WARMTENETWERK MAGAZINE

Kopenhagen is de absolute top in warmte
Maar liefst 45 deelnemers telde de studiereis van Warmtenetwerk
naar Kopenhagen, Helsingør en Malmö. Zelfs
voor de meest ervaren warmtenetwerkers was het een
overweldigende ervaring. Niet alleen is warmtedistributie
hier de natuurlijke keus maar de Denen en Zweden
zijn ook innovatief en voortvarend. Ze denken zo groot
dat het voor ons lastig is om de ideeën voor ons land over
te nemen. Toch zijn er ook heel wat zaken waar we ons
voordeel mee kunnen doen. Zo zijn de Deense energiebedrijven
bij wet verplicht om voor hun afnemers energiebesparing
te verzorgen. Dat geldt voor elektriciteit en
aardgas maar ook voor warmte. Helemaal liefdadigheid is
het niet want de staat zorgt er ook voor dat de energieleveranciers
hier financiële middelen voor krijgen. Ook
andere afspraken met de afnemers zijn voor ons nieuw.
Zo is er een bonus/malus voor de temperatuur waarmee
het water van de klant terug komt in het net. Wie niet
voldoende uitkoelt krijgt een boete, maar wie het heel
goed doet juist korting op de rekening. De Deense warmtenetten
hebben gemiddeld dan ook een veel lagere retourtemperatuur
dan de Nederlandse. Een lage retourtemperatuur
vermindert warmteverliezen en verbetert
het rendement van de warmteproductie.
Groepsfoto bij Kronborg
Warmtetransportnet voor
de regio Kopenhagen
Evenals dat je bij elektriciteit een transportnet op hoogspanning
hebt en distributie op laagspanning, zo heeft Kopenhagen
een echt transportnet voor warmte dat 25 distributienetten in
18 verschillende gemeentes voedt. Die distributienetten leveren
in totaal aan een half miljoen huishoudens, vertelt bedrijfsleider
Jen Elleriis van CTR. Het bedrijf CTR moet er voor
zorgen dat het transport goed gaat maar ook dat de balans
tussen productie en afname klopt. Dat is niet zo eenvoudig
omdat er in Kopenhagen meerdere producenten van warmte
zijn. De kunst voor CTR is om steeds die producenten in te
zetten die op dat moment de warmte het goedkoopst kunnen
leveren. De basis wordt gevormd door een viertal afvalenergiecentrales
(400 MW), restwarmte van de industrie en een
geothermiecentrale van 14 MW. Dat kan met maximaal 1.800
MW worden aangevuld door enkele grote warmtekrachtcentrales
zoals Avedøre, die hout, aardgas, kolen en stro stookt.
En verder zijn er grote warmtepompen, die worden ingezet
om overschotten op de elektriciteitsmarkt te verwerken. Verder
beschikt CTR over piekketels die met stookolie werken
vanwege het geringe aantal bedrijfsuren. De piekketels leveren
dan ook slechts 1 procent van de totale warmteproductie.
Het transport van de warmte is ook geen eenvoudige klus met
producenten op meerdere locaties en afnemers die meer dan
30 kilometer van Kopenhagen liggen zoals de stad Roskilde.
De grote uitdaging voor CTR is om in 2025 volledig CO -vrije 2
warmte te leveren. Daarvoor gaat men nog 100 MW extra
uit geothermie halen en de resterende fossiele brandstoffen
vervangen door biomassa. Een aandachtspunt daarbij is het
plastic in afval dat dan niet meer zal worden verbrand in de
afvalenergiecentrales omdat het niet organisch materiaal is.
6 WARMTENETWERK MAGAZINE