05.11.2019 Views

Slurf 24-1

Magazine der werktuigbouwkundige studievereniging Gezelschap Leeghwater

Magazine der werktuigbouwkundige studievereniging Gezelschap Leeghwater

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Officieel orgaan der werktuigbouwkundige studievereniging ‘Gezelschap Leeghwater’ te Delft | jaargang <strong>24</strong> - Oktober 2019 - no. 1<br />

Oceanische vuilstort<br />

De oplossing voor de plasticsoep<br />

Psychedelica<br />

Oude middelen voor<br />

nieuwe doeleinden<br />

Koptelefoons<br />

Wat er nodig is voor<br />

het beste geluid<br />

Toekomstig vliegen<br />

Hoe het vliegtuig van<br />

morgen eruit ziet


| Redactioneel<br />

Het nieuwe studiejaar is weer begonnen en daarmee is het<br />

ook tijd om de <strong>Slurf</strong> weer bij iedereen op de deurmatten<br />

te toveren. Wij hebben ons weer een weekend in het<br />

kantoor van gezelschap Leeghwater opgesloten om tot in<br />

de fijnste puntjes de <strong>Slurf</strong> op te stellen. Ondanks dat we<br />

de formule 1 op hadden staan is er flink doorgewerkt, de<br />

redactieleden hebben mooie artikelen kunnen produceren.<br />

Zo schrijft Evan Tets, eindredacteur, over psychedelica<br />

als depressiebestrijder. Onze secretaris, Floor van Lunen,<br />

vertelt uitgebreid wat de werking is van de koptelefoon<br />

en hoe active noise-cancelling hier een rol in speelt. Irene<br />

Hooijkaas, commissaris lay-out, neemt een kijkje in de<br />

wereld van de verduurzaming van de luchtvaart. De<br />

nieuwe lading redactieleden, bestaande uit Jasper Somsen<br />

en Myrte van Vierzen, vertelt u over de quantumcomputer<br />

en cyberaanvallen. Zelf heb ik een artikel opgesteld met<br />

oog op duurzaamheid, ik ga jullie informeren over de<br />

ontwikkelingen omtrent het opruimen van de plasticsoep.<br />

De <strong>Slurf</strong> is, naast de vaste artikelen van redactieleden,<br />

zoals altijd gevuld met externe stukken. Esmée Mooldijk,<br />

voorzitter van het Leegwater bestuur, vertelt waar zij nu<br />

allemaal mee bezig zijn. Joup van Donk, voorzitter van de<br />

MediaCo, legt in het commissieverhaal van deze editie<br />

uit wat zij doen. Naast deze stukken hebben we ook aan<br />

jullie vermaak gedacht tussen de artikelen door, met een<br />

puzzelpagina, een DIY en gekke plaatjes uit de Snapgram.<br />

“Ik ben niet incapabel, ik<br />

doe maar wat” - M. Verheijen<br />

Deze editie is al mijn vierde en daarmee mijn laatste<br />

kwartaal als redactielid van de <strong>Slurf</strong>. Het is daarom ook<br />

tijd voor mij om, samen met Evan Tets, toe te treden tot de<br />

groep die zich ‘‘Oud-<strong>Slurf</strong>ers’’ mag noemen. Graag bedank ik<br />

iedereen die zich heeft ingezet om ook deze editie weer tot<br />

een succes te maken. Allereerst het bestuur van Gezelschap<br />

Leeghwater en de faculteit 3mE voor het aandragen van<br />

de bestuursstukken en het openstellen van hun kantoor.<br />

Ik wil ook de andere redactieleden bedanken voor hun<br />

inzet en de mooi opgestelde artikelen. Daarnaast bedank ik<br />

graag de Oud-<strong>Slurf</strong>ers en de leden van de ROS. Coen Bakker,<br />

Willemijn Remmerswaal, Gitte Hornung, Tjeerd Zondag,<br />

Jim Kieft, Wouter van der Wal, Tessa Talsma, Bob van der<br />

Windt, Daan Koetzier en Sam Edmonds, jullie hulp wordt<br />

enorm op prijs gesteld. Volgende editie neemt Floor van<br />

Lunen het touw in handen. Ik wens haar veel succes en heb<br />

er alle vertrouwen in dat zij een top editie zal neerzetten.<br />

<strong>Slurf</strong> Hoogh!<br />

Max Verheijen, Hoofdredacteur<br />

Algemene Voorwaarden<br />

De <strong>Slurf</strong> verschijnt viermaal per jaar en is een<br />

uitgave van Gezelschap Leeghwater, de studievereniging<br />

van werktuigbouwkundige studenten<br />

aan de Technische Universiteit Delft. Niets uit deze<br />

uitgave mag gereproduceerd worden en/of openbaar<br />

gemaakt worden door middel van boekdruk,<br />

fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan<br />

ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming<br />

van Gezelschap Leeghwater.<br />

Gezelschap Leeghwater verklaart dat deze uitgave<br />

op zorgvuldige wijze en naar beste weten is<br />

samengesteld, evenwel kan zij op geen enkele<br />

wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van<br />

de informatie. Tevens is zorgvuldig gezocht naar<br />

rechthebbenden van de gepubliceerde illustraties,<br />

dit is echter niet in alle gevallen na te gaan.<br />

Wanneer u denkt auteursrechten te hebben kunt<br />

u contact opnemen via onderstaande gegevens.<br />

Gezelschap Leeghwater aanvaardt geen enkele<br />

aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook,<br />

die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen<br />

die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.<br />

Redactie<br />

Hoofdredacteur: Max Verheijen<br />

Eindredacteur: Evan Tets<br />

Secretaris: Floor van Lunen<br />

Commissaris Lay-Out: Irene Hooijkaas<br />

Redacteur: Jasper Somsen<br />

Redacteur: Myrthe van Vierzen<br />

QQ'er: Feike Tijsma<br />

Met dank aan de ROS<br />

Rechthebbende coverfoto: National Geographic<br />

Verzending<br />

De <strong>Slurf</strong> wordt verzonden aan de ereleden, het<br />

College Leden van Verdiensten, de leden van<br />

studievereniging Gezelschap Leeghwater en de<br />

Vereniging Oud Leeghwater. De <strong>Slurf</strong> wordt verzonden<br />

aan instellingen binnen en buiten Delft,<br />

alle professoren van de faculteit 3mE en bedrijven<br />

waarmee Gezelschap Leeghwater samenwerkt.<br />

<strong>Slurf</strong>redactie<br />

Lijkt het je leuk om de <strong>Slurf</strong>redactie te versterken?<br />

Stuur dan een mail naar <strong>Slurf</strong>@leeghwater.nl<br />

Abonnementen<br />

Het aanvragen van een abonnement kan via de<br />

vermelde gegevens. Een abonnement op de <strong>Slurf</strong><br />

kost 14 euro per jaar. Nieuwe abonnementen<br />

kunnen het gehele jaar door ingaan. Een abonnementsjaar<br />

loopt gelijk met een collegejaar en<br />

dus wordt de eerste maal het abonnement pro rata<br />

berekend.<br />

Oplage & Druk<br />

2700, BladNL, Maarssen<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

Faculteit 3mE<br />

Mekelweg 2, 2628 CD Delft<br />

Tel: +31 15 27 86 501<br />

info@leeghwater.nl<br />

www.leeghwater.nl<br />

IBAN: NL56 ABNA 0442310919<br />

Giro : NL26INGB0000066967<br />

2


Inhoud |<br />

Problematische<br />

plasticsoep<br />

Een kijkje in het proces van de<br />

grootste oceanische schoonmaak<br />

ter wereld<br />

pagina 6<br />

Redactioneel | 2<br />

Van het bestuur | 5<br />

VOL interview | 9<br />

Onderwijs Bachelor | 12<br />

Onderwijs Master | 13<br />

echodartistes Wired<br />

JHU Hub Dezeen<br />

Medisch<br />

Psychedelisch<br />

De theorie achter drugs<br />

gebruiken om depressie tegen<br />

te gaan<br />

pagina 10<br />

De evolutie van<br />

de koptelefoon<br />

Het ontstaan van<br />

de koptelefoon tot aan de<br />

noise-cancelling van nu<br />

pagina 14<br />

De toekomst van<br />

de luchtvaart<br />

De eeuwige zoektocht naar<br />

manieren om duurzamer te<br />

vliegen<br />

pagina 20<br />

In het kort | 18<br />

Activiteiten | <strong>24</strong><br />

Superieure computers | 26<br />

Gadgets | 28<br />

Cyberaanvallen | 32<br />

Snapslurf | 34<br />

Commissie uitgelicht | 36<br />

Puzzelpagina | 37<br />

Nawoord | 38<br />

Adverteerdersindex:<br />

ASML | 4<br />

IHC | 17<br />

ASML | 23<br />

Witteveen+Bos | 39<br />

DCP | 40<br />

3


Discover<br />

the future you<br />

Sign up for the<br />

ASML Career Day 2019<br />

The ASML Career Day is for engineering graduates who want to see what ASML is all<br />

about. You get to know ASML’s culture and learn how your field of study contributes to<br />

technological evolution. Are you ready to discover the future you?<br />

Register before November 6 at: asml.com/careerday<br />

21<br />

nov<br />

14:30 - 20:00<br />

Veldhoven, the Netherlands


| Van het bestuur<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

Aan het begin van dit kwartaal werd het academische<br />

jaar officieel geopend en zijn wij geïnstalleerd als het 152 ste<br />

bestuur van Gezelschap Leeghwater. Voor ons als bestuur<br />

was het gelijk een druk kwartaal. Een nieuwe omgeving en<br />

veel nieuwe taken en projecten waar we ons op stortten.<br />

Hierover is al veel nagedacht in de maanden voorafgaand<br />

aan ons bestuursjaar en nu is het eindelijk tijd om deze uit<br />

te gaan voeren.<br />

Niet alleen voor ons is dit een nieuw avontuur maar ook<br />

voor alle studenten Werktuigbouwkunde. Nieuwe vakken<br />

en projecten die voor grote uitdagingen zorgen maar zeker<br />

veel bijbrengen aan deze studenten. Op de schouders van<br />

de nieuwe generatie werktuigbouwers rust namelijk een<br />

zware taak: duurzaamheid. De grondstoffen raken op en<br />

daardoor is het belangrijk om duurzaam om te gaan met<br />

de grondstoffen die wij tot onze beschikking hebben.<br />

Daarom is dit sinds een aantal jaar een terugkerend thema<br />

bij de eerstejaars projectvakken, waar de integratie van<br />

duurzaamheid in één product aan bod komt. De eerstejaars<br />

studenten leren voornamelijk nadenken over het gebruik<br />

van materialen voor hun ontwerpen: welke materialen<br />

zijn duurzaam, maar ook welke materialen zijn circulair?<br />

Dit maakt de nieuwe generatie werktuigbouwkundig<br />

ingenieurs weer een stukje completer.<br />

De groei in technologie gebeurt geleidelijk, maar wel snel.<br />

Van pinnen naar contactloos betalen, naar met je telefoon<br />

kunnen betalen in nog geen twintig jaar. Het draadloos uitvoeren<br />

van handelingen is een stukje technologie dat snel<br />

aan het ontwikkelen is. Een fietsslot ontgrendelen met een<br />

app op je telefoon of een autoslot openen zonder de sleutel<br />

in het slot te steken. Wie weet waar al deze ontwikkelingen<br />

toe gaan leiden? De sprongen die de techniek maakt zijn<br />

groot en alles wat voor de jongste generatie heel normaal<br />

lijkt, is voor de andere generaties heel nieuw. Alan Kay<br />

beschrijft dit met de woorden:<br />

‘‘Technology is anything that was<br />

invented after you were born.’’<br />

Dit is iets waar wij als huidige studenten misschien nog<br />

niet bij stilstaan. Vindingen die wij mogelijk zullen doen en<br />

nieuw zullen zijn voor ons, gaat de normale leefwereld zijn<br />

voor een generatie na ons. Dit brengt ook verantwoordelijkheden<br />

met zich mee, iets waar aandacht aan besteed wordt<br />

tijdens de bachelor Werktuigbouwkunde.<br />

Dit eerste kwartaal is in een mum van tijd voorbijgegaan.<br />

Het nieuwe online boekenverkoopsysteem was een groot<br />

succes. Voor de eerste lunchlezingen was zo veel animo, dat<br />

de zalen overvol zaten, onze commissies zijn gevraagd en<br />

er zijn al gezellige borrels geweest. Ons jaar als bestuur is<br />

nu echt van start. Volgend kwartaal vieren we onze 152 ste<br />

verjaardag. Er staat nog veel op de planning voor de rest<br />

van het jaar en we gaan het fantastisch maken. Wij hebben<br />

er al veel zin en wij hopen dat alle studenten er net zo veel<br />

zin in hebben als wij.<br />

Esmée Mooldijk<br />

Voorzitter Gezelschap Leeghwater<br />

5


USA Today<br />

Problematische plasticsoep<br />

Je bent aan het zwemmen,<br />

plots constateert één van je<br />

vrienden dat jullie omringd<br />

zijn door kwallen. Je neemt een<br />

goed kijkje naar de drijvende<br />

objecten en reageert: ‘‘Geen<br />

stress, het is maar plastic’’.<br />

Je kent het wel: een plaatje van een schildpad met de<br />

plastic verpakking van een sixpack om zijn nek verwikkeld,<br />

de ooit prachtige stranden bedekt met dikke lagen van<br />

vervuilingen en de eeuwig durende protesten omtrent de<br />

milieuvervuiling. Uiteindelijk zetten zulke confrontaties<br />

men snel aan het denken, maar wat is de status van de<br />

daadwerkelijke progressie. Laten we eens kijken wie het<br />

touw in handen neemt in deze strijd tegen het plastic.<br />

Omvang van de vuilstort<br />

Tussen de 1 en de 2,5 miljoen ton plastic stroomt via<br />

rivieren de oceaan in, dat zijn tussen de zes- en de<br />

dertienduizend Boeing 747’s aan gewicht. Het plastic<br />

verzamelt zich grofweg op vijf verschillende locaties: de<br />

Noordelijke en Zuidelijke Atlantische Oceaan, de Indische<br />

Oceaan en de Noordelijke en Zuidelijke Grote Oceaan. Deze<br />

verzamelingen worden soepen genoemd en de grootste<br />

van de vijf is die in de Noordelijke Grote Oceaan. De exacte<br />

afmeting van deze plasticsoep is niet bekend, maar naar<br />

schattingen bedraagt het gebied net zo veel oppervlakte als<br />

Spanje en Frankrijk samen. Het gevaar van dit plastic is dat<br />

het in een proces, genaamd fotodegradatie, door licht wordt<br />

afgebroken tot polymeren. Deze worden weer gemakkelijk<br />

opgenomen in de voedselketen en hebben daardoor een<br />

groot effect op het onderwaterleven, maar uiteindelijk ook<br />

op de mensheid zelf. Veel van de vissen hebben al plastic<br />

polymeren of zelfs stukken plastic die nog intact zijn in<br />

hun lichaam. Zeevogels verspreiden dit door de vissen te<br />

eten, maar vissers vangen deze vissen ook. Dit houdt in dat<br />

veel van het plastic een weg vindt naar onze lichamen. De<br />

chemicaliën die hierin zitten kunnen geboorteafwijkingen,<br />

diabetes en andere problemen veroorzaken.<br />

Orichting van The Ocean Cleanup<br />

Boyan Slat houdt zich sinds 2012 bezig met het verwijderen<br />

van plastic in de oceanen. Op de TU Delft heeft hij een<br />

eerste ontwerp gemaakt, hiermee won hij de prijs voor<br />

‘‘Best Technical Design’’. Het fundament waar zijn ontwerp<br />

op stond was het principe om plastic naar het systeem<br />

te laten komen, in plaats van het plastic te achtervolgen.<br />

6


De concepten maakten gebruik van geankerde systemen.<br />

In 2013 heeft Slat The Ocean Cleanup opgericht en is het<br />

eerste publieke concept naar buiten gebracht. Dit concept<br />

was geïnspireerd door reuzenmanta’s, de verzamelstations<br />

leken hierop en waren verbonden door lange drijvende<br />

barrières. Weer een jaar later is het ontwerp verfijnd naar<br />

één verzamelstation en nog een paar jaar later, in 2017,<br />

werd het systeem aangepast van één groot geankerd<br />

systeem naar meerdere vrij ronddrijvende stations. In dit<br />

ontwerp zorgen zee-ankers in de waterlaag, met vrijwel<br />

geen stroming, ervoor dat het systeem langzamer beweegt<br />

dan het plastic. In 2018 is het systeem geboren waar hier<br />

verder op in gegaan zal worden, System 001.<br />

krachten verplaatst het systeem zich over de clusters<br />

plastic. Het gevangen plastic wordt in het midden van<br />

het systeem verzameld door de U-vorm van de staaf en<br />

de rok hieronder. Twee schepen collecteren het plastic om<br />

de paar maanden in een groot net. Het idee is om met het<br />

verzamelde plastic het project te financieren.<br />

Wist je dat...<br />

per minuut twee miljoen plastic tasjes gebruikt worden.<br />

De huidige situatie<br />

De uitvinding die nu gebruikt wordt, System 001, maakt<br />

gebruik van dezelfde stroming die het plastic uit de zee<br />

heeft getrokken. De wind en de golven bevinden zich<br />

voor het grootste deel boven het plastic en zorgen er zo<br />

voor dat het systeem sneller vooruit beweegt dan de te<br />

verzamelen vervuiling. Het apparaat bestaat uit twee<br />

onderdelen, een zeshonderd meter lange drijvende staaf<br />

en een rok. De rok is onderaan de staaf bevestigd om zo al<br />

het plastic dat onder de staaf door dreigt te glippen tegen<br />

te houden. Een andere functie van de rok is het creëren<br />

van een U-vorm. Doordat het systeem sneller gaat dan de<br />

stroming, biedt de rok weerstand. Het midden van de rok<br />

is langer en biedt dus meer weerstand dan de zijkanten,<br />

zo ontstaat de U-vorm. Met oog op het doel van de actie<br />

is goed rekening gehouden met het zeeleven. Doordat het<br />

systeem langzaam beweegt en de rok ondoordringbaar<br />

is, hebben vissen geen probleem met het ontwijken van<br />

de doek. De stroming gaat onderlangs, waardoor vissen<br />

hier in meezwemmen en het plastic, dat drijft, erin wordt<br />

opgevangen. Het is een erg flexibel systeem dat de golven<br />

volgt en blootgesteld kan worden aan harde stromingen.<br />

Op de staaf zijn veel sensoren en verlichtingen bevestigd<br />

die het proces monitoren en het systeem veiligstellen.<br />

De sensoren verzamelen informatie op het gebied van<br />

locatie, beeldmateriaal en inwendige krachten. Om de<br />

honderd meter zijn tevens lantaarns geplaatst met als<br />

doel langsvarende schepen te waarschuwen. Het plastic<br />

wordt in verschillende fases verzameld en opgehaald.<br />

Als eerste wordt het afval gevangen, door natuurlijke<br />

NU.nl<br />

De werking van de rok in zijaanzicht<br />

Toekomst<br />

Sinds System 001 operationeel is, wordt constant gekeken<br />

naar verbeteringen. Met behulp van drones, sensoren en<br />

traceerbaar nepafval wordt het systeem zorgvuldig in de<br />

gaten gehouden. Na vier maanden is het systeem dan<br />

ook teruggehaald naar de kust en zijn verbeterpunten<br />

opgesteld. Wat het meest naar voren is gekomen is de<br />

inconsistente snelheid. Er is vastgesteld dat plastic niet in<br />

het systeem blijft, dit gebeurt voornamelijk als het systeem<br />

langzamer gaat dan het plastic. In het volgende prototype,<br />

System 001/B, is veel rekening gehouden met dit criterium.<br />

De staven zijn aangepast naar een vierde van de lengte<br />

en er is een plan gemaakt om zorgvuldig te testen op<br />

manieren om de snelheid aan te passen. Hiertoe zijn drie<br />

opties naar boven gebracht om het systeem te vertragen<br />

en drie manieren om het juist te versnellen. Waar nu<br />

bijvoorbeeld mee getest wordt, is het aanpassen van de<br />

spanwijdte, daardoor hebben de wind en de golven een<br />

grotere of juist een minder grote impact op het systeem.<br />

System 001/B wordt nu al gebruikt om testresultaten op<br />

te halen van deze methoden. Zodra deze twee maanden<br />

aan testresultaten heeft binnengehaald is het tijd voor<br />

de volgende versie. Dit brengt Boyan Slat weer een stapje<br />

dichter bij het opruimen van onze rotzooi.<br />

Max Verheijen<br />

7


| Do it yourself<br />

De winter komt eraan, truien worden uit de kast gehaald en<br />

de vogeltjes krijgen honger. Om deze lieve beestjes te helpen<br />

in de komende tijd roepen wij jullie op om vogelhuisjes<br />

te knutselen van materialen die in een studentenhuis te<br />

vinden zijn. Hieronder vind je wat inspiratie om je eigen<br />

huisje te bouwen.<br />

Kop en schotel aan elkaar<br />

gelijmd met als ophangsel<br />

een verbogen lepel.<br />

Een glazenfles met een<br />

3D geprint bakje.<br />

Een schoen kan zelfs als<br />

voederbakje dienen.<br />

Sarai<br />

Bakjes van lege blikken.<br />

Een huisje van wijnkurken.<br />

DIY instaglobal<br />

Myrthe Couvee<br />

Recycled crafts<br />

Debby Kooyman<br />

8


Alumnus aan het woord |<br />

Paul Th.L.M. van Woerkom<br />

Afgestudeerd:<br />

Gepromoveerd:<br />

VSV Leonardo da Vinci bestuur:<br />

1969<br />

1972<br />

1964-1966<br />

Het bestuur van de Vereniging Oud Leeghwater vroeg mij<br />

een terugblik te presenteren op mijn studie en carrière voor<br />

de huidige generatie van werktuigbouwkundige, jonge<br />

Einsteins. Ik twijfelde, onder meer omdat ik een hybride en<br />

geen zuivere werktuigbouwer ben. Anderzijds kan dat juist<br />

positieve kanten hebben. Ik heb toegestemd.<br />

De tijd vóór en ín Delft<br />

Ik ben geboren in Nijmegen en ging naar het Canisius<br />

College, waar ik in 1961 eindexamen deed. Daarna volgde<br />

de studie voor vliegtuigbouwkundig ingenieur in Delft.<br />

Die opleiding was toen nog onderdeel van de Afdeling der<br />

Werktuigbouwkunde, Scheepsbouwkunde en Vliegtuigbouwkunde.<br />

In Delft studeerde ik af op een vrij exotisch<br />

onderwerp in de theoretische aerodynamica: magnetohydrodynamische<br />

stroming in een quasi-ééndimensionaal<br />

kanaal. Een belangrijk deel van mijn vorming dank ik aan<br />

mijn activiteiten als president van de VSV Leonardo da<br />

Vinci. Weliswaar was Vliegtuigbouwkunde toen nog klein<br />

en waren de VSV-activiteiten nog niet zo veelomvattend als<br />

die van Gezelschap Leeghwater nu, maar wij hadden met<br />

hoogleraren en studenten steeds vrij intensieve contacten<br />

en we waren zeer ondernemend.<br />

Studie in de Verenigde Staten<br />

Vanaf 1967 studeerde ik in de ‘Department of Aerospace<br />

and Mechanical Sciences’ van Princeton University. Ik was<br />

betrokken bij onderzoeken naar elektrische voortstuwing<br />

van ruimtevoertuigen en naar optimale besturing in de<br />

lucht- en ruimtevaart. Het onderwerp van mijn promotieonderzoek<br />

was de ontwikkeling van algemeen bruikbare<br />

technieken voor de analyse van de beweging van zowel<br />

hemellichamen als ruimtevoertuigen.<br />

Ruimtevaart bij het NLR<br />

In 1972 kwam ik in dienst bij het NLR. De nadruk lag op<br />

de dynamica en besturing van lanceervoertuigen en van<br />

ruimtevoertuigen. Ik heb gewerkt aan ruimtevoertuigen<br />

zoals Aurora, Ans, IRAS, EXOSAT en Giotto en aan de grote,<br />

structureel flexibele ruimte robotarmen HERA en ERA.<br />

Verder heb ik een belangrijke bijdrage geleverd aan de besturing<br />

van de Japanse ruimtesondes Sakigake en Suisei en<br />

heb ik gewerkt aan diverse niet-ruimtevaart projecten.<br />

Terug naar de universiteit<br />

In 1994 werd ik deeltijd hoogleraar aan de faculteit luchten<br />

ruimtevaarttechniek op het gebied van dynamica en<br />

besturing van ruimtesystemen. Eind 1997 kreeg ik een<br />

benoeming in de vakgroep Technische Mechanica, wat nu<br />

deel van de afdeling PME is. Ik kon daardoor mijn activiteiten<br />

bij lucht- en ruimtevaarttechniek natuurlijk nog maar<br />

in beperkte mate uitvoeren. Vanuit hier hield ik mij bezig<br />

met colleges in de dynamica voor bachelor-studenten,<br />

colleges in de experimentele dynamica en niet-lineaire<br />

trillingen voor master-studenten en met begeleiding van<br />

studenten die afstuderen.<br />

Sindsdien<br />

Sindsdien ben ik bestuurslid geworden van de zich op<br />

de TU Delft oriënterende vereniging Histechnica en van<br />

de KIVI afdeling Geschiedenis der Techniek. Daarnaast<br />

besteed ik aandacht aan de rijke geschiedenis van de sectie<br />

Engineering Mechanics en aan aspecten van de geschiedenis<br />

van onze faculteit en universiteit. Samenwerking met<br />

de Heritage groep en het Trésor van de TU Delft is daarbij<br />

belangrijk. Ook verzorg ik de Hertz Newsletter, een nieuwsbrief<br />

die ruim wordt verspreid, maar die traditioneel als<br />

focus de master studenten en promovendi in Engineering<br />

Mechanics heeft. De nieuwsbrief vond haar oorsprong in<br />

een streven de onderlinge banden tussen MSc studenten<br />

en promovendi in de sectie te versterken.<br />

Wil ik nog iets meegeven?<br />

Het bestuur van de VOL suggereerde dat ik ook iets zou<br />

kunnen schrijven over wat ik als ingenieur en als ouddocent<br />

aan de huidige generatie jonge Einsteins zou willen<br />

meegeven. Ik moet daarin bescheiden zijn. Wat ik belangrijk<br />

vind, zal een ander wellicht niet belangrijk vinden.<br />

Maar toch, “your Dutch uncle speaks”. Ontwikkel een brede<br />

en diepe belangstelling voor disciplines in wetenschap<br />

en techniek; wees breed inzetbaar, je weet immers niet<br />

waarheen de toekomst je zal brengen, verricht je werk met<br />

passie, wees creatief; wees kritisch maar ook ondernemend;<br />

leer werken in teamverband, met inzet van teamleden uit<br />

meerdere disciplines; wees communicatief; leg helder uit;<br />

overleg met anderen en luister naar anderen; gun je tussen<br />

de bedrijven door een zenmoment; wees maatschappelijk<br />

betrokken; maar bovenal, wees een Delfts ingenieur.<br />

Via www.leeghwater.nl/vol kunt u een lidmaatschap aanvragen of<br />

uw lidmaatschap wijzigen.<br />

Voor vragen kunt u altijd bij alumni@leeghwater.nl terecht waar onze<br />

secretaris Frédérique u zal helpen.<br />

9


Ticotimes.net<br />

Medisch psychedelisch<br />

Bij het horen over LSD denken<br />

veel mensen aan hippies die de<br />

drugs vroeger gebruikten om<br />

de werkelijkheid te verliezen.<br />

Al zou psychedelica inmiddels<br />

veel meer kunnen bieden.<br />

Oud onderzoek herboren<br />

Depressie en andere psychische aandoeningen zijn bij de<br />

mensheid al lang bekend, maar een echte remedie ervoor is<br />

helaas nog niet gevonden. Waar bij sommige mensen een<br />

therapiesessie of traditionele medicatie werken, is er voor<br />

anderen nog geen enkele manier om geholpen te worden.<br />

Gelukkig voor deze mensen worden oude onderzoeken<br />

opnieuw opengebroken. In de vijftiger jaren, toen onder<br />

andere LSD net ontdekt was, werd er flink wat onderzoek<br />

gedaan naar de mogelijke positieve bijwerkingen van<br />

psychedelische middelen. Spijtig genoeg voor de onderzoekers<br />

was LSD op het moment niet illegaal en werd het ook<br />

recreatief veel gebruikt. Dit recreatieve gebruik leidde tot<br />

veel terugslag van de maatschappij op het gebruik van LSD<br />

of andere psychedelische middelen, voor welk doeleinde<br />

dan ook. Hoewel LSD dus nog niet illegaal was, vielen door<br />

deze terugslag veel onderzoeken stil of stopte de gehele<br />

financiering voor andere. Later werd LSD zelfs illegaal<br />

gemaakt, waardoor onderzoek bijna helemaal stopte. Nu,<br />

ongeveer vijftig jaar later, komt er langzaam weer schot in<br />

de zaak. Helaas gaat de vordering nog erg langzaam. Dit<br />

komt doordat de desbetreffende psychedelische middelen<br />

al lang geleden gepatenteerd zijn en er hierdoor geen geld<br />

meer aan te verdienen is in de farmaceutische industrie.<br />

Alle financiering voor desbetreffende onderzoeken zal dus<br />

moeten komen vanuit overheidsinstellingen en aangezien<br />

de meeste psychedelische middelen op veel plekken in de<br />

wereld een ‘klasse 1’ drug zijn, dezelfde klasse als bijvoorbeeld<br />

heroïne, zijn deze instellingen niet bereid om deze<br />

onderzoeken ook daadwerkelijk te financieren.<br />

De onderzoeken naar het gebruik van psychedelische<br />

middelen voor de genezing van depressie, maar ook onder<br />

andere verslaving en angst, begonnen al lang geleden. Toch<br />

zijn er nog niet veel resultaten. Het is daarom ook moeilijk<br />

te zeggen of psychedelische therapieën ook daadwerkelijk<br />

zullen helpen. Uit het handjevol resultaten dat er op het<br />

moment beschikbaar is, kan wel de conclusie getrokken<br />

worden dat er in veel gevallen positieve effecten kunnen<br />

zijn en dat meer onderzoek naar het onderwerp zeker de<br />

moeite waard is. Het probleemgebied van de onderzoeken<br />

ligt op dit moment bij de gevallen van een psychose.<br />

10


In deze gevallen kan het gebruiken van psychedelische<br />

middelen namelijk leiden tot een tijdelijke verergering van<br />

de psychose. Aan de andere kant zitten er ook voordelen<br />

aan het gebruik van psychedelische middelen als remedie<br />

voor psychische stoornissen. Buiten het hoofddoel: de<br />

genezing van de stoornis, is het namelijk ook zo dat er geen<br />

lichamelijke risico’s verbonden zijn aan het gebruik van<br />

psychedelische middelen als bijvoorbeeld LSD. Natuurlijk<br />

is het hierbij wel van belang dat de behandeling in een<br />

professionele en gecontroleerde omgeving plaatsvindt.<br />

Werking<br />

De precieze werking van verschillende hallucinerende<br />

middelen is meestal net anders, maar lijkt veel op elkaar.<br />

De psychedelische stof werkt in het brein op onder andere<br />

de dopamine, adrenerge en glutamaat receptoren, welke<br />

invloed hebben op met name de stemming en euforie van<br />

een persoon. Het grootste effect van een ‘trip’, een andere<br />

naam voor een psychedelische ervaring, komt alleen niet<br />

van deze receptoren, maar van twee andere fenomenen.<br />

Ten eerste van de serotonine receptor genaamd: 5H2TA.<br />

Resultaten<br />

In de afgelopen jaren zijn er weinig officiële onderzoeken<br />

op het gebied van psychedelica geweest. Wel is er naar<br />

de resultaten van zeven van dit soort onderzoeken een<br />

overkoepelend onderzoek gedaan om te kijken of er een<br />

trend in de resultaten te vinden is. Drie van de onderzoeken<br />

waren gedaan naar het helen van depressies, twee naar het<br />

helen van angst en twee naar het helen van de combinatie<br />

van beide. Aan de zeven studies deden in totaal honderddertig<br />

mensen mee, dus een bijzonder grote groep mensen<br />

is helaas niet getest. Toch zijn er conclusies te trekken uit de<br />

resultaten. De grootste voordelen die door alle onderzoeken<br />

werden gedeeld waren een onmiddellijke vermindering<br />

in depressie en angst en een algemeen groter gevoel van<br />

blijdschap, die tot maanden na de behandeling nog aanhielden.<br />

Er waren ook wat kleine nadelen, welke allemaal<br />

maar erg kort duurden. Deze bestonden uit misselijkheid,<br />

hoofdpijn en een verhoogde bloeddruk en hartslag. Er werd<br />

tevens vermoed dat deze nadelige effecten ook te danken<br />

konden zijn aan de nervositeit van de deelnemers van de<br />

verschillende onderzoeken.<br />

Wist je dat...<br />

LSD per ongeluk is uitgevonden door Albert Hofmann, een<br />

Zwitserse scheikundige die onderzoek deed naar andere<br />

farmaceutische middelen, maar door deze ontdekking wel<br />

in het Nobelprijscomité is gekomen?<br />

Lifecoachcode.com<br />

Hersenverbindingen zonder psychedelica (links) en met (rechts)<br />

De moleculen in de psychedelica komen voor de receptoren<br />

in je hersenen op een vreemde manier binnen, waardoor<br />

deze alsmaar signalen door blijven vuren, alsof ze steeds<br />

prikkels ontvangen. Ten tweede worden er onder invloed<br />

van psychedelica sommige verbindingen in het brein<br />

tijdelijk geblokkeerd en andere verbindingen tijdelijk<br />

gemaakt. Je brein communiceert hierdoor op een nieuwe<br />

en onbekendere manier met zichzelf. Veel mensen ervaren<br />

tijdens hun trip ook een betere connectie met de natuur en<br />

meer liefde voor zichzelf. Dit fenomeen is te danken aan de<br />

verminderde bloedstroom door het terugvalnetwerk, welke<br />

ook een grote rol speelt bij dagdromen. Als gevolg hiervan<br />

voelt het alsof de grens tussen een persoon en de rest van<br />

de wereld verdwijnt.<br />

De toekomst<br />

Al met al blijft psychedelica een onderwerp waarover veel<br />

onduidelijkheid heerst. Om dit op te lossen is er nog erg<br />

veel vervolgonderzoek nodig. Of dit onderzoek binnen<br />

aanzienbare tijd ook gedaan gaat worden is nog maar de<br />

vraag. Toch lijkt het erop dat het stigma op psychedelica<br />

langzaam vervaagt. Met de kennis en methodologie van<br />

vandaag de dag ligt er een wereld vol potentie net over<br />

de horizon. Zeker tegen de groep mensen die zich op het<br />

moment genoodzaakt voelt om het heft in eigen handen<br />

te nemen is de maatschappij verschuldigd deze nieuwe<br />

wereld te ontdekken. Het enige wat ons nu nog rust is het<br />

maken van de trip naar deze onderzoeken.<br />

Evan Tets<br />

11


| Onderwijs Bachelor<br />

Elke editie van de <strong>Slurf</strong> bevat een onderwijspagina. Op deze<br />

pagina vind je altijd de laatste nieuwtjes en feitjes op het<br />

gebied van het onderwijs van Werktuigbouwkunde. Heb je<br />

een vraag, opmerking of klacht? Dan kan je die mailen naar<br />

bachelor@leeghwater.nl of whatsapp naar 015-2786501.<br />

Even voorstellen<br />

Een bestuursjaar is natuurlijk maar voor één jaar. Ook dit<br />

jaar is er een nieuw bestuur met een nieuwe Commissaris<br />

Onderwijs Bachelor. Ik heb de eer om deze taak over te<br />

nemen van Geertje Neijmeijer. Mijn naam is Pim van der<br />

Velde en ik ben vierdejaars Werktuigbouwkunde student.<br />

Als Commissaris Onderwijs Bachelor steek ik onder andere<br />

veel tijd in de verkoop van boeken voor de studenten, deze<br />

kunnen sinds dit jaar ook online gekocht worden. Om de<br />

studenten nog beter te helpen in het onderwijs zorg ik voor<br />

tentamentrainingen voor de moeilijke vakken, daarnaast<br />

bestel ik samenvattingen die in het kantoor worden<br />

verkocht twee weken voor de tentamens. Het belangrijkste<br />

aan mijn rol is dat ik in vergaderingen met de faculteit en<br />

professoren de mening van de student vertegenwoordig.<br />

Ik doe er dan ook alles aan om ervoor te zorgen dat deze<br />

mening gehoord wordt. Ik merkte al gelijk in het begin<br />

van het bestuursjaar dat ik dit niet alleen kan doen. Ik heb<br />

de feedback, klachten en opmerkingen van de studenten<br />

nodig om een positieve verandering uit te kunnen oefenen<br />

op het onderwijs. Wees dus niet bang om mij hierover aan<br />

te spreken op het kantoor. Ik ben erg enthousiast over het<br />

komende jaar en heb grote plannen om het onderwijs nog<br />

beter en aangenamer te maken.<br />

Bijlesplatform<br />

Als nieuwe Commissaris Onderwijs Bachelor kwam ik<br />

erachter dat er een bijlesplatform is. Precies ja, was dit er?<br />

Dit jaar zal hier veel tijd en aandacht in gestoken worden,<br />

aangezien er veel mensen langs het kantoor komen met<br />

de vraag naar bijles, terwijl het eigenlijk vanzelfsprekend<br />

hoort te zijn om aan een bijlesplatform te denken. Op<br />

het bijlesplatform kunnen mensen die bijles willen<br />

geven of krijgen zichzelf aanmelden. Op deze manier kan<br />

vraag en aanbod elkaar gemakkelijk online vinden op<br />

de Leeghwatersite om daarna samen te werken naar die<br />

voldoende. Dit platform is bedoeld voor studenten die het<br />

aangenamer vinden om één op één les te krijgen van een<br />

medestudent. Voor de bijlesgevers is dit platform ideaal om<br />

een zakcentje bij te verdienen. Bovendien leer je ook nog<br />

eens veel van het lesgeven aan studenten en leer je ook<br />

nog eens meer mensen kennen.<br />

Werktuigkundig Ontwerpproject 1<br />

Ook dit jaar is het ontwerpproject voor de eerstejaars in het<br />

eerste kwartaal weer veranderd. Voorheen was het altijd<br />

een grijper die een appel of flesje moest kunnen optillen,<br />

verplaatsen en neerzetten. Vorig jaar was de opdracht een<br />

leuningklimmer en dit jaar is de opdracht een buisklimmer.<br />

Het doel is om een mechanisme door een transparante<br />

buis omhoog te laten klimmen. De buis staat onder een<br />

hoek van 0 tot 90 graden naar boven gericht. Er mag<br />

hierbij gebruik gemaakt worden van touwtjes die van<br />

het mechanisme in de buis naar beneden hangen. Door<br />

neerwaartse krachten toe te passen moet het mechanisme<br />

omhoog klimmen. Deze opdracht heeft wat weg van de<br />

trapklimmer van vorig jaar, maar dat maakt de uitdaging<br />

van dit jaar natuurlijk niet makkelijker. We kijken uit naar<br />

de resultaten van de kersverse projectgroepen.<br />

Pim van der Velde<br />

Online boekenverkoop<br />

Vanaf dit jaar is het voor het eerst mogelijk om je boeken<br />

online te bestellen en dan worden ze bij jou thuis bezorgd.<br />

Dit is voor ons een stuk makkelijker qua uitgifte van de<br />

boeken. Voor de studenten is het ook voordelig, aangezien<br />

ze niet meer een boekenpakket naar huis hoeven te dragen.<br />

De boekenpakketten bevatten één semester aan boeken.<br />

Dit is voornamelijk voordelig voor de eerstejaars, zodat je<br />

niet nog met een halve doos ongebruikte, maar betaalde<br />

boeken opgescheept zit, als je genoodzaakt bent halverwege<br />

het jaar te stoppen. Als je klachten of opmerkingen<br />

hebt over de digitale verkoop, wil ik deze maar al te graag<br />

horen. Dit is het eerste jaar dat dit gedaan wordt, dus er zal<br />

altijd nog ruimte zijn voor verbetering. Overigens zullen de<br />

boeken die door de TU Delft uitgegeven worden nog steeds<br />

op het kantoor verkocht worden.<br />

Pim van der Velde<br />

Commissaris Onderwijs Bachelor<br />

12


Onderwijs Master |<br />

Dit jaar is weer een groot aantal studenten begonnen aan<br />

de verschillende masters en mastertracks die 3mE aanbiedt.<br />

Er zijn verschillende vernieuwingen aangebracht aan de<br />

masters van Werktuigbouwkunde en ook volgend jaar zal<br />

deze trend zich voortzetten.<br />

Multi-Machine Engineering<br />

Vanaf dit jaar heeft de master Transport Engineering and<br />

Logistics een nieuwe naam: Multi-Machine Engineering.<br />

Er zijn steeds meer systemen die op elkaar inwerken en<br />

complexe netwerken vormen. Denk aan een productielijn<br />

waar duizenden subsystemen met elkaar samenwerken<br />

of een haven waar een container door heel veel systemen<br />

behandeld wordt voordat hij de haven weer verlaat. Hoe je<br />

deze supersystemen ontwikkelt, is de kern van de nieuwe<br />

track MME. Hierbij wordt er ook veel samengewerkt met de<br />

industrie om de studenten klaar te stomen om toekomstige<br />

uitdagingen op te lossen. Het is nog te vroeg om te zeggen<br />

hoe het gaat uitpakken, maar de nieuwe MME-studenten<br />

zijn tot zo ver zeer tevreden over het programma.<br />

Verplichte Mechanical Engineering vakken<br />

Vanaf dit jaar zijn de verplichte vakken van de master<br />

Mechanical Engineering veranderd. Zo waren voorheen de<br />

vakken Advanced Heat Transfer en Control System Design<br />

verplicht, maar zijn het nu keuzevakken. Daarnaast is het<br />

vak Physics and Measurement opgesplits in twee losse<br />

vakken; Physics for Mechanical Engineers en Measurement<br />

Technology. Op deze manier is er meer ruimte gekomen<br />

om te specialiseren of te verbreden. Nu moet er namelijk<br />

voor meer dan vijf EC aan vakken worden gekozen uit vijf<br />

vakken. Zo krijgen de studenten toch een goede werktuigbouwkundige<br />

basis, maar kan het wel goed gerelateerd<br />

worden aan hun specialisatie.<br />

gecombineerd worden met een lichaam en ontstaat er een<br />

robot. Zo kan een computer invloed hebben op de fysieke<br />

wereld. Robots komen steeds meer voor in het alledaagse<br />

leven en worden steeds complexer. Om de robots van de<br />

toekomst te ontwikkelen zijn ingenieurs nodig. Kennis<br />

over algoritmes is niet adequaat om robots te ontwikkelen,<br />

ook werktuigbouwkundige kennis is cruciaal. Vandaar de<br />

nieuwe masteropleiding Robotics.<br />

Robotics<br />

Door ingenieurs goed op te leiden om de robots van de<br />

toekomst te ontwikkelen, kunnen zij bijdragen aan de<br />

complexe uitdagingen van nu. Hierbij leert een Robotics<br />

ingenieur hoe hij algoritmes kan toepassen in werktuigbouwkundige<br />

systemen om robots te programmeren.<br />

Robots worden onder andere toegepast in de transport,<br />

productie, energie en medische zorg. Dit laat gelijk zien hoe<br />

multidisciplinair robotica is. Deze multidisciplinariteit zal<br />

dan ook een onderdeel worden van de opleiding. Daarnaast<br />

zal ook ethiek een essentieel onderdeel zijn, vanwege de<br />

complexe ethische kwesties die de ontwikkeling van robots<br />

met zich meebrengt. Voor de specialisatie zullen er tal van<br />

mogelijkheden zijn, zoals bijvoorbeeld Machine Perception<br />

en Human-Robot Interaction. De track Vehicle Engineering<br />

zal opgeheven worden en een specialisatie worden van de<br />

nieuwe Robotics master.<br />

Nieuwe vakgebieden<br />

Vorige eeuw vond er een revolutie plaats in de techniek:<br />

de elektronica ging met grote stappen vooruit. Alles kon<br />

steeds kleiner en complexer. Hieruit ontstond toen, in combinatie<br />

met de Werktuigbouwkunde, de mechatronica. De<br />

mechatronica is nu niet meer weg te denken uit de wereld<br />

en dus ook niet meer uit de Werktuigbouwkunde.<br />

Op dit moment gaat het razendsnel met de ontwikkeling<br />

van machine learning en kunstmatige intelligentie. In het<br />

nieuws hoor en lees je continu over nieuwe algoritmes.<br />

Deze kunnen met de klassieke Werktuigbouwkunde<br />

gecombineerd worden. Zo kan een kunstmatig ‘brein’<br />

Ewoud van Mourik<br />

Net als de wereld om ons heen moeten ook onze studies<br />

vernieuwen om zo de ingenieurs van morgen op te leiden.<br />

De faculteit blijft bezig om te zorgen dat iedereen die met<br />

een diploma 3mE verlaat, klaar is om zich in te zetten voor<br />

een toekomstbestendige samenleving.<br />

Ewoud van Mourik<br />

Commissaris Onderwijs Master<br />

13


Pocket-lint<br />

De evolutie van de koptelefoon<br />

Je komt ze steeds vaker tegen,<br />

op straat, in de trein, bij de bus<br />

en in het vliegtuig: enorme<br />

koptelefoons.<br />

Oordopjes lijken steeds vaker ingeruild te worden voor iets<br />

groters, met een beter geluid. In het drukke stadse leven wil<br />

men kennelijk steeds vaker een beetje rust creëren. Door de<br />

jaren heen zijn de koptelefoons verder ontwikkeld.<br />

Geschiedenis<br />

De eerste koptelefoon is afkomstig van het oorstuk van de<br />

telefoonontvanger en dit was de enige manier om naar<br />

elektrische audiosignalen te luisteren voordat versterkers<br />

werden ontwikkeld. Al in 1919 was er sprake van een<br />

primitieve koptelefoon, uitgevonden door de Amerikaanse<br />

Nathaniel Baldwin, die hem met de hand maakte in zijn<br />

keuken en verkocht aan de Amerikaanse marine. Daarna<br />

rond 1958 verscheen de koptelefoon met stereo en later,<br />

vanaf 1980, de walkman als modernere versie. Vanaf 2001<br />

werd bij de iPod de koptelefoon door oordopjes vervangen<br />

en vanaf 2009 is er sprake van ‘in-ear-dopjes’, die dieper in<br />

het oor gaan waardoor de geluidskwaliteit beter is.<br />

De werking<br />

Koptelefoons zijn eigenlijk gewoon kleinere luidsprekers<br />

die op je hoofd passen. Een koptelefoon bestaat uit verschillende<br />

onderdelen, om te beginnen met het eenvoudigste<br />

deel: de kabel. De rol van de kabel is het leveren van een<br />

elektrisch signaal aan de koptelefoon. Wanneer het volume<br />

hoger of lager wordt gezet, verandert een eenvoudige weerstand<br />

in het apparaat, dat het geluid draagt, de sterkte van<br />

deze weerstand. Als er naar muziek geluisterd wordt en het<br />

volume zachter wordt gezet, valt er te merken dat soms ook<br />

de hoge en lage tonen van de muziek veranderen. Dit komt<br />

omdat er door de weerstand minder elektriciteit wordt<br />

doorgegeven aan de koptelefoon.<br />

Het volgende onderdeel van de koptelefoon is belangrijk,<br />

maar eenvoudig: het lichaam. Het lichaam is het deel dat<br />

de koptelefoon bij elkaar houdt en voldoende structurele<br />

integriteit geeft om op het hoofd gedragen te worden.<br />

Verder is het lichaam meestal verdeeld in twee delen: de<br />

band en de oorschelpen.<br />

Nu komt het complexe deel: het deel dat op je oren rust,<br />

ook wel de stuurprogramma’s genoemd. Deze programma’s<br />

zijn verantwoordelijk voor het omzetten van de elektrische<br />

energie in geluid. Maar wat gebeurt er precies wanneer de<br />

elektriciteit, die door de kabels van de koptelefoon wordt<br />

14


gezonden, wordt omgezet in geluidsgolven die daadwerkelijk<br />

waarneembaar zijn? Alhoewel het net magie lijkt, zit er<br />

gewoon een klein beetje techniek achter.<br />

Ten eerste weten we dat de elektriciteit door de draden<br />

komt. Deze afwisselende elektrische golven laden de spoel<br />

op en creëren zo aantrekking en afstoting naar de magneet.<br />

Deze magneet kan van twintig tot twintigduizend keer<br />

per seconde heen en weer bewegen. De snelheid waarmee<br />

de magneet beweegt, zorgt ervoor dat de luchtdruk in de<br />

koptelefoon verandert, waardoor er geluidsgolven worden<br />

gecreëerd. Deze geluidsgolven worden geprojecteerd en<br />

versterkt door een diafragma zodat ze ook daadwerkelijk<br />

voor de mens hoorbaar zijn.<br />

Er bestaan drie verschillende soorten koptelefoons: een<br />

open, een semi-open en een gesloten systeem. Een open<br />

systeem staat meer lucht toe, door een open grille, die kan<br />

worden gemanipuleerd. Het produceert een rijker geluid<br />

ten koste van geluidslekkage. Verder zijn koptelefoons met<br />

een open systeem niet geschikt voor gebruik in een luidruchtige<br />

omgeving. Ingenieurs gebruiken koptelefoons met<br />

een open klankkast veelal omdat het geluid het meest in de<br />

buurt komt van het geluid uit speakers. Ook voorkomt een<br />

open klankkast een drukkend gevoel op de oren, waardoor<br />

hij langdurig gedragen kan worden.<br />

Tegenwoordig hebben veruit de meeste koptelefoons een<br />

gesloten systeem. Deze gesloten achterkant zorgt ervoor<br />

dat geluid van buitenaf wordt geblokkeerd. Andersom<br />

lekken deze koptelefoons dus ook geen geluid naar de<br />

buitenwereld. Het nadeel van een gesloten klankkast is<br />

dat je oren sneller gaan gloeien door de druk en het geluid<br />

minder ruimtelijk klinkt.<br />

Naast deze twee systemen bestaat er ook een semi-open<br />

klankkast. Deze koptelefoon combineert de voordelen van<br />

een open en gesloten systeem: de muziek klinkt natuurgetrouw<br />

en de koptelefoon is niet volledig afgesloten van<br />

omgevingsgeluid. Naast verschillende systemen kunnen<br />

koptelefoons ook variëren op andere gebieden, zoals ontvanger<br />

of ruisonderdrukking.<br />

Wist je dat...<br />

De allereerste koptelefoon maar één oorstuk had?<br />

Draadloze koptelefoon<br />

Draadloze koptelefoons zijn koptelefoons die verbonden<br />

kunnen worden met een apparaat, zoals een smartphone,<br />

luidspreker, televisie of een ander elektronisch apparaat,<br />

zonder kabels te gebruiken. Deze apparaten worden ook<br />

wel basisstations genoemd, die radiosignalen verzenden.<br />

Wanneer de basiseenheid elektrische impulsen ontvangt,<br />

begint de processor in de basiseenheid deze impulsen om<br />

te zetten in radiogolven. Aangezien de meeste draadloze<br />

koptelefoons werken op een frequentiemodulatiekanaal,<br />

FM, moeten de radiogolven die door het basisstation worden<br />

gegenereerd, binnen een smalle frequentieband vallen.<br />

Kleine veranderingen in de frequentie dragen de werkelijke<br />

geluidsinhoud via de lucht naar de koptelefoon.<br />

Het koptelefoongedeelte van de draadloze koptelefoons<br />

bestaat uit twee afzonderlijke delen: een radio-ontvanger<br />

en ten minste één luidspreker. De radio-ontvanger vangt<br />

de passerende radiogolven op via een ingebouwde of<br />

uitstekende antenne. Terwijl de radiogolven voorbij komen,<br />

exciteren ze elektronen in de antenne en creëren ze een<br />

elektrisch signaal. Het elektrische signaal wordt naar een<br />

kleine processor gevoerd waar ruis, statische interferentie<br />

en niet-frequente interferentie wordt verwijderd. Hierna<br />

wordt het schone signaal doorgegeven aan de luidsprekers.<br />

Omdat de luidsprekers in een draadloze koptelefoons de<br />

elektrische signalen ontvangen, wordt er gebruik gemaakt<br />

van elektromagneten om een fysieke vibratie op het luidsprekermembraan<br />

te veroorzaken. Deze vibratie wordt via<br />

de lucht overgedragen als een hoorbaar geluid.<br />

HowToGeek<br />

Open en gesloten systeem<br />

Noise-cancelling<br />

Rond de jaren vijftig werd door Dr. Lawrence Jerome<br />

Fogel een systeem ontwikkeld en diende hij patenten in<br />

over actieve noise-cancelling, specifiek voor het gebied<br />

15


van luchtvaart. Fogel wordt gezien als de uitvinder van<br />

de actieve noise-cancelling en hij heeft een van de eerste<br />

noise-cancelling koptelefoons ontworpen. Steeds meer van<br />

de modellen die we op straat voorbij zien komen, hebben<br />

tegenwoordig actieve noise-cancelling. Deze koptelefoons,<br />

ook wel ruisonderdrukkende koptelefoons, reduceren op<br />

een actieve manier ongewenst omgevingsgeluid door het<br />

toevoegen van een antigeluid.<br />

Stel je voor, je zit op een vervelende vlucht en het gedreun<br />

van de motoren werkt op je zenuwen. Dus je zet een koptelefoon<br />

met noise-cancelling op en een zoete, gezegende<br />

stilte overkomt je. Maar de koptelefoon dempt niet alleen<br />

het geluid, hij laat het verdwijnen. Actieve koptelefoons<br />

met noise-cancelling verwijderen ruis met behulp van de<br />

fysica van geluidsgolven en het vermogen om elkaar op te<br />

heffen met behulp van destructieve interferentie.<br />

Geluid bestaat uit golven en als een geluidsgolf door de<br />

lucht beweegt, comprimeert en expandeert de lucht in<br />

een herhalend patroon. Destructieve interferentie is wat<br />

er gebeurt wanneer een tweede geluidsgolf met de eerste<br />

fuseert. Echter heeft deze tweede golf een patroon waarin<br />

de lucht expandeert waar de eerste golf comprimeert en de<br />

lucht comprimeert waar de eerste golf expandeert, precies<br />

tegengesteld. Wanneer deze expansies en compressies op<br />

elkaar gestapeld worden, ontstaat er een lucht die niet echt<br />

gecomprimeerd of geëxpandeerd wordt. De compressies<br />

rekken de expansies uit en de expansies heffen de compressies<br />

op. Dus de geluidsgolf bruist, want de ruimtes in<br />

de lucht die het geluid waren, bestaan niet meer.<br />

Destructieve interferentie<br />

Een koptelefoon met noise-cancelling bevat een microfoon<br />

die luistert naar de omgevingsgeluiden en berekent een<br />

geluidsgolf die deze geluiden opheft. De koptelefoon speelt<br />

dan de tweede geluidsgolf af en, vanwege destructieve<br />

UConn physics<br />

interferentie, ontstaat er stilte waar er ooit ruis was, maar<br />

geen totale stilte. De tweede golf heeft een patroon dat<br />

ontworpen is om ruis te onderdrukken, maar alleen het<br />

geluid buiten de koptelefoon. Er ontstaat dus een eigen persoonlijke<br />

geluidsbubbel. De noise-cancelling technologie<br />

zal niet alle externe ruis kunnen verwijderen, maar het zal<br />

ongeveer zeventig procent van het lawaai tijdens een luide<br />

vlucht kunnen opheffen.<br />

Het werkt het beste op geluid dat redelijk constant is, zoals<br />

een vliegtuigmotor, omdat de geluidsgolven consistenter<br />

zijn. De koptelefoon kan het constante gedreun met een<br />

constant tegengestelde geluidsgolf, van zichzelf, opheffen.<br />

Geluiden die er plotseling zijn of die vaak van toonhoogte<br />

veranderen, zijn veel moeilijker voor het apparaat om op<br />

tijd op te reageren. Dat geluid zal dus niet effectief buitengesloten<br />

worden. Dus de noise-cancelling koptelefoon kan<br />

helpen om het dreunende geluid van het vliegtuig weg<br />

te werken, maar als je vlak achter een zes maanden oude<br />

baby zit, sta je er alleen voor.<br />

Voor- en nadelen<br />

Alhoewel noise-cancelling koptelefoons omgevingsgeluid<br />

aanzienlijk kunnen verminderen, zit er ook een aantal<br />

nadelen aan. Ze kosten meer dan normale koptelefoons; ze<br />

zijn actief en verbruiken elektriciteit waardoor de batterij<br />

af en toe vervangen of herladen moet worden; bepaalde<br />

modellen kunnen zwaarder zijn dan normale koptelefoons<br />

om batterijen en elektronica te kunnen integreren en ze<br />

kunnen mensen misselijk maken.<br />

Daarnaast zijn er nog vele andere risico’s en gevaren bij<br />

het dragen van een koptelefoon. Wanneer een koptelefoon<br />

te lang op een te hoog volume wordt gebruikt, kan er een<br />

permanente hoorschade ontstaan. Bijna vijftig procent van<br />

de studenten luistert naar een te hoog volume. Anders dan<br />

het gehoorrisico bestaat het algemene gevaar, namelijk dat<br />

het luisteren naar luide muziek ervoor kan zorgen dat de<br />

luisteraar afgeleid raakt, wat kan leiden tot ongevallen.<br />

Er is geen twijfel dat de koptelefoon in de loop der jaren op<br />

verschillende manieren is geëvolueerd om het gebruik zo<br />

comfortabel mogelijk te maken.<br />

Floor van Lunen<br />

16


| In het kort<br />

Een wilde tomatenplant<br />

homeguides.sfgate.com<br />

Baat bij tomaat<br />

Natuurlijke selectie is een fenomeen dat bij de mensheid<br />

tegenwoordig niet meer echt plaatsvindt. Hoewel onze<br />

flora door ons veelal gestimuleerd wordt en daardoor<br />

ook voor veel gevaren beschermd is, wil het nog wel<br />

eens gebeuren dat een plantage helemaal nat regent.<br />

Tomatenplanten maken een stofje aan waardoor de plant<br />

kan aanvoelen dat hij verdrinkt. De moderne tomatenplant<br />

heeft zich dusdanig kunnen ontwikkelen, dat hij op geen<br />

enkel moment actie onderneemt bij het waarnemen van<br />

dit stofje. Wilde tomatenplanten doen dit daarentegen<br />

nog wel, maar het kruisen van gewassen is op deze<br />

hoogte niet toegestaan in Nederland. Desondanks kan<br />

onderzoek naar dit proces veel problemen van mensen in<br />

ontwikkelingslanden verhelpen.<br />

Het gedrag van elektronen bij supergeleidend koper<br />

Scitechdaily.com<br />

Superieur koper<br />

Onderzoekers aan Stanford University hebben eindelijk het<br />

missende puzzelstuk gevonden om supergeleiding op hoge<br />

temperaturen te begrijpen. Het bewijs wordt al decennia<br />

lang gezocht en het lijkt er nu op dat door het wijzigen van<br />

de materiaaleigenschappen, koper supergeleidende trekjes<br />

vertoont op hogere temperaturen dan voorheen mogelijk.<br />

De grootste uitdaging in het vinden van dit bewijs was het<br />

gebrek aan een goed werkend computermodel, ofwel een<br />

wiskundige verklaring voor het gedrag van het systeem.<br />

Alle symptomen wijzen er nu op dat het de onderzoekers<br />

van Stanford gelukt is om een model te maken dat de<br />

vreemde eigenschappen van koper, als het meerdere fases<br />

tegelijk heeft, goed door kan rekenen en zo dus kan<br />

voorspellen hoe het zich zal gedragen.<br />

Starship<br />

Darrell Etherington<br />

Op naar de ruimte<br />

Hij is eindelijk af, de Starship. Op zaterdag 28 september<br />

2019 heeft Elon Musk het laatste ontwerp van de Starship<br />

onthuld. Beide helften van het schip zijn op elkaar gezet in<br />

Texas. Het nieuwe generatie ruimtevaartuig moet onder<br />

meer gebruikt gaan worden om naar Mars en de maan te<br />

reizen en is volledig herbruikbaar. Volgens Musk kan de<br />

eerste proefvlucht van zijn Starship al over één of twee<br />

maanden plaatsvinden, waarbij een hoogte van twintig<br />

kilometer kan worden bereikt. Binnen een half jaar moet<br />

dan een hoogte van tweehonderd kilometer gehaald kunnen<br />

worden, waarmee het officieel een ruimtevlucht is.<br />

Het ruimteschip is bijna vijftig meter hoog en negen meter<br />

breed. Musk laat tijdens de onthulling weten dat Starship<br />

koloniën gaat stichten op ander planeten.<br />

18


Digitale tweeling<br />

Na de ontwikkeling van Virtual Reality tot Augmented<br />

Reality is nu een nieuw concept ontstaan: de Digital Twin.<br />

Het idee van zo’n digitale tweeling is om een virtuele<br />

variant van je fysieke producten te ontwikkelen. De<br />

virtuele simulatie van de fysieke wereld kan de prestatie<br />

van producten voorspellen en zo kunnen producten<br />

voortaan slimmer worden ontworpen. De digitale<br />

tweeling biedt steeds meer de mogelijkheid om dynamisch<br />

realtime te veranderen. Deze verandering is gebaseerd op<br />

informatie die sensoren ontvangen van het fysieke object.<br />

Dit houdt in dat het ook mogelijk is om een virtuele patiënt<br />

te genereren. Een patient die geen pijn voelt en waar<br />

je oneindig op kan testen, biedt de mogelijkheid om op<br />

ethische wijze zijn ideale medicijn te vinden.<br />

Newsroom.cisco.com<br />

Een digitale render<br />

Een bos in je kantoor<br />

De opwarming van de aarde is inmiddels veelbesproken,<br />

hierdoor begint het een wat minder origineel onderwerp<br />

te worden. Gelukkig wordt er wel nog steeds onderzoek<br />

gedaan naar oplossingen voor de grote hoeveelheden<br />

koolstofdioxide die in de atmosfeer worden gepompt.<br />

Hiervoor zijn algen een mogelijke oplossing. Hypergiant<br />

is een nieuwe bioreactor waarin algen onder de perfecte<br />

omstandigheden koolstof kunnen opnemen. Het prototype<br />

bioreactor neemt tot vierhonderd keer meer koolstof op<br />

dan bomen in dezelfde tijd. In het systeem wordt elk<br />

onderdeel van het groeiproces strak gecontroleerd en<br />

geoptimaliseerd. Daarnaast is het systeem compact en<br />

klein genoeg dat het gewoon in een kantoorgebouw past.<br />

Een minder algemeen instrument voor duurzaamheid.<br />

Digitaltrends.com<br />

De hypergiant<br />

Schimmel in je huis<br />

Vaak worden schimmels gezien als iets nadeligs, maar nu<br />

heeft het naast, onder andere penicilline, nog een andere<br />

mogelijk positieve applicatie. Schimmels kunnen namelijk<br />

als grondstof voor bakstenen gebruikt worden. Naast<br />

schimmels bestaan de ‘‘rottende stenen’’ uit een ander<br />

composiet materiaal en een coating, zo kan bijvoorbeeld<br />

stro gebruikt worden. Stro geeft door zijn vezels sterkte aan<br />

het materiaal. Door gebruik te maken van paddenstoelvormende<br />

schimmels kunnen grote netwerken gecreëerd<br />

worden tussen de stro en zo gaan de schimmels fungeren<br />

als een soort lijm of touw. Een ander voordeel is dat schimmeldraden<br />

elektrisch geladen kunnen worden, hierdoor<br />

kunnen er sensoren geplaatst worden die het huis adaptief<br />

en waarnemend kunnen maken.<br />

Wired.com<br />

Een bouwwerk van schimmels<br />

19


Aviation Week Network<br />

De toekomst van de luchtvaart<br />

Door kleine veranderingen<br />

aan te brengen in vormgeving<br />

en materiaalkeuze worden<br />

vliegtuigen steeds zuiniger.<br />

Toch kan de snelle groei van de<br />

luchtvaart hiermee nog niet<br />

gecompenseerd worden.<br />

Het vliegtuig is een steeds toegankelijker vervoersmiddel<br />

geworden. In de afgelopen 25 jaar is het aantal passagiers<br />

dat Schiphol jaarlijks ontvangt bijna verviervoudigd en nog<br />

steeds neemt het aantal gevlogen kilometers wereldwijd<br />

per jaar met bijna vijf procent toe. Dat terwijl het vliegtuig<br />

een hogere klimaatimpact per passagier per kilometer<br />

heeft en opzichte van andere voertuigen. De luchtvaart<br />

veroorzaakt zo’n 2,5 procent van de totale CO2-uitstoot.<br />

Om deze uitstoot te verminderen is er eerst gekeken of er in<br />

plaats van kerosine andere brandstoffen gebruikt zouden<br />

kunnen worden. Denk hierbij aan waterstof, elektriciteit of<br />

vloeibaar aardgas. Helaas brachten deze problemen met<br />

zich mee. Bij waterstof is de te lage energiedichtheid een<br />

probleem, deze brandstof zou dus in enorm grote tanks of<br />

in kleinere, zware tanks onder druk vervoerd moeten worden.<br />

Een vliegtuig dat gedeeltelijk op waterstof vliegt, kan<br />

misschien wel werken: sinds 2015 ontwikkelt Airbus een<br />

supersonisch vliegtuig dat een snelheid van vijfduizend<br />

kilometer per uur zou kunnen behalen. Elektrisch vliegen<br />

is al verder ontwikkeld, de eerste elektrische vliegtuigjes<br />

zijn al getest met positief resultaat. Het probleem van<br />

elektrisch vliegen is dat dit voor lange vluchten met grote<br />

vliegtuigen niet mogelijk is, omdat hiervoor te zware accu’s<br />

vereist zijn. Voor deze vluchten zullen er dus nog meer<br />

ingrijpende veranderingen aangebracht moeten worden.<br />

Aurora D8<br />

In de Verenigde Staten doen NASA en MIT onderzoek naar<br />

een innovatief ontwerp van Aurora: de ‘Twin-hull Aurora<br />

D8’, die vanwege zijn dubble romp ook wel de ‘double<br />

bubble’ genoemd wordt. Het ontwerp is geïnspireerd door<br />

de bekendere Boeing 737 die bestaat uit een buisvormige<br />

romp, om zo goed mogelijk de spanningen op te vangen bij<br />

drukverschillen tijdens de vlucht. Bij de Aurora D8 zijn twee<br />

van deze buisvormige rompen onderling verbonden. Met<br />

dit innovatieve ontwerp zal tot vijftig procent brandstof<br />

bespaard kunnen worden ten opzichte van vergelijkbare<br />

modellen die nu in gebruik zijn.<br />

20


Het ontwerp is ontstaan uit het stapsgewijs toepassen van<br />

kleine ontwerpdoelen aan de Boeing 737. De eerste stap<br />

was het integreren van de dubbele romp in het ontwerp.<br />

Hierdoor werd het vliegtuig logischerwijs korter en breder.<br />

Vervolgens werd de neus van het vliegtuig aangepast,<br />

zodat deze aan de bovenkant wat vlakker afliep en aan de<br />

onderkant wat steiler. Door deze vorm van de neus en de<br />

verbreding van de romp, ondervindt het model meer lift,<br />

voornamelijk bij de neus. Hierdoor zijn er minder dikke<br />

vleugels nodig en daarmee wordt de weerstand sterk<br />

verminderd. Ook de staartvleugel, die voornamelijk bedoeld<br />

is om een neerwaartse kracht te genereren, is door de<br />

toegenomen lift bij de neus minder noodzakelijk. Deze is bij<br />

de Aurora D8 dus ook minder groot en zal daarom minder<br />

weerstand ondervinden.<br />

Door de snelheid te verlagen van 0,8 Mach naar 0,72 Mach<br />

wordt het ontwerp ook efficiënter. Deze lagere snelheid<br />

betekent natuurlijk een lagere vereiste stuwkracht, wat dus<br />

een lager brandstofverbruik als gevolg heeft. Daarnaast<br />

zorgt deze vertraging ervoor dat de vleugels niet langer<br />

onder een hoek aan de romp bevestigd hoeven te worden,<br />

maar vrijwel loodrecht erop. Dan kan het oppervlakte van<br />

de vleugels kleiner gemaakt worden en daarmee zullen<br />

de vleugels minder weerstand ondervinden. Deze kleine<br />

verandering in snelheid heeft een groot verschil in verbruik<br />

als gevolg. De vlucht zal dus wat langer duren, maar daar<br />

staat tegenover dat de tijd van het boarden verkort wordt<br />

door een extra gangpad in de dubbele romp. Al met al zul je<br />

dus niet veel langer onderweg zijn.<br />

Wist je dat...<br />

de tweede motor van een vliegtuig niet noodzakelijk is om<br />

te vliegen, maar bij vliegen met twee motoren wel minder<br />

brandstof verbruikt wordt?<br />

Eén van de belangrijkste, maar moeilijkst te realiseren<br />

veranderingen is de plaatsing van de motoren. Deze zullen<br />

nu aan de achterkant van het toestel bovenop de romp<br />

geplaatst worden. De huidig gebruikte plaatsing van de<br />

motoren ver van de romp heeft als gevolg dat de lucht die<br />

de turbine binnenkomt overal dezelfde snelheid heeft en<br />

dus dezelfde druk ondervindt. Bij de plaatsing achterop de<br />

romp zal er ook langzamere lucht uit de grenslaag van het<br />

vliegtuig instromen. Wanneer deze lucht bij conventionele<br />

modellen contact verliest met het toestel, mengt deze zich<br />

met de snellere lucht daarbuiten. Daardoor ontstaat er een<br />

MIT News<br />

lage druk achter het vliegtuig die weerstand veroorzaakt.<br />

Door de motoren dus aan de achterkant te plaatsen en op<br />

die manier de lucht uit de grenslaag van het toestel te versnellen,<br />

kan veel weerstand geëlimineerd worden. Echter<br />

is het tot nog toe niet gelukt een motor te ontwikkelen die<br />

de grote verschillen in snelheid van de binnenstromende<br />

lucht op kan vangen.<br />

Opbouw van de open structuur van een vormveranderende vleugel<br />

Van vorm veranderende vleugels<br />

Een andere innovatie waar NASA al lange tijd onderzoek<br />

naar doet, is vleugels die tijdens de vlucht veranderen<br />

van vorm. Net zoals vleugels van bijvoorbeeld vogels.<br />

Voor iedere fase van de vlucht: opstijgen, landen, draaien,<br />

bestaat een ideale vorm en door deze zo precies mogelijk te<br />

benaderen kan de uitstoot verminderd worden.<br />

De vliegtuigen die momenteel in gebruik zijn, hebben<br />

vleugels die vrijwel geheel statisch zijn, ze hebben slechts<br />

kleine kleppen en rolroeren die open- en dicht kunnen<br />

klappen. De afgelopen jaren heeft NASA tests uitgevoerd<br />

met vleugels die over bijna de hele lengte kunnen buigen.<br />

Tot nu toe heeft dat slechts tot geringe bezuinigingen in<br />

brandstofverbruik geleid, maar dat kan nog beter. Recent is<br />

er een volledig nieuwe vormgeving bedacht die de uitstoot<br />

drastisch zou kunnen verminderen. De vleugels, die zijn<br />

opgebouwd uit honderden kleine, identieke, polymere<br />

driehoekjes, hebben de eigenschap dat ze geheel van vorm<br />

kunnen veranderen. De vleugel bestaat uit een combinatie<br />

van stijve en flexibele componenten. Deze worden aan<br />

elkaar bevestigd door middel van schroeven en vormen zo<br />

een open, lichtgewicht constructie. Zo krijgt de structuur<br />

een eigenschap die niet terug te vinden is in natuurlijke<br />

materialen. Dit ‘metamateriaal’ heeft de stijfheid van een<br />

rubberachtig polymeer terwijl het een dichtheid heeft van<br />

slechts 5,6 kilogram per kubieke meter, vergelijkbaar met<br />

die van een aerogel. Daarnaast is het materiaal ook nog<br />

21


eens goedkoop en is er makkelijk onderhoud aan uit te<br />

voeren. De aansturing van de vervorming van de vleugels<br />

zou door middel van kleine actuatoren te realiseren zijn.<br />

Toch hebben de ontwerpers er nog een schepje bovenop<br />

gedaan: de vleugels zijn zo opgebouwd, dat ze bij specifiek<br />

bedachte spanningen op vastgestelde manieren buigen.<br />

Zo zal de vleugel voor iedere fase van de vlucht met de<br />

optimale parameters vliegen.<br />

Een bijkomend voordeel van de Flying V is dat hij een<br />

vergelijkbare omvang heeft als de eerder genoemde Airbus<br />

A350. Dit ontwerp is alleen een stukje korter in lengte,<br />

maar heeft vrijwel exact dezelfde spanwijdte. Dit betekent<br />

dat er bijna geen veranderingen plaats hoeven te vinden<br />

aan de huidige luchthavens en het model vrijwel direct in<br />

gebruik genomen zou kunnen worden.<br />

Het produceren van de eerste schaalmodellen kostte veel<br />

tijd, omdat ieder klein driehoekje in de constructie met de<br />

hand gemaakt is. Inmiddels is het gelukt de onderdeeltjes<br />

door middel van gieten in enkele seconden te produceren,<br />

dus dat zal in de toekomst ook geen probleem meer zijn.<br />

Het assembleren werd voor de eerste modellen handmatig<br />

gedaan, maar dit kan inmiddels in veel kortere tijd met<br />

robots. Deze vleugels zijn dus niet alleen zuiniger, maar ook<br />

snel en goedkoop te produceren.<br />

Flying V<br />

Wat dichter bij huis wordt er ook gezocht naar een nieuwe,<br />

duurzame manier van vliegen. De TU Delft en de KLM<br />

werken samen aan een ontwerp waarvan de gehele<br />

vormgeving opnieuw is bedacht. De zogenoemde ‘Flying V’<br />

bestaat uit twee aan elkaar gekoppelde passagierscabines<br />

in de vorm van een ‘V’. Deze passagierscabines vormen<br />

samen met het vrachtdek en de brandstoftanks deel van<br />

de vleugels. Bij conventionele vliegtuigen creëert de romp<br />

een grote weerstand, die in dit model geëlimineerd wordt<br />

door romp en vleugel samen te brengen tot één. Deze<br />

betere aerodynamische vorm zorgt er in combinatie met<br />

zijn lagere gewicht voor dat de Flying V twintig procent<br />

minder brandstof verbruikt dan de Airbus A350, waarmee<br />

dit toestel qua capaciteit en maximaal af te leggen afstand<br />

het meest vergelijkbaar is.<br />

Een ander groot verschil met conventionele vliegtuigen<br />

is te vinden in de plaatsing van de motoren. Dit zijn zo<br />

ongeveer de zwaarste onderdelen van het vliegtuig en<br />

deze zijn dus van grote invloed op waar het zwaartepunt<br />

terechtkomt. Bij de Flying V worden de motoren achter- en<br />

bovenop het toestel geplaatst, wat de beste plaatsing bleek<br />

om de balans tijdens de vlucht te bewaren. Een bijkomend<br />

voordeel ten opzichte van de normale vliegtuigen is dat<br />

er verder van de grond minder stof in de motoren terecht<br />

komt, waardoor ze minder vaak onderhouden hoeven te<br />

worden. Daar staat wel tegenover dat de motoren vanwege<br />

deze plaatsing slechter bereikbaar zijn om onderhoud en<br />

reparaties uit te voeren.<br />

Vormgeving van de Flying V<br />

In het ontwerp is plaats voor 314 passagiers en 160 kubieke<br />

meter vracht, afhankelijk van de precieze verhouding<br />

tussen passagierscabine en vrachtdek. Dit komt dus exact<br />

overeen met de capaciteit van de Airbus A350. Echter zal<br />

het niet mogelijk zijn om significant kleinere vliegtuigen te<br />

maken met deze vormgeving. Voor vliegtuigen voor rond<br />

de honderdvijftig personen zullen de passagierscabines<br />

dermate kleiner worden dat daarmee ook de vleugels te<br />

klein zullen zijn om mee te kunnen vliegen.<br />

Naast het duurzaamheidsaspect biedt de V-vorm ook opties<br />

om het interieur grondig te veranderen en daarmee meer<br />

comfort te creëren voor de passagiers. Er wordt gedacht<br />

aan plekjes om even uit te rusten, je maaltijd te nuttigen of<br />

het eten in buffetvorm aan te bieden.<br />

Momenteel worden er testvluchten uitgevoerd met de<br />

eerste schaalmodellen. Hoewel de ontwikkelingen in volle<br />

gang zijn, zal het helaas nog wel even duren voordat deze<br />

vliegtuigen werkelijk in gebruik genomen kunnen worden.<br />

Het is de bedoeling dat de vliegtuigen binnen dertig jaar op<br />

de markt verschijnen.<br />

Irene Hooijkaas<br />

Fast Company<br />

22


advertorial<br />

‘More than a tech job’<br />

Meet Pieter Smorenberg, a 2017 Delft<br />

University of Technology graduate who<br />

recently found himself back at university,<br />

this time explaining to students how<br />

technologically fascinating his job is.<br />

Pieter studied precision and microsystem engineering,<br />

and now works as an applications engineer in customer<br />

support at ASML. He also spends some of his time as one of<br />

over 400 ‘ASML Ambassadors’, giving guest lectures at his<br />

alma mater university or promoting STEM among schoolaged<br />

children in the region.<br />

“The more I tell people about working here, the more<br />

things I realize I appreciate about the company,” he says.<br />

“A lot of people don’t realize just how big ASML is. You<br />

realize it when you visit the campus. You see the big tower,<br />

the cleanrooms and parking lots; it’s impressive. And<br />

then at the complete other end of the scale, almost all of<br />

the metrics we work with here are at an atom level – no<br />

other company is producing such advanced chip-making<br />

equipment.”<br />

Pieter has also found more than a career at ASML. “There’s<br />

so much going on in our company. We have annual<br />

technology conferences where you can learn about what’s<br />

going on in your department, and across the company. You<br />

can develop your network, and learn a lot about what other<br />

people are working on, and get ideas for yourself.”<br />

Celebrating our technology isn’t the only way we have fun<br />

at ASML. “I go for drinks with the ‘Young ASML’ group for<br />

young ASML professionals,” Pieter says. “You get to meet<br />

colleagues from different departments. It’s a really openminded<br />

atmosphere, because everybody is there for the<br />

same reason: to share a good evening with each other.”<br />

As a customer support engineer, Pieter also gets to travel a<br />

lot to customers. “You learn a lot – socially and technically.<br />

It’s been an eye-opener for me. We’re diverse, in terms<br />

of education, background, and nationality, but we’re all<br />

working together as one team because we have the same<br />

goal: make this complicated technology a reality.”<br />

Deciding on what your next step will be after your<br />

technical master’s degree can be challenging. The ASML<br />

Career Day can help! This event will teach you about<br />

ASML’s semiconductor manufacturing technology and<br />

help you develop both the hard and soft skills you’ll need<br />

to work at a leading-edge tech company. Find out more at<br />

asml.com/careerday<br />

ASML provides chipmakers with everything they need<br />

to mass produce patterns on silicon. Our key technology<br />

is the lithography system, which brings together hightech<br />

hardware and advanced software to control the chip<br />

manufacturing process down to the picometer. All of the<br />

world’s top chipmakers like Samsung, Intel and TSMC use<br />

our technology.<br />

23


| Activiteiten<br />

Het activiteitenoverzicht laat alle afgelopen evenementen<br />

zien en kondigt nieuwe evenementen aan. Zo kan je nooit<br />

de leukste activiteiten missen, zoals de dagrally. Schrijf je in<br />

op www.leeghwater.nl en zet het in je agenda.<br />

leeghwateragenda<br />

15 oktober<br />

16 oktober<br />

17 oktober<br />

23 oktober<br />

23 oktober<br />

31 oktober<br />

16 november<br />

19 november<br />

20-22 november<br />

25-28 november<br />

5 december<br />

10-16 december<br />

16 december<br />

VIT BBQ + filmavond<br />

Pubcrawl<br />

Algemene Leden Vergadering 1<br />

Commissielunch<br />

Pubquiz<br />

Studieontbijt<br />

Dagrally<br />

Business Diner<br />

Ouderdagen<br />

Careerweek<br />

Algemene Leden Vergadering 2<br />

Diesweek<br />

Verjaardag Leeghwater<br />

Ontwerpwedstrijd en BBQ<br />

Wederom is dit jaar de ontwerpwedstrijd georganiseerd.<br />

Wat begon als een regenachtige dag, is gelukkig geëindigd<br />

met een zonnetje. Dit jaar was het project de ‘Marktlander’,<br />

waarbij er een apparaat ontworpen moest worden dat van<br />

een tafel af kon rijden, heel moest blijven en een ‘gouden<br />

box’ op een lijn moest kunnen afzetten. De eerstejaars<br />

groepen konden hiermee prijzen winnen in verschillende<br />

categorieën. Sommige robots hebben helaas de val niet<br />

overleefd, wat resulteerde in leuke filmpjes. Na de wedstrijd<br />

volgde de barbecue, die georganiseerd was door de<br />

Eerstejaars Opstart Commissie. Met 220 bezoekers en een<br />

beetje regen is de ontwerpwedstrijd goed afgesloten achter<br />

het Lagerhuysch. Zo konden alle projectgroepen na een<br />

semester hard werken het project gezellig afsluiten.<br />

Beachvolleybal<br />

De StuCo zou de StuCo niet zijn zonder sportevenementen.<br />

Deze editie was het thema volleyballen. Er waren ervaren<br />

en onervaren studenten aanwezig om zich van hun beste<br />

kant te laten zien. De voormalige eppo’s hebben de eer<br />

hoog gehouden door alles te verliezen.<br />

Nuldejaarsweekend<br />

Naast de ontwerpwedstrijd en BBQ trekt er nog een ander<br />

belangrijk evenement van ons Gezelschap vele bezoekers,<br />

namelijk het nuldejaarsweekend. Het was weer een weekend<br />

vol gras, tenten, overalls en gezelligheid. De ravebunker,<br />

waarbij een container op het oude vertrouwde terrein was<br />

geplaatst, was een groot succes. Het festival had een goede<br />

update gekregen door commissies langs te laten komen die<br />

zelf een spel gingen begeleiden. Spellen zoals: golfen met<br />

V.O.L., dasjes strikken met de Business Tour Commissie en<br />

fietsen pimpen met de Rally. Ook was de frietkraam een<br />

grote hit. Zelfs in de regen stonden er mensen in de rij voor<br />

een frietje of een kroket. Het zwembadfeest was niet in<br />

het water gevallen en was dan ook weer een groot succes.<br />

Daarnaast werd er één lijn getrokken bij het Grote Lijnenspel.<br />

Kortom, het was weer een inTENTs weekend.<br />

Laatste kantoordag<br />

Een belangrijke dag voor het 151 ste bestuur was de laatste<br />

kantoordag, met wafels uit het tosti-ijzer was dit een zeer<br />

memorabele dag. Er werd onder andere genoten van hapjes<br />

<strong>24</strong>


scheerschuim in plaats van slagroom. Daarnaast was het<br />

een emotioneel moment voor het oude bestuur om voor<br />

het laatst op het kantoor te zijn. Het gerucht gaat wel dat<br />

ze daar nog steeds elke dag te vinden zijn.<br />

Wisseldag<br />

Zoals de laatste kantoordag belangrijk was voor het 151 ste<br />

bestuur, zo belangrijk was de wisseldag voor het 152 ste<br />

bestuur Na dagen lang aan het beleid gezeten te hebben en<br />

de hele financiën doorgespit te hebben, mochten ze dit eindelijk<br />

aan iedereen presenteren. Traditioneel volgde hierop<br />

de constitutieborrel waarbij huizen, clubgenoten, vrienden,<br />

ploegjes en andere verenigingen langskwamen om de<br />

nieuwe bestuursleden te feliciteren. De ordeploeg die was<br />

ingesteld door het nieuwe bestuur zorgde ervoor dat de<br />

wissel netjes verliep en dat alles in toom werd gehouden.<br />

Olifantenborrel<br />

Dit jaar staat de Olifantenborrel als nieuwe activitet op het<br />

programma. Vrienden en project- en commissiegenoten<br />

kwamen een drankje doen om het nieuwe studiejaar in te<br />

luiden. De nieuwe septembercommissies werden tijdens<br />

deze borrel gevraagd. Alle nieuwe commissie olifanten<br />

kregen de opdracht om na de vraagactie een puzzel op te<br />

lossen en daarna naar de borrel te gaan. Per commissie<br />

waren er gadgets waardoor iedereen te herkennen was.<br />

Uitgelicht: dagrally<br />

Gaan jouw remmen altijd los of rijd jij vaak te kort door de<br />

bocht? Ben je het spoor bijster? 16 november is het eindelijk<br />

zover: de dagrally! Scheuren door Nederland aan de hand<br />

van puzzels en raadsels is één van de mooiste tradities<br />

van Gezelschap Leeghwater. Verkeerd rijden en ultieme<br />

frustraties horen hierbij. Je kan je alvast inschrijven op de<br />

Leeghwatersite. Stel dus alvast jouw sterrenteam samen en<br />

zoek de leukste auto uit bij je ouders.<br />

Uitgelicht: Business Diner<br />

Dit jaar is er naast een vrouwenbedrijvendiner ook een<br />

Business Diner. Ouderejaars kunnen hier in contact komen<br />

met twee bedrijven. Onder het genot van een heerlijk diner<br />

kun je praten met meerdere consultants over hun werk of<br />

gewoon over alledaagse onderwerpen.<br />

Uitgelicht: Careerweek<br />

Mocht je naast het Business Diner je carrière nog een extra<br />

boost willen geven? Verschillende lezingen en workshops<br />

zullen de Careerweek vullen om jou een vliegende start<br />

te geven na je studie. Binnenkort zal de exacte invulling<br />

van de week bekendgemaakt worden. Houd hiervoor de<br />

Leeghwatersite goed in de gaten.<br />

Uitgelicht: Commissielunch<br />

Zin in een gratis lunch? Dat kan als je jezelf inschrijft voor<br />

de commissielunch van 23 oktober, mits je deel uitmaakt<br />

van een commissie. Kom gezellig lunchen met je gehele<br />

commissie tijdens het studeren voor de tentamens.<br />

Uitgelicht: Studieontbijt<br />

Doe jij geen commissie maar heb je toch zin in gratis eten?<br />

Meld je dan aan voor het studieontbijt. Op het Leeghwater<br />

kantoor zal dan voor een heerlijk ontbijtje gezorgd worden.<br />

Je kan je hiervoor aanmelden door je op aanwezig te zetten<br />

op het facebookevenement.<br />

25


RDMag.com<br />

Superieure computers<br />

Een computer die de kracht<br />

heeft van miljarden computers,<br />

dat klinkt als een futuristisch<br />

apparaat. Echter bestaat dit<br />

soort computer al, namelijk de<br />

quantumcomputer.<br />

Er is wereldwijd veel interesse in de ontwikkeling van de<br />

quantumcomputer. Bedrijven zoals Google en Microsoft<br />

steken veel geld in het onderzoek naar het verbeteren van<br />

deze computers. Dit komt vooral doordat de verwachtingen<br />

hoog zijn. Zo wordt verwacht dat met quantumcomputers<br />

chemische eigenschappen van medicijnen doorgerekend<br />

kunnen worden om zo het ideale medicijn te ontwikkelen<br />

voor een specifieke patiënt.<br />

Qubits<br />

De werking van een quantumcomputer kan eenvoudig<br />

uitgelegd worden aan de hand van een doolhof. De huidige<br />

computers kun je zien alsof je met één persoon tegelijk<br />

door het doolhof heen loopt, terwijl een quantumcomputer<br />

met een oneindig grote groep door het doolhof kan lopen.<br />

Hierdoor zal de quantumcomputer sneller de oplossing<br />

vinden dan de huidige computer. Dit is mogelijk doordat<br />

quantumcomputers niet werken met bits. Ze werken op<br />

basis van qubits, die nul en één tegelijk kunnen zijn, in<br />

tegenstelling tot een bit die een één of een nul moet zijn,<br />

hierdoor is de processor van een quantumcomputer vele<br />

malen sneller. Een ander voordeel van qubits is dat ze<br />

elkaar kunnen beïnvloeden zonder dat ze fysiek verbonden<br />

zijn met elkaar, ook wel quantumverstrengeling genoemd.<br />

Hierdoor kan een qubit meerdere berekeningen tegelijk<br />

uitvoeren in tegenstelling tot een bit, die maar één<br />

berekening tegelijk kan.<br />

Quantumcomputer versus bitcomputer<br />

In tegenstelling tot de logaritmisch stijgende bit, stijgt<br />

de rekenkracht van een qubit exponentieel met het<br />

aantal qubits in de processor. De formule voor het aantal<br />

mogelijke invoeringen per berekening is voor een qubit<br />

twee tot de macht ‘n’. Als ‘n’ bijvoorbeeld acht zou zijn,<br />

dan zal de processor in één keer voor alle 256 invoeringen<br />

dezelfde berekening uitvoeren. Een bitcomputer zou<br />

voor deze berekening 256 dezelfde handelingen moeten<br />

verrichten en is daardoor een stuk trager. Echter zit<br />

aan het gebruik van een quantumcomputer in plaats<br />

van een bitcomputer natuurlijk ook nadelen. Zo bevat<br />

een quantumcomputer bijvoorbeeld supergeleidende<br />

onderdelen. De materialen die hiervoor gebruikt worden,<br />

26


zijn pas supergeleidend rond nul Kelvin. Hiervoor moet<br />

de quantumcomputer goed geïsoleerd zijn, daarnaast<br />

is er veel energie nodig om het materiaal op deze<br />

temperatuur te brengen. Het uitlezen van qubits brengt<br />

ook problemen met zich mee: als een qubit in superpositie<br />

uitgelezen wordt, is deze heel instabiel, waardoor deze<br />

onmiddellijk vervalt naar een één of een nul. Dit kan op<br />

een bepaalde manier opgelost worden, namelijk door<br />

gebruik te maken van quantumverstrengeling. Dit is<br />

een quantummechanisch fenomeen waarbij twee niet<br />

verbonden deeltjes invloed op elkaar kunnen uitoefenen.<br />

Hierdoor hebben alle veranderingen van de qubits invloed<br />

op elkaar. Het probleem van de instabiliteit kan dan als<br />

volgt worden opgelost: eerst worden de qubits in het<br />

geheugen in superpositie gebracht, vervolgens wordt hier<br />

een berekening op uitgevoerd en wordt het antwoord in<br />

het geheugen opgeslagen. Daarna worden de qubits op een<br />

bepaalde manier gemanipuleerd zodat ze het gewenste<br />

antwoord geven. Door quantumverstrengeling heeft dit<br />

effect op de qubits die de oorspronkelijke vraag bevatten.<br />

Deze vervallen nu alsnog in een staat waarin ze de initiële<br />

input gaan weergeven. Vraag en antwoord worden dus<br />

eigenlijk omgedraaid. Echter zit aan deze methode een<br />

groot nadeel. De manipulatie die gedaan wordt, rust op<br />

basis van kansberekening en zonder efficiënte foutcorrectie<br />

kan er nog niet met honderd procent zekerheid bepaald<br />

worden of de berekening correct is. Dit komt doordat de<br />

benodigde simulatie om de fout te bepalen niet uitgevoerd<br />

kan worden op een bitcomputer aangezien deze te weinig<br />

rekenkracht heeft om het antwoord te berekenen, dit<br />

is daarom ook de belangrijkste toepassing waar veel<br />

onderzoek naar gedaan wordt.<br />

gebruik van een processor met 54 qubits. Deze had<br />

tweeduizend seconden nodig voor een berekening, waar de<br />

beste supercomputer ongeveer tienduizend jaar voor nodig<br />

zou hebben. Het was nog geen betekenisvolle berekening,<br />

maar het tekent wel de potentie van de quantumcomputer.<br />

Door dit recente experiment zijn de verwachtingen hoog.<br />

Zo zullen huidige, nog onopgeloste geheimschriften in<br />

een mum van tijd gekraakt kunnen worden door een<br />

quantumcomputer. De wetenschap zou ook kunnen<br />

profiteren van de toekomstige ontwikkelingen. Het is<br />

misschien mogelijk om ingewikkelde experimenten<br />

te simuleren door middel van een quantumcomputer.<br />

Zo kan het mogelijk worden om de deeltjesversneller<br />

in Genève te simuleren en kan er veel geld en tijd<br />

bespaard worden, aangezien er plannen zijn voor een<br />

nieuwe deeltjesversneller. Andere berekeningen zoals<br />

klimaatvoorspellingen, het verdelen van voedsel in de<br />

toekomst, het genetisch manipuleren van gewassen en<br />

het ontwerpen van een nieuw materiaal ook tot mogelijke<br />

applicaties van de quantumcomputer.<br />

Wist je dat...<br />

het eerste concept van een quantumcomputer begin jaren<br />

tachtig bedacht is?<br />

De mogelijk grote rekenkracht kan ook nadelen hebben.<br />

Zo zal er een nieuwe manier gevonden moeten worden<br />

om gevoelige informatie veilig op te slaan. Tegenwoordig<br />

wordt dit gedaan door zeer grote priemgetallen te<br />

vermenigvuldigen. Voor de huidige supercomputer is dit<br />

bijna onmogelijk om uit te rekenen, maar de toekomstige<br />

quantumcomputer zou dit mogelijk wel kunnen kraken.<br />

FunkyKit.com<br />

Eerste commerciële quantum computer<br />

Al met al laat de quantumcomputer al schimmen zien van<br />

de potentie die het heeft. Hierdoor gaan meer bedrijven<br />

onderzoek doen naar nieuwe ontwikkelingen. Het zou<br />

zomaar nog enkele tientallen jaren kunnen duren totdat<br />

de onderzoeken gaan leiden tot een quantumcomputer die<br />

echt grote problemen kan oplossen, maar misschien zijn de<br />

ontwikkelingen wel dichterbij dan we denken.<br />

Toekomstige toepassingen<br />

De rekenkracht van de quantumcomputer doet niet meer<br />

onder voor die van de bitcomputer. Google heeft recent<br />

bewezen dat de rekenkracht van een quantumcomputer<br />

al groter is dan die van de bitcomputer. Google maakte<br />

Jasper Somsen<br />

27


| Gadgets<br />

> Kan je ook niet eten zonder een hete nasmaak? Koop nu<br />

dit tabasco holster en je hebt altijd een fles pepersaus<br />

bij de hand.<br />

www.countrystore.tabasco.com | €13,95<br />

> Ken je het stressvolle gevoel in de deadline periode? Sluit je<br />

dag vanaf nu goed af door je opdracht letterlijk op te slaan en<br />

ga eindelijk met een goed gevoel naar bed.<br />

www.wisewizardtech.com | €40,-<br />

< Met dit vliegtuigmotortje maak je van elk papieren<br />

vliegtuigje een gemotiseerd voertuig. Bestuur hem volledig<br />

vanaf je telefoon en irriteer je hele collegezaal.<br />

www.bol.com | €40,-<br />

> Met deze vochtigheidssensor zullen je planten nooit meer<br />

droog komen te staan. Hij geeft via wifi aan op de<br />

bijbehorende app wanneer de grond te droog is en je je plant<br />

dus water moet geven.<br />

www.verdmo.com | €120,-<br />

28


Heb je ook altijd last van koude handen tijdens het<br />

studeren in de wintermaanden? Zie hier de oplossing.<br />

Deze mousepad houd je hand warm en ondersteunt<br />

ook nog eens je pols.<br />

www.amazon.com | €22,50<br />

> Altijd je sleutels kwijt? Dat maakt nu niet meer uit. Met dit<br />

vingerafdruk gekoppelde slot kun je altijd je fiets van dit slot<br />

halen, nooit meer lopen dus.<br />

www.magnifar.com | €30,-<br />

< Kun je ook niet studeren zonder koffie? Ben je ook de<br />

rijen bij de koffieautomaat zat? Wees gerust, want met<br />

de minipresso maak je overal je eigen koffie.<br />

www.amazon.com | €57,-<br />

> Deze muziek box laadt op tijdens het gebruik, zolang<br />

de zon schijnt. Hierdoor heb je nooit meer muziek die<br />

uitvalt tijdens de zomer barbeque met je vrienden.<br />

www.engadget.com | €57,-<br />

29


Eric Risberg<br />

Wijne over wijn<br />

Heb je een chique feestje of<br />

een leuk diner? Dan drink je<br />

bijna altijd wijn en meestal<br />

ook nog verschillende soorten.<br />

Je ruikt eraan, je proeft het en<br />

je bepaalt of de wijn goed is.<br />

Over het algemeen wordt witte wijn bij vis en rode wijn bij<br />

vlees gedronken, uitzonderingen daargelaten. Maar nooit<br />

smaakt de ene wijn hetzelfde als de andere. Iedereen heeft<br />

een eigen smaak en voor iedereen is er ook een wijn die hij<br />

of zij lekker vindt. Maar hoe kan dit? Waarom is er zo veel<br />

variatie in wijn en hoe komt het aan die smaak in de fles<br />

waarvan je aan het drinken bent?<br />

Geschiedenis<br />

Wijn is een eeuwenoude drank. De Mesopotamiërs maakten<br />

7 000 jaar geleden al wijn. De kennis van het wijnmaken<br />

verspreidde zich in 3 000 voor Christus naar Egypte en<br />

in 2 000 voor Christus naar Griekenland. Pas in de tijd van<br />

de Romeinen verspreidde de wijnbouw zich over meerdere<br />

landen. Wijn wordt gemaakt van druiven en deze worden<br />

vanaf het begin met de hand geplukt. Om de beste wijnen<br />

te produceren moeten de druiven ongeschonden van het<br />

land gehaald worden, waardoor er nog veel wijnboeren<br />

zijn die, ondanks de technologische ontwikkelingen in het<br />

machinaal plukken, hun druiven met de hand plukken. Zo<br />

blijven de druiven niet alleen intact, maar kan er ook op het<br />

land al een selectie gemaakt worden. De machines, waarmee<br />

de druiven geoogst worden, maken gebruik van plastic<br />

of rubberen stangen waarmee de trossen van de plant geslagen<br />

worden. Het voordeel van het mechanisch plukken<br />

is dat je gemakkelijk hele grote gaarden in korte tijd kan<br />

oogsten. Nadeel is dat er veel takjes, bladeren en andere<br />

dingen, die in de planten hangen, meekomen waardoor de<br />

druiven gemakkelijk beschadigen.<br />

Verwerking<br />

Na de oogst moeten de druiven gespleten worden. De huid<br />

van de druif scheurt zonder dat deze beschadigd wordt. Op<br />

deze manier lopen de sappen uit de druiven, maar geven de<br />

pitten en de schil, doordat ze intact blijven, geen smaak of<br />

kleur af aan het vocht. Dit splijten kan machinaal gebeuren<br />

of, zoals het vanaf het begin af aan al gebeurt, in een lagar.<br />

Een lagar is de grote, welbekende bak waar alle druiven in<br />

gelegd worden, waarin mensen met hun blote voeten de<br />

druiven voorzichtig splijten. Deze techniek met de voeten<br />

wordt nog steeds toegepast bij een klein aantal wijnboeren.<br />

30


Flickr<br />

Het sap wordt vervolgens gekoeld en opgeslagen in<br />

houten of stalen vaten. In deze vaten kan de alcoholische<br />

gisting beginnen. Het gist zit al in de druiven en hoeft<br />

vaak niet meer toegevoegd te worden. Veel wijnboeren<br />

voegen toch hun eigen gisten toe en voorkomen zo<br />

dat er wilde gistcellen in zitten, die bij druiven kunnen<br />

voorkomen en het gistingsproces kunnen verstoren. Het<br />

gist zet de suiker uit het sap en zuurstof om in alcohol en<br />

koolstofdioxide. Wanneer de suikers of de zuurstof op zijn,<br />

stopt het gistingsproces. Het proces stopt ook wanneer het<br />

alcoholpercentage te hoog wordt waardoor de gisten kapot<br />

gaan. Soms wordt het gistingsproces eerder gestopt door<br />

alcohol toe te voegen aan de wijn zodat er meer suiker in<br />

de wijn overblijft.<br />

Gevulde druivenpers<br />

Vaten<br />

De stalen vaten worden steeds meer gebruikt omdat binnen<br />

deze vaten alle omstandigheden gemakkelijk te regelen<br />

zijn. De vergisting van witte wijnen verloopt het best<br />

onder een lage temperatuur van 15 tot 18 graden Celsius, bij<br />

rode wijnen is dit 22 tot 25 graden Celsius. Bij een temperatuur<br />

boven de 35 graden Celsius sterven de gistcellen. Veel<br />

wijnboeren gebruiken houten vaten om de wijn op een natuurlijke<br />

manier te maken. Daarnaast geeft hout een extra<br />

smaak aan de wijn en heeft een houten vat de eigenschap<br />

dat deze in lichte mate zuurstof doorlaat waardoor de wijn<br />

een oxidatieproces ondergaat. Bij rode wijn wordt in dit<br />

proces een laag druivenschillen toegevoegd in het vat. Deze<br />

schillen geven smaak, rode kleurstof en tannine af. Tannine<br />

zorgt ervoor dat de wijn minder snel oxideert maar zorgt<br />

ook voor het samentrekken van het slijmvlies in de mond,<br />

waardoor de wijn stroef kan aanvoelen in de mond, dit is<br />

niet gewenst.Al deze stoffen lossen op in de alcohol die<br />

ontstaat bij de gisting. Hierbij is het erg belangrijk dat alle<br />

takjes en bladeren zijn verwijderd; die zorgen namelijk voor<br />

meer tannine en hars in de wijn en dat wil men vermijden.<br />

Resten<br />

De resten worden vervolgens geperst in een druivenpers.<br />

Dit wordt over het algemeen gedaan om de opbrengst te<br />

verhogen. Het nadeel van persen is dat de schillen en zaden<br />

van de druiven wel beschadigen en dus ook kleur en smaak<br />

afgeven. Het sap dat hier uit komt wordt naar smaak toegevoegd<br />

aan de wijn uit de vaten. Vroeger deed men dit nog<br />

in een houten ton met daarboven een houten plaat aan een<br />

schroef. Bij het draaien van de schroef gaat de plaat naar<br />

beneden en worden de druiven geperst. Op deze manier is<br />

het moeilijk om de druk te doseren, daarom werd het sap<br />

steeds opgevangen tussen de drukverhogingen door. Het<br />

sap werd opgevangen totdat de maker de kwaliteit van<br />

dit sap vond verslechteren. Tegenwoordig gebeurt dit met<br />

persmachines. Deze persen de druiven tot een druk van<br />

twee bar. Het voordeel van persmachines is dat men een<br />

grotere hoeveelheid druiven tegelijk kan persen.<br />

Malolactische gisting<br />

Na de alcoholische gisting komt de zogenaamde malolactische<br />

gisting. Bij deze gisting worden de aanwezige<br />

appelzuren omgezet in zachtere melkzuren. Bij rode wijn<br />

wordt dit vrijwel altijd gedaan maar bij witte wijnen wordt<br />

dit vaak overgeslagen om de frisheid van de appelzuren te<br />

behouden. Dit gistingsproces verloopt sneller onder een<br />

hogere temperatuur, daarom zetten een aantal wijnboeren<br />

hun vaten in een warmere omgeving. sommige wijnboeren<br />

laten hun vaten staan, waardoor dit proces weken kan<br />

duren. Na deze processen moet de wijn gefilterd worden.<br />

Omdat alles invloed heeft op de smaak, zo ook het filteren,<br />

gebeurt dit voornamelijk door het laten bezinken van vaste<br />

deeltjes en de wijn daar vanaf te tappen. Uiteindelijk wordt<br />

er sulfiet toegevoegd aan de wijn om er voor te zorgen<br />

dat de wijn geen verdere gisting ondergaat. Nu wordt de<br />

wijn gebotteld en gelabeld. De fles wordt afgesloten met<br />

een kurk. Vroeger werd deze kurk altijd van kurk gemaakt,<br />

tegenwoordig van andere materialen, zoals synthetische<br />

stof, glas of er wordt gebruik gemaakt van een schroefdop.<br />

Het voordeel van deze nieuwe manier van afsluiten is dat<br />

er geen zuurstof doorgelaten kan worden, het nadeel is dat<br />

er een stukje cultuur verdwijnt.<br />

De verscheidenheid in smaak van wijn zal nooit veranderen,<br />

de productietechnieken en de manier van opslaan<br />

echter wel. Misschien wel totdat het produceren van wijn<br />

bijna geen manarbeid meer kost.<br />

Pieter Wijne<br />

31


Apparata<br />

Cyberaanvallen<br />

Cyberaanvallen vormen met<br />

toenemende mate een gevaar<br />

voor de samenleving. Welke<br />

technieken worden hiervoor<br />

gebruikt en welke gevaren<br />

heeft dit voor de Nederlandse<br />

samenleving?<br />

Elke dag worden er over de hele wereld ongeveer twintig<br />

miljoen cyberaanvallen gepleegd. De aanvallen verschillen<br />

in tactiek en doel. Zo zijn er aanvallen die op willekeurige<br />

slachtoffers worden gepleegd om aan persoonsgegevens<br />

te komen. Dit komt omdat hier veel geld te verdienen valt<br />

of doordat er doelgericht een infrastructuur van een land<br />

of organisatie platgelegd wordt waarbij chaos creëren en<br />

het ontwrichten van de normale gang van zaken het doel<br />

is. Digitalisering is in veel bedrijven nu onomkeerbaar. Het<br />

is belangrijk dat bedrijven zich voorbereiden op wat er zou<br />

kunnen gebeuren als je wordt gehackt en niet alleen zich te<br />

verdedigen tegen het hacken.<br />

DDoS aanval<br />

Een veel gebruikte methode is een DDoS aanval, dit staat<br />

voor Distributed Denial of Service. Deze aanvallen werken<br />

vanuit het principe dat een server overbelast wordt door<br />

er een grote hoeveelheid informatie naartoe te sturen,<br />

waardoor de capaciteit wordt overschreden. Je kunt het<br />

vergelijken met de situatie waarbij opeens heel Nederland<br />

besluit de A13 te nemen dan loopt deze route ook vast.<br />

De aanvallen maken gebruik van een botnet, dat bestaat<br />

uit een x-aantal gehackte computers. Dit kan van alles<br />

zijn: je laptop, je access modem of het digitale kastje onder<br />

je zonnepaneel. Deze computers gebruiken op hun beurt<br />

weer tussengelegen systemen, versterkers, dat kunnen<br />

NTP- of DNS-servers zijn. Deze systemen hebben namelijk<br />

de eigenschap dat ze een groot bericht terugsturen als je er<br />

een klein berichtje naar toe stuurt. Op deze manier wordt<br />

de aanval tot honderd keer sterker. De sterkste DDoS aanval<br />

ooit gemeten was de aanval op de softwaresite GitHub,<br />

een website waar mensen zelfgeschreven code met elkaar<br />

delen en ontwikkelen. De aanval had een sterkte van<br />

maarliefst 1,3 terrabytes per seconde. Het gevaarlijke van<br />

dit soort aanvallen is het gemak van het plegen van deze<br />

aanval. Het is zelfs zo toegankelijk dat ze als dienst op het<br />

internet te krijgen zijn. Via Booter websites kun je voor tien<br />

euro per maand onbeperkt DDoS aanvallen plegen.<br />

32


Een typisch voorbeeld hiervan is een jongetje van dertien<br />

dat vorig jaar de ING platlegde met een op het internet<br />

aangeschafte DDoS aanval, omdat hij zich verveelde.<br />

MitM aanval<br />

Bij deze vorm van aanvallen wordt informatie tussen<br />

twee communicerende partijen onderschept zonder dat<br />

deze partijen dit doorhebben, MitM staat voor Man in the<br />

Middle. Dit kan gebeuren wanneer je een connectie maakt<br />

met bijvoorbeeld een vals WiFi-accesspoint, zendmast of<br />

een malafide VPN. Vaak wordt er dan gevraagd of je een<br />

certificaat wilt installeren of dat je iets wilt downloaden.<br />

Op deze manier kan een hacker toegang krijgen tot jouw<br />

datastroom. Het gevaarlijke van dit soort hacken is dat er<br />

op deze manier een heleboel gevoelige informatie gestolen<br />

kan worden, vaak zonder dat het slachtoffer dit doorheeft.<br />

Hiernaast kan de hacker er ook voor kiezen om de berichten<br />

die verstuurd worden vanaf jou te manipuleren.<br />

In 2015 werd er door een groep hackers zes miljoen euro<br />

gestolen door bedrijven te hacken. Ze kregen toegang tot<br />

de e-mailaccounts en daarmee detecteerden ze betaalverzoeken<br />

om deze over te nemen. Dit is een typisch voorbeeld<br />

van een MitM aanval, waarbij de gewonnen informatie<br />

wordt gebruikt om geld te verdienen.<br />

Nederland worden persoonlijke gegevens gestolen en<br />

aanvallen gepleegd op banken, maar ook het nummer<br />

112 is al vaker slachtoffer geweest van aanvallen. Je hoeft<br />

niemand te vertellen dat dit voor problemen kan zorgen,<br />

ambulances kwamen tot wel tien minuten later. Naast dat<br />

dit soort diensten kan worden gehackt is Nederland niet<br />

voorbereid op grote landelijke storingen. De reden hiervoor<br />

is dat veel dingen zo ver gedigitaliseerd zijn dat er geen<br />

analoog alternatief meer bestaat. Zo is er bijvoorbeeld een<br />

waterkering in Nederland die niet analoog te besturen<br />

is. Dit wordt met goede reden geheimgehouden, maar<br />

als deze waterkering wordt gehackt zou het kunnen dat<br />

er vervolgens een deel van Nederland onder water staat.<br />

Daarnaast is de bereikbaarheid van de grote banken in<br />

Nederland ook niet onbelangrijk, bijna niemand heeft nog<br />

genoeg cash in huis om zichzelf een week te onderhouden.<br />

Steeds vaker zijn belangrijke servers van banken uit de<br />

lucht, er ontstaat meteen paniek, want als mensen geen<br />

eten kunnen kopen ontstaat er direct chaos. Naast dat het<br />

voor de samenleving hevige chaos veroorzaakt wanneer<br />

zulke diensten niet bereikbaar zijn, zijn de organisaties ook<br />

nog maanden bezig met herstelwerkzaamheden en dit kost<br />

natuurlijk veel geld. Wie er achter de aanvallen zitten? Er<br />

wijzen vingers verschillende kanten op, bijvoorbeeld naar<br />

landen, maar er zijn ook mensen die er heilig van overtuigd<br />

zijn dat de aanvallen vanaf Islamitische Staat komen of van<br />

zogenoemde ‘hacktivisten’.<br />

Cybercrime info<br />

MitM schematisch<br />

Cyberoorlog<br />

Waar moeten we als Nederland voorbereid op zijn als het<br />

aankomt op cyberaanvallen? De eerste echte cyberoorlog<br />

werd op 27 april 2007 gevoerd in Estland. Hierbij werden<br />

er vanaf servers van de Russische overheid aanvallen<br />

gepleegd op het Estse Parlement, ministeries, banken<br />

en media in Estland. Het grootste deel hiervan waren<br />

DDoS aanvallen en deze werden gepleegd vanwege de<br />

verplaatsing van de Bronzen Soldaat van Tallinn, een<br />

monument met oorlogsgraven uit het Sovjettijdperk.<br />

Achter de aanval zat een lid van de Staatsdoema, ook<br />

wel het Lagerhuis van het Russische parlement. Ook in<br />

Wist je dat...<br />

er een simulatie game bestaat waarin je strategisch<br />

cyberaanallen kunt plegen en de ander zich daar tegen<br />

moet verdedigen? Dit spel heet Game of Threats.<br />

Stel je voor dat één of andere groepering echt kwaad<br />

wil, dan is er aantal dingen dat fors problemen op kan<br />

leveren. We zullen het nooit voor elkaar krijgen om de<br />

verdediging tegen deze aanvallen waterdicht te krijgen en<br />

om deze reden is het belangrijk dat alle cruciale diensten<br />

voor de samenleving ook nog analoog beschikbaar<br />

blijven, zodat we straks niet een tweede hongerwinter of<br />

watersnoodramp aan onze broek hebben hangen.<br />

Myrthe van Vierzen<br />

33


| <strong>Slurf</strong>gram<br />

Als werktuigbouwers gaan wij mee met onze tijd, daarom<br />

in deze editie een nieuwe rubriek: <strong>Slurf</strong>gram. Alle foto’s zijn<br />

bij activiteiten van Gezelschap Leeghwater.<br />

Voeg dus snel de Gezelschap Leeghwater toe op instagram<br />

of kijk op www.leeghwater.nl voor alle leuke foto’s van de<br />

vele georganiseerde activiteiten.<br />

34


Mobiele wifi |<br />

Verdict<br />

Internet wordt met de dag<br />

belangrijker. Iedereen is altijd<br />

verbonden en de snelheid<br />

waarmee mensen hun status<br />

kunnen updaten wordt steeds<br />

belangrijker, daarom is 5G een<br />

welkome uitvinding.<br />

Op veel plekken ter wereld wordt er inmiddels getest met<br />

5G verbindingen, maar hoe werkt deze nieuwe technologie<br />

nu precies en wat zijn de uitdagingen die ervoor zorgen dat<br />

5G-netwerken nog niet in gebruik zijn?<br />

Een 5G-netwerk is een draadloos netwerk dat door gebruik<br />

te maken van licht data verzendt. Deze techniek wordt<br />

ook wel de fotonica genoemd. Door data te verzenden via<br />

fotonen kan er een theoretische downloadsnelheid behaald<br />

worden van achthonderd gigabits per seconde, al wordt er<br />

verwacht dat deze snelheid in de praktijk meer in de buurt<br />

zal zitten van maar één gigabit per seconde. De reden voor<br />

deze hoge snelheid is het feit 5G-netwerken informatie<br />

versturen op intervallen van één milliseconde, terwijl dit<br />

bij 4G netwerken vijftig millisceconden duurt. In Nederland<br />

zal het 5G-netwerk gaan draaien op een frequentie van 3,5<br />

gigahertz. Hier komt alleen een probleem bij kijken, dit is<br />

namelijk dezelfde frequentie dat het afluisterstation in het<br />

Friese Burum gebruikt voor spionage. Toch is dit niet het<br />

Artistieke plaat om aan te geven hoe hard 5 G zal gaan<br />

TechSpot<br />

‘‘5 G verbindt jouw telefoon per direct met de hele stad’’<br />

einde van de wereld voor de 5G-dromen van Nederland.<br />

Dit afluisterstation kan namelijk vrij eenvoudig naar het<br />

buitenland verplaatst worden. Een ander concept dat in het<br />

achterhoofd gehouden moet worden bij het ontwikkelen<br />

van een 5G-netwerk is het bereik. Om sneller meer data te<br />

verzenden moet de frequentie van het signaal omhoog. Dit<br />

heeft alleen als gevolg dat het bereik van de zendmasten<br />

minder zal zijn dan bij 4G-netwerken. Gelukkig is er ook<br />

voor dit probleem een oplossing, de masten zullen namelijk<br />

verwerkt worden in het straatbeeld, door ze te intergreren<br />

in bijvoorbeeld bushokjes en lantaarnpalen.<br />

Sinds 2018 is er al veel getest met de nieuwe netwerken.<br />

In Rotterdam is voornamelijk getest op het ophalen van<br />

beeldmateriaal en het live toevoegen van Augmented Reality.<br />

In Drenthe heeft een onderzoek plaatsgevonden waar<br />

met behulp van een zelfrijdend werktuigen de inzet van<br />

drones de aardappelteelt is gestimuleerd. Ten slotte heeft er<br />

ook een onderzoek in Helmond plaatsgevonden. Ze testten<br />

hier de reactietijden die bij langsrijdende auto’s te bereiken<br />

zijn. De snelle reactietijden bij deze voertuigen maakt het<br />

mogelijk om real-time te communiceren met andere auto’s,<br />

maar ook met verkeersborden en matrixborden.<br />

Doordat het 5G-netwerk meer energie vereist dan het<br />

huidige 4G-netwerk zijn er wel meer zendmasten nodig.<br />

Uiteindelijk is het plan dat in ieder land uit de Europese<br />

Unie in ten minste één stad 5G beschikbaar is. In Nederland<br />

zal dit waarschijnlijk Amsterdam zijn, mede ter ondersteuning<br />

van het EK. In het jaar 2025 zullen meer steden en<br />

dorpen beschikking krijgen tot deze extra internetfunctie.<br />

Volgens velen duurt de overstap te lang en moet deze per<br />

direct gemaakt worden. Echter, uiteindelijk zal het nog<br />

even afwachten zijn tot het systeem operationeel is.<br />

Max Verheijen en Evan Tets<br />

35


| Commissie uitgelicht<br />

De Media Commissie<br />

De Media Commissie, voor de meesten beter bekend<br />

als de MediaCo, is opgericht voor het 30 ste lustrum van<br />

Gezelschap Leeghwater om alle activiteiten tijdens het<br />

lustrumjaar te filmen en te fotograferen. Naast het maken<br />

van beeldmateriaal van het lustrum heeft de MediaCo<br />

destijds ook geholpen met het maken van promovideo’s<br />

voor verschillende commissies. Na dit lustrumjaar bleken<br />

de resultaten van het beeldmateriaal zo’n succes dat het<br />

toenmalige bestuur besloten heeft om van de MediaCo een<br />

vaste commissie te maken.<br />

in een kas waar alleen paarse lampen waren, waardoor<br />

we veel moesten corrigeren tijdens het bewerken van de<br />

foto. Elke foto die we maken is dus uniek en heeft zijn eigen<br />

uitdagingen, wat zorgt voor afwisseling in de projecten.<br />

Anders dan andere commissies<br />

De MediaCo is niet een doorsnee commissie. Waar andere<br />

commissies werken aan één of meerdere activiteiten of<br />

projecten voor de leden van Gezelschap Leeghwater, werkt<br />

de MediaCo aan projecten voor deze andere commissies.<br />

Naast het vastleggen van de activiteiten voor deze commissies<br />

helpen we ook met het bedenken van de precieze<br />

invulling en afwerking van de opdrachten die wij van ze<br />

ontvangen. Het vele samenwerken met deze verschillende<br />

commissies is dan ook juist wat onze commissie zo leuk<br />

en uniek maakt binnen Gezelschap Leeghwater. Door bij<br />

zo veel van deze activiteiten aanwezig te zijn leer je als lid<br />

van de Media Commissie daarnaast nog ontzettend veel<br />

werktuigbouwkunde studenten kennen.<br />

De Vrouwenkalender<br />

Eén van onze jaarlijkse projecten waar we momenteel mee<br />

bezig zijn, is de Vrouwenkalender. Bij de vorige edities van<br />

deze kalender werd hiervoor altijd een externe fotograaf<br />

ingehuurd, maar sinds dit jaar maakt de MediaCo zelf deze<br />

kalenderfoto’s. Hiervoor gaan we langs allerlei verschillende<br />

bedrijven om daar foto’s te maken van studentes<br />

werktuigbouwkunde met een technische toepassing als<br />

decor. We hebben bijvoorbeeld dit jaar al foto’s gemaakt in<br />

een koekjesfabriek, bij een scheepsschroef van drie meter<br />

hoog en zelfs bij een vliegtuig. Je komt dus op ontzettend<br />

interessante plekken binnen technische bedrijven terecht<br />

bij het maken van het beeldmateriaal.<br />

Het maken van deze foto’s brengt de nodige uitdagingen<br />

met zich mee. Zo hebben de modellen die op de kalender<br />

komen te staan vaak geen modelervaring. Gewapend met<br />

een goed arsenaal aan poses en flauwe grappen zorgen wij<br />

ervoor dat het model zich op haar gemak voelt en op haar<br />

mooist op de foto komt. Ook hebben we een foto gemaakt<br />

De MediaCo<br />

Meer dan alleen foto’s<br />

Naast het maken van foto’s maken we ook promovideo’s<br />

voor commissies. Zo werken we momenteel aan de promovideo<br />

van de Diescommissie. De video voor de Dies is voor<br />

ons altijd een lastig project geweest. De meeste projecten<br />

die wij hebben, promoten één activiteit, denk bijvoorbeeld<br />

aan de weekendrally. De video van de DiesCo promoot<br />

daarentegen een week vol activiteiten. Al deze activiteiten<br />

aan bod te laten komen in een video van slechts zestig<br />

seconden is al een uitdaging op zichzelf, naast dat de video<br />

natuurlijk van goede kwaliteit moet zijn. Bij ieder project<br />

lopen we tegen andere problemen aan en moeten we op<br />

zoek gaan naar de beste oplossing. Omdat ieder project zijn<br />

eigen thema heeft, is dit een ontzettend leerzaam proces.<br />

Wij als MediaCo hebben ontzettend veel zin in komend<br />

jaar en alle video’s en foto’s die we weer mogen schieten op<br />

de activiteiten van Gezelschap Leeghwater. Als je nog niet<br />

kan wachten op de promovideo van je favoriete activiteit<br />

of benieuwd bent naar de foto’s en filmpjes van afgelopen<br />

evenementen, kun je deze altijd terugkijken op website van<br />

Gezelschap Leeghwater of op ons Youtube-kanaal.<br />

Joup van Donk<br />

MediaCo 152<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

36


| Puzzelpagina<br />

De puzzel in deze editie van de <strong>Slurf</strong> is een woordzoeker.<br />

Tussen het lezen van de artikels door kan deze rustgevende<br />

woordzoeker opgelost worden om daarna weer verder te<br />

gaan met lezen.<br />

De volgende woorden staan verborgen in de woordzoeker:<br />

- Psychedelisch - Geluidsgolf<br />

- Cyberaanval - Koptelefoon<br />

- Duurzaamheid - Vliegtuig<br />

- Plastic<br />

De woorden zijn horizontaal, verticaal en diagonaal te<br />

vinden. Daarnaast is het mogelijk dat letters meerdere<br />

keren doorkruist worden. De woorden kunnen van links<br />

naar rechts en andersom te vinden zijn.<br />

- Privacy - DDOS<br />

- Vleugel - Depressie<br />

- Stilte - Computer<br />

-<br />

37


| Nawoord<br />

Alvorens het <strong>Slurf</strong>weekend kon beginnen, moesten er<br />

boodschappen gedaan worden. De dag ervoor vond de<br />

dooradt plaats, vandaar dat we een beetje moe waren toen<br />

we naar de Makro gingen. Hier werden vlamtosti’s, flessen<br />

Fant, knakworstjes en bapao broodjes ingeslagen, want dit<br />

zijn essentiële producten voor een <strong>Slurf</strong>weekend. Eenmaal<br />

aangekomen gingen wij met zijn allen hard aan de slag om<br />

ook deze editie zo goed mogelijk te maken. Echter waren<br />

er af en toe wel een paar motivatiefantjes voor nodig om<br />

het werktempo hoog te houden. Gelukkig waren er ook dit<br />

weekend genoeg Oud-<strong>Slurf</strong>ers om te helpen waar mogelijk<br />

met het nakijken van de artikelen en om hier en daar een<br />

Ice te vinden of te verstoppen.<br />

Naast het nakijken en schrijven van stukken heb je als<br />

<strong>Slurf</strong>Jongste extra taken. Zo ben je verantwoordelijk voor<br />

onder andere het audio-visueel en het noteren van de<br />

quotes en deze op te hangen in het kantoor. Tussen alle<br />

taken door is er tijd voor gezelligheid en amusement. Zo<br />

werd, tussen al het schrijven door, Max Verstappen op de<br />

voet gevolgd. Aan het eind van de drukke dagen werden<br />

ook de nodige feestjes bezocht in Delft en omstreken.<br />

Daardoor begonnen de ochtenden vaak moe, maar al snel<br />

werd toch de energie gevonden om weer verder te gaan en<br />

er een mooie editie van te maken.<br />

Al met al was ons eerste <strong>Slurf</strong>weekend druk, maar vooral<br />

erg gezellig. We hebben veel nieuwe ervaringen opgedaan<br />

en nieuwe mensen leren kennen en dat maakt ook dit een<br />

geslaagd <strong>Slurf</strong>weekend.<br />

Namens de <strong>Slurf</strong>redactie,<br />

<strong>Slurf</strong> Hoogh!<br />

Jasper Somsen, Myrthe van Vierzen, SJ’s<br />

38


Excellent opportunities<br />

for personal growth<br />

ENGINEERING: PEOPLE’S WORK<br />

We provide our mechanical engineers and consultants with every opportunity to excel in projects in the fields of<br />

water, infrastructure, environment and construction. What is your talent? www.witteveenbos.com/career/


Delft<br />

Career<br />

Platform<br />

find internships, graduation projects & jobs<br />

TAILORED TO YOU<br />

Delft Career Platform is the new starting point of your career!<br />

You can find the best opportunities and events based on your<br />

preferences and academic background.<br />

delftcareerplatform.nl<br />

powered by

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!