Havo examens 2009 - 2018 - Hans Vermeulen

• Joop, taxichauffeur: “Dit nieuwe stelsel zal er toe leiden dat veel chauffeurs onnodig
gaan omrijden.”
• Michel, taxichauffeur: “Iedereen gaat het maximum instaptarief gebruiken en dat is
te hoog. Klanten schrikken zich rot en weten niet waar ze voor betalen als ze
instappen.”
• Jan-Willem, klant: ”Ze zeggen dat het allemaal transparanter wordt met dat nieuwe
tariefstelsel, maar dat is niet zo. Taxichauffeurs gaan voor allerlei zaken extra geld
rekenen.”
11 Laat met een berekening zien dat een taxirit van 5 kilometer, zonder vertraging,
goedkoper wordt in het nieuwe tariefstelsel. Ga voor beide stelsels uit van de tarieven in
bron 9.
12 Leg uit dat de bewering van Joop te maken heeft met moral hazard.
De cartoon in bron 10 kan gezien worden als een uitbeelding van het risico van
asymmetrische informatie. Enkele reacties, zoals vermeld na vraag 10, gaan ook over
dat risico.
13 Kies een van deze reacties en leg uit hoe die reactie wordt uitgebeeld door de cartoon in
bron 10.
Opgave 4 Studeren loont
Op internet verscheen in 2008 de publicatie “Investeren in onderwijs nu essentieel”.
Daarin benadrukken de auteurs de noodzaak van goed onderwijs. Zij noemen daarbij
uitgaven aan onderwijs een vorm van ruilen over de tijd.
Neem als voorbeeld studenten die geld lenen om hun studie in het hoger onderwijs te
betalen. Zij maken een intertemporele afweging. In dit geval is er sprake van particuliere
uitgaven aan onderwijs.
14 Leg uit dat ook bij publieke uitgaven aan onderwijs sprake is van ruilen over de tijd.