Dam - Archieven.nl

ker Schobbeland van Zevenbergen terwijl
ook wel '\ Feer gebruikt is welke laatste
naam verband houdt met de veerverbindingen
over de rivier.
De oorsprong van de naam Zwijndrecht
moet gevonden worden in een splitsing
namelijk in de woorden Zwijn en Drecht.
De onderscheidene betekenissen zija:
Zwïjn-Zwene- dat is kreek of geul en
drecht-dreht-driht dat is stroom, drift of
geul. Hieruit mag worden afgeleid dat de
naam der gemeente geheel samenhangt
met water en waterlopen.
De gemeenten Zwijndrecht en Meerdervoort
zijn in 1855 samengevoegd.
De gemeenten Groote Lindt, Heer Oudelands
Ambacht en Kijfhoek werden in 1857
tot één gemeente samengevoegd.
In 1881 is ook deze gemeente bij het
grondgebied van Zwijndrecht gevoegd.
Het rayon Walburg, welke naam de laatste
lijd veel wordt genoemd, vormt het deel
der gemeente oostelijk van de Rotterdamseweg
gelegen. Dit rayon is in 1833 bij
Zwijndrecht gekomen.
Op het grondgebied van Zwijndrecht waren
landbouw, jacht en visserij in aanvang
de bronnen van bestaan.
Nadat een stevige waterkering was geschapen
kon de landbouw zich meer ontwikkelen.
Alhoewel aangenomen moet worden dat
ook steeds tuinbouw is uitgeoefend, kreeg
dit agrarisch bedrijf een stimulans toen
Dordrecht door de St. Elizabethsvloed
haar achterland en leverancier verloor.
De tuinbouw breidde zich toen uit.
Een verfijning van die tuinbouw had meer
en meer plaats, nadat zich in de-17e eeuw
uit de Zuidelijke Nederlanden tuinders
hier gevestigd hadden. Familienamen als
van Turenhout, van Namen enz. duiden nu
nog op deze herkomst. De ontwikkeling
van het tuinbedrijf had tot gevolg dat de
landbouw meer naar de rand der gemeente
werd teruggedrongen, wat op
heden nog Is te constaleren. De oudste industrie
was de zoulindustrie, die door indampen
en in aanvang met delven het
zout verkreeg.
Vele keten hebben hier bestaan. De namen
Oost- en Westkeetshaven herinneren nog
aan deze industrie.
In de 16e en 17e eeuw werden aan de
rivierzijde tras-, koren- en houtmolens gebouwd,
die in de loop der jaren de welvaart
hielpen bevorderen.
De laatste molen „Welgelegen" van 1696,
is in 1935 afgebroken. De ontwikkeling
van agrarische naar'industrialiserende gemeente
heeft zich in grotere mate gemanifesteerd
in de tweede helft der 19e eeuw.
In die jaren is op initiatief van de gemeente
een begin gemaakt met het langs
de Oude Maas formeren van terreinen ten
westen van de spoorlijn, wat tot nu toe
tot in Groote Lindt wordt voortgezet.
In vroegere jaren lieten o. a. bierbrouwerijen,
glas- en chocoladefabrieken van het
industrieel klimaat blijken, nu zijn hier gevestigd,
olie-fabrieken, chemische-, beton-,
conserven-, rijst- en buizenfabneken, constructiebedrijven
enz.
Handel en industrie hebben zich dank zij
de gunstige ligging aan groot vaarwater,
de spoorlijn en de rijksweg, doch niet in
de laatste plaats het particulier initiatief,
goed ontwikkeld.
Uitbreiding
Pionnen voor een uitgroei der gemeente
met een bevolkingsaantal van 55000 zijn
vastgesteld en voor een deel reeds goedgekeurd.
Na de bevrijding in 1945 heeft de gemeente
Zwijndrecht een opmerkelijke
groei doen zien. Eenvoudig kan dit worden
gedemonstreed door een overzicht
van het aantal woningen in de verschillende
jaren: 1945 - 3100; 1955 - 3950;
1962-6500; 1969-7100.
Het rayon Zwi[ndrecht-noord nadert zijn
volvooiïng. Kort-Ambacht is reeds bebouwd.
Er is daar woongelegenheid voor
10000 mensen geschapen. De rayons
Oudelandsambacht en Nederhoven zijn
grotendeels bebouwd. Walburg is qls
woonwijk gepland en als zodanig goedgekeurd;
met de bouw van de eerste wo-
ningen is inmiddels een aanvang gemaakt.
In de nieuwe bestemmingsplannen is aandacht
geschonken aan het scheppen van
een nieuw hart voor de gemeente.
Het formeren van industrieterreinen aan 3
insteekhavens aan en nabij de Oude Maas
is nagenoeg voltooid. Nabij de Molenvliet
is eveneens een industrieterrein gepland.
Goede verbindingswegen hebben de
meeste aandacht. De Koninginneweg mag
als voorbeeld worden genoemd.
Een aanmerkelijke, zelfs een onstuimige
groei zal niet in de weg staan, dat aan de
„leefbaarheid" alle aandacht wordt geschonken.
Kastelen en bezienswaardigheden
Verdwenen en bestaande historische gebouwen.
Als de in de loop der eeuwen verdwenen
historische gebouwen eens op het huidige
grondgebied van Zwijndrecht waren bewaard
gebleven dan zouden er zichtbare
bewijzen zijn geweest voor een toch belangwekkende
historie van deze Gemeente
en het grondgebied dat daarmede is
samengevoegd.
KASTEEL DEVELSTE1N
Ten tijde van de bedijking stichtte Willem
van Duvenvoorde een kasteel op een terp
liggende buiten de Develweg (Develdijk).
De plaats waar dit kasteel gestaan heeft
is nog duidelijk te vinden en ligt omringd
door een gracht naast de boerderij Develstein.
Dit kasteel is in 1572 toen de Spanjaarden
bij Dordrecht moesten terugwijken door
hen verbrand om te voorkomen dat de watergeuzen
zich 'daar zouden nestelen.
De herbouw had plaats in 1595 door Willem
van Beveren wiens opvolgers het gebouw
verfraaiden en uitbreidden.
De laatste eigenares, de fam. Snellen, is in
1824 tot afbraak overgegaan. Vermeld
kan nog worden dat ten tijde dat Cornelis,
de zoon van Willem van Beveren slotheer
was, zich regelmatig een kring van kunstüevenden
In het kasteel verzamelden.
Deze kring is niet te vergelijken met de
Muiderknng, doch het is typisch dat in het
begin van de 17e eeuw zich een op hoog
peil staand cultureel leven in dit gebied op
deze wijze manifesteerde.
KLOOSTER EEMSTEIJ N
Doordat in 1421 door de Sint Elisabethsvloed
een klooster in 'de grote Zuid-Hollandse
Waard is verwoest dat was gelegen
aan het riviertje de Eem - het klooster
droeg de naam van Eemsteijn - is .in 1427
ter vervanging een nieuw klooster gebouwd
aan de Munnikensteeg in Kijfhoek.
De monniken die dit klooster bevolkten behoorden
tot de orde der Augustijnen en
hingen de leer aan van Thomas a Kempis.
Veel is door de monniken gedaan voor de
bevolking in de Zwijndrechtse Waard. Het
klooster is in 1572 als weerwraak voor het
in brand steken van het kasteel Develstein
door de Spanjaarden, door de Watergeuzen
verbrand.
Een blootlegging van de fundamenten
heeft 'in 1895 plaatsgehad. Een tekening
daarvan is in het bezit van de gemeente.
Een originele afbeelding van dat klooster
zou in het Brits museum aanwezig zijn.
De plaats waar het gebouw gestaan heeft
is nog gemakkelijk te herkennen en vormt
een hoog gelegen stuk land naast de boerderij
Eemsteijn aan de Munnikensteeg.
KASTEEL MEERDERVOORT
Op het eiland in het tuindorp Meerdervoort
omgeven door een steeds nog brede
gracht 'is kort na de bedijking door Claes
van Meerdervoort een kasteel gebouwd.
Door verbouwingen in de loop der eeuwen
heeft dit getouw meer de vorm van een
ridderlijke hofstede gekregen.
In de 17e eeuw is de eigendom van de
ambachtsheerlijkheid Meerdervoort overgegaan
op burgemeester Pompe van
Dordrecht. Door samenvoeging is toen de
naam Pompe van Meerdervoort ontstaan.
Het gebouw is in de 19e eeuw onder de
grage slopershand, waardoor deze eeuw