Wapenboek-de-Coninck

APENBOEK
DE CONINCK
HEREN EN RIDDERS
IN HET 14 de EEUWSE VLAANDEREN
Een studie van het manuscript K. B. Albertina Brussel
fonds F.V. Goethals N°675 f°41-51
JEAN-MARIE VAN DEN EECKHOUT (AIH)

Copyright JEAN-MARIE VAN DEN EECKHOUT
Nieuwe uitgave, 2020
ISBN: 9080896616
Wettelijk depot
februari 2004

HEREN EN RIDDERS
IN HET 14 de EEUWSE VLAANDEREN
WAPENBOEK DE CONINCK

Voorwoord
Enkele jaren terug had ik een kopie gemaakt van de Vlaamse wapens vermeld in het wapenboek de
Coninck, een XVI e eeuws handschrift behorend tot het fonds Goethals van de Koninklijke
Bibliotheek te Brussel. Korte tijd nadien ontdekte ik een wapenboek in het stadsarchief van
Brussel, gecatalogeerd onder de naam “Wapenboek Josse van Becberghe”. Voor het gedeelte
Vlaanderen viel me de gelijkenis tussen beide wapenboeken op. Dit was een eerste aanleiding om
deze beide wapenboeken meer in detail te bestuderen.
Het wapenboek de Coninck bevat voor de provincie Vlaanderen 324 wapenbeschrijvingen. Voor
ongeveer 2/3 hiervan staat naast de familienaam eveneens de voornaam aangegeven. Dit maakt het
werk interessant voor een tijdsbepaling en een analyse van de breuktekens bij de familiewapens in
Vlaanderen. In deze herwerkte uitgave is het geheel grotendeels overgenomen uit de uitgave van
2004. De vergelijking van de wapenbeschrijvingen met andere wapenboeken zijn niet meer
overgenomen omdat dit meer in detail werd uitgewerkt in het Wapenboek van het middeleeuws
Vlaanderen.
Om deze personages in de tijd te situeren heb ik, waar mogelijk, gebruik gemaakt van
zegelbeschrijvingen en vermeldingen in oorkonden. Hieruit kon ik besluiten dat de personen,
vermeld in het wapenboek de Coninck, in de XIV e eeuw te situeren zijn. Daar een aantal van deze
personen van vader op zoon dezelfde voornaam droegen en de tijdspanne quasi de hele eeuw
bestreek, ben ik meer details gaan opzoeken over hun familiale banden en de officiële functies die
ze uitgeoefend hebben. Deze gegevens hebben me evenwel niet verder geholpen om te bepalen
welk evenement of welke mogelijke functies de aanleiding was voor de samenstelling van het
wapenboek.
De wapens worden eerst gegeven in alfabetische orde met afbeelding gevolgd door een beschrijving
in volgorde van het wapenboek de Coninck. Voor de wapens van de heerlijkheden, heb ik deze
enkel vergeleken met een gelijkaardige zegelbeschrijving. Voor de fysische personen heb ik, waar
mogelijk, een zegelbeschrijving gegeven van de persoon of een aanverwante, gevolgd door een
korte beschrijving van zijn familiale en sociale toestand.
De beschrijving van de 324 wapens wordt gevolgd door een heraldische analyse van de beschreven
wapens.
In addendum I staan de familienamen of personen vermeld in het Becberghe-wapenboek, al of niet
met hun wapenbeschrijving, die niet worden beschreven in het wapenboek de Coninck.
In addendum II heb ik een vergelijkende tabel gemaakt die de volgorde en de schrijfwijze van de
namen volgens de Coninck en van Becberghe weergeeft.
In addendum III heb ik de personen, vermeld in het wapenboek met voornaam, uitgezet in de tijd,
met de aangegeven functies, om zo tot een betere tijdsbepaling van het wapenboek te komen.
Het geheel is verder aangevuld met een heraldische tafel, alfabetisch gerangschikt naar wapenteken
met afbeelding in kleur.
Verder volgt er een alfabetische lijst van de gebruikte referentiewerken gevolgd door een tafel van
de vermelde familienamen en heerlijkheden.
Het geheel is bedoeld als een naslagwerk voor allen die belangstelling hebben voor de middeleeuwse
heraldiek. Het is niet de bedoeling geweest voor elk persoon een gedetailleerde levensschets weer
te geven. Ook kunnen er her en der onduidelijkheden of onnauwkeurigheden zijn, waarvoor mijn
excuses.
Last but not least wens ik Claudine De Rockere te danken voor de raad en technische bijstand voor
de uitwerking van het werk.

Wapenboek de Coninck 1
Wapenboek de Coninck - het handschrift
Bij de handschriften, behorende tot het fonds F.V. Goethals van de Koninklijke Bibliotheek Albertina
te Brussel staat onder manuscripten n° 675: Wapenboek – 16 de eeuw, in-folio, moderne binding,
rug in vaalrood kalfsleder, de plats bekleed met papier gemarbreerd bruin-geel 1 , 101 folios met
lacunes (folio 61 en de folios 65 tot 71 ontbreken).
Het omvat een verzameling van gekleurde wapens van families voornamelijk uit de staten behorende
aan Keizer Karel, onder wiens regering deze verzameling werd ontworpen; namelijk het Duitse
Keizerrijk, Engeland en Frankrijk en, uit onze gewesten, familiewapens uit Brabant, Henegouwen,
Luik en Vlaanderen 2 .
Het handschrift moet in de 16 de eeuw hebben toebehoord aan de familie de Coninck. Een Jan de
Coninck heeft zijn wapen, samen met deze van zijn echtgenote Anna van Linden, afgebeeld op
pagina 64r 3 . Deze van hun zoon, eveneens een Jan de Coninck, samen met deze van zijn echtgenote
Barbara van der Jeught 4 , staan afgebeeld op pagina 63r. Deze Jan de Coninck huwde haar in 1528,
in de Sint-Goedelekerk te Brussel. Zij was een dochter van Jan en Barbele van der Stockt. Zij
overleed in 1578. Zij hadden één zoon en twee dochters.
Hun zoon Jan de Coninck huwde Catharina van Elst, waaruit Maria de Coninck, echtgenote van Peter
van den Perre 5 , huissier van de Rekenkamer in Brabant, en Charles de Coninck.
De inhoud van het wapenboek de Coninck kan als volgt ingedeeld worden:
Voorpagina: een ruwe schets van de wapens van de familie “van den Perre”.
1r tot 2r: 47 grote en 3 kleinere schildjes met de wapens van de keizer van het Roomse Rijk en de
belangrijkste Europese koningen.
3r: centraal de wapens van de keizer van het Roomse Rijk met links en rechts 7 wapens van
keurvorsten.
3v tot 7r: “Deze hertogen horen onder den keyser van Romen”. 83 wapenschilden, meestal 16 per
pagina, waarvan 1 op kleiner formaat. Daarnaast 41 naamvermeldingen zonder wapenuitbeelding.
8r tot 10r: 56 wapenschilden en acht naamvermeldingen zonder wapenuitbeelding, meestal 16 per
pagina, van de koningen van Frankrijk tot en met Lodewijk XIII.
12r: geeft centraal het wapen van de koning van Frankrijk omgeven door de 12 pairs, evenwel zonder
tekstomschrijving.
13r tot 26r: 364 wapenschilden van de Franse adel. Normaal 16 schilden per pagina, eenmaal werd er
een kleiner schildje aan toegevoegd. Sommige tekeningen zijn zonder naamvermelding. Daarnaast
zijn er een 31 naambeschrijvingen zonder wapenuitbeelding. De pagina’s 15v en 16r zijn blanco.
1 In 1999 werd het wapenboek volledig hersteld en werd de inbinding vervangen door een vol lederen moderne band.
2 Het gedeelte over Henegouwen werd opgenomen in mijn werk, Armorial du Hainaut ancien, en dat van Luik werd
besproken in het artikel, Seigneurs et chevaliers de l’évêché de Liège et des environs, in Le Parchemin, D. 79, 2014,
pp. 290-348.
3 In een wapenboek van Sint-Truiden wordt onder de naam Koninck hetzelfde wapen beschreven als dit van Jan de
Coninck: doorsneden 1, in goud een uitkomende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; 2, in zilver.
4 Haar naam wordt in 1528 geschreven als “van der Juecht”, in 1544 als “van der Jueght” en in 1546 als “van der Jeught”
(Van der Jeught, Familie, p. 53).
5 Op het voorpagina en de pagina’s 52v en 62v staat het wapen van Jan van den Perre, mogelijks verwant met Peter van
den Perre en Maria de Coninck, de kleindochter van Jan de Coninck en Barbara van der Jeught. Een Gaspar van den
Perre, secretaris van de raad van Brabant, werd op 3 juli 1556 door Keizer Karel V tot de adelstand verheven. Hij
voerde als wapen: in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gehalsband van keel, een schildhoofd van goud,
beladen met een uitkomende arend van sabel, getongd van keel. Een “Frater Petrus van der Perre, abbas Sancti
Salvatoris” te Antwerpen voerde in 1786 als zegel: een veld van azuur beladen met een leeuw en een schildhoofd
beladen met een uitkomende arend. Beide beschrijvingen stemmen overeen met het wapen afgebeeld in het wapenboek
voor deze Jan van den Perre (de Herckenrode, Nobiliaire, p. 1541 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 114 - Van der Jeught,
Familie, p. 55).
De omschrijving van de leeuw in het wapen van Gaspar van den Perre bij de Herckenrode is: d’azur au lion d’or, armé,
lampassé en accolé de gueules. Deze “accolé” dient hier waarschijnlijk verstaan te worden als “colleté” – gehalsband
(de Boos, Dictionnaire, p. 24).

Wapenboek de Coninck 2
27r tot 29v: 79 wapenschilden van de Engelse adel. Normaal 16 schilden per pagina, soms werden er
kleinere schildjes aan toegevoegd. Sommige vertonen meerdere blanco schilden met evenwel een
naambeschrijving. Andere vertonen de tekening zonder naamvermelding.
31r tot 32v: 52 wapenschilden van Brabantse families. 16 wapenschilden, al of niet met
naambeschrijving, per pagina, uitgezonderd pagina 32v waar er slechts 4 afgebeeld staan.
34r tot 36v: 85 wapenschilden van families van Luik en omstreken. Normaal 16 schilden, al of niet
met naambeschrijving, per pagina, uitgezonderd pagina 34r waar onderaan extra een klein schildje
werd toegevoegd.
37r tot 39r: 78 wapenschilden van families afkomstig uit Henegouwen. 16 schilden, al of niet met
naambeschrijving, per pagina.
41r tot 51r: 325 wapenschilden van families van de Vlaamse adel. Normaal 16 schilden per pagina.
52v: een ruwe tekening met de wapens van “Jan van den Perre” en “Barbar van der Juech”.
53r tot 60r: Omvat 56 gekleurde wapenschilden zonder naamvermelding van de adel van het Roomse
Rijk. Normaal 4 per pagina, uitgezonderd pagina 53r geeft 5 wapenschilden. Op sommige pagina’s
worden deze in ruitvormige positie getekend. Pagina 58v is blanco.
62v: een ruwe schets met de wapens van “Jan van den Perre”.
63r: de wapens van “Jan de Coninck” en “Anna van Linth”.
64r: de wapens van “Jan de Coninck” en “Barbar van der Juech”.
72r en 72v: in het midden het wapen van Keizer Karel, op pagina 72r omgeven door 7 wapenschilden
en op pagina 72v omgeven door het halssnoer van het Gulden Vlies, het geheel omgeven door 15
wapenschilden.
73r: in het midden het wapen van Bourgogne omgeven door het halssnoer van het Gulden Vlies met
4 kwartierstaten, het geheel omgeven door 16 wapenschilden.
73v tot 75r: 16 wapenschilden met helmteken zonder naambeschrijving van koningen, hertogen en
graven, afgebeeld 4 per pagina.
75v en 76r: 2 x 8 kwartierstaten van zijtakken van het Franse koningshuis.
76v tot 78r: 16 wapenschilden met helmteken zonder naamvermelding van hertogen en graven,
afgebeeld 4 per pagina. Het gaat hier in feite om het vervolg van de pagina’s 73v tot 75r.
78v en 79r: 16 kwartierstaten, over beide pagina’s, van het huis van Kleef evenwel zonder
beschrijving.
79v en 80r: “Les douze pairs de France” - de 12 pairs van Frankrijk.
80v: “Les neuf preulx” - de 9 koene ridders.
81r: “Les neufs vaillantes dames” - de 9 dappere dames.
81v: het wapen van paus Innocentius III.
82r tot 85v: 29 schilden voorzien van hun helmteken met de wapens van de keizer van het Roomse
Rijk en de koningen. Er worden telkens 4 wapenschilden per pagina afgebeeld zonder
tekstomschrijving. Op pagina 85v is enkel het eerste getekend en niet gekleurd.
86v: het wapen van de keurvorst van Brandenburg zonder tekstomschrijving.
87r tot 94r: de wapens van de hoge adel van het Roomse Rijk. Telkens 4 schilden met helmteken per
pagina. Tot 91r staan er 36 gekleurde schilden afgebeeld. Vanaf pagina 91v zijn er 15 getekende
niet gekleurde wapens en 18 meestal enkel met naamvermelding.
94v tot 97v: “Baenderijen van Brabant”. Deze bevatten 4 lege wapenschilden per pagina. Wel werd
de naambeschrijving voor de eerste 18 reeds aangegeven.
98r tot 100r: 42 gekleurde wapenschilden met helmteken. 9 per pagina, uitgezonderd pagina 100r waar
er slechts 6 werden afgebeeld. Deze wapens zijn evenwel van een latere datum.
100v en 101r: een korte inhoudstafel.
Van der Jeught, Familie, pp. 53-54

Wapenboek de Coninck 3
Auteur(s) en beschreven periode van het wapenboek
De auteur of auteurs van het wapenboek zijn ons niet bekend. Wel werden in de 13 de en 14 de eeuw
de meeste van deze werken ontworpen hetzij door klerken, die de gegevens van de wapens
bijhielden over notabelen die hadden deelgenomen aan een of andere officiële plechtigheid. Als de
vazalen hun leenhulde aan de prins of de koning dienden te vernieuwen werden er eveneens lijsten
opgemaakt van de edelen van de provincie of het koninkrijk.
Een andere groep waren herauten die deze wapens optekenden om snel personen door hun wapens
te herkennen hetzij in veldslagen, hetzij aan het hof tijdens de tornooien. Volgens Cl. Fauchet
hadden zij reeds op het einde van de 12 de eeuw de functie de wapenschilden te kennen en ridders
te identificeren aan hun wapen. Bij elke intrede proclameerden zij met trompetgeschal 1 de namen
van de strijders en commentarieerden het tornooispel. Ze waren de journalisten van de tijd en vele
ridders hadden hun faam te danken aan de wijze waarop de herauten dit in het publiek
verkondigden. Tijdens veldslagen gebruikte men hun wapenkennis om snel tussen de gewapende
ridders de vriend van de vijand te onderscheiden. De herauten konden zich vrij tussen de vijandige
troepen bewegen en boden de veldslag aan de tegenstrever aan. Volgens Sicile waren zij verplicht
de strategische gegevens die ze tijdens deze onderhandelingsmissie zouden opmerken geheim te
houden, zowel voor hun eigen meester als voor de tegenstrever. Strijders die een boodschap
wensten over te maken aan familieleden maakten deze bekend aan de herauten. Na de veldslag
verzamelden zij de banieren van de overwonnenen, dienden de overledenen te identificeren en een
lijst op te maken van de krijgsgevangenen. Zij werden eveneens belast om de overwinning te gaan
melden en gevraagd om boodschappen en brieven aan vreemde vorsten of heersers over te maken,
waardoor zij in contact kwamen met andere herauten en zodoende hun heraldische documenten
konden uitwisselen. Zo werd in 1376 de Engelse heraut Hereford naar Vlaanderen gezonden “in
secretis negotiis regis”. Zij genoten geen vast salaris maar ontvingen een bezoldiging telkens men
beroep deed op hun diensten.
Meerdere wapenboeken zijn slechts bewaard gebleven via kopieën gemaakt op een latere datum,
zodat vele van deze werken lacunes vertonen of foutieve beschrijvingen geven. Sommige zelfs
hebben bepaalde families toegevoegd om zo de oudheid van deze huizen te kunnen aantonen.
Daarbij komt nog dat de oorspronkelijke ontwerpers van de wapenboeken eveneens oudere
wapenboeken in hun werk kopieerden. Dit maakt natuurlijk de analyse van deze kopieën moeilijk
en men dient ze dan ook zeer kritisch te bekijken.
Om de datum van de samenstelling van een wapenboek te bepalen, zijn er verschillende stellingen.
Een Britse stelling kiest voor de belangrijkste personen te analyseren in volgorde van hun rang. Zo
werd eveneens vooropgesteld door S.M. Collins dat wapenboeken waar meer dan 20 % van de
wapens een hoofdbreuk vertonen (barensteel, zoom, vrijkwartier, enz.) dienen beschouwd te
worden als gelegenheidswapenboeken.
In feite, om een zo correct mogelijke datum te bepalen, dient men, - als het kan - elk wapen te
analyseren en zo een gemiddelde periode waarin het wapenboek werd ontworpen voorop te stellen.
Deze periode kan zelfs over meerdere tientallen jaren uitlopen, met mogelijke aanwezigheid van
wapens ontleend aan oudere wapenboeken. Daarom mag men de oudste data niet in aanmerking
nemen. Eveneens mag men uit de meest recente datum niet besluiten dat de samenstelling van het
wapenboek hiermede overeenstemt, maar deze datum kan wel beschouwd worden als “terminus
ad quem”.
Zoals vermeld, staan in het wapenboek de Coninck de Vlaamse edelen beschreven van pagina 41r
tot 51r. Per pagina worden er 16 wapens beschreven (uitgezonderd op pagina 51r waar er slechts
4 wapens beschreven staan en een iets groter wapen, van een latere hand, van de heer R. des
Aubaulx) wat, zonder dit laatste, een totaal geeft van 324 wapens van Vlaamse heerlijkheden,
families of personen. Van deze 324 zijn er bijna 200 wapenschilden met vermelding van de
voornaam, wat de mogelijkheid geeft de tijdspanne te onderzoeken die de auteur(s) van het werk
1 In het Duits “Blazen” en het is waarschijnlijk dit woord dat aan de oorsprong ligt van “blazoen”, in het Frans “blason”,
om een heraldisch wapen aan te duiden.

Wapenboek de Coninck 4
heeft/hebben willen beschrijven. Het handschrift werd getekend in de 16 de eeuw, terwijl de
personen die men eenduidig heeft kunnen identificeren bijna allen leefden in de 14 de eeuw, wat
erop moet wijzen dat de auteur ofwel een ouder handschrift heeft gekopieerd, ofwel een wapenboek
heeft ontworpen gebaseerd op verscheidene oudere wapenboeken, wat de dubbele vermelding van
enkele wapens zou kunnen verklaren.
Deze Vlaamse wapens staan niet enkel in het handschrift de Coninck afgebeeld, doch eveneens in
een wapenboek ontworpen in 1583 door Josse van Becberghe. Deze laatste is eerst vanuit een ander
hoekpunt gestart en is de beschrijving begonnen in het Frans om dan zeer snel naar het wapenboek
de Coninck over te gaan met de Nederlandse omschrijving van de namen. Wel werden enkele
wapens niet overgenomen en de wapens van enkele familieleden, zoals deze van Steelant,
Vaernewyck, Vilain, Ghistelles werden allen op het einde van het wapenboek geplaatst met
toevoeging van een aantal van hun wapens. De meeste van de toegevoegde wapens zijn evenwel
blanco gebleven.
Het wapenboek start met de weergave van de wapens van de voornaamste Vlaamse heerlijkheden
om geleidelijk meer en meer over te gaan naar wapens van ridders en andere personen. Voor
verscheidene van deze personen staat hun zegel aangegeven in de verdragen van 1336 en 1339
tussen de graaf van Vlaanderen en de hertog van Brabant. Deze gegevens, samen met andere
documenten, laat toe sommige van deze personen met zekerheid in deze periode te situeren. De
meeste evenwel dienen gesitueerd te worden rond het midden en de tweede helft van de 14 de eeuw,
meer precies rond 1375/1380.
Ook de aanwezigheid van de geschaduwde leeuw bij de families van Steenhuyse, van Hembyse en
zelfs Crockman tonen aan dat de ontwerper(s) het werk moet(en) hebben samengesteld rond deze
periode.
Er is ook geen chronologische volgorde bij de weergave van de personen, wat er zou kunnen op
wijzen dat het werk geen bijgewerkte kopie is van een of meerdere oudere wapenboeken, maar
mogelijks een compilatie, samengesteld op basis van zegels en/of militaire documenten die werden
opgemaakt bij de samenstelling van de legers 1 .
Bijna alle personen staan aangegeven als “heer” en kunnen beschouwd worden als ridders.
Toch is dit wapenboek belangrijk daar het een niet te onderschatten overzicht bevat van de 14 de
eeuwse Vlaamse adel en eveneens een inzicht verschaft op welke wijze de jongere takken van deze
families de breuktekens op hun wapen weergaven.
Vele van de wapens beschreven in het wapenboek de Coninck komen eveneens voor bij Corneille
Gailliard en het wapenboek uitgegeven door Bergmans. Ik heb dit wapenboek met verschillende
andere wapenboeken overgenomen om een Wapenboek van het middeleeuws Vlaanderen uit te
werken.
Om de getrouwheid van het wapenboek na te gaan hebben we, waar mogelijk, gelijkaardige zegels
aangegeven die door familieleden of de personen vermeld in het wapenboek werden gevoerd.
Verder wordt, zo mogelijk, voor deze personen hun familiale en professionele staat beschreven.
De meeste wapentekeningen met een schildhoofd staan eerder afgebeeld als doorsneden wapens.
Deze worden wel beschreven als een wapenschild met “schildhoofd”. Hetzelfde geld voor de
omzoomde schilden waar we deze beschrijven als “zoom”.
Adam-Even, Etrangères, pp. 5-6 - Beelaerts van Blokland, Beyeren, p. 4 – Brault, Aspilogia, D. I, pp. 48-50 -
de Vaivre, Orientations, pp. XIII-XVIII – Fauchet, Origines, pp. 22v-31v – Pastoureau, Traité, pp. 226-228
- Van Den Bergen-Pantens, Héraldique, pp. 9-14 – Wagner, Aspilogia, pp. XVI-XX – Wagner, Heralds, pp.
25-40
1 Familiewapens waren in de middeleeuwen een middel om personen te identificeren en waren vooral nuttig voor deze
die hun feodale militaire verplichting dienden na te komen. Het was het hulpmiddel om iedere strijder te herkennen.
Dit is dan ook de rede waarom de jongere takken van de families gebruik maakten van breuktekens in hun wapens.
Waarschijnlijk waren zij hiertoe zelf verplicht wanneer zij tot ridder werden geslagen (Adam-Even, Fonctions, p. 32).

Wapenboek de Coninck 5
Wapenboek alfabetisch naar naam
Aalst (Burggraaf van): borchgreve van aelst, in sabel een dwarsbalk van zilver,
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van zilver en beladen in het hart met
een schildje van azuur een leeuw van goud, een zoom van keel, getralied van zilver
(Tollinck).
Abeele (heer Bernard van den): sire bernard de lacel, in zilver een hamei van keel. 274
202
Aishove (de heer van): h. van ashove, in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en
gekroond van azuur, de schouder beladen met een zespuntige ster van zilver, een
getande zoom van sabel.
Akspoele (de heer van): h. van acspoele, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met een hoekige dwarsbalk voorzien van drie tanden van keel.
107
189
Antoing (d'): antoing, in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel. 212
Aspelaere (heer Raas van Herzele genoemd van): h. raes van aspelaer, in keel drie
leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een zoom van azuur beladen met
zestien besanten van goud.
Assche (heer Robrecht van): h. robbrecht van assche, in goud een dwarsbalk van azuur,
een smal schuinkruis van keel, beladen in het hart met een vijfpuntige ster van zilver,
over alles heen.
Auberchicourt (heer Boudewijn d'): h. baudyn van abischicoert, in sinopel een
schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel.
Autvyver (heer Jan van): h. jan van hautvimara, in azuur een schildhoofd van hermelijn,
een getande zoom van keel.
234
302
280
137
Avelgem (van): avelghem, in keel een ankerkruis van zilver. 102
Axel (de heer van): h. van axel, in goud een keper van keel. 037
Axele (heer Filips van): h. philips van acsele, in goud een keper van keel beladen met
drie gespen van zilver.
Axele (heer Jan van): h. jan van acsele, in goud een keper van keel, een barensteel met
vier hangers van azuur.
186
119
Ayshove (van): ashove, in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur. 106
Bailleul (de heer van): h. van belle, in keel een schuinkruis van vair. 020
Bailleul (heer Zeger van): h. segher van belle, in keel een schuinkruis van vair, een
getande zoom van goud.
Baronaige (heer Jan): h. jan van bernage, gedwarsbalkt van keel en goud, de
dwarsbalken van keel getralied van zilver.
061
122

Wapenboek de Coninck 6
Baronaige (heer Zeger): h. zegher bernage, gedwarsbalkt van keel en goud, de
dwarsbalken van keel getralied van zilver en de eerste dwarsbalk van goud rechts
beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
Bassevelde (van): bassevelde, in goud een kruis van sabel, vergezeld van een
binnenzoom van twaalf meerltjes van sabel.
Beauffremez (de heer van): h. van buvermes, in zilver negen zesbladige bloemen van
keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Belle (heer Peter van): h. peter van bel, in keel een schuinkruis van vair, een barensteel
van goud.
Beuckemare (heer Daniël van): h. daniel de bugmaren, in zilver een keper van keel
beladen met drie schelpen van goud.
162
207
298
052
150
Bevere (heer Jan van): h. jan van beverne, in sabel drie tweelingbalken van goud. 312
Beveren (van): beveren, gedwarsbalkt van acht stukken van zilver en azuur, een smal
schuinkruis van keel over alles heen.
Beyaert (heer Peter van): h. peter baynraert, in zilver een dubbel gebloemde versmalde
binnenzoom van azuur, een keper van keel over alles heen.
313
138
Boelare (de heer van): h. van boelaer, in goud een hartschild van keel. 013
Boelare (de heer van): h. van bolayr, in goud een hartschild van keel. 048
Boetelin (heer Rogier): h. rogier boetelyn, in zilver een keper van sabel beladen met
drie adelaartjes van goud en vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Boetelin (heer Zeger): h. zegher boetelyn), in zilver een keper van sabel beladen met
drie adelaartjes van goud en vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bondues (Hingettes, heer van): h. van bonduys, in zilver een keper van keel, een
barensteel met vier hangers van azuur.
Bonin (heer Nicolaas): h. nyclaes bonyn, in goud een smal getand schuinkruis van azuur
gekantonneerd van vier korengarven van azuur [47].
296
285
115
129
Borre (de heer van): h. van borre, in zilver een hartschild van keel. 058
Borst (heer Hugo van der): h. huge van burst, geschakeerd van goud en sabel. 148
Bovinglo (heer Libbrecht van): h. libe van baundre, gevierendeeld van zilver en keel,
een smalle schuinbalk van azuur over alles heen.
Brackel (heer Olivier van): h. olivier van brackele, in keel vier kepers van zilver, de
eerste met afgesneden top.
Brisetête (heer Rogier): h. rogier bristeeste, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met een uitkomende leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
218
259
125

Wapenboek de Coninck 7
Brisetête (heer Rogier): h. rogier bristeeste, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met een uitkomende leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Broucke (heer Fier à Bras van den): h. fierrabraas vanden brouke, gevierendeeld 1 en
4, in sabel een schildhoofd van zilver beladen in het eerste kanton met een schildje
van keel; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Brugdamme (heer Simon van): h. symon van brugdamme, in sabel een dwarsbalk,
doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in het eerste kanton van een
vijfpuntige ster van zilver.
Burcht (heer Peter van der): h. peter van der borch, in hermelijn drie harken of
roskammen van keel.
177
324
158
086
Burcht (le seigneur van der): h. van de borch, in zilver drie roskammen van keel. 030
Bussche (Roger van den): rogier van de bossche, in zilver een luipaard van keel,
genageld en getongd van azuur.
Cabiliau (heer Jan): h. jan cabellyau, in keel twee kabeljauwen ruggelings geplaatst van
zilver, de eerste beladen met een schildje van zilver vijf schuinbalken van keel, een
vrijkwartier van keel een wassenaar van zilver.
Calckene (heer Hugo van): h. hugo van kalkine, in goud een dwarsbalk geschaakt van
zilver en sabel van drie rijen.
Camere (de heer van der): h. van der cameren, in sabel een kruis geschaakt van zilver
en keel van drie rijen.
Cassel (Burggraaf van): burghegrave van cassel, in goud een leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel, een getande zoom van keel.
249
239
171
085
016
Clessenare (van): clesselaer, in sabel een kruis van zilver. 204
Clyte (heer Colard van der): h. molaes van der clite, in keel een keper van goud,
vergezeld van drie schelpen van goud, een zoom van zilver.
Cockman (heer Lodewijk): h. lodewyck cockman, geschuinbalkt van goud en azuur
beladen met de schaduw van een leeuw, een geblokte zoom van hermelijn en sabel.
Comines (de): comine, in goud een hartschild van keel beladen met een kruis van vair,
vergezeld van een binnenzoom van acht zesbladige bloemen van keel, geknopt van
goud.
Conroet (de heer van): h. van coenroet, in goud vijf schuinbalken van keel, een
vrijkwartier van keel een wassenaar van zilver.
Couderborch (heer Filips van der): h. philips van de borch, in goud een keper van keel
beladen met drie vijfpuntige sterren van zilver.
060
242
146
174
214
Coyghem (van): coeyghem, in zilver drie kepers van keel. 287
Crombrugghe (van): crombrugghe, in sabel een lelie van zilver. 282

Wapenboek de Coninck 8
Damman (heer Peter): h. peter deauzma, in sabel een schildhoofd van zilver beladen in
het hart met een schildje van goud een gaande leeuw van sabel.
Damme (heer Willem van den): h. willem van de damme, in sabel een schildhoofd van
zilver, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie ringen van goud, over alles
heen.
Delft (heer Jan van der): h. jan van de luu, in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld
in het schildhoofd van twee meerltjes van sabel.
Dendermonde (de heer van): h. van denremonde, in goud een leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Diksmuide (Burggraaf van): borchgreve van dixmuden, gedwarsbalkt van acht stukken
van goud en azuur een schuinkruis van keel over alles heen.
Dixmude (heer Diederik van): h. dideryck van dixmuyen, gedwarsbalkt van acht stukken
van goud en azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart met een leeuw van
zilver, over alles heen.
Dixmude (heer Diederik van): h. dirk van dixmude, gedwarsbalkt van acht stukken van
goud en azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart met een vijfpuntige ster
van zilver, over alles heen.
Donckt (van der): donck, gedwarsbalkt van keel en goud, een schuinkruis van zilver
over alles heen.
Douai (Burggraaf van): borchgreve van duway, in sinopel een schildhoofd van
hermelijn.
Douve (de heer van den): h. van den douven, in goud vier kepers van sabel, de eerste
met afgesneden top.
Drincham (heer Jan van): h. jan van dringham, geschakeerd van zilver en azuur, een
zoom van keel.
173
294
190
019
001
080
075
266
041
295
103
Dudzele (de heer van): h. van dudsele, in zilver een keper van keel. 015
Dudzele (heer Jacob van): h. jacob dudsele, gedwarsbalkt van zilver en azuur, een
vrijkwartier van zilver een keper van keel.
163
Eine (van): eyne, in zilver een zoom van keel. 112
Ekelsbeke (heer Dirk van): h. dirck van ekelsbeke, in keel een keper van hermelijn,
vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver, de eerste ster beladen met een lelie
van sabel.
Elst (heer Ghydolf van der): h. ghydolf van der ast, in zilver drie harten van keel. 245
144
Elst (van der): elst, in azuur drie adelaars van zilver. 264
Erpe (de heer van): h. van erpe, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en
gekroond van azuur, een getande zoom van sabel.
181

Wapenboek de Coninck 9
Erpe (heer Filips van): h. philips van erpe, in zilver een leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van azuur, een getande zoom van sabel en een barensteel van
azuur.
Erpe (heer Raas van): h. raes van herpe, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd
en gekroond van azuur, de schouder beladen met een vijfpuntige ster van goud, een
getande zoom van sabel.
Esquelbecq (de heer van): h. van heckelsbeke, in keel een keper van hermelijn, vergezeld
van drie vijfpuntige sterren van zilver.
Exaerde (heer Jan van): h. jan van egsaerde, in keel drie leeuwen van goud, genageld
en getongd van azuur, een barensteel van azuur.
Exaerde (heer Raas van): h. rase van egsarde, in keel drie leeuwen van goud, genageld
van azuur, een barensteel van azuur.
201
226
131
157
200
Gavere (de heer van): h. van gavere, in keel drie leeuwen van zilver, getongd van sabel. 038
Gaymare (heerThomas): h thomas gaymaez, in zilver een schuinkruis van keel. 066
Gent (Burggraaf van): borchgrave van ghent, in sabel een schildhoofd van zilver, een
karbonkel van goud over alles heen.
026
Gent (Burggraaf van): kasteleyn van ghent, in sabel een schildhoofd van zilver. 042
Gent (heer Percheval van): h. peercheval van ghent, in sabel een schildhoofd van zilver
beladen met drie meerltjes van keel, het eerste beladen met een vijfpuntige ster van
goud.
Gent (heer Zeger van)): h. zegher van gent, in sabel een schildhoofd van zilver, een
barensteel van keel.
Ghistelles (heer Gerard van): h. gheraert van ghistele, in keel een keper van hermelijn,
in het eerste kanton een schildje gedwarsstreept van twaalf stukken van zilver en
azuur, een leeuw van keel over de dwarsstrepen.
Ghistelles (heer Gewijde van): h. ghy van ghistele, in keel een keper van hermelijn, in
het eerste kanton een schildje van azuur een leeuw van goud (Rode).
Ghistelles (heer Rogier van): h. rogier van gissele, in keel een keper van hermelijn, een
getande zoom van goud.
Ghistelles (heer Rogier van): h. rogier van gistele, in keel een keper van hermelijn, een
barensteel met vier hangers van azuur.
Ghistelles (heer Wulfard van): h. wulfaert van gistele, gevierendeeld 1 en 4, in keel een
keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept van twaalf stukken van zilver en azuur
beladen met een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Ghistelles (heer Wulfard van): h. wulfaert van gistele, in keel een keper van hermelijn,
een geblokte zoom van goud en azuur.
323
094
109
121
079
074
098
089
Gistel (de heer van): die heer van ghistelen: in keel een keper van hermelijn. 002

Wapenboek de Coninck 10
Gistel (de heer van): h. van ghistele, in keel een keper van hermelijn. 067
Gracht (de heer van der): h. van der gracht, in zilver een keper van sabel (= keel),
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Gracht (van der): gracht, in zilver een hartschild van keel, vergezeld van drie meerltjes
van keel.
288
283
Grimarez (Canart, heer van): h. van grimarras, in zilver een ankerkruis van keel. 299
Gruuthuse (de heer van): h. van gruythusen: gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van
sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van zilver.
Halen (heer Simon van): h. simon van ale, in keel een leeuw van goud, genageld,
getongd en gekroond van azuur.
Halewyn (heer Hugo van): h. hugo van haelwin, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en getongd van keel, een barensteel van keel.
Halewyn (heer Joost van): h. joest van aelwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen met een
schildje van goud een keper van keel (Hemsrode).
Halewyn (heer Olivier van): h. olivier van halwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel
over alles heen.
Halewyn (heer Tristan van): h. triesttram van aelwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen met een
schildje van zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen van goud (Uytkercke).
Halewyn (heer Wouter van): h. wauter van alwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen met een
schildje van goud een adelaar van keel.
Hallinghe (heer Boudewijn van): h. baudyn van allinghen, in keel een keper van goud,
het veld bezaaid met blokjes van goud.
Halluin (de heer van): h. van haelwyn, in zilver drie leeuwen van sabel, genageld,
getongd en gekroond van goud.
003
152
221
303
292
308
304
054
004
Harelbeke (de heer van): h. van aerlebeke, gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper van
keel, een getande zoom van keel; 2 en 3, in zilver een dwarsbalk van keel, een
barensteel van azuur (Lembeke).
Harelbeke (van): aerlebeke, in goud een keper van keel, een getande zoom van keel. 175
196
Hasselt (heer Jan van): h. jan van asselt, in goud een leeuw van keel, genageld en
getongd van azuur, het veld bezaaid met blokjes van keel.
Hasselt (van): asselt, gedwarsbalkt van sabel en zilver, de dwarsbalken van sabel
getralied van goud.
076
247
Hauweel (heer Ingelram): heer engleham hauwyel, in keel een gespitsruite dwarsbalk
van vijf stukken van zilver beladen met een everzwijnskop van sabel, getand van zilver.
069

Wapenboek de Coninck 11
Haveskercke (heer Filips van): h. philips van haveskerke, in goud een dwarsbalk van
keel, een barensteel van azuur, de hangers beladen met negen besanten van zilver.
Haveskercke (heer Frans van): h. fransoys van haveskerke, in goud een dwarsbalk van
keel, een barensteel van azuur, de hangers beladen met negen besanten van zilver.
Haveskercke (heer Hustin van): h. heustyn van haveskerke, in goud een dwarsbalk van
keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van sabel.
059
053
062
Haveskercke (van): Haveskerke, in goud een dwarsbalk van keel. 021
Haze van Vlaanderen (de): de hase van vlaenderen, in zilver een vrijkwartier van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Hazebrouck (de heer van): h. van hasbrouc, in keel een gespitsruite dwarsbalk van vijf
stukken van zilver.
Hazebrouck (heer Diederik Hauweel genoemd van): h. didiryck van hasbrouc, in keel
een gespitsruite dwarsbalk van vijf stukken van zilver, een barensteel van azuur.
Hem (heer Jan van): h. jan van hayne, in zilver een schildhoofd van keel beladen in het
eerste kanton met een meerltje van zilver.
Hembyse (heer Daniël van): h. daniel van embise, geschuinbalkt van goud en azuur
beladen met de schaduw van een leeuw, een zoom van keel beladen met zestien
besanten van zilver.
Hemsrode (de heer van): h. van hemsrode, in goud een keper van keel beladen met drie
ringen van zilver.
105
057
063
290
219
024
Herbaumez (d'): hymbeeck, in zilver een dwarsbalk van azuur. 136
Herimez (heer Arnould van): h. aert van eremaes, in goud een leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van azuur, de schouder beladen met een lelie van zilver, een
getande zoom van sabel.
Herzele (de heer van): h. van harsele, in keel een keper van goud. 033
101
Heule (heer Florent van): h. florens van hule, in goud een schildhoofd van keel beladen
met drie palen van zilver, een smalle getande schuinbalk van azuur over alles heen.
217
Heule (van): huele, in goud een schildhoofd van keel beladen met drie palen van zilver. 170
Heurne (heer Gerard van): h. gheraert van huerne, in zilver een hartschild van sabel,
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van sabel.
Heyle (heer Jan van): h. jan van heyle, in keel een kruis van zilver, vergezeld van een
binnenzoom van twaalf meerltjes van zilver.
Hondschoote (de heer van): h. van honscoette, in hermelijn een schuinbalk van keel
beladen met drie schelpen van goud.
278
319
055

Wapenboek de Coninck 12
Houplines (heer Eulard van Poucke genoemd van): oeulaert van hompelinis, in goud
een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een vijfpuntige ster van zilver.
Houte (heer Jan van den): h. jan van den haute, gedwarsbalkt van keel en zilver, de
eerste dwarsbalk beladen met drie ringen van goud.
Hove (heer Jan van den): h. jan van de hove, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met een lelie met afgesneden voet van keel.
Hove (heer Olivier van den): h. olivier van de hove, in zilver drie jachthoorns van azuur,
beslagen van goud.
167
272
223
257
Hoye (heer Hendrik van der): h. henryck van den hoyen, gedwarsbalkt van goud en keel. 277
Huysse (heer Willem van): h. willem van huce, gevierendeeld van zilver en keel, het
eerste kwartier beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
246
Ieper (Burggraaf van): borchgreve van yperen, in keel een kruis van vair. 017
Iseghem (heer Rogier van): h. rogier van iseghem, in zilver een kruis van sabel,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van sabel.
Jonghe (heer Filips de): h. philips die joghe, gedwarsbalkt van acht stukken van zilver
en azuur, een zoom van keel.
Jonghe (heer Hendrik de): h. heynryck die jonghe, gedwarsbalkt van acht stukken van
zilver en azuur.
198
314
315
Kamerlink van het Vrije: die camerlynck vande vryen, geschakeerd van zilver en azuur. 070
Kerckhove (heer Zeger van den): h. zegher van den kerckhove, in keel drie harten van
zilver.
275
Koekelare (de heer van): h. van kouckelare, in azuur drie besanten van zilver. 100
Koolskamp (de heer van): h. van coolscamp, in azuur een schildhoofd van hermelijn,
vergezeld van een vliegende vogel van goud, gepoot van keel.
081
Kortrijk (Burggraaf van): kasteleyn van cortrijck, in zilver een kruis van keel. 049
Landas (de heer van): h. van landaes, gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt van zilver en keel;
2 en 3, in goud een kruis van keel.
140
Landas (de heer van): h. van landaes, ingehoekt van zilver en keel. 039
Landeghem (heer Aernt van): h. aernt van landighem, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, een barensteel van zilver.
Lannoy (heer Robrecht de): h. robbrecht vander lannoenen, in zilver drie leeuwen van
sinopel, genageld en getongd van keel.
183
297

Wapenboek de Coninck 13
Lederzeele ?: leusele, in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in het eerste kanton
van een meerltje van sabel[48].
132
Leerne ?: ecstaert, in sinopel een schildhoofd van goud beladen met drie palen van keel. 209
Leeuwergem (de heer van): h. van leuwerghem, in azuur een leeuw van goud, genageld
en getongd van keel, het veld bezaaid met blokjes van goud.
Leeuwerghem (heer Gijselbrecht van): h. ghysbert van leuwerghem, in azuur een leeuw
van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel,
het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Leeuwerghem (heer Iwain van): h. weyn van leuwerghem, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel, het veld
bezaaid met blokjes van zilver.
Leeuwerghem (heer Willem van): h. willem van leuwerghem, in azuur een leeuw van
goud, genageld en getongd van keel en gekroond van zilver, de schouder beladen met
een lelie van keel.
Lembeke (heer Adalard van): h. alaert van lymbeke, in zilver een dwarsbalk van keel,
een barensteel van azuur.
147
256
284
236
172
Lichtervelde (de heer van): h. van lichtervelde, in azuur een schildhoofd van hermelijn. 027
Lichtervelde (heer Jan van): h. jan van lichtervelde, in azuur een schildhoofd van
hermelijn, vergezeld van een meerltje van goud.
Lichtervelde (heer Lodewijk van): h. louys van lichtervelde, in azuur een schildhoofd
van hermelijn, een zoom van goud.
Liedekerke (de heer van): h. van liedekerke, in keel drie leeuwen van goud, genageld en
getongd van azuur.
Lillare (heer Cornelis van): h. cornelis van belaer, in sabel een keper van zilver, een
barensteel met vier hangers van keel.
161
199
008
270
Lillare (van): lyelaer, in sabel een keper van zilver. 258
Lisseweghe (van): lysseveghe, geschakeerd van zilver en azuur, een vrijkwartier van
goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Loker (seigneur Vlaminck van): h. vlaminc van lokerne, in zilver een dwarsbalk van
keel, vergezeld in het eerste kanton van een schildje van goud een leeuw van sabel.
151
182
Loker (van): lockerne, in zilver een dwarsbalk van keel. 118
Louchier (heer Goeser): h. goesen loychyer, in sabel drie lepels van goud, het veld
bezaaid met herkruiste kruisjes van goud.
Lovendeghem (heer Olivier van): h. olyvier van lovendighem, in sabel een keper van
zilver beladen met drie schelpen van keel.
322
233

Wapenboek de Coninck 14
Lummene (heer Aernt van): h. aernt van lymmine, in keel een leeuw met gespleten staart
van zilver, genageld en gekroond van goud en getongd van azuur, een getande zoom
van azuur.
Maelstede (de heer van der): h. vander maelstede, in hermelijn een dwarsbalk van azuur,
een smal schuinkruis van keel over alles heen.
Maelstede (heer Lodewijk van der): h. lodewyck van de maelstede, in hermelijn een
dwarsbalk van azuur, een smal schuinkruis van keel over alles, een barensteel van
goud.
Maercke (heer Arnould van): h. aernt van maerke, in keel een leeuw met gespeten staart
van zilver, gekroond van goud en getand van azuur.
Maldegem (de heer van): heer van maldeghem, in goud een kruis van keel, vergezeld
van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Maldeghem (heer Filips van): h. philips van maldighem, in goud een kruis van keel,
vergezeld van twaalf meerltjes van keel, een barensteel van zilver.
Masmines (heer Filips van): h. philips van masimine, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Masmines (heer Jan van): h. jan van massemyne, in azuur een gekroonde leeuw van
goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Massemen (de heer van): h. van massemine, in azuur een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
271
243
311
269
005
111
267
153
088
Meerberghe (heer Walvard van): h. wanant vande bghe, geschakeerd van zilver en keel. 072
Meetkerke (de heer van): h. van meerkerke, in keel twee zwaarden van zilver,
schuinkruis geplaatst, de handvaten naar beneden.
127
Melden (van): melden, gedwarsbalkt van keel en zilver. 265
Melle (heer Willem van Drongen genoemd van): Melle (h. Willem van), in goud vier
kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Menen (heer Jan van): h. jan van nyemie, in keel een dubbelkoppige adelaar van zilver,
gebekt en gepoot van goud.
Moere (de heer van): h. van der moere, in sabel een schildhoofd van zilver beladen in
het eerste kanton met een schildje van goud een keper van keel.
Moere (heer Goossen van der): h. gosen van de moere, in sabel een schildhoofd van
zilver beladen in het eerste kanton met een schildje van goud een keper van keel en
een barensteel van azuur.
Moere (heer Jan van den): h. jan van de moere, in sabel een kruis van zilver
gekantonneerd van 4 meerltjes van zilver.
093
114
143
155
208
Moerkercke (heer Frank van): h. vranck van morkerke, in goud een schuinkruis van keel
beladen met vijf schelpen van zilver en vergezeld in het schildhoofd van een schildje
van goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
096

Wapenboek de Coninck 15
Moerkercke, heer van Merkem (Lambrecht van): lambrecht van meerighem, in goud
een schuinkruis van keel beladen met vijf schelpen van zilver, een zoom van azuur.
Moerkerke (de heer van): h. van moerkerke, in goud een schuinkruis van keel beladen
met vijf schelpen van zilver.
Moerzeke (heer Gerard van): h. gheraert van moersekerke, in zilver een dwarsbalk van
azuur, een smal schuinkruis van keel over alles heen, vergezeld in het schildhoofd van
een meerltje van sabel.
Moerzeke (van): moerseke, in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel
over alles heen.
104
011
309
179
Moor (heer Gerard de): h. gheraert de moer, in sabel een ankerkruis van zilver. 149
Moorslede (heer Jan van): h. jan van moorslede, in keel twee schuinbalken van goud. 117
Morbecque (de heer van): heer van moerbeke, in azuur een dwarsbalk van goud, het
veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud.
018
Mortagne (de): mortaengen, in goud een kruis van keel. 130
Mortagne (heer Willem de): h. willem van moertaengen, in goud een kruis van keel
beladen met vijf schelpen van zilver.
Mouden (heer Jacob van): h. jacob van der mauden, in zilver een kruis van keel,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
Mullem (heer Aernt van): h. arnt van mullem, in sinopel een keper van zilver vergezeld
van drie meerltjes van zilver.
Mullem (heer Daniël van): h. daniel van mullem, in sabel tien schelpen van zilver,
geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Munte (heer Gilles van): h. gielis van munten, in goud twee (van drie) leeuwen van
sabel, genageld en getongd van keel, een vrijkwartier van sabel een vijfpuntige ster
van zilver.
Munte (van): munte, in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, genageld en getongd
van keel, een vrijkwartier van sabel.
135
228
250
244
310
300
Nevele (de heer van): h. van nevele, in zilver een kruis van keel. 028
Nevele (heer Willem van): h. wille van nevele, in zilver een kruis van keel, een
barensteel van azuur.
Nevele (heer Willem van): h. willem van nevel, in zilver een kruis van keel, vergezeld
in het schildhoofd van twee meerltjes van sabel.
Nevele (heer Willem van): h. willem van nevele, in zilver een kruis van keel, vergezeld
in het eerste kanton van een leeuw van sabel.
083
116
176

Wapenboek de Coninck 16
Ninove (de heer van): h. van nynivia, in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd
en gekroond van keel, een smalle geblokte schuinbalk van zilver en keel over alles
heen.
Oostcamp (van): heerscamp, in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van 6 meerltjes
van zilver.
Oostkerke (heer Nicolaas van): h nyclaes van oesterke, in keel drie wassenaars van
zilver.
Oostkerke (heer Zeger van): h. zegher van hoestkerke, in keel drie wassenaars van
zilver, een barensteel van goud.
023
097
213
320
Oostwinkel (de heer van): h. van hoestwincule, in keel een gespitsruite dwarsbalk van
vijf stukken van zilver beladen in het hart met een schildje van sinopel een schildhoofd
van zilver beladen met drie palen van keel.
Oudenaarde (Burggraaf van): borchgreve van audenaer, gedwarsbalkt van keel en goud. 044
317
Oudenhove (heer Jan van): h. jan van audenhove, in sabel een schuinbalk van zilver,
het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Oultre (heer Leon van): h. lowys van autere, in keel een schuinkruis van zilver beladen
met vijf ringen van sabel.
Overmeere (heer Jan van): h. jan van oudmeere, in azuur een leeuw van goud, genageld
en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie harten van
zilver, over alles heen.
Pape (heer Gilles de): h. gielis de pape, in keel drie vijfbladen van zilver, geknopt van
goud.
Peene (de heer van): h. van peene, in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van
dertien blokjes van goud, geplaatst 7 en 6.
Pittem (de heer van): h. van putten, in zilver twee (van drie) zesbladige bloemen van
keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van keel.
Pitthem (heer Daniël van): h. danel van puttem, in zilver twee (van drie) zesbladige
bloemen van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van keel een vijfpuntige ster
van goud.
Plateel (heer Jan): h. jan pattiel, in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van
azuur, een smalle schuinbalk van hermelijn over alles heen.
Plateel (heer Sarrasin): h. sarrasyn pattiel, in zilver een arend van keel, gebekt en gepoot
van azuur, de schouder beladen met een ring van goud.
Poeke (de heer van) ?: h. van poot, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Poeke (de heer van): h. van poeck, in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel.
260
273
222
252
056
191
268
064
065
040
029
Poele (heer Filips van de): h. philips van de poele, in goud een kruis van keel beladen
met vijf schelpen van zilver, de schelp in het hart beladen met een vijfpuntige ster van
azuur, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
145

Wapenboek de Coninck 17
Poele (heer Jan van de): h. jan van de poele, in goud een kruis van keel beladen met vijf
schelpen van zilver, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
Poppenrode (van): popperoden, in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van
keel, een zoom van keel, getralied van zilver.
Poucke (heer Eulard van): h. eulaert van comine, in goud een gaande leeuw van sabel,
genageld, getongd en gekroond van keel.
Poucke (heer Roland van): h. rolant van poec, in goud een gaande leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van zilver.
133
238
154
082
Praat (de heer van): h. van praet, in goud een schuinkruis van keel. 006
Praat (de heer van): h. van praet, in goud een schuinkruis van keel. 036
Proost (heer Hugo): h. huge die proost, in keel een schildhoofd van goud beladen in het
eerste kanton met een vijfpuntige ster van sabel.
Rasseghem (heer Gerard van): h. gheraert van rasygem, in azuur een leeuw van goud,
genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Reigersvliet (de heer van): h. van reyghersvliet, in azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver
Ressegem (de heer van): h. van rasingh, in keel drie leeuwen van zilver, genageld,
getongd en gekroond van azuur.
Reyghersvliet (heer Willem van): h. willem van reygersvliet, in azuur een uitgeschulpt
kruis van zilver, een barensteel van keel.
262
187
009
046
091
Rijsel (Burggraaf van): borchgrave van risel, in keel een schildhoofd van goud. 043
Rijsel (heer Jan van): Risele (h. Jan van): in keel een schildhoofd van goud beladen met
een uitkomende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Rockeghem (heer Peter van): h. peter van rockighem, in goud een dubbel gebloemde
versmalde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles heen.
Rode (de heer van): h. van reyde, in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd
van keel.
Rode (heer Filips van): h. philips van rode, in azuur een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Rode (heer Jan van): h. jan van roden, in azuur een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, en smalle schuinbalk van keel over alles heen.
141
224
047
210
164
Rode (heer Willem de): h. willem de rode, in zilver een hart van sabel. 321
Roeselare (heer Rogier van): h. rogier van rosselaer, in zilver drie vijfbladen van sabel,
geknopt van goud, een barensteel van keel.
307

Wapenboek de Coninck 18
Roeselare (heer Weyn van): h. weyn van rosselaer, in zilver drie vijfbladen van sabel,
geknopt van goud, een getande zoom van keel.
306
Roeselare (van): roeselaer, in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud. 113
Rolleghem (heer Rogier van): h. rogier van rolighem, in goud een schuinkruis van keel,
vergezeld in het schildhoofd van een schildje van zilver een kruis van sabel beladen
met vijf schelpen van zilver en vergezeld van twaalf meerltjes van sabel.
Roosebecke (heer Daniël van Halewyn genoemd van): h. daniel van roesbeke, in zilver
drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel, een
smalle geblokte schuinbalk van goud en keel over alles heen.
Roubaix (de heer van): h. van robays, in hermelijn een schildhoofd van keel. 032
110
301
Roubaix (heer Alard van): h. alaert van robbeys, in hermelijn een schildhoofd van keel
beladen in het eerste kanton met een vijfpuntige ster van zilver.
291
Rumes (de heer van): h. van oumee, in zilver een dwarsbalk van sabel. 279
Rycke (heer Simon de): h. symon de ryke, in sabel een leeuw met gespleten staart van
zilver, genageld en getongd van keel.
Rym (heer Boudewijn): h. baudyn ryn in goud een aanziende leeuw van keel, genageld
en getongd van sabel.
Saemslach (heer Robrecht van): h. robbrecht van samslacht, in keel een kruis van goud,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van goud, een barensteel van
azuur.
Saint-Omer (Burggraaf van): kastelein van sint thomars, in azuur een dwarsbalk van
goud.
Schelde (heer Hustaas van der): h. hustaes van der schelden, in zilver een ankerkruis
van keel.
Schendelbeke (heer Gillis van): gyelis van schendelbeke, in azuur een leeuw van zilver,
genageld en getongd van keel, het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Schiervelde (de heer van): h. van saerveld, in hermelijn een gespitsruite dwarsbalk van
vijf stukken van keel.
Schiervelde (heer Wouter van): h. wouter van suervelde, in hermelijn een gespitsruite
dwarsbalk van vijf stukken van keel, een barensteel van azuur.
Schoornisse (heer Arnould van): h. aernt van scoernesse, in goud een dubbel gebloemde
versmalde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles heen, in het punt
beladen met een schildje van keel een keper van goud (Staden).
Schorisse (de heer van): h. van schoernisse, in goud een dubbel gebloemde versmalde
binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles heen.
Schuurvelde (heer Jan van Nevele genoemd van): h. jan van suervelden, in zilver een
kruis van keel, een smalle schuinbalk van azuur over alles heen.
251
253
188
050
230
227
084
211
156
035
215

Wapenboek de Coninck 19
Semmerzake (van): zhemmersake, in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot van
keel.
281
Sempy (de heer van): h. van simpi, in zilver een leeuw van sabel. 031
Speelt (van): speelt, in sabel zes leeuwen van zilver, genageld van goud. 248
Spiere (de heer van): h. van spiers, in keel een kruis van zilver. 034
Spoorkin (heer Jan): h. jan spoerkyn, in sabel tien zespuntige sterren van goud, geplaatst
4-3-2-1.
078
Staden (van): staden, in keel een keper van goud. 185
Steelant (heer Boudewijn van): h. baudyn van steenlant, in keel een dwarsbalk van
zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie ringen van goud.
Steelant (heer Hugo van): h. hugo van steynlant, in keel een dwarsbalk van zilver,
getralied van azuur, een barensteel van goud.
Steelant (heer Jan van): h. jan van steenlant, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied
van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie vijfpuntige sterren van goud.
Steelant (heer Willem van)): h. willem van steenlant, in keel een dwarsbalk van zilver,
getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie besanten van goud.
205
168
178
194
Steelant (van): steenlant, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur. 124
Steenhuize (de heer van): h. van steenhusen, geschuinbalkt van goud en azuur met de
schaduw van een leeuw, een zoom geblokt van zilver en keel.
Storm (heer Willem): h. willem storm, in zilver een vijfblad van keel, geknopt van goud,
een getande zoom van sabel.
Straten (de heer van): h. van straten, in keel drie schuinbalkswijs geplaatste zwaarden
van zilver.
Straten (heer Willem van der): h. willem van straten, in keel drie schuinbalkswijs
geplaatste zwaarden van zilver, in het tweede kanton een schildje van hermelijn een
schuinbalk van keel beladen met drie schelpen (gespen) van goud (Crane).
Tempel (heer Robrecht van Vlaanderen genoemd van den): h. robbrecht van der tempel,
in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van
keel.
Thant (heer Jan): h. jan tant, in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van
azuur een poort met drie open torentjes van goud.
Utenhove (heer Gilles): h. gyeles van hove, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met drie griffioen koppen van keel, getongd van azuur.
007
241
165
232
139
184
240

Wapenboek de Coninck 20
Utermeerham (heer Jordaan): h. jurdaen van meerem, in goud een schuinbalk van sabel
beladen met drie vijfbladen van zilver, geknopt van goud.
Uytberghe (heer Diederik van): h. dirck van huucbergen, gedwarsbalkt van acht stukken
van goud en azuur, een smal schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver,
over alles heen.
Uytkercke (van): Huutkerke, in zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen van
zilver.
Uytkercke (van): huutkerke, in zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen van
goud.
Vaernewyck (heer Iwain van): h. haweyn van vaernewyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld van goud.
Vaernewyck (heer Jan van): h. jan van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van zilver,
genageld van goud en getongd van keel, een geblokte zoom van goud en keel.
Vaernewyck (heer Rogier van): h. rogier van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van zilver,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Vaernewyck (heer Willem van): h. willem van varewyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld en getongd van keel, een getande zoom van goud.
Vaernewyck (heer Zeger van): h. Øzegher van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Varssenaere (heer Iwain van): h. veyn van voerssenare, in sabel drie zwaarden van
zilver.
Veurne (Burggraaf van): borchgreve van vorne, in hermelijn een schuinbalk van vijf
spitsruiten van keel.
263
099
012
169
166
237
261
225
286
095
045
Vichte (de heer van der): h. van der vichtten, in goud getralied van sabel. 180
Vichte (heer Jan van der): h. jan van de vichte, in goud getralied van sabel, een
barensteel met vier hangers van keel.
Vilain (Filips): philips vanleyn, in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van
azuur.
Vilain (heer Jan): h. jan van vyleyn, in sabel een schildhoofd van zilver, in het eerste
kanton een schildje van hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel
over de dwarsbalk.
Vilain (heer Wulfard): h. wufaert vyleyn, gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd
van zilver; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Visch (heer Jan de): h. jan de visch, in zilver twee barbelen ruggelings geplaatst van
sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel.
Visch (heer Jan de): heer jan die visch, in zilver twee barbelen ruggelings geplaatst van
sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel.
216
123
120
318
025
071

Wapenboek de Coninck 21
Visch (heer Weidt de): h. wyck die visch, in zilver twee barbelen ruggelings geplaatst
van sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, een getande zoom van
keel.
Vlaanderen (heer Gewijde van): h. ghy van vlaenderen, in goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, een smalle getande schuinbalk van keel over alles heen.
Vlaanderen (heer Guy, bastaard van): h. ghy die bastaert van vlaenderen, in keel een
vrijkwartier in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
077
022
090
Vlaanderen (heer Rifflard, bastaard van): h. van riselaert, in zilver een brandende
struik[46] van keel, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel.
Volkegem ?: volkighem, in hermelijn een hamei van keel. 235
128
Volmerbeke (heer Joost van): h. joest van valmaerbeke, in goud een keper van keel
beladen met een vijfpuntige ster van zilver, het veld bezaaid met blokjes van keel.
Volmerbeke (van): volmarbeke, in goud een keper van keel, het veld bezaaid met blokjes
van keel.
Voorhoute (heer Wouter van): h. wouter van voorhaut, in zilver een dwarsbalk van
azuur, een smal uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles heen.
Walle (heer Lodewijk van de): h. lodewyck van wallen, in keel tien maliën van zilver,
paalsgewijs geplaatst 3, 4, 3en 1.
Watervliet (de heer van): h. van watervliet, in goud een schuinkruis van keel beladen
met vijf ringen van zilver.
Watten (de heer van): h. van watyn, in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van
azuur.
316
220
305
229
010
051
Wavre (heer Filips van): h. philips wavere, in sabel een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie ruiten van zilver,
over alles heen.
Wavre (heer Jan van): h. jan van wavere, in sabel een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met twee ruiten van zilver,
over alles heen.
Wavrin (de heer van): h. van waveryn, in azuur een hartschild van zilver. 134
293
193
Waziers (de heer van): h. van wasyers, in azuur een hartschild van zilver, een smalle
schuinbalk van keel over alles heen.
Welden (heer Gerard d'oude van Oultre, heer van): h. gheraert van weldine daude, in
keel een schuinkruis van zilver beladen met vijf vijfpuntige sterren van sabel.
Weldene (heer Gerard van Oultre genoemd van): h. gheraert van weldine, in keel een
schuinkruis van zilver beladen in het hart met een vijfpuntige ster van sabel.
142
255
231
Weldene, Burchgraaf van Ieper (heer Jan van Oultre genoemd van): h. jan van weldine,
borchgreve van ypen, in keel een schuinkruis van zilver beladen in het hart met een
schildje van keel een kruis van vair (Ieper).
197

Wapenboek de Coninck 22
Wervik (van): werveke, in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes vijfbladen
van keel, geknopt van zilver.
108
Wetteren (heer Jacob van): h. jacob van weettere, in keel een dwarsbalk van vair. 160
Wilde (heer Gossuin de): heer goesen de wilde, in azuur een kruis van goud, vergezeld
van een binnenzoom van twaalf meerltjes van goud.
Wingles (de heer van): h. van wingheles, in azuur een hartschild van zilver, een smalle
schuinbalk van keel over alles heen.
Woestine (de heer van): h. van der wustinen, in keel een keper van hermelijn, vergezeld
van drie ankerkruisen van zilver.
068
289
014
Wychuuse: wychuys, in zilver drie vijfpuntige sterren van keel. 254
Ysendycke (van): isendike, met vair beladen van vijf stukken van zilver en sabel. 206
Zaamslag (de heer van): h. van samslacht, in keel een kruis van goud, vergezeld van een
binnenzoom van twaalf meerltjes van goud.
Zandberghe (van): santberghen, in keel een schuinkruis van zilver, in het hart beladen
met een gesp van sabel (Weldene).
126
276
Zeebrouck (heer Wouter van): h. wouter van seebruc, gevierendeeld 1 en 4, in zilver
drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud; 2 en 3, in goud een dwarsbalk van azuur,
een schuinkruis van keel over alles heen.
Zegherscapelle (de heer van): h. van segherscapelle, in goud twee dwarsbalken van keel. 203
159
Zomerghem (van): somerghem, in sinopel een schildhoofd van zilver beladen met drie
palen van keel.
Zottegem (de heer van): h. van ottinghen, gegeerd in tien stukken van goud en keel, de
geren van keel beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver.
092
087
Zottegem, Burggraaf van Gent (heer Hugo van): h. huge van songhem, borchgreve van
gent, gevierendeeld 1 en 4, gegeerd in tien stukken van goud en keel, de geren van
keel beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel een schildhoofd
van zilver.
Zweveghem (heer Gerard van): h. gheraert van zwevighem, geschuinbalkt van goud en
azuur beladen met de schaduw van een leeuw, een geblokte zoom van hermelijn en
keel.
Zwynaerde (heer Wouter van): h. wouter van swynaerde, in sabel een keper van goud
vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
073
192
195

Wapenboek de Coninck 23
Beschrijving van het wapenboek
1 Diksmuide (Burggraaf van): borchgreve van dixmuden, gedwarsbalkt van acht
stukken van goud en azuur een schuinkruis van keel over alles heen.
Zegel: Diederik IV van Beveren, kastelein van Diksmuide, zegelde in 1252:
gedwarsbalkt van acht stukken een schuinkruis over alles heen. “Hen. De Bevre”,
ridder, heer van “Disquemue” en van “Aure”, voerde in 1376 als zegel:
gedwarsbalkt van zes stukken een schuinkruis over alles heen. “Thierry van Bevre”, heer van
Diksmuide, zegelde in 1392: gedwarsbalkt een schuinkruis over alles heen.
de La Gorgue, Ponthieu, D. IV. p. 299 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 249 – Warlop, Nobility, D. II, n° 23/22, p.
680
2 Gistel (de heer van): die heer van ghistelen: in keel een keper van hermelijn.
Zegel: “Johannis, domini de Ghistella, militis” zegelde in 1336: een keper van
hermelijn.
Demay, Flandre, n° 944
3 Gruuthuse (de heer van): h. van gruythusen: gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis
van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van zilver.
Zegel: “Johannis de Gruuthuse, domini de Grimberghen en van Pollaer, militis”,
zegelde in 1336: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2 en 3, een schuinkruis.
Demay, Flandre, n° 660
4 Halluin (de heer van): h. van haelwyn, in zilver drie leeuwen van sabel, genageld,
getongd en gekroond van goud.
Zegel: “Hue de Houalevin”, ridder, zegelde in 1287: drie leeuwen.
Demay, Flandre, n° 996
5 Maldegem (de heer van): heer van maldeghem, in goud een kruis van keel, vergezeld
van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Zegel: Filips, heer van Maldegem, ridder, zegelde in 1312: een kruis, vergezeld van
een binnenzoom van twaalf meerltjes.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 408
6 Praat (de heer van): h. van praet, in goud een schuinkruis van keel.
Zegel: “Balduini dicti de Prat, militis”, zegelde in 1366: een schuinkruis.
Demay, Flandre, n° 1453
7 Steenhuize (de heer van): h. van steenhusen, geschuinbalkt van goud en azuur met de
schaduw van een leeuw, een zoom geblokt van zilver en keel.
Zegel: “S’Willaume Signeur de Steenhuse + Daveleghien” zegelde in 1308:
geschuinbalkt van zes stukken over de schaduw van een leeuw 1 , met een geboorde
1 Dit zegel, afgebeeld bij Colpaert, toont zeer duidelijk de geschaduwde leeuw. Een tiental jaren later evenwel, in 1318,
voert Oste II, heer van Steenhuize, een zegel: geschuinbalkt van zes stukken met een geboorde zoom, en is er van de
geschaduwde leeuw geen melding meer. Ook Gerard, heer van Zwevegem, voert in 1336 een gelijkaardig zegel. Het is
pas in 1384 dat de geschaduwde leeuw opnieuw tevoorschijn komt in het zegel van de heer van Zwevegem en nadien
eveneens bij de heren van Steenhuize, zodat het zegel van Willem I van 1309 moeilijk te verklaren valt.
Bij de familie de Trazegnies dateert het eerste zegel met de geschaduwde leeuw van 1374. Het vorige gekende zegel
van deze familie, zonder de leeuw, dateert van 1335. Volgens Plumet moet deze late wijziging in het familiewapen van

Wapenboek de Coninck 24
zoom. “Gheeraert, heere van Steenhusen ende Ostkin syn broeder” zegelden beiden in 1378:
geschuinbalkt en een geblokte zoom. Felix, heer van Steenhuize, zegelde in 1419: geschuinbalkt
van zes stukken over de schaduw van een leeuw, met een geboorde zoom.
Colpaert, Avelgem, pp. 189-191 en 198 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 465
8 Liedekerke (de heer van): h. van liedekerke, in keel drie leeuwen van goud, genageld
en getongd van azuur.
Zegel: Rasse, heer van Liedekerke en Breda, zegelde in 1318: drie leeuwen.
Vannérus, Gavre, p. 18
9 Reigersvliet (de heer van): h. van reyghersvliet, in azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver.
Zegel: “Johannis de Reinghers Vliet, militis” zegelde in 1336: een uitgeschulpt kruis.
Demay, Flandre, n° 1654
10 Watervliet (de heer van): h. van watervliet, in goud een schuinkruis van keel beladen
met vijf ringen van zilver.
Zegel: “Willaumes de Watrevliet”, ridder, zegelde in 1284: een schuinkruis beladen
met vijf ringetjes.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 210
11 Moerkerke (de heer van): h. van moerkerke, in goud een schuinkruis van keel
beladen met vijf schelpen van zilver.
Zegel: “Lonis van Mourkerke”, schildknaap, zegelde in 1339, met andere Vlaamse
edelen, het vredesverdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: een schuinkruis beladen met vijf schelpen.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534
12 Uytkercke (van): Huutkerke, in zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen
van zilver.
Zegel: “Jehans Dutkerke” zegelde in 1293: een kruis beladen met vijf schelpen.
“Jhan van Huutkerke”, schildknaap, een der edele vazalen van de graaf van
Vlaanderen, zegelde in 1339 het vredesverdrag tussen de hertog van Brabant en de
graaf van Vlaanderen: gevierendeeld 1 en 4, een kruis beladen met vijf schelpen; 2 en 3, drie
jachthoorns.
Nota: Volgens de grafzerk te Zuienkerke van "Liévin de Houtkerke", overleden in 1366, en van
“Adelise de le Walle", voerde hij als wapen: in zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen
van goud, en zij: in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bethune, Epithaphes pp. 317-318 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 72 - Gilliodts-Van Severen, Inventaire, n° 70
de Trazegnies een historische achtergrond hebben. In de eerste helft van de 14 de eeuw heerste er een gespannen toestand
tussen de heren van Trazegnies en de hertogen van Brabant. Otto VI is in 1357 nog aan de zijde van Willem van
Beijeren bij de alliantieovereenkomst met de graaf van Vlaanderen. In 1372 daarentegen is hij vermeld tussen de
vazalen van de hertog van Brabant. Het is waarschijnlijk om zijn onderdanigheid aan de hertog op een tastbare wijze
aan te tonen dat hij de leeuw van Brabant in zijn wapen toevoegde. Logischerwijze kan de aanwezigheid van de
geschaduwde leeuw in het wapen van de families van Steenhuyse, van Hembyse en zelfs Cockman slechts dateren van
na deze periode. De aanwezigheid van de geschaduwde leeuw zou een aanduiding kunnen zijn dat het oorspronkelijke
ontwerp van het wapenboek te situeren valt na 1375, mogelijks 1380.
Colpaert, Avelgem, pp. 182, 186 en 189-193 - Demay, Flandre, n° 1629-1630 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 465 -
Monnier, Trazegnies, pp. 459-460, 506 en 508-512 – Plumet, Trazegnies, pp. 65-68

Wapenboek de Coninck 25
13 Boelare (de heer van): h. van boelaer, in goud een hartschild van keel.
Zegel: Filips, heer van Boelare, had in 1231 als zegel: een hartschild.
Warlop, Nobility, D. II, n° 28/19, p. 692
14 Woestine (de heer van): h. van der wustinen, in keel een keper van hermelijn,
vergezeld van drie ankerkruisen van zilver.
Zegel: “Gerard van Ghistele”, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse edelen,
het vredesverdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een
keper van hermelijn, vergezeld van drie krulkruisen.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 455
15 Dudzele (de heer van): h. van dudsele, in zilver een keper van keel.
Zegel: “Bauduin de Dudziele” zegelde in 1293: een keper.
Nota: “Bauduyn van Dudzeele, ruddere, heere van Dudzeele, obiit 1365”, voerde op
zijn grafzerk: in zilver een keper van keel.
Coornaert, Dudzele, p. 310 – Bethune, Epithaphes, p. 327 - Gilliodts-Van Severen,
Inventaire, n° 70
16 Cassel (Burggraaf van): burghegrave van cassel, in goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, een getande zoom van keel.
Zegel: “Bauduins de Flandres”, zoon van graaf Gewijde, ridder, zegelde in 1284:
een leeuw met een getande zoom.
Nota: Het gaat hier over Robrecht van Vlaanderen, heer van Cassel, Dunkerque,
Bourbourg en Gravelines, zoon van Robrecht III van Bethune, graaf van Vlaanderen, en van
Jolande de Nevers. Hij was gehuwd met Jeanne de Bretagne en overleed in 1331. Of zijn zoon
Jan, die korte tijd na zijn vader overleed in 1333. De heerlijkheden gingen over aan diens zuster
Jolande.
Anselme, Généalogique, D. II, p. 736 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 455 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp.
586-587
17 Ieper (Burggraaf van): borchgreve van yperen, in keel een kruis van vair.
Zegel: Hugo van Belle, Burggraaf van Ieper, ridder, zegelde in 1276: een kruis van
vair.
Warlop, Nobility, D. II, n° 17/22, p. 642
18 Morbecque (de heer van): heer van moerbeke, in azuur een dwarsbalk van goud, het
veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud.
Zegel: Jehan de Saint-Omer, heer van Morbecque, zegelde in 1359: het schild
beladen met herkruiste kruisjes met spitse voet, een dwarsbalk over alles heen.
Demay, Flandre, n° 1560
19 Dendermonde (de heer van): h. van denremonde, in goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: “Jehans de Flandres, seingneur de Neele en de Terremonde”, zegelde in
1324: een leeuw en een smalle schuinbalk over alles heen.
Nota: De heerlijkheid kwam toe aan de graven van Vlaanderen door het huwelijk
van Gewijde van Dampierre met Mahaud de Bethune. Zijn tweede zoon Willem werd met deze
heerlijkheid beleend in 1286. Door het huwelijk van diens kleindochter Maria met Ingerger, heer
van Amboise en van Montrichard, kwam het in het huis van Amboise. Zij verkochten evenwel de

Wapenboek de Coninck 26
heerlijkheid aan Filips, koning van Frankrijk, die deze in 1346 terug schonk aan de graaf van
Vlaanderen.
Anselme, Généalogique, D. II, pp. 742-744 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 455
20 Bailleul (de heer van): h. van belle, in keel een schuinkruis van vair.
Zegel: Zeger van Belle, Maarschalk van Vlaanderen, zegelde in 1290: een
schuinkruis van vair.
Warlop, Nobility, D. II, n° 17bis/2, p. 645
21 Haveskercke (van): Haveskerke, in goud een dwarsbalk van keel.
Zegel: “Jehans, sires de Haveskerke”, ridder, zegelde in 1287: een dwarsbalk.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 43
22 Vlaanderen (heer Gewijde van): h. ghy van vlaenderen, in goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, een smalle getande schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: Gewijde van Vlaanderen, heer van Richebourg, zegelde in 1332: een leeuw
een getande schuinbalk over alles heen en in 1345: een leeuw een schuinbalk over
alles heen.
Nota: Gewijde van Vlaanderen 1 , heer van Richebourg, was een zoon van Willem, heer van
Dendermonde, en van Alix of Adèle de Clermont genoemd de Nesle. Hij huwde eerst met Maria
van Edinghen, zuster van Hugo, heer van Zottegem en burggraaf van Gent, en ten tweede, voor
1322, met Beatrix, vrouw van Putte en Streyen, weduwe van Hugo van Edinghen, heer van
Zottegem. Hij was ruwaard van Vlaanderen in 1322 en 1323. In 1328 was hij testamentuitvoerder
van Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen. In 1333 werd hij waarschijnlijk zwaar ziek en
maakte zijn testament. In 1340 evenwel deed hij leenhulde aan Edward als koning van Frankrijk.
Hij overleed in 1346.
Anselme, Généalogique, D. II, pp. 742-743 – Bethune, Epithaphes, p. 201 - Demay, Flandre, n° 159-160 -
du Chesne, Guines, D. I, p. 357 – Goffin, Enghien, D. I, p. 88-91 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp.
580-582
23 Ninove (de heer van): h. van nynivia, in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd
en gekroond van keel, een smalle geblokte schuinbalk van zilver en keel over alles
heen.
Zegel: “Henricus de Flandria” of Hendrik van Vlaanderen, heer van Ninove,
zegelde in 1327 en in 1339, bij het verdrag te Gent: een gekroonde leeuw, een
schuinbalk over alles heen.
Nota: Hendrik van Vlaanderen is de derde zoon van Gewijde van Dampierre en van Isabella van
Luxemburg. Hij huwt in 1316 met Margareta de Cleves. In 1310 vertrekt hij naar Italië om zijn
oom, Hendrik VII, graaf van Luxemburg en keizer van het Duitse Rijk, een helpende hand toe te
steken. Dit levert hem in 1313 het graafschap Lodi op. Na het overlijden van zijn oom keert hij
naar Vlaanderen terug. Robrecht van Bethune, graaf van Vlaanderen, beleent hem in 1315 met de
heerlijkheid Ninove. In 1329 beslist Lodewijk van Nevers dat Ninove definitief aan Hendrik en
zijn erfgenamen zal blijven, gezien Jan van Namen van het recht tot terugkoop geen gebruik had
gemaakt. In 1331 koopt Hendrik het Land van Rotselaar. In 1334, in de strijd tegen de hertog van
Brabant, wordt hij aangesteld als gouverneur en ruwaard. Hij is overleden te Brugge in 1337 en
1 Volgens Vandermaesen was hij een natuurlijke zoon van Lodewijk I, graaf van Vlaanderen, en Alix de Clermont
genoemd de Nesle, echtgenote van Willem van Vlaanderen, heer van Dendermonde. Volgens le père Anselme huwde
hij eerst met Isabeau de Bar, overleden voor 1321, en ten tweede, voor 1322, met Beatrix, vrouw van Putte en Streyen,
en zou hij overleden zijn in 1345 (Anselme, Généalogique, D. II, pp. 742-743 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, p.
580).

Wapenboek de Coninck 27
werd daar begraven in de Franciskanerkerk. Zijn zoon Hendrik II erft de heerlijkheden van zijn
vader. In 1338 erkent hij Edward III, koning van Engeland, als leenheer. In 1348 treedt hij op als
onderhandelaar in de verzoening tussen Lodewijk van Male en de stad Brugge en wordt één der
voornaamste raadsheren van de graaf. In 1358 wordt hij tijdelijk door de graaf benoemd tot
ruwaard en kapitein van Vlaanderen. Hij was gehuwd met Philipotte van Valkenborch en overleed
te Brugge in 1366. Gezien hij overleed zonder wettelijke mannelijke afstammelingen kwam de
heerlijkheid Ninove-Herlinkhove en het Land van Rotselaar aan de graaf van Vlaanderen.
Anselme, Généalogique, D. II, pp. 730-733 - Demay, Flandre, n° 162-164 – Vandermaesen, Raadsheren, D.
I, pp. 582-585 – Vangassen, Ninove, D. II, pp. 74-80
24 Hemsrode (de heer van): h. van hemsrode, in goud een keper van keel beladen met
drie ringen van zilver.
Zegel: “Josse van Eemsrode” zegelde in 1335: een keper beladen met drie besanten
of koeken, een getande zoom.
Nota: De van Hemsrodes woonden reeds sinds het begin van de 14 de eeuw te
Anzegem. Eind 1283, begin 1284 verkocht Joost van Hemsrode, samen met zijn vrouw Beatrijs
van Steenhuyse, een deel van zijn heerlijkheid Hemsrode aan Oylard Ghelare, poorter te Kortrijk.
De volgende bekende heer van Hemsrode was Wouter van Halewyn, die in 1344, als heer van
Hemsrode, zetelde in het leenhof van Aishove. We vinden verder Joost van Hemsrode, ontvanger
van Vlaanderen, baljuw van Veurne in 1328, en van 1328 tot 1339 raadgever van de graaf. Hij
was een der topfiguren uit het centrale bestuur van Vlaanderen. Een Mer Jan van Hemsrode, vader
van Inghel van Hemsrode en van Jacob, ridder en grafelijk herbergmeester, liet zich inschrijven
als poorter te Oudenaarde in 1349. In 1350 werden Jacques van Hemsrode, kapitein van het
grafelijk kasteel te Gent en Coppin van Hemsrode, kapitein van het kasteel van Gavere vermeld.
Bonaert, Sceaux, p. 292 – Castelain, Patroniemen, pp. 165-166 - de Ghellinck Vaernewyck, Seigneuries, p.
220 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 64 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1842 – Nowé, Baillis, p. 389 – Santens,
Hemsrode, p. 225 - Van Betsbrugge, Landergem, p. 200 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp. 511-515
– Vandermaesen, Rupelmonde, p. 290
25 Visch (heer Jan de): h. jan de visch, in zilver twee barbelen ruggelings geplaatst van
sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel.
Zegel: Jan de Visch, heer van Kapelle, baljuw van Vlaanderen, zegelde in 1387: twee
vissen ruggelings geplaatst, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse
voet en in het midden van het schildhoofd een schildje met een keper.
Nota: Een Jan de Visch staat vermeld onder de Vlaamse edelen die in de zomer van 1297 bereid
waren “omme die defense van den lande” met hun graaf in te richten. Hij was baljuw van Veurne
van 1304 tot 1305 en van Ieper van 1306 tot 1307. In 1329 kreeg een Jan de Visch toestemming
om 9 gemeten allodium, gelegen in het baljuwschap van Veurne, om te zetten tot een leen en dit,
samengevoegd bij 24 gemeten grond waarover hij reeds beschikte, in leen te houden van de graaf.
In 1365 wordt Jan de Visch vermeld in de leenboeken met achterlenen gelegen te Lampernisse,
Stuivekenskerke en Lo, ressorterend onder een leenhof dat hem toebehoorde. Een Jan de Visch 1 ,
1 Deze Jan de Visch brak evenwel zijn wapen met het familiewapen van Axele (cfr. zegel).
Ter informatie, Marius Voet geeft voor de 14 de eeuw volgende gegevens voor de familie de Visch:
Wit de Visch, ridder, gehuwd met de erfdame van de heerlijkheid Kapelle, vermeld in 1325 in de Kortrijkse archieven.
1: Jan de Visch, ridder, heer van Kapelle, gehuwd met Maria, dochter van Filips, heer van Axel en Zaamslag, ruwaard
van Vlaanderen, en van Margareta van Heyle. Volgens F.V. Goethals evenwel huwde een Guy de Visch, heer van
Kapelle, Maria van Axele, dochter van Filips, heer van Axel, en van Margareta van Heyle (Goethals, Dictionnaire, D.
II, p. 298).
A: Wit de Visch, heer van Kapelle, gehuwd 1° met N. en 2° Catharina van Leyns.
A1: Alix de Visch, echtgenote van Gilbert van der Gracht, heer van Moorsele. Adelheid van der Capelle (1385-
1400), dochter van Maarten, x Olivier I van der Gracht, heer van Moorsele (Warlop, Moorsele, pp. 32-34).
A2: Jan de Visch, heer van Kapelle, baljuw van Vlaanderen in 1385, gehuwd met de erfdame van Koekelare.
A3: Isabeau de Visch.
de L’Espinoy, Flandres, p. 83 – Voet, G.735, f° 12v

Wapenboek de Coninck 28
heer van Kapelle, baljuw van Vlaanderen in 1397, was gehuwd met Maria, vrouw van Koekelare
en Meetkerke, dochter van Jan, heer van Koekelare, en van Catharina, vrouw van Meetkerke. Zij
stierf in 1382 en werd begraven te Saint-Omer. Hij sneuvelde in 1408 in de veldslag van Othée
tegen de Luikenaars.
Buntinx, Audiëntie, pp. 85 en 99 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 83 – Delfos, Liebaards, pp. 101 en 334 - de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 137 - de Stein d'Altenstein, Visch, pp. 292-293 - Le Carpentier, Cambray, p. 363
- Opsommer, Leengoed, p. 616 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 83
26 Gent (Burggraaf van): borchgrave van ghent, in sabel een schildhoofd van zilver,
een karbonkel van goud over alles heen.
27 Lichtervelde (de heer van): h. van lichtervelde, in azuur een schildhoofd van
hermelijn.
Zegel: Rogier, heer van Lichtervelde, ridder, zegelde in 1336 en 1339 met andere
Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: een vol schild met een schildhoofd van hermelijn.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 518
28 Nevele (de heer van): h. van nevele, in zilver een kruis van keel.
Zegel: “Watier”, ridder, heer van Nevele, kastelein van Kortrijk, zegelde in 1294:
een kruis.
Demay, Flandre, n° 5515
Om de Neveles (n° 83, 116, 176 en 215), beschreven in het wapenboek, mogelijks te situeren,
hierbij een korte genealogie van deze familie.
Evrard-Radoul, heer van Mortagne, burggraaf van Doornik.
x 2° Isabelle van Kortrijk (1232-1244), dochter van Rogier van Nevele, burggraaf van Kortrijk.
- 1: Michiel de Mortagne, ridder, burggraaf van Kortrijk (1246-1247).
- 2: Evrard-Radoul de Mortagne, ridder, heer van Nevele, burggraaf van Kortrijk (1250-1276).
Hij voerde in 1250 als wapen: in zilver een kruis van keel.
x Johanna dochter van Willem de Bethune, heer van Loker.
A: Walter, heer van Nevele, burggraaf van Kortrijk (1279-1300).
x Johanna van Beveren, dochter van Diederik, burggraaf van Diksmuide (1284).
A1: Robrecht, heer van Nevele, burggraaf van Kortrijk (1320, in 1325 te Kortrijk gedood).
A1-1. Margareta, vrouw van Nevele, burggravin van Kortrijk, overleden in 1334, x Johan de
Longueval.
A2: Johanna van Nevele x Zeger van Liedekerke, baron van Boelare (1335: de Saint Genois,
Inventaire, n° 1689).
B: Willem van Nevele, heer van Oosthove (1286), ridder x (1299: de Limburg-Stirum, Bouteillers, n°
LXXXI) Sofie van Liedekerke genoemd de Beaufort.
B1: Willem van Nevele, heer van Uitbergen x Maria van Lichtervelde, dochter van Lodewijk van
Lichtervelde en van Johanna van Nevele (zij zou een dochter zijn van Roland van Nevele, heer
van Wervik, en van Maria, erfdame van Rumbeke).
B1-1: Willem genoemd Ghauwain, van Nevele, heer van Oosthove x Willelmina van Halewyn
genoemd de Deurwaerder, vrouw van Lichtervelde (Desplanque, Comptes, n° 1606, pp. 163-
164).
B1-1a: Willem van Nevele, heer van Lichtervelde, overleden rond 1398/1399 x Maria van
Ghistelles (Merghelynck, Bruges, n° 2330).
B1-1b: Maria, erfdame van Lichtervelde x Rogier Boetelin genoemd van Heule (in 1414
erfeniscontract: Van de Putte, Lichtervelde, p. 113).
B1-2: Philippina van Nevele x Gerard van Steenhuyse, heer van Zwevegem.
B1-3: Wouter van Nevele, gestorven rond 1369/1370 (“item van Meer Vrauwen van Zweveghem,
van de lene dat haere verstaerf van der dood van Wouter van Nevele, hare broeder, liggende in
Ypre-Ambacht, in de prochie van Werveke” Van Hollebeke, Feudataires, p. 60).

Wapenboek de Coninck 29
B1-4: Radolf van Nevele, gestorven 1382/1384 (Merghelynck, Bruges, n° 2319).
B2: Gewijde of Guy van Nevele, gestorven in 1329 (Sofie de Beaufort, echtgenote van Wouter
Brisetête, heer van Buxem, verklaart dat bij het kinderloos overlijden van het echtpaar de rente
van 200 lb ten goede dient te komen aan Guy, zoon uit haar eerste huwelijk met Willem van
Nevele (Gottschalk, Ambachten, p. 275).
Gezien “Yzabiel fille Ernoul de le Huis” in 1331 als vrouw van Schuurvelde en Bellem vermeld
staat (Stockman, Bellem-Schuurvelde, p. 80), was zij mogelijks de weduwe van Guy van Nevele
en de moeder van Jan van Nevele, ridder, heer van Schuurvelde.
B2-1: Jan van Nevele, ridder, heer van Schuurvelde x Willelmina van Drincham (Zijn zegel in
1355: een kruis gebroken met een barensteel).
B2-1a: Jan van Nevele, heer van Schuurvelde x N.
B2-1a-I: Willelmina van Nevele, dame van Drincham x (1388) Jan zonder Land, bastaard van
Vlaanderen, ridder, heer van Schuurvelde, gestorven in Nicopolis.
B2-1b: Jacqueline van Nevele, 1359 x Jan du Maisnil, heer van Rosimbos, weduwe in 1404.
B3: Robrecht van Nevele (1330-1331) (de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 297-298).
B4: Margareta van Nevele x Gerard van Masmines (1388: de Potter, Nevele, p. 20).
C: Isabelle van Nevele (1286) x Gerard van Rode.
- 3: Rogier de Mortagne, ridder, heer van Spiere (1247-1275) x Hellewis de Trazegnies.
de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 429-430 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, pp. 13-14 – Goeminne,
Ayshove p. 100 - van Ruymbeke, Rumbeke, p. 251 (genealogie volgens Marius Voet) – Voet, G.738, f°130v
- Warlop, Nobility, D. II, n° 121, pp. 915-916
29 Poeke (de heer van): h. van poeck, in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel.
Zegel: “Oelars de Pouke” zegelde in 1293: een gaande of geluipaarde leeuw.
Olivier, heer van Poeke, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse edelen, het
verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een gaande
leeuw.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 155 - Gilliodts-Van Severen, Inventaire, n° 70
30 Burcht (le seigneur van der): h. van de borch, in zilver drie roskammen van keel.
Zegel: “Riquaert van der Borch” of “Beurch”, houdt in 1421 van het kasteel van
Veurne een leen te Alveringem: in hermelijn drie roskammen en in het hart van
het schild een ster. “Georges van der Buerch”, leenman van de hertog van
Bourgogne in het Vrije van Brugge, zegelde in 1469: in hermelijn drie roskammen.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 292 – Douxchamps, Burch, p. 124
31 Sempy (de heer van): h. van simpi, in zilver een leeuw van sabel.
Zegel: Jan, heer van Sempy, kapitein van de stad Boulogne, zegelde in 1369: een
leeuw met gespleten staart, hetzelfde jaar: een leeuw met gespleten staart, de
schouder van de leeuw beladen met een schildje en in 1385, als kamerheer van de
koning: een leeuw, de schouder van de leeuw beladen met een schildje.
de La Gorgue, Ponthieu, D. IV, pp. 297, 300 en 315
32 Roubaix (de heer van): h. van robays, in hermelijn een schildhoofd van keel.
Zegel: Alard de Roubaix, chevalier, zegelde in 1313: in hermelijn een blank
schildhoofd.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 278
33 Herzele (de heer van): h. van harsele, in keel een keper van goud.
Zegel: Wautier, heer van Herzele, zegelde in 1301: een keper.
Vannérus, Gavre, p. 24

Wapenboek de Coninck 30
34 Spiere (de heer van): h. van spiers, in keel een kruis van zilver.
Zegel: “Jehan de Mortaine, sire d'Espière”, ridder, zegelde in 1288: een kruis.
Demay, Flandre, n° 1371
35 Schorisse (de heer van): h. van schoernisse, in goud een dubbel gebloemde
versmalde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles heen.
Zegel: Arnoul van Gavere, heer van Schorisse, zegelde in 1336: een dubbel
gebloemde versmalde binnenzoom, een keper over alles heen.
Demay, Flandre, n° 921
36 Praat (de heer van): h. van praet, in goud een schuinkruis van keel.
Zegel: “Balduini dicti de Prat, militis”, zegelde in 1366: een schuinkruis.
Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3298 - Warlop, Nobility, D. II, n° 175/6, p. 1071
37 Axel (de heer van): h. van axel, in goud een keper van keel.
Zegel: Filips van Axele, ridder, schout van Axel, zegelde in 1287: een keper. Filips,
heer van Axel, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse edelen, het verdrag
tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een keper.
Brugmans, Corpus, n° 684 - Demay, Flandre, n° 479 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 363
38 Gavere (de heer van): h. van gavere, in keel drie leeuwen van zilver, getongd van
sabel.
Zegel: Raas, heer van Gavere, leenheer van de graaf van Vlaanderen, zegelde in
1294: drie gekroonde leeuwen.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 478
39 Landas (de heer van): h. van landaes, ingehoekt van zilver en keel.
Zegel: “Jehan de Mortaigne, sire de Landas”, chevalier, zegelde in 1336: ingehoekt
van vier stukken uitgaande van de linkse zijde
Demay, Flandre, n° 1183
40 Poeke (de heer van) ?: h. van poot, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
41 Douai (Burggraaf van): borchgreve van duway, in sinopel een schildhoofd van
hermelijn.
Zegel: Walter IV, kastelein van Douai, zegelde in 1237: een blank schild met een
schildhoofd van hermelijn. Jehan, kastelein van Douai, zegelde in 1387: een blank
schild met een schildhoofd van hermelijn.
Demay, Flandre, n° 5534 - Warlop, Nobility, D. II, n° 61/18, p. 772
42 Gent (Burggraaf van): kasteleyn van ghent, in sabel een schildhoofd van zilver.
Zegel: “Hugo, castellanus Gandensis, dominus de Hosden”, zegelde in 1229: een
blank schild met een blank schildhoofd.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 474

Wapenboek de Coninck 31
43 Rijsel (Burggraaf van): borchgrave van risel, in keel een schildhoofd van goud.
Zegel: “Johann.. castellani: de Insula”, zegelde in 1267: een blank schild met een
blank schildhoofd. Rogier, kastelein van Rijsel, ridder, zegelde in 1303: een blank
schild met een getralied schildhoofd.
Warlop, Nobility, D. II, n° 130/30-36, pp. 944 en 946
44 Oudenaarde (Burggraaf van): borchgreve van audenaer, gedwarsbalkt van keel en
goud.
Zegel: Arnould V genoemd heer van Oudenaarde, ridder, zegelde in 1302:
gedwarsbalkt.
Warlop, Nobility, D. II, n° 164/27, p. 1041
45 Veurne (Burggraaf van): borchgreve van vorne, in hermelijn een schuinbalk van vijf
spitsruiten van keel.
Zegel: Jan van Stavele, Burggraaf van Veurne, zegelde in 1351: in hermelijn een
schuinbalk van vijf spitsruiten.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 460
46 Ressegem (de heer van): h. van rasingh, in keel drie leeuwen van zilver, genageld,
getongd en gekroond van azuur.
Zegel: “Gheraert, herre van Raseghem ende van Lens”, ridder, zegelde in 1339, met
andere Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: gevierendeeld 1 en 4, een leeuw; 2 en 3, drie leeuwen.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 216
47 Rode (de heer van): h. van reyde, in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd
van keel.
Zegel: “Gérardi, domini de Roden”, heer van Melle, zegelde in 1284: een leeuw.
Demay, Flandre, n° 1501-1502
48 Boelare (de heer van): h. van bolayr, in goud een hartschild van keel.
Zegel: Filips, heer van Boelare, had in 1231 als zegel: een hartschild. Willem, heer
van Boelare, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de volgelingen van de heer
van Oupaye, zegelde in 1374: een hartschild, een schuinstaak over alles heen.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 308 - Warlop, Nobility, D. II, n° 28/19, p. 692
49 Kortrijk (Burggraaf van): kasteleyn van cortrijck, in zilver een kruis van keel.
Zegel: “Robiers, chevaliers, sire de Niviele en castelain de Courtray”, zegelde in
1314: een kruis.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 34
50 Saint-Omer (Burggraaf van): kastelein van sint thomars, in azuur een dwarsbalk van
goud.
Zegel: “Willelm”, kastelein van Saint-Omer, zegelde in 1233: een dwarsbalk.
“Watier de Reninghe”, ridder, heer van Morbecque, kastelein van het ambacht van
Saint-Omer, zegelde in 1278: een schild beladen met herkruiste kruisjes met spitse
voet, een schuinbalk over alles heen en als tegenzegel: een dwarsbalk.
Demay, Flandre, n° 5579 – Warlop, Nobility, D. II, n° 192/22, p. 1114

Wapenboek de Coninck 32
51 Watten (de heer van): h. van watyn, in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel
van azuur.
Zegel: “Jehans de Watenes”, zegelde in 1323: een dwarsbalk en een barensteel met
vijf 1 hangers.
Demay, Flandre, n° 1799
52 Belle (heer Peter van): h. peter van bel, in keel een schuinkruis van vair, een
barensteel van goud.
Zegel: Peter van Belle, heer van Douxlieu en maarschalk van Vlaanderen, zegelde
in 1374: een schuinkruis van vair van twee rijen.
Nota: Het kan hier gaan over Peter I van Belle, zoon van Zeger I, heer van Douxlieu
of Zoeterstede, en van Isabella van Ghistelles en broeder van Jan II en Zeger II. Hij staat vermeld
bij de edelknapen die in 1302 deelnamen aan de Guldensporenslag te Kortrijk. Hij ondertekende
in 1320, samen met zijn broer Jan II, een oorkonde waar Robrecht, graaf van Vlaanderen, de
successieverdeling regelt tussen zijn zonen, Lodewijk, graaf van Nevers, en Robrecht van
Vlaanderen. Bij dit verdrag deed Robrecht afstand, ten voordele van zijn broer, van het land van
Aalst, Geraardsbergen, de Vier Ambachten en het land van Waas. Deze gebieden waren hem
oorspronkelijk toegezegd in 1316.
Ofwel gaat het hier om Peter II van Belle 2 , heer van Douxlieu, maarschalk van Vlaanderen. Hij
was zoon van Jan III, heer van Douxlieu, overleden in 1341, en van Catharina Belle. Hij huwde
in 1369 met Johanna de Crequy, dochter van Arnould, heer van Sains en van Bavikhove, en van
Maria d’Auxy. Hij wordt vermeld tussen de edelen die in 1385 aanwezig waren te Rijsel op de
begrafenis van Lodewijk van Male. Hij werd in hetzelfde jaar door de Gentenaars gedood in de
veldslag van Aardenburg en ligt begraven in de kerk der karthuizers van Gosnay.
Bayley, Bailleuls, pp. 41-42 en 47-54 - de Limburg-Stirum, Joigny, p. 231 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 194 -
Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. X, pp. 280 en 321 en D. XX, p. 239 – Mus, Ieper, D. VII, p. 89-90 -
van Renynghe de Voxvrie, Belle, pp. 35-36 – Verbruggen, Guldensporen, p. 235
53 Haveskercke (heer Frans van): h. fransoys van haveskerke, in goud een dwarsbalk
van keel, een barensteel van azuur, de hangers beladen met negen besanten van zilver.
Zegel: Frans van Haveskercke, ridder, voerde in 1315 en 1351 als zegel: een
dwarsbalk, een barensteel. Een “Philippe de Havesquerque”, ridder gebruikte een
gelijkaardig zegel in 1334: een dwarsbalk, een barensteel, elk der drie hangers
beladen met drie liggende blokjes (Zie n° 59).
Nota: Ofwel gaat het hier om Frans van Haveskercke, zoon van Jan, heer van Watten en Estaires.
In een lijst van 1302 van leliaards uit het baljuwschap Cassel staat Frans, zoon van heer Jan van
Haveskercke vermeld. Frans en Johan van Haveskercke, ridders, krijgen in 1314 een vergoeding
van de koning van Frankrijk voor hun steun in de oorlog in Vlaanderen. In 1357 krijgt Frans
nogmaals een financiële bijdrage van de Franse koning voor zijn bijstand in Picardië.
Ofwel gaat het hier over Frans van Haveskercke, zoon van Filips II genoemd Philippon van
Haveskercke en mogelijks van een dochter van Willem van Nevele genoemd “de Brouch 3 ”. Deze
Frans huwde Adelice de Tollenaere, dochter van de Brugse burger Zeger de Tollenaere. Hij staat
in 1358 vermeld met zijn broers Hustin I, Jan en Pieter wegens de moord gepleegd in 1354 of
1355 door de inwoners van Poperinge op hun oudste broer Filips III van Haveskercke. “Franchois
1 Het aantal hangers bij een barensteel had geen betekenis en werd soms willekeurig gebruikt. Zo voerde Robrecht van
Bethune van 1265 tot 1272 een barensteel met drie hangers op het zegel en het tegenzegel, van 1273 tot 1295 een met
drie hangers op het zegel en met vijf op het tegenzegel en van 1296 tot 1305 opnieuw een barensteel met drie hangers
op beide zegels (Laurent, Sceaux, D. I/I, pp. 170-172 en D. II, pp. 48-51).
2 De beschreven wapens moeten ouder zijn dan 1341, jaar van het overlijden van zijn vader.
3 Het hof Ten Broucke of Sibouts Dilf was een leen gelegen te Oostvleteren met achterlenen te Oost- en Westvleteren,
Stavele, Gijverinkhove, Reninge, Pollinkhove, Alveringem, Oeren, Wulveringem, Sint-Jacobskapelle, Steenkerke en
Vinkem. Het leen behoorde in 1345 aan Frans van Haveskercke, in 1366 aan zijn broer Hustin en in 1388 aan diens
zoon Filips (Gilliodts-Van Severen, Furnes, D. IV, pp. 303-304).

Wapenboek de Coninck 33
de Haveskerque, chevaliers, sires Du Breuch” staat vermeld in 1367, jaar waarin hij gestorven is.
Zijn broer Hustin I erfde de heerlijkheid Ten Broucke gelegen te Oostvleteren. In 1368 wordt
“mijn vrauwe Adelijse, mijns heeren Fransoys wedewe van Haefskeerke” en in 1375 als “Adelice
Tsthoolnaers” weduwe van “Fransois van Haefskerke” vermeld.
Bouton, Gelre, D. VI, pp. 216-217 - De Flou, Woordenboek, D. V, p. 554 – Demay, Clairambault, n° 4548 -
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 43 - De Smet, Fiefs, p. 74 – Douxchamps, Haveskercke, pp. 328 en 336 –
Gailliard, Bruges, D. I, p. 6 - Gilliodts-Van Severen, Furnes, D. IV, pp. 303-304 - Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. X, p. 280 – Schouteet, Oorkonden, D. 3, n° 631 en 633 – Verbruggen, Guldensporen, p. 221
54 Hallinghe 1 (heer Boudewijn van): h. baudyn van allinghen, in keel een keper van
goud, het veld bezaaid met blokjes van goud.
Nota: Mogelijks gaat het hier om “Bauduin de Hallinghe”, vermeld in 1328 onder
diegenen, afkomstig van het ambacht van Cassel, die de graaf bijstand verleenden
voor de veldslag bij Cassel. In de dagboeken van de koninklijke schatkist, daterend
van eind 1299, begin 1300, staat tussen de aanvoerders, die door de Franse vorst werden
aangeworven voor de expeditie naar Vlaanderen, een “Baudouin de Vanlignchan”, ridder.
Misschien gaat het hier over Boudewijn van Hallinghe 2 . In september 1360 staat een “Boudin de
Halline” aangegeven als baljuw van Cassel 3 en in 1386 wordt een “Bauduin de Hallengues”,
schildknaap, heer van Tofflet, vermeld als echtgenoot van Maria de Tofflet.
de La Gorgue, Ponthieu, D. II, p. 715 – Delepierre, Documents, D. II, p. XXI – Stevens, Thibault, D. II, p.
123
55 Hondschoote (de heer van): h. van honscoette, in hermelijn een schuinbalk van keel
beladen met drie schelpen van goud.
Zegel: Walter III van Hondschote zegelde in 1276: in hermelijn een schuinbalk over
alles heen. Johanna, vrouw van Hondschoote, zegelde in 1384: in hermelijn een
schuinbalk beladen met drie schelpen over alles heen.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 103 - Warlop, Nobility, D. II, n° 112/12, p. 896
56 Peene (de heer van): h. van peene, in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van
dertien blokjes van goud, geplaatst 7 en 6.
Zegel: “Jean de Saint-Omer, sire de Penes”, ridder, en “Isores de Penes”, ridder,
zijn broeder, zegelden in 1314: een dwarsbalk vergezeld van zes blokjes, geplaatst
3 en 3. “Guillebert de Piennes”, ridder, zegelde in 1362: een dwarsbalk vergezeld
van zes blokjes, geplaatst 3, 2 en 1. “Pierre de Penes”, leenman van de kastelenij van Ieper,
zegelde in 1390: een dwarsbalk vergezeld van zes blokjes, geplaatst 3 in het schildhoofd en 3,
geplaatst 2 en 1, in het punt.
de La Gorgue, Ponthieu, D. IV, pp. 300-301 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 107
57 Hazebrouck (de heer van): h. van hasbrouc, in keel een gespitsruite dwarsbalk van
vijf stukken van zilver.
Zegel: “Gayfier van Haesbroec”, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374: een gespitsruite
dwarsbalk van vijf stukken.
1 Het kan hier gaan over Halinghen, een gemeente in het arrondissement Boulogne, canton Samer, in de Pas-de-Calais.
In 1350 wordt “Guy de La Pierre, Sr de Hallinghen”, zoon van N. de La Pierre, heer van Halinghen, en echtgenoot van
Beatrix de Bournonville, dochter van Jan, heer van Bournonville, en van Mahaut de Fiennes, vermeld als heer van
Halinghen (Anselme, Généalogique, D. V, p. 827 - de La Gorgue, Ponthieu, D. II, pp. 713-714).
2 J. Verbruggen vermoedt dat het hier gaat om een Boudewijn van Verlinghem. Feuchère zegt evenwel dat leden van
deze familie in de 14 de eeuw niet meer vermeld staan. Marie, erfdame van Verlinghem, huwde Filips de Bourbourg.
Zij overleed in 1292. Robrecht van Verlinghem was heer van Hames. Zijn nakomelingen voerden sindsdien de naam
Hames (Feuchère, Abîme, p. 31 – Verbruggen, Guldensporen, p. 242).
3 Nowé noemt deze “Baudouin van Hawine” (Nowé, Baillis, p. 405).

Wapenboek de Coninck 34
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 11
58 Borre (de heer van): h. van borre, in zilver een hartschild van keel.
Zegel: “Baudouin” genoemd “Cordowan de le Bourre”, zegelde in 1323 en in 1332:
een hartschild. “Jean sire de le Bourre”, ridder, zegelde in 1344: een hartschild.
In 1369 zegelde “Jehan, sire del Borre”: een hartschild.
de La Gorgue, Ponthieu, D. IV, p. 299 - Demay, Flandre, n° 603 en 608 - de Meulenaere,
Bourre, pp. 220 en 226 – Feuchère, Abîme, p. 30
59 Haveskercke (heer Filips van): h. philips van haveskerke, in goud een dwarsbalk van
keel, een barensteel van azuur, de hangers beladen met negen besanten van zilver.
Zegel: “Philippe de Havesquerque”, ridder, zegelde in 1334: een dwarsbalk een
barensteel, elke hanger beladen met drie liggende blokjes.
Nota: Het betreft hier ofwel Filips II genoemd Philippon van Haveskercke, ridder,
raadsheer van de graaf van Vlaanderen en van de vrouw van Cassel, zoon van Gillis II genoemd
Gillon, ridder, heer van Watten en van Lederzeele, en van Maria de Tourmignies. Hij huwde
waarschijnlijk met een dochter van Willem van Nevele genoemd “de Brouch” en van N. van
Heule, vrouw van Oostvleteren. Hij is van 1316 tot 1324 kastelein van Saint-Omer en in 1333
gouverneur van Cassel. In 1334 wordt hij aangesteld als raadsheer bij het beheer van het grafelijk
hotel en staat hij vermeld als ontvanger der “reninghes”, geheten “briefs de la chambre”.
“Philippe van Aveskerke” staat in 1335 vermeld in een geschil tussen de stad Ieper en de inwoners
van verscheidene gemeenten, over de controle van een nieuwe sluis in opbouw. Deze van Ieper
gaan de “varsche duerre” of de binnenpoort beheren, terwijl de inwoners van de belanghebbende
gemeenten de “zoute duere” of de poort aan de zijde van de zee gaan beheren. Hij is gestorven in
1336, vijf zonen nalatende, Filips III, Frans II, Hustin I, Jan en Pieter.
Ofwel betreft het hier zijn oudste zoon Filips III, die in 1354 of 1355 door inwoners van Poperinge
werd vermoord.
Bethune, Epithaphes, p. 179 - Buntinx, Audiëntie, p. 26 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 43 – Diegerick, Chartes,
D. II, pp. 89-90 – Douxchamps, Haveskercke, pp. 228 en 336-339 – Nowé, Baillis, p. 580 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. II, p. 351 – Vanhaeck, Marquette, n° 411
60 Clyte (heer Colard van der): h. molaes van der clite, in keel een keper van goud,
vergezeld van drie schelpen van goud, een zoom van zilver.
Zegel: “Colart de le Clitte”, ridder, heer van “Ruwesreure” en van “Comines”,
zegelde in 1372 en 1387: een keper vergezeld van drie schelpen en een zoom.
Nota: Colard van der Clyte, ridder, heer van Nieuwenhove en van Renescure, huwde
Jeanne de Waziers, vrouw van Komen en van Halluin. Hij was baljuw van Gent van 1351 tot
1352. In 1360 trad hij in dienst van de koning van Frankrijk als gouverneur van Rijsel. In 1369
keerden de ambachtsheerlijkheden van Rijsel, Douai en Orchies naar Vlaanderen terug en
onmiddellijk zien wij hem opnieuw in dienst van de graven van Vlaanderen, namelijk als baljuw
van Rijsel. In 1370 werd hij ontvanger van Vlaanderen. In 1371 verklaart hij dat de Sint Bertinus
abdij van Poperinge in haar heerlijke rechten wordt hersteld voor de gebieden die zij in Poperinge
bezat. In 1373 staat hij vermeld onder de raadsheren van de graaf in een geschil tussen het kapittel
van de Sint-Pieterskerk en de stad Rijsel. Hij overleed rond 1404.
Brassart, Wavrin, p. 105 - Buntinx, Audiëntie, pp. 78-80 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 224 - d’Hoop, Saint-
Bertin, n° 145 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 224-228 - Gilliodts-Van Severen, Inventaire, n° 228 –
Hautcoeur, Saint-Pierre, p. 782 – Leuridan, Ferrain, p. 58 – Nowé, Baillis, p. 379
61 Bailleul (heer Zeger van): h. segher van belle, in keel een schuinkruis van vair, een
getande zoom van goud.
Zegel: Zeger van Belle, ridder, zegelde in 1336, met andere Vlaamse edelen, het
verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een schuinkruis
van vair en een getande zoom.

Wapenboek de Coninck 35
Nota: Het gaat hier waarschijnlijk om een jongere zoon van Zeger I van Belle, baljuw van Gent in
1291 en in 1302 vermeld bij de Vlaamse ridders die meestreden in de veldslag der Guldensporen
te Kortrijk. Deze Zeger II, ridder, staat voor het eerst vermeld in 1317 in een oorkonde waar
Robrecht, graaf van Vlaanderen, om de vrede te handhaven, de successieregeling van 1315 tussen
zijn zonen Lodewijk, graaf van Nevers, en Robrecht van Vlaanderen, bekrachtigt. Bij deze
overeenkomst werd aan Robrecht het land van Aalst, Geraardsbergen, de Vier Ambachten en het
land van Waas toegewezen. Hij wordt verder vermeld in 1318 en in 1322 staat “Minehere Zegher
van Belle” vermeld in een bijeenkomst te Oostende, waar hij met andere ridders van het Vrije
werd aangesteld om hun vredesperceptie over te maken aan de vertegenwoordigers der steden
Brugge en Gent. In 1334 werd hij aangesteld als ruwaard van Bornem en het gebied vanaf
Dendermonde tot Rupelmonde. In 1335 was hij kastelein van Liedekerke en zegelde in 1336, met
andere Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen. In
1337 werd “Siger de Bailleul” baljuw van Aalst.
Bayley, Bailleuls, pp. 42-43 en 171-176 - Demay, Flandre, n° 491 – Nowé, Baillis, p. 393 – Vandermaesen,
Rupelmonde, p. 290 – Verbruggen, Guldensporen, p. 234
62 Haveskercke (heer Hustin van): h. heustyn van haveskerke, in goud een dwarsbalk
van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van sabel.
Nota: Hustin I van Haveskercke, ridder, raadsheer van de vrouw van Cassel en
kastelein van het kasteel van Nieppe, was een zoon van Filips II genoemd
Philippon van Haveskercke. Hustin huwde Agnes de Mernes. In 1354 of 1355
wordt zijn oudste broer Filips III vermoord door inwoners van Poperinge. Hij wordt in 1357
samen met zijn broeders Frans, Jan en Pieter vermeld wegens een schadevergoeding hen
toegewezen door de graaf voor de moord op hun broeder. Naast een geldelijke vergoeding dienen
deze van Poperinge een kapel te bouwen op de plaats, of dicht daarbij, waar Filips werd vermoord.
Deze van Haveskercke moeten de feiten zo niet gelaten hebben want in 1358 worden “mess.
Jakemard, con dist Hustin de Haveskerke”, Jan en Pieter van Haveskercke door “les hommes de
le Sale d’Yppre … pour drie mors de Poperinghes” verbannen uit Vlaanderen. In 1366 wordt hij
aangegeven als heer van Ten Broucke te Oostvleteren. “Mer Hustin van Haveskerke” of “Eustine
van Aefskerke” staat verder vermeld in 1376 en in 1381 en is gestorven in 1383 of 1384 1 . Zijn
zoon Filips IV staat in 1388 vermeld als “here van den Broucke”.
De Flou, Woordenboek, D. II, p. 812 en D. V, p. 554 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 516-520 -
de Pauw, Audiencie, n° 1906, 1964 en 1987 - de Pauw, Froissart, D. II, p. 305 – Douxchamps, Haveskercke,
pp. 336 en 339 - Gilliodts-Van Severen, Furnes, D. IV, pp. 303-304 en Poperinghe, pp. 329-332
63 Hazebrouck (heer Diederik Hauweel genoemd van): h. didiryck van hasbrouc, in
keel een gespitsruite dwarsbalk van vijf stukken van zilver, een barensteel van azuur.
Zegel: “S. Tieri de Hasebreuc” zegelde in 1369: een gespitsruite dwarsbalk, een
barensteel met vijf hangers. “Thierry van Haesbroec”, ridder, voorheen gevangen
te Baesweiler, onder de volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374:
een gespitsruite dwarsbalk van vijf stukken, een barensteel met vijf hangers (niet over alles).
Nota: “Therry de Hazebreuc” staat vermeld in 1357 in een onterving ten voordele van zijn broer
“Jehan de Hazebreuc” van een leengoed genoemd “manoir de Hazebreuc”, liggende in de
parochie van Leysele in het gebied van Veurne. “Messr. Therry de Hasebreuck” was baljuw van
Cassel in 1362. In 1364 staat Diederik genoemd “Gadifer” aangegeven als houder van het land
en de heerlijkheid Hazebrouck en Oudezeele. In 1396/1397 staat een Diederik van Hazebrouck
vermeld als erfgenaam van een leen, hem toegekomen door het overlijden van zijn broer Jacques.
1 In 1371 staat er eveneens een “Husstin de Havekerque” vermeld. Deze gebruikte evenwel als zegel: een dwarsbalk
beladen met een roos. Mogelijks gaat het hier om zijn zoon Hustin II, heer van Merris en Saint-Floris (Demay, Flandre,
n° 1037 – Douxchamps, Haveskercke, p. 339).

Wapenboek de Coninck 36
De Flou, Woordenboek, D. V, pp. 572 en 578 en D. IX, p. 652 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 268
- Demay, Flandre, n° 1051 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 11 – Merghelynck, Cassel, A° 1364, p. 8 en A°
1396/1397
64 Plateel (heer Jan): h. jan pattiel, in goud een leeuw van keel, genageld en getongd
van azuur, een smalle schuinbalk van hermelijn over alles heen.
Zegel: Een “Jehan Platel”, leenman van de graaf van Vlaanderen te Bergues-Saint-
Winoc, zegelde in 1286 en in 1292: een leeuw en een barensteel.
Nota: Raoul de Clermont geeft in 1298 aan een “Messire Jean Plateil”, ridder, een
huis in de parochie van Quaedypre, in de kastelenij van Bergues. In de rekeningen van de stad
Brugge van 1302 staat een “here Janne Plateel” vermeld en in 1303, onder de leliaards in dienst
van de koning van Frankrijk, een Jan Plateel. Verder wordt in 1358 te Bergues-ambacht een “Jhan
Plateele” vermeld.
Colens, Compte, p. 118 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 552 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 137 - de
Saint Genois, Monuments, D. I, p. 877 - Douet d'Arcq, Sceaux, n° 3229 – Verbruggen, Guldensporen, p.
222 – Warlop, Wapenboek, p. 155
65 Plateel (heer Sarrasin): h. sarrasyn pattiel, in zilver een arend van keel, gebekt en
gepoot van azuur, de schouder beladen met een ring van goud.
Nota: “Messire Guillaume Plateel” staat vermeld in 1328 onder deze, afkomstig uit
de kastelenijs Bergues en Bourbourg, die de graaf hun bijstand verleenden voor de
veldslag bij Cassel. In 1358 wordt een Willem Plateel 1 genoemd Sarrasin, samen
met Jehan de Fresne benoemd tot kastelein van het kasteel van Bapaume. Een Willem Plateel
staat in 1379 vermeld onder de aanwezigen, wanneer Wouter, heer van Eine, een aantal Vlaamse
edelen tot ridder slaat.
Despars, Cronijcke, D. II, p. 507 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 279 – Stevens, Thibault, D. II, p.
122
66 Gaymare 2 (heerThomas): h thomas gaymaez, in zilver een schuinkruis van keel.
Nota: In 1298 wordt “Iwein Gaumar” vermeld als schout van Bailleul. In 1319
worden “Baudouin, Jean en Sohier Ghaiemaer” wonende te Bailleul vermeld.
Onder de gesneuvelden in de veldslag bij Cassel in 1328 staat een “Tievin
Gommare” vermeld, afkomstig uit de parochie Noordschote en Zuidschote. In
1330 worden “Jehan en Jakemon Gaymar” aangegeven als “franc-hommes” van de Sint-Bertinus
abdij van Poperinge. “Jean Gaymar” was onderbaljuw van Cassel in 1357. Een Christophe
Gaymare is onderbaljuw van Ieper in 1374 en baljuw van Bergues in 1375-1376.
de Coussemaker, Fiefs, pp. 105-106 - de Meulenaere, Bailleul, p. 228 - de Meulenaere, Ecoutètes, p. 185 - de
Pauw, Audiencie, n° 1646 en 1764 - de Pelsmaeker, Registres, p. 251 - d’Hoop, Saint-Bertin, n° 133 -
Gilliodts-Van Severen, Poperinghe, p. 323 – Nowé, Baillis, p. 402 – Pruvost, Bergues, p. 271 – Mannier,
Cassel, p. 27-28
67 Gistel (de heer van): h. van ghistele, in keel een keper van hermelijn.
Zegel: “Johannis, domini de Ghistella, militis”, zegelde in 1336: een keper van
hermelijn.
Demay, Flandre, n° 944
1 Een Willem “Platiau” staat vermeld in 1303 bij de leliaards in dienst van de koning van Frankrijk (Verbruggen,
Guldensporen, p. 223).
2 Gaymart of Ghaymaere is een leengoed te Bailleul gelegen te Zuythouck (De Flou, Woordenboek, D. IV, p. 496).

Wapenboek de Coninck 37
68 Wilde (heer Gossuin de): heer goesen de wilde, in azuur een kruis van goud,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van goud.
Zegel: Een Gossuin de Wilde voerde in 1427 als zegel: een kruis beladen met vijf
schelpen? en vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes.
Nota: Gossuin de Wilde 1 , ridder, werd in 1352 benoemd tot ruwaard van Gravelines.
Hij was van 1360 tot 1365 baljuw van Veurne, van 1365 tot 1371 algemeen ontvanger van
Vlaanderen en in 1372 algemeen baljuw van Vlaanderen. In 1387 werd hij benoemd tot kastelein
van Bapaume. Hij bleef ten dienste van de graven tot 1392. Hij staat in 1369 vermeld samen met
zijn vrouw Maria van Dudzele en was in dit jaar eveneens getuige bij het huwelijk te Gent van
Margareta van Vlaanderen, dochter van Lodewijk van Male, met Filips van Bourgogne.
Buntinx, Audiëntie, pp. 77-78 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 407 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 245
- de Saint Genois, Inventaire, n° 1809 en 1821 – Despars, Cronijcke, D. II, p. 476 – Diegerick, Chartes, D.
II, pp. 213-214 – Nowé, Baillis, pp. 95-96 - Piot, Straten, p. 60
69 Hauweel (heer Ingelram): heer engleham hauwyel, in keel een gespitsruite
dwarsbalk van vijf stukken van zilver beladen met een everzwijnskop van sabel,
getand van zilver.
Zegel: “Hengheran Hauweel”, ridder zegelde in 1336: een gespitsruite dwarsbalk
van vijf stukken, de middenste beladen met een besant ?
Nota: Inghelram Hauweel, ridder staat in 1317 vermeld samen met zijn echtgenote Johanna, vrouw
van Bredelare. Zij was de dochter van Eustaas van Bredelare en van een edele jonkvrouw
Elisabeth. In 1327 wordt Ingelram aangegeven als heer van Beselare. Hij stond waarschijnlijk aan
de zijde van de graaf tegen Jacob van Artevelde want in 1337 werd hij te Diksmuide door de
Bruggelingen gevangen genomen. Johanna van Bredelare was in 1341 reeds overleden, hijzelf
overleed in 1349. Zijn dochter “Marie van den Berrendenlare” staat vermeld in 1347. Zijn zoon
“Inghelram Hauweels” staat vermeld in 1364 aangaande zijn “heerscep Overdam in de prochie
van Somerghem” en de heerlijkheid Aveschoot te Lembeke. In 1365 staat hij vermeld als heer
van Beselare en eveneens houder van een leen gelegen te Bulskamp genoemd “Zwye”. Hij
behoorde tot de grafelijke raad en was schepen van Ieper in 1367 en in 1368 ridder commissaris
voor een geschil tussen de abdij Ter Duinen en de graaf van Namen. Hij wordt op 21 oktober
1370 vermeld als raadslid voor een grafelijke audiëntie gehouden te Gent. Hij overleed in 1371-
1372 of kort ervoor, in dit jaar staat zijn zoon Ingelram aangegeven als erfgenaam van de
heerlijkheid Beselare. In 1381 staat “madame de Masmine, femme mons. Enghelram Hauweel”
vermeld. Deze laatste Ingelram overleed rond 1384-1386, waarna de erfenis toekwam aan zijn
broeder Roland Hauweel.
Buntinx, Audiëntie, p. 121 - De Flou, Woordenboek, D. V, p. 529 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp.
106-107 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XXIV - Demay, Flandre, n° 1032 - de Pauw, Audiencie, n° 206
- de Potter, Zomergem, p. 20 en Lembeke, p. 24 - De Vlaminck, Zwyveke, p. 140 – Maes, Beselare, pp. 5-6
– Merghelynck, Audenarde, n° 2368, Bruges, A° 1365, p. 58, n° 2311 en n° 2323 en Ypres, n° 17768 –
Stockman, Assenede, pp. 32 en 81 - Van Hollebeke, Feudataires, pp. 62 en 69 – Warlop, Beselare, pp. 20-
23
70 Kamerlink van het Vrije: die camerlynck vande vryen, geschakeerd van zilver en
azuur.
Zegel: “Eustachius camerarius, miles, dominus de Oudenborch”, zegelde in 1258:
geschakeerd.
de Raadt, Sceaux, D. I, pp. 510-511
1 In de lijst der Vlaamse edelen, die in 1328 hun bijstand verleenden aan de graaf voor de veldslag bij Cassel, staat een
Gossuin de Wilde vermeld, wonende in het Brugse Vrije.

Wapenboek de Coninck 38
71 Visch (heer Jan de): heer jan die visch, in zilver twee barbelen ruggelings geplaatst
van sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel.
Zegel: Jan de Visch, heer van Kapelle, voerde in 1387 als zegel: twee barbelen
ruggelings geplaatst, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet, in
het midden van het schildhoofd een schildje met een keper.
Nota 1 : Een Jan de Visch staat samen met Lievin van Axele, Hugo van Lembeke en diens neef
eveneens een Hugo van Lembeke vermeld in 1358 als poorters van de stad Gent waar zij zich
borg stellen voor Jan van Lembeke. Jan de Visch, heer van Kapelle, baljuw van Vlaanderen in
1385, sneuvelde in 1408 in de veldslag van Othée tegen de Luikenaars.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 83 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 640 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 137
72 Meerberghe (heer Walvard van) 2 : h. wanant vande bghe, geschakeerd van zilver en
keel.
Nota: Een “mer Walvaert van Merberghe” staat vermeld in het jaargetijde register
van de kerk te Beernem.
Bethune, Epithaphes, p. 325
73 Zottegem, Burggraaf van Gent (heer Hugo van): h. huge van songhem, borchgreve
van gent, gevierendeeld 1 en 4, gegeerd in tien stukken van goud en keel, de geren
van keel beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel een
schildhoofd van zilver.
Zegel: “Hugues Ier de sottenghien”, kastelein van Gent, zegelde in 1320:
gevierendeeld 1 en 4, gegeerd in tien stukken, vijf volle stukken afwisselend met vijf stukken
beladen met herkruiste kruisjes; 2 en 3, een vol schild met een schildhoofd.
Nota: Hugo II, heer van Zottegem, burggraaf van Gent, was een zoon van Hugo I, burggraaf van
Gent, overleden in 1321, en van Beatrix van Putten. Hij was gehuwd met Catharina van
Maldeghem, vrouw van Wondelgem. Hij overleed kinderloos voor 1333. Zijn weduwe deed in
dit jaar afstand, ten voordele van de Sint-Baafsabdij, van de rechten die zij had op het ambt van
erfelijk schout van Evergem, Wondelgem en Sleidinge. Het burggraafschap kwam toe aan zijn
tante Maria, echtgenote van Hugo VI, heer van Antoing.
du Chesne, Guines, D. II, p. 541 – Havenith, Heusden, pp. 195-197 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII,
tafel 79
74 Ghistelles (heer Rogier van): h. rogier van gistele, in keel een keper van hermelijn,
een barensteel met vier hangers van azuur.
Zegel: Rogier van Ghistelles, ridder, zegelde in 1285: een keper van hermelijn, een
barensteel, en in 1292-1293: een keper een barensteel met vijf hangers 3 .
Nota: Rogier II van Ghistelles, ridder, zoon van Johan I, heer van Gistel, en van
Elisabeth van Vormezele, huwde waarschijnlijk Margareta van Lichtervelde. Hij was
verscheidene malen schepen van het Vrije van Brugge tussen 1269 en 1288. In 1300 vergezelde
hij de graaf van Vlaanderen naar Parijs en werd waarschijnlijk gevangen gehouden in het kasteel
La Nonnette in Auvergne, samen met o.a. Willem van Nevele en Filips van Axpoele. Nadien
wordt er geen melding meer gemaakt van deze Rogier van Ghistelles.
de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 102-110 - Demay, Flandre, n° 947 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 494 –
Gailliard, Bruges, D. I, p. 84 – Priem, Documents, D. VII, pp. 11, 13, 15, 19 en 20 – Schwennicke,
Stammtafeln, D. VII tafel 96 - Warlop, Nobility, D. II, n° 91/25, p. 847
1 Zie n° 25.
2 Mogelijks gaat het hier om een zijtak van de oude heren van Vormezele. Isabella van Vormezele, erfdochter van Walter,
gestorven rond 1254, huwde Johan I van Ghistelles. Meerberghe was een leengoed gelegen te Beernem (De Flou,
Woordenboek, D. X, pp. 279-280 - de Limburg-Stirum, Chambellan, p. 97).
3 Hij gebruikte eveneens een geheim zegel waar hij als breuk een barensteel met drie hangers gebruikte (de Limburg-
Stirum, Sceaux, p. 22).

Wapenboek de Coninck 39
75 Dixmude (heer Diederik van): h. dirk van dixmude, gedwarsbalkt van acht stukken
van goud en azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart met een vijfpuntige
ster van zilver, over alles heen.
Zegel: “Thierry IV de Bevre” zegelde in 1252: gedwarsbalkt van acht stukken, een
schuinkruis van keel over alles heen. Diederik van Beveren 1 , heer van Diksmuide,
zegelde in 1331: gedwarsbalkt, een schuinkruis over alles heen.
Nota: Gezien de opeenvolging van Diederiksen in het huis van Beveren-Diksmuide is het moeilijk
met zekerheid te bepalen wie in dit wapenboek bedoeld wordt. Het kan hier gaan over Diederik
van Dixmude, zoon van Gerard, burggraaf van Diksmuide, en de erfdame van Han (volgens Hellin
Henriette de Han). Hij huwde rond 1322 Alexandra d’Ollehain. Hij staat vermeld als burggraaf
van Diksmuide in 1332 en als raadsheer van de graaf tussen de jaren 1334 en 1339. Hij streed in
1340 mee als baanderheer in het grafelijk leger te Bouvines en is zeker voor eind 1349 overleden.
Meer waarschijnlijk gaat het hier om Diederik, zoon van Diederik en van Alexandra d’Ollehain.
Hij werd in 1340 te Bouvines tot ridder geslagen. Waarschijnlijk overleed hij vroeger dan zijn
vader en was het zijn broer Hendrik die in 1349 zijn vader als burggraaf en raadsheer van
Lodewijk van Male opvolgde. “Henricus de Beverna, miles, dominus de Dixmuda et de Havra”
wordt in elk geval in september 1350 vermeld als burggraaf van Diksmuide. In 1353 wordt hij
vermeld als “Monstreul Henry de Bevre, chevalier, sire de Diquemue, nostre homme couchant et
levant en nostre baillie et chastellerie de Brugez”.
Bouton, Gelre, D. VI, p. 194 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 146 en 442-443 - Demay, Flandre, n°
5522-5524 – Gailliard, Bruges, D. I, p. 42 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 217 - Van de
Putte, Dixmude, pp. 178 en 206 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp. 255 en 455-457 en D. II, p. 203 –
Vandermaesen, Rupelmonde, p. 291 - Warlop, Nobility, D. II, n° 23/22, p. 680
76 Hasselt 2 (heer Jan van): h. jan van asselt, in goud een leeuw van keel, genageld en
getongd van azuur, het veld bezaaid met blokjes van keel.
Zegel: Een “Gheraert, riddre, here van Viane ende van Hasselt”, zegelde in 1293:
een leeuw, het veld bezaaid met blokjes.
Nota: Een “Jehan del Asselt” staat vermeld in 1303. Een Jan van Hasselt was in 1356
een der testamentuitvoerders van Bernard van Brackel. In de kerk Hunnegem te Geraarsbergen
werd in 1364 door heer Jan van Hasselt, echtgenoot van Margareta van Blikij of van Blicken een
kapel opgericht 3 .
De Flou, Woordenboek, D. I, pp. 334-335 - De Portemont, Grammont, D. II, p. 128 - de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 113 – Gaublomme, Kartuize, p. 167 – Sanderus, Flandria, D. II, p. 79 - van Waesberghe,
Gerardimontium, p. 123
77 Visch (heer Weidt 4 de): h. wyck die visch, in zilver twee barbelen ruggelings
geplaatst van sabel, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, een getande
zoom van keel.
Zegel: Een “Guillaume le Poisson” zegelde in 1303: twee barbelen ruggelings
geplaatst, het veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet. Een “Wyd le
1 Zijn vader Evrard brak zijn wapen in 1277, voor hij burggraaf van Diksmuide werd, met vijf sterren op het schuinkruis
(Demay, Flandre, n° 5522).
2 Het gaat hier over Op-Hasselt of Neder-Hasselt bij Ninove (Roland, Rumigny-Florennes, p. 155).
3 Ten tijde van Johan van Waesberghe (A° 1627) bleef in de kerk van hun grafzerk evenwel niets meer over (van
Waesberghe, Gerardimontium, p. 123).
4 Weidt of Weydt is een verkorte vorm van Wouter. Wyt of Weitins kan eveneens komen van Veyt, wat een vervorming
is van Guido. Een “Gautier Le Poisson” staat vermeld in de rollen van 1340, waar de graaf een vergoeding toekent aan
de Vlaamse ridders en schildknapen voor hun deelname in de veldslag (Colens, Compte, p. 14 – Courteaux,
Anthroponomie, p. 25 – Debrabandere, Familienamen, p. 1492 – Diegerick, Chartes, D. I, pp. 204-205 en 232 -
Gilliodts-Van Severen, Bourg, D. I, p. 305 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 231 – Pruvost, Bergues, p.
263).

Wapenboek de Coninck 40
Visch”, landhouder in het land van Veurne, zegelde in 1400: twee barbelen ruggelings geplaatst,
het veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet.
Nota: In de stadsrekeningen van Brugge van het jaar 1302 wordt een “Weitins den Visch” vermeld.
Bij de vredesonderhandelingen tussen de Franse koning en Robrecht van Bethune worden onder
de aanwezigen Willem de Visch, ridder, en monsg. Jan de Visch, ridder, baljuw van Ieper,
vermeld. In 1311 wordt Willem door Robrecht van Bethune aangewezen om het tolrecht te
bepalen die de schepen dienden te betalen om het kanaal van de Ieper te bevaren. In 1357 staat
Catherine van Leyns vermeld als "vefue de feu Wyt de Vischs”. In de Sint-Niklaaskerk te Veurne
is een grafzerk van een “mer Wijts de Visch, rudder, raed ende camerlinc van minen gheduchten
heere hertoghe van Bourg ne , grave van Vlaenderen” overleden in 1443 en van “Lijsebette Hiltes,
Godevaerts Hiltes dochter, mijn heeren mer Wits de Visch wijf was” overleden in 1390, “joncvr.
Janne Paroels, Willems Paroels dochter, mijn heere mer Wyts de Visch wijf was” overleden in
1404 en “vrauwe Kathelijne van Casant, Jan van Casant dochter, mijns heere mer Wijts de Visch
wijf was” overleden in 1422 1 .
Bethune, Epithaphes, pp. 256-257 - Colens, Compte, p. 14 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 379 - de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 137 – Diegerick, Chartes, D. I, pp. 204-205 en 232 - Gilliodts-Van Severen, Bourg, D. I,
p. 305 – Pruvost, Bergues, p. 263
78 Spoorkin (heer Jan): h. jan spoerkyn, in sabel tien zespuntige sterren van goud,
geplaatst 4-3-2-1.
Zegel: In de cartularia van de Duinenabdij te Koksijde, staat in 1350 een Jan
‘Spoorkin’ die zegelde: tien zespuntige sterren, geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Nota: Een “Her Jan Sporkine”, zoon van Hendrik 2 , staat vermeld te Veurne in 1349
en in 1358. In augustus 1360 diende de baljuw van Veurne de onterving van een leen, gelegen in
de parochie van Sint-Walburga, te ontvangen van Jan Spoorkin en deze toe te kennen aan
Catharina Stoleboons, echtgenote van Wouter Stoleboons. Een “Jan Sporkine” was gouverneur
van Cassel in 1380. In de Sint-Walburgakerk te Veurne bevonden zich de grafzerken van “Jhan
Spoorkin, riddere, doude heer Jhan Spoorkin sone was, die starf int jaer 1382” en “Messire Jan
Spoerken, chlr, le fils du vieu messire Jan Spoerken, obiit 1404”.
Bethune, Epithaphes, pp. 251-252 – Bouton, Gelre, D. VI, p. 240 – Delepierre, Documents, D. II, pp. XVII-
XVIII - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 192 en D. II, p. 271 - Donche, Wapenboek, p. 143
79 Ghistelles (heer Rogier van): h. rogier van gissele, in keel een keper van hermelijn,
een getande zoom van goud.
Nota: Een Rogier van Ghistelles staat vermeld tussen deze afkomstig uit Kortrijk die
de graaf in 1328 vergezelden. In 1355 bij de “hommage de la terre de Resnays”
vanwege Robrecht van Namen staat “messire Rogier van Ghistielle 3 ” vermeld. In
1358 hadden Rogier van Ghistelles en zijn vrouw Appolonia van Axpoele een gift gedaan aan het
kapelaanschap van Onze-Lieve-Vrouw in de kerk van Aalter. Deze Rogier is vermoedelijk een
broeder van Gerard, heer van Woestine, en zoon van Jan III, heer van Gistel, en van Margareta
van Luxemburg. In 1361 staat “Mijn her Roegier van Ghistele, ruddre” afkomstig uit Gistel
1 Volgens E. d’Hont de Waepenaert huwde Willem de Visch genoemd van der Capelle met, 1° Elisabeth Hiltes, 2°
Jeanne Parole ein 3° Catherina van Cadsant. Hij had uit zijn derde huwelijk een zoon Guy de Visch van der Capelle,
echtgenoot van Margareta de Baenst, vermeld in 1436 (D'Hont de Wapenaert, Oeuvres, D. XVI, pp. 134-135)
2 Deze Hendrik staat vermeld in 1340 in de lijst der Vlaamse edelen die hun bijstand verleenden aan de graaf voor de
veldslagen in het Noorden van Frankrijk (Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 235).
3 Mogelijks gaat het hier over Rogier van Ghistelles, ridder, echtgenoot van 1° Maria van Lichtervelde, vrouw van
Wervik en van Rumbeke, en 2° Elisabeth van Dudzele. Hij was zoon van Jan IV, heer van Gistel, en van Marie van
Haveskercke. Hij overleed in 1359 en werd begraven in de kerk der Minderbroeders te Brugge. Volgens de grafzerk
van “Madame Marie de Lichtervelde, femme et espouse de Monsr Rogier de Ghistelle, Chlr, dame de Wervij et de
Rumbeke” brak deze Rogier zijn wapen met een “cleen schildeken int eerste canton”, in werkelijkheid het wapen van
Vlaanderen in het tweede kanton (de Bethune, Epithaphes, p. 265 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 486 - de
Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 141, 156 en XCIX – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96-97 - van
Ruymbeke, Rumbeke, pp. 249-250)

Wapenboek de Coninck 41
vermeld als poorter van de stad Brugge. “Mer Rogier van Ghistele, Guy van Ghistele ende vrau
Machtilt van Ghistele, zoot blijct in de registre van den leenen van den Burch van Brugghe, te
Rijssele” staan vermeld in 1365.
Buntinx, Audiëntie, p. 100 - de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 141, 156 en XCIX – Jamees, Poorters, D.
I, p. 121 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 406 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96-
97 – Stevens, Thibault, D. II, p. 120 – Verhoustraete, Knesselare, pp. 51-52
80 Dixmude (heer Diederik van): h. dideryck van dixmuyen, gedwarsbalkt van acht
stukken van goud en azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart met een
leeuw van zilver, over alles heen.
Nota: Mogelijks gaat het hier om Diederik van Dixmude, heer van Zandbergen, zoon
van Arnould, heer van Zandbergen, en van Heyle Reyphins en kleinzoon van
Gerard, burggraaf van Diksmuide, en de erfdame van Han. Hij huwde Isabella van den Berghe.
Gailliard, Bruges, D. I, p. 42 – Van de Putte, Dixmude, p. 178
81 Koolskamp (de heer van): h. van coolscamp, in azuur een schildhoofd van hermelijn,
vergezeld van een vliegende vogel van goud, gepoot van keel.
Nota: In een akte van 1356 staat Lodewijk, heer van Koolskamp, vermeld. “Lowys
van Lichtervelde, heere van Koolskamp, obiit 1375, ende mevrau Beatrice
Toolnaers, obiit 1374”. Lodewijk van Lichtervelde, ridder, heer van Koolskamp,
was zoon van Georges, heer van Koolskamp, en van een dochter van de heer van Heule. Hij
huwde Beatrix de Tollenaere, afkomstig van Brugge. Hij was een der vertrouwelingen van de
graaf Lodewijk van Male en zijn raadsheer voor meer dan 20 jaar. Zij overleden kinderloos en
werden beiden begraven te Koolskamp.
Bethune, Epithaphes, p. 334 - Bouton, Gelre, D. VI, pp. 237-238 – Casetta, Epitaphien, p. 23 - de
Lichtervelde, Lichtervelde, p. 114 – Douxschamp, Lichtervelde, p. 287 – Gailliard, Bruges, D. V, p. 86 -
Van de Putte, Lichtervelde, pp. 111-113
82 Poucke (heer Roland van): h. rolant van poec, in goud een gaande leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van zilver.
Zegel: “Olivier II, heere van Poucke” zegelde in 1336: een gaande leeuw.
Nota: Olivier II, heer van Poeke, en Roland van Poucke ondertekenden in 1336 het
vredesverdrag, tussen de graaf van Vlaanderen en Jan, hertog van Brabant, over
de heerlijkheid Mechelen. “Monseigneur Roulant de Poucques, bachelier” krijgt in 1340 een
vergoeding van de graaf voor zijn deelname aan de veldslag. In 1346 staat “Dominus Rolandus
de Poukes” vermeld. In dit jaar hielp hij, samen met Lodewijk van de Walle, Lodewijk van Male
te ontsnappen uit Gent. In 1350 staat Mer Roland van Poucke vermeld samen met zijn echtgenote
Beatrix van Steelant. In 1353 wordt Mer Roland van Poucke, samen met de heer van Poeke,
aangegeven als “mins heren raed”. In mei 1363 staat “Roland de Pouke” nogmaals aangegeven
als raadsheer van de graaf. In 1367 is hij, als heer van Poeke, samen met zijn neef, ridder Eulaard
II van Poucke, de toekomstige heer van Poeke, getuige in een oorkonde van Lodewijk van Male.
Roland I was waarschijnlijk een zoon van Wouter van Poucke, broeder van Olivier II, heer van
Poeke. Na het overlijden in 1356, zonder nageslacht, van Olivier II, werd hij heer van Poeke.
Roland overleed in 1373. Zijn neef Eulaard II, zoon van Wouter van Poucke, heer van Tomme,
volgde hem op als heer van Poeke. Volgens de grafzerk van Wulfard van Ghistelles, heer van
Waudempreau, (zie n° 98) brak deze in het tweede en derde kwartier zijn wapen met dit van
Roland van Poucke: in goud een gaande leeuw van sabel, getong van keel, de schouder beladen
met een lelie met afgeknotte voet van zilver. Hij deed dit ter ere van zijn strijdgezel.
Bethune, Epithaphes, p. 9 - Bouton, Gelre, D. VI, pp. 233-234 – Delepierre, Documents, D. II, pp. LVI-LVII
- de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 195-206 en 612 - de Potter, Poeke, p. 24 – Diegerick, Chartes,
D. II, pp. 162-164 – Hoste, Poeke, pp. 11-12 - Kervyn de Lettenhove, Froissart D. XXI, pp. 223-224 –
Leuridan, Valenciennes, n° 1354 – Rodière, Epigraphie, p. 44

Wapenboek de Coninck 42
83 Nevele (heer Willem van): h. wille van nevele, in zilver een kruis van keel, een
barensteel van azuur.
Zegel: Willem van Nevele, ridder, broeder van Walter, kastelein van Kortrijk, droeg
in 1296 als zegel: een kruis, een barensteel met vijf hangers. In 1307 voerde
Willem van Nevele, ridder, als zegel: een kruis, een barensteel met vier hangers.
In 1309 staan Willem van Nevele, ridder, en in 1312 “Willaumes de Niviele, sires d'Uteberghe”
(Uitbergen) vermeld met een zegel: een kruis, een barensteel met vijf hangers. In 1330 voerde
Sofie van Liedekerke genoemd de Beaufort, als zegel: gevierendeeld Liedekerke en Nevele (een
kruis gebroken met een barensteel). In 1336 voerde Willem van Nevele, heer van Uitbergen, een
kruis.
Nota: Mogelijks gaat het hier om Willem van Nevele die een zoon of kleinzoon zou zijn van Evrard-
Radoul de Mortagne, ridder, heer van Nevele en burggraaf van Kortrijk, en van Johanna dochter
van Willem de Bethune, heer van Loker 1 . Deze Willem was tot zijn dood zeer actief in dienst van
de graven van Vlaanderen. In 1299 was hij verloofd met Sofie van Liedekerke genoemd de
Beaufort, vrouw van Grammene en Uitbergen 2 . Bij deze gelegenheid schonk graaf Gewijde van
Dampierre hem, in het vooruitzicht van zijn huwelijk, een lijfrente van 60 pond. Sofie van
Liedekerke was reeds weduwe van Jan del Molin. In juni 1300 schenkt Robrecht van Bethune
hem een rente van 60 pond op gronden gelegen te Uitbergen. Willem evenwel moet zich
verbinden een stuk grond van dezelfde waarde te kopen in het gebied van Warneton. In 1305
wordt hij samen met Gerard de Moor, Jan van Menen, Willem de Mortagne en Hendrik van
Vlaanderen vermeld onder de “consiliarii” of grafelijke raadgevers. In april 1306 schenkt
Robrecht, graaf van Vlaanderen, gezien zijn neef Willem van Nevele in geldnood is, hem 400
pond. In 1308 ontvangt hij 300 pond “pour le garde du castel de Courtrai”. Hetzelfde jaar staan
Willem en Robrecht van Nevele vermeld aangaande schenkingen die de graaf deed op gronden te
Uitbergen. In 1309 begeeft de graaf zich naar Parijs. Hij stelt Willem van Nevele, Filips van
Maldeghem en Gillis de Clercq aan om het graafschap te beheren. Hij wordt in 1312 voor het
eerst vermeld als heer van Uitbergen. In een akte van 1315 staat Willem van Nevele, heer van
Uitbergen, vermeld als aanverwante van Johanna van Nevele, echtgenote van Zeger van
Liedekerke. In 1316 en 1317 ontvangt hij een aanzienlijke pachtrente op gronden gelegen te
Knesselare en Schuurvelde. Hij is waarschijnlijk in 1321 overleden. Zijn echtgenote hertrouwde
met Wouter Brisetête, heer van Buxem, en overleed in 1331. Zij ligt begraven in de
Minderbroederkerk te Gent.
Hun zoon, Willem van Nevele, ridder, heer van Oosthove, voor het eerst vermeld in 1322, huwde
Maria van Lichtervelde, vrouw van Wervik en Rumbeke, dochter van Lodewijk van Lichtervelde
en Johanna van Nevele, vrouw van Wervik en Rumbeke. Maria van Lichtervelde had de
heerlijkheid Wervik en Rumbeke geërfd van haar broeder Rogier. Zij huwde nadien met Rogier
van Ghistelles, overleden in 1359, en ligt begraven in de Sint-Medarduskerk te Wervik 3 . Deze
1 Gezien er reeds in 1286 melding is van een ridder Willem van Nevele en Willem pas in 1299 in het huwelijk trad met
Sofie de Beaufort is het niet uitgesloten dat deze Willem een kleinzoon is van Evrard-Radoul en zoon van een andere
Willem van Nevele en mogelijks van de erfvrouw van Wervik. Roland van Nevele, heer van Wervik, die mogelijks
gehuwd was met Maria, erfdame van Rumbeke zou dan eveneens een zoon kunnen zijn van Evrard-Radoul. Hun
dochter Johanna van Nevele huwde met Lodewijk van Lichtervelde, en hun dochter, Maria met Willem van Nevele,
zoon van bovenvermelde Willem en Sofie. Dit zou kunnen aanwijzen dat Willem een kleinzoon is en niet een zoon van
Evrard-Radoul (de Liedekerke, Gavre, D. I, p. 430 – van Ruymbeke, Rumbeke, pp. 250-253).
Anderzijds komt het zegel dat hij voerde, het volle wapen gebroken met een barensteel met vijf hangers overeen met
het zegel dat Robrecht de Mortagne, heer van Schellenbroek, broer van Jan, heer van Spiere, voerde in 1291, waar hij
eveneens een kruis gebroken met een barensteel met vijf hangers voerde (Warlop, Nobility, D. II-121-39, p. 926).
2 Volgens Lindanus “Anno Domini 1329, in Cathedra Sancti Petri, obiit Guido de Nivella, filius Gulielmi de Nivella
Militis, ac consortis ejus Dominae Sophiae de Beaufort, Dominae de Schuervelde, Anima ejus requiescat in pace. Anno
Domini 1331, 13 Kalendas Februarii, obiit Domina Sophia de Beaufort, Domina de Gramine, Uytberghine, &
Schuervelde, Soror Fratrum Minorum in extremis. Orate pro anima ejus”.
Sofie de Beaufort was dochter van Zeger van Liedekerke genoemd de Beaufort, en van Sofie de Beaufort, dochter van
Hendrik, heer van Beaufort-sur-Meuse (de Liedekerke, Gavre, D. I, p. 295 – Goethals, Miroir, D. II, pp. 49-51 en 54-
55 – Gramaye, Teneraemonda, p. 80).
3 Haar kwartierstaten geven volgende families: Lichtervelde, een wapen met een leeuw, Nevele en Wervik: een dwarsbalk
vergezeld van drie rozen (de Bethune, Epithaphes, p. 265)

Wapenboek de Coninck 43
Willem van Nevele of zijn zoon, heer van Oosthove, kreeg in 1344 toestemming van Margareta
de Longueval, vrouw van Nevele, om een erfelijke rente van 200 ponden parisis te vestigen op
zijn leenheerlijkheid Oosthove te Wervik. In 1357 maakt Willem van Nevele, heer van Uitbergen
en Oosthove, een overeenkomst met Agnes, abdis van Mesen aangaande de jurisdictie in de
heerlijkheid Gookshoek, gelegen in de parochie van Komen, en waarover ze beiden feodale
rechten bezaten. Nicolaas II van der Woestijne voerde een private oorlog tegen Willem van
Nevele, heer van Wervik, en doodde Jan van der Cruce, aanhanger van Willem. De graaf schonk
hem vergiffenis voor deze doodslag op 14 augustus 1360. In 1364 maakt Willem van Nevele
melding van “onzen grooten leene van Oosthove, ligghende inde prochie van Wervicke”. Hij had
in hetzelfde jaar een geschil met de stad Kortrijk over de dood van “Sohier Aelbrechte”, burger
van Kortrijk. Willem had deze verbannen uit zijn heerlijkheid te Wervik en nadien laten
terechtstellen. In 1375 staat “den bailliu heren Willems van Nevele” vermeld en in 1376 wordt
Willem van Nevele “ende eneghen sinen pachters in Oostvleterne” aangegeven. In 1377 heeft
men het over “Willems herscep te Werveke”.
Willem van Nevele werd in 1379 door Wouter, heer van Eine, samen met andere Vlaamse edelen,
tot ridder geslagen. Deze Willem van Nevele was gehuwd met Willelmina van Halewyn, vrouw
van Lichtervelde. Hij overleed kort voor 1391, nalatende een zoon, Willem, en een dochter Maria.
Zijn weduwe had een geschil met haar schoonzuster Philippina, echtgenote van Gerard van
Steenhuyse, heer van Zwevegem, over de heerlijkheid Oosthove. Willem van Nevele, junior,
huwde met Maria van Ghistelles. Deze Willem nam deel in 1393 aan de zijde van Jan, heer van
Gistel, aan het tornooi gehouden te Brugge, waar zij opkwamen tegen Jan van Brugge, heer van
Gruuthuse. Hij overleed rond 1400 en zijn echtgenote verzaakte aan haar conventioneel
vruchtgebruik op de heerlijkheid Tienen, maar kreeg als compensatie de vruchtopbrengsten van
de heerlijkheden Oosthove in Wervik en het hof van Nevele te Oostvleteren.
Butkens, Trophées, D. IV, pp. I en IX - De Flou, Woordenboek, D. XI, p. 226 – Delbaere, Rumbeke, pp. 29-
30 – Delepierre, Documents, D. II, p. LXXX - de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 295-298 en 429-430 - de
Liedekerke, Rasse, D. I, p. 330 - Demay, Flandre, n° 1398-1399 - de Meulenaere, Motte-au-Bois, p. 100 -
de Potter, Overmere, p. 14 en Uitbergen, p. 11 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 34 - de Saint Genois, Inventaire,
n° 1244 – Despars, Cronijcke, D. II, p. 507 – Desplanque, Comptes, n° 1606, pp. 163-164 – Diegerick,
Messines, n° 221 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, p. 13 – Gaillard, Rupelmonde, n° 783 –
Gottschalk, Ambachten, p. 275 – Huys, Geluwe, p. 329 – Opsommer, Leengoed, pp. 286, 366 en 497 – Piot,
Straten, p. 73 – Roelandt, Ghemeene, pp. 285-286 – Roelandt, Oosthove, pp. 4 en 46 – Schwennicke,
Stammtafeln, D. VII, tafel 88-89 - Van de Putte, Lichtervelde, pp. 97-98 - van Ruymbeke, Rumbeke, p. 253
– Vermout, Nevele, pp. 3-21
84 Schiervelde (de heer van): h. van saerveld, in hermelijn een gespitsruite dwarsbalk
van vijf stukken van keel.
Zegel: “Wautieri de Schiervelde, militis”, baljuw van Brugge, zegelde in 1336: een
gespitsruite dwarsbalk.
Demay, Flandre, n° 1586 – Nowé, Baillis, p. 389
85 Camere (de heer van der): h. van der cameren, in sabel een kruis geschaakt van
zilver en keel van drie rijen.
Zegel: Guillaume van der Camere, leenman, zegelde in 1483: een geschaakt kruis.
Nota: Een Ghiselin van der Camere, ontving gratie van de graaf in 1359. In 1365
staan vermeld Henric van der Camere als houder van een leen te Merelbeke, Jan
van der Camere die een huis, gelegen in de nabijheid van het Gravensteen, in leen hield en Willem
van der Camere die het Moelsmeersch te Leerne leende. Een Willem van der Camere, heer van
Foucquière, echtgenoot van Catherine van der Gracht, overleed in 1372. In 1375 hield een Willem
van der Camere de hofmeierij van Overbroek en de abdijhoeve Ter Hagen, nabij de vroegere kerk
van Merelbeke, in leen.
Bonaert, Sceaux, p. 288 - de Limburg-Stirum, Bouteillers, pp. 185-186 - de Pauw, Artevelde, p. 724 - De
Vlaminck, Familles, D. I. p. 91 - Van Acker, Overbroek, p. 10

Wapenboek de Coninck 44
86 Burcht (heer Peter van der): h. peter van der borch, in hermelijn drie harken of
roskammen van keel.
Zegel: Een “Riquaert van der Borch” zegelde in 1421: in hermelijn drie roskammen
en in het hart van het schild een ster.
Nota: Peter van der Burch, erfelijk kamerheer van Lodewijk van Male, huwde Maria
de Courtroisin en mogelijks nadien met Claire van Masmines. Hij overleed te Jerusalem in 1368.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 292 – Douxchamps, Burch, p. 120 – Gailliard, Bruges, D. V, p. 327 – Goethals,
Dictionnaire, D. I, p. 528
87 Zottegem (de heer van): h. van ottinghen, gegeerd in tien stukken van goud en keel,
de geren van keel beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver.
Zegel: “Gerars, sires de Sottenghem”, ridder, zegelde in 1312: gegeerd in tien
stukken, vijf volle stukken afwisselend met vijf stukken beladen met herkruiste
kruisjes (niet met spitse voet).
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 434
88 Massemen (de heer van): h. van massemine, in azuur een leeuw van goud, genageld
en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Zegel: Gerard, heer van Massemen, zegelde in 1339: een leeuw, de schouder beladen
met een lelie.
Demay, Flandre, n° 1294
89 Ghistelles (heer Wulfard 1 van): h. wulfaert van gistele, in keel een keper van
hermelijn, een geblokte zoom van goud en azuur.
Zegel: “Wulfaert van Ghistele, de oem”, zegelde in 1336 en in 1339, met andere
Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: een keper van hermelijn, een geblokte zoom.
Nota: In de Sint-Joriskapel van de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Kortrijk is een grafzerk van
Ghistelles. “Hij breeckt met een bordure componné. Zijn wijf was dochtere van Heule, vrau van
Hestrut” 2 .
Bethune, Epithaphes, p. 278 - Demay, Flandre, n° 950 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 455
90 Vlaanderen (heer Guy, bastaard van): h. ghy die bastaert van vlaenderen, in keel een
vrijkwartier in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Zegel: Guy, zoon van “messire Guy”, bastaard van Vlaanderen, ontvangt een
jaarlijkse rente op de brieven van Assenede. Hij zegelde in 1390: een vol wapen
met een vrijkwartier beladen met een leeuw.
Nota: Guy van Vlaanderen, heer van Wendelgem, bastaardzoon van Lodewijk van Nevers, graaf
van Vlaanderen, huwde een dochter van Pieter van der Zype. Hij werd in 1336 door de Engelsen
gevangen genomen in de veldslag bij Cadzand.
1 Volgens de Limburg-Stirum gaat het hier om Wulfard, heer van Waudempreau, zoon van Jan III, heer van Gistel, en
van Margareta van Luxemburg, die Isabella van Steenbrugge huwde en overleed in 1354. Volgens Schwennicke had
hij een zoon Walter die met Maria van Heule huwde. Vermits Jan IV, heer van Gistel, nog zeer jong was bij het
overlijden van zijn vader in 1315, kunnen we veronderstellen dat zijn broeder Wulfard moet zijn geboren rond 1300.
Zo we de Wulfard vermeld in n° 98 beschouwen als de zoon van Wulfard, de oom, zou deze moeten geboren zijn rond
1320. Het is dus weinig waarschijnlijk dat hij in 1333 een akte zou bezegelen. Daar Wulfard als oom van mogelijks de
heer van Gistel of de andere Wulfard beschreven staat en hij zijn wapens niet breekt met deze van Luxemburg, vermoed
ik dat het hier gaat over een broeder van Jan III, heer van Gistel (de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 135-136 –
Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96).
2 Volgens du Chastel de la Howarderie gaat het hier over Walter van Ghistelles, zoon van Wulfard, heer van
Waudempreau, die Maria van Heule huwde. Wel voerde deze laatste een wapen gevierendeeld Ghistelles en Luxemburg
(Cfr. n° 98) (du Chastel de la Howarderie, Harchies, p. 287).

Wapenboek de Coninck 45
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 456 - de Wree, Généalogie, D. I, p. 111 en D. II, p. 267 - Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. XXI, pp. 269-270
91 Reyghersvliet (heer Willem van): h. willem van reygersvliet, in azuur een
uitgeschulpt kruis van zilver, een barensteel van keel.
Nota: Willem van Reyghersvliet, ridder, baljuw van Aalst in 1349, was raadsheer
vanaf 1361 en lid van het bestuur van het graafschap in 1363. Hij staat in 1369
vermeld als getuige bij het huwelijk te Gent van Margareta van Vlaanderen,
dochter van Lodewijk van Male, met Filips van Bourgogne. In 1373 staat hij vermeld onder de
raadsheren van de graaf in een geschil tussen het kapittel van de Sint-Pieterskerk en de stad Rijsel.
Hij was waarschijnlijk de tweede zoon van Raas, heer van Reigersvliet, en van de dochter van
Johan Tayard. Hij was heer van Douve. “Mer Willem van Reinghaersvliete” of “Min here Willem
van Reinghersvliete” staat vermeld in 1376 als heer van Boelare en Viaene. In een akte van 1389
wordt er melding gemaakt van wijlen Willem van Reyghersvliet.
Campen, Boulaere, p. 55 – Deconinck, Reighersvliet, pp. 124-125 - De Flou, Woordenboek, D. XIII, pp. 408-
409 - de L’Espinoy, Noblesse, p. 215 - de Pauw, Audiencie, n° 1750 – Despars, Cronijcke, D. II, p. 476 –
Diegerick, Chartes, D. II, pp. 186-187 en 213-214 – Gaublomme, Kartuize, p. 93 – Hautcoeur, Saint-Pierre,
p. 782 – Nowé, Baillis, p. 393 – Schouteet, Oorkonden, D. 3, n° 510, 544 en 559 - Van Timpont, Boelare,
pp. 142-146
92 Zomerghem (van): somerghem, in sinopel een schildhoofd van zilver beladen met
drie palen van keel.
Zegel: Walter van Zomerghem, heer van Heule, zegelde in 1226: een vol schild met
een schildhoofd beladen met drie palen. Filips van Zomerghem zegelde in 1457:
een vol schild met een schildhoofd beladen met drie palen.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 428 – Warlop, Nobility, D. II, n° 235/14, p. 1220
93 Melle (heer Willem van Drongen genoemd van): h. Willem van Melle, in goud vier
kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Zegel: Daniël van Drongen, schildknaap, zegelde in 1339, samen met andere
Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: vier kepers.
Nota: Willem de Courtroisin, ridder, heer van Melle en van Drongen, was de oudste zoon van Zeger
II, heer van Melle en van Drongen, overleden in 1350, en van Maria van Landeghem. Hij huwde
Johanna Vilain, dochter van Jan, heer van Bouchout, en is kinderloos overleden in 1374.
De Baets, Melle, pp. 39-41 - de Pauw, Artevelde, p. 786 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 58 - du Chesne, Guines,
D. I, p. 387
94 Gent (heer Zeger van)): h. zegher van gent, in sabel een schildhoofd van zilver, een
barensteel van keel.
Zegel: Zeger van Gent, broeder van Gerard genoemd den Duivel, droeg in 1238 als
zegel: een vol schild met een schildhoofd beladen met een barensteel. Zeger van
Gent, kastelein van het kasteel van Rijsel, voerde in 1366 als zegel: een vol schild
met een schildhoofd beladen met een barensteel met vijf hangers.
Nota: Deze Zeger van Gent staat vermeld als kastelein van het kasteel van Rijsel van 1349 tot 1368.
In 1369 wordt hij aangegeven als gewezen kastelein. In 1378 is er sprake van een private oorlog
tussen de graaf van Saint-Pol aan de ene zijde en Jan de Taufert en Zeger van Gent aan de andere
zijde. Volgens een acte van 1396, berustend in de kerk van Harelbeke, was hij gehuwd met
Margareta Boetelin, dochter van Zeger Boetelin en van Maria de Fléchin, vrouw van Heule. Hij
zou overleden zijn voor 1396, zij in 1399.
Een andere Zeger van Gent, ridder, was de derde echtgenoot van Margareta van Vlaanderen,
natuurlijke dochter van Lodewijk van Male, weduwe van 1° Florent van Maldeghem en van 2°
Hector van Voorhoute. Hij huwde haar in 1382. Hij staat vermeld als weduwnaar in 1415 zonder

Wapenboek de Coninck 46
rechtstreekse erfgenamen. Vredius kent aan deze Zeger het zegel toe van Zeger van Gent,
kastelein van het kasteel van Rijsel. Mogelijks gaat het hier om een zoon.
Demay, Clairambault, n° 3934 - de Wree, Généalogie, D. I, pp. 111 en 115 en D. II, pp. 288-294 - du Chesne,
Guines, D. II, pp. 502 en 506-509 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83 - Van Caenegem, Arrets,
D. I, p. 97 - van Heule, Heule, tab. n° 2
95 Varssenaere (heer Iwain van): h. veyn van voerssenare, in sabel drie zwaarden van
zilver.
Zegel: “S Ywaen de Varsenare” zegelde in 1340: drie zwaarden, schuin naar links
geplaatst, de punten naar beneden.
Nota: Iwain van Varssenaere, heer van Varsenare en van Houttave, nam in 1365 het
leenrecht waar van de stede van Varsenare en het leen Wallekine te Meetkerke. Hij staat
verscheidene malen vermeld als schepen van het Brugse Vrije van 1340 tot het jaar van zijn
overlijden in 1379. Hij staat in 1375 vermeld in verband met een geschil met “Marcen Keyarde,
Clais Langhemuls wive” over het gebruiksrecht van een leen gelegen binnen de Sint-
Baafsparochie bij Brugge. Hij was zoon van Jan, heer van Varsenare, en huwde eerst met
Avezoete de Tollenaere, overleden in 1366, en nadien met Margareta Bonin, vrouw van Uitkerke.
Zij huwde nadien met ridder Willem van Halewyn. Hij ligt samen met zijn eerste vrouw begraven
te Varsenare. “Iwain van Wassenare, ruddere, obiit 1379, ende vrau Avezoete Tolenars, zijn
eerste wijf, obiit 1366, ende vrau Marguerite Bonin”, droeg: in sabel drie zwaarden van zilver.
Bethune, Epithaphes, p. 320 – Casetta, Epitaphien, p. 21 - de Pauw, Audiencie, n° 1544 – Franchoo,
Varsenare, D. I, pp. 65-67 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, pp. 278 en 306 - Gilliodts-Van Severen,
Inventaire, n° 627 – Piot, Straten, pp. 101-102 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 219
96 Moerkercke (heer Frank van): h. vranck van morkerke, in goud een schuinkruis van
keel beladen met vijf schelpen van zilver en vergezeld in het schildhoofd van een
schildje van goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Zegel: Een “Lionet de Moerkerke”, ridder, zegelde in 1300: een schuinkruis beladen
met vijf schelpen. Een “Loy van Moerkercque, Vranckenszoone, obiit 1400, brack
zijn wapen met Cortrozyn”.
Nota: "Loenijs, heere van Moerkerke, riddere, wettelike vocht van Katelinen van Dronghine" wordt
vermeld in 1359. We vinden een “Franc van Moerkercke, fs Jans, obiit 1385” en een “Francke
van Moerkerke, mer Francx zuene, obiit 1398”.
Bethune, Epithaphes, pp. 367, 370 en 372 – Demay, Clairambault, n° 6134 - de Pauw, Artevelde, p. 293 - de
Potter, Drongen, p. 18
97 Oostcamp (van): heerscamp, in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zes
meerltjes van zilver.
Zegel: “Jean van Oerscamp”, schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1410: een
schuinbalk vergezeld van zes meerltjes.
Demay, Flandre, n° 4220
98 Ghistelles (heer Wulfard van): h. wulfaert van gistele, gevierendeeld 1 en 4, in keel
een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept van twaalf stukken van zilver en
azuur beladen met een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Zegel: “Oulfart de Ghistelle” voerde in 1333 en 1361 als zegel: Ghistelles,
gevierendeeld met een schild gedwarsstreept beladen met een gekroonde leeuw.
“Oulfars de Ghistielle, chevalier, sire de Waudunprayel” voerde in 1374 als zegel: gevierendeeld
1 en 4, een keper; 2 en 3, gedwarsstreept beladen met een gekroonde leeuw over alles heen.
Nota: “Oulfart de Ghistelle” staat als ridder vermeld bij de leenhuldiging in 1333 van de graaf van
Vlaanderen aan de graaf van Henegouwen voor de stad en het land van Blaton. Hij nam deel aan
verschillende veldslagen onder het bevel van de Engelse koning en staat eveneens vermeld tussen

Wapenboek de Coninck 47
de ridders die deelnamen aan de veldslag bij Crecy. Het gaat hier waarschijnlijk om Wulfard, heer
van Waudempreau, zoon van Jan III, heer van Gistel, en van Margareta van Luxemburg. Hij
huwde Isabella van Steenbrugge. “Noble sire Oulphars de Ghistelles, Chlr sire de Wadripréel”
overleed in 1354 en ligt begraven in het Karthuizerklooster van Marly bij Valenciennes 1 . Hij moet
een zoon en waarschijnlijk zelfs een kleinzoon hebben gehad, die eveneens de voornaam Wulfard
droegen. “Her Wulfarde van Ghistele”, ridder, staat in 1357 vermeld als getuige van een
schuldvereffening van de graaf van Vlaanderen aan Pieter van Andeley, Wouter van Zeebrouck
en Simon van Brugdamme. In 1365 staat “Ms Wulfaert van Ghistele” vermeld in de lijst van de
leenhouders van het kasteel van Kortrijk voor het leen geheten “Wulfwinkle” en “Oulfars de
Ghistielle, chevalier, sire de Waudunprayel” ontvangt in 1369 van de hertog van Brabant een
pensioen via de kastelein van Raismes. “Wolfft van Ghistelle” neemt in 1392 deel aan het tornooi
te Brugge aan de zijde van de heer van Gistel. In de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Kortrijk ligt
“Wolfart de Ghistelle en son temps capitaine du chasteau de Courtray, fils de messire Wolfart, S r
de Wadinpraiel, qui mourut l’an 1424. Hij drouch: Ghistelle ghecarteleert met Luxembourch
burlé”. Du Chastel de la Howarderie citeert een Isabella van Ghistelles, vrouw van Waudempreau
te Houdaing, dochter van Walter, heer van Waudempreau, en van Maria van Heule en
kleindochter van Wulfard, die met Jan II de Harchies, heer van Harchies, huwde. Hij citeert
eveneens in 1375 en 1377 “Phelippe de Donmès de Ruminnes” als echtgenote van Wulfard van
Ghistelles, ridder, heer van Houdaing. Zij hadden een dochter Aëlis, erfdame van Bréaugies, die
met Jacques Gobiert de Molembaix huwde.
Bethune, Epithaphes, p. 278 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 501 - de Limburg-Stirum, Courtrai,
p. XXVI - de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 135-136 - Demay, Flandre, n° 949 en 951 - de Raadt,
Sceaux, D. IV, pp. 455-456 - du Chastel de la Howarderie, Harchies, p. 287 - Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. XXI, p. 403 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96
99 Uytberghe (heer Diederik van): h. dirck van huucbergen, gedwarsbalkt van acht
stukken van goud en azuur, een smal schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen
van zilver, over alles heen.
Nota: "Aghatae, filiae Theodorici Utenberghe” staat vermeld in 1358.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 184
100 Koekelare (de heer van): h. van kouckelare, in azuur drie besanten van zilver.
Zegel: “Casus van Cokellare”, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in
1331: drie besanten of koeken.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 268
101 Herimez (heer Arnould van): h. aert van eremaes, in goud een leeuw van keel,
genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder beladen met een lelie van
zilver, een getande zoom van sabel.
Zegel: “Ernoulz de Gavres”, heer van Gage, ridder, zegelde in 1339 en in 1340: een
gekroonde leeuw en een getande zoom. “Messire Ernouls de Hérimés”, heer van
Ressegem, Liedekerke en van Lens, zegelde in 1362, 1374 en in 1379: een gekroonde leeuw en
een getande zoom.
Nota: Arnould van Gavere-Herimez, heer van Herchies, zoon van Gerard, heer van Herimez, en
van Yolande van Elsloo, huwde Johanna van Rasseghem, vrouw van Liedekerke. Arnould staat
voor het eerst vermeld in 1333 in een akte waar Willem, graaf van Henegouwen, het land van
Blaton afstaat aan de graaf van Vlaanderen. “Messire Ernouls de Hérimés” staat in 1337 vermeld
tussen de aanwezigen bij de eedaflegging van Willem II, graaf van Henegouwen, aan de
1 Volgens zijn grafzerk voerde hij als wapen: gevierendeeld 1 en 4 tegen gevierendeeld a en b in keel een keper van
hermelijn, b en c in zilver een leeuw van keel; 2 en 3 in goud een luipaard van sabel, getong van keel, de schouder
beladen met een lelie met afgeknotte voet van zilver. Volgens zijn grafzerk gebruikte hij deze breuk wegens Roland
van Poucke, zijn strijdgezel tijdens zijn leven (Leuridan, Valenciennes, n° 1354 – Rodière, Epigraphie, p. 44).

Wapenboek de Coninck 48
schepenen en de stad van Valenciennes. Hij, of meer waarschijnlijk zijn zoon, nam deel in 1371
aan de veldslag van Baesweiler, onder het banier van Lodewijk van Namen. Hij zou overleden
zijn in 1387.
de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 393-396 - Demay, Flandre, n° 922 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 478 en D. II,
p. 342 – Vannérus, Gavre, p. 47
102 Avelgem (van): avelghem, in keel een ankerkruis van zilver.
Zegel: Guillaume II van Avelgem zegelde in 1247: een ankerkruis.
Colpaert, Avelgem, p. 166
103 Drincham (heer Jan van): h. jan van dringham, geschakeerd van zilver en azuur,
een zoom van keel.
Zegel: Een Jacob van Drincham, leenman van de graaf van Vlaanderen, voerde als
zegel in 1312: geschakeerd en een geblokte zoom. Jan, heer van Drincham, ridder,
droeg in 1370: geschakeerd en een zoom.
Nota: “Jehan de Drincam” staat vermeld als één der ridders die in 1312 als getuige optreden voor
de graaf van Vlaanderen. "Che sont les hommages du terroir de Cassel: Mess e Jehan de
Drinkehem" staat aangegeven vanaf 1320 tot 1349. In 1349 wordt “ruddere, mer Jhan, here van
Drincham” aangesteld tot ruwaard en gouverneur van Gravelines. Jan, heer van Drincham, huwde
in 1347 Margareta de Crequy. Zij huwde nadien met Gerard van Ghistelles, heer van Esquelbecq,
beiden vermeld in 1365.
Bouton, Gelre, D. VI, pp. 275-276 - de Coussemaker, Fiefs, pp. 60 en 75 - De Flou, Woordenboek, D. III, pp.
602-603 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 158 – de Raadt, Sceaux, D. I, p. 398 – Frère, Heule, p.
657
104 Moerkercke, heer van Merkem (Lambrecht van): lambrecht van meerighem, in
goud een schuinkruis van keel beladen met vijf schelpen van zilver, een zoom van
azuur.
Zegel: Een Lamsin van Moerkercke 1 zegelde in 1362: een schuinkruis beladen met
vijf schelpen 2 .
Nota: In de “diplomatische inventaris” van de abdij van Zonnebeke staat een “Lamsins van
Moerkerke, van den heerschepe van Rolenghem” voor het eerst vermeld in 1320, later in 1330.
Hij wordt in 1343 aangegeven in een verkoopakte van een leen gelegen te Zonnebeke, hem
verkocht door Jan Pieterszone. In 1346 legde Lambrecht van Moerkercke tegenover de baljuw de
feodale eed af voor een leen van 4 gemeten land te Merkem. Een Lamsin van Moerkercke staat
in 1350 vermeld tussen de leden van de Raad van de graaf van Vlaanderen. Lamsin van
Moerkercke huwde Maria, vrouw van Merkem. Hun dochter Maria huwde Wouter van der
Gracht. Deze laatste overleed in 1369, zij op 7 maart 1385 3 en liggen beiden begraven te
1 Volgens de schrijfwijze zou het hier moeten gaan om een lid van de familie van Mooreghem. Een “Franc van
Morreghem” voerde als wapen: in zilver een schuinkruis van keel beladen met vijf schelpen van goud. Gailliard n° 288
geeft “Le seigneur de Meerreghem, d’argent, au saultoir de gueulle, sargé de cincq cocquilles d’or, et crye:
Moerquerque!”. Een “Vranke van Morengheem” was schepen van Sluis in 1351. Hij overleed in 1378 en ligt begraven
in de Sint-Janskerk te Sluis. Het afschrift van zijn grafzerk, gemaakt door T. A. Casetta, geeft aan deze Frank: “een
schilt van sijlver de reste ghelijck Moerkercke”. Een “Vranke van Moerghem”, leenman van de graaf van Vlaanderen
te Sluis, zegelde in 1428 en 1432: een schuinkruis beladen met vijf schelpen en vergezeld van een ster in het schildhoofd.
Een “Jan van Moregheem”, schepen van Sluis zegelde in 1406: een schuinkruis beladen met vijf schelpen en vergezeld
van een vijfblad in het schildhoofd (Bethune, Epithaphes, p. 352 - Casetta, Epitaphien, p. 8 - Demay, Flandre, n° 4370
- de Raadt, Sceaux, D. II, p. 514 en D. IV, p. 535 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, p. 206).
2 Deze Lamsin is waarschijnlijk de zoon van Lamsin, heer van Merkem.
3 Volgens haar grafzerk voerde zij als wapen: in goud een schuinkruis van keel beladen met vijf schelpen van zilver en
een getande zoom van azuur (de Bethune, Epithaphes, p. 292).

Wapenboek de Coninck 49
Moorsele. Een andere dochter, Katrien, huwde Nicolaas II van der Woestijne, heer van Ten
Bussche te Bas-Warneton en Wytschaete.
Archief Grootseminarie Brugge, Fonds Zonnebeke, charter 95 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 235
en 241 – Huys, Geluwe, p. 329 – Opsommer, Leengoed, p. 650 – Pil, Zonnebeke, p. 207 - Van de Putte,
Epitaphes, p. 285 – Warlop, Merkem, p. 8
105 Haze van Vlaanderen (de): de hase van vlaenderen, in zilver een vrijkwartier van
goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Zegel: “Louis, bâtard de Flandre, dit Lettaze, chevalier, garde en défense de
Brevliert” zegelde in 1385: een vrijkwartier beladen met een leeuw.
Nota: Lodewijk van Vlaanderen de Haze was een bastaardzoon van Lodewijk van
Male en een dame Geulle. Hij zou gehuwd geweest zijn met een dochter uit het huis Landas,
heren van Eine. Hij werd in 1373 door de graaf beleend met Wessegem te Ursel. In 1377 staat
“Minhere den Hase ende sinen bailliu van Elverdinghe” vermeld om een “ghescil van herscepe”
met Robrecht van Crombeke. Hij werd in 1379 door Wouter, heer van Eine, samen met andere
Vlaamse edelen, tot ridder geslagen. Hij was in 1385 kapitein van Biervliet. Bij de bevestiging,
in 1385, van het behoud van de privileges van de steden Kortrijk, Oudenaarde, Geraardsbergen,
Dendermonde, Rupelmonde, Aalst, Hulst, Biervliet en Deinze staat Mer Lodewijk, die bastaart
van Vlaanderen genoemd de Haze, vermeld onder de getuigen. In 1389 staat “Lodewyc de Haze,
heere van Scuervelt” aangegeven bij de ondertekenaars van een akte betreffende de rechten van
de heerlijkheid Nevele. In 1390 wordt hij te Ninove plechtig ontvangen als kastelein van de
burcht. Hij sneuvelde in 1396 in de veldslag bij Nicopolis. Lodewijk de Haze had twee zonen,
Hector en Regnault, en twee dochters, Catharina en Johanna, allen natuurlijke kinderen. Lodewijk
de Haze erfde van zijn moeder de heerlijkheid Baarzande. Juist voor zijn dood wenste hij aan zijn
drie natuurlijke kinderen, Hector, Regnault et Catharine de lenen Baarzande, Vake et Heenede
over te laten. Zijn overlijden in de veldslag bij Nicopolis verhinderde dit en na zijn dood kwamen
deze toe aan de hertog van Bourgogne, die deze, twee jaar later, in leen gaf aan de natuurlijke
kinderen van Lodewijk de Haze.
Berten, Seigneuries, p. 463 - de Pauw, Audiencie, n° 1960 – Demay, Clairambault, n° 3634 – Despars,
Cronijcke, D. II, p. 506 en D. III, pp. 124 en 146-147 – Desplanque, Comptes, n° 1598 p. 132 en n° 1599
p. 133 - de Wree, Généalogie, D. II, pp. 275-276 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 248-252 – Moelaert,
Wessegem, pp. 227-229 – Opsommer, Leengoed, p. 565 – Rogghé, Gent, p. 252 - van den Eeckhout, Toison
d’Or, n° 91 – Vangassen, Ninove, D. I, p. 105 en D. II, p. 207 – Verhoustraete, Knesselare, p. 39
106 Ayshove (van): ashove, in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Zegel: Daniël, heer van Aishove, zegelde in 1231, 1234 en 1235: een staande leeuw.
Olivier III, heer van Machelen, Aishove en Bevere, zegelde in 1261: een staande
leeuwen en een getande zoom.
Nota: Olivier IV, de laatste naamdragende heer van Aishove uit het huis Machelen,
leefde nog in 1310.
Goeminne, Ayshove, p. 81 - van der Haeghen, Walle, p. 322 - Warlop, Nobility, D. II, n° 135/12, p. 960
107 Aishove (de heer van): h. van ashove, in goud een leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van azuur, de schouder beladen met een zespuntige ster van
zilver, een getande zoom van sabel.
Zegel: Jan van Gavere, heer van Aishove, zegelde in 1339, samen met andere
Vlaamse edelen, het verdrag gesloten tussen hun graaf en de hertog van Brabant:
een gekroonde leeuw, de schouder beladen met een ster en een getande zoom.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 478 – Vannérus, Gavre, p. 47

Wapenboek de Coninck 50
108 Wervik (van): werveke, in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes
vijfbladen van keel, geknopt van zilver.
Zegel: Walter, heer van Wervik, vermeld in 1277 in een oorkonde aangaande de
abdij L’Abbiette te Rijsel, voerde als zegel: een schuinbalk vergezeld van (zes)
rozen. De stad Wervik voerde in 1498: een schuinbalk vergezeld van een
binnenzoom van zes rozen.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 226 – Warlop, Wervik, pp. 396-397
109 Ghistelles (heer Gerard van): h. gheraert van ghistele, in keel een keper van
hermelijn, in het eerste kanton een schildje gedwarsstreept van twaalf stukken van
zilver en azuur, een leeuw van keel over de dwarsstrepen.
Nota: Gerard van Ghistelles 1 , heer van Broeucq, Wasquehal, broer van Gewijde,
heer van Lake, en echtgenoot van Elisabeth, vrouw van Moere, werd tot ridder
geslagen in 1340. Hij was zoon van Jan V, heer van Gistel, en van Isabella van Rode. Een “Mer
Gheeraerde van Ghistele” staat in 1380 vermeld in het gebied van Axel-ambacht.
de Pauw, Froissart, D. II, p. 617 – Gailliard, Bruges, D. I, pp. 88 en 91 - Kervyn de Lettenhove, Froissart,
D. XXI, p. 405 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VI, tafel 96 – Vanacker, Gistel, p. 168
110 Rolleghem (heer Rogier van): h. rogier van rolighem, in goud een schuinkruis van
keel, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van zilver een kruis van sabel
beladen met vijf schelpen van zilver en vergezeld van twaalf meerltjes van sabel.
Zegel: Rogier van Moerkercke voerde in 1362 als zegel: een schuinkruis beladen
met vijf schelpen en vergezeld in het schildhoofd van een schildje met een kruis
beladen met vijf schelpen? en een zoom van twaalf meerltjes 2 .
Nota: In 1359 wordt er melding gemaakt van een “Roger de Rolleghem” 3 . “Roegier van Moerkerke,
riddre, here van Rolleghem ende van Lewghem” wordt in 1362, samen met zijn broers Lampsin
en Anceel en Johan van der Woestijne, vermeld in een charter aangaande een geschil tussen de
abt van de abdij van Zonnebeke en “Claise van der Woestine riddre, here van der Bussche”.
Rogier staat twee jaar later aangegeven als “min here van Merchem in dien tijt oock van
Rolleghem in Sinnebeke”. Rogier is waarschijnlijk een zoon van Lamsin van Moerkercke, heer
van Rollegem, en van Maria van Merckem. Hij was in 1371 reeds opgevolgd door Jan van
Rolleghem, ook genoemd van Moerkercke. Deze laatste moet de heerlijkheid Rollegem overgezet
hebben op zijn zuster Catharina, gehuwd met Olivier van Halewyn. Zij overleed in 1390 waardoor
de heerlijkheid toekwam aan haar zoon Roland van Halewyn.
Archief Grootseminarie Brugge, Fonds Zonnebeke, charter 95 – Pil, Zonnebeke, pp. 207-209
111 Maldeghem (heer Filips van): h. philips van maldighem, in goud een kruis van keel,
vergezeld van twaalf meerltjes van keel, een barensteel van zilver.
Zegel: Filips van Maldeghem, zoon van Filips III, heer van Maldegem, voerde in
1316 als zegel: een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes en
een barensteel. Filips van Maldeghem, heer van Leyschoot, ridder, voorheen
1 Een Gerard, heer van Woestine, echtgenoot van Catharina van Melle genoemd van Drongen, was zoon van Jan III,
heer van Gistel, en van Margareta van Luxemburg. Hij brak zijn wapens met vijf ankerkruisjes (de Limburg-Stirum,
Chambellan, p. 135 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VI, tafel 96).
2 Volgens zijn zegel dient het schuinkruis van zijn wapen wel degelijk beladen te zijn met vijf schelpen van zilver.
Hetzelfde charter geeft eveneens de zegels van zijn broers Lampsin en Anceel en van Johan van der Woestijne. Lampsin
voert de volle wapens van Moerkercke, Anceel breekt deze met een wassenaar in het hart en Johan van der Woestijne
voert: een keper beladen met een schelpje? en vergezeld van drie meerltjes (Archief Groot Seminarie van Brugge,
Fonds Zonnebeke, charte 95).
3 Een Rogier van Rolleghem staat van 1324 tot 1348 verscheidene malen vermeld als “Roger van Rolinghem, Rogerus,
dictus de Rolenghem of S’Rogerus de Rollighem” (De Flou, Woordenboek, D. XIII, pp. 672-673 – du Chastel de la
Howarderie, Rolleghem, p. 84).

Wapenboek de Coninck 51
gevangen genomen te Baesweiler met de volgelingen van de hertog van Brabant, voerde in 1374
als zegel: een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes.
Nota: Gezien de opeenvolging van de Filips in het huis van Maldeghem is het moeilijk met
zekerheid te zeggen welke Filips de auteur van het wapenboek hier wilde aanduiden. Filips van
Maldeghem, wiens zegel aangegeven staat in 1316, was de oudste zoon van Filips III, heer van
Maldegem, en van Maria van Rode, vrouw van Wondelgem. Hij zou eerst gehuwd zijn met Maria
van Edinghen en nadien met Yolande de Mortagne. Zij overleed in 1341 1 . Hij werd gedood tijdens
schermutselingen in de nabijheid van Roye in Picardië. Zij werden beiden begraven in de kerk
van Maldegem.
Zijn oudste zoon Filips V was raadsheer en kamerheer van Lodewijk van Male. Hij huwde eerst
met Sibilla van Borselen. Zij overleed in 1352 en hij huwde nadien met Maria de Bethune, vrouw
van Loker, en weduwe van Walter van Hondschoote. Hij werd in 1360 aangesteld tot ruwaard
van Vlaanderen. In 1364 nam hij, samen met zijn zoon Filips, deel aan de veldslag van Auray.
Hij staat in 1373 vermeld te Gent bij de overdracht van goederen door Lodewijk van Male
aangeboden aan zijn natuurlijke dochter Margareta, echtgenote van Floris van Maldeghem, de
jongere zoon van Filips V. Hij overleed in 1374.
De oudste zoon uit zijn eerste huwelijk, Filips VI, heer van Maldegem en van Leyschoot, huwde
in 1370 met Maria van Grimberghe, vrouw van Moerzeke. Hij overleed in 1389 en ligt samen
met zijn echtgenote begraven te Maldegem. Hij werd als heer van Maldegem opgevolgd door zijn
zoon Filips VII.
Casette, Epitaphien, p. 17 - de Lalaing, Maldeghem, pp. 240-250 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 408 - du Chesne,
Béthune, D. I, p. 301 – Ferwerda, D. III, Van Borsselen, g.9
112 Eine (van): eyne, in zilver een zoom van keel.
Zegel: Gerard II de Landas, heer van Eine, zegelde in 1256: een vol wapen met een
zoom. “Saiaus Margherite, dame d'Aynne”, vrouw van Gerard de Landas zegelde
in 1280: een vol wapen met een zoom.
Demay, Flandre, n° 1180 – Warlop, Nobility, D. II, n° 65/7, p. 789
113 Roeselare (van): roeselaer, in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud.
Zegel: “Gillonis Gel' de Rollers”, baljuw van Rijsel, zegelde in 1291: drie vijfbladen.
Demay, Flandre, n° 5036 – Nowé, Baillis, p. 406
114 Menen (heer Jan van): h. jan van nyemie, in keel een dubbelkoppige adelaar van
zilver, gebekt en gepoot van goud.
Zegel: “Johannis de Menin, militis” zegelde in 1308: een dubbelkoppige adelaar.
Nota: Een Jan van Menen, raadsheer van de graaf van Vlaanderen, Gewijde van
Dampierre, was één der gezanten die in 1298 in een ambassade naar Rome bij paus
Bonifacius VIII werd gezonden. Zij wensten dat de paus zou optreden als scheidsrechter in het
geschil tussen de graaf van Vlaanderen en Filips de Schone, koning van Frankrijk. Door
bemiddeling van de paus werd Gewijde van Dampierre in vrijheid gesteld. Zijn dochter Philippina
evenwel werd als gijzelaar gevangen gehouden. In 1298 schonk Raoul de Clermont, heer van
Nesle, het kasteel en de landerijen, gelegen in de parochie van Menen, welke eertijds hadden
toebehoord aan Jan van Menen, aan “Willem van Moscre” voor bewezen diensten. Jan van Menen
staat vermeld bij de Vlaamse edelen die in 1300 gevangen gehouden werden in Frankrijk, terwijl
zijn zoon meestreed tijdens het beleg van Cassel in juni 1302 en waarschijnlijk eveneens deelnam
aan de Guldensporenslag te Kortrijk. “Here Janne van Menine” staat in 1302 vermeld in de
Brugse stadsrekeningen. Jan van Menen, ridder, was in 1306 baljuw van Ieper en in 1316
1 Volgens een handschrift van de Koninklijke Bibliotheek zou hij gestorven zijn in 1341 (Goffin, Enghien, D. I, pp. 201-
202).

Wapenboek de Coninck 52
ontvanger van de spijker van dezelfde stad. In 1310 staat “viro nobili domino Johanne de Menin,
milite” vermeld in een geschil tussen het bisdom Therouanne en de baljuw van Cassel. Deze
laatste zou geëxcommuniceerd worden indien hij de klerken, die hij gevangen hield, niet overgaf
aan de door de bisschop van Therouanne aangewezen rechter. De gezanten van de graaf evenwel
verboden hem deze vrij te laten. In 1313 wordt ridder Jan van Menen vermeld samen met zijn
echtgenote Elisabeth van Rode bij de oprichting van een kapelaanschap ter ere van de evangelist
Sint-Jan in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Kortrijk. Een “Jan van Meenine” staat vermeld bij de
verkoop van een grond te Dentergem aan meester Willem van der Woestyne en in 1353 wordt hij
vernoemd samen met “Heinric van der Hoye ende Jan van Pouke” in een klacht tegen de baljuw
van Tienen. In 1360 gaf de ontvanger van Vlaanderen in naam van de graaf het domein van de
graaf te Menen in pacht voor een periode van zes jaar aan Jan van Menen. In december 1365 werd
deze pacht voor een periode van zes jaar vernieuwd. “Minh. Jan van Menine” staat eveneens in
1365 aangegeven als leenhouder van het goed Ter Elst te Wevelgem. “Jean de Meenine,
chevalier, Willaume de Gryspere, Jacques de Deurwaerder et Jean Spierinc, hauts imposeurs de
la châtellenie de courtrai” ontvingen in december 1363 toestemming van de graaf om de som van
1300 ponden als belastingen te innen van de inwoners van de kastelenij Kortrijk. “Jan van
Meenine” was in 1377 één der commissarissen die een geschil tussen Rogier van Coyghem en de
stad Kortrijk dienden te onderzoeken.
Buntinx, Audiëntie, p. 28 - Colens, Compte, p. 116 - de Coussemaker, Sources, D. XII, pp. 295-298 –
Delepierre, Documents, D. II, pp. LXIII en CXVII - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 332 - de
Limburg-Stirum, Courtrai, pp. XV en XXI - Demay, Flandre, n° 1315 - de Pauw, Audiencie, n° 1959 – de
Pauw, Tbesouch, pp. XXV-XXVII – Mussely, Notre Dame, n° 231 – Nowé, Baillis, pp. 85 en 382 -
Rembry-Barth, Menin, D. II, pp. 25-46 - van der Haeghen, Walle, p. 88 – Verbruggen, Guldensporen, pp.
226 en 228 – Warlop, Wapenboek, p. 150
115 Bondues (Hingettes, heer van): h. van bonduys, in zilver een keper van keel, een
barensteel met vier hangers van azuur.
Zegel: Boudewijn de Hingettes, heer van Bondues, nam deel aan de Picardische
veldslagen. Hij zegelde in 1380: een keper en een barensteel.
Demay, Clairambault, n° 1186-1187 – Leuridan, Ferrain, p. 13
116 Nevele (heer Willem van): h. willem van nevel, in zilver een kruis van keel,
vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes van sabel.
Nota: In 1316 staat een “Gillion du Bruec” vermeld. In de lijst van de Vlamingen,
die in 1328, hun steun verleenden aan de graaf in de veldslag bij Cassel staan er
twee Willem van Nevele vermeld, één ressorterend onder Ieper-ambacht en één
ressorterend onder Veurne-ambacht. Mogelijks is de laatste te vereenzelvigen met deze Willem.
In 1352 verklaren Margareta en haar echtgenoot, Willem van Nevele, dat zij, op vraag van Jan
van Rijsel, baljuw van Veurne, het kasteel van Reninghelst verkopen aan de graaf van Vlaanderen.
Zij bevestigen hierbij dat zij voor deze verkoop werden vergoed 1 .
Bouton, Gelre, D. VI, p. 275 – de Saint Genois, Inventaire, n° 1713 – Gaillard, Rupelmonde, n° 429 – Stevens,
Thibault, D. II, p. 122
117 Moorslede (heer Jan van): h. jan van moorslede, in keel twee schuinbalken van
goud.
Zegel: Een Walter II van Moorslede zegelde in 1246: twee schuinbalken. Een
“Henris, sires de Morselede”, ridder, zegelde in 1287: twee schuinbalken en een
barensteel met vijf hangers.
Nota: Jan van Moorslede, vermeld in 1308, was verscheidene malen schepen te Ieper van 1314 tot
1324. In 1343 en 1344 staan Willem, Jan en Pieter van Moorslede vermeld in de Ieperse
1 Naast de stam van Oosthove moeten er dus andere leden van de familie Nevele bestaan hebben. Zo wordt in 1291 een
“Wautier van Nevele”, ridder, baljuw van Rijsel, aangegeven die als zegel een kruis beladen met vijf schelpen droeg
(Demay, Flandre, n° 5035).

Wapenboek de Coninck 53
stadsrekeningen aangaande een zending naar Poperinge die zij ten hunne rekening namen. In 1359
verleende Lodewijk van Male gratie aan een groot aantal volgelingen van Jacob van Artevelde.
Onder de Ieperlingen bevond zich, naast Pieter en Bernard van Moorslede, eveneens “mer Janne
van Moorselede”. In 1378 wordt hij vermeld over een geschil met Olivier den Bruwere. In 1383
verdedigde hij Ieper. Deze Jan van Moorslede zou gehuwd zijn met Maria van Staden 1 . Hij
overleed in 1387 en zijn dochter Anastasia erfde de heerlijkheden Ter Heyden, gelegen te Staden,
Poele en West-Rozebeke. In 1387 had zij betwistingen met haar broer Jan over de erfenis van
haar vader. Zij huwde eerst met Lodewijk van Lichtervelde, heer van Bets, en nadien, in 1383,
met Boudewijn van Oultre, burggraaf van Ieper.
Bouton, Gelre, D. VI, p. 250 – Buntinx, Audiëntie, p. 362 - De Flou, Woordenboek, D. X, pp. 1056-1057 - de
L’Espinoy, Noblesse, p. 310 - de Lichtervelde, Lichtervelde, p. 204 - de Pauw, Audiencie, n° 2325 - de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 514 – Houthaeve, Moorslede, p. 47 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXII, p.
233 – Lambin, Ypres, pp. 19-21 – Mus, Ieper, D. I, p. 25 en D. VII, pp. 36 en 59 - Van Den Weghe,
Moorslede, pp. 191-199 - Van Hollebeke, Feudataires, p. 80 - Warlop, Nobility, D. II, n° 148/7, p. 998
118 Loker (van): lockerne, in zilver een dwarsbalk van keel.
Zegel: “S' Willaumes de Locres”, ridder, zegelde in 1279 op zijn tegenzegel: een
dwarsbalk.
Nota: Matheus de Bethune genoemd van Loker, ridder, zoon van Willem en van
Maria de Roye, overleed in 1348.
de L'Espinoy, Noblesse, pp. 309-310 - Demay, Flandre, n° 581 - du Chesne, Béthune, D. I, pp. 291-295
119 Axele (heer Jan van): h. jan van acsele, in goud een keper van keel, een barensteel
met vier hangers van azuur.
Zegel: Jan van Axele, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse edelen, het
verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een keper en
een barensteel. In 1357 zegelde hij: een keper.
Nota: Jan van Axele, heer van Axel 2 , was zoon van Filips, heer van Axel en Zaamslag, en van
Margareta van Heyle. In 1350 staat “Jehanne d’Axelle, chevalier, escoutete d’Axelle” vermeld
met Jan en Gossuin van der Moere, over de verdeling van de parochiekerk van Moere. De graaf
besliste dat Jan en zijn opvolgers “patronatus” van de kerk zouden zijn, zodat hij het recht had de
pastoor en de koster aan de bisschop van Utrecht ter benoeming voor te dragen, terwijl de heren
van der Moere het recht hadden de kerkmeesters en andere lagere kerkelijke functionarissen te
benoemen. In 1376, gezien Jan van Axele in geldnood verkeerde verkocht hij 1/9 van de tienden,
die hij van het kapittel van Kortrijk in leen hield, “uten rechten noede diene daertoe dwanc” aan
Jan Vos. Toen in november 1381 de Gentenaars naar Axel oprukten werd de ambachtsschout, Jan
van Axele, om het leven gebracht. Een Jan, heer van Axel 3 , ondertekende in 1385, samen met
verscheidene Vlaamse edelen, het vredesverdrag tussen Filips, hertog van Bourgogne, en de
vertegenwoordigers van de stad Gent.
Demay, Flandre, n° 477-478 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 226-227 - de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 363 - de Saint Genois, Monuments, D. II, p. 8 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 248-252 – Goethals,
Dictionnaire, D. II, pp. 297-298 – Gottschalk, Ambachten, pp. 327-328, 342 en 348
1 Te Rozebeke bij Ieper in de O.L. Vrouwkappel bevond zich een blauw grafzerk waarover Gailliard het volgende
schreef: “In de middele van de voorseide capelle licht in een groote blau sepulture, int’harnas ende waepenrock,
mijnheere mer Bouduin van Oultre, burchgrave van Ypre, heere van Weldene, obiit 1401, den 25 maerte; ende vrau
Anastasie van Moorslede, vrau van Staen, mer Bouduin wijf was, 1411, den 8 april. Haer moeder was van den
gheslachte van die van Staden; ende op haer rechter zijde licht haer vader of broeder, mijnheere Jan van Moorslede,
heere van Staden ende van Heijde, obiit 1386, den drie decembre” (Bethune, Epithaphes, p. 231).
2 De heer van Axel bezat te Axel-Ambacht twee verschillende lenen; vooreerst het ambt van schout in Axel en
Beoosterblij met “de taffele van der vierscaere van al Axele ambocht”; voorts het hof te Axel en een “rogtiende”
(Gottschalk, Ambachten, p. 287).
3 Meyerus, Sueyro en Despars vermelden hier Filips, heer van Axel (Despars, Cronijcke, D. III, p. 147 – Meyerus,
Annales, p. 206 – Sueyro, Anales, D. II, p. 13).

Wapenboek de Coninck 54
120 Vilain (heer Jan): h. jan van vyleyn, in sabel een schildhoofd van zilver, in het eerste
kanton een schildje van hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel
over de dwarsbalk.
Zegel: “Jhan Vylein, here van Sente Jans ten Steene ende voeght van Themseke”,
zegelde in 1365: een vol wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een
schildje (onduidelijk).
Nota: Jan III, heer van Sint-Jansteen, ridder en raadsheer van de graaf, was zoon van Jan II, heer
van Bouchout, en van Maria van der Maelstede. Hij huwde, voor 1359, Margareta Brisetête. In
1365 hield hij van de graaf van Vlaanderen de greffiersfunctie van de vier tafelen van de vier
ambachten in leen. In 1371 kocht hij van zijn schoonbroer twee gravenlenen in het ambacht van
Assenede, namelijk Vroonhove en het Hof van Steeland. In 1374 kochten ze van Willem Ferrant
het schoutambt van Love te Hortinge. In 1379 verdedigde hij Dendermonde tegen de opstandige
Gentenaars. Bij de bevestiging, in 1385, van het behoud van de privileges van de steden Kortrijk,
Oudenaarde, Geraardsbergen, Dendermonde, Rupelmonde, Aalst, Hulst, Biervliet en Deinze staat
Mer Jan Vilain, heer van Sint-Jansteen, vermeld onder de getuigen. In hetzelfde jaar ondertekende
hij eveneens de oorkonde waarbij Filips de Stoute gratie verleend aan het oproerige Gent. Hij is
waarschijnlijk kort daarop overleden 1 . Zijn dochter Clara huwde Filips II van der Couderborch,
ridder, heer van Cauwerburg.
Adriaanse, Sint Jan ten Steene, pp. 22-23 - Buntinx, Audiëntie, p. 390 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 119 –
Despars, Cronijcke, D. III, pp. 146-147 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 248-252 – Gottschalk, Ambachten,
pp. 286-287 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83 – Smet, Couderborch, p. 50
121 Ghistelles (heer Gewijde van): h. ghy van ghistele, in keel een keper van hermelijn,
in het eerste kanton een schildje van azuur een leeuw van goud (Rode).
Nota: Gewijde van Ghistelles, zoon van Jan V, heer van Gistel, en van Isabella van
Rode, was heer van Lake en baljuw van Brugge. Hij werd voor het eerst vermeld
in 1365. Hij huwde eerst Maria Tyrel de Poix en nadien Agnes de Berlaymont
genoemd de Floyon, dochter van Gerard, heer van Ville, en van Maria de Vierves. Hij werd in
1379 door Wouter, heer van Eine, samen met andere Vlaamse edelen tot ridder geslagen. “Mer
Guy van Ghistelle, ruddere, heere van Lake, obiit 1417, ende vrau Agnes van Floyon, obiit 1429”.
Zij liggen begraven in de Sinte-Catharinakerk te Brugge. Gui van Ghistelles, heer van Lake, brak
zijn wapen met een ringetje van azuur, de keper in het eerste kanton beladen met het wapen van
Rode (in azuur een leeuw van goud).
Bethune, Epithaphes, p. 310 - Bozzolo, Cour, n° 280 - de Limburg-Stirum, Chambellan, p. 156 – Despars,
Cronijcke, D. II, p. 506 - Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 290 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI,
p. 405 – Leuridan, Mélantois, pp. 81-82 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96 – Vanacker, Gistel,
p. 168
122 Baronaige (heer Jan): h. jan van bernage, gedwarsbalkt van keel en goud, de
dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Zegel: Jan Baronaige, heer van Moen en Herseaux, neef van Zeger, ridder, voorheen
gevangen te Baesweiler, onder de volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde
in 1374: gedwarsbalkt, de eerste, derde en vijfde getralied.
Nota: Een “Messires Jehans Barnage” wordt samen met Willem van Huysse en Wouter van Mullem
in 1307 vermeld onder de edelen die voor de kastelenij Oudenaarde de belastingen, opgeëist door
de Franse koning, niet hadden betaald. “Jehan Bernage, riddre, here van Moude, ende mire
joncvrauwen van Mouden, sire wetteliker moeder” staan vermeld in de jaren 1341 en 1349.
“Messire Jehan Bernages, chevaliers, sires de Mouden, fuist chastellains de Helchin” staat
vermeld in een overeenkomst tussen hem en “Philippe Darboys”, bisschop van Doornik, over het
kasteel van Helchin. De Jan Baronaige, vermeld in 1307, was waarschijnlijk gehuwd met
Margriet, dochter van Aleidis van den Heuverhuus en van Jan of Arnout van der Weeden. Zij
1 Volgens Schwennicke overleed hij in 1396 (Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83).

Wapenboek de Coninck 55
hadden drie zonen, Jan, vermeld in een oorkonde van 1339, waar hij een schuldvordering diende
te vereffenen ten gunste van Lodewijk van Oultre, Arnoud, gehuwd met Isabella van den
Heuverhuus, en Gerard, heer van Moen. Gerard was gehuwd met Elisabeth van Kortrijk genoemd
van Melle, vermeld als vrouw van Herseaux in 1344. Zij zou toen reeds weduwe geweest zijn. Zij
hadden twee zonen, Jan 1 en Zeger. In 1361 verdeelden zij de bezittingen die ze van hun ouders
hadden geërfd. Ridder Jan Baronaige werd heer van Moen en na het overlijden van zijn tante,
Isabella van den Heuverhuus, ontving hij het goed Ten Heuverhuus. Hij was gehuwd met Agnes
van der Couteren. In 1349 werd hij door de graaf aangesteld als baljuw van Ieper. De graaf gaf
hem en de heer van Halluin, gouverneur van de stad Ieper, in hetzelfde jaar de opdracht de Engelse
ridders die Edward III in Vlaanderen vertegenwoordigden, samen te roepen. Hij werd in 1350
veroordeeld tot een pelgrimage naar Compostella, wegens belediging aan de stad Ieper. In 1355
keurde Lodewijk van Male een akkoord goed tussen Filips d’Arbois, bisschop van Doornik, en
Jan Baronaige die als bevelhebber en bewaker van de burcht van Helchin in de voorbije jaren
nogal wat herstellingen van grote omvang opgezadeld kreeg. Jan en zijn echtgenote zijn beiden
voor 1372 gestorven. Hun oudste zoon, Jan werd in hetzelfde jaar vernoemd als heer van Moen
en Heuverhuus. Hij was gehuwd met Katharina van Wavre, vrouw van Perk, Elewijt en Wavre.
Hij staat vermeld in 1374 als hebbende deelgenomen aan de veldslag van Baesweiler en overleed
voor 1386.
Castelain, Bevere, p. 11 – Castelain, Heuverhuus, pp. 77-84 - De Flou, Woordenboek, D. X, p. 655 - de
Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 487-489 - de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 82 - de Meulenaere,
Hembyse, p. 20 - de Pauw, Artevelde, p. 786 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 204 – Despriet, Helkijn, p. 75 –
Diegerick, Chartes, D. II, p. 151 – Vandenpeereboom, Ypriana, D. VII, pp. 97-100, 107 en 120-121 –
Viaene, Pelgrimstochten, p. 226 – Wynant, Register, D. II, n° 2186
123 Vilain (Filips): philips vanleyn, in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel
van azuur.
Zegel: Philippe Vilain, zegelde in 1337 2 : gevierendeeld 1 en 4, een vol wapen met
een schildhoofd; 2 en 3, een keper.
Nota: Filips Vilain, zoon van Wouter II, heer van Sint-Jansteen, en van Adelisa van
Temse, bekwam naast de heerlijkheid Sint-Jansteen eveneens de nalatenschap van zijn moeder en
van zijn stiefvader Simon van Desteldonk, in 1319 overleden. In 1318 verdeelde hij zijn
bezittingen met zijn broer Hector aan wie hij het bestuur van de heerlijkheid Temse overliet. In
1331 overleed deze zonder nageslacht en zijn bezittingen kwamen terug in het bezit van Filips.
Hijzelf overleed eveneens kinderloos in 1337 en zijn goederen werden geërfd door zijn jongere
broer Gerard.
Adriaanse, Sint Jan ten Steene, pp. 15-19 - du Chesne, Guines, D. II, pp. 562-563 en 567 – Schwennicke,
Stammtafeln, D. VII, tafel 83
124 Steelant (van): steenlant, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Zegel: Hugo II van Steelant, ridder, zegelde in 1245: een dwarsbalk getralied.
Warlop, Nobility, D. II, n° 203/2, p. 1138
125 Brisetête (heer Rogier): h. rogier bristeeste, in sabel een schildhoofd van zilver
beladen met een uitkomende leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Zegel: Rogier Brisetête, heer van Buxem, ridder, zegelde in 1339, samen met
Vlaamse edelen, het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van
Vlaanderen: gediapreerd met een schildhoofd beladen met een uitkomende leeuw
(niet gekroond).
1 De wapens hier afgebeeld, moeten zeker dateren na het overlijden van zijn vader Gerard. Zij worden afgebeeld zonder
wapenbreuk, deze van zijn broer Zeger (n° 162) worden wel met een wapenbreuk weergegeven.
2 De wapens beschreven in het wapenboek zijn evenwel deze welke werden gevoerd door zijn neven Wulfard (barensteel
met vier hangers) en Walter (barensteel met vijf hangers).

Wapenboek de Coninck 56
Nota: “Jean Brisetieste, chevalier, Willame & Roegiers enfans de Jean Brisetieste” staan vermeld
in een akte daterend van 1299. Rogier Brisetête, erfachtig schout van Assenede, heer van Buxem,
was echtgenoot van Margareta van Steelant, dochter van Robrecht, heer van Steeland, overleden
in 1320, en van Catherine van Axele. De afwatering van Gent geschiedde via het kanaal naar
Zelzate dat in verbinding stond met dit naar Biervliet. Het ambacht Assenede ondervond hierdoor
veel wateroverlast. Na klacht bij de graaf Lodewijk van Nevers, gaf deze in 1327 opdracht aan
twee van zijn raadsheren, waaronder Rogier Brisetête, een onderzoek in te stellen en de nodige
maatregelen te treffen. “Roger Briseteeste”, ridder, staat ook vermeld in een oorkonde over de
pacificatie van Brugge in 1328, waar hij als gouverneur van de stad mede het onderzoek voerde
om de schuldigen van de opstand aan te duiden. Hij wordt eveneens in 1328 vermeld in een vonnis
uitgesproken door de graaf, waar deze verklaarde dat de besluiten genomen volgens de wetten
van Oudenaarde niet van tel waren in het burggraafschap Aalst. In 1331 werd hij aangegeven als
plaatsvervanger van de heer van Saaftinge. Hij staat vermeld in 1343 in een arbitraal rechtsoordeel
tussen de gravin van Namen en de Sint-Pietersabdij te Gent aangaande alluviale gronden te
Zaamslag. Margareta van Steelant overleed in 1351 en hij huwde daarna met Catharina van
Rechem. Hij is rond 1353 overleden. In juni van dat jaar is er immers een geschil tussen de
voogden van Rogiers kinderen en Catharina van Rechem. Een “Rogier Briseteeste” wordt
eveneens in 1360 vermeld als heer van Assenede-Ambacht.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 411 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 345 - de Saint Genois, Inventaire,
n° 1448 – Douxchamps, Kethulle, D. I, p. 126 - du Chesne, Guines, D. II, p. 537 – Gheldolf, Gand, D. I,
pp. 529-536 – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 451 en D. II, p. 298 – Gottschalk, Ambachten, pp. 242 en
245 – Sabbe, Opstand, pp. 77 en 83 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. I, pp. 460-462 - Van Lokeren, Saint-Pierre, D. II, n° 1169 en 1232
126 Zaamslag (de heer van): h. van samslacht, in keel een kruis van goud, vergezeld
van een binnenzoom van twaalf meerltjes van goud.
Zegel: “Philippe van Zaemslacht”, ridder, zegelde in 1330: een kruis vergezeld van
een binnenzoom van twaalf meerltjes. Filips van Maldeghem, heer van Zaamslag,
voerde als wapen: in keel een kruis van goud, vergezeld van een binnenzoom van
twaalf meerltjes van goud.
de Lalaing, Maldeghem, p. 334 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 294
127 Meetkerke (de heer van): h. van meerkerke, in keel twee zwaarden van zilver,
schuinkruis geplaatst, de handvaten naar beneden.
Zegel: Hendrik van Meetkerke, leenman van de graaf van Vlaanderen te Brugge,
zegelde in 1329: twee zwaarden, schuinkruis geplaatst, de punten naar beneden.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 450
128 Vlaanderen (heer Rifflard, bastaard van): h. van riselaert, in zilver een brandende
struik 1 van keel, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Zegel: Rifflard, bastaard van Vlaanderen, ridder, zegelde in 1384: een schild met een
schuinbalk en een vrijkwartier beladen met een leeuw. Rifflard, bastaard van
Vlaanderen, baanderridder, algemeen kapitein van het land van Vlaanderen, zegelde in 1387: een
schild met een schuinbalk en een vrijkanton beladen met een leeuw.
Nota: Rifflard van Vlaanderen was een natuurlijke zoon van Lodewijk van Cresy, graaf van
Vlaanderen. Hij wordt beschreven als een geweldenaar die in Engeland moord en brand pleegde.
Hij werd heer van Mondricourt, Lony en Harsy. Hij huwde Johanna de Lony en had een zoon
Raoul. In 1357 schenkt de graaf aan “Mess. Rifflard Bastard sa part dune maison et appartenance
1 Demay geeft deze "buissons of rameaux" weer in het zegel van zijn zoon Raoul van Vlaanderen, kamerheer van de
koning in 1405: een schild met een schuinbalk vergezeld van twijgen en een vrijkanton beladen met een leeuw over
alles (Demay, Clairambault, n° 3636).

Wapenboek de Coninck 57
séant à Menreville”. Rifflard verklaart in 1384 afstand te doen van elke klacht tegen Lodewijk
van Male over zijn opsluiting in het gevang.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 92 – Demay, Clairambault, n° 3635 – Demay, Flandre, n° 583 en
879 - de Wree, Généalogie, D. I, p. 111 en D. II, p. 273 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 270
– Rogghé, Gent, p. 249
129 Bonin (heer Nicolaas): h. nyclaes bonyn, in goud een smal getand schuinkruis van
azuur gekantonneerd van vier korengarven van azuur 1 .
Zegel: Claas Bonin de Gapere zegelde in 1328: een getand schuinkruis
gekantonneerd van vier korengarven. Nicolaas Bonin de Gapere, leenman van de
graaf, zegelde in 1365: een getand schuinkruis gekantonneerd van vier
korengarven. Een “Clais Bonin” zegelde in 1384 en 1385: een smal getand schuinkruis
gekantonneerd van vier korengarven.
Nota: In de stadsrekeningen van Brugge van het jaar 1302 staat een “here Niclayse Bonine”
vermeld. Een Nicolaas Bonin, weldoener van de Sint-Donaaskerk te Brugge, overleed op 8
oktober 13**.
Een Nicolaas Bonin, poorter van Brugge, staat vermeld in 1322 samen met Thomas van
Vaernewyck, poorter van Gent, bij de leden van de Raad van de graaf van Vlaanderen. De Brugse
magistraten, de sectiehoofden en leermeesters van beroepen ondertekenden in 1328 een akte
waarbij zij zich garant stelden dat de stad Brugge de 20.000 lb. zou terugbetalen aan de koning
van Frankrijk. Onder de ondertekenaars staat Claas of Nicolaas Bonin, zoon van “Johan de
Gapere”, vermeld.
In 1355 wordt wijlen Nicolaas Bonin, voorheen wonende in de Sint-Jacobsstraat te Brugge,
vermeld. Jan Bonin, zoon van Claas, was “poortre in Brugghe” in 1367 en Nicolaas Bonin
genoemd “van der Gaperye”, zoon van Nicolaas, huwde Elisabeth van Aertrycke, dochter van
Jan, heer van Tillegem, en van Isabella van Steelant. Deze Nicolaas werd samen met zijn
echtgenote begraven in de Minderbroederkerk te Brugge.
Een Nicolaas Bonin erfde in 1393/1394, na het overlijden van zijn vader Nicolaas, de heerlijkheid
Nieuwenhove te Oostkamp.
Colens, Compte, p. 106 - Demay, Flandre, n° 1852 – Gailliard, Bruges, D. I, pp. 191-192 en D. VI, pp. 301
en 312 - Gailliard, Inscriptions, D. I-B, pp. 463 en 503 - Gilliodts-Van Severen, Inventaire, n° 323 en
677/41 – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 451 – Merghelynck, Bruges, n° 2325 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. I, pp. 268-269 en 457 – Vermeersch, Grafmonumenten, n° 91
130 Mortagne (de): mortaengen, in goud een kruis van keel.
Zegel: “Jehans, sire de Mortagne, castelains de Tornai”, zegelde in 1279: een kruis.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 520
131 Esquelbecq (de heer van): h. van heckelsbeke, in keel een keper van hermelijn,
vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver.
Zegel: Jan van Ghistelles, ridder, zegelde in 1366: een keper van hermelijn,
vergezeld van drie bloemen.
Demay, Picardie, n° 354
1 Deze wapens staan aangegeven op het grafmonument van Lodewijk van Lichtervelde, heer van Koolskamp, en van
zijn echtgenote Beatrix de Tollenaere (Bethune, Epithaphes, p. 334).

Wapenboek de Coninck 58
132 Lederzeele?: leusele, in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in het eerste kanton
van een meerltje van sabel 1 .
Nota: De heerlijkheid Lederzeele behoorde toe aan de heer van Watten. Wel voerde
deze als zegel: een dwarsbalk, een barensteel met vier hangers.
Of gaat het hier om een andere heerlijkheid gehouden door een lid van de familie
van Haveskercke?
133 Poele (heer Jan van de): h. jan van de poele, in goud een kruis van keel beladen met
vijf schelpen van zilver, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
Zegel: Een Filips van de Poele zegelde in 1261: een kruis beladen met vijf schelpen,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes. Een Arnould vanden Poele,
schepen van de Keure van Gent in 1301, voerde als zegel: een kruis vergezeld van
twaalf meerltjes. Een Willem vander Poele, schepen der gedeele te Gent, voerde in 1340: idem
maar het kruis beladen met vijf schelpen.
Nota: Een Jan van de Poele staat vermeld bij de Vlaamse edelen die in 1300 in Frankrijk gevangen
waren samen met de graaf van Vlaanderen en in 1303 staat een Jan van de Poele tussen de leliaards
in dienst van de koning van Frankrijk. In 1310 staat hij vermeld als schepen van de stad Brugge.
In 1329 wordt een “Jean de le Poule, fils du sgr Jean de le Poule” aangegeven. In 1340, bij de
ridders en schildknapen die een vergoeding bekwamen van de graaf voor hun deelname in de
veldslag, staat “Jehan de la Poule”. Een “Adelyse, weduwe mijnsheere Jan vanden Poele, obiit
1367”. Een Jan van de Poele, zoon van Gillis, staat in de leenboeken van het jaar 1365 vermeld
als houder van een leen met oorlogsdienst, groot 87 gemeten met 71 achterlenen, gelegen in het
ambacht van Maldegem, en een leen van 7 gemeten met 4 achterlenen, gelegen in het ambacht
van Aardenburg. Deze overleed tussen of zelf iets voor 1384/1386, zijn zoon Jan erfde toen twee
lenen te Eernegem. Een andere Jan van de Poele, ridder, zoon van Jan, staat in de leenboeken van
het jaar 1365 vermeld als houder van het goed Ter Poele te Sint-Gillis bij Brugge. Deze moet
gestorven zijn in of voor 1377/1378, zijn zoon Jan erfde toen het goed Ter Poele te Sint-Gillis,
renten op de spijker van Brugge en een leen te Wallon Cappel. In 1382 wordt er melding gemaakt
van verscheidene vonnissen tegen personen die “Mer Jhanne van den Poele” gevangen genomen
hadden te Zegerscappel.
Bethune, Epithaphes, p. 373 - de Lalaing, Maldeghem, p. 330 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 343 en 453 - de
Pauw, Froissart, D. II, pp. 244-248 - de Potter, Dikkelvenne, p. 36 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 140 - de
Saint Genois, Inventaire, n° 1528 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, p. 194 - Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. XXI, p. 241 - Merghelynck, Bruges, A° 1365, pp. 8 en 57 en n° 2316 en 2321 – Nowé, Baillis,
p. 339 – Verbruggen, Guldensporen, pp. 222 en 227 - Warlop, Nobility, D. II, n° 174, p. 1066
134 Wavrin (de heer van): h. van waveryn, in azuur een hartschild van zilver.
Zegel: “Robertus, senescallus Flandrie” zegelde in 1256: een vol schild met een vol
hartschild.
de Raadt, Sceaux, D. IV, pp. 214-215
135 Mortagne (heer Willem de): h. willem van moertaengen, in goud een kruis van keel
beladen met vijf schelpen van zilver.
Zegel: “Willaume de Mortaigne, chevalier, sire de Dossemer, dit sire d'Audenarde
en ber de Flandre”, zegelde in 1341: een kruis beladen met vijf schelpen.
Nota: Willem de Mortagne, ridder, heer van Dossemer, genoemd heer van
Oudenaarde, erfachtig beer van Vlaanderen, was zoon van Willem, heer van Rumes, en van
1 In 1406 voerde één Pieter van Haveskercke, heer van Rache, kastelein van Orchies, als zegel: een dwarsbalk vergezeld
in het eerste kanton van een ster. Volgens een handschrift opgemaakt in 1425 voerde één “Messire Regnault de
Wisquette, dit de Raisse, chevalier, seigneur de Bailleulleval” eveneens als wapen: in goud een dwarsbalk van keel
vergezeld in het eerste kanton van een vijfpuntige ster van sabel (Demay, Flandre, n° 5568 – H., Wisquete, pp. 266-
268).

Wapenboek de Coninck 59
Isabella van Oudenaarde, barones van Pamele, erfachtig beer van Vlaanderen. In 1333 kreeg
Gillis de Vremde, baljuw van Aalst en burggraaf van Liedekerke, opdracht om Willem de
Mortagne, ridder, heer van Dossemer, en diens moeder, te onterven van het domein, de steden en
de burchten van Vloesberg en Lessen en deze in het bezit te stellen van Willem I, graaf van
Henegouwen. Hij sneuvelde in 1346, in de veldslag van Crecy. Zijn dochter Maria, echtgenote
van Jan du Fay, heer van Tilletoy, erfde zijn bezittingen. Zij stelde in 1350 een denombrement op
voor de baronie van Pamele.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 520 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, pp. 14-15 – Opsommer,
Düsseldorf, pp. 172-173 - Van Cauwenberghe, Audenarde, p. 20 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p.
325 - Warlop, Nobility, D. II, n° 210/31, p. 1164
136 Herbaumez (d'): hymbeeck, in zilver een dwarsbalk van azuur.
Zegel: Boudewijn de Marquillies, heer van Herbaumez, zegelde in 1324: een
dwarsbalk vergezeld in het rechter schildhoofd van een schildje gedwarsbalkt.
Demay, Flandre, n° 2767 – Feuchère, Abîme, p. 24
137 Autvyver 1 (heer Jan van): h. jan van hautvimara, in azuur een schildhoofd van
hermelijn, een getande zoom van keel.
Nota: Een “Jan van Outviver” staat rond 1300 vermeld in de renteboeken van het
Sint-Janshospitaal te Oostkamp 2 . Een “Jan van Houtvivere” wordt eveneens
vermeld in 1339. In 1365 staat een Jan van Autvyver aangegeven als houder van
een leen te Oostkamp. In 1384/1385 erfde Adriaan van Autvyver een leen te Oostkamp na het
overlijden van zijn vader Gillis.
De Flou, Woordenboek, D. I, p. 379 en D. VI p. 683 – Merghelynck, Bruges, A° 1365, p. 60 en n° 2321 - Van
de Putte, Lichtervelde, p. 63
138 Beyaert 3 (heer Peter van): h. peter baynraert, in zilver een dubbel gebloemde
versmalde binnenzoom van azuur, een keper van keel over alles heen.
Nota: Een “Lodewijc van Beyhart cochte sijn poertersceep” te Oudenaarde in 1348
en een “Jan van Beyaert” werd poorter bij koop van dezelfde stad in 1395. Anno
1396 staat Jonkvrouw Marie van Maelbrouc, weduwe van Peter van Beyaert
vermeld. Zij woonden te Oudenaarde aan de kerk, naast het klooster der minderbroeders.
Castelain, Petegem, pp. 178-179 - de Pauw, Artevelde, p. 719 - Van Butsele, Klappers, D. I, p. 23 - Van
Butsele, Poortersboek, pp. 71 en 209
139 Tempel (heer Robrecht van Vlaanderen genoemd van den): h. robbrecht van der
tempel, in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Nota: Tristram, heer van den Tempel, ridder, natuurlijke zoon van Lodewijk van
Nevers.
1 Het goed Autvyver was gelegen onder de heerlijkheid van het Gemene te Ardooie. Autvyver kwam volgens Marius
Voet aan de familie van Lichtervelde door het huwelijk van Jan van Lichtervelde, zoon van Rogier, heer van
Lichtervelde en Koolskamp, en van Margareta van Wynckel, vrouw van Beernem, met Margareta, dochter van Willem
van Autvyver. Deze Jan zou volgens M. Voet in 1308 zijn wapen breken met een zilveren zoom (Van Acker,
Lichtervelde, p. 344 – Voet, G.737, f° 218v).
2 Een Willem van Lichtervelde, ridder, werd in 1240 in de kerk van Oostkamp begraven. Het gaat hier over Willem van
Lichtervelde, heer van Assebroek en Koolskamp, echtgenoot van Mahaut van Grimberghe en zoon van Walter, heer
van Lichtervelde, en Johanna van Assebrouck (Claeys, Oostkamp, p. 21 – Douxschamp, Lichtervelde, p. 286).
3 In 1331 staat er eveneens een “Pierre Benyaerd, avoué d’office” van Diederik van Belsele, baljuw van Brugge vermeld.
Hij wordt in hetzelfde jaar aangegeven als getuige bij een gift te Oostburg. "Pieter Beyaert" wordt eveneens vermeld
in 1359 bij de bannelingen die te Brugge gratie ontvingen van de graaf. In 1366/67 wordt er in de Gentse
stadsrekeningen melding gemaakt van een “Pietre Beyaerde” (de Pauw, Artevelde, p. 677 - de Saint Genois, Inventaire,
n° 1653 - Nicholas, Gentse, p. 33).

Wapenboek de Coninck 60
de Wree, Généalogie, D. I, p. 111 en D. II, p. 273
140 Landas (de heer van): h. van landaes, gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt van zilver en
keel; 2 en 3, in goud een kruis van keel.
Zegel: Jan de Landas, ridder, oudste zoon van Jan de Mortagne, heer van Landas,
zegelde in 1348: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2 en 3, ingehoekt van vier
stukken.
Demay, Flandre, n° 1185
141 Rijsel (heer Jan van): Risele (h. Jan van): in keel een schildhoofd van goud beladen
met een uitkomende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Nota: Een Jan van Rijsel staat in 1328 vermeld bij de Vlaamse edelen die hun
bijstand verleenden aan de graaf in de veldslag bij Cassel. Een Jan van Rijsel was
in 1350 baljuw van Brugge, van Veurne van 1351 tot 1356 en van Bergues in
1363 1 . In 1353 staat hij vermeld als kastelein van Rupelmonde samen met Simon van der
Couderborch. In september 1363 ontvangt ridder Jan van Rijsel van de graaf, zijn leven lang, een
rente van 100 pond parisis op de brieven van Veurne voor renten te Houchem.
Delepierre, Documents, D. II, p. LXII - de L’Espinoy, Noblesse, p. 222 – Nowé, Baillis, pp. 370, 390 en 402
– Smet, Couderborch, p. 38 – Stevens, Thibault, D. II, p. 122
142 Waziers (de heer van): h. van wasyers, in azuur een hartschild van zilver, een
smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: Hellin, heer van Waziers, zegelde in 1369: een hartschild en een schuinbalk
over alles heen.
Brassart, Wavrin, p. 104
143 Moere (de heer van): h. van der moere, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
in het eerste kanton met een schildje van goud een keper van keel.
Zegel: “Jhan van den Moure”, schildknaap, zegelde in 1339, met andere Vlaamse
edelen, het verdrag van hun graaf met de hertog van Brabant: een vol schild met
een schildhoofd, rechts beladen met een schildje met een keper.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534
144 Ekelsbeke (heer Dirk van): h. dirck van ekelsbeke, in keel een keper van hermelijn,
vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver, de eerste ster beladen met een lelie
van sabel.
Nota: Een Diederik van Ekelsbeke staat vermeld in 1302 bij de ridders die
meestreden in de Guldensporenslag. Mogelijks gaat het hier om een broer van
Beatrix die in 1299 met Walter IV, heer van La Motte, huwde. De auteur van het wapenboek
evenwel kent aan deze Diederik de wapens toe van het huis van Ghistelles-Ekelsbeke. De
Limburg-Stirum citeert eveneens een Diederik van Ghistelles als heer van Esquelbecq, die als
wapen voerde: de keper van Ghistelles vergezeld van drie sterren van zilver.
de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 127 en 156 – Gailliard, Bruges, D. I, p. 100 – Leuridan, Weppes, p. 21
– Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 98
1 Vander Haer vermeldt in 1299 een Jean de Lille, heer van Gruson (heerlijkheid afhangende van Templeuve-en-
Dossemer). In 1351 doet een Mahaut de Lille, vrouw van Gruson, een schenking aan haar neef Jean de Lille en in 1364
staat in de kronijken van Gent een messire Jean de Lille. Wel kan hij deze personen niet situeren in de genealogische
kaart van het huis de Lille of van Rijsel (Leuridan, Pevele, p. 141 - Vander Haer, Lille, p. 215).

Wapenboek de Coninck 61
145 Poele (heer Filips van de): h. philips van de poele, in goud een kruis van keel
beladen met vijf schelpen van zilver, de schelp in het hart beladen met een vijfpuntige
ster van azuur, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
Zegel: Een Filips van de Poele, ridder, zegelde in 1260: een kruis beladen met vijf
penningen, geplaatst in het midden en op elk der vier armen en vergezeld van
twaalf zoomsgewijs geplaatste vogeltjes, drie in elk kwartier. Filips van de Poele zegelde in 1347:
een kruis beladen met vier ringetjes, in het hart een roos en vergezeld van een binnenzoom van
twaalf meerltjes. Een Alard van den Poele, voorheen gevangen te Baesweiler voerde in 1374: een
kruis beladen met vier schelpen, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes, in het hart
een schildje van hermelijn een recht dubbel gekanteelde dwarsbalk.
Nota: In de stadsrekeningen van Brugge van 1302 staat “Filips van Poele, myns here Jans broeder”
vermeld wegens de “verlossinghe van sinen catheile” te Oostkerke. Een ridder Filips van de Poele
wordt aangegeven als schepen van het Brugse Vrije tussen de jaren 1306 en 1335. “Ph. Dou
Poule” of “Philippe de le Poule”, ridder, staat verder vermeld in de jaren 1327 en 1329.
“Monseigneur Philippe de la Poule, chevalier bachelier” staat vermeld in 1340 bij de ridders die
door de graaf vergoed werden voor hun bijstand in de oorlog. Verder is er melding van een Filips
van de Poele, baljuw van Kortrijk van 1382 tot 1384. Hij erfde in de jaren 1382/1384, bij het
overlijden van zijn broer Alard, een leen te Wallon Cappel. Hijzelf overleed in 1391/1392 of iets
daarvoor, waardoor het leen toekwam aan zijn dochter Catharina.
Brugmans, Corpus, n° 1125 – Colens, Compte, p. 56 - de Raadt, Sceaux, D. III, pp. 139-140 - de Saint Genois,
Inventaire, n° 1421-1494 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 223 – Merghelynck, Bruges, n°
2319 en 2324 – Nowé, Baillis, p. 397 – Priem, Documents, D. VII, pp. 28, 31, 33-34, 38-39, 41-42, 44 en
46
146 Comines (de): comine, in goud een hartschild van keel beladen met een kruis van
vair, vergezeld van een binnenzoom van acht zesbladige bloemen van keel, geknopt
van goud.
Zegel: Boudewijn IV, heer van Komen en kastelein van Aire, zegelde in 1237: een
kruis van vair, vergezeld van een binnenzoom van acht rozen.
Warlop, Nobility, D. II, n° 49/11, p. 738 – Warlop, Wapenboek, p. 146
147 Leeuwergem (de heer van): h. van leuwerghem, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, het veld bezaaid met blokjes van goud.
Zegel: “Domini Roberti de Leevereghem” zegelde in 1308: en leeuw, het veld
bezaaid met blokjes.
Demay, Flandre, n° 1203
148 Borst (heer Hugo van der): h. huge van burst, geschakeerd van goud en sabel.
Zegel: “Hugonis de Borste, militis” zegelde in 1316 en 1319: geschakeerd en een
barensteel.
Nota: “Hues de Borst” staat in 1316 vermeld bij de ondertekenaars van het
vredesverdrag tussen Filips, graaf van Poitiers, regent van Frankrijk, en Robrecht
van Bethune, graaf van Vlaanderen. Anno 1330 staat hij samen met zijn echtgenote “demisiele
Jehanain d’Espiere se chiere compaingne” vermeld. In 1331 wordt hij aangesteld tot baljuw van
Ieper. “Mer Hughe van Burst” staat vermeld als getuige in een akte van 1334, waarin de graaf
beslist dat de goederen van “Gerard de Houtingem” dienen verdeeld te worden volgens de wetten
van Pamele en niet volgens deze van de heer onder wiens jurisdictie deze goederen vielen.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 70 – de Limburg-Stirum, Audenarde, D. I, p. 305 - Demay,
Flandre, n° 612 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 186 – Vanhaeck, Marquette, n° 400

Wapenboek de Coninck 62
149 Moor (heer Gerard de): h. gheraert de moer, in sabel een ankerkruis van zilver.
Zegel: “Grart le Mor” 1 , ridder, zegelde in 1330: een ankerkruis en Adèle “frauwe
hedels Smoers” zegelde hetzelfde jaar: een rechtstaande dame met in de rechter
hand een schild beladen met een ankerkruis en in de linker hand een schild
geschuinbalkt van zes stukken.
Nota: Gerard de Moor, ridder, was erfelijk schout van Aardenburg. De graaf gaf hem in 1311
opdracht een onderzoek te openen over een geldsom uitgegeven voor de stad Sluis. In een
oorkonde gegeven te Parijs in 1316 staat hij aangegeven als “Gerard Li Mor, procureur de la ville
d’Ardenbourch”. Tijdens de opstand van Kustvlaanderen had hij partij gekozen voor de rebellen.
Hij werd na de nederlaag van Cassel, in 1328, door de graaf voor eeuwig uit Vlaanderen
verbannen en zijn goederen verbeurd verklaard. In 1330 komt hij opnieuw in de gratie van de
graaf. Samen met zijn echtgenote Adèle schenkt hij, bij deze gelegenheid, aan de graaf een
hofstede te Aardenburg.
Demay, Flandre, n° 1366-1367 – Moelaert, Wessegem, pp. 221-224 – Sabbe, Opstand, pp. 112-113 – Sabbe,
Wessegem, p. 7
150 Beuckemare (heer Daniël van): h. daniel de bugmaren, in zilver een keper van keel
beladen met drie schelpen van goud.
Zegel: Een Iwain van Beuckemare, staat vermeld bij de Vlaamse ridders die in 1300
in Frankrijk gevangen waren. Hij voerde in 1295 als zegel: een keper beladen met
vijf schelpen. Een Jan van Buekemare zegelde in 1421: een keper beladen met drie
schelpen.
Nota: Daniël van Beuckemare 2 , ridder, staat in 1302 aangegeven bij de liebaardse ridders. Verder
wordt hij verscheidene malen vermeld als schepen van het Brugse Vrije vanaf 1307 tot en met
1316. Een Daniël van Beuckemare wordt vanaf 1317 tot 1321 eveneens vermeld als schepen van
het Brugse Vrije doch evenwel zonder de titel van ridder. Het is pas in 1322 dat deze opnieuw als
ridder wordt aangegeven en dit tot 1325. Mogelijks gaat het hier om een zoon van bovenvermelde.
“Daniaus de Buckemare” staat nogmaals vermeld als ridder in 1329. In 1340 wordt “Daniel de
Bouquemare” door de graaf vergoed voor zijn deelname in de oorlog in Frankrijk. In 1371 is er
een geschil tussen Catherina Berouds en Filips van Beuckemare wegens “ghebreke dat zoe heeft
van eneghen ghifte”, die heer Daniël van Beuckemare, Filips vader, haar gaf.
De Flou, Woordenboek, D. I, p. 895 - de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 566-567 – Delfos,
Liebaards, p. 331 - Demay, Flandre, n° 582 - de Pauw, Audiencie, n° 357 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 415
- de Saint Genois, Inventaire, n° 1503 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 228 – Piot, Straten,
p. 48 – Priem, Documents, D. VII, A° 1307-1325 – Warlop, Wapenboek, p. 132
1 In de Brugse stadsrekeningen van 1305 staat een: “Gerard le Mors, sire de Wesseghem”, vermeld met als zegel: zes
schelpen. In 1332 voerde een “S’Grat. Le Mor”, ridder hetzelfde zegel. In 1361 staat opnieuw een “Mijnhere Gheraerd
de Moor, ruddre”, vermeld als poorter van Brugge. Deze eerste Gerard de Moor, ridder, heer van Wessegem, was
amman van Oostburg. Hij staat vermeld bij de Vlaamse edelen die de graaf in 1300 vergezelden tijdens zijn
gevangenschap in Frankrijk. Hij wordt nog vermeld in 1307. Zijn kleinzoon, Gerard de Moor, zoon van Clais, staat
vermeld in 1329-1330. Hij was in 1336 baljuw van Veurne en in 1337 ontvanger van de graaf. Hij werd in 1338 door
Jacob van Artevelde uit Vlaanderen verbannen. In 1363 organiseerde Gerard de Moor een komplot dat leidde tot de
moord van Jan Thant, Hendrik van Roeselare en Jan van Boyegem. Dit, om de terechtstelling van Jan Storm te wreken.
De heer van Wessegem werd voor eeuwig uit Vlaanderen verbannen en zijn goederen werden door de graaf aangeslagen
en geschonken aan Bouden, heer van Praat (de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 49 - Demay, Flandre, n° 1365 -
Gilliodts-Van Severen, Inventaire, D. I, p. 212 – Jamees, Poorters, D. I, p. 123 – Moelaert, Wessegem, p. 215 – Nowé,
Baillis, p. 389 – Sabbe, Opstand, pp. 112-113 – Sabbe, Wessegem, pp. 7-13 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp.
536-537 – Verbruggen, Guldensporen, p. 227 – Verhoustraete, Knesselare, pp. 38-39).
2 t'hof te Beukemare bevindt zich te Lissewege.

Wapenboek de Coninck 63
151 Lisseweghe (van): lysseveghe, geschakeerd van zilver en azuur, een vrijkwartier
van goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Nota: "Messires Guillaumes de Lisweghe”, ridder, staat vermeld in 1309. Willem
van Lisseweghe, ridder, staat in 1322 vermeld tussen de edelen van het Brugse
Vrije.
De Flou, Woordenboek, D. IX, p. 781 – Piot, Straten, p. 48
152 Halen (heer Simon van): h. simon van ale, in keel een leeuw van goud, genageld,
getongd en gekroond van azuur.
Zegel: "Symoen van Mirabeel, heere van Pereweiz”, ridder, zegelde in 1339, met
andere Vlaamse edelen, het verdrag van hun graaf met de hertog van Brabant: in
een ovaal, zonder wapenschild, een zittend luipaard op een terras, en in 1346: een
schild met een leeuw. Het zegel van Isabella, vrouw van Zomergem was: verticaal verdeeld, in 1
een leeuw, in 2 een leeuw, een barensteel. Een “Leon de Mirabello”, leenman van het hof van
Dendermonde zegelde in 1334: een leeuw. Een “Swane van Mirabeele” zegelde in 1377: een
gekroonde leeuw.
Nota: Simon van Halen, werd geboren rond 1280, had als tweede vrouw Elisabeth van Vlaanderen,
vrouw van Zomergem 1 , natuurlijke dochter van Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen. Hij
werd de voornaamste geldschieter van de graaf, raadsheer en tot tweemaal toe mederegent. In
1338 koos hij partij voor Jacob van Artevelde en werd van 1340 tot 1345 ruwaard van Vlaanderen.
Hij werd in 1346 te Gent door de aanhangers van Lodewijk van Nevers vermoord. "Ce Simon de
Mirabelle portoit de gueulles au lyon d'or armé, lampassé, en couronné d'azur. Pour cimier une
chouette”.
Demay, Flandre, n° 3741 - de Meulenaere, Mirabello, p. 264 - de Pauw, Artevelde, pp. 792 en 795 - de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 482 en D. IV, p. 533 - de Wree, Généalogie, D. I, pp. 111-115 en D. II, pp. 265-266 - du
Chesne, Guines, D. II, pp. 565-566 – Rogghé, Mirabello, pp. 5-55 - van der Haeghen, Walle, p. 328 –
Vandermaesen, Rupelmonde, p. 294
153 Masmines (heer Jan van): h. jan van massemyne, in azuur een gekroonde leeuw van
goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Zegel: “Jhan van Massemine”, ridder, en “Gheraert van Massemine”, schildknaap,
zegelden in 1339, samen met andere Vlaamse edelen, het verdrag tussen hun graaf
en de hertog van Brabant: een leeuw (gekroond).
Nota: “Janne van Masmine, ruddre, heere van Eeke en Hundelghem” staat in 1349 vermeld in een
transactie met de abt van de Sint-Pietersabdij te Gent over de voogdij van “Dickele”. Deze Jan
van Masmines is waarschijnlijk een zoon van Gerard, heer van Massemen, en van Elisabeth van
Maldeghem, vrouw van Eeke en Wessegem, ofwel van diens zoon, Gerard II, heer van Massemen,
en mogelijks de broer van Filips, heer van Eeke en Hundelgem, die Elisabeth de Mirabello, vrouw
van Zomergem, huwde 2 .
de Potter, Dikkele, p. 5 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 527 - De Vlaminck, Zwyveke, pp. 105-106 – Leynen,
Prive-oorlog, pp. 143-144 – Miraeus, Opera, D. II, p. 1357 – Rogghé, Mirabello, p. 9 - Van Lokeren, Saint-
Pierre, D. II, n° 1183
1 In uitvoering van haar huwelijksgeschenk diende zij 300 lb. par. rente te ontvangen op het domein van Zomergem. Na
een onderzoek bleek dat het domein slechts 80 lb. par. rente opbracht. In 1327 werd 220 lb. par. rente gezet op de
brieven van Assenede (Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 54).
2 Volgens P. Leynen was deze Jan van Masmines, heer van Kalken, Uitbergen en Overmere. Hij ontving in 1366 van
zijn vader, met instemming van zijn broer Gerard, een deel van Kalken ter gelegenheid van zijn huwelijk met Margriet
van Oudenhove. Hij overleed in 1398, of kort nadien. Zijn echtgenote overleed in 1417. Hij liet zes kinderen na
(Leynen, Prive-oorlog, pp. 143-144).

Wapenboek de Coninck 64
154 Poucke (heer Eulard van): h. eulaert van comine, in goud een gaande leeuw van
sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Zegel: Eulaard I, heer van Poeke, zegelde in 1294: een gaande of geluipaarde leeuw.
“Ulaert van Poke”, ridder, voorheen gevangen te Baesweiler tussen de volgelingen
van de hertog van Brabant, zegelde in 1374: een gekroonde gaande leeuw. Eulaard
III, heer van Poeke zegelde in 1394: een gaande leeuw.
Nota: Olivier II, heer van Poeke, van 1303 tot 1339, had uit zijn huwelijk met Johanna van Steelant
volgende kinderen, Eulaard, Roeland, heer van Poeke van 1356 tot 1373, Wouter, heer van
Tomme 1 , en een dochter, vrouw van Praat. Wouter, heer van Tomme, had een zoon, Eulaard, in
1359 reeds vermeld als heer van Tomme. Het is waarschijnlijk deze laatste wiens wapens hier
beschreven staan. In 1358 staat een “Mer Eulard van Pouke” vermeld onder de leden van de Raad
van de graaf van Vlaanderen. In 1369 stichtte Roeland I, heer van Poeke, een kapelaanschap ter
ere van O.L. Vrouw in de kerk van Poeke. Eulaard van Tomme en Boude van Praet bezegelden
deze akte tesamen met Roeland I. Eulaard II werd heer van Poeke in 1373, na het kinderloos
overlijden van zijn oom. Deze Eulaard II, heer van Poeke, huwde Margareta s’Vos, vrouw van
Wingene, bij wie hij vijf kinderen had, Eulaard, Roeland, Johanna, Margareta en Beatrijs. Eulaard
II sneuvelde in 1382 te Beverhoutsveld aan het hoofd van de Bruggelingen, die streden tegen de
opstandige Gentenaars. Zijn zoon Eulaard III volgde zijn vader op als heer van Poeke. Roeland
stierf zonder nageslacht. Johanna huwde ridder Wouter van Mullem, Margareta huwde ridder Jan
van Moorslede en Beatrijs, Wulfaard van Coyghem.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 612 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 155 – Hoste, Poeke, pp. 11-13 –
Stockman, Poeke, pp. 163-166
155 Moere (heer Goossen van der): h. gosen van de moere, in sabel een schildhoofd van
zilver beladen in het eerste kanton met een schildje van goud een keper van keel en
een barensteel van azuur.
Zegel: “Goessin van den Moure”, ridder, zegelde in 1339, samen met andere
Vlaamse ridders, het verdrag tussen hun graaf en de hertog van Brabant: een vol
wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een schildje met een keper en een barensteel.
Nota: In 1325 organiseerde Karel V, koning van Frankrijk, een expeditie naar Engeland, onder de
leiding van Jan van Henegouwen, heer van Beaumont, om Hugues Despencer gevangen te nemen.
Vlaamse ridders namen aan deze expeditie deel, waaronder Wolfard van Ghistelles, Hector
Vilain, Jan van Rode, Willem van der Staten, Goossen van der Moere en de heren van Brugdamme
en Auberchicourt. Goossen van der Moere werd benoemd tot Watergraaf van Vlaanderen in 1348.
In 1349 staat hij vermeld als getuige in de veroordeling van de steden Brugge en Damme. In 1351
werd Gerard, heer van Steenhuize, door de schepenbank van Gent verbannen uit Vlaanderen,
wegens moord op twee poorters van Gent. Om aan de vetes en de wraaknemingen, die
voortvloeiden uit dit vonnis, een einde te stellen, ondernam de graaf van Vlaanderen in 1353 een
verzoeningspoging. Mer Goossen van der Moere, ridder, stelde zich met o.a. Roeland van Poucke
en Bernard van Herzele borg voor de heer van Steenhuize dat deze het vonnis zou uitvoeren.
Goossen van der Moere was eveneens raadslid van de graaf Lodewijk van Nevers. Hij was
gehuwd met Maria van Kortrijk, dochter van Zeger II en van Maria van Landeghem en overleed
in 1356. Hij werd begraven in de Franciskanerkerk te Gent. Catherine van der Moere, dochter van
Goossen, staat, samen met haar echtgenoot Olivier van Lovendeghem, vermeld in een oorkonde
van 1357, waar zij afstand doen van de erfenis van haar vader Goossen van der Moere.
Blommaert, Grafschriften, D. I-bis, p. 203 – Buntinx, Audiëntie, p. 61 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 195-196
en 247 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 423-425 - de Pauw, Artevelde, p. 786 – de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 534 – Gheldolf, Gand, D. I, p. 525 - Gilliodts-Van Severen, Petites villes, D. II, p. 231 - Kervyn
de Lettenhove, Flandre, D. III, pp. 132-133 en 371 – Van Den Berghe, Steenhuize, pp. 192-194
1 Tomme is een heerlijkheid gelegen te Tielt-Buiten en te Schuiferskapelle (de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XVI).

Wapenboek de Coninck 65
156 Schoornisse (heer Arnould van): h. aernt van scoernesse, in goud een dubbel
gebloemde versmalde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles heen, in
het punt beladen met een schildje van keel een keper van goud (Staden).
Zegel: Arnould van Gavere, heer van Schorisse, ridder, zegelde in 1339, met andere
Vlaamse edelen, het verdrag tussen hun graaf en de hertog van Brabant: een
gebloemde versmalde binnenzoom, een keper over alles heen.
Nota: Arnould V van Gavere genoemd van Schoornisse, ridder, heer van Staden, was de enige
gekende wettelijke zoon van Arnould IV, heer van Schorisse, hijzelf zoon van Arnould III, heer
van Schorisse, overleden in 1316, en van Catharina van Rode. Arnould V moet geboren zijn rond,
of iets na, 1325. In 1364 wordt hij vermeld als ridder en heer van Staden 1 . Zijn vader, Arnould IV
moet later overleden zijn, gezien Arnould IV in de leenboeken van 1364 van de Sint-Pietersabdij
te Gent vermeld staat als “Arnulphus domino de Staden, filio dict domino de Scoerence”. In 1371
treed hij op als raadsheer voor de audiëntie gehouden te Oudenaarde. In de optelling, gehouden
tussen 1373 en 1376 in opdracht van Lodewijk II, hertog van Bourbon, graaf van Clermont, van
de lenen behorende aan de kroon en gelegen in zijn graafschap Clermont en Beauvaisis, staat
“messire Ernoul de Gavres seigneur d’Escornay, garde de Ernoul son fil” vermeld. 2 Hij is bekend
door zijn verrassingsaanval van 1384 op de Gentenaars, die Oudenaarde bezet hielden. In
hetzelfde jaar staat hij vermeld bij de edelen die de lijkkist van Lodewijk van Male droegen tijdens
de begrafenisplechtigheid te Rijsel. In 1385 staat “Ernould de Gavre, sires d’Escornaiy” vermeld
bij diegenen die het vredesverdrag tussen de hertog van Bourgondië en de Gentenaars te Doornik
mee ondertekenden. Hij was gehuwd met Johanna de Roye, waarschijnlijk een dochter van
Mathieu de Roye, heer van Plessier de Roye, en van Margareta de Ville. Hij overleed in 1387.
de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 201-210 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 449 – Popoff, Clermont, n° 1407 –
Verroken, Arend VI, pp. 271-272 en 276-277
157 Exaerde (heer Jan van): h. jan van egsaerde, in keel drie leeuwen van goud,
genageld en getongd van azuur, een barensteel van azuur.
Zegel: Jan II van Gavere genoemd Mulaert, zegelde in 1335: drie leeuwen en een
barensteel.
Nota: Jan II van Gavere genoemd Mulaert, zoon van Raas I Mulaert en Volcwide
Borluut, werd heer van Eksaarde in 1350. In 1356 deed “Jan Mulaert, ruddere, van Gavere, heere
van Exaerde” een gift aan de abdij van Boudelo. Hij overleed in 1389. “Mer Raessen Mulaerde,
ruddere, heere van Exaerde” wordt in dit jaar vermeld.
de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 222-226 – Vannérus, Gavre, p. 21
158 Brugdamme (heer Simon van): h. symon van brugdamme, in sabel een dwarsbalk,
doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in het eerste kanton van een
vijfpuntige ster van zilver.
Zegel: Simon van Brugdamme voerde als zegel in 1355 en 1381: een dwarsbalk,
doorsneden getand van vijf stukken, vergezeld in het rechter kanton van een ster.
Simon van Brugdamme, ridder, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de volgelingen van de
heer van Wedergraat, zegelde in 1374: een doorsneden getande dwarsbalk vergezeld in het eerste
kanton van een ster.
Nota: In 1326 krijgen Florens en Arnulf van Brugdamme van de graaf van Vlaanderen een
schenking, te innen op de nieuwe brieven van de Vier Ambachten. Hiermede wordt het voorbeeld
gevolgd van ridder Simon van Brugdamme, die eertijds een rente had verkregen voor zijn trouw
aan het grafelijk gezag. In 1357 verklaart de graaf van Vlaanderen een schuldvereffening te zullen
1 Volgens Despars werd “Arnout, die heere van Schorisse” in 1379 door Wouter, heer van Eine, samen met andere
Vlaamse edelen, tot ridder geslagen (Despars, Cronijcke, D. II, p. 506).
2 Hij voerde hier als wapen: in goud een keper van keel, een dubbel gebloemde binnenzoom van sinopel over alles heen.
Zijn oudste zoon “mijn heere Arnoud van Schoeresse ruddre” staat in 1375 eveneens vermeld als heer van Schorisse
(Popoff, Clermont, n° 1407 - Verroken, Arend, VI, pp. 286-287).

Wapenboek de Coninck 66
regelen ten gunste van Pieter van Andeley, Wouter van Zeebrouck en Simon van Brugdamme.
Een Simon van Brugdamme was kapitein van Sluis van 1355 tot 1385.
Bouton, Gelre, D. VI, pp. 201-202 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 501 – Demay, Clairambault, n°
1644-1645 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 340 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 50
159 Zeebrouck (heer Wouter van): h. wouter van seebruc, gevierendeeld 1 en 4, in zilver
drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud; 2 en 3, in goud een dwarsbalk van azuur,
een schuinkruis van keel over alles heen.
Zegel: Wouter van Zeebrouck, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van de heer van Gruuthuse, zegelde in 1374: gevierendeeld 1 en 4,
een schuinkruis en een dwarsbalk over alles heen; 2 en 3, drie rozen.
Nota: In 1357 verklaart de graaf van Vlaanderen een schuldvereffening te zullen regelen ten gunste
van Pieter van Andeley, Wouter van Zeebrouck en Simon van Brugdamme.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 501 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 329
160 Wetteren (heer Jacob van): h. jacob van weettere, in keel een dwarsbalk van vair.
Nota: “Van Zegher de Heect, in Haspre, van een plaats van lande die hi houd van
Jacop van Wettre” staat vermeld in 1381. Een “Henry de Wettere”, 11 de schepen
te Gent in 1305, voerde als wapen: in keel een dwarsbalk van vair.
de L'Espinoy, Noblesse, p. 366 - de Pauw, Froissart, D. II, p. 382
161 Lichtervelde (heer Jan van): h. jan van lichtervelde, in azuur een schildhoofd van
hermelijn, vergezeld van een meerltje van goud.
Nota: Jan van Lichtervelde, heer van Ardooie, zoon van Rogier, heer van Beernem,
en van Jacqueline van Assebrouck of van Hazebrouck en echtgenoot van
Margareta van Ghistelles, staat vermeld in 1350. Hij wordt aangegeven als ridder
in 1356. Hij was verscheidene malen schepen van het Brugse Vrije tussen 1349 en 1357. Hij werd
begraven in de kerk van Ardooie. Hij was vader van Jacques, heer van Koolskamp, en van
Margareta, echtgenote van Jan van Winghene.
de Limburg-Stirum, Joigny, p. 52 – Douxschamp, Lichtervelde, p. 287 – Gailliard, Bruges, D. V, pp. 87-89 –
Piot, Straten, p. 55 – Poplimont, Héraldique, D. VI, pp. 279-280 – Priem, Documents, D. VII, pp. 56-57,
59 en 61 - Van de Putte, Lichtervelde, p. 98
162 Baronaige (heer Zeger): h. zegher bernage, gedwarsbalkt van keel en goud, de
dwarsbalken van keel getralied van zilver en de eerste dwarsbalk van goud rechts
beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
Zegel: Een Arnould Baronaige, schildknaap, zegelde in 1339, samen met andere
Vlaamse edelen, het verdrag tussen hun graaf en de hertog van Brabant:
gedwarsbalkt, de eerste, derde en vijfde dwarsbalk getralied. Een Jan Baronaige zegelde in 1374:
gedwarsbalkt, de eerste, derde en vijfde dwarsbalk getralied.
Nota: Zeger Baronaige genoemd de Weede, zoon van Gerard en van Elisabeth van Kortrijk genoemd
van Melle, huwde eerst in 1349 Catharina de Coster en nadien Beatrix van Hembyse, dochter van
Daniël en Lisbette van Mullem. Hij was baljuw van Ieper in 1370 en overleed in 1371. Uit zijn
tweede huwelijk had hij twee kinderen, Lisbette, echtgenote van Willem van Wychuuse en van
Goosen van Vaernewyck, en Zeger, echtgenoot van Clemence de Hemricourt, erfdame van
Aishove.
Castelain, Ouwegem, pp. 73-74 - Demay, Flandre, n° 565 - de Meulenaere, Hembyse, p. 20 - de Pauw,
Artevelde, pp. 281, 689 en 786 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 204 en D. IV, p. 369 – Diegerick, Chartes, D.
II, p. 212 – Verroken, Arend VI, p. 271

Wapenboek de Coninck 67
163 Dudzele (heer Jacob van): h. jacob dudsele, gedwarsbalkt van zilver en azuur, een
vrijkwartier van zilver een keper van keel.
Nota: In de stadsrekeningen van Brugge wordt er in 1302 melding gemaakt van
goederen gelegen te Dudzele en Klemskerke welke toebehoorden aan Jacob van
Dudzele. We vinden deze Jacob als heer van Klemskerke in het begin van de 14 de
eeuw vermeld tussen andere Vlaamse ridders die ten dienste stonden van Filips de Schone, koning
van Frankrijk en wiens goederen verbeurd verklaard werden door Jan van Namen. Een andere
Jacob van Dudzele staat vermeld tussen 1370 en 1401 1 .
Colens, Compte, pp. 56 en 59 - De Flou, Woordenboek, D. III, pp. 648-649 - Gilliodts-Van Severen, Furnes,
D. IV, p. 249 – Piot, Straten, p. 45
164 Rode (heer Jan van): h. jan van roden, in azuur een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, en smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: Jan, heer van Ingelmunster, voerde in 1309 als zegel: een leeuw een smalle
schuinbalk over alles heen. Jan van Ingelmunster of Jan van Rode, heer van
Ingelmunster, ridder, droeg als zegel in 1320 en 1336: een leeuw een schuinbalk
over alles heen.
Nota: Jan I van Rode, heer van Ingelmunster, was zoon van Gerard II, heer van Rode en Melle, en
zijn tweede echtgenote Isabella van Heestert. Hij moet geboren zijn voor 1267; zijn ouders
stierven in 1285. Hij huwde Catharina van Maldeghem. Hij staat in de oorkonden vermeld tussen
de jaren 1271 en 1309. In 1300 werd hij samen met de graaf en vele andere Vlaamse edelen in
Frankrijk gevangen gehouden. Hij werd samen met drie andere Vlaamse ridders opgesloten in de
burcht te Janville. Na de Guldensporenslag werd hij tegen een Franse ridder uitgewisseld. Hij
wordt in 1307 samen met Wouter van Halewyn, Wouter van Heule, Wouter van Harelbeke, Jan
van Menen, Wouter van Pitthem, Jan de Brouwer van Steelant en de vrouw van Lembeke vermeld
onder de edelen die voor de kastelenij Kortrijk de belastingen, opgeëist door de Franse koning,
niet hadden betaald. Hij is waarschijnlijk kort na 1309 overleden.
In 1320 wordt opnieuw een Jan van Rode, heer van Ingelmunster, aangegeven, die evenwel een
ander zegel gebruikte als Jan I. Het gaat hier over de zoon van Gerard, heer van Ingelmunster,
overleden voor 1320, en van Mathilde de Marbais. In 1333 wordt deze Jan van Rode vermeld in
een oorkonde betreffende een geschil dat hij had met de schepenen van de stad Oudenaarde. “Mer
Jan van Rooden” staat eveneens vermeld in 1339 bij de Vlaamse edelen die, samen met Hendrik
van Vlaanderen, Edward, koning van Engeland, steunden in zijn strijd tegen de koning van
Frankrijk. In 1342 stond hij de heerlijkheid Ingelmunster af aan zijn zuster Isabella van Rode,
echtgenote van Jan V van Gistelles. Jan van Rode overleed in 1377 en werd begraven te
Ingelmunster, naast zijn moeder Mathilde de Marbais, reeds overleden in 1365.
de Limburg-Stirum, Codex, D. II, pp. 80-81 - Demay, Flandre, n° 1504-1505 – Despars, Cronijcke, D. II, p.
330 – Noterdaeme, Ingelmunster, pp. 89-97 en 110 – Opsommer, Ingelmunster, pp. 280-282 - Vanden
Bussche, Ingelmunster, pp. 20-21 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp. 556-557 en D. II, p. 310 - Warlop,
Nobility, D. II, n° 193/19, p. 1123
1 Een Jacob van Dudzele was schepen van het Brugse Vrije in 1337. Mogelijks gaat het hier om Jacob van Dudzele,
ridder, zoon van Zeger, heer van Dudzele, en van de vrouw van Vormezele gehuwd met Willelmina van der Straten,
vrouw van Torre. Hij overleed voor 1366. Zij hadden twee dochters, de oudste Elisabeth erfde, na het overlijden in
1366 van haar oom Boudewijn, heer van Dudzele, de heerlijkheden Dudzele en Westkapelle. Gezien deze Jacob de
eerste in lijn stond als opvolger van zijn broer Boudewijn als heer van Dudzele, is het weinig waarschijnlijk dat hij het
familiewapen in een vrijkwartier als breuk zou hebben aangenomen (Piot, Straten, p. 58-61 – Priem, Documents, D.
VII, p. 48).

Wapenboek de Coninck 68
165 Straten (de heer van): h. van straten, in keel drie schuinbalkswijs geplaatste
zwaarden van zilver.
Zegel: “Willi dni de Straten”, ridder, zegelde in 1339, samen met andere Vlaamse
edelen, het verdrag tussen hun graaf en de hertog van Brabant: drie links
schuinbalkswijs geplaatste zwaarden.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 488
166 Vaernewyck (heer Iwain van): h. haweyn van vaernewyck, in sabel drie leeuwen
van zilver, genageld van goud.
Zegel: “Yvain de Vaernewyck”, ridder, zegelde in 1316: drie leeuwen. “Ivain de
Vaernewyc”, ridder, baljuw van Aalst, zegelde in 1335: drie leeuwen.
Nota: Een Iwain van Vaernewyck wordt samen met Thomas van Vaernewyck
vermeld bij de Vlaamse edelen die in 1300 gevangen waren in Frankrijk. Iwain van Vaernewyck,
ridder, was baljuw van Brugge in 1312, van Veurne in 1332-1333 en van Aalst van 1334 tot 1336.
Hij huwde Lisbette van Halen, dochter van Simon de Mirabello. In 1330 verkoopt Iwain, heer
van Vaernewyck, en zijn vrouw Elisabeth een stuk grond aan het Sint-Elisabeth begijnhof. Zij
overleed in 1360, hij moet voor 1365 overleden zijn. In dit jaar doet zijn zoon Iwain, hulde aan
Mevrouw van Vlaanderen voor een leen gelegen te Lillo. In 1350-1351 staat deze “Ywain van
Vaernewyc” samen met zijn vrouw Sara van Steenkercke vermeld in een akte afgelegd voor de
schepen van de stad Gent.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 51, 73, 100-101, 107-112, 136-137, 156, 197-198 en 215 -
de Pauw, Artevelde, pp. 125 en 792 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 79 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 82-83
– Nowé, Baillis, pp. 373, 389 en 393 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 214 – Verbruggen,
Guldensporen, pp. 227-229
167 Houplines (heer Eulard van Poucke genoemd van): oeulaert van hompelinis, in
goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder beladen
met een vijfpuntige ster van zilver.
Nota: Gerard du Maisnil verkocht in 1307 aan Jan van Poucke een leen bestaande
uit de molens van Houplines ten voordele van diens jongste minderjarige broer,
Eulaard. Deze Eulaard van Poucke was een zoon van Eulaard I, heer van Poeke, en zijn tweede
echtgenote Maria de Fléchin. Hij huwde Maria de Roisin, weduwe van Gerard du Maisnil. In
1337 staat “Eulard de Poucques, adont escuier et mary damoiselle Marie de Roisin” vermeld over
gronden, gelegen te Frelinghien, welke hem leenplicht verschuldigd waren. In 1338 had de heer
van Houplines 1 een proces met Gewijde van Vlaanderen, heer van Erquinghem-Lys te
Armentières. “Messires Enlars de Poukes” staat in 1357 vermeld als houder van een leen gelegen
te Becquerel 2 . Eulaard van Poucke van Houplines staat vermeld in 1372 voor de optelling van
zijn leen van Houplines. In 1375 had Eulaard van Houplines een geschil met lieden die meersen
op de Leie bewerkten. Een waterpoort, die hem toebehoorde, was de oorzaak van de regelmatige
overstromingen van deze meersen. In 1388 staat zijn zoon Jan vermeld als heer.
de Pauw, Audiencie, n° 744, 1394, 1557 en 1664 – Fremaux, Lille, n° 254 – Gailliard, Bruges, D. I, p. 108 –
Hoste, Poeke, p. 11 – Leuridan, Weppes, p. 113 – Vanhaeck, Marquette, n° 333 en 438
168 Steelant (heer Hugo van): h. hugo van steynlant, in keel een dwarsbalk van zilver,
getralied van azuur, een barensteel van goud.
Zegel: Hugo van Steelant, schildknaap, zegelt in 1339 met andere Vlaamse edelen
het verdrag tussen de hertog van Brabant en de graaf van Vlaanderen: een
dwarsbalk getralied, in het schildhoofd een barensteel met vijf hangers.
Nota: Hugo van Steelant, ridder, heer van Peereboom, was zoon van Hellin, heer van Steeland,
Huize, een der schouts van Assenede, overleden in 1315, en van Maria van Oostende. Hij was de
1 Houplines ligt aan de Leie niet ver van Armentières (Hoste, Poeke, p. 61).
2 Becquerel was een heerlijkheid gelegen te Marquette en Lambersart bij Rijsel (Fremaux, Lille, p. 254).

Wapenboek de Coninck 69
broer van Johanna, vrouw van Hansbeke, die huwde met Olivier II, heer van Poeke. Hugo van
Steelant staat samen met Ser Hendrik Evelbaren en Pieter Masiere vermeld in 1309 om een
uitspraak te doen in een geschil aangaande de verzanding van de haven van Axel. De inwoners
van Brugge en Aardenburg hadden een kanaal gegraven in de omgeving van Zuiddorpe, oorzaak
- volgens de Axelaars - van de verzanding van de haven van Axel. Deze laatsten besloten dan ook
alle inwoners in het ambacht Axel een bijdrage op te leggen voor de verbetering van de haven en
het aanbrengen van een sluis.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 466 – Douxchamps, Kethulle, D. I, p. 126 – Goethals, Dictionnaire, D. I, pp. 450-
451 – Gottschalk, Ambachten, p. 226 – Stockman, Poeke, p. 164
169 Uytkercke (van): huutkerke, in zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen
van goud.
Zegel: “Jehan van Huutkerke”, schildknaap, een der edele vazalen van de graaf van
Vlaanderen, bezegelde in 1339, het verdrag tussen zijn graaf en de hertog van
Brabant: gevierendeeld, 1 en 4, een kruis beladen met vijf schelpen; 2 en 3, drie
jachthoorns. Volgens de grafzerk te Zuienkerke van "Liévin de Houtkerke", overleden in 1366 en
van "Adelise de le Walle", voerde hij als wapen: in zilver een kruis van sabel beladen met vijf
schelpen van goud, en zij: in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bethune, Epithaphes, pp. 317-318 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 72
170 Heule (van): huele, in goud een schildhoofd van keel beladen met drie palen van
zilver.
Zegel: Willem, heer van Heule en van Heestert, zegelde in 1285: een vol schild met
een schildhoofd beladen met drie palen.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 80
171 Calckene (heer Hugo van): h. hugo van kalkine, in goud een dwarsbalk geschaakt
van zilver en sabel van drie rijen.
Zegel: Een “Sohier de Calkine” voerde in 1362 als zegel: een geschaakte dwarsbalk
vergezeld in het rechter schildhoofd van een schildje met een leeuw.
Nota: Hugo van Calckene, ridder, had partij gekozen voor de Vlaamse gemeenten.
In 1340 zond de stad Gent een bode naar Dendermonde met een boodschap voor hem. In 1345
wordt hij als voortvluchtig beschouwd en worden zijn goederen verbeurd verklaard. Hij
vergezelde de weduwe van Jacob van Artevelde naar Engeland en was aanwezig aan de zijde van
Edward III, koning van Engeland, bij de bezetting van Calais in 1346. Hij zou in 1350 te Engeland
overleden zijn. In 1349 meldt Lodewijk van Male, in een schrijven aan de schepenen en de raad
van Dendermonde, dat zij dienden uit te betalen aan “onsen goeden vrient Clais den Jonghen, te
sinen live, al tgoed her Hughen van Calkine toebehorende, dwelke hi gheheel jeghen ons verbeurt
heeft, mits dat hi was ende es onse viant, contrarie ende rebel, ende wij verstaen dat de poort van
Dendermonde den voorseiden her Hughen sculdich es jaerlix te sinen live eene zekere quantiteit
van renten”. Ook “Goddefroy Personne” kreeg in 1350 het recht om op de verbeurd verklaarde
goederen van Hugo een som van 100 gouden schillings op te eisen. De weduwe van Hugo van
Calckene, Beatrix, voert in 1350 samen met haar kinderen een proces tegen Nicolaas de Jonghe.
Zijn zoon Zeger staat hierbij aangegeven als minderjarige. Beatrix moet hertrouwd zijn. In 1354
wordt zij vermeld als weduwe van Hendrik de Pape. Zijn zoon Zeger zou later huwen met
Margareta Notacx, een dochter van de heer van Destelbergen 1 .
de L’Espinoy, Noblesse, p. 369 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 81, 179, 260 en 280 - Demay,
Flandre, n° 673 - de Pauw, Artevelde, pp. 132 en 141 – Goethals, Dictionnaire, D. IV, p. 590 - Kervyn de
Lettenhove, Froissart, D. XX, p. 135
1 Bij de bannelingen, die in 1359 gratie ontvingen van de graaf, staat te Gent een “Mijnher Hughe van Calkine” (de
Pauw, Artevelde, p. 714).

Wapenboek de Coninck 70
172 Lembeke (heer Adalard van): h. alaert van lymbeke, in zilver een dwarsbalk van
keel, een barensteel van azuur.
Zegel: Een “Michaelis de Lembeke, militis”, zegelde in 1285: een dwarsbalk, een
barensteel met vijf hangers. Een Michel van Lembeke voerde als schepen van
Brugge in 1328 als zegel: een dwarsbalk gebroken met een barensteel met drie
kronkelende hangers.
Nota: Eustaas van Lembeke was baljuw van Gent in 1234 en 1237 en van Brugge in 1239 en 1244-
1245. Hij wordt in 1260 vermeld als scheidsrechter in een geschil tussen Margareta, gravin van
Vlaanderen, en Diederik van Beveren. In 1286 verklaart Raas van Gavere, heer van Liedekerke,
alle vrije erflenen in de parochie van Lembeke, met o.a. de hofstede die toebehoord heeft aan heer
Arnould van Lembeke, van Jan van Namen, als persoonlijk leen te hebben overgenomen. Heren
Jan en Michiel van Lembeke staan in 1300 vermeld bij de Vlamingen gevangen gehouden in
Frankrijk. Een schildknaap Jakemin van Lembeke wordt in 1302 in de Brugse rekeningen
vermeld. Hij streed mede, aan de zijde der Vlamingen, in de Guldensporenslag. Jan van Lembeke,
schepen van het Brugse Vrije in 1305, bezat in 1307 landerijen te Oostkerke. In de rekeningen
van Brugge staat in 1331 Michiel van Lembeke en in 1344 Michiels kinderen van Lembeke. Een
Aleid van Lembeke, afkomstig uit de abdij van Marquette, abdis van het klooster Ter Hagen,
wordt vermeld in 1326 en 1338. Over een Adalard of een Eulaard van Lembeke is er evenwel in
de geraadpleegde documenten geen spoor.
De Flou, Woordenboek, D. IX, p. 556 - De Keyser, Lembeke, pp. 225-226 - Demay, Flandre, n° 1204 - de
Potter, Lembeke, pp. 13-14 - de Saint Genois, Monuments, D. I, p. 736 - Gilliodts-Van Severen, Bourg, D.
I, pp. 86-87 en Inventaire, D. I, p. 391 – Gottschalk, Ambachten, p. 243 – Piot, Straten, pp. 72-73 –
Verbruggen, Guldensporen, pp. 227-228 – Warlop, Wapenboek, p. 148
173 Damman (heer Peter): h. peter deauzma, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
in het hart met een schildje van goud een gaande leeuw van sabel.
Zegel 1 : Jan Damman, leenman van de kastelenij Gent, zegelde in 1406: een vol
wapen met schildhoofd beladen met een schildje met een gaande leeuw, een
schuinstaak over alles heen.
Nota: Peter II Damman, ridder, was erfachtig schout van de oude burcht van Gent. Hij was zoon
van Peter I, amman van Gent, ambt welke deze in 1331 verkocht aan de graaf van Vlaanderen, en
van Beatrix van Poucke en echtgenoot van Margareta van der Couderborch, dochter van ridder
Simon van der Couderborch. Peter I overleed in 1350. Peter II staat vermeld in de Gentse
stadsrekeningen van het jaar 1358/59 over de pacht van de “visscerien van der stede, die beghint
ter Scaepbrueghen ende streect tote in de Licht banderside Tsaffelaer, ende alsoe voert
banderside tote mijns her Briseteests goede te Wachtbeke”. In 1358 wordt hij eveneens vermeld
bij de verkoop van zekere rechten, die hij in de stad Gent had, samen met zijn moeder en zijn
echtgenote. Hij wordt verder vermeld in 1363 bij de verkoops overeenkomst, tussen Filips de
Jonghe en de abt van de Sint-Baafsabdij, van het ambt van schout van Evergem. In 1365 staat,
volgens het leenregister van Vlaanderen, Simon Damman aangegeven als houder van het ambt
van “d’amanscip van der Auderborch”.
de L’Espinoy, Noblesse, pp. 192-193 - de Pauw, Artevelde, pp. 101 en 801 - de Potter, Evergem, pp. 60-64 -
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 366 - Gilliodts-Van Severen, Bourg, D. I, p. 318 – Gottschalk, Ambachten, p. 273
– Smet, Couderborch, pp. 33-35 - Van Werveke, Stadsrekeningen, pp. 371-372 – Wynant, Register, D. I,
n° 51
1 Een Peter Damman, leenman van de kastelenij Gent en Kortrijk zegelde in 1358: drie rosen en een schuinstaak over
alles (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 366).

Wapenboek de Coninck 71
174 Conroet 1 (de heer van): h. van coenroet, in goud vijf schuinbalken van keel, een
vrijkwartier van keel een wassenaar van zilver.
Nota: “Henricus de Conroet, miles”, staat vermeld in het getijdenboek van de abdij
van Ninove. In 1354 wordt “Heinrics van Couroet”, heer van Morenbroek, als
schepen te Ophasselt vermeld. Margareta de Harchies, vrouw van Conroet, huwde
op het einde van de 13 de eeuw Nicolaas, alias Colard Cabiliau, heer van Mullem. Deze laatste
overleed in 1334. Een Hendrik van Conroet, overleden in 1363, begraven in de abdijkerk van
Ninove voerde als wapen: in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel beladen
met een achtpuntige ster.
Bethune, Epithaphes, pp. 85 en 88 - Cabliau, Cabeliau, p. 2 - de Kerckhove, Cabiliau, p. 174 – Gaublomme,
Kartuize, p. 143
175 Harelbeke (van): aerlebeke, in goud een keper van keel, een getande zoom van keel.
Zegel: Johan van Harelbeke, ridder, heer van Lembeke en van Wakken, zegelde in
1365: een keper en een getande zoom.
de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 36-37
176 Nevele (heer Willem van): h. willem van nevele, in zilver een kruis van keel,
vergezeld in het eerste kanton van een leeuw van sabel.
Nota: Mogelijks zijn deze wapens toe te schrijven aan Willem van Nevele, heer van
Uitbergen, zoon van Willem, heer van Oosthove, en van Sofie van Liedekerke
genoemd de Beaufort. Wel zouden ze dan dateren van voor 1329, datum van het
overlijden van zijn vader 2 .
177 Brisetête (heer Rogier): h. rogier bristeeste, in sabel een schildhoofd van zilver
beladen met een uitkomende leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van
azuur.
Zegel: “Rogier Brijseteeste”, ridder, zegelde in 1339, samen met andere Vlaamse
edelen, het verdrag van zijn graaf met de hertog van Brabant: doorsneden 1, een
uitkomende gekroonde leeuw, 2, een vol wapen.
Nota: “Rougiers Brisetestes, riddere” staat vermeld in 1329 bij een verkoopakte, waar Catherina
Brisetête en Rogier van Halewyn, haar echtgenoot, de visserij gelegen vanaf Gent tot voorbij
Langerbrugge verkoopt aan de stad Gent. Rogier Brisetête staat in 1335 aangegeven als baljuw
en ontvanger voor het marktgeld van Hughersvliet. “Rogier Briseteeste” wordt nogmaals in 1353
vermeld. In 1357 wordt “Messires Rogers Brisetieste” vermeld als houder van een leen gelegen
in de “paroche de Ronk”.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 425 - de Potter, Evergem, pp. 11-13 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 411
– Fremaux, Lille, n° 72 – Nowé, Baillis, p. 116
178 Steelant (heer Jan van): h. jan van steenlant, in keel een dwarsbalk van zilver,
getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie vijfpuntige sterren van
goud.
Nota: Jan van Steelant, heer van Lophem, schepen van het Brugse Vrije, was een
zoon van Filips, heer van Lophem, en van Margareta de Baenst. Hij huwde Agnes
van Varssenaere, dochter van Jan, heer van Varsenare, met wie hij drie dochters en een zoon had.
Deze laatste, Rogier van Steelant, heer van Lophem, overleed in 1381 zonder nakomelingen. In
1351 staat Jan van Steelant vermeld, in een oorkonde van de Bogaarde school, als schepen van
1 Conroet of Conroit, een leen afhangende van de provincie Henegouwen, was gelegen te Everbecq (de Kerckhove,
Cabiliau, p. 174).
2 Volgens E. d’Hont de Waepenaert voerden de van Nevele, heren van Oosthove, als wapen: in zilver een kruis van keel
vergezeld in het eerste kanton van een meerltje van sabel. Wel voerden zij als zegel, na het uitsterven van de van
Nevele, heren van Nevele, de volle wapens van het huis (d’Hont de Waepenaert, Œuvres, D. III, p. 131).

Wapenboek de Coninck 72
het Brugse Vrije. Volgens een handschrift van 1540/1548 zou Filips van Steelant, heer van
Lophem, zijn wapen breken met “drye gulden sterren, in’t chief”. Volgens F.V. Goethals brak
Jan van Steelant zijn wapen eveneens met drie sterren van goud.
Bethune, Epithaphes, p. 315 – Gailliard, Bruges, D. I, p. 117 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, p. 276
-Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 449 – Piot, Straten, p. 100
179 Moerzeke (van): moerseke, in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van
keel over alles heen.
Zegel: “Gheeraert van Moerzeke”, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse
edelen, het verdrag tussen zijn graaf en de hertog van Brabant: een dwarsbalk met
daarboven een schuinkruis, beladen in het hart? (onduidelijk).
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534
180 Vichte (de heer van der): h. van der vichtten, in goud getralied van sabel.
Zegel: “Gossuin, signeur de le Vichte, chevalier”, zegelde in 1333: getralied.
Demay, Flandre, n° 383
181 Erpe (de heer van): h. van erpe, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en
gekroond van azuur, een getande zoom van sabel.
Zegel: Filips, heer van Erpe, ridder, zegelde in 1365: een leeuw en een getande zoom.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 435 – Warlop, Wapenboek, p. 139
182 Loker (seigneur Vlaminck 1 van): h. vlaminc van lokerne, in zilver een dwarsbalk
van keel, vergezeld in het eerste kanton van een schildje van goud een leeuw van
sabel.
Zegel: Gilles de Bethune, heer van Molenbeek, voerde in 1244 als zegel: een
dwarsbalk vergezeld in het schildhoofd van een leeuw. “S' Willaumes de Locres”,
ridder, voerde in 1279 als zegel: een dwarsbalk vergezeld in het rechtse schildhoofd van een
leeuw.
Nota: Mogelijks gaat het hier om een lid uit de familie de Bethune, heren van Loker en Roesbrugge-
Haringe.
Demay, Flandre, n° 581 - du Chesne, Béthune, D. II, p. 158 – Vanden Bussche, Rousbrugghe, p. 54
183 Landeghem 2 (heer Aernt van): h. aernt van landighem, in azuur een leeuw van
goud, genageld en getongd van keel, een barensteel van zilver.
Zegel: Een Jan van Landeghem, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374: een schuinbalk en een
leeuw over alles heen.
Nota: In 1328 wordt in een Brugs oorkonde een Arnould van Landeghem vermeld. Een Laurent van
Landeghem, 12 de schepen der gedeele te Gent in 1308, droeg als wapen: in azuur een leeuw van
goud, een barensteel van goud.
de L'Espinoy, Noblesse, p. 373 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 310 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1449
1 du Chesne zegt dat “Flamenc de Locres portait les armes de Béthune brisées d'une molette de sable, ce qui me fait
croire qu'il fut fils de Raoul de Locres en appelé Flamenc d'un sobriquet” (du Chesne, Béthune, D. I, pp. 279-280).
2 Landegem, een heerlijkheid in de gemeenten Anzegem, Ingooigem, Oordegem en Tiegem. De heerlijkheid hing af van
het leenhof van de abdij van Affligem. In 1376 kocht Jacob van Hemsrode de heerlijkheid. Deze behoorde aan Isabella
van Loon, echtgenote van Jan van der Aa (De Flou, Woordenboek, D. IX, p. 88 – de Potter, Oordegem, p. 12 – Santens,
Hemsrode, pp. 225-226 – Verleyen, Landegem, pp. 71-79 – Van Betsbrugge, Landergem, pp. 199-200).

Wapenboek de Coninck 73
184 Thant (heer Jan): h. jan tant, in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van
azuur een poort met drie open torentjes van goud.
Nota: Een Jan Thant staat aangegeven in 1309 bij diegenen die procuratie bekwamen
van de edelen, de burgemeesters en de schepenen van het Brugse Vrije om de vrede
af te sluiten met de koning van Frankrijk. In 1349 staan “Jehan Tant … et Jehan
Tant, fil de Jehan” vermeld. Tussen 1348 en 1358 is hij verscheidene malen schepen van het
Vrije. Ridder Jan Thant werd in 1363 vermoord door de aanhangers van Gerard de Moor, heer
van Wessegem. In mei 1363 dienden “Jean de Busere” en “Jean Herlebond” in bijzijn van de
familie en aanverwanten van Jan Thant de eed af te leggen bij hun verklaring dat zij geen
deelname hadden in de moord op Jan Thant, Hendrik van Roeselare en Jan, zoon van Hugo van
Royeghem.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 133 - de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 126 – Delepierre,
Documents, D. II, p. LVII – Gailliard, Bruges, D. V, p. 299 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, pp.
283 en 299 – Priem, Documents, D. VII, pp. 55-59 en 61-62 – Sabbe, Opstand, p. 113 – Schouteet, Brugge,
D. III, n° 301 – Verhoustraete, Knesselare, p. 131
185 Staden (van): staden, in keel een keper van goud.
Nota: In 1280 wordt een Jan van Ghistelles vermeld als heer van Staden. In 1308
was de heerlijkheid in handen van zijn zoon Willem. Arend V van Schoornisse
staat in 1365 vermeld als heer van Staden. In 1387 erfde Jan van Moorslede de
heerlijkheid Staden van Arend V van Schoornisse. Hij overleed hetzelfde jaar en
zijn dochter Anastasia erfde de heerlijkheid Staden. Hetzelfde jaar had Jan van Moorslede een
geschil met zijn zuster Anastasia van Moorslede en heer Boudewijn van Oultre, haar echtgenoot,
over de successierechten van hun vader.
de L'Espinoy, Noblesse, p. 310 - de Limburg-Stirum, Joigny, p. 214 - Vanden Bussche, Stade, pp. 85-87 –
Verroken, Arend VI, pp. 276-277
186 Axele (heer Filips van): h. philips van acsele, in goud een keper van keel beladen
met drie gespen van zilver.
Zegel: Filips van Axele, broer van de heer van Axel, zegelde in 1353: een keper
beladen met drie gespen? (onduidelijk).
Nota: Filips van Axele was een jongere zoon van Filips van Axele, ridder, heer van
Axel en Zaamslag, meerdere malen ruwaard van Vlaanderen tussen de jaren 1324 en 1336 en lid
van de grote Raad van de graaf, en van Margareta, dochter van Jan van Heyle. In 1339 staat bij
de Vlaamse edelen die een verbond sloten met de Engelse koning een “Philippus Axellanus” en
in 1345 wordt opnieuw een Filips van Axele vermeld. In 1351 staat in de wettelijke passeringen
voor de stad Gent een Filips van Axele aangegeven naast ridder Jan van der Moere. Deze Filips
was toen heer van Zaamslag. Hij was gehuwd met vrouw Gertrude, waarbij hij een kind had.
Volgens gravin de Lalaing in “Maldeghem la Loyale” zou Filips van Axele de heerlijkheid
Zaamslag verkocht hebben aan Gillis de Schoutheete, ridder, erfelijk schout van Lokeren,
Daknam en Waasmunster. En effectief, volgens een akte gedateerd te Zaamslag, staat “Gillis den
Scouteete van Lokeren, heere van Saemslach” aangegeven in 1355. In een oorkonde van 1353
verklaart “Filipse van Axele, ruddre broeder miine heeren van Axele” onder welke voorwaarden
hij afziet van de rechten die hij, als feodaal heer van Heurne-Geerbrouck, had op goederen van
het O.L. Vrouwhospitaal te Oudenaarde. In 1369 kocht Wouter van der Bracman, in naam van
het klooster Ter Hagen, roggetienden in Gorichem bij Beoosterblij. Deze tienden werden in leen
gehouden van Filips van Axele. Here Filips van Axele staat vermeld bij een audiëntie gehouden
te Gent op 18 juni 1375. Hij overleed in 1376.
Bouton, Gelre, D. VI p. 190 - Buntinx, Audiëntie, p. 36 – Castelain, Geerbrouck, pp. 90-91 en 103 - De
Brouwere, Cartularium, n° 167 - de Lalaing, Maldeghem, p. 335 - de Pauw, Audiencie, n° 1554 - de Saint
Genois, Monuments, D. II, p. 8 - de Schoutheete de Tervarent, Schoutheete, p. 73 - du Chesne, Guines, D.
II, p. 558 – Goethals, Dictionnaire, D. II, pp. 297-298 – Gottschalk, Ambachten, p. 339 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. I, pp. 449-450

Wapenboek de Coninck 74
187 Rasseghem (heer Gerard van): h. gheraert van rasygem, in azuur een leeuw van
goud, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder beladen met een lelie van
keel.
Zegel: “Gheraert van Raeseghem, seigneur de Crayenem”, zegelde in 1339, samen
met andere Vlaamse edelen, het verdrag tussen zijn graaf en de hertog van Brabant:
een leeuw (de schouder beladen met een lelie?).
Nota: Gerard van Rasseghem, heer van Basserode, zoon van Gijselbrecht, huwde Aleyde, vrouw
van Kraainem en Gooik, dochter van Arnould, heer van Kraainem. Zij staan samen vermeld rond
1350. Zij hadden twee dochters, Catharina en Ida. In 1366 schenkt Hendrik van Vlaanderen, heer
van Ninove, per testament aan Gerard van Rasseghem en Arnould van Maercke een leen van 50
pond par. op het domein van Ninove. Gerard van Rasseghem, ridder, heer van Basserode, staat in
1380 vermeld als raadsheer van de graaf en gouverneur van het baljuwschap Rijsel, Douai en
Orchies. In 1385 wordt hij vermeld onder de getuigen bij de bevestiging van het behoud van de
privileges van de steden Kortrijk, Oudenaarde, Geraardsbergen, Dendermonde, Rupelmonde,
Aalst, Hulst, Biervliet en Deinze. Hij staat in december 1388 nogmaals aangegeven als
gouverneur van Waals-Vlaanderen.
Butkens, Trophées, D. II, pp. 269-270 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 216 – Despars, Cronijcke, D. III, pp. 146-
147 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 248-252 – Hautcoeur, Saint-Pierre, pp. 801 en 827 – Vangassen,
Ninove, D. II, p. 80
188 Saemslach (heer Robrecht van): h. robbrecht van samslacht, in keel een kruis van
goud, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van goud, een barensteel
van azuur.
Zegel: “Roberti de Sameslachte, militis”, zegelde in 1316 het vredesverdrag tussen
Frankrijk en Vlaanderen: een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf
meerltjes en een barensteel met vijf hangers.
Nota: “Robert de Zamslacht”, ridder, staat vermeld in 1316, in een vredesovereenkomst tussen
Filips, graaf van Poitiers, regent van Frankrijk, en Robrecht van Bethune. Robrecht van
Saemslach, leermeester van Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen, werd samen met Jan de
Verrières, kastelein van Rupelmonde, en Boudewijn van Zegherscapelle op 14 juni 1325
omgebracht door de opstandige Bruggelingen.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 70-71 - Demay, Flandre, n° 1833 – Sabbe, Opstand, p. 44
189 Akspoele (de heer van): h. van acspoele, in sabel een schildhoofd van zilver beladen
met een hoekige dwarsbalk voorzien van drie tanden van keel.
Nota: Heer Filips van Axpoele staat vermeld in 1300 bij de Vlaamse edelen die in
Frankrijk gevangen zaten. Hij staat verder aangegeven in 1325 en in 1330.
Verbruggen, Guldensporen, p. 227 – Vuylsteke, Rekeningen, pp. 400 en 772
190 Delft (heer Jan van der): h. jan van de luu, in zilver een dwarsbalk van keel,
vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes van sabel.
Zegel: “Jehans de le Delft”, ontvanger van het graafschap Vlaanderen, zegelde in
1356: een dwarsbalk vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes.
Nota: Jan van der Delft werd in 1351 aangesteld tot algemeen ontvanger van het
graafschap Vlaanderen. Hij staat in 1351 eveneens vermeld als lid van de raad van Lodewijk,
graaf van Vlaanderen. In 1356 krijgt hij samen met drie andere ridders, namelijk de heer van
Praat, de heer van Gistel en de heer van Dudzele, volmacht van de graaf om de modaliteiten van
het vredesverdrag met Brabant uit te voeren en er vooral voor te zorgen dat de graaf, samen met
zijn echtgenote Margareta van Brabant, ten volle kunnen genieten van de erfenis van de stad
Mechelen. In 1358 staat Mer Jan van der Delft nogmaals aangegeven onder “Mins heren raed van
den lande van Vlaendren”. Jan van der Delft genoemd van Berthe, ridder, was waarschijnlijk een
zoon van Pieter van der Delft, baljuw van Gent in 1319-1320. Hij was gehuwd met Maria van den

Wapenboek de Coninck 75
Brouck 1 , vrouw van Brouck. Zij overleed in 1358, hij één jaar later. Beiden liggen begraven in de
kapel genoemd van der Delft, in de Sint-Donaaskerk te Brugge. Zij hadden drie zoons, Jan,
Willem en Pieter.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 611-612 en D. II, pp. 121-124, 128, 147-148, 301 en 547 - de
Meulenaere, Bailleul, pp. 93-94 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 374 – Nowé, Baillis, p. 379
191 Pittem (de heer van): h. van putten, in zilver twee (van drie) zesbladige bloemen
van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van keel.
Nota: Walter, heer van Pittem, ridder, echtgenoot van Johanna de Fléchin, staat
vermeld in een acte van 1357. Zij zijn beiden gestorven in 1360. Wel staat in 1365
“Min vrouwe van Puthem” aangegeven onder dezen die een leen hielden van het
kasteel van Kortrijk.
Colens, Pitthem, p. 248 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XVI – Douxchamps, Kethulle, D. II, p. 18
192 Zweveghem 2 (heer Gerard van): h. gheraert van zwevighem, geschuinbalkt van
goud en azuur beladen met de schaduw van een leeuw, een geblokte zoom van
hermelijn en keel.
Zegel: Gerard van Steenhuyse, heer van Zwevegem, voerde in 1336 als zegel:
geschuinbalkt van zes stukken met een gezoomde band. “Grard van Stienhuus sirez
de Zwevenghien”, kapitein van Kortrijk, voerde in 1384 als zegel: drie schuinbalken, een leeuw
over alles heen en vergezeld van een geblokte zoom.
Nota: Gerard van Steenhuyse, heer van Zwevegem, tekende in 1336 het vredesverdrag tussen
Lodewijk van Male en Jan, hertog van Brabant. In 1353 is er melding van “Willem, heere van
Steenhuus, ridder” die optreedt in naam van zijn broer “mer Gheraerde van Steenhuus, riddere”.
In 1365 staat hij vermeld in de lijst van de leenhouders van het kasteel van Kortrijk voor het hof
van Zwevegem. Hij overleed in 1366. Zijn zoon Gerard van Zwevegem, volgde zijn vader op als
heer van Zwevegem. Hij was in 1384 kapitein van Kortrijk. Hij huwde Philippina van Nevele met
wie hij in 1391 een gerechtelijk geschil voerde tegen Willemina van Halewyn en haar zoon
Willem van Nevele over de heerlijkheid Oosthove te Wervik. In 1389 staat “Gheeraert heere van
Steenhuuse, heere van Zweveghem, ruddre” aangegeven bij de ondertekenaars van een akte over
de rechten van het land van Nevele. Hij verkocht in 1414 zijn heerlijkheid Zwevegem aan Jan van
Halewyn, heer van Rozebeke en Inchout.
Berten, Seigneuries, p. 463 – Colpaert, Avelgem, pp. 186-187 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XXI - de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 465 – Gheldolf, Gand, D. I, pp. 524-528 - Van Den Berghe, Steenhuize, pp. 215-
218 – Verhoustraete, Knesselare, p. 55
193 Wavre (heer Jan van): h. jan van wavere, in sabel een leeuw van goud, genageld en
getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met twee ruiten van zilver,
over alles heen.
Zegel: Jehan, heer van Wavre, ridder, voerde in 1327 als zegel: een leeuw een
schuinbalk over alles heen.
Nota: Jan van Wavre, heer van Pamel, Ledeberg, Perk en Elewijt, echtgenoot van Catharina Swaef,
was de oudste zoon van Jan genoemd Meeuwe, heer van Wavre en Dongelberg, bastaardzoon van
Jan I, hertog van Brabant, en van Margareta, vrouw van Pamel en Ledeberg. Deze Jan van Wavre
ontving (vrijwillig of onder dwang) in 1326 van zijn halfbroer, Bernard de Bornival, de
heerlijkheid Pamel. Hij staat vermeld in 1351, samen met zijn broer Filips, als ridder. In 1354
ontving hij Perk van de hertog van Brabant. In 1355 werd hij drossart van Brabant. In 1356 legde
hij, zoals bijna alle Brabantse heren, leenhulde af aan de graaf van Vlaanderen als hertog van
Brabant, maar bleef getrouw aan de graaf na de herovering van het hertogdom door Wenceslas
van Luxemburg. Bij acte van 14 november van hetzelfde jaar verklaarde de graaf dat hij geen
1 De grafzerk vermeld de naam “Marie d’Oubranc dicte de Breve” (Gailliard, Inscriptions, D. I, p. 201).
2 Voor de opmerking over de geschaduwde leeuw zie nota onder n° 7: Steenhuyse.

Wapenboek de Coninck 76
vredesovereenkomst zou afsluiten met de hertog zo er geen duidelijke bevestiging was dat Jan
van Wavre en zijn broer Filips hun goederen en bezittingen in Brabant terug zouden bekomen. In
1357 wordt hij opnieuw als vazaal van de hertog van Brabant aangegeven. In 1361 staat hij
vermeld als raadsheer van de graaf. Jan van Wavre wordt in 1369 vermeld als leenhouder van een
leen gelegen te Sint-Maria-Oudenhove. Hij overleed in 1378 en werd samen met zijn echgenote
begraven in de kerk van Pamel 1 .
Anne de Molina, Sleeus, p. 306 – Bethune, Epithaphes, p. 90 - Butkens, Trophées, D. I, p. 660 - de Limburg-
Stirum, Cartulaire, D. I, p. 393 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 214 – Martin, Wavre, pp. 201-204 –
Opsommer, Leengoed, p. 496 - Van de Perre, Ledeberg, pp. 65-67
194 Steelant (heer Willem van)): h. willem van steenlant, in keel een dwarsbalk van
zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie besanten van goud.
Nota: Mogelijks gaat het hier om Willem die Bloc van Steelant 2 , ridder, baljuw van
Aalst van 1307 tot 1309. In 1309 is hij grafelijk gevolmachtigde in de zaak tegen
Hugo van Gavere. Vanaf 1312 zetelt hij in een gemengde Frans-Vlaamse
commissie voor de uitwerking van het verdrag van Pontoise. Is baljuw van Cassel in 1317 en
zetelt in de grafelijke raad sinds 1318. In 1322 wordt hij aangesteld als testamentuitvoerder van
Robrecht van Bethune, graaf van Vlaanderen. Oorspronkelijk aanhanger van Robrecht van
Cassel, keert hij zich van deze laatste af en kiest vanaf 1325 partij voor Lodewijk van Nevers. In
1327 doet hij afstand van zijn rechten als testamentuitvoerder van graaf Robrecht. In 1328
evenwel maakt hij deel uit van Lodewijks testamentuitvoerders. Hij wordt baljuw van Ieper van
1328 tot 1330. In 1329 staat hij als ridder van de graaf vermeld in een oorkonde, waarin de graaf
de Bruggelingen vergiffenis verleent voor de opstand tegen hem gevoerd. Hij is actief betrokken
bij de alliantie met de hertog van Brabant in 1333 en bij de aankoop van de stad en heerlijkheid
Mechelen. Hij was heer van Wachtebeke, zoon van Jan, heer van Steeland, en van Gerardine van
Ghistelles, vrouw van Hansbeke. Hij huwde een Sersanders en is waarschijnlijk in 1334
overleden. Een Willem van Steelant, zoon van heer Willem werd in april 1373 ontboden naar de
audiëntie gehouden te Brugge. Daar hij niet kwam opdagen ging men de baljuw van de vier
ambachten opdracht geven hem te dagvaardingen voor de volgende audiëntie.
De Flou, Woordenboek, D. XV, pp. 340-341 - de Pauw, Audiencie, n° 961 - de Saint Genois, Inventaire, n°
1842 – Gailliard, Bruges, D. I, p. 120 – Goethals, Dictionnaire, D. I, pp. 450 en 456 – Nowé, Baillis, pp.
383, 392 en 404 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp. 562-567
195 Zwynaerde (heer Wouter van): h. wouter van swynaerde, in sabel een keper van
goud vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
Nota: “Edel man Woutre van Zuinarde, schiltcnape, mynshere Wouters zone van
Zuinarde, rudders” wordt anno 1345 vermeld in een oorkonde waar hij afstand
deed aan de Sint-Pietersabdij te Gent van de heerlijke rechten die hij bezat op lenen
gelegen te Zwijnaarde en die toebehoorden aan de abdij. Rond 1370 staat “Wouter van Zwinarde”
vermeld in een geschil met dezelfde abdij over een windmolen te Zwijnaarde.
Buntinx, Audiëntie, pp. 421-422 - de Pauw, Audiencie, n° 3 - de Potter, Zwijnaarde, p. 6 - Van Lokeren, Saint-
Pierre, D. II, n° 1174
1 Volgens Martin verkocht Jan van Wavre in 1391 zijn domein in Pamel aan ridder Evrard Boote. Hij zou één zoon,
Othon en drie dochters gehad hebben. De datum van zijn overlijden en de plaats waar hij werd begraven zijn niet
gekend. Volgens Gailliard had hij eveneens een zoon Jan, ridder, die heer van Pamel werd en die begraven lag naast
zijn ouders in de kerk van Pamel (Bethune, Epithaphes, p. 90 – Martin, Wavre, p. 204).
2 Na de Guldensporenslag zou hij van de graaf het recht verkregen hebben om de wapens van de stad Kortrijk “in zilver
een keper van keel en een getande zoom van hetzelfde” te dragen (Goethals, Dictionnaire, D. I, pp. 453-456).

Wapenboek de Coninck 77
196 Harelbeke (de heer van): h. van aerlebeke, gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper
van keel, een getande zoom van keel; 2 en 3, in zilver een dwarsbalk van keel, een
barensteel van azuur (Lembeke).
Zegel: “Wautier de Harlebeke, seigneur de Wackine, chevalier” voerde in 1336 als
zegel: een keper en een getande zoom. Jan van Harelbeke, ridder, heer van
Lembeke, Wakken en Deerlijk, zegelde in 1365 en in 1377: een keper en een getande zoom.
Nota: Anno 1350, “Jhan van Herlebeke es gheconsenteert te vercoopene … renten … van zinen
groten leene van Wackine”. In 1365 staat “Min heere van Harelbeke” vermeld in de lijst van de
leenhouders van het kasteel van Kortrijk voor het leen van Wakken en “min vrouwe Jane van
Haerlebeke” voor een leen gelegen te Wielsbeke.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 356 - de Limburg-Stirum, Courtrai, pp. XXIV-XXV - Demay,
Flandre, n° 1019 - de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 34-37
197 Weldene, Burchgraaf van Ieper (heer Jan van Oultre genoemd van): h. jan van
weldine, borchgreve van ypen, in keel een schuinkruis van zilver beladen in het hart
met een schildje van keel een kruis van vair (Ieper).
Zegel: Maria van Oultre, weduwe van Robrecht van den Douve, zoon van Jan,
zegelde in 1426: 1 en 4, een schuinkruis; 2 en 3, een kruis.
Nota: Jan van Oultre, ridder, kastelein van Ieper en heer van Welden, zoon van Gerard van der Aa
of van Oultre genoemd van Pollare, en van Johanna de Rethel, huwde met Isabella, vrouw van
Maisnil. Hij wordt in 1379 voor het eerst vermeld als burggraaf van Ieper. Bij de bevestiging, in
1385, van het behoud van de privileges van de steden Kortrijk, Oudenaarde, Geraardsbergen,
Dendermonde, Rupelmonde, Aalst, Hulst, Biervliet en Deinze staat Mer Jan van Oultre, burggraaf
van Ieper, vermeld onder de getuigen. Was in hetzelfde jaar medegetuige van het vredesverdrag
tussen de hertog van Bourgogne en de Gentenaars. Hij overleed in 1391.
Butkens, Trophées, D. IV, p. IX - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 85 – Despars, Cronijcke, D. III, pp. 146-147 –
Lambin, Ypres, pp. 18-19
198 Iseghem (heer Rogier van): h. rogier van iseghem, in zilver een kruis van sabel,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van sabel.
Zegel: “Rugger van Ysighem”, ridder, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374: een kruis vergezeld van
een binnenzoom van twaalf meerltjes.
Nota: “Mer Rogier van Ysengheem” staat vermeld in 1356. Het gaat hier waarschijnlijk om Rogier,
heer van Izegem, echtgenoot van Margareta van Heule. In 1365 wordt “Roegaer van Yseghem”
aangegeven als heer van Izegem. Hij moet kort voor 1372 overleden zijn.
Ofwel gaat het hier om zijn zoon, die kort na zijn vader kinderloos moet zijn gestorven. De
heerlijkheid Izegem kwam nadien toe aan Magdalena van Iseghem, dochter van Rogier en
Margareta. Zij was gehuwd met Willem van Stavele, zoon van Jan II, burggraaf van Veurne, en
van Maria van Halewyn.
De Flou, Woordenboek, D. VI, p. 882 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XVI - de Pauw, Audiencie, n° 777 -
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 138 - Van Acker, Stavele, pp. 45-46
199 Lichtervelde (heer Lodewijk van): h. louys van lichtervelde, in azuur een
schildhoofd van hermelijn, een zoom van goud.
Nota: In de lijst van de “manscepen … ghedaen minen heere van Vlaendren te
Denremonde te sinen eersten incommene als heere zonder middel int jaer Ons
Heren 1355” staat “De heere van Lichtervelde en Mer Louys van Lichtervelde”.
Mer Lodewijk van Lichtervelde 1 staat eveneens vermeld met o.a. de heer van Koolskamp, de heer
1 Misschien gaat het hier om Lodewijk van Lichtervelde, heer van Bets en Croix in Warneton, provoost van Rijsel in
1378-1379 en baljuw van Dendermonde in 1380. Hij was gehuwd met Anastasia van Moorslede, vrouw van Staden,
en was zoon van Rogier van Lichtervelde genoemd Diericxzone, baljuw van Ieper, en van Elisabeth van Heilly. Deze

Wapenboek de Coninck 78
van Lichtervelde en Rogier Diericxzone (van Lichtervelde) 1 . Lodewijk van Lichtervelde, ridder,
zoon van Diederik en van Johanna van der Beerst, huwde Agnes van Moerkercke en ligt begraven
te Handzame. Hij was de broeder van Rogier Diericxzone, de baljuw van Ieper. Hij had een
dochter Margriet, die eerst met een lid van de familie van den Berghe huwde en vervolgens met
Jan Andries. In 1370 wordt “Lonins dochter van Lichtervelde” vermeld. Deze Margriet overleed
in 1398 2 .
Bethune, Epithaphes, p. 241 - De Flou, Woordenboek, D. IX, p. 674 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I,
p. 485 en D. II, pp. 247-251 – Gailliard, Bruges, D. V, pp. 83-85 en 90 – Nowé, Baillis, p. 384 – Poplimont,
Héraldique, D. VI, pp. 267-268 - van Ruymbeke, Rumbeke, pp. 253 en 262
200 Exaerde (heer Raas van): h. rase van egsarde, in keel drie leeuwen van goud,
genageld van azuur, een barensteel van azuur.
Zegel: “S’. Rasonis, Militis, Dci. Mulart” zegelde in 1286: drie leeuwen en een
barensteel met drie hangers beladen met drie schuinkruisjes. Raas Mulaert, heer
van Eksaarde, zegelde in 1303: drie leeuwen en een barensteel. Raas II van Gavere
genoemd Mulaert, zoon van Jan, heer van Eksaarde, zegelde in 1374-98: drie leeuwen (gekroond
voor 1374) en een barensteel.
Nota: Ofwel gaat het hier om Raas I, die heer van Eksaarde werd in 1291. Hij zou driemaal huwen.
Een eerste maal voor 1280, een tweede maal, voor 1286, met Volcwide Borluut. Zij stelde haar
testament op in 1298. En waarschijnlijk op een latere datum een derde maal. Hij staat vermeld bij
de Vlaamse edelen die in 1300 in Frankrijk gevangen zaten. Hij was in 1302 aanwezig op het
slagveld van de Guldensporen. De datum van zijn overlijden is niet gekend. Zijn zoon Jan II wordt
voor het eerst aangegeven als heer van Eksaarde in 1350.
Ofwel gaat het om zijn kleinzoon, Raas II, heer van Eksaarde vanaf 1389, bijna 60 jaren oud. Hij
was de oudste zoon van Jan II, heer van Eksaarde. Hij was een tijdlang opperbevelhebber van het
rebelse Gent. Van 1392 tot 1394 was hij hoofdschepen van het land van Waas en overleed
kinderloos rond 1400.
Audenaert, Eksaarde, pp. 19-20 - de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 209-221 en 226-228 - Demay, Flandre, n°
933 -Vannérus, Gavre, p. 21
201 Erpe (heer Filips van): h. philips van erpe, in zilver een leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van azuur, een getande zoom van sabel en een barensteel van
azuur.
Zegel: Filips, heer van Erpe, voorheen gevangen te Baesweiler tussen de volgelingen
van de hertog van Brabant, zegelde in 1374: een gekroonde leeuw en een getande
zoom en Filips, heer van Erpe, zegelde in 1378: een leeuw.
Nota: Filips I, heer van Erpe, geboren rond 1320, was zoon van Walter, ridder, heer van Erpe,
overleden in 1361, en van Catharina de Scoudee. Hij huwde rond 1353 Catharina, een verwante
van de Vaernewycks, die overleed in 1385. In 1361 wordt hij samen met Simon van der
Couderborch vermeld als gevolmachtigde te Mechelen van Hendrik van Vlaanderen en Lodewijk
van Namen. In 1369 verkoopt Filips, heer van Erpe, aan de abdis van de abdij der H. Clara te
Lodewijk sneuvelde in 1382 in een veldslag in de nabijheid van Brugge. Hij droeg in 1377 als zegel: een vol wapen
met een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom en een schuinbalk beladen met drie schelpen over alles heen.
Zijn vader voerde in hetzelfde jaar als zegel: een vol wapen met een schildhoofd van hermelijn, een schuinbalk, beladen
met drie schelpen, over alles heen (de Lichtervelde, Baillis, pp. 203-204 en 208).
1 Verscheidene malen baljuw van Ieper tussen 1347 en 1365.
2 We vinden verder een Lodewijk van Lichtervelde, heer van het ammanschap van de heerlijkheid Esen en heer van
Lichtervelde en Zarren. Hij was een zoon van Rogier, heer van Lichtervelde, en van Margareta van Wynckel, vrouw
van Beernem. Hij huwde Johanna van Nevele, vrouw van Wervik en Rumbeke, dochter van Roland van Nevele en van
Maria, de erfdame van Rumbeke. Johanna van Nevele moet rond 1345 overleden zijn. Deze Lodewijk was vader van
Rogier, in 1336 vermeld als heer van Lichtervelde. Deze Rogier van Lichtervelde staat in 1336 en 1339 vermeld bij de
Vlaamse ridders, die het vredesverdrag tussen Lodewijk, graaf van Vlaanderen en Jan, hertog van Brabant, over
voornamelijk de heerlijkheid en stad Mechelen ondertekenden (de Saint Genois, Monuments, D. II, pp. 33-34 –
Douxschamp, Lichtervelde, pp. 286-287).

Wapenboek de Coninck 79
Gentbrugge zes bunder land “inde parochie van Meere ende van Aeyghem”. In 1379 verkoopt hij
zijn huis “Ter Meere” te Gent.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 266 - de Pauw, Artevelde, pp. 269, 283, 309, 784 en 852-853 - de Raadt, Sceaux,
D. I, p. 435 – Pieters, Landuit, p. 275 – Smet, Couderborch, p. 41
202 Aalst (Burggraaf van): borchgreve van aelst, in sabel een dwarsbalk van zilver,
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van zilver en beladen in het hart met
een schildje van azuur een leeuw van goud, een zoom van keel, getralied van zilver
(Tollinck).
Zegel: Jan Tollin, ridder, burggraaf van Aalst, zegelde in 1365: een dwarsbalk
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes en beladen van een schildje met een leeuw (en een
geblokte zoom?).
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 39
203 Zegherscapelle (de heer van): h. van segherscapelle, in goud twee dwarsbalken van
keel.
Nota: Boudewijn van Zegherscapelle werd, samen met Robrecht van Saemslach en
Jan de Verrières, kastelein van Rupelmonde, op 14 juni 1325 omgebracht door de
opstandige Bruggelingen. Rond 1340 wordt “Baudin de Sajercapele” en in 1370
worden “Jan ende Adriaen van Zegherscapple” vermeld.
de Coussemaker, Fiefs, pp. 74 en 76 - de Pauw, Audiencie, n° 226 – Sabbe, Opstand, p. 44
204 Clessenare (van): clesselaer, in sabel een kruis van zilver.
Zegel: Daniël van Clessenare, schepen te Oudenaarde, zegelde in 1442: een kruis
vergezeld van een ster in het eerste kwartier.
Nota: In 1302 staat een “Woutren van Clessenare” vermeld en in 1365 wordt
Boudewijn van Clessenare aangegeven als heer van Klessenare. Anno 1394 wordt
“Daneel van Clesseneere”, vermeld als schepen van Oudenaarde en in hetzelfde jaar vernoemt
men de Jonkvrouw, weduwe van “Daneel van Clesseneere”, en haar kinderen. Een Daniël van
Clessenare, echtgenoot van Maria Hoens, overleed in 1398.
Bockstal, Zegels, p. 79, ref. 160 – Boncquet, Kortrijk-Buiten, p. 367 – Castelain, Petegem, p. 174 – Castelain,
Te Walle, pp. 48-51 - Colens, Compte, p. 26 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XVIII - Van Butsele,
Klappers, D. I, p. 52 - Van Lerberghe, Mengelingen, D. II, p. 182
205 Steelant (heer Boudewijn van): h. baudyn van steenlant, in keel een dwarsbalk van
zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie ringen van goud.
Nota: Een Boudewijn van Steelant staat in de eerste helft van de 14 de eeuw vermeld
als één der schouts van Assenede-Ambacht 1 . Mogelijks hield, in 1365, dezelfde
Boudewijn van Steelant 336 gemeten land met 34 achterlenen, gelegen te
Vroondijke, in leen van de graaf van Vlaanderen.
Het kan hier ook gaan om Boudewijn van Steelant, heer van Veloosere en Groenevelde, zoon van
Jan, heer van Steeland, en van Gerardine van Ghistelles, vrouw van Hansbeke, en broer van
Willem genoemd Bloc, heer van Wachtebeke. Deze Boudewijn huwde Magdalena Bette.
De Vos, Ertvelde, p. 108 – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 450 – Gottschalk, Ambachten, pp. 286-287
1 In werkelijkheid waren in het Ambacht van Assenede meerdere schouts die als gelijkwaardige partners naast elkaar
hebben gefungeerd (Gottschalk, Ambachten, pp. 286-287).

Wapenboek de Coninck 80
206 Ysendycke (van) 1 , isendike, met vair beladen van vijf stukken van zilver en sabel.
Zegel: Een “Sigillum scabinorum de Ysendika”, daterend uit 1275, geeft als zegel:
een dubbelkoppige adelaar. Het fort van “Ysendycke” zegelde in 1622: een schild
met vair beladen.
Nota: Deze stad maakte deel uit van het vrije van Sluis. Ze verdween in de 14 de eeuw
door een vloedgolf. Nadien werd hier in de 16 de eeuw, door de hertog van Parma, een fort
opgericht, welke in 1604 door de prins van Nassau werd ingenomen.
Brugmans, Corpus, n° 601 - De Flou, Woordenboek, D. XVIII, pp. 186-187 - de Ghellinck Vaernewyck,
Sceaux, pp. 393-395 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 226 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1366 en 1638 –
Nowé, Baillis, pp. 383-384 en 396
207 Bassevelde (van): bassevelde, in goud een kruis van sabel, vergezeld van een
binnenzoom van twaalf meerltjes van sabel.
Zegel: “Hugo Busere, riddre van Bassevelde”, zoon van Alard, voerde als zegel: een
schildhoofd beladen met 2 hoorns 2 .
Nota: Volgens Gravin de Lalaing in “Maldeghem la Loyale” zou Diederik II van
Maldeghem huwen met de dochter van Arnould, heer van Bassevelde. Hij en zijn opvolgers
zouden de hierboven beschreven wapens voeren 3 . Deze Diederik zou te vereenzelvigen zijn met
Dirkin van Bassevelde, die leefde in de tweede helft van de 12 de eeuw. Alard genoemd “de
Busere”, zoon van Walter I, van Zomerghem, heer van Heule, zou Lauretta van Bassevelde, een
afstammelinge van Dirkin, huwen waardoor deze heerlijkheid aan dit laatste huis toekwam. Zij
waren eveneens erfachtig ontvangers van de brieven van Aalter.
de Lalaing, Maldeghem, pp. 81 en 296 – Stockman, Aalter, pp. 136-139 – Warlop, Nobility, D. II, n° 111/4-
7 en 12, pp. 888-890 en n° 139/7, p. 967
208 Moere (heer Jan van den): h. jan van de moere, in sabel een kruis van zilver
gekantonneerd van 4 meerltjes van zilver.
Nota: Een Jan van den Moere staat in 1337 vermeld als schepen van Oostkamp-
Ambacht. Hij wordt eveneens aangegeven in 1352. In 1348, “Mons Jehan de le
Moere ha une lettre dassennement sur les briefz de Hassenede” 4 . In 1370 staat een
heer Jan van den Moere vermeld wegens een geschil dat hij had met Pieter Meeus.
1 We vinden voor deze familie: “Amand d’Yzendyke” vermeld in 1319 als baljuw van Kortrijk. “Arnoul d’Yzendyke”
vermeld als baljuw van Ieper in 1317-1318 en “Henri van Yzendyke” van 1335 tot 1336, terwijl hij in 1333-1334 onder
de baljuws van Kortrijk wordt vermeld. Anno 1331 wordt “Mijnhere Boudene van Ysendike” aangegeven, die als zegel
droeg: een kruis beladen met vijf schelpen, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes. Tijdens de Sint-
Elisabethsvloed van 1404 werd het ganse ambacht IJzendijke met inbegrip van de steden IJzendijke en Hugevliet tot
op een kleine rest na, in de omgeving van Gaternesse, volledig overspoeld. “Guillaume d’Isendycke”, 11 de schepen der
gedeele te Gent in 1311 voerde volgens de L’Espinoy de volgende wapens: in sabel een kruis van zilver beladen met
vijf schelpen van keel (de L’Espinoy, Noblesse, p. 382 - de Pauw, Artevelde, p. 677 – Gottschalk, Historische, p. 201).
2 De hoorns duiden op de functie van buserschap. De “Busere” is de persoon verantwoordelijk voor een groep jagers.
Deze functie kwam toe aan een tak van de familie van Heule en werd erfelijk (Warlop, Nobility, D. I, p. 501 – Stockman,
Aalter, p. 139).
3 In 1183 wordt in het Cartularium van de Sint Baafsabdij een “Dirkin vde Barheevelde” vermeld. Deze zou volgens
d’Hane-Steenhuyse en Huyttens een schild voeren, in zilver een kruis van sabel (d’Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I,
p. 66).
4 Waarschijnlijk is deze Jan van der Moere afkomstig uit het huis Moere-Vilain. Hij overleed in 1355 en werd, samen
met zijn vrouw Maria van Moerkercke, begraven in de Franciskanerkerk te Gent (Blommaert, Grafschriften, D. I-bis,
p. 203).
In 1507 is er melding “in Oorscamp, zuudoost vander kercke, inde jeghenoode gheheeten ter Moere ende byden
Houdennaertschen heerwech”. Den “Audenaerschen Herrewegh” ligt te Erkegem, onder Oostkamp, lopende in de
richting van Oudenaarde ook genoemd “Audenaerde Goed”. Dit goed is een hofstede te Beernem. Het gebied van de
heren van Knesselare situeerde zich in de 14 de eeuw hoofdzakelijk ten oosten van de parochie Oedelem en omvatte
gronden die men het Knesselaarse van Oedelem noemde. In de “namen van heerlykheden voortyts gelegen binnen de
palen der kastelny van Audenaerde” is er melding “van Smoors leen in Heurne en Mullem”. Volgens Van Geertsom
en Berings zou het hier evenwel gaan om “Mere”. Berings vermeldt wel een “Moer” te Nederename. Verder is er
evenwel in de 14de eeuw geen Jan van der Moere vermeld te Oudenaarde (Berings, Toponiemen, pp. 108-109 - De

Wapenboek de Coninck 81
De Flou, Woordenboek, D. X, pp. 691-692 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 266 en 423-425 - de
Pauw, Audiencie, n° 225 - de Pauw, Froissart, D. II, p. 513 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, p. 233
209 Leerne ?: ecstaert, in sinopel een schildhoofd van goud beladen met drie palen van
keel.
Zegel: Hendrik van Rostuine, heer van Leerne, zegelde in 1276: een vol wapen met
een schildhoofd beladen met drie palen.
Warlop, Nobility, D. II, n° 126/4, p. 929
210 Rode (heer Filips van): h. philips van rode, in azuur een leeuw van goud, genageld
en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: Een “S’Jehan d’Englemoustier” (van Rode) zegelde in 1336: een leeuw en
een schuinbalk over.
Nota: Messire Filips van Rode staat in 1319 vermeld onder de getuigen van een
proces te Kortrijk en in 1329 in een oorkonde, als ridder van de graaf, waarin deze laatste de
Bruggelingen vergiffenis schenkt voor de opstand tegen hem. Hij wordt nogmaals vermeld in
1331, in een oorkonde, waar er uitspraak gedaan wordt tegen de opstandelingen van Aardenburg.
Bayley, Bailleuls, pp. 250-256 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 566 - Demay, Flandre, n° 1505 - de
Saint Genois, Inventaire, n° 1842 - Gilliodts-Van Severen, Petites villes, D. I, p. 113 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. I, p. 556
211 Schiervelde (heer Wouter van): h. wouter van suervelde, in hermelijn een
gespitsruite dwarsbalk van vijf stukken van keel, een barensteel van azuur.
Zegel: “Wautieri de Schiervelde, militis” zegelde in 1336: in hermelijn een
gespitsruite dwarsbalk.
Nota: “Gautier de Scirveld” staat in 1337 vermeld als baljuw van Brugge. “Wauter
van Sciervelde et Coppin de Ghistelle demourerent plege et respondant” in een akte van 1357
waar de graaf van Vlaanderen, om zijn schulden bij zijn tante, de gravin van Namen, te vereffen,
verklaart gebruik te maken van de 60.000 lb. par. die de stad Ieper als gift moest aan de graaf.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 513 - Demay, Flandre, n° 1586 – Nowé, Baillis, p. 389
212 Antoing (d'): antoing, in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Zegel: ”Mgr. Henri d'Antoing, sgr. dou Bughenot” zegelde in 1340: een leeuw.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 174
213 Oostkerke (heer Nicolaas van): h nyclaes van oesterke, in keel drie wassenaars van
zilver.
Zegel: “Nicholaus filius domini de Oostkerke” zegelde in 1260: drie wassenaars.
Lodewijk van Oostkerke, vader van Nicolaas, zegelde in 1319: drie wassenaars.
Jan, heer van Oostkerke, ridder, zegelde in 1421: drie wassenaars.
Nota: Nicolaas van Oostkerke was zoon van Lodewijk, erfelijk amman van Oostkerke-Ambacht,
gestorven in 1336 of iets daarvoor. Nicolaas was in 1339 en 1340 schepen van het Brugse Vrije.
“Heere Clais van Oestkarkere” staat vermeld in een akte van 1351. In maart 1365 wordt hij
onterfd van het leen genoemd “Helsmoortel”, gelegen te Sijsele, ten gunste van Liegarde van der
Leye, echtgenote van Jan Bonin. In 1367/68 had hij een vete, die op bevel van de graaf van
Vlaanderen werd bijgelegd, met Renier van Lembeke, heer van Lembeke bij Monnikenrede. Hij
wordt voor het laatst vermeld in 1375 in een leenregister van de Heernis van de Sint-Pietersabdij
Flou, Woordenboek, D. I, pp. 350 en 353 en D. X, pp. 691-692 – Ryserhove, Beernem, p. 139 – Stockman, Assenede,
p. 78 - Van Geertsom, Familienamen, p. 298 - Van Lerberghe, Mengelingen, D. VI, p. 444 – Verhoustraete, Aalter, pp.
116-117).

Wapenboek de Coninck 82
te Gent. In 1377/1378 erfde zijn zoon Hector, na het overlijden van zijn vader Nicolaas, het
ammanschap van de ambachten van Oostkerke en Moerkerke.
De Keyser, Oostkercke, pp. 24-25 – Delepierre, Documents, D. II, p. XCIV - de Limburg-Stirum, Cartulaire,
D. II, p. 303 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 69 - Gilliodts-Van Severen, Inventaire, n° 198 – Merghelynck,
Bruges, n° 2316 – Priem, Documents, D. VII p. 50
214 Couderborch (heer Filips van der): h. philips van de borch, in goud een keper van
keel beladen met drie vijfpuntige sterren van zilver.
Zegel: Filips van der Couderborch, ridder, voorheen gevangen te Baesweiler met de
volgelingen van hertog Wenceslas, zegelde in 1374: een keper beladen met drie
vijfpuntige sterren.
Nota: In 1357 was “Mher Daniel van Puthem kastelein te Rupelmonde. Op dien volgde Mher
Philippus van Couderborcht, die in dien post nog eenen anderen ridder bij zich kreeg, met acht
genagelde mannen, twintig kruisboogschutters, dertien pijkdragers, één stokbewaarder, één
bakker, één lijfwacht, één geschutbewaarder, één treinmeester, één konstabel, één vuurwachter
en één kanonmeester. Na hem volgde Guyot de Longprés, schildknaap van den hertog van
Bourgogne.” Filips I van der Couderborch, ridder, was de tweede zoon van Simon, heer van
Cauwerburg 1 , kastelein van het slot van Rupelmonde in 1353 en in 1361 schout van Mechelen.
Zijn oudste broer Simon overleed in 1356 en Filips trad op als voogd voor zijn kinderen. In 1365
overleed zijn vader en hij nam voorlopig het bestuur van de heerlijkheid Cauwerburg op zich.
Zijn neef evenwel geraakte in moeilijkheden wegens doodslag en de heerlijkheid kwam rond
1368/1369 aan Filips toe. Hij trouwde eerst met Lysbette van der Lyst, dochter van Wouter, heer
van Kiel, en van Maria van Maldeghem, waarbij hij een zoon en een dochter had (en mogelijks
een tweede dochter gehuwd met Jacob van der Moere). Hij huwde na 1389 Elisabeth van
Leeuwerghem, vrouw van Moere. Hij was tussen 1361 en 1374 meerdere malen hoofdschepen
van het land van Waas en volgde zijn vader op als kastelein van het slot van Rupelmonde. Hij zou
deze functie uitoefenen tot 1388. Hij werd dit jaar voor het laatst geciteerd en overleed zeker voor
eind 1390. Hij kampte op het einde van zijn leven met financiële moeilijkheden. De verdediging
van zijn kasteel te Cauwerburg en vooral van het slot van Rupelmonde slorpten veel geld op, door
de graaf onvoldoende terugbetaald. Zijn zoon Filips II huwde Clara Vilain, vrouw van
Paddeschoot, en zijn dochter Margriet huwde eerst Raes Batselier en nadien met Rogier Vilain.
de L’Espinoy, Noblesse, pp. 262 en 407-408 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 268 - du Chesne, Guines, D. II, p.
569 – Smet, Couderborch, pp. 35-50 - van den Bogaerde, Waes, D. III, p. 263
215 Schuurvelde (heer Jan van Nevele genoemd van): h. jan van suervelden, in zilver
een kruis van keel, een smalle schuinbalk van azuur over alles heen.
Zegel: Jan van Nevele, vader van Jan van Nevele genoemd van Schuurvelde, zegelde
in 1355: een kruis gebroken met een barensteel.
Nota: Jan van Schuurvelde wordt vermeld in 1366 in een proces bij de audiëntie over
de heerlijkheid Schuurvelde 2 in Lotenhulle. In een audiëntie te Damme van 1370 werd er een
geschil voorgelegd tussen Coppin van Nevele en Jan van Schuurvelde. Coppin drong erop aan
dat Jan schuldbekentenis zou doen voor de dood van Gerard, Coppins’ vader, en de verzoening
zou aanvragen. Gerard werd namelijk door Jan’s vader, Jan van Nevele, doodgeslagen en op het
ogenblik van de feiten lag Coppin nog in de wieg zodat verzoening op dat moment niet kon
geschieden. In 1371 worden de goederen van “Janne van Scuervelde” aangeslagen ten voordele
van Jan van Vlaanderen. In 1372 is er een “Ghedinghe hanghende in daudiencie tusschen den
heere van Drincham, an deen zide, ende den heere van Roysinbos ende Janne van Scuervelde, an
dander side” 3 . Jan van Vlaanderen genoemd zonder Land, kreeg in 1383 van de graaf het kasteel
1 Een gravenleen te Temse.
2 Bellem-Schuurvelde zijn heerlijkheden die zich uitstrekten over de gemeenten Aalter, Bellem en Lothenhulle
(Stockman, Bellem-Schuurvelde, p. 71).
3 Volgens een genealogie van Marius Voet (Voet, G.738, f° 130v) zijn de banden tussen de van Nevele en de heren van
Drincham als volgt:

Wapenboek de Coninck 83
en de heerlijkheid Drincham. De graaf had deze opgeëist van Jan van Schuurvelde, erfgenaam
van Jan, heer van Drincham. Het gaat hier om Jan van Nevele, in 1365 vermeld als heer van
Schuurvelde. Hij was een zoon van Jan van Nevele en van “Guellemette van Drinckam”. Het is
zijn dochter Willelmina van Nevele die gehuwd was met Jan zonder Land, heer van Drincham,
bastaardzoon van Lodewijk van Male. Deze sneuvelde in de veldslag bij Nicopolis in 1396. Jan
van Nevele is waarschijnlijk een afstammeling van Willem van Nevele, heer van Oosthove, en
van Sofie van Liedekerke genoemd de Beaufort, vrouw van Grammene, Uitbergen en
Schuurvelde 1 . In 1366 werd de verdeling gedaan tussen Jan van Nevele en zijn zuster Jacqueline.
Aan hem werd de heerlijkheid Schuurvelde toegekend, terwijl zij bedeeld werd met de
heerlijkheden Grammene en Bellem. In 1365 was zij eveneens in het bezit van de heerlijkheid
Woeste te Aalter.
Buntinx, Audiëntie, pp. 104 en 365-366 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 69-70 en 250-251 - de Pauw, Audiencie,
n° 291 en 759 - de Potter, Bellem, pp. 11-12 en Grammene, pp. 4-5 – Opsommer, Leengoed, p. 280 –
Rogghé, Gent, p. 253 – Stockman, Assenede, p. 80 – Stockman, Bellem-Schuurvelde, pp. 71-73 en 80 –
Voet, G.738, f° 130v
216 Vichte (heer Jan van der): h. jan van de vichte, in goud getralied van sabel, een
barensteel met vier hangers van keel.
Zegel: “Jan van Spilt, here van der Vichte”, ridder, voorheen gevangen te
Baesweiler, onder de volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374:
gevierendeeld.1 en 4, zes leeuwen; 2 en 3, getralied.
Nota: Jan I van der Vichte was broer van Goswin VI, heer van Vichte van 1333 tot 1351, en
echtgenoot van Maria van Halewyn, vrouw van Inchout, dochter van Walter van Halewyn en van
Maria van Reyghersvliet. Hij volgde in 1351 zijn broer op als heer van Vichte. In 1366 wordt
aangegeven dat hij 2 “hout van minen heere de stede van der Vichte… Ende hierop es hi man mins
heeren van Vlaendren te trouwen, te waerheden. Ende siin marscalc te sinen orloghe also sine
voorders hebben ghesiin tote nu”. Hij overleed voor 1 oktober 1367. Op die dag ontving Adela
van der Vichte, vermoedelijk dochter van Jan I, van de graaf uitstel om leenhulde te doen. Zij
huwde met Jan II van Speelt.
Blockeel, Vichte, pp. 170-171 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 118 – Gailliard, Bruges, D. II, p. 153 – Opsommer,
Lenen, pp. 244-245
217 Heule (heer Florent van): h. florens van hule, in goud een schildhoofd van keel
beladen met drie palen van zilver, een smalle getande schuinbalk van azuur over alles
heen.
Nota: In 1356 erfde “Sebelien, mer Floreyns dochter van Heule” van Willem van
Heule, een erfelijke rente liggende binnen Aalbeke en Moeskroen. In 1357 erfde
Margareta van Heule, eveneens dochter van “mer Floreyns” van Margareta, dochter van
bovenvermelde Willem van Heule, een leen gelegen binnen de parochie van Aalbeke. Een Florent
van Heule werd in 1379 door Wouter, heer van Eine, samen met andere Vlaamse edelen tot ridder
geslagen. Hij was gouverneur van Oudenaarde en verdedigde in 1383, samen met Jan Baronaige
- Jan, heer van Drincham, 1355 x N.
A1. Jan, heer van Drincham x (1347) Margareta, dochter van Jan, heer van Crequy.
Zij nadien x (1365) Gerard van Ghistelles, heer van Esquelbecq (de la Chenaye, Noblesse, D. VI, p. 469).
A1-1. Jacques, heer van Drincham, overleden zonder nageslacht.
- Willelmina van Drincham x Jan van Nevele, ridder, heer van Schuurvelde.
B1. Jan van Nevele, heer van Schuurvelde x N.
B1-1. Willelmina van Nevele x (1388) Jan zonder Land, bastaard van Vlaanderen, ridder, heer van Drincham en
Schuurvelde, gestorven in Nicopolis.
B2. Jacqueline van Nevele, 1359 x Jan du Maisnil, heer van Rosimbos, weduwe in 1404.
1 In 1331 behoorde “le lieu a Schuervelt avoec le signorie de Bellem” toe aan “Yzabiel fille Ernoul de le Huis” (Stockman,
Bellem-Schuurvelde, p. 80).
2 Wel werd in het handschrift “Jan van der Vichte” geschrapt en werd “Jan van Spelt” erboven geschreven (Opsommer,
Lenen, p. 253).

Wapenboek de Coninck 84
en Diederik d’Anvaing, deze stad waar hij op 17 september van dat jaar sneuvelde tijdens de
verovering door de Gentenaars. In de lijst van de aangeslagen goederen van 1382 wordt hij
aangegeven onder de wereldlijke grondheren met bezittingen te Gullegem en te Wevelgem. Hij
was gehuwd met Margareta van Bernaerdvelde genoemd van de Vivere, en had een dochter
Beatrix die met Arnould van Maercke genoemd van Lummene, huwde. Daar Florent in 1356 als
“mer” aangegeven staat en de tweede Florent slechts in 1379 tot ridder geslagen werd,
veronderstel ik dat het hier over twee verschillende personen gaat, mogelijks vader en zoon. De
wapens in het wapenboek zijn waarschijnlijk toe te schrijven aan de eerste, terwijl Gelre mogelijks
het wapen beschrijft van de Florent, die te Oudenaarde sneuvelde.
Bethune, Epithaphes, p. 125 - de Kerckhove, Marcke, p. 455 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 243
en 256 – Despars, Cronijcke, D. II, p. 507 en D. III, p. 106 – Goethals-Vercruysse, Jaerboek, D. II, p. 116
- Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. X, pp. 43 en 56-57 en D. XXI, p. 552 – Sabbe, Grondbezit, pp. 424
en 453-454 – Verroken, Maarke, p. 114
218 Bovinglo (heer Libbrecht van): h. libe van baundre, gevierendeeld van zilver en
keel, een smalle schuinbalk van azuur over alles heen.
Nota: In 1230 hield Walter van Bovinglo 1 een tiende, gelegen te Wielsbeke, in leen
van de heer van Meulebeke. Het cijnsboek van 1290, van de heerlijkheid Petegem,
vermeldt o.a. volgende leden van de familie van Bovinglo, Jehan, dame Margriete,
Libbrecht, zijn dochter Beatrice en Bernard; allen inwoners van Petegem. Bernard en Frans van
Bovinglo, zonen van Bernard, staan vermeld in 1348. In 1385 worden Jan van der Moten en
Jonkvrouw Kateline van Bovinglo, dochter van “Bernaerds van Bouveloe” aangegeven. In 1396
staat “sire Guillaume de Boudeloo” aangegeven. Deze familie was in de 14 de eeuw één der
belangrijkste leenhouders te Petegem.
Castelain, Bossen, pp. 46-47 – Castelain, Patroniemen, pp. 162-163 - De Flou, Woordenboek, D. II, p. 558 -
de Kerckhove, Moten, p. 404 – Stockman, Assenede, p. 107 - Van Butsele, Klappers, D. I, p. 136 –
Verroken, Petegem, p. 10 – Vuylsteke, Rekeningen, p. 1083
219 Hembyse (heer Daniël van): h. daniel van embise, geschuinbalkt van goud en azuur
beladen met de schaduw van een leeuw 2 , een zoom van keel, beladen met zestien
besanten van zilver.
Zegel: Een “Segher van Embise”, baljuw van Nevele, voerde in 1373 als zegel: een
leeuw en drie schuinbalken, een zoom (enkelvoudig) beladen met veertien
besanten of koeken, en in 1375: gedwarsbalkt van zes stukken, een getande zoom.
Nota: Een “Messire Daniel de Hembise” staat in 1328 vermeld bij de Vlaamse ridders die hun
bijstand verleend hadden aan de graaf van Vlaanderen in de veldslag bij Cassel. Hij had in 1343
een geschil met het kapittel van Sint-Vincentius te Soignies. Een Daniël van Hembyse was
gehuwd met Lisbette van Mullem. Hun zoon Zeger overleed voor 1406 en hun dochter Beatrix
was gehuwd met Zeger Baronaige. Beatrix overleed in 1374.
Een andere Daniël van Hembyse wordt aangegeven als zoon van Jan van Hembyse, heer van
Beaulieu, en van Margareta de Brugelettes, vrouw van Opbrakel. De geboorte van deze Daniël
van Hembyse situeert zich waarschijnlijk rond 1375.
Castelain, Ouwegem, p. 74 - de Meulenaere, Hembyse, pp. 5-6 - de Pauw, Artevelde, p. 923 n° 34 - de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 60 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 540 – Stevens, Thibault, D. II, p. 120
1 Bovinglo of Bouvelo was een heerlijkheid gelegen te Wortegem en Petegem. Het Bouveloobos (Boekliebos) was het
houtreservaat van de heerlijkheid Petegem en had een oppervlakte van circa 43 ha. Het leen kwam in het huis van der
Moten door het huwelijk van Kateline van Bovinglo met Jan van der Moten (Berings, Toponiemen, p. 80 – Castelain,
Bossen, pp. 43-47).
2 Voor de opmerking over de geschaduwde leeuw zie nota onder n° 7: Steenhuyse.

Wapenboek de Coninck 85
220 Volmerbeke (van): volmarbeke, in goud een keper van keel, het veld bezaaid met
blokjes van keel.
Zegel: Joost van Volmerbeke, leenman van de kastelenij van Gent, zegelde in 1401:
een keper beladen met een ster en vergezeld van zeven blokjes, 2-1 in het
schildhoofd, 1-2-1 in de punt.
Nota: Godschalk van Volmerbeke staat vermeld bij de Vlaamse edelen die in 1300 gevangen waren
in Frankrijk.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 154 – Verbruggen, Guldensporen, p. 228
221 Halewyn (heer Hugo van): h. hugo van haelwin, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en getongd van keel, een barensteel van keel.
Zegel: “Hue de Houalevin”, ridder, voerde in 1287 als zegel: drie leeuwen.
Nota: Gezien de breuk van het wapen zou Hugo een naaste verwante (zoon of
broeder) dienen te zijn van de heer van Halluin. We vinden in 1278 Walter en
Hugo als zonen van Rogier II, proost van Halluin. In 1284 koopt Hugo, ridder, van het kapittel
van Sint-Pieters te Rijsel de heerlijkheid van Michel de la Deule. Hij wordt in 1285 vermeld als
getuige in een oorkonde over een geschil tussen Willem, heer van Heule, en de abdij van Merkem.
Hij huwde met Fressende, erfdame van Rollegem, die in 1289, als weduwe, een rente schonk aan
de abdij van Groeninghe. In 1290 wordt zijn broeder Walter, “prouvos de Halewin” en heer van
Rollegem vermeld als zijn erfgenaam.
Een andere Hugo van Halewyn staat in 1349 vermeld als “reward dou Westland” en in 1350 als
baljuw van Bergues-Saint-Winnoc. Het is waarschijnlijk deze laatste die in 1357 vermeld staat
als houder van een leen gelegen in de parochie van Linselles.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 135-136, 174-175 en 180 - Demay, Flandre, n° 996 – Fremaux,
Lille, n° 95 – Leuridan, Ferrain, pp. 110-111 – Nowé, Baillis, p. 402 - van den Eeckhout, Harelbeke, pp.
332-333 – Van de Putte, Groeninghe, p. 32
222 Overmeere (heer Jan van): h. jan van oudmeere, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie
harten van zilver, over alles heen.
Nota: Jan van Overmeere was een zoon van Nicolaas, in 1328 baljuw van Aalst en
Dendermonde. Rond 1360 laat Jan, samen met zijn vrouw Catharina, een kapel
bouwen bij het gasthuis van Overmeere. In het jaargetijde register van de collegiale kerk van
Dendermonde wordt er in 1338 melding gemaakt van “Dominus Nicholaus de Overmeere, miles,
et Johannes ejus filius et uxor sua”. Een Jan van Overmeere, misschien bovenvermelde, was
standaarddrager onder Filips van Artevelde. Hij streed mede in de veldslag van West-Rozebeke,
waar hij mogelijks in de strijd bleef. Een Jan van Overmeere werd in 1367 door Lodewijk van
Male aangesteld als “castellein van Nieneve”, waar hij onder het bevel van de ondermaarschalk
van Vlaanderen, Gerard van Rasseghem, stond. Hij staat in 1388 vermeld als schepen van de
keure van Gent. Deze Jan van Overmeere overleed op 10 december 1406 en ligt begraven in de
abdijkerk te Ninove 1 . Het kan hier ook om de zoon van voorgaande gaan.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 561 - de Potter, Overmere, pp. 13 en 45 – Vangassen, Ninove, D. I, p. 105
223 Hove (heer Jan van den): h. jan van de hove, in sabel een schildhoofd van zilver
beladen met een lelie met afgesneden voet van keel.
Nota: Jan van den Hove wordt vermeld in 1350 in een aanklacht aan de graaf wegens
de mishandeling hem aangedaan door Willem van Leeuwerghem, baljuw van
Aalst, toen de Gentenaars de stad Aalst belegerden. In 1354 wordt hij vermeld met
zijn vrouw Griele. Verder vindt men hem verscheidene malen aangegeven tussen 1358 en 1364.
In 1372 wordt een “Janne van den Hove, heren Oliviers zone” vermeld. Een Olivier van den
1 Deze voerde op zijn grafzerk als wapen: in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk van keel, beladen met drie harten
van zilver, over alles heen (Bethune, Epithaphes, p. 85).

Wapenboek de Coninck 86
Hove, ridder en baljuw van Gent in 1360 voerde, in sabel een schildhoofd van zilver beladen met
een lelie met afgesneden voet van keel.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 167 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 244-245 - de Pauw, Audiencie, n°
666 – Schouteet, Oorkonden, D. 3 n° 274 en 283
224 Rockeghem (heer Peter van): h. peter van rockighem, in goud een dubbel
gebloemde versmalde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles heen.
Zegel: Een Jan van Rockeghem voerde in 1330 als zegel: een kruis (met gebloemde
binnenzoom en meerltjes?).
Nota: Mer Peter van Rockeghem, ridder, heer van Kerkem, was een zoon van Jan
van Rockeghem genoemd van der Meulen, heer van Kerkem, en had als moeder waarschijnlijk
een dochter uit het huis Raephoeft. In 1355 doet Peter van Rockeghem een schenking aan de Sint-
Joriskapel. In 1360 kocht hij van Gerard van Vorselaere, burggraaf van Geldenaken, de
heerlijkheid “Ter Bouveryen”, gelegen te Mullem. Mer Peter van Rockeghem, heer van Kerkem,
was schepen van Oudenaarde in 1367-1368, lid van de raad in 1369-1370 en tweemaal
voorschepen van 1375-1376 en 1377-1378. Hij is waarschijnlijk gesneuveld tijdens de bloedige
Gentse oorlog in 1379. Hij had een zoon Jan die lang te Doornik vertoefde.
Castelain, Rokegem, pp. 89-90 - de Ghellinck d’Elseghem, Mullem, pp. 86-88 - de Pauw, Audenarde, pp. 193-
194 – Van Hoecke, Bouwstenen, pp. 160-163 - Van Lerberghe, Mengelingen, D. II, pp. 177-179
225 Vaernewyck (heer Willem van): h. willem van varewyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld en getongd van keel, een getande zoom van goud.
Zegel: Willem van Vaernewyck, ridder, zegelde in 1347: drie leeuwen en een
getande zoom.
Nota: Willem van Vaernewyck, echtgenoot van Lisane Sersanders en broeder van
Thomas van Vaernewyck, schonk in 1347 zijn bezittingen in de Hasselt te Drongen aan de
karthuizers bij Gent. In 1348 wordt hij door Lodewijk, graaf van Vlaanderen, en de magistraten
van de stad Gent samen met drie andere schepen aangeduid voor een missie naar Edward, koning
van Engeland. Hij overleed in 1350.
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 79 - de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 145-147, 149-150 en 162-
167
226 Erpe (heer Raas van): h. raes van herpe, in zilver een leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van azuur, de schouder beladen met een vijfpuntige ster van
goud, een getande zoom van sabel.
Zegel: Raas van Erpe, ridder, zegelde in 1339, met andere Vlaamse edelen, het
verdrag tussen hun graaf en de hertog van Brabant: een leeuw en een getande zoom.
Nota: Johanne Scoenjans, dochter van Hendrik Scoenjans, baljuw van Gent in 1341, en van
Elisabeth de Mirabello, huwde Raas van Erpe, ridder, heer van Mere. Deze overleed in 1346
zonder kinderen na te laten. Op drie april 1349 werden zijn goederen verdeeld tussen zijn broer,
Walter, heer van Erpe, en zijn weduwe. Zij overleed in 1373/1374.
de Pauw, Artevelde, pp. 280, 784 en 793 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 439
227 Schendelbeke (heer Gillis van): gyelis van schendelbeke, in azuur een leeuw van
zilver, genageld en getongd van keel, het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Zegel: “Egidii de Scendelbeke, militis” zegelde in 1287: een veld bezaaid met blokjes
en een leeuw.
Nota: In 1274 staat “jou, Gilles, apellés de Schendelbeke chivalirs, en Aelis de le
Ryt, ma femme” vermeld als heer van Morenbroek, heerlijkheid die hij in leen hield van zijn broer
Jan, heer van Schendelbeke. Hij was in 1289-1290 baljuw van Aalst en Geraardsbergen. Hij maakt
zich in 1309 verdienstelijk door het vrijmaken van zijn laten. “Heer Guot van Scendelbeke ende

Wapenboek de Coninck 87
Gherard van Scendelbeke” staan vermeld in 1356 onder de bewoners van Geraardsbergen en
omstreken aan wie de graaf erfelijke rechten verkoopt van de nieuwe renten van Geraardsbergen 1 .
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 459-461 - Demay, Flandre, n° 1585 - de Potter, Schendelbeke, p.
7 – Gaublomme, Kartuize, p. 94 – Nowé, Baillis, p. 391 - Warlop, Nobility, D. II, n° 195/9, p. 1128
228 Mouden (heer Jacob van): h. jacob van der mauden, in zilver een kruis van keel,
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes van keel.
Nota: “Jakemes, chevaliers, sires de Mounes” staat vermeld in 1280. Hij wordt
eveneens aangegeven in 1300 bij de Vlaamse edelen die de graaf in zijn
gevangenschap naar Frankrijk vergezelden. In 1302 wordt hij vermeld onder de
liebaardse ridders. In 1341 staat “Jhan Bernage, die men seit van Mouden, ende mire joncvrauwen
van Mouden, sire wetteliker moeder” en in 1349 “Myn here Jehan Bernage, riddre, here van
Moude” aangegeven.
De Flou, Woordenboek, D. X, p. 655 - de Lalaing, Maldeghem, p. 236 – Delfos, Liebaards, p. 333 –
Verbruggen, Guldensporen, p. 227
229 Walle (heer Lodewijk van de): h. lodewyck van wallen, in keel tien maliën van
zilver, paalsgewijs geplaatst 3, 4, 3en 1.
Nota: Mogelijks gaat het hier om Mer Lodewijk van de Walle 2 die in 1347 samen
met Roland, heer van Poeke, de graaf van Vlaanderen uit de handen van de
opstandige Gentenaars bevrijdde. In 1348 droeg Lodewijk van Male hem op om
samen met de heer van Steenhuize de opstandige Gentse wevers te onderdrukken. 1349 staat hij
vermeld als baljuw der wateren. Hij wordt in 1352, samen met Roland van Poucke, vermeld in
een juridische discussie over de wetten van Roeselare en Ieper. De graaf schenkt in 1354 ridder
Lodewijk van de Walle 100 pond parisis voor bewezen diensten zowel aan hemzelf als zijn vader,
dit ter gelegenheid van zijn huwelijk met Maria van Landeghem, vrouw van Melle, en weduwe
van Zeger van Kortrijk genoemd van Melle. Deze rente is te nemen op de gavene van Cambrai.
In 1357 wordt hij vermeld bij de leenmannen van de graaf als getuige bij de overdracht van het
leen van Hoogmosscher door Jan van Mosscher aan Rogier Boetelin. In hetzelfde jaar wordt hij
aangegeven als “bouf” van Aalst en Rogier Boetelin als meester “des gravens herbergen”. In 1358
is hij aanwezig als lid van de Raad van de graaf bij de aanduiding van wie, uit Antwerpen, als
gijzelaar diende gekozen te worden. In hetzelfde jaar staat hij vermeld als getuige in de
overeenkomst tussen de broeders van de vermoorde Filips van Haveskercke en deze van
Poperinge. In februari 1363 wordt hij genoemd als getuige wanneer de burgemeesters, de
schepenen en de raad van de stad Brugge beloven de brieven van de graaf, hen één jaar voordien
gegeven ter bevestiging van bepaalde rechten hen toegekend voor een periode van vier jaar, te
respecteren. Een “soendinc” van 31 mei 1364, vermeld in de registers van Gedele van Gent, toont
aan dat Lodewijk van de Walle werd vermoord en begraven in de kerk van Olsene.
Castelain, Te Walle, pp. 40-41 - de L’Espinoy, Noblesse, p. 297 – Delepierre, Documents, D. II, p. LV - de
Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 53 en 448 en D. II, pp. 33, 261-263, 318 en 483 - Gilliodts-Van
1 Een Gerard van Schendelbeke zegelde als burger van Geraardsbergen in 1380: een veld bezaaid met sterren, een
barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 4602).
2 Volgens de L’Espinoy en M. Voet zou hij deel uitmaken van de familie van de Walle, heren van Walle te Kortrijk-
Buiten. Deze familie voerde evenwel als wapen: in zilver een keper van sabel vergezeld van drie meerltjes van sabel.
In de lijst van 1328 der Vlaamse edelen staat eveneens een Lodewijk van de Walle vermeld bij deze ressorterend onder
de kastelenij van Kortrijk. In de 13 de eeuw evenwel wordt enkel Theodoricus de Walle in de streek van Kortrijk
aangegeven (N.D. Bourbourg in 1275). In 1365 staat in de lijst van de leenhouders van het kasteel van Kortrijk een
“Jhan van de Walle” vermeld voor een leen gelegen te Moorsele en een “Willem van den Walle” voor een leen gelegen
te Zwevezele. Ook Christophe Butkens in zijn genealogie van deze familie maakt in de 14 de eeuw geen melding van
een Lodewijk. Daartegenover wordt in het noorden van Frankrijk rond 1400 een “Louis de Le Walle”, heer van La
Croix te Haubourdin en La Brunerue te Saint-André aangegeven en in 1396 een “Loy de le Walle”, leenman van Colard
van der Clyte, heer van Komen, voor goederen gelegen te Bas-Warneton (De Flou, Woordenboek, D. XVI, p. 1071 -
de Limburg-Stirum, Courtrai, pp. XV en XXV - d’Hoop, Saint-Bertin, n° 151 – Leuridan, Mélantois, p. 115 en Weppes,
p. 177 – Voet, G.738, f° 1).

Wapenboek de Coninck 88
Severen, Poperinghe, p. 329 - Kervyn de Lettenhove, Flandre, D. III, pp. 341 en 349 - Van Dycke, Recueil,
p. 496
230 Schelde (heer Hustaas van der): h. hustaes van der schelden, in zilver een
ankerkruis van keel.
Nota: Anno 1386 staan de erfgenamen van "Ustase van der Schelde" vermeld.
Van Butsele, Klappers, D. I, p. 173
231 Weldene (heer Gerard van Oultre genoemd van): h. gheraert van weldine, in keel
een schuinkruis van zilver beladen in het hart met een vijfpuntige ster van sabel.
Nota: Gerard van Oultre, heer van Zandbergen, zoon van Leon of Lodewijk van der
Aa genoemd van Oultre, en Margareta Borluut, stierf kinderloos in 1371.
Butkens, Trophées, D. IV, p. IX – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 410 – Lambin, Ypres, p.
18
232 Straten (heer Willem van der): h. willem van straten, in keel drie schuinbalkswijs
geplaatste zwaarden van zilver, in het tweede kanton een schildje van hermelijn een
schuinbalk van keel beladen met drie schelpen (gespen) van goud (Crane).
Zegel: Willems broer, Dammart, heer van Bredene, brak zijn wapen en zijn zegel in
1385 en in 1404: in het eerste kwartier met het wapen van de familie de Crane.
Nota: In 1364 legt Lodewijk van Male beslag op alle goederen van Willem van der Straten, die in
het buitenland terechtgesteld was. Willem van der Straten was broer van Iwain en van Dammart,
zoon van Jan, heer van Jabbeke, en van Margareta van Dudzele en kleinzoon van Pieter, heer van
Jabbeke, en van Catharina de Crane.
Opsommer, Leengoed, p. 778 – Piot, Straten, pp. 68-70 en 87-88
233 Lovendeghem (heer Olivier van): h. olyvier van lovendighem, in sabel een keper
van zilver beladen met drie schelpen van keel.
Zegel: “Roland van Lovendighen” zegelde in 1387: een keper beladen met drie
schelpen.
Nota: Olivier van Lovendeghem, heer van Brusch te Lovendegem, staat vermeld in
1338 en 1349. Hij huwde Catherine van der Moere en overleed in 1362. Hij ligt begraven in de
Sint-Michielskerk te Gent. Zijn zoon, Roland is de eerste waarvan de wapens met een keper
beladen met drie meerltjes! (schelpen?) officieel bij akte beschreven staan.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 247 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 390 - Livres des Parchons, A° 1392, f° 3 – Piot,
Straten, p. 121
234 Aspelaere (heer Raas van Herzele genoemd van): h. raes van aspelaer, in keel drie
leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een zoom van azuur, beladen met
zestien besanten van goud.
Zegel: “S. Rassonis de H(erzele): militis” zegelde in 1301: drie leeuwen met een
zoom beladen met elf besanten.
Nota: Raas van Herzele genoemd van Aspelaere, heer van Aspelaar, was een zoon van Raas VIII
van Gavere, heer van Liedekerke en van Breda, en van Aleyde de Harnes. Zijn echtgenote,
Clementia van Berchem, was de dochter van Wouter II, heer van Ranst en van Berchem. In
maart 1301 bezegelde “Rasso de Hersele, miles”, een akte betreffende de curia van Beveren. Hij
neemt tot getuige Walter, heer van Herzele, die hij als “frater meus” betitelt. In de akte staat
eveneens aangegeven dat hij in Aspelaar woonde. “Messire Raesse de Herselle” staat in 1328
vermeld onder dezen die hun bijstand verleenden aan Lodewijk van Nevers in de veldslag bij
Cassel. In 1330 wordt in een akte zijn echtgenote Clementia van Berchem aangegeven als “mijns
heeren mijnher Raes wijf van Herzele”. Zijn echtgenote moet iets voor 13 maart 1330 overleden
zijn, hijzelf is overleden rond 1335. Zijn zoon staat in 1366 vermeld als “Raessen van

Wapenboek de Coninck 89
Liedekerke, die men heet van Herzele”. Deze huwde Avezoete Utermeerham, dochter van
Jordaan.
Claessens, Liedekerke, pp. 293 en 303 - de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 231-238 - de Liedekerke, Rasse, p.
446 – Douxchamps, Liedekerke, p. 388 – Stevens, Thibault, D. II, p. 119 – Trio, Adellijke, pp. 12-13, 55-
56 en 59 - Vannérus, Gavre, pp. 25 en 60
235 Volkegem ? 1 : volkighem, in hermelijn een hamei van keel.
Nota: Nicolaas van Volkeghem, ridder, staat vermeld in 1236 en 1245. Verder is er
melding van een “Goeskin Henrix sone van Volkighem”. Tussen de leiders van de
opstand van 1342 te Oudenaarde staan bij de “Coeman-gilde” Gillis en Jan van
Volkeghem vermeld. In 1371 verkocht Jean de Berlaymont, heer van Floyon, en
zijn echtgenote Alix de Ville de heerlijkheid Volkegem aan Jan van der Straeten genoemd de
Neuville.
Boterdaele, Ardennes, p. 51 – Catulle, Volkegem, p. 165 - De Flou, Woordenboek, D. XVI, p. 202 - Van
Geertsom, Familienamen, p. 304 -Warlop, Nobility, D. II, n° 219, p. 1179
236 Leeuwerghem (heer Willem van): h. willem van leuwerghem, in azuur een leeuw
van goud, genageld en getongd van keel en gekroond van zilver, de schouder beladen
met een lelie van keel.
Nota: Ofwel gaat het hier om Willem I van Leeuwerghem, mogelijks een zoon van
Robrecht II. Hij had de zijde van de Vlaamse gemeenten gekozen tegen de graaf.
Hij was in 1348 baljuw van Aalst. In 1350, of iets daarvoor, eiste de gravin van Namen de tienden
van de nieuwe polder bij Terneuzen en deze van de Triniteit, gelegen in de Vier ambachten, op.
Deze zouden “bi fortchen en met crachten met menichten van lieden van wapenen Mijnheere
Willem van Leewerghem vore in tide van mueten” bekomen zijn. Hij was gehuwd met Elisabeth
van Burst en moet in 1350 of iets daarvoor gestorven zijn.
Ofwel gaat het hier om zijn zoon Willem II van Leeuwerghem. Bij de bannelingen die in 1359
gratie ontvingen van de graaf staat te Gent, "Mijnher Willem van Leuwergheem". Hij deed in 1363
definitief afstand van bovenvermelde goederen ten voordele van de Sint-Pietersabdij van Gent.
“Wilame de Leeuwergheem” was de echtgenoot van Margareta van Gent, dochter van Jan.
Buntinx, Audiëntie, pp. 34-36 - de Pauw, Artevelde, pp. 133 en 715 - De Temmerman, Leeuwergem, p. 137 –
Opsommer, Leengoed, p. 564 – Gerard, Leeuwergem, p. 29 – Gottschalk, Ambachten, pp. 335 en 338 –
Nowé, Baillis, p. 393 - Van Lokeren, Saint-Pierre, D. II, n° 1186-1188 en 1245
237 Vaernewyck (heer Jan van): h. jan van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van zilver,
genageld van goud en getongd van keel, een geblokte zoom van goud en keel.
Zegel: “Jan van Varnewyc” zegelde in 1345: drie leeuwen en een geblokte zoom.
Nota: Jan van Vaernewyck was echtgenoot van Katheline de Jonghe, zuster van
Filips de Jonghe, die in 1363 het erfachtig ambt van schout van Evergem,
Wondelgem en Sleidinge verkocht aan de Sint-Baafsabdij. In 1363 verkoopt “Jan van Vaernewyc,
ruddre” een eeuwige rente op het schoutambt van Evergem aan de Sint-Baafsabdij van Gent. In
1369 doet hij met zijn vrouw een schenking als bruidschat aan zijn dochter Volcwinen, ter
gelegenheid van haar huwelijk met Willem van der Most. Deze gift wordt door hen geconfirmeerd
in 1371.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 140-143, 206-210, 225-227 en 249-251
1 Waarschijnlijk gaat het hier over Volkegem, een gemeente bij Oudenaarde. We vinden verder Velckeghem, een wijk
te Ursel in de nabijheid van Maldegem waar in het begin van de 14 de eeuw “Oliverus en Petrus van Velkenghem”
vermeld worden. Volkinghem is eveneens een stuk land gelegen te Heille onder Sluis (De Flou, Woordenboek, D. XVI,
pp. 202 en 700 – Stockman, Assenede, p. 27).

Wapenboek de Coninck 90
238 Poppenrode (van): popperoden, in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd
van keel, een zoom van keel, getralied van zilver.
Zegel: Jean Tollin, ridder, burggraaf van Aalst, zegelde in 1365: een dwarsbalk
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes en beladen met een schildje met
een leeuw (en een geblokte zoom?).
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 39
239 Cabiliau (heer Jan): h. jan cabellyau, in keel twee kabeljauwen ruggelings geplaatst
van zilver, de eerste beladen met een schildje van zilver vijf schuinbalken van keel,
een vrijkwartier van keel een wassenaar van zilver.
Zegel: Johan Cabiliau droeg in 1378 als zegel: vijf schuinbalken en een vrijkwartier
met twee paalswijs ruggelings geplaatste kabeljauwen.
Nota: Jan Cabiliau, heer van Conroet, was een jongere zoon van Nicolaas alias Colard, heer van
Mullem, en van Margareta de Harchies genoemd van Conroet. Hij huwde 1° Johanna de Deene,
overleden in 1350, en 2° Margareta van der Leye, overleden in 1388. Hij wordt in de jaren 1355
en 1365 vier maal vermeld als schepen van Oudenaarde. “Messire Jan Cabillau, chevalier, en
dame Jehenne de Deenne, sa première femme, obiit 1350, en dame Margriete de la Lijs, seconde
femme dudit messire Jan, obiit 1388. Hij drouch: d'or à cinq bendes de gueules, au premier
quartier de Cabillau… ende zijn moeder: d'or à cinq bendes de geule, au premier quartier d'azur
à l’estoile d'or”.
Bethune, Epithaphes, p. 119 - Cabliau, Cabeliau, pp. 2, 36 en 71 - de Kerckhove, Cabiliau, pp. 174 en 177
240 Utenhove (heer Gilles): h. gyeles van hove, in sabel een schildhoofd van zilver
beladen met drie griffioen koppen van keel, getongd van azuur.
Zegel: Gilles Utenhove, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1354 een akte
van de baljuw van Aalst: een vol wapen met een schildhoofd beladen met drie
hermelijnstaartjes?
Nota: Een Gilles Utenhove was baljuw van Gent in 1312.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 89 – Nowé, Baillis, p. 379
241 Storm (heer Willem): h. willem storm, in zilver een vijfblad van keel, geknopt van
goud, een getande zoom van sabel.
Nota: In de poorterboeken van Oudenaarde staat dat “mijn her Willem Storm cochte
sijn poerterscap int jaer 1308” 1 . In een audiëntie van 1370 is er sprake van “den
bezouke tusschen den prochiepape ende den kercmesters van Ingodeghem, an
deene zide, ende der joncvrouwe van der Mote, an dandere” over renten die zij aan de kerk diende
te betalen voor de jaargetijden van haar echtgenoot “mer Willem Storme ende Jan, sinen zone”.
Deze renten dienden genomen te worden op haar goed Ter Biest en Bochout.
De Flou, Woordenboek, D. II, p. 27 - de Pauw, Audiencie, n° 98 - Van Butsele, Poortersboek, p. 38
1 Reeds in 1255 staat in een oorkonde een Willem Storm vermeld onder de getuigen van Willem, heer van Avelgem, en
in 1265 is er melding van een “Willelmus Storm de Biest” als feodaal ondergeschikte, die terreinen in leen hield te
Avelgem van de Sint-Pietersabdij. In het midden van de 14 de eeuw staan op verschillende plaatsen personen met de
naam Willem Storm vermeld. Aan geen enkele van deze personages wordt evenwel de titel van heer of ridder
toegekend. Zo vindt men een “Willem Storme”, schepen van den Wincle, die in 1336 een akte zegelde met drie
vijfbladen. Tussen de bannelingen die gratie ontvingen van de graaf in 1359 te Dendermonde staan "Gillis, Willem en
Heinric Storem" vermeld en in 1370 staan “Willem Storem ende Willem, sin zone” vermeld. In 1363 wordt een Willem
Storm uit Zuiddorpe aangegeven als schepen van Axel-Ambacht (Colpaert, Avelgem, pp. 69 en 170 - de Ghellinck
d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 572 - de Pauw, Artevelde, p. 727 - de Pauw, Audiencie, n° 251 – Gottschalk,
Ambachten, p. 328).

Wapenboek de Coninck 91
242 Cockman 1 (heer Lodewijk): h. lodewyck cockman, geschuinbalkt van goud en azuur
beladen met de schaduw van een leeuw, een geblokte zoom van hermelijn en sabel.
Nota: “Messire Loys Crockman” staat in 1328 vermeld, in de lijst van deze die de
graaf van Vlaanderen bijstand boden voor de veldslag bij Cassel. In 1351 werden
de goederen die graaf Lodewijk van Crecy opgeëist had van ridder Lodewijk
Cockman, aan zijn natuurlijke zoon Boudewijn geschonken. Deze werden hem ontnomen wegens
“les horribles fais et mespresmes que Loys Kocman, chevaliers, a par grant temps fais et
perpétreis en pluiseurs lieux et à pluiseurs personnes dedens nostre ville et chastellerie
d’Oudenarde et pays de Flandres”. In 1356 wordt “her Lodewyc Coocman, ruddere, ghebannen
ute Vlaendren, bi der enquesten die in tiden verleden ghedaen was te Oudenarde, inlande, ter
bede van mer Heinric van Vlaendren”. Hij was houder van het leen Argant en een bos en hofstede,
Coocmans genoemd, gelegen te Petegem. Hij was waarschijnlijk vader van Maria Cockman, die
de Coocmansstede verkocht aan Gillis Crupenninc.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 65 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 550 en D. II, pp. 18-19 – Stevens,
Thibault, D. II, p. 120 – Verroken, Petegem, p. 62
243 Maelstede (de heer van der): h. vander maelstede, in hermelijn een dwarsbalk van
azuur, een smal schuinkruis van keel over alles heen.
Zegel: Johan van der Maelstede, ridder zegelde in 1271, 1278 en 1290: een
schuinkruis en een dwarsbalk over alles heen. “Johannis, domini de Maelstede” 2
zegelde in 1290: in hermelijn een schuinkruis en een dwarsbalk over alles heen.
Brugmans, Corpus, n° 1074-1075 - Demay, Flandre, n° 1262 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 399
244 Mullem (heer Daniël van): h. daniel van mullem, in sabel tien schelpen van zilver,
geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Zegel: Daniël van Mullem, ridder, zegelde in 1378: zes schelpen geplaatst 3, 2 en 1.
Nota: In 1353 staat “Symoen van Ravenscote, Jacop, sinen broeder, ende haer
kindere, ghedrecht ende ghebeecht ziin van Daniele van Mullem, Butceele sinen
zone”. “Mer Danele van Mulhem” staat verder vermeld in 1374. In een akte opgemaakt in 1378
voor de keure van Gent staat Wouter van Mullem vermeld als zoon van Daniël van Mullem, en
van Sibille Priems. Hij verklaart hierin stipt het testament van zijn vader uit te voeren. Daniël van
Mullem, ridder, was zoon van Johan van Mullem, ridder, erfelijk schout van Okegem, ambt welke
hij in 1355 aan de vrouw van Ninove, tante van graaf Lodewijk van Nevers, verkocht. Daniël had
uit zijn huwelijk met Sibille Priems twee zonen, Wouter en Pesteel genoemd Brusteel. Deze
laatste werd in 1356 levenslang verbannen voor de moord op Willem van Cedackere. Wouter
huwde Johanna van Poucke, vrouw van Willecomme, dochter van Eulaard van Poucke en van
Helena van Masmines.
Castelain, Bevere, p. 63 - de Ghellinck d’Elseghem, Mullem, pp. 55-59 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 293-
294 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 438 - de Pauw, Audiencie, n° 1191 - de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 533 - de Schoutheete de Tervarent, Magistratures, p. 100
245 Elst 3 (heer Ghydolf van der): h. ghydolf van der ast, in zilver drie harten van keel.
Zegel: Een Willem van der Helst, schepen te Ieper in 1446, voerde als zegel: drie
bloemen voorzien van een stengel die elkaar in het punt van het schild raken.
1 Voor de opmerking over de geschaduwde leeuw zie nota onder n° 7: Steenhuyse.
2 Maelstede was een burcht gelegen in de onmiddellijke nabijheid van Hulst. Deze werd in 1326 op bevel van de baljuw
van Gent gesloopt (Adriaanse, Maelstede, pp. 24-25).
3 Karel De Flou zegt in zijn Woordenboek der Toponymie dat er Elsten bestonden in haast alle gemeenten van Zuidelijk
Vlaanderen, zoals blijkt uit de talrijke persoonsnamen en geeft alleen reeds voor deze streken de volgende gemeenten
aan waar een heerlijkheid met de naam “Elst” voorkomt: Moorsele, Tielt-Buiten, Wervik en Wevelgem (De Flou,
Woordenboek, D. III, pp. 1015-1022).

Wapenboek de Coninck 92
Nota 1 : In het renteboek van de Sint-Pieterskerk te Ieper staat er in 1393 een “Ghildolf van der Helst”
vermeld.
Bonaert, Sceaux, p. 324 – Mus, Ieper, D. X, p. 31
246 Huysse (heer Willem van): h. willem van huce, gevierendeeld van zilver en keel,
het eerste kwartier beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
Zegel: “Willelmi, militis, Maioris de Ussa”, zegelde in 1323: gevierendeeld 1 een
ster; 2, 3 en 4 een vol veld.
Nota: Heer Willem van Huysse staat vermeld in 1300 bij de Vlaamse ridders die de
graaf in zijn gevangenschap naar Frankrijk vergezelden. In 1302 wordt hij aangegeven tussen de
liebaardse ridders. “Messires Willaumes de Huse” wordt samen met Jan Baronaige en Wouter van
Mullem in 1307 vermeld onder de edelen die voor de kastelenij Oudenaarde de belastingen,
opgeëist door de Franse koning, niet hadden betaald. Willem, meier van Huize, ridder, wordt
verder vermeld in 1323.
Delfos, Liebaards, p. 332 - de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 82 - Demay, Flandre, n° 4146 – Verbruggen,
Guldensporen, p. 227
247 Hasselt (van): asselt, gedwarsbalkt van sabel en zilver, de dwarsbalken van sabel
getralied van goud.
Zegel: Guillaume van der Hasselt zegelde in 1366: gedwarsbalkt van zes stukken
waarvan drie getralied.
Demay, Flandre, n° 1025
248 Speelt (van): speelt, in sabel zes leeuwen van zilver, genageld van goud.
Zegel: “Jan van Spilt, here van der Vichte”, ridder, voorheen gevangen te
Baesweiler, onder de volgelingen van Lodewijk van Namen, zegelde in 1374:
gevierendeeld 1 en 4, zes leeuwen; 2 en 3, getralied.
Nota: Jan II van Speelt, heer van Vichte door zijn huwelijk met Adela, erfdame van
Vichte, overleed tussen 1383 en 1386.
Castelain, Bevere, p. 58 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 118
249 Bussche 2 (Roger van den): rogier van de bossche, in zilver een luipaard 3 van keel,
genageld en getongd van azuur.
Nota: Bij de Vlaamse ridders en schildknapen, die in 1302 op de Brugse vrijdag
gevangen werden genomen, staan Bouden en Rogier van den Bussche vermeld.
1 Een Willem van der Ast staat vermeld in 1360 als meier van Sint-Niklaas en in 1365 en 1383 vindt men een Symoen
van der Ast of Simon uter Ast als leenhouder van de heerlijkheid Tereken te Sint-Niklaas. Ter Ast was gelegen aan de
uiteinden der gemeenten Sint-Pauwels, Kemzeke en Sint-Gillis in het land van Waas. "En 1516, Lievin de
Pottelsberghe, chevalier, fit relief du fief et seigneurie de Ter Ast sis à St-Paul en la Vierschaer de Kemseke" (De Groot,
Leenwezen, D. 61, p. 171 - de Potter, Sint-Pauwels, pp. 21-23 - de Schoutheete de Tervarent, Feudataires, p. 19 - de
Schoutheete de Tervarent, Voorde, p. 626).
2 Rogier van den Bussche behoorde waarschijnlijk tot de familie van den Bussche afkomstig van Ter Bussche, een
heerlijkheid en hofstede gelegen te Bas-Warneton. Deze heerlijkheid behoorde reeds vroeg aan de familie van der
Woestijne. Een “S. Rogeri de Busco” staat in een oorkonde van het jaar 1205 waarin Boudewijn van Konstantonopel
een gift doet aan de abdij van Zonnebeke. In 1280 wordt een “mesires Willaumes dou Busc” of “du Bus” als ridder
vermeld (Callewaert, Zonnebeke, p. 35 - De Flou, Woordenboek, D. II, p. 1106).
3 Volgens de middeleeuwse symboliek waren alle dieren ambivalent en konden als goed of slecht voorkomen. De leeuw
werd aanzien als puur; het luipaard daarentegen als de slechte leeuw. Hij had het hoofd naar voren gekeerd en werd
meestal in horizontale positie voorgesteld. Richard Leeuwenhart voerde in zijn wapen drie luipaarden. Tijdens de
honderdjarige oorlog werd door de Franse herauten de luipaarden van de Plantagenets als slechte leeuw, een bastaard
dier, weerspiegeld. Om deze reden werd de officiële benaming tussen de jaren 1350 en 1380 gewijzigd van een luipaard
in een gaande aanziende leeuw. Nochtans moeten in de heraldiek het luipaard en de leeuw beiden aanzien worden als
gelijke dieren die enkel een verschillende houding hebben (Pastoureau, Bestiaire, p. 8 – Pastoureau, Figures, pp. 162-
163).

Wapenboek de Coninck 93
“Roegiere vanden Bussche” staat eveneens in hetzelfde jaar aangegeven in de stadsrekeningen
van Brugge.
Colens, Compte, p. 88 – Verbruggen, Guldensporen, pp. 223-224
250 Mullem (heer Aernt van): h. arnt van mullem, in sinopel een keper van zilver
vergezeld van drie meerltjes van zilver.
Zegel: Een “Johannis de Mullem”, leenman van de graaf van Vlaanderen, staat in
1295 vermeld in een akte waar Jan van Namen, zoon van Gewijde, graaf van
Vlaanderen, in het bezit wordt gesteld van de heerlijkheden Ninove en
Herlinkhove. Hij voerde als zegel: een keper vergezeld van drie meerltjes.
Nota: Jan was een zoon van ridder Wouter Brusteel genoemd van Mullem. Deze laatste wordt in
1302, samen met zijn broer Gillis, vermeld onder de liebaards. Hij overleed in 1319 en werd
begraven in de kerk van Ouwegem. Hij had twee zonen, Wouter en bovenvermelde Jan. Deze Jan
werd in 1331 aangesteld tot baljuw van Aalst en Geraardsbergen en burggraaf van Lessen en
Vloesberg. Hij was de vader of toch zeker de grootvader van Daniël, vermeld onder n° 244. Een
“Ernouls de Mullene” staat in 1292 aangegeven als één der vazalen van “Jehans, chevaliers, sires
d’Aynes, bers de Flandres”. Zouden deze wapens de oorspronkelijke wapens zijn van het huis
van Mullem of dient men te spreken van twee verschillende families van Mullem 1 ?
Demay, Flandre, n° 1860 - de Ghellinck d’Elseghem, Mullem, pp. 52-55 – Delfos, Liebaards, p. 333 - de
Limburg-Stirum, Audenarde, D. II, pp. 21-25 - de Saint Genois, Monuments, D. I, p. 847 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. II, p. 187
251 Rycke (heer Simon de): h. symon de ryke, in sabel een leeuw met gespleten staart
van zilver, genageld en getongd van keel.
Zegel: Pieter de Rycke, leenman van de Oudburg van Gent, zegelde in 1378: een
gekroonde leeuw. “Simon de Rike”, ridder, leenman van het kasteel van de
Oudburg van Gent, zegelde in 1387: een leeuw met gespeten staart beladen met
….
Nota: “Simoene den Riken ende Joncfrouwe Claren”, staan vermeld te Gent in 1356. Te Moerkerke
wordt in 1357 melding gemaakt van een moer die men noemt “mins heren Symoens Riken moer”.
In 1369 wordt de verdeling gedaan van de goederen van “Dame Clare de le Rissinghen”, voorheen
echtgenote van ridder Simon de Rycke. In 1389 staat een “Symoen de Ryke, ruddre” aangegeven
bij de ondertekenaars van een akte over de rechten van het land van Nevele 2 .
Berten, Seigneuries, p. 463 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 388 en 445 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II,
p. 496 - de Potter, Vinkt, p. 3 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 225 en D. IV, p. 551- van der Haeghen, Walle,
pp. 113-114
252 Pape (heer Gilles de): h. gielis de pape, in keel drie vijfbladen van zilver, geknopt
van goud.
Zegel: Een “Dominus Willelmus dictus Pape de Gandavo, miles”, zegelde in een
charte van 1309: drie rozen.
Nota: Deze Willem de Pape, ridder, zoon van Willem de Pape uit Gent, was een
broer van Avezoete de Pape, echtgenote van Willem van Berchem, die tot ridder werd geslagen
in 1288 voor de veldslag van Woeringen. Hij was een aanhanger van de graaf. In 1297 staat hij
vermeld als lid van de nieuwe Gentse schepenbank die door de graaf werd aangesteld. In de jaren
1314/1316 staat hij vermeld onder de leliaards van wie goederen verbeurd verklaard werden te
1 Een gehucht in de nabijheid van Ninove voerde eveneens de naam Muilem of “Muylem”.
2 Een Simon de Rycke staat aangegeven als schepen van de gedeele van Gent in 1312 en 1336. Deze voerde evenwel
volgens de L’Espinoy als wapen: in hermelijn een schuinbalk van keel beladen met drie rozen van zilver. In 1373 wordt
in de registers der gedeele een ridder Simon de Rycke aangegeven, echtgenoot van Margareta Willebaerts en in 1387
een ridder Simon de Rycke, echtgenoot van Margareta Sloefs (de L’Espinoy, Noblesse, pp. 388 en 445 – Vander
Meersch, Memorieboek, D. I, pp. 19 en 45).

Wapenboek de Coninck 94
Vlierzele en te Oordegem. Een Gilles de Pape staat vermeld bij de Vlaamse en Henegouwse
ridders die in 1310 deelnamen aan het tornooi van Mons. Hij voerde hetzelfde wapen als dit
beschreven in het wapenboek. Een “Gillis de Pape, f. Heinrix” staat vermeld in 1355 en “Egied
de Pape” in 1356 bij de koop van een leen te Hansbeke 1 .
Balthau, Grondbezit, pp. 11 en 18 - de Behault Dornon, Mons, n° 91 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II,
p. 429 – Jéquier, Ranst, pp. 10 en 25 – Opsommer, Leengoed, p. 420 – Trio, Adellijke, pp. 55-56
253 Rym (heer Boudewijn): h. baudyn ryn, in goud een aanziende leeuw van keel,
genageld en getongd van sabel.
Nota: Een Boudewijn Rym wordt in de jaren 1314-1316 vermeld tussen de Gentse
leliaards met verbeurd verklaarde goederen te Mullem, Steenland en
Willemskerke. Een Boudewijn Rym wordt in 1329, 1332 en 1335 aangegeven als
schepen van de Keure van Gent. Boudewijn Rym, zoon van Boudewijn en van Jacqueline van
Axele, huwde 1° Maria Rynvisch, overleden in 1355, en 2° Ida van Rasseghem, dochter van
Gerard, heer van Basserode, en van Aleyde van Crainhem. Ida overleed in 1377. Hij had uit zijn
eerste huwelijk een zoon Boudewijn. Deze werd in 1356 tot ridder geslagen en staat in 1382
vermeld als “Mijnheere Boudin Rijm, porter in Ghent”. Hij maakte in 1389 zijn testament ten
overstaan van de schepenen der gedeele.
Butkens, Trophées, D. II, pp. 269-270 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 430, 436 en 442 - de Pauw, Froissart,
D. II, p. 644 – Goethals, Dictionnaire, D. II, p. 644 – Prevenier, Confiscatie, p. 157 - Vander Meersch,
Memorieboek, D. I, pp. 38, 41 en 44
254 Wychuuse 2 , wychuys, in zilver drie vijfpuntige sterren van keel.
Zegel: Een “Jean van Wijchuus”, een goede vriend van het echtpaar Nicolaas
Damman en Barbe s’Vos droeg in 1516 als zegel: een keper vergezeld van drie
bloemen.
Nota: In 1259 worden Mahaut, moeder en voogdes van “Henri de Wichuus” en
Eustache, haar echtgenoot, vermeld bij de verkoop van het tiende in de parochie van Kortrijk,
welke in leen werd gehouden van Hendrik, zoon van “Daniel de Wischuus”. “Heinric van
Wychuus” kocht zijn poorterschap te Oudenaarde in 1341 en “Boydin van Wychuus” in 1352. In
de Franciskanerkerk te Oudenaarde was een grafzerk van “Margriete van Wichuus, Jans vande
Wincle wijf was” die in 1397 overleed.
Bethune, Epithaphes, p. 122 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 241 - de Saint Genois, Monuments, D. I, p. 592 -
Van Butsele, Poortersboek, pp. 60 en 79
255 Welden (heer Gerard d'oude van Oultre, heer van): h. gheraert van weldine daude,
in keel een schuinkruis van zilver beladen met vijf vijfpuntige sterren van sabel.
Zegel: “Gheraert van Houltre, borghgrave van Ypre”, ridder, zegelde in 1339,
samen met andere Vlaamse edelen het verdrag dat hun graaf sloot met de hertog
van Brabant: een schuinkruis beladen met vijf vijfpuntige sterren.
Nota: Gerard van der Aa of van Oultre genoemd van Pollare, ridder, heer van Zandbergen, was
zoon van Walter van der Aa en Ode van Grimberghe, vrouw van Oultre. Hij huwde rond 1327
1 Mogelijks gaat het hier om leden van een gelijknamige familie die te Gent vermeld staat tussen de schepenen van de
keure en de gedeele. Zo staat een “Her Ghillis de Pape, ruddre” vernoemd als getuige in 1363 bij een verkoop aan de
Sint-Baafsabdij te Gent. We vinden eveneens een Catharina de Pape, dochter van Gillis, ridder, en van Catharina Bonin.
Een Gillis de Pape staat in 1359 vermeld als brouwer te Gent en in de jaarboeken der keure van 1366 een “Ghelloet de
Pape”. Deze familie voerde evenwel als wapen: in azuur een keper van goud vergezeld van drie kastelen van goud (de
Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 206-209 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 375-376 - de Pauw, Artevelde,
pp. 49 en 588).
2 Een heerlijkheid “Wyckhuyse” was gelegen in de gemeenten Lichtervelde, Gits, Beveren (Roeselare) en Hooglede. Een
andere heerlijkheid “Wijckhuize” was het voornaamste en grootste achterleen van Aishove. Volgens Goeminne is deze
toponiem te danken aan de familienaam “Wichuus”, die reeds voor 1400 te Kruishoutem vermeld stond (De Flou,
Woordenboek, D. XVIII, p. 12 – Goeminne, Kruishoutem, p. 98 – van Biervliet, Wijkhuize, p. 83).

Wapenboek de Coninck 95
Johanna de Rethel. “Te Weldene is (een venster) van die van Oultre, die heeren af zijn gheweest.
Daer staet Oultre ghecarteleert op die saultoirs ende zwarte sterrekens”.
Bethune, Epithaphes, p. 118 - de Limburg-Stirum, Joigny, p. 11 - Demay, Flandre, n° 5587-5588 - de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 85 – Lambin, Ypres, p. 17
256 Leeuwerghem (heer Gijselbrecht van): h. ghysbert van leuwerghem, in azuur een
leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van
keel, het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Zegel: Gisbert of Gijselbrecht van Leeuwerghem, ridder, zegelde in 1334 en 1355:
een leeuw en een veld bezaaid met blokjes. Gijselbrecht van Leeuwerghem,
zegelde in 1339, samen met andere Vlaamse edelen het verdrag dat hun graaf sloot met de hertog
van Brabant: een leeuw en een veld bezaaid met blokjes.
Nota: Gijselbrecht van Leeuwerghem, ridder, was aanwezig in 1325 bij de leenhulde van Jan van
Vlaanderen aan Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen. Hij staat in 1333 vermeld als
raadsheer van de graaf bij de overdracht van de stad en heerlijkheid Mechelen aan de graaf van
Vlaanderen. In 1349 wordt “Ghiselbrechte van Leuwerghem” vernoemd in een geschil, met zijn
broeder Iwain, over de erfenis van een molen te Bornem. Anno 1364 wordt in het jaargetijde
register van de collegiale kerk O.L. Vrouw te Dendermonde er melding gemaakt van “Dominus
Gilbertus de Leuwerghem, miles”.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 273 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 191 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 329
en D. IV, p. 514 - De Vlaminck, Collégiale, p. 25 - De Vlaminck, Zwyveke, p. 111 – Vandermaesen,
Raadsheren, D. I, p. 523
257 Hove (heer Olivier van den): h. olivier van de hove, in zilver drie jachthoorns van
azuur, beslagen van goud.
Zegel: Een Gilles van den Hove, schildknaap, zegelde in 1309: drie omgedraaide
jachthoorns.
Nota: In januari 1361 wordt Olivier van den Hove aangegeven tussen getrouwen van
de graaf om recht te spreken in een geschil tussen de heer van Drincham en de heer van Maldegem
over de terugbetaling van een derde van de bezittingen te Loker. Hij wordt eveneens vermeld in
juli 1364 in een geschil tussen de stad Kortrijk en de heer Willem van Nevele over de dood van
“Zeghere Aelbrechte, poortere te Curtrycke”. In 1370 was “Olivier van den Hove present in de
audiencie ghehouden te Brugghe”.
Delepierre, Documents, D. II, pp. XXVII-XXVIII en LXXX - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. 178 - de Pauw,
Audiencie, p. 18 en n° 82-83 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 89 – Nowé, Baillis, p. 371
258 Lillare (van): lyelaer, in sabel een keper van zilver.
Zegel: “Egidi dicti de Lilar”, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1335
een akte van de baljuw van Aalst: een keper een barensteel met drie hangers.
Nota: “Gilles en Jehan de Lielaer”, staan in 1335 bij een koopakte vermeld als
leenmannen van de graaf voor zijn graafschap Aalst, waarin Colard van Belle, heer
van Rosoit, het kasteel van Schendelbeke koopt.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 110-112 - de Potter, Schendelbeke, p. 7 - de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 344 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1688
259 Brackel (heer Olivier van): h. olivier van brackele, in keel vier kepers van zilver,
de eerste met afgesneden top.
Zegel: Een “Bernaert van Brakele” zegelde in 1421: vier kepers.
Nota: Olivier van Brackel, aangegeven als ridder, was een zoon van Raas van
Kortrijk, heer van Opbrakel, overleden in 1333, en van Ida van Wieze. Hij huwde
Catharina van Doorne. Zijn broer Jan, heer van Brakel, stierf jong zonder rechtstreekse
erfgenamen waardoor de heerlijkheid Opbrakel aan Olivier toekwam. In 1346 staan onder de

Wapenboek de Coninck 96
uitvoerders van het testament van Bernard van Brackel “Oliverum, dominum de Brakle,
domicellam Katerinam, ejus uxorem, domicellam Elisabeth, filiam eorumdem et Johannem de
Brugelettes” vermeld. Zij worden opnieuw aangegeven in het testament van 1356. “Katheline van
Dorne” en Olivier, heer van Opbrakel, worden nogmaals in 1361 vermeld. Na zijn dood erfde
zijn dochter Catharina de heerlijkheid. Zij overleed zonder erfgenamen en de heerlijkheid kwam
toe aan haar tante Johanna van Brackel, echtgenote van Colard de Brugelettes.
de Limburg-Stirum, Joigny, p. 149 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 318 – Gaublomme, Kartuize, p. 114 –
Gaublomme, Testamenten, pp. 178 en 184 - van Twembeke, Heerlijkheid, pp. 97-98 - van Twembeke,
Heren, p. 243
260 Oudenhove (heer Jan van): h. jan van audenhove, in sabel een schuinbalk van
zilver, het veld bezaaid met blokjes van zilver.
Nota: Jan van Oudenhove staat in 1350 vermeld in een oorkonde aangaande de
priorij Sint-Maartens-Bos te Sint-Maartens-Lierde. In 1376-1377 is er sprake “van
der claghe die vrauwe Hermegard van Warthusen, wedewe her Jans van
Oudenhove, ende vrauwe Margriete, haer dochter, her Jans wijf van Masmine”. Deze Margareta
was Jan’s erfgenaam van de heerlijkheid “het huys van Oudenhove” en de heerlijkheid
Zyverdinghe. Zij huwde eerst, in 1366, met Jan van Masmines, heer van Kalken en Laarne, en
nadien met Guy van Ghistelles, heer van Broeucq en Wasquehal.
de Pauw, Audiencie, n° 1779, 1979 en 2134 – Miraeus, Opera, D. II, p. 1358 – Schollaert, Zyverdinghe, p.
165 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 96
261 Vaernewyck (heer Rogier van): h. rogier van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Zegel: “Roger van Vaernewyc”, ridder, een der vazalen van de graaf, die in 1339 het
verdrag gesloten tussen hun graaf en de hertog van Brabant zegelden: drie
leeuwen.
Nota: Rogier van Vaernewyck, ridder, doet in 1336 samen met zijn echtgenote, Agatha Borluut,
kwijtschelding van enige renten op het goed te Wontergem, die het klooster Sint-Jan ten Dulle
hen verschuldigd waren.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 131 en 570-572 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 79
262 Proost (heer Hugo): h. huge die proost, in keel een schildhoofd van goud beladen
in het eerste kanton met een vijfpuntige ster van sabel.
Zegel: “Hughe de Provest”, leenman van de graaf, zegelde in 1354 een akte van de
baljuw van Aalst: een vol wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een ster.
Nota: Hugo Proost 1 , ridder en grafelijk leenman van het Steen van Aalst en van den
Schyvinck te Haaltert, moet geboren zijn tussen 1300 en 1310. Hij was schepen van Aalst in 1353
en 1355. Hij moet overleden zijn na 1360, nalatende twee zonen, Jan, echtgenoot van Elizabeth
Keghele, en Adam, overleden in 1398.
Deprost, Proost, pp. 282-286 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 167 – Opsommer, Leengoed, p. 291
263 Utermeerham (heer Jordaan): h. jurdaen van meerem, in goud een schuinbalk van
sabel beladen met drie vijfbladen van zilver, geknopt van goud.
Nota: Messire "Jeurdan Vuytermeerham", ridder, had uit zijn eerste huwelijk een
dochter, Avezoete, en uit zijn tweede huwelijk met vrouw Elisabeth van Kortrijk
genoemd de Courtroisin eveneens een dochter, Maria. Hij moet kort voor 1363
overleden zijn en zijn echtgenote een jaar nadien. Zijn tweede dochter Maria wordt in 1370
vermeld bij de vordering, voor de schepenen van de stad Gent, van de erfenis van haar ouders.
1 In 1351 was een “Hugo de Profst, scouteet van Brugghe”. In 1357 schonk de graaf aan “ruddere mer Hughe de Proefst,
casteleyn van Affligem” zijn leven lang het huis te Steenvoorde met het daartoe behorende land, de meersen en de
bossen (de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 68 en 305).

Wapenboek de Coninck 97
de L'Espinoy, Noblesse, p. 374 - de Liedekerke, Rasse, pp. 434 en 437 – Wynant, Register, D. I, n° 1897
264 Elst (van der): elst, in azuur drie adelaars van zilver.
Nota: Te Melle is er melding van een heerlijkheid Ter Elst. Leden van de familie
Elst staan in het begin van de 13 de eeuw vermeld in de cijnsboeken van het hof van
Melle 1 . In 1339 staat een Jan van der Helst vermeld als onderbaljuw (“poortbailliu”)
van Gent. Er bestaat eveneens in het Land van Aalst een gemeente Elst 2 .
Zo staan in het cartularium van Ename verscheidene leden van een familie van der Elst
aangegeven in de 12 de en 13 de eeuw. In 1330 maakt Gerard van Rasseghem, heer van Massemen,
bekend dat heer Willem van der Elst leenman was van zijn vader en nu van hemzelf voor een
tiende in Wetteren en Kalken, wiens vruchten aan de abdij van Boudelo toebehoorden. Jan van
der Elst weigerde evenwel de leenverheffing te doen. Een jaar later kwamen de feiten opnieuw
voor en Jan van der Elst, oudste zoon van wijlen Willem, weigerde nog steeds de leenverheffing
te doen.
de L’Espinoy, Noblesse, pp. 500 en 652 - de Pauw, Artevelde, p. 799 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 97 – Nowé,
Baillis, pp. 352 en 379 - Van Geertsom, Familienamen, p. 290 – Vleeschouwers, Boudelo, n° 534 en 539
265 Melden (van): melden, gedwarsbalkt van keel en zilver.
Nota: "Thomas de Melde" staat vermeld in 1178 in een brief van Filips, graaf van
Vlaanderen, waarin verklaard wordt dat de zonen van Arnould van Oudenaarde
zich verontschuldigen voor de gewelddaden die zij de kerk van Ename hadden
aangedaan. In een akte van 1315 over een geschil tussen de stad Geraardsbergen
en de heer van Boelare wordt onder de getuigen naast o.a. Robrecht, heer van Nevele en kastelein
van Kortrijk, een “Henry de Meldert” vermeld. Melden was de hoofdplaats van de heerlijkheid
van het land tussen Maarke en Ronne. De heerlijkheid hing af van het feodale hof van Heinsberg
in het hertogdom Juliers en omvatte de dorpen Berchem, Etichove, Kerkem, Maarke, Nukerke,
Kwaremont en Zulzeke. De heerlijkheid behoorde toe aan de familie van Oudenaarde-Pamele en
kwam in de eerste helft van de 14 de eeuw aan de familie de Mortagne door het huwelijk van
Isabeau van Oudenaarde met Willem de Mortagne.
de Limburg-Stirum, Alost, p. 517 - De Portemont, Grammont, D. II, p. 327 - de Saint Genois, Monuments, D.
I, p. 481 - De Seyn, Communes, D. II, pp. 800-801 - Van Cauwenberghe, Audenarde, p. 20
266 Donckt (van der): donck, gedwarsbalkt van keel en goud, een schuinkruis van zilver
over alles heen.
Zegel: Een Olivier van der Donct, hield in 1566 van de heer van Laarne een leen te
Berchem-Oudenaarde: twee dwarsbalken en een schuinkruis over alles heen.
“Joncvrau Margriete vander Donckt, fa Joos, obiit 1441”, voerde als wapen:
gedwarsbalkt van goud en keel, een schuinkruis van zilver over alles heen.
Bethune, Epithaphes, p. 130 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 390
267 Masmines (heer Filips van): h. philips van masimine, in azuur een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Zegel: “Philippe van Massemyne”, ridder, heer van Eeke, zegelde in 1386: een
gekroonde leeuw (de borst stoer).
1 In 1361 staat Lodewijk van Male aan zijn vazal Thomas van Elst toe dat een deel van zijn leen in Elst tot cijnsgoed
omgezet wordt (Opsommer, Leengoed, p. 763).
2 Volgens J. Melkenbeeck is het aan deze heerlijkheid dat C. Gailliard de wapens met de drie adelaars toekende. Volgens
A. Limpens werden deze wapens gedragen door een familie van der Elst welke, op het einde van de 14de eeuw, klerken
leverden aan de schepenbank van Dendermonde. Het gaat over Jan van der Elst die tot dezelfde familie zou behoren
als Simon van der Elst, leenhouder van de meierij van Grembergen (Limpens, Schepenbank, pp. 208 en 223 –
Melkenbeeck, Aalst, p. 240).

Wapenboek de Coninck 98
Nota: Filips van Masmines, ridder, heer van Eeke en Hundelgem, was gehuwd met Catherina de
Mirabello, vrouw van Zomergem. Hij was mogelijks een zoon of kleinzoon 1 van Gerard, heer van
Kalken en Laarne, en van Elisabeth van Maldeghem, vrouw van Eeke. Hij staat vermeld in 1349
bij de overeenkomst tussen de graaf van Vlaanderen en de erfgenamen van Simon de Mirabello,
over het hof Ter Walle te Gent. Hij was in 1370 baljuw van Dendermonde en raadsheer van
Lodewijk van Male. In 1373 staat hij vermeld onder de raadsheren van de graaf in een geschil
tussen het kapittel van de Sint-Pieterskerk en de stad Rijsel. In een akte van 1379, waarbij de
graaf bevestigt dat poorters van Geraardsbergen tot schepen van Aalst benoemd kunnen worden,
staat “mer Filips van Masmine” als getuige aangegeven. Bij de bevestiging, in 1385, van het
behoud van de privileges van de steden Kortrijk, Oudenaarde, Geraardsbergen, Dendermonde,
Rupelmonde, Aalst, Hulst, Biervliet en Deinze staat Mer Filips van Masmines, heer van Eeke,
vermeld onder de getuigen. In 1389 staat “Philip van Massemene, heere van Eecke, ruddre”
aangegeven bij de ondertekenaars van een akte over de rechten van het land van Nevele. Zijn
echtgenote overleed in 1388, hij in 1391 2 .
Berten, Seigneuries, p. 463 – Bethune, Epithaphes, pp. 7 en 59 - de Limburg-Stirum, Alost, pp. 551-554 - de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 433 – Despars, Cronijcke, D. III, pp. 146-147 - De Vlaminck, Collégiale, pp. 70 en
199 - De Vlaminck, Zwyveke, pp. 105-106 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 248-252 – Hautcoeur, Saint-
Pierre, p. 782 – Leynen, Massemen, p. 242 – Leynen, Prive-oorlog, p. 144 – Miraeus, Opera, D. II, p. 1357
– Nowé, Baillis, p. 316 - van der Haeghen, Walle, pp. 83-85
268 Pitthem (heer Daniël van): h. danel van puttem, in zilver twee (van drie) zesbladige
bloemen van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van keel een vijfpuntige ster
van goud.
Nota: In 1333 kreeg de baljuw van Kortrijk de opdracht om Daniël van Pitthem te
onterven van een leen, groot 30 lb. rente. "Daniel van Pitthem, castellain van
Reuppelmonde" staat vermeld als houder van deze functie van 1355 tot 1358. Nadien werd de
functie bekleed door Filips van Couderborch. In 1365 staat “M. Daniel van Putthem” vermeld in
de lijst van de leenhouders van het kasteel van Kortrijk voor het goed Ter Strate te Pittem, groot
28 bunders. In 1371/1372 verkocht hij o.a. dit leen aan Tomas Cremps.
Arickx, Pittem, p. 63 – Arickx, Egem, D. I, p. 164 – Colens, Pitthem, p. 245 - de Limburg-Stirum, Cartulaire,
D. I, p. 618 en D. II, pp. 142, 202 en 247 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XXIV - de Potter, Rupelmonde,
p. 117 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 269
269 Maercke (heer Arnould van): h. aernt van maerke, in keel een leeuw met gespeten
staart van zilver, gekroond van goud en getand van azuur.
Zegel: Arnoul van Maercke zegelde in 1333 en 1335: een leeuw beladen met een
schelp. Een “Bernaert van Maercke”, schepen van Oudenaarde, zegelde in 1426:
een gekroonde leeuw.
Nota: Het gaat hier om Arnould, heer van Maarke, ridder, die in 1347 vermeldt dat hij zonder enige
bijbedoelingen en zonder enig vooroordeel over de rechten van de abdij van Ename een gracht
had laten graven op gronden die aan de abdij toebehoorden. Hij was een zoon van Lodewijk, heer
van Maarke. Hij staat van 1366 tot 1369 vermeld als baljuw van Ieper. In 1366 schenkt Hendrik
van Vlaanderen, heer van Ninove, per testament voor bewezen diensten aan Gerard van
Rasseghem en Arnould van Maercke een leen van 50 pond par. op het domein van Ninove.
“Messire Aernoult van Marcke”, ridder, staat nogmaals vermeld in 1367 voor deze
schuldvereffening gedaan door Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen. Hij huwde Margareta
van den Houte en overleed rond 1386. Zijn zoon Jan volgde hem op als heer van Maarke.
1 Volgens P. Leynen was hij een zoon van Gerard, heer van Massemen, en van Margriet, vrouw van Axel, en had hij bij
zijn overlijden geen wettelijke overlevende nakomelingen (Leynen, Prive-oorlog, pp. 143-144).
2 Hij zou, volgens P. Leynen, samen met zijn broer Daniël, gedood zijn in 1394 in een prive-oorlog welke de familie
Pipenpoy voerde tegen deze van Masmines (Leynen, Prive-oorlog, p. 144).

Wapenboek de Coninck 99
Beaucarne, Eename, p. 61 – Bockstal, Zegels, p. 141 ref. 286-287 - De Flou, Woordenboek, D. X, p. 157 - de
Kerckhove, Marcke, pp. 433-438 - de L’Espinoy, Noblesse, p. 227 – Diegerick, Chartes, D. II, p. 212 –
Nowé, Baillis, pp. 198 en 384 – Vangassen, Ninove, D. II, p. 80 – Verroken, Maarke, pp. 78-82
270 Lillare (heer Cornelis van): h. cornelis van belaer, in sabel een keper van zilver,
een barensteel met vier hangers van keel.
Zegel: “Egidi dicti de Lilar”, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1335
een akte van de baljuw van Aalst: een keper een barensteel met drie hangers.
Nota: “Gilles en Jehan de Lielaer” staan in 1335 bij een koopakte vermeld als
leenmannen van de graaf voor zijn graafschap Aalst, waar Colard van Belle, heer van Rosoit, het
kasteel van Schendelbeke koopt.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 110-112 - de Potter, Schendelbeke, p. 7 - de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 344 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1688
271 Lummene (heer Aernt van): h. aernt van lymmine, in keel een leeuw met gespleten
staart van zilver, genageld en gekroond van goud en getongd van azuur, een getande
zoom van azuur.
Nota: Een “Ernoud de Lumene” staat in 1328 vermeld in de lijst van deze die de
graaf hun bijstand verleenden voor de veldslag bij Cassel. In 1366 werd er een
levensrente gekocht ten voordele van Margareta, zuster in het Sinte-Clara klooster te Gent. Zij
was een dochter van een Arnould van Lummene. Een Arnould van Maercke genoemd van
Lummene, staat in 1384 aangegeven als heer van Wevelgem. Hij woonde in het huis “Ten
Temple”, gelegen in de Einestraat te Oudenaarde. Hij huwde eerst Margareta Illoirs, overleden in
december 1398, en vervolgens met Beatrix van Heule, dochter van Floris en van Margareta van
Bernaerdvelde genoemd van de Vivere. Beatrix overleed in 1418, hij in 1430 en beiden werden
begraven in de Franciskanerkerk te Oudenaarde 1 .
de Kerckhove, Marcke, pp. 435 en 454-455 – Stevens, Thibault, D. II, p. 119 – Verroken, Maarke, pp. 140-
141
272 Houte (heer Jan van den): h. jan van den haute, gedwarsbalkt van keel en zilver, de
eerste dwarsbalk beladen met drie ringen van goud.
Nota: “Jan van den Houte, Raes zone”, leenman van de Sint-Baafsabdij te Gent, staat
vermeld rond 1350 als houder van de stede “ten Houtkine” gelegen in het noordoostelijk
deel van de villa Marka 2 . Een Jan van den Houte genoemd du Bois,
schepen van de Keure te Gent in 1381 en één der commissarissen van de graaf bij de benoeming
van de schepenen te Gent in 1383, was één der hoofdmannen van de stad Gent in 1382. Hij staat
vermeld met zijn echtgenote, Marghareta van Landeghem, in het jaargetijde register van de Sint-
Janskerk (Sint-Baafs) te Gent.
de L’Espinoy, Noblesse, pp. 550 en 554 - de Pauw, Artevelde, p. 363 - de Pauw, Nécrologie, n° 10 – Verhulst,
Sint-Baafsabdij, pp. 264-265
273 Oultre (heer Leon van): h. lowys van autere, in keel een schuinkruis van zilver
beladen met vijf ringen van sabel.
Nota: Leon of Lodewijk van der Aa genoemd van Oultre, heer van Zandbergen,
echtgenoot van Margareta Borluut, was een broer van Johan, burggraaf van Ieper.
Butkens, Trophées, D. IV, p. IX – Lambin, Ypres, p. 17
1 Wel brak hij, volgens de grafzerk, zijn wapen met een schelp op de leeuw, terwijl zijn zoon Bernard, heer van
Wevelgem, het brak met het wapen van de familie van Heule (de Bethune, Epithaphes, pp. 121 en 125).
2 Houtken, Speisbrouc en Everstein zijn gelegen tussen Evergem en Ledergem.

Wapenboek de Coninck 100
274 Abeele (heer Bernard van den): sire bernard de lacel, in zilver een hamei van keel.
Zegel: Een Henri van den Abeele zegelde in 1366: een hamei. Een “Bernaert van
den Abielle” zegelde in 1421: een hamei.
Nota: Anno 1302 staat “Mon singneur Bernart del Aubiel” of “minen here Bernarde
van den Abiele” vermeld. Hij nam deel aan de Guldensporenslag te Kortrijk, waar
hij een paard verloor. In 1372 is er sprake van een “ghescille tusschen den joncfrauwen Bernarts
dochtere van den Abeele ende Symoen van den Abele, haren broeder … van der doot van
Bernarde, haren vader voorseit”.
Colens, Compte, p. 122 - De Baets, Melle, pp. 134-136 - De Flou, Woordenboek, D. I, p. 15 - de Pauw,
Audiencie, n° 719 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 158 en D. IV, p. 346 – Verbruggen, Guldensporen, p. 234
275 Kerckhove (heer Zeger van den): h. zegher van den kerckhove, in keel drie harten
van zilver.
Nota: Een “messire Sohier vanden Kerckhove” staat vermeld in 1328, bij deze die
bijstand verleenden aan de graaf voor de veldslag bij Cassel 1 . Verder in 1345
"Sohier de le Karkauwe" en in 1350 "Zeghere van den Kerchove, alse voocht in
dien tiden van der joncfvrouwen nu Heuylaerts Sammans wyf ” 2 . Deze Zeger van den Kerckhove
genoemd van Ghendt, ridder geslagen rond 1357, was een zoon van Jan genoemd van Sente-Baafs
of van Ghendt, en zijn tweede echtgenote, Catharina van Parijs. Hij huwde eerst een dochter van
Evrard van den Spiegele, en nadien Catharina van der Leyen, die wordt vermeld in 1356 en in
1359. Hij overleed na 1387. Hij voerde volgens de L'Espinoy als wapen: in zilver drie harten van
keel 3 .
Buntinx, Audiëntie, pp. 34-35 – de Kerckhove, Oorsprong, p. 225 - de L’Espinoy, Noblesse, pp. 348 en 483-
484 - de Pauw, Artevelde, p. 263 – Stevens, Thibault, D. II, p. 119 - Van Lokeren, Saint-Pierre, D. II, n°
1186 en 1188
276 Zandberghe (van): santberghen, in keel een schuinkruis van zilver, in het hart
beladen met een gesp van sabel (Weldene).
Zegel: “Gerard van Zandberghe”, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van de heer van Contrecoeur, zegelde in 1374: een schuinkruis
beladen met vijf ronde gespen.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 321
277 Hoye (heer Hendrik van der): h. henryck van den hoyen, gedwarsbalkt van goud en
keel.
Zegel: “Heinric van der Oye” zegelde in 1349: drie balken en een barensteel.
Nota: Anno 1348 wordt “Heinric vanden Hoye” vermeld als bezitter van een molen
gelegen buiten de Gentpoort te Brugge. In 1349 wordt hij aangegeven als heer van
Dentergem. In de audiëntie gehouden te Ieper in 1371 staat “Here Heinric van der Hoye, vooght
van den kinderen Riquards van Winghene” en in 1387 vindt men “Heindric vander Hoye, over
d'oir mijns heeren Diedericx van Denterghem”.
de Pauw, Audiencie, n° 358 – Schouteet, Òorkonden, D. 3, n° 100 - van der Haeghen, Walle, pp. 88 en 328
1 Een Zeger van der Varent, zoon van Olivier of Fierin van der Varent en Avyne van der Schore, staat in 1373
ingeschreven als poorter van Oudenaarde. Hij huwde Yde Peerins genoemd Sonneville, en overleed in 1374. Hij werd
begraven in de kerk der Minderbroeders te Oudenaarde. Deze voerde evenwel als wapen: in zilver vijf spitsruiten
schuinbalkswijs geplaatst van sabel (de Kerckhove, Oorsprong, pp. 222 en 225-226).
2 Het gaat hier in feite om zijn halfzuster, Volcwive die huwde met Eulard Damman (de Kerckhove, Kerchove, pp. 459-
460 en 481).
3 Een Jan de Latre genoemd van den Kerckhove, baljuw van Gent in 1411, droeg volgens de l'Espinoy: in azuur een duif
met gespreide vleugels van zilver, met een olijftak van sinopel in zijn bek en een schildhoofd geschakeerd van goud en
… ofwel: in zilver drie doorboorde harten van keel (de L’Espinoy, Noblesse, pp. 169-170).

Wapenboek de Coninck 101
278 Heurne (heer Gerard van): h. gheraert van huerne, in zilver een hartschild van
sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van sabel.
Zegel: Een Olivier van Heurne, vermeld als schepen van Oudenaarde in 1389,
zegelde: een schild vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes.
Nota: Olivier van der Courben had, tijdens de opstand van de stad Gent tegen de
graaf, erfachtige percelen grond, die aan Wouter van der Zorghe toehoorden, laten verkopen aan
“Gheraerd van Heurne”. In oktober 1349 werd deze verkoop door de graaf als nietig verklaard.
Gerard, heer van Heurne, staat verder vermeld in 1362. Helena, echtgenote van Gerard van
Heurne, schenkt als huwelijksgift aan haar dochter Margareta een renteleen te Kruibeke. In 1364
bekende Jan van Speelt een schuldbekentenis van vijf lb. gr ten voordele van Gerard van Heurne,
zoon van Jacob. Stonden borg, Rogier van Heurne “mins her Geeraerts zone” en Lodewijk, zoon
van Frans van Heurne. Zijn zoon Rogier huwde Margriet de Jonghe, dochter van heer Hendrik,
en overleed rond 1373.
Bockstal, Zegels, p. 135, ref. 275 – Castelain, Heurne, pp. 324-325 – Castelain, Ouwegem, p. 70 - de
L’Espinoy, Noblesse, p. 287 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 84 – Opsommer, Leengoed, p. 484
279 Rumes (de heer van): h. van oumee, in zilver een dwarsbalk van sabel.
Zegel: Boudewijn II “Charon”, ridder, heer van Rumes, zegelde in 1238 en 1269:
een dwarsbalk. Jan van Rumes, ridder, zegelde in 1255: een dwarsbalk en een
barensteel met vijf hangers.
Demay, Artois, n° 601 - Demay, Flandre, n° 1545 en 1547 - Warlop, Nobility, D. II, n°
190/12, p. 1104
280 Auberchicourt (heer Boudewijn d'): h. baudyn van abischicoert, in sinopel een
schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel.
Zegel: Boudewijn d'Auberchicourt, ridder, heer van Bernissart, zegelde in 1297: een
vol wapen met een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom. “Baudevin
d’Aubecicourt”, ridder, heer van Estaimbourg, zegelde in 1352: een vol wapen met
een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom.
Nota: Boudewijn III d’Auberchicourt, heer van Estaimbourg en Bernissart, was gehuwd met
Yolande de Roisin. Hij sneuvelde in 1302 tijdens de Guldensporenslag te Kortrijk. Zijn oudste
zoon Boudewijn IV huwde Johanna Le Borgne, weduwe van Jan de Marbais. Boudewijn was
reeds in 1298 heer van Bernissart, werd in 1302 heer van Estaimbourg en volgde kort daarop
Boudewijn Le Borgne op als heer van Broeucq te Fives. Hij overleed kort na 1326, nalatende
twee zonen, Boudewijn V en Jan genoemd Froissart, en een dochter Yolande, echtgenote van
Tristan Canard. Boudewijn V huwde Maria de Mortagne genoemd de Landas, vrouw van
Bouvignies. In 1339 gaf Filips de Valois, koning van Frankrijk, de proost van Sint-Pieters te Rijsel
de toestemming om voor de abdij van L’Abbiette een nieuwe locatie binnen Rijsel te bepalen. De
oude abdij was namelijk door de oorlogen verwoest. Men koos voor de nieuwe locatie het hotel
Auberchicourt, gelegen in de La Hameriestraat. Boudewijn verkocht het hotel in samenspraak
met zijn halfzuster Mahaut de Marbais. In 1345 was hij procureur van de abdij. “Messires
Bauduins d’Auberchicourt” staat vermeld in 1357 als leenhouder van een leen gelegen te
Escaubeque. Hij overleed in 1372. Zijn oudste zoon Boudewijn VI, ridder, volgde hem op als
heer van Estaimbourg, Bernissart en Broeucq te Fives. Hij huwde Agnes de Bourghelles genoemd
de Hem, en stierf kinderloos kort na 1406.
Demay, Flandre, n° 441 en 443 – Feuchère, Auberchicourt, pp. 19-27 – Fremaux, Lille, n° 87
281 Semmerzake (van): zhemmersake, in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot
van keel.
Nota: In 1307 worden voor het land van Aalst onder dezen die de belastingen,
opgeëist door de Franse koning, niet hadden betaald “Damoiselle Aelis, veve

Wapenboek de Coninck 102
Daniel de Chemberake” en “Willaumes de Chemberzake” aangegeven. Olivier van Semmerzake
wordt in 1357 vermeld als heer van een heerlijkheid Semmerzake te Pittem.
Arickx, Pittem, p. 69 – de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 78
282 Crombrugghe (van): crombrugghe, in sabel een lelie van zilver.
Zegel: Er zijn enkele zegels uit de 14 de eeuw bekend van de familie van
Crombrugghe. Allen voeren zij drie lelies en een breuk. Jan van Crombrugghe,
schepen van Sint-Pieter in 1355, 1363 en 1367, zegelde in 1371: drie lelies, een
smalle schuinbalk over alles heen. Claeys van Crombrugghe, baljuw van Rode en
van Winthi van 1374 tot 1378, zegelde in 1396: drie lelies en in het rechter schildhoofd een ster.
Gilles van Crombrugghe, schepen van Gent in 1377, 1383 en 1387, zegelde in 1387: drie lelies,
een smalle schuinbalk over alles en in het schildhoofd een ster. Gilles van Crombrugghe, zoon
van Lievin, houder van een leen gelegen te Borsbeke, zegelde in 1579: een lelie.
d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 73 – Douxchamps, Crombrugghe, pp. 177-191
283 Gracht (van der): gracht, in zilver een hartschild van keel, vergezeld van drie
meerltjes van keel.
Zegel: “Kerstiaen van der Gracht” zegelde in 1395: een hartschild vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes.
Nota: Dit is, volgens Gailliard, het wapen van de heerlijkheid Melsen. In de 15 de
eeuw behoorde deze heerlijkheid toe aan de familie van der Gracht. Voor de 14 de eeuw ontbreken
alle gegevens.
de Pauw, Artevelde, p. 412
284 Leeuwerghem (heer Iwain van): h. weyn van leuwerghem, in azuur een leeuw van
goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel, het
veld bezaaid met blokjes van zilver.
Nota: “Dominus Ywain van Leeuwerghem, miles, obiit 1363”. Hij was de broer van
Gijselbrecht van Leeuwerghem 1 .
Bethune, Epithaphes, p. 59
285 Boetelin (heer Zeger): h. zegher boetelyn), in zilver een keper van sabel beladen
met drie adelaartjes van goud en vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Nota: “Zegher Bottelin, ruddere”, heer van Westhove, staat vermeld in een akte van
het jaar 1357. In 1359 staan “dominos Sigerum Boetelin, Rogerum Boetelin, milites
et dominam Margaretam consortem legitimam ipsius domini Rogeri” vermeld in
een akte betreffende bezittingen van de Groeninghe abdij te Kortrijk. In april en september van
het jaar 1370 staat “here Zegher Boetelin, in den name van der vrouwen van Heule, sinen wive”
vermeld over een geschil met de abdis van de abdij van Merkem aangaande een rente die de kerk
zou gehad hebben op het goed van Heule. Hij was waarschijnlijk een zoon van Rogier en
Margareta van Dielbeeck. Zeger was vermoedelijk eerst gehuwd met Kateline van Belleghem en
nadien met Maria de Fléchin, vrouw van Heule en van Bury. Hij is overleden in 1370. Maria de
Fléchin werd reeds in 1349 vermeld als vrouw van Heule en overleed in 1376. Zeger Boetelin
voerde op zijn grafzerk het volgende wapen: in zilver een keper van sabel beladen met drie
adelaartjes van goud en vergezeld van drie meerltjes van sabel 2 .
Bethune, Epithaphes, pp. 275-276 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 593 - de Pauw, Audiencie, n° 61
en 133 – Frère, Heule, p. 658 – Leuridan, Vert-Bois, p. 95 – Maddens, Hoogmosscher, p. 24 – Opsommer,
Leengoed, p. 498 - Van de Putte, Epitaphes, p. 286 - Van de Putte, Groeninghe, pp. 53-54
1 Zie n° 256.
2 Keel volgens het handschrift van Hellin (Bethune, Epithaphes, p. 275).

Wapenboek de Coninck 103
286 Vaernewyck (heer Zeger van): h. Øzegher van vaerwyck, in sabel drie leeuwen van
zilver, genageld en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: Een “Sanders de Vaernewijc”, echtgenoot van “Mergriete Huten Hove” droeg
in 1372 als zegel: drie leeuwen een schuinbalk over alles heen.
Nota: Tot 1500 wordt er in het werk van burggraaf de Ghellinck d’Elseghem-
Vaernewyck nergens melding gemaakt van een Zeger van Vaernewyck. Heeft de auteur van het
wapenboek een vergissing gemaakt tussen Zeger en Sanders? Sanders is wel een diminutief van
Alexander. Een Sanders van Vaernewyck staat wel aangegeven als behorende tot de 14 eeuwse
Gentse poorterie.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 256 – Rogghé, Schepenbanken, p. 30
287 Coyghem (van): coeyghem, in zilver drie kepers van keel.
Zegel: Rogier van Coyenghem zegelde in 1237: gekeperd.
du Chastel de la Howarderie, Coyghem, p. 94
288 Gracht (de heer van der): h. van der gracht, in zilver een keper van sabel (= keel),
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Zegel: In 1292 voerde Wouter I van der Gracht als zegel: een keper vergezeld van
drie meerltjes.
Warlop, Moorsele, p. 29
289 Wingles (de heer van): h. van wingheles, in azuur een hartschild van zilver, een
smalle schuinbalk van keel over alles heen.
Zegel: “Robers de Biaussart”, ridder, zegelde in 1293: een hartschild en een smalle
schuinbalk over alles heen.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 216
290 Hem (heer Jan van): h. jan van hayne, in zilver een schildhoofd van keel beladen in
het eerste kanton met een meerltje van zilver.
Nota: Een Jan van Hem leefde in 1317. Een Jan van Hem, ridder, gouverneur in
1370-1371 van Waals Vlaanderen, was heer van Hem en Forest. Hij had twee
dochters, Agnes, echtgenote van Boudewijn d’Auberchicourt, en Johanna,
echtgenote van Jan de Flourens.
Bozzolo, Cour, n° 403 – Hautcoeur, Saint-Pierre, p. 774 – Leuridan, Ferrain, pp. 135-136
291 Roubaix (heer Alard van): h. alaert van robbeys, in hermelijn een schildhoofd van
keel beladen in het eerste kanton met een vijfpuntige ster van zilver.
Zegel: Alard I, heer van Roubaix, ridder, vader van Gillebert, draagt als zegel in
1303 en 1313: in hermelijn een schildhoofd beladen met een vijfpuntige ster.
Nota: Alard I van Roubaix vergezelde in 1300 Gewijde van Dampierre, graaf van
Vlaanderen, in ballingschap naar Parijs. In 1303 staat hij vermeld in een missie naar de koning
van Engeland en in hetzelfde jaar bij de Vlaamse gezanten die deelnamen aan de mislukte missie
tussen Filips de Schone, koning van Frankrijk, en Gewijde van Dampierre. Zo de wapens,
beschreven in het wapenboek, evenwel deze zijn van Alard II, dan moeten ze dateren van voor
het overlijden van zijn vader Gillebert. Deze wordt, volgens Leuridan, voor het laatst geciteerd in
1352. Alard II zelf staat in 1350 voor het eerst vermeld als ridder. In 1357 staat “Allars de
Roubays” vermeld voor “l’hommages de le Haye que on tient de lui gisant en les paroche de Los”
en in 1374 staat “Alart, seignour de Roubais”, ridder, vermeld als leenman van Rijsel-ambacht.
Hij was gehuwd met Margareta van Herzele waarbij hij een zoon, Johan, en een dochter, Johanna

Wapenboek de Coninck 104
had. Johan deed in 1383 afstand van het leen van Fresnes. Dit leen was in het bezit van zijn ouders
sinds 1365.
Croquez, Roubaix, pp. 6-9 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 552 – Fremaux, Lille, n° 60 – Leuridan, Ferrain, pp.
254-258 - Warlop, Nobility, D. II, n° 187/21, p. 1095
292 Halewyn (heer Olivier van): h. olivier van halwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel
over alles heen.
Zegel: Olivier van Halewyn, ridder, leenman van de graaf van Vlaanderen, voerde
in 1291 als zegel: drie gekroonde leeuwen een schuinbalk over alles heen.
Nota: Deze Olivier van Halewyn, ridder, wordt in 1285 vermeld als getuige in een oorkonde over
een geschil tussen Willem, heer van Heule, en de abdij van Merkem. In 1289 wordt hij door
Gewijde, graaf van Vlaanderen, en zijn echtgenote Isabella, gravin van Namen, aangesteld als
voogd van hun zoon Jan. Hij wordt vermeld in 1290 en 1291 waar hij een akte ondertekent die
bevestigt dat Mahaut, kastelein van Brussel, afstand doet van de heerlijkheid Broeucq, gehouden
van de graaf van Vlaanderen. In 1295 is hij, als ridder van de graaf, getuige in een akte waar Jan
van Namen in het bezit gesteld wordt van de heerlijkheden Ninove en Herlinkhove. In 1297 staat
hij vermeld in een akte waar Robrecht, graaf van Nevers, de baljuw van Rijsel verplicht
geestelijken en klerken, die deze laatste ten onrechte in de gevangenis had laten opsluiten, vrij te
laten. In 1308 staan in het cartularium van Harelbeke ridder Olivier van Halewyn met zijn
echtgenote, Agnes van Schoonberghe, vermeld 1 .
Demay, Flandre, n° 998 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 17 - de Saint Genois, Monuments, D. I, p. 863 – Leuridan,
Ferrain, p. 111 - van den Eeckhout, Harelbeke, pp. 332-333 - Warlop, Nobility, D. II, n° 99/13, p. 860
293 Wavre (heer Filips van): h. philips wavere, in sabel een leeuw van goud, genageld
en getongd van keel, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie ruiten van
zilver, over alles heen.
Nota: Filips van Wavre, was een zoon van Jan genoemd Meeuwe, bastaardzoon van
Jan I, hertog van Brabant. Hij huwde Margareta van Redelghem. Hij was
jachtmeester van Brabant. Hij staat vermeld in 1351, samen met zijn broer Jan, als ridder. In 1356
legde hij, zoals bijna alle Brabantse heren, leenhulde af aan de graaf van Vlaanderen als hertog
van Brabant, maar bleef getrouw aan de graaf na de herovering van het hertogdom door
Wenceslas van Luxemburg. Bij acte van 14 november van hetzelfde jaar verklaarde de graaf dat
hij geen vredesovereenkomst zou afsluiten met de hertog zo er geen duidelijke bevestiging was
dat Filips van Wavre en zijn broer Jan hun goederen en bezittingen in Brabant terug zouden
bekomen. Filips had een zoon Jan genoemd van Redelghem, vermeld 1362, die het wapen voerde
van zij moeder en kinderloos overleed.
Butkens, Trophées, D. I, p. 660 – de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 393 – Martin, Wavre, pp. 202-205
- Van de Perre, Ledeberg, p. 67
294 Damme (heer Willem van den): h. willem van de damme, in sabel een schildhoofd
van zilver, een smalle schuinbalk van keel, beladen met drie ringen van goud, over
alles heen.
1 Een andere Olivier van Halewyn was een jongere zoon van Wouter, heer van Halluin, en broeder van Joost en Tristan.
Hij huwde eerst, rond 1360, Catherina van Rolleghem en nadien, rond 1390, Margareta van der Clyte, dochter van
Colart, heer van Renescure. Hij erfde, na het overlijden van zijn vader in 1351, de heerlijkheid Hemsrode. Hij was
baljuw van Dendermonde van 1382 tot 1387 en nadien van 1387 tot 1391 van Aalst en Geraardsbergen. Hij overleed
in 1394. Hij nam in 1392 deel aan het tornooi te Brugge, waar hij als wapen voerde: in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld, getongd en gekroond van goud, in het hart een wassenaar van goud. In 1365 staat een Olivier van Halewyn
aangegeven als leenhouder van het hof van Vladslo te Diksmuide (Merghelynck, Bruges, A° 1365, p. 62 – Santens,
Hemsrode, pp. 229-230).

Wapenboek de Coninck 105
Zegel: Een Jan van den Damme (Johannis de Gandavo), zoon van Diederik, heer van den Damme
en van Willemskerke en "vicecomes" van Melsele, zegelde in 1262: een vol wapen met een
schildhoofd, een schuinbalk over alles heen.
Nota: Willem van den Damme, ridder, staat in 1354 vermeld als echtgenoot van de dochter van
Willem van Lisseweghe. In 1360 verkocht hij aan zijn broer “Guiselbrecht” een molen te Melsele
en in 1365 het erfelijk schoutambt van Melsele aan de graaf van Vlaanderen 1 . In hetzelfde jaar
wordt hij aangegeven als leenhouder van een leen gelegen te Kallo waarvoor hij “als de heere
van Bevre vorseit doet oorloghe met sinen mannen so es M. Willem vorseit sculdich te treckene
up den casteel te Bevre als men hem vermaent…”. Volgens de L’Espinoy droeg Willem van den
Damme als wapen: in zilver een schildhoofd van keel.
De Groot, Leenwezen, n° 61 p. 32 - de L’Espinoy, Noblesse, p. 533 - du Chesne, Guines, D. I, pp. 312-313
en D. II, p. 547 - Van Gerven, Lenen, p. 27 - Warlop, Nobility, D. II, n° 89/35, p. 832
295 Douve (de heer van den): h. van den douven, in goud vier kepers van sabel, de
eerste met afgesneden top.
Zegel: “Robert del Douve recoit une rente viagère sur l'espier d'Ypres, en cause de
ma fame, fille au chastelain dyppere” zegelde in 1399: vier kepers, in het hart een
schildje met een keper en een getande zoom.
Nota: Jan-Robrecht de Hauring, heer van Saint-Venant, verklaart in 1315 dat Filips van den Douve
op zijn heerlijkheid Douve, die een derde van Watou uitmaakt, het hoog, midden en laag gerecht
uitoefent.
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 394 – Rubbrecht, Watou, p. 34
296 Boetelin (heer Rogier): h. rogier boetelyn, in zilver een keper van sabel beladen
met drie adelaartjes van goud en vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Zegel: “Ruger Boetelin”, ridder, zegelde in 1421: een keper beladen met drie
adelaartjes en vergezeld van drie meerltjes.
Nota: In 1337 deden Jan van Mosscher en zijn echtgenote Maria Bonmards afstand
van het goed Hoogmosscher ten voordele van de graaf, die het onmiddellijk terugschonk aan
Rogier Boetelin, ridder. Rogier Boetelin was gehuwd met Margareta van Dielbeeck 2 . “Mr Roec
Boeteline” wordt verder aangegeven in 1357. Vanaf dit jaar staat hij vermeld als lid van de Raad
van de graaf van Vlaanderen. In hetzelfde jaar staan “dominos Sigerum Boetelin, Rogerum
Boetelin, milites et dominam Margaretam consortem legitimam ipsius domini Rogeri” vermeld in
een akte betreffende bezittingen van de Groeninghe abdij te Kortrijk. Hij staat in 1365 aangegeven
als houder van een leen van het kasteel van Kortrijk te Kortrijk-Binnen, namelijk het huis
“Lombaerden steen” 3 . In 1369 is hij één der getuigen van het huwelijk te Gent van Margareta van
Vlaanderen, dochter van Lodewijk van Male, met Filips van Bourgogne. In 1370 richt hij drie
kapelaanschappen op, één in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Kortrijk en twee in zijn kasteel te
Mosschere, bij Kortrijk, elk voorzien van een inkomen van 28 pond. In 1374 staat “de wedewe
ende thoir mer Rogiers Boetelins” vermeld en in 1391 wordt zij nogmaals vermeld als weduwe
van Rogier Boetelin.
Boncquet, Kortrijk-Buiten, p. 372 - De Flou, Woordenboek, D. II, p. 233 - de Limburg-Stirum, Cartulaire,
D. I, p. 593 - de Limburg-Stirum, Courtrai, p. XVI - Demay, Flandre, n° 589 - de Pauw, Audiencie, n°
1 De vrijheerlijkheid van den Damme, een gedeelte van Kallo (Caloedam) en van Melsele (Melzele Dam) was een
grafelijk leen in het bezit van de Gentse familie van den Damme dat Willem van den Damme in 1365 verkocht aan de
graaf van Vlaanderen. Het bekleedde met zijn “aguwette” een sleutelpositie aan de Schelde (Van Gerven,
Scheldepolders, p. 147).
2 Volgens A. van Heule en J. Roelstraete zou hij evenwel gehuwd zijn met Margareta de Tollenaere. Een “madame
Margriete de Dielbeke” staat wel vermeld in 1370. Haar familienaam zou zijn oorsprong vinden in een hofstede genaam
“Dielbeics”, gelegen te Adegem (De Flou, Woordenboek, D. III, p. 228 – Roelstraete, Willem, pp. 19-20 – van Heule,
Heule, p. 5).
3 Hij had dit huis verkregen in september 1364 van “Jacquemard de Libaufossen” (Delepierre, Documents, D. II, p.
LXXXIV).

Wapenboek de Coninck 106
1346 – Despars, Cronijcke, D. II, p. 476 – Diegerick, Chartes, D. II, pp. 176 en 213-214 – Maddens,
Hoogmosscher, pp. 23-24 – Mussely, Notre Dame, n° 367 – Roelstraete, Willem, pp. 19-20 - Van de Putte,
Groeninghe, pp. 53-54
297 Lannoy (heer Robrecht de): h. robbrecht vander lannoenen, in zilver drie leeuwen
van sinopel, genageld en getongd van keel.
Zegel: “Robiers, sire de Lannoit en de Lis”, vrij schepen van de heerlijkheden van
het Doornikse, zegelde in 1377: drie leeuwen en een getande zoom. Volgens
Dansaert droeg Robrecht als zegel: drie leeuwen.
Nota: Robrecht I “Del Anoit” of “de Lannoit” is zoon van Hugo II, ridder, heer van Lys, burger en
schepen van Doornik in 1338, en van Margareta de Maingoval, vrouw van Maingoval te Aubignyen-Artois.
Hij werd heer van Lys bij het overlijden van zijn vader in 1349. Hij huwde Beatrix de
Calonne in 1352 of iets daarvoor. Hij werd heer van Lannoy na 1370, na het overlijden zonder
rechtstreekse erfgenamen, van Mahaut “de Lannoit”, vrouw van Lannoy en echtgenote van Jehan
d’Allery. Robrecht I overleed in 1405.
Dansaert, Lannoy, pp. 8 en 19 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 313 - du Chastel de la Howarderie, Lannoy, pp.
136-139 – Douxchamps, Lannoy, pp. 195 en 211-212 – Leuridan, Ferrain, pp. 148-149 – Schwennicke,
Stammtafeln, D. VIII, tafel 9
298 Beauffremez (de heer van): h. van buvermes, in zilver negen zesbladige bloemen
van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Zegel: “Robiert, seigneur de Bauffremés”, ridder, zegelde in 1364: een hartschild,
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes.
Brassart, Wavrin, p. 118 – Feuchère, Abîme, pp. 20-21
299 Grimarez (Canart, heer van): h. van grimarras, in zilver een ankerkruis van keel.
Zegel: “Alart Canart” van Templemars voerde in 1334 als zegel: een krulkruis.
"Robiers Canars" leenman van “la Salle de Lille” zegelde in 1372: een ankerkruis,
het hart beladen met een ster.
Nota: Lotard (Gilles) Canart, heer van “Grimaretz”, was in 1337 de stichter van het
Grimarez hospitaal gelegen “rue Basse” te Rijsel. Hij werd door de Franse koning tot ridder
geslagen onder de naam “monseigneur de Grimares”. Zijn grafzerk in de Franciskanerkerk te
Rijsel vermeldt het volgende: "Chy gist messire Gilles de Grimares, chevalier, qui trespassa le
VI jour du mois de may, l'an de grâce mil III c cincquante six", met als wapen: in zilver een
ankerkruis van keel.
Decamps, Canart, pp. 207-237 - Demay, Flandre, n° 3724 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 490 – Fremaux,
Anoblissements, p. 124 – Leuridan, Epigraphie, p. 427 – Popoff, Lille, A° 1333 en 1358 – Rodière,
Epigraphie, p. 23
300 Munte (van): munte, in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, genageld en
getongd van keel, een vrijkwartier van sabel.
Zegel: “Bussaerd van Munte”, kastelein van het kasteel van Gent, voerde in 1393:
twee (van drie) leeuwen en een vrijkwartier beladen met een geschaakt kruis
(Camere?).
de L'Espinoy, Noblesse, pp. 277-278 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 535
301 Roosebecke (heer Daniël van Halewyn genoemd van): h. daniel van roesbeke, in
zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
een smalle geblokte schuinbalk van goud en keel over alles heen.
Zegel: “Daniel van Rosebeke”, ridder, zegelde in 1339, samen met andere Vlaamse
edelen het verdrag dat hun graaf sloot met de hertog van Brabant: drie gekroonde
leeuwen, een geblokte schuinbalk over alles heen.

Wapenboek de Coninck 107
Nota: Daniël van Halewyn genoemd van Roosebecke, huwde waarschijnlijk Catherina van
Luxemburg, dochter van Jan I, heer van Ligny, en van Alix van Vlaanderen, vrouw van
Richebourg. Hij wordt in 1328 vermeld, samen met Wouter van Halewyn, voor de hulp die hij
verleende in de veldslag bij Cassel. In 1332 werd hij, samen met Rogier van Halewyn, Willem
van Heule en Diederik van der Gracht, aangesteld om namens de graaf in de kasselrij Kortrijk
2.000 pond parisis te innen.
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 268 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VI, tafel 28 – Stevens, Thibault, D. II, p.
120 - van den Eeckhout, Harelbeke, p. 333 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 199
302 Assche (heer Robrecht van): h. robbrecht van assche, in goud een dwarsbalk van
azuur, een smal schuinkruis van keel, beladen in het hart met een vijfpuntige ster van
zilver, over alles heen.
Zegel: Robert van Assche, ridder, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de
volgelingen van de heer van Gruuthuse, zegelde in 1374: een dwarsbalk een
schuinkruis, beladen in het hart met een ringetje, over alles heen.
Nota: Robrecht van Grimberghe genoemd van Assche, zoon van Robrecht, heer van Asse, en van
Florence van Borselen, huwde Ide, dochter van Rogier Costers. In 1352 wordt de heer van Asse
onterfd van zijn goederen te Deerlijk en te Aalbeke ten voordele van zijn broeder Robrecht van
Assche. In 1365 staat hij vermeld in de lijst van de leenhouders van het kasteel van Kortrijk voor
zijn goederen te Deerlijk. In 1372 deed “mer Robbrecht van Assche, ridder” een verzoek tegen
Willem Slyp over een leen.
Butkens, Trophées, D. II, p. 159 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 227 - de Limburg-Stirum, Courtrai,
p. XXVI - de Pauw, Audiencie, n° 618 en 778 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 185
303 Halewyn (heer Joost van): h. joest van aelwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen met een
schildje van goud een keper van keel (Hemsrode).
Nota: In 1352 geeft de graaf aan “Rolande ende Jossen, sheren kinderen van
Halwine … vry gheleende … bin onsen lande van Vlaendren” en in 1361 staat
“mijnhere Joos van Halewins, ruddre” vermeld als poorter van Brugge. Josse van Halewyn,
ridder, heer van Hemsrode, geboren in 1332, was zoon van Wouter, heer van Halluin. In 1360 en
1363 wordt hij vermeld samen met zijn echtgenote Johanna de Waziers, dochter van Nicolaas de
Waziers, heer van Linselles en Blaton. In 1365 staat hij vernoemd in de lijst van de leenhouders
van het kasteel van Kortrijk voor lenen gelegen te Menen en te Zulte. In 1366 wordt hij
aangegeven als leenhouder van de Stenen Man in Oudenaarde als houder van “de stede, twater
ende twinende land in Ansdeghem”. Hij was gouverneur van het graafschap Rethel van 1377 tot
1378. In 1381 vindt men “Mer Joesse van Haelwine, tresorier”. Hij was in 1384 aanwezig op de
begrafenis van Lodewijk van Male en in 1386 wordt hij aangeduid als scheidsrechter tussen
Wouter, heer van Halluin, en zijn medeerfgenamen. Hij is overleden voor 1391 en zijn echtgenote
in 1399, zonder nageslacht. Hemsrode kwam toe aan zijn broer Olivier, baljuw van Dendermonde.
Brassart, Wavrin, pp. 98-99 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 400 - de Limburg-Stirum, Courtrai, pp.
XV en XXV - de Pauw, Froissart, D. II, pp. 122, 304 en 388 – Jamees, Poorters, D. I, p. 123 – Leuridan,
Ferrain, p. 119 – Leuridan, Linselles, pp. 5-6 – Opsommer, Lenen, p. 245 – Santens, Hemsrode, pp. 228-
229
304 Halewyn (heer Wouter 1 van): h. wauter van alwyn, in zilver drie leeuwen van sabel,
genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen met een
schildje van goud een adelaar van keel.
1 Een Wouter van Halewyn, heer van Rollegem, ondertekent, in 1336 als getuige samen met andere Vlaamse edelen, het
vredesverdrag tussen Lodewijk van Crecy, graaf van Vlaanderen, en Jan, hertog van Brabant. Deze Wouter is gelijk te
stellen met Wouter II, heer van Halluin, die in 1351 samen met Alard, heer van Spiere, te Kortrijk werden onthoofd

Wapenboek de Coninck 108
Nota: Wouter van Halewyn genoemd Morel, was vermoedelijk een zoon van Wouter II, heer van
Halluin. Hij stierf vroegtijdig in 1366 op een - waarschijnlijk - niet natuurlijke wijze. Hij was
gehuwd met Catherine Parole. Zij huwde nadien Hendrik de Mortagne genoemd van Spiere, zoon
van Alard, heer van Spiere.
du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, p. 23 – Leuridan, Ferrain, p. 121 – Santens, Hemsrode, pp. 226-
229
305 Voorhoute (heer Wouter van): h. wouter van voorhaut, in zilver een dwarsbalk van
azuur, een smal uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles heen.
Zegel: Hector van Voorhoute, ridder, kapitein van het kasteel van Saaftinge, zegelde
in 1385: een dwarsbalk een uitgeschulpt schuinkruis over alles heen. Willem,
natuurlijke zoon van Hector van Voorhoute, zegelde in 1434: een dwarsbalk een
uitgeschulpt schuinkruis over alles, een vrijkwartier beladen met een leeuw.
Nota: “Mer Woutre van Veurhoute” aanwezig bij een akte in 1350 waar de graaf Jan, bastaardzoon
van Rogier van Voorhoute, benoemd tot “wachtere ende pratere van onsen bussche ende warande
die men heet Pieter Masiersbusch”. Wouter van Voorhoute was vader van Hector, die huwde met
Margareta van Vlaanderen, een natuurlijke dochter van Lodewijk van Male. Deze Hector overleed
voor 1392.
de L'Espinoy, Noblesse, p. 68 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 70 – Demay, Clairambault, n° 9603
- de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 159
306 Roeselare (heer Weyn van): h. weyn van rosselaer, in zilver drie vijfbladen van
sabel, geknopt van goud, een getande zoom van keel.
Nota: Een Goswin van Roeselare hield rond 1329-1330 een leengoed van de Burg
van Brugge, bestaande uit 170 bunder woeste grond op Roeselare bij Aardenburg.
Sabbe, Wessegem, p. 9
307 Roeselare (heer Rogier van): h. rogier van rosselaer, in zilver drie vijfbladen van
sabel, geknopt van goud, een barensteel van keel.
Zegel: Een “Gillonis Gel' de Rollers” wordt in 1349 vermeld, alsook in hetzelfde
jaar de “Scepenen mijns sheeren Roegaers van Roesselare”.
De Flou, Woordenboek, D. XIII, p. 898 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 191 -
Demay, Flandre, n° 5036 - de Pauw, Audiencie, n° 1983
308 Halewyn (heer Tristan van): h. triesttram van aelwyn, in zilver drie leeuwen van
sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel, de eerste leeuw beladen
met een schildje van zilver een kruis van sabel beladen met vijf schelpen van goud
(Uytkercke).
Zegel: Een Willem van Halewyn, heer van Uitkerke, zegelde in 1405: drie
gekroonde leeuwen, in het hart een schildje met een kruis.
Nota: Tristan van Halewyn, was de derde zoon van Wouter II, heer van Halluin. In 1365 staat
Tristan aangegeven als houder van de stede van Uitkerke, het ammanschap van de ambacht
Uitkerke en het schoutambt van Blankenberge. Hij was baljuw van Aalst in 1373 en in 1376 en
van Ieper van 1374 tot 1375. Hij was gehuwd met Elisabeth van Rode en is zonder nageslacht
overleden in 1380. Hij werd begraven in de Karthuizerskerk te Brugge.
Castelain, Bevere, p. 61 - de Pauw, Audiencie, n° 2016 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 18 – Leuridan, Ferrain,
p. 119 – Merghelynck, Bruges, A° 1365, p. 32 – Nowé, Baillis, pp. 385 en 394 – Santens, Hemsrode, pp.
228-2299 – Vermeersch, Grafmonumenten, n° 74
(Leuridan, Ferrain, pp. 113-118).

Wapenboek de Coninck 109
309 Moerzeke (heer Gerard van): h. gheraert van moersekerke, in zilver een dwarsbalk
van azuur, een smal schuinkruis van keel over alles, vergezeld in het schildhoofd van
een meerltje van sabel.
Zegel: Een “Gheraerd van Muerzeke”, ruddere, zegelde in 1339, samen met andere
Vlaamse edelen het verdrag dat hun graaf sloot met de hertog van Brabant: een
dwarsbalk een schuinkruis over alles (beladen in het hart? iets onduidelijk).
Nota: “Gheeraerde van Moerzeke”, ridder, was zoon van Hendrik, heer van Moerzeke, en van
Sibille de Cysoing. Hij huwde rond 1343 met Clara de Mirabello, dochter van Jan, heer van
Perwez, en weduwe van Simon van der Maelstede. Hij erfde in 1346 van Simon de Mirabello
honderd pond parisis als erfelijke renten. “Gherard de Moerseke”, was in 1346 “rauwaert van
der poort ende lande van Dendermonde”. Hij dient in 1349 vanwege de graaf vereffing af te
leggen ten overstaan van de vrouw van Dendermonde tijdens zijn “gouvernance de sa ville”. Hij
overleed in 1352 en is begraven in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Dendermonde. Zijn bezittingen
kwamen toe aan zijn oudste dochter Maria. Tijdens haar minderjarigheid werden de goederen
beheerd door haar oom Gerard van Rasseghem, heer van Massemen. Rond 1386 verklaart Maria
van Grimberghe, nu vrouw van Moerzeke en Berlegem, dat zij in 1370 de eed van trouw heeft
afgelegd voor een leen van de Beverse heerlijkheid, die zij van haar vader had geërfd.
Bethune, Epithaphes, pp. 66-68 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 87 - de Potter, Berlegem, p. 7 - de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534 - De Vlaminck, Moerzeke, pp. 261-264 – Janssens, Tempeliershof, p. 115 –
Smet, Couderborch, p. 46 - van der Haeghen, Walle, p. 65
310 Munte (heer Gilles van): h. gielis van munten, in goud twee (van drie) leeuwen van
sabel, genageld en getongd van keel, een vrijkwartier van sabel een vijfpuntige ster
van zilver.
Nota: “Gillis de le Munte”, ridder, was echtgenoot van Lysbette, dochter van Jan van
der Hoye. Hij staat vermeld in 1353. In 1369 geeft Gillis van Munte een leen terug
aan de Sint-Pietersabdij van Gent. Als tegenwaarde bekomt hij levenslang voor hem en zijn zoons
een tiende van de abdij te Munte.
de L'Espinoy, Flandres, pp. 277-278 - de Potter, Evergem, p. 62 - Van Lokeren, Saint-Pierre, D. II, n° 1274
311 Maelstede (heer Lodewijk van der): h. lodewyck van de maelstede, in hermelijn een
dwarsbalk van azuur, een smal schuinkruis van keel over alles, een barensteel van
goud.
Zegel: Jan, heer van der Maelstede, ridder, droeg in 1290: in hermelijn beladen met
een schuinkruis en een dwarsbalk over alles heen.
Nota: De genealogische gegevens van het huis van der Maelstede vermelden twee Lodewijks. De
eerste staat samen met Jan II, Wulfard II en Wouter I vermeld in 1295 als zonen van Jan I, schout
van Hulst, en een zekere Margareta, die reeds in 1286 overleden was. Jan I van der Maelstede,
ridder, wordt in een oorkonde van 1321 samen met zijn zonen Boudewijn, Lodewijk, Wouter en
Jan vermeld als behorende tot het kerkbestuur van Kapelle in Zuid-Beveland. Lodewijk I huwde
Elisabeth Vilain, zuster van Gerard, heer van Sint-Jansteen, en had uit dit huwelijk vijf kinderen,
Simon, Wouter, Wulfard, Floris en Maria. Hij overleed in 1326. In 1329 schenkt Elisabeth Vilain,
weduwe van “Lonys van der Maelsteden”, haar bezittingen tussen Hulst en de Moere aan Simon
van der Maelstede, ridder. Simon erfde in 1340 eveneens van zijn oom Gerard Vilain de
heerlijkheid Sint-Jansteen. Hij overleed kinderloos in 1342. Een andere zoon van Lodewijk, Floris
erfde van zijn oom Jan II het leen van het schoutambt van Hulst. Deze Floris overleed in 1366.
Een tweede Lodewijk van der Maelstede wordt in 1307 samen met zijn broer Jan vermeld als
zonen van Jan II, schout van Hulst, en van Maria van Assche. Deze zoons staan verder nergens
vermeld als houders van het schoutambt van Hulst. De stadsrekeningen van Hulst van 1341 laten
vermoeden dat hun schout Jan II zich mogelijks schuldig heeft gemaakt aan een of andere
gewelddaad tegenover Willem IV, graaf van Holland.

Wapenboek de Coninck 110
Adriaanse, Maelstede, pp. 35-38 – Adriaanse, Sint Jan ten Steene, pp. 20-21 - Demay, Flandre, n° 1262 - de
Saint Genois, Inventaire, n° 1172 - du Chesne, Guines, D. II, p. 684 - van Empel, Zeeland, p. 109
312 Bevere (heer Jan van): h. jan van beverne, in sabel drie tweelingbalken van goud 1 .
Nota: In 1332 wordt aan de baljuw van Aalst opdracht gegeven de verbanning af te
kondigen van Jan en Lieven van Beveren, kinderen van de vrouw van Steenhuize.
In 1357 staat een Jan van Beveren, ridder, als getuige vermeld van een
schuldvereffening van de graaf van Vlaanderen aan Pieter van Andeley, Wouter
van Zeebrouck en Simon van Brugdamme. In 1358 wordt deze "Jan van Bevre", ridder,
aangegeven als raadsheer van de graaf van Vlaanderen. In 1373 wordt “vrauwen van Straten,
wedewe heren Jans van Bevre” vermeld. Deze vrouw van Staten was Willelmina van der Straten,
vrouw van Torre te Sint-Pieters-op-den-Dijk, van Straten te Varsenare en Straten te Sint-Andries.
Zij huwde eerst Jacob van Dudzele, zoon van Zeger, heer van Dudzele, en van de vrouw van
Vormezele, daarna met Jan van Bevere, overleden voor 1373, en ten slotte met Hector, heer van
Voorhoute. Zij overleed in 1386.
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 625 en D. II, pp. 65 en 501 - de Pauw, Audiencie, n° 1120 – Piot,
Straten, pp. 58-59 – Vandermaesen, Raadsheren, D. II, p. 195
313 Beveren (van): beveren, gedwarsbalkt van acht stukken van zilver en azuur, een
smal schuinkruis van keel over alles heen.
Zegel: Diederik V, heer van Beveren, voerde in 1282: gedwarsbalkt, een schuinkruis
over alles heen. Jan van Beveren, bisschop van Potenza voerde in zijn zegel een
gelijkaardig wapen.
Nota: In 1303 overleed Evrart, heer van Beveren, zonder nakomelingen en er ontstond een twist
over de erfenis van de heerlijkheid tussen zijn broer Jan van Beveren, bisschop van Potenza sinds
ongeveer 1303, en zijn zuster Philippina, echtgenote van Jacob de Werchin en haar dochter
Isabella, hertogin van Lotharingen. Dit zou leiden hetzij tot de verkoop in 1312 van de
heerlijkheid door Jan van Beveren aan Lodewijk van Nevers of een toekenning ervan aan het huis
Lotharingen. In 1335 vond ook dan de formele verkoop plaats van de heerlijkheid Beveren door
Hugo van Lotharingen, heer van Martigny, aan Lodewijk I, graaf van Vlaanderen en van Nevers.
Verelst, Beveren, pp. 71-80
314 Jonghe (heer Filips de): h. philips die joghe, gedwarsbalkt van acht stukken van
zilver en azuur, een zoom van keel.
Zegel: “Philippe Le Jovene”, ridder, ontving een erfrente op de brieven van
Assenede voor hem en zijn vrouw "Volchwijf" en zijn zoon Filips. Hij zegelde in
1391: vier smalle dwarsbalken en een zoom (enkelvoudig).
Nota: Filips de Jonghe, ridder, is in 1360 vermeld als schout van Evergem. Hij was een zoon Hugo
de Jonghe. In 1363 koopt de abt en de kerk van Sint-Baafs van “her Filipse den Jonghe, ruddre
ende vrouwe Volcwive” (van Vaernewyck) het schoutambt van Evergem, Wondelgem en
Sleidinge. Filips de Jonghe, ridder, was in 1380-1382 “rewaert ende bailliu van der stede ende
castelrie van Curtrike en Veurne”.
de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 200 - de Pauw, Froissart, D. II, p. 303 - de Potter, Evergem,
pp. 60-64 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 156 – Nowé, Baillis, pp. 390 en 397 – Stockman, Assenede, p. 114
1 De wapens die Jan van Bevere voerde hebben gelijkenis met deze van “Johannis del Grutre” die in een akte van 1320,
aangaande een leengoed gelegen te Bottelare, het volgende zegel voerde: drie tweelingbalken, een getande zoom. Een
Jan de Gruutere genoemd van Bottelaer, wordt verder vermeld in 1364. Johan de Fosseux voerde in 1323 als zegel:
drie tweelingbalken. Hij was heer van Nevele rond 1346 en voerde als wapen: in keel drie tweelingbalken van zilver.
In dit geval zou het hier dan gaan om Jan van Nevele, maar dan zijn de kleuren van de beschreven wapens niet in
overeenstemming (Demay, Flandre, n° 902 en 979 - de Potter, Bottelare, p. 4 en Nevele, p. 22 - Le Carpentier,
Cambray, pp. 587-588).

Wapenboek de Coninck 111
315 Jonghe (heer Hendrik de): h. heynryck die jonghe, gedwarsbalkt van acht stukken
van zilver en azuur.
Zegel: Een “Hugues le Jovene”, burger te Gent, zegelde in 1308: gedwarsbalkt van
acht stukken, een geschakeerde schuinbalk van vijf ruiten over alles heen.
Nota: In 1310 wordt Hendrik de Jonghe aangegeven als 3 de schepen der Keure te
Gent. In 1328 staat “Messire Henry de Jonghe” vermeld onder deze, afkomstig uit Gent, die de
graaf bijstand verleenden in de veldslag bij Cassel. In 1350 is hij commissaris bij de vernieuwing
der magistraten te Gent. Hij was de oudste zoon van Boudewijn de Jonghe en Maria Sersanders,
en echtgenoot van Margareta van Huuse. Hij was vader van Filips de Jonghe, baljuw van het land
van Waas vanaf 1360. In 1381 staat een “Mer Heinric den Jonghen, nu in Ghend wonende”
vermeld. Hij is waarschijnlijk de jongste zoon van bovenvermelde Filips.
de L'Espinoy, Noblesse, p. 377 - Demay, Flandre, n° 4545 - de Pauw, Froissart, D. II, p. 371 – Goethals,
Dictionnaire, D. III, pp. 423-424 – Stevens, Thibault, D. II, p. 118
316 Volmerbeke (heer Joost van): h. joest van valmaerbeke, in goud een keper van keel
beladen met een vijfpuntige ster van zilver, het veld bezaaid met blokjes van keel.
Zegel: Joost van Volmerbeke, leenman van de kastelenij van Gent, zegelde in 1401:
een keper beladen met een ster, het veld bezaaid met tien blokjes, 2-1 in elk
schildhoofd en 1-2-1 in het punt.
Nota: Joost van Volmerbeke was van 1346 tot 1357 verscheidene malen schepen van het Brugse
Vrije. In 1356 was hij baljuw van Aalst. Hij staat in 1358 vermeld als getuige bij een
overeenkomst, tussen leden van de familie van Haveskercke en deze van Poperinghe, over de
moord op Filips III van Haveskercke. In hetzelfde jaar wordt hij eveneens vermeld als
vertegenwoordiger van het Vrije van Brugge zetelend in de commissie die de gijzelaars dienden
aan te duiden van de stad Antwerpen en deze van Vlaanderen die naar Antwerpen werden
gezonden. In 1366 wordt een Joost van Volmerbeke aangegeven die omwille van zijn “joncheid”
uitstel kreeg om de manschap tegenover zijn leenheer na te komen. Deze Joost moet dus in 1366
jonger geweest zijn dan 14 jaar. In 1375 wordt “Jan Tolline” aangegeven als voogd van “mer
Joos kinderen van Volmarbeke”.
de L’Espinoy, Noblesse, p. 215 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 613 en D. II, pp. 154 en 516-517 -
de Pauw, Audiencie, n° 1428 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 154 - Gilliodts-Van Severen, Bogarde, D. II, pp.
276 en 283 – Opsommer, Leengoed, pp. 659-660 – Priem, Documents, D. VII, pp. 54-61
317 Oostwinkel (de heer van): h. van hoestwincule, in keel een gespitsruite dwarsbalk
van vijf stukken van zilver beladen in het hart met een schildje van sinopel een
schildhoofd van zilver beladen met drie palen van keel.
Zegel: Zeger van Oostwinkel (= Zeger van Zomerghem), zegelde in 1263: een vol
schild met een schildhoofd beladen met drie palen, elk beladen met twee ringetjes?
Nota: Zeger van Woustwinckele (Oostwinkel), baljuw van Aalst, ridder, wordt samen met Rogier
II van Halewyn en Boudewijn van Cnesselare vermeld in 1257-58. Een verband is mogelijks te
vinden via “Inghelram Hauweels”, die in 1364 vermeld staat als houder van een leen in het
“heerscep Overdam in de prochie van Somerghem” 1 .
Leuridan, Ferrain, p. 109 - Warlop, Nobility, D. II, n° 161/2, p. 1030
318 Vilain (heer Wulfard): h. wufaert vyleyn, gevierendeeld 1 en 4, in sabel een
schildhoofd van zilver; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Nota: Het gaat hier waarschijnlijk om Wulfard 2 Vilain, zoon van Jan, heer van
Bouchout, en van Maria van der Maelstede. Hij had verscheidene bezittingen
1 Zie n° 69.
2 Een andere “Wulfaert Vilain”, zegelde in 1323: een vol wapen met een schildhoofd beladen met een barensteel met vier
hangers en in 1327: een vol wapen met een schildhoofd beladen met een barensteel met vijf hangers. Deze Wulfard

Wapenboek de Coninck 112
gelegen te Beveren en te Kruibeke. Wulfard staat vermeld in een akte van 1365. Hij overleed kort
voor 1377, nalatende een minderjarige zoon, die onder de voogdij kwam van zijn broer Filips
Vilain. Zijn zuster Johanna was gehuwd met Willem van Kortrijk genoemd van Melle, ridder,
heer van Melle, vermeld in 1375.
du Chesne, Guines, D. I, pp. 386-387 en D. II, p. 569 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83 – Smet,
Couderborch, p. 42
319 Heyle (heer Jan van): h. jan van heyle, in keel een kruis van zilver, vergezeld van
een binnenzoom van twaalf meerltjes van zilver.
Zegel: Een Boudewijn van Heyle, schepen te Sluis, zegelde in 1323: een kruis
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes en een barensteel met vijf
hangers.
Nota: Mogelijks gaat het hier om Jan van Heyle, gehuwd met de zuster van Gerard de Moor, schout
van Aardenburg. Zij was reeds overleden in 1332. Jan staat vermeld als schepen van Sluis in 1324.
Hij werd in 1331 aangesteld tot baljuw van het Zwin en meier van Sluis, functies die hij bleef
uitoefenen tot in 1336. In 1332 werd hij aangesteld tot raadsheer en in 1333 tot een der
bevelhebbers van de Vlaamse vloot. Tijdens de slag van Sluis, in 1340, had hij het bevel over één
der Franse schepen en werd door de Engelsen gevangen genomen, aan Brugge uitgeleverd, waar
hij op de markt werd onthoofd.
Ofwel gaat het om “Jans van Heyle, van Ysendike, hoghebaillius van Ghend in 1379, rowaerd
ende bailliu van Audenarde ende van der castelrien in 1380”. Deze Jan van Heyle was echtgenoot
van Maria van Pitthem, dochter van Wouter II, heer van Pittem, en van Maria de Fléchin. Hij staat
in 1368 en 1370 aangegeven als schepen van Sluis en in 1375 als schepen van het Vrije van
Brugge. In 1379/1380 bekleedt hij de functie van baljuw van Gent en van 1380 tot 1382 deze van
Oudenaarde. “Mr Jehan van Heile baliou van Berghen” staat vermeld in 1383. Hij stond bekend
als een goede onderhandelaar en sloot het verdrag af van 1385. Hij viel in ongenade bij Filips de
Stoute en werd in 1386 als Urbanist te Rijsel gevangen genomen, waar hij in de gevangenis
overleed.
We vinden verder een Jan van Heyle, zoon van Boudewijn of “Boidin”. Jan wordt in 1365 vermeld
als leenhouder te Cadzant et te IJsendijke. In 1374/1375 erfde hij een leen te Moerkerke, hem
toegekomen bij het overlijden van zijn moeder Beatrix de Tollenaere, echtgenote van Lodewijk
van Lichtervelde, heer van Koolskamp.
Arickx, Pittem, pp. 63-64 – Colens, Pitthem, pp. 249-252 - De Flou, Woordenboek, D. I, p. 821 - de Lalaing,
Maldeghem, p. 311 - de Pauw, Artevelde, p. 767 - de Pauw, Audiencie, n° 1404 - de Pauw, Froissart, D. II,
pp. 7, 232 en 352 - de Potter, Gaver, p. 64 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 55 – Douxchamps, Kethulle, D. II,
p. 43 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, pp. 554-555 – Merghelynck, Bruges, A° 1365, pp. 20 en
61 en n° 2313 – Nowé, Baillis, pp. 380 en 400 – Schouteet, Oorkonden, D. 3, n° 621 - van der Haeghen,
Walle, pp. 126-127 en 134 – Vandermaesen, Raadsheren, D. I, pp. 353, 355 en 515-517
320 Oostkerke (heer Zeger van): h. zegher van hoestkerke, in keel drie wassenaars van
zilver, een barensteel van goud.
Nota: “Segheren” of Zeger van Oostkerke, staat vermeld in een grafelijke audiëntie
gehouden in 1370 en 1371.
De Flou, Woordenboek, D. XI, pp. 955 en 959 - de Pauw, Audiencie, n° 250 en 325 –
Schouteet, Oorkonden, D. 3, n° 588
Vilain was een zoon van Jordaan en kleinzoon van Alexander, heer van Sint-Jansteen, en van Isabella van Axele. In
1316 worden in een oorkonde “Jean, Hector, Wolfaert en Wautier Vilain” als broeders (broeders en neven) vermeld
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 119 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1317 - du Chesne, Guines, D. I, pp. 374-381 en D.
II, pp. 560-564 en 555-567 – Schwennicke, Stammtafeln, D. VII, tafel 83).

Wapenboek de Coninck 113
321 Rode (heer Willem de): h. willem de rode, in zilver een hart van sabel.
Nota: In de lijst der Vlaamse schildknapen die in 1340 hun steun verleenden aan de
graaf voor de oorlogen die hij voerde in het Noorden van Frankrijk wordt een
Willem de Rode vermeld. Hij sneuvelde hetzelfde jaar in een veldslag bij Saint-
Omer 1 . Een “Willem der Rode” 2 belooft in 1369 de heer van Heinsberg te
vergoeden, gezien deze zich in zijn naam borg had gesteld tegenover Jan van Wesheijm, burger
van Roermond. Willem zegelde deze akte met volgend zegel: een hart (waterlelie?) en een zoom
(enkelvoudig). Gaat het hier over dezelfde Willem van Rode en Jhan Blancpeym (Jan van
Wesheijm?), die we terugvinden bij een verkoop van gronden te Harelbeke in 1378?
de Pauw, Froissart, D. II, p. 337 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 245 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D.
XXI, p. 214
322 Louchier (heer Goeser): h. goesen loychyer, in sabel drie lepels van goud, het veld
bezaaid met herkruiste kruisjes van goud.
Zegel: “Jacques Li Louchiers, fils de feu signeur Ghossuin”, ontvangt in 1398 van
de stad Doornik een rente voor zijn zoon Jakemin. Hij zegelde in 1398: drie lepels
(2-1), het veld bezaaid met herkruiste kruisjes met gescherpte voet en een geblokte
zoom.
Nota: Gossuin Louchier, heer van La Hungerie, was echtgenoot van 1° Catherine Dare en 2° Agnes
de Hertoghe. Zijn zoon Jacques huwde in 1371 Marie Buce.
de Raadt, Sceaux, D. II, p. 385 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. II, p. 492
323 Gent (heer Percheval van): h. peercheval van ghent, in sabel een schildhoofd van
zilver beladen met drie meerltjes van keel, het eerste beladen met een vijfpuntige ster
van goud.
Nota: “Monseigneur Simon, dit Perceval de Gand”, ridder, was baljuw van Rijsel
van 1359 tot 1365. In de jaren 1364-1369 staat "Noble homme monseigneur
Piercheval de Gand, chevalier du roy no seigneur et bailli de Lille" vermeld. Simon genoemd
Percheval van Gent, was een zoon van Gerard genoemd den Duivel. Hij huwde Maria van den
Douve.
Brassart, Wavrin, p. 118 - du Chesne, Guines, D. I, p. 325 en D. II, p. 508 – Popoff, Lille, A° 1359
324 Broucke (heer Fier à Bras van den): h. fierrabraas vanden brouke, gevierendeeld 1
en 4, in sabel een schildhoofd van zilver beladen in het eerste kanton met een schildje
van keel; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Nota: De voornaam “Fierrabraas” is waarschijnlijk een vervorming van de bijnaam
“Fier à Bras” 3 . De familienaam van den Broucke is veel voorkomend in
1 “Guillaume le Rouge monté au pris, du 19 e jour de may jusques au 25 e jour de juillet qu’il mourut en la bataille devant
Saint-Omer, par LXVII jours, VIIs VId par jour” (Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 234).
2 Het wapenboek Gelre, n° 1235 geeft bij de edelen van Gelderland, h’ Willem die Roede: in goud een waterlelie van
sabel. Het wapenboek Bellenville, 47r-24 geeft bij de edelen van Gelderland, Rode, in goud een waterlelie van sabel.
Een “Willem den Roden van Heckeren” staat vermeld in 1357 en een “Willem de Roede” was brouwer te Gent in 1363.
In 1395 staat deze of een andere “Willem de Roede” vermeld te Gent met als zegel: een schild met een vogel en in het
rechter schildhoofd een ster. Een “Thiry van Roden”, achtste schepen van de gedeele te Gent in 1459, voerde als wapen:
in zilver een hart van sabel (de L’Espinoy, Noblesse, p. 700 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 502 - de Pauw,
Artevelde, pp. 592 en 412).
3 Een Jeanne de Beaumont, burggravin van Saint-Omer, huwde een Wouter genoemd “Fier à Bras” de Bousies-Vertaing,
heer de Vellerelles en Familleureux. In het testament van Loyse de Calonne, daterend uit 1422, wordt een bastaardzoon
van Jehan Louchier en broeder van haar echtgenoot Jacques vermeld die de voornaam “Fierabras” droeg. Te
Rupelmonde wordt een priester vermeld met de naam “Philip Fierenbras” en te Oudenaarde is er in het
Coemannenbouc melding van een “Fierabraes ian Cabeilliaus bastarde sone die hi heeft bi Wouborghen Viskins”.
Volgens A. Bonvarlet is de betekenis van “Fier à Bras” niet te verstaan als “un homme fier”, een fier persoon of een
dappere man, maar wel als een krijger die steeds “le fer – ferrum” in zijn handen had. Te vergelijken met de ridders die
afgebeeld staan op middeleeuwse zegels. Rond 1370 wordt een “Fierijn van den Brouke” vermeld als poorter van de
stad Oudenaarde en rond 1380 wordt in de streek van Desselgem eveneens een “Fierin van den Broucke” vermeld

Wapenboek de Coninck 114
Vlaanderen wat de situering van het personage niet vereenvoudigt 1 . In het jaargetijde register van
de kerk van Temse is er melding van een ”Philips 2 , Firabras Vilain, dominus de Pasteijns”. Hij
staat er vermeld naast de memories van “Janne Vilain ende van Margriete van Bristede, zijn wijf,
dat men doet in oust; ende van Beatrix Vilain, uxor domini Hughonis d’Haverie; ende van Marie,
filia domini Philippi van Cauwerburch et de domina Clara Vilain, uxor(e) domini Arnoldi, domini
de Florens; ende van Filips, Hector, Johannes, Gheeraert Vilain, gebroeders”.
Bethune, Epithaphes, p. 43 - de L’Espinoy, Noblesse, p. 552 - de Pauw, Artevelde, pp. 381 en 788 - d’Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 75 – Smet, Couderborch, p. 50
J. Baguyon “Fierabras” - P. Maréchal - Lyon, 1497
(Fierin is een afkorting van Olivier, maar kan ook teruggaan op Fierabras) (Bonvarlet, Pitgam, p. 292 – Debrouwere,
Bevernaars, p. 338 - de Potter, Rupelmonde, p. 186 - de Saint Genois, Monuments, D. II, p. 1511 - du Chastel de la
Howarderie, Notices, D. I, p. 369 - Van Butsele, Coumannenbouc, p. 28 - Van Butsele, Poortersboek, p. 94).
1 Een mogelijke richting zou een familielid van Pieter van den Broucke of “Pierre Uuytenbroucke” kunnen zijn. Deze
Pieter was 3 de schepen der gedeele te Gent in 1382 en kapitein van Ieper in september van hetzelfde jaar. Hij werd in
november van dat jaar vermoord. Hij was waarschijnlijk een zoon van Jan van den Broucke en dus mogelijks een
broeder van Yolande, echtgenote van Filips van Artevelde. Deze laatste overleed in 1434 en ligt begraven in de kerk
der Karmelieten te Gent. Zij voerde wel als wapen: in keel een schildhoofd van zilver beladen met drie meerltjes van
sabel. Pieter van den Broucke staat bij Despars vermeld als “Pieter van den Brouckere”, bij Meyerus als “Petrus
Paludarus” en “Petrus autem Praefectus” en bij Sueyro als “Pedro Paludano ò vanden Moere” Het latijnse woord
“Palus” betekent moeras of broek (Courteaux, Anthroponomie, p. 24 - de Pauw, Artevelde, p. 388 – Despars, Cronijcke,
D. II, pp. 57 en 66 – Gysseling, Gent, p. 41 – Meyerus, Annales, pp. 186r en 188v – Sueyro, Anales, D. I, pp. 602 en
607).
2 Deze Filips is niet te vereenzelvigen met Filips Vilain, heer van Sint-Jansteen, zoon van Walter Vilain, heer van Sint-
Jansteen, en Adelise van Temse. In 1337 zegelde deze wel: gevierendeeld 1 en 4 Vilain en 2 en 3 Axele. Doch deze
Filips staat eveneens in het jaargetijde register vermeld samen met zijn broerders. Volgens de genealogie van de familie
Boetelin-Heule, opgemaakt door A. van Heule, huwde Marguerit van Heule, dame van Oostvleteren, dochter van
Rogier, heer van Heule en Westhove, en van Maria van Nevele, een Lodewijk van Ghent, heer van Broucke (Bethune,
Epithaphes, p. 43 - du Chesne, Guines, D. I, pp. 375-376 - van Heule, Heule, table n° 2).

Wapenboek de Coninck 115
Analyse van het wapenboek
Van de 324 wapens heb ik er 319 weerhouden. Werden niet weerhouden.
- De heer van Boelare (n° 48) stemt overeen met n° 13.
- De heer van Gistel (n° 67) stemt overeen met n° 2.
- De burggraaf van Kortrijk (n° 49) stemt overeen met de heer van Nevele (n° 28).
- De heer van Praat (n° 36) stemt overeen met n° 6.
- Jan de Visch (n° 71) stemt overeen met n° 25.
I. Tafel van de heraldische figuren.
1.1 Geometrische figuren. 182 57,1 %
dwarsbalk(en) 37 11,6 %
hamei 2 0,6 %
keper(s) 38 11,9 %
kruis 33 10,3 %
schild(en) 8 2,5 %
schildhoofd 34 10,9 %
schuinbalk(en) 8 2,5 %
schuinkruis 16 5,0 %
tweelingbalken 1 0,3 %
vrijkwartier 4 1,3 %
zoom 1 0,3 %
1.2 Geometrische verdeling. 34 10,7 %
beladen met vair 1 0,3 %
gedwarsbalkt 13 4,1 %
gedwarsstreept 3 0,9 %
gegeerd 2 0,6 %
geschakeerd 5 1,6 %
geschuinbalkt 4 1,3 %
getralied 2 0,6 %
gevierendeeld 2 0,6 %
ingehoekt 2 0,6 %
1.3 Dieren. 71 22,2 %
leeuw(en) 64 20,0 %
vissen 3 0,9 %
vogels 4 1,3 %
1.4 Planten. 17 5,3 %
binnenzoom 4 1,3 %
bloem(en) 10 3,1 %
hart(en) 3 0,9 %
1.5 Geometrische wapenstukken. 5 1,6 %
jachthoorns 1 0,3 %
maliën 1 0,3 %
schelpen 1 0,3 %
wassenaar(s) 2 0,6 %
1.6 Andere figuren. 10 3,1 %
besanten 1 0,3 %
harken 2 0,6 %
lepels 1 0,3 %
sterren 2 0,6 %
zwaarden 4 1,3 %

Wapenboek de Coninck 116
20 % van de wapens bestaat uit één of meerdere leeuwen. Verder zijn dwarsbalken, kepers, een kruis
en een schildhoofd, op een quasi gelijk niveau, goed voor 40 % van de beschreven wapens.
II. Aantal verschillende stukken in elk wapen.
1 98 30,7 %
2 165 51,7 %
3 51 16,0 %
4 5 1,6 %
Tot. 319
30 % van de beschreven wapens bevat slechts één figuur, 50 % bevat er twee. Dit toont aan dat de
heraldiek in de 14 de eeuw nog vrij sober is.
III. Breuken.
Voor de analyse van de breuken werden volgende regels in acht genomen:
Er werd geen rekening gehouden met kleinere attributen zoals:
- de knoppen van bloemen
- genageld of geklauwd en getongd van leeuwen en adelaars (het gekroond zijn van een leeuw
werd wel in rekening gebracht, zo deze als breukteken werd toegevoegd).
- het beslagen van jachthoorns
Voor zijtakken van families ben ik enkel naar het basiswapen teruggegaan voor de oudste van deze
zijtak. Zo breekt de heer van Nevele zijn wapen t.o.v. de heer van Mortagne door verandering van
het metaal van het veld, terwijl Willem van Nevele zijn wapen breekt t.o.v. de heer van Nevele
door het toevoegen van een barensteel.
Anders gezegd, de heer van Nevele breekt zijn wapen t.o.v. de heer van Mortagne, terwijl Willem
van Nevele het breekt t.o.v. de heer van Nevele.
Van de 319 wapens zijn er 167 met één breukelement en 18 met twee breukelementen. 58 % van de
beschreven wapens vertoont dus één of meerdere breukelementen.
Voor ongeveer 35 % gebeurt het door toevoeging van grotere figuren, voor 35 % door toevoeging
van kleinere figuren, voor 15 % door wijziging van de figuren en nog voor 15 % door associatie
met een ander wapen.

Wapenboek de Coninck 117
Geometrische
stukken en
verdelingen
Dieren +
planten
Geometrische
wapenstukken +
andere
Aant % Aant % Aant %
1. Toevoeging van kleine figuren.
1-1 besanten - blokjes - getralied – 5 2,5 % 4 2,0 %
ruiten
1-2 bloemen – harten 2 1,0 % 8 3,9 %
1-3 dieren 3 1,5 %
1-4 kroon voor de leeuw 1 0,5 % 6 3,0 %
1-5 ringen – gespen 6 3,0 % 1 0,5 %
1-6 schelpen 3 1,5 %
1-7 sterren – kruisjes 15 7,4 % 3 1,5 %
1-8 vogels 8 3,9 %
∑ 65 43 21 % 22 11 %
2. Wijziging van de figuren,
2-1 inversie kleuren 4 2,0 %
2-2 variatie aantal stukken 2 1,0 %
2-3 variatie in breuk 2 1,0 % 1 0,5 %
2-4 wijziging kleuren figuur 9 4,4 % 2 1,0 %
2-5 wijziging kleuren veld 11 5,4 % 2 1,0 % 1 0,5 %
∑ 34 28 14 % 5 2 % 1 0 %
3. Toevoeging van figuren,
3-1 barensteel 18 8,9 % 6 3,0 % 2 1,0 %
3-2 dieren – vogels 4 2,0 %
3-3 diverse stukken 3 1,5 % 1 0,5 %
3-4 schuinbalk 6 3,0 % 11 5,4 %
3-5 vrijkwartier 2 1,0 %
3-6 zoom 10 4,9 % 9 4,4 %
∑ 72 41 20 % 28 14 % 3 1 %
4. Associatie met een ander wapen,
4-1 gevierendeeld 6 3,0 % 1 0,5 %
4-2 in het hart 4 2,0 %
4-3 in het punt 1 0,5 %
4-4 in het schildhoofd 5 2,5 % 1 0,5 %
4-5 in het vrijkwartier 7 3,4 % 3 1,5 % 1 0,5 %
4-6 op wapenfiguur 3 1,5 %
∑ 32 22 11 % 7 3 % 3 1 %
Totaal 203 134 66 % 62 31 % 7 3 %

Wapenboek de Coninck 118
IV. Aantal verschillende kleuren per schild.
Rekening houdende met kleine
attributen
Zonder rekening te houden met kleine
attributen
2 99 31,1 % 126 39,5 %
3 135 42,3 % 135 42,3 %
4 76 23,8 % 52 16,3 %
5 9 2,8 % 6 1,9 %
Tot. 319 319
V. Kleuren associatie bij de schilden die slechts twee kleuren bevatten.
goud – azuur 6 4,8 %
goud – keel 23 18,2 %
goud – sabel 12 9,5 %
hermelijn – azuur 1 0,8 %
hermelijn – keel 6 4,8 %
hermelijn – sinopel 1 0,8 %
vair – keel 3 2,4 %
zilver – azuur 10 7,9 %
zilver – keel 37 29,4 %
zilver – sabel 25 19,8 %
zilver – sinopel 2 1,6 %
Totaal 126
VI. Frequentie van de kleuren.
Rekening houdende met kleine
attributen
Zonder rekening te houden met kleine
attributen
azuur 112 11,8 % 97 11,0 %
goud 186 19,7 % 168 19,0 %
hermelijn 32 3,4 % 32 3,6 %
keel 261 27,6 % 240 27,1 %
sabel 117 12,4 % 113 12,8 %
sinopel 10 1,1 % 10 1,1 %
vair 7 0,7 % 7 0,8 %
zilver 220 23,3 % 218 24,6 %
Totaal 945 885
Zo we geen rekening houden met kleine attributen bevat meer dan 80 % van de wapens 2 à drie
kleuren. Zo we wel rekening houden met kleine attributen bedraagt dit nog ongeveer 75 %.
De wapenschilden met twee kleuren bestaan voor 30 % uit zilver en keel en voor 20 % uit zilver /
sabel en goud / keel. Alle andere combinaties zijn veel minder frequent.
Voor de frequentie van de kleuren komt het keel duidelijk sterk uit boven de andere kleuren. De
metalen zijn quasi op gelijk niveau, wel met een voorkeur voor het zilver.

Wapenboek de Coninck 119
Addendum I
Familienamen of personen vermeld in het Becberghe wapenboek, al of niet met hun
wapenbeschrijving, en welke niet worden beschreven in het wapenboek de Coninck.
Dit handschrift bevindt zich in het Stadsarchief van Brussel, referentie Mss. n° 3357.
Pergameni geeft onder n° 17 van zijn werk Les Archives Historiques de la ville de Bruxelles, er de
volgende titel aan: “Échevins de Bruxelles et Tournoys”.
Verder beschrijft hij het als: Manuscript uit de tweede helft van de 16 de eeuw, grootte 0,42 x 0,29;
205 folios; samengesteld door Josse van Becberghe, heraut en wapenkoning, met annotaties,
daterend uit de 17 de eeuw, van zijn zoon Jérôme, eveneens wapenkoning. Samengesteld in het
Latijn, het Frans en het Vlaams. Papier met watermerk. Folio 192, beschreven met rode inkt, uit
perkament. Band uit perkament.
Verder geeft hij een nauwkeurige inhoudsbeschrijving van het handschrift.
Deze wapenboek werd door Josse van Becberghe ontworpen in 1582, zoals blijkt uit de tekst op folio
1: “Ick Josse van Becberghe, herault van den lande ende hertoghdom van Brabant, attestere alsdat
ick van allen de wapenen in dese genealogie begrepen hebbe gehadt behoorlijcke visitatien,
blycken uyt die sepulturen, testamenten, brieven, heuvelycxsche voerwaerden ende diversche
wettelycke gheypoticqueerde briefven als anderssins, verclarende tselve al te recht geschiet te zijne
gelijck tot een oprechte genealogie toebehoert. Gedaen in der Stadt van Antwerpen, anno XV e
tween tachentich, bij mij herault voers”.
De wapens die voor dit werk van belang zijn bevinden zich van pagina 115v tot pagina 122v. Josse
van Becberghe beschrijft deze als “Les Anchiene noblesse de Flandres, avecques leurs Armes
painctes et figures de metaulx, couluers, espèces et romptures, et maisons seigne(u)riables
avecques les armes blasonnes d'ancienneté”.
De tekst, behorende bij elk wapenschild, wordt vóór de wapenbeschrijving weergegeven. De
annotaties uit de 17 de eeuw zijn tussen haakjes.
f°115v-01: Les anciennes armoiries de Flandre, blanco.
f°115v-02: Les nouvelles armoiries de Flandre, blanco.
f°115v-03: Les Vicomtes de Gand, depuis leur surnom et cry fut de Sotterghem, (Le vicomte de Gandt premier
institue par Baudewyn de Lille anno 1046 comte de Flandre), blanco.
f°115v-04: Les sr de Bruges, leur surnom et cry fut Aspergauwt. Les sgr de Amelstein depuis les archives leur
surnom est de Bruges et sont aussi conte de Wincester, prince de Steenhuse et sgr de la Gruthuse et les sgr de
Byland depuis et orne Bruges la noble de Saint Mauris l'an 1404. De mémoire Byland portait par Jehane d'azur
à la face vidée d'argent, blanco.
f°115v-06: Les sr et fondateurs de la ville de Courtray qui crierent Harlebeke, in goud een keper van keel, een
getande zoom van keel.
f°115v-07: (Radolf le Chastelain de Courtray) La tres noble maison de Courtray ou des Courtisins de Flandre,
blanco.
f°115v-08: Les sr de Còmines, blanco.
f°121r-15: Mer Jan van der Ghevre, blanco.
f°121r-20: h. Jan van Gistele, in keel een keper van hermelijn, een barensteel van goud.
f°121v-01: Les anciens seigneurs du pais de Waest 1 , vide.
f°121v-02: h. Guy van Guistelle, ridder, in keel een keper van hermelijn, in het eerste kanton een schildje van
azuur een leeuw van goud. – “Myn heere Guy van Ghistelle”
1 De hierna volgende lijst van 50 namen vindt men eveneeens in een handschrift van Jan de Neve, heer van Voorde, met
de melding: “Namen ende toenamen van den persoonen die woonden ende heurlieder continuelle residencie hilden in
den lande van Waes int jair XIIIIc XXIX, te welcke tyde hertoghe Filips van Bourgogne grave van Vlaenderen
institueert tot onderhoudt van den Adel in zynen Landen die Ordene van den Gulden Vliesh, de welck ware by die
gecommitteert geenrolleert als Edelmannen van Wapen ende geborte zy ende haire voorduurende:” De twee eerste
waren ridders, de andere staan beschreven als schildknapen. Deze lijst werd door de Schoutheete de Tervarent
gepubliceerd in zijn werk over het archief van de stad en de hoofdkerk van Sint-Niklaas. De schrijfwijze van de namen,
zoals Jan de Neve deze heeft weergegeven, worden tussen aanhalingtekens en cursief weergegeven.
Jan de Neve was zoon van Boudewijn en van Erasme van Heetvelde, dame van Voorde. Hij was eerste schepen van
het land van Waas in 1551 en nadien burgemeester van Dendermonde. Hij huwde in 1520 met Margareta van Laethem,
overleden in 1540 en een tweede maal met Catharina van der Zype, overleden in 1544. Hijzelf overleed in 1568 (de
Herckenrode, Nobiliaire, p. 1418 - de Schoutheete de Tervarent, Archives, pp. 20-21).

Wapenboek de Coninck 120
f°121v-03: h. Phls van Mulle, ridder, blanco. - “Mijn heere Filips van Mullem”
f°121v-04: Jan van Ghistelle, schiltknape, in keel een keper van hermelijn, een barensteel met vier hangers van
goud. - “Jan van Ghistelle”
f°121v-05: Everaerdt van Ghistelle, schiltknape, in keel een keper van hermelijn, vergezeld in het eerste kanton
van een schildje gedwarsstreept van tien stukken van zilver en azuur, een leeuw van keel over alles heen. -
“Gherairt van Ghistelle”
f°121v-06: Caerle van Guistelle, bastaert, schiltknape, blanco. - “Cairle van Ghistelle, bastairt”
f°121v-07: Floris van Saemslach, schiltknape, in keel een kruis van goud, vergezeld van een binnenzoom van
twaalf meerltjes van goud. - “Floreyns van Samslacht”
f°121v-08: Hector van Voirhout, schiltknape, blanco. - “Hector van Voorhout”
f°121v-09: Hector Wielant, schiltknape, blanco. - “Hector Wielandt”
f°121v-10: Rogier Wielant, schiltknape, blanco. - “Rogier Wielandt”
f°121v-11: Louwys van Steelant, schiltknape, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur. - “Loys van
Steelandt”
f°121v-12: Jan van Maldeghem, schiltknape, in goud een kruis van keel, vergezeld van een binnenzoom van
twaalf meerltjes van hetzelfde. - “Jan van Maldeghem”
f°121v-13: Jacop van den Voorde, schiltknape, blanco. - “Jacob van le Voorde, ‘t Ste Pauwels”
f°121v-14: Phls Vilain, schiltknape, in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van azuur. - “Pieter
Vilain”
f°121v-15: Antheunis van Rosselaer, schiltknape, in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud. -
“Antheunis van Rotzelair”
f°121v-16: Jan de Neve, schiltknape, blanco. - “Jan de Neve”
f°121v-17: Baudewyn de Neve, schiltknape gebroeders, blanco. - “Baudewyn de Neve, gebroeders”
f°121v-18: Jan van Steelant, schiltknape, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het
schildhoofd van drie vijfpuntige sterren van goud. - “Jan van Steelandt”
f°121v-19: Phls van Steelant, schiltknape gebroeders, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur,
vergezeld in het schildhoofd van drie ringen van goud. - “Filips van Steelandt, gebroeders”
f°121v-20: Baudouin Schoùtete, schiltknape, in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in
het schildhoofd van drie ringen van goud. - “Baudewyn Scoutheete”
f°122r-01: Joris Bradewac, schiltknape, blanco. - “Joeris Braderic”
f°122r-02: Jan Wyt, schiltknape, blanco. - “Jan Vyt”
f°122r-03: Godevaert Braem, schiltknape, blanco. - “Godevairt Braem”
f°122r-04: Filips van Couwenburg, schiltknape, blanco. - “Filips van den Cauwenbourg”
f°122r-05: Filips de Vos, schiltknape, blanco. - “Filips de Vos”
f°122r-06: Willem van Pottelberghe, schiltknape, blanco. - “Willem van Pottelsberghe, ‘t Ste Pauwels”
f°122r-07: Bernard van Brakele, schiltknape, blanco. - “Bernairt van Bracle”
f°122r-08: Olivier Vaensken, schiltknape, blanco. - “Olivier Vanickin”
f°122r-09: Jacop van Deyse, schiltknape, blanco. - “Jacob van Deyse”
f°122r-10: Jan Mette Penninghen, schiltknape, blanco. - “Jan Mettepenninghen”
f°122r-11: Gaultier van Baerock, schiltknape, blanco. - “Gaultier van Karrebeke”
f°122r-12: Symon van der Dick, schiltknape, blanco. - “Simon van der Dict”
f°122r-13: Wilhem Sanders, schiltknape, blanco. - “Willem Sanders”
f°122r-14: Gielis van den Moere, schiltknape, in sabel een schildhoofd van zilver beladen in het eerste kanton
met een schildje van goud een keper van keel. - “Gillis van der Moere”
f°122r-15: Peeter Couthals, schiltknape, blanco. - “Pieter Coutals”
f°122r-16: Lieven van Bugghenhoudt, schiltknape, blanco. - “Lievin van Buggenhout”
f°122r-17: Jan Dullaert, schiltknape, blanco. - “Jan Dullairt”
f°122r-18: Jan van Rysbrugghe, schiltknape, blanco. – “Jan van Rysbrugghe”
f°122r-19: Ghery Jacops, schiltknape, blanco. - “Thiery Jacobs”
f°122r-20: Gauthier van Kets, schiltknape, blanco. - “Gaultier van Ketz”
f°122r-21: Symon van Buudelaer, schiltknape, blanco. - “Simon van Bundelars”
f°122r-22: Henrick van Caluwere, schiltknape, blanco. - “Heyndric van Calue”
f°122r-23: Merten van Sonay, schiltknape, blanco. - “Merten van Sinay”
f°122r-24: Gielis van Tolleghem, schiltknape, blanco. - “Gillis van Tolleghem”
f°122v-01: Gielis Cauwere, schiltknape, blanco. - “Gillis Cauwers”
f°122v-02: Gielis Bertram, schiltknape, blanco. - “Gillis Bertram”
f°122v-03: Jan van Bele, schiltknape, blanco. - “Jan Rauwel”
f°122v-04: Jan van Exarde, schiltknape, blanco. - “Jan van Exairde”
f°122v-05: Jan van Ghendt, schiltknape, in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van keel. - “Jan de
Ghendt”
f°122v-06: Jan Dansaert, schiltknape, blanco. - “Jan Dansart”
f°122v-07: Henrick Boyaert, schiltknape, blanco. - “Heyndric Boyart”

Wapenboek de Coninck 121
Addendum II
Volgorde en originele schrijfwijze van de namen volgens het wapenboek de Coninck en het Becberghe-wapenboek.
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
Les anciennes armoiries de Flandre 001
Les nouvelles armoiries de Flandre 002
Les Vicomtes de Gand, depuis leur surnom en cry fut 003
de Sotterghem, (Le vicomte de Gandt premier institue
par Baudewyn de Lille anno 1046 comte de Flandre)
Les sr de Bruges, leur surnom en cry fut Aspergauwt. 004
Les sgr de Amelstein depuis les archives leur surnom
est de Bruges en sont aussi conte de Wincester,
prince de Steenhuse en sgr de la Gruthuse en les sgr
de Byland depuis en orne Bruges la noble de Saint
Mauris l'an 1404. De mémoire Byland portait par
Jehane d'azur à la face vidée d'argent
Les Chastelains de Bruges, la d. Chastelainie fut 005
depuis erigée en une seigneurie nomé de Gruthuse en
leur surnom fut de Bruges Le sgr de Gramsberghe
avoit épousé la fille unicque de Monsg Guidolf de
Bruges sgr de la Gruthuse au temps du comte Guy de
Flandres, dont seigr de Gramsberghe depuis ont este
sgr de la Gruthuse à Bruges. L'an XIIIIe fut mesher
Jehan sgr de la Gruthuse le premier de seux de
Gramsberghe qui portoit le surnom de Bruges còme
vous wytg en les armes des chastelains de Bruges
Les sr en fondateurs de la ville de Courtray qui 006
crierent Harlebeke
La tres noble maison de Courtray ou des Courtisins de 007
Flandre
Les sr de Còmines 008
Borchgreve van Dixmuden 001 (Le chastelain et) Vicontes de Dixmuden (et crie 009
Bièvres)
die heer van Ghistelen 002
h. van Gruythusen 003 Les Chastelains de 005
Bruges
h. van Haelwyn 004 h. (Waflaert) van Haelewyn (et crie Halewin) 010
h. Borchgravene van Maldeghem Ghent, leur surnom 011
fut Vylain en ont depuis este appellé de Gand
heer van Maldeghem 005 Jan van 300
Maldeghem
h. van Praet 006 h. van Praet 012
h. van Steenhusen 007 h. (Couman) van Steenhusen (Traisignies, Ambyce en 013
Sylly pareilles)
h. van Liedekerke 008 h. van Lieckercke (et crie Gavere) 014
h. van Reyghersvliet 009 h. van Reyghersvliet 015
h. van Watervliet 010 h. van Watervliet 016
h. van Moerkerke 011 h. van Moerkercke 017
Huutkerke 012 h. van Wtkercke 018
h. van Boelaer 013 h. van Boelaere (ber de Flandres en la conté d’Alost) 019
h. van der Wustinen 014 h. van Woustinen 020
h. van Dudsele 015 h. van Dudsele Les sgr de Harlebeque lesquelles 021
estoient au bordure en angrené
Burghegrave van Cassel 016 Bourgrave van Cassel 022
Borchgreve van Yperen 017 Les anchiene borgrave van Yeperen (Le castelain 023
Dipere az hachen bailleul)
heer van Moerbeke 018 h. van Moerbeken, Casteleyn van Sint Thomars 024

Wapenboek de Coninck 122
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. van Denremonde 019 h. van Denremonde 025
h. van Belle 020 h. van Belle 026
Haveskerke 021 h. van Haveskercke en crie Havesquerqe 027
h. Ghy van Vlaenderen 022 h. Ghy van Vlaenderen 028
h. van Nynivia 023 h. van Niniven 029
h. van Hemsrode 024 h. van Hemsrode 030
h. Jan de Visch 025 h. Jan van Visch van der Capelle 031
Borchgrave van Ghent 026 h. Borchgravene 011
van Ghent
h. van Lichtervelde 027 h. van Lichtervelde oft Coelscamp (les vycontes de 032
Gand, leur surnom en cry est de Lichtervelde)
h. van Nevele 028 h. Radolf van Nevele oyck Chasteleyn van Cortryck 033
h. van Poeck Simpy 034
h. van Poeck 029 h. van Simpy Poeck 035
h. van de Borch 030 h. van der Borch 036
h. van Simpi 031 h. van Simpy 034
h. van Robays 032 h. van der Robays 037
h. van Harsele 033 h. van Hersele 038
h. van Spiers 034 h. van Spiers 282
h. van Schoernisse 035 h. van Scoornisse (ou Desoornes en crie d'Escournay) 039
h. van Praet 036
h. van Axel 037 h. van Axel 040
h. van Gavere 038 Die heere van Gavere en Avasinghe, leur cry est 041
Turpin
h. van Landaes 039
h. van Poot 040 h. van Poot 042
Borchgreve van Duway 041 Borchgreve van 280
Duway
Kasteleyn van Ghent 042 (Sont les nobles) Vilains de Flandres, Vilains 043
Castelaien van Ghent en leur crie Vilain à Gandt
Borchgrave van Risel 043 Borchgreve van 281
Ryssel
Borchgreve van Audenaer 044 Borchgrave van Audenaerde 044
Borchgreve van Vorne 045 Borchgrave van Vorne 045
h. van Rasingh 046
h. van Reyde 047 h. van Rooden 046
h. van Bolayr 048
Kasteleyn van Cortrijck 049 Casteleyn van Cortryck. Les sgrs de Nyelle, leur 047
surnom est Radoulf
Kastelein van Sint Thomars 050
h. van Watyn 051 h. van Watyn 048
h. Peter van Bel 052 (La maison de Bailleul ou de Belle) h. Pieter van Belle 049
h. Fransoys van Haveskerke 053 h. Fransoys van Haveskercke 050
h. Baudyn van Allinghen 054 h. Bauduwyn van Allingen 051
h. van Honscoette 055 h. van Hontsotten (Le chastellain de Furnes. La 052
maison de Stavele)
h. van Peene 056 h. van Peene 053
h. van Hasbrouc 057 h. van Hasbrouc 054
h. van Borre 058 h. van Borre 055
h. Philips van Haveskerke 059 h. Philips van Haveskercke 056

Wapenboek de Coninck 123
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. Molaes van der Clite 060 h. Nyclais van der Clytte 057
h. Segher van Belle 061 h. Zeger van Belle 058
h. Heustyn van Haveskerke 062 h. Heustyn van Haveskercke 059
h. Didiryck van Hasbrouc 063 h. Dideryck van Hasbrouc 060
h. Jan Pattiel 064 h. Jan Pattiel 061
h. Sarrasyn Pattiel 065 h. Serrasyn Pattie 062
h. Thomas Gaymaez 066 h. Thomas Gaymar 063
h. van Ghistele 067
heer Goesen de Wilde 068 h. Goesen van 283
Gistele
heer Engleham Hauwyel 069 h. Engelman Hauwiel 064
die Camerlynck vande Vryen 070 Die Camerlinck van der Vryen (et crie Camerlinc 065
mestier)
heer Jan die Visch 071
h. Wanant vande Bghe 072 h. Wienant van den Berge van Vromisele (et Thilleghe) 066
h. Huge van Songhem, 073 h. Huge van Sottighem, Borchgrave van Gent, depuis 067
borchgreve van Gent
en leur surnom fut de Sottenghien
h. Rogier van Gistele 074
h. Dirk van Dixmude 075 h. Dierick van 070
Dixmude
h. Jan van Asselt 076 h. Jan van Asselt 068
h. Wyck die Visch 077 h. Wyck de Vische. h. Jan de Visch 069
h. Dierick van Dixmude 070
h. Jan Spoerkyn 078 h. Jan Spoerken 071
h. Rogier van Gissele 079 h. Rogier van 285
Gistele
h. Dideryck van Dixmuyen 080 h. Dideryck van Dixmuyde 072
h. van Coolscamp 081 h. van Coelscamp 073
h. Rolant van Poec 082 h. Roelant van Poec 074
h. Wille van Nevele 083 h. Willem van Nevele 075
h. van Saerveld 084 h. van Sarvuelde 076
h. van der Cameren 085 h. van der Camere 077
h. Peter van der Borch 086 h. Peeter van der Borch 078
h. van Ottinghen 087 h. van Sottigem 079
h. van Massemine 088 h. van Massemine 080
h. Wulfaert van Gistele 089 h. Wulfaert van 286
Gistele
h. Ghy die bastaert van 090 h. Ghy b. van Vlaenderen 081
Vlaenderen
h. Willem van Reygersvliet 091 h. Willem van Reyghersvliet 082
Somerghem 092 Somerghem 083
h. Willem van Melle 093 h. Willem van Melle 084
h. Zegher van Gent 094
h. Veyn van Voerssenare 095 h. Weyn van Voerssenare 085
h. Vranck van Morkerke 096 h. Vranck van Moerkerke 086
Heerscamp 097 Hoorscamp 087
h. Wulfaert van Gistele 098
h. Dirck van Huucbergen 099 h. Dierick van Huucbergen 088
h. van Kouckelare 100 h. van Couckelair 089
h. Aert van Eremaes 101 h. Aert van Eremoys 090

Wapenboek de Coninck 124
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
Avelghem 102 Avelghem 091
h. Jan van Dringham 103 h. Jan van Dringhen 092
Lambrecht van Meerighem 104 h. Lambrecht van Meerighem 093
de Hase van Vlaenderen 105 h. Hase van Vlaenderen Messire Robert de Flandres 094
avoit espouse dame Anastasie Vicomtesse de Ypre,
dame de Weldene.
Ashove 106 Ashove 095
h. van Ashove 107 h. van Ashove 096
Werveke 108 Wervike 097
h. Gheraert van Ghistele 109 h. Gheraert van 287
Gistele
h. Rogier van Rolighem 110 h. Rogier van Rolighem 098
h. Philips van Maldighem 111
Eyne 112 Sr de Heyne (ber de Flandres) 099
Roeselaer 113 Antheunis van 303
Rosselaer
h. Jan van Nyemie 114 h. Jan van Nyenne 100
h. van Bonduys 115 h. van Bonduys 101
h. Willem van Nevel 116 h. Willem van Nevel 102
h. Jan van Moorslede 117 h. Jan van Moerslede 103
Lockerne 118 Loolieme 104
h. Jan van Acsele 119 h. Jan van Acsele 105
h. Jan van Vyleyn 120 h. Jan van Vylayn 341
h. Ghy van Ghistele 121 h. Guy van 290
Guistelle
h. Jan van Bernage 122 h. Jan van Bernage 106
Philips VanLeyn 123 Phls Vilain 302
Steenlant 124 Louwys van 299
Steelant
h. Rogier Bristeeste 125 h. Rogier Bristoec 107
h. van Samslacht 126 Floris van 295
Saemslach
h. van Meerkerke 127 h. van Meerkerke 108
h. van Riselaert 128 h. van Rifelaert 109
h. Nyclaes Bonyn 129 h. Nyclaes Bonyn 110
Mortaengen 130
h. van Heckelsbeke 131 h. van Heekelsbeke 111
Leusele 132 Lonsele 112
h. Jan van de Poele 133 h. Jan van den Poele 113
h. van Waveryn 134 h. van Waveryn nom en cry fut Wavrin en crie mort que 114
le pas
h. Willem van Moertaengen 135
Hymbeeck 136 Houbroeck 115
h. Jan van Hautvimara 137 h. Jan van Hautnimere 116
h. Peter Baynraert 138 h. Peeter Baenyaert 117
h. Robbrecht van der Tempel 139 h. Robbrecht van den Tempel 118
h. van Landaes 140
h. Jan van Risele 141
h. van Wasyers 142 h. van Wasiers 119

Wapenboek de Coninck 125
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. van der Moere 143 Gielis van den 322
Moere
h. Dirck van Ekelsbeke 144 h. Dirick van Ekelsbeke 120
h. Philips van de Poele 145 h. Philips van den Poele 121
Comine 146
h. van Leuwerghem 147 h. van Leuwerghem 122
h. Huge van Burst 148 h. Hugo van Burste 123
h. Gheraert de Moer 149 h. Gheraert de Moor 124
h. Daniel de Bugmaren 150 h. daneel van Bugmaren 125
Lysseveghe 151 Lysseweghe 126
h. Simon van Ale 152
h. Jan van Massemyne 153 h. Jan van Massemine 127
h. Eulaert van Comine 154 h. Eulaert van Comine 128
h. Gosen van de Moere 155 h. Goesen van der 342
Moere
h. Aernt van Scoernesse 156 h. Aernt van Scoernesse (et crie d’Escornay) 129
h. Jan van Egsaerde 157 h. Jan van Egsaerde en h. Rase van Egsaerde 130
h. Symon van Brugdamme 158
h. Wouter van Seebruc 159
h. Jacob van Weettere 160 h. Jacop van Wettere 131
h. Jan van Lichtervelde 161 h. Jan van Lichtervelde 132
h. Zegher Bernage 162 h. Zeger Bernage 133
h. Jacob Dudsele 163 h. Jacob van Dudsele 134
h. Jan van Roden 164 h. Jan van Roden 135
h. van Straten 165 h. van der Straten 136
h. Haweyn van Vaernewyck 166 h. Jan van Waerwyck 137
Oeulaert van Hompelinis 167 h. Eemlaert van Hompelines 138
h. Hugo van Steynlant 168 h. Hugo van 343
Steylant
Huutkerke 169 Huuckercke oft Wtkercke 139
Huele 170 Huele 140
h. Hugo van Kalkine 171 h. Huge van Calkine 141
h. Alaert van Lymbeke 172 h. Alaert van Lymbeke 142
h. Peter Deauzma 173 h. Peeter Deautmas 143
h. van Coenroet 174 h. van Coenroete 144
Aerlebeke 175 Les sr de Courtray en crie Herlebeke 145
h. Willem van Nevele 176 h. Willem van Nevele 146
h. Rogier Bristeeste 177 h. Rogier Briestock 147
h. Jan van Steenlant 178 Jan van Steelant 306
Moerseke 179 Moerseke 148
h. van der Vichtten 180 h. van der Vichten 149
h. van Erpe 181 h. van Erpe 150
h. Vlaminc van Lokerne 182 h. Vlaminc van Lockerne 151
h. Aernt van Landighem 183 h. Aernt van Landighem 152
h. Jan Tant 184 h. Jan Tant 153
Staden 185 Staden 154
h. Philips van Acsele 186 h. Philips van Acsele 155

Wapenboek de Coninck 126
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. Gheraert van Rasygem 187 h. Gevaert van Rasigem 156
h. Robbrecht van Samslacht 188
h. van Acspoele 189 h. Jan van Acspoele 157
h. Jan van de Luu 190 h. Jan van Deluen 158
h. van Putten 191 h. van Putten 159
h. Gheraert van Zwevighem 192 h. Gheraert van Suevighen 160
h. Jan van Wavere 193
h. Willem van Steenlant 194 h. Willem van 344
Steenlant
h. Wouter van Swynaerde 195 h. Wouter van Swynarde 161
h. van Aerlebeke 196 h. van Aerlebeke 162
h. Jan van Weldine, 197 h. Jan van Weldine, Borchgreve tot Yper 163
Borchgreve van Ypen
h. Rogier van Iseghem 198 h. Rogier van Isegem 164
h. Louys van Lichtervelde 199 h. Lowys van Lichtervelde 165
h. Rase van Egsarde 200 h. Rase van Egsaerde 166
h. Philips van Erpe 201 h. Philipus van Erpe 167
Borchgreve van Aelst 202 Tollincx, Borchgreve van Aelst 168
h. van Segherscapelle 203 h. van Segerscappelle 169
Clesselaer 204 Clesselaer 170
h. Baudyn van Steenlant 205 Baudouin 308
Schoùtete
Isendike 206 Isendike 171
Bassevelde 207 Bassevelde 172
h. Jan van de Moere 208 h. Jan van der Moere 173
Ecstaert 209 Ecstaert 174
h. Philips van Rode 210 h. Philips van Roden 175
h. Wouter van Suervelde 211 h. Wouter van Scuervelde 176
Antoing 212 Antevine 177
h. Nyclaes van Oestkerke 213 h. Jan claes van Oestkerke 178
h. Philips van de Borch 214 h. Philips van der Borch 179
h. Jan van Suervelden 215 h. Jan van Scuervelden 180
h. Jan van de Vichte 216 h. Jan van der Vichten 181
h. Florens van Hule 217 h. Florens van Huele 182
h. Libe van Baundre 218 h. Libbe van Vannolee 183
h. Daniel van Embise 219 h. Daniel van Embise 184
Volmarbeke 220 Volmarbeke 185
h. Hugo van Haelwin 221 h. Huge van Haelewyn 186
h. Jan van Oudmeere 222 h. Jan van Ovèmeere 187
h. Jan van de Hove 223 h. Jan van den Hove 188
h. Peter van Rockighem 224 h. Peeter van Rokyghem 189
h. Willem van Varewyck 225 h. Willem van Vaerewyck 190
h. Raes van Herpe 226 h. Raes van Erpe 191
Gyelis van Schendelbeke 227 h. Gielis van Scendelbeke 192
h. Jacob van der Mauden 228
h. Lodewyck van Wallen 229 h. Lodewyck van de Wallen 193
h. Hustaes van der Schelden 230 h. Hustaes van de Schelden 194

Wapenboek de Coninck 127
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. Gheraert van Weldine 231 h. Gevaert van Weldene 195
h. Willem van Straten 232 h. Willem van der Straten 196
h. Olyvier van Lovendighem 233 h. Olivier van Lovedighem 197
h. Raes van Aspelaer 234 h. Raes van Aspelaer 198
Volkighem 235 Volkygem 199
h. Willem van Leuwerghem 236 h. Willem van Leuwerghem 200
h. Jan van Vaerwyck 237 h. Jan van Waerwyck 201
Popperoden 238 Popperoden 202
h. Jan Cabellyau 239 h. Jan van Cabbelyau 203
h. Gyeles van Hove 240 h. Gielis van den Hove 204
h. Willem Storm 241 h. Willem Storm 205
h. Lodewyck Cockman 242 h. Lodewyck Cockman 206
h. vander Maelstede 243 h. van der Maelsteden 207
h. Daniel van Mullem 244 h. Daniel van Mullem 208
h. Ghydolf van der Ast 245 h. Gildolf van der Elst 209
h. Willem van Huce 246 h. Willem van Hurt 210
Asselt 247 Asselt 211
Speelt 248 Speelt 212
Rogier van de Bossche 249 Rogier van den Bossche 213
h. Arnt van Mullem 250 h. Aernt van Mullen 214
h. Symon de Ryke 251 h. Symon de Ryke 215
h. Gielis de Pape 252 h. Gielis de Pape 216
h. Baudyn Ryn 253 h. Bauduyn Rym 217
Wychuys 254 Wychuys 218
h. Gheraert van Weldine 255 h. Gerraet van Weldine de aude 219
daude
h. Ghysbert van Leuwerghem 256 h. Gysbrecht van Leuwerghem 220
h. Olivier van de Hove 257 h. Olivier van den Hove 221
Lyelaer 258 Lyelaer 222
h. Olivier van Brackele 259 h. Olivier van Braclele 223
h. Jan van Audenhove 260 h. Jan van Audenhove 224
h. Rogier van Vaerwyck 261
h. Huge die Proost 262 h. Huge die Proest 225
h. Jurdaen van Meerem 263 h. Jurdaen van Meerem 226
Elst 264
Melden 265 Melden 227
Donck 266 Donck 228
h. Philips van Masimine 267 h. Philips van Massemine 229
h. Danel van Puttem 268 h. Danel van Putten 230
h. Aernt van Maerke 269 h. Aernt van Maerke 231
h. Cornelis van Belaer 270 h. Cornelis van Lyelaer 232
h. Aernt van Lymmine 271 h. Aernt van Herimyne 233
h. Jan van den Haute 272 h. Jan van den Houte 234
h. Lowys van Autere 273 h. Lonys van Auteren 235
h. Bernaert van Abeel 274
h. Zegher van den Kerckhove 275 h. Zeger van den Kerckhove 236

Wapenboek de Coninck 128
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
Santberghen 276 Santbergen 237
h. Henryck van den Hoyen 277 h. Heynrick van der Hoyen 238
h. Gheraert van Huerne 278 h. Geraert van Huerne 239
h. van Oumee 279 h. van Rumoo 240
h. Baudyn van Abischicoert 280 h. Baudyn van Abissicourt 241
Zhemmersake 281 Shemmersike 246
Crombrugghe 282 Crombrug Shemmersake 242
Gracht 283 Gracht Crombrug 243
h. Weyn van Leuwerghem 284 h. Weyn van Leucyghem 244
h. Zegher Boetelyn 285 Zeger Bottelyn (h. Weyn van Leucyghem) 245
Shemmersike (h. Zeger Bottelyn) 246
h. ØZegher van Vaerwyck 286 h. Zeger van Vaerwyck 247
Coeyghem 287 Coyeghem 248
h. van der Gracht 288 h. van der Grast 249
h. van Wingheles 289 h. van Wyngeles 250
h. Jan van Hayne 290 h. Jan van Harme 251
h. Alaert van Robbeys 291 h. Alaert van Robays 252
h. Olivier van Halwyn 292 h. Olivier van Haelwyn 253
h. Philips Wavere 293
h. Willem van de Damme 294 h. Willem van den Dam 254
h. van den Douven 295 h. van d. Douve 255
h. Rogier Boetelyn 296 h. Rogier Botelyn 256
h. Robbrecht vander 297
Lannoenen
h. van Buvermes 298 h. van Bauvermees 257
h. van Grimarras 299 h. van Grumarias 258
Munte 300 Muinte 259
h. Daniel van Roesbeke 301 h. Daniel van Roesbeke 260
h. Robbrecht van Assche 302
h. Joest van Aelwyn 303 h. Joest van Haelwyn 261
h. Wauter van Alwyn 304 h. Wouter van Haelwyn 262
h. Wouter van Voorhaut 305 h. Wouter van Voerhout 263
h. Weyn van Rosselaer 306 h. Ydwyn van 288
Rosselaer
h. Rogier van Rosselaer 307
h. Triesttram van Aelwyn 308 h. Criestiaen van Haelwyn 264
h. Gheraert van Moersekerke 309 h. Geraert van Moerseke 265
h. Gielis van Munten 310 h. Gielies van Munte 266
h. Lodewyck van de Maelstede 311 h. Lodewyck van de Maelstede 267
h. Jan van Beverne 312 h. Jan van Beverne 268
Beveren 313 Beveren 269
h. Philips die Joghe 314 h. Philips die Jonghe 270
h. Heynryck die Jonghe 315 h. Heynryck die Jonge 271
h. Joest van Valmaerbeke 316 h. Joest van Volmerbeke 272
h. van Hoestwincule 317 h. Joest van de Wyncule 273
h. Wufaert Vyleyn 318 h. Wulfaert Vyleyn 340
h. Jan van Heyle 319 h. Jan van Heyle 274

Wapenboek de Coninck 129
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
h. Zegher van Hoestkerke 320 h. Zeger van Heestkerke 275
h. Willem de Rode 321 h. Willem die Rode 276
h. Goesen Loychyer 322
h. Peercheval van Ghent 323 h. Peertseuvel van Gent 277
h. Fierrabraas vanden Brouke 324 h. Fierenbraes van de Broeck 278
Mer Jan van der Ghevre 279
Borchgreve van Duway 280
Borchgreve van Ryssel (Le Chastelain de Lille en crie 281
Fravers)
h. van Spiers 282
h. Goesen van Gistele 283
h. Jan van Gistele 284
h. Rogier van Gistele 285
h. Wulfaert van Gistele 286
h. Gheraert van Gistele 287
h. Ydwyn van Rosselaer 288
Les anciens seigneurs du pais de Waest 289
h. Guy van Guistelle, ridder 290
h. Phls van Mulle, ridder 291
Jan van Ghistelle, schiltknape 292
Everaerdt van Ghistelle, schiltknape 293
Caerle van Guistelle, bastaert, schiltknape 294
Floris van Saemslach, schiltknape 295
Hector van Voirhout, schiltknape 296
Hector Wielant, schiltknape 297
Rogier Wielant, schiltknape 298
Louwys van Steelant, schiltknape 299
Jan van Maldeghem, schiltknape 300
Jacop van den Voorde, schiltknape 301
Phls Vilain, schiltknape 302
Antheunis van Rosselaer, schiltknape 303
Jan de Neve, schiltknape 304
Baudewyn de Neve, schiltknape gebroeders 305
Jan van Steelant, schiltknape 306
Phls van Steelant, schiltknape gebroeders 307
Baudouin Schoùtete, schiltknape 308
Joris Bradewac, schiltknape 309
Jan Wyt, schiltknape 310
Godevaert Braem, schiltknape 311
Philips van Couwenburg, schiltknape 312
Philips de Vos, schiltknape 313
Willem van Pottelberghe, schiltknape 314
Bernard van Brakele, schiltknape 315
Olivier Vaensken, schiltknape 316
Jacop van Deyse, schiltknape 317
Jan Mette Penninghen, schiltknape 318

Wapenboek de Coninck 130
de Coninck n° van Becberghe n° van Becberghe n°
Gaultier van Baerock, schiltknape 319
Symon van der Dick, schiltknape 320
Wilhem Sanders, schiltknape 321
Gielis van den Moere, schiltknape 322
Peeter Couthals, schiltknape 323
Lieven van Bugghenhoudt, schiltknape 324
Jan Dullaert, schiltknape 325
Jan van Rysbrugghe, schiltknape 326
Ghery Jacops, schiltknape 327
Gauthier van Kets, schiltknape 328
Symon van Buudelaer, schiltknape 329
Henrick van Caluwere, schiltknape 330
Merten van Sonay, schiltknape 331
Gielis van Tolleghem, schiltknape 332
Gielis Cauwere, schiltknape 333
Gielis Bertram, schiltknape 334
Jan van Bele, schiltknape 335
Jan van Exarde, schiltknape 336
Jan van Ghendt, schiltknape 337
Jan Dansaert, schiltknape 338
Henrick Boyaert, schiltknape 339
h. Wulfaert Vyleyn 340
h. Jan van Vylayn 341
h. Goesen van der Moere 342
h. Hugo van Steylant 343
h. Willem van Steenlant 344

Wapenboek de Coninck 131
Addendum III
Poging om de personen met voornaam in hun tijd te plaatsen.
De onderstaande lijst vermeldt alle personen die in het wapenboek staan vermeld met een voornaam
of de wapens waaraan een fysische persoon kan worden verbonden. Het gaat hier over 196 wapens
van de 324 beschreven in het wapenboek. De aanduiding in de tijd gebeurt met periodes van vijf
jaar. De laatste 4 kolommen geven aan of zij een officiële functie uitvoerden. “B” staat voor baljuw;
“C-R” zo zij behoorden tot de Curie of de Raad van de graaf en “G-K” voor gouverneur of
kastelein.
De personen waarvan met zekerheid kan worden aangetoond dat het wapenboek hun wapens heeft
willen afbeelden worden in het groen aangegeven. Als gegevens tussen 2 verschillende personen
elkaar gedeeltelijk overlappen, wordt deze periode met een iets donkerder groen aangeduid.
De personen die mogelijks afgebeeld staan in het wapenboek maar waar gegevens ontbreken om dit
met zekerheid te bevestigen, staan aangegeven in het geel.
Van personen waar te weinig gegevens zijn om te beweren dat het wapenboek effectief hun wapen
wou afbeelden of waarvan ik vermoed dat ze niet overeenstemmen met de personen van wie het
wapenboek de wapens heeft willen afbeelden, staan in het rood aangegeven.
Voor diegenen waar gegevens ontbreken, werd de volledige tijdsperiode blanco gehouden.
Een eerste poging om deze personen te positioneren in de tijd gebeurde door de vermelde namen te
vergelijken met een lijst van getrouwen, die in 1328 aan de graaf bijstand zouden verleend hebben
in de veldslag bij Cassel. Deze lijst bevindt zich in het archief van Rijsel. Of deze wel degelijk
dateert uit de periode en/of alle vermelde personen wel degelijk in 1328 hiervoor hun bijstand
geleverd hebben, heb ik niet onderzocht. Van de 183 geciteerde namen zijn er 143 met voornaam
vermeld. Daarvan kunnen er een 65 overeenstemmen, wat in vergelijking met deze van het
wapenboek een verhouding geeft van 33 %. Enkel hierop verder bouwen was wel riskant, gezien
de oorsprong van de basisvergelijking te onzeker is.
Andere mogelijke vergelijkingspunten waren de verdragen tussen de hertog van Brabant en de graaf
van Vlaanderen van 1336 en 1339 1 . Deze werden door 79 getrouwen van de graaf mede bezegeld.
Bij de vergelijking van de zegelbeschrijving komen er uit deze lijst 24 in aanmerking, wat
overeenstemt met 12 %. Dit bronmateriaal is in tegenstelling met het vorige wel betrouwbaar maar
12 % is te weinig om eenduidig te besluiten dat het wapenboek personen wou weergeven, die in
deze periode leefden.
Een verdere analyse is gebeurd door de zegelbeschrijvingen, van gelijknamige personen die in de
14 de eeuw leefden, te vergelijken met de getekende wapenschilden. Deze gegevens en de
vermeldingen van hun naam in cartularia en andere bronnen hebben als basis gediend om deze
tabel op te bouwen.
Een analyse op basis van 129 weerhouden personen, die in het groen staan aangeduid, geeft volgende
resultaten:
- Minimum 6, maximum 26 personen kunnen gesitueerd worden voor 1325. dwz. 5 % tot 20 %.
- Minimum 29, maximum 72 personen kunnen gesitueerd worden tussen de periode 1326 en 1350.
dwz. 22 % tot 56 %.
- Minimum 63, maximum 94 personen kunnen gesitueerd worden tussen de jaren 1351 en 1375.
dwz. 49 % tot 73 %.
1 De lijst met namen staat vermeld in het werk van de Saint-Genois (de Saint-Genois, Monumens, D. II pp. 33-34).

Wapenboek de Coninck 132
Hieruit blijkt dat het wapenboek quasi de volledige 14 de eeuw bestrijkt maar dat de kern ervan toch
te situeren valt tussen de jaren 1350 en 1375.
Wat de functies betreft:
- 20 personen op de 129 oefenden de functie van baljuw uit, wat overeenstemt met ongeveer 16 %
- 22 waren lid van de Curie of van de grafelijke raad, wat overeenstemt met iets meer dan 17 %
- 14 waren gouverneur of kastelein, wat overeenstemt met 11 %
- Alles samen oefenden van deze 129 personen er 45 een officiële functie uit, wat overeenstemt
met 35 %
Hieruit besluit ik dat het vervullen van publieke functies niet de aanleiding was voor de samenstelling
van dit wapenboek.
Nom n°
1290
1285
1280
1405
1400
1395
1390
1385
1380
1375
1370
1365
1360
1355
1350
1345
1340
1335
1330
1325
1320
1315
1310
1305
1300
1295
Vlaanderen (h. Gewijde van) 022 1
Ninove (de h. van) 023 1
Visch (h. Jan de) 025 1
Belle (h. Peter van) 052 1
Haveskercke (h. Frans van) 053
Hallinghe (h. Boudewijn van) 054 1
B C G
Haveskercke (h. Filips van) 059 1 1
Clyte (h. Colard van der) 060 1 1 1
Belle (h. Zeger van) 061 1
Haveskercke (h. Hustin van) 062 1 1
Hazebrouck (h. Diederik van) 063 1
Plateel (h. Jan) 064
Plateel (h. Sarrasin) 065 1
Gaymare (h. Thomas) 066
Wilde (h. Gossuin de) 068 1 1 1
Hauweel (h. Ingelram) 069 1
Visch (h. Jan de) 071
Meerberghe (h. Walvard van) 072
Zottegem (h. Hugo van) 073
Ghistelles (h. Rogier van) 074
Dixmude (h. Diederik van) 075
Hasselt (h. Jan van) 076
Visch (h. Weidt de) 077
Spoorkin (h. Jan) 078
Ghistelles (h. Rogier van) 079
Dixmude (h. Diederik van) 080
Poucke (h. Roland van) 082 1
Nevele (h. Willem van) 083 1
Burcht (h. Peter van der) 086 1
Ghistelles (h. Wulfard van) 089
Vlaanderen (h. Guy, bastaard van) 090
Reyghersvliet (h. Willem van) 091 1 1

Wapenboek de Coninck 133
Nom n°
Melle (h. Willem van) 093
1290
1285
1280
1405
1400
1395
1390
1385
1380
1375
1370
1365
1360
1355
1350
1345
1340
1335
1330
1325
1320
1315
1310
1305
1300
1295
B C G
Gent (h. Zeger van) 094 1
Varssenaere (h. Iwain van) 095
Moerkercke (h. Frank van) 096
Ghistelles (h. Wulfard van) 098
Uytberghe (h. Diederik van) 099
Herimez (h. Arnould van) 101
Drincham (h. Jan van) 103 1
Moerkercke (Lambrecht van) 104 1
Haze van Vlaanderen (de) 105 1
Ghistelles (h. Gerard van) 109
Rolleghem (h. Rogier van) 110
Maldeghem (h. Filips van) 111 1
Menen (h. Jan van) 114 1
Nevele (h. Willem van) 116
Moorslede (h. Jan van) 117
Axele (h. Jan van) 119
Vilain (h. Jan) 120
Ghistelles (h. Gewijde van) 121 1
Baronaige (h. Jan) 122 1 1
Vilain (Filips) 123
Brisetête (h. Rogier) 125
Rifflard (h. van) 128
Bonin (h. Nicolaas) 129
Poele (h. Jan van de) 133
Mortagne (h. Willem de) 135
Autvyver (h. Jan van) 137
Beyaert (h. Peter van) 138
Tempel (h. Robrecht van den) 139
Rijsel (h. Jan van) 141 1 1
Ekelsbeke (h. Dirk van) 144
Poele (h. Filips van de) 145
Borst (h. Hugo van der) 148 1
Moor (h. Gerard de) 149
Beuckemare (h. Daniël van) 150
Halen (h. Simon van) 152 1
Masmines (h. Jan van) 153
Poucke (h. Eulard van) 154 1
Moere (h. Goossen van der) 155 1
Schoornisse (h. Arnould van) 156 1
Exaerde (h. Jan van) 157
Brugdamme (h. Simon van) 158 1
Zeebrouck (h. Wouter van) 159

Wapenboek de Coninck 134
Nom n°
Wetteren (h. Jacob van) 160
Lichtervelde (h. Jan van) 161
1290
1285
1280
1405
1400
1395
1390
1385
1380
1375
1370
1365
1360
1355
1350
1345
1340
1335
1330
1325
1320
1315
1310
1305
1300
1295
Baronaige (h. Zeger) 162 1
Dudzele (h. Jacob van) 163
Rode (h. Jan van) 164
Vaernewyck (h. Iwain van) 166 1
Houplines (h. Eulard van) 167
Steelant (h. Hugo van) 168
Calckene (h. Hugo van) 171
Lembeke (h. Adalard van) 172
Damman (h. Peter) 173
Nevele (h. Willem van) 176
Brisetête (h. Rogier) 177 1
Steelant (h. Jan van) 178
Loker (h. Vlaminck van) 182
Landeghem (h. Aernt van) 183
Thant (h. Jan) 184
Axele (h. Filips van) 186
Rasseghem (h. Gerard van) 187
Saemslach (h. Robrecht van) 188 1
Delft (h. Jan van der) 190 1
Zweveghem (h. Gerard van) 192
Wavre (h. Jan van) 193 1
Steelant (h. Willem van) 194 1 1
Zwynaerde (h. Wouter van) 195
Weldene (h. Jan van) 197
Iseghem (h. Rogier van) 198
Lichtervelde (h. Lodewijk van) 199
Exaerde (h. Raas van) 200
Erpe (h. Filips van) 201
Steelant (h. Boudewijn van) 205
Moere (h. Jan van den) 208
Rode (h. Filips van) 210
Schiervelde (h. Wouter van) 211 1
Oostkerke (h. Nicolaas van) 213
B C G
Couderborch (h. Filips van der) 214 1
Schuurvelde (h. Jan van) 215
Vichte (h. Jan van der) 216
Heule (h. Florent van) 217
Bovinglo (h. Libbrecht van) 218
Hembyse (h. Daniël van) 219
Halewyn (h. Hugo van) 221
Overmeere (h. Jan van) 222

Wapenboek de Coninck 135
Nom n°
1290
1285
1280
1405
1400
1395
1390
1385
1380
1375
1370
1365
1360
1355
1350
1345
1340
1335
1330
1325
1320
1315
1310
1305
1300
1295
B C G
Hove (h. Jan van den) 223
Rockeghem (h. Peter van) 224
Vaernewyck (h. Willem van) 225
Erpe (h. Raas van) 226
Schendelbeke (h. Gillis van) 227 1
Mouden (h. Jacob van) 228
Walle (h. Lodewijk van de) 229 1
Schelde (h. Hustaas van der) 230
Weldene (h. Gerard van) 231
Straten (h. Willem van der) 232
Lovendeghem (h. Olivier van) 233
Aspelaere (h. Raas van) 234
Leeuwerghem (h. Willem van) 236 1
Vaernewyck (h. Jan van) 237
Cabiliau (h. Jan) 239
Utenhove (h. Gilles) 240
Storm (h. Willem) 241
Cockman (h. Lodewijk) 242
Mullem (h. Daniël van) 244
Elst (h. Ghydolf van der) 245
Huysse (h. Willem van) 246
Bussche (Rogier van den) 249
Mullem (h. Aernt van) 250
Rycke (h. Simon de) 251
Pape (h. Gilles de) 252
Rym (h. Boudewijn) 253
Welden (h. Gerard d'oude van) 255
Leeuwerghem (h. Gijselbrecht
van)
256
Hove (h. Olivier van den) 257 1
Brackel (h. Olivier van) 259
Oudenhove (h. Jan van) 260
Vaernewyck (h. Rogier van) 261
Proost (h. Hugo) 262
Utermeerham (h. Jordaan) 263
Masmines (h. Filips van) 267 1
Pitthem (h. Daniël van) 268 1
Maercke (h. Arnould van) 269 1
Lillare (h. Cornelis van) 270
Lummene (h. Aernt van) 271
Houte (h. Jan van den) 272
Oultre (h. Leon van) 273
Abeele (h. Bernard van den) 274
Kerckhove (h. Zegher van den) 275

Wapenboek de Coninck 136
Nom n°
Hoye (h. Hendrik van der) 277
Heurne (h. Gerard van) 278
Auberchicourt (h. Boudewijn d') 280
Leeuwerghem (h. Iwain van) 284
Boetelin (h. Zeger) 285
Vaernewyck (h. Zeger van) 286
Hem (h. Jan van) 290
Roubaix (h. Alard de) 291
Halewyn (h. Olivier van) 292
Wavre (h. Filips van) 293
Damme (h. Willem van den) 294
Boetelin (h. Rogier) 296
Lannoy (h. Robrecht de) 297
Roosebecke (h. Daniël van) 301
Assche (h. Robrecht van) 302
1290
1285
1280
1405
1400
1395
1390
1385
1380
1375
1370
1365
1360
1355
1350
1345
1340
1335
1330
1325
1320
1315
1310
1305
1300
1295
B C G
Halewyn (h. Joost van) 303 1
Halewyn (h. Wouter van) 304
Voorhoute (h. Wouter van) 305
Roeselare (h. Weyn van) 306
Roeselare (h. Rogier van) 307
Halewyn (h. Tristan van) 308 1
Moerzeke (h. Gerard van) 309
Munte (h. Gilles van) 310
Maelstede (h. Lodewijk van der) 311
Bevere (h. Jan van) 312
Jonghe (h. Filips de) 314 1
Jonghe (h. Hendrik de) 315
Volmerbeke (h. Joost van) 316 1
Vilain (h. Wulfard) 318
Heyle (h. Jan van) 319 1 1
Oostkerke (h. Zeger van) 320
Rode (h. Willem de) 321
Louchier (h. Goeser) 322
Gent (h. Percheval van) 323 1
Broucke (h. Fier à Bras van den) 324

Wapenboek de Coninck 137
Wapenbeschrijving alfabetisch naar figuur
adelaar K Z schouder ring G 065 Plateel (h. Sarrasin)
adelaar Sa Z 281 Semmerzake (van)
adelaars (3) Z Az 264 Elst (van der)
adelaar-dubbel Z K 114 Menen (h. Jan van)
barbelen-afgewend (2) Sa Z en op kruisjes (bez) Sa 025 Visch (h. Jan de)
071 Visch (h. Jan de)
barbelen-afgewend (2) Sa Z en op
en
kruisjes (bez)
zoom-uitgeschulpt
Sa
K
077 Visch (h. Weidt de)
besanten (3) Z Az 100 Koukelare (de h. van)
binnenzoom-gebloemd Az Z over alles keper K 138 Beyaert (h. Peter van)
binnenzoom-gebloemd Si G over alles keper K 035 Schorisse (de h. van)
binnenzoom-gebloemd Si G over alles
punt
keper
keper
K
G/K
156 Schoornisse (h. Arnould
van)
binnenzoom-gebloemd Si G over alles kruis K 224 Rockeghem (h. Peter van)
bloemen (2 van 3) K Z vrijkwartier vol K 191 Pittem (de h. van)
bloemen (2 van 3) K Z vrijkwartier ster G/K 268 Pitthem (h. Daniël van)
bloemen (9) K Z vrijkwartier wapenschild Z/Az 298 Beauffremez (de h. van)
dwarsbalk Az G over alles
hart
schuinkruis
ster
K
Z
302 Assche (h. Robrecht van)
dwarsbalk Az He over alles schuinkruis K 243 Maelstede (de h. van der)
dwarsbalk Az He over alles
en
schuinkruis
barensteel
K
G
311 Maelstede (h. Lodewijk
van der)
dwarsbalk Az Z 136 Herbaumez (d')
dwarsbalk Az Z over alles schuinkruis K 179 Moerzeke (van)
dwarsbalk Az Z over alles
schildhoofd
schuinkruis
meerltje
K
Sa
309 Moerzeke (h. Gerard van)
dwarsbalk Az Z over alles schuinkruis-getand K 305 Voorhoute (h. Wouter van)
dwarsbalk G Az 050 Saint-Omer (Burggraaf
van)

Wapenboek de Coninck 138
dwarsbalk G Az en op blokjes (bez) G 056 Peene (de h. van)
dwarsbalk G Az en op kruisjes (bez) G 018 Morbecque (de h. van)
dwarsbalk K G 021 Haveskercke (van)
dwarsbalk K G 1e kanton meerltje Sa 132 Lederzeele ?
dwarsbalk K G en barensteel Az 051 Watten (de h. van)
dwarsbalk K G en
beladen
barensteel
besanten (9)
Az
Z
053
Haveskercke (h. Frans van)
Haveskercke (h. Philips
van)
059
dwarsbalk K G schildhoofd meerltjes (3) Sa 062 Haveskercke (h. Hustin
van)
dwarsbalk K Z 118 Loker (van)
dwarsbalk K Z 1e kanton leeuw Sa/G 182 Loker (h. Vlaminck van)
dwarsbalk K Z en barensteel Az 172 Lembeke (h. Adalard van)
dwarsbalk K Z schildhoofd meerltjes (2) Sa 190 Delft (h. Jan van der)
dwarsbalk Sa Z 279 Rumes (de h. van)
dwarsbalk Va K 160 Wetteren (h. Jacob van)
dwarsbalk Z K beladen getralied Az 124 Steelant (van)
dwarsbalk Z K beladen
en
getralied
barensteel
Az
G
168 Steelant (h. Hugo van)
dwarsbalk Z K beladen
schildhoofd
getralied
besanten (3)
Az
G
194 Steelant (h. Willem van)
dwarsbalk Z K beladen
schildhoofd
getralied
ringen (3)
Az
G
205 Steelant (h. Boudewijn
van)
dwarsbalk Z K beladen
schildhoofd
getralied
sterren (3)
Az
G
178 Steelant (h. Jan van)
dwarsbalk Z Sa schildhoofd
hart
over leeuw
meerltjes (3)
leeuw
zoom-getralied
Z
G/Az
Z/K
202 Aalst (Burggraaf van)
dwarsbalken (2) K G 203 Zegherscapelle (de h. van)
dwarsbalk-geschaakt Z-Sa G 171 Calckene (h. Hugo van)
dwarsbalk-getand Z-K Sa 1e kanton ster Z 158 Brugdamme (h. Simon
van)

Wapenboek de Coninck 139
dwarsbalk-spitsgeruit K He 084 Schiervelde (de h. van)
dwarsbalk-spitsgeruit K He en barensteel Az 211 Schiervelde (h. Wouter
van)
dwarsbalk-spitsgeruit Z K 057 Hazebrouck (de h. van)
dwarsbalk-spitsgeruit Z K beladen everzwijnskop Sa 069 Hauweel (h. Ingelram)
dwarsbalk-spitsgeruit Z K en barensteel Az 063 Hazebrouck (h. Diederik
van)
dwarsbalk-spitsgeruit Z K hart
beladen
schildhoofd
palen (3)
Z/Si
K
317 Oostwinkel (de h. van)
dwarsgebalkt G-K - 277 Hoye (h. Hendrik van der)
dwarsgebalkt K-G - 044 Oudenaarde (Burggraaf
van)
dwarsgebalkt K-G - over alles schuinkruis Z 266 Donckt (van der)
dwarsgebalkt K-G - bedekt K getralied Z 122 Baronaige (h. Jan)
dwarsgebalkt K-G - bedekt K
1e G
getralied
ster
Z
Sa
162 Baronaige (h. Zeger)
dwarsgebalkt K-Z - 265 Melden (van)
dwarsgebalkt K-Z - 1e dwarsbalk ringen (3) G 272 Houte (h. Jan van den)
dwarsgebalkt Sa-Z - bedekt Sa getralied G 247 Hasselt (van)
dwarsgebalkt Z-Az - vrijkwartier keper K/Z 163 Dudzele (h. Jacob van)
dwarsgebalkt (8) G-Az - over alles schuinkruis K 001 Diksmuide (Burggraaf van)
dwarsgebalkt (8) G-Az - over alles
beladen
schuinkruis
ringen (5)
K
Z
099 Uytberghe (h. Diederik
van)
dwarsgebalkt (8) G-A - over alles
hart
schuinkruis
leeuw
K
Z
080 Dixmude (h. Diederik van)
dwarsgebalkt (8) G-Az - over alles
hart
schuinkruis
ster
K
Z
075 Dixmude (h. Diederik van)
dwarsgebalkt (8) Z-Az - 315 Jonghe (h. Hendrik de)
dwarsgebalkt (8) Z-Az - en zoom K 314 Jonghe (h. Philips de)
dwarsgebalkt (8) Z-Az - over alles schuinkruis K 313 Beveren (van)
gegeerd (10) G-K - bedekt K kruisjes (3) Z 087 Zottegem (de h. van)

Wapenboek de Coninck 140
gegeerd (10) G-K - bedekt K
gev. 2/3
kruisjes (3)
schildhoofd
Z
Z/Sa
073 Zottegem (h. Hugo van)
geschakeerd G-Sa - 148 Borst (h. Hugo van der)
geschakeerd Z-Az - 070 Kamerlink van het Vrije
geschakeerd Z-Az - en zoom K 103 Drincham (h. Jan van)
geschakeerd Z-Az - vrijkwartier kepers (4) K/G 151 Lisseweghe (van)
geschakeerd Z-K - 072 Meerberghe (h. Walvard
van)
ingehoekt Z-K - 039 Landas (de h. van)
ingehoekt Z-K - gev. 2/3 kruis K/G 140 Landas (de h. van)
getralied Sa G 180 Vichte (de h. van der)
getralied Sa G en barensteel (4) K 216 Vichte (h. Jan van der)
gevierendeeld Z-K - 1e kwart. ster Sa 246 Huysse (h. Willem van)
gevierendeeld Z-K - over alles schuinbalk Az 218 Bovinglo (h. Libbrecht
van)
hamei K He 235 Volkegem?
hamei K Z 274 Abeele (h. Bernard van
den)
harken (3) K He 086 Burcht (h. Peter van der)
harken (3) K Z 030 Burcht (de h. van der)
hart Sa Z 321 Rode (h. Willem de)
harten (3) K Z 245 Elst (h. Ghydolf van der)
harten (3) Z K 275 Kerckhove (h. Zegher van
den)
jachthoorns (3) Az Z 257 Hove (h. Olivier van den)
kabeljauwen-rug. (2) Z K bedekt 1e
vrijkwartier
schuinbalken (5)
wassenaar
K/Z
Z/K
239 Cabiliau (h. Jan)
keper G K 033 Herzele (de h. van)
keper G K 185 Staden (van)

Wapenboek de Coninck 141
keper G K en op blokjes (bez) G 054 Hallinghe (h. Boudewijn
van)
keper G K vergezeld
en
schelpen (3)
zoom
G
Z
060 Clyte (h. Colard van der)
keper G Sa vergezeld schaaktorens (3) G 195 Zwynaerde (h. Wouter van)
keper He K 002 Gistel (de h. van)
067 Gistel (de h. van)
keper He K 1e kanton
beladen
dwarsgestreept (12) Z-Az
leeuw
K
109 Ghistelles (h. Gerard van)
keper He K 1e kanton leeuw G/Az 121 Ghistelles (h. Gewijde van)
keper He K en barensteel (4) Az 074 Ghistelles (h. Rogier van)
keper He K en zoom-geblokt G-Az 089 Ghistelles (h. Wulfard van)
keper He K en zoom-getand G 079 Ghistelles (h. Rogier van)
keper He K gev. 2/3
beladen
dwarsgestreept (12) Z-Az
leeuw
K
098 Ghistelles (h. Wulfard van)
keper He K vergezeld kruisen-anker (3) Z 014 Woestine (de h. van)
keper He K vergezeld sterren (3) Z 131 Esquelbecq (de h. van)
keper He K vergezeld
1e ster
sterren (3)
lelie
Z
Sa
144 Ekelsbeke (h. Dirk van)
keper K G 037 Axel (de h. van)
keper K G beladen gespen (3) Z 186 Axele (h. Philips van)
keper K G beladen ringen (3) Z 024 Hemsrode (de h. van)
keper K G beladen sterren (3) Z 214 Couderborch (h. Philips
van der)
keper K G en barensteel (4) Az 119 Axele (h. Jan van)
keper K G en zoom-getand K 175 Harelbeke (van)
keper K G en
gev. 2/3
en
zoom-getand
dwarsbalk
barensteel
K
K/Z
Az
196 Harelbeke (de h. van)
keper K G en op blokjes (bez) K 220 Volmerbeke (van)
keper K G en op
beladen keper
blokjes (bez)
ster
K
Z
316 Volmerbeke (h. Joost van)

Wapenboek de Coninck 142
keper K Z 015 Dudzele (de h. van)
keper K Z beladen schelpen (3) G 150 Beuckemare (h. Daniël
van)
keper K Z en barensteel Az 115 Bondues (Hingettes, h.
van)
keper Sa Z beladen
vergezeld
adelaartjes (3)
meerltjes (3)
G
Sa
285 Boetelin (h. Zeger)
296 Boetelin (h. Rogier)
keper Sa Z vergezeld meerltjes (3) Sa 288 Gracht (de h. van der)
keper Z Sa 258 Lillare (van)
keper Z Sa beladen schelpen (3) K 233 Lovendeghem (h. Olivier
van)
keper Z Sa en barensteel (4) K 270 Lillare (h. Cornelis van)
keper Z Si vergezeld meerltjes (3) Z 250 Mullem (h. Aernt van)
kepers (3) K Z 287 Coyghem (van)
kepers (4) K G 093 Melle (h. Willem van)
kepers (4) Sa G 295 Douve (de h. van den)
kepers (4) Z K 259 Brackel (h. Olivier van)
kruis G Az binnenzoom meerltjes (12) G 068 Wilde (h. Gossuin de)
kruis G K binnenzoom meerltjes (12) G 126 Zaamslag (de h. van)
kruis G K binnenzoom
en
meerltjes (12)
barensteel
G
Az
188 Saemslach (h. Robrecht
van)
kruis K G 130 Mortagne (de)
kruis K G beladen schelpen (5) Z 135 Mortagne (h. Willem de)
kruis K G beladen
binnenzoom
schelpen (5)
meerltjes (12)
Z
K
133 Poele (h. Jan van de)
kruis K G beladen
hart
binnenzoom
schelpen (5)
ster
meerltjes (12)
Z
Az
K
145 Poele (h. Philips van de)
kruis K G vergezeld meerltjes (12) K 005 Maldegem (de h. van)
kruis K G vergezeld
en
meerltjes (12)
barensteel
K
Z
111 Maldeghem (h. Philips
van)

Wapenboek de Coninck 143
kruis K Z 028 Nevele (de h. van)
049 Kortrijk (Burggraaf van)
kruis K Z en barensteel Az 083 Nevele (h. Willem van)
kruis K Z 1e kanton leeuw Sa 176 Nevele (h. Willem van)
kruis K Z binnenzoom meerltjes (12) K 228 Mouden (h. Jacob van)
kruis K Z over alles schuinbalk Az 215 Schuurvelde (h. Jan van)
kruis K Z schildhoofd meerltjes (2) Sa 116 Nevele (h. Willem van)
kruis Sa G binnenzoom meerltjes (12) Sa 207 Bassevelde (van)
kruis Sa G gev. 2/3 schuinkruis Z/K 003 Gruuthuse (de h. van)
kruis Sa Z beladen schelpen (5) G 169 Uytkercke (van)
kruis Sa Z beladen schelpen (5) Z 012 Uytkercke (van)
kruis Sa Z binnenzoom meerltjes (12) Sa 198 Iseghem (h. Rogier van)
kruis Va K 017 Ieper (Burggraaf van)
kruis Z K 034 Spiere (de h. van)
kruis Z K binnenzoom meerltjes (12) Z 319 Heyle (h. Jan van)
kruis Z Sa 204 Clessenare (van)
kruis Z Sa vergezeld meerltjes (4) Z 208 Moere (h. Jan van den)
kruis-anker K Z 299 Grimarez (Canart, h. van)
230 Schelde (h. Hustaas van
der)
kruis-anker Z K 102 Avelgem (van)
kruis-anker Z K vrijkwartier toren G/Az 184 Thant (h. Jan)
kruis-anker Z Sa 149 Moor (h. Gerard de)
kruis-geschaakt Z-K Sa 085 Camere (de h. van der)
kruis-geschulpt Z Az 009 Reigersvliet (de h. van)
kruis-geschulpt Z Az en barensteel K 091 Reyghersvliet (h. Willem
van)

Wapenboek de Coninck 144
leeuw G Az 047 Rode (de h. van)
leeuw G Az bedekt schouder lelie K 088 Massemen (de h. van)
267 Masmines (h. Philips van)
leeuw G Az en barensteel Z 183 Landeghem (h. Aernt van)
leeuw G Az en
bedekt schouder
kroon
lelie
G
K
153 Masmines (h. Jan van)
leeuw G Az en
bedekt schouder
kroon
lelie
K
K
187 Rasseghem (h. Gerard van)
leeuw G Az en
bedekt schouder
kroon
lelie
Z
K
236 Leeuwerghem (h. Willem
van)
leeuw G Az en
beladen
zoom
getralied
K
Z
238 Poppenrode (van)
leeuw G Az en op blokjes (bez) G 147 Leeuwergem (de h. van)
leeuw G Az en op
bedekt schouder
blokjes (bez)
lelie
Z
K
256 Leeuwerghem (h.
Gijselbrecht van)
284 Leeuwerghem (h. Iwain
van)
leeuw G Az over alles schuinbalk K 164 Rode (h. Jan van)
210 Rode (h. Philips van)
leeuw G Az over alles
beladen
schuinbalk
harten (3)
K
Z
222 Overmeere (h. Jan van)
leeuw G K 106 Ayshove (van)
leeuw G K en kroon Az 152 Halen (h. Simon van)
leeuw G Sa over alles
beladen
schuinbalk
ruiten (2)
K
Z
193 Wavre (h. Jan van)
leeuw G Sa over alles
beladen
schuinbalk
ruiten (3)
K
Z
293 Wavre (h. Philips van)
leeuw K G en
schouder
en
leeuw K G en
schouder
en
kroon
lelie
zoom-getand
kroon
ster
zoom-getand
Az
Z
Sa
Az
Z
Sa
101 Herimez (h. Arnould van)
107 Aishove (de h. van)
leeuw K G en op blokjes (bez) K 076 Hasselt (h. Jan van)
leeuw K G over alles schuinbalk He 064 Plateel (h. Jan)
leeuw K Z en
en
kroon
zoom-getand
Az
Sa
181 Erpe (de h. van)
leeuw K Z en
en
en
kroon
zoom-getand
barensteel
Az
Sa
Az
201 Erpe (h. Philips van)

Wapenboek de Coninck 145
leeuw K Z en
schouder
en
kroon
ster
zoom-getand
Az
G
Sa
226 Erpe (h. Raas van)
leeuw Sa G 040 Poeke (de h. van)?
leeuw Sa G en zoom-getand K 016 Cassel (Burggraaf van)
leeuw Sa G en
over alles
kroon
schuinbalk-geblokt
K
Z-K
023 Ninove (de h. van)
leeuw Sa G over alles schuinbalk K 019 Dendermonde (de h. van)
leeuw Sa G over alles schuinbalk-getand K 022 Vlaanderen (h. Gewijde
van)
leeuw Sa Z 031 Sempy (de h. van)
leeuw Z Az 212 Antoing (d')
leeuw Z Az en op blokjes (bez) Z 227 Schendelbeke (h. Gillis
van)
leeuw-aanziende K G 253 Rym (h. Boudewijn)
leeuwen (2 van 3) Sa G vrijkwartier ster Z/Sa 310 Munte (h. Gilles van)
leeuwen (2 van 3) Sa G vrijkwartier vol Sa 300 Munte (van)
leeuwen (3) G K 008 Liedekerke (de h. van)
leeuwen (3) G K en barensteel Az 157 Exaerde (h. Jan van)
200 Exaerde (h. Raas van)
leeuwen (3) G K en
beladen
zoom
besanten (16)
Az
G
234 Aspelaere (h. Raas van)
leeuwen (3) Sa Z en barensteel K 221 Halewyn (h. Hugo van)
leeuwen (3) Sa Z en kroon G 004 Halluin (de h. van)
leeuwen (3) Sa Z en
bedekt 1e leeuw
kroon
adelaar
G
K/G
304 Halewyn (h. Wouter van)
leeuwen (3) Sa Z en
bedekt 1e leeuw
kroon
keper
G
K/G
303 Halewyn (h. Joost van)
leeuwen (3) Sa Z en
bedekt 1e leeuw
beladen
leeuwen (3) Sa Z en
over alles
kroon
kruis
schelpen (5)
kroon
schuinbalk
G
Sa/Z
G
G
K
308 Halewyn (h. Tristan van)
292 Halewyn (h. Olivier van)
leeuwen (3) Sa Z en
over alles
kroon
schuinbalk-geblokt
G
G-K
301 Roosebecke (h. Daniël van)

Wapenboek de Coninck 146
leeuwen (3) Si Z 297 Lannoy (h. Robrecht de)
leeuwen (3) Z K 038 Gavere (de h. van)
leeuwen (3) Z K en kroon Az 046 Ressegem (de h. van)
leeuwen (3) Z Sa 166 Vaernewyck (h. Iwain van)
leeuwen (3) Z Sa en kroon G 261 Vaernewyck (h. Rogier
van)
leeuwen (3) Z Sa en zoom-geblokt K-G 237 Vaernewyck (h. Jan van)
leeuwen (3) Z Sa en zoom-getand G 225 Vaernewyck (h. Willem
van)
leeuwen (3) Z Sa over alles schuinbalk K 286 Vaernewyck (h. Zeger van)
leeuwen (3-2-1) Z Sa 248 Speelt (van)
leeuw-gaande Sa G 029 Poeke (de h. van)
leeuw-gaande Sa G en kroon K 154 Poucke (h. Eulard van)
leeuw-gaande Sa G schouder lelie Z 082 Poucke (h. Roland van)
leeuw-gaande Sa G schouder ster Z 167 Houplines (h. Eulard van)
leeuw-gespleten staart Z K en kroon G 269 Marcke (h. Arnould van)
leeuw-gespleten staart Z K en
en
kroon
zoom-getand
G
Az
271 Lummene (h. Aernt van)
leeuw-gespleten staart Z Sa 251 Rycke (h. Simon de)
lelie Z Sa 282 Crombrugghe (van)
lepels (3) G Sa en op kruisjes (bez) G 322 Louchier (h. Goeser)
luipaard K Z e 249 Bussche (Rogier van den)
maliën-paal (3-3-3-1) Z K 229 Walle (h. Lodewijk van de)
schelpen (4-3-2-1) Z Sa 244 Mullem (h. Daniël van)
schildhoofd G K 043 Rijsel (Burggraaf van)

Wapenboek de Coninck 147
schildhoofd G K 1e kanton ster Sa 262 Proost (h. Hugo)
schildhoofd G K beladen leeuw-uitkomend Sa 141 Rijsel (h. Jan van)
schildhoofd G Si beladen palen (3) K 209 Leerne?
schildhoofd He Az 027 Lichtervelde (de h. van)
schildhoofd He Az en zoom G 199 Lichtervelde (h. Lodewijk
van)
schildhoofd He Az en zoom-getand K 137 Autvyver (h. Jan van)
schildhoofd He Az vergezeld meerltje G 161 Lichtervelde (h. Jan van)
schildhoofd He Az vergezeld vogel-vliegende G 081 Koolskamp (de h. van)
schildhoofd He Si 041 Douai (Burggraaf van)
schildhoofd He Si en zoom-getand K 280 Auberchicourt (h.
Boudewijn d')
schildhoofd K G beladen palen (3) Z 170 Heule (van)
schildhoofd K G beladen
over alles
palen (3)
schuinbalk-getand
Z
Az
217 Heule (h. Florent van)
schildhoofd K He 032 Roubaix (de h. van)
schildhoofd K Z 1e kanton meerltje Z 290 Hem (h. Jan van)
schildhoofd K He 1e kanton ster Z 291 Roubaix (h. Alard van)
schildhoofd Z Sa 042 Gent (Kastelein van)
schildhoofd Z Sa 1e kanton
over dwarsbalk
dwarsbalk
schuinkruis
Az/He
K
120 Vilain (h. Jan)
schildhoofd Z Sa 1e kanton keper K/G 143 Moere (de h. van der)
schildhoofd Z Sa 1e kanton
en op keper
keper
barensteel
K/G
Az
155 Moere (h. Goossen van
der)
schildhoofd Z Sa en barensteel Az 123 Vilain (Philips)
schildhoofd Z Sa en barensteel K 094 Gent (h. Zeger van)
schildhoofd Z Sa beladen dwarsbalk-hoekig K 189 Akspoele (de h. van)
schildhoofd Z Sa beladen griffioenkoppen (3) K 240 Utenhove (h. Gilles)

Wapenboek de Coninck 148
schildhoofd Z Sa beladen leeuw-uitkomend K 125 Brisetête (h. Rogier)
schildhoofd Z Sa beladen
en
leeuw-uitkomend
kroon
K
Az
177 Brisetête (h. Rogier)
schildhoofd Z Sa beladen lelie-uitkomend K 223 Hove (h. Jan van den)
schildhoofd Z Sa beladen
bedekt 1e merel
meerltjes (3)
ster
K
G
323 Gent (h. Percheval van)
schildhoofd Z Sa gev. 2/3 keper K/G 318 Vilain (h. Wulfard)
schildhoofd Z Sa hart leeuw-gaande Sa/G 173 Damman (h. Peter)
schildhoofd Z Sa over alles karbonkel G 026 Gent (Burggraaf van)
schildhoofd Z Sa over alles
beladen
schuinbalk
ringen (3)
K
G
294 Damme (h. Willem van
den)
schildhoofd Z Sa schildhoofd
gev. 2/3
wapenschild
keper
K
K/G
324 Broucke (h. Fier à Bras van
den)
schildhoofd Z Si beladen palen (3) K 092 Zomerghem (van)
schuinbalk K G vergezeld vijfbladen (6) K 108 Wervik (van)
schuinbalk K He beladen schelpen (3) G 055 Hondschoote (de h. van)
schuinbalk Sa G beladen vijfbladen (3) Z 263 Utermeerham (h. Jordaan)
schuinbalk Z K vergezeld meerltjes (6) Z 097 Oostcamp (van)
schuinbalk Z Sa en op blokjes (bez) Z 260 Oudenhove (h. Jan van)
schuinbalken (2) G K 117 Moorslede (h. Jan van)
schuinbalken (5) K G vrijkwartier wassenaar Z/K 174 Conroet (de h. van)
schuinbalk-ruiten (5) K He 045 Veurne (Burggraaf van)
schuingebalkt G/Az - beladen
en
beladen
schuingebalkt G/Az - beladen
en
schuingebalkt G/Az - beladen
en
leeuw-schaduw
zoom
besanten (16)
leeuw-schaduw
zoom-geblokt
leeuw-schaduw
zoom-geblokt
-
K
Z
-
He/K
219 Hembyse (h. Daniël van)
192 Zweveghem (h. Gerard
van)
- 242 Cockman (h. Lodewijk)
He/Sa
schuingebalkt G/Az - beladen
en
leeuw-schaduw
zoom-geblokt
-
Z/K
007 Steenhuize (de h. van)
schuinkruis K G 006 Praat (de h. van)
036 Praat (de h. van)

Wapenboek de Coninck 149
schuinkruis K G beladen ringen (5) Z 010 Watervliet (de h. van)
schuinkruis K G beladen schelpen (5) Z 011 Moerkerke (de h. van)
schuinkruis K G beladen
en
schelpen (5)
zoom
Z
Az
104 Moerkercke (Lambrecht
van)
schuinkruis K G beladen
schildhoofd
schelpen (5)
kepers (4)
Z
K/G
096 Moerkercke (h. Frank van)
schuinkruis K G schildhoofd
beladen
binnenzoom
kruis
schelpen (5)
meerltjes (12)
Sa/Z
Z
Sa
110 Rolleghem (h. Rogier van)
schuinkruis K Z 066 Gaymare (h. Thomas)
schuinkruis Va K 020 Bailleul (de h. van)
schuinkruis Z K beladen ringen (5) Sa 273 Oultre (h. Leon van)
schuinkruis Z K beladen sterren (5) Sa 255 Welden (h. Gerard d'oude
van)
schuinkruis Va K en barensteel G 052 Belle (h. Peter van)
schuinkruis Va K en zoom-getand G 061 Belle (h. Zeger van)
schuinkruis Z K hart gesp Sa 276 Zandberghe (van)
schuinkruis Z K hart kruis Va/K 197 Weldene (h. Jan van)
schuinkruis Z K hart ster Sa 231 Weldene (h. Gerard van)
schuinkruis-getand Az G vergezeld struiken (4) Az 129 Bonin (h. Nicolaas)
sterren (3) K Z 254 Wychuuse
sterren (4-3-2-1) G Sa 078 Spoorkin (h. Jan)
struik-brandend K Z vrijkwartier leeuw Sa/G 128 Rifflard (h. van)
tweelingsbalken (2) G Sa 312 Bevere (h. Jan van)
vair (5) Z/Sa - 206 Ysendycke (van)
vijfblad K Z en zoom-getand Sa 241 Storm (h. Willem)
vijfbladen (3) Sa Z 113 Roeselare (van)
vijfbladen (3) Sa Z en barensteel K 307 Roeselare (h. Rogier van)

Wapenboek de Coninck 150
vijfbladen (3) Sa Z en zoom-getand K 306 Roeselare (h. Weyn van)
vijfbladen (3) Sa Z gev. 2/3
over dwarsbalk
dwarsbalk
schuinkruis
Az/G
K
159 Zeebrouck (h. Wouter van)
vijfbladen (3) Z K 252 Pape (h. Gilles de)
vol wapen Az - vrijkwartier leeuw Sa/G 139 Tempel (h. Robrecht van
den)
vol wapen K - vrijkwartier leeuw Sa/G 090 Vlaanderen (h. Guy,
bastaard van)
vol wapen Z - vrijkwartier leeuw Sa/G 105 Haze van Vlaanderen (de)
wapenschild K G 013 Boelare (de h. van)
048 Boelare (de h. van)
wapenschild K G beladen
vergezeld
kruis
bloemen (8)
Va
K
146 Comines (van)
wapenschild K Z 058 Borre (de h. van)
wapenschild K Z schildhoofd meerltjes (3) K 283 Gracht (van der)
wapenschild Sa Z schildhoofd meerltjes (3) Sa 278 Heurne (h. Gerard van)
wapenschild Z Az 134 Wavrin (de h. van)
wapenschild Z Az over alles schuinbalk K 142 Waziers (de h. van)
289 Wingles (de h. van)
wassenaars (3) Z K 213 Oostkerke (h. Nicolaas
van)
wassenaars (3) Z K en barensteel G 320 Oostkerke (h. Zeger van)
zoom K Z 112 Eine (van)
zwaarden (3) Z Sa 095 Varssenaere (h. Iwain van)
zwaarden-schuinbalk (3) Z K 165 Straten (de h. van)
zwaarden-schuinbalk (3) Z K 2e kanton
beladen
schuinbalk
schelpen (3)
K/He
G
232 Straten (h. Willem van der)
zwaarden-schuinkruis (2) Z K 127 Meetkerke (de h. van)

Wapenboek de Coninck 151
Bibliografie
K. Van Acker, De hofmeierij Overbroek te Merelbeke, in Het Land van Aalst, D. 42, 1990, pp. 7-12.
L. Van Acker, De erfenis van Jacob van Lichtervelde, soevereinbaljuw van Vlaanderen, (+ 1432), in Vlaamse
Stam, D. 39, 2003, pp. 342-362.
P. Adam-Even, Etudes d’héraldique mediévale. Les fonctions militaires des hérauts d’armes, overdruk uit
Archives Héraldiques Suisses, D. LXXI, 1957.
P. Adam-Even, Les armoiries étrangères dans les armoriaux français du Moyen Age, aparte de la Revista
Hidalguia, 1955.
J. Adriaanse, Het geslacht van der Maelstede te Hulst en elders, in De Vier Ambachten, 1931, pp. 23-39
J. Adriaanse en J. Everaard, De heerlijkheid van Sint Jan ten Steene en Inghelosenberghe, overdruk uit het
jaarboek 1936 van de Oudheidkundige Kring De Vier Ambachten, 1936.
J. Anne de Molina, E. Spelkens en F. de Cacamp, Généalogie des familles inscrites au lignage Sleeus en 1376
d’après le Liber familiarum de Jean-Baptiste Houwaert, in Brabantica, D. IV, 2 e deel, 1959, pp. 216-340.
P. Anselme, Histoire généalogique en chronologique de la maison royale de France, des pairs en grands
officiers de la couronne, 9 delen, Paris, 1726-1733.
Archief Grootseminarie Brugge, Fonds Zonnebeke, charter 95.
V. Arickx, Geschiedenis van Egem, Pittem, 2 delen, 1982.
V. Arickx, Geschiedenis van Pittem, Pittem, 1951.
F. Aubert de La Chesnaye-Desbois, Dictionnaire de la noblesse, 19 delen, Paris, 1863-1877.
N. Audenaert en N. Van Campenhout, Over de geschiedenis van Eksaarde, Lokeren, 1998.
A. De Baets, Bijdragen tot de geschiedenis van Melle, Melle, 1996.
E. Balthau, Buitenstedelijk grondbezit ten oosten van Gent op het einde van de 13 de eeuw. De goederen van
Maria van Wetteren, echtgenote van Boudewijn de Pape, in Castellum, D. XII, 1995, pp. 3-22.
F. Bayley, The Bailleuls of Flanders and the Bayleys of Willow Hall, Ieper, 1996.
E. Beaucarne, Notice historique sur la commune d’Eename. Histoire de l’abbaye d’Eename, Gand, 1895.
W. Beelaerts van Blokland, Beyeren quondam Gelre. Armorum rex de ruyris, ’s Gravenhage, 1933.
A. de Behault Dornon, Le tournoi de Mons de 1310, overdruk uit Annales du Cercle Archéologique de Mons,
D. 38, 1909.
C. Van Den Bergen-Pantens, L’héraldique dans les manuscrits antérieurs à 1600, Bruxelles, 1985.
M. Van Den Berghe, De oorspronkelijke heren van Steenhuize, in Het Land van Aalst, D. 40, 1988, pp. 161-
219.
G. Berings, Toponiemen uit het Oudenaardse in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van
Oudenaarde, D. 26, 1989, pp. 71-133.
J. Bethune, Epithaphes en monuments des églises de la Flandre au XVI e siècle, Bruges, 1900.
G. Van Betsbrugge, De bezitters van Landergem in Anzegem, (14 de – 16 de eeuw), in Geschied- en Heemkundige
Kring De Gaverstreke, D. 11, 1983, pp. 199-205.
A. Van Biervliet, De heerlijkheid Wijkhuize te Gits, in Rollariensia, D. XIV, 1982, pp.83-107.
L. Blockeel, van der Vichte. De gemeente, de parochie, de heerlijkheid, het geslacht, Vichte, 1975.
Ph. Blommaert, Graf- en gedenkschriften der provincie Oost-Vlaanderen, 4 delen, Gent, 1860-1870.
H. Bockstal, De zegels van de burgemeesters, schepenen en opperhoofden van de stad Oudenaarde,
Oudenaarde, 1977.
A. Van den Bogaerde, Het distrikt St. Niklaas, voorheen Land van Waes, 3 delen, St. Nikolaas, 1825.
A. Bonaert en G. de Hemptinne, Sceaux de la région yproise, in Le Parchemin, n° 292, 1994, pp. 283-295, n°
293, 1994, pp. 323-332 en n° 294, 1994, pp. 421-433.
P. Boncquet, Heerlijkheid en leen in Kortrijk-Buiten, XIV de -XV de eeuw, in De Leiegouw, D. 25, 1983, pp. 357-
374 en D. 26, 1984, pp. 53-75.
A. Bonvarlet, Notice sur la commune de Pitgam au west-quartier de Flandre, in Annales du Comité Flamand
de France, D. 9, 1868, pp. 183-329.
E. de Boos, Dictionnaire du blason, Paris, 2001.
A. Boterdaele, Nos Ardennes flamandes, Gand, 1912.
V. Bouton, Wapenboeck ou armorial de 1334 à 1372, D. VI – Flandre, Bruxelles, 1870.
C. Bozzolo en H. Loyau, La Cour Amoureuse, dite de Charles VI, 2 delen, Paris, 1982-1992.
F. Brassart, Une vieille généalogie de la maison de Wavrin. Les sénéchaux en les connétables de Flandre, in
Souvenirs de la Flandre Wallonne, D. XVI, 1877, pp. 27-173.
G. Brault G, Aspilogia III. The Rolls of Arms of Edward I, 2 delen, Woodbridge, 1997.
J. DE Brouwere, Het cartularium van het O.L.V. hospitaal te Oudenaarde (XIV de eeuw), in Handelingen van
de Geschied en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, Feestnummer 1956, pp. 126-160.

Wapenboek de Coninck 152
H. Brugmans en K. Heeringa, Corpus sigillorum Neerlandicorum. De Nederlandsche zegels tot 1300, 3 delen,
’s-Gravenhage, 1937-1940.
J. Buntinx, De audientie van de graven van Vlaanderen, Brussel, 1949.
E. Vanden Bussche, Histoire de Rousbrugge-Haringhe en Flandre, Gand, 1866.
E. Vanden Bussche, Les seigneurs de Stade, in La Flandre, D. IV, 1872-1873, pp. 83-100.
E. Vanden Bussche, Notice historique sur les seigneurs d’Ingelmunster, in La Flandre, D. IV, 1872-1873,
pp.12-22, 180-193 en 319-332.
Ch. Butkens, Trophées tant sacrés que profanes du duché de Brabant, 4 delen, La Haye, 1726.
P. Van Butsele, Alfabetische klappers met genealogische analyses op de staten van goederen van Oudenaarde,
(1378-1558), 23 registers, 1986-1991.
P. Van Butsele, Het Coemannenbouc of het bouc van der Coemannen gulde van Oudenaarde, Handzame,
1977.
P. Van Butsele, Poorterboeken van Oudenaarde. T.II Het groot poortersboek van Oudenaarde of Poortersbouc
der Stede en Caele van Audenaerde, (1288-1550), Handzame, 1977.
Fr. Cabliau, Genealogie van de familie Cabeliau, zpzd.
R. Van Caenegem, Les arrêts en jugés du parlement de Paris sur appels flamands conservés dans les registres
du parlement, 2 delen, Bruxelles, 1966-1977.
C. Callewaert, Chartes anciennes de l’abbaye de Zonnebeke, Bruges, 1925.
V. Campen, La baronnie de Boulaere, Grammont, 1930.
J. Le Carpentier, Histoire de Cambray en du Cambrésis, 2 delen, Leide, 1664.
T. A. Casetta, Epitaphien van sommige prochien slandts van den Vrijen ende andere, Mss, 1665.
R. Castelain, De bossen en heiden van Wortegem, Waregem en Anzegem in de kasselrij Oudenaarde (13 de en
16 de eeuw), in Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke, D. 19, 1991, pp. 43-66.
R. Castelain, De familie van Heurne, oudst bekende eigenaars van het Torregoed in Heurne, in Handelingen
van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXXVIII, 2001, pp. 323-326.
R. Castelain, De heerlijkheid Ten Heuverhuus, 13 de – 16 de eeuw (Wannegem), in Handelingen van de Geschieden
Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXVIII, 1991, pp. 77-100.
R. Castelain, De Oudenaardse familie Van Rokeghem en haar bezittingen, in Handelingen van de Geschied en
Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXIII, 1986, pp. 87-106.
R. Castelain, Enkele oude patroniemen en hun relatie tot de toponymie (14 de tot 16 de eeuw), in Geschied- en
Heemkundige Kring De Gaverstreke, D. 10, 1982, pp. 159-166.
R. Castelain, Feodaal en kerkelijk bezit in Ouwegem (14 de tot 17 de eeuw), in Handelingen van de Geschied- en
Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXXIII, 1996, pp. 61-81.
R. Castelain, Heerlijkheden en lenen in Bevere, 13 de tot 16 de eeuw, in Handelingen van de Geschied- en
Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXIX, 1992, pp. 5-38 en D. XXX, 1993, pp. 57-70.
R. Castelain, Het domein Te Walle en het goed Te Clessenare in Kortrijk-Buiten (14de en 15de eeuw), in De
Leiegouw, D. 54, 2012, pp. 39-52.
R. Castelain, Ter Speelt – Geerbrouck en Axelwalle (13 de – 16 de eeuw). De geschiedenis van een middeleeuws
landgoed in Heurne en omgeving, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van
Oudenaarde, D. XXXV, 1998, pp. 79-105.
R. Castelain, Waren de afstammelingen van de heren van Petegem ooit heren van Oudenaarde ? (XI de eeuw),
in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXIV, 1987, pp. 172-184.
M. Catulle, Uit de Geschiedenis van Volkegem, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring
van Oudenaarde, D. XIX, 1978, pp. 165-169.
E. Van Cauwenberghe, Dissertation sur l’origine en l’étymologie d’Audenarde, Audenarde, 1859.
P. du Chastel de la Howarderie, Généalogie de Harchies, in Tablettes des Flandres, D. 8, pp. 281-316.
P. du Chastel de la Howarderie, Notices généalogiques tournaisiennes, 4 delen, Tournai, 1881-1914.
P. du Chastel de la Howarderie, van Coyghem ou de Cuinghien, in Annuaire de la Noblesse Belge, 1912, 1 ste
volume, pp. 93-165.
P. du Chastel de la Howarderie-Neuvireuil, Notes pour servir à l’histoire de Rolleghem-Lez-Courtrai, de
Rolleghem-Capelle en des 3 fiefs de Rolleghem dans Ypres, Tournai, 1904.
P. du Chastel de la Howarderie-Neuvireuil, Préface pour une généalogie de la maison de Lannoy, in Bulletin
de la Société d’Etudes de la Province de Cambrai, D. VIII, pp. 134-147.
A. du Chesne, Histoire généalogique de la maison de Béthune, Paris, 1639.
A. du Chesne, Histoire généalogique des maisons de Guines, d’Ardres, de Gand, de Coucy en de quelques
autres familles, Paris, 1631.
H. Claessens, L’origine des comtes de Liedekerke, in Le Parchemin, n° 346, 2003, pp. 292-309.
G. Claeys, Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985.
J. Colens, Le compte communal de la ville de Bruges “mai 1302 – févr. 1303”, Bruges, 1886.
J. Colens, Le village de Pitthem, in La Flandre, D. V, 1873-1874, pp. 73-88 en 243-260.

Wapenboek de Coninck 153
J. Colpaert, Avelgem voor 1500, in De Leiegouw – Verhandeling, D. II, 1965, Kortrijk.
M. Coornaert, Dudzele en Sint-Lenaart, Dudzele, 1985.
Fr. Courteaux, De anthroponomie in het Aalsterse gedurende de XIV de eeuw, in Het Land van Aalst, D. 17,
1965, pp. 1-38.
E. de Coussemaker, Fiefs en feudataires de la Flandre Maritime, in Annales du Comité Flamand de France,
D. XIII, 1875-1877, pp. 17-157.
E. de Coussemaker, Sources du droit public en coutumier de la Flandre Maritime, in Annales du Comité
Flamand de France, D. XI, 1870-1872, pp. 183-290 en D. XII, 1873-1874, pp. 157-332
A. Croquez, Roubaix, les seigneurs en la seigneurie, Lille, 1931.
G. Dansaert, Le blason de la maison de Lannoy à travers les siècles, Bruxelles, 1928.
F. Debrabandere, Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk, 2 delen, Brussel, 1993.
M. Debrouwere en E. Ducatteeuw, Kroniek van duizend jaar “Beverna cum ecclesia”, in Geschied- en
Heemkundige Kring De Gaverstreke, D. 18, 1990, pp. 125-190.
G. Decamps, L’hopital Notre-Dame ou de Jean Canart, in Annales du Cercle Archéologique de Mons, D. 31,
1902, pp. 207-237.
J. Deconinck, Les Reighersvliet à Renaix aux XIV e en XV e siècles, in Annalen Geschied en Oudheidkundige
Kring van Ronse en het Terement van Inde, D. 23, 1974, pp. 123-133.
J. Delbaere, Kasteel en kasteelheren te Rumbeke, in Handelingen van de Koninklijke Geschied- en
Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D. XXXIII, 1963-1964, pp. 5-200.
O. Delepierre, Précis analytique des documents que renferme le dépôt des archives de la Flandre-Occidentale
à Bruges, 3 delen, Bruges, 1840-1842.
L. Delfos, Het avontuur van de Liebaards “1297 – 1302 – 1304”, Tielt, 1952.
G. Demay, Inventaire des sceaux de l’Artois en de la Picardie, Paris, 1877.
G. Demay, Inventaire des sceaux de la collection Clairambault à la Bibliothèque Nationale, 2 delen, Paris,
1885-1886.
G. Demay, Inventaire des sceaux de la Flandre, 2 delen, Paris, 1873.
L. Deprost, Genealogie de Proost in Oost- en West-Vlaanderen. Deel I: Ridders en schepenen in het
middeleeuwse Aalst, in Vlaamse Stam, D. 34, 1998, pp. 281-295.
N. Despars, Cronijcke van den lande ende graefscepe van Vlaenderen, 4 delen, Brugge, 1837-1840.
A. Desplanque, Inventaire sommaire des archives départementales antérieures à 1790. Nord Archives civiles,
Série B. Chambre des comptes de Lille N°1564-1680, Lille, 1872.
Ph. Despriet, Het bisschopelijk kasteel van Helkijn, in Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke, D.
16, 1988, pp. 65-102.
I. Diegerick, Inventaire analytique en chronologique des chartes en documents appartenant aux archives de
la ville d’Ypres, 5 delen, Bruges, 1853-1860.
I. Diegerick, Inventaire analytique en chronologique des chartes en documents appartenant aux archives de
l’ancienne abbaye de Messines, Bruges, 1876.
P. Donche, De hermelijn: een heraldisch fabeldier? in Heraldicum Disputationes, D. 5, 2000, pp. 55-72.
P. Donche, L’hermine, animal héraldique fabuleux ou la fable de l’origine bretonne des armes flamandes à
l’hermine, in Le Parchemin, n° 352, 2004, pp. 308-315.
L. Douet d'Arcq, Collection de sceaux des Archives de l'Empire, 3 delen, Paris, 1863-1868.
H. Douxchamps, Aux origines de la famille de Crombrugghe, in Le Parchemin, n° 303, 1996, pp.145-193.
H. Douxchamps, La famille de la Kethulle, Bruxelles, 3 delen, 1996.
H. Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes. Burch, in Le Parchemin, n° 314,
1998, pp. 112-125.
H. Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes. Haveskercke, in Le Parchemin,
n° 329, 2000, pp. 323-343.
H. Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes. Lannoy, in Le Parchemin, n°
339, 2002, pp. 192-228.
H. Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes. Lichtervelde, in Le Parchemin,
n° 340, 2002, pp. 273-296.
H. Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes. Liedekerke, in Le Parchemin,
n° 341, 2002, pp. 376-396.
F. Van Dycke, Recueil héraldique, Bruges, 1851.
J.-M. van den Eeckhout, La vicomté de Harelbeke, in L’Intermédiaire, D. 41, 1986, pp. 325-341.
J.-M. van den Eeckhout, Le grand armorial équestre de la Toison d’Or. L’armorial de Flandre, Sint-Niklaas,
1996.
M. van Empel en H. Pieters, Zeeland door de eeuwen heen, 2 delen, Middelburg, 1935-1959.
Ph. de L’Espinoy, Recherches des antiquitez en noblesse de Flandres, Douai, 1632.
Cl. Fauchet, Origines des chevaliers, armoiries en héraux de France, Paris, 1600.

Wapenboek de Coninck 154
A. Ferwerda, Adelyk en aanzienlijk Wapen-Boek van de zeven provinciën, 3 delen, Leeuwarde, 1760-1772.
P. Feuchère, L’écusson en abîme en ses brisures dans le Nord de la France au Moyen Age, Paris, 1948.
P. Feuchère, Les vieilles familles chevaleresques du Nord de la France. 1 re série n° 1 Auberchicourt. Fontenay-
Le-Comte, 1945.
K. De Flou, Woordenboek der toponymie van Westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, 19 delen, Gent-
Steenbrugge, 1914-53.
A. Franchoo, Varsenare en zijn rijk verleden, 2 delen, Brugge, 1974-1978.
H. Fremaux, Anoblissements en légitimations donnés par les rois de France depuis 1315 jusqu’en 1525, in
Bulletin de la Commission Historique du Département du Nord, D. 28, 1911, pp. 117-154.
H. Fremaux, Dénombrement de la châtellenie de Lille servi par Jean de Luxembourg, châtelain de Lille en
1357, in Bulletin de la Commission Historique du Département du Nord, D. 28, 1911, pp. 155-211.
H. Frère en H. van Heule, Quelques sceaux des anciens seigneurs de Heule en de leurs proches, in Verbond
der Geschiedkundige en Oudheidkundige Kringen van België, Afdeling V, 1953, pp. 647-664.
V. Gaillard, Inventaire analytique des chartes des comtes de Flandre autrefois déposées au château de
Rupelmonde en récemment retrouvées aux archives de l’ancien conseil de Flandre à Gand, Gand, 1857.
C. Gailliard, Le blason des armes suivi de l’armorial des villes, cours féodales, seigneuries en familles de
l’ancien comté de Flandre, Bruxelles, 1866.
J. Gailliard, Bruges en le Franc, 6 delen, Bruges, 1857-1864.
J. Gailliard, Inscriptions funéraires en monumentales de la Flandre Occidentale, 3 delen, Bruges, 1861-87.
V. Gaublomme, Familienamen uit de charters der kartuize van St.-Martens-Lierde, in Het Land van Aalst, D.
1, 1949, pp. 109-115, 141-148 en 165-171 en D. 2, 1950, pp. 44-48, 90-94 en 120-127.
V. Gaublomme, Twee testamenten van Bernard van Brakel, in Het Land van Aalst, D. 4, 1952, pp. 173-184.
A. Van Geertsom, Familienamen uit het Oudenaardse, in Geschied- en Oudheidkundige Kring van
Oudenaarde, D. XI, 1954-1958, pp. 260-315.
F. Gérard, Histoire des anciennes seigneuries de Leeuwergem en d'Elene, Gand, 1853.
R. Van Gerven, De lenen van “Het Land van Beveren” (1365), in Het Land van Beveren, D. 7, 1964, pp. 17-
33.
R. Van Gerven, De Scheldepolders van de linkeroever (Land van Waas – Land van Beveren), Beveren, 1977.
A. Gheldolf, Coutumes de la ville de Gand, Bruxelles, 1868.
V te de Ghellinck d’Elseghem-Vaernewyck, Chartes en documents concernant la famille van Vaernewyck, 3
delen, Gand, 1899-1919.
V te de Ghellinck d’Elseghem-Vaernewyck, Mullem, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige
Kring van Oudenaarde, D. 4, 1913, pp. 264-275 en D. 5, 1914-1922, pp. 51-105.
V te de Ghellinck Vaernewyck, Les seigneuries de la Flandre d’après un manuscrit anonyme de 1738, copié
sur un manuscrit antérieur, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde,
D. 9, 1935-1939, pp. 71-96 en 175-226.
V te de Ghellinck Vaernewyck, Sceaux en armoiries des villes, communes, échevinages, châtellenies, métiers
en seigneuries de la Flandre ancienne en moderne, Paris, 1935.
L. Gilliodts-Van Severen, Coutumes de la ville en châtellenie de Furnes, 6 delen, Bruxelles, 1896-1902.
L. Gilliodts-Van Severen, Coutumes des petites villes en seigneuries enclavées, 6 delen, Bruxelles, 1890-1893.
L. Gilliodts-Van Severen, Coutumes du Bourg de Bruges, 3 delen, Bruxelles, 1883-1885.
L. Gilliodts-Van Severen, Inventaire des archives de la ville de Bruges. Treizième au seizième siècle, 9 delen,
Bruges, 1871-1885.
L. Gilliodts-Van Severen, Inventaire diplomatique des archives de l’ancienne école Bogarde à Bruges, 3 delen,
Brugge, 1899-1900.
L. Gilliodts-Van Severen, Quartier de Furnes. T.VI: Coutumes de Lombardside, Loo en Poperinghe, Bruxelles,
1902.
J. Goeminne, Bijdrage tot de geschiedenis van Kruishoutem, in Bijdragen tot de Geschiedenis der stad Deinze
en van het Land aan Leie en Schelde, D. XXII, 1955, pp. 91-159.
J. Goeminne, Genealogie en blazoenen van de heren van Ayshove-Kruishoutem, in Bijdragen tot de
Geschiedenis der stad Deinze en van het Land aan Leie en Schelde, D. XXIV, 1957, pp. 69-158.
F. Goethals, Dictionnaire généalogique en héraldique des familles nobles du royaume de Belgique, 5 delen,
Bruxelles, 1849-1883.
F. Goethals, Miroir des notabilités nobiliaires de Belgique, des Pays-Bas en du Nord de la France, 2 delen,
Bruxelles, 1857-1862.
J. Goethals-Vercruysse, Jaerboek der stad en oude casselry van Kortrijk, Kortrijk, 1984.
R. Goffin, Généalogies enghiennoises, 7 delen, Grandmetz, 1967-1974.
L. de La Gorgue-Rosny, Recherches généalogiques sur les comtés de Ponthieu, de Boulogne, de Guines en
pays circonvoisins, 4 delen, Paris, 1974.
M. Gottschalk, De Vier Ambachten en het Land van Saaftinge in de Middeleeuwen, Assen, 1984.

Wapenboek de Coninck 155
M. Gottschalk, Historische geografie van Westelijk Zeeuws-Vlaanderen tot de St-Elisabethsvloed van 1404,
Assen, 1955.
J. Graafland en A. Stalins, Heraldische encyclopedie, Den Haag, 1932.
J.-B. Gramaye, Antiquitates Belgicae, Lovanii, 1708.
L. De Groot, Overzicht van het leenwezen in het Waasland voor de 16 de eeuw, in Annalen van de
Oudheidskundige Kring van het Land van Waas, D. LX, 1954, pp. 5-87 en 165-207 en D. LXI, 1956-57, pp.
5-83 en 153-195.
M. Gysseling, Gent’s vroegste geschiedenis in de spiegel van zijn plaatsnamen, Antwerpen, 1954.
H. G., Wisquete dit de Raisse – Haveskercke, in Le Parchemin, n° 123, 1967, pp. 266-268.
V. Van der Haeghen, Het klooster Ten Walle en de abdij Den Groenen Briel, Gent, 1888.
F. Vander Haer, Les chastelains de Lille, Lille, 1611.
E. d’Hane-Steenhuyse en J. Huyttens, La noblesse de Flandre du X e au XVII e siècle, 2 delen, Bruxelles, 1863-
1864.
E. Hautcoeur, Cartulaire de l’église collégiale de Saint-Pierre de Lille, 2 delen, Lille, 1894.
A. Havenith, Recherches historiques sur le château en la seigneurie de Heusden, autrement dite vicomté de
Gand, Anvers, 1900.
J. de Herckenrode, Nobiliaire des Pays-Bas en du comté de Bourgogne, 7 delen, Gand, 1865-1866.
A. van Heule, Notice sur les seigneurs de Heule, Anvers, 1889. Mss. Bibliotheek van de stad Kortrijk, Fonds
Slosse n° 1172.
K. Van Hoecke, Bouwstenen voor de kennis van de veertiende-eeuwse economie in Oudenaarde, in
Handelingen van de Geschied en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXIX, 2002, pp. 111-219.
L. Van Hollebeke, Un rôle des feudataires du comté de Flandre dans la châtellenie d’Ypres rédigé vers la fin
du XIV e siècle, Bruges, 1868.
E. d’Hont de Waepenaert, Oeuvres généalogiques en héraldiques, (1842-1890), 37 delen, manuscrit Fonds A.
Merghelynck n° 71.
J. D’Hoop, Recueil des chartes du prieuré de Saint-Bertin, à Poperinghe, en de ses dépendances à Bas-
Warneton en à Couckelaere, déposées aux archives de l’Etat à Gand, Bruges, 1870.
I. Hoste en L. Stockman, Geschiedenis van Poeke, Aalter, 1985.
J.-F. Houtart, La rose héraldique, in Le Parchemin, n° 340, 2002, pp. 242-272.
M. Houthaeve Moorslede, het Lievensdorp, Izegem, 1988.
E. Huys, Geschiedenis van Geluwe, Geluwe, 1977.
A. Jamees, Brugse poorters (1281-1478), Handzame, 1974-1980.
M. Janssens, Het Tempeliershof Ter Doest op ’t Sottegemleen te Bazel, in Annalen van den Oudheidkundigen
Kring van het Land van Waas, Volume 60, 1954, pp. 110-117
L. Jéquier en R. van Berchem, Sceaux en armoiries de la maison de Ranst en de Berchem du XIII e au XVI e
siècle, Neuchatel.
F. Van Der Jeught, Genealogie van de familie van der Jeught, in Eigen Schoon en de Brabander, D. LXXIX,
1996, pp. 21-64.
D. de Kerckhove dit van der Varent, Corrections à la généalogie de la famille Cabiliau, in Le Parchemin, n°
297, 1995, pp. 171-196.
D. de Kerckhove dit van der Varent, Corrections à la généalogie de la famille van Marcke dit de Lummen,
alias de Lummene dit van Marcke, in Le Parchemin, n° 348, 2003, pp. 426-472.
D. de Kerckhove dit van der Varent, La famille van der Moten alias de la Motte, in Le Parchemin, n° 287 en
288, 1993, pp. 334-362 en 404-434.
D. de Kerckhove dit van der Varent, Les van Kerchove dits de Saint-Bavon à Gand, in Le Parchemin, n° 390,
2010, pp .446-484.
D. de Kerckhove dit van der Varent, Oosprong van de familie van Kerckhove gezegd van der Varent, in
Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XXXIX, 2002, pp. 221-260.
M. Kervyn de Lettenhove, Histoire de Flandre, 6 delen, Bruxelles, 1847-1850.
M. Kervyn de Lettenhove, Oeuvres de Froissart, 25 delen, Bruxelles, 1870-1877.
R. De Keyser, Het kasteel Lembeke te Oostkerke en zijn bezitters, in Album Archivaris Jos. De Smet. Brugge,
1964, pp. 219-232.
R. De Keyser, Het kasteel van Oostkerke bij Damme 1089-1983, Damme, 1984.
Comtesse de Lalaing, Maldeghem la Loyale, Bruxelles, 1849.
J.-J. Lambin, Esquisses historiques en biographiques sur les châtelains en les vicomtes d’Ypres, Ypres, 1838.
R. Laurent, Les sceaux des princes territoriaux Belges du X e siècle à 1482, 3 delen, Bruxelles, 1993.
L. Van Lerberghe en J. Ronsse, Audenaerdsche mengelingen, 6 delen, Audenaerde, 1845-1854.
Th. Leuridan, Epigraphie ou recueil des inscriptions du Département du Nord ou du diocèse de Cambrai, in
Mémoires de la Société d'Etudes de la Province de Cambrai, D. VIII-IX-X en XI, 1903-1906.
Th. Leuridan, Histoire de Linselles, Lille, 1883.

Wapenboek de Coninck 156
Th. Leuridan, Le Vert-Bois à Bondues en à Marcq en Baroeul, in Bulletin de la Société d’Etudes de la Province
de Cambrai, D. XXIV, pp. 92-117.
Th. Leuridan, Statistique féodale du Département du Nord, 7 delen, Lille, 1898-1901.
Th. Leuridan, en P. Rodière, Epigraphie ou recueil des inscriptions du Département du Nord ou du diocèse de
Cambrai. Arrondissement de Valenciennes, in Mémoires de la Société d'Etudes de la Province de Cambrai,
D. XXV tot D. XXVIII, 1932-1948.
P. Leynen, De familie Massemen, in Het Land van Aalst, D. 35, 1983, pp. 235-246.
P. Leynen, Filips de Stoute, scheidsrechter in een prive-oorlog tussen Pipenpoy en Masseme, in Eigen schoon
en de Brabander, D. LXIII, 1980, pp. 128-148.
P. de Lichtervelde, Jacques de Lichtervelde, seigneur de Coolscamp, bailli de Courtrai. 1391-1395, in
Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D. XV, 1936, pp. 193-
212
P. de Lichtervelde, Les “Lichtervelde” haut-baillis d’Ypres, in Tablettes des Flandres, D. 3, 1950, pp. 203-
237.
G. de Liedekerke, Histoire de la maison de Gavre en de Liedekerke, 2 delen, Bruxelles, 1957-1969.
R. de Liedekerke, Les Rasses, Bruges, 1961.
H. de Limburg-Stirum, Chanoine de Joigny. Manuscrit relatif aux seigneuries de Flandre, Audenarde, 1935.
Th. de Limburg-Stirum, Cartulaire de Louis de Male, 2 delen, Bruges, 1898-1901.
Th. de Limburg-Stirum, Codex diplomaticus Flandriae inde ab anno 1296 ad usque 1327. Recueil de
documents relatifs aux guerres en dissensions suscitées par Philippe-Le-Bel, roi de France, contre Gui de
Dampierre, comte de Flandre. 2 delen, Bruges, 1879-1889.
Th. de Limburg-Stirum, Coutumes de la ville d’Audenarde, 2 delen, Bruxelles, 1882-1886.
Th. de Limburg-Stirum, Coutumes des deux villes en pays d’Alost (Alost en Grammont), Bruxelles, 1878.
Th. de Limburg-Stirum, – Coutumes des pays en comté de Flandre. Quartier de Gand D. XI. Coutume de la
ville en de la châtellenie de Courtrai. - I. - Ville de Courtrai, Bruxelles, 1905.
Th. de Limburg-Stirum, Description de sceaux de quelques seigneurs de Flandre, in Annales de la Société
d’Emulation pour l’Etude de l’Histoire en les Antiquités de la Flandre, Derde reeks, D. 4 of D. 21 van de
reeks, 1869, pp. 1-36.
Th. de Limburg-Stirum, Le chambellan de Flandre en les sires de Ghistelles, Gand, 1868.
Th. de Limburg-Stirum, Les bouteillers héréditaires de Flandre, Bruges.
J. Limpens, De schepenbank van Dendermonde in de XIV de eeuw, in Oudheidkundige Kring van het Land van
Dendermonde, 3 de reeks, 1956, D. II, pp. 5-39, 67-77 en 181-203 en D. IV, pp. 167-223.
A. Van Lokeren, Chartes en documents de l’abbaye de Saint-Pierre au Mont Blandin à Gand, 2 delen, Gand,
1868-1871.
N. Maddens, Hoogmosscher in Kortrijk-Buiten, in De Leiegouw, D. XL, 1998, pp. 1-84.
J. Maes, Het markiezaat van Beselare, Beselare, 1965.
E. Mannier, Les Flamands à la bataille de Cassel, 1328. Noms des Flamands morts dans cette journée, Paris,
1863.
J. Martin, Histoire en généalogie de la seconde famille des Wavre, in Wavriensia, D. L, 2001, pp. 190-226.
P. Vander Meersch, Memorieboek der stad Gent van t’jaar 1301 tot 1793. 4 delen, Gent, 1852-1861.
J. Melkenbeeck, De gemeentewapens van het Land van Aalst, in Het Land van Aalst, D. 6, 1954, pp. 190-208,
228-253, 283-306 en 333-357.
A. Merghelynck, Copie sous forme méthodique, des comptes de reliefs des fiefs, relevant du comte de Flandre,
à cause de sa cour féodale “la Salle d’Ypres”, exécutée d’après les comptes originaux en le registre, côté
numéro 1115 de l’inventaire imprimé de la chambre des comptes, reposant aux archives générales du
royaume de Belgique à Bruxelles. 1886, Manuscrit B.R.B., Fonds Merghelynck, n° 58.
A. Merghelynck, Copie, sous forme méthodique, des comptes de reliefs des fiefs, relevant du comte de Flandre
à cause de sa cour féodale, “la noble cour de Cassel”, exécutée en partie d’après les comptes originaux en
les documents-copies, reposant au dépôt des archives départementales du Nord à Lille, (France). 1885.
Tome I, 1364-1500, Manuscrit B.R.B. Fonds Merghelynck, n°50.
A. Merghelynck, Recueil renfermant une copie méthodique: 1° du registre coté numéro 1060 de l’inventaire
imprimé de la chambre des comptes, déposé aux archives générales du royaume de Belgique à Bruxelles,
comparé au registre similaire (original), reposant aux archives départementales du Nord à Lille, (France),
présentant un état des fiefs relevant du comté de Flandre à cause de sa court féodale “le Bourg de Bruges”,
1365; 2° des comptes de reliefs des fiefs, relevant du dit Bourg de Bruges, 1367-1435, formant la prélude de
l’ouvrage partiel sur la matière, publié par Monsieur Gilliodts-van Severen, dans son introduction des
coutumes du Bourg de Bruges, Tome I, pages 70-455, 1887, Manuscrit B.R.B., Fonds Merghelynck, n° 49.
A. Merghelynck, Recueil renfermant une copie méthodique: 1° du registre coté numéro 1059 de l’inventaire
imprimé de la chambre des comptes, déposé aux archives générales du royaume de Belgique à Bruxelles,
comparé avec le registre similaire (original), reposant aux archives départementales du Nord à Lille,

Wapenboek de Coninck 157
(France), repris sous le numéro 13 de l’état général des registres en documents, publié par l’abbé Dehaisnes,
présentant un état des fiefs, ressortissant du comte de Flandre à cause de ses cours féodales d’Audenaerde,
Termonde en du château de Courtrai, 1365; 2° des comptes de reliefs des fiefs, relevant du dit château de
Courtrai, 1366-1627; 3° de l’inventaire des dénombrements des dits fiefs en de leurs arrière-fiefs, tiré des
inventaires-manuscrits dénommés: “Procès-verbaux de Lille”, reposant aux dites archives du royaume.
1888, Manuscrit B.R.B., Fonds Merghelynck, n° 51.
F. de Meulenaere, Aperçus sur l’ascendance en la parenté de Jean van Hembyse (1517-1584), in
L’Intermédiaire, n° 289, 1994, pp. 1-20.
F. de Meulenaere, Eléments d’une statistique féodale de la châtellenie de Bailleul, in Annales du Comité
Flamand de France, D. 51, 1993, pp. 189-314 en D. 53, 1995, pp. 59-153.
F. de Meulenaere, La cour féodale de la Motte-au-Bois, in Annales du Comité Flamand de France, D. 52,
1994, pp. 75-135.
F. de Meulenaere, La famille de la Bourre, in Le Parchemin, n° 321,1999, pp. 219-227.
F. de Meulenaere, Liste des écoutètes de Bailleul, 1298-1772, précédée de quelques précisions sur leur
fonction, in Annales du Comité Flamand de France, D. 51, 1993, pp. 183-188.
F. de Meulenaere, Une lignée chevaleresque flamande peu connue: Uutenswaene dit Mirabel ou Mirabello, in
L’Intermédiaire, n° 287, 1993, pp. 263-268.
J. Meyerus, Commentarii sive annales rerum Flandricarum. Libri septemdecim, Antverpiae, 1561.
A. Miraeus, Opera diplomatica en historica, 4 delen, Louvain, 1723.
R. Moelaert, Wessegem en zijn heren, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 24, 1973, pp. 206-238.
C. Monnier, Histoire de l’abbaye de Cambron. Appendice. L’ombre d’un lion sur le blason des Trazegnies, in
Annales du Cercle Archéologique de Mons, D. XVII, 1884, pp. 457-575.
O. Mus, Bijdragen tot de geschiedenis van de liefdadigheidsinstellingen te Ieper, 11 delen, Ieper, 1949-1972.
C. Mussely en E. Molinor, Cartulaire de l’ancienne église collégiale de Notre Dame à Courtrai, Gand, 1880.
D. Nicholas, Gentse stads- en baljuwrekeningen (1365-1376), Brussel, 1999.
J. Noterdaeme, Jan van Roden, heer van Ingelmunster, in Land van Rode, Themanummer: De heren en
vrouwen Van Rode, Année 25, n° 100, 1997, pp. 89-116.
H. Nowé, Les baillis comtaux de Flandre des origines à la fin du XIV e siècle, Bruxelles, 1929.
R. Opsommer, "Omme dat leengoed es thoochste dinc van der weerelt." Het leenrecht in Vlaanderen in de 14 de
en 15 de eeuw, Brussel, 2 delen, 1995.
R. Opsommer, De heren van Ingelmunster, 1309-1362, in De Leiegouw, D. XXXV, 1994, pp. 279-283.
R. Opsommer, De lenen van het grafelijk leenhof van de Stenen Man in Oudenaarde anno 1366: Uittreksel uit
het “Leenboek van Vlaanderen”, in Handelingen van de Geschied en Oudheidkundige Kring van
Oudenaarde, D. XXXII, 1995, pp. 239-253.
R. Opsommer, Het Nordrhein-Westfälisches Hauptstaatsarchiv in Düsseldorf en de laat-middeleeuwse
geschiedenis van het land tussen Maarke en Ronne, in Handelingen van de Geschied en Oudheidkundige
Kring van Oudenaarde, D. XXXIII, 1996, pp. 167-190.
M. Pastoureau, Figures en couleurs, Paris, 1986.
M. Pastoureau, Le bestiaire héraldique au Moyen Age, in Revue Française d’Héraldique en de Sigillographie,
D. 41,1972, pp. 3-17.
M. Pastoureau, Traité d’héraldique, Paris, 1979.
N. de Pauw, Audenarde sous Artevelde, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van
Oudenaarde, D. 4, 1912-1913, pp. 155-169 en D. 5, 1914-1922, pp. 169-199
N. de Pauw, Bouc van der audiencie, 2 delen, Gent, 1901-1903.
N. de Pauw, Cartulaire historique en généalogique des Artevelde, Bruxelles, 1920.
N. de Pauw, Dit es tbesouch van dien dat Pieter Boe ende Leuz sijn broeder ontcracht waren den here vor
Sinte Verrilden kerke te Ghent, Gent, 1890.
N. de Pauw, Jehan Froissart’s cronyke van Vlaenderen getranslateert uuten franssoyse in duytscher tale bij
Gerijt Potter van der Loo, 4 delen, Gent, 1898-1909.
N. de Pauw, Nécrologie de l’église St-Jean (St-Bavon) à Gand du XIII e au XVI e siècle, Bruxelles, 1889.
P. De Pelsmaker, Registres aux sentences des échevins d’Ypres, Bruxelles, 1914.
Ch. Pergameni, Les Archives Historiques de la Ville de Bruxelles, Bruxelles, 1943.
D. Van de Perre, Margareta van Ledeberg: de vermeende zuster van Jan van Wedergrate en de kwestie van de
erfopvolging van Wedergrate in 1445, in Het Land van Aalst, D. 44, 1992, pp. 63-70.
J. Pieters, Het pachtgoed “te Landuit” te Mere, in Het Land van Aalst, D. 21, 1969, pp. 271-279.
V. Pil, Zonnebeke, heerlijk verleden en zonnig heden, Langemark, 1962.
A. Pinchart, Catalogue de la bibliothèque de M. F.-V. Goethals, 2 delen, Bruxelles, 1876-1878.
Ch. Piot, Notice historique en généalogique de la maison de Straten, Bruxelles, 1877.

Wapenboek de Coninck 158
J. Plumet, Les seigneurs de Trazegnies au Moyen Age (1100-1550), Buvrinnes, 1959.
Ch. Poplimont, La Belgique héraldique, 11 delen, Bruxelles, 1863-1867.
M. Popoff, Armorial des rois de l’Epinette de Lille 1283-1486, Paris, 1984.
M. Popoff, Armorial du dénombrement du comté de Clermont en Beauvaisis, Paris, 1998.
A. De Portemont, Recherches historiques sur la ville de Grammont en Flandre, 2 delen, Gand, 1870.
Fr. de Potter en J. Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, 9 series in
meerdere delen, Gent, 1864-1933.
W. Prevenier, Confiscatie van Gentse Leliaards in 1314-1316, in Liber Amicorum Achiel De Vos, Evergem,
1989, pp. 155-159.
W. Prevenier, De oorkonden der graven van Vlaanderen (1191 - aanvang 1206), 3 delen, Brussel, 1964-1971.
F. Priem, Documents extraits du dépôt des archives de la Flandre-Occidentale à Bruges. Listes nominatives
des magistrats de l’ancienne administration du Franc de Bruges. Deuxième série. Tome septième - huitième,
2 delen, Bruges, 1850-1851.
A. Pruvost, Chronique en cartulaire de l’abbaye de Bergues-Saint-Winoc de l’ordre de Saint-Benoit, 2 delen,
Bruges, 1875-1878.
F. Van de Putte, Epitaphes copiées, en 1629, par Christophe van Huerne, seigneur de Schiervelde, in Annales
de la Société d’Emulation pour l’Etude de l’Histoire en les Antiquités de la Flandre, Derde reeks, D. 6 of D.
23 van de reeks, 1871, pp. 279-300.
F. Van de Putte, Généalogie des châtelains de Dixmude en de leurs descendants connus sous le nom de famille
de Dixmude, in Annales de la Société Historique, Archéologique en Littéraire de la Ville d'Ypres, D. I, 1861,
pp. 172-208.
F. Van de Putte, Recherches sur les sires de Lichtervelde, in Annales de la Société d’Emulation pour l’Histoire
en les Antiquités de la Flandre Occidentale, Vierde reeks, D. III, 1879, pp. 41-114.
F. Van de Putte, Speculum Beatae Mariae Virginis ou chronique en cartulaire de l’abbaye de Groeninghe à
Courtrai, Bruges, 1872.
J.-Th. de Raadt, Sceaux armoriés des Pays-Bas en des pays avoisinants, 4 delen, Bruxelles, 1898-1903.
A. Rembry-Barth, Histoire de Menin, 4 delen, Handzame, 1968.
Ch. Van Renynghe de Voxvrie, La famille Belle à Ypres, in Tablettes des Flandre, D. 9, 1969, pp. 9-68 en D.
10, 1973, pp. 393-415.
R. Rodière, Table héraldique de l'épigraphie du Nord, in Recueil de la Société d'Etudes de la Province de
Cambrai, D. 48, 1938.
J. Roelandt, De Wervikse heerlijkheid Oosthove, in Handelingen van de Koninklijke Geschied- en
Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D. XXXIX, 1972, pp. 3-92.
J. Roelandt, Les seigneuries Ghemeene en Gookshoek à Commines-Belgique du XII e au XVIII e siècle, in
Mémoires de la Société d’Histoire de Commines-Warneton en de la Région, D. VII, 1977, pp. 261-328.
J. Roelstraete, Willem van Heule, in Heule Spiegel, n° 33, 2001, pp. 19-25.
P. Rogghé, De samenstelling der Gentse schepenbanken in de 2 de helft der 14 de eeuw, in Handelingen der
Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, Nieuwe reeks, D. IV, 1950, pp. 22-31.
P. Rogghé, Gent in de XIV de en XV de eeuw, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 19, 1968, pp. 227-304.
P. Rogghé, Simon de Mirabello in Vlaanderen, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 9, 1958, pp. 5-55.
C. Roland, Histoire généalogique de la maison de Rumigny-Florennes, Bruxelles, 1982.
P. Roland, Parties inédites de l’oeuvre de Sicile, héraut d’Alphonse V, roi d’Aragon, maréchal d’armes du
pays de Hainaut, Mons, 1867.
L.-A. Rubbrecht, Geschiedenis van Watou, Kortemark-Handzame, 1983.
P. van Ruymbeke, Bijdrage tot de geschiedenis van Rumbeke, in Handelingen van de Koninklijke Geschieden
Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D. XXXV, 1966-1967, pp. 246-265.
A. Ryserhove, Vijftig Beernemse plaatsnamen, in Heemkundige Kring – Bos en Beverveld, D. 1, 1966, pp. 137-
148.
E. Sabbe, Grondbezit en landbouw, economische en sociale toestanden in de kastelenij Kortrijk op het einde
der XIV de eeuw, in Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D.
XV, 1936, pp. 394-458.
J. Sabbe, De ondergang van twee Vlaamse adellijke geslachten in de 14 de eeuw: de heren van Wessegem en
van Praet, in Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis gesticht onder de benaming - Société
d’Emulation - te Brugge, D. 103, 1966, pp. 5-23.
J. Sabbe, Vlaanderen in opstand, 1323-1328, Brugge, 1992.
J. de Saint Genois, Inventaire analytique des chartes des comtes de Flandre, Gand, 1843-46.
J. de Saint Genois, Monuments anciens essentiellement utiles à la France en aux provinces de Hainaut,
Flandre, Brabant, 3 delen, Paris-Lille, 1782-1816.
A. Sanderus, Verheerlykt Vlaandre, 3 delen, Leyden, 1735.
F. Santens, De heerlijkheid en de heren van Hemsrode, 1283-1990, in Geschied- en Heemkundige Kring De

Wapenboek de Coninck 159
Gaverstreke, D. 18, 1990, pp. 191-251.
J.-M. Schollaert en J. van Buyle, De heerlijkheid Zyverdinghe te Sint-Maria-Oudenhove en de heren van de
heerlijkheid “Het huys van Oudenhove” te Sint-Goriks-Oudenhove, in Zottegems Genootschap voor
Geschiedenis en Oudheidkunde, D. VI, 1993, pp. 161-174.
A. Schouteet, Indices op de buitenpoorterboeken van Brugge (1548-1780), Brugge, 1965.
A. Schouteet, Regesten op de oorkonden 1089-1420, 4 delen, Brugge, 1973-1982.
A. de Schoutheete de Tervarent, Histoire de la maison de Schoutheete, du Pays de Waes, issue de celle de van
Zuylen, de Hollande, Saint-Nicolas, 1861.
A. de Schoutheete de Tervarent, Inventaire général analytique des archives de la ville en de l'église primaire
de Saint-Nicolas, Saint-Nicolas, 1872.
A. de Schoutheete de Tervarent, Les anciennes magistratures du Pays de Waes en leurs titulaires, Saint-
Nicolas, 1867.
A. de Schoutheete de Tervarent, Livre des feudataires des comtes de Flandre au Pays de Waes au XIV e , XV e
en XVI e siècles, Saint-Nicolas, 1872.
A. de Schoutheete de Tervarent, Transmission du château en de la seigneurie de Voorde en des fiefs d'Ast, de
Leen en de Lykschoot, sis au Pays de Waes, in Annales de l'Académie d'Archéologie de Belgique, D. XXI.
Tweede reeks, D. I, 1865, pp. 619-637.
D. Schwennicke, Europäische Stammtafeln, neue folge, 28 volumes in 31 delen, Marburg en Frankfurt am
Main, 1978-2011.
E. de Seyn, Dictionnaire historique en géographique des communes Belges, 2 delen, Bruxelles, 1934.
J. Smet, Couderborch, roem en vergankelijkheid van een heerlijk gravenleen in het zuidelijk Waasland, in
Gemeentemuseum van Temse, 1995, pp. 1-150.
J. De Smet, Le plus ancien livre de fiefs du bourg de Bruges, in Tablettes des Flandres, D. 3, 1950, pp. 69-87.
I. de Stein d'Altenstein, Généalogie de Visch, dans Annuaire de la Noblesse Belge, D. 11, 1867, pp. 292-303.
W. Stevens, Analytische inventaris familiefonds de Thibault-de Boesinghe, 3 delen, Knesselare, 1991.
L. Stockman, De brieven van Aalter, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 20, 1969, pp. 96-156.
L. Stockman, De brieven van Assenede en de Vier Ambachten, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 23, 1972,
pp. 5-126.
L. Stockman, Het domein Bellem-Schuurvelde te Lothenhulle, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 29, 1978,
pp. 71-87.
L. Stockman, Het eerste heren van Poeke, in Appeltjes van het Meetjesland, D. 28, 1977, pp. 160-172.
E. Strubbe en L. Voet, De chronologie van de middeleeuwen en de moderne tijden in de Nederlanden,
Bruxelles, 1991.
E. Sueyro, Anales de Flandes, 2 delen, Anvers, 1624.
C. Tavernier en Vereecken, Gentse naamkunde van ca. 1000 tot 1253, Tongeren, 1968.
I. De Temmerman, De heren van Leeuwergem in de schaduw van de Middeleeuwen. Een kritische rechtzetting
van het genealogisch model van F. Gerard en de Potter en Broeckaert, in Handeling van het Zottegems
Genootschap voor Geschiedenis, D. 2, 1985, pp. 133-139
M. Van Trimpont, Het land en de baronie Boelare, Geraardsbergen, 1998.
P. Trio, Adellijke families geprangd tussen landsheerlijke en stedelijke belangen: Gent, de familie Van
Liedekerke en de graaf van Vlaanderen (dertiende-veertiende eeuw), Leuven, 2012.
J. van Twembeke, De heerlijkheid Brakel, in Het Land van Aalst, D. 11, 1959, pp. 85-119.
J. van Twembeke, De heren van Brakel, in Het Land van Aalst, D. 8, 1956, pp. 242-243.
J.-B. de Vaivre, Orientations pour l’étude en l’utilisation des armoriaux du Moyen Age, in Cahiers
d’Héraldique, D. I, pp.I-XXXIV.
J. Vanacker, Bijdragen tot de geschiedenis der heren van Gistel, in Gestella, 1988, pp. 165-225.
J. Vanacker, De familie van Stavele (1298-1603) in de kasselrijen van Veurne en Kortrijk, in Handelingen van
de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, D. LIV, 1988, pp. 5-242
A. VandenPeereboom, Ypriana, notices, études, notes en documents sur Ypres. T.VII. Ypres en ses comtes
léliaerts, attaque en défense des institutions communales, Bruges, 1883.
M. Vandermaesen, Bijdrage tot een politieke sociologie van de raad en van de raadsheren achter de figuur
van Lodewijk II van Nevers, (1322-1346), 3 delen, Brussel, 1999.
M. Vandermaesen, Het slot van Rupelmonde als centraal archiefdepot van het graafschap Vlaanderen, midden
13 de –14 de eeuw, in Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, D. 136, 1970, pp. 273-
317.
H. Vangassen, Geschiedenis van Ninove, 2 delen, Ninove, 1949-1960.
M. Vanhaeck, Cartulaire de l’abbaye de Marquette, in Société d’Etudes de la Province de Cambrai, Recueil
46, 47 en 50, 1937-1940.
J. Vannérus, Les changements d’armoiries en de nom dans le groupe familial Gavre-Liedekerke, in Extrait de
l’Annuaire de la Noblesse Belge de 1946-1950, Liège, 1951.

Wapenboek de Coninck 160
J. Verbruggen, De slag der Guldensporen, Antwerpen, 1952.
D. Verelst, Geschiedenis van volk en land van Beveren. T.I. Politieke en institutionele geschiedenis, Beveren,
1984.
A. Verhoustraete en A. Ryserhove, Leenroerig overzicht van Aalter en Knesselare, 2 delen, Maldegem, 1965-
1966.
A. Verhulst, De Sint-Baafsabdij te Gent en haar grondbezit, (VII de – XIV de eeuw), Brussel, 1958.
W. Verleyen, De heerlijkheid van Landegem te Oordegem, in Het Land van Aalst, D. 17, 1965, pp. 71-79.
V. Vermeersch, Grafmonumenten te Brugge voor 1578, 3 delen, Brugge, 1976.
H. Vermout-Verstraete, “Mon cousin” Willem van Nevele, raadsheer van Robrecht van Béthune. 14 de eeuw,
in Het Land van Nevele, D. XXXII, 2001, pp. 3-21.
E. Verroken, Genealogie van de Heren van Maarke (1196-1466) en hun verwanten, in Handelingen van de
Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. 47, 2010, pp. 55-149.
E. Verroken, Lenen en leenmannen in Petegem en Moregem in de late Middeleeuwen (1250-1500), in
Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XLI, 2004, pp. 5-101.
E. Verroken, Mer Arend VI van Gavere (1387-1418) heer van Schorisse, van Dieudonné en van Moncourt aan
de Somme, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Oudenaarde, D. XL, 2003, pp.
261-410.
A. Viaene, Vlaamse pelgrimstochten, Brugge, 1982.
A. De Vlaminck, Cartulaire de l’abbaye de Zwyveke-lez-Termonde, Gand, 1869.
A. De Vlaminck, Filiations de familles de la Flandre, 2 delen, Gand, 1875.
A. De Vlaminck, L’église collégiale Notre-Dame à Termonde en son ancien obituaire, Bruxelles, 1898.
A. De Vlaminck, La seigneurie de Moerzeke, in Annales de l'Académie d'Archéologie de Belgique, D. XLVIII,
1896, pp. 235-306.
C. Vleeschouwers, Het archief van de abdij van Boudelo te Sinaai-Waas en te Gent, 2 delen, Brussel, 1983.
M. Voet, Recueil de généalogies d’un grand nombre de familles des Pays-Bas, de France, d’Espagne, de
Portugal en d’Italie, (V.A.) Manuscrit B.R.B., Fonds F.V. Goethals n° 737.
M. Voet, Recueil de généalogies d’un nombre considérable de familles des Pays-Bas, (V.E.) Manuscrit B.R.B.,
Fonds F.V. Goethals n° 738.
M. Voet, Recueil de généalogies d’un nombre très considérable de familles des Pays-Bas en de France, (A.V.)
Manuscrit B.R.B., Fonds F.V. Goethals n° 735.
A. De Vos, Geschiedenis van Ertvelde, Ertvelde, 1971.
J. Vuylsteke, Gentsche stads- en baljuwsrekeningen 1280-1336, 4 delen, Gent, 1900-1908
J. van Waesberghe, Gerardimonium sive altera imperialis Flandriae metropolis eiusque castellania, Bruxellae,
1627.
A. Wagner, Aspilogia I. A catalogue of English mediaeval rolls of arms, London, 1950.
A. Wagner, Heralds and heraldry in the Middle Ages, London, 1939.
E. Warlop, De heren van Beselare tot 1418, in Vlaamse Stam, D. II, 1966, pp. 15-36.
E. Warlop, De heren van Wervik tot 1300, in De Leiegouw, D. VIII, 1966, pp. 381-398.
E. Warlop, Inventaris van het archief van de abdij van Merkem, Brussel, 1965.
E. Warlop, The Flemish nobility before 1300, 4 delen, Kortrijk, 1975-1976.
E. Warlop, Wapenboek van Vlaanderen, Handzame, 1972.
E. Warlop, Ph. Despiet en E. Vercaemst, Moorsele, heerlijkheid, kasteel en kasteelheren, Kortrijk, 1986.
M. Van den Weghe, Geschiedenis van Moorslede, Handzame, 1977.
O. de Wree, La généalogie des comtes de Flandre, 2 delen, Bruge, 1642.
O. de Wree, Les seaux des comtes de Flandre, Bruge, 1641.
L. Wynant, Register van de Gentse Staten van Goed. Eerste reeks, 1349-1400, 2 delen, Brussel, 1979-1985.

Wapenboek de Coninck 161
Alfabetische tafel van de vermelde families
Aa (van der) 3, 183, 197, 231, 255, 273
Abeele (van den) 274
Aelbrechte 83, 257
Aertrycke (van) 129
Allery (d') 297
Amboise (d') 19
Andeley (van) 98, 158, 159, 312
Andries 199
Antoing (d') 212
Anvaing (d') 217
Arbois (d') 122
Artevelde (van) 171, 324
Aspelaere (van) 234
Assche (van) 302, 311
Assebrouck (van) 137, 161
Ast (van der) 245
Auberchicourt (d') 280, 290
Autvyver (van) 137
Auxy (d') 52
Avelgem (van) 102
Axele (van) 25, 37, 71, 119, 125, 186, 253, 318
Axpoele (van) 74, 79, 189
Ayshove (van) 106, 107
Baenst (de) 77, 178
Bar (de) 22
Baronaige 122, 162, 217, 219, 228, 246
Bassevelde (van) 207
Batselier 214
Beaufort (de) 28, 83, 176, 215
Beaumont (de) 324
Beausart (de) 289
Beerst (van der) 199
Belle (van) 17, 20, 52, 61, 258, 270
Belle 52
Belleghem (van) 285
Belsele (van) 138
Berchem (van) 234, 252
Berghe (van den) 80, 199
Berlaymont (de) 121, 235
Bernaerdvelde (van) 217, 271
Berouds 150
Berthe (van) 190
Bethune (de) 19, 28, 83, 111, 118, 182
Bette 205
Beuckemare (van) 150
Bevere (van) 312
Beveren (van) 1, 28, 75, 172, 312, 313
Beyaert (van) 138
Blancpeym 321
Blicken (van) 76
Blikij (van) 76
Bloc van Steelant 194, 205
Boetelin 28, 94, 229, 285, 296, 324
Bois (du) 272
Bonin 95, 129, 213, 252
Bonmards 296
Boote 193
Borgne (Le) 280
Borluut 157, 200, 231, 261, 273
Bornival (de) 193
Borre (van) 58
Borselen (van) 111, 302
Borst (van der) 148
Bottelaer (van) 312
Bourbourg (de) 54
Bourghelles (de) 280
Bournonville (de) 54
Bousies-Vertaing (de) 324
Bovinglo (van) 218
Boyegem (van) 149
Brabant (van) 193, 293
Brackel (van) 76, 259
Bracman (van der) 186
Bredelare (van) 69
Bretagne (de) 16
Breve (de) 190

Wapenboek de Coninck 162
Brisetête 28, 83, 120, 125, 173, 177, 324
Brouck (van den) 190
Broucke (van den) 324
Brouwer van Steelant (de) 164
Bruec (du) 116
Brugdamme (van) 98, 158, 159, 312
Brugelettes (de) 219, 259
Brugge (van) 3, 83
Brusteel 244, 250
Bruwere (den) 117
Buce 322
Burcht (van der) 30, 86
Burst (van) 236
Busere (de) 184, 207
Bussche (van den) 249
Cabiliau 174, 239, 324
Cadsant (van) 77
Calckene (van) 171
Calonne (de) 297, 324
Camere (van der) 85
Canard 280
Canart 299
Capelle (van der) 25, 77
Cassel (de) 16
Cedackere (van) 244
Charon 279
Clercq (de) 83
Clermont (de) 22, 64, 114
Clessenare (van) 204
Cleves (de) 23
Clyte (van der) 60, 229, 292
Cnesselare (van) 317
Cockman 7, 242
Comines (van) 146
Conroet (van) 174, 239
Coster (de) 162
Costers 302
Couckelare (van) 100
Couderborch (van der) 120, 141, 173, 201, 214, 268,
324
Courben (van der) 278
Courtroisin (de) 86, 93, 263
Couteren (van der) 122
Coyghem (van) 114, 154, 287
Crainhem (van) 253
Crane (de) 232
Cremps 268
Crequy (de) 52, 103
Crombeke (van) 105
Crombrugghe (van) 282
Cruce (van der) 83
Crupenninc 242
Cysoing (de) 309
Damman 173, 254, 275
Damme (van den) 294
Dare 322
Deene (de) 239
Delft (van der) 190
Denterghem (van) 277
Desteldonk (van) 123
Deule (de la) 221
Deurwaerder (de) 28, 114
Dielbeeck (van) 285, 296
Diericxzone 199
Dixmude (van) 75, 80
Donckt (van der) 266
Donmès de Ruminnes (de) 98
Doorne (van) 259
Douve (van den) 197, 295, 323
Drincham (van) 28, 103, 215
Drongen (van) 93, 96, 109
Dudzele (van) 15, 68, 79, 163, 232, 312
Edinghen (van) 22, 111
Eine (van) 112
Ekelsbeke (van) 144
Elsloo (van) 101
Elst (van der) 245, 264
Elst (van) 264
Erpe (van) 201, 226
Evelbaren 168
Exaerde (van) 157, 200

Wapenboek de Coninck 163
Fay (du) 135
Ferrant 120
Fiennes (de) 54
Fierenbras 324
Fléchin (de) 94, 167, 191, 285, 319
Flourens (de) 290
Floyon (de) 121
Fosseux (de) 312
Fresne (de) 65
Gapere (de) 129
Gavere (van) 35, 38, 101, 107, 156, 157, 172, 194, 200
Gaymare 66
Gent (van) 94, 236, 323
Ghelare 24
Ghen(d)t (van) 275, 324
Ghistelles (van) 14, 28, 52, 72, 74, 79, 82, 83, 89, 98,
103, 109, 121, 131, 144, 155, 161, 164, 185, 194, 205,
211, 215, 260
Gobiert de Molembaix 98
Gracht (van der) 25, 85, 104, 283, 288, 301
Grimarez (de) 299
Grimberghe (van) 111, 137, 255, 302, 309
Gruutere (de) 312
Gryspere (de) 114
Halen (van) 152, 166
Halewyn (van) 4, 24, 28, 83, 95, 110, 164, 177, 192,
198, 216, 221, 292, 301, 303, 304, 308, 317
Hallinghe (van) 54
Hames (de) 54
Han (de) 75
Harchies (de) 98, 174, 239
Harelbeke (van) 164, 175, 196
Harnes (de) 234
Hasselt (van) 76, 247
Hauring (de) 295
Hauweel 63, 69, 317
Haverie (d') 324
Haveskercke (van) 21, 53, 59, 62, 79, 132, 229, 316
Hawine (van) 54
Haze van Vlaanderen (de) 105
Hazebrouck (van) 57, 63, 161
Heect (de) 160
Heestert (van) 164
Heilly (van) 199
Helst (van der) 245, 264
Hem (de) 280, 290
Hembyse (van) 7, 162, 219
Hemricourt (de) 162
Hemsrode (van) 24, 183
Herbaumez (d') 136
Herimez (van) 101
Herlebond 184
Hertoghe (de) 322
Herzele (van) 33, 155, 234, 291
Heule (van) 28, 59, 89, 98, 164, 170, 198, 207, 217,
271, 301, 324
Heurne (van) 278
Heuverhuus (van den) 122
Heyle (van) 25, 119, 186, 319
Hiltes 77
Hingettes (de) 115
Hoens 204
Hondschoote (van) 55, 111
Houplines (van) 167
Houte (van den) 269, 272
Houtingem (de) 148
Hove (van den) 223, 257
Hoye (van der) 114, 277, 310
Huuse (van) 315
Huysse (van) 122, 215, 246
Illoirs 271
Ingelmunster (van) 164, 210
Iseghem (van) 198
Jonghe (de) 171, 173, 237, 278, 314, 315
Kamerlink van het Vrije 70
Keghele 262
Kerckhove (van den) 275
Keyarde 95
Kortrijk (van) 28, 83, 122, 155, 162, 229, 259, 263, 318
Landas (de) 105, 112, 140, 280
Landeghem (van) 93, 155, 183, 229, 272
Langhemuls 95
Lannoy (de) 297

Wapenboek de Coninck 164
Latre (de) 275
Leeuwerghem (van) 214, 223, 236, 256, 284
Lembeke (van) 71, 172, 213
Leye (van der) 213, 239
Leyen (van der) 275
Leyns (van) 25, 77
Libaufossen (de) 296
Lichtervelde (van) 28, 74, 79, 81, 83, 117, 129, 137,
161, 199, 319
Liedekerke (van) 28, 83, 176, 215, 234
Lillare (van) 258, 270
Lisseweghe (van) 151, 294
Loker (van) 118, 182
Longprés (de) 214
Longueval (de) 28, 83
Lony (de) 128
Loon (van) 183
Lotharingen (van) 313
Louchier 322, 324
Lovendeghem (van) 155, 233
Lummene (van) 217, 271
Luxemburg (van) 23, 79, 89, 98, 109, 301
Lyst (van der) 214
Machelen (van) 106
Maelbrouc (van) 138
Maelstede (van der) 120, 243, 309, 311, 318
Maercke (van) 187, 217, 269, 271
Maingoval (de) 297
Maisnil (du) 28, 167, 215
Maldeghem (van) 73, 83, 94, 111, 153, 164, 207, 214,
267
Marbais (de) 164, 280
Marquillies (de) 136
Masiere 168
Masmines (van) 28, 69, 86, 153, 244, 260, 267
Meerberghe (van) 72
Meetkerke (van) 25, 127
Meeus 208
Meeuwe 193, 293
Melden (van) 265
Melle (van) 93, 109, 122, 162, 229, 318
Menen (van) 83, 114, 164
Merckem (van) 110
Mernes (de) 62
Meulebeke (van) 129
Meulen (van der) 224
Mirabello (de) 152, 153, 166, 226, 267, 309
Moere (van den) 208
Moere (van der) 119, 143, 155, 186, 208, 214, 233, 324
Moerkercke (van) 11, 96, 104, 110, 199, 208
Moerzeke (van) 179, 309
Molin (del) 83
Moor (de) 83, 149, 184, 319
Mooreghem (van) 104
Moorslede (van) 117, 154, 185, 199
Mortagne (de) 28, 34, 39, 83, 111, 130, 135, 140, 265,
280, 304
Mosscher (van) 114, 229, 296
Most (van der) 237
Moten (van der) 218, 241
Mouden (van) 122, 228
Mulaert 157, 200
Mullem (van) 122, 154, 162, 219, 244, 246, 250
Munte (van) 300, 310
Namen (van) 23, 79, 163, 172, 201, 250, 292
Nesle (de) 22
Neuville (de) 235
Nevele (van) 28, 53, 59, 74, 83, 116, 176, 192, 199,
215, 257, 312, 324
Nevers (de) 16
Notacx 171
Ollehain (d') 75
Oostcamp (van) 97
Oostende (van) 167
Oostkerke (van) 213, 320
Oostwinkel (van) 317
Oubranc (d') 190
Oudenaarde (van) 135, 265
Oudenhove (van) 153, 260
Oultre (van) 117, 122, 185, 197, 231, 255, 273
Overmeere (van) 222
Pamele (van) 265
Pape (de) 171, 252
Parijs (van) 275

Wapenboek de Coninck 165
Parole 77, 304
Peene (van) 56
Peerins - Sonneville 275
Personne 171
Pierre (de La) 54
Pieterszone 104
Pipenpoy 267
Pitthem (van) 164, 214, 268, 319
Plateel 64, 65
Poele (van de) 133, 145
Pollare (van) 197, 255
Poppenrode (van) 238
Pottelsberghe (de) 245
Poucke (van) 29, 82, 98, 114, 154, 155, 167, 173, 229,
244
Praet (van) 6, 36, 154
Priems 244
Proost 262
Putten (van) 73
Rache (van) 132
Raephoeft 224
Rasseghem (van) 101, 187, 222, 253, 264, 269, 309
Ravenschoot (van) 244
Rechem (van) 125
Redelghem (van) 293
Reninghe (de) 50
Rethel (de) 197, 255
Reyghersvliet (van) 9, 91, 216
Reyphins 80
Rijsel (van) 116, 141
Rissinghen (de le) 251
Rockeghem (van) 224
Rode (de) 321
Rode (van) 28, 109, 111, 114, 121, 155, 156, 164, 210,
308, 321
Roden (van) 321
Roeselare (van) 113, 149, 184, 306, 307
Roisin (de) 167, 280
Rolleghem (van) 110, 292
Roosebecke (van) 301
Rostuine (van) 209
Roubaix (van) 32, 291
Rouge (Le) 321
Roye (de) 118, 156
Royeghem (van) 184
Rumes (van) 279
Rycke (de) 251
Rym 253
Rynvisch 253
Ryt (de le) 227
Saemslach (van) 126, 188, 203
Saint-Omer (de) 18, 56
Sammans 275
Schelde (van der) 230
Schendelbeke (van) 227
Schiervelde (van) 84, 211
Schoonberghe (van) 292
Schoornisse (van) 156, 185
Schore (van der) 275
Schoutheete (de) 186, 205
Schuurvelde (van) 215
Scoenjans 226
Scoudee (de) 201
Semmerzake (van) 281
Sente-Baafs (van) 275
Sersanders 194, 225, 315
Sloefs 251
Slyp 302
Sonneville 275
Speelt (van) 216, 248, 278
Spiegele (van den) 275
Spiere (van) 148, 304
Spierinc 114
Spoorkin 78
Staden (van) 117, 185
Stavele (van) 45, 198
Steelant (van) 82, 124, 125, 129, 154, 168, 178, 194,
205
Steenbrugge (van) 89, 98
Steenhuyse (van) 7, 24, 28, 83, 192
Steenkercke (van) 166
Stoleboons 78
Storm 149, 241

Wapenboek de Coninck 166
Straeten (van der) 235
Straten (van der) 155, 163, 232, 312
Swaef 193
Taufert (de) 94
Tayard 91
Tempel (van den) 139
Temse (van) 123, 324
Thant 149, 184
Tollenaere (de) 53, 81, 95, 129, 296, 319
Tollin 202, 238, 316
Tourmignies (de) 59
Trazegnies (de) 7, 28
Tyrel de Poix 121
Utenhove 240, 286
Utermeerham 234, 263
Uytberghe (van) 99
Uytenbroucke 324
Uytkercke (van) 12, 169
Vaernewyck (van) 129, 162, 166, 201, 225, 237, 261,
286, 314
Valkenborch (van) 23
Varent (van der) 275
Varssenaere (van) 95, 178
Velkenghem (van) 235
Verlinghem (van) 54
Verrières (de) 188, 203
Vichte (van der) 216
Vierves (de) 121
Vilain 93, 120, 123, 155, 208, 214, 311, 318, 324
Ville (de) 156, 235
Visch (de) 25, 71, 77
Viskins 324
Vivere (van de) 217, 271
Vlaanderen (van) 22, 16, 19, 23, 28, 52, 61, 68, 83, 90,
91, 94, 105, 128, 139, 152, 164, 166, 167, 187, 201,
215, 242, 256, 269, 296, 301, 305, 313
Volkeghem (van) 235
Volmerbeke (van) 220, 316
Voorhoute (van) 94, 305
Vormezele (van) 72, 74
Vorselaere (van) 224
Vos (s') 154, 254
Vos 119
Vremde (de) 135
Walle (van de) 82, 169, 229
Warthusen (van) 260
Watervliet (van) 10
Watten (de) 51
Wavre (van) 122, 193, 293
Waziers (de) 60, 303
Weede (de) 162
Weeden (van der) 122
Weldene (van) 197, 231, 255
Werchin (de) 313
Wervik (van) 108
Wesheijm (van) 321
Wetteren (van) 160
Wieze (van) 259
Wilde (de) 68
Willebaerts 251
Wincle (vande) 254
Winghene (van) 161, 277
Wisquete (de) 132
Woestijne (van der) 83, 104, 110, 114, 249
Woustwinckele (van) 317
Wychuuse (van) 162, 254
Wynckel (van) 137, 199
Ysendycke (van) 206
Zandberghe (van) 276
Zeebrouck (van) 98, 158, 159, 312
Zegherscapelle (van) 188, 203
Zomerghem (van) 92, 207, 209, 317
Zorghe (van der) 278
Zottegem (van) 73
Zweveghem (van) 192
Zwynaerde (van) 195
Zype (van der) 90

Wapenboek de Coninck 167
Alfabetische tafel van de heerlijkheden
Aalst 202, 238
Aalter (Brieven van) 207
Aardenburg 149, 319
Aire 146
Aishove 106, 107, 162
Akspoele 189
Alveringem 30
Amboise 19
Antoing 73
Anzegem 303
Ardooie 161
Argant 242
Aspelaar 234
Asse 302
Assebroek 137
Assenede 125, 168
Assenede-Ambacht 125, 205
Ast (Ter) 245
Auberchicourt 155
Audenaerde 208
Autvyver 137
Avelgem 7, 241
Aveschoot 69
Axel 25, 37, 119, 186, 267
Baarzande 105
Bailleul 20
Bailleulval 132
Basserode 187, 253
Bassevelde 207
Bavikhove 52
Beauffremez 298
Beaufort-sur-Meuse 83
Beaulieu 219
Becquerel 167
Beernem 137, 161, 199
Bellem 28, 215
Beoosterblij 119
Berchem 234
Berlegem 309
Bernissart 280
Beselare 69
Bets 117, 199
Beukemare 150
Bevere 106
Beveren 294, 313
Biest (Ter) 241
Blankenberge 308
Blaton 303
Bochout 241
Boekliebos 218
Boelare 13, 28, 48, 91, 265
Bondues 115
Borre 58
Bouchout 93, 120, 318
Bourbourg 16
Bournonville 54
Bouvelo 218
Bouveryen (Ter) 224
Bouvignies 280
Bovinglo 218
Brakel 259
Bréaugies 98
Breda 8, 234
Bredelare 69
Bredene 232
Broeucq 109, 260, 280, 292
Brouck 190
Broucke (Ten) 53, 62
Broucke 324
Brugdamme 155
Brugge 3
Brunerue (La) 229
Brusch 233
Brussel 292
Buggenhout 212
Burcht 30
Bury 285
Bussche (Ten) 104, 110, 249
Buxem 28, 83, 125
Caloedam 294
Camere 85
Cassel 16
Cauwerburg 120, 214
Conroet 174, 239

Wapenboek de Coninck 168
Coocmans 242
Coocmansstede 242
Crequy 215
Croix (La) 229
Croix 199
Daknam 186
Damme (Den) 294
Deerlijk 196
Dendermonde 19, 22
Dentergem 277
Destelbergen 171
Dielbeics 296
Diksmuide 1, 28, 75, 80
Dongelberg 193
Doornik 28, 130
Dossemer 135
Douai 41
Douve 91, 295
Douxlieu 52
Drincham 28, 103, 215, 257
Drongen 93
Dudzele 15, 163, 190, 312
Dunkerque 16
Eeke 153, 267
Eine 105, 112, 250
Eksaarde 157, 200
Elewijt 122, 193
Elst (Ter) 114, 264
Elst 245, 264
Erpe 181, 201, 226
Erquinghem-Lys 167
Esen 199
Esquelbecq 103, 131, 144, 215
Estaimbourg 280
Estaires 53
Evergem 73, 173, 237, 314
Everstein 209, 272
Familleureux 324
Florens 324
Floyon 235
Forest 290
Foucquière 85
Fresnes 291
Gage 101
Gavere 38
Gaymart 66
Geldenaken 224
Gent (Oude burcht van) 173
Gent 22, 26, 42, 73
Ghaymaere 66
Gistel 2, 67, 74, 79, 83, 89, 98, 109, 121, 190
Gooik 187
Gookshoek 83
Gracht 288
Grammene 83, 215
Gravelines 16
Grimarez 299
Grimbergen 3
Groenevelde 205
Gruson 141
Gruuthuse 3, 83
Hagen (Ter) 85
Halinghen 54
Halluin 4, 60, 122, 221, 292, 303, 304, 308
Hames 54
Han 75, 80
Hansbeke 168, 194, 205
Harchies 98
Harelbeke 196
Harsy 128
Hasselt 76
Haverskerque 21
Haye (Le) 291
Hazebrouck 57, 63
Heenede 105
Heestert 89, 170
Heinsberg 321
Helsmoortel 213
Hem 290
Hemsrode 24, 292, 303
Herbaumez 136
Herchies 101
Herimez 101
Herlinkhove 23, 250, 292
Herseaux 122
Herzele 33, 234
Heule 81, 92, 94, 170, 207, 221, 285, 292, 324
Heurne 278

Wapenboek de Coninck 169
Heurne-Geerbrouck 186
Heusden 42
Heuverhuus (Ten) 122
Heyden (Ter) 117
Hondschoote 55
Hoogmosscher 229, 296
Houdaing 98
Houplines 167
Houtken 272
Houttave 95
Huize 168, 246
Hulst 311
Hundelgem 153, 267
Hungerie (La) 322
Ieper 17, 117, 197, 255, 273, 295
IJzendijke 206
Inchout 192, 216
Ingelmunster 164
Izegem 198
Jabbeke 232
Kalken 153, 260, 267
Kapelle 25, 71
Kerkem 224
Kiel 214
Klemskerke 163
Klessenare 204
Knesselare 208
Koekelare 25, 100
Komen 60, 146, 229
Koolskamp 81, 129, 137, 161, 199, 319
Kortrijk 28, 49, 83, 265
Kraainem 187
Laarne 260, 266, 267
Lake 109, 121
Lampernisse 25
Landas 39, 140
Landegem 183
Lannoy 297
Ledeberg 193
Lederzeele 59, 132
Leerne 209
Leeuwergem 110, 147
Lembeke 164, 172, 175, 196, 213
Lens 46, 101
Lessen 135
Leyschoot 111
Lichtervelde 27, 28, 83, 137, 199
Liedekerke 8, 101, 172, 234
Ligny 301
Linselles 303
Lo 25
Lodi 23
Loker 28, 83, 111, 182
Lokeren 186
Lombaerden Steen 296
Lony 128
Lophem 178
Love 120
Lys 297
Maarke 269
Machelen 106
Maelstede 243, 311
Maingoval 297
Maisnil 197
Maldegem 5, 111, 257
Martigny 313
Massemen 88, 153, 264, 267, 309
Meerberghe 72
Meetkerke 25, 127
Melden 265
Melle 47, 93, 164, 229, 318
Melsele 294
Melsen 283
Melzele Dam 294
Mere 208, 226
Merkem 104, 110
Merris 62
Meulebeke 218
Moelsmeersch 85
Moen 122, 228
Moer 208
Moere (Ter) 208
Moere 109, 119, 143, 214
Moerkerke 11, 96
Moerkerke-Ambacht 213
Moerzeke 111, 309
Molenbeek 182
Mondricourt 128

Wapenboek de Coninck 170
Montrichard 19
Moorsele 25
Morbecque 18, 50
Morenbroek 174, 227
Mortagne 28, 83, 130
Motte (La) 144
Muilem 250
Mullem 174, 239
Neder-Hasselt 76
Nesle 19, 114
Nevele 28, 49, 83, 265, 312
Nieuwenhove 60, 129
Ninove 23, 187, 244, 250, 269, 292
Okegem 244
Oostburg 149
Oosthove 28, 83, 176, 192, 215
Oostkerke 213
Oostkerke-Ambacht 213
Oostvleteren 59, 324
Oostwinkel 317
Op-Hasselt 76
Opbrakel 219, 259
Orchies 132
Oudenaarde 44, 135
Oudenburg 70
Oudenhove 260
Oudezeele 63
Oultre 255
Overbroek 85
Overdam 69, 317
Overmere 153
Paddeschoot 214
Pamel 193
Pamele 135
Pasteijns 324
Peene 56
Peereboom 168
Perk 122, 193
Perwez 152, 309
Pittem 191, 319
Plessier de Roye 156
Poeke 29, 40, 82, 154, 167, 168, 229
Poele (Ter) 133
Praat 6, 36, 149, 154, 190
Putte 22
Rache 132
Ranst 234
Reigersvliet 9, 91
Renescure 60, 292
Reninghelst 116
Ressegem 46, 101
Richebourg 22, 301
Rijsel 43
Rode 47, 164
Roesbrugge-Haringe 182
Rollegem 110, 221, 304
Rosimbos 28, 215
Rosoit 258, 270
Rotselaar 23
Roubaix 32, 291
Rozebeke 192
Rumbeke 28, 79, 83, 199
Rumes 135, 279
Saaftinge 125
Sains 52
Saint-Floris 62
Saint-Omer 50, 324
Saint-Pol 94
Saint-Venant 295
Schellenbroek 83
Schendelbeke 227
Schiervelde 84
Schorisse 35, 156
Schuurvelde 28, 83, 105, 215
Semmerzake 281
Sempy 31
Sibouts Dilf 53
Sint-Jansteen 120, 123, 311, 318, 324
Sint-Pieter 163
Sleidinge 73, 237, 314
Speisbrouc 272
Spiere 28, 34, 304
Staden 117, 156, 185, 185, 199
Steeland (Hof van) 120
Steeland 125, 124, 168, 194, 205
Steenhuize 7, 155, 192, 229, 312
Strate (Ter) 268
Straten 165, 312

Wapenboek de Coninck 171
Streyen 22
Stuivekenskerke 25
Tempel 139
Temple (Ter) 271
Temse 120, 123
Tereken 245
Tienen 83
Tillegem 129
Tilletoy 135
Tofflet 54
Tomme 82, 154
Torre 163, 312
Trazegnies 7
Uitbergen 28, 83, 153, 176, 215
Uitkerke 95, 163, 308
Uitkerke-Ambacht 308
Vaernewyck 166
Vake 105
Varsenare 95, 178
Velckeghem 235
Vellerelles 324
Veloosere 205
Verlinghem 54
Veurne 45, 198
Viaene 76, 91
Vichte 180, 216, 248
Ville 121
Vladslo (Hof van) 292
Vloesberg 135
Volkegem 235
Volkinghem 235
Voorhoute 312
Vormezele 72, 163, 312
Vroonhove 120
Waasmunster 186
Wachtebeke 194, 205
Wakken 175, 196
Walle (Ter) 267
Walle 229
Wallekine 95
Wallers 1, 75
Wasquehal 109, 260
Watervliet 10
Watten 51, 53, 59
Waudempreau 82, 89, 98
Wavre 122, 193
Wavrin 134
Waziers 142
Welden 117, 197, 255
Wendelgem 90
Wervik 28, 79, 83, 108, 199
Wessegem 105, 149, 153, 184
Westhove 285, 324
Westkapelle 163
Wevelgem 271
Wijckhuize 254
Willecomme 244
Willemskerke 294
Wingene 154
Wingles 289
Woeste 215
Woestine 14, 79, 109
Wondelgem 73, 111, 237, 314
Wulfwinkle 98
Wyckhuyse 254
Wytschaete 104
Zaamslag 25, 119, 126, 186
Zandbergen 80, 231, 255, 273
Zarren 199
Zegherscapelle 203
Zoeterstede 52
Zomergem 152, 153, 267
Zottegem 87, 22
Zwevegem 7, 28, 83, 192
Zwye 69
Zyverdinghe 260

Wapenboek de Coninck 172
Tabel
Wapenboek de Coninck - het handschrift 1
Auteur(s) en beschreven periode van het wapenboek 3
Wapenboek alfabetisch 5
Beschrijving van het wapenboek 23
Analyse van het wapenboek 115
Addendum I: Familienamen of personen vermeld in het Becberghe wapenboek,
al of niet met hun wapenbeschrijving, en welke niet worden beschreven in het
wapenboek de Coninck.
Addendum II: Volgorde en originele schrijfwijze van de namen volgens het
wapenboek de Coninck en het Becberghe wapenboek.
119
121
Addendum III: Poging om de personen met voornaam in hun tijd te plaatsen. 131
Wapenbeschrijving alfabetisch naar figuur 137
Bibliografie 151
Alfabetische tafel van de vermelde families 161
Alfabetische tafel van de heerlijkheden 167