<br />

mond op mond maar mond op hals, en dan via zijn stoma beademt.”<br />

Spoedgeval<br />

Voor spoedgevallen kunt u<br />

een mail sturen naar:<br />

p.verdouw@de2estemwinkel.nl<br />

Guusta van der Sluijs krijgt twee keer kort na elkaar een<br />

luchtweginfectie. Rondom haar halsstoma, maar ook in de<br />

luchtpijp zelf, was het beide keren vuurrood en ze had last<br />

van koorts, hoesten en een benauwd gevoel. Ze vraagt<br />

prof. dr. Remco de Bree om advies.<br />

Second opinion<br />

Als uw arts het behandelvoorstel met u heeft besproken,<br />

heeft u misschien behoefte aan een tweede deskundige mening.<br />

Dit kan soms meer helderheid geven en u meer zekerheid bieden over<br />

alles wat u moet ondergaan. U kunt er dan voor kiezen om een second<br />

opinion in een ander ziekenhuis aan te vragen. Wend u voor een second<br />

opinion tot een gerenommeerde specialist in één van de centra van de<br />

Nederlandse Werkgroep Hoofd-Hals Tumoren (www.nwhht.nl). Een second<br />

opinion vraagt u aan via uw huisarts of medisch specialist. Het is goed uw<br />

medisch specialist hierbij te betrekken zodat de specialist waarbij u voor uw<br />

second opinion komt alle relevante informatie heeft. Er hoeven dan zo min<br />

mogelijk aanvullende onderzoeken (zoals bijvoorbeeld CT of MRI) opnieuw<br />

gedaan te worden.<br />

Het vragen om een second opinion is heel normaal en de arts zal hier<br />

zonder problemen aan meewerken. Hulpverleners en zorgverzekeraars<br />

zijn prima op de hoogte van uw rechten als patiënt. In de meeste<br />

gevallen vergoedt de zorgverzekeraar een second opinion, maar<br />

bij veel verzekeraars moet de aanvraag aan bepaalde regels<br />

voldoen. Goed om dat vooraf te controleren.<br />

Feestdagen<br />

Rond de feestdagen in december kan<br />

de pakketbezorging vertraging hebben.<br />

Om te voorkomen dat u zonder hulpmiddelen<br />

komt te zitten, adviseren wij<br />

u tijdig te bestellen. Het Infocentrum<br />

en De 2e Stemwinkel BV, zijn gesloten<br />

op zondag 25, maandag 26 december<br />

en zondag 1 januari. Op vrijdag 23<br />

december en vrijdag 30 december<br />

sluiten wij om 15 uur.<br />

Sommige gelaryngectomeerden worden helaas regelmatig<br />

geconfronteerd met een infectie van de lagere luchtwegen<br />

zoals de luchtpijp. Met name zien wij dit in bepaalde<br />

periodes van het jaar. Het slijmvlies van de luchtpijp<br />

is dan rood en gezwollen. Daarnaast zijn er vaak ook<br />

klachten van vies slijm en korstvorming. De stoma zelf<br />

doet soms ook mee.<br />

De oorzaak is onder andere het ontbreken van de functies<br />

van de neus als verwarmer, bevochtiger en filter van de<br />

lucht. Bij een gelaryngectomeerde gaat de lucht direct door<br />

de stoma naar de luchtpijp. Deze ongeconditioneerde lucht<br />

kan dan gemakkelijker voor een ontsteking van het slijmvlies<br />

zorgen, zeker als het slijmvlies van de stoma en het<br />

bovenste gedeelte van de luchtpijp bestraald zijn geweest.<br />

Dan is ook de reinigende functie van de trilharen in het<br />

slijmvlies nog eens verminderd.<br />

Aangezien voorkomen beter is dan genezen wordt geadviseerd<br />

een stomafilter te gebruiken. Een dergelijk filter kan<br />

een deel van de functies van de neus overnemen, maar niet<br />

helemaal waardoor een gelaryngectomeerde toch vatbaarder<br />

blijft voor dergelijke ontstekingen. Met de komst van deze<br />

filters is het optreden van deze infecties sterk verminderd.<br />

Wat te doen bij<br />

ontstekingen van de<br />

lagere luchtwegen<br />

Daarnaast kan het helpen droge lucht te vermijden of bij<br />

droge lucht deze te bevochtigen. Ook kunnen de slijmvliezen<br />

bevochtigd worden met bijvoorbeeld een spray.<br />

Mocht er toch een infectie van de lagere luchtwegen optreden<br />

dan kan deze met antibiotica behandeld worden. Ook<br />

dan kan het helpen de lucht en slijmvliezen te bevochtigen,<br />

om korstvorming tegen te gaan. Wanneer het slijm in de<br />

luchtweg moeilijk kwijt geraakt kan worden valt behandeling<br />

met slijmverdunners te overwegen, zo nodig gecombineerd<br />

met oefeningen van een fysiotherapeut. In ernstige gevallen<br />

waarbij het slijmvlies van de luchtweg dusdanig gezwollen is<br />

dat deze vernauwd is, kan behandeling met corticosteroïden<br />

tijdelijk nodig zijn.<br />

Gelukkig lijken ernstige lagere luchtweginfecties bij gelaryngectomeerden<br />

minder vaak op te treden, maar blijven deze<br />

infecties helaas lastige en hardnekkige klachten geven.<br />

Guusta van der Sluijs: “Heeft u ook een vraag voor<br />

prof. dr. De Bree? Mail dan naar redactie@pvhh.nl of bel<br />

met het Infocentrum 030 232 14 83.”<br />

Meer Informatie<br />

Wat is een second opinion, wanneer, hoe en waar kunt u<br />

een second opinion aanvragen en is het altijd verstandig?<br />

Meer hierover leest u in het artikel op www.pvhh.nl/publicaties.<br />

App Tracheostoma ook in het Spaans en Duits<br />

Zoals u weet heeft de Tracheostoma app al een Engelse versie. In 2017 krijgt de app vrijwel zeker ook<br />

een Spaanse en misschien zelfs een Duitse vertaling. Handig wanneer u in het buitenland moet laten<br />

zien hoe het halsstoma verzorgd moet worden en hoe er zuurstof moet worden toegediend.<br />

6 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 7


Informatie<br />

VERENIGING<br />

VERENIGING<br />

Tekst: Netty Roersma | Fotografie: Ilka Hennig, Peter de Valença, Rob van Streun<br />

Een dag om kippenvel<br />

van te krijgen<br />

Landelijke Ontmoetingsdag <strong>2016</strong>:<br />

Feest, informatie<br />

en gezelligheid<br />

Zaterdag 8 oktober, Landelijke Ontmoetingsdag. Onder de vertrouwde muzikale begeleiding van<br />

de accordeonisten begroeten mensen elkaar met een handdruk, een klap op de schouder of een<br />

zoen. Al gauw is het flink druk in de hal van Hotel van der Valk in Vianen. Nadat de jassen zijn<br />

toevertrouwd aan de dames van de garderobe gaat iedereen richting zaal. Bij de ingang staan<br />

twee piccolo’s die denkbeeldige stofjes van schouders slaan, complimentjes rondstrooien en elke<br />

gast van harte welkom heten. Ook in de zaal is muziek. Hubert Pouriër speelt op de ukelele en<br />

Joke Visser en Paul Krijt -zij zijn alle drie gelaryngectomeerd- zingen met ondersteuning van<br />

Duo Difference een paar liedjes zoals ‘Kom van dat dak af’ en ’s Nachts na tweeën’.<br />

Herdenken<br />

Als Rob Burdorf om half elf het podium op stapt, gaat het<br />

ochtendprogramma van start. Met een mooie foto van Willy<br />

Tolboom en haar man Arie op de achtergrond vertelt hij dat<br />

Willy van plan was mee te zingen in het bijzondere koor van<br />

vandaag, maar dat Arie zeer onverwacht is overleden. In een<br />

moment stilte herdenken we met elkaar Arie Tolboom, Jan<br />

Kats en andere onlangs overledenen.<br />

Vereniging<br />

In het volgende programmaonderdeel geeft Rob een samenvatting<br />

van het werk van de vereniging: wat is er gedaan<br />

en wat zijn de plannen? Aan de hand van de groei van de<br />

zilverlinde die we twee jaar geleden als NSvG en Klankbord<br />

hebben geplant in het Griftpark, schetst hij de voortgang van<br />

het samengaan van de twee organisaties met als resultaat<br />

de fusie op 1 mei. “Het boompje is wat breder geworden en<br />

groeit goed,” vertelt Rob, “Jopie en Rob van Streun maken<br />

elk jaar een foto van de boom, zodat we het allemaal goed<br />

kunnen volgen.”<br />

De vorig jaar gelanceerde Tracheostoma App blijkt een<br />

succes. Hij wordt veel gedownload en gebruikt en er is ook<br />

een Engelse variant beschikbaar. Misschien komt er ook<br />

een Spaanse versie? Maarten de Boer, lid van het algemeen<br />

bestuur, heeft als ombudsman mensen kunnen helpen bij<br />

het vinden van oplossingen. Bij patiëntenvoorlichting wordt<br />

nagedacht over manieren waarop deze persoonlijke voorlichting<br />

hoofd-halsbreed zou kunnen worden aangeboden.<br />

Er is een Wetenschappelijke Advies Commissie in het leven<br />

geroepen om mee te praten bij en over wetenschappelijk<br />

onderzoek en richtlijnenontwikkeling. De ontwikkeling naar<br />

8 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 9


VERENIGING<br />

VERENIGING<br />

Districten is gaande, zodat het lotgenotencontact in de regio<br />

Naasten<br />

gezamenlijk georganiseerd kan worden. Tot besluit vertelt<br />

De piccolo’s springen op het podium<br />

Rob nog dat de vereniging altijd op zoek is naar vrijwilligers.<br />

om ons eens “keihard te laten ontspan-<br />

Geïnteresseerden verwijst hij naar de vacaturestand van de<br />

nen”. Mindfulness klinkt als een vol<br />

vereniging op de informatiemarkt.<br />

hoofd en dat is niet goed menen ze. De<br />

armen gaan omhoog als we inademen<br />

COPD<br />

en we moeten alle gedachten loslaten<br />

Dan is het woord aan Dominic Snijders, longarts in het<br />

als we onze armen laten zakken bij het<br />

Spaarneziekenhuis. Het contact met onze vereniging kwam<br />

uitademen. Dan zijn we “open voor<br />

tot stand bij de ontwikkeling van de richtlijn Dysfagie<br />

elkaar” en klaar om te luisteren naar<br />

(slikproblemen), waaraan Patiëntenvereniging HOOFD-HALS<br />

het verhaal van Diana Keppens en<br />

ook meewerkte. Er verscheen een artikel over COPD in het<br />

Miranda Nijs uit België. Zij vertellen<br />

eerste HOOFD-HALS <strong>magazine</strong>.<br />

wat ze hebben gevoeld en meegemaakt<br />

als partner van een man met strotten-<br />

Jan Kolks is meegekomen met<br />

met Ellie gehouden. Het valt Jan<br />

COPD is een vernauwing van de luchtwegen, die leidt<br />

passende behandeling krijgen. Het inhalatiemateriaal<br />

hoofdkanker. Miranda had een “bang<br />

zijn ex-collega Ellie Hopman.<br />

op dat er vandaag veel ouderen<br />

tot kortademigheid, hoesten en slijmvorming. Roken en<br />

is allemaal op de mond gericht en er bestaan nog geen<br />

hart”. Zou het wel goed komen? Ze kon<br />

Ze werkten vroeger in hetzelfde<br />

zijn en dat vrijwel iedereen slank<br />

meeroken zijn belangrijke oorzaken voor het ontstaan van<br />

protocollen voor toediening via het halsstoma. Het is<br />

niets doen. Voor de operatie hoorde<br />

team. Na haar operatie in 2014<br />

tot mager is. “De onderwerpen<br />

COPD. De schade is onomkeerbaar, toch heeft het altijd<br />

belangrijk dat de medicatie op een goede manier gebruikt<br />

ze voor het laatst haar man Gerard<br />

moest Ellie stoppen met haar werk<br />

van vanochtend, COPD, eten en<br />

zin om te stoppen met roken, want dan kun je behouden<br />

wordt, anders werkt het niet. Een longverpleegkundige<br />

uitspreken hoe graag hij haar wel zag.<br />

als maatschappelijk werker. “Ze<br />

hoe naasten van de patiënt het<br />

wat je nog hebt. Dominic laat cijfers zien waaruit blijkt dat<br />

kan daarbij een belangrijke rol spelen.<br />

Het duurde drie maanden voor hij weer<br />

zette zich met hart en ziel in voor<br />

allemaal ervaren, zijn erg belang-<br />

lang niet alle (ex)hoofd-halskankerpatiënten met COPD een<br />

kon spreken. Het eerste wat er toen uit<br />

anderen, haar werk was alles voor<br />

rijk voor deze mensen,” denkt Jan.<br />

kwam was ‘ik zie u graag’. Dat zeggen<br />

haar,” vertelt Jan, “dus dat was<br />

“De patiëntenvereniging kan zeker<br />

ze nu elke dag tegen elkaar. Diana<br />

moeilijk.” Slechts enkele collega’s,<br />

een rol spelen bij de nazorg van<br />

besefte de ernst eerst niet omdat het<br />

waaronder Jan, hebben contact<br />

patiënten en hun naasten.<br />

woord kanker niet viel. Op de dag dat<br />

haar man Paul geopereerd zou worden,<br />

had ze als afleiding het huis willen<br />

poetsen, maar het was 35 graden die<br />

dag en ze “zat maar te zitten”. Het<br />

Nelly Groen: “Zelfs ik heb gewoon kunnen eten”<br />

werd een moeilijke tijd. Alle aandacht<br />

ging uit naar de patiënt, niemand<br />

die oplossingen proberen te vinden<br />

Eerste erepenningen<br />

vroeg hoe het met haar ging. Later ging<br />

bij eetproblemen, “omdat lekker en<br />

Op het scherm verschijnt de nieuw<br />

ze voor Paul praten, tot hij een keer<br />

gezond eten een mensenrecht is.” De<br />

ontworpen erepenning van de Patiënten-<br />

op tafel sloeg. Op Diana’s verzuchting<br />

chefs benaderen het onderwerp op een<br />

vereniging HOOFD-HALS. Maureen<br />

“dat zwijgen toch zo moeilijk is”<br />

wetenschappelijke manier. Het gaat<br />

Boxem-Veringa wordt als eerste door<br />

wordt instemmend geknikt door<br />

om viscositeit en deeltjesgrootte want<br />

Rob Burdorf op het podium geroepen.<br />

“De lunch gooide roet in het eten,” zegt Frans Maters<br />

Rien en Gerry van Harmelen hadden niet verwacht<br />

velen in de zaal.<br />

vla-dikte zegt niet zoveel. Ook moet<br />

Maureen is de dochter van Herman<br />

lachend. “Veel mensen zeiden later dat ze graag mee<br />

dat ze hier zouden zitten vandaag. Rien is pas ontsla-<br />

de eerste stap een smaakanamnese<br />

Veringa en al vele jaren steun en toe<br />

hadden willen doen, maar er niet aan toe waren geko-<br />

gen uit het ziekenhuis waar hij opgenomen was voor<br />

“Lekker en gezond eten<br />

zijn, “wat vindt u lekker of juist niet<br />

verlaat van Kring Groningen. Als<br />

men.” Vorig jaar is Frans geopereerd en hij wil nu het<br />

hartritmestoornissen en COPD. Gerry: “Rien zei, ‘weet<br />

is een mensenrecht”<br />

lekker?” Ook in de thuissituatie hebben<br />

secretaris, maar ook bij het organi-<br />

lesgeven in stijldansen en line-dance weer oppakken.<br />

je wat, we gaan gewoon.’” Ze hebben er geen spijt van.<br />

Niels Bron van New Chefs in Health-<br />

mensen advies over voeding nodig.<br />

seren van de bijeenkomsten en het<br />

Radiotechniek is ook een liefhebberij van Frans. Met<br />

Op de informatiemarkt hebben ze longarts Dominic<br />

care snijdt het onderwerp lekker eten<br />

“Niet alles maar in de blender gooien,<br />

maken van het Kringblad heeft zij zich<br />

een soort portofoontje laat hij zien en horen hoe hij<br />

Snijders gesproken die goede tips voor ze had. En nu<br />

en slikproblemen aan. New Chefs<br />

het eten moet lekker zijn en er goed<br />

onmisbaar gemaakt. Ze krijgt als eerste<br />

tips uitwisselt met andere radiotechneuten.<br />

deinen ze mee op de muziek van Duo Difference.<br />

in Healthcare is een groep van vijf<br />

uitzien. Lekker is het locomotiefje,<br />

de nieuwe erepenning van Patiënten-<br />

Nederlandse en zes Vlaamse chefs<br />

het trekt het voedingstreintje.”<br />

vereniging HOOFD-HALS uitgereikt.<br />

10 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 11


VERENIGING<br />

VERENIGING<br />

Als tweede wordt Nelly Groen op het<br />

podium verwelkomd. Met haar enorme<br />

staat van dienst als vrijwilliger, in de<br />

week van de Make Sense -campagne<br />

heeft ze nog twee keer in een ziekenhuis<br />

met een informatiestand gestaan,<br />

krijgt ook zij een erepenning uitgereikt.<br />

Als derde wordt Maarten de Boer<br />

naar voren gehaald. Ook hij krijgt een<br />

erepenning. Voor zijn grote verdiensten<br />

voor de vereniging. Maar daarmee is<br />

het nog niet klaar. Rob geeft het woord<br />

aan Wim Groeneweg, burgemeester<br />

van Vianen. De burgemeester roemt de<br />

grote betrokkenheid van Maarten en<br />

het belang dat hij hecht aan de positie<br />

van de patiënt. Als hoofd-halschirurg<br />

leverde hij een grote bijdrage aan het<br />

verbeteren van de zorg, onder andere<br />

door het opzetten van overlegstructuren,<br />

zoals de NWHHT (Nederlandse<br />

Werkgroep Hoofd-Hals Tumoren). De<br />

burgemeester speldt de versierselen die<br />

horen bij de koninklijke onderscheiding<br />

Ridder in de Orde van Oranje-Nassau<br />

op bij een perplexe Maarten. Dan is het<br />

tijd voor felicitaties en de lunch.<br />

Lunch<br />

Bij de lunch is met iedereen rekening<br />

gehouden. Het ziet er allemaal prachtig<br />

uit en ook voor mensen met eetproblemen<br />

valt er wat te kiezen. De stands<br />

op de infomarkt trekken veel bezoekers.<br />

Mensen sjoelen bij de stand van<br />

de Commissie Bewegen en Sport of<br />

proberen een e-bike uit. Hulpmiddelen<br />

worden bekeken en besproken, kookboekjes<br />

gaan mee in de tas en wie wil<br />

krijgt uitleg over vrijwilligerswerk bij<br />

patiëntenvereniging HOOFD-HALS.<br />

Frans Maters verzorgt een line-dance<br />

demonstratie. Er doen maar een paar<br />

mensen mee, waarschijnlijk omdat de<br />

lunch tijd kost en er al veel activiteiten<br />

Joyce Himmat-Debisarum en<br />

Loes Soerjbalisingh-Debisarum<br />

komen al jaren naar de Landelijke<br />

Ontmoetingsdag. Joyce heeft als<br />

gevolg van sarcoïdose acht jaar<br />

een tracheocanule gehad. “Het<br />

zijn, wel komt iedereen zo alvast in<br />

de stemming voor een dansje later op<br />

de middag.<br />

Spetterende finale<br />

Duo Difference verzorgt ’s middags<br />

een muziekprogramma dat ons het gevoel<br />

geeft op het Vrijthof in Maastricht<br />

te zitten. Mensen luisteren rustig,<br />

filmen het optreden, of gaan helemaal<br />

los in de polonaise. Het kan allemaal.<br />

Jopie van Streun en Greet van der<br />

Zwan swingen de sterren van de hemel.<br />

Petra Verdouw verleidt velen tot een<br />

dansje. Het duo, Ronald en Carien<br />

Moonen, loopt dan de zaal in en zijn<br />

dan van dichtbij te bewonderen. Tegen<br />

het einde van het optreden komen<br />

Joke Visser en Paul Krijt nog een keer<br />

op het podium voor een spetterende<br />

finale die ze besluiten met ‘We’ll meet<br />

again’. Voor Duo Difference afscheid<br />

van ons neemt, vertelt Carien dat ze<br />

genas zomaar opeens, maar ik ben<br />

donateur gebleven. Hier horen we<br />

hoe de vereniging reilt en zeilt en de<br />

optredens ’s middags zijn altijd weer<br />

anders, en altijd weer leuk. Wij komen<br />

vooral omdat het zo gezellig is.”<br />

al zevenentwintig jaar samen muziek<br />

maken maar dat “dit een dag was om<br />

kippenvel van te krijgen, zo bijzonder.”<br />

Met een feestelijk drankje in de<br />

hand proost Rob Burdorf met ons op<br />

de geslaagde dag, “waaraan we zelf<br />

zoveel hebben bijgedragen” en wenst<br />

iedereen “wel thuis.”<br />

12 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 13


eacties<br />

advertentie<br />

DROGE MOND? GUM HYDRAL<br />

Ga naar www.drogemond.nl<br />

√ GEEN ALCOHOL<br />

LAAT PIJNLIJKE<br />

MONDWONDJES JE DAG<br />

NIET VERPESTEN<br />

√ GEEN PARABENEN<br />

√ GEEN SLS<br />

√ GEEN GLYCERINE<br />

√ GEEN LIMONENE<br />

Bevrijd uzelf<br />

van een droge mond<br />

GEEN ALCOHOL<br />

GEEN PARABENEN<br />

GEEN SLS<br />

GEEN GLYCERINE<br />

GEEN LIMONENE<br />

DIRECTE EN LANGDURIGE WERKING BIJ EEN DROGE MOND<br />

Onmiddellijke en langdurige pijnverlichting<br />

gedurende 2 tot 4 uur<br />

Kalmerend effect door natuurlijke ingrediënten<br />

Bevordering van een sneller herstel<br />

Ga naar www.aftaclear.nl<br />

DE OPLOSSING VOOR<br />

EFFECTIEVE EN DIRECTE<br />

VERLICHTING VAN KLACHTEN<br />

Bij aankoop van 2 producten GUM HYDRAL en/of GUM BIJ AftaClear DROGE MOND<br />

ontvangt u € 5,- retour op uw bankrekening*.<br />

Alle combinaties zijn mogelijk.<br />

Wat moet u doen? Koop 2 actieproducten, bewaar de aankoopbon en ga naar<br />

www.oralcomp.com/acties. Vul de unieke code pvhh<strong>2016</strong>gum in en volg de stappen.<br />

Mocht dit niet lukken, dan kunt u gebruik maken van de bijgevoegde kortingscoupon.<br />

Kortingscoupon<br />

Kortingscoupon.<br />

Bij aankoop van 2 HYDRAL producten<br />

ontvangt u € 5,- retour op uw bankrekening.<br />

Vul uw gegevens in en stuur de coupon<br />

samen met de originele aankoopbon naar:<br />

(Postzegel niet nodig)<br />

Oral Company International B.V.<br />

Antwoordnummer 6910<br />

1380 WB Weesp<br />

Naam<br />

PC<br />

Email<br />

IBAN<br />

Mevr.<br />

*Actie geldig in Nederland t/m 30 juni <strong>2016</strong>. Niet geldig in combinatie met andere acties. Max 1 coupon p/p.<br />

Dhr.<br />

Woonplaats<br />

NIEUW<br />

New<br />

Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief<br />

*Actie geldig in Nederland t/m 31 januari 2017. Niet geldig icm andere consumenten kortingsacties. Unieke code en kortingscoupon zijn beperkt tot<br />

max. 1 per gezin (zelfde naam, zelfde adres of zelfde bankrekening).<br />

New<br />

Reacties op<br />

HOOFD-HALS nr 1<br />

Net terug van vakantie vond ik het eerste<br />

exemplaar van het Hoofd-Hals <strong>magazine</strong>.<br />

Wat een feest! Ik zou zeggen een positieve<br />

impuls voor het fusieproces in de praktijk.<br />

Maarten de Boer<br />

We krijgen goede reacties op<br />

het blad, complimenten!<br />

Marga Volman<br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> ontvangen met<br />

een mooi artikel van de koninklijke onderscheiding,<br />

dank hiervoor. Het nieuwe blad<br />

ziet er mooi en verzorgd uit.<br />

Louis Eggerdink<br />

Ik vind het <strong>magazine</strong> prachtig! Afwisselend<br />

en daardoor heel mooi voor zowel<br />

de achterban van de voormalige NSvG<br />

als die van voormalig Klankbord.<br />

Rob Burdorf<br />

Op de mat lag het nieuwe<br />

<strong>magazine</strong>, het ziet er heel<br />

fris uit, complimenten!<br />

Margreeth Drok<br />

Complimenten voor het <strong>magazine</strong> ‘nieuwe<br />

stijl’, het ziet er mooi uit met aantrekkelijke,<br />

nieuwe rubrieken.<br />

Jeanneke Meijers<br />

Mijn complimenten,<br />

het ziet er fantastisch uit!<br />

Johan Arentshorst<br />

Met genoegen constateer ik dat de redactie<br />

er goed in is geslaagd om de integratie<br />

van beide patiëntengroepen, Klankbord en<br />

NSvG, gestalte te geven in het nieuwe gezamenlijke<br />

<strong>magazine</strong>. Er worden verbindingen<br />

gelegd en er is gezocht naar raakvlakken<br />

in plaats van een strakke scheiding tussen<br />

de doelgroepen. Ook in het kleurgebruik en<br />

de opmaak zie ik de integratie van de beide<br />

voormalige bladen terug.<br />

Ad de Bruine<br />

Ziet er prima uit!<br />

Charles Heithuis<br />

Met heel veel genoegen het nieuwe blad<br />

gelezen, artikelen die aanspreken, het ziet<br />

er geweldig uit! Een tip: bij het Radboud<br />

UMC longfunctie onderzoek hebben ze een<br />

aansluitstuk voor gelaryngectomeerden.<br />

Dat was een hele verbetering.<br />

Suus van der Zanden<br />

Oral Comp Advert GUM Droge mond GUM Hydral okt <strong>2016</strong>.indd 1 14-10-<strong>2016</strong> 9:59:34<br />

14 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

Mevr. Dhr. Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief<br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 15


Informatie<br />

Tekst: Joke Baas<br />

advertentie<br />

“ Toen ik hoorde dat<br />

ik kanker had, was<br />

voeding het laatste<br />

waar ik aan dacht.”<br />

Keith, 45, ging de strijd aan met keelkanker.<br />

In noodsituaties hulp inroepen<br />

Op krachten blijven is belangrijk<br />

Een optimale voedingsinname draagt er aan bij dat uw lichaam zoveel mogelijk op krachten blijft.<br />

Dit is belangrijk om de behandeling bij kanker zo goed mogelijk te doorstaan. Goede voeding<br />

speelt hierbij een essentiële rol. Helaas is het vaak lastig voldoende te eten bij ziekte.<br />

Personenalarmering<br />

Hoe kan medische voeding u ondersteunen?<br />

Nutricia heeft medische voeding in de vorm van drinkvoeding en sondevoeding. Deze leveren extra<br />

eiwit, energie, vitamines en mineralen om eventuele tekorten aan te vullen. Dit draagt bij uw<br />

voedingstoestand te verbeteren. Overleg met uw arts of diëtist wat voor u het meest geschikt is.<br />

Voor patiëntenervaringen en informatie bezoek samensterkerzijn.nl of bel<br />

Nutricia Medische Voedingsservice op 0800 - 022 33 22 (gratis).<br />

Nutridrink Compact Protein en Nutrison Protein Plus Multi Fibre zijn dieetvoedingen voor medisch gebruik bij de dieetbehandeling<br />

van ziektegerelateerde ondervoeding en dienen onder medisch toezicht te worden gebruikt. Overleg<br />

met uw arts of diëtist of deze voedingen voor u geschikt zijn.<br />

GOED GEREGELD<br />

advertentie<br />

Last van ongewild gewichtsverlies? Wij kunnen<br />

alle drinkvoeding leveren die uw arts of diëtist<br />

voorschrijft. Ga naar www.mediqtefa.nl<br />

Misschien heeft u er wel eens over nagedacht.<br />

Of hebben familieleden of vrienden er een keer<br />

een balletje over opgegooid: personenalarmering.<br />

Natuurlijk loopt 80% van de Nederlanders<br />

inmiddels met een mobiele telefoon rond.<br />

Communicatie lijkt dus altijd mogelijk en<br />

vanzelfsprekend. Maar is het dat wel?<br />

U kunt op verschillende manieren communiceren, met<br />

lichaamstaal of gezichtsuitdrukkingen, maar een grote rol<br />

is weggelegd voor gesproken taal. Wanneer u als gevolg<br />

van een operatie in het hoofd-halsgebied minder goed<br />

verstaanbaar bent, kan het een probleem zijn een mobiele<br />

telefoon te gebruiken. Met een personenalarmering kunt<br />

u in noodsituaties hulp inroepen.<br />

Er bestaan drie categorieën personenalarmering<br />

Akoestische alarmering geeft een luid alarmsignaal af en is<br />

al dan niet voorzien van een Ledlampje, wat handig kan zijn<br />

in het donker. Vaak is deze klein, licht en makkelijk mee te<br />

nemen in uw jaszak, tas, of aan een koordje om uw hals.<br />

U alarmeert alleen uw omgeving, geen hulpverleners.<br />

Vaste alarmering is de bekende bel of paniekknop aan een<br />

koordje om de hals. Zo’n systeem staat in verbinding met<br />

een intercom die is aangesloten op een vaste telefoonlijn.<br />

Als u de knop indrukt, krijgt u rechtstreeks contact met een<br />

verzorgende. Dit werkt doorgaans alleen goed als u thuis bent.<br />

Mobiele personenalarmering bestaat bijvoorbeeld uit<br />

een mobiele telefoon met een ingebouwde alarmknop, een<br />

zendertje aan een broekriem, of een armband of horloge.<br />

Als u op de alarmknop drukt, wordt verbinding gemaakt<br />

met een meldkamer of alarmcentrale. Daar kunnen ze<br />

via GPS zien waar u zich bevindt en zo nodig meteen<br />

hulpdiensten inschakelen. Op smartphones kunt u ook<br />

via speciaal daarvoor bestemde apps alarmeren.<br />

Vergoeding<br />

Mogelijk vergoedt uw zorgverzekeraar (een deel van) de<br />

kosten voor personenalarmering uit de basisverzekering.<br />

Bekijk daarvoor de voorwaarden en de gecontracteerde<br />

zorgaanbieders.<br />

Het complete artikel over personenalarmering vindt u op<br />

www.pvhh.nl/publicaties<br />

Tips<br />

• Breng uw naaste omgeving in kaart: zijn er mensen<br />

op wie u eventueel een beroep zou kunnen doen?<br />

• Bekijk de gemeentegids: vaak is er een (digitale)<br />

sociale kaart, waar u informatie over wonen, welzijn<br />

en zorg kunt vinden. Thuiszorginstellingen en<br />

verpleeg- en zorgcentra leveren vaak personenalarmeringssystemen.<br />

In de gemeentegids vindt u<br />

ook de contactgegevens van vrijwilligersorganisaties<br />

zoals een burennetwerk of een burenhulpcentrale.<br />

• Zorg dat het duidelijk is wie er in noodgevallen<br />

gewaarschuwd moet worden: zet ICE (In Case of<br />

Emergency) voor de naam van die persoon in uw<br />

mobiele telefoon.<br />

• Zorg ook dat degene die u komt helpen toegang<br />

tot uw woning heeft: wie hebben een sleutel van<br />

uw huis nodig?<br />

16 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 17<br />

Hoofd hals tracheazorg nr2 - voeding DEF.indd 1 18-10-<strong>2016</strong> 15:14:12


samen<br />

samen<br />

Tekst: Rob van Meurs | Fotografie: Alfred van Roon<br />

samen<br />

Herman en Keetie Schins blijven bezig<br />

De grootste Moele Jan<br />

Er is veel veranderd in het leven van Herman en<br />

Keetie Schins, maar ze blijven bezig, genieten<br />

van hun dochters en kleinkinderen en zijn actief<br />

in het verenigingsleven.<br />

Herman (77) heeft in de woning- en bruggenbouw gewerkt.<br />

“Van mijn 46 jaar als allround timmerman heb ik 40 jaar in<br />

de bouw in Duitsland gewerkt. ’s Morgens om vijf uur de<br />

deur uit en ’s avonds om half acht weer thuis. Ik heb altijd<br />

met plezier gewerkt. In de omgeving van Kerkrade stond ik<br />

bekend als de grootste ‘Moele Jan’. Dat is iemand die met<br />

praatjes en grapjes de boel aan de gang maakt.”<br />

Na de bestralingen in 1999 heeft Herman zijn laatste twee<br />

projecten als uitvoerder in de bouw begeleid. Daarna kwam<br />

hij in de WW terecht. “Dan moet je leren omgaan met<br />

minder geld. Als aanmoediging heb ik toen een nieuwe auto<br />

gekocht, die is nu achttien jaar oud. Minder werken lukt niet<br />

altijd. Keetie maakt zich daar nog wel eens zorgen over. Ik<br />

wil graag iets om handen hebben. Zo help ik mijn jongste<br />

dochter in de tuin, of doe klussen samen met buren of<br />

kennissen. Bij ons huis heb ik een mooi tuinhuis gebouwd.<br />

Als ik veel doe merk ik wel dat ik wat kortademiger word.<br />

Van de professoren hoor ik dat dit geen probleem is.”<br />

Herman was dus al eerder bestraald, maar in 2002 begon hij<br />

weer hees te praten. “Een drankje hielp niet. In <strong>november</strong><br />

van dat jaar rookte ik mijn laatste shagje. De hese stem<br />

bleef en begin 2003 deed de KNO-arts een punctie bij de<br />

stembanden. De uitslag kwam net voor de carnaval: het<br />

was kwaadaardig.”<br />

Mijn humor heb<br />

ik kunnen behouden<br />

“In 2004 kwam het probleem ondanks bestralingen weer<br />

terug. Mijn kleinzoon was pas een half jaar oud toen ik aan<br />

mijn strottenhoofd werd geopereerd. Ik wilde graag meer<br />

van hem meemaken, dat was een stimulans om te willen<br />

herstellen. Ik heb veel hulp gehad van patiëntenvoorlichter<br />

Theo Schiffelers. Hij sprak met een handsfree spreekklep en<br />

dat gaf me goede hoop. Na de operatie van acht uur was ik<br />

kapot, toch hielp de verpleging me goed op gang. Het lukte al<br />

gauw mezelf weer te scheren, maar de eerste drie maanden<br />

heb ik niet kunnen praten. Mijn humor heb ik kunnen<br />

behouden. Binnen de vereniging hebben we veel contact<br />

met de andere leden en dan maak ik graag een grapje. In<br />

de wachtkamer bij de bestralingen probeerde ik ook vaak<br />

de boel wat op te vrolijken.”<br />

Pauze<br />

De periode na de operatie is hen meegevallen. “We doen veel<br />

samen. Er is acht centimeter van mijn slokdarm vernieuwd,<br />

dat is lastig, maar we gaan toch graag uit eten, meestal in<br />

een wokrestaurant. Daar kan je zelf kiezen en ik neem dan<br />

steeds een klein beetje, zo kan ik toch warm eten. Ons leven<br />

is wel veranderd. Soms hebben we even een pauze nodig,<br />

want ik heb bij vlagen een kort lontje.”<br />

“Voor ons trouwen en in het begin van ons huwelijk heb<br />

ik als naaister op een atelier gewerkt’” vertelt Keetie (74),<br />

“daarna heb ik vooral de zorg op me genomen voor onze<br />

twee dochters. We zijn inmiddels gezegend met een<br />

kleinzoon van twaalf en een kleindochter van zes via onze<br />

jongste dochter. Ze wonen in de buurt dus inmiddels ben<br />

ik ook een ervaren oppas oma. Onze oudste dochter is<br />

mijn beste vriendin. Toen Herman thuis kwam met de<br />

uitslag van de punctie had ik het niet meer. Ik heb ook<br />

veel gebeden. Mijn dochter zei ‘kom op mam, doorgaan’.<br />

Herman kan er beter over praten, ik uit me moeilijker.”<br />

Chloor<br />

”Herman kan er vanaf het begin goed mee omgaan. In 2003<br />

gingen we weer met de hele familie op vakantie naar een villa<br />

met zwembad in Frankrijk. Herman had juist 32 bestralingen<br />

achter de rug. Hij was niets afgevallen en voelde zich goed.<br />

Ook een vriendin was mee met haar kinderen. Herman was<br />

en is nog steeds heel sportief. Hij kon goed onder water<br />

zwemmen. Een kind wat mee was werd hees. We dachten dat<br />

het van chloor kwam en daarmee praten we ook de hese stem<br />

van Herman goed. Maar thuisgekomen voelde hij toch dat er<br />

iets niet goed was. Hij is op controle gegaan in Maastricht en<br />

later is definitief vastgesteld dat het was teruggekomen.”<br />

Herman heeft de auto<br />

vol met cadeaus<br />

alweer klaar staan<br />

”Na de operatie is er gelukkig geen terugval gekomen. Door<br />

de vele bestralingen heeft Herman dikwijls problemen met<br />

zijn huid. Dan is het dragen van een pleister soms wel een<br />

week of drie niet mogelijk. Toch hebben we de zaak<br />

weer goed opgepakt. Herman helpt mij bij de organisatie<br />

van de bingo bij de Katholieke Vrouwenvereniging. Ik<br />

ben daar 25 jaar lid en de laatste tien jaar voorzitter.<br />

Voor de vereniging heb ik veel opgetreden. Vroeger deed<br />

ik playbackoptredens samen met mijn broer en nu met<br />

mijn dochter. We hebben 75 actieve leden, drie feestjes per<br />

jaar en elke maand een bingo. Herman heeft de auto vol<br />

met cadeaus alweer klaarstaan.” Ook Keetie heeft soms<br />

gezondheidsproblemen: “Ik heb een virus op de luchtwegen<br />

en daardoor last van hoestprikkels en kortademigheid.<br />

Al een jaar of zeven heb ik daarvoor een pompje. Toch<br />

heb ik nooit gerookt.”<br />

Keetie en Herman: “We zijn 54 jaar getrouwd en we hebben<br />

het goed samen. De NSvG (nu Patiëntenvereniging HOOFD-<br />

HALS) heeft ons goed opgevangen en we genieten van de<br />

Kerstvieringen en de uitstapjes. Het bestuur van de Kring<br />

doet er alles aan en daar hebben we veel waardering voor.”<br />

18 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 19


interview<br />

interview<br />

Tekst: Netty Roersma | Fotografie: Ilka Hennig<br />

Zorgen voor anderen zit er bij Marijke al van jongs af aan in<br />

Ik kreeg er enorme<br />

spierballen van<br />

Marijke Schogt is vrijwilliger bij Patiëntenvereniging<br />

HOOFD-HALS en zet zich in<br />

als larkelinstructeur* bij de zwemclub voor<br />

gelaryngectomeerden in Amersfoort. Ook na<br />

het overlijden van haar man Dick in 2006 is<br />

ze dit werk blijven doen. “Want ik wil graag<br />

bij deze club mensen blijven horen.”<br />

> Hoe zijn Dick en jij bij de vereniging terecht gekomen?<br />

“In 1989 werd Dick gelaryngectomeerd. Hij heeft bijna drie<br />

maanden in het ziekenhuis gelegen. Na vier dagen knalden<br />

de hechtingen, met spoed werd hij opnieuw geopereerd. Hij<br />

kreeg de ene ontsteking na de andere, had last van fistels.<br />

Uiteindelijk kwam Dick thuis met sondevoeding, maar na<br />

een tijdje ging het beter, kon hij weer eten. In het ziekenhuis<br />

had hij een voorlichter aan zijn bed gehad. Daar was ik niet<br />

bij, ik werkte in de zorg voor verstandelijk en meervoudig<br />

gehandicapten. Dick moest toen nog niets hebben van een<br />

patiëntenvereniging. Toch stelde hij later zelf voor eens naar<br />

een Landelijke Ontmoetingsdag te gaan. Daar hebben we<br />

veel mensen ontmoet en van het een kwam het ander.<br />

Dick werd voorzitter van Kring Midden-Nederland. Hij was<br />

technisch directeur geweest en kon besturen. Hij heeft ook<br />

als voorlichter in het ziekenhuis gewerkt.”<br />

> En dat zwemmen, hoe zit het daarmee?<br />

“Dick was helemaal niet zo’n zwemmer. We hadden een boot<br />

en een eiland op de Vinkeveense plas, maar zwemmen vond<br />

hij meestal te koud. Toen hij gelaryngectomeerd was, kwam<br />

zijn doorzettingsvermogen om de hoek kijken, zo van: ‘Ik<br />

kan niet meer zwemmen? Natuurlijk kan ik zwemmen!’ Eerst<br />

hielp Dick Arie Pannekoek met de zwemclub. Arie stopte en<br />

Dick nam de zwemclub in Amersfoort van hem over. Toen<br />

Dick opnieuw ziek werd, heb ik samen met Seine Ardesch in<br />

<strong>november</strong> 2005 het zwemmen opgepakt. In diezelfde tijd werd<br />

ik ook gebeld om mee te werken in de nieuwe Commissie<br />

Bewegen en Sport. We hebben protocollen opgesteld voor het<br />

zwembad, de larkelinstructeurs en de zwemmers zelf.”<br />

> Wat doe jij als larkelinstructeur?<br />

“Elke derde zaterdag van de maand, behalve in juli en<br />

augustus, komen er zo’n vijftien mensen zwemmen. Nieuwe<br />

zwemmers melden zich bij mij. De eerste keer is vaak een<br />

emotionele gebeurtenis. Bijna iedereen, zwemmers en<br />

partners, pinken een traantje weg als ze voor het eerst in<br />

het water liggen. De nieuwe larkel, de oude wordt niet meer<br />

gemaakt, heeft voor veel gedoe gezorgd. Hij is stugger en het<br />

mondstuk is groter. De meesten gebruiken nu wel de nieuwe<br />

larkel, maar er zijn een paar mensen die er echt niet mee<br />

kunnen zwemmen. Ze krijgen het benauwd. Wat nog wel<br />

eens wil lukken, is het langzaam opbouwen, thuis oefenen,<br />

ook met het mondstuk in je mond onder de douche gaan.<br />

Sommigen liggen de eerste keren zo gespannen in het water.<br />

Maar ik sta aan de rand van het zwembad en houd ze goed<br />

in de gaten. Vaak kan ik met ‘rustig maar, het gaat goed’<br />

de rust terugbrengen. Zwemmen moet een ontspannende<br />

bezigheid zijn. Natuurlijk is het ook goed voor je spieren.”<br />

> Wat motiveert je om met dit werk door te gaan?<br />

“Het doorzettingsvermogen van deze mensen vind ik<br />

bewonderenswaardig. Niet bij de pakken neer gaan zitten,<br />

maar van het leven pakken wat je pakken kan. Mijn man<br />

Dick haalde ik op uit het ziekenhuis, voor een dagje, met<br />

voedingssonde en al, en wat denk je? Hij wilde gelijk ‘even<br />

naar Vinkeveen, naar de boot’. Hij startte de boot en we<br />

gingen op weg naar het eiland. Vrienden van ons zagen de<br />

boot aankomen en riepen naar elkaar ‘het is de boot van<br />

Dick en Marijke, maar wie kan daar nou op zitten’. Dick<br />

pakte het leven weer op. Op de zwemclub zie je dat ook,<br />

het zijn kanjers allemaal. Nu ik instructeur ben, zit ik niet<br />

meer boven, bij de partners van de zwemmers die toekijken<br />

en ondertussen heel wat bespreken. Dat is zo goed, volgens<br />

mij werkt het nog beter dan een kringbijeenkomst. Het is<br />

een fijne club mensen, waar ik graag bij wil blijven horen.”<br />

> Je bent verpleegkundige, dat helpt vast ook wel een beetje?<br />

Marijke schatert het uit en roept: “Zeker weten! Ik ben<br />

gewoon A-verpleegkundige. Ik wist op mijn vijfde al dat ik<br />

de verpleging in wilde. Mijn moeder was veel ziek, ik was de<br />

oudste van zes kinderen en zorgde al gauw voor iedereen.<br />

Toen Dick en ik in 1967 trouwden, werkte ik in het Onze Lieve<br />

Vrouwe Gasthuis. Daar ben ik mee gestopt omdat ik nog<br />

geen rijbewijs had en het openbaar vervoer me ’s morgens<br />

niet op tijd naar het ziekenhuis kon brengen en ook niet<br />

terug naar Nieuwkoop kon na een avonddienst. We wilden<br />

graag kinderen, dus aanvankelijk bleef ik thuis, maar er<br />

kwamen geen kinderen. Ik zag een advertentie voor een<br />

hoofd van een bedzaal, bij Ursula, voor verstandelijk gehandicapten.<br />

Allemaal kasplantjes op zo’n zaal, ik kwam er kapot<br />

van thuis, ik dacht dit doe ik niet. Maar ik deed het wel en<br />

ontdekte hoe mooi dat werk is. Je gaat zien dat ze je herkennen,<br />

aan de kleine bewegingen die ze maken. Of ze beginnen<br />

te lachen als ze je horen lopen. Zes jaar ben ik hoofd geweest,<br />

maar dat werd me te zwaar. Ik ging als vervanger werken op<br />

de polikliniek en heb vele jaren tandheelkunde gedaan voor<br />

verstandelijk gehandicapten. Daar kreeg ik enorme spierballen<br />

van, door al dat vasthouden van patiënten.”<br />

20 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 21


interview<br />

column<br />

> Wat voor stel waren Dick en interview<br />

jij?<br />

“We waren allebei heel zelfstandig. Dick was veel van huis<br />

voor zijn werk. Na zijn operatie heeft hij nog een jaar doorgewerkt,<br />

maar het ging niet. Hij kon twee dagen werken,<br />

maar ze rekenden op een hele werkweek, dat hij gewoon<br />

weer alles deed. Dat werkte natuurlijk niet. Dus hij kwam<br />

thuis te zitten. Op mijn eerste vrije dag, altijd op woensdag,<br />

vroeg hij ‘en Marijke, wat gaan we doen?’ En ik zei: ‘niks<br />

ervan, het is mijn vrije dag, niet elke woensdag is voor jou.’<br />

Dat begreep Dick ook wel en we hebben natuurlijk samen<br />

heel veel leuke dingen gedaan. Ik heb bijna dertig jaar<br />

beschikbaarheidsdienst gedraaid, twee keer in de maand een<br />

week dag- en nachtdienst. Ik werkte de hele dag en van half<br />

zes ’s avonds tot half negen ’s morgens had ik oproepdienst.<br />

Dick hoefde dan voor mij niet thuis te blijven, hij ging naar<br />

de boot als hij daar zin in had. Ik weet nog goed dat hij<br />

thuis kwam en zei ‘ik heb het schip gezien dat ik als jongen<br />

van veertien al wilde hebben.’ Wij erheen, het was een<br />

kotter, een echte mannenboot. ‘Vooruit dan maar,’ zei ik.<br />

Elke winter gingen we drie weken naar Lanzarote. Op de<br />

verjaardag van Dick, 30 januari, waren we daar altijd. Op<br />

vakantie in 2005 werd hij er ziek, hij heeft wel tien dagen<br />

in het ziekenhuis gelegen. Toen we terugkwamen van die<br />

vakantie vroeg mijn baas of ik tot oktober, of liever nog tot<br />

januari wilde blijven werken. Ik zou met de VUT gaan in<br />

oktober en had nog zoveel dagen dat ik er per 1 juni uit kon.<br />

Ik heb nee gezegd, ik voelde dat het niet goed zat met Dick.”<br />

> Hoe gaat het nu met je?<br />

“Het gaat goed met me. Die eerste tijd was erg zwaar. Dick is<br />

op onze negenendertigste trouwdag gecremeerd. Ik was net<br />

zestig geworden. Het viel niet mee. Mijn vrijwilligerswerk<br />

ben ik wel gewoon blijven doen. Via vrienden heb ik later<br />

Jean ontmoet. Het klikte meteen. We blijven voorlopig apart<br />

wonen, hij in Weert en ik in Nieuwkoop. Maar we genieten<br />

van elkaar en onze tijd samen.”<br />

*Een larkel is een canule waarmee mensen die via een<br />

halsstoma ademhalen, kunnen zwemmen.<br />

Pauline Janssen<br />

Verhalen uit de logopediepraktijk<br />

Elke keer verbaas ik mij er weer over<br />

hoe inventief mijn patiënten zijn na<br />

hun operatie in het hoofd-halsgebied.<br />

Dat kan gaan over voeding, maar ook<br />

over hulpmiddelen voor de stoma.<br />

Zo kwam er kortgeleden een patiënt<br />

bij me die wel het HME-filter wilde<br />

gebruiken om zijn stoma af te sluiten,<br />

maar benauwd werd bij inademing<br />

door het filter. Hij peuterde het filter<br />

er tussenuit en vertelde me triomfantelijk<br />

dat hij nu wel makkelijk kon<br />

ademen en toch praten. Ik heb hem<br />

Pauline Janssen is klinisch logopedist<br />

in het Erasmus MC<br />

snel uitgelegd dat de functie van het<br />

HME-filter volledig verdwijnt als hij<br />

het filter eruit haalt.<br />

Ook heb ik een patiënt gehad die een<br />

koordje aan zijn klep had gemaakt,<br />

waardoor hij niet meer uren naar de<br />

klep hoefde te zoeken na een onverwacht<br />

hevige hoestbui. Hij vertelde dat<br />

het wel een enorm gepriegel was om<br />

het koordje goed te bevestigen, maar<br />

dat woog niet op tegen een lange<br />

zoekactie naar een uitgehoeste klep.<br />

Oorbel<br />

Vorige week kwam er een patiënte<br />

binnen met een grote zilverkleurige<br />

oorbel aan de beugel van haar spreekklep<br />

‘geclipt’. Zag er prachtig uit, echt<br />

een sieraad. Ze ging nu op zoek naar<br />

andere grote clipoorbellen om zo bij<br />

elke outfit een nieuw sieraad<br />

te maken.<br />

Natuurlijk zijn niet alle uitvindingen<br />

bruikbaar en soms hebben ze te veel<br />

risico’s, maar ik vind het heerlijk om<br />

te zien dat patiënten op deze manier<br />

hun leven weer oppakken na hun<br />

ingrijpende operatie.<br />

Daar krijg ik nou energie van…<br />

advertentie<br />

BETROKKEN BIJ U<br />

Altijd het perfecte product voor uw tracheazorg.<br />

Ga naar www.mediqtefa.nl of bel 030 282 11 90.<br />

22 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 23


Informatie<br />

DE 2E STEMWINKEL<br />

Tekst: Netty Roersma | Beeld: Ilka Hennig<br />

advertentie<br />

U ziet mij vast wel zitten !<br />

IK BEN AL VEILIG VERDIKT.<br />

DRINK MIJ LEKKER OP !<br />

Marga en Geralda staan u met plezier te woord<br />

Wij doen graag<br />

iets extra’s<br />

Wanneer u naar het Infocentrum<br />

of De 2e Stemwinkel belt, is de<br />

kans groot dat u Marga Volman<br />

of Geralda Veldhuizen aan de<br />

telefoon krijgt. Zij geven advies<br />

over hulpmiddelen, beantwoorden<br />

vragen, nemen uw bestelling<br />

op, maken uw pakketje klaar<br />

en zorgen voor de verzending.<br />

Marga is verpleegkundige en heeft op<br />

de KNO-afdeling van het UMC Utrecht<br />

gewerkt. Daar deed ze veel ervaring op<br />

met mensen met verschillende vormen<br />

van hoofd-halskanker. Ze gaf bijvoor-<br />

Rechts Marga, links naast haar Geralda.<br />

beeld instructie over de verzorging van<br />

het halsstoma aan mensen bij wie het<br />

gebeurt telefonisch. Mensen pakken<br />

verzamelen voor het zorgdossier.<br />

strottenhoofd met stembanden was<br />

de telefoon als ze iets willen vragen<br />

“Het gaat om mensen die kort geleden<br />

verwijderd. “Ik weet waar mensen<br />

of bespreken, maar ook omdat ze het<br />

zijn geopereerd. In het ziekenhuis<br />

tegenaan kunnen lopen, kan goed<br />

gemakkelijk vinden, of niet gewend<br />

wordt alles voor je geregeld, eenmaal<br />

invoelen hoe het voor ze is.” Geralda<br />

zijn een computer te gebruiken. Geralda:<br />

thuis ben je weer in de gewone wereld<br />

was vroeger secretaresse. Met haar<br />

“Over het algemeen kan ik iedereen<br />

en kun je problemen tegenkomen.<br />

accuraatheid zorgt ze voor structuur<br />

goed verstaan, ik heb een soort oor<br />

Het is voor deze mensen ook nog een<br />

in het werk. “We gebruiken een com-<br />

ontwikkeld voor gelaryngectomeerden.”<br />

wirwar van producten. Wat bestaat<br />

de ideale dorstlesser<br />

glad, homogeen<br />

lekker kant-en-klaar<br />

in een klein volume<br />

puterprogramma om alles in vast te<br />

leggen. Dat is erg gemakkelijk. Laatst<br />

belde er iemand die zei ‘ik wil dat<br />

ding bestellen’. In dat programma<br />

kan ik dan zien dat Marga met deze<br />

Marga vult aan: “We krijgen sinds<br />

de fusie ook vragen van mensen die<br />

te maken hebben met een andere<br />

hoofd-halstumor dan aan het strottenhoofd.<br />

Ook zij kunnen problemen<br />

er allemaal, wat past bij mij. Daar<br />

kunnen wij ze bij helpen. Ze kunnen<br />

ook een afspraak maken om De 2e<br />

Stemwinkel te bezoeken.”<br />

druppelt<br />

persoon heeft gesproken en om welk<br />

product het gaat.”<br />

hebben met spreken. Ik herhaal veel,<br />

vat samen wat ik heb gehoord en<br />

“Mensen bedanken ons weleens, vinden<br />

het bijzonder dat we de tijd nemen<br />

Nestlé Health Science, Hoevestein 36G, 4903 SC Oosterhout<br />

Tel. : 020 569 95 88 • www.NestleHealthScience.nl<br />

Vragen<br />

Veel bestellingen worden gedaan via<br />

vraag of het klopt.”<br />

Problemen<br />

om ze goed te helpen,” vertelt Geralda.<br />

Marga knikt, “ook vriendelijkheid en<br />

service zijn belangrijk, wij doen graag<br />

Dieetvoeding voor medisch gebruik - Gebruiken onder medisch toezicht.<br />

de webshop van De 2e Stemwinkel.<br />

Marga heeft ook telefonische gesprek-<br />

iets extra’s voor de mensen.”<br />

Ongeveer een derde van de bestellingen<br />

ken met patiënten om gegevens te<br />

Adv RS Thickened drink 210x270 1604.indd 1 28/04/16 20:23<br />

24 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 25


hobby<br />

hobby<br />

Tekst: Mike Koopmans | Fotografie: Mirjam Verschoor<br />

De hobby van<br />

Piet Gijsbertsen:<br />

Tekenen<br />

Mijn hobby is voor mij erg belangrijk<br />

Tekenen geeft mij<br />

de steun en energie<br />

om door te kunnen<br />

gaan met de rest<br />

Piet Gijsbertsen (1948) emigreerde op 7-jarige<br />

Hierna legde Piet zich alleen nog hobbymatig toe op tekenen<br />

leeftijd naar de Verenigde Staten, om vier jaar later<br />

terug te keren in Nederland wegens heimwee<br />

van zijn moeder. Piet herinnert zich nog heel<br />

en schilderen, waarbij hij vooral focuste op portretten. Vele<br />

gezichten heeft hij geportretteerd, die onder andere terug te<br />

zien zijn op zijn Facebook-pagina. Na het volgen van de LTS<br />

en MTS, in de richting elektronica, ging Piet aan de slag als<br />

goed een jongen in zijn klas, die landschappen<br />

storingsmonteur binnen de elektrotechniek. Uiteindelijk be-<br />

tekende. Dit fascineerde hem zo dat hij zelf ook<br />

besloot te gaan tekenen. En zo sloeg hij al op<br />

landde hij op een afdeling waarbij hij regelmatig storingen in<br />

het buitenland moest verhelpen, iets wat hij erg leuk vond.<br />

de lagere school aan het tekenen en won hij<br />

Prikjes<br />

meerdere tekenwedstrijden.<br />

Piet had in 1982 nog maar net zijn pas gekochte huis afgebouwd<br />

toen hij voor het eerst prikjes in zijn keel begon te<br />

Piet: “Mijn hobby is voor mij erg belangrijk. Het biedt mij<br />

voelen. Maandenlang ging hij hiervoor naar de dokter, maar<br />

de steun en energie om door te kunnen gaan met de rest.”<br />

die kon niets vinden. “De prikjes waren gek genoeg steeds<br />

Afgekeurd<br />

Andere interesses<br />

Al op de lagere school begon zijn fascinatie voor tekenen en<br />

weg tijdens de doktersbezoeken.” Op een dag was Piet aan<br />

De bedrijfsarts oordeelde dat Piet niet meer zou hoeven werken<br />

Hoewel tekenen en schilderen verreweg Piets grootste interesse<br />

dit heeft hij zijn hele leven lang vastgehouden. “Ik geniet<br />

het werk bij een bedrijf toen hij weer het prikje voelde.<br />

gezien zijn situatie, maar hier was Piet niet van gediend.<br />

zijn, heeft hij zich ook lange tijd ingezet als vrijwilliger voor<br />

het meeste van werken die gelukt zijn en van het idee dat<br />

Een toevallig aanwezige arts in opleiding constateerde dat<br />

“Ik wilde graag weer aan het werk en uiteindelijk mocht ik<br />

Wonenplus in Purmerend. “Ik volgde ook een opleiding voor<br />

ik het ultieme kunstwerk nog zal maken. Wanneer ik een<br />

er een klein puistje in Piets keel te zien was, maar dat dit<br />

‘revaliderende’ terugkeren in mijn oude functie als storings-<br />

hospice-begeleiding maar om heel eerlijk te zijn, was dat<br />

landschap in mijn hoofd heb dan vind ik het heerlijk om<br />

waarschijnlijk niets was. “Maar ik ben toen toch voor de<br />

monteur.” Veel later, in 1997, raakt Piet betrokken bij een<br />

voor mij toch te heftig.” In september van 2015 kreeg Piet<br />

plannen te maken om die visie te realiseren.” Piet heeft ook<br />

zekerheid naar de KNO-arts gegaan. Toen ik een week later<br />

auto-ongeluk en wordt van achteren aangereden. Door de<br />

een beroerte te verwerken.<br />

een periode nagestreefd om professioneel bezig te gaan met<br />

de uitslag kreeg, bleek het om een ernstige vorm van kanker<br />

hierbij opgelopen nekhernia en bijbehorende evenwichts-<br />

zijn hobby. “Reclametekenaar leek me een geweldig beroep<br />

te gaan. Als het een paar maanden langer had geduurd, was<br />

problemen durft hij niet meer op grote hoogte te werken,<br />

“Gelukkig ben ik daar lopend uitgekomen. Fietsen en auto-<br />

en ik heb vele tekeningen gemaakt. Maar toen een kennis die<br />

ik er nu niet meer geweest.” Drie maanden lang werd Piet<br />

wat bij zijn beroep vaak voorkwam. “En ook andere klachten<br />

rijden mag ik daarom weer. Ik help nu mensen in de buurt<br />

bij een reclamebureau werkte zich liet ontvallen dat er geen<br />

behandeld in het ziekenhuis, maar het duurde daarna nog<br />

dienden zich aan die bij een hernia horen. Ik ben toen<br />

met technische problemen.”<br />

droog brood mee te verdienen was, ben ik hiermee gestopt.”<br />

vele maanden voor hij weer een beetje de oude was.<br />

alsnog afgekeurd door de bedrijfsarts.”<br />

26 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 27


Informatie<br />

lekker eten<br />

Tekst en fotografie: Marja Lukkien<br />

lekker eten<br />

Ideeën voor de lunch<br />

> Opa eet altijd soep<br />

Bert, echtgenoot van Marja Lukkien, heeft<br />

moeilijkheden met eten als gevolg van een<br />

laryngectomie en andere behandelingen in<br />

het hoofd-halsgebied.<br />

In het augustusnummer hebben we suggesties en recepten<br />

voor het ontbijt gegeven. Nu is de lunch aan de beurt. Voor<br />

mijn man Bert bestaat de lunch uit soep van de dag en toast<br />

met zachte kaas. Toast en toastjes kunnen wel, want in de<br />

mond worden deze een papje. Ook met thee gaat dit redelijk,<br />

is onze ervaring. We zijn benieuwd naar uw ervaringen.<br />

180 gram gedroogde grote witte bonen<br />

(cannellini of toscanelli)<br />

180 gram spelt (zachte hele korrels)<br />

3 eetlepels olijfolie<br />

1 middelgrote ui, gesnipperd<br />

1 stengel bleekselderij in blokjes<br />

Gran Farro<br />

Ik bereid meerdere porties soep. Wat overblijft, vries ik in. Zo<br />

heeft Bert elke dag een andere soep met een andere smaak.<br />

De volgende soep zorgt voor vakantieherinneringen, ik proef,<br />

ruik en herbeleef Toscane. Het is een streekgerecht uit de<br />

omgeving van Lucca. Wij hebben de Gran Farro, bonenspeltsoep,<br />

jaren geleden gegeten in een kleine Trattoria. In dit<br />

recept bereiden we de soep op de klassieke manier, maar<br />

natuurlijk kunnen de gedroogde bonen ook vervangen<br />

worden door een blikje cannelini bonen.<br />

Onze kleinzoons zeggen:<br />

‘Opa eet altijd soep.’<br />

1 middelgrote wortel in blokjes<br />

2 geperste teentjes knoflook<br />

een paar takjes tijm, selderij en een<br />

blaadje laurier samengebonden<br />

zeezout naar smaak<br />

2 liter water<br />

Laat de bonen en spelt apart weken, zie voorschrift op de verpakking. Giet de<br />

olijfolie in een grote soeppan met dikke bodem en fruit de ui, wortel, selderij,<br />

knoflook en het kruidenboeketje op laag vuur. Roer om, zodat alles met olie<br />

bedekt is. Na ongeveer 5 minuten zijn de groenten geurig en zacht. Voeg<br />

dan de geweekte bonen toe, roer en laat nog even mee bakken. Voeg 2 liter<br />

water toe en zout naar smaak. Deksel op de pan en breng aan de kook. Laat<br />

de soep minimaal 60 minuten zachtjes sudderen. De kooktijd is afhankelijk<br />

van de grootte en versheid van de bonen, ze moeten zacht zijn. Laat de soep<br />

zo nodig langer sudderen. Neem het kruidenboeketje uit de soep en voeg de<br />

spelt toe, ook deze heeft een flinke tijd nodig om te garen.<br />

Vergeet niet regelmatig te roeren! Is alles gaar, gebruik dan de blender, zo<br />

krijgt de soep een mooie gladde structuur, doe weer terug in de pan. Is de<br />

soep te dik, voeg dan wat lauw water of bouillon toe. Giet voor het opdienen<br />

een scheutje lekkere olijfolie in de soep.<br />

Mijn man drinkt zijn soep uit een hoog glas, dat vindt hij prettig.<br />

Recept van<br />

Willem Dol<br />

Fruit 150 gram vette vis en<br />

aardappel in 75 gram boter.<br />

Gebruik kruiden naar smaak.<br />

Laat dit 30 minuten heel<br />

zachtjes koken, gebruik<br />

daarna de blender.<br />

Met dit recept van Willem<br />

kunt u eindeloos variëren!<br />

Ook vond ik dit recept en paste het aan.<br />

Het is gemakkelijk en snel te bereiden en erg lekker.<br />

75 gram boter<br />

½ gesneden ui<br />

1 ttheelepel gedroogde dragon<br />

1 geperste teen knoflook<br />

150 gram gesneden prei<br />

50 milliter water<br />

Kabeljauw met gestoofde prei<br />

en aardappelpuree<br />

Tips<br />

Deze recepten zijn voor mensen<br />

voor wie gewichtstoename van<br />

belang is. Goede voeding levert<br />

een bijdrage aan uw weerstand.<br />

½ citroen<br />

2 eetlepels kokosmelk (flesje)<br />

150 gr kabeljauw<br />

250 gr aardappels<br />

zout of visbouillonblokje<br />

Kook de aardappels met zout of visbouillon gaar. Verhit de helft van de boter<br />

in een hapjespan en fruit de gesneden ui met de dragon 5 minuten. Voeg toe:<br />

prei, knoflook, water, peper en zout. Laat dit zachtjes stoven tot het gaar is.<br />

Pers ondertussen de halve citroen. Voeg 2 theelepels citroensap en 2 eetlepels<br />

kokosmelk bij het preimengsel, haal het van het vuur en laat even rusten.<br />

Droog de kabeljauw met keukenpapier en bestrooi met zout en peper. Bak de<br />

kabeljauw in de andere helft van de boter om en om gaar. Houd de vis warm<br />

onder aluminium folie. Giet de aardappels af en vang de bouillon op. Dit kunt<br />

u gebruiken voor het maken van de aardappelpuree, net als het bakvet van de<br />

kabeljauw. De puree moet schenkbaar worden. Doe over in een schaaltje.<br />

Schep dan het preimengsel in de blender, leng eventueel aan met wat bouillon<br />

en schenk over in een mooi glas.Maak de blender schoon en doe de kabeljauw<br />

erin. Is het resultaat te dik, voeg dan wat room toe. Ook het kabeljauwmengsel<br />

gaat in een mooi glas. Schik de twee glazen en het schaaltje op een bord of<br />

plankje. Zo wordt het eten toch een feestje!<br />

Idee: als toetje<br />

een lekkere fruitmoes?<br />

Mail uw tips, vragen en ideeën naar redactie@pvhh.nl<br />

Er is een nieuw kookboekje ‘als eten<br />

even moeilijk is’ uit, met gerechten<br />

in verschillende consistenties. Het is<br />

verkrijgbaar bij De 2e Stemwinkel en<br />

kost € 12,50 inclusief verzendkosten.<br />

28 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 29


Informatie<br />

VERENIGING<br />

VERENIGING<br />

Tekst: Netty Roersma Fotografie: Make Sense-campagne<br />

Make Sense-campagne is een initiatief van de Europese Vereniging voor<br />

Hoofd-halskanker (EHNS: European Head and Neck Society)<br />

“Zo is het voor<br />

mij elke dag”<br />

Voor de vierde keer werd in september de Make Sensecampagne<br />

gehouden om aandacht te vragen voor de<br />

risico’s op en de gevolgen van hoofd-halskanker. Dit jaar<br />

lag de nadruk op het vroeg herkennen van symptomen.<br />

Patiëntenvereniging HOOFD-HALS deed mee met<br />

verschillende acties waaronder de foodtruck Piatti Speciali.<br />

Bij de foodtruck op het Koningsplein<br />

in Amsterdam kregen voorbijgangers<br />

op 22 september een gratis hapje<br />

aangeboden. Tot hun verbazing ging<br />

het eerst in de blender voor ze het<br />

mochten proeven. Moeilijk kunnen<br />

eten komt relatief vaak voor als gevolg<br />

van de behandeling bij hoofd-halstumoren.<br />

We vroegen aandacht voor<br />

kanker in het hoofd-halsgebied door<br />

het publiek te laten ervaren wat dat<br />

met smaakbeleving en eetplezier doet.<br />

Pieter Schenk las over de actie en<br />

besloot te gaan kijken en mee te<br />

helpen. “Mensen buiten aanspreken,<br />

ik had niet gedacht dat het me zou<br />

lukken, maar het ging buitengewoon<br />

goed. Ik sprak veel jongeren, zo<br />

tussen de twintig en dertig jaar, die<br />

benieuwd waren hoe ik kon spreken<br />

sinds de verwijdering van mijn<br />

strottenhoofd. Dat heb ik verschillende<br />

keren uitgelegd. Ik kreeg<br />

ook emotionele reacties, dan bleek<br />

Als u EEN van deze symptomen DRIE weken lang hebt...<br />

bijvoorbeeld dat een geliefd familielid<br />

aan keelkanker was overleden.”<br />

”Het gekozen hapje ging in de blender<br />

en dan kregen ze het glaasje. Dat was<br />

het moment waarop wij het gesprek<br />

overnamen,” vertelt Wim van der<br />

Hulst. “Ik begon dan met ‘zo is het<br />

voor mij elke dag’. Het was wel gek<br />

om zo over je eigen problemen te<br />

praten, maar je doet het om mensen<br />

te waarschuwen. Ik heb uitgelegd dat<br />

De ‘Eén voor Drie’ definitie opgesteld door experts op het gebied van hoofd-halskanker in Europa,<br />

raadt huisartsen aan een patient naar een specialist op het gebied van hoofd-halskanker te verwijzen<br />

als één van de volgende klachten langer dan drie weken bestaat.<br />

Zere tong, zweren in de<br />

mond die niet genezen<br />

en/of rode of witte vlekjes<br />

in de mond<br />

Pijn en/of problemen<br />

bij het slikken<br />

Keelpijn<br />

Knobbel in de nek<br />

Blijvende heesheid<br />

Verstopte neus aan één<br />

kant en/of bloedige<br />

uitscheiding uit de neus<br />

1 2 3 WEEK 4 5 1 6 7 1 2 3 WEEK 4 25 6 7 1 2 WEEK 3 43<br />

5 6 7<br />

VRAAG MEDISCH ADVIES<br />

Foodtruckteam<br />

Rob Burdorf, Wim van der Hulst,<br />

Willem Dol, Pauline Roelfzema,<br />

Simone Eerenstein (KNO-arts)<br />

en als extra hulp: Pieter Schenk.<br />

ik een tumor in mijn onderkaak heb<br />

gehad. Nadat die was weggehaald<br />

moest er een gat van bijna twee centimeter<br />

opgevuld worden. De hapjes<br />

waren gratis, dat trok mensen. Ook<br />

toeristen. We bespraken met iedereen<br />

de ‘1 voor 3 methode’, een kaart met<br />

symptomen waar je op moet letten en<br />

advies over wanneer je naar de dokter<br />

moet gaan. Niemand liep weg, iedereen<br />

nam een folder mee. Aan het eind<br />

van de dag had ik pijn in mijn mond<br />

van al dat praten en ik was ook moe,<br />

maar het was erg leuk om te doen!”<br />

Wat gebeurde er nog meer in de Make Sense-week<br />

>> Nelly Groen stond met een informatiestand voor patiënten<br />

en geïnteresseerden in het Westfriesgasthuis in Hoorn en<br />

Noordwest Ziekenhuisgroep, locatie Alkmaar.<br />

>> ‘Thunderclap’: op woensdag 21 september<br />

om 12.00 uur vanuit heel Europa op Facebook en<br />

Twitter aandacht voor hoofd-halskanker.<br />

>> RTL Nieuws: interview Willem Melchior, ervaringsdeskundige,<br />

interview Simone Eerenstein, KNO-arts<br />

30 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 31


Informatie<br />

Tekst: Netty Roersma (op basis van brochure van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS))<br />

column<br />

Fotografie: Sprong: Vliegveld Texel | Portret: Allard Willemse<br />

Wist u dat u zelf ook een belangrijke rol heeft? In <strong>november</strong> staat u weer voor de vraag:<br />

welke zorgverzekering kies ik? De keuze is er de laatste jaren niet gemakkelijker op geworden.<br />

Er komen steeds meer polissen en de vraag is dan: wat te kiezen? Wat past bij mij?<br />

Marja Lukkien<br />

Verjaardagscadeau<br />

Belangrijke partijen als het<br />

om uw zorgverzekering gaat<br />

Ieder mens heeft wel een hartenwens,<br />

zo ook mijn man Bert. Zijn grote wens<br />

was parachutespringen met een<br />

begeleider uit een sportvliegtuigje<br />

vanaf drie kilometer hoogte.<br />

Het is nog middenin de zomer als de<br />

belangrijke partijen zich buigen over<br />

het zo duidelijk mogelijk omschrijven<br />

wat hun rollen zijn waar het gaat om<br />

uw zorgverzekering.<br />

Dit zijn die partijen:<br />

• Zorgverzekeraar, die moet goed<br />

presteren om verzekerden aan zich<br />

te binden.<br />

• Zorgverlener, die moet zorg van<br />

goede kwaliteit leveren op een<br />

veilige manier.<br />

• Overheid, die bepaalt de spelregels<br />

voor alle partijen in de zorg.<br />

• Stichting Klachten en Geschillen<br />

Zorgverzekeringen (SKGZ), die<br />

bemiddelt tussen verzekerde<br />

en zorgverzekeraar.<br />

• Nederlandse Zorgautoriteit (NZa),<br />

die houdt toezicht op de spelregels<br />

in de zorg.<br />

De laatste maanden van het jaar besteedt<br />

u misschien liever aan andere<br />

dingen dan aan het lezen van polisvoorwaarden.<br />

Ons advies is om dat<br />

wel te doen. Zet dit jaar nou eens echt<br />

op een rij wat voor u belangrijk is.<br />

• Welke zorg denkt u in het volgende<br />

jaar nodig te hebben? Soms kunt<br />

u daar een inschatting van maken<br />

(fysiotherapie bijvoorbeeld). Bent<br />

u daar voldoende voor verzekerd?<br />

• Wilt u zich aanvullend verzekeren?<br />

Kijk dan goed welk pakket het beste<br />

bij uw situatie past.<br />

• Kiest u voor een zorgverzekeraar<br />

die uw zorg inkoopt of voor een<br />

zorgverzekeraar die uw zorgkosten<br />

vergoedt?<br />

• Maakt u gebruik van een zorgverlener<br />

en wilt u overstappen<br />

naar een andere zorgverzekeraar?<br />

Verzekerde:<br />

Een bewuste consument die weet<br />

waarvoor hij kiest<br />

Zorgverzekeraar:<br />

Goed presteren om verzekerden<br />

aan zich te binden<br />

Zorgverlener:<br />

Zorg van goede kwaliteit op<br />

een veilige manier<br />

Overheid:<br />

Spelregels voor alle partijen<br />

in de zorg<br />

SKGZ:<br />

Bemiddeling tussen verzekerde<br />

en zorgverzekeraar<br />

NZa:<br />

Toezicht op de spelregels<br />

De eerlijkheid gebiedt me te bekennen<br />

dat ik zijn keuze niet gelijk<br />

kon waarderen, ik vond het eng.<br />

Maar voor ik iets zei of deed heb<br />

ik informatie ingewonnen. Ik kreeg<br />

de raad: ‘Gewoon doen, als hij het<br />

echt graag wil.’ Ik was om. Wij<br />

gingen naar het vliegveld op Texel,<br />

de reservering was gemaakt.<br />

Ik had niets gezegd, anders was de<br />

verrassing weg. En verrast was Bert,<br />

zo blij, hij straalde. Helaas regende<br />

het die dag en kon er niet gevlogen<br />

worden. Maar wat in het vat zit… Op<br />

een zonnige dag was het zover. Eerst<br />

het voorwerk. Tijdens de instructie<br />

uitleg over wat hij kan verwachten<br />

en daarna gelijk het pak passen.<br />

Bert met dikke pret en een<br />

lach van oor tot oor. Dan naar<br />

het vliegtuig, de motoren draaien,<br />

een spannend moment.<br />

Ik fluister de<br />

instructeur nog<br />

even toe, dat Bert<br />

niet zo goed kan<br />

praten. ‘Geen<br />

probleem zegt hij,<br />

we zijn aan elkaar<br />

gekoppeld.’<br />

Vanaf de grond kan ik het goed<br />

volgen. Een gelukkig grijnzende Bert<br />

landt vlak voor mij. Hij bofte, vertelde<br />

hij later, het was een heldere dag,<br />

even slikken bij het verlaten van<br />

het vliegtuig, en daarna met 200<br />

kilometer per uur naar beneden, na een<br />

halve minuut ging de parachute open<br />

en zweefde hij genietend van de stilte<br />

en het uitzicht op Texel naar beneden.<br />

Hij had het niet willen missen.<br />

Controleer dan of de verzekeraar<br />

in de zorg<br />

Marja zit in het bestuur van<br />

Er ontbreekt er nog één in dit rijtje,<br />

van uw keuze een contract heeft<br />

patiëntenvereniging HOOFD-HALS<br />

de partij waar het allemaal om draait,<br />

met deze zorgverlener.<br />

als ‘partner van’ en is redacteur<br />

namelijk u, de verzekerde. Van de ver-<br />

• U krijgt premiekorting door de<br />

van de rubriek LEKKER ETEN.<br />

zekerde wordt verwacht dat hij of zij<br />

een bewuste consument is, die weet<br />

premie per jaar of per kwartaal<br />

te betalen.<br />

Hulp nodig?<br />

waarvoor hij kiest. Maar uit onder-<br />

• U bepaalt voor een deel zelf hoe<br />

Gebruik de Keuzegids Zorgverze-<br />

zoek blijkt dat slechts een minderheid<br />

uw zorgverzekering eruitziet.<br />

kering van de Patiëntenfederatie<br />

van de Nederlanders jaarlijks bekijkt<br />

Vergelijkingssites kunnen u<br />

Nederland www.patientenfederatie.<br />

welke polis het beste bij hen past. En<br />

ondersteunen bij het maken<br />

nl/themas/zorgverzekering-kiezen/<br />

dat mensen blindelings op een goede<br />

van uw keuze.<br />

ervaringen en lees de brochure van<br />

dekking vertrouwen.<br />

VWS op www.pvhh.nl/publicaties/<br />

• De verzekerde, is een bewuste con-<br />

zorgverzekeraar.<br />

sument die weet waarvoor hij kiest.<br />

32 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 33


jubileumdag<br />

column<br />

vereniging<br />

Tekst: Netty Roersma | Fotografie: Ilka Hennig<br />

Marga Volman<br />

Reukslang<br />

District Friesland<br />

Een tijdje geleden werd ik gebeld<br />

door een gelaryngectomeerde die<br />

erg graag de natuur om zich heen<br />

wilde ruiken en ervaren als hij op zijn<br />

fiets zit. Zoals u weet is het na een<br />

laryngectomie lastiger om te kunnen<br />

ruiken omdat lucht de neus en mond<br />

niet meer passeert. Deze meneer<br />

vertelde dat hij zelf iets gemaakt<br />

had om toch te kunnen ruiken. Een<br />

slim slangetje van zijn mond naar<br />

zijn halsstoma, zodat hij inademt<br />

Marga Volman werkte als verpleegkundige<br />

op de afdeling KNO Oncologie<br />

in het UMCU en zet haar kennis nu in op<br />

het Infocentrum en in De 2e Stemwinkel<br />

via de neus en weer geuren gewaarwordt.<br />

Hij was erg blij met het<br />

resultaat en ik vond het leuk om te<br />

horen hoe iemand die iets zo graag<br />

wil, probeert dit te verwezenlijken.<br />

Niet iedereen wil met een slangetje<br />

in zijn mond op de fiets zitten, maar<br />

voor wie denkt, nou dat lijkt me wel<br />

iets, is er goed nieuws. Hij bestaat,<br />

zo’n reukslang. Voor meer informatie<br />

kunt u contact opnemen met het<br />

infocentrum.<br />

Een andere methode om uw reukvermogen<br />

te verbeteren, is met een techniek<br />

die we de ‘gaap-ruikmethode’<br />

noemen. Deze techniek kunt u bij een<br />

logopedist (die de techniek beheerst)<br />

aanleren. Niet alleen aangenaam in<br />

het bos maar ook handig bij gevaar<br />

zoals brand- of gaslucht. Bij het<br />

googelen van het woordje ‘reukslang’<br />

las ik hoe slangen (reptielen) ruiken.<br />

Zij ruiken door hun tong in de lucht<br />

te steken. Het reukweefsel zit bij hen<br />

niet in de neus maar in de tong. Erg<br />

handig, maar voor ons zit dat er niet<br />

in. Het zou ook een gek gezicht zijn al<br />

die tongen in de lucht, ben ik bang.<br />

www.de2estemwinkel.nl<br />

030 2321483<br />

info@de2estemwinkel.nl<br />

Neem de tijd om het<br />

echt samen te doen<br />

Kring Friesland gaat zich in <strong>november</strong> dit jaar als eerste Kring omvormen tot District Friesland. “We onderhouden<br />

al langer goede contacten met mensen van Klankbord,” vertelt voorzitter Ad de Bruine, “daarom voelt het als een<br />

logische stap om net als de landelijke organisatie samen te gaan.”<br />

Een van die contacten in de regio is Femmy Bruinja. Als<br />

contactpersoon voor Klankbord in het noorden van Nederland<br />

kent ze Ad al jaren van beurzen en inloopspreekuren.<br />

Ze wilde graag eens een Kringbijeenkomst bijwonen. Zo<br />

maakte Femmy kennis met de leden van Kring Friesland<br />

en dat beviel goed. Op de jaarlijkse vaartocht van de Kring<br />

gingen al meer mensen van Klankbord mee. Ad: “Het is<br />

opvallend hoe gemoedelijk de integratie verloopt.”<br />

‘Door sondevoeding heb<br />

ik mijn zoontje Dean<br />

kunnen krijgen’<br />

Mevrouw Bilecky - schildklierkanker<br />

advertentie<br />

Adviseert uw diëtist of arts het gebruik van medische voeding, zoals drink- of sondevoeding?<br />

Dan kunt u hiervoor naar Sorgente worden doorverwezen. Sorgente biedt persoonlijke ondersteuning bij het<br />

gebruik van medische voeding en levert de benodigde producten en materialen zo snel mogelijk aan huis.<br />

WWW.SORGENTE.NL 030 – 634 62 68<br />

www.facebook.com/Sorgentebv<br />

www.twitter.com/Sorgentebv<br />

Het is opvallend<br />

hoe gemoedelijk de<br />

integratie verloopt<br />

Zo werden de eerste stappen op weg naar samengaan<br />

gezet. Uiteraard hadden de Kringleden allerlei vragen. Bijvoorbeeld,<br />

‘hoeveel mensen komen er dan bij, en hoe doen<br />

we dat financieel’. “Daar moet je als bestuur dan zo goed<br />

mogelijk antwoord op geven,” vindt Ad. “Kring Friesland<br />

is relatief klein, de bijeenkomsten worden door tussen de<br />

vijftien en vijfentwintig leden bezocht. Het aantal Klankbordmensen<br />

dat actief wil zijn, is hier ook niet erg groot,<br />

dat zullen er waarschijnlijk drie zijn, bleek uit de informatie<br />

die we kregen. Dat kunnen we financieel wel opvangen en<br />

anders gaan we in overleg met het landelijk bestuur.”<br />

Alleen maar voordelen<br />

De Kring kwam al snel tot de conclusie dat er iemand van<br />

Klankbord in het bestuur moest komen en vroeg daarvoor<br />

Femmy. Zij heeft ‘ja’ gezegd en in <strong>november</strong> wordt dat aan<br />

de leden voorgelegd. Na hun goedkeuring wordt Femmy dan<br />

bestuurslid. “Zo kunnen we gezamenlijk het District vorm<br />

gaan geven,” aldus Ad, “We gaan onderzoeken waar onze<br />

mensen behoefte aan hebben, wat we willen behouden en<br />

Van links naar rechts: Geke Hoitema, Betty Pitstra, Femmy Bruinja,<br />

Kees Hoff en Ad de Bruine.<br />

integreren in het nieuwe jaarprogramma en misschien gaan<br />

we ook nieuwe activiteiten ontwikkelen.”<br />

Femmy ziet alleen maar voordelen in het samengaan. “Het<br />

is een actieve Kring, ze doen leuke dingen en je wordt zo<br />

hartelijk ontvangen. Bij de mensen van Klankbord was in<br />

deze regio veel minder betrokkenheid, is mijn ervaring.”<br />

Ook Ad staat er helemaal achter. “Artsen werken ook niet<br />

alleen met mensen met strottenhoofdkanker, maar met<br />

tumoren in het hele hoofd-halsgebied. Natuurlijk wordt<br />

ons werkveld hierdoor breder, maar daar gaan we met zijn<br />

allen aan werken. Ik ben blij met de locatie Ien & Mien in<br />

Goutum waar wij onze bijeenkomsten houden, omdat de<br />

keukenbrigade goed inspeelt op de eetproblemen die bij<br />

de mensen van Klankbord nog meer voorkomen dan bij<br />

de gelaryngectomeerden. Er is sowieso veel overlap, in<br />

deze groep mensen spelen ook vaak spreekproblemen.”<br />

Ad heeft nog een advies voor Kringen die gaan beginnen<br />

aan het traject: “Ga niet te snel, neem de tijd om het echt<br />

samen te doen.”<br />

34 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 35


Informatie<br />

districten<br />

districten<br />

Informatie<br />

Voor alle informatie over<br />

bijeenkomsten in uw regio,<br />

bel of mail met het Infocentrum,<br />

info@pvhh.nl 030 2321483<br />

Groningen<br />

Contact: mw. M. Boxem-Veringa,<br />

0591 629626,<br />

E-mail: kringgroningen@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 12 <strong>november</strong>, 14 december<br />

(kerst), 7 januari, start 13.30 uur<br />

Plaats: “MFC Ludinge”, Ludinge 4,<br />

9471 JD, Zuidlaren<br />

Friesland<br />

Contact: mw. G. Hoitema-de Kroon,<br />

0517 452605<br />

E-mail: kringfriesland@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 16 december (kerst),<br />

14 februari, 21 maart, start 14.00 uur<br />

Plaats: Dorpshuis “Ien & Mien”,<br />

Bourren 13-A, 9084 BB Goutum<br />

Contact: mw. F. Bruinja, 0512 544189<br />

E-mail: femmybruinja@gmail.com<br />

Bijeenkomst: iedere tweede vrijdag van<br />

de maand, van 9.00 -12.00 uur<br />

Plaats: Poli kaakchirurgie MCL,<br />

Leeuwarden<br />

Deventer<br />

Contact: mw. G.J. van der Zwan,<br />

0548 624646<br />

E-mail: kringdeventer@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 12 <strong>november</strong>,<br />

7 januari, start 11.00 uur<br />

Plaats: Café-restaurant<br />

“De Lindeboom”, Schalkhaar<br />

Bijeenkomst: 23 <strong>november</strong><br />

van 10.00- 12.00 uur<br />

Plaats: “Het Nije Huis”,<br />

Beursstraat 9, Hengelo<br />

Bijeenkomst: 13 december<br />

14.00 - 16.00 uur<br />

Plaats: “Vechtgenoten”<br />

Beerzerweg 5d, Ommen<br />

Nijmegen<br />

Contact: P. Kitslaar, 073 6442217<br />

E-mail: kringnijmegen@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 14 december, 4 of 11 januari,<br />

start 10.30 uur<br />

Plaats: Gemeenschapshuis “Vidi Reo”,<br />

Van Kesselplaats 2, Ravenstein<br />

Contact: mw. M. de Jonge: 024 3789494<br />

E-mail: marion.de.jonge@gmail.com<br />

Midden Nederland<br />

Contact: H.D. Pourier, 033 4759191<br />

E-mail: kringmn@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 21 december, 1 maart,<br />

start 10.30 uur<br />

Plaats: “Buurtplein Zuid”,<br />

Ratelaar 37, Nieuwegein<br />

Contact: mw. N. van den Essenburg,<br />

06 21822637<br />

E-mail: neeltje.essenburg@hotmail.com<br />

Bijeenkomst: 30 <strong>november</strong> van<br />

13.30- 15.30 uur<br />

Plaats: “Toon Hermanshuis”,<br />

Regentesselaan 39, Amersfoort<br />

Contact: W. van der Hulst, 0527 616294<br />

E-mail: van.der.hulst@ziggo.nl<br />

Noord-Holland Noord<br />

Contact: mw. T. Groenland, 072 5715660<br />

Bijeenkomst: 22 december (kerst),<br />

27 februari, start 10.30 uur<br />

Plaats: Restaurant “De witte valk”,<br />

Dorpsstraat 175, Zwaag<br />

Contact: mw. N. Groen, 072 5717875<br />

E-mail: nellygroen@me.com<br />

Bijeenkomst: 18 januari,<br />

22 maart, van 10.00 - 12.00 uur<br />

Amsterdam<br />

Contact: J.M.C. van Leeuwen, 036 5351129<br />

E-mail: jvanleeuwen1943@gmail.com<br />

Bijeenkomst: 19 december (kerst),<br />

27 februari, start 13.00 uur<br />

Plaats: Hotel NH Amsterdam Noord,<br />

Distelkade 21, 1031 XP, Amsterdam<br />

Den Haag<br />

Contact: mw. D van Oosten, 079 3623320<br />

E-mail: kringdenhaag@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 14 december (kerst),<br />

22 februari, van 11.45- 15.00 uur<br />

Plaats: Zalencentrum “Koningshof”<br />

naast de Koningskerk, Bruijnings<br />

Ingenhoeslaan 4, Voorburg<br />

(1 ste etage, lift aanwezig)<br />

Contact: L. Andeweg, 06 46760959<br />

E-mail: l.andeweg@versatel.nl<br />

Bijeenkomst: elke dinsdag 13.30- 15.30 uur<br />

Plaats: MC Laaglanden,<br />

locatie Westeinde, Den Haag<br />

Bijeenkomst: elke 2 e en 4 e vrijdag<br />

van de maand<br />

Plaats: Inloophuis “Scarabee”,<br />

Oude Vest 17, Leiden<br />

Rijnmond<br />

Contact: A.G. Meertens, 0180 52 19 25<br />

Bijeenkomst: 12 <strong>november</strong>, 15 december,<br />

5 januari, 2 februari van 11.00 - 15.00 uur<br />

Plaats: “De Levensbron”,<br />

Jan Luykenstraat 10, Ridderkerk<br />

Contact: mw. P. Roelfzema, 010 4270843<br />

E-mail: roelfzema@kabelfoon.nl<br />

Bijeenkomst: 8 <strong>november</strong>, 14.00-16.00 uur<br />

Plaats: Inloophuis “De Boei”,<br />

Weimansweg 70-72, Rotterdam<br />

West-Brabant en Zeeland<br />

Contact: F.H. Gelissen, 0114 314510<br />

E-mail: kringwbz@pvhh.nl<br />

Bijeenkomst: 12 <strong>november</strong>,<br />

17 december, start 13.30 uur<br />

Plaats: Recreatiecentrum “De Uithof”,<br />

KansPlus afdeling Bergen op Zoom,<br />

Bernadettestraat 4A, Bergen op Zoom<br />

Contact: Eline Koper, 0164 615610<br />

E-mail: elinekoper@gmail.com<br />

Bijeenkomst: 1 <strong>november</strong><br />

van 10.00- 12.00 uur<br />

Plaats: Inloophuis “het Getij”,<br />

Burg. Van Hasseltstraat 68,<br />

Bergen op Zoom<br />

Midden Brabant<br />

Contact: mw. J. van de Mortel<br />

06 45439889, 040 2017983<br />

E-mail:<br />

jacquelinevandemortel@outlook.com<br />

Bijeenkomst: 10 of 17 december,<br />

start 11.30 uur<br />

Plaats: Inloophuis “De Eik”,<br />

Aalsterweg 285 B, Eindhoven.<br />

(Bij Oriënt House rechts<br />

oprijlaan in naar Eikenburg)<br />

Contact: H. van Lierop, 06 22920047<br />

E-mail: h.van.lierop@ergon.nu<br />

Bijeenkomst: 24 <strong>november</strong><br />

Plaats: Inloophuis “Midden Brabant”,<br />

Wilhelminapark 29, Tilburg<br />

Midden en Zuid Limburg<br />

Contact: H. Söntjens, 045 5330555<br />

E-mail: henk.sontjens@ziggo.nl<br />

Bijeenkomst: 13 december, 10 januari,<br />

14 februari, start 14.15 uur<br />

Plaats: “Adelante”, Zandbergseweg 111<br />

Hoensbroek, Limburg<br />

Contact: L. Eggerdink, 043 3621640<br />

E-mail: l.e.eggerdink@home.nl<br />

Bijeenkomst: elke eerste dinsdag<br />

van de maand 14.00- 16.00 uur<br />

Plaats: “Toon Hermanshuis”,<br />

St. Servaasklooster 33,<br />

Maastricht<br />

Jan Keulen:<br />

“Ik ben lid geworden omdat ik graag<br />

ervaringen met lotgenoten wil delen. Op<br />

dat moment speelde voor mij vooral de<br />

kwestie: hoe krijg ik voldoende calorieën<br />

binnen. Hierover heb ik her en der wel<br />

wat tips gevonden, maar er zou toch eens<br />

goed aandacht aan dit onderwerp besteed<br />

moeten worden. Tijdens mijn behandelperiode<br />

was ik soms panisch over wat ik<br />

nu weer zou kunnen eten. Nergens kon<br />

ik hierover raad vinden. Met de adviezen<br />

van diëtisten schoot ik niet veel op. En<br />

supplementdrankjes zijn natuurlijk welkom,<br />

maar daar kun je ook niet op teren.”<br />

Mutaties<br />

Nieuwe leden<br />

G. Rozema, Stadskanaal<br />

Mw. M. Plugge, Teteringen<br />

A.B. Woldering, Arnhem<br />

J. Sanders, Rotterdam<br />

A.J. Hell, Babberich<br />

H. Pollmann, Amsterdam<br />

J. Keulen, Beek<br />

Mw. A. Oosterhuis-de Koter,<br />

Lelystad<br />

H. Sterk, Alkmaar<br />

M.J.S. Metselaars, Helden<br />

Mw. D.A. Wijnsma-Kunne, Renkum<br />

P. Ghijsen, Kerkrade<br />

Mw. M. Op den Camp, Stein<br />

P. Hageman, Oostvoorne<br />

Mw. E.R. Tromp- Schuiling, Haalderen<br />

M.J.M. Claasen, Someren<br />

W.G. van Slingerland, Fijnaart<br />

H. Willemse, Middelburg<br />

J.W. van Emmenes, Maastricht<br />

L.A.J. Gerrits, Uden<br />

G. Smit, Den Haag<br />

L.E. Altorf, Wassenaar<br />

A.M. Pronk, Leidschendam<br />

Mw. C. Grootendorst-Heeneman,<br />

Waddinxveen<br />

A. van Proojen, Houten<br />

R.D. Osnabrug, Den Haag<br />

P. Kuijer, Rotterdam<br />

B. Yozgat, Tilburg<br />

I. Breugem, Baarle-Nassau<br />

H. van Puffelen, Rhoon<br />

Mw. T.H. Blok, Amsterdam<br />

H.E. Verbruggen, Vinkeveen<br />

E-mail: kringnhn@pvhh.nl<br />

E-mail: kringrijnmond@pvhh.nl<br />

van 13.30 -15.30 uur<br />

36 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 37


Informatie<br />

districten<br />

advertentie<br />

Zwemmen voor<br />

gelaryngectomeerden<br />

Colofon<br />

Hoofdhals<strong>magazine</strong> is een uitgave van<br />

de Patiëntenvereniging HOOFD-HALS<br />

en verschijnt 5 keer per jaar.<br />

OM EXTRA KRACHT BIJ TE ZETTEN<br />

EASY-TO-EAT<br />

Patiëntenvereniging HOOFD-HALS<br />

Postbus 13, 3500 AA Utrecht<br />

Easy-to-Eat is het Bouwsteentje voor mensen met<br />

slikproblemen en is deze tevens vrij van gluten<br />

T (030) 232 14 83<br />

info@pvhh.nl| www.pvhh.nl<br />

NL34 RABO 0174 9424 35<br />

Bezoekadres (na afspraak)<br />

Vredenburg 24, 4 e etage, Utrecht<br />

en bindmiddelen. Easy-to-Eat bevat net als het<br />

Bouwsteen-gebakje 8 gram hoogwaardig eiwit per<br />

kleine portie.<br />

Voorzitter<br />

R. Burdorf<br />

Secretaris<br />

C. Grootveld<br />

Penningmeester<br />

H. Doedee<br />

Bestuursleden<br />

Vicevoorzitter mw. P. Roelfzema,<br />

BOUWSTEENTJES<br />

TOETJE OF<br />

TUSSENDOORTJE<br />

Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die<br />

Zwemmen is goed mogelijk voor gelaryngectomeerden met een goede voorbereiding en begeleiding<br />

door een ervaren HOOFD-HALS-larkelinstructeur. Veel gelaryngectomeerden die zich eraan waagden,<br />

ervaren het zwemmen als iets weldadigs. Wilt u het eens proberen, neem contact op met een van de<br />

zwemclubs van de Patiëntenvereniging HOOFD-HALS.<br />

Zwemmen Amersfoort<br />

mw. M. Schogt,<br />

(0172) 57 14 27 of<br />

(06) 557 06 251;<br />

dschogt@ziggo.nl<br />

Data: elke derde zaterdag<br />

van de maand (m.u.v. juli<br />

en augustus), tijd 12-13 uur,<br />

Zwemmen Nijverdal<br />

dhr. Stuut,<br />

(0548) 62 46 46;<br />

zwansenior@hotmail.com<br />

Data: in principe iedere eerste<br />

en derde donderdag van de<br />

maand, tijd 14-15.30 uur,<br />

in zwembad “Het Ravijn”,<br />

Zwemmen Zeegse (Groningen)<br />

dhr. H. Veringa,<br />

(0591) 62 63 31<br />

Data: elke tweede en laatste<br />

zaterdag van de maand,<br />

tijd 11-13 uur.<br />

Dr. M.F. de Boer, prof dr. R. de Bree,<br />

mw. M. de Kraa, mw. M.C. Lukkien- van Alten,<br />

W. van der Hulst, mw. M. de Jonge, P. de Valença,<br />

Raad van advies<br />

mw. prof. dr. Irma M. Verdonck,<br />

E.A. Ariëns, A.M. de Bruine,<br />

prof. dr. H.A.M. Marres,<br />

mr. M.R. Meijer<br />

Ereleden<br />

prof. dr P.H. Damsté,<br />

A.M. de Bruine,<br />

prof. dr P.C. de Jong<br />

Redactie<br />

mw. G. van der Sluijs,<br />

mw. M. Lukkien,<br />

P. de Valença,<br />

mw. N. Roersma<br />

redactie@pvhh.nl<br />

Ontwerp en lay-out<br />

Lawine visuele communicatie, Utrecht<br />

www.lawine.nl<br />

Coverfoto<br />

Ilka Hennig<br />

Druk<br />

Eiwitten zijn dé bouwstenen van ons lichaam.<br />

Belangrijk voor de opbouw van spieren, wondherstel<br />

en ze bieden bescherming tegen infecties. Elk lekker<br />

Bouwsteentje is een zacht cake-gebakje en bevat 8<br />

gram hoogwaardig wei-eiwit. Uitstekend geschikt<br />

voor de senioren onder ons. Ook versterkend voor de<br />

mensen die door ziekte of een operatie verzwakt zijn<br />

en iets extra’s kunnen gebruiken. En leuk omdat het<br />

ook een traktatie is!<br />

Bouwsteentjes zijn verkrijgbaar in de smaken Aardbei,<br />

Banaan, Chocolade en Bosvruchten.<br />

Zijn puur natuurlijk, zonder E-nummers.<br />

4 stuks voor € 4,99<br />

extra eiwit nodig hebben maar alleen dik-vloeibare<br />

of fijngemalen voeding kunnen eten. Het is een<br />

tussendoortje en gebaksdessert op basis van frisse<br />

zuivel met geconcentreerd hoogwaardig wei-eiwit.<br />

Het is zo zacht dat het smelt in de mond. In de mond<br />

behoudt het zijn consistentie. Daarom kan Easy-to-Eat<br />

probleemloos worden gegeten door mensen met een<br />

slikstoornis. Dankzij de hoge concentratie eiwitten<br />

(8 gram per portie) draagt Easy-to-Eat bij aan het<br />

behoud van de conditie en helpt het de weerstand<br />

ondersteunen. Easy-to-Eat kan meerdere keren per dag<br />

gegeten worden, bijvoorbeeld als lekkernij tussendoor<br />

of als nagerecht. Easy-to-Eat is verkrijgbaar in de<br />

smaken framboos en tropical.<br />

Voor meer informatie: www.bouwsteentjes.nl<br />

in het Sportfondsenbad,<br />

Bisschopsweg 175, 3817 BT<br />

Amersfoort<br />

Piet Heinweg 16,<br />

7441 GZ Nijverdal<br />

Meer informatie over kanker<br />

en omgaan met gevolgen<br />

Drukkerij Van de Ridder, Nijkerk<br />

ISSN-nummer<br />

2468-6867<br />

Abonnementsprijs<br />

30 euro per jaar voor lidmaatschap/<br />

donateurschap HOOFD-HALS<br />

inclusief HOOFD-HALS Magazine<br />

De redactie is niet verantwoordelijk voor de<br />

inhoud van ingezonden en overgenomen kopij en<br />

Bij uw Jumbo supermarkt<br />

in de diepvries.<br />

Tevens bij Jumbo online te bestellen<br />

en worden uw boodschappen door<br />

een aantal Jumbo supermarkten<br />

alreeds thuisgebracht.<br />

Kanker.nl<br />

Kanker.nl is niet<br />

telefonisch bereikbaar.<br />

KWF Kanker Infolijn<br />

(0800) 022 66 22 (gratis),<br />

www.kwfkankerbestrijding.nl<br />

NFK<br />

(Nederlandse Federatie van<br />

Kankerpatiëntenorganisaties)<br />

behoudt het recht ingezonden brieven in te korten.<br />

Kopij in Word aanleveren, beeldmateriaal in<br />

JPG-formaat 500 kB of groter.<br />

Mail naar: contact@kanker.nl,<br />

(030) 291 60 90,<br />

www.kanker.nl<br />

www.nfk.nl<br />

Sponsor:<br />

38 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong> | 39


Informatie<br />

LARYTAPE<br />

advertentie<br />

® TOUCH<br />

NIEUW<br />

TWO-IN-ONE - TRACHEOSTOMABESCHERMING MET SPREEKOPTIE<br />

Gebruik nu het unieke alternatief<br />

voor een HME-filtercassette in<br />

combinatie met een stomapleister.<br />

Effectieve<br />

tracheostomabescherming<br />

voor het filteren, bevochtigen<br />

en verwarmen van de<br />

ingeademde lucht<br />

Eenvoudige spreekoptie door<br />

lichte vingerafsluiting<br />

Plat en niet opvallend ontwerp<br />

Plakstrook rondom dient voor<br />

een goede afdichting en zorgt<br />

voor een voelbare<br />

ademweerstand<br />

Eenvoudig te positioneren door<br />

flexibel materiaal - ook bij een<br />

dieper gelegen tracheostoma<br />

Een lichte druk op de<br />

knop is voldoende om<br />

het tracheostoma af te<br />

sluiten!<br />

MADE IN GERMANY<br />

Eenvoudig te bestellen via:<br />

www.de2estemwinkel.nl<br />

en/of via de telefoon:<br />

030-232 14 83<br />

40 | HOOFD-HALS <strong>magazine</strong> augustus <strong>2016</strong><br />

ANDREAS FAHL<br />

MEDIZINTECHNIK-VERTRIEB GMBH<br />

August-Horch-Straße 4a · 51149 Köln · Phone +49(0)22 03/29 80-0<br />

Fax +49(0)2203/2980-100 · Germany · mail vertrieb@fahl.de · www.fahl.de

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!