NAV News 98

12 actueel
Nieuwe technologieën, producten en inzichten voor een duurzame
herstelling van betonstructuren
In de media staan er tegenwoordig regelmatig berichten over de
falende Belgische betonnen infrastructuur. Men stelt inderdaad
situaties vast waar de toestand van het (gewapend) beton
zware hinder en zelfs gevaar kan inhouden voor de gebruikers en
omstaanders en waar bijgevolg een dringende interventie nodig is.
Van vele betonnen structuren is de ontwerplevensduur
overschreden, was het ontwerp,
de uitvoering en het gebruik van materialen
ontoereikend voor wat betreft de duurzaamheid,
en is het onderhoud en de monitoring
beperkt of (in vele gevallen) onbestaand. Men
kan dus verwachten dat het aantal opdrachten
voor betonherstel in de nabije toekomst enkel
zal stijgen. Ook bij renovatieprojecten waar in
eerste instantie geen uiterlijke problemen zijn
met de betonstructuur, dienen er naargelang
de situatie herstellingen, beschermingen of
verstevigingen uitgevoerd te worden. Zelfs bij
nieuwbouwprojecten komt regelmatig een
deel betonherstel ijken.
Van de 4.300-tal algemene aannemersbedrijven
(KMO’s, exclusief éénmanszaken), hebben
slechts een 5 % ‘betonherstel’ onder hun
hoofdactiviteiten staan. Ook architectenkantoren
zijn vaak minder vertrouwd met het voorschrijven
van betonherstel. Nochtans worden
deze ‘minder-ervaren’ bedrijven tegenwoordig
praktisch allemaal met renovatieprojecten en
dus betonherstel geconfronteerd. Ze zijn zich
van het belang van de te volgen herstelstrategie
en van de recente ontwikkelingen niet
altijd of slechts beperkt bewust, waardoor ze
nog vaak geconfronteerd worden met een
suboptimaal resultaat, snel falende herstellingen,
onvoorziene omstandigheden tijdens
de uitvoering, geschillen en financiële fiasco’s,
die de reeds beperkte winstmarges sterk onder
druk zetten.
Een betonherstelling bestaat in grote lijnen uit
volgende fasen:
• de diagnose van de toestand van de betonconstructie
• de selectie van de herstelmethode(n)
• de uitvoering van de herstellingswerken.
De kwaliteit en de duurzaamheid van de uiteindelijke
herstelling hangen in grote mate af
van de goede benadering en uitvoering van
elk van deze fasen afzonderlijk, maar ook van
hun onderlinge afstemming. Om een duurzaam
en kwalitatief resultaat te verkrijgen en
falende herstellingen te vermijden dient de
kennis van de betrokken architecten en aannemers
hieromtrent verhoogd te worden.
Hiertoe werd een VIS-trajectIV opgestart. Door
middel van een doorgedreven collectieve aanpak
via de sectorfederaties, die partner zijn in
dit project, zal de beschikbare kennis tot bij
© Kozymeii Kong - Pexels
de betrokken bedrijven gebracht worden. Zo
worden er praktische artikels gepubliceerd,
typebestekken opgesteld, informatiesessies,
roadshows, werfbezoeken en demodagen georganiseerd,
enz. Check zeker de projectwebsite
voor meer informatie en om op de hoogte
te blijven van de geplande activiteiten.
i
www.duurzaam-betonherstel.be
Verbouwing Brusselse WTC-torens:
hergebruik van 95% van de materialen
De Vlaamse overheid heeft de overheidsopdracht voor werken
betreffende het ontwerpen, bouwen en de terbeschikkingstelling
van een gebouw voor de Vlaamse overheid in Brussel aan
Befimmo gegund. Het Brusselse architectuurbureau 51N4E
zal in samenwerking met Jaspers-Eyers en l’AUC het project
ontwerpen.
Het innovatieve project, dat de naam “ZIN in
No(o)rd” draagt, heeft als ambitie de emblematische
WTC I en II torens in het hart van de
Noordwijk te hergebruiken. In plaats van een
eenvoudig hergebruik van het bestaande gebouw,
voegt het ontwerp een nieuwe dimensie
toe door de torens te verbinden met een
nieuw volume van 14 verdiepingen met dubbele
hoogte. Hierdoor ontstaat een nieuwe
conditie voor een gemengde invulling, met
een nieuwe manier van werken, appartementen,
een hotel, sport- en vrijetijdsinfrastructuur,
commerciële ruimtes en veel groen. Ook de
relatie met de stad is totaal herdacht, met een
open gelijkvloerse verdieping, die uit meerdere
adressen bestaat, en een meervoudige relatie
met de stad en de publieke ruimte ontwikkelt.
Met dit nieuwe flexibele concept, wordt
een nieuwe standaard gezet voor gemengde
grootschalige gebouwen in Europa.
Hybride gebruik
Het project zet radicaal in op hergebruik, niet
enkel door het bestaande gebouw te beschouwen
als een materialenbank, maar ook door
een vernieuwend architectuurconcept. Door
slim in te spelen op de bestaande randvoorwaarden
en door deze aan te vullen met een
aantal strategische ingrepen en een toekomstgerichte
visie, ontstaat een robuust gebouw
dat zich ook in de toekomst flexibel zal kunnen
aanpassen aan een wijzigend gebruik. Door de
toevoeging van een nieuw volume met dubbelhoge
plafondhoogtes, door het voorzien
van verschillende circuits van circulatie met
meerdere toegangen, en door het activeren
van de stedelijke ruimte, al was het een gedeelde
lobby, ontstaat een complex dat niet
voor één type gebruik bedacht is, maar door
de tijd heen zal kunnen evolueren.
Na hun selectie hebben de architecten een
werkplek opgezet op een van de verdiepingen
van de WTC I toren, die ze toen samen met verschillende
andere actoren tijdelijk gebruikten,
om het project “on site” te ontwikkelen met de
verschillende partners en deskundigen. Tegelijkertijd,
en dankzij de grote investering van
LabNorth1, werden in 2018 verschillende initiatieven
genomen om alle mogelijkheden van
de Noordwijk te verkennen. Dit was een belangrijke
proefperiode voor de introductie van
nieuwe soorten toepassingen in de buurt, die
geleidelijk de mogelijkheden van gemengd en
hybride gebruik aantonen. Hoewel ze kwetsbaar
zijn, kunnen deze initiatieven de basis vormen
voor een andere toekomst voor de buurt.
Ongeveer 3.900 Vlaamse ambtenaren zullen
in « ZIN in No(o)rd » een nieuwe, inspirerende
en duurzame werkplek vinden, gericht op het
idee van uitwisseling en flexibiliteit. De kantoorruimtes
bieden de mogelijkheid om elkaar
te ontmoeten en samen te werken in een
groene en gezonde werkomgeving met gevarieerde
sferen. De appartementen op de site
zullen verhuurd worden en een vernieuwend
concept is gepland voor het hotel, in samenwerking
met een gespecialiseerde operator.
“Ongezien voorbeeldproject”
“Dit is een echt voorbeeldproject, op een ongeziene
schaal. Het bestaande gebouw is de
grondstof voor het nieuwe project: 68% wordt
hergebruikt in het project zelf. Als je de recyclage
op zich bekijkt wordt het gebouw tot 95%
gerecycleerd. Voorbij die cijfers, laat het project
ook zien hoe het circulaire denken de manier
verandert waarop je architectuur concipieert.
Door de grote maatvoering kan het gebruik
in de toekomst evolueren: het vernieuwde
project is robuust in de tijd, door de opbouw
en dimensionering, door de verschillende circulatiemogelijkheden
en door relatie met de
stad. Door het inbrengen van groen wordt het
ook een gezonde en aantrekkelijke bestemming.
Die diversiteit aan condities maakt van
het gebouw een vat van mogelijkheden voor
een open en circulaire toekomst.” Johan Anrys,
mede-oprichter van 51N4E. Redactie: 51N4E