4. Veranderwijs in Rotterdam

Deel II Maatschappelijke transities
4.4 Veranderwijs als transformatief leren in transition spaces
De doorbraken die binnen de hogeschoolorganisatie gemaakt dienen te
worden ten behoeve van transdisciplinaire en activerende leervormen
hebben sterke overeenkomsten met een transitie. Het gaat namelijk niet alleen
om een verandering van werkwijzen, maar ook van organisatiestructuren
en -cultuur. Transdisciplinair leren vraagt om het doorbreken van grenzen
tussen expertises en opleidingen en het ervaren dat het meerwaarde heeft
om vragenderwijs in een ander domein te treden en eveneens om een
ander in jouw domein toe te laten. Opleiden van professionals die eveneens
facilitator of change kunnen en willen zijn in de context van de bredere
maatschappelijke transitie, vraagt om het activeren van eigenaarschap van
het eigen leerproces bij de student. Dit kan alleen wanneer de vormgeving
van opdrachten en toetsing, en met name de rol van docenten, verandert.
Deze veranderingen zijn niet eenvoudig binnen een verkokerde en op
hiërarchie en systeemlogica geënte organisatie. Het is daarom ook volstrekt
logisch dat er allereerst gekozen is voor het experimenteren met nieuwe
leervormen in de niches van het curriculum, zoals het individuele afstuderen,
afstudeerkringen, kleinschalige PraktijkIntegratie-projecten en minoren. In lijn
met de verandering van de transitieaanpak van niches naar verandering vanuit
‘transition spaces’ binnen regimes, mogen we wellicht ook langzamerhand
gaan werken aan ‘transition spaces’ binnen het hogeschoolregime. De
zogenaamde leer-werkgemeenschappen uit de positionpaper zijn te zien als
een eerste aanzet hiertoe. Marlies van Wee-Bedeker zal in haar onderzoek de
living-lab-achtige onderwijsvormen – of deze nu als niche-experimenten of
als ‘transition spaces’ te beschouwen zijn – volgen en evalueren en vervolgens
ook aanbevelingen doen voor het verder vormgeven en implementeren van
transformatief leren als onderwijsconcept voor de hogeschool in transitie.
Haar participatieve onderzoeksaanpak maakt dat het onderzoek zelf ook
direct bijdraagt aan de beoogde verandering.
16