Wapenboek-van-het-middeleeuwse-Vlaanderen-Wapenboek

APENBOEK van het
MIDDELEEUWSE VLAANDEREN
Eerste deel – Het wapenboek
JEAN-MARIE VAN DEN EECKHOUT (AIH)
Voorwoord door Michel Popoff, Voorzitter van het Internationaal Heraldisch College
In eigen beheer
2009 (herziende druk 2020)

Copyright JEAN-MARIE VAN DEN EECKHOUT
België
Herziende uitgave : 2020, uitgever
ISBN : 9789080896642
Wettelijk depot
December 2009
Version française : Armorial de la Flandre médiévale – ISBN : 9789080896604

WAPENBOEK
VAN HET
MIDDELEEUWSE VLAANDEREN
Eerste deel – Het wapenboek

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - I
VOORWOORD (vertaald uit het Frans)
Een wapenboek is een verzameling van getekende, geblazoeneerde of gebeeldhouwde wapens
(wapenschilden, wapens of – zoals dikwijls foutief wordt beweerd – van blazoenen) 1 . De support
is heel uiteenlopend, gaande van codex of volumen, balk of muur tot grafzerk en monumentale
poort. De wapenboeken zijn, in de meeste gevallen, het werk van wapenherauten, oorspronkelijk
officieren van een lagere rang, belast met diplomatische en protocollaire opdrachten. Zij
werden snel experten in deze materie die zij codificeerden - zij gingen daarin soms te ver -
door het opstellen van wapenboeken en handleidingen over wapenboeken 2 .
Wapens kunnen omschreven worden als “emblèmes en couleurs, généralement héréditaires et
représentées sur un écu, propres à un individu, une famille ou une collectivité et soumis à des
règles particulières qui sont celles du blason” (gekleurde emblemen of kentekens, meestal
erfelijk en uitgebeeld op een schild, eigen aan één individu, een familie of gemeenschap,
onderworpen aan de specifieke regels van de blazoenering) 3 . Deze wapens duiken op tussen
1 De beste synthese over middeleeuwse wapens blijft het artikel van: Jean-Bernard de VAIVRE: Orientations
pour l’étude et l’utilisation des armoriaux du Moyen Âge. in Cahiers d’héraldique. D. 1, 1977, pp. I-XXXIV. Van
21 tot en met 23 maart 1994 werd er in Parijs, in de lokalen van het “Institut de France” een internationaal
colloquium gehouden, georganiseerd door het “Institut de recherche et d’Histoire des Textes”. De akten van
deze bijeenkomst van experten uit heel Europa en zelfs ook uit de Verenigde Staten, werden uitgegeven in
een volume van 422 paginas, bij de uitgeverij Le Léopard d’Or met als titel: Les armoriaux: Histoire
héraldique, sociale et culturelle des armoriaux médiévaux, 1997. De teksten van 21 sprekers werden erin
opgenomen, een belangrijke bijdrage tot de kennis van deze onontbeerlijke bronnen.
2 Claire Boudreau: Les hérauts d’armes et leurs écrits face à l’histoire: enquête sur la diffusion du mythe des
origines de leur office (XIVe-XVIIe siècle). in Congrès international des sciences généalogique et héraldique
23. Torino. 1998. L’identità genealogica e araldica: fonti, metodologia, interdisciplinarità, prospettive: atti
del XXIII Congresso internazionale di scienze genealogica e araldica, Torino, Archivio di Stato, 21-26
settembre 1998. Roma, Ufficio centrale per i beni archivistici, 2000, pp. 453-476, ill. Om dit onderwerp
verder uit te diepen zal men van dezelfde auteur volgende studie raadplegen: L’héritage symbolique des
hérauts d’armes: dictionnaire encyclopédique de l’enseignement du blason ancien (XIVe-XVIe siècles). Paris,
Le Léopard d’Or, 2006. 3 delen, in-8°, [VIII-1.592 paginas], ill. (Histoire des traités de blason). Dit goed in
de tijd omlijnd werk richt zich tot historici en tot diegene die de wapens uit een historisch standpunt
bestuderen. Oorspronkelijk zijn deze handleidingen door wapenherauten opgesteld, bedoeld om leken
beroepshalve voor te bereiden. Eenvoudig en didactisch opgesteld, bevatten zij een hele reeks termen en
blazoenregels die voor deze bijzondere discipline stilaan de theoretische basis leggen. Zij bieden een
omschrijving van de wapenschilden die tot het begin van de XVII de eeuw zal gelden. Vijfentwintig
handleidingen over het oud blazoen vormen een corpus onderverdeeld in thematische rubrieken.
3 Aanhaling uit de “Dictionnaire du blason” van onze vriend Emmanuel de Boos, uitgegeven te Parijs door de
uitgeverij Le Léopard d’Or in 2002. Het woordenboek wijkt nogal af van vroegere en zelfs recent uitgegeven
woordenboeken en bestaat uit drie onderdelen: een klassiek woordenboek met de beschrijving van meer dan
elfhonderd wapens met een viertaling lexicon. Het woordenboek zelf is alfabetisch verdeeld in 2 delen: een
eerste deel met de meest courante heraldische termen en een tweede deel met zeldzame, ongewone en zelfs
foutieve termen (wat de auteur zelf “grenier”, zolder noemt). Deze nuance is niet onbelangrijk, zeker als het
gaat over een eerste en meer moderne benadering van de heraldische wetenschap. De blazoenering met
voorbeelden van 1.132 wapens, systematisch geklasseerd en allen uit referentiewerken gehaald, vormt het
meest aantrekkelijk deel van het woordenboek, nog gevolgd door een index van gebruikte termen, een tafel
van de aangehaalde namen en een beschrijving van de gekleurde platen. Het geheel vormt een goed
gestructureerd wapenboek en biedt voorbeelden van heraldische composities uit verschillende periodes en
stijlen. Het viertalige lexicon van de belangrijkste blazoentermen beperkt zich tot het Engels, Duits,
Italiaans en Spaans, wat reeds in zulke werken uitzonderlijk is. Het woordenboek eindigt met een bibliografie
van een 150 titels van traktaten en handleidingen opgesteld in het Frans en in de vier vermelde talen. Het
werk is het resultaat van meerdere jaren inspanning en heeft ook genoten van het deskundig advies van
meerdere heraldische experten. Het werk heeft een dubbel doel: de theoretische heraldiek verzoenen met

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - II
Loire en Schelde en in het Zuid-Engeland bij het begin van het tweede deel van de XII de eeuw
en verspreiden zich snel over heel Europa 4 .
Men moet natuurlijk deze omschrijving nuanceren en vervolledigen, want wapens beperken zich
niet noodzakelijk tot schildvormen, zij zijn ook te vinden op banieren, mannelijke en vrouwelijke
kledij, paardendekkleden of wandtapijten. Zij behoren soms ook tot een leengoed of domein.
De fameuze, voor velen mysterieuze en complexe regels van het blazoen, kunnen teruggebracht
worden tot 2 basiselementen:
1. Men kleurt geen metaal op metaal (ter verduidelijking: geen goud op zilver of zilver op
goud, enige twee metalen van het middeleeuws blazoen die naar het geel en wit verwijzen):
men mag ook geen kleur op kleur plaatsen (ter verduidelijking: men mag dus geen keel
(rood), azuur (blauw), sabel (zwart), sinopel (groen) en purper combineren. Kleuren in de
heraldiek kennen geen schakeringen, het zijn theoretische kleuren; het blauw bv. is niet
donker, licht of Pruisisch... het is eenvoudigweg blauw. De twee pelzen aangewend in
heraldiek zijn ‘hermelijn’ en ‘vair’. Zij kunnen beide samen voorkomen of in combinatie met
metalen of kleuren. Waarom? Om duidelijk op afstand leesbaar te zijn, een beetje zoals
vandaag de verkeerstekens.
2. Men mag zich andermans wapens niet onrechtmatig toeëigenen. Zowel in de landen van
vrije adoptie als waar ze officieel worden toegekend, is het niet toegelaten de wapens
van een andere familie te dragen. Deze clausule is duidelijk lokaal bedoeld en betreft niet
het geheel van het middeleeuws Europa. Een ridderlijke familie uit het Gentse kan
perfect dezelfde wapens dragen als een Palermitaanse familie ! Laten we daarbij ook
duidelijk vermelden dat in bijna heel Europa het dragen van wapens geen synoniem is van
een adellijke stand. Volgens de statistieken opgemaakt uit de bronnen die ons bereikt
hebben, vertegenwoordigen op het einde van de XVI de eeuw de niet-adellijke wapens 60%
van het geheel 5 . Ik ben er van overtuigd dat in het koninkrijk Frankrijk ieder vrij man de
heraldische capaciteit had – en het recht - een wapenschild te kiezen en te dragen.
Ontstaan in de adellijke en ridderlijke klasse rond het midden van de XII de eeuw, tussen de
Loire en de Schelde, heeft het dragen van wapens zich verspreid in heel Europa en in alle sociale
klassen. Alleen de clerus verzette zich vooral in de eerste decennia tegen het dragen van
wapens, tegen een emblemensysteem dat aan de controle van de geestelijken ontsnapte en zich
buiten hen ook ontwikkelde. Maar tegen het einde van de XIII de eeuw droegen alle sociale
klassen wapens (van de heersende prins tot de Normandische boer), alsook alle instituties (van
het Parijse Parlement tot de tornooienmaatschappij Niederer Esel in Hesse) en alle steden (van
Parijs tot Damme).
de historische en het verband tussen de taal van de heraldische beeldvorming en de taal die deze beschrijft
nauwer te doen samenvallen.
4 Te raadplegen over dit reeds lang omstreden onderwerp: Les origines des armoiries: akten van het 2e
colloquium van de Internationale Heraldische Academie, Bressanone / Brixen, Italië, 1981. Parijs, Uitgeverij
Le Léopard d’Or, 1983, en meer bepaald de mededelingen van Michel Pastoureau: Origine, apparition et
diffusion des armoiries: essai de bibliographie. pp. 97-104 en Michel Popoff: Apparition et diffusion des
armoiries: l’exemple du Ponthieu: 1100-1270, pp. 107-115. Men kan verder de prachtige synthese lezen van
Michel Pastoureau: L’origine des armoiries: un problème en voie de solution ?, in Genealogica & Heraldica:
report of the 14th International congress of genealogical and heraldic sciences in Copenhagen, 25-29. August
1980, Copenhagen, 1982, pp. 241-254, ill.
5 Les armoiries non nobles en Europe: XIII e -XVIII e s.: actes du 3 e Colloque de l’Académie internationale
d’héraldique, Montmorency, 1983, Parijs, Le Léopard d’Or, 1986 (betreft 14 mededelingen die volgende
landen behandelen: Spanje, Zwitserland, Oostenrijk, Polen, België, Luxemburg, Portugal, Frankrijk en
Duitsland).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - III
Vanuit de eerste bakermat verspreidde zich het dragen van wapens snel over heel Europa, van
Schotland tot Scandinavië, van Polen 6 tot Dalmatië, van de republiek Venetië tot Portugal. In
Spanje verschenen de wapens iets later, vertraagd door de mohammedaanse bezetting; de
verspreiding ervan zal dan ook de vorderingen van de Reconquista volgen. De oostelijke grens
van de verspreiding is vooral godsdienstig: Rusland 7 , een belangrijk deel van Oekraïne en het
Byzantijnse rijk 8 , christelijke orthodoxe landen, blijven onaangeroerd (op uitzondering van
Roemenië 9 ).
6 Het Pools heraldisch systeem berust op clans. Alle families behorend tot eenzelfde clan dragen dan ook
hetzelfde wapenschild (in 85% der gevallen een combinatie van keel en zilver). Te raadplegen: Jerzy Łojko:
Sredniowieczne herby polskie = [Middeleeuwse Poolse blazoenen]. Poznan, 1985. Józef Szymański: Herbarz
średniowiecznego rycerstawa polskiego. Warszawa, 1993. (Een wetenschappelijke studie van de Poolse
ridderlijke heraldiek in de Middeleeuwen, met talrijke bibliografische en archieven referenties). Tadeusz
Gajl: Polskie rody szlacheckie i ich herby [= De Poolse adellijke stamhuizen en hun wapens]. Bialistok, 2002.
Het betreft hier 20.000 namen met betrekking op 1.275 gekleurde clanwapens. Sommige clans, zoals die van
Lubicz, tellen ongeveer 480 families, Leliwa ongeveer 350, Abdonk ongeveer 360. Het gaat hier om een
uitstekend naslagwerk dat door iedereen kan gebruikt worden, de kennis van de Poolse taal is in dit geval
niet noodzakelijk. Het omgekeerde daarentegen (het opzoeken van alle stamhuizen die hetzelfde clanwapen
dragen) is niet mogelijk. Daarvoor is aangeraden het prachtig en typografisch geslaagd werk te raadplegen
van Zbigniew Leszczyc: Herby szlachty Polskiej. uitgegeven te Poznan in 1908, waarvan gelukkig een herdruk
is verschenen in Londen in 1990.
7 Een westers getinte heraldiek zal pas in het begin van de XVIII de eeuw verschijnen onder het autoritair
impuls van Peter I de Grote (1685-1725 bijna uitsluitend beperkt tot de adellijke stand. Marcel Orbec:
Jalons pour l’étude de l’héraldique: l’héraldique russe. in Archivum heraldicum. 1954, A° LXVIII, fasc. 1-2,
pp. 2-3. Michel Popoff: Jalons pour l’étude de l’héraldique: l’héraldique russe, in Archivum heraldicum,
1983,A° XCVII, fasc. 1-2, pp. 2-4. In 1797 werd het publiceren ondernomen van Obschiï gerbovnik
dvorjanskih rodov Vserossiïskija Imperiï (= Algemeen wapenboek van de adellijke stamhuizen van het
Russisch keizerrijk). Sint-Petersburg, 1797-1836, 10 delen, in-4°. Een Engelse editie werd uitgegeven in één
volume met de titel Russian heraldry and nobility (IV-700 paginas, waarvan 260 paginas met platen, hetzij
1.559 wapens) door Donald R. Mandich en Joseph A. Placek in 1992 in de Verenigde Staten. Vandaag wordt
dan ook gedacht aan het verder publiceren van de 11 volgende volumes, die nog altijd onder manuscriptvorm
in de Archieven van het Keizerrijk rusten.
8 Het is pas in 1204, na de inname van Konstantinopel door de Frankische kruisvaarders, dat heraldiek
verschijnt in het Byzantijnse Rijk. Het betreft hier een ingevoerde heraldiek, meestal gedragen door
Westerlingen. Ze zal zich dan ook heel traag verspreiden onder de lokale bevolking en zal dan ook verdwijnen
na de Ottomaanse verovering. Alleen enkele eilanden zoals Rhodos en vooral Kreta (Rijk van Candie, een
Venetiaans bezit) die niet in Ottomaanse handen vielen in 1669, maken een blijvende ontwikkeling van de
heraldiek mee. Wat het Latijnse Oosten betreft, is de heraldiek ‘ingevoerd’. Cf. Paul Adam-Even:
Contribution à l’héraldique de l’Orient latin, in Revue française d’Héraldique et de Sigillographie, n° 14, 1950,
pp. 38-46. Anthony Luttrell: The town of Rhodes: 1306-1356. Rhodes: Office for the medieval town, 2003.
in-8°, xxiv-304 paginas, ill. (Bevat een belangrijk hoofdstuk over heraldiek pp. 21-47). Jean-Christian
Poutiers: Introduction à la sigillographie et à l’héraldique des chevaliers de Rhodes, in Δελτίον έραλδικής καί
γενεαλογικης εταιριας Eλλάδος. T. 4, 1984, pp. 9-69, ill. Max Prinet: Les armoiries des empereurs latins de
Constantinople, in Revue numismatique, 1911, pp. 250-257, ill. Dan Cernovodeanu: Contributions à l’étude des
origines lointaines de l’héraldique (Moyen Orient) et son développement du XII e au XVe siècles à Byzance et
dans le Sud-Est européen, in Genealogica & Heraldica: report of the 14th International congress of
genealogical and heraldic sciences in Copenhagen, 25-29, August 1980. Copenhagen, 1982, pp. 339-358, ill.
9 Marcel Sturdza-Saucesti: L’héraldique roumaine, in Archivum heraldicum, 1971, A° LXXXV, fasc. 2-3, pp. 32-
38. Dan Cernovodeanu: Les armoiries des souverains du Sud-Est européen dans les rôles d’armes français,
anglais et allemands du XIII e au XIVe siècles. in Genealogica & heraldica: actas do 17° Congresso
internacional das ciências genealógica et heráldica, Lisboa, 7-13 setembro 1986, Lisboa, 1989, T. 2, pp. 187-
225. (Studie van zeer groot belang voor deze streek weinig bekend bij de herauten... en westerse
heraldisten). Dan Cernovodeanu: L’apparition des armoiries dans le Sud-Est européen, in Les origines des
armoiries: akten van het 2e colloquium van de Internationale Heraldische Academie van Bressanone / Brixen
(Italie), 1981, pp. 49-54. Cernovodeanu, in L’évolution des armoiries des pays roumains depuis leur apparition

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - IV
Wapens werden eveneens toegekend aan romanpersonages, helden en goden uit de mythologie,
aan Romeinse keizers, aan Bijbelse figuren, aan mythische contreien... aan de tijd... en zelfs aan
God en aan Christus 10 .
Maar waarom vandaag nog een wapenboek hercompileren ? Simpelweg omdat de heraldiek van
een regio, een wapenmark, een graafschap deel uitmaakt van de geschiedenis van de streek en
de mentaliteit weerspiegelt. Kleuren, figuren en verdeling, bewust of onbewust, worden niet zo
maar lukraak gekozen, zij reflecteren smaak en voorkeur van mensen en vertolken de
economische levenskracht van een regio. Sinopel, de groene kleur, is een dure keuze en moeilijk
te bekomen; ze is dan ook zeldzaam in de heraldiek: het is in Vlaanderen dat zij het meest
voorkomt. Hermelijn, een luxepels, is niet zoals men dikwijls denkt een Bretoense exclusiviteit;
het is in Vlaanderen dat zij het meest voorkomt.
Maar een geordend wapenboek, gerangschikt volgens de heraldische figuren is een nuttig werk.
Het is gemakkelijk de wapens van een familie terug te vinden (de meeste gedrukte wapenboeken
geven een alfabetische klassering van de bezitters van de wapens), maar het is des te moeilijker
om de bezitter van een geschilderd wapenschild terug te vinden dat op een brandglas, een
manuscript, op een schilderij, gegrift of gebrandschilderd op een dagelijks voorwerp of op een
kleinood... In de meeste gevallen is het wapenschild, bij ontbreken van andere betrouwbare
documenten, de enige mogelijkheid om de identiteit van een eeuwenoud of antiek voorwerp te
bepalen. Jean-Marie van den Eeckhout, auteur van verschillende voortreffelijke heraldische
werken over Vlaanderen 11 , biedt ons vandaag het resultaat van een jarenlange inzet van
minutieuze opzoekingen en belangrijke identificaties. De cijfers spreken voor zichzelf: 120
geraadpleegde wapenboeken (van 1190 tot 1658), wat ongeveer 20% behelst van alle
middeleeuwse wapenboeken - of kopies ervan - beschikbaar in openbare fondsen. Sommige
wapenboeken bieden maar een tweetal referenties, anderen bieden er honderden. 11.000
referenties zijn geïnventariseerd en geordend in een onberispelijk index armorum, met kleur
verlucht want de auteur is eveneens expert in informatica. Deze index wordt aangevuld met een
tafel van de wapenkreten, een tafel van de helmtekens, een tafel met de huidige postcodes van
de heerlijkheden, met een index nominum, met een kopie van het wapenboek van C. Gaillard en
ten slotte met een uitgebreide bibliografie. Bedankt, Mijnheer van den Eeckhout, u houdt van
heraldiek, van Vlaanderen. Dank zij uw werk bezit Vlaanderen vandaag het meest volledig
middeleeuws heraldisch repertorium. Dank zij u beschikken de nieuwsgierigen, de onderzoekers
en de beheerders van publieke fondsen en bibliotheken over een doeltreffend en betrouwbaar
naslagwerk.
Michel Popoff
Voorzitter van het Internationaal Heraldisch College
jusqu’à nos jours (XIII e -XX e siècles), Villeneuve-d’Ascq, 1997, 2 delen. (Thesis verdedigd voor de “École
pratique des hautes études” in 1995).
10 Een aanrader over dit breed en boeiend onderwerp: Michel Pastoureau: Introduction à l’héraldique imaginaire
(XII e -XVI e siècles). in Revue française d’Héraldique et de Sigillographie, fasc. 41, 1978, pp. 19-25. Nicolas
Roche: Les armoiries imaginaires des personnages de l’Antiquité, de l’Orient et de la Bible du XII e au XVII e
siècles, in-4°, 828 dactylografische paginas, ill (Thesis voor het bekomen van het diploma van archivarispaleograaf,
1997).
11 Heren en ridders in het XIV de eeuwse Vlaanderen - Wapenboek de Coninck: een studie van het manuscript
K.B. Albertina te Brussel, fonds F. V. Goethals n° 675, f° 41-51. Sint-Niklaas, 2004. en Le grand armorial
équestre de la Toison d’Or - L’armorial de Flandre. Sint-Niklaas, 1996 (Studies over de Vlaamse wapens in
het manuscript van het Arsenaal en het Bergshammar wapenboek).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - V
INLEIDING
Reeds vroeg voelde ik me aangetrokken door de kleurrijke figuren en de eigenaardige
dierenwereld die de wapens en helmtekens van de middeleeuwse edelen en ridders versierden.
Daar ik wou weten wat de oorsprong en de betekenis was van deze wapenfiguren en wie ervan
de dragers waren, ben ik verscheidene wapenboeken gaan raadplegen uit het
handschriftenkabinet van de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, de Nationale Bibliotheek van
Parijs en de “Section Héraldique de l'Institut de Recherches et d'Histoire des Textes” te
Parijs wat betreft de kopieën gemaakt door Paul Adam-Even. Op basis van deze gegevens had
ik een database samengesteld van een kleine 6.000 referenties van Vlaamse heerlijkheden,
edelen en families.
Enkele jaren terug vatte ik het plan op om een wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen
samen te stellen. Ofwel diende ik het voorbeeld van Michel Popoff te volgen, die zich beperkte
tot de wapenboeken ingedeeld in Marken en de wapens weergeeft volgens de heraldische
figuren met in tweede instantie een alfabetische tafel, gevolgd door de beschrijving zoals het
wapenboek dit weergeeft. De plaats is op die manier eenduidig afgelijnd. Het nadeel evenwel is
dat, naast de in Marken ingedeelde wapenboeken, een groot aantal bronnen materiaal ter
beschikking is, dat de leden van bepaalde verenigingen of de deelnemers van historische
evenementen weergeeft, en dus zo niet werden opgenomen. Daarom ben ik uitgegaan van het
werk van Paul Adam-Even “Armoiries brabançonnes médiévales d’après des sources inédites”,
dat zich op een ruimer pallet van wapenboeken baseert. Hij geeft eerst de namen alfabetisch
weer, gevolgd door een heraldische tafel. Ik heb er wel aan gehouden om de schrijfwijze van
de namen, zoals vermeld in de wapenboeken, weer te geven en de referentie naar het werk zo
eenduidig mogelijk te maken. De wapenkreten en helmtekens, zo aanwezig, heb ik eveneens
weerhouden.
Het werk diende omlijnd te worden in de tijd en in de ruimte. Voor de tijdsperiode heb ik
gebruik gemaakt van de wapenboeken die vermeld staan als “Middeleeuws” bij Popoff en
Clemmensen, aangevuld met wapenboeken van de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, het
Rijksarchief van Gent en enkele andere, maar in overeenstemming met de normen die ze
vooropstellen. Hierin zijn dus latere kopieën van middeleeuwse wapenboeken en enkele XVI de en
XVII de eeuwse wapenboeken vervat, maar die een middeleeuws heraldisch beeld geven van het
graafschap Vlaanderen. De database werd uitgebreid tot 120 wapenboeken met over de 11.000
referenties. Waar publicaties bestaan van de handschriften, heb ik de voorkeur gegeven aan
de publicatie. Verscheidene van deze wapenboeken zijn wel van een beperkt belang voor het
middeleeuws Vlaanderen, maar ik heb er toch aan gehouden deze te weerhouden in de studie.
De selectie van de gebruikte wapenboeken, de indeling en de datering zijn gebaseerd op de
gegevens vermeld bij:
A. G. Saffroy, Bibliographie généalogique, héraldique et nobiliaire de la France, deel I, pp.
114-115 voor de wapenboeken en pp. 130-131 voor de tornooien, gegevens samengesteld
door Paul Adam-Even
B. J.B. de Vaivre, Orientations pour l’étude et l’utilisation des armoriaux du Moyen Age.
C. M. Popoff, Bibliographie Héraldique Internationale”, hoofdstuk “Principaux armoriaux
médiévaux, n° 2021 tot 2292 en Tournois et pas d’armes, n° 2293 tot 2395.
D. S. Clemmensen, Ordinary of medieval armorials - References.
In de lijst van de gebruikte wapenboeken vindt u naast het referentienummer (Ref), de periode
dat het wapenboek beschrijft (A°), de verkorte naam gebruikt door Clemmensen (S.C) en het
referentienummer gegeven door Popoff (M.P).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - VI
Uit deze wapenboeken werd het graafschap Vlaanderen overgenomen, aangevuld met de wapens
van vazallen van de graven van Vlaanderen. Voor deze laatsten heb ik me gebaseerd op de lijst
samengesteld door E. Warlop in zijn werk “The Flemish nobility before 1300” pp. 581-583. Daar
zijn ook de zijtakken die afstammen van Vlaamse families in opgenomen. Het gaat hier
hoofdzakelijk over de families Vlaanderen-Dampierre, Wavrin, Antoing en in mindere mate om
leden van de families Gavere, Wattripont, Haveskercke, enz. Ook de bastaarden van de
hertogen van Bourgondië, graven van Vlaanderen, werden opgenomen.
Voor de wapenboeken, niet ingedeeld in Marken, heb ik een keuze gemaakt uit de heerlijkheden,
families of personages die te situeren zijn in het middeleeuwse graafschap Vlaanderen. Voor
het tornooi van Brugge van 1393 werden wel alle deelnemers in deze studie opgenomen.
De benaming van de wapenboeken begint met het veronderstelde jaar waarop het wapenboek
werd samengesteld, gevolgd door een letter, meestal de eerste letter van de naam van het
wapenboek. Voor herdenkingswapenboeken komt deze datum meestal overeen met de datum of
de periode waarin deze gebeurtenis plaatsvond (bijvoorbeeld 1393 voor het tornooi van Brugge).
Voor de andere is de datum eerder deze van de geraadpleegde kopij. Vele van deze wapenboeken
zijn kopieën, al of niet bijgewerkt, van oudere manuscripten en de beschreven wapens zijn
meestal van een oudere datum. Het wapenboek Vermandois (1300-V) bevat evenwel elementen
die van een latere datum zijn. Zo staan op het einde de wapens van de ridders van het Gulden
Vlies aangegeven.
De wapenboeken zijn ingedeeld in 4 categorieën:
1. De imaginaire wapenboeken
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1190-C – 1214-B – 1285-B – 1357-O - 1456-
S en 1500-B.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het rood.
Deze wapenboeken dienen wel met alle omzichtigheid gebruikt te worden.
2.1. Gelegenheidswapenboeken
Zijn hier opgenomen de deelnemers aan een veldslag, een tornooi of een speciale
bijeenkomst.
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1254-B - 1278-C - 1288-W – 1297-O – 1310-
M – 1312-R – 1312-T – 1312-V – 1326-A – 1331-T – 1346-B – 1376-C – 1377-S - 1393-B –
1396-F -1402-G – 1405-G – 1418-C – 1433-B – 1435-A – 1439-B – 1452-B – 1486-L – 1531-
G en 1650-L.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het blauw.
2.2. Specifieke wapenboeken of wapenboeken van instellingen
Deze omschrijven de wapens van personen die vazallen waren van éénzelfde koning of tot
éénzelfde orde behoorden.
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1198-O – 1250-M – 1280-C – 1280-D – 1297-
C – 1399-H – 1400-A – 1407-A – 1420-C - 1438-A - 1459-A – 1538-W en 1548-R.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het blauw.
3.1. Marginale of “Illustratieve” wapenboeken
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1400-D en 1405-H.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het groen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - VII
3.2. Beredeneerde wapenboeken
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1407-O en 1440-M.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het groen.
3.3 Les armoriaux mixtes ou mélangés (Gemengde wapenboeken)
Deze zijn samengesteld op basis van andere wapenboeken die tot verschillende
kategorieën kunnen behoren. Ze zijn dus moeilijk onder te brengen in een specifieke
groep. Het gaat hier om het wapenboek: 1500-G.
De verwijzing naar deze werken gebeurt in het groen.
4.1. Universele of algemene wapenboeken
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1260-H – 1265-W – 1275-W - 1279-H –
1279-R – 1280-N – 1285-C – 1290-L – 1291-L – 1300-V – 1370-G – 1370-M – 1370-N –
1372-B – 1375-B – 1375-N – 1375-S – 1380-U – 1380-W -1400-G – 1410-P – 1425-S –
1430-C – 1434-D - 1435-T -1436-C – 1436-L – 1436-R – 1400-U – 1425-H - 1445-L – 1450-
B – 1450-C - 1450-E – 1450-L - 1450-M – 1454-B – 1455-G – 1470-D – 1470-P – 1471-R –
1474-R - 1475-S – 1480-R - 1490-M - 1500-Q – 1500-S – 1500-W - 1525-C – 1535-U –
1543-B – 1550-A – 1550-B – 1560-L - 1568-B – 1570-B – 1570-G – 1582-B – 1600-E – 1600-
G – 1600-O – 1600-W – 1650-C en 1658-C.
4.2. Locale of provinciale wapenboeken
Het gaat hier over de volgende wapenboeken: 1460-G – 1460-L – 1483-G - 1524-G – 1544-
L – 1557-G – 1562-B en 1650-B.
De gebruikte wapenboeken kunnen verder ingedeeld worden in:
1. Wapenboeken met beperkte gegevens
Deze wapenboeken bevatten slechts een beperkt aantal wapens (minder dan 50) die
verband houden met het graafschap Vlaanderen; ze met elkaar vergelijken heeft dus geen
zin.
2. Gelegenheids-, specifieke- en occasionele wapenboeken
Hierin zijn de bovenvermelde categorieën 2 en 3 vervat.
3. Wapenboeken ingedeeld per mark of provincie
3.1 De eenduidige wapenboeken
Een rechtstreeks verband met andere wapenboeken is niet terug te vinden. Het gaat hier
om 1300-V – 1370-G – 1370-M – 1370-N – 1372-B – 1410-P – 1430-C – 1524-G en 1544-L.
3.2 De duo-wapenboeken
Deze wapenboeken zijn niet gelijk maar een gemeenschappelijke bron is zeker. Het gaat
over: 1435-T en 1450-B (de vergelijkende tabel vindt U in: van den Eeckhout, Le grand
armorial équestre de la Toison d'Or); 1436-C en 1436-L; 1525-C en 1582-B (de
vergelijkende tabel vindt U in: van den Eeckhout, Wapenboek de Coninck); 1570-B en
1570-G (te vergelijken via Popoff, L’armorial Le Blancq en Warlop, Wapenboek van
Vlaanderen) en minder duidelijk, maar gezien de vermelding en de schrijfwijze van
bepaalde namen, de wapenboeken 1557-G en 1562-B.
3.3 De kopieën van Urfé
De klassieke aanvang voor de beschrijving van de wapens voor het graafschap Vlaanderen
is: de graaf van Vlaanderen – Hendrik van Vlaanderen - de heer van Gavere - enz.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - VIII
Zo men uitgaat van het handschrift BnF ms fr, n° 32753 (1380-U), is de meest conforme
kopie deze van Henry Le Fèvre, genoemd Walhain (1380-W).
Behoren eveneens tot deze familie: het wapenboek Gaignières (1400-G), mogelijks zelf
een kopie van een handschrift ouder dan (1380-U).
Marken (1450-M) en Gonnelieu (1600-G) zijn kopieën die tamelijk dicht bij elkaar liggen.
Dupuy (1470-D) kopieert eerst partieel Urfé, maar gaat daarna verder met een 150-tal
personen die vooral te situeren zijn rond 1300. Deze wapenbeschrijvingen met naam en
voornaam heb ik niet teruggevonden in andere wapenboeken. Wel werden deze deels
overgenomen, meestal sterk vervormd. Ik heb getracht om voor deze personen een
historische vermelding te geven en zo mogelijk een zegelbeschrijving.
Clément Prinsault (1470-P), die eveneens rond 1470 wordt gesitueerd, is reeds een meer
uitgewerkte kopie van het wapenboek, zoals ook het wapenboek Gilles de Rebecq (1471-
R), Noël Le Boucq (1543-B), het handschrift “Wapenboeck” (1600-W) en Callot (1650-C).
De meest geëvolueerde kopie is deze van Le Blancq (1570-B) / Goethals-Vercruysse
(1570-G). De auteur is vertrokken van Urfé, maar heeft deze bijgewerkt met gegevens
uit de XV de en vooral de XVI de eeuw, hoofdzakelijk toegespitst op het Noorden van
Frankrijk.
D’Udekem d’Acoz (1535-U) is eveneens een sterk uitgewerkte kopie van dit wapenboek.
Het wapenboek Europa (1600-E) bevat daarnaast ook elementen uit het wapenboek Dupuy
(1470-D) die heraldisch totaal verkeerd werden getekend. Ze stemmen overeen met het
handschrift Sicile van Koninklijke Bibliotheek te Brussel (1475-S).
Een andere kopie genoemd Sicile (1500-S) leunt aan bij Urfé; wel zijn hier laat XV de
eeuwse elementen aan toegevoegd.
Een gedeeltelijke kopie is het wapenboek “Oude Wapens” (1600-O).
3.4 De kopieën Sicile
De klassieke aanvang voor de weergave van de wapenschilden voor het graafschap
Vlaanderen is: de oude wapens van Vlaanderen – de nieuwe wapens – de heer van Gavere –
de heer van Gistel – de heer van Diksmuide - enz. Ik ga uit van het handschrift BnF ms
fr, n° 4366 (1425-S).
Kopieën zijn Beauchamp (1568-B), Assignies (1550-B) en wapenboek Sicile (1475-S). Dit
laatste bevat eveneens slecht gekopieerde elementen uit het wapenboek Dupuy (1470-D).
3.5 Gailliard (1557-G), Bergmans (1562-B) en Butkens (1650-B)
Zij trachtten de verzamelde gegevens te verwerken in hun wapenboek door ze logischer
samen te brengen, zonder evenwel de meeste wapenbreuken daarin op te nemen.
Bergmans en Gailliard hebben een gemeenschappelijke bron gebruikt. Heraldisch gezien
is Gailliard meer te vertrouwen dan Bergmans. Butkens wou daarnaast nog een drietal
bladen van nobele en patriciërsfamilies toevoegen, maar ze werden niet ingekleurd, laat
staan getekend.
3.6 Wapenboek Goemanne - de Potter (1500-G)
Het wapenboek bestaat uit 19 folio’s (1 verso tot 10 verso) met elk 8 rijen van 8 schilden,
wat een totaal geeft van 1216 schilden. 45 hiervan zijn blanco, getekend maar zonder
naam of werden later uitgesneden, wat het totaal brengt op 1171 schilden. Hiervan heb ik
ongeveer 75 %, zijnde 865 schilden, kunnen terugvinden in andere wapenboeken of via
zegel-beschrijvingen. Hiervan behoren 64 %, zijnde 553 wapens, tot Vlaamse families.
Het wapenboek heeft eveneens gebruik gemaakt van een kopie van het wapenboek Urfé

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - IX
en heeft hieruit 168 wapenbeschrijvingen overgenomen, hiervan werden er 33 opgenomen
in het wapenboek. Wanneer we deze aftrekken, behoren 70 % van de gekende wapens van
het wapenboek tot families uit het graafschap Vlaanderen. Van de 306 niet
teruggevonden wapens heb ik er wel 72 opgenomen in het wapenboek, daar de
familienamen overeenstemmen met namen vermeld in de Vlaamse cartularia.
Buiten Urfé heeft het wapenboek eveneens gebruik gemaakt van de archieven van de
schepenbanken van de stad Gent, van een beredeneerd wapenboek en mogelijks van een
wapenboekverhandeling. Het wapenboek geeft niet altijd de juiste wapenbeschrijvingen
en dient met omzichtigheid te worden gebruikt. Gezien de beschrijving van de namen
soms moeilijk te lezen zijn en de wapenbeschrijvingen kunnen afwijken van de juiste
omschrijving, is het soms puur gissen om de onbekende wapens toe te kennen aan bepaalde
families. Wel geeft het wapenboek familiewapens weer die in de andere besproken werken
niet voorkomen.
Volgens E. Warlop werd het wapenboek eind XV de , begin XVI de eeuw, ontworpen. Hij
steunt daarvoor op het wapen “Heule ende Lichtervelde”. Hierbij kan men het wapen van
de familie Lefevre, heer van Temse en Heemstede toevoegen. Het beschreven wapen van
deze familie kan ten vroegste van enkele jaren voor de eeuwwisseling dateren. Roland
Lefevre huwde eind XV de eeuw met Hedwige, erfdame van Heemstede. Hij overleed in
1517. Hij gebruikte in 1482 een zegel met het volle wapen van de familie. Zijn zoon Jan
brak het gevierendeeld wapen met een hartschild. Hij overleed in 1521 12 .
Hierna volgt een tabel met een overzicht per folio (f°) hoe de verdeling Vlaamse wapens
(Vl) – niet Vlaamse wapens (N – Vl) – niet teruggevonden wapens maar toch opgenomen in
het wapenboek (Vl - ?) - onbekende of niet teruggevonden wapens maar niet opgenomen
(?) en blanco wapens zich verhouden.
f° Vl Vl - ? N - Vl ? blanco
1v 52 2 9 1
2r 30 26 4 4
2v 40 15 5 4
3r 21 5 16 16 6
3v 25 3 9 18 9
4r 29 8 7 19 1
4v 21 8 11 24
5r 19 7 8 29 1
5v 6 9 10 31 8
6r 13 2 36 11 2
6v 18 46
7r 14 48 2
7v 20 2 32 9 1
8r 48 2 10 1 3
8v 50 2 6 5 1
9r 29 6 4 25
9v 40 7 4 12 1
10r 48 2 8 6
10v 30 7 7 17 3
Totaal 553 72 312 234 45
% 46% 6% 26% 19% 4%
12 Geerts, Temsche, pp. 287-318.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - X
HET WAPENBOEK IN CIJFERS
- Het bevat meer dan 3.100 rubrieken, waarvan 39% personen, 37% heerlijkheden, steden
of instellingen en 24% families. Elke persoon kan de wapens bevatten van verschillende
leden van een familie met dezelfde voornaam en de heerlijkheden geven soms de wapens
van meerdere families die er heer van waren.
- Het geeft meer dan 11.000 referenties en de beschrijving van 5.900 wapens waarvan er
meer dan 4.650 zijn afgebeeld, 312 met helmteken. De wapens worden gemiddeld 3,4
maal herhaald, voor de personen is dit 2,2 maal, voor de families 1,4 maal en voor de
heerlijkheden bijna 6,4 maal. Dit laatste omdat de belangrijkste heerlijkheden bijna in
elk wapenboek vermeld staan. Een groot aantal wapenboeken zijn trouwens gebaseerd
op het wapenboek Urfé, zodat zelfs minder belangrijke heerlijkheden veelvuldig
voorkomen. Familienamen met éénzelfde wapen als dit van de heerlijkheid werden om
praktische redenen ondergebracht onder de naam van de heerlijkheid.
- Het geeft meer dan 1.500 verschillende referenties van zegels. Voor 37% van de
heerlijkheden en 31% van de personen heb ik een of meerdere zegels gevonden. Voor
de families is dit percentage zelfs 39%.
- Het geeft bijna 1.500 verschillende referenties van wapens uit wapenboeken weer. Voor
de personen is dit slechts 9%, voor de heerlijkheden 22% en voor de families 60%.
De heerlijkheden bevinden zich voor:
- 50% in België, 45% ervan in West-Vlaanderen, 35% in Oost-Vlaanderen, 15% in
Henegouwen en 15% in de rest van het land.
- 45% in Frankrijk, waarvan 75% in het Noorden (59) en een goede 20% in de Pas-de-
Calais (62).
- 5% in Nederland, waarvan 90% in Zeeland.
Voor éénzelfde rubriek bekom ik vaak verschillende wapenbeschrijvingen die zelf soms
sterk van elkaar kunnen afwijken. Dit geeft aan dat oude wapenboeken met grote
omzichtigheid dienen gebruikt te worden.
Vele van deze handschriften zijn kopieën van oudere documenten en geschreven door
personen die niet altijd vertrouwd waren met de streek, wat maakt dat vele namen sterk
vervormd zijn, zelfs soms onleesbaar en sommige wapenbeschrijvingen niet altijd op een
juiste wijze werden overgenomen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij enkele folio’s van het
wapenboek Chiffré (1430-C).
Naast de referentie van de pagina geef ik zo getrouw mogelijk de beschrijving van de
naam zoals weergegeven in het wapenboek. Zo er geen beschrijving aanwezig is, laat ik
dit blank. Ik heb deze wapens wel toegekend aan families of heerlijkheden door deze te
vergelijken met andere wapenboeken. In het geval van het wapenboek Mombray (1370-
M) werden voor enkele beschrijvingen op een latere datum de naam van een heerlijkheid
of familie toegevoegd, die echter geen verband hield met het beschreven wapen.
Bij de getekende wapenboeken is het soms moeilijk het zilver van goud en het sabel van
azuur te onderscheiden. Ook zijn niet alle wapenboeken heraldisch gelijkwaardig.
Wanneer een fout eenduidig is, maak ik de correctie tussen haakjes. Zo de kleur niet
werd ingevuld in het wapenboek en deze gekend is, vul ik deze tussen haakjes aan in de
beschrijving, zoniet wordt dit weergegeven met “...”.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XI
OPBOUW VAN HET WAPENBOEK
Eerste deel: Het wapenboek alfabetisch gerangschikt op naam
A. De familienaam, de heerlijkheid, stad of instelling, of de naam van een persoon
Voor de heerlijkheid, stad of instelling geef ik, zo mogelijk, de plaats waar deze deels gelegen
is, beginnende met de letter B – F – L of NL, voor het land, gevolgd door het postnummer.
Soms vermeldt het wapenboek een heerlijkheid waar het in feite gaat om de naam van een
familie of geeft het wapenboek een verkeerd wapen, maar dat kan verklaard worden door te
vergelijken met andere wapenboeken. Deze namen worden gedrukt in het groen.
Heerlijkheden die bestaan, maar waar ik de gegevens niet heb gevonden om ze eenduidig te
lokaliseren, worden in het blauw gedrukt. Heerlijkheden of families waarvan ik het bestaan
niet kan verrechtvaardigen of wapens die niet overeenstemmen, maar waarvan de fout niet
kan bewezen worden, zijn gedrukt in het rood.
B. De wapenbeschrijving(en)
Gezien de wapenboeken niet altijd even precies zijn, kunnen er grote of kleine verschillen
voorkomen. Ik heb eraan gehouden deze zo getrouw mogelijk weer te geven, zodat
wapenbeschrijvingen, met soms kleine verschillen, naast elkaar vermeld staan. Ik heb wel de
heraldische beschrijving zo eenvormig en zo eenvoudig mogelijk proberen weer te geven.
C. De referentie van het (de) wapenboek(en) met vermelding van pagina of nummer, gevolgd met
de naambeschrijving zoals aanwezig in het wapenboek
D. Zo aanwezig de wapenkreet met de referentie van het wapenboek
E. Zo aanwezig het helmteken met de referentie van het wapenboek
F. Zo mogelijk een zegelbeschrijving
Deze dient de juistheid van het wapen te staven of te verbeteren. De zegels worden zoveel
mogelijk beschreven zoals aangegeven in het referentiewerk.
G. Een vergelijking met andere wapenboeken
Dit om het beschreven wapen te staven of om aan te duiden dat het wapen afwijkingen
vertoont met andere, meestal meer recente, referenties. Zo enkel de referentie wordt
weergegeven, wil dit zeggen dat de beschrijving gelijkaardig is.
De werken van Bethune, Philippe de L’Espinoy zijn doorgenomen en worden vergeleken met de
beschreven wapens. Waar nuttig worden andere wapenboeken sporadisch vergeleken. De
wapenkaart van Vlaanderen werd niet gebruikt, gezien de wapens afgebeeld staan met een
willekeurige arcering en er geen kleurherkenning is aangegeven.
Lautte werd eveneens gebruikt maar gezien hij bijna de helft van de wapens heeft
overgenomen uit het Wapenboek Goemanne-de Potter (1500-G), dient men deze referentie
te relativeren.
H. Verklarende nota
Zo nodig, een verklarende nota en een verwijzing naar studies van wapenboeken waar meer
uitleg kan worden gevonden over de persoon.
Vele wapens worden rechts in kleur afgebeeld om het geheel duidelijker te doen overkomen.
Kleinere breuken, zoals bijv. gewapend en getongd van een leeuw zijn niet altijd weergegeven.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XII
Tweede deel
I. De heraldische tafel met verwijzing naar de namen zoals deze voorkomen in het wapenboek
Deze tafel is links voorzien van de afbeelding van 3.150 wapens in kleur. Om deze tafel zo
eenvoudig mogelijk te houden werd er geen rekening gehouden met kleinere breuken zoals,
gewapend, getongd en gekroond van dieren of geknopt van bloemen. Ook een leeuw met
gespleten staart wordt in deze tafel weergegeven als een gewone leeuw. De smalle balken of
kruisen worden beschreven als gewone balken of kruisen. Gebalkt van 8 stukken of gestreept
van meer dan 10 stukken wordt weergegeven gebalkt of gestreept zonder vermelding van het
aantal. Hetzelfde geldt voor gegeerd. Bepaalde figuren werden samengevoegd. Zo worden
“kasteel” of “poort” vermeld bij “toren” en “bloemen” of “rozen” onder “vijfbladen”.
Wel zijn in deze tafelen separaat de wapens opgenomen welke als breuk een wapen beladen
(bel.), vergezellen (vgz.), in het hart worden weergegeven (hart) of deze welke als kwartieren
2, 3 of 4 aangegeven staan in een gevierendeeld wapen (gvd.) of gedeeld in II (ged.). Zijn niet
opgenomen, de kwartieren voorkomend in de wapens van Bourgondië en de breuken van
Vlaanderen. De vrijkwartieren en de schildhoofden zijn eveneens niet separaat opgenomen.
De opbouw van de heraldische tafel gebeurt van de basis naar boven. De basisfiguur met
kleur/metaal op metaal/kleur van het veld, verder de elementen die deze beladen, vergezellen
of over alles heen zijn aangebracht. Zo staat een schild waarvan het veld bezaaid is met
kleinere figuren, zoals blokjes, gerangschikt onder blokjes (bezaaid).
Kleine elementen, waarvan het aantal hoger dan 10 is, worden in deze tafel als bezaaid
beschreven. Voor gevierendeelde, gedeelde of doorsneden wapens wordt eerst het eerste
kwartier of deel besproken gevolgd met de vermelding gevierendeeld in 2 – gedeeld in II of
doorsneden in B.
Deze tafel geeft eveneens een overzicht van de gebreukte breuken per familiegroep. De
toegevoegde tekeningen zijn in eerste instantie gebaseerd op de wapens ontworpen door
Victor Bouton, Bergmans, van Driesten, en deze uit het “Wapenboek de Coninck”.
II. Statistische analyse
III. De tafel met de wapenkreten
IV. De tafel met de helmtekens
Deze tafel is gerangschikt in 4 groepen, namelijk het rijk der dieren, mensen, mineralen en
planten. Het rijk der dieren is zelf verdeeld in 3 groepen, namelijk hemel voor vogels en
pluimen, land voor de andere dieren en water voor de vissen.
De 305 toegevoegde tekeningen zijn gebaseerd op deze ontworpen door Victor Bouton voor
het wapenboek Gelre, de Prelle voor het tornooi van Brugge, vermeerderd met deze ontworpen
door R. Graf von Stillfried-Alcantara en A. Hildebrandt in hun reproductie van het wapenboek
Conrad Grünenberg.
V. Een tabel met de postnummers van de heerlijkheden
VI. Een alfabetische namenlijst per wapenboek
Dit laat toe om snel alle namen opgenomen uit een bepaald wapenboek terug te vinden. Zo men
bijvoorbeeld de deelnemers aan het tornooi te Brugge in 1393 wenst te kennen, vindt U onder
wapenboek “1393-B” de alfabetische lijst van de besproken personen.
VII. Een kopie van het wapenboek van Corneille Gailliard
VIII. De bibliografie

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XIII
Deze is ingedeeld in:
- gebruikte handschriften
- gedrukte wapenboeken
- referentiewerken voor de zegels
- algemene werken.
Ik zou ook mijn dank willen betuigen aan de heer Michel Popoff die mij verscheidene kopieën
van wapenboeken ter beschikking heeft gesteld en die zo vriendelijk was een voorwoord te
schrijven voor dit werk, de heer Hervé Douxchamps die mij de zegelbeschrijvingen van de
familie van Haveskercke ter beschikking heeft gesteld en raad gegeven heeft over de
samenstelling van het werk, Johan Roelstraete voor de heraldische raad, Claudine De Rockere
voor de vertaling uit het Frans van het voorwoord en die eveneens de taak op zich heeft
genomen om dit niet zo eenvoudig te lezen werk door te nemen en te corrigeren.
Het werk is vatbaar voor correcties, aanpassingen en uitbreidingen, elke positieve inbreng
hierover is welkom.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XIV
ENKELE HERALDISCHE OPMERKINGEN EN GEBRUIKTE TERMEN
De heraldische beschrijving is zo eenvoudig mogelijk gehouden. Volgende regels zijn in acht
genomen:
- Gedwarsbalkt – geschuinbalkt – gepaald - enz is van 6 stukken, zoniet wordt het aantal
vermeld.
- Gedwarsstreept is van 10 stukken, zo meer, wordt het aantal aangegeven.
- Een wapen beladen met of vergezeld van 3 elementen, zijn geplaatst 2 en 1; met 6 elementen,
3, 2 en 1, zoniet wordt het vermeld.
- Een barensteel is met 3 hangers, zoniet wordt het aantal aangegeven.
- Een kruis / schuinkruis vergezeld van een even aantal elementen, zijn evenredig verdeeld in
de 4 hoeken, zoniet wordt dit aangegeven. In het frans wordt hiervoor het woord “cantonné”
gebruikt. Gezien er voor dit woord geen eenvoudige term in het Nederlands voorhanden is,
heb ik dit vertaald door “vergezeld”.
- Een dwarsbalk / schuinbalk vergezeld van een even aantal elementen, zijn evenredig
verdeeld in het schildhoofd en in de punt, zoniet wordt dit aangegeven.
- Zo in de basisbeschrijving geen aantal of specifieke details vermeld staan, worden deze
hier eveneens niet aangegeven. Bijvoorbeeld en binnenzoom van meerltjes zonder aantal
wordt op dezelfde wijze beschreven.
Algemeen heb ik getracht zoveel mogelijk de regels te volgen die aangegeven worden door E.
de Boos in zijn werk “Dictionnaire du blason”. De omschreven wapenboeken zijn bijna allen in
het frans geschreven en om de heraldische beschrijving zo getrouw mogelijk weer te geven,
heb ik voor de woordkeuze vooral gebruik gemaakt van het basiswerk van de Nederlandse
heraldiek, Rietstap’s “Handboek der Wapenkunde”.
Hierbij een alfabetische lijst van de meest gebruikte termen voor de omschrijving van de
wapenschilden en helmtekens met de franse vertaling.
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
aaneengesloten accolé 299 140 462
aanstotend abouté 298 140 461
aanziend rencontre 517 182 -
aap singe 570 181 -
abtsstaf of abdisstaf crosse 1017 - -
adelaar aigle 646 188 293
afgerukt arraché 483 182 471
afgewend adossé 494 185 292
amfora amphore - - -
ampul burette 222 - -
anker ancre 1071 271 384
ankerkruis croix ancrée 248 117 207
appel pomme - 225 -
armen bras 771 169 -
azuur (Az) azur (Az) - 88 20
baniervlucht vol banneret 717 305 312
barbeel bar 719 200 -
barensteel lambel 421 135 266
13 E. de Boos, Dictionnaire du blason (referentie nummer).
14 J. B. Rietstap, Handboek der Wapenkunde (pagina).
15 Stalins, Vocabulaire-Atlas Héraldique en six langues (referentie nummer).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XV
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
beenstukken jambières - - -
beer ours 473 176 -
begeleid accosté 282 161 464
bek bec - - -
beladen chargé 306 161 73
belletje grillet 1003 237 508
beslagen virolé 1076 252 411
beurs bourse - 238 -
beurtelings gekanteeld bretessé et contre-bretessé 163 158 95
bezaaid semé 320 140 72
bij abeille 747 - 313
bijtende vis poisson mordant 724 - -
binnenzoom orle 151 129 175
blad feuille 812 216 -
blank Blanco - 78 -
bloedzuiger Sangsue - - -
bloem Fleur 825 - -
bloemenhoed chapeau de fleurs 343 - -
bloemkruis croix fleuronnée - 118 212
blokje Billette 380 139 191
bok Bouc 549 - -
bokhaan coq ayant tête de bouc - - -
bol Boule 338 136 -
bolkruis croix pommetée 964 119 209
boog Arc 934 257 -
boom Arbre 799 212 -
bootje Nacelle 1061 270 -
borst Poitrine - - -
boven elkaar geplaatst rangé en pal 292 103 -
bovenrand bord supérieur - - -
brak chien-braque 535 178 -
brandende struik buisson ardent - - -
breedarmig kruis croix pattée 241 114 199
breidel Broye 412 250 395
brug met bogen pont à arches 913 267 -
disselbijl Doloire 989 252 399
dolfijn Dauphin 734 199 -
doodskop tête de mort - - -
doorboord Percé 228 - 226
doorboord Piqué - - -
doorsneden Coupé 31 82 29
draak Dragon 606 279 329
drielingsbalk Tierce 44 107 84
drielingsblad Tiercefeuille 350 217 369
drietoppige heuvel montagne à 3 degrés 887 - -
drinkkan broc - - -
dubbelgebloemde binnenzoom
double trêcheur-fleurdelisé et contrefleurdelisé
153 130 -
dubbelkoppige adelaar aigle bicéphale 661 191 294
dubbelstaartige leeuw lion à queue fourchue 436 173 282
duif colombe 686 198 -
dwarsbalk fasce 34 104 77
dwarsbalk en geknotte paal (Rietstap
omschrijft dit als geknotte paal
ondersteunt door een dwarsbalk)
fasce-pal en chef (Douxchamps,
Kethulle, D. I p. 221).
- 328 -
dwarsbalksgewijs posé en fasce 791 - -
dwarsstreep burelle 41 106 -
eekhoorn écureuil 583 181 -
eendje canette 404 196 307

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XVI
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
éénhoorn licorne 634 278 322
ei oeuf - - -
eikel gland 835 225 374
emmer seau - - -
ereplaats point d'honneur - 85 15
everzwijn sanglier 523 176 -
everzwijnskop hure de sanglier 525 176 -
ezel âne 497 - -
gaande en aanziende leeuw léopard 461 175 286
gaande leeuw lion passant 429 175 285
gaffel pairle 115 133 161
gans oie 695 196 -
garnaal écrevisse 742 - -
gebaard barbé 789 186 478
gebaarde man barbu 789 - -
gebekt becqué 646 186 479
gebloemde rozenkrans chapelet - 236 -
geblokt componé 219 151 446
gebonden enguiché 1078 252 411
gebonden lié 830 - -
gedeeld parti 57 82 30
gedwarsbalkt fascé 35 147 108
gedwarsstreept burelé 42 147 109
geënt enté 112 156 -
gegeerd gironné 144 144 54
gehaard chevelé 779 - 481
gehalsband colleté 452 178 337
geit chèvre 547 - -
geitenhaan coq ayant tête de chèvre - - -
gekamd crêté 678 186 480
gekanteeld crénelé 157 157 41
gekanteeld aan de onderzijde bastillé 160 158 93
gekapt chapé 103 148 57
gekeperd chevronné 91 149 455
geknopt boutonné 828 218 477
geknotte adelaar alérion 666 189 296
geknotte paal pal retrait - 102 114
gekroond couronné 535 172 297
geledigd vidé 218 160 90
gemanteld mantelé 89 148 66
gepaald palé 62 146 452
gepoot membré 654 186 300
gepunt barbé 827 218 -
geruit losangé 134 152 439
geschaakt échiqueté 119 150 438
geschubd papelonné 24 154 460
geschuinbalkt bandé 75 147 130
geschuind tranché 67 82 31
gesloten vlucht vol à l'antique 130 305 311
gesp boucle (fermail) 344 237 392
getand endenté 173 157 103
getongd lampassé 434 172 289
getoomd bridé 495 180 321
getralied fretté 140 153 441
gevierendeeld écartelé 109 144 49
gevleugeld ailé 738 187 -
gevuld rempli 217 160 221
gewapend armé 433 172 290
gietlepel écope - - -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XVII
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
golvend ondé 190 156 37
gotische "Y" grigois en "Y" - - -
goud (G) or (O) - 88 18
griffioen griffon 618 279 -
groengors verdière - - -
haan coq 675 197 308
haantje coquelet - - -
haas lièvre 575 - -
half naissant 450 174 278
hals col - 196 -
halve adelaar demi-aigle - - -
halve lelie demi-fleur de lis - - 246
halve maan demi-lune - - -
hamei hamaide 206 262 85
hand main 766 169 422
handschoen gantelet - 253 -
hanger pendant 417 135 -
hark râteau 967 - -
hart coeur 353 170 16
hartschild écusson en abîme 367 131 75
hazewind lévrier 536 178 335
hechtrank vrille - - -
helm heaume 927 253 357
herkruist kruis croix recroisettée 271 116 225
herkruist kruisje croisette recroisettée 271 116 225
hermelijn (He) hermine (He) 2 89 27
hermelijnstaartje hermine - 92 -
hert cerf 509 179 -
hertengewei ramure de cerf 519 179 319
hertenhoorn demi-ramure de cerf 520 179 -
hertenschedel massacre de cerf 518 179 317
hoed chapeau 32 299 -
hoefijzer fer à cheval 998 250 -
hoekig vivré 176 157 106
hond chien 531 178 -
hoofd tête 782 182 -
hoofd bedekt coiffé 758 165 482
hoorn corne 553 181 338
houdend tenant 623 - -
in het hart en abîme 275 85 16
ingehoekt gedeeld émanché 175 142 40
jachthoorn cor de chasse 1077 252 411
kalebas gourde 1035 - -
kam peigne 1030 236 -
karbonkel rai d'escarboucle 364 212 402
kasteel château 902 264 -
keel (K) gueules (G) - 88 21
kelk calice 1013 240 -
keper chevron 90 123 137
kerkvaan gonfanon 416 317 425
ketting chaîne 365 - -
kind enfant 910 - -
klaverblad trèfle 351 217 237
kleper battant 1011 239 -
klimmend grimpant 449 - -
klimmend rampant 426 172 269
klimmende en aanziende leeuw léopard lionné 468 175 287
klok cloche 1011 239 393
klophamer maillet 990 249 -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XVIII
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
klopper battoir - - -
knoestige stok bâton (noueux) 88 214 -
knol rave 855 - -
koe vache 498 180 -
koek tourteau 322 136 183
koningshoofd tête de roi 784 - -
kookpot pot 942 244 -
korenschoof gerbe 850 - -
kraai corneille - - -
kraanvogel grue 700 194 -
kriekelaar créquier 807 214 380
kroon couronne 1104 238 515
kruik cruche - - -
kruis croix 231 111 197
kruis met uitgebroken hart croix percée 228 - 226
kruisgewijs gerangschikt rangé en croix 295 112 69
kruisje croisette 388 112 219
krukkenkruis croix potencée 272 115 202
krulkruis croix recercelée 250 118 208
kubus cube - - -
Kuif houppe 1102 - -
lans lance de tournois 492 256 -
lans pique - 257 -
lanspunt fer de lance 932 - -
leeuw lion 425 172 269
leeuwengezicht tête de léopard 471 182 -
leeuwenkop tête de lion 459 182 -
lelie fleur de lis 399 219 245
lelie met afgesneden voet fleur de lis au pied nourri 401 222 247
leliekruis croix fleurdelisée 262 118 213
lelievormig florencé (fleurdelisé) 259 222 248
lepel louche 1046 - -
letter lettre 1009 274 -
liggend couché 513 139 -
linde tilleul 56 213 -
lindeblad feuille de tilleul 533 216 -
linkerschildhoofd deuxième canton - 85 -
linkerschuinbalk barre 81 110 133
links senestre 305 85 14
linksgeschuinbalkt barré - 147 453
maan lune - 205 -
malie macle 377 141 187
man homme 103 - -
meerltje merlette 405 197 306
met afgesneden top écimé 214 123 140
Midashoofd tête de Midas - 169 -
mijter mitre 1121 - 353
molenijzer fer de moulin 979 248 390
mondstuk embouché 1078 252 411
monnik moine - - -
morenkop tête de more 788 168 424
naast elkaar rangé en fasce - 105 71
nagel clou 974 - -
natuurlijke kleur (Na) carnation (Ca) - 89 -
natuurlijke kleur (Na) naturel (Na) 485 89 -
olifant éléphant 563 177 342
omboord bordé 186 - 91
omgekeerd renversé 316 160 162
omgeslagen rebrassé 32 235 -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XIX
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
omgewend contourné 318 161 487
omwonden tortillé 788 234 424
ongelijk gegeerd mal-gironné - 145 -
oog oeil 794 170 -
oor oreille - - -
opvliegend essorant 674 186 299
os boeuf 504 180 -
otel otelle 409 271 190
over alles heen brochant sur le tout 307 160 335
overtopt surmonté 303 161 151
paal pal 59 102 113
paard cheval 491 180 -
papegaai perroquet - 198 -
passer compas 978 - -
patriarchaal kruis croix patriarcale 236 117 223
pauw paon 684 196 -
pauwenwaaier plumail de paon 1114 303 -
pelikaan pelican 704 194 -
penning besant 332 136 181
ploegijzer coutre - 246 -
plompenblad feuille de nénuphar 818 216 381
poort porte - - -
poot patte 323 - -
posthoorn huchet 1075 252 410
pronkende pauw paon rouant 685 196 -
punt pointe 865 - 17bis
put puit - - -
raaf corbeau 672 - -
raap navet - - -
ram bélier 542 181 -
rechterschildhoofd premier canton 276 85 -
rechts dextre - 85 13
ring anneau 771 180 -
ring annelet 340 139 -
robijn rubis - - -
roos rose 345 218 365
roskam étrille - 250 398
ruit losange 374 140 186
ruiter of ridder chevalier 493 - -
sabel (Sa) sable (Sa) - 89 24
schaakpion pion d'échiquier - - -
schaaktoren of bemmel roc d'échiquier 398 242 386
schaar ciseaux 1028 250 404
schaduwankerkruis l'ombre d'une croix ancrée - - -
schaduwleeuw l'ombre d'un lion 447 173 263
schaduwster l'ombre d'une étoile - - -
schaduwvijfblad l'ombre d'une quintefeuille - - -
schelp coquille 357 201 267
schenkkannetje buire 1037 241 -
schijf disque - - -
schild écusson 366 131 75
schildhoofd chef 45 99 149
schip navire 1066 - -
schouder épaule - - -
schuin boven elkaar rangé en bande - 108 -
schuinbalk bande 72 107 125
schuinbalk begeleid van 2 schuinstaken bande coticée 225 - -
schuingeplaatst posé en bande 1061 108 -
schuinkruis sautoir 131 121 239

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XX
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
schuinkruisgewijs geplaatst passé en sautoir 309 123 64
schuinkruisgewijs gerangschikt rangé en sautoir 296 122 -
schuinkruisje flanchis 385 122 240
schuinlinks boven elkaar rangé en barre 1120 110 70
schuinstaak bâton 80 109 127
schuinstreep filet 114 109 129
sikkel faucille 969 247 -
sinopel (Si) sinople (Si) - 89 22
sint-antonieskruk tau 273 116 408
slagtanden défense 523 177 342
sleutel clef 1052 244 -
sleutelbaard panneton - 244 -
slingervormige hoorn trompe en forme de lacet - - -
spade bêche - - -
sperwer épervier 667 193 -
spitsgeruit fuselé 136 153 440
spitsruit fusé 378 141 185
spitsvoetig pied fiché 247 114 201
spoor éperon 798 253 -
spoorrad molette 360 253 391
staand posé 1130 - 276
staartje moucheture 394 - 261
staf crosse 81 - -
ster étoile 359 206 257
stier taureau 500 180 -
streepbinnenzoom trêcheur 403 130 177
streepkruis filet en croix 114 111 220
streepschuinkruis filet en sautoir - - -
strijdbijl hache 941 256 -
strijder guerrier - - -
strijdhamer marteau 991 259 -
stronk met knoesten écoté 165 214 116
teerling dé ou dé à jouer 1007 242 -
tegengedwarsbalkt contre-fascé - 155 -
tegengekanteeld bretessé 161 158 94
tegengevierendeeld contre-écartelé 111 84 50
tegenhermelijn contre-hermine 4 89 28
tent tente 956 - -
terras terrasse 55 - -
toegewend affronté 545 185 291
toren tour 894 - 349
torentje tourelle 899 - 350
traan larme 393 170 -
tralie frette 386 142 189
tweelingsbalk jumelle 43 106 83
uil hibou - 198 -
uitgaand mouvant 304 185 123
uitgeschulpt engrêlé 184 157 101
uitkomend issant 448 185 277
vair (Va) vair (Va) 10 93 25
vakje point - 150 -
valkenkap chaperon 670 193 348
van het een in het ander l'un en l'autre 29 160 368
van het een op het ander l'un à l'autre 30 160 372
van vair beladen vairé 15 93 -
veder plume 309 303 443
verdeeld door een gaffelsnede tiercé en pairle - 150 44
vergezeld accompagné 277 161 463
vergezeld cantonné 280 327 241

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXI
Nederlands Frans B 13 R 14 S 15
verkort alésé 233 159 78
verkort péri - 109 128
verlicht ajouré 120 266 504
versierd garni 922 254 436
versierd orné - - -
versmalde schuinbalk cotice 77 109 126
vierblad quatrefeuille 349 217 370
vijfblad quintefeuille 348 217 371
vingerring bague 1032 238 -
vis poisson 718 199 -
vlag penon 960 316 429
vlam flamme 882 - -
vleugel demi-vol 712 305 310
vlucht vol 714 305 309
voet pied - 170 -
voetangel chausse-trape 949 261 434
vogel oiseau 302 186 -
vol schild plain 1 - 437
vos renard 484 178 -
vrijkwartier franc quartier 124 131 168
vrouwenromp buste de femme 783 168 420
vuurslag briquet 354 - 249
want moufle - - -
wassenaar croissant 356 205 255
wiel roue 1057 247 -
wildeman sauvage 763 - -
wolf loup 483 178 -
wrong bourrelet 1113 289 517
zeelt tanche - - -
zeis faux 970 247 -
zilver (Z) argent (A) - 88 19
zittend assis 635 278 273
zittende en aanziende leeuw léopard assis - 175 273
zon soleil 865 204 251
zoom bordure 147 126 174
zoomsgewijs geplaatst posé en orle 287 129 -
zuil colonne 916 268 387
zwaan cygne 693 196 -
zwaard épée 924 254 -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXII
Geraadpleegde wapenboeken
Ref A° S.C M.P Beschrijving
1190-C 1190 COF 1966 De wapens in de roman van de kastelein van Coucy – Imaginaire heraldiek. (M.
Prinet Les armoiries dans le roman du châtelain de Coucy, in Héraldique
imaginaire. Romania, D. XLVI, 1920, pp. 161-179).
1198-O 1198 OAK - Die älteste Wappenrolle Europas - Ottos IV. Aachener Krönung von 1198 (W.
Paravicini, in Archives Héraldiques Suisses. 1993 pp. 99-146).
1214-B 1214 - - Wapenboek van Bouvines (Wapenboek van de veldslag van Bouvines op 27
augustus 1214, waar Filips II, genoemd August, koning van Frankrijk, streed
tegen Keizer Otto en zijn venoten, Ferran van Portugal en Renaud de
Dammartin. Dit wapenboek geeft 72 wapens voor Frankrijk en 39 voor de
coalitie van de Keizer, Vlamingen en Engelsen. http://Imarenco.free.fr
/Articles/Armorial_Bouvines.htm: - zie ook: http://perso.numericable.fr
/~earlyblazo/).
1250-M v.1250 MP 2188 The Matthew Paris Shields (c. 1244-59) (A. Wagner, Rolls of Arms Henry III,
1967, pp. 1-86).
1254-B 1254 BIG 2048 Wapenrol Bigot (R. Nussard, Documents d'héraldique médiévale n° 2, Le
Léopard d'Or, 1985 en P. Adam-Even, Uittreksel van Archives héraldiques
Suisses, D. LXIII, 1949).
1260-H 1260 HCN 2153 Wapenboek Hozier-Cénalis (volgens S. Clemmensen, Ordinary of medieval
armorials. Heraldiske Studier 5. CD-Rom, Copenhagen, 2006 - HCN).
1265-W 1265 WIN 2287 Wapenboek Wijnbergen (P. Adam-Even en L. Jéquier, Un armorial français du
XII de siècle. Uittreksel van Archives Héraldiques Suisses. 1951-54).
1275-W v.1275 C 2278 Walford's Roll (c. 1273). (A. Wagner, Rolls of Arms Henry III, 1967, pp. 167-
204).
1278-C 1278 TCO 2325 Het tornooi van Compiègne (A. de Behault, La Noblesse Hennuyère au Tournoi
de Compiègne de 1238 (1278), in Annales du cercle Archéologique de Mons, D.
XXII, 1890, pp. 61-114 – H.P. Willems, Blasons Brugeois et Namurois,
Bruxelles, 1978, pp. 11-23 – J.H. Willems, Armorial Français, D. X, pp. 107-152
- K.B. Brussel, Fonds F.V. Goethals Ms n° 564 - S'ensuivent les noms et armes
des rois, ducx, comtes, viscontes, baneretz et chevaliers quy feurent au grandt
tournoy tenu à Compiengne, Au mois de febvrier Lan de nostre signeur m. ijc
xxxviij. - Dit zijn die conyngen, die hertogen, die greuen, die borchgreuen, die
bannerheren, die ritderen, ende knechten, die waren jnden groten tournoy tot
Compingen jnt jair ons Heren m·ij·C ende xxxviij jnden zulle maent. “dH gevolgd
door folio” is de beschrijving volgens het manuscript ”Wapenboek Beyeren” van
de Koninklijke Bibliotheek van den Haag in Nederland. De helmtekens volgens
het artikel van A. de Behault zijn niet opgenomen gezien deze van een latere
datum dateren en niet altijd juist zijn).
1279-H v.1279 HE 2145 Heralds' Roll (G. Brault, The Rolls of Arms of Edward I, Chippenham, 1997, D.
I, pp. 79-142).
1279-R v.1279 HE 2145 The Fitzwilliam Roll. Kopie van de XV de eeuw (C. Humphery-Smith, Anglo-
Norman Armory, Canterbury, 1973, pp. 57-148).
1280-C v. 1280 D 2060 Camden Roll (G. Brault, The Rolls of Arms of Edward I, Chippenham, 1997, D.
I, pp. 172-201).
1280-D v. 1280 A 2091 Dering Roll. (G. Brault, The Rolls of Arms of Edward I, Chippenham, 1997, D. I,
pp. 143-171).
1280-N v. 1280 WNR 2175 Sir William le Neve's Roll (G. Brault, The Rolls of Arms of Edward I,
Chippenham, 1997, D. I, pp. 511-523).
1285-B 1285 TCH 2321 Het tornooi van Chauvency - 1285 (J.H. Willems, Armorial Français, D. X, pp.
295-313 – G. Hecq, Jaques Bretex ou Bretiaus - Le tournoi de Chauvency. Mons,
2 delen, 1898-1901 – J. Th. de Raadt, Le Tournoi de Chauvency, in De
Nederlandse Leeuw, D. 17, 1899, pp. 5-11).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXIII
1285-C v. 1285 F 2066 Charles' Roll. Additions (FII) (G. Brault, The Rolls of Arms of Edward I.
Chippenham, 1997, D. I, pp. 257-306).
1288-W 1288 - - De slag bij Woeringen (D. Coutereels, De slag bij Woeringen (1288), in
Heraldicum Disputationes, Jubileumuitgave 2005, pp. 237-276).
1290-L v.1290 LBR 2169 Wapenboek Le Breton (E. de Boos, L'Armorial Le Breton, Paris, 2004).
1291-L v.1290 LBR 2169 Wapenboek Montjoie-Chandon (M. Popoff, Extrait d'un ancien livre d'armoiries
appartenant à Hector Le Breton, Sr de La Doinneterie, roy d'armes de France,
ou "L'armorial Montjoie-Chandon". Suivant le manuscrit de la B.N. Ms Baluze n°
59 f° 51 à 53, in Revue Française d'Héraldique et de Sigillographie, Bulletin 51-
53, 1981-83, pp. 8-31).
1297-C 1297 CP 2069 Wapenboek Chifflet-Prinet (M. Prinet, Armorial de France composé à la fin du
XIIIe siècle ou au début du XIVe. - Chifflet-Prinet, in Le Moyen Age. 2e serie,
D. XXXI, 1920, pp. 1-49).
1297-O 1297 CPF 2069 Wapenrol van de veldslag in Vlaanderen - Juni 1297 (P. Adam Even, Rôle d'armes
de l'ost de Flandre. (Juin 1297), in Archivum Heraldicum. D. LXXIII, 1959, pp.
2-7).
1300-V c.1300 VER 2274 Wapenboek van Heraut Vermandois c. 1300 (volgens de kopie van M. Popoff en
de kopie van H.S. London, verbeterd door P. Adam-Even in zijn Cahier n° 189).
1310-M 1310 TMO 2358 Het tornooi van Bergen - 1310 (Wij volgen A. de Behault Dornon, Le Tournoi de
Mons de 1310. Uittreksel van Annales du cercle archéologique de Mons, D.
XXXVIII, 1909 - Andere documenten zijn A. de Behault Dornon, Un Tournoi à
Mons au XIV e siècle. Uittreksel van de Annales du cercle archéologique de
Mons, D. XIX, 1885 en J.H. Willems, Armorial Français, D. X, pp. 165-184- Dit
sijn die greuen, die bannerheren, die ritderen, ende die knechten, die waren
jnden tournoy then Berghe jnt jair ons heren duzent, driehondert ende tien
. “dH gevolgd door folio” is de beschrijving volgens het
manuscript ”Wapenboek Beyeren” van de Koninklijke Bibliotheek van den Haag
in Nederland. De helmtekens volgens het artikel van A. de Behault zijn niet
opgenomen gezien deze van een latere datum dateren en niet altijd juist zijn).
1312-R 1312 RIV 2227 Wapenrol van Rivoli (J.-Cl. Loutsch, Il Ruolo d'armi di Rivoli - Il viaggio di Enrico
VII in Italia. Citta di Castello, 1993, pp. 161-168).
1312-T 1312 TOR 2267 Wapenrol van Turijn (J.-Cl. Loutsch, Il Ruolo d'armi di Torino - Il viaggio di
Enrico VII in Italia. Citta di Castello, 1993, pp. 169-184. – G. Doenniges, Acta
Henrici VII Imperatoris Romanorum et Monumenta quaedam alia Medii Aevi,
Berlin, 1839, D. II, pp. 221-225).
1312-V 1312 BAL 2031 Viaggio a Roma (J.-Cl. Loutsch, Bandiere e scudi nelle miniature del ‘Viaggio a
Roma’ - Il viaggio di Enrico VII in Italia, Citta di Castello, 1993, pp. 149-160 –
F.-J. Heyen, Il ciclo iconografico - Il viaggio di Enrico VII in Italia, Citta di
Castello, 1993, pp. 71-145).
1326-A 1326 - - Het feest van Atrecht - 1326 (Kervyn de Lettenhove, Récits d'un bourgeois de
Valenciennes. Genève, 1979, pp. 52-53).
1331-T 1331 TTR 2386 Het steekspel van de 31 koningen van Doornik - 1331 (M. Popoff en E. Van Den
Neste, Armorial des XXXI rois de Tournai, Documents d'Héraldique Médiévale,
n° 8, Paris, 2008 – V. Bouton, Armorial des tournois. Jouste faicte à Tournay
l'an mil trois cens trente, Paris, 1870).
1346-B 1346 BIT - Wapenboek van Jean de Biteri (P. Adam Even, L'héraldique dans le dis des VIII
blasons de Jean de Biteri, in Archivum Heraldicum, D. LXXV, 1961, pp. 50-53).
1357-O v.1357 GRO 2131 De Grimbergsche oorlog (J.-A. de Boo, De Grimbergsche oorlog, in Heraldicum
Disputationes, Jubileumuitgave, 2000, pp. 17-63 – J.-Fr. Willems, De
Grimbergsche oorlog. Ridderdicht uit de XIV de eeuw, 2 vol., Gent, 1852).
1370-M 1370 MOW 2193 Wapenboek Mowbray. (Volgens de kopie van P. Adam-Even in zijn Cahier n° 63).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXIV
1370-N 1370 NAV 2199 Wapenboek van Heraut Navarre - 1369-70 (B.N. Parijs, Ms fr, n° 14356 en
32487 volgens de kopie van M. Popoff en P. Adam-Even, in Nouvelle Revue
Héraldique, 1947 en L.-C. Douet d'Arcq, in Le Cabinet Historique, D. V, 1859,
pp. 10-23, 48-60, 89-94, 197-205 en 249-257 en D. VI, 1860, pp. 33-39, 116-
122, 193-200, 225-232 en 275-281. Ik geef eerst de nummers volgens P. Adam-
Even / L. Douet d'Arcq, gevolgd door deze van M. Popoff).
1372-B 1372 BEL 2042 Wapenboek Bellenville (M. Pastoureau en M. Popoff, L'armorial Bellenville, 2
delen, Editions du Gui, Lathuile, 2004 – L. Jequier, L'armorial Bellenville, Le
Léopard d'Or, Paris, 1983).
1375-B f. 14s. BNE 2046 Wapenboek Béthune of wapenboek van heraut Hongarijë. (B.N. Parijs, Ms fr, n°
5242 f° 32 tot 35).
1375-N 1375 NHN 2201 Wapenboek Nieuwenhove. (K.B. Brussel, Fonds Houwaert-Degrez, n° II. 6570).
1375-S - SPL 2235 Wapenboek van heraut Saint-Pol. (B.N. Parijs, Ms fr, n° 18648 f° 20v tot 21r).
1376-C 1373-
1376
NCB
2073 Clermont-en-Beauvaisies (M. Popoff, Hommage du comté de Clermont-en-
Beauvaisies, Le Léopard d'Or, 1998).
1377-S 1377 TSO 2307 Het tornooi van Saint-Omer (S. Clemmensen, The Tournament at Saint-Omer,
1377. Farum, 2008).
1380-U 1380 URF 2272 Wapenboek Urfé (Volgens de kopie van M. Popoff en deze van H.-S. London,
verbeterd door P. Adam-Even).
1380-W 1380 URF 2272 Wapenboek Walhain, kopie van het wapenboek Urfé, gemaakt door heraut
Henry Le Fèvre, genoemd Walhain. Manuscript van het begin van de XVI de eeuw
(K.B. Brussel, Fonds F.V. Goethals, Ms n° 672).
1393-B 1393 TBG 2315 Het tornooi van Brugge - 1393. (Volgens het manuscript van la Bibliothèque
Nationale te Parijs, ms français, n° 2693. Gezien dit handschrift waarschijnlijk
diende als basis voor dit van la Bibliothèque Nationale te Parijs, ms français, n°
2692 en de wapens minder goed zijn uitgewerkt en sommige breuken niet of
niet meer te onderscheiden vallen, hou ik mij aan de beschrijving van het eerste
handschrift en verwijs naar het tweede om de varianten aan te duiden, met als
referentie: 1393-B-2692) 16 .
GEL 2122 Universeel wapenboek van heraut Gelre (P. Adam-Even, L'Armorial universel du
1395-G 1395 -
1402 17 héraut Gelre. Uittreksel van Archives héraldiques Suisses, 1971 - M. Popoff en
M. Pastoureau, L'armorial universel du héraut Gelre, Le Léopard d’or, Paris,
2012).
1396-F 1396 KUF 2041
-
2335
Kuurne van Friesland - 1396 (Wien, Österreichische Nationalbibliothek hs N°
3297 f°25r tot 36v - Beijeren's Wappenbuch - Friesland. Chi sont li duc, li
compte, li vischromte, li banereth et li chevalier qui furent sur le kuurne en
frise lan nostre signr mccc xcvj. - K.B. Brussel, Fonds F.V. Goethals Ms n° 564
pp. 19r tot 31v - S'ensuivent les ducqs, contes, viscontes, barons et chevaliers
quy feurent au Cuner, en Frise, l'an de Nostre-Signeur trois cents nonante et
six. “dH gevolgd door folio” is de beschrijving volgens het manuscript
“Wapenboek Beyeren” van de Koninklijke Bibliotheek van de Haag in Nederland.
Wij volgen de nummering van A. Janse, Grenzen aan de macht, pp.384-399).
1399-H - MNH 2192 Spiegel der edelen van Haspengouwen (C. de Borman, A. Bayot en E. Poncelet,
Oeuvres de Jacques de Hemricourt, Bruxelles, 3 delen, 1910-1931).
16 Voor meer gegevens zie Van Praet, Recherches, pp. 265-284 en 317-324.
Een kopie van het handschrift n° 2692 is te vinden in het werk van Ch. Piot, Notice historique et généalogique
de la maison de Straten, plaat 4 en 5.
Ik doe geen verwijzingen naar de andere publicaties van het tornooi. Deze zijn: Clemmensen, Tournament in
Bruges - de Prelle de la Nieppe, Tournoi, 1893, pp. 194-203 en 1894, pp. 187-196 - Van Praet, Recherches,
pp. 285-312 - Willems, Armorial, pp. 187-201 en Willems, Blasons, pp. 27-41.
17 Met bijkomende notities die moeten dateren van 1408 of iets later (Verbij-Schillings, Bavière, pp. 697-698
- van Anrooij, Spiegel, pp. 85-94 en 104).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXV
1400-A v.1400 CAR 2068 Wapenboek van de kastelein van Atrecht (M. Popoff, L'armorial du châtelain
d'Arras, in Revue Française d'Héraldique et de Sigillographie,Bulletin 54-59,
1984-89, pp. 203-236).
1400-D v.1400 - - Hs.412 van de abdij Ter Duinen (G. Lieftinck, Westvlaamse familiewapens in
een handschrift van de stadsbibliotheek te Brugge, in Handelingen van het
genootschap voor geschiedenis "Société d'émulation" te Brugge, D. XCII, 1955,
pp. 50-58).
1400-G f. 13s. GGM 2119 Wapenrol Gaignières of wapenrol van de overzeese reis (B.N. Parijs, Ms fr, n°
23077, f° 156v tot 158v).
1402-G 1402 SGN 2041
-
2127
Het beleg van Gorichem - 1402 (Wien, Österreichische Nationalbibliothek hs
N° 3297 f°36v tot 39v - Beijeren's Wappenbuch - Gorichem. Chi sont li duc, li
comte et li chevali qui furent devant Gorinche lan me sign mcccc et deux. - K.B.
Brussel, Fonds F.V. Goethals Ms N° 564 f°31v tot 36v - S'ensuivent les ducqz,
comtes, signeurs, barons, chevaliers et gentizlhommes quy furent devant
Groeningen l'an Nostre-Signeur m. ijc et deux. “dH gevolgd door folio” is de
beschrijving volgens het manuscript “Wapenboek Beyeren” van de Koninklijke
Bibliotheek van de Haag in Nederland).
1405-G 1405 GSP 2121 Wapenboek van het beleg van Gasparde - 1405 (K.B. Brussel, Fonds F.V.
Goethals, Ms n° 569 - Chi sont li duc et li banerech qui furent devant gasparde
l'an nre seignr mil quatre cens et chinc).
1405-H 1405 - - Het Haagse handschrift van heraut Beyeren, manuscript 131 G 37 van de
koninklijke bibliotheek van den Haag (L. Jéquier en W. van Anrooij, Les
généalogies armoriées de l'armorial du héraut Gelre et du manuscrit 131 G 37
de la Bibliothèque Royale de La Haye, in Archives Héraldiques Suisses, D. CI,
1987, pp. 3-44 – J. Verbij-Schillings, Het Haagse handschrift van heraut
Beyeren Hs. Den Haag, Koninklijke Bibliotheek 131 G 37, Hilversum, 1999).
1407-A 1394 -
1407
ARL
2024 Bruderschaft auf dem Arlberg (E. Widmoser en W. Köfler, Botenbuch der
Bruderschaft St. Christoph auf dem Arlberg, Innsbruck)
1407-O 1407 ORL 2207 Wapenboek van heraut Orléans (E. de Boos, L'armorial du héraut Orléans, in
Documents d'héraldique médiévale, n° 10, Le Léopard d'Or, 2004).
1410-P v.1410 - - Kleine zakwapenboek 18 (K.B. Brussel, Ms n° IV 1249).
1418-C 1414 -
1418
KC
2270 Ulrich von Richental Chronic des Constanzer Consils 1414 bis 1418 (Meersburg,
1936).
1420-C v.1420 CAM 2087 Het minnehof, genoemd Karel VI (C. Bozzolo en H. Loyau, La Cour Amoureuse
dite de Charles VI, 3 delen. Paris, 1982-2018).
1420-C v.1420 PPB 2211 Volgelingen van de hertog van Bourgondië (V. Bouton, Confrairie de Partisans
de Philippe-le-Bon duc de Bourgogne. 1421, Bruxelles, 1872 - cfr. Het minnehof,
genoemd Karel VI).
1425-H v.1425 HUL 2156 Wapenboek van Huldenberg (L. Fourez en P. Dubuisson, L'Armorial de
Huldenberg. Uittreksel van Recueil de l'Office Généalogique et Héraldique de
Belgique, D. V, 1956, pp. 5-52. Leuven, 1994).
1425-S 1425 SIC 2248 Wapenboek van heraut Sicile (B.N. Parijs, Ms fr, n° 4366 volgens de kopie van
M. Popoff).
1430-C 1425 à
1430
CFR 2026 Wapenboek Chiffré. (Wien, Archives Gulden Vlies, Ms n° 56).
1433-B 1433 FLG 2333 Het tornooi van Brugge - 1433 (Flacchio-Grenser). (A. Grenser, Ein
Flandern'schen Turnier anno 1433 nach einer 1651 gemalten Handschrift, in
Adler, 1871, D. I, n° 10-12).
1434-D 1433-
1434
DWF 2094 Donaueschinger Wappenbuch (Volgens S. Clemmensen, Ordinary of medieval
armorials. Heraldiske Studier 5. CD-Rom, Copenhagen, 2006 - DWF).
18 Volgens C. Van Den Bergen-Pantens zou dit kleine wapenboek even oud zijn als het wapenboek Gelre.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXVI
1435-A 1435 APA 2209 De vrede van Atrecht - 1435 19 (S. Clemmensen, Armorial de la Paix d'Arras. In
Heraldiske Studier 4, Societas Heraldica Scandinavica, Copenhagen, 2006).
1435-T v.1435 ETO 2261 Groot wapenboek van het Gulden Vlies (M. Pastoureau en M. Popoff, Grand
armorial équestre de la Toison d'Or, 2 delen. Saint-Jorioz, 2001. – J.-M. van
den Eeckhout, Le grand armorial équestre de la Toison d'Or - L'armorial de
Flandre, Sint-Niklaas, 1996 – L. Larchey, Ancien armorial équestre de la Toison
d'Or et de l'Europe au XV e siècle, Paris, 1890).
1436-C 1436 CLE 2072 Wapenboek van Lotaringen van Antoine de Clémery (Ms van de XVII de eeuw,
B.N. Parijs, Ms fr, n° 23076 (wit-zwart microfilm van de f° 69r tot 72v) en
volgens de kopie van P. Adam-Even in zijn Cahier n° 31 (n° 639 tot 718) en S.
Clemmensen, Ordinary of medieval armorials. Heraldiske Studier 5. CD-Rom,
Copenhagen, 2006 - CLE n° 839 tot 918. Het gaat hier over een gelijkaardige
kopie van het wapenboek van Nicolas de Lutzelbourg).
1436-L 1436 NLU - Wapenboek van Nicolas de Lutzelbourg (Ms van de XVI de eeuw,
Stadsbibliotheek van Nancy, Ms n° 1727, volgens S. Clemmensen, Ordinary of
medieval armorials. Heraldiske Studier 5. CD-Rom, Copenhagen, 2006 - NLU n°
1293 tot 1371. Het gaat hier over een gelijkaardige kopie van het wapenboek
van Antoine de Clémery).
1436-R 1436 RUE - Wapenboek de la Ruelle (Ms van de XVII de eeuw, B.N. Parijs, Ms fr, n° 5941,
volgens S. Clemmensen, Ordinary of medieval armorials. Heraldiske Studier 5.
CD-Rom, Copenhagen, 2006 RUE f° 141v. Het gaat hier waarschijnlijk om een
gelijkaardige kopie van de wapenboeken van Antoine de Clémery en Lutzelbourg,
maar gezien de f° 113r tot 141r ontbreken, zijn het grootste aantal van de
wapens van het graafschap Vlaanderen niet aanwezig).
1438-A 1438 - - Wapenboek van de orde van Saint-Antoine (C. Chaussier et G. van Innis, L'ordre
des chevaliers de Saint-Antoine en Hainaut (XIVe-XVe siècle), Bruxelles,
1994).
1439-B 1439 TBX 2317 Tornooi van Brussel – 1439. “Sensuyt le tournoy tenu devant la maison de la ville
sur le marche de Bruxelles par le bon duc Philippe de Bourgoigne entreprennùt
en lan 1439 le 4e de may” (Rijksarchief Gent Algemeen Familiefonds, n° 4498,
f° 1r tot 14r – J. van Becberghe, Echevins de Bruxelles et Tournoys.
Stadsarchief Brussel, Ms n° 3357, f° 77v tot 99r - J.-M. van den Eeckhout, Le
tournoi de Bruxelles du 4 mai 1439, Sint-Niklaas, 2012).
1440-M - TJ 2159 Het beredeneerde wapenboek van koningin Marguerite (E. de Boos, L'Armorial
Ordonné de la Reine Marguerite, Documents d'héraldique médiévale n° 6, Le
Léopard d'Or, 2004).
1440-U 1440 UFF 2269 Wapenboek Uffenbach (W. Paravicini, Das Uffenbachsche Wappenbuch,
München, 1990).
1445-L 1445 LYN 2138 Wapenboek Lyncenich, toebehorende aan Jehan de Luxembourg, heer van
Lyncenich, wapenheraut van Henegouwen (K.B. Brussel, Fonds Houwaert-
Degrez, n° II. 6567).
1450-B v.1450 BHM 2043 Bergshammarvapenboken (J. Raneke, Bergshammarvapenboken En
medeltidsheraldisk studie, Lund, 1975 – J.-M. van den Eeckhout, Le grand
armorial équestre de la Toison d'Or - L'armorial de Flandre. Sint-Niklaas,
1996).
1450-C 1450 CSG 2075 Algemeen wapenboek, genoemd Coislin-Séguier (Wapenboek getekend op
perkament, B.N. Parijs, Ms fr, n° 5937).
1450-E v.1450 FCF - Europees wapenboek (B.N. Parijs, Ms fr, n° 23078).
1450-L v.1450 ALP 2178 Wapenboek van abt de Longpont (B.N. Parijs, Ms fr, n° 33242 paginas 74 tot
81).
19 Voor meer gegevens aangaande deze diplomatieke actie, zie Contamine, Aperçus.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXVII
1450-M v.1450 - - Wapenboek van de Marken "Icy s'ensuivent aucunes vielles collectes des
Armoyries d'aucune Anciennes maisons tant des Proinces des Boulonnois,
Artois, Flandres, Ingleterre, daucuns Roye d'oultre mer, si come de Babilone.
Que de France, Potiers, Brabant, Haynau et Vermandois et aultres conforme
cest suite sans prejudice d'ung mision des aultres maisons semblables", (Ms van
de XV de eeuw, 43 folios ingebonden in het midden van een handschrift van de
XVI de eeuw - J.-M. van den Eeckhout, Armorial des Marches de Boulogne,
d’Artois, de Flandre, d’Angleterre, de France, de Ponthieu du Brabant, du
Hainaut et du Vermandois, Sint-Niklaas, 2018).
1452-B 1452 TBX 2317 Het tornooi van Brussel - 1452 (J.-H. Willems, in Armorial français, T. X, pp.
315-318).
1454-B 1454 BER 2045 Wapenboek van Gilles Le Bouvier (heraut Berry) (E. de Boos, Armorial de Gilles
Le Bouvier (héraut Berry), Documents d'héraldique médiévale n° 7, Le Léopard
d'Or, 1995 – M. Vallet de Viriville, Armorial de France, Angleterre, Ecosse,
Allemagne, Italie et autres puissances, composé vers 1450 par Gilles Le Bouvier,
dit Berry, Paris, 1866).
1455-G 15s. - - Wapenboek van de XV de eeuw, genoemd “Antique” (K.B. Brussel, Fonds
Houwaert-Degrez, n° II. 6617).
1456-S - PJS 2236 De kleine Jehan de Saintré (J.-B. de Vaivre, L'héraldique dans le roman du Petit
Jehan de Saintré d'Antoine de La Sale, in Cahiers d'Héraldique, D. III, 1977,
pp. 65-83 – A. de La Sale, Le Petit Jehan de Saintré, Editions du Trianon à
Paris, 1926, pp. 264-279).
1459-A 1452-
1459
ING
2157 Hans Ingeram's Wappenbuch. Die Wappenbücher Herzog Albrechts VI von
Österreich (Ch. Becher en O. Gamber, in Jahrbuch der Heraldisch-
Genealogischen Gesellschaft ADLER, dritte Folge, Band 12, Jahrgang 1984/85,
Wien, 1986 en 1990).
1460-G 1460 GOR 2128 Wapenboek Gorrevod (K.B. Brussel, Fonds Houwaert-Degrez, n° II. 6563).
1460-L 1460 - - Limburg-Stirum 20 (J. Van Helmont, Comitum de Limburg codices selecti,
Leuven, 2004, pp. 5-30 en J. Van Helmont, Codex 148, Leuven, 2005).
1470-D - DPY 2098 Wapenrol Dupuy (B.N. Parijs, Dupuy, n° 259, f° 112r tot 130r).
1470-P 1470 PRT 2221 Wapenboek van Clément Prinsault (B.N. Parijs, Ms n. acq. Fr, n° 1075 en de kopie
van M. Popoff).
1471-R 1471 RBQ 2223 Wapenboek van Gilles de Rebecq (P.-J. d'Aumerie, La chevalerie au XVe siècle,
Celles-lez-Tournai, 1904).
1474-R 1474 RYN 2232 Wapenboek van André de Ryneck (Wien, Österreichische Nationalbibliothek,
hs, n° 3336).
1475-S 1475 SIC 2248 Wapenboek van heraut Sicile (K.B. Brussel Ms, n° II. 6593).
1480-R 1450 -
1480
RH
2150 Randle Holme's Book. (Foster J. - A Tudor book of arms tricked by Robert
Cooke being Harleian manuscript N° 2169, The De Walden Library, 1904.)
1483-G 1483 GRU 2133 Wappenbüch Conrad Grünenberg (M. Popoff en M. Pastoureau, Armorial
Grünenberg, 2 delen, Orsini di Marzo, Milan, 2011 - R. graf von Stillfried-
Alcantara en A. Hildebrandt, Des Conrad Grünenberg Ritters und Burgers
Coltenz Wappenpuch, Görlitz, 1875).
1486-L 1283 -
1486
EPI
2331 Wapenboek van de koningen van “l'épinette” (Spinet) van Rijsel 1283-1486 21 (M.
Popoff, Armorial des rois de l'épinette de Lille 1283-1486, Documents
d'héraldique médiévale n° 1, Le Léopard d'Or, 1984).
20 Dit wapenboek is samengesteld uit losse bladen van het wapenboek Gorrevod (Van den Bergen, Gorrevod, pp.
808-809).
21 Wapenboek van Guillaume Rugher, wapenheraut van Henegouwen en van de stad Rijsel. Hij werd burger van
Rijsel in 1564. Als historische bron dient men dit wapenboek wel met alle voorzichtigheid te gebruiken. Zie
Boniface voor de families die hier niet thuishoren en de patroniemen die werden toegevoegd (Boniface,
Aperçu, pp. 248-252 – Boniface, Epinette, pp. 32-60).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXVIII
1490-M v.1490 MIL 2191 Wapenboek Miltenberg, een wapenboek van het einde van de XV de eeuw (J.-Cl.
Loutsch, inArchives Héraldiques Suisses, 1989, pp. 95-165, 1990, pp. 40-67 en
122-164 en 1992, pp. 42-68 en de tafel van R. Denille, in Archives Héraldiques
Suisses, 1993, pp. 61-69 en 1994, pp. 108-141).
1490-W v.1490 WNB 2279 Wapenboek van de Moesel - Wappenbuch (Wien, Österreichische
Nationalbibliothek hs, n° 2936).
1500-B v.1500 CJB 2078 Wapenboek van de leenheren van Brabant (K.B. Brussel, Fonds F.V. Goethals,
Ms n° 704, Feudataires du duc de Brabant).
1500-G v.1500 - - Wapenboek Goemanne – de Potter (Rijksarchief Gent Algemeen Familiefonds,
n° 6724, Oudt Waepenbouck).
1500-Q v.1500 - - Wapenboek van de XV de eeuw (K.B. Brussel, Fonds F.V. Goethals, Ms, n° 670).
1500-S v.1500 SIC - Wapenboek van heraut Sicile (K.B. Brussel, Ms, n° 5744-46).
1524-G 1524 - - "Wapenen vanden Edelen porters van Ghendt alzozij van hauts tijden in
schepenen bouck staen. Gheprent te Ghendt by my Pieter de Keysere by Sente
Veerhilde plaetse byder cranen anno MCCCCCXXIIII".
1525-C 14e. CNK 2079 Wapenboek de Coninck (J.-M. van den Eeckhout, Heren en ridders in het 14 de
eeuwse Vlaanderen, Sint-Niklaas, 2004. Voor de nummering buiten het
graafschap Vlaanderen, maak ik gebruik van de letter "M-" gevolgd door de
folio van het handschrift. Voor deze van Vlaanderen maak ik gebruik van de
nummering van de publicatie).
1531-G 1531 - 2337 Joustes tenues en la ville de Gand par treshaut tresexcellent & trespuissant
prinche charle par la divine clemence Empereur des Romains, toujiours
Augustes roy des Espaignes, archeduc d'Austrice prinche de Belge (V. Bouton,
Armorial des Tournois, Joustes Tenues à Gand en 1508, Bruxelles, 1872 en J.-
M. van den Eeckhout, Joutes tenues à Gand le 11 juin 1531, in Le Parchemin,
n° 443, 2019, pp. 312-406).
1535-U 1494-
1535
1538-W 1537-
1538
- 2268 Wapenboek d'Udekem d'Acoz (Rijksarchief Gent, Algemeen Familiefonds, n°
4500, wapenboek d'Udekem d'Acoz).
- 2282 Wapenboek van de leenheren van de kastellenie van Waasten, getekend in de
XVI de eeuw (F. Boniface, Un armorial des fieffés de la châtellenie de Warneton
peint au XVI e siècle, in Mémoires de la Société d'Histoire de Comines-
Warneton et de la Région. D. 26, 1996, pp. 93-128).
1543-B - BOU - Universeel wapenboek en de heraldische studie van Noël le Boucq (B.N. Parijs,
Ms fr, n° 11463, f° 143v à 157v).
1544-L 1544 - 2187 De Mark van Rijsel (F. Boniface, Armorial de la Flandre Wallonne dit de la
marche de Lille, 1543-1544. Wattignies, 2001).
1548-R 1548 ARL - Vigil Rabers Neustifter Wappenbuch (H. Arch, Brixen, 2001).
1550-A v.1450 ADM - Wapenboek Adam (B.N. Parijs, Ms fr, n° 25226).
1550-B v.1550 ASS 2028 Wapenboek Assignies (A. Dinaux, "Blasons et Cris d'Armes des Chevaliers des
comtés de Flandre, Hainaut, Artois et Cambrésis vers l'an 1500", in Archives
historiques et littéraires du Nord de la France et du Midi de la Belgique, N.S.,
D. IV, 1842-1844, pp. 5-26).
1557-G v.1557 GNF 1134 Corneille Gailliard (J. Van Malderghem, L'Anchiene Noblesse de la Contée de
Flandres par Corneille Gailliard, Bruxelles, 1866).
1560-L v.1560 LLG 2165 Wapenboek Lalaing (M. Popoff, Armorial Lalaing. Documents d'héraldique
médiévale n°3, Le Léopard d'Or, 1989).
1562-B v.1562 - 1130 Wapenboek van Vlaanderen van de XVI de eeuw (P. Bergmans, Armorial de
Flandre du XVI e siècle, Bruxelles - Paris, 1919).
1568-B 1568 - - Wapenboek Beauchamp (H.-C. van Parys, in Héraldique et Sigillographie des
Pays-Bas français, n° 1, 1988, pp. 12-22, n° 2, 1989, pp. 37-50, n° 3, 1989, pp.
27-36, n° 4, 1990, pp. 45-52, n°5, 1990, pp. 10-21, n° 6, 1991, pp. 24-35, n° 7,
1991, pp. 34-44 en n° 8, 1992, pp. 41-51).
1570-B v.1570 LBQ 2086 Wapenboek Le Blancq (M. Popoff, L'armorial Le Blancq, Documents d’héraldique
médiévale n° 11, Le Léopard d’or, Paris, 2018).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXIX
1570-G v.1570 LBQ 2086 Wapenboek Goethals-Vercruysse (E. Warlop, Wapenboek van Vlaanderen,
Handzame, 1972).
1582-B 1582 BEC - Wapenboek Becberghe “Les Anchiene noblesse de la Contée de Flandres,
avecques leurs armes painctes, rassemblé par Josse van Becberghe”.
Stadsarchief van Brussel, Ms, n° 3357 (J.-M. van den Eeckhout, Wapenboek de
Coninck – Heren en ridders in het 14 de eeuwse Vlaanderen, Sint-Niklaas, 2004).
1600-E v.1600 - - Europees wapenboek (K.B. Brussel, Fonds Manuscripten, n° 5748-50).
1600-G - GON 2126 Wapenboek Gonnelieu (B.N. Parijs, Ms fr, n° 32905 volgens de kopie van P.
Adam-Even in zijn Cahier n° 42).
1600-O - - - Oude Wapens (K.B. Brussel, Fonds Houwaert-Degrez, n° II. 6568. Werden
slechts weerhouden de wapens van de eerste hand, gewoonlijk 4 per pagina. Een
tweede hand heeft hieraan een aantal wapens toegevoegd, gaande zelf tot 6
per pagina en dit vooral voor Vlaanderen. Deze laatsten werden overgenomen
uit andere handschriften, zoals het wapenboek Gelre. Daar deze meestal niet
op een juiste wijze werden overgenomen, heb ik deze niet weerhouden).
1600-W 16s. - - Wapenboeck (K.B. Brussel, Fonds Houwaert-Degrez, n° II. 6566).
1650-B - - - Chistophe Butkens “Contes et seigneurs de Flandre” (Ch. Butkens, Tableaux
généalogiques des principales maisons de Flandre, K.B. Brussel, Fonds
Manuscripten, n° II. 1671, pp. 291-294).
1650-C - - - Wapenboek Callot “Recueil des armes et blasons de toutes les maisons nobles
et anciennes du duché de Lorraine par le sr Callot, roy d'armes de Lorraine.
Données par le R. P. Vignier, prestre de l'oratoire de Jésus, au sieur d'Hozier”
Ms. van de XVII e eeuw (B.N. Parijs, Ms fr, n° 24921).
1650-L - - - Wapenboek van Rijsel 22 (V. Bouton, Petit armorial de Lille. Blasons gravés
d'après un manuscrit du XVIIe Siècle, Paris, 1883).
1658-C 1425 CHA 2067 Wapenboek Charolais, heraut van Filips de Goede, hertog van Bourgondië “Ce
livre traite des armoiries des Grands du monde assemblé de mains mais par le
comendement de monseigneur le Duc, l'an 1425, mis en double sur l'original
1658 dans la noble ville de Bruxelle” (B.N. Parijs, Arsenal, n° 4150 en volgens
de kopie van M. Popoff).
22 Het gaat hier om een kopie van het wapenboek van Guillaume Rugher, wapenheraut van Henegouwen en van
de stad Rijsel. Als historische bron dient men dit wapenboek met alle voorzichtigheid te gebruiken. Zie
Boniface voor de families die hier niet thuishoren en de patroniemen die werden toegevoegd (Boniface,
Aperçu, pp. 251-252 - Boniface, Epinette, pp. 32-60).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen - XXX
Adam 1550-A Antique 1455-G
Arlberg 1407-A Assignies 1550-B
Atrecht (kastelein van) 1400-A Atrecht (vrede van) 1435-A
Atrecht van 1326 (feest van) 1326-A Beauchamp 1568-B
Becberghe (Josse van) 1582-B Bellenville 1372-B
Bergen (tornooi van) 1310-M Bergshammar 1450-B
Béthune - Hongrie 1375-B Bigot 1254-B
Biteri (Jean de) 1346-B Blancq (Le) 1570-B
Boucq (Noël le) 1543-B Bourgondië (volgelingen hertog van) 1420-C
Bouvier (Gilles Le) 1454-B Bouvines 1214-B
Brabant (leenheren van) 1500-B Breton (Le) 1290-L
Breton, Sr de La Doinneterie (Le) 1291-L Brugge van 1393 (tornooi van) 1393-B
Brugge van 1433 (tornooi van) 1433-B Brussel van 1439 (tornooi van) 1439-B
Brussel van 1452 (tornooi van) 1452-B Butkens (Christophe) 1650-B
Callot 1650-C Camden 1280-C
Charles 1285-C Charolais 1658-C
Chauvency (tornooi van) 1285-B Chifflet - Prinet 1297-C
Chiffré 1430-C Clémery (Antoine de) 1436-C
Clermont-en-Beauvaisies 1376-C Coislin - Séguier 1450-C
Compiègne (tornooi van) 1278-C Coninck (de) 1525-C
Constanzer Consils 1418-C Coucy (kastelein van) 1190-C
Dering 1280-D Donaueschinger 1434-D
Doornik (31 koningen van) 1331-T Duinen (Hs.412 van de abdij Ter) 1400-D
Dupuy 1470-D Europees 1450-E
Europees wapenboek 1600-E Fitzwilliam 1279-R
Gaignières 1400-G Gailliard (Corneille) 1557-G
Gasparde (beleg van) 1405-G Gelre 1395-G
Gelre (heraut) 1405-H Gent van 1531 (tornooi van) 1531-G
Ghendt (poorters van) 1524-G Goemanne - de Potter 1500-G
Goethals - Vercruysse 1570-G Gonnelieu 1600-G
Gorichem (beleg van) 1402-G Gorrevod 1460-G
Grimbergsche oorlog 1357-O Grünenberg (Conrad) 1483-G
Gulden Vlies 1435-T Haspengouwen (spiegel der edelen van) 1399-H
Heralds 1279-H Hozier - Cénalis 1260-H
Huldenberg 1425-H Ingeram (Hans) 1459-A
Kuurne van Friesland 1396-F Lalaing 1560-L
Limburg-Stirum: Codex 148 1460-L Longpont 1450-L
Lutzelbourg (Nicolas de) 1436-L Lyncenich 1445-L
Marguerite (koningin) 1440-M Marken 1450-M
Matthew Paris 1250-M Miltenberg 1490-M
Minnehof, genoemd Karel VI 1420-C Moesel 1490-W
Mowbray 1370-M Navarre 1370-N
Neve (Sir William le) 1280-N Nieuwenhove 1375-N
Orléans 1407-O Ottos IV. Aachener Krönung von 1198 1198-O
Oude Wapens 1600-O Prinsault (Clément) 1470-P
Rabers Neustifter Wappenbuch (Vigil) 1548-R Randle Holme 1480-R
Rebecq (Gilles de) 1471-R Rijsel (koningen van l'épinette van) 1486-L
Rijsel (mark van) 1544-L Rijsel (wapenboek van) 1650-L
Rivoli 1312-R Roma (Viaggio a) 1312-V
Ruelle (de la) 1436-R Ryneck (André de) 1474-R
Saint-Antoine 1438-A Saint-Omer (Tornooi van) 1377-S
Saint-Pol 1375-S Saintré (kleine Jehan de) 1456-S
Sicile 1425-S Sicile 1475-S
Sicile 1500-S Turijn 1312-T
Udekem d'Acoz 1535-U Uffenbach 1440-U
Urfé 1380-U Vermandois 1300-V
Vijftiende eeuw 1500-Q Vlaanderen (veldslag in) 1297-O
Vlaanderen van de XVIde eeuw 1562-B Walford 1275-W
Walhain 1380-W Wapenboeck 1600-W
Warneton (de leenheren van) 1538-W Wijnbergen 1265-W
Woeringen 1288-W zakwapenboek (kleine) 1410-P

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 1
Aa (Jehan van der):
- in keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1357-O/ii-3041: jan van aa) - (1535-U/100-04: h jan van der aa)
Zegel: “Gherart van Aa, riddere, here van Grimberghen’” zegelde in 1290 en “Gherart van
Aa, riddere, here van Grimberghen’" in 1298: een schuinkruis. Het schild geplaatst boven
een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 157 en D. IV, p. 345 – Verkooren, Inventaire, 1ste
deel, D. I, n° 167).
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen in het hart met een schelp van sabel.
Bron: (1372-B/0596: h jan van a)
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 596)
Zie: Brugge – Gruuthuse
Aalbeke (heer van): Lok. B-8511
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van
zeventien blokjes van sabel.
Bron: (1557-G/633: le sgr de allebeque)
Aalst (burggraaf van): Lok. B-9300
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van keel, getralied van zilver (Poppenrode).
Bron: (1300-V/0410: le chastelain d’alos)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1825: le chastelain d'alos) - (1380-W/29r-24: le chastelain dalos) - (1470-
D/116v-02: le chastellain davar) - (1600-G/0335: le castelain d'alost) - (1650-C/61r-01:
le chatelain d'alost)
- in sabel een dwarsbalk van azuur (zilver), beladen met vier meerltjes van zilver
(azuur).
Bron: (1400-G/158r-21: le custrang dales)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie meerltjes van sabel.
Bron: (1425-S/0269: le chastellain d’alost) - (1470-P/387r4: le chastellain d'allost) - (1475-
S/164r-06: le chastellain d'alost) - (1550-B/F-067: le chastelain d'alloest) - (1568-
B/62r-11: le chastelain d'alost) - (1570-B/1898: le chastellain d'allost) - (1570-G/210:
le chastelain d'alost)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor "Alost chastellenie".
- in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie meerltjes van azuur.
Bron: (1450-M/15r-5: le castelain dallos) - (1500-G/06v-5-1: borchave van aelst) - (1535-
U/088-01:) - (1600-W/092v-3: le chatellain dallost)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde, beladen met een hartschild van azuur een leeuw van goud, een zoom
van keel, getralied van zilver (Tollinck).
Bron: (1525-C/202: borchgreve van aelst) - (1562-B/287: les viscontes de aloist, leur
surnom fut tollinc) - (1582-B/118v-24: tollincx, borchgreve van aelst)
- in keel getralied van zilver.
Bron: (1557-G/107: le viconte d’aloist) - (1562-B/113: les viscontes de aloist)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver, een zoom van keel,
getralied van zilver (Poppenrode).
Bron: (1562-B/233: les viscontes de aloist, leur surnom fut de poppenrode)
Zegel: "Baudewin de Poperode, militis, castelain d'Alost", zegelde in 1303: een klimmende
leeuw en een getraliede zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10329).
- in zilver drie lelies met afgeknotte voet van sabel (Immerseele).
Bron: (1570-B/1900: le visconte d'alost)
Zie: Tollinck

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 2
Aalst (graaf van): Lok. B-9300
- in zilver een zwaard van keel, vergezeld rechts van een schildje van goud een
dubbelkoppige adelaar van sabel (Roomse Rijk); links van een schildje van goud een
leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1470-D/117r-07: le conte delaust) - (1570-B/1899: le conte d'alost) - (1570-G/210:
le conte d'alost) - (1650-C/61r-02: le comte d'alost)
Zegel: Aalst zegelde in 1407: een zwaard, links vergezeld van een schildje met een leeuw
(Demay, Flandre, n° 3842).
- gevierendeeld 1, in goud een dubbelkoppige adelaar van sabel; 2 en 3, in zilver een
zwaard van keel, versierd van goud; 4, in goud een leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1475-S/166v-14: le conte d'alost)
- in zilver een zwaard van keel, vergezeld rechts van een schildje van goud een
dubbelkoppige adelaar van sabel (Roomse Rijk); links van een schildje van goud een
leeuw van sabel (Vlaanderen).
Bron: (1543-B/151v-1: le comte dalost) - (1600-E/143r-3: le conte dalost)
- in zilver een zwaard van keel.
Bron: (1557-G/005: le conte d’alost) - (1562-B/112: les nobles et anchienes sgr de aloist en
628: alost)
Kreet: helpt godt (1557-G)
Zegel: De stad Aalst zegelde van 1226 tot 1288: een soldaat met vaandel, naar links gekeerd,
de maliënkolder tot de knieën, de linkerhand steunend op de heup een zwaard in de
schede houdend, in de rechterhand het rechthoekig vaandel waarop een zwaard verticaal
geplaatst is (de Ghellinck, Sceaux, p. 36 – De Mey, Sceaux, n° 1, pp. 25-27).
Aalst (heer van): Lok. B-9300
- in sabel een schildhoofd van zilver, een zwaard van (keel), versierd van goud, over
alles heen.
Bron: (1550-A/07r-12: alost)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 102)
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1650-B/292-01-1: dns de alosto et territory wasia cum quatour ambachten reclamant
gandavum)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 102)
Aalst (stad): Lok. B-9300
- in zilver een zwaard van keel, vergezeld rechts van een schildje van goud een
dubbelkoppige adelaar van sabel (Roomse Rijk); links van een schildje van goud een
leeuw van sabel (Vlaanderen).
Bron: (1460-G/201-5: die stat và aelst) - (1543-B/143v-7: alost)
- in zilver een zwaard van zilver, gesteeld van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek
van een schildje van goud een dubbelkoppige adelaar van sabel; in het tweede van
een schildje van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1535-U/092-01: conté et ville d'alost)
Zegel: Een zegel van Aalst van 1438 geeft: een zwaard, vergezeld in het schildhoofd, rechts
van een schildje met het wapen van het Roomse Rijk, links met het wapen van Vlaanderen
(de Ghellinck, Sceaux, p. 39 – De Mey, Sceaux, n° 1, p. 30).
- in zilver een zwaard van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
goud een dubbelkoppige adelaar van sabel; in het tweede van een schildje van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/021: aloist) - (1562-B/572: aelst) - (1650-C/43v-13: alost)
Zie: Popoff, Artois, n° 75

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 3
Aardenburg (stad): Lok. NL-4527
- in goud een toren getorend met drie stuks van keel.
Bron: (1557-G/040: aerdenbourg en 190: haerdenbourg)
Zegel: Aardenburg zegelde in 1328: een soort gekanteeld kasteel, voorzien van drie
geopende portalen, 1 groot en twee kleine; de deuren op gelijke hoogte zonder het
gekanteelde deel te raken, twee torens, twee klokken en in het hart een klein bizar
gebouwtje (de Ghellinck, Sceaux, pp. 31-32 – De Mey, Sceaux, n° 2, pp. 33-38).
Zie: Rodenburg
Aartrijke (heer van): Lok. B-8211
- in azuur drie penningen van zilver (Koekelare), vergezeld in het hart van een ampul
van goud.
Bron: (1562-B/130: les sgr de haertrycke, leur nom est koukelare)
Aartrijke = Varsenare ? (heer van):
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1460-G/170-2: ertrike và brugge)
Abeele (Bernard van den):
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1410-P/02v-9: b' delanbel) - (1470-D/121r-04: sire bernard de lacel) - (1525-C/274:
h. bernaert van abeel)
Zegel: "Bernaert van den Abielle" zegelde in 1421: een hamei (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
346)
Nota: “Minen here Bernarde van den Abiele”, ridder, staat in 1302 vermeld onder de
Liebaards. Hij had deelgenomen aan de Guldensporenslag en er zijn paard verloren
(Delfos, Liebaards, p. 331 V-5 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 311 - van den
Eeckhout, Coninck, n° 274 – van den Eeckhout, Dupuy, p. 9 - Verbruggen, Guldensporen,
p. 234).
Abeele (Floris van den):
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1396-F/154: her florens van abeell - sire florens de abele - dH-39r: her florens van
abeell)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 391)
- in zilver een hamei van keel, de eerste dwarsbalk rechts beladen met een zespuntige
ster van zilver.
Bron: (1402-G/039: florent de abele - dH-15v: florens van abele)
Abeele (heer van): Lok. NL-4530
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1372-B/0801: ebele) - (1436-C/077v-07: van den aabelle) - (1436-L/1399: van den
aabelle) - (1543-B/152v-5: sr de labnel) - (1557-G/527: le sgr de le habelee) - (1562-
B/490: les sgr de la habele) - (1600-E/153r-2: le sr de labiel)
Zegel: Jehan van den Abeele zegelde in 1436: een hamei (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 158).
Wapen: (Van Dycke, Recueil, N° 1)
Nota: Heerlijkheid in de nabijheid van Oost-Souburg (van den Broecke, Middeleeuwse, p.
35).
Abeele (Hendrik van den):
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1395-G/1122: h' henric van d' abeele)
Helm: het hoofd van een gebaarde ouderling van zilver, omwonden van keel, komende uit een
kroon van hetzelfde (1395-G)
Zegel: Hendrik van den Abeele, ridder, zegelde in 1366: een hamei (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 158).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 4
Abeele (Jehan van den):
- in zilver een hamei van keel, gebroken met een hartschild van sabel een leeuw van
goud, een schuinbalk van keel erover.
Bron: (1439-B/06-07: jan van abeel)
Helm: twee schenkkannetjes van zilver, komende uit een wrong van zilver en keel.
Zegel: Een "Jan van den Abele", leenman van Engelbrecht van Edinghen te Tubize zegelde
in 1436: een hamei en als helm, twee afgewende schenkkannetjes (de Raadt, Sceaux, D.
I, p. 158).
- in zilver een hamei van keel, gebroken met een hartschild van zilver een leeuw van
sabel.
Bron: (1439-B/50v: jan van den abeele)
Abeele (van den):
- in zilver een hamei van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1372-B/1536: ebele)
Helm: een vleugel van zilver bezaaid met klaverbladen met steel van keel (1372-B)
- gedwarsbalkt van keel en zilver van acht stukken, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/509: les sgr d'abvil)
Wapen: "aucuns de ce nom (vanden Abbeele) portent facé de gueulle & d’argent de six
pieces, à la bordure de gueulle, autres d’argent à trois plumes de gueulle à la bordure de
mesme"’ (de L’Espinoy, Noblesse, pp. 452 en 520 – Vansteenkiste, Fantaseren, pp. 70-
71).
Nota: Abbeville gebruikte oudsher de wapens van de graven van Ponthieu (in goud drie
schuinbalken van azuur) gebroken met een zoom van keel (Bedos, Villes, n° 2-4 - de
Belleval, Ponthieu, p. 2).
Ablaing (d'):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van
goud, een uitgeschulpte zoom van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1650-L/71: dablaing)
Zegel: "Gille Dablaing", baljuw van de abdij van Loos, zegelde in 1421: drie leeuwen, een
schuinstaak erover (Demay, Flandre, n° 7367).
Zie: Prévôté
Ablaing, zoon van Hues (Jehan d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van
keel, een barensteel van azuur; 2 en 3, in sabel bezaaid met blokjes van goud, een
dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1479: jehan dablaing, filz de hues)
Zegel: Een zegelmatrijs van Antoine d’Ablaing geeft een wapen gevierendeeld van Ablaing
en Gommer (Boniface, Epinette, p. 190).
Nota: Volgens Boniface is Jehan d’Ablaing koning van de Spinet in 1480 (Boniface, Epinette,
pp. 189-190).
Achicourt (Boudewijn d'):
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1265-W/O779: baudowin de hachicourt b)
Zegel: Boudewijn d'Achicourt zegelde in 1267: in hermelijn met een schildhoofd (Feuchère-
Epée sceau 5-6)
Wapen: Het wapen dient omgewend weergegeven te worden (Feuchère, Epée, pp. 87-88).
Achicourt (heer van): Lok. F-62217
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1278-C/241: le seigr de harchicourt - dH-23r: die heer van hacicourt) - (1279-H/412:
le sires de harcicurt) - (1279-R/412: li sires de harcitune) - (1380-U/1635: celui de
harcicourt) - (1380-W/26r-29: cellui de harchincourt) - (1445-L/295-12: mòs de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 5
goussencourt) - (1470-D/106v-04: celuy de hanchavuet) - (1471-R/41-06: le sgr de
harchincourt) - (1535-U/118-04: harcricourt) - (1543-B/166r-4: sr de harcigcourt) -
(1600-E/167r-2: le sr de harcourt) - (1600-W/103v-6: le sgr de haucourt)
Zegel: "Balduini de Harcicourt, militis", zegelde in 1267: hermelijn met een schildhoofd
(Demay, Artois, n° 101).
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1500-S/67r-4: harlcourt)
Wapen: Het wapen dient omgewend weergegeven te worden (Feuchère, Epée, pp. 87-88).
Ackere (van den):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met een vijfblad van zilver.
Bron: (1557-G/605: la mayson van den ackere)
Wapen: De familie van Ackere voerde: in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie
vijfbladen van zilver (Donche, Schinckelle, f° 8v).
Nota: Een Jehan van Ackere was ontvanger en baljuw van Oudenburg in 1370. Jehan van
Ackere, huwde voor 1380 Beatrix Schinckelle. Hun dochter Béatrice huwde Boudewijn
de Vos (Donche, Schinckelle, p. 176 - Nowé, Baillis, p. 191).
Adornes:
- in goud een schuinbalk geschaakt van zilver en sabel van drie rijen.
Bron: (1500-G/08v-7-4: adornes)
Zegel: "Peter A doren", algemeen ontvanger van Vlaanderen en Artesië, zegelde in 1394: een
schuinbalk geschaakt van drie rijen. Jacob Adornes, heer van Ronsele, zegelde in 1551:
een geschaakte schuinbalk van drie stukken (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 160 en D. IV, p.
347).
- in goud een schuinbalk geschaakt van zilver en sabel van twee rijen.
Bron: (1550-A/14r-09: adornes)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Adornes en
Flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 758 - Van Dycke, Recueil, n° 4).
Aelgoet:
- in zilver drie papegaaien met gespreide vleugels van sinopel, gebekt en gepoot van
keel.
Bron: (1500-G/10v-7-2: aelgoet)
Wapen: Rietstap geeft: in zilver drie rozen van keel, gesteeld en gebladerd van sinopel
(Rietstap, Armorial, D. I, p. 12).
Aersele (van):
- in goud een schuinbalk van sinopel, een binnenzoom van meerltjes van keel.
Bron: (1550-A/12r-10: aerselle)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 360)
Aertryck (Floris van):
- in goud een hartschild van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie ringen van
sabel.
Bron: (1433-B/24a: floris d'aertyck)
Helm: een lans van sabel tussen twee ezelsoren, de voorste van zilver, de achterste van keel
(1433-B)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. I, p. 13)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 155)
Aertrycke (Filips van):
- in goud zes schenkkannetjes van sabel, geplaatst 3 en 3.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-34: phlips van aertrike)
Zegel: "Philips van Aertrike" zegelde in 1397: zes kannen (Gilliodts-van Severen, Inventaire,
D. III, p. 379)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 6
Nota: Hij was zoon van Simon, heer van Tillegem, en van Isabella van Maldeghem. Hij huwde
Margareta Utenhove. "Philips van Aertrike" was verscheidene malen schepen van Brugge
tussen 1396 en 1407. In 1410 wordt hij vermeld in de monsteringslijst van Jehan, heer
van Gistel en in 1411 vergezelde hij Jan zonder Vrees bij het beleg van Ham in
Vermandois (Buylaert, Adelslijsten, n° 487 – Gailliard, Bruges, D. I, pp. 187-189 -
Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 379 - Prevenier, Handelingen, n° 374, 378
en 717 - Van den Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, pp. 285-286).
Aertrycke (Jacob van):
- in goud zes schenkkannetjes van sabel, geplaatst 3 en 3, een zoom van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-20: jacob và artrike)
Wapen: "Jacop van Aertrijcke; obiit ... 1400. Hij brack met een roode bordure". Volgens
François Joseph de Castro, “Artrijcke en Flandre, d’or à six cruchettes ou petits pots
de sable 3, 2 et 1. Cimier un pot de l’escu. Ceux de cette famille ont porté aussi de sable
et les cruchettes d’or’” (Bethune, Epitaphes, pp. 304 en 316).
Nota: Hij was zoon van Bernard en huwde Maria van de Walle. Hij overleed in 1405 en ligt
begraven te Loppem. Hij was raadsheer te Brugge in 1385 (Bethune, Epitaphes, p. 316 –
Gailliard, Bruges, D. I, pp. 187 et 193 - Prevenier, Handelingen, n° 4 en 7 - Van den
Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p. 285).
Aertrycke (Lodewijk van):
- in goud zes schenkkannetjes van sabel, gebroken met een hartschild van goud een
kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-35: lodewic van aertrike)
Nota: Hij was zoon van Simon, heer van Tillegem, en van Isabella van Maldeghem. "Lodewyke
van Aertrike als vpperhooftman van vichtig scotters" werd in 1401-1402 naar Sluis
gezonden (Gailliard, Bruges, D. I, pp. 187-188 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III,
p. 462 - Van den Abeele, Witte, p. 64).
Aertrycke (van):
- in sabel zeven schenkkannetjes van goud, geplaatst 3, 3 en 1.
Bron: (1500-G/03r-6-5: van atrycke)
Zegel: "Jean van Aertrike" zegelde in 1353: zes schenkkannetjes (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 162).
Wapen: Volgens Van Dycke droeg de familie van Aertrycke: in sabel zes kruiken van goud
(Van Dycke, Recueil, n° 6).
Agillemont ? (heer van):
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse voet
van hetzelfde.
Bron: (1470-D/117r-06: messire gillemune) - (1535-U/091-03: sire d'agillemont) - (1543-
B/151r-6: sr dagillemont) - (1550-A/14v-10: agillemont) - (1557-G/678: le sgr
d’augemont) - (1562-B/463: les sgr d'augenont ou d'auglemont) - (1600-E/150v-1: le sr
dagillemot)
Kreet: courtray (1470-D)
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie herkruiste kruisjes van hetzelfde.
Bron: (1475-S/168r-01: le sire dagillemont)
Nota: Een land genoemd "den Aelgemont" bevindt zich te Desselgem (B-8792), maar heeft
waarschijnlijk de naam van zijn bezitters aangenomen. Het wapenboek Bellenville (1372-
B) vermeldt in de achtse gelegenheidsrol een "ynghels h jà rossel", namelijk John Russel
van Worchestershire, die hetzelfde wapen droeg. Volgens Clemmensen droeg de Engelse
familie Davenport uit Kent eveneens dit wapen (Clemmensen, Dictionarie, p. 1295 –
Debrabandere, Kortrijkse, n° 11 - De Flou, Toponymie, D. I, p. 82 – Duccatteeuw, Sint-
Pietersheerlijkheid, pp. 107 - 1372-B/1577).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 7
Agroy = Launay ? (heer van):
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van twaalf stukken.
Bron: (1557-G/532: le sgr d’agroy)
Nota: Gailliard maakt in zijn wapenboek geen melding van de heren van Launay, terwijl deze
vaak vermeld staan in de oude wapenboeken.
Zie: Hagron
Aigremont (Anselm d'):
- in keel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1265-W/O814: anseau degremont) - (1300-V/0346: ancel d'aigremont)
Zegel: "Anselmi de Agramonte, militis", voogd van Doornik, zegelde in 1260: een dwarsbalk
van hermelijn (Demay, Flandre, n° 336).
- in azuur een gaande en aanziende leeuw van zilver.
Bron: (1312-T/021: monsire ancelme flamein)
Zegel: "Anselmi de Aigremont" zegelde in 1227: een gaande gekroonde leeuw en in 1234 en
1242: een leeuw (Demay, Flandre, n° 397-398 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 162).
Nota: (Loutch, Viaggio, p. 173)
- in keel een dwarsbalk van vair (hermelijn).
Bron: (1450-M/13r-4: mseaux daigemont) - (1535-U/085-11: anceaux d'aigrimont) - (1600-
G/0308: anseau d'aigremont)
Aigremont (heer van): Lok. F-59710
- in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1370-N/1202-1239: le sire d'erguemont) - (1600-E/156v-4: celuj desgournich)
- in keel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1380-U/1791: celui d'aigremont) - (1380-W/28v-20: cellui daigremont) - (1425-
S/0277: le sieur d’aigremont) - (1470-D/114v-08: celuy daigremons) - (1470-P/383r1: le
sgr d'aigremont) - (1471-R/47-11: le sgr d'aigemont) - (1475-S/164r-12: le sgr
d'aigremont) - (1535-U/085-12: sire d'aigremont) - (1543-B/148r-3: sr daigremont) -
(1550-B/F-073: le sr daigremont) - (1568-B/63v-12: daigremont) - (1570-B/1855: le sgr
d'aigremont) - (1570-G/207: le sgr d'aigremont) - (1600-E/147r-3: celuj daigremont) -
(1650-B/293-07-2: aigremont) - (1650-C/60r-12: d'aigremont)
Zegel: "Reniers li Borgnes daigremont", ridder, voogd van Doornik, zegelde in 1288: een
dwarsbalk van hermelijn (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 162 – Warlop, Flemish, p. 598).
- in keel een dwarsbalk van vair (hermelijn).
Bron: (1400-G/157v-12: ceulx daigremont) - (1425-S/0316: le sieur daigremont) - (1450-
L/080-2: aygremont) - (1475-S/165v-04: le sgr d'aigremont) - (1500-S/67v-3:
aigremont)
- gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
adelaars van goud, over alles heen (Thieulaine).
Bron: (1544-L/108: le sgr daygremont)
- in keel een dwarsbalk van vair, het azuur naar beneden, een getande zoom van azuur.
Bron: (1557-G/264: le sgr d’agremont)
Zie: Dunkerque - Gossencourt - Tourmignies – Popoff, Artois, n° 85
Aigremont (Hooggerechtshof van): Lok. F-59710
- in keel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1544-L/107: aigremont haulte justice)
Aigremont (Renier le Borgne d'):
- in keel een dwarsbalk van hermelijn, een barensteel met vijf hangers van goud.
Bron: (1265-W/O815: le borgne degremont)
Zegel: "Reneri le Borgne de Agremont, avocati de Tornaco", zegelde in 1277: een dwarsbalk
van hermelijn (Demay, Flandre, n° 337).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 8
Ailly de Frormelles (d'):
- in keel een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen, een uitgeschulpte
zoom van goud.
Bron: (1500-G/04r-8-6: daylly)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Ailly dit de formelles": in
keel een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van drie rijen, een getande zoom van
goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 661).
Aire sur la Lys (graaf van): Lok. F-62120
- gegeerd van goud en azuur van tien stukken; een hartschild van keel een gewapende
ruiter te paard, het zwaard in vertikale houding, alles van zilver.
Bron: (1557-G/009: le conte d’ayre)
Kreet: flandres (1557-G)
Aix-en-Pévèle (heer van): Lok. F-59310
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur (Chastel).
Bron: (1544-L/188: le sgr daix en pevele)
Zegel: "Mellin Allerant", heer van La Howarderie en van Aix-en-Pévèle, zegelde in 1513: een
leeuw (Demay, Flandre, n° 413).
Zie: Chastel
Akspoele (heer van): Lok. B-8775
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een hoekige dwarsbalk van keel.
Bron: (1500-G/08r-6-4: axpoele) - (1524-G/j-06: axpoele) - (1525-C/189: h. van acspoele)
- (1557-G/388: le sgr de axpoele) - (1562-B/091: les sgr et maison de acxpoele)
Kreet: vilaeyn à gandt (1557-G)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Axpoel en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 62).
Akspoele (Jehan van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een hoekige dwarsbalk van keel.
Bron: (1582-B/118v-13: h. jan van acspoele)
Alaerts:
- in azuur een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie adelaars van goud.
Bron: (1500-G/08v-5-3: alaerts)
- in (azuur) drie adelaars van (goud), een dwarsbalk van keel over alles heen.
Bron: (1524-G/i-01: alaerts)
- in azuur een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie adelaars van goud.
Bron: (1550-A/14r-05: alaert)
Zegel: "Danielis Alarts", raadsheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1435 en Renaud
Alaerts, schepen van de graaf van Vlaanderen te Deinze, zegelde in 1455: een dwarsbalk
vergezeld van drie adelaars (Demay, Flandre, n° 4870 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 352).
Wapen: "Jean Alaert Seigneur de Capricke, de Genets, & autres belles terres: il porta pour
armoiries d'azur à une face de gueulles à trois aigles d'or, deux en chef & un en pointe".
Volgens Bethune en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Alaert dit percheval
en flandre": in azuur een dwarsbalk van keel, omboord van goud, vergezeld van drie
adelaars van hetzelfde (Bethune, Epitaphes, p. 249 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 662 -
d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 62 - Lautte, Jardin, p. 61).
Albertin ?:
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1557-G/458: la maeyson surnomé albertyn)
Nota: Een "Neroche de Albertis" staat vermeld in de rekeningen van de stad Brugge in 1398.
In 1418/19 vermelden de rekeningen een "Philippe des Alberts", handelaar uit Florence.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 9
Ik heb wel geen overeenkomstige wapens teruggevonden voor een familie met de naam
Albertin (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 397 en D. IV, p. 424).
Zie: Vreté
Aleijn:
- in sabel een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1500-G/10v-6-1: aschyn)
Zegel: "Petri Allein" zegelde inn 1358: een geschaakte dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 163).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Aleyns famille patriciene
d'Anvers": in keel een dwarsbalk geschaakt van goud en azuur. Volgens de L'Espinoy: in
keel een dwarsbalk geschaakt van sabel en goud (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 479-480 -
Lautte, Jardin, p. 70).
Alfen (van):
- in azuur drie palen van zilver.
Bron: (1500-G/03v-1-4: van alfen)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Alfen" (Lautte,
Jardin, p. 61 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 30).
Alfen (van):
- in zilver drie dwarsbalken van azuur, een verdund leliekruis van keel over alles heen.
Bron: (1500-G/05r-8-6: alfyn)
Allennes (heer van): Lok. F-59251
- in goud tien ruiten van keel, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1535-U/094-10: sr de lenes)
Zegel: "Anselli de Alesnes", ridder, zegelde in 1237: tien ruiten, geplaatst 3, 3, 3 en 1 (Douët
d’Arcq, Inventaires, n° 1147).
- in goud getralied van keel (Neuville).
Bron: (1544-L/137: allennes)
- in keel tien ruiten van goud, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1550-B/F-077: le sr dallennes)
Zie: Cantin
Altena (heer van): Lok. B-9150
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1557-G/256: le sgr de altena)
Kreet: altyts altena altyts altena (1557-G)
Amaerts:
- in zilver een opvliegende raaf van sabel.
Bron: (1500-G/07v-6-5: naert)
Zegel: Volgens d'Hane-Steenhuyse voerde een familie "Amaerts" een wapen met een
kraanvogel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 22).
Amiens (Eustache d'):
- in keel drie kepers van vair.
Bron: (1430-C/133-17: estasse damyens)
Zegel: Renaud d'Amiens zegelde in 1216: drie kepers en Marguerite d'Amiens genoemd de
Bachimont, abdis van Marquette, zegelde in 1595: drie kepers van vair (de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. IV, p. 290 - Demay, Flandre, n° 7269).
Wapen: De familie d'Amiens heeft als wapen: in keel drie kepers van vair (de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. I, p. 31 et D. IV, p. 336 - Demay, Flandre, n° 7269 - Leuridan,
Epigraphie-Lille, p. 639).
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 10
Ammerstaele:
- golvend doorsneden van goud en sabel.
Bron: (1500-G/09v-2-4: ammerscaeke)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Ammerstake ou
Ammerstaele": in sabel een schildhoofd van goud.
Andries:
- in keel drie schuinkruisjes van zilver.
Bron: (1500-G/02r-2-2: andries)
Zegel: Andries Andries, heer van Wakken, zegelde in 1514: drie schuinkruisjes (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 169).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Andries en flandre": in keel
drie schuinkruisjes van goud, een zoom van hetzelfde. Volgens Bethune: in keel drie
schuinkruisjes van goud of van zilver (Bethune, Epitaphes, pp. 26 en 49).
Anghereel (Jehan van den Eechoute genoemd van):
- in (zilver) een schuinkruis van (keel); een hartschild van (azuur) drie schelpen van
(goud), een barensteel van (azuur).
Bron: (1435-T/0591: jehan daucgherel)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 79)
- in zilver een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur drie schelpen van goud,
een barensteel van azuur.
Bron: (1450-B/0897:)
Angreau (Gillis van den Eechoute, heer van): Lok. B-7387
- in (zilver) een schuinkruis van (keel); een hartschild van (azuur) drie schelpen van
(goud).
Bron: (1435-T/0590: monseigneur daucgherel)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 78)
- in zilver een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur drie schelpen van goud.
Bron: (1450-B/0896:)
Angreau (heer van): Lok. B-7387
- in zilver een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur een leeuw van goud.
Bron: (1500-G/08r-7-3: anghereele)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Angrelles en
Flandre" (Bethune, Epitaphes, pp. 93 en 99-100 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 790 - Lautte,
Jardin, p. 62).
- in zilver een schuinkruis van keel; een hartschild van (azuur) een omgewende leeuw
van (goud).
Bron: (1524-G/k-01: van anghereele)
Zie: Anghereel – Eechoute
Annaert:
- in goud drie hanenkoppen van sabel, kam en baard van keel.
Bron: (1500-G/08v-7-6: annaert en van banc)
Zegel: "Simoen van der Banc" zegelde in 1423: drie hanenkoppen (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
200).
Wapen: Volgens de L’Espinoy, d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de
familie "Annart": in goud drie hanenkoppen van keel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D.
I, p. 63 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 719 - Lautte, Jardin, p. 58).
Annappes (heer van): Lok. F-59650
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel (Preudhomme).
Bron: (1544-L/205: le sgr dennape)
Zie: Preudhomme

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 11
Annappes (schepenbank van): Lok. F-59650
- in sinopel het woord ENNAPPE schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van goud, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/026: leschevinnage danappes)
Annequin (heer van): Lok. F-59480
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld van goud en sabel, een getande
schuinstreep van keel erover; 2 en 3, in zilver een leeuw van sabel, een
uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1410-P/25r-5: s' danekin)
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld van goud en sabel; 2 en 3, in keel een kruis
van zilver.
Bron: (1557-G/474: le sgr d’annequln)
Kreet: d’annequyn d’annequyn (1557-G)
Zegel: Boudewijn d'Annequin, grootmeester van de armborstschutters van Frankrijk,
zegelde in 1350, 1361 en 1363: gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld, een
uitgeschulpte schuinbalk erover; 2 en 3, een kruis (Boyeffles) (Feuchère, Etude, p. 118).
Zie: Lens
Anstaing (heer van): Lok. F-59152
- in goud een vrijkwartier van keel (Mez).
Bron: (1544-L/124: anstain) - (1570-B/2063: le sgr d'austain) - (1570-G/222v: le sgr
d'austain)
Zegel: "Jehan dou Mez", heer van Anstaing, zegelde in 1429: gevierendeeld 1 en 4, een vol
schild met een vrijkwartier; 2 en 3, een kruis (Demay, Flandre, n° 1328).
- in azuur een hartschild van goud, beladen in de rechterbovenhoek met een ster van
goud.
Bron: (1557-G/676: le sgr d’austaeyn)
Antoing (Alard d'):
- in keel bezaaid met kruisjes van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1260-H/253: le sr de lourges)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van azuur, een barensteel met vijf
hangers van hetzelfde.
Bron: (1278-C/dH-18v: alert van antoinge)
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1278-C/154: alard d'anthoing)
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel met vijf hangers van goud.
Bron: (1445-L/305-11: halaert và antoen)
Zegel: "Allars dantoinnez, chevaliers, sires de brifuel et de Senech" zegelt in 1295: een
leeuw en een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 174).
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, pp. 113-115)
Antoing (heer van): Lok. B-7640
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1260-H/115: le sr de drusoing) - (1370-M/0648: s' de werchin) - (1370-N/1184-1221:
le dantoin) - (1395-G/1728: die heer van antoenge) - (1410-P/05v-5: s' dehanthoing) -
(1425-S/0439: le sieur d’antoing) - (1430-C/134-01: aderstuac de) - (1450-B/1250:
anthen) - (1450-M/29v-5: le sr danthoin) - (1470-P/309r-4: le sr d'antoing) - (1471-
R/58-03: les armes dantoing) - (1475-S/057r-06: le sr danthoing) - (1500-S/70v-1:
anthoing) - (1535-U/143-02: sr d antoing) - (1550-B/H-018: le sr d'anthoing) - (1570-
B/2345: le sgr d'anthoing) - (1570-G/264v-5: le sgr d'antoing) - (1600-E/036r-5: le sr
danthoing) - (1600-G/0932: le s d'antoing) - (1600-W/055v-5: le sgr dauthoys)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 12
Kreet: bury (1470-P) - bury (1475-S) - bury (1500-S) - burry (1535-U) - bury (1550-B) -
bery (1570-B) - haussy (1570-G) - bury (1600-G)
Helm: twee hoorns van keel, eindigend op een bol van zilver (1450-B)
Zegel: "Hugonis, domini de Antonio", zegelde in 1237 en 1286: een leeuw (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 10331-10332).
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud.
Bron: (1278-C/138: le sgr d'antoing - dH-8v: die heer van antoenge)
- in keel een leeuw van goud (zilver).
Bron: (1279-H/398: sir de antonye)
- in keel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1279-H/398: sir de antonye) - (1279-R/398: sir de antoyne) - (1280-C/072: sire de
antoyne)
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde (Melun).
Bron: (1300-V/1047: monseigneur d'antring) - (1454-B/0306: le sr d'antoing) - (1471-R/58-
03: les armes dantoing) - (1562-B/170: les sgr d'antoing, leur surnom est de melun)
Kreet: meleun (1300-V)
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel van goud.
Bron: (1370-M/0669: le s' de anthouges)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur negen penningen van goud, een schildhoofd van
hetzelfde (Melun); 2 en 3, in keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1370-M/0849:) - (1430-C/088-03: mor dantoeye) - (1450-B/1220: van antongè)
Helm: een pauwenwaaier gekroond van keel (1450-B)
- in keel een leeuw van zilver, genageld van goud, getongd van azuur.
Bron: (1372-B/1366: antongen antoing)
- in keel een leeuw van zilver, genageld van goud.
Bron: (1375-B/33r-4: le seignr dantoinge)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van
hetzelfde; 2 en 3, in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1380-U/1881: le sire d'antoing) - (1380-W/30v-02: le sr dantoing) - (1395-G/1014:
die he' van antoengen) - (1470-D/132v-03: le sire dantouge) - (1543-B/180v-3: sr
dantoin)
Kreet: antoing (1380-U) - melun (1380-W) - bury (1470-D)
Helm: een pauwenwaaier komende uit een kroon van keel (1395-G)
Zegel: "Hugue de Meleun, sire d'Anthoing", zegelde in 1358: gevierendeeld 1 en 4, zeven
penningen, geplaatst 3, 3 en 1, onder een schildhoofd; 2 en 3, een leeuw (Demay, Flandre,
n° 5544).
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1445-L/279-09: (maerke))
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde
(Melun).
Bron: (1454-B/1229: ceulx d'antoingt) - (1500-Q/17v-09: le sr danthoing)
- in keel een leeuw van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1474-R/1485: baron d'antoing)
- in azuur (keel) een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/212: antoing) - (1582-B/119r-09: antevine)
Zegel: Hugo, heer van Antoing, zegelde in 1230: een leeuw (Demay, Flandre, n° 423 - Warlop,
Flemish, p. 614).
Zie: Popoff, Artois, n° 36 en 124

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 13
Antoing (Hendrik d'):
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1395-G/1072: h' henr van antoengen) - (1396-F/208: die heer henric van antoenge -
li sign henry dantoing) - (1455-G/120r-3: h heynr van antoing)
Helm: twee hoorns van keel, eindigend op een bol van zilver (1395-G) - twee hoorns met open
uiteinde van keel (1455-G)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud.
Bron: (1396-F/208: dH-42r: die heer her henric van antoenge)
Zegel: Hendrik d'Antoing, heer van "Bughenot", ridder, zegelde in 1340: een leeuw. Hendrik
d'Antoing zegelde in 1391: een leeuw (Demay, Flandre, n° 422 - de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 174)
Nota: Zie du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, pp. 104-107 voor (1395-G) en D. IV,
pp. 109-111 voor (1396-F).
Zie: Plaissiet
Antoing (Hugo de Melun, heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur negen penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 3, een
schildhoofd van hetzelfde (Melun); 2 en 3, in keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1372-B/0748: antongen antoing)
Zegel: "Hue de Melun, segneur d'Anthoing ... de Sotteguin et chastelain de Gand", zegelde
in 1398: gevierendeeld 1 en 4, negen penningen, geplaatst 3, 3 en 3, onder een
schildhoofd; 2 en 3, een leeuw (Demay, Flandre, n° 5545).
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 748)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur negen penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 3, een
schildhoofd van hetzelfde; 2 en 3, in keel een leeuw van zilver, getong van azuur.
Bron: (1396-F/003: die heer van antoenge - li seign dantoing - dH-52v: die heer van
antoenge)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 384)
Antoing (Hugo, heer van): Lok. B-7640
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van zilver, een leeuw van
hetzelfde, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1310-M/dH-33r: huge van antoinge)
Zegel: "Huon d'Antoing", ridder, zegelde in 1265 en 1269: een veld bezaaid met kruisjes en
een leeuw (Demay, Artois, n° 1498 - Demay, Flandre, n° 5316).
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur.
Bron: (1310-M/081: hues d'antoing)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1310-M/081: hues d'antoing)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 81 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, pp.
98-99)
Antoing (Jehan de Melun, heer van):
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde (Melun).
Bron: (1435-A/096: mosr dantoin)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 96)
Antoing (Lotart d'):
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1376-C/778: messire fouquaut d'antoing)
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, p. 133)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 14
Antoing (Robrecht d'):
- in keel bezaaid met kruisjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, een barensteel van
keel.
Bron: (1300-V/0319: robert d'antoing)
Zegel: "Robert d'Anthoing, chevalier, fil le segneur d'Anthoing", zegelde in 1300: een veld
bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet en een leeuw, een barensteel erover
(Demay, Flandre, n° 5317).
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, pp. 99-100)
Antoing (Wouter d'):
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1278-C/dH-18v: wouter van antoenge) - (1310-M/086: wautier d'antoing)
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1278-C/156: waultier d'antoing)
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1310-M/dH-33v: wouter van antoenge)
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur.
Bron: (1310-M/086: wautier d'antoing)
Zegel: "Walteri de Auntonio militis" zegelde in 1281: een veld bezaaid met lelies en een
leeuw (Demay, Flandre, n° 421).
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 86 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, pp.
123-125)
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1375-B/49r-1: wautier danthoing)
Antoing, heer van Brissoeuil (Alard d'):
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1290-L/631: alart d'anteon sire de briey)
Zegel: "Allars dantoinnez, chevaliers, sires de Brisuel", zegelt in 1295: een leeuw en een
barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 174).
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, p. 113)
Anvaing (d’):
- in zilver een hamei van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1500-G/08r-1-1: annain)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Annain": in keel drie
dwarsbalken van goud, een zoom in azuur.
Anvin (Bauget d'):
- gevierendeeld van goud en sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1370-N/1115-1150: m bauget d'anvin)
Anvin (heer van): Lok. F-62134
- gevierendeeld van goud en sabel.
Bron: (1410-P/25r-3: s' b dauvin)
- gevierendeeld van goud en sabel, een getande schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1445-L/288-05: mò dànequyn)
- gevierendeeld van goud en sabel, een uitgeschulpte schuinstreep van keel over alles
heen.
Bron: (1475-S/173v-13: le sr demguin)
- gevierendeeld van goud en sabel, een getande schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1500-S/58v-4: le sr davelzin)
- gevierendeeld van goud en sabel, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles
heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 15
Bron: (1535-U/124-03: sr d'annelin)
Zie: Lens
Appel (van):
- in azuur een vijfblad van goud, een binnenzoom van hetzelfde.
Bron: (1500-G/04v-2-5: van appel)
Appelvoorde:
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een streepschuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1500-G/10r-3-6: appelsvoorde)
Wapen: Volgens de Castro voerde "Appelsvoorde" als wapen: in sabel een dwarsbalk van
azuur, een schuinkruis van goud over alles heen (de Castro, Quartiers, D. III, p. 209).
Ardenne (heer van):
- in zilver een leeuw van azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1279-R/394: sir de arderne)
Zegel: Pierart d'Ardenne, leenman van Anthoine van Edinghen in zijn Hof van Saintes,
zegelde in 1487: een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 176).
Ardooie (heer van): Lok. B-8850
- in zilver drie rozen van keel.
Bron: (1370-M/806:)
- in zilver drie vijfbladen van keel.
Bron: (1557-G/403: le sgr de hardoeye)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee sterren van keel (Claerhout).
Bron: (1562-B/134: les sgr de hardoye, leur surnom est de claerhout)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde); een hartschild, geschaakt van
goud en keel van vijf rijen.
Bron: (1562-B/136: les sgr de hardoye, surnommé de claerhout)
Armentières (heer van): Lok. F-59280
- in zilver een dwarsbalk van keel, een karbonkel van goud over alles heen.
Bron: (1557-G/178: le sgr d’armentiers, grand-maistre d’hostel de flandres)
Armentières (stad): Lok. F-59280
- in zilver een lelie van keel, vergezeld in het schildhoofd rechts van een zon en links
van een gewende wassenaar, alles van goud.
Bron: (1543-B/144v-2: armentiere) - (1557-G/077: armentiers) - (1562-B/592: armentiers)
- (1650-C/44r-03: armentières)
Zegel: Armentières zegelde in 1424: een lelie vergezeld van twee schildjes gedwarsstreept,
een leeuw en een barensteel erover, vergezeld in de punt rechts, van een maan en links,
van een zon. Tegenzegel: een lelie vergezeld in het schildhoofd van een ster en een
wassenaar en in de punt van een wassenaar en een ster (Bedos, Villes, n° 49 en 49bis -
Demay, Flandre, n° 3850).
- in zilver een lelie van keel.
Bron: (1544-L/005: armentieres)
Arnolfin (Jehan):
- in goud twee schuinkruisgewijs geplaatste berenpoten van azuur, de klauwen naar
beneden.
Bron: (1420-C/784: jehan arnulfin, marchant de luques)
Zegel: Jehan Arnolfin zegelde in 1462: twee schuinkruisgewijs geplaatste strijdhamers,
versierd met hangende franjes (Roman, Inventaire, n° 490).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 784)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 16
Arques (graaf van): Lok. F-62510
- in zilver twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken van keel.
Bron: (1557-G/013: le conte d’arque)
Kreet: sainct bertyn sainct bertyn (1557-G)
Zie: Popoff, Artois, n° 89
Arras (Boudewijn d'):
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1370-N/1130-1165: m baudouin d'aras)
Zegel: "Bauduin, castelain d'Arras", ridder, zegelde in 1279: een schildhoofd van hermelijn
(Feuchère, Epée, p. 37).
Arras (Willem d'):
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1370-N/1131-1166: m guillaume d'aras)
Zegel: "Wille d'Arras" (Willem II), ridder, leenman van “Biétune”, zegelde in 1338: een
schildhoofd van hermelijn (Feuchère, Epée, p. 97).
Nota: Willem I staat in 1296 vermeld als broeder van wijlen Boudewijn, kastelein van
Atrecht (Feuchère, Epée, pp. 37 en 96).
Artesië (graaf van):
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een barensteel van keel, elke hanger beladen
met drie kastelen van goud.
Bron: (1395-G/0924: grv van arthoys)
Zegel: "Robertus, filius regis Francie, comes Atrebatensis" zegelde in 1237: het wapen van
Frankrijk (bezaaid met lelies) en een barensteel beladen met kastelen (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 355).
- gedeeld I, in goud een leeuw van sabel, getongd van keel; II, in azuur bezaaid met
lelies van goud.
Bron: (1440-U/07va: der grove von artose)
- gedeeld I, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; II, in azuur
bezaaid met lelies van goud.
Bron: (1440-U/12ra: der grove vo artdois) - (1483-G/0638: grauff von arttose)
Zegel: "Marguerite, fille de roy de France, contesse de Flandres, d'Arthois et de
Bourgoigne Palatine et dame de Salins", zegelde van 1362 tot 1372: gedeeld I, een leeuw
(Vlaanderen); II, een veld bezaaid met lelies (Frankrijk) (Demay, Artois, n° 55 - Laurent,
Sceaux, D. I/1, p. 194).
Zie: Popoff, Artois, n° 103
Artines ? (heer van):
- in sabel acht sterren van goud, geplaatst 2, 1, 3 en 2, een vrijkwartier van goud een
leeuw van sabel.
Bron: (1600-W/094v-5: le sgr dartines)
Zie: Spoorkin - Steenkerke – Wessegem
Artus (Antoine):
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1433-B/11b: antoine artus)
Helm: het hoofd van een jonge man, gekleed van keel met kraag van goud (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 147)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 17
Artus (Jacob):
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts getopt
met een meerltje van sabel.
Bron: (1486-L/1364: philippe artus)
Nota: Volgens Boniface, Jacob Artus (Boniface, Epinette, pp. 114-115).
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts getopt
met een schelp van sabel.
Bron: (1486-L/1393: jacquemart artus)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 134-135)
Artus (Jehan):
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts getopt
met een meerltje van sabel.
Bron: (1420-C/798: jehan artus)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 798) - in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1486-L/1357: pierre artus)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 110)
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts getopt
met een schelp van sabel.
Bron: (1486-L/1380: sgr jehan artus)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 124-125)
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1486-L/1435: jehan artus)
Zegel: Jehan Artus zegelde in 1372 en 1414: drie boven elkaar geplaatste kronen (Demay,
Flandre, n° 4624 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 359).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 162-163)
Artus (Thomas):
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts getopt
met een schelp van sabel.
Bron: (1486-L/1360: jacquemard artus)
Nota: Volgens Boniface, Thomas Artus (Boniface, Epinette, pp. 112).
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, een barensteel van azuur.
Bron: (1486-L/1471: thomas artus)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 184-185)
Artus, zoon van Jehan (Jacotin):
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst, de eerste kroon rechts beladen
met een meerltje van sabel.
Bron: (1486-L/1473: jacotin artus, filz de jehan)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 185-186)
Artus:
- in goud drie kronen van keel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1650-L/39: artus)
As Rasieres (Gérard):
- in hermelijn een keper van keel.
Bron: (1486-L/1324: jehan b(er) de ghistelles)
Zegel: "Robert à Rasières", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1291 en "Grart à Rasières",
burger van Rijsel, zegelde in 1375: in hermelijn een keper erover (Demay, Flandre, n°
2744 en 4677).
Nota: Dit wapen behoort aan de familie As Rasièrs. Volgens Boniface is het mogelijk dat
Grard As Rasieres koning was in 1324 (Boniface, Aperçu, p. 254 – Boniface, Epinette, pp.
88-89).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 18
Ascq (heer van): Lok. F-59650
- gedeeld van keel en zilver, het woord AQE naast elkaar geschreven tussen twee
versmalde dwarsstaken, alles van het heen op het ander.
Bron: (1544-L/171: arqs)
Aspelaere (Raas van):
- in keel drie leeuwen van goud, een zoom van azuur, bezaaid met penningen van zilver.
Bron: (1470-D/123r-02: sire rasse dehasteere)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 9)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een zoom van
hetzelfde, beladen met zestien penningen van goud.
Bron: (1525-C/234: h. raes van aspelaer)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 234)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een zoom van
hetzelfde, beladen met vijftien penningen van goud.
Bron: (1582-B/119v-06: h. raes van aspelaer)
Zegel: "Rasso de Hersele, miles", zegelde in 1301: drie leeuwen en een zoom beladen met
veertien penningen (de Pauw, Artevelde, n° 35 – Vannérus, Changements, p. 25).
Aspelare (heer van): Lok. B-9404
- in keel drie leeuwen van goud, een zoom van azuur, beladen met elf penningen van
zilver.
Bron: (1557-G/455: le sgr de aspelare)
- in keel drie leeuwen van goud, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/386: les sgr de aspelare)
Assche (Robrecht van):
- in goud een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart met
een vijfpuntige ster van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/302: h. robbrecht van assche)
Zegel: Robrecht van Assche, ridder, voordien gevangen te Baesweiler onder de heer van
Gruuthuse, zegelde in 1374: een dwarsbalk en een schuinkruis erover, beladen in het
hart met een ring (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 185).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 302)
Asse (heer van): Lok. B-1730
- in goud een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1372-B/0592: asch) - (1570-B/1968: asch)
- in goud een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1395-G/0955: he' van asch) - (1535-U/101-09:) - (1560-L/014: asseren)
Helm: twee paardenpoten van hermelijn, hoefijzers van sabel (1560-L)
Zegel: Jehan van Assche, "dominus de Molnem", zegelde in 1296: een dwarsbalk een
schuinkruis erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 185).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1570-G/215v: asch) - (1650-C/62r-14: d'ach)
Assebroek (heer van): Lok. B-8310
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van azuur.
Bron: (1380-U/1807: celui de hasebronne) - (1380-W/29r-04: cellui de hassebrouck) -
(1470-D/115v-05: celuy de hasebroume) - (1543-B/149r-6: sr de sassebrone) - (1562-
B/525: les sgr d'assebrouc) - (1650-B/293-08-3: hasebroucq)
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van sabel.
Bron: (1400-G/157v-24: le sr de hassebronne) - (1425-S/0257: le sieur de hacquembroucht)
- (1470-P/385r1: le sgr de hazebroucq) - (1475-S/163v-06: le sgr de hazebroeucq) -
(1535-U/090-02: sr d'azebourg) - (1550-B/F-051: le sr de hazebroeucq) - (1568-B/57v-

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 19
12: hazebroek) - (1570-B/1874: le sgr de hazebrouck) - (1570-G/207: le sgr de
hazebrouck) - (1600-E/148v-1: le sr de sassebrone) - (1600-W/090v-6: le sgr de
hazebrouck)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 195)
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van sabel, gebekt en
gepoot van keel.
Bron: (1450-M/14r-2: le sr de hazebrouc)
- in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zes vijfbladen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/245: le sgr de assebroucq-pres-bruges)
Kreet: assebroucq (1557-G)
Zegel: "Baldewinus de Arsebroec, miles", zegelde in 1237: een versmalde schuinbalk
vergezeld van een binnenzoom van zes rozen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 182 - Warlop,
Flemish, p. 616).
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een schuinbalk van keel, een binnenzoom van zes
vijfbladen van hetzelfde, geknopt van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 335).
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van azuur, gepoot van
goud.
Bron: (1557-G/258: le sgr de assebroucq)
Zegel: "Boudene, here van Arsebroec, redder" zegelde in 1309: een schuinbalk beladen met
drie adelaars (Demay, Flandre, n° 435 - de Raadt, Sceaux, D. I, pp. 182-185).
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1562-B/135: les sgr de hassebrouck, leur surnom est de claerhout)
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met een drielingsbalk van sabel.
Bron: (1562-B/275: les sgr de haesbrouc)
Zie: Lichtervelde – Remercourt
Assenede (heer van): Lok. B-9960
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie everzwijnskoppen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/470: le sgr de assenede)
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie everzwijnskoppen
van sinopel (Bethune, Epitaphes, p. 368).
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie everzwijnskoppen van hetzelfde,
getand van keel.
Bron: (1562-B/449: la maison surnommé de hassenede)
Assenede (Michiel van):
- in sabel een keper van goud, beladen in de top met een vijfpuntige ster van keel,
vergezeld van drie everzwijnskoppen van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-38: michiel de assenede)
Zegel: Michiel van Assenede zegelde in 1370: een keper vergezeld van drie
everzwijnskoppen, met ogen en tanden, 2 in het schildhoofd en 1 in de punt (Gilliodtsvan
Severen, Inventaire, D. II, p. 149).
Nota: Michiel van Assenede, zoon van Michiel, gesneuveld in 1382 in de veldslag bij
Beverhoutsveld, en van Isabella van Aertrycke, werd in 1371 als gezant van de stad
Brugge naar de koning van Engeland gezonden. Hij staat in de Brugse rekeningen van het
jaar 1378-1379 vermeld als “her Michiele van Assenede den jonghen” (Gailliard,
Inscriptions, D. III, pp. 34 en 43 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 351 - Van
Praet, Recherches, p. 286).
Assignies (heer van): Lok. F-59710
- gedwarsbalkt van keel en vair.
Bron: (1550-B/F-074: le sgr d'assignies)
Zegel: "Antoine Dassignies" zegelde in 1443: een dwarsbalk van ... en van vair, gebroken
met? (Demay, Flandre, n° 2459).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 20
Assonleville (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie spoorraderen van goud.
Bron: (1475-S/163r-11: le sgr d'assouville)
Zegel: "Francois Dasonville" zegelde in 1428: een dwarsbalk vergezeld van drie sterren
(Demay, Flandre, n° 4824).
Wapen: Familie afkomstig uit Artesië. Zij voerde volgens Le Carpentier: in zilver een
dwarsbalk van sabel, beladen met drie sterren van goud. Volgens de La Gorgue-Rosny: in
zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie spoorraderen van goud. Volgens du
Chastel de la Howarderie zijn de spoorraderen van zilver of van goud. Er is een leen
genoemd "Assonleville" te Rumegies-lez-la-Howarderie (F-59226) (Casimir de Sars de
Solmon, Recueil de Généalogies. Mss n° 809 van de bibliotheek van de stad Valenciennes
p. 254 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 51 - du Chastel de la Howarderie,
Notices, D. I, p. 135 en IV, p. 192 - Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 108).
Nota: Het wapenboek Sicile (1425-S) geeft hier "le sieur de Rive": in zilver een dwarsbalk
van sabel (1425-S/0247)
Atrecht (burggraaf van): Lok. F-62000
- in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1278-C/244: le chastellain d'arras - dH-23v: die castelein van atrecht) - (1279-
H/409: le chasteleine de araz) - (1279-R/409: le chasteleine de araz) - (1280-D/310:
chastelein d'aras) - (1300-V/0233: le chastellain d'arras) - (1375-S/20r-03: le
chastellain dauray) - (1380-U/1634: le chastelain d'arras) - (1380-W/26r-28: le
chastelain darras) - (1400-A/001: le chastelin d'arras) - (1425-S/0585: le chastellain
d'arras) - (1450-M/06v-1: le castelain darras) - (1470-D/106v-03: le chastelain daoras)
- (1470-P/322v-2: le chastellain darras) - (1475-S/171v-02: le chastellain d arras) -
(1500-S/41r-2:le chatelain darras) - (1535-U/118-03: chastelain d arras) - (1550-B/A-
033: le chastelain d'arras) - (1568-B/03r-07: chastellain d'arras ou abbelun) - (1570-
B/1470: le chastellain d'arras) - (1570-G/172r-1: le chastellain d'arras) - (1600-E/166r-
3: le chastelain darras) - (1600-O/046r-3: le chastellain darras) - (1600-W/103v-4:
darras) - (1650-C/35r-16: chastelain d'arras)
Zegel: "Johannis, castellani Attrebatensis", zegelde in 1242: een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn (Demay, Artois, n° 1701).
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/004: le conte d’arraes)
Kreet: arraes (1557-G)
Zegel: "Balduwini, Atrebatensis castellani", zegelde in 1196: een leeuw (Demay, Flandre, n°
5482).
Zie: Popoff, Artois, n° 123
Aubeaux (Eulart des):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van keel, een barensteel van azuur; 2 en 3,
in keel een leeuw van zilver, getongd van azuur (goud) (Antoing).
Bron: (1420-C/432: maistre eulart des aubeaux)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 432)
Aubeaux (heer van Les): Lok. F-59910
- in zilver een keper van keel (Hingettes), beladen in de top met een schildje van zilver
een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/02v-6-5: obexals)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 109)
- in zilver een keper van keel (Hingettes), beladen in de top met een schildje van keel
een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud (Antoing).
Bron: (1544-L/177: le sgr des obbeaux)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een hermelijnstaartje van sabel
(Vilain).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 21
Bron: (1544-L/178: le sgr des obbaux)
- in keel een keper van zilver, beladen in de top met een schildje van keel een leeuw
van zilver (Antoing).
Bron: (1570-B/1831: le sgr des obeaux) - (1570-G/205: le sgr des obeaux) - (1650-C/59v-
21: des obeaux)
Zegel: Jehan de Hingettes, heer van Les Aubeaux, zegelde in 1418: een keper beladen in de
top met een schildje, een barensteel over alles heen (Demay, Flandre, n° 1088).
Aubeaux (Waleran de Hingettes, heer van Les): Lok. F-59910
- in zilver een keper van keel, een barensteel van azuur, de tweede hanger beladen
met een schildje van keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1410-P/06r-4: s' tes anbrays) - (1420-C/650: waleran, sgr des aubiaux)
Zegel: Waleran, zoon van Jehan de Hingettes, zegelde in 1418: een keper, de punt beladen
met een leeuw, en een barensteel over alles heen (Demay, Flandre, n° 1090).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 650)
Auberchicourt (Boudewijn d'):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel.
Bron: (1285-B/1989: bauduins delrichecourt) - (1300-V/0129: baudouin d'aubechicourt) -
(1525-C/280: h. baudyn van abischicoert) - (1582-B/120v-01: h. baudyn van abissicourt)
Kreet: douai (1285-B)
Zegel: Boudewijn d'Auberchicourt, heer van Bernissart, zegelde in 1297: een vol wapen met
een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 441).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 280)
Auberchicourt (d'):
- geschaakt van goud en azuur, een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van
keel.
Bron: (1280-N/050: de aubrisecourt)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 19)
- geschaakt van goud en azuur, een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom
van keel.
Bron: (1280-N/050: de aubrisecourt)
Auberchicourt (heer van): Lok. F-59165
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1370-M/788:) - (1562-B/138: les sgr de orbicycourt)
Zegel: Boudewijn d'Auberchicourt zegelde in 1297: een vol wapen met een schildhoofd van
hermelijn, een getande zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1223 - Warlop, Flemish, p.
617).
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een zoom van keel.
Bron: (1380-U/2075: celui d'aubrecicourt) - (1500-Q/13v-02: le sigr daubermont) - (1557-
G/301: le sgr de orbysycourt)
Kreet: doway (1557-G)
Zegel: Boudewijn d'Auberchicourt zegelde in 1257: een vol wapen met een schildhoofd van
hermelijn, een zoom (Demay, Flandre, n° 440).
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een zoom van keel over het schildhoofd.
Bron: (1535-U/152-16: sr d'aubericourt) - (1543-B/193r-2: sr dauberchicourt)
Auberchicourt, heer van Bernissart (d'):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel.
Bron: (1380-U/2076: celui d'aubrecicourt sgr de bieuversart)
- (in sinopel een schildhoofd van hermelijn), een getande zoom van keel.
Bron: (1380-W/33v-019: cellui de auberchicourt sr de bernesart)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 22
Aubers (heer van): Lok. F-59249
- in keel een kruis van goud.
Bron: (1544-L/157: le sgr doberch)
Audenarde (Arnould van):
- in keel twee dwarsbalken van goud, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1278-C/dH-22v: aernt van oudenairde
- in keel twee dwarsbalken van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1278-C/224: ernoul d'audenaerde)
Zegel: "Ernous van Audenarde”, ridder, zegelde in 1282: gedwarsbalkt en een barensteel
erover (de Raadt, Sceaux, D. I, pp. 186-187).
Audenarde, heer van Lummen, procureur van Haspengouw (Arnould van):
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1399-H/i-96: monssaingnor ernut, avoweit de hasbaing et saingnor de lumaing, qui
estoit do gentilh sanc de lemborch, de dyest et d'oudenarde)
Kreet: lemborch (1399-H)
Audregnies (heer van): Lok. B-7382
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1600-O/051v-2: le sgr daudregnies)
Kreet: lanoy (1600-O)
Nota: De steekspelen van Mons van 1515 geven voor Antoine de Lannoy, heer van Audregnies,
zoon van Jehan de Lannoy, heer van Maingoval, in zilver drie leeuwen van sinopel,
gekroond van keel, een barensteel van hetzelfde.
Audrehem (Maarschalk van):
- geschuinbalkt van zilver en azuur, beladen met een schaduwleeuw.
Bron: (1535-U/098-10: marschalc van denen)
Zegel: Boudewijn d'Audrehem zegelde in 1306 en 1327: drie schuinbalken en een zoom
(Demay, Artois, n° 125-126).
Nota: Het wapenboek d'Udekem (1535-U) vermeld in de mark van Artesië "Le Mareschal
D'Andrehem" welke als wapen voerde: geschuinbalkt van azuur en zilver. De heren van
Audrehem voerden: geschuinbalkt van azuur en zilver. Anoul, heer van Audrehem,
overleden in 1370, was maarschalk van Frankrijk (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I,
p. 58 – Popoff, Artois, p. 24 - 1535-U/119-02).
Zie: Popoff, Artois, n° 31
Aumale (graaf van): Lok. F-76390
- van vair van goud en sabel.
Bron: (1300-V/0420: le conte d’aumalle)
Aunay < = Hautain ? (heer van):
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1557-G/253: le sgr de hauteyn) - (1562-B/293: les sgr de haultain)
Zegel: "Galterus de Alneto, miles" zegelde in 1234: een vol wapen met een schildhoofd
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1235).
Wapen: "La maison d'Aunoy, qui a porté en France d'or au chef de gueulle" (Le Carpentier,
Cambray, D. II, p. 142).
Autryve (Richard van):
- in azuur een leeuw van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1438-A/004-P: rigaut dauterive)
Zegel: "Ricovert Dauterive" zegelde in 1381: een leeuw (Demay, Flandre, n° 4993).
Nota: (Chaussier, Ordre, p. 186 – Colpaert, Avelgem, p. 214 - du Chastel de la Howarderie,
Notices, D. IV, p. 255 – Vanhoutryve, Familie, pp. 50-51)
Zie: Outrijve – Winkere

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 23
Autryve (Rogier van):
- in azuur een leeuw van zilver.
Bron: (1396-F/402: her ogier van auterrive - sire ogier d'ancerne)
- in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel, de schouder beladen
met een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1396-F/402: dH-13r: her ogier van auterriue)
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, p. 255 – Vanhoutryve, Familie, p. 52)
Autvyver (Jehan van):
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde), een uitgeschulpte zoom van
keel.
Bron: (1525-C/137: h. jan van hautvimara) – (1582-B/117v-20: h. jan van hautnimere)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 137)
Zie: Outvijvere
Avelgem (heer van): Lok. B-8580
- in keel een krulkruis van zilver.
Bron: (1372-B/0645: avelghem)
- in keel een ankerkruis van zilver.
Bron: (1395-G/0964: avelgem) - (1470-P/398r2: le sgr davelenghien) - (1475-S/166r-04: le
sgr d'avelenghien) - (1525-C/102: avelghem) - (1535-U/100-14: avelghem) - (1550-
A/08r-13: avelghem) - (1562-B/116: les sgr de avelinghem) - (1570-B/1876: le sgr
d'arnelghem en 1985: le sgr de havelghien) - (1570-G/208v: le sgr d'avelghem en 216v:
le sge de havelghem) - (1582-B/117r-19: avelghem) - (1650-B/293-06-7: avelgem) -
(1650-C/60v-06: le sgr d'avelghem en 62v-11: le sgr de havelghem)
Zegel: Rogier, heer van Avelgem zegelde in 1231 en 1237, en zijn broeder, Walter van
Avelghem, in 1247: een ankerkruis (Colpaert, Avelgem, pp. 156 en 163 - Warlop, Flemish,
p. 631).
- in goud drie schuinbalken van keel, een zoom van zilver.
Bron: (1471-R/48-05: le sgr de avelghem)
Kreet: audenarde (1471-R)
Zegel: "Oste van Steenhuuse" zegelde in 1268: geschuinbalkt en een zoom (Colpaert,
Avelgem, p. 180).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een ankerkruis van zilver; 2 en 3, van vair.
Bron: (1557-G/158: le sgr de avelinghien)
Kreet: arelynghien avelynghien (1557-G)
Wapen: "Le Seigneur ... armoyée & escartelée, à sçavoir au premier quartier de gueule à la
croix ancrée d'argent, & le second d'argent à quatre faces de vair" (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 119).
- gekeperd van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1562-B/117: les sgr de avelinge)
Avelin (d'):
- in azuur een schuinkruis van goud, beladen met negen koeken van keel.
Bron: (1500-G/07v-6-8: hodewil)
Wapen: Volgens Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Davelin": in azuur
een schuinkruis van goud, beladen met vijf koeken van keel (Rietstap, Armorial, D. I, p.
87).
Avelin (heer van): Lok. F-59710
- gedwarsstreept van zilver en azuur van twintigstukken, drie leeuwen van keel over
alles heen.
Bron: (1410-P/05v-7: (dauchin))
Zegel: "Nicholes de Barbenchon, chevaliers, sires de Vilers", zegelde in 1300: in ... negen
dwarsstrepen en drie leeuwen erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 203).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 24
Wapen: De Barbançons, heren van Avelin en van Villers-Sire-Nicole (F-59600) voerden als
wapen: gedwarsstreept van zilver en azuur, drie leeuwen van keel over alles heen (van
den Eeckhout, Hainaut, pp. 14 en 470).
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, pp. 33-34)
- in zilver drie leeuwen van keel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1486-L/1297: le grand, sgr d'avelin)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning was in 1297 (Boniface, Epinette, pp.
72-73).
- in zilver drie leeuwen van keel, genageld, getongd en gekroond van goud, een
uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1544-L/100: avelin)
Zie: Popoff, Artois, n° 38
Avelin (Hooggerechtshof van): Lok. F-59710
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen
van zilver (Noircarmes); 2 en 3, in zilver een schildhoofd van keel, een versmalde
schuinbalk van sabel erover (Wisques).
Bron: (1544-L/101: le sgr davelin et jouet hault justicier)
Avesnes (heer van): Lok. F-59440
- geschuinbalkt van zilver (goud) en keel.
Bron: (1600-W/088v-2: le sgr davesne)
Zegel: "Walterus de Avennis", zegelde in 1200: geschuinbalkt (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
188).
Axel (heer van): Lok. NL-4570
- in goud een keper van keel.
Bron: (1265-W/1244:) - (1370-M/744: le s dazelle) - (1372-B/0575: axel en 1364: axel) -
(1380-U/1775: le sire d'arzielle) - (1380-W/28v-04: le sr daxsielle) - (1395-G/0934:
die he' van axele) - (1400-G/158r-18: celluy dacselle) - (1410-P/02r-1: s' daxelles) -
(1430-C/133-02: alexa (axele)) - (1435-T/0517: achsele) - (1436-C/069v-03:) - (1436-
L/1301:) - (1450-B/0825: axcele) - (1450-E/46r-16: le sr dazelle) - (1455-G/164v-4:
axel) - (1460-G/024-4: axsele ndie hofvereyn van vlaenderen) - (1470-D/114r-02: le sire
daxelle) - (1471-R/47-05: le sgr d'acxele) - (1475-S/163v-07: le sgr da en 164r-05: le
sgr d'axelle) - (1525-C/037: h. van axel) - (1535-U/087-02: sr d'axele) - (1543-B/146v-
5: sr de axelle) - (1550-B/F-066: le sr daxelle) - (1557-G/131: le sgr de axelle) - (1562-
B/261: les sgr de axelles) - (1570-B/1814: le sgr d'axel) - (1570-G/203v: le sgr d'axel)
- (1582-B/116r-16: h. van axel) - (1600-E/146r-4: le sr daixelle) - (1600-G/0332: le s
d'axelle) - (1600-O/050v-3: le sgr dazelle) - (1650-B/293-03-2: dns de axele) - (1650-
C/59v-07: d'axel)
Kreet: axielle (1380-U) - axsielle (1380-W) - axselle (1400-G) - axelle (1436-C) - axelle
(1470-D) - axelle (1475-S) - axele (1535-U) - axel (1570-B) - aixelle (1600-E) - axelle
(1600-G) - axelle (1600-O) - axel (1650-C)
Helm: een vis zonder kop van goud, binnengaand in een kroon van keel (1395-G) - een vis
zonder kop van goud, binnengaand in een kroon van keel (1450-B) - een vis van zilver
bijtend in de kam, rond de kop van de vis een kroon van keel (1455-G) - een vis zonder
kop van goud, binnengaand in een kroon van keel (1460-G)
Zegel: "Johannis de Axle" zegelde in 1226 en "Philips van Axsele", ridder, zegelde in 1309:
een keper (Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 680 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 191 - Warlop,
Flemish, p. 612).
- in goud een keper van keel, beladen met drie maliën van zilver.
Bron: (1450-M/15r-2: le sr daxelle) - (1500-G/06v-4-8: daxelle) - (1600-W/092r-6: le sgr
d'axelle)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Axel en flandre": in goud een
keper van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 25
- in zilver een keper van keel.
Bron: (1475-S/162v-03: le sgr d'axelle)
- in keel een keper van goud.
Bron: (1550-A/07r-11: axelles)
Wapen: "Les anciens Seigneurs du nom & armes d'Axelles ... portoyent iadis leur banniere
armoyée de gueulles au chevron d'or" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 102).
- in goud een keper van keel, een barensteel met vier hangers van zilver.
Bron: (1562-B/330: les sgr de arselles)
Axel (stad): Lok. NL-4570
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie sleutels van sabel, de twee in het
schildhoofd adgewend.
Bron: (1460-G/208-9: axele)
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie sleutels van sabel.
Bron: (1557-G/061: axele)
- in goud een keper van keel.
Bron: (1562-B/599: axelle)
Zegel: Axel zegelde in 1245: een gekanteelde versterkte omwalling met donjon begeleid van
twee vlaggen met een keper en in 1407: twee sleutels, verenigd door een keper,
vergezeld van twee schelpen (de Ghellinck, Sceaux, p. 56 – De Mey, Sceaux, n° 5, pp. 42
en 44).
Axele (Filips van):
- in goud een keper van keel, beladen met drie gespen van zilver.
Bron: (1525-C/186: h. philips van acsele) - (1582-B/118v-11: h. philips van acsele)
Zegel: Filips van Axele, broer van de heer van Axel, zegelde in 1353: een keper beladen met
drie gespen? (onduidelijk) (Castelain, Geerbrouck, p. 103).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 186)
Axele (Jehan van):
- in goud een keper van keel, een barensteel met vier hangers van azuur.
Bron: (1525-C/119: h. jan van acsele) - (1582-B/117v-09: h. jan van acsele)
Zegel: Jehan van Axele, ridder, zegelde in 1336: een keper en een barensteel met drie
hangers (Demay, Flandre, n° 477).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 119)
Axele (Wouter van):
- in goud een keper van keel, beladen met drie ruiten van zilver.
Bron: (1470-D/118r-06: messire woutre daxelles)
Nota: Filips en Wouter van Axele en Simon van Desteldonck stellen zich garant ten
overstaan van Robrecht, graaf van Vlaanderen, voor de getrouwheid van Hugo van
Gavere. Wouter van Axele, heer van Moortsele, overleed in 1349 (de Liedekerke, Gavre,
D. I, p. 367 - Le Glay, Archives, n° 530 D. I, p. 87 – van den Eeckhout, Dupuy, p. 10).
Axele (Wouter van):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel drie
maliën van zilver.
Bron: (1475-S/168r-04: messr wautre daixelle 4e)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel drie maliën van
zilver.
Bron: (1600-E/150v-5: messire wautre daixelle)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 26
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix -
Gainstaille die werden omgewisseid. Dupuy omschrijft het wapen als: in goud een keper
van keel, beladen met drie ruiten van zilver (1470-D/118r).
Ayshove (heer van): Lok. B-9770
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1380-U/1774: les armes d'aizehowe) - (1380-W/28v-03: les armes daisthowe) -
(1400-G/158r-22: deschove) - (1425-S/0238: le sieur de hassehove en 0272: le sieur
daisbonne) - (1450-M/12r-3: les armes de haschove en 15r-6: le sr daisebonne) - (1470-
D/114r-01: les armes daishouves) - (1471-R/47-01: les armes d'ayshove) - (1475-S/163r-
03: le sgr de rasseghem en 164r-07: le sgr d'aisehove) - (1535-U/083-06: azincourt en
088-03:) - (1543-B/146v-4: sr daixchove) - (1550-B/F-031: le sr de hassehove en 068:
le sr daisebonne) - (1562-B/305: les sgr de hayshove, leur surnom est de le walle) -
(1568-B/57r-05: assenhove) - (1600-E/146r-1: le sr daishove) - (1600-G/0289: les
armes de hashove en 336: le s d'aishove) - (1650-B/293-02-6: dns dauchove)
Kreet: masqueline (1380-U) - maskelimes (1380-W) - maglies (1400-G) - masquelines (1470-
D) - meselme (1475-S) - mesqueline (1535-U) - mesqline cest machele en flameng (1600-
E) - mesqueline (1600-G) - makelines (1600-G)
Nota: Het wapenboek Sicile (1425-S) geeft Rasseghem terwijl hij de wapens beschrijft van
de heren van Ayshove en het wapenboek d'Udekem (1535-U) citeert de naam Azincourt
waarschijnlijk als vervorming voor Ayshove (1425-S/83r-03 - 1535-U/083-06).
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1470-P/375v4: le sgr d'aiscowe) - (1570-B/1798: le sgr d'aiscouwe) - (1570-G/202v:
le sgr d'aiscouwe) - (1650-C/59r-13: d'aisconne)
Kreet: marchelines (1470-P) - marchelines (1570-B) - machelines (1650-C)
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur, de schouder beladen met een ster van
goud, een getande zoom van sabel.
Bron: (1471-R/49-06: le sgr de haishove)
Zegel: "Jhan van Aijshove" zegelde in 1339: een gekroonde leeuw beladen met een ster en
een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 449).
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1525-C/106: ashove) - (1557-G/351: le sgr de haeyshove) - (1582-B/117r-23: ashove)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
beladen met een zespuntige ster van zilver, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1525-C/107: h. van ashove) - (1582-B/117r-24: h. van ashove)
Zegel: Jehan van Gavere, heer van Ayshove, zegelde in 1339: een gekroonde leeuw, een
uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 928).
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1562-B/146: les sgr de hayshove, leur surnom est de le walle)
Zegel: Daniel, heer van Ayshove, zegelde in 1231, 1234 en 1235: een leeuw (Van der Haeghen,
Walle, p. 322).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in keel een dwarsbalk van goud, beladen met een achtpuntige ster van azuur,
vergezeld in het schildhoofd van een hoekige dwarsbalk van goud (Mastaing).
Bron: (1562-B/192: les sgr de hamshore, leur surnom est de mastain)
- in keel een leeuw van goud, getongd van azuur.
Bron: (1600-W/092v-4: le sgr daisebrouch)
Zie: Gavere

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 27
Ayshove (Olivier van):
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1265-W/1250:) - (1290-L/561: olivier de cison) - (1291-L/200: olivier de clison) -
(1300-V/0412: olivier dessan)
Zegel: Olivier van Machelen, ridder, heer van Ayshove, zegelde in 1261: een leeuw (Warlop,
Flemish, p. 960).
Nota: Men vermeld tussen de Vlaamse edelen Olivier de Clison. Mogelijks willen de
ontwerpers van het wapenboek de wapens voorstellen van Olivier van Ayshove?
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1278-C/232: olivier d'escouves - dH-22v: olifier van scoues)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 28
Baafsdijk (heer van): Lok. NL-4504
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van azuur, gepoot van
goud.
Bron: (1557-G/258: le sgr de baefsdycque)
Nota: Tussen Nieuwvliet en Groede te Sluis.
Baanst (heer van): Lok. NL-4506
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0304: le sieur de banst) - (1470-P/397v1: les armes de banst) - (1475-
S/165r-09: le sgr de banst) - (1500-G/02v-5-5: baenst) - (1535-U/092-12: sr de baenst)
- (1543-B/151v-4: sr de rasan) - (1550-A/14r-08: baenst) - (1550-B/F-109: le sr de
baust) - (1557-G/540: la mayson surnomé de baenst) - (1568-B/63r-05: vaulx en 67r-11:
baenst) - (1570-B/1938: le sgr de bacnst) - (1570-G/213: le sgr de baenst) - (1600-
W/095r-1: les armes de hassaut) - (1650-B/294-01-2: baenst) - (1650-C/61v-13: le sgr
de baenst)
Kreet: cazant (1570-B) - casant (1650-B) - cazant (1650-C)
Zegel: Jehan de Baenst zegelde in 1515: een dwarsbalk getopt met drie meerltjes (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 364).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 74)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie omgewende
meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1524-G/j-01: de baenst)
Zie: Baenst - Cadzand - Gapinge - Melissant - Oostkerke - Sint-Joris-ten-Distel - Tillegem
– Zotschore
Baarsdorp (heer van): Lok. NL-4458
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1372-B/0795: baerstorp) - (1535-U/342-16: bairsdorp) - (1570-B/2525: le sgr de
baestorp) - (1570-G/294v-5: le sgr de baestorp)
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 206-209)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een streepschuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1455-G/131r-2: baersdorp)
Helm: een buizenhoed voorzien van het wapen, getopt met veders van sabel (1455-G)
Zie: Baersdorp
Baasrode (heer van): Lok. B-9200
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn).
Bron: (1562-B/060: les sgr de bassevelde, leur surnom est de halewin)
Nota: Dit land werd in het midden van de XV de eeuw gekocht door Joost van Halewyn, heer
van Buggenhout en van Peene. Hij overleed in 1472. Er was ook een heerlijkheid met de
naam Basserode in het Ambacht Cassel (De Flou, Toponymie, D. I, p. 558 - de Potter,
Baasrode, p. 11).
Bachy (heer van): Lok. F-59830
- geschubd van goud en sabel van zes stukken, beladen in de rechterbovenhoek met
een vakje van keel (Tenremonde).
Bron: (1570-B/2091: le sgr de harnies) - (1570-G/224v: le sgr de bacies)
Baenst (Jehan de):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1445-L/272-11: jà de baenst)
Zegel: Jehan de Baenst, zegelde in 1396: een dwarsbalk getopt met drie omgewende
meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 192).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 74)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 29
Zie: Baanst
Baerdonck (heer van):
- in keel drie disselbijlen van goud.
Bron: (1557-G/438: le sgr de baerdonc)
Kreet: baerdonc (1557-G)
- in keel drie disselbijlen van goud, de twee in het schildhoofd adgewend.
Bron: (1562-B/359: les sgr de baerdonck, leur nom fut renty)
Zegel: "Jehans Bardonc”, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper, zegelde in 1312: drie
disselbijlen, de twee bovenste afgewend (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 204 en D. III, p.
369).
Nota: Marguerite Baerdonck, dochter van Jehan en echtgenoot van Lambert Belle, overleed
in 1349. "Bardoncq" wapende: in zilver drie disselbijlen van keel, de twee in het
schildhoofd afgewend (Bethune, Epitaphes, pp. 181 en 209-210).
Baerdonck (Hendrik van):
- in keel drie disselbijlen van goud, de twee in het schildhoofd adgewend.
Bron: (1470-D/125r-01: sire henry bardome)
Nota: In 1297, tussen de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en
le dite vile avoec Mons. de Flandres" wordt "H e Bardonc” vermeld (de Limburg-Stirum,
Codex, D. I, p. 301 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 10).
Baers de Ruddervoorde:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een gewapende ruiter met geheven zwaard van zilver;
2 en 3, in zilver.
Bron: (1500-G/07v-3-6: lous)
Baers:
- in azuur een dwarsbalksgewijs geplaatste vis van zilver, vergezeld van drie
zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/04r-2-5: baes)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Baers en
flandre". Volgens d'Hane-Steenhuyse: in azuur een uitkomende vis van natuurlijke kleur,
vergezeld van drie sterren van goud (Bethune, Epitaphes, p. 2 - d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 65 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 691 - Lautte, Jardin, p. 87).
Baersdorp (Boudewijn van):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1396-F/121: her bouwen van baersdorp - sire baldewyn de barsdorp - dH-37r: her
bouwen van baersdorp) - (1402-G/062: boudewyn de baersdorp) - (1405-G/231-22: sr
bodewyn baesdorp - dH-16v: bouwen van baersdorp)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 390)
Zie: Baarsdorp
Baersdorp (Jehan van):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1395-G/1107: h' gens van baerstorp)
Zegel: "Jan Willems van Barstoret" zegelde in 1292: een schuinkruis en een dwarsbalk
erover (Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 690).
Baerts:
- in zilver twee dwarsbalken van keel, een vrijkwartier van goud een ezel van sabel.
Bron: (1500-G/03v-7-2: barts)
Wapen: Volgens Rietstap: in zilver twee dwarsbalken van keel, een vrijkwartier van goud een
eekhoorn van sabel (Rietstap, Armorial, D. I, p. 97).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 30
Baetselier (de):
- in zilver een vijfblad van sabel, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1445-L/162-03: baetslaer)
Wapen: Rietstap geeft het vijfblad doorboord van goud (Rietstap, Armorial, D. I, p. 98).
Baetselier (Raas de):
- in zilver een vijfblad van sabel, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1396-F/123: her raes baetseleer - sire rase bacheler - dH-37v: her raes baetseleer)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Baetseler": in zilver een vijfblad
van sabel, doorboord van goud, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bailleul (heer van): Lok. F-59270
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1260-H/333: le sr de vesle) - (1370-M/761:) - (1372-B/0635: die he van belle) -
(1375-B/33v-1: les armes de bailleul) - (1375-S/21r-11: bailleul) - (1380-U/1804: le sire
de bailleu) - (1380-W/29r-01: le signr de baleul) - (1400-A/003: bailleul) - (1400-
G/157v-23: le sr de baleul) - (1425-S/0255: le sieur de baillœuil) - (1439-B/06-05:
bailleul - 51r: belle) - (1450-E/46r-17: le sr de bailleul) - (1450-M/13v-8: le sr de bailleul)
- (1455-G/114r-2: h van belle) - (1470-D/115v-02: le sire de bailleul) - (1470-P/384v2:
le sgr de bailleul) - (1471-R/48-07: le sgr de bailloeul) - (1475-S/163v-04: le sgr de
bailleul) - (1500-G/07r-6-1: balleucx) - (1525-C/020: h. van belle) - (1535-U/100-07: die
belenger van ypre en 091-06: sr de bailleul) - (1543-B/149r-3: sr de bailleul) - (1550-
B/F-049: le sr de bailloeul) - (1557-G/113: le sgr de bailleul) - (1562-B/279: les sgr de
bailleul) - (1568-B/57v-11: chastelain de baillieul) - (1570-B/1837: le sgr de balleul ou
belle) - (1582-B/116r-02: h. van belle) - (1600-E/148r-5: celuj de balloel) - (1600-
O/050v-4: le sgr de balloeul) - (1600-W/090v-3: le sgr de bailleul) - (1650-C/59v-28: le
sgr de bailleul ou de belle)
Kreet: bailleu (1380-U) - bailleul (1557-G)
Helm: twee afgewende hondenkoppen van zilver, hals van hermelijn (1439-B) - een hoed van
vair met wrong van keel (1455-G)
Zegel: "Vir nobilis Sigerus de Balliolo, miles", zegelde in 1287 en 1290: een schuinkruis van
vair van twee rijen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 194 - Warlop, Flemish, p. 645).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Bailleul
douxlieux en flandre" (Bethune, Epitaphes, pp. 242 en 246 en 329).
- in keel een kruis van vair.
Bron: (1475-S/167r-11: belle) - (1570-B/1837: le sgr de balleul ou belle) - (1570-G/205v: le
sgr de balleul ou de belle) - (1650-B/292-02-3: dns de balleul castellanus iprensis) -
(1650-C/59v-27: le sgr de bailleul ou de belle)
Kreet: bailleul (1650-C)
Zegel: Hugo de Bailleul zegelde in 1276: een kruis van vair (Warlop, Flemish, p. 642).
Zie: Douxlieu – Eecke
Bailleul (Jehan de):
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1420-C/265: messire jehan de bailleul) - (1658-C/151r-02: jean sr de bailleul ch du
duc jean)
Zegel: Een Jehan de Bailleul zegelde in 1339: een schuinkruis van vair (Bayley, Bailleuls, p.
124-8 - Demay, Flandre, n° 484).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 265)
Bailleul (Joost de):
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1396-F/264: her jorijs van belle - sire jorgo de bellu - dH-45r: her jorijs van belle)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 395)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 31
Bailleul (Lodewijk de):
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1435-T/0559: louis de balguwel) - (1445-L/269-05: lodewyck và belle) - (1450-
B/0867:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 47)
Bailleul (Peter de):
- in keel een schuinkruis geschaakt van zilver en azuur.
Bron: (1370-N/1244-1297: m piere de bailleul)
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1395-G/0961: h' peter van belle)
Zegel: Peter "van Belle", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van
Namen, zegelde in 1374: een schuinkruis van vair van twee rijen (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 194).
- in keel een versmald schuinkruis van vair.
Bron: (1410-P/04r-7: s' p de bailleu)
- in keel een schuinkruis van vair, een barensteel met vijf hangers van ....
Bron: (1470-D/120r-04: sire pieres debailleul)
Nota: Zeger de Bailleul, ridder, en Peter de Bailleul staan vermeld in 1302 onder de
Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 331 V-22 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 10 - Verbruggen,
Guldensporen, pp. 229 et 234-235).
- in keel een schuinkruis van vair, een barensteel van goud.
Bron: (1525-C/052: h. peter van bel) - (1582-B/116v-01: h. pieter van belle)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 52)
Bailleul (stad): Lok. F-59270
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1557-G/066: bailleul)
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1562-B/602: ballieul)
Bailleul (Zeger de):
- in keel een schuinkruis van vair, een getande zoom van goud.
Bron: (1470-D/120v-01: sire sohier de baileul)
Nota: Zeger de Bailleul, ridder, en Peter de Bailleul staan vermeld in 1302 onder de
Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 331 V-22 – Fris, Slag, p. 306 - van den Eeckhout, Dupuy,
pp. 10-11 - Verbruggen, Guldensporen, pp. 229 et 234-235).
- in keel een schuinkruis van vair, een uitgeschulpte zoom van goud.
Bron: (1525-C/061: h. segher van belle) - (1582-B/116v-10: h. zeger van belle)
Zegel: "Sohier de Bailleul", ridder, maarschalk van Vlaanderen, zegelde in 1290: een
schuinkruis van vair en Sohier de Bailleul, ridder, zegelde in 1336: een schuinkruis van
vair en een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 491 – Laurent, Namur, n° 224).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 61)
Bailleul, heer van Douxlieu (de):
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1550-A/10r-10: bailleul sr de douxlieu)
Bakelare:
- in sabel drie wassenaars van goud.
Bron: (1500-G/09v-7-8: baselare)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Bakelare"
(Lautte, Jardin, p. 99 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 102).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 32
Ballinquet = Bellekens ? (heer van):
- in keel een kruis van goud, beladen met vijf vijfbladen van keel, geknopt van goud,
een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1562-B/433: les sgr de ballinquet)
Nota: Rond 1300 wordt "Bellekins hofstede" te Beernem (B-8730) vermeld en in 1558
vermeldt men een klein kasteeltje te Eernegem (B-8480) dat "Bellekens goedt" heet. Er
was eveneens een heerlijkheid "Bellequint" of "Bellekint" te Bailleul (F-59270) (De Flou,
Toponymie, D. I, p. 741 - de Meulenaere, Statistique, D. 51 p. 210).
Bambecque (heer van): Lok. F-59470
- in hermelijn een vrijkwartier van keel.
Bron: (1557-G/640: le sgr de bambeque)
Zegel: Robrecht van Bambeke zegelde in 1454: in hermelijn, een vrijkwartier beladen met
een wassenaar (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 199).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 381)
Zie: Gallois
Bar (heer van): Lok. F-59116
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van goud, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1544-L/197: le sgr de bar)
Barbesaen:
- golvend gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1500-G/10r-3-5: barbisaens)
Zegel: "Ian Barbesaen", baljuw van de proost van Sint-Donaas te Brugge, zegelde in 1462:
een golvende dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 204).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Barbesaen en flandre":
golfsgewijs geënt gedwarsbalkt van zilver en keel. Volgens Bethune: golvend
gedwarsbalkt van zilver (of van goud) en keel; eveneens: drie golvende dwarsbalken
(Bethune, Epitaphes, pp. 302, 310 en 321).
Baronaige (heer van):
- gedwarsbalkt van goud en keel, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1370-M/783:) - (1524-G/m-03: bornage)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 297)
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1375-N/035: bernage) - (1450-B/0864: bernadge) - (1460-G/085-6: barnage
baronaeige) - (1535-U/077-09: baronaige vander weeden ridder leefde a°1340) - (1550-
A/11r-13: baronaige ou bernaige) - (1557-G/225: le sgr de bernage) - (1560-L/100:
bernaige alias perc) - (1562-B/011: les sgr de bernage, leur nom est bevre) - (1650-
B/294-08-2: bernage)
Kreet: bevres bevres joyeulx bernage (1557-G)
Helm: een morenhoofd van natuurlijke kleur, haren van sabel komende uit een kuip van goud
(1375-N) - het hoofd van een gebaarde man, haren van goud, komende uit een kuip
gepaald van zilver en sabel (1450-B) - het hoofd van een gebaarde man, haren van goud,
komende uit een kuip gepaald van zilver en sabel (1460-G) - het hoofd van een gebaarde
man komende uit een kuip van goud (1560-L)
Zegel: "Ernold Barnage de Maechlines" zegelde in 1339: gedwarsbalkt waarvan drie
getralied (Demay, Flandre, n° 565).
Nota: De familie Baronaige genoemd van Weede, heeft de wapens overgenomen van Jehan
van Machelen, heer van Ter Weede (Castelain, Heuverhuus, pp. 78-81 - de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 163 en 208).
- gedwarsbalkt van keel en goud, (de dwarsbalken van keel getralied van zilver).
Bron: (1455-G/140v-4: h và bhage)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 33
Helm: het hoofd van een gebaarde man van sabel, haren van zilver, komende uit een kuip
gepaald van sabel en hermelijn (1455-G)
Zie: Weede
Baronaige (Jehan):
- gedwarsbalkt van (keel) en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1372-B/0649: h jan barnage)
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1395-G/1002: h' ian bernage) - (1500-B/17r-1: joncher jan và barnage) - (1525-
C/122: h. jan van bernage) - (1535-U/100-01: h jan bernaige) - (1582-B/117v-10: h. jan
van bernage)
Helm: het hoofd van een gebaarde man van sabel, komende uit een helmmantel in de vorm
van een kuip geschaakt van zilver en sabel, elk vierkantje beladen met een
hermelijnstaartje van het een op het ander (1500-B)
Zegel: "Jean Barnage", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van Namen,
zegelde in 1374 en "Johannes dictus Bernage, dominus de Moude" zegelde in 1432:
gedwarsbalkt van zes stukken, de eerste, derde en vijfde getralied (de Raadt, Sceaux,
D. I, p. 204).
Nota: (de Kerckhove, Baronaige, pp. 434-437 - van den Eeckhout, Coninck, n° 122)
- gedwarsbalkt van goud en keel, getralied van zilver over alles heen.
Bron: (1410-P/03v-3: s' ihan barnages)
- gedwarsbalkt van goud en keel, de dwarsbalken van keel beladen met drie
schuinkruisjes van zilver.
Bron: (1470-D/120r-01: sire johan bernaige)
Nota: Jehan Baronaige, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards (de Kerckhove,
Baronaige, pp. 429-430 - Delfos, Liebaards, p. 331 V-17 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 11
- Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
- gedwarsbalkt van goud en keel, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1471-R/51-05: sire jeham bornage)
Baronaige (Willem):
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver, een
barensteel van azuur.
Bron: (1500-B/35v-1: heer willem và bernagen)
Helm: het hoofd van een gebaarde man van bruin, baard en haren van sabel, komende uit een
helmmantel in de vorm van een kuip geschaakt van zilver en sabel, elk vierkantje beladen
met een hermelijnstaartje van het een op het ander (1500-B)
Nota: (de Kerckhove, Baronaige, p. 437)
Baronaige (Zeger):
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver, de
eerste dwarsbalk van goud rechts beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
Bron: (1525-C/162: h. zegher bernage)
Nota: (de Kerckhove, Baronaige, pp. 456-458 - van den Eeckhout, Coninck, n° 162)
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver, de
eerste dwarsbalk van goud rechts beladen met een vijfpuntige ster van azuur.
Bron: (1582-B/118r-13: h. zeger bernage)
Barre (Betrimieux de La):
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud een vijfpuntige ster van
sabel.
Bron: (1486-L/1372: paulus de li bare)
Nota: Volgens Boniface, Bétrimieux de La Barre (Boniface, Epinette, p. 119).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 34
Barre (de La):
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud.
Bron: (1650-L/28: de li bare)
Zegel: Barthelemy de La Barre, heer van Breucq, zegelde in 1394: drie schuinbalken van vair,
een vrijkanton (Demay, Flandre, n° 2867).
Barre (Ernoul de La):
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud.
Bron: (1486-L/1361: hennin de li barre)
Nota: Volgens Boniface, Ernoul de La Barre (Boniface, Epinette, pp. 112-113).
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud.
Bron: (1486-L/1387: pollus de le barre)
Nota: Volgens Boniface, Ernoul de La Barre (Boniface, Epinette, p. 130).
Barre (heer van La): Lok. B-7784
- in keel een schuinbalk van vair.
Bron: (1372-B/0620: bare) - (1470-P/398v1: le sgr de la barre) - (1475-S/166r-07: le sgr
de la barre) - (1500-G/09v-1-1: bare) - (1557-G/642: la mayson de la bare) - (1570-
B/1944: le sgr de la bare) - (1570-G/213v: le sgr de la barre) - (1600-O/052r-1: sgr de
la barre) - (1600-W/095v-4: les armes du bar) - (1650-B/294-06-8: la barre dicti
mouscron) - (1650-C/61v-19: sgr de la barre)
Kreet: tournaey tournaey (1557-G)
Zegel: Tiercelet "van der Baren", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, onder de graaf
van Saint-Pol, zegelde in 1374: gedamasceerd met een schuinbalk van vair (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 205).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de la Barre
mouscron en flandre". "Die van La Barre, seigneurs de Mouscrons (de geule à la bende
de vair senglé)" (Bethune, Epitaphes, p. 304 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 187).
- in keel een schuinbalk van vair en tegenvair van drie stukken.
Bron: (1380-W/29v-11: cellui de)
Zie: Fresnoy – Moeskroen
Barre (Jehan de La):
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud.
Bron: (1486-L/1329: jehan de li bare)
Zegel: Jehan de La Barre zegelde in 1391: drie schuinbalken van vair (Demay, Flandre, n°
2901).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 91-92)
Barre (Joris de La):
- geschuinbalkt van keel en vair, een vrijkwartier van goud rechts beladen met een
meerltje van sabel.
Bron: (1420-C/829: jorge de le barre)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 829)
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud een meerltje van sabel.
Bron: (1486-L/1396: george de le barre)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 136-137)
Barre (Peter de La):
- in keel drie schuinbalken van vair, een vrijkwartier van goud een vijfpuntige ster van
sabel.
Bron: (1486-L/1373: gilles de li barre)
Nota: Volgens Boniface, Pierre de La Barre (Boniface, Epinette, pp. 119-120).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 35
Barre, heer van Moeskroen (Bernardin genoemd Tiercelet de La):
- in keel een schuinbalk van vair.
Bron: (1410-P/07r-2: s' thierceles delebare) - (1420-C/636: tiercelet de la barre, sgr de
mouscron)
Zegel: Tiercelet de La Barre, heer van "Moscron", ridder, zegelde in 1425: een schuinbalk
van vair (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 205).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 636)
Bassecourt (Pauwel de):
- in goud een wiel van keel, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1393-B/Gistel-18: pauwels de le basseurt)
Wapen: François Joseph de Castro donne le même écu (Jougla de Morenas, Armorial, D. I,
p. 391 - Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 174 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 127).
Nota: In 1400 was Isabella van Ghistelles, échtgenote van Robrecht van Bethune, dame van
de heerlijkheid Harnes met “le chastel de Bassecourt et tous les fosses de Harnes”
(Buylaert, Repertorium, p. 263).
Bassée (stad La): Lok. F-59480
- in keel een halve lelie van zilver, de linkerhelft ontbrekend.
Bron: (1544-L/004: labassee)
Zegel: La Bassée zegelde in 1460: het linkse gedeelte van een lelie (Bedos, Villes, n° 81 en
81bis - Demay, Flandre, n° 3983).
Bassevelde (heer van): Lok. B-9968
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/207: bassevelde) - (1557-G/376: le sgr de bassevelde) - (1562-B/355: les
sgr de bassevelde) - (1582-B/119r-04: bassevelde)
Bassevelde (van):
- in keel een dwarsbalk geschaakt van goud en azuur van twee rijen, vergezeld van
drie jachthoorns van zilver.
Bron: (1500-G/03r-5-3: baessevelde)
Wapen: Dansaert geeft: in keel een geschaakte dwarsbalk van azuur en goud, vergezeld van
drie gespen van goud (Dansaert, Armorial, p. 135).
Bassevelde = Bellegem ? (heer van):
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1410-P/02r-6: s' de bassevelt)
Basta (de):
- in goud een linkerschuinbalk van keel.
Bron: (1600-W/095v-3: le sgr de basten)
Wapen: Mogelijks heeft men hier de wapens willen afbeelden van de familie Basta, graven
van Hust: gevierendeeld 1 en 4, in keel een gewapende ridder te paard, het zwaard
paalsgewijs gehouden, het paard voorzien van dekkleding en wapenbescherming, alles van
zilver; 2 en 3, in zilver een spitsgeruite linkerschuinbalk van keel. De Vajay zegt
"Siebmacher aurait attribué à tort aux Basta une barre dentelée ou accompagnée de
deux filets vivrés" (de Vajay, Basta, p. 90 - de Herckenrode, Nobiliaire, pp. 106-107).
Baudimont (heer van): Lok. F-59830
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schildhoofd van azuur, beladen met drie ruiten
van goud (Prêt); 2 en 3, in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van
keel en gekroond van goud (Lannoy).
Bron: (1544-L/244: le sgr de baudimont)
- in zilver een schildhoofd van azuur, beladen met drie ruiten van goud.
Bron: (1557-G/679: le sgr de baudemont)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 36
Zegel: Jehan de Baudimont, ridder, zegelde in 1291: een vol wapen met een schildhoofd
beladen met een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 209).
Bauffremont, heer van Charny (Peter de):
- gevierendeeld 1 en 4, in vair; 2 en 3, in keel drie vijfbladen van goud.
Bron: (1658-C/155v-02: piere de beaufremon sr de charny, ch. de philipe)
Zegel: Liébaut de Bauffremont, ridder, zegelde in 1357: van vair beladen (Coulon,
Bourgogne, n° 190).
Wapen: Volgens de vrede van Atrecht voerde "mosr de charny": gevierendeeld 1 en 4, met
vair beladen van keel en goud; 2 en 3, in keel drie vijfbladen van zilver. Volgens het
Gulden Vlies voerde hij als wapen: gevierendeeld 1 en 4, met vair beladen van keel en
goud; 2 en 3, in keel drie vijfbladen van goud; over alles heen, een hartschild van keel
drie schildjes van zilver. Bergshammar geeft voor "de hée van tserny" hetzelfde wapen
maar gebroken met een hartschild van keel drie wassenaars van zilver (Clemmensen,
Arras, n° 65 – Popoff, Toison d'Or, n° 19 - 1450-B N° 1646).
Nota: Peter de Bauffremont, zoon van Hendrick, kamerheer van de hertog van Bourgondië,
en van Jeanne de Vergy, was raadsheer en kamerheer van Filips de Goede en werd tot
ridder van het Gulden Vlies geslagen in 1430, bij de stichting van de orde. Hij huwde
eerst Anne of Agnès de Saulx en in 1447, Maria de Bourgogne, natuurlijke dochter van
Filips de Goede. In 1456 werd hij graaf van Charny benoemd. Zijn echtgenote overleed
in 1462, hij in 1472 (Bergé, Bâtards, pp. 378-380 - Châtelet, Visages, n° 6-8, p. 112 - de
Smedt, Toison d'Or, n° 20 – Kruse, Hofordnungen, 5-6, 16 en 41, pp. 54-56, 7-5, p. 103,
9-3, p. 111 en 9-468, p. 131, 11-3, p. 154, 11-577 en 606, pp. 206-208, 15-2, p. 236, 16-3,
p. 265, 16-777 en 797, pp. 326-327 en 20-7, p. 371 - – van den Eeckhout, Bruxelles, n°
02-02 - Van Kerrebrouck, Valois, p. 609 - van Helmont, Codex, n° 3).
Bauvin (de):
- in azuur een ankerkruis van goud.
Bron: (1650-L/11: bauvin)
Nota: Er zijn in het noorden van Frankrijk twee lenen met de naam "Bauvin"; het ene (F-
59221) hing af van de abdij Sint-Vaast te Arras; het andere gelegen te Wavrin (F-
59136), behoorde in de XV de eeuw aan een familie de Bauvin, die als wapen voerde: in
keel een kelk van zilver (Leuridan, Le Carembaut, p. 11 - Le Weppes, p. 219).
Bauvin (Denis de):
- in azuur een ankerkruis van goud.
Bron: (1486-L/1295: denis de bauvin)
Nota: Volgens Boniface is het niet zeker dat hij koning was in 1295 (Boniface, Epinette, p.
72).
Bave (de):
- doorsneden A, in zilver drie naast elkaar geplaatste bomen van sinopel; B, in keel
zeven vijfbladen van goud, geplaatst 3, 3 en 1.
Bron: (1500-G/05v-4-4: de bave)
Zegel: "Pieres Bave" zegelde in 1328: zes schelpen, een schildhoofd beladen met drie naast
elkaar geplaatste bomen op een terras, een uitgeschulpte zoom (Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. I, p. 392).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Bave en flandre":
in keel zes vijfbladen van goud, een schildhoofd van zilver, beladen met drie naast elkaar
geplaatste bomen van sinopel (Lautte, Jardin, p. 74).
Bavickhove (Johan van):
- in goud twee dwarsbalken van keel, een barensteel met zes hangers van azuur.
Bron: (1470-D/126v-04: sire jehan de bouchoumes)
Zegel: "Jehan de Bavicourt", ridder, zegelde in 1286: twee dwarsbalken en een barensteel
met vijf hangers (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1333).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 37
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, pp. 11-12)
Bavickhove (van):
- geschuinbalkt van sinopel en zilver.
Bron: (1500-G/03r-1-5: bavecove)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Bavecove en flandre": in
zilver drie schuinbalken van sinopel.
Bavickhove (van):
- in sabel drie klaverbladen van zilver.
Bron: (1500-G/04r-1-1: bavikhove)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Bavehove en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 96).
Baviere (van de):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuwenkop van goud, getongd van keel; 2 en 3, in
keel een schuinkruis van goud, vergezeld van vier meerltjes van zilver.
Bron: (1500-G/04r-4-5: baniere)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Bavières f en
flandre": gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuwenkop van goud; 2 en 3, in keel een
schuinkruis van goud, vergezeld van vier meerltjes van zilver (Lautte, Jardin, p. 73).
Bavikhove (heer van): Lok. B-8531
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1557-G/506: le sgr de bavicove) - (1562-B/332: les sgr de bavicove)
- in zilver drie schuinbalken van sabel (Brande).
Bron: (1562-B/331: les sgr de bavicove, leur surnom est de le brande)
Wapen: Lautte geeft: "d'argent, à 3 bandes de synoble" (Lautte, Jardin, pp. 96 en 100).
Bayne:
- in goud drie vuurslagen van keel.
Bron: (1500-G/03r-6-6: bayne)
Wapen: Volgens Rietstap: in goud drie omgekeerde vuurslagen van keel (Rietstap, Armorial,
D. I, p. 138).
Beaucamps-Ligny (heer van): Lok. F-59134
- in azuur een hartschild van zilver, een streepschuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1410-P/06v-4: s' de lingy)
- in azuur een hartschild van zilver, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1544-L/127: ligney en le gaucguerie)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1570-B/1787: le sgr de ligny en le gaucquerie) - (1570-G/201v: le sgr de ligny en le
gaucquerie) - (1650-C/59r-01: le sgr de ligny)
Zegel: Robrecht II de Ligny zegelde in 1285: een hartschild gebroken met een schuinkruis
over alles heen (Feuchère, Ecusson, p. 16).
Nota: Ligny (F-59191) was een heerlijkheid gehouden van de baronie Wavrin (Leuridan,Le
Weppes, pp. 133-135)
- in azuur drie éénhoornkoppen van (zilver), gehoornd van goud (Sauvage).
Bron: (1570-B/2102: le sgr de ligny en le gaucquerie)
Zie: Cauroy - Sauvage – Wavrin
Beauffort (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie tweelingsbalken van goud; 2 en 3, in goud een
meerltje van sabel.
Bron: (1544-L/282:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 38
Zegel: Peter de Beaufort zegelde in 1345: drie tweelingsbalken (de Belleval, Ponthieu, n°
139).
Zie: Popoff, Artois, n° 117
Beauffremez (de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud en rechts van het eerste meerltje van een wassenaar van zilver.
Bron: (1544-L/281:)
- in zilver zeven rozen van keel, geplaatst 1, 1, 3 en 2, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1600-E/149v-5: celuj de baufremes)
- in zilver een zoom van acht vijfpuntige sterren van keel, een vrijkwartier van azuur
een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1650-B/294-02-5: beaufremer)
Beauffremez (Diederik de):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld van
elf vijfbladen van keel, geknopt van goud, 5 in het schildhoofd en 6 in de punt.
Bron: (1486-L/1306: thiery de bauffermez)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning was in 1306 (Boniface, Epinette, pp.
78-79).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld van
twaalf rozen van keel.
Bron: (1570-B/1995: sgr thiery de bauffremes) - (1570-G/217v: sgr thiery de bauffermes)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld van
dertien rozen van keel, 7 in het schildhoofd en 6 in de punt.
Bron: (1650-C/62v-20: thierry de beauffremen)
Beauffremez (heer van): Lok. F-59134
- in zilver zes rozen van keel, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver
(Wavrin).
Bron: (1370-M/816:)
- in zilver zeven rozen van keel, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1380-U/1824: celui de baufremer) - (1380-W/29r-23: cellui de baufremez) - (1470-
D/116v-01: celuy de beaufremez) - (1470-P/387r3: le sgr de bauffremez) - (1570-
B/1993: le sgr de bauffermes) - (1650-C/62v-18: beauffremen)
- in zilver vijf rozen van keel, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1400-G/158r-20: baufemer) - (1475-S/165v-11: le sgr de bauffremes)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd
van drie meerltjes van hetzelfde; 2 en 3, in keel een schuinbalk van goud.
Bron: (1410-P/06r-2: s' debaufremos)
- in keel (zilver) zes rozen van keel, een vrijkwartier van vair.
Bron: (1425-S/0322: le sieur de beaufrumés)
- in zilver vier rozen van keel, geplaatst 1, 1 en 2, geknopt van goud, een vrijkwartier
van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1450-M/15r-4: le sr de beauffremes)
- in goud zeven rozen van keel, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1471-R/49-01: le sgr de boefremez)
- in zilver zes rozen van keel, geplaatst 1, 3 en 1, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver.
Bron: (1475-S/167v-16: celuj de baufreme)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 39
Bron: (1500-G/09v-3-3: beaufremez) - (1570-B/1996: ceuix de bauffremes) - (1570-
G/217v: ceux de bauffermes) - (1650-C/62v-21: le chef de beauffremen)
Zegel: Robrecht de Beauffremez zegelde in 1364: een hartschild, vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes (Feuchère, Ecusson, p. 21).
- in zilver negen zesbladige bloemen van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier van
azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1525-C/298: h. van buvermes)
- in zilver twee (van de drie) vijfbladen van keel, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver.
Bron: (1535-U/087-01: sr de beaufremetz)
- in zilver zeven rozen van keel, geplaatst 1, 3, 2 en 1, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1543-B/150v-4: sr de baufreme) - (1570-G/217v: le sgr de bauffremes)
- in zilver een binnenzoom van tien rozen van keel, geknopt van goud, een vrijkwartier
van azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1544-L/164: baufremes)
- in zilver elf rozen van keel, in de rechterbovenhoek een schildje van azuur een
hartschild van zilver.
Bron: (1557-G/417: le sgr de beaufremez)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1557-G/417: le sgr de beaufremez) - (1562-B/440: la maison de beaufremez)
Kreet: wauryn wauryn (1557-G)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 90)
- in zilver negen rozen van keel, gepunt van sinopel, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver.
Bron: (1562-B/497: les sgr de bayngermes)
- in zilver negen bloemen van keel, geplaatst 2, 1, 3 en 3, geknopt van goud, een
vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1582-B/120v-17: h. van bauvermees)
- in zilver negen rozen van keel, een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1600-G/0334: le s de bauffremez)
- in zilver vijf vijfbladen van keel, geplaatst 2, 1 en 2, een vrijkwartier van azuur een
hartschild van zilver.
Bron: (1600-W/092v-2: le sgr de biaufermeux)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld van elf vijfbladen van keel, 5 in het
schildhoofd en 6 in de punt.
Bron: (1650-L/21: de bauffermez)
Zie: Salomé
Beauffremez (heer van): Lok. F-59480
- geschaakt van goud en keel, een linkerschuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1544-L/163: le sgr de baufremes)
Beauffremez (Jehan de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud.
Bron: (1538-W/110: jennet de baufremez)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn van goud, getoomd van keel en goud (1538-
W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 118)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 40
Beauffremez (Lodewijk de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud.
Bron: (1433-B/09a: louys de beaufemer)
Helm: een zwaan met gespreide vleugels van zilver, gebekt van keel (1433-B)
Beauffremez (Robrecht de):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld van elf vijfbladen van keel, geknopt van
goud, 5 in het schildhoofd en 6 in de punt.
Bron: (1486-L/1305: robert de bauffermez)
Nota: Volgens Boniface is het niet zeker dat hij koning was in 1305 (Boniface, Epinette, pp.
77-78).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld van twaalf rozen van keel.
Bron: (1570-B/1994: sgr robert de bauffremes) - (1570-G/217v: sgr robert de bauffremes)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld van dertien rozen van keel, 7 in het
schildhoofd en 6 in de punt.
Bron: (1650-C/62v-19: sgr robert de beauffremen)
Beauffremez (Tomas de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1410-P/06v-6: s' t de baufremes) - (1420-C/263: messire thomas de beauffremez,
sgr de flequieres)
Zegel: Tomas de Beauffremez zegelde in 1377: een hartschild, vergezeld in het schildhoofd
van drie meerltjes (Feuchère, Ecusson, p. 21).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 263 - de Borchgrave, Diplomaten, pp. 43-44)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van (goud), een barensteel van keel.
Bron: (1658-C/149v-02: thomas bauffermais sr de hegnies estoit aussi baillif de tournay et
du tournaisis)
Beauffremez (Willem de):
- in zilver elf rozen van keel, geplaatst 4, 4, 2 en 1, een barensteel met vier hangers
van azuur, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1331-T/131: guillemes de bauffumes en 18v-4: guillaume de baufermez)
- in zilver tien vijfbladen van keel, geplaatst 4, 3, 2 en 1, een uitgeschulpte zoom van
hetzelfde.
Bron: (1486-L/1336: thieri de bauffermés)
Nota: Volgens Boniface, Willem de Beauffremez (Boniface, Epinette, pp. 96-97).
Beaujeu (heer van): Lok. F-69430
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1380-U/0978: le sire de biauvy) - (1380-W/14r-25: le sire de branin) - (1410-P/12r-
6: s' debiaugy) - (1425-S/1535: le sieur de briany) - (1470-P/080v-2: le sgr de beauin)
Kreet: flandres (1380-U) - flandres (1380-W) - flandre (1425-S) - flandres (1470-P)
Zegel: Humbert, heer van Beaujeu, zegelde in 1239: een leeuw en Lodewijk, heer van Beaujeu
zegelde in 1283: een leeuw en een barensteel (Coulon, Bourgogne, n° 196 - de Vaivre,
Guillaume de Beaujeu, pp. 132-133 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1347).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 725 en D. VI, pp. 85-86)
Beaulaincourt (de):
- in azuur twee afgewende, zittende en aanziende leeuwen van goud, de staarten
verstrengeld, getopt met een kroon van hetzelfde.
Bron: (1544-L/269:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 41
Zegel: "Anthoine de Beaulaincourt" zegelde in 1538: twee afgewende leeuwen vormend met
hun staart een schuinkruis, overtopt met een kroon (Demay, Flandre, n° 5083).
Beaumanoir (heer van): Lok. F-59263
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie ezelskoppen van zilver, getoomd van keel; 2 en 3,
in zilver drie adelaars van sabel, gebekt en gepoot van keel (Trouillère).
Bron: (1544-L/210: le sgr de beaumanoir)
Nota: In een kapel van de kerk van Dendermonde is er een grafzerk van "mer Jacob de la
Trouillière", ridder, heer van Beaumanoir. De beschrijving van zijn wapen is, "d’azur à
trois têtes de mulets ou chevaux d’or, bridé de geule; escartelé d’argent à trois aigles
de sable; le timbre tortué, à la teste de cheval bridé" (Bethune, Epitaphes, pp. 51-52).
Beaumaretz (de):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1650-L/36: de biaumaretz)
- in goud bezaaid met blokjes van sabel, drie leeuwen van hetzelfde.
Bron: (1650-L/41: de beaumaretz)
Nota: Volgens Boniface dient men hier “Le Fainier” te lezen (Boniface, Epinette, pp. 115-116
– Leuridan, Le Ferrain, p. 318).
Zie: Fainier
Beaumont (heer van): Lok. F-59251
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur twee afgewende paalsgewijs geplaatste barbelen van
zilver (Hérignies); 2 en 3, in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1544-L/226: sgr de beaumont)
Zegel: Boudewijn, kastelein van Beaumont, ridder, zegelde in 1295: twee afgewende vissen
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 216).
Wapen: Het wapenboek Le Blancq geeft: in azuur twee paalsgewijs geplaatst afgewende
barbelen van goud (Popoff, Artois, p. 28)
Zie: Popoff, Artois, n° 33
Beaurewart (heer van): Lok. F-59100
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/436: le sgr de beauruwaert)
Becque (heer van Le): Lok. F-59650
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met een gaande leeuw van zilver (Douvrin).
Bron: (1544-L/243: le sgr de le becque)
Zie: Douvrin
Beer (de):
- in azuur een beer van zilver, gehalsband van keel.
Bron: (1500-G/08r-8-2: de beer)
Zegel: "Boidin de Beer" zegelde in 1358 en "France de Bere" zegelde in 1399: een gaande
beer (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 376 - De Baets, Melle, p. 64).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse: in azuur een beer van goud. Volgens de L'Espinoy: in
keel een beer van zilver of in keel een beer van natuurlijke kleur (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 66 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 306).
- in azuur een beer van goud.
Bron: (1524-G/b-01: de beere)
Zegel: Jehan de Beer zegelde in 1485: een beer (Demay, Flandre, n° 1928).
Wapen: "Le troisiesle Eschevin (de Keure van 1307) estoit Guillaume de Beer, ... ils portent
d'azur à un ours d'or". Volgens Lautte: een halssnoer van keel (de L'Espinoy, Noblesse,
pp. 368-369 - Lautte, Jardin, p. 101).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 42
Beerlegem (heer van): Lok. B-9630
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een schuinbalk van hetzelfde
over alles heen.
Bron: (1557-G/242: le sgr de beerleghem)
Beernem (heer van): Lok. B-8730
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een schildhoofd van keel, beladen met drie
palen van zilver.
Bron: (1380-U/1815: celui de bernen) - (1380-W/29r-14: cellui de barnen) - (1400-G/158r-
10: celuy de barnen) - (1450-M/14v-3: le sr de barnuin) - (1470-P/386r2: le sgr de
barnem en 396v1: le sgr de barmen) - (1475-S/163v-13: le sgr de bornem) - (1500-
G/06v-4-6: barnem) - (1535-U/086-07: sr de barnem) - (1550-B/F-058: le sr de
barnem) - (1570-B/1890: le sgr de bornem) - (1570-G/209v: le sgr de bornem) - (1600-
E/149r-2: le sr de berne) - (1600-G/0323: le s de barnem) - (1650-B/293-08-9:
barnhem) - (1650-C/60v-18: sgr de bournem)
- in azuur bezaaid met lelies van (goud), een schildhoofd van keel, beladen met (drie)
palen van zilver.
Bron: (1425-S/0264: le sieur de varnem)
- (in azuur bezaaid met lelies van goud), een schildhoofd van keel, beladen met drie
palen van zilver.
Bron: (1470-D/116r-03J
- in azuur (bezaaid met lelies van goud), een schildhoofd van keel, beladen met een
paal van zilver.
Bron: (1535-U/096-13: barman)
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een schildhoofd gepaald van zilver en keel.
Bron: (1543-B/150r-2: sr de berme)
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een schildhoofd van goud, beladen met drie
palen van keel.
Bron: (1557-G/234: 42es gr de beernhem) – (1562-B/160: les sgr de bernhem)
Kreet: guarde le noble guydon guarde le noble guydon (1557-G)
- in azuur drie stieren van goud, een schildhoofd gepaald van zilver en keel.
Bron: (1562-B/159: les sgr de bernhem)
- in azuur (bezaaid met lelies van goud), een schildhoofd van keel, beladen met drie
palen van zilver.
Bron: (1600-W/091v-4: 42es gr de baurien)
Beernem (Hendrik van):
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een schildhoofd gepaald van zilver en keel.
Bron: (1275-W/078: henry de bernam)
Wapen: Volgens Bethune: in azuur bezaaid met lelies van zilver, een schildhoofd gepaald van
zilver en keel (Bethune, Epitaphes, p. 335).
Beerst (Arnould van der):
- in azuur drie kepers van goud, een zoom van keel, een vrijkwartier van zilver.
Bron: (1470-D/122r-08: sire ernoul dela baast)
Nota: Arnould van der Beerst, ridder, staat in 1302 vermeld onder de Liebaards. In 1306
wordt er onder de schepenen van het Brugse Vrije een Arnould van der Beerst, ridder
vermeld (Delepierre, Documents, S. II-7, p. 29 - Delfos, Liebaards, p. 331 V-19 - de
Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 300 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 12).
Beerst (heer van): Lok. B-8600
- in azuur drie kepers van goud, een zoom van keel, een vrijkwartier van zilver.
Bron: (1535-U/093-05: sr de berst)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 43
Zegel: Ph. van der Beerst zegelde in 1353: drie kepers en een zoom, een vrijkanton beladen
met een schuinkruis (de Ghellinck, Beaulieu, p. 136).
- in azuur drie kepers van goud, een zoom van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1543-B/153r-4: sr de berste)
- in azuur drie kepers van (goud).
Bron: (1557-G/276: le sgr de le beerst)
Kreet: par madame, vaillant (1557-G)
- geschaakt van sabel en goud van zes rijen.
Bron: (1557-G/637: le sgr de bosstrudt)
- geschaakt van goud en sabel van zes rijen, een uitgeschulpte zoom van zilver.
Bron: (1562-B/208: les sgr de le berst)
- in azuur drie kepers van goud, een vrijkwartier van zilver een achtpuntige ster van
keel.
Bron: (1562-B/209: les sgr de le berst)
- in goud drie kepers van azuur, een vrijkwartier van zilver, over alles een zoom van
keel.
Bron: (1600-E/153r-5: celuj du beerst)
Beerst (Jehan van der):
- in azuur drie kepers van goud, een uitgeschulpte zoom van keel, een vrijkanton van
goud.
Bron: (1393-B/Gistel-15: jan van der beerst)
- in azuur drie kepers van goud, een uitgeschulpte zoom van keel, een vrijkwartier van
goud.
Bron: (1445-L/275-01: jà vand' berst)
Zegel: Jehan van der Beerst zegelde in 1343: drie kepers en een uitgeschulpte zoom, een
vol vrijkwartier erover. Jehan van der Beerst zegelde in 1368: twee kepers een
vrijkwartier en een getande zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 221 - Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. II, p. 150).
Nota: Een of meerdere Jehan van der Beerst werden veelvuldig als schepen van het Vrije
vermeld van 1367 tot 1429. Een Jehan van der Beerst werd samen met anderen in 1405
door de schepenen van het Brugse Vrije naar Diksmuide gezonden (Delepierre,
Documents, S. II-1, pp. 90-91 en S. II-7, pp. 67-109 - Gilliodts-van Severen, Inventaire,
D. II, p. 150 - Prevenier, Handelingen, n° 33).
Beke (van der):
- in azuur een golvende dwarsbalk van goud, vergezeld van drie meerltjes van zilver.
Bron: (1500-G/04r-6-1: vander beken)
Zegel: Jacob van der Beke, zegelde in 1451: een golvende dwarsbalk, getopt met een
meerltje (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 217).
Wapen: Volgens Rietstap voerde een familie van der Beke als wapen: in azuur een golvende
dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van goud (Rietstap,
Armorial, D. I, p. 154).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het schildhoofd van een meerltje van
sabel, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1500-G/09v-7-2: lebeke)
Beke (van der):
- in keel vijf schuinkruisgewijs gerangschikte ringen van zilver.
Bron: (1500-G/04v-1-7: vander beken)
Zegel: "Bernart van der Beke" zegelde in 1497: vijf ringen schuinkruisgewijs geplaatst
(Bockstal, Zegels, n° 197).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 44
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vàn Becke en
brabant". Volgens Bethune kunnen de ringen van goud of zilver zijn (Bethune, Epitaphes,
pp. 27, 122 en 138 - Lautte, Jardin, p. 80).
Belle (Frank):
- in goud zes klokken van azuur.
Bron: (1326-A/52: france balle, bourgois d'ippre)
Zegel: Frans Belle zegelde in 1292 en 1304: zes klokken (Bonaert, Sceaux, p. 285 - Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 10630).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 34)
- in goud drie klokken van azuur.
Bron: (1331-T/105: fransse belle)
- in goud drie klokken van azuur, geklepeld van keel.
Bron: (1331-T/16r-1: france belle)
- in goud zes klokken van azuur, vergezeld in het hart van een schelp van keel.
Bron: (1445-L/277-06: vranke và belle)
Belle (heer van) zie Bailleul (heer van):
Belle (Hustin):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud zes klokken van azuur; 2 en 3, in hermelijn een
dwarsbalk van keel.
Bron: (1435-A/193: hustin de belle)
Belle (Jehan):
- in goud zes klokken van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-41: mer jan belle)
Nota: Hij was zoon van Frans, heer van Boezinge, en van Maria van Moorslede en huwde
Maria Medonc of van Medem, vrouw van Beaureward. Hij werd heer van Boezinge na het
overlijden van zijn vader, in 1397. Oefende gedurende dertig jaar verscheidene functies
uit als magistraat van de stad en was baljuw in 1412 en 1419. Hij overleed in 1430 en ligt
begraven in het Bellehospitaal (Bethune, Epitaphes, p. 212 – Bossuyt, Ryke, p. 106 -
Buylaert, Adelslijsten, n° 161 - van Renynghe de Voxvrie, Belle, pp. 43-47 - Van Duyse,
Inventaire, n° 494 - Van Praet, Recherches, p. 287).
- in goud zes klokken van azuur, vergezeld in het hart van een zespuntige ster van
keel.
Bron: (1445-L/277-05: jan de belle)
Belle (Klaas):
- in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes klokken van azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-42: mer claes belle)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 231)
Nota: Hij was zoon van Nicolaas, overleden in 1376, en van Catherine Bonin en huwde
Margareta van Aertrycke, weduwe van Gillis van Loo. Hij werd vermeld als ridder in 1384
(Prevenier, Handelingen, n° 96, 301 en 632 - van Renynghe de Voxvrie, Belle, pp. 396-
397 - Van Praet, Recherches, p. 287).
Belle (Lionel):
- in goud zes klokken van azuur.
Bron: (1435-T/0612: lionnel belle) - (1450-B/0915:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 100)
Belle, broeder van Tristran (Monfrard):
- in goud zes klokken van azuur; een hartschild van zilver twee schuinbalken van keel.
Bron: (1430-C/131-16: mofrà bellem trisan brod') - (1445-L/275-05: monfran và belle)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 45
Belle, broeder van Tristran (Waleram):
- in goud zes klokken van azuur; een hartschild van azuur zes klaverbladen van zilver,
een versmald schildhoofd van goud.
Bron: (1430-C/131-17: walrave hun brodr)
- in goud zes klokken van azuur; een hartschild van azuur bezaaid met kruisjes van
zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1445-L/276-04: walrave và belle)
Zegel: Waleran van Belle, zegelde in 1424: zes klokken, geplaatst 3, 2 en 1, gebroken met
een hartschild (onduidelijk) (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 223).
Belle, heer van Boezinge (Jehan):
- in goud zes klokken van azuur.
Bron: (1445-L/271-11: h jà và belle he và bosinghen)
Zegel: Jehan Belle, heer van Boezinge, ridder, zegelde in 1427: zes klokken, geplaatst 3, 2
en 1 (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 223).
Belle, zoon van Jehan (Tristran):
- in goud zes klokken van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1430-C/131-15: tristrà bellye suy z') - (1445-L/275-02: triestram và belle)
Belle:
- in goud zeven klokken van azuur, plaatst 3, 3 en 1.
Bron: (1500-G/06r-5-6: de bellinghers)
- in goud zes klokken van azuur.
Bron: (1557-G/466: la mayson surnomé belle) - (1570-B/1679: le sgr de belle) - (1570-
G/189r-1: le sgr de belle) - (1650-B/294-08-5: belle, boesinge) - (1650-C/38v-09: le sgr
de belle)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Belle origre
d'Ipre en flandre".
Zie: Boezinge
Bellebrune (heer van): Lok. F-62142
- in zilver een leeuw van sabel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1410-P/23v-7: s' de belleròne)
Zegel: Robrecht de Bellebrune, ridder, zegelde in 1299 en Robinet de Bellebrune, ridder,
zegelde in 1410: een leeuw en een uitgeschulpte zoom (Demay, Artois, n° 157 - Roman,
Inventaire, n° 1256).
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Fiennes).
Bron: (1470-P/351r-1: le sgr de bellebronne) - (1500-S/45v-3: bellebronne) - (1535-U/281-
13: s de bellebrone - s de fiennes)
Zegel: Robrecht de Bellebrune, ridder, zegelde in 1390: een leeuw (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 303).
Wapen: (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 160 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p.
332 - Delgrange, Boulonnais, n° 14)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 357)
- in zilver een leeuw van sabel (Fiennes).
Bron: (1475-S/157v-04: le sr de bellebròne)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1525-C/M-24v-08: h và bellebron)
- in zilver een leeuw van sabel, getongd van keel (Fiennes).
Bron: (1600-W/096v-3: bellebronne baron)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 46
Belleforière (heer van): Lok. F-59286
- in sabel bezaaid met lelies van goud.
Bron: (1600-O/052r-4: le sgr de belleforière)
Zegel: Jehan de Belleforière genoemd Broiefort, zegelde in 1374: zeven lelies, geplaatst 3,
3, 3 en 1, gebroken in het schildhoofd met een ster. Karel de "Bellefourrière",
broodmeester van de koning, zegelde in 1555: een veld bezaaid met lelies (Demay,
Flandre, n° 547 - Roman, Inventaire, n° 1260).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 331)
Zie: Popoff, Artois, n° 103
Bellegem (heer van): Lok. B-8510
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1425-S/0290: le sieur de beleghem) - (1470-P/397r3: le sgr de bellinquen) - (1475-
S/164v-10: le sgr de bellinghen) - (1535-U/094-01: sr de belleghem) - (1543-B/154r-2:
sr de bellinghe) - (1550-B/F-093: le sr de bellenghen) - (1568-B/62v-06: belleghem) -
(1570-B/1936: le sgr de bellinghem) - (1570-G/213: le sgr de bellinghem) - (1600-
E/152v-6: celuj de bellinghem) - (1650-C/61v-11: sgr de bellenghien)
Zegel: Olivier van Belleghem zegelde in 1303 en “Damien” van Belleghem, ridder, zegelde in
het begin van de XIV de eeuw: vier kepers en een barensteel met vijf hangers (Bonaert,
Sceaux, p. 285 - Warlop, Flemish, p. 648).
- in zilver een keper van keel, vergezeld van tien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/498: le sgr de bellenghyen)
- in zilver vier kepers van keel, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/329: les sgr de belleghem)
Belleghem (Daniël van):
- in zilver vier kepers van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/120v-06: sire daniel de bellinghen)
Nota: “Here Daniels van Bellenghem”, ridder, wordt in 1302 vermeld onder de Liebaards
(Delfos, Liebaards, p. 331 V-23 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 316 - van den
Eeckhout, Dupuy, pp. 12-13 - Verbruggen, Guldensporen, p. 234).
Bellekens < = Ballinquet ? (heer van):
- in keel een kruis van goud, beladen met vijf vijfbladen van keel, geknopt van goud,
een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1562-B/433: les sgr de ballinquet)
Nota: Rond 1300 wordt "Bellekins hofstede" te Beernem (B-8730) vermeld en in 1558
vermeldt men een klein kasteeltje te Eernegem (B-8480) dat "Bellekens goedt" heet. Er
was eveneens een heerlijkheid "Bellequint" of "Bellekint" te Bailleul (F-59270) (De Flou,
Toponymie, D. I, p. 741 - de Meulenaere, Statistique, D. 51 p. 210).
Bellem (heer van): Lok. B-9881
- in keel vier kepers van zilver, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1557-G/370: le sgr de bellem)
Kreet: bellem bellem (1557-G)
Bellettes = Ten Briele ? (heer van):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken (Jonghe).
Bron: (1557-G/434: le sgr de bellettes) - (1562-B/012: les sgr de bellettes, leur surnom est
de jonge)
Nota: In 1330 wordt er vermeld dat "joncfrouwe Marie, ser Symoens dochter was van den
Briele, Everdeys sJonghen wijf, ..., hadde vercocht wel ende wettelike mijn here Philipse
Vylaine, here van Sente Jans ten Steene, de stede ten Briele”. Het leen Ten Briele ligt
in Gent (B-9000) (van der Haeghen, Walle, pp. 22-24).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 47
Bellicamp (heer van): Lok. F-59239
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top (Raisse).
Bron: (1544-L/192: sgr de bellincamp)
Bellinghen (van):
- in sabel in het schildhoofd beladen met twee meerltjes en in de punt met een
belletje, alles van goud.
Bron: (1500-G/09r-4-5: van belle)
Wapen: Rietstap geeft: doorsneden A, in azuur twee naast elkaar geplaatste eendjes van
goud, gebekt en gepoot van keel; B, in keel een belletje van goud (Rietstap, Armorial, D.
I, p. 158).
Bellinghen (van):
- van vair van zilver en sabel, een vrijkwartier van azuur drie schelpen van goud.
Bron: (1500-G/06r-3-6: bellinghe)
Bellonne (heer van): Lok. F-62490
- in keel bezaaid met lelies van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1290-L/628:)
Zegel: "Walteri de Auntonio militis" zegelde in 1281: een veld bezaaid met lelies en een
leeuw (Demay, Flandre, n° 421).
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1903: le sire de brelen) - (1380-W/31r-02: le sr de bellonnes) - (1425-
S/0466: le sieur de belonne) - (1470-D/133r-04: le sire de baloing) - (1470-P/311v-5: le
sr de bielonne) - (1475-S/058r-09: le sr de bulone) - (1535-U/144-08: sr de bellone) -
(1550-B/H-040: le sr de bielonne) - (1570-G/268r-5: le sgr de belone) - (1600-E/050r-
3: les armes de bellone) - (1600-G/0952: le s de bellonne)
Kreet: bury (1425-S) - bury (1470-P) - bury (1475-S) - bury (1550-B) - bury (1600-G)
- in keel een leeuw van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een lelie van
hetzelfde.
Bron: (1543-B/185r-4: sr de bellone)
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1568-B/17r-08: le sr de bellomme)
Kreet: bury (1568-B)
- in keel (bezaaid met lelies van zilver), een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1570-B/2381: le sgr de vellone)
Bellonne (Wouter d'Antoing, heer van): Lok. F-62490
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1288-W/004:)
Zegel: Wouter d'Antoing, heer van Bellonne, zegelde in 1312: een veld bezaaid met lelies en
een leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10334).
Bels:
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie belletjes van keel.
Bron: (1500-G/05v-2-2: van bel)
Wapen: Rietstap geeft voor een familie Bels: in azuur drie belletjes van goud (Rietstap,
Armorial, D. I, p. 159).
Belsele (heer van): Lok. B-9111
- in zilver een dwarsbalk geschaakt van goud en keel van drie rijen.
Bron: (1500-G/08v-5-4: belsele)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Belsele en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 261 - Lautte, Jardin, p. 81).
- in zilver een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1550-A/10v-03: berselle)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 48
- in goud een dwarsbalk geschaakt van goud en sabel van tien rijen.
Bron: (1557-G/465: le sgr de belzelle)
Kreet: belzelle belzelle (1557-G)
Zegel: Thierry van Belsele, baljuw van Brugge, zegelde in 1331: een geschaakte dwarsbalk
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 227).
Benstein (de):
- in zilver drie schuingeplaatste ruiten van sabel, links vergezeld van een zespuntige
ster van keel.
Bron: (1500-G/05r-7-1: bernestein)
Berch (de):
- in goud een schuinbalk doorsneden getand van azuur en hermelijn.
Bron: (1550-A/11v-05: berck)
Zegel: "Jacob le Berch", leenman van de hertog van Bourgondië, in zijn kastelenij van Veurne,
zegelde in 1448: een schuinbalk geschaakt en een zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 233)
Wapen: "Ceux de ce nom de Berch sont yssus de la noble famille de Cantelberch: ils portent
d'or à une bende emanchée d'azur & d'hermines" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 327).
Bercus (heer van): Lok. F-59310
- in goud drie klaverbladen van sabel (Hennette).
Bron: (1470-P/394v3: le sgr de bercus) - (1535-U/091-01: sire de berru) - (1543-B/151r-2:
sr de bevin) - (1570-B/2104: le sgr de bercus) - (1570-G/226: le sgr de bercus)
Kreet: henit (1535-U)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 332)
Berghe (heer van): Lok. B-8840
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver.
Bron: (1550-A/14v-06: berghe) - (1557-G/227: les nobles berghes)
Kreet: praet (1557-G)
Zie: Watervliet
Berghe (Jehan van den):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver.
Bron: (1435-T/0607: jan de berges) - (1450-B/0911:)
Zegel: "Jean de le Berghe", zegelde in 1424: een schuinkruis beladen met vijf ringen (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 232).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 95)
Berghe (Joost van den):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver.
Bron: (1435-T/0608: s. de berges) - (1450-B/0912:)
Helm: twee afgewende zwanenkoppen en halzen van zilver, komende uit een kroon van sabel
(1450-B)
Zegel: Joris van den Berghe zegelde in 1502: een schuinkruis beladen met vijf ringen,
gebroken in het schildhoofd van een ster (Demay, Flandre, n° 4206).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 208)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 96)
Berghe (Lodewijk van den):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van goud, vergezeld in het
schildhoofd van een vijfblad van azuur.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-26: lonis van den berghe)
Nota: “Lonis van den Berghe” staat in 1400 vermeld als schepen van Brugge en werd naar
Brussel gezonden in 1404. Een "Mer Louisse van den Berghe rudder" staat vermeld in
1408-1409. “Louys de le Berghe”, schildknaap, staat vermeld in de monsteringslijst van
1410 van Jehan, heer van Gistel (Buylaert, Adelslijsten, n° 453 - Gilliodts-van Severen,

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 49
Inventaire, D. III, p. 468 en D. IV, p. 478 – Prevenier, Handelingen, n° 675 - Schouteet,
Regesten, D. 4, n° 440 - Van den Abeele, Witte, p. 142).
Berghe (van den):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver.
Bron: (1500-G/10v-1-6: vanden berghe)
Zegel: "Jan van den Berghe", voogd van Alise van Coyeghem, zegelde in 1444: een keper
vergezeld van drie schelpen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 233).
Berghe (van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in (azuur) een hert van (goud); 2 en 3, gedwarsbalkt van (azuur)
en (zilver) van acht stukken.
Bron: (1524-G/j-09: vanden beerghe)
Zegel: Een "Thideman" van den Berghe zegelde in 1370: een hertenschedel en een getande
zoom (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 148).
Berghen (Hendrik van):
- doorsneden A, in goud drie palen van keel, vergezeld rechts boven van een schelp
van hetzelfde; B in sinopel drie maliën van zilver (in sinopel drie maliën van zilver,
een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel, vergezeld rechts boven
van een schelp van hetzelfde).
Bron: (1393-B/Gruuthuse-01: mer heinric và berghen)
- doorsneden A, in goud drie palen van keel; B in sinopel drie maliën van zilver (in
sinopel drie maliën van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van
keel).
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-01: mer heinric v berghen)
Helm: een wilde ezelskop van sabel (1393-B)
Zegel: "Messire Henri de Berghes, sgr de Grimberghe", zegelde in 1411: drie maliën en een
schildhoofd beladen met drie palen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 234).
Nota: Hij was zoon van Hendrik van Bautershem, heer van Bergen-op-Zoom, en van Beatrice
van Polanen en huwde eerst met Johanna van den Gruuthuyse, vrouw van Grimbergen, en
vervolgens in 1408 met Johanna de Witthem. Hij overleed in 1418 (Bouton, Wapenboeck,
D. VI, pp. 45-47 - Butkens, Trophées, D. II, p. 212 - van den Eeckhout, Gruuthuyse, pp.
10-11).
Berghen, bastaard (H. van):
- doorsneden A, in goud drie palen van keel; B in sinopel drie maliën van zilver; een
schuinstaak van azuur over alles heen (in sinopel drie maliën van zilver, een
schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel, een schuinstaak van azuur
over alles heen).
Bron: (1393-B/Gruuthuse-05: h. van berghen b)
Nota: Butkens vermeldt een Hercule van Berghen, natuurlijke zoon van Hendrik, heer van
Bergen-op-Zoom. In 1426, bij twisten tussen de stad Antwerpen en de heer van Bergenop-Zoom
werd "den bastaert van Berghen Hectorre’" aangehouden door deze van
Antwerpen (Butkens, Trophées, D. II, p. 212 - Willems, Gestes, D. III, p. 618).
Bergues Saint Winnoc (burggraaf van): Lok. F-59380
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1290-L/567:) - (1297-C/71: li castelains de bergues) - (1300-V/0232: le chastellain
de bergues) - (1370-M/742:le conte de vermandoys) - (1380-U/1758: le chastelain de
berghes) - (1380-W/28r-16: le chastelain de berghes) - (1410-P/04v-6: chastelain de
bege) - (1450-E/46r-04: le chastellain de berghe st winnoc) - (1455-G/164v-1: burgve
và btshe) - (1470-D/113r-01: le chastellain de berghen) - (1475-S/163r-01: le chastelain
de berghes st winock) - (1543-B/145v-4: chastellain de berghe) - (1600-E/145r-2: le

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 50
chastelain de berghes) - (1600-G/0279: le chastellain de berghes st winoc) - (1600-
W/081r-6: le chatelain de brghes)
Kreet: berghes (1380-U) - berghe st winnoc (1450-E) - berghes st winoc (1600-G)
Helm: een zittende leeuw van keel tussen een vlucht van goud (1455-G)
Zegel: "Giselini castellani Bergensis" zegelde in 1237: een leeuw (Warlop, Flemish, p. 656).
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1370-N/1087-1122: le chastelain de bergues) - (1400-G/156v-19: le chastellain de
berghe st de winoc)
Kreet: de beghes madame de chanbe (1400-G)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1372-B/0593: berghen en 1363: berghe) - (1395-G/0944: borchgrv van bergen) -
(1425-S/0237: le chastellain de berghes st vinoch) - (1450-L/076-3: le chastelain de
berghes st winnock) - (1450-M/11v-1: le castelain de beghes) - (1470-P/375r4: le
chastellain de berghes sainct winocq) - (1500-S/65v-4: le chatelain de berghes sainct
winocq) - (1535-U/082-12: ch de berghes st winocq) - (1550-A/09v-01: bergues st vinoc)
- (1557-G/096: le chastelain et sgr de berghes st-wynnocx) - (1570-B/1794: le
chastellain de berghes sainct winoc) - (1570-G/202: le chastellain de berghes saint
winoc) - (1650-B/292-06-1: castellanus de bergis s. winnocci) - (1650-C/59r-08: le
chastelain de berghe s. winoc)
Kreet: berghes (1500-S) - berghes st winocq (1535-U) - berghes berghes de madame de
chasteau-bruin (1557-G)
Helm: een zittende leeuw van keel op een vijzel van sabel, tussen een vlucht van goud (1395-
G)
Wapen: Volgens Bethune is de leeuw genageld, getongd en gekroond van azuur (Bethune,
Epitaphes, p. 28).
- in goud een leeuw van keel, genageld van azuur.
Bron: (1375-S/21r-01: le chastellain de berghue st vuinoc) - (1600-O/049v-2: le chatellain
de berghes sint winoc)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 137)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van sabel.
Bron: (1550-B/F-030: le chastellain de berghes-sainct-winnoc) - (1568-B/57r-07:
chastelain de berghes st winnoc)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1562-B/556: les chastelains et sgr de bergues-sainct-winnox en 653: berghe stwinox)
Zie: Popoff, Artois, n° 126
Bergues Saint Winnoc (stad): Lok. F-59380
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/030: berghes sainct-wynnocx)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1562-B/580: berge st-winnox)
Zegel: Bergues zegelde in 1316: een gekroonde leeuw (Bedos, Villes, n° 112).
Zie: Popoff, Artois, n° 132
Berlettes (de):
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1500-G/03r-5-1: barlettes)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Berlette dit Malet-
Berlette": in azuur een hartschild van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een
ster van zilver (Lautte, Jardin, p. 100).
Berloz (heer van): Lok. B-4257
- in zilver twee dwarsbalken van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 51
Bron: (1570-B/1975: le sgr de berlo) - (1570-G/216: le sgr de berlo) - (1650-C/62v-01: sgr
de berlo)
Zegel: "Gerardus, dominus de Berle", ridder, zegelde in 1281 en Pinchart de Berloz, heer
van Tongrenelle en van Fresin zegelde in 1362: twee dwarsbalken (Demay, Flandre, n°
563 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 243).
Wapen: Volgens een wapenboek samengesteld rond 1363, "Cheli de Bierlo, d'argent a II
faises de geule crie se non" en "G. Pinchart (Godefroid genoemd Pinchart de Berlo),
d'argent a II faises de geule". Het wapen van de familie de Berloz is normaal: in goud
twee dwarsbalken van keel (de Theux, Hesbignonne, n° 34 en 42).
Bernard:
- in keel een omgekeerd zwaard van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1500-G/07r-1-8: bernaels)
Zegel: Michiel Bernard zegelde in 1447: een omgekeerd zwaard, vergezeld van twee sterren
en een zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 244).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Bernard en flandre annoblij
1499": in keel een omgekeerd zwaard van zilver, versierd van goud, vergezeld van twee
sterren van hetzelfde.
Bernissart (heer van): Lok. B-7320
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1425-S/0518: le sieur de bernissat) - (1500-Q/09r-05: le sr de burnisart) - (1650-
C/42r-24: la terre de bernissart)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel over het
schildhoofd.
Bron: (1535-U/153-01: sr de bernissart) - (1550-B/H-128: le sr de bernissart) - (1568-
B/20r-04: bernissart) - (1570-B/2451: le sgr de bernissart) - (1570-G/273v-6: le sr de
bernissart)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel over het
schildhoofd.
Bron: (1543-B/193r-3: sr de bernisart)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een getande zoom van keel.
Bron: (1600-O/083r-2: le sgr de beaussart)
Berquin (Alelm de):
- in goud een zoom van keel.
Bron: (1470-D/122v-02: sire alinuur du befoy)
Nota: Alelm de Berquin, ridder, wordt vermeld in 1298 en 1302 onder de Leliaards (van den
Eeckhout, Dupuy, p. 13 - Verbruggen, Guldensporen, pp. 220 et 222).
Berquin (heer van): Lok. F-59940
- in goud een zoom van keel.
Bron: (1370-M/774:) - (1543-B/153r-5: sr de benlem) - (1550-A/11v-10: berquin) - (1557-
G/239: le sgr de beerquyn) - (1562-B/356: les sgr de berquin) - (1600-E/153v-1: celuj
de berkin)
Kreet: a la bone foey berquin (1557-G)
Zegel: "Jan van Berkin", heer van Nortberkin, zegelde in 1398: een vol schild met een zoom
(Demay, Flandre, n° 553).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 329-330)
Nota: (de Meulenaere, Berquin, pp. 277-288)
Bertangle (de):
- in keel vijf torens van goud, geplaatst 2, 2 en 1 (Bertrangle); een hartschild van goud
getralied van keel (Neuville).
Bron: (1544-L/266:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 52
Zegel: "Wale de Bartangle, sire de Kierrieu", zegelde in 1322: vijf torentjes geplaatst 2, 2
en 1. En Simon de Bertangle zegelde in 1410: vijf torens gekanteeld van drie stukken,
geplaatst 2, 2 en 1 (Demay, Picardie, n° 144 - Roman, Inventaire, n° 1361).
- in keel vijf torens van goud, geplaatst 2, 2 en 1 (Bertrangle), gebroken met een
hartschild gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van keel, vergezeld van
zes rozen van hetzelfde (Forest); 2 en 3, in zilver drie kepers van keel (Coyeghem).
Bron: (1544-L/268:)
Berthen (heer van): Lok. F-59270
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes
van sabel.
Bron: (1557-G/649: le sgr de bertene)
Zie: Delft
Beselare (heer van): Lok. B-8980
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/483: le sgr de beyselare) - (1570-B/1867: le sgr de beselaire) - (1570-G/208:
le sgr de beselaire) - (1650-C/60r-25: becelare)
Kreet: woestyne (1557-G) - woestine (1650-C)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 311-312)
Zie: Woestijne
Béthencourt (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie vijfbladen van sabel (Rosières); 2 en 3, in zilver
drie tweelingbalken van keel (Noyelle).
Bron: (1300-V/0422: bretencourt)
Zegel: "Johannis de Roseria", ridder, zegelde in 1233: drie rozen. "Guidonis de le Rozière",
ridder, zegelde in 1245: drie rozen en een barensteel met drie hangers (Demay, Artois,
n° 599 - Demay, Picardie, n° 595).
Nota: Een familie des Rosières, heer van Les Rosières te Béclers (B-7532) voerde als wapen:
in zilver drie rozen van keel, gepunt van goud. Le Carpentier vermeldt de heerlijkheid
"Noyelle-Wion" die als wapen voerden: in keel drie tweelingsbalken van zilver of van goud.
Een "Gotrain de Le Rosière" was in 1448 heer van Ribeaucourt, leen gehouden van Domart
(de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, pp. 1241 en 1276 - du Chastel de la Howarderie,
Notices, D. III, p. 401 - Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 834).
Béthune (Boudewijn de):
- geschuinbalkt van keel en zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1440-M/354: monsr baudewyn bethune frere au conte de flandres & conte de
albemarle & del isle qavoit espousee hawise contesse d'albemarle ... il fuit jadis seignour
de skipton en crauen)
Nota: Boudewijn, zoon van Gewijde, graaf van Vlaanderen, en van Mahaut, vrouw van
Bethune, stierf jong (du Chesne, Béthune, D. I, pp. 225-226).
Béthune (de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur, elke
hanger beladen met drie penningen van goud.
Bron: (1265-W/1241:) - (1400-D/043v:)
- in azuur (zilver) een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande
leeuw van goud (sabel).
Bron: (1600-W/074v-9: bethune)
Béthune (heer van): Lok. F-62400
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1279-H/372: sire de betune)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 53
Zegel: "Roberti primogeniti comitis Flandrie, Attrebatensis, advocati, Bethunie et
Tenremonde domini", zegelde in 1265: een leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/1, p. 170).
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1375-S/22r-03: betune) - (1380-U/1622: les armes de bethune) - (1380-W/26r-17:
les armes de bethune) - (1425-S/0581: le sieur de béthune) - (1450-M/07r-6: bethune)
- (1456-S/A-4: le sgr de bethune) - (1470-P/321v-3: les armes de bethune) - (1471-
R/40-11: les armes de bethune) - (1475-S/171r-13: le sr de bethune) - (1500-Q/45r-03:
bethune) - (1500-S/55r-4: bethune) - (1535-U/119-02: sr de bethune en 163-07:
bethune) - (1543-B/165v-2: sr de bethune) - (1550-B/A-032: le sr de béthune) - (1568-
B/03r-05: bethune) - (1570-B/1463: l'advoué et sgr de bethune) - (1570-G/170v-5:
l'advoué et sgr de bethune) - (1600-E/165v-4: les armes de bethune) - (1600-O/054r-
1: bethune) - (1650-C/35r-10: bethunes)
Kreet: bethune (1380-U) - bethune (1380-W) - béthune (1425-S) - bethune (1456-S) -
bethune (1470-P) - bethune (1471-R) - bethune (1475-S) - bethune (1568-B) - bethune
(1570-B) - bethune (1570-G)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dwarsbalk van keel; 2 en 3, gedwarsbalkt van vair
en keel van vier stukken.
Bron: (1500-G/03r-2-3: bethune)
Béthune (Robrecht de):
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel met vier hangers van keel.
Bron: (1265-W/1233:)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1279-H/373: robert de betune) - (1280-C/216: robert de betune)
Zegel: "Roberti de Flandrie" zegelde van 1265 tot 1272: een leeuw en een barensteel met
drie hangers (Laurent, Sceaux, D. I/1, p. 171).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 50)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1279-R/373: robt de betune)
Zegel: "Roberti primogeniti comitis Flandrie Nivernen" zegelde van 1273 tot 1295: een leeuw
en een barensteel met vijf hangers (Laurent, Sceaux, D. I/1, pp. 171-172).
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1280-C/216: robert de betune)
Zegel: "Roberti comitis Flandrie", zegelde van 1306 tot 1322: een leeuw (Laurent, Sceaux,
D. I/1, p. 173).
Béthune (Robrecht, heer van): Lok. F-62400
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1214-B/c-25:)
Zegel: "Robertus, attrebatensis advocatus, Bethunie et Tenremunde dominus", zegelde in
1229 en 1246: een dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 248 - Warlop, Flemish, p. 669).
Zie: Dendermonde - Locres - Loker - Herwin - Hondekerne - Leeuwen - Popoff, Artois, n°
80
Béthune (Willem de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van sabel.
Bron: (1279-H/395: willem de betune) - (1280-C/053: william de betune)
Zegel: "Willaumes de Locres chi" zegelde in 1279: een dwarsbalk vergezeld in de
rechterbovenhoek van een gaande leeuw (Demay, Flandre, n° 581).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 50)
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1279-H/395:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 54
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande leeuw
van sabel.
Bron: (1279-R/395: wille de betune)
Bette (Jehan, bastaard):
- in azuur drie sint-antoniuskrukken van goud, een linkerschuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1433-B/14b: jehann b. de bette)
Helm: een uitkomende leeuw van zilver (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 149)
Bette (Joost):
- in azuur drie sint-antoniuskrukken van goud.
Bron: (1435-A/262: josse bette)
Bette (Peter):
- in azuur drie sint-antoniuskrukken van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1433-B/10a: pierre bette)
Helm: een buizenhoed van keel, vooraan omgeslagen van zilver (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 147)
Bette:
- in azuur drie sint-antoniuskrukken van goud.
Bron: (1500-G/08r-4-5: bette) - (1524-G/a-06: bette) - (1550-A/12v-02: bette) - (1568-
B/67r-10: bets)
Zegel: Simon Bette, zoon van Simon, zegelde in 1446: drie sint-antoniuskrukken (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. 2 p. 34).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 112 - Lautte, Jardin, p. 75)
Bettencourt-Rivière (heer van): Lok. F-80270
- gevierendeeld 1 en 4, van vair van goud en azuur (Hames); 2 en 3, in zilver een
schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud (Béthencourt).
Bron: (1544-L/159: le sgr de betencourt)
Zegel: Jehan, heer van Hames zegelde in 1481: in vair. Jean-Baptiste de Béthencourt
zegelde in 1663: een schuinbalk beladen met drie schelpen (Demay, Flandre, n° 5071 en
6410).
Nota: De La Gorgue-Rosny zegt: "Tous ceux-là paraissent être des anciens seigneurs de
Béthencourt-Rivière, près d'Airaines" (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 165).
Zie: Popoff, Artois, n° 18
Beuckemare (Daniël van):
- in zilver een keper van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1470-D/124r-07: sire daniel deballemaire) - (1525-C/150: h. daniel de bugmaren) -
(1582-B/118r-05: h. daneel van bugmaren)
Nota: "Monsigneur Daniele de Boukemare", ridder, wordt in 1302 vermeld onder de
Liebaards en in 1307 als de schepen van het Brugse Vrije (Delepierre, Documents, S. II-
7, p. 29 - Delfos, Liebaards, p. 331 V-28 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 311 en D.
II, pp. 8-9 - van den Eeckhout, Coninck, n° 150 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 13).
Beuckemare (Iwain van):
- in goud (zilver) een keper van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1471-R/51-08: le sgr damwain brunemaele)
Zegel: "Ywani de Bokemare militis" zegelde in 1295: een keper beladen met vijf schelpen
(Demay, Flandre, n° 582).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 55
Beukemare (heer van): Lok. B-8380
- in zilver een keper van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1370-M/820:) - (1400-D/203r:) - (1557-G/290: le sgr de buecquemaere) - (1562-
B/224: les sgr de buekemare)
Kreet: dudzelle (1557-G)
Zegel: "Jan van Buekemaere" houdt van de burg van Brugge "thof te Beukemare". Hij
zegelde in 1421: een keper beladen met drie schelpen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 415).
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, vergezeld in
het schildhoofd van een schildje gekeperd van goud en keel van acht stukken
(Courtraisien).
Bron: (1372-B/0622: buekemeer) - (1570-B/1956: le sgr de buekenner) - (1570-G/214v: le
sgr de buekemer) - (1650-C/62r-02: sgr de berckemer)
- in zilver een keper van keel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1430-C/132-16: ernewov de eeh)
Beurse (Jehan van der):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie beurzen van zilver.
Bron: (1331-T/15v-1: jehan delabeursa) - (1393-B/Gistel-22: jan van der beurze)
Helm: een adelaarskop van zilver, gebekt van goud, houdende een ring van hetzelfde, tussen
een vlucht van sinopel (1393-B)
Zegel: "Jan van der Beurse" zegelde in 1397: een schuinbalk beladen met drie beurzen
(Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 383).
Nota: Hij was zoon van Nicolaas en van Margareta Reubs en huwde Gertrude Bave. Hij was
tussen 1384 en 1420 meerdere malen schepen van Brugge en Burgemeester van de
schepenen in 1395, 1422, 1425 en 1431 en in 1413 burgemeester van de raad. Tussen
1385 en 1404, werd hij meerdere malen op missie gezonden buiten de stad. In 1401 staat
hij vermeld als “her Janne van der Buerse”. In 1405 was “Jean vander Bursen”
pensionaris van de stad Brugge. Hij overleed in 1434 of 1435 en ligt begraven in de Sint-
Jacobskerk te Brugge (Gailliard, Bruges, D. I, pp. 201-202 - Prevenier, Handelingen, n°
2, 525 en 680 - Van den Abeele, Witte, p. 64 -– Van Duyse, Inventaire, n° 494 - Van
Praet, Recherches, p. 289 – Vermeersch, Grafmonumenten, D. II, n° 158 - Wikipedia,
Beurze – Wikipedia, Brugge).
Beurse (van der):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie beurzen van zilver.
Bron: (1500-G/08v-4-8: bursyn)
Zegel: "Mthieu de le Bourse" zegelde in 1328: een schuinbalk beladen met drie beurzen, een
barensteel erover (Gilliods Van Severen, Inventaire, D. I, p. 391).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 109)
Bevere (heer van):
- in sabel drie tweelingbalken van goud.
Bron: (1557-G/171: le sgr de beverne) - (1562-B/326: les sgr de beverne)
Bevere (heer van): Lok. B-9700
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1557-G/099: le sgr de bevres-lez-haudenaerde) - (1562-B/005: les très nobles et
ancienes sgr de bevre)
Kreet: bevres la noble d’audenaerde (1557-G)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen (Schorisse).
Bron: (1562-B/157: le sgr de bevre, leur surnom est d'escornes) - (1570-B/1850: le sgr de
beveren) - (1570-G/206v: le sgr de bevere)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 56
Bevere (Jehan van):
- in sabel drie tweelingbalken van goud.
Bron: (1525-C/312: h. jan van beverne) - (1582-B/121r-04: h. jan van beverne)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 312)
Beveren (heer van): Lok. B-8791
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn (Ghistelles); 2 en 3,
gedwarsstreept van zilver en azuur, een dubbelstaartige leeuw van keel, genageld,
getongd en gekroond van goud, erover.
Bron: (1557-G/665: le sgr de bevres-lez-courtraey)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn (Ghistelles); 2 en 3,
gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1562-B/052: les sgr de bevre, leur surnom fut de ghistelles)
Beveren (heer van): Lok. B-8800
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige
dwarsbalk van sabel.
Bron: (1557-G/332: le sgr de bevres)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel
(Vlaanderen); 2 en 3, gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw
van keel erover; een hartschild van goud een keper van hermelijn.
Bron: (1562-B/037: les sgr de bevres, leur surnom est de flandres)
Beveren (heer van): Lok. B-9120
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1279-H/375: sire de bevre) - (1279-R/375: sir de beure) - (1550-A/07r-10: bevere)
Zegel: "Theoderici de Beverne castellani de Dixmu", zegelde in 1272: gedwarsbalkt, een
schuinkruis erover (Demay, Flandre, n° 5520).
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1280-C/060: sire de beyvere)
- gedwarsbalkt van azuur en goud van acht stukken, een schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1375-S/20v-07: de bevre)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1380-U/1756: les armes de bevres) - (1380-W/28r-14: les armes de beures) - (1470-
D/112v-08: les armes de bevre) - (1470-P/375r1: les armes de bevres) - (1471-R/45-09:
les armes de beveres) - (1562-B/006: les sgr de bevre au pays de waest) - (1570-B/1791:
le sgr de beveren) - (1570-G/201v: le sgr de beveren) - (1600-E/144r-2: le sr de bevren)
- (1600-O/049r-1: les armes debevre) - (1650-C/59r-05: le sgr de beveren)
Kreet: bevres (1380-U) - bevres (1380-W) - bevren (1470-D) - bevres (1470-P) - bevere
(1570-B) - bevres (1600-E) - beveren (1650-C)
Zegel: Diederik van Beveren, kastelein van Diksmuide, zegelde in 1276: gedwarsbalkt van
acht stukken, een schuinkruis erover (Warlop, Flemish, p. 681).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 100)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over
alles heen.
Bron: (1395-G/0978: bev'en)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een versmald schuinkruis van
keel over alles heen.
Bron: (1525-C/313: beveren) - (1582-B/121r-05: beveren)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken.
Bron: (1535-U/089-02: sire de bevres) - (1557-G/118: le sgr du pays de bevres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 57
Kreet: bevres (1535-U) - bevres bevres (1557-G)
- gedwarsbalkt van goud en keel (azuur) van acht stukken, een schuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1543-B/145v-2: sr de bevre)
- gedwarsbalkt van goud en azuur, in het schildhoofd drie ringen van keel over de twee
eerste dwarsbalken.
Bron: (1562-B/007: les sgr de bevre en 624: bevere)
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van
goud, een zoom geblokt van keel en zilver; 2, gedeeld I, in goud twee schuinbalken
van azuur, een zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, in goud
twee schuinbalken van azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel;
een hartschild van goud een leeuw van sabel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en
azuur, in het schildhoofd drie ringen van keel over de twee eerste dwarsbalken.
Bron: (1562-B/122: les sgr de bevre, leur surnom est de bourgoingne)
Wapen: "Smallegange, Zeeland Veredelt" geeft voor "Bourgondien van Vieville" hetzelfde
wapen maar met drie lelies inplaats van bezaaid met lelies.
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, in azuur een lelie van goud, een
zoom van keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
gedeeld II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en
azuur, een zoom van keel; gedeeld II, in zilver een leeuw van keel; in het hart, in
goud een leeuw van sabel; 2 en 3, in azuur drie lelies van goud, een schuinstreep
van keel erover; over alles in het hart, in sabel een dwarsbalk van zilver (Borsele).
Bron: (1600-W/020v: le sgr de bevres admiral)
Helm: een aanziende uil van natuurlijke kleur, komende uit een wrong van keel en zilver
(1600-W)
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 256 - Bergé, Bâtards, pp. 365-367 - Van Kerrebrouck,
Valois, pp. 620-627)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een versmald schuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1650-B/292-02-4: dns de bevere castellanus de dixmude)
Beyaert (heer van):
- in zilver een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen.
Bron: (1557-G/272: le sgr de baeyngnaerdt) - (1562-B/266: les sgr de baynaerd)
Kreet: gavere (1557-G)
Nota: Familie die in de XIV de eeuw vermeld wordt tussen de burgers van de stad Oudenaarde
(van den Eeckhout, Coninck, n° 138).
Beyaert (Peter van):
- in zilver een dubbelgebloemde binnenzoom van azuur, een keper van keel over alles
heen.
Bron: (1525-C/138: h. peter baynraert) - (1582-B/117v-21: h. peeter baenyaert)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 138)
Bieren (van):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie leeuwengezichten van hetzelfde.
Bron: (1500-G/04v-1-1: van byere)
Biervliet (stad): Lok. NL-4520
- gedeeld I, in keel een kruis van goud, vergezeld van twintigpenningen van hetzelfde;
II, in goud een leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1500-G/10r-5-5: biervliet)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 58
Zegel: Burgemeester en schepenen van Biervliet zegelden in 1407 en 1415: gedeeld I, een
kruis vergezeld van twintig penningen; II, een leeuw (De Mey, Sceaux, n° 9, pp. 50-51 -
de Raadt, Sceaux, D. I, p. 253).
- in sabel een golvende dwarsbalk van zilver.
Bron: (1557-G/029: biervliedt)
- gedeeld I, in keel een kruis van goud, vergezeld van twintigpenningen van hetzelfde;
II, in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/029: biervliedt) - (1562-B/579: biervliet)
Biest (van der):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1500-G/02r-8-4: biest)
Zegel: Een "Gillis van der Biest" ontvangt van de hertog van Bourgondië, een pensioen op de
tolrecht van Dendermonde. Hij zegelde in 1389: een schuinbalk beladen met drie
schelpen, vergezeld in de linkerbovenhoek van een spoorrad, een uitgeschulpte zoom (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 254).
Wapen: Volgens Bethune is het veld van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 109).
Biez (heer van Le Vieux): Lok. F-59280
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een schelp van goud (Boulogne).
Bron: (1544-L/248: le sgr du bies)
Bil (de):
- gevierendeeld 1 en 4, geschaakt van zilver en sabel van vier rijen; 2 en 3, in zilver
drie lelies van keel, een schildhoofd van goud, beladen met een vijfblad van keel.
Bron: (1500-G/09v-2-7: de bil)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Bil": geschaakt
van zilver en sabel (Lautte, Jardin, p. 93).
Billemont (heer van): Lok. F-59560
- in sabel een hartschild van zilver, een schuinstaak van goud over alles heen.
Bron: (1380-U/1793: celui de billemont) - (1380-W/28v-22: cellui de bellemont) - (1470-
D/114v-10: celuy de villemond) - (1470-P/383r3: le sgr de buillemont) - (1543-B/148r-5:
sr de billemont) - (1570-B/1859: les armes de billemont) - (1570-G/207v: les armes de
billemont) - (1600-E/147 v-1: celuj de buillemo)
- in sabel een hartschild van zilver.
Bron: (1400-A/138: buillemont) - (1650-B/294-07-6: buillemont)
- in sabel een hartschild van goud (zilver).
Bron: (1475-S/061r-08: le sr de buillemot)
Kreet: le bos (1475-S)
- in sabel een hartschild van zilver, een schuinstreep van goud over alles heen.
Bron: (1475-S/166r-14: le sgr de billemot)
- in sabel een hartschild van zilver, een schuinbalk van goud over alles heen.
Bron: (1535-U/089-10: sr de billemont en 149-07: billemont) - (1562-B/496: les sgr de
bisemont ou billemont)
Zegel: Gerard van Billemont, houdt van de kastelenij van Kortrijk "tammanscip van Dotenijs".
Hij zegelde in 1450: een hartschild een versmalde schuinbalk erover (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 390).
Blaasveld (heer van): Lok. B-2830
- in zilver drie barbelen van sabel.
Bron: (1445-L/274-05: blaes velt) - (1535-U/096-01: sr de blaesvelt) - (1562-B/214: les
sgr de blasvelt)
Zegel: "Robbrecht van Blaersvelt", zegelde in 1493: drie vissen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
391).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 59
Wapen: "Messire Robert Tincke, dit le Marechal, d'azur à trois Tenckes d'or" Volgens
Bethune: in zilver drie barbelen van sabel (Bethune, Epitaphes, p. 7 - de L'Espinoy,
Noblesse, p. 68).
- in zilver drie barbelen van sabel.
Bron: (1500-G/10r-4-8: blaesvelt) - (1650-B/294-03-1: bassevelde marescallus)
Zie: Maarschalk – Santes
Bladelin (Peter):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met twee versmalde schuinbalken van
goud.
Bron: (1557-G/680: messire pierre bladelync) - (1562-B/423: messire piere bladelinc)
Nota: (Donche, Bladelin, pp. 441-443)
Zie: Middelburg
Blaesvelt (Lodewijk, bastaard van):
- in zilver drie barbelen van sabel, een schuinbalk van azuur over alles heen, gebroken
in de linkerbovenhoek met een schildje van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1435-A/392: louis b de blasuelt)
Blanchemaille (heer van): Lok. F-59100
- in hermelijn een keper van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1380-U/1810: le sire de blenquemaille) - (1380-W/29r-08: le sr de blemquemalle) -
(1400-G/158r-04: blanquemaille) - (1450-M/14r-7: blencquemalle) - (1470-D/115v-08: le
sire de blancguemele) - (1470-P/385r4: le sgr de blenquemale) - (1475-S/163v-10: le sgr
de blangmaille) - (1535-U/090-05: sr de blanquemaille) - (1543-B/149v-4: sr de
blancquemaille) - (1550-B/F-055: le sr de blancquemailles) - (1570-B/1883: le sgr de
blanquemale) - (1570-G/209: le sgr de blanquemale) - (1600-G/0318: blanquemaille) -
(1650-B/293-08-4: blanquemaille) - (1650-C/60v-12: sgr de blanchemaille)
Kreet: courtay (1380-U) - courtray (1380-W) - courtray (1400-G) - courtray (1470-D) -
courtray (1470-P) - courtray (1475-S) - courtray (1535-U) - courtray (1570-B) -
courtray (1600-G) - courtray (1650-C)
Wapen: (Leuridan, Le Ferrain, p. 272)
- in hermelijn een keper van azuur, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1425-S/0261: le sieur de blancmaille)
- in hermelijn een keper van keel.
Bron: (1557-G/312: le sgr de blanquemale) - (1562-B/335: les sgr de blancquemale) - (1600-
W/091r-5: le sgr de blanchevalle)
- in hermelijn een keper van keel, beladen met drie adelaars van goud.
Bron: (1600-E/148v-4: le sr de blanqmaille)
- in zilver drie kepers (= 1 keper) van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1600-E/155r-6: celuj de blanguemale)
Blanckaert (Jehan):
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een keper van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-05: mer jan blancke)
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een keper van goud.
Bron: (1445-L/271-07: h jà blanckaert)
Zegel: Jehan Blanckaert zegelde in 1355 en 1386: een veld bezaaid met lelies, een keper
erover (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 21 en D. III, p. 74).
Nota: Een “Mer Jan Blankaerde“ staat vermeld in 1382. In 1403 werd hij vermeld als
“amirael van der zee”. Hij was kamerheer van hertog Jan zonder Vrees, vanaf 1405-1406
en kastelain van het kasteel van Rupelmonde en kapitein van Sluis vanaf 1407 en dit tot
1422. “Messire Jehan Blanckaert” werd vermeld in 1423-1425 in de rekeningen van de
Raad van Vlaanderen (Debrabandere, Studie, n° 193 - Buylaert, Adelslijsten, n° 168, 407
en 751 – Buylaert, Repertorium, p. 85 - de Borchgrave, Diplomaten, p. 144 - de L’Espinoy,

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 60
Noblesse, p. 236 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, pp. 74 en 462 - Prevenier,
Handelingen, n° 598).
Zie: Torre – Wijtschate
Blanckaert (Peter):
- in azuur bezaaid met lelies van zilver, een keper van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1445-L/275-10: peter và borlaer)
Blanckaert:
- in azuur bezaaid met lelies van zilver, een keper van goud.
Bron: (1470-D/122r-01: les armes blancbambert)
Zegel: "Simonis Blankaert" zegelde in 1328: een keper vergezeld van negen lelies, 6 in het
schildhoofd en 3 in de punt (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, p. 391).
Wapen: "Smallegange, Zeeland Veredelt" en Rietstap vermelden deze familie met lelies van
zilver, terwijl de L'Espinoy deze omschijft als zijnde van goud (de L'Espinoy, Noblesse,
p. 539 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 213).
- in azuur bezaaid met lelies van zilver, een schildhoofd (keper) van goud.
Bron: (1550-A/13v-08: blancaer)
Blancpain (Jehan):
- in sabel twee afgewende strijdbijlen van zilver, vergezeld in het schildhoofd van een
ster van goud.
Bron: (1420-C/780: jehan blanpain)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Blanpain": in sabel twee
hellebaarden van zilver.
Nota: Een Catherine Blancpain, vrouw van Hendrik de La Broye, ontving in 1445 een rente
op het gebied van Kortrijk (Bozzolo, Cour, n° 780 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 335).
Blancq, heer van Houchin (Willem Le):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie vijfbladen van hetzelfde, een
schildhoofd van goud, beladen met een adelaar van sabel.
Bron: (1538-W/107: msgr guillame le blancq, sgr de houschin)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver tussen een vlucht van sabel (1538-W)
Zegel: Willem Le Blancq zegelde in 1515: een keper vergezeld van drie sterren en een
barensteel ? (Demay, Flandre, n° 5639).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 117)
Zie: Coeuillerie - Meurchin - Prets te Lambersart - Popoff, Artois, n° 39
Blancq, heer van Meurchin (Le):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1650-C/63r-15: le blanc, sgr de meurchin)
Blandijn-Gent (graaf van): Lok. B-9000
- in sabel de letters "GAND" schuingeplaatst van zilver.
Bron: (1557-G/187: le conte de blandyn-lez-gandt)
Blangy = Crésecques ? (burggraaf van):
- in azuur drie drielingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1400-G/158v-04: le chastellain de blangy)
Zie: Crésecques
Blankenberge (stad): Lok. B-8370
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in de punt van een drietoppige heuvel
van zilver.
Bron: (1557-G/060: blanqueberghe)
Zegel: Blankenberge zegelde in 1697: een dwarsbalk vergezeld in de punt van een heuvel
met twee interne topjes (de Ghellinck, Sceaux, p. 74).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 61
- in azuur een dwarsbalk van zilver, vergezeld in de punt van een heuvel van zilver.
Bron: (1562-B/590: blankeberge)
Blasere (de):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie posthoorns van sabel, versierd van
goud.
Bron: (1500-G/09v-6-2: blasere) - (1550-A/15r-03: blasere)
Wapen: (Cortyl, Ghys, p. 17 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 936 - Lautte, Jardin, p. 105)
Block van Steelant (Willem de):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een meerltje van goud.
Bron: (1470-D/121r-05: sire bloc de steland)
Nota: Willem de Block van Steelant, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards
(Delfos, Liebaards, p. 331 V-212 – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 453 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 14 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 562-567).
Blomme:
- in goud een hartschild van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1500-G/08v-1-7: blome)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Blomme" (de
L'Espinoy, Noblesse, p. 517 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 219).
Blondel:
- in keel een adelaar van zilver.
Bron: (1500-G/02v-6-4: torigny - blondeel)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Blondel dit Pamele ou
Joigny": in keel een adelaar van zilver, gepoot van goud.
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schuinbalk van goud (Blondel); 2 en 3, in goud
getralied van keel (Neuville), een vrijkwartier van azuur een hartschild van zilver
(Wavrin).
Bron: (1544-L/288:)
Nota: (Boniface, Lille, n° 288 - de Herckenrode, Nobiliaire, p. 207)
Zie: Joigny
Bochoute (Jehan van):
- in azuur drie paalsgewijs geplaatste bogen van goud, gebroken met een hartschild
van goud een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-23: jan van bochout))
Nota: "Janne van Bochoute" staat vermeld in 1384-1385 in de rekeningen van de stad
Brugge. Hij vergezelde de graaf van Nevers, Jan zonder Vrees, in 1396 naar Hongarije
(Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 79 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 42
– Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 398).
Boechout (heer van): Lok. B-2530
- in zilver een smal kruis van keel; een hartschild van goud een hartschild van keel.
Bron: (1500-G/10v-5-7: bochaute)
Zegel: "Daniel dictus de Bouchaut, miles", zegelde in 1296 en 1303: een kruis (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 304).
- in zilver een kruis van keel, een uitgeschulpte zoom van goud.
Bron: (1562-B/212: les sgr de bouchout)
Boelare (heer van): Lok. B-9500
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1370-M/765:) - (1395-G/1007: boelaer) - (1425-S/0223: le sieur de boulers) - (1435-
T/0523: bolleer) - (1450-B/0831: boelare) - (1455-G/168v-2: boelaer) - (1525-C/013: h.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 62
van boelaer en 048: h. van bolayr) - (1535-U/096-02: sr de bolers) - (1550-B/F-017: le
sr de bollers) - (1557-G/120: le sgr de boullers) - (1562-B/004: les sgr de boullers, dit
en flamen boulare, ber de flandres en 614: boulaer, ber de flandre) - (1568-B/56v-04:
boelaer) - (1570-B/1832: le sgr de boullers) - (1570-G/205: le sgr de boullers) - (1582-
B/115v-19: h. van boelaere) - (1600-E/143v-6: le sr de boulare) - (1650-B/291-05-4:
dommus de boulers en 291-06-4: baro de boulaer, vacca) - (1650-C/59v-22: boulers)
Kreet: boullers (1557-G)
Helm: een hoed van goud, omgeslagen van keel getopt met twee hoorns van hetzelfde (1395-
G) - een hoed van goud, omgeslagen van keel getopt met twee hoorns van hetzelfde
(1450-B) - twee hoorns van keel (1455-G)
Zegel: "Michaelis de Bonlers", konstabel van Vlaanderen, zegelde met zijn tegenzegel in
1215 en Filips II, heer van Boelare, konstabel van Vlaanderen, zegelde in 1240: een
hartschild (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 311 - Feuchère, Ecusson, p. 28 - Warlop,
Flemish, p. 691).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 88)
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver (Reyghervliet).
Bron: (1396-F/047: mijn heer van bouleers - monsgr de boulers - dH-55r: mijn heer van
bouleers)
Zegel: "Ludovici de Bolario" zegelde in 1402 en "Ludovici de Regersvliet", heer van het land
van Boelare en van Schendelbeke, zegelde in 1431: een uitgeschulpt kruis (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 550 - Laurent, Namur, n° 1303).
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1436-C/070r-01: derher van boullarer) - (1436-L/1311: jehan va boullare)
Helm: twee bollen elk opgehangen aan een gebogen staaf, komende uit een kroon (1436-C)
- gedeeld I, in zilver (azuur) een uitgeschulpt kruis van azuur (zilver); II, doorsneden
A, in goud (zilver) een hartschild van azuur (keel), een schuinbalk van keel erover;
B, in sabel een leeuw van goud, een schuinstreep van keel erover.
Bron: (1460-G/216-07: damoisselle de bouleer smael de voesberge)
Nota: Het gaat hier over hetzij Jeanne de Fosseux, echtgenote van Lodewijk van
Reyghersvliet, hetzij Marguerite van Halewyn, echtgenote van hun zoon Peter (Campen,
Boulaere, pp. 54-63).
- in zilver een kruis van keel, beladen met een hartschild van goud.
Bron: (1470-P/395r4: les armes de boullers)
- in goud (zilver) een kruis van keel; een hartschild van goud een hartschild van keel.
Bron: (1471-R/52-09: le sgr de boulers)
Wapen: "Bouchaute (gebroken int' cruce met Boulare)" (Bethune, Epitaphes, p. 96)
- in zilver een kruis van keel; een hartschild van goud een zoom van sabel.
Bron: (1475-S/162v-04: le sgr de bollers)
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1550-A/07v-03: boulers)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 104)
- in zilver een kruis van keel (Bouchoute).
Bron: (1562-B/213: les sgr de boullers, leur surnom est de bouchout)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 154)
Zie: Brouly - Reigersvliet – Vlaanderen
Boele:
- in goud een jachthoorn van sabel, versierd van zilver, gebonden van keel, een
schildhoofd van sabel, beladen met drie meerltjes van goud.
Bron: (1500-G/04r-3-7: boels)
Zegel: Simon Boele ontvangt een rente op de heerlijkheid Eine. Hij zegelde in 1443: een
jachthoorn, een vol schildhoofd ? (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 270).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 63
Boele:
- in keel drie klophamers van zilver, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08r-5-1: boele)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse, de L'Espinoy en Jacques Anthoine de Castro, voert de
familie "Boele en flandre": in keel drie klophamers van goud, een schildhoofd van
hetzelfde (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 71 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 378).
- in keel drie klophamers van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1524-G/d-01: boele) - (1550-A/12r-04: boelle)
Zegel: Jehan Boele, man van het hof van Dendermonde, zegelde in 1454: twee (van drie)
klophamers, een vrijkanton beladen met een ster (Demay, Flandre, n° 3737).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 352 - Lautte, Jardin, p. 90)
Boetelin (Rogier):
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1525-C/296: h. rogier boetelyn) - (1582-B/120v-16: h. rogier botelyn)
Zegel: Rogier Boetelin, ridder, zegelde in 1365: een keper, beladen met drie adelaars en
vergezeld van drie meerltjes (Demay, Flandre, n° 589).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 296)
Boetelin (Zeger):
- in zilver een versmalde keper van sabel, beladen met drie adelaars van keel (goud),
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1410-P/04r-3: s' sohier boetelin)
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1525-C/285: h. zegher boetelyn) - (1582-B/120v-05: zeger bottelyn)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 285)
Boetelin:
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1370-M/776: en 792:) - (1445-L/275-09: boetele) - (1550-A/13r-10: botelin) -
(1557-G/547: la mayson surnomé boetelync)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 275 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 412)
Zie: Gracht
Boezinge (heer van): Lok. B-8904
- in goud zes klokken van azuur (Belle).
Bron: (1375-B/33v-3: le seignr de bosnigne) - (1425-S/0246: le sieur de bousniche) - (1430-
C/131-14: my hée van boezesingé) - (1470-P/396r4: les armes de bousingues) - (1535-
U/095-13: sire de bousinghe) - (1550-B/F-040: le sr de bousingues) - (1562-B/553: les
sgr de boesinge, leur surnom fut belle) - (1568-B/57v-01: bousinghe) - (1600-E/159v-3:
le sr de bousinghe) - (1650-C/61v-09: sgr de bousinghe)
Kreet: belle (1535-U)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 136)
- in goud vijf klokken van azuur, geplaatst 3 en 2.
Bron: (1470-D/129v-07: le sr debosinghue)
- in goud zes klokken van azuur, geplaatst 3 en 3.
Bron: (1475-S/163r-10: le sgr de bousinghes)
- in goud zes klokken van azuur, geplaatst 2, 1, 2 en 1.
Bron: (1543-B/157v-5: sr de bouzinghe)
- in goud een morenkop van sabel, omwonden van zilver.
Bron: (1557-G/117: le sgr de boesinghe) - (1562-B/551: les anchienes sgr de bousinghe)
Kreet: boesinghe (1557-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 64
- in goud zeven klokken van azuur.
Bron: (1570-B/1933: le sgr de bousinghe)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud; een
hartschild van keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie sterren van zilver.
Bron: (1570-B/1934: le sgr de bousinghe)
- in goud zeven klokken van azuur, plaatst 3, 3 en 1.
Bron: (1570-G/213: le sgr de bousinghes)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud; een
hartschild van keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van
zilver.
Bron: (1650-C/61v-08: sgr de bousinghe)
Boezinge (Tristran, heer van): Lok. B-8904
- in goud een morenkop van sabel, omwonden van zilver.
Bron: (1550-A/09r-08: testan sgr de bousinges)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "lesdicts Testarts portyent leur banniere armoyée d'or à la
teste d'vn More ou Maure au naturel, les yeux bendez d'argent" (de L'Espinoy, Noblesse,
p. 136).
Bois (Bosket du):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1310-M/092: boskes dou bois - dH-34r: boskes doubois) - (1450-M/13r-6: hasluet du
bois)
- in zilver een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/085-13: bosket du bois) - (1600-G/0309: bosket du bos)
Bois (heer van Le):
- in keel een leeuw van zilver, genageld van goud.
Bron: (1557-G/611: seuz du boys)
Wapen: Hij voerde: gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van zilver; 2 en 3, in sabel vier
kepers van goud; over alles het wapen van Croix (Bethune, Epitaphes, p. 330).
Nota: Een "Jehan du Bois, fils de Loijs, escuier, et de damoiselle Magdeleine de Croix,
natisve de la ville de Lille, ..., lequel fina ses jours le 19 jour de november 1546" (Bethune,
Epitaphes, p. 330).
Zie: Longherie
Bois (heer van Le): Lok. F-59133
- in zilver een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1380-U/1794: le sire du bos) - (1380-W/28v-23: le sr du bos) - (1400-G/157v-13:
ceulx du bois) - (1470-D/115r-01: le sire dubos) - (1470-P/383r4: le sgr du bois) - (1471-
R/47-12: le sgr du bos) - (1475-S/164r-13: le sgr du bos en 174r-01: le sr du bos) -
(1543-B/148v-1: sr du bos) - (1550-B/A-134: le sr du bos en F-076: le sgr du bos) -
(1570-B/1860: le sgr du bos) - (1570-G/207v: le sgr du bos) - (1600-E/147 v-2: les armes
du bos) - (1650-C/60r-14: du bos)
- in zilver een leeuw van sabel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0278: le sieur du bois) - (1568-B/29r-01: du bos)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1544-L/173: le sgr du bois) - (1562-B/510: les sgr de bois) - (1650-L/10: du bos)
Zegel: Laurant du Bois zegelde in 1509: een leeuw (Demay, Flandre, n° 5025).
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1550-A/15r-05: du bos) - (1568-B/07r-05: du bos)
- in keel (zilver) een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1568-B/62v-01: dubois)
- in keel (zilver) een leeuw van sabel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1568-B/62v-01: dubois)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 65
Zie: Croix te Annappes – Fiennes - Popoff, Artois, n° 132
Bois te Gondecourt (heer van Le): Lok. F-59147
- in zilver een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, de schelp in het
hart overladen met een leeuw van sabel (Broye).
Bron: (1544-L/249: le sgr du bois a gondecourt)
Bois Grenier (heer van): Lok. F-59280
- in sabel een golvende dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie
meerltjes van hetzelfde (Dossement).
Bron: (1544-L/208: le sgr du bois grenier) - (1570-B/2097: le sgr de boisgrenier) - (1570-
G/225: le sgr de bisgrenier)
Bois genoemd Sévris (heer van Le):
- in sabel een hartschild van zilver.
Bron: (1380-U/1792: les armes du bos) - (1380-W/28v-21: les armes du bos) - (1470-
D/114v-09: les armes debos) - (1470-P/383r2: les armes du bois) - (1475-S/166r-13: le
sgr du bos) - (1535-U/085-14: sr du bois) - (1543-B/148r-4: sr de bois) - (1570-B/1858:
les armes du bois) - (1570-G/207v: les armes du bois) - (1600-E/147 v-1: le sr du bos) -
(1600-O/051v-4: le sgr daglos) - (1650-C/60r-13: du bois)
Kreet: wavrin (1380-U) - wavrin (1380-W) - waverin (1470-D) - wavrin (1470-P) - wavrin
(1475-S) - wavrin (1570-B) - wavrin (1650-C)
Nota: Familie uit Henegouwen (Feuchère, Ecusson, p. 35).
Zie: Bron
Bois genoemd van den Houtte (heer van): Lok. F-59181
- in goud een dwarsbalk van sinopel.
Bron: (1557-G/662: le sgr de le houte) - (1562-B/511: les sgr de boys d'ypre)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 186)
Nota: (de Meulenaere, Bois, pp. 73-85 - de Meulenaere, Statistique, D. 51 p. 308)
- in zilver (goud) een dwarsbalk van sinopel.
Bron: (1600-W/094r-5: du bios)
Bois, heer van La Longherie (Hypolite du):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van zilver (Bois); 2 en 3, in goud vier kepers
van sabel (Douve).
Bron: (1570-B/2116: ypolite du bois, sgr de le longuerie)
Zie: Longherie
Bondues (heer van): Lok. F-59910
- in goud een vrijkwartier van sabel.
Bron: (1380-U/1847: celui de bondues) - (1380-W/29v-12: cellui de bonduet) - (1470-
P/390v3: le sgr de bondues) - (1475-S/166v-02: le sgr de bondues) - (1570-B/2030: le
sgr de bondues) - (1570-G/220: le sgr de bondues) - (1650-B/294-06-4: bondues) -
(1650-C/63v-02: sgr de bondues)
Zegel: Jacquemon de Bondues, ridder, zegelde in 1247: een vol schild met een vrijkanton
(Demay, Flandre, n° 596).
- in zilver een keper van keel, een barensteel met vier hangers van azuur (Hingettes).
Bron: (1525-C/115: h. van bonduys) - (1582-B/117v-05: h. van bonduys)
Zegel: Boudewijn de Hingettes, heer van Bondues, zegelde in 1380: een keper en een
barensteel (Demay, Clairambault, n° 1186-1187).
- van vair van goud en azuur.
Bron: (1544-L/075: le sgr de bodues) - (1570-B/2031: le sgr de bondues) - (1570-G/220: le
sgr de bondues)
- in vair.
Bron: (1650-C/63v-03: hames, sgr de bondues)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 66
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Bondues (Hooggerechtshof van): Lok. F-59910
- in goud een vrijkwartier van sabel.
Bron: (1544-L/098: bondues haulte justice)
Bonin (Jehan):
- in keel een uitgeschulpt schuinkruis van goud, vergezeld van vier korenschoven van
hetzelfde.
Bron: (1435-A/200: jeh bonnink)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 334)
- in goud drie korenschoven van sabel, gebonden van zilver.
Bron: (1562-B/155: messire jehan bonin)
Zegel: Jehan "Boinin", schepen van Brugge, zegelde in 1329: drie korenschoven (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 285).
Wapen: Volgens Bethune: in azuur drie korenschoven van goud (Bethune, Epitaphes, p. 214).
Bonin (Klaas):
- in goud een getand streepschuinkruis van azuur, vergezeld van vier korenschoven
van hetzelfde.
Bron: (1525-C/129: h. nyclaes bonyn) - (1582-B/117v-14: h. nyclaes bonyn)
Zegel: "Nichole Bonin" zegelde in 1365: een uitgeschulpt schuinkruis, vergezeld van vier
korenschoven (Demay, Flandre, n° 1852).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 129)
Bonin, bastaard (Richard):
- in azuur een vrijkwartier van keel een getand schuinkruis van goud, vergezeld van
vier korenschoven van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-43: ruuschart bonì basstaert)
Nota: Een Tristan Bonin genoemd van Meulebeke, natuurlijke zoon van Jehan Bonin, heer
van Meulebeke, echtgenoot van Clara Beughet, overleed in 1448 en werd begraven in de
Sint-Walburgakerk te Brugge (Gailliard, Bruges, D. VI, p. 305 – Gailliard, Inscriptions,
D. III, p. 111 - Van den Abeele, Witte, p. 64 – Vermeersch, Grafmonumenten, D. II, n°
188).
Bonin:
- in goud drie korenschoven van sabel, een versmalde schuinbalk geblokt van zilver en
keel over alles heen.
Bron: (1372-B/0617: boning)
- in goud een getand schuinkruis van azuur, vergezeld van vier korenschoven van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/451: boonyn)
Zie: Meulebeke – Nieuwenhove
Bonne-Broque (heer van): Lok. F-59000
- in azuur een kelk van goud, begeleid van twee toegewende dolfijnen van zilver,
leunend op de boord van de kelk (Truye).
Bron: (1544-L/224: le sgr de le boine brocque)
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, pp. 142-143)
Zie: Boubarcque
Bonnebroque (Waghe de):
- geruit van zilver en keel.
Bron: (1420-C/593: wague bonnebroque)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 593)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 67
Boonem (Lodewijk van):
- in zilver een keper van sabel.
Bron: (1433-B/10b: louys boonen)
Helm: een eendje met gespreide vleugels van goud, gebekt van keel (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 147)
Boonem (van):
- in goud een keper van sabel.
Bron: (1400-D/184v:) - (1475-S/167r-16: bonem) - (1500-G/08v-4-4: van boneem)
Zegel: "Jehan de Boenem" zegelde in 1424: een keper (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 281).
Wapen: Het wapen van de familie van Boonem is in goud (soms zilver) een keper van sabel.
Volgens Bethune en Lautte dient het veld van goud te zijn (Dansaert, Armorial, p. 152 -
Bethune, Epitaphes, p. 318 - Lautte, Jardin, p. 91).
Boonem (van):
- in azuur een uitkomende leeuw van goud, in het schildhoofd drie versmalde
dwarsstaven van keel over alles heen.
Bron: (1500-G/09r-6-5: van boenem)
Borchtlombeek (heer van): Lok. B-1761
- in zilver een kruis van sinopel.
Bron: (1445-L/162-03: lombeke) - (1450-B/0368: lombeke) - (1525-C/M-32r-07: h van
lubeck) - (1535-U/056-06: lombeke) - (1550-A/08r-03: lombeke) - (1557-G/281: le sgr
de lombeque) - (1562-B/392: les sgr de lombeque)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 112)
Borgne (Le):
- in azuur drie adelaars van goud.
Bron: (1650-L/46: ranavie)
Zegel: Antoine Le Borgne zegelde in 1386: drie adelaars (Demay, Flandre, n° 3025).
Borgne (Martin Le):
- in azuur drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1383: baulduin ranave)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 127 - Frémaux, Vérité, p. 220)
Borluut:
- in azuur drie springende herten van zilver, gewei van goud.
Bron: (1500-G/08r-4-2: borluut)
- in azuur drie springende herten van goud (schild omgewend).
Bron: (1524-G/e-11: borluit)
Zegel: Boudewijn Borluut zegelde in 1328: drie herten (de Pauw, Artevelde, n° 9)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 334 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 371 -
Lautte, Jardin, p. 77)
Bornem (heer van): Lok. B-2880
- in goud een toren getorend met een gedekt stuk van azuur.
Bron: (1557-G/110: le sgr du pays de bornehem) - (1562-B/477: les sgr de bornhem en 619:
bornhem)
Wapen: "La terre de Bornhem portoit iadis sa banniere armoyée d'argent à la face de
gueulles, à un chasteau d'azur sur le tout" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 100).
Borre (Cordowan van):
- in zilver een hartschild van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een ster van
sabel, gebroken in het hart met een schildje van zilver een barensteel van keel.
Bron: (1470-D/125r-08: sire caplinnes dela boure)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 68
Zegel: Boudewijn genoemd "Cordowan de la Bourre", zegelde in 1323 en 1332: een hartschild
(Demay, Flandre, n° 603 - Feuchère, Ecusson, p. 30).
Nota: Cordowan van Borre, ridder, wordt in 1302 vermeld onder de Leliaards (van den
Eeckhout, Dupuy, p. 14 - Verbruggen, Guldensporen, p. 220).
Borre (heer van): Lok. F-59190
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1370-M/773:) - (1380-U/1785: le sire de le boure) - (1380-W/28v-14: le sr de
brevre) - (1400-G/157v-04: le sr de wonre) - (1410-P/04r-9: s' dele borre) - (1450-
M/12v-5: le sr de borre) - (1470-D/114v-02: le sire dela boure) - (1470-P/382r2: le sgr
de le boure) - (1475-S/163r-06: le sgr de boure) - (1500-S/68r-4: borre) - (1525-C/058:
h. van borre) - (1535-U/085-05: sr de boure) - (1550-B/F-035: le sr de la boure) - (1557-
G/217: le sgr de borre) - (1562-B/288: les sgr de borre) - (1570-B/1847: le sgr de le
boure) - (1570-G/206v: le sgr de boure) - (1582-B/116v-07: h. van borre) - (1600-
E/155v-4: celuj de la boure) - (1600-G/0300: le s de boure) - (1600-W/089r-4: le sgr
de beure) - (1650-C/60r-07: de boure)
Kreet: clastres (1380-U) - chastres (1380-W) - clasters (1400-G) - caestre (1470-D) -
chastres (1475-S) - huter bane huter bane (1557-G)
Zegel: Boudewijn genoemd "Cordowan de la Bourre", zegelde in 1323 en 1332: een hartschild
(Demay, Flandre, n° 603 - Feuchère, Ecusson, p. 30).
- in zilver drie leeuwen van sabel, een hartschild van keel.
Bron: (1425-S/0242: le sieur de bournes) - (1535-U/096-04: sr de bourre) - (1568-B/57r-
08: bourre)
Borre (Jehan van):
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1535-U/099-15: h jan de bor)
Zegel: Jehan, heer van Borre, zegelde in 1348 en 1369: een hartschild (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 299 - Demay, Flandre, n° 603).
Borst (Bocquet van der):
- geschaakt van goud en keel.
Bron: (1370-N/1223-1276: m bocquet du bos)
Borst (heer van): Lok. B-9630
- geschaakt van goud en sabel van zeven rijen.
Bron: (1543-B/152r-6: sr de west)
- geschaakt van goud en sabel van zes rijen.
Bron: (1557-G/287: le sgr de borst)
Nota: (Iweins d'Eeckhoutte, Rooborst, p. 67)
- in sabel drie leeuwen van zilver (Vaernewyck).
Bron: (1562-B/251: les sgr de borst, leur surnom est de vaernewic)
Nota: (Iweins d'Eeckhoutte, Rooborst, pp. 73-75)
- geschaakt van goud en sabel van vijf rijen.
Bron: (1562-B/270: les sgr de bourst) - (1600-E/152r-6: celuj de vost)
- in zilver drie tweelingsbalken van keel (Utenhove).
Bron: (1562-B/442: les sgr de borst, leur surnom est utenhove)
Nota: Klaas Utenhove was in 1385 heer van Gracht en van Borst (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, p. 185).
Borst (Hugo van der):
- geschaakt van goud en sabel van zes rijen.
Bron: (1525-C/148: h. huge van burst) - (1582-B/118r-03: h. hugo van burste)
Zegel: "Hugonis de Borste, militis" zegelde in 1316: geschaakt en een barensteel (Demay,
Flandre, n° 612).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 148)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 69
Borst (Willem van der):
- geschaakt van goud en sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1470-D/119v-02: messire guill delabost)
Bos (du):
- in zilver drie koeken van keel.
Bron: (1500-G/09v-3-2: bost)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "du Bosch en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 88).
Bos (heer van):
- in keel een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde
(Heyle).
Bron: (1562-B/109: les sgr de boys, leur surnom fut de heyle)
Nota: Mogelijks het leen Ten Bosch gelegen in de wijk Broodseinde te Maldegem (B-9990)
(De Flou, Toponymie, D. II, p. 409).
Boseghem (heer van): Lok. F-59650
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, de schouder beladen met
een lelie van azuur (Preudhomme).
Bron: (1544-L/246: le sgr de boasiguem)
Nota: (Descamps, Boseghem)
Bosschaert:
- in zilver een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur drie zespuntige sterren
van goud.
Bron: (1500-G/04r-6-4: bosschaert)
Bossche (van den):
- in zilver twee (van drie) leeuwen van keel, een vrijkwartier van zilver een dwarsbalk
van sabel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1500-G/08v-8-8: van bossche)
Wapen: Dansaert geeft: in zilver twee (van drie) leeuwen van keel, een vrijkwartier van
sabel een ster van goud (Dansaert, Armorial, p. 154).
Bossche (van den):
- in goud een lelie van keel, een vrijkwartier van azuur.
Bron: (1500-G/09r-5-1: van den bossche)
Wapen: Volgens de Castro voerde een familie "van Bossche" als wapen: in sinopel een lelie
van goud (de Castro, Quartiers, D. III, p. 35).
Bosschere (de):
- in sabel een keper van zilver.
Bron: (1500-G/03r-2-4: den bosschere)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 106 – Rietstap, Armorial, D. I, p. 259)
Boubarcque ? (heer van):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1380-U/1817: celui de pombecque) - (1380-W/29r-16: cellui de bombecke) - (1400-
G/158r-12: celuy de ponbacq) - (1425-S/0282: le sieur de boubarcq) - (1450-M/14v-5:
le sr de prinbastre) - (1470-D/116r-05: celuy de hombaigne) - (1470-P/386r4: le sgr de
prinbesque) - (1475-S/164r-16: le sgr de bourbaicque) - (1535-U/090-12: sr de
prinsbasque) - (1550-B/F-081: le sr de boubancq) - (1568-B/62v-10:) - (1570-B/1891: le
sgr de primbac) - (1570-G/209v: le sgr de primbac en 224: le sgr de boubaicque) - (1650-
B/293-06-8: bambeke) - (1650-C/60v-19: sgr de poimbacq)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 70
- gedwarsbalkt van azuur en zilver van acht stukken, een schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1470-P/396v3: le sgr de boubaicque) - (1600-E/149r-4: celuj de bonbaicque)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) beschrijft gedwarsbalkt van zilver en azuur, maar
tekent van azuur en zilver (1600-E/149r-4)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1535-U/090-11: sr de boubaique) - (1543-B/150r-4: sr de boubarcq) - (1562-B/322:
les sgr de plusharcque en 383: les sgr de bombacque) - (1600-G/0326: le s de
pienbasque)
- gedwarsbalkt van azuur en zilver van acht stukken, een schuinstaak van sinopel over
alles heen.
Bron: (1557-G/568: le sgr de boubarcque)
- gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1570-B/2079: le sgr de boubaicque)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schuinstreep van keel over
alles heen.
Bron: (1600-W/091v-6: le sgr de prinbaste)
Wapen: Een familie Bonnebrocque leefde in de XIV de en XV de eeuw te Douai. Een Colle of
Guille Bonnebrocque, vrouw van Martin de Goy, overleden in 1436, voerde volgens haar
grafzerk, in zilver vier dwarsbalken van azuur, een schuinstaak van keel over alles heen.
Zij erfde van Richard Bonnebrocque, zoon van Simon, het burggraafschap van La
Hargerie te Bersée. Een "Salemon Bonebroke", burger van Douai, zegelde in 1295: drie
spelden (Demay, Artois, n° 1176 - Leuridan, Epigraphie, Douai, pp. 37 en 236-238 -
Leuridan, La Pèvele, pp. 21-22 - Rodière, Table, p. 17).
Nota: Is er een verband met de pairie Bonne-Broque te Rijsel? Le Carpentier maakt melding
van een familie de Sancourt welke familiale banden had met deze van “Primbac” en
beschrijft hetzelfde wapen. Verdere gegevens over de familie de Sancourt heb ik niet
gevonden (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 990 – Rietstap, Armorial, D. II, p. 490).
Zie: Bonne-Broque
Bouchoute (Jehan van):
- in zilver een kruis van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1439-B/21-09: jan gerartzsoen van bouchout)
Helm: een man gekleed met het wapen, die een banier van zilver met een kruis van keel
houdt, komend uit een gevlamde kroon van keel (1439-B)
Wapen: (Adam, Brabançonnes, n° 96)
Zegel: Jehan van Bouchoute, heer van Beverweerd, zegelde in 1440: een kruis, een
barensteel erover en als helmteken, een gebaarde man die uit de vlammen komt met een
banier in de handen (de Raadt, Sceaux, T. I, p. 307).
Nota: Waarschijnlijk gaat het om Jehan van Bouchoute, zoon van Gillis, ridder, heer van
Hellebeek, overleden in 1427, en van Aliane van Reyghersvliet. Hij was heer van Relegem,
Boelare en Schendelbeke. Hij huwde Joanna van Vianen, dochter van Gijsbrecht, heer
van Beverweerd, en van Clementia van Poecke. Hij overleed voor 1487 (van den Eeckhout,
Bruxelles, n° 21-09).
- in zilver een kruis van keel, een barensteel van zilver.
Bron: (1439-B/58v-59r-04:)
Boudeloot:
- gevierendeeld 1 en 4, vijf vakken van zilver grenzend aan vier vakken van sabel; 2 en
3, in keel drie wassenaars van goud.
Bron: (1500-G/10r-2-6: boudeloot)
Wapen: Volgens Donche: gevierendeeld 1 en 4, geschaakt van azuur en zilver; 2 en 3, in goud
drie wassenaars van azuur (Donche, Wapenboek, p. 55).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 71
Boudens, heer van Schoonewalle:
- in azuur een keper van zilver, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1557-G/653: boudens)
Kreet: schoene walle (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 242 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 223)
Zie: Schoonewalle
Boudet (Jehan):
- in goud drie leeuwen van azuur, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1486-L/1391: jehan dermeaux, dit boudet)
Zegel: Jehan Boudet zegelde in 1396, drie gekroonde leeuwen (Boniface, Epinette, p. 133).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 133 - Frémaux, Vérité, p. 220)
Boudet (Peter):
- in goud drie leeuwen van azuur, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1486-L/1404: pierre boudet)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 142 - Frémaux, Vérité, p. 221)
Boudet (Willem):
- in goud drie leeuwen van azuur, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1486-L/1377: robert dormeaux, dit boudet)
Nota: Volgens Boniface, Willem Boudet (Boniface, Epinette, pp. 122-123 - Frémaux, Vérité, p.
220).
Boudet:
- in goud drie leeuwen van azuur, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1650-L/44: dormeaulx)
Wapen: Volgens Rodière: in azuur drie leeuwen van goud (Rodière, Table, p. 18).
Boulin:
- in keel drie schaaktorens van goud.
Bron: (1500-G/10r-2-8: boulyn)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Boulin" (Lautte,
Jardin, p. 94 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 268).
Boulogne (graaf van): Lok. F-62200
- in goud een kerkvaan van keel.
Bron: (1483-G/0747: grauff von bollongne in bikardy) - (1557-G/003: le conte de
boulloingne)
Kreet: nostre dame boulloingne (1557-G)
Zegel: "Johannis, Bollonie et Alvernie comitis", zegelde in 1365: het van franjes voorzien
kerkbanier van Auvergne (Demay, Artois, n° 28).
Wapen: (Delgrange, Boulonnais, n° 20)
Nota: (Popoff, Grünenberg, n° 747)
Boulogne, vrouw van Hendrik, hertog van Brabant, en dochter van Mathieu de Boulogne
(Mathilde de):
- in (sabel) een leeuw van (goud), de schouder beladen met een schildje van (goud) drie
koeken van (keel) (Boulogne), een zoom geblokt van ... en ....
Bron: (1198-O/3: matilde fille de matieu de flandre)
Zegel: "Matildis ducisse Lotharingie" zegelde met haar tegenzegel in 1203: drie koeken
(Laurent, Sceaux, D. I/1, pp. 293-294).
Nota: (Paravicini, Älteste, p. 118)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 72
Bourbourg (burggraaf van): Lok. F-59630
- in azuur drie drielingsbalken van goud.
Bron: (1650-B/292-05-6: castellanus bourbourgensis)
Zegel: Beatrice "castellana de Bruburg" zegelde in 1222: drie drielingsbalken onder een
schildhoofd (du Chesne, Guines, D. II, pp. 274-275).
Bourbourg (de):
- in zilver een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1470-P/356r-3: le sgr de brunenberch)
Zegel: Jehan de Fiennes, kastelein van Bourbourg, zegelde in 1331: een leeuw (Demay,
Flandre, n° 5494).
Bourbourg (Filips de):
- in goud bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1279-H/383: phelip de bruborch) - (1279-R/383: phe de bruborck) - (1280-C/260:
phelip de bruborg)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 66)
- in goud een schuinbalk van sabel.
Bron: (1300-V/0418: philippes de bourbure)
Bourbourg (heer van): Lok. F-59630
- in goud een schuinbalk van sabel.
Bron: (1290-L/572:) - (1380-U/1846: celui de bomborge) - (1380-W/29v-10: cellui de
borborghe) - (1470-D/128v-02: celuy de borborges) - (1470-P/399r2: le sgr de
bourborge) - (1475-S/166v-01: le sgr de bourborge) - (1543-B/156r-1: sr de boubourg)
- (1570-G/214: le sgr de bamberghe) - (1600-E/157v-5: celuj de borbaighe) - (1650-
B/294-04-9: bourbourg) - (1650-C/61v-23: sgr de bamberghe)
Nota: Het wapenboek Goethals-Vercruysse (1570-G) geeft "le sgr de bamberghe". Het
wapenboek Callot (1650-C) geeft ook "sgr de bamberghe". Beschrijving waarschijnlijk
overgenomen uit het wapenboek Urfé (1380-U), die geeft "celui de bomborge" (1380-
U/1846).
- in goud een dwarsbalk (schuinbalk) van sabel.
Bron: (1570-B/1949: le sgr de bamberghe)
Nota: Het wapenboek Urfé (1380-U) geeft voor "celui de bomborge": in goud een schuinbalk
van sabel (1380-U/1846).
Bourbourg (stad): Lok. F-59630
- in zilver een schildhoofd van goud, beladen met een gaande leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1557-G/035: bourbourg)
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met een gaande leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/584: bourburch)
Bourghelles (heer van): Lok. F-59830
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1380-U/1780: les armes de bourgiele) - (1380-W/28v-09: les armes de bourgaille) -
(1425-S/0276: le sieur de bougaille) - (1470-D/114r-07: les armes de bourgelle) - (1470-
P/377v1: les armes de bourgaille) - (1471-R/47-04: les armes de bourville) - (1475-
S/164r-11: le sgr de bourgaille) - (1535-U/089-07: sr de bourguelle) - (1543-B/147r-4:
sr de bourgailles) - (1544-L/082: burgielle) - (1550-B/F-072: le sr de bourgailles) -
(1568-B/62r-10:) - (1570-B/1820: les armes de bourghielles) - (1600-E/146v-3: celuj de
borgaille) - (1650-B/292-06-3: dns de bourgaille) - (1650-C/59v-13: les armes de
bourghielles)
Kreet: bourgiele (1380-U) - bourgaille (1380-W) - bourgelle (1470-D) - bourgaille (1470-P)
- bourgaille (1475-S) - bourgaille (1570-B) - borgaille (1600-E)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 73
Zegel: "Henrici de Bourghielle", ridder, zegelde in 1245 en "Johannis, militis de Borgele",
zegelde in 1275: een vol wapen met een schildhoofd (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1507
- Warlop, Flemish, p. 708).
- in zilver drie tweelingsbalken van keel (Rubempré).
Bron: (1544-L/081: sgr de burgielle)
- in zilver een schildhoofd van keel, beladen met drie meerltjes van zilver.
Bron: (1557-G/422: le sgr de borgall)
- in zilver een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van zilver.
Bron: (1562-B/181: les sgr de boutgale)
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1570-G/204: les armes de bourghielles)
Kreet: bourgaille (1570-G)
Zie: Hem - Hofschenker van Vlaanderen - Lyntvronne – Rosendale
Bourgondië (Antoine, bastaard van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sabel; een linkerschuinstreep van keel over alles
heen.
Bron: (1500-Q/17v-02: anthoine bastart de bourgongne)
Zegel: Volgens zijn zegel daterend van +/- 1452: gevierendeeld 1 en 4, drie lelies en een
geblokte zoom; 2 en 3; gedeeld I, geschuinbalkt en een zoom; II, een leeuw; gebroken
met een hartschild met een leeuw; een linkerschuinstreep over alles heen (Marti, Karel,
Cat. 147).
Wapen: Le père Anselme, Maurice en "Smallegange, Zeeland Veredelt" geven een
linkerschuinstreep van zilver. Van Driesten geeft de linkerschuinstreep van keel
(Anselme, Histoire, D. I, p. 254 - Maurice, Blason, p. 57 - Popoff, Chapitres, n° 62 - Van
Driesten, Toison, pp. 71-2).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 254)
Bourgondië (Boudewijn genoemd van Rijsel, bastaard van):
- gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondiëoud;
II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een
hartschild van Vlaanderen; gebogen geënt in de punt van (goud).
Bron: (1658-C/012r-07: baudoin batar du bon duc dit de lysle baron de baingnou et matigny)
Zegel: Boudewijn bastaard de Bourgondië zegelde in 1480: een schuinbalk beladen met het
gevierendeeld wapen van Bourgondië-nieuw; het wapen van Vlaanderen erover (Roman,
Inventaire, n° 1985).
Wapen: Le père Anselme geeft in goud het wapen van Bourgondië schuingeplaatst, maar
tekent het wapen van Bourgondië kepersgewijs (Anselme, Histoire, D. I, p. 261).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 261 - Berge, Bâtards, pp. 381-382 - Châtelet, Visages, p.
196).
Bourgondië (Filips genoemd de Goede, hertog van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild van goud
een leeuw van sabel.
Bron: (1290-L/058: le duc de bourgoingne) - (1435-A/052: philippe duc de bourgogne) -
(1439-B/02-01: le bon duc philipp)
Helm: een lelie met vier kroonbladen, elk getopt met een vlammetje van keel (1439-B)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 74
Zegel: "Philippi Dei gracia Burgundie, Lotharingie, Brabantie z Limburgie ducis, Flandrie,
Arthesii, Burgundie Palatini z Namurci comitis, Sacri Imperii marchionis ac dni de Salinis
z de Machlinia", zegelde van 1431 tot 1467: gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met
lelies en een geblokte zoom; 2, gedeeld I, geschuinbalkt en een zoom (Bourgondië-oud);
II, een leeuw (Brabant); 3, gedeeld I, geschuinbalkt en een zoom (Bourgondië-oud); II,
een leeuw (Limburg); over alles een hartschild met een leeuw (Vlaanderen) (Laurent,
Sceaux, D. I/2, pp. 600-610).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel, over
alles een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1420-C/021: phelippe, filz de jehan, duc de bourgoingne)
Zegel: "Philippi ducis Burgundie, comitis Flandrie, Arthesii et Burgundie Palatini, dni de
Salinis et de Machlinia", zegelde van 1420 tot 1430: gevierendeeld 1 en 4, een veld
bezaaid met lelies en een geblokte zoom; 2 en 3, geschuinbalkt en een zoom; over alles
een hartschild met een leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 598-600).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1430-C/109-03: en 110-06:)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud (1430-C)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een dubbelstaartige leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en
azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild
van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1430-C/110-01:)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van keel en
zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I, geschuinbalkt
van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel, genageld en
getongd van azuur; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1435-T/0348: le duc de bourgone)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; gebroken met
een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1436-C/127r-01: bourgongue) - (1436-L/14r-1: prince philippe, duc de bourgoigne)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel
een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van
keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een hartschild van
goud een leeuw van sabel.
Bron: (1445-L/220-02: bourgodie)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom
van keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een hartschild
van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1450-B/0216: en 1744: le duc de bourgone)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 75
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein bundeltje veders
van keel (1450-B)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel
een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van
keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild van goud een leeuw
van sabel.
Bron: (1450-C/09r-2: duc de bourgogie)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel
een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van
goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd
en gekroond van goud; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1459-A/63-b: phylppus dei gracia dux burgundie)
Helm: een lelie met vier kroonbladen geplaatst op een wrong van zilver en keel (1459-A)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I,
geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van
keel; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1535-U/166-10: phe le bon duc côte ettch duc de brabàt)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in zilver een leeuw van keel; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; over alles een hartschild van goud
een leeuw van sabel.
Bron: (1658-C/002v-02: monseigneur philippe le bon, duc de bourgogne)
Bourgondië (Filips genoemd de Stoute, hertog van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1370-N/0005-0005: monseigneur de bourgoine) - (1395-G/0312: borgondien) -
(1420-C/002: phelippe, duc de bourgoingne, conte de flandres) - (1445-L/137-01:
bourgoedie en 138-01: hertoghe bourgiede) en 280-02:) - (1470-P/078r-2: les armes du
duc philippes le hardy) - (1525-C/M-12r-03: en M-75r-03:) - (1535-U/166-08: phé le
hardy dict sans terre)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein bundeltje veders
van sabel (1395-G) - een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein
bundeltje veders van keel (1525-C)
Zegel: "Phylippi, filii regis Francor, ducis Burgundie", zegelde van 1365 tot 1384:
gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met lelies en een geblokte zoom; 2 en 3,
geschuinbalkt en een zoom (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 585).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur (bezaaid met lelies van goud), een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1372-B/0005: bourgong)
- in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1407-O/024: le duc de bourgongne)
Zegel: Filips de Stoute, hertog van Bourgondië, zegelde in 1364: een veld bezaaid met lelies,
een geblokte zoom (Coulon, Bourgogne, n° 73).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 76
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1410-P/01r-1: d de bourgoigne) - (1430-C/091-01: le duc de bourgône)
- gevierendeeld 1 en 4, geschuinbalkt van goud en keel; 2 en 3, in azuur drie lelies van
goud, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1460-G/009v-1: le duc de borgoigne)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1471-R/14-05: le duc de bourgongne) - (1600-E/084r-1: le duc de bourgoigne)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van azuur en goud, een zoom van keel.
Bron: (1600-E/063r-1: le noble et puissant duc de bourgoigne)
Bourgondië (graaf van):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1395-G/0927: grv van borgondien)
Zegel: "Othonis, comitis palatini Burgundie" zegelde in 1294: een veld bezaaid met blokjes
en een gekroonde leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 493).
Bourgondië (Harcourt, bastaard van):
- in zilver een schuinbalk beladen met gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van
goud, een zoom geblokt van zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en
azuur, een zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I,
geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van
keel; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1460-G/187-4: harcourt bastaert và burgoège)
Helm: een leeuwenkop van goud, getongd van keel, tussen een vlucht van sabel, komende uit
een kroon van goud (1460-G)
Wapen: De Croonendael geeft voor "ceulx de Falaix": in goud een schuinbalk beladen met
gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud;
II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles Vlaanderen (de
Croonendael, Cronique, p. 512).
Bourgondië (hertog van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1265-W/1083: la duchei de bourgone) - (1290-L/013: le duc de bourgongne) - (1435-
T/0337: le duc de bourgoingne en 0409: le duc de bourgoingne)
Helm: een grote ooruil van goud (1435-T)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een lelie van goud, een zoom geblokt van zilver en keel;
2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1425-H/005: hertoghe van bourge)
Helm: een lelie met vier kroonbladen, elk getopt met een vlammetje van keel (1425-H)
- geschuinbalkt van azuur en goud, een zoom van keel.
Bron: (1454-B/0075: bourgongne, duc et per)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur (drie lelies van goud), een zoom geblokt van zilver en
keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel
(een leeuw van goud); 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van
keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild van goud een leeuw
van sabel.
Bron: (1455-G/106r-1:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 77
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein bundeltje veders
van keel (1455-G)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur van zeven (zes) stukken, een zoom
van keel; gebroken met een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1460-G/006r-05: le duc de bougorgne)
Nota: Wapen gedragen door Jehan zonder Vrees op zijn zegels vanaf 1406 en door zijn zoon
Filips de Goede tot 1430 (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 495-600 en D. II, pl. 322-332).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van goud; over
alles een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1483-G/0438:)
Helm: een lelie met vier kroonbladen (1483-G)
Nota: Wapen (wel met drie lelies) gedragen door Filips de Goede op zijn zegels vanaf 1431
en door zijn zoon Karel de Stoute (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 600-619 en D. II, pl.
333-338 en 354-362).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1500-Q/17r-01: ducq de bourgne doyen de lordre) - (1525-C/M-13v-01: die htoge và
burgoemen en M-74v-01: en M-78v-01:)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein bundeltje veders
van keel (1525-C)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I,
geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een
dubbelstaartige leeuw van keel, genageld en gekroond van goud en getongd van
azuur; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1500-S/81v-1: bourgoigne)
Bourgondië (Jehan genoemd Zonder Vrees, hertog van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; gebroken met
een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1375-N/209:)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud (1375-N)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een lelie van goud, een zoom geblokt van zilver en keel;
2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur; over alles een hartschild van goud een
leeuw van sabel.
Bron: (1407-A/34r-1: hircziuge hans von bragang herre zu flandn vnd hre zu brafant)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom
van keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild van goud een
leeuw van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 78
Bron: (1418-C/CXLIXr: hertog hansen vò burgundi)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel, over
alles een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1420-C/007: jehan de bourgoingne) - (1434-D/0043: herzog von burgunge) - (1535-
U/166-09: jan duc de borgne côte de borgne fland etc)
Zegel: "I ohis ducis Burgundie, comitis Flandrie, Arthesii z Burgundie palatinus dns de
Salinis z de Machlinia" zegelde vanaf 1406: gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met
lelies en een geblokte zoom; 2 en 3, geschuinbalkt en een zoom; over alles in het hart
een wapen met een leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 595-596).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel, over
alles een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1430-C/109-01: htoge jà và bourgn) - (1658-C/002v-01: monseigneur jean, duc de
bourgogne)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel, over alles
een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1450-B/0217: en 0440b: en 1166: en 2411:)
Bourgondië, bisschop van Utrecht (David bastaard van):
- in zilver een schildhoofd gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom
geblokt van zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van
keel; gebroken met een hartschild van goud een leeuw van sabel, een
linkerschuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1460-G/049-3: david và bourgoengh)
Zegel: "David(i de) Burg/undia episcopi: Traiecten(sis)" zegelde in 1462: gevierendeeld 1 en
4, een kruis (Utrecht); en 2/3, tegengevierendeeld 1 en 4, drie lelies en een geblokte
zoom; 2 en 3, doorsneden A, geschuinbalkt en een zoom; B, een leeuw (de Vey-Mestdagh,
Liber, n° 1816).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 242 - Berge, Bâtards, p. 353-354 - Châtelet, Visages, pp.
157-158).
Bourgondië, graaf van Charolais (Filips van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; gebroken met
een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een
barensteel van zilver over het geheel.
Bron: (1375-N/194: bour)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud, elk getopt met een klein bundeltje veders
van keel (1375-N)
Zegel: "Philippe, conte de Charolais", zegelde van 1412 tot 1419: Bourgondië-nieuw; over
alles Vlaanderen; gebroken met een barensteel met drie hangers (Laurent, Sceaux, D.
I/2, p. 597).
Bourgondië, graaf van Charolais (Karel van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I,
geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van
keel, genageld en getongd van goud; over alles een hartschild van goud een leeuw
van sabel, een barensteel van zilver over het geheel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 79
Bron: (1425-S/1822: charles de bourgougne conte de charolois) - (1435-T/1023: le comte
de charolais)
Helm: een hoekige lelie van goud, versierd met vijf robijnsteentjes (1435-T)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en
keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel
een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van
keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een hartschild van
goud een leeuw van sabel, een barensteel van zilver over het geheel.
Bron: (1445-L/035-00: bourgogne)
Zegel: "Charles de Bourgoingne, conte de Charrolois", zegelde van 1451 tot 1467:
gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2, Bourgondië-oud gedeeld met
Brabant; 3, Bourgondië-oud gedeeld met Limburg; over alles Vlaanderen; het geheel
gebroken met een barensteel (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 611).
Bourgogne, graaf van Nevers genoemd de Clamecy (Jehan de):
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1483-G/796: derm^chtig grauffe von imwers)
Helm: een lelie met vier kroonbladen van goud (1483-G)
Nota: (Popoff, Grünenberg, n° 796)
Bourgondië, heer van Beveren (Adolphe van):
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom;
2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II,
Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen; een linkerschuinbalk van sabel
over het tegengevierendeeld wapen; 2 en 3, Frankrijk een schuinbalk van (keel),
beladen in het schildhoofd met een veld van (goud) een dolfijn van (azuur) erover;
over alles een hartschild van Borsele.
Bron: (1658-C/012r-05: adolphe sr de bevre, vere et flesique fils du precedent et de dame
anne de borselle dame de la vere et de f.)
Zegel: "Adolphi de Burgundia", heer van Beveren, zegelde in 1504: gevierendeeld 1 en 4,
Bourgondië gedeeld met Brabant en Limburg, over alles Vlaanderen, een
linkerschuinstreep erover; 2 en 3, Frankrijk beladen met een schuinbalk (Demay, Artois,
n° 204).
Wapen: Le père Anselme, Maurice, Van Driesten en "Smallegange, Zeeland Veredelt" geven
niet de linkerschuinstaak van sabel over het wapen van Bourgondië (Anselme, Histoire,
D. I, p. 256 - Maurice, Blason, p. 157 - Popoff, Chapitres, n° 158 - Van Driesten, Toison,
p. 127-1).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 256 - Berge, Bâtards, p. 365-367 - Châtelet, Visages, p.
277)
Bourgondië, heer van Beveren (Antoine genoemd de Grote Bastaard van):
- in (zilver) een schuinbalk beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met
een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I,
Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen.
Bron: (1658-C/012r-01: le grand bastard de bourgogne mr antoine sr de beuvres et de la
roche fils du noble duc philipe le bon)
Zegel: "Anthoine bastart de Bourgoingne conte de la Roche", zegelde in 1476: gevierendeeld
1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2 en 3, gedeeld Bourgondië-oud en een leeuw;
over alles Vlaanderen; een linkerschuinstreep over het geheel en "Anthoine, bastard de
Bourgongne", graaf van La Roche, zegelde in 1493: Bourgondië, gedeeld met Brabant en
Limburg, de leeuw van Vlaanderen erover; het geheel gebroken met een linkerschuinbalk
(Demay, Flandre, n° 110 - Demay, Picardie, n° 13).
Wapen: Volgens de Croonendael: gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2,
gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Limburg; over

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 80
alles Vlaanderen; een linkerschuinstreep van keel over alles heen. Volgens le père
Anselme droeg hij zoals de laatste hertogen van Bourgondië, een linkerschuinstreep van
zilver over alles heen (Anselme, Histoire, D. I, p. 254 - de Croonendael, Cronique, p. 511).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 254 - Berge, Bâtards, pp. 361-362 - Châtelet, Visages, p.
129)
Bourgondië, heer van Beveren (Filips van):
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom;
2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II,
Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen; 2 en 3, Viefville.
Bron: (1658-C/012r-03: philipe son fils et de me jane de la vieuville)
Zegel: "Philippi de Burgundia, domini de Bevres", admiraal van Vlaanderen, zegelde in 1491:
gevierendeeld 1 en 4, Bourgondië-nieuw gebroken met een linkerschuinstreep; 2 en 3,
gedwarsbalkt van acht stukken, gebroken in het schildhoofd met drie ringen (Viefville)
(Demay, Artois, n° 99).
Wapen: Maurice en Van Driesten geven niet de linkerschuinstaak van sabel over het
tegengevierendeeld 1 en 4 (Anselme, Histoire, D. I, p. 255 - Maurice, Blason, p. 93 -
Popoff, Chapitres, n° 98 - Van Driesten, Toison, p. 95-1).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 255 - Berge, Bâtards, p. 363 - Châtelet, Visages, p. 179)
Bourgondië, heer van Beveren (Maximilien van):
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom;
2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II,
Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen; een linkerschuinbalk van sabel
over het tegengevierendeeld wapen; 2 en 3, Frankrijk een schuinbalk van (keel),
beladen in het schildhoofd met een veld van (goud) een dolfijn van (azuur) erover;
over alles een hartschild van Borsele.
Bron: (1658-C/012r-05: maximilien son fils)
Wapen: Le père Anselme, Maurice en Van Driesten geven niet de linkerschuinstaak van sabel
over het wapen van Bourgondië (Anselme, Histoire, D. I, p. 258 - Maurice, Blason, p. 231
- Popoff, Chapitres, n° 227 - Van Driesten, Toison, p. 158-2).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 258 - Berge, Bâtards, p. 370)
Bourgondië, heer van Brigdamme (Karel van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een hartschild van goud
een leeuw van sabel; de punt geënt van goud.
Bron: (1531-G/02-1: charles de bourgogne sgr de bredam)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel; II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sabel; de punt geënt van goud.
Bron: (1531-G/UG f° 4: Le sigure de austre bredam beroiper)
Helm: een aanziende uil van natuurlijke kleur (1531-G)
Wapen: Le père Anselme kent deze wapens toe aan zijn zoon Jehan, echtgenoot van Louise
de Croy (Anselme, Histoire, D. I, p. 263).
Nota: (van den Eeckhout, Gand, n° 01 - Van Kerrebrouck, Valois, p. 641)
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom;
2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II,

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 81
Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen; 2 en 3, tegengevierendeeld 1 en
4, Manuel de la Cerda; 2 en 3, Werchin.
Bron: (1658-C/012r-09: charles et ses dessendans ont ecartelé de manuel et ajouté verchin
sans marque de batardise)
Wapen: Hij voerde: gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met
lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud
en azuur, een zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt
van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van keel; over alles een
hartschild van goud een leeuw van sable; 2 en 3, tegengevierendeeld 1 en 4, in keel een
vleesgekleurde hand, gevleugeld van goud, houdende een zwaard van zilver, versierd van
goud (Cerda); 2 en 3, in zilver een leeuw van keel, gekroond van goud (Anselme, Histoire,
D. I, p. 261).
Nota: In werkelijkheid is het tegengevierendeeld 2 en 3 van het kwartier 2 en 3 niet
Werchin maar Leon. Het wapen van Werchin is: in azuur bezaaid met blokjes van zilver
een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd van keel. Het is Charolais, of de persoon
die het wapenboek heeft aangevuld, die dit omschrijft als zijnde Werchin. Volgens le
père Anselme voerde Marie Manuel de la Cerda reeds het gevierendeeld wapen met de
leeuw, dus voor het huwelijk van haar zoon Karel met Marguerite de Werchin (Anselme,
Histoire, D. I, pp. 261-263 - Berge, Bâtards, pp. 386-387 - Châtelet, Visages, p. 197).
Bourgondië, heer van Fallais en Sommelsdijk (Filips van):
- gevierendeeld 1 en 4, Bourgondië-oud; 2 en 3, Frankrijk met een geblokte zoom; over
alles een hartschild van Vlaanderen; een linkerschuinstreep van (keel) over alles
heen.
Bron: (1658-C/012r-08: ... sr de falays et de brabam issu de baudoin)
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 262 - Berge, Bâtards, p. 382)
Bourgondië, heer van Rosoy (Filips de Nevers, bastaard van):
- in (goud) een vrijkwartier gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2
en 3, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant.
Bron: (1658-C/012r-06: philipe batar de jean c destape et puis apres son frere charles c de
nevers fut califie de braban et fut sgr de constre)
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 253 - Berge, Bâtards, p. 350)
Bourgondië, heer van Sommelsdijk (Filips bastaard van):
- in (goud) een keper beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een
geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I,
Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen.
Bron: (1658-C/012r-02: me philipe batar du bon duc philipe fut sr de somerdic amiral du d.)
Zegel: "Phil(ippi) de Burgvndia Dei gra(tia) Ep(iscop)i T(ra)iect(ensis)" zegelde in 1410:
gevierendeeld 1 en 4, een kruis (Utrecht); 2 en 3, tegengevierendeeld 1 en 4, drie lelies
en een geblokte zoom; 2 en 3, gedeeld I, drie schuinbalken en een zoom; II, een leeuw;
het tegengevierendeeld gebroken in het hart met een leeuw (de Vey-Mestdagh, Liber,
n° 1410-3).
Wapen: "Smallegange, Zeeland Veredelt" geeft voor: "Bourgondien van Sommersdyk" en
Maurice geeft voor "Messire Philippe de Bourgogne, seigneur de Somerdick, & de Blaton"
hetzelfde wapen. Van Driesten geeft zonder de breuk: gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk
met een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I,
Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen (Maurice, Blason,
p. 126 - Popoff, Chapitres, n° 129 - Van Driesten, Toison, p. 112-1).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 242 - Berge, Bâtards, pp. 354-355 - Châtelet, Visages, p.
275 - de Croonendael, Cronique, p. 511)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 82
Bourgondië, heer van Wakken (Antoine bastaard van):
- in (goud) een dwarsbalk beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met
een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I,
Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen.
Bron: (1658-C/012r-04: antoine st capelle et de walere)
Wapen: Le père Anselme geeft alle kwartieren van Bourgondië met een smal schildhoofd van
goud (Anselme, Histoire, D. I, p. 259).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 259 - Berge, Bâtards, pp. 370-372)
Bourgondië, proost van Brugge (Jehan bastaard van):
- in (goud) een dwarsbalk beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met
een geblokte zoom; 2, gedeeld I, Bourgondië-oud; II, Brabant; 3, gedeeld I,
Bourgondië-oud; II, Limburg; over alles een hartschild van Vlaanderen.
Bron: (1658-C/012r-04: jean prevost et chanoine daire depuis de bruge fils batar du bon
duc)
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 242 - Berge, Bâtards, p. 321)
Bourlon < = Brolem ? (heer van):
- in keel een hartschild van goud.
Bron: (1535-U/093-06: sr de brolem)
Zegel: Eustache de Bourlon verkocht in 1272 aan de abdij van Verger-lez-Oisy een tiende
gelegen onder andere te Bourlon (F-62860). Hij zegelde: een hartschild, een schuinbalk
erover (Brassart, Wavrin, p. 143).
Nota: Volgens Le Carpentier voerden de Bourlons als wapen: in sinopel een karbonkel van
goud. Later wapende een Jacques de Bourlon: in keel drie schildjes van zilver, beladen
met drie meerltjes van sabel (Le Carpentier, Cambray, D. II, pp. 295-296 - Rietstap,
Armorial, D. I, p. 272).
Bournel, bastaard van Vaux (Denis):
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
een versmalde linkerschuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1486-L/1469: denis bournel, batard de vaux)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 183-184)
Zie: Popoff, Artois, n° 72
Bournel, heer van Thiembronne:
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
gebekt, gepoot en gehalsband van keel.
Bron: (1460-G/101-3: le groz cauoien burueh)
Helm: een opstijgende papegaai van sinopel, gebekt, gepoot en gehalsband van keel (1460-
G)
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1535-U/283-14: de bournil sgr de thunbrone)
Zegel: Lodewijk Bournel zegelde in 1416: een hartschild vergezeld van een binnenzoom van
acht papegaaien (de Belleval, Ponthieu, n° 223).
Bours (Karel de):
- in keel een kruis van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1538-W/111:)
Helm: een geknield kind van natuurlijke kleur, een pijl met de linkerhand wegslingerend
(1538-W)
Zegel: Een Mathieu, heer van Bours, ridder, zegelde in 1326: een kruis (Demay, Artois, n°
206).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 83
Wapen: Volgens Lautte: "de gueulles à croix & papegay d'or" en Delgrange: in keel een kruis
van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een meerltje van hetzelfde (Lautte,
Jardin, p. 82 - Delgrange, Boulonnais, n° 24).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 119)
Zie: Popoff, Artois, n° 50
Bousbecque (heer van): Lok. F-59166
- in zilver een keper van keel, een barensteel met vier hangers van sabel.
Bron: (1557-G/373: le sgr de busbeque)
- in zilver een dwarsbalk van drie spitsruiten en twee halve spitsruiten van keel
(Ghiselin).
Bron: (1570-B/2112: le sgr de bousbecke) - (1570-G/226v: le sgr de bousbeke)
Bouverie (de):
- in goud drie meerltjes van sabel.
Bron: (1650-L/58: bouvery)
Bouverie (Jehan de):
- in goud drie meerltjes van sabel.
Bron: (1486-L/1441: jehan de bouverie)
Zegel: Jehan de Le Bouverie, schepen van Rijsel, zegelde in 1445: drie vogels, vergezeld in
het hart van een schelp (Demay, Flandre, n° 4416).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 166-167)
Bouvignies (heer van): Lok. F-59870
- in zilver drie koeken van keel.
Bron: (1524-G/l-09: bost) - (1544-L/062: le sgr de bouvignyes) - (1557-G/661: la mayson
surnomé bousch) - (1570-B/2028: le sgr de bouvignies) - (1570-G/220: le sgr de
bouvignies) - (1650-C/63r-27: sgr de bouvengnies)
Bovekerke (heer van): Lok. B-8680
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van zilver, drie penningen van hetzelfde
(Koekelare).
Bron: (1557-G/200: le sgr de bouwenquerque) - (1562-B/131: les sgr de bouwenkerke)
Kreet: couquelare (1557-G)
Zegel: "Jan van Bovenkerke", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1365: drie penningen
vergezeld van negen herkruiste kruisjes met spitse voet (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
406).
Bovinglo (heer van): Lok. B-9790
- gevierendeeld van zilver en keel, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1557-G/181: le sgr de bouvelooe, grandt trensant de flandres)
- gevierendeeld van zilver en keel, een schuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1562-B/411: les sgr de bonneloee)
Bovinglo (Liebrecht van):
- gevierendeeld van zilver en keel, een schuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1525-C/218: h. libe van baundre) - (1582-B/119r-15: h. libbe van vannolee)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 218)
Brackel (Olivier van):
- in keel vier kepers van zilver, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1525-C/259: h. olivier van brackele) - (1582-B/120r-07: h. olivier van braclele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 259)
Brackel (van):
- in keel vier kepers van zilver.
Bron: (1550-A/15r-02: brackele)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 84
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 78)
Braderick (Gillis):
- in keel drie schuingeplaatste vissen van goud, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-27: gillis braderic)
Nota: "Gille Braderye", ridder, was schepen van 1390 tot 1406 en verscheidene malen
burgemeester van Brugge. Hij werd in 1407 door Jan zonder Vrees als magistraat van
de stad Brugge verbannen uit Vlaanderen (Gailliard, Bruges, D. IV, p. 160-161 - Gilliodtsvan
Severen, Inventaire, D. IV, pp. 183-184 - Van den Abeele, Witte, p. 64).
Braderick (heer van): Lok. B-8000
- in keel drie schuingeplaatste vissen van zilver.
Bron: (1372-B/0621: braderic en 1499: braderic) - (1470-P/399r3: le sgr de braderic) -
(1475-S/166r-08: le sgr de bradericq) - (1570-B/1950: le sgr de braderick) - (1570-
G/214: le sgr de braderick) - (1650-C/61v-24: sgr de brandwick)
Zegel: Hendrik Braderick, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1355: drie
schuingeplaatste vissen. Een "Everaerdi Rynvisch" zegelde in 1418: zes vissen (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 317 en D. III, p. 230).
- in keel drie vissen van zilver, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1650-B/294-10-6: braderick)
Braderick (Joris):
- in keel drie schuingeplaatste vissen van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-19: mer joris braderic)
Helm: een vis van goud tussen een vlucht van keel (1393-B)
Zegel: Joris Braderic zegelde in 1384: drie schuingeplaatste vissen (Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. III, p. 75).
Nota: Hij was schepen van Brugge tussen 1396 en 1404 en burgemeester in 1404-1405.
Tussen 1385 en 1404 werd “mer Joris Bradericke” verscheidene malen op missie
gezonden buiten de stad. Als laatst staat hij aangegeven als één der drie burgemeesters
van Brugge. Een Joris Braderick et Jacob zijn broer (waarschijnlijk de zonen van Joris)
staan aangegeven in de rekeningen van de Raad van Vlaanderen voor de jaren 1423-1425.
Op 1 februari 1425 staat “damoyselle Jehanne, fille de feu messire Jorge Braderic”
vermeld in de rekeningen. Zij huwde in 1425 met Antoon van Adeghem. Een “Georges
Brauderich” neemt in 1438 met 23 andere Bruggelingen deel aan de Spinet van Rijsel
(Buylaert, Adelslijsten, n° 85 et 694 - Buylaert, Repertorium, pp. 121-122 - de Rosny,
Epervier, p. 62 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 75 - Prevenier, Handelingen,
n° 3 en 717 - Van den Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p. 288 - Wikipedia,
Brugge).
Braderick:
- in keel drie vissen van zilver, boven elkaar geplaatst; een hartschild van sabel een
schildhoofd van zilver.
Bron: (1500-G/03v-2-7: bradericxs)
Zegel: "Ioris Braderic" zegelde in 1420: drie naast elkaar geplaatste vissen, schuinlinks
boven elkaar gerangschikt, gebroken met een hartschild doorsneden van ... en van ..., het
bovenste gedeelte ervan beladen met een schildje van hermelijn een schuinkruis erover
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 317).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Braderick en flandre": in
keel drie schuingeplaatste vissen van zilver.
Braem of Brous ?:
- in azuur een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1500-G/03v-2-4: bres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 85
Zegel: Hendrik Braem zegelde in 1331: een geschaakte dwarsbalk. Antoine Brous houdt in
1547 een leen te Destelbergen. Hij zegelde: een geschaakte dwarsbalk (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 317 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 47).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 95)
Braem:
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
getongd van azuur.
Bron: (1500-G/10v-1-2: braem)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/444: la mayson surnomé braem)
Kreet: vilayen à gandt (1557-G)
Zegel: Govaert Braem zegelde in 1451: een vol wapen met een schildhoofd beladen met een
uitkomende leeuw (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 407 – Rottier, Wase, n° 113).
Wapen: Volgens Lautte: "de sable, a lyò de gueulles, naissant d'argent" (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 190 - Lautte, Jardin, p. 76).
Brakel (heer van): Lok. B-9660
- gedwarsbalkt (gekeperd) van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1471-R/53-02: le sgr de braquel)
- in zilver vijf kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1557-G/235: le sgr de braquele) - (1562-B/491: les sgr de brackele)
Kreet: courtraeysyen courtraeyseyn (1557-G)
Zegel: Bernard "de Brakele", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1421: vier kepers
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 318).
Wapen: "Lesdits de Brakele portent de gueulles à quatre chevrons d'argent" (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 612).
Brande (van den):
- in zilver drie schuinbalken van sabel.
Bron: (1500-G/08r-7-4: brande) - (1557-G/630: la mayson surnomé de le brande)
Zegel: Maria van den Brande, dochter van Oste, begijn, zegelde in 1444: drie schuinbalken,
vergezeld in de linkerbovenhoek van een vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 319).
Wapen: Philippe de L'Espinoy vermeldt: "Ie trouve aucuns de ce nom portant armoiries de
sable à trois bendes d'argent". Lautte geeft hetzelfde wapen als de L'Espinoy (de La
Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 336 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 812 - Lautte,
Jardin, p. 91).
Zie: Bavikhove
Brannaire ? (heer van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie leeuwen van goud.
Bron: (1535-U/093-15: sr de brannaire) - (1543-B/154r-3: sr de beauvoire)
Zegel: Een Jehan van den Bampoele, houdt van het kasteel van Veurne een leen te
Steenkerke. Hij zegelde in 1405: in hermelijn een schuinbalk beladen met .... De drie
leeuwen kunnen een persoonlijke breuk zijn zoals dit het geval was bij Jehan, heer van
Reninge, ridder, die in 1309 zegelde: een schuinbalk beladen met drie leeuwen, vergezeld
van tien blokjes (Demay, Flandre, n° 1494 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 199 en D. IV, p.
368).
Nota: Is er een verband met de oude heren van Roesbrugge-Haringe (B-8972) of deze van
Bampoele te Krombeke (B-8972), die als wapen voerden: in hermelijn een schuinbalk van
keel, gebroken met een element? Of heeft de ontwerper van het wapenboek per
vergissing drie leeuwen in plaats van drie adelaars geschreven of getekend? Gailliard
(1557-G) en de ontwerper van het wapenboek uitgegeven door Bergmans (1562-B) geven
de naam "Braeymont - Braymont" bij de beschrijving van het wapen Pontrewart (1557-
G/344 - 1562-B/283).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 86
Zie: Pontrewart
Brannaire ? (Robrecht de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie leeuwen van goud.
Bron: (1470-D/126v-05: sire robert debrainnures)
Nota: Een "Monsieur Robert seigneur de Pont Rouart", ridder, wordt vermeld in 1320, maar
het gaat hier waarschijnlijk om Robrecht de Lille, heer van Roesbrugge-Haringe (De
Flou, Toponymie, D. XIII, p. 881 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 14 - Vanden Bussche,
Rousbrugge, p. 57).
Branteghem (Jehan van):
- in goud bezaaid met tranen van sabel, een leeuw van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-08: jan van brantegheem)
Wapen: Volgens Bethune: in goudhermelijn een leeuw van keel, genageld en gekroond van
azuur (Bethune, Epitaphes, p. 80- Lautte, Jardin, p. 104).
Zegel: Jehan van Branteghem, kapelaan te Deinze, zegelde in 1455: een leeuw, de schouder
beladen met een ster, een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, pp. 320-323).
Nota: Jehan van Branteghem was grafelijk ontvanger van Aalst van 1390 tot 1407 en baljuw
van Ninove van 1390 tot 1405 (Opsommer, Leengoed, pp. 624 et 629).
Branteghem (van):
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1500-G/04r-8-8: branteghem)
Zegel: Robrecht van Branteghem, ontvangt een rente op de spijker van Brugge. Hij zegelde
in 1448: een leeuw, de schouder beladen met een ster en een uitgeschulpte zoom (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 320).
Breydel (Jacob):
- in keel drie paardenkoppen van zilver, getoomd van sabel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-38: jacob breidel)
Helm: een paardenkop van zilver, getoomd van sabel (1393-B)
Zegel: "Jacob Breydel" zegelde in 1386. Op een gebroken zegel ziet men aan de rechter
zijde van het schild twee getoomde paardenhoofden. Een Jacob Breydel zegelde in 1433:
drie getoomde paardenkoppen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 410 - Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. III, pp. 80-81).
Nota: Hij was zoon van Jehan en van Clara de Pinckere. Hij huwde eerst Elisabeth van
Aertrycke en vervolgens met Elisabeth van de Walle. Hij was verscheidene malen
schepen van Brugge tussen 1385 en 1413 en raadsheer tussen 1403 en 1416. In 1398 was
hij forestier van het steekspel van de Witte Beer. Hij overleed in 1416 en werd begraven
in de Sint-Walburgakerk te Brugge (Douxchamps, Breydel, p. 303, n° IV - Gailliard,
Bruges, D. III, pp. 6-7 - Prevenier, Handelingen, n° 11 en 716 - Van den Abeele, Witte,
pp. 64 en 142 - Van Praet, Recherches, p. 289 – Vermeersch, Grafmonumenten, D. II, n°
95).
Zie: Moorslede
Briarde (van den):
- in zilver drie jachthoorns van sabel, beslagen van goud, gebonden en gemond van
keel.
Bron: (1557-G/654: van der bryaerde)
Zegel: Gontier van den Briarde, man van het perron van Bergues, zegelde in 1398: drie
jachthoorns (Demay, Flandre, n° 1979).
Briele < = Bellettes ? (heer van Ten):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken (Jonghe).
Bron: (1557-G/434: le sgr de bellettes) - (1562-B/012: les sgr de bellettes, leur surnom est
de jonge)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 87
Nota: In 1330 wordt er vermeld dat "joncfrouwe Marie, ser Symoens dochter was van den
Briele, Everdeys sJonghen wijf, ..., hadde vercocht wel ende wettelike mijn here Philipse
Vylaine, here van Sente Jans ten Steene, de stede ten Briele". Het leen Ten Briele ligt
in Gent (B-9000) (van der Haeghen, Walle, pp. 22-24).
Brielen (van den):
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver.
Bron: (1500-G/10v-5-6: bersele)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vàn Briele en
flandre". Volgens d'Hane-Steenhuyse: in zilver een getand kruis van azuur. Volgens de
L'Espinoy: in zilver een uitgeschulpt kruis van azuur (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D.
I, p. 75 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 367 - Lautte, Jardin, p. 79).
Brievere (de):
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld van drie
zespuntige sterren van keel.
Bron: (1500-G/05r-1-1: berrestein)
Wapen: Volgens Rietstap: in zilver een keper van azuur, beladen met drie schelpen van goud,
vergezeld van drie sterren van keel (Rietstap, Armorial, D. I, p. 301).
Briffoeil (heer van): Lok. B-7604
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1370-M/0656:) - (1380-U/1902: le sire de briseul) - (1380-W/31r-01: le sr de brisuil)
- (1395-G/1060: die he và brissoel) - (1470-D/133r-03: le sire de brisuel) - (1600-
G/0961: brissuel) - (1600-O/068r-3: le sgr de brisseul)
Kreet: hury (1380-U) - bury (1380-W) - bury (1470-D) - bury (1600-G) - anthoing (1600-O)
Zegel: Jehan d'Antoing, heer van Briffoeil, ridder, zegelde in 1385: een leeuw gebroken met
een barensteel (Coulon, Bourgogne, n° 177).
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van azuur, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1372-B/0758: de h và brisuel)
- in keel bezaaid met lelies van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0467: le sieur de bristeul)
Kreet: bury (1425-S)
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1475-S/058r-10: le sr de brisseul) - (1500-Q/08r-02: brisuel) - (1543-B/185r-3: sr
de brisuel) - (1550-B/H-041: le sr de briesoeul) - (1570-B/2380: le sgr de brisueil) -
(1570-G/268r-3: le sgr de brisueil)
Kreet: bury (1475-S) - bury (1500-Q)
- in keel bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1568-B/17r-09: le sr de briffeul)
Kreet: buzy (1568-B)
Brigdamme (heer van): Lok. NL-4330
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel.
Bron: (1370-M/794:) - (1380-U/1823: celui de bruquedan) - (1380-W/29r-22: cellui de
bokedam) - (1400-G/158r-19: celluy de begredan) - (1430-C/134-18: brugdwy) - (1450-
M/15r-3: le sr de bulkadam) - (1460-G/174-2: brugdame) - (1470-D/116r-10: celuy de
brucguendem) - (1470-P/387r2: le sgr de brughedam) - (1471-R/48-11: le sgr de
brugdamme) - (1543-B/150v-3: sr de broucqdam) - (1557-G/271: le sgr de brugdamme)
- (1562-B/267: les sgr de brugdamme) - (1570-B/1897: le sgr de brugdam) - (1570-
G/210: le sgr de brugdam) - (1650-C/60v-25: sgr de brugdam)
Kreet: brugdamme (1557-G)
Helm: een punthoed van zilver, op de punt een veder van sabel, komende uit een wrong van
zilver en keel (1460-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 88
Zegel: "Egidii de Brudcame" zegelde in 1289: een dwarsbalk beladen met een koekige
dwarsbalk? "Bouden van Brigdamme" zegelde in 1292: een dwarsbalk van drie spitsruiten
en een dwarsbalk erover (Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 796-797 - Demay, Flandre, n°
658 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 340).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 384)
- in sabel een dwarsbalk gedeeld doorsneden getand van keel en zilver.
Bron: (1500-G/07r-6-6: bulkedam)
- in sabel een dwarsbalk gedeeld doorsneden getand van zilver en keel.
Bron: (1535-U/086-11:)
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van keel en zilver.
Bron: (1600-E/149v-2: celuj de brugdam) - (1600-W/092v-1: le sgr de bulkedam)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Brugdamme ou Brigdamme
en Zeelande": in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel.
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) beschrijft de dwarsbalk doorsneden getand van
zilver en keel, maar tekent van keel en zilver (1600-E/149v-2)
- in keel (sabel) een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel.
Bron: (1600-G/0333: le s de bukadam)
Nota: Heerlijkheid te Walcheren (Te Water, Zeelant, D. I, pp. 30-32).
Zie: Brugdamme
Brillon (heer van): Lok. F-59178
- geschaakt van goud en keel van zes rijen.
Bron: (1557-G/414: le sgr de brylyon)
Kreet: quesnoey (1557-G)
Nota: Gossuin du Quesnoy, heer van Le Quesnoy, van le Loire te Brillon, overleed in 1415
tijdens de veldslag van Azincourt (Croquet, Grandmetz, p. 63).
Zie: Le Quesnoy
Brimeu (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie adelaars van keel; 2 en 3, in keel getralied van
zilver (Humbercourt).
Bron: (1500-Q/22r-12: jehan de brimeu)
Nota: Jehan de Brimeu werd ridder geslagen in 1429 voor de veldslag te Montepilloy in de
nabijheid van Senlis. In 1435 was hij baljuw van Amiens (Douët d'Arcq, Monstrelet, D.
IV, pp. 344-345 en D. V, p. 196).
Brimeu (Lodewijk de):
- in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1396-F/258: her lowich van brymmuer - sire lowys de brimeux - dH-45r: her lowich
van brymmůer)
Zegel: Lodewijk, heer van Brimeu, zegelde in 1407: drie adelaars (Demay, Flandre, n° 653).
Brimeu (Olivier de):
- in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1396-F/278: her olyfier van brymmuer - sire olivier de brimeu - dH-46r: her olyfier
van brymmůer)
Zegel: "Aleaume de Brimeu", ridder, zegelt in 1314: drie adelaars (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 1573).
Brimeu, heer van Humbercourt (David de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur; 2
en 3, in keel getralied van zilver (Humbercourt).
Bron: (1420-C/292: messire david de brimeu, sgr de humbescourt)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 292)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 89
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie adelaars van keel; 2 en 3, in keel getralied van
zilver (Humbercourt).
Bron: (1658-C/154r-03: david de brimeux sire de hubercour)
Zegel: David de Brimeu, heer van Humbercourt, zegelde in 1410: gevierendeeld 1 en 4, drie
adelaars; 2 en 3, getralied (Coulon, Bourgogne, n° 156).
Brimeu, heer van Massecourt (Floris de):
- in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1460-G/044-2: florimont de brimeu sr de massecourt)
Helm: een vogelkop van zilver, gebekt van keel, tussen een vlucht van zilver, komende uit
een kroon van goud (1460-G)
Brimeux (heer van): Lok. F-62170
- in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1600-W/026r: le sgr de brymeux)
Helm: een adelaarskop van zilver, gebekt van keel, komende uit een wrong van keel en zilver
(1600-W)
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny: in zilver drie adelaars van keel, gepoot van azuur (de
La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 311).
Zie: Vincourt - Popoff, Artois, n° 5
Brisetête (heer van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1400-D/147v:) - (1550-A/15r-08: briseteste) - (1600-W/095r-5: le sgr de brysinch)
- (1650-B/294-06-3: briseteste)
Zegel: "Johannis Brizeteeste de Sand, militis" zegelde in 1286: een vol wapen met een
schildhoofd beladen met een uitkomende leeuw. "Rogeri Brizeteeste militis dni de
Buxhem", zegelde in 1336: getralied onder een schildhoofd beladen met een uitkomende
leeuw (Demay, Flandre, n° 654 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1580 - Warlop, Flemish,
p. 713).
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/443: le sgr de brysteede)
Kreet: vilaeyn à gandt (1557-G)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld en getongd van goud.
Bron: (1562-B/090: les sgr de briestede, leur surnom est vilain)
Brisetête (Rogier):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld en getongd van azuur.
Bron: (1525-C/125: h. rogier bristeeste) - (1582-B/117v-11: h. rogier bristoec)
Zegel: "Rogiri Briseteeste", ridder, heer van Buxhem, zegelde in 1339: gedamasceerd, een
schildhoofd beladen met een uitkomende leeuw (niet gekroond) (de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 411)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 125 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 460-462).
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1525-C/177: h. rogier bristeeste) - (1582-B/118v-03: h. rogier briestock)
Zegel: "Rogier Brijseteeste", ridder, zegelde in 1339: doorsneden A, een uitkomende
gekroonde leeuw; B, een vol wapen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 411).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 177)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 90
Brisetête (Wouter):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1470-D/121r-01: sire woutre brissenteste) - (1600-E/153r-3: messire wautre
briseteste)
Nota: Wouter Brisetête onderschreef een akte in 1318 (du Chesne, Guines, D. I, p. 389 en
D. II, pp. 556-557 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 15).
Britton:
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1500-G/02r-4-2: briton)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Briton" (Lautte,
Jardin, p. 100).
Broeucq (heer van Le):
- gedwarsbalkt van azuur en hermelijn.
Bron: (1557-G/569: le sgr de bruecq)
Nota: Gelre geeft voor "die he' van pinkengi" namelijk Jehan, heer van Picquigny:
gedwarsbalkt van hermelijn en azuur, een zoom van keel. Picquigny de heer van Beauchien
in Ponthieu genoemd Beauchamp voerde: gedwarsbalkt van hermelijn en sinopel of
gedwarsbalkt van sinopel en hermelijn. Rietstap vermeldt een familie de Zuutere of
Zutters afkomstig uit Gent, welke als wapen voerde: in hermelijn drie dwarsbalken van
azuur of gedwarsbalkt van hermelijn en azuur (Popoff, Artois, n° 99 – Rietstap, Armorial,
D. II, p. 1152 - Vallée, Blasons, p. 361 - 1395-G/403).
Broeucq (heer van Le): Lok. F-59000
- in hermelijn een ankerkruis van keel.
Bron: (1380-U/1844: celui de bureth) - (1380-W/29v-08: cellui de bruech) - (1470-D/128r-
09: celuy de brauch) - (1470-P/390v1: le sgr du bruech) - (1535-U/094-13: sr de bene)
- (1543-B/155v-6: sr de breucq) - (1544-L/241: le breucq) - (1557-G/580: le sgr de
beerne) - (1562-B/531: les sgr de bernee) - (1570-B/2025: le sgr de bruet) - (1570-
G/219v: le sgr de bruec) - (1600-E/157v-3: celuj de bonecq) - (1650-B/294-02-3:
breucq)
Kreet: beerne (1557-G)
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1475-S/166r-16: le sgr de brueth) - (1550-A/10v-04: briele)
Nota: Het wapenboek Urfé (1380-U) geeft voor "celui de bureth": in hermelijn een
ankerkruis van keel (1380-U/1844)
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel (Werchin).
Bron: (1544-L/242: le sgr du breuc en lille)
- in zilver een adelaar van keel, gepoot van goud.
Bron: (1557-G/430: le sgr de broucque) - (1570-B/2094: le sgr du bruecq)
- in zilver een adelaar van keel.
Bron: (1570-G/225: le sgr du bruecq)
Zegel: "Willames du Bruech", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1318: een adelaar
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 329)
- in keel een ankerkruis van goud.
Bron: (1650-C/63r-24: sgr du bruecq)
Kreet: gospré (1650-C)
Broeucq (heer van Le): Lok. F-59650
- in goud een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1544-L/217: le breucq)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 91
Broeucq of van Broek ? (Jehan de):
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een keper van hetzelfde, beladen met drie
leeuwen van zilver.
Bron: (1470-D/126v-01: sire jehan le brocdues)
Nota: Een Jehan de “Brueil”, ridder, wordt in 1302 aangegeven als Leliaard en een "Johannes
de Broco" staat vermeld in 1305. Een leen Broek is gelegen te Beuvrequen (F-62250) (De
Flou, Toponymie, D. II, p. 789 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 15 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 223).
Zie: Volmerbeke
Brolem = Bourlon ? (heer van):
- in keel een hartschild van goud.
Bron: (1535-U/093-06: sr de brolem)
Zegel: Eustache de Bourlon verkocht in 1272 aan de abdij van Verger-lez-Oisy een tiende
gelegen onder andere te Bourlon (F-62860). Hij zegelde: een hartschild, een schuinbalk
erover (Brassart, Wavrin, p. 143).
Nota: Volgens Le Carpentier voerden de Bourlons als wapen: in sinopel een karbonkel van
goud. Later wapende een Jacques de Bourlon: in keel drie schildjes van zilver, beladen
met drie meerltjes van sabel (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 295-296 - Rietstap,
Armorial, D. I, p. 272).
Bron = Englos ? (heer van):
- in sabel een hartschild van zilver.
Bron: (1557-G/371: le sgr de broen) - (1562-B/297: les sgr de bron)
Kreet: bon voulloir bron (1557-G)
Nota: Bron is de naam van een oud kasteel en leen te Gonnehem (F-62920). In 1339 wordt
een "terra dictas Broem, sitas in parochia de Leffinghe" (B-8432) vermeld. De
beschreven wapens zijn dezelfde als deze van de familie du Bois, dit Sévris, maar de
roep door Gailliard gegeven, is verschillend. Brassart, in zijn kort overzicht van deze die
een hartschild gebruiken, maakt geen melding van een familie Bron (Brassart, Wavrin,
pp. 138-153 - De Flou, Toponymie, D. II, pp. 861 en 846).
Zie: Englos
Broodloos (Jacob):
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met drie penningen van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-41: jacob broolos)
Helm: twee rundshoorns van sabel, de rechtse beladen met een dwarsbalk van goud (1393-
B)
Nota: Hij is mogelijks een zoon van Peter Broodloos, vermeld in 1358. Hij was verscheidene
malen schepen van Brugge tussen 1408 en 1412 en burgemeester der schepenen tussen
1413 en 1439. Hij nam samen met 24 andere Bruggelingen deel aan het steekspel
gehouden te Rijsel in 1408 (Gailliard, Bruges, D. IV, pp. 159-160 - Van den Abeele, Witte,
pp. 64 en 142 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, pp. 481-482 - Van Praet,
Recherches, p. 289 – Vermeersch, Grafmonumenten, D. II, n° 181 - Wikipedia, Brugge).
Broodseinde (heer van): Lok. B-8340
- in sinopel een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/286: le sgr de broedtshende)
Kreet: broedtshende (1557-G)
Brouck (Jacob):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis, vergezeld in het schildhoofd en in de
punt van een wassenaar en rechts en links van een meerltje, alles van zilver; 2 en
3, in keel drie dwarsbalken van goud.
Bron: (1445-L/277-03: jacop brocq)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 92
Zegel: Een Jehan van den Broucke, schepen van Ieperambacht in 1338 en in 1346, zegelde:
een schuinkruis vergezeld van vier vijfpuntige sterren (Bonaert, Sceaux, p. 287).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Brouck de Haccourt au pays de
Hasbaye": in keel een schuinkruis van zilver, vergezeld van vier meerltjes van hetzelfde.
Rietstap en Hemricourt geven hetzelfde wapen (Rietstap, Armorial, D. I, p. 311 - de
Hemricourt, Miroir, pp. 247-248).
Broucke (Bernard ? van den):
- in hermelijn een spitsgeruite schuinbalk van keel, de eerste spitsruit beladen met
drie penningen van goud.
Bron: (1470-D/123v-03: sire baru lebreuc)
Nota: Men dient het wapen waarschijnlijk te lezen als, in hermelijn een spitsgeruite
schuinbalk van keel, elke spitsruit beladen met een penning van goud. Een "Bernars du
Bruec" staat vermeld als burger van Brugge in 1298. Bernard "Uten Broeke" staat
vermeld in 1302 onder de Liebaards (van den Eeckhout, Dupuy, p. 15 - Verbruggen,
Liebaards, p. 85 - Warnkoenig-Gheldolf, Flandre, T. IV, pp. 304-305).
Broucke (Fier à Bras van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een
schildje van keel; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Bron: (1525-C/324: h. fierrabraas vanden brouke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 324)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een
schildje van goud; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Bron: (1582-B/121r-14: h. fierenbraes van de broeck)
Nota: een "messire Fierabras Uppenbrouc, de Westoutre, chevaliers" staat vermeld in 1350
(de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, p. 340).
Broucke (heer van): Lok. B-8640
- in hermelijn een schuinbalk van zes spitsruiten en een halve spitsruit van keel.
Bron: (1543-B/153v-5: sr du breucq)
Zegel: In de cartularia van de abdij Ter Duinen te Koksijde wordt in 1355 een "van den
Brouke" vermeld, die als zegel voerde: in hermelijn een schuinbalk van drie ruiten
(Donche, Wapenboek, p. 58).
Nota: (Merghelynck, Vademecum, p. 231)
- in hermelijn een schuinbalk van zes spitsruiten van keel, elk beladen met een penning
van goud.
Bron: (1600-E/154v-3: celuj de breuch)
Zegel: In de cartularia van de abdij Ter Duinen te Koksijde wordt in 1297 een "Uten Brouke"
vermeld, die als zegel voerde: een schuinbalk van vijf spitsruiten, elk beladen met een
figuurtje (Donche, Wapenboek, p. 58).
Zie: Stavele – Veurne
Brouckerque (heer van): Lok. F-59630
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie rozen van goud.
Bron: (1380-U/1855: celui de boem) - (1380-W/29v-20: cellui de loen) - (1425-S/0292: le
sieur de broukerke) - (1470-P/391r1: le sgr de broukerke) - (1475-S/164v-13: le sgr de
broukerq) - (1550-B/F-096: le sr de brouckuercque) - (1557-G/499: le sgr de
broucquerque) - (1570-B/1914: le sgr de brouckercke) - (1570-G/211: le sgr de
brouckerke) - (1600-E/154r-5: celuj de bronckerk)
- in zilver een dwarsbalk van (sabel), beladen met drie rozen van goud.
Bron: (1470-D/129r-01: celuy delolem)
- in zilver een dwarsbalk van keel (sabel), beladen met drie vijfbladen van goud, gepunt
van sinopel.
Bron: (1535-U/093-12: sr de broukerke)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 93
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie zespuntige bloemen van goud.
Bron: (1543-B/153v-2: sr de broucquerq en 156v-3: sr de hoem)
Nota: Het wapenboek Noël le Boucq volgt hier het wapenboek Le Blancq, die na Lambergue
en voor Machelen, de heer van Brouckerque vermeld (1543-B/156v-3 - 1570-B/1913-
1915).
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie spoorraderen van goud.
Bron: (1562-B/434: les sgr de brouckerke)
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie vijfbladen van goud.
Bron: (1600-E/158v-1: celuj de loem)
Zegel: "Wautier de Brovkie chr" zegelde in 1308: een dwarsbalk beladen met drie vijfbladen
en een barensteel met vijf hangers (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1585).
Zie: Lambergue
Broukercke (Boudewijn de):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie rozen van goud.
Bron: (1470-D/123r-07: sire boudewin de kwoeckerle)
Zegel: "Bauduin de Broukerke cher" zegelde in 1316: een dwarsbalk beladen met drie rozen
(Demay, Flandre, n° 656).
Nota: Boudewijn van Broukercke, ridder, staat in 1302 vermeld onder de Liebaards (Delfos,
Liebaards, p. 331 V-50 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 15-16).
Brouly = Boelare ? (de):
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1535-U/098-06: de brouly)
Wapen: Brassart vermeldt dat volgens sommige oude wapenboeken de heren van Boelare van
het huis Harnes als wapen voerden: in zilver een hartschild van keel (Brassart, Wavrin,
p. 142)
Brous of Braem ?:
- in azuur een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1500-G/03v-2-4: bres)
Zegel: Hendrik Braem zegelde in 1331: een geschaakte dwarsbalk. Antoine Brous houdt in
1547 een leen te Destelbergen. Hij zegelde: een geschaakte dwarsbalk (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 317 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 47).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 95)
Broye (Gauthier de La):
- in zilver een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1538-W/109: gauthier de la broye)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver (1538-W)
Wapen: (Dansaert, Armorial, p. 162 - de Herckenrode, Nobiliaire, p. 226 - Rodière, Table,
p. 21)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 118)
Zie: Labroye
Brugdamme (Simon van):
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1395-G/0942: h' symon van brugdam) - (1455-G/114r-1: h simoen van brugdame) -
(1525-C/158: h. symon van brugdamme)
Helm: twee afgewende adelaarskoppen en halzen van zilver, gebekt van goud, komende uit
een kroon van sabel (1395-G) - twee afgewende zwanenkoppen van zilver komende uit
een kroon van sabel (1455-G)
Zegel: "Symoen và Brugdam", ridder, zegelde in 1355 en 1381: een dwarsbalk doorsneden
getand, vergezeld in de rechterbovenhoek van een ster. Simon van Brugdamme, voordien
gevangen te Baesweiler, onder de heer van Wedergraat, zegelde in 1374: een dwarsbalk,

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 94
getand van ..., getopt met een ster (Demay, Clairambault, n° 1644-1645 - de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 340).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 158)
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel.
Bron: (1396-F/217: her symon brugdamme - sire symon de brugdàme - dH-42v: her symon
van brugdamme)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 393)
- in sabel een uitgeschulpte dwarsbalk gedeeld van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een zespuntige ster van zilver.
Bron: (1410-P/04r-5: s' simò de brugd)
Zie: Brigdamme
Brugdamme (van):
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1372-B/0633: brugdam en 785: brugdam)
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een ster van goud.
Bron: (1372-B/1695: vlamminc brugdam) - (1436-C/077v-11: và bredame) - (1436-L/1403:
và bredâm)
Helm: een leeuwenkop van goud tussen een vlucht van hetzelfde, komende uit een kroon van
sabel, gebloemd van goud (1372-B)
- in sabel een dwarsbalk in de lengte doorsneden getand van zilver en keel.
Bron: (1535-U/086-11:)
Brugge (burggraaf van): Lok. B-8000
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1400-G/158v-06: celluy de bon) - (1562-B/102: les chastelains de bruges) - (1582-
B/115v-05: les chastelains de bruges, lad. chastelainie fut depuis erigée en une
seigneurie nomé de gruthuse)
Zegel: "Gildulphi de Brugis, militis", zegelde in 1275: een kruis (Douët d'Arcq, Inventaires,
n° 10362).
- in zilver een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1550-A/08r-14: chastelain de bruges)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "Et porterent lesdicts Chastelains leur banniere armoyée
d'argent à la bordure (getekend uitgeschulpt) de gueules" (de L'Espinoy, Noblesse, p.
120).
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1557-G/189: le chastelain de bruges)
- in goud een gaande leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1650-B/292-02-2: castellanus brugensis)
Zegel: "Johannis, domini Nigelle, castellani Brugensis" zegelde in 1196: een gaande leeuw
(Demay, Flandre, n° 5497).
Brugge (Guidolf van):
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1430-C/133-07: gildolf de bruges) - (1470-D/118v-04: messire guydolf der
debrughes) - (1475-S/167r-02: mon guildof de bruges) - (1600-E/151r-4: messire
guidolf de bruges)
Zegel: "Gildulphi de Brugis, militis", zegelde in 1275: een kruis en Guidolf van Brugge, heer
van Gruuthuse, ridder, zegelde in 1365: een kruis beladen met een hartschild met een
schuinkruis (Demay, Flandre, n° 659 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10362).
Nota: In 1297, onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en
le dite vile avoec Mons. de Flandres" wordt "Mons. Ghildolf” vermeld. “Ghildolue” van

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 95
Brugge, ridder, wordt in 1302 vermeld onder de Leliaards, hij leende aan de stad Brugge
400 pond (Colens, 1302, p. XIV - Delfos, Liebaards, p. 330 L-104 – de Limburg-Stirum,
Codex, D. I, p. 301 - Van den Abeele, Enigma, pp. 622 en 628 - van den Eeckhout, Dupuy,
p. 16 - Vansteenkiste, Chiffré, p. 20).
Brugge (heer van): Lok. B-8000
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1557-G/007: le prince du bourg de bruges)
Kreet: bruges (1557-G)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van azuur, genageld en
getongd van goud, over alles heen (Haspengouwen).
Bron: (1562-B/546: les sgr de bruges dont sainct tron fut un)
Brugge (stad): Lok. B-8000
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond
van goud, de schouder beladen met een breedarmig kruis van hetzelfde, over alles
heen.
Bron: (1400-A/040: la ville de bruges) - (1568-B/Dv-05: bruges)
- gedwarsbalkt van keel en zilver, een leeuw van azuur over alles heen.
Bron: (1418-C/CCIIIIv-2: von bruge in flander) - (1562-B/567: bruges, le second membre
de flandre)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een leeuw van sabel, getongd en gekroond van goud,
de borst beladen met een herkruist kruis van hetzelfde, over alles heen.
Bron: (1425-S/0306: bruges)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van azuur, genageld,
getongd en gekroond van goud, de borst beladen met een kruis van hetzelfde, over
alles heen.
Bron: (1460-G/201-2: die stat van brugge) - (1557-G/016: bruges)
Zegel: Het zegel van Brugge in 1289: gedwarsbalkt van acht stukken, een gekroonde leeuw
erover (de Ghellinck, Sceaux, p. 84 - De Mey, Sceaux, n° 12, pp. 61-68).
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van sabel, gekroond van
goud, over alles heen.
Bron: (1500-G/08r-8-5: brugghe)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro voerde "Bruges ville en flandre": gedwarsbalkt
van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van azuur, gekroond van goud, gehalsband
met een ketting met aan het uiteinde een kruisje van hetzelfde, over alles heen.
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond
van goud, de borst beladen met een kruis van hetzelfde, over alles heen.
Bron: (1535-U/097-08: la ville de bruge)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van azuur over alles
heen.
Bron: (1543-B/143v-4: bruge)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond
van goud, om de hals een gekrukt kruis van hetzelfde, over alles heen.
Bron: (1568-B/63r-07: bruges)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw van zilver over alles
heen.
Bron: (1650-B/294-08-4: bouges)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een leeuw van azuur, rond de hals
en hangend over de borst een eikel van goud, over alles heen.
Bron: (1650-C/43v-09: la ville de bruges)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 96
Brugge (van):
- in goud een kruis van sabel, een barensteel met vijf hangers van sinopel.
Bron: (1562-B/210: les sgr de dunkerke, leur surnom fut de bruges)
Brugge, graaf van Winchester, heer van Gruuthuse (Lodewijk van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
zilver.
Bron: (1433-B/03a: louys de bruges, comte de wicestre, sgr de grutuse)
Kreet: jerraie (1433-B)
Helm: een bokkenkop van sabel, gehoornd van goud, tussen een baniervlucht van hermelijn,
komende uit een kroon (1433-B)
Zegel: Lodewijk van Brugge, graaf van Winchester, zegelde in 1455 en 1483: gevierendeeld
1 en 4, een kruis; 2 en 3, een schuinkruis (Colpaert, Avelgem, p. 244 - Demay, Flandre, n°
662).
Wapen: (Lautte, Jardin, pp. 99 en 171)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 142 – van den Eeckhout, Gruuthuyse, pp. 13-15).
Bruggen (Jehan van der):
- in zilver drie lelies van azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gistel-28: jan van der breughe)
Zegel: "Johannes de Ponte", schepen van Leuven van 1389 tot 1412, zegelde in 1389 en 1398:
drie lelies met afgeknotte voet, een schuinstaak erover (Demay, Flandre, n° 4451 - de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 340).
Nota: Jehan van der Bruggen (de Ponte), ridder, huwde in 1377 Elisabeth t’Serarnts. Zij
staat in 1406 vermeld als weduwe. Zij hadden een zoon Jehan, heer van Blaesveid. Een
"Jans van der Brueghe" staat in 1396 eveneens vermeld in de rekeningen van de stad
Brugge (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 354 - Van den Abeele, Witte, p. 64
- van Parys, Lignages, p. 704).
- din zilver drie lelies met afgeknotte voet van sabel, een hartschild van Brabant.
Bron: (1450-B/0262: h jan vàd brugge)
Brugghen (van der):
- in zilver een schuinbalk van keel, vergezeld van appels van hetzelfde.
Bron: (1470-D/127v-03: les armes de brucghene)
Kreet: brucghene (1470-D)
- in zilver een schuinbalk van keel.
Bron: (1600-E/156v-6: les armes de brugneren)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) voegt bij de beschrijving toe dat de schuinbalk
vergezeld is van zes appels van keel (1600-E/156v-6)
Brune (Colin de):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel;
2 en 3, in keel een schuinkruis van vair; een barensteel van goud over alles heen.
Bron: (1436-C/071v-09: solin) - (1436-L/1355: solin)
Helm: een vossenkop (1436-C)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel,
een barensteel van goud; 2 en 3, in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1445-L/274-12: colyn de brune)
Brune (de):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie lelies van keel.
Bron: (1500-G/10v-7-3: de brune)
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Brune à
Gand": in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie lelies van keel, vergezeld in

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 97
het schildhoofd van drie meerltjes van zilver. Volgens Lautte: in zilver een dwarsbalk
van keel, beladen met drie lelies van goud, vergezeld in het schildhoofd van drie
meerltjes van sabel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 355 - Lautte, Jardin, p. 102).
Brune (de):
- in goud drie hondenkoppen van sabel.
Bron: (1500-G/03r-2-6: de brune)
Wapen: Dansaert geeft: in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver
(Dansaert, Armorial, p. 163).
Brune (de):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel.
Bron: (1436-C/071v-06: des de beune) - (1436-L/1352: des de benne) - (1600-E/156v-2: les
armes de betse)
Helm: een vossenkop (1436-C)
Nota: De rozen gepunt van goud (Bethune, Epitaphes, p. 216).
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie vijfbladen van keel, gepunt van
sinopel.
Bron: (1535-U/094-05: de betyse)
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie vijfbladen van keel.
Bron: (1557-G/593: la mayson surnomé de brune) - (1562-B/373: l'anciene maison surnommé
de brune) - (1600-W/093v-4: ecoevre)
- in sabel twee kepers (= één keper) van zilver, beladen met drie rozen van keel.
Bron: (1600-E/150r-1: le sire de brune)
Brune (de):
- in zilver zes koeken van azuur, een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/02v-8-3: de brune)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de
Brune en flandre": in azuur zes penningen van zilver, een schildhoofd van goud (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 76).
- in azuur zes penningen van zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1524-G/a-03: de bruune) - (1550-A/12r-09: brune)
Wapen: Lautte geeft: in zilver zes koeken van azuur, een schildhoofd van keel (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 354 - Lautte, Jardin, p. 101).
Brune (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel;
2 en 3, in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1436-C/071v-07: jan) - (1436-L/1353: jan) - (1445-L/274-02: jà de brune)
Helm: een vossenkop (1436-C)
Zegel: "Jean le Brune", leenman in het Brugse Vrije van de hertog van Bourgondië, zegelde
in 1409: een keper beladen met drie rozen, vergezeld in de rechterbovenhoek van een
schildje (ruw). Jehan de Brune, schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1410: een keper
beladen met drie sterren? een vrijkanton van ... (Demay, Flandre, n° 4208 - de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 342)
Wapen: "Katheline, fa mer Joos de Brune, rudder, Victors van Lichtervelde wijf, die
overleet a° 1484", voerde: de Brune gevierendeeld met Bailleul (Bethune, Epitaphes, p.
216).
Nota: Zij is waarschijnlijk de dochter van Joost, heer van Kaaskerke, en van Laurence de
Bailleul, dochter van Peter II, heer van Douxlieu, gesneuveld in 1385, en van Jeanne de
Crequy (Bayley, Bailleuls, pp. 50-51 en 72)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 98
Brune (Joost de):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een schildje van zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in
het schildhoofd van een gaande leeuw van hetzelfde.
Bron: (1445-L/272-03: h joes de brune)
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel.
Bron: (1470-D/117r-02: messire iore de bouwin)
Nota: Waarschijnlijk het wapen van Joost, heer van Kaaskerke, echtgenoot van Laurence
de Bailleul (Bayley, Bailleuls, pp. 50-51 en 72 - Gailliard, Bruges, D. VI, p. 167 - van den
Eeckhout, Dupuy, pp. 16-17).
Brune (Lodewijk de):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel,
een barensteel van goud; 2 en 3, in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1436-C/071v-08: lodevich) - (1436-L/1354: lodevich) - (1445-L/275-08: lodewich de
brune)
Helm: een vossenkop (1436-C)
Zegel: "Eloys de Brune", ridder, schepen van het land van Veurne, zegelde in 1458:
gevierendeeld 1 en 4, een keper beladen met ...; 2 en 3, een schuinkruis van vair (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 342).
Bruwaen (van):
- in zilver drie harten van keel.
Bron: (1500-G/02r-2-5: bruwaen) - (1524-G/m-06: van bruaen) - (1557-G/538: la mayson
surnomé de bruwaen)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 102)
Nota: (Bethune, Epitaphes, p. 126)
Buedele:
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie meerltjes van goud.
Bron: (1500-G/05v-1-5: de buels)
Wapen: Volgens Rietstap zijn de meerltjes van zilver (Rietstap, Armorial, D. I, p. 327).
Buggenhout (heer van): Lok. B-9255
- in zilver een dwarsbalk van keel, een versmald schuinkruis van azuur over alles heen.
Bron: (1557-G/477: le sgr de bugghenhoudt)
Kreet: bugghenhoudt (1557-G)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van goud (Halewyn); een
hartschild van azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1562-B/061: les sgr de buggenhout, leur surnom est de halewin)
Zegel: "Ghileni de Halewin, domini de Bucghehout", baljuw van Aalst, zegelde in 1428: drie
gekroonde leeuwen, vergezeld in het hart van een schildje met een schuinkruis (Demay,
Flandre, n° 4935).
Bugnicourt, heer van Sin le Noble (heer van): Lok. F-59151
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1
(Lalaing).
Bron: (1544-L/189: monsgr de bugnicourt, sgr de sin)
Zegel: "Nychole, signeur de Lallaing", ridder, heer van Bugnicourt, zegelde in 1380: tien
ruiten (Demay, Flandre, n° 1168).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 99
Bul (Filips de):
- in zilver een schuinbalk van azuur, beladen met drie schelpen van zilver, vergezeld
van twee maliën van sabel.
Bron: (1393-B/Gistel-35: philips de bul)
Helm: een uil van zilver tussen een vlucht van goud (1393-B)
Zegel: Paul de Bul, schepen van het ambacht van Ieper, zegelde in 1464: een schuinbalk
beladen met drie schelpen en vergezeld van twee maliën, gebroken rechts van de malie
in het schildhoofd met een vijfpuntige ster (Bonaert, Sceaux, p. 288).
Wapen: Volgens Bethune: in goud (= zilver) een schuinbalk van sabel beladen met drie
schelpen van zilver, vergezeld van twee maliën van sabel. François Joseph de Castro
geeft voor de ‘Buls ou Buts’: in zilver een schuinbalk van sabel beladen met drie schelpen
van zilver, vergezeld van drie (= twee) maliën van sabel. Rietstap geeft: in zilver een
schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld van twee maliën van
sabel (Bethune, Epitaphes, p. 303 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 331).
Nota: Hij haalde in 1402 de eerste prijs in het steekspel van de Spinet te Rijsel. "Philips
den Bul" wordt vermeld in 1406-1407 in de rekeningen van de stad Brugge. Hij nam samen
met 24 andere Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden te Rijsel in 1408 en staat
in 1410 vermeld in de monsteringslijst van Jehan, heer van Gistel (Buylaert, Adelslijsten,
n° 423 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 478 en 481-482 - Van den Abeele,
Witte, p. 64 en 142).
Bulskamp (heer van): Lok. B-8630
- in zilver een leeuw van azuur, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1557-G/284: le sgr de bulscamp)
Kreet: bulscamp (1557-G)
Bundere (van der):
- in keel twee afgewende bogen van goud.
Bron: (1500-G/09r-3-2: van bundere)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Bundere
en flandre" (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 77 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 599
- Lautte, Jardin, p. 106).
Burch (heer van): Lok. F-80135
- in hermelijn drie roskammen van keel.
Bron: (1370-M/798:) - (1380-U/1786: le sire de bourg) - (1380-W/28v-16: le sr de bourek)
- (1400-G/157v-05: le sr de bonoc) - (1450-M/12v-6: le sr de bourch) - (1500-G/02v-6-
8: vander borcht) - (1535-U/085-06: van der burch) - (1557-G/362: le sgr de le bourg)
- (1600-G/0301: le s de bourt) - (1600-W/089r-5: le sgr de bourch)
Kreet: le lyber vaillant de le bourg le lyber vaillant de le bourg (1557-G)
Zegel: Joris van der "Buerch", leenman van de hertog van Bourgondië in zijn kastelenij van
Veurne, zegelde in 1445: drie roskammen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 292).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 341)
- in (hermelijn) drie roskammen van keel.
Bron: (1470-D/114v-03: le sire debourg)
- in hermelijn drie sterren van keel.
Bron: (1470-P/382r3: le sgr de bourech)
Nota: Het woord "étoile" (ster) komt van een slechte lezing van het woord "étrille" (roskam).
- in hermelijn drie zespuntige sterren van keel.
Bron: (1475-S/166v-10: le sgr de bourcq) - (1562-B/517: les sgr de boure) - (1650-B/293-
05-1: bousquerque)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, drie roskammen van hetzelfde.
Bron: (1500-G/06v-3-2: bryame)
- in zilver drie roskammen van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 100
Bron: (1525-C/030: h. van de borch) - (1535-U/101-01:) - (1557-G/362: le sgr de le bourg)
- (1562-B/500: les sgr de le bourg) - (1582-B/116r-12: h. van der borch)
Nota: (Douxchamps, Burch, p. 120, n° I)
Burch (Peter van der):
- in hermelijn drie roskammen van keel.
Bron: (1525-C/086: h. peter van der borch) - (1582-B/117r-06: h. peeter van der borch)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 86)
Buren (Maximilien, graaf van): Lok. NL-4116
- gevierendeeld 1 en 4, gekeperd van goud en keel van twaalf stukken (Egmont); 2 en
3, in keel een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver (Buren); over alles in
goud een dwarsbalk van sabel, een geschaakt schuinkruis van keel en zilver erover
(Ysselstein).
Bron: (1544-L/043: maximylien conte de buren, gouverneur de frize en 067: le conte de
buren)
Zegel: Alard, heer van Buren, zegelde in 1315: een beurtelings gekanteelde dwarsbalk (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 350).
Buridaen:
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie garnalen van sabel.
Bron: (1500-G/08v-7-1: buridan) - (1568-B/67r-09: buridaen)
Zegel: "Xpofle Buridan", ontvanger te Brugge en het Vrije, zegelde in 1466: een keper
vergezeld van drie garnalen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 351).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 781 - Lautte, Jardin, p. 81).
- in zilver drie garnalen van (sabel), een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1524-G/n-02: buridan)
Burst (heer van): Lok. B-9420
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, een uitgeschulpte
zoom van zilver.
Bron: (1562-B/328: les sgr de borst)
Bury (heer van): Lok. B-7602
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1380-U/1151: le sire de bury) - (1450-B/3016: m de bury)
Kreet: bury (1380-U)
- in keel een leeuw van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1395-G/0406: die he' v burij) - (1450-B/1893: van bury)
Bus (du):
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, drie wassenaars van hetzelfde.
Bron: (1370-M/807:)
Zegel: Peter du Bus, kapelaan van Sint-Pieter te Rijsel, zegelde in 1443: een veld bezaaid
met blokjes en drie wassenaars (Demay, Flandre, n° 6592).
Nota: Familie afkomstig uit Flers welke burgers werden te Rijsel op het einde van de XIV de
eeuw (Denis du Péage, Du Bus, p. 78).
Busere (de):
- in sabel drie posthoorns van goud.
Bron: (1500-G/09v-7-1: de buzere)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Busere": in
sabel drie posthoorns van goud. Volgens Rietstap: in goud drie jachthoorns van sabel,
gebonden en beslagen van keel (Lautte, Jardin, p. 89 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 342).
- in zilver drie jachthoorns van azuur, beslagen van goud.
Bron: (1557-G/558: la maeyson surnomé de busere)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 101
Wapen: Dansaert geeft: in goud drie jachthoorns van sabel, gebonden en beslagen van keel
(Dansaert, Armorial, p. 166).
Busere (Rogier de):
- in zilver drie jachthoorns van keel, gebonden van azuur, gemond van goud.
Bron: (1535-U/100-08: h rogien die buser)
Wapen: Volgens Van Dycke: in zilver drie jachthoorns van sabel, gebonden van hetzelfde
(Van Dycke, Recueil, n° 77).
Bussche (heer van La): Lok. B-7784
- in zilver een gaande en aanziende leeuw van keel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/531: le sgr de le boussche)
Kreet: van den boussche de le boussche l’ardy (1557-G)
- in zilver een gaande en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1562-B/375: les sgr de le bossche)
Bussche (Rogier van den):
- in zilver een gaande en aanziende leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1525-C/249: rogier van de bossche) - (1582-B/119v-21: rogier van den bossche)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 249)
But (de):
- in zilver een klimmende ram van sabel.
Bron: (1500-G/09r-2-2: de but)
Zegel: "Coppin le But" zegelde in 1328: een gaand ram (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D.
I, p. 395).
Buzelin (heer van): Lok. F-59710
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1544-L/255: buzelin)
Zegel: Klaas Buzelin, burger van Cambrai, zegelde in 1586: gevierendeeld 1 en 4, een haan;
2 en 3, een hamei (Demay, Flandre, n° 4507).
- in goud een kruis van keel, beladen met drie penningen van zilver, geplaatst rechts,
links en in de punt, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1544-L/256: le sr de buzelin au pont a marque en pevle)
Bylandt:
- in azuur drie bladen van goud, een zoom van keel.
Bron: (1500-G/05r-7-6: buylant)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Bijlant": in keel drie bladen
van goud. Volgens Lautte: in azuur drie lindenbladen van goud (Lautte, Jardin, p. 92).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 102
Cabilliau (Jehan):
- in keel twee afgewende kabeljauwen van zilver, de eerste beladen met een schildje
van zilver vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel een wassenaar van
zilver.
Bron: (1525-C/239: h. jan cabellyau) - (1582-B/119v-11: h. jan van cabbelyau)
Zegel: Jehan Cabilliau, schepen van Oudenaarde, zegelde in 1378: vijf schuinbalken een
vrijkwartier met twee afgewende kabeljauwen (Bockstal, Zegels, n° 33).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 239)
Cabilliau, heer van Mullem:
- in keel twee afgewende kabeljauwen van zilver.
Bron: (1471-R/53-03: leas de calbelans, sire de muten)
Zegel: Willem Cabilliau, heer van Mullem, zegelde in 1515: twee afgewende kabeljauws
vergezeld in het schildhoofd van een waterlelieblad met steel (de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 489).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 77)
Cabilliau:
- in keel twee afgewende kabeljauwen van zilver.
Bron: (1500-G/08v-8-5: cabbeljau) - (1557-G/523: la mayson surnomé cabelliau)
Zegel: "Arent Cabiou", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1399: twee afgewende barbelen
(Bockstal, Zegels, n° 34).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Cabeliau en
Flandre" (Lautte, Jardin, p. 111).
Cadzand (heer van): Lok. NL-4506
- in sabel een dubbelkoppige adelaar van zilver, gepoot van goud.
Bron: (1557-G/432: la mayson surnomé de casandt) - (1570-B/1957: le sgr de caedlant) -
(1570-G/214v: le sgr de caedlant) - (1650-C/62r-03: sgr de candelandt)
Kreet: casandt casandt (1557-G)
Cadzand (stad): Lok. NL-4506
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1562-B/609: l'isle de casant)
Zie: Baenst
Cadzant (Jehan van):
- in sabel een dubbelkoppige adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1372-B/0624: jan van caedsant)
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 624 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 466-468)
Caestre (heer van): Lok. F-59190
- in keel een hartschild van azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1400-A/124: castre)
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1425-S/0312: le sieur de castres)
- in keel een hartschild van zilver een zoom van azuur.
Bron: (1535-U/097-16: de caestre) - (1568-B/63v-02: castre)
Zegel: Bernard van Caestre, tempelier, zegelde in 1306: een hartschild, vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes (Demay, Flandre, n° 7537).
- in goud een hartschild van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van zilver een zoom van azuur.
Bron: (1557-G/599: le sgr de castere)
Wapen: "Ende haer wapen (Catelijne van Caestre) es ghelick Waterleet, au premier canton
d'argent" (Bethune, Epitaphes, p. 239).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 103
- in azuur een (golvende) binnenzoom van goud, een hartschild gedeeld I, in zilver een
leeuw van keel; II, van keel.
Bron: (1570-B/1967: le sgr de castre) - (1570-G/215v: le sgr de castre) - (1650-C/62r-13:
milard de thiennes, sgr de castre)
Zie: Thiennes
Calckene (Hugo van):
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en sabel van drie rijen.
Bron: (1525-C/171: h. hugo van kalkine) - (1582-B/118r-21: h. huge van calkine)
Zegel: Zeger van Calckene, ridder, zegelde in 1362: een dwarsbalk geschaakt, vergezeld in
de rechterbovenhoek van een schildje met een leeuw (Demay, Flandre, n° 673).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 369)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 171)
Calckene (Jehan Everard van):
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en azuur.
Bron: (1470-D/126v-03: sire jehan euvard de calgue)
Nota: Everard van Calckene, de oude, en Everard van Calckene, de jonge, ridders, staan
vermeld in 1302 onder de Liebaards. Dient men te lezen "jehan" als "jonge"? (Colens,
Brugse, pp. 124, 128 en 134 - Delfos, Liebaards, p. 332 V-97-98 - de Limburg-Stirum,
Cartulaire, D. I, p. 609 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 17).
Calonne (Bernard, heer van): Lok. F-62350
- in hermelijn een gaande en aanziende leeuw van keel, getongd van azuur.
Bron: (1420-C/372: messire bernard, sgr de calonne)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 372)
Calonne (Boudewijn de):
- in hermelijn een gaande en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1562-B/563: messire bauduyn de calonne)
Calonne (heer van): Lok. F-62350
- in hermelijn een gaande en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1380-U/1860: celui de calonne) - (1380-W/29v-24: cellui de calonne) - (1405-G/231-
17: sire calone) - (1430-C/089-16: cullpune (calonne)) - (1470-D/129r-06: celuy de
calonne) - (1470-P/391v2: le sgr de callonne) - (1471-R/50-03: le sgr de calonne) - (1535-
U/095-05: sr de calone) - (1543-B/157r-1: sr de calone) - (1570-B/2040: le sgr de
calonne) - (1570-G/221: le sgr de calonne) - (1600-E/158v-5: celuj de calonne)
Zegel: "Biernars, sires de Calonne", ridder, zegelde rond 1350: in hermelijn beladen met een
gaande en aanziende leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 168).
- in hermelijn een gaande en aanziende leeuw van keel, getongd van azuur.
Bron: (1396-F/055: heer calone - sire calonne - dH-55v: heer calone)
- in hermelijn een gaande leeuw van keel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/383: le sgr de calone)
- in hermelijn een gaande leeuw van keel.
Bron: (1650-C/60r-21: calonne en 63v-12: sgr de callonne)
Wapen: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, p. 369)
Caluwe (de):
- geschaakt van goud en sinopel van zes rijen, een vrijkwartier van keel een wildemans
hoofd van zilver.
Bron: (1557-G/526: la mayson surnomé de caluwe)
Caluwe (Jehan de):
- geschaakt van goud en sinopel, een vrijkwartier van keel een gebaard wildemans
hoofd van zilver.
Bron: (1470-D/125v-04: sire jehan de cabulen)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 104
Zegel: "Jehans li Calouwe", ridder, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1312:
geschaakt, een vrijkwartier beladen met het bovenlijf van een aanziende man zonder
baard (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 170).
Nota: “Minen here Janne den Calewen”, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards
(Delfos, Liebaards, p. 332 V-99 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 17 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 234).
- geschaakt van goud en sinopel van zes rijen, een vrijkwartier van keel een gebaard
wildemans hoofd van natuurlijke kleur.
Bron: (1600-E/155v-6: messire jehan de laleuwe)
Calvekete (Adam van):
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1470-D/127r-02: sire adam de calhuelles)
Nota: Adam van Calvekete staat vermeld van 1299 tot 1316 als schepen van het Brugse Vrije.
Hij staat vermeld als ridder vanaf 1305. Een Adam van Calvekete wordt opnieuw vermeld
in 1367 (De Flou, Toponymie, D. VI, p. 1198 - Delepierre, Documents, S. II-7 pp. 26-34
- van den Eeckhout, Dupuy, pp. 17-18).
Calvekete (van):
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1600-E/146r-2: celuj de calmek)
Wapen: Volgens "Maldeghem la Loyale" voerden de Calveketes als wapen: in keel een kruis
van goud, beladen met vijf rozetten van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van
goud (de Lalaing, Maldeghem, p. 81).
Nota: Kalvekeete was een leen te Westkapelle (B-8300), welke toebehoorde aan de familie
van Maldeghem (De Flou, Toponymie, D. VI, p. 1198).
Cambe genoemd Ganthois (Boudewijn de La):
- in keel een keper van goud, een barensteel van zilver.
Bron: (1486-L/1467: baulduin de le cambe, dit ganthois)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 182)
Cambe genoemd Ganthois (de La):
- in keel een keper van goud.
Bron: (1650-L/59: gantois)
Zie: Templeuve en Dossemer
Cambe genoemd Ganthois (Jacob de La):
- in keel een keper van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een ring van
hetzelfde.
Bron: (1486-L/1486: jacques ganthois)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 195-196)
Cambe genoemd Ganthois (Jehan de La):
- in keel een keper van goud.
Bron: (1486-L/1442: jehan ganthois)
Zegel: Jehan de La Cambe genoemd Gantois, van Rijsel, zegelde in 1462: een keper (Demay,
Flandre, n° 4633).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 167-168)
Cambe genoemd Ganthois (Peter de La):
- in keel een keper van goud.
Bron: (1433-B/23b: pierre gantois)
Cambe genoemd Ganthois, zoon van Jehan (Hugo de La):
- in keel een keper van goud.
Bron: (1486-L/1468: hues de le cambe, dit gantois, filz jehan)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 105
Nota: Volgens Boniface, Hugo de La Cambe genoemd Ganthois (Boniface, Epinette, pp. 182-
183).
Camer (heer van): Lok. B-8957
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen.
Bron: (1435-T/0588: monseigneur de la schmbre) - (1450-B/0894:) - (1524-G/i-08: vander
camerer) - (1557-G/449: le sgr de la chambre)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 81 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 683 en 705 - Lautte, Jardin,
p. 120)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1525-C/085: h. van der cameren) - (1582-B/117r-05: h. van der camere)
Zie: Merelbeke
Camere (Filips van der):
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen, een barensteel van
goud.
Bron: (1435-T/0589: messire philype de lachambre) - (1450-B/0895:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 77)
Camere (Willem van der):
- in sabel een kruis (geschaakt) van zilver (en keel van twee rijen).
Bron: (1535-U/100-09: h willem van comer)
Zegel: Willem van der Camere, leenman van het kasteel van Gent, zegelde in 1482 en 1486:
een kruis geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 171 - Douët d'Arcq, Inventaires, n°
10503).
Canart (Jehan):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een ankerkruis van keel; 2 en 3, in azuur een hartschild
van zilver, een binnenzoom van tien lelies van hetzelfde (Bus).
Bron: (1420-C/696: jehan canart)
Zegel: Jehan Canart, man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1394: een ankerkruis beladen in
het hart met ... en in 1403: gevierendeeld 1 en 4, een ankerkruis; 2 en 3, een leeuw
(Demay, Flandre, n° 2689 en 2909).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 696)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een ankerkruis van keel; 2 en 3, in azuur een hartschild
van zilver, een binnenzoom van zes lelies van goud.
Bron: (1486-L/1395: jehan quennart)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 135-136)
Canart (Lotard):
- in zilver een ankerkruis van keel, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1331-T/113: lotart cannars en 17r-1: lottart canars)
Canart, heer van Grimarez (Lotard):
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1486-L/1333: le grant, sr de quenert, sr de grimaretz)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 94)
Canart, heer van Grimarez (Robrecht):
- in zilver een ankerkruis van keel, beladen in het hart met een ster van goud.
Bron: (1486-L/1358: collard quenart, sgr de grimaretz)
Zegel: "Robert Kanart", leenman van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1372: een ankerkruis, in
het hart beladen met een ster (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 490).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 110-111)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 106
Canart, heer van Grimarez:
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1650-L/30: de quennart)
Zegel: Alard Canart zegelde in 1334: een krulkruis (Demay, Flandre, n° 3724).
Caneghem (van):
- in zilver een amfora van keel.
Bron: (1500-G/09r-1-7: van caneghem)
Canin (heer van): Lok. B-8380
- in sinopel een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/469: la mayson surnomé canyn)
Zegel: "Robiers Canins", man van de graaf van Vlaanderen te Ieper zegelde in 1312: een
leeuw en een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 176).
Nota: "Canins beilc" is een stuk land te Lissewege (De Flou, Toponymie, D. VII, p. 82).
Canneele < = van Eye (van der) ?:
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/10v-1-7: van eye)
Wapen: Philippe de L'Espinoy geeft deze wapens voor de familie "van der Caneele". Volgens
d'Hane-Steenhuyse voerde de familie van der Canneele: in sabel een keper van goud,
vergezeld van drie sterren van hetzelfde. Volgens Lautte: in sabel een keper van zilver,
vergezeld van drie spoorraderen van goud (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 80 -
de L'Espinoy, Noblesse, p. 376 - Lautte, Jardin, p. 112).
Cantin (heer van): Lok. F-59151
- in goud tien ruiten van keel, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1
(Allennes).
Bron: (1544-L/247: le sgr de quantin)
Capelle (Filips de Visch genoemd van der):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde; een hartschild van goud een keper van keel (Axele).
Bron: (1435-T/0571: messire phylipe de la cappele)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 59)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1436-C/070v-07: hr phpe) - (1436-L/1329: hr phpe)
Helm: twee afgewende vissen komende uit een kroon (1436-C)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde; een hartschild van goud een keper van keel (Axele).
Bron: (1450-B/0879:)
Zie: Chapelle
Capelle (Jacob de Visch genoemd van der):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1436-C/070v-06: hr jacop) - (1436-L/1328: hr jacop)
Helm: twee afgewende vissen komende uit een kroon (1436-C)
Capelle (Martin de Visch genoemd van der):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1436-C/070v-08: hr matin và der capelle) - (1436-L/1330: hr matin và de kapelle)
Helm: twee afgewende vissen komende uit een kroon (1436-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 107
Capelle (van):
- geschuind I, in zilver drie palen van keel; II, in goud drie ruiten van keel.
Bron: (1500-G/04r-1-3: van cappelle)
Capinghem (heer van): Lok. F-59160
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een schildhoofd van keel, een leeuw van goud over
alles heen (Prévost); 2 en 3, in sabel een leeuw van zilver, de schouder beladen met
een lelie van keel.
Bron: (1410-P/05v-9: s' dechàpeget)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw van zilver; 2 en 3, in azuur een schildhoofd
van keel, een leeuw van goud erover (Prévost).
Bron: (1544-L/063: le sgr de campinquehem)
Nota: (Leuridan, Le Weppes, pp. 44-45)
- in sabel een leeuw van zilver.
Bron: (1544-L/113: campinguehem) - (1570-B/1845: le sgr de campinghem) - (1570-G/206:
le sgr de campinghen) - (1650-C/60r-05: campinghem)
Zegel: Jacquemon Le Prévost, "le singeur de Campinghehem", zegelde in 1356: een leeuw
(Demay, Flandre, n° 1463).
Zie: Prévost
Carlier (Jehan):
- in azuur een keper van vair van goud en azuur, vergezeld van drie disselbijlen van
goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-49: jan de caerlier)
- in azuur een keper van vair, vergezeld van drie disselbijlen van goud.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-49: jan de caerlier)
Wapen: Dansaert, Rietstap en Van Dycke vermelden te Brugge een familie Carlier die
wapende: in azuur een keper van goud, vergezeld van drie klophamers van zilver.
"Smallegange, Zeeland Veredelt" vermeldt een familie Carlier die voerde: in azuur een
keper van goud, vergezeld van drie zespuntige sterren van hetzelfde (Dansaert,
Armorial, p. 172 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 374 - Van Dycke, Recueil, n° 86).
Nota: Een Jehan "Caerline", "Caerlin" of "Carlin" staat vermeld in de rekeningen van de stad
Brugge in 1357-1358, 1372, 1398, 1400 en 1402. De stadsrekeningen van Kortrijk
vermelden in 1399 een “Jan Carliere” (Debrabandere, Studie, n° 915 - Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. II, pp. 60, 102 en 359 – Schouteet, Regesten, D. 4, n° 372, 426
en 463).
Zie: Maetsenare
Carmuer ? (heer van):
- in sabel een dubbelstaartige leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van
goud.
Bron: (1557-G/500: le sgr de carmuer)
- in sabel een gekroonde dubbelstaartige leeuw van zilver (Rycke).
Bron: (1562-B/361: les sgr de carmuer, leur surnom est de rycque)
Zie: Rycke
Carnin (heer van): Lok. F-59112
- in sabel twee (van drie) roskammen van zilver, een vrijkwartier van keel een leeuw
van goud.
Bron: (1544-L/259: carnin)
Zegel: "Huon de Carnin" zegelde in 1348: twee (van drie) harken en een vrijkanton beladen
met een leeuw (Demay, Flandre, n° 2764).
Wapen: Men vindt ook: in keel drie roskammen van goud, een schildhoofd van hetzelfde
(Leuridan, Mosaïque, nota 8, p. 42).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 108
Carnin (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel twee (van drie) roskammen van zilver, een vrijkwartier
van keel een leeuw van zilver; 2 en 3, in keel een uitgeschulpt kruis van goud
(Sapignies).
Bron: (1439-B/11-05: carnyn - 53r: cavryn)
Helm: twee toegewende hondenkoppen van hermelijn, komende uit een wrong van goud en
keel (1439-B)
Nota: Jehan de Carnin, heer van La Motte te Villers, zoon van Tomas en van Michelle
Sucquet, huwde Jacqueline de Beauffremez. Hij was hofschenker van Filips de Goede en
schepen van Atrecht in 1486, 1487 en 1490. Hij overleed rond 1498 (Aubert,
Dictionnaire, T. IV, p. 720 - Azevedo, Coloma, p. 161 - de La Gorgue-Rosny, Recherches,
T. I, p. 383 – Goethals, Archéologie, pp. 56-57 - van den Eeckhout, Bruxelles, n° 11-05).
Carnin (Tomas de):
- in keel twee (van drie) roskammen van zilver, een vrijkwartier van keel een leeuw van
zilver.
Bron: (1439-B/14-09: carnyn - 46r: carnyn)
Helm: twee toegewende hondenkoppen van zilver, getongd van keel, komende uit een wrong
van zilver en keel (1439-B)
Nota: Tomas de Carnin, heer van Villers en van La Motte, zoon van Jehan en van Agnès de
Raincheval genoemd de Sapignies, huwde Michelle Sucquet. Zij was weduwe in 1457
(Aubert, Dictionnaire, T. IV, p. 720 - Azevedo, Coloma, p. 161 - van den Eeckhout,
Bruxelles, n° 14-09).
Carnoye (heer van La): Lok. F-59130
- geschuinbalkt van goud en sabel, een schildhoofd van hermelijn, beladen met een
uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1544-L/201: le carnoie)
- in azuur drie gotische Y van zilver, gekroond van goud (Lattre).
Bron: (1544-L/202: le sgr de le carnoie)
- geschuinbalkt van sabel en goud, een schildhoofd van hermelijn, beladen met een
uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1570-B/2014: le sgr de la carnoye) - (1570-G/219: le sgr de la carnoie)
- geschuinbalkt van zilver en sabel, een schildhoofd van hermelijn, beladen met een
uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1650-C/63r-11: sgr de la carnoye)
Zie: Tombes
Cassel (burggraaf van): Lok. F-59670
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte zoom
van hetzelfde.
Bron: (1395-G/0933: grv van cassele) - (1450-B/0873: van cassele) - (1525-C/016:
burghegrave van cassel) - (1582-B/115v-22: bourgrave van cassel) - (1650-B/291-02-1:
dns de cassel dunkerke bourbourg gravelinge etc)
Helm: een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een baniervlucht van hermelijn,
komende uit een kroon van keel (1395-G) - een leeuwenkop van sabel, getongd van keel,
tussen een baniervlucht van hermelijn, komende uit een kroon van keel (1450-B)
Zegel: Robrecht, heer van Cassel, zegelde in 1317: een leeuw en een uitgeschulpte zoom
(Demay, Flandre, n° 170).
Wapen: "Les Seigneurs de ladicte Chastellenie de Cassel porterent la banniere de ladicte
terre armoyée d'or au lyon rampant de sable, lampassé & armé de gueules, à la bordure
endentée & couponnée d'argent & de gueules" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 134).
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1455-G/164r-2: die burgve và cassel) - (1535-U/082-05: visconte de cassel)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 109
Helm: een leeuwenkop van sabel tussen een vlucht van goud (1455-G)
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1490-W/11r-3-2: cassel)
- in zilver een zwaard van sabel.
Bron: (1557-G/085: le viconte et sgrs de cassel)
Kreet: cassel casselberch (1557-G)
- in zilver een zwaard, vergezeld van twee afgewende sleutels, alles van sabel.
Bron: (1562-B/550: les sgr de cassel en 655: cassel)
Cassel (stad): Lok. F-59670
- in goud een zwaard, vergezeld van twee afgewende sleutels, alles van sabel.
Bron: (1500-G/08r-7-1: cassele)
- in zilver een zwaard van sabel, vergezeld van twee afgewende sleutels van hetzelfde.
Bron: (1557-G/041: cassel - Colens, 1302, p. XIV - Delfos, Liebaards, p. 330 L-104 – de
Limburg-Stirum, Codex, T. I, p. 301 - Van den Abeele, Enigma, pp. 622 et 628 - van den
Eeckhout, Dupuy, p. 16 - Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
Zegel: Cassel zegelde in de XVI de eeuw: een zwaard, begeleid van twee sleutels (Demay,
Flandre, n° 3903).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Cassemborgh (van):
- in zilver drie sikkels van azuur, gesteeld van keel, de twee in het schildhoofd
adgewend.
Bron: (1500-G/05r-4-3: cassenbarck)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Cassembourgh": in zilver drie
sikkels van keel, gesteeld van .... Volgens Lautte en Rietstap: in zilver drie sikkels van
goud, gesteeld van keel (Lautte, Jardin, p. 118 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 382).
Castel (Diederik du):
- in azuur bezaaid met kruisjes van goud, drie wassenaars van hetzelfde, een
barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1486-L/1310: thiery du chastel)
Nota: Volgens Boniface, was hij mogelijks koning in 1310 (Boniface, Epinette, pp. 80-81).
Castel (du):
- in zilver drie zespuntige sterren van keel.
Bron: (1543-B/198r-2: sr du castiel) - (1600-E/044r-6: celuj du chastel)
Wapen: Poncelet vermeldt in Henegouwen een leen "Le Castel" welke als wapen voerde: in
zilver drie sterren van keel. Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Chastel
en Hainaut": in zilver drie "estrilles" (étriers = roskammen) van keel (Poncelet, Sceaux,
p. 147 - van den Eeckhout, Hainaut, pp. 51, 267, 305 en 424).
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, drie wassenaars
van hetzelfde.
Bron: (1650-L/23: du chastel)
Wapen: Leuridan geeft voor een familie du Castel: in keel (alias azuur) bezaaid met
herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, drie wassenaars van hetzelfde. Le
Carpentier en Rietstap vermelden in Artesië een familie du Chastel genoemd Chastelet,
die als wapen voerde: in azuur drie wassenaars van goud (Le Carpentier, Cambray, D. II,
p. 378 – Leuridan, Familles, D. I, p. 76 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 408)
Castel (Karel du):
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie wassenaars van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1320: charles du cattelletz)
Nota: Volgens Boniface, was hij mogelijks koning in 1320 (Boniface, Epinette, p. 86).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 110
Castelain, heer van Wattignies (Mathieu):
- in keel een kasteel met drie torens van zilver, een schildhoofd van azuur, beladen
met een éénhoornkop van zilver.
Bron: (1544-L/146: messgr mahieu chastellain, sgr de watignies)
Nota: (Boniface, Lille, n° 146 - Leuridan, Le Mélantois, p. 217)
Cauchie (heer van La): Lok. F-59280
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schildhoofd van azuur, beladen met drie ruiten
van goud (Prêt); 2 en 3, in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van
keel en gekroond van goud (Lannoy).
Bron: (1544-L/244: le sgr de le cauchie)
- in zilver een schildhoofd van azuur, beladen met drie ruiten van goud (Prêt).
Bron: (1557-G/679: le sgr de chavye)
Cauchie (heer van La):
- in zilver getralied van sabel, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1410-P/24v-8: le cauchye) - (1450-L/109-1: le sr de la cauchie) - (1470-D/109v-05:
celuy dela tautie) - (1470-P/334v-1: le sgr de le cauchie) - (1475-S/175r-02: le sr de le
cauchie) - (1500-S/58r-4: le sr de le cauchie) - (1570-B/1534: le sgr de la cauchie) -
(1570-G/177r-6: le sgr de le cauchie)
Zegel: Tassart de La Cauchie zegelde in 1356: getralied en een vrijkanton (weggevaagd)
(Roman, Inventaire, n° 2616)
Wapen: Du Gange vermeldt een huis de La Cauchie welke in 1350 hetzelfde wapen voerde
(Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 75 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 357).
Zie: Monsorel – Rocques
Cauchie, heer van Rocques (de La):
- in zilver getralied van sabel, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1650-C/63v-22: de le couche, sgr de rocques)
Zegel: Jehan de La Cauchie, ridder, zegelde in 1301 aangaande een erfenis te Chocques:
getralied met een vrijkanton (Demay, Flandre, n° 691).
Zie: Popoff, Artois, n° 113
Caumesnil ? (de):
- gegeerd van goud en keel van acht stukken, een vrijkwartier van sabel een vijfblad
van zilver.
Bron: (1430-C/134-02:)
Wapen: Het wapenboek Vermandois geeft: "Jehan de Caultmaisnil porte geronné d’or et de
gueulez à une mellecte de sable v geron d'or v quartier”. La Cour amoureuse geeft:
gegeerd van keel en goud van acht stukken (Bozzolo, Cour, n° 732 - 1280-V/309).
Caumont (de):
- in zilver drie schelpen van sabel.
Bron: (1557-G/556: la mayson surnomé de caumont)
Nota: Dient men te lezen "molettes" (spoorraderen) of "étoiles" (sterren)?
Caumont (Gewijde de):
- in keel bezaaid met kruisjes van goud, drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1300-V/0421: guy de caumont)
Zegel: Een "Wistace de Caumont", ridder, zegelde in 1314: een veld bezaaid met herkruiste
kruisjes en drie sterren, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje beladen met
een kruis vergezeld van vier adelaars (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1655).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Caumont": in keel bezaaid met
herkruiste kruisjes van goud, drie spoorraderen van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 111
Caumont (Gewijde de):
- in zilver drie spoorraderen van azuur.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-20: guyot van caumont)
Zegel: Een "Guillelmi de Calvomonte" (Chaumont), klerk van de graaf van Artesië, zegelde in
1342: drie sterren (Demay, Artois, n° 1943).
Caumont (heer van): Lok. F-62140
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1470-P/324v-4: le sgr de caumont) - (1600-W/075r-1: le sgr de caumont)
Wapen: Leuridan geeft voor de Caumont: in keel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse
voet van goud, drie spoorraderen van hetzelfde (Leuridan, Familles, D. I, p. 78).
Nota: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 361 en D. III, p. 1233)
Caumont (L'hermite de):
- in keel bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie vijfpuntige sterren van
hetzelfde.
Bron: (1450-L/107-1: l'hermite de caumont) - (1500-S/55v-2: lermite de caumont)
Nota: Een "L'hermite de Caumont", ridder te Ponthieu, nam deel aan de eerste kruistocht
(de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 361).
Cauroy = Beaucamps-Ligny ? (heer van):
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1475-S/170v-12: le sr de cauroy)
Kreet: waurin (1475-S)
Zegel: Robrecht II de Ligny zegelde in 1285: een hartschild gebroken met een schuinkruis
over alles heen (Feuchère, Ecusson, p. 16).
Zie: Beaucamps-Ligny
Cauroy = Froidmantel ? (heer van):
- in azuur een hartschild van zilver, een keper van keel over alles heen.
Bron: (1380-U/1662: celui d'autoroy) - (1410-P/26r-9: s' dou cauroy) - (1425-S/0575: le
sieur de caurois) - (1445-L/290-09: mò de wauryn) - (1450-B/2793: canry) - (1450-
M/08r-08: le sr de corroy) - (1470-D/108r-01: celuy daubry) - (1470-P/331v-3: le sgr
de caurroy) - (1500-Q/22r-02: mòs de caucy) - (1500-S/61r-3: le sr du coroy) - (1535-
U/121-16: sr de conroy) - (1550-B/A-026: le sr de caurroy) - (1568-B/02v-11: cavroys)
- (1570-B/1510: le sgr de cauroy) - (1570-G/175r-6: le sgr de cauroy) - (1600-E/169r-
6: de cauroy) - (1650-C/36r-02: couroy)
Kreet: wauerin (1380-U) - wavrin moins que le pas (1425-S) - wavrin (1470-D) - wavrin (1470-
P) - waurin moins que le pas (1535-U) - wavrin moins que le pas (1550-B) - moins que le
pas (1568-B) - wavrin (1570-B) - wavrin (1570-G)
Zegel: De heren van Froidmantel te Auchy-au-Bois (F-62190) zegelden van 1233 tot 1250:
een hartschild, een keper erover (Feuchère, Ecusson, p. 18).
- in azuur een hartschild van zilver een keper van keel.
Bron: (1450-L/113-115-2: les porte ung sgr du coroy)
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Cauroy = Waziers ? (heer van):
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1600-W/075r-6: le sgr de corroy)
Zie: Waziers
Cauwenberghe (van):
- in keel drie kastelen van zilver.
Bron: (1550-A/14v-03: cauwemberghe)
Zegel: "Egidius de Frigido Monte", schepen van Brussel, zegelde in 1271: drie kastelen (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 265).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 713-714)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 112
Cauwerburg (heer van): Lok. B-9140
- in goud een keper van keel, beladen met drie achtpuntige sterren van zilver.
Bron: (1562-B/385: les sgr de le bourge)
Zegel: "Filips va d Coud'borch", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, zegelde in 1374:
een keper beladen met drie vijfpuntige sterren (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 268).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 43)
Zie: Couderborch
Caverel ?:
- in zilver een klimmende en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1535-U/102-15: montavereel)
Zegel: Een Robrecht Caverel, dienend in Picardië onder de heer van Sempy, zegelde in 1403:
een gaande leeuw (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 306).
Caverines (heer van): Lok. B-7742
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1445-L/269-06: h và cavrines)
Nota: Gerard de Mortagne, ridder, heer van Caverines, was een zoon van Alard I de
Mortagne, heer van Spiere (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, pp. 23-24 -
Leuridan, Le Ferrain, pp. 168-170)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1570-B/1999: le sgr de caverinnes et de la houardrie) - (1570-G/218: le sgr de
caverinnes) - (1650-C/62v-24: chastel, sgr de cavrine et de la hovardrie)
Nota: Arnould du Chastel, ridder, heer van la Howarderie, huwde Anne de Mortagne, vrouw
van Caverines (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, pp. 25 en 446-447)
Zie: Chastel
Caverines (heer van):
- in zilver een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1380-U/1864: celui de carvin) - (1380-W/29v-28: cellui de caurim) - (1470-D/129v-
01: celuy de carvin) - (1470-P/392r1: le sgr de caverynes) - (1475-S/167r-04: le sgr de
carvin) - (1535-U/095-11: sr de carnin) - (1543-B/154v-3: sr de cavrinny) - (1570-
B/1997: le sgr de caverinnes) - (1570-G/217v: le sgr de caverines) - (1600-E/156r-4:
celuj de carmin) - (1650-B/294-08-7: caunny) - (1650-C/62v-22: sgr de cavrand)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Caverines": in zilver een leeuw
van sabel, een zoom van keel.
Nota: Mogelijks de heerlijkheid te Hérinnes-lez-Pecq (B-7742).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van sabel, een boord van keel; 2 en 3,
tegengevierendeeld in goud en sabel.
Bron: (1450-E/46r-20: le sr de vaslis)
- in zilver een leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1500-G/04r-8-5: coufort)
Caverines (Michel ? de):
- in zilver een leeuw van sabel, gekroond van goud, een zoom van keel.
Bron: (1470-D/126r-07: sire milriaux de cerure)
Nota: "Monsigneur Michiel de Carvin" staat vermeld in 1303 onder de gijzelaars om de graaf
van Vlaanderen in de mogelijkheid te stellen naar Vlaanderen te gaan. Een Michiel de
Carvin (= Caverines ?), ridder, staat vermeld in 1302 onder de Liebaards (Delfos,
Liebaards, p. 332 V-100 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 311 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 18).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 113
Cerf (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een aanziend hert van keel; 2 en 3, in zilver een
beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel (Langhemeerch).
Bron: (1538-W/105: jan le cerf)
Helm: een vlucht gepluimd van goud en keel (1538-W)
Zegel: Een Jacob Le Cerf zegelde in 1350: een lopend hert (Demay, Flandre, n° 2945).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 116)
Cessoie (heer van La): Lok. F-59350
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel (Marquant).
Bron: (1544-L/203: le sgr de le cessoie en sainct andrieu) - (1570-B/2083: le sgr de la
ressoye) - (1570-G/224: le sgr de la sessoie)
Zegel: Tomas de La Cessoye zegelde in 1413: een hartschild vergezeld in het schildhoofd
van een gaande leeuw (Demay, Flandre, n° 700 - Feuchère, Ecusson, p. 38).
Zie: Saint-Venant
Chapelle (heer van La): Lok. F-59560
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde, geoord van keel.
Bron: (1372-B/0594: cappelle)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1395-G/0984: he' van cappelle) - (1450-B/0878:) - (1475-S/166r-03: le sgr de le
capelle)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde.
Bron: (1435-T/0570: monseigneur de la cappelle) - (1500-G/10r-4-6: cappelle ofte de visch)
- (1535-U/101-13: h van capellen) - (1570-B/2035: le sgr de la chapelle) - (1570-G/220v:
le sgr de la chapelle) - (1650-C/63v-07: sgr de la chappelle)
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van zilver, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1562-B/187: les sgr de la chapelle, leur surnom est de montmorency)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde; een hartschild van goud een keper van keel (Axele).
Bron: (1600-W/095r-4: le sgr de chapelle)
Zegel: "Jan here van der Capelle" zegelde in 1386: een veld bezaaid met herkruiste kruisjes
met spitse voet, twee afgewende vissen, vergezeld in het schildhoofd van een schildje
en "Jan heere van der Capelle, ruddre" zegelde in 1408: een veld bezaaid met kruisjes
met spitse voet en bezet met belletjes, twee paalsgewijs geplaatste afgewende
gekromde vissen, vergezeld in het schildhoofd van een schildje beladen met een keper
(Demay, Flandre, n° 5001 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 29).
Zie: Capelle – Visch
Chappelle (de La):
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie klaverbladen van hetzelfde.
Bron: (1550-A/12r-03: la chapelle)
Wapen: De L'Espinoy geeft de keper van goud. Volgens de jaargetijden van 1694 van de
familie van den Clichthove: in azuur een keper van goud, vergezeld van drie klaverbladen
van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 350-351 - Donche, Wapenboek, pp. 64 en 160).
Charolais (graaf van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel;
II, in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel; 3, gedeeld I,

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 114
geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een
dubbelstaartige leeuw van keel, genageld en gekroond van goud en getongd van
azuur; over alles een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel; een barensteel van zilver over het geheel.
Bron: (1500-S/86r-3: monsr de charoloys)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; een
barensteel met vijf hangers van zilver over het geheel.
Bron: (1525-C/M-13v-03: die greve van carloes)
Chastel te Frélinghien (heer van Le): Lok. F-59236
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie meerltjes van sabel; 2 en 3, in zilver een
schildhoofd van sinopel, een leeuw van keel erover (Brégilles).
Bron: (1544-L/250: le sgr du chatiaux a frelengien) - (1570-B/2098: le sgr du chastel à
frelenghien) - (1570-G/225v: le sgr de chastel à frélenghien)
Chastel de La Howardrie (Roland du):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van goud; 2 en 3, geruit van zilver en keel.
Bron: (1396-F/280: mijn heer her roelant van hoverderye - sire roland de houdrerie)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van goud; 2 en 3, in keel negen ruiten van
zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1396-F/280: dH-46r: mijn heer her roelant van houerderye)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 395)
Chastel genoemd Bleu-Chastel (Otto du):
- in zilver drie leeuwen van sabel, vergezeld in het hart van een gekanteelde toren van
goud.
Bron: (1393-B/Gistel-09: ostelet van den casteele)
Zegel: Meester Jehan du Châtel, schepen van Rijsel, zegelde in 1445: gevierendeeld 1 en 4,
een kasteel; 2 en 3, drie leeuwen (Demay, Flandre, n° 4418).
Wapen: Volgens du Chastel de la Howardries: in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en
getongd van keel en gekroond van goud, vergezeld in het hart van een toren van azuur
(Cortyl, Ghys, p. 32 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, pp. 505-506).
Nota: Otto, ridder, was zoon van Mathieu en van Maria van Halewyn. Hij huwde met Jeanne
de Pacy. Een “Oste du Castel”, schildknaap, werd in 1410 vermeld in de monsteringslijst
van Jehan, heer van Gistel (Buylaert, Adelslijsten, n° 560 - du Chastel de la Howarderie,
Notices, D. I, p. 506).
Chastel genoemd de Blangerval (du):
- in keel (azuur) een keper van goud, beladen in de top met een schelp van sabel,
vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse voet van goud.
Bron: (1544-L/270:)
Zegel: "Colart do Castiel", leenman in Henegouwen, zegelde in 1299: een keper vergezeld
van drie schelpen. Jacques du Chastel zegelde in 1557: een keper vergezeld van drie
herkruiste kruisjes met scherpe voet (Demay, Flandre, n° 687 – Delgrange, Cachets, D.
1, p. 15 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. IV, p. 53).
Wapen: De Limburg-Stirum geeft voor du Chastel de Blangerval: in azuur bezaaid met
kruisjes van goud, een keper van hetzelfde. Rietstap en Roger geven in azuur een keper
van goud, vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse voet van hetzelfde (de
Limburg-Stirum, Joigny, p. XIV - Rietstap, Armorial, D. I, p. 408 – Roger, Noblesse, p.
316).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 115
Chastel genoemd Houart de la Howarderie (Jacob du):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van goud; 2 en 3, in keel negen ruiten van
zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1396-F/272: her hovert van hoverderye - sire hout de houdrerie)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van goud, een barensteel van azuur; 2 en 3,
in keel negen ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1396-F/272: dH-45v: her houert van houerderye)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 395)
Zie: Aix en Pévèle
Chéreng (heer van): Lok. F-59390
- in goud een hamei van keel (Hamaide).
Bron: (1544-L/169: le sgr de cherren) - (1557-G/409: le sgr de renez)
Chièvres (heer van): Lok. B-7950
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud (Gavere).
Bron: (1562-B/045: les sgr de chenaey et leur surnom fut de gavre)
Chin (Gillis de):
- gedwarsbalkt van vair en keel.
Bron: (1420-C/108: messire gilles, sgr de chin)
Zegel: Gillis, heer van Chin, zegelde in 1255: gedwarsbalkt van vair en van ... (Demay, Flandre,
n° 709).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 108)
Zie: Popoff, Artois, n° 100
Chin (Gillis, bastaard van):
- gedwarsbalkt van vair en keel, (een vrijkwartier van goud), een schuinstaak van goud
over alles heen.
Bron: (1420-C/244: messire gilles, bastart de chin)
Nota: Het vrijkwartier is tussen aanhalingstekens beschreven, maar werd niet getekend
(Bozzolo, Cour, n° 244)
Claerhout (Rogier van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee sterren van keel.
Bron: (1470-D/124r-04: sire rogue clarare)
Nota: Rogier van Claerhout, ridder, in 1300 gevangen gehouden in Frankrijk, staat vermeld
onder de Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 332 V-102 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I,
p. 303 - Verbruggen, Guldensporen, p. 226).
Claerhout (van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie spoorraderen van keel.
Bron: (1550-A/15v-02: claerhout)
Zegel: Daniel van Claerhout zegelde in 1383: een sleutel beladen met twee zespunpuntige
sterren (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 76).
Wapen: De L'Espinoy geeft twee spoorraderen van keel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 300).
Claeys:
- in azuur drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1500-G/07v-8-3: clays)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Claeys en
flandres": in azuur drie spoorraderen of sterren van goud (Lautte, Jardin, p. 119).
Claeyssone:
- geschaakt van zilver en keel van vier rijen.
Bron: (1500-G/08v-5-8: claissone)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 116
Zegel: "Odemaer Claijssone", houdt een leen van het kasteel en de Oudburg van Gent. Hij
zegelde in 1541: geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 214).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Claissone en
flandres" (Bethune, Epitaphes, p. 30 - Lautte, Jardin, p. 121).
Clenckaert < = Clockmans ?:
- in goud drie klokken van sinopel.
Bron: (1500-G/05v-8-1: clockmans)
Wapen: Volgens Bethune voerde een familie "Clenckaert" als wapen: in ... drie klokjes van ...
(Bethune, Epitaphes, p. 37).
Clenquet (Wouter):
- in sabel een gaande leeuw van goud, getongd van keel.
Bron: (1486-L/1351: jehan des cornez)
Zegel: Een Jove Clenquet zegelde in 1404: een leeuw vergezeld van twee sterren (Boniface,
Epinette, p. 107).
Nota: Volgens Boniface, Wouter Clenquet (Boniface, Epinette, p. 107).
Clenquet, zoon van Peter (Jehan):
- in goud een schildhoofd van vair van zilver en keel.
Bron: (1486-L/1411: jehan de clencquet, fils de pierre)
Wapen: Een Jehan Clenquet, heer van Mouchin in 1355, voerde: in goud een schildhoofd van
vair van zilver en keel (Leuridan, La Pèvele, p. 160).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 147 - Frémaux, Vérité, p. 221)
Clenquet:
- in goud een schildhoofd van vair van zilver en keel.
Bron: (1650-L/51: de clenquet)
Wapen: (Rodière, Table, p. 27)
Cleyhem (heer van): Lok. B-8377
- in sabel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1400-D/214r:) - (1557-G/503: le sgr de cleyhem) - (1562-B/339: les sgr de cleyhem)
Zegel: "Johannis de Cleihem", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1270: een
schuinkruis (Demay, Flandre, n° 4209).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 318)
- in sabel drie penningen van zilver (Gailliard); een hartschild van sabel een schuinkruis
van zilver.
Bron: (1562-B/340: les siegnieurs de cleyhem, leur surnom est gailard)
Clichthove (van den):
- in zilver drie kepers van sinopel.
Bron: (1650-B/294-07-4: clichtove)
Wapen: Volgens Merghelynck: in zilver drie grasbundels van sinopel (Donche, Wapenboek, p.
65 – Merghelynck, Recueil, D. I, p. 149).
Clockman (Jacob):
- gevierendeeld 1 en 4, in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen
van goud; 2 en 3, in zilver een hamei van keel.
Bron: (1460-G/102-4: jacob clocmà và gent)
Helm: twee bedekte drinkkannen van zilver, de handvaten naar buiten gericht (1460-G)
Zegel: "Ian Clocma", leenman van de kastelenij van Gent, zegelde in 1456: gevierendeeld 1
en 4, in hermelijn en een schuinbalk beladen met drie schelpen; 2 en 3, een hamei (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 225).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 117
Clockman:
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1500-G/08r-7-5: clocman)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 117)
- gevierendeeld 1 en 4, in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen
van (goud); 2 en 3, in zilver een hamei van keel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/n-03: clocman)
Zegel: Simon Clockman zegelde in 1515: gevierendeeld 1 en 4, in hermelijn een schuinbalk
beladen met drie schelpen; 2 en 3, drie dwarsbalken (een hamei?) (de Raadt, Sceaux, D.
II, p. 225).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 619)
Clockmans = Clenckaert ?:
- in goud drie klokken van sinopel.
Bron: (1500-G/05v-8-1: clockmans)
Wapen: Volgens Bethune voerde een familie "Clenckaert" als wapen: in ... drie klokjes van ...
(Bethune, Epitaphes, p. 37).
Clyte, heer van Comines (Colard van der):
- in keel een keper, vergezeld van drie schelpen en een zoom, alles van zilver.
Bron: (1372-B/0611: h colaert vanden clite) - (1455-G/113r-4: h colaert van de clide)
Zegel: Colard van der Clyte, heer van Renescure, ridder, baljuw van Rijsel, zegelde in 1369:
een keper vergezeld van drie schelpen en een zoom (Demay, Flandre, n° 5046)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1395-G/0943: h' colart van de' clite) - (1420-C/329: messire colart de le clite) -
(1570-B/1829: messire colard de le clite, sgr de comines) - (1570-G/205: messire colard
de le clite, sgr de commines)
Helm: een wilde vossenkop van natuurlijke kleur, komende uit een kroon van vlammen van
keel (1395-G)
Zegel: "Colart de le Clitte", ridder, heer van "Ruwesruere" en van Comines, zegelde in 1387:
een keper vergezeld van drie schelpen en een zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 224).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 88-89)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 329)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud, de keper in de top gebroken met een schild van azuur een hartschild van
zilver, een schuinstaak van keel erover.
Bron: (1436-C/070r-04: hr collart) - (1436-L/1314: her collart)
Helm: een wolvenkop komende uit een kroon van vlammen (1436-C)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde, een zoom van
zilver.
Bron: (1525-C/060: h. molaes van der clite) - (1582-B/116v-09: h. nyclais van der clytte)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 60)
- in keel drie schelpen van zilver, een zoom van zilver.
Bron: (1550-B/F-013: messire colart de le clyte; sr de commines)
- in goud een binnenzoom van rozen van keel; een hartschild van keel een kruis van vair
(Ieper).
Bron: (1650-C/59v-20: messire colard de la clite, sgr de commines)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 118
Clyte, heer van Comines (Jehan van der):
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1460-L/011: jean de clite, sr comines) - (1500-S/82v-1: sire jehan de la clite, sgr de
commines)
Helm: een vossenkop van natuurlijke kleur, ogen van sabel, uit de hoek van het linker oog een
bloeddruppel en rechts van de muil vier bloeddruppels van keel, komende uit een kroon
van vlammen van hetzelfde met vonken van goud (1460-L)
Zegel: "Jan, heere van Comene", zegelde in 1450: een keper vergezeld van drie schelpen en
een zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 501).
Wapen: "Il porta de gueules au chevron, & trois cocquilles d'or” (de L'Espinoy, Noblesse, pp.
87-88)
Nota: (van Helmont, Codex, n° 11)
Clytte (heer van): Lok. B-8954
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een uitgeschulpte
zoom van goud.
Bron: (1535-U/101-10: h van der clyte)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/548: le sgr de le clyte)
Zegel: Jehan van der Clyte, heer van Comines, zegelde in 1421: een keper vergezeld van drie
schelpen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 224).
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
azuur.
Bron: (1562-B/221: les sgr de le clyte)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1650-B/293-04-2: dns de la clite)
Helm: een wolvenkop van sabel, getongd van keel, komende uit kroon van vlammen van
hetzelfde (1450-B)
Zie: Comines – Renescure
Cobrieux (heer van): Lok. F-59830
- in goud een kriekelaar van keel (Crequy), een schildhoofd van keel, beladen met een
kruis van zilver (Malta).
Bron: (1544-L/182: le sgr de cobrieu)
Cockman (Lodewijk):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van hermelijn en sabel.
Bron: (1525-C/242: h. lodewyck cockman) - (1582-B/119v-14: h. lodewyck cockman)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 242)
Cockman:
- in goud drie schuinbalken van azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom
geblokt van hermelijn en sabel.
Bron: (1557-G/519: la mayson surnomé cocqman)
Coenraet = Goodberaed ?:
- in keel een links klimmende hond van zilver, gehalsband van natuurlijke kleur.
Bron: (1500-G/02v-6-7: coenraet)
Wapen: (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 71)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 119
Coeuillerie (heer van La): Lok. F-59130
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie vijfbladen van hetzelfde, een
schildhoofd van goud, beladen met een adelaar van sabel (Blancq).
Bron: (1544-L/186: le sgr de le culerie)
Coevoet:
- in azuur een koepoot van goud, vergezeld van vier ruiten van zilver.
Bron: (1500-G/10v-8-5: coyvoet)
Wapen: Volgens Ghys: in azuur drie koepoten van zilver (Cortyl, Ghys, p. 35).
Cohem (heer van): Lok. F-62120
- in goud een leeuw van keel, genageld van azuur.
Bron: (1375-S/21r-01: et les porte le sgr de cohen) - (1600-O/049v-2: le sgr de cohen)
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van goud, beladen met een
uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1380-U/1718: celui de cohem) - (1380-W/27v-03: cellui de cohem) - (1470-D/110v-
10: celuy de cohem) - (1470-P/337v-3: le sgr de cohem) - (1471-R/43-09: le sgr de
cohem) - (1570-B/1559: le sgr de cohem) - (1570-G/179v-1: le sgr de cohem)
Zegel: Guy de Berghes, heer van Cohem, zegelde in 1237: geschaakt (Warlop, Flemish, p.
655).
Nota: Lodewijk de Berghes Saint Winnoc, heer van Cohem, raadsheer van Jehan, hertog van
Bourgondië, brak het wapen van zijn vader met een schildhoofd beladen met een
uitkomende leeuw (d'Ursel, Berghes, p. 288).
- geschaakt van zilver en sabel van zes rijen, een schildhoofd van goud, beladen met
een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1410-P/26v-2: s' de cohem)
- geruit (geschaakt) van zilver en azuur, een schildhoofd van goud, beladen met een
(uitkomende) leeuw van keel.
Bron: (1425-S/0698: les antiennes armes de cohem)
- geruit (geschaakt) van zilver en azuur, een schildhoofd van goud, beladen met een
uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1450-B/2840: de cohen) - (1475-S/173r-11: le sr de cohen) - (1500-Q/24r-04:
cohen) - (1535-U/127-13: sr de cohen) - (1550-B/A-109: le sr de cohen) - (1568-B/06r-
06: cohen)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1450-L/076-3: les porte le sr de cohen en 120-1: le sr de cohen) - (1500-S/53v-2: le
sr de cohen)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een schildhoofd van goud, beladen met
een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1600-E/172v-4: celuj de cohem)
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van goud, beladen met een
uitkomende leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1650-C/36v-22: cohen)
Cohem (Jehan de Berghes Saint Winnoc, heer van): Lok. F-62120
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1435-A/113: mosr de cohan)
Zegel: "Jehan de Berges, sire de Cohen" en van Marquillies, ridder, zegelde in 1430: een
leeuw (Demay, Artois, n° 161).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 113 - d'Ursel, Berghes, p. 289)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 120
Coisnes (heer van): Lok. F-59480
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel (Preudhomme).
Bron: (1544-L/211: le sgr de coismes)
- in sinopel een adelaar van goud, gepoot van keel, de rechter vleugel bedekt met een
schelp van sabel (Preudhomme).
Bron: (1570-B/2068: le sgr de coisnes)
- in sinopel een adelaar van (goud), gebekt en gepoot van keel (Preudhomme).
Bron: (1570-G/223: le sgr de coisnes)
Zie: Preudhomme
Comines (bastaard van):
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, (een zoom van
goud), een schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1435-A/394: le b de comines)
Comines (Colard de):
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1300-V/1030: monseigneur colart de commines)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud, de keper in de top beladen met een schild van azuur een hartschild van zilver,
een schuinbalk van keel erover (Waziers).
Bron: (1435-A/082: mesr colart de comines) - (1435-T/0533: messire collart de comines) -
(1450-B/0841:)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 82 - van den Eeckhout, Toison, n° 21)
Comines (de):
- in goud een hartschild van sabel, (een binnenzoom van rozen van keel), een barensteel
van hetzelfde.
Bron: (1279-H/400: sir de cosane)
- in goud een hartschild van sabel, (een binnenzoom van rozen van keel), een barensteel
met vijf hangers van hetzelfde.
Bron: (1279-R/400: sir de cosane)
Comines (heer van = stad): Lok. F-59650
- in goud een sleutel van keel, vergezeld van zes koeken van hetzelfde.
Bron: (1562-B/153: les ancienes sgr de comines)
- in goud een sleutel van keel, de sleutelbaard naar links, een binnenzoom van acht
vijfpuntige sterren van hetzelfde.
Bron: (1650-B/291-04-4: dns de comines en 292-04-5: dns de comines)
Comines (heer van): Lok. F-59560
- in goud een hartschild van keel, een binnenzoom van koeken van hetzelfde.
Bron: (1260-H/110: le sr de comy)
- in goud een binnenzoom van rozen van keel; een hartschild van keel een kruis van vair
(Ieper).
Bron: (1260-H/312: de comyne) - (1380-U/1833: commines) - (1380-W/29r-33: commes) -
(1470-P/389r1: le sgr de comines) - (1570-B/1830: les armes de comines)
Zegel: "Baldevini de Cominis castell' Arie" zegelde in 1237: een hartschild beladen met een
kruis van vair, vergezeld van een binnenzoom van acht rozen (Warlop, Flemish, p. 738).
- in goud bezaaid met rozen van keel; een hartschild van keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1400-G/158v-07: comines)
- in goud een hartschild van sabel, een binnenzoom van rozen van keel.
Bron: (1456-S/F-6: le sgr de commines)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 121
Kreet: commines (1456-S)
Zegel: "Balduini, militis, domini de Commines", zegelde in 1245: een binnenzoom van
meerltjes beladen in het hart van een schild met een kruis. Wouter van Comene, schepen
van Ieperambacht, zegelde in 1384: een hartschild en een binnenzoom van rozen
(Bonaert, Sceaux, p. 289 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1869 - Warlop, Flemish, p. 739).
- in goud een hartschild van keel een kruis van vair, een zoom geblokt van goud en keel
over alles.
Bron: (1470-D/127v-08: commune)
- in goud een binnenzoom van acht spoorraderen van keel; een hartschild van keel een
kruis van vair.
Bron: (1525-C/146: comine)
- in goud een hartschild van sabel, een binnenzoom van negen rozen van keel, gepunt
van sinopel.
Bron: (1535-U/083-16: sr de comines)
Kreet: comines (1535-U)
- in goud een binnenzoom van tien vijfbladen van keel; een hartschild van keel een
kruis van vair.
Bron: (1543-B/155r-5: sr de comignes)
- in goud een binnenzoom van acht rozen van keel; een hartschild van keel een kruis
van vair.
Bron: (1557-G/125: le viconte et sgr de comynes) - (1562-B/154: les sgr de comines)
- in goud een binnenzoom van tien rozen van keel, geknopt van sinopel; een hartschild
van keel een kruis van vair.
Bron: (1570-G/205: les armes de commines)
- in goud een binnenzoom van acht vijfbladen van keel, een hartschild doorsneden A,
in (zilver) een patriarchaal kruis van (keel); B, in (keel) een kruis van vair.
Bron: (1600-E/157r-2: celuj de comine)
Comines (heer van): Lok. F-59560
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van hermelijn (zilver), een
zoom van goud.
Bron: (1370-M/797: le sir de comynes)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1375-B/33r-1: le seignr de comines) - (1375-S/21r-12: le sr de commine) - (1407-
O/176: sr de comines) - (1410-P/05v-4: s' de comine) - (1425-S/0219: le sieur de
comines) - (1435-T/0520: commines) - (1436-C/069v-07: comines) - (1436-L/1305:
comines) - (1445-L/267-06: comene b) - (1450-B/0828: comen) - (1450-E/46r-18: le sr
de comynes) - (1450-L/081-4: comines) - (1470-D/128v-07: le sieur de commines) -
(1470-P/389r2: depuis le sgr de comines) - (1471-R/50-08: le sgr de commines) - (1500-
S/68v-2: commines) - (1543-B/156r-6: sr de comines) - (1544-L/040: le chastellain de
comines en 055: le sgr de comines) - (1550-A/08v-13: comines) - (1562-B/220: les sgr
de comines, leur surnom fut de le clyte) - (1568-B/56r-12: le sr de commines) - (1600-
E/158r-4: celuj de comine) - (1600-O/051r-1: le sgr de comines) - (1600-W/047v: le sgr
de comines)
Helm: een wolvenkop komende uit een kroon van vlammen (1436-C) - een wolvenkop van sabel,
getongd van keel, komende uit een kroon van vlammen van hetzelfde (1450-B) - een
wolvenkop van sabel komende uit vlammen van keel en een eenvoudige kroon van goud
(1600-W)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 130-132)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van keel.
Bron: (1430-C/132-01: nemoc van bs)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 122
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud, de keper in de top beladen met een schild van azuur een hartschild van zilver,
een schuinbalk van keel erover (Waziers).
Bron: (1445-L/270-03: comene)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver.
Bron: (1475-S/162r-13: le sgr de commines)
Kreet: commines (1475-S)
- in keel een keper, vergezeld van drie schelpen en een zoom, alles van goud.
Bron: (1535-U/083-15: sr de comines)
Wapen: "Zij drouch (Janne van Comene): de geule au chevron accompaigné de trois cocquilles
d'or, à la bordure d'argent” (Bethune, Epitaphes, p. 344).
Zie: Clytte – Renescure
Comines (Hooggerechtshof van): Lok. F-59560
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1544-L/088: comines haulte justice)
Comines (Jehan van der Clyte, heer van): Lok. F-59560
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van keel.
Bron: (1420-C/278: messire guillaume, sgr de commines)
Zegel: Jehan, heer van Comines, raadsheer en kamerheer van de hertog van Bourgondië,
zegelde in 1423: een keper vergezeld van drie schelpen (Demay, Flandre, n° 351).
Nota: Jehan, en niet Willem, was kamerheer van Jan zonder Vrees en hoofdbaljuw van
Vlaanderen (Bozzolo, Cour, n° 278).
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud.
Bron: (1425-S/1796: jean seigneur de comines) - (1435-A/077: monsr de comines) - (1435-
T/1046: messire jean, sgr de comines)
Helm: een wolvenkop van sabel komende uit een kroon van vlammen van keel (1435-T)
Zegel: "Jan, heere van Comene", zegelde in 1450: een keper vergezeld van drie schelpen en
een zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 501).
Comines (Jehan de):
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van
goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1435-A/181: jeh de comines) - (1435-T/0599: jehan de comine) - (1450-B/0905:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 87)
Comines (stad): Lok. F-59560
- in goud een sleutel van sabel, een binnenzoom van acht vijfbladen van keel, geknopt
van het veid.
Bron: (1544-L/006: comines)
Zegel: Komen zegelde in 1643: een rechts gewende sleutel, vergezeld van vijf rozen, 2
rechts, 2 links en 1 in de punt (de Ghellinck, Sceaux, p. 105 - De Mey, Sceaux, n° 14, pp.
83-86).
- in goud een sleutel, vergezeld van zes koeken, alles van keel.
Bron: (1557-G/067: comynes) - (1562-B/650: comines)
Comines (Willem, heer van): Lok. F-59560
- in (keel) een keper van (goud), vergezeld van drie schelpen van (zilver), een zoom van
(goud).
Bron: (1658-C/151r-04: guillaume sr de comine, chanbelan du duc jean)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 123
Coninck (de):
- in keel zes kronen van goud.
Bron: (1500-G/07v-8-8: de cuenyncx)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Coninck": in azuur drie kronen
van goud. Volgens d'Hane-Steenhuyse: in goud drie kronen van azuur (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 82).
Conroet (heer van): Lok. B-9660
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel een wassenaar van zilver.
Bron: (1525-C/174: h. van coenroet) - (1557-G/337: le sgr de coenrooet) - (1562-B/269: les
sgr de couroet) - (1582-B/118r-24: h. van coenroete) - (1600-E/159r-4: celuj de conroit)
Wapen: "Hendrick van Conroet, obiit 1363 ... d'or à 5 bendes de geule, au canton l'estoille
de 8 poinctes” (Bethune, Epitaphes, p. 85).
Coornhuse (heer van): Lok. F-59670
- in keel een tegengekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1380-U/1820: celui de corhuse) - (1380-W/29r-19: cellui de crohuse) - (1400-
G/158r-15: celluy de corhuse) - (1470-D/116r-08: celuy de forhasse) - (1600-G/0329:
le s de cornhuse)
- in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1450-M/14v-8: le sr de corenhuuse) - (1600-W/092r-3: le sgr de chorhuze)
Nota: Het wapenboek van de Marken (1450-M) volgt quasi dezelfde volgorde als Urfé (1380-
U). Maar Urfé geeft hier: in keel een tegengekanteelde dwarsbalk van zilver.
- in keel bezaaid met blokjes van zilver, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1470-P/386v3: le sgr de corhuse) - (1475-S/164r-02: le sgr de corhere) - (1550-
B/F-063: le sr de corchire) - (1570-B/1894: le sgr de le corenhuise) - (1570-G/209v: le
sgr de corenhuise) - (1650-C/60v-22: sgr de le corenhuize)
- in goud drie klaverbladen van sinopel.
Bron: (1500-G/03r-8-1: corthuse) - (1568-B/64r-08: coornhuysen)
Wapen: Volgens Lautte: in goud drie klaverbladen van azuur (Lautte, Jardin, p. 115).
- in keel een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1557-G/425: le sgr de coernhuuse) - (1562-B/292: les sgr de cornhuse) - (1650-
B/293-09-9: cornhuse)
Kreet: coernhuuse (1557-G) - bertange (1650-B)
Zegel: "Hugonis de Cornehus", ridder, zegelde in 1237: een beurtelings gekanteelde
dwarsbalk (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1896).
Wapen: Volgens Merghelynck is de dwarsbalk in goud (Merghelynck, Beauvoorde, D. II, p.
54).
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie meerltjes van zilver.
Bron: (1562-B/016: les sgr de cornhuse, leur nom est de steelant)
Zie: Corenhuyse - Frohuuse - Molinet – Peruwez
Cordes (Gerard de):
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1300-V/0327: girard de cordes)
Zegel: "Grart de Corde chevalie" zegelde in 1294: twee afgewende leeuwen (de staarten
samengevlochten), een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 252).
Cordes (heer van): Lok. B-7910
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1380-W/33v-01: le sr de cordes) - (1450-M/38r-8: le sr de cordes) - (1535-U/158-
02: sr de cordes) - (1600-E/041v-2: celui de cordes) - (1600-G/1075: le s de cordes)
- in goud twee (afgewende) leeuwen van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1471-R/61-03: le sgr de cordes)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 124
- in goud twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1543-B/198r-5: sr de cordes)
- in zilver twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1600-O/078r-2: le sgr de cordes)
Kreet: waudripot cul a cul (1600-O)
Zegel: Philippe de Cordes zegelde in 1556: twee afgewende leeuwen (Delgrange, Cachets, D.
1, p. 16).
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, getongd van azuur.
Bron: (1600-W/066r-9: le sgr de cordes)
Cordes = Pottes (heer van):
- gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1500-Q/12v-11: le segr des cordes)
Corenhuyse (Joris van):
- in goud drie klaverbladen van azuur.
Bron: (1538-W/100: geirge de corenhuse, sgr de peruwez)
Helm: een ossenkop tussen een vlucht, alles van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 113)
Corenhuyse (Joost van):
- in goud een keper van sabel, vergezeld van drie klaverbladen van azuur.
Bron: (1538-W/104:)
Helm: een ossenkop van natuurlijke kleur tussen een vlucht van goud (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 115)
Corenhuyse (van):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie klaverbladen van sabel.
Bron: (1500-G/08v-6-1: cornhuus)
Wapen: Volgens Donche: in goud een keper van sabel, vergezeld van drie klaverbladen van
sinopel. Volgens Bossuyt: in goud een keper van sabel, vergezeld van drie klaverbladen
van azuur (Bossuyt, Rijke, p. 232 - Donche, Wapenboek, p. 68).
Cornet (de):
- in sabel een gaande leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-L/35: des cornez)
Nota: Volgens Boniface dient men Clenquet te lezen. Een "Johannis Cornet" staat vermeld
in 1399 in de stichtingsacte van de kapelanij Sint-Catherina van kanunnik Peter van
Bourgondië (Boniface, Epinette, p. 107 - Hautcoeur, Cartulaire, pp. 664-867).
Zie : Clenquet
Corte (de):
- in azuur een keper van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een wassenaar en
in de punt van een vijfblad, alles van zilver.
Bron: (1500-G/09v-6-4: de curte)
Zegel: Jehan de Corte, leenman van de Burcht van Brugge, zegelde in 1494: gevierendeeld 1
en 4, en keper vergezeld in het schildhoofd van een wassenaar en een ster en in de punt
van een roos; 2 en 3, een open knijptang (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 258)
Wapen: Volgens Gailliard: in keel een keper van zilver, vergezeld in het schildhoofd, rechts
van een wassenaar, links van een zespuntige ster en in de punt van een vijfblad, alles van
zilver. Volgens Bethune: in azuur een keper de keel, vergezeld van drie rozen van goud
(Bethune, Epitaphes, p. 180 - Gailliard, Bruges, D. II, p. 379).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 125
Corte (de):
- gevierendeeld 1, in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel; 2, in goud een
ankerkruis van sabel; 3, in zilver drie tweelingsbalken van keel; 4, in keel bezaaid
met lelies van zilver.
Bron: (1500-G/08r-5-4: de curte)
Corte (de):
- in zilver een schuinkruis van sabel, rechts en links vergezeld van een schelp van goud.
Bron: (1500-G/08v-6-4: de curte)
Zegel: "Pierre le Courte", man van het kasteel van Kortrijk, zegelde in 1421: een schuinkruis
begeleid van twee schelpen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 258).
Cortewylle (de):
- in zilver twee jachthoorns van sabel, boven elkaar geplaatst, beslagen van keel.
Bron: (1500-G/01v-4-7: corteville)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie jachthoorns van sabel; 2 en 3, in goud een
hartschild van keel.
Bron: (1500-G/04r-4-3: cortewyle)
- in zilver drie jachthoorns van sabel, gebonden van keel.
Bron: (1550-A/11v-03: courteville) - (1600-E/153v-3: celuj de donsemue)
- in zilver drie jachthoorns van sabel, versierd van goud, gebonden van keel.
Bron: (1557-G/583: la mayson de corteville)
Zegel: "Adriaen Cortewille, cuerheer" van het ambacht van Veurne, zegelde in 1542:
gevierendeeld 1 en 4, drie omgewende jachthoorns; 2 en 3, drie ruiten met een
linkerkwartier gedwarsbalkt van vier stukken (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 261).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 315-317 - Lautte, Jardin, p. 110)
- in zilver drie jachthoorns van sabel.
Bron: (1568-B/64r-11: cortewille)
Cotterel, heer van Esplechin (Jacob):
- in keel een zoom van zes afgestompte lanspunten van zilver (Cotterel), een
schuinbalk van azuur, beladen met drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van
keel, over alles heen.
Bron: (1420-C/584: jacques cotterel sgr d'esplechin)
Zegel: Jacob "Cottriel" zegelde in 1407: een schuinbalk beladen met drie adelaars met
gespreide vleugels, vergezeld van zes afgestompte lanspunten, 3 links en 3 rechts (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 264).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 584)
Cotterel, heer van Esplechin (Peter):
- in keel een zoom van zes afgestompte lanspunten van zilver (Cotterel), een
schuinbalk van azuur, beladen met drie adelaars en in het schildhoofd van een
wassenaar, alles van goud, over alles heen.
Bron: (1420-C/624: pierre cotterel, sgr d'esplechin)
Zegel: "Piere Coterel", baljuw van Doornik en het Doornikse, zegelde in 1461: een schuinbalk
beladen met drie dubbelkoppige adelaars met neergehaalde vlucht en vergezeld van een
binnenzoom van bloemen (tulpen?) (Roman, Inventaire, n° 3535).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 624)
Cotterel, heer van Esplechin:
- in keel bezaaid met afgestompte lanspunten van zilver (Cotterel), een schuinbalk van
azuur, beladen met drie dubbelkoppige adelaars van goud, over alles heen
(Esplechin).
Bron: (1544-L/150: cotriel, sgr depplecin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 126
Zegel: Peter Cottrel, heer van La Motte, Espaing en Wambrechies, zegelde in 1495: een veld
bezaaid met bloemen? (Demay, Flandre, n° 724).
Wapen: Volgens Bethune: in keel bezaaid met afgestompte lanspunten van zilver, een
schuinbalk van azuur over alles heen. Volgens het grafzerk te Doornik van Jehan
Cotterel, overleden in 1395, voerde hij een veld bezaaid met afgestompte lanspunten,
en zijn vrouw, Marguerite d'Esplechin, een schild beladen met drie adelaars. De 6
kinderen braken allen het wapen Cotterel met een schuinbalk beladen met de drie
adelaars van de familie d'Esplechin (Bethune, Epitaphes, p. 285 – Fourez, Tournai, pp.
150-151).
Zie: Espaing
Coubeke = Krombeke (heer van):
- in goud vijf tralies van keel, geplaatst 2, 1 en 2, een vrijkwartier van keel getralied
van zilver.
Bron: (1535-U/094-02: sr de coubeke)
- in goud vijf schuinkruisjes van keel, geplaatst 2, 2 en 1, een vrijkwartier van keel
getralied van zilver.
Bron: (1543-B/154r-6: sr de couberg)
- in goud vijf schuinkruisjes van keel, geplaatst 1, 1, 2 en 1, een vrijkwartier van keel
getralied van zilver.
Bron: (1600-E/156r-1: celuj de crobecque)
Nota: In feite dient men deze wapens te lezen als: in goud vijf schuinbalken van keel, een
vrijkwartier van keel getralied van zilver.
Coudekerque (heer van): Lok. F-59380
- geschaakt van goud en sinopel.
Bron: (1380-U/1851: celui de coudequerque) - (1380-W/29v-16: cellui de coudekerke) -
(1470-D/128v-06: celuy de coude bevke) - (1570-B/1911: le sgr de caudekercke) - (1650-
C/61r-11: sgr de caudekercke)
- geschaakt van goud en sinopel van vier rijen.
Bron: (1475-S/166v-05: le sgr de cudiquerque) - (1570-G/211: le sgr de caudekerke)
- geschaakt van goud en sinopel van zes rijen.
Bron: (1535-U/094-16: sr de condekerke) - (1543-B/156r-5: sr de rondequerq) - (1557-
G/329: le sgr de coudequerque) - (1600-E/158r-3: celuj de coudekerke) - (1650-B/294-
02-1: coedekerke)
- geschaakt van goud en sinopel van vijf rijen.
Bron: (1562-B/537: les sgr de coudekerke)
Coudenhove (van):
- in goud een golvende schuinbalk van keel.
Bron: (1500-G/10r-1-3: cauwenberghe) - (1550-A/10v-14: caudenhove)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 263 en 770 - Lautte, Jardin, p. 113)
- in goud een golvende schuinbalk van keel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/k-04: caudenhove)
Couderborch (Filips van der):
- in goud een keper van keel, beladen met twee vijfpuntige sterren en in de punt van
een spoorrad, alles van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-29: phils vander couderbuerch)
- in goud een keper van keel, beladen met drie vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1525-C/214: h. philips van de borch) - (1582-B/119r-11: h. philips van der borch)
Zegel: "Filips va d Coud'borch", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, zegelde in 1374 en
Filips van der Couderborch, amman van Brussel, zegelde in 1411: een keper beladen met
drie vijfpuntige sterren (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 268 en D. IV, p. 503).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 262)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 127
Nota: Hij was zoon van Filips I en van Kateline van der Lyst en echtgenoot van Clara Vilain,
vrouw van Paddeschoot. In 1399 staat “Philip van der Couderborch ... komende uut het
Land van Waes” ingeschreven als poorter van Brugge. In 1414 werd hij benoemd tot
schout van Antwerpen met de titel “markgraaf van het land van Rijen”, functie die hij
waarnam tot 1419 (Buylaert, Repertorium, pp. 184-185 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 268
en D. IV, p. 503 – Smet, Couderborch, pp. 50-53 - van den Eeckhout, Coninck, n° 214 -
Van Praet, Recherches, p. 290).
- in goud een keper van keel, (beladen met drie vijfpuntige sterren van zilver).
Bron: (1535-U/102-08: h phs van der burg)
Couderborch (van der):
- in goud een keper van keel, beladen met drie vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1500-G/02v-6-6: cauwerburch)
- in goud een keper van keel, beladen met drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1524-G/i-11: vanden caudburch) - (1550-A/10v-08: cauderboch)
- in goud een keper van keel, beladen met drie sterren van zilver.
Bron: (1557-G/382: la mayson van der cauwerbourg) - (1650-B/294-07-9: couderborg)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 111)
Zie: Cauwerburg
Coudescure (heer van): Lok. F-59660
- in zilver drie posthoorns van sabel, beslagen van keel.
Bron: (1543-B/153r-6: sr dostenre)
- in zilver drie posthoorns van sabel, beslagen van goud, gemond van keel.
Bron: (1557-G/582: le sgr de coudeschuere)
Coupigny (heer van): Lok. F-62530
- in azuur een hartschild van goud.
Bron: (1410-P/06v-8: s' de coupìgi) - (1425-S/0653: le sieur de coupigny) - (1475-S/171v-
04: le sr de coppigny) - (1568-B/07v-05: coupigny) - (1650-C/37r-25: coupigny)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 338 - Feuchère, Ecusson, p. 26)
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1430-C/100-13: sigr de côpény)
Courrières (heer van): Lok. F-62710
- in sabel een spitsgeruite schuinbalk van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1380-U/1724: celui de courrieres) - (1380-W/27v-10: cellui de courieres) - (1470-
P/338v-4: le sgr de courrieres) - (1570-B/1568: le sgr de courrieres)
Courtenay, markies van Namen (Filips de):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1214-B/c-19:)
Zegel: "Philippi marchionis Namurcensis" zegelde in 1222: een leeuw en een versmalde
schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 529-530).
Courteville (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een ankerkruis van keel; 2 en 3, in zilver een adelaar
van sabel.
Bron: (1425-S/0333: le sieur de courteville) - (1562-B/441: les sgr de corteville) - (1568-
B/63v-10: courteville)
Zegel: Jacob de Courteville, abt van Sint Winnoc te Bergues, zegelde in 1520: gevierendeeld
1 en 4, een verkort kruis; 2 en 3, een adelaar met gespreide vleugels; over alles een
hartschild gedeeld ... (Demay, Flandre, n° 6867).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 128
Courtraisien (de):
- in goud vier kepers van keel.
Bron: (1370-M/743:) - (1380-U/1749: le courtrisien) - (1380-W/28r-07: le courtisien de
flandres) - (1410-P/02v-3: s' decourtirsien) - (1470-D/112v-01: le coutaisien)
Kreet: courtay (1380-U) - courtray (1380-W) - courteray (1470-D)
- in goud drie kepers van keel.
Bron: (1370-M/1758: le baron deuery le courtisief de flandes) - (1375-S/20v-04: le
courtesien de flandrae) - (1425-S/0320: le sieur de courtray) - (1450-E/45v-03: le
courtisain de flandres) - (1450-L/074-4: le courtisien de flandres) - (1450-M/11r-1: le
sr courtisiens de flandre) - (1470-P/374r3: le sgr de courtisien) - (1475-S/165v-09: le
sgr de courtisieux) - (1500-S/64v-4: le courtizien de flandres) - (1535-U/081-11: sr de
courtrisien en 083-08: ch de courtray) - (1570-B/1783: le sgr de courtrisien) - (1570-
G/201: le sgr de courtrisien) - (1600-E/146r-3: celuj de courtesien) - (1600-G/0270: le
sgr de courtesiens) - (1600-O/048v-1: le courtizien) - (1600-W/080v-2: le sgr de
courtissiens en 88v-6: le sgr coustroysin) - (1650-C/58v-14: le sgr de courtraisien)
Kreet: courtray (1375-S) - courtray (1436-C) - courtray (1450-E) - courtray (1450-L) -
courtray (1470-P) - courtray (1475-S) - courtray (1500-S) - courtray (1535-U) -
courtray (1570-B) - cournay (1600-E) - courtray (1600-G) - courtray (1650-C)
Zegel: "Zigerus, dictus Courtrasiin, iunior" zegelde in 1339: gedamasceerd beladen met drie
kepers en een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 272).
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1562-B/123: la tres noble maison courteraisiens de flandre)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 290)
- in zilver vier kepers van keel.
Bron: (1562-B/123: la tres noble maison courteraisiens de flandre)
Zegel: "Sohier de Courtrai", ridder, zegelde in 1331: gekeperd van acht stukken (Demay,
Flandre, n° 735).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 6)
- in zilver drie kepers van keel, beladen met een schaduwleeuw.
Bron: (1562-B/124: les corteraisiens)
Zie: Lessegiers - Melle
Courtraisien (Robrecht de):
- in goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1420-C/702: robert le courtrisien)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 702)
Courtraisien, heer van Melle (de):
- in goud vier kepers van keel.
Bron: (1650-B/293-04-3: cortroisin dns de melle)
Kreet: courtray (1650-B)
Zegel: Zeger van Kortrijk zegelde in 1318: vier kepers (de Ghellinck d’Elseghem,
Vaernewyck, D. I, pp. 85-86).
Courtray (Bettremieu de):
- in sabel drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1321: bettremieu de courtray)
Nota: Volgens Boniface, is het mogelijk dat hij koning was in 1321 (Boniface, Epinette, pp.
86-87).
Courtray (de):
- in goud drie adelaars van sabel.
Bron: (1650-L/17: de courtray)
Zegel: "Pierre de Courterai", man van het hof van Cysoing, zegelde in 1309: drie adelaars
(Demay, Flandre, n° 2402).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 129
Courtray (Hendrik de):
- in goud drie adelaars van sabel.
Bron: (1486-L/1299: henry de courtray)
Nota: Volgens Boniface, is het weinig waarschijnlijk dat hij koning was in 1299 (Boniface,
Epinette, p. 74).
Courtray (Jehan de):
- in sabel drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1331-T/130: jehan de courtray en 18v-3: jehan de courtray)
Zegel: "Jehan de Courtrai" zegelde in 1330: drie adelaars (Demay, Flandre, n° 1903).
Nota: (Popoff, Tournai, n° 130)
- in sabel drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1339: denis de courtray)
Nota: Volgens Boniface, Jehan de Courtray (Boniface, Epinette, pp. 98-99).
Courtray (Jehan de):
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1312-T/086: monsire johant de cortrayt)
Nota: Onbekend personage met deze wapens (Loutch, Viaggio, p. 180).
Coyeghem (Gerard van):
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top, gebroken tussen de
eerste en de tweede keper met een schildje van zilver tien ruiten van azuur,
aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1420-C/759: grart de cuinghien)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 759)
Coyeghem (Hue van):
- in zilver vier kepers van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1420-C/738: hue de cuinghien)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 738)
Crabbe:
- in sabel drie garnalen van zilver.
Bron: (1500-G/10r-5-4: crabbe)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Crabs ou Crabbe en
flandres": in zilver drie garnalen van sabel.
Craenhals (Henri):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van zilver; 2 en 3, in keel een leeuw van
zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-27: mer henric craenhals)
Helm: een kuif van goud (1393-B)
Zegel: "Henrici Craenhals, militi" zegelde in 1394: gevierendeeld 1 en 4, drie lelies met
afgeknotte voet; 2 en 3, een gekroonde leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 274).
Nota: Hij was zoon van Hendrik en van Maria de Leeuw genoemd van der Trappen, en huwde
eerst Elisabeth van der Roosen en vervolgens Margareta Schotelvoet. "Henrici
Craenhals, militi" was schepen van Brussel in 1394, 1399 en 1404. Hij bezat in 1394 het
hof Ter Trappen. Hij behoorde tot het geslacht t’Serhuygs (Butkens, Trophées, D. II,
p. 433 - van Parys, Lignages, pp. 189-190).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 130
Crane (Boudewijn de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1372-B/0615: h boudiin die crane) - (1570-B/1955: messire baulduin de crane) -
(1570-G/214v: messire baulduin de crane) - (1650-C/62r-01: messire bauduin de gavere)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van zilver.
Bron: (1395-G/0971: h' boudiin die crane)
Crane (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver acht blokjes van sabel, geplaatst 3, 2 en 3; 2 en 3, in
keel.
Bron: (1500-G/02v-2-6: crane)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Crane en
flandre".
Crane (de):
- in keel een gaande kraanvogel van goud.
Bron: (1500-G/08v-5-7: de crane)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Craene": in keel een
kraanvogel van zilver of van goud, in zijn bek een hoefijzer van hetzelfde. Volgens
d'Hane-Steenhuyse: in keel een kraanvogel van goud (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D.
I, p. 85).
Zegel: "Leonius, dictus Crane", schepen van Brussel, zegelde in 1317: ingehoekt gedeeld, een
vrijkwartier beladen met een kraanvogel (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 277).
- in keel een kraanvogel van goud, gepoot van sabel.
Bron: (1524-G/j-08: de crane)
Wapen: Lautte geeft: in azuur een kraanvogel van goud (Lautte, Jardin, p. 111).
Crane (de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1557-G/345: le mayson surnomé de crane) - (1600-E/153v-5: celuj de crane) - (1650-
B/294-10-2: craene)
Zegel: Karel de Crane zegelde in 1420: in hermelijn, een schuinbalk beladen met drie ronde
gespen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 277).
Crane (Filips de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1430-C/133-11: philips de crane)
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
Crane (Jehan de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1470-D/122v-08: sire jehan le curana)
Nota: Een “Jan die Crane” wordt in 1302 vermeld tussen de drie “hoftmans van den smeden”
en in 1322, een "Jean Li Crane", ridder (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, p. 87 –
Merghelynck, Beauvoorde, D. II, p. 31).
- in zilver een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1535-U/099-12: h jan die craen)
Crane (Tristan de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie gespen van goud.
Bron: (1435-A/195: tristeran de crane)
Cranendonck (van):
- in zilver drie jachthoorns van keel, gebonden van azuur.
Bron: (1500-G/06v-1-6: queryn)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 131
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"Cranendonck à Malines": in zilver drie hoorns van keel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. I, p. 165).
Cranevelt (van):
- in zilver een dwarsbalk en een geknotte paal van keel, vergezeld in het schildhoofd
van twee sint-antoniuskrukken van sabel.
Bron: (1500-G/10v-5-4: cranevelt)
Craninghe (van):
- in zilver drie lelies van azuur.
Bron: (1500-G/04v-6-2: craninghe)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 121 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 481)
Craon (de):
- geruit van goud en keel.
Bron: (1435-A/298: craon)
Zegel: Amaury, heer van Craon, zegelde in 1325: geruit (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 278).
Zie: Lunes
Crésecques (heer van): Lok. F-62610
- in azuur drie drielingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1290-L/297: querecques) - (1370-N/1080-1114: le sire de creseques) - (1380-W/26r-
24: le sr de cresecque en 29r-29: le chastelain) - (1400-A/054: crezeque) - (1425-
S/0636: le sieur de cresque) - (1445-L/289-03:) - (1450-B/2760:) - (1450-M/07v-3: le
sr de cresecques) - (1470-P/323r-2: le sgr de ceserques) - (1475-S/172v-15: cresecque)
- (1500-Q/20v-05:) - (1535-U/119-10: sr de cresecques) - (1550-B/A-095: le sr de
cresecques) - (1568-B/05v-04: cresques) - (1570-B/1475: le sgr de cresecque en 1678:
le sgr de cresescque) - (1570-G/172r-6: le sgr de cresecque) - (1650-C/35r-23: crequis)
Kreet: bourbourg (1535-U)
Zegel: Eustache de Créseques, ridder, zegelde in 1349: drie drielingsbalken en een
schildhoofd (de Belleval, Ponthieu, n° 306).
Nota: Het wapenboek Navarre (1370-N) geeft tussen de nobelen van Artesië en Corbie "le
sire de Cresèques - d'azur à un chief d'or à trois créquez d'or en pied". Volgens Gelre
(1395-G) "die He' v' Karakas" voerde: in sabel drie drielingsbalken van goud, een
schildhoofd van hetzelfde. Crézecques, een gehucht bij Ardres, was een der twaalf
pairies van het graafschap Guines. Willem de Crésecques, Vlaams ridder, nam in 1214
deel aan de veldslag te Bouvines. Hij kent hen volgende wapens toe: in azuur twee
drielingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde. Het wapenboek d'Udekem
(1535-U) geeft voor "sr de cresecques crie Bourbourg", in azuur drie drielingsbalken van
goud, een schildhoofd van hetzelfde (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, pp. 438-
439 – Feuchère, Pairie, pp. 10 en 23 - 1395-G/0479 - 1370-N/1080 - 1535-U/119).
- in azuur drie drielingsbladen van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1630: le sire de cresaiques)
- in sabel drie drielingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1395-G/479: die he' v' karakas) - (1450-B/1878: và karabus)
- in azuur drie drielingsbalken van goud, (een schildhoofd van hetzelfde).
Bron: (1425-S/0684: le sieur de creseque) - (1570-B/1646: le sgr de qurech)
Zegel: Robrecht, heer van Crésecques, ridder, zegelde in 1374 en Jehan de Crésecques,
ridder, zegelde in 1380: drie drielingsbalken (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p.
307).
- in azuur (3 drielingsbalken van goud), een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1454-B/338: le sr de creseques)
Kreet: bourbourg (1456-S)
- in azuur drie tweelingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 132
Bron: (1456-S/A-6: le sgr de cresecques)
- in azuur drie gekoppelde tweelingsbalken (drielingsbalken) van goud, een schildhoofd
van hetzelfde.
Bron: (1500-S/41v-3: cresecques)
Zie: Blangy - Popoff, Artois, n° 117
Crésecques (Jehan de):
- in azuur drie drielingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde, een barensteel
van keel.
Bron: (1410-P/25r-7: s' jan de cresekes)
Crésecques (Robrecht de):
- in azuur drie tweelingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1275-W/176: robert de creseques)
Zegel: Robrecht, heer van Crésecques, baanderridder, zegelde in 1378: drie drielingsbalken
en een schildhoofd (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 298).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 250)
Nota: (Wagner, Aspilogia, D. II, p. 201)
Croisettes (de):
- in goud een schildhoofd van keel, getralied van goud.
Bron: (1500-G/05v-2-1: crosettes)
Croisez (heer van): Lok. F-59150
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1470-P/398r1: le sgr de court) - (1570-B/2067: le sgr de coisnes) - (1570-G/223: le
sgr de croisies)
Croisilles (Filips de Montmorency, heer van): Lok. F-62610
- in goud een kruis van keel, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur, een
barensteel van zilver.
Bron: (1435-A/099: mosr de crosilge)
Zegel: Filips de Montmorency, heer van Croisilles, zegelde in 1438: een kruis vergezeld van
zestien arendsvogels (Demay, Flandre, n° 355).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 99)
Croisilles (heer van): Lok. F-62610
- in keel tien ruiten van goud, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1265-W/775: jehan de croisilles) - (1278-C/242: le sr de croisilles - dH-23v: die
heer croisiles) - (1300-V/0312: le sire de croizillez) - (1375-S/20r-04: croisilles) -
(1380-U/1637: le sire de croisilles) - (1380-W/26r-31: le sr de croisilles) - (1450-L/050-
4: croisilles) - (1450-M/06v-5: le sr de croisilles) - (1470-D/106v-06: le sire de
croisillen) - (1470-P/323v-3: les armes de croisilles) - (1471-R/41-07: le sgr croisille) -
(1500-S/41r-1: croissilles) - (1535-U/118-07: sr de croisilles) - (1543-B/168v-5: sr de
croisilles) - (1550-B/A-014: le sr de croysilles) - (1570-B/1480: le sgr de croisilles) -
(1570-G/172v-5: le sgr de croisilles) - (1600-E/168r-4: le sr de croisiles) - (1600-
O/046r-4: le sgr de croissilles) - (1650-C/35v-04: croisilles)
Kreet: croisilles (1380-U) - croisilles (1380-W) - croisillen (1470-D) - croisilles (1470-P) -
croisille (1471-R) - croisilles (1570-B) - croisilles (1570-G) - croissiles (1600-E) -
croissilles (1600-O)
Zegel: "Johannis, domicelli, domini de Croisilles" zegelde in 1284: tien ruiten geplaatst 3, 3,
3 en 1 (Demay, Flandre, n° 750).
- in keel een vrijkwartier van goud getralied van keel.
Bron: (1279-H/414: li sires de crissilles)
- in keel een vrijkwartier van goud.
Bron: (1279-H/414: li sires de crissilles) – (1279-R/414: li sires de cr’ssilles)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 133
- geruit van keel en goud.
Bron: (1400-A/043: croizille) – (1425-S/0563: le sieur de croizilles) – (1568-B/02r-10:
croisille)
- in goud een kruis van keel, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur, een
barensteel van zilver.
Bron: (1570-B/1481: 133es gr de croisilles) – (1570-G/172v-6: 133es gr de croisilles)
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van goud, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1570-B/1482: 133es gr de croisilles) – (1570-G/173r-1: 133es gr de croisilles)
Croisilles (Plouvier de):
- in keel tien ruiten van goud, geplaatst 3, 3, 3 en 1, een barensteel met vier hangers
van azuur.
Bron: (1265-W/776: le plouueir de croisilles)
Croisilles = Crésecques (heer van):
- in azuur drie tweelingsbalken van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1600-W/075r-5: le sgr de croysilles)
Nota: De ontwerper volgt Urfé (1380-U) bij de beschrijving van de wapens, maar geeft
waarschijnlijk per vergissing de naam "croysilles" (1380-U/1627-1630).
Croix (de):
- in azuur een kruis van zilver.
Bron: (1500-G/01v-5-8: croies)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Croix en flandre gal": in
zilver een kruis van azuur.
Croix (de):
- in keel een ankerkruis van zilver, vergezeld van vier spoorraderen van zilver.
Bron: (1500-G/07v-6-2: de croix)
Zegel: Klaas de Croix, houdt "thof ende goet ter Mandele" te Tielt. Hij zegelde in 1554: een
ankerkruis, vergezeld van vier rozen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 505).
Croix (heer van):
- in sinopel een kruis van goud.
Bron: (1471-R/50-05: le sgr de la croix)
Kreet: tournay (1471-R)
Nota: Gezien men dezelfde wapenkreet aangeeft als deze van de heer van Croix (F-59170),
gaat het hier waarschijnlijk om een verkeerde blasoenering van de kleuren.
Croix (heer van): Lok. F-59170
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een vrijkwartier van keel; 2 en 3, in zilver een kruis
van azuur.
Bron: (1410-P/07r-1: s' decrois)
- in zilver een kruis van azuur.
Bron: (1425-S/0300: le sieur de croix) - (1470-P/394v4: le sgr de croix) - (1475-S/165r-
05: le sgr de croix) - (1535-U/097-05: de croix) - (1544-L/133: croix) - (1550-B/F-104:
le sr de croix) - (1557-G/170: le sgr de croys) - (1562-B/523: la maison de croys) -
(1568-B/63r-01: de croix) - (1570-B/2057: le sgr de croix) - (1570-G/222: le sgr de
croix) - (1600-O/052r-3: le sgr de croix) - (1650-B/293-06-9: croix)
Kreet: croix (1436-C) - tournaey tournuey (1557-G) - croix (1600-O)
Zegel: "Egidii de Cruce", ridder, zegelde in 1245: een kruis. Jehan de Croix, heer van
Wasquehal, zegelde in 1530: een kruis (Demay, Flandre, n° 753 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 1971 - Warlop, Flemish, p. 975).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 201 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 338 -
Lautte, Jardin, p. 120)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 134
- in zilver een ankerkruis van azuur.
Bron: (1550-A/09v-08: croix)
Zegel: Guillaume de Croix zegelde in 1557: gevierendeeld 1 en 4, een ankerkruis ; 2 en 3,
drie lelies met afgekotte voet (Delgrange, Cachets, D. 1, p. 17).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 144-145)
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld van goud en keel (Noyelles); 2 en 3, in goud
drie klophamers van sinopel (Mailly); over alles een hartschild van zilver een leeuw
van sabel (Bois de Fiennes).
Bron: (1544-L/134: le sgr de croix, sgr de hellemmes et de flers) - (1570-B/2058: le sgr de
croix) - (1570-G/222v: le sgr de croix)
Zie: Dadizele - Mez – Wasquehal
Croix = Spiere (de):
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1600-G/0299: les armes du nom de croix)
Nota: Het wapenboek Gonnelieu (1600-G) geeft de wapens in dezelfde volgorde als het
wapenboek van de Marken (1450-M). Deze geeft "de Courtraisien - Zeger de Courtray -
heer van Landas - heer van Spiere - heer van Borre - heer van Burch". Gonnelieu (1600-
G) voegt tussen Spiere en Borre, de heer van Croix, maar kent aan deze heerlijkheid de
wapens van Spiere toe (1450-M/12v).
Croix te Annappes (heer van La): Lok. F-59650
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde
(Bois de Fiennes).
Bron: (1544-L/222: le sgr de le croix)
Croix genoemd Drumez (Boudewijn de):
- in zilver een kruis van azuur.
Bron: (1486-L/1482: baulduin de croix, dit drumez)
Zegel: Boudewijn de Croix, zegelde in de XV de eeuw: een kruis beladen in het hart met een
ring (Demay, Flandre, n° 7616).
Nota: Volgens Boniface, ontbrekende koning in 1483. De werkelijke koning in 1482 was
Gauthier Eve (Boniface, Epinette, pp. 191-194 - Douxchamps, Croix, p. 7, n° VIII-bis).
Crombecke (Boudewijn van):
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel getralied van zilver.
Bron: (1470-D/125v-06: sire de vaudulin de cembeke)
Nota: “Minen here Boudene van Crumbeke”, ridder, staat in 1302 vermeld onder de
Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 332 V-110 - Verbruggen, Guldensporen, p. 234 - De Flou,
Toponymie, D. VIII, p. 789 - - van den Eeckhout, Dupuy, p. 19).
Crombecke (Willem van):
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel getralied van zilver.
Bron: (1600-W/099v-6: mettre willaume de crobecke)
Croy, heer van Sempy (Antoine de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie dwarsbalken van keel (Croy); 2 en 3, in zilver drie
disselbijlen van keel, de twee in het schildhoofd afgewend (Renty); over alles
gevierendeeld 1 en 4, geruit van goud en keel (Craon); 2 en 3, in goud een leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/035: mesgr anthoine de croy, sgr de samstpy en 069: le sgr de samctpy)
Zegel: Antoine de Croy, heer van Sempy, zegelde in 1526: gevierendeeld 1 en 4, Croy; 2 en
3, Renty; over alles gevierendeeld 1 en 4, geruit (Craon); 2 en 3, een leeuw (Vlaanderen)
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10373).
Zie: Popoff, Artois, n° 91

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 135
Crusen (van der):
- in goud een leliekruis samengesteld uit vier skepters van sabel, beladen in het hart
met een ruit van hetzelfde.
Bron: (1500-G/10v-4-4: vander cruucen)
Zegel: Een Filips van der Crusen zegelde in 1451: een versmald ankerkruis, vergezeld in het
schildhoofd van twee rozen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 290).
Cruucen (van der):
- in sabel een linkerschuinbalk van goud, beladen met drie lelies van keel.
Bron: (1500-G/10v-8-7: vander cruucen)
Cuelsbrouck (van):
- in zilver drie vijfbladen van keel, geknopt van sinopel, een schildhoofd van sabel,
getralied van goud.
Bron: (1500-G/02v-7-7: culsbrouck)
Zegel: "Iohis Cuelsbrouc presbitri" zegelde in 1420: drie vijfbladen, een schildhoofd
beladen met een haan (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 357).
Wapen: Volgens Bethune en Lautte: in zilver drie rozen van keel, een schildhoofd van sabel
getralied van goud (Bethune, Epitaphes, p. 96 - Lautte, Jardin, p. 118).
Cysoing (abdij van): Lok. F-59830
- gedeeld I, in azuur een karbonkel van goud; II, gedeeld 1, in zilver een halve adelaar
van sabel, uitgaande uit de verdeling; 2, in keel drie schuinbalken van zilver,
vergezeld van twee ringen van hetzelfde, boven elkaar geplaatst tussen de
schuinbalken (Barre).
Bron: (1544-L/017: labbe et couvent de chisoing)
Zegel: Het tegenzegel van de abdij van Cysoing was in 1630: gevierendeeld 1, een karbonkel;
2, drie lelies; 3, een adelaar met gespreide vleugels; 4, drie schuinbalken en een zoom
(Demay, Flandre, n° 6738).
Cysoing (graaf van): Lok. F-59830
- in keel een karbonkel van goud, beladen in het hart met een koek van sinopel.
Bron: (1557-G/188: le conte de sysoing)
Cysoing (Hellin de):
- geschuinbalkt van goud en azuur.
Bron: (1278-C/226: helin de chisoing - dH-22v: helins van chisain) - (1290-L/623: herlin de
chison) - (1300-V/0416: hellins de chison)
Zegel: "Hellinus, dominus de Cysonio" zegelde in 1256 en 1276: geschuinbalkt (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 362 - Warlop, Flemish, p. 1059).
Nota: (de Boos, Breton, n° 623)
Cysoing (stad): Lok. F-59830
- geschuinbalkt van azuur en goud.
Bron: (1544-L/009: chisoing) - (1600-E/145v-3: les armes de chisoing)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) tekent geschuinbalkt van azuur en goud, maar
beschrijft van goud en azuur (1600-E/145v-3).
Cysoing, beer van Vlaanderen (heer van): Lok. F-59830
- geschuinbalkt van goud en azuur.
Bron: (1380-U/1769: les armes de chisoing) - (1380-W/28r-27: les armes de cisoing) -
(1400-G/157r-07: le sr de chisoing) - (1410-P/05v-2b:) - (1425-S/0232: le sieur de
cisoing) - (1435-T/0540: monseigneur de mamines) - (1450-B/0850:) - (1450-M/11v-6:
cysoing) - (1470-D/113v-04: les armes de chisoing) - (1471-R/46-08: les armes de
sisoing) - (1475-S/162v-13: le sgr de chisoing dernier per de lille) - (1500-Q/42r-02:
baron de chisoing) - (1535-U/083-01: cisoing) - (1543-B/146r-5: sr de chisoing) - (1550-

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 136
A/10r-09: cisoing) - (1557-G/089: le sgr du pays de sysoeyn) - (1562-B/001: les sgr de
sysoin, ber de flandres en 611: sisuyn, ber de flandre) - (1570-B/1809: les armes de
chisoing) - (1570-G/203: les armes de chisoing) - (1600-G/0284: les armes de cisoing) -
(1600-O/048v3: le baron de chizoing) - (1650-B/291-06-1: baro de cisoin, nusus en 291-
04-2: dns de cisoin en 292-03-1: dns de cisoing) - (1650-C/59v-02: les armes de cisoing)
Kreet: chisoing (1400-G) - chizoing (1436-C) - sysoeing (1557-G) - chisoing (1600-O)
Zegel: Arnoul, heer van Cysoing, beer van Vlaanderen, ridder, zegelde in 1286: geschuinbalkt
(Demay, Flandre, n° 770).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 145-146)
- geschuinbalkt van azuur en goud.
Bron: (1544-L/045: barronnie de chisoing en 053: le baron de chisoing en 080: chysoing) -
(1550-B/F-026: le sr de chisoing) - (1568-B/57r-01: chisoing)
- in goud drie schuinbalken van azuur.
Bron: (1600-W/081v-5: le sgr de sasoyn)
Cyssau (heer van): Lok. F-59114
- in keel getralied van goud, een dwarsbalk van hermelijn over alles heen.
Bron: (1380-U/1863: celui de tissy) - (1380-W/29v-27: cellui de cissy) - (1470-D/129r-09:
celuy de cissy) - (1470-P/391v4: le sgr de cissy) - (1535-U/095-09: sr de tissy) - (1543-
B/157r-5: sr de cissy) - (1557-G/657: le sgr de tysse) - (1562-B/454: les sgr de tysse)
- (1570-B/2042: le sgr de cissy) - (1570-G/221: le sgr de cissy) - (1650-B/294-04-6:
cissy) - (1650-C/63v-13: sgr de clissy)
- in keel getralied van zilver, een dwarsbalk van hermelijn over alles heen.
Bron: (1600-E/159r-3: celuj de cissy)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 137
Dadizele (heer van): Lok. B-8890
- in sinopel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1500-G/01v-2-8: van dayzeele) - (1550-A/11r-08: dadizelle) - (1557-G/379: le sgr de
dadyselle) - (1562-B/341: les sgr de daydyselle) - (1570-B/1909: le sgr de dadizelle) -
(1600-W/094r-6: le sgr de daysittes) - (1650-C/61r-09: dadizelle)
Zegel: Peter van "Dadizelle", baljuw van juffrouw Maria, vrouw van Dadizele, zegelde in
1507: tien ruiten, aanstotend en aaneengesloten geplaatst (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
362).
Wapen: "Messie Jen de Dadizelle, conseiller et chambelln du Duc Charles de Bourgogneé"
voerde volgens de L'Espinoy: in sinopel tien ruiten van zilver, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Volgens Bethune en ook de L'Espinoy: "Il (Dadizele) porta de sinople lozengé d'argent”
(Bethune, Epitaphes, p. 368 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 75, 92, 181-182 en 290).
- in zilver een kruis van azuur (Croix).
Bron: (1570-B/1910: le sgr de dadizelle) - (1650-C/61r-10: le sgr de dadizelle)
Nota: (Douxchamps, Croix, p. 7, n° VI)
- in sinopel negen ruiten van zilver, geplaatst 3, 3, 2 en 1.
Bron: (1570-G/211: le sgr de dadiselle)
Daele (van):
- in azuur een hartschild van zilver een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/08v-8-6: van dale)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Daele en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 666).
Daen = Epinoy ?:
- in azuur een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1450-B/2826: dendin)
Zegel: "Petri Daen", schepen van Antwerpen, zegelde in 1259: een adelaar met gespreide
vleugels (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 365).
Wapen: Daen: in azuur een adelaar met gespreide vleugels van zilver (Dansaert, Armorial, p.
193).
Zie: Epinoy
Dagemont = Lys lez Lannoy (heer):
- in vair, een schildhoofd van keel.
Bron: (1600-W/089v-5: le sgr dagemont)
Nota: Zo men het wapenboek Prinsault (1470-P) volgt, vindt men volgende volgorde: Walle -
Grincourt - Aigremont - Bois - Billemont - Bois - Lys - Koekelare - Straten. De ontwerper
heeft waarschijnlijk het wapen van de heren van Aigremont willen beschrijven, maar
heeft bij het copiëren enkele lijnen overgeslagen en beschrijft naast de naam Aigremont
de wapens van Lys lez Lannoy (1470-P/382v).
Zie: Lys lez Lannoy
Dale (van den):
- in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie wassenaars van keel.
Bron: (1500-G/01v-4-1: vanden dale)
Zegel: "Johannes de Valle" zegelde in 1372: een schuinbalk beladen met drie wassenaars (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 365).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Daele en
brabant". Volgens Bethune: in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie kruisjes
van keel (Bethune, Epitaphes, p. 69).
Dammaerd:
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie hermelijnstaartjes van hetzelfde.
Bron: (1370-M/782:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 138
Zegel: Boudewijn Dammaerd, schepen van Sluis, zegelde in 1324: een keper vergezeld van
drie wassenaars (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 366)
- in sabel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van zilver, een keper van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/571: la mayson surnomé damman) - (1562-B/504: la maison surnommé
damman)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 10)
Damman (Galliot):
- in goud een gekanteelde toren van keel.
Bron: (1433-B/08b: galiot damman)
Helm: een ramskop van hermelijn (1433-B)
Zegel: Henin Damman, leenman van het kasteel van Gent, zegelde in 1387: een gekanteelde
poort, begeleid van twee ijzeren deksels, versierd met schuinkruisgewijs geplaatste
riemen. Simon Damman zegelde in 1477: een gekanteelde poort met valdeur (de Raadt,
Sceaux, D. I, pp. 366-367).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "Gelnoit Damman" voerde: in zilver een kasteel van keel
(Bethune, Epitaphes, pp. 45 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 385-386).
Damman (Peter):
- in sabel een schildhoofd van zilver; een hartschild van goud een gaande leeuw van
sabel.
Bron: (1525-C/173: h. peter deauzma) - (1582-B/118r-23: h. peeter deautmas)
Zegel: Jehan Damman, leenman van de kastelenij van Gent, zegelde in 1406: een vol wapen
met een schildhoofd, over alles een schild met een gaande leeuw (de Raadt, Sceaux, D.
I, p. 366).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 173)
Damman:
- in goud een open toren van sabel.
Bron: (1500-G/04r-5-6: van damme)
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een toren van keel, verhoogd van twee treden van
hetzelfde (Bethune, Epitaphes, p. 45).
- in zilver een toren van keel.
Bron: (1500-G/08r-7-8: damman)
Zegel: Lieven Damman, houdt een leen te Heusden. Hij zegelde in 1430: gevierendeeld 1 en
4, een gekanteelde poort; en 2/3, drie rozen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 366).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Damman en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 386).
- in zilver een toren van keel, verhoogd op twee treden van hetzelfde.
Bron: (1524-G/f-09: damman)
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny: in zilver een toren van keel. Volgens Lautte dient het
veld goud te zijn (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 336 - Lautte, Jardin, p.
129).
Dammartin, graaf van Boulogne (Renaud de):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1214-B/c-07:)
Zegel: "Renaut de Dammartin", graaf van Dammartin, zegelde in 1323: gedwarsbalkt van zes
stukken en een zoom (Demay, Artois, n° 43).
Damme ? (van den):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een schuinstreep geblokt van goud en keel over
alles heen.
Bron: (1410-P/04v-8: s' doutriesr)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 139
Damme (stad): Lok. B-8340
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met een rennende hazewind van keel.
Bron: (1460-G/202-6: die stat vanden damme)
- in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1500-G/08v-1-5: damme)
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met een rennende hazewind van keel, gekolt
van goud.
Bron: (1557-G/022: dam)
Zegel: Damme zegelde in 1237: een stappende hazewind op een brug, waaronder golven, in
1382: een hond op een heuvel. In 1276 en 1377, een boot; in de kastelen aan voor en
achterzijde twee vlaggenmasten met een dwarsbalk beladen met een hond. In 1427: een
dwarsbalk beladen met een hond en vergezeld in het schildhoofd van drie lelies (de
Ghellinck, Sceaux, p. 119-120 - Demay, Flandre, n° 3914-3915 - De Mey, Sceaux, n° 15,
pp. 88-92).
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met een rennende hazewind van sabel.
Bron: (1562-B/591: damme)
Damme (van den):
- in keel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een ring van azuur.
Bron: (1500-G/09r-4-3: vanden damme)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de le Damme en flandre": in
sabel een schildhoofd van zilver, een schuinbalk van keel, beladen met drie ringen van
goud, over alles heen; en "vander Damme en flandre": in zilver een schildhoofd van keel.
Volgens de L'Espinoy en d'Hane-Steenhuyse en Lautte: in keel een schildhoofd van zilver
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 469 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 87 - Lautte,
Jardin, p. 132).
- in sabel een schildhoofd van zilver; een hartschild van goud een gaande leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/475: la mayson surnomé van den damme)
Kreet: le noble vilaeyn de gandt (1557-G)
- in sabel een schildhoofd van zilver; een hartschild van goud een gaande leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van keel beladen met drie
ringen van zilver, over alles heen.
Bron: (1557-G/475: la mayson surnomé van den damme)
Kreet: le noble vilaeyn de gandt (1557-G)
- in sabel een schildhoofd van zilver, een schuinbalk van keel, beladen met drie ringen
van goud, over alles heen.
Bron: (1562-B/514: la maison surnommé de le damme)
Zegel: Jehan van den Damme, ridder, zegelde in 1248 en 1262: een vol schild met een
schildhoofd, een schuinbalk over alles heen (du Chesne, Guines, D. II, p. 547 - Warlop,
Flemish, p. 832).
Damme (Willem van den):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een versmalde schuinbalk van keel, beladen met
drie ringen van goud, over alles heen.
Bron: (1525-C/294: h. willem van de damme) - (1582-B/120v-14: h. willem van den dam)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 294)
Dampierre (heer van): Lok. F-10240
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van keel.
Bron: (1650-B/291-02-6: dni de dampierre st desier husau balleul)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 140
Dampierre (Jehan de):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud, een
barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1278-C/dH-21v: jan van dampiere)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1278-C/206: jehan de dampierre)
Zegel: "Johannis de Dampetra", heer van Saint-Dizier, zegelde in 1303: een leeuw en een
barensteel (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1997).
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1279-H/418: john dampiere)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 133)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1279-H/418: john dampiere)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een barensteel met vijf hangers van
hetzelfde.
Bron: (1279-R/418: john dampiere) - (1290-L/558: jehan de danpierre) - (1291-L/197: jean
de dampierre)
Zegel: "Jehans de Dantpiere, sires de Saint Disier" zegelde in 1281: een gekroonde leeuw
en een barensteel met vijf hangers erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 368).
Nota: (de Boos, Breton, n° 558)
Danset (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie zespuntige
sterren van hetzelfde; 2 en 3, geschuinbalkt van zilver en keel, in de
rechterbovenhoek een schildje van azuur een hartschild van zilver, een zoom
geblokt van sinopel en zilver over alles heen.
Bron: (1650-L/65: danset)
Danset (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie zespuntige
sterren van hetzelfde; 2 en 3, geschuinbalkt van zilver en keel, een vrijkwartier
van azuur een hartschild van zilver, een zoom geblokt van sinopel en zilver over
alles heen; een linkerschuinstreep van sabel over het geheel.
Bron: (1486-L/1460: jehan de danset)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 178 - Frémaux, Vérité, p. 222)
Daverloose:
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee schuinkruisgewijs geplaatste
zwaarden van keel.
Bron: (1500-G/03r-7-6: daverlo)
Deerlijk (heer van): Lok. B-8540
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een keper van hetzelfde.
Bron: (1410-P/02r-2: s' (de derlyc))
- in azuur drie palen van vair van goud en keel.
Bron: (1557-G/333: le sgr de deerlycque)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "van Deerlycke en flandre": in
azuur drie palen van vair van goud en keel. Volgens Rietstap: in azuur drie palen van vair
(Rietstap, Armorial, D. I, p. 518).
- in zilver een keper van keel, vergezeld van negen blokjes van hetzelfde.
Bron: (1570-G/221v: le sgr derlicque)
Zegel: "Olivier van Deerlicq", man van de kastelenij van de Oudburg van Gent, zegelde in
1523: gedeeld van ... en van ... met een keper, gedeeld van ... en van hermelijn, erover, en

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 141
vergezeld van tien blokjes, 6 in het schildhoofd en 4 in de punt (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 373).
Wapen: "Les Seigneurs de Derlicke portent leurs armoiries d'argent au chevron de gueule,
à trois croisettes de mesme, perchez d'argent” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 294).
- in goud een keper van keel, vergezeld van tien blokjes van keel, 6 boven de keper en
4 onder (Costere).
Bron: (1650-C/62r-19: sgr de derlicke)
Deerlycke (Jacob van):
- in azuur drie palen van vair van goud en keel.
Bron: (1393-B/Gistel-37: jacob van derleke)
Deerlycke (Michel van):
- in azuur drie palen van vair van goud en keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van
een wassenaar van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-39: michiel và derleke
- in azuur drie palen van vair van goud en keel.
Bron: (1393-B-2692/Gistel-39: michiel và derleke)
Nota: Een Michiel van Deerlycke staat vermeld in de Brugse stadsrekeningen van 1406-
1407. Hij nam samen met 24 andere Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden te
Rijsel in 1408 en aan verscheidene steekspelen van de Witte Beer te Brugge, dit tussen
1418 en 1422 (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, pp. 478 en 481-482 - Van den
Abeele, Witte, p. 142 - Van Praet, Recherches, p. 291).
Deinne = Drumez ? (heer van):
- in zilver een kruis in bloemen uitlopend van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1471-R/46-05: le sgr de deynne)
Zie: Croix – Drumez
Deinze (stad): Lok. B-9800
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel.
Bron: (1500-G/10r-3-8: doinse od dese)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 138)
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel, vergezeld van drie rozen van keel,
geplaatst één tussen de koppen, twee onder de vleugels.
Bron: (1557-G/073: deynse)
Zegel: Deinze zegelde in 1505: een dubbelkoppige adelaar vergezeld van drie rozen, één in
het schildhoofd en twee in de punt (de Ghellinck, Sceaux, p. 126 - De Mey, Sceaux, n°
16, p. 98).
Delepiere (Jacob):
- in goud drie leeuwenkoppen (van sabel), (getongd) en gekroond van keel.
Bron: (1486-L/1347: sgr jehan de raineval)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 104-105 - Frémaux, Vérité, p. 219)
Delettes < = Gemelles ? (heer van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur, in het schildhoofd drie ringen van keel over de twee
eerste dwarsbalken (Viefville).
Bron: (1557-G/603: le sgr de gemelles) - (1562-B/013: les sgr de gemelles, leur surnom fut
de vieville)
Nota: Gaat het hier over de heerlijkheid Delettes (F-62129), waarvan de La Viefville heren
waren? (Sanderus, Vlaendre, D. II, p. 162).
Delft (heer van): Lok. F-59190
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes
van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 142
Bron: (1557-G/649: van der delft) - (1562-B/532: la maison dele delven) - (1570-B/1960: le
sgr de delft) - (1570-G/215: le sgr de delft) - (1650-C/62r-06: sgr de delft)
Zie: Berthen
Delft (Jehan van der):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes
van sabel.
Bron: (1525-C/190: h. jan van de luu) - (1582-B/118v-14: h. jan van deluen)
Zegel: "Jehans de le Dilve", ontvanger van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1356: een
dwarsbalk vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
374).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 190)
Dendermonde (heer van): Lok. B-9200
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1370-M/732:charles de la touche) - (1562-B/028: les sgr de dendremonde, leur nom
est flandres)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 201)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
hetzelfde, beladen met acht penningen van zilver, over alles heen.
Bron: (1450-M/10v-9: le sr de tenremonde)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1455-G/164v-2: h và deremonde)
Helm: een leeuwenkop van sabel, getongd van keel (1455-G)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinbalk geblokt van (zilver) en keel over alles
heen.
Bron: (1470-D/117v-06: le sire de tenermonde)
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel, gekroond van goud, een schuinstaak
van keel, bezaaid met penningen van zilver, over alles heen.
Bron: (1470-P/373v2: le sgr de tenremonde)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1475-S/166v-16: le sgr de thenremonde)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1525-C/019: h. van denremonde) - (1582-B/116r-01: h. van denremonde) - (1650-
B/291-02-2: dni de tenremonda creveceur oysi)
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1535-U/092-06: sr de termonde) - (1550-A/07v-01: tenremonde) - (1650-B/292-01-
2: dns de tenremonde)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 102)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel; 2 en 3, in zilver een dwarsbalk van
keel.
Bron: (1557-G/141: le sgr du pays de termonde)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van keel,
bezaaid met penningen van zilver, over alles heen.
Bron: (1570-B/1774: le sgr de tenremonde) - (1650-C/58v-05: le sgr de tenremonde)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van keel,
beladen met acht penningen van zilver, over alles heen.
Bron: (1570-G/200v: le sgr de tenremonde)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak geblokt van zilver en keel over alles
heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 143
Bron: (1600-E/143r-5: le sr de tendoemade)
Zie: Béthune - Locres - Loker - Herwin - Hondekerne - Leeuwen
Dendermonde (stad): Lok. B-9200
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1460-G/201-6: die stat dendermonde) - (1475-S/167r-08: derndremonde) - (1543-
B/144r-5: termonde) - (1557-G/028: dendermonde) - (1562-B/578: dendermonde) -
(1570-B/1901: la ville de tenremonde) - (1570-G/210: la ville de tenremonde) - (1650-
C/43v-17: tenremonde)
Zegel: Dendermonde zegelde met als tegenzegel in 1275: een dwarsbalk (de Ghellinck, Sceaux,
p. 344 - De Mey, Sceaux, n° 17, pp. 99-105).
Denis (Jacob):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1486-L/1350: bler denis)
Zegel: "Bliot Denis", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1391: een gekroonde leeuw, een
schuinstreep over alles heen (Demay, Flandre, n° 2695).
Nota: Volgens Boniface, Jacques Denis (Boniface, Epinette, p. 106).
Denis (Lambert):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1486-L/1289: le grand, sgr du bos)
Nota: Volgens Boniface, gaat het om Lambert Denis, die mogelijks koning was in 1289
(Boniface, Epinette, p. 69).
Denis (Martin):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1486-L/1458: martin denis)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 177)
Denis:
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1650-L/34: denis)
Zegel: "Jehan Denis", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1516: een leeuw (Demay, Flandre,
n° 2696).
Dentergem (heer van): Lok. B-8720
- in sinopel drie leeuwengezichten van goud, getongd van keel (Zype).
Bron: (1557-G/307: le sgr de dentelghem) - (1562-B/431: les sgr de dentelgem, leur surnom
est de le zypee) - (1570-B/1984: le sire d'entreghent) - (1570-G/216v: le sgr
dentreghem)
Zegel: "Petri de Zype, domini de Denterghee", ridder, zegelde in 1392: drie
leeuwengezichten (Demay, Flandre, n° 4890).
- in sinopel drie leeuwengezichten van (goud), getongd van keel.
Bron: (1650-C/62v-10: denterghem)
Despars:
- in keel een halve éénhoorn van zilver.
Bron: (1500-G/10v-1-8: despaers)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. I, p. 529)
Nota: Wapen ontworpen door de kinderen van Mark Despars rond 1479 (Donche, Despars,
pp. 485-486 en 491).
Desselle (van):
- in keel een leeuw van goud, een schildhoofd van azuur, beladen met drie sterren van
goud.
Bron: (1550-A/13v-01: desselle)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 401)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 144
Destailleurs (Jehan):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1456: jehan destailleurs)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 175-176)
Destailleurs:
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1650-L/63: des tailleur)
Zegel: Jacob Destailleurs, schepen van de heerlijkheid van Le Breucq, zegelde in 1389: een
keper vergezeld van drie meerltjes (Demay, Flandre, n° 2873).
Desteldonck (Simon van):
- in zilver een keper van keel, beladen met drie sterren van (zilver).
Bron: (1470-D/118r-04: sire symon dassedonc)
Zegel: "Sijmon van Desteldonc", ridder, zegelde in 1309: een keper beladen met drie
spoorraderen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 376).
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 19)
Desteldonk (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel drie
vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1475-S/168r-02: celuj dasseldoncq 3e)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel drie zespuntige
sterren van zilver.
Bron: (1600-E/150v-4: celuj dasseldoncq)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix -
Gainstaille die werden omgewisseid. Dupuy omschrijft het wapen als: in zilver een keper
van keel, beladen met drie sterren (1470-D/118r).
Desteldonk (heer van): Lok. B-9042
- in goud een keper van keel, beladen met drie sterren van zilver.
Bron: (1557-G/381: le sgr de disteldonc)
Zegel: "Sijmon van Desteldonc", ridder, zegelde in 1309: een keper beladen met drie
spoorraderen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 376).
- in goud een keper van keel, beladen met drie achtpuntige sterren van zilver.
Bron: (1562-B/385: les sgr de disteldonck)
- in goud een keper van keel, beladen met vier spoorraderen (drie sterren) van zilver.
Bron: (1600-E/160r-3: les srs destampones)
Deurnagel (Jehan de):
- in hermelijn een keper van sabel.
Bron: (1538-W/106: jan duernaghele)
Helm: een paardenkop van tegenhermelijn tussen een vlucht van hermelijn of zilver (1538-
W)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 381)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 116)
Deyn (de) = de Meyere ?:
- in keel een hert van goud.
Bron: (1500-G/06r-3-1: de deyn)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 145
Wapen: (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. VI, p. 211)
Deynaert:
- in keel drie everzwijnskoppen van zilver.
Bron: (1500-G/04r-8-1: deysert)
Zegel: "Pieter Deynaerd" zegelde in 1440: drie everzwijnskoppen, vergezeld in het hart van
een ster (van der Haeghen, Ter Walle, p. 324).
Wapen: Dansaert geeft: in keel drie hertenkoppen met gewei van goud. Volgens de L'Espinoy
voerde een familie "Deynoot" als wapen: in keel drie everzwijnskoppen van goud
(Dansaert, Armorial, p. 199 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 88 - de L'Espinoy,
Noblesse, p. 744).
Dierickx:
- in azuur een toren van zilver, rechts, links en in de punt vergezeld van een vijfblad
van hetzelfde.
Bron: (1500-G/09r-2-8: diericx)
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een toren van zilver, vergezeld van drie rozen van
hetzelfde, geknopt van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 170).
Dikkebus (heer van): Lok. B-8900
- in keel twee schuinbalken van goud.
Bron: (1557-G/323: le sgr de dycquebus)
Kreet: morslede (1557-G)
Diksmuide (burggraaf van): Lok. B-8600
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1370-M/738:) - (1450-E/45v-06: le sr de dysquemyn) - (1562-B/647: dixmude) -
(1600-G/0274: le chastellain de disquemue)
Kreet: bevres (1600-G)
Zegel: "Hen. de Bevre, chevalier, sr de Disquemue et d'Aure", zegelde in 1376: gedwarsbalkt
van zes stukken, een schuinkruis over alles heen (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D.
IV, p. 299)
Wapen: Volgens Lautte: gedwarsbalkt van goud en keel, een schuinkruis van azuur over alles
heen (Lautte, Jardin, p. 143).
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1370-N/1178-1213: le sire de liquemue) - (1372-B/0576: dixmude) - (1375-B/32r-3:
le seignr de yguemne) - (1375-S/20v-07: le chastellain de dixquetmude) - (1380-U/1756:
le sire de ycquine) - (1380-W/28r-14: le sr de dixmude) - (1395-G/0936: borchgrv van
dixmueden) - (1396-F/207: die borchgreve van dixmuden - li scomte de dixmuden - dH-
42r: die borchgreue van dixmuden) - (1400-G/156v-16: le chastelain de disquemue) -
(1430-C/131-01: dixmude) - (1435-T/0514: dichmude) - (1445-L/267-03:) - (1450-
B/0822: borchgraven dixmude) - (1455-G/164r-3: burgve và dixmude) - (1460-G/025-
2: dixmude) - (1470-D/112v-08: le sire dixmede) - (1471-R/50-12: les armes de
dixmudes) - (1475-S/162r-04: le sgr de disquemue) - (1524-G/k-02: dixmuien) - (1525-
C/001: borchgreve van dixmuden) - (1535-U/082-01: ch di dixmude en 089-03:) - (1550-
A/14v-04: dixmude) - (1550-B/F-004: le sr disquinie) - (1582-B/115v-09: vicontes de
dixmuden) - (1600-E/144r-2: le sr de dixmude) - (1600-O/049r-1: castellain de dixqmue)
- (1650-C/61r-18: le sgr de dixande)
Kreet: bevre (1375-S) - bevres (1380-U) - bevres (1380-W) - bevres (1400-G) - bevren
(1470-D) - bevres (1475-S) - bevres (1535-U) - bevres (1550-B) - bevres (1600-E)
Helm: een hondenkop van keel, houdende een been van goud, tussen een baniervlucht van
hermelijn (1395-G) - een hondenkop van keel, houdende een been van goud, tussen een
baniervlucht van hermelijn (1450-B) - een hondenkop van keel, tussen een vlucht van
zilver (1455-G) - een uitkomende hond van zilver, komende uit een kuip beladen met het
wapen (1460-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 146
Zegel: "Theoderici de Beverna, castellani de Dixmuda", zegelde in 1260: gedwarsbalkt van
acht stukken, een schuinkruis erover (Demay, Flandre, n° 5518).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 18 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 753)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een streepschuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1410-P/03r-7: s' dedixmude) - (1557-G/124: le chastelaeyn, viconte et sgr de
dyxmude)
Kreet: bevres bevres (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 249)
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over
alles heen.
Bron: (1425-S/0210: le sieur dicquefeuille)
- gedwarsstreept van goud en azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1445-L/279-04: castelyn de dirxmude) - (1450-L/075-3: le chastelain de dixmude) -
(1500-S/65r-2: le chatelain de dixemude) - (1568-B/56r-03: le sr de dixmude) - (1570-
B/1919: le sgr de dixmude) - (1570-G/211v: le sgr de dixmude)
Kreet: bevres (1450-L) - bevres (1500-S)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een versmald schuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1450-M/11r-5: le castelain de dixmude) - (1562-B/010: les sgr de dixmude, leur
surnom est bevre) - (1600-W/080v-6: le castelain de dixmude) - (1650-B/291-03-3: le
sr de dicsmude et bevere)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, (een schuinkruis van keel over
alles heen).
Bron: (1470-P/375r2: le chastellain de dixmude)
- in goud drie dwarsbalken van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1500-G/01v-7-3: dixmude)
- in goud een dwarsbalk van keel (Haveskercke).
Bron: (1562-B/065: les sgr de dixmude, depuis leur surnom fut de aveskercke)
Diksmuide (Diederik, heer van): Lok. B-8600
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1420-C/185: messire thierry, sgr de dicquemue)
Zegel: "Thierry de Bevere, heer van Dicqmue et de Bavelinghem", zegelde in 1405:
gedwarsbalkt, een schuinkruis erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 249).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 185)
Diksmuide (stad): Lok. B-8600
- gedwarsbalkt van goud en keel (azuur), een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1543-B/144v-3: dixemude)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1557-G/027: dixmude) - (1650-C/43v-20: dixmude)
- gedwarsbalkt van azuur en goud, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/589: dixmude)
Diksmuide = Vlaanderen ? (heer van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1535-U/082-02: sr de dixmude)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 147
Dilft (heer van):
- in zilver drie schuinkruisjes van keel.
Bron: (1600-W/095v-5: le sgr de delfs)
Zegel: Godefroid van der Dilft, ridder, raadsheer van Hendrik van Bautersem, zegelde in
1369: drie schuinkruisjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 383).
Nota: "Diederick van Somerghem, schildknape, die starf 1434. Hij stelt: Somerghem;
Vremde; Dilft (d'argent à 3 fréseaux de guelle); ende dri ossenhoofden”. De oorsprong
van de naam komt mogelijks van het hof Ter Dilft te Borchvliet? (Bethune, Epitaphes, p.
79).
Dintre (de):
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met een gaande leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/03v-8-8: dinteren)
Dixmude (Diederik van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
in het hart met een leeuw van zilver, over alles heen.
Bron: (1370-N/1178-1214: m thierry de diquemue) - (1525-C/080: h. dideryck van dixmuyen)
- (1582-B/116v-24: h. dideryck van dixmuyde)
Zegel: "Theoderici de Beverna, castellani de Dixmuda" zegelde in 1226: gedwarsbalkt van
acht stukken, een schuinkruis erover (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10351).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 80)
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
in het hart met een vijfpuntige ster van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/075: h. dirk van dixmude) - (1582-B/116v-22: h. dierick van dixmude)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 75)
Dixmude (Frans van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een uitgeschulpte schuinbalk van
keel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gistel-44: frans van dixmude)
Zegel: Frans van Dixmude, schepen van Ieper, zegelde in 1412: gedwarsbalkt, een
tegengekanteelde schuinbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 384).
Nota: Hij was zoon van Michiel en van Katrien van Belle. Hij huwde in 1420 Maria van
Lichtervelde, vrouw van Beaureward, en overleed in 1424. Frans van Dixmude was heer
van Dentergem en staat vermeld als schepen van Ieper in 1413 en van 1421 tot 1423. Hij
overleed in 1424 (Bossuyt, Ryke, p. 98 - Buylaert, Adelslijsten, n° 616 – Feys, Saint-
Martin, pp. 559, 597 en 606-610 - Gailliard, Bruges, D. I, pp. 48-49 - Prevenier,
Handelingen, n° 527 en 734 - van Renynghe de Voxvrie, Belle, pp. 48-49 en 397).
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een vrijkwartier van keel een
leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1538-W/117: franchois de dixmude)
Helm: een Midaskop (1538-W)
Wapen: "Dixmude, Sr de Balghe": gedwarsbalkt van goud en zilver van acht stukken, een
vrijkwartier van keel een leeuw van zilver (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p.
336).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 122)
Zie: Woestyne (La Petite)
Dixmude (Jacob van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur (van acht stukken), een vrijkwartier van keel een
leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1430-C/131-04: jacob van dixmude)
Nota: (Merghelynck, Beauvoorde, D. II, p. 8 - Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 148
Dixmude (Jehan van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
in het hart met adelaar van zilver, over alles heen.
Bron: (1370-N/1178-1215: m jehan de diquemue)
Dixmude (van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur (van acht stukken), de eerste dwarsbalk beladen
met drie ringen van keel.
Bron: (1430-C/132-05:)
- in goud vier dwarsbalken van azuur, een vrijkwartier van keel een leeuw van zilver.
Bron: (1500-G/09v-1-3: dixmude)
Zegel: Olivier van Dixmude, schepen van Ieper, zegelde in 1437: gedwarsbalkt van acht
stukken, een vrijkwartier beladen met een gaande leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 387).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Dixmude en flandre":
gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een vrijkwartier van keel een leeuw
van zilver.
Domburch (van):
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een toren van goud.
Bron: (1435-T/0323: donboch)
Zegel: Boudewijn van Domburch, schepen van Middelburg, zegelde in 1430: een getande
dwarsbalk, getopt met een toren, links vergezeld van een omgewende wassenaar (of
gebogen vis?) (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 389).
- in sabel een dwarsbalk doorsneden getand van zilver en keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een toren van zilver.
Bron: (1436-C/077v-12: van domborch) - (1436-L/1404: van domborch)
Wapen: "Anna, Bouduin Woutersons dochtere van Domburch, die starf 1407 ... drouch
Borsele met de face émancée d'argent et geule (dat men noempt van Brugdamme)"
(Bethune, Epitaphes, pp. 383-384).
Domburgh:
- in azuur een toren van goud.
Bron: (1500-G/09r-7-2: domborcht)
Zegel: "Willem van Domborch" zegelde in 1292: een kasteel (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 389).
Wapen: Volgens Bethune en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Domburgh au
pays d'Utrecht": in azuur een kasteel of toren van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 387 -
Lautte, Jardin, p. 139).
Donaes:
- in zilver een morenkop van sabel, hoofdwrong en halsband van zilver, gekleed van
keel.
Bron: (1500-G/07v-6-3: donaes)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Donaes": in zilver een
morenhoofd met wrong van zilver. Volgens de L'Espinoy: in zilver een morenhoofd van
sabel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 833 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 550).
- in goud een morenkop van sabel, omwonden van zilver.
Bron: (1524-G/m-05: donaes)
Wapen: "Aucuns de ce nom portent d'argent à une teste de more”. Bethune en Lautte geven
eveneens een veld van zilver (Bethune, Epitaphes, pp. 34-35 - de L'Espinoy, Noblesse, p.
833 - Lautte, Jardin, p. 133).
Donce Touer ?:
- in sabel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel, een
schuinstaak van ... over alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 149
Bron: (1470-D/127v-02: item donce touer)
Zie: Mont – Roudt
Donche:
- in hermelijn een roskam van keel.
Bron: (1500-G/10r-8-6: donse)
Zegel: Lyoen Donche zegelde in 1555: in hermelijn een roskam vergezeld van drie sterren
(Delgrange, Cachets, D. 1, p. 21).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Donse en
flandre" (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, pp. 89 et 166 – Donche, Wapenboek, pp.
76-77).
Donckere (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in keel een schuinbalk
van vair.
Bron: (1500-G/09r-4-2: de donckere of salaert)
Donct (heer van Ter): Lok. B-9690
- gedwarsbalkt van keel en goud, een schuinkruis van zilver over alles heen.
Bron: (1500-G/01v-7-4: donct en 08r-1-3: donct) - (1525-C/266: donck) - (1557-G/325: le
sgr de le donc) - (1562-B/319: les sgr de le donck) - (1582-B/120r-12: donck)
Zegel: Olivier van der Donct zegelde in 1566: twee dwarsbalken en een schuinkruis erover
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 390).
Wapen: "Margriete vander Donckt, fa Joos, obiit 1441. Elle porte: faces d'or et de guele,
de 6 pièces, au saultoir d'argent sur le tout. Margriete vander Donct, fa Gheeraert, ...,
die starf 1429; Zij drouch: (gedwarsbalkt) de guele et d'or, de 6 pièces, au saultoir
cottisé d'azur sur le tout”. Lautte geeft gedwarsbalkt van acht stukken (Bethune,
Epitaphes, pp. 130 en 162 - Lautte, Jardin, p. 147).
Nota: De heerlijkheid Ter Donct is gelegen in de gemeente Berchem (de Kerckhove, Donct,
p. 367).
Doorne (van):
- in zilver een kruis van keel, vergezeld van vier klaverbladen van sinopel.
Bron: (1500-G/04r-1-4: dorne)
Doornik (bisschop van): Lok. B-7500
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een toren van zilver, twee abtsstaven van keel
over alles heen.
Bron: (1425-S/0334: l’evesque de tournay, archichancellier de flandres) - (1557-G/173:
l’evêsque de tournaey, arche-canselier de flandres)
Zegel: "Andree, Dei gratia episcopi Tornacensis" zegelt in 1339: een schild met een toren
waaruit twee abtsstaven komen en een binnenzoom van lelies (Demay, Flandre, n° 5956).
- in azuur een toren van zilver, begeleid van vier lelies van goud.
Bron: (1500-G/03v-7-6: tormyne)
Doornik (burggraaf van): Lok. B-7500
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, in keel een toren van zilver.
Bron: (1557-G/191: le chastelain de tournaey)
Kreet: mortaeyngne mortaeyngne (1557-G)
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1650-B/292-01-6: castellanus tornacensis dns de mortagne)
Zie: Mortagne
Doornik (stad): Lok. B-7500
- in keel een open kasteel voorzien van drie torentjes en dak van zilver.
Bron: (1475-S/168r-10: la ville de forney)
- in keel een kasteel voorzien van drie torentjes van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 150
Bron: (1543-B/144r-3: tournay)
- in keel een kasteel van zilver.
Bron: (1557-G/032: tournay) - (1562-B/581: tournay) - (1650-C/43v-12: tournay)
Zegel: Doornik zegelde met als tegenzegel in 1428: een stadspoort voorzien aan de uiteinden
van twee torentjes, op een zigzag-vormig veld bezaaid met lelies; en in 1756: een
stadspoort (Demay, Flandre, n° 4101-4102).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Doornik, heer van Wazemmes (bisschop van): Lok. B-7500
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een toren van zilver; 2 en
3, tegengevierendeeld 1 en 4, in zilver drie dwarsbalken van keel; 2 en 3, in zilver
drie disselbijlen van keel, de twee in het schildhoofd afgewend (Croy).
Bron: (1544-L/165: lesvecq de tournay le sgr de waszemmes)
Doresmieux:
- in azuur een morenkop van natuurlijke kleur, in driekwart richting, omwonden van
zilver, vergezeld van drie rozen van goud.
Bron: (1420-C/781:)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 781)
Dossemer (heer van): Lok. B-7520
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1380-U/1755: le sire d'oserner) - (1470-D/112v-07: le sire daussemer) - (1543-
B/145v-1: sr dossemer)
Kreet: odenarde (1380-U) - audenarde (1470-D)
- gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1380-W/28r-13: les sire de dosmer) - (1535-U/089-01: sr d'ossemer) - (1600-
E/144v-5: le sr dossemer)
Kreet: audenarde (1380-W)
- gedwarsbalkt van keel en goud, een barensteel van zilver.
Bron: (1562-B/398: les sgr dossemer)
Dottignies (heer van): Lok. B-7711
- in zilver een schuinbalk van keel.
Bron: (1557-G/378: le sgr de dotenys)
Douai (burggraaf van): Lok. F-59500
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1278-C/214: le chastelain de douay - dH-21v: die chastelein van duway) - (1279-
H/425: li chasteleine de douay) - (1279-R/425: li chasteleine de douay) - (1290-L/620:
le catelain de douaie) - (1300-V/0106: le chastellain de douay) - (1370-M/748:) - (1375-
S/21r-03: le chastellain de douay) - (1380-U/1767: le chastelain de doay) - (1380-
W/28r-25: le chastelain de douay) - (1395-G/1005: die borchgrv van douay) - (1400-
A/122: le chastelain de douay) - (1400-G/157r-04: le chastellain de douay) - (1425-
S/0229: le chastellain de donay) - (1450-E/46r-09: le chastelain de douay) - (1450-
L/077-2: le chastelain de douay) - (1450-M/11v-4: le castelain de douay) - (1470-D/113v-
02: le chastelain de douvay) - (1475-S/162v-10: le chastellain de doway) - (1500-G/06v-
3-7: chastelain de douay) - (1500-S/66r-2: le chatelain de douway) - (1525-C/041:
borchgreve van duway) - (1535-U/082-15: chast de douay) - (1543-B/146r-4: castellain
de douay) - (1544-L/030: le chastellain de douay en 060: le chastellain de douay) - (1550-
B/F-023: le chastellain de douay) - (1557-G/196: le chastelain de doway) - (1562-B/137:
le chastelain de douay) - (1568-B/56v-11: chastellain de douay) - (1570-B/1808: le
chastellain de douay) - (1570-G/203: le chastellain de douay) - (1582-B/121r-16:
borchgreve van duway) - (1600-E/145r-4: le chastelain de douay) - (1600-O/049v-4: le
chastellain de douay) - (1600-W/081v-3: le castalin de douay) - (1650-B/292-05-3:
castellanus duacensis) - (1650-C/59v-01: lequesme, chastelain de douay)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 151
Zegel: Peter de Douai, ridder, zegelde in 1215: een vol wapen met een schildhoofd van
hermelijn (Demay, Flandre, n° 794).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Douay Baron
et Chastelenie" (Bethune, Epitaphes, p. 374).
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1290-L/624: li castelain)
Douai (kastelein = stad): Lok. F-59500
- in keel.
Bron: (1475-S/166v-11: le sgr de dowaey)
Nota: Men heeft erboven de letter "D" geschreven (1475-S/166v-11).
Douai (Luppart de):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, rechts beladen met een gaande leeuw van
keel.
Bron: (1470-D/125r-04: sire lapart de douy)
Nota: "Nicholles de Douai dit Luppars, sire de Guelesin" (Goeulzin), ridder, zoon van Wouter
VI, kastelein van Douai, en van Jeanne de Wasquehal, staat vermeld in 1323 (Brassart,
Douai, pp. 141 en 148-149 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 20).
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een vrijkwartier van zilver een leeuw van
keel.
Bron: (1600-E/155v-2: messire lupart de douay)
Douai (Peter de):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een barensteel van keel.
Bron: (1278-C/dH-22v: peter van duway) - (1279-H/426: piers de douay)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1278-C/230: pierre de douay) - (1279-R/426: piers de douay)
Zegel: Peter de Douai, ridder, zegelde in 1205: een vol wapen met een schildhoofd van
hermelijn, en een barensteel. "Petri de Duaco" zegelde in 1237: een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn en een barensteel (Demay, Flandre, n° 793 - Warlop, Flemish,
p. 773).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 144)
Douai (stad): Lok. F-59500
- in keel de letter "D" van goud.
Bron: (1543-B/144r-2: douay) - (1650-C/43v-15: douai)
- in keel.
Bron: (1544-L/002: douay) - (1557-G/036: douwaey) - (1562-B/585: duuay)
Zegel: Douai zegelde in 1381: een stadspoort, aan de zijkanten voorzien van twee torens en
vergezeld van drie bomen. Het tegenzegel: een gemetste gekanteelde gesloten
stadspoort, beladen met een schild met een leeuw, aan de zijkanten voorzien van twee
torens, elk voorzien van een opening en getopt met torens, aan weerszijden een penning
van Douai; achter de schietgaten een boom (Bedos, Villes, n° 249 - Demay, Flandre, n°
3924).
Dours < = Dunkerque ? (heer van):
- in azuur een schildhoofd van goud.
Bron: (1557-G/192: le sgr de duncquerque)
Nota: De wapenboeken Bergshammar (1450-B/2667: dorne) en Gulden Vlies (1435-T/645:
monseigneur de dours) geven voor Dours hetzelfde wapen.
Douve (Boudewijn de la):
- in goud vier kepers van sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1470-D/122r-05: sire baudouyn de la deuuve)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 152
Nota: Niet bij Goethals (Goethals, Dictionnaire, D. IV, p. 581 - van den Eeckhout, Dupuy, p.
20).
Douve (Damault de la):
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1470-D/122r-03: dhuime dela douvine)
Nota: In 1294, wordt “mon singneur Daniel de le Douve” aangegeven. Damault de La Douve,
ridder, wordt vermeld in 1307 (de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 419 - Goethals,
Dictionnaire, D. IV, p. 581 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 20).
Douve (Gauthier de la):
- in goud vier kepers van sabel, een barensteel met vijf hangers van keel, elke hanger
beladen met drie penningen van zilver.
Bron: (1470-D/125v-02: sire gaultue dela douves)
Nota: Niet bij Goethals (Goethals, Dictionnaire, D. IV, p. 581).
Douve (heer van La): Lok. B-7784
- in goud twee kepers van sabel.
Bron: (1380-U/1845: celui de le douve) - (1380-W/29v-09: cellui dele douve) - (1470-
D/128v-01: celuy deladouve) - (1475-S/167r-03: le sgr de donne)
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1430-C/131-11: douve) - (1525-C/295: h. van den douven) - (1557-G/246: le sgr de le
douwre) - (1582-B/120v-15: h. van D. douve)
Zegel: "Danielis, domini de Douvia, militis", zegelde in 1307: gekeperd van acht stukken
(Demay, Flandre, n° 800).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 110)
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1470-P/390v2: le sgr de le douve) - (1500-G/05r-2-6: van douve) - (1538-W/126:) -
(1543-B/153r-2: sr de douvieme) - (1550-A/15v-01: ledonniere) - (1568-B/64r-02: la
douve) - (1570-B/2026: le sgr de la donne) - (1570-G/219v: le sgr de la douve) - (1600-
E/157v-4: celuj de le douve) - (1650-B/294-03-2: la doue) - (1650-C/63r-26: sgr de la
douve)
Helm: twee hondenkoppen met platte oren, de een boven de andere (1538-W)
Zegel: Robrecht "del Douve" zegelde in 1399: vier kepers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 394).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "la Douve en
flandre".
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van
hetzelfde (Walle); 2 en 3, in goud een ankerkruis van keel; een hartschild van goud
drie kepers van sabel.
Bron: (1562-B/149: le siegneur de la douve, son surnom est de la walle)
- in goud vijf kepers van sabel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1562-B/323: les sgr de le douwye)
Zie: Meulebeke - Rabecque - Sainghin en Mélantois
Douve, heer van Sainghin en Mélantois (heer van La): Lok. B-7784
- in keel een ankerkruis van goud.
Bron: (1650-C/63r-25: sgr de la douve, sgr de singhem en montantois)
Douvrin (heer van): Lok. F-62138
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met een leeuw van zilver.
Bron: (1454-B/1236: ceulx de domirin)
Zegel: Jehan de Douvrin, leenman van de zaal van Ieper, zegelde in 1442: een vol wapen met
een schildhoofd beladen met een gaande leeuw, overtopt met een barensteel (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 394).
Wapen: Jacob de Canteleu, overleden in 1445, één der heren in Douvrin voerde: in goud een
schildhoofd van keel, beladen met een gaande leeuw van zilver. Volgens de La Gorgue-

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 153
Rosny is de gaande leeuw van goud (Bréemersch, Armorial, n° 29 - de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 336).
Zie: Becque
Douxlieu (heer van): Lok. F-59940
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1550-A/09v-04: douxlieu)
Wapen: "La Seigneurie de Douxlieu ... portent leur banniere armoyée de gueule à la crois
d'argent” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 140).
- in keel een schuinkruis van vair, een getande zoom van goud.
Bron: (1557-G/177: le sgr de doulyeu, marischal de flandres)
Kreet: bailleul baeilleul (1557-G)
- in keel een schuinkruis van vair.
Bron: (1570-B/1838: le sgr de douxlieu) - (1570-G/205v: le sgr de douxlieu) - (1650-B/293-
03-3: dns de doulieu marescallus)
Kreet: balleul (1570-B) - balleul (1650-B)
Zie: Bailleul
Doys ?:
- gedeeld I, in sabel drie penningen van goud, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde;
II, in azuur twee schuinbalken van goud, vergezeld in de linkerbovenhoek van een
spoorrad van hetzelfde.
Bron: (1538-W/116:)
Helm: een zittende aap, houdend in de rechter poot een spiegel, tussen een vlucht, alles van
goud (1538-W)
Wapen: Ghiselin de Tannay, heer van Tannay te Tiennes, voerde rond 1330: in azuur twee
schuinbalken van goud (Boniface, Warneton, p. 109 - de Meulenaere, La Motte, p. 100).
Dranouter (heer van): Lok. B-8951
- in zilver een hoekige dwarsbalk van keel.
Bron: (1557-G/429: le sgr de raeynoltre)
Dreens (Jehan):
- in keel twee zwaarden van zilver, vergezeld van zeven herkruiste kruisjes met spitse
voet van goud.
Bron: (1372-B/0631: jan dreens en 1535: jan dreens ritter)
Helm: een everzwijnskop van sabel, getand van zilver en getongd van keel, tussen een vlucht
van hetzelfde bezaaid met kruisjes van goud (1372-B)
Driessche (van den):
- in sabel zes gespen van zilver; een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/04r-3-3: vanden driessche)
Zegel: Hildewart van den Driessche houdt van het kasteel van Dendermonde een leen te
Hamme. Hij zegelde in 1430: een binnenzoom van zes ronde gespen, een hartschild met
een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 398).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "vàn Driessche en
flandre": in zilver zes gespen van sabel. Volgens Ghys, gebroken met een hartschild van
keel een leeuw van zilver (Cortyl, Ghys, p. 45 - Lautte, Jardin, p. 144).
Drincham (heer van): Lok. F-59630
- geschaakt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1370-M/811: le conte de daves conte de dreunes) - (1471-R/49-07: le sgr de
drinchem)
- geschaakt van zilver en azuur, een zoom van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 154
Bron: (1380-U/1835: celui de drucam) - (1380-W/29r-35: cellui de drincham) - (1395-
G/1004: drinchem) - (1400-G/158v-09: drincam) - (1470-D/128r-02: celuy de dauncay)
- (1550-A/09r-09: drinquan) - (1570-B/1906: le sgr de drinckan) - (1650-C/61r-07:
drinckam)
Helm: een hoed van sabel, omgeslagen van keel, getopt met twee omgekeerde drinkkannen
van zilver (1395-G)
Zegel: Jacob van Drincham, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper, zegelde in 1312:
geschaakt en een geblokte zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 398).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 138)
- geschaakt van zilver en azuur van vier rijen, een zoom van keel.
Bron: (1410-P/05r-3: s' de drìcàp) - (1500-G/02v-5-8: dryncham) - (1570-G/210v: le sgr de
drinckam)
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1425-S/0244: le sieur de drincam) - (1475-S/163r-08: le sgr de drinquan) - (1535-
U/096-06: sr de drincam) - (1550-B/F-038: le sr de drinquan) - (1568-B/57r-10:
drinckam) - (1570-G/210v: le sgr de drinckam) - (1650-B/293-01-6: dns de drinckam b
comitis flandrie)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen.
Bron: (1455-G/173v-2: drenchem)
Helm: twee omgekeerde kruiken van zilver (1455-G)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een zoom van keel.
Bron: (1470-P/389r4: le sgr de drincquan) - (1557-G/164: le sgr de dryncham) - (1600-
E/157r-3: le sr de drincam) - (1650-B/293-05-3: drinckam)
Kreet: houdenbourg (1557-G)
Zegel: "Galteri de Trinc..” zegelde in 1226: geschaakt en een zoom beladen met zes schelpen
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2049).
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1470-P/389v1: depuis le sgr de drincquan)
- geschaakt van azuur en zilver van zeven rijen, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/096-08: sr de drinchamp)
- geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen, een zoom van keel.
Bron: (1562-B/495: les sgr de drinchaem)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van twee (van drie) spoorraderen van
zilver, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1570-B/1907: le sgr de drinckan)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van twee (van drie) spoorraderen van
sabel (zilver), een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1600-G/0341: arme et s de drincham)
Zie: Saméon
Drincham (Jehan van):
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een zoom van keel.
Bron: (1525-C/103: h. jan van dringham) - (1582-B/117r-20: h. jan van dringhen)
Zegel: "Iehan sire de Drincams", ridder, zegelde in 1370: geschaakt met een zoom (Demay,
Flandre, n° 804).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 103)
Drincham (van):
- gevierendeeld 1 en 4, geschaakt van zilver en azuur van vier rijen, een zoom van keel;
2 en 3, in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1500-G/05r-7-2: dryncham)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 155
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Drinckam baron de flandre":
geschaakt van zilver en azuur, een zoom van keel.
Drincham = van Vlaanderen, heer van Praat ? (van):
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsstreept van zilver en
azuur, een dubbelstaartige leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud,
erover.
Bron: (1557-G/634: la maeyson de dryncham)
Nota: Ofwel wil Gailliard hier het wapen weergeven van de familie van Vlaanderen, heren
van Praat, ofwel heeft hij per vergissing het wapen van Luxemburg toegevoegd in de
linkerbovenhoek. De familie Drincham hebben het wapen van de familie Ghistelles
overgenomen na het huwelijk van Jehan de Drincham met Isabelle van Ghistelles,
dochter van Gerard, heer van Esquelbecque. Gerard is een kleinzoon van Wouter van
Ghistelles, heer van la Motte, broeder van Jehan III, heer van Gistel. Deze laatste
huwde Marguerite van Luxemburg en het zijn hun afstammelingen die hun wapen zullen
breken met het wapen van Luxemburg (Schwennicke, Europäische, D. VII, tabel 96 en
98).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de punt van een gans van zilver, een
vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; vergezeld
in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht
stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1562-B/025: les sgr de drinchiem, leur surnom est de flandres)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 70)
Nota: Buiten het wapen van de familie Luxemburg, voegt de ontwerper van het wapenboek
uitgegeven door Bergmans in de punt van het schild een gans of een zwaan toe, dit wil
zeggen de figuur die de familie Drincham gebruikte als helmteken (de Raadt, Sceaux, D.
I, p. 398).
Zie: Vlaanderen-Praet
Drincham:
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie kubussen van goud.
Bron: (1500-G/08v-7-3: drincham)
Drongen (heer van): Lok. B-9031
- gegeerd van goud en azuur van twaalf stukken, een hartschild van keel, een
schuinstreep van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1557-G/201: le sgr de tronchienes)
Kreet: flandres flandres (1557-G)
Nota: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 249)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud (Lannoy),
een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1562-B/164: les sgr de tronchienes, leur surnom est de lannoy)
Drumez (heer van): Lok. B-7700
- in zilver een kruis van azuur (Croix).
Bron: (1544-L/214: le sgr du mez)
Nota: (Douxchamps, Croix, p. 7 n° IV-bis)
Drumez < = Deinne ? (heer van):
- in zilver een kruis in bloemen uitlopend van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1471-R/46-05: le sgr de deynne)
Zie: Croix

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 156
Dudzele (heer van): Lok. B-8380
- in goud een keper van keel.
Bron: (1370-M/753:) - (1375-S/21r-10: le sr duzelle)
Kreet: duzelle (1375-S)
- in zilver een keper van keel.
Bron: (1370-M/791: le sg de boys) - (1370-N/1196-1233: le sire de dugelle) - (1372-B/0642:
he van dudsele) - (1380-U/1811: le sire du grelle) - (1380-W/29r-09: le sr de dudzelle)
- (1395-G/0952: he' van dudzele) - (1400-D/191r:) - (1400-G/158r-06: les armes
dugeste) - (1410-P/01r-7: s' de dutzielle) - (1430-C/132-11: alechrud van) - (1450-
M/14r-8: le sr dongzelle) - (1455-G/168r-2: dudzele) - (1460-G/027-1: dursele flandre)
- (1470-D/115v-09: le sire duguelle) - (1470-P/385v1: le sgr de dudzelle) - (1525-C/015:
h. van dudsele) - (1535-U/090-04: sr de duytsele) - (1543-B/149v-3: sr de dusnelle) -
(1550-A/11r-11: dutzeele) - (1550-B/F-016: le sr de duizelles) - (1557-G/127: le sgr de
dudzelle) - (1562-B/023: les sgr de dudzelle) - (1570-B/1843: le sgr de dudselle) -
(1570-G/206: le sgr de dudgelle) - (1582-B/115v-21: h. van dudsele) - (1600-E/147r-5:
le sr de dudzele) - (1600-G/0319: le s dugielles) - (1600-W/091r-6: le sgr de dootzelle)
- (1650-B/293-02-7: dns de dudsele) - (1650-C/60r-04: dutgelle)
Kreet: furnes (1650-C)
Helm: een wolvenkop tussen een vlucht van keel (1455-G) - een uitkomende hazewind van
zilver tussen een vlucht van keel met tussen de twee vleugels van de vlucht een schild
met het wapen (1460-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 327 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 289-290)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van zilver; 2 en 3, in zilver een keper van
keel.
Bron: (1425-S/0222: le sieur de drele) - (1535-U/096-03: sr de drelle) - (1568-B/56v-03:)
Nota: Mogelijks gevierendeeld van Ghistelles en Dudzele.
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn (Ghistelles); 2 en 3, in zilver
een keper van keel; een hartschild van goud.
Bron: (1445-L/267-10: dudzele b)
- in keel een keper van zilver.
Bron: (1500-G/08v-8-1: dutzele)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Dutzeele en flandre": in
zilver een keper de keel.
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in zilver een keper van
keel.
Bron: (1562-B/050: les sgr de dudzelle, leur surnom fut de ghistelle)
Zie: Beukemare
Dudzele (Jacob van Ghistelles genoemd van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in zilver een keper van
keel (Dudzele); over alles een hartschild gevierendeeld 1 en 4, ruitvormig
geschaakt van goud en keel (Craon); 2 en 3, in goud een leeuw van sabel
(Vlaanderen).
Bron: (1435-T/0598: jaque de ducgelle)
Zegel: Jacob van Ghistelles zegelde in 1457: gevierendeeld 1 en 4, een keper van hermelijn;
2 en 3, een keper; gebroken met een hartschild gevierendeeld 1 en 4, geruit; 2 en 3, een
omgewende leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10408).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 86)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in goud een keper van
keel; over alles een hartschild gevierendeeld 1 en 4, ruitvormig geschaakt van goud
en keel; 2 en 3, in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1450-B/0904:)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 331)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 157
Dudzele (Jacob van):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een vrijkwartier van zilver een keper van keel.
Bron: (1525-C/163: h. jacob dudsele) - (1582-B/118r-14: h. jacob van dudsele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 163)
Dudzele (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van keel; 2 en 3, in keel een keper van
hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje met het wapen van
Luxemburg.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-21: mer jan van dudsele)
Helm: een ramskop van zilver tussen een vlucht van hetzelfde (1393-B)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van keel; 2 en 3, in keel een keper van zilver.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-21: mer jan van dudsele)
Helm: een ramskop van zilver tussen een vlucht van hetzelfde (1393-B)
Zegel: "Jan van Ghistele, ruddere", zegelde in 1420: gevierendeeld 1 en 4, een keper (van
hermelijn), vergezeld in de rechterbovenhoek van een omgekeerd lindeblad zonder
steel? (ruwe afbeelding); 2 en 3, een keper (Dudzele) (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 495).
Nota: Hij was zoon van Rogier van Ghistelles en Margareta, erfdame van Dudzele. Hij huwde
met Jacqueline de Craon. “Jan van Ghistele, ruddere”, heer van Dudzele en van Straten
ontving in 1420 een rente op de heerlijkheid Guines. Hij overleed in 1430 in een veldslag
(Buylaert, Adelslijsten, n° 381 - Schwennicke, Europaïsche, D. VII, tafel 97 - Van Praet,
Recherches, pp. 291-292).
Dudzele (van):
- in goud een keper van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1370-M/759:)
Dullaert (Adriaan):
- in keel drie torens van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een spoorrad van
hetzelfde.
Bron: (1436-C/072r-10: adrian dullaert) - (1436-L/1368: adrian dullaert) - (1436-R/141v-1:
adrian dullaert)
Helm: een vleugel beladen met een toren (1436-C)
Dullaert (Gillis):
- in keel drie torens geplaatst in het schildhoofd van goud, vergezeld in het hart van
een kruisje van hetzelfde.
Bron: (1436-C/072v-01: gilleyn duart) - (1436-L/1371: gillem duart) - (1436-R/141v-4:
gillyen dullaert)
Helm: een vleugel beladen met een toren (1436-C)
Dullaert (Jehan):
- in keel drie torens geplaatst in het schildhoofd van goud, vergezeld in het hart van
een schelp van hetzelfde.
Bron: (1436-C/072r-11: jan dullaert) - (1436-L/1369: jan dullaert) - (1436-R/141v-3: jean
dullaert)
Helm: een vleugel beladen met een toren (1436-C)
- in keel drie torens geplaatst in het schildhoofd van goud; een hartschild van sabel
een schildhoofd van zilver (Vilain).
Bron: (1436-C/072r-12: jeh dullaert) - (1436-L/1370: jeh dullaert) - (1436-R/141v-2: jean
dullaert)
Helm: een vleugel beladen met een toren (1436-C)
Wapen: "Daer neffens es een veinster van Adriaen Dullaert, die drouch: de geule à trois
tours d'or, en face; ende van zijn wijf, jonckvrau Catheline Vilains, die brac met

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 158
Maelstede. Haerlieder kinderen carteleerden met haerlieder moeders wapen” (Bethune,
Epitaphes, p. 43).
Dullaert (Lievin):
- in keel drie torens geplaatst in het schildhoofd van goud, elk voorzien van een deur,
twee vensters en een puntig dak.
Bron: (1433-B/26a: livin dullaerts)
Helm: de toren van het schild (1433-B)
Dullaert:
- in keel drie naast elkaar geplaatste torens van goud.
Bron: (1500-G/09v-6-5: de dullaerts)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "Aucuns de ce nom portent de gueulle à trois chasteaux
d'argent”. Bethune omschrijft het wapen als: "de geule à trois tours tout d'or, en face”
(Bethune, Epitaphes, pp. 43 en 49 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 675).
Dunkerque (heer van): Lok. F-59140
- in keel drie palen van vair, een schildhoofd van goud (Chatillon), rechts beladen met
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/277: les sgr de dunckerke, leur surnom fut chastillon)
Dunkerque (stad): Lok. F-59140
- doorsneden A, in goud een leeuw van sabel, getongd van keel; B, in zilver een liggende
dolfijn van azuur.
Bron: (1460-G/208-6: dunkerke)
- in azuur een liggende dolfijn van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met een
gaande leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/031: duuncquerque)
- in zilver een liggende dolfijn van azuur, een schildhoofd van goud, beladen met een
gaande leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/577: dunkerke)
Zegel: Dunkerque zegelde in 1407: een schuingeplaatste vis met een schildhoofd beladen
met een leeuw (Demay, Flandre, n° 3939).
Dunkerque = Aigremont ? (heer van):
- in keel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1550-A/15r-04: dunkerke)
Dunkerque = Dours ? (heer van):
- in azuur een schildhoofd van goud.
Bron: (1557-G/192: le sgr de duncquerque)
Nota: De wapenboeken Bergshammar (1450-B/2667: dorne) en Gulden Vlies (1435-T/645:
monseigneur de dours) geven voor Dours hetzelfde wapen.
Zie: Dunkerque (stad)
Dycke (van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van goud; 2 en 3, in azuur bezaaid met
schelpen van goud; over alles een hartschild van zilver een keper van sabel.
Bron: (1500-G/10v-8-3: vand dycke)
Wapen: Dansaert geeft: gevierendeeld 1 en 4, in azuur dertien penningen van goud, geplaatst
4, 4, 4 en 1, een schildhoofd van keel, beladen met een gaande leeuw van goud; 2 en 3, in
sabel een schuinkruis van goud (Dansaert, Armorial, p. 205).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 159
Ebblinghem (heer van): Lok. F-59173
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie schelpen van zilver; 2 en 3, in goud vier
schuinbalken van keel.
Bron: (1557-G/664: le sgr de hebbelenghyen)
Eclébèque (Gérard d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schildhoofd van keel; 2 en 3, in keel een kruis van
vair.
Bron: (1420-C/845: maistre gerard d'iclebecque)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 845)
Edingen (heer van): Lok. B-7850
- gegeerd van zilver en sabel van tien stukken, de geren van sabel beladen met een
herkruist kruisje van goud.
Bron: (1357-O/ii-2101:here van edinghen) - (1480-R/ii-33-3: enghien)
Zegel: "Watiers, sires daenghien", man van de graaf van Henegouwen, zegelde in 1295:
gegeerd van tien stukken, 5 volle en afwisselend 5 beladen met een kruisje met spitse
voet (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 430).
- gegeerd van zilver en sabel van tien stukken, de geren van sabel beladen met vier
(drie) kruisjes van goud.
Bron: (1407-O/148: anghen)
- gegeerd van zilver en sabel van acht stukken, de geren van sabel beladen met drie
herkruiste kruisjes van goud.
Bron: (1445-L/279-02: engin b)
- gegeerd van zilver en sabel van tien stukken, de geren van sabel beladen met
herkruiste kruisjes met spitse voet van goud.
Bron: (1550-A/13v-03: adeghem)
Zegel: Zeger, heer van Adegem, zegelde in 1348: gegeerd bezaaid met kruisjes en van ...,
van tien stukken (Demay, Flandre, n° 396).
Wapen: "Ils portent gironné de sable & d'argent, de dix pieces, celles de sable semées de
croisettes recroisettées d'or” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 408).
Zie: Zandbergen – Zottegem
Eechoute (Cornelis van den):
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie meerltjes van sabel, vergezeld
van zes blokjes van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-43: mer cornelis và dé eechoute)
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie meerltjes van
keel, een binnenzoom van zes blokjes van goud (Bethune, Epitaphes, p. 229).
Zegel: Cornelis van den Eechoute, zegelde in 1320 en Cornelis van den Eechoute, burggraaf
van Roeselare, zegelde in 1460: een veld bezaaid met blokjes en een schuinbalk beladen
met drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 408 - Douët d'Arcq, Inventaires, n°
10597).
Nota: Hij staat in 1387 vermeld als echtgenoot van Catharina, bastaarddochter van
Lodewijk van Crecy, graaf van Vlaanderen. Zij was weduwe van Peter Boudins. Hij was
onderbaljuw van Gent in 1397 en in 1402 wordt hij aangegeven als “Cornelis vanden
Eechoute bailliu van Ghend”. In 1415 was hij gescheiden van zijn echtgenote en in 1420
en 1423 laat hij samen met Jacob Boudins zijn rechten gelden op de erfenis van wijlen
Catharina van Vlaanderen (Buylaert, Repertorium, pp. 214-215 - de Wree, Genealogie, D.
II, pp. 273-274 - van Eeckhout, Recueil, n° 92-93, 107-108, 116, 130 en 136-138 - Van
Praet, Recherches, p. 296).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 160
Eechoute (van den):
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1500-G/07v-6-4: eechaute) - (1524-G/l-01: eechaute) - (1557-G/342: la maison
surnomé de hiecaute) - (1562-B/542: la maison de heecaute)
Kreet: gramsberghe (1557-G)
Zegel: Gillis van den Eechoute zegelde in 1502: een schuinkruis (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
408).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vanden Eechout
en flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 844 - Lautte, Jardin, p. 150).
Zie: Anghereel – Angreau
Eecke (heer van): Lok. F-59114
- in keel een schuinkruis van vair, een barensteel met vijf hangers van goud.
Bron: (1557-G/411: le sgr de heeque)
Kreet: bailleul bailleul (1557-G)
Zegel: Hector de Bailleul, heer van Eecke, zegelde in 1566: een schuinkruis van vair (Demay,
Flandre, n° 482).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van vair; 2 en 3, in azuur een keper van
goud, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel (Boudens).
Bron: (1600-E/159v-4: le sr de eeke au wes quartier)
Eekhout (heer van): Lok. F-59190
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een schuinbalk van hetzelfde, beladen met
drie meerltjes van keel.
Bron: (1445-L/269-04: eechoute) - (1450-M/43v-8: echout) - (1562-B/540: les sgr de
heecaute)
Zegel: Cornelis van den Eechoute, schepen van Poperinge, zegelde in 1344: een veld bezaaid
met blokjes en een schuinbalk beladen met drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p.
408).
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie meerltjes van keel, vergezeld van
zeventien blokjes van goud.
Bron: (1557-G/343: le sgr de heechaute)
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie meerltjes van keel, vergezeld van
zes blokjes van goud.
Bron: (1570-B/1980: le sgr de eichout) - (1570-G/216v: le sgr de eichout) - (1650-C/62v-
06: sgr de eechoute)
Eeklo (heer van): Lok. B-9900
- in zilver een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een leeuw van sabel, genageld
en getongd van goud.
Bron: (1557-G/224: le sgr de heequelooe)
Eeklo (stad): Lok. B-9900
- in goud een leeuw van sabel, een zoom van zilver beladen met tien eikels van azuur.
Bron: (1460-G/209-9: ekeloe)
- in zilver een zoom van tien eikels van goud, de stelen en bladen van sinopel; een
hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/072: eequelooe)
Zegel: Een zegel zonder datum van Eeklo geeft: een schild met rond uitgesneden randen
met een leeuw, genageld en getongd; het schild omgeven van een slinger van eikenbladen
(de Ghellinck, Sceaux, p. 140).
Eernegem (heer van): Lok. B-8480
- in keel vijf adelaars van goud, gepoot van azuur.
Bron: (1557-G/484: le sgr de aerneghem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 161
Zegel: "Jacob, filius Lodewijcx van Erneghem", houdt van de burg van Brugge een leen te
Eernegem. Hij zegelde in 1439: 3 (!) adelaars (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 433).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 331)
- in azuur drie penningen van zilver (Koekelare), vergezeld in het hart van een spoorrad
van hetzelfde.
Bron: (1562-B/129: les sgr de hernegem, leur surnom fut de koukelare)
Eessen (Lodewijk van):
- in sinopel een schildhoofd gepaald van keel en zilver van vier stukken, een
vrijkwartier van sabel een leeuw van goud.
Bron: (1445-L/275-03: h louick và essen)
Wapen: Volgens Van Dycke: in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van
keel, een vrijkwartier van sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel
(Brabant) (Van Dycke, Recueil, n° 143).
Nota: "Mer Louis van Eessine" wordt vermeld in 1417 (De Flou, Toponymie, D. III, p. 917).
Zie: Esen
Egem (heer van): Lok. B-8740
- in zilver drie kepers van sabel (Grysperre).
Bron: (1557-G/592: le sgr de heeghem) - (1562-B/439: les sgr de hedeghem, leur surnom
fut de grisperre)
Eggerloo (heer van): Lok. B-7784
- gekeperd van goud en sabel van acht stukken.
Bron: (1557-G/545: le sgr de eggherlooe)
Egmont, graaf van Buren (Maximilien van):
- gevierendeeld 1 en 4, gekeperd van goud en keel van twaalf stukken (Egmont); 2 en
3, in keel een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver (Buren); over alles een
schild van goud een dwarsbalk van sabel, een geschaakt schuinkruis van keel en
zilver erover (Ysselstein).
Bron: (1544-L/112: maximilien daiguemont, conte de burren)
Zegel: Maximiliaan van Egmont, graaf van Buren, zegelde in 1542: gevierendeeld 1 en 4, vijf
kepers; 2 en 3, een beurtelings gekanteelde dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 414).
Zie: Buren
Egmont, heer van Verlinghem, Armentières en van Radinghem (graaf van):
- gevierendeeld 1 en 4, gekeperd van goud en keel van twaalf stukken (Egmont); 2, in
goud een schuinbalk van keel (Ligne); 3, in zilver twee beurtelings gekanteelde
dwarsbalken van keel (Arkel); over alles een schild gedeeld I, in azuur en
omgekeerde gekroonde leeuw van goud, genageld en getongd van keel (Gelderen);
II, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/039: le conte daiguemont en 068: le conte daiguemont en 092:)
Eine (heer van): Lok. B-9700
- gevierendeeld 1, in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur; 2 en 3,
in zilver; 4, ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken; een getande
linkerschuinbalk van sabel over alles heen.
Bron: (1430-C/131-05: me hee van hein)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een spitsgeruite schuinbalk van sabel; 2, in zilver drie
adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur (Brimeu); 3, ingehoekt gedeeld van
keel en zilver van elf stukken (Landas); over alles een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1435-T/0567: monseigneur daine)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 162
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van zeven spitsruiten van sabel; 2, in
zilver drie adelaars van keel; 3, ingehoekt gedeeld van keel en zilver van acht
stukken.
Bron: (1436-C/070v-02:) - (1436-L/1324:)
Helm: een getoomd paardenhoofd (1436-C)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van drie spitsruiten en twee halve
spitsruiten van sabel; 2, in zilver drie adelaars van keel; 3, ingehoekt gedeeld van
keel en zilver van elf stukken.
Bron: (1445-L/268-02: heer và eyne b)
Zegel: "Johan de Boucourt sire Dainne", ridder, zegelde in 1434: gevierendeeld 1 en 4, een
vol wapen; 2, drie adelaars; 3, ingehoekt gedeeld (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 401).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een spitsgeruite schuinbalk van sabel; 2, in zilver drie
adelaars van keel; 3, ingehoekt gedeeld van keel en zilver van elf stukken.
Bron: (1450-B/0875:)
- in zilver een zoom van keel.
Bron: (1525-C/112: eyne) - (1557-G/103: le grand sgr de heyn) - (1562-B/002: les sgr de
heyne, ber de flandres en 612: heyne, ber de flandre)
Kreet: heyn (1557-G)
Zegel: "Arnulphi de Landast", heer van Eine, ridder, zegelde in 1237: een vol wapen met een
zoom (Warlop, Flemish, p. 788).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 158)
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies).
Bron: (1562-B/452: les sgr de heyne, leur surnom fut d'onguis)
- in zilver een getande zoom van keel.
Bron: (1582-B/117v-03: sr de heyne)
Zegel: "Arnulfi militis filii domini de Lavdast", ridder, zegelde in 1231: een vol wapen met
een uitgeschulpte zoom (Warlop, Flemish, p. 789).
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1650-B/291-06-2: baro de eyne, ceruus en 292-07-1: dommus de eyne b)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 113-114)
Zie: Oignies
Eke (heer van): Lok. B-9810
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/560: le sgr de heeque)
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1557-G/560: le sgr de heeque)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 351)
- in goud een kruis van keel (Potelles).
Bron: (1562-B/554: les sgr de heyken, leur surnom est de pottelles)
Eksaarde (heer van): Lok. B-9160
- in keel drie leeuwen van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1410-P/02r-9: s')
- in keel drie leeuwen van goud (Liedekercke).
Bron: (1535-U/103-02: exserden) - (1562-B/184: les sgr de exaerde, leur surnom est de
lykerke)
Zegel: "Rasonis, militis, dicti Mulart", heer van Eksaarde, zegelde in 1303: drie leeuwen en
een barensteel (Demay, Flandre, n° 933 – Vannérus, Changements, p. 25).
Wapen: "Ceux de Gauere Seigneurs d'Exaerde de leur temps porterent leurs armes de
gueule à trois lyons d'or, au lambel à trois pendans” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 257).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 163
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1557-G/490: le sgr de exaerde)
- in sabel drie tweelingbalken van goud (Gruutere).
Bron: (1562-B/445: les sgr de exarde, leur surnom est de grutre)
Elmy (Valerand, heer van) = Houplines (Eulard, heer van) ?:
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1562-B/374: messire valerant delmy, sgr dudict lieu)
Nota: Deze wapens zijn gelijkaardig aan deze van Eulard van Poecke, heer van Houplines (F-
59116), maar met een gaande leeuw.
Elsegem (heer van): Lok. B-9790
- in goud een smalle gebloemde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles
heen.
Bron: (1471-R/52-10: le sgr de helseghem)
Elst (Ghydolf van der):
- in zilver drie harten van keel.
Bron: (1525-C/245: h. ghydolf van der ast) - (1582-B/119v-17: h. gildolf van der elst)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 245)
Elst (heer van): Lok. B-9660
- in azuur drie adelaars van zilver.
Bron: (1525-C/264: elst) - (1562-B/379: les sgr et maison de le helst)
- in azuur drie adelaars van zilver, gepoot van keel.
Bron: (1557-G/322: le sgr de le heelst)
Nota: Er is ook een heerlijkheid Ter Elst te Melle (B-9090).
Elst (van der):
- gedwarsbalkt van zilver en keel (Oudenaarde), een gebloemd schuinkruis van sinopel
erover, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1471-R/53-05: les armes d'ellst)
Zie: Oudenaarde
Elst of Helst (heer van):
- in zilver drie harten van keel.
Bron: (1557-G/537: le sgr de le huulst)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 245)
Elverdinge (heer van): Lok. B-8906
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige dwarsbalk
van sabel over alles heen.
Bron: (1557-G/380: le sgr de helverdynghe)
Kreet: helverdynghe helverdynghe de nevle (1557-G)
Wapen: Bethune geeft hetzelfde wapen doch zonder vermelding van kleur en metaal
(Bethune, Epitaphes, p. 206).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom
van keel; II, in zilver een leeuw van keel; een hartschild van goud een leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel; een linkerschuinstreep van keel over alles
heen.
Bron: (1562-B/118: les sgr de elverdinge, bastard est de bourgoigne)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 164
Emelgem (heer van): Lok. B-8870
- in zilver een kruis van sabel.
Bron: (1557-G/202: le sgr de heemelghem)
Kreet: heemelghem (1557-G)
Emmerich = de Pottere ?:
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie emmers van hetzelfde.
Bron: (1500-G/10v-8-8: eemerincxs)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. II, p. 475)
Emmery:
- in sabel een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/08r-2-7: emery)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Emery": in goud een
schildhoofd van sabel of in sabel een schildhoofd van goud (Lautte, Jardin, p. 151).
Emscourt:
- in zilver getralied van sabel.
Bron: (1500-G/06r-4-3: emscourt)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Emscourt"
(Lautte, Jardin, p. 154)
Englos (d'):
- in sabel een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1410-P/06v-9: denglos)
Englos (heer van): Lok. F-59320
- in sabel een hartschild van zilver.
Bron: (1600-O/051v-4: le sgr daglos)
Wapen: (Leuridan-Communes p. 141)
Nota: De heerlijkheid Englos behoorde oorspronkelijk toe aan een familie die de naam van
de heerlijkheid voerde (Leuridan, Le Weppes, pp. 49-51).
Ennevelin (heer van): Lok. F-59710
- tegengedwarsbalkt van goud en azuur van vier stukken (Flie).
Bron: (1570-B/2092: le sgr de enneulin) - (1570-G/225: le sgr de enuelin)
Epinoy (graaf van): Lok. F-62860
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde (Melun).
Bron: (1562-B/169: les contes d'espinoy, leur surnom est de melun en 170: le conte de
espinoy, leur surnom est de melun)
Epinoy (heer van): Lok. F-62860
- in azuur een adelaar van goud, gepoot van keel.
Bron: (1380-U/2064: le sire d'espinoy) - (1380-W/33v-07: le sr despinoy)
Kreet: houdaing (1380-U) - houtaing (1380-W)
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1445-L/159-11: pinoc) - (1450-B/0306: pinnock en 1258: và spinner en 2752: geradny)
Helm: een hondenkop van zilver (1450-B)
- in azuur een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1445-L/287-10: mô en guerden b)
- in keel een adelaar van zilver.
Bron: (1500-G/02r-7-4: eppinoy)
- in azuur een adelaar van goud.
Bron: (1550-A/09v-11: espinoy) - (1570-B/1474: le sgr d'espinoy) - (1570-G/172r-5: le sgr
d'espinoy) - (1650-C/35r-22: espinoy)
- in azuur een adelaar van zilver, gepoot van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 165
Bron: (1557-G/160: le sgr d’espinoey) - (1562-B/470: les sgr d'espinoy en 660: espinoy)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in azuur een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 142-143).
Zie: Daen - Popoff, Artois, n° 1
Epinoy, heer van Le Broeucq (graaf van):
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde
(Melun).
Bron: (1544-L/218: le conte despinoy, sgr du breucq)
Zegel: Hugo de Melun, heer van Antoing en van Epinoy, zegelde in 1358: gevierendeeld 1 en
4, zeven penningen, geplaatst 3, 3 en 1, en een schildhoofd; 2 en 3, een leeuw (Demay,
Flandre, n° 5544).
Equermes (schepenbank van): Lok. F-59000
- in keel het woord ESQUERME schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van goud, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/027: leschevinnage desquermes)
Erembodegem (burggraaf van): Lok. B-8582
- in zilver twee dwarsbalken van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1557-G/347: le sgr et vyconte de herboeyeghem)
Kreet: herboeyeghem herboeyeghem (1557-G)
Erpe (Filips van):
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1435-T/0605: philyppe derpe) - (1436-C/071r-09: phppe và erppe) - (1436-L/1343:
phppe và erppe) - (1450-B/0909:)
Zegel: Filips, heer van Erpe, voordien gevangen te Baesweiler, onder de volgelingen van de
hertog van Brabant, zegelde in 1374: een gekroonde leeuw en een uitgeschulpte zoom
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 435).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 93)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van (sabel), een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/201: h. philips van erpe) - (1582-B/118v-23: h. philipus van erpe)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 201)
Erpe (Gossuin van):
- in zilver een leeuw van keel, gekroond van azuur, een getande zoom van sabel.
Bron: (1300-V/0323: gossuyns d'erpe)
Zegel: "Gossuini, militis, domini de Erpe", zegelde in 1287: een gekroonde leeuw en een
uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 834)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en gekroond van azuur, de schouder beladen
met een lelie van goud, een getande zoom van sabel.
Bron: (1470-D/120v-03: sire gaustain darpen)
- in zilver een leeuw van keel, gekroond van azuur, de schouder beladen met een lelie
van goud, een getande zoom van sabel.
Bron: (1470-D/123r-05: sire goestin dela arut)
Nota: Gossuin, heer van Erpe, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards (Delfos,
Liebaards, p. 331 V-62 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 199 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 21 - Verbruggen, Guldensporen, p. 217).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 166
Erpe (heer van): Lok. B-9420
- in zilver een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1370-M/795:) - (1455-G/113v-3: h van arpe)
Helm: een leeuw van keel, genageld en gekroond van zilver, tussen een vlucht van hetzelfde,
omzoomd van sabel (1455-G)
Wapen: "Le Seigneur de Herpe porte d'or u lyon de gueules à une bordure endentée de
sable” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 266).
- in zilver een leeuw van keel, gekroond van azuur, een uitgeschulpte zoom van (sabel).
Bron: (1372-B/0595: die he van erp)
- in zilver een leeuw van keel, gekroond van azuur, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1395-G/0968: die he' van arp)
Helm: een leeuwenkop van keel, getongd van zilver, gekroond van azuur, tussen een vlucht
van zilver, getand omzoomd van sabel (1395-G)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1396-F/201: die heer van arpe - sire de arpe - dH-41v: die heer van arpe) - (1460-
G/040-6: die here van arpe ut vlander) - (1525-C/181: h. van erpe) - (1543-B/152v-2: sr
dasgue) - (1570-B/1952: le sgr de erpe) - (1570-G/214: le sgr de arp) - (1582-B/118v-
06: h. van erpe) - (1650-C/61v-26: sgr de arpe)
Kreet: gavre gavre (1570-B)
Helm: een uitkomende leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, komende
uit een kuip van zilver (1460-G)
Zegel: "Gossuini, militis, domini de Erpe" zegelde in 1287 en 1295: een gekroonde leeuw en
een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 834 - Warlop, Flemish, p. 797).
- in zilver een leeuw van keel, gekroond van azuur, een getande zoom van sabel.
Bron: (1410-P/03r-1: s' derpe)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1535-U/101-06: h van arpe)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1557-G/280: le sgr de herpe) - (1650-B/294-03-9: erpe)
Kreet: herpe (1557-G)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1560-L/152: erpe)
Helm: de leeuw van het schild komende uit een kuip van zilver welke overgaat in de
dekkleding (1560-L)
Wapen: Volgens Bethune "Philips van Erpe, heere van Meere" voerde: in zilver een leeuw van
keel, genageld en gekroond van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 77).
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1562-B/263: les sgr de herpe)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in azuur drie schaaktorens eindigend in lelievorm van zilver (Schoutheete); een
hartschild van zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur,
een getande zoom van sabel (Erpe).
Bron: (1570-B/2119: les sgrs d'erpe)
Zegel: "Florentii de Scouthete", heer van Erpe, zegelde in 1514: drie schaaktorens,
vergezeld van een hartschild beladen met een leeuw en een uitgeschulpte zoom (Demay,
Flandre, n° 1588).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 167
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie schaaktorens eindigend in lelievorm van zilver
(Schoutheete); 2 en 3, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond
van azuur, een getande zoom van sabel (Erpe).
Bron: (1570-B/2121: le sgr d'erpe)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
beladen met een lelie van (goud), een getande zoom van sabel.
Bron: (1600-E/152v-4: celuj daspres)
Erpe (Joost van):
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel, een barensteel van azuur.
Bron: (1435-T/0606: josse derpe) - (1450-B/0910:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 94)
Erpe (Raas van):
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
beladen met een vijfpuntige ster van goud, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1525-C/226: h. raes van herpe) - (1582-B/119r-23: h. raes van erpe)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 226)
Erquinghem le Sec (heer van): Lok. F-59320
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top (Coyeghem).
Bron: (1544-L/135: arquinguehe le sec)
Zie: Kooigem
Erquinghem-Lys (Gewijde van Vlaanderen, heer van): Lok. F-59193
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van keel
over alles heen.
Bron: (1650-C/58v-09: messire guy de flandre, sgr d'erquenghem)
Zegel: "Guidonis de Flandria, domini de Erkinghem", zegelde in 1345: een leeuw en een
schuinstaak erover (Demay, Flandre, n° 160).
Erquinghem-Lys (heer van): Lok. F-59193
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
geblokt van keel en zilver over alles heen.
Bron: (1544-L/038: le chastellain de erquinguehem sur le lis)
- in vair, het schildhoofd beladen met drie hamers van goud.
Bron: (1557-G/427: le sgr de herquenghyen)
- in vair, een schildhoofd van keel, beladen met drie hamers van zilver.
Bron: (1562-B/294: les sgr de herkinghem)
Erquinghem-Lys (Hooggerechtshof van): Lok. F-59193
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1544-L/090: arguinguehem haulte justice)
Erquinghem genoemd Le Machon (d'):
- in vair een schildhoofd van keel, beladen met drie hamers van goud.
Bron: (1470-D/123r-04: sire mewael deluighem)
Nota: Jehan en Hendrik d'Erquinghem, zonen van Jehan genoemd le Machon (Leuridan, Le
Weppes, p. 60 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 21).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 168
Esch (Godefroy d'):
- gedwarsstreept van zilver en keel.
Bron: (1291-L/221: geofroi d'aise)
Zegel: "Domini Joffridi de Aix" zegelde in 1280: gedwarsstreept van tien stukken (Demay,
Flandre, n° 411).
Nota: Hendrik, graaf van Luxemburg, neemt van Gewijde, graaf van Vlaanderen, het kasteel
en de stad Poilvache terug in leen over. Waren aanwezig bij deze plechtigheid: "Gérard
de Luxembourg, Sire de Durbuis, son frère; Joifroy, Sire d'Aise; Raoul, Sire de
Strepiny; Gérard de Daueles, Chevalier, et Enguerran de Bieul, Chevalier". Volgens
Bretex in zijn tornooi van Chauvency in 1285 voerde "joifrois daire D argent de guelles
bureleis". Godefroy III, heer van Esch-sur-Sûre ("Goiffroy dasse"), laatste naamdrager
voerde: gedwarsstreept van zilver en keel (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 436 - de Raadt,
Chauvency, p. 8 - de Saint-Genois, Monumens, p. 681 – Hecq, Bretex, D. I, p. 107 - 1265-
W/0526).
Esch-sur-Sûre (heer van): Lok. L-9650
- gedwarsstreept van zilver en keel.
Bron: (1380-U/1778: celui d'aisse) - (1380-W/28v-07: cellui daise) - (1400-G/157r-16: le
sr daize) - (1425-S/0325: le sieur dayse) - (1535-U/083-12: sr d'ais) - (1557-G/502: le
sgr d’encre) - (1650-B/293-04-8: daise) - (1650-C/59v-11: d'aise)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1425-S/0275: le sieur daisy) - (1470-P/377r3: le sgr de d'aise) - (1475-S/164r-10:
le sgr d'aise) - (1543-B/147r-2: sr dais) - (1550-B/F-071: le sr de daise) - (1562-B/399:
les sgr de daynse) - (1570-B/1818: le sgr d'aise) - (1570-G/204: le sgr d'aise) - (1600-
E/146v-2: le sr daisse)
- geschuinbalkt (gedwarsstreept) van zilver en keel.
Bron: (1450-M/12r-6: le sr daise)
- gedwarsbalkt van zilver en keel.
Bron: (1470-D/114r-05: celuy desesaisse)
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een zoom van azuur.
Bron: (1557-G/129: le sgr de deynse)
- in zilver vijf dwarsbalken van keel.
Bron: (1570-B/1989: le sgr d'aize) - (1570-G/217: le sgr d'aise)
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1600-G/0292: le s d'aise)
Eschaghe (heer van L'): Lok. F-59232
- in sinopel een schildhoofd van goud.
Bron: (1380-U/1849: celui de lestinge) - (1380-W/29v-14: cellui de lestaige) - (1470-
D/128v-04: celuy de la stanges) - (1475-S/166v-04: le sgr de lesuege) - (1543-B/156r-
3: sr de lestaige) - (1570-B/2033: le sgr de lestage) - (1570-G/220v: le sgr de l'estaige)
- (1600-E/158r-1: celuj de lescaige) - (1650-B/294-06-2: lestaiges) - (1650-C/63v-05:
sgr de lestaige)
Nota: Een "Raoul del Eskaghe" was baljuw van Bailleul in 1273. Een Wouter de L'Escaghe,
ridder, wonende te Vieux-Berquin, staat vermeld met zijn zoon Jehan rond 1302 onder
de Leliaards wegens het verbeurd verklaren van hun goederen. De heerlijkheid Eschaghe
of Schaghe was gelegen te Nieppe, Steenwerck en Vieux-Berquin (de Coussemaker,
Documents, n° 199 - De Flou, Toponymie, D. III, p. 1138 - de Meulenaere, Bailleul, p. 266
- Verbruggen, Guldensporen, p. 220).
Zie: Schoten

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 169
Escobecques (heer van): Lok. F-59320
- in goud drie klaverbladen van sinopel.
Bron: (1544-L/126: escautbecque) - (1650-L/45: descobecq)
- in azuur drie éénhoornkoppen van (zilver), gehoornd van goud (Sauvage).
Bron: (1570-B/2102: le sgr d'escaubecque) - (1570-G/225v: le sgr d'escaubecque)
Zie: Tournemine
Escobecques (Jehan genoemd Tournemine d'):
- in goud drie bladen van sinopel.
Bron: (1420-C/654: jehan d'esquobeque)
Zegel: "Jehan d'Escaubierg" zegelde in 1413 en zijn zoon, Jehan d'Escobecques, zegelde in
1429: drie bladen (Boniface, Aperçu, pp. 256-258 - Demay, Flandre, n° 2697 en 4642)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 654)
- in goud drie klaverbladen van sinopel.
Bron: (1486-L/1381: gilles tournemine, sgr d'escobecqués) - (1486-L/1410: jehan
tournemine, sgr d'escaubiecque)
Zegel: Jehan d’Escaubecque zegelde in 1394, drie puntige bladen (Boniface, Epinette, p.
126).
Nota: Volgens Boniface, Jean d’Escaubecque in 1381 (Boniface, Epinette, pp. 125-126 en 146
- Boniface, Aperçu, p. 248 - Frémaux, Anoblissements, p. 132).
Escoives (Michel de Wisquette genoemd d’):
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een hartschild van zilver een dwarsbalk
van keel.
Bron: (1439-B/11-02: fonteynes - 52v: fonteynes)
Helm: twee toegewende paardenkoppen van sabel, getoomd van keel, komende uit een kroon
van goud (1439-B)
Zegel Antoine van Haveskercke, heer van Fontaines en van Fléchin, zegelde in 1408: een
dwarsbalk en als helmteken: een bokkenkop. Een Filips van Haveskercke, leenman van de
hertog van Bourgondië, zegelde in 1446: een dwarsbalk beladen met een ring en als
helmteken, twee toegewende brakhondenkoppen (Douxchamps, Haveskerke-Sceaux, n°
45 en 50).
Wapen: Michel de Wisquette, heer van La Navie d’Escoives te La Bassée, voerde volgens
zijn grafzerk: in goud een dwarsbalk van keel, links beladen met een schildje van zilver,
een dwarsbalk van keel. De Haveskercke genoemd de Wisquette voerden in goud een
dwarsbalk van keel vergezeld boven rechts van een vijfpuntige ster van sabel en als
helmteken : twee toegewende gebreidelde paardenkoppen (Adam, Brabançonnes, n° 215
– du Chastel, Notices, T. II, pp. 199-200).
Nota: Michel de Wisquette genoemd d’Escoives, schildknaap, zoon van Jeanne de Camphin,
dame van La Navie d’Escoives, huwde Marguerite Le Monnoyer, dochter van Jehan en van
Catherine de La Haye, dame van Fâches en “reine des Timaux’”. Ze hadden een dochter,
Catherine, echtgenote van Jehan de Marchenelles. Michel de Wisquette overleed op 7
juni 1450. Van 1426 tot 1449, staat een Jehan d’Escoives aangegeven als “écuyer
tranchant” Filips de Goede (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 11-02).
Esen (heer van): Lok. B-8600
- in sabel een keper van goud.
Bron: (1430-C/132-04: emene vaes) - (1557-G/285: le sgr de eessene)
Kreet: wye dat wyl eessene (1557-G)
Zegel: "Jan van Esene", leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1285: een keper en
een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 409 - Laurent, Namur, n°
176).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 146 - Van Dycke, Recueil, N° 143).
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel, een
vrijkwartier van sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel (Brabant).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 170
Bron: (1557-G/677: la mayson surnomé de eessene)
Wapen: "Maistre Denys Hardewin par ses memoires dit que ledit Montfrant Deessene porta
de sinople à trois merles d'argent au chef d'or à trois pals de gueule” (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 86).
- in sabel een keper van zilver.
Bron: (1562-B/432: la maison surnommé de hesenee)
Wapen: "Et porta ledit Messire Montfrant en son seel un chevron, sans que ie scache les
couleurs” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 86).
Zie: Eessen
Esnes (Arnould d'):
- in sabel tien ruiten van goud, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1214-B/c-30:)
Zegel: Jehan d'Esnes, ridder, zegelde in 1331: tien ruiten, gerangschikt 3, 3, 3 en 1 (Demay,
Flandre, n° 847).
Esnes (heer van): Lok. F-59127
- in sabel tien ruiten van zilver.
Bron: (1425-S/0713: le sieur desne)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 151)
- in sabel (sinopel) tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3,
3, 3 en 1.
Bron: (1430-C/134-12: dwizeele wue)
- in sabel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1450-B/2815: asve) - (1500-G/03r-1-3: dersuwe)
Espaing (heer van): Lok. F-59118
- in keel bezaaid met afgestompte lanspunten van zilver (Cotterel), een uitgeschulpte
schuinbalk van azuur, beladen met drie dubbelkoppige adelaars van goud, over alles
heen.
Bron: (1544-L/198: le sgr des espaing) - (1570-B/2101: le sgr d'espaing) - (1570-G/225v: le
sgr d'espaing)
Espierre ? (heer van L'):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie zespuntige bloemen van keel.
Bron: (1543-B/155r-1: sr de lespierre)
Nota: Er zijn meerdere lenen met de naam L'Espierre(s). De wapens zijn gelijkaardig aan
deze van de families de Brune en van Schoore.
Zie: Brune – Schoore
Espierres (Gewijde de Mortagne genoemd d'):
- in keel een kruis van zilver, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje van
keel een vrijkwartier van goud.
Bron: (1420-C/360: messire guy d'espiere)
Kreet: tournai (1420-C)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 360)
Espierres (Robrecht de Mortagne genoemd d'):
- in keel een kruis van zilver, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1290-L/574:)
Zegel: Robrecht d’Espierres zegelde in 1286: een kruis, een barensteel met vijf hangers
erover (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10485).
Nota: (de Boos, Breton, n° 574)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 171
Espierres, heer van Caverines (Robrecht de Mortagne genoemd d'):
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1420-C/236: messire robert d'espierre, sgr de cavrines)
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, p. 24)
Zie: Caverines
Espin:
- geschuinbalkt van goud en keel van acht stukken.
Bron: (1500-G/10r-8-8: espyn)
Wapen: Volgens Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Espin": in keel
drie schuinbalken van goud (Rietstap, Armorial, D. I, p. 628).
Espinoy (Colard d'):
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1395-G/0862: her collert và spinoi)
Helm: een hondenkop van zilver (1395-G)
Zegel: "Cholart des Spinoit", ridder, zegelde in 1375: een adelaar (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 118).
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1445-L/306-02: coalert spinner b)
Espinoy (Jehan d'):
- in azuur een adelaar van goud.
Bron: (1370-N/1239-1292: m jehan d'espinay)
Esplechin-les, Tournai, (heer van): Lok. B-7502
- in azuur drie dubbelkoppige adelaars van goud.
Bron: (1544-L/149: epplecin)
Esquelbecq (Diederik d'):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver,
de eerste ster beladen met een lelie van sabel.
Bron: (1525-C/144: h. dirck van ekelsbeke) - (1582-B/117v-24: h. dirick van ekelsbeke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 144)
Esquelbecq (heer van): Lok. F-59470
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie schaduwsterren.
Bron: (1372-B/0628: he van hekelbeec)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1395-G/1009: hekelsbeec) - (1525-C/131: h. van heckelsbeke) - (1535-U/102-04:
ekelbecke) - (1582-B/117v-15: h. van heekelsbeke)
Zegel: “Gérars de Ghistlelle sires d’Eclebeke” zegelde in 1383: een keper beladen met vijf
hermelijnstaartjes en vergezeld van drie vijfpuntige sterren (Delgrange, Esquelbecq, p.
15).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie zespuntige spoorraderen van
zilver.
Bron: (1410-P/01r-6: s' deyckelbeke)
- in keel drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1557-G/462: le sgr de hequelsbeque)
- in keel drie achtpuntige spoorraderen van zilver.
Bron: (1562-B/516: les sgr de hekelsbeque)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie schaduwvijfbladen.
Bron: (1570-B/1880: le sgr de herkelbecke) - (1570-G/208v: le sgr de heckelbecke)
- in keel (een keper van hermelijn), vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 172
Bron: (1650-B/293-07-1: desquelbeke)
Kreet: gistelle (1650-B)
Zie: Ghistelles
Esquerdes (Jehan d'):
- in zilver een schildhoofd van keel, een getande schuinstaak van sinopel over alles
heen.
Bron: (1300-V/0235: jehan d'escuerdes)
Estaimbourg (heer van): Lok. B-7730
- in goud (sinopel) een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1410-P/06v-2: steenbourc)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1430-C/090-06: esteknupyr (esteinboern))
- in zilver drie koeken van keel.
Bron: (1557-G/660: le sgr d’estembourg) - (1570-B/2029: le sgr d'estaimbourg) - (1570-
G/220: le sgr d'estaimbourg et de gondecourt) - (1650-C/63v-01: sgr de destainbourch
et de gondecourt)
Estaimbourg (Jehan genoemd Froissart d'):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een schuinstreep van keel over alles heen,
een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1396-F/198: her flussart van steenburch - sire frossart descomburch)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een schuinstreep van (keel) over alles heen,
een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1396-F/198: dH-41v: her flussart van steenburch)
Zegel: "Frossard de Steenbourch" zegelde in 1383: een schildhoofd van hermelijn en een
getande zoom, een schuinstaak over alles heen (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III,
p. 75).
Nota: (Janse, Grenzen, p. 392)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1402-G/111: flussart de steenbrig - dH-59v: flussart van steenbrug)
Estauvaing ? (Willem d'):
- in keel een dwarsbalk van zilver, een barensteel met vijf hangers van hetzelfde.
Bron: (1470-D/127r-07: sire guillaume destouvaing)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 22)
Zie: Schonnez – Moeskroen
Estauvaing < = Schonnez ? (heer van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, een barensteel met vijf hangers, geblokt van zilver
en azuur.
Bron: (1557-G/404: le sgr de schonnez)
Nota: Of dient men het wapen te lezen als: in keel een dwarsbalk van zilver, een schildhoofd
geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen?
Estinge (d'):
- in goud een schuinkruis van keel (Praet), een zoom van hetzelfde.
Bron: (1650-B/293-05-7: destinge)
Kreet: praet (1650-B)
Nota: Ik heb geen verband gevonden tussen de heren van Praat en een leen "Estinge".

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 173
Etampes (graaf van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, in azuur bezaaid met lelies van goud, een barensteel van keel,
elke hanger beladen met drie torens van goud.
Bron: (1439-B/04-01: côte d'estampes)
Helm: een lelie met vier kroonbladen, elk getopt met een vlammetje van keel, komende uit
een wrong van zilver en keel (1439-B)
Wapen: Bergshammar geeft voor “le côte de tèmpe” hetzelfde wapen. Volgens Van Driesten:
in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel en als
helmteken, een lelie met vier kroonbladen, elk getopt met een vlammetje van keel,
komende uit een wrong van zilver en keel. Maurice geeft voor de zoom van kwartier 1 en
4, keel en zilver (Clemmensen, Arras, n° 62 – Maurice, Blason, p. 56 – Popoff, Toison
d'Or, n° 61 - 1450-B, n° 1750).
Zegel: Jehan van Bourgondië, graaf van Etampes, neef van Filips de Goede, zegelde in 1434:
gevierendeeld 1 en 4, Bourgondië met de lelies; 2 et 3, Artesië en als helmteken, een
lelie met vier kroonbladen (Demay, Artois, n° 42).
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 04-01)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van
zilver en keel; 2 en 3, in azuur bezaaid met lelies van goud, een barensteel van
zilver.
Bron: (1439-B/40v-41r-01: conte de estampes)
Eve (Gautier):
- in keel een schuinbalk begeleid van twee schuinstaken, alles van zilver.
Bron: (1486-L/1481: gaultier eve)
Nota: Gauthier Eve is koning van de Spinet in 1482 (Boniface, Epinette, pp. 191-192 -
Frémaux, Vérité, p. 223).
Eve (Gillis):
- in keel een schuinbalk begeleid van twee schuinstaken, alles van zilver.
Bron: (1486-L/1480: gilles eve)
Nota: Gilles Eve is koning van de Spinet in 1481 (Boniface, Epinette, pp. 190-191 - Frémaux,
Vérité, p. 223).
Eve:
- in keel een schuinbalk begeleid van twee schuinstaken, alles van zilver.
Bron: (1650-L/72: eve)
Evere (van):
- in goud een everzwijn van sabel.
Bron: (1500-G/10r-7-6: de evere)
- in goud een klimmend everzwijn van sabel.
Bron: (1550-A/12r-07: evere)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "van Evere et Everghem en
flandre": in goud een klimmend everzwijn van sabel. Volgens Lautte: in zilver een
everzwijn van sabel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 350 - Lautte, Jardin, p. 153).
Evergem (heer van): Lok. B-9940
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1470-P/399r1: le sgr de evreghem)
- gedwarsbalkt van zilver en keel.
Bron: (1475-S/166r-11: le sgr devringhen) - (1570-B/1948: le sgr de overghem) - (1570-
G/214: le sgr de everghem) - (1650-C/61v-22: sgr d'everghem)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Everghem et Everinghe"
gedwarsbalkt van zilver en keel. Een familie en een dorp met de naam "Everinge" te

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 174
Borssele (NL-4454) in Zeeland voerde hetzelfde wapen (Te Water-Zeelant D. I, p. 123
en D. II, p. 137-138)
- in goud een everzwijn van sabel.
Bron: (1550-A/07r-09: everghen)
Wapen: Volgens Lautte is het veld van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, p. 99 - Lautte, Jardin,
p. 191).
- in goud een everzwijn van sabel, getand van zilver.
Bron: (1557-G/112: le sgr de heeverghem) - (1562-B/478: les sgr de everghem en 616:
everghem)
- in goud drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1557-G/567: la mayson surnomé d’everghem) - (1562-B/324: les sgr d'everghem) -
(1600-E/155r-5: celuj denteringhe)
Zie: Hoye – Onredene
Everinghe ? (Willem van):
- in goud drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1470-D/124v-05: sire guillaume dinginghen)
Wapen: De familie Everinghe droeg: gedwarsbalkt van zilver en keel (Te Water, Zeelant, D.
II, p. 138).
Nota: Een dorp "Everinge" bevond zich te Borssele (NL-4454) in Zeeland (Te Water,
Zeelant, D. II, pp. 137-138).
Everingen < = Lessinghers ? (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen
(Maelstede).
Bron: (1562-B/336: les sgr de lessinghers)
Kreet: maelstede (1562-B)
Nota: Wulfard III van Maelstede staat vermeld in 1347 als heer van Everingen (NL-4454)
en Olivier van Maelstede in 1455 (Adriaanse, Maelstede, p. 38 – Henderikx, Cartularium,
pp. 307-309).
Zie: Maalstede
Everwyn:
- in sabel twee hertenhoorns van zilver, de rechtse geplaatst naar boven, de linkse
naar beneden.
Bron: (1500-G/08v-3-7: everwyn)
Zegel: "S her Everwiin", leenman van het kasteel van Gent, zegelde in 1400: een
everzwijnskop, begeleid van twee hertenhoorns, de eerste omgewend (de Raadt, Sceaux,
D. I, p. 441).
Wapen: Het wapenboek van de Marken die eveneens een wapenboek van de XVI de eeuw omvat
geeft: in sabel twee hertenhoorns van zilver, de rechtse geplaatst naar beneden, de
linkse naar boven, vergezeld in het hart van een everzwijnskop van hetzelfde.
Exaerde (Jehan van):
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1525-C/157: h. jan van egsaerde) - (1582-B/118r-10: h. jan van egsaerde en h. rase
van egsaerde)
Zegel: Jehan Mulaert, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1335: drie leeuwen
en een barensteel erover (Vannérus, Changements, p. 25).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 157)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 175
Exaerde (Raas van):
- in keel drie leeuwen van goud, genageld van azuur, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1525-C/200: h. rase van egsarde)
Zegel: "Rasonis, militis, dicti Mulart", heer van Eksaarde, zegelde in 1303 en Rasse Mulaert,
heer van Eksaarde, zegelde in 1398: drie leeuwen en een barensteel (Demay, Flandre, n°
933 - Vannérus, Changements, p. 25).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 200)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1582-B/118v-22: h. rase van egsaerde)
Exaerde (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een dwarsbalk van goud; 2 en 3, in sabel een
schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een keper van
keel.
Bron: (1500-G/09v-4-4: exaerde moere)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Exaerde en flandre pays de
waes": in keel een vrijkwartier van azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes
penningen van hetzelfde. Volgens Bethune: in keel een vrijkwartier van azuur een
dwarsbalk van goud, vergezeld van zes penningen van hetzelfde (Bethune, Epitaphes, p.
74).
Exaerde (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver vijf schuinkruisgewijs geplaatste ruiten van sabel; 2
en 3, in sabel vijf schuinkruisgewijs geplaatste zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/09r-8-5: exaerde)
Zegel: Jehan van Exaerde houdt een leen van het hof ten Berghe te Haasdonk. Hij zegelde
in 1550: gevierendeeld 1 en 4, zes ruiten, geplaatst 2, 1, 2 en 1; 2 en 3, vijf sterren,
geplaatst 2, 1 en 2 (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 441).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Exaerde en
flandre": gevierendeeld 1 en 4, in zilver zes ruiten van keel, geplaatst 2, 1, 2 en 1; 2 en
3, in sabel vijf schuinkruisgewijs geplaatste sterren van goud (Lautte, Jardin, p. 152).
Eye (heer van Ter):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1380-U/1862: celui de ride) - (1380-W/29v-26: cellui de derid) - (1535-U/095-08:
sr de ryde) - (1543-B/157r-4: sr de ride) - (1557-G/650: le sgr de ryde) - (1600-E/159r-
2: celuj de ryde) - (1650-B/294-09-7: doude)
Nota: Mogelijks het hof Ter Eye te Zuienkerke (B-8377). Dit leen wordt aangegeven als
"Ter Heye - Ter Heyde - Ter Reye of Ter Rye" (Gilliodts-van Severen, Bourg, D. I, p.
391)
- in goud bezaaid met blokjes van azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1470-D/129r-08: celuy de rodes)
Nota: Het wapenboek Dupuy (1470-D) geeft voor de vorige naam, namelijk de heer van
Garlande: "dor a ung lyon de gueulles billette dazur" en voor de heer van Ter Eye: "dor
a ung chef de gueulle billette dazur". Urfé (1380-U) vermeldt de wapens in dezelfde
volgorde, namelijk: Leeuwergem - Calonne - Garlande - Ter Eye en Cyssau, maar
beschrijft de wapens van Ter Eye als: in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie
schelpen van zilver (1380-U/1859-1863 - 1470-D/129a).
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1562-B/455: les sgr de ryde)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 176
Eye (van) = van der Canneele ?:
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/10v-1-7: van eye)
Wapen: Philippe de L'Espinoy geeft deze wapens voor de familie "van der Caneele". Volgens
d'Hane-Steenhuyse voerde de familie van der Canneele: in sabel een keper van goud,
vergezeld van drie sterren van hetzelfde. Volgens Lautte: in sabel een keper van zilver,
vergezeld van drie spoorraderen van goud (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 80 -
de L'Espinoy, Noblesse, p. 376 - Lautte, Jardin, p. 112).
Eye (van):
- doorsneden A, in sabel twee naast elkaar geplaatste eieren van zilver; B, van goud.
Bron: (1500-G/10v-3-5: van eye)
Eymans:
- in zilver een keper van azuur, vergezeld van drie vijfbladen van keel.
Bron: (1500-G/08r-7-6: yman) - (1524-G/m-09: eymans)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 150)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 177
Faches-Thumesnil (heer van): Lok. F-59155
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van
hetzelfde, genageld en getongd van keel (Monnoyer); 2 en 3, in azuur een hartschild
van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee zespuntige sterren van zilver
(Haye).
Bron: (1544-L/193: le sgr de face et du royaulme desestimaux)
- in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1650-L/43: de fauchery)
Fainier (Filips Le):
- in goud bezaaid met blokjes van sabel, drie leeuwen van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1365: josse de beaumaretz)
Nota: Volgens Boniface gaat het hier om Philippe Le Fainier (Boniface, Epinette, p. 116).
Fainier (Jehan Le):
- in goud bezaaid met blokjes van sabel, drie leeuwen van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1367: hector de beaumaretz)
Nota: Volgens Boniface gaat het hier om Jehan Le Fainier (Boniface, Epinette, p. 115).
Fauquissart (heer van): Lok. F-62840
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van zilver en in de punt
met een sint-antoniuskruk van hetzelfde, vergezeld van zestien arendsvogels van
azuur (Montmorency).
Bron: (1544-L/221: le sgr de fauquichart)
Féron:
- in azuur drie zespuntige sterren van goud, vergezeld in het hart van een wassenaar
van zilver.
Bron: (1500-G/10r-8-2: feron)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Feron": in azuur drie sterren
van goud, vergezeld in het hart van een wassenaar van zilver. Dansaert geeft: een
wassenaar vergezeld van drie sterren (Dansaert, Armorial, p. 215).
Ferrières (Jehan de):
- in keel een versmald schuinkruis van goud, vergezeld van vier wassenaars van
hetzelfde.
Bron: (1420-C/836: maistre jehan de ferrier)
Zegel: "Johannis de Fiérières" zegelde in 1420: een schuinkruis vergezeld van vier
wassenaars (Demay, Flandre, n° 6224).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 836)
Fertin (de):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld van drie vijfbladen van keel, geknopt
van sinopel.
Bron: (1500-G/02v-7-8: fril)
Zegel: Jehan de Fertin, ontvangt een rente op de spijker van Veurne. Hij zegelde in 1437:
een dwarsbalk vergezeld van drie rozen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 451).
Wapen: Bij Lautte drie rozen van keel (Lautte, Jardin, p. 156).
Fiennes (heer van): Lok. F-62132
- in zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1260-H/97: le sr de freles) - (1279-H/397: sir de fenes) - (1279-R/397: sir de fenes)
- (1280-C/208: sire de fenes) - (1280-D/308: sire de fienes) - (1300-V/0229: le sire de
frennes) - (1370-N/1078-1112: le sire de fiennez) - (1375-B/36r: les armes de fiennes)
- (1380-U/1611: le sire de fyenes) - (1380-W/26r-06: le sr de fienes) - (1425-S/0629:

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 178
le sieur de fiennes) - (1450-B/2849: de fiénes) - (1450-L/048-4: fiesnes) - (1450-
M/01v-4: fiennes baron) - (1454-B/0335: le sr de fienes) - (1456-S/A-3: le sgr de
fiennes) - (1470-D/105r-10: le sire de fienne) - (1470-P/351v-1: le sgr de fiennes baron)
- (1471-R/40-05: le sgr de fiennes) - (1475-S/157r-02: le baron de fienes en 172v-08:
le sr de fienes) - (1500-Q/24v-01: fienes) - (1500-S/45r-4: fiesnes) - (1535-U/117-12:
sr de fiennes) - (1543-B/165r-5: les armes de fiennes) - (1600-E/164v-6: les armes de
fiennes) - (1600-O/043v-2: le sgr de fiesnes)
Kreet: fiennes (1425-S) - fiennes (1456-S) - fienes (1475-S) - fiennes (1535-U) - au
senescal (1600-O)
Zegel: Robrecht, heer van Fiennes, konstabel van Frankrijk, zegelde in 1366: een leeuw (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 452).
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 310)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1278-C/262: le sr de fiennes - dH-24v: die heer van fyenes) - (1395-G/0414: die he
và vielgen) - (1450-B/1857: vielgim) - (1450-M/06r-4: le sr de fiennes) - (1455-G/167r-
2: h van fienes) - (1475-S/157r-02: le baron de fienes) - (1500-Q/37r-01: fiesnes) -
(1570-B/1455: le sgr de fiennes en 1697: le baron de fiennes) - (1570-G/171r-3: les sgr
de fiennes)
Kreet: fienes (1475-S) - fiennes (1570-B) - fiennes (1570-G)
Helm: een hertenkop van sabel, gewei van goud (1395-G) - een uitkomend hert van
natuurlijke kleur, gewei van goud (1450-B) - een hertenkop van sabel, gewei van zilver
(1455-G)
Wapen: (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 165 - Bethune, Epitaphes, p. 226 - Delgrange,
Boulonnais, n° 45)
- in zilver een leeuw van sabel, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1279-H/397: sir de fenes)
- in zilver een leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1372-B/0067: fienes) - (1430-C/090-11: fezfune (fiesnes)) - (1650-C/35r-01:
fiennes)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld van keel.
Bron: (1425-S/0716: le sieur fiennes) - (1470-P/320v-3: le sgr de fiennes) - (1480-R/ii-33-
3: fresnes)
Kreet: fiennes (1470-P)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van
goud; 2 en 3, in keel een tienpuntige ster van zilver (Beaux).
Bron: (1562-B/096: les sgr de fienes, leur surnom est de luxenbourg)
Zegel: Jacob van Luxemburg, heer van Fiennes, zegelde in 1478: gevierendeeld 1 en 4, een
dubbelstaartige leeuw; 2 en 3, een zon (Demay, Flandre, n° 341).
- in zilver een gekroonde leeuw van sabel.
Bron: (1445-L/296-02: môsr de fienes)
Zie: Bois - Popoff, Artois, n° 130-132
Fiennes (Jehan de):
- in zilver een leeuw van sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1290-L/570:)
Zegel: Jehan, heer van Fiennes, zegelde in 1331: een leeuw (Demay, Flandre, n° 5494).
Nota: (de Boos, Breton, n° 570)
Fiennes (Klaas de):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
keel over alles heen.
Bron: (1525-C/25c-10: h claes van fines)
Nota: Aubert de La Chenaye-Desbois vermeldt geen Claes of Nicolas de Fiennes. Dient men
te lezen Claes = Collart? Een Collart genoemd Gasselin du Bois genoemd de Fiennes, was

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 179
een zoon van Hendrik II, heer van Le Bois, en van Jacqueline de Beauffremont (Aubert,
Dictionnaire, D. VIII, pp. 38-50).
Fiennes (Rogier de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1278-C/265: rogiers de fiennes - dH-24v: her rogier van fyenes) - (1535-U/281-14:
rogier de fiennes)
Fiennes (Thibaut van Luxemburg, heer van): Lok. F-62132
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; 2 en 3, in keel een
stralende zon van zilver (Beaux).
Bron: (1439-B/14-02: fiennes)
Helm: een gevleugelde drakenkop van zilver, gekamd en getongd van keel, komende uit een
kuip van goud, versterkt van keel (1439-B)
Wapen: Gorrevod geeft voor “fince” gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dubbelstaartige
leeuw van keel, genageld van azuur en gekroond van goud; 2 en 3, in keel een stralende
zon van zilver en als helmteken, een drakenkop van zilver, getongd van keel, tussen een
vlucht van zilver komende uit een kuip van goud. Volgens het wapen van zijn vader Peter,
was het helmteken: een draak van sinopel komende uit een kuip van zilver, omringd van
goud (Maurice, Blason, p. 12 – Popoff, Toison d'Or, n° 11 - 1460-G, p. 173-1).
Zegel: Zijn vader, Peter van Luxemburg, graaf van Ligny, Saint-Pol en Brienne, heer van
Edingen, Fiennes, kastelijn van Rijsel, zegelde in 1431: een gekroonde dubbelstaartige
leeuw en als helmteken, een gevleugelde draak komende uit een kuip (de Raadt, Sceaux,
T. II, p. 399).
Nota: Thibaut van Luxemburg, ridder, heer van Fiennes, zoon van Peter, graaf van Saint-
Pol, en van Margareta des Beaux, huwde Philippote de Melun, vrouw van Zottegem. Na
het overlijden van zijn echtgenote ging hij in het klooster als monnik en werd bisschop
van Le Mans. Hij overleed in 1477 (de Smedt, Toison d'Or, n° 81 - Leuridan, Le
Carembaut, pp. 119-120 - van den Eeckhout, Bruxelles, n° 14-02).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van
goud; 2 en 3, in keel een tienpuntige ster van zilver.
Bron: (1439-B/45v: mons de fiennes)
Fiennes (Willem, heer van): Lok. F-62132
- in zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1290-L/569: guilliaumes de fienes)
Zegel: Willem, heer van Fiennes, ridder, zegelde in 1292: een leeuw (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 2163 - Warlop, Flemish, p. 798).
Fissiel, zoon van Jehan (Jehan):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie vossen van sabel; 2 en 3, in keel een dwarsbalk van
hermelijn, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1486-L/1474: jehan fissiel, filz de jehan)
Zegel: "Jehan Fichiel", rechter van de heerlijkheid Gruson, zegelde in 1480: gevierendeeld
1 en 4, drie steenmarters; 2 en 3, een dwarsbalk beladen met ..., vergezeld van drie
meerltjes (Demay, Flandre, n° 2579).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 186)
Fissiel:
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie boven elkaar geplaatste gaande en aanziende
leeuwen van sabel; 2 en 3, in keel een dwarsbalk van hermelijn, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1650-L/67: fissiel)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 180
Fléchin ? (de):
- gedwarsbalkt van sabel en goud.
Bron: (1430-C/133-01:)
Wapen: Het wapenboek Le Blancq geeft hetzelfde wapen aan de familie Fléchin. Volgens de
Herckenrode en Ghys droeg de familie Fléchin: gedwarsbalkt van goud en sabel (de
Herckenrode, Nobiliaire, p. 752-753 - Cortyl, Ghys, p. 6 - 1570-B/1602).
Fléchin (de):
- gedwarsbalkt van goud en sabel.
Bron: (1410-P/24r-7: flechin)
Zegel: "Boules de Fleschin", ridder, dienend in Vlaanderen, zegelde in 1303: gedwarsbalkt
van zes stukken, een barensteel in het schildhoofd (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D.
IV, p. 307).
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny: in goud drie dwarsbalken van sabel. Een Simon de
Fléchin genoemd Boules, ridder, voerde: in zilver drie dwarsbalken van sabel, een
barensteel van zilver (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 574 en D. IV, p. 291).
Fléchin (heer van): Lok. F-62960
- in goud een dwarsbalk van keel (Haveskercke), beladen met een schildje van goud
vijf schuinbalken van sabel (Inchy).
Bron: (1380-U/1719: celui de fletin)
Kreet: antoing (1380-U)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje (in goud vijf schuinbalken)
van sabel.
Bron: (1380-W/27v-04: cellui de flechin)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje van goud (5 schuinbalken
van sabel).
Bron: (1470-P/337v-4: le sgr de flechin)
Wapen: Volgens Le Carpentier droeg de familie d'Inchy: geschuinbalkt van goud en sabel
(Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 708).
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1600-E/172r-6: celuj de flehin)
Flenques (de):
- in azuur drie klaverbladen van zilver.
Bron: (1500-G/04v-8-4: flynques)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie klaverbladen van zilver; 2 en 3, in keel een
schuinbalk van azuur (in goud een schuinbalk van keel ?).
Bron: (1500-G/04v-8-5: flynques)
Flenques (Engelram de):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen in het schildhoofd met een wassenaar van
zilver, vergezeld van zes rozen van keel.
Bron: (1445-L/276-03: engram de flenkes)
Zegel: Een Jehan de Flenques, man van de kastelenij van Kortrijk, zegelde in 1421: een
schuinbalk beladen met drie (schelpen?) en vergezeld van een binnenzoom van zes rozen
(de Raadt, Sceaux, D. I, p. 456).
Fléquières (heer van): Lok. F-59139
- in sabel een dwarsbalk van goud, beladen met drie adelaars van keel, gebekt en
gepoot van azuur, vergezeld van dertien blokjes van goud, zeven in het schildhoofd,
geplaatst 4 en 3, en 6 in de punt, geplaatst 3, 2 en 1 (Gommer).
Bron: (1544-L/240: le sgr de flequières)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 181
Flêtre (heer van): Lok. F-59270
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel, een vrijkwartier van goud een leeuw
van sabel, genageld en getongd van keel (Houtte).
Bron: (1400-A/123: fleteres) - (1425-S/0311: le sieur de flestres)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen, een vrijkwartier van
goud een leeuw van sabel.
Bron: (1470-P/395v3: le sgr de fletres) - (1475-S/165r-16: le sgr de flettres)
Zegel: "Jan van den Houte, here van Vlettre", zegelde in 1445: een kruis geschaakt,
vergezeld in de rechterbovenhoek van een leeuw (Demay, Flandre, n° 4981).
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1500-G/01v-6-7: fleteren) - (1650-B/294-10-4: fletres)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen, een vrijkwartier van
goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1535-U/097-15: de fleters)
- in zilver drie lelies met afgeknotte voet van keel.
Bron: (1543-B/151r-3: sr de fleters)
Zegel: In de XVIII de eeuw zegelde het graafschap van Flêtre: drie lelies met afgeknotte
voet (Demay, Flandre, n° 4895).
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van drie rijen, een vrijkwartier van
goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/628: le sgr de fleetre)
- in sabel een kruis geschaakt van keel en zilver, een vrijkwartier van goud een leeuw
van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/419: les sgr de fletres)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel, een vrijkwartier van Vlaanderen.
Bron: (1568-B/63v-01: flettres) - (1570-B/1931: le sgr de fleters) - (1650-C/61v-05: sgr
de fleyters)
- in sabel een kruis geschaakt van keel en zilver van twee rijen, een vrijkwartier van
Vlaanderen.
Bron: (1570-G/212v: le sgr de fleters)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen.
Bron: (1600-W/094r-1: fletre)
Flie, heer van Ennevelin (Jehan de Le):
- tegengedwarsbalkt van goud en azuur van vier stukken (Flie).
Bron: (1544-L/176: jehan de le flie, sgr dennevelin)
Wapen: (Dansaert, Armorial, p. 216 - Rodière, Table, p. 41)
Nota: (Boniface, Lille, n° 176 – Leuridan, La Pèvele, p. 115)
Flines lez Râches (abdij van): Lok. F-59148
- gedeeld I, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen);
II, in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en
1 (Lalaing).
Bron: (1544-L/021: labbesse et couvent de flinnes)
Floques (Oste):
- in goud een keper van azuur, vergezeld van tien rozen van keel, geplaatst 6 in het
schildhoofd en 4 in de punt.
Bron: (1393-B/Gistel-17: hostin faucket van dorneke)
Wapen: Volgens Bethune voerde "Floncques": in zilver een keper van keel vergezeld van tien
vijfbladen van hetzelfde. Hij vermeldt eveneens een ander handschrift dat het wapen
als volgt omschrijft: een keper vergezeld van negen rozen, deze in de punt willekeurig
geplaatst. Rietstap geeft "Flokart": in zilver een keper van keel, vergezeld van zes

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 182
vijfbladen van hetzelfde, geplaatst 2 in het schildhoofd en 4 in de punt (Bethune,
Epitaphes, p. 134 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 682).
Folckier (Peter):
- in zilver een schuinkruis van keel, beladen van vier wassenaars van goud, geplaats
aan de uiteinen van elke arm van het schuinkruis.
Bron: (1331-T/109: pierre forciers en 16v-1: pierre furciers)
Zegel: Peter Folckier zegelde in 1350: een schuinkruis vergezeld van vier wassenaars
(Bonaert, Sceaux, p. 293).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Forchiers": in zilver een
schuinkruis van keel, beladen met vier wassenaars van goud, gericht naar de vier hoeken.
Nota: In 1357 worden de gronden, welke Peter Folckier gekocht had in de kastelenij van
Ieper, verheven tot leen (de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 240-242).
Fontaine (heer van La): Lok. F-59170
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud (Verdière); 2 en 3, in goud
drie gaande leeuwen van sabel (Warenghien).
Bron: (1544-L/231: le sgr de fontaine)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een wassenaar van hetzelfde; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1570-B/2050: le sgr de fontaines)
Zie: Verdière
Fontaines (heer van): Lok. F-62128
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1410-P/24v-4: s' de fontaines) - (1425-S/0668: le sieur de fontaines les boullants
en 0781: le sieur de fontaines) - (1435-A/116: mosr de fontaines) - (1435-T/0633: le s
de fontain) - (1450-B/2859: de soutaines) - (1470-P/345r-1: le sgr de fontaines let
boullant) - (1525-C/M-23v-10: h và fonteyne en và aveskerck) - (1535-U/129-01: sr de
fontaine les boùlantz) - (1550-B/A-124: le sr de fontaine-lez-boullans) - (1568-B/06v-
08: fontaines les boulans en 28r-12: fontaines) - (1570-B/1619: le sgr de fontaine le
bouillant) - (1570-G/184r-4: le sgr de fontaine le bouillant)
Zegel: Jehan VI, ridder, heer van Fontaines, zegelde in 1351: een dwarsbalk (Douxchamps,
Haveskercke, n° 35).
- in keel (goud) een dwarsbalk van goud (keel).
Bron: (1475-S/173v-09: le sr de fontaines les boullans)
Foreeste (van der):
- in goud drie lelies van sabel.
Bron: (1500-G/07v-7-1: vander foreeste)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vander Foreest
en flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 727 - Lautte, Jardin, p. 160).
Foreeste (van der):
- in zilver een schuinbalk van keel, een binnenzoom van zes vijfbladen van hetzelfde,
geknopt van sinopel.
Bron: (1500-G/10r-4-7: foreeste)
Zegel: Adrien van den Foreeste, leenman van het kasteel van Gent, zegelde in 1519:
gevierendeeld 1 en 4, een schuinstaak en een binnenzoom van zes rozen; 2 en 3, vier
kepers (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 461).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Foreest en
flandre": in zilver een schuinbalk van keel, een binnenzoom van zes rozen van hetzelfde
(Lautte, Jardin, p. 162).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 183
Forest (heer van): Lok. F-59222
- in zilver drie wassenaars van sabel.
Bron: (1650-C/61r-22: sgr de forest)
Forest sur Marque (heer van): Lok. F-59510
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1470-P/393r2: le sgr de forest) - (1570-B/1922: le sgr de forest) - (1570-G/212: le
sgr de forest) - (1650-C/61r-21: sgr de forest)
Kreet: tournay (1470-P) - tournay (1570-B) - tournay (1650-C)
Zegel: Diederik, heer van Forest, zegelde in 1416: een kruis (Demay, Flandre, n° 897).
Forhuse = Coornhuse (heer van):
- in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1535-U/090-14: sr de firhuse) - (1543-B/150v-1: sr de forchuse) - (1600-E/149v-1:
celuj de forhuse)
Nota: Het gaat hier waarschijnlijk om een vervorming van de naam en de wapens van de
heren van Coornhuse (F-59670). Dupuy (1470-D) geeft "celuy de forhasse" en beschrijft
het wapen: in keel een dwarsbalk van zilver en vervolgt zijn beschrijving op de volgende
lijn met het woord "bretessée". Voor de beschrijving gegeven in het wapenboek Europa
(1600-E) heeft een andere hand later de volgende tekst toegevoegd "semé de billettes
d'argent" (1470-D/116r-08 - 1600-E/149v-1).
Zie: Coornhuse - Frohuuse – Schonnez
Fosseux (de):
- in keel drie tweelingsbalken van goud.
Bron: (1400-A/083: fosseux)
Zegel: "Iehan de Fosseus" zegelde in 1323: drie tweelingsbalken (Demay, Flandre, n° 902).
Wapen: Volgens Lautte: in keel drie tweelingbalken van zilver (Lautte, Jardin, p. 160).
Zie: Nevele - Popoff, Artois, n° 117-118
Fosseux (Jehan de):
- in keel drie tweelingsbalken van zilver; een hartschild van zilver een kruis van keel.
Bron: (1435-A/315: jehan fosseux)
Fourlignié (Jacob):
- in sabel een ankerkruis van goud.
Bron: (1486-L/1406: jacques fourligne)
Zegel: Jacob Fourlignié, burger van Rijsel, zegelde in 1428: een krulkruis (Demay, Flandre,
n° 4646).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 143-144)
Fourlignié (Jehan de):
- in sabel een ankerkruis van goud.
Bron: (1331-T/114: jehan le fourligniez en 17r-2: jehan lefourlignies)
Fourlignié:
- in sabel een ankerkruis van goud.
Bron: (1650-L/49: fourligny)
Zegel: Jehan Fourlignié, man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1391: een ankerkruis (Demay,
Flandre, n° 2700).
Fournes (heer van): Lok. F-59480
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie koeken van hetzelfde (Ranchicourt).
Bron: (1544-L/129: le sgr de fournes)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 184
Fraye (Jacob Le):
- in azuur twee geruite dwarsbalken van goud, de eerste losstaand en van drie ruiten,
de tweede van vier ruiten.
Bron: (1538-W/121: jacques le fraye)
Helm: een vogelkop tussen een vlucht, alles van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 110)
Frelinghien (schepenbank van): Lok. F-59236
- in azuur het woord FRELENGHIEN schuingeplaatst geschreven tussen twee
versmalde schuinbalken, alles van goud, vergezeld in het schildhoofd van een
schildje van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/024: leschevinage de frelinghien)
Frémaux (Gillart):
- in keel drie gespen van goud.
Bron: (1486-L/1304: gillart fremault)
Nota: Volgens Boniface, is het mogelijk dat hij koning was in 1304 (Boniface, Epinette, p.
77).
Frémaux (Gillis):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1486-L/1317: gilles fremault)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 84)
Frémaux (Hugues):
- gedeeld van keel en sinopel, drie gespen van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1291: hucquin fremault)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 70)
Frémaux (Jacob):
- in keel drie gespen van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1331-T/115: jaquemes frumaux en 17r-3: jacquemon fremault)
- gedeeld van keel en sinopel, drie gespen van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1303: jacquemart fremault)
Zegel: "Jakemon Frumaut", burger van Rijsel, zegelde in 1372: drie gespen (Demay, Flandre,
n° 4647).
Nota: Volgens Boniface, is het onwaarschijnlijk dat hij koning was in 1303 (Boniface,
Epinette, p. 77).
- in keel drie gespen van goud, gebroken in het hart met een vijfblad van zilver.
Bron: (1486-L/1331: anthoine fremault)
Nota: Volgens Boniface, Jacques Frémaux (Boniface, Epinette, pp. 92-93).
- in keel drie gespen van goud, de tong van de eerste beladen met een vijfpuntige ster
van sabel.
Bron: (1486-L/1366: collart fremault)
Nota: Volgens Boniface, Jacques Frémaux (Boniface, Epinette, pp. 115-116).
Frémaux (Jehan genoemd Athis):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1486-L/1443: atohoit fremault)
Zegel: "Jehan Frumaut", burger van Rijsel, zegelde in 1442: drie gespen vergezeld van een
hartschild beladen met een dwarsbalk ? (Demay, Flandre, n° 4648).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 168)
Frémaux (Lotard genoemd de jonge):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1420-C/704: lotard fremault le jeune)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 185
Zegel: "Lottart Frumault, le fils" zegelde in 1419: drie ronde gespen vergezeld in het
schildhoofd van een klophamer en een hartschild beladen met een dwarsbalk (de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 468).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 118 et 131-132- Bozzolo, Cour, n° 491)
Frémaux (Lotard):
- in keel drie gespen van goud.
Bron: (1420-C/491: lotart fremault) - (1486-L/1370: lotart fremaux en 1389: lotart
fremaux)
Zegel: "Lotart Frumaut" zegelde in 1380: drie gespen (Boniface, Epinette, pp. 132 - Demay,
Flandre, n° 2961).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 118 et 131-132- Bozzolo, Cour, n° 491)
Frémaux, zoon van Lotard (Filips):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1486-L/1430: philippe fermault, filz de mr lottart)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 159)
Frémaux, zoon van Lotard (Jehan):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1486-L/1425: jehan fremault, filz lotard)
Wapen: (Boniface, Epinette, p. 156 - Bethune, Epitaphes, p. 207)
Frémaux, zoon van Lotard (Lotard):
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1486-L/1409: lotart fremaux, filz de lotart)
Zegel: Lotard Frémaux zegelde in 1424: drie gespen vergezeld in het hart van een schildje
met een dwarsbalk (Boniface, Epinette, p. 146).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 145-146)
Frémaux:
- in keel drie gespen van goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1500-G/03r-7-1: fremon)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Fremault en la flandre gal":
in keel drie gespen van goud.
- in keel drie gespen van goud.
Bron: (1650-L/13: fremault)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 286)
Zie: Fresnes
Frémicourt (heer van): Lok. F-62450
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1370-M/780:) - (1380-U/1802: celui de fremicourt) - (1380-W/28v-31: cellui de
fremcourt) - (1470-D/115r-09: celuy de fraincourt) - (1470-P/384v1: le sgr de
fremicourt) - (1475-S/167v-15: celuj defremycourt) - (1570-B/1870: le sgr de
fremcourt) - (1600-E/148r-3: celuj de fiennicourt)
Wapen: Amoury Pourchel, heer van Frémicourt, overleden rond 1382, kwam uit een familie
waarvan leden schepen waren te Douai en als wapen voerden: in ... een schildhoofd van ...
beladen met een uitkomende leeuw van ... (Brassart, Douai, pp. 637-645 - Brassart,
Wavrin, p. 85).
Nota: Zij worden aanzien als een jongere tak van de familie Auberchicourt. De familiale
banden evenwel blijven onbekend (Brassart, Douai, p. 911 – Feuchère, Auberchicourt, p.
45).
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1535-U/089-11: sr de frimincourt) - (1543-B/149r-1: sr de fremicourt)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, een zoom van keel.
Bron: (1557-G/302: le sgr de fremycourt) - (1562-B/139: les sgr de fremicourt)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 186
Kreet: dowaey (1557-G)
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1650-B/294-09-8: fremicourt)
Fresnes-sur-Escaut (heer van): Lok. F-59970
- in keel een schildhoofd van goud (Lille).
Bron: (1500-G/02v-8-8: fresnes) - (1535-U/160-11: sr de frasne) - (1570-B/2111: le sgr de
frasne) - (1570-G/226: le sgr de fresne) - (1600-E/145r-3: le sr de faisne) - (1600-
W/088r-6: les armes de hazrove)
Zegel: "Hue de Lille, signeur de Frasne" zegelde in 1427: een vol wapen met een schildhoofd
(Demay, Flandre, n° 1232).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 161)
Bron: (Descamps-Fresnes)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver, een barensteel van azuur
(Luxemburg).
Bron: (1562-B/097: les sgr de fresnes, leur surnom fut de luxenbourg)
Zegel: Waleran van Luxemburg, kastelein van Rijsel, ridder, zegelde in 1314: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw (Demay, Flandre, n° 5553).
Zie: Lille
Fresne (Thibaut de):
- in keel een schildhoofd van goud (Lille).
Bron: (1658-C/149v-05: tibaud sr de frane)
Fresnes (heer van Les): Lok. F-59120
- gevierendeeld 1 en 4, van vair van goud en azuur (Bonnières); 2 en 3, in goud getralied
van keel (Neuville).
Bron: (1544-L/158: le sgr des fresnes) - (1570-B/2115: le sgr de fresnes) - (1570-G/226v:
le sgr de fresnes)
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde (Warenghien).
Bron: (1570-B/2113: le sgr de fresnes) - (1570-G/226v: le sgr de fresnes)
- in keel drie gespen van goud (Frémaux); een hartschild van zilver een dwarsbalk van
azuur (Herbaumez).
Bron: (1570-B/2114: le sgr de fresnes) - (1570-G/226v: le sgr de fresnes)
Fresnoy (Gossuin de Saint-Aubin, heer van Le): Lok. F-59780
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1435-T/0538: le s. .nere)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 26)
Fresnoy (heer van Le): Lok. F-59009
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1380-U/1869: celui de franoit) - (1380-W/29v-33: cellui du fresnoy) - (1425-
S/0297: le sieur de fresnoy) - (1470-D/129v-06: celuy de fausmoy) - (1470-P/392v1: le
sgr de fresnoit) - (1475-S/164v-15: le sgr de frasnoit en 167r-05: le sgr de framois) -
(1535-U/095-12: sr de fresnoit) - (1543-B/157v-4: sr de frasenoit) - (1550-B/F-099: le
sr de frasnoit) - (1568-B/63v-11: fresnes) - (1570-B/2015: le sgr du fresnoit à flers) -
(1570-G/219: le sgr de fresnoit à flers) - (1600-E/159v-2: celuj de fresnoit) - (1650-
B/294-02-4: fresnoy) - (1650-C/63r-12: le sgr du fresnoy à flers)
Zegel: "Piere de Fresnoi" zegelde in 1266: een kruis en een barensteel met vijf hangers.
Guilbert du Fresnoy zegelde in 1510: een schuinkruis en een barensteel (Demay, Flandre,
n° 2536 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2243).
Nota: Leen te Flers (Leuridan, Le Mélantois, p. 84).
- in goud een schuinkruis van keel.
Bron: (1471-R/50-04: le sgr du fresnoit)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 187
Fresnoy (heer van Le): Lok. F-59780
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1450-B/0848:)
- in sinopel een hartschild van goud.
Bron: (1471-R/52-04: le sgr du fresnoy)
Zegel: Tomas de Fresnoy, ridder, zegelde in 1319: een hartschild (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 299).
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een hartschild van sinopel (Bethune, Epitaphes, p. 127).
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van
goud, een uitgeschulpte zoom van keel (Lannoy-Santes); een hartschild van sinopel
drie maliën van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel
(Glymes).
Bron: (1544-L/179: le fresnoy)
- in keel een schuinbalk van vair (Barre).
Bron: (1544-L/180: le sgr du fresnoy)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een kruis van azuur (Croix); 2 en 3, tegengevierendeeld
1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken (Landas); 2 en 3, in
zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel (Wastines).
Bron: (1544-L/263: le sgr de le fresnoye)
Fresnoye te Beaucamps (heer van La): Lok. F-59134
- in zilver een kruis van azuur, vergezeld in de rechterbovenhoek van een vijfpuntige
ster van azuur.
Bron: (1570-B/2060: le sgr de la fresnoye à beaucamp) - (1570-G/222v: le sgr de fresnoy
à beaucamp)
Frétin (heer van):
- in sabel een leeuw van zilver (Liannes), een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1380-U/1684: celui de fretinn) - (1380-W/26v-32: cellui de fretin) - (1425-S/0628:
le sieur de fretin) - (1470-P/333v-2: le sgr de fretin) - (1475-S/172v-07: le sr de fretin)
- (1550-B/A-086: le sr de fretin) - (1568-B/05r-08: fretin) - (1570-B/1526: le sgr de
fretin) - (1570-G/176v-5: le sgr de fretin)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Fretin": in sabel een leeuw van
zilver, een schuinstaak van keel over alles heen.
Nota: Een Renaud de Léane (Liannes), heer van Cambrin, huwde Yolande de Heuchin (de La
Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 862).
- in zilver een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1450-M/09v-1: fretin)
- in sabel een leeuw van zilver (Liannes), een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1500-S/57v-4: le sr de fretin)
Zie: Popoff, Artois, n° 125
Frétin (heer van): Lok. F-59273
- geschuinbalkt van zilver en azuur.
Bron: (1410-P/06v-7: s' de fretin) - (1435-A/318: derfutin) - (1445-L/299-01: fretin) -
(1450-B/2878: fretyn) - (1544-L/141: fretin)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 109)
- in zilver een hoekige dwarsbalk van sabel (Saint-Pierre-Maisnil).
Bron: (1420-C/402: monseigneur de saint pierre maisnil, sgr de fretin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 402)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel (Heuchin).
Bron: (1544-L/142: fretin)
- in azuur getralied van zilver (Sechelles).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 188
Bron: (1544-L/143: le sgr de fretin)
Zegel: Jehan IV de Poix, heer van Frétin, zegelde in 1548: het gevierendeeld wapen van Poix
en Sechelles (Anselme, Histoire, D. VII, p. 825).
Wapen: Het zijn in feite de wapens van de familie de Sechelles. De familie Poix voerde
gevierendeeld 1 en 4, Poix; 2 en 3, Sechelles. Het zegel van 1481 van Jehan II de Poix,
heer van Sechelles, was: gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met kruisjes; en 2/3,
getralied; over alles heen een versmalde schuinbalk (Anselme, Histoire, D. VII, pp. 824-
825 - Bozzolo, Cour, n° 178 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 752).
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, p. 99)
- geschuinbalkt van azuur en zilver.
Bron: (1570-B/2108: le sgr de fretin) - (1570-G/226: le sgr de fretin)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde (Heuchin).
Bron: (1570-B/2109: le sgr de fretin) - (1570-G/226: le sgr de fretin)
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, p. 99)
- in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zes herkruiste kruisjes van goud
(Poix).
Bron: (1570-B/2110: le sgr de fretin)
Zegel: Peter Le Baudrain de Poix, heer van Boumy, zegelde in 1407: een schuinbalk beladen
in het schildhoofd met een schildje en vergezeld van een binnenzoom van zes herkruiste
kruisjes. Jehan IV de Poix, heer van Frétin, zegelde in 1550 met het wapen van Poix
(Anselme, Histoire, D. VII, p. 825 - Demay, Flandre, n° 5546).
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny en Bozzolo dienen de kruisjes van zilver te zijn. Le père
Anselme beschrijft ze van goud (Anselme, Histoire, D. VII, p. 820 - Bozzolo, Cour, n°
178 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, p. 1154 en D. IV, p. 317).
Nota: Jehan IV de Poix, heer van Frétin, wordt vermeld in 1548. Hij was een zoon van Jehan
III de Poix, heer van Sechelles, en van Marie de Lannoy, dochter van Porrus de Lannoy
en van Jeanne de Frétin (Anselme, Histoire, D. VII, p. 825 - Leuridan, Le Mélantois, p.
99).
Zie: Saint-Pierre-Maisnil - Popoff, Artois, n° 31
Frétin (Willem de):
- geschuinbalkt van azuur en zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1420-C/540: guillaume de fretin)
Wapen: Frétin voerde: geschuinbalkt van zilver en azuur, een barensteel van keel (de La
Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 332).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 540)
Frétin genoemd Sausset (Jehan, heer van): Lok. F-59273
- geschuinbalkt van azuur en zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1420-C/539: sausset, sgr de fretin)
Zegel: "Jehan de Fertin", ridder, zegelde in 1309: geschuinbalkt. Sauset de Frétin, zegelde
in 1384: drie schuinbalken (Demay, Flandre, n° 909 - Roman, Inventaire, n° 4899).
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, p. 98)
Fries (Arnould de):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie sterren van keel.
Bron: (1470-D/124r-05: sire arnoul)
Zegel: "Arnoul de Vriese", ridder, zegelde in 1323: een schildhoofd rechts beladen met een
spoorrad (du Chesne, Guines, D. II, p. 567).
Nota: "Monsigneur Ernoul le Frison" staat vermeld in 1303 onder de gijzelaars om de graaf
van Vlaanderen in de mogelijkheid te stellen naar Vlaanderen te gaan (de Limburg-
Stirum, Codex, D. I, p. 311 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 23).
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie meerltjes van azuur.
Bron: (1562-B/092: messire aernout le frison)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 189
Nota: Het woord "merlette" (meerltje) is waarschijnlijk een verkeerde lezing voor het
woord "molette" (spoorrad).
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie zespuntige sterren van keel.
Bron: (1600-E/155r-3: messire arnoul de frisen)
Fries (de):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie meerltjes van azuur.
Bron: (1557-G/575: la mayson surnomé fryson)
Kreet: fryson fryson vylaeyn à gandt (1557-G)
Nota: Het woord "merlette" (meerltje) is waarschijnlijk een verkeerde lezing voor het
woord "molette" (spoorrad).
Frohuuse = Coornhuse ? (heer van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, een getande zoom van azuur.
Bron: (1557-G/405: le sgr de frohuuse)
- in keel een dwarsbalk van zilver, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1562-B/520: les sgr de frohuuse)
Froidmantel < = Cauroy ? (heer van):
- in azuur een hartschild van zilver, een keper van keel over alles heen.
Bron: (1380-U/1662: celui d'autoroy) - (1410-P/26r-9: s' dou cauroy) - (1425-S/0575: le
sieur de caurois) - (1445-L/290-09: mò de wauryn) - (1450-B/2793: canry) - (1450-
M/08r-08: le sr de corroy) - (1470-D/108r-01: celuy daubry) - (1470-P/331v-3: le sgr
de caurroy) - (1500-Q/22r-02: mòs de caucy) - (1500-S/61r-3: le sr du coroy) - (1535-
U/121-16: sr de conroy) - (1550-B/A-026: le sr de caurroy) - (1568-B/02v-11: cavroys)
- (1570-B/1510: le sgr de cauroy) - (1570-G/175r-6: le sgr de cauroy) - (1600-E/169r-
6: de cauroy) - (1650-C/36r-02: couroy)
Kreet: wauerin (1380-U) - wavrin moins que le pas (1425-S) - wavrin (1470-D) - wavrin (1470-
P) - waurin moins que le pas (1535-U) - wavrin moins que le pas (1550-B) - moins que le
pas (1568-B) - wavrin (1570-B) - wavrin (1570-G)
Zegel: De heren van Froidmantel te Auchy-au-Bois (F-62190) zegelden van 1233 tot 1250:
een hartschild, een keper erover (Feuchère, Ecusson, p. 18).
- in azuur een hartschild van zilver een keper van keel.
Bron: (1450-L/113-115-2: les porte ung sgr du coroy)
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Fromelles (baronnie van): Lok. F-59480
- in goud twee (van drie) lelies van azuur (Maisnil), een vrijkwartier geschuinbalkt van
zilver en keel (Rosimbos).
Bron: (1544-L/047: barronnie de fourmielles en 131: fourmelles)
Fromelles (de):
- in keel een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van drie rijen, een
uitgeschulpte zoom van goud.
Bron: (1550-A/14r-04: fromelles)
Zegel: "Symoen van Formelis", raadsheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1409:
doorsneden A, geschaakt; B, vol, het schild voorzien van een uitgeschulpte zoom (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 471).
Wapen: "Ils portent de guelle à la bordure endentée d'or, au chef eschiqueté d'argent &
dazur”. Volgens de tekening: in keel een schildhoofd geschaakt van azuur en zilver van
zeven rijen, een uitgeschulpte zoom van goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 661).
Zie: Ailly

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 190
Fromelles (heer van): Lok. F-59480
- geschuinbalkt van zilver en keel.
Bron: (1557-G/585: le sgr de formelles)
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1570-B/2093: le sgr de fromelles) - (1570-G/225: le sgr de fromelles)
Zegel: "Johannis de Rosinbos", heer van Fromelles, ridder, zegelde in 1473: gevierendeeld
1 en 4, drie schuinbalken; 2 en 3, een kruis (Demay, Flandre, n° 5070).
Frometz (heer van): Lok. F-59320
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top (Coyeghem).
Bron: (1544-L/135: scoine)
Zie: Kooigem

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 191
Gailliard:
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie penningen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/579: gaaeiliaerdt)
Kreet: waerthem (1557-G)
Wapen: Volgens Dansaert: in sabel een dwarsbalk van goud, vergezeld van drie penningen
van hetzelfde (Dansaert, Armorial, p. 221).
Zie: Waarhem
Gainstaille ? (heer van):
- in goud een keper van keel, beladen met drie schaaktorens van zilver.
Bron: (1470-D/118r-07: sire gainstaille)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel
bezaaid met blokjes van zilver.
Bron: (1475-S/168r-08: messr godsalle 7e)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel bezaaid met
blokjes van zilver.
Bron: (1600-E/151r-2: messire godscalle)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix -
Gainstaille die werden omgewisseid.
Galle (Joost):
- in sabel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1562-B/408: messire josse galle)
Galle:
- in sabel acht wassenaars van zilver, geplaatst 3, 3 en 2.
Bron: (1500-G/09r-8-2: galle)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Galle en flandre": in azuur
zes wassenaars van goud. Volgens Bethune: in sabel zes wassenaars van zilver (Bethune,
Epitaphes, p. 232).
- in sabel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1557-G/494: la mayson surnomé galle)
Gallemart:
- in goud bezaaid met koeken van sinopel, drie kepers van sabel.
Bron: (1500-G/05r-6-7: gallemaer)
Galleye (van):
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1500-G/10r-2-2: van galeyn)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Galleye en flandre": in goud
drie dwarsbalken de keel, omboord van azuur.
Gallois:
- in hermelijn een vrijkwartier van keel.
Bron: (1557-G/640: galloeys)
Nota: "vrau ... van Bambeke gheseit Gallois, obiit 1460" (Bethune, Epitaphes, p. 324).
Zie: Bambecque

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 192
Gamans (heer van): Lok. F-59810
- in sabel drie dwarsbalken van zilver, elk voorgesteld als een brug met drie bogen
(Petitpas).
Bron: (1544-L/223:)
Zie: Pontenerie
Ganthois, heer van Lahaye te Loos (Denis):
- in purper (keel) een keper van goud.
Bron: (1570-B/2070: denis ganthois, sgr de lahaye)
Zie: Cambe
Gapinge (heer van): Lok. NL-4352
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde, de middelste houdende in zijn bek een vingerring van goud (Baenst).
Bron: (1562-B/218: les sgr de gapinghes, surnommé de baenst)
Nota: Heerlijkheid te Serooskerke.
Garlande (heer van):
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1260-H/19: le sr de harlande)
- in goud bezaaid met blokjes van azuur, een leeuw van keel.
Bron: (1380-U/1861: celui de garlande) - (1380-W/29v-25: cellui de garlande) - (1470-
P/391v3: le sgr de garlande) - (1570-B/2041: le sgr de garlande) - (1570-G/221: le sgr
de garlande) - (1650-B/294-08-9: garlande)
Wapen: Volgens het wapenboek Prinsault, staat tussen de "Champegnois" de heer van
Garlande die hetzelfde wapen voerde (1470-P/067v-4)
- in goud bezaaid met blokjes van azuur, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1470-D/129r-07: celuy de garlande)
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1535-U/095-06: sr de leveghem) - (1543-B/157r-2: sr de lemeghe) - (1600-E/158v-
6: celuj de lewerghem) - (1650-C/60r-22: garlande)
Zegel: Ansel de Garlande zegelde in 1287: een leeuw. Een andere Ansel de Garlande zegelde
reeds in 1192 met dit wapen. Een Jehan van der Gerlande zegelde te Oudenaarde in
1406: twee schuinkruisgewijs geplaatste zwaarden van gerechtigheid, de punten naar
beneden en een barensteel (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 486 - Douët d'Arcq, Inventaires,
n° 2259-2262).
Nota: In 1292 belooft een Jehan de Gherlande, heer van Ternant (Tournan en Brie), aan
zijn heer, Jehan d’Avesnes, graaf van Henegouwen, het leen af te staan dat hij geërfd
had van zijn oom, de heer Ansiel de Gherlande. Volgens Wijnbergen, voerde Ansel: in
goud een leeuw van keel (de Saint-Genois, Monuments, pp. 352 en 808 - 1265-W/0032).
Omwisseling van de naam en de wapens van Leeuwergem en Garlande voor de
wapenboeken d'Udekem (1535-U), Le Boucq (1543-B) en Europa (1600-E). Cfr wapenboek
Urfé (1380-U/1859 en 1860).
Garlande = Leeuwergem (heer van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1562-B/088: les sgr de garlande)
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder
beladen met een lelie van sinopel.
Bron: (1600-E/159r-1: celuj de garlande)
Garlande = Rode (heer van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1562-B/087: les sgr de garlande, leur surnom est de rode)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 193
Garoeys ? (heer van):
- in zilver twee palen van sabel.
Bron: (1557-G/601: le sgr de garoeys)
Nota: Ter informatie: een familie Vuchts droeg hetzelfde wapen. De Raadt vermeldt een
pastoor Vuchts te Iddergem (B-9472), maar dit in 1787 (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 172
- Dansaert, Armorial, p. 390).
Zie: Harlay
Garson ?:
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie vijfbladen van sabel, geknopt van
zilver.
Bron: (1430-C/133-13: irevaw de nachs)
Wapen: (Cortyl, Ghys, p. 53 - Leuridan, Familles, D. I, p. 148)
Gavere (Adrien van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel, de schouder van de leeuw beladen met een schildje
gedeeld I, in zilver negen koeken van keel, geplaatst 3, 3 en 3 (Schoonvorst); II,
in keel drie kepers van zilver.
Bron: (1460-G/150-2: jôcker adriae và gavre)
Helm: twee wanten van hermelijn, de handpalmen van de tweede van keel, komende uit een
hoed van sabel, omgeslagen van hermelijn (1460-G)
Nota: (de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 51-52)
Gavere (Catherine van):
- gedeeld I, blank; II, in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom
van (sabel); een linkerschuinbalk van zilver erover.
Bron: (1438-A/339-13: demiselle caterine de gavere)
Gavere (Filips van):
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1288-W/027:)
Nota: (Coutereels, Woeringen, N° 27)
Gavere (Florence van):
- gedeeld I, blank; II, in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1438-A/058-B: demiss florensce fille de mess pincart)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1438-A/058-P: demiss florence fille mess pinckart de gavre)
Gavere (Godefroy genoemd Pinchart van):
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel, een barensteel van
azuur.
Bron: (1435-A/374: sephro de gan dit ghaner)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 374)
Gavere (graaf van): Lok. B-9890
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1425-S/0208: le comte de gavre) - (1475-S/162r-02: le conte de gavres) - (1568-
B/56r-01: le comte de gavre)
Kreet: au chapelet de gavre (1425-S) - gavres au chapellet (1475-S) - au chappelet gavre
(1568-B)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 194
Gavere (heer van): Lok. B-9890
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel (Roland).
Bron: (1375-N/244: gavre) - (1380-U/1747: les armes de gavres) - (1380-W/28r-05: les
armes de gavres) - (1400-G/157r-15: le sr dayo) - (1435-T/0524: ghavere)
Kreet: gavres au chappelet (1380-U) - gavres au chappelet (1380-W) - gavres (1400-G)
Helm: een vlucht komende uit een kroon van sabel (1375-N)
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur, een getande zoom van sabel (Roland).
Bron: (1410-P/03r-6: s' r de gevre) - (1470-P/374r1: depuis les armes de rolland) - (1471-
R/45-04: les armes rolland)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1430-C/068-03: gaveren) - (1562-B/549: les sgr de gavre, leur surnom fut turphin)
Helm: een leeuwenkop van keel, getongd van zilver, tussen een vlucht van goud (1430-C)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1475-S/167v-09: les armes de gavre) - (1535-U/081-08: gavre) - (1543-B/145r-2:
nouvelles armes de gavere)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 38)
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1450-B/0832: van leen)
Helm: een hoed van sabel, omgeslagen van keel, tussen twee wanten van zilver (1450-B)
- in goud een leeuw van keel, gekroond van azuur, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1455-G/126v-3: gavere)
Helm: een hoed van sabel, omgeslagen van keel, tussen twee wanten van zilver (1455-G)
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, getongd van azuur.
Bron: (1500-G/02r-6-3: gavere)
Wapen: Volgens Lautte: in zilver een leeuw van keel (Lautte, Jardin, p. 165)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1557-G/269: de gavere) - (1570-B/1781: ceuix de gavre) - (1570-G/201: ceux de
gavre)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van
goud (Luxemburg); 2 en 3, in keel een tienpuntige ster van zilver (Beaux).
Bron: (1562-B/096: les sgr de gavre, leur surnom est de luxenbourg)
- in goud een leeuw van keel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1600-E/143v-3: les armes de gavre)
- in goud drie leeuwen (één leeuw) van keel, getongd en gekroond van azuur, een
getande zoom van sabel.
Bron: (1650-C/58v-11: les armes de gavere)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1650-C/58v-12: les armes de gavere)
Zie: Lens - Liedekerke - Turpin - Popoff, Artois, n° 126
Gavere (heer van): Lok. B-9890
- in keel drie gekroonde leeuwen van zilver.
Bron: (1260-H/131: roste de grauers)
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1279-H/370: sir de gauvre) - (1279-R/370: sir de gaudre) - (1280-C/061: sire de
gavre) - (1375-S/20v-02: le sr de gavre) - (1380-U/1746: les armes de gavres) - (1380-
W/28r-04: les armes de gavres) - (1400-G/156v-11: le sr de gavres) - (1450-L/074-2:

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 195
le sgr de gavre) - (1470-D/112r-04: les armes de gavren depuis) - (1471-R/45-03: les
armes de gavres) - (1600-O/048r-2: le sgr de gavres)
Kreet: gauvre au chapelles (1375-S) - gavres a chappelet (1380-U) - gavres au chappelet
(1380-W) - gavres au chapelet (1436-C) - gavres au cappelet (1450-L) - gavres a
chappelet (1470-D) - gavres au chapelet (1600-O)
Zegel: "Rasses, sire de Gavere", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1294: drie
gekroonde leeuwen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 478 - Vannérus, Changements, p. 19).
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1279-H/370: sir de gauvre) - (1370-M/812:) - (1370-N/1197-1234: le sire de gauce)
- (1436-C/069r-05: ghavere) - (1436-L/1296: ghavere) - (1450-E/45v-02: le sr de
gavres) - (1450-M/10v-4: le sr de gavere) - (1500-G/08r-4-4: gavere) - (1524-G/a-07:
van gavere) - (1600-G/0264: les armes de gavres) - (1650-B/291-05-2: dns de gavere
en 292-01-4: dns de gavere postea et flandrie buticularius)
Kreet: gavre au chapellet (1600-G)
Helm: twee wanten van zilver komende uit een wrong (1436-C)
Zegel: "Rassonis, domini de Gavere", zegelde in 1237 en 1244: drie klimmende leeuwen
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10395 - Vannérus, Changements, p. 19).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 103)
- in keel drie leeuwen van zilver, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1470-P/373v4: depuis de gavres)
Kreet: gavre au chappelet (1470-P)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1500-S/64v-2: le sgr de gavres) - (1557-G/126: le sgr de gavre) - (1570-B/1780: les
armes de gavre)
Kreet: gavres au chapelet (1500-S) - gavre (1557-G) - gavre au chappellet (1570-B)
- in keel drie leeuwen van zilver, getongd van sabel.
Bron: (1525-C/038: h. van gavere)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1535-U/081-06: gavre) - (1562-B/041: la noble maison de gavre)
Kreet: gavre au chapelet (1535-U)
- in goud drie leeuwen van keel.
Bron: (1535-U/081-07: gavre) - (1562-B/629: gavre)
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1550-A/07v-04: gavere)
- in goud drie leeuwen van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1562-B/040: les sgr de gavere)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van sabel.
Bron: (1582-B/116r-17: die heere van gavere en avasinghe)
Zie: Chièvres - Liedekerke - Ressegem – Sinaai
Gavere (heer van): Lok. B-9890
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel.
Bron: (1380-U/1745: les armes de gavres) - (1380-W/28r-03: les armes de gavres) - (1470-
D/112r-03: les armes de gavres) - (1470-P/373v3: les armes de gavres) - (1471-R/45-
02: les armes de gavres) - (1557-G/232: le viconte de gavere) - (1562-B/038: les
ancienes sgr de gavere) - (1570-B/1779: les armes de gavre) - (1570-G/200v: les armes
de gavre) - (1650-B/292-01-3: dns de gavre) - (1650-C/58v-10: les armes de gavere)
Kreet: gavres a chappelet (1380-U) - gavres au chappelet (1380-W) - gavres a chappelet
(1470-D) - gavre au chapelet (1470-P) - gavere au chapelette (1471-R) - gavere gavere
(1557-G) - gauvre au chappellet (1570-B) - gavre au chapelet (1650-B) - gavere au
chappelet (1650-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 196
Zegel: "Razonis de Gavera" zegelde in 1166, 1179 en 1210: een smalle dubbele binnenzoom
(Vannérus, Changements, p. 16 - Warlop, Flemish, pp. 810-811).
- in goud (een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel) een schuinbalk van keel (over
alles heen).
Bron: (1425-S/0332: le sieur de gaures) - (1470-P/398v2: le sgr de gavres) - (1475-S/166r-
01: le sgr de gavre) - (1543-B/145r-1: sr de gavere) - (1650-B/294-09-9: gavere)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een schuinbalk van keel over
alles heen.
Bron: (1475-S/167v-10: les armes de gavre ont este seconde per et baron dalost) - (1535-
U/081-09: sire de gavre) - (1562-B/039: les sgr de gavere) - (1600-E/143v-2: les armes
de gavre)
Kreet: gavres au chapelet (1600-E)
- in sabel een adelaar van goud.
Bron: (1483-G/1175: herre von gunnaere)
Helm: een olifantenkop van goud, tanden van zilver (1483-G)
Nota: (Popoff, Grünenberg, n° 1175)
Gavere (Jehan van):
- in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1260-H/119: jehan de graveres)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1278-C/336: jehans de gavre - dH-28v: jan van gaure)
- in goud een leeuw van keel, gekroond van sinopel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1280-C/080: johan de gavre)
Zegel: "Joh'is de Gavera, milit", zegelde in 1279 en Jehan de Gavere, heer van Ayshove,
zegelde in 1336 en 1339: een gekroonde leeuw en een uitgeschulpte zoom (Demay,
Flandre, n° 928 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 477 - Vannérus, Changements, p. 51).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 190)
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1290-L/619: jehan de gavres) - (1291-L/222: jean de gavres)
Nota: (de Boos, Breton, n° 619)
- in goud een leeuw van keel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1300-V/0405: jehan de gavre) - (1430-C/133-12: jehan de gavere (gavre))
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1456-S/F-3: messire jehan du gavre)
Kreet: gavre (1456-S)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel, de schouder van de leeuw beladen met een schildje
van zilver negen koeken van keel, geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1460-G/150-1: her jan và gavere)
Helm: twee wanten van hermelijn, de handpalmen van de tweede van keel, komende uit een
hoed van sabel, omgeslagen van hermelijn (1460-G)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een getande zoom van
sabel.
Bron: (1470-D/119v-03: messire johan de guavre)
Nota: Jehan I van Gavere, ridder, heer van Hérimelz, overleden tijdens de veldslag te
Bulskamp in 1297, wordt vermeld onder de Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 332 V-68 -
de Liedekerke, Gavre, D. II, p. 16-31 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 24).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 197
Gavere (prins van):
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1550-B/F-002: le prince de gavres)
Kreet: gavres au chapelet (1550-B)
Gavere (Raas van):
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1265-W/1234:) - (1300-V/0402: rassez de gavre)
Zegel: "Rasonis de Gavra", ridder, zegelde in 1292: drie gekroonde leeuwen (Demay, Flandre,
n° 932).
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1300-V/0403: rassequin de gavre)
Zegel: Raas van Gavere zegelde in 1309: drie leeuwen en een barensteel met drie hangers
erover (Rottier, Wase, N° 14).
Gavere (Raas, heer van): Lok. B-9890
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1310-M/077: rasse, 8e du nom, baron de gavre - dH-33r: die heer van gaueren)
Zegel: Raas de Gavere, heer van Hérinnes, zegelde in 1336 en 1339: een gekroonde leeuw en
een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 934 - Vannérus, Changements, p. 51).
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 77)
Gavere (van):
- in goud een leeuw van keel, genageld van …, een uitgeschulpte zoom van sabel, de
schouder beladen met een schildje van goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1439-B/52r: gavere)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 07-10)
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom van sabel, de
schouder van de leeuw beladen met een schildje van zilver twee kepers van keel.
Bron: (1500-G/03v-4-4: ganvre)
Wapen: Volgens Lautte zijn de twee kepers van sable (Lautte, Jardin, p. 352).
Gavere (Zeger van):
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1288-W/028:)
Nota: (Coutereels, Woeringen, N° 28)
Gavere = Vlaanderen ? (heer van):
- de wapens van Vlaanderen gebroken met een barensteel van keel.
Bron: (1456-S/F-1: le sgr du gavre)
Kreet: flandres au lyon (1456-S)
Gavere, bisschop van Cambrai (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie leeuwen van azuur; 2 en 3, in goud een leeuw van
keel, een uitgeschulpte zoom van azuur (sabel).
Bron: (1418-C/CVIIIv-4: der hochwirdig bischoff johannes cameracensis inn francereych)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie leeuwen van azuur; 2 en 3, in goud een gekroonde
leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1435-A/047: la vesque de caberray)
Nota: (de Liedekerke, Gavre, D. I, p. 400 - Le Carpentier, Cambray, D. I, pp. 404-405)
Gavere, dochter van de heer van Steenkerque (Beatrix van):
- gedeeld I, blank; II, in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom
van (sabel), de schouder van de leeuw beladen met een schildje van goud twee
kepers van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 198
Bron: (1438-A/340-14: demiselle beatrix de gavre fille sr de steinkerke)
Zegel: Willem van Gavere, heer van Steenkerque en van Tongrenelle, zegelde in 1368 en
1392: een leeuw (Wymans, Repertoire, N° 598).
Gavere genoemd Pinchart (Godefroid van):
- in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel, de schouder
van de leeuw beladen met een schildje van goud twee kepers van keel.
Bron: (1438-A/059-P: monsr de gavre dit pinkart de herimes)
Nota: (Chaussier, Ordre, p. 230 - de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 59-62)
Gavere, heer van Boelare (Raas van):
- in keel drie adelaars (leeuwen) van zilver.
Bron: (1214-B/c-23:)
Zegel: Raas van Boelare, ridder, oudste zoon van Raas, heer van Liedekerke, zegelde in 1286:
drie leeuwen, een schuinstaak erover (Laurent, Namur, n° 198 - Vannérus, Changements,
pp. 21-22).
Gavere, heer van Heetvelde (Jehan van):
- in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1435-A/241: jehan de ghavre)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 241)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1460-G/149-09: her jan và gavre here tot hertveld gavre en 174-6: sgr jehà de
gavere s de heetvelde & de elsloe & de setrud)
Kreet: gavere a chaplet (1460-G)
Helm: twee wanten van hermelijn, de handpalmen van de tweede van keel, komende uit een
hoed van sabel, omgeslagen van hermelijn (1460-G)
Nota: (de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 46-n en 47-49)
Gavere, heer van Lens (Cornelis van):
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel, een barensteel van ….
Bron: (1438-A/057-P: monss cornelis de gavre sr de lens)
Zie: Lens
Gavere, heer van Liedekerke (Raas van):
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1214-B/c-22:)
Zegel: "Me sires Rasses de Gavere, sires de Liedekerke" zegelde in 1270: drie leeuwen (de
Raadt, Sceaux, D. I, p. 477 - Vannérus, Changements, p. 21).
Gaymare (Tomas):
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1370-N/1218-1271: m thomas guaymair) - (1525-C/066: h. thomas gaymaez) - (1582-
B/116v-15: h. thomas gaymar)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 66)
- in zilver een streepschuinkruis van keel.
Bron: (1410-P/04v-7: s' tumas gaymart)
Gaymart (heer van): Lok. F-59270
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1557-G/340: le sgr de gaeymaers) - (1562-B/282: les sgr de gaymars ou grymaras)
Geluwe (heer van): Lok. B-8940
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie ankerkruisen van zilver
(Ghistelles).
Bron: (1562-B/055: les sgr de geelue, leur surnom fut de ghistelles)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 199
Gemelles = Delettes ? (heer van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur, in het schildhoofd drie ringen van keel over de twee
eerste dwarsbalken (Viefville).
Bron: (1557-G/603: le sgr de gemelles) - (1562-B/013: les sgr de gemelles, leur surnom fut
de vieville)
Nota: Gaat het hier over de heerlijkheid Delettes (F-62129), waarvan de La Viefville heren
waren? (Sanderus, Vlaendre, D. II, p. 162).
Gemmen (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van sabel.
Bron: (1557-G/392: le sgr de gemmen)
Nota: In het jaargetijdenboek van het klooster Ten Bossche te Hemelveerdegem (B-9571)
staat "Catheline de Gemmen" vermeld (Bethune, Epitaphes, p. 100).
- in zilver een dwarsbalk van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1562-B/394: les sgr de gernmen)
Zegel: Jehan de Rumes, ridder, zegelde in 1255: een dwarsbalk een barensteel? met vijf
hangers (Demay, Flandre, n° 1547).
Zie: Rumes
Gent (burggraaf van): Lok. B-9000
- in sabel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1250-M-1/92: castellani de gant) - (1450-M/11r-6: le castelain de gand) - (1500-
G/08r-5-6: ghendt) - (1562-B/615: burgrave gandt) - (1600-W/081r-1: le catellain de
gand)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Gand
vicomte".
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1278-C/212: gérard vilain, chastellain de gand - dH-21v: die chastelein van gent) -
(1279-H/378: chastelein de gant) - (1279-R/378: chastelein de gant) - (1280-C/267:
chastelein de gant) - (1285-C/A-58: chasteleyn de gaunt) - (1290-L/562: le chatelain de
gant) - (1291-L/201: le chastelain de gant) - (1300-V/0107: le chastellain de gant) -
(1375-S/20v-08: le chastellain de gand) - (1380-U/1757: les armes de le chastelerie de
gant) - (1380-W/28r-15: les armes de la chastelenie de gand) - (1400-G/156v-18: le
chastellain de gand) - (1425-S/0226: le chastellain de gand) - (1450-E/46r-02: le
chastellain de gand) - (1450-L/075-4: le chastelain de gand) - (1470-D/112v-09: les
armes de la chastellenie de geand) - (1470-P/375r3: (le sr de villain) le chastellain de
gand) - (1475-S/162v-07: le chastellain de gand) - (1500-S/65r-4: le chatelain de gand)
- (1525-C/042: kasteleyn van ghent) - (1535-U/082-03: vilain chastelain de gand) -
(1543-B/145v-3: le castellain de gand) - (1550-A/07r-08: gand) - (1550-B/F-020: le
chastelain de gand) - (1557-G/081: le viconte de gandt) - (1568-B/56v-07: chastelain de
gand) - (1570-B/1793: le chastellain de gand) - (1570-G/202: le chastellain de gand) -
(1582-B/116r-19: vilains de flandres, vilains castelaien van ghent) - (1600-E/144r-1: le
visconte de gandt en 145r-1: le chastelain de gand) - (1600-G/0275: le chastellain de
gand) - (1600-O/049r-2: le castellain de gand) - (1650-B/291-03-1: le chastelain de gand
en 292-02-1: castellanus gandensis dns de bornhem)
Kreet: gant (1380-U) - gand (1380-W) - gand (1400-G) - gand (1450-E) - gand (1450-L) -
gend (1470-D) - gand (1470-P) - gand (1475-S) - gand (1500-S) - vilain le noble à gandt
et le noble vylaeyn de gandt (1557-G) - gand (1570-B) - gand gand (1600-E) - gand (1600-
G)
Zegel: "Hugo castellanus Gandensis, dominus de Hosden" zegelde in 1229: een vol wapen met
een schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 474).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 98)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van keel (zilver); 2 en 3, gegeerd van
goud en keel, de geren van keel beladen met kruisjes van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 200
Bron: (1375-B/34v-4: le chastellain de gant)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw (schildhoofd) van zilver (Gent); 2 en 3,
gegeerd van zilver en sabel van tien stukken, de geren van sabel beladen met vier
(drie) kruisjes van goud (Edinghen).
Bron: (1407-O/147: le chastellain de gand)
Nota: Zie de opmerking bij Frans en Zeger van Gent.
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde
(Melun).
Bron: (1475-S/167v-07: le visconte de gant)
- in sabel een schildhoofd van zilver, een karbonkel van goud over alles heen.
Bron: (1525-C/026: borchgrave van ghent) - (1562-B/545: les premiers viscontes de gand,
surnommé les nobles vilains de flandres)
- in sabel een karbonkel van goud.
Bron: (1535-U/082-04: burchgrave van gend) - (1582-B/115v-11: h. borchgravene van ghent,
leur surnom fut vylain et ont depuis este appellé de gand)
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde (Melun).
Bron: (1562-B/170: les viscontes de gand, leur surnom est de melun)
Zegel: Hugo de Melun, kastelein van Gent, zegelde in 1358: gevierendeeld 1 en 4, zeven
penningen, geplaatst 3, 3 en 1, en een schildhoofd; 2 en 3, een leeuw (Demay, Flandre, n°
5544).
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel een schildhoofd van
zilver.
Bron: (1562-B/246: les vicecontes de gand, leur surnom fut souttenghiem)
Zegel: "Hugonis de Zotechem, militis, castellani de Gandavo", zegelde in 1320: gevierendeeld
1 en 4, gegeerd van tien stukken, 5 geren beladen met drie kruisjes; 2 en 3, een vol wapen
met een schildhoofd (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. II, pp. 540-541).
Zie: Zottegem
Gent (Frans van):
- in sabel een leeuw van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1407-O/116: ceulx franconmes de gant)
Nota: Hetzij het woord "lion" (leeuw) is een lapsus voor "schildhoofd" en dient men het
wapen te lezen als: in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van keel; hetzij
de ontwerper van het wapenboek heeft per vergissing het wapen van de familie
verwisseld met dit van de stad Gent (de Boos, Orléans, n° 116).
Gent (Gerard den Duivel van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een gaande leeuw van keel.
Bron: (1279-H/393: ernold le diable) - (1279-R/393: ernold de diable)
Zegel: "Gerardi de Gandavo, militis" genoemd de Duivel, zegelde in 1244 en 1248: een vol
wapen met een schildhoofd beladen met een gaande leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires,
n° 10388 - du Chesne, Guines, D. II, p. 510 - Warlop, Flemish, p. 834).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 193)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een leeuw van keel.
Bron: (1280-C/224: gerard le giable)
Gent (graaf van het nieuw kasteel genoemd Oude Burcht van): Lok. B-9000
- in sabel een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/006: le conte du neufchastel de gandt)
Gent (Jehan van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1582-B/122v-05: jan van gendt)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 201
Gent (Oudburg van): Lok. B-9000
- in sabel een kasteel van zilver.
Bron: (1550-A/07r-13: vieubourg)
Zegel: Het schependom van de Overschelde te Gent zegelde in 1244: links een kasteel met
twee bij elkaar gebrachte ronde torens zonder opening, vergezeld rechts van een brug
(de Ghellinck, Sceaux, p. 171 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10734 - De Mey, Sceaux,
n° 22, p. 135).
Wapen: "Ceste Seigneurie porte sa banniere armoyée de sable au chasteau massonné
d'argent" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 98).
Gent (Percheval van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie meerltjes van keel, het eerste
beladen met een vijfpuntige ster van goud.
Bron: (1525-C/323: h. peercheval van ghent) - (1582-B/121r-13: h. peertseuvel van gent)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 323)
Gent (stad): Lok. B-9000
- in sabel een leeuw van zilver, genageld, getongd en gehalsband van keel.
Bron: (1418-C/CCIIIIv-6: von gent ein erbare botschafft)
- in sabel een leeuw van zilver, genageld, getand, getongd, gekroond en gehalsband van
goud.
Bron: (1425-S/0305: la ville de gand)
- in sabel een leeuw van zilver, genageld, getongd, gekroond en gehalsband van goud.
Bron: (1460-G/201-1: die stat và gint) - (1535-U/097-07: la ville de gand)
Zegel: Gent zegelde in 1408: een gekroonde leeuw (Demay, Flandre, n° 3955).
- in sabel een leeuw van zilver, gekroond en gehalsband van goud.
Bron: (1500-G/08r-5-7: ghendt)
- in sabel een leeuw van zilver.
Bron: (1543-B/143v-3: gand) - (1562-B/566: gand, le premier membre de flandre)
- in sabel een paalsgewijs geplaatste handschoen van zilver.
Bron: (1557-G/015: gandt)
- in sabel een leeuw van zilver, rond de hals en hangend over de borst een kruis,
genageld, getongd en gekroond, alles van goud.
Bron: (1557-G/015: gandt)
- in sabel een leeuw van zilver, genageld, getand, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1568-B/63r-06: gand)
Zegel: Gent zegelde met het tegenzegel in 1275: een gekroonde leeuw. Van 1300 tot 1348:
een gekroonde leeuw met halsband (de Ghellinck, Sceaux, p. 165 - De Mey, Sceaux, n°
22, pp. 115-134).
- in sabel een leeuw van zilver, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1650-C/43v-08: la ville de gand)
Gent (Tomas = kastelein ? van):
- doorsneden van zilver en sabel, een karbonkel van goud over alles heen.
Bron: (1260-H/412: thomas de gart)
Gent (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van hermelijn, rechts beladen met een
schildje van goud een dwarsbalk van azuur; 2 en 3, in goud een keper van keel.
Bron: (1370-M/790:)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie sterren van keel.
Bron: (1557-G/489: la mayson surnomé de gandt)
Kreet: vilaeyn de gandt le noble (1557-G)
Zie: Fries

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 202
Gent (Wouter van):
- in goud een keper van sabel.
Bron: (1410-P/01v-6: s' waltier de gand) - (1470-D/124r-03: sire woutre de goand) - (1535-
U/100-03: h wouter van gendt)
Zegel: "Walteri de Gandavo, militis" genoemd Wauterman, zegelde in 1331 en 1336: een
keper (Demay, Flandre, n° 918 - de Pauw, Artevelde, n° 27).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 316)
Nota: In 1305, staat “mijn here Woutermanne” van Gent aangegeven in de stadsrekeningen
van Brugge en in 1323, wordt een "mijnheer Wouter van Ghent", ridder, aangegeven als
schepen van het Brugse Vrije (Colens, 1302, p. 64 - Delepierre, Documents, S. II-7 p. 38
- de Limburg-Stirum, Codex, D. II, pp. 8-9 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 24).
Zie: Zandvoorde
Gent (Zeger van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1300-V/0108: sohiers de gant) - (1372-B/0591: h zegher van ghent) - (1375-B/35r-
1: pochure de gant) - (1395-G/0959: h' zeg' van gent) - (1410-P/02r-3: s' loger de gant)
- (1525-C/094: h. zegher van gent) - (1535-U/099-01: h zeger van gendt) - (1600-
E/152r-3: messire sohier de gand)
Zegel: "Sigeri de Gandavo" zegelde in 1238: een vol wapen met een schildhoofd en een
barensteel met drie hangers (du Chesne, Guines, D. II, p. 502).
Nota: In het wapenboek Béthune werd het woord "ung baston" doorstreept en heeft men
erboven het woord "chef" geschreven (van den Eeckhout, Coninck, n° 94 - 1375-B/35r-
1).
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1370-N/1217-1270: m sohier de gant)
Zegel: "Sigeri Gandavensis" zegelde in 1198: een vol wapen met een schildhoofd (du Chesne,
Guines, D. II, pp. 464-465 - Warlop, Flemish, p. 831).
- in sabel een leeuw van zilver.
Bron: (1407-O/117: pohiers de gant)
Zegel: Een Zeger van Gent zegelde in 1385: een vol wapen met een schildhoofd, rechts
beladen met een gaande leeuw (Demay, Clairambault, n° 3935).
Nota: Hetzij het woord "lion" (leeuw) is een lapsus voor "schildhoofd" en dient men het
wapen te lezen als: in sabel een schildhoofd van zilver; hetzij de ontwerper van het
wapenboek heeft per vergissing het wapen van de familie verwisseld met dit van de stad
Gent (de Boos, Orléans, n° 116).
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1470-D/119r-05: sire sohuver de goand)
Zegel: Zeger van Gent, ridder, kastelein van Gent, zegelde in 1365: een vol wapen met een
schildhoofd beladen met een barensteel met vijf hangers (Demay, Clairambault, n°
3934).
Nota: Zeger van Gent, vader en zoon, ridders, staan vermeld in 1302 onder de Liebaards. In
1327 wordt er onder de schepenen van het Brugse Vrije een Zeger van Gent aangegeven
(Delepierre, Documents, S. II-7 p. 40 - Delfos, Liebaards, p. 332 V-73-74 – Fris, Slag,
p. 307 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 23 - Verbruggen, Guldensporen, p. 234).
Gent genoemd van Meere (Bernard van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende lelie van keel.
Bron: (1279-H/392: sir sansch) - (1279-R/392: sir sansch) - (1280-C/226: sire de saschant)
- (1280-D/317: sire de susat)
Zegel: "Bernardus de Gandavo, dictus de Meren" zegelde in 1266 en 1276: een vol wapen
met een schildhoofd beladen met een uitkomende lelie (du Chesne, Guines, D. II, p. 514
- Warlop, Flemish, p. 835).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 203
Nota: Het gaat waarschijnlijk om Bernard van Meere, zoon van Zeger III, kastelein van
Gent (Duchesne, Guines, D. II, p. 514 - Warlop, Flemish, Ref 89 (Ghent) N° 47 p. 835).
Gent genoemd Vilain (Simon genoemd Percheval van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie meerltjes van keel.
Bron: (1486-L/1359: jehan de cormoran dit villain) - (1650-L/40: de cormoren dict villain)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 111-112)
Geraardsbergen (heer van): Lok. B-9500
- in zilver een patriarchaal kruis van keel.
Bron: (1557-G/231: le sgr de grandmont)
Kreet: grandmont (1557-G)
Geraardsbergen (stad): Lok. B-9500
- in zilver een verkort breedarmig kruis, geplaatst op een terras van drie treden, alles
van keel.
Bron: (1460-G/202-4: die stat và gertsberge)
- in zilver een bolkruis, geplaatst op een terras van drie treden, alles van keel.
Bron: (1500-G/01v-7-6: gheeraertsberghe)
- in zilver een kruis, geplaatst op een terras van drie treden, alles van keel, vergezeld
rechts van een schildje van goud een dubbelkoppige adelaar van sabel en links van
een schildje van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1543-B/144r-4: grammont)
- in keel een kruis, geplaatst op een terras van vier treden, alles van zilver.
Bron: (1557-G/026: grandmondt)
Zegel: Geraardsbergen zegelde in 1245: een beboste heuvel getopt met een kruis (de
Ghellinck, Sceaux, p. 178 - De Mey, Sceaux, n° 23, pp. 136, 138 et 140-141 et 148).
- in zilver een kruis in bloemen uitlopend, geplaatst op een terras van drie treden,
alles van keel, vergezeld rechts van een schildje van goud een dubbelkoppige
adelaar van sabel en links van een schildje van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/576: gheertsberge) - (1650-C/43v-16: grammont)
Zegel: Geraardsbergen zegelde in 1339: een heuvel getopt met een kruis, begeleid van een
adelaar met gespreide vleugels en een leeuw. In de XVI de eeuw zegelde Geraardsbergen:
een kruis geplaatst op een terras van drie treden, vergezeld van twee schilden, rechts
een adelaar met gespreide vleugels, links een klimmende leeuw (de Ghellinck, Sceaux, p.
180 - Demay, Flandre, n° 3962).
Gheerolf (Jehan):
- in keel een keper van sinopel, omboord van goud, beladen in de top met een gesp en
vergezeld van drie sterren, alles van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-17: jan gherolf)
Zegel: Jehan "Gherloof", schepen van Sluis, zegelde in 1341: een keper vergezeld van drie
sterren. Jehan "Gherlof", schepen van Sluis, zegelde in 1406: een keper omgeven van
twee zeer versmalde kepers, vergezeld van drie sterren (de Raadt, Sceaux, D. I, pp.
486-487).
Nota: Jehan "Gherlof", voorheen gevangen te Baesweiler zegelde in 1374. Jehan “Gheerlofs
cnape” werd verder vermeld in 1386-1388 aangaande een vete die hij had tegen “Ywaine
van Straten”. Hij was inwoner van Sluis, schepen van de stad in 1406 en baljuw in 1421.
In 1432 was een Jehan Gheerolf “beer” van het steekspel van de Witte-Beer (Buntinx,
Audientie, p. 327 – Buylaert, Adelslijsten, n° 754 - Buylaert, Repertorium, p. 255 -
Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 345 en D. IV, p. 373 - Prevenier, Handelingen,
n° 611 - Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 143 - Van Praet, Recherches, p. 292).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 204
Gheertsdaele (van):
- in zilver drie meerltjes van sabel.
Bron: (1500-G/04v-1-8: gheertsdale)
Zegel: "Pieter van Gheesdale" zegelde inn 1533: drie meerltjes (Bockstal, Zegels, n° 254)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Gheertsdaele"
(Rietstap, Armorial, D. I, p. 770 - Lautte, Jardin, p. 167).
Ghent (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een ankerkruis van zilver; 2 en 3, in sabel drie leeuwen
van zilver.
Bron: (1500-G/04r-4-6: de gheendt)
Zegel: "Martini de Gheent", bloedklerk in de stad Brugge, zegelde in 1440: gevierendeeld 1
en 4, een ankerkruis; 2 en 3, drie leeuwen (Vaernewyck) (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 485).
- in keel een ankerkruis van zilver; een hartschild van sabel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1500-G/10r-5-7: de gheendt)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Ghent ou
de Gand en flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 561).
Gherbode (de):
- in goud een hoekige dwarsbalk van azuur, vergezeld van drie griffioenkoppen van
keel.
Bron: (1500-G/03r-4-6: gerboes)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse: in zilver een golvende dwarsbalk van azuur, vergezeld
van drie griffioenkoppen van hetzelfde (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 169).
- in zilver een hoekige dwarsbalk van azuur, vergezeld van drie vogelkoppen van
hetzelfde, gebekt van keel.
Bron: (1500-G/08v-2-1: gherbode)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Gherbode en flandre gal": in
zilver een hoekige dwarsbalk van azuur, vergezeld van drie afgerukte adelaarskoppen
van sabel, gebekt van goud.
- in zilver een hoekige dwarsbalk van azuur, vergezeld van drie ravenkoppen van
hetzelfde, gebekt van goud, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1650-L/69: ghebode)
Gherbode (Hue de):
- in zilver een hoekige dwarsbalk van azuur, vergezeld van drie vogelkoppen met lange
hals en bek van hetzelfde, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1486-L/1477: hues ghebode)
Nota: Volgens Boniface, was hij koning van de Spinet in 1478 (Boniface, Epinette, pp. 188-
189).
Ghiselin, heer van Bousbecque:
- in zilver een dwarsbalk van drie spitsruiten en twee halve spitsruiten van keel, een
zoom geblokt van keel en zilver.
Bron: (1544-L/147: giselin, sgr de bousebeque)
- in zilver een dwarsbalk van drie spitsruiten en twee halve spitsruiten van keel.
Bron: (1544-L/148: giselin, sgr de bousebeque)
Zegel: "Angnès Gomer", weduwe van Gilles Ghiselin, heer van Bousbecque, zegelde in 1534:
gedeeld I, een dwarsbalk van ruiten; II, een veld bezaaid met blokjes, een dwarsbalk
erover (Demay, Flandre, n° 963).
Wapen: Volgens Rodière: in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver. Rietstap
geeft: in zilver een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel (Rodière, Table, p. 44 -
Rietstap, Armorial, D. I, p. 772).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 205
Ghistelles (Evrard van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1582-B/121v-05: everaerdt van ghistelle)
Ghistelles (Gauthier van):
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1214-B/c-13:) - (1275-W/080: gaultier de gistelle)
Zegel: "Galteri de Ghistella" zegelde in 1237: een keper en "Walteri, militis de Ghistella"
zegelde in 1255: een keper van hermelijn (Demay, Flandre, n° 939 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 10402).
Ghistelles (Gerard van):
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1436-C/071r-10: gherrat và ghistelle) - (1436-L/1344: gherrat và ghestelle)
Helm: een ramskop tussen een baniervlucht van hermelijn (1436-C)
- in keel een keper van hermelijn, een barensteel met vijf hangers van goud.
Bron: (1470-D/121v-07: sire gerard de gisteles)
Zegel: Een "Gherardi de Ghistele", ridder, zegelde in 1339: een keper van hermelijn
vergezeld van drie krulkruisjes (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 455 - Limburg-Stirum,
Chambellan, p. 135 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 24).
Nota: In 1340, wordt een “Guérart de Guistelle” vermeld tussen de baanderridders die hun
soldij ontvingen voor hun deelname aan de veldslag. Hij werd er op 19 juli tot ridder
geslagen (Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 218).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur van twaalf stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1525-C/109: h. gheraert van ghistele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 109)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1582-B/121r-23: h. gheraert van gistele)
Ghistelles (Gewijde van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van azuur een leeuw van goud.
Bron: (1410-P/01r-5: s' g degishelle) - (1525-C/121: h. ghy van ghistele) - (1582-B/121v-02:
h. guy van guistelle)
Zegel: Agnès de Berlaymont genoemd de Floyon, vrouw van Gewijde van Ghistelles, heer van
Lake, overleden in 1417 zegelde (onduidelijke zegel): gedeeld I, een keper van hermelijn,
gebroken met een ring, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van Rode; II,
gedwarsstreept van vair en van (keel), de eerste dwarsbalk van (keel) beladen met een
breuk? (de Limburg-Stirum, Sceaux, p. 31).
Wapen: Volgens Bethune: "Hij draecht zijn wapen ghebroken met Rode in de slincker zijde
boven den kepere, ende noch boven dien met een azuren rinck op den kepere” (Bethune,
Epitaphes, p. 310).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 121)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van goud erover.
Bron: (1420-C/280: messire guy de ghistelle)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 156)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 280)
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1435-T/0553: messire ghy de gistelle)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 41)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 206
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in (zilver) vier
dwarsbalken van (azuur), een leeuw van (keel) erover.
Bron: (1658-C/148v-04: gui de guistel sr de bruze)
Ghistelles (Hendrik van):
- in keel een keper van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1279-H/391: henri, sun frere)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 193)
Ghistelles (Jehan van):
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1278-C/221: jehan de ghistel - dH-22r: jan van gistell)
Zegel: "Johannis, domini de Ghistella, militis", zegelde in 1336: een keper van hermelijn
(Demay, Flandre, n° 944).
- in keel een keper van hermelijn, een barensteel van goud.
Bron: (1372-B/0597: h jan van ghistel) - (1420-C/127: messire jehan de guistelle, sgr de
guistelle en 267: messire jehan de guistelle) - (1582-B/121r-20: h. jan van gistele)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 127 en 267)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept van
azuur en zilver van twaalf stukken, een leeuw van keel, genageld en gekroond van
goud, erover.
Bron: (1372-B/0784: h jà và gistel)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsbalkt van azuur
en zilver van acht stukken, een leeuw van keel, gekroond van goud, erover.
Bron: (1395-G/1074: h' jan van gistelles)
Helm: twee hoorns van goud en zilver (1395-G)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsbalkt van zilver
en azuur van acht stukken.
Bron: (1395-G/1537: h' jan van gistele)
Helm: twee hoorns komende uit een hoed, gedeeld van zilver en grijs (1395-G)
- in keel een keper van hermelijn, een barensteel met vier hangers van goud.
Bron: (1582-B/121v-04: jan van ghistelle)
Zegel: "Jehan de Ghiestele" zegelde in 1336: een keper van hermelijn en een barensteel met
vijf hangers (Demay, Flandre, n° 945).
Ghistelles (Lodewijk van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsbalkt van azuur
en zilver van acht stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1396-F/088: her lodewich van gistell - sire lowys de ghistel - dH-57v: her lodewich
van gistell)
Zegel: "Loys de Ghistelle", zegelde in 1366: gevierendeeld 1 en 4, een keper van hermelijn;
2 en 3, gedwarsstreept en een leeuw (gekroond?) erover. En "Lois de Ghistele signeur
de Wandinpel", ridder, zegelde in 1418: gevierendeeld 1 en 4, een keper van hermelijn; 2
en 3, een leeuw (Demay, Clairambault, n° 4049 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 495).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in zilver drie
dwarsbalken van azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1430-C/135-02: lodeweckt heer van ghisteelle)
Ghistelles (Rogier van):
- in keel een keper van hermelijn, een barensteel met vier hangers van azuur.
Bron: (1525-C/074: h. rogier van gistele)
Zegel: "Rogeri, militis de Ghistella" zegelde in 1275: een keper en een barensteel met vijf
hangers. Rogier, heer van Gistel, ridder, zegelde in 1292: een keper van hermelijn en een

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 207
barensteel met drie hangers (de Limburg-Stirum, Sceaux, p. 22 - Demay, Flandre, n° 947
- Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10403).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 74)
- in keel een keper van hermelijn, een uitgeschulpte zoom van goud.
Bron: (1525-C/079: h. rogier van gissele) - (1582-B/121r-21: h. rogier van gistele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 79)
Ghistelles (van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van goud.
Bron: (1370-M/772:)
Zegel: Jehan van Ghistelles, ridder, zegelde in 1366: een keper van hermelijn vergezeld van
drie spoorraderen (Demay, Picardie, n° 354).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie meerltjes van zilver.
Bron: (1400-A/002: gistelles)
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van azuur een leeuw van goud.
Bron: (1445-L/279-11: gistel)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een spoorrad
van goud.
Bron: (1445-L/279-12: gistele)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsbalkt van zilver
en azuur van acht stukken.
Bron: (1450-B/0840:)
Helm: twee hoorns komende uit een hoed, alles gedeeld van zilver en sabel, de hoed
omgeslagen van keel (1450-B)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1568-B/56r-02: le sr de guistelles)
Ghistelles (Willem van):
- in keel een keper van goud (hermelijn).
Bron: (1470-D/121v-05: sire guillaume de ghistelles)
Nota: Willem van Ghistelles staat vermeld in 1302 (Colens-1302 p. 87 - de Limburg-Stirum,
Chambellan, p. 101-102 - Schwennicke, Europäische, D. VII, tabel 96 - van den Eeckhout,
Dupuy, pp. 24-25 - Verbruggen, Guldensporen, pp. 217 en 222-223).
Ghistelles (Wouter van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1470-D/119r-07: messire woutre de gistellen)
Zegel: Wouter van Ghistelles, ridder, zegelde in 1314: een keper van hermelijn vergezeld
van drie sterren (Demay, Clairambault, n° 4050).
Nota: Wouter van Ghistelles, ridder, staat vermeld in 1302 onder de Leliaards (Delfos,
Liebaards, p. 330 L-59 - de Limburg-Stirum, Chambellan, pp. 126-127 - de Limburg-
Stirum, Codex, D. I, p. 199 - Schwennicke, Europäische, D. VII, tabel 96 en 98 - van den
Eeckhout, Dupuy, p. 25 - Verbruggen, Guldensporen, p. 222).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1562-B/051: messire wouter de ghistelles)
Ghistelles (Wulfard van):
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsstreept van zilver en azuur van twaalf stukken, een
leeuw van keel erover; 2 en 3, in keel een keper van zilver.
Bron: (1393-B/Gistel-08: wulfaert van ghistele)
Nota: Wulfard was waarschijnlijk een kleinzoon van Wulfard, heer van Waudempreau, zoon
van Jehan, heer van Gistel, en van Margareta van Luxemburg (Buylaert, Adelslijsten, n°
889 - Buylaert, Repertorium, pp. 261-262 - van den Eeckhout, Coninck, n° 98).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 208
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in zilver drie
dwarsbalken van azuur, een leeuw van keel erover; gebroken in het hart van het
schild met een schelp van ....
Bron: (1430-C/135-03: wulfaert van ghisteelle)
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept van
zilver en azuur van twaalf stukken, een leeuw van keel, genageld, getongd en
gekroond van goud, erover.
Bron: (1525-C/098: h. wulfaert van gistele)
Zegel: Wulfard van Ghistelles, ridder, zegelde in 1333: gevierendeeld 1 en 4, een keper van
hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept en een gekroonde leeuw erover. "Oulfars de
Ghistielle", ridder, zegelde in 1336: gevierendeeld 1 en 4, een keper van hermelijn; 2 en
3, gedwarsstreept en een leeuw (gekroond?) erover (Demay, Flandre, n° 949 - de Raadt,
Sceaux, D. I, p. 495).
Wapen: Een grafzerk in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Kortrijk maakt melding van “Wolfart
de Ghistelle en son temps capitaine du chasteau de Courtray, fils de messire Wolfart,
Sr de Wadinpraiel, qui mourut l’an 1424. Hij drouch Ghistelle ghecarteleert met
Luxembourch burlé” (Bethune, Epitaphes, p. 278).
Ghistelles (Wulfard van):
- in keel een keper van hermelijn, een zoom geblokt van goud en azuur.
Bron: (1525-C/089: h. wulfaert van gistele) - (1582-B/121r-22: h. wulfaert van gistele)
Zegel: "Wolfardi de Ghistella", de oom, zegelde in 1336: een keper van hermelijn en een
geblokte zoom (Demay, Flandre, n° 950).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 89)
Ghistelles, heer van Beveren (Lodewijk van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn, een zoom van goud; 2,
gedwarsstreept van zilver en azuur van tien stukken, een leeuw van keel erover; 3,
gedwarsstreept van zilver en azuur van veertien stukken, een leeuw van keel
erover.
Bron: (1420-C/376: messire loys de guistelle, sgr de beure)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 376)
Ghistelles, heer van Dudzele (Jacob van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, in zilver een keper van
keel (Dudzele); over alles een hartschild gevierendeeld 1 en 4, ruitvormig
geschaakt van goud en keel (Craon); 2 en 3, in goud een leeuw van sabel
(Vlaanderen).
Bron: (1435-A/176: jaque de gistelle)
Ghistelles, heer van La Motte (van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1650-C/62r-16: ghistelles, sgr de la motte)
Ghistelles, heer van Woestine (Jehan van):
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie ankerkruisen van zilver.
Bron: (1460-L/049:)
Zegel: "Jehans de Ghistiele, sires de Wastine", ridder, zegelde in 1285: een keper van
hermelijn (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 494).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 369)
Nota: (van Helmont, Codex, n° 49)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 209
Gillioen (Jehan):
- in keel twee afgewende leeuwen van goud.
Bron: (1470-D/124v-06: sire jehan guillon)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 25)
- in keel twee afgewende dubbelstaartige leeuwen van goud.
Bron: (1562-B/358: messire jehan gillion)
Zegel: Jehan Gillioen, schepen van Kortrijk, zegelde in 1367: twee afgewende leeuwen
(Warlop, Kortrijkse, p. 16)
- in keel twee toegewende leeuwen van goud.
Bron: (1600-E/151r-6: messire jehan le gillon)
Wapen: Volgens Le Carpentier droeg de familie Gillon: in keel twee afgewende leeuwen van
goud en was hun wapenkreet "Des Cordes" (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 609).
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) beschrijft afgewend maar tekent ze toegewend
(1600-E/151r-6)
Gillioen:
- in keel twee afgewende dubbelstaartige leeuwen van goud, genageld en getongd van
azuur.
Bron: (1557-G/578: la mayson surnomé gillyon)
Zegel: Gilles Gillioen, schepen van Ieper, zegelde in 1463: twee afgewende leeuwen (Bonaert,
Sceaux, p. 294).
Wapen: Volgens Bethune zijn de leeuwen van zilver (Bethune, Epitaphes, pp. 156 en 206).
Gistel (heer van): Lok. B-8470
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1260-H/120: le sr de guistelle) - (1279-H/390: sir de wuncein) - (1290-L/617: li sires
de guitele) - (1370-M/736: tuchet en 756:) - (1370-N/1177-1212: le sire de gausetelle)
- (1372-B/0573: gistel) - (1375-B/32r-2: le sire de guistelle) - (1375-S/21r-02: le sr de
guistille) - (1380-U/1762: le sire de ghistelles) - (1380-W/28r-20: le sr de ghistelle) -
(1393-B/Gistel-00:) - (1395-G/0930: die here van gistele) - (1400-D/178v:) - (1400-
G/157r-02: le sr de gistelle) - (1410-P/01r-4: s' de ghishelle) - (1420-C/163: messire ...,
sgr de guistelle et d'englemouste) - (1425-H/106: ghistele) - (1430-C/131-03: ghisteel)
- (1434-D/0055: h von gestell) - (1435-T/0519: gyestelle) - (1436-C/069r-03: ghestelle
en 070r-02:) - (1436-L/1294: ghestelle en 1312:) - (1440-U/79rc: die herren von tistel)
- (1445-L/267-09: ghystelle b) - (1450-B/0827: here van gestele) - (1450-E/46r-07: le
sr de gistelle) - (1450-L/076-4: ghistelle) - (1450-M/11v-2: le sr de ghistele) - (1454-
B/1213: guistelle) - (1455-G/167v-4: h và ghistel) - (1456-S/F-5: le sgr de ghistelle) -
(1460-G/025-1: gistele) - (1470-D/113r-05: le sire de ghistelles) - (1470-P/375v3: les
armes de ghistelles) - (1471-R/46-01: le sgr de ghistele) - (1475-S/162r-03: le sgr de
guistelles) - (1483-G/1092: here va cestel) - (1490-M/1355: her von gistel) - (1500-
G/02v-2-1: ghistelle) - (1500-Q/45r-08: ghistelle) - (1500-S/66r-1: ghistelle) - (1524-
G/h-11: ghystele) - (1525-C/002: die heer van ghistelen en 067: h. van ghistele) - (1535-
U/082-13: sr de gistelles) - (1543-B/147v-5: sr de ghistelle) - (1550-B/F-003: le sr de
ghistelles) - (1557-G/157: le sgr de ghystelles) - (1562-B/047: les sgr et maison de
ghistelles en 049: les sgr de ghistelles en 645: ghistelles) - (1570-B/1797: le sgr de
ghistelle) - (1570-G/202: le sgr de ghistelle) - (1600-E/147r-4: le sr de ghistelle) -
(1600-G/0280: le s de gistelles) - (1600-O/049v-3: le sgr de guistelles) - (1600-
W/081v-1: le sgr de ghistelles) - (1650-B/292-04-3: dns de gistelle) - (1650-C/59r-11:
ghistelles)
Kreet: ghistelles (1380-U) - ghistelle (1380-W) - ghistelle (1400-G) - gistelle (1450-E) -
ghistelle (1450-L) - ghistelle (1456-S) - ghistelles (1470-D) - ghistelle (1470-P) -
ghistele (1471-R) - ghistelles (1475-S) - ghistelle (1500-S) - ghystelles (1557-G) -
ghistelle (1570-B) - ghistelle (1570-G) - gistelles (1600-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 210
Helm: een ramskop van sabel, gehoornd van goud, tussen een vlucht van hermelijn (1393-B)
- een ramskop van hermelijn, gehoornd van goud, tussen een vlucht van hermelijn (1395-
G) - een ramskop tussen een vlucht van hermelijn (1436-C) - een ramskop van hermelijn,
gehoornd van goud, tussen een vlucht van hermelijn (1450-B) - een ramskop van
hermelijn, tussen een vlucht van hetzelfde (1455-G) - een ramskop van zilver, tussen een
vlucht van sabel (1460-G)
Zegel: "Johannis de Ghistella" heer van Voormezele, ridder, zegelde in 1255: een keper van
hermelijn (de Limburg-Stirum, Sceaux, pp. 27 et 35 - Demay, Flandre, n° 941).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 122-123 - Lautte, Jardin, p. 164)
Nota: Jan VI, heer van Gistel, was zoon van Jan V, heer van Gistel en Harnes, en van Isabella
van Rode, vrouw van Ingelmunster. Hij huwde eerst met Margareta van Reyghersvliet en
vervolgens met Johanna de Châtillon. In de rekeningen van de algemene ontvanger van
Bourgondië staat hij onder de jaren 1383/1384 aangegeven als ridder baanderheer,
kamerheer van de hertog en kapitein van Brugge. Hij nam deel in 1408 aan de expeditie
ondernomen door Jan zonder Vrees tegen de Luikenaars en aan de veldslag van Othée.
Hij overleed tijdens de veldslag van Azincourt in 1415. Zijn zoon Jan, raadsheer en
kamerheer van Jan zonder Vrees, overleed in 1412 te Bourges ten gevolge van een
epidemie (Buylaert, Adelslijsten, n° 87 en 379 – Buylaert, Repertorium, pp. 261-265 -
Marchal-Verdoodt, Table, p. 183 - Paravicini, Preussenreisen, p. 168 - Prevenier,
Handelingen, n° 259, 413, 611 en 615 - Schnerb, Jean sans Peur, p. 545 - Schwennicke,
Europaïsche, D. VII, tafel 96 - van den Eeckhout, Gruuthuyse, p. 43).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn; 2 en 3, gedwarsstreept van
zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1370-M/750:)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 278)
- in keel een keper van zilver.
Bron: (1380-U/1762: le sire de ghistelles) - (1380-W/28r-20: le sr de ghistelle) - (1450-
E/46r-07: le sr de gistelle) - (1470-D/113r-05: le sire de ghistelles) - (1470-P/375v3:
les armes de ghistelles) - (1550-B/F-003: le sr de ghistelles) - (1570-B/1797: le sgr de
ghistelle) - (1600-E/147r-4: le sr de ghistelle) - (1650-C/59r-12: ghistelles)
Kreet: ghistelles (1380-U) - ghistelle (1380-W) - gistelle (1450-E) - ghistelles (1470-D) -
ghistelle (1470-P) - ghistelles (1550-B) - ghistelle (1570-B)
Zegel: "Joh'is de Ghistella, Dni Formosell" zegelde in 1247: een keper (Limburg-Stirum,
Sceaux, p. 18).
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1425-S/0209: le sieur de guistelle)
- in (keel) een keper van hermelijn.
Bron: (1550-A/08v-03: guistelles)
- in keel een keper van goud.
Bron: (1562-B/048: les sgr de ghistelles)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van goud, een barensteel van azuur,
elke hanger beladen met een ster van zilver (Luxemburg).
Bron: (1562-B/094: les sgr de ghistelles, leur surnom est de luxenborch)
Zie: Beveren - Drincham - Dudzele - Esquelbecq - Geluwe - Hansbeke - Ingelmunster - Lake
- Ledegem - Moere - Motte - Oeselgem – Woestine
Gistel (stad): Lok. B-8470
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1557-G/076: ghystelles)
Zegel: Gistel zegelde in 1330: een klimmende leeuw, links vergezeld van een schildje met
een keper. Het "Ghemeene zeghel van der poort van Ghistele" was in 1353: een keper
van hermelijn (de Ghellinck, Sceaux, p. 174 - de Raadt, Sceaux, D. I, p. 495 - De Mey,
Sceaux, n° 24, pp. 150-151).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 211
Goedericx (Everard):
- in azuur een gekroonde leeuw van goud, de schouder beladen met een schildje van
azuur drie lelies van zilver.
Bron: (1393-B/Gistel-34: everaerd goederic)
Helm: een gekroonde leeuwenkop van goud, getongd van keel (1393-B)
Wapen: Rietstap geeft: in azuur een leeuw van zilver, gekroond van goud (Rietstap, Armorial,
D. I, p. 791).
Nota: Een "Everard Goederic" staat vermeld in 1357 en "Der Everaert Goederic" was
schepen van Brugge in 1368-1369. Bij de jaargetijden van de Onze-Lieve-Vrouwkerk te
Dendermonde wordt in het jaar 1370 "Daneel Goedericx, fs Everart" vermeld. In 1378-
1379 vindt men in de stadsrekeningen van Brugge “sher Everaerds Goederix wedewe” en
in 1412 “Margareta de Belle, uxor Everardi Goderickx” (Bethune, Epitaphes, pp. 60-61 -
de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 191-192 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D.
II, pp. 172 en 350).
Goetgebeur:
- in azuur drie klaverbladen van zilver.
Bron: (1500-G/08v-3-3: ghoetghebuer)
Zegel: Bernardine Goetghebuer, abdis van het Sint-Margaretaklooster te Gent, zegelde in
1503: drie schuingeplaatste klaverbladen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 501).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Goetgebuer en
flandre": in azuur drie klaverbladen van zilver. Volgens de L'Espinoy: in zilver drie
klaverbladen van sinopel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 655 - Lautte, Jardin, p. 167).
Goethals (Henri):
- in keel drie vrouwenhoofden van vleeskleur, haar van goud.
Bron: (1420-C/451: maistre henry goudals)
Zegel: Boudewijn Goethals, man van de kastelenij van Gent, zegelde in 1402: drie naast
elkaar geplaatste vrouwenhoofden (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 502).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 451)
Goethals:
- in keel drie vrouwenhoofden van vleeskleur.
Bron: (1500-G/10r-3-1: goethals)
Zegel: "Boudin Goetals", man van het kasteel van Gent, zegelde in 1397: drie aanziende
vrouwenhoofden (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 502).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de gueulles à trois visages de filles au naturel”. Volgens
Bethune zijn de jonge meisjes van natuurlijke kleur, haren van goud (Bethune, Epitaphes,
p. 175 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 362 - Lautte, Jardin, p. 165).
Gogaucourt ? (heer van):
- in keel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1535-U/085-12: sire de gogancourt) - (1543-B/148r-2: sr de gogancourt) - (1557-
G/591: la mayson de gosyncourt) - (1562-B/197: les sgr de gogaucourt)
Nota: Le Boucq (1543-B), die min of meer de wapens in dezelfde volgorde beschrijft als
Urfé (1380-U), schrijft de naam "Gogaucourt" (Urfé beschrijft hier het wapen van de
heren van Grincourt lès Pas), daarna slaat Le Boucq een lijn over en beschrijft het wapen
van de volgende lijn bij Urfé, namelijk dat van de heer van Aigremont (1380-U/1790-
1791).
Zie: Aigremont
Goisaucourt (heer van): Lok. F-59310
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak geblokt van goud en keel van acht
stukken over alles heen, een zoom van goud, een barensteel met vijf hangers van
keel.
Bron: (1557-G/306: le sgr de gosseyncourt)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 212
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin), een barensteel met zes hangers van
goud.
Bron: (1562-B/075: les sgr de gasyncourt, leur surnom fut de wavrin)
Nota: Jehan de Wavrin, echtgenoot van Agnès de Goisaucourt, wordt vermeld in 1257. Het
land Goisaucourt ligt te Landas (Brassart, Wavrin, pp. 92-93 - Feuchère, Ecusson, p. 10).
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles
heen.
Bron: (1562-B/077: les sgr de hassencourt)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1600-E/144v-2: celuj de gocacourt)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1600-G/0307: le sgr de gegaucourt)
Gommer (Boudewijn):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1325: henry gomer)
Nota: Volgens Boniface, Baudouin Gommer (Boniface, Epinette, pp. 89-90).
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van keel.
Bron: (1486-L/1405: hubert gomer)
Zegel: "Hubiert Gonmer", baljuw van Rijsel, zegelde in 1429: een veld bezaaid met blokjes
en een dwarsbalk beladen met drie adelaars (Demay, Flandre, n° 5053).
Nota: Volgens Boniface, Baudouin Gommer (Boniface, Epinette, pp. 142-143).
Gommer (Hendrik):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1450: henry gomer, frere de feu bauduin)
Zegel: Een "Jakemon Goumer" zegelde in 1371: een veld bezaaid met blokjes en een
dwarsbalk (Demay, Flandre, n° 3047).
Nota: Volgens Boniface, Henri Gommer maar de dwarsbalk beladen met drie adelaars
(Boniface, Epinette, pp. 171-172).
Gommer (Hubert):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van keel, een linkerschuinstreep van sinopel over alles heen.
Bron: (1486-L/1407: bastard gomer)
Nota: Volgens Boniface, Hubert Gommer, echtgenoot van Jeanne de Tenremonde (Boniface,
Epinette, p. 144).
Gommer (Jacob):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1368: baulduin gomer)
Zegel: Jacques Gommer zegelde in 1373: een schild met acht blokjes en een dwarsbalk
beladen met een schelp (Boniface, Epinette, p. 117).
Nota: Volgens Boniface, Jacques Gommer (Boniface, Epinette, pp. 116-117).
Gommer (Jehan):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van azuur.
Bron: (1420-C/719: jehan gommer)
Zegel: Jehan Gommer zegelde in 1447, een veld bezaaid met blokjes een dwarsbalk beladen
met drie adelaars. Een Jehan Gommer, heer van Le Vichte, zegelde in 1524: een veld
bezaaid met blokjes een dwarsbalk beladen met drie adelaars (Boniface, Epinette, p. 148
- Demay, Flandre, n° 5077).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 719)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 213
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1433: jehan gomer)
Zegel: "Jehan Gommeir", de oudste zoon, zegelde in 1460: een dwarsbalk vergezeld van
twaalf blokjes, zeven in het schildhoofd, geplaatst 4 en 3, vijf in de punt, geplaatst 3 en
2 (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 503).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 161)
Gommer, broeder van Jehan (Jacob):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1449: jacques gomer, frere de jehan)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 171)
Gommer, vader van Baudechon (Boudewijn):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1431: baulduin gomer, pere de baudechon)
Zegel: Een Boudewijn Gommer, auditor te Rijsel, zegelde in 1519: een veld bezaaid met
blokjes en een dwarsbalk (Demay, Flandre, n° 5414).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 159-160)
Gommer, zoon van Boudewijn (Hendrik):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van keel.
Bron: (1486-L/1465: henry gomer, fils de bauduin)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 181)
Gommer, zoon van Boudewijn (Jehan):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1412: jehan gomer, filz de baulduin)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 147-148)
Gommer, zoon van Jaquemon (Jehan):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1415: jehan gomer, filz de jaquemon)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 149-150)
Gommer, zoon van Jehan (Boudewijn):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van keel.
Bron: (1486-L/1464: bauldwin gomer, filz de jehan)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 180-181)
Gommer, zoon van wijlen Jehan (Georges):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, rechts beladen
met een wassenaar van sabel, een barensteel van zilver.
Bron: (1486-L/1466: gilles gomer, filz de feu jehan)
Nota: Volgens Boniface, Georges Gommer, zoon van Jehan (Boniface, Epinette, pp. 181-182).
Gommer:
- in sabel een dwarsbalk van goud, vergezeld van achttien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/561: la maeyson surnomé gommer)
Zegel: Agnes Gommer, weduwe van Gilles Ghizelin, zegelde in 1534: gedeeld I, een dwarsbalk
van ruiten; II, een veld bezaaid met blokjes en een dwarsbalk (Demay, Flandre, n° 963).
Wapen: Volgens Bethune, eenmaal twaalf, eenmaal veertien blokjes (Bethune, Epitaphes, pp.
189 en 273).
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1650-L/27: gommez)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 214
Zie: Fléquières – Schoonevelde
Gondecourt (heer van): Lok. F-59147
- in zilver drie koeken van keel (Ollehain).
Bron: (1570-B/2029: le sgr de gondecourt)
Nota: (Feuchère, Olhain, pp. 54-64 en 71-76 - Leuridan, Le Carembaut, p. 30)
Gontrode (heer van): Lok. B-9090
- in goud een leeuw van sabel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1475-S/167v-08: le sire de roder pr per et baron dalost)
- in goud een leeuw van sabel, een getande zoom van azuur.
Bron: (1557-G/152: le sgr de gontre)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte zoom
van azuur.
Bron: (1562-B/472: les sgr de gontre en 630: gontero)
Goodberaed < = Coenraet ?:
- in keel en links klimmende hond van zilver, gehalsband van natuurlijke kleur.
Bron: (1500-G/02v-6-7: coenraet)
Wapen: (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 71)
Gossencourt (heer van):
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1543-B/154r-4: sr de gozencourt) - (1600-E/155v-4: celuj de gozecourt)
Zegel: Een "Ector de Coisaucour" (Gouzeaucourt), ridder, kapitein van Duinkerke, zegelde
in 1386: een hartschild links beladen met een penning of een koek, een barensteel over
alles heen (Demay, Clairambault, n° 4181).
Gouy (de):
- in goud een schildhoofd van sabel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1375-B/41v-3: le seignr de gouy) - (1550-A/10r-12: gouy)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 178)
Goye (Jehan):
- in azuur drie leeuwen van goud.
Bron: (1331-T/126: jehan goye en 18r-4: jehan goye)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Goije".
- in azuur drie leeuwen van goud, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1486-L/1319: anthoine de lostruy, dit de mast)
Nota: Boniface geeft als mogelijke koning voor het jaar 1319, Jehan Joye oj Goye. Deze
familie voerde als wapen, in azuur drie leeuwen van goud (Boniface, Epinette, pp. 85-86).
Gracht (Adriaan van der):
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een schildje van goud, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/071v-05: adrian) - (1436-L/1351: adrian)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, de top van de
keper beladen met een schildje van zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van
sabel, twee afgewende barbelen van hetzelfde.
Bron: (1445-L/274-06: adriaen vand' gracht)
Zegel: Adriaan van der Gracht zegelde in 1458: een keper vergezeld van drie meerltjes, de
keper in de top beladen met een schildje met twee afgewende vissen (Vercaemst,
Gracht, p. 352).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 215
Gracht (Boudewijn van der):
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een zespuntige ster van goud,
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1435-T/0582:)
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een vijfpuntige ster van goud,
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-04: bonnen và der gracht) - (1436-L/1362: bonnen và der gracht) -
(1450-B/0890:)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-05: boete và) - (1436-L/1363: boete và)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een zon van goud, vergezeld van
drie meerltjes van sabel.
Bron: (1445-L/274-11: boude vand' gracht)
Zegel: Boudewijn van der Gracht zegelde in 1458: een keper beladen in de top met een zon,
vergezeld van drie meerltjes (Vercaemst, Gracht, p. 350).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, pp. 226-227)
Gracht (Geldolf van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, een barensteel
van azuur.
Bron: (1435-T/0580:) - (1450-B/0888:)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/071v-02: hr ghisdof van der gracht) - (1436-L/1348: hr ghistof van der
gracht)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
Zegel: Geldolf, heer van Gracht, zegelde in 1420, 1423 en 1458: een keper vergezeld van
drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 510 - Vercaemst, Gracht, pp. 344-346).
Gracht (Guerin van der):
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een schildje van goud, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-02: ghueir) - (1436-L/1360: ghueir)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
Gracht (Hector, bastaard van der):
- in sabel een vrijkwartier van zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes
van sabel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-16: hector van der gracht basstaert)
Zegel: Hector van der Gracht, bastaardzoon van Olivier I, zegelde in 1417 en 1420: een
keper vergezeld van drie meerltjes, een schuinstaak over alles heen (Demay, Flandre, n°
2396 - Vercaemst, Gracht, pp. 357-358).
Nota: “Hector du Fossé”, natuurlijke zoon van Olivier, heer van Gracht, en van Isabella de
Le Piete, werd door Filips de Stoute gelegitimeert. Een “Ettor du Fosse” staat in 1410
vermeld als schildknaap in de monsteringslijst van Jehan, heer van Gistel (Buylaert,
Adelslijsten, n° 431 - Le Glay, Inventaire, D. II, p. 131).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 216
Gracht (heer van): Lok. B-8560
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1425-S/0245: le sieur de gracht) - (1430-C/134-09: ghrach redvan nenes) - (1435-
T/0547: messire de grachat) - (1445-L/269-07: vande gracht) - (1450-B/0857:) -
(1460-G/047-2: gracht oft du fosse) - (1470-D/124r-01: le sire dela grast) - (1470-
P/393v4: le sgr de graecht) - (1475-S/163r-09: le sgr de graact) - (1500-G/01v-2-1:
gracht) - (1535-U/096-09: sr de gracht) - (1550-A/11r-06: vandergracht) - (1550-B/F-
039: le sr de le graact) - (1557-G/550: le sgr de fossez) - (1562-B/141: les sgr des
fosses) - (1570-B/1840: le sgr des fosses) - (1570-G/206: le sgr des fosses) - (1600-
E/155r-1: le sire de le gracht) - (1600-W/093r-3: le sgr de gracht) - (1650-B/294-01-
7: gracht) - (1650-C/60r-01: van der gracht)
Helm: een drakenkop van zilver, getongd van keel en gekamd van goud, komende uit een kuip
van keel (1450-B) - een drakenkop van zilver, getongd van keel en gekamd van sabel,
komende uit een kuip van zilver (1460-G)
Zegel: Wouter van der Gracht zegelde in 1292 en Olivier in 1415: een keper vergezeld van
drie meerltjes (Vercaemst, Gracht, pp. 341-344).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 288-289 - Lautte, Jardin, p. 166)
- in zilver een keper van sabel (keel), vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/288: h. van der gracht)
- in zilver een keper van sabel (keel), beladen met drie adelaars van goud, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1562-B/367: les sgr des fossés, leur surnom fut boetelinc)
Zegel: Roland van der Gracht, schepen van Menen, zegelde in 1423: een keper beladen met
drie adelaars met gespreide vleugels en vergezeld van drie meerltjes (de Raadt, Sceaux,
D. I, p. 510).
Nota: Het zijn de wapens van Roland van der Gracht, heer van Ter Heede (Vercaemst,
Gracht, pp. 431-432).
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1568-B/57r-12: vandergracht)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1582-B/120v-09: h. van der grast)
Zie: Heule - Lovendegem - Melsele – Schardau
Gracht (Jehan van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, de top van de
keper beladen met een schildje van zilver drie leeuwen van sabel (Halewyn).
Bron: (1435-T/0581:) - (1445-L/273-11: jà vander gracht)
Zegel: Jehan van der Gracht zegelde in 1458: een keper vergezeld van drie meerltjes, de
keper in de top beladen met een schildje beladen met drie leeuwen (Vercaemst, Gracht,
p. 351).
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een schildje van zilver, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/071v-04: jan) - (1436-L/1350: jan)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
- in zilver een keper van keel, (vergezeld van drie meerltjes van sabel), de top van de
keper beladen met een schildje van zilver drie leeuwen van sabel.
Bron: (1450-B/0889:)
Gracht (Olivier van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, de top van de
keper beladen met een schildje van goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf
schelpen van zilver.
Bron: (1445-L/275-04: oliver vander gracht)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 217
Zegel: Olivier van der Gracht, schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1449: een keper
vergezeld van drie meerltjes, de keper beladen met een schildje met een schuinkruis,
beladen met vijf schelpen (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 510 - Vercaemst, Gracht, pp. 360-
361).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 281)
Gracht (van der):
- in zilver een hartschild van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1525-C/283: gracht) - (1562-B/140: les anchienes sgr des fosses) - (1582-B/120v-
03: gracht)
Zegel: Jehan van der Gracht, zegelde in 1380: een hartschild, vergezeld van drie meerltjes
(Demay, Flandre, n° 4571).
Nota: (Vercaemst, Gracht, pp. 433-435)
Zie: Melsele
Gracht (Willem van der):
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een zespuntige ster van goud,
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1445-L/276-01: wille vande gracht)
Gracht (Wouter van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, een barensteel
van azuur.
Bron: (1436-C/071v-03: wayter) - (1436-L/1349: wauter) - (1445-L/272-10: wout' vand'
gracht)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
Gracht (Wyt van der):
- in zilver een keper van keel, beladen in de top met een zevenpuntige stralende ster
van goud, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-03: wydein) - (1436-L/1361: wydein)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, komende uit een kroon (1436-C)
Gracht, heer van Heule (Wouter van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1531-G/10-1: des fossés sgr de heulle) – (1531-G/UG f° 43: Le sr de heulle decoutre)
Helm: twee afgewende everzwijnskoppen, de rechtse van tegenhermelijn, de linkse van
hermelijn, komende uit een kroon van goud (1531-G) - twee afgewende everzwijnskoppen,
de rechtse van hermelijn, de linkse van sabel, komende uit een kroon van goud (1531-G)
Nota: Wouter van der Gracht gebruikte het wapen van der Gracht zonder breuk ten
vroegste vanaf 1535, datum waarop hij heer werd van de heerlijkheid Gracht. Voor deze
datum gebruikte hij het gevierendeeld wapen Gracht - Heule (van den Eeckhout, Gand,
n° 33 - Vercaemst, van der Gracht, pp. 414-415).
Gracht, hoofdbaljuw van Gent (Frans van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde (sabel).
Bron: (1400-A/119: gracq, grand bailly de gand)
Zegel: Frans van der Gracht zegelde in 1530: een keper vergezeld van drie meerltjes
(Vercaemst, Gracht, p. 347).
Wapen: drie meerltjes van sabel.(de L'Espinoy, Noblesse, p. 186).
Gramez (van):
- in azuur een schuinbalk van zilver, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje
van zilver een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/08v-4-6: grammez) - (1550-A/13v-10: gramines)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 218
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in azuur een schuinbalk van zilver, vergezeld in de
linkerbovenhoek van een schildje van zilver een leeuw van sabel (de L'Espinoy, Noblesse,
p. 659 - Lautte, Jardin, p. 170).
Zie: Grandmetz
Grammene (heer van): Lok. B-9800
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top, beladen met een
schaduwleeuw.
Bron: (1557-G/472: le sgr de gravynne)
Kreet: quinghyen quinghien le courtaeysien (1557-G)
Grandmetz (heer van): Lok. B-7900
- in zilver een schuinbalk van azuur, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje
van keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1380-U/2085: celui de grammes) - (1380-W/33v-30: cellui de grômes) - (1524-G/h-
10: grammees) - (1535-U/153-12: sr de grammez) - (1543-B/196r-2: sr de grames) -
(1570-G/279r-5: le sgr de grammes) - (1600-E/048r-4: les armes de grames) - (1600-
O/083v-3: le sgr de grames)
Wapen: (Merghelynck, Recueil, D. I, p. 106).
Nota: Grandmetz in Henegouwen is een vrij leen van het Keizerlijk Vlaanderen dat afhing
van de baronie Pamel bij Oudenaarde (Croquet, Grandmetz, pp. 9 en 41).
- in zilver een schuinbalk van azuur, vergezeld (in de linkerbovenhoek) van een schildje
van keel een leeuw van zilver.
Bron: (1470-D/143v-07: celui de ghaire)
Zie: Gramez
Grandmetz le Vieux (heer van):
- in zilver een schuinbalk van azuur, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje
van keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1570-G/279r-6: le sgr de viesgràmes)
Nota: Croquet vermeldt geen leen "Viesgràmes" of Grandmetz le Vieux. Mogelijks wil de
ontwerper van het wapenboek hiermede de wapens van Grandmetz (B-7900) uitbeelden
en onder de naam "Grammes" deze van het hof van Gramees te Nukerke (B-9681). Hugo
van Gramez had in 1389 in het dorp meerdere lenen, die in de XV de eeuw de naam van de
familie kregen. Ofwel het hof van Gramez te Dudzele (B-8380). Dit laatste leen werd in
1525 gekocht door Hugo van Gramez en kreeg nadien eveneens de naam van de familie
(Castelain, Rijt, pp. 137-138 – Coornaert, Dudzele, p. 369).
Grave (de):
- in zilver een dwarsbalk geschuinbalkt van goud en keel, vergezeld van drie vijfbladen
van keel, geknopt van goud.
Bron: (1500-G/10v-6-5: de grave)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Grave en flandre": in
zilver een geruite of spitsgeruite dwarsbalk van goud en azuur, vergezeld van drie rozen
van keel. Volgens de L'Espinoy: in zilver een geschuinbalkte dwarsbalk van goud en azuur
van zes stukken, vergezeld van drie rozen van keel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 630 -
Lautte, Jardin, p. 169).
Gravelines (heer van): Lok. F-59820
- gedwarsbalkt van keel en goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1557-G/193: le sgr de gravelinghe)
Kreet: bevres bevres (1557-G)
Gravelines (stad): Lok. F-59820
- gedwarsbalkt van keel en goud, een schildhoofd van goud, beladen met een
uitkomende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 219
Bron: (1557-G/038: gravelinghe)
- gedwarsbalkt van azuur en goud, een schildhoofd van goud, beladen met een
uitkomende leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/586: grevelinge)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een getande zoom van
hetzelfde.
Bron: (1650-C/44r-01: gravelinghe)
Zegel: Gravelines zegelde in 1238, 1245, 1329 en 1460: een leeuw (Bedos, Villes, n° 302 tot
304bis - Demay, Flandre, n° 3964 – De Mey, Sceaux, n° 25, p. 154).
Grebert:
- in azuur (bezaaid met sterren van goud), een dubbelstaartige leeuw van hetzelfde,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1544-L/273:)
Zegel: "Jakemart Grebiert", man van het Hof van Bergen, zegelde in 1429: een veld bezaaid
met sterren en een leeuw (Demay, Flandre, n° 3386).
Wapen: Volgens Rodière: in azuur bezaaid met sterren van goud, een leeuw van hetzelfde,
genageld en getongd van keel (Rodière, Table, p. 45).
Nota: (Boniface, Lille, n° 273)
Grembergen (heer van): Lok. B-9200
- in keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1557-G/215: le sgr de graemsberghe-Lez-Dermonde)
Kreet: helpt synt jan graemsberghe (1557-G)
Griboval (heer van):
- in sabel drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1425-S/0651: le sieur de grebauval) - (1450-L/105-1: griboval) - (1500-S/62v-1:
griboval) - (1535-U/130-02: sr de greboval) - (1570-B/1681: le sgr de greboval) - (1570-
G/189r-3: le sgr de greboval) - (1600-O/055v-3: le sgr de groboval)
Zegel: Regnaut de Griboval, schildknaap, zegelde in 1412: drie spoorraderen en een
barensteel. Filips de Griboval, schepen van het ambacht van Ieper, zegelde in 1525:
gevierendeeld 1 en 4, drie vijfpuntige spoorraderen; 2, (onduidelijk); 3, een kriekelaar
(Bonaert, Sceaux, pp. 294-295 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 693).
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 692 en D. IV, pp. 316 en 332)
Nota: Heerlijkheid gelegen in het graafschap Saint-Pol. Jehan de Grouches genoemd le
Bègue, werd heer van Lisbourg en van Griboval, in Vlaanderen, door zijn huwelijk, rond
1430, met Jeanne de Griboval, dochter van Enguerand, heer van Griboval, en van Marie
Quieret. Jeanne werd dame van Griboval na het overlijden van haar drie broers,
gestorven in de veldslag van Azincourt in 1415 (Aubert, Dictionnaire, D. IX, pp. 806 en
934 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 692).
- in sabel drie sterren van zilver.
Bron: (1470-P/346r-1: le sgr de griboval)
Zegel: "Jean de Grebauval", schildknaap, kapitein van Audenehan, zegelde in 1383: drie
sterren en een barensteel (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 297).
- in sabel drie zespuntige spoorraderen van zilver.
Bron: (1475-S/174r-09: le sr de griboval)
Zie: Popoff, Artois, n° 151
Griffioen van Vlaanderen (Hendrik de):
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een getande
schuinstaak van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1470-D/124v-07: sire henry groisfon)
Zegel: "Henri Griffons", ridder, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper, zegelde in 1312:
een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 516).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 220
Nota: Hendrik "Grisons", ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards (Delfos,
Liebaards, p. 332 V-77 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 25-26).
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/381: messire henri griffon de flandres)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Grimaretz te Esquermes (Canart, heer van): Lok. F-59000
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1525-C/299: h. van grimarras) - (1557-G/541: le sgr de grimares) - (1562-B/366: les
sgr et maison de grymaras, leur surnom est de le schelde) - (1582-B/120v-18: h. van
grumarias)
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, p. 55 - van den Eeckhout, Coninck, n° 298)
Zie: Canart
Grimbergen (heer van): Lok. B-1850
- in zilver een dwarsbalk van azuur een streepschuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1410-P/02r-7: (grimberghe))
Zegel: "Dominus Willelmus de Grenberghe" zegelde in 1256: een dwarsbalk, een schuinkruis
erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 516).
Wapen: (Adam-Even, Brabançonnes, n° 257)
Grincourt lès Pas (heer van): Lok. F-62760
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel, bezaaid met penningen
van goud.
Bron: (1380-U/1790: le sire de gogaucourt) - (1380-W/28v-19: le sr de gogaucourt) - (1470-
D/114v-07: le sire de goganceures) - (1470-P/382v4: le sgr de grignaucourt) - (1570-
B/1854: le sgr de grigaucourt) - (1570-G/207: le sgr de grigancourt) - (1650-C/60r-11:
de grignacourt)
- in hermelijn een barensteel van keel, bezaaid met penningen van goud.
Bron: (1400-G/157v-11: le sr de gongancourt)
Nota: Het wapenboek van de Marken (1450-M), die de wapenbeschrijvingen ongeveer in
dezelfde volgorde geeft als Urfé (1380-U), vermeldt op deze plaats "le sr de
gagaucourt" (1380-U/1790 - 1450-M/13r-3).
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel, elke hanger beladen met
drie penningen van goud.
Bron: (1450-M/13r-3: le sr de gagaucourt)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel, elke hanger beladen met
een penning van goud.
Bron: (1475-S/165v-10: le sgr de gogaucourt)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel, elke hanger beladen met
drie penningen van goud.
Bron: (1535-U/085-10: sr de gogancourt)
- in hermelijn een barensteel met vijf hangers van keel, elke hanger beladen met drie
penningen van zilver.
Bron: (1557-G/453: le sgr de gogaucourt)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van sabel, elke hanger beladen met
een penning van zilver.
Bron: (1562-B/076: les sgr de gancourt)
- in hermelijn een barensteel van keel.
Bron: (1562-B/196: les sgr de gogaucourt)
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1600-W/089v-4: le sgr de gaigaucourt)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 221
Groote (de):
- in sabel een dubbelkoppige adelaar van zilver.
Bron: (1500-G/03r-6-4: de groote)
Zegel: "Philippi de Grote", man van de hertog van Bourgondië te Sluis, zegelde in 1423: een
adelaar met gespreide vleugels (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 519).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Groote": in sabel een
adelaar van zilver, gepoot van goud (Lautte, Jardin, p. 171).
Groote (de):
- in zilver een kruis van azuur, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1500-G/01v-6-8: de groot)
Wapen: Volgens Lautte vergezeld van zestien meerltjes (Lautte, Jardin, p. 171).
- in goud een kruis van azuur, vergezeld van zestien omgewende meerltjes van sabel.
Bron: (1524-G/f-01: degrootte)
- in azuur een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1550-A/13v-02: grootte) - (1562-B/481: la maison surnommé de groote)
Wapen: Volgens Bethune, zijn de meerltjes binnenzoomswijs geplaatst (Bethune, Epitaphes,
p. 318 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 402).
- in azuur een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/471: la maeyson surnomé de grooete)
Zegel: "Henri die Grote", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1295: een kruis vergezeld
van een binnenzoom van twaalf meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 519).
Gruerie (heer van La): Lok. F-59242
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1470-P/388r4: le sgr de la gruerye) - (1570-B/2008: le sgr de la gruerie) - (1570-
G/218v: le sgr de la gruerie)
Kreet: landas (1570-B) - landeas (1570-G)
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, beladen in het hart met een spoorrad van
sabel, vergezeld van vier bijen van goud (Vlieghe).
Bron: (1544-L/175: le sgr de le grurie)
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, beladen in het hart met een spoorrad van
sabel, vergezeld van vier hermelijnstaartjes van goud.
Bron: (1570-B/2009: le sgr de la gruerie) - (1570-G/218v: le sgr de la gruerie) - (1650-
C/63r-07: vliege, sgr de gruerie)
Zie: Villers
Gruutere (de):
- in sabel drie tweelingbalken van goud.
Bron: (1500-G/08r-3-6: gruutere) - (1524-G/f-11: de gruutere) - (1535-U/084-01: baron
de gruuthere) - (1550-A/10v-02: lagruture)
Zegel: Jehan de Gruutere zegelde in 1320: drie tweelingsbalken (Demay, Flandre, n° 979).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 409 - Lautte, Jardin, p. 164)
Nota: De tekst bij (1535-U) is van een andere hand en van recentere datum.
Zie: Eksaarde
Gruuthuse (heer van): Lok. B-8700
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1265-W/1254:) - (1370-M/762:) - (1410-P/01v-3: s' de gruthuus) - (1470-P/395r2:
les armes de la gruthuse) - (1475-S/163r-15: le sgr de gruthuse) - (1557-G/082: le sgr
de la gruthuuse) - (1562-B/102: sgr de la gruthuse, leur surnom fut de bruges) - (1570-
B/1928: le sgr de la gruthuse) - (1570-G/212v: le sgr de la gruthuse) - (1650-B/292-07-
4: dns de gruthuse)
Kreet: bruges la noble de sainct maurys (1557-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 222
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
zilver.
Bron: (1370-N/1195-1232: le sire de la gritune) - (1375-N/235: gruhuse) - (1393-
B/Gruuthuse-00:) - (1400-D/120v:) - (1436-C/069r-02: sr de gruthuse) - (1436-L/1293:
sr de gruthuse) - (1450-L/076-2: gruithuze) - (1460-G/001v-5: de here van den
gruthuusen) - (1500-G/01v-8-1: gruuthuuse en 08r-5-8: gruuthuuse) - (1500-Q/18r-01:
monsr de grutzuse) - (1500-S/65v-3: la gruthuuse) - (1525-C/003: h. van gruythusen) -
(1557-G/082: le sgr de la gruthuuse) - (1560-L/137: de bruges sr de la gruthuse) -
(1562-B/103: les sgr de la gruthuse et de gramsberge en 639: gruthuse à bruges) -
(1570-B/1929: le sgr de la gruthuse) - (1570-G/212v: le sgr de la gruthuse) - (1600-
W/045r: le sgr de gruthusen) - (1650-C/61v-03: sgr de la gruthuise)
Kreet: bruges la noble de sainct maurys (1557-G)
Helm: een ramskop van sabel, gehoornd van goud, tussen een vlucht van hermelijn (1375-N)
- ramskop van sabel, gehoornd van goud, tussen een vlucht van hermelijn (1393-B) - een
ramskop van hermelijn, tussen een vlucht van hetzelfde (1436-C) - een ramskop van
sabel, gehoornd van goud, tussen een baniervlucht van hermelijn (1560-L) - een
bokkenkop van sabel, gebekt van keel, gehoornd van goud, komende uit een helmmantel
met twee vleugels van hermelijn (1600-W)
Zegel: "Johannis de Gruuthuse, domini de Grimberghenet de Pollaer, militis", zegelde in
1336: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2 en 3, een schuinkruis. Lodewijk van Brugge, heer
van Gruuthuse, prins van Steenhuize, zegelde in 1455: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2
en 3, een schuinkruis en als helmteken, een ramskop tussen een vlucht (Colpaert,
Avelgem, p. 244 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 412).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 91 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 353 - Lautte, Jardin, pp. 99
en 171)
Nota: (van den Eeckhout, Gruuthuyse, p. 43)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel.
Bron: (1372-B/0578: grwthuus en 0677: grwthuus) - (1380-U/2123: le sire de gruythuys) -
(1395-G/0820: die he' van gruithusen en 0945: die he' van gruithusen) - (1400-A/128:
lagrutuze) - (1425-H/055: den here van der gruthuse) - (1425-S/0252: le sieur de la
gruthuze) - (1430-C/086-11:) - (1445-L/267-02: gruythuysen) - (1450-B/0821:
gruthusen) - (1455-G/170v-1: gruuthuus) - (1535-U/096-11: de gruthuse) - (1543-
B/141r-5: sr de grattoize) - (1568-B/57v-08: la gruthuyse)
Kreet: grant berghe (1380-U)
Helm: een bokkenkop van hermelijn tussen een vlucht van hetzelfde (1395-G) - een
bokkenkop van sabel, gehoornd van goud, tussen een baniervlucht van hermelijn (1450-
B) - een bokkenkop van sabel, getongd van keel en gehalsband van hermelijn, tussen een
vlucht van zilver (1455-G)
Zegel: “Johannes, dominus de Gruijthuse et de Grijmberghen, miles”, zegelde in 1372:
gevierendeeld 1 en 4, een schuinkruis; 2 en 3, een kruis en als helmteken, een ramskop
tussen een vlucht, alles van hermelijn (Demay, Flandre, n° 660 - de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 345 - Verkooren, Inventaire, 1 e partie, D. V, n° 3001).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
goud.
Bron: (1471-R/50-09: le sgr de la grunenhuyze)
Kreet: grimberghe (1471-R)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in zilver een schuinkruis
van keel.
Bron: (1550-A/08v-05: bruges-la gruthuse)6
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 120)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in (goud) een kruis
van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 223
Bron: (1550-B/F-045: le sr de la gruthuse)
Zie: Aa - Brugge -Spiere
Gruuthuse (Jehan van Brugge, heer van): Lok. B-8700
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel.
Bron: (1435-T/0513: monseigneur de grutusse)
Zegel: "Jan van Gremberghen, heere van den Gruuthuuze, ende drossate van Brabant”
zegelde in 1377: gevierendeeld 1 en 4, een schuinkruis; 2 en 3, een kruis en als helmteken,
de kop van een dier (ram) (de Vlaminck, Zwyveke, n° 132).
Nota: (van den Eeckhout, Gruuthuyse, pp. 6-11 - van den Eeckhout, Toison, n° 1)
Gruuthuse (Rene van Brugge, heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
zilver.
Bron: (1531-G/06-4: sgr de la gruthuse) - (1531-G/UG f° 50v: le sr de la gruthuse loys)
Helm: een bokkenkop van zilver, gehoornd van goud, tussen een vlucht van zilver (1531-G)
Nota: Zoon van Jan van Brugge, raadsheer en kamerheer van de Franse koning, en van Marie
de Melun, huwde in 1558, Beatrix de Seyssel genoemd de La Chambre. Hij overleed in
1572 (van den Eeckhout, Gand, n° 20).
Gruuthuyse (Geldolf van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel; het eerste kwartier beladen in het schildhoofd met een ster van goud.
Bron: (13931393-B/Gruuthuse-14: ghildolf van den gruutuuse))
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-14: ghidolf van dè grutuse)
Zegel: “Ghildolfus de Gruthuse”, ridder, strijder te Baesweiler onder de heer van
Gruuthuse, zegelde in 1374, een kruis beladen met een hartschild met een schuinkruis
en als helmteken, een ramskop tussen een vlucht, alles van hermelijn (de Raadt, Sceaux,
D. I, p. 157 – Verkooren, Inventaire, 1 e partie, D. V, n° 3687).
Nota: (van den Eeckhout, Gruuthuyse, pp. 18-21)
Gruuthuyse (Jehan van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel; het eerste kwartier beladen in het schildhoofd met een wassenaar van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-12: jan van den gruutuuse)
Helm: een ramskop van hermelijn, tussen een vlucht van hetzelfde (1393-B)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in goud een kruis van
sabel.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-12: jan van den grutuse)
Helm: een ramskop van hermelijn, tussen een vlucht van hetzelfde (1393-B)
Nota: Op 29 maart 1396 stelde de hertog van Bourgondië het hotel samen van de jonge
graaf van Nevers. Deze laatste zou naar Hongarije (Bulgarijë) ten strijde trekken tegen
de Turken. Jan werd benoemd tot pennoendrager. Hij is naar alle waarschijnlijkheid
gesneuveld tijdens of gedood na de veldslag bij Nicopolis. Het is waarschijnlijk deze Jan
die Maria t’Serclaes huwde. Zij hadden een dochter Agnes, die trouwde met Jan Swaef,
ridder, zoon van Nicolaas en van Maria van den Heetvelde (van den Eeckhout,
Gruuthuyse, pp. 18-21).
Gruuthuyse (Lodewijk van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
zilver.
Bron: (1452-B/-: louis de la gruuthuse, dit de bruges)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 224
Kreet: bruges la noble de saint-Maurys (1452-B)
Zegel: Lodewijk van Brugge, graaf van Winchester, zegelde in 1455 en 1483: gevierendeeld
1 en 4, een kruis; 2 en 3, een schuinkruis (Colpaert, Avelgem, p. 244 - Demay, Flandre, n°
662).
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 166 – van den Eeckhout, Gruuthuyse, pp. 13-15)
Gruyterszale (heer van): Lok. B-8920
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/667: le sgr de gruttersszale)
Gryse (Frans):
- in zilver drie klokken van keel, een smalle binnenzoom van hetzelfde.
Bron: (1331-T/110: fransse grise)
- in zilver drie klokken van keel, een dubbelgebloemde binnenzoom van hetzelfde.
Bron: (1331-T/16v-2: franche grise)
Grysperre (de):
- in zilver drie kepers van sabel.
Bron: (1430-C/134-16: grezezepere) - (1500-G/08v-6-3: gryspere) - (1550-A/11r-09:
grisperre) - (1557-G/592: le sgr de grysperre) - (1650-B/294-09-1: grispere)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, pp. 36-37 - Lautte, Jardin, p. 172)
Zie: Egem
Grysperre (Jehan de):
- in zilver drie kepers van sabel.
Bron: (1395-G/0989: h' jan grysperen) - (1445-L/270-08: h jà gryspere) - (1535-U/100-
06: h jan grinsper)
Zegel: "Jehan de Griisperre", ridder, zegelde in 1415: drie kepers (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 517).
Guines (Boudewijn de) ?:
- in keel een hartschild geschaakt van zilver en azuur van vier rijen.
Bron: (1430-C/133-15: boudewyn de ghynes)
Nota: Mogelijks gaat het hier om Boudewijn de Guines, heer van Sangatte, ridder, die in
1360, om de in Engeland gevangen koning Jan te helpen vrijkopen, zijn kasteel en land
van Sangatte schenkt aan de koning van Engeland. Maar in 1387, staat hij nog steeds
aangegeven als heer van Sangatte en baljuw van Saint-Omer (du Chesne, Guines, D. 1, pp.
169-170 – Vansteenkiste, Chiffré, p. 20).
Guines (Ernoul ? de):
- van vair van goud en azuur, een schuinstaak van keel, beladen met drie schelpen van
zilver, over alles heen.
Bron: (1470-D/123v-01: sire uwel de ghistiaen)
Nota: Een "monsegneur Ernoul de Ghisnes" staat vermeld in 1296 (De Flou, Toponymie, D. V,
p. 136 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 26).
Guines (graaf van): Lok. F-62340
- van vair van azuur en goud.
Bron: (1480-R/i-10b-4: lord of gynes) - (1557-G/012: le conte de guysnes)
Kreet: berne berne (1557-G)
Zegel: "Roberti de Ghines", ridder zegelde in 1244: van vair beladen (Demay, Flandre, n°
982).
Wapen: Volgens Delgrange: van vair van goud en azuur (Delgrange, Boulonnais, n° 50 - Lautte,
Jardin, p. 166).
Zie: Popoff, Artois, n° 185

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 225
Guines (heer van):
- van vair van goud en azuur een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van
goud, over alles heen.
Bron: (1535-U/093-14: sr de guynes) - (1543-B/153v-3: sr de guines)
Wapen: Volgens Bethune, droeg de Guines: gevierendeeld 1 en 4, de Guines; 2 en 3, in zilver
een schuinbalk van keel, beladen met drie liggende schelpen van goud (Bethencourt); en
in vair een schuinbalk van keel over alles heen (Bethune, Epitaphes, p. 294 - de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. I, pp. 165-167).
- van vair van goud en azuur een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van
zilver, over alles heen.
Bron: (1562-B/314: les sgr de guysnes)
Nota: Du Chesne citeert een oud document uit het einde van de XIII de eeuw: "Daniaus de
Guines, Escuyer a du don le Connestable les fruits, & issuës de toute le terre ke tenoit
Demiseliele Hele mere dudit Daniel, feme iadis Guyon de Ghuines. Liquelle terre siet ou
terroir de Bourbourc, & à Frelinghehem, & és appaertenances, & ou terroir de Courtray”
(du Chesne, Guines, D. II, p. 304).
- van vair van goud en azuur een schuinstaak van keel, beladen met drie schelpen van
goud, over alles heen.
Bron: (1600-E/154v-1: celuj de guines)
Guise (heer van): Lok. B-8920
- in zilver een schuinbalk van keel.
Bron: (1550-A/08v-06: guyse)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 121)
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1557-G/149: le sgr de guyse) - (1562-B/104: les sgr de guise en 646: guise)
Kreet: place à la banyère (1557-G)
- in zilver drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1562-B/106: les sgr de guise)
Nota: "La terre et seigneurie de Guyse et Couchy audit quartier de Bruges, est aussi une
ancienne Baronnie en Flandres.... La terre et seigneurie de Bickschote, audit quartier de
Bruges, laquelle souloit jadis appartenir aux seigneurs de Couchy de France; a esté
relevée par Messire Aubert de Coucy, comme Beer de Flandres, et par son
denombrement qu'il fit de ladicte terre en l'an 1388, il dit entre autres choses de tenir
ladicte terre en foy, hommage, & Baronnie des comtes de Flandres, laquelle s'extend és
paroisses de Langhemaercke, Jabbeke, Bickschote et autres: il porte facé de vairs & de
gueulles de six pieces” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 121 - Gilliodts-van Severen, Bourg, D.
I, pp. 100-101 - Sanderus, Vlaendre, D. I, p. 258).
Gullegem (heer van): Lok. B-8560
- geschaakt van zilver en keel van vier rijen.
Bron: (1600-W/090v-4: guillenghien)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 226
Habsburg (Aartshertog Filips van):
- gevierendeeld 1 en 4, gedeeld I, in keel een dwarsbalk van zilver; II, in azuur bezaaid
met lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel; 2, gedeeld I, geschuinbalkt
van goud en azuur een zoom van keel; II, in sabel een leew van goud, genageld en
getongd van keel; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur een zoom van keel;
II, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel; een hartschild gedeeld I, in goud
een leeuw van sabel; II, in zilver een adelaar van keel.
Bron: (1450-L/072-1: duc phillippes) - (1500-S/64r-1:l'archiduc phlippes)
Zegel: "Philippi archiducis" zegelde in 1499 "le signet armoyé de noz armes cy mis en
l'absence de nostre grant seel": gevierendeeld 1 en 4, gedeeld I, een dwarsbalk
(Oostenrijk); II, een veld bezaaid met lelies en een geblokte zoom; 2, gedeeld I,
geschuinbalkt en een zoom (Bourgondië-oud); II, een leeuw (Brabant); 3, gedeeld I,
geschuinbalkt en een zoom (Bourgondië-oud); en II, een leeuw (Limburg); over alles een
hartschild, gedeeld I, een leeuw (Vlaanderen); II, een adelaar (Tirol) (Laurent, Sceaux
de 1482, pp. 19-20).
Wapen: (Popoff, Chapitres, n° 108 - Van Driesten, Toison, p. 99-2)
Hacart (Jacob):
- in azuur drie strijdbijlen van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1420-C/557: jaques hachart, bourgois de la ville de tournay)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 557)
Hacart:
- in azuur drie klophamers van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-48: achaerd van dorneke)
Wapen: François Joseph de Castro geeft voor "Hacart": in azuur een strijdbijl van zilver,
gesteeld van goud.
Hacquegnies = Hucqueliers ? (de):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-C/63r-17: hacquenis)
Nota: Het wapenboek Callot (1650-C), dat min of meer het wapenboek Le Blancq (1570-B)
volgt, voegt tussen de wapens van de heer van Meurchin en Les Wastines de wapens
"Hecque" en "Hacquenis". Yolande de Fiennes, docher van Willem II, baron van Fiennes,
en van Madeleine de Brienne, ontving in 1309 bij de verdeling het land Hucqueliers van
haar broer (Aubert, Dictionnaire, D. VIII, pp. 40-41).
Haesbeyt:
- gevierendeeld 1 en 4, in goud vier dwarsbalken van keel; 2 en 3, in goud twee (van
drie) leeuwen van sabel, een vrijkwartier van sabel een kruis geschaakt van goud
en keel.
Bron: (1500-G/10r-3-4: haesbyt)
- gedwarsbalkt van goud en keel van acht stukken, drie klimmende hazen van (sinopel).
Bron: (1524-G/k-05: haesbeyt)
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsstreept van goud en keel; 2 en 3, in sabel twee (van
drie) leeuwen van goud, een vrijkwartier van sabel een kruis geschaakt van zilver
en keel.
Bron: (1550-A/13v-11: haesbyt)
Zegel: "Ghelaude Haesbijt", man van de Oudburg van Gent, zegelde in 1502: gevierendeeld
1, gedwarsstreept; 2, drie leeuwen. Het onderste van het schild is gebroken (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 11).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Haesbyt en flandre":
gevierendeeld 1 en 4, gedwarsstreept van goud en keel; 2 en 3, in goud twee (van drie)
leeuwen van sabel, een vrijkwartier van sabel een kruis geschaakt van zilver en keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 227
Volgens de L'Espinoy: gevierendeeld 1 en 4, gedwarsstreept van goud en keel; 2 en 3, in
sabel twee (van drie) leeuwen van goud, een vrijkwartier van sabel een kruis geschaakt
van zilver en keel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 522).
Haghe (heer van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/562: le sgr van der haghen)
Zegel: Volgens het cartularium van Veurne zegelde een Jacob van der Haghe in 1442: drie
leeuwen (Donche, Wapenboek, pp. 23 en 85).
Nota: Een heerlijkheid "Haghe" was gelegen te Krombeke (B-8972) (De Flou, Toponymie, D.
V, pp. 237-238).
Haghen (Jehan van der):
- gedwarsbalkt van goud en keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
sabel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-11: jan vander haghe)
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-11: jan vander haghe)
Wapen: Rietstap vermeldt een familie van der Haeghen die als wapen voerde: in zilver drie
dwarsbalken van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie vogels van sabel, een
schuinstaak van keel over alles heen (Rietstap, Armorial, D. I, p. 867).
Nota: In de Sint-Janskerk te Sluis vindt men het grafzerk van "Joncvr Marguerite vander
haghe, Jans dochter, svoirs, Thomas wijf, en starf int jaer 1445". Een Jehan van der
Haghe was in 1440 baljuw van Aardenburg (Bethune, Epitaphes, p. 354 - Gilliodts-van
Severen, Franc de Bruges, D. II, p. 269).
Haghen (van der):
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel, getand van keel.
Bron: (1500-G/08v-7-2: van der haeghe)
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/j-03: vander haghe)
Zegel: Jehan van der Haghen zegelde in 1521: drie everzwijnskoppen (de Raadt, Sceaux, D.
II, p. 12).
Wapen: Volgens de L'Espinoy, Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"vander Haghen en flandre": in zilver drie everzwijnskoppen van sabel (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 376 - Lautte, Jardin, p. 173).
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel.
Bron: (1650-C/42r-04: van der haeghe)
Hagron = Launay ? (heer van):
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken.
Bron: (1562-B/168: les sgr de hagron)
Kreet: landas (1562-B)
Nota: Bergmans (1562-B) vermeldt de heer van Launay niet, terwijl hij vaak voorkomt in de
oude wapenboeken. Cfr Agroy bij Gailliard (1557-G/532).
Zie: Agroy
Haillies (heer van): Lok. F-59147
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel (Preudhomme).
Bron: (1544-L/205: le sgr de haillies)
- in sinopel een adelaar van goud, gepoot van keel.
Bron: (1570-B/2066: le sgr de hayllies)
- in sinopel een adelaar van (goud), gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1570-G/223: le sgr de haillies)
Zie: Preudhomme

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 228
Haironfontaine (heer van): Lok. F-59600
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken, een barensteel van keel.
Bron: (1400-G/158v-02: haronfontaine) - (1470-P/388r2: haronfontaine) - (1570-B/2005:
le sgr de herronfontaine) - (1570-G/218v: le sgr de heron fontaine) - (1600-G/0340:
haron fontaine) - (1650-C/63r-05: sgr de heron-fontaine)
Nota: "Mahius de Lausnais, Sire de Haironfontaine, Ecuyer, fils de Jean dit Bickillons de
Lausnais" staat vermeld in 1367 (de Saint-Genois, Monumens, p. 400).
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van negen stukken, een barensteel van keel.
Bron: (1535-U/088-06: en 153-08: de heronfontaines)
Halen (Frans van):
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1395-G/0852: h vrack v halen) - (1600-G/0883: franque de halle)
Helm: een leeuwenkop van zilver, getongd van keel, tussen een vlucht van sabel (1395-G)
- in keel een leeuw van goud, gekroond van azuur.
Bron: (1400-G/159r-06: franque de halle) - (1410-P/08v-3: s' f dehalles)
Kreet: mvabrok (1400-G)
- in keel een leeuw van goud, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1450-M/26v-7: francque de halle) - (1535-U/051-05: h franck mirabel geseit van
halen)
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1455-G/137v-3: h vranc van halen)
Helm: een leeuwenkop van zilver tussen een vlucht van sabel (1455-G)
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1600-W/052v-2: franche de halle)
Zegel: "Franconis de Mirabella domini de Root...oec", ridder, zegelde in 1366: een gekroonde
leeuw (Demay, Flandre, n° 994).
Nota: Frans de Mirabello van Halen, echtgenoot van Maria van Ghistelles, staat vermeld als
burger van Gent in 1333. Hij was ridder van de orde van de Kousenband en overleed te
Mechelen in 1375 (de Pauw, Artevelde, p. 793).
Halen (Jehan van):
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1460-G/029-2: h jà và halen)
Helm: een leeuwenkop van zilver tussen een vlucht van sabel (1460-G)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1500-B/19v-3: hr jan van haelen)
Kreet: haelen (1500-B)
Helm: een leeuwenkop van goud, genageld en gekroond van azuur, tussen een vlucht van sabel,
komende uit een kroon van hetzelfde (1500-B)
Zegel: "Jehan de Mirabelle" genoemd van Halen, heer van Lillo, ridder, zegelde in 1407: een
gekroonde leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 17).
Halen (Simon van):
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1525-C/152: h. simon van ale)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 152 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 533-534)
Halen (van):
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1370-M/1746: conte d'arondel) - (1425-H/082: heer van halen) - (1475-S/052r-12:
le sr de halle)
Helm: een leeuwenkop van zilver, getongd van keel, tussen een vlucht van sabel (1425-H)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1372-B/0700: hale en 1719: vlamic hael) - (1600-E/025v-5: celuj de hal)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 229
- in keel een leeuw van goud, gekroond van azuur.
Bron: (1380-U/2115: celui de haille) - (1380-W/34v-02: cellui de halle) - (1470-D/145v-04:
celui de hallus) - (1471-R/55-02: le sgr de halle)
Kreet: miabel (1380-U) - mirabial (1380-W) - mirabel (1470-D) - mirabel (1471-R)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van goud (azuur).
Bron: (1470-P/281v-5: le sr de hal)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1500-B/05r-3: joncker và halen)
Helm: een leeuwenkop van zilver, getongd van azuur, tussen een vlucht van sabel, komende
uit een kroon van goud (1500-B)
- in keel een leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1543-B/140v-4: sr de hal)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud (azuur).
Bron: (1560-L/057: hallen)
Helm: een leeuwenkop van zilver tussen een baniervlucht van hetzelfde, komende uit een
kroon van goud (1560-L)
Wapen: Volgens Lautte: in keel een leeuw van goud, gekroond van azuur (Lautte, Jardin, p.
195).
Halewyn (Cornelis van):
- in (zilver) drie leeuwen van (sabel).
Bron: (1438-A/064-P: cornelis de halluin)
Halewyn (Daniël van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-07: daneel van halewyn)
Zegel: "Daneel van Alewine, ruddre", zegelde in 1373 en 1378: drie leeuwen en een
barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 18 - de Pauw, Artevelde, n° 32).
Nota: Daniël van Halewyn, ridder, heer van Drongen en van Hansbeke, werd geboren rond
1361. Hij was een zoon van Daniël, heer van Hansbeke, en van Catharina van Artevelde
en overleed kinderloos na 1413 (Buylaert, Adelslijsten, n° 856 – Buylaert, Repertorium,
p. 311 - de Pauw, Artevelde, p. 787 - Van Praet, Recherches, p. 295).
Halewyn (de broeder van Joost van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van goud; een hartschild van
keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1436-C/070r-07: et son frere) - (1436-L/1317: et son frere)
Helm: een uitkomende gekroonde leeuw, tussen een baniervlucht van hermelijn (1436-C)
Halewyn (Diederik, bastaard van):
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel, een schuinbalk van keel over alles heen;
een hartschild van zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver
(Uytkercke).
Bron: (1435-A/397: tierry b de halewin)
Halewyn (Filips van):
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van azuur een schildhoofd van
hermelijn.
Bron: (1535-U/102-13: h phs b van halewyn)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 230
Halewyn (Gautier van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Bron: (1420-C/153: messire, sgr de haluin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 153)
- in zilver drie leeuwen van sabel.
Bron: (1455-G/141r-3: ghert và haelwyn)
Helm: een zwanenkop van zilver, gebekt van keel, tussen een vlucht van zilver (1455-G)
Halewyn (Hugo van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van
keel.
Bron: (1525-C/221: h. hugo van haelwin)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 221)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een barensteel van keel.
Bron: (1582-B/119r-18: h. huge van haelewyn)
Halewyn (Jehan van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1300-V/0330: jehan de halluyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van keel een keper van hermelijn.
Bron: (1445-L/273-05: jà và halwyn)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 228)
Halewyn (Jehan, bastaard van):
- in keel een vrijkwartier van zilver drie leeuwen van sabel.
Bron: (1396-F/074: jan die bastert van haelwijn - jehan bast de haelwyn - dH-56v: jan die
bastert van haelwijn)
Halewyn (Joost van):
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van azuur een dwarsbalk van goud
vergezeld van zes blokjes van hetzelfde (Peene).
Bron: (1435-A/183: josse de halwyn)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 183)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel; een hartschild van zilver een kruis
van sabel, beladen met vijf schelpen van goud (Uytkercke).
Bron: (1435-T/0529: messire josse de halvin)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 17)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel en gekroond van goud.
Bron: (1435-T/0550: josse de hallewin)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 38)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van goud; een hartschild van
zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1436-C/070r-06: hr joes van haluin) - (1436-L/1316: hr joes van halluin)
Helm: een uitkomende gekroonde leeuw, tussen een baniervlucht (1436-C)
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van azuur een dwarsbalk van goud,
vergezeld van zes blokjes van zilver.
Bron: (1445-L/270-12: joes và haelwin)
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van zilver een kruis van sabel, beladen
met vijf schelpen van goud (Uytkercke).
Bron: (1445-L/271-01: h joes và halwyn) - (1450-B/0837: haelwyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
de eerste leeuw beladen met een schildje van goud een keper van keel.
Bron: (1525-C/303: h. joest van aelwyn) - (1582-B/120v-21: h. joest van haelwyn)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 231
Zegel: Een Joost van Halewyn, ridder, gouverneur van Rethel, zegelde in 1380: drie
gekroonde leeuwen, gebroken met een hartschild met een keper (Roman, Inventaire, n°
5629).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 303)
Halewyn (Olivier van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud, een schuinstaak van keel over
alles heen.
Bron: (1265-W/1239:)
Zegel: "Oliveri de Halewine", ridder, zegelde in 1291: drie gekroonde leeuwen, een
schuinstaak erover (Demay, Flandre, n° 998 - Warlop, Flemish, p. 860).
- in zilver drie leeuwen van sabel, vergezeld in het hart van een wassenaar van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-03: mer olivir van halewin)
Nota: Olivier, heer van Hemsrode, was de broer van Roland, heer van Halluin, en de oom van
Percheval. Hij huwde eerst met Kateline van Rolleghem en vervolgens met Marguerite
van der Clyte. Hij was van 1382 tot 1387 baljuw van Dendermonde en vervolgens van
1387 tot 1391 van Aalst en Geraardsbergen. Hij vergezelde de graaf van Nevers, Jan
zonder Vrees, in 1395 naar Hongarije. Volgens Santens evenwel was hij reeds overleden
in 1394 (Buylaert, Adelslijsten, n° 60 - Buylaert, Repertorium, p. 311 - Delaville Le Roulx,
Orient, D. II, p. 81 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 397 – Santens,
Hemsrode, pp. 228-230 – Van Praet, Recherches, pp. 295-296).
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
een versmalde schuinbalk van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1525-C/292: h. olivier van halwyn) - (1582-B/120v-13: h. olivier van haelwyn)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 292)
Halewyn (Olivier van):
- in zilver drie kalebassen ? van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1410-P/04v-9: s' oliv vilieres)
Nota: In de geraadpleegde wapenboeken heb ik dertien personen gevonden met de voornaam
Olivier. Slechts één, vermeld in het wapenboek Wijnbergen, zou kunen overeenstemmen,
namelijk Olivier van Halewyn (Adam-Even, Wijnbergen, n° 1239).
Halewyn (Percheval van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, een hartschild van goud een kruis van sabel.
Bron: (1393-B/Gistel-02: mer perchevael van halewin)
Nota: Percheval, heer van Rollegem, stierf kinderloos. Hij was een zoon van Roland, heer van
Halluin, en volgens Leuridan, de erfdame van Uitkerke (Buylaert, Repertorium, p. 312 –
Leuridan, Le Ferrain, pp. 121-122 - Santens, Hemsrode, p. 231 - Van Praet, Recherches,
p. 296).
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel.
Bron: (1435-A/184: persseval de halwyn)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 184)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel en gekroond van goud; een
hartschild van azuur een dwarsbalk van goud vergezeld van zeven blokjes van goud,
geplaatst 4 en 3 (Peene).
Bron: (1435-T/0549: percheval de hallewin)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 37)
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van keel een keper van hermelijn.
Bron: (1445-L/272-08: persevael và halwyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van azuur een dwarsbalk van goud
vergezeld van zes blokjes van hetzelfde (Peene).
Bron: (1450-B/0859: haelwin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 232
Halewyn (Rogier van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, een schuinstaak van keel, beladen met drie schelpen
van goud, over alles heen.
Bron: (1312-T/043: monsire rogier de hauluin)
Nota: (Loutch, Viaggio, p. 175)
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud, een schuinstaak van keel, beladen
met drie schelpen van goud, over alles heen.
Bron: (1470-D/119v-07: sire rogue de halevein)
Nota: Rogier van Halewyn, ridder, staat vermeld onder de Leliaards in 1302 en 1303 (Delfos,
Liebaards, p. 329 L-15 - Leuridan, Le Ferrain, pp. 112-113 - van den Eeckhout, Dupuy, p.
26 - Verbruggen, Guldensporen, p. 222).
Halewyn (Tristan van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
de eerste leeuw beladen met een schildje van zilver een kruis van sabel, beladen
met vijf schelpen van goud.
Bron: (1525-C/308: h. triesttram van aelwyn) - (1582-B/120v-24: h. criestiaen van haelwyn)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 346)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 308)
Halewyn (van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1370-M/796:)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud; een
hartschild van azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1395-G/0990: van haellwyn)
Helm: een zwaan van zilver, gebekt van keel, tussen een baniervlucht voorzien van het wapen
lichtervelde (1395-G)
Halewyn (Willem van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, een hartschild van zilver een kruis van sabel, beladen
met vijf schelpen van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-01: mer willem v halewin)
Helm: een uitkomende leeuw van zilver, getongd van keel, tussen een vlucht van zilver (1393-
B)
Zegel: Willem "de Haelwin", heer van Uitkerke, ridder, zegelde in 1405: drie gekroonde
leeuwen, gebroken met een hartschild met een kruis (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 18).
Nota: Hij was zoon van Roland, heer van Halluin, en - volgens Leuridan - van de erfdame van
Uitkerke. Hij huwde Margareta Bonin. Hij was schout van Brugge in 1383. Hij nam deel,
samen met zijn broers Olivier en Percheval, aan de begrafenisplechtigheid van Gerard
de Mortagne. In 1388 was hij baljuw van Brugge en van 1399 tot 1403 van Aalst. Vanaf
1411 was hij raadsheer van de raad van Vlaanderen. Hij was aangesteld als
testamentuitvoerder van Jehan VI, heer van Gistel. Hij overleed rond 1419 (Buylaert,
Adelslijsten, n° 62 - Buylaert, Repertorium, p. 312 – Leuridan, Le Ferrain, pp. 121-122 -
van den Eeckhout, Toison, n° 19 - Van Praet, Recherches, pp. 294-295 – Vermeersch,
Grafmonumenten, D. II, n° 128).
- in zilver drie leeuwen van sabel; een hartschild van keel een schuinkruis van zilver
(Aa).
Bron: (1435-A/080: mesr ghilem de / hallewin) - (1445-L/272-07: h ghulin và halwyn) -
(1450-B/0839:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 233
Zegel: "Ghileni de Halewin, domini de Bucghehout", baljuw van Aalst, zegelde in 1428: drie
gekroonde leeuwen, vergezeld in het hart van een schildje met een schuinkruis (Demay,
Flandre, n° 4935).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 80)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel; een hartschild van keel een
schuinkruis van zilver (Aa).
Bron: (1435-T/0531: messire ghillen de hallewin)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 19)
Halewyn (Wouter van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1265-W/1238:)
Zegel: "Walteri de Halewine", ridder, zegelde in 1294: drie gekroonde leeuwen en een
barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 17).
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1435-A/178: gautir de halwyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel en gekroond van goud, een
barensteel van keel.
Bron: (1435-T/0548: var de hallewin)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 36)
- in zilver drie leeuwen van sabel, een barensteel van azuur.
Bron: (1445-L/270-02: wout và halwyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
de eerste leeuw beladen met een schildje van goud een adelaar van keel.
Bron: (1525-C/304: h. wauter van alwyn) - (1582-B/120v-22: h. wouter van haelwyn)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 304)
Halewyn genoemd Schoonjans (Jehan van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud; een
hartschild van azuur drie korenschoven van goud, gebonden van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-11: jan scone jans)
Wapen: De Codex 148 en Rietstap geven voor de Brabantse familie van Steenen genoemd
Schoonjans: in goud drie torens van sabel (Rietstap, Armorial, D. II, p. 829 - van
Helmont, Codex, n° 95).
Nota: Volgens Santens huwde Jehan Schoonjans een dochter van Roland van Halewyn.
Volgens Gailliard gaat het hier om Jehan van Halewyn, burgemeester van Brugge in 1383
en amman van de stad Gent in 1411 (de L'Espinoy, Noblesse, p. 193 - Gailliard, Bruges, D.
I, p. 214 – Leuridan, Le Ferrain, pp. 121-122 - Santens, Hemsrode, p. 231 - Van Praet,
Recherches, pp. 305-306).
Halewyn, heer van Chéreng (Hugo van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
een zoom van sabel; een hartschild van goud drie kruisen van sabel, een
schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1420-C/683: hue de haluin, sgr de chierenc)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 683)
Halewyn, heer van Lichtervelde (Gerard van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud; een hartschild van azuur een
schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1372-B/0616: h ghernt van haelwiin)
Zegel: "Guerart de Halevvin", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van
Namen, zegelde in 1374: drie gekroonde leeuwen, gebroken in het hart met een schildje
een vol wapen met een schildhoofd van hermelijn (de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 17-18).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 234
Halewyn, heer van Sainghin-en-Mélantois (Jehan van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
vergezeld in het hart van een wassenaar van keel.
Bron: (1420-C/515:)
Zegel: "Jehan de Halluin", heer van Sainghin-en-Mélantois, zegelde in 1444: drie leeuwen
vergezeld in het hart van een wassenaar (Demay, Flandre, n° 997).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 515)
Halewyn, heer van Uitkerke (Joost van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel;
een hartschild van zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud
(Uytkercke).
Bron: (1420-C/304: messire josse de haluin, sgr d'utquerque)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 304)
Zie: Uitkerke
Halewyn, heer van Zwevegem (van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud; een
hartschild van zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1535-U/097-14: halewyn sr de sweveghem)
Halinghen (heer van):
- in keel een keper van goud, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/250: le sgr de hallenghien)
Nota: Mogelijks gaat het hier om de heerlijkheid Halinghen in de Pas-de-Calais (F-62830)
(van den Eeckhout, Coninck, n° 54)
- in keel bezaaid met blokjes van goud, een keper van hetzelfde.
Bron: (1562-B/302: les sgr de allinghem)
Zie: Helleghem
Hallennes (heer van): Lok. F-59320
- in sabel bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1410-P/07r-7: s' d hallemer)
Zegel: “Giles d’Alanes”, heer van Hallennes en van Erquinghem-le-Sec, ridder, zegelde in
1369: een veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet, twee afgewende
barbelen (?) (Demay, Flandre, n° 995).
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top (Coyeghem).
Bron: (1544-L/135: hallennes)
Zegel: "Marc de Cuinghien", heer van Hallennes, zegelde in 1526: gekeperd van acht stukken
(Demay, Flandre, n° 761).
Nota: (Leuridan, Le Weppes, p. 92)
Zie: Kooigem
Halluin (heer van): Lok. F-59250
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel.
Bron: (1260-H/130: le sr de hallwin nomme alain) - (1436-L/1305: halluin)
Zegel: Wouter van Halewyn, ridder, zegelde in 1297: drie gekroonde leeuwen (Warlop,
Flemish, p. 860).
Nota: Het wapenboek d'Hozier-Cénalis (1260-H) geeft "le sr de hallwin nomme alain" = de
heer van Halewijn genoemd Halluin.
- in zilver drie leeuwen van sabel.
Bron: (1370-M/758:) - (1410-P/04r-6: s' dhalwi) - (1434-D/0056: von halowiin) - (1436-
C/069v-06: halluin) - (1445-L/267-04: haelluin b) - (1450-B/0823: haelwyn en 0858: en
0860: haelwin) - (1450-E/46r-13: le sr de hallewin) - (1455-G/113r-1: halewyn) - (1460-

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 235
G/031-5: die hee van haellewy) - (1543-B/146v-3: sr de hallewin) - (1600-G/0291: le s
de hallewin)
Kreet: hallewin (1450-E) - hallewin (1600-G)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel, genageld en gekroond van keel, tussen een
baniervlucht van zilver (1290-L) - een uitkomende leeuw tussen een baniervlucht (1436-
C) - een uitkomende leeuw van sabel, gekroond van zilver, tussen een baniervlucht van
hetzelfde (1455-G) - een ramskop van hermelijn tussen een vlucht van zilver (1460-G)
Zegel: "Water prouvos de" Halluin, ridder, zegelde in 1275: drie leeuwen (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 2351).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 177)
- in goud drie leeuwen van sabel.
Bron: (1370-N/1246-1299: le sire de halloy)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1372-B/0572: haelwiin) - (1375-B/32r-4: le seignr de halovin) - (1400-G/157r-13: le
sr de malin)
Kreet: halim (1400-G)
- in zilver drie leeuwen van sabel, gekroond van goud.
Bron: (1375-S/21r-07: le sr de hallevuin) - (1380-U/1773: le sire de wallewin) - (1380-
W/28v-02: le sr de halwin) - (1470-D/113v-08: le sire de halleing) - (1600-E/145v-4: le
sr de halewin) - (1600-O/050r-4: le sgr de halewin) - (1600-W/088v-1: le sgr dhallewyn)
Kreet: hallevuin (1375-S) - wallewin (1380-U) - halwin (1380-W) - halewin (1436-C) - halleing
(1470-D) - halewin (1600-O)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel, de tweede getongd van keel.
Bron: (1395-G/0931: die he' van haelwiin)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel, genageld en getand van zilver, getongd van keel,
tussen een baniervlucht van zilver (1395-G)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1400-A/129: halluin) - (1425-S/0212: le sieur de halleuwin) - (1456-S/F-7: le sgr de
halluin) - (1475-S/162r-06: le sgr de halewin) - (1500-S/66v-4: hallewin) - (1525-C/004:
h. van haelwyn) - (1535-U/083-11: sr de halewyn) - (1544-L/071: le sgr de halwin en 089:
le sgr de halwin) - (1550-A/08r-11: hallwin) - (1550-B/F-006: le sr de hallewin) - (1557-
G/165: le sgr de halewin) - (1568-B/56r-05: le sr de hallewin) - (1570-B/1813: le sgr de
halewin) - (1570-G/203v: le sgr de halluin) - (1582-B/115v-10: h. van haelewyn) - (1650-
C/59v-06: halewin)
Kreet: halleuwin (1425-S) - halluin (1456-S) - halewin (1475-S) - hallewin (1550-B) - halewyn
halewyn (1557-G) - hallewin (1568-B)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1400-D/212r:)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud.
Bron: (1425-H/108: halewin)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
tussen een vlucht van hermelijn (1425-H)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 117)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld van keel, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1430-C/131-02: halewin) - (1544-L/059: le sgr de halewin)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel en gekroond van goud.
Bron: (1435-T/0515: hallewin)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van goud.
Bron: (1450-L/078-3: halewyn)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel.
Bron: (1450-M/12r-5: le sr de halewiin)
- in goud vier leeuwen van sabel, gekroond van goud.
Bron: (1471-R/46-12: le sgr de halewin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 236
Kreet: halewin (1471-R)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Bron: (1544-L/041: le sgr de halwin)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1562-B/057: les sgr de halewin en /657: haelewyn) - (1650-B/292-06-2: dns de
haelewyn).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Zie: Baasrode - Borre - Buggenhout – Halewyn - Merkem - Molinel - Peene - Roosebecke -
Rozebeke - Uitkerke - Veste – Willekomme
Halluin (Jehan, heer van): Lok. F-59250
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd van keel.
Bron: (1420-C/327: messire, sgr de haluyn)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 327)
- in zilver drie leeuwen van sabel, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1531-G/03-3: le sgr de hallewin)
Helm: een uitkomende leeuw van (sabel), gekroond van zilver, tussen een vlucht van
hermelijn, komende uit een hoed van hetzelfde, omgeslagen van keel (1531-G)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sabel, getongd van keel, een barensteel van
sabel.
Bron: (1531-G/UG f° 39: Hallewyn)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel tussen een vlucht van hetzelfde (1531-G)
Nota: (van den Eeckhout, Gand, n° 07)
Halluin (Rogier, heer van): Lok. F-59250
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1310-M/dH-33r: her rogier heer van halewijn)
- in zilver drie leeuwen van keel.
Bron: (1310-M/076: le sr roger de halwin)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 76)
Halluin (schepenbank van): Lok. F-59250
- in sabel het woord HALLEWIN schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van zilver, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van
goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/025: leschevinage de hallwin)
Hamaide (Arnould de La):
- in goud een hamei van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1254-B/205: arnox de la hamaide)
Zegel: "Ernous, sire de le Hameide", zegelde in 1280: een hamei en een barensteel met vijf
hangers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 24).
Zie: Lahamaide
Hamaide (Gerard de La):
- in goud een hamei van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur, elke hanger
beladen met twee penningen van zilver.
Bron: (1254-B/206: gerars de la hamaide)
Hamal (de):
- in zilver een uitgeschulpt kruis van sabel.
Bron: (1500-G/01v-8-8: hames)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Hamel en flandre gal": in
goud een uitgeschulpt kruis van sabel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een
wassenaar van hetzelfde (Lautte, Jardin, p. 182).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 237
Hamelincourt (heer van): Lok. F-62121
- in goud getralied van keel.
Bron: (1300-V/0214: le sire de hamelencourt) - (1450-M/07r-2: hamelaincourt) - (1500-
S/54v-3: hamelamcourt) - (1535-U/118-14: hamelincourt) - (1543-B/167r-6: sr de
hamelancourt) - (1600-O/054r-2: le sgr de hamelincourt)
Kreet: hamelincourt (1600-O)
- in goud getralied van keel, gebroken met een meerltje van sabel.
Bron: (1380-U/1643: les armes de hamelaincourt) - (1380-W/26v-02: les armes de
haulamcourt) - (1471-R/41-11: le sgr hamlincourt)
- in azuur getralied van goud.
Bron: (1550-B/A-021: le sr de hamilaincourt) - (1568-B/02v-06: hamelaincourt) - (1570-
B/1597: le sgr de hamelaincourt) - (1570-G/182r-6: le sgr de hamelaincourt) - (1650-
C/35v-08: hamelincourt)
- in goud getralied van keel, gebroken in de rechterbovenhoek met een meerltje van
sabel.
Bron: (1570-B/1486: le sgr de hamenincourt) - (1570-G/173r-5: le sgr de hamenincourt)
Hamere (de):
- in sinopel drie klophamers van goud.
Bron: (1500-G/04v-1-4: dhamere)
Zegel: Adriaen de Hamere zegelde in 1632: drie schuingeplaatste klophamers, vergezeld in
het hart van een wassenaar (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 26).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse, Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de
familie "de Hamere": in keel drie klophamers van goud (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. I, p. 88 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 879).
Hames (Enguerand de):
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1370-N/1119-1154: m. emguerrant de hames)
Nota: (de Herckenrode, Nobiliaire, p. 900)
Hames (heer van): Lok. F-62340
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1370-N/1118-1153: le sire de hames)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1380-U/1715: celui de hernes) - (1380-W/27r-35: cellui de hames)
Zegel: Robrecht, heer van Hames, ridder, zegelde in 1348 en Robrecht, heer van Hames,
ridder, zegelde in 1414: een hartschild en een barensteel (Demay, Clairambault, n° 4412-
4413).
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van hetzelfde, over alles in de
rechterbovenhoek een schildje van vair.
Bron: (1410-P/06r-5: henies)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van goud.
Bron: (1470-D/110v-08: celuy de herue) - (1470-P/337r-3: le sgr de hemes) - (1525-C/M-
25v-04: h và hame) - (1570-B/1788: le sgr de hames) - (1570-G/201v: le sgr de hames)
- (1600-E/169r-5: celuj de hames) - (1650-C/59r-02: le sgr de hames)
Zegel: "Robert de Hames", ridder, zegelde in 1306: een hartschild en een barensteel met
drie hangers (Demay, Artois, n° 337)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van goud, over alles in de
rechterbovenhoek een schildje van hetzelfde.
Bron: (1535-U/133-01: sr de hammes)
- van vair van goud en azuur.
Bron: (1544-L/075: le sgr de hames en 099:) - (1570-B/1789: le sgr de hames)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 238
Zegel: Jehan, heer van Hames, kamerheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1481: in
vair (Demay, Flandre, n° 5071).
- met vair en tegenvair beladen van goud en azuur.
Bron: (1570-G/201v: le sgr de hames)
Zegel: Claude de Hames zegelde in 1556: met vair beladen (Delgrange, Cachets, D. 1, p. 26).
Zie: Bettencourt - Rivière - Linselles - Popoff, Artois, n° 70 en 185
Hames (Hugo, heer van): Lok. F-62340
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van goud.
Bron: (1435-A/140: mosr de hammes)
Zegel: "Hugue, seigneur de Hame", kamerling van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1451:
een hartschild en een barensteel met drie hangers (Demay, Flandre, n° 356).
Nota: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 722 - Leuridan, Le Ferrain, p. 13)
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Hames (Robrecht de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van vair van goud en azuur.
Bron: (1420-C/309: messire robert, sgr de hames et de bondues)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 309)
Hames (Willem de):
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak geblokt van zilver en keel over
alles heen.
Bron: (1370-N/1120-1155: m. guillaume de hames)
Nota: (de Herckenrode, Nobiliaire, p. 900)
Hames, heer van Bondues (Jehan de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van vair van goud en azuur.
Bron: (1658-C/144v-02: jean de hammes baron de bove)
Hames, heer van Bondues (Robrecht de):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van vair van goud en azuur; een barensteel van goud over alles heen.
Bron: (1570-B/1555: messire robert sgr de hames et de bondues) - (1570-G/179r-3:
messire robert sgr de hames et de bondues) - (1650-C/36v-18: messire robert de hames
et boudins)
Nota: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 722 - Leuridan, Le Ferrain, p. 13)
Hamme (heer van): Lok. B-1785
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een golvende zoom van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/651: le sgr de le hamme)
Hamme (heer van): Lok. B-9850
- geschaakt van goud en keel van zes rijen.
Bron: (1557-G/480: le sgr de hamme)
Handzame (heer van): Lok. B-8610
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1470-P/398r3: le sgr de hausem) - (1475-S/166r-05: le sgr de hansin) - (1570-
B/1942: le sgr de hantsam) - (1570-G/213v: le sgr de hantsam) - (1650-C/61v-17: sgr de
hantesame)
Zie: Havestien

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 239
Hane (de):
- in goud een haan van sabel, kam en baard van keel.
Bron: (1500-G/03v-2-3: vanden hane)
Zegel: Hendrik de Hane zegelde in 1320: een haan (Bonaert, Sceaux, p. 323).
Hangouart (Bertrand):
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud, houdende in zijn bek een
ring van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1453: bettremin hangouart, alias bertran)
Nota: Volgens Boniface, Betremieux alias Barthelemy of Bertrand Hangouart (Boniface,
Epinette, p. 174).
Hangouart (Evrard):
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud, houdende in zijn bek een
ring van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1426: evrard hangouart)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 157)
Hangouart (Filips):
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1486-L/1293: philippes hangouart)
Nota: Volgens Boniface, c’est possible qu’il est roi en 1293 (Boniface, Epinette, pp. 70-71).
Hangouart (Jehan):
- gedeeld van keel en sinopel, 3 adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel, over
alles heen.
Bron: (1486-L/1340: jaspart de palledin)
Nota: Volgens Boniface, gaat het hier om Jehan Hangouart, een jongere tak van de familie
voerde als wapen, het veld gedeeld met drie adelaars over alles (Boniface, Epinette, pp.
99-100).
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1486-L/1382: jehan hangouart)
Zegel: "Jehan Hangouart" zegelde in 1396: een adelaar (Boniface, Epinette, p. 127 - Demay,
Flandre, n° 2468).
Nota: Boniface geeft als koning van de Spinet voor het jaar 1340 eveneens een Jehan
Hangouart (Boniface, Epinette, pp. 99-100 en 126-127).
- gedeeld van keel en sinopel, 3 adelaars van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1390: denis paldin)
Nota: Volgens Boniface, gaat het om Jehan Hangouart (Boniface, Aperçu, p. 251 - Boniface,
Epinette, p. 132-133).
Hangouart (Wouter):
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1331-T/125: wattier hangoirt en 18r-3: wattier hanguart)
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1486-L/1341: sgr denis hangouart)
Nota: Volgens Boniface, Wouter Hangouart (Boniface, Epinette, pp. 100-101).
Hangouart:
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1650-L/15: hangouart)
Zegel: "Betremien Hangouart" zegelde in 1410: een adelaar (Demay, Flandre, n° 2875).
Zie: Piètre
Hanneron (van):
- in azuur drie rozen van zilver.
Bron: (1550-A/11v-08: hameron)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 240
Zegel: "Nicase Hanneron", raadsheer van de koning en zijn algemene ontvanger voor Ieper,
Kortrijk, zegelde in 1504: drie rozen met steel en bladen (de Raadt, Sceaux, D. II, p.
28).
Wapen: Volgens Bethune: in keel drie rozen van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 191).
Hansbeke (heer van): Lok. B-9850
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie ankerkruisen van zilver.
Bron: (1557-G/520: le sgr de ansebeque)
Kreet: ghystelles ghystelles (1557-G)
Hantay (heer van): Lok. F-59480
- in zilver drie dwarsbalken van keel, een zoom van azuur.
Bron: (1544-L/161: hantay)
- in keel een schuinbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde (Saveuse),
beladen in het schildhoofd met een schildje gedwarsbalkt van goud en azuur, een
zoom van keel.
Bron: (1544-L/162: hantay)
- geschaakt van goud en keel, een linkerschuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1544-L/163: le sgr de hantay)
Harbais (de):
- in zilver een leeuw van keel, een zoom bezaaid met lelies van azuur.
Bron: (1550-A/10r-07: harbais)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 177)
Harchies (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van
hetzelfde; 2 en 3, geschaakt van keel en goud van vier stukken.
Bron: (1500-G/04v-7-4: harchyes)
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1544-L/271:)
Zegel: "Grart de Harchies, sire de Belgnies", ridder, zegelde in 1476: vijf schuinbalken, een
vrijkwartier beladen met een wassenaar (Demay, Flandre, n° 1010)
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een uitgeschulpte
zoom van azuur over alles.
Bron: (1544-L/278:)
Harchies ? (de):
- in goud vier schuinbalken van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1430-C/133-05:)
Zegel: Arnoul de Harchies, man van het Hof van Bergen, zegelde in 1522: vier schuinbalken
(Demay, Flandre, n° 3397).
Wapen: Willem de Ville, proost van Bergen in 1363, voerde een wapen beladen met vijf
schuinbalken, een barensteel met drie hangers van vair beladen (Meurisse, Strépy, p.
24).
Harduemont (heer van): Lok. B-4480
- in keel bezaaid met lelies van goud.
Bron: (1557-G/616: le sgr de godemondt)
Kreet: godemondt (1557-G)
Zegel: "Godefridi dni de Hardewemont" zegelde in 1355: negen lelies en een barensteel
erover en "Johan de Harduemon", ridder, voordien gevangen te Baesweiler onder
Robrecht van Namen, zegelde in 1374: zes lelies en een barensteel erover (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 33).
Wapen: Volgens de Hemricourt voerden de Harduemonts: in zilver bezaaid met lelies van
keel. De wapens beschreven door Gailliard zijn dichter bij deze gedragen door de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 241
Warfusées: in keel bezaaid met lelies van zilver (de Hemricourt, Miroir, pp. 5 en 24 - de
Borman, Hemricourt, D. II, pp. 241 en 395-398).
Harduemont (Raas de Warfusée, heer van): Lok. B-4480
- in keel vijf lelies van goud, geplaatst 2, 2 en 1, vergezeld in de rechterbovenhoek
van een schelp van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-03: rasse van godegont)
Zegel: Raas de Warfusée zegelde in 1383: zes lelies, een vrijkwartier beladen met een
leeuw. Een "Lambert van Werfengeijs", proost van Sint-Truiden, zegelde in 1425: een
veld bezaaid met lelies, gebroken in de rechterbovenhoek met een ster (de Borman,
Hemricourt, D. II, pp. 397-398 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 200).
Wapen: De Warfusée-Waroux voerden: in keel bezaaid met lelies van zilver, een
vrijkwartier van keel een leeuw van goud (de Borman, Hemricourt, D. II, p. 398).
Nota: Raas de Warfusée, ridder, heer van Waroux, Hautepenne en Harduemont, is een zoon
van Raas de Warfusée, heer van Waroux, en van Gertrude d’Amay. Hij huwde in 1369
Margareta de Hautepenne, vrouw van Hautepenne en Harduemont, en overleed in 1403
zonder rechtstreekse erfgenamen (de Borman, Hemricourt, D. II, pp. 241 en 398).
Harelbeke (heer van): Lok. B-8530
- in goud een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1370-M/749:) - (1410-P/03v-6: s' dhaerlebeke) - (1525-C/175: aerlebeke)
Zegel: "Jehan de Harlebbeke", ridder, heer van Lembeke, zegelde in 1367: een keper en een
uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 34-37).
- in goud een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van zilver.
Bron: (1372-B/0648: harlebeke) - (1395-G/1000: arlebeke)
- in goud een keper van keel, een getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1776: celui de harlebecque) - (1380-W/28v-05: cellui de harlebecke) -
(1400-G/157v-01: le sr de helebecque) - (1470-D/114r-03: celuy de harlebeven) - (1470-
P/377r1: le sgr de harlebeke)
Kreet: harlebecque (1380-W)
Zegel: "Wautier de Harlebe, s de Wackine", ridder, zegelde in 1336: een keper en een
getande zoom (Demay, Flandre, n° 1019).
Nota: Het wapenboek Prinsault (1470-P) geeft: "telz armes a le bordure de geulle dentee".
In feite heeft hij hier gedeeltelijk het wapenboek Urfé (1380-U) overgenomen, die
ervoor het wapen beschrijft van de heer van Axel (1380-U/1761-1783 - 1470-P/376r-
377v).
- in zilver een keper van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1400-A/134: harlebec) - (1460-G/203-6: harlebeke)
- in goud een keper van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0236: le sieur de harlebecq) - (1475-S/162v-16: le sgr de harlebeque) -
(1535-U/089-05: visconte de harlebeke) - (1543-B/146v-6: sr de harlebecq) - (1550-
B/F-029: le sr de harlebecq) - (1568-B/57r-04: harlebeke) - (1600-E/146r-5: le sr de
haerlelecque)
Zegel: Wouter van Harelbeke zegelde in de XII de eeuw: een keper, een uitgeschulpte zoom
en een barensteel (Demay, Flandre, n° 7638).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper van keel, een getande zoom van hetzelfde;
2 en 3, in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/196: h. van aerlebeke)
- gegeerd van goud en azuur van zestien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1550-A/08r-05: harlebeck)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 116)
- gegeerd van goud en azuur van acht stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1557-G/084: le viconte d’aerlebeque)
Kreet: haerlebeque haerlebeque (1557-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 242
- gegeerd van zilver en azuur van tien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1562-B/020: les sgr de harleke)
- in zilver een keper van keel.
Bron: (1562-B/021: les ancienes sgr de harlebeke) - (1570-B/1815: le sgr de harlebecke) -
(1570-G/203v: le sgr de harlebecque) - (1650-C/59v-08: harlebecke)
Wapen: Volgens Lautte: in keel een keper van goud (Lautte, Jardin, p. 181).
- gegeerd van goud en azuur van veertien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1562-B/621: harlebecque)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper van keel, een getande zoom van hetzelfde;
2 en 3, in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1582-B/118v-18: h. van aerlebeke)
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1650-B/293-02-2: vicecomes de haerlebeck)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 116)
Harelbeke (proost van): Lok. B-8530
- in keel een hartschild van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel
(Vlaanderen).
Bron: (1425-S/0323: le sieur de harlebecq) - (1535-U/098-07: prevost de harlebecque)
- in keel een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1470-P/399r4: le prevost de harlebeke) - (1475-S/165v-13: le prevost de
harlebecque) - (1568-B/63r-10: prevot de harlebeke)
Harelbeke (stad): Lok. B-8530
- in keel een keper van goud.
Bron: (1500-G/10r-3-7: haerlebeque)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 181)
- in zilver een keper van keel.
Bron: (1557-G/057: haerlebeque)
- in keel een kruis van goud, vergezeld van twintigpenningen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/057: haerlebeque)
Zegel: De proost en de schepenen van de stad Harelbeke zegelden in 1436: een kruis
vergezeld van twintigpenningen, elk beladen met met een kruisje (De Mey, Sceaux, n°
26, p. 155 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 37).
Harelbeke (Wouter van):
- in goud een keper van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1375-B/35r-3: watiers de hauleber)
Nota: (Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 507-508)
- (in goud een keper van keel), een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1470-D/118r-03: sire wouteren de harlebetere)
Zegel: “Wautier de Harlebeke, seigneur de Wackine, chevalier” zegelde in 1336: een keper
en een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 1019).
Nota: In 1309, is Wouter van Harelbeke schout van Desselgem. Een Wouter van Harelbeke,
ridder, wordt in 1327 aangegeven als raadsheer van de graaf (de Saint Genois,
Monumens, D. I, pp. 204 en 392-393 – Leuridan, Le Ferrain, p. 120 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 26 - Vandermaesen, Bijdrage, T. I, pp. 507-508).
Harelbeke (Wouter van):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel;
een uitgeschulpte zoom van keel over alles.
Bron: (1475-S/168r-05: messr woutre de harlebeq 2e)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 243
Bron: (1600-E/150v-3: messire wautre de haerleberg)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix -
Gainstaille die werden omgewisseld (1470-D/118r)
Hargerie (heer van La): Lok. F-59235
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top (Raisse).
Bron: (1544-L/192: sgr de le hargerie)
Zegel: "Pierre de Rasse", heer van La Hargerie, zegelde in 1401?: drie kepers (Demay,
Flandre, n° 5120).
Harlay (heer van):
- in zilver twee palen van sabel.
Bron: (1557-G/602: la mayson de harlaey) - (1562-B/543: les sgr et maison de haerlay)
Zegel: Claude de Harlay, heer van Beaumont, zegelde in 1558: twee palen (Roman, Inventaire,
n° 5693).
Nota: Familie die haar oorsprong zou vinden in de stad Harlay in La Franche-Comté. Zij
voerde: in zilver twee palen van sabel. De Flou vermeldt een leen Harlay te Coupelle (F-
62310). In het jaargetijdenboek van het klooster Ten Bossche te Hemelveerdegem (B-
9571) wordt een "Arnoudt de Harlaij" vermeld (Aubert, Dictionnaire, D. X, pp. 342-343
- Bethune, Epitaphes, p. 100 - De Flou, Toponymie, D. V, p. 483).
Zie: Garoeys
Harnes (heer van): Lok. F-62440
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1380-U/1920: le sire de harnes) - (1380-W/31r-17: le sr de harnes) - (1450-M/31r-
8: le sr de hamme) - (1470-D/134r-04: le sire dehasvaune) - (1550-B/H-042: le sr de
harnes) - (1570-B/2382: le sgr de harnes) - (1570-G/268r-4: le sgr de harnes) - (1600-
G/0962: le s de harnes) - (1650-C/40r-07: le sire de harnes)
Kreet: bury (1550-B) - buri (1570-B) - bury (1570-G) - bury (1600-G) - bury (1650-C)
Nota: (Brassart, Wavrin, p. 147 - Feuchère, Ecusson, p. 28)
- in keel een dubbelstaartige leeuw van goud.
Bron: (1445-L/305-10: haynes) - (1450-B/1249: haùynes) - (1570-B/2382: le sgr de harnes)
- (1570-G/268r-4: le sgr de harnes)
Kreet: buri (1570-B) - buri (1570-G)
- in goud (keel) een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1470-P/312r-1: le sr de harnes)
Kreet: bury (1470-P)
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1475-S/058r-11: le sr de harmes) - (1535-U/145-06: sr de harnes)
Kreet: bury (1475-S)
- in keel (een hartschild van zilver), een barensteel van sabel.
Bron: (1568-B/10r-02: harnes)
Zie: Antoing
Harnes (Michel de):
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1300-V/0320: miquiex de harmez)
Harnes, burggraaf van Cassel (Michel, heer van): Lok. F-62440
- in keel een hartschild van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1214-B/f-32:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 244
Zegel: "Michael de Harnis", heer van Harnes zegelde in 1225 en 1229: een hartschild en een
barensteel met zes hangers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 37 - Feuchère, Ecusson, p. 28 -
Warlop, Flemish, p. 866).
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Harpoel:
- in goud een hertenkop van sabel, getongd van keel.
Bron: (1500-G/01v-8-5: harpoel)
Harvengt (Gerard de Marchiennes genoemd de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van sabel; 2 en 3, in goud een schuinbalk van
keel, vergezeld van een binnenzoom van zes meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1439-B/09-04: gerit v herwyn)
Helm: een vlucht van zilver komende uit een wrong van zilver en sabel (1439-B)
Zegel: Zijn broer Jacques de Marchiennes zegelde in 1433: gevierendeeld 1 en 4, een leeuw
(niet gekroond); 2 (en waarschijnlijk 3), een schuinbalk beladen in het schildhoofd met
een vijfpuntige ster, vergezeld van een binnenzoom van zes meerltjes. Het helmteken
was afgebroken van het zegel (de la Roche de Marchiennes, Harvengt, D. 34, pp. 12 en
32).
Armes: De familie de Marchiennes genoemd de Harvengt voerden als wapen: gevierendeeld
1 en 4, in zilver een leeuw van keel (Marchiennes); 2 en 3, in goud een schuinbalk van keel,
vergezeld van een binnenzoom van zes meerltjes van hetzelfde (Harvengt) (de la Roche
de Marchiennes, Harvengt, D. 34, p. 51).
Nota: Gerard de Marchiennes genoemd de Harvengt, was de jongste zoon van Jacques en
van Agnès Ghelette. Hij wordt in 1444 vermeld, samen met zijn broer Jacques, heer van
Bosqueau, in een acte betreffende de betaling van lijfrenten ten voordele van de
onwettige kinderen van wijlen hun broer Jehan. Hij staat nog vermeld in 1458 (de la
Roche de Marchiennes, Harvengt, D. 33, p. 126 et D.34, p. 21 - van den Eeckhout,
Bruxelles, n° 09-04).
Harvengt (Jehan de Marchiennes genoemd de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van sabel; 2 en 3, in goud een schuinbalk van
keel, vergezeld van een binnenzoom van zes meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1435-A/326: jehan de hernin) - (1439-B/09-02: jan v herwyn) - (1450-B/1297: van
heruen)
Helm: een vlucht van zilver komende uit een wrong van zilver en sabel (1439-B)
Zegel: "Jehans de Harvaing, escuyer", hofschenker van de hertog van Brabant, zegelde in
1423: gevierendeeld 1 en 4, een leeuw; 2 en 3, een versmalde schuinbalk vergezeld van
een binnenzoom van zes meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 38).
Nota: Jehan de Marchiennes genoemd de Harvengt, oudste zoon van Jacques en van Agnès
Ghelet, was vanaf 1410 heer van Marchiennes te Harvengt. Hij huwde Isabeau
d'Arquennes, dochter van Melchoir, heer van Le Petit-Roeulx. Hij was schildknaap en
hofschenker van de hertog van Brabant vanaf 1422; hij overleed in 1444 (Clemmensen,
Arras, n° 326 - de la Roche de Marchiennes, Harvengt, D. 33, pp. 118-128 - van den
Eeckhout, Bruxelles, n° 09-02).
Harvengt (Lancelot de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van sabel; 2 en 3, in goud een schuinbalk van
keel, vergezeld van zes meerltjes van hetzelfde; een barensteel van azuur over
alles.
Bron: (1435-A/334: lancelot de henin)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 334)
Has (de):
- in azuur drie korenschoven van goud.
Bron: (1650-L/48: de has)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 245
Has (Jehan As Pois genoemd de):
- in azuur drie korenschoven van goud.
Bron: (1486-L/1399: jehan de has en 1455: jehan de has)
Zegel: Jehan As pois genoemd de Has, zegelde in 1391, drie korenschoven en als helmteken,
een vlucht (Boniface, Epinette, p. 139).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 138-139 en 175 - Leuridan, Le Mélantois, p. 130)
Hasselt (heer van): Lok. B-9400
- gedwarsbalkt van sabel en zilver, de dwarsbalken van sabel getralied van goud.
Bron: (1525-C/247: asselt) - (1557-G/607: la mayson surnomé de hasselt) - (1582-B/119v-
19: asselt)
- gedwarsbalkt van sabel en zilver, de dwarsbalken van sabel getralied van zilver.
Bron: (1562-B/406: les sgr de hasselt)
Zegel: "Willem van der Hasselt" zegelde in 1366: gedwarsbalkt waarvan drie getralied
(Demay, Flandre, n° 1025).
Hasselt (heer van): Lok. B-9500
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur.
Bron: (1557-G/168: le sgr de hasselt) - (1562-B/114: les sgr de asselt)
Kreet: cueur de lyon hasselt (1557-G)
Zegel: Gerard van Hasselt, man van Rasse van Liedekercke, heer van Boelare, zegelde in
1297: een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 39).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Zie: Viane
Hasselt (Jehan van):
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur.
Bron: (1525-C/076: h. jan van asselt) - (1582-B/116v-20: h. jan van asselt)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 76)
Hasselt (Willem van):
- gedwarsbalkt van sabel en zilver.
Bron: (1535-U/100-05: h willem van asselt)
Hastebracq = Wasquehal ? (heer van):
- in zilver een kruis van azuur, een getande zoom van keel.
Bron: (1471-R/53-06: les armes de hastebracq)
Nota: "Magdeleene de Croix, fa Boudewijn, heere van Wasquehal" (Bethune, Epitaphes, p.
274).
Zie: Wambrechies
Haubourdin (heer van): Lok. F-59320
- de wapens van Limburg (Luxemburg), een barensteel van ....
Bron: (1300-V/1052: monseigneur de habourdin)
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud,
een barensteel van hetzelfde, elke hanger beladen met drie torens (?) van sabel.
Bron: (1544-L/078: le sgr de haubourdin)
Haudion (de):
- in goud tien ruiten van azuur, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1544-L/283:)
Zegel: Jehan de Haudion, ridder, zegelde in 1289 een akte van Maria, vrouw van Mortagne:
tien ruiten, paalsgewijs aanstotend, niet aaneengesloten, en een barensteel met vijf
hangers erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 40).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 246
- gevierendeeld 1 en 4, in goud tien ruiten van azuur, aanstotend en aaneengesloten
geplaatst 3, 3, 3 en 1; 2 en 3, in keel drie gespen van goud (Fremault); een
hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur (Gamans).
Bron: (1544-L/284:)
Haudion (Olivier de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud tien ruiten van azuur, aanstotend en aaneengesloten
geplaatst 3, 3, 3 en 1; 2 en 3, in keel drie gespen van goud (Fremault); een
hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur (Gamans).
Bron: (1538-W/127:)
Helm: een griffioenkop tussen een vlucht, alles van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 127)
Hautain = Aunay ? (heer van):
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1557-G/253: le sgr de hauteyn) - (1562-B/293: les sgr de haultain)
Zegel: "Galterus de Alneto, miles" zegelde in 1234: een vol wapen met een schildhoofd
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 1235).
Wapen: "La maison d'Aunoy, qui a porté en France d'or au chef de gueulle” (Le Carpentier,
Cambray, D. II, p. 142).
Nota: Ter informatie, de heer van Houtain (B-1476) zegelde in 1304 als heer, een akte van
Hendrik de "Novile, con dist Rigaus", die aan de prior van Frasnes zijn rechten over de
stad Sart-Dame-Aveline afstond. Zijn zegel is: een vol wapen met een schildhoofd, een
uitgeschulpte zoom. Bigot n° 53 bevestigt dit bij de vermelding van "Guautiers de
Hoingreng - l'escu d'azur au kief d'argent à la bordeure de geules endentée,
Braibanchon". Volgens de Riddere voerden de familie Houtain: in azuur een schildhoofd
van goud (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 119 - de Riddere, Hautain, pp. 10-11 - Bouly de
Lesdain, Groupes, Nota 478).
Hautois = Hem ? (heer van):
- in zilver een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1557-G/349: le sgr de hautoys)
Kreet: lyever dy dan my (1557-G)
- in zilver een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van zilver.
Bron: (1562-B/391: les sgr de hautois)
Hauweel (Ingelram):
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver, beladen met een everzwijnskop
van sabel.
Bron: (1470-D/122r-04: sire ingheram hauluet)
Nota: In 1276, wordt een Hauweel, zoon van Eustache Hauweel aangegeven die mogelijks te
vereenzelvigen is met Ingelram I, heer van Beselare vanaf 1317. Ingelram I huwde
Johanna van Bredelare en overleed voor 1349. Hij kocht waarschijnlijk rond 1330 de
heerlijkheid Aveschoot van Johan van Claerhout (Stockman, Hauweel, pp. 107-109 –
Warlop, Hauweel, pp. 340-341 – Warlop, Heren, pp. 18-22).
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver, beladen met een everzwijnskop
van sabel, getand van zilver.
Bron: (1525-C/069: heer engleham hauwyel) - (1582-B/116v-16: h. engelman hauwiel)
Zegel: "Hengheran Hauweel", ridder, zegelde in 1336: een dwarsbalk van vijf spitsruiten, de
middelste beladen met een penning? (Demay, Flandre, n° 1032).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 69)
Hauweel:
- in keel een spitsgeruite dwarsbalk van zilver, een versmalde schuinbalk van keel over
alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 247
Bron: (1370-M/817:)
Zegel: Paul Hauweel, schepen van het ambacht van Ieper, zegelde in 1386: een dwarsbalk
van drie spitsruiten, een schuinstaak erover (Bonaert, Sceaux, p. 323).
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van goud.
Bron: (1471-R/51-07: ceulx de hanheel)
Zegel: "Eustacii Havel", baljuw van Ieper, zegelde in 1290: een verkorte dwarsbalk van vijf
spitsruiten (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 42).
- in keel een spitsgeruite dwarsbalk van zilver.
Bron: (1550-A/09r-10: hauweel) - (1557-G/479: la mayson surnomé hauwel)
Zie: Hazebrouck - Hoflande – Oostwinkel
Haveldonck (van):
- in zilver drie bloemhoeden van sinopel, versierd met rozen van keel.
Bron: (1500-G/08r-8-1: van aveldonck) - (1524-G/a-02: vanaveldonc)
Wapen: De L’Espinoy, Lautte en Jacques Anthoine de Castro geven hetzelfde wapen voor de
familie "Haveldonck en flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 347 - Lautte, Jardin, p. 64).
Haverie (heer van): Lok. B-7711
- in zilver een dwarsbalk van sabel.
Bron: (1557-G/393: le sgr de hoverdrye) - (1562-B/206: les sgr de hoverdrie)
Haverskerque (heer van): Lok. F-62350
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1260-H/230: le sr de hanequcoque) - (1278-C/219: le sr de haveskercke - dH-22r:
die heer van haefskerc)) - (1279-H/429: le sire de haveskerke) - (1279-R/429: le sire
de haveskerke) - (1290-L/573: li sires de hevecreque) - (1370-N/1203-1256: le sire
havequerque) - (1372-B/0638: he van haefkerke) - (1375-S/21r-04: le sr de
hauwsquerque) - (1380-U/1771: le sire de havesquerque) - (1380-W/28r-29: le sr de
haveskerke) - (1395-G/0951: haefskerke) - (1400-A/013: havesquerque en 115:
havesquerque) - (1425-S/0217: le sieur de haveskerke) - (1430-C/132-02: aefskerke
(haevekercke)) - (1435-T/0521: haffkerke) - (1445-L/269-10: haveskercke) - (1450-
B/0829: haefskerke) - (1450-E/46r-10: le sr de hausquerque en 46r-28: le sr de
havesquerque) - (1450-L/078-1: havesquercque) - (1450-M/11v-9: le sr de havesquercq)
- (1470-D/113v-06: les armes de havesquerque) - (1470-P/395v4: le sgr de
havesquerque) - (1471-R/46-10: le sgr de haverskeke) - (1475-S/162r-11: le sgr de
havesquerque) - (1500-G/01v-2-4: havixkercke) - (1500-S/66v-2: haveskerke) - (1525-
C/021: haveskerke en M-23v-10: h và fonteyne en và aveskerck) - (1535-U/083-02: sr
de haveskerke) - (1543-B/146v-1: sr destinhuse) - (1550-A/09v-05: haveskercke) -
(1550-B/F-011: le sr de haveskerque) - (1557-G/134: le sgr de havesquerque) - (1562-
B/066: les sgr de aveskercke en 658: haveskercque) - (1568-B/56r-10: le sr de
haveskerke) - (1570-B/1811: le sgr de haveskerke) - (1570-G/203v: le sgr de
haveskerke) - (1582-B/116r-03: h. van haveskercke) - (1600-E/144r-4: le sr dhaef
haveskerck) - (1600-G/0286: le s de havesquerke) - (1600-O/050r-1: le sgr de
havesquerque) - (1600-W/088r-2: le sgr de havesquerke) - (1650-B/291-03-5: le sr de
haveskerke en 292-05-1: dns de haveskerke) - (1650-C/59v-04: havesquerke)
Kreet: hauwsquerque (1375-S) - havesquerque (1436-C) - hausquerque (1450-E) -
havesquerque (1450-E) - havesquercqe (1450-L) - havesquerque (1470-P) - havesquerque
(1475-S) - haveskerke (1500-S) - haveskerke (1535-U) - havesquerque (1557-G) -
haveskerke (1570-B) - havesquerke (1600-G) - havesquerque (1600-O) - haveskerque
(1650-C)
Zegel: "Boidini de Haveskerke", ridder, zegelde in 1245 en "Jehans demisiaus de
Haveskerke, sire destaires", ridder, zegelde in 1270: een dwarsbalk (Douxchamps,
Haveskercke, n° 7 en 14).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 141 - Lautte, Jardin, p. 179)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 248
Nota: Bij het copiëren van Urfé of een kopie van deze wapenboek heeft Le Boucq (1543-B)
het tweede deel van de lijn en het eerste deel van de volgende lijn vergeten. Hij geeft
dus de naam Steenhuyse met de beschrijving van het wapen van Haveskercke (1380-
U/1770-1771).
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een vijfblad van goud.
Bron: (1400-G/157r-11: le sr de havesquerque)
Zie: Fontaines - Lamaers - Lederzeele - Raches - Steenbecque - Watten
Haveskercke (Filips van):
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een wassenaar van zilver.
Bron: (1435-A/188: philippe de haeskerke) - (1450-B/0869:)
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1435-T/0561: philyppe de hascker)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 49)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel geblokt van zilver en azuur.
Bron: (1470-D/120r-06: messire philluip de haveskerke)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 27)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur, elke hanger beladen met
drie penningen van zilver.
Bron: (1525-C/059: h. philips van haveskerke) - (1582-B/116v-08: h. philips van haveskercke)
Zegel: "Phelippe de Havessquerque", ridder, zegelde in 1331: een dwarsbalk en een
barensteel geblokt van drie hangers. “Philippe de Havesquerque”, ridder, zegelde in
1334: een dwarsbalk en een barensteel, elk van de drie hangers beladen met drie
liggende blokjes (Demay, Flandre, n° 1040 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 43 - Douxchamps,
Haveskercke, n° 30).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 59)
Haveskercke (Frans van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1370-N/1204-1257: m france de havequerque)
- in goud een versmalde dwarsbalk van keel.
Bron: (1410-P/04r-8: s' f dehavesk'ke)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met drie schelpen van zilver, een barensteel
met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/120r-05: sire franceur de haveskerke)
Nota: Frans, zoon van Jehan van Haveskercke staat vermeld in 1302 (van den Eeckhout,
Dupuy, p. 27 - Verbruggen, Guldensporen, p. 221).
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur, elke hanger beladen met
drie penningen van zilver.
Bron: (1525-C/053: h. fransoys van haveskerke) - (1582-B/116v-02: h. fransoys van
haveskercke)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 170-172)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 53)
Haveskercke (Hustin van):
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
sabel.
Bron: (1525-C/062: h. heustyn van haveskerke) - (1582-B/116v-11: h. heustyn van
haveskercke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 62)
Haveskercke (Jehan van):
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1297-C/72: messire jehan de haveskerke)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 249
Zegel: "Jehans de Havekerke, chevalier, sire de Staire", zegelde in 1286: een dwarsbalk
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2388).
Haveskercke (Lodewijk van):
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een schelp van zilver.
Bron: (1436-C/071r-08: lodevich va hastkerke) - (1436-L/1342: lodevich va haskerke)
Helm: twee afgewende gehalsbande wolfhondenkoppen (1436-C)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een ring van azuur.
Bron: (1438-A/329-03: loys de haveskerke)
Zegel: "Lodewijc van Aefskerke", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1446: een
dwarsbalk beladen met een ring (Douxchamps, Haveskercke, n° 49).
Haveskercke (Peter van):
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een spoorrad
van sabel.
Bron: (1420-C/126: messire pierre de havesquerque, sgr de raisse)
Zegel: Peter van Haveskercke, ridder, kastelein van Orchies, zegelde in 1401: een dwarsbalk,
rechts getopt met een vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 43).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 126)
Haveskercke (van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1290-L/565: havesquerque) - (1291-L/204: havesquerque)
Zegel: "Roberti de Haviskerka, militis", zegelde in 1276 en "Jehans de Watenes" zegelde in
1331: een dwarsbalk en een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 1038 -
Douxchamps, Haveskercke, n° 19).
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1370-M/755:)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel geblokt van azuur en zilver.
Bron: (1370-M/757:)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een vijfblad van zilver.
Bron: (1375-B/33v-2: havesqèque) - (1407-O/054: de havesquerque)
Zegel: "Hustin de Haverque" zegelde in 1371: een dwarsbalk beladen met een roos (Demay,
Flandre, n° 1037).
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur, elke hanger beladen met
twee penningen van zilver.
Bron: (1410-P/25v-9: s' as de haveskerk)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van zilver, elke
hanger beladen met twee penningen van azuur.
Bron: (1445-L/279-14: a)
Haveskercke (Vlamink van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur, beladen met penningen van
zilver.
Bron: (1370-N/1205-1258: m flament de havequerque)
Haveskercke, heer van Fontaines (Antoine van):
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1420-C/353: messire anthoine de havesquerque, sgr de fontaines)
Zegel: Jehan van Haveskercke, ridder, heer van Fontaines, zegelde in 1351 en "Antoine de
Havekerke seigneur de Fontaines", zegelde in 1408: een dwarsbalk (Demay, Clairambault,
n° 4549 - Douxchamps, Haveskercke, n° 45).
Nota: Hij was heer van Fontaines-lès-Chérisy (F-62128) (Bozzolo, Cour, n° 353).
Zie: Fontaines

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 250
Haveskercke, heer van Watten (Gillis van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1297-C/73: messire gille de haveskerke)
Zegel: "Gilles de Haveskerke", ridder, heer van Watten, zegelde van 1276 tot 1299: een
dwarsbalk en een barensteel met vijf hangers (Douxchamps, Haveskercke, n° 20-21).
Havestien = Handzame ? (heer van):
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1570-B/1986: le sgr de havestien) - (1570-G/217: le sgr de havestien) - (1650-C/62v-
12: havestein)
Zie: Handzame
Haye (de La):
- in goud een getande schuinstaak van keel.
Bron: (1500-G/04v-5-4: de la haye)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de la Haye": in goud een
uitgeschulpte schuinbalk van keel. Volgens Lautte: in goud een schuinbalk van keel
(Lautte, Jardin, p. 174).
Haye (heer van La): Lok. B-9521
- in azuur een leeuw van zilver.
Bron: (1290-L/575:) - (1380-U/1813: celui de la haye) - (1380-W/29r-12: cellui de la haye)
- (1400-G/158r-08: celluy de la haye) - (1450-M/14v-1: celluy delehaye) - (1470-D/116r-
02: celuy de la haye) - (1470-P/385v3: le sgr de le haye) - (1475-S/166v-12: le sgr de le
hay) - (1535-U/090-08: la haye) - (1543-B/149v-6: sr de le hay) - (1570-B/1887: le sgr
de la haye) - (1570-G/209: le sgr de la haie) - (1600-E/148v-6: celuj de la haye) - (1600-
G/0322: celluj de le haye) - (1650-C/60v-15: sgr de la haye)
- in azuur een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van keel, een zoom van
goud.
Bron: (1557-G/315: le sgr de le haye)
- in azuur een leeuw van zilver, getongd van keel.
Bron: (1600-W/091v-2: celuy la haye)
- in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-B/293-08-7: le haye)
Haye (heer van La): Lok. F-59100
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld van spoorraderen van goud.
Bron: (1380-U/1837: celui de la haie)
Zegel: Jehan de La Haye, ridder, zegelde in 1245: een hartschild vergezeld van drie
spoorraderen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2345 - Feuchère, Ecusson, p. 19 - Warlop,
Flemish, p. 856).
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld van twee spoorraderen van goud.
Bron: (1380-W/29v-01: cellui de la haye)
Zegel: "Johannis de Haia, militis" zegelde in 1258: een hartschild vergezeld van twee
spoorraderen (Demay, Flandre, n° 1044 - Feuchère, Ecusson, p. 19).
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes
van goud.
Bron: (1400-G/158v-13: celluy de la haye) - (1470-P/389v3: le sgr de le haye) - (1570-
B/2071: le sgr de la haye) - (1570-G/223v: le sgr de la haie)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee zespuntige
sterren van hetzelfde.
Bron: (1410-P/07r-3: s' delehaie)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie sterren van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/396: le sgr de la haye)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 251
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie sterren van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/396: le sgr de la haye)
Kreet: wauryn wauryn (1557-G)
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee sterren van
hetzelfde.
Bron: (1562-B/303: les sgr de le haye)
Zegel: "Jehan de Le Haie" zegelde in 1343: een hartschild vergezeld in het schildhoofd van
drie sterren (Demay, Flandre, n° 3165).
- in sabel een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud.
Bron: (1650-B/293-09-6: haye)
Haye (heer van La):
- in azuur een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van goud.
Bron: (1425-S/0265: le sieur de la haye) - (1470-P/396v2: le sgr de le haye) - (1475-
S/163v-14: le sgr de le haie) - (1550-B/F-059: le sr de la haie) - (1570-B/2072: le sgr
de la haye) - (1570-G/223v: le sgr de la haie)
Nota: Le Carpentier citeert "Je connois plus de vingt Sries & vingt Familles du nom de La
Haye”. Onder n° 6 geeft hij: in azuur een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van goud.
Rietstap geeft aan dat deze familie afkomstig zou zijn uit Frankrijk, mogelijks wegens
de bron die waarschijnlijk Le Carpentier is. Jougla de Morenas, die een groot aantal
families met de naam La Haye geeft, vermeldt deze wapens niet. Gailliard geeft een
dwarsbalk in zilver ipv goud en dit onder de naam van der Heye. Is er een verband met
de heren van Westende, die gelijkaardige wapens voerden? (Le Carpentier, Cambray, D.
II, pp. 673-674 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 907 - Jougla de Morenas, Armorial, D. IV,
pp. 284-286).
- in azuur een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1535-U/090-07: sr de la haye) - (1557-G/505: la mayson van der heye)
- in azuur een tegengekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1600-G/0324: celluy de le haye)
Zie: Westende
Haye (heer van La):
- in sabel drie sterren van goud.
Bron: (1570-B/2073: le sgr de la haye)
Nota: Le Carpentier citeert "Je connois plus de vingt Sries & vingt Familles du nom de La
Haye”. Onder n° 7 geeft hij: in sabel drie sterren van goud. Rietstap geeft aan dat deze
familie afkomstig zou zijn uit Frankrijk, mogelijks wegens de bron die waarschijnlijk Le
Carpentier is. Hij geeft in Vlaanderen een familie van der Heyden die als wapen voerde:
in azuur drie sterren van goud. Jougla de Morenas, die een groot aantal families met de
naam La Haye geeft, vermeldt deze wapens niet (Le Carpentier, Cambray, D. II, pp. 673-
674 - Rietstap, Armorial, D. I, pp. 907 en 947 - Jougla de Morenas, Armorial, D. IV, pp.
284-286).
- in sabel drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1570-G/223v: le sgr de la haie)
Haye (Peter de la):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee sterren van
goud.
Bron: (1470-D/126r-04: sire puere dela haye)
Zegel: Een “Pieron de le Haie”, ridder, zegelde in 1315: een hartschild en Peter de La Haye,
ridder, zegelde in 1324: een hartschild, vergezeld in het schildhoofd van twee vijfbladen

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 252
(twee sterren volgens Feuchère) (Demay, Flandre, n° 1047 en 2762 - Feuchère, Ecusson,
p. 19).
Nota: Deze Peter de La Haye was “roi des Timaux” van de Zaal van Rijsel. Hij moet overleden
zijn voor 1338, want op deze datum werd Jehan de La Haye in de documenten van de
abdij van Loos aangegeven als “roi des Timaux” (Brassart, Wavrin, p. 149 – Leuridan, Le
Mélentois, p. 60).
Hayhove = burggraaf van Rijsel ?:
- in keel een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/06v-3-4: hayhove)
Haynin (de):
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een
wassenaar van sabel.
Bron: (1544-L/277:)
Zegel: Jehan, heer van Haynin en van Louvignies, ridder, zegelde in 1466: een uitgeschulpt
kruis (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 46).
Zie: Lesquin – Wambrechies
Hazebroeck (Diederik Hauweel genoemd van):
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/063: h. didiryck van hasbrouc) - (1582-B/116v-12: h. dideryck van hasbrouc)
Zegel: "Tieri de Hasebreuc" zegelde in 1369: een dwarsbalk van spitsruiten en een
barensteel met vijf hangers en "Tieri de Hasebreuc", ridder, voordien gevangen te
Baesweiler, onder Lodewijk van Namen, zegelde in 1374: een dwarsbalk van vijf
spitsruiten en een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 1051 - de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 11).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 63)
Hazebroeck (Jehan van):
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van goud, een barensteel met vier hangers
van azuur, bezaaid met penningen van ....
Bron: (1470-D/122v-07: sire jehan de hastbrenne)
Nota: Jehan van Hazebrouck, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Leliaards (Delfos,
Liebaards, p. 330 L-61 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 28 - Verbruggen, Guldensporen, pp.
221-222 et 225).
Hazebroeck (van):
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van (zilver), een barensteel van (azuur).
Bron: (1372-B/0639: hasbrouc)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Hasbrouck": in keel een
dwarsbalk van vijf ruiten van zilver, een barensteel van azuur.
- in zilver een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1395-G/0962: haesbruec)
Zegel: Hendrik van Hazebrouck, ridder, zegelde in 1275: een dwarsbalk van vijf spitsruiten
en een barensteel met vier hangers (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2393).
- in goud vijf naast elkaar geplaatste nagels van keel.
Bron: (1500-G/08v-2-6: haesbrouc)
- in zilver een dwarsbalk van vijf ruiten van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1535-U/100-13: hasa roeck, vide hasebroeck)
Hazebrouck (heer van): Lok. F-59190
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver (Hauweel).
Bron: (1370-M/802:) - (1525-C/057: h. van hasbrouc) - (1535-U/093-08: sr de hasebrouck)
- (1562-B/276: les sgr de haesbrouc, leur surnom est hauweil) - (1582-B/116v-06: h. van
hasbrouc)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 253
Zegel: "Gayfier van Haesbroec", voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van
Namen, zegelde in 1374: een dwarsbalk van vijf spitsruiten (de Raadt, Sceaux, D. II, p.
11).
Nota: (de Meulenaere, Hazebrouck, pp. 157-158).
- in keel een spitsgeruite dwarsbalk van goud.
Bron: (1425-S/0330: le sieur de hasbrouck) - (1568-B/63v-08: hazebrouk)
- in keel een dwarsbalk van vijf ruiten van zilver.
Bron: (1557-G/233: le sgr de haesbrouc)
Kreet: helpt godt, haesbrouc helpt godt, haesbrouc (1557-G)
- in keel een dwarsbalk van vijf ruiten van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1570-B/1875: le sgr de hasbrouck) - (1650-C/60v-05: sgr de hazebourk)
- in zilver een dwarsbalk van zes spitsruiten en een halve spitsruit van keel.
Bron: (1600-E/154r-1: celuj de hasebreuch)
- in zilver een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1650-B/294-08-1: haesbrouck)
Hazebrouck (stad): Lok. F-59190
- in keel een zittende haas van goud op een terras van sinopel.
Bron: (1425-S/0331: le sieur de hasbrouck) - (1535-U/093-09: sr de hasebrouck)
Wapen: Leuridan geeft: in goud een schuingeplaatste lopende haas van natuurlijke kleur
(Leuridan, Communes, p. 116).
- in keel een dwarsbalk van negen spitsruiten van zilver.
Bron: (1557-G/068: haesbroucq)
- in keel een schuinbalk van goud, beladen met een lopende haas van keel, gebroekt
van zilver.
Bron: (1562-B/603: haesbroeck)
- in keel een klimmende haas van goud op een terras van sinopel.
Bron: (1568-B/63v-09: hazebrouck)
Hecke (van der):
- in sinopel drie kepers van zilver, een uitgeschulpte zoom van goud.
Bron: (1550-A/12r-05: hecke)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 355)
Hecke (van):
- in azuur een griffioen van goud.
Bron: (1650-C/63r-16: hecque)
Nota: Het wapenboek Callot (1650-C), dat min of meer het wapenboek Le Blancq (1570-B)
volgt, voegt tussen de wapens van de heer van Meurchin en Les Wastines de wapens
"Hecque" en van "Hacquenis".
Heede (van den):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie kepers van zilver; 2 en 3, in zilver drie leeuwen
van sinopel, een zoom van keel.
Bron: (1500-G/08r-3-1: van heede)
Zegel: "Iacop và den Heede" zegelde in 1480: gedeeld I, drie kepers; II, drie leeuwen. "Ian
van den Heede" zegelde in 1545: gevierendeeld 1 en 4, drie kepers; 2 en 3, drie leeuwen
(Bockstal, Zegels, n° 189-190).
Heede (van den):
- in azuur een hertengewei van goud.
Bron: (1550-A/13r-06: heede)
Zegel: Godefroid van den Heede zegelde in 1550: een hertengewei (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 44).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 395)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 254
Heemstede (Roland Lefevre, heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinstaak van keel, begeleid van twee adelaars
van sabel; 2 en 3, blank; over alles; een hartschild van zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1531-G/13-1: hemstede le febure)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuingeplaatst omgekeerd zwaard van zilver,
versierd van sabel, begeleid van twee adelaars van hetzelfde; 2 en 3, in goud een
binnenzoom van zes meerltjes van keel, een kanton van hetzelfde, gebroken met
een hartschild van sabel een leeuw van zilver.
Bron: (1531-G/UG f° 46v: hemste)
Helm: een uitkomende adelaar van sabel, komende uit een wrong (1531-G)
Zegel: Roland Lefevre, algemeen ontvanger van Vlaanderen, zegelde in 1482: een
schuingeplaatst omgekeerd zwaard, vergezeld van twee adelaars. Florent, heer van
Heemstede, zegelde in 1412: een leeuw (Demay, Flandre, n° 1052 - de Raadt, Sceaux, D.
I, p. 452).
Wapen: Het wapen van Jehan Lefevre genoemd van Heemstede, is: gevierendeeld 1 en 4, in
goud een schuingeplaatst omgekeerd zwaard van azuur, versierd van sabel, begeleid van
twee adelaars van hetzelfde (Lefevre); 2 en 3, in goud een binnenzoom van zeven
meerltjes van keel, een kanton van hetzelfde (Heemstede), gebroken met een hartschild
van zilver een leeuw van sabel (Geerts, Burcht, pp. 290 en 315).
Nota: (van den Eeckhout, Gand, n° 45)
Heestert (heer van): Lok. B-8551
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1557-G/491: le sgr d’eestrudt)
Kreet: lydequerque lydequerque (1557-G)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud (Uytkercke).
Bron: (1562-B/438: les sgr d'estrut, leur surnom est de huutkerke)
Heestert:
- in sabel een keper van goud.
Bron: (1500-G/02v-5-2: hestel en 08v-4-7: heestruut)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Heestruut"
(Lautte, Jardin, pp. 186 en 193).
Heille (heer van): Lok. NL-4527
- in keel een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/262: le sgr de heylle) - (1562-B/108: les sgr de heyle)
Kreet: heylle (1557-G)
Zegel: Boudewijn van Heyle, ridder, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1285: een
streepkruis, vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes en een barensteel met
vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 55).
- in keel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1562-B/107: les sgr de heyle)
Heinsberg:
- in keel vier kepers van zilver.
Bron: (1500-G/06r-3-7: heijnsberch)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Heinsberg".
Helbuterne (heer van): Lok. F-59116
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, getopt met vier
wimpels van goud, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel (Porte), een
barensteel van zilver over alles.
Bron: (1544-L/237: le sgr de helbuterne)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 255
Helfaut (heer van): Lok. F-62570
- in goud drie dwarsbalken van sabel, een vrijkwartier van hermelijn.
Bron: (1570-B/1979: le sgr de helfault) - (1570-G/216: le sgr de helfault) - (1650-C/62v-
05: sgr de hellefaut)
Zegel: Antoine Helfaut zegelde in 1557: gedwarsbalkt een vrijkwartier van hermelijn
(Delgrange, Cachets, D. 1, p. 26).
Hellebeke (heer van):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie klophamers van zilver.
Bron: (1470-P/394r3: le sgr de harlebeke) - (1475-S/166r-10: le sgr de harlebecque) -
(1570-B/1924: le sgr de herbecke) - (1570-G/212: le sgr de harlebeke) - (1650-C/61r-
24: sgr de harlebecke)
Zegel: “Arnould van Helbeke”, ridder, zegelde in 1316: een schuinbalk beladen met drie
klophamers, vergezeld in het tweede kwartier van een schildje met een gekroonde leeuw,
en in 1339 zegelde hij, tussen de Brabantse edelen, het verdrag tussen de hertog van
Brabant en de graaf van Vlaanderen: een schuinbalk beladen met drie klophamers,
vergezeld in het tweede kwartier van een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 59 en D. IV,
p. 473).
Wapen: (1372-B/0711: hellebeke hellebeke - 1395-G/0884: h arnt v hellebeke – 1450-
B/0412: heelbeke - 1570-B/2236: le sgr de hellebecke)
Nota: De feodale familie van Hellebeke hield zijn naam van een heerlijkheid in de nabijheid
van Halle. In 1303 was Godefroid van Hellebeke heer van Beersel en drossaard van
Brabant (van Parys, Brabantica, D. II, p. 363).
Hellebout:
- doorsneden A, in goud zeven blokjes van sabel, geplaatst 4 en 3; B, in keel een
wassenaar van zilver.
Bron: (1500-G/05v-4-7: huelbout)
Helleghem (Boudewijn van):
- in keel bezaaid met blokjes van goud, een keper van hetzelfde.
Bron: (1525-C/054: h. baudyn van allinghen) - (1582-B/116v-03: h. bauduwyn van allingen)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 54)
Zie: Halinghen
Helman:
- in azuur een schuinbalk van zilver.
Bron: (1500-G/08r-2-4: helmers)
Wapen: Dansaert geeft: in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie afgerukte
leeuwenkoppen van goud, getongd van keel (Dansaert, Armorial, p. 243).
Hem (heer van): Lok. F-59510
- in zilver een schildhoofd van keel, rechts beladen met een zespuntige ster van goud.
Bron: (1410-P/14v-5: (hem))
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schildhoofd van keel (Bourghelles); 2 en 3, in zilver
een keper van keel (Hingettes), beladen in de top met een schildje van keel een
leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1420-C/403: monseigneur, sgr de hem) - (1544-L/116: hem)
- in zilver een schildhoofd van keel, beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1470-P/382v1: le sgr de hem)
Kreet: bourghelle (1470-P)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel.
Bron: (1500-B/33v-2: oer heer van ham)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 256
Helm: het hoofd van een gebaarde man van natuurlijke kleur, baard en haren van bruin,
komende uit een helmmantel in de vorm van een kuip van sabel eindigend in veders (1500-
B)
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1500-G/02r-4-1: hem) - (1570-B/1827: le sgr de hem) - (1570-G/204v: le sgr de hem)
Kreet: burgailles (1570-B) - burgaille (1570-G)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 188)
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top (Coyeghem).
Bron: (1544-L/117: hem)
Zegel: "Grard de Cuinghien", heer van Hem, zegelde in 1447: gekeperd en een getande zoom
(Demay, Flandre, n° 760).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schildhoofd van keel (Bourghelles); 2 en 3, in zilver
een keper van keel (Hingettes), beladen in de top met een schildje van keel een
leeuw van zilver, genageld en getongd van goud (Antoing); over alles; een hartschild
van zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top (Coyghem).
Bron: (1544-L/139:)
Zie: Hautain - Hautois – Kooigem
Hem (Jehan de):
- in zilver een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van zilver.
Bron: (1525-C/290: h. jan van hayne) - (1582-B/120v-11: h. jan van harme)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 290)
Hem = Herzele ? (heer van):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1471-R/51-02: le sgr de hem)
Nota: De ontwerper heeft mogelijks het wapen willen voorstellen van Jehan de Roubaix,
heer van Roubaix en van Herzele. Deze brak in het begin van de XV de eeuw zijn wapen
met een ster (spoorrad) van zilver in de rechterbovenhoek. Het woord "merlette"
(meerltje) kan mogelijks een verkeerde lezing zijn voor "molette" (spoorrad) (Leuridan,
Le Ferrain, pp. 258-259).
Hembise (heer van): Lok. B-7870
- geschuinbalkt van goud en azuur, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1500-G/06r-5-8: ymbiese traizegnies)
- geschuinbalkt van azuur en goud, beladen met een omgewende schaduwleeuw, een
uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1524-G/l-03: imbiesen)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel
beladen met elf penningen van zilver.
Bron: (1557-G/318: le sgr de ymbyse)
Zegel: "Segher van Embise", baljuw van Nevele, zegelde in 1373: een leeuw en drie
schuinbalken erover (!), een zoom beladen met veertien penningen of koeken (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 60).
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1562-B/202: les sgr et maison de imbiese)
Zegel: Zeger van Hembyse zegelde in 1373: drie schuinbalken en een zoom (uitgeschulpt?)
(de Pauw, Artevelde, n° 34).
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom van keel.
Bron: (1650-B/294-05-9: imbise)
Kreet: silly (1650-B)
Wapen: Volgens Lautte: in goud drie schuinbalken van azuur, beladen met een schaduwleeuw,
een uitgeschulpte zoom van keel (Lautte, Jardin, p. 176).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 257
Nota: (De Lange, Opbrakel, p. 89)
Zie: Opbrakel
Hembyse (Daniël van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel,
beladen met zestien penningen van zilver.
Bron: (1525-C/219: h. daniel van embise) - (1582-B/119r-16: h. daniel van embise)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 219)
Hembyse (Jehan van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel
beladen met elf penningen van zilver.
Bron: (1396-F/196: her jan hymbise - sire jehan de hembise - dH-41v: her jan hymbise)
Hembyse (Willem van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel
bezaaid met penningen van goud.
Bron: (1377-S/2678: vuilleaume de biaulieu)
Kreet: silly (1377-S)
Nota: (Clemmensen, Saint-Omer, n° 2678)
Hemesbeke = Krombeke ? (heer van):
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel een zespuntige ster van
zilver.
Bron: (1600-E/160r-4: le sr de hemesbeke)
Nota: Mogelijks een verkeerde lezing van het vrijkwartier.
Hemsrode (heer van): Lok. B-8570
- in goud een keper van keel, beladen met drie ringen van zilver.
Bron: (1525-C/024: h. van hemsrode) - (1535-U/098-16: sr d'emsrode) - (1557-G/169: le
sgr de hemsrode) - (1562-B/205: les sgr de hemsrode) - (1582-B/116r-06: h. van
hemsrode) - (1650-B/293-05-2: hemsrode)
Kreet: a la moert a la moert tout autour (1557-G)
Zegel: "Joes van Hemsrode" zegelde in 1336: een keper beladen met drie ringen (Demay,
Flandre, n° 1060).
Wapen: Volgens Bethune: "d'or au chevron de geule, chergé de trois virets d'or" (Bethune,
Epitaphes, p. 391 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 177).
- in goud een keper van keel.
Bron: (1550-A/10r-06: hemsrode) - (1570-B/1873: le sgr d'emsrode) - (1570-G/207: le sgr
de d'emsrode) - (1650-C/60v-04: le sgr de hemsrode)
Zie: Meserode
Hemsrode (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel drie
ringen van zilver.
Bron: (1475-S/168r-06: celuj demsrode 5e)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel drie ringen van
zilver.
Bron: (1600-E/150v-6: celuj demsrode)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 258
Gainstaille die werden omgewisseid. Dupuy omschrijft het wapen als: in zilver een keper
van keel, beladen met drie ringen van zilver (1470-D/118r).
Hemsrode (Joost van):
- in zilver (goud) een keper van keel, beladen met drie ringen van zilver.
Bron: (1470-D/118r-05: sire gaussin de esrede)
Nota: Josse van Hemsrode, zoon van Jehan en van Beatrix van Steenhuyse verkocht in 1284
een deel van de heerlijkheid Hemsrode aan Oylart Ghelare. Een Joost van Hemsrode,
waarschijnlijk zijn zoon, was baljuw van Veurne in 1328 (de Saint Genois, Monumens, D.
I, p. 954 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 238 - Le Glay, Archives, n° 1565,
D. II, p. 37 – Nowé, Baillis, pp. 98 + 389 – Santens, Hemsrode, p. 225 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 28 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 511-515).
Hemsrode (Wouter van):
- in goud een keper van keel, beladen met drie ringen van zilver.
Bron: (1395-G/0956: h' wolter van eemsrode)
Herbaumez (Gerard de):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het eerste kwartier van een schildje
van zilver drie leeuwen van sabel (Halewyn).
Bron: (1420-C/338: mesire gerard de herbaumez)
Zegel: Gerard de Herbaumez, ridder, zegelde in 1410: een dwarsbalk vergezeld in het eerste
kwartier van een schildje (Roman, Inventaire, n° 5792).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 338)
Herbaumez (heer van): Lok. F-59274
- in zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1375-B/43v-1: le seignr de herbames) - (1407-O/062: sr de herbeames) - (1475-
S/173v-03: le sr de herbaumez) - (1500-Q/24r-01: herbaumez) - (1525-C/136:
hymbeeck) - (1535-U/132-07: sr de herbamer) - (1550-B/A-119: le sr de herbamez) -
(1570-B/2074: le sgr de herbaumez) - (1570-G/223v: le sgr de herbaumez)
- in goud een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1535-U/128-11: sr de herbaumetz)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, beladen met een hartschild van zilver drie leeuwen
van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel (Halewyn).
Bron: (1544-L/219: herbaumez)
- in goud drie valkenkappen van sabel (Candele).
Bron: (1544-L/220: le sgr de herbaumez)
Zie: Popoff, Artois, n° 84
Herbaumez (Willem de):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het eerste kwartier van een schildje
van zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud (Halewyn).
Bron: (1420-C/337: messire guillaume de herbaumez)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 337)
Herbaumez = Maelstede of Voorhoute ? (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1582-B/117v-19: houbroeck)
Nota: Zo men de volgorde van het wapenboek de Coninck (1525-C) volgt, vindt men op deze
plaats de heer van Herbaumez, maar in feite geeft van Beckberghe de wapens weer van
de familie Maelstede of Voorhoute.
Herewin (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande leeuw
van sinopel.
Bron: (1535-U/094-04: sr de herwyn) - (1562-B/346: les sgr de herwin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 259
Zegel: "Sohier Herewin", ridder, zegelde in 1304: een dwarsbalk vergezeld in de
rechterbovenhoek van een gaande leeuw, een uitgeschulpte zoom (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 2403).
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een leeuw van
sinopel.
Bron: (1543-B/154v-4: sr de herwin)
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande leeuw
van sinopel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/387: le sgr de herwyn)
- in zilver een dwarsbalk van keel, een leeuw van sinopel over alles heen.
Bron: (1600-E/156r-5: celuj de herwyn)
Herewin (Rogier de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van sinopel.
Bron: (1470-D/126v-07: sire rogue gevin)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 28)
Herewin (Wouter de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur, elke
hanger beladen met sterren van goud.
Bron: (1470-D/124v-04: sire woutre de heucer)
Hérignies (heer van): Lok. F-59710
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur twee afgewende paalsgewijs geplaatste barbelen van
zilver (Hérignies); 2 en 3, in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1544-L/226: sgr de herrignies)
Zie: Beaumont
Hérimelz (heer van): Lok. B-7940
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1380-U/2027: le sire de herimes) - (1380-W/32v-37: le sr de hermes)
Kreet: gaves (1380-U) - gavres (1380-W)
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel, de schouder van de
leeuw beladen met een schildje van keel twee dwarsbalken van goud.
Bron: (1439-B/07-10: herimeys)
Helm: twee wanten, de palmen naar voren gericht, van natuurlijke kleur, de mouwen van sabel
(1439-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 07-10)
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1500-Q/10r-02: le sr de hermes)
Kreet: jauche (1500-Q)
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1535-U/149-04: s de herimez)
Kreet: gavre (1535-U)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1557-G/269: le sgr de hermeez)
Zegel: "Johis de Gavuere, dni de Herimes, militis", zegelde in 1291: een gekroonde leeuw en
een uitgeschulpte zoom (Laurent, Namur, n° 228).
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1562-B/420: les sgr de herines)
- in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 260
Bron: (1568-B/58r-02: herimez)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1600-O/078r-4: le sgr deherounes)
Kreet: gavre au chapelet (1600-O)
Herimez (Arnould van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
beladen met een lelie van zilver, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1525-C/101: h. aert van eremaes) - (1582-B/117r-18: h. aert van eremoys)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 101)
Herimez (Godefroi van Gavere genoemd Pinchart van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
beladen met een penning van zilver, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1420-C/289: messire pinquart de herimez)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 289)
Herimez (Pinchart van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1396-F/197: her pinckert van heremijs - sire pinchrt de herimez)
- in goud een leeuw van keel, genageld, en getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1396-F/197: dH-41v: her pinckert van heremijs)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 392)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel, de schouder van de leeuw beladen met een schildje
gekeperd van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1402-G/047: pinckart de heremes - dH-16r: pinckert van heremis)
Herimez (Willem van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1396-F/195: her willam van heremijs - sire guille de gavres)
- in goud een leeuw van keel, genageld, en getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1396-F/195: dH-41v: her willam van heremijs)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 392)
- in (goud) een leeuw van (keel), een uitgeschulpte zoom van (sabel).
Bron: (1658-C/152r-01: guillaume de herimes sr de aandyvete chan du c de hain. guil.)
Herimez, heer van Steenkerque (Willem van Gavere genoemd van):
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1420-C/285: messire guillaume de herimez, sgr de stainquerque)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 285)
Herlies, heer van La Bassée (graaf van):
- in azuur drie lelies van goud, een verkorte versmalde schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1544-L/079: conte de herlies, sgr de la bassee est le duc de vendome a present)
Herrin (heer van): Lok. F-59113
- in keel een schildhoofd van goud, getralied van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 261
Bron: (1470-P/396r3: le sgr de herim) - (1475-S/053v-06: herin) - (1535-U/089-09: sr de
herin) - (1544-L/151: le sgr de herrin) - (1557-G/577: le sgr de heerync) - (1562-B/414:
les sgr de heryn) - (1570-B/2089: le sgr de herrin) - (1570-G/224v: le sgr de hérin)
Herrin (heer van):
- in goud een schildhoofd van sabel.
Bron: (1550-B/F-110: le sr de hérin)
Nota: De heer van Herrin (F-59113) voert normaal: in keel een schildhoofd van goud
getralied van sabel (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 448).
Herseaux (heer van): Lok. B-7712
- gekeperd van goud en keel van tien stukken.
Bron: (1557-G/226: le sgr de herseaeulx)
Kreet: courtrney (1557-G)
Wapen: "Les Seigneurs de ladicte terre ont tousiours porté leurs armoiries d'argent à cincq
cheurons de gueule” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 296).
Hersent, zoon van Jehan (Jehan):
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand en ogen van keel.
Bron: (1486-L/1440: jehan hersent, filz de jehan)
Zegel: Jehan Hersent zegelde in 1442: drie everzwijnskoppen vergezeld in het schildhoofd
van een kruisje (Demay, Flandre, n° 4656).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 166)
Hersent:
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand en ogen van goud.
Bron: (1650-L/57: hersent)
Wapen: Volgens Lautte: in goud drie everzwijnskoppen van sabel (Lautte, Jardin, p. 187).
Herstein (heer van):
- in sinopel een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1525-C/209: ecstaert) - (1582-B/119r-06: ecstaert)
Zegel: Hendrik van Rostuine, heer van Leerne, zegelde in 1276: een vol wapen met een
schildhoofd beladen met drie palen (Warlop, Flemish, p. 929).
Nota: Het gaat mogelijks om de heerlijkheid Everstein te Wondelgem (B-9032) of Leerne
(B-9800) ? (van den Eeckhout, Coninck, n° 209).
- in sinopel een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel, een barensteel
met vijf hangers van azuur.
Bron: (1557-G/221: le sgr de hersteyn)
Kreet: somerghem (1557-G)
- in sinopel een schildhoofd gepaald van goud en keel van acht stukken.
Bron: (1562-B/349: les sgr de hersteyn)
Hertain (heer van): Lok. B-7522
- in azuur een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie schelpen van goud.
Bron: (1600-E/160r-5: le sr de hertaing)
Zegel: "Jehan de Hertaing" zegelde in 1494: een schuinbalk beladen met drie schelpen
(Demay, Flandre, n° 6343).
Wapen: Le Carpentier geeft voor de familie de Hertaing: in zilver een schuinbalk van azuur,
beladen met drie schelpen van goud en roept "Du Bois-de Hove" (Le Carpentier, Cambray,
D. II, p. 684).
Nota: (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 452)
Hertsberge (heer van): Lok. B-8020
- in goud getralied van keel.
Bron: (1557-G/412: le sgr de hersberge)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 262
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'or fretté de sable, semé des cerfs passant en dadicte
freture de mesme" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 195).
Herzele (heer van): Lok. B-9550
- in keel een keper van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1260-H/143: le sr de bourin)
- in keel een keper van goud.
Bron: (1372-B/0587: hersele) - (1395-G/0965: die he' van haerzele) - (1400-A/015:
herselles) - (1425-S/0224: le sieur de hersele) - (1430-C/133-06: hee van herseele) -
(1475-S/162v-05: le sgr de herselles) - (1500-G/01v-1-7: harzele) - (1500-Q/42v-04:
herzelles) - (1525-C/033: h. van harsele) - (1535-U/093-10: sr de hersele) - (1550-B/F-
018: le sr de herzelles) - (1557-G/260: le sgr de herselle) - (1568-B/56v-05: herselles)
- (1570-B/1822: le sgr de herselles) - (1570-G/204v: le sgr de herselles) - (1582-B/116r-
14: h. van hersele) - (1600-W/093v-1: le sgr de herzelle) - (1650-B/293-02-5: dns de
herselle) - (1650-C/59v-15: herzelles)
Kreet: herselles (1570-B) - herselles (1570-G) - herzelles (1650-C)
Zegel: Wouter van Herzele zegelde in 1300: een keper (Warlop, Flemish, p. 883).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 272 - Lautte, Jardin, p. 179)
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
- in goud een keper van keel.
Bron: (1380-W/30r-29: le sgr de herselles) - (1470-P/393v1: le sgr de herzelles) - (1471-
R/52-05: les armes de herzeele) - (1524-G/k-08: herzele)
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1410-P/03r-4: s' de hersiays)
- in keel drie kepers (1 keper) van goud.
Bron: (1475-S/167v-05: celuj de herselle)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud, een zoom geblokt van
… en van… (Liedekerke).
Bron: (1562-B/044: les sgr de herselles, leur surnom est de gavre)
Zegel: "Rasso de Hersele, miles", zegelde in 1301: drie leeuwen en een zoom beladen met
veertien penningen (de Pauw, Artevelde, n° 35 - Vannérus, Changements, p. 25).
- in keel drie leeuwen van goud (Liedekercke).
Bron: (1562-B/185: les sgr de herselle, leur surnom est de lykerke)
Zie: Lilare
Herzele (Raas van):
- in keel drie leeuwen van goud, een zoom van azuur, beladen met penningen van goud.
Bron: (1600-E/154r-3: messire rasse de herselle)
Zie: Aspelare
Herzele (Renier van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dwarsbalk van azuur, een leeuw van keel,
uitkomende aan de onderzijde van de dwarsbalk, de schouder beladen met een
wassenaar van zilver; 2 en 3, in zilver een schuinbalk van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-30: reynnier van hersele)
Nota: Zoon van Willem en echtgenoot van Goedele Halfhuys. Hij staat vermeld als
weduwenaar van 1422 tot 1428 en had nageslacht (van Parys, Lignages, pp. 667-668).
Herzele (Willem van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dwarsbalk van azuur, een leeuw van keel,
uitkomende aan de onderzijde van de dwarsbalk; 2 en 3, in zilver een schuinbalk
van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-02: willem van hersele)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 263
Zegel: Willem van Herzele, schepen van Brussel, zegelde in 1449: gevierendeeld 1 en 4, een
uitgeschulpte schuinbalk; 2 en 3, een dwarsbalk met een uitkomende leeuw erover
(Demay, Flandre, n° 4248).
Nota: Een Willem van Herzele voerde als wapen: in zilver een schuinbalk van vijf ruiten van
keel. Hij huwde Elisabeth Oemen en moet reeds gestorven zijn voor 1374. De familie
Oemen voerde als wapen: in zilver (of in goud), een dwarsbalk van azuur, een uitkomende
leeuw van keel. Waarschijnlijk is deze Willem (hij voerde het gevierendeelde wapen van
beiden) een zoon van bovenvermelde Willem en Elisabeth. Hij wordt vermeld tussen 1377
en 1412 (van Parys, Lignages, pp. 37 en 667-668 - Van Praet, Recherches, p. 296).
Herzele < = Hem ? (heer van):
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1471-R/51-02: le sgr de hem)
Nota: De ontwerper heeft mogelijks het wapen willen voorstellen van Jehan de Roubaix,
heer van Roubaix en van Herzele. Deze brak in het begin van de XV de eeuw zijn wapen
met een ster (spoorrad) van zilver in de rechterbovenhoek. Het woord "merlette"
(meerltje) kan mogelijks een verkeerde lezing zijn voor "molette" (spoorrad) (Leuridan,
Le Ferrain, pp. 258-259).
Herzele, heer van Sailly-lès-Lannoy (Joost van):
- in keel een keper van goud.
Bron: (1544-L/115: monsgr josse de herzielles, sgr de sailly et de le rive)
Nota: (Boniface, Lille, n° 73)
Hesdin (graaf van): Lok. F-62140
- in keel een toren getorend met drie stuks van zilver.
Bron: (1557-G/011: le conte de hesdyn)
Kreet: guarde d’aprosser la fortresse de madame (1557-G)
Hesterloo:
- in azuur een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van sabel.
Bron: (1500-G/09r-5-4: hesteloo)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Hesterloo".
Volgens Lautte: in azuur een schildhoofd van sabel, beladen met drie palen van zilver
(Lautte, Jardin, p. 185).
Heuchin (Boudewijn de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, gekroond van keel.
Bron: (1300-V/0231: bauduin de heuchun)
Nota: (Goethals, Dictionnaire, D. IV, pp. 561-562)
Heuchin (heer van): Lok. F-62134
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1614: le sire de heuchin) - (1380-W/26r-09: le sr de heuchin) - (1410-P/23v-
3: s' deheucin) - (1425-S/0577: le sieur de heuchin en 0707: le sieur de heuchin) - (1450-
B/2824: hennyn) - (1470-D/105v-03: le sire de heutin) - (1470-P/321r-1: le sgr de
heuchin) - (1471-R/40-08: le sgr de heuchin) - (1475-S/170v-10: le sr de heuchin) -
(1500-S/43v-4: heuchin) - (1535-U/124-08: sr de heuchin) - (1543-B/153v-4: sr de
heuchin) - (1550-B/A-028: le sr de heuchin) - (1568-B/03r-01: henchin) - (1570-B/1457:
le sgr de heuchin) - (1600-E/165r-2: le sr de heuchin) - (1600-O/054v-2: le sgr de
heuchin)
Kreet: fiennes (1570-B)
Zegel: Robrecht de Heuchin, ridder, zegelde in 1387: een veld bezaaid met blokjes en een
gekroonde leeuw (Demay, Clairambault, n° 4657).
- in zilver bezaaid met blokjes van sinopel (sabel), een leeuw van hetzelfde, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1400-A/096: honchin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 264
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, getongd van keel.
Bron: (1445-L/293-08: heunyn) - (1650-C/35r-06: le sgr de heuchin)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1450-L/057-2: heuchin) - (1450-M/10v-1: heuchin) - (1570-B/1457: le sgr de heuchin)
- (1570-G/171v-5: le sgr de heuchin)
Kreet: fiennes (1570-B) - fiennes (1570-G)
Zegel: "Williaumes de le Planke, chevaliers, sires de Heuchin", zegelde in 1287 en 1310: een
veld bezaaid met blokjes en een leeuw (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 291 -
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 136).
- in zilver bezaaid met tranen van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1562-B/199: les sgr de houchem)
Nota: "Le sire de Heuchin, de Fienes à billecte de sable" (in zilver bezaaid met blokjes van
sabel, een leeuw van hetzelfde). Diederik de Heuchin kocht in 1406 een leen te
Coudekerque (F-59380), dat men "Heuchin" noemde (de Meulenaere, Heuchin, pp. 66-67
- Feuchère, Ecusson, p. 37 - 1380-U/1614).
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een dubbelstaartige leeuw van hetzelfde.
Bron: (1600-E/154v-2: celuj de heuchyn)
Heuchin (Hugo de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een dubbelstaartige leeuw van hetzelfde.
Bron: (1470-D/123v-02: sire huen de huchun)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 29)
Heuchin (Jacob de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, gekroond van goud.
Bron: (1300-V/0230: jaques de heuchun)
Heuchin = Planques (heer van):
- in zilver een leeuw van sabel, getongd van keel, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1500-G/07r-5-4: heuchin)
- in zilver een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1600-W/079v-3: heuchin)
Nota: De ontwerper heeft waarschijnlijk een lijn overgeslagen bij de beschrijving van het
wapen. Planques volgt Heuchin (1380-U/1614-1615).
Heule (Floris van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1395-G/0963: h floros van d' huele)
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver, een getande
schuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1525-C/217: h. florens van hule) - (1582-B/119r-14: h. florens van huele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 217)
Heule (heer van): Lok. B-8501
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1260-H/116: le sr de huelle) - (1300-V/0419: le sire de lestreville) - (1372-B/0640:
huele) - (1380-U/1816: celui de heulle) - (1380-W/29r-15: cellui de heule) - (1400-
G/158r-11: celuy de heule) - (1425-S/0266: le sieur de heuxe) - (1430-C/134-11: huele)
- (1435-T/0544: ouelle) - (1436-C/071v-10:) - (1436-L/1356:) - (1450-B/0854: en
0856:) - (1450-M/14v-4: le sr de heuwe) - (1470-D/116r-04: celuy de heulle) - (1470-
P/386r3: le sgr de heulle) - (1475-S/163v-15: le sgr de heulle) - (1524-G/k-11: van huele)
- (1525-C/170: huele) - (1535-U/090-10: sr de heule) - (1543-B/150r-3: sr de heulen) -
(1550-B/F-060: le sr de heule) - (1557-G/249: le sgr de huele) - (1562-B/110: les sgr de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 265
hueele) - (1568-B/62r-05: heule) - (1570-B/1877: le sgr de heule) - (1570-G/208v: le
sgr de heule) - (1582-B/118r-20: huele) - (1600-E/149r-3: le sr de heulle) - (1600-
G/0325: le s de huelle) - (1600-W/091v-5: le sgr de heulle) - (1650-B/293-02-1: dns de
heule) - (1650-C/60v-07: sgr de heulle)
Zegel: "Walteri de Somerghem", heer van Huele, ridder, zegelde in 1217: een vol wapen met
een schildhoofd beladen met zeven palen. "Will'i domicelli de Heule" zegelde in 1274:
een vol wapen met een schildhoofd beladen met drie palen (Frère-Heule p. 648 en 653)
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van goud.
Bron: (1471-R/48-09: le sgr de heulle)
Wapen: Volgens Lautte: in goud een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel
(Lautte, Jardin, p. 200)
- in goud vier palen van keel, een dwarsbalk van zilver over alles heen.
Bron: (1550-A/11r-10: heule)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'or à la face d'argent à quatre pals de gueule" (de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 287-288).
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel (Gracht).
Bron: (1562-B/142: les sgr de hueele, leur surnom est des fosses)
Zegel: Martin van der Gracht zegelde in 1502: gevierendeeld 1 en 4, een keper vergezeld
van drie meerltjes, naar links gekeerd; 2 en 3, Heule (Frère, Heule, p. 661).
Zie: Lichtervelde – Vertbois
Heule (Jehan van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1435-T/0545: jehan de oulle) - (1450-B/0855: jan van huele)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 33)
Heule (Peter, bastaard van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver, een
linkerschuinstaak van sabel over alles heen.
Bron: (1433-B/24b: pierre b. de heule)
Helm: een linde van sinopel (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 155)
Heule (Rogier van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1435-T/0546: rogyer de oulle)
Zegel: Rogier, heer van Heule, zegelde in 1432: een vol wapen met een schildhoofd beladen
met drie palen, rechts vergezeld van een schelp (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 80 – Frère,
Heule, p. 659).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 34)
Heule (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van
zilver; 2 en 3, in sinopel (azuur) een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde); een
hartschild van keel.
Bron: (1436-C/071v-11:) - (1436-L/1357:)
Zegel: Colard van Heule, heer van Tannay, zegelde in 1430: gevierendeeld 1 en 4, een vol
wapen met een schildhoofd beladen met drie palen; 2 en 3, een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 476).
Nota: Volgens Clemmensen CLE-904 en NLU-1357: een hartschild van keel.
Heule (Willem, heer van): Lok. B-8501
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1265-W/1246:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 266
Zegel: "Willelmi de Heule", heer van Heule en Heestert, zegelde in 1284: een vol wapen met
een schildhoofd beladen met drie palen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 80 - Warlop, Flemish,
p. 889).
Heule (Wouter van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1260-H/125: water de huelle)
Zegel: Wouter de Heule, zegelde in 1312: een vol wapen met een schildhoofd beladen met
drie palen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 80).
Heule, heer van Lichtervelde (Willem van):
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1500-G/01v-3-2: guille van huele linvelde)
Heuribloc:
- in sabel een vrouwenhoofd van vleeskleur.
Bron: (1500-G/10r-2-7: hueribloc)
Zegel: "Pieter Hueribloc", man van het kasteel van Gent, zegelde in 1470: een aanziend
vrouwenhoofd en romp (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 122).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Heuriblock en flandre,
Castele de Courtray": in sabel een vrouwenhoofd en romp van natuurlijke kleur, haren
van goud. Volgens de L'Espinoy zijn de haren eveneens van goud (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 105 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 643).
Heurne (heer van): Lok. B-9700
- in zilver een hartschild van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1500-G/02v-5-4: huerne) - (1535-U/089-08: sr de here) - (1557-G/433: le sgr de
huerne) - (1562-B/396: les sgr de huerne) - (1600-W/095r-2: le sgr de huernes)
Zegel: Olivier van Huerne, schepen van Oudenaarde, zegelde in 1389: een hartschild,
vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes (Bockstal, Zegels, n° 275).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 287 - Lautte, Jardin, p. 180)
Heyde (van der):
- in hermelijn een schildhoofd van zilver, beladen met drie meerltjes van sabel; een
hartschild van keel een schuinbalk van goud.
Bron: (1500-G/04v-5-6: de la heyde)
Zegel: Willem van der Heyden houdt een leen te Kwaremont. Hij zegelde in 1561: drie
meerltjes gerangschikt in het schildhoofd; een hartschild met een schuinbalk. De punt
van het schild is gebroken (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 54).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de la Heyde en flandre": in
hermelijn een hartschild van keel beladen met een schuinbalk van goud; getopt met drie
meerltjes van sabel. Volgens Bethune "d'hermines à l'escusson de Bossut; au chef trois
merlettes de sable" (Bethune, Epitaphes, p. 129).
Heyde:
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met drie penningen van goud.
Bron: (1500-G/09v-5-5: heyde)
Heylbroeck (van):
- in zilver een uitgeschulpt schuinkruis van sabel.
Bron: (1500-G/01v-4-3: heylhouck)
Wapen: (Cortyl, Ghys, p. 65)
Heyle (Jehan van):
- in keel een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/319: h. jan van heyle) - (1582-B/121r-10: h. jan van heyle)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 319 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 515-517)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 267
Heylinck:
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie schelpen van sabel; 2 en 3, in azuur drie lelies van
goud, een schuinbalk van keel erover.
Bron: (1500-G/08v-6-2: hellin)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Heylinck".
Hellin voerde: in zilver drie schelpen van sabel; terwijl de familie Heylinck het
gevierendeeld wapen voerde zoals beschreven (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p.
101 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 738 en 962).
Heyme (Marc):
- in keel drie palen van vair, een schildhoofd van goud, beladen met een lopende
hazewind van sabel.
Bron: (1538-W/117: marc heyme)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, pp. 109 en 122)
Heyme (Willem):
- in keel drie palen van vair, een schildhoofd van goud, beladen met een lopende
hazewind van sabel, vergezeld rechts van een zespuntig spoorrad van hetzelfde.
Bron: (1538-W/120: guillaume heyme)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 110)
Heyndericx:
- in zilver een dwarsbalk van goud, beladen met een versmalde hoekige dwarsbalk van
sabel.
Bron: (1500-G/03r-5-4: heyndericx)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd
van drie meerltjes van hetzelfde; 2 en 3, in keel een schuinbalk van vair.
Bron: (1500-G/09v-1-8: heyndricx)
Wapen: Dansaert geeft: in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met een versmalde
hoekige dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van zilver
(Dansaert, Armorial, pp. 243 en 248).
Hille (van):
- in keel twee tenten van goud, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1500-G/06r-3-5: hers)
Wapen: Volgens d'Hane-Stenhuyse voerde de familie van Hille: in keel een tent van goud,
vergezeld in het schildhoofd van twee vlinders van hetzelfde (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 172).
Hingettes (de):
- in zilver een hoekige dwarsbalk van sabel.
Bron: (1500-G/02v-4-6: hiengetes)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 109 - Lautte, Jardin, p. 201 - Rietstap, Armorial, D. I, p.
956).
- in goud een hoekige dwarsbalk van sabel.
Bron: (1500-G/05r-8-7: hiengates)
Hocron (heer van): Lok. F-59134
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie gespen van
hetzelfde (Malet).
Bron: (1410-P/07r-5: (s' hocron)) - (1500-G/06v-3-6: hocron) - (1544-L/206: le sgr de
hocron) - (1557-G/655: le sgr de ocroen) - (1570-B/2000: le sgr de hocron) - (1570-
G/218: le sgr de hocron) - (1650-C/63r-01: sgr de hocron)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 268
Kreet: wauryn wauryn (1557-G)
Zegel: "Guerart de Hoqueron" zegelde in 1474: een hartschild vergezeld in het schildhoofd
van drie gespen (Demay, Artois, n° 1440 - Feuchère, Ecusson, p. 26).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Hocron en
flandre gallicane" (Bethune, Epitaphes, p. 273).
Hoede (van den):
- in zilver drie bloemhoeden van sinopel, versierd met rozen van keel.
Bron: (1500-G/10v-2-2: hoede)
Zegel: "Petri dicti de Hoede", voorheen gevangen te Baesweiler onder de heer van Rotselaar,
zegelde in 1374: drie bloemhoeden, elk versierd met vijf rozen (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 86).
Wapen: Bethune, Lautte en Jacques Anthoine de Castro, geven hetzelfde wapen voor de
familie "Hoede en flandre" (Bethune, Epitaphes, p. 134 - Lautte, Jardin, p. 182).
Hoefkerke = Haveskercke ? (van):
- in goud een schuinbalk (dwarsbalk) van keel.
Bron: (1535-U/099-14: hoefkerke)
Hoeke (heer van):
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1557-G/493: le sgr de houcque)
Nota: de Ghellinck situeert deze heerlijkheid in de oude stad Hoeke (B-8340) (de Ghellinck,
Sceaux, p. 203).
Hoeke (stad): Lok. B-8340
- in keel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1557-G/046: houcque)
Zegel: Het tegenzegel van Hoeke was in 1330: een driehoek beladen in het centrum met een
pelgrimsschelp, vergezeld van drie zespuntige sterren (de Ghellinck, Sceaux, p. 202 - De
Mey, Sceaux, n° 27, pp. 159 et 161).
Hoflande (heer van): Lok. F-59190
- in keel een spitsgeruite dwarsbalk van zilver.
Bron: (1557-G/478: le sgr de hoflande)
- in keel vijf ruiten van zilver.
Bron: (1557-G/478: le sgr de hoflande)
Hole (Jehan van den):
- in goud drie adelaars van azuur, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-48: jan van den hole)
Nota: Hij staat vermeld in 1395 als schepen van de heerlijkheid Sint-Maria-Oudenhove.
Mogelijks gaat het hier om Jehan, aangegeven als minderjarige in 1368, zoon van
Eustache en van Margareta Sloefs. Een ridder Jan van den Hole ligt begraven in het
klooster te Melle (Bethune, Epitaphes, p. 22 - de Pauw, Artevelde, p. 799 - Schouteet,
Regesten, D. 4, n° 248).
Hole (Peter van der):
- in zilver drie adelaars van azuur.
Bron: (1435-A/199: pieter de holle)
Hole (Simon van den):
- in goud drie adelaars van azuur, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-47: simoen van den hole)
Nota: Hij was zoon van Frans van den Hole, verscheidene malen schepen van Gent tussen
1375 en 1390, en van Gertrude van Raveschoot. Simon verving zijn vader als schepen van
Gent in 1390. Hetzelfde jaar werd hij door de stad op missie gezonden naar Kortrijk en

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 269
naar Hesdin. Hij overleed kinderloos (de Pauw, Artevelde, p. 799 – Prevenier,
Handelingen, n° 146 en 147 - Verroken, Maarke, p. 94).
Hole (van den):
- in zilver drie adelaars van azuur, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1500-G/08r-7-7: vanden hole)
Wapen: François Joseph de Castro geeft voor “van der Hole en flandre” hetzelfde wapen
(Bethune, Epitaphes, p. 22 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 334 - de
L'Espinoy, Noblesse, p. 637 - Lautte, Jardin, p. 198).
- in zilver drie adelaars van azuur.
Bron: (1524-G/h-05: vanden hole)
Zegel: Frans van den Hole, voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van Namen,
zegelde in 1374: drie adelaars en een barensteel met vijf hangers erover (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 97).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver drie adelaars van azuur, gepoot van keel. Volgens
Bethune, gebekt en gepoot van keel (Bethune, Epitaphes, p. 22 - de L'Espinoy, Noblesse,
p. 501).
Holenos:
- in sinopel een morenkop van zilver.
Bron: (1500-G/10v-7-5: holepat)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Holenos en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 189).
Hollebeke (heer van): Lok. B-8902
- in goud twee schuinbalken van keel.
Bron: (1500-G/02v-3-2: hompul)
- in keel een schuinbalk (twee schuinbalken) van zilver.
Bron: (1550-A/11v-01: hollebech)
- in keel twee schuinbalken van zilver.
Bron: (1557-G/386: le sgr de hollebeque)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 308 – Merghelynck, Beauvoorde, D. I, p. 40)
Holstein (van):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
sabel.
Bron: (1500-G/04v-2-4: van holstein)
Hondecoustre (de):
- geschuinbalkt van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1650-B/294-07-1: hondecoutre)
Kreet: liques (1650-B)
Zegel: "Jehan, sire de Hondregustre", ridder, zegelde in 1381: geschuinbalkt van zes
stukken en een zoom (de Belleval, Ponthieu, n° 410).
Wapen: Volgens Lautte: in zilver drie schuinbalken van sabel (Lautte, Jardin, p. 185).
Hondeghem (heer van): Lok. F-59190
- in zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1550-A/10r-04: quienville)
Zegel: Zuster Jeanne de Quienville (van Hondeghem), abdis van de kerk van Marquette te
Rijsel, zegelde in 1469: een beurtelings gekanteelde dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 182).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 164-165)
Hondekerne = Hondeghem ? (heer van):
- in zilver een (beurtelings gekanteelde) dwarsbalk van keel.
Bron: (1557-G/266: le sgr de hondekerne) - (1562-B/333: les sgr de hondekerne)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 270
Hondschoote (Diederik van):
- in hermelijn een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1260-H/164: tierry de houdastot) - (1265-W/1252:)
Zegel: Diederik van Hondschoote, ridder, zegelde in 1297: in hermelijn een uitgeschulpte
zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2428).
- in hermelijn een getande zoom van keel.
Bron: (1300-V/0109: thirry de hondescot)
Hondschoote (heer van): Lok. F-59122
- in hermelijn een zoom van keel.
Bron: (1265-W/1251:) - (1279-H/396: sir de hundescote) - (1280-C/046: sire de
hundescote)
Zegel: Wouter van Hondschoote, ridder, zegelde in 1226 en "Petri de Hondesc", ridder,
zegelde in 1276: in hermelijn en een zoom (Warlop, Flemish, pp. 895-896).
- in keel een hartschild van hermelijn.
Bron: (1279-R/396: sir de hundescote) - (1430-C/132-15: acochnoh van eeh)
Zegel: Hendrik van Hondschoote zegelde in 1237 en 1244: een hartschild (Feuchère,
Ecusson, p. 37).
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1370-M/745:) - (1375-S/20v-06: le sr de hondscodte) - (1380-U/1754: le sire de
hondescotte) - (1380-W/28r-12: le sr de hondescotte) - (1395-G/0991: he' van honscot)
- (1400-G/156v-15: le sr de hondescote) - (1430-C/133-09: atorsinoh) - (1435-T/0525:
ontescote) - (1450-B/0833: honscoten) - (1450-E/46r-01: le sr du hondschootte) -
(1450-L/075-2: hondescote) - (1450-M/11r-4: le sr de hondescot) - (1470-D/112v-06:
le sire de hondeschotte) - (1470-P/374v3: le sgr de hondescote) - (1471-R/45-07: le sgr
de hoscote) - (1475-S/165r-14: le sgr de hondschotte) - (1500-G/07r-5-6: honscote) -
(1500-S/65r-3: hondescote) - (1525-C/055: h. van honscoette) - (1535-U/081-16: sr de
hondescote) - (1557-G/145: le sgr de honscote) - (1562-B/162: les sgr de hontscote,
leur surnom fut de schore en 654: hontschote) - (1568-B/63r-12: hondschote) - (1570-
B/1789a: le sgr de hondescoste en 1990: le sgr de hondescot) - (1570-G/201v: le sgr de
hondescote en 217: le sgr de hondescot) - (1582-B/116v-04: h. van hontsotten) - (1600-
E/144v-4: le sr de hondescot) - (1600-O/048v-4: le sgr de hondecoste) - (1600-
W/080v-5: le sgr de hondescote) - (1650-B/292-07-2: dns de hontscote) - (1650-
C/59r-03: le sgr de hontscote en 62v-15: hontscoute)
Kreet: britaigne (1450-E) - furnes (1557-G)
Zegel: Walter, heer van Hondschoote, ridder, zegelde in 1314 en Jeanne, vrouw van
Hondschoote, zegelde in 1384: in hermelijn, een schuinbalk beladen met drie schelpen
(Demay, Clairambault, n° 4706 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 103).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Hondschote ou
Honschot en flandre". Volgens de L'Espinoy: "faciée d'argent & de gueules de neuf
pieces & crié Bruges" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 138).
- in hermelijn een getande schuinbalk van keel.
Bron: (1370-N/1247-1300: le sire de haudecotte)
- in hermelijn een schuinbalk van (keel), beladen met drie schelpen van (goud).
Bron: (1372-B/0636: die he van honscote)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie posthoorns van keel, beslagen van zilver; 2 en 3,
in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1375-N/165: hontscote)
Helm: een hoge muts van hermelijn, omgeslagen met pauwveders van natuurlijke kleur (1375-
N)
- in hermelijn een schuinbalk van keel.
Bron: (1410-P/04v-5: s' dehòtscote) - (1543-B/144r-6: hondschot) - (1600-G/0273: le s de
hondecote)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 271
Zegel: "Wautier de Hondeskote, cevalier", zegelde in 1276: in hermelijn een schuinbalk (niet
beladen) (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 103 - Warlop, Flemish, p. 896).
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met twee (drie) schelpen van goud.
Bron: (1425-S/0310: le sieur de hanscot)
- in hermelijn een schuinbalk van (keel), beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1550-A/10r-03: hondescote)
Hondschoote (stad): Lok. F-59122
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1557-G/075: honscote) - (1562-B/598: hondschote)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, (beladen met drie schelpen van goud).
Bron: (1650-C/43v-18: hondscote)
Hondschoote (Wouter van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1285-B/323: warnier de hondescoste) - (1300-V/0414: wautier de hondescot)
Zegel: "Galteri, domini de Hondeschote, militis", zegelde in 1297: in hermelijn een schuinbalk
beladen met drie schelpen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2422).
Nota: (Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 519-520).
Honny ? (heer van La):
- in zilver drie gaande leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/536: le sgr de la honny)
Kreet: la honny (1557-G)
Hont (de):
- in zilver drie hondenkoppen van sabel.
Bron: (1500-G/05v-1-4: de hont)
Hooghe (d'):
- in keel een keper van zilver, beladen met drie ogen van natuurlijke kleur.
Bron: (1500-G/10v-8-1: dooghe)
Zegel: Simon d'Hooghe zegelde in 1471: een keper beladen met drie ogen, vergezeld van
drie schelpen (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 125)
Wapen: (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 103 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 664)
Hooglede (heer van): Lok. B-8830
- in zilver een schuinkruis van sabel.
Bron: (1557-G/360: le sgr de hoeghelee)
Kreet: ouvelée ouvelée à la chastelaeyne (1557-G)
Hoorebeke (van):
- in zilver drie jachthoorns van sabel, versierd van goud.
Bron: (1500-G/04r-2-7: hoorebeke)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Hoorebecke": in zilver drie
hoorns van sabel, versierd van goud (Lautte, Jardin, p. 181 - Rietstap, Armorial, D. I, p.
984).
Hoorn (van):
- in keel vijf schuinkruisgewijs geplaatste jachthoorns van goud.
Bron: (1500-G/05r-6-5: van herne)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Hoorn": in goud twee (vijf)
schuinkruisgewijs geplaatste jachthoorns van keel.
Hoornaert:
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld van drie jachthoorns van hetzelfde,
gebonden van keel.
Bron: (1500-G/10v-4-5: de hoornaerts)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 272
Hoorne (Jehan van):
- in goud drie posthoorns van keel.
Bron: (1435-A/098: mesr jeh de horne)
Zegel: "Jean van Heurne", heer van Hondschoote, zegelde in 1434: drie posthoorns (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 112).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 98)
- in goud drie posthoorns van sabel, beslagen van keel, de mondstukken naar rechts.
Bron: (1538-W/---:)
Helm: een hoge muts van hermelijn, omgeslagen met pauwveders van natuurlijke kleur (1538-
W)
Zegel: Een "Jan van Hoern", heer van Perwez, zegelde in 1436: drie posthoorns en een
barensteel (Demay, Flandre, n° 1106).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 126)
Hoorne (van):
- in zilver een dwarsbalk en een geknotte paal van azuur, vergezeld van drie
jachthoorns van keel, beslagen van azuur, de twee in het schildhoofd toegewend
paalsgewijs geplaatst.
Bron: (1500-G/05r-5-7: van hoorne)
Wapen: (Douxchamps, Kethulle, D. I, p. 225)
Hoorne, heer van Baussignies (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie posthoorns van keel; 2 en 3, in hermelijn een
schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1658-C/155v-03: jean de horne sr de baussignie, chamb de ph)
Zegel: "Jean van Heurne, sgr de Bausengies, Hondschote, Heijse et Lende", zegelde in 1434:
drie posthoorns (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 112).
Horebeke (heer van): Lok. B-9667
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen (Schorisse).
Bron: (1471-R/53-07: les armes horebeke, sgr d'escorneel)
Nota: Rogier, zoon van Arnould VI van Schorisse en van Ysabeau van Ghistelles en
echtgenoot van Marie van der Gracht, overleden in 1456, was heer van Sint-Maria-
Horebeke (de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 217-218).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel over alles heen (Schorisse); 2 en 3, in keel een keper van hermelijn
(Ghistelles).
Bron: (1557-G/606: le sgr de hoernebeque)
Kreet: gavre gavere (1557-G)
Zie: Molenbeque
Horoore = Oudenaarde ? (van):
- gedwarsbalkt van zilver en keel (Oudenaarde), een getande zoom van sabel.
Bron: (1471-R/53-08: les armes de horoore est luy vendit à labbe de haverinc)
Zie: Oudenaarde (Jehan, heer van)
Hoste (Joris):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie eekhoorntjes van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-39: joris hoste)
Helm: een gaande eekhoorn van zilver tussen een vlucht van goud (1393-B)
Zegel: Jehan Hoste zegelde in 1402: een schuinbalk beladen met drie eekhoorns (Gilliodtsvan
Severen, Inventaire, D. III, p. 444).
Nota: “Joris Osten” staat samen met “her Zegheren van den Walle” vermeld in de brugse
stadsrekeningen van 1400-1401. Hij nam samen met 24 andere Bruggelingen deel aan het

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 273
steekspel gehouden te Rijsel in 1408. Hij staat in hetzelfde jaar vermeld als lid van de
Sint-Jorisgilde (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 444 en D. IV, pp. 433 en
481-482 - Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 143).
Hoste:
- in goud een dwarsbalk en een geknotte paal, vergezeld in de rechterbovenhoek van
een geknotte schuinbalk en in de linkerbovenhoek van een geknotte
linkerschuinbalk, alles van keel.
Bron: (1500-G/04r-4-4: van hoste)
Hoste:
- in keel een penning van zilver, het schild verlicht van hetzelfde in de rechter- en
linkerbovenhoek.
Bron: (1500-G/09r-1-2: hosste)
Houdain (heer van): Lok. F-62150
- in goud een kriekelaar van sinopel.
Bron: (1375-B/37v-4: houdain) - (1375-S/20r-02: houdaing) - (1400-A/065: houldain) -
(1425-S/0611: le sieur de housdam) - (1445-L/292-12: houdaing) - (1450-B/2825:
hondaenge) - (1450-L/057-3: houdain) - (1454-B/1415: ceulx de houdant) - (1470-
P/344r-1: le sgr de houdain) - (1475-S/171v-15: le sr de houdain) - (1535-U/119-15:
houdain) - (1550-B/A-067: le sr de housdaing) - (1568-B/04v-01: houdain) - (1570-
B/1611: le sgr de houdain) - (1570-G/183v-2: le sgr de houdain)
Wapen: De La Gorgue-Rosny vermeldt Houdain: in goud een kriekelaar van keel (de La
Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 309).
Houdain (Jehan de):
- in goud een kriekelaar van sinopel.
Bron: (1370-N/0575: m jehan de houdent - 0590: m jehan de hodent)
Houplin (heer van): Lok. F-59263
- in goud het woord HOVPELIN naast elkaar geschreven tussen twee tweelingsbalken,
alles van keel.
Bron: (1544-L/234: houpelin)
Houplines (Eulard van Poecke genoemd van):
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder
beladen met een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1525-C/167: oeulaert van hompelinis) - (1582-B/118r-18: h. eemlaert van hompelines)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 167)
Zie: Elmy
Houplines (heer van): Lok. F-59116
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder
beladen met een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1557-G/265: le sgr de houplynes)
- in goud een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de
schouder beladen met een achtpuntige ster van zilver (Poecke).
Bron: (1562-B/080: les sgr de houplines, leur surnom est de pouckes)
Houte (Hugo van den):
- gedwarsbalkt van keel en zilver, de eerste dwarsbalk beladen met drie ringen van
goud.
Bron: (1562-B/382: messire hugues de le haute)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 274
Houte (Jehan van den):
- gedwarsbalkt van keel en zilver, de eerste dwarsbalk beladen met drie ringen van
goud.
Bron: (1525-C/272: h. jan van den haute) - (1582-B/120r-18: h. jan van den houte)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "vanden Houte en Fandre"
gedwarsbalkt van keel en zilver, de eerste dwarsbalk beladen met drie ringen van goud.
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 272)
Houte (Jehan van den):
- in hermelijn drie palen van keel.
Bron: (1372-B/0692: h ja va houte) - (1395-G/0858: h' jan van' houte) - (1439-B/18-08:
jan vanden houte - 48v: jan van houte) - (1460-G/037-3: jan vad houte) - (1500-B/21v-
2: joncker jan và houte)
Helm: twee kloppers van keel komende uit een kroon van hermelijn (1395-G) - twee kloppers
van keel komende uit een kroon van goud (1439-B) - twee kloppers van keel komende uit
een kroon van goud (1460-G) - twee kloppers van keel komende uit een kroon van goud
(1500-B)
Zegel: "Jan va de Houte, ridder", voorheen gevangen te Baesweiler, zegelde in 1375: in
hermelijn drie palen erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 119).
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 18-08)
Houte (heer van):
- in hermelijn drie palen van keel.
Bron: (1445-L/154-04: houte) - (1450-B/0277: houte) - (1455-G/131v-4: houte) - (1470-
P/398v3: le sgr du bos) - (1475-S/055r-09: sr de helt en 166r-09: le sgr du bos) - (1570-
B/2086: le sgr du bos) - (1570-G/224v: le sgr du bos)
Helm: twee kloppers van keel komende uit een kroon van goud (1450-B) - twee kloppers van
keel, komende uit een kroon van zilver (1455-G)
Nota: Van den Houte is een familie uit Breda (Adam-Even, Brabançonnes, n° 346 – Hoeben,
Wapenrepertorium, D. I, p. 123 - Popoff, Bellenville, n° 692).
Houte ? (heer van):
- gepaald van hermelijn en keel van vier stukken.
Bron: (1544-L/207:)
Nota: (Boniface, Lille, n° 207)
Houtem (heer van):
- in sabel drie penningen van zilver (Gailliard).
Bron: (1557-G/551: le sgr de deuchem)
Kreet: a la mort, à la mort, qui toucque il pygon de madame gaeiliaerdt (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 371 - Gailliard, Bruges, D. V, p. 418 en D. VI, pp. 305-306)
Nota: Een wijk genoemd Houtem bevindt zich te Aalter (B-9880) (de Potter, Aalter, p. 1).
- in sabel drie penningen van zilver; een hartschild van sabel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1562-B/340: les sgr de houthem)
Houthem (heer van):
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van goud, een schuinbalk van azuur,
beladen met drie hamers van goud, over alles heen.
Bron: (1557-G/463: le sgr de hoechem) - (1562-B/321: les sgr de chochem)
Kreet: houchem au lyon (1557-G)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een leeuw van keel, een schuinstaak van azuur over
alles heen (de L'Espinoy, Noblesse, p. 519).
Nota: Een Peter van Houthem was schepen van Gent in 1365. In 1375 wordt messire Jehan
van Houthem, ridder, echtgenoot van de weduwe van messire Iwain van Vaernewyck,
vermeld (de l'Espinoy, Noblesse, p. 519 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 104).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 275
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud, een schuinbalk
van azuur, beladen met drie hamers van goud, over alles heen.
Bron: (1562-B/198: les sgr de houchem)
Houthem (Jehan van):
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, een schuinstaak van azuur, beladen met
drie penningen van goud, over alles heen.
Bron: (1470-D/123r-03: sire jehan dehouchem)
Zegel: Een “her Jhan van Houthem”, ridder, echtgenoot van “Kateline van Wineghem”,
weduwe van Ywain van Vaernewyck, zegelde in 1376: een vol schild met een vrijkwartier,
beladen met een leeuw, overladen met een spitsgeruite schuinbalk of een beladen
schuinbalk (de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 276-277).
Nota: In 1345, staat in de rekeningen van de stad Gent “der Jan van Houthem” wegens
kosten gemaakt voor het organizeren van een kermis te Houtem (de Pauw, Artevelde, p.
245 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 29).
Houthem = Heuchin ? (heer van):
- in zilver bezaaid met tranen van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1562-B/199: les sgr de houchem)
Nota: "Le sire de Heuchin, de Fienes à billecte de sable" (in zilver bezaaid met blokjes van
sabel, een leeuw van hetzelfde). Diederik de Heuchin kocht in 1406 een leen te
Coudekerque (F-59380), dat men "Heuchin" noemde (de Meulenaere, Heuchin, pp. 66-67
- Feuchère, Ecusson, p. 37 - 1380-U/1614).
Houtschen (heer van): Lok. B-8210
- gedwarsbalkt van zilver en keel.
Bron: (1557-G/204: le sgr du pays de le houtsche)
Kreet: bruges bruges (1557-G)
Houtte genoemd du Bois (Andries van den):
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1436-C/070v-01: hr anderich van dertreuia) - (1436-L/1323: hr anderich van de
cremà)
Helm: een gebaard mannenhoofd (1436-C)
Zegel: "Anthoue du Boys", heer van Flêtre, zegelde ien 1520: een geschaakt kruis, vergezeld
in de rechterbovenhoek van een leeuw (Demay, Flandre, n° 591).
Wapen: De familie van den Houtte genoemd du Bois, droeg normaal: in sabel een kruis
geschaakt van zilver en keel, een vrijkwartier van Vlaanderen. Ghys vermeldt hen
eveneens zonder het vrijkwartier (Cortyl, Ghys, p. 67).
Zie: Flêtre
Hove (Gossuin van den):
- in zilver een leeuw van keel, een zoom van sabel.
Bron: (1600-E/154r-4: messire gossuin de le court)
Zegel: "Goessin va den Hove", ridder, gevangen te Baesweiler, onder de mannen van de
hertog van Brabant, zegelde in 1374: een gekroonde leeuw en een uitgeschulpte zoom
(de Raadt, Sceaux, D. II, p. 90).
Hove (heer van Ten):
- in zilver drie posthoorns van azuur, beslagen van goud.
Bron: (1557-G/557: le sgr de leecourt)
Nota: In 1283 wordt "Daniaus dele Court de Marke" vermeld. Ten Hove zijn plaatsnamen te
Egem (B-8740), Geluwe (B-8940), Kuurne (B-8520) en Menen (B-8930) (Debrabandere,
Kortrijkse, n° 403 – Debrabandere, Studie, n° 786).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 276
Hove (heer van):
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1557-G/446: le sgr de leeucourt)
Kreet: fier leeucourt fier (1557-G)
Zegel: Een Daniël "de Curia" zegelde in 1365: een leeuw en een barensteel met vijf hangers
erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 89).
- in zilver een leeuw van keel.
Bron: (1562-B/351: les sgr de le court)
Hove (Jehan van den):
- in (sabel) een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende lelie van keel.
Bron: (1372-B/0650: h jan vander hoenen) - (1600-O/052v-3: h jà vande harne)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende lelie van keel.
Bron: (1395-G/1001: h' jan van d' hoeven) - (1525-C/223: h. jan van de hove) - (1535-U/102-
10: h jan van der hoef) - (1582-B/119r-20: h. jan van den hove)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 223)
Hove (Olivier van den):
- in zilver drie posthoorns van azuur, beslagen van goud.
Bron: (1525-C/257: h. olivier van de hove) - (1582-B/120r-05: h. olivier van den hove)
Zegel: Gillis van den Hove, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1309: drie naar
links gekeerde jachthoorns (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 89).
Nota: Olivier van den Hove "den profst van Herlebeke onsen cancellier" staat in 1364
vermeld in de rekeningen van de stad Kortrijk (Debrabandere, Persoonsnamen, p. 160 –
Debrabandere, Studie, n° 786 - van den Eeckhout, Coninck, n° 257).
Hove (van den):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende lelie van keel.
Bron: (1650-B/294-10-1: vam soenen)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 197 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 167)
Hove = de Jonghe ? (van den):
- gedwarsstreept van zilver en azuur van zestien stukken, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/102-09: van den hoef)
Hoves (heer van): Lok. B-7830
- in azuur drie schelpen van goud.
Bron: (1570-B/1978: le sgr de hoven) - (1570-G/216: le sgr de hoven) - (1650-C/62v-04: de
hove dit du bois)
Howardries (heer van): Lok. B-7624
- in keel een leeuw van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1380-U/1826: le sire de haverdrie) - (1380-W/29r-21: le sr de hovardie) - (1400-
G/158r-23: le sr de hoverdes) - (1425-S/0324: le sieur d’andenarde) - (1450-M/15r-7:
le sr de hovardye) - (1470-D/116v-03: le sire de hauvedries) - (1471-R/49-02: le sgr de
howardrye) - (1535-U/088-02:) - (1570-B/1998: le sgr de la houardrie) - (1570-G/218:
le sgr de la hovardrie) - (1600-W/092v-6: le sgr de hovardie) - (1650-C/62v-23: sgr de
la hovarderie)
Nota: Het wapenboek Sicile (1425-S) geeft de beschrijving "le sieur d’andenarde", terwijl
de kopie van Brussel (1475-S) geeft "le sgr de la hysvardrie" (1475-S/85v-14).
- in keel een leeuw van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1470-P/387v2: le sgr de le hovardrie) - (1600-G/0337: le s dela houvarderie)
Kreet: marchelines (1470-P) - makelines (1600-G)
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1475-S/165v-14: le sgr de la hysvardrie) - (1650-B/294-01-5: hovardrie)
Kreet: aishove (1650-B)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 277
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1500-G/02r-5-7: hoverdie)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1543-B/150v-5: sr de hovardrie)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur (Chastel).
Bron: (1544-L/188: le sgr de le hovardrie) - (1570-B/1999: le sgr de caverinnes et de la
houardrie)
- in (keel) een leeuw van (goud).
Bron: (1550-B/F-084: le sr de le hovardrie)
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1562-B/207: les sgr de le hoverdrie)
- in keel een leeuw van goud, genageld en gekroond van azuur.
Bron: (1600-E/150r-3: le sire de la hovardrie)
- in zilver (keel) een leeuw van keel (goud), een barensteel van azuur.
Bron: (1600-O/086r-1: le sgr de hovardie)
Zie: Chastel
Hoye (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van sabel; 2 en 3, in goud drie
dwarsbalken van keel, een zoom van azuur.
Bron: (1557-G/419: le sgr de hoeyen)
Zegel: Een "Robert de Oie", schildknaap, zegelde in 1310: een schuinbalk beladen met drie
vijfbladen, een barensteel erover (Demay, Artois, n° 535).
Wapen: Dient men dit wapen te lezen als: gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van
sabel, beladen met drie vijfbladen van ...; 2 en 3, Hoye?
Nota: "Dame Margriete de le Hoye eut à mary un autre noble chevalier nommé Messire Iorge
Wytermeerham", welke als wapen voerde in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met
drie vijfbladen van zilver. Zij zou de zuster zijn van Jehan van der Hoyen, schepen van
Gent in 1360. Doch, deze laatste voerde volgens de L'Espinoy als wapen: in zilver een
dubbelkoppige adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel (de L'Espinoy, Noblesse, pp.
255 en 508).
- in goud drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1557-G/566: le sgr van den hooeye)
Nota: De L'Espinoy vermeldt "la terre & seigneurie de le Hoye en Markeghem" (B-8720),
maar kent aan deze heerlijkheid de wapens toe van de familie van der Hoyen (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 254-256).
- in goud drie dwarsbalken van keel, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/393: les sgr de le hoyen)
Hoye (Hendrik van den):
- in goud drie dwarsbalken van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1410-P/04r-4: s' henri deloie)
Zegel: “Heinric van der Oye”, heer van Dentergem, zegelde in 1349: drie dwarsbalken en
een barensteel erover (van der Haeghen, Walle, pp. 88-89 en 328).
Nota: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 254)
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1525-C/277: h. henryck van den hoyen) - (1582-B/120r-22: h. heynrick van der hoyen)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 277)
Hoye (van):
- in goud twee leeuwenpoten van sabel, genageld van keel, de wapens naar boven en
toegewend.
Bron: (1500-G/06r-4-2: van hoy)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 278
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Hoion ou Hoie": in goud twee
paalsgewijs geplaatste leeuwenpoten van sabel, genageld van keel.
Hoye te Faches (heer van La): Lok. F-59155
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud.
Bron: (1562-B/078: les sgr de hoye, leur surnom fut de wavrin)
Hoyen (Jehan van der):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van (goud).
Bron: (1370-N/1249-1302: m jehan de la haye)
Nota: Een Jehan van der Hoyen was schepen van Gent in 1360. Hij voerde als wapen volgens
de L'Espinoy: in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel, genageld en gepoot van keel
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 508).
Hoyen (van der):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel; 2 en 3, in keel
een tornooihelm van zilver.
Bron: (1500-G/03v-6-2: ruddershove of vander hoye)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de le Hoye en flandre":
gevierendeeld 1 en 4, in zilver een adelaar van sabel, gepoot van keel; 2 en 3, in zilver
een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel; 2 en 3, in zilver
een schuinbalk van keel, beladen met drie vijfbladen van goud.
Bron: (1500-G/08r-5-5: vander hoyen)
Wapen: Volgens Bethune is de schuinbalk beladen met drie schelpen van goud (Bethune,
Epitaphes, p. 51).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen
van goud; 2 en 3, in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel.
Bron: (1524-G/c-01: vander hoyen)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: gevierendeeld 1 en 4, in zilver een adelaar van sabel, gebekt
en gepoot van keel; 2 en 3, in zilver een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen
van goud (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 255-256 - Lautte, Jardin, p. 199).
Hoymille (heer van): Lok. F-59380
- in azuur een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van drie rijen.
Bron: (1550-A/11v-06: hoymille)
- in goud een schildhoofd geschaakt van azuur en zilver.
Bron: (1557-G/641: la mayson de hoeymille)
Zegel: Willem van der Hoymille, man van het perron van Bergues, zegelde in 1398:
doorsneden A, geschaakt; B een vol wapen (Demay, Flandre, n° 1993).
Wapen: Volgens Bethune: "d'or au chef essequetté d'argent et azur". Volgens de L'Espinoy
"les Seigneurs de Hoymille de ce nom portent leurs armes d'or au chef eschicqueté d'or
& d'azur" (Bethune, Epitaphes, p. 238 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 328).
Hucqueliers < = Hacquegnies ? (de):
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-C/63r-17: hacquenis)
Nota: Het wapenboek Callot (1650-C), dat min of meer het wapenboek Le Blancq (1570-B)
volgt, voegt tussen de wapens van de heer van Meurchin en Les Wastines de wapens
"Hecque" en "Hacquenis". Yolande de Fiennes, docher van Willem II, baron van Fiennes,
en van Madeleine de Brienne, ontving in 1309 bij de verdeling het land Hucqueliers van
haar broer (Aubert, Dictionnaire, D. VIII, pp. 40-41).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 279
Huerne (Gherart van):
- in zilver een hartschild van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1525-C/278: h. gheraert van huerne) - (1582-B/120r-23: h. geraert van huerne)
Zegel: "Adolf van Huerne" zegelt in 1496: een hartschild vergezeld in het schildhoofd van
drie meerltjes (Bockstal, Zegels, n° 263).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 278)
Zie: Heurne
Huerne (van):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1500-G/01v-2-6: herne)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Huerne en
flandre origre du pays de liege".
Huerne, heer van Rumes (Simon van):
- in zilver een dwarsbalk van sabel.
Bron: (1535-U/085-07: mess simon de hernay sr de rumme)
Wapen: Gailliard vermeldt een familie van Huerne, die als wapen voerde: in zilver een
dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van hetzelfde
(Gailliard, Bruges, D. II, p. 193).
Nota: Het wapenboek Bergmans (1562-B) geeft hier hetzelfde wapen als deze van de
heerlijkheid Rumes (B-7610). Dit land ging van de familie Mortagne over op Arnould van
Diest en van daar in 1337 aan Hugo d'Ailly. De dochter van zijn zoon Gerard en van Marie
de Berlaymont huwde Jehan genoemd Matouflet de Launais. De dochter van hun zoon
Mathieu huwde in een tweede huwelijk met Jehan van Grimberghen, heer van Asse,
onthoofd in 1421. Het land Rumes kwam nadien aan de familie de Lannoy (du Chastel de
la Howarderie, Notices, D. II, pp. 414-416 en D. IV, pp. 27-28).
Hugersluis (heer van): Lok. NL-4530
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie sleutels van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/167: le sgr de huughersclus en 176: le sgr et baron du pays de le sgr et baron
du pays de huugherscluus, grand admyrael de flandres)
Nota: Voor de locatie van het leen zie de kaart bij Douxchamps, Kethulle, D. I, p. 118.
Hughevliete (stad): Lok. NL-4503
- in zilver drie wassenaars van keel.
Bron: (1557-G/054: huughevliedt)
Huise (heer van): Lok. B-9750
- gevierendeeld van zilver en keel.
Bron: (1557-G/238: le sgr de huce) - (1562-B/494: les sgr de huce)
Zie: Huysse
Hulle (van):
- in goud twee (van drie) lelies van keel, een vrijkwartier gegeerd van zilver en azuur
van acht stukken.
Bron: (1500-G/03v-2-5: die van hulle)
Hulluch (Jehan de):
- in zilver een uitgeschulpt kruis van azuur.
Bron: (1290-L/571:)
Nota: (de Boos, Breton, n° 571)
Zie: Popoff, Artois, n° 61

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 280
Hulst (stad): Lok. NL-4560
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1460-G/209-1: hulst)
Zegel: Hulst zegelde in 1460: een gekroonde leeuw (de Ghellinck, Sceaux, p. 205 - De Mey,
Sceaux, n° 29, pp. 169-171).
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van goud
(Bethune, Epitaphes, p. 33).
- in sinopel een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/04r-7-2: hurst)
- in goud een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1557-G/039: hulst)
- in zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/587: hulst)
Hundelgem (heer van): Lok. B-9630
- in azuur een gekroonde leeuw van goud (Masmines).
Bron: (1562-B/459: les sgr de hukenghien, leur surnom est de masmines)
Zie: Massemen
Huusse (van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een schildhoofd van zilver, beladen met drie
hanenkoppen van natuurlijke kleur.
Bron: (1524-G/i-07: van huusse)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: geschuinbalkt van goud en azuur, een schildhoofd van azuur,
beladen met drie hanenkoppen van natuurlijke kleur. Volgens Lautte: "à bandes de
gueulles (goud) & d'azur, le chef d'azur à trois testes de coquelletz de sable, couronez
de gueulles" (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 457-458 - Lautte, Jardin, p. 178).
Huysse (Willem van):
- gevierendeeld van zilver en keel, het eerste kwartier beladen met een vijfpuntige
ster van sabel.
Bron: (1525-C/246: h. willem van huce)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 246)
- gevierendeeld van zilver en keel, het eerste kwartier beladen met een vijfpuntige
ster van azuur.
Bron: (1582-B/119v-18: h. willem van hurt)
Zegel: "Willelmi, militis, majoris de Ussa", zegelde in 1323: gevierendeeld 1, een ster; 2, 3
en 4, een vol wapen (Demay, Flandre, n° 4146).
Zie: Huise
Huytere (Klaas de):
- in zilver drie koeken van sabel, elk beladen met een meerltje van goud, gebroken in
het schildhoofd met een schildje van azuur een schildhoofd van hermelijn
(Lichtervelde).
Bron: (1435-A/198: clais de hurriere)
Zegel: "Baldoin de Huijt", ontvanger van de proost van Sint-Donaas te Brugge, zegelde in
1460: drie penningen of koeken, elk beladen met een ster, en vergezeld in het hart van
een lindeblad, de steel naar boven (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 124).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 198)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 281
Ichtegem (heer van): Lok. B-9472
- in azuur drie penningen van zilver (Koekelare).
Bron: (1562-B/128: les sgr de lechtegem, leur surnom fut de koukelare)
Idegem (heer van): Lok. B-9506
- in sabel twee dwarsbalken van goud.
Bron: (1500-G/02v-7-2: yeghem) - (1524-G/l-04: ideghem) - (1535-U/084-02: ideghem) -
(1550-A/11r-02: ideghem) - (1557-G/638: le sgr de ydeghem)
Zegel: Bernard van "IJeghem" zegelde in 1419: twee dwarsbalken (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 134).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 271 - Lautte, Jardin, p. 373)
- in sabel twee dwarsbalken van goud; een hartschild van sinopel een leeuw van zilver.
Bron: (1500-G/02v-7-5: ydeghem)
Wapen: Volgens Bethune is de leeuw genageld en getongd van keel (Bethune, Epitaphes, pp.
46 en 64).
Ieper (burggraaf van): Lok. B-8900
- in keel een schuinkruis van zilver; een hartschild van keel een kruis van vair (Ieper).
Bron: (1372-B/0582: die burchg van yper) - (1470-P/388v4: le viconte dyppre) - (1475-
S/166r-02: le viconte d'ypre) - (1570-B/1904: le visconte d'ypre) - (1570-G/210v: le
visconte d'ipre) - (1650-C/61r-05: le chatelain d'ypre)
- in keel een kruis van vair.
Bron: (1372-B/0632: yper) - (1395-G/0938: borchgrv van yperen) - (1425-S/0295: le
chastellain d’ipre) - (1450-B/0845:) - (1455-G/164r-4: burgve và ype) - (1470-D/127v-
07: le chastelain dipre) - (1470-P/388v3: le chastellain dippre) - (1475-S/164v-14: le
chastellain d'ypre) - (1500-G/01v-8-3: ypere) - (1525-C/017: borchgreve van yperen) -
(1543-B/155r-4: castellain dipre) - (1550-A/08v-12: ypre) - (1550-B/F-097: le
chastellain d'ypre) - (1557-G/083: le chastelain d’ypre) - (1562-B/547: les anchieins
viscontes d'ypre en 648: ypre) - (1568-B/57v-03: chastelain d'ipre) - (1570-G/210v: le
chastellain d'ipre) - (1582-B/115v-23: les anchiene borgrave van yeperen) - (1600-
E/145r-5: le castelene dypre)
Kreet: ypre (1557-G)
Helm: een schijf van vair op een hoed van keel, omgeslagen van hermelijn (1395-G) - een
schijf van vair op een hoed van keel, omgeslagen van hermelijn (1450-B) - een schijf van
vair op een hoed van keel, omgeslagen van hermelijn (1455-G)
Zegel: "Hugonis, militis, domini de le Conte, castelain de Bailleul et d'Ypre", zegelde in 1275:
een kruis van vair (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10516).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 129)
- in keel een kruis van vair van drie stukken.
Bron: (1380-U/1832: le chastelain d'yppre) - (1400-G/158v-05: le chastellain du pre) -
(1570-B/1903: le chastellain d'ypre)
- in keel een kruis van vair en tegenvair van drie stukken.
Bron: (1380-W/29r-32: le chastelain dippre)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver (Weldene); 2 en 3, in keel een
kruis van vair.
Bron: (1562-B/255: les viscontes de ypre, leur surnom fut de weldyne)
Zie: Oultre
Ieper (stad): Lok. B-8900
- in zilver een patriarchaal kruis van azuur.
Bron: (1400-A/041: ypre) - (1568-B/Dv-09: ipre)
Zegel: Ieper zegelde in 1199: een patriarchaal kruis, elk dwarsstuk beladen in het centrum
met een klein grieks kruisje (de Ghellinck, Sceaux, p. 386 - De Mey, Sceaux, n° 30, pp.
172-174).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 282
- doorsneden A, in zilver een patriarchaal kruis van keel; B, in keel een kruis van vair.
Bron: (1460-G/201-3: die stat van ypere)
- in keel een kruis van vair, een schildhoofd van zilver, beladen met een patriarchaal
kruis van keel.
Bron: (1500-G/08r-8-6: ieper) - (1557-G/017: ypres) - (1562-B/568: ipre, le troisiesme
membre de flandre)
Zegel: Ieper zegelde met als tegenzegel in 1372: een patriarchaal kruis doorsneden met een
kruis van vair (de Ghellinck, Sceaux, p. 388 - De Mey, Sceaux, n° 30, pp. 178-184).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 379)
- in keel een kruis van zilver, een schildhoofd van zilver, beladen met een kruis van
keel.
Bron: (1543-B/144v-1: ypre)
- in zilver een patriarchaal kruis van vair (azuur).
Bron: (1650-C/43v-19: ypres)
Illies (heer van): Lok. F-59480
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde,
een linkerschuinstreep van sabel over alles heen (Melun).
Bron: (1544-L/130: le sgr de yllies)
Immerseele, burggraaf van Aalst (van):
- in zilver drie lelies met afgeknotte voet van sabel (Immerseele).
Bron: (1650-C/61r-03: d'immerseele, vicomte du dit alost)
Zegel: "Johannis, dictus van IJmmersele, miles, dominus de Wommelghem", zegelde in 1337
en 1339: drie lelies met afgeknotte voet (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 134 en D. IV, p.
487).
Wapen: Lautte geeft: in zilver drie lelies van sabel (Bethune, Epitaphes, p. 70 - Lautte,
Jardin, p. 203).
Ingelbrecht:
- in sabel drie penningen van zilver, elk beladen met een hermelijnstaartje van sabel.
Bron: (1500-G/05r-4-4: ynghelberck)
Ingelmunster (heer van): Lok. B-8770
- in goud een hertenkop, de geweien voorzien van vier punten, alles van keel.
Bron: (1500-G/03v-4-6: inghemoustier)
- in goud een aanziend hert van keel.
Bron: (1550-A/08r-10: ingelmonstier) - (1562-B/560: les sgr de ingelmonstre en 626:
inghelmunstre)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'or à la hure ou teste de cerf, aux ramures de gueulle, &
crié son nom" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 116).
- in goud een hertenkop, de geweien voorzien van vijf punten, alles van keel.
Bron: (1557-G/108: le sgr du pays d’angelemoustyer)
Kreet: angelemoustyer (1557-G)
- in keel een keper van hermelijn (Ghistelles).
Bron: (1562-B/046: les sgr de ingelmonstre, leur surnom fut de ghistelles)
Ingelmunster (heer van):
- in zilver een kruis van keel, vergezeld van vier adelaars van sabel.
Bron: (1570-B/1935: le sgr d'englemoustier) - (1570-G/213: le sgr d'englemoustier) - (1650-
C/61v-10: sgr d'englemunster)
Nota: (Warlop, Wapenboek, p. 145)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 283
Iperleet (van) = van Ieper ?:
- in keel een kruis van vair van zilver en sabel.
Bron: (1500-G/05r-2-3: van yperleet)
Isaacq:
- in keel een uitkomende leeuw van goud, een binnenzoom van zes klokjes van
hetzelfde.
Bron: (1500-G/09v-7-3: ysacker)
Wapen: Rietstap geeft: in keel twee uitkomende leeuwen van zilver, de een boven de andere
geplaatst, vergezeld van negen klokjes van hetzelfde, geplaatst 3, 2, 2 en 2 (Rietstap,
Armorial, D. I, p. 1023).
Iseghem (Rogier van):
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1265-W/1247:) - (1525-C/198: h. rogier van iseghem) - (1582-B/118v-20: h. rogier
van isegem)
Zegel: "Rogeri de Ysenghie, militis" zegelde in 1286 en "Roeger van Iseghem", ridder, die
gevochten had te Baesweiler, onder zijn heer en meester Lodewijk van Namen, zegelde
in 1374: een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 138 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10416 - Warlop, Flemish, p. 904).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 198)
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde,
een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1265-W/1248:)
Iseghem (Wauter van):
- in zilver een kruis van sabel, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1430-C/134-08: walter van yseghem)
Iseghem (Willem van Stavele genoemd van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, een barensteel van goud.
Bron: (1445-L/270-06: willem van ysegem)
Iserin (Jacob):
- in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1395-G/0973: jacop yserheel)
Nota: Een "Jacob Isereel" was schepen van het Brugse Vrije in 1403 (Delepierre,
Documents, S. II-7 p. 84).
Iserin:
- in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1372-B/0629: yseroel) - (1650-B/294-10-8: iserheel)
Wapen: Een familie "Iserin", "Iseryn" of "Yserin" voerde: gevierendeeld 1 en 4, in zilver een
adelaar van keel, gebekt en gepoot van goud; 2 en 3, in goud drie ruiten van keel
(Dansaert, Armorial, pp. 259 en 405 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 1024).
Nota: Een heerlijkheid "Iserinchove" was gelegen te Zegerscappel (F-59470). Een "Willem
Dyserin" was schepen van het Brugse Vrije in 1374 en 1375. "Jan Diserin" staat vermeld
in 1376 in de rekeningen van de baljuw van Ieper (Beele, Studie, D. II, n° 1168 - De Flou,
Toponymie, D. VI, p. 900 - Delepierre, Documents, S. II-7, pp. 71-72).
- in goud een adelaar van keel.
Bron: (1500-G/04r-7-3: van intere)
Zegel: Een "Guill. Ysreel" zegelde in 1331: een adelaar met gespreide vleugels (Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. I, p. 430).
Wapen: Volgens Ghys: gevierendeeld 1 en 4, in zilver een adelaar van keel; 2 en 3, in goud
drie spitsruiten van keel (Cortyl, Ghys, p. 68).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 284
Izegem (heer van): Lok. B-8870
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1260-H/133: le sr disgaen) - (1275-W/079: le seyre de segney) - (1380-U/1798: celui
de isenghien) - (1380-W/28v-27: cellui de yseguehem) - (1400-G/157v-18: les armes
disenghien) - (1425-S/0253: le sieur de senghiem) - (1470-D/115r-05: celuy de
fiesenghien) - (1470-P/383v4: le sgr de yseghien) - (1471-R/48-04: le sgr d'ysghem) -
(1550-B/F-047: le sr d'isenghien) - (1568-B/57v-09: isenghien) - (1570-B/1841: le sgr
d'lseghem) - (1600-G/0314: le s de dosuigehem) - (1650-C/60r-02: lseghien)
Kreet: meldegien (1380-U) - maldeghen (1380-W) - maldenghien (1400-G) - maldeghen
(1470-D) - maldeghem (1470-P) - maldeghem (1471-R) - maldeghem (1550-B)
Zegel: "Balduini de Isenghem", heer van Izegem, ridder, zegelde in 1237 en 1239: een kruis
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 138 -
Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10415 - Warlop, Flemish, p. 904).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 117)
- in zilver een kruis van sabel, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1562-B/311: les sgr de isegem) - (1650-B/293-04-4: isengien)
Kreet: maldegem (1650-B)
- in hermelijn een schuinbalk van keel (Stavele).
Bron: (1445-L/267-08: yseghem b) - (1570-B/1842: le sgr d'lseghem)
Zegel: "Jehan de Stavles, sgr de Havesquerque", en van Izegem, zegelde in 1518: in
hermelijn een schuinbalk en een barensteel met drie hangers (Van Acker, Stavele, pp.
123-124).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 374)
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1450-M/13v-2: le sr dysinghe) - (1543-B/148v-4: sr de iseghem) - (1557-G/162: le
sgr d’ysenghien) - (1570-G/206: le sgr d'iseghem) - (1600-E/147 v-6: le sire de
ysenghien)
Kreet: maldeghem (1550-B) - maldeghem (1557-G)
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1475-S/163v-02: le sgr d'isenghien)
Kreet: maldeghen (1475-S)
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van tien meerltjes van hetzelfde, 6 in
het schildhoofd en 4 in het punt.
Bron: (1500-S/68r-2: dysinghe)
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1535-U/085-15: sr d'iseghem)
- in zilver een kruis van (sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde).
Bron: (1550-A/08r-06: isenghien)
- in zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde,
geplaatst 6 in het schildhoofd en 2 in de punt.
Bron: (1600-W/090r-3: le sgr daysinghem)
Kreet: maldeghen (1475-S)
Izegem (Jehan van Stavele, heer van): Lok. B-8870
- in hermelijn een schuinbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1435-A/086: mosr dysseghem) - (1435-T/0536: messire. diseghem) - (1450-
B/0847:)
Nota: Het zijn de wapens van Jehan III van Stavele, zoon van Willem en van Marguerite
van Iseghem (Van Acker, Stavele, pp. 98-103 - van den Eeckhout, Toison, n° 24)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen in het schildhoofd met een schildje van
zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde (Izeghem).
Bron: (1445-L/270-11: iseghem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 285
Nota: Het zijn de wapens van Jehan IV van Stavele, zoon van Jehan III en van Marguerite
d'Antoing (Van Acker, Stavele, pp. 104-108).
Izegem (Schore = Stavele, heer van): Lok. B-8870
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen in het schildhoofd met een zespuntig
spoorrad van zilver.
Bron: (1562-B/249: les sgr de iseghem, leur surnom est de schore)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 286
Jaghere (de):
- in sabel een jachthoorn van zilver, versierd van goud, gebonden van keel; een
hartschild van sabel een keper van zilver, beladen met drie schelpen van keel.
Bron: (1500-G/10r-1-2: de jaghere)
Zegel: Boudewijn de Jaghere zegelde in 1384: een jachthoorn, gebonden, beslagen en
gemond (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 73).
- in sabel een jachthoorn van zilver.
Bron: (1524-G/i-10: de jaghere)
- in sabel een jachthoorn van zilver, gebonden en beslagen van goud.
Bron: (1550-A/14v-02: jaegere)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in sabel een jachthoorn van zilver, gebonden van goud (de
L'Espinoy, Noblesse, p. 637).
- in sabel een jachthoorn versierd en gebonden, alles van goud.
Bron: (1600-E/153r-6: celuj de jaghere)
Jaghere (Olivier de):
- in sabel een jachthoorn van zilver, versierd en gebonden van goud.
Bron: (1470-D/122v-01: oliver dejaghem)
Nota: In 1383, houdt Olivier de Jaghere van de graaf van Vlaanderen gronden te
Ruppelmonde. In 1435, houdt Olivier de Jaghere, ridder, gronden van het grote leen, dat
Willem van Pottelsberghe houdt van de graaf van Vlaanderen (de Ghellinck d’Elseghem,
Vaernewyck, D. I, p. 352 – de Schoutheete de Tervarent, Feudataires, pp. 16 en 74-75
- van den Eeckhout, Dupuy, pp. 29-30).
Jeude (de):
- in keel drie palen van vair, een schildhoofd van goud, beladen met drie meerltjes van
sabel.
Bron: (1500-G/03v-4-2: de jeude)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de gueulle à trois pals vairrez d'argent & d'azur au chef
d'or, avec une merle seule audit chef". De tekening geeft drie meerltjes van sabel (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 338-339 - Lautte, Jardin, p. 203).
- in keel drie palen van vair, een schildhoofd van goud, beladen met drie meerltjes van
(sabel).
Bron: (1524-G/a-01: de juede)
- in azuur tien penningen van zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1557-G/565: la maeyson surnomé de jueede)
- in azuur bezaaid met penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1562-B/353: la maison surnommé de juede)
Joie (Jehan):
- in keel een schuinbalk van vijf spitsruiten van goud, vergezeld in het schildhoofd van
een adelaar van hetzelfde, gebekt en gepoot van sabel.
Bron: (1486-L/1283: jehan le grand, sgr de joie)
Zegel: "Jehan Joie, dit le Viel", man van het hof van Cysoing, zegelde in 1309: en schuinbalk
van spitsruiten, vergezeld in het schildhoofd van een adelaar (Boniface, Aperçu, p. 247
- Boniface, Epinette, p. 65 - Demay, Flandre, n° 2406).
Nota: Volgens Boniface, was Jehan Joie mogelijks koning in 1283 (Boniface, Epinette, p. 65
- Boniface, Aperçu, p. 247).
- in keel een schuinbalk van vijf spitsruiten van goud.
Bron: (1486-L/1312: laurens, sgr de joie)
Nota: Volgens Boniface, was Jehan Joie mogelijks koning in 1312 (Boniface, Epinette, pp.
81-82).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 287
Joie (Tristan):
- in keel een schuinbalk van vijf spitsruiten van goud, vergezeld in het schildhoofd van
een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1486-L/1374: sgr charles de joie)
Zegel: Tristan Joie zegelde in 1408: een schuinbalk van spitsruiten vergezeld in het
schildhoofd van een adelaar (Boniface, Epinette, p. 121).
Nota: Volgens Boniface, was Tristan Joie mogelijks koning in 1374 (Boniface, Epinette, pp.
120-121).
Joie:
- in keel een schuinbalk van vijf spitsruiten van goud, vergezeld in het schildhoofd van
een adelaar van hetzelfde, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1650-L/05: joye)
Zegel: "Tristant Joye" zegelde in 1408: een schuinbalk van vijf ruiten, vergezeld in het
schildhoofd van een adelaar (Demay, Flandre, n° 5366).
Joigny (Blondel genoemd de):
- in keel een adelaar van zilver.
Bron: (1375-N/060: joigny) - (1471-R/51-04: sire de rency)
Helm: een adelaarskop van natuurlijke kleur, gebekt van goud, tussen een vlucht van sabel
bezaaid met penningen van goud (1375-N)
Zegel: Jehan "van Joengy", schepen van Ieper, zegelde in 1376: een adelaar en Joris "van
Goingy", baljuw van Biervliet, zegelde in 1429: een adelaar en een barensteel erover
(Bonaert, Sceaux, p. 325 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 155).
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 189 - Lautte, Jardin, p. 204)
Zie: Blondel – Pamel
Jonckheere (de):
- in keel drie tornooihelmen van zilver.
Bron: (1500-G/04r-1-2: de joncheere)
Jonghe (de):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken.
Bron: (1557-G/435: la mayson surnomé de jonghe) - (1562-B/012: les sgr de bellettes, leur
surnom est de jonge)
Zegel: Godefroi de Jonghe zegelde in 1272: drie dwarsbalken of gedwarsbalkt van acht
stukken ? (de Pauw, Artevelde, n° 40).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 377)
Zie: Bellettes – Hove
Jonghe (Filips de):
- gedwarsstreept van zilver en azuur van veertien stukken, een zoom van keel.
Bron: (1396-F/124: her flips die jonge - sire philippe de jonge - dH-37v: her flips die jonge)
- gedwarsbakt van zilver en azuur van acht stukken, een zoom van keel.
Bron: (1525-C/314: h. philips die joghe) - (1582-B/121r-06: h. philips die jonghe)
Zegel: "Philippe "le Jovene" zegelde in 1391: vier dwarsstrepen en een zoom (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 156).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 314)
Jonghe (Hendrik de):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken.
Bron: (1525-C/315: h. heynryck die jonghe) - (1582-B/121r-07: h. heynryck die jonge)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 315)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 288
Jonghe (Jacob-Robrecht de):
- in keel een keper, vergezeld in het schildhoofd van twee rozen en in de punt van een
adelaar, alles van zilver.
Bron: (1445-L/276-05: jacor robrecht de ionghe)
Zegel: Een Jehan de Jonghe, zoon van Mathieu, zegelde in 1652: een keper vergezeld van
drie rozen (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2 p. 133).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 289
Kaaskerke (heer van): Lok. B-8600
- in azuur een ankerkruis van zilver.
Bron: (1557-G/338: le sgr de caesquerque)
Kachtem (heer van): Lok. B-8870
- gedwarsbalkt van vair en keel.
Bron: (1557-G/137: le sgr de caectem) - (1562-B/561: les sgr de caetten en 625: catten)
Kreet: caectem (1557-G)
Kalken (heer van): Lok. B-9270
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en sabel van twee rijen.
Bron: (1500-G/04v-1-6: kaloit) - (1550-A/12v-07: calckine)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 369)
- in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk van zilver, beladen met drie harten van
keel, over alles heen.
Bron: (1550-A/12v-03: calckine)
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en sabel.
Bron: (1557-G/248: le sgr de calquene) - (1650-C/62r-07: sgr de walken)
Kreet: calquene (1557-G)
Zegel: "Sohier de Calkine", ridder, zegelde in 1362: een dwarsbalk geschaakt, vergezeld in
de rechterbovenhoek van een schildje met een leeuw (Demay, Flandre, n° 673).
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en sabel van drie rijen.
Bron: (1562-B/268: les sgr de kalkene)
Wapen: Volgens Lautte: in zilver een dwarsbalk geschaakt van goud en keel van drie rijen
(Lautte, Jardin, p. 207).
- in azuur een leeuw van goud (Masmines).
Bron: (1562-B/444: les sgr de kalkene, leur surnom est de masmines)
- in goud een dwarsbalk geschaakt van sabel en zilver.
Bron: (1570-B/1961: le sgr de kalchen)
- in goud een dwarsbalk geschaakt van sabel en zilver van twee rijen.
Bron: (1570-G/215: le sgr de kalchen)
Zie: Calckene – Massemen
Kamerlink van het Vrije:
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen.
Bron: (1525-C/070: die camerlynck vande vryen) - (1535-U/100-12: camerlinc vanden vrye)
- (1582-B/116v-17: die camerlinck van der vryen)
Zegel: "Ustach. Flandrie Camerarii" zegelde in 1235: geschaakt van zeven rijen. Eustache,
heer van Oudenburg en Merkem, ridder, zegelde in 1258: geschaakt (de Limburg-Stirum,
Sceaux, pp. 5-7 - Warlop, Flemish, p. 855).
- geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen.
Bron: (1543-B/156v-5: sr de brughe) - (1562-B/286: le chamberlain du franc)
Zie: Merkem - Slijpe – Vlaanderen
Kapelle (heer van):
- in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie meerltjes van keel, vergezeld
van zeventien blokjes van zilver.
Bron: (1557-G/644: le sgr de la chappelle)
Nota: Het zijn waarschijnlijk de wapens van de familie van den Eechoute, maar met de
schuinbalk in goud in plaats van zilver.
Zie: Eekhout
Kaprijke (stad): Lok. B-9970
- in zilver acht valkenkappen, zoomsgewijs geplaatst, van azuur en keel; een hartschild
van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 290
Bron: (1557-G/074: caperycque)
Zegel: Kaprijke zegelde in de XVII de eeuw: een leeuw vergezeld van een binnenzoom van
acht kappen (de Ghellinck, Sceaux, p. 98).
Karel de Vijfde (keizer):
- in goud een dubbelkoppige adelaar van sabel, een hartschild
doorsneden in het schildhoofd, gedeeld met het gevierendeeld
wapen van Castillië en Leon; en met Aragon en Aragon-Sicilië;
alles geënt in de punt met Granada; in de punt met het
gevierendeeld wapen van Oostenrijk, Frankrijk met een
geblokte zoom, Bourgondië-oud en Brabant, in het hart een
schild gedeeld met Vlaanderen en Tirol. Het schild omringd met
de ketting van het Gulden Vlies en de helm getopt met de
keizerlijke kroon.
Bron: (1531-G/01: charles empereur des romains)
- in goud een dubbelkoppige adelaar van sabel, getongd van keel, een hartschild
doorsneden in het schildhoofd, gedeeld met het gevierendeeld wapen van Castilië
en Leon; en met Aragon en Aragon-Sicilië (getekend schuinkruisgewijs
gevierendeeld; 1 en 4, in goud vier palen van keel; 2 en 3, in zilver); in de punt met
het gevierendeeld wapen van Oostenrijk, Frankrijk met een geblokte zoom,
Bourgondië-oud (zonder de boord) en Brabant, in het hart een schild met
Vlaanderen. Het schild is omringd met de ketting van het Gulden Vlies en de helm
getopt met de keizerlijke kroon.
Bron: (1531-G/UG f° 1v: Lempereur charles)
Zegel: Sinds 1523 gebruikte Karel V als tegenzegel: een dubbelkoppige adelaar, beladen met
een hartschild met de wapens van de keizer (Laurent, Sceaux de 1482, pp. 29-30).
Nota: (van den Eeckhout, Gand, n° 00)
Keersmaker (de):
- in goud een uitgeschulpt schuinkruis van keel, vergezeld in het schildhoofd van een
schildje van goud een keper van sabel.
Bron: (1550-A/13r-01: kersmakere)
Zegel: "Godefridus Kersmakere", schepen van Leuven, zegelde in 1404: een uitgeschulpt
schuinkruis, beladen met een schildje met drie kepers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 194).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 394)
Keghel (de):
- in keel drie zuilen van zilver.
Bron: (1500-G/10v-6-8: de keghele)
Zegel: Jehan de Keghel, ridder, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1397: drie
kegels (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 194).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Keghel": in zilver drie kegels
van keel. Volgens Rietstap: in keel drie kegels van zilver (Rietstap, Armorial, D. I, p.
1071).
Kemmele (van):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie zwanenkoppen van zilver.
Bron: (1500-G/10r-2-4: de kemele)
Zegel: Gillis van Kemmele zegelde in 1469: een keper vergezeld van drie kamelen? (figuur
onzeker) (Bonaert, Sceaux, p. 325).
Kempen (van):
- in sinopel drie hertengeweien van goud.
Bron: (1557-G/513: la mayson surnomé eskempen)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 291
Wapen: Bij de kwartierstaat van "Jooris vander Merre", overleden in 1538, staat het wapen
van "Skemmen": in keel twee dubbele hertengeweiën van goud. In nota, volgens twee
andere handschriften, "Tsimpen" of "Kempen": in sabel drie hertengeweiën van goud
(Bethune, Epitaphes, p. 143).
Kerchove (heer van): Lok. B-9070
- in keel drie harten van zilver.
Bron: (1557-G/530: le sgr de le querchove)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver drie doorboorde harten van keel (de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 170 en 348).
Nota: De van Kerchoves waren baljuw van de landen die de Sint-Baafsabdij bezat buiten
Gent en vooral te Heusden waar een oord de naam Kerchove droeg (de Kerchove
d'Exaerde, Kerchove, p. 38).
Kerchove (Zeger van den):
- in keel drie harten van zilver.
Bron: (1525-C/275: h. zegher van den kerckhove) - (1582-B/120r-20: h. zeger van den
kerckhove)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 275)
Kerkem (heer van): Lok. B-9680
- in goud een smalle gebloemde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel
(Rockeghem), beladen met vijf spoorraderen van zilver, over alles heen.
Bron: (1471-R/52-10: rokeghem keerkom)
Kethulle (de La):
- in sabel een dwarsbalk en een geknotte paal van zilver, vergezeld van drie zespuntige
sterren van goud.
Bron: (1500-G/04v-1-5: cethulle)
Zegel: Jehan de la Kethulle zegelde in 1419 en 1424: een dwarsbalk en een geknotte paal.
"Pieter van der Kethulle" leenman van het kasteel en de Oudburg van Gent, zegelde in
1494: een dwarsbalk en een geknotte paal (beladen in het hart met een schuingeplaatste
klophamer?), vergezeld van drie zespuntige sterren (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 208 –
Douxchamps, Kethulle, D. I, p. 203).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de la Kethulle en flandre":
in sabel een dwarsbalk en een geknotte paal van zilver, vergezeld de drie sterren van
goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 769 - Lautte, Jardin, p. 206).
- in sabel een dwarsbalk en een geknotte paal van zilver, vergezeld van drie sterren
van (goud).
Bron: (1524-G/j-10: vanden ketulle)
Kinderhoets (de):
- in azuur drie vrouwenhoofden van vleeskleur, hooddeksel en hemd van keel.
Bron: (1500-G/10r-7-1: de kindershoets)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Kinderhoets": in keel drie
kinderhoofden en romp van natuurlijke kleur, haren en kleding van goud. Lautte geeft:
drie vrouwenhoofden (Lautte, Jardin, p. 208).
Klaarhout (heer van): Lok. B-8740
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee vijfpuntige sterren van keel.
Bron: (1400-D/047v:) - (1650-B/294-04-1: claerhout)
Zegel: "Joncheer Jan van Clarout, heere van Hardoije", zegelde in 1585: een vol wapen (ruw)
met een schildhoofd beladen met twee vijfpuntige sterren (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
496).
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende lelie van (keel).
Bron: (1410-P/02r-4: s' r de clarhout)
Nota: Het zijn de wapens van de familie van den Hove.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 292
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1500-G/02r-3-3: claerhout) - (1600-W/092v-5: le sgr de clarhaut)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee sterren van keel.
Bron: (1557-G/517: le sgr de claerhout) - (1562-B/133: les sgr de claerhout)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee zespuntige sterren van keel.
Bron: (1570-B/1959: le sgr de clarout) - (1570-G/214v: le sgr de clarout) - (1600-E/155r-
3: celuj de chairout) - (1650-C/62r-05: sgr de clarhout)
Zie: Ardooie – Pittem
Kleef, burggraaf van Brussel (Filips van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een hartschild van zilver, een karbonkel van goud,
geknopt van sabel; 2 en 3, in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van
twee rijen; een hartschild gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van
azuur, een zoom geblokt van zilver en keel; 2 en 3, geschuinbalkt van goud en azuur,
een zoom van keel (Bourgondië-oud); met een hartschild van goud een leeuw van
sabel (Vlaanderen).
Bron: (1500-S/64v-1: phlippes de cleves, sgr de ravestein)
Zegel: Filips van Kleef, heer van Ravenstein, zegelde in 1511: gevierendeeld 1 en 4, een
karbonkel beladen met een hartschild; 2 en 3, een dwarsbalk geschaakt; over alles, een
hartschild Bourgondië-nieuw; erover een leeuw (Vlaanderen) (Demay, Flandre, n° 126).
Knesselare (heer van): Lok. B-9910
- in sabel een kruis van zilver.
Bron: (1500-G/01v-6-3: kneselaere) - (1525-C/204: clesselaer) - (1557-G/317: le sgr de
cnesselare) - (1562-B/316: les sgr de clesselare) - (1582-B/119r-02: clesselaer)
Kreet: cnesselare (1557-G)
Zegel: "Daniel van Clessenare", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1442: een kruis
(Bockstal, Zegels, n° 159 en 160).
- in azuur een kruis van zilver.
Bron: (1500-G/08r-3-2: clessenare)
Knibbe:
- in zilver een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/623: la mayson surnomé knybbe)
Zegel: "Weerin Knibbe, landhoudere" van het ambacht van Veurne, zegelde in 1420: een
gaande en aanziende leeuw (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 230).
Wapen: Volgens Bethune en Donche: in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van
keel (Bethune, Epitaphes, p. 251 - Donche, Wapenboek, p. 98).
Koekelare (heer van): Lok. B-8680
- in azuur drie penningen van zilver.
Bron: (1260-H/226: le sr de percky) - (1380-U/1796: les armes de coquelaire) - (1380-
W/28v-25: les armes de coquelayre) - (1395-G/0972: kokelair) - (1400-G/157v-15:
cloynclaire) - (1425-S/0251: le sieur de coquelaere) - (1430-C/132-13: aralckuot van eeh)
- (1450-L/080-3: coquelaire) - (1450-M/13r-8: cokelaire) - (1470-D/115r-03: les armes
de coquelaire) - (1470-P/383v2: les armes de quoquelaire) - (1471-R/48-02: les armes
de cockelare) - (1475-S/163v-01: le sgr de coquelaire) - (1500-G/06v-3-3: kokelare) -
(1500-S/67v-4: cocquelaire) - (1525-C/100: h. van kouckelare) - (1535-U/086-15:
coquelare) - (1543-B/148v-2: sr de cocqlaire) - (1550-A/15r-06: cocquelaire) - (1550-
B/F-046: le sr de cocquelaire) - (1557-G/123: le sgr du pays de couquelare) - (1562-
B/127: les sgr de koukelare) - (1568-B/57v-06: coquelare) - (1570-B/1862: le sgr de
kokelare) - (1570-G/207v: le sgr de kokelaire) - (1582-B/117r-17: h. van couckelair) -
(1600-E/147 v-4: les armes de cocqlare) - (1600-G/0311: cokelare) - (1600-W/089v-6:
le sgr de cokelare) - (1650-B/293-06-4: cocquelaire) - (1650-C/60r-17: le sgr de
cocquelare)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 293
Kreet: couquelare (1557-G)
Zegel: "Walteri de Cokelare, militis" zegelde in 1283: drie penningen (Laurent, Namur, n°
170 - Warlop, Flemish, p. 908).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 205)
- in (azuur) drie penningen van zilver.
Bron: (1372-B/0644: kokelare)
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van zilver, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1562-B/187: les sgr de coukelare, leur surnom est de montmorency)
Zie: Aartrijke - Bovekerke - Eernegem – Ichtegem
Koeye (van):
- in keel een schuinkruis van goud.
Bron: (1568-B/64r-07: vercoyen)
Zegel: "Jan van Koeye", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1505: een schuinkruis vergezeld
in het schildhoofd van een vijfpuntige ster (Bockstal, Zegels, n° 280).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 65)
Koksijde (heer van): Lok. B-8670
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van elf blokjes van hetzelfde, 5 in het
schildhoofd, geplaatst 3 en 2, en 6 in de punt, geplaatst 3, 2 en 1.
Bron: (1535-U/086-08: sr de crouhiere)
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van achtien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/555: le sgr de cousyde)
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van veertien blokjes van hetzelfde,
geplaatst 7 en 7.
Bron: (1562-B/426: les sgr de cocsye)
Komen (heer van) zie Comines (heer van):
Kooigem (heer van): Lok. B-8510
- in zilver vier kepers van keel.
Bron: (1380-U/1808: celui de quingien) - (1380-W/29r-05: cellui de quegien) - (1400-
G/158r-01: le sr denghun) - (1445-L/268-12: coenyghem) - (1450-M/14r-4: le sr de
quoynghien) - (1470-D/115v-06: celuy de quingien) - (1470-P/385r2: le sgr de cuinghen)
- (1550-A/11r-12: coyeghem) - (1562-B/259: les sgr de quinghien) - (1650-B/293-07-3:
cumoer)
Kreet: courtray (1380-U) - courtray (1380-W) - courtray (1470-D) - courtray (1470-P) -
courtray (1650-B)
Zegel: "Rogeri de Coieneshem", ridder, zegelde in 1237: gekeperd (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 1863 - Warlop, Flemish, p. 911).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 152 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 292-293)
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1425-S/0259: le sieur de quighiem) - (1475-S/163v-08: le sgr de cuynghien) - (1525-
C/287: coeyghem) - (1543-B/149v-1: sr de guighne) - (1550-B/F-053: le sr de cuinghien)
- (1568-B/62r-01: cuinghien) - (1582-B/120v-08: coyeghem) - (1600-G/0315: le s de
quinghien)
Kreet: coourtray (1475-S) - courtrai (1600-G)
- in keel vier kepers van zilver, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1430-C/134-10: cyekegheme) - (1524-G/a-10: coyeghem)
- in goud vier kepers van keel.
Bron: (1471-R/48-08: le sgr de munghien)
Kreet: courtray (1471-R)
- in zilver vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 294
Bron: (1500-G/08r-3-3: coyeghem) - (1535-U/099-16: coieghem) - (1557-G/353: le sgr de
quynghyen) - (1570-B/1882: le sgr de cuyoghien) - (1570-G/209: le sgr de cuinghien) -
(1600-E/148v-2: celuj de guighien) - (1650-C/60v-11: sgr de cainghem)
Kreet: quynghyen quynghyen l’amoureulx (1557-G) - courtray (1570-B) - courtray (1650-C)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 116)
- in zilver drie kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1535-U/090-01: sr de quieminghe)
Kreet: courtray (1535-U)
- in keel vier kepers van zilver.
Bron: (1600-W/091r-2: le sgr de coeghem)
Zie: Coyeghem - Erquinghem le Sec - Frometz - Hallennes - Hem – Rodes
Koolskamp (heer van): Lok. B-8851
- in azuur een duif van zilver, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1372-B/0583: koolskamp) - (1395-G/0967: die he' van oolscamp) - (1650-B/293-06-
6: coolscamp vocat lichtervelde)
Helm: een vlucht gedeeld van zilver en sabel bezaaid met lindebladen van goud, komende uit
een kroon van hetzelfde (1395-G)
Wapen: "& portoit le seigneur sa banniere d'azur au chef d'hermines, à vn coulon desployé
d'argent” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 122).
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1375-B/34r-3: les armes de coulchamp) - (1455-G/114r-3: koelscamp) - (1557-G/163:
le sgr de colscamp) - (1562-B/135: les sgr de coelscamp, leur surnom est de claerhout
en 644: colscamp)
Kreet: colscamp (1557-G)
Helm: twee vleugels gedeeld van zilver en sabel, komende uit een kroon van goud (1455-G)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, beladen met een schildje van goud een
schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver (Watervliet).
Bron: (1380-U/1822: celui de coterain) - (1470-P/387r1: le sgr de colscamp) - (1570-G/210:
le sgr de koolscamp) - (1650-C/60v-24: sgr de coolscamp)
Kreet: coterain (1380-U) - colscamp (1470-P)
- in azuur een schildhoofd van goud (hermelijn); een hartschild van goud een
schuinkruis van keel.
Bron: (1400-G/158r-17: celluy de ooscamp)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, een streepschuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1410-P/03v-9: s' de colscàp)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, beladen met een schildje van goud een
schuinkruis van keel, beladen met vijf penningen van zilver.
Bron: (1425-S/0271: le sieur de cossechamp) - (1550-B/F-065: le sr de colscamp)
- in azuur een leeuw van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1425-S/0328: le sieur de colsachamp) - (1543-B/152r-2: sr de scoecampe) - (1568-
B/63v-06: colscamp) - (1600-E/152r-1: les armes de coelscamp)
- in azuur een vogel van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1445-L/270-09: h và colscamp) - (1470-D/121r-06: les armes de colscam)
- in azuur een duif van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1450-B/0874: coelscamp)
Helm: een vlucht gedeeld van zilver en sabel, komende uit een kroon van goud (1450-B)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn; een hartschild van goud een schuinkruis van
keel.
Bron: (1450-M/15r-1: celly de oostcamp)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 295
- in azuur een papegaai van goud, gebekt en gepoot van keel, een schildhoofd van
hermelijn.
Bron: (1460-G/030-1: kolscàp)
Helm: een aanziende vlucht van zilver en sabel, bezaaid met populierbladen of harten van
goud, komende uit een kroon van goud (1460-G)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, beladen met een schildje van goud een
schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1475-S/164r-04: le sgr de colscamp)
Kreet: lichterveld (1475-S)
- in azuur een opvliegende duif van goud, gepoot van keel, een schildhoofd van
hermelijn.
Bron: (1525-C/081: h. van coolscamp)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, rechts beladen met een schildje van goud
een kruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver.
Bron: (1535-U/086-14: sr de coelscamp)
Kreet: coelscamp (1535-U)
- in azuur een adelaar (duif) van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1535-U/102-05: h van coelscoup)
- in azuur een opvliegende duif van zilver, gepoot van keel, een schildhoofd van
hermelijn.
Bron: (1550-A/08v-07: coolscamp)
- in azuur een vogel van zilver, een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1562-B/098: les sgr de colscamp, leur surnom fut de lichtervelde)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, beladen met een schildje van keel een
golvende dwarsbalk van zilver.
Bron: (1570-B/1896: le sgr de koolscamp)
Kreet: koolschamp (1570-B)
- in azuur een vogel van goud, gepoot van zilver, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1582-B/117r-01: h. van coelscamp)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, rechts beladen met een schildje van goud
een schuinkruis van keel.
Bron: (1600-G/0331: le s de colscamp)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn; een hartschild van goud een keper van keel.
Bron: (1600-W/092r-5: celluy de coelscamp)
Koolskamp (Jehan, heer van): Lok. B-8851
- in hermelijn (azuur) een schildhoofd van azuur (hermelijn).
Bron: (1658-C/155v-05: jan sr de scolscamp, cham. de jan et phili)
Kortrijk (burggraaf van): Lok. B-8500
- in goud vier kepers van keel.
Bron: (1260-H/142: le sr de tray) - (1400-G/157r-19: celluy de courtay) - (1450-M/12v-1: le
sr de courtray) - (1470-P/378r1: le sgr de courtray) - (1570-B/1824: le sgr de courtray)
- (1570-G/204v: le sgr de courtray) - (1600-G/0295: le s de courtray) - (1650-C/59v-
17: le sgr de courtray)
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1278-C/215: le chatelain de courtray - dH-22r: die castelein van cortryck) - (1279-
R/427: li chasteleine de ruvele) - (1430-C/132-09: alevan van ech) - (1525-C/049:
kasteleyn van cortrijck) - (1535-U/083-09: ch de courtray) - (1582-B/116r-23:
casteleyn van cortryck. les sgrs de nyelle, leur surnom est radoulf)
Zegel: Everard Radulf, kastelein van Kortrijk, zegelde in 1276 en "Watier, chevalier,
seigneur de Nivele, châtelain de Courterai", zegelde in 1294: een kruis (Demay, Flandre,
n° 5515 - Warlop, Flemish, p. 924).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 296
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1375-S/20v-10: courtray) - (1500-G/08r-8-3: cortrycke) - (1562-B/022: les sgr et
fondateurs de courtray) - (1570-B/1816: les armes de courtray) - (1570-G/204: les
armes de courtray) - (1600-O/049r-4: courtray) - (1650-C/59v-09: courtray)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 114)
- in goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1400-A/060: courtray) - (1425-S/0220: le sieur de courtray) - (1475-S/162v-01: le
sgr de courtray) - (1550-B/F-014: le sr de courtray) - (1568-B/56v-01: courtray)
- in goud een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1535-U/083-07: chast de courtray) - (1582-B/115v-06: les sr et fondateurs de la
ville de courtray en 118v-01: les sr de courtray)
- in zilver vier kepers van keel.
Bron: (1550-A/08r-09: courtray) - (1650-B/292-03-5: castellarus cortracensis antiquus)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 115)
- in goud vijf kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1557-G/102: le sgr de courtraey)
Kreet: haerlebeque haerlebeque (1557-G)
- in zilver een keper van keel, een getande (zoom) van hetzelfde.
Bron: (1568-B/64r-09: courtray)
Kortrijk (stad): Lok. B-8500
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1460-G/203-5: die stat và cortrike) - (1543-B/143v-6: courtray) - (1557-G/018:
courtroy) - (1562-B/573: courtray) - (1650-C/43v-11: courtray)
Zegel: De stad Kortrijk zegelde in 1298: een keper en een uitgeschulpte zoom (de Ghellinck,
Sceaux, p. 111 - De Mey, Sceaux, n° 32, pp. 195-203).
- in zilver een keper van keel, een getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1475-S/167r-10: corttryck)
Kortrijk (Zeger van):
- in goud vier kepers van keel, beladen met een schaduwleeuw.
Bron: (1450-M/12v-2: sohiez de courtray) - (1470-D/119r-03: sire sohie de courtray) -
(1470-P/378r2: le sgr sohier de courtray) - (1600-E/152r-2: messire sohier de courtray)
- (1600-G/0296: sire sohier de courtray)
Nota: Zeger van Kortrijk, ridder, in 1300 gevangen gehouden in Frankrijk, staat vermeld in
1302 onder de Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 332 V-107 – Fris, Slag, p. 307 - van den
Eeckhout, Dupuy, pp. 18-19 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 520-522 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 227).
- in goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top, beladen met een
schaduwleeuw.
Bron: (1535-U/083-10: sire sohier de courtray)
- in zilver een keper van keel, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte zoom
van keel.
Bron: (1570-B/1826: sohier de courtray)
- in zilver een keper van keel, beladen met een schaduwleeuw, een getande zoom van
keel.
Bron: (1570-G/204v: sohier de courtray)
- in goud drie kepers van keel, beladen met een schaduwleeuw.
Bron: (1600-W/089r-1: sohier de courtray)
Zegel: "Sohiers de Cortrai, chevaliers", zegelde in 1231: vier kepers (de Raadt, Sceaux, D.
II, p. 271).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 297
Koudenberg (heer van): Lok. B-9667
- in azuur drie leeuwen van goud.
Bron: (1568-B/64r-10: cauwenberghe)
Kouter (heer van):
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie zespuntige sterren van goud,
vergezeld van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1372-B/0627: kouter) - (1570-G/214: le sgr de kouter)
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie sterren van goud, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1570-B/1953: le sgr de kouter) - (1650-C/61v-27: sgr de kouter)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 412)
Kouter (Lameken van der):
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1395-G/1003: lanmeken van d' cueter) - (1455-G/173r-1: lammekyn van d' cout)
Helm: een vleugel beladen met het wapen, geplaatst op een hoed van sabel, omgebogen van
zilver (1395-G) - een gesloten vlucht beladen met het wapen (1455-G)
Krombeke (heer van): Lok. B-8972
- in goud vijf schuinbalken van keel, een vrijkwartier van keel getralied van zilver.
Bron: (1450-M/03v-8: m b de ròbecque) - (1470-P/358v-1: messire b crombecque) - (1535-
U/284-13: m b de croubecque) - (1557-G/398: le sgr de crombeque) - (1562-B/345: les
sgr de crombeke)
Wapen: Het wapenboek Prinsault schrijft "cincq tires de geulle" (1470-P/358v-1).
Nota: In het jaargetijdenboek van Oostkamp staat "mer Christiaen van Crombeke, ruddere"
vermeld (Bethune, Epitaphes, pp. 301-302 - De Flou, Toponymie, D. VIII, p. 788).
Zie: Crombeke – Hemesbeke
Krombrugge (heer van): Lok. B-9820
- in sabel een lelie van zilver.
Bron: (1525-C/282: crombrugghe) - (1557-G/518: le sgr de crombrugghe) - (1562-B/416:
les sgr de crombrugge) - (1582-B/120v-02: crombrug)
Zegel: Gillis van Crombrugghe, zoon van Lievin, houder van een leen te Borsbeke, zegelde in
1579: een lelie (Douxchamps, Crombrugghe, pp. 177-191).
Kruibeke (Filips van Brabant, heer van): Lok. B-9150
- in goud een vrijkwartier gevierendeeld 1 en 4, Frankrijk met een geblokte zoom; 2,
Brabant; 3, Limburg.
Bron: (1562-B/428: messire philippe de brabant, sgr de crubeke)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Zie: Bourgondië
Kruiningen (heer van): Lok. NL-4416
- in goud drie palen van sabel.
Bron: (1410-P/05r-7: cruninghe) - (1550-A/10r-11: cruninghe)
Zegel: "Hugonis militis dni de Crunighe", zegelde met zijn tegenzegel in 1293: drie palen (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 290).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 91 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 183 - Lautte, Jardin, p. 122)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 298
Laarne (heer van): Lok. B-9270
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie leeuwenkoppen van keel,
getongd van azuur.
Bron: (1557-G/476: le sgr de larne)
Kreet: vilaeyn à gandt (1557-G)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel (Moere).
Bron: (1562-B/252: les sgr de larne, leur surnom est de le moere)
Zie: Moere
Labroye (heer van): Lok. F-62140
- in zilver een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1535-U/136-06: de la broye a lille) - (1568-B/03r-11: l'abroie)
Zie: Broye
Lafosse (de):
- in goud drie posthoorns van sabel, beslagen van keel.
Bron: (1544-L/272:)
Zegel: "Simon de Le Fosse", heer van Ayette, zegelde in 1512: drie posthoorns vergezeld in
het schildhoofd van een ster; een getande zoom (Demay, Flandre, n° 900).
Lahamaide (heer van): Lok. B-7890
- in goud een hamei van keel.
Bron: (1290-L/635: mesire de le hamaide) - (1500-G/02v-8-7: hamaides) - (1557-G/410: le
sgr de le hamme)
Zegel: "Jehan, signeur de Le Hamaide" zegelde in 1412: een hamei (Demay, Flandre, n° 1004).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 365 - Lautte, Jardin, p. 188)
Nota: (de Boos, Breton, n° 635)
Zie: Hamaide – Roverye
Lake (heer van): Lok. B-8310
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje
van azuur een leeuw van goud (Ghistelles).
Bron: (1562-B/053: les sgr de lake, leur surnom fut de ghistelles)
Nota: Gewijde van Ghistelles, heer van Lake, zoon van Jehan V, heer van Gistel, en van
Isabelle van Rode, brak zijn wapens van Ghistelles met een ring van azuur op de keper
en in het eerste kwartier met een schildje van de familie van Rode (in azuur een leeuw
van goud, genageld en getongd van keel). Het leen "ter laecke ofte buggenhoute" te Sint-
Catharina was gelegen te Assebroek bij Brugge (De Flou, Toponymie, D. II, pp. 1000-
1001 - de Limburg-Stirum, Sceaux, p. 31 - Schwennicke, Europäische, D. VII, tabel 96).
Zie: Ghistelles
Lake (heer van):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van keel (= sabel ?), twee afgewende
barbelen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/299: le sgr de laque)
Kreet: de la bourbourg bouf (1557-G)
Nota: Een familie Bertaucourt te Ponthieu voerde als wapen: in zilver bezaaid met
herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van keel. "Margriete Zoete, van
Lakene, fa Jans, Jonas vander Capelle wijf was, die starf anno 1493. Hij drouch dat filet”
(Bethune, Epitaphes, p. 30 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, pp. 160-161).
Lake (van):
- in goud een versmald schuinkruis van keel, vergezeld van vier bloedzuigers van sabel.
Bron: (1500-G/10r-8-4: van lake)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 299
Zegel: "Jan van Lake", schepen van het land van Nevele, zegelde in 1373: een uitgeschulpt
schuinkruis, vergezeld van twaalf bloedzuigers, deze in het schildhoofd paalsgewijs
geplaatst en dwarsbalksgewijs gerangschikt, de andere dwarsbalksgewijs geplaatst en
paalsgewijs gerangschikt. Josse van Lake zegelde in 1556: een uitgeschulpt schuinkruis,
vergezeld van vier dwarsbalksgewijs geplaatste bloedzuigers (de Raadt, Sceaux, D. II,
pp. 304-305).
Wapen: Volgens de L'Espinoy, Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van
Laken en flandre": in goud een uitgeschulpt schuinkruis van keel, vergezeld van vier
bloedzuigers van sabel. Volgens d'Hane-Steenhuyse: in goud een schuinkruis van keel,
vergezeld van vier bloedzuigers van sabel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 110 -
de L'Espinoy, Noblesse, pp. 749-750 - Lautte, Jardin, p. 212).
Lalaing (graaf van):
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1544-L/037: le conte de lalain en 066: le conte de lalaing en 087: le conte de lalaing)
Zegel: "Charles barron de Lallaing et de Scornaix" zegelde in 1521: tien ruiten, geplaatst 3,
3, 3 en 1 (Demay, Flandre, n° 1163).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 222)
Zie: Nederbrakel - Popoff, Artois, n° 141
Lalaing genoemd d’Escornaix, baljuw van Oudenaarde (Filips de):
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1531-G/02-4:)
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten
geplaatst 3, 3, 3 en 1, de eerste ruit beladen met een leeuwtje van
keel.
Bron: (1531-G/UG f° 8v: Le sr delechau (lalain et escornais))
Helm: eeen kop van een adelaar van goud tussen een vlucht van zilver,
komend uit een kroon van goud (1531-G)
Nota: (van den Eeckhout, Gand, n° 04)
Lalaing, baron van Wavrin (graaf van):
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1544-L/050: le conte de lalain, baron de wavrin)
Zegel: "Charles, conte de Lalaing, baron d'Escornais", zegelde in 1547: tien ruiten, geplaatst
3, 3, 3 en 1 (Demay, Flandre, n° 5021).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 80)
Lamaers ? (heer van):
- in goud een dwarsbalk van keel (Haveskercke).
Bron: (1562-B/069: les sgr de lamaers, leur surnom est de aveskercke)
Nota: De naam "Lamaers" is moeilijk te vereenzelvigen met gronden waarvan de familie van
Haveskercke heren waren. Daar oude schrijfwijzen soms moeilijk te ontcijferen zijn in
de wapenboeken zou het hier mogelijks kunnen gaan om de heerlijkheid Fontaines (F-
62128) ?
Zie: Haveskercke
Lambergue (heer van): Lok. F-62500
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf rozen van goud.
Bron: (1380-U/1854: celui de la berghe) - (1380-W/29v-19: cellui de loberghe)
- in zilver een kruis van sabel.
Bron: (1470-D/128v-10: celuy dela bergues) - (1535-U/095-01: sr de laberghem) - (1543-
B/156v-2: sr de laberghe) - (1562-B/538: les sgr de bergem) - (1600-E/158r-6: celuj de
le berghe)
- in zilver een kruis van sabel, de dwarsbalk van het kruis beladen met drie rozen van
goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 300
Bron: (1570-B/1913: le sgr de lamberghe) - (1570-G/211: le sgr de lamberghe)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1650-B/294-07-2: lobenge)
Lambergue = Brouckerque (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie rozen van goud.
Bron: (1650-C/61r-13: sgr de lamberghe)
Nota: Het wapenboek Callot (1650-C) heeft bij het copiëren van de wapens een lijn
overgeschoten. Hij schrijft de heer van Lambergue met de wapens van de volgende,
namelijk deze van Brouckerque. Vergelijk eveneens met het wapenboek Goethals-
Vercruysse (1570-G/211).
Zie: Brouckerque
Lambersart (heer van): Lok. F-59130
- in goud drie bokhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van sabel
(Ruffault).
Bron: (1544-L/104: le sgr de lambersart haut justicier)
- in goud drie geitenhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van
sabel (Ruffault).
Bron: (1570-B/2045: le sgr de lambersart) - (1570-G/221v: le sgr de lambersart)
- geruit van zilver en keel, een schuinbalk van sabel over alles heen.
Bron: (1650-L/06: lanbersart)
Lambersart (Lodewijk, heer van): Lok. F-59130
- geruit van zilver en keel, een schuinbalk van sabel, beladen met drie arendsvogels
van goud, over alles heen.
Bron: (1486-L/1284: lois le grand, sgr de lambersart)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning was in 1284 (Boniface, Epinette, pp.
65-66).
Lamzwaerde = van Losschaert ?:
- in azuur twee schuinkruisgewijs geplaatste zwaarden van goud.
Bron: (1500-G/05r-8-2: lancksweert)
Zegel: Lodewijk van Lamzwaerde zegelde in 1369: een zwaard, vergezeld in het schildhoofd
van twee meerltjes (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 138).
Wapen: Volgens Bethune voerde de familie Losschaert: in azuur twee schuinkruisgewijs
geplaatste zwaarden van zilver, versierd van goud, vergezeld van vier adelaars van goud.
Lautte geeft voor de familie "Lanckzweert", twee schuinkruisgewijs geplaatste
zwaarden (Bethune, Epitaphes, p. 137 - Lautte, Jardin, p. 226).
Lanchals:
- in azuur een schildhoofd van keel, een zwaan van zilver over alles heen.
Bron: (1500-G/09v-5-7: lanchals)
Zegel: "Pieter Lanchals" zegelde in 1487: een zwemmende zwaan (Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. VI, p. 281).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Lanckhals ou Lanchals en
flandre": doorsneden van keel en azuur, een opvliegende zwaan van zilver over alles heen.
Landas (heer van): Lok. F-59310
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel.
Bron: (1370-M/0697: s de landas) - (1400-A/034: landas) - (1425-S/0240: le sieur de
landas) - (1450-E/46r-19: le sr de landas) - (1550-A/10r-01: landas) - (1550-B/F-033: le
sr de landas) - (1568-B/Dv-12: landas en 57r-06: landas)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1375-S/21r-13: l'andas) - (1380-U/1827: les armes de landas) - (1380-W/29r-25: les
armes de landas) - (1470-D/116v-04: les armes delandas) - (1470-P/387v3: les armes de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 301
landas) - (1475-S/163r-02: le sgr de landas) - (1525-C/039: h. van landaes) - (1543-
B/205v-6: landas) - (1557-G/219: le sgr de landas) - (1570-B/2001: le sgr de landas) -
(1570-G/218: le sgr de landas) - (1582-B/126r-14: sr de landas) - (1600-O/051r-2: le
sgr de landas en 085v-3: les armes de landas) - (1650-B/292-06-6: dns de landas) -
(1650-C/63r-02: sgr de landas)
Kreet: landas (1380-U) - landas (1380-W) - landas (1470-D) - landas (1470-P) - landas (1475-
S) - landas (1570-B) - landeas (1570-G)
Zegel: "Amalraci de Landast", ridder, zegelde in 1237: ingehoekt gedeeld van vijf punten
komende uit de linkerflank. "Alardi de Landasto" ridder, zegelde in 1252: ingehoekt
gedeeld van zes punten komende uit de rechter flank (Demay, Flandre, n° 1176 - Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 2526).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 144)
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en keel; 2 en 3, in goud een kruis
van keel (Mortagne).
Bron: (1395-G/0997: landaes)
Helm: een vlucht van sabel komende uit een kroon van goud (1395-G)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van acht stukken.
Bron: (1400-G/157r-20: les armes de lanlans) - (1543-B/150v-6: sr de landas)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van twaalf stukken.
Bron: (1410-P/06r-7: landas)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, ingehoekt gedeeld van zilver
en keel van tien punten.
Bron: (1450-M/12v-3: landas)
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver van tien stukken.
Bron: (1460-G/216-4: die ... van landaes) - (1544-L/194: le sgr de landas)
- ingehoekt gedeeld van goud en keel van tien stukken.
Bron: (1471-R/49-03: le sgr de landas)
Kreet: landas (1471-R)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, ingehoekt gedeeld van zilver
en keel van zeven stukken.
Bron: (1500-G/01v-8-6: landas) - (1600-W/089r-2: le sgr landas)
Zegel: Jehan de Landas, ridder, zegelde in 1348: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2 en 3,
ingehoekt gedeeld de vier stukken (Demay, Flandre, n° 1185).
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken; 2 en 3,
in goud een kruis van keel (Mortagne).
Bron: (1525-C/140: h. van landaes) - (1582-B/126r-13: sr de landas)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, ingehoekt gedeeld van zilver
en keel van negen stukken.
Bron: (1535-U/085-03: landas)
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken; 2 en 3,
in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel
(Wastines).
Bron: (1544-L/254:)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van veertien stukken.
Bron: (1562-B/167: les sgr de landas) - (1600-E/149v-3: celuj de lamdas)
Kreet: landas (1600-E)
Zegel: Jehan de Landas, ridder, zegelde in 1336: ingehoekt gedeeld van vier punten komende
uit de linkerflank (Demay, Flandre, n° 1184).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel (Mortagne); 2 en 3, ingehoekt
gedeeld van zilver en keel (Landas).
Bron: (1600-G/0297: les armes de landas)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 302
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van keel en zilver; 2 en 3, in zilver een
adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1650-L/66: landas)
Zie: Mortagne
Landas (Jacob de):
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van keel en zilver van tien stukken; 2 en 3,
in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1472: jacques de landas)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 185)
Landas (Jehan de):
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1372-B/0798: h jan và landaes)
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver van tien stukken.
Bron: (1486-L/1451: jehan de landas)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 172-173)
Landas genoemd de Warlaing (Mathieu le Lombard de):
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver van tien stukken.
Bron: (1396-F/061: die heer van landaes - li singne de landaes - dH-56r: die heer van
landaes)
Zegel: Peter de Landas, heer van Warlaing, ridder, zegelde in 1349: ingehoekt gedeeld van
zes punten komende uit de rechter flank (Demay, Flandre, n° 1187).
Landeghem (Aernt van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een barensteel van zilver.
Bron: (1525-C/183: h. aernt van landighem) - (1582-B/118v-08: h. aernt van landighem)
Zegel: "Jan van Landeghem", voordien gevangen te Baesweiler, onder Lodewijk van Namen,
zegelde in 1374: een schuinstaak en een leeuw erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 310).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 183)
Landergem (heer van): Lok. B-8570
- in azuur drie schelpen van goud.
Bron: (1524-G/b-11: vanlandeghem)
- in zilver drie schelpen van keel.
Bron: (1550-A/11r-04: landeghem en 12r-08: landeghem)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 285 - Lautte, Jardin, p. 222)
- in sabel drie schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/401: le sgr de landeghem)
- in goud een keper van keel, beladen met drie ringen van zilver (Hemsrode), vergezeld
in de punt van een ampul van zilver, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/204: les sgr de landeghem, leur surnom est de hemsrode)
Zie: Lessegiers
Landergem < = Lessegiers ? (Courtraisien, heer van):
- in goud vier kepers van keel, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1562-B/126: les sgr de lessogers, leur surnom fut courteroysin)
Nota: Mogelijks het land en heerlijkheid Landergem (B-8570) in het kwartier van
Oudenaarde (de L'Espinoy, Noblesse, p. 285 - de Pauw, Artevelde, p. 786).
Landuine (stad): Lok. NL-4515
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie sleutels van ....
Bron: (1557-G/053: landuune)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 303
Lang-Aardenburg (stad): Lok. NL-4527
- gegeerd van goud en sabel van tien stukken.
Bron: (1557-G/055: lancherdenbourg)
Langhemeersch (heer van): Lok. B-8700
- in zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1557-G/522: le sgr de longpree) - (1570-G/215: le sgr de langhemersche)
Zegel: Zegher Langhemeersch zegelde in 1395: een beurtelings gekanteelde dwarsbalk
(Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 302).
Wapen: Volgens Bethune voerde Jehan Langhemeersch: "d'argent à la face bretesquée et
contre-bretesquée de geule, ghebroken met een sterreken" (Bethune, Epitaphes, p.
235).
- in zilver een tegengekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1570-B/1962: le sgr de langhemershe ou de long pret) - (1650-C/62r-08: sgr de
langhemarke ou de lompe)
Zie: Rumbeke
Langheraerts (Balthazar):
- gedeeld I, in zilver een halve adelaar van sabel uitkomende uit de deellijn; II, in keel
drie torens van goud; een uitgeschulpte zoom van sinopel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-37: baltazar langhered sone)
Nota: Een “Willem Langheraerds zuene” staat vermeld in een belangrijke lijst van Brugse
notabelen die op 4 maart 1392 naar Ieper werden gezonden om met de hertog te
onderhandelen (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 239 - Van den Abeele,
Witte, p. 64).
Langlée (de):
- in hermelijn een schuinkruis van keel.
Bron: (1650-L/38: de lenglée)
Zegel: Tomas de Langlée, man van de kastelenij van Rijsel, zegelde in 1292: een schuinkruis
vergezeld van vier hermelijnstaartjes. "Thumas del Anghelee" zegelde in 1317: in
hermelijn een schuinkruis (Demay, Flandre, n° 2808 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3992
- Feuchère, Ecusson, p. 17).
Langlée (heer van): Lok. F-59000
- in zilver een schuinkruis van keel (Langlée), vergezeld in het schildhoofd van een
schildje (in azuur een hartschild van zilver).
Bron: (1544-L/279:)
Zegel: Robrecht de Langlée zegelde in 1411: een schuinkruis vergezeld in het schildhoofd
van een schildje beladen met en hartschild en een zoom (Demay, Flandre, n° 2913 -
Feuchère, Ecusson, p. 17).
- in zilver een schuinkruis van keel, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van
azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1568-B/58r-03: lengle) - (1650-B/294-04-2: langle)
Zegel: "Grard de Langlée" zegelde in 1504: een schuinkruis, vergezeld in het schildhoofd
van een schildje beladen met een hartschild (Demay, Flandre, n° 1191).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 187)
Langlée (Jacquemon de):
- in hermelijn een schuinkruis van keel; een hartschild van vair.
Bron: (1331-T/132: jaquemon de langhelée)
- in hermelijn een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur een hartschild van
zilver (Wavrin).
Bron: (1331-T/19r-1: jacquemon de langlee)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 304
Langlée (Jacob de):
- in hermelijn een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur een hartschild van
zilver (Wavrin).
Bron: (1486-L/1416: jehan de langlee)
Nota: Volgens Boniface, Jacques de Langlée (Boniface, Epinette, p. 150).
Langlée (Oudard de):
- in hermelijn een schuinkruis van keel; een hartschild van azuur een hartschild van
zilver (Wavrin).
Bron: (1486-L/1418: oudard de langlee)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 151)
Langlée (Thomas de):
- in hermelijn een schuinkruis van keel.
Bron: (1486-L/1356: claude de lenglée)
Nota: Volgens Boniface, Thomas de Langlée (Boniface, Epinette, pp. 109-110).
Lannay (heer van): Lok. F-59310
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken.
Bron: (1544-L/257: le sgr de lannay)
Lannoy (Antoine de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een barensteel van azuur.
Bron: (1439-B/01-03: lannoy)
Helm: een wolvenkop van natuurlijke kleur, gehalsband van keel, tussen een vlucht van zilver
(1439-B)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud, een
barensteel van azuur.
Bron: (1439-B/43r: lannoy)
Armes: Volgens Dansaert, brak hij zijn wapen met een barensteel van keel. Volgens een
handschrift van Hellin, voerde hij eveneens als wapen: gevierendeeld 1 en 2, Lannoy; 2
en 3, in zilver een schuinbalk van keel (Maingoval) (Dansaert, Lannoy, pp. 25 en 31).
Zegel: Zijn broer, Jehan, heer van Lannoy, zegelde in 1458: drie gekroonde leeuwen en als
helmteken, een hondenkop (Dansaert, Lannoy, p. 53 - Demay, Flandre, n° 1192).
Nota: Antoine, ridder, heer van Maingoval en van Locron, tweede zoon van Jehan genoemd
Ramager, heer van Lannoy, en van Jeanne de Croy, huwde Jeanne de Ville. Hij overleed
in 1465 (Dansaert, Lannoy, p. 31 – van den Eeckhout, Bruxelles, n° 01-03).
Lannoy (de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1370-M/801:) - (1500-G/06v-4-2: lannoy) - (1436-C/071r-02: en 071r-05:) - (1436-
L/1336: en 1339:)
Helm: een kop van een éénhoorn (1436-C)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 129)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, de rechtse poot afgesneden.
Bron: (1400-A/111: lannoy)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van azuur (sinopel), een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1410-P/06v-1: lannoit)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van keel, de schouder van de eerste leeuw beladen
met een schildje gedwarsstreept van zilver en azuur van twaalf stukken
(Molembaix).
Bron: (1420-C/713:)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, gekroond van keel, een uitgeschulpte zoom van
keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 305
Bron: (1430-C/092-07:)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel, een barensteel
van azuur.
Bron: (1436-C/071r-03:) - (1436-L/1337:)
Helm: een kop van een éénhoorn (1436-C)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel, de eerste leeuw
beladen met een schildje van zilver vier dwarsbalken van azuur.
Bron: (1436-C/071r-04:) - (1436-L/1338:)
Helm: een kop van een éénhoorn (1436-C)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een hartschild van zilver.
Bron: (1544-L/286:)
Nota: (Boniface, Lille, n° 286)
Lannoy (Gilbert de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom en een barensteel alles van hetzelfde.
Bron: (1300-V/1032: monseigneur gilbert de lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1420-C/672: guillebin de lannoy) - (1435-T/0565: messire ghelghebert de lanoy)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 53)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel, een barensteel
van azuur.
Bron: (1445-L/273-03: h gildebrecht de lanoy)
Lannoy (Gossuin de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, in het hart een ring van azuur, een uitgeschulpte
zoom van keel.
Bron: (1445-L/272-12: goswyn de lanoy)
Zegel: "Gossuin de Lansnoit", heer van Lespesses, kastelein van Leuze, zegelde in 1429: drie
leeuwen en een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 314).
Lannoy (heer van): Lok. F-59390
- in zilver drie leeuwen van sinopel.
Bron: (1380-U/1803: le sire de lannoy) - (1410-P/31r-9: (lannoy)) - (1470-D/115v-01: le sire
de lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel.
Bron: (1380-W/28r-24: le sgr de lanoy) - (1435-T/0563: le s. de lanoy) - (1470-P/376v4: le
sgr de lannoy) - (1570-B/1807: le sgr de lannoy) - (1570-G/203: le sgr de lannoy) - (1650-
C/59r-20: lannoy)
Kreet: hainin lietart (1470-P) - haynnin lietard (1570-B) - henin-lietart (1650-C)
Zegel: "Jehan, segnûr de Lannoy et de Rume", ridder, zegelde in 1458: drie gekroonde
leeuwen (Demay, Flandre, n° 1192).
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Lautte: in zilver drie leeuwen van sinopel (de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 143-144 - Lautte, Jardin, p. 210).
- in zilver vier (drie) leeuwen van zilver (sinopel).
Bron: (1380-W/28v-32: le sr de ladby)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sinopel.
Bron: (1400-G/157v-22: le sr de lannoit)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, gekroond van goud.
Bron: (1425-S/0221: le sieur de launoy) - (1450-B/0871: de heer van lanoy) - (1568-B/56v-
02: lannoy)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 306
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn en kam van goud, komende uit een kroon
van hetzelfde (1450-B)
- in zilver drie leeuwen van azuur (sinopel).
Bron: (1445-L/269-01: lanoy b) - (1450-M/13v-7: sr de lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1450-L/105-4: lannoy) - (1500-Q/17v-01: monsr de lannoy) - (1500-S/62v-3: le sr de
lanoy) - (1535-U/090-16: sr de lannoy) - (1543-B/149r-2: sr de lannoy) - (1550-A/09v-
07: lannoy) - (1557-G/172: le sgr de lannoey)
- in goud drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Bron: (1471-R/46-06: le sgr de lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud.
Bron: (1475-S/162v-02: le sgr de lanoy) - (1544-L/042: le chastellain de lannoy en 058: le
sgr de lannoy en 109: lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1550-B/F-015: le sr de lannoy)
Kreet: hennin-liétard (1550-B)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1562-B/163: les sgr de lannoy en 662: lannoye)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1600-E/148r-4: le sr de lannoy) - (1600-O/051v-2: le sgr de lanoy)
Kreet: lanoy (1436-C) - lanoy (1600-O)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1600-W/090v-2: le sgr de lannoye)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1650-B/293-01-1: dns de lannoy)
Zie: Audregnies - Drongen - Fresnoy - Maingoval - Molembaix - Moulin - Santes - Templeuve
en Dossemer - Tourcoing - Wahagnies - Wasnes
Lannoy (heer van):
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie sterren van hetzelfde.
Bron: (1557-G/524: le sgr de lannoyee)
Zegel: Een "Jehan de Lannoit" zegelde in 1443: drie sterren (Demay, Flandre, n° 6018).
Zie: Wasselin
Lannoy (Hugo de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1300-V/1031: monseigneur hue de lannoy) - (1435-T/0564: messire hue de lanoy)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 52)
- in zilver drie leeuwen van sinopel een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1445-L/271-12: h huge và lanoy)
Zegel: "Hugues de Lannoit" zegelde in 1304: drie klimmende leeuwen en een uitgeschulpte
zoom (Dansaert, Lannoy, p. 54).
- in zilver drie leeuwen van sinopel, gekroond van goud, een uitgeschulpte zoom van
keel.
Bron: (1450-B/0872: huge de lanoy) - (1600-O/051v-3: hue de lanoy)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn en kam van goud, komende uit een kroon
van hetzelfde (1450-B)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een getande zoom van keel.
Bron: (1470-D/125r-05: sire huc de lanaare)
Nota: In 1284 staan “Jakemes de Lausnoit, Hues, ses frères, et Jehans Moriaus, leurs
frères” vermeld. In 1304, is Hugo de Lannoy, ridder, één der gezellen van Robrecht van

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 307
Vlaanderen, heer van Cassel. Hij huwde (Maria) de Pottes en overleed voor 1310. Zijn
zoon, Hugo de Lannoy, ridder, heer van Lis, zegelde in 1338 te Tournai met een
gelijkaardig zegel als die van 1304. Hij huwde in 1329 Margareta, vrouw van Maingoval
en overleed in 1349 (de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 316 - Douxchamps, Lannoy, p.
211 - du Chastel de la Howarderie Neuvireuil, Lannoy, pp. 135-139 - Leuridan, Le Ferrain,
p. 148).
Lannoy (Jehan genoemd Ramage, heer van): Lok. F-59390
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel.
Bron: (1420-C/173: messire ramage, sgr de lannoy)
Zegel: "Jehan, segnûr de Lannoy et de Rume", ridder, zegelde in 1458: drie gekroonde
leeuwen (Demay, Flandre, n° 1192).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 173)
Lannoy (Robrecht de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld van goud en getongd van keel.
Bron: (1525-C/297: h. robbrecht vander lannoenen)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 297)
Lannoy (stad): Lok. F-59390
- in zilver drie brakskoppen van sabel.
Bron: (1544-L/008: lannoy) - (1557-G/044: lannoey)
Zegel: De stad Lannoy zegelde in 1464: drie brakskoppen (De Mey, Sceaux, n° 35, p. 208 -
de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 511).
Lannoy, heer van Beaumont (Hugo de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1420-C/174: messire hue de lannoy, sgr de beaumont)
Zegel: Hugo de Lannoy, heer van Beaumont, ridder, zegelde in 1418: drie gekroonde leeuwen
en een uitgeschulpte zoom (Dansaert, Lannoy, p. 55).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 174)
Lannoy, heer van Lespesses (Gossuin de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1420-C/671: gossuin de lannoy, sgr de l'espesse)
Zegel: "Gossuin de Lansnoit", heer van Lespesses, kastelein van Leuze, zegelde in 1429: drie
leeuwen en een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 314).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 671)
Lannoy, heer van Lys en van Rumes (Jehan de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel.
Bron: (1452-B/-: jean de lannoy, sgr de lys et de rumel)
Zegel: Jehan, heer van Lannoy, Rumes, zegelde in 1486: drie gekroonde leeuwen (Demay,
Flandre, n° 70).
Nota: (Douxchamps, Lannoy, p. 212, n° VI - van den Eeckhout, Bruxelles, p. 166)
Lannoy, heer van Maingoval en van Audregnies (Jehan de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1600-O/066r-2: mesire jehan de lanoy le seignes de maigoval et daudregnies)
Kreet: lanoy (1600-O)
Nota: (Douxchamps, Lannoy, p. 212, n° VII)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 308
Lannoy, heer van Molembais (Boudewijn genoemd le Bègue de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsbalkt van zilver en
azuur van acht stukken.
Bron: (1300-V/1038: monseigneur levesque de lannoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde, een barensteel van azuur, de eerste
leeuw beladen met een schildje van zilver vier dwarsbalken van azuur.
Bron: (1420-C/410: messire bauduin; dit le beggue de lannoy, sgr de moulembais)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 410)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde, een hartschild gedwarsbalkt van zilver
en azuur van acht stukken.
Bron: (1425-S/1807: baudouin de lannoy sr de molembaix)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel,
gebroken met een schildje van zilver vier dwarsbalken van azuur.
Bron: (1435-A/090: mosr lebeghe de lany)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsstreept van zilver en
azuur (Molembaix).
Bron: (1435-T/0566: le beghe de lanoy)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 54)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsstreept van zilver en
azuur.
Bron: (1435-T/1051: messire baudouin de lannoy, dict le begue, sgr de molembais)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, gehoornd van goud (1435-T)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel, de schouder van
de eerste leeuw beladen met een schildje van azuur drie dwarsbalken van zilver.
Bron: (1445-L/273-09: bege de lanoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld van keel en gekroond van goud, een
uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsstreept van zilver en azuur.
Bron: (1460-G/044-1: le besque de lannoy sr de molébais)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, getongd van keel, hoorn en kam van goud, komende
uit een kroon van hetzelfde (1460-G)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van goud, een
uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsstreept van zilver en azuur.
Bron: (1500-Q/17r-05: le besghue de lanoj)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van keel, een hartschild gedwarsbalkt van zilver en
azuur van acht stukken (omgewend getekend)
Bron: (1500-S/83v-3: monsr le besghe de lanoy, sgr de mollenbais)
Lannoy, heer van Santes (Hugo de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1425-S/1795: hugues de lannoy seigneur de sentes) - (1500-S/82v-2: sire hughes de
lanoy, sgr de santes)
Zegel: "Hue de Lannoy", ridder, heer van Santes, kamerling van de hertog van Bourgondië,
zegelde in 1423: drie gekroonde leeuwen en een uitgeschulpte zoom (Dansaert, Lannoy,
p. 55 - Demay, Flandre, n° 352).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 309
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1435-A/088: mesr hoge de lanoy)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1435-T/1038: messire hugues de lannoy, sgr de santes)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, gehoornd van goud (1435-T)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld van keel en gekroond van goud, een
uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1460-G/043-3: hue de lannoy sgr de santes)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, getongd van keel, hoorn en kam van goud, komende
uit een kroon van hetzelfde (1460-G)
Lannoy, heer van Willerval (Gilbert de):
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde, een hartschild gedwarsstreept van
zilver en azuur (Molembaix).
Bron: (1420-C/399: messire guilbert de lannoy, sgr de willerval)
Zegel: Catherine de Molembaix, vrouw van Beaumont, weduwe van Gilbert de Lannoy, zegelde
in 1409: gedeeld I, drie gekroonde leeuwen en een uitgeschulpte zoom; II,
gedwarsstreept van tien stukken (Demay, Flandre, n° 1334).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 399)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom en een barensteel alles van hetzelfde.
Bron: (1425-S/1800: gilbert de lannoy seigneur de villerval)
- in zilver drie gekroonde leeuwen van sinopel, een uitgeschulpte zoom van keel, een
barensteel van azuur.
Bron: (1435-A/089: mesr gilbert de lanoy)
Zegel: Gilbert de Lannoy zegelde in 1371: drie gekroonde leeuwen en een uitgeschulpte zoom,
een barensteel met drie hangers erover (Dansaert, Lannoy, p. 55).
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1435-T/1048: mess. gilbert de lannoy, sgr de willerval)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, gehoornd van goud (1435-T)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1460-L/010: gillebertt lannoy, sr willerval)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, ogen van sabel, getongd van keel, hoorn van goud,
komende uit een kroon (1460-L)
Zegel: Gilbert de Lannoy, heer van Willerval, zegelde in 1430: drie gekroonde leeuwen en
een uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 314).
Nota: (van Helmont, Codex, n° 10)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een uitgeschulpte zoom en een barensteel alles van hetzelfde (omgewend
getekend)
Bron: (1500-S/82v-3: sire guillebert de lanoy, sgr de willerval)
Lansaem:
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld van drie rozen van keel.
Bron: (1557-G/673: la mayson surnomé lamsaems)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft hetzelfde wapen voor de familie "Lamsan".
Nota: "Hier leght begraven Pieter Lansame, die starf int jaer 1489. Ecu de Lansaem, timbré
d'une tête de Pégase d'argent, issant d'une couronne d'or” (Bethune, Epitaphes, p. 219).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 310
Lansberge (van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/563: la mayson de lancenbourg)
Nota: Tussen de notabelen van de provincie Zeeland wordt de familie van Lansberge
vermeld, welke als wapen voerde: in zilver drie leeuwen van sabel (Smallegange, Zeeland
Veredelt).
Zie: Hagen
Lanstais (de):
- in sabel een wassenaar van zilver, een barensteel van goud, vergezeld van drie
vijfbladen van keel, geknopt van goud, de twee in het schildhoofd bedekken de
hoeken van de barensteel.
Bron: (1650-L/54: de lansteys)
- in azuur een morenkop van sabel (zilver), hoofdwrong en halsband van zilver,
vergezeld van drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1650-L/68: de lanstais)
Lanstais (Jehan de):
- in sabel een wassenaar van zilver, een barensteel van goud, vergezeld van drie
vijfbladen van keel, geknopt van zilver, de twee in het schildhoofd bedekken de
hoeken van de barensteel.
Bron: (1486-L/1432: jehan de lanstais)
Zegel: Jehan de Lanstais zegelde in 1403: een wassenaar vergezeld van drie rozen (Demay,
Flandre, n° 2876).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 160-161)
Lanstais, zoon van wijlen Denis (Jacob de):
- in sabel een morenkop met een hoofdwrong omwonden van zilver, vergezeld van drie
vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1486-L/1476: jacques de lantais, filz de feu denis)
Zegel: "Jakemon de Lanstais", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1399: het hoofd van
een aanziende man (Demay, Flandre, n° 2718).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 187-188)
Lare (heer van):
- gegeerd van zilver en sinopel van twaalf stukken.
Bron: (1557-G/309: le sgr de lare)
Wapen: Dhont-de Waepenaert schrijft: "Josse van Nieuwenhuyse épousa une demoiselle de
Laere, et selon un autre manuscrit Jossine Lane". Hij kent haar het volgende wapen toe:
gegeerd van zilver en sinopel van tien stukken. Jacques Anthoine de Castro, geeft voor
de familie "de Lage" het wapen: gegeerd van goud en keel van tien stukken (Dhont-de
Waepenaert, Quartiers, p. 484).
Nota: Een "mer Walfaert van Lare", ridder, wordt vermeld in de jaargetijdenboek van
Beernem (Bethune, Epitaphes, p. 325).
Lattre (de):
- in keel twee dwarsbalken van zilver, vergezeld van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1568-B/64r-05: de lattre)
Wapen: Urfé vermeldt onder de mark Frankrijk "celui de Laiches, de gueles à ij faisses
d’argent à le bordure de merlettes d’argent". Sicile geeft "le sieur de Lachez" en "le
sieur de Latus, de gueulle à deux faces d’argent à l’ourlet de merlettes de mesme" (1380-
U/0079 - 1425-S/0096 en 0106).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 311
Launay (heer van): Lok. B-7760
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel.
Bron: (1260-H/221: le sr de landas) - (1370-M/0698:) - (1370-N/1241-1294: le sire de
lansirey) - (1550-B/F-034: le sr de launais) - (1600-G/0339: le s de lunas)
Kreet: landas (1600-G)
Zegel: Denis de Launay, abt van Cysoing, zegelde in 1458: gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt
gedeeld; 2 en 3, een dwarsbalk (Demay, Flandre, n° 7011).
Nota: Het wapenboek d'Hozier-Cénalis (1260-H) geeft "le sr de landas" voor de heer van
Launay.
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken.
Bron: (1380-U/1829: le sire de lannois) - (1380-W/29r-27: le sr de lannais) - (1400-G/158v-
01: le sr de lamois) - (1470-D/116v-06: le sire de lanois) - (1470-P/388r1: le sgr de
launais) - (1475-S/165v-12: le sgr de lunai) - (1570-B/2003: le sgr de launay) - (1570-
G/218: le sgr de launay) - (1600-O/051v-1: le sgr de launay en 085v-4: les armes de
launay) - (1650-B/293-05-5: launaix) - (1650-C/63r-04: sgr de launay)
Kreet: landas (1380-U) - landas (1380-W) - landas (1400-G) - landas (1470-D) - landas (1470-
P) - landas (1475-S) - landas (1570-B) - landeas (1570-G) - landas (1650-C)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 223)
Nota: Het wapenboek van de Marken (1450-M), die de wapenbeschrijvingen ongeveer in
dezelfde volgorde geeft als het wapenboek Gaignières (1400-G), citeert op de tweede
plaats "le sr de lanaye" (1450-M/15r-9).
- ingehoekt gedeeld van sabel en zilver van tien stukken.
Bron: (1396-F/228: die heer van lannes - le signr de lamees - dH-45v: her jan van lanon)
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van twaalf stukken.
Bron: (1410-P/06r-9:)
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van elf stukken.
Bron: (1450-M/15r-9: le sr de lanaye)
- ingehoekt gedeeld van goud en sabel van tien stukken.
Bron: (1471-R/49-05: le sgr de lanais)
Kreet: landas (1471-R)
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van negen stukken.
Bron: (1535-U/088-05:)
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van vijftien stukken.
Bron: (1600-E/149v-6: celuj de launnay)
Kreet: landas (1600-E)
Zie: Agroy - Haironfontaine – Hagron
Launay (Jehan de):
- ingehoekt gedeeld van zilver en sabel.
Bron: (1300-V/0137: jehan de lanay)
Launay (Jehan genoemd Matouflet, heer van): Lok. B-7760
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van zes stukken; 2 en 3,
in azuur een dwarsbalk van goud (Jauche).
Bron: (1658-C/149v-03: mattofflet de lauais en tournaisis chambelan de france)
Nota: Hij leefde nog in 1364 (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. II, p. 414).
Zie: Martigny
Launay (Mahieu de):
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken; 2 en 3,
in azuur een dwarsbalk van goud (Jauche); over alles heen een paalsgewijs
geplaatste staf van goud.
Bron: (1420-C/082: maistre mahieu de launays, abbé de saint amand et conte de peule)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 082)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 312
Launay (Mahieu genoemd Matouflet de):
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken; 2 en 3,
in azuur een dwarsbalk van goud (Jauche).
Bron: (1420-C/266: messire matoufflet de launays, sgr de leslieu)
Zegel: Mahieu de Launay, ridder, zegelde in 1404: gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld;
2 en 3, een dwarsbalk (Demay, Clairambault, n° 5107).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 266)
Launay (Olivier de):
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en sabel van tien stukken; 2 en 3,
in azuur een dwarsbalk van goud (Jauche).
Bron: (1420-C/375: mesire olivier de launays)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 375)
Lauwaerd (Eustache):
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van
hetzelfde.
Bron: (1470-D/122r-06: sire eustache lavon)
Zegel: Eustache Lauwaerd, ridder, zegelde in 1305: een gaande leeuw en een zoom (Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 10420).
Wapen: Rietstap vermeldt een familie "van Lauwaerts": in zilver een leeuw van keel
(Rietstap, Armorial, D. II, p. 34).
Nota: In 1297, onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en
le dite vile avoec Mons. de Flandres" wordt "Mons. Eustase Lauward" vermeld. “Minen
here Eustace Lauward”, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards. In 1315, gaf
Robrecht, graaf van Vlaanderen, als erfrecht aan zijn jongere zoon, Robrecht, het land
van Aalst, van Geraardsbergen, de Vier Ambachten en het land van Waas. In 1317 wilde
hij dit ten uitvoer brengen en ontbood een groot aantal leenmannen te Gent, waaronder
“Eustasse Lauwaert” (Colens, 1302, p. 118 - de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I,
pp. 78-81 - Delfos, Liebaards, p. 332 V-115 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 en
D. II, p. 30 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, pp. 77, 162 en 276-277 – Nowé,
Baillis, p. 86 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 30-31 - Verbruggen, Guldensporen, p. 234).
Lauwaerd (heer van):
- in goud een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld en getongd van zilver, een
zoom van keel.
Bron: (1562-B/084: les sgr de lavays)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Lauwaerd (Jehan):
- in hermelijn een spitsgeruite schuinbalk van (keel), beladen met drie schelpen van
goud.
Bron: (1470-D/123v-05: sire jehan baudain)
Zegel: "Henrici Lauwart", schepen van Nieuport, zegelde in 1395: in hermelijn drie
schuingeplaatste ruiten, elk beladen met een schelp (Demay, Flandre, n° 4463).
Nota: Een Jehan Lauwaerd was van 1282 tot 1285 baljuw van Bergues, in 1285 en 1286 van
Veurne, in 1287 van Gent en in 1290 van Cassel. “Mijns here Jan Lawards” staat in 1302
aangegeven in de rekeningen van de stad Brugge. Een Jehan Lauwaerd staat eveneens
vermeld in 1340 en in 1352 zijn weduwe (Colens-1302, pp. 57, 75 en 78 - Delfos,
Liebaards, p. 329 L-21 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 232 – de Saint Genois,
Monumens, D. I, pp. 650 en 857 – d’Hoop, Saint-Bertin, n° 121-122 – Donche, Veurne, p.
75 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, pp. 170 en 181 – Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. XXI, p. 215 - Le Glay, Archives, n° 1561, D. II, p. 7 en n° 1562, D. II, p. 17
– Nowé, Baillis, pp. 378, 388 en 401 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 31 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 219).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 313
Lauwe (Gossuin van):
- geschaakt (gevierendeeld) van goud en sabel, een getande zoom van keel.
Bron: (1470-D/123r-01: sire jeustin de lauwe)
Zegel: Gossuin van Lauwe, ridder, zegelde in 1315: gevierendeeld, een schuinbalk erover en
een uitgeschulpte zoom (Feuchère, Etude, p. 118).
Nota: Gossuin Lauwe, ridder, staat vermeld in 1302 onder de Liebaards. Hij was baljuw van
Brugge van 1306 tot 1307 en van Veurne van 1307 tot 1308. Een "Gosuinus de Lauwe"
wordt aangegeven in 1284 en als ridder van 1315 tot 1321 (Colens, 1302, p. 121 - De Flou,
Toponymie, D. IX, p. 336 - Delfos, Liebaards, p. 332 V-116 – d’Hoop, Saint-Bertin, n° 127
- Donche, Veurne, p. 232 – Nowé, Baillis, p. 373 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 31 -
Verbruggen, Guldensporen, p. 235).
Lauwe (heer van): Lok. B-8930
- gevierendeeld van zilver en sabel.
Bron: (1550-A/08v-04: lawe)
- gevierendeeld van goud en sabel.
Bron: (1557-G/114: le sgr de lauwe) - (1562-B/315: les sgr de lauwe)
Kreet: up der leye (1557-G)
- gevierendeeld van goud en sabel, een getande zoom van keel.
Bron: (1600-E/154r-2: le sr de luwe)
Nota: In feite is dit het wapen van Gossuin van Lauwe. Zie wapenboek Dupuy (1470-D/123r-
01: sire jeustin de lauwe).
Lauwerin (Hieronimus):
- in keel een golvende dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van een ster
en van een wassenaar en in de punt van een lelie, alles van goud.
Bron: (1557-G/080: watervliedt, édyfié par hieronimus lauryn)
Wapen: Het wapen is: in keel een golvende dwarsbalk van zilver, beladen met twee
dwarsbalken van azuur, vergezeld in het schildhoofd rechts van een zespuntige ster,
links van een wassenaar en in de punt van een lelie met afgeknotte voet, alles van goud
(Dansaert, Armorial, p. 274).
Lauwerin:
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van een ster, van een gewende wassenaar
en van een lelie, alles van goud.
Bron: (1568-B/58r-05: lauwerin)
Wapen: Volgens Bethune: in keel een golvende dwarsbalk van zilver en azuur, vergezeld in
het schildhoofd van een ster en een wassenaar en in de punt van een lelie, alles van goud.
Volgens de La Gorgue-Rosny is de golvende dwarsbalk van zilver beladen met twee zeer
versmalde golvende dwarsbalken van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 47 - de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. IV, p. 338).
Laye (heer van):
- in zilver een kruis van sabel.
Bron: (1557-G/203: le sgr de laye)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 195)
Nota: "Cij gist noble dame de Laije, vesve de messire Guillame de Hughonet, sr de Saillant,
..., obiit le 8 d'octobre 1506”. Hun wapen was: in zilver een kruis van sabel. Een Hustin
en een Ireux du Lay, broers, komende uit Henegouwen, verdedigden Ardres. Een
heerlijkheid "La Laye" bevindt zich te Pottes (B-7760). Roland de Mortagne, zoon van
Alard, heer van Mortagne en van Catherine de Pottes, was er heer op het einde van de
XIII de eeuw (Bethune, Epitaphes, p. 195 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I,
pp. 23-25 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXII, p. 50).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 314
Léaucourt (Anseau de):
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1265-W/785: anseau de lericourt)
Léaucourt (Gillis de):
- in sinopel een hartschild van zilver.
Bron: (1438-A/096: gille de loiaucourt)
Helm: het bovenlichaam van een vrouw van sinopel met riem van keel, hoofd gesluierd,
houdende in de rechterhand een bloem (1438-A)
Nota: (Chaussier, Ordre, p. 257)
Léaucourt (heer van): Lok. B-7742
- in azuur (sinopel) een hartschild van zilver.
Bron: (1400-A/133: liarcourt)
- in sinopel een hartschild van zilver.
Bron: (1425-S/0523: le sieur de liancourt) - (1475-S/061r-06: le sr de liancourt) - (1500-
G/10r-4-5: leaucourt) - (1535-U/162-08: lyancourt) - (1550-B/H-133: le sr de liancourt)
- (1568-B/20r-09: liancourt) - (1570-B/2456: le sgr de liaucourt) - (1570-G/274r-5: le
sgr de liaucourt) - (1650-B/294-06-6: loyaucourt)
Kreet: wuavrin (1425-S) - wavrin (1475-S) - waurin (1535-U) - wavrin (1550-B) - wavrans
(1568-B) - wavrin (1570-B) - wavrin (1570-G)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 215)
Nota: De familie de Loyaucourt was heer van Léaucourt te Hérinnes-lez-Pecq (du Chastel
de la Howarderie, Notices, D. II, pp. 506-510).
- in sinopel een hartschild van goud (zilver).
Bron: (1471-R/52-04: le sgr de leaucourt)
Léaucourt (Jehan, heer van): Lok. B-7742
- in sinopel een hartschild van zilver.
Bron: (1438-A/097: jehan sgr de lealcourt)
Zegel: Jehan, heer van Léaucourt, luitenant van de baljuw van Doornik, zegelde in 1465: een
hartschild (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 370).
Lebiez (heer van): Lok. F-62990
- in goud drie dwarsbalken van sabel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1470-P/346v-4: le sgr du biez)
Nota: Leen in het baljuwschap van Hesdin (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. I, p. 175).
Lécluse (burggraaf van): Lok. F-59259
- in zilver twee golvende dwarsbalken van keel.
Bron: (1500-G/08r-8-4: sluus) - (1544-L/007: lescluze lez douay en 034: le chastellain et
sgr de lescluse lez douay)
Nota: (Brassart, Douai, p. 528)
Lede (van):
- in zilver een roos van keel, gepunt van sinopel.
Bron: (1500-G/08r-3-8: van lede)
Zegel: Jehan van Lede, ridder, zegelde in 1237 en Adam van Lede zegelde in 1365: een
vijfblad. Adriaan van Lede, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1354: een roos
(de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 322 en 325 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2566).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een roos van keel (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 267 -
Lautte, Jardin, p. 216).
- in zilver een roos van keel, gepunt van (sinopel).
Bron: (1524-G/g-11: van lede)
- in zilver een roos van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 315
Bron: (1550-A/08r-08: lede)
- in zilver een vijfblad van keel, geknopt van goud.
Bron: (1650-B/294-05-8: lede)
Lederzeele (heer van): Lok. F-59143
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een meerltje
van sabel.
Bron: (1525-C/132: leusele) - (1582-B/117v-16: lonsele)
Zie: Haveskercke
Ledringhem (heer van): Lok. F-59470
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1557-G/595: le sgr de leedeghem)
Zegel: “Grard de Ghistelles, sire de Celbecque et de Ledringhem, chevalier,
chambellan du chastel de Lille” zegelde in 1384: een keper beladen met vijf
hermelijnstaartjes en vergezeld van drie vijfpuntige sterren (Delgrange,
Esquelbecq, p. 15).
Leefvelt (van):
- in keel acht hermelijnstaartjes van goud, geplaatst 3, 3 en 2.
Bron: (1500-G/04r-5-2: leefvelt)
Wapen: Volgens Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Leefvelt": in keel
bezaaid met hermelijnstaartjes van goud (Rietstap, Armorial, D. II, p. 40).
Leeuwaert:
- in hermelijn een schuinkruis van keel, beladen met vijf leeuwen van goud.
Bron: (1557-G/663: la mayson surnomé leeuwaert)
Kreet: gramsberghe gramsberghe (1557-G)
Nota: Een "Simon Lauwaert" was baljuw van Gent in 1285. Een Jehan Lauwaert ontving in
1298 van de koning van Frankrijk huizen te Brugge, die verbeurd verklaard waren op
"Garin Li Hostes". "Gheraerd Leeuward" staat in 1349 vermeld. Maria de Wavrin
genoemd de Goisaucourt, weduwe van Jehan "Lyauwart dit Barult", getuigde in 1410 voor
het burgerschap van Douai (Brassart, Wavrin, p. 96 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 165 - de
Limburg-Stirum, Cartulaire, D. I, pp. 76-77 - Funck-Brentano, Philippe, pp. 304-306).
Leeuwe (van):
- geschuinbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schildhoofd van goud,
beladen met een gaande leeuw van keel.
Bron: (1500-G/09v-8-1: van leeuwe)
Leeuwen = Loker ? (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande leeuw
van azuur, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/420: le sgr de lyeuwen)
Kreet: termonde termonde (1557-G)
Zegel: In 1245, "Egidius de Bethunia, dominus de Molembeka" en in 1279, zijn neef, Willem
de Béthune, heer van Loker en van Hébuterne, zegelden: een dwarsbalk vergezeld in de
rechterbovenhoek van een gaande leeuw (Demay, Flandre, n° 581 - Vanden Bussche,
Rousbrugge, D. I, p. 53-55 - du Chesne, Béthune, D. II, p. 158).
Nota: Willem de Béthune, heer van Meulebeke, Loker (B-8958), voogd van Huise, zoon van
Willem en van Mathilde, vrouw van Dendermonde, huwde Elisabeth van Roesbrugghe. Zijn
zoon Gilles de Béthune, voerde: in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een gaande leeuw van sabel (du Chesne, Béthune, D. I, pp. 245-
269 en D. II, p. 158 - Vanden Bussche, Rousbrugge, D. I, pp. 53-55).
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van een gaande leeuw
van sinopel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 316
Bron: (1562-B/402: les sgr de leeuwe)
Leeuwenberghe:
- in zilver twee afgewende leeuwen van sabel, getongd van keel.
Bron: (1500-G/09r-6-2: leeuwenberch)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Leeuwenberghe": in zilver
twee afgewende leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel. Volgens Lautte: in keel
(sic) twee afgewende leeuwen van sabel, getongd van keel (Lautte, Jardin, p. 218).
Leeuwergem (heer van): Lok. B-9620
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van goud.
Bron: (1370-M/799:)
- in azuur bezaaid met tranen van zilver, een leeuw van goud.
Bron: (1410-P/02v-7: lioynrenghien)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, de schouder beladen
met een lelie van keel.
Bron: (1436-C/070r-09:) - (1436-L/1319:)
Helm: een vis bijtend in de kam (1436-C)
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1500-G/02r-5-8: leeuwerghem)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 216)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1525-C/147: h. van leuwerghem) - (1582-B/118r-02: h. van leuwerghem) - (1650-
B/294-02-6: leeuwergem)
Kreet: rassegem (1650-B)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een gekroonde leeuw van hetzelfde.
Bron: (1550-A/10v-12: leewerghem)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van zilver.
Bron: (1557-G/268: le sgr de leeuwerghem)
Kreet: leewerghem (1557-G)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1562-B/165: les sgr de leewergem)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 273)
Leeuwergem (heer van): Lok. B-9620
- in azuur een leeuw van goud, gekroond van keel, de schouder beladen met een lelie
van sinopel.
Bron: (1380-U/1859: celui de leuvenghien) - (1380-W/29v-23: cellui de leurenghien) - (1470-
P/391v1: le sgr de lieuveghem) - (1471-R/50-02: le sgr de leurenghem)
- in azuur een leeuw van goud, gekroond van keel, de schouder beladen met een lelie
van (keel).
Bron: (1470-D/129r-05: celuy de clemangien)
Kreet: clemangien (1470-D)
- in azuur een leeuw van goud, genageld van keel.
Bron: (1535-U/095-07: sr de gralande)
Nota: Omwisseling van de naam en de wapens van Garlande en Leeuwergem voor het
wapenboek d'Udekem (1535-U). Cfr wapenboek Urfé (1380-U/1859 et 1860).
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1535-U/100-10: leuwerghem)
Wapen: Volgens Bethune, Elisabeth van Leeuwerghem, overleden in 1465, voerde in haar
wapen een leeuw van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 56).
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 317
Bron: (1543-B/157r-3: sr de garlande) - (1562-B/166: les sgr de leeuwergem)
Nota: Omwisseling van de naam en de wapens van Garlande en Leeuwergem voor het
wapenboek Le Boucq (1543-B). Cfr wapenboek Urfé (1380-U/1859 en 1860).
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1557-G/244: le sgr de redelghem)
Kreet: rode rode (1557-G)
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder
beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1570-B/1918: le sgr de lemerghem) - (1570-G/211v: le sgr de leuerghem)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van (keel).
Bron: (1650-C/61r-17: sgr de leueghem)
Zie: Garlande
Leeuwerghem (Guillebert van):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van goud, genageld en getongd van
keel, de schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1525-C/256: h. ghysbert van leuwerghem) - (1582-B/120r-04: h. gysbrecht van
leuwerghem)
Zegel: "Gilleberti, domini de Levreghem", zegelde in 1339: een veld bezaaid met blokjes en
een leeuw (Demay, Flandre, n° 1201 - de Pauw, Artevelde, n° 44 - de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 514).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 256 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, p. 523)
Leeuwerghem (Iwain van):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van goud, genageld en getongd van
keel, de schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1525-C/284: h. weyn van leuwerghem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 284)
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van goud, genageld en getongd van
keel en gekroond van sabel, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1582-B/120v-04: h. weyn van leucyghem)
Leeuwerghem (Jehan van):
- in azuur het veld bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld
en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1435-T/0601: jehan de beverngem)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 89)
Leeuwerghem (Robrecht van):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, gekroond van keel.
Bron: (1300-V/0411: robert de luuvengyen)
Zegel: "Roberti de Leevereghem" zegelde in 1308: een veld bezaaid met blokjes en een leeuw
(Demay, Flandre, n° 1203).
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, gekroond van keel,
de schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-06: mer robrecht van lewerghem)
Zegel: Een "Robreecht van Masseminne", heer van Massemen en Leeuwergem, zegelde in
1428: een leeuw, de schouder beladen (Demay, Flandre, n° 1295).
Nota: Hij was zoon van Guillebert en de broeder van Guillebert, heer van Leeuwergem. Hij
huwde eerst met Margareta van Ingelmunster en vervolgens met Maria van Halewyn. Hij
was baljuw van Aalst van 1405 tot 1407 en daarna van Kortrijk tot 1412 en overleed rond
1419 (Buylaert, Adelslijsten, n° 400 - Buylaert, Repertorium, p. 419 - Castelain, Halewijn,
p. 169 – De Keyser, Lembeke, p. 226 - De Temmerman, Leeuwergem, pp. 136-137 - Van
Praet, Recherches, p. 299).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 318
Leeuwerghem (Willem van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel en gekroond van zilver, de
schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1525-C/236: h. willem van leuwerghem) - (1582-B/119v-08: h. willem van leuwerghem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 236)
Lefevre:
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuingeplaatst omgekeerd zwaard van sabel,
vergezeld van twee adelaars van hetzelfde, gebekt en gepoot van keel (Lefevre);
2 en 3, in goud een binnenzoom van zes meerltjes van keel, een vrijkwartier van
hetzelfde (Heemstede).
Bron: (1500-G/02r-7-6: febvre)
Zie: Heemstede – Temse
Leffinghe (van):
- in azuur een schuinkruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/368: le sgr de leffynghe) - (1562-B/521: la maison de leffinge)
Zegel: "Victor de Leffinghen", leenman van de graaf van Vlaanderen in de burg van Brugge,
zegelde in 1396: een schuinkruis vergezeld van twaalf meerltjes en een zoom. Josse van
Leffinghe zegelde in 1430: een schuinkruis beladen in het hart met een ring en vergezeld
van een binnenzoom van twaalf meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 330 en D. IV, p.
514).
Leke (heer van): Lok. B-8600
- in azuur drie schelpen van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met een gaande
leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/389: le sgr de leeque)
- in azuur drie schelpen van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met een gaande
leeuw van keel.
Bron: (1562-B/524: les sgr et maison de leeke)
Leken (van):
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsbalkt van sabel en zilver van vier stukken; 2 en 3, in
goud drie kepers van azuur, een vrijkwartier van zilver.
Bron: (1500-G/07v-3-8: van leeke)
Zegel: Een "Ryquaert de Lekes" zegelde in 1460: gedeeld I, drie kepers; II, een versmalde
dwarsbalk, vergezeld in het schildhoofd van twee schelpen en in de punt van een
vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 332).
Lembeke (Allard van):
- in (zilver) een dwarsbalk van keel, een barensteel van (azuur).
Bron: (1372-B/0637: he van wattene of h albt van lembeke)
Nota: Tekst later toegevoegd.
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/172: h. alaert van lymbeke) - (1582-B/118r-22: h. alaert van lymbeke)
Zegel: Michiel van Lembeke zegelde in 1328: een dwarsbalk en een barensteel met drie
kronkelende hangers (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, p. 391).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 172)
Lembeke (heer van): Lok. B-8340
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1410-P/03v-5: s' delenbeke)
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1425-S/0291: le sieur de xembecq) - (1470-P/394r4: le sgr de lembecque) - (1475-
S/164v-11: le sgr de lembecque) - (1500-G/05r-1-8: lombek) - (1535-U/093-02: sr de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 319
lembeke) - (1543-B/152v-4: sr de lemberg) - (1550-B/F-094: le sr de lemberghe) -
(1562-B/105: les sgr de lembeke) - (1568-B/62v-08: lombecq) - (1570-B/1925: le sgr de
lembecke) - (1570-G/212: le sgr de lembeke) - (1600-E/153r-1: le sire de lembeghue) -
(1650-C/61r-25: sgr de lembecke)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 215)
- in zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1535-U/099-07: limbeeck)
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1550-A/13v-04: lembecke)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 440)
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van hetzelfde.
Bron: (1557-G/319: le sgr de lembeque)
Lembeke (heer van): Lok. B-9971
- in azuur een schildhoofd van goud, beladen met een gaande leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1557-G/148: le sgr de lembeque) - (1562-B/634: lumbeke)
- in azuur een schildhoofd van goud, beladen met een leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1562-B/474: les sgr de lembeke)
Wapen: Het wapenboek der gemeenten geeft voor Lembeke: in azuur een schildhoofd van
zilver, beladen met een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van hetzelfde
(Viaene, Gemeentewapens, D. I, p. 507).
Lembeke (Jehan van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-06: mer jan và lembeke)
Nota: Ridder Jehan van Lembeke was zoon van Rogier en van Isabella van der Moere. Hij
was schepen van het Brugse Vrije in 1391 en 1395 en burgemeester van de schepenen in
1393. Een “Jan van Lembeeke” staat eveneens in 1390 en 1391 aangegeven als
burgemeester van de commune. Hij vergezelde de graaf van Nevers, Jan zonder Vrees,
in 1395 naar Hongarije. Hij had een zuster Isabella, die in 1384 vermeld staat als weduwe
van Lubrecht Scotelaere (Buylaert, Repertorium, p. 423 - Delepierre, Documents, S. II-
7, pp. 76-79 - Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 82 - Kervyn de Lettenhove, Froissart,
D. XV, p. 397 - Schouteet, Regesten, D. 4, n° 154 - Van Praet, Recherches, p. 298).
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur, elke
hanger beladen met drie penningen van goud.
Bron: (1470-D/121v-06: sire jehan de lembeke)
Nota: Jehan en Michel van Lembeke, ridders, werden in 1300 gevangen gehouden. Zij worden
vermeld in 1302 onder de Liebaards (De Keyser, Lembeke, pp. 225-227 - Delfos,
Liebaards, p. 332 V-122-123 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 32 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 227).
Lembeke (Michel van):
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur, bezaaid
met blokjes van goud.
Bron: (1470-D/121r-02: sire michel van de lanibrecte)
Zegel: "Michaelis de Lembeke, militis" zegelde in 1285: een dwarsbalk en een barensteel
met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 1204)
Nota: “Mikius de Lembeke”, ridder, en Marie d’Averdoing, zijn vrouw, bevestigen dat ze ter
gelegenheid van hun huwelijk in 1285 van Beatrix, vrouw van Kortrijk, weduwe van Willem,
graaf van Vlaanderen, 100 pond Vlaamse munt hadden ontvangen (Delfos, Liebaards, p.
332 V-122-123 - de Saint-Genois, Monumens, D. I, pp. 615, 619, 719, 731 en 773 - van
den Eeckhout, Dupuy, p. 32 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 320
Lembeke (Rogier van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1372-B/0607: h rogier van limbeec)
Lembeke (van):
- in keel drie belletjes van goud.
Bron: (1500-G/04v-4-4: van lembeck)
Wapen: Dansaert geeft: in keel drie schaaktorens van zilver, een schuinbalk van azuur over
alles heen (Dansaert, Armorial, p. 275).
Lembeke (Wouter van):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van sabel.
Bron: (1470-D/122r-02: sire wouten delembecte)
Lens (Boudewijn de):
- gevierendeeld van goud en sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1300-V/0302: bauduin de lonez)
- gevierendeeld van goud en sabel.
Bron: (1376-C/596: messire bauduin de lens, sgr de anvin)
Zegel: "Bauduin de Lens", heer van Anvin, ridder, zegelde in 1309: een gevierendeeld wapen,
gebroken in de rechterbovenhoek met een ster (Demay, Artois, n° 400 - Feuchère,
Ecartelé, p. 118).
Zie: Anvin
Lens (burggraaf van): Lok. F-62300
- gevierendeeld van goud en sabel.
Bron: (1260-H/23: de lens) - (1265-W/797: le chastelain de lens) - (1278-C/245: le
chastellain de lens - dH-23v: die castelein van lens) - (1279-H/413: li chasteleine de lens)
- (1279-R/413: li chasteleine de lens) - (1300-V/0238: le chastellain de lens) - (1370-
N/1103-1138: le chastelain de les) - (1375-S/19v-11: le chastellain de lin) - (1380-
U/1636: le chastelain de lens) - (1380-W/26r-30: le chastelain de lens) - (1425-S/0582:
le chastellain de lens en 0714: le sieur de lens) - (1445-L/299-09: lannyiaul) - (1450-
B/2886: raul) - (1450-M/06v-4: le castelain de lens) - (1470-D/106v-05: le chastelain
de lens) - (1470-P/322v-3: le chastellain de lens) - (1475-S/171r-16: le chastelain de
lens) - (1500-Q/26r-03: lamy ravul) - (1500-S/41r-3: le chatelain de lens) - (1525-C/M-
23r-13: casteleyn và lens) - (1535-U/118-06: chast de lens) - (1543-B/168v-4: castellain
de lens) - (1550-B/A-034: le chastelain de lens) - (1568-B/03r-06: lens) - (1570-B/1471:
le chastellain de lens) - (1570-G/172r-2: le chastellain de lens) - (1600-E/166r-2: le
chastellain de lens) - (1600-O/044r-2: le chastelain de lès) - (1600-W/074r-1: le
chastelain de lens) - (1650-C/35r-19: lens)
Kreet: boulogne (1380-U) - boulongne (1380-W) - boulougne (1470-D) - boullongne (1470-P)
- boullogne (1475-S) - boloigne (1535-U) - boullongne (1570-B) - bouloigne (1570-G)
Zegel: "Baldvini castellani de Lens", ridder, zegelde in het begin van de XIII de eeuw: een
gevierendeeld schild en "Eustachii de Lens", ridder, zegelde in 1223: een gevierendeeld
schild met een barensteel met acht hangers (Demay, Flandre, n° 1208 - Warlop, Flemish,
p. 933).
- geschaakt (gevierendeeld) van goud en sabel van vier rijen.
Bron: (1450-B/2828: lens)
Lens (Cornelis van Gavere, heer van): Lok. B-7870
- in goud een gekroonde leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1435-A/240: mos de lens)
Zegel: "Cornelis de Gavre, seigneur de Lens et de Herthies", zegelde in 1428: een gekroonde
leeuw en een getande zoom (Demay, Flandre, n° 923).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 240)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 321
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1438-A/057-B: monss cornelis de lens)
Nota: (Chaussier, Ordre, pp. 228-229)
Lens (de):
- gevierendeeld van goud en sabel, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1260-H/354: le sr de loisi) - (1290-L/472: lens)
- gevierendeeld van goud en sabel; een hartschild van goud drie dwarsbalken van azuur.
Bron: (1375-N/152: lens)
Helm: een zittende zwaan, gebekt van keel, boven een helmmantel beladen met het wapen
(1375-N)
Zegel: Jehan III de Lens zegelde in 1287: gevierendeeld, het eerste kwartier beladen met
een schildje (Feuchère, Ecartelé, p. 85).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk, de bovenrand getand, van keel; 2 en
3, in sabel.
Bron: (1500-G/07r-3-8: lens)
Lens (heer van): Lok. B-7870
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur, een getande zoom van sabel.
Bron: (1265-W/1223:)
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1370-M/0661: s' de perrenon) - (1500-G/04v-2-7: luene) - (1500-Q/08r-06: les
armes de lens)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, de schouder
van de leeuw beladen met een lelie van zilver, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1380-U/2028: le sire de lens) - (1380-W/31r-05: le sr de lens en 33r-01: le sire de
lens) - (1471-R/60-03: le sgr de lens)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1395-G/0982: he' van lens)
Helm: een hoed van bruin, omgeslagen van keel, tussen twee wanten van zilver (1395-G)
Zegel: "Ernouls de Gavre", heer van Lens, zegelde in 1362: een gekroonde leeuw en een
uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 922).
- in goud een leeuw van keel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1425-S/0452: le sieur de lens) - (1470-P/310r-5: le sr de lens) - (1550-B/H-010: le
sr de lens) - (1568-B/16r-05: le sr de lens) - (1600-E/035r-6: lens)
Kreet: lens (1425-S) - gavre (1470-P) - gavre (1550-B) - gavre (1568-B) - gavre (1600-E)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een leeuw van goud, getongd en gekroond van keel; 2
en 3, in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1450-M/30r-1: le sr de lens)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom
van sabel.
Bron: (1475-S/057v-06: le sr de lens per)
Kreet: gavvres (1475-S)
- in goud een leeuw van keel, de schouder beladen met een lelie van zilver.
Bron: (1543-B/185r-6: sr de lens)
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1570-B/1608: le sgr de lens) - (1570-G/183r-5: le sieur de lens)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een leeuw van goud; 2 en 3, in keel drie leeuwen van
zilver.
Bron: (1600-G/0937: le s de lens)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 322
Kreet: rassenghem (1600-G)
Lens (Jehan de):
- gevierendeeld van goud en sabel, het eerste kwartier beladen met een gaande leeuw
van keel.
Bron: (1300-V/0239: jehan de lens)
Zegel: Jehan IV de Lens zegelde in 1293: gevierendeeld, het eerste kwartier beladen met
een gaande leeuw (Feuchère, Ecartelé, pp. 85-86).
Lens (Karel de):
- gevierendeeld van goud en sabel.
Bron: (1420-C/352: messire charles de lens, amiral de france)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 352)
Lens en van Liedekerke (Arnould van Gavere, heer van): Lok. B-7870
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1396-F/013: die heer van lens - li seign de lens - dH-53r: die heer van lens)
Zegel: "Ernouls de Gavre", heer van Liedekerke, zegelde in 1362: een gekroonde leeuw en
een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 922).
Nota: (Janse, Grenzen, p. 385)
Lensele (de):
- in azuur een tweelingsbalk van goud, een uitkomende leeuw van hetzelfde.
Bron: (1500-G/05v-1-2: lenselle)
Lescutier (Martin):
- in keel drie posthoorns van goud, beslagen van sabel.
Bron: (1486-L/1475: martin lescuier)
Wapen: ((Rodière, Table, p. 56)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 186-187)
Lescutier (Tristan):
- in keel drie posthoorns van goud, beslagen van sabel.
Bron: (1486-L/1417: tristrand lescuier)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 150-151)
Lescutier:
- in keel drie posthoorns van goud, beslagen van sabel.
Bron: (1650-L/50: lescutier)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Lescutier": in keel drie hoorns
van goud.
Nota: Diederik, schout van Essines had in 1297 meerdere leenhuldes gekocht van de vrouw
van Volmerbeke. Onder andere deze van Agnes, weduwe van Lescutier (de Saint-Genois,
Monumens, p. 862).
Lesquin (heer van): Lok. F-59810
- in zilver twee gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1544-L/261: lesquin)
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel (Haynin).
Bron: (1544-L/262: le sgr de lesquin) - (1570-B/2103: le sgr de lesquin)
Zie: Liévin
Lesquin Market (Jacob):
- in azuur drie boven elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van goud, een
barensteel van keel.
Bron: (1331-T/118: jacquemes lesquievin market en 17v-1: jacquemon lesquin market)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 323
Nota: "Jehan et Jakemon Leskevin Markot" staan in 1321 vermeld in het cartularium van de
collegiale Sint-Pieterskerk te Rijsel (Hautcoeur, Cartulaire, p. 623 - Popoff, Tournai, n°
118).
- in azuur drie boven elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van goud, een
barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1486-L/1334: jehan de warenghien, sr de fontaines)
Nota: Volgens Boniface, “Jacques l’Eskevin-Marcot” (Boniface, Epinette, p. 95).
Zie: Warenghien
Lessegiers = Landergem ? (Courtraisien, heer van):
- in goud vier kepers van keel, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1562-B/126: les sgr de lessogers, leur surnom fut courteroysin)
Nota: Mogelijks het land en heerlijkheid Landergem (B-8570) in het kwartier van
Oudenaarde (de L'Espinoy, Noblesse, p. 285 - de Pauw, Artevelde, p. 786).
Lessinghers = Everingen ? (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen
(Maelstede).
Bron: (1562-B/336: les sgr de lessinghers)
Kreet: maelstede (1562-B)
Nota: Wulfard III van Maelstede staat vermeld in 1347 als heer van Everingen (NL-4454)
(Adriaanse, Maelstede, p. 38).
Zie: Maalstede
Lestervicqz genoemd de Nast:
- in azuur drie leeuwen van goud, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1650-L/26: del ostruy, dict de nasse)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Lestruij dit de Naste": in azuur
drie leeuwen van goud.
Nota: Volgens Boniface dient men Joye ou Goye te lezen. Lodewijk Du Baq genoemd du Crocq,
was echtgenoot van Catherine Lestervicqz genoemd de Nast (Boniface, Epinette, pp. 85-
86 - Leuridan, Le Weppes, p. 15).
Leyns (van):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie meerltjes van
zilver.
Bron: (1500-G/09v-6-7: van leys)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Leyns en
flandre ou Leys" (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 112 - de L'Espinoy, Noblesse, p.
379).
- geruit van sabel en zilver, een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende
leeuw van keel.
Bron: (1500-G/10r-5-8: van leys)
Wapen: (Dansaert, Armorial, p. 277)
- geruit van sabel en goud, een schildhoofd van zilver, beladen met drie omgewende
meerltjes van keel.
Bron: (1524-G/n-01: van leys)
Zegel: Ghelnot van Leyns zegelde in 1444: gedwarsbalkt van drie stukken, vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes. Claire van Leyns, dochter van Jehan, zegelde in 1494:
vier dwarsbalken van vier paalsgewijs geplaatste spitsruiten, een schildhoofd beladen
met een gewapende sperwer (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2 pp. 143-144).
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Lautte: geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel,
beladen met drie meerltjes van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, p. 379 - Lautte, Jardin,
p. 216).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 324
Leys (van) = Langheraerts:
- gedeeld I, in goud een een halve adelaar van sabel uitkomende uit het gedeeld; II,
in keel drie torens van goud.
Bron: (1500-G/04v-6-3: van leys)
Lezennes (heer van): Lok. F-59260
- in goud het woord LEZENNE schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van keel, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van azuur
bezaaid met lelies van goud, een toren van zilver (bisdom Doornik).
Bron: (1544-L/235: le sennes)
Libessart (heer van): Lok. F-62130
- in keel een hoekige dwarsbalk van zilver (Cuinchy).
Bron: (1557-G/625: le sgr de lybersaerdt)
Nota: Pasque de Libessart, vrouw van Robert de Cuinchy, heer van Bernicourt, staat vermeld
in 1473. Jehan de Cuinchy, heer van Libessart, huwde Gerardine de Tenremonde, vrouw
van Mérignies (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, p. 863 - Vallée, Blasons, p. 350).
Lichtervelde (heer van): Lok. B-8810
- in azuur een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1370-M/789: en 819:) - (1370-N/1189-1226: le sire de lestourelle) - (1372-B/0590:
lichtervelt) - (1380-U/1821: celui de luirewaille) - (1380-W/29r-20: cellui de
hutrewaille) - (1395-G/0948: die he' van licht'velt) - (1425-S/0270: le sieur de
lictrevele) - (1430-C/131-10: licht'velde) - (1435-T/0522: lichtervelde) - (1436-C/069v-
02:) - (1436-L/1300:) - (1450-B/0830:) - (1450-M/14v-9: le sr de lichtvelde) - (1470-
D/116r-09: celuy de lenteviealles en 121v-03: sire lichitervel) - (1470-P/386v4: le sgr de
linchtervelde) - (1471-R/48-10: le sgr de lichtervelde) - (1475-S/164r-03: le sgr de
lichterveld) - (1525-C/027: h. van lichtervelde) - (1535-U/086-13: sr de lichtervelde) -
(1543-B/150v-2: sr de linterveil) - (1550-A/09r-03: lichtervelde) - (1550-B/F-064: le
sr de lichtervelde) - (1557-G/205: le sgr de lichtervelde) - (1562-B/100: les sgr de
lichtervelde) - (1568-B/22v-04: lichtervelde en 62r-09: lichtervelde) - (1570-B/1895:
le sgr de lichtervelde) - (1570-G/210: le sgr de lichtervelde) - (1582-B/116r-08: h. van
lichtervelde oft coelscamp) - (1600-E/149v-4: celuj de lichtervelde) - (1600-G/0330: le
s de lichtervelde) - (1600-W/092r-4: le sgr de lichtervelle) - (1650-B/293-03-8: dns de
lichtervelde) - (1650-C/60v-23: sgr de lietervele)
Kreet: luirewaille (1380-U) - hutzewaille (1380-W) - lenteviealles (1470-D) - lichtervelde
(1470-P) - lichtervelde (1471-R) - lichterveld (1475-S) - lichtervelde (1535-U) -
lichtervelde (1557-G) - lichtervelde (1570-B) - lichtervelde (1600-G)
Zegel: "Rogeri de Lichtervelde", ridder, zegelde in 1336 en 1339: een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn (Demay, Flandre, n° 1219 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 518).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 127-128 - Lautte, Jardin, p. 215)
- in azuur een schildhoofd van goud (hermelijn).
Bron: (1400-G/158r-16: celluy de lostomelle)
Kreet: astoyeren (1400-G)
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver (Heule).
Bron: (1445-L/268-09: lichter velde) - (1562-B/111: les sgr de lichtervelde, leur surnom est
de hueele)
Zie: Assebroek - Klaarhout - Koolskamp - Outvijvere - Pittem – Staden
Lichtervelde (heer van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een streepschuinkruis van keel over alles heen, een
schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1410-P/01v-8: s' de licht'velde)
Nota: Het is een mengeling van de wapens Beveren-Diksmuide met een schildhoofd
Lichtervelde, wat moeilijk te verklaren valt voor de heerlijkheid Lichtervelde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 325
Lichtervelde (Jehan van Heule, heer van): Lok. B-8810
- in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van zilver.
Bron: (1435-A/085: mosr de hochteruilde)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 85)
Lichtervelde (Jehan van):
- in azuur een meerltje van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1525-C/161: h. jan van lichtervelde) - (1582-B/118r-12: h. jan van lichtervelde)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 161)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1538-W/102: jan de lichtervelde)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver komende uit een kroon van goud (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 114)
Lichtervelde (Lodewijk van):
- in azuur een schildhoofd van hermelijn, een zoom van goud.
Bron: (1525-C/199: h. louys van lichtervelde) - (1582-B/118v-21: h. lowys van lichtervelde)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 199)
Lichtervelde, heer van Koolskamp (Jacob van):
- in hermelijn (azuur) een schildhoofd van azuur (hermelijn).
Bron: (1420-C/328: messire jacques de lichtervelde, sgr de colscamp)
Zegel: "Jaques de Lichterveld, sire de Coolscamp", zegelde in 1414: een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10421).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 328)
Licques (de):
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld van goud en sabel; 2 en 3, geschuinbalkt
van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1500-G/09v-5-3: liques)
Licques (heer van):
- in azuur een vrijkwartier van zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1557-G/528: le sgr de lynque)
Wapen: De heren van Licques (F-62850) voerden als wapen: geschuinbalkt van goud en azuur
(de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. II, pp. 870-874).
Nota: Mathilde genoemd de Houdain, vrouw van Chocques, dochter van Mahaut de Béthune,
deed in 1220 een schenking aan de kerk van Licques (Leuridan, Le Ferrain, p. 51).
Liedekercke (Jehan van):
- in goud drie leeuwen van sabel.
Bron: (1280-C/250: john de lynecarke)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 257)
Liedekercke (Raas van):
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1254-B/182: rassekins de lindekergue) - (1290-L/625: rase de liedequerce) - (1291-
L/223: rasse de liedequerque) - (1300-V/0404: rasses de liedequerque)
Zegel: "Rasonis de Gavre dni de Liedekerke" zegelde in 1287 en "Rasson de Lidekierque"
zegelde in 1339: drie leeuwen (Demay, Flandre, n° 931 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 342-
Vannérus, Changements, p. 21).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 106)
Nota: (de Boos, Breton, n° 625)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1278-C/dH-22r: raes van likerckgauere)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 326
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1278-C/223: rasses de liedekercke dit de gavre - 1278-C/228: rasse de liedekercke)
- in keel drie leeuwen van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1288-W/026:) - (1470-D/118v-08: sire rase delyze et kerke)
Zegel: "Rassonis, filii domini de Lidekerke" zegelde in 1287: drie leeuwen, een schuinstaak
erover (Demay, Flandre, n° 1222).
Nota: Raas van Liedekercke, ridder, heer van Boelare, staat vermeld in 1302 onder de
Liebaards. Hij werd heer van Liedekerke en van Breda rond 1306 en overleed zonder
rechtstreekse erfgenamen in 1313 (Delfos, Liebaards, p. 331 V-32 - de Liedekerke,
Gavre, D. I, pp. 321 en 343-349 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 33 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 217).
Liedekercke (Zeger van):
- in keel drie leeuwen van goud, een versmalde schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1310-M/085: sohier de lidekerke - dH-33v: sohier van lidekerck)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 85)
Liedekerke (heer van): Lok. B-1770
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1260-H/132: le sr de lyekerke) - (1372-B/0646: he van lidekerke) - (1395-G/0998:
lidekerke) - (1425-H/107: lydekerke) - (1450-E/45v-05: le sr de lienequin) - (1450-
M/10v-5: le sr de liedekerke) - (1524-G/h-03: liekercke) - (1543-B/145r-3: sr de
licquerque) - (1550-A/07v-04: lidekerke) - (1562-B/043: les sgr de lykerke en 633:
lykerque) - (1600-E/144v-3: le sr de liedekerke) - (1600-G/0266: le s de liquercke) -
(1600-W/080v-1: le sgr de likerke) - (1650-B/292-04-4: dns de lidekerke)
Kreet: gavres (1450-E) - gavre (1600-E) - gavere (1650-B)
Helm: twee leeuwenpoten van goud, genageld van keel, komende uit een ronde hoed van keel,
omgeslagen van azuur (1395-G)
Zegel: Raas van Gavere, heer van Liedekerke, zegelde in 1248: drie leeuwen (Vannérus,
Changements, p. 21).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 220)
- in azuur drie leeuwen van zilver.
Bron: (1279-H/371: sir de lidekerce) - (1279-R/371: sir de licekerce)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1372-B/0586: lidekerke)
- in keel drie leeuwen van goud, gekroond van zilver.
Bron: (1375-S/20v-03: le sr de lidekerque) - (1380-U/1748: le sire de liedequerque) - (1380-
W/28r-06: le sr de lidekerk) - (1400-G/156v-14: le sr liedebeque) - (1535-U/081-10: sr
de liekerke) - (1600-O/048r-3: le sgr de liedekerque)
Kreet: hodekerque (1375-S) - gavres au chappelet (1380-U) - gavres au chappelet (1380-W)
- gavres (1400-G)
- in keel drie leeuwen van goud, gekroond van azuur.
Bron: (1425-S/0216: le sieur de liskerke) - (1475-S/162r-10: le sgr de liquerque)
Kreet: gavre au chapelet (1475-S)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1450-L/074-3: le sr de lyedekercque) - (1500-S/64v-3: le sgr de liedekerke)
- in keel (3 leeuwen van goud).
Bron: (1455-G/173v-3: lidekke)
Helm: twee leeuwenpoten van goud komende uit een hoed van keel, omgeslagen van zilver
(1455-G)
- in goud een gekroonde leeuw van keel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1460-G/001v-6: de heere và likerke)
- in goud een leeuw van keel, een getande zoom van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 327
Bron: (1460-G/087-6: liekerke en 104-6: liekerke)
Helm: een leeuwenkop van keel, genageld van zilver, gekroond van goud, tussen een vlucht
van zilver, komende uit een kroon van goud (1460-G)
- in keel drie leeuwen van goud, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1470-P/374r2: le sgr de likerque)
Kreet: gavre au chappelet (1470-P)
- in keel drie gekroonde leeuwen van goud.
Bron: (1471-R/45-05: le sgr de liedekercke) - (1550-B/F-010: le sr de licquerque) - (1570-
B/1782: le sgr de liedekerke) - (1570-G/201: le sgr de liedekerke)
Kreet: gavere au chappellet (1471-R) - gavre au chapelet (1570-G) - gavre au chappellet
(1570-B)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1500-G/02v-3-6: liekercke) - (1582-B/115v-14: h. van lieckercke)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van sabel.
Bron: (1525-C/008: h. van liedekerke)
- in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/161: le sgr de lydequerque)
Kreet: gavere gavere (1557-G)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in keel drie leeuwen van goud, genageld en getongd van keel
(de L'Espinoy, Noblesse, pp. 104-106).
- in sabel een schildhoofd van zilver (Vilain).
Bron: (1562-B/253: les sgr de lykerke, leur surnom est vilain)
- in keel drie gekroonde leeuwen van azuur (goud).
Bron: (1568-B/56r-09: le sr de liekerke)
- in keel drie leeuwen van goud, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1650-C/58v-13: le sgr de liedekerck)
Kreet: gavere au chappelet (1650-C)
Zie: Aspelare - Eksaarde - Exaerde - Hérimelz - Herzele - Lilare
Liedekerke (Raas van Gavere, heer van): Lok. B-1770
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1288-W/025:)
Nota: (Coutereels, Woeringen, N° 25)
Liedekerke (stad): Lok. B-1770
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1460-G/200-1: die stat liekerke)
Zegel: De schepenen van Liedekerke zegelden in 1326: drie leeuwen (de Ghellinck, Sceaux,
p. 222).
Liesvelt (van):
- in sabel een kruis met uitgebroken hart van zilver.
Bron: (1500-G/10v-3-8: liestvelt)
Wapen: Volgens Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Liesvelt": in sabel
een kruis van zilver (Rietstap, Armorial, D. II, p. 69).
Liévin (heer van): Lok. F-62800
- in zilver twee gaande en aanziende leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond
van keel.
Bron: (1375-B/34r-1: les armes de lievin) - (1425-S/0284: le sieur de lievin) - (1470-D/117r-
01: les armes delyemoy) - (1475-S/164v-03: le sgr de lievin) - (1550-B/F-086: le sr de
lièvin) - (1568-B/62v-11: de lievin) - (1570-B/2055: le sgr de lieuvin) - (1570-G/222: le
sgr de liévin)
- in zilver twee gaande en aanziende leeuwen van sabel, genageld en gekroond van keel.
Bron: (1470-P/394r2: le sgr de lievin) - (1600-E/150r-2: les armes de lyevin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 328
- in (zilver) twee gekroonde gaande en aanziende leeuwen van (sabel).
Bron: (1535-U/090-15: sr de lievin)
- in zilver twee gaande leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1543-B/151r-1: sr de lienin)
- in zilver twee gaande en aanziende leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/619: le sgr de levenyn)
Zegel: Filips de Liévin, baljuw van de Cambresis, zegelde in 1557: twee gaande leeuwen,
boven elkaar geplaatst en een getande zoom (Demay, Flandre, n° 4969).
- in zilver twee gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1562-B/519: les sgr de levenyn ou leynyn)
- in azuur een schuinbalk van zilver (Nedonchel).
Bron: (1570-B/2056: le sgr de lieuvin)
Zegel: Zijn zoon Robrecht II Agneux zegelde in 1380: gevierendeeld 1 en 4, een schuinbalk;
2 en 3, een tegengevierendeeld (Feuchère, Nedonchel, p. 83).
Nota: Robrecht I de Nedonchel huwde Marie d'Aubigny genoemd de Bailleul, jongere
dochter van de kasteleine Isabelle de Lens, vrouw van Liévin, en van Filips d'Aubigny
(Feuchère, Nedonchel, p. 83 – Laisné, Nedonchel, pp. 43-46).
Zie: Lesquin
Ligne (heer van): Lok. B-7812
- in keel een schuinbalk van goud.
Bron: (1550-A/15r-01: ligne)
Zegel: "Walteri d Lignia, militis", zegelde in 1295 met zijn tegenzegel: een schuinbalk (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 347).
Ligny (Waleran de) ?:
- in goud een dubbelstaartige leeuw van sabel, gekroond van keel.
Bron: (1470-D/118r-01: sire walleame deligin)
Zegel: "Walleranni de Lucemburgo, domini de Lini, militis," zegelde in 1314: een gekroonde
leeuw, met gespleten staart (Demay, Flandre, n° 553).
Wapen: Wapenboek de Coninck geeft: "h và lingy": in goud een dubbelstaartige leeuw van
sabel, genageld, getongd en gekroond van keel. Normaal voerde hij: in zilver een
dubbelstaartige leeuw van keel, genageld, getongd van azuur en gekroond van goud
(Leuridan, Le Carembaut, p. 108 - 1525-C/M-34v-03).
Nota: Waleran van Luxemburg, heer van Ligny, huwde voor 1305 Guyotte de Lille, kasteleine
van Rijsel. Hij overleed rond 1353 (Leuridan, Le Carembaut, pp. 108-110).
Lilare (heer van): Lok. B-9620
- in sabel een keper van zilver.
Bron: (1525-C/258: lyelaer) - (1557-G/222: le sgr de lyelare) - (1562-B/325: les sgr de
lyelare) - (1582-B/120r-06: lyelaer)
Kreet: mael te viendra mael te viendra (1557-G)
- in keel drie leeuwen van goud, een zoom van zilver.
Bron: (1562-B/451: les sgr de lyelare, leur surnom est de herselles)
Lillare (Cornelis van):
- in sabel een keper van zilver, een barensteel met vier hangers van keel.
Bron: (1525-C/270: h. cornelis van belaer) - (1582-B/120r-16: h. cornelis van lyelaer)
Zegel: “Egidi dicti de Lilar”, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1335: een keper en
een barensteel met drie hangers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 344).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 270)
Lille (de):
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/335: la mayson surnomé de lysle) - (1562-B/501: la maison surnommé de lylle)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 329
Kreet: lylle lylle fraeyhyers phalemphyn (1557-G)
Lille (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schildhoofd van goud; 2 en 3, in goud drie
klophamers van sinopel; over alles heen een hartschild van azuur.
Bron: (1439-B/04-07: jan de vile)
Helm: een zwanenkop van zilver, tussen een vlucht vaan keel een schildhoofd van goud,
komende uit een kroon van goud.
Zegel: Zijn broer Hugo de Lille, heer van Fresnes en van Goeulzin, zegelde in 1427: een vol
wapen met een schildhoofd en als helmteken, een zwanenkop (Demay, Flandre, n° 1232).
Wapen: (Leuridan, Epigraphie, Douai, p. 661 - Rodière, Epigraphie, pp. 57 en 61)
Nota: Jehan de Lille, schildknaap, heer van Aisnel, zoon van Tomas, heer van Fresnes-sur-
Escaut, en van Agnès de Mailly, huwde Margareta van Grysperre. Hij staat in 1441 in de
hofdienaarslijsten van Filips de Goede vermeld. Hij was kamerheer van Karel de Stoute.
Hij werd begraven te Quesnoy (Descamps, Fresnes – Koller, Bandes, p. 41 - Leuridan,
Epigraphie, Douai, p. 661 – van den Eeckhout, Bruxelles, n° 04-07 - Vander Haer,
Chastelains, pp. 234-239).
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/141: h. jan van risele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 141)
- in keel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1582-B/126r-17: sr jan van risele)
Lille, heer van Fresne (Thibaut de):
- in keel een schildhoofd van goud.
Bron: (1420-C/288: messire thibault de lille, sgr de frane)
Zegel: Hugo de Lille, heer van Fresne, zegelde in 1427: een vol wapen met een schildhoofd
(Demay, Flandre, n° 1232).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 288)
Limmingen (heer van Uten):
- in goud drie palen van azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1570-B/2125: le sgr de witerlieuvin) - (1570-G/227: le sgr de witerlievin)
Zegel: "Godefridus ex Lyeminghen", schepen van Leuven, zegelde in 1392: drie palen en een
schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 519).
Nota: De wapens beschreven onder de naam "Uuterlievin" zijn deze van het Leuvense
geslacht "Uten Limmingen". In 1474 ondertekent "Mer Jacob Vuten Liminghen, heer in
Wanzele ende als vadre ende voght van Janne Vuten Liminghen, heer van Lede" in naam
van zijn zoon een akte. Een plaats genoemd Lemingsberg is gelegen in de nabijheid van
Kessel-Lo (B-3010) (de Brouwer, Lede, p. 155 - 1395-G/0859).
Linckebecke (van):
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1500-G/03r-7-8: lynckebeke)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Linckebecke"
(Lautte, Jardin, p. 221 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 74).
Linden (van der):
- in azuur drie maliën van zilver.
Bron: (1500-G/08r-4-1: vander linden)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vàn Linden en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 516).
- in azuur drie maliën van goud.
Bron: (1524-G/g-09: vander linden)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 330
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 219)
Linselles (heer van): Lok. F-59126
- gevierendeeld 1 en 4, van vair van goud en azuur (Hames); 2 en 3, in zilver een
schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud (Béthencourt).
Bron: (1544-L/159: le sgr de lincelles)
- in goud een dwarsbalk van sabel, vergezeld in het schildhoofd van een meerltje van
sabel.
Bron: (1557-G/184: le sgr de leentseele, grandt hussier de flandres)
Lissewege (heer van): Lok. B-8380
- geschaakt van zilver en azuur, een vrijkwartier van keel (goud) vier kepers van (keel).
Bron: (1400-D/201r:)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een vrijkwartier van goud vier kepers
van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1525-C/151: lysseveghe) - (1582-B/118r-06: lysseweghe)
- geschaakt van zilver en sabel van zes rijen, een vrijkwartier van goud vijf kepers
van keel.
Bron: (1557-G/283: le sgr de lysseweghe)
Kreet: courtraeysyen (1557-G)
- geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen, een vrijkwartier van goud vier kepers
van keel.
Bron: (1562-B/182: les sgr de lyssewege)
Lisseweghe (van):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie schuinkruisjes van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08v-7-5: lisseweghe)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Lisseweghe en flandre": in
azuur een keper van goud, vergezeld van drie vijfbladen van zilver.
Lisseweghe (van):
- in keel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1562-B/183: la maison surnommé de lysseweege)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Lisseweghe ou
Lysseweghe en Flandre".
Lisseweghe (Willem van):
- geschaakt van zilver en azuur, een vrijkwartier van goud vier kepers van keel.
Bron: (1470-D/124r-02: messire guillaume de jauline)
Nota: In 1309 staat “mesires Guillaumes de Lisseweghe”, ridder, aangegeven en in 1319
wordt hij vermeld als schepen van het Brugse Vrije (Delepierre, Documents, S. II-7, p.
36 – de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 29 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, pp.
276-277 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 33).
- gevierendeeld 1 en 4, geschaakt van zilver en azuur van vier rijen; 2 en 3, in goud
drie kepers van keel.
Bron: (1600-E/155r-2: messire guillame le qune)
Litsau (heer van): Lok. B-9570
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
met vijf schelpen van goud, over alles heen.
Bron: (1380-U/1871: celui de lichau) - (1380-W/29v-35: cellui de linchau) - (1470-P/392v4:
le sgr de lichau)
Nota: In 1426 was Joos Leytsau heer van Litsau. Gillis van der Varent, zoon van Jacob en
van Marguerite van de Winckele, was heer van Litsau en Azincourt (de Kerckhove dit van
der Varent, Kerckhove, pp. 234-236 – Gaublomme, Litsau, p. 294).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 331
- gedwarsbalkt van goud en keel (azuur), een schuinkruis van keel, beladen met vijf
schelpen van goud, over alles heen.
Bron: (1535-U/095-14: sr de licau)
Lo (heer van): Lok. B-8647
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een kruis van vair; 2 en 3, gegeerd van goud en azuur
van tien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1557-G/101: le viconte et conte de looe)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 139)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1557-G/182: le sgr de loe, grand eschanson de flandres)
Zegel: Lo zegelde met het tegenzegel in 1309: een leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires, n°
10721).
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie wassenaars van goud.
Bron: (1557-G/367: le sgr de looe)
Zegel: "Piere de Lo" zegelde in 1312: drie wassenaars, een schuinbalk erover (Laurent,
Namur, n° 383).
Lo (stad): Lok. B-8647
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van sabel, gepoot van keel, tussen de hoofden
een schildje van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/062: looe)
Zegel: Lo zegelde in 1309: een adelaar begeleid van twee sleutels, de rechtse omgewend.
Van 1441 tot 1558: een adelaar met verlaagde vlucht vergezeld links van een sleutel (De
Mey, Sceaux, n° 37, pp. 212-215 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10721).
Lobel (Peter):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een boom van goud; 2 en 3, in zilver een schuinkruis
van keel.
Bron: (1486-L/1478: pierre de lobel)
Nota: Pierre de Lobel was koning van de Spinet in 1479 (Boniface, Epinette, p. 189).
Lobel:
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een boom van goud; 2 en 3, in zilver een schuinkruis
van keel.
Bron: (1650-L/70: de lobel)
Zegel: "Hues de Lobiel", auditor van Rijsel, zegelde in 1517: een boom (Demay, Flandre, n°
5407)
Locres (Jehan de):
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1410-P/26v-4: s' ieh de lokers)
Nota: Jehan de Béthune genoemd de Locres, ridder, heer van Mareuil, nam in 1408 deel aan
de veldslag bij Luik (du Chesne, Béthune, D. I, p. 379 en D. II, pp. 273-275).
Locres (Vlamink de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld van een spoorrad van sabel.
Bron: (1370-N/1133-1168: m. flament de locques)
- in zilver een dwarsbalk van keel, in de rechterbovenhoek een schildje van goud een
leeuw van sabel.
Bron: (1525-C/182: h. vlaminc van lokerne)
Zegel: Een "Jean de Loques", baanderridder, zegelde in 1348: een dwarsbalk vergezeld in
de rechterbovenhoek van een schildje (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 316).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 182)
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 332
Bron: (1582-B/118v-07: h. vlaminc van lockerne)
Locres (Willem de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van sabel.
Bron: (1278-C/229: guillaume de loqueren - dH-22v: willam van loqueren)
Zegel: "Willaumes de Locres chi" zegelde in 1279: een dwarsbalk vergezeld in de
rechterbovenhoek van een gaande leeuw (Demay, Flandre, n° 581).
- in zilver een dwarsbalk van keel.
Bron: (1279-H/428: william de locres) - (1279-R/428: will'e de locres) - (1290-L/564:
guilliaumes de loques) - (1291-L/203: guilliaumes de logues) - (1300-V/0798: guillaume
de liches) - (1430-C/132-08: wilem de locre)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 50)
Zie: Béthune - Dendermonde - Loker - Herwin - Leeuwen
Lodi (Hendrik van Vlaanderen, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel, een schuinstaak geblokt van zilver en
keel over alles heen.
Bron: (1300-V/0922: le conte de loddes)
Zegel: Hendrik van Vlaanderen, graaf van Lodi, zegelde in 1327: een gekroonde leeuw een
schuinbalk erover (Demay, Flandre, n° 162).
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van keel,
elke hanger beladen met drie penningen van zilver.
Bron: (1450-M/10v-8: ly kune de loddes) - (1570-B/1773: le contes de loddes) - (1570-
G/200: le conte de loddes) - (1650-C/58v-04: le comte de loddes)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel, elke hanger beladen met drie
penningen van zilver.
Bron: (1470-D/117v-04: le conte deloir) - (1475-S/166v-15: le conte de lotz) - (1600-
G/0269: le breud de loddes)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, pp. 34)
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel en gekroond van goud, een barensteel
van keel, elke hanger beladen met drie penningen van zilver.
Bron: (1470-P/373v-1: le conte de loddes)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van keel.
Bron: (1475-S/167v-12: le conte de nenetes)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel met vijf
hangers van hetzelfde.
Bron: (1562-B/027: les quens de lodryck, leur nom est flandres)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van zilver.
Bron: (1600-E/143r-4: le cte de los)
Loes (de):
- in zilver drie verkorte palen van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1500-G/09v-8-4: loes)
Loese (van) = Le Monnoyer ?:
- in azuur bezaaid met penningen van goud, een leeuw van hetzelfde, getongd van keel.
Bron: (1500-G/05r-6-6: van loes)
Loire (heer van):
- gedwarsstreept van zilver en sabel.
Bron: (1557-G/534: le sgr de loyre)
Nota: Er bestond een heerlijkheid Le Loire te Sars-et-Rosières (F-59230), die in 1385
toebehoorde aan Jehan de Landas genoemd le Bègue, heer van Warlaing. Het kwam later
toe aan de familie du Quesnoy, heren van Oudenaarde (Brassart, Orchies, pp. 18-21).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 333
Loisier (Adrien):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een kruis van zilver; 2 en 3, in zilver drie dwarsbalken
van azuur, getopt met vijf vijfpuntige sterren van keel.
Bron: (1538-W/114: adrien loysier)
Helm: een olifantenkop van natuurlijke kleur tussen een vlucht van zilver (1538-W)
Nota: Adrien Loisier, zoon van Adrien en van Marie Vlieghe, staat vermeld in 1531 (Boniface,
Warneton, p. 121 - Leuridan, Le Ferrain, p. 327).
Loisier:
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een kruis van zilver; 2 en 3, in zilver drie dwarsbalken
van azuur, getopt met vijf vijfpuntige sterren van keel.
Bron: (1538-W/129:)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Loysier": gevierendeeld 1 en 4,
in azuur een schuinkruis van goud; 2 en 3, in azuur een kruis van zilver.
Loker (heer van): Lok. B-8958
- in zilver een dwarsbalk van keel (Béthune).
Bron: (1370-N/1090-1125: le sire de bocques) - (1380-U/1455: le sire de locques) - (1380-
W/23r-30: le sr de lokes) - (1425-S/0859: le sieur de becques) - (1470-D/118v-03: le
sire delocres) - (1470-P/256r-1: le sgr de locques) - (1525-C/118: lockerne) - (1535-
U/092-10: lokeren en 262-07: s de loker) - (1562-B/343: les sgr de lokerne, leur nom
est betune) - (1570-B/1221: le sgr de locques) - (1582-B/117v-08: loolieme) - (1658-
C/025r-10: loque ou locques ou puis locres en flandre)
Kreet: bethune (1380-U) - bethune (1380-W) - betune (1562-B) - béthune (1658-C)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 309-310)
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje van keel een schuinbalk
van zilver (Roye); een barensteel van azuur over alles.
Bron: (1380-U/1713: celui des loges) - (1380-W/27r-33: cellui des loges) - (1570-B/1553:
le sgr des loges) - (1570-G/179r-1: le sgr des loges)
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1425-S/0326: le sieur de loyres) - (1475-S/165v-15: le sgr de locres) - (1535-U/092-
08: sr de locre en 098-08: de loirres) - (1600-E/151v-1: le sire de locres)
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje van keel een schuinbalk
van zilver (Roye); een barensteel van (azuur) over alles.
Bron: (1470-P/337r-1: le sgr des loges)
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje van goud een leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/267: le sgr de loquere)
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een schildje van hermelijn.
Bron: (1600-E/172r-5: celuj de le loge)
Zie: Popoff, Artois, n° 80-83
Lokeren (Gillis van):
- in sinopel een kruis van zilver.
Bron: (1460-G/090-6: gielis và lokeroen)
Helm: twee bokkepoten van zilver (1460-G)
Zegel: "Egidii de Lokeron", zegelde in 1416: een kruis (Demay, Flandre, n° 1242).
Lokeren (heer van): Lok. B-9160
- in sinopel een kruis van zilver.
Bron: (1380-U/1872: celui de loccron) - (1380-W/30r-01: cellui de loheron) - (1470-D/129v-
10: celuy de loctron) - (1470-P/393r1: le sgr de loqueron) - (1475-S/167r-06: le sgr de
locron) - (1535-U/095-15: sr de locroen) - (1543-B/157v-6: sr de locron) - (1557-G/598:

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 334
le sgr de loron) - (1562-B/460: les sgr de lauron) - (1570-B/1921: le sgr de lagueron) -
(1570-G/212: le sgr de lagueron) - (1600-E/159v-5: celuj de locron) - (1650-B/293-09-
8: locqueren) - (1650-C/61r-20: sgr de loqueron)
Kreet: tournay (1380-U) - tournay (1380-W) - tournay (1470-D) - tournay (1470-P) - tournay
(1475-S) - tournay (1570-B) - tournay (1650-C)
Zegel: "Alars doulocron" zegelt in 1357: een kruis (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 373).
- in azuur drie schaaktorens eindigend in lelievorm van zilver.
Bron: (1570-B/2024: les sgrs de locres)
- in azuur drie schaaktorens eindigend in lelievorm van zilver (Schoutheete); een
hartschild van zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur,
een getande zoom van sabel (Erpe).
Bron: (1570-B/2118a: les sgr de locre)
Lokeren, burggraaf van Leuze (Gillis, heer van): Lok. B-9160
- in sinopel een kruis van zilver.
Bron: (1420-C/377: messire gilles, sgr du locron)
Zegel: Een "Egidii del Lokeren, militis" zegelde in 1265: een kruis. "Egidii de Lokeron"
zegelde in 1416: een kruis (Demay, Flandre, n° 1241-1242).
Lombardsijde (stad): Lok. B-8434
- in zilver een anker van sabel.
Bron: (1557-G/049: lombarchie)
Zegel: Lombardsijde zegelde met het tegenzegel in 1502: een schuingeplaatst neergelaten
anker, vergezeld in de punt van een zespuntige ster (de Ghellinck, Sceaux, p. 232 - De
Mey, Sceaux, n° 38, p. 220).
Lombeke (van):
- in sabel drie schilden van goud, elk beladen met een lelie van keel.
Bron: (1500-G/04v-3-8: lombeke)
Lombise:
- in azuur een hartschild gedeeld I, in zilver een leeuw van keel; II, van keel; een zoom
van goud over het hartschild; een zoom van hetzelfde over het geheel.
Bron: (1500-G/02v-7-3: lombiese)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Lombise porte
de Thiennes".
Lomme (heer van): Lok. F-59160
- in keel een keper van goud.
Bron: (1544-L/073: le sgr de lome et de camppiguehe)
Zegel: Jehan de Hingettes, heer van Lomme, zegelde in 1418: een keper in de top beladen
met een schildje, een barensteel over alles (Demay, Flandre, n° 1088).
- in azuur een schildhoofd van keel, een leeuw van goud over alles heen.
Bron: (1544-L/114: loime)
- in azuur een leeuw van goud (Prévost).
Bron: (1557-G/512: le sgr de lymon)
Wapen: "Chij gist Waleran le Prevost, fils de Jacqs, sr de Flequiers, en son vivant escuier
trenchant o Monsr le conte de St Pol, qui trespassa le 2 dapvril 1484”. Hij droeg in zilver
een leeuw van goud, getongd van keel. Kreet: Basserode (Bethune, Epitaphes, p. 268).
Zie: Hingettes – Prévost
Londerzeele (van):
- in zilver twee dwarsbalken van keel, vergezeld van zes koeken van azuur.
Bron: (1500-G/05r-4-5: londerselle)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 335
Longherie (heer van La): Lok. F-59840
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van zilver (Bois); 2 en 3, in goud vier kepers
van sabel, de eerste met afgesnede kop (Douve).
Bron: (1544-L/191: le sgr de la longherie)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een leeuw van zilver; 2 en 3, in goud vier kepers van
sabel.
Bron: (1570-G/226v: le sgr de le longuerie)
Longpré (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dwarsbalk van keel; 2 en 3, in zilver een adelaar
van sabel.
Bron: (1500-G/03r-4-8: lompre)
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1500-G/08v-2-2: lompre)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Longpre"
(Lautte, Jardin, p. 225).
Longpré (Filips de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver twee schuingeplaatste zespuntige sterren van sabel;
2 en 3, in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een schelp van … (Haveskercke).
Bron: (1435-A/190: philipp de lonckpre)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver twee schuingeplaatste zespuntige sterren van sabel;
2 en 3, in goud een dwarsbalk van keel (Haveskercke).
Bron: (1435-T/0560: philyppe de lonpré) - (1450-B/0868:)
Wapen: Volgens Lautte: in goud een dwarsbalk van keel (Lautte, Jardin, p. 225).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 48)
Zie: Rumbeke
Longueval (heer van): Lok. F-80360
- geschuinbalkt van keel en vair.
Bron: (1535-U/101-14: h van longeval)
Zegel: "Aubert, chevalier, sire de Longueval", zegelde in 1314: geschuinbalkt van zes
stukken, waarvan drie van vair (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2612).
Nota: Huis afkomstig uit Picardië, die zijn oorsprong vond in het land met dezelfde naam,
gelegen in de nabijheid van de rivier l'Oise in het oude pagus Sancteriensis (Santerre)
waarvan Péronne de hoofstad was (Aubert, Dictionnaire, D. XII, p. 309 – Larousse, XIX,
D. 14, p. 195 - Roger, Noblesse, p. 262).
Zie: Popoff, Artois, n° 30-32
Loo (van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee toegewende everzwijnskoppen
van sabel, getand van keel.
Bron: (1500-G/09v-7-4: van loo)
Zegel: Jehan van Loo zegelde in 1473: een schildhoofd beladen met twee toegewende
everzwijnskoppen (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 147).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van Loo a Gand": in sabel een
schildhoofd van zilver, beladen met twee toegewende everzwijnskoppen van sabel (de
L'Espinoy, Noblesse, p. 498).
Loose (de):
- in sinopel negen blokjes van zilver.
Bron: (1550-A/14r-07: loose)
Zegel: "Theodoricus dictus Lose", schepen van Brussel, zegelde in 1311: negen blokjes,
geplaatst 4, 3 en 2 (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 384).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 712)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 336
Loppem (heer van): Lok. B-8210
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1557-G/294: le sgr de lophem) - (1562-B/015: les sgr de lophem, leur surnom fut de
steelant)
Los (Andrieu de):
- in keel drie wassenaars van goud.
Bron: (1331-T/107: andrieu de los en 16r-3: andrieu delos)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Loz au quartier de Lille": in keel
drie wassenaars van goud.
Los (Franque de):
- in keel drie wassenaars van goud, een smalle binnenzoom van hetzelfde.
Bron: (1331-T/108: francque, ses frerez)
- in keel drie wassenaars van goud, een dubbelgebloemde binnenzoom van hetzelfde.
Bron: (1331-T/16r-4: franque frère dne andrieu)
Losschaert < = Lamzwaerde (van) ?:
- in azuur twee schuinkruisgewijs geplaatste zwaarden van keel.
Bron: (1500-G/05r-8-2: lancksweert)
Zegel: Lodewijk van Lamzwaerde zegelde in 1369: een zwaard, vergezeld in het schildhoofd
van twee meerltjes (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 138).
Wapen: Volgens Bethune voerde de familie Losschaert: in azuur twee schuinkruisgewijs
geplaatste zwaarden van zilver, versierd van goud, vergezeld van vier adelaars van goud.
Lautte geeft voor de familie "Lanckzweert", twee schuinkruisgewijs geplaatste
zwaarden (Bethune, Epitaphes, p. 137 - Lautte, Jardin, p. 226).
Louchier (Goeser):
- in sabel bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie lepels van hetzelfde.
Bron: (1525-C/322: h. goesen loychyer)
Zegel: "Jaque li Louchiers, fil de feu signeur Ghossuin", zegelde in 1398: drie lepels en een
veld bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 385).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 322)
Louchier (Jacob):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van
goud, drie lepels van hetzelfde, een groot uitgeschulpt geblokte zoom van zilver en
keel; 2 en 3, in sabel drie schilden van zilver elk beladen met een kruis van keel.
Bron: (1420-C/667: jaquet le loucher, sgr de calonne)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 667)
Louchier:
- in sabel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, (3 lepels van
hetzelfde).
Bron: (1557-G/648: la mayson surnomé lossyer)
Louez-les-Duisans (heer van): Lok. F-62161
- gevierendeeld van goud en sabel, een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1475-S/175r-12: le sr de lowez (louvel)) - (1500-S/58v-3: louwer)
- gevierendeeld van goud en sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1535-U/124-02: sr de louves) - (1600-W/078v-6: louwer)
Zegel: Boudewijn, heer van Brebières en van Louez-les-Duisans, zegelde in 1304:
geviereneeld, een schuinbalk erover (Feuchère, Etude, pp. 117-118).
Zie: Lens

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 337
Lovendegem (heer van): Lok. B-9920
- in sabel een keper van zilver, beladen met vijf schelpen van keel.
Bron: (1410-P/02v-2: lieuvenghien)
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie schelpen van keel.
Bron: (1500-G/02v-3-5: lovendeghem) - (1550-A/15r-09: louvendeghem) - (1557-G/295: le
sgr de lovendeghem) - (1600-E/154v-5: celuj de lovendeghem) - (1650-B/294-07-5:
lovendegem)
Kreet: lovendeghem (1557-G)
Zegel: "Roland van Lovendighen", leenman van het kasteel en de Oudburg van Gent, zegelde
in 1387: een keper beladen met drie schelpen (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 390).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel
(de L'Espinoy, Noblesse, pp. 247-248).
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel (Gracht).
Bron: (1562-B/143: les sgr de lovendegem, leur surnom est des fosses)
Zie: Zomergem
Lovendeghem (Jehan van):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie schelpen van (keel).
Bron: (1470-D/123v-04: sire jehan delovendeghem)
Nota: Een “Jean de Louvenghien” staat in 1293 aangegeven als leenman van de graaf van
Vlaanderen en Jehan van Lovendeghem, ridder, wordt in 1297 vermeld onder de
Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 333 V – de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 - de
Saint Genois, Monumens, D. I, p. 939 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 34).
Lovendeghem (Olivier van):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie schelpen van keel.
Bron: (1525-C/233: h. olyvier van lovendighem) - (1582-B/119v-05: h. olivier van lovedighem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 233)
Lovendeghem (Robrecht van):
- in azuur een keper van goud, beladen met drie schelpen van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-45: roelant van lovendeghem)
Nota: Hij was een zoon van Roelant en van Margareta van Praet. Hij deed in 1394, na het
overlijden van zijn vader, leenhulde voor 4 lenen op de heerlijkheid Lovendegem. In 1400,
staat “mer Roeland van Lovendeghem” aangegeven. Hij overleed zonder nageslacht
(Buylaert, Repertorium, p. 442 - Piot, Straten, pp. 121-122 - Van Praet, Recherches, pp.
298-299).
Luchin (heer van): Lok. F-59780
- in keel een omgekeerd zwaard van zilver, versierd van goud, gesteeld van sabel,
vergezeld van twee achtpuntige sterren van goud (Bernard).
Bron: (1544-L/229: le sgr de luchin)
Lummene (Aernt van):
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver, genageld en gekroond van goud en
getongd van azuur, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1525-C/271: h. aernt van lymmine) - (1582-B/120r-17: h. aernt van herimyne)
Nota: (Verroken, Maarke, pp. 140-141)
Lummene (van):
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1445-L/271-02: merke van lummene)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in keel een leeuw van zilver, gekroond van goud (de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 286-287).
- in keel een gekroonde dubbelstaartige leeuw van goud, een getande zoom van azuur.
Bron: (1471-R/52-02: les armes de lummines)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 338
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1500-G/10v-5-8: lumene)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Lummene dit Marke en
flandre": in keel een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1557-G/297: le sgr de lummen)
Kreet: lymbourg (1557-G)
Zegel: "Adriaen van Lummen", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1479: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw (Bockstal, Zegels, n° 284 en 285).
Zie: Marcke
Lunes = Craon ? (heer van):
- geruit van goud en keel.
Bron: (1380-U/1840: celui de lens) - (1380-W/29v-04: cellui de lmes) - (1470-D/128r-05:
celuy deleure) - (1470-P/390r2: le sgr de lunes) - (1543-B/155v-2: sr de lenes) - (1557-
G/452: le sgr de levenytz) - (1562-B/530: les sgr de lenez) - (1570-B/2019: le sgr de
lunes) - (1570-G/218v: le sgr de lunes) - (1600-E/157v-1: celuj de senes) - (1650-B/294-
01-4: lenes) - (1650-C/63r-18: le sgr de lunes)
Kreet: levenytz (1557-G)
Zegel: Lucie, vrouw van Honnecourt, kasteleine van Nesle, deed in 1223 een gifte van renten
gelegen te Lesdain. Haar zegel was: geruit. De Croisilles zegelden in 1212: geruit (Demay,
Flandre, n° 5563 - Warlop, Flemish, p. 750).
Nota: Mogelijks gaat het hier om de wapens van de familie de Craon. Willem de Craon
genoemd de Groote, heer van Sainte Maure, zoon van Amaury, heer van Craon, van La
Suse (soms "Lude" geschreven), en van Isabelle de Sainte Maure, huwde Marguerite van
Vlaanderen, dochter van Jehan, heer van Crevecoeur en van Beatrix de Chatillon.
Mogelijks ook: Lucie, vrouw van Honnecourt, kasteleine van Nesle, die in 1223 renten te
Lesdain schonk. Croisilles voerde: geruit van goud en keel (Anselme, Histoire, D. VIII,
pp. 567-571).
Zie: Craon
Luu (van):
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08v-3-5: de luu)
Zegel: Antoine de Luu zegelde in 1502: een leeuw, de schouder beladen met een lelie, en een
enkelvoudige zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 522).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "de Luu en Flandre": in azuur een
leeuw van goud, genageld en getongd van keel, "quelques uns y aioutent a lecusson une
bordure de gueules". Volgens Bethune: in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk van
keel over alles heen (Bethune, Epitaphes, p. 64).
- in (azuur) een leeuw van goud, een zoom van keel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/j-07: de lu)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een golvende zoom van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/651: de lue)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-04-4: de luu)
Wapen: "Ive sLuus van de gheslachte van de Lus, van Ghendt; haer waepen was: d'azur au
lion de geule". "Ghijselbrecht de Lu, fs Gillis, die starf 1470", voerde: in azuur een leeuw
van goud, een zoom van keel (Bethune, Epitaphes, pp. 76 en 233).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 339
Luxemburg (Jehan van):
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1486-L/1294: jehan de luxembourg)
Zegel: Jehan van Luxemburg, kastelein van Rijsel, ridder, zegelde in 1351: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw (Demay, Flandre, n° 5556).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 71)
Zie: Fiennes - Gavere - Haubourdin - Rode - Saint-Pol - Verlinghem - Zottegem - Popoff,
Artois, n° 134
Luxemburg, graaf van Saint-Pol (Lodewijk van):
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1439-B/14-01: lutsembourg s pol)
Helm: een gevleugelde drakenkop van zilver, gekamd en getongd van keel, komende uit kuip
van goud, versterkt van keel (1439-B)
Wapen: Lalaing geeft voor “luxembourg” hetzelfde wapen en als helmteken, een drakenkop
van zilver versierd van sinopel, komende uit een kuip van zilver. Gelre geeft voor ”grave
v sympol’” de leeuw genageld en getongd van keel en gekroond van goud en als helmteken,
een gevleugelde draak van zilver, getongd van keel (Adam, Gelre, n° 327 - Clemmensen,
Arras, n° 55 – 1560-L, n° 150).
Zegel: Zijn vader, Peter van Luxemburg, graaf van Ligny, Saint-Pol en Brienne, heer van
Edingen, Fiennes, kastelijn van Rijsel, zegelde in 1431: een gekroonde dubbelstaartige
leeuw en als helmteken, een gevleugelde draak komende uit een kuip (de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 399).
Nota: Lodewijk van Luxemburg, graaf van Saint-Pol, Brienne et Conversan, kastelijn van
Rijsel, heer van Edingen, maarschalk van Frankrijk, zoon van Peter, graaf van Saint-Pol,
en van Margareta des Beaux, werd geboren in 1418. Hij huwde eerst in 1435, Jeanne de
Bar, gravin van Marle, vrouw van Gistel, overleden in 1462, en vervolgens Maria van
Savoie. Hij werd onthoofd te Parijs in 1475 (Leuridan, Le Carembaud, pp. 119-120 - van
den Eeckhout, Bruxelles, n° 14-01).
Zie: Saint-Pol (Lodewijk van Luxemburg, graaf van)
Luxemburg, heer van Ligny, burggraaf van Rijsel (van):
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1410-P/05v-1a:)
Zegel: Waleran van Luxemburg, heer van Ligny, zegelde in 1354: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw (Demay, Flandre, n° 1259).
Nota: De kastelenij van Rijsel kwam aan de familie Luxemburg, heren van Ligny door het
huwelijk van Waleran van Luxemburg met Guyotte, kasteleine van Rijsel en vrouw van
Haubourdin (Leuridan, Le Carembaut, p. 108).
Lym Meeren = Lymeersch ?:
- gedeeld I, in goud een adelaar van sabel; II, in zilver drie lelies van sabel, vergezeld
in het hart van een schelp van keel.
Bron: (1445-L/277-09: lym meeren)
Nota: Marguerite de Lymeersch, natuurlijke dochter van Hendrik, staat vermeld in 1394
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 308).
Lyntvronne ? (heer van):
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1557-G/257: le sgr de lyntvronne) - (1562-B/180: les sgr de lyntvrame)
Kreet: lyntvronne (1557-G)
Nota: Is er een verband met de Bourghelles of is "Lyntvronne" een vervorming van de naam
Pont-Rohard (Roesbrugge B-8972)? Gillebert de Bourghelles, heer van Quiquempois te
Flers (F-59128) was interimair kastelein van Rijsel van 1200/1202 tot 1207, zolang
Rogier IV, zoon van Jehan I, kastelein van Rijsel, minderjarig was. Gillebert was gehuwd

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 340
met Ermentrude, weduwe van Hugo, kastelein van Rijsel, en moeder van Jehan I
(Leuridan, Le Carembaut, pp. 81-82 en Le Mélantois pp. 86-89).
Zie: Roesbrugge-Haringe - Popoff, Artois, n° 161
Lys (Boussart du):
- in vair een schildhoofd van keel.
Bron: (1450-M/13r-7: dussart de lis) - (1535-U/086-02: bouchart du lys) - (1600-G/0310:
boussart du lys)
Lys lez Lannoy (heer van): Lok. F-59390
- van vair en tegenvair een schildhoofd van keel.
Bron: (1380-U/1795: le sire de liz) - (1380-W/28v-24: le sr de lis) - (1470-D/115r-02: le
sire de liz) - (1470-P/383v1: le sgr de lys)
- in vair een schildhoofd van keel.
Bron: (1400-G/157v-14: ceulx du lys) - (1425-S/0279: le sieur de la [lys]) - (1430-C/133-
03: ihcoc van eeh (cochi)) - (1471-R/48-01: le sgr de lys) - (1475-S/164r-14: le sgr de
lis) - (1543-B/148r-6: sr de lis) - (1544-L/110: lys) - (1550-A/15r-10: de lys) - (1550-
B/F-078: le sr de lis) - (1557-G/385: le sgr de lees ou lyes) - (1562-B/400: les sgr de
lys) - (1568-B/62v-09:) - (1570-B/1861: le sgr de lys) - (1570-G/207v: le sgr de lis) -
(1600-E/147 v-3: le sr du lys) - (1650-B/293-06-3: la lis) - (1650-C/60r-16: le sgr de lis)
Zie: Dagemont

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 341
Maalstede (heer van): Lok. NL-4420
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1372-B/0787: maelstede) - (1435-T/0312:) - (1445-L/152-01: malteden en 324-06:
h và maelstede) - (1570-B/1958: le sgr de maelstede) - (1570-G/214v: le sgr de
maelstede) - (1650-C/62r-04: sgr de maelstede)
Zegel: Wolfard van Maelstede zegelde in 1248: een schuinkruis, een dwarsbalk erover
(Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 1072).
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 231-238)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1402-G/023: le sire de maelstede) - (1460-G/175-1: maelstede en 221-3: le s del
maelmason) - (1500-G/01v-6-6: maelste)
Helm: een ossenkop van sabel, gehoornd van goud, komende uit een kroon van hetzelfde
(1460-G)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1525-C/243: h. vander maelstede) - (1557-G/166: le sgr de maelstede) - (1562-B/178:
les sgr de le maelstede) - (1582-B/119v-15: h. van der maelsteden) - (1650-B/294-02-8:
malstede)
Kreet: maelstede (1557-G)
Zegel: Jehan, heer van Maalstede, ridder, zegelde in 1290: in hermelijn en een schuinkruis,
een dwarsbalk erover (Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 1075 - Demay, Flandre, n° 1262).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1570-B/2520: le sgr de maelstede) - (1570-G/294r-6: le sgr de maelstede)
- in hermelijn een versmald schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles
heen.
Bron: (1600-W/094r-2: le sgr de maelstede)
Wapen: Volgens Bethune: in hermelijn een schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over
alles heen (Bethune, Epitaphes, p. 276).
Zie: Lessinghers
Maarke (heer van): Lok. B-9680
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1410-P/03r-2: s' d arke)
- in keel een gekroonde dubbelstaartige leeuw van zilver.
Bron: (1435-A/092: mosr de marke) - (1500-G/02r-6-1: marcke)
Zegel: "Bernaert van Maercke", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1426: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw, "Melcior van Maerke" zegelde in 1470: een gekroonde
dubbelstaartige leeuw en "Me'sior van Marke", dienaar van de hertog van Bourgondië,
zegelde in 1470: een gekroonde dubbelstaartige leeuw, een schuinstaak erover (Bockstal,
Zegels, n° 286 en 287 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 425).
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1435-T/0595: monseigneur de marke) - (1450-B/0901:) - (1557-G/296: le sgr de
marque)
Kreet: lymbourg lymbourg (1557-G)
- in keel een gekroonde dubbelstaartige leeuw van goud.
Bron: (1471-R/52-01: les armes de maertre)
Kreet: lemborg (1471-R)
- in keel een gekroonde leeuw van zilver (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/k-07: van marke)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 233)
- in keel een leeuw van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1550-A/11r-05: lemarcke)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 286-287)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 342
Maarke en van Maarkedal (heer van): Lok. B-9680
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie torens van goud (Metteneye).
Bron: (1562-B/544: les sgr de marcque et de markelis, leur surnom est de metteneye)
Zegel: "Jehan Metten Eijde" zegelde in 1393: een keper beladen met een vijfpuntige ster
en vergezeld van drie torens (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 475).
Nota: Peter Metteneye, kapitein van Oudenaarde in 1456 (Castelain, Pamele, p. 25).
Maarschalk (Bernard de):
- in zilver drie barbelen van sabel.
Bron: (1380-U/1873: messire r. le mareschal) - (1380-W/30r-02: monsgr bernard le
mareschal) - (1470-P/393r3: mons b le marischal)
Kreet: blasevelt (1380-U) - blaesevels (1380-W) - bassevelt (1470-P)
Maarschalk (de):
- in zilver drie barbelen van sabel.
Bron: (1470-D/130r-01: messire le mareschal)
Kreet: blasvelt (1470-D)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in azuur drie barbelen van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, p.
512).
- in zilver drie spaden van sabel.
Bron: (1535-U/099-11: marschalc)
Nota: Het gaat hier waarschijnlijk om een foutieve interpretatie van het woord "bar" of
"tanque" (barbeel)?
Zie: Blaesvelt
Maarschalk (Robrecht Thincke genoemd de):
- in zilver drie barbelen van sabel, geoord van keel, vergezeld in het schildhoofd van
een vijfpuntige ster van hetzelfde.
Bron: (1372-B/0614: h robbert die mariscale)
Zegel: "Robert de Marscalc", ridder, gevangen te Baesweiler onder de volgelingen van de
hertog van Brabant, zegelde in 1374: drie boven elkaar geplaatste vissen, vergezeld van
twee vijfpuntige sterren, geplaatst in de twee bovenste hoeken (de Raadt, Sceaux, D.
II, p. 428).
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 614)
Machelen (Eustache van):
- in keel een kruis van hermelijn.
Bron: (1214-B/c-16:)
Nota: Hij werd in 1214 gedood in de veldslag bij Bouvines door Michel de Harnes, konstabel
van Vlaanderen. Zijn dit de oude wapens van de heren van Machelen (B-9870) of van
Maquelines (F-60620), of zijn het denkbeeldige wapens? Een “Johannis de Maskeline”,
waarschijnlijk zijn zoon, zegelde in 1220 een akte aangaande de bevestiging van een rente
te Maquelines, waar hij als wapen voerde: gedwarsbalkt van zes stukken, waarvan drie
beladen met schuinkruisjes (de Kerckhove, Baronaige, p. 462 - Demay, Picardie, n° 437).
Machelen (heer van):
- in hermelijn een kruis van keel.
Bron: (1380-U/1856: celui de matie) - (1380-W/29v-21: cellui de maire) - (1470-P/391r2: le
sgr de marchele) - (1535-U/095-02: sr de matrie) - (1543-B/156v-4: sr de matert) -
(1557-G/468: le sgr de maertlers) - (1562-B/368: les sgr de maertres) - (1570-B/1915:
le sgr de marchele) - (1570-G/211v: le sgr de machele) - (1600-E/158v-2: celuj de
matres) - (1650-B/294-09-5: meere) - (1650-C/61r-14: sgr de marchelles)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Machele ou Macelier": in
hermelijn een kruis van keel, een zoom van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 343
Nota: Le Carpentier citeert een familie de Sancourt die gealliëerd was met deze van "de
Machele" en hij schrijft aan deze laatsten hetzelfde wapen toe (Le Carpentier, Cambray,
D. II, p. 990).
- in keel een kruis van hermelijn.
Bron: (1470-D/129r-02: celuy de la mares)
Machon genoemd de Le Sauch (Jehan Le):
- in goud een ankerkruis van keel.
Bron: (1486-L/1463: jacques le marchand, dit de le sauch)
Zegel: "Jorges Machon" (Joris de Le Sauch), burger van Rijsel, zegelde in 1425: een
ankerkruis vergezeld van een ster in de rechterbovenhoek (Demay, Flandre, n° 4685).
Nota: Volgens Boniface, Jehan Le Machon genoemd de La Sauch (Boniface, Epinette, p. 180).
Maech (de):
- in keel een golvende dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie blokjes van hetzelfde.
Bron: (1500-G/09r-8-3: de maech)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Maecht"
(Rietstap, Armorial, D. II, p. 126).
Maelstede (Floris van):
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1396-F/171: her florens van maelstede - sire florens de maelstede) - (1402-G/051:
florent de le maelsted) - (1405-G/231-20: sire florens de maelstede)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart
met een zespuntige ster van sabel. over alles heen.
Bron: (1396-F/171: dH-40r: her florens van maelstede)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen,
vergezeld in het schildhoofd, in de hoek van het schuinkruis, van een zespuntige
ster van sabel.
Bron: (1402-G/051: dH-16r: florens vander maelstede)
Maelstede (Jehan van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen
van goud, over alles heen, vergezeld in het schildhoofd van een meerltje van sabel.
Bron: (1396-F/156: her jan van maelstede - sire jehan de maelstede - dH-15v: jan vander
maelstede) - (1402-G/038: jehan de le maelstede) - (1405-G/231-23: sire jehan de
maelsted)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1396-F/188: her jan van maelstede - sire jehan de maelstede)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen
van goud, over alles heen.
Bron: (1396-F/189: her jan van maelstede - sire jehan de maelstede - dH-39r: her jan van
maelstede - dH-41r: her jan van maelstede)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles
heen, een barensteel van sabel.
Bron: (1396-F/189: dH-41r: her jan van maelstede) - (1402-G/107: jehan de maelstede - dH-
59r: jan vander maelstede)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1405-G/231-18: sire jehan maelstede)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1535-U/343-15: h jan vanden maelsreden)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 344
Maelstede (Lodewijk van):
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen in het hart
met een ring van zilver, over alles heen.
Bron: (1396-F/144: her lowich van maelstede - sre lodewyc de maelstede - dH-38v: her
lowich van maelstede)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1402-G/37r-3-3: lodewyc de maelstede - dH-14v: her lodewich vander maelstede)
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles
heen, een barensteel van goud.
Bron: (1525-C/311: h. lodewyck van de maelstede) - (1582-B/121r-03: h. lodewyck van de
maelstede)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 311)
Maelstede (Olivier van):
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1396-F/142: her olifier vander maelstede - sre olivier de maelstede - dH-38v: her
olifier vander maelstede) - (1402-G/048: olart de le maelstede - dH-16r: olifier vander
maelstede) - (1535-U/343-15: h olivier vande maelsteden van eùeringhen)
Maelstede (Raas van):
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1435-T/0310: rasse de melstede)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1435-T/0311: rase de malstede le jone) - (1436-C/077v-04: rasse và malss) - (1436-
L/1396: rasse và malss)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen
van goud, over alles heen, vergezeld in het schildhoofd van een vijfpuntige ster van
sabel.
Bron: (1445-L/324-12: oud rasse và malsted)
Maelstede (Wolfert van):
- gedwarsbalkt van keel en zilver, de tweede dwarsbalk van keel beladen met een
schildje van hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover.
Bron: (1402-G/033: wolfaert de maelstede - dH-15r: wolfert van maelstede)
Zegel: Een "Wlfardi de Zelandia" (Wolferd van Maelstede) zegelde in 1240: gedwarsbalkt,
een schuinkruis erover (Brugmans, Corpus Sigillorum, n° 1071).
- in hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1436-C/077v-09: wolffart van den vilstende) - (1436-L/1401: wolffart van den
vilstende) - (1445-L/324-09: wolfaert và maelstede)
Maerschalck (Boudewijn de):
- in goud een schuinbalk van azuur, beladen met drie hoefijzers van zilver, in de
linkerbovenhoek een schildje van azuur drie korenschoven van goud, gebonden van
keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-16: boudin de marscalt)
Nota: “Katheline, weduwe van Boudin Maerscalx” staat vermeld in 1399. Een “H. Boudin de
Maerscalc” nam samen met 24 andere Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden te
Rijsel in 1408. Hij staat in 1411 aangegeven als “maerscalke van den here van Brucghe”.
Hij was schepen van Brugge in 1416 en 1427. Een “Elisabeth Maerschals, fa s’heer
Bouduin”, echtgenote van Arnout Brantius, overleed in 1400 en een “Cathelijne fa s’heer
Bouduin Maerschaelck”, echtgenote van Lodewijk van Moerkercke, overleed in 1425
(Bethune, Epitaphes, pp. 316 en 365-366 - Buylaert, Adelslijsten, n° 475 - Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. IV, pp. 107 en 481-482 - Prevenier, Handelingen, n° 598 en 675

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 345
- Schouteet, Regesten, D. 4, n° 403 - Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 143 - Van Praet,
Recherches, p. 299 - Wikipedia, Brugge).
Maertere (van):
- in keel gemanteld van zilver, drie wassenaars van het een op het ander, de twee in
het schildhoofd toegewend.
Bron: (1500-G/04v-2-8: mairtere)
Maetsenare (Joris de):
- in sinopel een keper van vair van goud en keel, vergezeld van drie gespen van goud en
boven het punt van de keper van een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-29: jooris de maetsenare)
- in sinopel een keper van vair van goud en keel, vergezeld van drie gespen van goud.
Bron: (1393-B-2692/Gistel-29: jooris de maetsenaere)
Nota: “Joris de Maetsenare” was schepen van de stad Brugge in 1366. In 1435, bezaten zijn
erfgenamen land te Aardenburg. In de rekeningen van de algemene ontvanger van
Bourgondië wordt er voor de jaren 1386/1387 een “Jean de Matenaye, bruguemastre”
van Brugge vermeld die van de hertog vaatwerk ontvangt. In 1435 bezaten zijn
erfgenamen nog steeds gronden in Aardenburg (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D.
III, p. 363 - Gilliodts-van Severen, Petites-Villes, D. II, p. 469 – Marchal-Verdoodt,
Table, p. 262 - Van den Abeele, Witte, p. 46).
Zie: Carlier
Magret (Jehan):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel.
Bron: (1486-L/1362: baudart vretez)
Nota: Volgens Boniface, Jehan Magret (Boniface, Epinette, p. 113).
Mahieu ?:
- in zilver bezaaid met blokjes van azuur, een hartschild van keel.
Bron: (1260-H/223: mahieu)
Maillart (Filips):
- in keel drie klophamers van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1486-L/1355: philippe de mailly)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 109)
Maillart (Jehan):
- in keel drie klophamers van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1331-T/18r-1: jehan mallars)
- in keel drie harken (klophamers) van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1331-T/18r-1: jehan mallars)
Nota: Een Ernoul Maillart, burger van Douai, staat vermeld in 1343 (de Saint-Genois,
Monumens, p. 248).
- in keel drie klophamers van goud, een versmalde schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1486-L/1337: bertoul de mailly)
Nota: Volgens Fremaux gaat het hier om Jehan Maillart (Boniface, Epinette, pp. 97-98 -
Fremaux, Vérité, pp. 219-220).
Maillart:
- in keel drie klophamers van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1650-L/31: de mailly)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Maillars" in keel drie klophamers
van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Nota: "Demisielle Katerine Maillarde, feme fu Jakemon de le Bare" staat in 1317 vermeld in
het cartularium van de collegiale kerk Sint-Pieters te Rijsel. Een leen Maillart genoemd
l'Anglée, te Seclin behoorde in 1389 aan Jeanne Maillart, echtgenote van Hues of Huart

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 346
de Langlée, heer van Basenghien (Hautcoeur, Cartulaire, p. 611 - Leuridan, Le Mélantois,
p. 199).
Mailly (Hugo de):
- in goud drie klophamers van azuur.
Bron: (1430-C/133-08: hugues de maylli)
Zegel: Gillis I de Mailly, ridder, zegelde in 1248, drie klophamers (Ledru, Mailly, D. 1, p. 61 -
Popoff, Artois, n° 147).
Nota: In 1232, een Hugo de Mailly wordt aangegeven als tweede zoon van Gillis I de Mailly
en van Avicie de Heilly. Volgens Ledru, voerde de familie de Mailly, heren van Nedon als
wapen, in goud drie klophamers van azuur (Ledru, Mailly, D. 1, pp. 31, 62-63 en 347 -
Vansteenkiste, Chiffré, p. 20).
Maingoval (heer van): Lok. F-59190
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud.
Bron: (1600-O/051v-2: le sgr de maigoval)
Kreet: lanoy (1436-C) - lanoy (1600-O)
Zie: Lannoy
Maire (Wouter Le):
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, een keper van hetzelfde.
Bron: (1470-D/127r-03: sire woutre le maire)
Mairie (heer van La):
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/570: le sgr de maeyreez)
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, een keper van hetzelfde.
Bron: (1562-B/188: les sgr de mayres)
Nota: Mogelijks de familie die zijn naam ontleende aan het leen La Mairie te Wattrelos (F-
59150). Van 1226 tot 1232 staan "Joannes del Mairie" vermeld, in 1233 "Joannes Major"
en in 1404 "Jean de le Maire, Maiora". Erfelijke schouten bestonden evenwel op
meerdere plaatsen in het noorden van Frankrijk (Leuridan, Deulemont, p. 18 - Leuridan,
Le Ferrain, p. 353).
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, een schuinkruis van hetzelfde.
Bron: (1562-B/189: les sgr de mayres)
Maisnil (heer van Le):
- in goud drie schelpen van keel.
Bron: (1425-S/0648: le sieur du mesnil) - (1470-P/344r4: le sgr de maisnil) - (1535-U/129-
14: sr du maisnil) - (1550-B/A-138: le sr du maisnil) - (1570-B/1618: le sgr du maisnil) -
(1570-G/184r-4: le sgr de maisnil)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "du Maisnil": in goud drie schelpen
van keel. Rietstap kent deze wapens toe aan de familie "de Mesnil" uit Artesië (Rietstap,
Armorial, D. II, p. 208).
Maisnil (heer van Le): Lok. F-59134
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier geschuinbalkt van keel en
zilver.
Bron: (1380-U/1858: le sire de mesnil) - (1380-W/29r-30: cellui de gemestut) - (1470-
D/129r-04: le sire de mesniel) - (1600-E/158v-4: celuj de maisnil)
Zegel: "Grart de Houplines” (Gerard du Maisnil), man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1301:
vijf lelies en een vol vrijkwartier (Demay, Flandre, n° 2721).
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier geschuinbalkt van zilver en
keel.
Bron: (1535-U/095-04: sr de mannuel) - (1562-B/539: les sgr de mamul) - (1650-B/294-01-
9: domestel du maisnil)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 347
- in goud twee (van drie) lelies met afgesneden voet van azuur, een vrijkwartier van
zilver drie schuinbalken van keel.
Bron: (1543-B/156v-6: sr de mamul)
- in azuur drie éénhoornkoppen van zilver, gehoornd en gebaard van goud, vergezeld in
het hart van een schelp van hetzelfde (Sauvage).
Bron: (1544-L/103: le sgr du maisnil)
- in goud twee (van drie) lelies van (azuur), een vrijkwartier geschuinbalkt van zilver
en keel.
Bron: (1557-G/609: le sgr de manul)
Kreet: favelles favelles (1557-G)
Zie: Fromelles
Maisnil (Hugo du):
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1370-N/1132-1167: hue du mesnil)
Maisnil-lés-Ruitz ? (heer van Le):
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht lelies (= schelpen of
meerltjes ?) van hetzelfde.
Bron: (1410-P/07r-8:)
Nota: Dit wapen (in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van zeven lelies van
hetzelfde) werd vanaf de XVII de eeuw gevoerd door de familie du Bus (Denis du Péage,
Du Bus, p. 78).
Maisnil-lés-Ruitz (heer van Le): Lok. F-62620
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1375-B/43r: le mansnil) - (1380-U/1661: le sire de mesnyl) - (1380-W/26v-20: le sr
du mesnil) - (1470-D/107v-09: le sire dumesnil)
Kreet: waurin (1380-U) - wauwrin (1380-W) - wavrin (1470-P)
Zegel: Isabelle du Maisnil zegelde in 1372: gedeeld I, een hartschild beladen met een
barensteel en een schuinstreep over alles heen (Saint-Venant); II, een hartschild
vergezeld van een binnenzoom met papegaaien (Maisnil) (Feuchère, Ecusson, p. 15).
Nota: (Brassart, Wavrin, pp. 150-151)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van elf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1410-P/26r-8: s' du mesnil)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van schelpen van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0614: le sieur de meisnil) - (1470-P/331r-3: le sgr du maisnil) - (1550-B/A-
070: le sr du maynil) - (1568-B/04v-04: du maisnil en 28v-07: maisnil)
Kreet: wavrin (1470-P)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1445-L/290-01: maues) - (1450-B/2779: raues) - (1500-Q/21r-12: de naner) - (1500-
S/42r-3: le maisnil) - (1600-E/169r-6: le sire du maisnil)
Kreet: wavrin (1600-E)
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een hartschild van hetzelfde.
Bron: (1445-L/294-04: mòs daumaysnil) - (1450-B/2831: du maswil) - (1500-Q/23v-06: dou
manul)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van negen schelpen van hetzelfde.
Bron: (1450-L/112-2: le sr du maisnil) - (1450-M/08r-07: le sr de maisnil) - (1570-B/1506:
le sgr de maisnil) - (1570-G/175r-2: le sgr de maisnil)
Kreet: wavrin (1570-B) - wavrin (1570-G)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht schelpen van hetzelfde.
Bron: (1475-S/171v-10: le sr du maisnil) - (1500-S/61v-1: le maisnil) - (1535-U/121-15: sr de
masnil en 126-08: sr du mainsnil)
Kreet: waurin (1475-S) - waurin (1535-U)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 348
- in azuur een hartschild van zilver, beladen in de rechterbovenhoek met een
vijfpuntige ster van keel, een binnenzoom van acht meerltjes van zilver.
Bron: (1525-C/M-23v-13: margmyl)
Maisnil-lés-Ruitz (Hooggerechtshof van Le): Lok. F-62620
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1450-L/097-2: le maingnil) - (1543-B/168r-1: sr de macquil)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van zeven meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1544-L/102: le maisnil haulte justice)
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Maisnil-lés-Ruitz = Cauroy - Froidmantel (heer van Le):
- in azuur een hartschild van zilver een keper van keel.
Bron: (1450-L/113-115-2: le maisnil) - (1500-S/61r-3: le maisnil)
Nota: De ontwerper heeft waarschijnlijk een lijn overgeslagen bij het copiëren van het
wapenboek Urfé (1380-U) en beschrijft de wapens van Cauroy onder de naam du Maisnil
(1380-U/1661-1662).
Maisnil, heer van Rosimbois (Jehan du):
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier geschuinbalkt van keel en
zilver.
Bron: (1470-P/393v2: messire jehan du maisnil, sgr de roisimbois)
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier geschuinbalkt van zilver en
keel (Roisin).
Bron: (1570-B/2053: messire jehan du maisnil, sgr de rosimbos) - (1570-G/222: messire
jehan du maisnil, sgr de rosimbos)
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier gedwarsbalkt
(geschuinbalkt) van zilver en keel.
Bron: (1650-C/63v-23: messire jean de mesnil, sgr de rosimbos)
Nota: Rosimbois (F-59134)
Malde = Materne ?:
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1500-G/07v-8-6: malde)
Zegel: "Robbert de Materne, demourant a Borst" zegelde in 1425: een adelaar met gespreide
vleugels (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 402).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Malde" (Lautte,
Jardin, p. 232).
Zie: Roesbrugge-Haringe
Maldegem (Filips, heer van): Lok. B-9990
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1265-W/1249:)
Zegel: "Philippi, domini de Maldenghem", ridder, zegelde in 1285 en 1298: een kruis vergezeld
van een binnenzoom van twaalf meerltjes (Demay, Flandre, n° 1267 - Warlop, Flemish, p.
972).
Maldegem (heer van): Lok. B-9990
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1214-B/c-27:) - (1278-C/218: le sr de maldeghem - dH-22r: die heer van maldegom -
(1370-M/779:) - (1372-B/0581: maldeghem) - (1395-G/0947: die he' van maldigem) -
(1410-P/01r-8: sr demaldeghiè) - (1435-T/0516: maldeghem) - (1436-C/069v-04:) -
(1436-L/1302:) - (1445-L/267-07: maldeghem b) - (1450-B/0824: maldegem) - (1450-
L/079-1: maldeghem) - (1450-M/12r-9: le sr de maldinghie) - (1455-G/168r-4:
maldaghem) - (1460-G/025-4: maldeghem in vlaenderen) - (1500-G/01v-3-7: maldegem)
- (1535-U/083-13: sr de maldeghem) - (1557-G/130: le sgr de maldeghem) - (1562-

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 349
B/194: les sgr de maldeghem la loyale) - (1600-E/145v-5: le sr de maldeghen) - (1600-
W/088v-5: le sgr de maldeghem)
Kreet: maldeghem (1557-G)
Helm: twee afgewende posthoorns van zilver, komende uit een kroon van hetzelfde (1455-
G) - een aanziende vlucht van hermelijn komende uit een kroon van zilver (1460-G)
Zegel: Willem, kastelein van Maldegem, zegelde in 1237: een kruis vergezeld van twaalf
meerltjes (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10432).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 67 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 124)
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1260-H/129: le sr de maldegem) - (1380-U/1772: le sire de maldegien) - (1380-
W/28v-01: le sr de maldenghien) - (1470-D/113v-07: le sire de maldeghem) - (1471-R/46-
11: le sgr de maldeghem)
- in goud een kruis van keel, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1400-D/088r:) - (1430-C/132-17: melin delam:) - (1525-C/005: heer van maldeghem)
- (1562-B/641: maldeghem) - (1570-G/203v: le sgr de maldeghem) - (1650-B/292-05-4:
dns de maldegem)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 232)
- in goud een kruis van keel, vergezeld van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1400-G/157r-18: le sr de maldenghien) - (1550-B/F-024: le sgr de maldeghem) -
(1568-B/56v-10: maldeghem) - (1570-B/1812: le sgr de maldeghem) - (1600-G/0294: le
s de maldeghem)
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde; een
hartschild van hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover.
Bron: (1425-H/026: den here van maldeghem)
Helm: twee afgewende gietlepels van hermelijn komende uit en kroon van goud (1425-H)
Zegel: Florent van Maldeghem zegelde in 1372: een kruis vergezeld van een binnenzoom van
twaalf meerltjes, het kruis gebroken met een hartschild beladen met een dwarsbalk?
(niet duidelijk) (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 408).
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van (meerltjes) van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0230: le sieur de maldeghem)
- in goud een kruis van keel, vergezeld van acht meerltjes van hetzelfde, 6 in het
schildhoofd en twee in de punt.
Bron: (1475-S/162v-11: le sgr de maldeghen)
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van tien meerltjes van hetzelfde,
geplaatst 6 in het schildhoofd en 4 in de punt.
Bron: (1500-S/67r-2: maldeghem)
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1543-B/146v-2: sr de maldegem)
- in goud een ankerkruis van keel, een binnenzoom van meerltjes van sabel.
Bron: (1650-C/59v-05: maldeghem)
Zie: Vlaanderen
Maldegem = Râches (heer van):
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1550-A/08v-09: maldeghem)
Maldeghem (Filips van):
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde, een
barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/120r-02: sire philluip de maldegen)
Zegel: "Philippi de Maldenghem", ridder, zegelde in 1308: een kruis vergezeld van een
binnenzoom van twaalf meerltjes en een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n°
1268).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 350
Nota: Filips van Maldeghem, ridder, werd in 1300 gevangen gehouden in Frankrijk. Hij staat
vermeld in 1302 onder de Liebaards. In 1315 wordt hij vermeld als schepen van het
Brugse Vrije. Het gaat hier waarschijnlijk om Filips IV genoemd de grote heer van
Maldegem, zoon van Filips III en van Maria van Rode. Hij huwde eerst een Maria en in
een tweede huwelijk, voor 1326, Yolande de Mortagne. Hij werd na 1316 heer van
Maldegem en sneuvelde te Lihons in Santerre, nabij Roye in Picardië (de Lalaing,
Maldeghem, pp. 240-244 - Delepierre, Documents, S. II-7, p. 33 - Delfos, Liebaards, p.
333 V-131 – de Limburg-Stirum, Codex, D. II, pp. 8-9 - de Saint-Genois, Monumens, D. I,
p. 922 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 34-35 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde, een
barensteel van zilver.
Bron: (1525-C/111: h. philips van maldighem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 111)
Maldeghem (Gerard van):
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde; een
hartschild van hermelijn een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover.
Bron: (1396-F/151: her gerijt van maldegom - sire gerart de maldegen - dH-39r: her gerijt
van maldegom) - (1402-G/034: gerart de maldegem - dH-15r: gerijt van maldegom)
Maldeghem (Jehan van):
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1582-B/121v-12: jan van maldeghem)
Male (heer van): Lok. B-8000
- in goud een leeuw van sabel, genageld van zilver en getongd van keel.
Bron: (1557-G/136: le sgr de male)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/640: male en 479: les sgr de male, baenret)
Malet, heer van Langlée en Le Petit Coupigny te Fournes (Joost):
- in azuur een hartschild van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een
zespuntige ster van zilver.
Bron: (1544-L/125: messire josse malet, sgr de langlee, du petit coupigny à fournes)
Zegel: Tomas Malet, ontvanger van de graaf van Saint-Pol voor de kastelenij van Rijsel,
zegelde in 1437: een hartschild, vergezeld rechts in het schildhoofd van een vijfpuntige
ster, het geheel overtopt van een barensteel met drie hangers (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 410).
Wapen: Volgens Bethune een spoorrad van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 279).
Nota: (Boniface, Lille, n° 125)
Zie: Popoff, Artois, n° 69
Malfait:
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie hermelijnstaartjes van sabel.
Bron: (1500-G/09v-8-7: malfout)
Zegel: Een "Willem Maelfeit", leenman van het kasteel van Kortrijk, zegelde in 1421: een
keper en een uitgeschulpte smalle zoom, een schuinbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. II,
p. 410).
Manderick:
- in goud een schuingeplaatste schaar van keel.
Bron: (1500-G/06r-4-1: mandriel)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Manderick": in goud een
schuingeplaatste schaar van keel, de punt naar beneden.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 351
Marbais (de):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1290-L/633: marbais)
Zegel: "Gerardi de Marbais", heer van Breucq, zegelde in 1241: een dwarsbalk vergezeld van
drie meerltjes (Demay, Flandre, n° 1274).
Wapen: Volgens Lautte is het veld van goud (Lautte, Jardin, p. 230).
Nota: (de Boos, Breton, n° 633)
Marchenelles (heer van): Lok. F-59750
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1544-L/232: le sgr de marchenielles) - (1570-B/2084: le sgr de marchenelles) -
(1570-G/224: le sgr de marchenelles)
Zegel: "Pieres de Marcinelle", baljuw van Roubaix, zegelde in 1487: en schuinkruis en een
barensteel (Demay, Flandre, n° 5222)
Marchiennes (abdij van): Lok. F-59870
- gedeeld I, in goud een karbonkel van sabel, beladen in het hart met een robijn van
keel; II, in azuur een dwarsbalk van zilver, beladen met een schelp van sabel,
vergezeld in het schildhoofd van drie belletjes van goud en in de punt van een vogel
van zilver, gebekt en gepoot van goud (Groote).
Bron: (1544-L/016: labbe et couvent de marciennes)
Zegel: Sint-Rictrude van Marchiennes, zegelde in 1459: een karbonkel (Demay, Flandre, n°
6772).
Marcke (Arnoult van):
- in keel een dubbelstaartige leeuw van zilver, gekroond van goud en getongd van azuur.
Bron: (1525-C/269: h. aernt van maerke) - (1582-B/120r-15: h. aernt van maerke)
Nota: (Verroken, Maarke, pp. 78-82)
Zie: Lummene
Marcke (Gerard van):
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1214-B/f-57:)
Marcke (Michel ? van):
- in keel een kruis van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
sabel bezaaid met blokjes van zilver, een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1470-D/126r-06: sire mikrieux de margues)
Nota: Een Michel le Maucre (= Marcke ?), Leliaard, staat in dienst van de Franse koning in
1303. Een "Machiel van Marc" staat vermeld in 1349 (De Flou, Toponymie, D. X, p. 157 –
Verbruggen, Guldensporen, p. 223).
Zie: Marke
Mardyck (stad): Lok. F-59279
- in azuur.
Bron: (1557-G/051: maerdycque)
Zegel: Mardyck zegelde met haar eerste tegenzegel in 1238: een lelie, en met het tweede
tegenzegel: een dwarsbalk vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande leeuw. Het
gaat hier in werkelijkheid om de zegels van personen gebruikt als tegenzegel (Bedos,
Villes, n° 384 tot 384ter).
Marke (heer van): Lok. B-8510
- in keel een kruis van goud.
Bron: (1410-P/07r-9: de lamemiy) - (1557-G/564: le sgr de maerque)
- in keel drie kepers van zilver.
Bron: (1454-B/1216: ceulx de margues)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 352
- in keel een kruis van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
sabel bezaaid met blokjes van goud, een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1475-S/167v-04: celuj de margin) - (1600-E/156r-3: celuj de marque)
- in keel een kruis van goud; een hartschild van sabel bezaaid met blokjes van goud
(zilver?), een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1535-U/094-03: sr de marke)
- in keel een kruis van goud; een hartschild van sabel bezaaid met blokjes van goud,
een wassenaar van keel (goud).
Bron: (1543-B/154v-2: sr de marecq)
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld
van goud (Meetkercke).
Bron: (1562-B/191: les sgr de marke ouprès de courtraey, leur surnorn fut de meedtkerke)
- in keel een kruis van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
sabel bezaaid met blokjes van zilver, een wassenaar van hetzelfde.
Bron: (1562-B/483: les sgr de marque)
Zie: Meetkerke - Ogierlande – Voormezele
Marque (heer van La):
- in vair drie dwarsbalken van keel (Assignies).
Bron: (1544-L/225: le sgr de le marque)
Nota: De wapens van Assignies zijn normaal: gedwarsbalkt van keel en vair (Boniface, Lille,
n° 225).
Marquette (abdij van): Lok. F-59520
- gedeeld I, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; II, in zilver
een kruis van azuur, een uitgeschulpte zoom van keel (Croix).
Bron: (1544-L/020: labbesse et couvent de marquette)
Marquette lez Lille (heer van): Lok. F-59520
- in azuur het woord MARQUETTE schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van zilver.
Bron: (1544-L/172: marquette)
Marquillies (heer van): Lok. F-59274
- in zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1380-U/1874: celui de marquelies) - (1380-W/30r-03: cellui de markelues) - (1470-
D/130r-02: celuy de mauquelien) - (1470-P/393r4: le sgr de marguillies) - (1475-S/166v-
08: le sgr de marguelies) - (1535-U/095-16: sr de marquelies) - (1562-B/457: les sgr de
marglers) - (1600-E/159v-6: celuj de marqueties) - (1650-B/294-05-5: marquelies)
- in (zilver) een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1471-R/50-06: le sgr de marquelies)
- in keel een keper van zilver, beladen in de top met een lelie van azuur, vergezeld van
drie torens van goud.
Bron: (1544-L/095: marquillies)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het schildhoofd van drie adelaars van
hetzelfde, gepoot van keel.
Bron: (1557-G/636: le sgr de marglers)
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn, het eerste hermelijnstaartje beladen met
een rechterbaardje van keel (Oignies).
Bron: (1570-B/2100: le sgr de marcquillies)
Zie: Oignies

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 353
Marquis (heer van):
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn, het eerste hermelijnstaartje beladen met
een rechterbaardje van keel (Oignies).
Bron: (1570-B/2100: le sgr de marquis)
Zie: Oignies
Martigny = Matouflet, heer van Launay ? (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, ingehoekt gedeeld van zilver en sabel; 2 en 3, blank.
Bron: (1568-B/64r-06: martigny)
Nota: Deze naam werd gedragen door Jehan genoemd Matouflet, ridder, heer van Launay,
groot baljuw van Henegouwen, die leefde in 1364, of zijn zoon Mahieu genoemd
Matouflart de Launais, ridder, die zijn testament opmaakte in 1417 (du Chastel de la
Howarderie, Notices, D. II, pp. 414-417).
Martin (Robrecht Le):
- in azuur een uitgeschulpt versmald schuinkruis van keel (sic).
Bron: (1420-C/831: maistre robert martin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 831)
Masmines (Filips van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde.
Bron: (1525-C/267: h. philips van masimine)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 267)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel en gekroond van zilver, de
schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1582-B/120r-13: h. philips van massemine)
Zegel: Filips van Masmines, ridder, heer van Eeke, zegelde in 1386: een gekroonde leeuw (de
schouder onduidelijk) (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 433).
Masmines (Galois, bastaard van):
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel, een
schuinstaak van sabel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-31: gelois van massemeyn basstaert)
Zegel: "Galaut và Massemene", broeder van Jehan, zoon van "Rubbrecht", zegelde in 1430:
een schuinbalk beladen met drie rozen, een vrijkwartier met een leeuw beladen met een
lelie, schuibalksgewijs geplaatst (de Raadt, Sceaux, D. II, pp. 433-434).
Nota: In de jaargetijden van de abdij van Ninove staan “Dnus Joannes de Gallois, miles” en
“Dnus Joannes de Gallois, fs naturalis” vermeld. Een “Griffon de Masmines”, zoon van Jan
en van Catharina Sneckers, werd door Filips de Stoute gelegitimeerd (Bethune,
Epitaphes, p. 87 - Le Glay, Inventaire, D. II, p. 131).
Masmines (Gerard van):
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1300-V/0408: girard de maminez)
Zegel: Een "Gheraert van Massemine", zegelde in 1339: een leeuw, de schouder beladen met
een lelie. Gerard, heer van Massemen, ridder, zegelde in 1384: een leeuw (de schouder
ruw) (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 433 en D. IV, p. 527).
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde, overladen met een schildje van keel een keper van hermelijn
(Ghistelles).
Bron: (1435-T/0602: gerat de mammines)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 90)
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een schelp van keel.
Bron: (1436-C/070v-10: hr gherrad và mstennem) - (1436-L/1332: hr gherrad và mstennem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 354
Helm: een leeuwenkop tussen een vlucht (1436-C)
Masmines (Jehan van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder
beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1435-T/0600: jehan de mamines)
Zegel: "Jhan van Massemine", ridder, zegelde in 1339: een leeuw (gekroond?). "Jehan van
Massemijn", ridder, voordien gevangen te Baesweiler onder Lodewijk van Namen, zegelde
in 1374: een leeuw beladen met .... (lelie?) (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 433 en D. IV, p.
527).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 88)
- in azuur een leeuw van goud, genageld van zilver, getongd en gekroond van keel, de
schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1450-B/0906:)
- in azuur (een leeuw van goud).
Bron: (1455-G/173r-3: h jan van masseme)
Helm: een vis bijtend in de kam (1455-G)
- in azuur een gekroonde leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder
beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1525-C/153: h. jan van massemyne) - (1582-B/118r-07: h. jan van massemine)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 153)
Masmines (Lodewijk van):
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1435-A/185: louuis de mamines)
Masmines (Robrecht van):
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1438-A/105-P: robert de mamisnes)
Nota: (Chaussier, Ordre, pp. 262-263)
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een schelp van zilver.
Bron: (1445-L/272-01: h robrecht canens)
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1658-C/154r-01: robert de mamines)
Masmines genoemd Galois (Jehan van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en gekroond van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1396-F/122: her jan van galoys - sire jehan de galois - dH-37v: her jan van galoys)
Nota: (Bethune, Epitaphes, p. 86 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXII, p. 168)
Massemen (Gerard van Rasseghem, heer van): Lok. B-9230
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1265-W/1240:)
Zegel: Gerard, heer van Massemen, zegelde in 1308: een leeuw, de schouder beladen met
een lelie. "Gherard de Mamines" zegelde in 1332: een leeuw, de schouder beladen met
een lelie (Demay, Flandre, n° 1293 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 216)
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de
schouder beladen met een lelie van keel (Bethune, Epitaphes, p. 23)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 355
Massemen (heer van): Lok. B-9230
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1370-M/777:) - (1410-P/02v-6: mammes) - (1450-B/0852: masemyn) - (1470-D/118v-
06: le sire de mameure) - (1550-A/08r-02: masmines) - (1600-E/151v-3: celuj de
mamines)
Helm: een omgekeerde vis van goud bijtend in de top van de helm (1450-B)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 111)
- in azuur een leeuw van goud, genageld van zilver, getongd en gekroond van keel, de
schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1372-B/0630: massemme)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1375-N/349: massemines) - (1560-L/156: massemine)
Helm: een vis van azuur, getand van zilver, bijtend in een helm van goud (1375-N) - een
omgekeerde vis van azuur, de helm verslindend (1560-L)
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1395-G/0950: die he' van massemyn) - (1425-S/0327: le sieur de manidacs) - (1470-
P/394v1: les armes de mamines) - (1475-S/165v-16: le sgr de mamynes) - (1535-U/098-
09: maminnes) - (1543-B/151v-6: sr de mamez) - (1568-B/63v-05: mamismes) - (1570-
B/1926: le sgr de mammines) - (1570-G/212: le sgr de masmines) - (1650-C/61v-01: sgr
de mommines)
Helm: een omgekeerde vis van goud, de helm verslindend (1395-G)
Zegel: Gerard, heer van Massemen, zegelde in 1303: een leeuw (Douët d'Arcq, Inventaires,
n° 2759).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 234)
- in azuur een leeuw van zilver (goud), de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1430-C/135-01: mr de muinkuse de heer van musskine)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde.
Bron: (1436-C/069v-10: her và messemine) - (1436-L/1308: her và massemine) - (1525-
C/088: h. van massemine) - (1582-B/117r-08: h. van massemine) - (1650-B/293-03-7: dns
de masmines)
Kreet: sottegem (1650-B)
Helm: een vis bijtend in de kam (1436-C)
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1445-L/267-11: masmyn b)
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van (keel) (wapen
omgewend)
Bron: (1524-G/j-02: massemen)
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1557-G/243: le sgr de maesmynes)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1562-B/086: les sgr de massemine)
- in keel een dwarsbalk van goud, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige
dwarsbalk van hetzelfde (Mastaing).
Bron: (1562-B/193: les sgr de masmines, leur surnom est de mastain)
Zie: Kalken - Hundelgem - Leeuwergem – Overmere

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 356
Massemen (Robrecht, heer van): Lok. B-9230
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde.
Bron: (1420-C/279: messire robert, sgr de mamines) - (1435-T/0542: robert de mamines en
1033: robert, sgr de mamines)
Helm: een dolfijn van zilver, oren van keel, de top en het vizier van de helm inslikkend (1435-
T)
Zegel: "Robreecht van Masseminne", heer van Massemen en Leeuwergem, zegelde in 1428:
een leeuw, de schouder beladen (Demay, Flandre, n° 1295).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 279 - van den Eeckhout, Toison, n° 30)
- in keel (azuur) een leeuw van goud.
Bron: (1425-S/1805: robert seigneur de mamines)
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1460-L/026: massemyn)
Helm: een omgekeerde dolfijn van zilver, de staart naar rechts, de helm inslikkend, getand
van zilver, ogen, lippen en halsband van keel (1460-L)
Nota: (van Helmont, Codex, n° 26)
Massiet:
- in zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1544-L/265:)
Zegel: "Henric Maisies", man van het hof van Cassel, zegelde in 1393: een tegengekanteelde
dwarsbalk vergezeld in de linkerbovenhoek van een meerltje, een vrijkanton beladen met
twee dwarsbalken (Demay, Flandre, n° 2355).
Wapen: Volgens Bethune: "Massiet (dat is Langhemeersch au premier canton de St Omer)"
(Bethune, Epitaphes, p. 194).
Mastaing (de):
- in keel een dwarsbalk van (goud), vergezeld in het schildhoofd van een hoekige
dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1524-G/k-09: masteyn)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 230)
Zie: Ayshove – Massemen
Matere:
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/08v-6-8: matere) - (1538-W/123:)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Matere": in keel een keper
van zilver, vergezeld van drie spoorraderen van goud.
Materne < = Malde ?:
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1500-G/07v-8-6: malde)
Zegel: "Robbert de Materne, demourant a Borst" zegelde in 1425: een adelaar met gespreide
vleugels (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 402).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Malde" (Lautte,
Jardin, p. 232).
Zie: Roesbrugge-Haringe
Maure, heer van Zuytpeene (Gerard le):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie ringen van keel.
Bron: (1470-D/122v-05: sire garard le maure)
Nota: Mer Gerard en Jehan "Mauwer" de Peene staan vermeld in 1302. Gerard van
Zuytpeene wordt vermeld in 1306. Hij huwde met Rainfroy de Mottenghem en overleed
in 1338 (Delvaux, Sang, pp. 121 en 125 - de Meulenaere, Zuytpeene, pp. 321-322 – de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 357
Saint Genois, Monumens, D. I, p. 753 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 35 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 221).
Maure, heer van Zuytpeene (le):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie ringen van keel.
Bron: (1562-B/357: les sgr de mauere)
- in azuur een dwarsbalk van goud, beladen met twee ringen van keel.
Bron: (1600-E/153v-6: celuj de le maunere)
Zie: Zuytpeene
Mayaerts (de):
- in keel drie zeisen van zilver, de twee in het schildhoofd afgewend.
Bron: (1500-G/09v-3-1: de mayaerts)
Wapen: Dansaert geeft: in keel drie boven elkaar geplaatste zeisen van zilver, gesteeld van
goud (Dansaert, Armorial, p. 290).
Mayart = Mein ?:
- gedwarsbalkt van hermelijn en azuur.
Bron: (1500-G/07v-7-2: mayart)
Zegel: Daniel Mein zegelde aangaande een leen te Zwijveke in 1430: gedwarsbalkt van
hermelijn en ... (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 455).
Mazereel:
- in sabel drie adelaars van goud.
Bron: (1500-G/04v-2-2: mazereel)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Mazereel"
(Lautte, Jardin, p. 241).
Mechelen (heer van): Lok. B-2800
- gepaald van goud en keel van acht stukken; een hartschild van goud een dubbelkoppige
adelaar van sabel.
Bron: (1562-B/466: les sgr de malines)
Zegel: Mechelen zegelde in 1408: drie palen; in 1695: drie palen gebroken met een hartschild
met een adelaar (Demay, Flandre, n° 4014 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 410).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Mechelen (stad): Lok. B-2800
- in goud drie palen van keel; een hartschild van goud een dubbelkoppige adelaar van
sabel.
Bron: (1562-B/574: malines)
Medem (Diederik van):
- in azuur een schildhoofd van goud.
Bron: (1310-M/090: thiry de medes - dH-33v: dirc die medes)
Zegel: "Thierris li Miedem", ridder, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper, zegelde in
1312: een vol wapen met een schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 479).
Nota: Een "Thieri le Mudem" pleitte in 1263 dat hij onschuldig was voor de dood van "Michel
de Thouroud". Het cartularium van de proost van Sint-Maartens, vermeldt een "Thierri
li Medem" die schepen was van Ieper van 1245 tot 1286. De Joigny maakt melding van
meerdere "Thierry (de) Modin", ridders, heren van Beaurewart, vermeld in 1242, 1256,
1282, 1313 en 1341 (de Limburg-Stirum, Joigny, p. 204 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 479
- de Saint-Genois, Monumens, p. 602).
- in azuur drie kruisjes van zilver, een schildhoofd van goud bezaaid met tranen van ....
Bron: (1470-D/121v-01: sire thiery de mude)
Wapen: De beschrijving van het wapen volgens Dupuy is: in azuur een schildhoofd van goud
bezaaid met tranen, het azuur beladen met drie kruisjes van zilver. Volgens het tornooi

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 358
van Mons droeg "Thiry de Medes": in azuur een schildhoofd van goud. Volgens het
grafzerk van "Diederijc de Meedom, rudder, here van Beaurewarde" voerde deze: in
sabel bezaaid met klaverbladen van zilver, een schildhoofd van goud. Helm: een vlucht
van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 224).
Nota: Thierry "van Medem" staat vermeld in 1297 onder de Liebaards en tussen de
"délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en le dite vile avoec Mons.
de Flandres" staat "Mons. Tierri le Medem" vermeld (Delfos, Liebaards, p. 333 V-134 -
de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 - de Saint-Genois, Monumens, D. I, p. 922 - van
den Eeckhout, Dupuy, p. 36).
Medem (heer van):
- in sabel een schildhoofd van goud.
Bron: (1380-U/1865: c. le mudes) - (1380-W/29v-29: c. hus) - (1470-D/129v-02: clauvedar)
Nota: De Flou vermeldt een plaats of huis "Medem" in het Sint-Janskwartier te Ieper (B-
8900) (De Flou, Toponymie, D. X, p. 265).
- in azuur bezaaid met tranen van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1475-S/167v-01: celuj de le mede) - (1535-U/092-14: sr de lemede) - (1543-B/152r-
4: sr de le mede) - (1600-E/152r-5: celuj de lemede)
Zegel: Een Jehan Medem, schepen van Ieper, zegelde in 1396: drie klaverbladen getopt met
een barensteel met vijf hangers (Bonaert, Sceaux, pp. 328-329).
Wapen: "Modin" voerde volgens de Limburg-Stirum: in sabel zes klaverbladen van zilver, een
schildhoofd van goud (de Limburg-Stirum, Joigny, p. XXX).
Meerberghe (heer van): Lok. B-8730
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen.
Bron: (1557-G/303: le sgr de merberghe)
Kreet: merberghe (1557-G)
- geschaakt van goud en keel van vijf rijen.
Bron: (1562-B/280: les sgr de le berghe)
Meerberghe (Vincent van):
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen.
Bron: (1525-C/072: h. wanant vande bghe) - (1582-B/116v-18: h. wienant van den berge van
vromisele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 72)
- geschaakt van keel en zilver van zes rijen.
Bron: (1535-U/102-07: h wynand van den berghe)
Meere (van der):
- in azuur drie plompenbladen van goud.
Bron: (1500-G/01v-3-4: meere)
Wapen: Volgens Bethune: "d'azur à 3 feuilles de viviere" (Bethune, Epitaphes, p. 98 - Lautte,
Jardin, p. 234).
- in azuur drie lindebladen van zilver.
Bron: (1500-G/04r-4-8: van meere)
Zegel: Gillis van der Meere zegelde in 1456: drie plompenbladen (de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 528).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "vander Meere en flan": in
azuur drie lindebladen van goud.
- in (azuur) drie plompenbladen van goud.
Bron: (1524-G/a-08: utermeeren)
Zegel: Gillis van der Meere, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1351: drie harten
of bladen van een moerbeiboom (de Ghellinck, Beaulieu, p. 130).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 359
Meersch (van der):
- in zilver een hartschild van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1500-G/02v-5-3: vander meersch)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "vanr Mersch en
flandres" (Lautte, Jardin, p. 246).
Meersch (van der):
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een meerltje van
(sabel).
Bron: (1524-G/m-02: meersch)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 306-307)
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een raaf van sabel.
Bron: (1557-G/488: la mayson van der meersch)
Zegel: Jehan van der Meersch, baljuw van Brugge, zegelde in 1358: een kruis vergezeld van
een vogel in de rechterbovenhoek (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 447).
Wapen: Volgens Lautte, vergezeld van een papegaai van sinopel (de L'Espinoy, Noblesse, p.
382 - Lautte, Jardin, p. 241).
Zie: Oombergen
Meeskercke:
- in goud een schuinbalk van keel.
Bron: (1500-G/05v-6-2: meskerck)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Meskercke"
(Lautte, Jardin, p. 233).
Meetkerke (heer van): Lok. B-8377
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1525-C/127: h. van meerkerke) - (1582-B/117v-12: h. van meerkerke)
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, versierd
van goud.
Bron: (1557-G/573: la mayson de meedtquerque) - (1650-B/293-08-5: meetkerke)
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld
van goud.
Bron: (1562-B/190: la maison de meedtkerke) - (1600-W/094v-6: le sgr de mittkercke)
Zegel: "Henri de Meetkerke", man van het Hof van Brugge, zegelde in 1330: twee
schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden (Demay, Flandre, n° 2060).
Zie: Marke - Ogierlande - Varssenaere – Voormezele
Mein < = Mayart ?:
- gedwarsbalkt van hermelijn en azuur.
Bron: (1500-G/07v-7-2: mayart)
Zegel: Daniel Mein zegelde aangaande een leen te Zwijveke in 1430: gedwarsbalkt van
hermelijn en ... (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 455).
Melanen (Jacob van):
- in zilver een keper van azuur, beladen met drie vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-31: jacob van melane)
Helm: een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een vlucht van zilver (1393-B)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. II, p. 193)
Nota: Jacob van Melanen en zijn vrouw Trude droegen in 1398 een hofstede aan de westzijde
van de Sint-Gillis-Nieuwstraat te Brugge over aan de stad. Hij nam samen met 24 andere
Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden te Rijsel in 1408. In 1409 deed de weduwe
van Jacob van Melanen gifte van renten aan de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Brugge. Een
Jacob van Melanen, de jonge, nam deel aan verschillende Brugse steekspelen tussen 1418
en 1423. Hij staat in 1410 vermeld in de monsteringslijst van Jan, heer van Gistel, en

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 360
werd in 1411 aangegeven als “maerscalke van den here van Brucghe”. Hij haalde in 1419
de eerste prijs in het steekspel van de Spinet te Rijsel (Buylaert, Adelslijsten, n° 630 -
Gailliard, Inscriptions, D. II, p. XXIX - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, pp. 107
en 481-482 - Schouteet, Regesten, D. 4, n° 380 - Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 143
- Van Praet, Recherches, p. 300).
Melden (heer van): Lok. B-9700
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1525-C/265: melden) - (1557-G/515: le sgr de meldert) - (1562-B/415: les sgr de
melden) - (1582-B/120r-11: melden)
Kreet: pamele pamele de st-aernould (1557-G)
Melissant (heer van): Lok. NL-3248
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde, de middelste houdende in zijn bek een vingerring van goud (Baenst).
Bron: (1562-B/218: les sgr de melysant, surnommé de baenst)
Nota: Heerlijkheid te Dirksland, Provincie Zuid-Holland
Melle (heer van): Lok. B-9090
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1370-M/735:)
- in goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1372-B/0651: he van melle) - (1395-G/0976: he' van melle) - (1455-G/173v-1: h van
melle) - (1557-G/150: le sgr de melle) - (1570-B/1825: le sgr de melle) - (1570-G/204v:
le sgr de melle) - (1600-O/052v-4: h và melle) - (1650-C/59v-18: le sgr de meles)
Kreet: courtraeysien courtraeysien l’anchien baron (1557-G)
Helm: een negerhoofd komende uit een kuip van hermelijn (1395-G) - het hoofd van een
baardloze man van sabel, haren van zilver, komende uit een kuip van hermelijn (1455-G)
- in goud vijf kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1535-U/099-02: sr de melle)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een golvende schuinbalk
van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/029: les sgr de melle, leur surnom est de flandres)
- in goud vier kepers van keel (Courtraisien).
Bron: (1562-B/125: les sgr de melle, leur surnom fut courterasien)
Zegel: Zeger van Drongen, ridder, zegelde in 1237: vier kepers (Warlop, Flemish, p. 923).
- in goud een kruis van keel, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur
(Montmorency).
Bron: (1562-B/186: les sgr de melle, leur surnom est de montmorency)
Melle (van):
- in goud drie adelaars van sabel.
Bron: (1500-G/10v-6-4: van melle)
Zegel: Vincent van Melle zegelde in 1530: drie adelaars met gespreide vleugels, vergezeld in
het hart met een schelp (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 530).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Melle" (de
L'Espinoy, Noblesse, p. 652 - Lautte, Jardin, p. 243).
Melle (Willem van Drongen genoemd van):
- in goud vier kepers van keel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1525-C/093: h. willem van melle) - (1582-B/117r-12: h. willem van melle)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 93)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 361
Melsele (heer van): Lok. B-9120
- in zilver een hartschild van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/495: le sgr de meltsene)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel (Gracht).
Bron: (1562-B/144: les sgr de meltselle, leur surnom est des fosses)
Zie: Gracht
Melun (de):
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van goud, beladen in de
rechterbovenhoek met een kroon van keel.
Bron: (1445-L/279-03:)
Melun (heer van): Lok. F-77000
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1500-G/07v-3-3: melun) - (1544-L/285:)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een
schildhoofd van hetzelfde; 2 en 3, in keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1535-U/143-01: sr de melun)
Zie: Antoing - Epinoy - Gent - Illies - Popoff, Artois, n° 36
Melun (Jehan de):
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1460-G/043-4: jehan de melum)
Helm: een ossenkop van goud komende uit een wrong van keel en zilver (1460-G)
Zegel: "Jehan, viconte de Meleum" zegelde in 1348: bezaaid met penningen onder een
schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 459).
Melun, graaf van Epinoy (Frans de):
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1531-G/02-2: franchois de melun conte d'espinoy) – (1531-G/UG f° 2v: le conte de
pymecy beroiper
Helm: een bokkenkop van natuurlijke kleur (1531-G) - een bokkenkop van goud, halsband van
azuur (1531-G)
Nota: Frans de Melun kreeg de titel van graaf van Epinoy in 1514 (Leuridan, Le Weppes, p.
173 – van den Eeckhout, Gand, n° 02).
Melun, heer van Antoing (Hugo de):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur negen penningen van goud, een schildhoofd van
hetzelfde, rechts beladen met een meerltje van sabel; 2 en 3, in keel een leeuw van
zilver (Antoing).
Bron: (1395-G/0456: her hue de melluun)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een
schildhoofd van hetzelfde; 2 en 3, in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1420-C/192: messire hue de meleun, sgr d'antoing)
Zegel: Hugo de Melun, heer van Antoing en van Epinoy, zegelde in 1358: gevierendeeld 1 en
4, zeven penningen, geplaatst 3, 3 en 1, en een schildhoofd; 2 en 3, een leeuw (Demay,
Flandre, n° 5544).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 279)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 192)
Zie: Popoff, Artois, n° 124

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 362
Melun, heer van Antoing (Jehan de):
- in azuur zeven penningen van goud, geplaatst 3, 3 en 1, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1420-C/299: monseigneur jehan de meleun, sgr d'antoing) - (1500-S/85r-3: jehan de
melun sr danthoing)
Zegel: Jehan de Melun, heer van Antoing zegelde in 1427: zeven penningen onder een
schildhoofd (Demay, Flandre, n° 1314).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 299)
- in azuur zeven penningen van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1425-S/1816: jehan de melun, sr dantoing) - (1435-T/1026: messire jean de melun,
sgr d'antoin)
Helm: een gehoornde ossenkop van goud (1435-T)
Wapen: Volgens Lautte zes penningen (Lautte, Jardin, p. 232).
- in (azuur) zeven penningen van (goud), een schildhoofd van (hetzelfde).
Bron: (1658-C/144v-01: jean de melun, sire d'antoin et d'espinoy)
Menen (heer van): Lok. B-8930
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van keel, gepoot van azuur.
Bron: (1425-S/0294: le sieur de menim) - (1470-P/397r2: le sgr de meny) - (1550-B/F-092:
le sr de meny) - (1568-B/63v-07: menin)
- in keel een adelaar van zilver, gepoot van goud.
Bron: (1425-S/0317: le sieur de menain)
- in zilver een adelaar van keel, gepoot van goud.
Bron: (1470-P/397v4: le sgr de menin) - (1570-B/1941: le sgr de menin) - (1570-G/213v: le
sgr de menin) - (1650-C/61v-16: sgr de menin)
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1475-S/164v-09: le sgr de meny) - (1600-E/152v-3: celuj de menin)
- in zilver een adelaar van keel, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1475-S/165v-06: le sgr de meny)
- in zilver een dubbelkoppige adelaar van keel.
Bron: (1535-U/092-16: sr de menin)
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1557-G/230: le sgr de menyn) - (1562-B/177: les sgr de menyn)
Kreet: courtruay courterosyen courterosyen (1557-G)
Zegel: Goswin, heer van Menen, ridder, zegelde in 1238: drie kepers (Warlop, Flemish, p.
982).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 382)
- in keel een dubbelkoppige adelaar van zilver, gepoot van goud.
Bron: (1557-G/645: la mayson surnomé de menyne) - (1568-B/63v-07: menin)
- in keel een dubbelkoppige adelaar van zilver.
Bron: (1562-B/176: les sgr de menyn)
- in keel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1650-B/293-05-6: menin)
Menen (Jehan van):
- in keel een adelaar van zilver, gepoot van goud.
Bron: (1470-D/119v-06: messire johan de menon)
Zegel: "Johannis de Menin, militis" zegelde in 1308: een adelaar met gespreide vleugels
(Demay, Flandre, n° 1315).
Nota: Jehan van Menen, vader en zoon, ridders, worden vermeld in 1302 onder de Liebaards.
In 1313, wordt ridder Jehan van Menen samen met zijn echtgenote Elisabeth van Rode
vermeld (Colens, 1302, pp. 133 en 136 - Delfos, Liebaards, p. 333 V-135 en 136 - de
Limburg-Stirum, Codex, D. I, pp. 304 en 419 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1204, 1207
en 1361 - de Saint Genois, Monumens, D. I, p. 866 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 36-37
- Verbruggen, Guldensporen, pp. 226 en 228).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 363
- in keel een dubbelkoppige adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud.
Bron: (1525-C/114: h. jan van nyemie) - (1582-B/117v-04: h. jan van nyenne)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 114)
Menen (Peter van):
- in zilver drie kepers van keel, een zoom geblokt van zilver en sabel.
Bron: (1420-C/924: pierre de menin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 924)
Menen (stad): Lok. B-8930
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1557-G/071: menyn) - (1562-B/600: menyn) - (1650-C/44r-07: menin)
Zegel: Menen zegelde in 1568: drie kepers (de Ghellinck, Sceaux, pp. 247 en 402 – Delgrange,
Cachets, D. 2, p. 18).
Mengersfruyt (Frederik van):
- in keel een schuingeplaatste juk van zilver.
Bron: (1395-G/0294: fridrich vò meingersreut) - (1439-B/15-08: frederick van
mengensfruut - 43v-44r-08: frederic van mengesfruyt)
Helm: een stok van zilver getopt met een kuif van sabel tussen twee buffelhoorns van
hetzelfde, eindigend met kuif. Het geheel komt uit een hoed van keel, omgeslagen van
hermelijn (1395-G) – een bladstengel van sabel, de voet van zilver tussen twee
buffelhoorns van sabel, bladvormig eindigend, komende uit een hoed van hetzelfde
omgeslagen van keel (1439-B)
Wapen: (Adam, Brabançonnes, n° 447)
Zegel: Jacqueline van Rotselaer, weduwe van Frederik van Mengersfruyt, dame van Kruibeke,
zegelde in 1460: gedeeld I, een juk, paalsgewijs geplaatst, voorzien van twee zwengen
(Mengersfruyt); II, drie lelies getopt met een barensteel. Een Jehan van Mengersfruyt
houdt van Vlaanderen de heerlijkheid ”t hof te Weijns” te Haasdonk. Hij zegelde in 1533:
gevierendeeld 1 en 4, een juk, schuingeplaatst, voorzien van twee zwengen; 2 en 3, drie
lelies met afgeknotte voet (Rotselaer) en als helmteken, een tornooihoed getopt met een
vederbos, geplaatst tussen twee buffelhoorns, elk versierd aan de top met veren (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 460 en D. III, pp. 277-278).
Nota: Frederik van Mengersfruyt, ridder, kocht in 1447 de heerlijkheid Kruibeke van de
hertog van Bourgondië (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 15-08).
Mensuy = Most ? (heer van):
- in (zilver) een keper van keel, vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
Bron: (1557-G/656: le sgr de mensuy)
Zegel: Hugo van der Most, man van de burggraaf van Gent, zegelde in 1330: een keper en
drie schaaktorens (van der Haeghen, Walle, pp. 22-24 en 328).
Nota: "Hugues vander Most" was 12 de schepen van Gedeele te Gent in 1313. Zijn zoon Olivier
was raadsheer in 1329 van Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 393 - Nowé, Baillis, p. 462 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 537-538).
Merelbeke (heer van): Lok. B-9820
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel van twee rijen.
Bron: (1557-G/450: le sgr de meerlebeque)
- in sabel een kruis geschaakt van zilver en keel (Cameren).
Bron: (1562-B/430: les sgr de merlebeque, leur surnom est de la chambre)
Mérignies (heer van): Lok. F-59710
- geschubd van goud en sabel van zes stukken (Tenremonde).
Bron: (1570-B/2090: le sgr de merignies) - (1570-G/224v: le sgr de mérignies)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 364
Merke = Dudzele ? (heer van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper van keel; 2 en 3, in goud een keper van sabel.
Bron: (1436-C/070r-11: de her van morke) - (1436-L/1321: de her van merke)
Helm: twee ezelsoren komende uit een kroon (1436-C)
Nota: De ontwerper heeft waarschijnlijk de wapens willen voorstellen van de heren van
Dudzele volgens het wapenboek Sicile (1425-S), dat als volgt het wapen beschrijft:
gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van zilver; 2 en 3, in zilver een keper van keel
(1425-S/0222) Volgens Clemmensen CLE-868 en NLU-1321: gevierendeeld 1 en 4, in keel
een keper van hermelijn (Ghistelles); 2 en 3, in zilver een keper van keel (Dudzele); een
hartschild gevierendeeld 1 en 4, geruit van goud en keel (Craon); 2 en 3, in goud een leeuw
van sabel (Vlaanderen).
Merkem (heer van): Lok. B-8650
- geschaakt van zilver en azuur van vier rijen.
Bron: (1500-G/09r-5-3: merckem)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 240)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen.
Bron: (1535-U/091-05: sire de merkem et doudemburg chambelain herit de flandres) -
(1543-B/155r-6: sr demeram) - (1557-G/510: le sgr de merchem) - (1600-E/157r-3: ((le
sire de merckem et oudenborgh) le chamberlan de flandres) - (1650-B/293-07-4:
merckem)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1570-B/1972: le sgr de merckquem) - (1570-G/215v: le sgr de mercquem) - (1650-
C/62r-17: sgr de merckem)
Zie: Kamerlink van het Vrije – Slijpe – Vlaanderen
Merquere (Jehan de):
- in keel een jachthoorn van sabel, gebonden, beslagen en gemond van goud, vergezeld
in het schildhoofd van twee zespuntige spoorraderen van sabel.
Bron: (1538-W/101: jan de merquere)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, pp. 101-102 en 114)
Merwede (heer van): Lok. NL-3300
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver (Moerkercke).
Bron: (1562-B/173: les sgr de merwede, leur surnom fut de moerkerke)
Nota: Daniël, heer van Merwede en van Poelwyck verkoopt Merwede in 1424 aan Lodewijk
van Praet, heer van Moerkerke (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 908).
Mesdach:
- gevierendeeld 1 en 4, van keel; 2 en 3, in hermelijn een schuinbalk van keel.
Bron: (1500-G/07v-7-4: mesdach)
Zegel: Philippe Mesdach zegelde in 1502: drie zespuntige spoorraderen (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 533)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"Mesdach en flandre": gevierendeeld 1 en 4, in keel drie spoorraderen van goud; 2 en 3,
in hermelijn een schuinbalk van keel. Volgens Lautte is de schuinbalk van goud (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 119 - Lautte, Jardin, p. 247).
Mesen (stad): Lok. B-8957
- in keel een abdisstaf, beladen in het midden met de letter "M", alles van goud.
Bron: (1557-G/063: messynes)
Zegel: Mesen zegelde in 1256 en 1295: op een versierde stoel zit een dame, die met de
rechterhand tegen de borst een boek houdt; rechts een abdijgebouw met twee
verdiepingen, de eerste verdieping met drie doorboorde bogen, de tweede verdieping

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 365
voorzien van een galerij met bogen, met erboven een koepel getopt met een kruis; het
veld bezaaid met bollen (De Mey, Sceaux, n° 41, pp. 222-225).
- in goud een kookpot van keel.
Bron: (1562-B/601: meessine)
Meserode = Hemsrode (heer van): Lok. B-8570
- in goud een keper van keel.
Bron: (1380-U/1806: celui de mesrode) - (1380-W/29r-03: cellui de mesrode) - (1425-
S/0258: le sieur de mesrode) - (1450-M/14r-3: le sr de messerode) - (1470-D/115v-04:
celuy de mesroude) - (1470-P/384v4: le sgr de meserode) - (1535-U/091-07: sr de
meserode) - (1550-B/F-052: le sr de meserode) - (1568-B/62r-03:) - (1600-W/091r-1:
le sgr de messerode)
Nota: Meseroda = Hemsrode (Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXII, p. 200).
- in keel (goud) een keper van goud (keel).
Bron: (1543-B/149r-5: sr de meserode) - (1600-E/148r-6: celuj de mesrode)
- in zilver een keper van keel, een barensteel met vier hangers van azuur.
Bron: (1557-G/372: le sgr de masserode)
- in zilver een keper van keel, een barensteel met vier hangers van sabel.
Bron: (1562-B/390: les sgr de masserode)
Mesre (Le):
- in keel een leeuw van zilver, genageld en getongd van goud.
Bron: (1650-L/64: le mesre)
Zegel: Raoul le Mesre (Maioris), raadsheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1409:
een leeuw een schuinstaak erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 406).
Mesre (Peter Le):
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1486-L/1459: pierre le mesre)
Nota: Boniface vermeldt, Peter Le Mesre, als koning “par force’” (Boniface, Epinette, pp.
177-178).
Messem (Tristan van):
- in goud een keper van keel, beladen in de top met een ring van goud, vergezeld van
drie wassenaars van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-13: cristiaen van messen)
Zegel: "Margriete, fille de messire Guy, filz de messire Guy de Flandres, jadis bastaerd,
chevaliers, femme de Tristram de Messem" zegelde in 1398: gedeeld I, een keper
vergezeld van drie wassenaars; II, een vol wapen, een vrijkwartier beladen met een leeuw
(de Raadt, Sceaux, D. II, p. 474).
Nota: Tristan was zoon van Willem en van Maria van der Beurse. Hij huwde Margareta van
Vlaanderen, overleden in 1411. “Messire Tristan de Messem” vergezelde de graaf van
Nevers, Jan zonder Vrees, in 1396 tot in Bulgarije. Hij was één van de weinige Vlamingen
die teruggekomen zijn na de veldslag van Nicopolis. Hij werd gevangen door de Turken,
maar kwam tamelijk snel vrij. Zijn schoonbroer daarentegen, Nikolaas Utenhove, zou er
zeven jaren over doen (Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 82 - Gailliard, Bruges, D. V, p.
234 – Gailliard, Inscriptions, D. I, p. 79 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 397
en D. XVI, pp. 258-260 - Van den Abeele, Witte, p. 64 - Vermeersch, Grafmonumenten,
D. II, n° 116).
Messem (van):
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie wassenaars van hetzelfde.
Bron: (1500-G/02v-4-8: meesin en 03v-2-8: messynes)
Zegel: "Willem van Messeem" zegelde in 1408 en Jehan van Messem zegelde in 1421: een
keper vergezeld van drie wassenaars (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 533 - Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. IV, p. 30).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 366
Wapen: Volgens Bethune drie sterren van goud op de keper (Bethune, Epitaphes, p. 191).
- in goud een keper van azuur, beladen met drie wassenaars van zilver.
Bron: (1550-A/09r-11: meessines)
Zegel: Jehan van Messem verklaart te houden van de burg van Brugge een goed gelegen te
Brugge. Hij zegelde in 1421: een keper vergezeld van drie wassenaars (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 533).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 133)
Meteren (van):
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie zwaarden van sabel.
Bron: (1500-G/03v-6-7: meteren)
Metteneye:
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie torens van goud.
Bron: (1500-G/10v-2-1: metteneye)
Zegel: "Jehan Metten Eijde" zegelde in 1393: een keper beladen met een vijfpuntige ster
en vergezeld van drie torens (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 475).
Wapen: Volgens Ghys, Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Metteneye
en flandre": in keel een keper van zilver, vergezeld van drie torens van goud (Cortyl,
Ghys, p. 89 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 231 - Lautte, Jardin, p. 242).
Zie: Maarke
Metteneye (Lodewijk):
- in keel een keper van goud, beladen in de top met een vijfpuntige ster van azuur,
vergezeld van drie torens van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-42: lodewic metten eye)
Zegel: "Jan Mettenye", ridder, zegelde in 1390: een keper beladen in de top met een ring en
vergezeld van drie kastelen. Antoine Metteneye, heer van Marcke, zoon van Peter,
zegelde in 1502: een keper beladen met een lelie en vergezeld van drie torens (Demay,
Flandre, n° 1320 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 533).
Nota: “Loys Metten-Eye, bourgeois de Bruges” vergezelde de graaf van Nevers, Jan zonder
Vrees, in 1396 naar Hongarije (Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 82 - Kervyn de
Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 398 - Van den Abeele, Witte, p. 64).
Metteneye (Peter):
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie torens van hetzelfde, een barensteel
van azuur.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-40: pieter mettè eye
Helm: een zwanenkop van zilver en keel, gebekt van goud, houdend in zijn bek twee ringen,
de ene van zilver, de andere van goud, tussen een vlucht, links van keel, rechts van zilver
(1393-B)
Nota: Hij was gehuwd met Barbara van der Zyckele en overleed in 1427. Ze werden beiden
begraven in de Augustijnerkerk te Brugge. Peter Metteneye nam deel in 1398-1399 aan
het steekspel te Rijsel, waar hij “den danc brochte van der Spinet”. Hij was raadsheer
van de hertog. Een Peter Metteneye was schout van de stad Brugge in 1416, 1420 en
1426 (Gailliard, Bruges, D. VI, p. 333 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 400
- Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 144 - Van Praet, Recherches, p. 301 – Vermeersch,
Grafmonumenten, D. II, n° 144 - Wikipedia, Brugge).
Mettepenninghen:
- in azuur een dwarsbalk van keel, beladen met drie penningen van goud, vergezeld in
de rechterbovenhoek van een meerltje van hetzelfde.
Bron: (1500-G/04v-3-3: mettepenninghen)
Zegel: Jehan Metten Penninghen zegelde in 1430: een dwarsbalk beladen met drie penningen
en getopt met drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 475).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 367
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie
"Mettenpenningen" (Lautte, Jardin, p. 242).
Meulebeke (heer van): Lok. B-8760
- in zilver vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top (Douve).
Bron: (1557-G/439: le sgr de moerlynghyen) - (1562-B/380: les sgr de moerlinghem)
- in goud een getand schuinkruis van azuur, vergezeld van vier korenschoven van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/451: le sgr de molenbeque)
Zegel: Jehan van Meulebeke zegelde in 1385: een getand schuinkruis, vergezeld van vier
gebonden korenschoven (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 81).
- in goud een uitgeschulpt schuinkruis van azuur, vergezeld van vier korenschoven van
sabel, gebonden van zilver (Bonin).
Bron: (1562-B/156: les sgr de molenbeke, leur surnom fut bonin)
Meulen (van der):
- in zilver zes schelpen van keel.
Bron: (1524-G/j-04: vander muelen)
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/364: le mayson surnomé mullaerdt)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse: in keel zes schelpen van zilver. Rietstap en Philippe de
L'Espinoy geven voor een familie "vander Meulene": in keel vijf schelpen van zilver,
kruisgewijs geplaatst (de L'Espinoy, Noblesse, p. 469 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. I, p. 177 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 213).
Meunicxzee (heer van):
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1562-B/177: les sgr de muenicxzee)
Nota: Tussen de 16 kwartieren van Jehan Gailliard staan de wapens aangegeven van de
familie Meunicxzee. Zij voerden: gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie kepers van keel; 2
en 3, Croy-Renty. Jehan Gailliard, overleden in 1502, huwde Agnes, dochter van Jehan,
heer van Meunincxzee, en van Jolante de Croy. Ik heb de familiale banden tussen Croy
en de familie Meunincxzee niet kunnen vinden (Gailliard, Inscriptions, D. I-B, p. 379 -
Gailliard, Bruges, D. V, p. 436 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 213).
Meur (heer van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een binnenzoom van
twaalf meerltjes van sabel.
Bron: (1380-U/1799: le sire d'oumert) - (1450-M/13v-3: le sr deumez) - (1543-B/148v-5: sr
donnert) - (1562-B/403: les sgr de muer) - (1570-G/208: le sgr de muier) - (1600-E/147
v-6: celuj de meret)
Wapen: (de Lalaing, Maldeghem, p. 81)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een binnenzoom van
meerltjes van sabel.
Bron: (1380-W/28v-28: le sr de meurs) - (1400-G/157v-19: le sr mera) - (1470-D/115r-06:
le sire dommert) - (1470-P/384r1: le sgr d'eumer) - (1650-C/60r-20: le sgr de muir)
- in goud een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een binnenzoom van
twaalf meerltjes van sabel.
Bron: (1535-U/085-16: sr d'emmer)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, vergezeld van twaalf
meerltjes van sabel.
Bron: (1557-G/348: le sgr de meur) - (1650-B/293-07-8: muere)
Kreet: isengien (1650-B)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 142)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 368
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, (een zoom van
meerltjes van sabel).
Bron: (1570-B/1864: le sgr d'eumer)
Meurchin (heer van): Lok. F-59810
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1535-U/093-13: sr de heuchin) - (1570-B/2017: le sgr de meurchin) - (1570-G/219:
le sgr de meurchin) - (1650-C/63r-14: le sgr de meurchein)
Nota: Voor (1535-U), gezien het wapen beschreven staat tussen de Vlaamse heerlijkheden,
wil hij hier waarschijnlijk de heerlijkheid Meurchin en niet Heuchin uitbeelden. Deze
laatste wordt weergegeven tussen deze van Artesië (1535-U/124-08).
- geschuinbalkt van zilver en azuur, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/185: meurchin)
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie vijfbladen van hetzelfde, een
schildhoofd van goud, beladen met een adelaar van sabel (Blancq).
Bron: (1544-L/186: le sgr de meurchin)
Zegel: Een Jacob de Meurchin, koninklijk sergent te Doornik, zegelde in 1393: een keper
vergezeld van drie sterren (Fourez, Tournai, n° 50).
- in azuur een keper van goud, beladen in de top met een schildje van Ruffault,
vergezeld van drie vijfbladen van goud, een schildhoofd van goud, beladen met een
dubbelkoppige adelaar van sabel.
Bron: (1570-B/2018: le sgr de meurchin) - (1570-G/219: le sgr de meurchin)
Mey (de):
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie klaverbladen van sinopel.
Bron: (1500-G/09v-5-8: de mey)
Wapen: Rietstap geeft: in zilver een keper van keel, vergezeld van drie schuingeplaatste
eikels met bladen van hetzelfde, de staartjes naar beneden (Rietstap, Armorial, D. II,
p. 215).
Meyeraert:
- in keel een lelie van goud, een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1500-G/04r-2-3: giliverts) - (1550-A/14v-01: meyeraert)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Meyerart"
(d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 120 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 665 - Rietstap,
Armorial, D. II, p. 217).
Meyere (de):
- in sinopel drie lelies van zilver.
Bron: (1550-A/13r-07: meyere)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 397)
Meyere < = de Deyn (de) ?:
- in keel een hert van goud.
Bron: (1500-G/06r-3-1: de deyn)
Wapen: (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. VI, p. 211)
Mez (du):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een kruis van azuur (Croix); 2 en 3, in goud een
vrijkwartier van keel.
Bron: (1375-B/34v-2: les armes de mes)
Mez (Fissiel du):
- in goud een vrijkwartier van keel.
Bron: (1410-P/07r-4: s' philliel dumes)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 369
Zegel: Een "Jehan du Mes" genoemd Fissiel, ridder, zegelde in 1384: een vol schild met een
vrijkwartier, een barensteel over alles (Demay, Flandre, n° 1326).
Mez (heer van Le): Lok. F-59262
- in goud een vrijkwartier van keel.
Bron: (1470-P/395r1: le sgr du mez) - (1544-L/213: le mez) - (1570-B/2062: le sgr du mes)
- (1570-G/222v: le sgr du mes)
Nota: (Douxchamps, Croix, p. 7, n° VI)
Zie: Anstaing - Sainghin en Mélantois
Mez (Robrecht du):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een kruis van azuur; 2 en 3, in goud een vrijkwartier
van keel; een barensteel van azuur, bezaaid met penningen van goud, over alles.
Bron: (1375-B/34v-3: robert de muelle)
Mez (Roger du):
- in zilver een kruis van azuur, een barensteel van goud.
Bron: (1420-C/657: rogier du mez)
Mez, heer van Croix (Jehan du):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een vrijkwartier van keel; 2 en 3, in zilver een kruis van
azuur (Croix).
Bron: (1420-C/340: messire jehan du mez, sgr de croix)
Kreet: senguin (1420-C)
Zegel: Jehan du Mez, ridder, zegelde in 1404: gevierendeeld 1 en 4, een vol wapen met een
vrijkanton; 2 en 3, een kruis (Demay, Flandre, n° 1327).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 340)
Middelburg (heer van): Lok. B-9992
- in keel een kasteel van goud.
Bron: (1550-A/08v-08: middelbourg)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 123)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met twee versmalde schuinbalken van
goud (Peter Bladelin).
Bron: (1557-G/680: le sgr et fondateur de la ville de myddelbourg) - (1562-B/423: messire
piere bladelinc fut fondateur et priemier seigneur de la ville de middebourg en flandre
en 597: middelbourg)
Wapen: Volgens Merghelynck: in hermelijn een schuinbalk van keel voorzien van versmalde
schuinbalken van keel (Merghelynck, Beauvoorde, D. II, p. 51).
Middelburg (stad): Lok. B-9992
- in zilver een toren getorend met drie stuks van keel.
Bron: (1557-G/079: myddelbourg)
Zegel: Middelburg zegelde in 1739: een versterkte burcht getopt met drie torentjes (de
Ghellinck, Sceaux, p. 254).
Migrode:
- in zilver een dwarsbalk van sabel, beladen met drie schelpen van goud, vergezeld in
het schildhoofd van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1500-G/08v-3-8: migro)
Zegel: "Jan van Migrode", houdt een leen te Erpe. Hij zegelde in 1538: drie meerltjes
gerangschikt in het schildhoofd. De rest van het schild is gebroken (de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 480).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Migrodre en
flandre" (Bethune, Epitaphes, p. 81 - Lautte, Jardin, p. 231).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 370
Miltz (de):
- in keel een schildhoofd van zilver, beladen met een dwarsbalk van drie spitsruiten
van keel, elke spitsruit beladen met een zespuntige ster van goud.
Bron: (1500-G/10r-4-1: de milt)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Miltz": in keel een
schildhoofd van goud.
Minkelsluis:
- in azuur een dwarsbalk an zilver, getralied van keel.
Bron: (1500-G/03r-3-2: mynckesluus)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Minckelsluus"
(Lautte, Jardin, p. 236).
Mirabello genoemd van Halen (Jehan):
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1430-C/085-05: myrabeel hr jan và lillo)
Nota: (Vandermaesen, Bijdrage, D. I, p. 532)
Mirabello genoemd van Halen:
- in keel een leeuw van goud, getongd van keel.
Bron: (1500-G/06r-6-7: mirabelle of hale)
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1650-B/294-04-8: mirabelle dicti haelen)
Zegel: "Symonis de Mirabello", ridder, heer van Perwez, zegelde in 1336: een gekroonde
leeuw en in 1339: in een ovaal schild een gaande leeuw, de staart tussen de poten, zittend
op een terras (Demay, Flandre, n° 1330 - de Pauw, Artevelde, n° 54 - de Wree,
Généalogie, D. I, p. 115 en D. II, p. 266).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in keel een leeuw van goud, getongd en gekroond van azuur.
Volgens Bethune is de leeuw genageld en gekroond van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 57
- de L'Espinoy, Noblesse, p. 76 - Lautte, Jardin, p. 243).
Moen (heer van): Lok. B-8552
- in zilver een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/525: le sgr de manden)
Kreet: maldeghem maldeghem (1557-G)
- gedwarsbalkt van keel en goud, de dwarsbalken van keel getralied van zilver
(Baronaige).
Bron: (1562-B/467: les sgr de momde, leur surnom est de bernage)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: gedwarsbalkt van goud en keel, de dwarsbalken van keel
getralied van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 296-297).
Zie: Mouden
Moere (Gillis van der):
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel.
Bron: (1582-B/122r-14: gielis van den moere)
Moere (Gossuin van der):
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel, een barensteel van azuur over de keper.
Bron: (1525-C/155: h. gosen van de moere)
Zegel: "Goessin van den Moere", ridder, zegelde in 1339: een vol schild onder een
schildhoofd, rechts beladen met een schildje met een keper en een barensteel erover
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 155)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 371
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel, een barensteel van zilver over de keper.
Bron: (1582-B/122v-10; h. goesen van der moere)
Zegel: "Ghosin van Moere" zegelde in 1336: een vol schild onder een schildhoofd rechts
beladen met een schildje (Demay, Flandre, n° 1333).
Moere (heer van): Lok. B-8020
- in sabel een kruis van zilver, vergezeld van vier meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/464: le sgr de le moere) - (1562-B/348: les sgr de le moere)
Kreet: cnesselare (1557-G)
Moere (heer van): Lok. NL-4574
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel (Axele).
Bron: (1370-M/815:) - (1395-G/0987: he' van de' moor) - (1525-C/143: h. van der moere) -
(1570-B/1973: le sgr de la moere) - (1600-W/095r-6: le sgr de le mer) - (1650-B/293-
05-9: van der moere) - (1650-C/62r-18: sgr de la moere)
Kreet: gand (1650-B)
Helm: het hoofd van een man zonder baard komende uit een kuip (niet afgewerkt) (1395-G)
Zegel: "Loenis van den Moure", man van de kastelenij van Gent, zegelde in 1399: een vol
wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een schildje met een keper (ruw) (de
Raadt, Sceaux, D. II, p. 486).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 28 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 599)
- in sabel een schildhoofd van goud (zilver), beladen met een schildje van Axele.
Bron: (1471-R/52-03: les armes de le moeren)
Zegel: "Jhan van den Moure" zegelde in 1339: een vol wapen met een schildhoofd, rechts
beladen met een schildje met een keper (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534).
- in sabel een schildhoofd van zilver, links beladen met een schildje van goud een keper
van keel.
Bron: (1500-G/02v-8-1: vander moere) - (1524-G/h-04: vander moere)
- in azuur (sabel) een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud
een keper van keel.
Bron: (1535-U/102-06: h van der moor)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van keel een
keper van goud.
Bron: (1550-A/14r-02: moere)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver; 2 en 3, in goud een keper
van keel.
Bron: (1557-G/394: le sgr de le moere)
Kreet: vilaeyn (1557-G)
- in keel een keper van hermelijn (Ghistelles), vergezeld in de rechterbovenhoek van
een schildje gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw van keel
erover.
Bron: (1562-B/054: les sgr de la moere, leur surnom fut de ghisteiles)
- in zilver een schildhoofd van sabel, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel.
Bron: (1570-G/216: le sgr de la moere)
Zie: Laarne
Moere (Jehan van der):
- in sabel een kruis van zilver, vergezeld van vier meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/208: h. jan van de moere) - (1582-B/119r-05: h. jan van der moere)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 208)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 372
Moere (Jehan van der):
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1372-B/0584: her jan vanden moere)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van goud een
keper van keel (Axele).
Bron: (1410-P/02r-5: s' iehan deile) - (1460-G/102-1: h jà và havre)
Helm: het hoofd van een gebaarde man van zilver, komende uit een kuip van sabel (1460-G)
Moerkercke (Frank van):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, vergezeld in
het schildhoofd van een schildje van goud vier kepers van keel, de eerste met
afgesneden top.
Bron: (1525-C/096: h. vranck van morkerke) - (1582-B/117r-14: h. vranck van moerkerke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 96)
Moerkercke (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van
zilver; 2 en 3, geschaakt van zilver en azuur van vier rijen.
Bron: (1436-C/071r-11: jan van massemine) - (1436-L/1345: jan van massemen)
Helm: twee ploegijzers van hermelijn komende uit een kroon (1436-C)
Moerkercke (Lodewijk van):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud, vergezeld in
het schildhoofd van een schildje van goud vier kepers van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-22: mer lovis van moerkerke)
Zegel: Catherine, weduwe van heer Lodewijk van "Mourquerque", ridder, baljuw van Kortrijk,
zegelde in 1425: gedeeld I, een schuinkruis beladen met vijf schelpen en vergezeld in
het schildhoofd van een schildje met drie kepers; II, een schuinbalk beladen met drie
hoefijzers (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 487).
Nota: Hij was raadsheer en kamerling van de hertog van Bourgondië. “Lowis van Moerkercke,
rudder” staat verscheidene malen vermeld als schepen van het Brugse Vrije van 1399 tot
1406 en burgemeester van de schepenen in 1400 en 1407. Hij overleed in 1423 en zij in
1425 en beiden werden begraven in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Damme (Bethune,
Epitaphes, pp. 365-366 - Buylaert, Adelslijsten, n° 392 – Buylaert, Repertorium, pp. 489-
490 - Delepierre, Documents, S. II-7, pp. 81-88 - Prevenier, Handelingen, n° 402 en 636).
Moerkercke (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van
zilver; 2 en 3, geschaakt van zilver en azuur van vier rijen.
Bron: (1445-L/268-10: moerkerke)
Zegel: "Roeland van Moerkerke", ontvangt voor zijn vrouw Jacqueline Ontins, een rente op
de heerlijkheid Guines. Hij zegelde in 1419: gevierendeeld 1 en 4, een schuinkruis beladen
met vijf schelpen; 2 en 3, geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 487).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 41)
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een
uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1445-L/272-04: enn và moerkerke)
Wapen: Bethune vermeldt Maria van Moerkercke, dochter van Lamsin van Moerkercke en
van Maria van Kerckem en echtgenote van Wouter van der Gracht, overleden in 1385, die
als wapen voerde: Moerkercke met een getande zoom van azuur (Bethune, Epitaphes, p.
291 - Gailliard, Bruges, D. III, p. 60 - Vercaemst, Gracht, pp. 100 en 376-377).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 373
Moerkercke, heer van Merkem (Lamsin van):
- in zilver een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een
uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1460-L/050:)
Nota: Van Helmont kent dit wapen toe aan Lamsin van Moerkercke, heer van Merkem. Zijn
dochter Maria, vrouw van Wouter van der Gracht, brak effectief haar wapen met een
getande zoom van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 291 - van Helmont, Codex, n° 50 -
Vercaemst, Gracht, pp. 100 en 376-377).
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een zoom van
azuur.
Bron: (1525-C/104: lambrecht van meerighem) - (1582-B/117r-21: h. lambrecht van
meerighem)
Zegel: Een Lamsin van Moerkercke staat, met zijn broeders Rogier en Ancel, vermeld in 1362
in een charter aangaande Zonnebeke. Hij zegelde: een schuinkruis beladen met vijf
schelpen (van den Eeckhout, Coninck, n° 110).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 104)
Moerkercke, stiftdame van Ste-Aldegonde te Maubeuge (Joost van):
- gedeeld I, blank; II, in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van
zilver.
Bron: (1438-A/352-05: demiselle josse de morkerke)
Moerkerke (heer van): Lok. B-8340
- in goud een schuinkruis van keel (Praet), beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1265-W/1245:) - (1370-M/818:) - (1380-U/1836: celui de marquerque) - (1380-
W/29r-36: cellui de morkerque) - (1395-G/0996: he' van moerkirke) - (1400-G/158v-11:
celluy de morquerke) - (1410-P/01v-1: s' de morkerke) - (1430-C/133-10: akrekqeom) -
(1436-C/070r-12:) - (1436-L/1322:) - (1445-L/268-01: moerkerke b) - (1450-B/0881:) -
(1460-G/031-6:) - (1470-D/128r-03: celuy de mierluque) - (1470-P/389v2: le sgr de
mourkerke) - (1471-R/49-08: le sgr de mourkercke) - (1500-G/01v-4-2: moerkercke) -
(1525-C/011: h. van moerkerke) - (1550-A/09r-02: moerkercke) - (1557-G/209: le sgr
de moerquerque) - (1562-B/171: les sgr de moerkerke) - (1570-B/1908: le sgr de
mourkercke) - (1570-G/211: le sgr de moerkerke) - (1582-B/115v-17: h. van moerkercke)
- (1600-E/157r-4: le sire de moerkercke) - (1650-B/293-04-5: moerkerke) - (1650-
C/61r-08: morbecke)
Kreet: praedt praedt (1557-G) - praet (1650-B)
Helm: een morenhoofd met blonde haren, omwonden van keel, komende uit een kuip van
hermelijn (1395-G) - een morenhoofd komende uit een kroon (1436-C) - een morenhoofd
met blonde haren, omwonden van keel, komende uit een kuip van hermelijn (1450-B)
Zegel: "Lonis van Mourkerke" zegelde in 1339: een schuinkruis beladen met vijf schelpen (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 126)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 352)
Zie: Merwede - Mooreghem – Rolleghem
Moerkerke (heer van):
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1535-U/102-03: h van moerkerken)
Nota: Het zijn de wapens van de familie de Mortagne, heren van Moriames. Voor de heren
van Moerkerke dient men het kruis te vervangen door een schuinkruis.
Moerkerke (Lodewijk van Praet, heer van): Lok. B-8340
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1435-T/0573: messire de morkerke)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 374
Zegel: "Ludovici" van Praet zegelde in 1420: een schuinkruis beladen met vijf schelpen
(Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 357).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 61)
Moerzeke (Gerard van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles heen,
vergezeld in het schildhoofd van een meerltje van sabel.
Bron: (1525-C/309: h. gheraert van moersekerke) - (1582-B/121r-01: h. geraert van
moerseke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 309)
Moerzeke (heer van): Lok. B-9220
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1525-C/179: moerseke) - (1557-G/308: le sgr de morseque) - (1582-B/118v-04:
moerseke)
Zegel: "Gheraerd van Mourzeke", ridder, zegelde in 1339: een dwarsbalk, een schuinkruis
erover (beladen in het hart? onduidelijk) (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 534).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/179: les sgr de moerseke)
Moerzeke (Hendrik van Grimberghe, heer van): Lok. B-9220
- in goud een dwarsbalk van sinopel, een versmald schuinkruis geblokt van zilver en
keel over alles heen.
Bron: (1288-W/008:)
Moerzeke = Voorhoute ? (heer van):
- in goud een dwarsbalk van azuur, een versmald getand schuinkruis van keel over alles
heen.
Bron: (1410-P/02v-1: s' de mordeghe)
Nota: "Gheraerd van Mourzeke", ridder, zegelde in 1339: een dwarsbalk, een schuinkruis
erover (beladen in het hart? onduidelijk). De heer van Moerzeke wapende, in zilver een
dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen. Een getand of uitgeschulpt
schuinkruis werd gevoerd door de heer van Voorhoute. Wouter van Voorhoute zegelde in
1337: een dwarsbalk, een uitgeschulpt schuinkruis erover (de Raadt, Sceaux, T. IV, p.
534 - Rottier, Wase, n° 110).
Moeskroen (heer van): Lok. B-7700
- in keel een dwarsbalk van zilver, een getande zoom van azuur.
Bron: (1557-G/406: le sgr de mocron)
Kreet: louvaein (1557-G)
- in keel een dwarsbalk van zilver (Leuven).
Bron: (1557-G/460: le sgr de moscroen) - (1562-B/404: les sgr de moscron, leur surnom fut
de louwain)
Kreet: louwaeyn louwaeyn (1557-G)
- in keel een schuinbalk van vair (Barre).
Bron: (1562-B/405: les sgr de moscron, leur surnom est de la bare) - (1570-B/1945: le sgr
de mousqueron) - (1570-G/213v: le sgr de mousqueron) - (1650-C/61v-20: sgr de
mouscron)
Nota: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 295)
Moirick:
- in sabel een morenkop van goud.
Bron: (1500-G/05v-4-8: moirick)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Moirick"
(Lautte, Jardin, p. 245).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 375
Mol (de):
- in keel een kruis van vijf ruiten van zilver, vergezeld van vier blokjes van goud.
Bron: (1500-G/10r-6-3: de mol)
Zegel: "Radulphus Mol", schepen van Brussel, zegelde in 1298: vijf kruisgewijs geplaatste
ruiten, vergezeld van acht blokjes (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 491).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Mol en Brabant": in keel
vijf kruisgewijs geplaatste ruiten van zilver, vergezeld van twintig blokjes van goud.
Volgens d'Hane-Steenhuyse en de L'Espinoy: in keel bezaaid met blokjes van goud, vijf
kruisgewijs geplaatste ruiten van hetzelfde (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 121
- de L'Espinoy, Noblesse, p. 165).
Molembaix (heer van): Lok. B-7760
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud;
een hartschild van sabel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten
geplaatst 3, 3, 3 en 1 (Esnes).
Bron: (1544-L/070: le sgr de molenbays)
- gedwarsstreept van zilver en azuur.
Bron: (1570-B/1849: le sgr de molembais) - (1650-C/60r-09: molembais)
Zegel: Catherine de Molembaix, vrouw van Beaumont, weduwe van Gilbert de Lannoy, zegelde
in 1409: gedeeld I, drie gekroonde leeuwen en een uitgeschulpte zoom; II,
gedwarsstreept van tien stukken (Demay, Flandre, n° 1334).
- in zilver vier dwarsbalken van azuur.
Bron: (1570-G/206v: le sgr de molembais)
Wapen: volgens Lautte: in zilver drie tweelingsbalken van azuur (Lautte, Jardin, p. 235).
Molembaix, heer van Tourcoing (heer van): Lok. B-7760
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel;
een hartschild van sabel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten
geplaatst 3, 3, 3 en 1 (Esnes).
Bron: (1544-L/093: monsgr de molenbais, sgr de tourcoing haulte justice)
Molenbeque = Horebeke ? (heer van):
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen (Schorisse).
Bron: (1562-B/158: les sgr de molenbeque, leur surnom fut d'escornes)
Nota: Ik heb geen leen Molebeek of Meulebeke terug gevonden dat heeft toebehoord aan
een lid van de familie van Schorisse (de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 177-253 – Verroken,
Arend, pp. 261-410).
Molinel (heer van Le): Lok. F-59160
- in zilver drie kraaien van sabel (Cauwet).
Bron: (1544-L/258: le sgr du molinel)
Molinel (heer van Le): Lok. F-59250
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud, een
barensteel met vijf hangers van keel (Halewyn).
Bron: (1544-L/251: le molinel)
- in goud drie klaverbladen van azuur (Corenhuyse).
Bron: (1544-L/252: le sgr du molinel)
Zie: Corenhuyse
Moncheaux (heer van): Lok. F-59283
- in sinopel het woord MONCEAUX schuingeplaatst geschreven tussen twee versmalde
schuinbalken, alles van goud, vergezeld in het schildhoofd van een schildje gegeerd

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 376
van goud en azuur van twaalf stukken, een hartschild van keel (Sint Pieters te
Rijsel).
Bron: (1544-L/233: monceaux)
Monikkenrede (stad): Lok. B-8340
- doorsneden van zilver en sinopel, rechts beladen met een monnik van sabel over alles
heen, links op het zilver een schip, touwen en zeilen opgetuigd, van sabel.
Bron: (1557-G/047: muenequereede)
Zegel: Monikkenrede zegelde in 1309: een aanziende staande monnik, die met beide handen
een boek vasthoudt, rechts vergezeld van een klimmende leeuw, links van een lelie, een
dobbelend schip en een ster, op een getralied veld (de Ghellinck, Sceaux, pp. 258-259 -
De Mey, Sceaux, n° 42, pp. 226-231).
Monnoyer (Jehan Le):
- in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld van zilver
en getongd van keel.
Bron: (1420-C/431: jehan le monnoyer)
Zegel: Jehan le Monnoyer, zegelde in 1378: bezaaid met penningen en een leeuw (Boniface,
Epinette, p. 119 - Demay, Flandre, n° 2613).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 431)
- in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1486-L/1371: jehan de faucheti)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 118-119)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van
hetzelfde; 2 en 3, in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1486-L/1452: jehan monnoier)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 173-174)
Monnoyer (Le):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel bezaaid met penningen van goud, een leeuw van
hetzelfde; 2 en 3, in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd
van twee sterren van goud.
Bron: (1650-L/62: le monoier)
Monsorel (heer van): Lok. F-59261
- in zilver getralied van sabel, een vrijkwartier van keel (Cauchie).
Bron: (1544-L/184: le sgr de montforet)
Zie: Cauchie – Rocques
Mont (du):
- in goud een ankerkruis van keel.
Bron: (1500-G/07v-6-6: du mont)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Mont" (Cortyl,
Ghys, p. 46 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 177 - Lautte, Jardin, p. 245).
Mont (heer van Le):
- in sabel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1535-U/094-06: sr de dumoy) - (1543-B/155r-2: sr dumon) - (1600-E/156v-5: celuj
du mont)
Nota: Een Willem du Mont was baljuw van Oudenaarde van 1309 tot 1311. Hij werd afgezet
wegens wanbeleid (Nowé, Baillis, pp. 191 en 399).
Zie: Roudt

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 377
Mont (Jacob du):
- in sabel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1470-D/127v-01: le sire jacgues dumont)
Nota: In 1300, werd een “Mess. Jakes de Mounes” gevangen gehouden in Frankrijk (Delfos,
Liebaards, p. 333 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 305 – Verbruggen, Guldensporen,
p. 227).
Mont (Lancelot du):
- in azuur een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1300-V/0188: langelot de damuin)
Mont-Bernanchon (heer van): Lok. F-62350
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een leeuw
van azuur.
Bron: (1450-E/46r-21: le sr du mont bnaichon)
Zegel: Jehan, heer van Mont-Bernanchon, ridder, zegelde in 1305: een dwarsbalk vergezeld
in de rechterbovenhoek van een gaande leeuw (Demay, Artois, n° 485).
Montaigu (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een schuingeplaatste hazewind van goud; 2 en 3, in
zilver drie maliën van keel; een zoom van keel, beladen met acht penningen van goud.
Bron: (1535-U/099-05: de montegnit)
Montaigu (Peter de):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een schuingeplaatste hazewind van goud; 2 en 3, in
zilver drie maliën van keel; een zoom van keel, beladen met elf penningen van goud.
Bron: (1372-B/0612: h peter van muntagwt) - (1395-G/0995: her peter van montagut)
Zegel: Peter de Montaigu, ridder van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1355:
gevierendeeld 1 en 4, een hond; 2 en 3, drie maliën; over alles een zoom (Demay,
Clairambault, n° 6227).
Nota: "Pietre van Montaghu ons princen camerlinc" ridder, wordt vermeld in 1368 in de
rekeningen van de stad Brugge. Hij overleed voor 1393 (Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. III, p. 139 - Popoff, Bellenville, n° 612).
Montcavrel (heer van): Lok. F-62170
- in keel drie vijfbladen van goud, een schildhoofd van hetzelfde.
Bron: (1375-S/19v-17: le sr de montcaurel)
- in keel drie vijfbladen van goud, geknopt van zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1525-C/M-23v-06: h và modavereel)
- in keel drie vijfbladen van zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1535-U/102-16: montaveren)
Zegel: Jehan de Montcavrel, ridder, zegelde in 1342 en Jehan, heer van Montcavrel, ridder,
zegelde in 1393: drie vijfbladen onder een schildhoofd (de La Gorgue-Rosny, Recherches,
D. IV, p. 309 - Demay, Artois, n° 487).
Wapen: De La Gorgue-Rosny geeft voor Montcavrel in Le Boulonnais en Lautte voor
"Moncaurel": in keel drie vijfbladen van goud, een schildhoofd van zilver. Delgrange en
Prinsault en ook de La Gorgue-Rosny geven: in keel drie vijfbladen van goud, een
schildhoofd van hetzelfde. Een Willem de Montcavrel voerde: in keel drie rozen van goud,
een schildhoofd van hetzelfde, beladen met een schildje van keel een schuinbalk van
zilver, beladen met drie schelpen van azuur (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, p.
1016 en D. IV, pp. 309 en 311 - Delgrange, Boulonnais, n° 69 - Lautte, Jardin, p. 293 -
1470-P/352v-3).
Zie: Popoff, Artois, n° 171-172

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 378
Montmorency (Boudewijn de):
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een ruit van goud, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur.
Bron: (1538-W/103: msgr bauduin de montmorenchy, sgr de croisilles)
Helm: een hondenkop van zilver komende uit een kroon van goud (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 115)
Zie: Bar - Buzelin - Chapelle - Koekelare - Fauquissart - Melle - Roupy – Wastines
Moor (de):
- in sabel een ankerkruis van zilver.
Bron: (1455-G/114v-1: mooren) - (1557-G/428: le sgr de moer)
Kreet: halt wast van der woestyne halt wast van der woestyne (1557-G)
Helm: het hoofd van een gebaarde man (1455-G)
- in azuur een ankerkruis van zilver.
Bron: (1562-B/273: les sgr de moer)
Moor (de):
- in keel bezaaid met schelpen van zilver.
Bron: (1400-G/158v-12: le more)
- in keel vijf schelpen van zilver.
Bron: (1470-P/389v4: a le mort)
- in sabel tien schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/359: la mayson surnomé smoers) - (1562-B/482: la maison surnommé smoers)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in sabel zes schelpen van zilver. Bethune vermeldt tien
schelpen (Bethune, Epitaphes, p. 298 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 502).
Moor (Filips de):
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1470-D/125r-09: sire philles de moir)
Nota: Filips de Moor, ridder, broeder van Gerard, staat vermeld in 1302 onder de Liebaards.
Hij was zoon van Boudewijn de Moor en van Elisabeth van Maldeghem (Colens, 1302, p.
120 - Delfos, Liebaards, p. 333 V-146 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, pp. 77-
78 en 130 – Moelaert, Wessegem, p. 219 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 38 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 228).
Moor (Gerard de):
- in keel bezaaid met schelpen van zilver.
Bron: (1300-V/0135: guerard le mors)
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1535-U/100-02: h gerit die meer)
Zegel: "Grart le Mort", ridder, zegelde in 1284: zes schelpen, geplaatst 3, 2 en 1 (Laurent,
Namur, n° 173 – Moelaert, Wessegem, p. 215).
Nota: Volgens het grafzerk van zijn dochter Isabelle, overleden in 1429, "mer Gheeraerdt
s'Moers" voerde als wapen: in sabel tien schelpen van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 298
- Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 536-537).
Moor (Gerard de):
- in sabel een ankerkruis van zilver.
Bron: (1525-C/149: h. gheraert de moer) - (1582-B/118r-04: h. gheraert de moor)
Zegel: "G rart le Mor chevalier" zegelde in 1330: een ankerkruis (Demay, Flandre, n° 1366 –
Moelaert, Wessegem, p. 221).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 149)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 379
Moor (Jehan de):
- in sabel een ankerkruis van zilver, beladen in het hart met een spoorrad van keel.
Bron: (1331-T/136: jehan neppe en 19v-1: jehan nieppe)
Moor (Jehan de):
- in keel bezaaid met schelpen van zilver.
Bron: (1380-U/1838: jehan le mort) - (1380-W/29v-02: halemort) - (1650-B/294-02-2:
halemont)
Mooreghem (heer van): Lok. B-8700
- in zilver een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1557-G/288: le sgr de meerreghem)
Kreet: moerquerque (1557-G)
Zegel: "Jan van Moregheem", schepen van Sluis, zegelde in 1406: een schuinkruis beladen
met vijf schelpen en vergezeld in het schildhoofd van een vijfblad. "Vranke van
Moerghem" zegelde in 1432: een schuinkruis beladen met vijf schelpen en vergezeld in
het schildhoofd van een ster (Demay, Flandre, n° 4370 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 535).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 352)
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver (Moerkercke),
een zoom van hetzelfde.
Bron: (1562-B/172: les sgr de meeringhem, leur surnom est de moerkerke)
Moorslede (heer van): Lok. B-8560
- in goud twee schuinbalken van keel.
Bron: (1380-U/1801: celui de morselede) - (1380-W/28v-29: cellui de morselede) - (1400-
G/157v-20: le sr demasele) - (1425-S/0280: le sieur de morselles) - (1450-M/13v-4: le
sr de morselehewe) - (1470-D/115r-07: celuy de merslede) - (1470-P/384r3: le sgr de
morslede) - (1471-R/48-06: le sgr de morslede) - (1475-S/164r-15: le sgr de morselede)
- (1500-G/08r-6-7: moermont) - (1535-U/089-14: sr de morslede) - (1543-B/148v-6: sr
de morseldt) - (1550-B/F-079: le sr de morsledt) - (1557-G/259: le sgr de morslede) -
(1562-B/304: les sgr de morslede) - (1570-B/1866: le sgr de morslede) - (1570-G/208:
le sgr de morselede) - (1600-E/148r-1: le sire de morselede) - (1650-C/60r-24: le sgr de
morselede)
Zegel: "Henrici de Morseleide" zegelde in 1224 en 1226: twee schuinbalken (Demay, Flandre,
n° 1361 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10444 - Warlop, Flemish, p. 997).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Morslede en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 310-311 - Lautte, Jardin, p. 239).
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1395-G/0979: moersleyde) - (1535-U/089-15: mersleide)
- in goud drie (twee) schuinbalken van keel.
Bron: (1550-A/11v-07: morslede)
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, knoppen en wimpels
van goud, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel (Porte).
Bron: (1570-B/1868: le sgr de morselede) - (1570-G/208: le sgr de morselede) - (1650-
C/60v-01: de la porte, sgr de morselede)
Zegel: "Josse van der Poorte", heer van Moorslede, zegelde in 1502: drie poorten, elk
voorzien van drie scherpe daken, erover een vrijkwartier beladen met een kruis (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 546).
- in goud twee linkerschuinbalken van keel.
Bron: (1600-W/090r-4: le sgr de moreslede)
- in zilver twee schuinbalken van keel.
Bron: (1650-B/293-06-2: morslede)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 380
Moorslede (Jehan van):
- in keel twee schuinbalken van goud.
Bron: (1525-C/117: h. jan van moorslede) - (1582-B/117v-07: h. jan van moerslede)
Zegel: Een "Jan van Morslede", schepen van Kortrijk, zegelde in 1487: twee schuinbalken
beladen in het schildhoofd met een ster (Demay, Flandre, n° 4336).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 117)
Moorslede (Wouter van):
- in goud twee schuinbalken van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1300-V/0415: vuatier de morselede)
Zegel: "Walteri de Morselede" zegelde in 1297: twee schuinbalken met een barensteel
erover (Demay, Flandre, n° 1360).
Moorslede = Vladslo ? (heer van):
- in keel (drie) paardenkoppen van zilver.
Bron: (1471-R/51-03: le sgr de moeslede)
Nota: Het zijn waarschijnlijk de wapens van de familie Breydel. Ik heb wel geen verband
gevonden tussen deze familie en de heerlijkheid of een heerlijkheid Moorslede.
Morbecque (Denis de):
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, een
barensteel van keel.
Bron: (1370-N/1214-1267: m denis de mortbec)
Morbecque (heer van): Lok. F-59190
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes herkruiste kruisjes met spitse
voet van hetzelfde.
Bron: (1370-M/785:) - (1450-M/12r-7: le sr de morbecque) - (1500-S/68r-3: morbecque)
Zegel: Jehan de Saint-Omer, heer van Morbecque, zegelde in 1439: een dwarsbalk vergezeld
van zes met belletjes bezette kruisjes met spitse voet, geplaatst 3 in het schildhoofd
en 3 in de punt (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 306).
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een dwarsbalk vergezeld van zes kruisen, alles van goud
(Bethune, Epitaphes, p. 118).
- in (azuur) een dwarsbalk van goud, vergezeld van tien herkruiste kruisjes met spitse
voet van (hetzelfde), 4 in het schildhoofd en zes in de punt, geplaatst 3, 2 en 1.
Bron: (1372-B/0634: he van moerbeke)
- in azuur een dwarsbalk van (goud), vergezeld van tien herkruiste kruisjes van (goud),
4 in het schildhoofd en zes in de punt.
Bron: (1395-G/0992: he' van moorbeke)
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1400-A/132: morbecque) - (1425-S/0243: le sieur de bourbourg) - (1500-G/02r-3-5:
moerbeke) - (1535-U/096-05: sr de morbecque) - (1550-A/09r-07: moerbecke) - (1568-
B/57r-09: morbeke) - (1570-B/1932: le sgr de morbecq) - (1570-G/212v: le sgr de
morbecque) - (1582-B/115v-24: h. van moerbeken, casteleyn van sint thomars) - (1600-
W/088v-3: le sgr de morbeke) - (1650-C/61v-06: st. omer, sgr de morbecke)
Zegel: Karel de Saint-Omer-Morbecque zegelde in 1518: een dwarsbalk (Delvaux, Sang, pp.
185 en 430).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Morbecque dit
de St Omer en flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 134 - Lautte, Jardin, p. 246).
Nota: Het wapenboek Sicile (1425-S) geeft "le sieur de bourbourg", terwijl de kopie van
Parijs (1475-S) op deze plaats "le sgr de morbecque" aangeeft: in azuur een dwarsbalk
van zilver, vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse voet van hetzelfde (1475-
S/83r-07).
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 381
Bron: (1410-P/04v-1: s' de morke) - (1562-B/281: les sgr de moerbeke, leur surnom est de
sainct-Omer)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van tien herkruiste kruisjes met spitse
voet van hetzelfde.
Bron: (1435-T/0609:)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van tien herkruiste kruisjes van
hetzelfde.
Bron: (1450-B/0913:)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes herkruiste kruisjes met spitse
voet van zilver.
Bron: (1450-L/081-1: morbeke)
- in azuur een dwarsbalk van goud vergezeld, van drie herkruiste kruisjes met spitse
voet van goud.
Bron: (1470-P/396r2: les armes de morbecque) - (1475-S/163r-07: le sgr de morbecque) -
(1550-B/F-037: le sr de morbeque)
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, een dwarsbalk
van hetzelfde.
Bron: (1525-C/018: heer van moerbeke)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse
voet van zilver.
Bron: (1550-B/F-037: le sr de morbeque)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van achtien herkruiste kruisjes van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/213: le sgr de moorbeque)
Kreet: moorbeque (1557-G)
- in azuur een dwarsbalk van zilver, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/618: le sgr de manieere)
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van (goud), een dwarsbalk
van hetzelfde.
Bron: (1570-B/1932: le sgr de morbecq) - (1570-G/212v: le sgr de morbecque) - (1650-
C/61v-07: st. omer, sgr de morbecke)
- in azuur bezaaid met kruisjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-01-1: moerbeke)
Kreet: st omer (1650-B)
Zie: Popoff, Artois, n° 111
Morbecque (Jehan de):
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1370-N/1213-1266: m jehan de mortbec)
Zegel: Jehan de Saint-Omer, heer van Morbecque, zegelde in 1359: een veld bezaaid met
herkruiste kruisjes, een dwarsbalk erover (Demay, Flandre, n° 1560).
Nota: (de Meulenaere, Schacht, pp. 364-365)
Moregem (heer van): Lok. B-9790
- in sabel (10 schelpen van zilver).
Bron: (1400-G/158r-02: le sr de movenghin) - (1450-M/14r-5: le sr de morenghien) - (1535-
U/086-05: sr de moereghem) - (1600-W/091r-3: le sgr de moreghem)
- in sabel tien schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/358: le sgr de moereghem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 382
Moriames (heer van):
- in goud een kruis van keel (Mortagne), beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1425-S/0287: le sieur de moriamé) - (1470-P/397r1: le sgr de moriames) - (1475-
S/164v-06: le sgr de moriaume) - (1535-U/097-01: de morianne) - (1550-B/F-089: le sr
de moriammez) - (1562-B/174: les sgr de moraymez, leur surnom est radolff) - (1568-
B/62v-05: moriamez) - (1570-B/2082: le sgr de morieumez) - (1570-G/224: le sgr de
moriaulmez) - (1600-E/151v-5: le sr de moriamme)
Nota: Familie afkomstig uit Le Cambrésis. Volgens Le Carpentier: "Il y a en Flandres une
autre famille de Moraimés, qui porte d'or à la croix de gueules chargée de 5 coquilles
d'argent" (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 812 - Warlop, Wapenboek, p. 152).
Mortagne (Arnould de):
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel.
Bron: (1190-C/174: ernouls de mortaigne)
Zegel: "Ernous de Mortaigne", proost van de Onze-Lieve-Vrouwkerk te Cambrai, zegelde in
1291: een kruis (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 520).
Nota: (Prinet, Coucy, p. 174)
Mortagne (de):
- in goud een kruis van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1260-H/153: mortaigne)
Zegel: "Robert de Mortaingne, chevalier", zegelde in 1291: een kruis en een barensteel met
vijf hangers (Warlop, Flemish, p. 926).
Mortagne (Jehan de):
- in zilver een kruis van azuur, vergezeld van vier zespuntige sterren van keel.
Bron: (1420-C/404: maistre jehan de mortaigne)
Mortagne (Jehan de):
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1278-C/227: jehan de mortaigne - dH-22v: jan van mortange) - (1290-L/627: jehan
de mortaigne)
Zegel: "Jehan de Mortaine, chevalier, sire Despiere" zegelde in 1288: een kruis (Demay,
Flandre, n° 1371).
Nota: (de Boos, Breton, n° 627)
Mortagne (Willem de):
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1470-D/119r-02: sire guillaume moriauwe) - (1525-C/135: h. willem van moertaengen)
- (1582-B/126r-16: messire guillaume de moertaenge)
Zegel: "Willaume de Mortaigne, chevalier, signeur de Rumeis", zegelde in 1275, 1284 en 1291:
een kruis beladen met vijf schelpen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 2978 - Laurent,
Namur, n° 170 - Warlop, Flemish, p. 1164).
Nota: Willem de Mortagne, ridder, heer van Dossemer, wordt vermeld in 1302 onder de
Liebaards. Hij was zoon van Willem, heer van Rumes, en van Elisabeth van Audenarde,
erfelijk beer van Vlaanderen. Hij overleed in de veldslag bij Crécy in 1346 (Delfos,
Liebaards, p. 333 V-153 - van den Eeckhout, Coninck, n° 135 - van den Eeckhout, Dupuy,
p. 38 - Verbruggen, Guldensporen, p. 217).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 383
Mortagne, burggraaf van Doornik (heer van): Lok. F-59158
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1380-U/1765: les armes de mortaigne et chastelain de tournay) - (1380-W/28r-22:
les armes de mortaigne et chastelain de tournay) - (1395-G/1006: he' van mortaengen)
- (1400-G/157r-09: les armes de mortaigne) - (1425-S/0228: le sieur de mortagne) -
(1436-R/112r-4: lr comte de mortaigne) - (1450-L/077-4: mortaigne) - (1450-M/11v-8:
le sr de mortaingne) - (1455-G/114v-3: montagen) - (1470-D/113r-08: les armes de
mortaigne et chastellain de tournay) - (1470-P/376r4: le sgr de mortaigne chastellain de
tournay) - (1471-R/46-03: le sgr de mortaingne) - (1475-S/162v-09: le sgr de mortagne)
- (1500-G/01v-5-7: mortaigne - pottelles) - (1500-S/66v-1: mortaigne) - (1525-C/130:
mortaengen) - (1535-U/083-03: sr de mortaigne) - (1543-B/146r-3: sr de mortaignes) -
(1550-A/12r-01: mortagne) - (1550-B/F-022: le sr de mortaigne) - (1557-G/093: le
prince de moertaeingne) - (1562-B/243: les sgr de mortaingne, leur surnom fut radoulp)
- (1568-B/56v-09: mortaigne) - (1582-B/126r-15: sr de moertaenge) - (1600-E/145v-2:
les armes de mortagne) - (1600-G/0285: le sgr de mortagnes) - (1600-W/088r-1: le sgr
de mortaingne) - (1650-C/59r-17: le sgr de mortaigne, chastelain de tournay)
Kreet: tournay (1380-U) - tournay (1380-W) - tournay (1450-L) - tournay (1400-G) - tournay
(1470-D) - tournay (1470-P) - tournay (1471-R) - tournay (1475-S) - tournay (1500-S) -
tournay (1535-U) - tournaey (1557-G) - tournay (1562-B) - tournay (1600-E) - tournay
(1600-G)
Helm: een vlucht van keel komende uit een kroon van goud (1395-G) - een vlucht van keel
komende uit een kroon van goud (1455-G)
Zegel: Arnoul, heer van Mortagne, zegelde in 1245: een kruis. "Johans, sire de Mortaigne,
castelains de Tornai" zegelde in 1268, 1273 en 1279: een kruis (Demay, Flandre, n° 5583
- de Raadt, Sceaux, D. II, p. 520 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10492 - Warlop,
Flemish, pp. 1162-1163).
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1550-B/F-022: le sr de mortaigne) - (1570-B/1802: le sgr de mortaigne, chastellain
de tournay) - (1570-G/202v: le sgr de mortaigne, chastellain de tournay)
Kreet: tournay (1570-B)
Zegel: "Arnulphi, domini de Mauritania, castellani Tornacensis", zegelde in 1238 en 1245: een
kruis (Demay, Flandre, n° 5583 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10491 - Warlop, Flemish,
p. 1162).
- in goud een kruis van keel, een uitgeschulpte zoom van zilver.
Bron: (1562-B/175: les sgr de montagle)
Mortagne, heer van Landas (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel (Mortagne); 2 en 3, ingehoekt gedeeld
van zilver en keel van tien stukken (Landas).
Bron: (1470-P/376v2: messire jehan de mortaigne sgr de landas) - (1570-B/1805: messire
jehan de mortaigne, sgr de landas)
Zegel: "Jehan de Landas", ridder, zegelde in 1348: gevierendeeld 1 en 4, een kruis; 2 en 3,
ingehoekt gedeeld van vier stukken (Demay, Flandre, n° 1185).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, ingehoekt gedeeld van zilver
en keel van tien stukken.
Bron: (1570-G/203: messire jehan de mortaigne, sgr de landas)
Mortagne, heer van Nevele (Wouter de):
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1265-W/1255:)
Zegel: "Watier, chevalier, seigneur de Nivele, chatelain de Courtrai", zegelde in 1299: een
kruis (Laurent, Namur, n° 301).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 384
Most < = Mensuy ? (heer van):
- in (zilver) een keper van keel, vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
Bron: (1557-G/656: le sgr de mensuy)
Zegel: Hugo van der Most, man van de burggraaf van Gent, zegelde in 1330: een keper en
drie schaaktorens (van der Haeghen, Walle, pp. 22-24 en 328).
Nota: "Hugues vander Most" was 12 de schepen van Gedeele te Gent in 1313. Zijn zoon Olivier
was raadsheer in 1329 van Lodewijk van Nevers, graaf van Vlaanderen (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 393 - Nowé, Baillis, p. 462 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 537-538).
Most < = Mysme ? (heer van):
- in zilver een keper van keel, beladen met drie schaaktorens van goud.
Bron: (1562-B/435: les sgr de mysme)
Mote (Arent van der):
- van vair van azuur en zilver, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1430-C/133-16: arent van der mote)
Zegel: Jehan van der Mote ontvangt van de hertog van Bourgogne levenslang een pensioen
van 100 frank op de “speye” of spui van Veurne. Hij zegelde in 1409 en 1416: van vair een
vol vrijkwartier en als helmteken, een uitkomende griffioen (de Raadt, Sceaux, D. II, p.
523).
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
Motte (heer van La): Lok. B-9690
- in goud een hamei van sabel.
Bron: (1471-R/51-11: les armes de le mote)
- in zilver een hamei van sabel.
Bron: (1500-G/01v-2-5: mote) - (1524-G/n-04: vander moten) - (1557-G/652: la mayson
surnomé van der mote) - (1600-W/093v-5: le sgr de le mote)
Zegel: "Jan van der Moten" zegelde in 1411: een hamei (de Ghellinck, Beaulieu, p. 236).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 238)
Motte (heer van La): Lok. F-59280
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie zespuntige sterren van zilver
(Ghistelles).
Bron: (1544-L/187: le sgr de le motte)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie spoorraderen van zilver
(Ghistelles).
Bron: (1562-B/056: les sgr de la mote, surnom est de ghistelles) - (1570-B/1970: le sgr de
la mote) - (1570-G/215v: le sgr de la motte)
Motte (heer van La): Lok. F-59910
- met vair en tegenvair beladen van goud en azuur.
Bron: (1380-U/1848: celui de le motte) - (1380-W/29v-13: cellui de le motte) - (1470-
D/128v-03: celuy dela mothe) - (1470-P/390v4: le sgr de le motte)
- van vair van goud en azuur.
Bron: (1471-R/50-01: le sgr de la motte) - (1475-S/166v-03: le sgr de la monte) - (1535-
U/094-14: sr de la mote) - (1543-B/156r-2: sr de limelle) - (1557-G/587: le sgr de la
mote) - (1570-B/2032: le sgr de la motte) - (1570-G/220: le sgr de la motte) - (1600-
E/157v-6: celuj de le motte)
- van vair van azuur en goud.
Bron: (1562-B/536: les sgr de la mote) - (1650-B/293-09-5: la motte)
- in vair.
Bron: (1650-C/63v-04: sgr de la motte)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 385
Zegel: Jehan van der Mote, ontvangt van de hertog van Bourgondië een lijfrente op de
spijker van Veurne. Hij zegelde in 1409: in vair een vol vrijkwartier (de Raadt, Sceaux,
D. II, p. 523).
Zie: Popoff, Artois, n° 185
Motte (Tristan de La):
- in zilver een wassenaar van keel, een binnenzoom van zes blokjes van sabel.
Bron: (1420-C/756: tristan de le motte)
Zegel: Boudewijn de La Motte, leenman van Henegouwen, zegelde in 1373: een veld bezaaid
met blokjes en een wassenaar. Aubert de La Motte, ridder, zegelde in 1387 en 1389: een
veld bezaaid met blokjes en een wassenaar, vergezeld in het schildhoofd van een ring
(Demay, Clairambault, n° 6534-6535 - de Raadt, Sceaux, D. II, p. 523 - Wymans,
Repertoire, n° 1041).
Mouden (Jacob van):
- in zilver een kruis van keel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/228: h. jacob van der mauden)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 228)
Zie: Moen
Moulin (heer van Le): Lok. F-59115
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
in het hart gebroken met een kromme passer? van sabel (Lannoy).
Bron: (1544-L/215: le sgr du mollin a lers)
Mouveaux (heer van): Lok. F-59420
- in goud drie bokhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van sabel
(Ruffault).
Bron: (1544-L/104: le sgr de mouvault)
- in goud drie geitenhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van
sabel (Ruffault).
Bron: (1570-B/2045: le sgr de mouvaulx) - (1570-G/221v: le sgr de mouvaux)
Mulaert, heer van Eksaarde (Raas):
- in keel drie leeuwen van goud, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/119r-08: messire rasse millaren)
Nota: Raas Mulaert werd in Frankrijk gevangen gehouden in 1300 (Colens, 1302, p. 153 –
Delfos, Liebaards, p. 333 V-154 - de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 205 en 209-221 - van
den Eeckhout, Dupuy, p. 38 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
Mulaert:
- in keel drie leeuwen van goud.
Bron: (1562-B/420: la maison surnommé mullaert)
Zegel: Jehan Mulaert van Gavere zegelde in 1276: drie leeuwen en een barensteel met vijf
hangers en Jehan Mulaert, ridder, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1335:
drie leeuwen en een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 530 - Warlop, Flemish,
p. 816).
Zie: Gavere
Mullem (Aernt van):
- in sinopel een keper van zilver, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1525-C/250: h. arnt van mullem) - (1582-B/119v-22: h. aernt van mullen)
Zegel: "Johannis de Mullem", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1295: een keper
vergezeld van drie meerltjes (Demay, Flandre, n° 1860).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 250)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 386
Mullem (Daniël van):
- in sabel tien schelpen van zilver, geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Bron: (1525-C/244: h. daniel van mullem)
Zegel: Daniel van Mullem, ridder, zegelde in 1378: zes schelpen, geplaatst 3, 2 en 1 (de Raadt,
Sceaux, D. II, p. 533)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 244)
- in sabel tien schelpen van zilver, geplaatst 4, 3 en 3.
Bron: (1582-B/119v-16: h. daniel van mullem)
Mullem (Filips van):
- in sabel zes schelpen van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1435-T/0577: messire phylipe de mulem) - (1450-B/0885:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 65)
Mullem (heer van):
- in sinopel een keper van zilver, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/521: le sgr de muulleyn) - (1562-B/487: les sgr de mullem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 250)
Mullem (heer van): Lok. B-9700
- in sabel zes schelpen van zilver.
Bron: (1380-U/1870: ceulx de milen) - (1380-W/29v-34: cellui de nusbem) - (1435-T/0576:
monseigneur de mulem) - (1450-B/0884:) - (1470-D/129v-08: ceulx de milsrame) - (1470-
P/392v3: le sgr de muslen) - (1550-A/11r-07: mullem) - (1650-B/293-09-7: mulhem)
Kreet: zomerghem (1470-D)
- in sabel acht schelpen van zilver, geplaatst 3, 2 en 3.
Bron: (1500-G/09v-1-2: van mullem)
Wapen: Volgens Bethune en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Mullem en
flandre": in sabel zes schelpen van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 151 - de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 293-294).
- in sabel tien schelpen van zilver.
Bron: (1562-B/412: les sgr de muellyn)
- in sabel zes schelpen van zilver, een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1600-E/156v-3: celuj de mulem)
Mullem (Wouter van):
- in sabel zes schelpen van zilver.
Bron: (1438-A/329-10: messire watier de mullem)
- in sabel zes schelpen van zilver, geplaatst 3 en 3, een schuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1470-D/127r-06: sire woutre de milulen)
Nota: Wouter van Mullem, ridder, staat vermeld in 1302 onder de Liebaards (de Ghellinck
d’Elseghem, Mullem, pp. 51-54 - Delfos, Liebaards, p. 333 V-156 – Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. I, pp. 136 en 144 – Nowé, Baillis, pp. 382 en 398 - van den Eeckhout, Dupuy,
p. 39 - Verbruggen, Guldensporen, p. 223).
Munte (Gillis van):
- in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel, een
vrijkwartier van sabel een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1525-C/310: h. gielis van munten) - (1582-B/121r-02: h. gielies van munte)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 310)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 387
Munte (heer van): Lok. B-9820
- in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, een vrijkwartier van hetzelfde (wapen
omgewend)
Bron: (1524-G/m-01: van munte)
Wapen: Volgens Lautte is het veld van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 277-278 - Lautte,
Jardin, p. 237).
- in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel, een
vrijkwartier van sabel.
Bron: (1525-C/300: munte) - (1557-G/421: le sgr de munte) - (1562-B/369: les sgr et maison
de munte) - (1582-B/120v-19: muinte)
- in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1550-A/11r-03: munte)
Zegel: Bussaerd van Munte, kastelein van het kasteel van Gent, zegelde in 1393: drie
leeuwen, een vrijkwartier beladen met een kruis geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. II, p.
535).
Munte (Peter van):
- in zilver twee leeuwen van sabel, een vrijkwartier van sabel.
Bron: (1433-B/12b: pierre de munte)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 148)
Munte:
- in zilver een schuinbalk van azuur, beladen met drie zespuntige sterren van goud,
vergezeld van twee maliën van keel.
Bron: (1500-G/03r-5-7: munte a bruge)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Munte en
flandre au quart de Bruges". Volgens Lautte is de schuinbalk vergezeld van twee
spoorraderen van keel (Lautte, Jardin, p. 237).
Muyssaert:
- in azuur vijf schuinkruisgewijs geplaatste lindebladen van goud.
Bron: (1500-G/04v-1-2: musaert)
Wapen: Dansaert geeft: in azuur vijf (alias drie) schelpen van goud (Dansaert, Armorial, p.
303).
Myderloe:
- in zilver een kruis van keel, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, getongd
van keel.
Bron: (1500-G/03r-1-6: mynckevale)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Monkeval": in zilver een
uitgeschulpt kruis van keel (Lautte, Jardin, p. 237).
Mysme = Most ? (heer van):
- in zilver een keper van keel, beladen met drie schaaktorens van goud.
Bron: (1562-B/435: les sgr de mysme)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 388
Namen (Filips I, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1190-C/166:)
Zegel: Philippus Marchio Namuci zegelde van 1204 tot 1212: een leeuw en een versmalde
schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 525-526).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 73)
Nota: (Prinet, Coucy, p. 166)
Namen (Filips van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een
schuinstreep van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1460-G/191-1: philipe và namé)
Helm: een vlucht van zilver komende uit een hoed van sabel, bezaaid met harten van zilver,
omgeslagen van keel (1460-G)
Namen (Filips, bastaard van):
- in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en
gekroond van keel, een schuinstaak van hetzelfde erover.
Bron: (1372-B/0618: h philips bastart) - (1395-G/1523: h. philip de bastert v aem)
Helm: een hoed van hermelijn, omgeslagen van keel, getopt van een vlucht van zilver (1395-
G)
Zegel: Filips, bastaard van Namen, ridder, leenman van de graaf van Namen, zegelde in 1364:
een vol schild, een vrijkwartier beladen met een gekroonde leeuw, een versmalde
schuinbalk erover (Laurent, Namur, n° 948).
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 618)
Namen (Gewijde van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een getande schuinbalk
van keel over alles heen.
Bron: (1310-M/078: guis de namur - dH-33r: gy van namen)
Zegel: "Guidonis Namurcen" zegelde van 1330 tot 1335: een gekroonde leeuw en een
uitgeschulpte versmalde schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 540-541).
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 78)
Namen (graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel met vijf
hangers van hetzelfde.
Bron: (1278-C/dH-21r: die greue van namen)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1278-C/205: le comte de namur)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1357-O/ii-2455: de grave van namen) - (1370-N/1165-1200: le conte de lacques)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van zilver.
Bron: (1370-M/1814: c de name)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinstaak
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1372-B/0570: namen) - (1395-G/0410: die grv van namen) - (1471-R/64-04: le conte
de namur) - (1543-B/160r-1: le comte de namure en 177v-2: le comte de namur)
Kreet: flandres (1471-R)
Helm: een vlucht van zilver, de uiteinden versierd met veders van sabel (1395-G)
Zegel: Willem, graaf van Namen, zegelde in 1356: een gekroonde leeuw, een schuinbalk
erover (Demay, Flandre, n° 265).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 389
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een
uitgeschulpte schuinstaak van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1372-B/1358: namen)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1375-N/196:) - (1425-H/012: grave van namen) - (1430-C/111-08: name) - (1445-
L/067-01: grave van namen) - (1450-B/0116: namen en 2431: g' van namè) - (1455-
G/167r-2: gve van namen)
Helm: een vlucht van zilver bezaaid met zespuntige sterren van keel, over een helmmantel
van keel bezaaid met omgekeerde lindebladen van goud (1375-N) - een vlucht van zilver
bezaaid met omgekeerde lindebladen van keel, de eerste en laatste veder van elke
vleugel getopt met een veder van zilver (1425-H) - een vlucht van hermelijn (1430-C) -
een vlucht van hermelijn (1450-B) - een gesloten vlucht van zilver (1455-G)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een schuinstaak van hetzelfde over
alles heen.
Bron: (1380-U/2184: le conte de namur) - (1430-C/077-07:) - (1470-D/149v-01: le conte de
namur)
Kreet: flandres (1380-U) - flandres (1470-D)
Helm: een vlucht van hermelijn (1430-C)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en gekroond van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1395-G/1715:) - (1570-B/2866: le conte de namur) - (1570-G/248r-1: le conte de
namur)
Kreet: flandres (1570-B) - flandre (1570-G)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1410-P/01r-3: c de namur)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1430-C/057-01: namur)
Helm: een vlucht van hermelijn, de eerste en laatste veder van elke vleugel getopt met een
veder van zilver (1430-C)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1440-U/79rb: der grove von flandern) - (1543-B/063v-1: namures) - (1650-B/291-
02-3: comes namurcenses dni de slusa balleul petegem)
Nota: (Paravicini, Uffenbachsche, p. 44)
- in goud een leeuw van sabel, getongd van keel, een schuinstreep van hetzelfde over
alles heen.
Bron: (1450-C/15v-4: conte de namur) - (1460-G/196-13: gave và namè)
- in goud bezaaid met harten van keel, een leeuw van sabel.
Bron: (1459-A/64-a1: namurci sacrique romani imperii)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel.
Bron: (1470-D/117v-02: le conte de mamer)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van azuur, een schuinstaak van hetzelfde over
alles heen.
Bron: (1474-R/0168: conte de nameurs)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een
uitgeschulpte schuinbalk van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1475-S/067r-01: les armes du conte de namur)
- in goud een leeuw van sabel, getongd en gekroond van keel, rondom de hals een kroon
van hetzelfde.
Bron: (1483-G/0443: nemur)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 390
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1490-M/0500: graff zu namant)
Helm: een aanziende uitkomende leeuw tussen twee vaandels geschuinbalkt van goud en sabel
(1490-M)
Zegel: "Johannis, filii Guidonis, comitis Flandrie et marchionis Namurrensis" zegelde in
1298: een leeuw (Demay, Flandre, n° 155).
- in goud een omgewende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1490-W/45r-2-1: namyens)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een golvende
schuinbalk van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1562-B/026: les cuens de namuers)
- in goud een leeuw van sabel, een getande schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1570-B/2312: le conte de namur) - (1570-G/262r-1: le conte de namur)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud, een schuinstaak
van keel over alles heen.
Bron: (1600-E/056r-1: les comes de namur)
- in goud een leeuw van sabel, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1600-E/143r-6: le cte de namur)
Zie: Sluis
Namen (Jehan I, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, een getande schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1312-R/28: le conte de nemur)
Zegel: "Johanis, filii Guidonis Flandrie, comitis et marchionis Namurcensis", zegelde in 1298
als graaf van Namen: een leeuw en een versmalde schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D.
I/2, p. 536).
Namen (Jehan III, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1396-F/206: mijn heer her jan van namen - monsgr jehan de namur) - (1420-C/026:
jehan de flandres, conte de namur et sgr de behune)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder
beladen met een schildje van sabel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1396-F/206: dH-42r: mijn heer her jan van namen)
Zegel: "Johannis de Namurco, domini de Winendale" zegelde van 1392 tot 1399 en "Johannis
de Flandria, comitis Namurcensis, domini Bethunie", zegelde van 1418 tot 1428 als graaf
van Namen: een gekroonde leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 547-549).
Nota: (Janse, Grenzen, p. 393)
Namen (Jehan van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinstaak
van hetzelfde, beladen met twee kruisjes van zilver, één in het schildhoofd en één
in de punt, over alles heen.
Bron: (1372-B/1553: h jan van namen h jan van name)
Helm: twee afgewende zwanenkoppen en halzen van zilver, gebekt van keel, komende uit een
kroon van sabel, waarvan het vlak bedekt is met drie sterren van zilver (1372-B)
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 1553)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel.
Bron: (1425-H/015: heer jan van namen)
Helm: een vlucht van zilver bezaaid met omgekeerde klaverbladen van keel, de eerste en de
laatste veder van elke vleugel getopt met een veder van zilver (1425-H)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1455-G/167r-4: h jan van namen)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 391
Helm: een gesloten vlucht doorsneden van zilver en keel bezaaid met harten van zilver
(1455-G)
Namen (Lodewijk van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel, beladen met drie schelpen van
zilver, over alles heen.
Bron: (1370-N/1173-1208: m loys de lamur)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een schuinstaak van hetzelfde over
alles heen.
Bron: (1380-U/2186: messire loys de namur) - (1470-D/149v-03: messire loys de namur)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinstaak
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1395-G/0412: h' lodewyck van namen)
Helm: een vlucht doorsneden van zilver en keel bezaaid met harten van goud (1395-G)
Zegel: "Ludovici de Namurco", heer van Petegem en van Bailleul, zegelde in 1365: een
gekroonde leeuw en een versmalde schuinbalk erover (Laurent, Namur, n° 955).
Namen (Robrecht van):
- in goud een leeuw van sabel, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1370-N/1172-1207: m robert de lacque)
Zegel: Robrecht van Namen, broeder van graaf Willem, zegelde in 1349: een gekroonde
leeuw, een uitgeschulpte versmalde schuinbalk erover (Laurent, Namur, n° 746)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een schuinstaak van hetzelfde over
alles heen.
Bron: (1380-U/2185: messire r. de namur) - (1470-D/149v-02: messire r de namur)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een
uitgeschulpte schuinstaak van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1395-G/0411: her rubbrecht van namen)
Helm: een vlucht doorsneden van hermelijn en keel bezaaid met harten van goud (1395-G)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond, een uitgeschulpte
schuinbalk erover en een zoom, alles van keel.
Bron: (1535-U/041-04: robert de namur sr de renaix)
Zegel: Robrecht van Namen, heer van Ronse, broeder van graaf Willem, zegelde in 1369: een
gekroonde leeuw, een uitgeschulpte versmalde schuinbalk erover (Laurent, Namur, n°
998).
Namen (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen, gebroken met
het wapen van Savoie.
Bron: (1370-N/1174-1209: m guillaume de lacque)
Zegel: "Katerine de Savoye, contesse de Namur et dame de Lescluse", vrouw van graaf
Willem, zegelde in 1378: gedeeld I, een gekroonde leeuw, een versmalde schuinbalk
erover; II, een kruis, een versmalde geblokte schuinbalk erover (Savoie-Vaud) (Laurent,
Namur, n° 1121).
Nederbrakel (heer van): Lok. B-9660
- in zilver twee schuinbalken van keel.
Bron: (1557-G/334: le sgr de nederbracle)
- in keel tien ruiten van zilver, aanstotend en aaneengesloten geplaatst 3, 3, 3 en 1
(Lalaing).
Bron: (1562-B/429: les sgr de nederbracle, leur surnom est de lalaing)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 392
Nederlintere:
- in goud een kruis van sabel.
Bron: (1500-G/03v-3-2: nederlintere)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Nederlintere"
(Lautte, Jardin, p. 254 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 301).
Nedermeere = Ondermeere ? (heer van):
- in zilver een geruite schuinbalk van keel.
Bron: (1557-G/313: le sgr de needermerre)
Nota: "Gossin van der Onder Mere" staat vermeld bij de plechtige intrede van de heer van
Dendermonde in 1355 (de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 247-250).
Nepveu (Antoine Le):
- in goud getralied van azuur, de tussenruimtes beladen met vijfbladen van keel.
Bron: (1486-L/1313: anthoine le nepveu)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning van de Spinet was in 1313 (Boniface,
Epinette, p. 82).
Nepveu (Boudewijn Le):
- in goud getralied van azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1331-T/129: bauduin li nies en 18v-2: baulduin li mes)
- in goud getralied van azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1486-L/1342: pierre le nepveu d'antoing)
Nota: Volgens Boniface, Baudouin Le Nepveu (Boniface, Epinette, p. 107).
Nepveu (Jacob Le):
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1420-C/714: jacques le nevue)
Zegel: Een "Jakemon le Neveut", luitenant van de baljuw en de proost van Rijsel, zegelde in
1404: getralied een vrijkwartier beladen met een leeuw (Demay, Flandre, n° 5051).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 714)
- in goud getralied van azuur, een vrijkwartier van zilver een leeuw van keel.
Bron: (1486-L/1323: henry nepveu, sgr de warenghien)
Zegel: Jacob le Nepveu, leenman van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1399: getralied en een
vrijkwartier beladen met een leeuw (de Raadt, Sceaux, T. IV, p. 537).
Nota: Volgens Boniface, Jacques Le Nepveu (Boniface, Epinette, p. 88).
- in goud getralied van azuur, de centrale tussenruimte in het schildhoofd beladen
met een achtpuntige ster van sabel en deze in de punt met een vijfblad van keel.
Bron: (1486-L/1352: grard le nepveu)
Nota: Volgens Boniface, Jacques Le Nepveu (Boniface, Epinette, p. 107).
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1486-L/1397: jacques le niez, filz jacquemon)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 137)
Nepveu (Jehan Le):
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1486-L/1286: jacques le niez grand, sgr de mouvaux)
Nota: Boniface vermeldt dat Jehan mogelijks koning was van de Spinet in 1286. Een Jacques
le Nepveu staat vermeld als heer van Mouveaux (Boniface, Epinette, p. 67 - Leuridan, Le
Ferrain, pp. 211 et 230).
- in goud getralied van azuur, een schildhoofd van keel, rechts beladen met een leeuw
van goud.
Bron: (1486-L/1298: jehan le niez, d'antoing, sgr de mouvauz)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning van de Spinet was in 1298 (Boniface,
Epinette, pp. 73-74).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 393
- in goud getralied van azuur, een vrijkwartier van zilver een meerltje van keel.
Bron: (1486-L/1328: jehan li niez)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning van de Spinet was in 1328 (Boniface,
Epinette, p. 91).
- in goud getralied van azuur, vergezeld in de rechter flank van een vijfblad van keel.
Bron: (1486-L/1349: pierre le nepveu)
Nota: Volgens Boniface, Jehan Le Nepveu (Boniface, Epinette, pp. 105-106).
Nepveu (Le):
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1650-L/07: nepveu)
Zegel: "Pierre de Neveut" zegelde in 1410: getralied (Demay, Flandre, n° 2880).
Nepveu (Peter Le):
- in goud getralied van azuur, de eerste tralie beladen met een vijfblad van zilver,
geknopt van azuur.
Bron: (1420-C/715: pierre le nevue)
Zegel: "Pieron le Neveut", luitenant van Jehan de Lannoy, zegelde in 1414: getralied,
gebroken in het schildhoofd met een ster en als helm, een kop van een éénhoorn
(Boniface, Epinette, p. 128 - Demay, Flandre, n° 5064).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 715)
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1486-L/1348: baulduin le nepveu)
Nota: Volgens Boniface, Peter Le Nepveu (Boniface, Epinette, p. 101).
- in goud getralied van azuur.
Bron: (1486-L/1384: pierre le niez)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 127-128)
Nesle, burggraaf van Brugge (Jehan de):
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1214-B/f-39:)
Neudt:
- in keel een keper van zilver, vergezeld van drie schuinkruisjes van goud.
Bron: (1500-G/08v-4-5: neut)
Wapen: Volgens Bethune: in keel een keper van zilver, vergezeld van drie klaverbladen van
goud (Bethune, Epitaphes, p. 31).
Neufville:
- in zilver een leeuw van sinopel, getongd van keel.
Bron: (1500-G/09r-3-3: neufville)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Neufville en
flandre": in zilver een leeuw van sinopel (Lautte, Jardin, p. 256).
Neuville (Aimer de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van keel een gewapende ridder houdend
een zwaard, alles van zilver, het schild en de dekkleed in goud een leeuw van sabel,
een schuinstaak van keel erover.
Bron: (1265-W/769: aymer de neuile)
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1300-V/0216: dymers de neuville) - (1430-C/132-10: almeon de)
Neuville (Eustache de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1265-W/764: eustase de neuille b) - (1279-H/410: eustace de novevile) - (1279-
R/410: eustace de nouevile)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 318)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 394
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel met vier
hangers van keel, elke hanger beladen met drie penningen van zilver.
Bron: (1265-W/767: eustace de neuile)
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel met vijf
hangers van azuur.
Bron: (1278-C/247: eustache de noeufville - dH-23v: staes van nuwendorp)
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel van azuur.
Bron: (1278-C/247: eustache de noeufville)
Neuville (Gewijde de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel met vier
hangers van keel, elke hanger beladen met drie lelies van zilver.
Bron: (1265-W/766: gui de neuile)
Neuville (Gillis de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel met vier
hangers van keel.
Bron: (1265-W/765: gilles de neuile)
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1278-C/249: gille de neuville - dH-23v: gelis van nvw.ndorp) - (1279-H/411: giles de
novevile)
Zegel: "Gilles, sire de Neuville", ridder, zegelde in 1329: getralied met een vrijkanton
(Demay, Artois, n° 503).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 318)
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel van azuur.
Bron: (1279-H/411: giles de novevile)
Zegel: "Egidii de Novilla, militis", zegelde in 1266: getralied met een vrijkanton, een
barensteel over alles (Demay, Artois, n° 502).
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel met vijf
hangers van azuur.
Bron: (1279-R/411: giles de nouevile)
Neuville (le Borgne de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel van azuur.
Bron: (1300-V/0225: le borgne de neuville)
Zegel: Een "Vistasse de Neuville le Borgne de Matringehen" zegelde in 1402: getralied en
een linker vrijkanton (Demay, Flandre, n° 5605).
Neuville (Peter de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van keel een leeuw van zilver.
Bron: (1265-W/768: pierre de neuile)
Neuville (Ridaux de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde, een barensteel van azuur,
bezaaid met penningen van zilver.
Bron: (1300-V/0219: ridiaux de neuville)
Neuville (Robrecht de):
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van keel een leeuw van zilver.
Bron: (1300-V/0218: robert de heuu)
Neuville en Ferrain (heer van): Lok. F-59960
- in goud drie geitenhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van
sabel (Ruffault).
Bron: (1570-B/2045: le sgr de nenfville) - (1570-G/221v: le sgr de neufville)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 395
Neuville en Mouveaux (Tristan, heer van): Lok. F-59960
- in goud drie geitenhanen van sabel, hals, kop en poten van keel, hoorns en sik van
sabel (Ruffault).
Bron: (1650-C/63v-17: tristant, sgr de neufville et nounvaux)
Neuville-Vitasse (heer van): Lok. F-62217
- in goud getralied van keel.
Bron: (1375-B/38v-4: monsr de nefville) - (1395-G/0370: die here nivele) - (1396-F/043:
mons de neufville - mijn heer van nuwendorp - dH-42r: mijn heer her jan van namen) -
(1400-A/028: noeufville) - (1425-S/0562: le sieur de neuville) - (1445-L/289-04: mô de
neufville en 294-05: mô de neufville) - (1450-B/1836: novile en 2770: neuvyle en 2832:
dennevile) - (1450-L/092-4: le sr de noeufville) - (1500-G/04v-8-2: heer van neufville) -
(1500-Q/21r-03: monsr de neufville en 23v-07: neufville) - (1535-U/101-16: h van
menelle) - (1550-B/A-013: le sr de noeufville) - (1568-B/02r-09: noeufville) - (1570-
B/1488: le sgr de neufville) - (1570-G/173v-1: le sgr de neufville) - (1600-O/046v-4: le
sgr de noeufville)
Kreet: hamelincourt (1600-O)
Helm: een griffioenkop van azuur, gebekt en getongd van keel, tussen een baniervlucht
beladen met het wapen (1450-B)
Zegel: "Hues, seigneur de Neuville et d'Alennes", ridder, zegelde in 1407: getralied (Demay,
Artois, n° 504).
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 334).
- in goud getralied van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1644: celui de nuefville) - (1380-W/26v-03: le sr de neufville) - (1425-
S/0656: le sieur de mathiquehem) - (1450-M/07r-3: le sr de neufville) - (1470-D/107r-
03: celuy de nieufville) - (1470-P/324v-2: le sgr de neufville) - (1471-R/41-12: le sgr
noeufville) - (1500-S/54v-4: le sr de noeuville) - (1535-U/118-15: sr de neufville) -
(1543-B/166r-6: sr de noefvile)
Zegel: Eustache de Neuville, ridder, zegelde in 1215: getralied met een vrijkanton (Warlop,
Flemish, p. 1007).
- in zilver (goud) getralied van sabel (keel), een vrijkwartier van keel.
Bron: (1600-W/074v-3: le sgr de neufville)
Zie: Allennes
Neve (de):
- in keel een schuingeplaatste vis van zilver.
Bron: (1500-G/10v-8-2: de neve)
Zegel: Peter de Neve zegelde in 1611: een schuingeplaatste vis, vergezeld in de
linkerbovenhoek van een ster (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 34).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Neve en
flandre pays de waes" (Lautte, Jardin, p. 255).
Nevele (heer van): Lok. B-9850
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1260-H/420: le sr de nivelle) - (1279-H/427: li chasteleine de nevele) - (1370-
M/747:) - (1372-B/0647: he van nevele) - (1380-U/1764: les armes de nyvelle) - (1395-
G/0993: he' van nevele) - (1400-G/157r-10: le chastellain de nivelle) - (1425-S/0239: le
chastellain de nivelle) - (1435-T/0596: nyvelle) - (1445-L/268-11: nevele b) - (1450-
B/0902:) - (1450-L/078-2: le chastelain de nivelle) - (1450-M/12r-1: le chastelain de
nivelle) - (1470-D/113r-07: les armes de niveles) - (1470-P/376v1: le chastellain de
nivelle) - (1500-G/01v-7-5: nevele) - (1500-S/67r-1: le chatelain de nivelles) - (1525-
C/028: h. van nevele) - (1535-U/083-04: sr de nevele) - (1543-B/148r-1: sr de nivellez)
- (1550-A/07v-02: nivelle) - (1550-B/F-032: le sr de nivelle) - (1557-G/098: le sgr du
pays de nevle) - (1562-B/244: les sgr de nyelle, dit en flamaing nevele, leur surnom fut
radolft en 622: nevele) - (1570-B/1804: le chastellain de nevele) - (1570-G/203: le

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 396
chastellain de nevele) - (1582-B/116r-09: h. radolf van nevele oyck chasteleyn van
cortryck) - (1600-E/144r-3: le sr de nielle) - (1600-G/0287: le chastellain de nieville) -
(1600-W/088r-3: le castellin de nevelle) - (1650-B/291-03-2: le seigneur de nevele en
292-03-4: dns de nevele castellanus cortracensis) - (1650-C/59r-18: le chastelain de
nevele)
Kreet: tournai (1380-U) - tournay (1400-G) - tournay (1450-L) - tournay (1470-D) - tournay
(1470-P) - tournay (1500-S) - mortaiengne (1557-G) - tournay (1570-B) - tournay (1570-
G) - tournay (1600-G) - tournay (1650-B) - tournay (1650-C)
Zegel: "Watier de Nivele", ridder, zegelde in 1294: een kruis (Demay, Flandre, n° 5515).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 266 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 101)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie schaduwankerkruisjes.
Bron: (1395-G/0939: die he' van nevel)
Helm: twee wanten van zilver komende uit een kroon van goud (1395-G)
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1471-R/47-02: les armes de nivelle) - (1568-B/57r-11: chastelain de nevele)
Kreet: tournai (1471-R)
- in keel drie tweelingsbalken van zilver (Fosseux).
Bron: (1562-B/535: les sgr de nevelle, leur surnom est de fossene)
Zie: Mortagne
Nevele (van):
- in zilver een kruis van keel, een schuinbalk van sabel over alles heen.
Bron: (1279-H/427: rimele)
Nevele (Willem van):
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes van
sabel.
Bron: (1260-H/326: guille de nivelle) - (1525-C/116: h. willem van nevel) - (1582-B/117v-06:
h. willem van nevel)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 116)
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-04: mer willem van nevele)
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1410-P/04r-2: s' w de nivele)
Zegel: "Willelmi de Nivella", ridder, heer van Uitbergen, zegelde in 1336: een kruis (Demay,
Flandre, n° 1399).
Nota: Hij was zoon van Willem genoemd Ghauwain, heer van Oosthove, en van Willelmina van
Halewyn genoemd de Deurwaerder, vrouw van Lichtervelde en huwde Maria van
Ghistelles. Hij was aanwezig in 1391 bij de begrafenisplechtigheid van Gerard de
Mortagne. Hij overleed in 1398/99. Zijn zuster Maria, echtgenote van Rogier Boetelin
genoemd van Heule, erfde de heerlijkheid Lichtervelde (Bethune, Epitaphes, p. 266 -
Buylaert, Adelslijsten, n° 940 - Buylaert, Repertorium, p. 522 - Demay, Flandre, n° 1399
- van den Eeckhout, Coninck, n° 83 - Van Praet, Recherches, p. 301).
- in zilver een kruis van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1430-C/133-18: willem de nele (willem den))
Nota: Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
- in zilver een kruis van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/083: h. wille van nevele) - (1582-B/117r-03: h. willem van nevele)
Zegel: "Willame de Nivele", ridder, broeder van de heer Wouter, kastelein van Kortrijk,
zegelde in 1296 en 1303: een kruis en een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux,
D. III, p. 34 - Vermout-Nevele p. 20 - Warlop, Flemish, p. 925)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 83)
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een leeuw van
sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 397
Bron: (1525-C/176: h. willem van nevele) - (1582-B/118v-02: h. willem van nevele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 176)
Nevele (Wouter van):
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1290-L/626: gautier de nivel) - (1475-S/163r-04: messire wautre le chastellain de
nevele) - (1600-E/151r-5: messire wautre de nivelle)
Kreet: tournay (1475-S)
Zegel: "Watier de Nivele", ridder, zegelde in 1294: een kruis (Demay, Flandre, n° 5515).
Nota: (de Boos, Breton, n° 626)
Nevers (graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1290-L/618: le conte de nevers)
Zegel: "Roberti, primogeniti comitis Flandrie, comitis Nivernensis", zegelde in 1275: een
leeuw en een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 149)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een gekroonde leeuw van hetzelfde, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1395-G/0925: grv van niveers)
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een geblokte zoom van keel en zilver.
Helm: une fleur de lis à quatre pétales d'or (1439-B)
SBron: (1439-B/03-01: côte de nevers)
Wapen: Bergshammar geeft voor “le côte demeners” Frankrijk met een geblokte zoom van
zilver en keel. Grünenberg geeft voor “der mächtig grauffe von imwers”, in azuur het
veld bezaaid met lelies van goud, een geblokte zoom van zilver en keel en als helmteken,
een lelie met vier kroonbladen van goud (Popoff, Grünenberg, n° 796 - 1450-B, n° 1749).
Zegel: Filips, graaf van Nevers, broeder van Jan-zonder-Vrees, zegelde in 1415 op het
tegen-zegel: een veld bezaaid met lelies, een geblokte zoom (Douët d'Arcq, Inventaires,
n° 879).
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 03-01)
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een geblokte zoom van zilver en keel.
Bron: (1439-B/39v-40r-01: conte de nevers)
- in goud een leeuw van sabel, genageld van zilver en getongd van keel, een barensteel
van hetzelfde.
Bron: (1450-L/11-19-2: le conte de nevere)
- in azuur een leeuw van goud, een binnenzoom van negen blokjes van hetzelfde.
Bron: (1535-U/092-03: conte de nevers)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van
hetzelfde.
Bron: (1535-U/171-06: conte de nevers) - (1562-B/024: les cuens de nevers, leur nom
flandres)
Zegel: "Ludovici de Flandria comitis Nivernensis" zegelde met zijn tegenzegel in 1322: een
leeuw en barensteel met drie hangers (Laurent, Sceaux, D. I/1, p. 175).
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1543-B/151v-2: le comte de menes) - (1600-E/143r-4: le conte de nevers)
Nielles ? (heer van):
- in zilver een geledigd ankerkruis van keel.
Bron: (1557-G/441: le sgr de nyelle)
Zegel: Een "Phelippres de Nouvelles", leenman van Henegouwen, zegelde in 1477: een
geledigd gebloemd kruis, een Jehan Brantin zegelde in 1386: een geledigd ankerkruis en
een barensteel, en een Alard van der Donc, schepen van het ambacht van Maldegem,
zegelde in 1370: een geledigd ankerkruis, een schuinstaak erover (Demay, Flandre, n°
649 en 3115 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 53).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 398
Nota: Er bestond een heerlijkheid Nielles te Steenbecque (F-59189). De kaart van Pourbus
kent deze wapens toe aan de gemeente Klamskerke (B-8420) gelegen in het Brugse Vrije.
Marguerite van Nieuwmunster, echtgenote van Jacob Wittebrood, overleden in 1584,
voerde als wapen: in zilver een geledigd ankerkruis van keel (Rietstap, Armorial, D. II, p.
317 - Van Belle, Vlakke, p. 218).
Nieuwen (heer van):
- in keel een schuinbalk van hermelijn.
Bron: (1557-G/277: le sgr du nyeuwen)
Nota: Mogelijks de heerlijkheid "De Nieuwen" te Beernem (B-8730), genoemd in 1318
"Novum". Er was ook een leen "Tnieuw Heerschip" te Waregem "gisant en la paroisse de
Zingem". Dit leen behoorde toe aan de familie Halewyn om nadien over te gaan op de
Leeuwerghems (Castelain, Stenen Man, pp. 59-60 - Gilliodts-van Severen, Bourg, D. I,
pp. 194-195 – Ryserhove, Beernem, pp. 194-196).
Nieuwenhove (Bonin genoemd van Meulebeke, heer van): Lok. B-8020
- in goud een uitgeschulpt schuinkruis van azuur, vergezeld van vier korenschoven van
sabel, een barensteel met twee hangers van zilver.
Bron: (1562-B/437: les sgr de nieuenhove, leur surnom est bonin dit de molenbeke)
Nieuwenhove (stad):
- in sabel een omgewende posthoorn van goud.
Bron: (1562-B/596: nyeuwenhove)
Nota: Een leen "Ten Nieuwenhove" was gelegen te Kluizen (B-9940). Het behoorde in 1474
toe aan de abdij Doornzele. Een ander leen was gelegen te Oostrozebeke (B-8780) en
een derde te Oostkamp (B-8020) (Gottschalk, Ambachten, p. 508 – Opsommer,
Leengoed, pp. 615 en 782-783).
Nieuwenhove (van):
- in azuur een schelp van zilver, overtopt van drie geknotte palen van goud.
Bron: (1500-G/02v-1-8: nieuwen)
Zegel: Jehan van den Nieuwenhove, burger van Brugge, zegelde in 1481 en 1487: een schelp,
overtopt van drie geknotte palen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 38 - Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. VI, p. 281).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Nieuwenhove
en flandre". Rietstap geeft: in azuur drie geknotte palen van goud, vergezeld in de punt
van een schelp van zilver (Cortyl, Ghys, p. 94 – Rietstap, Armorial, D. II, p. 317).
Nieuwkercke (Jacob de La Douve genoemd van):
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1435-A/191: jaques de niukerke)
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1445-L/274-03: jacop và niekerke)
Nieuwkercke (Jehan de La Douve genoemd van):
- in goud vier kepers van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1435-A/192: jeh de nieukerke)
- in (goud) vier kepers van (sabel), een uitgeschulpte zoom van (keel).
Bron: (1435-T/0610: jehan de nieukerke)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 98)
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1436-C/071r-12: jan van mer vos) - (1436-L/1346: jan van mer vos)
Helm: een hondenkop (1436-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 399
Nieuwkerke (heer van): Lok. B-8950
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1445-L/269-08: niekerke)
- in zilver twee kepers van keel.
Bron: (1557-G/236: le sgr de nyeuquerque, enctre mesyne et bailleul)
Kreet: nyeuquerque (1557-G)
- gekeperd van goud en sabel van twaalf stukken.
Bron: (1557-G/546: le sgr de nyeuquerque)
Nieuwlande (heer van):
- van vair van zilver en keel.
Bron: (1557-G/090: le sgr de nieuwerlande, weest ber de flandres)
Nota: In de nabijheid van Gent was er een leen "t'Nieuwelandt" gehouden in 1365 door
Jehan Vilain. Er was ook een leen Nieuwlande of "Nova Terra" gehouden van het
Ghiselhuis van Bourbourg. Volgens het rapport van 1458, voorgesteld door Lodewijk van
Luxemburg, graaf van Saint-Pol, aan de graaf van Vlaanderen, houdt hij drie lenen, "l'un
c'on dist la chastellenie et bourgravie de Bourbourg", het tweede leen "le castel dudit
Bourbourg" en het derde leen "la terre et seignourie de Nieuwelande et là u j'ay toute
justice que à visconte appartient" (de Coussemaker, Flandre-Maritime, n° 76 - du Chesne,
Guines, D. II, p. 568).
Nieuwmunster (heer van): Lok. B-8377
- in zilver een geledigd ankerkruis van keel, vergezeld van vier meerltjes van sabel.
Bron: (1557-G/442: le sgr de nieumunstre)
Nieuwpoort (burggraaf van): Lok. B-8620
- in keel een schuinkruis van vair, een zoom van goud, beladen met acht rozen van keel.
Bron: (1550-A/09v-09: nieuport)
- in keel een schuinkruis van vair, een zoom van goud, beladen met acht vijfbladen van
keel.
Bron: (1557-G/254: le chastelain et viconte de nieupoert)
Kreet: guarde toy de bailleul (1557-G)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 140)
Nieuwpoort (stad): Lok. B-8620
- in goud een bootje van sabel, geplaatst op een zee van azuur, rechts in het bootje
een schuingeplaatste mast van sabel, het bootje overtopt met een leeuw van
hetzelfde, getongd van keel.
Bron: (1460-G/209-6: nieupoert)
- in goud een bootje van sabel, overtopt met een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1557-G/024: nyeupoert)
Zegel: Nieuwpoort zegelde in 1448 en 1514: een leeuw in een schip, en als tegenzegel: een
dobbelend schip (de Ghellinck, Sceaux, p. 273 - De Mey, Sceaux, n° 43, pp. 232-241).
- in goud een bootje van sabel, overtopt met een leeuw van hetzelfde, houdende een
paalsgewijs geplaatste hellebaard van zilver.
Bron: (1562-B/575: nyeupoort)
Zegel: Nieuwpoort zegelde in 1472: een leeuw gespietst op de mast van een boot (De Mey,
Sceaux, n° 43, p. 241).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 400
Ninove (heer van): Lok. B-9400
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; 2
en 3, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1400-D/037r:)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1470-D/117v-05: le sire de nivelle)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinstaak
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1475-S/167v-11: le sire de niele)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een versmalde
schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1525-C/023: h. van nynivia) - (1582-B/116r-05: h. van niniven)
Zegel: "Heinrick van Vlaendren, heere van Nieneve", ridder, zegelde in 1339: een gekroonde
leeuw en een schuinstaak (geblokt of beladen met ...) (Demay, Flandre, n° 164 - de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 444).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 23)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak geblokt
van zilver en keel van acht stukken over alles heen.
Bron: (1557-G/581: le sgr de nyneve)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en gekroond van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1600-E/143r-6: le sr de niele)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk geblokt
van keel en zilver over alles heen.
Bron: (1650-B/291-02-4: dni de ninhove)
Ninove (stad): Lok. B-9400
- gedeeld I, in goud een dubbelkoppige adelaar van sabel; II, in goud een leeuw van
sabel.
Bron: (1557-G/023: nienove)
Zegel: Ninove zegelde in 1415: een gemijterde bisschop, omgeven met een aureool, houdend
met de rechterhand een paalsgewijs geplaatste staf, vergezeld in het veld van twee
schildjes; rechts gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met lelies; 2 en 3, geschuinbalkt
van acht stukken; over alles, een leeuw (Bourgondië); links een leeuw (Vlaanderen) (de
Ghellinck, Sceaux, p. 276 - De Mey, Sceaux, n° 44, p. 242).
Ninove, konstabel van Vlaanderen (heer van): Lok. B-9400
- in keel twee dwarsbalken van zilver.
Bron: (1650-B/292-03-2: dns de ninhove flandre constabularius)
Nota: Gerard II, heer van Ninove, "cognomento Constabularius" (Warlop, Flemish, p. 1017).
Noircarmes (heer van): Lok. F-62500
- in goud een schuinbalk van sabel, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0233: le sieur de noircarmes)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen
van zilver; 2 en 3, in zilver een schildhoofd van keel, een versmalde schuinbalk van
sabel erover (Wisques).
Bron: (1544-L/074: le sgr de norkermes)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen
van zilver; 2 en 3, in zilver een schildhoofd van keel, een schuinstaak van sabel
erover (Wisques).
Bron: (1570-B/1833: le sgr de noircarme)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 401
Nota: Frans de Wisques, ridder, overleden in 1413, droeg volgens zijn grafzerk in de kerk
van Zermezeele: in zilver een schildhoofd van keel, een schuinstreep van sabel over alles
heen en als helmteken, twee afgewende gebreidelde paardenkoppen. Zijn echtgenote,
Maria d'Ochtezelle voerde: met vair beladen van goud en azuur (Delgrange, Zermezeele,
pp. 60-61).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen
van zilver; 2 en 3, in zilver een schildhoofd van keel, een schuinbalk van sabel erover
(Wisques).
Bron: (1570-G/205: le sgr de noircarme)
- in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1650-C/59v-23: noircarmes)
Wapen: Delgrange voegt een uitgeschulpte zoom van keel toe (Bethune, Epitaphes, p. 250 -
Delgrange, Boulonnais, n° 72).
Zie: Avelin - Popoff, Artois, n° 16-21
Noircarmes (Jacob de Sainte Aldegonde genoemd de):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie schelpen
van zilver, een getande zoom van keel; 2 en 3, in keel een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1435-A/306: jacques de noircames)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 306)
Nokere genoemd heer van Oudenaarde (heer van): Lok. B-9771
- in goud drie schuinbalken van keel, een schuinkruis van sinopel over alles heen.
Bron: (1471-R/52-11: le sgr de norke dict le sgr d'adenarche)
Noot (van der):
- in goud zes schelpen van sabel.
Bron: (1500-G/04r-7-5: vander noot)
Zegel: "Galtery van der Noet", schepen van Brussel, zegelde in 1396: vijf kruisgewijs
geplaatste schelpen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 48).
Wapen: Volgens Bethune, Ghys en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "vander
Noot en Brabant": in goud vijf kruisgewijs geplaatste schelpen van sabel. Volgens Lautte:
in goud zes schelpen van sabel (Bethune, Epitaphes, p. 32 - Cortyl, Ghys, p. 95 - Lautte,
Jardin, p. 256).
Norman (de):
- in sabel een schildhoofd van azuur, bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1550-A/11v-04: de normant)
Zegel: Filips Le Normant, houdt een leen te Wondelgem. Hij zegelde in 1545: een vol wapen
met een schildhoofd en een leeuw over alles heen, het schild bezaaid met blokjes (de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 50).
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een schildhoofd van sabel bezaaid met blokjes van zilver,
een leeuw van goud over alles heen (Bethune, Epitaphes, p. 65 - de L'Espinoy, Noblesse,
p. 323).
Nouvelles (heer van): Lok. B-7022
- golvend gedwarsstreept van zilver en sabel.
Bron: (1568-B/64r-03: nouvelle)
Zegel: Jehan de Nouvelle, ridder, heer van Wargnies en van Prémesques, zegelde in 1555:
vijf versmalde hoekige dwarsbalken (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 53).
Nota: De oude heren van Nouvelles voerden: golvend gedwarsstreept van zilver en azuur van
twaalf stukken (Gosseries, Nouvelles, p. 118).
Zie: Prémesques – Wargnies

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 402
Noyelles (Filips de):
- gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld van goud en keel; 2 en 3, in goud drie
klophamers van sinopel (Mailly).
Bron: (1538-W/125:)
Helm: twee aanziende hondenkoppen met platte oren van keel, gehalsband van goud (1538-
W)
Zegel: Adrien de Noyelles zegelde in 1556: gevierendeeld 1 en 4, tegengevierendeeld ; 2 en
3, drie klophamers (Delgrange, Cachets, D. 1, p. 38).
Wapen: Noyelles: gevierendeeld van goud en keel (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV,
p. 336).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 125)
Noyelles = Cauroy - Froidmantel (heer van):
- in azuur een hartschild van zilver een keper van keel.
Bron: (1543-B/168r-3: sr de noielle) - (1600-W/076v-1: le sgr de noeyelles)
Nota: De ontwerper heeft de wapens getekend die voor deze van Noyelles komen (1380-
U/1662-1663).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 403
Ocoche (Galehaut d'):
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie haantjes van
sabel, gekamd van keel, de dwarsbalk rechts beladen met een schildje van zilver
drie klophamers van sabel.
Bron: (1410-P/06v-3: s' halahaut dacos)
Wapen: Ocoche in Artesië voerde: in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld in het
schildhoofd van drie haantjes van sabel, gekroond van keel (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. III, p. 1083 en D. IV, p. 331).
Nota: Gallehout d'Ocoche, ridder, vergezelde in 1340 Eudes, hertog van Bourgondië, te
Saint-Omer (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, p. 1084).
Zie: Popoff, Artois, n° 80
Oeselgem (heer van): Lok. B-8720
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van goud (Vos).
Bron: (1557-G/501: le sgr d’usselghem)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van hermelijn (Ghistelles); 2 en 3,
gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw van keel over alles
heen.
Bron: (1562-B/052: les sgr de husselghem, leur surnom fut de ghistelles)
Zie: Vos
Ogierlande (heer van): Lok. B-8830
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, versierd
van goud.
Bron: (1470-D/124v-02: les armes de rogue lande) - (1557-G/572: le sgr de ogyerlande) -
(1650-B/294-10-3: ogierlande)
Zegel: "Lambert de Hougardenlande", ridder, zegelde in 1274: twee schuinkruisgewijs
geplaatste zwaarden, de punten naar beneden (Demay, Flandre, n° 1113).
- in goud twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van sabel.
Bron: (1500-G/02r-2-3: ogierlant)
Zegel: "Dankaert van Ogierlande", leenman van de graaf van Namen, zegelde in 1373: twee
schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden, een barensteel erover (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 58).
Wapen: Volgens Bethune: in goud twee verlaagde schuinkruisgewijs geplaatste zwaarden van
sabel. Volgens de L'Espinoy: in goud twee schuinkruisgewijs geplaatste zwaarden van
sabel (Bethune, Epitaphes, p. 225 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 169 - Lautte, Jardin, p.
258).
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1562-B/239: les sgr de ogierlande)
Zie: Marke - Meetkerke – Voormezele
Ogimont (heer van): Lok. B-7760
- in zilver twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1425-S/0513: le sieur dorgimont) - (1450-M/38v-1: le sr dorgumont) - (1470-P/318v-
1: le sr d'orgymont) - (1475-S/060v-11: le sr dorgemont) - (1500-Q/12v-12:) - (1543-
B/198r-6: sr de gogmont) - (1550-B/H-122: le sr d'orgimont) - (1568-B/19v-10:
d'orgemont) - (1570-B/2445: le sgr d'orgimont) - (1570-G/273r-6: le sgr dorgimont) -
(1600-E/050r-2: les armes de ogimont) - (1600-G/1077: le s dogimont)
Kreet: wapont (1425-S) - watripont (1470-P) - waudripont (1475-S) - waudripont (1550-B) -
watripont (1568-B) - watripont (1570-B) - wadripont (1570-G) - waudripont (1600-G)
- in goud twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1500-G/07v-5-3: dagemont cordes) - (1535-U/152-06: sr d'orgimont)
Kreet: cul a cul wadripont (1535-U)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 404
Oignies (heer van): Lok. F-62590
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn.
Bron: (1375-B/33v-4: le seigneur dongnies) - (1400-A/094: dongnies) - (1407-O/055: sr
d'ougynes) - (1450-M/43v-9: ongnies) - (1475-S/172r-05: le sr dongnies) - (1500-G/06r-
2-1: ongnies) - (1538-W/130:) - (1600-E/160r-2: le s dognies) - (1650-B/293-06-5:
ongnies)
Zegel: Boudewijn d'Oignies, heer van Gruson, zegelde in 1442: een dwarsbalk van hermelijn
en een barensteel (Demay, Flandre, n° 5067).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "d'Ognies,
Ongnies ou Oignies en Artois"
Zie: Eine - Marquillies - Marquis - Pérenchies - Quesnoy sur Deûle - Popoff, Artois, n° 85
Oignies, heer van Allennes (Adrien d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies); 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel (Lannoy-Santes); over alles een hartschild van
goud getralied van keel (Neuville).
Bron: (1544-L/138: monsgr adrien dongnies, sgr dalenne)
Nota: (Boniface, Lille, n° 138)
Oignies, heer van Beaurepaire (d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies); 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel (Halewyn); over alles een hartschild van zilver drie
tweelingsbalken van keel (Rubempré).
Bron: (1650-C/63v-16: ongnies, sgr de beaurepaire)
Oignies, heer van Beaurepaire, Pérenchies en Beaumont (Frans d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies); 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud
(Halewyn); over alles een hartschild van zilver drie tweelingsbalken van keel
(Rubemprè).
Bron: (1544-L/122: françois doignies, sgr de beaurepair, pérencies et beaumont)
Nota: (Boniface, Lille, n° 122)
Oignies, heer van Estrées en van Gruson (Claude d'):
- gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies); 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud
(Halewyn).
Bron: (1544-L/121: claude doygnies, sgr de estrées et de gruisons)
Nota: (Boniface, Lille, n° 121)
Oisy (Gerard d’):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een wassenaar van keel; 2 en 3, in goud drie lelies met
afgeknotte voet van sabel.
Bron: (1439-B/14-11: de couter - 45v-46r-11:)
Helm: een paardenkop van zilver, gebreideld van keel tussen een vlucht van goud (1439-B)
Nota: Gérard d’Oisy, ridder, heer van Zandbergen en van Beauvolers, beer van Isque, huwde
Catharina de Hertoghe, dochter van Wensel en van Margareta Hers. In 1446 deden zij
de verdeling van hun goederen. Hun zoon Wensel, ridder, ontving de heerlijkheden
Zandbergen en Beauvolers. Hij huwde in 1444 Catharina van Vaernewyck. In 1451 wordt
Wensel vermeld als Wenceslin d’Oisy genoemd “de Santberghe” en in 1464 als Wenceslin
d’Oisy, ridder, heer van Zandbergen. Zij overleed in 1470, hij in 1484. Zij werden
begraven in de kerk van Zandbergen (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 14-11).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 405
Okegem (heer van): Lok. B-9400
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een raaf van sabel.
Bron: (1557-G/487: le sgr de huucquenghien)
Ollehain (d'):
- in zilver drie koeken van keel.
Bron: (1500-G/01v-3-1: dolhain)
Ollehain (Jehan d'):
- in zilver drie koeken van keel.
Bron: (1297-O/159: jehan de olehain)
Zegel: "Jehan de Olehain", ridder, zegelde in 1304: drie koeken (Demay, Artois, n° 527).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 132)
Nota: (Adam, Rôle, n° 159)
Zie: Estainbourg - Gondecourt - Popoff, Artois, n° 183
Ollignies (Zeger d'):
- in zilver een schuinbalk geschaakt van goud en keel.
Bron: (1370-N/1216-1269: m sohier de carquin)
Ommejaeghere:
- in goud een keper van azuur, vergezeld van drie vijfbladen van keel.
Bron: (1500-G/09v-3-4: dommetagers)
Wapen: Volgens Gailliard: in goud een keper van azuur, vergezeld in het schildhoofd van twee
vijfbladen van keel en in de punt van een schelp van hetzelfde (Gailliard, Bruges, D. V, p.
366 - Lautte, Jardin, p. 149).
Onderberghe:
- geschuinbalkt van keel en zilver, een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/10r-2-1: onderberghe)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Onderberghe en
flandre": geschuinbalkt van zilver en keel, een schildhoofd van azuur. Volgens Bethune:
geschuinbalkt van goud en keel, een schildhoofd van goud; of in keel twee schuinbalken
van zilver, een schildhoofd van goud. Volgens Lautte ook: gepaald (geschuinbalkt) van
zilver en keel, een schildhoofd van goud (Bethune, Epitaphes, pp. 29 en 363 - Lautte,
Jardin, pp. 197 en 257).
Zie: Oudenburg
Ondermeere < = Nedermeere ? (heer van):
- in zilver een geruite schuinbalk van keel.
Bron: (1557-G/313: le sgr de needermerre)
Nota: "Gossin van der Onder Mere" staat vermeld bij de plechtige intrede van de heer van
Dendermonde in 1355 (de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 247-250).
Onlede (heer van): Lok. B-8830
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel, getongd van keel (Vlaanderen); 2
en 3, gedwarsbalkt van zilver en azuur, een leeuw van keel erover; een hartschild
van goud een keper van hermelijn.
Bron: (1500-G/02v-2-4: donlede)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel
(Vlaanderen); 2 en 3, gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw
van keel erover; een hartschild van goud een keper van hermelijn.
Bron: (1562-B/037: les sgr de onnele, leur surnom est de flandres)
Onredene (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een everzwijn van sabel; 2 en 3, in sabel drie kepers
van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 406
Bron: (1500-G/04r-5-8: onredene)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 748)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een everzwijn van sabel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud
en sabel.
Bron: (1524-G/j-05: van onredene)
Zegel: "Rase Onredene" zegelde in 1349: gedeeld I, een everzwijn; II, drie dwarsbalken (de
Pauw, Artevelde, p. 501).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "escartelé au premier quartier d'or au sanglier de sable, au
deuxiesme de sable & d'argent de six pieces" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 517 - Lautte,
Jardin, p. 259).
Zie: Evergem
Onze Lieve Vrouw te Loos (abdij van): Lok. F-59120
- gedeeld I, in azuur bezaaid met lelies van goud (Frankrijk); een hartschild van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen); II, in azuur een
ankerkruis van goud (Bauvin).
Bron: (1544-L/018: labbe et couvent de nre dame de la loenge lez los)
Oombergen (heer van): Lok. B-9520
- in zilver een kruis van keel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een raaf van sabel
(Meersch).
Bron: (1557-G/486: le sgr de homberghe)
Oordegem ? (heer van):
- in azuur een leeuw van zilver, gekroond van keel.
Bron: (1470-D/125v-07: sire cposteot imbru)
Oordegem (heer van): Lok. B-9340
- in azuur een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/314: le sgr de oerdeghem)
Oostburg (stad): Lok. NL-4500
- in zilver een open toren van sabel, vergezeld in het schildhoofd van een
dwarsbalksgewijs geplaatst zwaard van keel.
Bron: (1500-G/08v-1-2: oostburch)
- in zilver een toren getorend met drie stuks van sabel, vergezeld van een
dwarsbalksgewijs geplaatst zwaard van sabel.
Bron: (1557-G/059: oestbourg)
Zegel: Oostburg zegelde in de XIV de eeuw: een burcht met vestingstoren en twee torentjes,
waaruit het bovenlichaam komt van mannen die de hoorn blazen; onder de burcht een
dwarsbalksgewijs geplaatst zwaard, de punt naar rechts; aan elke zijde een plant; boven
de burcht twee palmen. In 1382: een kasteel met drie torens, waaronder een
dwarsbalksgewijs geplaatst zwaard (de Ghellinck, Sceaux, p. 281 - De Mey, Sceaux, n°
45, pp. 246-250).
Oostende (Floris van):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1396-F/159: her vries van ostende - sire friese de oostende - dH-39v: her vries van
ostende) - (1402-G/049: sire frize d'oostende - dH-16r: her vriese van ostende)
Oostende (Gerard, bastaard van):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, een versmalde schuinbalk van azuur over alles
heen.
Bron: (1372-B/0884: oestende en 1516: geriit)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 407
Helm: een vleugel doorsneden van zilver en keel, bezaaid met harten van goud (1372-B) -
een hoed van zilver, omgeslagen van keel, versierd met een vlucht van hetzelfde (1372-
B)
Zegel: Gerard, de bastaard "van Oestinde", voordien gevangen te Baesweiler onder het
banier van Ranst, zegelde in 1374: in hermelijn met een schildhoofd, een schuinstaak
over alles heen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 69).
- in hermelijn een schildhoofd van keel, een schuinbalk van sabel over alles heen.
Bron: (1455-G/121v-4: gherl baste van oostende)
Helm: een gesloten vlucht beladen met het wapen (1455-G)
Oostende (heer van): Lok. NL-4433
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1372-B/0773: oestende en 1378: oestende) - (1395-G/1051: die he' van oostende) -
(1405-G/231-24: sire de ostende) - (1436-C/077v-01: ostende) - (1436-L/1393:
ostende) - (1455-G/112r-4: ostende) - (1460-L/102: ostende) - (1500-G/01v-2-2:
oostende)
Helm: een waaier komende uit een mijter van keel (1395-G) - een bisschopsmijter van keel,
gevuld van zilver en getopt met een vederbos van sabel (1455-G) - twee afgewende
omgekeerde kniestukken van sabel, omzoomd van zilver, gedubbeld van hetzelfde,
komende uit een kroon van goud (1460-L)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 260)
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 193-194)
Oostende (heer van): Lok. NL-4506
- in azuur een tegengekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1380-W/29r-13: cellui de ostende) - (1470-P/385v4: le sgr d'ostende) - (1570-
B/1888: le sgr d'oostende) - (1570-G/209: le sgr d'oostende) - (1650-C/60v-17: sgr
d'oostende)
Nota: Het gaat waarschijnlijk om de heerlijkheid Oostende die bestond op het eiland Wulpe
bij Cadzand.
Zie: Westende
Oostende (stad): Lok. B-8400
- in goud een keper van sabel, vergezeld van drie sleutels van hetzelfde.
Bron: (1475-S/168v-04: ostende) - (1557-G/025: ostende)
Zegel: Oostende zegelde in 1682: een keper vergezeld van drie sleutels, de sleutelbaard
naar rechts, twee in het schildhoofd en één in de punt (de Ghellinck, Sceaux, p. 290).
- in goud drie sleutels van sabel.
Bron: (1570-B/1981: la ville d'oostende) - (1570-G/216v: la ville d'ostende) - (1650-C/62v-
07: ostende)
Zegel: Oostende zegelde in 1309: een voorarm van Sint-Pieter met in de hand twee
afgewende sleutels (De Mey, Sceaux, n° 46, p. 253).
- in keel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1650-C/44r-04: ostende)
Nota: Waarschijnlijk Oostkerke.
Oostende (van):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1435-T/0309: oestende)
Oostende (Willem van):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van goud.
Bron: (1436-C/077v-03: viellin và gestede) - (1436-L/1395: villhm gestede)
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1438-A/122-B: willame osten en 122-P: willame van ostende) - (1535-U/343-01: h
willem van oestende - h wille die vriese van oestende)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 408
Helm: een mijter van keel, omzoomd van hermelijn en getopt met een veder van zilver (1438-
A)
Oostende, heer van Bly Gedacht (Joris van):
- in goud een keper van sabel, vergezeld van drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1420-C/449: maistre george d'ostende, sgr de joieux penser)
Zegel: "Aernoldi de Oostende", priester, ontvanger van de abdij Zoetendale, zegelt in 1416:
een keper vergezeld in het schildhoofd van twee vijfpuntige sterren en in de punt van
een roos (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 69).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 449)
Oosterlinck:
- in keel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie zespuntige sterren van goud.
Bron: (1500-G/10r-7-4: oosterlinck)
Zegel: "Josse d'Oosterlinc", man van de hertog van Bourgondië in zijn heerlijkheid
Harelbeke, zegelde in 1438: een dwarsbalk, vergezeld van twee spoorraderen, één in de
linkerbovenhoek en één in de punt. De rechterbovenhoek gebroken (de Raadt, Sceaux,
D. III, p. 69).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse, de L'Espinoy, Lautte en Jacques Anthoine de Castro,
voert de familie "Oosterlinck en flandre": in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld
van drie spoorraderen van hetzelfde. Lautte geeft drie spoorraderen of drie sterren
(d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 89 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 828 - Lautte,
Jardin, pp. 258 en 339).
Oosterlinck:
- golvend geschuind van goud en azuur; het goud beladen met drie ruiten van keel; het
azuur met drie wassenaars van zilver, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1500-G/09v-4-6: oosterlync)
Oostkamp (heer van): Lok. B-8020
- in keel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zes meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1400-D/206v:) - (1410-P/01v-7:) - (1470-P/398r4: le sgr de horescamp) - (1525-
C/097: heerscamp) - (1562-B/219: les sgr de oestcamp) - (1582-B/117r-15: hoorscamp)
- (1650-B/293-07-9: oostcamp)
Zegel: "Jan van Oerscamp", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1410: een schuinbalk
vergezeld van een binnenzoom van zes meerltjes (Demay, Flandre, n° 4220).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 302)
- in keel een schuinbalk van zilver.
Bron: (1475-S/166r-06: le sgr de horcamp)
- in keel een ankerkruis van zilver.
Bron: (1500-G/01v-7-2: oestcamp) - (1562-B/642: oostcamp)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 262)
- in keel een schuinbalk van zilver, een binnenzoom van zes meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/140: le sgr de oestcamp) - (1570-B/1943: le sgr de horescamp) - (1570-
G/213v: le sgr de horescamp) - (1650-C/61v-18: sgr de horescamp)
Oostkercke (Klaas van):
- in keel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1372-B/0641: h nyclaes van oesterke) - (1525-C/213: h. nyclaes van oestkerke) -
(1582-B/119r-10: h. jan claes van oestkerke)
Zegel: Klaas van Oostkercke zegelde in 1260: drie wassenaars (De Keyser, Oostkerke, p.
22).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 213)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 409
Oostkercke (Zeger van):
- in keel drie wassenaars van zilver, een barensteel van goud.
Bron: (1525-C/320: h. zegher van hoestkerke) - (1582-B/121r-11: h. zeger van heestkerke)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 320)
Oostkerke (heer van): Lok. B-8340
- in keel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1395-G/0958: oostkirke) - (1425-S/0298: le sieur deskerke) - (1435-T/0569:
oestkerke) - (1436-C/070v-11: hr van oostkerke) - (1436-L/1333: hr van oostkerke) -
(1445-L/268-08: oestkerke b) - (1450-B/0877:) - (1470-D/120v-04: les armes de suunt
kerke) - (1470-P/387v1: le sgr d'osquerque) - (1475-S/164v-16: le sgr d'osquerque) -
(1500-G/02v-4-5: oestkercke) - (1535-U/093-01: sr d'oostkerke) - (1543-B/144v-5:
ostenne) - (1550-B/F-100: le sr dosquerque) - (1557-G/206: le sgr de oestquerque) -
(1562-B/237: les sgr de oestkerke) - (1570-B/1879: le sgr de oostkerke) - (1570-
G/208v: le sgr de oostekerke) - (1600-E/152v-5: les armes dostkerke) - (1600-W/094v-
1: le sgr de hoeskercke) - (1650-B/294-04-7: doostkerke) - (1650-C/60v-09: sgr de
oostrekercke)
Kreet: oestquerque (1557-G)
Helm: een gesloten vlucht met het wapen (1436-C)
Zegel: Lodewijk van Oostkercke zegelde in 1319 en Jehan, heer van Oostkerke, ridder,
zegelde in 1421: drie wassenaars (De Keyser, Oostkerke, p. 22 - de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 69).
Wapen: Volgens Lautte: in azuur drie wassenaars van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 281 -
Lautte, Jardin, p. 260).
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde, de middelste houdende in zijn bek een vingerring van goud (Baenst).
Bron: (1562-B/218: surnommé de baenst, il sont aussy sgr de oestkerke)
Zie: Hoeke – Voorde
Oostmalle (Bernard van):
- in azuur twee afgewende duiven van zilver.
Bron: (1214-B/c-17:)
Nota: Bernard van Oostmalle was met Filips I van Maldeghem aanwezig op het slagveld te
Bouvines in 1214 waar zij werden gevangen genomen. Hij droeg er het keizerlijk vaandel.
"Felippes, ki fu castelains De Maudangien, com il pot ains, Et Conras de Trémougne ausi,
Et Biernars d'Ostemale ensi, De Paris ù en prison èrent, Sans raençon s'en escapèrent"
(Lalaing, Maldeghem, pp. 104-105).
Oostvleteren:
- in keel drie putten van goud.
Bron: (1500-G/08r-6-5: oostfleteren)
Oostwinckele (Eulard van):
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1470-D/124v-03: sire houlard dewoust winkarke)
Nota: "Eulart de Woistwincle", ridder, staat vermeld in 1317 in een brief waarbij de graaf
zijn zoon Robrecht bedeeld met het land van Aalst (de Ghellinck d’Elseghem,
Vaernewyck, D. I, pp. 78-81 - de Saint-Genois, Monumens, p. 1125 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 39).
Oostwinckele (van):
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver; een hartschild van sinopel een
schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1525-C/317: h. van hoestwincule)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 410
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver, beladen in het hart met een
schildje van zilver (sinopel), een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van
keel.
Bron: (1582-B/121r-09: h. joest van de wyncule)
Oostwinkel (heer van): Lok. B-9931
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1557-G/298: le sgr de oestwyncle) - (1562-B/235: les sgr de oestwinckele) - (1600-
E/155v-1: celuj de woustwinghe)
Kreet: oestwyncle (1557-G)
Zegel: "Soher van Sommergem", heer van Oostwinkel, ridder, zegelde in 1263: een vol wapen
met een schildhoofd beladen met drie palen, elke paal beladen met twee ringen? (Warlop,
Flemish, p. 1030).
- in keel een dwarsbalk van vijf spitsruiten van zilver, een barensteel met vijf hangers
van hetzelfde.
Bron: (1562-B/236: les sgr de oestwincle)
Opbrakel (heer van): Lok. B-9660
- in goud drie schuinbalken van azuur (geschuinbalkt van goud en azuur), beladen met
een schaduwleeuw, een zoom van keel (Hembyse).
Bron: (1562-B/203: les sgr de overbrakele, leur surnom est de imbiese)
Orchies (heer van): Lok. F-59310
- in zilver een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel.
Bron: (1557-G/133: le sgr de orsys)
Kreet: gavere (1557-G)
- in zilver een ketting in zoomvorm van sinopel; een hartschild van goud een leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/471: les sgr de urfys)
- in goud een ketting in zoomvorm van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1562-B/661: orchies)
Orchies (stad): Lok. F-59310
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, getopt met een
breedarmig kruisje van hetzelfde, een binnenzoom van dertien vlammen van sinopel.
Bron: (1544-L/003: orchies)
Zegel: Orchies zegelde in 1245: een leeuw getopt met een breedarmig kruis (Bedos, Villes,
n° 511).
- in zilver een binnenzoom van een dubbele tak van sinopel; een hartschild van goud
een leeuw van sabel.
Bron: (1557-G/042: orsys)
- in goud een ketting in zoomvorm van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1562-B/594: orchies)
- in zilver een binnenzoom van een dubbele tak van sinopel.
Bron: (1650-C/44r-06: orchies)
Orghet (Boudewijn):
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1486-L/1448: baulduin orghet)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 170-171)
Orghet:
- in zilver een schuinkruis van keel, beladen met vijf gespen van goud.
Bron: (1650-L/61: orghette)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 411
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 140)
Orsiers:
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van goud.
Bron: (1500-G/02r-5-6: orsiers)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Orsiers": in goud
een leeuw van keel (Lautte, Jardin, p. 261).
Oudeghem:
- in zilver drie ruiten van sabel.
Bron: (1500-G/09v-6-6: oudeghem)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Oudeghem"
(Lautte, Jardin, p. 257).
Oudenaarde (Arnould, heer van): Lok. B-9700
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1214-B/c-12:)
Zegel: "Arnulphi dicti Domini de Audenarda" zegelde in 1229: gedwarsbalkt van zes stukken
(du Chesne, Guines, D. II, p. 494).
Oudenaarde (heer van): Lok. B-9700
- geschuinbalkt (gedwarsbalkt) van goud en keel.
Bron: (1254-B/185: li sires d'audenarde)
- fascé d'or et de gueules.
Bron: (1254-B/185: li sires d'audenarde) - (1278-C/213: le vicomte d'audenaerde) - (1280-
C/057: sire oudenarde) - (1300-V/0348: le sire d'audenarde) - (1380-U/1755: les armes
d'odenarde) - (1400-G/156v-17: le sr de oaudenarde) - (1470-D/112v-07: les armes
daudenarde) - (1550-A/10r-08: audenarde) - (1550-B/F-021: le sr d'audenaerde) -
(1562-B/005: les très nobles et ancienes sgr d'audenaerde) - (1570-B/1790: le sgr
d'audenarde) - (1600-G/0276: le s d'audenaerde)
Kreet: odenarde (1380-U) - audenarde (1400-G) - audenarde (1470-D) - audenaerde (1600-
G)
- gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1260-H/100: le sr de danderarde en 144: le sr daudenarde) - (1278-C/dH-21v: die
borchgreue van oudenaerden) - (1279-H/384: de oudenard) - (1279-R/384: de oudenard)
- (1372-B/0609: oudenaerde) - (1375-S/20v-09: le sr daudenaerde) - (1380-W/28r-13:
les armes daudenarde) - (1450-B/0866: borchgreve van audenarde) - (1450-E/46r-06:
le sr d'audenarde) - (1450-M/11r-7: le sr daudenarde) - (1455-G/167r-3: ondude) -
(1470-P/374v4: les armes d'audenarde) - (1471-R/45-08: les armes d'audenarerde) -
(1500-S/65v-1: audenarde) - (1525-C/044: borchgreve van audenaer) - (1535-U/082-
06: sr d'oudenarde) - (1550-B/F-021: le sr d'audenaerde) - (1570-B/1790: le sgr
d'audenarde) - (1570-G/201v: le sgr d'audenarde) - (1582-B/116r-20: borchgrave van
audenaerde) - (1600-E/144v-5: le sr daudenarde) - (1600-O/049r-3: le sgr daudenarde)
- (1650-B/292-01-5: dns de audenaerde qui est dns de pamele)
Kreet: audenaerde (1375-S) - audenarde (1380-W) - audenarde (1436-C) - audenarde (1450-
E) - audenarde (1470-P) - audenarde (1500-S) - oudenarde (1535-U) - audenarde (1600-
O)
Helm: het hoofd van een gebaarde man met haren van goud, bedekt met een gebogen muts
van keel, omgeslagen van zilver (1450-B) - het hoofd van een gebaarde man bedekt met
een gebogen muts van keel, omgeslagen van zilver (1455-G)
Zegel: "Arnvlfi de Aldenarde", ridder, zegelde in 1218: gedwarsbalkt (Warlop, Flemish, p.
1038).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 113)
- in goud drie dwarsbalken van keel, een schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1279-H/424: li sires de audenarde)
- gedwarsbalkt van goud en keel, een schuinbalk van azuur over alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 412
Bron: (1279-H/424: li sires de audenarde) - (1280-D/315: sire de audenard)
- in goud drie dwarsbalken van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1279-R/424: li sires de audenarde)
- gedwarsbalkt van zilver en keel, een schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1280-D/315: sire de audenard)
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1395-G/0932: borchgrv van oudenaerd)
Helm: het hoofd van een gebaarde man, bedekt met een gebogen muts van keel, omgeslagen
van zilver (1395-G)
- gepaald (gedwarsbalkt) van goud en keel.
Bron: (1407-O/155: d'audenarde)
- gedwarsbalkt van goud en keel, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1425-S/0227: le sieur d’andenarde) - (1568-B/56v-08: audenarde) - (1650-C/59r-
04: le sgr de audenoude)
- gedwarsbalkt van keel en goud, een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel,
over alles heen.
Bron: (1475-S/162v-08: le sgr d'audenarde)
- gedwarsbalkt van keel en goud, een leeuw van sabel, genageld en getongd van goud,
over alles heen.
Bron: (1562-B/009: les sgr et fondateurs de haudenaerde)
Zie: Abvil – Bevere - Dossemer - Pamel – Petegem
Oudenaarde (Jehan, heer van): Lok. B-9700
- gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1290-L/621: hans d'audenarde)
Zegel: "Johannis dicti dni de Audenarde" zegelde in 1248 en 1250 en "Jehans, dis sire
d'Audennarde, sires de Rosoit", zegelde in 1277: gedwarsbalkt (de Raadt, Sceaux, D. I,
p. 186 – Laurant, Namur, n° 59 – Warlop, Flemish, p. 1040)
Nota: (de Boos, Breton, n° 621)
- (gedwarsbalkt van keel en goud), een getande zoom van sabel.
Bron: (1471-R/53-04: les armes jeheam sgr d'audenaerde)
Oudenaarde (stad): Lok. B-9700
- gedwarsstreept van goud en keel, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1460-G/202-1: oudenarde die stat)
- gedwarsbalkt van keel en zilver, een dubbelstaartige leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1500-G/08r-6-2: oudenaerde)
- gedwarsbalkt van goud en keel van acht stukken, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1543-B/143v-5: audenarde) - (1650-C/43v-10: audenarde)
- gedwarsbalkt van goud en keel, een leeuw van sabel, genageld en getongd van zilver,
over alles heen.
Bron: (1557-G/019: audenaerde)
- gedwarsbalkt van goud en keel, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1562-B/570: audenaerde)
Zegel: Oudenaarde zegelde in 1339: gedwarsbalkt, een leeuw erover (Demay, Flandre, n°
3857 - De Mey, Sceaux, n° 48, pp. 260-261).
Oudenburg (heer van): Lok. B-8460
- in goud een open toren getorend met drie stuks van keel.
Bron: (1557-G/185: le sgr de houdenbourg)
Wapen: Volgens Lautte: in zilver een kasteel van keel, geopend van azuur (Lautte, Jardin, p.
261).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 413
Oudenburg (stad): Lok. B-8460
- in zilver een toren van keel, beladen met een schildje geschaakt van zilver en azuur
van drie rijen.
Bron: (1500-G/08r-8-8: oudenborch)
- in goud een toren getorend met drie stuks van keel, beladen met een schildje
geschaakt van zilver en azuur van twaalf rijen.
Bron: (1557-G/037: ahoudenbourg)
- in keel een toren getorend met vijf stuks van goud en voorzien van negen vensters
van sabel.
Bron: (1562-B/588: oudenburg)
Zegel: Oudenburg zegelde in 1328 en 1382: een kasteel met drie torens, een banier
wapperend op de laterale torens (de Ghellinck, Sceaux, p. 291 - Demay, Flandre, n° 4053
- De Mey, Sceaux, n° 49, pp. 262-266).
- in sabel een toren van zilver.
Bron: (1650-C/44r-02: audembourg)
Oudenburg (van):
- in zilver drie schuinbalken van keel, een schildhoofd van goud.
Bron: (1550-A/13v-06: oudembourg)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 495)
Zie: Onderberghe
Oudenhove (heer van): Lok. B-9620
- in sabel een schuinbalk van zilver, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/375: le sgr de houdenhove)
Kreet: nostre-dame houdenhove nostre-dame houdenhove (1557-G)
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, een schuinbalk van hetzelfde.
Bron: (1562-B/413: les sgr de haudenhove)
Oudenhove (Jehan van):
- in sabel bezaaid met blokjes van zilver, een schuinbalk van hetzelfde.
Bron: (1525-C/260: h. jan van audenhove) - (1582-B/120r-08: h. jan van audenhove)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 260)
Oudezeele (heer van): Lok. F-59670
- in zilver drie jachthoorns van sabel, beslagen van goud, gebonden en gemond van
keel.
Bron: (1557-G/654: le sgr de hoeeselle)
Oudezeele (Malin van):
- in zilver drie jachthoorns van sabel, beslagen van goud.
Bron: (1470-D/122v-04: sire maluur de doudisien)
Nota: Een "Michaele de Houdingsele" staat vermeld in de rekeningen van de stad Ieper van
1276 (De Flou, Toponymie, D. XII, p. 107).
Oultre (Leunis van):
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf ringen van sabel.
Bron: (1525-C/273: h. lowys van autere) - (1582-B/120r-19: h. lonys van auteren)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 273)
Oultre (van Schore, heer van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1562-B/248: les sgr de oultre, leur surnom est de schore)
Zegel: "Jehans Descoeres" ridder, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper zegelde in
1312: in hermelijn een schuinbalk van vijf ruiten. "Pieter, filius Herbrechts van Scorre",
verklaart dat hij van de burg van Brugge een rente houdt op de lenen te Kamerlink

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 414
Ambacht. Hij zegelde in 1430: in hermelijn een uitgeschulpte schuinbalk beladen met
drie schelpen en een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 401).
Zie: Schore
Oultre (van):
- in goud een schuinkruis van keel.
Bron: (1650-B/294-06-9: doultre)
Oultre, burggraaf van Ieper (van):
- in keel een kruis van vair.
Bron: (1535-U/094-08: d'oultre chast ou visconte d'ypre)
Outer (heer van): Lok. B-9406
- in keel een versmald schuinkruis van zilver, beladen met vijf zespuntige sterren van
sabel.
Bron: (1410-P/03r-3: s' de oultre)
- in keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1550-A/10v-11: oultre)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 118 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 168 en 269-271).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van zilver; 2 en 3, in keel een kruis van
vair.
Bron: (1557-G/228: le sgr de oultre)
Kreet: wendyne (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 203)
Outrijve (heer van): Lok. B-8582
- in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/273: le sgr de hauteryve)
Kreet: a mont a mont hauteryve (1557-G)
- in azuur een leeuw van zilver.
Bron: (1562-B/350: les sgr de hauterive en 499: les sgr de hauterive)
Zegel: "Ricovart d'Auterive", baljuw van Douai, zegelde in 1381: een leeuw (Demay, Flandre,
n° 1993).
Zie: Autryve – Wintere
Outvijvere (heer van): Lok. B-8850
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde), een getande zoom van keel.
Bron: (1557-G/431: le sgr de hautvivere) - (1562-B/099: les sgr de hautvivre, leur surnom
est de lichtervelde)
Zie: Autvyver
Overbeke (van):
- in zilver een keper, vergezeld van drie meerltjes en een uitgeschulpte zoom, alles
van sabel.
Bron: (1500-G/09v-2-6: overbeke)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van Overbecke": in zilver een
keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde. Volgens Bethune voerden
zij zoals de familie Walle (Bethune, Epitaphes, p. 48 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 368).
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1550-A/10v-07: overbeke)
Zegel: "Jan van Overbeke", procureur bij de raad van Vlaanderen, zegelde in 1502: een keper
vergezeld van drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 89).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 48 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 190-191 - d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 123 - Lautte, Jardin, p. 343)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 415
Overmeere (Jehan van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
van hetzelfde, beladen met drie harten van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/222: h. jan van oudmeere) - (1582-B/119r-19: h. jan van ovèmeere)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 85)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 222)
Overmere (heer van): Lok. B-9290
- in azuur een leeuw van goud, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1557-G/310: le sgr de overmerre)
Kreet: rode rode (1557-G)
- in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/318: les sgr de overmerree)
- in azuur een leeuw van goud (Masmines), een uitgeschulpte zoom van zilver.
Bron: (1562-B/443: les sgr de overmeerre leur surnom est de masmines)
Oye (burggraaf van): Lok. F-62215
- in goud vier dwarsbalken van keel.
Bron: (1557-G/014: le conte de hoye)
Kreet: totter crone (1557-G)
Nota: Eustache, burggraaf van Oye, wordt vermeld in 1117 (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. III, p. 1105-1106 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 255-256).
Zie: Hoye

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 416
Paeldinc (Michel):
- gedeeld van keel en sinopel, een adelaar van goud over alles heen.
Bron: (1445-L/274-04: machiel palinc)
Zegel: André Paeldinc, schepen van Ieper, zegelde in 1407: een adelaar (de Raadt, Sceaux,
D. III, p. 91).
Wapen: (Bossuyt, Rijke, p. 113 - Bethune, Epitaphes, p. 215 - Leuridan, Familles, D. II, p.
480).
Paeldinc:
- gedeeld van keel en sinopel, een adelaar van zilver over alles heen.
Bron: (1430-C/131-06: paeldinx)
- gedeeld van keel en sinopel, drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel, over
alles heen.
Bron: (1650-L/32: de palledin)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Paelduick": gedeeld van keel en
sinopel, drie adelaars van goud, zonder poten noch staart.
Nota: Bolgens Boniface, dient men hier Hangouart te lezen, een jongere tak van de familie
voerde als wapen, het veld gedeeld met drie adelaars over alles (Boniface, Epinette, p.
100).
Zie: Hangouart
Paelen (van der):
- in goud drie verkorte gaffels met verlengde voet van sabel, de middelste groter.
Bron: (1500-G/09v-4-8: van pale)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver drie verkorte gaffels met verlengde voet van sabel
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 474).
Palenc (Diederik):
- in azuur drie wassenaars van goud.
Bron: (1420-C/444: maistre thiery palenc)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 444)
Palme (de La):
- van vair van goud en azuur.
Bron: (1557-G/588: la mayson de palme)
Nota: Het land van la Palme (Balma - la Balme) was gelegen te Nortkerque. Een grafzerk van
de XVII de eeuw geeft: "cy devant gist noble homme Philippe de Le Palme, escuier sr de
Campaigne, natif de Zatkercke, pays de Bredenaerde, lequel à donné à l'an 1616 et
trepassa ..”. Een Joris de La Palme voerde in 1642: van vair van goud en azuur, een
vrijkwartier van goud een dwarsbalk van keel (de Meulenaere, Palme, pp. 303-304 en 307
- Gilliodts-van Severen, Furnes, D. IV, pp. 298-299).
Palme (Joris, heer van La): Lok. F-62370
- van vair van goud en azuur, in de rechterbovenhoek een schildje van goud een
dwarsbalk van keel.
Bron: (1420-C/225: messire georges, sgr de la paume)
Wapen: Volgens Merghelynck: van vair van goud en azuur, een vrijkwartier van goud een
dwarsbalk van keel (Merghelynck, Beauvoorde, D. I, p. 123).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 225)
Pamel (heer van): Lok. B-1760
- in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1557-G/097: le sgr de pamoel) - (1562-B/552: les sgr de pamoel)
Pamel (heer van): Lok. B-9700
- in keel een adelaar van zilver, gebekt van goud.
Bron: (1450-E/46r-05: le sr de palmin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 417
Kreet: flandres (1450-E)
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1475-S/168r-14: le baroen de pamele en oudenarde) - (1535-U/082-07: sr de pamele
dict sire doudenarde)
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1500-G/08r-1-2: pamele)
- gedwarsbalkt van goud en keel, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1535-U/082-08: sr de pamele)
- gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1557-G/116: le sgr de pamele) - (1562-B/003: les sgr de pamele, ber de flandres en
613: pamel, ber de flandre) - (1600-W/081r-3: le sgr de pamelle) - (1650-B/291-06-3:
baro de pamele, ursus audenaerde) - (1650-C/59v-26: le sgr de pameles)
Kreet: bevre bevre (1557-G)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Pamele Ber de
flandre" (Bethune, Epitaphes, p. 18 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 112-113 - Lautte, Jardin,
p. 264).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een adelaar van zilver (Joigny); 2 en 3, gedwarsbalkt
van keel en goud.
Bron: (1562-B/557: les sgr de pamele, leur surnom est de gougny)
Wapen: “Guillaume de Pamele” zegelde in 1589: gevierendeeld van een adelaar en
gedwarsbalkt (Delgrange, Cachets, D. 2, p. 20).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 277)
- in goud drie palen van sabel.
Bron: (1570-B/1834: le sgr de pamele) - (1570-G/205v: le sgr de pamele)
Zie: Joigny
Pamel (stad): Lok. B-1760
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1562-B/595: pamel)
Pamel (stad): Lok. B-9700
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1557-G/043: pamele-lez-haudenarde)
Wapen: Volgens Lautte: gedwarsbalkt van keel en goud (Lautte, Jardin, p. 264).
Pape (de):
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie torens van hetzelfde.
Bron: (1524-G/a-09: de pape) - (1550-A/12v-09: pape)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 375-376)
Pape (de):
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie rozen van goud.
Bron: (1500-G/09r-4-4: de pape)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Pape"
(Lautte, Jardin, p. 264 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 384).
Pape (de):
- in keel drie vijfbladen van zilver, geknopt van sinopel.
Bron: (1535-U/095-10: de pape)
- in keel drie vijfbladen van zilver.
Bron: (1543-B/157v-2: sr de spapes) - (1600-E/159r-6: celuj de papes) - (1650-B/294-08-
6: pape)
Wapen: Volgens Bethune: in azuur drie vijfbladen van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 82).
- in keel drie vijfbladen van zilver, geknopt van keel.
Bron: (1562-B/377: le sire de papes)
Zegel: Willem de Pape zegelde in 1309: drie rozen (Jéquier, Ranst, p. 10).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 418
Nota: Gentse familie.
Pape (Gillis de):
- in keel drie vijfbladen van zilver, geknopt van goud.
Bron: (1310-M/091: gilles de papes - dH-34r: gillis die paspes) - (1525-C/252: h. gielis de
pape) - (1582-B/119v-24: h. gielis de pape)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 252)
- in keel drie rozen van zilver.
Bron: (1380-U/1866: vulles le poppes) - (1380-W/29v-30: willme le pape) - (1470-D/129v-
03: guilles le papes)
Parys (den bastaard van):
- gedwarsbalkt van zilver en keel, de dwarsbalken van keel getralied van goud, een
linkerschuinstaak van sinopel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-10: de basstaert parijs)
Parys (Filips van):
- gedwarsbalkt van keel en zilver, de dwarsbalken van keel getralied van goud.
Bron: (1535-U/099-06: h phs van parys)
Parys (Jehan van):
- in zilver drie dwarsbalken van keel, getralied van goud.
Bron: (1370-N/1215-1268: m jehan de paris)
- gedwarsbalkt van keel en zilver, de dwarsbalken van keel getralied van goud.
Bron: (1372-B/0602: h jan parijs)
Nota: Jehan van Parys werd ridder geslagen in 1359 voor de veldslag van Nogent-sur-Seine.
"Her Jan Paris" staat vermeld in 1377 in gezelschap van de "her Gherart van Ghistele".
Hij overleed in 1391 en volgens zijn testament erfden Gerard van Ghistelles, zijn vrouw
en hun zoon Jehan, goederen van hem en dit "vertus qu'en son endroit auoit demonstré
Messire Gerard de Guistelles Chevalier" (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 344-345 - De Pauw,
Audiencie, p. 940 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. VI, p. 166).
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1395-G/0986: h' jan van parys)
Parys (van):
- in keel een dwarsbalk van goud, beladen met drie lelies van azuur, vergezeld van drie
meerltjes van goud.
Bron: (1550-A/12v-06: parys)
Zegel: Een "Nievles d'Paris", burger van Atrecht, ontvangt voor zijn vrouw een rente op het
marktgeld van Damme. Hij zegelde in 1384: een dwarsbalk beladen met drie schelpen en
vergezeld van zes meerltjes, 3 in het schildhoofd en 3 in de punt, geplaatst 2 en 1 (de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 103).
Wapen: De L'Espinoy geeft: in keel een dwarsbalk van goud, beladen met drie lelies van ...,
vergezeld van zes meerltjes van goud, 3 in het schildhoofd en 3 in de punt. Jacques
Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Paris ou Parijs en Flandre": in keel een
dwarsbalk van goud, beladen met drie lelies van azuur, vergezeld van zes meerltjes van
zilver (de L'Espinoy, Noblesse, p. 344)
Passcharis:
- in sabel drie schuinbalken van goud.
Bron: (1500-G/08v-8-4: passcharis)
- in goud drie schuinbalken van sabel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/k-06: pascaris)
Zegel: Josse Passcharis zegelde in 1317 en "Petri Pascariis, militis", voordien gevangen te
Baesweiler onder Jehan van Redelghem, zegelde in 1374: drie schuinbalken (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 104 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 178).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 419
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, de L'Espinoy, Lautte en Rietstap, voert de
familie "Pascharis": in zilver drie schuinbalken van keel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 378
- Lautte, Jardin, pp. 263 en 272 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 391).
Pau (de):
- in sinopel drie pauwen van zilver.
Bron: (1470-D/117r-05: armes du paon) - (1535-U/091-02: sire de paon) - (1600-E/150r-6:
celuj de pauw)
Zegel: Joris de "Paeu", leenman van de burcht van Brugge, zegelde in 1440: drie pauwen
(staart gesloten). Brixis de Paeu, schepen van Ieper, zegelde in 1447: het profiel van
drie pronkende pauwen (Bonaert, Sceaux, p. 331 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 106).
- in zilver drie pronkende pauwen van sinopel, gepluimd van goud.
Bron: (1500-G/03v-5-4: de pau)
- in sinopel drie pronkende pauwen van zilver.
Bron: (1543-B/151r-5: sr de paon)
Pauw (de):
- in zilver drie pauwenkoppen van sabel.
Bron: (1500-G/09v-8-6: de pau)
Zegel: Gerard de Pauw zegelde in 1584: een keper vergezeld van drie pauwenkoppen (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 544).
Péage (du):
- in goud een dwarsbalk van sabel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1544-L/287:)
Zegel: "Gui, signeur du Paiage" zegelde in 1509: een dwarsbalk beladen met drie schelpen
(Demay, Flandre, n° 5090).
Peckelmoes (Godschalck):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van
keel; 2 en 3, in (azuur) een lelie van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-25: godscalc perkelmoes)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een keper van sabel; 2 en 3, in azuur een lelie van goud.
Bron: (1393-B-2692/Gistel-25: godscalc perkelmoes)
Nota: "Godscalke Peckelmoes" staat vermeld in 1369 in de rekeningen van de stad Brugge
(Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 172).
Pecq (heer van): Lok. B-7740
- in zilver een kruis van keel.
Bron: (1380-U/1867: celui de pesolz) - (1380-W/29v-31: cellui de pech) - (1470-D/129v-04:
celuy de pesch) - (1470-P/392r3: le sgr de pescq) - (1475-S/167v-06: celuj de pecq) -
(1543-B/157v-1: sr de pecq) - (1570-B/2044: le sgr de pescq) - (1570-G/221: le sgr de
pesch) - (1600-E/159r-5: celuj de pecq) - (1650-B/294-08-8: pesch) - (1650-C/63v-15:
sgr de pecques)
Zegel: "Caron de Pesq, dit Gringnart" zegelde in 1405: en kruis een uitgeschulpte zoom, het
kruis vergezeld in de rechterbovenhoek van een ruw schildje (een dwarsbalk?) (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 111).
Peenacker (heer van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1562-B/019: les sgr de perarcke, leur surnom fut de steelant)
Nota: Er bestond een heerlijkheid Peenacker te Berthen (F-59270) (de Meulenaere,
Statistique, D.53, p. 99).
Zie: Steelant

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 420
Peene (heer van): Lok. F-59670
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1370-M/787:) - (1380-U/1628: le sire de paumes) - (1400-G/158v-10: bener) - (1410-
P/04v-2: s' depenes) - (1470-D/106r-07: le sire de pauluue en 118v-01: le sire de poenes)
- (1470-P/322v-1: le sgr de peennes) - (1543-B/165v-6: sr de panes) - (1600-E/151v-2:
celuj de piemes en 166r-5: le sire de pienne)
- in (azuur), bezaaid met blokjes van goud, (een dwarsbalk van hetzelfde).
Bron: (1380-W/26r-22:)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1395-G/0994: he' van peene) - (1425-S/0285: le sieur de piennes) - (1450-M/07v-1:
le sr de pienes) - (1475-S/164v-04: le sgr de pienes) - (1500-S/68v-3: peenes) - (1535-
U/092-07: sr de piennes) - (1550-A/09r-12: piennes) - (1550-B/F-087: le sr de piennes)
- (1568-B/62r-12: pienes) - (1570-B/2036: le sgr de piennes) - (1570-G/220v: le sgr de
piennes) - (1600-W/075r-3: le sgr de pienes) - (1650-B/294-03-3: peene vocat s omer)
- (1650-C/35r-18: piennes en 63v-08: de piennes)
Zegel: Guillebert de Peene, ridder, in 1362, Peter de Peene, leenmannen van de zaal van
Ieper, in 1390 en "Louis de Hallewin, Sgr de Piennes", ridder van de orde van de koning,
in 1491, zegelden alle drie: een dwarsbalk vergezeld van zes blokjes, 3 in het schildhoofd
en 3 in de punt (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, pp. 294 en 300 - de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 107).
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van zilver.
Bron: (1450-L/081-2: piennes)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes horizontaal geplaatste blokjes
van hetzelfde.
Bron: (1500-G/07r-4-6: peenes)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Piennes en flandre": in azuur
een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van dertien blokjes van hetzelfde,
geplaatst 7 en 6.
Bron: (1525-C/056: h. van peene) - (1582-B/116v-05: h. van peene)
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1535-U/098-13: de peten)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van tien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1535-U/119-07: sr de piennes) - (1543-B/151v-3: sr de piennes)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van achtien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/146: le sgr de pienne)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 136)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van veertien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1562-B/284: les sgr de pienes)
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zeven blokjes van hetzelfde.
Bron: (1570-B/1469: le sgr de piennes) - (1570-G/171v-6: le sgr de piennes)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn);
een hartschild van azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van
hetzelfde.
Bron: (1570-B/2037: le sgr de piennes) - (1650-C/63v-09: de piennes)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn),
een hartschild met het wapen van Peene.
Bron: (1570-G/220v: le sgr de piennes)
Zie: Zuytpeene - Popoff, Artois, n° 76

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 421
Peene (Isoret de):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie gespen van keel.
Bron: (1470-D/122v-03: sire shorien le pruure)
Zegel: "Isores de Pénes", ridder, broeder van Jehan, heer van Peene, zegelde in 1314: een
dwarsbalk vergezeld van zes blokjes, 3 in het schildhoofd en 3 in de punt (de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. IV, p. 301).
Wapen: Het wapenboek Dupuy geeft "frestaulx" voor fermaux (gesp), Dit woord zou ook
gelezen kunnen worden als frestel = tretel, namelijk een versmalde schuinbalk (Brault,
Early Blazon, p. 113).
Nota: Isoret de Peene, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Leliaards (Colens, 1302, p.
222 - Delfos, Liebaards, p. 330 L-66 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 39-40 - Verbruggen,
Guldensporen, p. 222).
Peene (Jehan de Saint-Omer, heer van): Lok. F-59670
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1372-B/0604: h jan van peen)
Zegel: Jehan de Saint-Omer, heer van Peene, ridder, zegelde in 1314: een dwarsbalk
vergezeld van zes blokjes, 3 in het schildhoofd en 3 in de punt (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 301).
Nota: (de Meulenaere, Zuytpeene, p. 340)
Peene (Jehan de):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde, beladen met
drie gespen van keel.
Bron: (1300-V/805: jehan de pesuez)
Nota: Mer Gerard en Jehan "Mauwer" de Peene staan vermeld in 1302 (Verbruggen,
Guldensporen, p. 221).
Peerboom (heer van): Lok. NL-4530
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie penningen van zilver.
Bron: (1557-G/424: le sgr de peerboemme) - (1562-B/017: les sgr de perboome, leur surnom
fut de steelant)
Zegel: Een akte van 1348 die de grenzen aangeeft van de parochies Moerkerke, Nieukerke
en Peerboom, geeft een zegel: een dwarsbalk van stukken (onduidelijk) (Lavaut, Sceaux,
p. III-188).
Nota: Voor de locatie van het leen zie de kaart bij Douxchamps (Douxchamps, Kethulle, D.
I, p. 118).
Pérenchies (heer van): Lok. F-59840
- gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies); 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel (Halewyn); over alles een hartschild van zilver drie
tweelingsbalken van keel (Rubempré).
Bron: (1570-B/2046: le sgr de perenchies et de beaurepair en haynnault) - (1570-G/221v:
le sgr de pérenchies)
Zie: Oignies
Péronne en Mélantois (heer van): Lok. F-59273
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1570-B/2049: le sgr de perone) - (1570-G/221v: le sgr de péronne)
Zegel: Willem Verdière, heer van Péronne, zegelde in 1525: gevierendeeld 1 en 4, drie
meerltjes; 2 en 3, drie boven elkaar geplaatste gaande leeuwen (Demay, Flandre, n°
1685).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 422
Peruwez (heer van): Lok. F-59250
- in goud drie klaverbladen van sinopel (Corenhuyse).
Bron: (1570-B/2106: le sgr de perewes) - (1570-G/226: le sgr de perewes)
Zie: Coornhuse
Petegem (heer van): Lok. B-9800
- gedwarsbalkt van keel en goud, een vrijkwartier van hermelijn.
Bron: (1557-G/197: le sgr de peteghem)
Kreet: bevres bevres (1557-G)
Petrins (de):
- in azuur drie vierpuntige sterren van goud, een schildhoofd van zilver, beladen met
twee vogels van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1500-G/03v-8-6: de peterins)
Wapen: Dansaert geeft: gevierendeeld 1 en 4, in keel een keper van zilver; 2 en 3, in
hermelijn drie sterren (?) geplaatst in het schildhoofd; een hartschild van keel een
schuinbalk van ... (Dansaert, Armorial, p. 322).
Phalempin (abdij van): Lok. F-59133
- gedeeld I, in goud een dubbelkoppige adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel;
II, in azuur een veder paalsgewijs geplaatst van zilver, getopt met twee verkorte
versmalde dwarsbalken van goud (Mondet).
Bron: (1544-L/019: labbe et couvent de phalempin)
Zegel: "Andree, abbatis Sancti Christofori de Falempino" zegelde in 1515: rechts een schild
met adelaar met gespreide vleugels en een staf erover; links een ander schild met twee
verkorte dwarsbalken vergezeld in de punt van een struik opgerold als een stafkrul
(Demay, Flandre, n° 7115).
Phalempin (heer van): Lok. F-59133
- in keel een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/02r-3-4: falempin) - (1544-L/044: barronnie de phalempin) - (1550-A/09v-
10: lille & phalempin) - (1557-G/095: le sgr de phalemphin) - (1562-B/241: les sgr de
phalippin en 659: phalippin)
Kreet: fraeyers falemphym (1557-G)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 141)
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1544-L/077: barron de phalenpin)
Pieters (de):
- in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie schuinkruisjes van keel.
Bron: (1500-G/10r-7-2: de pieters)
Piètre (heer van): Lok. F-59249
- in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud (Hangouart).
Bron: (1544-L/209: le sgr de pietre)
Nota: (Descamps, Piètre, p. 81)
Piloens:
- in keel een schuinbalk van goud, beladen met drie meerltjes van sabel.
Bron: (1500-G/02v-8-4: pyloens)
Wapen: Dansaert geeft: in keel een schuinbalk van zilver (alias van goud), beladen met de
drie meerltjes van ... (Dansaert, Armorial, p. 324 - Lautte, Jardin, p. 265).
Pit (Jehan de):
- in zilver drie hechtranken van sabel.
Bron: (1445-L/276-06: jhan de pit)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 423
Pittem (heer van): Lok. B-8740
- in zilver twee (van drie) rozen van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1370-M/804:) - (1471-R/50-11: le sgr de puthem) - (1557-G/328: le sgr de puthem)
Zegel: Jehan van Pitthem, zoon van Jehan, zegelde in 1548: twee (van drie) rozen en een vol
vrijkwartier (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 182).
- in zilver drie vijfbladen van (keel), geplaatst 1 en 2, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1410-P/03v-8: s' de pittem)
- in zilver twee (van drie) rozen van keel, een vrijkwartier van keel een gesp van goud.
Bron: (1500-G/02v-1-6: pitthem)
Wapen: Volgens Lautte: in zilver twee (van drie) rozen van keel, een vrijkwartier van sabel
een gesp van (zilver) (Bethune, Epitaphes, p. 25 - Lautte, Jardin, p. 267).
- in zilver twee (van drie) zesbladige bloemen van keel, geknopt van goud, een
vrijkwartier van keel.
Bron: (1525-C/191: h. van putten) - (1582-B/118v-15: h. van putten)
- in zilver twee (van drie) vijfbladen van keel, geknopt van sinopel, een vrijkwartier
van keel.
Bron: (1535-U/093-16: sr de pierre)
- in zilver drie vijfbladen van keel, geplaatst 1 en 2, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1543-B/154r-1: sr de quernes)
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee sterren van keel (Claerhout).
Bron: (1562-B/132: les sgr de puthem, leur surnom est de claerhout)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1562-B/135: les sgr de puthem, leur surnom est de claerhout)
- in zilver twee (van drie) rozen van keel, geknopt van sinopel, een vrijkwartier van
keel.
Bron: (1562-B/310: les sgr de puthem)
- in zilver drie vijfbladen van keel.
Bron: (1600-E/155r-4: celuj de pierem)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) tekent in zilver drie vijfbladen van keel, terwijl in
de beschrijving wordt toevoegd een vrijkwartier van keel (1600-E/155r-4).
- in zilver twee (van drie) rozen van goud (keel), geknopt van sinopel, een vrijkwartier
van keel een gesp van goud.
Bron: (1600-W/093r-2: le sgr de pittem)
Pitthem (Adrien, bastaard van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met twee spoorraderen van keel, een
linkerschuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1433-B/21b: adrien b. de pittem)
Helm: twee schelpen, gevlochten van keel, de één voor de andere geplaatst, de grotere
opening naar boven, de voorste in keel, de achterste in zilver (1433-B)
Pitthem (Daniël van):
- in zilver twee (van drie) zesbladige bloemen van keel, geknopt van goud, een
vrijkwartier van keel een vijfpuntige ster van goud.
Bron: (1525-C/268: h. danel van puttem) - (1582-B/120r-14: h. danel van putten)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 268)
Pitthem (Jehan van):
- in goud (zilver) twee (van drie) rozen van keel, geknopt van sinopel, een vrijkwartier
van keel.
Bron: (1460-G/049-6: johaannes de puthem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 424
Pitthem (Wouter van):
- in zilver twee (van drie) vijfbladen van (keel), een vrijkwartier van hetzelfde, een
barensteel met vijf hangers van azuur, elke hanger beladen met drie penningen van
....
Bron: (1470-D/124r-06: sire woultre de pulroan)
Nota: Wouter van Pitthem, heer van Pittem, echtgenoot van Florence de La Douve, overleed
in 1351. Zijn zoon, Wouter, heer van Pittem, echtgenoot van Jeanne de Fléchin, overleed
in 1360. In 1340 ontvangt een “monseigneur Gautier de Putem, chevaliers bachelers” van
het graafschap Vlaanderen, zijn soldij voor de deelname aan de veldslag (Bethune,
Epitaphes, p. 376 - Douxchamps, Kethulle, D. II, p. 18 - Kervyn de Lettenhove, Froissart,
D. XXI, p. 221 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 40).
Plaisance (Forteguerre de):
- in azuur een keper van goud, beladen in de top met een krukkenkruisje van sabel,
vergezeld van drie rozen van zilver, geknopt van keel.
Bron: (1420-C/091: maistre fonteguerre de placence)
Zegel: Fortigaire de Plaisance, bisschop van Atrecht, zegelde in 1440: een keper vergezeld
van drie zesbladen (Demay, Flandre, n° 5802).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 091)
Plaissiet (heer van): Lok. F-62350
- in keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1557-G/610: le sgr de plaeysier)
Zegel: Hendrik d'Antoing zegelde in 1391: een leeuw (Demay, Flandre, n° 422).
Nota: Hendrik d'Antoing, ridder, zoon van Gerard, heer van Eppegem, en van Mathilde Maes
genoemd van Leefdael, kocht rond 1379 de heerlijkheden Plaissiet en Haverskerque.
Plaissiet was een leen in de nabijheid van Haverskerque, in de omgeving van het bos van
Nieppe (mededeling van de heer H. Douxchamps) (du Chastel de la Howarderie, Notices,
D. IV, pp. 108-109).
Plancke (van der):
- in keel drie beslagen jachthoorns van goud.
Bron: (1500-G/01v-4-4: vander plancken)
Zegel: "Ghelein vàderplanck" zegelde in 1548: drie jachthoorns (Bockstal, Zegels, n° 242).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van Plancke en flandre": in
keel drie hoorns van goud, versierd van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 136 - Lautte,
Jardin, p. 268).
Plancques-lez, Douai, (heer van): Lok. F-59500
- in azuur een getand kruis van goud, een hartschild gevierendeeld van goud en sabel
(Lens).
Bron: (1380-U/1737: le sire de plancques) - (1380-W/27v-25: le sr desplancques)
- in azuur een uitgeschulpt kruis van goud.
Bron: (1425-S/0681: le sieur de desplanquere)
Zegel: Hugo de Sapignies, heer van Planques, ridder, zegelde in 1309: een getand kruis, een
barensteel met vier hangers, elke hanger beladen met twee kastelen en Hugo, heer van
Sapignies, ridder, zegelde in 1323: een getand kruis (Demay, Artois, n° 634-635).
Wapen: Brassart geeft voor Sapignies: "d'azur alias de gueules, à la croix engrêlée d'or"
(Brassart, Douai, D. I, p. 245).
Nota: Huon de Sapignies, ridder heer van Plancques, wordt vermeld in 1323 (de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. III, p. 1360).
- in azuur een getand kruis van (goud), vergezeld in de rechterbovenhoek van een
schildje gevierendeeld van goud en sabel (Lens).
Bron: (1470-P/340r-3: le sgr des plancques)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 425
Wapen: Volgens Le Carpentier: in azuur een getand kruis van goud, een vrijkwartier van Lens
(Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 888).
Zie: Popoff, Artois, n° 60
Planques (heer van): Lok. F-62310
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1370-N/1085-1120: le sire de la planque) - (1480-R/ii-54b-3: de la planke)
Zegel: "Willanme de le Planke", ridder, zegelde in 1342: een veld bezaaid met blokjes en een
leeuw, een barensteel erover (Demay, Artois, n° 544).
Wapen: (Bouly de Lesdain-Groupes Nota 166)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, een schuinstaak
van keel over alles heen.
Bron: (1375-S/19v-14: le sieur de la plancque) - (1380-U/1615: le sire de plancque) - (1380-
W/26r-10: le sr dele plancque) - (1470-D/105v-04: le sire dela plancque) - (1470-P/321r-
2: le sgr de la plancque) - (1535-U/117-15: sr de la plancque) - (1600-E/165r-3: le sr de
le plancque) - (1600-O/044v-1: le sgr deleplancq)
Wapen: Le Carpentier geeft: in zilver bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van sabel, een
schuinstaak van keel over alles heen (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 885).
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) schrijft "telles armes" (bedoeling zoals deze van de
heer van Fiennes), een schuinstaak van keel erover, terwijl diegene die de wapens
tekende deze woorden begreep: zoals deze van de heer van Heuchin, een schuinstaak
van keel erover (1600-E/164v-6 en 165r-2-3).
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1425-S/0622: le sieur de plancques) - (1475-S/172v-03: le sr de le plancques) -
(1525-C/M-23v-02: h vand planke) - (1550-B/A-080: le sr des plancques) - (1568-B/05r-
02: plancques)
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, een schuinstreep
van keel over alles heen.
Bron: (1450-L/066-3: le sgr de la plancque) - (1500-S/56v-4: le sr de le plancque)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van keel
over alles heen.
Bron: (1450-M/06r-6: le sr de le plancque)
Zegel: "Jehan de le Planke", ridder, zegelde in 1339: een veld bezaaid met blokjes en een
leeuw, een schuinstaak over alles heen (Demay, Artois, n° 545).
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1570-G/171r-6: le sgr de le plancq)
Kreet: fiennes (1570-G)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 329)
Planques (Jehan de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1310-M/dH-50r: jan van die plancke)
- in sabel een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1310-M/149: jehan de le planque)
- in zilver bezaaid met blokjes van azuur, een leeuw van sabel.
Bron: (1310-M/149: jehan de le planque)
Planques (Willem de):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1430-C/132-18: willem de planke)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 426
Zegel: Willem de Le Planke, ridder, heer van Heuchin, zegelde in 1275, een schild bezaaid
met blokjes overladen met een klimmende leeuw (Haigneré, Saint-Bertin, D. II, n° 1164,
pp. 122-124).
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
Plateel (Gistem):
- in goud een leeuw van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/123r-06: le sire gistem de platruulx)
Zegel: Jehan Plateel, ridder, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1286 en 1292: een
leeuw en een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 137 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 3229).
Nota: Jehan Plateel, ridder, wordt vermeld in 1298. Hij staat aangegeven onder de
Leliaards. Een vredesakkoord tussen Frankrijk en Vlaanderen, getekend op 20 juli 1316,
vermeldt bij de ondertekenaars “Guisselin Platel” voor het gebied Bergues en de steden
Dunkerque en Mardicq (Colens, 1302, p. 222 - Delfos, Liebaards, p. 330 L-66 - van den
Eeckhout, Dupuy, p. 40 - Verbruggen, Guldensporen, p. 222).
Plateel (heer van):
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1425-S/0293: me sieur de plataux) - (1470-P/397r4: le sgr de plateaux) - (1475-
S/164v-12: le sgr de platiaux) - (1535-U/093-11: sr de platteaux) - (1543-B/153v-1: sr
desplateaux) - (1550-B/F-095: le sr deplateaux) - (1570-B/1937: le sgr de plateel) -
(1570-G/213: le sgr de plateel) - (1600-E/145r-2: celuj de plataux) - (1650-C/61v-12: le
sgr de blatel)
Zegel: "Jehan Platel", ridder, zegelde in 1286: een leeuw en een barensteel. "Ghilebert
Platel", man van het perron van Bergues, zegelde in 1296: een leeuw en een barensteel
met drie hangers bezaaid met penningen (Demay, Flandre, n° 1999 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 3229).
Nota: Mogelijks ontsproten uit de familie de Berghes (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 889
- Warlop, Flemish, p. 656).
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een schuinstaak van
hermelijn over alles heen.
Bron: (1557-G/390: le sgr de platyel)
Kreet: berghes le noble de madame de chasteau-Bruyn (1557-G)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een schuinbalk van
hermelijn over alles heen.
Bron: (1562-B/231: les sgr de platiel)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1562-B/450: les sgr de platienlx)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Plateel (Jehan):
- in (goud) een leeuw van keel, een versmalde schuinbalk van hermelijn over alles heen.
Bron: (1372-B/0598: h jan van platteel)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een schuinstaak van
hermelijn over alles heen.
Bron: (1395-G/0988: h' jan platteel)
- in goud een leeuw van keel, genageld en getongd van azuur, een versmalde schuinbalk
van hermelijn over alles heen.
Bron: (1525-C/064: h. jan pattiel) - (1582-B/116v-13: h. jan pattiel)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 64)
- in goud een leeuw van keel, een dwarsbalk van zilver over alles heen.
Bron: (1535-U/100-16: h jan platteel)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 427
Plateel (Sarrasin):
- in zilver een adelaar van keel, gebekt en gepoot van azuur, de schouder beladen met
een ring van goud.
Bron: (1525-C/065: h. sarrasyn pattiel) - (1582-B/116v-14: h. serrasyn pattie)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 65)
Plateel genoemd Waghenaere (Boudewijn):
- in goud drie wielen van sabel.
Bron: (1562-B/534: messire bauduyn plateil dit waghenare)
Zegel: Willem Plateel, schepen van Ieper, zegelde in 1352: drie wielen (Bonaert, Sceaux, p.
331).
Zie: Waghenaere
Plateel genoemd Waghenaere (Jehan):
- in goud drie wielen van sabel.
Bron: (1470-D/125v-05: sire jehan platel waghen)
Nota: Jehan Plateel, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards. De vrouw van een
“Jan Waghenaer” staat hetzelfde jaar aangegeven in de stadsrekeningen van Brugge
(Colens, 1302, pp. 71 en 73 - Delfos, Liebaards, p. 333 V-171 - van den Eeckhout, Dupuy,
p. 40 - Verbruggen, Guldensporen, p. 234).
Plateel:
- in zilver een adelaar van keel.
Bron: (1562-B/232: la maison nommé platiel)
Poecke (Eulard van):
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1300-V/0413: erard de pouque)
- in goud een leeuw van sabel, de schouder beladen met een spoorrad van keel.
Bron: (1370-N/1211-1264: m allart de pouques)
Nota: De leeuw dient een gaande leeuw te zijn.
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1525-C/154: h. eulaert van comine) - (1582-B/118r-08: h. eulaert van comine)
Zegel: Eulard van Poecke zegelde in 1394: een gaande leeuw (Demay, Flandre, n° 5491 –
Hoste, Poeke, p. 13).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 154)
Poecke (Lodewijk, bastaard van):
- in goud een gaande leeuw van sabel, een linkerschuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1433-B/21a: louys b. de poucques)
Helm: een gesloten vlucht, de voorste van goud, de achterste van sabel (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 153)
Poecke (Roland van):
- in goud een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1370-N/1210-1263: m roulland de pouques)
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder
beladen met een ring van zilver.
Bron: (1396-F/267: her roelant van poeck - sire rolant de poork - dH-45v: her roelant van
poeck)
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de schouder
beladen met een lelie van zilver.
Bron: (1525-C/082: h. rolant van poec) - (1582-B/117r-02: h. roelant van poec)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 82)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 428
Poeke (heer van): Lok. B-9880
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1260-H/217: le sr de pouke) - (1370-N/1209-1262: le sire de pouques)
- in goud een gaande leeuw van sabel.
Bron: (1370-M/754: en 808:) - (1375-S/21r-08: le sr de pokere) - (1380-U/1783: le sire de
poucques) - (1380-W/28v-12: le sr de poucques) - (1400-G/157v-10: le sr de poucques) -
(1410-P/03v-1: s' de poukes en 05v-6: s' de poukes) - (1450-L/080-1: pokes) - (1470-
P/377v4: le sgr de poucques) - (1471-R/47-06: le sgr de pouckes) - (1500-S/67v-2:
pockes) - (1543-B/147v-1: sr de pocques) - (1570-B/1777: le sgr de poucques) - (1570-
G/200v: le sgr de poucques) - (1600-E/146v-4: le sr de pouques) - (1600-G/0306: les
armes de poukes) - (1600-O/050v-1: le sgr de pokes) - (1600-W/081r-2: le sgr de
pouckes) - (1650-C/58v-08: le sgr de poucques)
Zegel: "Oilardi dni de Pouke, militis" zegelde in 1294: een gaande leeuw (Laurent, Namur, n°
258).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 4)
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1372-B/0588: poockes) - (1395-G/0966: die he' van poocques) - (1475-S/163r-14: le
sgr de poucques) - (1525-C/029: h. van poeck) - (1557-G/115: le sgr de poucques) - (1582-
B/116r-11: h. van simpy poeck) - (1650-B/292-07-6: dns de pouques)
Zegel: Wouter, heer van Poeke, zegelde in 1238 en "Olivier heere van Pouke", ridder,
zegelde tussen de edelen van Vlaanderen in 1336 en 1339: een gaande leeuw (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 155 - Hoste, Poeke, pp. 10 en 12 - Warlop, Flemish, p. 1065).
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld van keel.
Bron: (1375-B/32v-4: le seignr de pouques) - (1535-U/085-04: sr de poucques)
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van sabel, getand van keel.
Bron: (1425-S/0250: le sieur de poucqs) - (1568-B/57v-05: pouckes)
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van (keel).
Bron: (1430-C/132-03: denopo)
- in zilver een gaande leeuw van sabel.
Bron: (1450-E/46r-14: le sr de pocres)
- in goud een gaande leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1450-M/13r-2: le sr de pouckes) - (1550-A/09r-01: poucques)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 124-125)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1500-G/01v-2-3: pouckes) - (1525-C/040: h. van poot) - (1535-U/101-04: h van poot)
- (1582-B/116r-18: h. van poot)
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1550-B/F-044: le sr de poucques)
- in goud een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/079: les sgr de pouckes en 627: poucques)
Zie: Houplines - Poucques - Tomme – Wingene
Poeke (Jehan, heer van): Lok. B-9880
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1420-C/303: messire jehan, sgr de poucres) - (1435-T/0604: jehan de pouckes) -
(1450-B/0908:)
Zegel: "Jehan de Pouques", ridder, heer van Molimont, raadsheer van de hertog van
Bourgondië, zegelde in 1387 en 1395: een gaande leeuw (Demay, Clairambault, n° 7390 -
de Raadt, Sceaux, D. III, p. 155).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 92)
- in goud een gaande leeuw van sabel.
Bron: (1435-A/187: jeh de poukkers)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 429
Poele (Filips van de):
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een binnenzoom van
meerltjes van keel.
Bron: (1470-D/120r-03: sire philluip de la poille)
Nota: In de stadsrekeningen van Brugge van 1302, wordt “Philips van Poele”, broer van
Jehan, aangegeven wegens de betaling van een pacht te Oostkerke. Een Filips van de
Poele, ridder, staat vermeld als schepen van het Brugse Vrije van 1306 tot 1335 (Colens,
1302, p. 56 - Delepierre, Documents, S. II-7, pp. 28-46 - de Limburg-Stirum, Codex, D.
II, pp. 8-9 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 41).
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, deze in het hart
beladen met een vijfpuntige ster van azuur, een binnenzoom van twaalf meerltjes
van keel.
Bron: (1525-C/145: h. philips van de poele) - (1582-B/118r-01: h. philips van den poele)
Zegel: "Philippi de Poele", ridder, zegelde in 1309: een kruis beladen met vijf schelpen en
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (Demay, Flandre, n° 1437).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 145)
Poele (heer van): Lok. B-8000
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, vergezeld van twaalf
meerltjes van keel.
Bron: (1400-D/222r:)
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud, een binnenzoom van
meerltjes van keel.
Bron: (1470-D/129v-09: celuy de cuseun)
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een binnenzoom van
twaalf meerltjes van keel.
Bron: (1557-G/240: le sgr de le poelle)
Kreet: maldeghem maldeghem (1557-G)
Zegel: "Philipi militis de Poele" zegelde in 1261: een kruis beladen met vijf schelpen en
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (Brugmans, Corpus Sigillorum, n°
1125 - Demay, Flandre, n° 1436 - Warlop, Flemish, p. 1066).
Nota: Heerlijkheid te Sint-Pieters op den Dijk.
Poele (Jehan van de):
- in goud een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, een binnenzoom van
twaalf meerltjes van keel.
Bron: (1525-C/133: h. jan van de poele) - (1582-B/117v-17: h. jan van den poele)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 133)
Poele = Prez ? (heer van):
- in hermelijn een zoom (= schuinbalk ?) van sinopel.
Bron: (1570-G/220v: le sgr de pret)
Poelvoorde (heer van): Lok. B-8750
- in zilver een keper van sabel.
Bron: (1557-G/395: le sgr de poulvoerde)
Zegel: "Wat' de Poelvorde", ridder zegelde in 1336: een keper vergezeld van drie meerltjes.
Joris van Poelvoorde zegelde in 1471: een keper (Demay, Flandre, n° 1438 - d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 183).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 335)
Nota: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 302-303)
Poelvoorde (van):
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen, twee dwarsbalken van sabel erover, een
zoom van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 430
Bron: (1500-G/04r-6-5: poelvoort)
Pollare (heer van): Lok. B-9401
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf schelpen van sabel.
Bron: (1370-M/764:)
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf ringen van sabel.
Bron: (1370-M/793:) - (1557-G/402: le sgr de pollare) - (1562-B/505: les sgr de pollare)
Kreet: wendyne (1557-G)
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf spoorraderen van keel.
Bron: (1370-M/805:)
Zegel: ‘Walterus de Pollar, dominus de Outre’, zegelde in 1291: een schuinkruis, een
barensteel met vijf hangers erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 145).
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van goud (Vos).
Bron: (1562-B/506: les sgr de pollare, leur surnom fut de voos)
Nota: (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 165)
Zie: Vos
Pollare (Jehan van):
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf ringen van sabel.
Bron: (1470-D/120v-05: messire johan de polaren)
Nota: Jehan van Pollare, ridder, staat vermeld in 1297 onder de Liebaards. Jehan van der
Aa, ridder, heer van Orbais, zoon van Leon, heer van Pollare, staat vermeld in 1336 en
1341 (Butkens, Trophées, D. II, p. 110 - Delfos, Liebaards, p. 333 V-175 - de Saint
Genois, Monumens, D. I, p. 863 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 41).
Pollinchove (Jacob van):
- in hermelijn drie ruiten van goud (keel); een hartschild van goud een dwarsbalk van
keel.
Bron: (1445-L/275-12: jacop và polkèhove)
Pollinchove (van):
- in hermelijn drie ruiten van goud (keel); een hartschild van goud een dwarsbalk van
keel, beladen met een schelp van zilver.
Bron: (1445-L/277-04: pollenhove (polinchove))
Zegel: Filips de Pollinchove, leenman van de graaf van Vlaanderen in het ambacht Veurne,
zegelde in 1402: in hermelijn drie ruiten, vergezeld in het hart van een ster (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 146).
Pollinkhove (heer van): Lok. B-8647
- in hermelijn drie ruiten van keel.
Bron: (1500-G/01v-3-6: pollinchonne) - (1550-A/14v-07: polinchove) - (1557-G/629: le sgr
de polynchove)
Zegel: Jehan de Pollinchove, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1331: in
hermelijn beladen met drie maliën. Karel de Pollinchove, schepen van Veurne, zegelde in
1441: in hermelijn beladen met drie ruiten (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 146).
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Lautte: in hermelijn drie maliën van keel. Ghys geeft drie
ruiten (Cortyl, Ghys, p. 101 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 885 - Lautte, Jardin, p. 273).
Pont-à-Vendin (heer van): Lok. F-62880
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1400-A/106: le pont à windin) - (1425-S/0644: le sieur de pont à wendin) - (1470-
P/390r1: le sgr de pont a vendin) - (1475-S/173v-15: le sr de pont a wendin) - (1535-
U/129-06: sr du pont wendyn) - (1544-L/153: le pont a wendin) - (1550-B/A-131: le sr
de pont-à-wendin) - (1568-B/07r-03: du pont a wendin) - (1570-B/2016: le sgr du pont à
wendin) - (1570-G/219: le sgr de pont à wendin) - (1650-C/63r-13: sgr du pont à wendin)
Zegel: Michiel II de Wendin zegelde in 1299: een hartschild (Feuchère, Ecusson, p. 29).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 431
- in keel een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van zeven rijen (Ailly).
Bron: (1544-L/154: le sgr du pont a wendin)
Nota: (Leuridan, Pont-à-Vendin, p. 231)
Zie: Vendin - Popoff, Artois, n° 71
Pont-à-Vendin (stad): Lok. F-62880
- in zilver een brug met twee bogen van azuur, bezaaid met lelies van goud.
Bron: (1544-L/011: le pont awendin)
Zegel: Pont-à-Vendin zegelde in 1436: een gemetste brug, met twee bogen, over een rivier,
in elke boog een aanziende leeuw, op de brug drie lelies (Bedos-Villes n° 553)
Pont-Rohard (Filips de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud, gebekt en
gepoot van azuur.
Bron: (1420-C/695: phelippe de pontrewart)
Zegel: Een "Phelippe de Pontrohart", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1291: in hermelijn
een schuinbalk beladen met drie adelaars, een barensteel erover (Boniface, Epinette, p.
70 - Demay, Flandre, n° 2736).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 695)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud, een
barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1486-L/1290: eleuther de pontrowart)
Zegel: Een Alard de Pont-Rohard zegelde in 1383: in hermelijn, een schuinbalk beladen met
drie adelaars (Demay, Flandre, n° 2442).
Nota: Volgens Boniface, Filips de Pont-Rohard (Boniface, Epinette, pp. 69-70).
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud.
Bron: (1486-L/1403: philipart de pontrewart)
Zegel: "Phelippes de Pontrewart" zegelde in 1485: in hermelijn een schuinbalk beladen met
drie adelaars (Demay, Flandre, n° 5072).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 141)
Pont-Rohard (Hellin de):
- in hermelijn een uitgeschulpte schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van
goud, gebekt en gepoot van sabel.
Bron: (1331-T/119: hellin de ponreoirt en 17v-2: hellin de pontrewart)
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud, gebekt en
gepoot van azuur en in het schildhoofd een spoorrad van zilver.
Bron: (1420-C/716: herlin de pontrewart)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 716)
- in hermelijn een uitgeschulpte schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van
goud.
Bron: (1486-L/1314: pierre de pontrewart)
Nota: Volgens Boniface, Hellin de Pont-Rohard (Boniface, Epinette, pp. 82-83).
Pont-Rohard (Jehan de):
- in hermelijn een schuinbalk, begeleid van twee schuinstaken, alles van keel, beladen
met drie adelaars van goud.
Bron: (1486-L/1309: jehan de pontrewart)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning van de Spinet was in 1309 (Boniface,
Epinette, p. 80).
Pont-Rohard (Peter de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud.
Bron: (1331-T/120: pierart du ponreoirt en 17v-3: piernart de pontrewart)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 432
Zegel: "Pieron de Pon de Ponrewart" zegelde in 1344 en "Pieron de Ponrewart", man van de
Zaal van Rijsel, zegelde in 1312: in hermelijn een schuinbalk beladen met drie adelaars
(Demay, Flandre, n° 2737 en 2777).
Pontenerie (heer van La): Lok. F-59100
- in sabel drie dwarsbalken van zilver, elk voorgesteld als een brug met drie bogen
(Petitpas).
Bron: (1544-L/223:)
Zie: Gamans
Pontenerie (heer van La):
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1557-G/542: le sgr de la poinctemerye)
Nota: Volgens Leuridan, gebruikte de familie de La Pontenerie, die zijn naam ontleende aan
de heerlijkheid van dezelfde naam te Roubaix (F-59100), als wapen: in goud een
schildhoofd van azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie lelies van zilver, over
alles heen. Het leen behoorde in 1510 toe aan Jacques van Luxemburg, bastaard van
Saint-Pol, en dit via zijn echtgenote Catherine de Verquigneul (Leuridan, Le Ferrain, p.
282 – Croquez, Roubaix, pp. 322-323).
Pontenerie (Jehan de La):
- in zilver een schildhoofd van keel, een schuinstaak van goud over alles heen.
Bron: (1470-D/126r-05: sire jehan dela poutelure)
Zegel: Een "Jehan de le Pontenrie", ridder, zegelde in 1249, betreffende de verkoop van
een stuk land gelegen in de parochie van Roubaix: geschuinbalkt en een vrijkanton van
hermelijn. Garin de La Pontenerie zegelde in 1374: een vol schild onder een schildhoofd,
een versmalde schuinbalk over alles heen (Demay, Flandre, n° 1442 - de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 545 – Leuridan, Le Ferrrain, p. 282).
Wapen: Volgens Leuridan: in goud een schildhoofd van azuur, een schuinbalk van keel,
beladen met drie lelies van zilver, over alles heen (Leuridan, Le Ferrrain, p. 282 nota 3).
Nota: Bij de ridders, die Gewijde van Dampierre, graaf van Vlaanderen, in 1300 naar Parijs
vergezelden en gevangen gehouden werden, staat “mess. Jehans de le Pontenerie”. Hij
wordt vermeld in 1302 onder de Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 333 V-177 - de Limburg-
Stirum, Codex, D. I, p. 305 - de Saint Genois, Inventaire, n° 1625 - van den Eeckhout,
Dupuy, pp. 41-42 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
Zie: Rosendale - Vlaanderen (hofschenker)
Pontrewart (heer van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie adelaars van goud.
Bron: (1557-G/344: le sgr de braeymont) - (1562-B/283: les sgr de braymont) - (1650-
C/63r-23: de pontrewart) - (1650-L/12: de pontrewart)
Zegel: Peter de Ponrewart (Pontrouart) zegelde in 1312: in hermelijn en een schuinbalk
beladen met drie adelaars (Demay, Flandre, n° 2737).
Nota: Een Robert d'Ablaing, heer van Grand-Burgault huwde Maria de La Croix. Van hen
stammen de heren van Pontrewart. Het gaat waarschijnlijk om het leen Pontrewart te
Seclin (F-59113) (Leuridan, Le Mélantois, pp. 198-199 en 204 - Vanden Bussche,
Rousbrugge, D. I, p. 52).
Zie: Brannaire
Poperinge (stad): Lok. B-8970
- in sabel een dwarsbalksgewijs geplaatste handschoen van zilver, houdende een
abtsstaf van goud.
Bron: (1500-G/08r-6-3: poperinghe)
- in keel een dwarsbalksgewijs geplaatste handschoen van zilver, houdende een
abtsstaf van goud.
Bron: (1557-G/065: poperinghe)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 433
Zegel: Poperinge zegelde in 1578: een abt met stralenkrans omgeven zittend op een
versierde stoel, de rechterhand op de borst en in de linker een abtenstaf houdend, voor
zijn voeten een wapenschild een rechterhand houdend een abtenstaf en in 1659: een
schild met rond uitgesneden randen beladen met een rechterarm welke een abtenstaf
vasthoudt (de Ghellinck, Sceaux, p. 301 - De Mey, Sceaux, n° 50, p. 267).
Poppenrode (heer van): Lok. B-9300
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een zoom van keel,
getralied van zilver.
Bron: (1525-C/238: popperoden) - (1582-B/119v-10: popperoden)
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van keel, getralied van zilver.
Bron: (1550-A/11r-01: popenrode) - (1557-G/251: le sgr de poppenrode)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 265-266)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver, een zoom van keel,
getralied van zilver.
Bron: (1562-B/234: les sgr de poppenrode)
Porte (de La):
- in azuur een open poort met een torentje van goud.
Bron: (1500-G/03r-2-5: de la porte)
Wapen: Volgens Ghys: in sabel een poort van zilver, een vrijkanton van zilver een kruis van
keel (Cortyl, Ghys, p. 101).
- in sabel twee (van drie) kastelen, voorzien van twee grote en drie kleine torentjes,
alles van zilver, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel.
Bron: (1557-G/669: la mayson surnomé de la poerte)
Zegel: "Alart de la Porte", lid van de rekenkamer te Rijsel, zegelde in 1463 en "Alart de la
Porte", heer van le Guiese, zegelde in 1508: twee (van drie) poorten voorzien van
torentjes, een vrijkwartier beladen met een kruis (Demay, Flandre, n° 5074 - de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 152).
Wapen: Volgens Delgrange droeg een familie de La Porte afkomstig uit Le Boulonnais: in
azuur drie open gekanteelde torens van goud (Delgrange, Boulonnais, n° 37).
Zie: Popoff, Artois, n° 178
Porte, heer van Hallennes, Erquinghem le Sec en Frometz (Jehan de La):
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, getopt met vier
wimpels van goud (Porte), een vrijkwartier gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis
van zilver; 2 en 3, in keel een schuinkruis van zilver (Gruuthuyse).
Bron: (1544-L/136: monsgr jehan de le porte)
Nota: (Boniface, Lille, n° 136)
Porte, heer van Helbuterne (Lodewijk de La):
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, een vrijkwartier van zilver een kruis van
keel, een barensteel van azuur over het vrijkwartier.
Bron: (1538-W/108: loys de la porte, sgr de helbusterne)
Helm: een bokkenkop van natuurlijke kleur (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 117)
Postel:
- in zilver drie sporen van sabel, gebonden van keel.
Bron: (1500-G/03r-4-2: postel)
Potelles (Gillis de):
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1438-A/123-P: gilles de potelles)
Zegel: Gillis, heer van Potelles, zegelde in 1428: een kruis (Demay, Flandre, n° 1445).
Nota: (Chaussier, Ordre, pp. 273-274)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 434
Potelles (heer van): Lok. F-59145
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1260-H/424:) - (1436-C/0763r-12: potelis) - (1450-B/1281: de potellis) - (1471-
R/52-08: les armes de poth) - (1500-G/01v-5-7: mortaigne - pottelles) - (1524-G/l-06:
pottellis) - (1535-U/155-10: s de potelles) - (1600-E/043r-6: les armes de pottelles)
Kreet: mortaigne (1600-E)
Wapen: Volgens Lautte: "Mortaigne, alias Pottelles": in keel een kruis van goud (Lautte,
Jardin, p. 229).
Nota: Leen dat afhing van het land van Berlaimont.
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en
azuur een schuinkruis van keel, beladen met vijf sterren van zilver, erover.
Bron: (1436-C/070v-04:) - (1436-L/1326:)
Helm: twee paardenpoten komende uit een kroon (1436-C)
Zie: Eke
Potelles (Jehan de Mortagne, heer van): Lok. F-59145
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1396-F/182: die heer van potelis - le sire de portelis - dH-40v: die heer van potelis)
- (1402-G/076: sire jehan de potelles - dH-17v: her jan van potelis)
Zegel: "Jean van Pottelez", ridder, voordien gevangen te Baesweiler onder Montigny,
zegelde in 1374: een kruis (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 153).
Nota: (Janse, Grenzen, p. 392)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en
azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen met vijf zespuntige
sterren van zilver, erover (Notax).
Bron: (1435-T/0572: monseigneur jehan de potelle) - (1450-B/0880:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 60)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van keel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en
azuur een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, erover.
Bron: (1445-L/270-01: h jà và potelles dict mortainge)
Pots = Roye ? (heer van):
- in keel een schuinbalk van zilver.
Bron: (1535-U/102-02: h van pots)
Nota: De heren van Roye in Picardië voerden dit wapen. Arnould V van Schorisse, overleden
in 1387, huwde waarschijnlijk met Jeanne de Roye (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D.
III, p. 1301 - de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 197-210).
Pottelberg (heer van): Lok. B-8500
- in sabel een jachthoorn van zilver, gebonden van keel, een schildhoofd van goud.
Bron: (1450-M/29r-8: le sr de pottelsberghe)
Zegel: Boudewijn van Pottelsberghe, leenman van de graaf van Vlaanderen in het land van
Waas, zegelde in 1398: een jachthoorn, vegezeld van een ster rechts in het schildhoofd
(de Raadt, Sceaux, D. III, p. 153).
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Lautte: in sabel een hoorn van zilver, versierd van goud,
gebonden van keel, een schildhoofd van goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 680 - Lautte,
Jardin, p. 263).
- in sabel een jachthoorn van keel (zilver), een schildhoofd van goud, beladen met ....
Bron: (1500-G/01v-5-2: pottelsberghe)
Zegel: "Seghere van Pottersberghe", leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1403:
een jachthoorn, een schildhoofd beladen met een vijfpuntige ster en een schelp (de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 153).
- in sabel een jachthoorn van zilver, versierd van goud, gebonden van keel, een
schildhoofd van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 435
Bron: (1500-G/03r-8-7: pottelsberghe)
Zegel: "Dieric van Pottersberghe" zegelde in 1436: een jachthoorn (de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 154).
Pottelberghe (van):
- in sabel een omgewende jachthoorn van zilver, versierd met een lelie van hetzelfde,
een schildhoofd van goud.
Bron: (1524-G/l-02: pottelsbeerghe)
Zegel: Willem van Pottelsberghe zegelde in 1510: een jachthoorn vergezeld in het
schildhoofd van twee vijfpuntige sterren (Rottier, Wase, n° 117).
Pottere < = Emmerich (de) ?:
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie emmers van hetzelfde.
Bron: (1500-G/10v-8-8: eemerincxs)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. II, p. 475)
Pottes (Demiselle Clarisse de):
- gedeeld I, gedeeld van sabel en keel, twee afgewende barbelen van zilver erover;
II, gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van keel erover.
Bron: (1438-A/339-11: demiselle clarisse de pottes)
Pottes (heer van): Lok. B-7760
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1370-M/0688: s' de sentry) - (1450-M/38r-6: celluy de pottes) - (1570-G/224: le
sgr de pottes)
- gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1380-U/2058: le sire de potes) - (1380-W/33v-34: le sr de potes) - (1470-D/142r-
08: le sire de pottes) - (1471-R/61-09: le sgr de pottes) - (1500-Q/12v-10: le sigr de
potz) - (1535-U/152-05: sr de pottes) - (1544-L/260: pottes) - (1570-B/2078: le sgr de
pottes) - (1570-G/278v-4: le sgr de pottes) - (1600-E/043r-2: le sire de pottes) - (1600-
G/1073: celluy de pottes) - (1600-O/081r-4: le sgr de pottes) - (1650-B/294-02-9:
pottes) - (1650-C/43v-04: pottes)
Kreet: hollay (1380-U) - holay (1380-W) - holay (1470-D) - holain (1500-Q) - holay (1535-
U) - hollaing (1570-G) - hollain (1600-E) - holley (1600-G)
Zegel: "Gerart signeur de Potes", ridder, zegelde in 1294 en 1297: gedwarsstreept van tien
stukken, een schuinbalk erover (Demay, Artois, n° 557 - Demay, Flandre, n° 1447).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 279)
- in goud drie kookpotten van sabel.
Bron: (1475-S/061r-10: le sr de pottes) - (1500-Q/12v-09: les armes de potes) - (1570-
B/2077: le sgr de pottes) - (1570-G/223v: le sgr de pottes)
Kreet: pottes (1475-S)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 317)
- gedwarsbalkt van azuur en zilver van acht stukken, een schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1557-G/128: le sgr de potz)
- gedwarsbalkt van azuur en zilver, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/473: les sgr de potz en 632: pots)
- gedwarsstreept van zilver en azuur van twaalf stukken, een schuinbalk van keel over
alles heen.
Bron: (1570-G/277r-4: le sgr de pottich)
Pouckstraete (van):
- in sabel drie ruiten van goud, aanstotend en boven elkaar geplaatst.
Bron: (1500-G/09v-6-8: pouckstrate)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 436
Wapen: (Dansaert, Armorial, p. 328)
Poucques (Karel, heer van):
- in keel drie breidels van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met een gaande
leeuw van sabel.
Bron: (1486-L/1285: charles le grand, sgr de poucques)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning was in 1285 (Boniface, Aperçu, p.
251 – Boniface, Epinette, p. 66).
Pourchel (de):
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1500-G/06v-4-1: ponceaulx)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 269)
Pourchel (Richard de):
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
gekroond van goud.
Bron: (1450-M/13v-6: sr ricard porcaulx)
- in sinopel een schildhoofd van hermelijn, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1535-U/086-03: sire richardt pourceaux)
Nota: Vermeld in 1340 als "Messire Ricard Pourchiaux". Zij worden beschouwd als zijnde
een jongere tak van de familie Auberchicourt. De familiale banden evenwel zijn niet
gekend. Zij waren heren van Frémicourt (Brassart, Douai, p. 911 – Feuchère,
Auberchicourt, pp. 45-47).
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1600-W/090v-1: sgr richaert poncaux)
Praat (heer van): Lok. B-8730
- in goud een schuinkruis van keel.
Bron: (1260-H/146: le sr de prat) - (1290-L/566: pourselet) - (1370-M/740:) - (1370-
N/1194-1231: le sire de praet) - (1372-B/0574: praet) - (1375-N/237: praet) - (1380-
U/1768: le sire de praat) - (1380-W/28r-26: le sr de praat) - (1395-G/0937: he' van
praet) - (1400-D/206r:) - (1400-G/157r-06: les armes de prat) - (1410-P/01r-9: s'
depraat) - (1425-S/0231: le sieur de praety) - (1450-E/46r-27: sr de praat) - (1450-
M/11v-5: le sr de praat) - (1455-G/140r-4: praet en 164v-3: h và praet) - (1470-D/113v-
03: le sire de praat) - (1471-R/46-07: le sgr de praet) - (1475-S/162v-12: le sgr de
praet) - (1500-G/01v-7-1: praet) - (1500-S/68v-1: monsr de praet) - (1525-C/006: h.
van praet en 036: h. van praet) - (1535-U/082-16: sr de praet) - (1550-A/08v-02: praet)
- (1550-B/F-025: le sr de prart) - (1557-G/105: le sgr de praet) - (1560-L/138: praet) -
(1562-B/227: les sgr de praet en 617: praet) - (1568-B/56v-12: praet) - (1570-B/1775:
le sgr de praet) - (1570-G/200v: le sgr de praet) - (1582-B/115v-12: h. van praet) -
(1600-E/144r-5: le sr de praet) - (1600-G/0283: le sr de praet) - (1600-W/081v-4: le
sgr de praat) - (1650-B/291-03-4: le s de praet en 292-03-6: dns de praet) - (1650-
C/58v-06: le sgr de praet)
Kreet: praat (1380-U) - praat (1380-W) - bury (1450-E) - praat (1470-D) - praet (1471-R) -
praet (1475-S) - praet (1557-G) - praet (1600-E)
Helm: een vlucht van goud, de linkse beladen met een schuinkruis van keel (1375-N) - een
paardenkop van bruin tussen een baniervlucht van hermelijn (1395-G) - een bokkenkop
van sabel, gehoornd van goud (1455-G) - een hondenkop van zilver, getongd van keel,
tussen een vlucht van hermelijn (1455-G) - een vlucht beladen met het wapen (1560-L)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 272)
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel; vergezeld in de linkerbovenhoek een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 437
Bron: (1445-L/268-03: hè và praet hè và woestin b)
- in goud een (schuin)kruis van keel.
Bron: (1543-B/146r-6: sr de praet)
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel; vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje
gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1562-B/036: les sgr de praet, leur surnom est de flandres)
- in keel drie adelaars van goud.
Bron: (1562-B/225: les sgr de praet)
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met negen adelaars van goud.
Bron: (1562-B/226: les sgr de praet)
- in goud een leeuw van sabel, getongd van keel, de rechter poot beladen met een ruit
van zilver.
Bron: (1600-W/050r: le sgr de praet)
Helm: een vlucht, de rechtse van hermelijn, de linkse van zilver, komende uit een kroon van
goud (1600-W)
Praat (Jehan van Vlaanderen, heer van): Lok. B-8730
- in keel een keper van hermelijn (Ghistelles), een vrijkwartier van goud een leeuw van
sabel, getongd van keel (Vlaanderen); vergezeld in de linkerbovenhoek van een
schildje gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover
(Luxemburg).
Bron: (1435-T/0543: monseigneur de praet)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 31)
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsstreept van zilver en
azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1450-B/0853:)
Praat (Lodewijk van Vlaanderen, heer van): Lok. B-8730
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsstreept van zilver en
azuur, een leeuw van keel erover; een barensteel van azuur over alles heen.
Bron: (1445-L/273-01: lodewich)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de rechter poot beladen
met een ruit van zilver.
Bron: (1570-G/200v: le sgr de praet, nommé messire lois de flandres)
Pradelles:
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met een staande leeuw van keel.
Bron: (1562-B/565: le sgr de pradelles, son surnom kaltenhofer)
Praet (Boudewijn van):
- in goud een schuinkruis van keel.
Bron: (1214-B/c-37:)
Zegel: "Balduini de Prat" zegelde in 1226 en "Balduini dicti de Prat, militis" zegelde in 1366:
een schuinkruis (Demay, Flandre, n° 1453 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3298 - Warlop,
Flemish, p. 1071).
Préaux (de):
- in goud een adelaar van keel, gebekt en gepoot van azuur, een zoom van sabel.
Bron: (1650-L/47: de priaulx)
Nota: Volgens Boniface, gaat het om de familie Le Toillier. Wauquier Le Toillier is koning
van de Spinet in 1385 (Boniface, Epinette, pp. 128-129).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 438
Voir: Toillier
Préaux (heer van): Lok. F-59710
- in goud een adelaar van keel.
Bron: (1425-S/0313: le sieur de prayaulx) - (1475-S/165v-02: le sgr de praiaulx) - (1535-
U/098-02: de praiaux) - (1562-B/424: les sgr de prycaulx) - (1650-B/294-09-3:
praiaux)
- in goud een adelaar van keel, gepoot van azuur.
Bron: (1470-P/397v2: le sgr de preaulx) - (1557-G/574: le sgr de pryeaulx) - (1570-B/1939:
le sgr de preaux) - (1570-G/213: le sgr de preaux)
- in goud een adelaar van keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1500-S/69r-1: praulx)
- in goud een adelaar van keel, gepoot van goud.
Bron: (1650-C/61v-14: sgr de preaux)
Préaux (Peter de):
- in keel een adelaar van goud, een barensteel van azuur.
Bron: (1279-H/565: piers de preaus)
Zegel: "Petri de Pratellis", man van Normandië, en "Petri, domini de Pratellis, militis", ridder
van Normandië, zegelde in 1294 en 1303: een adelaar met gespreide vleugels (Demay,
Normandie, n° 483 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3305-3306).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 353)
Zie: Popoff, Normandie, n° 1
Prémesques (heer van): Lok. F-59840
- in azuur een kruis van zilver (Bousies).
Bron: (1544-L/119: prymeckes) - (1570-B/2087: le sgr de primesque) - (1570-G/224v: le sgr
de primesque)
Zegel: "Guillaume de Primesque" zegelde in 1434: een kruis (Demay, Flandre, n° 2479).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 192)
- hoekig gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een hartschild
geschuinbalkt van zilver en keel (Roisin).
Bron: (1544-L/120: le sgr de prymeckes)
- hoekig gedwarsbalkt van zilver en azuur, een hartschild geschuinbalkt van zilver en
keel.
Bron: (1570-B/2088: le sgr de primesque) - (1570-G/224v: le sgr de primesque)
- in zilver drie hoekige dwarsbalken van azuur, een hartschild geschuinbalkt van zilver
en keel.
Bron: (1570-G/224v: le sgr de primesque)
Prés (heer van les):
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver.
Bron: (1380-U/1426: celui des pres) - (1380-W/22v-30: cellui despres) - (1570-B/1295: le
sgr des pretz)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver, genageld en ogen van
keel.
Bron: (1425-S/0778: le despretz)
- in zilver drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver, getongd van keel.
Bron: (1450-L/068-4: les pres) - (1570-B/1750: le sgr de lespres)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver, ogen van keel.
Bron: (1450-M/04v-6: lez prez) - (1470-P/360r-4: le sgr de les prés) - (1500-S/49r-1: les
prez) - (1535-U/282-15: les prez)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, pp. 310 en 313)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 439
Bron: (1470-P/360r-4: le sgr de les prés)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 311)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, ogen van keel.
Bron: (1475-S/158v-15: le sr de prez)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand en ogen van keel.
Bron: (1568-B/28r-08: desprez)
Wapen: (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, p. 1179 - Delgrange, Boulonnais, n° 61)
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel.
Bron: (1568-B/29r-02: des pretz) - (1600-W/101r-4: les pres)
Zie: Haghen
Prés (Jehan des):
- in goud drie everzwijnskoppen van sabel, getand van zilver, ogen van keel.
Bron: (1420-C/728: jehan des préz)
Zegel: Jehan des Prés, kapitein van het kasteel van Etaples, zegelde in 1407: drie
everzwijnskoppen (Demay, Flandre, n° 5607).
Prés te Douai (abdij van les): Lok. F-59500
- gedeeld I, van keel (stad Douai); II, in zilver een leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel (Denis).
Bron: (1544-L/022: labbesse et couvent des pres a douay)
Pressy (Michel de):
- in azuur twee stronken met knoesten, schuinkruisgewijs geplaatst, van goud,
vergezeld van vier klaverbladen van hetzelfde.
Bron: (1538-W/099:)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver (1538-W)
Zegel: Een "Jehan de Pressy", ontvanger van de beden van Artesië, zegelde in 1403: een
knostig schuinkruis vergezeld van vier klaverbladen (Demay, Artois, n° 1880).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 113)
Prets te Lambersart (heer van Les): Lok. F-59130
- in azuur een keper van goud, vergezeld van drie vijfbladen van hetzelfde, een
schildhoofd van goud, beladen met een adelaar van sabel (Blancq).
Bron: (1544-L/186: le sgr des pres)
Preudhomme (Alard Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1311: baulduin le preudhomme)
Nota: Volgens Boniface, Alard Le Preudhomme (Boniface, Epinette, p. 81).
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1447: allard le preudhomme)
Zegel: "Alart le Preudome" zegelde in 1468: een adelaar gebroken in de rechterbovenhoek
met een ster (Demay, Flandre, n° 2480).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 170)
Preudhomme (Antoine Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1420: anthoine le preudhomme)
Zegel: "Antoine le Preudome" zegelde in 1412: een adelaar, de rechter vleugel beladen met
een schelp (Demay, Flandre, n° 2740).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 152-153)
Preudhomme (Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1650-L/24: ly preudhomme)
Zie: Annappes - Bazinghem - Coisnes – Haillies

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 440
Preudhomme (Gillis Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1486-L/1318: jacques le preudhomme)
Nota: Volgens Boniface, is Gilles Le Preudhomme mogelijks koning van de Spinet in 1318
(Boniface, Epinette, pp. 84-85).
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een versmalde schuinbalk
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1486-L/1345: henry le preudhomme)
Zegel: "Henri le Preudome" zegelde in 1382: een adelaar en een schuinstaak erover (Demay,
Flandre, n° 2480).
Nota: Volgens Boniface, Gilles Le Preudhomme (Boniface, Epinette, pp. 103-104).
Preudhomme (Hendrik Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1486-L/1428: henry le preudhomme)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 158)
Preudhomme (Jacob Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1379: sgr guiot le preudhomme)
Nota: Volgens Boniface, Jacques Le Preudhomme is mogelijks koning van de Spinet in 1379
(Boniface, Epinette, p. 124).
Preudhomme (Jehan Le):
- in sinopel een adelaar van goud.
Bron: (1433-B/11a: jehan le preudomme)
Helm: een adelaarskop van keel (1433-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, p. 147)
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1486-L/1457: jehan preudhome)
Zegel: "Jehan le Preudomme", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1462: een adelaar en
een barensteel met drie hangers (Boniface, Epinette, p. 177 - Demay, Artois, n° 915).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 177)
Preudhomme (Peter Le):
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel, een versmalde schuinbalk
geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1486-L/1346: jehan le preudhomme)
Nota: Volgens Boniface, Pierre Le Preudhomme (Boniface, Epinette, p. 104).
- in sinopel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1486-L/1461: pierre le preudhomme)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 178-179)
Prévost (Jacob Le):
- in sabel een schildhoofd van keel, beladen met een leeuw van goud (= een leeuw van
goud over alles heen).
Bron: (1331-T/112: jaques prevost)
- in azuur een schildhoofd van keel, een leeuw van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1301: jacques le prevost)
Zegel: Jacquemon Le Prévost, "le singeur de Campinghehem", zegelde in 1356: een leeuw
(Demay, Flandre, n° 1463).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 75-76)
- in azuur een schildhoofd van keel, een leeuw van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1330: jehan le prevost)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 441
Nota: Volgens Boniface, Jacob Le Prévost (Boniface, Epinette, p. 92).
- in azuur een leeuw van goud, een barensteel van ....
Bron: (1486-L/1408: jacques prevost)
Zegel: "Jaque Prévost" zegelde in 1412: een leeuw en een barensteel (Demay, Flandre, n°
2622).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 145)
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel.
Bron: (1486-L/1434: jacques prevost)
Zegel: Jacques Le Prévost, zegelde in 1431: een leeuw (Boniface, Epinette, p. 162).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 161-162)
Prévost (Jehan Le):
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel, een barensteel van sabel.
Bron: (1486-L/1439: jehan prevost)
Zegel: "Jehan le Prowost" zegelde in 1374: een leeuw (Demay, Flandre, n° 2623).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 165-166)
Prévost (Le):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel
(Prévost); 2 en 3, in sabel twee (van drie) kastelen van zilver (Porte), een
vrijkwartier van zilver een kruis van keel (Mortagne).
Bron: (1544-L/274:)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1544-L/275:) - (1650-L/19: le prevost)
Zegel: "Tomas le Prévos" zegelde in 1374: een leeuw (Demay, Flandre, n° 2624).
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een leeuw van goud, getongd van keel (Bethune, Epitaphes,
p. 268).
- in azuur een schildhoofd van keel, een leeuw van goud over alles heen.
Bron: (1544-L/276:)
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1557-G/512: provoest) - (1568-B/64r-01: prevot)
Zie: Lomme
Prévost (Roland Le):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1486-L/1315: rollant le prevost)
Nota: Volgens Boniface, is het niet zeker dat hij koning van de Spinet was in 1315 (Boniface,
Epinette, p. 83).
Prévost (Tomas Le):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw van zilver (Capinghem); 2 en 3, in azuur een
schildhoofd van keel, een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, erover
(Prévost).
Bron: (1570-B/1846: messire thomas le prevost) - (1570-G/206: messire thomas le prevost)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw van zilver; 2 en 3, in azuur een schildhoofd
van keel, een leeuw van (goud), genageld en getongd van keel, erover.
Bron: (1650-C/60r-06: messire thomas le prevot)
Prévôté (heer van La): Lok. F-59273
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel
en gekroond van goud, een barensteel van azuur (Ablaing); 2 en 3, in sabel een
dwarsbalk van goud, beladen met drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van
azuur, vergezeld van dertien blokjes van goud, 7 in het schildhoofd, geplaatst 4 en
3, en zes in de punt, geplaatst 3, 2 en 1 (Gommer).
Bron: (1544-L/230: le sgr de provostez a fretin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 442
Prez of Meersch (heer van):
- in hermelijn een schuinbalk van sinopel.
Bron: (1380-U/1850: celui du peel) - (1380-W/29v-15: cellui du prel) - (1470-D/128v-05:
celuy du pael) - (1535-U/094-15: sr du pol) - (1543-B/156r-4: sr du pol) - (1557-G/608:
le sgr du poul) - (1562-B/541: les sgr du poul) - (1570-B/2034: le sgr du pret) - (1600-
E/158r-2: celuj de poel) - (1650-C/63v-06: sgr du pret)
Kreet: stavele stavele (1557-G)
Nota: Ph. de L'Espinoy vermeldt de heerlijkheid "vander Meersch ou des Prez chez Ypre,
tenue de la sale d'Ypre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 315).
Proost (heer van):
- in keel een schildhoofd van goud.
Bron: (1500-G/01v-4-5: proostynck) - (1600-W/095v-1: les armes de proeslinck)
Wapen: Volgens Bethune: "d'argent au chef de ...; escartelé de Belle (au lion)" (Bethune,
Epitaphes, p. 53 - Lautte, Jardin, p. 273).
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met drie achtpuntige sterren van keel.
Bron: (1562-B/446: les sgr de preoest)
Nota: In het Karmenklooster te Aalst bevindt zich het grafzerk van "Jan de Proost, heere
van Erdbrugghe ende raed ons gheduchs Heere, die starf 1475. Hij drouch: d'or au chef
de geule, escartelé de Belle” (Bethune, Epitaphes, pp. 76-77).
Proost (Hugo de):
- in keel een schildhoofd van goud, rechts beladen met een vijfpuntige ster van sabel.
Bron: (1525-C/262: h. huge die proost)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 262)
- in keel een schildhoofd van goud, rechts beladen met een vijfpuntige ster van azuur.
Bron: (1582-B/120r-09: h. huge die proest)
Zegel: "Hughe de Provest", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1354: een vol wapen
met een schildhoofd rechts beladen met een ster (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 167).
Provyn (Joris van):
- in azuur zes zespuntige sterren van goud.
Bron: (1538-W/119: george de provin)
Helm: een vogelkop met lange snavel van zilver tussen een vlucht van zilver en azuur (1538-
W)
Zegel: Een Joris van Provyn, schepen van het ambacht van Ieper, zegelde in 1478: zes
sterren (Bonaert, Sceaux, p. 332).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 237)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 123)
Provyn (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een lelie van goud, vergezeld van vijf sterren van goud,
3 in het schildhoofd en 2 in de punt; 2 en 3, in keel drie zuilen van zilver.
Bron: (1524-G/l-08: provyn)
Pulsdovie (heer van): Lok. B-7784
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1557-G/559: le sgr de pulsdonye)
Kreet: voermyselle voermyselle (1557-G)
- geschaakt van zilver en keel van vijf rijen, een schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1562-B/397: les sgr de plusdorne)
Pulsdovie (Willem de):
- geschaakt van zilver en keel, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1470-D/125v-03: sire guillaume pulsdomme)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 443
Nota: In 1316 herkende Guillaume Pulsdovie, ridder, dat hij een eeuwige rente schuldig was
aan de kerk van Mesen, wegens het leen Elsendamme, dat hij hield van de kerk
(Diegerick, Messines, n° 176).
- geschaakt van zilver en keel van vier rijen, een schuinstreep van azuur over alles
heen.
Bron: (1600-W/099v-5: mettre willaume puldovie)
Putte (van den):
- in azuur drie ringen van goud.
Bron: (1500-G/08r-4-6: van den putte) - (1524-G/a-05: vanden putte)
Zegel: Jacob van den Putte, leenman van het kasteel en de Oudburg van Gent, zegelde in
1387: drie ringen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 172).
Wapen: (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 128 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 365-366
- Lautte, Jardin, p. 268)
Pylyzer:
- in sabel een leeuw van goud, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1550-A/12r-06: bylizer)
Zegel: "Johis Pyliser, militis", gevangen te Baesweiler, onder de heer van Lecke, zegelde in
1374: een leeuw en een schuingeplaatste pijl, over alles heen (de Raadt, Sceaux, D. III,
p. 124)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 348)
Pype:
- in zilver twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken van sabel.
Bron: (1500-G/04r-3-2: pype)
Zegel: "Roger Pipe" zegelde in 1405: beurtelings gekanteeld gedwarsbalkt (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 128).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 444
Quaedypre (de):
- in zilver een van onderen gekanteelde dwarsbalk van azuur, de paal in het midden
van dubbele lengte, vergezeld in het schildhoofd van twee koeken van keel.
Bron: (1500-G/10v-7-6: quaetypere)
Quarouble (Jacob de):
- in azuur een schuinkruis van goud, beladen met vier vijfpuntige sterren van keel, één
in de linker bovenhoek, één in het hart en twee in de voet, vergezeld van vier maliën
van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-46: jacob de crombeke))
- in azuur een schuinkruis van goud, beladen met vijf vijfpuntige sterren van keel,
vergezeld van vier maliën van zilver.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-46: jacob de crombeke)
- in azuur een schuinkruis van zilver, beladen met vijf spoorraderen van keel, deze in
het hart omgeven van een ring van hetzelfde, vergezeld van vier maliën van zilver.
Bron: (1420-C/740: jacquet de courrouble, eschancon de jehan, duc de bourgoigne)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 740)
Quarouble (Jehan de):
- in azuur een schuinkruis van zilver, beladen met vijf vijfpuntige sterren van keel,
vergezeld van vier maliën van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-47: jan de crombeke)
Quarouble (Willem de):
- in azuur een schuinkruis van goud, beladen met vijf vijfpuntige sterren van keel,
vergezeld van vier maliën van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-45: willem de crombeke
Wapen: Leuridan geeft: in azuur een schuinkruis van zilver, beladen met vijf zespuntige
sterren van keel, vergezeld van vier maliën van zilver (Leuridan, Familles, D. II, p. 499).
Nota: Een "Guillaume Quaroble" was algemeen procureur van de graaf in 1350. Een “Willame
de Quarouble sr de Lespaix” overleed in 1438 en werd samen met zijn echtgenote,
Jehanne Le Wette, overleden in 1406, begraven in de Sint-Gerykerk te Valenciennes.
Volgens zijn grafzerk was het schuinkruis met vijf sterren van keel (de Limburg-Stirum,
Cartulaire, D. I, p. 152 – Leuridan, Epigraphie-Valenciennes, p. 59 – Rodière, Table, p.
77).
- in azuur een schuinkruis van zilver, beladen met vijf spoorraderen van keel,
vergezeld van vier maliën van zilver.
Bron: (1420-C/739: guillaume de courrouble)
Zegel: "Willaume de Courouble" zegelde in 1428: een schuinkruis beladen met vijf
spoorraderen, gebroken in de rechterbovenhoek met een punt en gekantonneeerd van
vier maliën (Demay, Flandre, n° 1472).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 739)
Quesnoy (heer van Le): Lok. F-80700
- geschaakt van goud en keel van zes rijen.
Bron: (1557-G/413: le sgr du quesnoey)
Zegel: Wouter du Quesnoy, ridder, zegelde in 1265: geschaakt en een barensteel met vijf
hangers (Demay, Flandre, n° 1474).
Wapen: Lautte geeft: geschaakt van zilver en keel van vier rijen (Lautte, Jardin, p. 205).
Nota: Het gaat om de heerlijkheid Du Quesnoy bij Rosières in Picardië (Leuridan, Le Ferrain,
p. 224).
Quesnoy (Lodewijk du):
- geschaakt van keel en goud van vijf rijen.
Bron: (1396-F/209: mijn heer van kesnoyt - mons de quesnoy)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 445
Wapen: Le Carpentier geeft: geschaakt van goud en keel (Le Carpentier, Cambray, D. II, p.
922).
Nota: Lodewijk du Quesnoy, heer van Oudenaarde, overleed te Azincourt (Janse, Grenzen,
p. 393 - Van Cauwenberghe, Origine, p. 21).
- geschaakt van goud en keel.
Bron: (1396-F/209: dH-42r: mijn heer van kesnoyt) - (1420-C/119: messire loys, sgr du
quesnoy)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 119)
Quesnoy sur Deûle (heer van): Lok. F-59890
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn, een barensteel van azuur.
Bron: (1544-L/096: quesnoit)
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn (Oignies).
Bron: (1544-L/097: le sgr de quesnoit) - (1562-B/461: les sgr de kenno, surnommé d'ongnies)
Nota: (Leuridan, Le Ferrain, p. 226)
- in sinopel een dwarsbalk van hermelijn, het eerste hermelijnstaartje beladen met
een rechterbaardje van keel (Oignies).
Bron: (1570-B/2100: le sgr du quesnoit sur le deusle) - (1570-G/225v: le sgr du quesnoy)
Zie: Oignies
Quesnoy sur Deûle (Hooggerechtshof van): Lok. F-59890
- in zilver een keper van azuur, vergezeld in de rechterbovenhoek van een adelaar van
keel, gebekt en gepoot van azuur.
Bron: (1544-L/094: quesnoit haulte justice)
Quévin:
- gevierendeeld 1 en 4, in (sabel) drie penningen van goud; 2 en 3, in keel een
vrouwenhoofd van natuurlijke kleur.
Bron: (1524-G/l-10: quevyn)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 139 - Lautte, Jardin, p. 275)
Nota: Een Denis Quévin, schepen van Gent, voerde in 1521 als wapen: gevierendeeld 1 en 4,
in sabel drie penningen van goud; 2 en 3, in keel een vrouwenhoofd van natuurlijke kleur
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 824 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 128).
Quickelberghe (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie vossen van sabel, boven elkaar geplaatst; 2 en 3,
in azuur een keper van goud.
Bron: (1500-G/09v-5-4: quicqelberghe)
Zegel: "Vincent van Quickelberghe" zegelde in 1505: gedeeld I, drie boven elkaar geplaatste
beren; II, een keper vergezeld in het schildhoofd van drie zespuntige sterren. "Michiel
và Quickelbghe" zegelde in 1511: gedeeld I, drie kepers; II, drie boven elkaar geplaatste
beren (Bockstal, Zegels, n° 296 en 299).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Quickelberghe en flandre":
gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie vossen van sabel, boven elkaar geplaatst; 2 en 3, in
azuur een keper van goud. Volgens Bethune: gedeeld I, in azuur een keper van goud; II,
in zilver drie beren of wolven van sabel, boven elkaar geplaatst (Bethune, Epitaphes, pp.
110, 132 en 133).
Quienlenq (heer van):
- in azuur drie vijfpuntige sterren van goud, een schildhoofd van keel, beladen met
een springende hazewind van zilver.
Bron: (1570-B/2107: le sgr de quielenc) - (1570-G/226: le sgr de quielenc)
Nota: Jacques de Quienlenq, overleden in 1446, was raadsheer en hotelmeester van de
hertog van Bourgondië. Warlop veronderstelt dat het zou gaan om het leen Le Quief
Querlincq te Remilly-Wirquin (F-62380). Rodière vermeldt een familie Quille, die als
wapen voerde: in azuur drie spoorrraden van goud, een schildhoofd van keel, beladen met

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 446
een lopende haas van zilver (Leuridan, Le Ferrain, p. 257 – Rodière, Table, p. 77 - Warlop,
Wapenboek, p. 156).
Quienleng (Jehan de):
- in azuur drie vijfbladen van goud, een schildhoofd van keel, beladen met een lopende
hazewind van zilver.
Bron: (1420-C/731: jehan de quieleng)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 731)
Quienrue (de):
- in keel drie brakhonden van zilver.
Bron: (1650-L/18: de quienlen)
Zegel: "Jake le Kien", man van het Hof van Bergen, zegelde in 1455: drie naar rechts lopende
honden en een barensteel (Demay, Flandre, n° 3557).
Quienrue (Jacob de):
- in keel drie brakhonden van zilver.
Bron: (1486-L/1300: jehan de quienlen)
Nota: Volgens Boniface, is het mogelijk dat Jacob de Kienrue koning was van de Spinet in
1300 (Boniface, Epinette, pp. 74-75).
Quienrue (Jehan de):
- in keel drie brakhonden van zilver.
Bron: (1331-T/111: jehan de quienrieue en 16v-4: jehan de quienleng)
- in keel drie brakhonden van zilver, de eerste vervangen door een malie van hermelijn.
Bron: (1486-L/1322: jehan de quienlen)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 87)
Quiery La Motte (heer van La): Lok. F-62490
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel (Saint Venant).
Bron: (1570-B/2083: le sgr de la tieulerie)
Nota: In 1161 wordt een Olivier de Keri (Quiéry) uit het huis Douai vermeld. In 1422 was
Jehan Marquant heer van Quiéry (Brassart, Douai, p. 693 - Feuchère, Ecusson, p. 9 -
Leuridan, Le Weppes, p. 178).
Quièze (heer van La): Lok. B-7520
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, getopt met vier
wimpels van goud, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel (Porte).
Bron: (1544-L/212: le sgr de le quieze)
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, knoppen en wimpels
van goud, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel.
Bron: (1570-B/2096: le sgr de le quieze) - (1570-G/225: le sgr de le quièze)
Quinquempois (heer van): Lok. F-59650
- in goud vijf spoorraderen van keel, geplaatst 2, 2 en 1.
Bron: (1544-L/245: de quiquempois)
Zie: Popoff, Artois, n° 151

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 447
Rabecque (heer van): Lok. B-7784
- in goud drie kepers van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1375-B/33r-3: le seignr de rabequy) - (1407-O/177: sr de rabeque)
Zegel: Willem de Rabecque zegelde in 1416: gekeperd van acht stukken en een barensteel
(Demay, Flandre, n° 4934).
- in goud drie kepers van sabel.
Bron: (1475-S/165v-01: le sgr de rabecque) - (1535-U/098-01: de rosebeeck) - (1550-B/F-
083: le sr de raisse) - (1557-G/659: le sgr de roucheborch) - (1562-B/422: les sgr de
racheberc)
Nota: "Jehan de le Douve, dit de Rabiecque" wordt vermeld in 1423 (Hautcoeur, Cartulaire,
p. 923).
- in goud vier kepers van azuur, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1557-G/492: le sgr de rabeque)
- in goud vier kepers van sabel (Douve).
Bron: (1570-B/2117: le sgr de rabecque) - (1570-G/226v: le sgr de rabecque en 227: le sgr
de rabecque)
- in azuur een zwaan van zilver (Rousée).
Bron: (1570-B/2118: le sgr de rabecque)
Zie: Douve
Rabecque (Victor de La Douve genoemd de):
- in goud vier kepers van azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-14: victor van jabbeke)
Zegel: "Victors de le Douve, dit de Rabieque", ridder zegelde in 1409: vier kepers, gebroken
met een hartschild (ruw) (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 394).
Nota: “Mher Victor dela Douve, gheseyt van de Rabeke” staat vermeld in 1420. Hij was
raadsheer van de hertog en baljuw van Veurne. Hij overleed in 1421 en ligt begraven in
de Sint-Deniskerk te Veurne. “Riflaerde f. Mer Victoors van Rabeke, bastaerd”,
afkomstig uit Quesnoit op de Leie werd poorter van Brugge in 1444 (Bethune, Epitaphes,
p. 252 - De Flou, Toponymie, D. 13, p. 216 – Jamees, Brugse, D. II, p. 198).
Râches (burggraaf van): Lok. F-59194
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1300-V/0118: le chastellain de baisse) - (1380-U/1830: le chastelain de raise) - (1380-
W/29r-28: le chastelain de raise) - (1400-G/158v-03: les armes du castellain de ranse)
- (1470-D/116v-07: le chastellain de raizes) - (1470-P/388v1: le chastellain de raisse) -
(1550-B/F-082: le chastelain de raisse) - (1568-B/62v-03: le chastelain de rasse) -
(1570-B/2012: le chastellain de rasse) - (1650-C/63r-09: chastelain de raisses)
Nota: (Brassart, Douai-Preuves, pp. 416-417 – Feuchère, Râches, pp. 8 en 16-17)
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1475-S/164v-01: le chastellain de rasse)
- in goud een kruis van sabel, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1535-U/096-15: chast de basse) - (1544-L/032: le chastellain de rache en 061: le
chastellain de races) - (1570-G/218v: le chastellain de rasse) - (1600-E/145v-1: le
castelain de rasse)
Zegel: "Jehans de Maullenghien, castellains de Raisse, et Ysabeau, me feme" zegelde in
1260: een kruis en een binnenzoom van twaalf meerltjes, een barensteel met vijf hangers
erover. "Jehan de Mallenghien", kastelein van Râches, zegelde in 1276: een kruis
vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10459
– Feuchère, Râches, n° 20 - Warlop, Flemish, p. 1076).
- in zilver een kruis van azuur, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/594: le sgr de rausye) - (1562-B/362: les sgr de raysy)
- in goud een kruis van sabel, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-06-1: castellanus de rasse)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 448
Râches (heer van): Lok. F-59194
- in goud een dwarsbalk van azuur (keel).
Bron: (1471-R/51-01: le sgr de rasse)
- in goud een dwarsbalk van keel.
Bron: (1535-U/101-15: h van raes)
Zegel: "Pierre de Hauwerquerke, seig de Raisse, Chastell' d'Orchies" zegelde in 1406 en
1412: een dwarsbalk vergezeld in de rechterbovenhoek van een vijfpuntige ster (Demay,
Flandre, n° 5568 - Douxchamps, Haveskercke, n° 80).
Nota: (Brassart, Douai-Preuves, p. 422)
Rageval = Delepiere (de):
- in goud drie afgerukte leeuwenkoppen van sabel, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1650-L/33: de raynneval)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Rageval": in goud drie
leeuwenkoppen van sabel, gekroond van keel.
Nota: Een Raoul, heer van Raineval en Pierpont, pannetier van Frankrijk, echtgenoot van
Marguerite de Picquigny, vidame van Amiens, staat vermeld in 1367. Een Raoul, heer van
Raineval, huwde Philippa, dochter van Jehan van Luxemburg, heer van Ligny, en van Alix
van Vlaanderen. Raoul de Raineval, ridder, zegelde in 1385: een ankerkruis beladen met
vijf schelpen. Zij voerden als wapen: in goud een kruis van sabel, beladen met vijf
schelpen van zilver. Een "Wouter van Racewale" staat vermeld in het Veurnse kwartier
in 1351 (Bouly de Lesdain, Groupes, Note 37 - Brassart, Douai, p. 359 - de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. III, p. 1215 - de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, p. 22 - de
Saint-Genois, Monumens, p. 48).
Ranskerke (van):
- in azuur een paal van zilver, beladen met drie kepers van keel.
Bron: (1500-G/03v-3-6: van ranskercke)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Ranskerke".
Volgens Lautte is de paal beladen met vier kepers van keel (Lautte, Jardin, p. 281).
Ranst (Wouter = Adam ? van):
- in goud drie palen van keel, de middelste beladen in het schildhoofd met een
wassenaar van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-04: woutre van ranst)
- in goud drie palen van keel.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-04: wouter van ranst)
Zegel: Een "Adaem van Berchghem", ridder, zegelde in 1374: drie palen, de tweede schijnt
in het schildhoofd beladen te zijn met een klein elementje (Jéquier, Ranst, n° VII-7).
Wapen: Adam Even geeft: in zilver drie palen van keel (Adam-Even, Brabançonnes, n° 549).
Nota: Hij was zoon van Jan en van Elisabeth van Staden. Hij huwde Catharina van Ypelaer
en overleed in 1414 (Jéquier, Ranst, pp. 2-3 en 29-30).
Raponde (Dine):
- in azuur twaalf knollen van goud, per koppel afgewend geplaatst 3, 2 en 1.
Bron: (1420-C/446: digne raponde)
Zegel: Dino Raponde, raadsheer en hotelmeester van de hertog van Bourgondië, zegelde in
1397: zes paar bladerloos gekromde aren, de voeten twee per twee met elkaar verbonden
en geplaatst 3, 2 en 1 (Coulon, Bourgogne, n° 841).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 446)
Rasseghem (Gerard van):
- in azuur een leeuw van goud, gekroond van keel, de schouder beladen met een lelie
van hetzelfde.
Bron: (1300-V/0409: girard de rassengien)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 449
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel, de schouder
beladen met een lelie van hetzelfde.
Bron: (1525-C/187: h. gheraert van rasygem) - (1582-B/118v-12: h. gevaert van rasigem)
Zegel: Gerard van Rasseghem zegelde in 1244: een klimmende leeuw het hart bedekt met
een lelie. Gerard, heer van Ressegem en van Lens, zegelde in 1339: gevierendeeld 1 en 4,
een gekroonde leeuw; 2 en 3, drie leeuwen (Demay, Flandre, n° 1488 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 10460).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 187)
Raveschoot (van):
- in goud drie raven van sabel.
Bron: (1500-G/02v-5-7: raveschoot) - (1550-A/10r-13: raveschoot) - (1600-W/095v-2: les
armes de ravescoot)
Zegel: "Simon de Ravenscote", voordien gevangen te Baesweiler onder Lodewijk van Namen,
zegelde in 1374: drie raven (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 198).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 243 - Lautte, Jardin, p. 277)
- in goud drie omgewende raven van sabel.
Bron: (1524-G/g-02: raveschoot)
Raveschoot (Willem van):
- in goud drie raven van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-46: willè và ravèscote)
Nota: Hij was zoon van Boudewijn en van Catharina van Steelant en huwde Mathilde Borluut.
“Willem van Ravescoete”, schepen van Gent, werd in 1402 op missie gezonden naar Brugge
en in 1403 naar Calais. In 1406 verkocht hij, samen met zijn echtgenote, hun huis te Gent
aan Walrave, heer van Massemen. Hij overleed in 1410 en ligt, samen met zijn echtgenote,
begraven in de Sint-Janskerk te Gent. Een Willem van Ravschoot was in 1438 leenhouder
van gronden gelegen in het goed genoemd “Nieuwgoed” en “Fierkensbrouc” te Petegem.
In de lijst van Vlaamse edellieden en patriciërs van 1437 staan onder Gent “Jacques et
Guillaume de Raveschot, freres” (Buylaert, Adelslijsten, n° 1003 - de Potter, Petegem, p.
20 – Despodt, Gentse, n° 1.3./010 – Goethals, Dictionnaire, D. I, p. 452 - Prevenier,
Handelingen, n° 578, 584, 600, 602, 613 en 621 - Van Praet, Recherches, pp. 302-303).
Rebecques (heer van): Lok. F-62120
- gevierendeeld van goud en sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1410-P/25r-4: s' derobieke)
Zegel: "Renaldi de Lens", heer van Rebecques, zegelde in 1251: een gevierendeeld wapen met
een binnenzoom van elf penningen. Zijn zoon, Jehan I de Lens genoemd de La Couture,
zegelde in 1259: gevierendeeld, een barensteel met vijf hangers erover, en zijn zoon
Jehan II, ridder, heer vane Rebecques, zegelde in 1284: gevierendeeld een barensteel
met drie hangers erover (Feuchère, Etude, pp. 84 en 117).
Regnier (Bertremieux):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie koeken van azuur.
Bron: (1486-L/1424: bertrand regnier)
Zegel: Betremieux Regnier, zegelde in 1431: een keper vergezeld van drie koeken of
besanten en als helmteken, een kop van een vogel uitkomend uit een vlucht, met in zijn
bek een hoefijzer of een serpent ? (Boniface, Epinette, p. 156).
Wapen: Volgens Bethune dient het veld in goud te zijn (Bethune, Epitaphes, p. 273).
Nota: Volgens Boniface, Betremieux Renier (Boniface, Epinette, pp. 155-156).
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie koeken van azuur; 2 en 3, in zilver drie leeuwen
van sabel; een barensteel van keel over alles.
Bron: (1486-L/1454: bettremin regnier)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 174-175)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 450
Regnier (Jehan):
- in zilver drie koeken van azuur.
Bron: (1486-L/1369: jehan regnier)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 117-118)
Regnier (Joost):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie koeken van azuur; 2 en 3, in zilver drie leeuwen
van sabel, getongd van keel.
Bron: (1420-C/526:)
Wapen: Bethune vermeldt: gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie koeken van azuur; 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel; over alles in het hart, in zilver drie klaverbladen van ...
(Bethune, Epitaphes, p. 284).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 526)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie koeken van azuur; 2 en 3, in zilver drie leeuwen
van sabel; een barensteel van keel over alles.
Bron: (1486-L/1427: josse regnier)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 157-158)
Regnier:
- in zilver drie koeken van azuur.
Bron: (1650-L/42: regnier)
Reigersvliet (heer van): Lok. B-8300
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver.
Bron: (1370-M/752: en 803:) - (1370-N/1248-1301: le sire de rainchellier) - (1372-B/0579:
reighersvliet) - (1395-G/0946: die he' van reigersvliet) - (1425-S/0248: le sieur de
reithicheflies) - (1430-C/092-16: ruknesfeeres en 131-12: reelov vryses) - (1435-
T/0526: renchvliette) - (1436-C/069r-04: reuflyette) - (1436-L/1295: reuflyette) -
(1445-L/269-03: reyghers vliet b) - (1450-B/0834: en 0865: reisversvliet) - (1450-
L/079-4: richefles) - (1450-M/12v-9: le sr de ringhersvliete) - (1475-S/163r-12: le sgr
de rincheflies) - (1500-G/02r-5-2: reyghervliet) - (1500-Q/45r-12: ramsstflyt) - (1500-
S/67v-1: richefles) - (1525-C/009: h. van reyghersvliet) - (1535-U/086-10: sr de
reigersvliet) - (1543-B/147r-6: sr de rusenere) - (1562-B/468: les sgr de reyghersvliet)
- (1570-B/1821: le sgr de reighersvilet) - (1570-G/204: le sgr de reighersvliet) - (1582-
B/115v-15: h. van reyghersvliet) - (1600-W/089v-2: le sgr de reinghetsshere) - (1650-
B/293-02-3: dns de reyghersvliet) - (1650-C/59v-14: reighervliet)
Helm: twee bollen van sabel, elk opgehangen aan een gebogen staaf van zilver komende uit
een kroon van azuur (1395-G) - twee bollen elk opgehangen aan een gebogen staaf,
komende uit een kroon (1436-C) - twee bollen van sabel, elk opgehangen aan een gebogen
staaf van zilver komende uit een kroon van hetzelfde (1450-B)
Zegel: "Johannis de Reinghers Vliet", ridder, zegelde in 1336: een getand kruis (Demay,
Flandre, n° 1654).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 372 - Lautte, Jardin, p. 282)
- in azuur een getand kruis van zilver.
Bron: (1380-U/1782: le sire de ranflier) - (1380-W/28v-11: le sr de richefiliez) - (1400-
G/157v-08: le sr de richefleur) - (1410-P/01v-2: (reighersvliete boulers)) - (1470-
D/114r-09: le sire de raishelux) - (1470-P/377v3: le sgr de richeflier) - (1471-R/50-10:
le sgr de reghewrete) - (1550-A/14v-08: rainster) - (1557-G/208: le sgr de
reyghersvlyedt) - (1600-E/146v-5: le sr de rainsfliet)
Kreet: reyghersvlyedt (1557-G)
- in azuur (een uitgeschulpt kruis van zilver).
Bron: (1455-G/168r-1: reygsvliet)
Helm: twee bollen van sabel, elk opgehangen aan een gebogen staaf van zilver komende uit
een kroon van hetzelfde (1455-G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 451
- in azuur een kruis van zilver.
Bron: (1550-B/F-043: le sr de rincheflies) - (1600-G/0304: le sgr de rinchefles)
Nota: Reigersvliet is een leen gelegen te Westkapelle (Campen, Boulaere, p. 55 - De Flou,
Toponymie, D. XIII, pp. 406-412)
Zie: Boelare – Reyghersvliet
Reimerswaal (heer van): Lok. NL-4416
- in zilver twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van keel.
Bron: (1410-P/05r-8: s' de romevale)
Zegel: "Boudein van Remerswale, ruddere", zegelde in 1357: twee schuinkruisgewijs
geplaatste omgekeerde zwaarden (Demay, Flandre, n° 1489).
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld
van goud.
Bron: (1500-G/02v-3-7: rommerswale)
Wapen: Lautte geeft voor "Ròmerswale": in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste
zwaarden van zilver, gesteeld van goud (Lautte, Jardin, p. 285).
Nota: De heerlijkheid bevond zich in de Oosterschelde, in het gedeelte genoemd
"Verdronken Land van Zuidbeveland" (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 252-253).
Rély (Griphon de):
- in goud drie kepers van azuur.
Bron: (1445-L/295-06: mâsr gifon de nelle)
Rély (heer van): Lok. F-62120
- in goud drie kepers van azuur.
Bron: (1370-N/1088-1123: le sire de reilly) - (1375-S/19v-15: le sr de rely) - (1380-U/1632:
le sire de rilly) - (1380-W/26r-26: le sr de relly) - (1410-P/24v-5: s' de rely) - (1425-
S/0593: le sieur de rely) - (1445-L/289-09: ruly) - (1450-B/2766:) - (1450-L/050-1:
rely) - (1450-M/06r-7: le sr de rily) - (1470-D/106v-01: le sire de rilly) - (1470-P/323r-
4: le sgr de rely) - (1475-S/170v-16: le sr de rely) - (1500-Q/20v-11: mosr de rely) -
(1500-S/40v-2:rely) - (1525-C/M-23r-07: h và rely) - (1535-U/092-11: sr de rely en 117-
16: sr de rely) - (1543-B/152r-1: sr de rily) - (1550-B/A-045: le sr de rely) - (1557-
G/399: le sgr de rely) - (1562-B/502: les sgr de rely) - (1570-B/1477: le sgr de rely) -
(1570-G/172v-2: le sgr de rely) - (1600-E/166v-4: le sr de rily)
Kreet: puisque madame le veult (1557-G)
Zegel: "Willaume de Reli", ridder, zegelde in 1328: drie kepers en barensteel met drie
hangers (Demay, Artois, n° 583).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 279 - Lautte, Jardin, p. 291)
Nota: Willem, heer van Rély, staat vermeld in 1254 als baanderridder in Artesië. Jeanne,
vrouw van Rély, Caumont, Blequin, huwde Aimond d'Abbeville, wiens dochter Jeanne
huwde met Jehan de Melun, burggraaf van Gent (Le Carpentier, Cambray, D. II, pp. 220
en 937-938).
- in zilver (goud) drie kepers van azuur.
Bron: (1543-B/166r-2: sr de rilly) - (1600-O/044v-2: le sgr de rely)
- in goud (3) kepers van azuur.
Bron: (1568-B/03v-06: relly)
- in goud drie kepers van azuur, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1600-E/151v-4: le sire de rilly)
Zie: Popoff, Artois, n° 43
Rély (Jehan de):
- in goud drie kepers van azuur.
Bron: (1470-D/119r-01: sire jehan reli)
Nota: In 1329 en 1334, waren Jehan de Rély, ridder, heer van Til, en Jehan, heer van
Morbecque, bij de ondertekenaars van een klacht aan de koning van Frankrijk tegen de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 452
vrouw van Cassel, die hen bedreigde in hun domeinen (de La Gorgue-Rosny, Recherches,
D. III, pp. 1233-1235 – de Meulenaere, Berquin, p. 278 - Kervyn de Lettenhove,
Froissart, D. XXIII, p. 13 - Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 938).
Remercourt ? (heer van):
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie adelaars van sabel, gepoot van
goud.
Bron: (1557-G/631: le sgr de remercourt)
Nota: Het beschreven wapen is hetzelfde als dat van de heren van Assebroek. Bestaat er
een verband met de functie die erfelijk verbonden was met de heerlijkheid, namelijk de
"Briefven van Roye domeynen"? Zij waren erfelijke ontvangers en nadien raadgevers aan
de kamer van Renenghes te Rijsel (Gilliodts-van Severen, Bourg, D. I, pp. 147-148).
Zie: Assebroek
Renescure (heer van): Lok. F-59173
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom van goud.
Bron: (1557-G/549: le sgr de ruwerschuere)
Zegel: "Coelaert de le Clite", heer van Renescure, ridder, zegelde in 1369: een keper
vergezeld van drie schelpen en een zoom (Demay, Flandre, n° 5046).
- in keel een keper van goud, vergezeld van drie schelpen van zilver, een zoom geblokt
van goud en keel (Clyte).
Bron: (1562-B/222: les sgr de ruwerschuere, leur surnom est de le clyte)
Reninge (heer van): Lok. B-8647
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een schuinbalk van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1819: celui de relinge) - (1380-W/29r-18: cellui de relinge) - (1400-G/158r-
14: celuy de relenque) - (1425-S/0268: le sieur de relenghest) - (1450-M/14v-7: le sr de
rinluinge) - (1460-G/041-2: beren) - (1470-D/116r-07: celuy de ralinge) - (1470-P/386v2:
le sgr de relengues) - (1500-S/47v-2: renenghes) - (1535-U/086-16: sr de relegnes) -
(1543-B/150r-6: sr de relinge) - (1562-B/354: les sgr de reyneghers) - (1570-B/1893:
le sgr de relengues ou reininghem) - (1570-G/209v: le sgr de relenghes) - (1600-E/153r-
4: celuj de renenghes en 149r-6: le sr de ralinge) - (1600-G/0328: le s de relinghes) -
(1650-B/293-07-5: reninge) - (1650-C/60v-21: sgr de relenghes)
Helm: het hoofd van een gebaarde man van natuurlijke kleur, haren van sabel, bedekt met
een hoed van keel, boven een helmmantel beladen met het wapen (1460-G)
Zegel: "Wautiers de Renenghes", ridder, zegelde in 1276 en "Jakemes, chivaliers, sires de
Reninghes", zegelde in 1306: een veld bezaaid met kruisjes en een schuinbalk (de Raadt,
Sceaux, D. III, pp. 214-215 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10465 - Warlop, Flemish, p.
1086).
Wapen: (Delgrange, Boulonnais, n° 82)
- in azuur een dwarsbalk (schuinbalk) van goud, vergezeld van veertien blokjes van
hetzelfde, geplaatst 4 en 3 in het schildhoofd en 4 en 3 in de punt.
Bron: (1410-P/05r-4: s' derelèghes)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1475-S/157v-13: le sr de renenghes)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van acht blokjes van hetzelfde.
Bron: (1475-S/164r-01: le sgr de relinghes) - (1550-B/F-062: le sr de relenghes) - (1568-
B/62r-07: relenghues)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van elf blokjes van hetzelfde, geplaatst
5 in het schildhoofd en zes in de punt.
Bron: (1543-B/153r-1: sr de renenghe) - (1600-W/092r-2: le sgr de raingoly)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/320: le sgr de ryneghelst)
- in azuur een schuinbalk van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 453
Bron: (1568-B/26v-09: renenges)
Zie: Popoff, Artois, n° 11
Reninghe (Jehan de):
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een schuinbalk van hetzelfde.
Bron: (1265-W/O796: jehan de relengues b) - (1470-D/121v-04: sire jehan de reneghes) -
(1470-P/358r-3: messire jehan de reneghes) - (1570-B/1736: messire jehan de
reneghes)
Zegel: Walter de Reninghe, ridder, zegelde in 1275: een veld bezaaid met blokjes en een
schuinbalk. Een "Jehan de Renenge", ridder, zegelde in 1309: een schuinbalk beladen met
drie leeuwen en vergezeld van tien blokjes (Demay, Flandre, n° 1494 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 10465).
Nota: Jehan, heer van Reninghe, stelt zich ten overstaan van Robrecht, graaf van
Vlaanderen, met anderen garant voor de vrouw van “Beuvire”. In 1340, ontvangt een
“monseigneur Jehan de Relingues, chevaliers bachelers” van het graafschap Vlaanderen,
zijn soldij voor zijn deelname aan de veldslag. De Flou vermeldt meerdere Jehan de
Reninghe in de XIIIde en de XIVde eeuw (De Flou, Toponymie, D. XIII, pp. 471-475 –
Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XXI, p. 222 - Le Glay, Archives, n° 492, D. I, p. 80
- van den Eeckhout, Dupuy, p. 43).
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van zeven blokjes van hetzelfde.
Bron: (1450-M/03v-6: m jeh de reneghes)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van negen blokjes van hetzelfde, 4 in
het schildhoofd en 5 in de punt.
Bron: (1535-U/284-11: mess jan de reninghes)
- in azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1600-W/099v-4: mettre jehan de relaghes)
Renty (heer van): Lok. F-62560
- in zilver drie disselbijlen van keel.
Bron: (1430-C/132-12: joner de son)
Zegel: Oudart de Renty, ridder, zegelde in 1350: drie disselbijlen en een barensteel en
"Oudart de Renti", hofschenker van de koning, zegelde in 1391: drie bijlen (disselbijlen)
en een barensteel (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 295 - Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 3381).
Wapen: (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 181)
Renty (Raas de):
- in goud drie disselbijlen van keel, vergezeld in het hart van een zespuntige ster van
sinopel, een getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-19: mer rasse và renty)
Nota: Hij vergezelde in 1396 Jan zonder Vrees naar Hongarije. Delaville Le Roulx, vermeldt
hem als “le Galois de Renty”. De rekeningen van de algemene ontvanger van Bourgondië
vermelden voor de jaren 1388/1389 een Vitasse genoemd Galois de Renty, als ridder en
kamerheer van de hertog van Bourgondië (Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 84 - de
Woelmont de Brumagne, Renty, p. 11 – Marchal-Verdoodt, Table, p. 329).
Zie: Baerdonck – Popoff, Artois, n° 63
Res (van):
- in azuur een dwarsbalk van zilver, beladen met een hoekige versmalde dwarsbalk van
sabel.
Bron: (1500-G/09r-7-7: van res)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Res": in zilver een hoekige
dwarsbalk van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 454
Ressegem (heer van): Lok. B-9551
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel en gekroond van sabel.
Bron: (1372-B/0585: die he van raesseghem)
- in azuur een leeuw van goud, gekroond van keel.
Bron: (1375-S/20v-11: le sr de rassinghem) - (1380-U/1760: celui de rasonghiem) - (1380-
W/28r-18: cellui de rasenghien) - (1400-G/157r-01: le sr de rasenghien) - (1450-M/11r-
9: le sr de rassinghien) - (1470-D/113r-03: celuy de raseghem) - (1470-P/375v2: de
rassenghien) - (1500-S/65v-2: rasenghien) - (1570-B/1796: le sgr de rasseghem) -
(1570-G/202: le sgr de rassinghen) - (1600-G/0278: le sgr de rasenghien) - (1600-
O/049v-1: le sgr de rassenghien) - (1650-C/59r-10: rassenghem)
Kreet: rassinghem (1375-S) - rasonghien (1380-U) - rasenghien (1380-W) - rassenghien
(1436-C) - raseghem (1470-D) - rassenghien (1470-P) - rasenghien (1500-S) - rasseghem
(1570-B) - rassinghem (1570-G) - rasenghien (1600-G) - rassenghien (1600-O)
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1410-P/02v-8: s' de rassèghien)
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1425-S/0225: le sieur de rasinghem) - (1450-E/46r-08: le sr de rashaigne) - (1550-
A/07v-08: rassenghien)
Kreet: rasinghem (1425-S)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 110-111)
- in azuur een leeuw van zilver.
Bron: (1430-C/090-07: russsugken (rassengien))
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1436-C/069v-01: resseghem) - (1436-L/1299: zessenhain) - (1535-U/082-09: sr de
rassinghem) - (1650-B/292-07-3: dns de rassegem)
Kreet: rassinghem (1535-U) - sottegem (1650-B)
Helm: een vis bijtend in de kam (1436-C)
Zegel: "Gerardus van Rasenghem" zegelde in 1256: een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. III, p.
216 - Warlop, Flemish, p. 1230).
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met herkruiste
kruisjes van zilver.
Bron: (1471-R/45-10: le sgr de rasseghien)
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1475-S/162v-06: le sgr de rassinghien) - (1550-B/F-019: le sr de rassenghien) -
(1557-G/324: le sgr de rasenghien)
Kreet: rassinghien (1475-S) - rassenghien (1550-B)
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud en getongd van azuur.
Bron: (1525-C/046: h. van rasingh)
Zegel: Gerard, heer van Ressegem en van Lens, zegelde in 1339: gevierendeeld 1 en 4, een
gekroonde leeuw; 2 en 3, drie leeuwen (Demay, Flandre, n° 1488).
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1535-U/082-10: sr de rassinghem)
- in azuur een gekroonde leeuw van goud.
Bron: (1543-B/145v-6: sr de raseghen) - (1568-B/56v-06: rassenghien)
- in sabel een schildhoofd van zilver (Vilain).
Bron: (1544-L/072: le sgr de rassegem) - (1562-B/093: les sgr de raseghem, leur surnom
est vilain en 254: les sgr de raseghem, leur surnom fut vilain)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1562-B/528: les sgr de raseghem)
- in azuur een leeuw van goud, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1600-E/144v-6: le sr de rassenghien) - (1600-W/081r-5: le sgr de rassinghen)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 455
Rethel (graaf van):
- in keel drie harken van goud, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1395-G/0926: grv van retheers)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 200)
Reubin (de):
- in azuur een keper van goud, beladen met drie zespuntige sterren van sabel.
Bron: (1500-G/09v-2-2: de rousins)
Zegel: "Hughe Ruebin", leenman van de kastelenij van Kortrijk, zegelde in 1404: een keper
vergezeld in het schildhoofd van twee meerltjes en in de punt van een ster (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 217).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 286)
Reves (Alard de):
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1300-V/0009: alard de rane)
Zegel: "Allart de Rayne", ridder, zegelt in 1296: een schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. III,
p. 219).
Reves (Govaert de):
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1357-O/ii-4451: van reves mijnheer godevaert)
Reves (heer van): Lok. B-6210
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1370-M/1757:) - (1380-U/2110: le sire de raillie) - (1400-G/159r-01: sr de rames) -
(1425-H/065: rêsves) - (1425-S/0357: le sieur de rames) - (1430-C/068-07: reves) -
(1436-C/065v-12:) - (1436-L/1020:) - (1445-L/149-11: reynes) - (1450-B/0250: raynes)
- (1450-L/088-4: rame) - (1450-M/26v-2: le sr de rame) - (1460-G/040-2: die here van
rebyees) - (1470-P/282r-4: le sr de rame) - (1475-S/050r-13: le sr de rume en 051v-07:
le sr de raille) - (1500-B/15r-2: reyners) - (1500-G/06r-6-4: ranst) - (1500-S/74r-2:
rame) - (1535-U/055-07: de raille) - (1543-B/140r-5: sr de resme) - (1560-L/017: reves)
- (1570-B/2141: le sgr de rame) - (1570-G/234v-5: le sgr de rame) - (1600-G/0878: le s
de raive) - (1600-W/052r-3: sgr de rauth)
Kreet: borguelle (1380-U) - rames (1400-G) - bourghelle (1475-S) - reyners (1500-B) -
bourgele (1535-U)
Helm: twee afgewende uitgeholde knoestige stokken, aan de buitenzijde van sabel, aan de
binnenzijde van keel, met knotten van zilver (1425-H) - twee hoge slopkousen van sabel
(1450-B) - twee beenstukken van sabel (1460-G) - twee beenstukken van sabel (1500-B)
- twee beenstukken van een wapenuitrusting van sabel (1560-L)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Revez en
Brabant, Baronnie".
Nota: (Leuridan, La Pèvele, pp. 26-28)
Reves (Wouter de):
- in zilver een schildhoofd van keel, beladen met een spoorrad van zilver.
Bron: (1300-V/0010: gaultier de ranes)
Reyghersvliet (Jehan van):
- in azuur een uitgeschulpt kruis van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-10: jan van regaersvliete)
Nota: “Messire Jehan de Reingaerdsvliete” vergezelde de graaf van Nevers, Jan zonder
Vrees, in 1396 naar Hongarije (Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 83 - Kervyn de
Lettenhove, Froissart, T. XV, p. 397).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 456
Reyghersvliet (van):
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1445-L/271-06: reygersvliet)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 122)
Reyghersvliet (Willem van):
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1525-C/091: h. willem van reygersvliet) - (1582-B/117r-10: h. willem van
reyghersvliet)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 91 - Van Praet, Recherches, p. 303)
Reyners:
- gedeeld van azuur en keel, een ankerkruis van goud over alles heen.
Bron: (1500-G/03v-8-7: goeleyns)
Wapen: Tussen de vier kwartierstaten van Lievin van Pottelberghe staat hetzelfde wapen
voor de familie “Reyners ofte Scheerers” (Wapenboek der Marken).
Reyphins (Boudewijn):
- in keel een schuinbalk van vair.
Bron: (1470-D/122r-07: sire baudwyn rocsfines) - (1535-U/093-04: mess bauduin ruffin) -
(1543-B/153r-3: sr bauduwin ruffin) - (1600-E/153v-2: messire bauduin ruffin)
Nota: Boudewijn Reyphins, ridder, baljuw van Veurne van 1294 tot 1297 en van Brugge en
het Brugse Vrije in 1301, staat in 1302 vermeld onder de Leliaards. Hij huwde eerst
Heyle van Steelant en vervolgens Johanna van Oostcamp (Colens, 1302, p. 50 - Delfos,
Liebaards, p. 330 L-72 - Gailliard, Bruges, D. II, pp. 45-46 - van den Eeckhout, Dupuy, p.
43).
Reyphins:
- in keel een schuinbalk van vair.
Bron: (1500-G/08v-7-7: reyffynck) - (1557-G/408: la trés-noble mayson surnomé reyphyns)
- (1562-B/290: les sgr de roussyns, leur surnom est resins)
Zegel: "Jehan Redfin", schepen van Veurne, zegelde in 1313: een schuinbalk van vair
vergezeld in de linkerbovenhoek van een ster (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10570).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Reyphins ou
Reyffins" (Bethune, Epitaphes, p. 303).
Zie: Rodenhove
Ribemont (heer van): Lok. F-02240
- in keel getralied van goud, een vrijkwartier van goud een gaande leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/482: le sgr de rubermont)
Zegel: Eustache de Ribemont, baljuw van Rijsel, zegelde in 1341 en 1342: getralied met een
vrijkanton beladen met een gaande leeuw. "Mergriete, vrouwe van Puttinghen, ende
Arnout, heere van der selver stede, ruddere, har wettelike man en voecht, ende
Florenche van Rubemont, vrouwe van Chin, ende Gillis, heere van dier selver stede,
ruddere", eindigden in 1353 op een vergelijk een proces dat hangende was te
Oudenaarde. De eersten laten over aan de tweeden zekere rechten over een gedeelte
van Oudenaarde en de landen tussen Maarke en Ronne. "Florenche van Rubemont"
zegelde: een staande vrouw onder een baldakijn, aan de zijkanten vergezeld van twee
schildjes; rechts, gedwarsbalkt van vair en van ...; links, getralied (Demay, Clairambault,
n° 7695-7696 - de Raadt, Sceaux, D. III, pp. 134 en 283).
Nota: Eustache de Ribemont was belast met het toezicht van het kasteel Ribemont in
Artesië. Hij nam deel in 1339/1340 aan de oorlog in Vlaanderen waar hij beschreven
staat als "chevalier bachelier". Volgens Gelre voerde hij: in keel getralied van goud, een
vrijkwartier van goud een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel. Hij zou
een speciale toestemming bekomen hebben van Eduard III om een gaande en aanziende

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 457
leeuw te mogen voeren in zijn wapen. Er bestond een heerlijkheid Rubemont of Rubimont
(of ook Rubumondt) te Wannegem-Lede (B-9772) (Kervyn de Lettenhove, Froissart, D.
XXIII, pp. 18-19 - http://www.geneawiki.com/index.php?title=Belgique_-_Wannegem-
Lede - 1395-G/0401).
Zie: Popoff, Artois, n° 107
Richebourg (heer van): Lok. F-62136
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1650-B/291-02-5: dns de richebourg frater dni de tenremonda)
Zegel: Gewijde van Vlaanderen, heer van Richebourg, zegelde in 1307: een leeuw, een
uitgeschulpte schuinstaak erover (Demay, Flandre, n° 157).
Riebeke (van):
- in zilver drie schaaktorens van sabel.
Bron: (1500-G/10v-1-3: rybeke)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Ribeke"
(Lautte, Jardin, p. 282 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 568).
Rijsel (burggraaf van): Lok. F-59000
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1260-H/152: le chastellain de l'isle) - (1395-G/0929: grv van rissele)
Helm: het hoofd van een gebaarde koning van goud komende uit een kuip van keel (1395-G)
- in keel een schildhoofd van goud.
Bron: (1380-U/1781: les armes de le chastellene de lille) - (1380-W/28v-10: les armes de le
chastelene de lile) - (1400-G/157r-14: le chastellain de lille) - (1410-P/05v-1b: de lille) -
(1425-S/0235: le chastellain de lille) - (1450-B/0820: greve van rysele) - (1450-L/078-
4: le chastelain de lille) - (1450-M/12r-4: le castelain de lille) - (1455-G/164r-1: burgve
van risel) - (1470-D/114r-08: les armes de la chastellenie de lisle) - (1470-P/377v2: les
armes de la chastellenie de lille) - (1475-S/162v-15: chastellain de lille) - (1500-S/66v-
3: le chatelain de lille) - (1525-C/043: borchgrave van risel) - (1535-U/083-05: chast de
lille) - (1543-B/147r-5: castellain de lille) - (1544-L/028: le chastellain de lille en 052: le
chastellain de lille en 076: le chastellain de lille) - (1550-A/09v-10: lille & phalempin) -
(1550-B/F-027: le chastelain de lille) - (1562-B/242: le chastelain de lisle) - (1568-
B/57r-03: chastellain de lille) - (1570-B/1819: les armes du chastelain de lille) - (1570-
G/204: les armes du chastellain de lille) - (1582-B/121r-17: borchgreve van ryssel) -
(1600-E/145r-3: le chastelain de lisle) - (1600-G/0290: le chastellain de lille) - (1650-
B/291-04-1: castellanus insulensis en 292-02-5: castellanus insulensis) - (1650-C/59v-
12: chastelain de lille)
Kreet: lille (1380-U) - lille (1380-W) - frageres (1400-G) - haluin (sic) (1425-S) - fameres
(1450-L) - lille aultrement farieres (1470-P) - favres (1475-S) - favrenes (1500-S) -
ferrieres (1535-U) - lille (1570-B) - fairieres (1600-G) - lille (1650-C)
Helm: het hoofd en de hals van een gebaarde koning van goud komende uit een kuip van keel
(1455-G) - het hoofd van een gebaarde koning van goud komende uit een kuip van keel
(1450-B)
Zegel: "Jehans, castelains de Lille", zegelde in 1261, "Matildis, castellane de Insula", vrouw
van Jehan, kastelein van Rijsel, zegelde in 1267 en zijn zoon Jehan zegelde in 1279: een
vol wapen met een schildhoofd (Demay, Flandre, n° 5549 en 5551 - de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 519 - Warlop, Flemish, p. 944)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 141)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een schildhoofd van goud; 2 en 3, in keel een lelie van
zilver.
Bron: (1557-G/194: le chastelain de lylle)
Kreet: falemphin (1557-G)
- in keel een leeuw van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 458
Bron: (1600-W/088r-5: le castelain de lille)
Zie: Fresne – Phalempin
Rijsel (mark van): Lok. F-59000
- in keel een lelie van zilver.
Bron: (1544-L/001: la marche de lille)
Rijsel (stad): Lok. F-59000
- in keel een lelie van zilver.
Bron: (1375-S/21r-15: lille) - (1425-S/0307: lisle) - (1460-G/202-2: die stat và risele) -
(1475-S/168r-09: lisle en fladre) - (1535-U/097-09: la ville de lille) - (1543-B/144r-1:
lille) - (1557-G/034: lylle) - (1562-B/583: lille) - (1568-B/63r-08: lille) - (1650-C/43v-
14: lille) - (1650-L/02: le grand estendard de lille)
Zegel: Rijsel zegelde in 1199: een ontluikende lelie; in 1231: een lelie vergezeld in de
rechterbovenhoek van een leeuw; en het tegenzegel: een lelie (Bedos, Villes, n° 358 tot
360 - Demay, Flandre, n° 4000 – De Mey, Sceaux, n° 36, pp. 210-211).
Roches-sur-Marne (heer van): Lok. F-52410
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van sabel (Vlaanderen); 2 en 3, in keel twee
gaande en aanziende leeuwen van goud (Dampierre).
Bron: (1380-U/1148: le sire de roche) - (1380-W/16v-04: le sire de roche) - (1470-P/066r-
2: le sgr de la roche)
Kreet: flandres (1380-U) - flandres (1380-W) - flandres (1470-P)
Wapen: Volgens le père Anselme: in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over
alles heen (Anselme, Histoire, D. II, p. 765).
Nota: Geoffroy de Saint-Dizier, heer van La Roche (Roches-sur-Marne), zoon van Willem,
heer van Saint-Dizier, en van Marie d'Aspremont, sneuvelde in 1356 tijdens de veldslag
in Poitiers (Anselme, Histoire, D. II, p. 765 - Schwennicke, Europäische, D. III, tabel
52).
Rockeghem (Jehan van):
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-07: jan van roheghem)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles
heen.
Bron: (1402-G/110: jehan de rockinghem - dH-59v: jan van rockingen)
Nota: Hij was zoon van Peter, heer van Kerkem, overleden rond 1380. Hij huwde een dochter
van Goesin Cabeliau. In 1411 vertrok hij, samen met Jan van Clessenaere en Jan van de
Kerchove, naar Douai als kapitein van de stedelijke militie. In 1416 staat “edele weerden
heere mijn here Jan van Rokeghem, rudder, heere van Kerckhem en sin hove ende
heerscepe van Ten Doerne” aangegeven (Buylaert, Repertorium, pp. 602-603 - Castelain,
Rokeghem, pp. 90-91).
Rockeghem (Peter van):
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles
heen.
Bron: (1525-C/224: h. peter van rockighem) - (1582-B/119r-21: h. peeter van rokyghem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 224)
Rocques (heer van): Lok. F-59650
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1544-L/183: rocques)
- in zilver getralied van sabel, een vrijkwartier van keel (Cauchie).
Bron: (1544-L/184: le sgr de rocques) - (1570-B/2052: le sgr de rocques) - (1570-G/222: le
sgr de rocques)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 459
- in keel een leeuw van zilver, een schuinstaak van sabel over alles heen.
Bron: (1570-B/2051: le sgr de rocques) - (1570-G/222: le sgr de rocques) - (1650-C/63v-
21: sgr de rocques)
Zie: Cauchie – Monsorel
Rocques (Peter de):
- in keel een leeuw van zilver een schuinbalk van azuur erover, beladen in het
schildhoofd met een schildje van de richting van de schuinbalk in zilver een
schildhoofd van keel.
Bron: (1420-C/701: pierre de roque)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "de Rocques": in keel een leeuw
van zilver, een schuinstaak van sabel en voor "de Rocques dit d'Antoing": in keel een
leeuw van zilver. Rietstap vermeldt in het Doornikse een familie de Rocques, die ook als
wapen droeg: in keel een leeuw van zilver (Rietstap, Armorial, D. II, p. 588).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 701)
Rode (Filips van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1525-C/210: h. philips van rode)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 210)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een versmale schuinbalk
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1582-B/119r-07: h. philips van roden)
Rode (Gerard van):
- in azuur een leeuw van zilver, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde.
Bron: (1278-C/dH-22v: gerijt van roden)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, de schouder beladen met
een lelie van hetzelfde.
Bron: (1278-C/231: gerard de roden)
- in azuur een leeuw van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1300-V/0406: guerard de rodez)
Zegel: "Gerard de Rode, sire de Melle" zegelde in 1287: een leeuw (Demay, Flandre, n° 1502).
- in azuur een leeuw van goud, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1470-D/119r-04: sire gerarde de rodes)
Nota: Gerard van Rode, ridder, is mogelijks de broer of de half-broer van Jehan I et Willem
van Rode. Hij huwde Mathilde de Marbais, overleden in 1365. Hij staat in 1302 vermeld
onder de Liebaards. Hij werd heer van Ingelmunster na 1309. Zijn zoon Jehan werd heer
van Ingelmunster in 1320 (Delfos, Liebaards, p. 334 V-192 – Opsommer, Ingelmunster,
pp. 281-282 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 43 - Verbruggen, Guldensporen, p. 217).
Rode (heer van): Lok. B-9820
- in azuur een leeuw van zilver.
Bron: (1278-C/dH-22r: die heer van roden)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1278-C/216: le sr de roden) - (1525-C/047: h. van reyde) - (1557-G/135: le sgr du
pays de rode) - (1582-B/116r-22: h. van rooden) - (1650-B/291-05-1: dns de rode en 292-
04-2: dns de rode)
- in azuur een leeuw van zilver (goud), genageld en getongd van keel.
Bron: (1279-H/376: de rode)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 460
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1279-H/376: de rode) - (1279-R/376: de rode) - (1280-C/257: sire de rode) - (1370-
M/763: conte de rouen le s de rodes) - (1375-S/20v-12: le sr de rodde) - (1380-U/1759:
les armes de roddes) - (1380-W/28r-17: les armes de roddes) - (1395-G/0999: roden) -
(1400-G/156v-20: le sr de rodes) - (1450-M/11r-8: le sr de roode) - (1470-D/113r-02:
les armes de rodes) - (1470-P/375v1: les armes de roddes) - (1535-U/082-11: sr de
rhodes en 098-15:) - (1543-B/145v-5: sr de rodes) - (1570-B/1795: les armes de roddes)
- (1570-G/202: les armes de rodes) - (1600-G/0277: le sgr de rodes) - (1650-C/59r-09:
les armes de rodes)
Kreet: roddes (1470-P) - roddes (1570-B) - roddes (1570-G) - rodes (1600-G) - roddes
(1600-G)
Helm: een leeuwenkop van goud komende uit een kuip van azuur, geplaatst tussen twee hoorns
van goud (1395-G)
Zegel: Gerard, heer van Schelderode, ridder, zegelde in 1282: een leeuw (Warlop, Flemish,
p. 1122).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 335)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van zilver.
Bron: (1425-S/0234: le sieur de rhodes)
Kreet: rhodes (1425-S)
- in azuur een leeuw van (goud), getongd van keel.
Bron: (1450-E/46r-03: le sr de roddar)
Kreet: roddar (1450-E)
- in azuur (een leeuw van goud).
Bron: (1455-G/114r-4: rode)
Helm: een leeuwenkop van zilver, tussen twee hoorns van zilver (1455-G)
- in azuur een leeuw van goud, genageld van zilver en getongd van keel.
Bron: (1456-S/F-4: le sgr de rodez) - (1475-S/162v-14: le sgr de rodes) - (1550-B/F-028:
le sr de rodes) - (1568-B/57r-02: roddes)
Kreet: rodes (1456-S) - rodes (1475-S) - rodes (1550-B)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een getande zoom van
hetzelfde.
Bron: (1550-A/07v-05: rodes)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'or à la bende endentée (= volgens de tekening een
uitgeschulpte zoom) de gueulle, au lyon de sable lampassé de gueulle" (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 107).
- in azuur een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van zilver.
Bron: (1562-B/085: les sgr de rode)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud (Luxemburg).
Bron: (1562-B/095: les sgr de rode, leur surnom est de luxenbourg)
- in goud een leeuw van sabel, een getande zoom van keel.
Bron: (1600-E/143v-1: le sr de rodes)
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel.
Bron: (1600-E/144v-6: les armes de rodes) - (1600-W/081r-4: le sgr de rodes)
Zie: Garlande – Ingelmunster
Rode (Jehan van):
- in azuur een leeuw van goud, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1265-W/1243:) - (1300-V/0407: jehan de rodes)
Zegel: "Johannis de Rodes" zegelde in 1286, "Jehans de Rodes" zegelde in 1320 en "Jehan
d'Englemoustier" zegelde in 1336: een leeuw en een schuinbalk erover (Demay, Flandre,
n° 1504 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10472).
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
van hetzelfde over alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 461
Bron: (1525-C/164: h. jan van roden) - (1582-B/118r-15: h. jan van roden)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 164 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 556-557)
Rode (Willem van):
- in azuur een leeuw van goud.
Bron: (1279-H/401: willem de rodes) - (1279-R/401: will de ronty) - (1280-D/311: willem de
rode)
- in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1279-H/401: willem de rodes) - (1280-C/077: william de rodes)
Zegel: "Wili, militis, dicti de Roden", zegelde in 1287: een leeuw en een schuinbalk van ruiten
erover (Demay, Flandre, n° 1503).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 361)
Roden (Willem van):
- in goud een hart van sabel.
Bron: (1455-G/143v-3: h willem die roede)
Helm: een vogel van zilver, gebekt en gepoot van keel (1455-G)
- in zilver een hart van sabel.
Bron: (1525-C/321: h. willem de rode) - (1582-B/121r-12: h. willem die rode)
Zegel: Willem "der Rode", belooft de heer van Heinsberg te vergoeden. Hij zegelde in 1369:
een hart (een blad van een waterlelie) en een zoom (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 245).
Wapen: Philippe de L'Espinoy vermeldt in 1459 onder de schepenen van Gent een "Thiry van
Roden" die als wapen voerde: in zilver een hart van sabel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 700).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 321)
Rodenburg (stad): Lok. NL-4527
- in goud een toren getorend met drie stuks van keel.
Bron: (1557-G/040: roedenbourg en 190: rodenbourg)
Zie: Aardenburg
Rodenhove (heer van):
- in keel een schuinbalk van vair (Reyphins).
Bron: (1557-G/407: le sgr de rodenhove) - (1562-B/290: les sgr de roussyns, leur surnom
est resins)
Zie: Reyphins
Rodes (heer van): Lok. B-8870
- in zilver vier kepers van keel (Coyeghem).
Bron: (1562-B/260: les sgr de rode, leur surnom est de quinghien)
Nota: Jehan van Coyeghem werd heer van Rodes te Kachtem door zijn huwelijk met Marie
de Tollenaere, vrouw van Schardau, Grammene, La Haverie (du Chastel de la Howarderie,
Coyghem, p. 112 - du Chastel de la Howarderie, Notices, D. II, p. 176).
Zie: Kooigem
Rodes:
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van zeven zespuntige sterren van
sabel.
Bron: (1500-G/10v-5-2: rode)
Wapen: Piot geeft voor de heer van Rodes: in zilver een hartschild van keel, vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes van hetzelfde (Piot, Straten, pp. 38-39).
Roesbrugge-Haringe (heer van): Lok. B-8972
- in azuur een adelaar van goud.
Bron: (1380-U/1843: celui de pont roant) - (1380-W/29v-07: cellui de pontrart) - (1470-
D/128r-08: celuy de ponces raores) - (1470-P/390r4: le sgr de pontroart) - (1475-
S/165r-01: le sgr de ponroart) - (1535-U/094-11: pontroart en bergambacht) - (1543-
B/155v-5: sr de ponroarte) - (1550-B/F-101: le sr de ponroart) - (1562-B/228: les sgr

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 462
de pontrawaert) - (1570-B/2022: le sgr de pontrewart) - (1570-G/219v: le sgr de
pontrewart) - (1650-B/293-09-4: pontroart) - (1650-C/63r-21: le sgr de pontrewart)
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met een schildje gepaald (gedwarsbalkt)
van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1425-S/0286: le sieur de pontrowart) - (1475-S/164v-05: le sgr de pontrewart) -
(1550-B/F-088: le sr de pontrewart) - (1568-B/62v-02: pontrewart) - (1570-B/2023: le
sgr de pontrewart) - (1570-G/219v: le sgr de pontrewart) - (1650-C/63r-22: de
pontrewart)
- in keel een schildhoofd van goud, rechts beladen met een schildje gedwarsbalkt van
zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1470-D/118v-07: messire de pontebraid)
- in keel een schildhoofd van goud, een hartschild gepaald (gedwarsbalkt) van zilver
en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1470-P/396v4: le sgr de pont rewart)
- in keel een schildhoofd van goud, rechts beladen met een schildje gepaald
(gedwarsbalkt) van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/094-12: pontrouart, de lille)
- in zilver een schildhoofd van keel.
Bron: (1543-B/154v-1: sr de pontelmas) - (1600-E/156r-2: celuj de pontehert)
Wapen: Jehan II van Rijsel, heer van Roesbrugge-Haringe voerde: in keel een schildhoofd
van goud (Vanden Bussche, Rousbrugge, p. 56).
- in keel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje gepaald
(gedwarsbalkt) van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1550-A/09v-02: pontrouar)
Zegel: "Alis de Monchi", vrouw van Roesbrugge-Haringe, zegelde in 1332: een
rechtopstaande dame, het hoofd bedekt met een sluier en ge kleed met een hemdje met
hoge kraag, op de borst een schild beladen met drie klophamers, houdend in de
rechterhand een schild beladen met drie palen onder een schildhoofd beladen met drie
schelpen, en in de linkerhand, een schild met een vol wapen met een schildhoofd, rechts
beladen met een klein schildje gedwarsbalkt met een zoom (Demay, Flandre, n° 1344 -
Vanden Bussche, Rousbrugge, D. I, p. 57 plaat X).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de gueule au chef d'argent, & audit chef à l'escusson faciée
d'argent & d'azur de cincq pieces à labordure de gueules" (de L'Espinoy, Noblesse, pp.
137-138).
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1557-G/104: le sgr de pontruwaert) - (1562-B/229: les sgr de pontruwaert, dit en
flamaing rousbrugge)
Kreet: pontruwaert (1557-G)
- in keel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van zilver drie
dwarsbalken van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1562-B/230: les sgr de pontruwairt)
- in keel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje gepaald
(gedwarsbalkt) van zilver en azuur van vier stukken, een zoom van keel.
Bron: (1600-E/151v-6: celuj de pontrewart)
- in azuur een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1600-E/157v-2: celuj de ponroart)
Zie: Malde
Roeselare (Antoine van):
- in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud.
Bron: (1582-B/121v-15: antheunis van rosselaer)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 463
Roeselare (heer van): Lok. B-8800
- in zilver een patriarchaal kruis van sabel.
Bron: (1500-G/01v-7-7: roetselare) - (1557-G/111: le sgr de roulle) - (1562-B/562: les sgr
de aroulle dit rousselare en 649: rouselare)
Kreet: roulle (1557-G)
Wapen: Lautte geeft onder de naam "Roetselare" hetzelfde wapen (Lautte, Jardin, p. 285).
- in sabel een patriarchaal kruis van zilver.
Bron: (1500-G/01v-8-2: rousselare) - (1550-A/08v-01: roulers) - (1557-G/144: le sgr du pays
de rotselare) - (1562-B/370: les sgr de rotselare en 635: rotselar)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 119 - Lautte, Jardin, p. 286)
Nota: De heerlijkheid Rotselare bij Ninove werd in 1331 verkocht door de hertog van
Brabant aan Hendrik van Vlaanderen, heer van Ninove. De hier beschreven wapens zijn
deze van het burggraafschap Roeselare, wel met omwisseling van de kleuren (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 108 en 119).
- in goud een patriarchaal kruis van keel, een schildhoofd van sabel, beladen met drie
schelpen van zilver.
Bron: (1500-G/03v-6-3: van rotselare de fland)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een karbonkel van goud; 2 en 3, in goud een dwarsbalk
geschaakt van zilver en keel van drie rijen, over alles, Bourgondië-nieuw; in het hart
Vlaanderen (Kleef).
Bron: (1562-B/480: les sgr de aroulle, leur surnom est de cleves)
- in goud een patriarchaal kruis van azuur.
Bron: (1570-B/1902: le sgr de roullers) - (1650-C/61r-04: rousselare)
Zie: Torhout – Wijnendale
Roeselare (Idewijn van):
- in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud, een uitgeschulpte zoom van
keel.
Bron: (1525-C/306: h. weyn van rosselaer) - (1582-B/121r-24: h. ydwyn van rosselaer)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 306)
Roeselare (Rogier van):
- in zilver drie vijfbladen van sabel, een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1410-P/05r-2: reg' de rola)
- in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud, een barensteel van keel.
Bron: (1525-C/307: h. rogier van rosselaer)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 307)
Roeselare (stad): Lok. B-8800
- in zilver een patriarchaal kruis van sabel.
Bron: (1557-G/064: roulle en 111: roulle)
Zegel: Roeselare zegelde in 1443 en 1542: een patriarchaal kruis (de Ghellinck, Sceaux, p.
311 - De Mey, Sceaux, n° 51, pp. 270-271).
- in goud een patriarchaal kruis van azuur.
Bron: (1570-G/210v: la ville de roulers)
Roeselare (van):
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsstreept van zilver en azuur van twaalf stukken; 2 en 3,
in zilver een hamei van sabel.
Bron: (1500-G/01v-1-1: berselare)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: gevierendeeld 1 en 4, vier dwarsbalken; en 2/3, een hamei (de
L'Espinoy, Noblesse, p. 573).
- in zilver drie tweelingsbalken van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1524-G/l-05: van roeselare) - (1550-A/12v-08: rousselaere)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 464
Roeselare (van):
- in zilver drie vijfbladen van sabel.
Bron: (1395-G/0975: roeselaer) - (1562-B/272: les sgr de aroulle)
Zegel: "Gellonis Gell de Rollers", baljuw van Rijsel, zegelde in 1291: drie vijfbladen (Demay,
Flandre, n° 5036).
- in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud.
Bron: (1525-C/113: roeselaer) - (1535-U/099-13: rosselare)
Rogemite:
- in sabel drie penningen van zilver.
Bron: (1500-G/09r-6-6: roegenise)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Rogemite": in sabel drie
penningen van goud.
Rokegem (heer van): Lok. B-9667
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een kruis van keel over alles
heen.
Bron: (1425-S/0302: le sieur de roquighuem) - (1435-T/0568: monseigneur de rokeghem) -
(1450-B/0876:) - (1470-P/384r2: le sgr de roquenghien) - (1471-R/51-10: les armes dy
rokenghien) - (1475-S/165r-07: le sgr de roqueghien) - (1535-U/097-06: de rockinghien)
- (1550-B/F-107: le sr de roquenghien) - (1557-G/218: le sgr de roqueghem) - (1562-
B/317: les sgr et maison de rokeghem) - (1570-B/1865: le sgr de rockeghem) - (1570-
G/208: le sgr de rockeghem) - (1650-B/294-03-8: rockegem) - (1650-C/60r-23:
roceghem)
Kreet: gavere (1471-R) - roqueghem (1557-G)
Zegel: "Robert de Rokeghe" zegelde in 1464: een dubbelgebloemde binnenzoom en een kruis
erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 263 - Vannérus, Changements, p. 18).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 285-286)
- in goud een kruis van keel.
Bron: (1500-G/01v-1-6: rokeghem)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 284)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel.
Bron: (1568-B/63r-03: roquinghien)
Zie: Elsegem – Kerkem
Rolleghem (Rogier van):
- in goud een schuinkruis van keel, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van
zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver, vergezeld van
twaalf meerltjes van sabel.
Bron: (1525-C/110: h. rogier van rolighem)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 110)
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van zilver, vergezeld in
het schildhoofd van een schildje van zilver een kruis van sabel, beladen met vijf
schelpen van zilver, vergezeld van twaalf meerltjes van sabel.
Bron: (1582-B/117v-02: h. rogier van rolighem)
Zegel: Rogier van Moerkercke zegelde in 1362: een schuinkruis beladen met vijf schelpen
en vergezeld in het schildhoofd van een schildje met een kruis beladen met vijf schelpen?
en een binnenzoom van twaalf meerltjes (van den Eeckhout, Coninck, n° 110).
Rolleghem (van):
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1380-W/29r-11: cellui de rollenghien)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 465
Ronchin (heer van): Lok. F-59790
- in zilver een paard van natuurlijke kleur, getongd van keel.
Bron: (1544-L/168: le sgr de roncin)
Ronse (heer van): Lok. B-9600
- in keel een adelaar van goud.
Bron: (1550-A/08r-04: remais)
- in keel een dubbelkoppige adelaar van zilver.
Bron: (1600-E/160r-1: les armes de renaix)
Zegel: De stad Ronse zegelde in 1487; een dubbelkoppige adelaar. Pauwel de la Porte, deken
van het kapittel van Sint-Hermes te Ronse zegelde in 1494: een gewapende man houdend
in zijn linkerhand een schildje met een dubbelkoppige adelaar (Bockstal, Ronse, pp. 60-
61 - De Mey, Sceaux, n° 53, p. 273).
Roode (van):
- in zilver drie molenijzers van keel.
Bron: (1557-G/671: la mayson surnomé de roode)
Kreet: roode roode (1557-G)
Zegel: Karel van Roode, zegelde in 1488: drie molenijzers (Bonaert, Sceaux, p. 422).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 240)
Roose (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie rozen van keel; 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en
azuur.
Bron: (1500-G/03v-4-1: de roose)
Zegel: Jehan "Roese", schepen van de heerlijkheid Harelbeke, zegelde in 1437: drie rozen
(de Raadt, Sceaux, D. III, p. 267).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van
Roose": in zilver drie rozen van keel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 130).
Roosebecke (Daniël van):
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en gekroond van goud en getongd van keel,
een versmalde schuinbalk geblokt van goud en keel over alles heen.
Bron: (1525-C/301: h. daniel van roesbeke) - (1582-B/120v-20: h. daniel van roesbeke)
Zegel: “Daniel van Rosebeke”, ridder, zegelde in 1339: drie gekroonde leeuwen, een geblokte
schuinbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 268).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 301)
Rosay (Filips de):
- in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie rozen van keel.
Bron: (1420-C/441: maistre phelippe de rosay)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 441)
Rosen:
- in azuur drie vogelpoten van zilver, de twee in het schildhoofd afgewend.
Bron: (1500-G/03r-8-2: rosyn)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Rosen": in goud drie naast
elkaar geplaatste griffioenpoten van azuur.
Rosendale, hofschenker van Vlaanderen (heer van):
- in zilver een schildhoofd van keel, een schuinstaak van goud over alles heen.
Bron: (1557-G/183: le sgr de rosendale, grandt boutellier de flandres)
Zie: Pontenerie - Vlaanderen (hofschenker)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 466
Rosimbois (heer van): Lok. F-59134
- geschuinbalkt van zilver en keel.
Bron: (1375-B/34v-1: le seignr de roisinbos) - (1407-O/086: sr de roisules) - (1425-S/0299:
le sieur de rozinbois) - (1535-U/097-04: sr de rosimbos) - (1544-L/051: le sgr de
roysinbos, barron de fourmelles) - (1557-G/586: seuz de rosynboes) - (1562-B/427: les
sgr de rosinbos) - (1570-B/2054: les sgrs de rosimbos) - (1650-B/294-01-8: rosimbos)
Zegel: Peter de Rosimbos, ridder, zegelde in 1539: geschuinbalkt (Demay, Flandre, n° 1540).
- in goud twee (van drie) lelies met afgeknotte voet van azuur, een vrijkwartier
geschuinbalkt van keel en goud.
Bron: (1396-F/194: die heer van rosijn boys - sire de rosinbois)
- in goud twee (van drie) lelies van azuur, een vrijkwartier geschuinbalkt van keel en
zilver.
Bron: (1396-F/194: dH-41v: die heer van rosijn bous)
Zegel: Jehan de Rosimbos, baljuw van Le Vertbois te Rijsel, zegelde in 1387: drie lelies, een
vrijkanton geschuinbalkt van zes stukken, een schuinbalk over alles heen (Demay,
Flandre, n° 5239).
- geschuinbalkt van keel en zilver.
Bron: (1400-A/011: rozimbot) - (1470-P/393v3: depuis le sgr de roisimbois) - (1475-S/165r-
04: le sgr de rosimbos) - (1550-B/F-103: le sr de roisimbos) - (1568-B/62v-12: roisimboz)
- (1570-G/222: les sgr de rosimbos)
- gevierendeeld 1 en 4, geschuinbalkt van zilver en keel; 2 en 3, in goud drie lelies van
azuur.
Bron: (1410-P/06r-1: s' de rosinboys)
- gevierendeeld 1 en 4, geschuinbalkt van zilver en keel, een zoom geblokt van zilver
en sabel; 2 en 3, in keel een kruis van zilver.
Bron: (1600-O/052r-2: le sgr de roisinbos)
Zegel: "Joh'is de Rosinbos", heer van Fromelles, ridder, kamerheer van de hertog van
Bourgondië, zegelde in 1473: gevierendeeld 1 en 4, drie schuinbalken; 2 en 3, een kruis
(Demay, Flandre, n° 5070).
Rosimbos (Peter de):
- gevierendeeld 1 en 4, geschuinbalkt van zilver en keel, een zoom geblokt van zilver
en keel; 2 en 3, in zilver een kruis van keel.
Bron: (1420-C/430: pierre de roysinbos)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 430)
Rosimbos, heer van Fromelles (de):
- geschuinbalkt van zilver en keel.
Bron: (1544-L/132: le sgr de rosinbos a fournes, sgr de fournielle)
Rosimbos, heer van Fromelles (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, geschuinbalkt van zilver en keel, een zoom geblokt van azuur
en zilver; 2 en 3, in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1439-B/11-03: rosimbos)
Helm: een uitkomende beer, in de rechter poot een wiel, alles van goud (1439-B)
Nota: Jehan de Rosimbos, heer van Fromelles, was de tweede zoon van Jehan, heer van
Rosimbois, overleden in de veldslag van Azincourt, en van Jeanne de Wavrin, vrouw van
Fromelles. Hij staat in 1430 vermeld als voorsnijder van Isabella van Portugal (Kruse,
Hofordnungen, 6-52 en 54, p. 87, 12-77 en 79, p. 218, 13b-1, p. 230 en 18-3, p. 344 -
Leuridan, Le Weppes, pp. 89-90 – van den Eeckhout, Bruxelles, n° 11-03).
- geschuinbalkt van zilver en keel.
Bron: (1452-B/-: jean de rosimbos, sgr de fromelles)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 467
Zegel: "Joh'is de Rosinbos", heer van Fromelles, ridder, kamerheer van de hertog van
Bourgondië, zegelde in 1473: gevierendeeld 1 en 4, drie schuinbalken; 2 en 3, een kruis
(Demay, Flandre, n° 5070).
Rostuine (heer van): Lok. B-8340
- in goud een hartschild van sinopel.
Bron: (1557-G/153: le sgr de la roustune)
Kreet: saincta marye roustune (1557-G)
- in goud een hartschild van keel, een schuinbalk van sinopel over alles heen.
Bron: (1562-B/008: les sgr de la roustine)
Rotselare (heer van): Lok. B-9400
- in zilver drie leeuwen van keel.
Bron: (1550-A/07v-06: rotselaere)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 108 - Lautte, Jardin, p. 294)
Rotsenbergh (van):
- in sabel drie penningen van zilver.
Bron: (1500-G/02r-2-8: rotsentberch)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Rotsembergh"
(Lautte, Jardin, p. 290 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 617).
Roubaix (Alard de):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een vijfpuntige ster van
zilver.
Bron: (1265-W/1256:) - (1310-M/dH-33v: alairt van robais) - (1525-C/291: h. alaert van
robbeys) - (1582-B/120v-12: h. alaert van robays)
Zegel: "Alart de Roubais" zegelde in 1303 en "Alart, seignour de Roubais", ridder, zegelde
in 1374: in hermelijn onder een schildhoofd rechts beladen met een vijfpuntige ster (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 552 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3461 - Warlop, Flemish, p.
1095).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 291)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, beladen met een spoorrad van zilver.
Bron: (1300-V/0011: alard de robais)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een zespuntig spoorrad
van goud.
Bron: (1310-M/084: alart de roubaix)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een zespuntig spoorrad
van zilver.
Bron: (1310-M/084: alart de roubaix)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 84)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, beladen met een ster van zilver.
Bron: (1470-D/118r-08: messire allarde de rebais)
Nota: Alard de Roubaix, ridder, noemt zich heer van Roubaix vanaf juni 1298. Hij werd
gevangen gehouden in Frankrijk in 1300 en staat in 1302 vermeld onder de Liebaards
(Delfos, Liebaards, p. 334 V-188 - Leuridan, Le Ferrain, pp. 254-258 - van den Eeckhout,
Dupuy, pp. 43-44 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1600-E/151r-3: messire allardt de robaix)
Roubaix (Alard de):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel drie
schaaktorens van zilver.
Bron: (1475-S/168r-07: messr allardt de le cuysme 6e)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 468
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel drie schaaktorens
van zilver.
Bron: (1600-E/151r-1: messire allard de le cuisinne)
Nota: In feite hebben, buiten deze van Hugo van Edinghen, de 7 namen (1600-E/150v-2 tot
6 en 151r-1 tot 2) niets te zien met de familie Edinghen. Het wapenboek kopieërt hier
het wapenboek Dupuy (1470-P) of een kopie ervan. Bij Dupuy worden volgende wapens
beschreven: Hues van Zotteghem, Wouter van Harelbeke, Simon van Desteldonck, Joost
van Hemsrode, Wouter van Axele, Gainstaille en Alard de Roubaix. Het wapenboek
Europa volgt dezelfde orde, uitgezonderd voor Axele - Hemsrode en Roubaix - Gainstaille
die werden omgewisseid. Dupuy omschrijft het wapen van "sire gainstaille" (1470-
D/118r-07) als: in goud een keper van keel, beladen met drie schaaktorens van zilver
(1470-D/118r).
Roubaix (heer van): Lok. F-59100
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een spoorrad van zilver.
Bron: (1370-M/771: le s de robais)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van zilver.
Bron: (1370-M/800:)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, beladen met een spoorrad van goud.
Bron: (1370-N/1243-1296: le sire de robes)
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1375-B/32v-2: le seignr de roubais) - (1375-S/21r-05: le sr de robaix) - (1380-
U/1788: le sire de robais) - (1380-W/28v-17: le sr de robais) - (1400-G/157v-07: le sr
de robas) - (1425-S/0213: le sieur de roubais) - (1430-C/134-05: myn hee van robaais) -
(1435-T/0541: sr de robais) - (1436-C/069r-07: dasselle) - (1436-L/1298: daselle) -
(1445-L/267-12: robays b) - (1450-B/0851: robeis) - (1450-L/079-3: robais) - (1450-
M/12v-8: le sr de roubais) - (1454-B/1214: roboix) - (1470-D/114v-05: le sire de rebaus)
- (1470-P/382v2: le sgr de roubaix) - (1471-R/47-09: le sgr de roubais) - (1475-S/162r-
07: le sgr de robais) - (1500-G/07r-5-8: robaix) - (1500-Q/42v-03: baron de roubais) -
(1500-S/67r-4: robais) - (1525-C/032: h. van robays) - (1535-U/085-08: sr de robais) -
(1543-B/147v-3: sr de robaix) - (1544-L/056: le sgr de roubaix en 083: roubays) - (1550-
A/09v-06: roubais) - (1550-B/F-007: le sr de roubaix) - (1557-G/106: le sgr de robaeys)
- (1562-B/320: les sgr de robais) - (1568-B/56r-06: le sr de roubaix) - (1570-B/1828:
le sgr de roubais) - (1570-G/205: le sgr de roubais) - (1582-B/116r-13: h. van der robays)
- (1600-E/147r-1: le sire de robaix) - (1600-G/0303: le s de robays) - (1600-O/050r-2:
le sgr de robais) - (1600-W/023r: le sgr de robays en 89v-1:le sgr de roubais) - (1650-
B/292-06-4: dns de roubais) - (1650-C/59v-19: roubax)
Kreet: bourgaille (1380-U) - bourgaille (1380-W) - bourgeuille (1470-D) - bourghelle (1470-
P) - bourgaille (1471-R) - bourgaille (1475-S) - bourgailles (1550-B) - burgaille (1570-B)
- bourgaille (1570-G) - bourgaille (1600-E) - bourgaille (1650-B)
Helm: twee aanziende beenstukken, de voetstukken naar beneden gericht en komende uit
een kroon (1436-C) - twee aanziende beenstukken van bruin, versierd van goud, de
voetstukken naar beneden gericht en komende uit een kroon van goud (1450-B) - twee
beenstukken van zilver, geledigd van zilver, komende uit een kroon van keel (1600-W)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 142 - Lautte, Jardin, p. 287)
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
- in hermelijn een schildhoofd van keel, rechts beladen met een zespuntig spoorrad
van goud.
Bron: (1410-P/05v-8: s' (deroubais))
Roubaix (Jehan de):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, een barensteel van zilver.
Bron: (1420-C/318: messire jehan de roubays)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 469
Zegel: Een "Johannis de Roubais, militis", zegelde in 1276: een vol schild onder een
schildhoofd beladen met een barensteel met vijf hangers (Warlop, Flemish, p. 1094).
Roubaix (Jehan, heer van): Lok. F-59100
- in hermelijn een schildhoofd van keel.
Bron: (1420-C/134: messire jehan, sgr de roubais) - (1425-S/1791: jehan seigneur de
rombais et de serselles) - (1433-B/03b: jehan de roubaix, sgr de herzlles) - (1435-
A/078: mosr de roubaus) - (1435-T/1040: messire jean, sgr de roubais) - (1460-G/043-
2: jehan b de roubeiz et de herzelles) - (1500-S/82r-1: jan sgr de roubais et de herzelle)
Kreet: mourir ou veincre (1433-B)
Helm: twee beenstukken van een wapenuitrusting van zilver, de kniestukken tegen elkaar,
het bovenste gedeelte van de beenstukken naar buiten gericht, komende uit een kroon
van keel (1433-B) - twee beenstukken van sabel, versierd van goud (1435-T) - twee
beenstukken van sabel, versierd van goud, komende uit een kroon van keel (1460-G)
Zegel: Jehan, heer van Roubaix, ridder, kamerheer van de koning, zegelde in 1410: in
hermelijn met een schildhoofd beladen met drie sterren. "Jehans de Roubay et de
Herzelle", raadsheer en eerste kamerheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in
1446: in hermelijn met een schildhoofd (Demay, Clairambault, n° 7982 - de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 278).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 134)
Roubaix (Peter de):
- in hermelijn een schildhoofd van keel, een barensteel van goud.
Bron: (1435-A/186: pere de roubous)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 186)
Rouc (Robrecht le):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie raven van sabel; 2 en 3, in vair van sinopel en goud,
twee kepers van keel.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-18: robrecht de rouc)
Zegel: "Robbijn le Rouc" verzekert dat de ontvanger van Bornem zekere betalingen heeft
verricht. Hij zegelde in 1391: gevierendeeld 1 en 4, drie meerltjes; 2 en 3, omgekeerd
gekeperd van vair, twee kepers erover. "Robiert le Roeck" zegelde in 1398: gevierendeeld
1 en 4, omgekeerd gekeperd van vair, twee kepers erover; 2, drie verkeerd geplaatste
meerltjes; 3, drie meerltjes. Robert Le Rouc, heer van Morialmé, verbindt er zich toe
ten overstaan van de graaf van Namen, zijn meester, een pelgrimstocht te doen naar
Jeruzalem. Hij zegelde in 1402: omgekeerd gekeperd van vair, twee kepers erover (de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 279-280).
Nota: Zoon van Dominic Le Rouc, schildknaap, en van Catherine de Bailleul. In 1395-1396
werd Robert Le Rouc vervangen als Opperjachtmeester van Vlaanderen door Lodewijk
de Maerschalk. “Robertus Rouc” nam, volgens Froissart, in 1396 deel aan de veldslag bij
Stavoren, waar de graaf van Henegouwen en Holland ten strijde trok tegen de Friesen.
In 1414 onterfde hij zich van een leen dat hij in 1412 gekocht had van Michiel de Ligne.
In 1396 deed zijn moeder leenhulde voor de heerlijkheid van Morialmé. Zij schonk de
heerlijkheid aan haar zoon Robrecht. Op 27 April 1418 doet “Johan de Fossoit, écuyer,
relève le donjon ou tour de Morialmeiz, les terres de Heppignie et de Lambusart, par
décès de Robert le Roulz, écuyer” (de Saint Genois, Monumens, D. I, p. 347 – Kervyn de
Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 404 – Roland, Morialmé, pp. 66-67 en 80 - van den
Eeckhout, Gruuthuyse, p. 77).
Roudt (heer van):
- in sabel een schildhoofd van goud, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1375-B/35r-2: chyerzy de hoires)
- in sabel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel,
genageld en getongd van sabel.
Bron: (1557-G/576: le sgr de roudt)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 470
- in sabel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1562-B/365: la maison surnommé roont)
Zie: Mont
Roupy (heer van): Lok. F-59310
- in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een wiel van zilver, vergezeld van
zestien arendsvogels van azuur.
Bron: (1570-B/2085: le sgr de roupy) - (1570-G/224: le sgr de roupy)
Rousselare (heer van): Lok. NL-4527
- in zilver drie harten van keel.
Bron: (1570-B/1983: le sgr de rosselare) - (1570-G/216v: le sgr de rosselaire) - (1650-
C/62v-09: roselare)
Rousselare (stad Nieuw): Lok. NL-4527
- doorgesneden van goud en azuur een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1557-G/056: nyeu-Rousselare)
Rouvroy de Saint Simon, burggraaf van Râches (Lodewijk de):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1544-L/033:)
Zie: Popoff, Artois, n° 51-53
Roverye = Ronse (heer van): Lok. B-9600
- in keel een hamei van zilver.
Bron: (1557-G/613: le sgr de la roverye)
- in zilver een hamei van keel.
Bron: (1562-B/447: les sgr de la roverye, leur surnom est de le hameyde)
Nota: "De messire Jehan de Namur qui a vendu au seigneur de le Hamaide les villes de Renaix,
Horembeke et Ellezelles avec les rentes, cens, justices, hommages, seignories,
émolumens et revenues appartenans a ycelles villes et terres pour la somme de 6.000
écus d'or”. De heren van Lahamaide droegen normaal: in goud een hamei van keel
(Delghust, Renaix, pp. 88-89 - 1395-G/1050).
Roye < = Pots ? (heer van):
- in keel een schuinbalk van zilver.
Bron: (1535-U/102-02: h van pots)
Nota: De heren van Roye in Picardië voerden deze wapens. Arnould V van Schorisse,
overleden in 1387, huwde waarschijnlijk met Jeanne de Roye (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. III, p. 1301 - de Liedekerke, Gavre, D. I, pp. 197-210).
Royen (heer van):
- in azuur drie kepers van goud.
Bron: (1500-G/08v-1-6: van roye) - (1600-W/094v-4: le sgr de roye)
Zegel: Olivier van Royen, groot baljuw van Dendermonde, zegelde in 1509: drie kepers,
gebroken in de rechterbovenhoek met een ster? (Demay, Flandre, n° 5133).
Wapen: Bethune vermeldt Filips van Royen, overleden in 1552, die wapende: in azuur drie
kepers van goud, een vrijkwartier van goud (een dwarsbalk van azuur) een schuinkruis van
keel erover (Bethune, Epitaphes, p. 48 - Lautte, Jardin, p. 286).
Nota: Familie uit het land van Waas. Olivier van Royen was heer van Padeschoot te Sint-
Niklaas (B-9100) (de Limburg-Stirum, Joigny, p. 151).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 471
Royer:
- in goud drie wielen van keel.
Bron: (1557-G/589: la mayson surnomé royere)
- in goud drie wielen van sabel.
Bron: (1557-G/589: la mayson surnomé royere)
Zegel: "Georgii Rotarii" (Jourges Royer) zegelde in 1286: drie wielen, vergezeld van vijf
rozen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 257).
Rozebeke (heer van): Lok. B-8780
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud, een
schuinstaak geblokt van goud en keel van acht stukken over alles heen.
Bron: (1557-G/339: le sgr de roesebeque)
Kreet: halewyn halewyn (1557-G)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn),
een schuinbalk geblokt van goud en keel over alles heen.
Bron: (1562-B/058: les sgr de rosebeke, leur surnom fut de halewin)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver drie leeuwen van sabel, een schuinbalk van goud,
beladen met penningen van keel, over alles heen (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 298-299).
Rozebeke (heer van): Lok. B-8840
- in keel een golvende dwarsbalk van zilver.
Bron: (1557-G/311: le sgr de rosebeeque)
Ruddere (de):
- gedwarsbalkt van zilver en keel van acht stukken, een keper van goud over alles heen.
Bron: (1550-A/12v-04: ruddere)
Wapen: "Il s’en trouve de ce nom qui portent facé d'argent & de gueulle de six pieces au
chevron d'or sur le tout” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 363).
Ruddere (de):
- in keel drie klophamers van goud.
Bron: (1500-G/08r-5-2: ridder) - (1524-G/e-01: riddere) - (1550-A/13r-02: ruddere)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 397 - Lautte, Jardin, p. 290)
Ruddershove (heer van): Lok. B-9620
- in keel een schuinbalk van zilver, beladen met drie voetangels van sabel.
Bron: (1500-G/07v-6-7: ruddershove)
Nota: De familie van der Hoyen was heer van Ruddershove te Velzeke vanaf de tweede helft
van de XIV de eeuw (de Potter, Velzeke-Ruddershove, pp. 17-18).
Ruddershove (van):
- in zilver drie zwaarden van keel.
Bron: (1500-G/10r-8-7: ruddershof)
Ruddervoorde (heer van): Lok. B-8020
- gevierendeeld van keel en zilver, het eerste kwartier beladen met een ruiter te
paard, genageld van het hoofd tot de voeten, houdende in de rechterhand een
ontblood zwaard, geheven voor het gevecht, alles van zilver, het paard voorzien van
een dekkleed van azuur en goud.
Bron: (1557-G/282: le sgr de ruddersvoerde)
Kreet: ruddersvoerde (1557-G)
Zegel: "Jan van Rudderuorde" zegelde in 1356: een kruis met een vrijkwartier beladen met
een gewapende ridder te paard, het zwaard paalsgewijs en galoperend naar rechts; het
veld van het tweede en derde kanton is geguillocheerd; dat van het vierde kanton
gearceerd (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. II, p. 26).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 472
Ruffault, heer van Neuville en Ferrain (Jehan):
- in goud twee (van drie) bokhanen van sabel, kop, hals en poten van keel, hoorns en sik
van sabel (Ruffault), een vrijkwartier gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van
sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van zilver (Gruuthuyse), het gevierendeeld
gebroken met een schildje van hermelijn een schuinbalk van keel (Stavele).
Bron: (1544-L/145: jehan rufault, sgr de noeufville droncart)
Nota: (Boniface, Lille, n° 145)
Zie: Lambersart – Mouveaux
Ruffelaert:
- gedwarsbalkt van goud en keel.
Bron: (1500-G/08v-6-5: ruufelaert) - (1524-G/m-07: ruufflaers)
Zegel: "Ian Ruflaert", man van het kasteel van Gent, zegelde in 1477: gedwarsbalkt, de
eerste dwarsbalk rechts beladen met een vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux, D. III, p.
288)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse: in goud drie dwarsbalken van keel (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 131 - Lautte, Jardin, p. 283 - Rodière, Table, p. 82)
Rumbeke (heer van): Lok. B-8800
- in keel een schildhoofd van zilver, beladen met een gaande leeuw van sabel, genageld
en getongd van keel.
Bron: (1557-G/391: le sgr de rumbeque)- (1562-B/384: les sgr de rumbeque)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
- in keel (zilver) een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver (keel).
Bron: (1562-B/513: les sgr de rumbeke, leur surnom fut de lonpre dit langemers)
Zegel: Jehan Langhemeersch, schepen van het ambacht van Ieper, zegelde in 1525: een
beurtelings gekanteelde dwarsbalk, vergezeld in de punt van een ster (Bonaert, Sceaux,
p. 326).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Langhemersch ou Longpret en
Flandre": in zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.
Zie: Langhemeersch
Rumes (heer van): Lok. B-7610
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van keel.
Bron: (1278-C/338: le sr de rumes - dH-28v: rogier van rumes)
- in zilver een dwarsbalk van sabel.
Bron: (1380-U/1787: le sire de raime) - (1380-W/28v-15: le sr dela rumes) - (1400-G/157v-
06: le sr de rume en tournesiz) - (1425-S/0247: le sieur de rive) - (1430-C/089-02:
rume) - (1450-M/12v-7: le sr de rume) - (1470-D/114v-04: le sire de rume) - (1470-
P/382r4: le sgr de rume) - (1525-C/279: h. van oumee) - (1550-B/F-041: le sr de ruines)
- (1557-G/393: le sgr de ryen) - (1562-B/401: les sgr de ryuen en tournesis) - (1568-
B/57v-02: rume) - (1570-B/1848: le sgr de rume) - (1570-G/206v: le sgr de rume) -
(1582-B/120r-24: h. van rumoo) - (1600-G/0302: le s de rume) - (1600-W/089r-6: le sgr
de rume) - (1650-B/292-07-5: dns de rummes en 294-09-4: loen) - (1650-C/60r-08: de
rume)
Zegel: "Balduini Karon de Rume", ridder, zegelde in 1231: een dwarsbalk. " Balduini Karoni de
Rume" zegelde in 1238: een dwarsbalk getralied? (Demay, Flandre, n° 1545 - Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 3485 - Warlop, Flemish, p. 1104).
- in goud een dwarsbalk van sabel.
Bron: (1471-R/47-08: le sgr de rume)
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een hartschild van zilver een dwarsbalk
van keel.
Bron: (1600-O/052v-1: le sgr de roemese)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 473
Zie: Gemmen – Hernay
Rumes (Rogier de):
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld in de rechterbovenhoek van een gaande
leeuw van keel.
Bron: (1279-H/422: roger de rome) - (1279-R/422: rogr de rome) - (1280-D/313: roger de
rome) - (1290-L/634: rogier de rume)
Zegel: "Rogier de Rume", ridder, zegelde in 1284: een dwarsbalk vergezeld in de
rechterbovenhoek van een leeuw (Demay, Flandre, n° 1548).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 367 - de Boos, Breton, n° 634)
Rumigny:
- in sinopel een dwarsbalk van drie spitsruiten van zilver.
Bron: (1500-G/04r-8-3: rumegny)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Rumegny": in sinopel een
spitsgeruite dwarsbalk van zilver (Lautte, Jardin, p. 296).
Rupelmonde (stad): Lok. B-9150
- in keel een kasteel, bestaande uit een gesloten toren en twee zijflanken, van zilver,
geopend en gemetseld van sabel, vergezeld in het schildhoofd van een
dwarsbalksgewijs geplaatst zwaard van zilver, met greep naar rechts en van goud.
Bron: (1562-B/610: rupelmonde, chasteau et premier principal prison de flandre)
Zegel: Rupelmonde zegelde en 1276: onder een zwaard, dwarsbalksgewijs geplaatst, een
versterkte burcht, gemetseld en gekanteeld, met in het midden een poort voorzien van
een hek en in 1516: een getralied veld, beladen met een stadspoort voorzien aan de
uiteinden van twee torentjes en getopt met een zwaard, dwarsbalksgewijs geplaatst
(Demay, Flandre, n° 4071 - De Mey, Sceaux, n° 54, pp. 274-302).
Rutinck:
- in azuur een dwarsbalk van drie spitsruiten van goud.
Bron: (1500-G/09r-3-7: ruutynck)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Rutync": in azuur
een spitsgeruite dwarsbalk van goud (Lautte, Jardin, p. 295).
Rycke (de):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie bloemen van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08v-8-3: ryke)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Rycke en flandre": in
azuur een keper van zilver, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Rycke (de):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie rozen van zilver, geknopt van
het veid.
Bron: (1500-G/10r-8-1: de rycke)
Zegel: "Pieter de Rike", leenman van de Oudburg van Gent, zegelde in 1436: in hermelijn een
schuinbalk beladen met drie rozen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 225).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Rycke en flandre": in
hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie vijfbladen van zilver. Volgens
d'Hane-Steenhuyse: beladen met drie rozen van zilver. Volgens Bethune is de schuinbalk
eveneens beladen met drie vijfbladen, evenwel zonder melding van de kleur. (Bethune,
Epitaphes, p. 52 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 445 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I,
p. 131 - Lautte, Jardin, p. 278).
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie rozen van zilver.
Bron: (1550-A/13v-05: ricke)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 474
Rycke (Simon de):
- in sabel een dubbelstaartige leeuw van zilver, genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/251: h. symon de ryke) - (1582-B/119v-23: h. symon de ryke)
Zegel: "Simos de Rike", ridder, leenman van het kasteel en de Oudburg van Gent, zegelde in
1387: een dubbelstaartige leeuw (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 225).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 251)
Zie: Carmuer
Ryckere (de):
- in keel bezaaid met penningen van zilver, drie kepers van hetzelfde.
Bron: (1500-G/04r-3-4: de rycke)
Zegel: Willem "de Rikre", schepen van Kortrijk, zegelde in 1352 en 1360: drie kepers
vergezeld van negentien penningen. Jehan "de Rikere", ontvangt van de hertog van
Bourgondië een erfrente op het domein van Kortrijk. Hij zegelde in 1446: drie kepers
vergezeld van vijftien penningen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 226 – Warlop, Kortrijkse,
p. 28).
Ryckewaert (Jehan):
- in azuur twee (van drie) meerltjes van goud, een vrijkwartier van azuur drie ringen
van goud.
Bron: (1433-B/22a: jean ryquewaerts)
Helm: een gesloten vlucht, de voorste van zilver, de achterste van goud (1433-B)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. II, p. 640)
Ryckewaert (Jehan):
- in azuur twee (van drie) ringen van goud, elke ring omvat een meerltje van hetzelfde,
een vrijkwartier van keel een leeuw van zilver.
Bron: (1433-B/25b: jean riquewaerts)
Helm: een uitkomende leeuwenpoot van goud (1433-B)
Wapen: (Donche, Wapenboek, p. 134 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 640)
Ryckewaert (Simon):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie ringen van goud; 2, in keel een leeuw van zilver;
3, in azuur drie meerltjes van goud.
Bron: (1433-B/23a: simon rickewaerts)
Helm: een adelaarskop van goud (1433-B)
Wapen: (Rietstap, Armorial, D. II, p. 640)
Rym (Boudewijn):
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van keel, genageld en getongd van sabel.
Bron: (1525-C/253: h. baudyn ryn) - (1582-B/120r-01: h. bauduyn rym)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 253)
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1562-B/378: messire bauduyn rym)
Zegel: Boudewijn Rym, oom van Jacquemine Rym, zegelde in 1471: een leeuw (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 200).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een leeuw (getekend als een klimmende en aanziende
leeuw) van keel, gekroond van azuur (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 430-431).
Rym (Jehan):
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van keel.
Bron: (1435-A/277: jehan rim)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 475
Rym (Simon):
- in zilver een klimmende en aanziende leeuw van keel, gekroond van sabel.
Bron: (1395-G/1522: h' symon rym)
Helm: twee wildemanskoppen met lange halzen en zonder baard, haren van goud, gehalsband
van zilver, komende uit een hoed van zilver, omgeslagen van keel (1395-G)
Wapen: Volgens Bethune: in goud een gaande leeuw van keel, genageld en gekroond van azuur
(Bethune, Epitaphes, p. 52).
Rym:
- in goud een leeuw van keel, gekroond van sinopel.
Bron: (1500-G/02r-4-7: rym)
Wapen: Volgens Bethune: in goud een gaande leeuw van keel, genageld en gekroond van azuur
(Bethune, Epitaphes, p. 52).
- in goud een gekroonde leeuw van keel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/i-05: rijm)
Zegel: Lodewijk Rym zegelde in 1450: een gekroonde leeuw (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. 2, p. 200).
- in goud een klimmende en aanziende leeuw van keel, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/614: la mayson surnomé rym)
Zegel: Gillis Rym, zoon van Daniel, zegelde in 1432: een leeuw (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. 2, p. 200).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een leeuw van keel, gekroond van goud. Volgens
Lautte: in goud een klimmende en aanziende leeuw van keel, genageld en gekroond van
azuur (de L'Espinoy, Noblesse, p. 209 - Lautte, Jardin, p. 280).
Ryne (heer van den):
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een molenijzer van azuur.
Bron: (1500-G/02r-7-8: vanden ryne)
Zegel: Jehan van den Ryne, ontvanger van Jacob van Wynghene, heer van Koolskamp en van
Assebroek, ontvangt een rente op de spijker van Brugge. Hij zegelde in 1441: een
molenijzer, vergezeld van een binnenzoom van acht blokjes (de Raadt, Sceaux, D. III, p.
229).
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een molenijzer van hetzelfde.
Bron: (1570-B/1992: le sgr de vanderinne) - (1570-G/217v: le sgr de vauderine) - (1650-
C/62v-17: waudene)
Nota: Een leen "ten Ryne" is gelegen in de gemeente Egem (B-8740) (Vandecaveye, Ryne, p.
101).
Rynvisch (Everard):
- in goud zes dolfijnen van azuur, boven elkaar geplaatst 3 en 3.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-36: everaert rinvisch)
Helm: een dolfijn van azuur, bijtend in de helm (1393-B)
Zegel: "Everaerdi Rynvisch" zegelde in 1418: zes vissen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 230).
Nota: In 1387 hield “Everaerdt Rijnvisch, Philips zone” een leen gelegen binnen de stad Gent
van de heer van Nevele. "Eueraerd Rynvisch" was in 1391 een van de zes "hooftmans" te
Brugge en in 1393 en 1407 schepen van de stad. Hij nam samen met 24 andere
Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden te Rijsel in 1408. Hij overleed in 1423 en
ligt begraven met zijn echtgenote, Jacqueline Bondt, in de Onze-Lieve-Vrouwkerk te
Brugge (de Potter, Nevele, p. 33 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 195 en D.
IV, pp. 481-482 – Prevenier, Handelingen, n° 125 en 223 - Schouteet, Regesten, D. 4, n°
196 en 543 - Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 144 – Vermeersch, Grafmonumenten, D.
II, n° 136).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 476
Rynvisch:
- in zilver drie schuingeplaatste vissen van sabel.
Bron: (1500-G/09v-4-2: reinsvliet)
Zegel: "Philippi dci Rinvisch", burger van Gent, zegelde in 1295: drie schuingeplaatste vissen,
schuinlinks boven elkaar gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 230).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"Rinsvisch en flandre": in keel drie schuingeplaatste vissen van zilver (d'Hane-
Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 132).
- in azuur drie schuinlinks geplaatste vissen van zilver.
Bron: (1524-G/d-11: rijvisch)
Zegel: "Philippi dci Rinvisch", burger van Gent, zegelde in 1295: drie schuingeplaatste vissen,
schuinlinks boven elkaar gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 230).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in keel drie forellen of vissen van zilver. Volgens Lautte: in
azuur drie vissen van goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 389 - Lautte, Jardin, p. 295).
Rysele (Gillis van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van drie ruiten van azuur; 2 en 3,
gedwarsbalkt van goud en azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-36: gillis van rijssele)
Nota: In 1402 werd “her Gillis van Rijsele”, schepen van Brugge, samen met “Victoor van
Leffinghe” naar Leulingen gezonden om aanwezig te zijn bij het verdrag tussen de
Fransen en de Engelsen betreffende de schade die deze laatsten ter zee hadden
aangericht aan de Vlaamse schippers (Prevenier, Handelingen, n° 566).
Rysele (Joris van):
- in sinopel een schuinkruis van goud, beladen met vijf schelpen van keel.
Bron: (1393-B/Gistel-21: joris van rijssele)
Helm: een uitkomende leeuw van sabel tussen een vlucht van zilver (1393-B)
Wapen: Bethune geeft voor een “Margriete van Russele”, gestorven in 1433: in zilver een
schuinkruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud (Bethune, Epitaphes, p. 317).
Nota: Hij was raadsheer van de stad Brugge in 1386 en verscheidene malen schepen tussen
1394 en 1399. “Her Joris van Ryssele” wordt in de brugse stadsrekeningen vermeld in de
jaren 1389-1390. Tussen 1390 en 1404 stuurde de stad Brugge “her Jorisse van Rijssele”
verschillende keren op missie buiten de stad (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III,
pp. 219-220 en 239 – Prevenier, Handelingen, n° 137 - Schouteet, Regesten, D. 4, n° 221
en 403 - Van den Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p. 305).
Rysele (Robrecht van):
- in sinopel een schuinkruis van goud, beladen met vijf schelpen van keel, vergezeld in
het schildhoofd van een wassenaar van goud.
Bron: (1393-B/Gistel-30: kanin van rijssele)
Nota: Een “Robbrechte van Ryssele” ontving in 1404-1405 geschriften over de schade die
lieden uit Castilië op zee hadden toegebracht aan Duitse Hanze kooplieden. Hij diende
deze klacht te schrijven in het Nederlands, te vertalen in het Frans, en te overhandigen
aan de burgemeester en de vertegenwoordigers van de stad Brugge (Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. IV, p. 43 - Van den Abeele, Witte, p. 64).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 477
Saaftinge (heer van): Lok. NL-4569
- gedwarsstreept van goud en keel, een leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1550-A/07r-14: sastinghem)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 100)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/143: le sgr de saeftinghe)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom geblokt van
zilver en keel.
Bron: (1562-B/469: les sgr de saeftinghe en /620: saeftinghe)
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 274-276 - Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Saemslach (Floris van):
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1582-B/121v-07: floris van saemslach)
Saemslach (Jacob van):
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1435-A/194: jaques dolssen)
Saemslach (Robrecht van):
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde, een
barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/121r-03: sire robert de zaemlouch)
Zegel: "Roberti de Sameslachte", ridder, zegelde in 1304 en 1316: en kruis vergezeld van
een binnenzoom van twaalf meerltjes en een barensteel met vijf hangers (Demay,
Flandre, n° 1833 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10477).
Nota: “Minen here Robbrechte van Zameslachte”, ridder, staat vermeld in 1302 onder de
Liebaards. In 1307 wordt onder de schepenen van het Brugse Vrije een "Lobreght van
Saemslachte", ridder, vermeld (Colens, 1302, pp. 212-213 - Delepierre, Documents, S.
II-7, p. 29 - Delfos, Liebaards, p. 334 V-241 – de Saint Genois, Inventaire, n° 1244 en
1292 - Le Glay, Archives, n° 1568, D. II, p. 61 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 44).
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde, een
barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/188: h. robbrecht van samslacht)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 188)
Saemslach (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf
meerltjes van hetzelfde; 2 en 3, in azuur drie schaaktorens van zilver.
Bron: (1445-L/277-01: flachte foke)
Zegel: Florent, heer van Zaamslach, schout van Lokeren, zegelde in 1421: gevierendeeld 1
en 4, een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes; 2 en 3, drie
schaaktorens (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 553).
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf
omgewende meerltjes van (hetzelfde); 2 en 3, in azuur drie schaaktorens van
zilver.
Bron: (1524-G/j-11: van saemslach)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 163)
Sainghin (Peter de):
- in goud een vrijkwartier van keel.
Bron: (1470-D/125r-03: sire piere de sangin)
Zegel: “Pieron de Sengin”, ridder, zegelde in 1297 als baljuw van Rijsel: een vol schild en
een vrijkwartier, over alles een barensteel met vijf hangers, en "Peron segneur de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 478
Senghi", ridder, zegelde in 1311: een vol schild en een vrijkwartier (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 3603 en 5038 - Leuridan, Le Mélantois, p. 178).
Nota: In 1297 beval Robrecht, zoon van graaf Gewijde, aan Peter de Sainghin, baljuw van
Rijsel, om de priesters en klerken, die hij tegen de wil van diens vader en de zijne
gevangen hield, vrij te laten. In 1300 wordt hij gevangen gehouden in Frankrijk en in
1302 staat hij aangeven als Liebaard. In juni 1311 brengt Peter, heer van Sainghin,
dezelfde of de zoon van voorgaande, zijn zegel aan op een akte waar hij een wapen
voerde zonder de barensteel, wat erop zou kunnen wijzen dat de hoofdtak van de familie
de Maisnil uitgestorven was. Hij wordt een laatste maal vermeld in 1314 (de Ghellinck
d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 566-567 - Delfos, Liebaards, p. 334 V-201 - de
Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 305 - Le Glay, Archives, n° 331, D. I, p. 54 en n° 401, D.
II, p. 65 – Hautcoeur, Cartulaire, p. 703 - Leuridan, Le Mélantois, pp. 177-179 – Nowé,
Baillis, p. 407 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 44-45 - Verbruggen, Guldensporen, pp.
216-217 en 227).
Sainghin en Mélantois (heer van): Lok. F-59262
- in goud een vrijkwartier van keel.
Bron: (1470-P/395r1: le sgr de saintghin) - (1557-G/369: le sgr de synghem) - (1562-B/308:
les sgr de scugne)
Zegel: "Hellini de Meneliaco”, heer van Sainghin, zegelde in 1235: een vrijkanton en een
barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 1551).
- in keel een borstbeeld van Sint Kwinten van zilver, haar en lichtkrans van goud,
beide schouders doorboord door een nagel van zilver.
Bron: (1544-L/167: labe dille, sgr en saingin)
- in goud vier kepers van sabel, de eerste met afgesneden top (Douve).
Bron: (1544-L/174: le sgr de senghin)
- in goud vier kepers van sabel.
Bron: (1570-B/2027: le sgr de sainct-ghin en melamhtoys) - (1570-G/220: le sgr de saint
ghin en mélanthois)
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, pp. 182-183)
Saint-Aubin (heer van): Lok. F-59128
- in goud een schildhoofd van keel.
Bron: (1380-U/1809: le sire de saint aubin) - (1380-W/29r-07: cellui de st aubin) - (1396-
F/030: die heer van sinte obijn - sire de sainct obyn - dH-54r: die heer van sinte obijn)
- (1400-G/158r-03: le sr de saint albin) - (1425-S/0260: le sieur destaulevin) - (1450-
B/1255: sint obÿn) - (1450-M/14r-6: le sr de st aubin) - (1470-D/115v-07: le sire de
sainct aulbin) - (1470-P/385r3: le sgr de sainct aubin) - (1471-R/50-07: le sgr de sainctaubin)
- (1475-S/163v-09: le sgr de st aubin) - (1500-G/06v-4-4: sainct oubyn en 07r-
6-3:) - (1535-U/090-03: sr de st aubin en 163-16: st obin) - (1543-B/149v-2: sr de st
aubin) - (1544-L/086: sainct aubin) - (1550-A/15r-11: st aubin) - (1550-B/F-054: le sr
de st-albin) - (1557-G/252: le sgr de sainct-aulbyn) - (1568-B/62r-04: st aubin) - (1570-
B/1884: le sgr de sainct aubin en druay) - (1570-G/209: le sgr de saint aubin en douay)
- (1600-E/148v-3: celuj de st aubin) - (1600-G/0317: le s de saint aubin) - (1600-
W/091r-4: le sgr de sainct aubin) - (1650-B/293-06-1: st aubin) - (1650-C/60v-13: sgr
de st. aubin en douay)
Kreet: saint aubin (1380-U)
Zegel: "Gosuini de Sancto Albino" zegelde in 1219: een vol wapen met een schildhoofd
(Demay, Flandre, n° 1553).
Wapen: Volgens Lautte: in goud een schildhoofd van zilver (Lautte, Jardin, p. 318).
- in hermelijn (goud) een schildhoofd van keel.
Bron: (1450-E/46r-11: le sr de st abain)
Kreet: hondschotte (1450-E)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 479
- in goud een schildhoofd van keel, rechts beladen met een herkruist kruisje van
zilver.
Bron: (1562-B/298: les sgr de sainct-aulbin)
Saint-Aubin (Jehan de):
- in goud een schildhoofd van keel, rechts beladen met een spoorrad van goud.
Bron: (1420-C/735: jehan de saint aubin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 735)
- in goud een schildhoofd van keel, rechts beladen met een schildje van sinopel een
schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van keel, een
uitgeschulpte zoom van sabel erover.
Bron: (1438-A/330-07: demisseau jehan de sainct aubin)
Saint-Aubin (Riquart de):
- in goud een schildhoofd van keel, rechts beladen met een schildje van sinopel een
schildhoofd van hermelijn, beladen met een uitkomende leeuw van keel.
Bron: (1420-C/736: riquart de saint aubin)
Saint-Dizier (heer van): Lok. F-52100
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van keel, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1380-U/1149: le sire de saint disier) - (1380-W/16v-05: le sire de st disier) - (1470-
P/066r-3: le sgr de sainct digier)
Kreet: flandres (1380-U) - flandres (1380-W) - flandres (1470-P)
Wapen: Volgens le père Anselme droegen de heren van Saint-Dizier een gekroonde leeuw,
de borst beladen met een schildje van ... (Anselme, Histoire, D. II, p. 762).
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1410-P/13v-1: s' de s' dgier)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een barensteel
van hetzelfde.
Bron: (1535-U/185-05: s de st disier)
Saint-Floris (heer van): Lok. F-62350
- in goud een dwarsbalk van keel, beladen met een breedarmig kruis van zilver.
Bron: (1557-G/485: le sgr de sainct-florysses)
Zie: Haveskercke
Saint-Omer (burggraaf van): Lok. F-62500
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1278-C/243: le chastellain de saint-omer - dH-23v: die castelein van sint omers) -
(1380-U/1627: le chastelain de saint omer) - (1425-S/0565: le chastellain de saintomer)
- (1450-M/07r-9: le castelain de st omer) - (1470-D/106r-06: le sire chaistelain
de sainct homer) - (1470-P/322r-4: le chastellain de sainct omer) - (1525-C/050:
kastelein van sint thomars en M-23r-11: casteleyn van sint thomar) - (1535-U/119-08:
chast de st omer) - (1568-B/02r-11: le chastellain de st omer) - (1570-B/1468: le
chastellain de sainct omer) - (1570-G/171v-5: le chastellain de sainct omer) - (1600-
E/166r-5: le chastelain de st omer) - (1600-W/075r-2: le castelain de sainctomer) -
(1650-C/35r-17: st omer)
Zegel: "Willelmi castellani Sci Audomari", overleden in 1191, zegelde: een dwarsbalk
(Delvaux, Sang, pp. 421-422).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 123)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een dwarsbalk van hetzelfde.
Bron: (1380-W/26r-22: le chastelain de saint omer)
Zegel: "Wili Sci Omeri", heer van Saint-Omer in 1234 en zijn broeder Willem VII, heer van
Saint-Omer in 1246, zegelden: een veld bezaaid met blokjes, een dwarsbalk erover
(Delvaux, Sang, pp. 30 en 422-423).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 480
- (in azuur een dwarsbalk van goud).
Bron: (1380-W/26r-22: le chastelain de saint omer)
Zie: Popoff, Artois, n° 76
Saint-Omer (stad): Lok. F-62500
- in keel een patriarchaal kruis van zilver.
Bron: (1375-S/22r-01: st omer) - (1500-G/01v-8-4: st thomaes)
Zegel: Het tegenzegel van Saint-Omer was in 1399: een patriarchaal kruis (Demay, Flandre,
n° 4076).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 324)
Saint-Omer (Willem, burggraaf van): Lok. F-62500
- in azuur een dwarsbalk van goud.
Bron: (1250-M-1/91: castellani de s. aedemaro)
Zegel: Willem, châtelain de Saint-Omer, ridder, zegelde in 1233: une dwarsbalk (Warlop,
Flemish, p. 1114)
Nota: (Wagner, Aspilogia, D. II, p. 33)
Saint-Piat (heer van het proostschap van): Lok. F-59320
- in azuur een schuinbalk vergezeld van een binnenzoom van zes penningen, alles van
goud (Carondelet).
Bron: (1544-L/181: le sgr des prouvostes)
Saint-Pierre-Mesnil (heer van): Lok. F-62920
- in zilver een hoekige dwarsbalk van sabel.
Bron: (1450-M/43v-7: le st piere maignil) - (1570-B/1977: sainct pierre maisnil) - (1570-
G/216: saint pierre maisnil) - (1650-C/62v-03: st. pierre maisnille)
Zie: Frétin – Hingettes
Saint-Pierre-Mesnil genoemd de Hingettes, heer van Frétin (Jehan de):
- in zilver een hoekige dwarsbalk van sabel.
Bron: (1535-U/103-03: h jan heingart)
Wapen: Lautte geeft: in zilver een hoekige dwarsbalk voorzien van drie tanden van sabel
(Lautte, Jardin, p. 201).
Nota: (Leuridan, Le Mélantois, p. 99)
Saint-Pol (graaf van): Lok. F-62130
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1562-B/095: le conte de saint pol, leur surnom est de luxenbourg)
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1455-G/167r-1: gve van sinpoel)
Helm: een windhondenkop komende uit een kuip, tussen een vlucht, alles van zilver (1455-
G)
- in zilver een gekroonde dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1480-R/i-31-1: count de seyntpoule)
- in zilver een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/010: le conte de sainct-pol)
Kreet: sainct pol l’ardy, l’ardy (1557-G)
Zie: Popoff, Artois, n° 134
Saint-Pol (Lodewijk van Luxemburg, graaf van): Lok. F-62130
- in zilver een gekroonde dubbelstaartige leeuw van keel.
Bron: (1435-A/055: conte st pol)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 55)
- in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1439-B/45v: sintpol)
Zie: Luxemburg, graaf van Saint-Pol (Lodewijk van)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 481
Saint-Venant (de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1370-M/766:)
Saint-Venant (heer van): Lok. F-62350
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1370-M/739:) - (1370-N/1092-1127: le sire de saint venant) - (1380-U/1649: le sire
de saint venant en 1751: le sire de saint venant) - (1380-W/26v-08: le sr de st venant
en 28r-09: le sr de st venant) - (1400-G/157r-17: le sr de saint venant) - (1450-M/12r-
8: le sr de st venant) - (1470-D/107r-08: le sire de verain en 112v-03: le sire de saint
venan) - (1470-P/325r-2: le sgr de sainct venant) - (1471-R/42-04: le sgr de sainctvenant)
- (1475-S/165v-08: le sgr de st venant) - (1500-G/06v-3-5: sainct venant) -
(1525-C/M-23r-05: h và senevant) - (1535-U/081-15: sr de st venant en 136-07: sr de
st venant) - (1568-B/03v-01: st-venant) - (1570-B/1492: le sgr de sainct venant) -
(1570-G/173v-5: le sgr de sainct venant) - (1600-E/144v-2: le sr de st venant en 169r-
5: les armes de st venant) - (1600-W/088v-4: le sgr de sainct venant) - (1650-B/292-
05-5: dns de st venant) - (1650-C/35r-03: st venant)
Kreet: wavrin (1570-B) - wavrin (1570-G)
Zegel: "Mahui de Saint Vrain", ridder, zegelde in 1330: een hartschild en een barensteel
(Demay, Flandre, n° 1565).
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk van zilver erover, een barensteel
van keel.
Bron: (1455-G/113v-2: h van sevenar) – (1535-U/101-07: h van sevenant)
Helm: een ossenkop komende uit een kroon van goud (1455-G)
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1543-B/145r-5: sr dese en 166v-6: sr de st venant) – (1600-G/0293: le s de saint
venant)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 341)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak geblokt van goud en keel van acht
stukken over alles heen, een barensteel van keel.
Bron: (1557-G/305: 481es gr de st-wenant)
Zie: Cessoie – Quiery La Motte – Wavrin – Popoff, Artois, n° 70
Saint-Venant (Robrecht de Wavrin genoemd Brunel, heer van): Lok. F-62350
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1297-C/70: mesire de saint-Venant) - (1395-G/0416: die he' v' seuebant)
Helm: een ossenkop van sabel, gehoornd van goud, komende uit een kroon van hetzelfde
(1395-G)
Zegel: Robrecht de Wavrin, heer van Saint-Venant, ridder, zegelde in 1332: een hartschild
en een barensteel (Demay, Flandre, n° 1804).
Nota: (Prinet, France, n° 70 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, pp. 589-590)
Saint-Venant genoemd Markant (de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1650-L/53; saint-venant, dict marcant)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Saint Venant".
Saint-Venant genoemd Markant (Robrecht de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1486-L/1438: robert de saint-venant, dit marquand)
Zegel: Robrecht Markant I zegelde in 1393 en 1407: een hartschild en een barensteel met
drie hangers, gebroken in de punt met een ster; Robrecht Markant II zegelde in 1445:
een hartschild en een barensteel met drie hangers, elke hanger beladen met een schelp
(Feuchère, Ecusson, p. 9).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 164-165)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 482
Saint-Venant genoemd Markant, zoon van Jehan (Jehan de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1486-L/1470: jehan marquant, filz de jehan)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 184)
Saint-Venant, zoon van Robrecht (Jehan de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1486-L/1423: jehan de saint-venant, filz de robert)
Zegel: Jehan Markant II zegelde in 1423: een hartschild en een barensteel met drie
hangers (Feuchère, Ecusson, p. 9).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 154-155)
Sainte-Aldegonde (heer van): Lok. F-62500
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1396-F/222: die heer van sente aldegonde - sire de sainte aldegonde - dH-43r: die
heer van sente aldegonde) - (1475-S/172r-06: le sr de st aldegonde)
Zegel: Jehan de Sainte-Aldegonde zegelde in 1463: in hermelijn een kruis beladen met vijf
vijfbladen, een barensteel met vijf hangers. "Adelise van Sinte Oudegonde, vrouwe van
Garbeke, wedue mijns heren Inghelrams van Nedonchel, rudder" zegelde in 1405:
gedeeld I, een schuinbalk (Nedonchel); II, in hermelijn een half kruis, het rechter deel
ontbrekend, uitgaande uit het gedeeld, beladen met vier rozen (de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 310 - Demay, Artois, n° 720).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 40 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 338)
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf rozen van goud.
Bron: (1410-P/25v-2: s' de s' audegonde) - (1425-S/0600: le sieur de sainct-aldegonde) -
(1450-L/059-3: saincte aldegonde) - (1470-P/343r-4: le sgr de saincte audegonde) -
(1500-S/51v-3: saincte aldegonde) - (1535-U/125-15: st aldegonde) - (1550-B/A-053:
le sr de ste-aldegonde) - (1568-B/04r-02: aldegonde) - (1650-C/37v-07: le comte de st
aldegonde)
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf vijfbladen van goud, geknopt van
zilver.
Bron: (1525-C/M-25r-05: h và sinte haudegut)
- in hermelijn een ankerkruis van keel.
Bron: (1570-B/1606: le sgr de saincte aldegonde)
Zegel: "Guillebert de Ste-Audegonde", ridder, zegelde in 1397: in hermelijn beladen met
een kruis (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 302).
- in hermelijn een ankerkruis van keel, beladen met vijf rozen van goud.
Bron: (1570-G/183r-3: le sgr de saincte aldegonde)
Zie: Popoff, Artois, n° 53-58
Sainte-Aldegonde (Jehan de):
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf rozen van goud, een vrijkwartier
van zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1331-T/092-093: jehan audegons)
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf rozen van goud, een vrijkwartier
van zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1331-T/13v-1: jehan de ste aldegonde)
Sainte-Aldegonde (Willem de):
- in hermelijn een kruis van keel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1370-N/1200-1237: m. gillebert de saint audegonde)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 483
Salaert (Alard):
- in keel drie ruiten van zilver, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1433-B/13b: alaert salaert)
Helm: een gesloten vlucht, de voorste van keel, de achterste van zilver (1433-B)
Zegel: "Loys Salart", valkenier van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1397: drie liggende
paalsgewijs geplaatste ruiten (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 313).
Wapen: Volgens Bethune: in keel drie boven elkaar geplaatste ruiten (Bethune, Epitaphes,
pp. 15 en 53).
Salaert:
- in goud een dwarsbalk van drie spitsruiten van keel.
Bron: (1500-G/09v-8-2: de zalaerts)
Zegel: Olivier Salaert, onderbaljuw van Aalst, zegelde in 1421: drie liggende spitsruiten,
paalsgewijs aanstotend geplaatst, beladen met een hartschild met een leeuw (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 313).
Wapen: Lautte en Jacques Anthoine de Castro geven hetzelfde wapen voor de familie
"Salaert en flandre" (Lautte, Jardin, p. 305).
Salaert:
- in zilver een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/09v-8-3: zalaerts)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Zalaert": in keel
een leeuw van zilver (Lautte, Jardin, p. 374).
Salomé (heer van): Lok. F-59480
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van goud en rechts van het eerste meerltje van een ring van hetzelfde
(Beauffremez).
Bron: (1544-L/160: le sgr de salome)
Salperwick (heer van): Lok. F-62500
- in keel een ankerkruis van vair.
Bron: (1380-U/1853: celui de salprewit) - (1380-W/29v-18: cellui de sobrewet) - (1470-
D/128v-09: celuy de sellivereits) - (1543-B/156v-1: sr de salquewin) - (1570-B/1912: le
sgr de salprewir) - (1570-G/211: le sgr de salprewic) - (1600-E/158r-5: celuj de
salprewyt) - (1650-B/294-09-6: sobrewet) - (1650-C/61r-12: sgr de salpreuck)
Saméon (heer van): Lok. F-59310
- ingehoekt gedeeld van goud en azuur van tien stukken.
Bron: (1380-U/1828: les armes de sanion) - (1380-W/29r-26: les armes de samion) - (1450-
M/15r-8: les armes de samion) - (1470-D/116v-05: les armes de saiion) - (1470-P/387v4:
les armes de samyon) - (1471-R/49-04: le sgr de sannoy) - (1475-S/164r-08: le sgr de
saumoy) - (1544-L/253: samion) - (1557-G/354: le sgr de samyron) - (1570-B/2002: le
sgr de sannon) - (1570-G/218: le sgr de samion) - (1650-B/293-09-2: samion)
Kreet: landas (1380-U) - landas (1380-W) - landas (1470-D) - landas (1470-P) - landas (1471-
R) - landas (1557-G) - landas (1570-B) - landeas (1570-G) - landas (1650-B)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 310)
- ingehoekt gedeeld van azuur en goud van tien stukken.
Bron: (1400-G/158r-24: chimon)
Kreet: landas (1400-G)
Nota: Het wapenboek van de Marken (1450-M) die ongeveer dezelfde volgorde heeft als
dit wapenboek, vermeldt eerst "les armes de samion".
- ingehoekt gedeeld van goud en azuur.
Bron: (1425-S/0273: le sieur de siaumont) - (1550-B/F-069: le sr de saumon) - (1600-
G/0338: les armes de samyon)
- ingehoekt gedeeld van azuur en goud van negen stukken.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 484
Bron: (1535-U/088-04:)
- ingehoekt gedeeld van goud en azuur van twaalf stukken.
Bron: (1562-B/342: les sgr de samyron)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1650-C/63r-03: samion)
Kreet: landas (1650-C)
Wapen: Lautte geeft hetzelfde wapen onder de naam "Selon" (Lautte, Jardin, p. 317).
Sammelin:
- gedwarsbalkt van zilver en sinopel, een zoom van keel.
Bron: (1500-G/03v-7-4: sammelines)
Wapen: Rietstap geeft: in zilver drie dwarsbalken van keel, een zoom van sinopel (Rietstap,
Armorial, D. II, p. 664).
Sandacre (heer van): Lok. F-59181
- in goud een hartschild van keel, een golvende zoom van azuur (Waterleet).
Bron: (1557-G/496: le sgr de sandacquere)
Kreet: woestyne (1557-G)
Zegel: Peter van Waterleet zegelde in 1382: een getande zoom, een hartschild, gebroken
met een barensteel, een schuinbalk over alles heen (de Meulenaere, Waterleet, pp. 56-
57).
Nota: Peter van Waterleet kocht in 1378 het land Sandacre of Zandacker te Steenwerck
(de Meulenaere, Waterleet, pp. 56-57 - De Flou, Toponymie, D. XVIII, p. 245).
Santes (heer van): Lok. F-59211
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van
goud, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1544-L/057: le sgr de santes en 111: sanctes wahegnyes)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, een getande zoom van keel (Lannoy).
Bron: (1570-B/2038: le sgr de santes) - (1650-C/63v-10: sgr de santes)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld, getongd en gekroond van keel, een
getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1570-G/220v: le sgr de santes)
Zegel: "Hue de Lannoy", ridder, heer van Santes, zegelde in 1423: drie gekroonde leeuwen
en een uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 352).
Santes (heer van):
- in zilver drie barbelen van sabel (Blaesveld).
Bron: (1562-B/215: les sgr de santes, sont surnommé de blasvelt)
Nota: Dient men de naam “Thincke” te lezen?
Santvoort:
- in azuur drie tweelingsbalken van goud.
Bron: (1500-G/03v-1-8: santvoort)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Santvoort"
(Lautte, Jardin, p. 306).
Sareghem (van):
- in azuur een hamei van goud.
Bron: (1500-G/09v-7-6: van saveghe)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 298 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 671)
Sauch (de Le):
- gedeeld van keel en sinopel, een ankerkruis van goud over alles heen.
Bron: (1650-L/09: de le sauch)
Zegel: "Jorges Machon" (Joris de Le Sauch), burger van Rijsel, zegelde in 1425: een
ankerkruis vergezeld van een ster in de rechterbovenhoek (Demay, Flandre, n° 4685).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 485
Sauch (Hutin de Le):
- gedeeld van keel en sinopel, een ankerkruis van goud over alles heen.
Bron: (1486-L/1288: hutin de le sauch)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 68)
Sauvage, heer van Ligny en Gauquières (Jehan Le):
- in azuur drie éénhoornkoppen van zilver, gehoornd en gebaard van goud (Sauvage).
Bron: (1544-L/128: jehan le sauvaige)
Nota: (Boniface, Lille, n° 128)
Zie: Beaucamps-Ligny - Escobecques – Maisnil
Savary:
- in zilver een keper van azuur, vergezeld van drie zespuntige sterren van keel.
Bron: (1500-G/08v-6-7: savary)
- in zilver een keper van azuur, vergezeld van drie spoorraderen van keel.
Bron: (1568-B/58r-04: savarie)
Zegel: Jacob Savary, kanunnik van de kerk van Doornik, ontving een lijfrente op het domein
van Kortrijk. Hij zegelde in 1448 alsook Jacob Savary, schepen van Oudenaarde in 1482:
een keper vergezeld van drie zespuntige sterren (Bockstal, Zegels, n° 137 - de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 328).
Wapen: Volgens Dansaert en Lautte voerde hij: in zilver een keper van azuur, vergezeld van
drie spoorraderen van keel. Volgens Le Carpentier: in zilver een keper van azuur,
vergezeld van drie sterren van keel (Dansaert, Armorial, p. 350 - Lautte, Jardin, p. 308
- Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 994).
Schaeck (Jacob):
- geschaakt van goud en keel, een barensteel van zilver.
Bron: (1435-A/345: jacques de folle)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 345)
- geschaakt van goud en keel van zes rijen.
Bron: (1435-T/0611: jaque scak) - (1450-B/0914:)
Zegel: Jacob Schaeck, ridder, heer van le Hamme en van Schardau, zegelde in 1447:
geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 368).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 99)
- geschaakt van goud en keel van acht rijen, een barensteel van zilver.
Bron: (1445-L/272-09: jacop scack)
Schaeck (Lodewijk):
- geschaakt van goud en keel van acht rijen.
Bron: (1445-L/269-09: h lowick scack)
Zegel: "Loenis Scaec", ridder, zegelde in 1408: geschaakt (de Raadt, Sceaux, D. III, p.
368).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 280)
Schaeck (Othon):
- geschaakt van goud en keel.
Bron: (1285-B/-: othon schaack)
Schaeck:
- geschaakt van goud en keel van zes rijen.
Bron: (1436-C/071v-12:) - (1436-L/1358:) - (1557-G/481: la mayson surnomé schaeck)
- geschaakt van goud en keel van vijf rijen.
Bron: (1436-C/072r-01:) - (1436-L/1359:)
- geschaakt van goud en keel van vier rijen.
Bron: (1500-G/09r-5-2: scaect)
Zegel: "Loevis Scaec", ridder, zegelde in 1417: geschaakt (Demay, Flandre, n° 1581).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 486
Wapen: Volgens Bethune en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Schaeck":
geschaakt van goud en keel. Volgens Lautte: geschaakt van goud en keel of van azuur en
zilver van vier rijen (Bethune, Epitaphes, pp. 280 en 380 - Lautte, Jardin, pp. 240 en
315).
Schaeghen (van der):
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1500-G/10r-8-3: vander scaven)
Zegel: Jehan "van der Scaeghe", ontvanger van Brugge en het Vrije, zegelde in 1477: een
keper vergezeld in het schildhoofd van twee spoorraderen en in de punt van ...
(gebroken) en in 1478: een keper vergezeld van drie spoorraderen en een barensteel
erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 367).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Schaghen en
flandre" (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 134 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 648 -
Lautte, Jardin, p. 299).
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie vijfpuntige sterren van hetzelfde.
Bron: (1524-G/k-10: vander schaghe)
Zegel: Jehan van der Schaghe, zoon van Jehan, zegelde in 1493: een keper vergezeld van
drie sterren (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 203).
Schardau (heer van): Lok. B-8340
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel, een
uitgeschulpte zoom van keel (Gracht).
Bron: (1562-B/145: les sgr de schardauwe, sont surnommé des fosses)
Schathille (van):
- in keel zes wassenaars van zilver.
Bron: (1557-G/617: la mayson surnomé van schathylle) - (1562-B/529: la maison de
schathille)
Zegel: Jacob van Schathille zegelde in 1328: zes wassenaars (Gilliodts-van Severen,
Inventaire, D. I, p. 391).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 347 – Donche, Schinckelle, f° 8v en p. 176)
Schattinck:
- in sabel een kruis van goud, vergezeld van twintig penningen van hetzelfde.
Bron: (1430-C/131-18: de scattinx)
Nota: (Bethune, Epitaphes, pp. 178 en 185)
Schede (van):
- in goud drie palen van azuur, een schildhoofd van keel, rechts beladen met een
schildje van zilver een lelie van keel.
Bron: (1500-G/05r-1-3: van schede)
Schelde (Hustaes van der):
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1525-C/230: h. hustaes van der schelden) - (1582-B/119v-02: h. hustaes van de
schelden)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 230)
Schelde (van der):
- in zilver een ankerkruis van keel.
Bron: (1557-G/543: la mayson surnomé de le schelde)
Wapen: Volgens Bethune: in ... een ankerkruis van keel (Bethune, Epitaphes, p. 145).
Schendelbeke (broeder van Jehan van):
- in zilver bezaaid met blokjes van azuur, een leeuw van keel, de schouder beladen
met een lelie van azuur, een barensteel met vier hangers van goud.
Bron: (1254-B/247: ses freres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 487
Zegel: "Gilles de Skendelbeke, qualifié me freres par ledit Jehans" zegelde in 1279: een
veld bezaaid met blokjes en een leeuw, de schouder beladen met een lelie (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 378).
Schendelbeke (Gillis van):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1525-C/227: gyelis van schendelbeke) - (1582-B/119r-24: h. gielis van scendelbeke)
Zegel: "Egidii de Scendelbeke, militis", zegelde in 1280 en 1287: een veld bezaaid met
blokjes en een leeuw (Demay, Flandre, n° 1585 - Warlop, Flemish, p. 1128).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 227)
Schendelbeke (heer van): Lok. B-9506
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van goud.
Bron: (1550-A/07v-07: schendelbeke)
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1557-G/336: le sgr de schendelbeque)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van
hetzelfde, genageld van keel (de L'Espinoy, Noblesse, p. 109).
- in azuur een leeuw van zilver, getongd van goud.
Bron: (1650-B/293-02-9: dns de schendelbeck)
Zegel: "Iohannis d. Scendelbeke", ridder, zegelde in 1248: een leeuw (Warlop, Flemish, p.
1128).
Schendelbeke (Jehan van):
- in zilver bezaaid met blokjes van azuur, een leeuw van keel, de schouder beladen
met een lelie van azuur.
Bron: (1254-B/246: jean d'ercainne)
Schiervelde (Gerard van):
- in hermelijn een spitsgeruite dwarsbalk van keel.
Bron: (1372-B/0626: gheriit van stiervelt)
Nota: (Popoff, Bellenville, n° 626)
Schiervelde (heer van): Lok. B-8800
- in hermelijn een dwarsbalk van vier ruiten van keel.
Bron: (1410-P/03v-7:)
- in hermelijn een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1525-C/084: h. van saerveld) - (1562-B/347: les sgr de schiervelde) - (1582-B/117r-
04: h. van sarvuelde)
Zegel: "Walteri de Schiervelde, militis", zegelde in 1336: in hermelijn een dwarsbalk van
spitsruiten (Demay, Flandre, n° 1586).
Wapen: Volgens Bethune: "d'hermine à la face lozangée ou fuselée de geule, de sept"
(Bethune, Epitaphes, p. 227).
- in hermelijn een spitsgeruite dwarsbalk van keel.
Bron: (1550-A/10v-05: scheuvelde)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 250-251)
- in hermelijn een dwarsbalk van vijf ruiten van keel.
Bron: (1557-G/366: le sgr de schiervelde)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 244)
- in hermelijn een dwarsbalk van drie ruiten en twee halve ruiten van keel.
Bron: (1570-B/1951: le sgr de stiervelt) - (1570-G/214: le sgr de stierveldt) - (1650-C/61v-
25: sgr de schiervelde)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 488
Schiervelde (Wouter, heer van): Lok. B-8800
- in hermelijn een dwarsbalk van vijf spitsruiten van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/211: h. wouter van suervelde) - (1582-B/119r-08: h. wouter van scuervelde)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 211)
Schietcatte (Diederik):
- in goud een hoed van sinopel; een hartschild van keel een gebloemde rozenkrans van
....
Bron: (1471-R/53-01: le sgr de dyt schietcatte)
Zegel: Lodewijk Skietecate, baljuw van het graafschap Namen, zegelde in 1289: een
schuinbalk beladen met drie schildjes (Laurent, Namur, n° 203).
Nota: We vinden een "Diederike van Snepgate van dat hi taelman was ouer den
burchmeestre" vermeld in 1309 in de rekeningen van de stad Brugge. Deze "Diederic
van Snippegate", man van de graaf van Vlaanderen, wordt aangegeven in 1297. Jehan van
Rockeghem genoemd van der Muelen, "Raes Scietkats zone", (volgens Castelain "Jan
Scietcats") werd burger van Oudenaarde in 1324. Een Jehan Schietcatte huurde van de
abdij te Drongen in 1414 en in 1438 het goed ter Meerhem te Mater. Zijn zoon, Raes,
huurde hetzelfde goed in 1448 (Castelain, Rokeghem, p. 88 - Coornaert, Dudzele, p. 300
- De Vos, Inventaris, n° 415, 1009 en 1322 - Gaublomme, Familienamen, p. 120 - Gilliodtsvan
Severen, Inventaire, Int., p. 145 – Verroken, Arend, pp. 323 en 328).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een hoed van sinopel; 2 en 3, in goud een hartschild
van keel.
Bron: (1471-R/53-01: le sgr de dyt schietcatte)
Schonnez = Estauvaing ? (heer van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, een barensteel met vijf hangers, geblokt van zilver
en azuur.
Bron: (1557-G/404: le sgr de schonnez)
Nota: Of dient men het wapen te lezen als: in keel een dwarsbalk van zilver, een schildhoofd
geschaakt van zilver en azuur van vijf rijen?
- in keel een dwarsbalk van zilver, een barensteel met vijf hangers van hetzelfde.
Bron: (1562-B/285: les sgr de scounez)
Schoonevelde (Denis van):
- in zilver zes schelpen van keel.
Bron: (1538-W/128:)
Helm: een opvliegende zwaan van zilver, gebekt van goud (1538-W)
Zegel: Een "Maes de Sconevelt", schout van Brugge, zegelde in 1386: zes zoomsgewijs
geplaatste schelpen, gebroken met een hartschild bestaande uit een vol wapen met een
schildhoofd van hermelijn en een barensteel erover (Lichtervelde?). Joost van
Schoonevelde zegelde in 1515: zes schelpen, geplaatst 3, 2 en 1, getopt met een
barensteel (de Raadt, Sceaux, D. III, pp. 396-399).
Wapen: Volgens Bethune voerde Lamsin van Schoonevelde, overleden in 1392: "d'argent à
zes coquilles de geule, et une bende d'azur chargée de 3 quintefeuilles d'or, sur le tout"
(Bethune, Epitaphes, p. 198).
Nota: (Boniface, Warneton, p. 127)
Schoonevelde (heer van): Lok. F-59560
- in sabel een dwarsbalk van goud, beladen met drie adelaars van keel, gebekt en
gepoot van azuur, vergezeld van dertien blokjes van goud, 7 in het schildhoofd,
geplaatst 4 en 3, en zes in de punt, geplaatst 3, 2 en 1 (Gommer).
Bron: (1544-L/240: le sgr de schoenevelde)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 489
Schoonevelde (heer van): Lok. NL-4527
- in keel tien schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/293: le sgr de schoenevelde) - (1562-B/363: les sgr de beaucamp dit
schoonevelde)
Schoonevelde (stad): Lok. NL-4527
- in keel tien schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/052: schoenevelde)
Schoonevelde (van):
- in zilver zes schelpen van keel.
Bron: (1430-C/134-14: alencoes van tresach)
Schoonewalle (heer van): Lok. NL-4503
- in azuur een keper van zilver, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel (Boudens).
Bron: (1557-G/653: le sgr de schoenewalle) - (1562-B/425: les sgr de schonewalle, leur
surnom fut bouldyns)
Kreet: schoene walle (1557-G)
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 89)
Schoonhove (van):
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur.
Bron: (1500-G/09r-6-1: schoonhove)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Schoonhove": in
goud een leeuw van keel. Volgens Rietstap: in goud een leeuw van keel, genageld en
getongd van azuur, een barensteel van hetzelfde (Lautte, Jardin, p. 300 - Rietstap,
Armorial, D. II, p. 726).
Schoonhoven (van):
- in keel drie lelies van goud.
Bron: (1500-G/04v-6-6: schoonhove) - (1550-A/14v-05: schonhoven)
Zegel: "Johannes de Pulcra Curia, miles", zegelde in 1313: drie lelies (volle) (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 395).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 761 - Lautte, Jardin, p. 318)
Schoonjans (Jehan):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie torens van sabel, geopend van keel; 2 en 3, in
zilver drie leeuwen van sabel.
Bron: (1396-F/126: dH-37v: her jan scoen jans soen)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie open torens van sabel; 2 en 3, in zilver drie leeuwen
van sabel.
Bron: (1402-G/059: dH-16v: her jan scoen jans s.)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Schoonjans": gevierendeeld
1 en 4, in goud drie torens van sabel; 2 en 3, in zilver drie leeuwen van sabel. Volgens
Adam-Even: gevierendeeld 1 en 4, in goud drie torens de sabel, verlicht van keel; 2 en
3, in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Adam-Even,
Brabant, n° 595).
Schoonjans:
- in goud drie open torens van sabel.
Bron: (1500-G/10r-6-2: schoonjans)
Zegel: "Johannes dictus Scone Jan" zegelde in 1310 en "Iohannis Scoenjans", die een leen
houdt te Borst, zegelde in 1431: drie kastelen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 395).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Schoonjans": gevierendeeld
1 en 4, in goud drie torens van sabel; 2 en 3, in zilver drie leeuwen van sabel. Volgens
Adam-Even: gevierendeeld 1 en 4, in goud drie torens de sabel, verlicht van keel; 2 en

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 490
3, in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Adam-Even,
Brabant, n° 595 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 726).
Schoonvelde (van):
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1500-G/08v-2-5: schoonvelde)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Schoonvelt": in goud twee
dwarsbalken van keel of gedwarsbalkt van goud en keel (Lautte, Jardin, p. 316 - Rietstap,
Armorial, D. II, p. 726).
Schoonvelde (van):
- in goud een hamei van sinopel.
Bron: (1500-G/10v-3-6: schoonvelt)
Wapen: Volgens de Castro voerde de familie "van Schoonvelde" van Sluis als wapen:
gedwarsbalkt van goud en sinopel (de Castro, Quartiers, D. III, p. 2).
Schoonvelt (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie schelpen van keel; 2 en 3, in sabel bezaaid met
blokjes van zilver, drie wassenaars van hetzelfde (Bus); over alles in het hart, een
penning van goud (zilver?).
Bron: (1430-C/134-15: yan van scoenvelde)
Zegel: Een Thomas van den Hove, ontvanger van de proost van Papingloo zegelde in 1436 de
ontvangst van een rente op de “speye” of spui van Brugge, drie wassenaars vergezeld in
het hart van een ster en vijf blokjes, 2 in het schildhoofd, 2 aan de zijden en 1 in het
punt. Vervolgens in 1439, drie wassenaars vergezeld van acht zoomsgewijs geplaatste
blokjes; een hartschild vol met een vrijkwartier beladen met uitgeschulpt kruis (de
Raadt, Sceaux, T. II, p. 91).
Wapen: François Joseph de Castro geeft voor “Schoonvelt”, in zilver drie schelpen van keel
en voor “van Hove”, in azuur bezaaid met blokjes van zilver, drie wassenaars van
hetzelfde; in het hart een ster van goud.
Nota: De kwartieren 2 en 3 komen overeen met het wapen van de familie du Bus, of van den
Hove, maar bij deze laatste is het veld van azuur in plaats van sabel (Vansteenkiste,
Chiffré, p. 20).
Schore (heer van): Lok. B-8433
- in hermelijn een schuinbalk van sabel (keel), beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1557-G/621: le sgr de schoere)
Kreet: honscoote honscote (1557-G)
Zegel: "Pieter, filius Herbrechts van Scorre" zegelde in 1430: in hermelijn een
uitgeschulpte schuinbalk beladen met drie schelpen en een barensteel erover (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 401).
- in hermelijn een schuinbalk van vijf spitsruiten van keel, elk beladen met een schelp
van goud.
Bron: (1600-E/154v-4: celuj de schoore)
Zegel: "Jehans Descoeres" ridder, man van de graaf van Vlaanderen te Ieper zegelde in
1312: in hermelijn een schuinbalk van vijf ruiten (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 401).
Zie: Oultre
Schorisse (Arnould van):
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen.
Bron: (1214-B/c-24:) - (1445-L/268-04: arnout scoers b)
Zegel: "Ar de Gavera, domini de Materne", zegelde in 1237: een smalle binnenzoom en een
keper erover. Arnould van Gavere, heer van Schorisse, zegelde in 1336 en 1339: een
dubbelgebloemde smalle binnenzoom, een keper erover (Demay, Flandre, n° 921 -
Vannérus, Changements, pp. 17-18).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 491
- in goud een keper van keel, een dubbelgebloemde binnenzoom van azuur over alles
heen.
Bron: (1376-C/1407: messire ernoul de gavres sgr d'escornay)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen, een barensteel van zilver.
Bron: (1435-A/180: harnout de scornay) - (1435-T/0597: arnot descornay) - (1450-
B/0903:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 85)
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen, vergezeld in de punt van een schildje van keel een keper van goud.
Bron: (1525-C/156: h. aernt van scoernesse) - (1582-B/118r-09: h. aernt van scoernesse)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 156)
Schorisse (Gerard van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover; 2 en 3, in keel een keper van hermelijn, vergezeld van een
schildje gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1435-A/081: gherat de escornaix)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover; 2 en 3, in keel een keper van hermelijn, vergezeld links van
een schildje gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1435-T/0534: messire ghert descornay) - (1450-B/0842:)
Zegel: Gerard van Gavere, heer van Schorisse, zegelde in 1424: gevierendeeld 1 en 4, een
dubbelgebloemde smalle binnenzoom, een keper erover; 2 en 3, een keper beladen met
drie schelpen en vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje (Demay, Flandre, n°
924 - Vannérus, Changements, p. 18).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 22)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover; 2 en 3, in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een schildje gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht
stukken, een leeuw van keel erover.
Bron: (1445-L/271-05: h geraert và scoers)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover, vergezeld in de punt van een wassenaar van zilver; 2 en 3,
in keel een keper van hermelijn, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje
gedwarsstreept van zilver en azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1445-L/273-06: h geraert và scorisse)
Schorisse (heer van): Lok. B-9688
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen.
Bron: (1278-C/217: le sr d'escornay - dH-22r: die heer van scornay) - (1370-N/1201-1238:
le sire des cornez) - (1372-B/0577: scoors) - (1375-S/21r-06: le sr dicornaix) - (1380-
U/1766: le sire de tournay) - (1380-W/28r-23: le sr descornay) - (1395-G/0935: die
he' van scoors) - (1400-G/157r-03: le sr descournay) - (1410-P/03r-5: s' descornay) -
(1425-S/0214: le sieur descornais) - (1435-T/0518: escornay) - (1436-C/069r-06:
sorrse) - (1436-L/1297: sorrse) - (1450-B/0826: scoers) - (1450-E/46r-12: le sr
descornay) - (1450-L/077-1: escornay) - (1450-M/11v-3: le sr descornays) - (1455-
G/168v-4: scorise) - (1470-D/113v-01: le sire de toucray) - (1470-P/376v3: le sgr
d'escornays) - (1471-R/46-04: le sgr d'escornay) - (1475-S/162r-08: le sgr descornais)
- (1500-G/01v-1-5: schorisse) - (1500-S/66r-2: escornay) - (1525-C/035: h. van
schoernisse) - (1535-U/082-14: sr de scornay) - (1543-B/146r-2: sr descornaie) -
(1550-A/07v-09: escornaixs) - (1550-B/F-008: le sr descornaix) - (1557-G/142: le sgr

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 492
du pays d’escornaey) - (1560-L/171: escornaix) - (1562-B/042: les sgr d'escornes) -
(1568-B/56r-07: le sr d'escornaix) - (1570-B/1806: le sgr d'escornais ou de scorisse)
- (1570-G/203: le sgr d'escornais) - (1582-B/116r-15: h. van scoornisse) - (1600-
E/143v-5: les armes de scornaix) - (1600-G/0281: le sgr des cornay) - (1600-W/081v-
2: le sgr de schorisse) - (1650-B/292-04-6: dns descornaix sive scorisse) - (1650-
C/59r-19: escornayx)
Kreet: icornaix (1375-S) - gavres (1380-U) - gavres (1380-W) - escournay (1400-G) -
escornais (1425-S) - escournay (1436-C) - gavres (1450-E) - gavres (1450-L) - gavres
(1470-D) - gavres (1470-P) - gavre (1475-S) - gavres (1500-S) - gavre (1535-U) - gavres
au cappelet (1550-B) - gavere (1557-G) - gavre (1568-B) - gavre au chappellet (1570-B)
- gavre au chapelet (1570-G) - gavre (1600-E) - gavere (1650-B) - gavere au chappelet
(1650-C)
Helm: twee ezelsoren van zilver en sabel, de binnenzijde van keel (1395-G) - twee ezelsoren
komende uit een kroon (1436-C) – twee ezelsoren van zilver en sabel (1450-B) - twee
ezelsoren, rechts van sabel, links van zilver gevuld van keel (1455-G) - twee ezelsoren
van goud (1560-L)
Zegel: "Johis, dni de Scornaco", zegelde in 1305 en 1307: een dubbelgebloemde binnenzoom,
een keper erover (Demay, Flandre, n° 927 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10398 -
Vannérus, Changements, p. 17).
Wapen: (de L’Espinoy, Noblesse, p. 106 – Lautte, Jardin, p. 300)
- in goud een gebloemde streepbinnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen.
Bron: (1375-N/348: escornaix)
Helm: twee ezelsoren van goud (1375-N)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover; 2 en 3, in keel een keper van hermelijn (Ghistelles).
Bron: (1436-C/070r-03: van come) – (1436-L/1313: van come)
Helm: twee ezelsoren komende uit een kroon (1436-C)
Zegel: Gerard van Gavere, heer van Schorisse, zegelde in 1424: gevierendeeld 1 en 4, een
dubbelgebloemde smalle binnenzoom, een keper erover; 2 en 3, een keper beladen met
drie schelpen en vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje (Demay, Flandre, n°
924 - Vannérus, Changements, p. 18).
- in goud een keper van keel, een gebloemde tegengebloemde streepbinnenzoom van
azuur over alles heen.
Bron: (1524-G/a-11: van schorisse)
- in goud een keper van keel.
Bron: (1535-U/101-05: h van scoors) – (1650-B/291-05-5: dns descornaix seu scorisse)
- in goud een ketting in zoomvorm van sinopel, een keper van keel over alles heen.
Bron: (1562-B/631: scorisse)
- in goud een keper van keel, een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel over alles
heen.
Bron: (1600-O/050r-3: le sgr descournay)
Kreet: escournay (1600-O)
Schorisse (Jehan van):
- in goud een keper van keel, een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel over alles
heen.
Bron: (1265-W/1237:)
Zegel: "Johannis de Gavre, domini d'Escornai", zegelde in 1287: een dubbelgebloemde
binnenzoom, een keper erover (Demay, Flandre, n° 926 - Vannérus, Changements, p. 17).
- in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een keper van keel over alles
heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 493
Bron: (1279-H/423: johnn d'escorney) - (1288-W/024:) - (1290-L/622: jehen d'escornos)
- (1433-B/04b: jean, sgr de escornaix)
Kreet: a mi gavre (1433-B)
Helm: een buizenhoed van sabel, beladen met hermelijnstaartjes van zilver en drie koeken
van keel, een in het hoofd, de twee andere op de uiteinden (1433-B)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, pp. 3189-190 - Coutereels, Woeringen, n° 24 - de Boos,
Breton, n° 622)
- in goud een keper van keel.
Bron: (1279-R/423: john' de scorney) - (1280-D/314: jon d'escoreney)
- in zilver een keper van keel.
Bron: (1280-D/314: jon d'escoreney)
Schorisse (Peter van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dubbelgebloemde binnenzoom van sinopel, een
keper van keel erover, beladen in de top met schelp van zilver; 2 en 3, in keel een
keper van hermelijn, vergezeld van een schildje gedwarsstreept van zilver en
azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1435-A/091: mesr pere descornay)
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 91)
Schoten (Michiel van):
- in sinopel een schilhoofd van zilver, beladen met een uitkomende leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1430-C/131-13: dhe mechiel van scoote)
Zegel: "Michel de Scoten", schepen van Ieper zegelde in 1382: een vol wapen met een
schildhoofd beladen met een uitkomende leeuw (Bonaert, Sceaux, p. 424).
Wapen: “Michiel de Schote, ruddere, obiit 1426” voerde als wapen: in sinopel een
schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van sabel (Bethune, Epitaphes,
p. 193).
Schoten (van):
- in sinopel een schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/620: la mayson surnomé van stooten)
Zegel: "Pierre de Scoten", schepen van Ieper zegelde in 1351: een vol wapen met een
schildhoofd beladen met een uitkomende leeuw (Bonaert, Sceaux, p. 424).
Wapen: "Anna van Dixmude, fa Jans, Jan van Schoten wijf was, obiit 1367, den 2 decembre”.
Zij voerde als wapen: in sinopel een schildhoofd van goud beladen met een utkomende
leeuw van sabel (Bossuyt, Rijke, p. 42 - Bethune, Epitaphes, p. 187).
Nota: (Beele, Studie, D. II, n° 2462)
Zie: Eschaghe
Schoutheete (de):
- in azuur drie schaaktorens van zilver.
Bron: (1500-G/10r-3-2: schoutheet) - (1557-G/533: la mayson surnomé de schouteeten) -
(1650-B/294-05-1: scultetus de lokeren)
Zegel: "Gilles de Schouthete", leenman van de graaf van Vlaanderen in het land van Waas,
zegelde in 1330: drie schaaktorens (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 405).
Wapen: Volgens Lautte: in azuur drie schaaktorens van goud. Rietstap beschrijft het wapen
als: in azuur drie zuilen van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 258-260 - Lautte, Jardin,
p. 308 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 728).
Nota: Zie de opmerking van Emmanuel de Boos aangaande het gebruik van het woord "zuilen"
voor de familie van Zuylen (de Boos, Dictionnaire, pp. 53-54).
- in azuur drie schaaktorens van zilver; een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1524-G/l-07: de scoutheete)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 494
Zegel: "Florentii de Scouthete", heer van Erpe, zegelde in 1514: drie schaaktorens,
vergezeld van een hartschild beladen met een leeuw en een uitgeschulpte zoom (Demay,
Flandre, n° 1588).
Zie: Erpe - Lokeren – Zaamslag
Schoutheete = van Steelant (Boudewijn):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie ringen van goud.
Bron: (1582-B/121v-20: baudouin schoùtete)
Schuren (van der):
- in zilver bezaaid met zespuntige sterren van keel, een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/09r-1-3: vander scuuren)
Schuurvelde (heer van): Lok. B-9881
- in zilver een kruis van keel, een versmalde schuinbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1562-B/526: les sgr de schuervelde)
Schuurvelde (Jehan van Nevele genoemd van):
- in zilver een kruis van keel, een schuinstreep van azuur over alles heen.
Bron: (1525-C/215: h. jan van suervelden) - (1582-B/119r-12: h. jan van scuervelden)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 215)
Zie: Nevele
Scotelaere (Lievin de):
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met drie ruiten van azuur, de eerste ruit
beladen met een meerltje van (zilver).
Bron: (1393-B/Gistel-33: lievin scuetelare)
Helm: een zwanenkop van sinopel, gebekt van goud, de vleugels van zilver (1393-B)
Zegel: "Lieuin de Sceutelare" zegelde in 1389: een vol wapen met een schildhoofd beladen
met drie ruiten (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 145).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 168)
Nota: Hij was in 1404 nogmaals schepen van de stad Brugge. In 1411-1413 wordt “heer Lievin
Scuetelare, buerchmeester” aangegeven (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p.
145 en D. IV, pp. 102 en 252 - Van den Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p.
306).
Scotelaere (Lubrecht de):
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met drie ruiten van azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-32: lubrecht scuetelare)
Helm: een zwanenkop van sinopel, gebekt van goud, de vleugels van zilver (1393-B)
Nota: Mogelijks was hij in 1381 forestier van het steekspel van de Witte Beer. In 1389
werd “her Lubrechte den Scotelare” verscheidene malen op missie gezonden door de
stad Brugge. “Lubrecht den Scuetelaren” staat verder vermeld in de Brugse
stadsrekeningen van 1391 en 1404 (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 42 -
Prevenier, Handelingen, n° 73, 74, 87, 98 en 100 - Schouteet, Regesten, D. 4, n° 139 -
Van den Abeele, Witte, pp. 64 en 144).
Scrophe genoemd la Truie (Gerard):
- in zilver een klimmend everzwijn van keel.
Bron: (1214-B/f-34:)
Zegel: Gerard genoemd La Truie, zegelde een borg gegeven aan Filips-August voor Walter
van Ghistelles: een gaand zeug. "Pierart as Truies" zegelde in 1407: een zeug vergezeld
in de punt van een ster (Demay, Flandre, n° 2854 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3780).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 495
Secleers (de):
- in keel een leeuw van zilver.
Bron: (1500-G/02r-6-7: serlyns)
- in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/l-11: van sicleer)
- in keel een gekroonde leeuw van zilver.
Bron: (1550-A/13v-09: seclers)
Wapen: "Ils portent de gueulles au lyon d'argent” volgens de tekening van de L'Espinoy: een
gekroonde leeuw (Bethune, Epitaphes, p. 41 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 137
- de L'Espinoy, Noblesse, pp. 649 en 667 - Lautte, Jardin, pp. 318 en 362).
Seclin (de):
- in azuur drie wassenaars van goud.
Bron: (1500-G/08v-4-2: seclyn) - (1557-G/627: la mayson surnomé de seclyn) - (1568-
B/65v-12: seclin)
Zegel: "Jan van Seclin", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1518: drie wassenaars
(Bockstal, Zegels, n° 302).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Seclyn ou
Seclin en flandre". Volgens het grafzerk te Doornik van Colars de Seclin, overleden rond
1400, droeg hij drie wassenaars (Bethune, Epitaphes, p. 139 – Fourez,Tournai, p. 151 -
Lautte, Jardin, p. 307).
Seclin (schepenbank van): Lok. F-59113
- in keel het woord SECLIN naast elkaar geschreven tussen twee versmalde
dwarsstaken, alles van goud, vergezeld in het schildhoofd van een schildje van goud
een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel (Vlaanderen).
Bron: (1544-L/010: seclin eschevinaige)
Seebrouck (Jehan van):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel
erover; 2 en 3, in zilver drie vijfbladen van sabel.
Bron: (1439-B/15-09: jan van sebrock - 1439-B/44r: jan van seebroec)
Helm: een waaier de sabel, komende uit een kroon van goud (1439-B)
Zegel: "S' Ian van Zeebroec", schepen van Brussel in 1429 en 1440, zegelde: gevierendeeld
1 en 4, een dwarsbalk een schuinkruis erover; 2 en 3, drie rozen. en als helmteken, een
pluimenwaaier in de vorm van een pijnboomappel, komende uit een kroon. Jehan van
Seebrouck, schepen van Brussel, zegelde in 1456: gevierendeeld 1 en 4, een dwarsbalk
een schuinkruis erover; 2 en 3, drie vijfbladen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 329 -
Laurent, Echevins, D. III, n° 683).
Nota: Jehan van Seebroeck, zoon van Jehan en van Margareta de Maerschalck, huwde
Catherina de Leeu. Zij worden vermeld tussen 1404 en 1440 (van den Eeckhout,
Bruxelles, n° 15-09 - van Parys, Brabantica, Deel II, pp. 231 en 322).
Seebrouck (Wouter van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie vijfbladen van sabel, geknopt van goud; 2 en 3,
in goud een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over de dwarsbalk.
Bron: (1525-C/159: h. wouter van seebruc)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 159)
Semmerzake (heer van): Lok. B-9890
- in zilver een adelaar van sabel, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1525-C/281: zhemmersake) - (1582-B/120v-06: shemmersike)
- in zilver een adelaar van sabel.
Bron: (1535-U/102-12: israeel) - (1562-B/395: les sgr de simmersaques)
Wapen: (Delgrange, Boulonnais, n° 92)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 496
- in zilver een adelaar van sabel, gepoot van keel.
Bron: (1557-G/415: le sgr de chymbersaque)
Sempy (heer van): Lok. F-62170
- in zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1525-C/031: h. van simpi) - (1535-U/102-01: h van simpy)
Zegel: Jehan de Sempy, ridder, zegelde in 1369: een dubbelstaartige leeuw, de schouder
beladen met een schildje; en in 1385: een leeuw, de schouder beladen met een schildje
(de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, pp. 297, 300 en 315).
Wapen: Bouly de Lesdain geeft: in zilver een dubbelstaartige leeuw van sabel, de schouder
beladen met een schildje van azuur een schuinbalk van goud, vergezeld van zes blokjes
van hetzelfde (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 169).
- in zilver een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1582-B/116r-10: h. van poeck simpy)
Wapen: Delgrange geeft: in zilver een dubbelstaartige leeuw van sabel, genageld en getongd
van keel (Delgrange, Boulonnais, n° 92).
Zie: Popoff, Artois, n° 130
Seninghem (Eulard de):
- in keel een roos van zilver.
Bron: (1297-O/130: alart sz somergem)
Zegel: Elenard de Seninghem zegelde met zijn tegenzegel in 1244 en "Ellart de Sinigem",
ridder zegelde in 1304: een vijfblad (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3965 en 10483).
Nota: (Adam, Rôle, n° 130)
Seninghem (heer van): Lok. F-62380
- in keel een vijfblad van zilver.
Bron: (1380-U/1629: le sire de simmerghem) - (1380-W/26r-23: le sr de somughem) -
(1450-M/07v-2: le sr de seninghe) - (1470-P/323r-1: le sgr de seninguen) - (1475-
S/157r-13: le sr de seninghe) - (1535-U/119-09: sr dysinghem) - (1570-B/1473: le sgr
de sennighen) - (1570-G/172r-4: le sgr de senighem) - (1600-E/167r-1: le sr de
syninghen) - (1600-W/075r-4: le sgr de zemenghien) - (1650-C/35r-21: seneghem)
- in zilver een vijfblad van sabel.
Bron: (1450-L/101-3: sainghen) - (1557-G/473: le sgr de sonneghem)
Wapen: (Bouly de Lesdain, Groupes, Nota 191)
- in zilver een vijfblad van keel.
Bron: (1500-S/55v-3: le sr de seninghen) - (1535-U/135-02: semugmem) - (1568-B/11r-04:
senenghien)
Seninghem (Raas de):
- in zilver een vijfblad van sabel.
Bron: (1375-B/38v-3: rasse de sennighehem)
Sequedin (heer van): Lok. F-59320
- gedeeld van azuur en goud, het woord SEQVEDIN naast elkaar geschreven tussen
twee versmalde dwarsstaken, alles van zilver op het azuur en van sabel op het
goud.
Bron: (1544-L/170: sequedin)
Sermachelins:
- in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, een vrijkwartier van goud een leeuw van
sabel (schild omgewend).
Bron: (1500-G/08r-4-7: sermachlins) - (1524-G/f-03: sermachlins)
Zegel: Simon ser Machelins zegelde in 1333: twee (van drie) leeuwen en een vol vrijkwartier
(de Pauw, Artevelde, n° 47).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 497
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"Sermachelins": in goud twee (van drie) leeuwen van sabel, een vrijkwartier van goud een
leeuw van sabel. Lautte tekent het schild omgewend (de L'Espinoy, Noblesse, p. 418 -
Lautte, Jardin, p. 319).
Sermarael (Inghelram):
- gegeerd van zilver en keel van tien stukken, een hartschild van azuur.
Bron: (1562-B/334: messire inghelram semerael)
Sermarael:
- gegeerd van zilver en keel van tien stukken, een hartschild van azuur.
Bron: (1557-G/445: la mayson surnomé semarael)
Kreet: flandres flandres (1557-G)
Nota: In 1402 droeg een Brugse straat de naam "ser Jan Maraels strate". Een familie
Mirael - Merael - Marael woonde in de XIV de eeuw te Ieper en omstreken. Een "Jan
Marael" staat eveneens vermeld in 1372 in de oorkonden van de kartuizers te Sint-
Martens-Lierde (Beele, Studie, D. II, n° 1883 – Gaublomme, Familienamen, p. 45 -
Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p. 482).
Sersanders:
- in keel een wassenaar van zilver.
Bron: (1500-G/02v-8-2: sersanders) - (1524-G/g-03: sersanders) - (1550-A/13r-11:
sersanders)
Zegel: "Jehan ser Sanders" zegelde in 1277: een wassenaar. Filips Sersanders, man van de
kastelenij van de Oudburg van Gent, zegelde in 1470: een wassenaar en een barensteel
(de Pauw, Artevelde, n° 68 - de Raadt, Sceaux, D. III, p. 352).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 415 - Lautte, Jardin, p. 301)
Serskamp:
- in keel een ankerkruis van goud.
Bron: (1500-G/01v-7-8: seerscamp)
Sersymoens:
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een linkerschuinbalk van keel, beladen met
drie lelies van goud.
Bron: (1500-G/02v-7-4: sersymoens)
Zegel: Maria Sersymoens, abdis van het Sint-Margaritaklooster te Gent, zegelde in 1422:
een veld bezaaid met blokjes, een schuinbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 353).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Sersimoens en flandre": in
azuur bezaaid met blokjes van goud, een schuinbalk van keel, beladen met drie lelies van
goud of in azuur bezaaid met blokjes van goud, een schuinbalk van hetzelfde, beladen
met drie lelies van keel. De L'Espinoy en Lautte geven de eerste beschrijving (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 497-498 - Lautte, Jardin, p. 299).
- in azuur een linkerschuinbalk van goud, beladen met drie lelies van sinopel, vergezeld
van tien blokjes van goud.
Bron: (1524-G/h-02: sersimoens)
Zegel: Peter Sersymoens, zoon van Peter, zegelde in 1396: een veld bezaaid met blokjes en
een schuinbalk, beladen met een duif en twee sterren, één in het schildhoofd en één in
de punt. "Jan Sersimoens", burger van Gent, zegelde in 1414: een veld bezaaid met
blokjes en een schuinbalk (de Pauw, Artevelde, n° 69 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. 2, p. 210 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10583).
Severen (van):
- in keel een linkerschuinbalk van goud, vergezeld in het schildhoofd van een adelaar
van zilver.
Bron: (1500-G/09r-3-8: van sevren)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 498
Wapen: Volgens Rietstap voerde een familie van Severen als wapen: in keel een schuinbalk
van goud, beladen met een leeuw van sinopel, geplaatst in de richting van de schuinbalk.
Volgens de L'Espinoy: een schuinbalk links vergezeld van een adelaar (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 631 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 769).
Sijsele (heer van): Lok. B-8340
- in zilver een schuinkruis van keel, vergezeld van vier rozen van hetzelfde.
Bron: (1260-H/141:)
- in zilver een schuinkruis van keel, vergezeld van vier vijfbladen van hetzelfde,
geknopt van zilver.
Bron: (1557-G/087: le sgr du pays de sycelle) - (1562-B/555: les sgr de sycelle lesquelles
estoyent escoutete heritable de la ville de bruges)
Kreet: sycelle (1557-G)
Zegel: Walter van Sysseele zegelde in 1237 en Jehan van Sijsele zegelde in 1284: een
schuinkruis vergezeld van vier rozen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10517 - Laurent,
Namur, n° 173).
Sin-le-Noble (abdij van): Lok. F-59450
- gedeeld I, in keel een schildhoofd geschaakt van zilver en azuur van vier rijen; II,
in goud een kruis van keel, beladen in het hart met een wiel van goud, vergezeld
van zestien arendsvogels van azuur (Montmorency).
Bron: (1544-L/023: labbesse et couvent de sainct le noble)
Sinaai (heer van): Lok. B-9112
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1557-G/214: le sgr de chenaey)
Kreet: a forche a forche chenaey (1557-G)
Sint-Amé te Douai (Kapittel van): Lok. F-59500
- gedeeld I, doorsneden van goud en azuur, drie lelies van het heen op het ander; II,
in sabel een adelaar van zilver, gebekt en gepoot van goud (Hangouart).
Bron: (1544-L/013: le chapitre et prouvost de sainct amer de douay)
Sint-Anna-ter-Muiden (stad): Lok. NL-4524
- in keel een anker van zilver, vergezeld in het schildhoofd van een zon en van een
wassenaar, alles van goud.
Bron: (1557-G/048: la ville de muudee)
Zegel: Sint-Anna-ter-Muiden zegelde in 1276: een omgekeerd anker rechts vergezeld van
een zon en links van een wassenaar (de Ghellinck, Sceaux, p. 319 - De Mey, Sceaux, n°
56, pp. 281-284).
Sint-Baafs (heer van): Lok. B-8700
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1380-U/1818: celui de saint bavon) - (1380-W/29r-17: cellui de st bavron) - (1400-
G/158r-13: celuy de st bavon) - (1425-S/0267: le sieur de saint-bavon) - (1470-D/116r-
06: celuy de sainct vamey) - (1550-B/F-061: le sr de st-bavon) - (1557-G/352: le sgr de
sainct-Bavon) - (1568-B/62r-06: st bavon) - (1570-B/1892: le sgr de sainct bavon) -
(1600-G/0327: le s de saint bavon) - (1650-C/60v-20: sgr de st. bavon)
Zegel: "Matei de Sancto Bavone", raadgever van Gent, zegelde in 1293: een dwarsbalk
geschaakt, een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 4400).
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen.
Bron: (1450-M/14v-6: (le conte) st bavon (de hasbain)) - (1470-P/386v1: le sgr de sainct
bavon) - (1535-U/090-13: sr de st bavon) - (1562-B/306: les sgr de sainct-bavon) -
(1600-W/092r-1: le sgr de sainct bavon)
- in goud een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van twee rijen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 499
Bron: (1475-S/163v-16: le sgr de st bavon) - (1500-G/06v-4-7: sainct banan en 07r-6-5:) -
(1543-B/150r-5: sr de st wavon) - (1570-G/209v: le sgr de saint bavon) - (1600-E/149r-
5: celuj de st wavon)
- in goud een dwarsbalk geschaakt van keel en zilver.
Bron: (1650-B/293-09-1: st baveon)
Sint-Donaas (proost van):
- in goud een leeuw van sabel, getongd van keel, genageld en gekroond van zilver, de
schouder beladen met een kruis van hetzelfde.
Bron: (1557-G/174: le provost de sainct-donaes, à bruges, chanselier de flandres)
Sint-Eloois-Vijve (heer van): Lok. B-8793
- in goud drie leeuwen van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1557-G/504: le sgr de vyven-le-courtraeysyen)
- in goud drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/504: le sgr de vyven-le-courtraeysyen)
Nota: (Benoit, Vijve, pp. 394-396)
Sint-Jansteen (heer van): Lok. NL-4564
- in sabel een schildhoofd van zilver (Vilain).
Bron: (1562-B/093: les sgr de sainct jehan, leur surnom est vilain)
Sint-Joris-ten-Distel (heer van): Lok. B-8730
- in azuur een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1557-G/377: le sgr de sainct-george-ten-dystele) - (1562-B/352: les sgr de sainctgeorge
ten distele, leur surnom fut haeyn)
Kreet: sainct george sainct george (1557-G)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde (Baenst).
Bron: (1562-B/216: les sgr de saint-george, leur surnom est de baenst en 217: les sgr de
saint-george, leur surnom est de baenst)
Zie: Baenst
Sint-Piat te Seclin (Kapittel van): Lok. F-59113
- gedeeld I, in keel een Sint Piat recht opstaand, houdende zijn schedeldak in beide
handen, een liggend hert aan zijn voeten, alles van goud; II, in azuur een schuinbalk
en een binnenzoom van zes penningen, alles van goud (Carondelet).
Bron: (1544-L/014: le prouvost et chapitre de sainct piat de seclin)
Zegel: Het kapittel van Sint-Piat zegelde in 1277: een Sint Piat recht opstaand omgeven
met een aureool, zijn schedeldak in beide handen houdend (Demay, Flandre, n° 6079).
Sint-Pieter (heer van): Lok. B-8000
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een vrijkwartier van zilver een keper van keel
(Dudzele).
Bron: (1557-G/330: le sgr de sainct-pierre) - (1562-B/223: les sgr de sainct-piere)
Kreet: dudzelle dudzelle (1557-G)
Sint-Pieter te Douai (Kapittel van): Lok. F-59500
- gedeeld I, in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste sleutels van goud, de
sleutelbaarden afgewend naar boven; II, blank.
Bron: (1544-L/015: le prouvost et chapitre de sainct pierre en douay)
Sint-Pieter te Rijsel (Kapittel van): Lok. F-59000
- gedeeld I, gegeerd van azuur en goud van twaalf stukken, een hartschild van keel;
II, geschuinbalkt van zilver en keel (Rosimbos).
Bron: (1544-L/012: le prouvost et chapitre de sainct pierre de lille)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 500
Sint-Vaast te Atrecht, heer van Mons en Pévèle (abt van): Lok. F-62000
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een ankerkruis van keel; 2 en 3, in goud drie bokhanen
van sabel, met de kop en hals van keel, gehoornd en gebaard van sabel en gepoot
van keel (Ruffault).
Bron: (1544-L/166: abbe de sainct vaast le sgr de monsenpevle)
Zegel: De abt van Sint-Vaast zegelde in 1444: een ankerkruis (Demay, Flandre, n° 6862).
Slijpe (heer van): Lok. B-8433
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen.
Bron: (1557-G/180: le sgr de sclype et du mystier, grand chamberlain de flandres, lequel
depuis a esté surnomé le chamberlain du franc)
Zegel: "Loys de Slipen", man van de burg van Veurne, zegelde in 1453: geschaakt met een
vol schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 412).
- in azuur een schildhoofd van goud, beladen met drie kepers van keel.
Bron: (1557-G/440: le sgr de sclyepz)
Slingere (Frans de):
- in azuur een dubbelkoppige adelaar van zilver, gepoot van goud, de hals en het hoofd
van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-40: frans slinghere)
Zegel: Frans de Slingere, voogd van de Heilige Geest hospitaal, zegelde in 1396: een adelaar
met gespreide vleugels (Bonaert, Sceaux, p. 424).
Nota: Frans de Slingere werd, samen met zijn echtgenote Anne, vermeld als burger van de
stad Ieper. Hij deed in 1387-1388 leenhulde voor een leen gelegen te Boezinge, hem
toegekomen bij het overlijden van zijn vader Lamsin. In 1396 werd hij aangegeven als
ontvanger voor de stad en in 1396 en 1414-15 als voogd van het Heilige Geesthospitaal
(Bonaert, Sceaux, p. 424 – Feys, Saint-Martin, pp. 459, 493 en 572-574 - Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. III, p. 373 – Prevenier, Handelingen, n° 282 en 516 - van
Hollebeke, Role, p. 337).
Sloeve:
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met negen kruisjes van zilver.
Bron: (1500-G/09v-7-7: sloeve) - (1524-G/h-01: sloeve)
Zegel: Zegher Sloeve, houdt van het perron van Aalst een leen te Merelbeke. Hij zegelde
in 1430: een schuinbalk bezaaid met kruisjes, geplaatst in de richting van de schuinbalk.
Willem Sloeve zegelde in 1474: een schuinbalk beladen met negen sterren (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 412 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 211).
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse en de L'Espinoy: in goud een schuinbalk van keel,
beladen met negen herkruiste kruisjes van zilver (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I,
p. 137 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 364 - Lautte, Jardin, p. 308).
- in goud een schuinbalk van keel, bezaaid met herkruiste kruisjes van goud.
Bron: (1550-A/12r-12: sloeve)
Wapen: Volgens Bethune: in zilver een schuinbalk van keel, bezaaid met kruisjes van zilver
(Bethune, Epitaphes, p. 79).
Sluis (heer van): Lok. NL-4524
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een getande
schuinstaak van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1557-G/615: le sgr de l’escluuse)
Kreet: flandres flandres au noble lyon (1557-G)
Zegel: "Guillermi de Flandria, comitis Namurcensis, domini Scluse" zegelde in 1366: een
gekroonde leeuw en een versmalde schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, p. 544).
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een golvende
schuinbalk van hetzelfde over alles heen (Namen).
Bron: (1562-B/031: les sgr de lescluse, leur surnom fut de namur)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 501
Sluis (stad): Lok. NL-4524
- in keel twee golvende dwarsbalken van zilver.
Bron: (1460-G/201-4: die stat vàder sluis) - (1557-G/020: l’escluse)
Zegel: Sluis zegelde in 1320: twee golvende dwarsbalken (Bedos, Villes, n° 346 tot 349bis
- De Mey, Sceaux, n° 57, pp. 289-296 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. III, p.
436).
- golvend gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1562-B/571: sluys)
Sneevoet:
- in azuur drie voeten van zilver.
Bron: (1500-G/10r-6-8: steevoet)
Zegel: Jacob Sneevoet zegelde in 1471: drie voeten, de twee in het schildhoofd toegewend
(d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. II, p. 212).
Snellegem (heer van): Lok. B-8490
- in sabel zes schelpen van zilver.
Bron: (1380-U/1870: celui de zamerghem) - (1380-W/29v-34: cellui de zomerghem) -
(1470-D/129v-08: celuy de jommeghen) - (1470-P/392v2: le sgr de somerghen) - (1475-
S/166v-07: le sgr de ramirghen) - (1570-B/1920: le sgr de somerghem) - (1570-G/211v:
le sgr de sommerghem) - (1650-C/61r-19: sgr de somerghem)
Kreet: zamerghem (1380-U) - zomerghem (1380-W) - jommeghen (1470-D) - raminghen
(1475-S)
Zegel: Crétien van Snelleghem zegelde in 1304: zes schelpen, geplaatst 3, 2 en 1 (Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 10546).
Wapen: Volgens Bethune: in sabel tien schelpen van ... (Bethune, Epitaphes, p. 308).
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/363: le sgr de snelleghem) - (1562-B/486: les sgr de scuellegem)
Snibbels:
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie spoorraderen van hetzelfde.
Bron: (1500-G/10v-1-1: snibbels)
Wapen: Volgens de Castro voerde de familie "Snibbels" als wapen: in zilver een golvende
dwarsbalk van keel, vergezeld van drie spoorraderen van hetzelfde (de Castro,
Quartiers, D. II, p. 97).
Soissons (de):
- doorsneden A, ongelijk gegeerd van goud en keel van vier stukken, elkaar rakend in
de punt, elke geer beladen met een schaakpion van het een op het ander; B, gedeeld
van keel en goud, beladen met een schaakpion van het een op het ander; een
hartschild van zilver drie dwarsbalken van azuur.
Bron: (1500-G/09r-5-5: de seysins)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 362)
Sombeke (Jehan van):
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1460-G/092-1: jà van sombeke) - (1500-B/22r-1: joncker jan sombeek)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, getongd van keel, hoorn van goud, komende uit
een wrong van keel en goud (1460-G) - een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn van
goud, komende uit een wrong van keel en zilver (1500-B)
Nota: Jehan de Gortere genoemd Sombeke staat vermeld in 1446 (de Herckenrode,
Nobiliaire, p. 840).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 502
Sombeke (van):
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1375-N/352: sombeque) - (1460-G/090-3: sombeque)
Helm: twee hoorns van sabel (1375-N) - twee hoorns van sabel (1460-G)
Wapen: (de Herckenrode, Nobiliaire, p. 841)
Sombeke:
- in keel een schildhoofd van goud, beladen met twee lelies met afgeknotte voet van
keel.
Bron: (1500-G/04v-3-7: sombecq)
Sommelsdijk (bastaard van Bourgondië, heer van): Lok. NL-3245
- in goud een keper beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met
lelies van goud, een zoom geblokt van zilver en keel; 2, gedeeld I, in goud twee
schuinbalken van azuur, een zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; 3,
gedeeld I, in goud twee schuinbalken van azuur, een zoom van keel; II, in zilver
een leeuw van keel; een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/119: les sgr de somerdic, leur surnom est de bourgoigne)
Sompele:
- in keel twee gekruiste olifantslagtanden, begeleid van zes klaverbladen en vergezeld
in het hart van een wassenaar, alles van goud.
Bron: (1500-G/10v-8-6: zompele)
Spangen:
- links geschuinbalkt van zilver en azuur, de schuinbalken van zilver bezaaid met
blokjes van keel.
Bron: (1500-G/10v-5-1: spangen)
Speelt (heer van): Lok. B-9890
- in sabel zes leeuwen van zilver, genageld van goud.
Bron: (1525-C/248: speelt)
- in sabel zes leeuwen van zilver, genageld en getongd van goud.
Bron: (1557-G/544: le sgr de spelt)
- in sabel zes leeuwen van zilver.
Bron: (1562-B/376: les sgr de spelt) - (1582-B/119v-20: speelt)
Zegel: “Jan van Spilt, here van der Vichte”, ridder, voordien gevangen te Baesweiler, onder
Lodewijk van Namen, zegelde in 1374: gevierendeeld 1 en 4, zes leeuwen; 2 en 3,
getralied (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 118).
Spiere (heer van): Lok. B-8587
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1290-L/568:) - (1370-M/781:) - (1372-B/0600: spiers) - (1380-U/1784: le sire
d'espierres) - (1380-W/28v-13: le sr despierres) - (1395-G/0949: die he' van espiers)
- (1400-G/157v-03: le sr dasva) - (1410-P/04r-1: s' despiere) - (1425-S/0321: le sieur
des pierres) - (1450-L/079-2: despierres) - (1450-M/12v-4: le sr despierre) - (1470-
D/114v-01: le sire desenvai) - (1470-P/382r1: le sgr d'espiere) - (1471-R/47-07: le sgr
d'espieres) - (1475-S/167v-14: le sire despieres ou aspremont) - (1500-G/01v-6-2:
spiere) - (1500-S/67r-3: despierres) - (1525-C/034: h. van spiers) - (1535-U/101-03: h
van spiers en 085-02: sr des pierres) - (1543-B/147v-2: sr despieres) - (1557-G/122: le
sgr d’espyere) - (1562-B/245: les sgr d'espire, leur surnom fut radolff) - (1570-B/1835:
le sgr de spiers ou despieres) - (1570-G/205v: le sgr de spiers ou d'espieres) - (1582-
B/121r-18: h. van spiers) - (1600-E/146v-6: le sr de spieres) - (1600-W/089r-3: le sgr
despieres) - (1650-B/293-01-5: dns despieres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 503
Kreet: tournay (1380-U) - tournay (1380-W) - tournay (1400-G) - tournay (1470-D) -
tournay (1470-P) - tournay (1471-R) - mortaigne (1535-U) - mortaeingne (1557-G) -
tournay (1570-B) - tournay (1600-E) - tournay (1650-B)
Zegel: Rogier de Mortagne, ridder, heer van Spiere, zegelde in 1326: een kruis (Demay,
Clairambault, n° 6519).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 316)
- in keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1475-S/163r-16: le sgr des pierres) - (1570-B/1836: le sgr de spiers ou despieres)
- (1570-G/205v: le sgr de spiers ou d'espieres) - (1650-C/59v-25: le sgr despieres)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een kruis van sabel; 2 en 3, in keel een schuinkruis van
zilver (Gruuthuyse).
Bron: (1562-B/211: les sgr d'espiere, leur surnom est de bruges)
- in keel een ankerkruis (kruis) van zilver.
Bron: (1650-C/59v-24: le sgr despieres)
Zie: Caverines
Spiere = Steenhuize (heer van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, (een zoom) van
keel.
Bron: (1400-A/064: les pierres flandres) - (1425-S/0241: le sieur des pierres)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/085-01: sr des pierres) - (1600-G/0298: le s de spiere)
Nota: Het wapenboek Gonnelieu (1600-G) geeft de wapens in dezelfde volgorde als het
wapenboek van de Marken (1450-M). Deze geeft "de Courtraisien - Zeger van Kortrijk
- heer van Landas - heer van Spiere - heer van Borre - heer van Burch". Gonnelieu (1600-
G) voegt tussen Spiere en Borre, de heer van Croix, maar kent aan deze heerlijkheid de
wapens van Spiere toe, terwijl hij aan Spiere de wapens van de heerlijkheid Steenhuize
toekent (1450-M/12v)
- geschuinbalkt van azuur en goud, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel.
Bron: (1550-B/F-036: le sr des pierres)
Spiere (Jehan de Mortagne, heer van): Lok. B-8587
- in keel een kruis van zilver.
Bron: (1265-W/1242:)
Zegel: "Jehan de Mortaine, chevalier, sire d'Espiere", zegelde in 1288: een kruis (Demay,
Flandre, n° 1371 - Warlop, Flemish, p. 926).
Nota: (du Chastel de la Howarderie, Notices, D. I, p. 22)
Spoorkin (Henri):
- in sabel zes spoorraderen van goud, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1471-R/51-09: sire henrry spoorct)
Spoorkin (Jehan):
- in sabel zes zespuntige sterren van goud.
Bron: (1372-B/0613: h jan spoorkiin)
- in sabel zes vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1395-G/0970: h' jan spoorken)
- in sabel tien zespuntige sterren van goud, geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Bron: (1525-C/078: h. jan spoerkyn) - (1582-B/116v-23: h. jan spoerken)
Zegel: In de cartularia van de abdij Ter Duinen te Koksijde wordt in 1350 een "Spoorkin"
vermeld, die als zegel voerde: tien zespuntige sterren, geplaatst 4, 3, 2 en 1 (Donche,
Wapenboek, p. 143).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 78)
- in sabel zes spoorraderen van goud.
Bron: (1535-U/099-10: h jan spoirkin)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 504
- in sabel tien achtpuntige sterren van goud, geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Bron: (1562-B/533: messire jehan sporkin)
Spoorkin:
- in sabel bezaaid met sterren van goud.
Bron: (1557-G/509: spoerkyn)
Zegel: "Davit Spoerkin", schepen van Veurne, zegelde in 1307: vijf sterren, geplaatst 2, 2
en 1 (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10571).
Zie: Artines – Steenkerke
Staden (heer van): Lok. B-8840
- in azuur een schildhoofd van hermelijn; een hartschild van zilver een dwarsbalk van
keel.
Bron: (1500-G/06v-5-2: sta)
- in keel een keper van goud.
Bron: (1525-C/185: staden) - (1557-G/261: le sgr de staede) - (1562-B/564: les sgr de
staden en 475: les sgr de staeden en 560: les sgr de ingelmonstre) - (1582-B/118v-10:
staden)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 231)
- in azuur een schildhoofd van hermelijn (Lichtervelde).
Bron: (1562-B/101: les sgr de stade, leur surnom est de lichtervelde)
Stael (van der):
- in keel drie gaffelsgewijs geplaatste rechterhanden van goud.
Bron: (1500-G/05v-3-8: sander stael)
Stalhille (heer van): Lok. B-8490
- in sabel zes schelpen van zilver, geplaatst 3 en 3.
Bron: (1470-D/127r-08: sire de stan galen)
Stanchirs (heer van):
- gedwarsbalkt van goud en sabel, een zoom geblokt van hermelijn en keel.
Bron: (1370-M/769:)
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles
heen.
Bron: (1375-B/32v-3: le seignr destanchye)
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1407-O/053: sr de stanchirs)
Nota: Het woord "fascé" (gedwarsbalkt) is waarschijnlijk een lapsus voor het woord "bandé"
(geschuinbalkt) en men dient waarschijnlijk deze wapens te lezen als: geschuinbalkt van
goud en azuur, een zoom geblokt van zilver en keel, die mogelijks de wapens zijn van de
heren van Zwevegem (B-8550).
Standaert (Richard):
- in keel zes rozen van zilver, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1470-D/123v-06: sire gerard standart)
Zegel: "Riquardi Standaerde, militis", zegelde in 1304 en 1336: zes rozen en een
uitgeschulpte zoom (Demay, Flandre, n° 1625 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10486).
Nota: In 1297, onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en
le dite vile avoec Mons. de Flandres" wordt "Mons. Riquard Standard" vermeld. In 1300
werd hij samen met de graaf gevangen gehouden in Frankrijk en in 1302 staat hij
vermeld als Leliaard. In 1316 was hij baljuw van de stad Gent (Colens, 1302, p. 41 -
Delfos, Liebaards, p. 334 V-204 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 en D. II, pp.
8-9 – Le Glay, Archives, n° 1565, D. II, p. 30 – Nowé, Baillis, p. 379 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 45 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
- in keel zes rozen van zilver, geknopt van sinopel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 505
Bron: (1562-B/371: messire ricquart standaert)
Standaert:
- in keel zes rozen van zilver, geknopt van goud, een uitgeschulpte zoom van zilver.
Bron: (1400-D/189v:)
- in keel zes rozen van zilver.
Bron: (1557-G/596: la mayson surnomé standaert)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in keel zes rozen van zilver, een getande zoom van hetzelfde.
Volgens Bethune: in zilver zes vijfbladen van keel, gebladerd van het veld (Bethune,
Epitaphes, p. 318 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 166).
Standaert:
- in keel een schuinbalk van goud, beladen met een lans van sabel.
Bron: (1500-G/03r-8-6: jan standaert)
Standaert:
- geschuind in A, in zilver een driehoekige vlag van azuur met de punt van zilver,
geplaatst over het geschuind heen; in B, in keel een hartschild van zilver bezaaid
met blokjes van sabel, een linkerschuinbalk van hetzelfde.
Bron: (1500-G/09r-1-8: de standaert)
Stapele (Godefroy van):
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1396-F/140: her goyvert van stapell - sire geoffroy de staple - dH-38v: her goyuert
van stapell) - (1402-G/045: godefroy de stapel - dH-15v: gouert van stapell)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 390)
Stapele (Jehan van):
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1396-F/143: her jan van stapell - sire jehan de staples) - (1405-G/231-21: jehan de
stapel) - (1535-U/344-02: h jan van stapelen)
Nota: (Janse, Grenzen, p. 390)
- in keel zes schelpen van zilver, de eerste schelp beladen met een ring van goud.
Bron: (1396-F/143: dH-38v: her jan van stapell) - (1402-G/052: jehan de staples - dH-16r:
jan van stapell)
Stapele (van):
- in keel zes schelpen van zilver.
Bron: (1436-C/078r-05: và staplle) - (1436-L/1409: và stapelle)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 309 - Te Water, Zeelant, D. I, p. 124 en D. II, pp. 149-150)
- in keel acht schelpen van zilver, geplaatst 3, 3 en 2.
Bron: (1500-G/04r-6-7: stapels)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Stapel": in keel zes schelpen
van zilver.
Staple (Famars de):
- in hermelijn een dwarsbalk van keel.
Bron: (1470-D/122v-06: sire famare de staples)
Nota: Brieven van 1290 "par lesquelles le comte Gui amortit au profit des doyen et chapitre
de l'église de Térouanne, une dîme ... dans la paroisse de Kienville, ..., acquise de Fremaut
de Staples" (de Saint-Genois, Monumens, p. 780).
Staple (heer van): Lok. F-59190
- in hermelijn een zoom van keel.
Bron: (1375-B/34r-4: les armes de stasples)
- in hermelijn een dwarsbalk van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 506
Bron: (1425-S/0329: le sieur destaples) - (1535-U/103-04: staples) - (1550-A/11v-09:
staple) - (1557-G/350: le sgr de staples) - (1562-B/448: les sgr desteylles)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 323-324)
Nota: In Zeeland bestond er eveneens een familie die de naam van Stapele voerde.
"Nicholaus de Stapele" zegelde in 1276: in hermelijn (de staartjes in de vorm van kleine
omgekeerde punten van een pijl), een uitgeschulpt schuinkruis (of een schuinkruis
samengesteld uit ruiten) en een dwarsbalk erover. Nicolaas van Stapele zegelde in 1289:
in hermelijn een schuinkruis, een dwarsbalk erover (Brugmans, Corpus Sigillorum, n°
1230 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 559).
Stavele (heer van): Lok. B-8691
- in hermelijn een schuinbalk van keel.
Bron: (1370-M/770:) - (1375-N/144: stavele) - (1407-O/085: d'estables) - (1425-S/0218:
le sieur de stavele) - (1430-C/134-03: alenav van nepaw en 135-04: hee van stavel) -
(1436-C/071v-01:) - (1436-L/1347:) - (1470-P/396r1: le sgr de stavelle) - (1475-
S/162r-12: le sgr de stavelle) - (1500-G/07r-5-7: stapels) - (1535-U/093-07: sr de
stavele sr de lerarme) - (1550-B/F-012: le sr de stavelle) - (1557-G/195: le sgr de
stavele) - (1560-L/133: stavele) - (1568-B/56r-11: le sr de stavels) - (1570-B/1839: le
sgr de stavele) - (1570-G/205v: le sgr de stavele) - (1600-E/153v-4: le sr de staples) -
(1600-W/093r-5: le sgr de stavele) - (1650-B/293-05-4: stavele) - (1650-C/60r-03:
stavele)
Kreet: staveles (1475-S) - furnes (1550-B) - stavele (1557-G) - furnes (1570-B)
Helm: een hoofd van sabel, omwonden van keel, tussen een vlucht van zilver (1375-N) - het
hoofd van een wildeman tussen een baniervlucht van zilver, komende uit een kroon van
keel (1560-L)
Zegel: "Jehan des Stavle, castelain de Furnes", zegelde in 1336: in hermelijn een schuinbalk
van vier ruiten. "Willaume de Stavel castelain de Furne", zegelde in 1415: in hermelijn
een schuinbalk erover (Demay, Flandre, n° 5538 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10382
- Van Acker, Stavele, pp. 40-41 en 61-62).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Stavele en
flandre".
- in hermelijn een spitsgeruite schuinbalk van keel.
Bron: (1550-A/09v-03: stavelle)
Zie: Izegem – Veurne
Stavele (Jehan van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen in het schildhoofd met een schildje
van zilver een kruis van sabel, een binnenzoom van meerltjes van hetzelfde
(Izeghem).
Bron: (1445-L/270-11: stavele)
Zegel: Jehan IV van Stavele zegelde in 1471: in hermelijn een linkerschuinbalk (het
bovenste gedeelte verloren) (Van Acker, Stavele, p. 106).
Stavele, heer van Izegem (van):
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met een hartschild van de richting van
de schuinbalk in zilver een kruis van sabel, vergezeld van twaalf meerltjes van
hetzelfde (Izeghem).
Bron: (1430-C/134-07: mehmessy van eeh (yseghem))
Steeland (heer van): Lok. NL-4530
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1380-U/1779: les armes de stenlande) - (1380-W/28v-08: les armes de stellande) -
(1400-G/157v-17: le sr desteand) - (1425-S/0303: le sieur desteelant) - (1450-L/080-
4: steenland) - (1450-M/13v-1: le sgr de steenlant) - (1470-D/114r-06: les armes de
staindlanne) - (1475-S/165r-08: le sgr de steellant) - (1500-G/08v-2-4: steelant) -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 507
(1500-S/68r-1: steenland) - (1524-G/m-11: steelant) - (1525-C/124: steenlant) - (1535-
U/093-03: sr de steland) - (1543-B/147r-3: sr destelande en 152v-6: sr destenland) -
(1550-A/10v-01: steelant) - (1550-B/F-108: le sr de steellart) - (1557-G/086: le sgr de
la ville et pays de steelande) - (1562-B/014: mayson de steelant) - (1570-B/1823: le sgr
de steellandt) - (1570-G/204v: le sgr de steellandt) - (1600-E/146v-1: celuj de
steenlant) - (1600-G/0313: le s de steenlant) - (1600-W/090r-2: le sgr steenlandt) -
(1650-B/293-04-6: steelant) - (1650-C/59v-16: steelant)
Kreet: steelande (1557-G)
Zegel: "Domini Hugonis de Stenland", ridder, zegelde in 1245: een dwarsbalk getralied
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3651 - Warlop, Flemish, p. 1138).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 21 - Lautte, Jardin, p. 302)
- in keel een schuinbalk (dwarsbalk) van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1470-P/377r4: les armes de steellande)
Kreet: steelande (1470-P)
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van keel (azuur).
Bron: (1568-B/63r-04: steellant)
Nota: Voor de locatie van het leen zie de kaart bij Douxchamps (Douxchamps, Kethulle, D.
I, p. 118).
Zie: Coornhuse - Loppem - Peenacker – Peerboom
Steeland (stad): Lok. NL-4530
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1557-G/045: steelande)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de gueule à la face d'argent au saultoir (= volgens de
tekening getralied) d'azur" (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 251-252).
Steelant (Alard van):
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1433-B/09b: alard steelant)
Helm: een gesloten vlucht van zilver (1433-B)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 244)
Steelant (Boudewijn van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1395-G/0977: steelant)
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie ringen van goud.
Bron: (1525-C/205: h. baudyn van steenlant)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 205)
Steelant (Filips van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1445-L/270-05: h felip và stelant) - (1582-B/121v-19: phls van steelant)
Nota: De lijst van de gezellen van Filips, hertog van Bourgondië, vermeldt in het land van
Waas een "messire Philippe Steelant" (Buylaert, Adelslijsten, n° 1048 - van den
Eeckhout, Toison, p. 127).
Steelant (Hellin van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, in de rechterbovenhoek een
schildje van sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1445-L/272-05: h hellen van stelat)
Steelant (Hugo van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, een barensteel met vijf
hangers van goud.
Bron: (1470-D/120v-02: sire haue de stelande)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 508
Zegel: "Hughe de Steenlant" zegelde in 1339: een dwarsbalk getralied en een barensteel
met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 466).
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 46)
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, een barensteel van goud.
Bron: (1525-C/168: h. hugo van steynlant) - (1582-B/122v-11: h. hugo van steylant)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 168)
Steelant (Jehan van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1525-C/178: h. jan van steenlant) - (1582-B/121v-18: jan van steelant)
Zegel: "Jehan van Steelandt", houdt een leen te Melsele. Hij zegelde in 1521: een dwarsbalk
getralied, vergezeld in de rechterbovenhoek van een vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux,
D. III, p. 469).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 178)
Steelant (Lievin van):
- in keel een dwarsbalk van goud, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie vijfpuntige sterren van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-25: henin van steelant)
Zegel: Lieven van Steelant, schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1397: een dwarsbalk
getralied, getopt met ... en van twee naast elkaar gerangschikte sterren (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 466).
Nota: Lieven van Steelant was meerdere malen schepen van het Brugse Vrije tussen 1390
en 1402. De magistraten van het Brugse Vrije zonden hem in 1399, samen met Jan van
Ghent en Jan van den Berghe, naar Diksmuide. In mei 1402 was hij te Brugge om er, met
andere leden van het Brugse Vrije, het antwoord te bespreken dat aan de hertog zou
worden verzonden (Delepierre, Documents, S. II-1, p. 43 en S. II-7, pp. 76-84 -
Prevenier, Handelingen, n° 558 en 653).
Steelant (Lodewijk van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1582-B/121v-11: louwys van steelant)
Steelant (van):
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1500-G/02v-2-5: steelant) - (1600-W/095v-6: le sgr de stijnes) - (1650-B/294-05-
2: steelant)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 312)
- in zilver een keper van keel, een getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1557-G/535: la mayson surnomé de steenlandt)
Kreet: courtray courtray (1557-G)
Steelant (Willem van):
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur, vergezeld in het schildhoofd
van drie penningen van goud.
Bron: (1525-C/194: h. willem van steenlant) - (1582-B/122v-12: h. willem van steenlant)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 194)
Steenbecque (heer van): Lok. F-59189
- in azuur drie schelpen van zilver.
Bron: (1372-B/0608: steenbeec) - (1395-G/0960: steenbeec) - (1425-S/0315: le sieur de
stemberghe) - (1470-P/395v2: le sgr de stiembecque) - (1475-S/165v-05: le sgr
destiembecque) - (1500-G/10v-7-1: steenbeke) - (1535-U/098-05: de steenbecque) -
(1557-G/211: le sgr de steenbeque) - (1562-B/421: les sgr de steenbeke) - (1568-B/63v-
03: steembeq) - (1570-B/1930: le sgr de steembecke) - (1570-G/212v: le sgr de

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 509
steembeke) - (1600-W/094v-2: le sgr de steenbeke) - (1650-B/294-07-8: steenbeke)
- (1650-C/61v-04: sgr de schoonbecke)
Kreet: steenbeque (1557-G)
Wapen: (Cortyl, Ghys, p. 116 - Lautte, Jardin, p. 306)
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met een staande leeuw van keel
(Kaltenhofer).
Bron: (1562-B/565: le sgr de steenbeke, son surnom kaltenhofer)
Zegel: Etienne ”Caltenhofer” zegelde in 1556: een schuinbalk beladen met een leeuw
(Delgrange, Cachets, D. 1, p. 14).
Nota: Stephan Kalterhofer kwam uit Augsburg en was van 1553 tot 1556 verantwoordelijk
voor de commerciële activiteiten van de familie Fugger te Antwerpen (Delgrange,
Cachets, D. 1, p. 14).
Steenbecque (heer van):
- in goud een dwarsbalk van keel, een uitgeschulpte zoom van azuur (Haveskercke).
Bron: (1562-B/070: les sgr de steenbeke, leur surnom fut de aveskerke)
Zegel: Giselbert van Haveskercke, ridder, geeft samen met zijn vrouw Mathilde, aan de
abdij van Marquette 20 bunder land te Steenbecque. Hij zegelde in 1229: een dwarsbalk
en een barensteel met vijf hangers (Douxchamps, Haveskercke, n° 4).
Nota: Volgens H. Douxchamps hebben de Haveskerckes nooit heren geweest van een leen
met de naam Steenbecque.
Zie: Haveskercke
Steenbecque (Jehan de):
- van vair van goud en azuur een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1420-C/487: jehan de stainbeque)
Zegel: Jehan van Steenbecque zegelde in 1387 en 1392: van vair beladen, een schuinkruis
erover (Demay, Clairambault, n° 8724-8725).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 487)
Steenhout (Klaas van):
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van zilver, beladen met elf spoorraderen van
keel.
Bron: (1436-C/070v-12: hr claes va tenane) - (1436-L/1334: hr claes va tenane)
Helm: een leeuwenpoot houdende een hoofd (1436-C)
Steenhout (Roland van):
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van zilver, beladen met twaalf sterren van
keel.
Bron: (1445-L/271-10: roelar và steehout)
Steenhout (van):
- in azuur een leeuw van goud, getongd van keel.
Bron: (1500-G/04r-6-3: steenhaut)
Zegel: "Hostes de Stienhout" zegelde in 1366: een leeuw, een zoom bezaaid met sterren
(de Raadt, Sceaux, D. III, p. 465).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Steenhout": in azuur een
leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Steenhout (Wettin van):
- in azuur een leeuw van goud, vergezeld in de rechterbovenhoek van een koek van
keel, een zoom van zilver, beladen met dertien spoorraderen van keel.
Bron: (1436-C/071r-01: hr wittin stenhault) - (1436-L/1335: hr wittin stenhout)
Helm: een leeuwenpoot houdende een hoofd (1436-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 510
Steenhout (Willem van):
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een zoom van zilver,
beladen met twaalf zespuntige sterren van keel.
Bron: (1435-T/0592: messire ghy destenaut)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 80)
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van zilver, beladen met acht sterren van keel.
Bron: (1445-L/273-10: h willem van stenhout)
Zegel: Willem van Steenhout, ridder, zegelde in 1428: een binnenzoom van acht sterren en
een hartschild met een leeuw (Demay, Flandre, n° 1628).
- in azuur een leeuw van goud, een zoom van zilver, beladen met twaalf zespuntige
sterren van keel.
Bron: (1450-B/0898:)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een zoom van zilver,
bezaaid met acht zespuntige sterren van keel.
Bron: (1460-G/021-3: h willem và steenhoughen)
Helm: een leeuwenpoot van goud, houdend een mannenhoofd van keel (1460-G)
Steenhuize (heer van): Lok. B-9550
- geschuinbalkt van goud en sabel, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1370-M/751:)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1372-B/0601: steenhuse) - (1570-B/1810: les armes de steenhuyse) - (1570-G/203v:
les armes de steenhuise)
Kreet: silly (1570-B)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel.
Bron: (1375-S/21r-09: le sr de steenhus) - (1430-C/134-17: steenhuse) - (1436-C/070r-
10: hr stennse) - (1436-L/1320: hr stennse) - (1450-B/0836: stenhusen) - (1450-L/077-
3: steenhuus) - (1450-M/11v-7: (le prince) de steenhuse) - (1500-S/66r-4: steenhuus)
- (1535-U/083-14: sr de steenhuse) - (1557-G/156: le sgr de steenhuuse)
Kreet: steenhus (1375-S) - silly (1450-L) - silly (1500-S) - steenhuuse steenhuuse de sysoin
(1557-G)
Helm: twee ouderlingen koppen met lange hals komende uit een hoed (1436-C) - twee
ouderlingen koppen met lange hals komende uit een hoed van keel, omgeslagen van
hermelijn (1450-B)
Nota: Volgens Clemmensen CLE-867 en NLU-1320: een uitgeschulpte zoom geblokt van
zilver en keel.
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1380-U/1770: le sire de steenhus) - (1380-W/28r-28: le sr destinuses) - (1400-
G/157r-08: le sr de stenhus) - (1435-T/0528: le s. de stenusse) - (1470-D/113v-05: le
sire de steenhus) - (1471-R/46-09: steenhuyze)
Zegel: "Geraerdi dni de Steenhuse" zegelde in 1378: geschuinbalkt en een geblokte zoom
(de Raadt, Sceaux, D. III, p. 465).
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van keel en zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-13: de heere van steenhuuse)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van zilver en keel.
Bron: (1410-P/03r-8: s' desteèhuse) - (1455-G/113v-4: h van steenhuse) - (1460-G/026-4:
steenuse) - (1525-C/007: h. van steenhusen) - (1550-A/07v-10: steenhuse) - (1562-
B/638: steenhuse) - (1582-B/115v-13: h. van steenhusen)
Helm: twee hoorns van sabel, elk aan het uiteinde voorzien van het hoofd van een gebaarde
man van zilver (1455-G) - twee hoorns, elk aan de uiteinden voorzien van het hoofd van

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 511
een gebaarde man van sabel, baard en haren van goud, komende uit een hoed van zilver,
omgeslagen van keel (1460-G)
Zegel: "Willaume, signeur de Steenhuse et Bavelechien", ridder, zegelde in 1308:
geschuinbalkt beladen met een schaduwleeuw, een geblokte? zoom (Demay, Flandre, n°
1630).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 107-108)
Nota: Felix was zoon van Oste, heer van Steenhuize, en van Elisabeth van Welle en huwde
Margareta van Stavele. Hij volgde in 1385 zijn vader op als heer van Steenhuize en
Avelgem, Hij was vanaf 1405 tot 1424 groot-baljuw van Vlaanderen. Hij steunde in 1411
en 1417 hertog Jan zonder Vrees, als kapitein van een Brugse heir, in diens burgeroorlog
tegen de Armagnacs. Hij kocht in 1423, samen met zijn zoon Jan, het poorterschap te
Brugge. Hij overleed in 1424 (Buylaert, Adelslijsten, n° 383 en 748 - Buylaert,
Repertorium, pp. 651-653 - Van Den Berghe, Steenhuize, pp. 202-210 - Van Praet,
Recherches, pp. 307-308).
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom van keel.
Bron: (1445-L/267-05: tressengys en heè và steenhusen b) - (1600-O/050v-2: le sgr de
steenhuse) - (1650-C/59v-03: les armes de steenhuse)
Kreet: silly (1436-C) - silly (1600-O) - silly (1650-C)
- in goud drie schuinbalken van azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van
keel.
Bron: (1450-E/46r-15: le sr de staihus)
Kreet: silly (1450-E)
- geschuinbalkt van azuur en goud, een zoom van keel.
Bron: (1475-S/163r-05: le sgr de steenhyus) - (1600-E/145v-6: le sr de steenhuuse)
Kreet: silly (1475-S)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) tekent geschuinbalkt van azuur en goud, maar
beschrijft van goud en azuur (1600-E/145v-6).
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom geblokt van keel en zilver.
Bron: (1500-G/02r-8-6: steenhuuse)
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1543-B/152r-5: sr destenheuse)
- in azuur twee schuinbalken van goud, beladen met een schaduwleeuw, een zoom
geblokt van zilver en keel.
Bron: (1562-B/559: les sgr de steenhuse)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van keel en zilver.
Bron: (1600-W/081v-6: le sgr de stechuse) - (1650-B/293-01-2: dns de steenhuse)
Zie: Stanchirs
Steenhuyse (Felix van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1420-C/406: messire felix, sgr, prince de stenhus)
Zegel: Felix van Steenhuyse zegelde in 1419: geschuinbalkt beladen met een leeuw, een
geblokte uitgeschulpte? zoom (de helft van het zegel is gebroken) (Colpaert, Avelgem,
p. 201).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 406)
Steenhuyse (Oste van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van zilver en keel.
Bron: (1470-D/119r-06: messire hoster de stearhuse)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 512
Nota: Oste II van Steenhuyse, geboren rond 1270-1278, was de tweede zoon van Oste I,
heer van Steenhuize, en van Heile, vrouw van Avelgem. Hij werd heer van Steenhuize na
1290, bij het overlijden van zijn broer. Ridder Oste II van Steenhuyse staat vermeld
in 1302 onder de Liebaards. Hij wordt in 1314 vermeld met zijn echtgenote Margareta
van Beaulieu en zegelde in 1336 het vredesverdrag tussen de graaf van Vlaanderen en
de hertog van Brabant aangaande de heerlijkheid Mechelen. In 1340 ontving
“monseigneur Otte d’Estenus, chevaliers bachelers” van het graafschap Vlaanderen, zijn
soldij voor de deelname aan de veldslag. In 1345 wordt zijn zoon Willem aangegeven als
heer van Avelgem (Castelain, Avelgem, pp. 226-227 - Colpaert, Avelgem, pp. 192-198 -
Delfos, Liebaards, p. 334 V-206 - Fris, Slag, p. 312 – Kervyn de Lettenhove, Froissart,
D. XXI, p. 223 - Van Den Berghe, Steenhuize, pp. 188-190 - van den Eeckhout, Dupuy,
pp. 46-47 - Verbruggen, Guldensporen, p. 233).
Steenhuyse (Willem van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1300-V/0417: guillaume de strunse)
Nota: (Van Den Berghe, Steenhuize, pp. 183-188)
Steenhuyse, heer van Zwevegem (van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1535-U/097-13: steenhuyse sr de sweveghem)
Zegel: Gerard van Steenhuyse, heer van Zwevegem, ridder, zegelde in 1336: geschuinbalkt
en een geblokte zoom (Demay, Flandre, n° 1629).
Steenkercke (Madame van):
- gedeeld I, in azuur (goud) een leeuw van goud (keel), (een uitgeschulpte zoom van
sabel); II, in goud een achtpuntige ster van keel.
Bron: (1438-A/152-P: madame de stinkerque vrou van steenkerke)
Nota: (de Liedekerke, Gavre, D. II, pp. 38-46)
- gedeeld I, in goud een leeuw van keel, (een uitgeschulpte zoom van sabel); II, in
goud een achtpuntige ster van keel.
Bron: (1438-A/152-P: madame de stinkerque vrou van steenkerke)
Steenkercke (Roland, bastaard van):
- in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1438-A/153-P: roland desteinquerque)
Nota: "Rollant", bastaard van Willem van Gavere, heer van Hérimelz (de Liedekerke, Gavre,
D. II, p. 44).
Steenkerke (heer van):
- in sabel bezaaid met sterren van goud.
Bron: (1557-G/509: le sgr de steenquerque)
Nota: Het gaat hier waarschijnlijk om het "Sporkinshof" te Steenkerke (B-8630). Jehan
Spoorkin staat vermeld in 1365 als houder van het leen (Gilliodts-van Severen, Furnes,
D. IV, p. 142).
Zie: Artines – Spoorkin
Steenvoorde (heer van): Lok. F-59114
- in sinopel drie zwanen van zilver, gepoot van keel.
Bron: (1557-G/646: le sgr de steenvoerde)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de sinople à trois cygognes d'argent au naturel" (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 317-319)
Stekene (stad): Lok. B-9190
- schuinsgewijs doorsneden van zilver en sabel.
Bron: (1557-G/078: steeque)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 513
Steyne (van den):
- in keel drie schuingeplaatste zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1500-G/05r-1-7: steijne)
Zegel: Gillis van den Steijne zegelde in 1453: drie schuingeplaatste zwaarden, schuinlinks
boven elkaar gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 464).
Wapen: Lautte en Rietstap geven: in keel drie schuingeplaatste zwaarden van zilver, de
punten naar beneden (Lautte, Jardin, p. 306 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 840).
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1500-G/10r-1-4: vander steyne)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Steyne en flandre": in keel
drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Stommelincx (Alard):
- in sabel drie sterren van zilver.
Bron: (1433-B/13a: alaert stommelin)
Helm: een gesloten vlucht van goud (1433-B)
Wapen: Volgens Bethune: "Egidius Stomelinc, miles", overleden in 1309, voerde: in goud drie
sterren van sabel. Lautte geeft hetzelfde wapen (Bethune, Epitaphes, p. 77 - Lautte,
Jardin, p. 313).
Stommelincx:
- in goud drie vijfpuntige sterren van sabel.
Bron: (1500-G/04r-7-1: stommelins)
Zegel: "Philips Stommelin" houdt een leen van het kasteel van Aalst. Hij zegelde in 1515:
drie vijfpuntige sterren (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 485).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Stommelinghs en flandre":
in goud drie spoorraderen van sabel.
Stoop:
- in goud beladen in de rechterbovenhoek met een kruik en in de linkerbovenhoek met
een vogel, alles van goud, in de punt met een zespuntige ster van keel.
Bron: (1500-G/07v-7-8: stoop)
Wapen: Rietstap geeft: gevierendeeld 1 en 4, in keel een kruik van zilver; 2 en 3, in sabel
een ster van goud (Rietstap, Armorial, D. II, p. 848).
Stoppelaere (de):
- in sabel een jachthoorn van zilver, gebonden van goud, een schildhoofd van
hetzelfde, beladen met een wassenaar van azuur.
Bron: (1450-M/29r-9: le sr de stoppelaere)
Zegel: Filips de Stoppelaere zegelde in 1446: een jachthoorn vergezeld in het schildhoofd
van een wassenaar, getopt met een ster (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 218).
Wapen: Volgens Bethune: een posthoorn van goud (Bethune, Epitaphes, p. 248).
Nota: Familie van gentse oorsprong (de L'Espinoy, Noblesse, p. 197).
- in sabel een gebonden jachthoorn van goud, een schildhoofd van hetzelfde, beladen
met een wassenaar van azuur, rechts vergezeld van een ... van hetzelfde.
Bron: (1500-G/02r-5-1: stoppelere)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in sabel een jachthoorn van zilver, een schildhoofd van goud,
een wassenaar van azuur (de L'Espinoy, Noblesse, p. 197).
- in (sabel) een jachthoorn van zilver, gebonden van (goud), een schildhoofd van goud,
beladen met een wassenaar van (azuur) (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/i-06: stoppelare)
- in sabel een jachthoorn van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met een
wassenaar van azuur.
Bron: (1550-A/14r-06: stopelaere)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 197 - Lautte, Jardin, p. 303)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 514
Storm (heer van):
- in zilver een vijfblad van keel, een getande zoom van sabel.
Bron: (1557-G/459: le sgr de stoermme)
- in zilver een vijfblad van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1562-B/388: les sgr de stoerm)
Storm (Willem):
- in zilver een vijfblad van keel, geknopt van goud, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1525-C/241: h. willem storm) - (1582-B/119v-13: h. willem storm)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 241)
Storm:
- in hermelijn drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1524-G/m-08: storm) - (1550-A/13r-08: storm)
Zegel: "Michiel Stuerm", houdt een leen van de Oudburg van Gent. Hij zegelde in 1502: in
hermelijn twee dwarsbalken of gedwarsbalkt van hermelijn en van ... (de Raadt, Sceaux,
D. III, p. 486).
Wapen: Lautte tekent gedwarsbalkt van hermelijn en keel, maar beschrijft deze als: in
hermelijn drie dwarsbalken van keel (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 190 en 399 - Lautte,
Jardin, p. 301).
Stove (Peter van der):
- in goud drie klophamers van azuur.
Bron: (1393-B/Gistel-24: pieter và der stove)
Helm: een draak van zilver met gespreide vleugels, geplaatst op een kap van keel beladen
met hermelijnstaartjes van goud (1393-B)
Nota: Een "Pieter van den Stove ten Hoye" staat vermeld in 1361 in de preliminaire lijst
opgemaakt voor het vredesakkoord tussen de graaf en de stad Brugge (Gilliodts-van
Severen, Inventaire, D. II, pp. 113-116).
Straten (heer van): Lok. B-8200
- in zilver (keel) drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1370-M/778: le s de gimay)
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1380-U/1797: celui de strates) - (1380-W/28v-26: cellui de strates) - (1400-
G/157v-16: le sr de strates) - (1450-M/13r-9: le sr destraittes) - (1470-D/115r-04:
celuy de strates) - (1471-R/48-03: celles de straetem) - (1600-E/147 v-5: le sr de
custren) - (1600-W/090r-1: le sgr de strates) - (1650-B/293-03-6: dns de strate)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 323)
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1400-D/216r:) - (1410-P/01v-5: estrates) - (1525-C/165: h. van straten) - (1557-
G/151: le sgr de strate) - (1562-B/337: les sgr de strate) - (1582-B/118r-16: h. van der
straten) - (1600-G/0312: le sgr de strattes)
Kreet: strate strate (1557-G)
Zegel: Richard van der Straten, ridder, zegelde in 1226: drie schuingeplaatste zwaarden
en "Willi, dni de Strat..", ridder, zegelde in 1339: drie schuingeplaatste zwaarden,
schuinlinks boven elkaar gerangschikt (Demay, Flandre, n° 1634 - de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 488 – Piot, Straten, p. 25 - Warlop, Flemish, p. 1144).
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van azuur.
Bron: (1430-C/133-14: necarts de)
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van sabel,
knop en pareerstang van goud.
Bron: (1470-P/383v3: les armes de strate) - (1535-U/086-01: sr de straete)
- in keel drie schuingeplaatste omgekleerde zwaarden van zilver, gesteeld van sabel
en versierd van goud.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 515
Bron: (1475-S/165r-12: le sgr de staittes)
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van goud.
Bron: (1543-B/148v-3: sr destrates)
- in azuur drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, versierd van goud.
Bron: (1570-B/1863: le sgr de straete) - (1570-G/207v: le sgr de straete) - (1650-C/60r-
19: le sgr de straete)
Straten (Iwain van der):
- in keel drie schuinlinks geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-24: ywein van straten)
Zegel: Iwain van der Straten, leenman van de burg van Brugge, zegelde in 1409: drie
schuingeplaatste zwaarden, schuinlinks boven elkaar gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D.
III, p. 488).
Nota: Hij was zoon van Jehan, heer van Jabbeke, en van Margareta van Dudzele, en
echtgenoot van Catharina van Zedelghem. Hij werd in 1383 hoofd van het huis van der
Straten, na het overlijden van Jehan van der Straten, heer van Steenkerke, en overleed
in 1419 zonder nageslacht. Hij werd in 1380 opgenomen als lid van de schepenbank van
het Brugse Vrije en zetelde er tot 1418. Hij werd verscheidene malen burgemeester
van het Noordkwartier van het Vrije. Het was in zijn kasteel te Jabbeke dat de graaf
van Namen en de Vlaamse ridders zich in 1407 verzamelden om Jan zonder Vrees te
ontvangen bij zijn aankomst te Brugge. Hij overleed zonder rechtstreekse erfgenamen
in 419 (Buylaert, Adelslijsten, n° 482 – Buylaert, Repertorium, p. 665 - Piot, Straten,
pp. 69-84 - Van Praet, Recherches, p. 308).
Straten (Jehan van der):
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1445-L/276-02: jà và strate)
Straten (Willem van der):
- in keel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, in de linkerbovenhoek
een schildje van hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen
(gespen) van goud.
Bron: (1525-C/232: h. willem van straten) - (1582-B/119v-04: h. willem van der straten)
Zegel: De broeder van Willem, Dammart, heer van Bredene, zegelde in 1385 en in 1404:
drie schuingeplaatste zwaarden, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
hermelijn met erover een schuinbalk beladen met drie gespen (Piot, Straten, p. 88).
Wapen: (Donche, Wapenboek, p. 146)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 232)
Strazeele (heer van): Lok. F-59582
- in keel een schildhoofd van goud, rechts beladen met een schildje gedwarsbalkt van
zilver en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1557-G/270: le sgr de straetseele)
- in keel een schildhoofd van goud, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1562-B/278: les sgr de stasselle)
Nota: Volgens Leuridan, zouden de eerste heren van Strazeele als wapen gevoerd hebben:
in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het schildhoofd van twee jachthoorns en
in de punt van een schelp, alles van sabel (Leuridan, Nord, p. 124).
Strazeele (van):
- in zilver drie jachthoorns van sabel, beslagen van keel.
Bron: (1500-G/01v-4-8: strazelle)
Wapen: Dansaert geeft: in zilver een dwarsbalk van azuur, vergezeld in het schildhoofd van
twee jachthoorns van sabel en in de punt van een schelp van keel (alias van sabel)
(Dansaert, Armorial, p. 366).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 516
Strazeele (van):
- in keel een versmald schuinkruis van goud, vergezeld van vier schelpen van zilver,
gebroken met een hartschild van azuur een leeuw van goud.
Bron: (1500-G/03r-5-8: strasele)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 355)
Strijping:
- in goud drie schuinbalken van keel.
Bron: (1500-G/03v-3-7: strypinck)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Strypinck en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 314).
Sucquet (Guérin):
- in azuur een dwarsbalk van goud, vergezeld van drie sterren van hetzelfde.
Bron: (1420-C/455: maistre guerin sucquet)
Zegel: "Guerin Suquet", auditor bij de rekenkamer van Rijsel, zegelde in 1426: een
dwarsbalk beladen met een wassenaar en vergezeld van drie sterren (Demay, Flandre,
n° 4887).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 455)
Symyaen = Drincham ? (heer van):
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een zoom geblokt van goud en keel.
Bron: (1557-G/255: le sgr de symyaen)
Kreet: symyaen (1557-G)
- geschaakt van azuur en zilver van vijf rijen, een zoom van keel.
Bron: (1562-B/338: les sgr de symyan)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 517
Taccoen:
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een schuinbalk van keel erover; 2
en 3, in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie
meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1500-G/04v-7-1: taccoen)
Zegel: Jehan Taccoen zegelde in 1423: een versmalde schuinbalk vergezeld van drie lelies
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 16).
Wapen: Volgens Bethune: in azuur een schuinbalk van keel, vergezeld van drie lelies met
afgeknotte voet van goud. Volgens de L'Espinoy en Lautte, zijn de drie meerltjes van
goud (Bethune, Epitaphes, p. 245 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 309 - Lautte, Jardin, p.
322).
Zie: Zillebeke
Talboom:
- in keel een keper van goud, vergezeld in het schildhoofd van twee schelpen en in de
punt van een sint-antonieskruk, alles van zilver.
Bron: (1500-G/04r-4-7: tombeele)
Wapen: Volgens de Castro en Lautte voerde de familie "Talboom" als wapen: in keel een
keper van zilver, vergezeld van drie rozen van hetzelfde (de Castro, Quartiers, D. II, p.
67 - Lautte, Jardin, p. 321).
Tannerie (Jacob de La):
- in keel een dwarsbalk van zilver, beladen met drie gespen van goud, vergezeld van
drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1420-C/844: maistre jacques de le tannerie)
Zegel: Gerard de La Tannerie, baljuw van Ieperambacht, zegelde in 1305: een dwarsbalk
beladen met drie ronde gespen en vergezeld van drie zespuntige sterren (Bonaert,
Sceaux, p. 426).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 844)
Tayspil (Peter):
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie penningen van goud, vergezeld van
drie everzwijnskoppen van sabel.
Bron: (1538-W/111: msgr pierre taerspil)
Helm: een everzwijnskop van natuurlijke kleur tussen een vlucht van goud (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 119)
Tayspil:
- in zilver een keper van keel, beladen met drie penningen van goud, vergezeld van drie
everzwijnskoppen van sabel.
Bron: (1500-G/10r-7-8: tayspyl)
Zegel: Daniel Tayspil, proost te Voormezele, zegelde: een keper beladen met drie penningen
en vergezeld van drie everzwijnskoppen (Bonaert, Sceaux, p. 426).
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Tayspel en
flandre": in zilver een keper van keel, beladen met drie penningen van zilver, vergezeld
van drie everzwijnskoppen van sabel. Volgens Bethune: in zilver een keper van keel,
beladen met drie ringen van goud, vergezeld van drie everzwijnskoppen van sabel
(Bethune, Epitaphes, p. 381 - Lautte, Jardin, p. 320).
Teirlinck:
- in keel drie teerlingen van goud.
Bron: (1500-G/09r-6-4: terlynck)
Zegel: "Jan Terlinc", schepen van de graaf van Vlaanderen in de ambacht Zomergem, zegelde
in 1480: een keper vergezeld van drie ruiten (= teerlingen) (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
25).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 518
Tempel (heer van):
- in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1535-U/103-01: h van hemtrout) - (1557-G/622: le sgr de le temple) - (1562-B/515:
le sgr de le temple)
Kreet: flandres flandres (1557-G)
Tempel (Robrecht van Vlaanderen genoemd van den):
- in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/139: h. robbrecht van der tempel) - (1582-B/117v-22: h. robbrecht van den
tempel)
Nota: (de Wree, Généalogie, D. I, p. 111 en D. II, p. 273)
Templeuve en Dossemer (heer van): Lok. B-7520
- in keel een keper van goud (Cambe genoemd Ganthois).
Bron: (1544-L/106: le sgr de templeuve)
- in purper (keel) een keper van goud.
Bron: (1570-B/2069: le sgr de templeuve) - (1570-G/223: le sgr de tempeleuve)
Templeuve en Dossemer (Hooggerechtshof van): Lok. B-7520
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, in het hart gebroken met een omgewende jachthoorn van sabel (Lannoy).
Bron: (1544-L/105: templeuve et doseme haulte justice)
Templeuve en Pévèle (heer van): Lok. F-59242
- in azuur het woord TEMPLEWE schuingeplaatst geschreven van zilver, tussen twee
versmalde schuinbalken van goud.
Bron: (1544-L/236: templeuve en pevle)
Temse (heer van): Lok. B-9140
- in goud een schuingeplaatst omgekeerd zwaard van sabel, vergezeld van twee
adelaars van hetzelfde, gebekt en gepoot van keel (Lefevre).
Bron: (1562-B/453: les sgr de tamise, leur surnom fut le febvre et ont aussy estez viscontes
de haerlebeque)
Nota: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 261-262)
Zie: Lefevre
Temse (stad): Lok. B-9140
- in azuur een sleutel van zilver, sleutelbaard naar links.
Bron: (1500-G/05r-1-2: temske)
Zegel: Temse zegelde in 1779: een sleutel, de sleutelbaard naar boven gericht (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 17).
Tenremonde (de):
- geschubd van goud en sabel.
Bron: (1650-L/52: de termonde)
Zegel: "Willaume de Tenremonde" zegelde in 1403: geschubd (Demay, Flandre, n° 5063).
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny: in sabel geschubd van goud. Volgens Rietstap: gevederd
van goud en sabel (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 338 – Rietstap, Armorial,
D. II, p. 894).
Zie: Mérignies – Vendeville
Tenremonde (Gilbert de):
- geschubd van goud en sabel, een barensteel van sinopel.
Bron: (1486-L/1446: gauvin termonde)
Zegel: "Willame de Tenremonde", burger van Rijsel, zegelde in 1426: geschubd en een
barensteel (Demay, Flandre, n° 4688).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 169-170)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 519
Tenremonde (Hendrik de):
- geschubd van goud en sabel, beladen in de rechterbovenhoek met een schelp van
zilver.
Bron: (1420-C/783: henry de tenremonde)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 783)
Tenremonde, broeder van Hendrik (Willem de):
- geschubd van goud en sabel, beladen in de rechterbovenhoek met een schelp van
hetzelfde.
Bron: (1486-L/1422: willaume de tennonde, frere audit henry)
Zegel: Willem de Tenremonde, zoon van wijlen Willem, zegelde in 1417: geschubd (de Raadt,
Sceaux, T. IV, p. 24).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 154)
Tenremonde, heer van Bachy (Filips de):
- geschubd van goud en sabel, de eerste schub van goud beladen met een ruit van keel.
Bron: (1544-L/140: phle de tenremonde, sgr de bacy)
Nota: (Boniface, Lille, n° 140)
Tenremonde, heer van Mérignies (Jacob de):
- geschubd van goud en sabel.
Bron: (1544-L/144: messgr jacques de tenremonde, sgr de merrignies)
Zegel: "Jaque de Tenremonde" zegelde in 1561: geschubd (Demay, Flandre, n° 1643)
Nota: (Boniface, Lille, n° 144)
Tenremonde, zoon van Willem (Hendrik de):
- geschubd van goud en sabel, een barensteel van sinopel.
Bron: (1486-L/1421: henry de termonde, filz de guillaume)
Zegel: "Henry de Tenremonde", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1429: geschubd
(Demay, Flandre, n° 2751).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 153)
Thant (Hendrik):
- in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van azuur een ster van goud.
Bron: (1470-D/126r-08: sire henry teru)
Nota: Hendrik Thant, ridder, wordt vermeld in 1297 onder de Liebaards en in hetzelfde
jaar onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en le dite
vile avoec Mons. de Flandres" vermeld men "Mons. Henri Tant”. In 1305 was hij schepen
van het Brugse Vrije (Delepierre, Documents, S. II-7, p. 28 - Delfos, Liebaards, p. 334
V-214 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 en D. II, pp. 8-9 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 47).
Thant (Jehan):
- in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van azuur een kasteel met drie
torentjes van goud.
Bron: (1395-G/1526: h' jan tant) - (1535-U/102-14: h jan tant)
- in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van azuur een kasteel met drie
open torentjes van goud.
Bron: (1525-C/184: h. jan tant) - (1582-B/118v-09: h. jan tant)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 184)
- in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van azuur een kasteel van goud,
geopend van keel.
Bron: (1562-B/503: messire jehan tant)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 520
Thant:
- in keel een ankerkruis van zilver, een vrijkwartier van azuur een kasteel met drie
torentjes van goud.
Bron: (1557-G/511: la mayson surnomé tandt)
Themseke, bastaard (Jehan van):
- in goud drie paardenkoppen van sabel, een schuinstreep van sabel over alles heen.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-44: jan van temscke b)
Helm: een getoomde paardenkop van sabel (1393-B)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 27)
Zegel: "Jan van Rheemseke", burger van Brugge, zegelde in 1414: drie getoomde
paardenkoppen en een schuinstaak erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 23).
Nota: Zo men het wapen zonder breuk aanneemt, zou het hier gaan om Jehan, zoon van
Jehan en van Katrien van Hoorne. Hij huwde eerst Agnes van Oostburg en vervolgens
Katrien van Dudzele en in een derde huwelijk met Maria van Melanen. Hij was schepen
van Brugge in 1383. Hij vergezelde de graaf van Nevers, Jan zonder Vrees, in 1395 naar
Hongarije. Hij nam samen met 24 andere Bruggelingen deel aan het steekspel gehouden
te Rijsel in 1408 (Gailliard, Bruges, D. VI, p. 21-23 - Gilliodts-van Severen, Inventaire,
D. IV, p. 481-482 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 398 - Van den Abeele,
Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p. 308).
Nota: Jan, bastaard van Themseke, nam deel aan de steekspelen van de Witte Beer tussen
1399 en 1408 en staat vermeld in de monsteringslijst van 1410 van Jan, heer van Gistel.
Een Jan van Themseke nam in 1408, samen met 24 andere Bruggelingen, deel aan het
steekspel gehouden te Rijsel (Buylaert, Adelslijsten, n° 489 – van den Abeele, Witte, p.
144).
Themseke (Lodewijk van):
- in goud drie paardenkoppen van sabel, getoomd van azuur.
Bron: (1445-L/274-08: h loich và temseche)
Zegel: "Lodewiic và Theimseke" zegelde in 1464 en 1467: drie getoomde paardenkoppen (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 23).
Themseke (van):
- in goud drie paardenkoppen van sabel, getoomd van azuur.
Bron: (1375-N/171: themsich)
Zegel: "Lodewic de Teimseke", burger van Brugge, zegelde in 1402: drie getoomde
paardenkoppen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 23).
- in goud drie paardenkoppen van sabel, getoomd van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1445-L/277-02: van temsseke (van temseke))
Thérouanne (graaf van): Lok. F-62129
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen.
Bron: (1557-G/008: le conte de terouane)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'argent, à la bordure bresquotée d'azur, à l'éscusson de
gueule sur le tout" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 149).
Thérouanne (stad): Lok. F-62129
- in zilver een morenkop van sabel, een schildhoofd van azuur, beladen met drie lelies
van goud.
Bron: (1375-S/22r-02: terouanne)
Zegel: Het officialaat van Thérouanne, zegelde in 1445: het bovenlichaam van een bisschop,
vergezeld van twee lelies (Demay, Artois, n° 2323).
Thieffries (heer van): Lok. F-59780
- geschuinbalkt van azuur en goud, een vrijkwartier van zilver.
Bron: (1544-L/238: de le sgr de le tieffries)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 521
Zegel: "Watier de Tieferies" zegelde in 1388: geschuinbalkt van zes stukken, een vrijkanton
van hermelijn (Demay, Flandre, n° 4689).
Thiembronne (Guichard de):
- in zilver een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel, gebekt en gepoot van keel,
een hartschild gewarsbalkt van hermelijn en sinopel.
Bron: (1450-M/01r-6: guischart de tiebrone)
Zegel: Guichard Bournel, heer van Namps-au-Mont, zegelde in 1446: een hartschild
vergezeld van een binnenzoom van acht papegaaien (de Belleval, Ponthieu, n° 224).
Wapen: Volgens Delgrange: in zilver een binnenzoom van tien papegaaien van natuurlijke
kleur, een hartschild gedwarsbalkt van sinopel en hermelijn (Delgrange, Boulonnais, n°
94).
Nota: Guichard de Thiembronne staat vermeld in 1436 tussen de aanvoerders van de
strijdmacht die de Engelsen diende te bestrijden voor Calais (Douët d'Arcq, Monstrelet,
D. V, p. 235).
- in zilver een binnenzoom van papegaaien van (sinopel), gepoot van keel, een hartschild
gewarsbalkt van hermelijn en sinopel.
Bron: (1470-P/351v-2: guiscart de tiembronne)
- in zilver een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel, gebekt en gepoot van keel;
een hartschild van zilver twee dwarsbalken van azuur.
Bron: (1600-W/096r-5: guisscart de thieubrone)
Thiembronne (heer van): Lok. F-62560
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van papegaaien van sinopel, gebekt
en gepoot van keel.
Bron: (1375-B/37v-3: les armes de thiembronne) - (1450-B/2759: tienbronne)
Nota: Het zijn de wapens van de familie Bournel, welke rond 1350 heren van Thiembronne
werden (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, p. 1415).
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
gepoot en gehalsband van keel.
Bron: (1425-S/0717: le sieur tiembronne)
Kreet: tiembronne (1425-S)
Zegel: "Loys Bournel", ridder, heer van Thiembronne, zegelde in 1416: een hartschild
vergezeld van een binnenzoom van acht papegaaien (de Belleval, Ponthieu, n° 223).
- in sabel twee gaande en aanziende leeuwen van goud (Rouault).
Bron: (1425-S/0724: le sieur tiembronne)
Zegel: Joachim Rouault, ridder, heer van Gamaches, maarschalk van Frankrijk, zegelde in
1474: twee gaande en aanziende leeuwen (de Belleval, Ponthieu, n° 658).
Wapen: Klaas Rouault, heer van Gamaches, was baron van Thiembronne in de XVI de eeuw.
Volgens de La Gorgue-Rosny voerden de familie Rouault: in sabel drie gaande en
aanziende leeuwen van goud. Volgens hun zegel evenwel twee gaande en aanziende
leeuwen (de Belleval, Ponthieu, n° 651-660 - de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. III, pp.
1278 en 1416).
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1439-B/01-07: thyonbrone) - (1450-L/060-4: thienebronne) - (1450-M/01r-5:
tienbrone baron)
Helm: een opvliegende papegaai van sinopel, gebekt en gepoot van keel, geplaatst op een
wrong van zilver en keel (1439-B)
Nota: (van den Eeckhout, Bruxelles, n° 01-07)
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van tien papegaaien van sinopel,
gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1445-L/289-02: timbrone)
Wapen: (Delgrange, Boulonnais, n° 93)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 522
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van papegaaien van (sinopel), gepoot
van keel.
Bron: (1470-P/350v-2: le sgr de thiembronne)
Kreet: bournel (1470-P)
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van acht papegaaien van sinopel,
gebekt en gepoot en gehalsband van keel.
Bron: (1475-S/157r-03: le baron de thiembròne) - (1500-S/50v-4: tienbronnes) - (1600-
O/047r-3: le sgr de tiembronne) - (1600-W/096r-4: thieubrone baron)
Kreet: thiembròne (1475-S)
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van tien papegaaien van sinopel,
gebekt, gepoot en gehalsband van keel.
Bron: (1500-Q/20v-04: mon de tinbrone)
- in zilver een hartschild van keel, een binnenzoom van papegaaien van sinopel.
Bron: (1570-B/1690: le baron de tiembrone)
Kreet: bourne (1570-B)
- in zilver een leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1600-W/096v-1: thieubrone baron)
Zie: Bournel
Thiennes (heer van): Lok. F-59189
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde (Planques), een
barensteel van keel.
Bron: (1410-P/23v-4: s' de tiennes)
Nota: Boudewijn de La Planque, heer van Heuchin, werd heer van Thiennes door zijn huwelijk
met Gertrude, vrouw van Thiennes en van Blaringhem. Hij ondertekende een charter in
1235 (Goethals, Dictionnaire, D. IV, pp. 559-560).
- in goud een kruis van keel, getralied van zilver.
Bron: (1500-G/01v-6-1: tyneis) - (1570-B/1966: armes de tiennes) - (1570-G/215v: armes
de tiennes) - (1600-W/093r-6:) - (1650-C/62r-12: de thiennes)
- in azuur een (golvende) binnenzoom van goud; een hartschild van zilver een leeuw van
keel.
Bron: (1570-B/1963: le sgr de tiennes) - (1570-G/215: le sgr de thiennes) - (1650-C/62r-
09: sgr de thiennes)
- in goud een zoom van azuur.
Bron: (1570-B/1964: armes de tiennes) - (1570-G/215: armes de thiennes) - (1650-C/62r-
10: de thiennes)
Zegel: "Sigeri de Tiennes" zegelde in 1245: een vol wapen en een zoom (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 3687 - Feuchère, Ecusson, p. 30).
- in azuur een (golvende) binnenzoom van goud, een hartschild gedeeld I, in zilver een
leeuw van keel; II, van keel.
Bron: (1570-B/1965: de tiennes) - (1570-G/215: armes de thiennes) - (1650-C/62r-11: de
thiennes)
Wapen: Volgens Bethune: in goud een binnenzoom van azuur, een hartschild gedeeld I, in
zilver een leeuw van keel; II, in keel; het hartschild omgeven van een zoom van azuur
(Bethune, Epitaphes, p. 381).
- in azuur een (golvende) binnenzoom van zilver; een hartschild van zilver een leeuw
van keel, een zoom van azuur.
Bron: (1650-B/294-05-4: thienes)
Zie: Caestre
Thieulaine (Daniel de):
- in zilver vier dwarsbalken van azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
adelaars van goud, over alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 523
Bron: (1486-L/1437: daniel thieulaine)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 164)
Thieulaine (de):
- in zilver vier dwarsbalken van azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
adelaars van goud, over alles heen.
Bron: (1650-L/56: thieulaine)
Zegel: "Jehan Tulaine" zegelde in 1383: gedwarsstreept en een schuinbalk beladen met drie
adelaars erover (Demay, Flandre, n° 2445).
Wapen: Volgens de La Gorgue-Rosny: gedwarsstreept van zilver en azuur, een schuinbalk van
keel, beladen met drie adelaars van goud, over alles heen (de La Gorgue-Rosny,
Recherches, D. IV, p. 338).
Thieulaine (Evrard de):
- in zilver vier dwarsbalken van azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
adelaars van goud, over alles heen.
Bron: (1486-L/1445: erard thieulaine)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 169)
Thomme (Wouter van):
- in keel bezaaid met blokjes van zilver, drie wassenaars van hetzelfde.
Bron: (1445-L/271-09: wout' và tomme)
Zegel: Wouter van Thomme, schepen van het ambacht van Ieper in 1466, zegelde: drie
wassenaars vergezeld van zes blokjes, zoomsgewijs geplaatst 3, 2 en 1 (Bonaert, Sceaux,
p. 427).
Thumeries (heer van): Lok. F-59239
- in keel het woord TVMERIE naast elkaar geschreven tussen twee versmalde
dwarsstaken, alles van goud.
Bron: (1544-L/264: thumerie)
Tiedeghem (Wouter van):
- geschaakt van zilver en azuur, een schuinstaak van keel, beladen met drie schelpen
van goud, over alles heen.
Bron: (1470-D/126v-06: sire woutre de tetinghen)
Nota: Wouter van Tiedeghem, ridder, staat vermeld in 1302 als Leliaard. De rekeningen van
de stad Brugge vermelden in 1302 een “here Venant van Tetenghem” en in 1340 ontvangt
een “Venant de Tetinghen”, schildknaap, zijn soldij voor zijn deelname aan de veldslag
(Colens, 1302, p. 222 - Delfos, Liebaards, p. 330 L-76 – Kervyn de Lettenhove, Froissart,
D. XXI, p. 247 - Le Glay, Archives, n° 1596, D. II, p. 120 - Merghelynck, Beauvoorde, D.
II, p. 18 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 47 - Verbruggen, Guldensporen, pp. 223 en 225).
Zie: Tiegem
Tiegem (heer van): Lok. B-8573
- geschaakt van zilver en azuur, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1260-H/349: le sr de preb) - (1380-U/1857: celui de tetinghem) - (1380-W/29v-22:
cellui de tetighem) - (1470-D/129r-03: celuy de telinghem) - (1570-B/1916: le sgr de
thiedeghem) - (1650-C/61r-16: sgr de thiedeghem)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1470-P/391r3: le sgr de tiedeghem) - (1600-E/158v-3: celuj de singhem) - (1650-
B/294-05-3: tillegem)
- geschaakt van zilver en azuur van vier rijen, een schuinstreep van keel over alles
heen.
Bron: (1475-S/166v-06: le sgr de tilinghen)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1535-U/095-03: sr de trugen)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 524
- geschaakt van zilver en azuur van vier rijen, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1570-G/211v: le sgr de thiedeghem)
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een schuinstaak van keel, beladen met
drie schelpen van goud, over alles heen.
Bron: (1600-E/155v-3: celuj de temighem)
Zie: Tiedeghem
Tielt (stad): Lok. B-8700
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie sleutels van sabel, de twee in het
schildhoofd afgewend, een getande zoom van hetzelfde.
Bron: (1460-G/210-4: tielt n vlaendere)
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie sleutels van sabel, een getande zoom
van keel.
Bron: (1557-G/069: thielt)
Zegel: Tielt zegelde in 1438: een keper vergezeld van drie omgewende sleutels (de Ghellinck,
Sceaux, p. 349 - De Mey, Sceaux, n° 58, p. 297).
Tillegem (heer van): Lok. B-8200
- geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1400-G/158r-07: cz ligehen) - (1425-S/0263: le sieur de tilenghien) - (1550-B/F-
057: le sr de telinghen) - (1570-B/1917: le sgr de thylyghem) - (1600-G/0321: linlinghem)
- (1650-C/61r-15: sgr de thielleghem)
- geschaakt van zilver en keel van vijf rijen.
Bron: (1450-M/13v-9: tilleghem) - (1650-B/293-05-8: hallengien)
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen.
Bron: (1470-P/391r4: le sgr de tilinghien) - (1535-U/096-12: tillinghem)
- geschaakt van zilver en keel van vier rijen.
Bron: (1475-S/163v-12: le sgr de tilinghen) - (1570-G/211v: le sgr de thilighem)
- geschaakt van zilver en keel van zeven rijen.
Bron: (1535-U/086-06: sr de cuilinghem)
- geschaakt van zilver en sabel van vijf rijen.
Bron: (1543-B/154v-5: sr de tellenq) - (1562-B/300: les sgr de tilleghem)
- geschaakt van zilver en sabel van zes rijen.
Bron: (1557-G/346: le sgr de tilleghem) - (1600-E/156r-6: celuj de theleque)
Kreet: vormyselle (1557-G)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde (Baenst).
Bron: (1562-B/217: leur surnom est de baenst et ont aussy este sgr de tilleghem)
Nota: (De Flou, Toponymie, D. XV, p. 914)
Zie: Baenst
Tillegem (Jehan van):
- geschaakt van zilver en sabel, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1470-D/127r-01: le sire jehan de telgue)
Nota: Jehan van Tillegem was een zoon van Wouter van Wartenbeke, zoon van Jehan van
Vormezele, de broer van Wouter III, heer van Vormezele. Jehan van "Tileke", ridder,
wordt vermeld in 1302 als Liebaard. Van 1306 tot 1318 wordt onder de schepenen van
het Brugse Vrije een "Jan van Tilleque", ridder, vermeld (de Ghellinck d’Elseghem,
Vaernewyck, D. I, pp. 78-81 - Delepierre, Documents, S. II-7, pp. 29-35 - Delfos,
Liebaards, p. 333 V-215 – de Limburg-Stirum, Codex, D. II, pp. 8-9 - van den Eeckhout,
Dupuy, pp. 47-48 - Warlop, Tillegem, pp. 172-174).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 525
Tincques (heer van): Lok. F-62127
- in azuur drie adelaars van goud.
Bron: (1400-A/109: tenques)
- in goud drie paalsgewijs geplaatste zeelten van keel.
Bron: (1425-S/0664: tenecques) - (1568-B/08v-12: tencques) - (1570-B/1680: le sgr de
tencques)
Zegel: "Colart de Tencques", stalmeester van de koning, zegelde in 1386: drie adelaars of
beter drie zeelten (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 295).
- in azuur drie adelaars van goud, gepoot van keel.
Bron: (1425-S/0665: tenecques) - (1550-B/A-116: le sr de tenques) - (1568-B/09r-01:
tencques) - (1570-B/1680: le sgr de tencques) - (1570-G/189r-2: le sgr de tencques)
- in azuur drie adelaars van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1445-L/291-05: mô de tenques) - (1535-U/128-06: sr de toùcques)
Zie: Popoff, Artois, n° 4 en 169
Toillier (Wauquier Le):
- in goud een adelaar van keel, een zoom van sabel.
Bron: (1486-L/1385: denis de priaulx)
Nota: Volgens Boniface, Wauquier Le Toillier (Boniface, Epinette, pp. 128-129).
Tolbins (de):
- in goud een schuinkruis van azuur, een getand kruis van zilver over alles heen.
Bron: (1557-G/600: la mayson surnomé tolbyns) - (1562-B/508: les sgr et maison de tolbins)
Nota: In 1315 wordt onder de schepenen van het Brugse Vrije een "Willem Tolbin", ridder,
vermeld. In 1316 wordt hij aangegeven als "Willem Tollin", ridder (Delepierre,
Documents, S. II-7 pp. 33-34)
Tollenaere (de):
- in sinopel drie kepers geschaakt van zilver en keel van drie rijen, gebroken in het
hart met een schildje geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom geblokt van
hermelijn en keel.
Bron: (1430-C/086-16: tolnere (tollenaere))
- in sinopel drie kepers geschaakt van keel en zilver van twee rijen.
Bron: (1500-G/01v-1-4: tollenare)
- in sinopel drie kepers geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1550-A/12r-02: tollenare) - (1557-G/674: la mayson surnomé toellenare)
Zegel: Gerard de Tollenaere zegelde in 1434: drie kepers geschaakt (de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 39).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, pp. 79 en 285 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 349)
- in azuur (sinopel) twee (3) kepers geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1568-B/58r-01: tollenaere)
Tollenaere (Gerard de):
- in sinopel drie kepers geschaakt van goud en keel van twee rijen.
Bron: (1445-L/274-10: gheert de tollener)
Zegel: Gerard de Tollenaere, schepen van Kortrijk, zegelde in 1398: drie kepers geschaakt
van twee rijen (Warlop, Kortrijkse, p. 38).
Tollenaere (heer van): Lok. B-8930
- in sinopel een keper (3 kepers) geschaakt van keel en zilver van twee rijen.
Bron: (1600-W/093v-6: le sgr de tollenare)
Zegel: Rogier de Tollenaere, schepen van Kortrijk, zegelde in 1323: drie kepers geschaakt
van twee rijen (Warlop, Kortrijkse, p. 36).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 526
Wapen: Familie waarvan verscheidene leden schepen waren van Gent sinds 1302. Zij voerden
normaal: in sinopel drie kepers geschaakt van zilver en keel (de L'Espinoy, Noblesse, p.
349).
Nota: Het leen "de Tollenaere" bevond zich te Lauwe (B-8930) en Marke (B-8500)
(Merghelynck, Vademecum, p. 225).
Tollenaere (Rogier de):
- in sinopel drie kepers geschaakt van goud en keel van twee rijen, een hartschild
geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van
keel.
Bron: (1445-L/275-11: h rosier de tollener)
Nota: De lijst van de gezellen van Filips, hertog van Bourgondië, vermeldt in het kwartier
van Kortrijk een "messire Rogier Tolnare" (Buylaert, Adelslijsten, n° 1239 - van den
Eeckhout, Toison, p. 127).
Tollenaere (Zeger de):
- in sinopel drie kepers geschaakt van zilver en keel van twee rijen.
Bron: (1331-T/15r-1: sohier tollenoirre)
Tollenaere (Zeger):
- in zilver een schildhoofd van sabel, bezaaid met hermelijnstaartjes van goud.
Bron: (1326-A/52: sohier tonnelare, bourgois de bruges)
Nota: "Soyer Tholnare" schepen van Brugge in 1341 (Gilliodts van Severen, Bogarde, D. II,
p. 242 - Van den Abeele, Witte, p. 144).
Tollinck (Jehan):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met een hartschild van azuur een leeuw
van goud.
Bron: (1445-L/275-06: jan tollen)
Tollinck (Joost):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, beladen met een hartschild van azuur een leeuw
van goud.
Bron: (1445-L/273-12: h joes tollin casant)
Tollinck (Willem):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1470-D/124v-01: sire guillaume taulay)
Nota: In 1297 onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en le
dite vile avoec Mons. de Flandres" wordt "Mons. Wi. Tollin” vermeld. Hij wordt in 1302
aangegeven als Liebaard (Delfos, Liebaards, p. 334 V-218 - de Limburg-Stirumu, Codex,
D. I, p. 301).
Tollinck:
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde.
Bron: (1557-G/539: la mayson surnomé tollync)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een zoom geblokt van
zilver en keel.
Bron: (1650-B/293-07-7: tollinck vicecomes de alost)
Zegel: "Baudewin de Poperode, militis, castelain d'Alost", zegelde in 1303: een klimmende
leeuw en een getraliede zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10329).
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde, beladen met een hartschild van azuur een leeuw van goud, een zoom
geblokt van keel en zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 527
Bron: (1650-B/294-03-5: tollinck vicecomes d'alost)
Zegel: Jehan Tollinck, ridder, burggraaf van Aalst, zegelde in 1365: een dwarsbalk getopt
met drie meerltjes, gebroken met een hartschild met een leeuw, (een geblokte zoom?)
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 39).
Tombes (heer van Les): Lok. F-59237
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie gotische Y van zilver, gekroond van goud (Lattre);
2 en 3, in keel twee dwarsbalken van zilver (Bataille).
Bron: (1544-L/195: le sgr destombes)
- in azuur drie gotische Y van zilver, gekroond van goud (Lattre).
Bron: (1570-B/2013: le sgr destombes) - (1570-G/219: le sgr des tombes) - (1650-C/63r-
10: de lattre, sgr destombes)
Zie: Carnoye
Tomme (heer van): Lok. B-8700
- in goud een gaande leeuw van sabel (Poecke), een barensteel van azuur.
Bron: (1410-P/03v-2: s' de tobes)
- in goud een gaande leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1557-G/291: le sgr de tomme)
- gedeeld van goud en sinopel, een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van
keel, over alles heen.
Bron: (1557-G/400: le sgr de ronne)
- in goud een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van
keel.
Bron: (1562-B/081: les sgr de comme, leur surnom fut de pouckes)
- gedeeld van goud en sinopel, een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel, over alles heen.
Bron: (1562-B/083: les sgr de ronne)
Tomme (Wouter van Poecke, heer van):
- gedeeld van goud en sinopel, een gaande leeuw van sabel over alles heen.
Bron: (1470-D/126r-02: sire woutre staucume)
Nota: Wouter van Poecke, zoon van Eulard, heer van Poeke, en van Mathilde van Comines,
staat vermeld in 1326 (Hoste, Poeke, p. 11).
Torhout (heer van): Lok. B-8820
- in zilver een toren getorend met een bedekt stuk van sabel.
Bron: (1557-G/186: le sgr de thourhout)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een karbonkel van goud; 2 en 3, in goud een dwarsbalk
geschaakt van zilver en keel van drie rijen, over alles, Bourgondië-nieuw; in het
hart Vlaanderen (Kleef).
Bron: (1562-B/480: les sgr de torrout, leur surnom est de cleves)
Zie: Roeselare – Wijnendale
Torhout (stad): Lok. B-8820
- in zilver een toren getorend met een stuk van sabel, vergezeld in het schildhoofd
van twee sleutels van sabel.
Bron: (1557-G/058: thoroudt)
Zegel: Torhout zegelde in 1309: een kasteel (eigenaardige tekening) begeleid van twee
bomen; en als tegenzegel: twee afgewende sleutels (de Ghellinck, Sceaux, p. 351 - De
Mey, Sceaux, n° 59, pp. 298-301).
Torhout (van):
- in zilver drie getorende torens van sabel.
Bron: (1500-G/05r-4-2: vande turre)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 183)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 528
- verdeeld door een omgekeerde gaffelsnede 1 en 2, in keel een open getorende toren
van goud; 3, in zilver een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/09r-2-1: van torhaut)
Zegel: Rogier van Tornout zegelde in 1523: een toren met een spits dak (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 43).
Torre (heer van Ten):
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een keper van hetzelfde.
Bron: (1557-G/672: le sgr de la tour)
Nota: De Flou vermeldt meerdere lenen en heerlijkheden met de naam "Ten Torre". Te
Wijtschate was er een hoeve genaamd "Het Torreken" (De Flou, Toponymie, D. XV, pp.
972-985 en 994).
Zie: Blanckaert – Wijtschate
Tortelboom (van):
- in azuur een boom van goud.
Bron: (1500-G/09r-4-1: torteboom)
Zegel: Peter van Tortelboom zegelde in 1398: een boom, getopt met een vogel en vergezeld
in de punt van een wassenaar en een ster? (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 44).
Tourcoing (heer van): Lok. F-59200
- in zilver drie leeuwen van sinopel (Lannoy); een hartschild van sabel tien ruiten van
zilver (Esnes).
Bron: (1570-B/1844: le sgr de torcoin)
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, een hartschild met het wapen van Esnes.
Bron: (1570-G/206: le sgr de torcoing)
Zie: Molembaix
Tourmignies (heer van): Lok. F-59710
- in keel een dwarsbalk van hermelijn (Aigremont).
Bron: (1375-B/34r-2: le seignr de bormegnies) - (1407-O/056: sr de tourmegynes) - (1410-
P/06v-5: s' de tourenn gines) - (1470-P/395v1: le sgr de tourmignies) - (1475-S/165v-
03: le sgr de formignies) - (1535-U/098-03: de tourmegnies) - (1544-L/123:
tourmignies) - (1550-B/F-073: le sr de tourmignies) - (1557-G/590: le sgr de tornequis)
- (1562-B/484: les sgr de tornegnis) - (1570-B/1857: le sgr de tourmignies) - (1570-
G/207: le sgr de tourmignies)
Zegel: Gillis, heer van Tourmignies, ridder, zegelde in 1387: een dwarsbalk van hermelijn,
beladen met een schildje met een leeuw (Demay, Flandre, n° 1655).
Tournemine
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie klaverbladen van sinopel, een schildhoofd van
azuur, beladen met een gaande leeuw van goud; 2 en 3, in azuur getralied van goud.
Bron: (1500-G/04v-8-6: tournemyne)
Tournoy = Overmere ? (heer van):
- in azuur een leeuw van goud, een schuinbalk geblokt van hermelijn en keel.
Bron: (1562-B/407: les sgr de tournoy)
Tramerie (heer van La): Lok. B-7700
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/670: le sgr de tramourye) - (1562-B/456: les sgr de tramerie)
Zegel: Isabelle de la Tramerie, abdis van les Prés te Douai, zegelde in 1590: een keper
vergezeld van drie vogels (Delgrange, Cachets, D. 1, p. 29 - Demay, Flandre, n° 7290).
Nota: Le Carpentier citeert Tramet de la Trameries die in 1422 tot ridder werd geslagen
door de hertog van Bourgondië. Hij voerde hetzelfde wapen. Een leen met naam

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 529
Tremmerie is gelegen te Moeskroen (De Flou, Toponymie, D. XV, p. 1031 - Le Carpentier,
Cambray, D. II, pp. 1046-1047).
Trazegnies (heer van): Lok. B-6183
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom van keel.
Bron: (1450-B/0836: tresengys)
Helm: twee ouderlingen koppen met lange hals komende uit een hoed van keel, omgeslagen
van hermelijn (1450-B)
Zegel: "Ostes sires de Trasignies", zegelde in 1374 en 1391: drie schuinbalken beladen met
een schaduwleeuw en een uitgeschulpte zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10498 -
Laurent, Namur, n° 1214).
Triest:
- in sabel een hazewind van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee jachthoorns
van hetzelfde.
Bron: (1500-G/01v-5-1: triest)
- in sabel een hazewind van zilver, vergezeld in het schildhoofd van twee jachthoorns
van hetzelfde (wapen omgewend)
Bron: (1524-G/i-02: tryest)
Zegel: Klaas Triest zegelde in 1521: een haas vergezeld in het schildhoofd van twee
jachthoorns (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. 2, p. 227).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "de sable à vn leurier & deux trompas d'argent liez de
gueulle". Volgens Lautte: "de sable à vn levrier, & deux tròpes d'argent, à collier &
cordelles d'or" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 642 - Lautte, Jardin, p. 325).
Trompes (des):
- in sabel een jachthoorn van zilver, versierd van keel, gebonden van azuur.
Bron: (1500-G/10v-6-2: de trompers)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Trompes": in sabel een hoorn
van zilver, versierd van goud, gebonden van keel (Lautte, Jardin, p. 326).
Troyen (van):
- in sabel twee afgewende leeuwen van goud, getongd van keel.
Bron: (1500-G/05v-3-5: van troyen)
Wapen: Dansaert en Lautte geven: in sabel twee afgewende leeuwen van goud (Dansaert,
Armorial, p. 376 - Lautte, Jardin, p. 325).
Tupigny (Godefroid de):
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van zes schelpen van hetzelfde,
een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1265-W/O816: godefroi de tupeingni)
Tupigny (heer van): Lok. F-02120
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsbalkt van goud en keel; 2 en 3, in azuur een hartschild
van zilver, een zoom van schelpen van hetzelfde.
Bron: (1370-M/0653: s' de tappigny)
Kreet: mourain (1370-M)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht
schelpen van hetzelfde (Beaurain); 2 en 3, gedwarsbalkt van goud en keel
(Oudenaarde).
Bron: (1380-U/1925: le sire de tuppegny) - (1470-D/134v-01: le sire de tupaigny) - (1543-
B/186r-2: sr de tupegnye)
Kreet: miaurain (1380-U)
Zegel: Jehan de Tupigny zegelde in 1347: gevierendeeld 1 en 4, een hartschild vergezeld
van een binnenzoom van acht schelpen; 2 en 3, gedwarsbalkt (Feuchère, Ecusson, p. 16).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 530
Nota: Wouter III de Tupigny huwde Marguerite van Audenarde, dochter van Jehan, heer
van Oudenaarde en van Mahaut de Cresecques (Meurgey de Tupigny, Tupigny, pp. 1 en 5).
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht
schelpen van hetzelfde; 2 en 3, gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1380-W/31r-22: le sr de tupigny) - (1535-U/154-01: s de cupigny)
Kreet: mauram (1380-W)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van
meerltjes van hetzelfde; 2 en 3, gepaald (gedwarsbalkt) van goud en keel.
Bron: (1407-O/152: de tupigny)
- gevierendeeld 1 en 4, gedwarsbalkt van keel en goud; 2 en 3, in azuur een hartschild
van zilver.
Bron: (1471-R/60-06: le sgr de cupegny)
Kreet: maurain (1471-R)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van schelpen
van hetzelfde; 2 en 3, gedwarsbalkt van keel en goud.
Bron: (1600-G/0947: les armes de tupigny)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur een hartschild van zilver, een keper van keel erover;
2 en 3, in goud drie dwarsbalken van keel.
Bron: (1600-W/057r-2: les armes de cupegny)
Tupigny (Wouter de):
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht schelpen van hetzelfde.
Bron: (1278-C/dH-18v: wouter van tuppijn)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van acht schelpen van goud.
Bron: (1278-C/159: wautier de tupigny)
Zegel: Walter de Tupigny zegelde in 1256: een hartschild vergezeld van een binnenzoom van
negen schelpen en Walter de Tupigny, heer van Yron, zegelde in 1282: een hartschild
vergezeld van een binnenzoom van acht schelpen (Demay, Flandre, n° 1671 - Feuchère,
Ecusson, p. 16).
Nota: (Meurgey de Tupigny, Tupigny, p. 5)
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van schelpen van hetzelfde.
Bron: (1279-H/445: water de tupigni) - (1279-R/445: water de tupigni)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 426)
Tupigny = Coupigny ? (heer van):
- in azuur een hartschild van goud.
Bron: (1570-B/1601: le sgr de tuppigny) - (1570-G/182v-6: le sgr de tuppigny)
Turpin, heer van Laval (Gewijde):
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een leeuw van azuur; 2 en 3, in zilver een schildhoofd
van goud, beladen met drie meerltjes van sabel.
Bron: (1420-C/413: messire guy turpin, sgr de laval)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 413 - van den Eeckhout, Toison, n° 12)
Turpin:
- in goud een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van azuur, een getande
zoom van sabel.
Bron: (1557-G/269: turpin)
Kreet: helpt godt ende sint chrystoffle turphin (1557-G)
Zie: Gavere

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 531
Uitbergen (heer van): Lok. B-9290
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
met vijf ringen van zilver, over alles heen.
Bron: (1557-G/247: le sgr de huutberghe)
Uitkerke (heer van): Lok. B-8370
- in goud een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1372-B/0606: die he van wtkerke)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1395-G/0953: he' van uytkyrken) - (1400-D/169r:) - (1407-O/009: de huchequerque)
- (1425-S/0289: le sieur de dunkerke en 0318: le sieur de dunkerke) - (1450-L/081-3:
utquerqe) - (1470-D/119v-05: le sire de uuvkeutre) - (1470-P/394v2: le sgr de uutkerke)
- (1475-S/164v-08: le sgr de utquerque) - (1500-G/01v-5-4: uitkerke) - (1500-S/68v-4:
utkerke) - (1525-C/169: huutkerke) - (1543-B/152v-1: sr de dunquerque) - (1550-A/08v-
10: witkercke) - (1550-B/F-091: le sr de dunquerque) - (1557-G/139: le sgr de
huudtquerque) - (1562-B/476: les sgr de hutkercke, leur surnom fut le josnee) - (1570-
B/1927: le sgr d'utkercke en 1987: le sgr de wtquerque) - (1570-G/212v: le sgr
d'uutkerke en 217: le sgr de uutkercque) - (1582-B/115v-18: h. van wtkercke en 118r-19:
huuckercke oft wtkercke) - (1600-E/152v-2: celuj de uutkerke en 154v-6: celuj
duetkerck) - (1600-W/048v: le sgr de hutkerke en 90r-6: le sgr de huitkerck) - (1650-
B/293-03-5: dns de utkerke) - (1650-C/61v-02: sgr de utkerke en 62v-13: utkercke)
Helm: een hondenkop van zilver, gehalsband van goud, geledigd van keel (1600-W)
Zegel: "Johis de Hvtcerke" zegelde in 1293 en "Gerardi de Utkerke, militis", zegelde in
1305: een kruis beladen met vijf schelpen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10502 -
Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, p. 34).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 318 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 125)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) beschrijft in zilver een kruis van sabel, maar tekent
het kruis beladen met vijf schelpen van goud (1600-E/154v-6).
- in zilver een schuinkruis (kruis) van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1425-S/0296: le sieur uuikerke) - (1550-B/F-098: le sr de utquerque)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1454-B/1215: dunquerque) - (1525-C/012: huutkerke) - (1535-U/092-15: sr
d'uutkerke)
- in zilver een kruis van sabel.
Bron: (1543-B/144v-4: dunquerque en 153v-6: sr de snelkercke) - - (1650-C/44r-05:
dunkerke)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn);
een hartschild van zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1562-B/059: les sgr de hutkerke, leur surnom est de halewin)
- in goud een kruis van sabel, een barensteel met vijf hangers van sinopel.
Bron: (1562-B/210: les sgr de dunkerke, leur surnom fut de bruges)
- in goud een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1568-B/62v-07: d'uutkerke)
Utenberghe (van):
- in sabel drie wassenaars van zilver.
Bron: (1500-G/05r-3-6: uutenberghe)
Wapen: Volgens d'Hane-Steenhuyse, Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de
familie "Uutenberghe": in zilver drie schelpen van sabel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse,
D. I, p. 143 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 964).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 532
Utendale:
- in azuur twee afgewende vleugels van zilver.
Bron: (1500-G/08v-8-7: uutendale)
- in azuur twee afgewende vleugels van goud.
Bron: (1524-G/a-04: wtendale)
Wapen: Philippe de L'Espinoy geeft als wapen: in azuur twee gespreide vleugels van goud (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 363-364 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 964 - Lautte, Jardin, p.
348).
Utenhove (Gaspar):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie tweelingsbalken van keel; 2 en 3, in sabel drie
leeuwen van zilver; een hartschild van sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1535-U/085-09: jaspar)
Kreet: sans ennoy (1535-U)
Wapen: "De wapenen van Utenhove ghecarteleert met Vaernewick ende Vilain over al"
bevonden zich op het graf van Jehan Utenhove, overleden in 1492. Hetzelfde wapen is
eveneens aanwezig op het graf van Lieven Utenhove, heer van Ophasselt, overleden in
1493 (Bethune, Epitaphes, pp. 46 en 98).
Nota: Waarschijnlijk dient men “Jacques” te lezen in plaats van “Jaspar”, zoon van Jehan
Utenhove en van Quintine van den Putte (de Kerckhove, Utenhove, pp. 319-320).
Utenhove (Gillis):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie griffioenkoppen van keel,
getongd van azuur.
Bron: (1525-C/240: h. gyeles van hove) - (1582-B/119v-12: h. gielis van den hove)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 240)
Utenhove (heer van):
- in sabel een schildhoofd van zilver, beladen met drie griffioenkoppen van keel,
getongd van azuur.
Bron: (1562-B/372: les sgr de le court)
Zegel: Gillis uten Hove, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1354 een akte van de
baljuw van Aalst: een vol wapen met een schildhoofd beladen met drie
hermelijnstaartjes? (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 89).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Utenhove (Jehan):
- in zilver drie drielingsbalken (tweelingsbalken) van keel.
Bron: (1410-P/02v-5: s' ihan de belrose)
Zegel: Een Jehan Utenhove, algemeen ontvanger van Vlaanderen en Artesië, zegelde in 1416:
gevierendeeld 1 en 4, drie tweelingsbalken; 2 en 3, drie leeuwen; over alles een schildje
met een dwarsbalk (de Raadt, Sceaux, D. II, p. 90).
Nota: Een Jehan Utenhove, derde zoon van Willem genoemd Willem van Over Leye, en van
Wivine de Gruutere, is in 1350 aangegeven als borg voor Catharina Rike, echtgenote van
Mark van Machline. Een andere Jehan Utenhove genoemd ser Annoits genoemd de Rof,
vierde zoon van ser Annoet Utenhove en van Agathe van Putthem, huwde Kateline de
Meersman. In 1347 stond hij aan het hoofd van de gentenaars van de Sint-
Niklaasparochie, in opstand tegen de graaf van Vlaanderen. In 1369, is hij getuige voor
zijn neef Klaas Utenhove. Zijn goederen werden op 4 februari 1380 verdeeld.
Ontsproten uit een jongere tak zou hij zijn wapen moeten breken hebben met een
barensteel van zilver (de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 254-256 - de
Kerckhove, Utenhove, pp. 205-206, 215, 220, 314 en 323-324).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 533
Utenhove (Karel):
- in zilver drie tweelingsbalken van keel.
Bron: (1538-W/112:)
Helm: twee afgewende vogelkoppen, kijkende naar een waaier van veders (1538-W)
Zegel: Een Nicolaas Utenhove zegelde in 1372: drie tweelingsbalken, de bovenste beladen
met drie blokjes (de Pauw, Artevelde, n° 37)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 120 - de Kerckhove, Utenhove, p. 213)
Utenhove (Klaas):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver zes (3) tweelingsbalken van keel; 2, in sabel drie
leeuwen van zilver (Vaernewyck).
Bron: (1470-D/123r-08: her claus uten hoves : schuucvelne etde wauwyn)
Nota: "Sanders van Vaernewike over Clays hoer Utenhove" vermeld in 1351 (de Ghellinck
d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 161 – de Kerckhove, Utenhove, pp. 219-222 - van den
Eeckhout, Dupuy, pp. 48-49).
Utenhove:
- in zilver drie tweelingsbalken van keel.
Bron: (1500-G/08r-3-7: uutenhove en rubempre) - (1524-G/f-10: uutenhove) - (1550-A/13r-
05: utenhove) - (1557-G/612: la mayson surnomé huutenhove) - (1600-E/154r-6: celuj
de utenhove) - (1650-B/294-07-3: utenhove) - (1650-C/60r-15: utenhove)
Zegel: Klaas Utenhove zegelde in 1372: drie tweelingsbalken en een barensteel met drie
hangers (de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 254-256).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 392 – Lautte, Jardin, p. 330)
Zie: Borst
Utermeerham (Jourdain):
- in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie vijfbladen van zilver, geknopt van
goud.
Bron: (1525-C/263: h. jurdaen van meerem) - (1582-B/120r-10: h. jurdaen van meerem)
Wapen: "Messire Iorge Wytermeerham" voerde in zilver een schuinbalk van sabel, beladen
met drie vijfbladen van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 255 en 508).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 263)
Utermeerham:
- in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie vijfbladen van zilver.
Bron: (1557-G/604: la mayson surnomé de meerhem)
Wapen: Volgens de L'Espinoy en Rietstap: in goud een schuinbalk van azuur, beladen met
drie lelies van zilver (de L'Espinoy, Noblesse, p. 374 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 965).
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie vijfbladen van zilver, geknopt
van sabel.
Bron: (1562-B/436: van meerhem, de merhem)
Zegel: "Philippe? Ute Meram" zegelde in 1291: een schuinbalk beladen met drie ... (ruw) (de
Pauw, Artevelde, n° 51).
Uterwulghen:
- in goud drie meerltjes van sabel.
Bron: (1500-G/08v-1-8: uuterwulghen)
Wapen: Volgens Lautte, Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie
"Uterwulghe": in goud drie meerltjes van azuur. Volgens d'Hane-Steenhuyse en de
L'Espinoy: in goud drie meerltjes zonder bek noch poten van azuur (Bethune, Epitaphes,
p. 97 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 379 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 145 -
Lautte, Jardin, p. 351 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 964).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 534
Uterzwaene (bastaard):
- in keel een leeuw van goud, beladen met … van azuur, een schuinstaak van hetzelfde
over alles heen.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-32: de basstaert uten zwane
- in keel een leeuw van goud, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1393-B-2692/Gruuthuse-32: de bastaert utenzwane) - (1393-B/Gruuthuse-33: de
basstaert uten zwane)
Nota: Mogelijks Hector, natuurlijke zoon van Jan, echtgenoot van Margareta van Harelbeke.
Hector was ridder en huwde tweemaal, de eerste maal met Lisbeth Puntinck. Hij
overleed in 1444 en werd samen met haar, overleden in 1415, begraven in de Onze-Lieve-
Vrouwkerk te Dendermonde (de Meulenaere, Uutenswaene, pp. 265 en 267-268 -
Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 85 - Kervyn de Lettenhove, Froissart, D. XV, p. 398
- Van den Abeele, Witte, p. 64).
Uterzwaene:
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd en gekroond van azuur.
Bron: (1535-U/058-05: uten swane)
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1550-A/13r-12: witerswane)
- in keel een leeuw van goud.
Bron: (1650-B/294-07-7: uterswane)
Zegel: "Swane van Mirabeel" zegelde in 1377: een gekroonde leeuw (de Raadt, Sceaux, D.
II, p. 482).
Wapen: Volgens Bethune, Hector Uterzwaene, overleden in 1444, voerde: "de geule au lion
d'or couronné, armé et lampassé, à la bende ou baston de sinople" (Bethune, Epitaphes,
p. 46).
Uterzwaene genoemd de Mirabello (Ghislain):
- in keel een leeuw van goud, het hart beladen met een schildje van van keel een sintantoniuskruk
van zilver.
Bron: (1439-B/14-10:)
Helm: een leeuwenkop van zilver, getongd van keel, tussen een vlucht van sabel, komende uit
een vlakke kuip van etzelfde (1439-B)
Zegel: Een “Jehan de Mirabelle sire de Lillo”, zegelde in 1407: een gekroonde leeuw en als
helmteken, een gekroonde leeuwenkop tussen een vlucht, komende uit een kuip (de Raadt,
Sceaux, T. II, p. 17).
Nota: Ghislain Uterswaene genoemd de Mirabello, heer van Wakken en Sombeke, staat in
1465 aangegeven als raadsheer en kamerling van Filips de Goede (van den Eeckhout,
Bruxelles, n° 14-10).
- in keel een leeuw van goud, het hart beladen met een schildje van zilver een keper
van keel.
Bron: (1439-B/45v-46r-10:)
- in keel een leeuw van goud, genageld, getongd, gekroond en ogen van azuur, tanden
van zilver (Mirabello), de schouder beladen met een schildje van zilver een keper
van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde (Harelbeke).
Bron: (1460-L/038: gillem wt den swane)
Helm: een leeuwenkop van zilver, ogen en tanden van goud, getongd van keel, tussen een
vlucht van sabel, komende uit een gebogen kuip (1460-L)
Nota: (de Meulenaere, Uuttenswaene, pp. 266-267 - van Helmont, Codex, n° 38)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 535
Uytberghe (Diederik van):
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een schuinkruis van keel, beladen
met vijf ringen van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/099: h. dirck van huucbergen) - (1582-B/117r-16: h. dierick van huucbergen)
Nota: "Aghatae, filiae Theodorici Utenberghe" staat vermeld in 1358 (de Ghellinck
d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 184).
Uytervolderstraete:
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, drie harten van
keel.
Bron: (1524-G/c-11: wtervoldstraten)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, drie harten van keel.
Bron: (1550-A/13r-04: volderstraete)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 383)
Uytkercke (broeder van Roland van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een barensteel van
keel.
Bron: (1436-C/069v-09: et son frere) - (1436-L/1307: et son frere)
Helm: een hazewindkop (1436-C)
Uytkercke (Jehan van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een barensteel van
keel.
Bron: (1420-C/310: messire jean d'utquerque) - (1435-A/084: mesr jeh dutkerke) - (1435-
T/0532: messire jehan dutkerke)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 20)
Uytkercke (Lieven van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1410-P/01v-4: s' lievin dutk'ke)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 318)
Nota: Lieven, overleden in 1366, was de grootvader van Roland, ridder van het Gulden Vlies
(Bethune, Epitaphes, pp. 317-318 – Castelain, Maria van Halewijn, pp. 180-181).
Uytkercke (Roland van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud.
Bron: (1375-B/33r-2: monsr roland de uteqrque) - (1375-N/172: h roelat van uitkerke) -
(1420-C/229: messire rollant d'utquerque) - (1425-S/1792: roland de wtkerke, seigneur
de hemsrode) -(1435-A/079: mesr rouliantuitker) - (1435-T/0530: messire rolant
dutkerke en 1044: mess. rolant duutkerke, sgr d'hemsrode) - (1436-C/069v-08 messire
rolant dutkerke) - (1436-L/1306: messire rolant dutkerke) - (1445-L/268-05: h roelant
van uutkerke b) - (1450-B/0838: uitkerke) - (1460-G/019-1: h roelat và utkerke here
van hemsroede) - (1500-B/26v-4: hr rollant và wekerke) - (1500-S/81v-3: sire rolland
dutkerke)
Helm: een hazewindkop van zilver, gehalsband van keel met ketting van goud (1375-N) - een
hazewindkop van zilver, gehalsband van sabel en goud (1435-T) - een hazewindkop (1436-
C) - een hazewindkop van zilver, getong van keel, gehalsband van goud (1460-G) - een
hazewindkop van zilver, getongd van keel, gehalsband van goud (1500-B)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 229 - van den Eeckhout, Toison, n° 18)
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van zilver.
Bron: (1430-C/134-06: hee roelant van uutkerke)
Nota: (Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 536
Uytkercke (van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, een barensteel van
keel.
Bron: (1420-C/418:)
Uytkercke (Willem van):
- in zilver een kruis van sabel, beladen met vijf schelpen van goud, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een meerltje van keel.
Bron: (1470-D/123v-07: sire guillaume durn buvere)
Nota: In de kerk van Zuienkerke bevond zich het grafzerk van Margareta, dochter van
Diederik de Groote, echtgenote van Willem van Uytkercke, ridder, overleden in 1316. In
1323 wordt onder de schepenen van het Brugse Vrije een "Willem van Uytkercke"
vermeld (Casetta, Epitaphien, p. 51 - Castelain, Maria van Halewijn, pp. 180-181 -
Delepierre, Documents, S. II-7, p. 38 - Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. I, pp. 335-
336 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 49).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 537
Vaarnewijk (heer van): Lok. B-9820
- in sabel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1410-P/02v-4: warwyc) - (1425-S/0314: le sieur de warnich) - (1470-P/397v3: le sgr
de warvick) - (1475-S/165r-13: le sgr de varvicq) - (1535-U/098-04: de wervick) - (1562-
B/250: la maison de vaernewick) - (1570-B/1940: le sgr de waernewyck) - (1570-G/213v:
le sgr de waernewick) - (1600-E/152v-1: les armes de vaernewyc) - (1650-B/294-08-3:
vaernewyck) - (1650-C/61v-15: sgr de warnevicke)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 327)
- in sabel drie leeuwen van zilver, getongd van keel.
Bron: (1500-G/08r-4-3: vaernewyck)
- in sabel drie omgewende leeuwen van zilver.
Bron: (1524-G/g-01: van vaernewijc)
- in sabel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1550-A/10r-14: vaernewick)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 245-246)
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1557-G/457: le sgr de vaernewyc)
Wapen: Volgens Bethune zijn de leeuwen genageld en getongd van keel (Bethune, Epitaphes,
p. 364).
Zie: Borst – Vaernewyck
Vacquerie (Boudewijn de La):
- geschaakt van zilver en azuur, een vrijkwartier van hermelijn drie lelies met
afgeknotte voet van keel.
Bron: (1435-A/362: baudichon de la vaqueir)
Vacquerie (de La):
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1650-L/29: ly vacquerie)
Zegel: Egremont de La Vacquerie, schildknaap, zegelde in 1355: geschaakt (de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. IV, p. 300).
Wapen: Volgens Lautte: geschaakt van zilver en azuur van vier rijen (Lautte, Jardin, p. 340).
Zie: Popoff, Artois, n° 67-68
Vacquerie (Frans de La):
- geschaakt van zilver en azuur, een vrijkwartier van hermelijn drie lelies met
afgeknotte voet van keel.
Bron: (1435-A/371: francois de vaquerie)
Wapen: Een Karel de La Vacquerie voerde: geschaakt van zilver en azuur, een vrijkwartier
van zilver drie lelies met afgeknotte voet van keel (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D.
IV, p. 339).
Vacquerie (Hendrik de La):
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen, een schildhoofd van keel, rechts beladen
met een spoorrad van goud.
Bron: (1331-T/121: henry de le vacquerie en 17v-4: henry dela vacquerie)
Zegel: Hendrik de La Vacquerie zegelde in 1317 en 1372: geschaakt met een schildhoofd
rechts beladen met een ster (Demay, Flandre, n° 5322 - Douët d'Arcq, Inventaires, n°
4009).
Nota: (Popoff, Tournai, n° 121)
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel, rechts beladen met een
vijfpuntige ster van goud.
Bron: (1486-L/1332: pierron de li vacquerie)
Nota: Volgens Boniface is het mogelijk dat Henrik de La Vacquerie koning van de Spinet was
in 1332 (Boniface, Epinette, pp. 93-94).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 538
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel, rechts beladen met een
zespuntig spoorrad van goud.
Bron: (1486-L/1394: henri de le vacquerie)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 135)
Vacquerie (Peter de La):
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel, rechts beladen met een
vijfpuntige ster van goud.
Bron: (1420-C/703: pierot de le vacquerie)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 703)
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1486-L/1400: pierre de le vacquerie)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 139-140)
Vacquerie (Robrecht de La):
- geschaakt van zilver en azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1486-L/1338: jehan de le vacquerie)
Zegel: Een Jehan de La Vacquerie zegelde in 1375; geschaakt onder een schildhoofd rechts
beladen met een meerltje (Demay, Flandre, n° 1673).
Nota: Volgens Boniface, Robrecht de La Vacquerie (Boniface, Epinette, p. 98).
- geschaakt van zilver en azuur, het eerste vak beladen met een hermelijnstaartje,
een schildhoofd van keel, rechts beladen met een meerltje van sabel.
Bron: (1486-L/1392: robert de le vacquerie)
Zegel : Robrecht de La Vacquerie zegelde in 1400; geschaakt onder een schildhoofd rechts
beladen met een meerltje en als helmteken, een bokkenkop (Boniface, Epinette, p. 134).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 134)
Vaenken:
- gedwarsbalkt van zilver en azuur van acht stukken, een versmald schuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1372-B/0625: vaenkiin) - (1570-B/1969: vaenckin) - (1570-G/215v: vaenckin) - (1650-
C/62r-15: vauchem)
Zegel: "Gillis Vaenkene", leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1372:
gedwarsstreept, een schuinkruis erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 76).
Wapen: Van der Vynckt geeft voor de familie "Vanekin, vulgariter Vaentkins": in keel drie
dwarsbalken van zilver, een schuinkruis van hetzelfde over alles heen. Jacques Anthoine
de Castro, geeft voor de familie "Vannekin ou Vaenken en Flandre": gedwarsbalkt van
zilver en keel, een schuinkruis van zilver over alles heen. Rietstap geeft voor "Vaentjens":
in zilver twee dwarsbalken van keel, een schuinkruis van hetzelfde over alles heen (de
Schoutheete de Tervarent, Magistratures, p. 102 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 966).
Nota: Een "Thierry Vanekin" staat vermeld in 1236 in een acte waarbij verklaard wordt dat
de weg genoemd "Dalstata" de scheiding vormt tussen de parochies Sint-Niklaas en
Belsele. In 1429 wordt in de lijst van de nobelen wonende in het land van Waas een
"Olivier Vanickin" aangegeven. Josse van Becberghe vermeldt hem in zijn wapenboek
(f°122r-08) onder de naam "Olivier Vaensken", maar geeft de beschrijving van zijn wapen
niet. Buylaert vermeldt “Pieter en Olivier Vaerkin” (Buylaert, Adelslijsten, n° 1070-1071
- de Schoutheete de Tervarent, Archives, pp. 5 en 21 - van den Eeckhout, Coninck, p.
258).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 539
Vaenkin (Luc):
- in hermelijn een dwarsbalk van drie spitsruiten en twee halve spitsruiten van keel.
Bron: (1395-G/0974: livit vaenken)
Helm: een everzwijnskop van zilver tussen een baniervlucht van hermelijn, komende uit een
wrong van keel en zilver (1395-G)
Nota: "Domina de Vannekino" staat in 1267 vermeld in de rekeningen van de stad Ieper. Een
Jehan Vaenkin was baljuw van Veurne in 1350 (Beele, Studie, D. II, n° 2809 - de Limburg-
Stirum, Cartulaire, D. II, p. 377).
Zie: Schiervelde
Vaernewyck (Iwain van):
- in sabel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1470-D/119v-04: sire divain de warwyn)
Nota: Iwain van Vaernewyck, ridder, werd gevangen gehouden in Frankrijk in 1300. Hij wordt
vermeld in 1302 onder de Liebaards (Delfos, Liebaards, p. 334 V-223 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 49 - Verbruggen, Guldensporen, p. 227).
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld van goud.
Bron: (1525-C/166: h. haweyn van vaernewyck)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 166)
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld en getongd van goud.
Bron: (1582-B/118r-17: h. jan van waerwyck)
Zegel: "Ywains de Varnewit" zegelde in 1316 en "Iwein van Varnewic, ridere", zegelde in
1336: drie leeuwen (de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 70-73 - Demay,
Flandre, n° 1678).
Vaernewyck (Jehan van):
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld van goud en getongd van keel, een zoom
geblokt van goud en keel.
Bron: (1525-C/237: h. jan van vaerwyck)
Zegel: "Jan van Vaernewyc" zegelde in 1345: drie leeuwen en een geblokte zoom (de
Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 142-143).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 237)
- in sabel drie leeuwen van zilver, een zoom geblokt van goud en keel.
Bron: (1582-B/119v-09: h. jan van waerwyck)
Vaernewyck (Rogier van):
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld en gekroond van goud en getongd van keel.
Bron: (1525-C/261: h. rogier van vaerwyck)
Zegel: "Rogier de Vaernewyc" zegelde in 1339: drie leeuwen (de Ghellinck d’Elseghem,
Vaernewyck, D. I, pp. 127-131).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 261)
Vaernewyck (Willem van):
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
zoom van goud.
Bron: (1525-C/225: h. willem van varewyck) - (1582-B/119r-22: h. willem van vaerewyck)
Zegel: "Willelmus de Vaernewiich" zegelde in 1332: drie leeuwen en een uitgeschulpte zoom
(de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, pp. 102-104).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 225)
Vaernewyck (Zeger van):
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld en getongd van keel, een versmalde
schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1525-C/286: h. Øzegher van vaerwyck)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 540
Zegel: “Sanders de Vaernewijc”, echtgenoot van “Mergriete Huten Hove” zegelde in 1372:
drie leeuwen, een schuinbalk erover (de Ghellinck d’Elseghem, Vaernewyck, D. I, p. 256).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 286)
- in sabel drie leeuwen van zilver, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
keel over alles heen.
Bron: (1582-B/120v-07: h. zeger van vaerwyck)
Vageviere (van den):
- in goud een uitgeschulpt schuinkruis van keel, vergezeld van vier doodskoppen van
sabel.
Bron: (1500-G/03v-1-3: vaghevier en 10r-4-4: vaghevire)
Zegel: "Jacob va d' Vadheviere" houdt een leen van de burcht van Brugge. Hij zegelde in
1421: een uitgeschulpt schuinkruis, vergezeld van vier leeuwengezichten (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 80).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Vaghevier en
flandre". Volgens Bethune en Rietstap, vergezeld van vier leeuwengezichten van sabel
(Bethune, Epitaphes, pp. 41 en 268 - Lautte, Jardin, p. 328 - Rietstap, Armorial, D. II,
p. 966).
Val (heer van Le):
- in zilver een geruite schuinbalk van sabel.
Bron: (1557-G/447: le sgr de le vael)
- in zilver een schuinbalk van zeven spitsruiten van sabel.
Bron: (1562-B/364: la maison surnommé de le valee ou derevael)
Nota: Gaat het hier om een omwisseling van de kleur en het metaal van het wapen met een
vervorming van de schrijfwijze van de naam Vertbois (F-59236)?
Zie: Vertbois
Val (Peter de Le):
- in zilver een spitsgeruite schuinbalk van sabel.
Bron: (1470-D/127r-04: sire puere dela vaille)
Zegel: Een Mahieu de le Val, ridder, zegelde in 1306: een schuinbalk van vair (Fourez,
Tournai, p. 138).
Nota: In 1304 onder de ridders die samen met Filips, zoon van de graaf van Vlaanderen, de
overgave voorwaarden voor de stad Rijsel ondertekenden, staat “Pierre de Laval”. Hij
was baljuw van Rijsel in 1303, van Bergues van 1304 tot 1305 en van Kortrijk in 1305 en
1306 (de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 316 – Leuridan, Le Mélentois, p. 162 - Nowé,
Baillis, pp. 396, 401 en 407).
Valenchiennes (de):
- in goud een schuinkruis van keel.
Bron: (1500-G/02r-1-3: valenchiennes)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Valenchiennes"
(de L'Espinoy, Noblesse, p. 381 - Lautte, Jardin, p. 327).
- in goud een schuinkruis van sabel.
Bron: (1550-A/13r-03: valenciemes)
Valleyen (van der):
- in keel drie lelies van goud, een schildhoofd van goud, getralied van sabel.
Bron: (1500-G/08v-4-1: vander valeyen)
Valuwe (de):
- in goud drie ruiten van keel.
Bron: (1557-G/497: la mayson surnomé valuwe)
Zegel: Jehan de Valuwe, schepen van de kastelenij van Veurne, zegelde in 1406: drie ruiten
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 85).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 541
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 194 - Donche, Wapenboek, p. 153 – Merghelynck,
Beauvoorde, D. II, p. 3)
Varennes (heer van):
- in hermelijn drie kepers van sabel.
Bron: (1544-L/280:)
Wapen: Le Carpentier vermeldt 5 lenen en families met de naam de Varennes. Hij beschrijft,
zoals Merghelynck, de kepers eveneens van sabel (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 1050
- Donche, Wapenboek, p. 153 – Merghelynck, Beauvoorde, D. II, p. 49).
Nota: Een Antoine de Varennes, overleden in 1542, was hoofdbaljuw van Rijsel. Aubert de
La Chenaye-Desbois situeert deze familie in Bourgondië (Aubert, Dictionnaire, D. XIX,
p. 496 - Boniface, Lille, n° 280).
- in hermelijn drie kepers van keel.
Bron: (1557-G/597: le sgr de warennes)
Varent (heer van): Lok. B-8581
- in zilver een schuinbalk van vijf ruiten van sabel.
Bron: (1500-G/01v-2-7: varent)
- in zilver een geruite schuinbalk van sabel.
Bron: (1557-G/448: la mayson surnomé van der varent)
Zegel: "Jacop van de Varent", schepen van Oudenaarde, zegelde in 1501: een schuinbalk van
vijf spitsruiten (Bockstal, Zegels, n° 248).
Wapen: "Ceux vander Varent furent iadis appellez vander Kerckhove, dict vander Varent,
qui portent d'argent à une bende fuselée de sable” (de L'Espinoy, Noblesse, p. 406 -
Lautte, Jardin, p. 334).
Nota: Het leen Ter Varent was gelegen in de gemeente Kerkhove (B-8581) bij Oudenaarde
(de Kerchove d'Exaerde, Kerchove, p. 53).
- in zilver een dwarsbalkbalk (schuinbalk) van vijf ruiten van sabel.
Bron: (1600-E/156v-1: celuj de le vairent)
Varsenare (heer van): Lok. B-8490
- in azuur drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1500-G/08v-8-2: wassenar)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Wassenaere en flandre": in
sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, versierd van goud.
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1557-G/289: le sgr de varsenare) - (1562-B/299: les sgr de varsenare)
Kreet: vassenare vassenare (1557-G)
Zegel: "Wenin van Varsenare", schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1202: drie
schuingeplaatste zwaarden, links schuinbalkswijs gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 87).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 305 - Lautte, Jardin, p. 362)
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1600-W/093r-4: le sgr de vassenare) - (1650-B/293-08-8: vassenaere)
Varssenaere (Iwain van):
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1370-N/1245-1298: m yven de vauchellere)
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1525-C/095: h. veyn van voerssenare) - (1582-B/117r-13: h. weyn van voerssenare)
Zegel: Iwain van Varssenaere, man van het Hof van Brugge, zegelde in 1330: drie
schuingeplaatste zwaarden (Demay, Flandre, n° 2063).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 95)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 542
Varssenaere (Jehan van):
- in sabel drie schuingeplaatste omgekeerde zwaarden van zilver.
Bron: (1393-B/Gistel-12: jan van varsenaer)
Zegel: Jehan van Varssenaere zegelde in 1421: drie schuingeplaatste zwaarden, schuinlinks
boven elkaar gerangschikt (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 87)
Nota: Hij was zoon van Iwain, heer van Varsenare, en van Margareta Bonin, huwde Catherine
Barbesaen. Hij was raadsheer van de hertog en werd samen met Jan van Bourgondië,
graaf van Nevers, door de Turken gevangen genomen tijdens de slag bij Nicopolis in 1396.
Zij werden hetzelfde jaar vrijgelaten. “Jehan de Versenare” staat vermeld in de
monsteringslijst van 1410 van Jehan, heer van Gistel en in de adelslijst van het
graafschap Vlaanderen van 1425. Hij werd verscheidene malen burgemeester van de
schepenen van het Brugse Vrije van 1415 tot 1435 en overleed in 1443 (Buylaert,
Adelslijsten, n° 598 en 744 - Buylaert, Repertorium, p. 707 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
87 – Delaville Le Roulx, Orient, D. II, p. 85 - Piot, Straten, pp. 101-106 - Van Praet,
Recherches, p. 309).
Veere (heer van): Lok. NL-4350
- in sabel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1410-P/05r-6: s' dele vere)
Zegel: Wolfard van Borselen, ridder, zegelde in 1290: een dwarsbalk vergezeld in het
schildhoofd van drie vijfpuntige sterren, en Hendrik II van Borselen, ridder, heer van
Veere en van Zandenberg, zegelde in 1474: een dwarsbalk (Brugmans, Corpus Sigillorum,
n° 753-754 – Dek, Borselen, pp. 20-22).
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 61-72)
Vendeville (heer van): Lok. F-59175
- geschubd van goud en sabel, de eerste schub van sabel beladen met een zespuntige
ster van zilver (Tenremonde).
Bron: (1544-L/227: sgr de vendeville)
- in sabel twee (van drie) kastelen van zilver, bedekt van azuur, getopt met vier
wimpels van goud, een vrijkwartier van zilver een kruis van keel (Porte), een
barensteel van zilver over alles.
Bron: (1544-L/237: le sgr de vendeville)
Nota: Land gehouden van Templemars.
Vendin Le Vieil (heer van): Lok. F-62880
- in goud een hartschild van keel, een barensteel van sinopel.
Bron: (1380-U/1839: celui de weydin) - (1380-W/29v-03: cellui de wendin) - (1470-D/128r-
04: celuy de waudin) - (1471-R/49-09: le sgr de wendin)
Zegel: Boudewijn I de Wendin, heer van Estrazelles, zegelde in 1314 en 1321: een hartschild
en barensteel met drie hangers (Demay, Artois, n° 673 - Feuchère, Ecusson, p. 29).
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1535-U/094-09: sr de weddin) - (1543-B/155v-1: sr de wedin) - (1600-E/157r-5: celuj
de weddin) - (1650-B/293-09-3: wendin)
Zegel: Michiel II de Wendin zegelde in 1299: een hartschild (Feuchère, Ecusson, p. 29).
Zie: Pont-à-Vendin
Vendôme, baron van Phalempin (de Bourbon, hertog van):
- in azuur drie lelies van goud, een verkorte versmalde schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1544-L/029: le duc de wendomme en 048: le duc de wendome, barron de phalempin
en 064: le duc de vendome)
Zegel: Frans de Bourbon, graaf van Vendôme, kastelein van Rijsel, zegelde in 1493: een schild
met het wapen van Bourbon (Demay, Flandre, n° 312).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 543
Verdière (Joris):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1486-L/1444: jores verdiere)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 168-169)
Verdière, heer van Péronne en Mélantois (Willem):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande leeuwen van sabel.
Bron: (1544-L/152: guillaume vrediere, sgr de perroine)
Zegel: "Guillame Verdiere", heer van Péronne, zegelde in 1525: gevierendeeld 1 en 4, drie
meerltjes; 2 en 3, drie boven elkaar geplaatste gaande leeuwen (Demay, Flandre, n°
1685).
Nota: (Boniface, Lille, n° 152)
Verdière, heer van Péronne:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud, vergezeld in het schildhoofd
van een schelp van hetzelfde; 2 en 3, in goud drie boven elkaar geplaatste gaande
en aanziende leeuwen van (sabel).
Bron: (1650-C/63v-20: verdières, sgr de peronne)
Verdière, heer van Warwanne:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud, vergezeld in het schildhoofd
van een schelp van hetzelfde; 2 en 3, in goud drie boven elkaar geplaatste gaande
en aanziende leeuwen van (sabel).
Bron: (1650-C/63v-19: verdière, sgr de warwanes)
Zegel: "Bauduin Verdiere, s. de Warwane", zegelde in 1538: gevierendeeld 1 en 4, drie
meerltjes; 2 en 3, drie boven elkaar geplaatste gaande leeuwen (Demay, Flandre, n°
1684).
Verdière, zoon van wijlen Joris (Jehan):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande en aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1486-L/1462: jehan verdiere, filz de feu joris)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 179)
Verdière:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud; 2 en 3, in goud drie boven
elkaar geplaatste gaande leeuwen van sabel.
Bron: (1650-L/60: verdier)
Verlinghem (heer van): Lok. F-59237
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een dubbelstaartige leeuw van keel, genageld en
getongd van azuur en gekroond van goud (Luxemburg); 2 en 3, in keel een
vijftienpuntige ster van zilver (Beaux).
Bron: (1544-L/091: vrelinguehem)
Vertbois (heer van Le): Lok. F-59236
- in sabel een spitsgeruite schuinbalk van zilver.
Bron: (1400-A/020: verbois) - (1425-S/0288: le sieur de berbois) - (1470-P/395r3: le sgr
du vertbois) - (1550-B/F-090: le sr de verbois) - (1568-B/Dr-07: verbois en 62v-04:
verbois) - (1570-B/2064: le sgr du vertbois) - (1570-G/223: le sgr du vert bois)
Zegel: "Gerart du Verbos, cheval'", zegelde in 1286 en 1288: een schuinbalk van spitsruiten,
een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 108 - Demay, Flandre, n°
1692 - Warlop, Flemish, p. 1170).
Wapen: (Le Carpentier, Cambray, D. II, p. 1053)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 544
- in zilver (sabel) een schuinbalk van vier spitsruiten en een halve spitsruit van sabel
(zilver).
Bron: (1410-P/06r-6: le vbos)
- in sabel een schuinbalk van vijf spitsruiten en een halve spitsruit van zilver.
Bron: (1475-S/164v-07: le sgr de verbois)
- in sabel een schuinbalk van vijf spitsruiten van zilver.
Bron: (1535-U/092-13: sr de verbois)
- in sabel een schuinbalk van zes spitsruiten van zilver.
Bron: (1543-B/152r-3: sr de verbois)
- in sabel een geruite schuinbalk van zilver.
Bron: (1557-G/467: le sgr de verboys)
Kreet: verboys (1557-G)
- in sabel een schuinbalk van zeven spitsruiten van zilver.
Bron: (1562-B/512: la maison et sgr de verbois)
- in sabel een schuinbalk van negen spitsruiten van zilver.
Bron: (1600-E/152r-4: le sr de xbois)
Vertbois (heer van Le): Lok. F-59910
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schildhoofd van keel, beladen met drie palen van
zilver (Heule); 2 en 3, in keel een kruis van zilver (Nevele).
Bron: (1544-L/196: le sgr du verbos) - (1570-B/2065: le sgr du vertbois) - (1570-G/223: le
sgr du vert bois)
Nota: (Leuridan, Le Vert-Bois, pp. 93-96)
Vertbois ? (heer van Le):
- in sabel (een schuinbalk van) drie spitsruiten en twee halve spitsruiten van goud
(zilver).
Bron: (1470-D/127v-06: bouaudaun)
Zegel: "Gerars dou Vertbos", ridder, zegelde in 1286: een schuinbalk van vier ruiten en een
halve ruit, een barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 108).
Vertbois (Willem du):
- in sabel een schuinbalk van vijf spitsruiten van zilver, een barensteel met vijf
hangers van keel.
Bron: (1470-D/121r-07: sire will debertban)
Nota: Willem du Vertbois, heer van Le Maisnil, was een zoon van Gerard, ridder, en van Maria
d’Auchy. Hij overleed na november 1326 (de Meulenaere, Trois, p. 55 - van den Eeckhout,
Dupuy, p. 50).
Veste (heer van): Lok. B-8920
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld en getongd van goud (Halewyn).
Bron: (1562-B/062: les sgr de le veste, leur surnom est de halewin)
Vetters (de):
- in keel een boom van goud, een schildhoofd gedeeld I, in zilver drie meerltjes van
sabel; II, in goud een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/10r-4-2: de vetters)
Wapen: Dansaert geeft: doorsneden A, gedeeld I, in zilver drie meerltjes van sabel; II, in
goud een leeuw van sabel; B, in keel een boom geplaatst op een terras van goud (Dansaert,
Armorial, p. 384).
Veurne (burggraaf van): Lok. B-8630
- in hermelijn een uitgeschulpte schuinbalk van keel.
Bron: (1370-N/1240-1293: le sire de gueure)
- in hermelijn een schuinbalk van vijf ruiten van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 545
Bron: (1372-B/0619: burchgrave van vuerne) - (1570-B/1881: le chastellain de furnes) -
(1570-G/208v: le chastellain de furnes) - (1650-B/292-06-5: castellanus de furne)
Zegel: Jehan van Stavele, kastelein van Veurne, zegelde in 1351 en Willem van Stavele,
ridder, zegelde in 1379: in hermelijn een schuinbalk van vijf ruiten (Van Acker, Stavele,
pp. 42 en 49-50).
- in hermelijn een spitsgeruite schuinbalk van keel.
Bron: (1380-U/1831: le chastelain de furnes) - (1380-W/29r-31: le chastelain de furnes) -
(1425-S/0283: le sieur de furnes) - (1470-D/116v-08: le chastellain de fuonere) - (1470-
P/388v2: le chastellain de furnes) - (1550-B/F-085: le chastellain de furnes) - (1568-
B/57v-07: chastelain de furnes)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 139)
- in hermelijn een schuinbalk van vijf spitsruiten van keel.
Bron: (1395-G/0941: die borchgrv van voorn) - (1525-C/045: borchgreve van vorne) - (1535-
U/096-16: ch de furnes) - (1557-G/094: le chastelain et vicomte de furnes) - (1562-
B/652: furnes) - (1582-B/116r-21: borchgrave van vorne) - (1600-E/145r-6: le chastelain
de furnes)
- in hermelijn een schuinbalk van keel (Stavele).
Bron: (1400-G/157v-02: le chastellain de fones) - (1562-B/558: le chastelain de furnes, leur
surnom fut de stavele)
Zegel: "Willaume de Stavel castelain de Furne", zegelde in 1415: in hermelijn en een
schuinbalk (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10382 - Van Acker, Stavele, pp. 61-62).
- in hermelijn een schuinbalk van drie spitsruiten en 1 halve spitsruit van keel.
Bron: (1410-P/04v-4: lecastelin defurnes)
Zegel: "Jehan des Stavle, castelain de Furnes", zegelde in 1336: in hermelijn een schuinbalk
van vier ruiten (Demay, Flandre, n° 5538).
- in goud een spitsgeruite schuinbalk van keel.
Bron: (1471-R/52-06: le viconte de furnes)
- in hermelijn een schuinbalk van zes spitsruiten van keel.
Bron: (1475-S/164v-02: le viconte de furnes)
- in hermelijn een schuinbalk van zeven spitsruiten van keel.
Bron: (1562-B/161: les anchienes chastelains de furnes)
Zegel: Jehan, kastelein van Veurne, zegelde in 1266: in hermelijn een schuinbalk van zeven
spitsruiten (Warlop, Flemish, p. 1175).
- in hermelijn een schuinbalk van keel, beladen met drie schelpen van goud.
Bron: (1650-C/60v-10: le chastelain de furnes)
Zie: Broeucq – Stavele
Veurne (Buridan van):
- in hermelijn een schuinbalk van vijf ruiten van keel.
Bron: (1214-B/c-14:)
Veurne (stad): Lok. B-8630
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1460-G/202-5: voerne) - (1562-B/582: vuerne)
- in goud een leeuw van sabel, de schouder beladen met een klaverblad van sinopel.
Bron: (1557-G/033: furnes)
Zegel: Het tegenzegel van Veurne was in 1237: een klimmende omgewende leeuw en in 1276:
een klimmende leeuw. Veurne zegelde in 1407: een fantasie lelie, vergezeld van een leeuw
en een wiel (de Ghellinck, Sceaux, pp. 160-161 - Demay, Flandre, n° 3953 - De Mey,
Sceaux, n° 60, pp. 302-314).
Veurne (van):
- in azuur drie ruiten van goud, een zoom van keel.
Bron: (1524-G/h-06: van veurne)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 546
Wapen: Het wapen van deze familie is normaal: in zilver drie maliën van keel, een zoom van
hetzelfde (Dansaert, Armorial, p. 384).
Veyse (Jehan):
- in zilver twee schuinbalken van keel, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige
dwarsbalk van sabel.
Bron: (1470-D/126r-01: sire jehan veisel)
Zegel: "Jehan Veize", ridder, zegelde in 1308: een tweelings schuinbalk, vergezeld in het
schildhoofd van een hoekige dwarsbalk (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 10504).
Nota: "Jehans Veise", ridder, ondertekent in 1307 de brieven uitgaande van de kastelenij
Veurne over het goedkeuren van de vrede. Ridder Jehan Veyse was in 1316 schepen van
Veurne (de Limburg-Stirum, Codex, D. II, p. 41 – Donche, Veurne, p. 77).
Veyse:
- in zilver twee schuinbalken van keel, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige
dwarsbalk van sabel.
Bron: (1557-G/584: la mayson surnomé veyse) - (1562-B/360: la maison surnommé veysee)
Zegel: Chretien Veyse, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1398: een tweelings
schuinbalk, een hoekige dwarsbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 92).
Wapen: Bethune geeft: gevierendeeld 1 en 4, in zilver drie ruiten van keel, schuingeplaatst,
elk beladen met een liggende schelp van goud; 2 en 3, in zilver twee versmalde
schuinbalken van keel, vergezeld in het schildhoofd van een hoekige dwarsbalk van sabel
(Bethune, Epitaphes, p. 217 - Donche, Wapenboek, pp. 155-156).
Viaene (Gerard de):
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1265-W/762: girart de viene)
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur.
Bron: (1278-C/225: gerard demans - dH-22v: gerijt van demane)
Zegel: "Gerardi de Viane" zegelde in 1244: een veld bezaaid met blokjes en een leeuw
(Demay, Flandre, n° 1693).
Nota: (Van De Perre, Kardeloet, p. 43)
Zie: Viane
Vianden (de):
- in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1500-G/06r-3-2: viande)
Zegel: Filips, heer van Vianden, zegelde in 1298: gedeeld I, een dwarsbalk; II, gedwarsbalkt
(Oudenaarde) (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 112).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Vianden"
(Lautte, Jardin, p. 344).
Vianden, graaf van Nassau (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde;
2 en 3, in keel een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1500-S/64r-3: mons de viade, conte de nausau)
Viane (heer van): Lok. B-9500
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1279-H/399: sir de viane) - (1280-C/047: sire de viane) - (1475-S/060r-07: le sr de
viane en 165r-02: le sgr de viane) - (1535-U/097-03: de viane) - (1550-B/F-102: le sr de
vianne) - (1568-B/19r-03: vienne) - (1570-B/2426: le sgr de Pienne) - (1570-G/272r-1:
le sr de vienne) - (1600-E/042v-5: vaine empres enghie) - (1650-B/293-02-4: dns de
viaene)
- in zilver bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 547
Bron: (1500-G/02r-6-5: aian) - (1550-A/08r-01: vianen)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro voerde de familie "Aian": in zilver een leeuw
van keel. Volgens de L'Espinoy: in zilver bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van
hetzelfde, genageld en gekroond van azuur (de L'Espinoy, Noblesse, p. 110).
- in goud een leeuw van keel, getongd van azuur.
Bron: (1500-G/02r-6-6: vianne)
Wapen: Volgens Lautte: in goud een leeuw van keel (Lautte, Jardin, p. 334).
- gevierendeeld 1 en 4, in goud drie roskammen van keel; 2 en 3, in vair.
Bron: (1500-G/06r-2-6: viane goyke)
Wapen: Volgens Bethune: "d'argent à 3 pieds de pillier de sable; escartelé de faces de vair
et geule, de 6" (Bethune, Epitaphes, p. 393).
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde, genageld, getongd en
gekroond van azuur.
Bron: (1557-G/237: le sgr de viane)
Kreet: viane (1557-G)
- in zilver een leeuw van keel, genageld en getongd van zilver, een barensteel van azuur
(Luxemburg).
Bron: (1562-B/097: les sgr de viane, leur surnom fut de luxenbourg)
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van azuur (Hasselt).
Bron: (1562-B/115: les sgr de vyane, leur surnom est de hasselt)
Zegel: "Gherart, dni de Vienn. ende van Hasselt", zegelde in 1288: een veld bezaaid met
blokjes en een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 112).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Zie: Viaene
Viart (Jehan Le):
- in keel een klimmende en aanziende leeuw van goud, genageld van sabel en getongd
van keel, de schouder beladen met een schildje van hermelijn een schildhoofd van
keel (Roubaix).
Bron: (1420-C/828: jehan viart)
Nota: Mahaut de Roubaix, dochter van Guilbert, heer van Roubaix, zou in een tweede
huwelijk gehuwd zijn met Jehan Le Viart, burger van Rijsel, koning van "l'épinette" in
1354. Een Jehan Le Viart was schepen van Rijsel in 1418 en proost in 1422 en 1423
(Bozzolo, Cour, n° 828 - Leuridan, Le Ferrain, p. 256).
- in keel een klimmende en aanziende leeuw van goud.
Bron: (1486-L/1354: jehan le viart en 1401: jehan le viart)
Wapen: Jehan Le Viart droeg volgens Leuridan: in keel een uitkomende leeuw van goud, kop
frontaal gericht (Leuridan, Le Ferrain, p. 256).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 108-109)
Viart (Le):
- in keel een klimmende en aanziende leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Bron: (1650-L/37: le viart)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Le Viart": in keel een gaande en
aanziende leeuw van goud, genageld en getongd van azuur.
Vichte (heer van): Lok. B-8570
- in goud getralied van sabel.
Bron: (1370-M/760:) - (1380-U/1777: celui de levet en 1842: celui de le vichte) - (1380-
W/28v-06: cellui de levet en 29v-06: cellui de wichte) - (1410-P/03v-4: s' dela vichte) -
(1425-S/0274: le sieur de trenoet) - (1430-C/134-04: hyn ech van thrav:) - (1445-
L/269-12: h vander wecht) - (1470-D/114r-04: celuy devignes en 128r-07: celuy de vithe)
- (1471-R/47-03: le sgr de vichten) - (1475-S/164r-09: le sgr de lenet de vechte telles)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 548
- (1500-G/02r-7-1: vichte) - (1524-G/m-10: vander vicht) - (1525-C/180: h. van der
vichtten) - (1535-U/089-06: sr de la vichte) - (1543-B/147r-1: sr de lenit en 155v-4: sr
de vicghe) - (1550-B/F-070: le sr de lenet) - (1557-G/179: le sgr de le vycht, grand
escuier de flandres) - (1562-B/262: les sgr de le vicht) - (1570-B/1817: le sgr de le
vichte) - (1570-G/204: le sgr de la vichte) - (1582-B/118v-05: h. van der vichten) - (1600-
E/146r-6: le sire de lavichte) - (1600-W/093v-2: le sgr de vichten) - (1650-B/293-04-
9: lenet et vichte marescallus) - (1650-C/59v-10: de la viche)
Kreet: le vycht (1557-G)
Zegel: "Bavdvins de le Veste", ridder, zegelde in 1245 en "Gossuin de le Vixste" zegelde in
1312: getralied (Demay, Flandre, n° 1694 - Warlop, Flemish, p. 1179).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 118 - Lautte, Jardin, p. 335)
- in goud getralied van keel (sabel).
Bron: (1470-P/377r2: le sgr de la vichte) - (1475-S/166r-15: le sgr de la victhe)
- in zilver getralied van sabel.
Bron: (1550-A/08r-12: la vichte)
Zie: Villers
Vichte (heer van La):
- in keel drie ringen van goud (Lattre).
Bron: (1544-L/239: le sgr de le victhe)
Nota: Hetzij La Vichte te Capinghem (F-59160), hetzij te Comines (F-59560) (Leuridan, Le
Ferrain, p. 66 en Le Weppes, p. 48).
Vichte (Jehan van der):
- in goud getralied van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1445-L/273-04: jà và der veicht)
- in goud getralied van sabel, een barensteel met vier hangers van keel.
Bron: (1525-C/216: h. jan van de vichte) - (1582-B/119r-13: h. jan van der vichten)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 216)
Vichte (Olivier van der):
- in zilver getralied van sabel.
Bron: (1435-T/0562: louis del vichte) - (1450-B/0870:)
Nota: (Castelain, Vichte, pp. 502-503 - van den Eeckhout, Toison, n° 50)
Vicq (de):
- in sabel drie penningen van goud.
Bron: (1650-C/60r-18: de vicq)
Zegel: Jean de Vicq zegelde in 1555: zes penningen en in de punt een ster, alles binnen een
zoom (Delgrange, Cachets, D. 1, p. 47).
Wapen: Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, geven voor de familie "de Vicq en Flandre":
in sabel zes penningen van goud. Volgens Roger: in sabel zes penningen van goud,
vergezeld in het schildhoofd van een lelie van zilver (de Meulenaere, Vicq, p. 22 -
Rietstap, Armorial, D. II, p. 999 - Van Dycke, Recueil, n° 383 – Roger, Noblesse, p. 329).
Viefville (de La):
- gedwarsbalkt van goud en azuur, in het schildhoofd drie ringen van keel over de twee
eerste dwarsbalken.
Bron: (1562-B/013: les sgr de gemelles, leur surnom fut de vieville)
Zegel: Peter, heer van La Viéville, ridder, zegelde in 1299 en 1449 en Peter de La Viefville
genoemd Flamand, zegelde in 1378: gedwarsbalkt van acht stukken, drie ringen over de
eerste en de tweede dwarsbalk (Demay, Artois, n° 682-683 - Demay, Flandre, n° 1699).
Zie: Gemelles - Popoff, Artois, n° 37-94

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 549
Vijve (heer van):
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie ringen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/454: le sgr de vyve)
Vilain (Adrien):
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover (Maelstede), een
barensteel van azuur.
Bron: (1435-T/0537: messire aderian vilain)
Zegel: Adriaan Vilain, ridder, heer van Sint Jansteen, zegelde in 1444: een vol wapen met
een schildhoofd, rechts beladen met een schildje van hermelijn met een dwarsbalk en
een schuinkruis erover. Adriaan Vilain, ridder, heer van Ressegem, zegelde in 1480: een
vol wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een schildje van Maelstede (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 119 - du Chesne, Guines, D. II, pp. 626-627).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 25)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje gegeerd van ...
en van ... van acht stukken.
Bron: (1436-C/070r-08: her arian viley)
Helm: het hoofd en de hals van een gebaarde man (1436-C)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover (Maelstede).
Bron: (1436-L/1318: hr arian vilan)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur erover (Maelstede), een
barensteel van azuur.
Bron: (1450-B/0844:)
Helm: het hoofd van een man zonder baard van zilver, komende uit een kuip van sabel (1450-
B)
Vilain (Daniël):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1402-G/053: daniel vileyn - dH-16r: danyell vileyn)
Vilain (Filips):
- in sabel een schildhoofd van zilver, (rechts beladen met een schildje van zilver een
dwarsbalk van zilver, een schuinkruis van keel erover).
Bron: (1435-T/0552:)
Zegel: "Philips Vylein", ridder, hoofdbaljuw van het land van Aalst, zegelde in 1458: een vol
wapen met een schildhoofd, rechts beladen met een schildje met een dwarsbalk, een
schuinkruis erover (Demay, Flandre, n° 4936).
Wapen: Normaal zou hij, zoals zijn vader, zijn schild dienen te breken in het schildhoofd
met het wapen van Maelstede (Bethune, Epitaphes, p. 32 - du Chesne, Guines, D. I, p.
402-403 en D. II, p. 599-600 - van den Eeckhout, Toison, n° 40)
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1525-C/123: philips vanleyn) - (1535-U/099-04: h philips vilain) - (1582-B/121v-14:
phls vilain)
Zegel: "Philippe Vijlein", ridder, zegelde in 1367: een vol wapen met een schildhoofd beladen
met een barensteel (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 119).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 123)
Vilain (Gerard):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een geruite dwarsbalk van keel over de deling.
Bron: (1372-B/0708: h gheriit vileyn h gheriit vilein)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 550
- doorsneden van zilver en sabel, een dwarsbalk van drie spitsruiten en twee halve
spitsruiten van keel over alles heen.
Bron: (1570-B/2234: messire gerard vilain) - (1570-G/242r-4: messire gerard villain)
Vilain (Hector):
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1435-T/0551: ector vilain)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 39)
Vilain (Jehan):
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een dwarsbalk van azuur, een versmald schuinkruis van keel erover (Maelstede).
Bron: (1372-B/0599: h jan vileyn)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover.
Bron: (1395-G/0969: h' jan vileyn) - (1435-T/0535: messire jehan vilain) - (1525-C/120: h.
jan van vyleyn) - (1582-B/122v-09: h. jan van vylayn)
Zegel: Jehan Vilain, ridder, heer van Huize, zegelde in 1445: een vol wapen met een
schildhoofd rechts beladen met een schildje met een schuinkruis en een dwarsbalk
erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 120).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 120 - van den Eeckhout, Toison, n° 23)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van zilver een
dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover.
Bron: (1435-A/087: mesr jeh villein)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van zilver.
Bron: (1436-C/070r-05: hr jan vilain) - (1436-L/1315: her jan vilain)
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur erover.
Bron: (1450-B/0843:)
Helm: het hoofd van een man van zilver, komende uit een kuip van sabel (1450-B)
- doorsneden A, in zilver, rechts beladen met een schildje van azuur een dwarsbalk
van zilver; B, van sabel.
Bron: (1455-G/173r-4: h jan vilein)
Helm: het hoofd van een man zonder baard van sabel komende uit een gekanteelde kuip van
hetzelfde (1455-G)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver; 2 en 3, in goud een keper
van keel, beladen met drie sterren van zilver.
Bron: (1470-D/119v-01: messire jehan villaines)
Zegel: "Ian Villain" zegelde in 1316: "escartelé d'un chevron, & de Gand, le chevron chargé
de trois estoilles" (du Chesne, Guines, D. II, p. 554).
Nota: Jehan I Vilain, zoon van Wouter II van Gent, heer van Sint Jansteen, en van Adelise
van Temsche, werd kort voor 1306 heer van Sint Jansteen na het overlijden van zijn
vader. Hij werd door de inwoners van Mechelen gedood 1317 in het kasteel van
Ruppelmonde. Zijn bezittingen kwamen toe aan zijn broer Filips (Adriaanse, Sint Jan ten
Steene, pp. 15-16).
Vilain (Lodewijk):
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1402-G/063: louis villain)
Vilain (Wulfaert):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver; 2 en 3, in goud een keper
van keel.
Bron: (1525-C/318: h. wufaert vyleyn) - (1582-B/122v-08: h. wulfaert vyleyn)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 551
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 318)
Vilain, heer van Hem (Adolphe):
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1544-L/118: monsgr addolf villan, sgr de hem)
Nota: (Boniface, Lille, n° 118)
Vilain, heer van Sint Jansteen (Jehan):
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van hermelijn
een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover (Maelstede).
Bron: (1460-L/066: villein)
Helm: een aankijkend hoofd van een gebaarde man van sabel, haren van zilver, gekleed van
sabel, omgeslagen van zilver, komende uit een kroon bestaande uit een toren voorzien
van vier gemetste groeven van zilver (1460-L)
Zegel: Jehan Vilain, heer van Sint Jansteen, zegelde in 1365 en 1382: een vol wapen met een
schildhoofd rechts beladen met een schildje van Maelstede (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
119 - du Chesne, Guines, D. II, p. 574).
Nota: (van Helmont, Codex, n° 66)
Vilain, heer van Sint Jansteen:
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1650-B/293-04-1: vilain dns de st jansteene)
Kreet: gand (1650-B)
Zegel: "Wulfard Vlein" zegelde in 1327: een vol wapen met een schildhoofd beladen met een
barensteel met vijf hangers (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 119).
Vilain:
- in sabel een schildhoofd van zilver, een barensteel van azuur.
Bron: (1260-H/138: sire vilain)
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een keper van keel; 2 en 3, in sabel een schildhoofd van
zilver.
Bron: (1400-D/132r:)
Zegel: Gerard Vilain, ridder, zegelde in 1328: gevierendeeld 1 en 4, een keper; 2 en 3, een
vol wapen met een schildhoofd (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 119).
- in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen met een schildje van zilver een
dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover (Maelstede).
Bron: (1445-L/270-04: veleyns en 275-07: verleyns)
- in sabel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1445-L/271-03: ghynt dict vilain) - (1460-G/184-4: vilein in fland) - (1500-G/02v-2-
7: vilain-moere en 02r-3-8: vylain) - (1524-G/h-09: vilaein) - (1557-G/279: la très-noble
et anchienne mayson surnommé vylaeyn) - (1600-E/145r-1: les villains) - (1650-C/59r-07:
villain)
Kreet: vilaeyn le noble a gandt le noble vilaeyn (1557-G) - gand gand (1600-E)
Helm: het hoofd en de hals van een gebaarde man van zilver, komende uit een kuip van sabel,
binnenzijde van keel (1460-G)
Wapen: (Lautte, Jardin, pp. 334 en 346)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver, rechts beladen van een
schildje van zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel erover; 2 en
3, in goud een leeuw van keel, een uitgeschulpte zoom van sabel.
Bron: (1445-L/272-02: vileyn)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 38)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een schildhoofd van zilver; 2 en 3, in goud een keper
van keel, beladen met drie spoorraderen van zilver.
Bron: (1550-A/14v-09: villain)
Zie: Aubeaux - Gent - Hem - Liedekerke- Ressegem - Sint Jansteen

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 552
Ville (heer van): Lok. F-59242
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver tien ruiten van azuur; 2 en 3, in keel drie gespen van
goud; een hartschild van zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1570-B/2076: le sgr de ville) - (1570-G/223v: le sgr de ville)
Villers (de):
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1650-L/25: villers)
Zegel: "Gille de Villers" zegelde in 1353: drie gekroonde leeuwen (Demay, Flandre, n° 2517).
Villers (Filips de):
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1486-L/1376: jacquemon de villers)
Nota: Volgens Boniface is het mogelijk dat Filips de Villers koning van de Spinet was in 1376
(Boniface, Epinette, p. 122).
Villers (Gerard de):
- in keel drie leeuwen van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1486-L/1419: gerard de villers)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 151-152)
Villers (Gillis de):
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud en gehalsband van zilver.
Bron: (1331-T/133: gilles de villers)
Nota: (Popoff, Tournai, n° 133)
- in keel drie leeuwen van zilver, gekroond van goud.
Bron: (1331-T/19r-2: gilles de villers)
Villers (heer van):
- in azuur een uitgeschulpt kruis van zilver, vergezeld van vier bijen van goud (Vlieghe).
Bron: (1544-L/204: le sgr des villers)
Zegel: Guiselin Vlieghe, lid van de rekenkamer te Rijsel, zegelde in 1471: een uitgeschulpt
kruis vergezeld in het eerste, tweede en derde kanton van een vlieg, het vierde kanton
vol (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 146).
Nota: Charles Vlieghe was in 1507 ook heer van Le Burgh te Ennetières-en-Weppes (F-
59320) (Leuridan, Le Weppes, p. 57).
Zie: Gruerie
Villers (Jacob de):
- in keel drie leeuwen van zilver.
Bron: (1486-L/1316: jacques de villers)
Nota: Volgens Boniface is het mogelijk dat Jacob de Villers koning van de Spinet was in 1316
(Boniface, Epinette, p. 84).
Villers (Jehan de):
- in azuur drie korenschoven van goud.
Bron: (1486-L/1386: jehan de has)
Zegel: Jehan de Villers zegelde in 1391, drie korenschoven (Boniface, Epinette, p. 129).
Nota: Volgens Boniface, was de koning van de Spinette in 1386 Jehan de Villers, echtgenoot
van Isabelle Denis, die hetzelfde wapen voer (Boniface, Epinette, p. 129).
Villers (Peter genoemd Floribas de):
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel, een vrijkanton in azuur een kruis van zilver.
Bron: (1420-C/374: messire floridas de vilers)
Zegel: "Guidonis, dni de Villari Ultra Aquam", ridder, zegelde in 1247: een uitgeschulpt kruis,
een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n° 1722).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 374)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 553
Villers au Tertre (heer van): Lok. F-59234
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een hartschild van hetzelfde.
Bron: (1471-R/62-05: le sgr de villers) - (1475-S/052v-15: le sr de villers) - (1500-Q/09v-
12: ville) - (1600-O/085r-2: les armes de villers)
Kreet: wavrin (1471-R) - wauvrin (1500-Q) - wavrin mais q le pas (1600-O)
Zegel: "Aleame de Vileirs, militis", zegelde in 1292 en 1294: een hartschild vergezeld van
een binnenzoom van elf blokjes (Demay, Flandre, n° 1715 - Feuchère, Ecusson, p. 14).
- in azuur een hartschild van zilver, een binnenzoom van negen penningen van
hetzelfde.
Bron: (1535-U/153-02: de vilers)
Kreet: waurin (1535-U)
Vincourt (heer van Le): Lok. F-59246
- in zilver drie adelaars van keel, gebekt en gepoot van azuur (Brimeu).
Bron: (1544-L/190: sgr de vincourt)
Visan (de):
- in keel een sperwer van goud.
Bron: (1500-G/08v-2-7: visans)
Visch (de):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde.
Bron: (1370-M/810:) - (1470-D/127v-04: ceulx de vish) - (1535-U/094-07: sr de visch) -
(1543-B/155r-3: sr de visch) - (1562-B/291: la maison surnommee visch, ont este sgr de
la chappelle) - (1600-E/157r-1: celuj de visch)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 83)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1380-U/1852: celui de wich) - (1380-W/29v-17: cellui de visch) - (1470-D/128v-08:
celuy de viich) - (1557-G/212: de visch, sgrs de la chapelle)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 247)
- in zilver bezaaid met kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-03-6: visch)
Zie: Capelle – Chapelle
Visch (Jacob de):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde, in het schildhoofd een schildje van hermelijn een hartschild van keel.
Bron: (1445-L/273-08: jacop de visch)
Visch (Jehan de):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van (sabel), twee afgewende barbelen van
sabel.
Bron: (1410-P/04v-3: s' ihan pisson)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van sabel, twee afgewende
barbelen van hetzelfde, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1470-D/121v-02: sire jehan le possin)
Nota: Jehan de Visch, ridder, wordt vermeld in 1297 onder de Liebaards. Hetzelfde jaar,
onder de "délivrances faites à Ardenburgh as gentz d'armes qui furent en le dite vile
avoec Mons. de Flandres", worden "Mons. Jehan le Pisson et ... Mons. Renaut le Pisson”
aangegeven. Hij was baljuw van Veurne in 1304 en 1305 en van Ieper in 1306 en 1307
(Delfos, Liebaards, p. 334 V-230 – de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 301 - Donche,
Veurne, p. 232 - Le Glay, Archives, n° 1562, D. II, p. 14 – Nowé, Baillis, p. 382 - van den
Eeckhout, Dupuy, p. 51).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 554
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1525-C/025: h. jan de visch en 071: heer jan die visch)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 25 en 71)
Visch (Renaud de):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde, een barensteel van azuur.
Bron: (1445-L/273-02: fenout de visch)
Visch (Wyt de):
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde.
Bron: (1396-F/399: dH-56v: willem visscer) - (1445-L/268-07: widevysch và der capelle b)
Zegel: "Wijd le Visch, landhoudre" van de kastelenij van Veurne, zegelde in 1405: een veld
bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet, twee afgewende vissen (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 137).
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde, in het schildhoofd een schildje van sabel een adelaar van zilver.
Bron: (1445-L/274-01: wide de visch)
- in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, twee afgewende barbelen van
hetzelfde, een getande zoom van keel.
Bron: (1525-C/077: h. wyck die visch)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 209)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 77)
- in zilver een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1582-B/116v-21: h. wyck de vische. h. jan de visch)
Visscherie (de):
- in sabel een dwarsbalk geschaakt van zilver en keel van drie rijen, vergezeld van drie
vissen van zilver.
Bron: (1500-G/08v-3-6: vischere)
Zegel: "Obiert van der Visscherijen", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde een akte
van de baljuw van Aalst in 1354: een geschaakte dwarsbalk, getopt met drie vissen (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 139).
Vlaanderen (bastaard van):
- in keel een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1370-M/767:)
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1370-M/814:) - (1450-B/0863:)
Helm: een hazenkop van zilver tussen een baniervlucht van sabel, komende uit een kroon van
hetzelfde (1450-B)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 7)
- in goud een leeuw van sabel, een vrijkwartier van keel.
Bron: (1370-N/1176-1211: le bastart de flandres)
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1430-C/077-01:)
- in zilver een vierblad van azuur, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1430-C/077-02:)
Helm: een zwaan van zilver komende uit een kroon van keel, tussen een baniervlucht van
hermelijn (1430-C)
- in ... een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 555
Bron: (1435-T/0555:)
Vlaanderen (Boudewijn van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte zoom
van hetzelfde.
Bron: (1278-C/209: baudouin de flandres - dH-21v: bouwen van vlaenderen)
- in goud een leeuw van sabel, een getande zoom van keel.
Bron: (1279-H/417: bawdewyn de flandres) - (1280-D/300: baudewyn de flandres)
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 177)
- in goud een leeuw van sabel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1279-R/417: baudewyn de flandres) - (1290-L/557: baudoin de flandres) - (1291-
L/196: baudoin de flandres)
Zegel: "Bauduins de Flandres", zoon van graaf Gewijde, zegelde in 1285: een leeuw met een
uitgeschulpte zoom (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 455).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 731 - de Boos, Breton, n° 557)
- in goud een leeuw van sabel, een zoom van keel.
Bron: (1280-D/300: baudewyn de flandres)
Vlaanderen (broeder van Victor van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1436-C/069v-12: son frere) - (1436-L/1310: son frere)
Helm: een uitkomende zwaan (1436-C)
Vlaanderen (drossart = seneschalk de):
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1535-U/098-12: drossart de flandres)
Vlaanderen (eerste beer van):
- in zilver een aanziend hert van natuurlijke kleur.
Bron: (1500-Q/42r-03: premier ber de flandres)
Vlaanderen (Ferrand van Portugal, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1214-B/c-06:)
Zegel: "Fernandi comitis Flandrie" zegelde van 1212 tot 1232: een leeuw (Laurent, Sceaux,
D. I/1, p. 163).
Vlaanderen (Filips van den Elzas, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1474-R/1146: conte de flandre)
Vlaanderen (Filips van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1278-C/208: philippe de flandres - dH-21v: philips van vlaenderen)
Zegel: "Philippi, filii comitis Flandrie", zegelde in 1305: een leeuw en een schuinstaak beladen
met drie schelpen? erover (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 635).
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1285-B/4123: phelipes de flandres)
Kreet: flandres et aurars (1285-B)
Vlaanderen (forestier van):
- gegeerd van azuur en goud van veertien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1600-W/080r-1: le forestier de flandres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 556
Vlaanderen (Gewijde van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel, beladen met tranen van zilver,
over alles heen.
Bron: (1470-D/117v-07: messire guy de flandres)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 22)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte
versmalde schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1525-C/022: h. ghy van vlaenderen) - (1582-B/116r-04: h. ghy van vlaenderen)
Zegel: "Noble homme me sire Guys" van Vlaanderen, ridder, "frere a men signeur le conte"
Jehan van Namen, zegelde in 1300 en 1305: een leeuw en een uitgeschulpte schuinstaak
erover (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 455 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 634).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 743 - van den Eeckhout, Coninck, n° 22)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een linkerschuinstreep
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1562-B/030: messire guy de flandres)
Vlaanderen (Gewijde, bastaard van):
- in keel een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/090: h. ghy die bastaert van vlaenderen) - (1582-B/117r-09: h. ghy b. van
vlaenderen)
Zegel: Gewijde, zoon van heer Gewijde, bastaard van Vlaanderen, zegelde in 1390: een vol
wapen en een vrijkwartier beladen met een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 456).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 739 - van den Eeckhout, Coninck, n° 90)
Vlaanderen (graaf van):
- gegeerd van azuur en goud van twaalf stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1395-G/0928: oude vlaenderen) - (1405-H/54:) - (1450-B/0819: oude vlaenderen) -
(1550-B/F-001: le comte de flandres) - (1570-G/200: les anciennes armes de flandres)
Helm: een vlucht van hermelijn doorsneden van sabel (1395-G) - een kop van een brakhond
van goud, oren van sabel, komende uit een kroon van keel (1405-H) - een vlucht van
hermelijn doorsneden van sabel (1450-B)
- gegeerd van goud en azuur van twaalf stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1430-C/056-01:) - (1470-P/373r1: les anchiennes armes de la conte de flandres) -
(1560-L/135: flandres) - (1570-B/1769: les anciennes armes de flandres)
Helm: een vlucht van hermelijn (1430-C) - twee armen van een wilde man van natuurlijke
kleur, elk komende uit een mouw van azuur (1560-L)
- gegeerd van goud en azuur van elf stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1455-G/106v-4: oude vlandere)
Helm: een gesloten vlucht van goudhermelijn, een schilhoofd van sabel (1455-G)
- gegeerd van goud en azuur van veertien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1474-R/0169: lez ancienne arme de flandre) - (1568-B/55v-02: flandres)
Kreet: flandre au lion (1568-B)
- gegeerd van goud en azuur van tien stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1475-S/167v-02: les anchienes armes de flandres) - (1543-B/143v-2: anciennes de
flandres) - (1557-G/001: flandres) - (1650-C/58r: les anciennes armes de flandre) -
(1658-C/004r-05: conte de flandre anchiene qui fut forestierie)
Kreet: haerlebecq haerlebecq haerlebeque le noble (1557-G)
Helm: "la tymbre coroné à la royaelle d’or, à deux ales d’ermynes, et enctre les dictes ales,
deux maeins carnael, en pal; les waeyelles d’asur et d’ermynes” (1557-G)
- gegeerd van goud en azuur van acht stukken, een hartschild van keel.
Bron: (1600-E/143r-2: anchiennes arm de flandes)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 557
Vlaanderen (graaf van):
- in sabel een leeuw van goud.
Bron: (1250-M-2/37: comitis flandorum) - (1480-R/i-31-5: count de flaundrys en ii-32b-7:
flandres)
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1250-M-2/79: comitis fland') - (1265-W/1232:) - (1275-W/029: le counte de
flaundres) - (1279-H/063: le cunte de flaundres) - (1279-R/063: le cunt de flaundres) -
(1280-C/035: cunte de flaundres) - (1280-N/028: cunte de flandres) - (1290-L/036:
flandres en 075: le conte de flandres en 616: le conte de flandres) - (1370-M/768:) -
(1370-N/1163-1198: le conte de flandres) - (1375-B/06r-1: le compte de flandres en
32r-1: le conte de flandres) - (1380-U/1743: le conte de flandres) - (1380-W/28r-01: le
conte de flandres) - (1434-D/0054: graff von flanderen) - (1445-L/079-01: conte de
flanders en 082-01: conte de flanders) - (1450-B/1736: vlaèderen côte) - (1450-E/42r-
7: le conte de flandres) - (1454-B/0079: flendres, conte per) - (1460-G/006v-13: le
conte de flandres en 196-13: gve và vlaeden) - (1470-D/112r-01: le conte de flandres) -
(1470-P/038r: la marche de flandres) - (1471-R/45-01: les armes de flandres) - (1543-
B/063v-1: comte de flandres - 089v-1: le comte de flandres en 143v-1: le comte de
flandres) - (1600-E/143r-1: conte de flmds) - (1600-G/0263: les armes de flandres)
Kreet: flandres au lyon (1375-B) - flandres (1380-U) - flandres (1380-W) - flandres (1470-
D) - flandres (1471-R) - flandres au lyon (1600-E)
Zegel: "Philippi comitis Flandrie" zegelde van 1163 tot 1190: een leeuw (Laurent, Sceaux, D.
I/1, p. 157).
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel.
Bron: (1300-V/0953: le conte de flandres) - (1450-E/45v-01: le conte de flandres) - (1460-
G/009v-05: le côte de flàdres)
Kreet: flandres (1450-E)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1370-M/731: conte de namur) - (1372-B/0569: vlaenderen) - (1375-N/195: flan en
313:) - (1375-S/20v-01: le comte de flandre) - (1400-A/017: flandres, conté) - (1400-
D/001r:) - (1405-H/55:) - (1410-P/01r-2: c de flande) - (1425-S/0009: le comte de
flandre en 0207: le comte de flandre) - (1430-C/056-02: flàde en 110-10:) - (1435-
T/0340: le conte de flandres en 0512: conte de flandres) - (1436-C/069r-01: la
chevallerie de la conte de flandres en 127r-02: la contee de flanderes) - (1436-L/0002:
la contee de flanderes en 1292: la chevallerie de la conte de flandres) - (1440-U/79ra:
der grove von flandern) - (1445-L/088b-03: vlandrs en 137-02: vlandern en 138-03:
vlaendern en 267-01: grave van vlandre en 279-01: flanden) - (1450-B/0219:) - (1450-
C/07r-4: conte de flandres en 12r-1: le conte de flandres) - (1450-L/074-1: le conte de
flandres) - (1450-M/10v-3: le còte de flandre en 19r-1: le conte de flandre) - (1455-
G/106r-4: vlaendre) - (1459-A/60-c1: flandria en 63-d1: comes flandrie) - (1474-R/0166:
conte de flandre en 0958: le conte de flandre) - (1475-S/081r-09: le conte de flandres
porte lespee en 161r-09: le conte de flandres en 162r-01: les armes du conte de flandres)
- (1483-G/0110: grauff von flandern und ist och erbmarschalk ze frankrich) - (1490-
M/1348: graff von flander) - (1500-Q/37r-10: flandres en 44r-06: conte de flandres) -
(1525-C/M-12r-13: en M-73r-04: vlaendere en M-73r-14: vlaenden en M-79r-01:) -
(1535-U/081-01: conte de flandres en 169-11: conte de flandres) - (1550-A/07r-01: le
comte de flandre) - (1550-B/F-001: le comte de flandres) - (1557-G/002: flandres) -
(1568-B/55v-01: flandres) - (1570-B/1770: les armes de flandres) - (1570-G/200: les
armes de flandres) - (1600-E/064r-1: le comte de flandres) - (1600-O/014v-1: le còte
de flandres en 048r-1: flandres) - (1600-W/080r-2: le conte de flandres) - (1650-
B/291-01-1: comes flandrie) - (1650-C/58v-01: les armes de flandre) - (1658-C/004r-
06: flandre maintenant conté)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 558
Kreet: flandre au lyon (1425-S) - flandres au lyon (1450-L) - flandres au lyon (1535-U) -
flandres au lion (1550-B) - flandres le noble au lyon (1557-G) - flandres au lyon (1570-B)
- flandres au lyon (1600-E) - flandre au lion (1650-C)
Helm: een leeuwenkop van het schild tussen een vlucht van goud (1372-B) - een uitkomende
leeuw van het schild komende uit een kuip van goud (1375-N) - een leeuwenkop van sabel,
getongd van keel, tussen een vlucht van goud (1375-N) - een leeuwenkop van sabel,
getongd van keel, tussen een baniervlucht van goud, komende uit kroon van hetzelfde
(1395-G) - een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een baniervlucht van goud
(1405-H) - een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, komende uit een kroon van goud,
tussen een vlucht van hetzelfde (1430-C) - een leeuwenkop van sabel, getongd van keel,
komende uit een kroon van goud, tussen een vlucht van hetzelfde (1430-C) - een
leeuwenkop tussen een baniervlucht van goud (1435-T) - een leeuwenkop tussen een
baniervlucht, komende uit een kroon (1436-C) - een leeuwenkop van sabel, getongd van
keel, tussen een baniervlucht van goud, komende uit een kroon van hetzelfde (1455-G) -
een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een baniervlucht van zilver (1483-G)
- "leur tymbre-est coroné à la roeyale d’or, au demy-lyon rampant de sable, lampassé et
armé de gueulle, enctre deux ales d’or, les waeyelles de sable et d’or" (1557-G)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel en tanden van zilver.
Bron: (1395-G/0923: die grv van vlaenderen en 1677: en 1711:) - (1450-B/0818: vlaenderen)
- (1500-S/18r-1: le comte de flandres, pair de france en 64r-2: le conte de flandres)
Kreet: flandres au lyon (1436-C) - flandres au lion (1500-S)
Helm: een leeuwenkop tussen een baniervlucht van goud komende uit een kroon (1395-G) -
een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een baniervlucht van goud, komende
uit een kroon van hetzelfde (1450-B)
- in goud een leeuw van sabel, gekroond van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1430-C/091-04: le côte de flandè en 109-04: vlaendren)
- in goud een leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1450-B/2413:) - (1474-R/0454: conte de flandre en 0514: conte de flandre) - (1525-
C/M-05r-02: die grave van vlaenderen) - (1548-R/98.3: flanndren) - (1600-O/117v-7:
flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel en gekroond van goud.
Bron: (1470-P/373r2: depuis)
Kreet: flandres au lyon (1470-P)
- in (goud) een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1471-R/17-01: le conte de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1490-M/1354: graff von flander)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1490-W/21v-1-3: flantere)
Zie: Beveren - Dendermonde - Diksmuide - Griffioen van Vlaanderen - Haze - Lodi - Male -
Melle - Namen - Ninove - Onlede - Praat - Richebourg - Tempel – Woestine
Vlaanderen (Hector de Haze van):
- in (sinopel) een zespuntige ster van (goud), een vrijkwartier van (goud) een leeuw van
(sabel).
Bron: (1435-T/0603: .rer de hasse)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 91)
- in azuur een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, de schouder beladen met een
wassenaar van zilver.
Bron: (1445-L/273-07: ector de hase)
- in zilver (sinopel) een ster van goud, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1450-B/0907:)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 559
Vlaanderen (Hendrik van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak geblokt van zilver en keel over alles
heen.
Bron: (1310-M/dH-33r: henric van vlaenderen) - (1312-R/33: messire henry de flandres) -
(1312-T/048: monsire herni de flandres) - (1380-U/1744: messire h. de flandres) -
(1470-D/112r-02: messire h de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
geblokt van goud en keel over alles heen.
Bron: (1310-M/074: henry de flandres)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 74)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstreep geblokt van zilver en keel over alles
heen.
Bron: (1312-V/56:)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk geblokt
van keel en zilver over alles heen.
Bron: (1370-M/733:)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel geblokt van zilver en keel.
Bron: (1370-N/1171-1206: m henry de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een versmalde
schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1372-B/0571: h henriic van vlanderen)
Zegel: "Henrici de Flandria comitis de Laldensis" zegelde volgens de Wree tussen 1320 en
1330: een gekroonde leeuw, gebroken met een geblokte schuinbalk en zijn zoon "Henrici
de Flandria comitis de Lodes" zegelde: een gekroonde leeuw gebroken met een
schuinbalk. "Henri, filii comitis de Flandrie, militis", zegelde in 1315: een leeuw gebroken
met een schuinbalk en in 1327: een gekroonde leeuw, gebroken met een schuinbalk
(Demay, Flandre, n° 161-162 - de Wree, Généalogie, D. I, p. 86 en D. II, pp. 66-68).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 733 - Popoff, Bellenville, n° 571)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak geblokt van keel en zilver over alles
heen.
Bron: (1380-W/28r-02: monsr baudewin de flandres) - (1600-G/0267: mess henry de
flandres)
Nota: Urfé schrijft op deze plaats “messire h. de flandres” (1380-U/1744).
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinstaak
geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1395-G/0413: h' henrik van vlaenderen)
Helm: een leeuwenkop van zilver tussen een baniervlucht van sabel, komende uit een kroon
van hetzelfde (1395-G)
Zegel: "Heinrick van Vlaendren, heere van Nieneve", ridder, zegelde in 1339: een gekroonde
leeuw en een schuinstaak (geblokt of beladen met ...) (Demay, Flandre, n° 164 - de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 444).
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep geblokt
van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1450-M/10v-6: m. henry de flandre)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een schuinbalk
van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1455-G/167v-1: h henric van vlanderen)
Helm: een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een vlucht van goud, komende uit
een kroon van hetzelfde (1455-G)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak geblokt
van zilver en keel over alles heen.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 560
Bron: (1456-S/F-2: messire henry de flandres) - (1570-B/1771: monsgr henry de flandres)
- (1650-C/58v-02: monsgr henri de flandre)
Kreet: flandres au copplet (1456-S)
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel en gekroond van goud, een schuinstaak
geblokt van keel en zilver over alles heen.
Bron: (1470-P/373r3: monseigneur henri de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk geblokt
van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1535-U/081-02: mess henry de flandres) - (1570-G/200: monseigneur henry de
flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van keel.
Bron: (1600-W/080r-3: mesire henry de flandres)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 200)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, pp. 724-725)
Vlaanderen (hertog van):
- gedeeld I, in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel; II,
geschuinbalkt van goud en azuur.
Bron: (1490-M/0492: hertzog in flandern)
Helm: een uitkomende leeuw tussen een baniervlucht geschuinbalkt van goud en azuur (1490-
M)
Vlaanderen (hofschenker = konstabel van):
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1400-G/156v-12: le boutlien de flandres)
Vlaanderen (hofschenker van):
- in zilver een schildhoofd van keel, een schuinbalk van goud over alles heen.
Bron: (1562-B/295: le boultellier de flandres)
Nota: Na de dood in 1127 van Gauthier, heer van Eine, Oudenburg en Vladslo, werd de functie
van hofschenker van Vlaanderen erfelijk gedragen door de heren van Gavere. De
beschreven wapens hebben niets te zien met deze van Gavere. Deze wapens behoorden
waarschijnlijk aan een hofschenker met lokale bevoegdheden. Ze komen wel overeen met
deze van de familie de Bourghelles (Leuridan, Le Ferrain, pp. 135-136, La Pèvele, pp. 24-
28 en Le Mélantois, pp. 86-89 - Warlop, Flemish, pp. 169-174).
Zie: Pontenerie – Rosendale
Vlaanderen (Iwain, bastaard van):
- in keel een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1562-B/032: messire ywen de flandres)
Vlaanderen (kamerling van):
- geschaakt van zilver en azuur.
Bron: (1380-U/1834: le chamberlan de flandres) - (1380-W/29r-34: le chambellan de
flandres) - (1400-G/158v-08: le cambechin de flandres) - (1470-D/128r-01: le chambelan
de flandres) - (1570-B/1905: le chambellan de flandres) - (1650-C/61r-06: le chambellan
de flandre)
Zegel: "Ustach Flandrie Camerarii" zegelde in 1235: geschaakt (de Limburg-Stirum, Sceaux,
pp. 5-6).
- geschaakt van zilver en azuur van zes rijen.
Bron: (1470-P/389r3: le chambellan de flandres)
- geschaakt van zilver en azuur van vier rijen.
Bron: (1570-G/210v: le chambellan de flandres)
Zie: Kamerling van het Vrije - Merkem – Slijpe

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 561
Vlaanderen (Karel, bastaard van):
- in zilver een vierblad van azuur, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1435-A/387: charles b de flandre)
Wapen: Volgens Bethune "Kaerle van Vlaenderen, heere van sGrutersale, fs mer Robrecht
van Vlaenderen", overleden in 1491, voerde: in zilver een vrijkwartier van Vlaanderen
(Bethune, Epitaphes, p. 237).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 741 - Clemmensen, Arras, n° 387)
Vlaanderen (konstabel van):
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1279-H/421: li cunstable de flandres) - (1279-R/421: le cunstable de flandres) -
(1280-D/312: conestable de flandres) - (1290-L/560: le connestable de flandres) -
(1291-L/199: le connestable de flandres) - (1300-V/0102: le connestable de flandres) -
(1535-U/098-11: conestable de flandres) - (1650-B/292-03-3: constabularius flandrie
dns de harnes et boulaer)
Zegel: "Mailin, ceivalier, conestable de Flandre", zegelde in 1309: een hartschild, een
schuinbalk van ruiten over alles heen (Demay, Flandre, n° 378).
- in zilver een hartschild van keel.
Bron: (1280-D/312: conestable de flandres)
Vlaanderen (Lodewijk De Fries van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel,
een linkerschuinstreep van keel over de leeuw.
Bron: (1562-B/035: messire loys le frison de flandres)
Zegel: Lodewijk van Vlaanderen, raadsheer van de hertog van Bourgondië, zegelde in 1453:
een vol wapen met een vrijkwartier beladen met een leeuw, een schuinstaak over het
vrijkwartier (de Raadt, Sceaux, D. I, p. 456).
Vlaanderen (Lodewijk de Haze van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1372-B/0589: die haze) - (1395-G/0940: die haze van vland'en) - (1525-C/105: de
hase van vlaenderen) - (1535-U/101-12: die hase b van vlaenderen) - (1562-B/034: le
hasee de flandres) - (1570-B/1792: le haze de flandres) - (1570-G/202: le haze de
flandres) - (1582-B/117r-22: h. hase van vlaenderen) - (1650-C/59r-06: le haze de
flandre)
Helm: een hazenkop van zilver tussen een baniervlucht van azuur bezaaid met populierbladen
van zilver, komende uit een kroon van azuur (1395-G)
Zegel: Lodewijk bastaard van Vlaanderen genoemd "Lettaze", ridder, zegelde in 1385: een
vrijkanton beladen met een leeuw (Demay, Clairambault, n° 3634).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in sinopel een vrijkwartier van Vlaanderen (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 69).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 740 - van den Eeckhout, Coninck, n° 105)
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1455-G/168v-3: die hase) - (1557-G/668: l’ase, de flandres)
Helm: een hondenkop, komende uit een kroon en tussen een vlucht bezaaid met harten, alles
van zilver (1455-G)
Vlaanderen (Lodewijk van Crécy, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1346-B/-:)
Zegel: "Ludovici comitis Flandrie et Nivernen" zegelde vanaf 1323: een leeuw (Laurent,
Sceaux, D. I/1, p. 176).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 562
Vlaanderen (Lodewijk van Male, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel.
Bron: (1460-L/113: vlaenderen die grave)
Helm: een leeuwenkop van sabel, getongd van keel, tussen een vlucht van goud, komende uit
een kroon van hetzelfde (1460-L)
Zegel: "Ludovici comitis Flandrie, Nivernensis et Registestensis" zegelde vanaf 1347: een
leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/1, pp. 180-181).
Vlaanderen (Lodewijk, bastaard van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1395-G/1520: h' lodewyc die bastert)
Helm: een staande zwaan tussen een baniervlucht van azuur, komende uit een kroon van keel
(1395-G)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 68)
Vlaanderen (maarschalk = konstabel van):
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1260-H/114: le mar'al de flanders)
Vlaanderen (Renaud van):
- in keel een schuinbalk van zilver, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel,
genageld en getongd van keel.
Bron: (1535-U/101-11: h renout van vlaenderen)
Zegel: Rifflard, bastaard van Vlaanderen, ridder, zegelde in 1384 en in 1387: een schuinbalk,
een vrijkanton beladen met een leeuw (Demay, Clairambault, n° 3635 - Demay, Flandre,
n° 879).
Nota: Het zou ook kunnen gaan om Rifflard, "Rustard" of "Lancelot" van Vlaanderen (de
Wree, Généalogie, D. II, pp. 272-273).
Vlaanderen (Rifflard, bastaard van):
- in zilver een brandende struik van keel, een vrijkwartier van goud een leeuw van
sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1525-C/128: h. van riselaert) - (1562-B/033: messire ruffelaert de flandres) - (1582-
B/117v-13: h. van rifelaert)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 739 - van den Eeckhout, Coninck, n° 128)
Vlaanderen (Robrecht van):
- in goud een leeuw van sabel, een uitgeschulpte zoom van keel.
Bron: (1312-T/041: monsire rober de flandres) - (1470-D/117v-03: mons robert) - (1600-
G/0268: mess robert de flandres)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 23)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak geblokt van zilver en keel over alles
heen.
Bron: (1370-N/1175-1210: m robert de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte zoom
van hetzelfde.
Bron: (1450-M/10v-7: m. robert de flandre) - (1535-U/081-03: mess robert de flandres)
Zegel: "Roberti Nivernensis, filii comitis Flandrie", zegelde in 1305 en 1320: een leeuw en
een uitgeschulpte zoom (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 637-639)
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel, een getande
schuinbalk van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1455-G/167r-3: h rolbart và vlandern)
Helm: een gesloten vlucht doorsneden van zilver en keel bezaaid met harten van zilver (1455-
G)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 563
- in goud een leeuw van sabel, genageld van keel en gekroond van goud, een getande
zoom van keel.
Bron: (1470-P/373r4: monseigneur robert de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een getande zoom van
hetzelfde.
Bron: (1570-B/1772: monsgr robert de flandres) - (1570-G/200: monseigneur robert de
flandres) - (1650-C/58v-03: monsgr robert de flandre)
- in goud bezaaid met ringen van keel, een leeuw van sabel, genageld en getongd van
keel.
Bron: (1600-W/080r-4: mettre robbrecht de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1600-W/080r-6: robbert de flandres)
Vlaanderen (Robrecht, bastaard van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1420-C/302: messire robert de flandres)
Zegel: "Roberti de Flandria" zegelde in 1361: een vol wapen en een vrijkwartier beladen met
een leeuw (Laurent, Namur, n° 914).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 302)
- in zilver een vierblad van azuur, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1445-L/271-04: robert và vladeren)
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1658-C/154v-04: robert de flandre, chambelan des ducs jean et philipe)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 69)
Vlaanderen (seneschalk van):
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1260-H/109: le senechal de flandres) - 1278-C/211: de wavrain sénéchal de flandres
- dH-21v: die drossaet van vlaenderen) - (1279-H/419: li seneshal de flandres) - (1279-
R/419: li senescal de flandres) - (1290-L/559: senescal de flandre) - (1291-L/198: le
séneschal de flandres) - (1300-V/0103: le seneschal de flandres)
Zegel: Robrecht de Wavrin, hofschenker van Vlaanderen, zegelde in 1279: een hartschild en
een barensteel (Demay, Flandre, n° 377).
Vlaanderen (Tomas, graaf van):
- in sabel een leeuw van goud.
Bron: (1250-M-7/11: obiit comes flandrie thomas)
Vlaanderen (van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van keel,
in het hoofd beladen met een schelp van zilver, over alles heen.
Bron: (1370-M/734:)
Vlaanderen (Victor, bastaard van):
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1420-C/301: monseigneur victor de flandres)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 69)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 301)
- in zilver een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1436-C/069v-11: victoire và vlandere) - (1436-L/1309: victoire và vlandern) - (1445-
L/268-06: h victor và vlanden en 279-13: victor van vlader)
Helm: een uitkomende zwaan (1436-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 564
Vlaanderen (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1278-C/207: guillaume de flandres - dH-21v: willam van vlaenderen))
- in goud een leeuw van sabel, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1279-H/361: willem de flandres) - (1279-R/361: wille de flandres) - (1280-C/194:
william de flanders) - (1312-R/19: guillaume de flandres)
Zegel: "Guillelmi, filii comitis Flandrie" zegelde in 1305: een leeuw en een schuinstaak erover
(Douët d'Arcq, Inventaires, n° 632-633).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 177)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1290-L/556: guiellaumes de flandres)
Nota: (de Boos, Breton, n° 556)
- in goud een leeuw van sabel, een verkorte schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1291-L/195: guilleaumes de flandres)
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1535-U/092-04: guille de flandres conte de neelle)
Nota: Dient men de beschrijving "conte de neelle" te lezen als graaf van Namen. Willem,
graaf van Namen, voerde evenwel geen barensteel als breuk op de wapens van Vlaanderen,
ofwel Lodewijk van Vlaanderen, graaf van Nevers, zoon van Robrecht III, graaf van
Vlaanderen en van Yolande van Bourgondië, gravin van Nevers (Anselme, Histoire, D. II,
pp. 734-738).
Vlaanderen = Maldegem: Lok. B-9990
- in goud een kruis van keel, een binnenzoom van (meerltjes) van hetzelfde.
Bron: (1400-A/010: flandres)
Zie: Maldegem
Vlaanderen en Henegouwen (Boudewijn, graaf van):
- in goud een leeuw van sabel, onder de linkse poot een wapen gekeperd van goud en
sabel (Oud Henegouwen).
Bron: (1198-O/8: baudoin, conte de flandre et hainau)
Zegel: "Balduinus comes Flandrie et Hainoie" zegelde van 1192 tot 1194: drie kepers
(Laurent, Sceaux, D. I/2, p. 360).
Nota: (Paravicini,Älteste, p. 121)
Vlaanderen, graaf van Lodi (Hendrik van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een uitgeschulpte zoom
van hetzelfde.
Bron: (1535-U/081-04: mess henry de flandres conte de lodi) - (1600-W/080r-5: lodes de
flandres)
Nota: Waarschijnlijk is het wapen een kopie van de vorige lijn. Normaal had hij moeten
tekenen: in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een samengestele
schuinbalk van zilver en keel over alles heen.
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van keel,
elke hanger beladen met drie penningen van zilver.
Bron: (1550-A/07r-07: henry de flandre, conte de loddes)
Vlaanderen, graaf van Namen (Jehan van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1535-U/081-05: mess jan de flandres conte de namur)
Zegel: "Johanis, filii Guidonis Flandrie, comitis et marchionis Namurcensis" zegelde voor hij
graaf werd van 1292 tot 1297: een leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/2, p. 536).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 745-747)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 565
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1550-A/07r-03: jean de flandre, conte de namur)
Vlaanderen, graaf van Namen, heer van Béthune (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld, getongd en gekroond van keel.
Bron: (1535-U/041-03: guille de flandre conte de namur sr de bethune)
Zegel: "Guillelmi de Flandria, comitis Namurcensis, domini Bethie", zegelde van 1392 tot
1417: een gekroonde leeuw (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 546-547).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, pp. 751-752)
Vlaanderen, graaf van Namen, heer van Sluis (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1535-U/041-02: guiellaume de flandre conte de namur, sr de l'escluse)
Zegel: "Guillermi comitis Namurcen" zegelde van 1367 tot 1391: een gekroonde leeuw en een
versmalde schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 544).
Vlaanderen, graaf van Nevers (Lodewijk van):
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1535-U/092-02: louys de flandres conte de nevers)
Zegel: "Ludovici de Flandria comitis Nivernensis" zegelde met zijn tegenzegel in 1322: een
leeuw en barensteel met drie hangers (Laurent, Sceaux, D. I/1, p. 175).
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 737)
Vlaanderen, graaf van Nevers (van):
- in goud een leeuw van sabel, een barensteel van keel.
Bron: (1470-D/117v-01: le conte de nymers)
Vlaanderen, heer van Boelare (Michel, konstabel van):
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1278-C/210: michil, conestable de flandres, sr de boullers - dH-21v: die conincstauell
van vlaenderen)
Zegel: "Michaelis de Bonlers", konstabel van Vlaanderen, zegelde met zijn tegenzegel in
1215: een hartschild (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 311 - Feuchère, Ecusson, p. 28).
Vlaanderen, heer van Cassel (Robrecht van):
- in goud een leeuw van sabel, een getande zoom van keel.
Bron: (1312-R/30: messire roubert de flandres)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 75)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een getande zoom van
hetzelfde.
Bron: (1550-A/07r-02: robert de flandre, sgr de cassel)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 735)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel van zilver.
Bron: (1562-B/498: messire robert de flandres, conte de cassel)
Vlaanderen, heer van Dampierre (Jehan van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een barensteel met vijf
hangers van hetzelfde.
Bron: (1550-A/07r-05: jean de flandre, seig de dampierre)
Vlaanderen, heer van Dendermonde (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1265-W/1235:)
- in goud een leeuw van sabel, een schuinbalk geblokt van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1535-U/092-05: guill de flandres sr de termonde)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 566
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinbalk geblokt
van zilver en keel over alles heen.
Bron: (1550-A/07r-04: guillaume de flandre, sgr de tenremonde)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 742)
Vlaanderen, heer van Elverdinge en Vlamertinge (Robrecht van):
- gedeeld I, in zilver een vierblad van hetzelfde, omboord van azuur, een vrijkwartier
van goud een leeuw van sabel; II, gevierendeeld 1 en 4, in keel een schuinkruis van
zilver (Welden); 2 en 3, in keel een kruis van vair (Ieper).
Bron: (1430-C/132-07:)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 741)
Vlaanderen, heer van Erquinghem (Gewijde van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een schuinstaak van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1570-B/1778: messire guy de flandres, sgr d'arquinguehem) - (1570-G/200v: messire
guy de flandres, sgr d'erquinghehem) - (1650-C/58v-09: messire guy de flandre, sgr
d'erquenghem)
Zie: Erquinghem-Lys
Vlaanderen, heer van Ninove (Willem van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1562-B/507: messire guillam de flandres, sgr de nyelle ou visconte)
Vlaanderen, heer van Praat (Jehan van):
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een wapen gedwarsstreept van zilver en azuur,
een leeuw van keel erover.
Bron: (1435-A/083: mosr jeh de flâder)
Zegel: "Jan van Vlaendren, heere van Praet ende van der Woestine" zegelde in 1430: een
keper vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsstreept en een leeuw
erover; over de keper een vrijkwartier met een leeuw. Hij zegelde in 1439: een keper van
hermelijn, vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje met een leeuw; over de keper
een vrijkwartier met een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 444 - de Wree, Généalogie,
D. I, p. 115 en D. II, p. 277).
Wapen: (Anselme, Histoire, D. II, p. 766)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, p. 767 - Clemmensen, Arras, n° 83)
Vlaanderen, heer van Praat (Lodewijk van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, de rechter poot beladen
met een teerling van zilver.
Bron: (1570-B/1776: messire loys de flandres, sgr de praet) - (1650-C/58v-07: louis de
flandre, sgr de praet)
Wapen: Maurice vermeldt eveneens op de rechter poot de teerling van zilver. Van Driesten
geeft een kruis van zilver op de schouder (Maurice, Blason, p. 206 - Popoff, Chapitres,
n° 203 - Van Driesten, Toison, p. 147-2)
Vlaanderen, heer van Praat (van):
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje van zilver een leeuw van keel
erover.
Bron: (1436-C/070v-03:)
Helm: een zwanenkop tussen een vlucht (1436-C)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 567
- in keel een keper van hermelijn, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel;
vergezeld in de linkerbovenhoek van een schildje gedwarsstreept van zilver en
azuur, een leeuw van keel erover.
Bron: (1436-L/1325:)
Nota: (Anselme, Histoire, D. II, pp. 766-768)
Vlaanderen, heer van Richebourg (Gewijde van):
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel, een geknobbelde
schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1550-A/07r-06: guy de flandre, seig de richebourg)
Vlaanderen, kastelein van Wez (Jehan van):
- in sinopel een uitgeschulpt schuinkruis van zilver, een hartschild geschuinbalkt van
goud en azuur, een schildhoofd van keel.
Bron: (1420-C/751: jehan de flandres, chastelain de wez)
Zegel: Jehan van Vlaanderen zegelde in 1427: een uitgeschulpt schuinkruis, vergezeld in het
schildhoofd van een schildje met drie palen onder een schildhoofd (Demay, Flandre, n°
2389).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 751)
Vlaanderen, markies van Namen (Jehan van):
- in goud een leeuw van sabel, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1265-W/1236:)
Zegel: "Johannis, comitis Nammucensis" zegelde vanaf 1298: een gekroonde leeuw en een
versmalde schuinbalk erover (Laurent, Sceaux, D. I/2, pp. 536-538).
Vladslo (heer van): Lok. B-8600
- in keel vijf schuinkruisgewijs geplaatste bedekte torens van goud.
Bron: (1557-G/461: le sgr de vladslooe)
Vladslo < = Moorslede ? (heer van):
- in keel (drie) paardenkoppen van zilver.
Bron: (1471-R/51-03: le sgr de moeslede)
Nota: Het zijn waarschijnlijk de wapens van de familie Breydel. Ik heb wel geen verband
gevonden tussen deze familie en de heerlijkheid of een heerlijkheid Moorslede.
Vlamincx (Jacob):
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, een uitgeschulpt
schuinkruis van hetzelfde.
Bron: (1393-B/Gistel-23: jacob vlaming)
Helm: het bovenlijf van een wildeman van sabel, omwonden van zilver (1393-B)
Zegel: Jacob Vlaminc, leenman van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1384: een veld
bezaaid met kruisjes en een uitgeschulp schuinkruis (Laurent, Namur, n° 1164).
Vlamincx:
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, een schuinkruis
van hetzelfde.
Bron: (1557-G/553: la mayson surnomé le flameng)
Vlamink van Gent (de):
- in goud drie schuinbalken van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1557-G/331: la mayson surnomé le flameng de gand)
Kreet: sysoyng (1557-G)
Zie: Wedergraat

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 568
Vlienderbeke (heer van): Lok. B-8740
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van zeventien blokjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/384: le sgr de vlierdenbeque)
Nota: (De Flou, Toponymie, D. XVI, pp. 627-628)
Vlienderbeke (van):
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van tien
blokjes van sabel, geplaatst 6 in het schildhoofd en vier in de punt.
Bron: (1500-G/09r-7-1: vliederbeke of jooris)
Zegel: Jehan van Vlienderbeke zegelde in 1314: een keper beladen met drie schelpen (rozen
of sterren) en vergezeld van tien blokjes, 6 in het schildhoofd en 4 in de punt. Gerard
van Vlienderbeke, kastelein van Kortrijk, zegelde in 1388: een keper beladen met drie
adelaars en vergezeld van tien blokjes, 2 en 1 in het schildhoofd, 1, 2 en 1 in de punt
(Bonaert, Sceaux, p. 428 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 149).
Vliet (heer van):
- in sabel drie ruiten van zilver.
Bron: (1562-B/527: les sgr den vliet)
Zegel: "Geraert van den Vliet", ridder, zegelde in 1361 een brief gericht aan de gravin van
Holland: drie ruiten met belletjes bezet (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 149).
Nota: Volgens Gelre (1395-G) en d'Udekem (1535-U), wapende hij tussen de vazalen van de
graaf van Holland: in keel drie met belletjes bezette ruiten van zilver. Mogelijks is er
een verband tussen beide homoniemen (1395-G/1075 - 1535-U/337-10: h gerit van vlyt).
Volckaert:
- in zilver een dwarsbalk van keel, vergezeld van drie wassenaars van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08v-5-5: valcaert)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Volckaert en flandre": in
zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel, vergezeld de drie klaverbladen
van sinopel.
Volkegem (heer van): Lok. B-9700
- in hermelijn een hamei van keel.
Bron: (1525-C/235: volkighem) - (1557-G/374: le sgr de valqueghem) - (1562-B/387: les sgr
de valkyghem) - (1582-B/119v-07: volkygem)
Volmerbeke (heer van): Lok. B-8830
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een keper van hetzelfde.
Bron: (1525-C/220: volmarbeke) - (1557-G/223: le sgr de walmerbeque) - (1562-B/312: les
sgr de wolmerbeke) - (1582-B/119r-17: volmarbeke)
Zegel: Victor van Volmerbeke, schepen van Ieper, zegelde in 1463: een veld bezaaid met
blokjes en een keper, gebroken in de top met een schildje met een dwarsbalk. Victor,
heer van Volmerbeke, man van de zaal van Ieper, zegelde in 1472: een keper vergezeld
van tien blokjes (Bonaert, Sceaux, p. 429 - de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 155).
Wapen: Volgens Bethune: "een heere van Volmerbeke, die de chevrons ende billetten
draeghen" (Bethune, Epitaphes, p. 232).
Volmerbeke (Joost van):
- in goud bezaaid met blokjes van keel, een keper van hetzelfde, beladen in de top met
een vijfpuntige ster van zilver.
Bron: (1525-C/316: h. joest van valmaerbeke) - (1582-B/121r-08: h. joest van volmerbeke)
Zegel: "Josse de Volmerbeke", leenman van de kastelenij van Gent, zegelde in 1401: een
keper beladen met een ster en vergezeld van tien blokjes, 2 en 1 in het schildhoofd, en
1, 2 en 1 in de punt (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 155).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 316)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 569
Vooght (de):
- in goud een hoekige dwarsbalk van keel, vergezeld van drie adelaars van sabel.
Bron: (1500-G/08v-3-1: de voocht)
Zegel: "Berthelmeeus de Vooght", ontvanger te Sluis, zegelde in 1414: een hoekige
dwarsbalk, vergezeld van drie adelaars met gespreide vleugels (de Raadt, Sceaux, D. IV,
p. 155).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Vooght en
flandre origre d'hollande". Lautte geeft: in goud een hoekige dwarsbalk van keel (Lautte,
Jardin, p. 336).
Voorde (heer van): Lok. B-9400
- in keel drie wassenaars van zilver (Oostkercke).
Bron: (1557-G/207: le sgr de vooerde) - (1562-B/238: les sgr de voerde, leur surnom est de
oestkerke)
Nota: (Van Istendael, Voorde, p. 295)
- in sabel twee dwarsbalken van zilver.
Bron: (1557-G/416: le sgr de vocre)
Kreet: vocre (1557-G)
Zegel: "Guillelmi de Voerde", abt van de Sint-Adriaansabdij te Geraarsbergen, zegelde in
1424: gevierendeeld 1 en 4, gedwarsbalkt; 2 en 3, een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
156).
Nota: "Ce prélat (Guillaume d'Ideghem) que le pape Jean XXII, donna, en 1410, pour
successeur à Egide van den Eechaute, est connu sous le nom de Guillaume de Voorde,
parce que ses parents, seigneurs de Voorde, avaient, suivant un usage en vogue à cette
époque parmi les nobles, abandonné leur nom de famille pour prendre celui de leur
seigneurie” (De prelaat Willem van Ideghem, die in 1410 door paus Johannes XXII werd
aangesteld als opvolger van Egidius van den Eechaute, was gekend onder de naam van
Willem van Voorde, daar zijn ouders, volgens een gebruik in voege in die tijd, de naam
van de heerlijkheid als familienaam aannamen). De familie van Ydeghem voerde normaal:
in sabel twee dwarsbalken van goud (de Portemont, Grammont, D. II, p. 123).
Voorde (van den):
- in goud een leeuw van keel, een barensteel van sabel.
Bron: (1500-G/02r-4-6: vorde)
- in goud een leeuw van keel.
Bron: (1550-A/10v-09: vooirde)
Zegel: "Gossuin de Vordes", man van de heer van Schendelbeke, zegelde in 1279 en "Willem
van den Voorde als bailliu" zegelde in 1481: een leeuw (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 156 -
Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. VI, p. 212).
Wapen: (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 147 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 167 - Lautte,
Jardin, p. 342)
Voorhoute (Hector van):
- in zilver een uitgeschulpt schuinkruis van keel, een vrijkwartier van goud een leeuw
van sabel.
Bron: (1435-T/0554: ector de vorout) - (1450-B/0862:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 42)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles
heen, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1436-C/071r-07: ector và betout) - (1436-L/1341: ector và betout)
Zegel: "Ector van Veurhoute", kastelein van Saeftinge, zegelde in 1437: een dwarsbalk, een
uitgeschulpt schuinkruis erover, een vrijkwartier beladen met een leeuw (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 159 - de Wree, Généalogie, D. I, p. 115).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, pp. 30 en 283)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 570
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis samengesteld uit ruiten van keel
over alles heen, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1445-L/274-07: echtor và voorhout)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een getand schuinkruis van keel over alles heen,
een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1470-D/126r-03: hector de vrochomme)
Nota: Hector was een zoon van Hector, overleden in 1392, en van Margareta van Vlaanderen.
In 1383 houdt zijn vader van de graaf van Vlaanderen de heerlijkheid Voorhoute te
Kemzeke. Hijzelf houdt in 1435 van de graaf de functie van schout van Sint-Gillis en van
Vrasene (de Schoutheete de Tervarent, Feudataires, pp. 23, 68, 72 en 75 - de Wree,
Généalogie, D. II, pp. 290-291 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 51).
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1535-U/099-09: h hector van vuerhout)
Voorhoute (heer van): Lok. B-9190
- in zilver een schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles heen, een
vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/02v-2-3: voorhaute)
- in zilver een uitgeschulpt schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles
heen, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel (wapen omgewend)
Bron: (1500-G/08r-5-3: veurhaute) - (1524-G/h-08: veurhaute)
- in zilver een getand schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles heen,
een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1550-A/14r-03: vuerhoute)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een uitgeschulpt schuinkruis van keel, een dwarsbalk
van azuur erover, een vrijkwartier van Vlaanderen (de L'Espinoy, Noblesse, p. 176 -
Lautte, Jardin, p. 335).
- in zilver een versmald schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1557-G/326: le sgr de vueurhoute)
Kreet: vueurhoute (1557-G)
- in zilver een schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles heen.
Bron: (1562-B/485: les sgr de veurhoute)
- in zilver een versmald schuinkruis van keel, een dwarsbalk van azuur over alles heen,
een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1600-W/093v-3: le sgr de voerhaut)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een uitgeschulpt schuinkruis van keel over alles
heen, een vrijkwartier van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1650-B/294-05-6: vuerhoute)
Nota: De naam Voorhoute zou komen van een kasteel gelegen te Kruiningen (NL-4416). De
familie vestigde zich te Kemzeke in het land van Waas (de Schoutheete de Tervarent,
Magistratures, p. 103).
Voorhoute (Wouter van):
- in zilver een dwarsbalk van azuur een zeer smal getand schuinkruis van keel over
alles heen.
Bron: (1410-P/02r-8: s' watier deveore)
- in goud een dwarsbalk van azuur, een getand schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1471-R/51-06: sire wautier van voerhoent)
- in zilver een dwarsbalk van azuur, een versmald uitgeschulpt schuinkruis van keel
over alles heen.
Bron: (1525-C/305: h. wouter van voorhaut) - (1582-B/120v-23: h. wouter van voerhout)
Zegel: Wouter van Voorhoute zegelde in 1337: een dwarsbalk, een uitgeschulpt schuinkruis
erover (Rottier, Wase, n° 110).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 571
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 305)
Voormezele (heer van): Lok. B-8902
- geschaakt van zilver en sabel.
Bron: (1380-U/1800: celui de fournsaste) - (1380-W/28v-30: cellui de formistelles) - (1400-
G/157v-21: le sr defrosemele) - (1425-S/0254: le sieur de vormiselle) - (1470-D/115r-
08: celuy de frinsent) - (1550-B/F-048: le sr de vormiselle) - (1568-B/57v-10:
wormezeelle) - (1570-B/1869: le sgr de vormeselle) - (1650-C/60v-02: le sgr de
wormesle)
Zegel: Walter van Voormezele, ridder, zegelde in 1228 en 1235 en Jehan van Voormezele
zegelde in 1322: geschaakt (Bonaert, Sceaux, p. 429 - Demay, Flandre, n° 1734 - Warlop,
Flemish, p. 1185).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft hetzelfde wapen voor de familie "Vormeselle ou
Vormezelle en flandre".
- geschaakt van zilver en keel van zes rijen.
Bron: (1430-C/132-06: aleqemerog) - (1557-G/121: le sgr de vormyselle)
- geschaakt van zilver en sabel van vijf rijen.
Bron: (1450-M/13v-5: le sr de fremeselles)
- geschaakt van zilver en sabel van zes rijen.
Bron: (1470-P/384r4: le sgr de vormiselle) - (1650-B/293-03-1: dns de formiselle)
- geschaakt van zilver en sabel van vier rijen.
Bron: (1475-S/163v-03: le sgr de vormiselle) - (1500-G/06v-4-3: vormezele en 07r-6-2:) -
(1570-G/208: le sgr de vormeselle) - (1600-E/148r-2: celuj de fourmiselles) - (1600-
W/090r-5: le sgr de focomezelles)
Wapen: (Lautte, Jardin, pp. 158 en 350)
- geschaakt van zilver en keel van zeven rijen.
Bron: (1535-U/086-04: sr de formiseele)
- geschaakt van zilver en keel.
Bron: (1550-A/09r-05: vormiselles)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 225 – de L’Espinoy, Noblesse, p. 132)
- geschaakt van sabel en zilver.
Bron: (1550-A/10r-05: formiselle)
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver
(Ogierlande).
Bron: (1562-B/240: les sgr de vormizelle, leur surnom fut de ogierlande)
- geschaakt van zilver en keel van vijf rijen.
Bron: (1562-B/274: les sgr de vormyselle)
Voormezele (Jehan van):
- in keel twee schuinkruisgewijs geplaatste omgekeerde zwaarden van zilver, gesteeld
van sabel en versierd van goud.
Bron: (1445-L/270-07: h jà và vosendaelade)
Voorne (van):
- in azuur een dwarsbalk van goud, een versmald schuinkruis van keel over alles heen.
Bron: (1500-G/07v-7-5: van voorne)
Vormezele (heer van): Lok. B-9880
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/552: le sgr de vormyselle)
Nota: Dit leen bij de Poekebeek te Lotenhulle hing af van de heerlijkheid Voormezele (B-
8902). Vormezele behoorde in 1474 toe aan "Daneel de le Hecke" (Stockman, Lotenhulle,
pp. 22-24).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 572
Vos (Boudewijn de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen
van goud; 2 en 3, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel,
geknopt van goud (Lovendeghem).
Bron: (1435-T/0578: messire baudin de vos) - (1450-B/0886:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 66)
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van goud.
Bron: (1445-L/270-10: h boudewijn de vos)
Zegel: "Balduini Vos", leenhouder van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1355:
gedamasceerd met een schuinbalk beladen met drie gaande leeuwen (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 161).
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van goud, een barensteel
van keel.
Bron: (1445-L/274-09: boudin de vos)
Zegel: Boudewijn de Vos, heer van Lovendegem, zegelde in 1415: een schuinbalk, beladen met
drie gaande leeuwen, een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 162).
Vos (de):
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van goud.
Bron: (1436-C/070v-05:) - (1436-L/1327:) - (1500-G/10r-8-5: vossynghers) - (1557-G/501:
de vos) - (1650-B/294-06-5: vos)
Helm: een vleugel (1436-C)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 175-176 - Lautte, Jardin, p. 337)
- in zilver een schuinbalk van (sabel), beladen met drie leeuwen van (goud) (wapen
omgewend)
Bron: (1524-G/i-03: de vos)
- in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen van zilver.
Bron: (1550-A/12r-11: vos)
Wapen: Volgens Bethune: "d'argent à la bende de sable, chergée de trois testes de lion d'or"
(Bethune, Epitaphes, p. 92).
Zie: Oeselgem – Pollare
Vos (de):
- in goud drie gaande vossen van keel.
Bron: (1570-B/1976: vos) - (1650-C/62v-02: de vos)
Zegel: Jehan de Vos, schepen van Ieper, zegelde in 1416: drie vossen (Bonaert, Sceaux, p.
429).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 222)
- in goud drie vossen van keel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1570-G/216: vos)
Zegel: Peter de Vos, schepen van Ieper, zegelde in 1360: drie boven elkaar geplaatste vossen
(Bonaert, Sceaux, p. 429).
Vos (Jehan de):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen
van goud; 2 en 3, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel,
geknopt van goud (Lovendeghem); een hartschild van azuur, een leeuw van goud,
genageld en getongd van keel, de schouder beladen met een lelie van keel
(Masmines).
Bron: (1435-T/0579: jehan de vos)
Zegel: Jehan de Vos, heer van Lovendegem en Zomergem, zegelde in 1456: gevierendeeld 1
en 4, een schuinbalk beladen met drie leeuwen; 2 en 3, een keper (de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 162).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 67)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 573
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een schuinbalk van sabel, beladen met drie leeuwen
van goud; 2 en 3, in sabel een keper van zilver, beladen met drie rozen van keel,
geknopt van goud; een hartschild van azuur een leeuw van goud.
Bron: (1450-B/0887:)
Vredeau:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een wassenaar van zilver, een binnenzoom van acht
schelpen van hetzelfde (Verdière); 2 en 3, in goud een schildhoofd links
geschuinbalkt van zilver en keel (Quievrain); over alles een hartschild van zilver
drie kepers van sabel (Beaumont).
Bron: (1544-L/267:)
Wapen: Rietstap geeft: in keel een wassenaar van zilver, vergezeld van zes schelpen van
hetzelfde, 3 naast elkaar in het schildhoofd en 3 naast elkaar in de punt (Rietstap,
Armorial, D. II, p. 1027).
Nota: (Boniface, Lille, n° 267)
Vremde (de):
- in sabel acht gespen van zilver, geplaatst 3, 3 en 2.
Bron: (1500-G/03v-1-7: de vrempde)
Zegel: "Jehan le Vremde", leenman van Vlaanderen, zegelde een akte van de baljuw van Aalst
in 1335: zes ronde gespen en een barensteel erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 169).
Wapen: Volgens Bethune, Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Vremde
en flandre": in sabel zes gespen van zilver (Bethune, Epitaphes, p. 73 - Lautte, Jardin, p.
335).
Vreté (Alard genoemd Joron):
- geruit van goud en sabel, een zoom van keel, beladen met elf penningen van goud.
Bron: (1486-L/1335: jehan vretez)
Nota: Volgens Boniface, Alard genoemd Joron Vreté (Boniface, Epinette, p. 96).
Vreté (Baudechon):
- geruit van goud en sabel, de eerste ruit beladen met een spoorrad van hetzelfde.
Bron: (1420-C/698: baudechon vretet)
Vreté (Boudewijn):
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1486-L/1402: baulduin vretez)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 140-141)
Vreté (Filips):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1331-T/134: philippes vreté en 19r-3: phlis vrete)
Zegel: "Felippon Vertet" zegelde in 1351 en 1353: geruit onder een schildhoofd beladen met
drie schelpen (Boniface, Epinette, p. 103 - Demay, Flandre, n° 2518).
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1344: jacquemon vretez en 1363: jacques vretez)
Nota: Volgens Boniface, Filips Vreté (Boniface, Epinette, pp. 102-103).
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel.
Bron: (1486-L/1375: baulduin vretez)
Zegel: Filips Vreté zegelde in 1391: geruit of negen ruiten geplaatst 5, 3 et 1, onder een
schildhoofd beladen met drie schelpen (Boniface, Epinette, p. 122).
Nota: Volgens Boniface, Filips Vreté (Boniface, Epinette, pp. 121-122).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 574
Vreté (Gauvin):
- geruit van goud en sabel, een zoom van keel, bezaaid met penningen van zilver.
Bron: (1331-T/122: gores vreté en 17v-5: guvvis vrete)
Vreté (Jacob):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1363: jacques vretez)
Zegel: "Jakemon Vertet" zegelde in 1361: geruit onder een schildhoofd beladen met drie
gespen (Demay, Flandre, n° 3080).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 113-114)
Vreté (Jehan):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel.
Bron: (1326-A/53: jehan vretet, bourgois de lille)
- geruit van goud en sabel, een zoom van keel.
Bron: (1331-T/116: jehan vretez en 17r-4: jehan vrete)
Zegel: "Jehan Vertet", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1309: geruit en een zoom
(Demay, Flandre, n° 2759).
Nota: (Popoff, Tournai, n° 116)
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie spoorraderen
van zilver.
Bron: (1331-T/127: jehan vreté en 18r-5: jehan vrete)
Nota: (Popoff, Tournai, n° 127)
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1343: baudart vretez)
Nota: Volgens Boniface, Jehan Vreté (Boniface, Epinette, p. 102).
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1429: jehan vertez)
Zegel: Jehan Vreté zegelde in 1421: geruit en een schildhoofd beladen met drie schelpen
(Boniface, Epinette, p. 159).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 158-159)
Vreté (Peter):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie rozen van zilver.
Bron: (1331-T/117: pierrart vretez en 17r-5: pierrart vrete)
Zegel: Peter Vreté, proost van Rijsel, zegelde in 1342: geruit onder een schildhoofd beladen
met drie rozen (Demay, Clairambault, n° 9622).
Nota: (Popoff, Tournai, n° 117)
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
goud.
Bron: (1486-L/1307: henry vertez)
Nota: Volgens Boniface, is het weinig waarschijnlijk dat Peter Vreté koning was in 1307
(Boniface, Epinette, p. 79).
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie vijfbladen van
zilver.
Bron: (1486-L/1326: baudart vretez)
Nota: Volgens Boniface, Pierre Vreté is mogelijk koning van de Spinet in 1326 (Boniface,
Epinette, p. 90).
- geruit van goud en sabel, een zoom van keel, beladen met elf penningen van goud.
Bron: (1486-L/1327: pieron vretez)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 575
Nota: VolgensBoniface, is het weinig waarschijnlijk dat Peter Vreté koning van de Spinet
was in 1327 (Boniface, Epinette, p. 91).
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1414: pierre vertez)
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 148-149)
Vreté (Robrecht):
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1486-L/1308: robert vretez)
Nota: Volgens Boniface, is het weinig waarschijnlijk dat hij koning van de Spinet was in 1308
(Boniface, Epinette, p. 79).
Vreté (Tomas):
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1420-C/697: thomas vretet) - (1486-L/1398: thomas vretez)
Zegel: "Thumas Vretet" zegelde in 1394: geruit (Boniface, Epinette, p. 138 - Demay, Flandre,
n° 2886).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 137-138 - Bozzolo, Cour, n° 697)
Vreté, zoon van Filips (Filips):
- geruit van goud en sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie schelpen van
zilver.
Bron: (1486-L/1413: philippes vertez, filz de philippe)
Nota: (Boniface, Epinette, p. 148)
Vreté:
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1486-L/1378: sgr henry vretez)
Nota: Volgens Boniface, was in 1378 de koning van de Spinet ofwel Willem, ofwel Tristan
ofwel Alard genoemd Joron (Boniface, Epinette, pp. 123-124).
- geruit van goud en sabel.
Bron: (1650-L/22: vertez)
Zie: Albertin
Vrije van Brugge (Het):
- in zilver een schuinbalk van azuur.
Bron: (1425-S/0308: les francqs) - (1500-G/08r-8-7: het vrye) - (1535-U/097-10: le
francq) - (1557-G/154: du pays du franc) - (1562-B/656: du francq) - (1568-B/63r-09:
le franc) - (1570-B/1982: le franc de bruges) - (1570-G/216v: le franc de bruges) -
(1650-C/62v-08: le franc de bruges)
Zegel: Het Vrije van Brugge zegelde in 1499: een schuinbalk (de Ghellinck, Sceaux, p. 90 -
De Mey, Sceaux, n° 12, pp. 79-80).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 333)
- in zilver een keper van azuur.
Bron: (1562-B/569: le terroir du francq, le quatriesme membre de flandre)
Vroylant:
- in hermelijn een keper van sabel.
Bron: (1500-G/10r-1-8: vroylant)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Vroylant als
Deurnagele en flandre" (Lautte, Jardin, p. 350).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 576
Vyt (heer van):
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van azuur en zilver van twee rijen, een
barensteel van keel.
Bron: (1372-B/0623: viit) - (1570-G/214v: le sgr de wic)
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van zilver en azuur van twee rijen.
Bron: (1500-G/09r-8-7: vyt)
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van azuur en zilver van drie rijen.
Bron: (1524-G/h-07: vydt)
Zegel: Jehan Vyt, schepen van Mechelen, zegelde in 1549: twee dwarsbalken geschaakt,
vergezeld in de rechterbovenhoek van een roos (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 139).
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van azuur en zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1570-B/1954: le sgr de wic)
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van zilver en azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1650-C/61v-28: sgr de wicq)
Vyt (Klaas):
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van azuur en zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1395-G/0957: h' claes vyt)
Helm: een strijder, houdend steen en speer, uitkomende uit een toren beladen met het
wapen (1395-G)
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van zilver en azuur van twee rijen.
Bron: (1455-G/173r-2: claes vijt) - (1535-U/100-15: h claes vytz)
Helm: een toren beladen met het wapen (1455-G)
Nota: Familie uit het land van Waas. Klaas Vyt, ridder, heer van Pamel en van Ledeberg was
baljuw van het land van Waas in 1385 en van de Vier Ambachten in 1389 (de Schoutheete
de Tervarent, Magistratures, p. 52).
Vyt (Lodewijk):
- in goud twee dwarsbalken geschaakt van azuur en zilver.
Bron: (1450-B/0846:)
Helm: een strijder, houdend steen en speer, uitkomende uit een toren beladen met het
wapen (1450-B)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 204 - Lautte, Jardin, p. 330)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 577
Waardamme (heer van): Lok. B-8020
- in sinopel een schildhoofd van zilver.
Bron: (1557-G/456: le sgr de waerdaem)
Kreet: quy passera waerdaem quy passera waerdaem (1557-G)
Waarhem (heer van): Lok. B-9990
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie penningen van hetzelfde
(Gailliard).
Bron: (1557-G/579: le sgr de waerthem)
Kreet: waerthem (1557-G)
Nota: De heerlijkheid werd geërfd door Arnould, zoon van Filips I van Maldeghem. Het leen
gaf zijn naam aan een familie. Zo wordt in 1483, een "Robrecht van Warhem" vermeld
die huwde met Jeanne van Heule (De Potter, Maldegem, pp. 70-71).
Zie: Gailliard
Waas (land van): Lok. B-9100
- in azuur een raap van zilver, de vijf bladen aan de bovenzijde van sinopel.
Bron: (1557-G/109: le sgr du pays de waese)
Zegel: Het land van Waas zegelde in de XVII de eeuw: een raap gebladerd van natuurlijke
kleur (de Ghellinck, Sceaux, p. 367).
- in azuur een raap van zilver, gebloemd van sinopel.
Bron: (1562-B/548: les sgr du pays de waest en 623: le pays de waast)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'azur à la rape d'argent au naturel" (de L'Espinoy, Noblesse,
p. 99).
Waasten (heer van) zie Warneton (heer van):
Waasberge (heer van): Lok. B-9570
- in zilver bezaaid met blokjes van sabel, een leeuw van hetzelfde, genageld, getongd
en gekroond van goud.
Bron: (1550-A/10v-13: waesberghe)
Zegel: "Jehan Brufaut" van Waesberghe, leenman van Vlaanderen, zegelde in 1335: een
gekroonde leeuw op een veld bezaaid met blokjes en een versmalde geknoopte schuinbalk
over alles heen. Peter van Waesberghe zegelde in 1519: een leeuw op een veld bezaaid
met blokjes (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 182).
Wapen: Volgens Lautte is de leeuw gekroond van goud (Bethune, Epitaphes, p. 99 - de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 280-284 - Lautte, Jardin, p. 364).
Wachbeke (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver gekapt van keel; 2 en 3, in azuur een schuinbalk van
goud.
Bron: (1500-G/10v-4-3: vachtbeke)
Waele (de):
- in azuur drie meerltjes van zilver.
Bron: (1500-G/08r-6-1: de wale)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie meerltjes van (goud); 2 en 3, in sabel een
schildhoofd van zilver, beladen met een hoekige dwarsbalk van keel.
Bron: (1524-G/k-03: de wale)
Zegel: Ambroise de Wael zegelde in 1787: gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie meerltjes; 2
en 3, in sabel een schildhoofd van zilver? beladen met een versmalde hoekige dwarsbalk
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 177).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Waele ou Wale-van
Axpoele en flandre": gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie meerltjes van goud; 2 en 3, in
sabel een schildhoofd van zilver, beladen met een versmalde hoekige dwarsbalk van keel
(Bethune, Epitaphes, p. 266).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 578
Waele (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een sikkel van zilver, gesteeld van goud; 2 en 3, in zilver
een dwarsbalk van drie ruiten van azuur.
Bron: (1500-G/05r-6-8: de wale)
Wapen: Volgens Rietstap: gevierendeeld 1 en 4, in keel twee toegewende sikkels van zilver,
getand aan de binnenzijde, gesteeld van goud; 2 en 3, in zilver drie aaneengesloten naast
elkaar geplaatste ruiten van sabel (Rietstap, Armorial, D. II, p. 1033).
Waerkeel:
- in keel een schuingeplaatste vis van goud.
Bron: (1500-G/07r-7-7: werkeel)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Waerkeel en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 357 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 1034).
Waes (van):
- in keel drie everzwijnen van goud.
Bron: (1500-G/09v-1-7: van waes)
Zegel: "Iacop van Waes" zegelde in 1438: drie staande everzwijnen (de Raadt, Sceaux, D.
IV, p. 181).
Waes (van):
- in zilver drie ruiten van sabel.
Bron: (1500-G/05r-2-5: van vaes)
Wapen: Volgens Lautte, Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van
Waes": in zilver drie maliën van sabel (Lautte, Jardin, p. 332 - Rietstap, Armorial, D. II,
p. 1034).
Waghenaere (de):
- in goud drie wielen van keel.
Bron: (1557-G/589: la mayson surnomé de waghenare)
Zegel: "Nicasii Waghenare, clerici" zegelde in 1362: drie wielen, een schuinstaak erover
(Demay, Flandre, n° 5145).
- in goud drie wielen van sabel.
Bron: (1557-G/589: la mayson surnomé de waghenare)
Wapen: Volgens Bethune: in goud drie wielen van azuur (Bethune, Epitaphes, p. 178).
Zie: Plateel
Wahagnies (heer van): Lok. F-59261
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en getongd van keel en gekroond van goud,
een uitgeschulpte zoom van keel (Lannoy)
Bron: (1544-L/111: sanctes wahegnyes)
Waiembourg (heer van): Lok. B-7784
- in zilver een kruis van azuur, vergezeld in de rechterbovenhoek van een vijfpuntige
ster van azuur, over alles een hartschild vangehoekt gedeeld van keel en zilver van
tien stukken.
Bron: (1570-B/2061: le sgr de wayembourg) - (1570-G/222v: le sgr de waiembourg)
Wakken (bastaard van Bourgondië, heer van): Lok. B-8720
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid met lelies van goud, een zoom geblokt van keel
en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in
sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom
van keel; II, in zilver een leeuw van keel; een hartschild van goud een leeuw van
sabel; over alles, een schildhoofd van goud.
Bron: (1562-B/121: les sgr de wackene, surnommé de bourgoingne)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 579
Wapen: Le père Anselme geeft alle kwartieren van Bourgondië met een smal schildhoofd van
goud (Anselme, Histoire, D. I, p. 259 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 186).
Nota: (Anselme, Histoire, D. I, p. 259 - Berge, Bâtards, pp. 370-372)
Wakken (heer van): Lok. B-8720
- gegeerd van goud en azuur van zestien stukken; een hartschild van keel drie kleine
schuinkruisjes van goud.
Bron: (1550-A/08r-07: vacquene)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: gegeerd van goud en azuur van zestien stukken, een hartschild
van keel (getekend beladen met drie schuinkruisjes) (de L'Espinoy, Noblesse, p. 118).
- gegeerd van goud en azuur van twaalf stukken; een hartschild van keel drie kleine
schuinkruisjes van zilver.
Bron: (1650-B/294-04-5: wackene)
Walckiers:
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf gespen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/529: la mayson surnomé walquier)
Zegel: "Johannis Walkier, filii Petri", schepen van Brugge, zegelde in 1329: een kruis
vergezeld van een binnenzoom van twaalf gespen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 191).
Walderdonk < = Watendonk ? (heer van):
- in azuur een dwarsbalk van vair van zilver en keel.
Bron: (1557-G/300: le sgr de watendonc) - (1562-B/271: les sgr de watendonck)
Kreet: a la maelhuere, joeyeusement (1557-G)
Nota: Walderdonk is een leen te Wachtebeke (B-9185). In 1292 kocht de abdij Marquette
gronden te Walderdonk (de Potter, Wachtebeke, p. 11 – Gottschalk, Ambachten, p. 182).
Walens (Jehan van):
- in keel drie jachthoorns van zilver, gebonden van sabel.
Bron: (1445-L/276-07: jhan sin valens)
Wapen: Volgens Rietstap: in keel drie jachthoorns van goud, gebonden van azuur. Volgens de
Saint-Loup: in keel drie jachthoorns van goud, gebonden van keel. Jacques Anthoine de
Castro, geeft voor de familie "Walheijn": in keel drie jachthoorns van zilver, beslagen
en gebonden van goud (de Saint-Loup, Armorial, p. 330 - Rietstap, Armorial, D. II, p.
1040)
Walle (de):
- in keel een sperwer van goud.
Bron: (1500-G/05v-1-3: de walle)
Walle (heer van Le):
- in keel twee klophamers van zilver.
Bron: (1425-S/0249: le sieur de la vallee) - (1568-B/57v-04: la vallee)
Nota: Zo men de vergelijking maakt met de kopie van de Koninklijke Bibliotheek van Brussel
(1475-S) ziet men dat dit manuscript op pagina 163r-13 geeft: "le sgr de le walle": in
keel tien maliën van zilver. Dit tussen de heer van Reigersvliet en deze van Poeke, zoals
het wapenboek Sicile (1425-S). Men dient derhalve de tekst van Sicile te lezen als: "de
gueulle à deux (= dix) mailletz (= macles) d’argent".
Walle (heer van Le): Lok. F-59270
- in keel tien maliën van zilver, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1370-M/784:) - (1380-U/1789: le sire de le waille) - (1380-W/28v-18: le bers de le
walle) - (1450-M/13r-1: le sr de le walle) - (1470-D/114v-06: le sire de la walle) - (1470-
P/382v3: le sgr de le walle) - (1475-S/163r-13: le sgr de le walle) - (1535-U/086-09: sr
de le walle en 089-13: en 100-11:) - (1550-B/F-042: le sr de le walle) - (1557-G/327: le
sgr de le walle) - (1562-B/147: les sgr de le walle) - (1570-B/1852: le sgr de le walle) -

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 580
(1570-G/206v: le sgr de le walle) - (1600-G/0305: le s de le walle) - (1600-W/089v-3:
le sgr de le walle) - (1650-C/60r-10: de le walle)
- in keel tien ruiten van zilver, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1400-G/157v-09: le sr de la walle) - (1535-U/089-12: sr de leuvalle) - (1650-B/293-
08-2: walle)
- in keel tien maliën van goud.
Bron: (1471-R/47-10: le sgr de le wale)
- in keel negen maliën van zilver, geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1500-G/06v-3-8: de walle) - (1600-E/147r-2: le sire de walle)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de le Wale en
flandre".
- in keel negen ruiten van zilver, geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1543-B/147v-4: sr de le walle)
Walle (heer van):
- in sabel een schildhoofd van goud.
Bron: (1372-B/0792: wale) - (1470-P/398v4: le sgr de walle) - (1475-S/166r-12: le sgr de
walle) - (1570-B/1946: le sgr de le walle en 2523: le sgr de wale) - (1570-G/294v-3: le
sgr de wale) - (1650-C/61v-21: sgr de walle)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "vande Walle": in sabel een
schildhoofd van goud of doorsneden van goud en sabel.
Nota: Het wapenboek Bellenville (1372-B) vermeldt dezelfde naam met hetzelfde wapen
onder de marken Henegouwen, Holland en Zeeland. Het wapenboek d'Udekem (1535-U)
vermeldt hem onder de naam "van den Wael" bij de mark van Holland (1372-B/792 -
1535-U/329-07).
Walle (heer van): Lok. B-8380
- in keel een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud.
Bron: (1557-G/397: le sgr de le walle) - (1562-B/389: les sgr et maison de le walle)
Kreet: van den walle (1557-G)
Zegel: Gillis van de Walle, schepen van Brugge, zegelde in 1330: een gekroonde leeuw (de
Raadt, Sceaux, D. IV, p. 192).
Nota: (Vansteenkiste, Bergmans, p. 88)
Walle (heer van): Lok. B-8500
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1265-W/1253:) - (1435-T/0583:) - (1436-C/072r-07:) - (1436-L/1365:) - (1450-
B/0891:) - (1470-D/117r-03: ceulx de la walle) - (1500-G/10r-2-3: walle) - (1557-G/355:
le sgr de le walle) - (1562-B/148: la maison surnommé de le walle) - (1600-E/150r-5: celuj
de le walle) - (1600-W/094v-3: le sgr de walle)
Helm: een vleugel beladen met het wapen, geplaatst op een hoed van sabel, omgeslagen van
zilver (1450-B)
Zegel: Jehan van den Walle, heer van "Moorenbrouc", zegelde in 1457: een keper vergezeld
van drie vogels. Antoinette van den Walle, weduwe van heer Lodewijk van Anghereel,
zegelde in 1501: een keper vergezeld van drie meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
193).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: in zilver een keper van keel (= sabel), vergezeld van drie
meerltjes van sabel. De keper wordt op pagina 413 in sabel weergegeven (Bethune,
Epitaphes, p. 126 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 297-298 en 413 - Lautte, Jardin, p. 361).
- in zilver een keper van sabel, beladen met drie adelaars van goud, vergezeld van drie
meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-06: hr và den wallen) - (1436-L/1364: hr và den wallen)
Zie: Douve – Wante

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 581
Walle (Jehan van de):
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1430-C/134-13: yan vanden walle (vander walle)) - (1445-L/276-09: h jà vande walle)
- (1538-W/113: jan de le walle, sgr de le walle)
Helm: een vlucht van zilver (1538-W)
Nota: (Boniface, Warneton, p. 120 - Vansteenkiste, Chiffré, p. 20)
Walle (Lodewijk van de):
- in keel zes maliën van zilver.
Bron: (1370-N/1212-1265: m louis de la valle)
- in keel tien ruiten van zilver, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1410-P/05r-1: s' loys de walle)
- in keel tien maliën van zilver, geplaatst 3, 3, 3 en 1.
Bron: (1525-C/229: h. lodewyck van wallen) - (1582-B/119v-01: h. lodewyck van de wallen)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 229)
Walle (Peter van de):
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde, een
barensteel van keel.
Bron: (1436-C/072r-08: pieter) - (1436-L/1366: pieter) - (1445-L/277-07: piet' vande
walle)
Walle (van de):
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie meerltjes van hetzelfde, een
barensteel van keel.
Bron: (1435-T/0584:) - (1450-B/0892:)
- in zilver een keper van sabel, beladen in de top met een schelp van goud, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1435-T/0585:) - (1450-B/0893:)
Helm: een vleugel beladen met het wapen, geplaatst op een hoed van sabel, omgeslagen van
zilver (1450-B)
Walle (Willem van de):
- in zilver een keper van sabel, beladen in de top met een schelp van goud, vergezeld
van drie meerltjes van sabel.
Bron: (1436-C/072r-09: villem) - (1436-L/1367: villem) - (1445-L/277-08: wille' vande
walle)
Walle (Zeger van de):
- in keel een gekroonde leeuw van goud, de schouder beladen met een schildje van
sabel een keper van goud, vergezeld van drie klaverbladen van hetzelfde.
Bron: (1393-B/cb-26: segher van walle)
Helm: een leeuwenkop van goud, getongd en gekroond van keel, tussen een vlucht en
uitkomend uit een kroon, alles van hetzelfde (1393-B)
Nota: Hij was verscheidene malen raadsheer van Brugge tussen 1393 en 1405, schepen in
1395-1396 en schatbewaarder van 1396 tot 1400. Hij werd in 1407 door Jan zonder
Vrees als magistraat van de stad Brugge verbannen uit Vlaanderen. In 1414 wordt
“Katheline”, weduwe van Zeger van de Walle, onterft van een leen gelegen te Dudzele en
verkoopt ze een leen te Zuienkerke-Ambacht (Gailliard, Inscriptions, D. I, p. 99 en D.
III, p. 136 – Opsommer, Leengoed, p. 430 – Schouteet, Regesten, D. 4, n° 460 en 663 -
Van den Abeele, Witte, p. 64 - Van Praet, Recherches, p. 311).
Wallenghien (de):
- in zilver een schuinbalk van azuur.
Bron: (1500-G/08r-2-3: wallenghien)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 582
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Wallengien"
(Lautte, Jardin, p. 359).
Wallon Cappel (heer van): Lok. F-59190
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1450-M/13r-5: le sr de waloncapelle) - (1557-G/508: le sgr de waelscapple) - (1570-
B/1988: le sgr de wallon capelle) - (1570-G/217: le sgr de walon capelle) - (1650-B/294-
06-7: walloncappelle) - (1650-C/62v-14: sgr de walscappel)
Zegel: "Jehan de Walon Capele" zegelde in 1370: twee dwarsbalken vergezeld in de
rechterbovenhoek van een ster (Demay, Flandre, n° 1764).
Zie: Popoff, Artois, n° 88
Wambecke (van):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een dwarsbalk van drie spitsruiten van goud; 2 en 3, in
zilver twee dwarsbalken van sinopel.
Bron: (1500-G/04v-6-5: wambeke)
Wambrechies (heer van): Lok. F-59118
- in zilver een kruis van azuur, een uitgeschulpte zoom van keel (Croix).
Bron: (1544-L/155: wamebrecies)
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel (Haynin).
Bron: (1544-L/156: le sgr de wamebrecies) - (1570-B/2103: le sgr de wambrechies) - (1570-
G/225v: le sgr de wambrechies)
Zie: Hastebracq
Wannehain (heer van): Lok. F-59830
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1650-C/63r-08: le sgr de wandsaing)
Wante (heer van):
- in zilver een keper van sabel, een binnenzoom van negen meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1535-U/091-04: sire de leuvalle) - (1557-G/675: le sgr de wante)
Nota: Er bestaat een oord met deze naam te Ruiselede (B-8755).
- in zilver een keper van sabel, een binnenzoom van zeven meerltjes van hetzelfde,
geplaatst 2 en 2 in het schildhoofd en 3 in de punt.
Bron: (1543-B/151r-4: sr de walle)
Nota: Waarschijnlijk foutieve lezing voor Wante.
- in zilver een keper van sabel, een binnenzoom van elf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/675: le sgr de wante)
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van tien meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1562-B/462: les sgr de waultre)
Wanzele (van):
- in sinopel een schuinbalk van zilver, beladen met drie koeken van keel.
Bron: (1500-G/04r-7-7: wanzele)
Warchin (heer van): Lok. B-7548
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1410-P/05v-2a:)
Nota: Het land van Cysoing kwam toe aan de familie Werchin door het huwelijk van Jehan
de Werchin, seneschalk van Henegouwen, met Jeanne, vrouw van Walincourt en Cysoing
(Leuridan, La Pèvele, p. 103).
Warcoing (Gerard):
- in sabel een uitgeschulpt kruis van zilver, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1486-L/1287: gerard, sgr de warcoing)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 583
Nota: Volgens Boniface, is het onwaarschijnlijk dat Gerard de Warcoing koning van de
Spinet was in 1287 (Boniface, Epinette, p. 68).
Warcoing (heer van): Lok. B-7740
- in goud een uitgeschulpt kruis van keel.
Bron: (1470-P/392r2: les armes de warcoing) - (1471-R/52-07: les armes de warcoing) -
(1570-G/221: le sgr de warcoing)
- in goud een uitgeschulpt kruis van (sabel).
Bron: (1570-B/2043: le sgr de warcoing)
- in goud een uitgeschulpt kruis van sabel.
Bron: (1650-C/63v-14: sgr de warcoing) - (1650-L/14: warcoing)
- in sabel een uitgeschulpt kruis van zilver.
Bron: (1650-L/08: warcoing)
Warcoing (Jehan):
- in goud een uitgeschulpt kruis van sabel.
Bron: (1486-L/1292: jehan le grand, sgr de warcoing)
Nota: Volgens Boniface, is het onwaarschijnlijk dat Jehan de Warcoing koning van de Spinet
was in 1292 (Boniface, Epinette, p. 70).
Waregem (heer van): Lok. B-8790
- in goud drie kepers van keel.
Bron: (1557-G/100: le sgr de warygne)
Kreet: haerlebeque haerlebeque (1557-G)
Wareghem (van):
- in zilver een hartschild van azuur een schuinkruis van goud, vergezeld in het
schildhoofd van het hoofdschild van drie meerltjes van keel.
Bron: (1500-G/03v-5-3: vuareghem)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Wareghem en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 357).
Warenghien (Enguerand de):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1331-T/124: engherant de warenghien)
Nota: (Popoff, Tournai, n° 124)
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1331-T/18r-2: enguerand de warenghien)
Warenghien (heer van): Lok. F-59710
- in goud drie gaande en aanziende leeuwen van sabel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1650-L/20: de warenghies)
Zegel: Tomas de Warenghien zegelde in 1394: drie boven elkaar geplaatste gaande en
aanziende leeuwen en een zoom (Demay, Flandre, n° 2887).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Warenghien en Flandre": in goud
drie boven elkaar geplaatste leeuwen "alij leopards" van sabel.
Warenghien (Jehan de):
- in goud drie gaande leeuwen van sabel, boven elkaar geplaatst, een binnenzoom van
keel.
Bron: (1331-T/128: jehan de warenghien)
- in goud drie gaande leeuwen van sabel, boven elkaar geplaatst, een zoom van keel.
Bron: (1331-T/18v-1: jehan de warenghien)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 584
- in goud drie gaande leeuwen van sabel, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1486-L/1302: jehan, le sire de warenghies)
Nota: Volgens Boniface, is het mogelijk dat Jehan de Warenghien koning van de Spinet was
in 1302 (Boniface, Epinette, p. 76).
Warenghien (le Bèghe de):
- in sabel bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde, genageld en getongd
van keel.
Bron: (1486-L/1353: gillard de beaumaretz)
Zegel: "Jakemon de Warenghien", man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1312: een veld
bezaaid met blokjes en een leeuw, de schouder beladen met een schildje ? (Demay,
Flandre, n° 2760).
Nota: (Boniface, Epinette, p. 108)
Zie: Fresnes
Warenghien, heer van Fontaine (Willem de):
- in goud drie gaande leeuwen van azuur, boven elkaar geplaatst.
Bron: (1486-L/1388: guille de warenghien, sgr de fontaine)
Zegel: Willem de Warenghien zegelde in 1389: drie boven elkaar geplaatste gaande leeuwen
en als helmteken, een vlucht met in het midden mogelijks een leeuwenkop (Boniface,
Epinette, p. 131).
Nota: (Boniface, Epinette, pp. 130-131)
Wargnies (heer van): Lok. F-59144
- hoekig gedwarsbalkt van zilver en azuur, een hartschild geschuinbalkt van zilver en
keel (Roisin).
Bron: (1570-B/2088: le sgr de wargny) - (1570-G/224v: le sgr de wargny)
Nota: Een Jehan de Nouvelles huwde Jeanne (Anne volgens Le Carpentier) de Roisin. Zijn
tweede zoon Ferry was heer van Wargnies le Grand en van Prémesques (Le Carpentier,
Cambray, D. II, pp. 837-838 – Gosseries, Nouvelles, p. 118).
- in zilver drie hoekige dwarsbalken van azuur, een hartschild geschuinbalkt van zilver
en keel.
Bron: (1570-G/224v: le sgr de wargny)
Warin (Jehan):
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een dwarsbalk van hermelijn, vergezeld van drie
meerltjes van sabel; 2 en 3, in goud drie adelaars van sabel.
Bron: (1486-L/1436: jehan warin)
Zegel: Jehan Warin, man van de Zaal van Rijsel, zegelde in 1445 en 1462: gedeeld I, een
dwarsbalk vergezeld van drie meerltjes, 2 in het schildhoofd en 1 in de punt; II, drie
adelaars met gespreide vleugels (Demay, Artois, n° 917 - Demay, Flandre, n° 4430).
Nota: Popoff plaatst het woord (sic) na het sabel van de meerltjes (Boniface, Epinette, pp.
163-164 - Popoff, Epinettes, p. 31).
Warin:
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een dwarsbalk van hermelijn; 2 en 3, in goud drie
adelaars van sabel.
Bron: (1650-L/55: warin)
Warlaing (heer van): Lok. F-59870
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel.
Bron: (1425-S/0515: le sieur de walin) - (1568-B/19v-11: wallain) - (1600-W/083v-3:
walhain) - (1650-C/42r-17: le sgr de vallaise)
Kreet: landas (1425-S) - landas (1568-B)
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver van twaalf stukken.
Bron: (1450-M/38r-9: le sr de walhain)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 585
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van tien stukken.
Bron: (1470-P/388r3: le sgr de warlain) - (1570-B/2007: le sgr de warlain) - (1570-G/218v:
le sgr de warlain) - (1600-O/085v-3: warlain) - (1650-C/63r-06: sgr de warlaing)
Kreet: warlain (1570-B) - landeas (1570-G)
Zegel: "Jehan de Warlain", zegelde in 1291: ingehoekt gedeeld van acht stukken (Laurent,
Namur, n° 228).
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver van acht stukken.
Bron: (1475-S/060v-12: le sr de walaing)
Kreet: landas (1475-S)
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel van negen stukken.
Bron: (1535-U/158-03: sr de warlin)
Kreet: landas (1535-U)
- ingehoekt gedeeld van keel en zilver.
Bron: (1600-G/1076: le s de walhain)
Kreet: landas (1600-G)
Warlaing (le Borgne de Landas, heer van): Lok. F-59870
- ingehoekt gedeeld van zilver en keel.
Bron: (1370-N/1242-1295: le bourne de valain)
Warneton (heer van): Lok. B-7784
- in zilver een dwarsbalk van keel, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde, een
barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1550-A/09r-04: varneston)
Wapen: Volgens de L'Espinoy: "d'argent à la face de gueulles, à la bordure endentée de
mesme, au lambel à cincq pendans, & crie Heyne" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 130).
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1562-B/651: warneston)
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1650-B/291-03-6: le sr de warneston sive watene)
Warwanne (heer van): Lok. F-59128
- in goud een geruite schuinbalk van sabel.
Bron: (1380-U/1868: celui de warbriane) - (1380-W/29v-32: cellui de wawazme) - (1470-
D/129v-05: celuy de warvame) - (1470-P/392r4: le sgr de warwaine) - (1570-B/2047: le
sgr de warwane) - (1570-G/221v: le sgr de varwane) - (1650-C/63v-18: sgr de warwanes)
Zegel: Robert "de le Warevane", ridder, zegelde in 1343: een schuinbalk van vijf ruiten
(Demay, Flandre, n° 2772).
- in goud een schuinbalk van zes spitsruiten van sabel.
Bron: (1475-S/167v-03: le sire de warwane)
- in goud een schuinbalk van vijf spitsruiten en twee halve spitsruiten van sabel.
Bron: (1543-B/157v-3: sr de wouwame)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud (Verdière); 2 en 3, in goud
drie gaande leeuwen van sabel; vergezeld in het rechterschildhoofd van een
wassenaar van goud.
Bron: (1544-L/216: le sgr de le warewane)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud, vergezeld in het schildhoofd
van een schelp van hetzelfde; 2 en 3, in goud drie gaande en aanziende leeuwen van
sabel.
Bron: (1570-B/2048: le sgr de la warwane)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel drie groengorzen van goud, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een schelp van hetzelfde; 2 en 3, in goud drie gaande en
aanziende leeuwen van sabel.
Bron: (1570-G/221v: le sgr de varwane)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 586
Zegel: "Bauduin Verdiere, s. de Warwane", zegelde in 1538: gevierendeeld 1 en 4, drie
meerltjes; 2 en 3, drie boven elkaar geplaatste gaande leeuwen (Demay, Flandre, n°
1684).
- in goud een schuinbalk van vijf ruiten van sabel.
Bron: (1600-E/159v-1: le sr de warwane)
Wasmes (heer van): Lok. B-7604
- in keel een leeuw van zilver, een schuinstaak van azuur over alles heen.
Bron: (1380-W/31r-18: le sr de warmes) - (1535-U/145-07: sr de warnes) - (1600-O/076r-
1: le sgr de wames)
- in keel een leeuw van zilver (Antoing).
Bron: (1535-U/159-07: s de wannes)
Kreet: bury (1535-U)
Wasnes (heer van): Lok. F-59390
- in zilver drie leeuwen van sinopel, genageld en gekroond van goud en getongd van
keel, in het hart gebroken met een kromme passer? van sabel (Lannoy).
Bron: (1544-L/215: le sgr de wames)
Wasquehal (heer van Petit): Lok. F-59700
- in zilver een kruis van azuur (Croix).
Bron: (1544-L/228: le sgr de vasquehal) - (1570-B/2059: le sgr du petit wasquehal en 2095:
le sgr de wasquchal) - (1570-G/222v: le sgr du petit wasquehal en 225: le sgr de
wasquehal)
Kreet: wasquehal en poevle (1570-G)
Zegel: "Jehan de Wascal, chevalier", zegelde in 1249: een kruis (Demay, Flandre, n° 1784).
Wasquehal (heer van): Lok. F-59290
- geschaakt van hermelijn en keel.
Bron: (1570-B/2099: le sgr de wasquehal)
- geschaakt van hermelijn en keel van vier rijen.
Bron: (1570-G/225v: le sgr de wasquehal)
Wasquehal < = Hastebracq ? (heer van):
- in zilver een kruis van azuur, een getande zoom van keel.
Bron: (1471-R/53-06: les armes de hastebracq)
Nota: "Magdeleene de Croix, fa Boudewijn, heere van Wasquehal" (Bethune, Epitaphes, p.
274).
Zie: Wambrechies
Wasquehal en Pévele (heer van): Lok. F-59246
- in goud een pelikaan van sabel.
Bron: (1550-B/F-106: le sr de wasquehal-en-pévèle)
Wasselin:
- in azuur bezaaid met herkruiste kruisjes van goud, drie sterren van hetzelfde.
Bron: (1557-G/524: waselyn)
Zegel Hugues Wasselin zegelde in 1557: gevierendeeld 1 en 4, een veld bezaaid met
herkruiste kruisjes met spitse voet beladen met drie spoorraderen; 2 en 3,
gedwarsbalkt, de twee eerste balken beladen met drie ringen (Delgrange, Cachets, D. 1,
p. 48).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft ook een familie "Wasselin" die voerde: in keel
bezaaid met kruisjes met spitse voet van goud, drie sterren van hetzelfde. Volgens de
La Gorgue-Rosny: in keel bezaaid met herkruiste kruisjes met spitse voet van goud, drie
spoorraderen van hetzelfde (de La Gorgue-Rosny, Recherches, D. IV, p. 336).
Nota: Jehan Wasselin aangegeven in 1372 als heer van La Motte te Marcq-en-Baroeul,
daarna Jehan Wasselin genoemd Gallois, in 1388. "Cateline Wasselins" staat vermeld in

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 587
de Ieperse rekeningen van het jaar 1388 (Beele, Studie, D. II, n° 2981 - de La Gorgue-
Rosny, Recherches, D. III, p. 1543 - Leuridan, Le Ferrain, p. 205).
Zie: Lannoy
Wastines (heer van les): Lok. F-59242
- in zilver een zoom van sabel.
Bron: (1370-M/809:) - (1410-P/06r-8: s' dewatines) - (1470-D/128r-06: celuy dela
wrestine) - (1470-P/390r3: le sgr de wastines) - (1475-S/165r-06: le sgr de le wastine)
- (1543-B/155v-3: sr de vostine) - (1550-B/F-105: le sr de wastinnes) - (1557-G/199: le
sgr de warneston) - (1562-B/418: les sgr de waestynes) - (1600-E/157r-6: celuj de
wostine)
Kreet: heyne heyne (1557-G)
Zegel: Alard, heer van Wastines, ridder, zegelde in 1281: een zoom (Demay, Flandre, n°
1791).
Nota: Gailliard schrijft per vergissing “Warneston”. Wastines is een leen gelegen te
Cappelle-en-Pévèle (Leuridan, La Pèvele, pp. 44-45).
- in zilver een getande zoom van sabel.
Bron: (1380-U/1841: celui de wastine) - (1380-W/29v-05: cellui dele wastine)
- in zilver een zoom van azuur.
Bron: (1425-S/0301: le sieur de wastines) - (1544-L/199: deswastines) - (1568-B/63r-02:
wastines) - (1570-B/2020: le sgr de wastines) - (1570-G/219v: le sgr de watines) - (1650-
C/63r-19: le sgr des watines)
Wapen: (Leuridan, La Pèvele, p. 44)
- in goud een getande zoom van sabel.
Bron: (1471-R/49-10: le sgr de wastine)
- in goud een kruis van keel, beladen met drie penningen van zilver, geplaatst rechts,
links en in de punt, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur.
Bron: (1544-L/200: le sgr des wastines)
- in goud een kruis van keel, beladen met negen penningen van goud, 3 rechts, 3 links
en 3 in de punt, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur.
Bron: (1570-B/2021: le sgr de wastines)
- in goud een kruis van keel, vergezeld van zestien arendsvogels van azuur
(Montmorency).
Bron: (1570-G/219v: le sgr de watines) - (1650-C/63r-20: le sgr des watines)
Wastines (Hugo des):
- in sabel een adelaar van goud, gebekt en gepoot van keel.
Bron: (1214-B/c-31:)
Wastines (Jehan genoemd Porrus des):
- in zilver een zoom van azuur, een barensteel van keel.
Bron: (1420-C/690: porrus, sgr des wastines)
Zegel: "Jan van der Woestine", ontvanger van het proostschap Sint-Donaas te Brugge,
zegelde in 1423: een hartschild en een barensteel (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 282).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 690)
Wastines (Robrecht des):
- in goud een hartschild van keel, een barensteel met vijf hangers van sabel.
Bron: (1470-D/125r-06: sire robert dela wastine)
Zegel: "Robiert de le Wastine", ridder, zegelde in 1304: een hartschild en een barensteel
met vijf hangers (de Meulenaere, Waterleet, p. 55 - Douët d'Arcq, Inventaires, n°
3955).
Nota: Robrecht des Wastines, ridder, staat vermeld in 1302 onder de Liebaards (Brassart,
Wavrin, p. 152 - Delfos, Liebaards, p. 334 V-237 – de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p.
419 en D. II, p. 30 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 51-52).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 588
Watendonk = Walderdonk ? (heer van):
- in azuur een dwarsbalk van vair van zilver en keel.
Bron: (1557-G/300: le sgr de watendonc) - (1562-B/271: les sgr de watendonck)
Kreet: a la maelhuere, joeyeusement (1557-G)
Nota: Walderdonk is een leen te Wachtebeke (B-9185). In 1292 kocht de abdij Marquette
gronden te Walderdonk (de Potter, Wachtebeke, p. 11 – Gottschalk, Ambachten, p. 182).
Wateren (heer van):
- in vair.
Bron: (1557-G/624: le sgr de ‘swatere)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft voor de familie "Water": met vair en tegenvair
beladen van zilver en keel.
Nota: "Jhan Tappen ende Andriese van de Watere, poerteren van onsen stat van Machline"
staan vermeld in 1357 (de Limburg-Stirum, Cartulaire, D. II, pp. 66-67).
Waterleet (heer van): Lok. F-59940
- in goud een hartschild van keel.
Bron: (1500-G/03r-4-4: waterleet) - (1535-U/124-16: waterlet)
Zegel: Het oudste lid van de familie Waterleet, "Robiert de le Wastine", ridder, zegelde in
1304: een hartschild en een barensteel met vijf hangers (de Meulenaere, Waterleet, pp.
55 en 57 - Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3955).
Watervliet (Diederik van):
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver.
Bron: (1460-G/178-5: h dieric và watervliet)
Helm: twee afgewende adelaarskoppen en halzen van zilver, gebekt van goud, komende uit
een kroon van sabel (1460-G)
Zegel: "Thierry” van Watervliet, ridder, zegelde in 1369: een schuinkruis (Demay, Flandre,
n° 1796).
Watervliet (heer van): Lok. B-8840
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van zilver (Berghe).
Bron: (1260-H/134: le sr de warcuile) - (1278-C/220: le seigr de watervliet - dH-22r: die
heer van wateruliet) - (1372-B/0605: die he van watervliet) - (1380-W/29r-10: le sr de
watefeluez) - (1395-G/0954: he' van watervliet) - (1400-G/158r-05: le sr de wateflier)
- (1410-P/01v-9: s' watreliet) - (1425-S/0262: le sieur d’ wairelet) - (1430-C/132-14: gill
retaw van eeh) - (1470-D/116r-01: le sire de vatfleur en 127v-05: watevluel) - (1470-
P/385v2: le sgr de watrevliet) - (1475-S/163v-11: le sgr de watesvlier) - (1525-C/010:
h. van watervliet) - (1550-B/F-056: le sr de watefliet) - (1557-G/227: le sgr de
watervliedt) - (1562-B/289: les sgr de watervliet la noble, leur surnom est de le berge,
dit de hantsame) - (1568-B/62r-08: waterlet) - (1570-B/1885: le sgr de waterviiet) -
(1570-G/209: le sgr de watervliet) - (1582-B/115v-16: h. van watervliet) - (1600-
G/0320: wasteflier) - (1600-W/091v-1: wastesvlier) - (1650-B/294-04-3: watervliet) -
(1650-C/60v-14: sgr de waterviiet)
Kreet: praet (1557-G)
Helm: twee afgewende ganzenkoppen en halzen van zilver, komende uit een kroon van sabel
(1395-G)
Zegel: "Willelmi de Watervliet, militis" zegelde in 1284: een schuinkruis beladen met vijf
ringen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 210 - Laurent, Namur, n° 170).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft hetzelfde wapen voor de familie "Watervliet en
flandre".
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf handen van zilver.
Bron: (1380-U/1812: le sire de wateselier) - (1543-B/149v-5: sr de wattefliene) - (1600-
E/148v-5: celuj de wateflier)
Zegel: "Wilelmi de Watervliet, militis", zegelde in 1287: een schuinkruis beladen met vijf
gespen (Demay, Flandre, n° 1795).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 589
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf vingerringen van zilver.
Bron: (1450-M/14r-9: de wastesvliet) - (1500-G/06v-4-5: wasselyn)
- in goud een schuinkruis van keel, (beladen met vijf ringen van zilver).
Bron: (1455-G/140v-3: h van watevlet)
Helm: een kroon van sabel (1455-G)
- in goud een schuinkruis van keel, beladen met vijf ringen van goud.
Bron: (1535-U/090-06: sr de waterfliet)
Kreet: praet (1535-U)
Watervliet (heer van): Lok. B-9988
- in keel een golvende dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd rechts van
een vijfblad, links van een wassenaar en in de punt van een lelie, alles van goud.
Bron: (1570-B/1886: le sgr de waterviiet)
Watervliet (stad): Lok. B-9988
- in keel een golvende dwarsbalk van zilver, (beladen met twee dwarsbalken van azuur),
vergezeld in het schildhoofd van een ster en van een wassenaar en in de punt van
een lelie, alles van goud.
Bron: (1557-G/080: watervliedt)
Zegel: Watervliet zegelde in 1773: drie golvende dwarsbalken, vergezeld in het schildhoofd,
rechts van een vierpuntige ster, links van een wassenaar en in de punt van een lelie (de
Ghellinck, Sceaux, p. 373).
Watou (heer van): Lok. B-8978
- in sabel een leeuw van zilver, gekroond van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/626: le sgr de watouwe)
Watten (heer van): Lok. F-59143
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes van
sabel.
Bron: (1370-M/786:) - (1557-G/229: le sgr de watynee) - (1562-B/067: les sgr de watene,
leur surnom est de aveskerke)
Kreet: watyne d’avesquercque watyne d’avesquerque (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 310)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1370-N/1187-1224: le sire de vatames) - (1525-C/051: h. van watyn) - (1582-B/116r-
24: h. van watyn)
Zegel: Jehan van Haveskercke, ridder, heer van Watten, zegelde in 1369 en 1382: een
dwarsbalk en een barensteel met drie hangers (Demay, Artois, n° 349 - Douxchamps,
Haveskercke, n° 39).
- in (goud) een dwarsbalk van keel, een barensteel van (azuur).
Bron: (1372-B/0637: he van wattene of h albt van lembeke)
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1395-G/0981: watine) - (1650-B/292-05-2: dns de watene seu warneston clamat)
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1470-D/118v-02: le sire de wastines) - (1475-S/167r-01: le sgr de wastines) - (1557-
G/437: le sgr de wameez) - (1562-B/068: les sgr de waemer, leur surnom est de
aveskerke)
Zegel: "Gilles de Haveskerke", heer van Watten, zegelde in 1282: een dwarsbalk en een
barensteel met vijf hangers (Demay, Artois, n° 347).
- in goud een dwarsbalk van keel (Haveskercke).
Bron: (1535-U/092-08: sr de wastenes en 099-03: watene) - (1543-B/151v-5: sr de wasten)
- (1600-E/144r-6: le sr de wast en 151v-1: le sire de wastines)
- in zilver een dwarsbalk van keel, een barensteel met vijf hangers van azuur.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 590
Bron: (1557-G/155: le sgr de waestenee) - (1562-B/464: les sgr de waestene)
Zie: Haveskercke
Wattignies (heer van): Lok. F-59139
- doorsneden A, in azuur een éénhoornkop van zilver; B, in keel een kasteel van zilver.
Bron: (1570-B/2039: le sgr de watignies) - (1570-G/221: le sgr de watignies) - (1650-C/63v-
11: chastelein, sgr de watignes)
Wattine (heer van La): Lok. F-59940
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin), een barensteel met vijf hangers van
goud.
Bron: (1562-B/072: les sgr de woestine, leur nom est de wavrin)
Zegel: "Robiert de le Wastine", ridder, zegelde in 1304: een hartschild en een barensteel
met vijf hangers (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3955 - Feuchère, Ecusson, p. 29).
Nota: Leen te Estaires (Feuchère, Ecusson, p. 29).
- in sabel een hartschild van zilver.
Bron: (1650-B/293-02-8: dns de watines)
Wattripont (Arnould de):
- in goud twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1435-A/343: arnould de waudriport)
Zegel: Een Arnould, heer van Wattripont, zegelde in 1534 en 1549: twee afgewende leeuwen
(Wymans, Repertoire, n° 1458).
Wattripont (de):
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, de schouder van elke leeuw beladen met
een spoorrad van azuur.
Bron: (1370-M/0721: le sgr de waudripont)
Wattripont (Gillis de):
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1254-B/272: gilles de vaudripont) - (1300-V/0019: gilles du waudripont)
Zegel: "Egidii, domini de Wautripont" zegelde in 1294: twee afgewende leeuwen (Van
Butsele, Wattripont, pp. 191 en 222).
Wattripont (heer van): Lok. B-7910
- in goud twee afgewende leeuwen van keel.
Bron: (1260-H/222: le sr de waudripot) - (1279-H/389: sir de wadribriant) - (1279-R/389:
sir de wadribriant) - (1280-C/045: sire de waudripun) - (1280-D/319: sire de
waderibount) - (1370-M/0725: monsr de vaudirpont) - (1380-U/1933: le sire de
waudripont) - (1380-W/31v-05: le sr de waudripont) - (1400-A/136: waudripont) - (1430-
C/133-04: cnoputaw) - (1436-L/1270:) - (1445-L/309-04: wadripont) - (1450-B/1291: de
wadryport) - (1450-L/087-2: waudripont) - (1450-M/31v-1: le sr de waudripot) - (1470-
D/135r-02: le sire de waudripon en 142r-09: le sire de waidripons) - (1470-P/311v-6: le
sr de waudripont) - (1475-S/058r-08: le sr de waudripont) - (1500-Q/11v-01: le sigr de
vaudripont) - (1500-S/73r-1: waudripont) - (1535-U/146-03: sr de wadripont) - (1543-
B/186r-6: sr de watripont) - (1550-B/H-039: le sr de waudripont) - (1570-B/2379: le
sgr de wattripont) - (1570-G/268r-2: le sgr de watripont) - (1600-E/041v-2: les armes
de wadripont) - (1600-G/0965: le s de waudripont) - (1600-O/078r-1: le sgr de
waudripot)
Zegel: "Gerardi domini de Wavdripont" zegelde in 1232 en "Philippe de Waudripont" zegelde
in 1427: twee afgewende leeuwen (Demay, Flandre, n° 1801 - Warlop, Flemish, p. 1190).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 83 - Lautte, Jardin, p. 372)
- in goud twee afgewende leeuwen van (keel).
Bron: (1380-U/2059: le sire de waudripont) - (1380-W/33r-35: le sr de wadripont)
Kreet: waudripont cul à cul waudripont (1380-U) - wadripont cul acul wadripont (1380-W)
- in goud twee (afgewende) leeuwen van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 591
Bron: (1471-R/60-10: le sgr de wadripont)
Kreet: wadripont (1471-R)
- in goud twee afgewende leeuwen van keel, getongd van azuur.
Bron: (1600-W/083v-2: waudripont)
Waude:
- in azuur een hartschild van goud een leeuw van keel.
Bron: (1500-G/10r-6-6: waude)
Waudripont (heer van):
- in azuur twee afgewende slingervormige hoorns van goud, vergezeld van vier
klaverbladen van hetzelfde.
Bron: (1570-B/1991: le sgr de waudripont) - (1570-G/217: le sgr de watripont)
Zegel: "Jehan de Waudripont", commissaris van de franse koning te Doornik, zegelde in
1367: twee afgewende hoorns, de geluidstrechters naar boven, bezaaid met klaverbladen
(de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 213).
- in azuur twee afgewende slingervormige hoorns van goud, vergezeld van drie
klaverbladen van hetzelfde.
Bron: (1650-C/62v-16: sgr de waudripont)
Waudripont (Jehan de):
- in azuur bezaaid met klaverbladen van goud, twee afgewende posthoorns van
hetzelfde, mondstuk van keel.
Bron: (1420-C/761: jehan de waudripont)
Wapen: Volgens een grafzerk te Doornik, droeg Jehan de Waudripont een veld bezaaid met
klaverbladen waarboven twee afgewende posthoorns (Fourez, Tournai, p. 152).
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 761)
Waudripont (Peter de):
- in azuur bezaaid met klaverbladen van goud, twee afgewende posthoorns van
hetzelfde.
Bron: (1331-T/022: pierres de waudripont en 05v-1: pierre de waudripont)
Nota: (Popoff, Tournai, n° 22)
- in azuur bezaaid met klaverbladen van goud, twee afgewende posthoorns van
hetzelfde, mondstuk van keel, vergezeld op de ereplaats van een spoorrad van goud.
Bron: (1420-C/721: pieret de waudripont)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 721)
Wavre (Filips van):
- in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van keel,
beladen met drie ruiten van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/293: h. philips wavere)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 293)
Wavre (heer van): Lok. B-1300
- in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een schuinstreep van
hetzelfde over alles heen.
Bron: (1562-B/309: les sgr de wavre)
Zegel: "Noble homme et sage mon signeur Jehan, signeur de Wavre", zegelde in 1327: een
leeuw en een schuinstaak erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 214).
Wavre (Jehan van):
- in sabel een leeuw van goud, (genageld en getongd) van keel, een spitsgeruite
schuinstaak van hetzelfde over alles heen.
Bron: (1470-D/126v-02: jehan teuvour)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 592
Zegel: "Signeur Jehan, signeur de Wavre", ridder, zegelde in 1327: een leeuw, een
schuinstaak erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 214).
Wapen: Adam-Even geeft voor Jehan van Wavre: in sabel een leeuw van goud, een versmalde
spitsgeruite schuinbalk van keel. Wel dient volgens Adam-Even de versmalde
spitsgeruite schuinbalk gezien te worden als een schuinstaak beladen met drie ringen
van keel (Adam-Even, Brabançonnes, n° 686).
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 52)
- in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een schuinbalk van keel,
beladen met twee ruiten van zilver, over alles heen.
Bron: (1525-C/193: h. jan van wavere)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 193)
Wavre (Zeger van):
- in sabel een leeuw van goud, genageld en getongd van keel, een versmalde schuinbalk
van keel over alles heen.
Bron: (1214-B/c-26:)
Wavrin (bastaard van):
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1435-A/382: le b de vancan)
Wavrin (de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van hetzelfde.
Bron: (1439-B/11-04: wavurin - 53r: waverin)
Helm: een paardenkop van sabel, getoomd van keel (1439-B)
Nota: Mogelijks gaat het hier om Jehan, bastaard van Wavrin, ridder, heer van Forestel en
van Fontaines, geboren rond 1395, als zoon van Robrecht VII, heer van Wavrin, en van
Michèle de La Croix. Hij werd in 1437 gelegitimeerd door Filips de Goede en staat
vermeld onder zijn raadsheren en kamerheren. Hij was bevelhebber van de stad Lillers
van 1437 tot 1443. Hij is de schrijver van de "Anchiennes Chronicques d'Engleterre".
Hij huwde Margareta Hangouart en overleed tussen 1471 en 1475 (Brassart, Wavrin, pp.
40-41 – Goethals, Wavrin, pp. 47-51 - van den Eeckhout, Bruxelles, n° 11-04).
Wavrin (Gauthier, bastaard van):
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het schildhoofd van meerltjes van
goud, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1435-A/383: gatir b de wauerin)
Wavrin (heer van): Lok. F-59136
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1260-H/167: le sr de waurin) - (1278-C/211: de wavrain sénéchal de flandres - dH-
21v: die drossaet van vlaenderen) - (1370-M/737: le s de wavrin) - (1370-N/1091-1126:
le sire de bauverin) - (1375-B/32v-1: le seignr de wavrin) - (1375-N/347: wavryn) -
(1375-S/20v-05: le de vuavrin) - (1380-U/1750: le sire de wavrin) - (1380-W/28r-08: le
sr de wavrin) - (1395-G/0464: die he' v' waveryn) - (1400-G/156v-13: le sr de wavin) -
(1410-P/05v-3: wavring) - (1425-S/0215: le sieur de wamin) - (1430-C/087-17: waverin)
- (1435-T/0539: mess. de vavry) - (1439-B/11-01: sr de waùùrin - 52v: heer van
wavernes) - (1440-M/1145: le chastelein de gaunt) - (1445-L/269-02: waverynes b en
295-09: wauerin) - (1450-B/0849: wavrin en 2833: waverÿn) - (1450-E/45v-04: le sr de
wavrin) - (1450-L/075-1: wavrin) - (1450-M/11r-2: le sr de wavrin) - (1455-G/113r-3:
waveryn) - (1460-G/149-11: waversijn) - (1460-L/065: waverin) - (1470-D/112v-02: le
sire de wavring) - (1470-P/374r4: le sgr de wavrin) - (1471-R/45-06: le sgr de wavrin) -
(1475-S/162r-09: le sgr de wavrin) - (1500-G/01v-5-6: waveryen) - (1500-Q/09r-06:
wauvrin en 23v-11: wauvrin) - (1500-S/65r-1: wavrin) - (1525-C/134: h. van waveryn en
M-23v-11: waveryn) - (1535-U/081-12: sr de wavrin en 136-01: waurin) - (1543-B/145r-
4: sr de wavrin en 165r-6: sr de wavrin) - (1544-L/036: le chastellain de wavrin en 046:

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 593
barronnie de wavrin en 054: le sgr de wavrin) - (1550-A/10r-02: wavrin) - (1550-B/F-
009: le sr de wavrin) - (1557-G/092: le sgr du pays de wauryn) - (1560-L/154: wavrin) -
(1562-B/071: les sgr de wavrin en 663: wavrin) - (1568-B/56r-08: le sr de wavrain) -
(1570-B/1784: le sgr de wavrin) - (1570-G/201: le sgr de wavrin) - (1582-B/117v-18: h.
van waveryn nom fut wavrin) - (1600-E/144v-1: le sr de wavrin) - (1600-G/0271: le sgr
de wavrin) - (1600-O/048v-2: le baron de wavrin) - (1600-W/080v-3: le sgr de wavraing)
- (1650-B/291-04-3: dns de wavrin en 292-02-6: dns de wavrin senescallus flandrie) -
(1650-C/58v-15: le sgr de wavrin)
Kreet: vuavrin mains que le pas (1375-S) - wavrin mains que le pas (1380-U) - mains que le
pas (1380-W) - wavrin mains qy la pas (1400-G) - moins que le pas (1425-S) - wavrin mais
le pas (1436-C) - mains q le pas (1450-E) - warin mainz q le pas (1470-D) - wavrin mains
que le pas (1470-P) - wavrin mains que le pas (1471-R) - mains q le pas (wauvrin) (1475-S)
- moins que le pas (1500-S) - wavrin moins que le pas (1535-U) - mains que le pas (1550-
B) - wauryn, moers qui le passe (1557-G) - moins que le pas (1568-B) - mains que le pas,
wavrin (1570-B) - mains que le pas wavrin (1570-G) - mains le pas wasier (1600-G) - wavrin
mais q lepas (1600-O)
Helm: een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn van goud, getoomd van azuur (1375-N) -
een kop van een éénhoorn van zilver, hoorn van goud, getoomd van hetzelfde (1395-G) -
een paardenkop van sabel, getoomd van keel (1439-B) - een kop van een éénhoorn van
zilver, hoorn van goud, getoomd van hetzelfde de hals eindigend in de dekkleding (1450-
B) - een kop van een éénhoorn van sabel, getoomd van keel (1455-G) - een kop van een
éénhoorn van zilver, hoorn van goud, getoomd van zilver (1460-L) - een kop van een
éénhoorn van zilver, hoorn van goud, getoomd van azuur, eindigend in de dekkleding
(1560-L)
Zegel: "Roberti de Wavrino Flandrie senescaldi" zegelde in 1235, Robrecht III de Wavrin
zegelde in 1293 en Robrecht V de Wavrin zegelde in 1342: een hartschild (Douët d'Arcq,
Inventaires, n° 310 - Feuchère, Ecusson, p. 7).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 67 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 145 - Lautte, Jardin, p. 358)
Nota: Het wapenboek van koningin Marguerite (1440-M) geeft "le chastelein de gaunt"
terwijl de beschrijving overeenstemt met het wapen van de heren van Wavrin.
Zie: Gent - Grincourt lès Pas - Goisaucourt - Hoye à Faches - Langlée - Saint-Venant -
Vlaanderen - Waziers - Wingles - Popoff, Artois, n° 70
Wavrin (Hellin de):
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1214-B/c-11:)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1278-C/dH-22r: helijns van wauerijn)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1278-C/222: helius de wavrin)
Zegel: "Heslin de Waurin" zegelde in 1245: een hartschild en een barensteel met vier
hangers. Hellin de Wavrin, zoon van Robrecht II, zegelde in 1256: een hartschild en een
barensteel (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3830 - Feuchère, Ecusson, p. 8 - Warlop,
Flemish, p. 1201).
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1300-V/0104: hellins de wavroing)
- in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een adelaar
van goud.
Bron: (1370-M/775:) - (1525-C/M-25v-03: h mille và waverijn)
Zegel: Hellin II de Wavrin zegelde in 1214: een adelaar en als tegenzegel: een hartschild.
Robert II de Wavrin zegelde in 1269: een adelaar begeleid van twee schildjes, waarvan
één met een hartschild (Feuchère, Ecusson, p. 7).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 594
Wavrin (Hooggerechtshof van): Lok. F-59136
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1544-L/085: wavrin haulte justice)
Wavrin (Robrecht de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1260-H/111: robert de vervim) - (1279-H/420: robert de waverin)
Zegel: Robrecht de Wavrin, heer van Dranoutre, ridder, zegelde in 1279 en 1286: een
hartschild en een barensteel (Feuchère, Ecusson, p. 8 - Warlop, Flemish, p. 1202).
Nota: (Brault, Aspilogia, D. II, p. 451)
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel met vijf hangers van keel.
Bron: (1279-R/420: robert de wauerin) - (1290-L/563: robert de wauvrin) - (1291-L/202:
robert de wauvrin)
Zegel: "Roberto de Wavrino dicti Brunelli, militis, domini de Sancto Venantio", ridder,
zegelde in 1293: een hartschild en een barensteel met vijf hangers (Demay, Flandre, n°
1803 - Feuchère, Ecusson, p. 8).
Nota: (de Boos, Breton, n° 563)
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1420-C/106: messire robert, sgr de wavrin)
Nota: (Bozzolo, Cour, n° 106)
Wavrin (Waleran, heer van): Lok. F-59136
- in azuur een hartschild van zilver.
Bron: (1435-A/112: mosr de wauerry)
Zegel: Waleran de Wavrin-Berlettes zegelde in 1437: een hartschild (Feuchère, Ecusson, p.
7).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 112)
Waziers (heer van): Lok. F-59119
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1370-M/741:) - (1380-U/1752: le sire de wasiers) - (1380-W/28r-10: le sr dele
bassee) - (1400-G/157r-05: le sr de wasiers) - (1450-B/2821: de waerssieres) - (1454-
B/1235: ceulx de vasieres) - (1470-D/112v-04: le sire de wasevin) - (1470-P/374v1: le
sgr de wasieres) - (1475-S/165r-15: le sgr de wasieres) - (1500-Q/23r-07: mos de
vasiere) - (1570-B/1785: le sgr de wasieres) - (1570-G/201: le sgr de wasieres) - (1600-
E/144v-2: le sr de wasiers)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 344)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstreep van keel over alles heen.
Bron: (1395-G/1525: die he' van vasiris) - (1450-M/11r-3: le sr de wasier) - (1525-C/142: h.
van wasyers) - (1582-B/117v-23: h. van wasiers) - (1600-W/080v-4: le sgr de wausieres)
- (1650-B/293-03-9: dns dewasieres)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk van keel over alles heen.
Bron: (1445-L/294-02: mo d wasiers) - (1535-U/081-14: sr de wasieres) - (1562-B/074: les
sgr de waestres, leur surnom est de wavrin)
Zegel: "Hellins de Wasiers", heer van Heudicourt, zegelde in 1272 en 1275: een hartschild
en een schuinbalk erover (Demay, Flandre, n° 1805 - Feuchère, Ecusson, p. 10 - Warlop,
Flemish, p. 740).
- in azuur een hartschild van zilver (Wavrin).
Bron: (1543-B/145r-6: sr de wasieres) - (1650-C/58v-16: le sgr de wasieres)
Zegel: Hellin I, de oom, heer van Heudicourt, zegelde in 1220: een hartschild (Feuchère,
Ecusson, p. 10).
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak geblokt van goud en keel van acht
stukken over alles heen.
Bron: (1557-G/304: le sgr de wasyeres)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 595
Zegel: Michiel de Wasiers, ridder, zegelde in 1275: een vol wapen met een zoom en een
schuinbalk van ruiten over alles heen (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3951).
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1562-B/073: les sgr de wasieres, leur surnom est de wavrin) - (1600-G/0272: le s de
wasiers)
Zie: Popoff, Artois, n° 70
Waziers (Hellin de):
- in azuur een hartschild van zilver, een barensteel van keel.
Bron: (1300-V/0105: hellins de wasiers)
Waziers (Klaas de):
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak geblokt van goud en keel over
alles heen.
Bron: (1310-M/dH-34r: nyco van wasiers) - (1470-D/125r-02: sire nicolles de wasuere)
Zegel: Klaas de Waziers, ridder, heer van Linselles en van Blaton, zegelde in 1327: een
hartschild, een geblokte schuinbalk erover (Brassart, Wavrin, pp. 77-78).
Nota: (Brassart, Wavrin, pp. 74-78 - Vandermaesen, Bijdrage, D. I, p. 590)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk geblokt van goud en keel over alles
heen.
Bron: (1310-M/096: nicol de wasiers)
Nota: (de Behault-Dornon, Mons, n° 96)
Waziers (Michel de):
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1265-W/O783: michiel de vausier)
Wedergraat (heer van): Lok. B-9400
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1370-M/1770:) - (1445-L/153-08: và wedergraert) - (1450-B/0266: wedergrate) -
(1470-P/394r1: le sgr de wedergrath) - (1500-G/06r-5-7: wedergraet) - (1557-G/147:
le sgr du pays de wedergrade) - (1570-B/1923: le sgr de wedergraet) - (1570-G/212: le
sgr de wedergraet) - (1650-B/293-08-1: contreceur wedergraet) - (1650-C/61r-23: sgr
de wedergraet)
Kreet: de sainct hevraerdt sysoein de sainct hevraerdt sysoien (1557-G)
Zegel: "Osto, dominus de Contrecuer et de Allodio", zegelde in 1269: geschuinbalkt en een
zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 50).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Wedergraet
en flandre". Volgens Lautte: in goud drie schuinbalken van keel, een zoom van azuur
(Lautte, Jardin, p. 366).
- geschuinbalkt van goud en azuur.
Bron: (1425-S/0309: le sieur de wedergracht)
- geschuinbalkt van azuur en goud, een zoom van keel.
Bron: (1475-S/165r-10: le sgr de wedergraet)
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel (omgewend schild)
Bron: (1524-G/i-09: wedergrate)
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw van goud; 2 en 3, in azuur een adelaar van
goud.
Bron: (1550-A/07v-11: wedergraet) - (1562-B/636: wedergraet)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 108-109)
Wedergraat (Vlamink van Gent, heer van): Lok. B-9400
- in goud drie schuinbalken van azuur, een zoom van keel.
Bron: (1562-B/327: les sgr de vedergrale l’ancienes, leur surnom fut le flamaing de gand)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 596
Nota: Als heer van Wedergraat, moet het hier gaan om een lid van de familie de Trazegnies
genoemd van Wedergraet of de Contrecoeur. Hun wapens waren: geschuinbalkt van goud
en azuur, een zoom van keel (Wauters, Histoire, D. II, p. 247).
Zie: Vlamink van Gent
Wedergraat (Willem de Groux, heer van): Lok. B-9400
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een leeuw van goud; 2 en 3, in azuur een adelaar van
goud.
Bron: (1562-B/465: les sgr de vedergrate, à présent regnaud, leur surnom est de goes)
Wedergraet (Goswin van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1357-O/ii-4985: heer gosewijns van wedergrate)
Wedergraet (Joost van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1535-U/097-11: mess josse de wedergraet)
Wedergraet (Otto van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1372-B/0603: h oost van wedergraet) - (1395-G/0980: ost van wedergraet) - (1455-
G/140r-1: h oest và wedgraet)
Helm: twee afgewende posthoorns van zilver (1455-G)
Zegel: "Oste, sire de Wedergrat", ridder, voordien gevangen te Baesweiler, waar hij
bevelhebber was van een troep in het Brabantse leger, zegelde in 1374: drie schuinbalken
en een zoom (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 50).
Wedergraet (Wauthier van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel.
Bron: (1395-G/1509: h' wolt van wedergraet)
Helm: een ramskop van hermelijn gehoornd van goud (1395-G)
Weede (Arnould Baronaige genoemd van):
- gedwarsbalkt van goud en keel, de dwarsbalken van keel getralied van zilver.
Bron: (1275-W/077: hernoll de la wede)
Nota: (Wagner, Aspilogia, D. II, p. 183)
Welden (Gerard de oude van Oultre, heer van): Lok. B-9700
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf vijfpuntige sterren van sabel.
Bron: (1525-C/255: h. gheraert van weldine daude) - (1582-B/120r-03: h. gerraet van
weldine de aude)
Zegel: “Gheraert van Houltre, borghgrave van Ypre”, ridder, zegelde in 1339: een
schuinkruis beladen met vijf vijfpuntige sterren (Demay, Flandre, n° 5587-5588 - de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 85).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 255)
Welden (heer van): Lok. B-9700
- in keel een schuinkruis van zilver.
Bron: (1557-G/138: le sgr de wendyne) - (1562-B/150: les sgr de wendine)
Kreet: wendyne (1557-G)
Weldene (Gerard van Oultre genoemd van):
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen in het hart met een vijfpuntige ster van
sabel.
Bron: (1525-C/231: h. gheraert van weldine)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 231)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 597
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen in het hart met een vijfpuntige ster van
(sabel).
Bron: (1582-B/119v-03: h. gevaert van weldene)
Weldene (Wouter van):
- in goud een vrijkwartier van keel een schuinkruis van goud.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-09: wouter van weldene)
Nota: “Wouters van Weldene” werd in 1382 door het rekenhof vergoed voor gedane kosten
(Le Glay, Inventaire, D. VII, p. 21).
Weldene, burggraaf van Ieper (Jehan van Oultre genoemd van):
- in keel een schuinkruis van zilver; een hartschild van keel een kruis van vair (Ieper).
Bron: (1525-C/197: h. jan van weldine, borchgreve van ypen) - (1582-B/118v-19: h. jan van
weldine, borchgreve tot yper)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 334)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 197)
Zie: Ieper – Zandbergen
Weldene:
- in goud zes disselbijlen van sabel.
Bron: (1500-G/07v-8-4: weldene)
Welle (Boudewijn de):
- geschuinbalkt van goud en keel, een schildhoofd van azuur, beladen met drie
vijfpuntige sterren van zilver.
Bron: (1445-L/271-08: van de wille)
Wenemaer:
- in sinopel negen horizontaal geplaatste blokjes van zilver, geplaatst 3, 3 en 3.
Bron: (1500-G/10r-5-6: wenemare)
Zegel: "Willem Wenemaer", leenman van het kasteel en de Oudburg van Gent, zegelde in
1387 en in 1397: tien blokjes, geplaatst 4, 3, 2 en 1 (de Pauw, Artevelde, n° 87 - de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 223).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Wenemaere en flandre": in
sinopel bezaaid met blokjes van zilver of in sinopel negen horizontaal geplaatste blokjes
van zilver, geplaatst 3, 3 en 3. Volgens Bethune: in sinopel tien blokjes van zilver. Volgens
de L'Espinoy: in sinopel bezaaid met blokjes van zilver en volgens Lautte: in sinopel negen
blokjes van zilver, geplaatst 3, 3 en 3 (Bethune, Epitaphes, p. 56 - de L'Espinoy,
Noblesse, pp. 384-385 - Lautte, Jardin, p. 367).
- in (sinopel) tien blokjes van zilver, geplaatst 4, 3 en 3.
Bron: (1524-G/f-02: wenemare)
- in sinopel tien blokjes van zilver, geplaatst 4, 3, 2 en 1.
Bron: (1550-A/12v-11: wenemare)
Werchin, seneschalk van Henegouwen (de):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1544-L/065: le seneschal de hainault)
Zegel: "Gerardi de Henaut", heer van Werchin, zegelde in 1270: een veld bezaaid met
blokjes en een leeuw (Demay, Flandre, n° 1807).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 120)
Werchin, seneschalk van Henegouwen, heer van Templemars en van Wasquehal (Peter
de):
- in azuur bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, genageld en
getongd van keel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 598
Bron: (1544-L/049: monsgr pierre de werchin, seneschal de haynault baron de chisoing en
084: monsgr pierre de wercin seneschal de hainault)
Zegel: "Pierre, baron de Werchin et de Chisoing, séneschal de Hainnault, premier ber de
Flandre" zegelde in 1529: een veld bezaaid met blokjes en een klimmende leeuw (Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 321).
Wervik (heer van): Lok. B-8940
- in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes vijfbladen van hetzelfde, geknopt
van zilver.
Bron: (1525-C/108: werveke) - (1582-B/117v-01: wervike)
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met zes rozen van zilver.
Bron: (1550-A/09r-06: weruy)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 133)
- in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes vijfbladen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/198: le sgr de wervy)
- in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes vijfbladen van hetzelfde, geknopt
van sinopel.
Bron: (1562-B/307: les sgr de werveke)
- in zilver een schuinbalk van keel, een binnenzoom van zes vijfbladen van hetzelfde.
Bron: (1650-L/16: de werny)
Wervik (stad): Lok. B-8940
- in zilver een schuinbalk van keel, vergezeld van zes rozen van hetzelfde.
Bron: (1460-G/210-2: werveke)
- in zilver een schuinbalk van keel, vergezeld van zes rozen van azuur.
Bron: (1500-G/07v-7-3: wuesene)
- in goud een schuinbalk van keel, vergezeld van zes rozen van hetzelfde.
Bron: (1557-G/070: wervy) - (1562-B/604: werwicke)
Zegel: Wervik zegelde in 1498 en 1543: een schuinbalk vergezeld van een binnenzoom van
zes rozen (de Ghellinck, Sceaux, p. 376 - De Mey, Sceaux, n° 63, p. 317).
Wervy (Denis de):
- in zilver een schuinbalk van keel, een binnenzoom van zes vijfbladen van hetzelfde,
geknopt van goud.
Bron: (1486-L/1296: denis de wervy)
Nota: Volgens Boniface, is het onwaarschijnlijk dat Wervy koning van de Spinet van Rijsel
was in 1296. Men vindt in de XII de en XIII de eeuw een ridderlijke familie met naam "de
Wervy", wat de oude vorm was voor Wervik (Boniface, Epinette, p. 72 - Leuridan, Le
Ferrain, p. 358).
Wessegem:
- in sabel vijf zespuntige sterren van goud, geplaatst 2, 1 en 2, een vrijkwartier van
goud een leeuw van sabel.
Bron: (1500-G/02r-7-7: weseghem)
Wapen: Philippe de L'Espinoy geeft voor "Messire Robert de Flandres", bastaardzoon van
Lodewijk van Crecy: in zilver bezaaid met herkruiste kruisjes van sabel, een vrijkwartier
van Vlaanderen (de L'Espinoy, Noblesse, p. 65).
Westcapelle:
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1500-G/03v-7-7: westcappel)
Wapen: Volgens Lautte en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Westcappelle en
flandre": in keel twee dwarsbalken van goud (Lautte, Jardin, p. 339).
Zie: Wallon Cappel

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 599
Westende (heer van): Lok. NL-4506
- in zilver een tegengekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1425-S/0281: le sieur de westande) - (1470-P/386r1: le sgr de westende) - (1535-
U/090-09: sr de westende) - (1550-B/F-080: le sr de westende) - (1570-B/1889: le sgr
de westende) - (1570-G/209v: le sgr de woestende) - (1650-C/60v-16: sgr de woestende)
Nota: Er was ook een plaats met de naam Westende op het eiland Wulpen bij Cadzand. Het
wapenboek d’Udekem d’Acoz (1535-U) tekent de dwarsbalk wel gekanteeid.
- in zilver een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.
Bron: (1600-E/149r-1: le sr de westende)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) beschrijft de dwarsbalk gekanteeld, maar tekent
deze beurtelings gekanteeld (1600-E/149r-1).
Westende = Oostende (heer van): Lok. NL-4506
- in azuur een tegengekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1380-U/1814: celui de westende) - (1400-G/158r-09: celluy de wetende) - (1475-
S/165r-03: le sgr de westende en 166v-13: le sgr de westende)
- in azuur een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van zilver.
Bron: (1450-M/14v-2: celly de westende) - (1500-G/07r-6-4: westende) - (1600-W/091v-3:
celuy de westede) - (1650-B/293-07-6: westende)
Kreet: berlange (1650-B)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 336)
- in azuur een dwarsbalk van zilver.
Bron: (1543-B/150r-1: sr de westende) - (1557-G/357: le sgr de westhende) - (1562-B/518:
les sgr de vesthende)
Kreet: tout à la moert, exsept le roy (1557-G)
Wetteren (heer van): Lok. B-9230
- in keel een dwarsbalk van vair.
Bron: (1550-A/12v-01: wettere) - (1562-B/265: les sgr de wettere)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 366)
- in keel een dwarsbalk van vair, het azuur naar beneden.
Bron: (1557-G/263: le sgr de wettere)
Wetteren (Jacob van):
- in keel een dwarsbalk van vair.
Bron: (1525-C/160: h. jacob van weettere) - (1582-B/118r-11: h. jacop van wettere)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 160)
Wevelgem (heer van): Lok. B-8560
- in zilver een keper van keel, vergezeld van drie meerltjes van sabel (Gracht).
Bron: (1455-G/131v-1: wingh)
Helm: een drakenkop van zilver, getongd van keel (1455-G)
Nota: Wouter van der Gracht kocht deze heerlijkheid rond 1470 van Lodewijk van Marcke
(Vercaemst, Gracht, p. 554).
Zie: Gracht
Wezele (van):
- in zilver een meerltje van sabel, een schildhoofd van keel, beladen met drie palen
van goud.
Bron: (1500-G/05v-5-3: van wezele)
Wielant (heer van):
- in zilver een dwarsbalk van drie ruiten van azuur.
Bron: (1500-G/01v-3-3: wielant)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 600
Zegel: "Florency Wielant" zegelde in 1454: drie ruiten naast elkaar geplaatst (niet
aaneengesloten), vergezeld in de rechterbovenhoek van een vijfpuntige ster (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 235).
Wapen: "Hier lecht begraven meester Florens Wielant, Florens sone, geboren van Curtryke,
..., overleet int jaer 1465”. Zijn wapen was, in zilver een dwarsbalk van drie ruiten van
azuur (Bethune, Epitaphes, p. 185 - Lautte, Jardin, p. 363).
- in zilver een dwarsbalk van drie spitsruiten van azuur.
Bron: (1524-G/m-04: wielant) - (1570-B/2124: le sgr de willant) - (1570-G/227: le sgr de
willant)
Wielbeke (van):
- in zilver twee linkerschuinbalken van keel.
Bron: (1500-G/04r-2-6: wielbeke)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Wielbecke": in zilver twee
(alij drie) schuinbalken van keel. Volgens Lautte en Rietstap: in zilver twee schuinbalken
van keel (Lautte, Jardin, p. 365 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 1087).
Wiese (van):
- in zilver drie klophamers van keel.
Bron: (1550-A/10v-10: wiese)
Zegel: Robrecht van Wiese, man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1355: drie schuin
geplaatste klophamers (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 236).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 264)
Wieze (heer van): Lok. B-9280
- in sabel twee dwarsbalken van goud; een hartschild van azuur drie schaaktorens van
zilver.
Bron: (1557-G/639: le sgr de wyse)
- in sabel twee dwarsbalken van goud (Ideghem).
Bron: (1562-B/458: les sgr et maison surnomne de vyese de ieghem)
Wignacourt (de):
- in zilver drie lelies met afgesneden voet van keel.
Bron: (1500-G/02v-1-4: wienakort)
Zegel: Charles de Wignacourt zegelde in 1557: drie lelies met afgesneden voet (Delgrange,
Cachets, D. 1, p. 49).
Wapen: Volgens Lautte: in zilver drie lelies van keel (Cortyl, Ghys, p. 132 - Lautte, Jardin,
p. 366).
Wijkhuize (heer van): Lok. B-8830
- in zilver drie vijfpuntige sterren van keel.
Bron: (1525-C/254: wychuys) - (1557-G/554: le sgr de wychuus) - (1582-B/120r-02:
wychuys)
- in zilver drie zespuntige sterren van keel.
Bron: (1562-B/489: les sgr de vichius)
Wijnendale (heer van): Lok. B-8820
- gegeerd van goud en azuur van acht stukken, een hartschild van keel, een schildhoofd
van goud, beladen met een gaande leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1557-G/119: le sgr de wynghendale) - (1562-B/643: winnendale)
Zegel: De heerlijkheid van Wijnendale zegelde in de XVII de eeuw: gegeerd van acht stukken,
een hartschild erover, en een schildhoofd beladen met een gaande leeuw (de Ghellinck,
Sceaux, p. 384).
Wapen: Volgens de L'Espinoy: gegeerd van goud en azuur van tien stukken, een hartschild
van keel; een schildhoofd van goud, beladen met een gaande leeuw van sabel (de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 120-121).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 601
- gegeerd van goud en azuur van acht stukken, een hartschild van keel, een schildhoofd
van goud, beladen met een gaande dubbelstaartige leeuw van sabel, genageld en
getongd van keel.
Bron: (1562-B/152: les sgr de winnendale)
- gevierendeeld 1 en 4, in keel een karbonkel van goud; 2 en 3, in goud een dwarsbalk
geschaakt van zilver en keel van drie rijen, over alles, Bourgondië-nieuw; in het
hart Vlaanderen (Kleef).
Bron: (1562-B/480: les sgr de winendale, leur surnom est de cleves)
Zie: Roeselare – Torhout
Wijtschate (heer van): Lok. B-8953
- in azuur bezaaid met lelies van goud, een keper van hetzelfde.
Bron: (1557-G/672: le sgr de wytzgate)
Zie: Blanckaert -Torre
Wilde (de):
- in azuur een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/516: la mayson surnomé de wylde) - (1562-B/481: la maison surnommé de
wylde) - (1582-B/126r-19: le sr de wilde)
- in azuur een kruis van zilver, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-10-9: de wilde)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 319)
Wilde (Gossuin de):
- in azuur een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1372-B/0610: h gosun die wilde) - (1525-C/068: heer goesen de wilde)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 68)
- in azuur een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1395-G/0985: goswiin die wilde)
Zegel: "Godeuaert de Wilde" zegelde in 1413: een kruis en een binnenzoom van twaalf
meerltjes (Gilliodts-van Severen, Inventaire, D. IV, p. 221).
- in azuur een kruis van goud.
Bron: (1535-U/099-08: h goessen de wilde)
- in azuur een kruis van goud, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1582-B/121r-19: h. goesen van gistele)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 81-82)
Willebaert:
- in zilver drie schuinbalken van keel.
Bron: (1500-G/04v-6-7: willebaert)
Zegel: "Kateline Willebaerds", vrouw van "Symoen van der Cauderburch", zegelde in 1388:
drie schuinbalken (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 246).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Willebaerts"
(d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 151 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 472 - Lautte,
Jardin, p. 365 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 1092).
Willekomme (heer van): Lok. B-8700
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn),
een zoom geblokt van goud en azuur.
Bron: (1562-B/063: les sgr de le wellecomme, sont surnommé de haelwin)
Willems (de):
- in keel acht kammen van goud, geplaatst 3, 3 en 2.
Bron: (1500-G/09v-2-1: de willems)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 602
Willems:
- in azuur een golvende schuinbalk van goud.
Bron: (1500-G/09v-5-1: willems)
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 355)
Willerval (Tibault de):
- van vair van zilver en keel.
Bron: (1312-T/044: monsire thebaut de lierval)
Zegel: "Jehan de Willierval", ridder, zegelde in 1365: van vair beladen (Demay, Flandre, n°
1818).
Wapen: (Lautte, Jardin, p. 371)
Zie: Popoff, Artois, n° 185
Winckele (van den):
- gedwarsbalkt van zilver en azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
zespuntige sterren van goud, over alles heen.
Bron: (1500-G/02r-4-3: wynskeere)
- gedwarsbalkt van goud en azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie lelies van
goud, over alles heen.
Bron: (1550-A/14r-01: winckele)
Zegel: "Liisbette và den Wincle" zegelde in 1400: gedwarsbalkt van acht stukken, een
schuinkruis beladen met vijf sterren over alles heen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 262).
Wapen: Volgens Bethune: "burlé de 8, à la bende de geule chergée de 3 estoilles d'or".
Volgens d'Hane-Steenhuyse en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van
Winckele": gedwarsbalkt van goud en azuur, een schuinbalk van keel, beladen met drie
lelies van goud, over alles heen. Volgens Rietstap: in zilver drie dwarsbalken van azuur,
een schuinbalk van keel, beladen met drie sterren van goud, over alles heen (Bethune,
Epitaphes, pp. 122 en 127 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 535 - d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. I, p. 152 - Rietstap, Armorial, D. II, p. 1098).
Wingene (heer van): Lok. B-8750
- in sinopel drie maliën van zilver, een schildhoofd van goud, beladen met drie palen
van keel.
Bron: (1557-G/241: le sgr de wynghene) - (1562-B/522: les sgr de vinghene)
Kreet: somerghem (1557-G)
Zegel: Rogier, heer van Wingene, ridder, zegelde in 1237: een vol schild beladen met een
barensteel met vijf hangers en "Johannis de Winghe", rentenier van Tienen, zegelde in
1416: drie maliën, een schildhoofd beladen met drie palen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p.
258 - Warlop, Flemish, p. 1206).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 301-302)
- in goud een gaande en aanziende leeuw van sabel, genageld en getongd van keel,
gekroond van zilver (Poecke).
Bron: (1562-B/082: les sgr de winghene, leur surnom est de pouckes)
Winghene (Wauter van):
- doorsneden A, in goud drie palen van keel; B, in azuur drie maliën van zilver.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-28: wouter và wighene)
Zegel: “Walterus de Winghe”, voorheen gevangen te Baesweiler, onder de heer van Diest,
zegelde in 1374: drie maliën, een schildhoofd beladen met drie palen, vergezeld in de
top, tussen de 2 e en 3 e paal, van een vijfpuntige ster (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 258).
Nota: Hij is een nazaat van Wouter genoemd van Winghene, tweede zoon van Hendrik, heer
van Boutersem, vermeld in de eerste helft van de 13 de eeuw. Een “messire Wautier de
Winghene” staat vermeld in 1423-1425 in de rekeningen van de Raad van Vlaanderen
(Buylaert, Adelslijsten, n° 691 – Buylaert, Repertorium, p. 799 - Butkens, Trophées, D.
II, p. 211 – Lams, Wingene, p. 72, n. 1 - Van Praet, Recherches, p. 312).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 603
Wingles (heer van): Lok. F-62410
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinbalk van keel over alles
heen.
Bron: (1370-M/746:) - (1535-U/081-13: sr de wingles)
Zegel: "Jehan de Wingles" zegelde in 1484: een hartschild, een uitgeschulpte schuinbalk
erover (Demay, Flandre, n° 4530).
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1370-N/1093-1128: le connestable de fraindres) – (1400-A/066: wingles) – (1600-
G/0288: le sgr de wingles)
- in azuur een hartschild van zilver, een getande schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1380-U/1753: le sire de wingles, connestable de flandres) – (1380-W/28r-11: le sr
de wingles, connestable de flandres) – (1400-G/157r-12: le sr de wingles connestable de
flandres) – (1470-D/112v-05: le sire de vangles connestabele de flandres) – (1470-
P/374v2: 603es gr de wingles connestable de flandres) – (1570-B/1786: 603es gr de
wingle, connestable de flandres) – (1570-G/201: 603es gr de wingle) – (1650-C/58v-17:
603es gr de wingles)
Kreet: wavrin (1400-G)
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstreep van keel over alles
heen.
Bron: (1450-M/12r-2: le conestable de flandre) – (1475-S/165r-11: 603es gr de wingles
conestable de flandres) – (1650-B/293-03-4: dns de wingle constabularius flandrie)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinstaak van keel over alles heen.
Bron: (1525-C/289: h. van wingheles) – (1568-B/22v-07: wingles en 63r-11: wingle) – (1582-
B/120v-10: h. van wyngeles)
- in zilver zes schelpen van keel.
Bron: (1557-G/175: 603es gr de wingle, près pont-à-vendyn, conestable de flandres)
- in azuur een hartschild van zilver, een schuinbalk geblokt van goud en keel over alles
heen.
Bron: (1562-B/296: les sgr de winghene, conestable de flandres)
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstreep van goud over alles
heen.
Bron: (1600-W/088r-4: le connestable de flands)
Wingles (Jehan de):
- in azuur een hartschild van zilver, een uitgeschulpte schuinstaak van keel over alles
heen.
Bron: (1550-B/C-045: les armes de jehan de wingle) - (1600-O/052v-2: jehan de wingle)
Winkere (heer van):
- in azuur een leeuw van zilver, genageld, getongd en gekroond van goud, een zoom van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/316: le sgr de wyntre)
Kreet: au mont au mont hauteryve (1557-G)
Zegel: "Kareteloot de Winkere", ridder, zegelde in 1305: een klimmende leeuw (Douët
d'Arcq, Inventaires, n° 10512).
Nota: De heer van dit land voerde een gelijkaardig wapen als de familie van Autryve en
gebruikt als strijdkreet deze naam. Er bestond een heerlijkheid de Wintere te
Renescure (F-59173) (De Flou, Toponymie, D. XVII, p. 614).
- in azuur een leeuw van zilver, een uitgeschulpte zoom van hetzelfde.
Bron: (1562-B/409: les sgr de wincre)
Zie: Autryve – Outrijve

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 604
Winnezeele (heer van): Lok. F-59670
- in zilver twee (van drie) maliën van keel, een vrijkwartier gedwarsbalkt van goud en
azuur van vier stukken.
Bron: (1557-G/666: le sgr de wynneselle)
Kreet: dixmude dixmude (1557-G)
Zegel: "Franchoys de Winnizeelle", leenman van de burg van Veurne, zegelde in 1468: twee
(van drie) ruiten, een vrijkwartier gedwarsbalkt van vier stukken, de vierde beladen met
een wassenaar (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 264).
Wint (de):
- in goud een hazewind van sabel.
Bron: (1500-G/10r-5-3: de wint) - (1550-A/13v-07: de wint)
Zegel: Peter de Wint, schepen van de proost van Wulfsdonk te Moerbeke, zegelde in 1377:
in het schildhoofd een springende haas en in de punt een jachthoorn. Josse de Wint
zegelde in 1547: gevierendeeld 1 en 4, een springende haas; 2 en 3, een schuingeplaatste
krab (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 256).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Wint".
Volgens Rietstap: in goud drie lopende hazen van sabel, gehalsband van zilver, boven
elkaar geplaatst (Bethune, Epitaphes, p. 34 - d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 152
- de L'Espinoy, Noblesse, p. 531).
Wintere (de):
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een golvende dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie
schelpen van hetzelfde; 2 en 3, in sabel een leeuw van zilver.
Bron: (1500-G/09v-8-8: de wintere)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "de Wintere en flandre": in
azuur een dwarsbalk van zilver, vergezeld van drie penningen van hetzelfde.
Wisquette ? (Jehan de):
- in goud een dwarsbalk van keel, vergezeld in het schildhoofd van drie zespuntige
sterren van sabel.
Bron: (1410-P/05r-5: s' ihà de inheles)
Zegel: Zijn neef, "Engherrans, sire de Wisquète et de Bailleul au Val et de Raisce, chastellain
d'Orchies, Chlr" zegelde in 1352: een dwarsbalk vergezeld in de rechterbovenhoek van
een vijfpuntige ster. Douxchamps vermeldt een Peter IV de Wisquette genoemd l'Arabe,
schildknaap, die zegelde in 1371: een dwarsbalk vergezeld van twee sterren in het
schildhoofd (Douxchamps, Haveskercke, n° 79 – Feuchère, Râches, n° 46 en 55).
Nota: Jehan de Wisquette, heer van Ecoivres en van Bailleulval, is vermeld in 1332. Zijn
weduwe, Agnes staat vermeld in 1336 (Feuchère, Râches, pp. 8 en 17-18).
Witschut:
- in sinopel drie schilden van zilver.
Bron: (1500-G/09v-2-5: de witschilt)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Witschut"
(Lautte, Jardin, p. 359).
Witte (de):
- in zilver een keper van keel, een uitgeschulpte zoom van azuur.
Bron: (1500-G/09r-3-5: de witte)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Witte en
flandre" (Lautte, Jardin, p. 363).
Witte (de):
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie rozen van hetzelfde, geknopt van
goud.
Bron: (1470-D/127r-05: les armes deviste)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 605
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie handen van zilver.
Bron: (1500-G/02v-4-2: switten)
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie eieren van zilver.
Bron: (1500-G/07v-7-7: svytten)
Zegel: "Boiden de Witte" zegelde in 1318: een keper vergezeld van drie schelpen en Peter
de Witte, die een leen houdt te Langemark, zegelde in 1502: een keper beladen met een
ruw schildje en vergezeld van drie figuren gelijkend op omgekeerde peren zonder steel
(de Raadt, Sceaux, D. IV, pp. 271-272).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro, geeft hetzelfde wapen voor de familie "de Witte, en
flandre". Volgens Rietstap: in sabel een keper van goud, vergezeld van drie tranen van
zilver. Dansaert geeft: in sabel een keper van goud, vergezeld van drie penningen van
zilver. Volgens Van Dycke: in sabel een keper van keel (goud volgens de tekening),
vergezeld van drie druppels van zilver (Cortyl, Ghys, p. 133 - Dansaert, Armorial, p. 402
- Rietstap, Armorial, D. II, p. 1106 - Van Dycke, Recueil, n° 407).
Wittes (heer van): Lok. F-62120
- in goud een dwarsbalk van keel, een barensteel van azuur, elke hanger beladen met
drie penningen van zilver.
Bron: (1410-P/25v-8: s' de wiske)
Zegel: Giselbert, ridder, heer van Witteke (Wittes), zegelde in 1218 en 1220: een dwarsbalk
vergezeld in de linkerbovenhoek van een achtpuntig spoorrad (Douxchamps,
Haveskercke, n° 72).
Nota: (Douxchamps, Haveskercke, p. 342)
Zie: Haveskercke
Wittoen (Jehan):
- gedwarsbalkt van goud en keel; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver (Reyghersvliet).
Bron: (1435-T/0574: messire jehan wietton) - (1450-B/0882:)
Zegel: "Johan Wittun", ridder, verklaart "tgoed van Orscamp" te houden van de burg van
Brugge. Hij zegelde in 1430: gedwarsbalkt beladen met een hartschild met een
uitgeschulpt kruis (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 268).
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 62)
- gedwarsbalkt van keel en goud; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver.
Bron: (1436-C/070v-09: hr jan vieutoyen) - (1436-L/1331: hr jan vientoven)
Helm: een leeuwenpoot (1436-C)
- in keel twee dwarsbalken van goud; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis
van zilver.
Bron: (1445-L/269-11: h jà withoen)
- gedwarsbalkt van goud en keel; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver, een barensteel van goud.
Bron: (1470-D/117r-04: messire jehan witon)
Nota: (van den Eeckhout, Dupuy, p. 53)
Wittoen (Lodewijk):
- gedwarsbalkt van goud en keel; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver (Reyghersvliet).
Bron: (1435-T/0575: louich wieton) - (1450-B/0883: withoen)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 63)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 606
Wittoen:
- gedwarsbalkt van goud en keel; een hartschild van azuur een uitgeschulpt kruis van
zilver (Reyghersvliet).
Bron: (1436-C/071r-06:) - (1436-L/1340:) - (1600-E/150r-4: celuj de witten)
Helm: een leeuwenpoot (1436-C)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 373)
Woestijne of Wastine (heer van): Lok. B-8940
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Bron: (1425-S/0319: le sieur de wastine) - (1450-M/43v-5: le sr de la woestine) - (1470-
P/376r3: le sgr de le wostine) - (1475-S/165v-07: le sgr de wostine) - (1500-G/01v-5-
5: wostyne) - (1535-U/092-09: sr de wastinnes) - (1560-L/044: la voste) - (1562-B/264:
les sgr de la roustyne) - (1568-B/63v-04: woestine) - (1570-B/1801: le sgr de le
woestine) - (1570-G/202v: le sgr de woestine) - (1600-W/093r-1: le sgr de woestines) -
(1650-C/59r-16: de la woestine)
Helm: een gevleugelde draak van sinopel (1560-L)
Zegel: "Teestaert van der Woestinen", man van de graaf van Vlaanderen, zegelde in 1353:
een keper vergezeld van drie schelpen (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 282).
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 232 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 312)
Nota: Rogier genoemd Bouden van der Woestyne bezat te Geluwe het leen genaamd "Ter
Woestine" (Huys, Gheluwe, pp. 254 en 324-326).
- in sabel een keper van zilver, beladen in de top met een schildje van keel; vergezeld
van drie schelpen van zilver.
Bron: (1568-B/64r-04: woestinne)
Zie: Beselare
Woestine (heer van): Lok. B-9880
- in keel een keper van hermelijn.
Bron: (1279-R/390: sir de wuncein)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld in het schildhoofd van twee
schaduwankerkruisjes, een barensteel van azuur.
Bron: (1372-B/0580: die he van der woestinen) - (1570-B/1803: le sgr de woestine) - (1570-
G/202v: le sgr de woestine)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie herkruiste kruisjes van zilver.
Bron: (1380-U/1763: le sire de wastine) - (1380-W/28r-21: le sr de wastinne) - (1470-
D/113r-06: le sire de wastine) - (1470-P/376r2: le sgr de le woustine) - (1475-S/166v-
09: le sgr de wastine) - (1570-B/1800: le sgr de woestine) - (1570-G/202v: le sgr de
woestine) - (1600-E/147r-6: le sire de woestine) - (1650-C/59r-15: de la woestine)
Kreet: ghistelle (1380-U) - ghistelle (1380-W) - ghistelles (1470-D) - douay (1470-P) -
guistelles (1475-S) - douay (1570-B) - douay (1650-C)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie krulkruisjes van zilver.
Bron: (1455-G/168r-3: woestine)
Helm: twee wanten van zilver komende uit een kroon van hetzelfde (1455-G)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie kruisjes van zilver.
Bron: (1471-R/46-02: le sgr de woustine)
Kreet: ghistele (1471-R)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie ankerkruisen van zilver.
Bron: (1525-C/014: h. van der wustinen) - (1582-B/115v-20: h. van woustinen)
- in keel een keper van hermelijn, vergezeld van drie herkruiste kruisjes met spitse
voet van goud.
Bron: (1543-B/147v-6: sr de wastine)
- in keel een ankerkruis van zilver.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 607
Bron: (1550-A/08v-11: voestine) - (1557-G/088: le sgr du pays de la woestyne) - (1650-
B/293-01-3: dns de woestine)
Kreet: woestyne woestyne (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 13)
- in goud een leeuw van sabel, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-B/293-01-4: dns de woestine b comitis flandrie)
Zie: Gistel
Woestine = Beveren ? (bastaard van Bourgondië, heer van):
- in goud een schuinbalk beladen met een wapen gevierendeeld 1 en 4, in azuur bezaaid
met lelies van goud, een zoom geblokt van keel en zilver; 2, gedeeld I, geschuinbalkt
van goud en azuur, een zoom van keel; II, in sabel een leeuw van goud; 3, gedeeld
I, geschuinbalkt van goud en azuur, een zoom van keel; II, in zilver een leeuw van
keel; een hartschild van goud een leeuw van sabel.
Bron: (1562-B/120: les sgr de la woestine, leur surnom est de bourgoigne)
Nota: Leden van de familie Bourgondië waren geen heren van Woestine (B-9880), maar
Jacqueline van Bourgondië, dochter van Adolf, heer van Beveren, en van Anna de
Berghes, huwde Jehan van Vlaanderen, heer van Praat en Woestine. Deze laatste
overleed kinderloos in 1545. Bergmans heeft het wapen dwarsbalksgewijs getekend, dus
niet in de richting van de schuinbalk (Anselme, Histoire, D. I, p. 256 - Gailliard, Bruges,
D. I, p. 262 - Van Kerrebrouck, Valois, p. 625 - Vansteenkiste, Bergmans, p. 88).
Woestyne (heer van La Petite): Lok. B-7784
- gedwarsbalkt van goud en azuur van acht stukken, een getande schuinstaak van keel
over alles heen.
Bron: (1557-G/632: le sgr de la petyte woestyne)
Kreet: beevres bevres à dixmude (1557-G)
Nota: (De Flou, Toponymie, D. VII, p. 955)
Woestyne (heer van):
- in keel een hartschild van zilver.
Bron: (1562-B/618: woestyne)
Zegel: "Robiert de le Wastine", ridder, zegelde in 1304: een hartschild en een barensteel
met vijf hangers (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3955 - Feuchère, Ecusson, p. 29).
Wapen: De Wastines voerden: in goud een hartschild van keel (de Meulenaere, Waterleet,
p. 55).
Zie: Waterleet
Woestyne (Hendrik van de):
- in keel een keper van zilver (hermelijn), een barensteel met vijf hangers van azuur.
Bron: (1279-R/391: heny sun frere)
Nota: Volgens het wapenboek zou hij een zoon zijn van Jehan II van Ghistelles en van
Isabelle van de Woestyne en broeder van Jehan III van Ghistelles. Nochtans vermeldt
de Limburg-Stirum enkel Jehan, Filips en Wouter als zonen van Jehan II (de Limburg-
Stirum, Chambellan, p. 126).
Zie: Gistel
Woestyne (Jehan van der):
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Bron: (1470-D/125r-07: sire jehan dela wastune)
Nota: Jehan van de Woestyne, zoon van Gerard, staat vermeld in 1343 in de "Coemannen
boeck" van Oudenaarde en Jehan, zoon van Hendrik, in 1367 (de Stein d'Altenstein,
Woestyne, pp. 8-9 - van den Eeckhout, Dupuy, pp. 53-54).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 608
Woestyne (Olivier van der):
- in sabel een keper van zilver, vergezeld van drie schelpen van hetzelfde.
Bron: (1445-L/276-08: oliver vand' wostinen)
Woestyne (van der):
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie herkruiste kruisjes van sabel.
Bron: (1535-U/101-02: h vanden wotstynen)
Woestyne (van der):
- in zilver drie koeken van sabel.
Bron: (1500-G/05v-6-3: vande woesten)
Woumen (heer van): Lok. B-8600
- in zilver een schuinkruis van keel.
Bron: (1557-G/341: le sgr de voemen) - (1562-B/488: les sgr de women)
Zegel: Rogier van Woumen, afgevaardigde van de parochie van "Woemen", zegelde in 1335:
een schuinkruis en een dwarsbalk erover (de Raadt, Sceaux, D. IV, p. 289).
Wouters:
- in goud een keper van keel, vergezeld van drie papegaaien van sinopel, gebekt van
keel.
Bron: (1500-G/08v-4-3: wouters)
Zegel: Jehan Wouters zegelde: een keper beladen met vijf lelies, vergezeld van drie vogels
met gespreide vleugels, en een barensteel (Bonaert, Sceaux, p. 432).
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Wouters de vinderhoute en
flandre": in goud een keper van keel, beladen met vijf lelies van zilver, vergezeld van drie
papegaaien van sinopel, gebekt en gepoot van keel.
Wulf (de):
- in hermelijn een vrijkwartier van goud een gaande leeuw van sabel, getongd van keel.
Bron: (1557-G/643: la maison surnomé de wulf)
Wapen: Volgens Bethune, voerde de familie de Wulf: in goud een dwarsbalk van vier ruiten
van azuur of in goud een dwarsbalk van vijf spitsruiten van azuur. Merghelynck geeft
voor een familie de Wulf: in zilver drie dwarsbalken van keel, vergezeld van drie
wassenaars van hetzelfde, 2 in het schildhoofd en 1 in de punt (Bonaert, Sceaux, p. 432
- Bethune, Epitaphes, pp. 53 en 217).
Wulfsberge (heer van): Lok. B-9910
- in keel tien schelpen van goud.
Bron: (1557-G/426: le sgr de wulfsberghe) - (1562-B/417: les sgr de wufsberghes)
Zegel: "Lodewijc van Wulfsberghe, ruddre" zegelde in 1421: negen schelpen, geplaatst 3, 3,
2 en 1. Het wapen van de heerlijkheid geeft tien schelpen (de Raadt, Sceaux, D. IV, pp.
294-295 – Moelaert, Wulfsberghe, p. 152).
Wapen: Volgens Bethune: "de geule à negen cocquilles d'argent" (Bethune, Epitaphes, p.
168).
- in keel een dwarsbalk van zilver, getralied van azuur.
Bron: (1562-B/018: les sgr de wulsberge, leur surnom est de steelant)
Zie: Steelant
Wulfsberghe (Joost van):
- in keel een binnenzoom van schelpen van zilver, een hartschild gedeeld I, geschaakt
van zilver en azuur; II, in keel drie paalsgewijs geplaatste vissen van zilver.
Bron: (1435-A/196: josse de wolfsberghe)
Zegel: Joos van Wulfsberghe zegelde in 1432: tien schelpen, geplaatst 4, 2, 3 en 1, gebroken
met een hartschild gedeeld I, geschaakt; II, drie linkerschuinbalken (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 295).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 196)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 609
Wulfsberghe (Lodewijk van):
- in keel negen schelpen van zilver, geplaatst 3, 3, 2 en 1, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een wassenaar van goud.
Bron: (1445-L/272-06: h louys và wilsberghe)
Nota: De lijst van de gezellen van Filips, hertog van Bourgondië, vermeldt te Veurne en
Veurne-ambacht een "Jean de Wulfsberghe et Loys son frère" (Buylaert, Adelslijsten,
n° 1361 - van den Eeckhout, Toison, p. 128).
Wulfsberghe (Peter van):
- in keel een binnenzoom van schelpen van zilver, een vrijkwartier van keel een keper
van hermelijn.
Bron: (1435-A/197: son frere)
Zegel: Peter van Wulfsberghe, schepen van het Brugse Vrije, zegelde in 1449: in ... een
hartschild (onduidelijk), vergezeld van een binnenzoom van acht schelpen (de Raadt,
Sceaux, D. IV, p. 295).
Nota: (Clemmensen, Arras, n° 197)
Wullins:
- in azuur een schuinbalk van zilver, beladen met drie harten van keel.
Bron: (1500-G/09v-1-4: wullins)
Wulpe (heer van): Lok. NL-4506
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie sterren van
hetzelfde.
Bron: (1557-G/635: le sgr de wulpen)
Kreet: borsele borsele (1557-G)
Zie: Borsele
Wulvergem (heer van): Lok. B-8952
- in sabel drie wildemanshoofden van goud.
Bron: (1557-G/423: le sgr de wulverghem)
Wyngaerde (van den):
- in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een gaande en aanziende leeuw van
goud, vergezeld van twaalf horizontaal geplaatste blokjes van sinopel, 7 in het
schildhoofd, geplaatst 4 en 3, en 5 in de punt, geplaatst 3 en 2.
Bron: (1500-G/10r-6-5: wyngaerde)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "van Wingaerde ou
Wyngaerde en hollande": in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een uitkomende
leeuw van goud, genageld en getongd van azuur, vergezeld van vijftien horizontaal
geplaatste blokjes van sinopel, geplaatst 5 en 4 in het schildhoofd en 3, 2 en 1 in de punt.
Volgens d'Hane-Steenhuyse: in zilver een dwarsbalk van keel, beladen met een leeuw van
goud, vergezeld van twaalf blokjes van sinopel. Volgens de L'Espinoy: in zilver een
dwarsbalk van keel, beladen met een leeuw (uitkomend?) van goud, vergezeld van vijftien
horizontaal geplaatste blokjes van sabel, 9 in het schildhoofd, geplaatst 4, 3 en 2, en 6
in de punt, geplaatst 3, 2 en 1 (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 152 - de L'Espinoy,
Noblesse, p. 737).
- in zilver bezaaid met blokjes van sinopel, een dwarsbalk van keel, beladen met een
gaande leeuw van goud.
Bron: (1550-A/12v-05: wingaerde)
Wapen: De L'Espinoy geeft: in zilver twaalf blokjes van sinopel, een dwarsbalk van keel,
beladen met een leeuw van goud (de L'Espinoy, Noblesse, p. 366).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 610
Yoens:
- gedwarsbalkt van keel en zilver.
Bron: (1500-G/10r-1-6: yoens)
Wapen: Volgens Rietstap en Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Yoens": in goud
drie dwarsbalken van keel of gedwarsbalkt van zilver en keel. Volgens d'Hane-
Steenhuyse en de L'Espinoy: in goud drie dwarsbalken van keel. Volgens Lautte:
gedwarsbalkt van zilver en keel (d'Hane-Steenhuyse, Noblesse, D. I, p. 154 - de
L'Espinoy, Noblesse, pp. 423-424 - Lautte, Jardin, p. 373 - Rietstap, Armorial, D. II, p.
1128).
Ysebaert:
- in azuur bezaaid met zespuntige sterren van goud, drie klophamers van zilver.
Bron: (1500-G/04r-2-2: ysebaert)
Ysendycke (Boudewijn van):
- in sabel bezaaid met meerltjes van zilver, een kruis van hetzelfde, beladen met vijf
schelpen van keel.
Bron: (1470-D/125v-01: sire baudry de ruducgue)
Nota: "Mesire Baudewin de Ysendike" staat rond 1300 vermeld, tussen de verbannenen uit
Yzendyke. In 1312 staat tussen de schepenen van het Brugse Vrije een Boudewijn van
Ysendycke, ridder (Delepierre, Documents, S. II-7, p. 32 - de Limburg-Stirum,
Cartulaire, D. I, p. 569 - de Limburg-Stirum, Codex, D. I, p. 302 en D. II, pp. 8-9 - van
den Eeckhout, Dupuy, p. 54).
Yzendyke (heer van): Lok. NL-4515
- in sabel een kruis van zilver, beladen met vijf schelpen van keel.
Bron: (1543-B/154r-5: sr de dosedincq) - (1550-A/12v-10: isendicke)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 382)
- in sabel een kruis van zilver, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1557-G/091: le sgr du pays d’ysendycque) - (1562-B/201: les sgr de isendicke) -
(1600-E/155v-5: celuj dizedicque)
Kreet: ysendycque (1557-G)
Nota: Het wapenboek Europa (1600-E) voegt bij de beschrijving de vijf schelpen van keel,
welke het kruis beladen (1600-E/155v-5).
- van vair van sabel en zilver.
Bron: (1562-B/200: les sgr de isendicke)
Yzendyke (stad): Lok. NL-4515
- van vair van zilver en sabel.
Bron: (1525-C/206: isendike) - (1557-G/050: ysendycque) - (1582-B/119r-03: isendike)
Zegel: Yzendyke zegelde in 1384: een dubbelkoppige adelaar, en in 1622: een schild beladen
met vair (de Ghellinck, Sceaux, pp. 394-395 - De Mey, Sceaux, n° 31, pp. 187-189).

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 611
Zaamslag (heer van): Lok. NL-4543
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van tien meerltjes van hetzelfde,
geplaatst 6 in het schildhoofd en 4 in de punt.
Bron: (1475-S/167v-13: le sire de saembach)
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1500-G/08r-6-6: saemslacht) - (1525-C/126: h. van samslacht) - (1550-A/10v-06:
saemslach) - (1557-G/356: le sgr de saemsclacht) - (1562-B/344: les sgr et maison de
saemslacht) - (1600-E/146r-2: le sire de saemslach)
Kreet: a la bone foey saemsclacht (1557-G)
Zegel: "Phylippi de Samesl", ridder, zegelde in 1330: en kruis vergezeld van een binnenzoom
van twaalf meerltjes (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 294).
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Zaemslach en
flandre" (Bethune, Epitaphes, p. 15 - de L'Espinoy, Noblesse, pp. 252-253).
- in keel een kruis van goud, een binnenzoom van acht meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1543-B/154v-6: sr de callmette)
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie schaaktorens eindigend in lelievorm van zilver
(Schoutheete); 2 en 3, in keel een kruis van goud, een binnenzoom van meerltjes
van hetzelfde (Zaamslach).
Bron: (1570-B/2122: les sgrs de samslach)
Zegel: Jehan van Saemslach, zoon van Josse, zegelde in 1514: gevierendeeld 1 en 4, drie
schaaktorens; 2 en 3, een kruis vergezeld van een binnenzoom van twaalf meerltjes (de
Raadt, Sceaux, D. III, p. 294).
- in goud een schuinbalk van keel, beladen met drie klophamers van zilver, de eerste
hamer gebroken met een schildje van sabel een leeuw van zilver (Heetvelde).
Bron: (1570-B/2123: la sgrie de samslach)
- in keel een kruis van goud, vergezeld van twaalf meerltjes van hetzelfde.
Bron: (1600-W/094r-3: le sgr de sameslach) - (1650-B/294-02-7: saemslach)
Nota: (van den Broecke, Middeleeuwse, pp. 289-292)
Zie: Saemslach
Zandbergen (Gerard d'Oisy, heer van): Lok. B-9506
- in zilver een wassenaar van keel.
Bron: (1435-T/0593: monseigneur de sanberghe) - (1450-B/0899:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 81)
Zie: Popoff, Artois, n° 49
Zandbergen (heer van): Lok. B-9506
- in zilver een wassenaar van keel.
Bron: (1500-G/05r-3-2: santberghe)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "Zantberghe en
flandre".
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen in het hart met een gesp van sabel
(Weldene).
Bron: (1525-C/276: santberghen) - (1562-B/256: les sgr de santberge, leur surnom est
weldyne) - (1582-B/120r-21: santbergen)
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen met vijf gespen van sabel.
Bron: (1557-G/292: le sgr de zandtberghe)
Kreet: zandtberghe zandtberghe (1557-G)
Zegel: "Geraerdi de Zandberghe", voordien gevangen te Baesweiler onder de heer van
Wedergraat, zegelde in 1374: een schuinkruis beladen met vijf ronde gespen (de Raadt,
Sceaux, D. III, p. 321).
- in keel een schuinkruis van zilver, beladen in het hart met een achtpuntig spoorrad
van sabel.

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 612
Bron: (1562-B/151: les sgr de hunberge, leur surnom fut de wendine)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van zilver en sabel van tien stukken, de geren van
sabel beladen met herkruiste kruisjes van goud; 2 en 3, in zilver een wassenaar van
keel.
Bron: (1600-W/094r-4: le sgr de santberghe)
Zie: Edingen
Zandberghe (Wencelin d'Oisy genoemd van):
- in zilver een wassenaar van keel, een barensteel van azuur.
Bron: (1435-A/336: wencelas de st berghes dit mauny) - (1435-T/0594: weinsselin de
sanberghe) - (1450-B/0900:)
Nota: (van den Eeckhout, Toison, n° 82)
Zandvoorde (heer van): Lok. B-8400
- in goud een keper van sabel (Gent).
Bron: (1557-G/132: le sgr du pays de sandtvoerde) - (1562-B/089: les sgr de santvoerde et
du mestier, leur surnom fut de gand)
Zarren (heer van): Lok. B-8610
- in sabel een dwarsbalk van zilver, een ingehoekt schildhoofd van vijf stukken en twee
halve stukken van zilver.
Bron: (1557-G/321: le sgr de zarren)
Zedelgem (heer van): Lok. B-8210
- in goud een keper van keel, beladen met drie schelpen van zilver.
Bron: (1557-G/365: le sgr de zeedelghem) - (1562-B/493: les sgr de zedelghem)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 304)
Zeebrouck (heer van): Lok. B-8740
- in zilver drie vijfbladen van sabel.
Bron: (1557-G/274: le sgr de zeebroucq) - (1562-B/272: les sgr de seebrouck)
Zegel: Hendrik van Zeebroeck, voordien gevangen te Baesweiler onder de heer van
Gruuthuse, zegelde in 1374: gevierendeeld 1 en 4, een schuinkruis en een dwarsbalk
erover; 2 en 3, drie rozen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 329).
Zegerscappel (heer van): Lok. F-59470
- in goud twee dwarsbalken van keel.
Bron: (1525-C/203: h. van segherscapelle) - (1557-G/507: le sgr de zeegherscapple) -
(1582-B/119r-01: h. van segerscappelle)
- in goud twee dwarsbalken van keel, een zoom van hetzelfde.
Bron: (1562-B/410: les sgr de segerscapple)
- in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld van zes blokjes van hetzelfde.
Bron: (1650-B/294-05-7: segerscappelle)
Zerkegem (heer van): Lok. B-8490
- in zilver een dwarsbalk van azuur.
Bron: (1557-G/514: le sgr de zerqueghem)
Zermezeele (heer van): Lok. F-59670
- in azuur een schuinbalk van goud, beladen met drie ringen van keel, vergezeld van
zes blokjes van goud.
Bron: (1557-G/647: le sgr de zeermezelle)
Zevecote (heer van): Lok. B-8470
- in keel een keper van zilver.
Bron: (1557-G/275: le sgr zeevecote)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 613
Kreet: deeneman (1557-G)
Zichelen (van der):
- in keel drie sikkels van zilver, gesteeld van goud.
Bron: (1500-G/08r-4-8: van zickele)
Wapen: Jacques Anthoine de Castro geeft hetzelfde wapen voor de familie "van Zickele en
flandre" (de L'Espinoy, Noblesse, p. 437 - Lautte, Jardin, p. 375).
- in keel drie omgewende sikkels van zilver.
Bron: (1524-G/g-10: vander zickelen)
Zegel: "Nicolas van den Sicle", man van de kastelenij van Gent, zegelde in 1470: drie sikkels
(de Raadt, Sceaux, D. III, p. 359).
Zillebeke (heer van): Lok. B-8902
- gevierendeeld 1 en 4, in azuur drie lelies van goud, een schuinstaak van keel over
alles heen (Tacoen); 2 en 3, in azuur een hartschild van zilver, vergezeld in het
schildhoofd van drie meerltjes van goud.
Bron: (1550-A/11v-02: zillebecke)
Wapen: Volgens Bethune zijn de lelies met afgeknotte voet (Bethune, Epitaphes, p. 245 -
de L'Espinoy, Noblesse, pp. 308-309 - Lautte, Jardin, p. 322).
- in zilver twee (van drie) koeken van keel, een vrijkwartier van hetzelfde.
Bron: (1557-G/658: le sgr de zyllebeque)
Zie: Taccoen
Zoete (de):
- in sabel een keper van zilver, vergezeld in de rechterbovenhoek van een schildje van
zilver drie lelies van sabel.
Bron: (1500-G/09v-4-7: zoete)
Zegel: Filips Zoete van Laken zegelde in 1516: een keper vergezeld in de rechterbovenhoek
van een schildje (onduidelijk) (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 425).
Wapen: Volgens Bethune, de L’Espinoy, Lautte, Rietstap en Jacques Anthoine de Castro,
voert de familie "de Zoete": in sabel een keper van zilver, vergezeld in de
rechterbovenhoek van een schildje van zilver drie lelies met afgeknotte voet van sabel
(Immerseel) (Bethune, Epitaphes, p. 30 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 777 - Lautte, Jardin,
p. 375 - Rietstap, Armorial, D. I, p. 1018 en D. II, p. 1147).
Zoete (Michel):
- in sabel getralied van goud.
Bron: (1331-T/106: michiel zoute en 16r-2: michiel zoute)
Nota: "Michiel Zoets wijf", wordt in 1326 vermeld in de rekeningen van de stad Ieper (Beele,
Studie, D. II, n° 3171).
Zomergem (heer van): Lok. B-9930
- in (azuur) een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1372-B/0643: zanerghem)
- in azuur een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1395-G/1008: somerghem) - (1570-B/1878: le sgr de somerghem) - (1570-G/208v: le
sgr de somerghem) - (1650-B/294-10-7: somergem) - (1650-C/60v-08: sgr de
zomerghem)
Zegel: Filips van Zomerghem zegelde in 1457: een vol wapen met een schildhoofd beladen
met drie palen (de Raadt, Sceaux, D. III, p. 428).
- in keel (azuur) een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1430-C/131-09:)
- in sinopel een schildhoofd van zilver, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1525-C/092: somerghem) - (1535-U/098-14: sr de somerghem) - (1582-B/117r-11:
somerghem)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 74 - de L'Espinoy, Noblesse, p. 248)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 614
- in sinopel een schildhoofd van goud, beladen met drie palen van keel.
Bron: (1557-G/220: le sgr de somerghem) - (1562-B/301: les sgr de somerghem)
Zie: Herstein
Zomergem = Lovendegem ? (heer van):
- in sabel een keper van zilver, beladen met drie schelpen van keel.
Bron: (1600-W/095r-3: le sgr de somerghem)
Zotschore (heer van): Lok. B-8730
- gevierendeeld 1 en 4, in sabel een toren getorend met drie stuks van zilver; 2 en 3,
in goud drie palen van keel.
Bron: (1557-G/418: le sgr de zooetschoere)
- in sabel een dwarsbalk van zilver, vergezeld in het schildhoofd van drie meerltjes
van hetzelfde (Baenst).
Bron: (1562-B/217: leur surnom est de baenst et ont aussy este sgr de zoetschoere)
Nota: Zotschore, heerlijkheid die afhing van de Burg van Brugge, was gelegen te Beernem
(B-8730) op de plaats genoemd "Miserie" (De Flou, Toponymie, D. XVIII, pp. 583-585 –
Ryserhove, Beernem, pp. 415-421 – Verhoustraetre, Oedelem, p. 49).
Zie: Baenst
Zottegem (heer van): Lok. B-9620
- in azuur een leeuw van goud, de schouder beladen met een lelie van keel.
Bron: (1214-B/c-28:)
Zegel: "Gilberti de Sottengem" zegelde in 1226: een klimmende leeuw, de schouder beladen
met een lelie (Douët d'Arcq, Inventaires, n° 3638 - Warlop, Flemish, p. 1229).
- gegeerd van goud en keel, de geren van keel beladen met kruisjes van zilver.
Bron: (1300-V/0101: le sire de sotengien)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met herkruiste
kruisjes van zilver.
Bron: (1380-U/1761: les armes de sotenghien) - (1380-W/28r-19: les armes de sotenghien)
Kreet: enghien (1380-U) - enghien (1380-W)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met drie
herkruiste kruisjes van zilver.
Bron: (1425-S/0211: le sieur de dezotenghen) - (1470-P/376r1: les armes de sotenghien) -
(1525-C/087: h. van ottinghen) - (1550-B/F-005: le sr de sottenghien) - (1557-G/159:
le sgr de zottenghien) - (1562-B/247: les sgr de sottenghiem) - (1570-G/202v: le sgr de
sottenghien) - (1600-E/143v-4: le sr de sottenghien)
Kreet: enghien (1470-P) - zottenghien (1557-G) - enghien (1570-G)
Zegel: "Sigeri de Aengen", heer van Zottegem, zegelde in 1224: gegeerd van tien stukken,
vijf geren bezaaid met kruisjes (Demay, Flandre, n° 830).
- gegeerd van zilver en keel van tien stukken, de geren van zilver beladen met drie
herkruiste kruisjes van keel.
Bron: (1435-T/0527: sotenghen)
- gegeerd van zilver en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met
herkruiste kruisjes van zilver.
Bron: (1436-L/1303:)
- gegeerd van zilver en keel van twaalf stukken, de geren van zilver beladen met drie
herkruiste kruisjes van keel.
Bron: (1450-B/0835:)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel bezaaid met herkruiste
kruisjes van zilver.
Bron: (1470-D/113r-04: les armes de sotenghem) - (1570-B/1799: le sgr de sotteghem) -
(1650-C/59r-14: soteghem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 615
Kreet: angiegen (1470-D) - enghien (1570-B) - enghien (1650-C)
Wapen: Volgens de L'Espinoy zijn de herkruiste kruisjes met spitse voet (de L'Espinoy,
Noblesse, p. 103).
- gegeerd van goud en keel van twaalf stukken, de geren van keel beladen met drie
tralies van zilver.
Bron: (1475-S/162r-05: le sgr de sothenghien 3e per et baron dalost)
Kreet: enghien (1475-S)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met drie
herkruiste kruisjes met spitse voet van zilver.
Bron: (1535-U/089-04: sr de sottighem)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met een
herkruist kruisje met spitse voet van zilver.
Bron: (1543-B/146r-1: sr de sottenghien)
- in azuur bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van hetzelfde.
Bron: (1550-A/15r-07: sottenghien)
Zegel: Gilbert van Zotteghem, heer van Leeuwergem, ridder, zegelde in 1226: een veld
bezaaid met blokjes en een leeuw. "Gilleberti de Sottenghiem militis" zegelde in 1229:
een veld bezaaid met blokjes en een klimmende leeuw, de borst bedekt met een lelie (du
Chesne, Guines, D. II, p. 495 - Warlop, Flemish, p. 1229).
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met drie
herkruiste kruisjes met spitse voet van goud.
Bron: (1550-A/15r-12: sottenghien)
- gevierendeeld 1 en 4, in zilver een leeuw van keel, genageld, getongd en gekroond van
goud (Luxemburg); 2 en 3, in keel een tienpuntige ster van zilver (Beaux).
Bron: (1562-B/096: les sgr de zottenghien, leur surnom est de luxenbourg)
- gegeerd van goud en keel van acht stukken, de geren van keel beladen met zes
kruisjes van zilver.
Bron: (1562-B/637: sotteghem)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel beladen met een
herkruist kruisje van zilver.
Bron: (1568-B/56r-04: le sr soteghem)
- gegeerd van goud en keel van tien stukken.
Bron: (1582-B/117r-07: h. van sottigem)
Zegel: "Sigeri de Angien", heer van Zottegem, zegelde in 1218 en Gerard, heer van
Zottegem, ridder, zegelde in 1295: gegeerd van tien stukken (Demay, Flandre, n° 828 -
Warlop, Flemish, p. 1231).
- in azuur een leeuw van goud, genageld en getongd van keel.
Bron: (1650-B/291-05-3: dns de sottegem en 292-04-1: dns de sottegem)
Zegel: Gerard van Zotteghem, ridder, zegelde in 1213: een leeuw (Warlop, Flemish, p. 1228).
Zie: Edingen
Zotteghem, burggraaf van Gent (Hugo van):
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel een schildhoofd van
zilver.
Bron: (1470-D/118r-02: messire huere zotteghiens)
Kreet: enghien (1470-D)
Wapen: Hues van Edinghen, heer van Zottegem voerde: gevierendeeld 1 en 4, Edinghen; 2
en 3, Gent; over alles heen een karbonkel (Goffin, Enghiennoises, D. I, p. 90).
Nota: Hugo van Edinghen genoemd van Zotteghem, ridder, wordt vermeld in 1302 onder de
Liebaards. Hugo I werd heer van Zottegem en burggraaf van Gent in 1318 en overleed in

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 616
1320 (Delfos, Liebaards, p. 335 V-245 – Goffin, Enghiennoises, D. I, pp. 84-92 -
Schwennicke, Europaïsche, D. VII/II, tafel 79 - van den Eeckhout, Dupuy, p. 54).
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel (een
schildhoofd van zilver).
Bron: (1475-S/168r-03: messr hughes de sottinghien premier)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel een schildhoofd
van zilver.
Bron: (1525-C/073: h. huge van songhem, borchgreve van gent)
Zegel: Hugo van Zotteghem, kastelein van Gent, zegelde in 1320: gevierendeeld 1 en 4,
gegeerd van tien stukken, de onpare geren elk beladen met drie kruisjes; 2 en 3, een vol
schild met een schildhoofd (du Chesne, Guines, D. II, p. 541).
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 73)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken; 2 en 3, in sabel een
schildhoofd van zilver.
Bron: (1582-B/116v-19: h. huge van sottighem, borchgrave van gent, depuis et leur surnom
fut de sottenghien)
- gevierendeeld 1 en 4, gegeerd van goud en keel van tien stukken, de geren van keel
beladen met drie herkruiste kruisjes van zilver; 2 en 3, in sabel (een schildhoofd
van zilver).
Bron: (1600-E/150v-2: messire hughes de sotteghien)
Zuytpeene (heer van): Lok. F-59670
- in azuur een dwarsbalk van goud, beladen met drie ringen van keel, vergezeld van zes
blokjes van goud.
Bron: (1550-A/11v-11: zutpeene) - (1650-B/294-09-2: sutpeene)
Kreet: st omer (1650-B)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, pp. 328-329)
- in azuur een dwarsbalk van goud, beladen met drie ringen van keel, vergezeld van 18
blokjes van goud.
Bron: (1557-G/278: le sgr de zuudtpienne)
Kreet: pienne pienne (1557-G)
Zie: Maure – Peene
Zwevegem (heer van): Lok. B-8550
- in keel drie kepers van goud.
Bron: (1380-U/1805: celui de quermengien) - (1470-D/115v-03: le sire de quemengien)
- in keel drie kepers van zilver.
Bron: (1380-W/29r-02: cellui destuenenc engien) - (1425-S/0256: le sieur
destenchenenghem) - (1470-P/384v3: le sgr de stevenenghien) - (1475-S/163v-05: le
sgr de stewinghen) - (1550-B/F-050: le sr de steveneghien) - (1557-G/216: le sgr de
zweveghem) - (1568-B/62r-02:) - (1570-B/1871: le sgr de sueneghem) - (1570-G/207:
le sgr de sueveghem) - (1650-B/293-08-6: destrengem) - (1650-C/60v-03: le sgr de
wadeghem)
Kreet: haerlebeque haerlebeque zweveghem (1557-G)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom geblokt van zilver en keel.
Bron: (1395-G/0983: he' van zwevighem)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van hermelijn en keel.
Bron: (1395-G/1521: he' van swevigen) - (1410-P/03r-9: s' de sweghie) - (1562-B/257: les
sgr de zweveghem)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 617
Helm: twee koppen van gebaarde mannen met lange hals komende uit een hoed van sabel,
omgeslagen van keel (1395-G)
- in keel drie kepers van zilver, de eerste met afgesneden top.
Bron: (1450-M/14r-1: le sr destenevenghien) - (1535-U/097-12: sweveghem)
- in keel een keper (drie kepers) van goud.
Bron: (1535-U/089-16: cuinghien) - (1543-B/149r-4: sr de guimechue) - (1600-E/148r-6:
celuj de guinenghien)
Nota: De wapenboeken Le Boucq (1543-B), d'Udekem (1535-U) en Europa (1600-E) volgen
min of meer het wapenboek Urfé (1380-U). Zij geven één keper in plaats van drie (1380-
U/1805).
- in zilver drie kepers van keel.
Bron: (1543-B/152v-3: sr de holneghe) - (1600-W/090v-5: le sgr de stewenghien)
- in zilver vier kepers van keel.
Bron: (1562-B/258: les sgr de zweveghem en 492: les sgr de zwevegem)
Zegel: "Gosin de Zwevenghem", burger van Kortrijk, zegelde in 1295: gekeperd van acht
stukken (Demay, Flandre, n° 4538).
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn);
een hartschild van zilver een leeuw van keel.
Bron: (1570-B/1872: le sgr de sueneghem)
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een uitgeschulpte
zoom geblokt van keel en zilver.
Bron: (1650-B/293-04-7: suevegem)
Kreet: steenhuse (1650-B)
Zweveghem (Arnould van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van keel en hermelijn.
Bron: (1393-B/Gruuthuse-15: arnoud van zwevegh)
Nota: “Mer Arend van Steenhuuse” is de zoon van “mer Gheraerd van Steenhuse, heere van
Zweveghem” en van Philippa van Nevele. In 1391 was hij aanwezig bij de begrafenisplechtigheid
van Gerard de Mortagne. In 1398 huwde hij “vrouwe Kateline Diederic van
Rotchefoert, here van Ayshove nu sin wettelike wive” … “qui, à present, est en l’eage de
XIIII ans”. In 1405 vermeldt men in de cartularia de “staet van goed van mer Arend van
Zweveghem, here van Ayshove, houder bleven achter mer vrauwe van Ayshove”. Hij
huwde in een tweede huwelijk Margareta van Poucke. “Messire Arnoul de Zuevengien”
staat vermeld in de monsteringslijst van 1410 van Jan, heer van Gistel. Hij wordt
nogmaals aangegeven in 1415 en in hetzelfde jaar staat zijn dochter en schoonzoon
“Guerard d’Escournay, escuier, et damoiselle Mergriete de Steenhuse, dame de
Aeyshove, sa femme, bourgeois et bourgeoise de Gand” aangegeven. Arnould moet
overleden zijn voor 23 juni 1419, datum waarop zijn tweede echtgenote reeds hertrouwd
was met Daniel van Herzele. Arnould werd begraven, samen met zijn ouders, in de kerk
van Zwevegem (Buylaert, Adelslijsten, n° 417 - Buylaert, Repertorium, pp. 566 en 652-
653 – de Borman, Hemricourt, D. I, p. 134 en D. II, p. 354 - Debrabandere,
Baljuwsrekeningen, n° 1232 - Demay, Flandre, n° 1629 – Thierry d’Orjo, mededeling - Van
Praet, Recherches, p. 312).
Zweveghem (Gerard van):
- geschuinbalkt van goud en azuur, beladen met een schaduwleeuw, een zoom geblokt
van hermelijn en keel.
Bron: (1525-C/192: h. gheraert van zwevighem) - (1582-B/118v-16: h. gheraert van
suevighen)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 192)

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 618
Zwevezele (heer van): Lok. B-8750
- in zilver drie kepers van sabel.
Bron: (1500-G/05r-3-3: swevezele)
Wapen: Volgens Jacques Anthoine de Castro, voert de familie "Zwevezeele en flandre": in
zilver vijf kepers van keel.
- in zilver vier kepers van keel.
Bron: (1557-G/210: le sgr de zwevezeelle)
Kreet: courtraevsyen courtraeysyen (1557-G)
Wapen: (Bethune, Epitaphes, p. 324)
- in zilver drie leeuwen van sabel, genageld, getongd en gekroond van goud (Halewyn);
een hartschild van azuur een schildhoofd van hermelijn.
Bron: (1562-B/064: les sgr zuevezelle, surnommé de haelwin)
Zegel: Jacob van Halewyn, priester, zegelde in 1456: drie leeuwen (niet gekroond), gebroken
met een hartschild een vol wapen met een schildhoofd van hermelijn (de Raadt, Sceaux,
D. IV, p. 464).
Zwijnaarde (heer van): Lok. B-9052
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
Bron: (1550-A/13r-09: zwinnaerde) - (1557-G/361: le sgr de zwynaerde) - (1562-B/313: les
sgr de zwynarde)
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 401)
Zwynaerde (Wouter van):
- in sabel een keper van goud, vergezeld van drie schaaktorens van hetzelfde.
Bron: (1525-C/195: h. wouter van swynaerde) - (1582-B/118v-17: h. wouter van swynarde)
Nota: (van den Eeckhout, Coninck, n° 195)
Zype (van der):
- in sinopel drie leeuwengezichten van goud, getongd van keel.
Bron: (1395-G/1699: van der zypen) - (1500-G/09r-8-6: vander sypen)
Helm: vier zwanenkoppen komende uit een kuip van goud (1395-G)
- in sinopel drie leeuwengezichten van goud.
Bron: (1524-G/i-04: sype)
Zegel: Jehan van der Zype zegelde in 1579: drie leeuwengezichten (d'Hane-Steenhuyse,
Noblesse, D. 2, p. 256).
Wapen: (de L'Espinoy, Noblesse, p. 200 - Lautte, Jardin, p. 307)
Zie: Dentergem

Wapenboek van het middeleeuwse Vlaanderen – Wapenboek 619
[]:
- in zilver een kruis van keel, vergezeld van vier roskammen van sabel.
Bron: (1370-M/813:)
Nota: Adam-Even heeft het woord "rateaux" verbeterd in "étrilles".
[]:
- geschuinbalkt van zilver en azuur, drie roskammen van sabel over alles heen.
Bron: (1410-P/07r-6:)
[]:
- in keel twee boven elkaar geplaatste maliën van zilver.
Bron: (1535-U/096-10:)
[]:
- gevierendeeld 1 en 4, in goud een schuinbalk van sabel, beladen met drie
spoorraderen van goud; 2 en 3, in goud vier kepers van sabel (Douve).
Bron: (1538-W/122:)
Helm: een griffioenkop tussen een vlucht, alles van zilver (1538-W)
Nota: Een Simon le Secq, greffier van de heerlijkheid Le Vertbois, zou een gelijkaardig
wapen gevoerd hebben met een veld van azuur (Boniface, Warneton, p. 110).
[]:
- in zilver een keper van sabel, vergezeld van drie zespuntige sterren van hetzelfde,
een schildhoofd van zilver, beladen met een gaande leeuw van keel.
Bron: (1538-W/124:)
Helm: een vlucht van zilver, komende uit een kroon van goud (1538-W)