8086 HR_jaarverslag2007+.indd - Hogeschool Rotterdam

�����������
����
��������������������

Overtref jezelf ...

Inhoudsopgave
Voorwoord
1 Een Rotterdamse hogeschool
instituut voor engineering & applied science
2 Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak
2.1 Het onderwijsbeleid
2.2 Het onderwijsaanbod
2.2.1 Assortiment bachelor- en masteropleidingen
2.2.2 Samenwerkingsverbanden
2.2.3 Lectoraten
2.3 Kwaliteitsbeleid
2.3.1 Borging van instellingskwaliteit
instituut voor bouw & bedrijfskunde
2.3.2 Systematische kwaliteitsborging en de planning & controlcyclus
2.3.3 Borging van de basiskwaliteit van opleidingen
2.4 Inrichting van het onderwijs
2.4.1 Vernieuwingsprojecten
2.4.2 Keuzemogelijkheden in het onderwijs
2.4.3 Gerichte ondersteuning tijdens de studie
instituut willem de kooning academie
2.4.4 Internationalisering
instituut voor gezondheidszorg
3 Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?
3.1 Een financieel gezonde hogeschool
3.1.1 Inleiding
3.1.2 Geconsolideerde exploitatie
3.1.3 Geconsolideerde balans
instituut voor communicatie, media & informatietechnologie
3.1.4 Solvabiliteit
3.1.5 Treasury
3.1.6 Vooruitblik
3.2 Betrokken en gezonde medewerkers
3.2.1 Ontwikkeling van de dienst Personeel & Organisatie
3.2.2 Projecten
rotterdam business school
3.3 Facilitaire Dienst
3.3.1 Huisvesting
3.3.2 Inkoop
3.3.3 Arbo, bedrijfshulpverlening en milieu
3.4 HR Services
3.4.1 Vernieuwing en uitbreiding van ict-voorzieningen
3.4.2 Vernieuwing en uitbreiding van studentvoorzieningen
instituut voor commercieel management
3.5 Communicatie en Externe Betrekkingen
3.5.1 Werving en instroom
3.5.2 Eerste toegangspoort voor bedrijven, instellingen en overheden
3.5.3 In- en externe communicatie
02 Jaarverslag 2007
6
8
10
16
16
16
16
17
17
17
17
18
22
23
24
24
25
25
26
30
34
40
40
40
40
41
44
48
48
48
49
49
50
52
56
56
56
57
57
57
59
60
65
66
67
67

instituut voor financieel management
3.6 Medezeggenschap en klachtenregelingen
3.6.1 Centrale Medezeggenschapsraad
3.6.2 Klachtenregeling
3.6.3 College van Beroep
instituut voor management opleidingen
4 Raad van Toezicht
4.1 Samenstelling
4.2 Rooster van aftreden
4.3 Bezoldiging
4.4 Profielschets
4.5 Governancestructuur
4.6 Onafhankelijkheid
4.7 Commissies
4.8 Werkzaamheden
4.8.1 Landelijke ontwikkelingen
4.8.2 Beleid College van Bestuur
4.8.3 Financiën
4.8.4 Personeelsbeleid en organisatie
instituut voor lerarenopleidingen
4.8.5 Huisvesting
4.8.6 Proces Rekenschap en Europees Sociaal Fonds
4.8.7 Inpassing Verloskunde opleiding
4.9 Beraad op het functioneren van de Raad van Toezicht en College van Bestuur
4.10 Scholing van de Raad van Toezicht
4.11 Samenstelling College van Bestuur
4.12 Contact met de medezeggenschapsraad
4.13 Tenslotte
Profielen
Kunstcommissie
instituut voor sociale opleidingen
Bijlagen
03 Hogeschool Rotterdam
Inhoudsopgave
68
72
72
72
73
76
80
80
81
81
81
81
82
82
82
82
83
83
83
84
88
88
89
89
89
89
89
89
90
91
92
96

04 Jaarverslag 2007

... in 11 instituten
05 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool

Voorwoord
2007 was wederom een enerverend jaar.
De keuze voor Rotterdam en voor de Rotterdamse
aanpak leidde in eerdere jaren voor de inrichting
van het onderwijs al tot het Rotterdams Onderwijsmodel
(ROM). Inzet daarvan is om alle opleidingen
van de Hogeschool Rotterdam een eenduidige en
herkenbare opbouw te geven, die garandeert dat
de keuze voor Rotterdam en Rotterdams ook herkenbaar
in de curricula is terug te vinden.
De keuze om ons te concentreren op het opbouwen
van stevige relaties in de regio – Outside In
Inside Out – rond de inhoudelijke speerpunten
heeft geleid tot waardering van externe stakeholders
zoals de Gemeente, bedrijven en instellingen.
Zij zien de Hogeschool Rotterdam in toenemende
mate als partner bij opleiding en ontwikkeling.
De instroom van nieuwe studenten is in vijf jaar
met 47% gegroeid, het hoogste groeipercentage
van allle multisectorale hogescholen in Nederland.
Anno 2007 studeren er aan onze hogeschool
26.000 studenten en de verwachting is dat dit aantal
binnen drie jaar uitgroeit tot 30.000. De studentenpopulatie
is ook steeds meer een afspiegeling
van de omgeving: ongeveer 30% van de instroom
bestaat uit ‘nieuwe Rotterdammers’ en het aantal
studenten dat op latere leeftijd een ‘tweedekans’opleiding
start, neemt toe.
06 Jaarverslag 2007
De manier waarop we onze hogeschool organiseren
moet bijdragen aan het realiseren van onze
strategische doelen. Daarom is de Hogeschool Rotterdam
in 2007 gereorganiseerd om in de komende
tijd goed toegerust te zijn om onze ambities
waar te maken. De kern van de reorganisatie is de
vorming van 11 instituten die elk direct verbonden
zijn met een herkenbare maatschappelijke sector
in Rotterdam en de regio. De vroegere clusters en
‘steden’ zijn daarin samengebracht. De instituten
zijn gericht op het onder één regie aanbieden van
de drie hoofdtaken: bachelor- en masteropleidingen,
onderzoek en contractactiviteiten voor die
sector.
De samenwerking tussen de instituten is daarbij
van groot belang. Dat vergt teamwork. En verschillende
spelers met elk hun eigen kwaliteiten en
talenten. Wij zijn er trots op dat de Hogeschool
Rotterdam een dergelijk “elftal” heeft. Maar bovenal
weerspiegelt het jaarverslag de inzet van alle
medewerkers. Ieder heeft op eigen wijze invulling
gegeven aan de ambities van de Hogeschool Rotterdam.
Immers, scoren doe je samen!
Het College van Bestuur
Drs. J.A.C.F. Tuytel
Voorzitter

07 Hogeschool Rotterdam Voorwoord

1
Een Rotterdamse
hogeschool
Missie en kerntaken
In 2007 heeft de Hogeschool Rotterdam haar
instellingsbeleid herijkt en geactualiseerd. Het
resultaat is neergelegd in de nieuwe versie van
het positionpaper, dat in mei verscheen. De vorige
versie stamde uit 2003. In de vier tussenliggende
jaren zijn veel nieuwe ontwikkelingen op de hogeschool
afgekomen, die hebben geleid tot aanscherping
van het beleid. Maar tegelijkertijd konden we
constateren dat de eerder vastgestelde grondslagen
van het hogeschoolbeleid hebben bijgedragen
aan een positieve ontwikkeling in de afgelopen
jaren en ook nog onverminderd actueel zijn. De
hogeschool ligt op koers.
De hogeschool wordt in het nieuwe positionpaper
neergezet als kennisinstelling van en voor de regio.
We beschouwen het als onze maatschappelijke
taak om enerzijds te zorgen voor het opleiden van
voldoende mensen om aan de maatschappelijke
vraag naar hbo-ers te voldoen. Daarvoor is een
flinke groei nodig, gezien het bestaande opleidingsniveau
van de Rotterdamse bevolking en de
eisen die de kenniseconomie stelt. Anderzijds is
het óók onze taak om rechtstreeks bij te dragen
aan de ontwikkeling van de beroepspraktijk in de
sectoren waarvoor we opleiden. Daarbij komt naast
opleiden ook onderzoek om de hoek kijken. In de
hogeschool als kennisinstituut zijn die beide samen
innig vervlochten met de beroepspraktijk in de
regio.
Doelen en middelen
In de schema op pagina 14 staat in trefwoorden
aangegeven wat we willen doen om die maatschappelijke
taak waar te maken.
Enkele hoofdpunten:
¬ De uitdaging om in onze omgeving een groeiend
aantal mensen op hbo-niveau op te leiden betekent
een gerichte inzet op verbreden van de
participatie in het onderwijs van de hogeschool.
Groei kan alleen tot stand komen als de hogeschool
erin slaagt nieuwe doelgroepen toegang
08 Jaarverslag 2007
tot het hbo te bieden en er vervolgens óók in
slaagt deze daarin succesvol te laten zijn.
¬ Dat betekent dat er ook een zware wissel wordt
getrokken op de kwaliteit van het onderwijs.
Niet alleen worden door de maatschappij hoge
eisen gesteld aan het niveau van de afgestudeerden,
we moeten ook nog een zeer diverse
doelgroep tot dat eindniveau brengen. Dat lukt
alleen als we inzetten op goed gestructureerd,
attractief én intensief onderwijs.
¬ Vervlechting van onderwijs en onderzoek met
de beroepspraktijk is de kern van het hogeschoolbeleid
in de samenwerking met bedrijven
en instellingen. Outside in – Inside out is de filosofie:
de praktijk zelf als vertrekpunt voor het
leren van studenten, waar ze bij uitstek leren
hoe ze de daar actuele vraagstukken moeten
aanpakken, maar ook: in het onderwijs ontwikkelen
de studenten (met hun docenten en de
lectoren) nieuwe kennis, innovatieve en toepasbare
oplossingen die rechtstreeks bijdragen aan
de ontwikkeling van de beroepspraktijk.
¬ Als kennisinstelling heeft de Hogeschool Rotterdam
ook wat te bieden op het terrein van
levenslang leren en contractactiviteiten. De
samenleving ontwikkelt zich tot kenniseconomie,
waarin sectoren alleen bijblijven als ze zich
continu ontwikkelen en actuele kennis toepassen.
Dat betekent een toenemende vraag naar
professionalisering van personeel. De hogeschool
wil daaraan bijdragen door het bieden
van cursussen, maatwerktrajecten en andere
contractactiviteiten, die putten uit de kennis en
ervaring uit ons onderwijs en onderzoek.
Instituutsvorming
In 2007 is de Hogeschool Rotterdam gereorganiseerd
om in de komende tijd goed toegerust te zijn
om onze ambities waar te maken. De kern van die
reorganisatie is de vorming van instituten die integraal
kunnen werken voor de belangrijke sectoren
in de regio.
In de 11 instituten zijn per september 2007 de opleidingen,
de lectoraten en het contractonderwijs
gebundeld, die tot die tijd in 17 clusters, 8 ‘steden’

en de Transfergroep waren ondergebracht. De
instituten zijn daardoor robuuste eenheden geworden,
met elk gemiddeld ongeveer 2500 studenten,
een breed takenpakket rond onderwijs, onderzoek
en contractactiviteiten en een professionele organisatie.
De inbedding van de huidige activiteiten
van de Transfergroep Rotterdam in de nieuwe
instituten is in 2007 nog niet geëffectueerd.
Tegelijk is ook de structuur van de ondersteunende
diensten herijkt. Daardoor zijn ook de ondersteunende
processen op hogeschoolniveau beter
afgestemd op de nieuwe ambities.
Het College van Bestuur fungeert als bevoegd
09 Hogeschool Rotterdam
gezag, dat zich primair richt op de strategische
positie en ontwikkeling van de hogeschool, het
verdelen van de middelen en het formuleren van
het kader voor het onderwijs. Het College van
Bestuur legt verantwoording af aan de Raad van
Toezicht, die een controlerende en sturende rol
heeft. Het jaarverslag van de Raad van Toezicht
is terug te vinden in hoofdstuk 4.
Het College van Bestuur bestond in 2007 uit:
¬ J.A.C.F. (Jasper) Tuytel, voorzitter
¬ G.J. (Gerard) van Drielen, lid
¬ J.G. (Jan) Roelof, lid
Een Rotterdamse hogeschool

010 Jaarverslag 2007

instituut
voor engineering
& applied science
011 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Autotechniek
¬ Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek
¬ Chemie
¬ Chemische Technologie
¬ Elektrotechniek
¬ Gezondheidszorg Technologie
¬ Industrieel Produkt Ontwerpen
¬ Werktuigbouwkunde
Directie
¬ O.L.M. (Ostara) Bes *
¬ J. (Jaap) Korteland
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
1974 1921 1903 1846 1725
¬ aantal afgestudeerde studenten
263 242 275 308 335
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
48 109 12 169
¬ aantal FTE
21,10 84,28 12,20 117,58

Missie
De strategische doelen bij het Instituut
voor Engineering en Applied Science
spitsen zich toe op vijf hoofdlijnen:
¬ Het instituut als kennisinstituut;
¬ Bestendigen van bestaand
onderwijsaanbod en curriculum van de
opleidingen binnen het instituut.
¬ Ontwikkelen van nieuw onderwijs
(masters, minoren, modulen).
¬ Contractactiviteiten.
¬ Verdere uitbouw van externe
contacten en opbouw van relaties
met beroepenveld: RCI, Delta Linqs,
de industrie, Erasmus MC, voortgezet
onderwijs en ROC’s in Rotterdam.
In samenwerking met de dienst Onderwijs
& Kwaliteit heeft het instituut een
traject ontwikkeld om te komen tot een
strategische visie voor het instituut. In dit
traject staan diverse gesprekken gepland,
op basis van deze gesprekken worden de
prioriteiten nader uitgewerkt.
Medio 2007 heeft het cluster
Engineering aan het College van
Bestuur het projectplan Sustainable
Solutions Rotterdam (SSR) 2007-2010
gepresenteerd. De activiteiten in dit plan
bieden een goede mogelijkheid voor:
¬ verdergaande samenwerking tussen
opleidingen van het instituut rond de
maatschappelijke ontwikkeling van
duurzaamheid;
¬ inbedden van inbreng van lectoren,
met name in het onderwijs en externe
relaties;
¬ het aantrekkelijker maken van
“techniek” voor scholieren
¬ verdere uitwerking van Outside In Inside
Out, met samenwerkingsrelaties met
Rotterdam Climate Initiative (RCI), Delta
Linqs en de industrie in Rijnmond.
Op basis van het plan SSR wil het instituut
in drie jaar tijd een aantal nieuwe
(ontwikkel-) activiteiten in gang zetten.
Uitgangspunt hierbij is dat het instituut
alle studenten van alle opleidingen wil
opleiden tot ingenieurs, die slim en
duurzaam kunnen werken aan “Sustainable
Solutions”.
012 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Op 1 september ging het instituut van start
met de ondersteuning van een geheel
nieuw samengevoegd Bedrijfsbureau,
inclusief een sterk verbeterde Front Office.
Bij het samenvoegen is vooral gekeken
naar hetgeen de Clusters en de
opleidingen complementair maakt: Het
hoge niveau van zorg en kwaliteit van
HLO-CT gekoppeld aan de slagvaardigheid
en wendbaarheid van Engineering.
Samenvallende belangen van het technisch
onderwijs zoals het op peil van houden van
instroom vergemakkelijkten het smeden
van een band.
Ook vormde de aanwezigheid van de
Kenniskring Innovatie, Energie en
Productrealisatie binnen het instituut een
belangrijke factor in het bepalen van de
strategische richting van het onderwijs.
Met duurzaamheid en innovatie als
kernthema’s beschikken de opleidingen
van het Instituut over een maatschappelijk
relevant ankerpunt dat in de regio
Rotterdam de komende decennia de
agenda zal bepalen.
Best practice(s)
7 en 14 november:
Informatieavonden voor ouders en
verzorgers van eerstejaars
Na een zeer drukbezochte en hooggewaardeerde
avondbijeenkomst bij
Engineering in 2006 nodigt het Instituut
het thuisfront van haar eerstejaars
opnieuw uit om een kijkje te komen nemen
en te worden geïnformeerd over wat
hun kinderen of pupillen in dat cruciale
jaar kunnen verwachten. Aan bod komen
onderwerpen als studieloopbaanbegele
iding, studielast en de regeling bindend
studieadvies. Ouders en verzorgers krijgen
ook uitgebreid de kans om vragen te
stellen. Ter afsluiting werden zij onthaald
op een hapje en drankje. Na afloop toonde
een door het instituut uitgezette online
evaluatie aan dat de avond zeer hoog werd
gewaardeerd.
Ontwikkeling kennisinstituut
De verdere ontwikkeling van Engineering
en Applied Science als kennisinstituut zal
zich vooral op thema’s als duurzaamheid
en innovatie richten. De succesvolle
ervaringen met het implementeren van
het Rotterdams Onderwijsmodel bij
de opleidingen van het instituut geven
aanleiding om deze lijn voort te zetten
en in het bijzonder te investeren in het
uitbouwen van structurele relaties met het
werkveld.
Outside In Inside Out heeft bij het instituut
in 2007 het kader gevormd voor zeer
positieve ontwikkelingen. Met groeiende
ondersteuning door het Bureau Externe
Betrekkingen en een toenemend aantal
structurele samenwerkingsverbanden
met zowel het bedrijfsleven als andere
regionale onderwijsinstellingen werkt
het instituut er hard aan om hét
onderwijsinstituut in Engineering en
Applied Science van deze regio te worden.
De toekomst biedt met de realisatie van
de RDM-campus in 2008-2009 nieuwe
vergezichten voor het instituut en een
grote hoeveelheid kansen om de positie
van het technisch onderwijs te versterken.
Actieve deelname en leiding aan projecten
zoals HBO-sprint hebben hier in 2007
reeds een belangrijke bijdrage aan
geleverd.
Trots op
De instituutsdirectie is in het bijzonder
trots op de wijze waarop de collega’s vorm
en uitvoering hebben gegeven aan de
veranderprocessen in 2007. Hun inzet en
open houding maken dat er teruggekeken
kan worden op een zeer succesvol jaar en
dat de toekomst met gepast vertrouwen en
optimisme tegemoet wordt gezien.

Kenniskringen
Kenniskring
Product innovation by practice
Het zwaartepunt van het deeldomein
innovatie en ondernemerschap van
het lectoraat ligt op het terrein van de
productinnovatiemethodologie, gericht op
kennisintensieve innovatieve producten
waarmee het mkb in de regio Rotterdam
haar concurrentiepositie internationaal
kan zekerstellen. Daarnaast zal men ook
technostarters stimuleren om vanuit de
marktbehoeften nieuwe technologieën in
kansrijke producten te implementeren voor
succesvolle marktintroducties Grenzeloos
lijkt het belangrijkste kenmerk van de
ontwikkelingen in de mondiale economie.
Door de nieuwste technologieën en
de globalisering ontstaan er nieuwe
arrangementen van productie, markt
en organisatie die zich niets aantrekken
van de traditionele grenzen.
Samenwerking en competitie in en tussen
grensoverschrijdende clusters leiden tot
transnationale netwerken van expertise.
Hierin vindt de integratie van kennis
plaats om snel van productinnovatie tot
vermarkting te komen. Tegelijkertijd eist de
individualisering maatwerk en dynamische
producteigenschappen. Dit alles stelt
nieuwe eisen aan het ondernemerschap
en aan productinnovatie. Innovatie
zorgt ervoor dat we producten en
diensten kunnen leveren met hogere
prestaties en een betere aansluiting op
de marktwensen zonder dat we daarvoor
hogere offers hoeven te brengen in arbeid
of kapitaal. Innovatie is essentieel om
onze levensstandaard zeker te stellen
door een hogere arbeidsproductiviteit. Bij
onvoldoende innovatieve inspanningen zal
men niet meer kunnen concurreren en zal
de bedrijvigheid afnemen, met alle sociale
gevolgen vandien.
Het lectoraat wil door kennismanagement
en kenniscirculatie de innovatiebehoefte
invullen door het stimuleren van de
toepassing van nieuwe producttechnologieën
met als doel de regionale economie
duurzaam te versterken. Hiervoor zal
013 Hogeschool Rotterdam
zij zich richten op de ontwikkeling van
kennisintensieve innovatieve producten
waarmee nieuwe bedrijfsmatige
activiteiten commercieel opgestart
kunnen worden en dit in het onderwijs
in te kaderen. Dit moet resulteren in
een verbeterd ondernemersklimaat
voor technostarters en het mkb in de
regio Rotterdam om zich meer met
innovatieve producten en diensten
voor serie- en massafabricage bezig te
houden. Daarnaast richt het lectoraat
zich in het bijzonder op het ondersteunen
van de productontwikkeling om de
nieuwste technologieën en materialen in
kennisintensieve producten toe te passen
om tot hogere productprestaties te kunnen
komen. Hiervoor zal ten eerste de kennis
over nieuwe materialen en technologieën
toegankelijk gemaakt moeten worden
en zal zorg gedragen worden voor een
ontwerpmethodologie om conceptkeuzen
onderbouwd te kunnen nemen.
Kenniskring Smart Energy
Smart Energy richt zich op “slim
energiegebruik”, waaronder verstaan
kan worden de verbetering van
bestaande processen/ producten om het
energiegebruik dan wel de negatieve
milieu- en gezondheidseffecten (CO 2 ,
NO X , fijnstof) daarvan terug te dringen
door nieuwe combinaties van bestaand
energiegebruik (cascadering, restwarmte)
evenals op de mogelijkheden voor
een “slimme energievoorziening”. De
daarmee samenhangende strategie wordt
uitdrukkelijk hierin meegenomen evenals
de daaruit voortvloeiende vernieuwende
bedrijvigheid.
Een rotterdamse hogeschool

De hogeschool op koers
MISSIE
TAKEN
DOELEN
MIDDELEN
VOORWAARDEN
¬ Werving
¬ Outreach
¬ Intake
Verbreden
participatie
014 Jaarverslag 2007
Meer mensen een hboopleiding
¬ Toetsing
¬ SLC
¬ Peercoaching
¬ Intensieve begeleiding
Goed onderwijs bieden
(ROM)
Hogeschool Rotterdam
Kennisinstelling
van en voor de regio
¬ OIIO
¬ Body of Knowledge
¬ Instituutsvorming
¬ Bedrijfsprocessen professionaliseren
¬ Personeel werven, ontwikkelen
¬ Voorzieningen en huisvesting
¬ Kwaliteitsborging
Bijdragen aan
ontwikkeling
sectoren
Kennisontwikkeling
¬ Assortiment
¬ Minors
¬ Onderzoek
¬ Lectoraten
Levenslang leren
stimuleren
¬ Nieuwe masters
¬ Maatwerktrajecten
¬ Contractactiviteiten

Organogram Hogeschool Rotterdam
015 Hogeschool Rotterdam
Bedrijfsbureau
Bekostigde
opleidingen
(bachelor en master)
College van
Bestuur
Instituutsdirectie
Lectoraten
Een rotterdamse hogeschool
Diensten
Relatiemanagement
Contractactiviteiten

2
Het onderwijs –
de Rotterdamse aanpak
2.1 Onderwijsbeleid
In het in 2007 vernieuwde Positionpaper is het
hogeschoolbeleid in al zijn aspecten samengevat
(zie hoofdstuk 1). Dat is verder uitgewerkt in het
Rotterdams Onderwijsmodel (ROM), dat als kader
en inspiratiebron van de opleidingen van de hogeschool
dient. Belangrijke uitgangspunten in het
model zijn:
¬ de centrale plek van de beroepspraktijk in de
opleiding en de gerichtheid op resultaatgerichte
probleemaanpak;
¬ het bieden van een stevige basis van concepten
en vaardigheden voor een innovatieve beroepspraktijk;
¬ het inspelen op de diversiteit in de populatie van
studenten, o.m. door een belangrijke plaats voor
studieloopbaanbegeleiding en voor keuzemogelijkheden
voor studenten.
¬ de mogelijkheid tot opleidingsoverstijgende
samenwerking van studenten, met name in
projecten en minoren
In de curricula van opleidingen worden drie hoofdlijnen
onderscheiden:
¬ kennisgestuurd (conceptuele kaders en vaardigheden),
¬ praktijkgestuurd (leren in en van de beroepspraktijk
zelf) en
¬ studentgestuurd (studieloopbaancoaching,
bijspijker- en keuzeonderwijs en minoren).
De omvang van deze lijnen in de verschillende
studiejaren is in het ROM vastgelegd. De curricula
passen inmiddels allen binnen de ROM-kaders. Dat
heeft in de periode 2003-2006 grote inspanningen
gevraagd.
In 2007 is aan twee aspecten van het ROM extra
aandacht besteed. Ten eerste aan de kwaliteit van
het praktijkgestuurd deel van het onderwijs. Het
werk van de taskforce Praktijksturing is succesvol
afgerond. Dat wordt hieronder verder beschreven.
Ten tweede is veel aandacht besteed aan het
thema rendement en studiesucces. In het werk
van de taskforce Diversiteit stond verbeteren van
het studiesucces van onze diverse studentenpopulatie
centraal. In dat kader zijn in 2007 enkele
honderden studenten als peercoach ingezet. Ook
016 Jaarverslag 2007
dat wordt hieronder verder beschreven. Maar
daarnaast is in het tweede deel van het jaar de
discussie ook gericht geweest op intensivering
van de sturing en begeleiding in het onderwijs.
Tussen College van Bestuur en opleidingen is in
projectgroepen gesproken over de vraag hoe we
door aanpassingen in de praktijk van ons onderwijs
het studiesucces van onze studenten kunnen
verbeteren. De resultaten zijn in de bestuursraad
besproken. Dat heeft geleid tot gedeelde opvattingen
over attractief en intensief onderwijs. Die zijn
neergelegd in een reeks extra kwaliteitskenmerken
van opleidingen, die als richtinggevend kader
worden gehanteerd voor de herprogrammering
van alle opleidingen van de hogeschool. Belangrijk
element daarin is vergroting van aantal en duur
van de contacten tussen docenten en studenten
in de opleidingen van de hogeschool. In 2008 en
2009 zal het ook in praktijk realiseren van het
gedachte attractief en intensief onderwijs veel tijd
en aandacht van de opleidingen vragen.
2.2 Onderwijsaanbod
2.2.1
Assortiment Bachelor- en
Masteropleidingen
In 2007 is het aanbod Bachelor- en Masteropleidingen
van de Hogeschool Rotterdam aangevuld met
twee bachelor- en twee masteropleidingen:
¬ Bacheloropleiding Leraar Gezondheidszorg
en Welzijn; deze treedt in de plaats van de afgebouwde
kort-hbo opleiding Lerarenopleiding
Verpleegkunde.
¬ Bacheloropleiding Management in de Zorg;
deze treedt in de plaats van de afgebouwde
Kaderopleiding.
¬ Masteropleiding Kunsteducatie; deze treedt
in de plaats van de eerder afgebouwde 1 e graads
lerarenopleiding voor de beeldende vakken en
wordt uitgevoerd in samenwerking met de Codarts
hogeschool.
¬ Masteropleiding Manuele Therapie in de Eerstelijnsgezondheidszorg.
Deze niet-bekostigde
opleiding is ondergebracht bij de Transfergroep
Rotterdam (TRO).

Drie in 2003 gestarte bacheloropleidingen zijn
inmiddels volledig opgebouwd. De opbouw van de
opleiding Gezondheidszorgtechnologie, gestart in
2004, is in 2007 afgerond.
In 2007 is met de Stichting Rotterdamse opleiding
tot Verloskundige (SROV) overeenstemming bereikt
over de fusie en overdracht van die opleiding
aan de Hogeschool Rotterdam. De definitieve
overdracht van de licentie voor de opleiding vindt
in 2008 plaats.
Het totale aanbod van opleidingen van de hogeschool
is te vinden in de aan de instituten gewijde
voorafgaande pagina’s.
2.2.2
Samenwerkingsverbanden
De Hogeschool Rotterdam besteedt geen bekostigd
onderwijs uit aan private organisaties die niet
door de overheid bekostigd worden. In de volgende
gevallen vindt uitbesteding plaats aan bekostigde
instellingen. De opleiding Maritiem Officier wordt
geheel verzorgd door het Scheepvaart- en Transport
College Rotterdam; de hogeschool waarborgt
de kwaliteit. Hiervoor heeft de Hogeschool Rotterdam
schriftelijk toestemming van de staatssecretaris
van OCW verkregen. Met het Grafisch Lyceum
Rotterdam wordt samengewerkt ten behoeve van
de opleiding Grafimediatechnologie. Samen met
het ICLON van de Universiteit Leiden worden de
eerstegraads lerarenopleidingen Engels, Frans,
Nederlands, Natuurkunde en Wiskunde uitgevoerd.
In 2006 is besloten tot afbouw van deze LAV-1 opleidingen;
er zijn in dit jaar geen nieuwe studenten
meer in deze opleidingen gestart.
2.2.3
Lectoraten
Eén van de belangrijkste pijlers van het hogeschoolbeleid
is het uitgangspunt dat we als
hogeschool een rol als kennisinstelling willen
vervullen voor de regio; in hoofdstuk 1 werd dat al
uitgewerkt. De Hogeschool Rotterdam verbindt dat
met het streven om de beroepspraktijk de opleiding
in te halen. Studenten kunnen in het kader
van hun studie concrete bijdragen leveren aan het
oplossen van vragen uit de beroepspraktijk. Een
specifieke rol is weggelegd voor de lectoraten. De
lectoren spelen een centrale rol bij het onderzoek
017 Hogeschool Rotterdam
dat binnen de hogeschool plaatsvindt en hebben
daarnaast een belangrijke brugfunctie tussen de
hogeschool en de beroepenvelden waarop die zich
richt. Het voor lectoraten beschikbare budget is
in 2007 door de Hogeschool Rotterdam uit eigen
middelen met 1 miljoen Euro opgehoogd.
2.3 Kwaliteitsbeleid
Ook in 2007 is binnen de Hogeschool Rotterdam
actief gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij
gaat het enerzijds om het borgen van de kwaliteit
van opleidingen zoals die is vastgelegd in de
criteria van de Nederlands- Vlaamse Accrediteringsorganisatie
(NVAO). Anderzijds om instellingskwaliteit,
instituutskwaliteit en opleidingskwaliteit.
Uitgangspunt voor de hogeschool is dat zowel op
het niveau van de hogeschool, als de instituten
en opleidingen, cyclisch wordt gewerkt aan de
verwezenlijking van de strategische ambities en de
specifieke opleidingsdoelen (eindkwalificaties of
competenties). Het kwaliteitsbeleid van de hogeschool
staat beschreven in de notitie: “Kwaliteitsbeleid
bij de Hogeschool Rotterdam”.
2.3.1
Borging van de instellingskwaliteit
Kwaliteit is doelbereiking. Onder dit motto is het
kwaliteitsbeleid van de Hogeschool Rotterdam
samen te vatten. IJkpunten hiervoor zijn de streefdoelen
van de Hogeschool Rotterdam die zijn afgeleid
van de strategische doelen van de hogeschool
zoals vastgelegd in het positionpaper, dat in mei
2007 herzien is. Het bereiken van geformuleerde
streefdoelen maakt de kwaliteit van de Hogeschool
Rotterdam zichtbaar en aantoonbaar.
Generieke audit
Op 15 maart heeft de NQA bij de Hogeschool Rotterdam
een “generieke audit” afgenomen. Doel
ervan is, voorafgaande aan de visitatiebezoeken
van 2007, het instituutsoverstijgende beleid van
de Hogeschool Rotterdam in kaart te brengen. Het
opleidingsoverstijgende beleid van de Hogeschool
Rotterdam is conform de indeling van het NVAOkader
samengevat in de notitie: “Overtref jezelf.
Rapport Generieke audit HR. febr. 2007”. De NQA
Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak

018 Jaarverslag 2007

instituut
voor bouw
& bedrijfskunde
019 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Bouwkunde
¬ Civiele Techniek
¬ Facility Management
¬ Logistiek en Economie
¬ Logistiek en Technische Vervoerskunde
¬ Maritiem Officier
¬ Ruimtelijke Ordening en Planologie
¬ Technische Bedrijfskunde
¬ Master Architectuur
¬ Master Stedenbouw
Directie
¬ D.M. (Dick) Glasbergen *
¬ H. (Bert) Hooijer
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2732 3266 3094 2899 2827
¬ aantal afgestudeerde studenten
470 490 443 513 509
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
56 184 4 244
¬ aantal FTE
29,86 121,84 3,00 154,70

Missie
In de periode van maart tot en met juni
is met een totale ploeg van 20 mensen
afkomstig uit de voormalige clusters RIBACS
en ISM in diverse projectgroepen gewerkt
aan de voorbereiding van het nieuwe
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde. Over
dit proces is tweemaal gerapporteerd aan
het voltallige personeel via een nieuwsbrief
en tweemaal via een personeelsbijeenkomst.
De resultaten van deze fase zijn vastgelegd
in het organi-satieplan van juni 2007.
In dit document worden de missie van
het instituut beschreven, de visie op de
organisatie, de strategische speerpunten en
de concrete projecten voor 2007-2008.
Vervolgens zijn ISM en RIBACS samen
verder gegaan als het Instituut voor Bouw
en Bedrijfskunde. Begin oktober 2007 is
door de directie een evaluatie gemaakt
van de stand van zaken, hetgeen heeft
geleid tot een nadere uitwerking van de
taken van de directeuren, de organisatie
van het bedrijfsbureau en het bureau voor
innovatie en kwaliteit en de invulling van de
commissies binnen het instituut.
De missie is dat het Instituut voor Bouw en
Bedrijfskunde opleidt tot ondernemende
professionals in bouw, facilities, logistiek
en bedrijfsprocessen die de wereld als
hun werkterrein zien en oog hebben voor
duurzame ontwikkeling. Door middel van
de lectoraten wordt onderzoek verricht en
gewerkt aan verspreiding van kennis in de
regionale beroepspraktijk.
Bij het instituut krijgen de studenten goed
-dat wil zeggen attractief en intensief-
onderwijs volgens het Rotterdams
Onderwijsmodel, werken de medewerkers
met plezier en is het ondernemerschap
terug te vinden in de docententeams en de
interactie met het beroepenveld. Studenten
leren van en met elkaar en hebben zelf
invloed op de inrichting van hun opleiding.
De organisatie van het instituut is helder en
toegankelijk voor interne en externe klanten:
voor de studenten, voor docenten en
andere medewerkers en het werkveld: het
beroepenveld en externe opdrachtgevers.
020 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Het Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde
bestaat uit een breed palet van technische-
, bedrijfskundige- en bouwopleidingen en
een kenniscentrum/lectoraat:
¬ de bachelor opleidingen bouwkunde,
civiele techniek, ruimtelijke ordening en
planologie, technische bedrijfskunde,
logistiek en economie, logistiek en
technische vervoerskunde, facility
management.
¬ de master opleidingen van de Academie
van Bouwkunst; architectuur en
stedenbouw
¬ het kenniscentrum Transurban, research
& design of urban transformations.
De synergie van de drie onderdelen
van het instituut komt niet alleen tot
uiting in de gezamenlijke huisvesting.
Omdat de opleidingen sterk met elkaar
samenhangen, zijn ze ook ondergebracht
in een gezamenlijke organisatiestructuur
en werken ze onderwijsinhoudelijk samen.
Deze samenhangende combinatie van
bachelor- en masteropleidingen en
onderzoek is uniek in Nederland.
Het samenvoegen van technische-,
bedrijfskundige- en bouwopleidingen in één
instituut is een reactie op de veranderende
beroepspraktijk. Deze praktijk is
complex, gevarieerd en voortdurend
in beweging. De samenwerking tussen
beroepen wordt belangrijker. Dat maakt
een multidisciplinaire probleemaanpak
noodzakelijk. Het Instituut voor Bouw
en Bedrijfskunde speelt hierop in door
het clusteren van opleidingen voor de
verschillende disciplines in de bouwsector
en die in het domein van logistiek,
vervoerskunde, facilities en bedrijfskunde.
Best practice(s)
Watermanagement op z’n Rotterdams
Vanaf september 2008 kunnen studenten
Watermanagement studeren aan de
Hogeschool Rotterdam. Watermanagement
is dé internationale uitdaging van dit
moment. Nederland als waterland, en
zeker Rotterdam als havenstad, zijn daarin
pioniers met wereldwijd respect.
Watermanagement op z’n Rotterdams is
zowel deltatechnologie, deltadesign als
het managen hiervan. Deltatechnologie
omvat alles wat te maken heeft met
watersystemen en waterbeheer.
Deltadesign staat voor nieuwe vormen
van wonen, bouwen en werken op,
in en aan het water. Het Instituut
voor Bouw en Bedrijfskunde heeft
de aanvraag ingediend voor de
accreditatie en de doelmatigheidstoets
bij het NVAO. Studiejaar 2008/2009
zal Watermanagement nog als
studieprogramma worden aangeboden
bij de studie Ruimtelijke Ordening en
Planologie. Vanaf studiejaar 2009/2010 zal
Watermanagement als opleiding van start
gaan.
Kijk voor meer informatie op onze site
www.watermatters.nl
Ontwikkeling kennisinstituut
Het Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde
heeft binnen een jaar een grote slag
geslagen van opleidingsinstituut naar
kennisinstituut. Naast de bachelor- en
mastertrajecten is het Instituut voor Bouw
en Bedrijfskunde actief in het commerciële
traject, waaronder een nieuw te starten
commerciële master Urban Management
& Area Development per september
2008. Daarnaast is het kenniscentrum
Transurban operationeel met 5 lectoren
en 23 onderzoekers die praktijkgericht
onderzoek verrichten en participeren in
onderwijsprojecten (vernieuwing).
Trots op
HR Onderwijsinnovatieprijs voor
studenten Civiele Techniek
De Hogeschool Rotterdam reikte de
Onderwijsinnovatieprijs, een prijs die
jaarlijks ter beschikking wordt gesteld
voor het innovatieve project dat buiten
de hogeschool het meeste rendement
oplevert, uit aan Eldert Besseling en Hugo
Ekkelenkamp. De afgestudeerden van de
opleiding Civiele Techniek bedachten in
opdracht van Gemeentewerken Rotterdam
een waterkering van baggerslib. Een zeer
innovatieve manier van bouwen met afval.

De waterkering is opgebouwd uit een
stapeling van geotextiele tubes. Deze
‘worsten’ van geotextiel (worteldoek)
worden gevuld met baggerslib uit rivieren
of havens.
Een dijk van baggerslib kent een korte
bouwtijd. Slechts enkele maanden in plaats
van de gebruikelijke jaren ten opzichte van
een conventionele waterkering. Door het
hergebruik van het baggerslib zijn nieuwe
opslagdepots niet meer nodig. Daarnaast
zijn de dijken eenvoudiger te bouwen en
makkelijker te onderhouden.
De interesse, ook vanuit het buitenland,
voor hun vinding is groot. De Dienst Weg-
en Waterbouwkunde van Rijkswaterstaat
heeft opdracht gegeven voor een
haalbaarheidsstudie naar de toepassing
van de baggertubes in een 10km lange
golfbreker voor de Houtribdijk (tussen
Lelystad en Enkhuizen).
Studenten Logistiek en Economie
winnen IMCC Award
Tijdens de Nationale Voorraaddag
werd de IMCC-award voor het beste
ketenonderzoek op hbo-niveau uitgereikt
aan vijf studenten van de opleiding
Logistiek en Economie van de Hogeschool
Rotterdam. De studenten kregen de
prijs voor een onderzoek naar de ideale
distributiestructuur voor olietanks van het
bedrijf Hyva.
Het onderzoek van de studenten leidde
tot de conclusie dat het huidige Europees
distributiecentrum in Alphen aan den
Rijn niet in staat is om in heel Europa
de gewenste servicegraad te bereiken.
De studenten kwamen met het advies
om de voorraden bij de zeven regionale
verkooppunten weg te halen, maar wel
een regionaal distributiecentrum in
Duitsland overeind te houden. In Italië zou
een regionaal distributiecentrum moeten
verrijzen om de groeiende markt in het
Midden-Oosten te bedienen.
De juryvoorzitter noemde het rapport
van de vijf ‘zeer leesbaar’. Verder roemde
hij de systematische wijze waarop de
studenten de voorraad- en transportkosten
van de verschillende scenario’s hebben
doorgerekend.
021 Hogeschool Rotterdam
Engelstalige minors en opleiding
In 2007 zijn er drie minors en een
opleiding van het Instituut voor Bouw en
Bedrijfskunde in het Engels verschenen.
Nederlandse studenten kunnen vanaf
2007 met de minor International Aid
& Development vier weken naar een
ontwikkelingsland. Engelse studenten van
het instituut kunnen per 2007 met de
minor Service Management Europe een
half jaar naar een europees land.
Exchange students zijn vanaf februari
2008 welkom bij de Engelstalige opleiding
Logistiek en Technische Vervoerskunde.
Zij kunnen de Engelstalige minors
Supply Chain Management en Maritime
Management volgen.
Kenniskringen
Het Kenniscentrum Transurban is in
2007 vrijwel vanaf de grond opgebouwd.
Elk van de vijf lectoraten heeft een
onderzoeksagenda opgesteld die tijdens
het Inaugurele Debat op 31 oktober 2007
is gepresenteerd. Het Kenniscentrum
Transurban draagt bij aan een optimale
verbinding tussen de beroepspraktijk en de
opleidingen aan het Instituut voor Bouw en
Bedrijfskunde. Onder leiding van lectoren
werken in het kenniscentrum studenten,
docenten en professionals samen aan
praktijkgerichte onderzoeksvragen.
Overkoepelende speerpunten hierin
zijn: integraliteit van de opgaven,
culturele dimensie, openbare ruimte en
duurzaamheid.
Het kenniscentrum is in 2007
gestart met een aantal meerjarige
onderzoeksprogramma’s. Programma’s
die allemaal betrekking hebben op
belangrijke Rotterdamse opgaven en die
zijn opgebouwd uit grotere en kleinere
onderzoeken, die zowel binnen als buiten
het onderwijs worden uitgevoerd. Een
goed voorbeeld hiervan is Gezinnen in de
Stad. Zorgen dat ouders graag met hun
kinderen in Rotterdam wonen en blijven
wonen is voor het college van Rotterdam
één van de belangrijkste thema’s. Hieraan
levert het Kenniscentrum Transurban met
onderzoeks- en onderwijsprojecten een
Een rotterdamse hogeschool
bijdrage door samen met studenten te
werken aan praktijkvraagstukken, zoals
kindvriendelijke verkeersroutes, openbare
ruimte voor gezinnen, etc.
Voortbouwend op de reeds bestaande
relaties met de partners in het
stadshavensgebied is het kenniscentrum
bovendien nauw betrokken bij de
ontwikkeling van dit unieke gebied. In
voorbereiding is een internationaal
ontwerpatelier en een samenwerking
tussen Hogeschool Rotterdam, Erasmus
Universiteit Rotterdam en TNO m.b.t. het
toepassen van transitiemanagement in het
stadshavensgebied.
Op advies van het kenniscentrum heeft
het Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde
in 2007 het initiatief genomen voor een
nieuwe opleiding Watermanagement.
Ook zijn de eerste stappen gezet om de
komende jaren inhoudelijke invulling
te geven aan een post-hbo opleiding
Ontwerper Infrastructuur.
De Kenniskring Logistics probeert een
intermediair te zijn tussen onderwijs en
bedrijfsleven. Daarbij richt ze zich zowel
op de logistieke sector (variërend van
expediteurs, stuwadoors en rederijen) als
op logistieke functies in de producerende
sector. Vanaf september 2007 valt
de kenniskring Logistics onder het
kenniscentrum Transurban.
Voor veel bedrijven is het een hele
opgave om de ontwikkelingen in de
logistiek te kunnen bijbenen. Er komen
meer hulpmiddelen beschikbaar, in het
bijzonder op het gebied van de informatie-
en communicatietechnologie. Maar ook
wordt er steeds meer gebruik gemaakt
van geavanceerde technieken. Het is van
belang deze innovaties op het gebied van
logistiek ook een plaats te geven in het
hoger beroepsonderwijs. De kenniskring
Logistics probeert hierbij een intermediair
te zijn tussen onderwijs en bedrijfsleven.
Daarbij richt ze zich zowel op de logistieke
sector als op logistieke functies in de
producerende sector.

heeft via de Compliance Manager van Infoland
inzage gekregen in onderliggende documenten.
De resultaten van de audit zijn door NQA in een
rapportage vastgelegd die, na goedkeuring door de
Hogeschool Rotterdam, ter beschikking is gesteld
aan de visitatiepanels van NQA en de te visiteren
opleidingen van de Hogeschool Rotterdam.
Hiermee wordt bereikt dat het hogeschoolbeleid in
een keer en uniform bekend wordt gemaakt aan de
visiterende panels.
Ondersteuning integrale kwaliteitszorg
en visitatie- accreditatietrajecten
Medewerkers van de dienst Onderwijs en Kwaliteit
(O&K) (tot september 2007 de dienst S&O)
ondersteunen de instituten (tot september 2007
clusters) bij het ontwikkelen van een intern kwaliteitszorgsysteem
en bij het voorbereiden van de
visitatie- accreditatietrajecten van 2007. Desgevraagd
is ondersteuning geboden bij het ontwikkelen
van kwaliteitszorginstrumenten evenals bij de
interpretatie van de resultaten. Hogeschoolbreed
zijn bijeenkomsten georganiseerd gericht op de
voorbereiding van visitaties.
Netwerken kwaliteitszorg
In het netwerk Kwaliteitszorg zijn de kwaliteitszorgfunctionarissen
van de instituten vertegenwoordigd.
Doel is de instituten te informeren over
actuele ontwikkelingen rondom interne en externe
kwaliteitszorg en te komen tot uitwisselen van kennis,
kunde en instrumenten tussen de instituten.
Het hogeschoolbrede netwerk is in 2007 viermaal
bijeen geweest. In het netwerk wordt ingegaan op
aspecten van kwaliteitsbewaking van het onderwijs,
zoals het Onderwijs- en examenreglement, Toetsbeleid,
Implementatie Infoland. Het overleg heeft
tevens de voorbereiding op zelfevaluatie, visitatie
en accreditatie tot onderwerp.
Project Implementatie Infoland
In de tweede helft van 2007 is als vervolg op het
“Project Implementatie Infoland” door de dienst
O&K ondersteuning verleend bij de verdere implementatie
van twee Infoland applicaties die de
interne en externe kwaliteitszorg van de instituten
ondersteunen. Het gaat om het DKS (document
kwaliteitsbeheer systeem) en de Compliance Manager,
waarin het normkader van de hogeschool en
022 Jaarverslag 2007
van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie
(NVAO) zijn opgenomen.
Het bedrijf Infoland levert de applicaties. Inmiddels
levert O&K zelf de trainingen en het advies
die nodig zijn voor het opzetten van een digitaal
systeem dat voldoet aan onze gebruikerseisen. De
opleidingen die in 2007 werden gevisiteerd hebben
het materiaal via de Compliance Manager aan de
NQA aangeboden.
Studententevredenheid
In 2007 zijn de voorbereidingen getroffen voor het
tweejaarlijks hogeschoolbrede student-tevredenheidsonderzoek.
Eind 2007 zijn de vragen uitgezet.
In 2008 worden de resultaten bekend gemaakt.
Het onderzoek wordt voor de vijfde keer gehouden.
De vragenlijst is aangepast aan de landelijke
ontwikkeling die gestuurd wordt door de HBO-raad.
In 2007 verscheen het overzichtsrapport Hogeschool
Rotterdam van de HBO-Monitor 2006.
Het betreft een onderzoek onder afgestudeerden
2004-2005.
2.3.2
Systematische kwaliteitsborging en
de planning en controlcyclus
De planning- en controlcycli op diverse niveaus en
terreinen binnen de hogeschool bieden de instrumenten
om doelen en middelen vast te leggen en
vooral ook om resultaten zichtbaar te maken in het
kader van de kwaliteitsborging.
Halverwege de zesjarige accreditatiecyclus houdt
de interne auditdienst, het Bureau AMC, een
audit aan de hand van het NVAO-kader. Het is een
bewuste aanvulling op de accreditatie als externe
prikkel om de veelvuldig geciteerde PDCA-cirkel
daadwerkelijk geheel te doorlopen.
Bij 8 clusters / instituten zijn in 2007 voor 21
opleidingen audits uitgevoerd. Daarnaast zijn op
verzoek van het instituutsmanagement bij in totaal
5 opleidingen extra audits gehouden. Deze audits
functioneren naar tevredenheid; van de opdrachtgever
(het College van Bestuur) en van de instituten
/ opleidingen (auditees).
Audits bij stafdiensten richten zich op effectiviteit
van besluitvorming, efficiëntie van bedrijfsprocessen,
betrouwbaarheid van informatievoorziening

en naleving van wet- en regelgeving. Dit proces is
in 2007 moeizaam verlopen. De audits bij diensten
die voor 2007 waren vastgelegd, zijn tot later
datum uitgesteld. De medewerking is er, alleen
ontbreekt het aan voldoende geformaliseerde
werkprocessen om de auditsystematiek te kunnen
toepassen.
Het is daarom verheugend dat binnen de hogeschool
in 2007 op brede schaal belangrijke
vooruitgang is geboekt op het gebied van procesmanagement.
Het is een onmisbare tussenstap
om te komen tot het formaliseren van werkprocessen,
een belangrijk middel om tot een betere
bedrijfsvoering te komen en de kwaliteit daarvan te
borgen.
Was de interne audit al een manier om een extra
prikkel in te bouwen in de accreditatiecyclus, de
beoogde reviews liggen in het verlengde daarvan.
Zelfs na invoering van de midterm audit resteert
er immers altijd nog een periode van circa drie jaar
voordat de VBI komt. Het College van Bestuur wil
echter de aandacht voor systematische kwaliteitsborging
voortdurend scherp houden. Daarom is
in 2007 besloten tot invoering van een cyclus van
reviews.
Voor doelgerichte sturing is de beschikbaarheid
van juiste, volledige en tijdige managementinformatie
een eerste vereiste. In 2007 heeft het
College van Bestuur een notitie Informatievoorziening
vastgesteld, waarin geregeld wordt waar
de informatievoorziening binnen de organisatie
kan worden geplaatst en wie daarbij in welke rol
betrokken is. Zo is op basis van deze notitie onder
meer besloten tot inrichting van een Centrale Service
Informatievoorziening (CSI).
Kwaliteitsborging en bewust risicomanagement
liggen in elkaars verlengde. Immers, risicomanagement
vormt een onderdeel van de beheersing van
de beleids- en operationele processen. Afgezien
daarvan is het een verplichting aan de hogeschool
vanuit de Branchecode. Op (strategisch) hogeschoolniveau
is in 2007 een zgn. ‘risicoregister’
beschikbaar gekomen. Uit een groslijst van 56
risico’s zijn uiteindelijke de 13 belangrijkste risico’s
geselecteerd. Vervolgens zijn per risico de oorza-
023 Hogeschool Rotterdam
ken geïnventariseerd en de beheersmaatregelen
uitgewerkt. Al deze gegevens staan in genoemd
Risicoregister vermeld.
2.3.3
Borging van de basiskwaliteit
van opleidingen
Op basis van het NVAO-beoordelingskader wordt
de kwaliteit van de opleidingen eens in de zes jaar
vastgesteld. De Hogeschool Rotterdam heeft in
2007, net als voorgaande jaren, gebruik gemaakt
van de diensten van de Netherlands Quality Agency
(NQA) als visiterende en beoordelende instelling
(VBI). De NQA heeft in het voortraject een adviserende
taak gehad inzake de organisatie van het
visitatietraject. Daarnaast heeft de NQA voor alle
uitgevoerde visitaties de panels samengesteld.
In 2007 zijn alle door de Hogeschool Rotterdam
bij de NVAO in 2006 aangevraagde accreditaties
(drie bestaande bacheloropleidingen, één nieuwe
bacheloropleiding en één nieuwe masteropleiding)
positief gehonoreerd. Daarnaast zijn voor
14 bacheloropleidingen en drie masteropleidingen
bij de NVAO accreditaties ingediend en voor twee
masteropleidingen een aanvraag toets nieuwe
opleiding.
Positief gehonoreerde accreditaties in 2007
¬ Ba Culturele en Maatschappelijke Vorming
¬ Ba Verpleegkunde
¬ Ba Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
¬ Ba Lerarenopleiding Gezondheidszorg en
Welzijn (nieuwe opleiding)
¬ Ma Manuele Therapie in de Eerstelijnsgezondheidszorg
(nieuwe opleiding). Deze opleiding is
ondergebracht bij de Transfergroep Rotterdam
(TRO).
De visitatierapporten op basis waarvan deze
opleidingen zijn geaccrediteerd zijn op de NVAO-
site te vinden (www.nvao.nl) bij “beoordeelde
opleidingen”.
Ingediende accreditatieaanvragen in 2007
¬ Ba Accountancy
¬ Ba Autonome Beeldende Kunst
¬ Ba Bedrijfseconomie
¬ Ba Communicatie & Multimedia Design
¬ Ba Communicatie
Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak

¬ Ba Commerciële Economie
¬ Ba Docent Beeldende Kunst & Vormgeving
¬ Ba Financial Services Management
¬ Ba Fiscale Economie
¬ Ba Management in de zorg
¬ Ba Small Business & Retail Management
¬ Ba Vastgoed en Makelaardij
¬ Ba Vormgeving
¬ Ba Vrijetijdsmanagement
¬ Ma Fine Art
¬ Ma Media Design
¬ Ma Retail & Interior Design
Ingediende aanvragen Toets nieuwe opleiding
in 2007
¬ Ma Accounting and Auditing
¬ Ma Urban Management and Area Development
2.4 Inrichting van het onderwijs
2.4.1
Vernieuwingsprojecten
Project Toetsing & Efficiency
In recente jaren stijgen de studentenaantallen van
de Hogeschool Rotterdam sterk. Het rendement
van de opleidingen valt echter tegen, studenten
doen langer over hun studie en er is spraken van
een te hoge uitval. De Hogeschool Rotterdam wil
dit aanpakken door het onderwijs te intensiveren
en attractiever te maken, onder andere door het
vergroten van het aantal uren waarin de student
direct contact heeft met zijn docent. Er is tijdwinst
te behalen op het gebied van toetsing. Hiertoe
zijn mogelijkheden om toetsing efficiënter te laten
verlopen onderzocht. In het laatste kwartaal van
2007 is het Innovatiefondsproject Verbetering
Toetskwaliteit en -efficiency goedgekeurd. Dit
project heeft tot doel de instituten van de Hogeschool
Rotterdam te ondersteunen bij het vergroten
van de toetsefficiëntie. Een voorbeeld hiervan
is ondersteuning bij het opbouwen van een digitaal
toetscentrum op de locatie Kralingse Zoom.
Project EVC en diplomagericht maatwerk
Eind 2007 is door een projectgroep van de dienst
Onderwijs en Kwaliteit met fiat van het College
van Bestuur een start gemaakt met het EVC-invoe-
024 Jaarverslag 2007
ringsplan, met als voornaamste doel de instituten
(organisatorisch en beoordelingsmethodisch en
onderwijskundig) te ondersteunen bij het realiseren
van erkende EVC-procedures voor de bachelors
en waar relevant de AD’s, inclusief de mogelijkheid
tot diplomagerichte maatwerktrajecten daarna.
Er is succesvol een aanvraag gedaan in het kader
van de stimuleringsregeling voor drie opleidingen
van de hogeschool, de opleiding Management in
de Zorg, Leraar Gezondheidszorg en Welzijn en
de opleiding Cultureel Maatschappelijke Vorming.
Deze drie opleidingen worden als pilot gebruikt
om leerervaringen op te doen die te gebruiken zijn
voor de ontwikkeling bij de andere opleidingen.
Daarnaast is in 2007 een begin gemaakt met het
voeren van gesprekken met instituutsdirecties om
te inventariseren welke beleidsvoornemens er zijn
op het gebied van EVC, welke uitvoeringspraktijken
al bestaan en welke soort ondersteuning dus vanuit
het EVC-project kan worden gegeven.
Taskforce Praktijksturing
De Taskforce Praktijksturing heeft in opdracht van
het College van Bestuur opleidingen ondersteund
bij zowel het gebruik van concrete vragen uit de
omgeving, als opdrachten in het eigen onderwijs.
Opleidingen vullen hun praktijkgestuurde onderwijs
steeds meer met opdrachten van bedrijven en
instellingen uit de regio. In een aantal projecten
heeft de Taskforce met verschillende opleidingen
gewerkt aan nieuwe methoden en instrumenten
die deze ontwikkeling stimuleren en ondersteunen.
Voorbeelden hiervan zijn een intakeprocedure
voor het beoordelen van externe opdrachten door
opleidingen en een handreiking voor het opzetten
van leerbedrijven. Dit materiaal is verzameld
in een Praktijkwijzer die beschikbaar is voor alle
opleidingen via intranet en de Bureaus Externe
Betrekkingen van de instituten. De ervaringen van
de Taskforce zijn ook input geweest voor de nieuwe
ontwikkelingen rondom attractief en intensief
onderwijs. Daarnaast heeft de Taskforce de Rotterdamse
invulling van praktijkgestuurd onderwijs
onder warme belangstelling gepresenteerd op een
internationaal congres voor onderwijsonderzoekers
en onderwijsontwikkelaars. De Taskforce Praktijksturing
heeft haar werkzaamheden in oktober
afgesloten.

Diversiteit
In 2007 is het project ‘Stroomopwaarts’, geleid
door de taskforce Diversiteit en SLC, voortgezet.
Doel van het traject is het bevorderen van
instroom en het terugdringen van de uitval van
allochtone studenten aan de Hogeschool Rotterdam
door het inzetten van peercoaches zowel in
voortrajecten naar de hogeschool toe als binnen
de hogeschool voortgezet.
Naast voortzetting van peercoaching binnen de instituten
(in 2007 waren er 300 peercoaches actief)
en Antuba (het mentoraat voor Antilliaanse en
Arubaanse studenten) zijn in 2007 het mentoraat/
steunpunt ‘Studerende moeders’, het mentoraat
van de UAF-studenten en het mentoraat/tutoraat
van het 21plus voortraject gestart. Voor begeleiding
van aspirant-studenten in het voortgezet
onderwijs, maar ook op de basisschool en het mbo
zijn 45 peercoaches ingezet.
Op Curaçao is een traject uitgevoerd als voorbereiding
op de studie aan de Hogeschool Rotterdam
en de Nederlandse cultuur, waarbij ook Antuba-studenten
zijn ingezet.
Good practices rond peercoaching binnen de instituten
zijn in juli 2007 uitgewisseld en het eerste
peercoach-jaar is afgesloten met een druk bezochte
barbecue voor alle peercoaches.
Innovatiefonds
Naast de hierboven genoemde projecten, die allemaal
(mede) met externe middelen gefinancierd
worden, is in 2007 uit eigen middelen van de hogeschool
voor ruim vier miljoen euro via het Innovatiefonds
geïnvesteerd in de noodzakelijke opbouw
en vernieuwing van opleidingen bij alle instituten.
Het voortgezette werk rond de speerpunten diversiteit,
studieloopbaancoaching en praktijkgestuurd
onderwijs werd mogelijk gemaakt door bijdragen
uit dit fonds.
2.4.2
Keuzemogelijkheden in het onderwijs
Keuzeonderwijs
In het onderwijs is ruimte gereserveerd om een
keuze te maken uit het aanbod van ruim 300 keuzeprogramma’s
om zodoende tegemoet te komen
aan specifieke leerbehoeften van de student. Binnen
de Hogeschool Rotterdam hebben studenten
de mogelijkheid een keuzeprogramma te volgen
025 Hogeschool Rotterdam
bij andere opleidingen. Het voordeel is dat studenten
op deze wijze over de grenzen van hun eigen
studie heen kunnen kijken.
Minors
In het hogeschoolbrede keuzeonderwijs nemen de
minors voor derde- en vierdejaars studenten een
bijzondere plaats in. Minors hebben een studielast
van een half jaar en lopen over de tweede helft van
het derde jaar en de eerste helft van het vierde
jaar. Minors worden hogeschoolbreed op een vast
tijdstip in de week georganiseerd, zodat studenten
ook onderwijs bij andere clusters kunnen volgen.
Er zijn minors die dieper ingaan op het beroep van
de opleiding (verdiepende minors), maar er zijn
ook minors waarin studenten vanuit een breder
perspectief naar de beroepspraktijk kijken (verbredende
minors). Deze laatste kunnen door studenten
van verschillende opleidingen worden gevolgd.
Tenslotte zijn er minors die studenten voorbereiden
op een universitaire vervolgstudie.
Teneinde de keuze voor studenten te vergemakkelijken
is een tweetal druk bezochte markten
(minorbeurzen) georganiseerd.
2.4.3
Gerichte ondersteuning tijdens de studie
Studieloopbaancoaching
Studieloopbaancoaching is bedoeld om de studenten
tijdens hun studie te monitoren en te coachen,
opdat zij binnen de gestelde tijd met een diploma
kunnen uitstromen naar de arbeidsmarkt. Daarbij
krijgen niet alleen de coaches maar ook de studenten
een belangrijke rol toebedeeld. De studenten
worden voortdurend geprikkeld om te reflecteren
op hun eigen studie en hun studievorderingen
en na te denken over de competenties die zij nog
moeten verwerven. Deze actieve rol houdt onder
meer in dat zij hun eigen ontwikkeling bijhouden in
een portfolio, een sterkte-zwakte-analyse van zichzelf
maken en periodiek een persoonlijk ontwikkelingsplan
opstellen.
De studieloopbaangesprekken vinden drie à vier
maal per studiejaar plaats en veranderen van
karakter naarmate de studie vordert. Zo zijn de
gesprekken in de tweede helft van de studie meer
gericht op de verschillende keuzes die de student
moet maken ten aanzien van stage, minor en afstudeeropdrachten.
Tijdens de grote stage is studie-
Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak

026 Jaarverslag 2007

instituut
willem de kooning
academie
027 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Autonome Beeldende Kunst
¬ Docent Beeldende Kunst en Vormgeving
¬ Vormgeving
¬ Vrijetijdsmanagement
¬ Master Autonome Beelden Kunst (2 e fase)
¬ Master Interieurarchitectuur (2 e fase)
¬ Master Kunsteducatie
¬ Master Media Design en Communicatie (2 e fase)
Directie
¬ R.E. (Richard) Ouwerkerk
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2269 1472 1270 1795 1678
¬ aantal afgestudeerde studenten
315 247 255 200 214
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
48 189 27 264
¬ aantal FTE
39,88 85,49 17,22 142,59

Onderwijs
In 2007 is het aanbod aan studiemogelijkheden
(voltijd en deeltijd) van de Willem de
Kooning Academie uitgebreid tot zeventien.
Ook is door de instituutsvorming van
Hogeschool Rotterdam sinds septem-
ber 2007 de opleiding Vrijetijdsmanagement
bij de Willem de Kooning Academie
ondergebracht. Deze is als ‘School of
Leisure’ gekomen naast de kunstenopleidingen
van de ‘School of Fine Art’, de
‘School of Media & Design’ en de ‘School of
Art Education’.
Gelijktijdig vond herhuisvesting plaats van
alle opleidingen van de Willem de Kooning
Academie over de gebouwen Blaak 10 en
Wijnhaven 61. Iedere opleiding kreeg een
duidelijk herkenbare eigen locatie met
bijbehorende werkplekken en (digitale)
faciliteiten. De opleidingen zijn op inhoud en
visie bij elkaar in de buurt geplaatst, zodat
uitwisseling over en weer wordt gefaciliteerd.
Zo zijn overal doorlopende leerlijnen niet
alleen inhoudelijk aanwezig, maar nu ook
zichtbaar en ervaarbaar.
Waar al in juni 2007 Vrijetijdsmanagement
gevisiteerd was – met positieve uitslag
– is dat in het najaar ook gebeurd met de
zes kunstenopleidingen van de Willem de
Kooning Academie: Autonome beeldende
kunst, Vormgeving, Docent beeldende kunst
en vormgeving, MA degree programme
Media Design, Advanced programme Fine
Art en Advanced programme Retail &
Interior Design. De visiterende instantie,
NQA, heeft op 21 facetten beoordeeld. Over
de masteropleidingen is de NQA op alle
onderdelen positief. Het eindoordeel over
de opleidingen Autonome beelden-de kunst
en Vormgeving is op bijna alle onderdelen
“goed”; enkel het aspect opleidingsrende-
ment bij de deeltijdopleidingen werd
“voldoende” beoordeeld. De opleiding
DBKV scoort zelfs zeer hoog, blijkt uit een
speciale melding in het eindrapport: “Het
panel is zeer positief over de inhoud van de
opleiding en de inspirerende werkomgeving
en docenten die hier mede vorm aan geven.”
Op alle andere aspecten is DBKV met
“goed” beoordeeld. Voor álle gevisiteerde
028 Jaarverslag 2007
kunstenopleidingen is het onderdeel
‘materiële voorzieningen’ beoordeeld
met “excellent”. Dat geldt met name de
digitale faciliteiten, zowel hardware als
online communicatiemogelijkheden: onder
andere nieuw geïmplementeerde en zelf
ontwikkelde inschrijvingsmogelijkheden voor
keuzemodulen, een systeem van blogs als
aanvulling op het lesaanbod op intranet én
als digitale readers, en de interne WdKA-TV
die eigen nieuwsitems communiceert.
Outside In
Het beroepenveld is binnen de Willem de
Kooning Academie voortdurend aanwezig
via de docenten, maar ook via de beroepenveldcommissie,
externe deskundigen bij
eindexamens en juryleden bij diverse prijzen.
Daarnaast is in 2007 het aantal gastlezingen
door eminente professionals ‘van buiten’
aanmerkelijk toegenomen. Zo kunnen
studenten kennismaken met state of the art
innovatieve projecten.
Het beroepenveld en andere partijen
zoeken steeds vaker samenwerking met de
Academie. Centrale spil hierin is ‘The Portal
/ Door to the River’, het bureau externe
betrekkingen van de academie. Daarnaast
is een accountmanager om publiekprivate
projecten te entameren. In totaal kwamen er
ongeveer 100 aanvragen tot samenwerking
binnen, waarvan rond 70 gehonoreerd
konden worden. Dat gebeurt als ze
inhoudelijk bijdragen aan het curriculum en
daarin ook organisatorisch kunnen worden
ingebed. Academiebrede projectweken
spelen daarbij een belangrijke rol. Naast
het jaarlijkse propedeuseproject naar
aanleiding van het Internationaal Filmfestival
Rotterdam in januari/februari, en het
‘PopProject2007’, waarin studenten van de
Willem de Kooning Academie samenwerkten
met studenten van de PopAcademie/
Codarts, waren er twee zulke projectweken.
Inside Out
Niet zelden worden resultaten daarvan ook
geëxposeerd – in de stad en elders in binnen-
en buitenland – en/of vermeld en besproken
in dagbladen en vakpers, en op radio en TV.
Academiegalerie BLAAK10 presenteerde
in 2007 negen tentoonstellingen met werk
van studenten en vooral ook van oudstudenten.
Die mix is bewust beleid: zo
wordt zichtbaar wat binnen de Willem de
Kooning Academie gebeurt en op welke
manier oud-studenten bijdragen aan het
artistieke en creatieve klimaat van stad en
land. De eindexamenmanifestatie KROONING
’06 | ‘07 omvatte een modeshow, een
tentoonstelling (geopend door Doekle
Terpstra, voorzitter HBO-raad), en een
catalogus (zowel in print als online).
Permanent presenteert de Willem de
Kooning Academie zich via haar website
(tweetalig) met nieuwe resultaten en andere
ontwikkelingen aan de buitenwereld.
Best practice(s)
In de Willem de Kooning Academie staan,
net als in de actuele beroepspraktijk, ‘cross
overs’ tussen de verschillende creatieve
disciplines centraal. Twee voorbeelden:
CrossLab
In september 2007 is CrossLab gestart, een
academiebreed platform voor multimedia,
technologie en digitale ‘tools’. CrossLab is
gevestigd in het hart van academiegebouw
Blaak 10. CrossLab wil studenten van alle
studierichtingen prikkelen, inspireren en
stimuleren om technologie en multimedia te
verkennen, om vaardigheden in die gebieden
te verwerven én om hun visie daarop te
ontwikkelen. Uitgangspunt van CrossLab ligt
bij de actuele ontwikkelingen in de digitale
beeldcultuur en bij de vernieuwing van
de kunst- en ontwerppraktijk die daaruit
voortkomt. Trefwoorden van CrossLab zijn:
‘Eigensinn’ (kritisch gebruik van digitale
media) ‘hands-on’ projecten (spelenderwijs
leren omgaan met technologie) en innovatie
(technologische vernieuwing inzetten
in/voor je eigen werk). Het aanbod van
CrossLab is crossmediaal en interdisciplinair,
en sluit aan bij de gekozen vakstudierichting.
Bij CrossLab werken studenten vanuit
verschillende disciplines aan innovatieve
mediaprojecten. Projectweken laten hen
kennismaken met thematische cross-overs,
vooral de dwarsverbanden tussen de
studierichtingen. Tijdens CrossLab
‘lunchevents’ op dinsdagmiddag lichten
eminente professionals uit binnen- en
buitenland baanbrekende projecten toe

waaraan ze op dat moment werken. Die
lezingen worden steeds druk bezocht
door studenten van alle geledingen van de
academie.
Minor ‘Art & the City’
In 2007 is het aantal minors, in het studiejaar
ervoor geïntroduceerd, uitgegroeid tot
18. Daaraan hebben in totaal 244 studenten
van de Willem de Kooning Academie
deelgenomen en 51 studenten van andere
instituten. Ook zó krijgt Outside In Inside
Out aan de Willem de Kooning Academie
handen en voeten. Via de minor ‘Art &
the City’ zijn studenten van verschillende
opleidingen van Hogeschool Rotterdam
onder leiding van docenten van de Willem de
Kooning Academie een typisch Rotterdamse
uitdaging aangegaan: de stadsvernieuwing in
Rotterdam-Crooswijk. Sloop, braakligging en
herbouw hoeven niet te resulteren in
tijdelijke kwaliteitsvermindering van de
woonomgeving; kansen voor een kwaliteitsimpuls
ontstaan door zulke gebieden te
herdefiniëren als ‘tijdelijke openbare ruimte’.
Multidisciplinaire studententeams hebben
daarvoor voorstellen ontwikkeld op basis van
buurtonderzoek, communicatiecampagnes,
idee- en conceptontwikkeling en -uitvoering.
Door hún enthousiaste deelname
zijn bewoners, gemeente, private ondernemingen,
individuen en diverse onderdelen
van de Hogeschool Rotterdam bij het project
betrokken geraakt. Tijdens een feestelijke
bijeenkomst op 31 oktober werden de zo
ontwikkelde voorstellen gepresenteerd;
inmiddels worden ze uitgevoerd.
Ontwikkeling kennisinstituut
De Willem de Kooning Academie maakt
haar ambitie te fungeren als kennisinstituut
voor stad en regio en voor het nationale
en internationale beroepenveld, ook waar
door het organiseren van workshops en
openbare lezingen, naast de gastlezingen
voor de eigen studenten. In 2007 waren
er vijf Heldenavonden – sinds dit jaar
georganiseerd met en in Lantaren/Venster.
Die laten een breed publiek kennismaken
met ‘helden’ uit beeldende kunst, grafische
vormgeving, multimedia design, interieur
029 Hogeschool Rotterdam
en mode. Meer gespecialiseerd zijn de
gastlezingen – vaak in het kader van
thematische studie- en onderzoeksprojecten
– van het Piet Zwart Instituut. Verder werkt
de Willem de Kooning Academie aan een
digitaal ‘kennisnet’ ten behoeve haar alumni.
De positie van de Willem de Kooning
Academie als ‘centre of excellence’ wordt
internationaal erkend. Studenten kunst en
vormgeving vanuit het buitenland weten
steeds vaker de Willem de Kooning Academie
te vinden. In 2007 arriveerden 74 studenten
van ‘all over the globe’ om hier te studeren
– zes méér dan in 2006. Van hier reisden 59
studenten naar het buitenland voor stages
of uitwisselingstrajecten. Zusterinstellingen
uit het buitenland komen regelmatig hier op
werkbezoek; omgekeerd reizen stafleden van
de Willem de Kooning Academie de wereld
over om zich te oriënteren of van advies te
dienen.
In 2007 georganiseerde symposia, conferenties
en andere bijeenkomsten ten behoeve
van de maatschappelijke omgeving:
¬ 9 februari: start tweede serie WdKA
Heldenavonden op nieuwe locatie
(Lantaren/Venster): Susan Bijl en Amie
Dicke.
¬ 3 t/m 17 maart: internationale
studentenworkshop over ‘storytelling’ als
onderdeel van een werkconferentie van
het Cumulus-netwerk.
¬ 30 maart: WdKA Heldenavond:
Jim Taihuttu en Victor Ponten van
‘Habbekrats’.
¬ 17 t/m 20 mei: NICA Conferentie 2007
in Budapest (medegeorganiseerd door
de Willem de Kooning Academie en
Universität der Kunste, Berlin)
¬ 1 juni: WdKA Heldenavond: Strange
Attractors
¬ 11 juni: Studenten van de Willem
de Kooning Academie presenteren
‘milieuvlaggen’ in het Vlaggenmuseum
aan de Boompjes.
¬ 16 juni: Connexxion to Fashion - WdKA
guerilla modeshow in centrum Rotterdam
¬ 22 juni: WdKA Modeshow 2007 in
Wereldmuseum Rotterdam + ‘Genaaid!’
- spetterende afterparty na WdKA’s
Modeshow in Club IMAX
Een rotterdamse hogeschool
¬ 29 juni: opening WdKA eindexamententoo
nstelling in Las Palmas
¬ 15 oktober: WdKA Heldenavond:
Urbi et Orbi
¬ 9 t/m 21 november: deelname Shanghai
Creative Industry Week 2007 & 20 jaar
RCRO Shanghai
¬ 7 december: WdKA Heldenavond:
Piet Paris
Trots op
Dat ons onderwijs zich oriënteert op de
wereld als werkveld hetgeen blijkt uit diverse
prijzen. Een paar voorbeelden:
¬ 21 maart: Leonie Smelt (Mode 3) wint
prijs voor ‘meest innovatieve collectie en
technieken’ bij de DongHua Fashion Cup in
Shanghai/China
¬ 12 april: Roel Pijnacker en Wietse Vonk
(Advertising 3) winnen Jong Talent Lamp
2007 van Art Directors Club Nederland
¬ mei: Proefschrift van Florian Cramer (PZI)
wint ‘Media Art Research Award’ van Ars
Electronica in Linz/Oostenrijk
¬ 6 juli: Drempelprijzen van de gemeente
Rotterdam voor WdKA afstudeerders:
Autonome kunst: Martijn In ’t Veld
Vormgeving: Stef & Yona / Yona Hummels
en Stef Jongelen (BA Advertising)
Docent beeldende kunst en vormgeving:
Ramona Smith
¬ 12 juli: Ronald F. Vermaasprijs 2007 voor
Rian Haarhuis (Interieur 3)
¬ 29 september: Willem Baptist
(Audiovisueel ontwerpen, 3) wint award
van Nieuwe Film- en Televisiemakers
tijdens Nederlands Film Festival in Utrecht
met ‘Bijna Blind’
¬ 1 oktober: Kim van ’t Sant & Rianne
Willemsen (VTM, 2007) van ‘Crealistic’
winnen Creativiteitsprijs van het project
‘Kansenzones Jonge Starters’.
¬ 16 december: Picturaprijs 2007 voor Ton
van Dalen (Autonoom, 1973 / coördinator
BA Autonome kunst)
Het succes van de Willem de Kooning is
niet alleen af te meten aan het winnen van
prijzen of de uitvoering van projecten in de
stad. Het is vooral ook de waardering die
onze alumni krijgen voor hun bijdragen aan
kunst en cultuur in de 21 ste eeuw.

loopbaancoaching vooral gericht op de praktijkervaringen
van de student.
In 2007 is voor de coaches een hogeschoolbreed
scholingstraject opgezet. In dit traject kunnen de
coaches een programma ‘op maat’ volgen. Het
hogeschoolbrede netwerk SLC is in 2007 drie maal
bijeen geweest om ervaringen uit te wisselen.
Peercoaching
In 2007 is de vooraf gestelde wens om 300
peercoaches te hebben vervuld. Peercoaching is
inmiddels een begrip op de Hogeschool Rotterdam
geworden. Alle instituten hebben peercoaches
en iedere student kan gebruik maken van een peercoach.
Eind juni is een tevredenheidonderzoek onder
peercoaches en mentees en tutees gehouden,
met positieve uitkomsten. Veel studieloopbaancoaches
zien de meerwaarde van peercoaching. In
2007 is besloten dat alle studieloopbaancoaches
afspraken moeten maken met hun studenten die
achterstand hebben opgelopen tijdens hun studie,
om zo de doorstroom van de studenten echt te bevorderen.
In 2007 zijn coördinatoren peercoaching
(en peercoaches) via netwerkbijeenkomsten met
elkaar in contact gebracht en wisselden zij good
practices uit. Alle tools en informatie benodigd
voor het organiseren en uitvoeren van peercoaching
zijn middels een studieroute in N@Tschool
aan de coördinatoren aangeboden.
2.4.4
Internationalisering
Het International Office geeft informatie en/of ondersteuning
aan studenten van de hogeschool over
stages of studie in het buitenland, beursmogelijkheden
en samenwerkingsprogramma’s van de hogeschool
met buitenlandse instellingen. Daarnaast
verzorgt het ook de aanmelding bij partnerscholen,
de aanmelding en huisvesting voor inkomende
(uitwisseling)studenten en de uitvoering van een
aantal beurzenprogramma’s.
Voor wat betreft internationale mobiliteit in 2007
zijn de volgende cijfers bekend: 178 studenten vertrokken
naar het buitenland voor een studie-uitwisseling
en 169 studenten voor een stageverblijf. Dit
is een stijging ten opzichte van vorige jaren, met
name voor de buitenlandse studie-uitwisseling (van
178 naar 223 studenten), terwijl het aantal buiten-
030 Jaarverslag 2007
landse stages is afgenomen: van 190 naar 169.
199 Buitenlandse uitwisselingsstudenten kwamen
aan de Hogeschool Rotterdam studeren tegenover
169 studenten in 2006. Slechts één docent heeft in
het kader van Socrates-Erasmus deelgenomen aan
een docentenuitwisseling.
(Zie volgende pagina voor een overzicht met
samenwerkingsovereenkomsten.)
In oktober werd wederom de Wilweg-beurs georganiseerd,
deze keer op de locatie Museumpark: een
voorlichtingsbijeenkomst voor alle studenten van
de hogeschool over de internationale mogelijkheden
tijdens hun studie. Het International Office verleende
in 2007 ook regelmatig voor instituten een
bijdrage aan internationale opleidingsactiviteiten.
Voor het zesde jaar is de intensieve taalcursus
Nederlands (EILC) voor buitenlandse EU-studenten
georganiseerd: in de zomerperiode studeerden gedurende
4 weken 15 studenten uit 8 verschillende
landen 3 dagen per week op de Kralingse Zoom.
In 2007 is bij de clusters respectievelijk instituten
van de hogeschool het formuleren en implementeren
van beleid voor internationalisering gecontinueerd.
S&O (en vanaf 1 september de dienst Onderwijs
& Kwaliteit) heeft de clusters respectievelijk
instituten in dit langlopende proces geadviseerd en
ondersteund. Uitgangspunt was beleid formuleren
dat strookt met de internationale aspecten van
het beroepsprofiel en de beroepspraktijk en dat
bijdraagt aan een kwaliteitsverbetering van het
onderwijs. Er is een toename van internationaal
georiënteerd projectonderwijs en het aanbod van
Engelstalig onderwijs voor uitwisseling is groeiend.
In januari heeft het symposium ‘De wijk in de
wereldstad’ plaatsgevonden. Het centrale thema
was sociale cohesie. Tijdens het symposium werd
de problematiek rondom sociale cohesie in grote
steden in ontwikkelingslanden vergeleken met die
van de stad Rotterdam. Het doel was van elkaar
leren door te vergelijken.
De hogeschool participeert in samenwerking met
de HBO-raad en vier andere Nederlandse hogescholen
in een NPT Project in Vietnam. Het doel

van het project is het opzetten van een kwaliteitszorgsysteem
in vijf Vietnamese universiteiten. In
het kader van dit project zijn in 2007 wederom
twee adviseurs van de dienst Onderwijs en Kwaliteit
naar de Universiteit van Da Nang afgereisd
voor kennisuitwisseling en training.
In juni heeft de projectgroep Diplomasupplement
de tweede fase van de invoering van een uitgebreid
diplomasupplement afgesloten. Aan het diplomasupplement
is een Engelstalige cijferlijst toegevoegd
waarop de vakken en studiepunten (ECTS)
vermeld staan. Het diplomasupplement van de
hogeschool is ter beoordeling voorgelegd aan het
Nederlandse team Bologna-promotoren.
Binnen het project Professionalisering en Implementatie
(P&I) is een aanbod op het gebied van
internationalisering opgenomen. Het aanbod is
zeer divers en loopt uiteen van trainingen op het
031 Hogeschool Rotterdam
gebied van taal en cultuur tot werkconferenties
over onderwerpen als ict en internationalisering. In
oktober is een eerste training Engels in het kader
van internationalisering van start gegaan.
Studenten van de differentiatie International Aid
& Development hebben beurzen ontvangen vanuit
het programma Xplore van het ministerie van
Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking.
Met dit programma wil de overheid ontwikkelingssamenwerking
onder de aandacht brengen
bij jongeren. De studenten moesten na terugkomst
hun ervaringen delen met hun omgeving om het
draagvlak voor dit thema te vergroten.
Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak

–
–
–
–
–
–
–
Internationale samenwerkings-
overeenkomsten Hogeschool Rotterdam
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
032 Jaarverslag 2007
–
–
–
–
–
–
–
Hieronder staan de instellingen
voor hoger onderwijs waarmee
de Hogeschool Rotterdam in
2007 een bilaterale overeenkomst
heeft:
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
PORTUGAL
Escola Superior de Educacao de Beja | Beja
( p7 f1 ) Universidade do Minho | Minho
Polytechnic Institute of Coimbra | Coimbra
( p1 ) Escola Superior de Educação de Lisboa | Lissabon
( f2 ) Universidade de Lisboa | Lissabon
( p2 f2 ) Universidade do Porto | Porto
SLOVENIË
( p2 f2 ) University of Ljubljana | Ljubljana
SPANJE
( p11 f8 ) Universidad de Alicante | Alicante
( p2 f1 ) Universitat de Barcelona | Barcelona
( p1 f3 ) Universitat Autonoma de Barcelona | Barcelona
Escola Massana I.M.E.B. | Barcelona
( p5 f3 ) Universidad de Cádiz | Cadiz
( p8 f4 ) Universidad Publica de Navarra | Pamplona
Universidad de Mondragon | Mondragon
( p4 f4 ) Universidad de DEUSTO | San Sebastian
( p5 f3 ) Universidad de Sevilla | Sevilla
Universidad de Valladolid | Vallodolid
( p9 f7 ) Universitat de Vic | Vic
Universidad de Zaragoza | Zaragoza
TSJECHIË
University of West Bohemia | Pllsen
Academy of Arts, Architecture & Design, Prague | Praag
TURKIJE
Hacettepe University | Ankara
( f4 ) Beykent University | Istanbul
( p6 f6 ) Dokuz Eylül Universitesi | Izmir
( p3 f5 ) Ege University | Izmir
( p3 ) Mersin University | Mersin
VERENIGD KONINKRIJK
Bath Spa University College | Bath
( p4 f1 ) University of the West of England | Bristol
University of Wales Institute, Cardiff | Cardiff
( p1 f1 ) Glasgow School of Art | Glasgow
University of Greenwich, London | London
( p1 f1 ) London Institute: Chelsea College of Art & Design, Central Saint
Martins College of Art and Design | London
( p3 f5 ) University of Bedfordshire | Luton
( f2 ) Manchester Metropolitan University | Manchester
( f1 ) University of Teesside | Middlesbrough
( p1 f3 ) The Nottingham Trent University (incl. Nottingham Trent School
of Art & Design) | Nottingham
( p2 f1 ) University of Plymouth, Exeter School of Arts & Design | Plymouth
Dartington College of Arts | Totnes
ZWEDEN
University of Gävle | Gävle
Göteborgs Universitet | Göteborg
( p2 f4 ) Växjö Universitet | Växjö
Malmö University | Malmö
ZWITSERLAND
( p2 ) Hochschule der Künste | Bern
( p1 ) Ecole Supérieure des Beaux Arts Genève | Genève
BELGIË
Hogeschool Antwerpen | Antwerpen
Karel de Grote Hogeschool | Antwerpen ( f1 )
Hogeschool West-Vlaanderen | Brugge
EHSAL | Brussel ( f2 )
Katholieke Hogeschool Sint-Lieven | Gent
Hogeschool Gent | Gent ( f2 )
Artevelde Hogeschool | Gent ( p1 f4 )
Katholieke Hogeschool Zuid-West Vlaanderen | Kortrijk
Katholieke Universiteit Leuven | Leuven
BULGARIJE
Burgas Free University | Burgas
University of Shumen (Konstantin Preslavski) | Shumen ( f1 )
Veliko Turnovo University | Veliko Turnovo
National military University “Vasil Levski” | Veliko Turnovo
DENEMARKEN
Kopenhagen Social Pedagogiske Seminarum | Kopenhagen
Danmarks Designskole | Kopenhagen
Det Kongelige Danske Kunstakademie | Kopenhagen
H:S School of Nursing CVU Oeresund | Kopenhagen
Designskolen Kolding | Kolding ( p1 )
Odense Socialpaedagogiske Seminarium | Odense
Silkeborg Seminarium | Silkeborg
Viborg National Institute for Social Educators | Viborg
Hojvangseminariet | Glostrup (f2 )
DUITSLAND
Hochschule Aschaffenburg | Aschaffenburg ( p2 f2 )
FHTW Berlin | Berlin ( f4 )
Kunsthochschule Berlin-Weissensee | Berlijn ( f1 )
Universität der Künste Berlin | Berlijn ( p4 f1 )
Fachhochschule Bielefeld | Bielefeld ( p15 f4 )
Technische Universität Braunschweig | Braunschweig
Hochschule Bremen | Bremen
Hochschule Bremerhaven University of Applied Sciences | Bremerhaven
BTU Cottbus | Cottbus
Fachhochschule Deggendorf | Deggendorf ( p1 f6 )
Universität Hildesheim | Hildesheim (f2 )
Friedrich-Schiller Universität Jena | Jena
Fachhochschule Köln | Köln
Handelshochschule Leipzig | Leipzig
Hochschule Magdeburg-Stendal (FH) | Magdeburg
Hochschule Zittau/Görlitz | Zittau
Fachhochschule Kaiserslautern | Kaiserslautern
ESTLAND
Eesti Kunstakadeemia | Tallinn ( p1 f1 )
FINLAND
University of Helsinki | Helsinki
UIAH University of Art & Design Helsinki | Helsinki (f1 )
HELIA Helsinki Business Polytechnic | Helsinki ( p4 f9 )
HUMAK University of Applied Sciences | Helsinki
University of Joensuu | Joensuu
University of Jyväskylä | Jyväskylä (f1 )
Humanities Polytechnic, Kauniainen | Kauniainen
Mikkeli Polytechnic | Mikkeli ( p2 )
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–

–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
033 Hogeschool Rotterdam
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
In het volgende overzicht staan
de instellingen voor hoger onderwijs
buiten Europa waarmee
de Hogeschool Rotterdam een
bilaterale overeenkomst heeft.
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
University of Oulu | Oulu
( p2 f2 ) Hochschule für Gestaltung und Kunst, Luzern | Luzern
Turku Polytechnic / Arts academy | Turku ( p1 )
Université de Neuchâtel | Neuchâtel
Satakunta University of Applied Sciences, Pori | Pori ( p1 f6 )
( f5 ) Zürcher Hochschule Winterthur | Winterthur
Rovaniemi University of Lapland | Rovaniemi ( f1 )
( p1 f4 ) Hochschule für Gestaltung und Kunst, Zürich | Zürich
Tampere Polytechnic (TAMK) | Tampere ( f4 )
FRANKRIJK
AUSTRALIË
IUFM de Bourgogne | Dijon ( f1 )
( p4 ) University of New South Wales | Sydney
ESPEME EDHEC Business School | Lille, Nice ( p9 f8 )
( p1 ) University of Sydney | Sydney
ESCIP Ecole Supérieure de Commerce International | Longuenesse
CANADA
Ecole Nationale des Beaux Arts de Lyon | Lyon ( p1 )
( f1 ) Alberta College of Art & Design | Calgary
IDRAC International School of Management | Lyon ( p2 f6 )
Emily Carr Institute of Fine Art (ECIAD) | Vancouver
Ecole Supérieure des Beaux Arts de Marseille | Marseille ( p1 )
( f3 ) University of Manitoba | Winnipeg
l’Ecole de Design Nantes Atlantiques | Nantes ( p2 )
CHINA
ENSAD Ecole Nationale Supérieure des Arts Décoratifs | Parijs ( p1 )
( p4 ) Central Academy of Fine Art (CAFA) | Beijing
ENSBA Ecole Nationale Supérieure des Beaux Arts, Paris | Parijs ( p1 ) ( f2 ) University of International Business and Economics (UIBE) | Beijing
ESAG Ecole Supérieure d’Arts Graphiques et d’Architecture, Paris | Parijs ( p2 ) ( f6 ) Beijing University of Technology – ‘Beijing Tech’ | Beijing
Ecole d’architecture de la ville & des territories à Marne la Vallée | Parijs
( f1 ) Shanghai Institute of Design | Shanghai
ICD Paris (geen Socrates-partner) | Parijs ( p5 f9 )
( f6 ) Shanghai Institute Foreign Trade (SIFT) | Shanghai
IUFM de Bretagne | Rennes
( f1 ) China Academy of Art | Hangzhou
Groupe Sup de Co La Rochelle | La Rochelle ( p6 f5 )
CURAÇAO
Ecole Supérieure de Commerce de Saint-Etienne | St Etienne ( p2 )
University of the Netherlands Antilles | Willemstad
Ecole Supérieure des Arts Décoratifs de Strasbourg | Strasbourg ( p2 )
INDONESIË
IUFM de Toulouse | Toulouse ( f2 )
( p1 f2 ) Universitas Ubaya | Surabaya
Université de Valenciennes et du Hainaut-Cambrésis | Valenciennes ( p5 )
JAPAN
GRIEKENLAND
Ueda College of Fashion | Osaka
University of Athens | Athene
( p2 f1 ) Kansai Gadai University, Center of International Education | Osaka
Athens School of Fine Arts | Athene ( p1 )
( p1 ) Obirin University | Tokyo
University of Crete (Panepistimio Kritis) | Rethymno, Kreta
(f4 ) Sophia University | Tokyo
HONGARIJE
( p1 f3 ) Tokyo Zokei University | Tokyo
Moholy-Nagy University of Art and Design | Budapest ( p2 f1 )
MALEISIË
IERLAND
(f2 ) INTI College Malaysia | Kuala Lumpur
Froebel College of Education | Dublin ( f2 )
MEXICO
National College of Art and Design, Dublin | Dublin ( p6 f1 )
( f1 ) EBC | Mexico City
Mary Immaculate College | Limerick
( f4 ) Regiomontana | Monterrey
St. Nicoloas Montessori College | Dublin ( f1 )
( f9 ) Tec de Monterrey | Tampico, Mexico City
ITALIË
USA
NABA Nuova Accademia di Belle Arti | Milaan ( p2 )
( p3 f3 ) Maryland Institute, College of Art (MICA) | Baltimore
Accademia di Belle Arti di Venezia | Venetië
University of Maryland Robert H. Smith, School of business | Baltimore
LITOUWEN
( p1 f2 ) The Art Institute of Boston | Boston
Vilnius Management Academy | Vilnius ( f3 )
( p2 f3 ) Massachusetts College of Art | Boston
NOORWEGEN
Harrington Institute of Interior Design | Chicago
Høgskolen i Bergen | Bergen
( p1 ) University of Illinois | Chicago
Kunsthøgskolen i Bergen | Bergen ( p1 f1 )
( p2 ) OTIS College of Art and Design, Los Angeles | Los Angeles
Høgskolen i Oslo | Oslo
( p1 ) Texas Christian University | Forth Worth
Kunsthøgskolen i Oslo | Oslo ( p2 )
Indiana University of Pennsylvania | Indiana
OOSTENRIJK
( p2 f2 ) California Institute of the Arts (CalArts) | Los Angeles
Kunstuniversität Linz | Linz ( p1 )
( f5 ) Ball State University | Muncie
Universität für Angewandte Kunst | Wenen ( p2 )
( p1 f6 ) School of Visual Arts, New York | New York
FH Campus | Wenen
U.S. Merchant Marine Academy U.S. Dept. of Transportation | New York
Fachhochschule Wien | Wenen ( p3 f4 )
( f3 ) University of West Florida | Pensacola
POLEN
VIETNAM
Warsaw University | Warsaw ( p5 f2 )
( f4 ) University of Economics | Ho Chi Minh City
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu | Poznau ( p4)
ZUID-AFRIKA
( f2 ) Universiteit Stellenbosch | Stellenbosch
–
–
–
p2 inkomende studenten
f4 uitgaande studenten
Het onderwijs – de Rotterdamse aanpak
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–

034 Jaarverslag 2007

instituut
voor
gezondheidszorg
035 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Opleiding voor Ergotherapie
¬ Opleiding tot Fysiotherapeut
¬ Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van
de tweede graad in Gezondheidszorg en Welzijn
¬ Opleiding voor Logopedie
¬ Management in de Zorg
¬ Opleiding tot Verpleegkundige
¬ Master Advanced Nursing Practice
¬ Master Physician Assistant
¬ Master Manuele Therapie in de
eerstelijnsgezondheidszorg
Directie
¬ C. (Clazina) Pool *
¬ C.G.F.M. (Claire) Kornaat-Schröder
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2218 2179 2143 2158 2016
¬ aantal afgestudeerde studenten
397 427 439 406 391
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
89 171 0 260
¬ aantal FTE
36,20 102,32 0,00 138,52

Missie
Het Instituut voor Gezondheidszorg staat
voor goed en intensief onderwijs. Met extra
aandacht voor contact met studenten, het
versterken van de ROM-lijnen en een kwali-
teitsslag op toetsen, trekt het instituut de
goede accreditatieresultaten door en werkt
het instituut aan onderwijs dat goed is voor
studenten goed is voor de regio. Juist voor
die regio gaat het instituut actief op zoek
naar nieuwe doelgroepen die met (maatwerk)onderwijs
een bijdrage kunnen leveren
aan de sector gezondheidszorg.
Daarnaast staat het instituut voor kennisontwikkeling.
Met de vier kenniskringen en
nieuwe convenanten trekt het instituut
de ingezette lijn door. Bovendien zal het
instituut extra profiteren van de samenwerking
tussen onderwijs, contractonderwijs en
kenniskringen, in het bijzonder bij minoren,
onderzoekslijnen, Outside In Inside Outprojecten
en het beschikbaar stellen van
kennis aan het werkveld via een website en
cursussen.
Om dit te bereiken zijn een effectieve
instituutsvorming en binden van personeel
essentiële ondersteunende speerpunten.
Doorlopende lijnen vanuit 2007 zijn:
¬ Vervolg op al ingezette ontwikkeling van
nieuwe opleidingen
¬ Vervolg op al ingezette herstructurering
van bestaande curricula
¬ Continueren internationalisering en
aandacht voor diversiteit in de curricula
¬ Continueren van de kwaliteitscyclus:
review, interne audit, zelfevaluatie,
visitatie.
¬ Vervolg landelijke pilot Ouderenzorg
(Actiz HBO-raad).
Onderwijs
Het Instituut voor Gezondheidszorg stelt
in haar opleidingen de beroepsuitoefening
centraal. Dit gebeurt via op competentieontwikkeling
gerichte curricula.
Het instituut beschouwd leren als een actief
construerende activiteit die is gericht op
het opbouwen van een samenhangend
‘kennis’bestand, dat is toegesneden op
het gebruik van die kennis, en leidt tot
competent gedrag. Leren wordt door ons
036 Jaarverslag 2007
dus niet omschreven als het toe-eigenen van
kennis, maar als de regie over dat proces.
Leren vindt bij voorkeur plaats binnen een
beroepsspecifieke context.
Het instituut wil de leerstof in samenhang
aanbieden, samenwerking stimuleren en
voldoende voorbereiding bieden op het
adequaat oplossen van problemen in de
complexiteit van de contexten, waarbinnen
de beroepspraktijk zich afspeelt. Deze
doelstellingen keren terug in het
competentieleren, dat voorbereidt op een
voortdurend veranderende beroepspraktijk
en aandacht geeft aan zowel verwerving
als toepassing van kennis, vaardigheden en
attituden. De studenten binnen het instituut
moeten niet alleen gericht zijn op de actuele
beroepspraktijk, maar óók op ontwikkeling
en vernieuwing van het beroep en de
beroepspraktijk (innovatie).
De aandacht voor kennis en vaardigheden,
oplossen van problemen in de beroepspraktijk
en innovatie zijn terug te zien in
de ROM-lijnen in de curricula. Dit uit zich
onder andere in instituutsbrede en
hogeschoolbrede minoren.
Belangrijk is ook dat de student zelf de regie
over zijn leerproces voert. Daarom worden
studenten binnen het instituut in toenemende
mate aangesproken op hun eigen
verantwoordelijkheid en zelfstandigheid.
De studieloopbaancoach heeft hierbij een
belangrijke rol.
Best practice(s)
Samenwerking met de praktijk:
Movedis (Feijenoord)
Movedis is een voeding- & bewegingspraktijk
binnen de Rotterdamse wijk Feijenoord.
Deze praktijk heeft in het kader van de
samenwerking met de Hogeschool Rotterdam
contact gezocht met het Instituut voor
Gezondheidszorg om een multidisciplinair
project te starten omtrent het onderwerp
‘Kinderen met overgewicht’.
Op dit moment maakt Movedis gebruik van
het programma ‘Door Dik en Dun’, maar wil
dit graag herzien. Om dit uit te voeren wil
Movedis gebruik maken van de expertise en
kennis van studenten pedagogiek, verpleegkunde
en fysiotherapie. Deze studenten
worden geworven binnen de minor
‘Preventie en gezondheidsbevordering’ en
‘Topvoeden’ van het Instituut voor Gezond-
heidszorg en Instituut voor Sociale Opleidingen.
Daarnaast zal er een dataverzameling,
door middel van interviewen, worden gedaan
door tweedejaars studenten binnen het
Projectmatig Multidisciplinaire werken Grote
stad (PMG) onderwijs, waarbij er vanuit de
kenniskring Eerstelijns gezondheidszorg
ondersteuning wordt gegeven voor de
verwerking van deze datagegevens.
Voortbouwen op competenties bij mensen
uit de praktijk
Het Instituut voor Gezondheidszorg kent
twee nieuwe, nu nog kleine, opleidingen:
Management in de Zorg en Lerarenopleiding
Gezondheid en Welzijn. Het zijn deeltijdbacheloropleidingen
met een mooie praktijkgestuurde
leerlijn, waarin het werk in de
praktijk een grote rol speelt. Juist met deze
opleidingen is het instituut de uitdaging
aan gegaan om via een EVC-procedure en
maatwerk mensen uit het werkveld op te
scholen. Overigens wordt daarbij gebruik
gemaakt van de expertise bij grote zus, de
HBO-Verpleegkunde in deeltijd, waar al een
aantal jaar goede ervaringen zijn met EVC
en maatwerk.
Bij EVC, Eerder Verworven Competenties,
gaat het erom dat mensen met werk- en/of
levenservaring een erkenning krijgen voor
de competenties die ze al verworven
hebben. Zo kan een verpleegkundige met
een mbo-opleiding, al een schat aan ervaring
hebben opgedaan op het gebied van leidinggeven
en coördineren. Voor haar verdere
loopbaan is het zinvol deze competenties
erkend te krijgen. Dat kan handig zijn bij
sollicitaties. Bovendien geeft dat de
mogelijkheid om een verkorte opleiding
Management in de Zorg te volgen. Op basis
van de erkende competenties gaat de
opleiding na wat de student al beheerst
en welke onderdelen van de opleiding nog
relevant zijn. Voor die onderdelen maakt de
opleiding dan een maatwerkprogramma. De
competentiegerichte opzet van bijvoorbeeld
de opleiding Management in de Zorg leent
zich daar goed voor.

Vanwege het landelijke convenant voor
EVC-procedures vraagt de opleiding officiële
erkenning bij het Kennisplatform EVC aan.
Ontwikkeling kennisinstituut
De kenniskringen hebben ook in 2007 tien-
tallen presentaties gegeven en publicaties
geschreven. Hoogtepunten waren de
congressen Klaar over, Veiligheid in de
haven, Tijdreizen en de Week van de
chronisch zieken, alsmede de openbare les
van lector Toon Voorham.
Expertmeetingen vonden plaats op de gebieden
prenatale sterfte, netwerkbevordering
arbeidsparticipatie multiculturele regio
Rijnmond en ondernemerschap in de
gezondheidszorg (in het kader van de eerste
lijn).
Daarnaast zijn er refereerbijeenkomsten
en onderzoeklezingen georganiseerd.
Diverse artikelen zijn gepubliceerd in
nationale en internationale tijdschriften.
Ook verschenen boeken als De gepassioneerde
zorgprofessional, adviezen voor
ergotherapeuten. Tenslotte wordt het
proefschrift The Eventmaker van lector
Chris Kuiper vermeld. Voor een compleet
overzicht van publicaties wordt verwezen
naar de website van de kenniskringen.
In 2007 heeft de masteropleiding
Advanced Nursing Practice de volgende
activiteiten uitgevoerd ten behoeve
van de maatschappelijke omgeving:
twee masterclasses voor afgestudeerde
verpleegkundigen, Nurse Practitioners
en andere verpleegkundigen en artsen
die zijn geïnteresseerd. In 2007 waren de
onderwerpen ‘Clinical Casestudies and Nurse
Practitioner Perspective’ en als tweede
‘Kindermishandeling”. Tijdens de laatste
masterclass werd de Rotterdamse meldcode
gepresenteerd aan de belangstellenden.
Verder is in september een symposium
georganiseerd door alumni van de opleiding,
het team M ANP in nauwe samenwerking
met het Erasmus MC. Onderwerp was het
uitvoeren van onderzoek. Ook hiervoor is
een brede doelgroep uitgenodigd.
Als laatste worden elk kwartaal refereerlezingen
georganiseerd voor studenten,
docenten en belangstellenden uit het
037 Hogeschool Rotterdam
werkveld. Het organiseren van refereerlunches
wordt in nauwe samenwerking
met de kenniskring uitgevoerd: ze zijn een
middel voor kenniscirculatie. Ook tonen ze
de serieuze wens tot academisering van de
hogescholen. Het praktijkveld wordt daarom
ook (gericht) uitgenodigd voor de lezingen.
Het doel van refereerbijeenkomsten is
docenten en studenten te interesseren voor
en te laten kennis maken met wetenschappelijk
onderzoek en academisch debat. De
lezingen worden door externen, maar soms
ook door eigen medewerkers verzorgd.
Onderwerpen waren o.a. palliatieve sedatie
en een debat over het rapport Kinderen in
Tel.
Trots op
Toetsen van goede kwaliteit
Bij het Instituut voor Gezondheidszorg is in
2007 het Expertisecentrum Toetsing &
Assessment van start gegaan. Dit expertisecentrum
gaat de kwaliteit van toetsen
beoordelen en adviseren over toetsen.
Nieuw aan het Expertisecentrum is de
brede samenstelling: alle opleidingen zijn in
het centrum vertegenwoordigd. De leden,
een enthousiaste club docenten onder
leiding van een ervaren onderwijsmanager,
kunnen van elkaar leren en die kennis weer
uitdragen naar hun opleiding. Ondersteuning
van de dienst Onderwijs & Kwaliteit en
scholing van het team Personeel & Innovatie
zorgen voor extra opbouw van expertise.
Die is ook wel nodig, want bij het Instituut
voor Gezondheidszorg wordt met een brede
waaier aan toetsvormen gewerkt. Een paar
voorbeelden:
¬ Studenten Ergotherapie maken een
kennis-toets per kwartaal. Deze wordt
samengesteld uit een digitale toetsbank.
¬ Bij de opleiding Verpleegkunde wordt
geëxperimenteerd met Virtual Action
Learning: studenten geven elkaar via
elektronische weg feedback op hun producten.
De docent beoordeelt de feedback
die de studenten elkaar geven. Het is een
toets- en begeleidingsvorm, die gedurende
het hele kwartaal ingezet wordt.
Een rotterdamse hogeschool
¬ De opleiding Logopedie gebruikt een
simulatie van een cliëntbespreking, om
te toetsen of studenten competent zijn
op dat gebied. En ook de meeste andere
opleidingen werken met allerlei vormen
van performance assessments waarin
studenten door middel van een simulatie,
aangevuld met een gesprek, aantonen dat
ze competent zijn.
¬ Bij de Master Physician Assistant - Klinisch
Verloskundige laten studenten (deel)competenties
beoordelen in het ziekenhuis
met behulp van Korte Klinische Beoordelingen
(KKB’s). Op het moment dat
de student daar klaar voor is, vraagt zij
om een beoordeling: in de echte praktijk.
Om al deze toetsen te beoordelen op kwaliteit,
heeft het Expertisecentrum Toetsing
& Assessment heel wat kennis nodig. Deze
kennis vergaren en vertalen in draaiboeken
en adviezen, is dan ook de uitdaging voor
het centrum.
Physician Assistant -
Klinisch Verloskundigen
Op 6 juli 2007 presenteerde de masteropleiding
met trots de eerste vijf afgestudeerde
Physician Assistant - Klinisch
Verloskundigen. De diploma-uitreiking werd
gekoppeld aan een minisymposium. Tijdens
het goed bezochte symposium ‘Nieuwe
masters bevallen goed’, werd door de
sprekers ingegaan op verschillende facetten
van de verloskundige zorg in ziekenhuizen.
Voor de leermeesters van de studenten,
collega’s, opleiders, familieleden van de
studenten, managers uit de sector was het
een boeiende middag. De vijf afgestudeerden
stonden deze dag goed in de spotlights.
Zij hadden dan ook als eersten de 2,5 jaar
durende masteropleiding afgerond.
Deze opleiding is tot stand gekomen in
samenwerking met het Erasmus MC en
de Stichting Rotterdamse Opleiding tot
Verloskundige.
Het beroep van Physician Assistant is nieuw
in Nederland. De Physician Assistant biedt
de arts ondersteuning door zelfstandig
medische taken te verrichten, zoals het
stellen van diagnoses en het verrichten van
behandelingen en onderzoek.

Kenniskringen
Kenniskring eerstelijns gezondheidszorg
De eerstelijnszorg in Nederland en ook in
Rotterdam is in beweging. Door de introductie
van de nieuwe zorgverzekeringswet,
door de veranderingen in de regelgeving,
door de introductie van concurrentie in de
zorg tussen zorgverzekeraars én tussen
zorgaanbieders zal er veel veranderen in de
organisatie van de zorg. Er zal meer nadruk
komen liggen op het afsluiten van contrac-
ten tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars
op specifieke resultaatgebieden,
zonder dat die inzet een inbreuk mag zijn op
algemene brede kwalitatief hoogwaardige
zorgverlening. De traditionele grenzen
tussen de eerste en tweede lijn zullen vervagen,
en er zal een groter accent komen
liggen op ondernemerschap in de eerste lijn.
De patiënt wil het liefst een laagdrempelige
voorziening, dicht in de buurt, met een
vertrouwde eigen hulpverlener, met daarnaast
alle voorzieningen die noodzakelijk
zijn voor de specialistische zorg. In de grote
stad, met een grote concentratie van voorzieningen,
is die combinatie goed haalbaar.
Er is dan geen sprake meer van lijnen in
de ouderwetse zin van het woord, maar de
specialistische zorg en de generalistisch
zorg komen steeds dichter bij elkaar, en
lopen in elkaar over.
Voor de aan het lectoraat verbonden
kenniskring Eerstelijnszorg is dit de opgave:
het volgen van de ontwikkelingen in de zorg
in de eerste lijn, een bijdrage leveren aan
de innovaties, en het vaststellen van de
gevolgen voor de patiënt. Op deze manier
weet de hogeschool over welke bandbreedte
haar studenten ooit aan het werk zullen
gaan. Dat kan richtinggevend zijn voor de
innovaties in het onderwijs, maar ook voor
een onderzoeksprogramma vanuit de Hogeschool
Rotterdam. Het accent ligt daarbij
op het stimuleren van beleidscycli en het
bevorderen van het gebruik van informatie-
en communicatietechnologie in de eerste
lijn. Een belangrijke vinger aan de pols zal
zijn de kwaliteit van de zorg te blijven
toetsen, met name vanuit het perspectief
van de patiënt.
038 Jaarverslag 2007
Kenniskring Arbeid en Gezondheid
Arbeid en gezondheid hebben wederzijds
een grote samenhang. Gezondheidsklachten
bij werkenden hebben tot gevolg dat men
te maken krijgt met de interactie tussen
gezondheidszorg en sociale zekerheid.
Beperkingen door gezondheidsproblemen
kunnen aanleiding zijn voor ziekteverzuim.
Aan de andere kant kunnen zowel belasting
in arbeid of juist het ontbreken van arbeid de
gezondheid positief en negatief beïnvloeden.
Het lectoraat richt zich met name op het
proces van werkhervatting en reïntegratie
en de rol daarin van de reguliere (curatieve)
zorg en van arbocuratieve samenwerking.
Ook komt de (re)integratie van mensen met
een beperking of handicap of van chronisch
zieken aan bod. De kenniskring ziet het als
haar taak om recente en nieuwe inzichten
te vertalen naar aanbevelingen voor de
praktijk. Zij streeft naar werkplaatslocaties
waarin deze inzichten in een praktische
setting kunnen worden toegepast.
Een groot ontwikkel- en onderzoekproject
van het lectoraat richt zich op de arbeidsintegratie
van jongeren met een chronische
beperking in samenwerking met de revali-
datiezorg, jobcoach-organisaties en het
UWV. Dit project wordt financieel onder-
steund door diverse fondsen in de
revalidatiesector en het UWV. Met subsidie
van het HBO-Mobiliteitsfonds wordt dit
project uitgebouwd tot een promotietraject,
met onder meer een systematische
literatuurstudie en begeleidend epidemiologisch
onderzoek. Via mkb-vouchers kon
een ontwikkelproject gericht op een
interventie bij werkende dertigers (‘dertigers
dilemma’) om met loopbaan- en keuzestress
om te gaan, worden uitgevoerd. Via diverse
interne en externe scholingsprojecten
vergroot het lectoraat de kennis van studenten,
docenten, en externe doelgroepen.
Daarnaast krijgen vele projecten vorm,
waarbij studenten met een echt probleem
uit de grootstedelijke samenleving aan de
slag gaan door middel van een advies- of
onderzoeksvraag.
Kenniskring Transities in Zorg
Het doel van het lectoraat is het verzamelen,
ontwikkelen, toepassen en overdragen van
kennis en expertise op het terrein van
transities in ziekte en zorg. Transities zijn
overgangsperiodes die het leven tijdelijk
ontwrichten en om aanpassing vragen.
Een chronische aandoening vraagt om
continue aanpassing van de patiënt en zijn
omgeving. Patiënten zijn niet gebaat bij een
versnipperde zorgverlening, maar hebben
juist behoefte aan op elkaar afgestemde,
multidisciplinaire zorg. Door overgangen
tussen zorgniveaus zo vloeiend mogelijk te
maken en zorgarrangementen beter te laten
aansluiten op wensen en behoeften kunnen
zorgverleners de adaptatie van patiënt en
zijn familie optimaal laten ver-lopen, zodat
bijvoorbeeld jongeren met chronische
aandoeningen de transitie naar het volwas-
sen worden en naar de volwassenenzorg
succesvol maken en chronisch zieken de
integrale, continue zorg krijgen die zij nodig
hebben.
Binnen het programma Jeugd onderzoekt
het lectoraat preferenties en competenties
van jongeren met chronische aandoeningen
op het gebied van zorg en participatie. Het
lectoraat beschrijft, analyseert en ver-
spreidt best practices rondom de transitie
naar de volwassenenzorg. Er loopt onder
meer onderzoek naar het opgroeien met
chronische aandoeningen in de transitie
naar de volwassenheid, preferenties en
competenties van jongeren met chronische
aandoeningen (Op Eigen Benen), het
optimaliseren van participatie van jeugd
met beperkingen (Transitie in Actie) en
verbetering onderwijs- en arbeidsparticipatie
(project TRAJECT), seksualiteit en
relaties, vrije tijd. Tevens loopt onderzoek
naar het verbeteren van zorgverlening in de
adolescentiefase, zoals het bevorderen van
therapietrouw van jongeren met chronische
aandoeningen. Gewerkt wordt aan de
ontwikkeling van een virtuele ontmoetingsplek
op de website: www.opeigenbenen.NU.
Naast onderzoek worden er nieuwe
producten ontwikkeld: transitieprotocollen
voor de verbetering van de overgang
van kinder- naar volwassenenziekenhuis,
interventies voor de verbetering van

therapietrouw bij jongeren in de zorgpraktijk,
e-learning modules voor de voorbereiding
van jongeren op transitie. Binnen het pro-
gramma Ketenzorg is de aandacht gericht
op het onderzoeken van ervaringen met
trajectbegeleiding, trajectverpleging, transferafdelingen
en andere vormen van nazorg
in de regio Rotterdam met als doel het
ontwikkelen en implementeren van nieuwe
transmurale zorgprogramma’s. Ook logistiek
en zorgvernieuwing in diverse zorgketens
(b.v. diabetes) wordt bestudeerd.
Participerende opleidingen binnen de hogeschool
zijn onder andere verpleegkunde,
de paramedische opleidingen, SPH en
maatschappelijk werk, maar ook de masteropleidingen
Advanced Nursing Practice en
Klinische Verloskunde. Het lectoraat werkt
intensief samen met afdelingen van Erasmus
MC op alle locaties, in het bijzonder met
Erasmus MC–Sophia. Daarnaast zijn er
projecten met de GGD, algemene ziekenhuizen
in de regio, Thuiszorg Rotterdam en
het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam.
Samen met Transitieonderzoek Zuid West
Nederland ontwikkelt het lectoraat een
landelijk netwerk voor transitie bij jeugd met
beperkingen (TransNet). Het lectoraat voert
extern gefinancierde onderzoeksopdrachten
uit voor ZonMw, SKN, Stichting Nuts Ohra en
onderhoudt banden met andere kennisinstellingen
zoals Erasmus MC–iBMG, Verplegi
ngswetenschappen, LEVV en TNO-PG.
039 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool

3
Organisatie, Middelen, Mensen
– hoe maken we het waar?
3.1
Een financieel gezonde hogeschool
3.1.1
Inleiding
Financieel heeft de Hogeschool Rotterdam wederom
een positief resultaat behaald. Over 2007
kwam het resultaat uit op 1,3 miljoen euro.
Dit resultaat is behaald in een jaar waarin het
lastig is gebleken alle vacatures te vervullen. Bijna
alle organisatieonderdelen hadden in meer of
mindere mate last van het niet geheel invullen van
de vacatureruimte. Door de groei van het aantal
studenten in de afgelopen jaren zijn de baten toegenomen.
De groei van het aantal personeelsleden
houdt weliswaar bij benadering gelijke tred met
de ontwikkeling van de baten maar de vacatureruimte
die ook in eerdere jaren aanwezig was is
nog niet ingevuld. In 2007 zijn extra instrumenten
ingezet om nieuw personeel te werven. Zo is er
een wervingsapplicatie in gebruik genomen en is
een wervingsspecialist aangesteld. Daarnaast is de
ondersteuning van de werving- en selectiefunctie
bij P&O versterkt.
De gezonde financiële positie van de hogeschool
is verder versterkt. De interne middelenverdeling
biedt voldoende armslag om de benodigde ontwikkelingen
financieel te ondersteunen. In 2007 is
de solvabiliteit verlaagd omdat het balanstotaal
meer toenam dan het Eigen Vermogen. Dit werd
veroorzaakt doordat de Voorzieningen en vooral
de Schulden toenamen. Alle voorzienbare verplichtingen
zijn in de jaarrekening verwerkt.
De instroom van nieuwe studenten kende in tegenstelling
tot voorgaande jaren geen groei. In 2007
zijn 7.771 nieuwe studenten ingeschreven tegen
8.151 in 2006. Het totaal aantal ingeschreven en
bekostigde studenten groeide wel namelijk van
25.219 in 2006 tot 26.545 in 2007 inclusief de
studenten van buiten de EER. Vanaf 2009 worden
deze niet-EER studenten op een andere wijze
bekostigd. De groei van het totale aantal studenten
bedraagt 5,3%. Het totale aantal bekostigde
hbo studenten steeg met 2,8%, het marktaandeel
steeg tot 7,2%.
Het geschil in het zogenaamde Schutte-dossier
040 Jaarverslag 2007
is in 2007 afgewikkeld; de hogeschool is in het
ongelijk gesteld. Inzake de ESF-claim van Arbeidsvoorzieningen
en de BTW claim inzake detacheringen
zijn geen ontwikkelingen te melden die een
financieel gevolg hebben gehad.
3.1.2
Geconsolideerde exploitatie
De baten zijn 21,9 miljoen euro hoger dan in 2006.
Deze stijging is de resultante van een aantal
factoren. De Rijksbijdragen stegen met 17,1 miljoen
euro. Van deze toename wordt 1/3 e verklaard door
hogere vergoeding door het ministerie. De groei
van de studentaantallen verklaart de overige
groei. De opbrengsten uit collegegelden namen toe
met 2,8 miljoen euro door een hogere prijs, maar
vooral door een toename van het aantal studenten.
De contractactiviteiten zijn verantwoordelijk voor
de stijging van de opbrengst werk voor derden,
plus 0,5 miljoen euro. De overige opbrengsten en
de diverse baten tenslotte namen tezamen toe met
1,5 miljoen euro. Hierin is ondermeer de verkoopopbrengst
van het pand Overblaak verwerkt.
De lasten zijn met 23,6 miljoen euro toegenomen
ten opzichte van 2006.
De totale personele lasten namen met 21,3 miljoen
euro toe. Deze stijging is als volgt te verklaren.
De primaire personele lasten zijn met 13,3 miljoen
euro toegenomen. De lasten voor personeel niet in
loondienst zijn met 4,3 miljoen euro toegenomen.
Deze twee ontwikkelingen zijn het gevolg van de
stijgende inkomsten ten gevolge van de stijgende
studentaantallen. De overige personele lasten
namen met 1,7 miljoen euro toe doordat er in 2007
vooral meer is uitgegeven aan scholing, werving en
vertrekregelingen. De dotaties aan de voorzieningen
zijn 1,9 miljoen euro hoger hetgeen is veroorzaakt
door de vorming van de nieuwe voorziening
voor sop-regelingen die nu geheel zijn voorzien.
De overige instellingslasten zijn toegenomen met
2,3 miljoen euro.
De huisvestingslasten zijn gestegen met 1,4 miljoen
euro. Deze extra last is veroorzaakt door de extra
verbouwingskosten ten gevolge van de reorganisatie
en de kosten voor het nieuwe pand aan de
Wijnhaven.
De beheerslasten namen toe met 3,5 miljoen euro.

De belangrijkste verschillen zijn extra uitgaven
voor wervingskosten studenten, studentvoorzieningen,
advieskosten, drukwerk en representatiekosten.
De overige lasten nemen met 0,3 miljoen euro af.
Deze daling komt door lagere kosten voor uitbesteed
onderwijs.
De afschrijvingslasten zijn 2,3 miljoen euro lager.
Dit betreft voornamelijk een extra afschrijving op
het nieuwe pand aan de Wijnhaven in 2006.
Het saldo van de financiële baten en lasten bleef
nagenoeg onveranderd.
De financieringsstructuur is in 2007 niet aangepast.
Wel is een nieuwe renteafspraak gemaakt
voor een deel van de portefeuille. Dit betrof 6,3
miljoen euro, dit deel is verlengd voor 10 jaar tegen
4,4%.
3.1.3
Geconsolideerde balans
Het balanstotaal is toegenomen met 7,9 miljoen
euro tot 151,7 miljoen euro.
De vaste activa zijn toegenomen met 8,0 miljoen
euro. Deze toename wordt verklaard door de investeringen,
renovatie en inrichting van de gebouwen
Wijnhaven en Pieter de Hoochweg. De omvang
van de afschrijvingen was nagenoeg gelijk aan de
omvang van de reguliere investeringen.
041 Hogeschool Rotterdam
De vorderingen zijn toegenomen met 1,2 miljoen
euro. De vordering collegegeld stijgt vanwege de
groei van de totale opbrengst collegegelden. De
handelsdebiteuren laten een daling zien en de overige
vorderingen nemen toe omdat de vordering
rente en de vooruitbetaalde kosten toenemen.
De liquide middelen namen met 1,2 miljoen euro af
tot 18,1 miljoen euro. Deze afname wordt verklaard
door enerzijds het resultaat en de hoger opgenomen
schulden en anderzijds de extra gedane
investeringen.
Over de passiva zijde van de balans zijn de volgende
opmerkingen te maken.
Het Eigen Vermogen neemt toe met het resultaat
tot 44,6 miljoen euro.
De Voorzieningen stijgen vanwege de nieuwe
voorziening voor de kosten van de sop-regelingen
en doordat de overige voorzieningen allen iets
toenemen. Dit laatste is te verklaren door de groei
van de gehele organisatie.
De Schulden op lange termijn nemen af met de
gedane reguliere aflossingen, 1,2 miljoen euro tot
29,8 miljoen euro.
De Schulden op korte termijn tenslotte nemen toe
vanwege de groei van de organisatie. Met name
de post vooruit ontvangen rijksbijdragen, Beroepskolom
en Lectoraten, en de vooruit ontvangen
collegegelden veroorzaken de toename.
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

Geconsolideerde balans per 31 december 2007
ACTIVA 2007 2006
(X € 1.000)
VASTE ACTIVA
MATERIËLE VASTE ACTIVA 112.048 104.055
VLOTTENDE ACTIVA
VOORRADEN 252 352
VORDERINGEN 21.298 20.060
21.550 20.412
LIQUIDE MIDDELEN 18.075 19.292
TOTAAL ACTIVA 151.673 143.759
PASSIVA 2007 2006
(X € 1.000)
EIGEN VERMOGEN 44.644 43.354
VOORZIENINGEN 6.276 3.824
SCHULDEN OP LANGE TERMIJN 29.763 31.006
SCHULDEN OP KORTE TERMIJN 70.990 65.575
TOTAAL PASSIVA 151.673 143.759
Accountantsverklaring
Opdracht
Wij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag
opgenomen geconsolideerde balans per
31 december 2007 en de geconsolideerde exploitatierekening
over 2007 van de Stichting Hogeschool
Rotterdam te Rotterdam op de juiste wijze is
ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening
2007 van de Stichting Hogeschool Rotterdam.
Bij die jaarrekening hebben wij op 19 mei
2008 een goedkeurende accountantsverklaring
verstrekt. Het College van Bestuur van de stichting
is verantwoordelijk voor het opstellen van de in dit
jaarverslag opgenomen geconsolideerde balans
per 31 december 2007 en de geconsolideerde
exploitatierekening over 2007 in overeenstemming
042 Jaarverslag 2007
met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening
2007 van Stichting Hogeschool Rotterdam.
Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring
inzake de in dit jaarverslag opgenomen
geconsolideerde balans per 31 december 2007 en
de geconsolideerde exploitatierekening over 2007
te verstrekken.
Werkzaamheden
Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming
met Nederlands recht. Dienovereenkomstig
dienen wij onze controle zodanig te plannen en
uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid
wordt verkregen dat de in dit jaarverslag opgenomen
geconsolideerde balans per 31 december
2007 en de geconsolideerde exploitatierekening
over 2007 op de juiste wijze is ontleend aan de
jaarrekening.

Geconsolideerde exploitatierekening 2007
BATEN REALISATIE 2007 BEGROTING 2007 REALISATIE 2006
(X € 1.000)
RIJKSBIJDRAGEN 119.602 119.937 102.491
COLLEGEGELDEN 37.335 36.587 34.520
OPBRENGST WERK VOOR DERDEN 11.356 11.758 10.902
OVERIGE OPBRENGSTEN 5.040 3.659 4.046
DIVERSE BATEN 2.053 2.058 1.531
TOTAAL 175.386 173.999 153.490
LASTEN REALISATIE 2007 BEGROTING 2007 REALISATIE 2006
(X € 1.000)
PERSONELE LASTEN 123.136 122.436 101.873
OVERIGE INSTELLINGSLASTEN
HUISVESTINGSLASTEN 12.306 10.869 10.867
BEHEERSLASTEN 21.197 21.144 17.737
OVERIGE LASTEN 3.589 3.853 3.891
AFSCHRIJVINGEN 12.451 13.037 14.737
043 Hogeschool Rotterdam
49.543 48.903 47.232
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 1.416 821 1.421
EXPLOITATIERESULTAAT 1.291 1.839 2.964
TOTAAL 175.386 173.999 153.490
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen
controle-informatie voldoende en geschikt is als
basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel is de in dit jaarverslag opgenomen
geconsolideerde balans per 31 december
2007 en de geconsolideerde exploitatierekening
over 2007 in alle van materieel belang zijnde
aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening.
Toelichting
Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht
dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming
omtrent de financiële positie en de resultaten
van de stichting en voor een toereikend inzicht in
de reikwijdte van onze controle de in dit jaarver-
slag opgenomen geconsolideerde balans per
31 december 2007 en de geconsolideerde exploitatierekening
over 2007 dient te worden gelezen in
samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan
deze is ontleend, alsmede met de door ons
daarbij op 19 mei 2008 verstrekte goedkeurende
accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen
afbreuk aan ons oordeel.
Rotterdam, 19 mei 2008
Ernst & Young Accountants
namens deze
w.g. Drs. W.R.L. Koolhof RA
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

044 Jaarverslag 2007

045 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Bedrijfskundige Informatica
¬ Communication and Multimedia Design
¬ Grafi mediatechnologie
¬ Technische Informatica
¬ Informatica
Directie
¬ A. (Aad) van der Wel
¬ E.M. (Elsemiek) Heins *
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2017 2195 2321 1547 1493
¬ aantal afgestudeerde studenten
365 363 239 195 168
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
22 108 2 132
¬ aantal FTE
17,75 77,40 0,30 95,45
instituut voor
communicatie, media &
informatietechnologie

Missie
Het Instituut voor Communicatie, Media
en Informatietechnologie biedt kwalitatief
hoogwaardige en samenhangende
onderwijscurricula aan op het gebied van
communicatie, media en informatica. Het
instituut levert professionals af die een
bijdrage leveren aan de ontwikkelingen
binnen het werkveld van de digitale
creatieve industrie en de informatie- en
communicatietechnologie. De opleidingen
worden daarbij voortdurend gevoed
door actuele ontwikkelingen in de
(internationale) beroepspraktijk en door
nieuwe kennis, inzichten en methoden
vanuit de kenniskring Human Centered ICT.
Het instituut wil daartoe ingebed zijn in een
netwerk van samenwerkingsrelaties met
ict- en media-gerelateerde ondernemingen
en organisaties, evenals met instellingen
die met ict en media werken.
2007 is een turbulent jaar geweest voor
het instituut: alle opleidingen zijn naar
andere locaties verhuisd, de opleiding
CMD is geaccrediteerd en er heeft een
directiewisseling plaatsgevonden. In 2007
is zowel voor de informaticaopleidingen als
voor de mediaopleidingen een strategisch
plan opgesteld en is gestart met de uitwerking
ervan, bij de Informaticaopleidingen
gebeurt dit in de vorm van het
PRONTO -project.
Onderwijs
In 2007 zijn de drie ict- en de twee mediaopleidingen
in één instituut ondergebracht.
Deze samenvoeging heeft ertoe geleid dat
eind 2007 gekeken is naar de onderwerpen
die voor de ict- en de mediaopleidingen
gemeenschappelijk ontwikkeld zullen
worden.
Inhoudelijk beslaan de opleidingen het
hele terrein van de wat zachte sector van
communicatie aan de ene kant tot aan de
harde ict-sector aan de andere kant van het
spectrum. Daartussen zijn veel raakvlakken
tussen de zes opleidingen aan te wijzen.
Het Instituut streeft ernaar om op een
tweetal gebieden de studenten een nieuw
aanbod te leveren:
046 Jaarverslag 2007
¬ meer competentiegericht onderwijs als
gevolg waarvan het onderwijs een meer
samenhangend geheel zal vormen maar
ook uitdagender van inhoud zal worden,
en daarnaast
¬ uitbreiding van gehele assortiment
waardoor studenten uit een ruimer
aanbod van projecten, modulen, etc.
kunnen kiezen en zich breder kunnen
ontwikkelen.
Het instituut wil met deze speerpunten
een fl exibeler aanbod neerzetten met als
doel de studenten meer vrijheid te geven
in het tempo en de keuze binnen hun eigen
opleiding.
Verder zullen gemeenschappelijke
onderdelen, zoals studieloopbaanbegel
eiding, algemene beroepsvaardigheden
en leerwerkbedrijf voor het gehele
instituut ontwikkeld worden, zodat de zes
opleidingen zich meer in dezelfde richting
ontwikkelen. De overstap van studenten
van de ene studie naar een andere studie
binnen het instituut moet soepel kunnen
verlopen. Het rendement wordt daarmee
verbeterd.
Best practice(s)
Media-opleidingen:
het project Habitat Amor (mei 2007)
Voor de drie media-opleidingen is binnen de
gezamenlijke module Media en Creativiteit
in mei 2007 een hele week uitgetrokken
waarbij alle eerste- en tweedejaars van de
drie opleidingen werkten aan het project
‘Habitat amor’ (Habitat: een leefgebied,
Amor: vol liefde.) Hoe ziet het leefgebied
van de student er precies uit? Heeft hij een
plek die hem bijzonder dierbaar is? Welke
mensen heeft hij om zich heen verzameld
in zijn habitat? Driehonderdvijftig eerste-
en tweedejaars studenten volgden een
minisymposium en werkten vervolgens
gedurende drie dagen in studio’s van
ontwerpers, vormgevers en kunstenaars
aan het maken van een concreet product.
De opdracht dit jaar was hoe de student
ruimtelijk regisseur wordt van zijn
omgeving en een plek kan creëren waar hij
zich prettig voelt.
Aan het project werkten veertig bedrijven
mee. Het was vooral de bedoeling dat
studenten hun opdracht in de stad
uitvoerden. Aan het eind van de week is het
beste team uitgekozen en is hen een prijs
toegekend. Dit was het tweede jaar dat we
dit project uitvoerden en wederom was het
een succes.
ICT-opleidingen: testmanagement
Testmanagement is de meest gevraagde
expertise in de ict. Bij de Informaticaopleidingen
is de module software testen
in een tweede ontwikkelfase gekomen.
De vakmatige leerdoelen van deze
module zijn gerelateerd aan ‘Certifi ed
Tester Foundation Level Syllabus’ van
ISTQB (International Software Testing
Qualifi cations Board). Dit maakt de vakinhoudelijke
eindtermen zowel voor de
nationale als de internationale werkgevers
en opleidingsinstituten herkenbaar. De
vakdocenten van de Hogeschool Rotterdam
hebben deze module bij de afdeling R&D
van het bedrijf Qualityhouse ontwikkeld.
Met deze ontwikkeling is het mogelijk
geworden dat studenten, docenten en
specialisten uit het bedrijfsleven samen
onderzoek doen, producten ontwikkelen
en deze dan transformeren naar
onderwijsmateriaal. Ook wordt op deze
wijze heel concreet het belang van de
student en de behoefte op de arbeidsmarkt
op elkaar afgestemd.
De hieraan gerelateerde minor Test
Engineering is ontwikkeld als een
marktgerichte leer- en carrièrelijn en
ingevoerd in het curriculum van de
studierichting informatica. Dit succes
werd mede mogelijk gemaakt door
een structurele samenwerking met
de bedrijven Collis, Rala, Sogeti en
Valori. Deze bedrijven fungeren als
kennissponsors van het voormalig RIVIO
bij het ontwikkelen, invoeren, verzorgen
en vernieuwen van de genoemde leer-
en carrièrelijn. Deze leer- en carrièrelijn
bestaat uit één dag beroepsoriëntatie
voor eerstejaarsstudenten, een zesdaagse
training gestructureerd testen voor
tweedejaarsstudenten en een duale

carrièrelijn Test Engineering voor derde- en
vierdejaarsstudenten. De beroepsoriëntatie
en de zesdaagse training zijn verplicht
voor alle informaticastudenten. De duale
carrièrelijn Test Engineering is een vrije
keuze. Stage of afstudeerprojecten zijn
opties voor de studenten om zich te
verdiepen in testen.
Ontwikkeling kennisinstituut
Binnen Rotterdam en omgeving wil het
Instituut voor Communicatie, Media en
Informatietechnologie hét kennisinstituut
op media- en ict-gebied worden.
Het instituut wil een naar buiten gerichte
blik hebben en zet dan ook de deuren
wijd open voor het werkveld. De relaties
met het werkveld zijn bij alle opleidingen
uitstekend. Op alle niveaus en binnen
alle vier jaren wordt het werkveld op vele
manieren bij het onderwijs betrokken.
Een belangrijke bijdrage vervult daarbij
het Bureau Externe Betrekkingen dat de
relaties aangaat en onderhoudt met vele
bedrijven en organisaties op het terrein van
het instituut. Internationalisering speelt
daarbij een steeds belangrijker rol. Media
en ict zijn twee onderwerpen die zich op
internationaal vlak afspelen. Het instituut
stimuleert zijn studenten dan ook om hun
stages in het buitenland te volgen.
Maar ook op een meer lokaler terrein
willen we onze goede relaties en samenwerkingsverbanden
optimaal benutten. Het
instituut bevindt zich in een gebied waar
veel ict- en mediabedrijven gevestigd zijn
wat onze blik naar buiten toe ondersteunt
en versterkt. Zo is ook in 2007 de “Dag van
het ICT-beroep” weer een succes geworden.
Twintig vooraanstaande ict-bedrijven
hebben in workshops en presentaties aan
studenten en docenten kenbaar gemaakt
welke trends in de ict nu en in de komende
jaren een belangrijke rol spelen. Op deze
wijze kunnen de informaticaopleidingen
hun onderwijs maximaal afstemmen op
hetgeen er in het beroepenveld speelt.
In het kader van seminars zijn de volgende
activiteiten ondernomen:
In april heeft het instituut op het NIOC
met een presentatie over gridcomputing
047 Hogeschool Rotterdam
een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling
van deze techniek voor een breed
publiek. Ook zijn er in 2007 weer diverse
boebot- en robotwedstrijden gehouden in
samenwerking met het mbo. Daarnaast
is vermeldenswaardig dat een team
van het instituut de 5e plaats heeft
gehaald in een robotchallenge met 10
andere universiteiten en hogescholen.
In november 2007 heeft een seminar
Serious Gaming plaatsgevonden met
de TU Delft, ICIS/DECISlab en het
Instiuut voor Communicatie, Media en
Informatietechnologie. Dit seminar is
het startpunt geweest voor een serie
activiteiten op dit terrein, waarbij de
samenwerking tussen media en informatica
nadrukkelijk aan de orde was.
Verder is het lectoraat Human Centered
ICT een belangrijke factor om het
Instituut voor Communicatie, Media en
Informatietechnologie als kennisinstituut
op de kaart te zetten.
Kenniskringen
Bij Human Centered ICT staan maatschappelijke
vraagstukken centraal zoals de
ontwikkeling van een creatieve economie,
het realiseren van betaalbare zorg van
hoge kwaliteit en ‘independent living’, en
het realiseren van duurzame oplossingen
en van veiligheid, het bevorderen van
participatie in de samenleving.
Met andere woorden, HC ICT is er voor
mens en samenleving. Ict en nieuwe
media maken allerlei zaken gemakkelijker,
prettiger, efficiënter en effectiever, en
dragen bij aan de kwaliteit van leven,
zowel op het werk als in de persoonlijke
levenssfeer. De mens centraal stellen in het
ontwerpen en ontwikkelen van ict en
nieuwe media lijkt vanzelfsprekend, maar in
de praktijk blijkt nog vaak dat ontwikkelde
ict-programma’s of -apparatuur niet aan-
sluiten bij wensen en behoeften; bijvoorbeeld
omdat ze te moeilijk in het gebruik
zijn, of gewoonweg niet functioneel zijn.
Het kenniscentrum Human Centered ICT
heeft als doel om kennis en kunde over
mensgericht ontwerpen te verzamelen,
uit te werken, en te verspreiden, en zo
Een rotterdamse hogeschool
een antwoord te geven hoe je ict en
nieuwe media ontwerpt dat aansluit bij
alledaagse wensen en behoeften. Het
geeft via onderzoek met docenten uit
de bijbehorende kenniskring concreet
invuling aan de uitwerking en toepassing
van het mensgericht denken en doen,
het adviseert opleidingsmanagers en
curriculumcommissies over inhoudelijke
vernieuwing van bestaande en nieuwe
bachelor- en masterprogramma’s, het
verzorgt scholingsbijeenkomsten ten
behoeve van de professionalisering
van de staf en het verbetert de externe
oriëntatie door gebruik te maken van
haar relatienetwerken binnen en buiten
de Hogeschool Rotterdam. Op deze
manier draagt het lectoraat bij aan de
maatschappelijke rol van de hogeschool als
kennispartners en aan de versterking van
de beroepspraktijk.

3.1.4
Solvabiliteit
Het balanstotaal is toegenomen tot 151,7 miljoen
euro. Omdat het Eigen Vermogen in verhouding
minder is toegenomen daalde de solvabiliteit van
30,2% in 2006 naar 29,4% per eind 2007.
3.1.5
Treasury
De hogeschool heeft een vastgesteld Treasurystatuut.
Het beleid is gericht op het optimaliseren van
de financieringsstructuur van de hogeschool en
het beperken van financiële risico’s.
De tijdelijk niet benodigde middelen zijn belegd in
risicomijdende deposito’s en spaarrekeningen.
Het renterisico is beheerst doordat voor de langlopende
leningen renteafspraken zijn gemaakt die
verschillende renteherzieningsmomenten kennen.
Om de twee á drie jaar dient voor ongeveer 20 tot
25% van de portefeuille de rente opnieuw te worden
onderhandeld. Ook is het mogelijk dat deel van
de portefeuille dan af te lossen. In 2007 is een deel
van een lening met een omvang van 6,3 miljoen
euro voor een periode van 10 jaar verlengd. Er is
nu sprake van een voldoende liquiditeitspositie.
3.1.6
Vooruitblik
In 2007 is het nieuwe Positionpaper van de Hogeschool
Rotterdam gepresenteerd. Hierin zijn de
volgende hoofddoelen voor de periode tot 2011
opgenomen.
De doelen die de hogeschool in die periode wil
realiseren zijn:
¬ Verbreden van de participatie;
¬ Bieden van goed onderwijs in de vorm van het
ROM;
¬ Kennisontwikkeling en
¬ Stimuleren van levenslang leren.
Op basis daarvan zijn onderstaande speerpunten
voor 2008 geformuleerd.
Onderwijs
Bij de ontwikkelingen in het onderwijs staan drie
aandachtpunten centraal:
¬ Versterken van het aanbod met nieuwe bacheloropleidingen
en nieuwe masteropleidingen die
elk inspelen op gebleken behoefte aan hoger
048 Jaarverslag 2007
opgeleiden in de omgeving. Ook de vernieuwing
van het assortiment aan minoren wordt
aangepakt, waarbij de nadruk wordt gelegd
op minoren waarin verdieping en verbreding
worden gecombineerd rond actuele maatschappelijke
vraagstukken.
¬ Intensief en attractief onderwijs bieden binnen
het Rotterdams Onderwijsmodel; op de
agenda staat een vergroting van de contacttijd,
intensivering van de begeleiding in het praktijkgestuurd
onderwijs, verbetering van de studieopdrachten
en van de kwaliteit en efficiency van
het toetsen. Het herontwerp van curricula en
studieonderdelen met dit doel is een opgave die
binnen de instituten wordt opgepakt.
¬ Verbetering van het studiesucces door intensivering
van het traject van studieloopbaancoaching,
inzet van peercoaches en een verbeterd
aanbod van ondersteunende programma’s.
Meer maatwerk door rekening te houden met
de diversiteit in de instroom. Verhoging van het
studierendement en vermindering van ongediplomeerde
uitval moet daarvan het gevolg zijn.
Kennisfunctie voor de omgeving
In het nieuwe positionpaper staat de rol van de hogeschool
als kennisinstelling van en voor de regio
centraal. Bij de vorming van instituten is onderzoek
en kennisontwikkeling in verbinding met het onderwijs
daarom hoog op de agenda geplaatst. De
lectoraten spelen een centrale rol bij het vormgeven
aan die onderzoeksfunctie en bij het verbinden
van kennisontwikkeling binnen de hogeschool met
de ontwikkeling van het werkveld. De beoogde
samenwerking krijgt ook vorm in een aantal grote
projecten tussen hogeschool en omgeving; het in
gebruik nemen van de Machinehal op het RDM-terrein
als huisvesting voor opleidingen (van Hogeschool
Rotterdam en ROC Albeda) én bedrijven
op het terrein van innovatieve maakindustrie is
daarvan een voorbeeld.
Ook door het aanbieden van contractactiviteiten
en diplomagerichte maatwerktrajecten op basis
van een onderzoek naar eerder verworven competenties
(EVC) levert de hogeschool een directe
bijdrage aan de kennisbasis in het werkveld.
Personeel en organisatie
Op het terrein van personeel en organisatie zijn

drie aandachtspunten in 2008 van belang:
¬ De nog steeds groeiende omvang van de hogeschool
en de toenemende uitstroom van personeel
door pensionering vraagt om een gerichte
inzet op werving in een krappe arbeidsmarkt en
om maatregelen om het personeel goed te binden:
de hogeschool als aantrekkelijk werkgever.
¬ De professionalisering van docenten en het
overig personeel blijft een belangrijk speerpunt
in het licht van de nieuwe eisen die door de
omgeving aan de hogeschool gesteld worden.
¬ De instituutsvorming, die per 1 september 2007
zijn beslag gekregen heeft, vraagt in 2008 nog
om een forse ontwikkelinspanning, vooral waar
het gaat om het realiseren van de ambitie om
tot een hoger niveau van professionaliteit in management
en bedrijfsprocessen te komen. Dat
geldt ook voor de ontwikkeling van het relatiemanagement
tussen instituten en werkveld.
Huisvesting
Huisvesting vraagt een langere planningshorizon.
Voor 2008 staat de realisatie en ingebruikname
van het RDM terrein gepland. Op het voormalige
RDM-terrein is de Hogeschool Rotterdam in samenwerking
met het Albeda College bezig met de voorbereidingen
om met financiële hulp van de lokale
en landelijke overheid de voormalige machinehal
tot een cluster voor innovatieve maakindustrie te
maken. De hal is interessant voor diverse technische
opleidingen. De intentie van beide onderwijsinstellingen
is om elk 4 miljoen euro te investeren,
daarnaast investeren de volgende instellingen ook
middelen in RDM, OCW 1 miljoen euro, Gemeente
Rotterdam 2 miljoen euro en het Havenbedrijf Rotterdam
1,5 miljoen euro.
Op de locatie Museumpark wil de hogeschool een
aantrekkelijk en laagdrempelig portaal maken
voor nieuwe doelgroepen. Hiertoe zal een uitbreiding
worden gerealiseerd aan de voorzijde van de
hoogbouw. Belangstellenden kunnen hier informatie
verkrijgen over het aanbod van de hogeschool.
Daarnaast zullen hier ruimtes zijn waar commercieel
onderwijsaanbod kan worden uitgevoerd.
049 Hogeschool Rotterdam
3.2
Betrokken en gezonde medewerkers
3.2.1
Ontwikkeling van de dienst P&O
In 2007 is veel geïnvesteerd in het opbouwen van
een dienst P&O die de Hogeschool Rotterdam kan
ondersteunen en adviseren bij de enorme groei
van het personeelsbestand (groei van plm. 600
medewerkers in 2007) in de uiteindelijke realisering
van de beoogde strategische doelen en kwaliteit
conform het Rotterdams Onderwijsmodel.
De Hogeschool Rotterdam is een organisatie die
bijzonder afhankelijk is van een kwantitatief en
kwalitatief goed personeelsbestand ingebed in
een goede organisatiestructuur met een adequate
verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden,
effectieve en efficiënte werkprocessen en
– last but not least – een professionele, dynamische
en resultaatgerichte organisatiecultuur.
Om dit proces goed te kunnen ondersteunen was
een grondige reorganisatie en uitbouw van de
dienst P&O noodzakelijk. Deze reorganisatie heeft
geleid tot
¬ meer capaciteit voor ondersteuning en advisering
van de P&O-adviseurs ten behoeve van het
management van instituten en diensten;
¬ uitbreiding van de dienstverlening van de dienst
P&O (arbo-specialisten, loopbaanadviseurs,
scholingsmakelaars, planning en control-medewerkers,
recruitmentspecialisten, beleidsmedewerker);
¬ uitbreiding van het aantal administratief/organisatorische
medewerkers bij de personeels- en
salarisadministratie en het informatiecentrum;
¬ het analyseren, verbeteren en beschrijven van
onze hoofdprocessen (in-, door- en uitstroom
van medewerkers, alsmede arbo en ontwikkeling
van medewerkers) en in Mavim brengen;
¬ investeringen in de professionalisering van de
medewerkers.
De P&O-adviseur staat centraal in de dienstverlening;
deze functionaris wordt bijgestaan – waar
nodig – door specialisten. Bovendien is de P&O-adviseur
voor de helft van de beschikbare tijd fysiek
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

aanwezig binnen de organisatie-eenheden waar
men aan is toegewezen.
Daarnaast is veel geïnvesteerd in het gebruik en de
aansluiting van de basissystemen voor personeelsinformatie
(p-view), salarisadministratie (caso) en
werving en selectie (people xs). Hiermee is een
brug geslagen ten behoeve van efficiënter en effectiever
werken, alsmede kwaliteitsverbetering
door foutenreductie in het digitaal verwerken van
gegevens.
In 2007 is digitaal solliciteren mogelijk geworden
met daarachterliggende workflow, hetgeen
dringend noodzakelijk is gezien het gemiddeld
aantal openstaande vacatures (plm. 75 – 100) .
Thans is het mogelijk de voortgang in het proces
van werving en selectie te volgen, kunnen sollicitanten
eenvoudig voor meerdere selectieprocedures
uitgenodigd worden – waar nuttig en gewenst
– en kan de nodige managementinformatie uit het
systeem gegenereerd worden.
3.2.2
Projecten van de dienst P&O
Evaluatie gesprekscyclus
In 2006 is binnen de Hogeschool Rotterdam een
nieuwe gesprekscyclus geïntroduceerd. In deze
methodiek worden er planmatig gesprekken gevoerd
tussen de manager en de medewerker over
het werk.
Zo worden er aan het begin van een jaar zogenaamde
planningsafspraken gemaakt over de resultaten
die een medewerker moet behalen in het
komende studiejaar en wordt een evaluatiegesprek
gevoerd om het werk van het lopende studiejaar te
bespreken.
In het najaar volgt dan een beoordelingsgesprek.
Bezwarencommissie
In het kader van de gesprekscyclus is eind 2007
een permanente bezwarencommissie beoordelingen
in het leven geroepen. Deze commissie wordt
tevens ingezet voor de bemensing van een bezwarencommissie
functie-ordening en een bezwarencommissie
reorganisatie.
050 Jaarverslag 2007
Evaluatie pilotproject trainees
In 2007 heeft er een evaluatie van het pilotproject
trainees plaatsgevonden. Hieruit bleek dat
in een eventueel vervolg van dit project er meer
(en langer) geïnvesteerd zal moeten worden in
de begeleiding van de trainees voordat zij actief
ingezet kunnen worden als docent. Dit project zal
pas in 2009 een vervolg krijgen in verband met de
ontwikkeling van de kaders voor leeftijdsbewust
personeelsbeleid, waarbinnen een dergelijk project
verder uitgewerkt kan worden.
Aanvang functie-ordening
Op dit moment zijn er binnen de ondersteunende
functies 224 functiebeschrijvingen, terwijl er voor
het onderwijsgevend personeel 3 functiebeschrijvingen
zijn. Het College van Bestuur heeft de wens
uitgesproken het huidige functiegebouw van de
organisatie sterk te vereenvoudigen om zodoende
meer evenwicht en transparantie te verkrijgen.
Eind 2007 is een aanpak ontwikkeld om te komen
tot een aanzienlijke vermindering van dit aantal
functies.
Professionalisering medewerkers
Het bestuurlijk project Professionalisering en
Implementatie (P&I) is voortgezet. Per 1 januari
2008 wordt P&I een vast onderdeel van P&O met
behoud van de doelstelling: adviseren, opzetten en
uitvoeren van professionaliseringstrajecten voor
het personeel. In 2007 heeft P&I trainingen en andere
professionaliseringsactiviteiten verzorgd voor
ongeveer 25% van de tijd die medewerkers aan
professionalisering kunnen besteden. Deze activiteiten
liggen vooral op het terrein van: effectiever
en efficiënter (samen) werken, timemanagement,
proces denken, studieloopbaancoaching, toetsing,
didactiek en onderzoeks- en informatievaardigheden.
Naast deze scholingsmogelijkheden maken medewerkers
ook gebruik van het loopbaanadviescentrum
(LAC). Doel van het LAC is om personeelsleden
te ondersteunen en te adviseren bij het
in kaart brengen van hun arbeidsvermogen, het
onderzoeken van hun ontwikkelingsmogelijkheden
en het maken van keuzes. Dit alles gebruik makend
van instrumenten als assessments, begeleiding en
coaching.

Arbo
De wijzigingen in de Arbowet (begin 2007) verplichten
werkgevers ertoe de arbozorg binnen de
organisatie nog zelfstandiger in te vullen. Daarnaast
is de Arbowet vereenvoudigd, wat betekent
dat een aantal regels uit de wet is geschrapt.
Iedere branche is sinds 2007 verplicht een eigen
arbocatalogus op te stellen met daarin de voor
de branche specifieke en geldende arbo-regels.
Wanneer de arbocatalogus van een branche door
de arbeidsinspectie is goedgekeurd, dan zullen alle
overige regels vanuit de Arbowet voor die branche
verdwijnen. Dan gelden voor die branche namelijk
alleen de opgestelde regels uit de Arbocatalogus.
In 2007 is via Zestor begonnen aan het opstellen
van de hbo-specifieke arbocatalogus. Deze
catalogus zal begin 2008 gereed zijn en gepubliceerd
worden. De Hogeschool Rotterdam heeft aan
het opstellen van deze arbocatalogus een actieve
bijdrage geleverd.
Tevens wordt er in dit kader continu gewerkt aan
het verbeteren van het geldende verzuimbeleid.
De Hogeschool Rotterdam vindt een goede reïntegratie
van zieke medewerkers belangrijk. Zorg
voor zieke medewerkers en ondersteuning bij hun
terugkeer in het werk zijn hiervan de concrete
activiteiten. Om de ondersteuning bij een goede
reïntegratie te verstevigen is een medewerker
reïntegratie aangesteld.
Als organisatie organiseert de Hogeschool Rotterdam
zelf zoveel mogelijk de arbozorg. In 2007
is een uitgebreid projectplan opgesteld om deze
verbeterpunten aan te pakken. Dit projectplan heet
het Project Gezond Werken. Via dit project wordt
vooral extra aandacht gegeven aan de werkdruk bij
de roosteraars, aan beeldschermwerk bij bedrijfsbureaus
en ict en aan algemene voorlichting aan
alle medewerkers en indirect studenten rondom
gezond werken.
Om de aandacht voor arbeidsomstandigheden
meer structuur te geven en om de projecten
rondom Gezond Werken uit te voeren, is een
medewerker arbeidsomstandigheden aangesteld.
In 2007 is verder de ongevallen-incidentenregistratie
procedure opgesteld en geïmplementeerd.
051 Hogeschool Rotterdam
Recruitment
De doelstelling voor recruitment is helder: optimaliseer
het proces, vervul de vacatures op redelijke
termijn en leg een basis voor een duurzaam
recruitmentbeleid.
Vanuit deze doelstelling heeft P&O voor recruitment
een aantal veranderingen doorgevoerd in
2007:
¬ Professionalisering van het specialisme recruitment
binnen de dienst P&O
¬ Implementatie van een elektronisch vacaturevolgsysteem.
¬ Vernieuwing van de arbeidscommunicatie en
wervingsacties
Een adviseur heeft zich toegelegd op de professionalisering
van het werving & selectieproces en
heeft dit in de vorm van een projectplan gestalte
gegeven.
Het vacaturevolgsysteem is een zeer waardevol
instrument gebleken. Sollicitanten worden snel
elektronisch doorgestuurd naar de beslissers, open
sollicitanten kunnen worden gekoppeld aan actuele
vacatures en afgewezen kandidaten worden met
regelmaat elders in procedure gebracht. Een bijkomend
voordeel is dat we inmiddels waardevolle
managementinformatie genereren uit het systeem.
In lijn met de nieuwe paraplucampagne zoals deze
vanuit de dienst Communicatie is vormgegeven,
heeft ook de arbeidsmarktcommunicatie een flinke
ontwikkeling doorgemaakt. Er is een duidelijke
verschuiving van printmedia naar online media. De
printadvertenties zijn eigentijds vormgegeven in
de huisstijl. Verder is de werving via de Jobboards
toegenomen.
Daarnaast is er een aantal wervingacties geweest
die veel aandacht en toestroom van sollicitanten
hebben opgeleverd. Bijvoorbeeld de actie met
hangmatten op de Rotterdamse Lijnbaan onder
het motto ‘Blijf Niet Hangen’, maar ook de carrièreavond
en andere evenementen op instituutsniveau.
Aanvang ontwikkeling goed werkgeverschap
In het positionpaper 2007-2011 zijn de koers, visie
en doelstellingen van de Hogeschool Rotterdam
uiteengezet. Door diverse externe ontwikkelingen,
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

052 Jaarverslag 2007

otterdam
business
school
053 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ International Business and Languages
¬ International Business and Management Studies
¬ Trade management gericht op Azië
¬ Master of Business Administration
¬ Master Consultancy & Entrepreneurship
¬ Master in Finance and Accounting
¬ Master in Logistics Management
Directie
¬ G.M. (Michel) Molier
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
1377 1482 1293 1168 1059
¬ aantal afgestudeerde studenten
120 165 220 199 203
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
40 78 0 118
¬ aantal FTE
22,43 58,17 0,00 80,60

Missie
De Rotterdam Business School wil door het
aanbieden van kwalitatief hoogwaardig
Business en Management onderwijs op
bachelor- en masterniveau Nederlandse
en buitenlandse studenten opleiden tot
competente medewerkers voor de
internationale Business en Management
beroepspraktijk. Onder competent moet
worden verstaan: de afgestudeerde
student beschikt enerzijds over voldoende
kennis en vaardigheden om een
internationale functie uit te kunnen
voeren en anderzijds over een houding en
een normbesef die het vanzelfsprekend
maken dat de afgestudeerde in de sociale
omgeving van het international business
gaat functioneren.
De Rotterdam Business School betrekt
bij haar activiteiten het internationale
bedrijfsleven, bij voorkeur opererend
vanuit de Rotterdamse regio. In een
wisselwerking wordt kennis en ervaring
tussen de Rotterdam Business School en
het bedrijfsleven over en weer gedeeld.
De Rotterdam Business School bouwt
haar internationale onderwijsaanbod
uit op een wijze die de internationale
positie van Rotterdam versterkt. Om deze
ambitie te realiseren streeft de interne
onderwijsorganisatie naar zowel verticale
synergie (studentmobiliteit) als horizontale
synergie (docentmobiliteit).
Onderwijs
Er is voor gekozen om drie ontwikkellijnen
verder uit te werken. Deze ontwikkellijnen
hangen in hoge mate met elkaar samen
en het welslagen van de strategische
ambities van de Rotterdam Business
School voor komende jaren is verbonden
aan voortgang op elk van deze lijnen.
Achterliggend speelt het probleem dat de
Rotterdam Business School op dit moment
het kleinste economische instituut is en zal
moeten groeien. Ook het rendement blijft
achter bij de wensen. Met het verwezen-
lijken van zijn ambities zal de Rotterdam
Business School in de toekomst een
054 Jaarverslag 2007
aantrekkelijker instituut zijn om aan te
studeren, met een duidelijker positionering
in de samenleving en een heldere verbinding
met het beroepenveld. Het instituut
is bovendien intern goed georganiseerd
en communiceert op eenduidige wijze met
zijn studenten.
Al deze zaken zijn goed te koppelen aan
hogeschoolbeleid: Outside In Inside Out (en
de in het kader hiervan opgerichte Bureaus
Externe Betrekkingen), het Rotterdams
Onderwijsmodel en het attractiever en
intensiever maken van onderwijs om de
instroom te vergroten en het rendement te
verhogen. De drie ontwikkellijnen zijn:
1. Internationalisering
2. Horizontale en verticale synergie
3. De instelling van een lectoraat
Deze ontwikkellijnen vloeien voort uit de
historie van het instituut, recente
ontwikkelingen in de omgeving en het
beleid van de Hogeschool Rotterdam. Ze
spelen ook in op de verwachte toekomstige
situatie waarin de Rotterdam Business
School zal opereren. Hieronder worden de
ontwikkellijnen in kort bestek toegelicht.
Internationalisering
Internationalisering is een speerpunt
van de hogeschool. De Rotterdam
Business School is bij uitstek een
instituut dat ervaring heeft met dit
onderwerp. De ambitie is dan ook om
binnen de hogeschool het instituut te
zijn dat gespecialiseerd is op dit terrein.
De Rotterdam Business School wil zijn
diensten ook aanwenden ten behoeve
van andere instituten en wil binnen het
domein van de economische instituten
het aanspreekpunt zijn op het gebied van
internationalisering. Vanuit het College van
Bestuur wordt deze positie onderkend.
Synergie
Deze ontwikkellijn hangt nauw samen
met de andere twee ontwikkellijnen en
is randvoorwaardelijk. Om de ambities
van komende jaren te verwezenlijken,
zal in de allereerste plaats intensiever
en effectiever samengewerkt moeten
gaan worden tussen de verschillende
opleidingen en de daaraan verbonden
teams. En dat is op zichzelf een
ambitie en ontwikkellijn. Daarnaast is
betere samenwerking met de andere
(economische) instituten noodzakelijk,
alsmede met het bedrijfsleven. De RBS
streeft zowel een sterke verbetering in
horizontale als verticale synergie na.
Lectoraat
In 2002 is een start gemaakt met de
versteviging van de onderzoeksfunctie van
het hbo door de instelling van lectoraten
en kenniskringen. De Hogeschool
Rotterdam zoekt aansluiting bij dit
overheidsbeleid. Het voornemen om niet
langer alleen onderwijsinstituut te zijn
maar primair kennisinstituut, moet in dit
licht gezien worden.
Best practice(s)
In de zomer van 2007 is begonnen met
het inrichten van een multimedialokaal ten
behoeve van het talenonderwijs van de
RBS op de Kralingse Zoom. Het lokaal werd
ingericht met een dertigtal computers en
inklapbare scheidingswandjes.
Met behulp van Sanako Study 1200 werd
een bestaand computerlokaal omgetoverd
tot een volwaardig talenlab en multimedia
klaslokaal.
Er kan zowel met geluid, beeld en
tekst worden gewerkt, individueel of in
groepsverband. De docent kan de klas in
real-time vanaf de computer volgen, het
werk van studenten bekijken, instructies
geven, informatie, geluid, video en
beeldscherm versturen, computers
overnemen en beheren.
Natuurlijk kan de student gebruik maken
van de digitale recorder, oefenen met
geluidsbestanden, gebruik maken van
bookmarks en bestanden opslaan voor de
docent.
Daarnaast stelt de sitelicentie van Media
Assistant Lite studenten in staat thuis en
op school te oefenen met taalmateriaal.
Studenten kunnen video’s bekijken en
audioclips beluisteren terwijl hun eigen
stem wordt opgenomen ter analyse en
vergelijking. Met een stemgrafiek kan de

student zelf de uitspraak en intonatie
controleren en perfectioneren. Dit zijn
slechts enkele voorbeelden van de enorme
mogelijkheden.
Al het materiaal, nodig voor het
talenonderwijs, werd gedigitaliseerd. Elke
docent kreeg ruimte voor het ontwikkelen
van nieuwe programma’s. Daarnaast
werd in het voorjaar van 2008 een
cursus webdesign verzorgd, zodat elke
talendocent zijn eigen website kon bouwen
voor zijn taalgebied.
In elk blok verzorgde een trainer van
Sanako een (na)scholing voor de
talendocenten waarin werd ingegaan op
problemen en de nodige tips en trucs
werden besproken.
Het overgaan van een talenlab (met
cassettebandjes) naar een hypermodern
multimedialokaal ging niet zonder slag of
stoot. De docent diende zijn weg te vinden
in de overvloed van mogelijkheden.
Trots op
De Rotterdam Business School is er
trost op dat zij in Nederland aan de top
staat met haar internationale business
programma’s en daarvoor studenten van
meer dan 40 nationaliteiten over de hele
wereld naar Rotterdam trekt.
055 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool

zoals een snelle groei van het aantal studenten,
een krappe arbeidsmarkt en de ontwikkeling van
de Hogeschool Rotterdam naar een kennisinstelling,
staan de organisatie nieuwe uitdagingen te
wachten die het personeelsbeleid de komende
periode direct raken. Om pro-actief in te spelen
op deze ontwikkelingen is een aanvang gemaakt
met het opzetten van het strategische P&O beleid
onder de paraplu van goed werkgeverschap.
Om goed werkgeverschap te bereiken zijn de
kernopgaven voor een integraal P&O beleid en
instrumentarium voor de komende vier jaar het
binden, werven en professionaliseren van personeel.
De Hogeschool Rotterdam wil de activiteiten
ten behoeve van deze kernopgaven op een
zodanige manier sturen dat zij zich nadrukkelijker
dan voorheen als goed werkgever profileert, voor
zittende én nieuwe medewerkers.
3.3 Facilitaire Dienst
Het beleid van de Facilitaire Dienst is in het verleden
vastgelegd in verschillende rapporten. Door de
komst van nieuwe medewerkers, ontwikkelingen
in het vakgebied en strategische ontwikkelingen
binnen de hogeschool is de behoefte ontstaan om
gezamenlijk te werken aan een Facilitaire Dienst
nieuwe stijl. Het rapport “Stepping Stones naar
Structuur” bevat aanzetten om te groeien naar een
verbeterde Facilitaire Dienst en dient als leidraad
bij het uitwerken van de verschillende onderdelen
de komende jaren. Bij het schrijven van dit plan is
rekening gehouden met het strategisch beleid van
de hogeschool zoals beschreven in het position paper
van mei 2007. Daarna is gekeken naar recente
strategische ontwikkelingen, waarvan het Rotterdams
Onderwijs Model en Outside In Inside Out de
meest markante zijn.
3.3.1
Huisvesting
De gemeente Rotterdam heeft de komende decennia
de ambitie om grote delen van de stad te
renoveren en om de stad impulsen te geven voor
wonen en werken. Voorbeelden zijn Zuidwijk, de
havens in de stad die hun functie gaan verliezen
056 Jaarverslag 2007
bij het realiseren van de Tweede Maasvlakte en het
Lloydkwartier.
Op Zuid (het voormalige RDM-terrein) zijn twee
onderwijsinstellingen (het Albeda College en de
Hogeschool Rotterdam) met de voorbereidingen
bezig om met financiële hulp van de lokale en landelijke
overheid een fabriekshal op het voormalige
RDM-terrein de functie van onderwijsleerbedrijf
te geven. De fabriekshal is interessant voor de
opleidingen van het Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde
en van het Instituut voor Engineering
en Applied Science, met name Industrieel Product
Ontwerpen (IPO) en Autotechniek.
De gemeente Rotterdam wil van het Lloydkwartier
een gebied maken van prettig wonen, maar ook
van bedrijvigheid op het gebied van mediatechnologie.
De Hogeschool Rotterdam heeft (met hulp
van de gemeente Rotterdam) de locatie Pieter de
Hoochweg geschikt gemaakt voor het huisvesten
van het onderwijscluster “Media aan de Maas” met
de bestaande opleidingen Grafimediatechnologie,
Communication & Multimedia Design (C&MD) en
een onderdeel van de opleiding Communicatie
(adviseur digitale media).
De hogeschool heeft een aantal jaren achtereen
een aanzienlijke stijging van de instroom van
studenten gekend. Met deze instroom is er druk
ontstaan op de huisvesting. Sommige gebouwen
worden als een ‘knellend jasje’ ervaren. Zo zijn
voor de opleidingen aan de Kralingse Zoom extra
ruimten gehuurd bij de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Ook heeft de Hogeschool Rotterdam het
pand Wijnhaven 107 gekocht om de groei van de
studentaantallen te kunnen opvangen.
Het Hogeschool Rotterdam huisvestingsplan en het
meerjaren onderhoudsplan zijn geactualiseerd en
vastgesteld tot 2016. In deze plannen wordt onderscheid
gemaakt in diverse categorieën van investeringen.
Tevens worden de geplande activiteiten op
diverse vlakken beschreven.
3.3.2
Inkoop
In 2007 hebben er diverse inkooptrajecten gelopen
binnen de facilitaire dienst. De belangrijkste

was die van de inventaris, die via een openbare
Europese aanbesteding is geschied. Tevens is er
een strategisch inkoopplan opgesteld waarin de
inkooptrajecten zijn opgenomen voor de komende
twee jaar.
3.3.3
Arbo, bedrijfshulpverlening en milieu
Van de werkplaatsen en laboratoria is een risicoinventarisatie
en -evaluatie uitgevoerd. In samenwerking
met de diverse instituten zijn plannen van
aanpak opgesteld en in uitvoering genomen. Van
alle hoofdlocaties is een risico-inventaris uitgevoerd
van het waterleidingnetwerk op het gebied
van legionella.
In 2007 is het aantal te leveren bedrijfshulpverleners
in het managementcontract van diverse
instituutsdirecties opgenomen. Dit aantal is berekend
op basis van het aantal aanwezige studenten
en medewerkers. Diverse basisopleidingen BHV
zijn georganiseerd, zodat de instituten in staat zijn
gesteld om aan het aantal bedrijfshulpverleners te
voldoen. Tevens zijn er diverse herhalingstrainingen
georganiseerd.
Het implementatietraject van het milieumanagementsysteem
loopt. Milieuwerkgroepen op de
verschillende hogeschoollocaties zijn opgericht en
werken puntsgewijs een plan van aanpak uit.
3.4 HR Services
Als uitvloeisel van de reorganisatie binnen de
hogeschool zijn de twee ondersteunende diensten
Service Centre ICT (SCICT) en Service Centre Onderwijs
en Studentzaken (SCOS) samengevoegd tot
het nieuwe organisatieonderdeel HR Services. Dit
heeft per 1 september 2007 zijn beslag gekregen.
HR Services bestrijkt vier servicegebieden:
¬ Ict beheer en exploitatie;
¬ Ict beleid, ontwikkeling en implementatie;
¬ Informatievoorziening en special services;
¬ Onderwijslogistiek.
Alle vier servicegebieden stellen voorzieningen
beschikbaar en ondersteunen de instituten in hun
057 Hogeschool Rotterdam
bedrijfs- en onderwijsprocessen.
Bij de terugblik over 2007 bundelen we de activiteiten
van de eerste twee servicegebieden samen
tot ict-voorzieningen en die van de laatste twee tot
studentvoorzieningen.
3.4.1
Vernieuwing en uitbreiding ict-voorzieningen
N@tschool
Per 1 september is de implementatie van een
nieuwe versie van de elektronische leeromgeving
N@tschool (versie 10) gerealiseerd. Deze upgrade
is in nauw overleg met de opleidingen tot stand
gekomen. Zowel op technisch als organisatorisch
vlak zijn aanzienlijke verbeteringen aangebracht.
Vanaf versie 10 worden naast Internet Explorer ook
andere browsers door N@tschool ondersteund.
Digitale Talenlabs
Op de locaties Kralingse Zoom en Wijnhaven zijn
nieuwe digitale talenlabs ingericht zodat het talenonderwijs
met moderne middelen ondersteund kan
worden.
Student Informatie Systeem Osiris
Nadat vorig jaar de Europese Aanbesteding voor
de keuze van het studentvolgsysteem was afgerond
heeft 2007 in het teken gestaan van de grootschalige
implementatie Osiris. Dat de implementatie
leidde tot een succesvolle in productiename
op 1 november, zegt veel over het enthousiasme
van de medewerkers van de instituten, de samenwerking
in de projectteams en de ondersteuning
van HR Services. Met de komst van Osiris hebben
studenten, docenten, medewerkers en managers
toegang tot adequate informatie over de vorderingen
in de studieloopbaan van studerenden.
Hint (intranet)
Het gebruik van Hint is flink gegroeid en ook
kwamen er vanuit de instituten steeds meer vragen
naar nieuwe functionaliteit. Om aan die groei te
kunnen voldoen is er achter de schermen van Hint
hard gewerkt aan de fundamenten van het intranet
zodat aan de vraag van de organisatie naar voldoende
snelheid en functionaliteit in de komende
periode voldaan kan worden. Bovendien zijn een
hoop overtollige zaken uit de applicatie verwijderd
die ervoor zorgden dat hint traag werd.
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

Webmail
De webmail service wordt vanaf 2007 aangeboden
vanaf drie verschillende servers. Dit was noodzakelijk
vanwege de sterke toename in aantallen studenten
en medewerkers die van de webmailservice
gelijktijdig gebruik maken. Een en ander heeft een
positief effect op de snelheid waarmee de afhandeling
van de e-mail plaatsvindt.
Archive2Go: mail altijd bij de hand
Met de introductie van het softwarepakket
Archive2GO kan het Groupwise mailarchief overgebracht
worden naar een ander medium. Bijvoorbeeld
op een USB-stick met behoorlijke omvang, of
op CD of DVD. De voordelen hiervan zijn duidelijk:
men heeft gearchiveerde mail altijd bij de hand en
het is uitstekend te doorzoeken. Bovendien biedt
het (soms) uitkomst wanneer het wettelijk vereist
is om e-mails voor een bepaalde periode op te
slaan.
Belangstellendenregistratie en Proefstuderen
In het voorjaar is de nieuwe versie van Belangstellendenregistratie
en Proefstuderen (BRES)
opgeleverd. Met BRES kunnen mensen die zich
op een studie oriënteren, via de website van de
Hogeschool Rotterdam brochures aanvragen en
downloaden, of zich aanmelden voor een proefstudeerdag
op de Hogeschool Rotterdam.
ELEON: relatiebeheer
In 2006 is een pilot gestart met Eleon. Eleon is het
relatiebeheersysteem voor de Bureaus Externe
Betrekkingen (BEB’s) waarmee alle relatiegegevens
voortvloeiend uit stages en projecten gekoppeld
kunnen worden. Met Eleon wordt via het genereren
van integrale overzichten van studenten, stages,
projecten en begeleiders, relatiemanagement professioneel
vorm gegeven. In 2007 is deze succesvolle
pilot hogeschoolbreed in gebruik genomen.
Onderdeel daarvan is de oprichting van een gebruikersplatform
ELEON van waaruit de doorontwikkeling
van Eleon vorm wordt gegeven.
Inschrijven op evenementen
Afgelopen jaren kwamen er steeds meer verzoeken
vanuit de organisatie om inschrijffunctionaliteit via
het web. Daarom is er een ontwikkelproject gestart
dat een generiek inschrijfsysteem dient te realise-
058 Jaarverslag 2007
ren. Inmiddels is het systeem operationeel en is via
dit systeem inschrijving op de hogeschooldag, op
de stagerelatiedag en een bedrijvenmarkt gerealiseerd.
Single Sign On
Met de komst van steeds meer webgerelateerde
applicaties bleek het onhandig dat men zich steeds
opnieuw voor elke applicatie moest inloggen.
Daarom is de ontwikkeling ter hand genomen van
CWIPS. Dit systeem maakt het mogelijk dat je niet
meer opnieuw hoeft in te loggen in webapplicaties
wanneer je al bent ingelogd op het netwerk van de
hogeschool.
Huisstijlmacro in office-omgeving
Per 1 september is er een nieuwe huisstijl gelanceerd
voor de gedrukte en digitale media van de
hogeschool. Als ondersteuning van de invoering
hiervan is er een nieuw sjabloon in de Microsoft
Office producten gebouwd die het voor eindgebruikers
heel gemakkelijk maakt om de nieuwe huisstijl
te gaan gebruiken.
Virtuele en fysieke verhuizingen
Per 1 september was de reorganisatie binnen de
Hogeschool Rotterdam een feit. Uiteraard heeft
dit ook consequenties gehad voor de verschillende
computersystemen van de Hogeschool Rotterdam.
HR Services (ICT) is druk doende geweest met het
omzetten en vertalen van de codes voor instituten
en diensten, denk bijvoorbeeld aan de zogenaamde
extensie bij het inloggen, of het hernoemen van
de clusters naar instituten binnen de verschillende
applicaties.
Vanwege het grote risico dat gepaard ging
met al deze wijzigingen die door Technisch
(Applicatie)Beheer moesten worden doorgevoerd,
werd besloten om van de zogenaamde “virtuele
verhuizing” een speciaal project te maken. Alle
hogeschoolapplicaties zijn nu ingericht volgens het
nieuwe organisatiemodel.
De fysieke verhuizing zat grotendeels in het verplaatsen
van PC’s en printers tussen en binnen de
gebouwen. Er zijn circa 2500 PC’s en printers van
plaats verwisseld.
Servicemanagement
Voor vier belangrijke hogeschoolbrede systemen

wordt een nieuwe werkwijze rond de dienstverlening
ingevoerd: het servicemanagement. Het
betreft het studievolgsysteem Osiris, het intranet
Hint, het relatiebeheersysteem Eleon en de digitale
leeromgeving N@tschool.
De servicemanager heeft als taak de regie te
voeren over de dienstverlening die door allerlei actoren
geleverd wordt. Kern van deze nieuwe werkwijze
is het gebruikersoverleg dat functioneert als
de functionele eigenaar van het systeem. Meer
nog dan in het verleden zullen de gebruikers op die
manier richting geven aan de verdere ontwikkeling
van hogeschoolbrede systemen.
Werkplekken en infrastructuur
Ook in 2007 heeft ICT sterk ingezet op de behoeften
en wensen van de gebruikers. Op het Academieplein
en de Kralingse Zoom zijn er ongeveer
600 werkplekken bij gekomen. Tevens is een aantal
nieuwe locaties ingericht: Pieter de Hoochweg,
PABO Dordrecht en Karel Doormanhof (beide
zijn nu via glasvezel aangekoppeld op het eigen
netwerk), Max Euwelaan en SROV (binnen het
Erasmus Medisch Centrum). Het gevolg van deze
toename is dat de netwerkinfrastructuur omvangrijker
en complexer is geworden in termen van
beschikbaarheid, betrouwbaarheid, beveiliging en
complexiteit. Neem bijvoorbeeld het SROV netwerk
(Hogeschool Rotterdam netwerk) dat draait op
een netwerk binnen het netwerk van het Erasmus
Medisch Centrum.
Aan het einde van 2007 beheerde het ICT onderdeel
van HR Services ruim 5.000 werkplekken.
Op de locatie Pieter de Hoochweg is wireless uitgerold
en op Academieplein, Museumpark, Wijnhaven
61/Blaak en Kralingse Zoom zijn nametingen gedaan
om de beschikbaarheid van wireless in beeld
te krijgen. Alles met een positief resultaat, dat wil
zeggen met een dekking die ruim voldoende is.
In 2007 is Eduroam in gebruik genomen. Dit houdt
in dat alle Nederlandse hbo- en wo-studenten
draadloos op elkaars netwerken kunnen inloggen
(authenticatie via RADIUS).
In het afgelopen jaar is tevens een belangrijk
monitorinstrument in gebruik genomen. Onder de
noemer Business Activity Monitoring wordt het PCgebruik
op alle locaties voortdurend gemeten. Het
is tevens een belangrijk instrument om investeringsbeslissingen
te onderbouwen.
059 Hogeschool Rotterdam
Beveiliging en maatregelen tegen spam
In 2007 was de firewall aan vervanging toe. Na
uitgebreid onderzoek is in een nieuwe topologie
gekozen voor een dubbele firewall. Voorts zijn er
allerlei security en logging maatregelen genomen
zodat het netwerk beter beheerd wordt. Daarnaast
is in de kern van het hogeschoolnetwerk uitgebreide
indringingdetectie-apparatuur geïnstalleerd
om bedreigingen gericht op de centrale servers en
services beter in de gaten te kunnen houden.
Tenslotte zijn er, ter voorkoming van spam, nieuwe
uitgebreidere spamfilters geplaatst. Bovendien is
een filter geplaatst dat het spelen van internetspelletjes
moet voorkomen. Dit filter dient steeds
uitgebreid/aangepast te worden met nieuwe of
andere gameswebsites.
3.4.2
Vernieuwing en uitbreiding
studentvoorzieningen
Decanaat
In 2007 hebben de decanen circa 4000 gesprekken
gevoerd met in totaal ongeveer 2500 studenten.
Daarnaast hebben de decanen in het kader
van de studiebegeleiding de volgende cursussen
verzorgd: studiekeuze (6x), assertiviteit (2x), faalangst
(1x) en dyslexie (3x).
Door gesprekken en cursussen en in samenwerking
met de studieloopbaancoaches en hoofden studentzaken
hebben zij een bijdrage geleverd aan de
studieresultaten en rendementen van studenten en
instituten. Het afgelopen jaar is de samenwerking
van decanen en instituutsmedewerkers geïntensiveerd.
Decanen op de verschillende locaties
worden geconfronteerd met een toenemend aantal
ernstige klachten op het gebied van psychosociaal
welzijn. Eind 2007 zijn decanen gestart met het
vastleggen van gesprekken in Osiris.
Studeren met een beperking
De Hogeschool Rotterdam streeft naar het optimaal
benutten van talenten van studenten. In dit
kader heeft het College van Bestuur een werkgroep
ingesteld die aandacht blijft hebben voor het
terugdringen van belemmeringen voor studenten
met een functiebeperking. De functie van de centrale
helpdesk voor studenten met een beperking
is inmiddels ondergebracht bij het decanaat.
In het kader van Plan van Aanpak heeft het Minis-
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

060 Jaarverslag 2007

instituut voor
commercieel
management
061 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Commerciële Economie
¬ Communicatie
¬ Small Business en Retail Management
Directie
¬ H.A.J. (Bert) Reul
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2989 2626 2184 1827 1611
¬ aantal afgestudeerde studenten
279 244 257 257 259
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
27 131 0 158
¬ aantal FTE
19,70 101,61 0,00 121,31

Missie
Het instituut voor Commercieel Management
draagt bij aan de kernopgave in de
regio: ‘bovengemiddelde groei door ver-
sterken van innovatiekracht en ondernemerszin’.
Het Instituut voor Commercieel
Management leidt op tot jonge professionals
die met hun beroepshouding en vakinhoudelijke
expertise een zinvolle bijdrage
aan de maatschappij kunnen leveren.
De afgestudeerden staan hoog op de
wensenlijst van ondernemingen die actief
zijn in de respectievelijke vakgebieden van
de opleidingen. Deze opdracht en missie
vertaalt het instituut in zijn onderwijs,
in onderzoek en contractactiviteiten.
Ze hebben invloed op het beleid met
betrekking tot personeel en organisatie.
Het eerste deel van 2007 stond in het licht
van de accreditatie van de opleidingen
van het instituut. De visitaties vonden
plaats in mei en verliepen zonder
uitzondering voorspoedig. De bevindingen
van de commissie zijn uiteraard ter harte
genomen en krijgen momenteel hun beslag
middels een verdere uitwerking van de
planning & control cyclus.
In het afgelopen jaar werd het instituut
voor het eerst geconfronteerd met de
krapte op de arbeidsmarkt. Het bleek in
toenemende mate moeilijk te zijn goed
gekwalificeerde docenten voor vooral de
‘hardere’ vakgebieden te vinden. Dit heeft
er toe geleid dat de professionalisering
– ook op vakinhoudelijk gebied – van de
zittende en recent aangenomen docenten
verder invulling heeft gekregen. Zo werd
er voor de marketingdocenten een aantal
expertisedagen georganiseerd en ook
aan niet-marketingdocenten werd een
aantal scholingsdagen op dit vakgebied
aangeboden. Bovendien volgt een aantal
docenten een aanvullende master of MBA
opleiding.
Ook werd de bezetting van het
Bureau Externe Betrekkingen van het
instituut verder uitgebreid. Naast de
accountmanager werd een tweede
medewerkster benoemd.
062 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Het instituut streeft bij het bedrijfsleven in
Rotterdam en omstreken een “top of mindpositie”
na op ondermeer de volgende
terreinen:
¬ Bedrijfsopvolging;
¬ Revitalisering;
¬ Creative factory / startende
ondernemers en
¬ Wijkeconomie.
Om dit te bereiken wordt vanaf de start
van de studie met projectonderwijs
gewerkt en maken studenten veelvuldig
kennis met reële praktijkvraagstukken.
Ook worden regelmatig gastdocenten
uitgenodigd om de praktijk in de
opleidingen te brengen en zorgen
de studenten op hun beurt voor
vernieuwende en frisse ideeën in de
praktijk. Hiertoe is o.a. het leerwerkbedrijf
Comm2work van start gegaan bij de
opleiding Communicatie.
In de zomer van 2007 zijn voor het eerst
intakegesprekken ‘voor de poort’ gevoerd
met iedere toekomstige student om te
toetsen of de motivatie en verwachtingen
overeenkomen met de ideeën die in het
instituut bestaan. Getracht wordt hiermee
de juiste studenten op de juiste plek te
krijgen; om een passende studiekeuze te
bevorderen. Na een oriënterend, maar
vooral ook selecterend eerste jaar, wordt
iedere student geacht de studie binnen
de gestelde tijd af te kunnen ronden.
Studenten worden hierbij uitgedaagd hun
“personal brand” te ontwikkelen.
Best Practice(s)
In 2007 kwam het leerbedrijf van de
opleiding Communicatie goed op stoom.
Dit leerbedrijf is opgezet als pilot
project voor alle opleidingen binnen het
instituut. Het leerbedrijf wordt geleid
door studenten van de opleiding. Alle
derdejaars studenten moeten in groepjes
van drie een tweetal opdrachten uitvoeren.
Een van deze opdrachten is intern, de
ander extern. Opdrachten variëren van
het maken van een communicatieplan,
het opstellen van een evenementenplan
voor een gemeentelijke afdeling tot het
maken van website voor een bedrijf. Het
verkrijgen van externe opdrachten blijkt
geen probleem te zijn, bedrijven weten hun
weg naar het instituut goed te vinden.
Niet alleen via het leerbedrijf en andere
opleidingsprojecten wordt het contact met
het bedrijfsleven gezocht, ook via gerichte
evenementen vindt interactie plaats. Zo
werd in 2007 wederom een netwerkdag
georganiseerd. Een zestigtal bedrijven
bevolkt dan in marktkraampjes de passage
van het gebouw aan de Kralingse Zoom
om contact te leggen met studenten en
hun activiteiten onder de aandacht te
brengen. Voor studenten een uitgelezen
mogelijkheid om hun netwerkvaardigheden
in de praktijk te testen en een mogelijke
stageplaats te vinden. Onderdeel van deze
dag is een aantal workshops, waarvan de
workshop ‘Zakelijk flirten’ ruime aandacht
in de pers heeft gekregen.
Een ander terugkerend evenement was
“Rotterdam meets big business”, georganiseerd
door deelnemers aan de minor
International Marketing Management. Dit
evenement werd dit jaar door een aantal
buitenlandse studenten georganiseerd. In
het ochtendprogramma kwam een aantal
havengerelateerde bedrijven uitleggen
wat het belang van de haven voor de regio
is, ’s middags volgde een bustour naar de
haven waar studenten en docenten vergast
werden op voorlichtingen bij een aantal
van deze bedrijven.
Ontwikkeling kennisinstituut
Het opleidingenaanbod van het instituut
dekt een breed scala van beroepenvelden
in het bedrijfsleven. Er is intensief
contact met bedrijven, enerzijds om de
ontwikkelingen binnen de opleidingen
te toetsen aan de verwachtingen en
ontwikkelingen ‘in het veld’, anderzijds
om gezamenlijk opdrachten en projecten
te formuleren. Bovendien wordt het
instituut in toenemende mate benaderd
door gemeentelijke instanties om mede
uitvoering te geven aan projecten of
workshops die door hen worden
geïnitieerd.

Afgelopen jaar is door de kenniskring
serieus werk gemaakt van het plan om
een Centrum voor Ondernemerschap
op te zetten. Het doel van dit centrum is
tweeledig: het is bedoeld om het fenomeen
ondernemerschap hogeschoolbreed bij
alle instituten te verankeren en om een
duidelijk aanspreekpunt te hebben voor
bedrijven waar zij terecht kunnen met
hun vragen op het vlak van projecten en
scholing.
De uiteindelijke vormgeving van het
centrum zal zijn beslag in de loop van
2008 krijgen.
Trots op
De visitatie heeft aangetoond dat het
instituut kans ziet hoogwaardig onderwijs
aan te bieden dat gewaardeerd wordt door
de studenten, getuige ook de ranking van
de opleidingen in de Keuzegids. Daarnaast
werkt het instituut aan het verder
uitbouwen van haar bruisende karakter,
met name door de toenemende interactie
met externe partijen en een gestage
uitbreiding van de internationaliseringsac
tiviteiten.
Niet in de laatste plaats is het instituut
trots op de groei die zij in de afgelopen
jaren heeft meegemaakt. Door de
enthousiaste inzet van alle betrokkenen,
waaronder vele nieuwe medewerkers,
krijgen de nu 3000 studenten van het
instituut alle mogelijkheden geboden hun
talenten optimaal te ontwikkelen.
Kenniskringen
Innoverend ondernemen /
Business Development
Binnen de kenniskring werken docenten,
studenten en bedrijfsleven aan
vraagstukken die een multidisciplinaire
aanpak vragen. De beroepspraktijk
en het onderwijs kunnen elkaar op
deze manier versterken. Het lectoraat
Innovatief Ondernemerschap geeft
invulling aan de ambitie van de
Hogeschool Rotterdam om het klimaat
voor ambitieus ondernemerschap in de
stad en regio Rotterdam te versterken.
063 Hogeschool Rotterdam
Enerzijds door ondernemerschap te
integreren in de onderwijsprogramma’s
en anderzijds door de expertise op dit
gebied te delen met de beroepspraktijk.
Naast de inhoudelijke kennis van hun
vak, moeten afgestudeerden over nog
een kwaliteit beschikken om een rol van
betekenis te spelen in ondernemingen:
ondernemerschap. De hogeschool zet
zich er daarom voor in studenten vanaf
een vroeg stadium kennis te laten maken
met ambitieus ondernemerschap. Van
de andere kant zien bedrijven zich
geconfronteerd met nieuwe uitdagingen:
internationalisering, innovatiewedloop
en bedrijfsopvolgingen. De hogeschool
beschikt over veel know-how die ingezet
kan worden door bedrijven om antwoord
te geven op de vraagstukken die zij in de
praktijk van vandaag tegenkomen.
Het lectoraat verzorgde in samenwerking
met het Erasmus Centre for
Entrepreneurship van RSM Erasmus
University en het Case Development
Center van Babson College (Verenigde
Staten) een workshop voor docenten
waarin zij onderwijscasussen ontwikkelen
die zij in hun onderwijs kunnen inzetten
over vraagstukken rond het starten en
groeien van innovatieve bedrijvigheid.
Daarnaast is vanuit de kenniskring
waar dit lectoraat deel van uitmaakt
een subsidie verkregen voor een aantal
initiatieven waarin het regionale mkb
door onderzoeks- en adviesprojecten zal
worden ondersteund bij innovatie, groei en
revitalisering.
Een rotterdamse hogeschool

terie van OC&W middelen beschikbaar gesteld voor
het uitvoeren van projecten met betrekking tot studeren
met een beperking. De hogeschool heeft na
indiening van een plan van aanpak circa 245.000
euro beschikbaar gekregen. Vanuit dit project is
reeds een aantal eindproducten opgeleverd. In
2007 zijn ondermeer de volgende stappen gezet of
‘eindproducten’ opgeleverd:
¬ De Hogeschool Website is aangepast en uitgebreid
met adviezen.
¬ Het informatieboekje ‘Zo kan het ook’ is gepresenteerd
tijdens een minisymposium in samenwerking
met de kenniskring Transities in de
Zorg.
¬ De beleidsnota ‘studeren met een beperking’ is
grondig herzien en geactualiseerd;
¬ Het onderzoek naar dyslexiehulpmiddelen is afgerond
en de aanbevelingen geïmplementeerd;
¬ 5 licenties dyslexiesoftware (Kurzweil) zijn
aangeschaft en via het netwerk beschikbaar
gesteld;
¬ 25 voorleessticks (Spika) zijn aangeschaft en via
de servicedesk beschikbaar gesteld;
¬ Het onderzoek is gestart naar studeren met
psychische problemen.
De tussentijdse resultaten uit het plan van aanpak
zijn in december 2007 door een commissie van
deskundigen in opdracht van de Tweede Kamer als
ruim voldoende beoordeeld.
Tevens mag het hogeschoolbrede studenten Power
Platform voor en door studenten met een beperking
tevreden terugzien op de activiteiten die in
2007 zijn verricht.
Uit een onderzoek van het Centrum Hoger Onderwijs
Informatie is gebleken dat de Hogeschool
Rotterdam in de regio met een 6,1 beoordeling het
best is ingericht voor studenten met een functiebeperking.
De interne dienstverlening aan de instituten
wordt met een 6,3 nog hoger gewaardeerd.
International Office (IO)
Het International Office geeft informatie en/of
ondersteuning aan studenten van de hogeschool
over stages of studie in het buitenland, beursmogelijkheden
en samenwerkingsprogramma’s van
de Hogeschool met buitenlandse instellingen.
Daarnaast verzorgt het ook de aanmelding bij
064 Jaarverslag 2007
partnerscholen, de aanmelding en huisvesting voor
inkomende (uitwisseling)studenten en de uitvoering
van een aantal beurzenprogramma’s. Zie ook
paragraaf 2.4.4.
Mediatheken
De hogeschool beschikt op alle hoofdlocaties over
een ruime en complete mediatheek die naast verschillende
soorten informatiedragers ook beschikt
over moderne multimediafaciliteiten. De mediatheken
vormen de toegangspoort tot alle mogelijke
informatie die een student nodig heeft tijdens
zijn studie. De mediatheek verzamelt goede en
betrouwbare informatie in overleg met de instituten
en stelt deze informatiebronnen beschikbaar
aan docenten en studenten. In de mediatheek kan
men o.a. (vak)boeken, (vak)tijdschriften, websites,
digitale uitgaven, beeld en geluid, scripties en databanken
vinden.
Daarnaast ondersteunen de mediatheken docenten
en studenten bij het “informatievaardig” vinden
en gebruiken van de beschikbare informatie. Dit aspect
is verder pro-actief opgepakt met regelmatige
instructies, workshops en educatieve lunches t.b.v.
(nieuwe) studenten en docenten.
Met een investering van ruim 400.000 euro zijn
de papieren en digitale collecties verder geactualiseerd
en uitgebreid. Tevens is de ict-infrastructuur
zodanig aangepast dat de digitale bronnen ook
vanaf thuis (thuistoegang) of iedere andere plek in
de wereld door studenten en docenten te raadplegen
zijn. Daarnaast is tijdens de zomervakantie
de mediatheek op het Academieplein grondig
verbouwd en uitgebreid met ruim 150 nieuwe ictwerkplekken
voor studenten. Ook de mediatheken
op het Museumpark en op de Wijnhaven zijn deels
verbouwd en anders ingericht, zodat de faciliteiten
nog beter aansluiten bij de wensen van studenten
en docenten.
Het overallgebruik van de mediatheken is wederom
toegenomen gezien de hogere aantallen baliehandelingen
bij de mediatheken. De uitleenhandelingen
over 2007 zijn, ondanks de verdere digitalisering
van de collecties, verder gestegen naar
86.805 (plus 1.000) handelingen. Het totale aantal
handelingen inclusief innames, reserveringen en
verlengingen bedraagt ruim 233.000. Over 2007

hebben de mediatheken ruim 500.000 bezoekers
over de vloer gehad.
De dienstverlening vanuit de mediatheken is
wederom hoger gewaardeerd met een 6,9 (was
6,8) tijdens het klanttevredenheidsonderzoek over
2006-2007.
Bijspijker- en keuzeonderwijs
In het onderwijs is ruimte gereserveerd om bijspijkercursussen
te volgen of een keuze te maken uit
het aanbod van ruim 300 keuzeprogramma’s, om
zodoende tegemoet te komen aan specifieke leerbehoeften
van de student. Binnen de Hogeschool
Rotterdam hebben studenten de mogelijkheid een
keuzeprogramma te volgen bij andere opleidingen.
Het voordeel is dat studenten op deze wijze over
de grenzen van hun eigen studie heen kunnen
kijken.
Minors
In het hogeschoolbrede keuzeonderwijs nemen de
minors voor derde- en vierdejaars studenten een
belangrijke plaats in. Minors hebben een studielast
van een half jaar en lopen over de tweede helft van
het vierde jaar. Minors worden hogeschoolbreed op
een vast tijdstip georganiseerd, zodat studenten
ook onderwijs bij andere instituten kunnen volgen.
Er zijn minors die dieper ingaan op het beroep
van de opleiding (verdiepende minors), maar
er zijn ook minors waarin studenten vanuit een
breder perspectief naar de beroepspraktijk kijken
(verbredende minors). Deze laatste kunnen door
studenten van meer opleidingen worden gevolgd.
Tenslotte zijn er minors die studenten voorbereiden
op een universitaire vervolgstudie.
Het aantal ROM-minors is wederom verder uitgebreid.
Teneinde de keuze voor studenten te vergemakkelijken
is, evenals in 2006, een tweetal druk
bezochte markten (minorbeurzen) georganiseerd.
Studenten kunnen zich op deze minorbeurzen orienteren
op het totaalaanbod van de minors.
Roostering
Al geruime tijd staat de roostering van het reguliere
onderwijs onder grote druk. Dit is vooral de
laatste jaren evident geworden door de toename
van het aantal studenten. In verband met het strategische
huisvestingsbeleid en mede onder invloed
065 Hogeschool Rotterdam
van de resultaten uit het studenttevredenheidsonderzoek,
is besloten om een roosterproject op te
starten, dat moet leiden tot verbetering van het
roosterproces.
Onder externe begeleiding zijn in eerste instantie
interviews gehouden onder direct betrokkenen binnen
het roosterplanningsproces. Tegelijkertijd zijn
enquêtes uitgezet onder een selectie van studenten
en docenten. De resultaten van beide acties
gaven aan dat er binnen de hogeschool een grote
behoefte bestaat aan verbetering van het roosterproces.
Als gevolg hiervan is het roosterproject,
dat in drie deelprojecten is opgesplitst, van start
gegaan.
In het tweede kwartaal van het collegejaar 2007-
2008 is de bezettingsgraad van lokalen met behulp
van observanten gemeten. Hoewel nog niet alle
data verwerkt waren, leidt dit tot het beeld dat de
werkelijke bezettingsgraden aanzienlijk lager zijn
dan de geplande bezetting door de roosterdienst
op basis van de lesaanvragen van de instituten.
De roosterorganisatie is met een aantal instituten
zodanig besproken dat een concept service level
agreement (SLA) is ontwikkeld. Hierin worden de
afspraken tussen de instituten en de roosterdienst
vastgelegd. In 2008 worden met alle instituten
SLA’s afgesloten. Ten aanzien van de planning van
kwartaalroosters wordt reeds geanticipeerd op
onderdelen uit de SLA’s, waar overeenstemming
over is.
3.5
Communicatie en Externe Betrekkingen
De dienst Communicatie & Externe Betrekkingen in
zijn huidige vorm is per 1 september 2007 ontstaan.
Deze dienst richt zich op de instromende
markt van aspirant studenten, de meer specifieke
markt van onderwijsinstellingen voor het voortgezet
onderwijs en het mbo en op de arbeidsmarkt.
Daarnaast is de dienst binnen de Hogeschool Rotterdam
dienstverlenend aan de andere onderdelen
van de hogeschool.
Het jaar 2007 stond voor een groot deel in het
teken van de ontwikkeling en de implementatie van
een klantgerichte organisatie voor in- en externe
klanten van de dienst en het ondersteunen en
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

adviseren van de nieuwe instituten bij hun in- en
externe communicatie.
De marktbenadering van de dienst richt zich op:
¬ Een effectieve en efficiënte werving en instroom
van aspirant studenten naar de Hogeschool Rotterdam.
¬ Eerste toegangspoort voor bedrijven, instellingen
en overheden die contact leggen met de
hogeschool.
¬ Het ontwikkelen en uitvoeren van het in- en
externe communicatiebeleid van de hogeschool.
3.5.1
Werving en instroom van studenten naar de
instituten van Hogeschool Rotterdam
Wat de Hogeschool Rotterdam met de instroom
wil bereiken, is dat studenten bij voorkeur kiezen
voor een opleiding aan ons kennisinstituut en daar
ook optimaal op worden voorbereid. Dit kan alleen
door goede informatievoorziening, het inzetten
van slimme en gerichte marktbewerking en het
ontwikkelen van instrumenten die gericht zijn
op een goede aansluiting en doorstroming naar
de instituten. Hier ligt een taak voor de diverse
afdelingen van de dienst Communicatie & Externe
Betrekkingen.
De afdeling Studievoorlichting & Aansluiting is
verantwoordelijk voor een adequate en correcte
informatievoorziening en het leggen en onderhouden
van contacten met aspirant-studenten en hun
omgeving. Daarnaast is een focus het verbeteren
van de aansluiting tussen het aanbod van de hogeschool
en de in- en doorstroom van studenten.
Enerzijds door het verstevigen van de relatie met
het voortgezet onderwijs en het mbo. Anderzijds
door het initiëren van mbo-hbo trajecten gericht
op doorstroom.
Sinds enige jaren is een trend zichtbaar dat steeds
meer studenten zich uitgebreid oriënteren alvorens
tot een definitieve keuze te komen. Hiervoor
kunnen zij een bezoek brengen aan de open dagen,
proefstudeerdagen en de oriëntatiedagen van
de hogeschool. In 2007 bezochten 29.983 leerlingen
de open dagen. 3434 leerlingen kwamen
proefstuderen en 3047 leerlingen van 35 scholen
bezochten de oriëntatiedagen van de hogeschool.
066 Jaarverslag 2007
Daarnaast geeft Studievoorlichting samen met
studenten van de hogeschool voorlichting op lokatie
bij diverse scholen in het voortgezet onderwijs.
Hiervoor worden de studenten getraind om als
ambassadeurs voor de hogeschool en hun instituut
op te treden.
Verder kunnen aspirant-studenten en hun begeleiders
deelnemen aan diverse studiekeuzeprogramma’s.
77 leerlingen en 50 ouders hebben aan de
verschillende programma’s deelgenomen. Alle
activiteiten zijn erop gericht dat studenten een
juiste studiekeuze maken voor een opleiding aan
Hogeschool Rotterdam.
Een groeiende instroom is noodzakelijk voor de
regio, maar brengt ook enige problematiek met
zich mee. Zowel regulier toelaatbare als niet direct
toelaatbare studenten komen met steeds meer
tekorten op essentiële onderdelen het hoger onderwijs
binnen. Dit fenomeen geldt voor de gehele
doelgroep, maar in het bijzonder voor studenten
van een andere culturele achtergrond. De tekorten
manifesteren zicht het meest pregnant op het
gebied van taal- en studeervaardigheden. Dit stelt
hoge eisen aan de begeleiding van deze studenten
voor en na de poort.
De afdeling Studievoorbereiding van de dienst
biedt aanmelders een breed scala aan keuze-assessments
en voorbereidingscursussen voor het
toelatingsexamen en de toets Nederlands als tweede
taal (NT2). Het toelatingsexamen is bedoeld
voor potentiële instromers van 21 jaar en ouder
die over onvoldoende opleiding beschikken. 729
kandidaten hebben een toelatingsexamen afgelegd
in een of meerdere vakken. Van hen slaagde ongeveer
67,6 procent. Aan het NT2 examen, dat bedoeld
is voor mensen met een juiste vooropleiding,
maar met onvoldoende kennis van de Nederlandse
taal, hebben 181 kandidaten deelgenomen. Van hen
slaagde zo’n 40 procent.
Ook voor regulier toelaatbare studenten die met
een achterstand aan hun studie beginnen, verzorgt
de afdeling Studievoorbereiding diagnostische
toetsen om de aandachtsgebieden in kaart te
brengen.
Voor groepen studenten die niet vanzelfsprekend
de weg naar het hoger onderwijs vinden, is het

ureau Student aan Zet (nu nog op projectbasis)
actief.
De Hogeschool ziet het als een belangrijke opgave
om de diversiteit in populatie die kenmerkend is
voor de stad, te bedienen met passende onderwijstrajecten.
Het is maatschappelijk en economisch
van belang dat alle talenten worden benut. Er
zijn groepen studenten die vaak geen rolmodellen
hebben en alles zelf moeten uitvinden, die
minder steun ondervinden en die vele hindernissen
moeten overwinnen om iets te bereiken in het
onderwijs.
Door ‘Student aan Zet’ worden hogeschoolstudenten
geselecteerd, getraind en aangesteld in
een betaalde functie als outreach peercoach. De
outreach peercoaches worden ingezet in projecten
op scholen en fungeren als rolmodel om potentiële
doorzetters begeleiding te bieden. In 2007 zijn 125
studenten als peercoach aangesteld.
Naast peercoaching herbergt Student aan Zet
het mentoraat voor Arubaanse en Antilliaanse
studenten ‘Antuba’ en het Steunpunt Studerende
Moeders. Het Steunpunt Studerende Moeders
heeft in 2007 veel publiciteit gekregen vanwege
de inzet voor deze groep studenten die vaak onder
moeilijke omstandigheden toch aan een hbo-opleiding
begint.
3.5.2
Eerste toegangspoort voor bedrijven,
instellingen en overheden
In relatie tot de omringende werkvelden heeft de
hogeschool de ambitie een spilfunctie te vervullen
in de kennisontwikkeling in de stad. Kenniscirculatie
moet tot stand komen in een directe wisselwerking
met de omgeving. Veel organisaties doen
een beroep op de samenwerking met meerdere
instituten binnen de hogeschool. Dit zijn veelal
multidisciplinaire vraagstukken. Hiervoor is een
centrale ingang zeer noodzakelijk. Om het eerste
contact met de hogeschool in goede banen te
leiden, onderhoudt de afdeling Concernaccounts,
vanuit een portalfunctie, de initiële contacten met
externe relaties. Via het relatiebeheersysteem
worden de binnengekomen vragen uitgezet bij de
instituten. Concernaccounts monitort de afhandeling
van de vragen.
Het afgelopen jaar hebben honderden instellingen
067 Hogeschool Rotterdam
en bedrijven contact gezocht via Concernaccounts.
Meer dan 400 aanvragen via het web, ongeveer
600 telefonische en enkele duizenden e-mail
verzoeken werden de hogeschool ingeleid dan wel
afgehandeld door Concernaccounts. Vanuit persoonlijke
accountmanagerscontacten met externe
partners zijn zowel diverse nieuwe relaties voor de
hogeschool ontstaan als enkele honderden studenten
ingezet in de praktijk via stages en projecten.
Daarnaast is de afdeling betrokken geweest bij de
organisatie van de hogeschooldag en meerdere
zeer geslaagde werkbezoeken van bedrijven en
overheden aan de Hogeschool Rotterdam.
3.5.3
In- en externe communicatie
van de hogeschool
De hervorming van clusters naar instituten brengt
de wens van een versteviging van de identiteit van
de hogeschool met zich mee. Hiervoor is een nieuw
strategisch communicatiebeleid geformuleerd,
waarbij stevig wordt ingezet op marketingcommunicatie,
arbeidsmarktcommunicatie, interne communicatie
en persbeleid. Om meer herkenbaarheid
te bereiken bij de doelgroepen van de hogeschool
is een nieuwe krachtige campagne gelanceerd en is
de huisstijl vernieuwd. Deze is krachtiger, eenduidiger
en beter herkenbaar geworden.
Om alle aanwezige talent in de regio Rotterdam
te benutten, roept de Hogeschool Rotterdam
studenten op om meer uit zichzelf te halen. In de
gelanceerde campagne waarin de focus ligt op
de slogan ‘Overtref jezelf’ wordt benadrukt dat
Hogeschool Rotterdam het ideale decor is voor
studenten om de lat voor zichzelf hoger te leggen
dan ze voor mogelijk houden. Het gaat dus niet
alleen om Rotterdam, maar vooral om de Rotterdamse
methode. Dat is de kern van deze campagne
door de themaregel ‘Studeren op z’n Rotterdams’.
Een onvervreemdbaar Rotterdams zinnetje dat
iedereen begrijpt.
Om de instituten beter te kunnen bedienen in hun
in- en externe communicatie en de kwaliteit van de
te leveren diensten te verbeteren, is elk instituut
gekoppeld aan een communicatieadviseur die minimaal
een dag in de week werkt op de bijbehorende
locatie. Dit bevordert de kruisbestuiving over en
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

068 Jaarverslag 2007

instituut voor
financieel
management
069 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Accountancy
¬ Bedrijfseconomie
¬ Financial Service Management
¬ Fiscale Economie
Directie
¬ W.E. (Wijnand) van den Brink
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
1710 1620 1363 1136 1029
¬ aantal afgestudeerde studenten
186 134 149 153 184
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
44 74 0 118
¬ aantal FTE
18,08 59,10 0,00 77,18

Missie
In het strategische plan 2007-2010 van
het Instituut voor Financieel Management
zijn richtinggevende keuzen gemaakt voor
de ontwikkelingen in de komende jaren.
Het instituut wil met zijn aanbod van
onderwijs en zijn onderwijsaanpak een
bijdrage leveren aan de ontwikkelingen in
Rotterdam, in het beroepenveld en in de
maatschappelijke omgeving.
Om dit te bereiken zien wij vanuit de
maatschappelijke rol van het Instituut voor
Financieel Management twee hoofdtaken.
Het opleiden van voldoende hbo’ers en een
bijdrage leveren aan de ontwikkeling van
de beroepsuitoefening in de regio.
070 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Het Instituut voor Financieel Management
wil op haar vakterreinen, accountancy,
financial service management,
bedrijfseconomie en fiscale economie,
onderscheidend bijdragen aan het
vormen van moderne professionals die
zowel voldoen aan de vakinhoudelijke
kwaliteiten die op de arbeidsmarkt
worden gevraagd als aan de eis zich snel
te kunnen aanpassen en ontwikkelen als
de omstandigheden dat vragen. Met ons
aanbod van onderwijs leveren wij daarmee
een bijdrage aan de ontwikkelingen in
Rotterdam, in het beroepenveld en in de
maatschappelijke omgeving.
De hoge kennisintensiteit die in de
financiële wereld wordt vereist leidt als
vanzelf naar een vol en daarmee vast
geprogrammeerde kennisgestuurde
leerlijn. Toch wordt daarbij door het
instituut de noodzaak gezien van het leren
zien van samenhang door de student
tussen kennis en praktijk. Daarom neemt
ook het praktijkonderwijs een belangrijke
plaats in bij de vormgeving van het
onderwijs.
In de eerste jaren van de studie krijgen
studenten projecten aangeboden die
een oriënterend en onderzoekend
karakter hebben. De projecten zijn
gericht op een casus die bij voorkeur
uit de relevante beroepspraktijk van de
regio afkomstig is. Als dat niet voldoende
mogelijk is, zijn er virtuele casussen
beschikbaar. De resultaten van de
projecten zijn echter altijd relevant voor
de beroepspraktijk en hebben de vorm van
een beroepsproduct zoals die ook in de
praktijk voorkomen, zoals bijvoorbeeld een
onderzoeksrapportage of een presentatie
met een mogelijke oplossing voor een
praktijkvraagstuk. De eindfase van de
studie wordt door alle studenten met een
praktijkproject afgerond.
Best practice(s)
Het instituut voor Financieel Management
werkt klant- en marktgericht. Daarom is
de samenwerking met externe relaties
structureel vormgegeven in het Bureau
Externe Betrekkingen, FOX genaamd.
FOX is een afkorting voor Financieel OIIO
eXperience.
FOX speelt in op de behoefte bij bedrijven
en instellingen. Behoefte die bleek uit het
feit dat regelmatig ‘’nee’’ moest worden
verkocht op vragen van bedrijven voor
het inzetten van studenten op korte
praktijkopdrachten. Niet alleen stage
en afstudeeropdrachten passeren dus
de desk van dit bureau. Ook opdrachten
van een beperktere omvang worden hier
aangenomen en onder de studenten
uitgezet. Dit brengt dynamiek in het
studietraject van de student.
Een van de opdrachten die bij FOX
uitgewerkt is, in samenwerking met de
NOVU (Nederlandse Orde van Uitvinders),
is het begeleiden van diverse uitvinders
bij het ontwikkelen van een businessplan.
Na het ondertekenen van geheimhoud
ingsverklaringen worden studenten en
uitvinders aan elkaar gekoppeld tijdens
een presentatiemiddag. De uitvinders
presenteren hun vinding en door middel
van interviews en kennismakingsronden
wordt gezocht naar de juiste klik. De
uitvinder wordt ondersteund bij het
aanvragen van octrooi, marktonderzoek
en opstellen van een financieel plan.
Inmiddels zijn diverse producten al
daadwerkelijk op de markt gebracht en te
verkrijgen in diverse winkels.

Ontwikkeling kennisinstituut
Het Instituut voor Financieel Management
is ook op het gebied van de ontwikkeling
richting kennisinstituut op de goede weg.
Er is een vliegende start gemaakt met het
lectoraat Enterprise Risk management.
Een van de docenten van het instituut
heeft een promotie voucher in ontvangst
mogen nemen voor zijn onderzoek op
dit vakgebied. Een aanvraag voor een
tweede lectoraat, pensioenmanagement,
is op dit moment in voorbereiding. De
lectoraten krijgen een centrale plaats in
het onderwijs. Door het betrekken van
docenten, studenten en het bureau externe
betrekkingen bij de opzet van de lectoraten
binnen het instituut zal de ontwikkelde
kennis niet alleen ten goede komen aan de
omgeving maar ook haar weerslag krijgen
in het onderwijs.
071 Hogeschool Rotterdam
Trots op
¬ Het behalen van de accreditatie voor alle
4 de opleidingen van het instituut
in 2007.
¬ De focus op Outside In Inside Out bij
alle docenten binnen het instituut.
¬ De denken en doen mentaliteit bij alle
medewerkers van het instituut.
¬ Het aantal convenanten dat in 2007 is
afgesloten.
¬ De positieve recensies van
alumni en werkveld bij stage en
afstudeeropdrachten.
¬ De tomeloze inzet van alle medewerkers
om het 100% goed te doen.
¬ Het innovatieve vermogen van de
docenten.
Een rotterdamse hogeschool

weer: elke vraag heeft per instituut zijn eigen
specifieke variabelen. Echter, overeenkomsten zijn
er ook. Genoeg om van elkaar te leren. Daarnaast
draagt het bij aan effectief accountmanagement:
aanwezig zijn, betekent opvangen van signalen.
Meer samenwerken versterkt de communicatieboodschap
en dus ook het merk ‘Hogeschool
Rotterdam’.
3.6
Medezeggenschap
en klachtenregelingen
3.6.1
Centrale Medezeggenschapsraad
De raad heeft in 2007 een druk jaar gehad. Met
name de reorganisatie heeft de raad flink bezig-
gehouden. Aandachtspunten daar waren met
name de huisvesting en de verhuisbewegingen,
de positie van de directeuren en de managers
bedrijfsvoering.
Een ander heikel onderwerp was de gesprekscyclus
die dit jaar zijn beslag moest krijgen. Uiteindelijk
zijn er twee evaluaties uitgevoerd, een door P&O
en een door de raad zelf. De conclusies daaruit
krijgen vorm in een nieuwe opzet waarin een vertegenwoordiging
van de raad een actieve rol gaat
spelen.
De contacturen waren al een onderwerp waarover
de raad in gesprek was met het College van
Bestuur voordat de pers er ook aandacht aan ging
besteden. Inmiddels zijn de discussies gestart over
plannen van het College van Bestuur om contacturen
te intensiveren. In het verlengde daarvan wordt
ook het huidige taaktoedelingsinstrument (TTI)
systeem tegen het licht gehouden. Een onderzoek
bij vier clusters dit voorjaar leverde genoeg argumenten
op om nog eens kritisch te kijken naar de
uitvoering van het hele systeem.
Een lastig punt was dit jaar de grote omloopsnelheid
van de studentleden van de raad. Door
minors, keuzevakken, stages en drukke studieprogramma’s
is het moeilijk gebleken studentleden
een jaar lang actief betrokken te houden. Er wordt
gewerkt aan een verbetering.
072 Jaarverslag 2007
Gedurende het jaar heeft de raad geprobeerd intensief
contact te onderhouden met de Instituutsraden
(voorheen clusterraden) en het Inspraak
Orgaan Diensten. In februari was er een scholing
middag, in mei en december informatieve bijeenkomsten.
Tussentijds werden de raden geïnformeerd
of om informatie gevraagd via de mail.
De raad heeft dit jaar de volgende onderwerpen
behandeld:
¬ De begroting
¬ Studentenjaarrooster
¬ Keuzeonderwijs, minors, proefstuderen
¬ Deeltijdstudenten, studerende ouders
¬ Huisvestingsplannen, verhuisbewegingen in het
kader van de reorganisatie
¬ Code Transfer Personeel
¬ Evaluatie Fuwa, beoordelingscyclus
¬ TTI
¬ Algemene bezwaren commissie/ombudsfunctie
¬ Contacturen, kwaliteit van het onderwijs.
¬ Decanen/SLC
¬ Evaluatie Trainees
¬ Fusie SROV
¬ Reorganisatie: directeuren, manager bedrijfsvoering;
organisatieplannen instituten
¬ Wijziging reglementen i.v.m. instituutsvorming;
wijziging Huishoudelijk Reglement CMR, studentenstatuut.
¬ Vakantie en werktijdenregeling personeel
¬ Werkzaamheden bedrijfsarts; bevindingen vertrouwenspersonen
¬ Osiris
¬ Vacaturebeleid
¬ Ict beleid
¬ Toetsbewijs voor studenten
3.6.2
Klachtenregeling
De beslissingen waartegen een student in beroep
kan gaan bij het College van Beroep zijn opgesomd
onder artikel 10.2 van het Studentenstatuut.
Er zijn echter ook besluiten en handelingen of
kwesties die niet vallen onder artikel 10.2, die niet
voor beroep vatbaar zijn en evenmin vallen onder
aangelegenheden inzake discriminatie, intimidatie,
pesterij, treiterij, agressie en geweld (art. 10.7
Studentenstatuut).
Deze klachten, die op grond van art. 10.8 Studen-

tenstatuut kunnen worden ingediend door studenten,
worden in eerste instantie in het betrokken
instituut of dienst afgehandeld. Indien dit niet
naar tevredenheid geschiedt, kunnen klachten
rechtstreeks bij het College van Bestuur worden
ingediend. Deze klachten worden verder behandeld
door de afdeling Algemene en Bestuurlijke Zaken
en in overleg met het betrokken instituut of dienst
wordt namens het College van Bestuur een reactie
naar de indiener van de klacht gestuurd.
Naast deze algemene klachtenprocedure bestaat
nog een speciale klachtenprocedure bij discriminatie,
(seksuele) intimidatie, agressie, geweld,
treiteren of pesten.
Gezien het grote aantal studenten aan de hogeschool,
meer dan 25.000, is het aantal ontvangen
klachten van 26, relatief niet hoog te noemen. Veel
klachten zijn doorgestuurd en verwerkt naar de
betreffende instituten ter afhandeling.
De spreiding van de cijfers is dusdanig dat hier
geen statistisch relevante conclusies aan te verbinden
zijn: zeker gezien de studentenaantallen is
het aantal klachten uiterst gering te noemen. Ten
aanzien van de afhandeling in klachten is geen
relevant verschil te onderscheiden met voorgaande
jaren. Als laatste valt op te merken dat evenals in
voorgaande jaren de meeste klagers ook dit jaar
overwegend geen gelijk hebben gekregen.
3.6.3
College van Beroep
Het totaal aantal in 2007 aanhangig gemaakte
zaken (217) is aanzienlijk hoger dan het aantal
zaken in 2006 (120) of in 2005 (121). Het aantal
zaken waarvoor een zitting plaatsvond is eveneens
hoger: 99 in 2007 tegen 34 in 2006 en 29 in 2005.
De stijging van het aantal zittingen is derhalve
aanzienlijk groter dan de stijging van het aantal
zaken op zich. Ook het aantal gegrond-verklaringen
steeg.
Voor wat betreft het totale aantal zaken zal, voor
een deel, de stijging samenhangen met de groei
van het aantal studenten van de hogeschool.
Stijging was er over de hele linie. Het aantal BSAzaken
steeg heel duidelijk en dat geldt ook voor
het aantal zaken over weigering van inschrijving.
Het sterkst steeg echter het aantal zaken in de
categorie Examencommissie. Die stijging is voor
073 Hogeschool Rotterdam
het grootste deel toe te schrijven aan het aantal
zaken over (straf)maatregelen wegens fraude bij
tentamens (met name plagiaat).
De indruk bestaat dat de stijging van het aantal gevallen
niet alleen verklaard kan worden uit de toename
van het aantal studenten bij de hogeschool.
Opvallend is, naast de stijging van het totaal aantal
gevallen, de nog grotere stijging van het aantal
gevallen dat het stadium van zitting bereikt. Ook
hier is voorzichtigheid geboden bij het zoeken naar
verklaringen. In algemeenheid kan gelden dat er
voor studenten grote belangen op het spel staan,
bij het BSA, bij de weigering van inschrijving en
ook bij een maatregel wegens fraude. Duidelijk is
dat de student in dit soort gevallen meer geneigd
en bereid zal zijn de gang naar het College van
Beroep te maken en zeker bij BSA of bij weigering
van inschrijving is er niet veel mogelijkheid om
tot tussenoplossingen in een schikkingspoging te
komen: men krijgt wel of niet een BSA, men wordt
wel of niet ingeschreven.
In geval van een BSA is het gevolg voor de student
dat hij of zij de opleiding niet meer bij de hogeschool
kan voortzetten. Studenten willen echter
dikwijls toch graag verder in hun opleiding of hebben
wellicht dikwijls ook niet zomaar een alternatief
voor ogen. Zij hebben wel zoveel belangen dat
zij wel beroep willen aantekenen en de zaak ook
tot een zitting en uitspraak willen laten komen.
De instituten investeren veel in de gehele (voorgeschreven)
procedure met betrekking tot het geven
van een BSA. Er moet begeleiding plaatsvinden,
er moeten gesprekken gevoerd worden met een
schriftelijke vastlegging, er moet een waarschuwing
uitgaan, er moet gehoord worden. Als die
hele procedure zorgvuldig doorlopen is, is de
kans niet groot dat het instituut alsnog vindt dat
het BSA ingetrokken kan worden en dus zal men
ook bij de clusters de neiging hebben om niet te
schikken en het op een zitting laten aankomen. Het
aantal gevallen is duidelijk gestegen, het aantal
zittingen is nog sterker gestegen.
Dat er in geval van weigering inschrijving voor een
student grote belangen op het spel staan is duidelijk.
Uiteraard gaat het dan in de eerste plaats om
het al dan niet kunnen voortzetten van de studie,
maar er zijn ook vaak belangen in de sfeer van studiefinanciering.
Evident de moeite waard om een
Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

zaak voor te leggen aan het College van Beroep en
ook een uitspraak uit te lokken.
De hogeschool heeft echter in dit soort zaken ook
grote belangen omdat de rijksbekostiging voor een
behoorlijk gedeelte gerelateerd is aan het aantal
rechtsgeldig ingeschreven studenten. De hogeschool
spant zich enorm in om studenten er toe
te brengen hun inschrijving tijdig in orde te maken
en met name om het collegegeld tijdig te betalen.
Ieder jaar weer blijken grote aantallen studenten
dat niet te doen, ondanks alle aansporingen. In
het beleid van de hogeschool past op dit moment
dat de vele inspanningen naar studenten om hen
tot tijdige inschrijving en betaling te brengen na
1 oktober gevolgd worden door een consequent
afwijzen van inschrijvingsverzoeken wanneer
studenten niet tijdig inschrijven of betalen (tenzij
er sprake is van evidente overmacht of fouten van
derden waaronder de hogeschool zelf). Die weigering
om in te schrijven komt dikwijls heel hard aan.
Ook in deze categorie doen zich derhalve nogal
wat (en dit jaar weer meer) zaken voor, waarvoor
ook geldt dat er niet gemakkelijk meer geschikt
zal worden als de zaak eenmaal het College van
Beroep bereikt heeft.
Overigens geldt in alle zaken, dat het College van
Beroep – ruwweg – toetst of de regels correct
zijn toegepast en of de hogeschool bij de toepassing
van de vigerende regels in redelijkheid heeft
gehandeld. Het College van Beroep is niet bevoegd
een oordeel te hebben over die regels zelf – en
het College spreekt daarover dan ook nooit een
oordeel uit.
In het grote aantal fraudegevallen speelt waarschijnlijk
in de eerste plaats mee dat studenten
zich onvoldoende realiseren wanneer men fraude
pleegt (vooral bij plagiaat). Studenten zijn sterk
geneigd om informatie van internet te halen en dikwijls
worden die studenten juist ook gestimuleerd
om samen te werken, bij voorbeeld bij groepsopdrachten.
De grens naar regelrecht plagiaat blijkt
dan soms te gemakkelijk overschreden te worden.
Aangetekend moet worden dat veel studenten ook
in samenwerkingsprojecten wel degelijk weten dat
gewoon overschrijven zonder bronvermelding niet
mag. Vervolgens kunnen die studenten er wellicht
nog wel begrip voor opbrengen als het gevolg
074 Jaarverslag 2007
van plagiaat is dat het werkstuk in kwestie wordt
afgekeurd, maar die student heeft veel minder
begrip voor een maatregel die tot gevolg heeft dat
hij (bij voorbeeld) drie maanden niet mag deelnemen
aan een groot aantal tentamens. Dan zal die
student geneigd zijn om bij het College van Beroep
te proberen in ieder geval die maatregel van tafel
te krijgen.
De Examencommissie daarentegen hecht groot
belang aan de bestrijding van fraude en het volstrekt
helder maken van een beleid dat die fraude
wil tegengaan. Beide partijen zijn dan zeker niet
geneigd om te schikken. De aantallen laten ook
zien dat juist in dit soort zaken het aantal zittingen
erg hoog ligt.
In algemeenheid en, opnieuw in alle voorzichtigheid,
lijkt er toch een ontwikkeling gaande dat
studenten en hogeschool wat meer en wat harder
tegenover elkaar staan, wat meer geneigd zijn om
het College van Beroep in te schakelen en dan de,
overigens volstrekt legitieme, weg volgen die leidt
tot een uitspraak van het College van Beroep.
De wet (WHW) schrijft voor dat een zaak door het
College van Beroep afgehandeld moet worden binnen
een termijn van tien weken na indiening van
het beroep. De (wettelijk voorgeschreven) procedure
kent verder zodanige termijnen, dat behandeling
van een zaak nauwelijks sneller kan dan vier à vijf
weken. Dat het in heel veel gevallen lukt om zaken
binnen zes weken af te doen (zowel schikkingen
als zittingen met uitspraak) geeft duidelijk aan dat
alle partijen bereid zijn mee te werken aan het zo
spoedig mogelijk afronden van procedures, zodat
studenten niet langer in onzekerheid verkeren dan
strikt noodzakelijk. Maar liefst 176 van de 217 zaken
werden binnen zes weken afgehandeld (waarbij de
officiële vakantieperioden opschortende werking
hebben en niet meetellen). In 39 gevallen was de
behandelduur tussen de zes en de tien weken, in 2
gevallen langer.
In die laatste gevallen speelden bijzondere omstandigheden
(buiten de invloed van het College van
Beroep) die de langere behandelduur rechtvaardigen
of verklaren.

075 Hogeschool Rotterdam Organisatie, Middelen, Mensen – hoe maken we het waar?

076 Jaarverslag 2007

instituut voor
management
opleidingen
077 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Management, Economie en Recht
¬ Personeel en Arbeid
¬ Vastgoed en Makelaardij
Directie
¬ H.M.M. (Herman) Soppe
¬ J.A.R. (Jan) Heemskerk (a.i.)*
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
2354 2167 1830 1630 1549
¬ aantal afgestudeerde studenten
268 252 242 274 240
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
41 104 3 148
¬ aantal FTE
20,82 79,09 2,40 102,31

Missie
Het Instituut voor Managementopleidingen
heeft de ambitie om in het domein
van de managementopleidingen een
gerenommeerd instituut in de regio te
worden. Het instituut wil daartoe een full
service pakket (bachelor en specifieke
minoren, associated degree, master,
maatwerk, onderzoek op het domein
Bachelor of Business Administration,
waar onze drie bacheloropleidingen onder
vallen) leveren en - waar gewenst - ook op
commerciële basis werken.
Er is een analyse van het instituut
gemaakt. Deze analyse bracht aan het licht
dat het instituut niet kan volstaan met
wat reparatiewerk hier en daar. Er is een
majeur veranderingstraject noodzakelijk
gebleken om het instituut op een
kwalitatief verantwoord prestatieniveau te
brengen.
De analyse wijst uit dat de hoogste
prioriteit moet liggen bij het ordenen van
het primaire proces en de bedrijfsvoering.
Om ook extern voldoende aan de weg te
timmeren en commerciële activiteiten
te ontplooien, is het noodzakelijk dat
integraal management op een goede wijze
in het instituut wordt toegepast. Tijdens
de ‘verbouwing’ zal de ‘verkoop’ gewoon
doorgaan.
In juli 2007 is een schets opgesteld voor
de organisatie- en onderwijsvernieuwing
bij het instituut, met als titel ‘IMO, slim
in talentontwikkeling’. Op 1 en 2 oktober
2007 is een veranderhorizon en een
ontwikkelplan opgesteld. Het instituut laat
daarbij de onderwijsinnovatie als motor
fungeren van het verandertraject, door
dit traject nadrukkelijk onderwerp bij de
teamontwikkeling te laten zijn.
078 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Om met het aanbod invulling te geven
aan de ambities van het instituut en aan
te sluiten op actuele ontwikkelingen in
de arbeidsmarkt focust het instituut voor
de middellange termijn op vier sectoren
waarin een grote behoefte bestaat aan
geschoolde arbeidskrachten: de haven, het
midden- en kleinbedrijf, de (glas)tuinbouw
en stadsvernieuwing en leefbaarheid. Ten
behoeve van het onderzoek wordt binnen
het instituut een lectoraat Innovatief
Management ingericht. De lectoren sturen
en dragen het praktijkgericht onderzoek
binnen het instituut.
Om inhoud te geven aan met name de
ambities m.b.t. innovatie, flexibiliteit,
ketenbewustzijn en kwaliteit wordt een
aantal principes gehanteerd:
¬ de student centraal
¬ uitgaan van educatief
ondernemerschap
¬ IMO-breed werken en ontwikkelen
¬ opleiden door middel van
arrangementen
¬ het ROM
Trots op
IIn het studiejaar 2006-2007 is gestart met
peercoaching. Onderzoek geeft aan dat dit
met een dikke voldoende beoordeeld wordt
door de coachvragers. De coachvragers
die zich hebben laten coachen op een
bepaald vak zijn gemiddeld met ruim 2
punten vooruitgegaan na herkansing.
Inmiddels zijn zo’n 200 studenten begeleid
door een peercoach. Het instituut streeft
naar all-round peercoaches die zowel tutor
kunnen zijn (begeleiden van bepaalde
vakken) als mentor (ondersteunen
van studievaardigheden). Er zijn 9
peercoaches.

079 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool

4
Raad van Toezicht
4.1 Samenstelling
De Raad van Toezicht van de Hogeschool
Rotterdam bestond in 2007 uit de volgende leden:
¬ De heer Mr. C.J. de Swart (voorzitter)
¬ De heer Drs. B.H. de Rave (vice-voorzitter)
¬ Mevrouw Mr. N. Albayrak (tot 22 februari 2007)
Mr. C.J. de Swart
Voorzitter
Leeftijd: 66 jaar
Zittingsduur
(na fusie per 1 mei 2002):
5 jaar, 8 maanden
Drs. B.H. de Rave
Vice-voorzitter
Leeftijd: 59 jaar
Zittingsduur
(na fusie per 1 mei 2002):
5 jaar, 8 maanden
Mw. Mr. W. Sorgdrager
Leeftijd: 59 jaar
Zittingsduur: 8 maanden
Ir. C.J.M. Asselbergs
Leeftijd 57 jaar
Zittingsduur: 4 jaar
Dr. Ir. W.J. Naeije
Leeftijd 60 jaar
Zittingsduur
(na fusie per 1 mei 2002):
5 jaar, 8 maanden
080 Jaarverslag 2007
¬ Mevrouw Mr. W. Sorgdrager (vanaf 1 juni 2007)
¬ De heer Ir. C.J. Asselbergs
¬ De heer Dr. Ir. W.J. Naeije
(HOOFD-)FUNCTIES EN RELEVANTE NEVENFUNCTIES
(gegevens per 31 december 2007)
- Voorzitter Raad van Commissarissen Stadion Feyenoord N.V.
- Lid Raad van Commissarissen DAF-trucks N.V.
- Voorzitter Raad van Commissarissen Ordina N.V.
- Lid Raad van Commissarissen UVIT Verzekeringen
- Voorzitter Raad van Commissarissen Wereldhave N.V.
- Voorzitter Raad van Toezicht Ruwaard van Putten Ziekenhuis
- Lid Gemeenteraad Binnenmaas (fractievoorzitter)
- Lid Drechtraad
- Geassocieerd adviseur Twynstra Gudde
- Geassocieerd adviseur Altuïtion
- Adviseur Revalidatie Nederland
- Adviseur Florence Nightingale Instituut
- Lid Bestuur Humanitas Wonen Hoeksche Waard
- Lid Raad van State
- Voorzitter regionale toetsingscommissie euthanasie te Arnhem
- Lid Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie
- Lid Raad van Toezicht Universiteit Twente
- Lid Raad van Toezicht Unicef Nederland
- Lid bestuur Stichting Arbo Unie
- Lid Commissie Ruim Baan voor Talent
- Lid Raad van Toezicht Mondriaan Onderwijsgroep
- Directeur Deltalinqs
- Lid Raad van Commissarissen ENECO-Netbeheer
- Directeur Adviesbureau Ankher-Consult B.V., partner UCI
- Hoofddocent Erasmus Universiteit Rotterdam
- Voorzitter Raad van Toezicht Cogen Nederland
- Lid Board of Directors Britned Development Ltd.
- Lid Raad van Advies Senscapital
- Lid Raad van Advies Smart Dutch
- Voorzitter Raad van Toezicht Haagse Gezondheidscentra
- Lid Raad van Advies Qurrent
- Lid Bestuur Stichting Thuiszorg Online
- Lid Bestuur STEK

4.2 Rooster van aftreden
Het volgende rooster van aftreden was per 31
december 2007 van toepassing:
¬ 1 januari 2008: C.J.M. Asselbergs en
Mw. W. Sorgdrager
¬ 1 januari 2009: B.H. de Rave
¬ 1 januari 2010: W.J. Naeije
¬ 1 januari 2011: C.J. de Swart
Mw. Albayrak legde haar lidmaatschap van de Raad
van Toezicht neer in verband met haar benoeming
tot staatssecretaris van Justitie per 22 februari
2007. De Raad van Toezicht bedankt mw. Albayrak
voor haar belangrijke inbreng bij vergaderingen
van de Raad van Toezicht en in het overleg met het
College van Bestuur.
De benoeming van mw. Sordrager, die in het rooster
van aftreden de plaats innam van Mw. Albayrak,
vond plaats met ingang van 1 juni 2007, voor de
rest van het jaar 2007 met een aanvullende termijn
tot 1 januari 2012.
In de vergadering van de Raad van Toezicht d.d. 17
december 2007 werd de heer Asselbergs voor een
nieuwe termijn van vier jaar benoemd, zodat diens
datum van aftreden 1 januari 2012 is.
De zittingstermijn van leden van de Raad van
Toezicht is vier jaar. Leden zijn één keer terstond
herbenoembaar.
4.3 Bezoldiging
De leden van de Raad van Toezicht ontvangen
voor hun werkzaamheden een bezoldiging. Deze
bedraagt voor de Voorzitter € 5500 per jaar en
voor de Leden € 5000 per jaar.
Bij besluit d.d. werd het bezoldigingsadvies van
de Hay-groep voor leden van Raden van Toezicht
overgenomen. Op grond daarvan werd de bezoldiging
per 1 januari 2008 bepaald op
voor de voorzitter: € 9.000 per jaar (bruto);
voor de leden: € 6.300 per jaar (bruto).
081 Hogeschool Rotterdam
4.4 Profielschets
De profielschets voor de leden van de Raad van
Toezicht luidt als volgt:
“Langdurige bestuurservaring
Regionale/landelijke bekendheid
Beschikkend over een relevant relatienetwerk
Binding met de regio
Geen ‘conflicting interests’
Door middel van spreiding over de leden zou
zo veel mogelijk een mix van deskundigheden
en maatschappelijke sectoren moeten worden
bewerkstelligd:
¬ financiën
¬ gezondheidszorg
¬ kunsten
¬ bedrijfsleven
¬ openbaar bestuur
¬ haven/industrie.
Minimaal een van de leden van de Raad van
Toezicht is een zogenoemde financieel expert,
hetgeen inhoudt dat deze persoon relevante kennis
en ervaring heeft opgedaan in de financiële
bedrijfsvoering bij naar omvang gelijkwaardige
rechtspersonen.
Er wordt gestreefd naar een redelijke mix van
actieven en niet-actieven (d.w.z. werkzaam in
een maatschappelijke functie, respectievelijk een
maatschappelijke functie beëindigd hebbend).
Er wordt gestreefd naar een redelijke mix van
mannen en vrouwen (d.w.z. naar tenminste één
van beiderlei kunne).
De volgende relaties zijn onverenigbaar met de
gewenste onafhankelijkheid
¬ Leden van de Raad van Toezicht die in dienst
zijn bij andere Hogescholen
¬ Leden van de Raad van Toezicht die een
dienstbetrekking hebben bij één van de externe
toezichthouders (zoals bijvoorbeeld de
accountant) van de Hogeschool.”
4.5 Governancestructuur
De Raad van Toezicht hield vast aan de Governancestructuur
die, in overeenstemming met de
Raad van Toezicht

Branchecode, in 2006 werd vastgesteld, alsmede
aan de daaruit voortvloeiende publicaties. Het
vastleggen van een structuur met betrekking tot
de zogenaamde horizontale dialoog met de maatschappelijke
omgeving bleef, in afwachting van de
toegezegde, maar nog niet verschenen handreiking
van de HBO-raad, uit. Een en ander liet onverlet
dat allerlei activiteiten in het kader van de horizontale
dialoog (gesprekken tussen College van
Bestuur en maatschappelijke organisaties, overleg
tussen directeuren en beroepenveldcommissies)
plaatsvonden.
4.6 Onafhankelijkheid
De leden van de Raad van Toezicht zijn onafhankelijk
in de betekenis van de Branchecode Governance:
zij kunnen onafhankelijk van elkaar, het College
van Bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk
en kritisch opereren.
Geen lid van de Raad van Toezicht, dan wel zijn
echtgenoot, geregistreerde partner of een andere
levensgezel, pleegkind of bloed- of aanverwant tot
in de tweede graad is in de vijf jaar voorafgaande
aan de benoeming tot lid van de Raad van Toezicht
werknemer of lid van het College van Bestuur van
de Hogeschool (inclusief gelieerde rechtspersonen)
geweest.
Heeft evenmin een financiële vergoeding van de
Hogeschool of van aanhaar gelieerde vennootschap
ontvangen, anders dan de vergoeding die
voor de als lid van de Raad van Toezicht verrichte
werkzaamheden wordt ontvangen.
Was geen bestuurslid van een vennootschap dan
wel een grote rechtspersoon waarin een lid van het
college van bestuur van de hogeschool lid van de
raad van commissarissen respectievelijk de raad
van toezicht is;
Was niet werkzaam is bij het ministerie van
onderwijs, cultuur en wetenschap, de Nederlands
Vlaamse Accreditatie Organisatie of het ministerie
van landbouw, natuurbeheer en visserij;
En hield geen aandelenpakket van ten minste tien
procent in een aan de hogeschool gelieerde vennootschap.
Van besluitvorming waarbij tegenstrijdige belangen
van leden van de Raad van Toezicht of van
082 Jaarverslag 2007
Leden van het College van Bestuur aan de orde zijn
geweest, was geen sprake.
4.7 Commissies
De Raad van Toezicht functioneert als een geheel;
er zijn geen commissies ingesteld die verantwoordelijk
zijn voor deeltaken.
4.8 Werkzaamheden
De Raad vergaderde in het verslagjaar vier keer:
op 15 maart, 4 juni, 11 oktober en 17 december.
Gedurende het verslagjaar was er in en buiten
de vergaderingen contact tussen leden van de
Raad van Toezicht en leden van het College van
Bestuur. De contacten verliepen op positieve wijze.
In verband het feit dat de heer Tuytel zijn werkzaamheden
in november en december tijdelijk
moest neerleggen, in verband met ziekte, werden
de contacten met het College van Bestuur in deze
periode geïntensiveerd.
Ook werd door de leden van de Raad van Toezicht,
door deelname aan een maaltijd na de opening
van het cursusjaar 2007-2008, op informele wijze
contact onderhouden met de managementfunctionarissen
van de Hogeschool.
De aangelegenheden waarmee de Raad zich in de
vergaderingen bezig hield, waren o.a. de volgende:
landelijke ontwikkelingen, beleid College van Bestuur,
personeelsbeleid en organisatie, huisvesting,
proces Rekenschap en Europees Sociaal Fonds,
inpassing verloskunde-opleiding.
Het jaar 2007 is voor de Hogeschool positief
verlopen. Er is sprake van een gezonde financiële
situatie, de accreditaties van opleidingen hebben
een positieve uitkomst gehad; de instroom van
studenten stabiliseerde, na een periode van spectaculaire
groei, in het jaar 2007 ten opzichte van
het voorafgaande jaar.
4.8.1
Landelijke ontwikkelingen
De Raad van Toezicht nam kennis van een aantal

landelijke ontwikkelingen. Ontwikkelingen rond
de bekostiging (invoering van leerrechten) en een
nieuwe wet voor het hoger onderwijs vroegen de
afgelopen jaren geruime tijd de aandacht. Nadat
deze onderwerpen in het kader van de vervroegde
verkiezingen in 2006 controversieel waren verklaard,
verdwenen ze na de kabinetsformatie geheel
van de agenda. Wel zou er sprake zijn van een
aangepaste wijze van financiering voor het hoger
onderwijs en zouden een aantal wetgevingsonderwerpen
ter hand worden genomen door middel van
een herziening van de Wet op het Hoger onderwijs
en Wetenschappelijk onderzoek (WHW).
De Raad van Toezicht werd op de hoogte gehouden
van de ontwikkelingen met betrekking tot de afsluiting
van een nieuwe cao voor het hbo.
4.8.2
Beleid College van Bestuur
De voor 2006 overeengekomen doelstellingen van
het College van Bestuur werden in 2007 besproken
aan de hand van het Resultatendocument 2006.
Deze rapportage werd goedgekeurd door de Raad
van Toezicht. Ook voor 2007 werd het beleid van
het College van Bestuur voorzien van concrete
doelstellingen in de begroting.
In de eerste helft van 2007 verschenen er in de
Telegraaf enkele negatieve artikelen van studenten
en van enkele medewerkers van de Hogeschool.
Het artikel waarin studenten hun ongenoegen uitspraken
over een tekort aan contacttijd was zelfs
aanleiding tot een spoedbezoek van de Minister
van OCW. Hij stelde zich op de hoogte van de opvattingen
van de studenten en sprak ook met een
groep studenten die kenbaar maakten tevreden
te zijn met hun opleiding aan de hogeschool. Het
College van Bestuur overlegde met leden van de
Raad van Toezicht over de wijze waarop op deze
publicaties gereageerd zou worden.
In de loop van 2007 liet de Minister een inspectieonderzoek
plaatsvinden naar de hoeveelheid
contacttijd van docenten en studenten bij universiteiten
en hogescholen. Het College van Bestuur
startte een proces om te komen tot attractiever
en intensiever onderwijs gericht op vergroting van
de kansen op studiesucces. De Raad van Toezicht
liet zich over de voortgang van dit proces op de
hoogte houden.
083 Hogeschool Rotterdam
Op 12 juni 2007 organiseerde de hogeschool een
Hogeschooldag op het RDM-terrein op Heiplaat.
Een aantal leden van de Raad was bij deze dag
aanwezig. Er werd een presentatie verzorgd van
actuele ontwikkelingen van de hogeschool. Ook
werd het positionpaper gepresenteerd, waarin de
koers voor de komende jaren is vastgelegd. De
Raad van Toezicht verleende goedkeuring aan dit
beleidsdocument.
De Raad van Toezicht keurde ook het Jaarverslag
2006 van het College van Bestuur goed.
4.8.3
Financiën
De Jaarrekening 2006 werd in 2007 goedgekeurd
door de Raad van Toezicht en de Management
Letter van de accountant, Ernst & Young werd
besproken.
Bij de vergaderstukken was steeds een overzicht
gevoegd van de stand van zaken van de uitputting
van de middelen ten opzichte van de begroting,
zodat de raad in staat was de financiële gang van
zaken te volgen.
Het jaar 2007 van de Hogeschool werd met een
positief exploitatieresultaat afgesloten, te weten
1,3 miljoen euro.
De Raad verleende voorts goedkeuring aan de
Begroting 2008.
De Raad van Toezicht nam kennis van het werkprogramma
2008 van het Bureau Audit/Monitoring/
Control. Het onderwerp risicomanagement maakte
deel van dit werkprogramma.
4.8.4
Personeelsbeleid en organisatie
Op verzoek van de Raad van Toezicht verstrekte
het College van Bestuur periodiek gegevens met
betrekking tot de invulling van vacatures. Na een
geruime periode waarin de boventalligheid van
personeelsleden regelmatig de aandacht vroeg,
was er een trendbreuk: het nieuwe probleem was
niet het te veel, maar het (dreigende) tekort aan
voldoende gekwalificeerde medewerkers.
Het College van Bestuur voerde, overeenkomstig
bij cao gemaakte afspraken, in 2007 een gesprekcyclus
in, waarbij, bij goed functioneren van
medewerkers, versneld periodieken toegekend
zouden worden en, bij niet goed functioneren, de
Raad van Toezicht

084 Jaarverslag 2007

instituut
voor
lerarenopleidingen
085 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Opleiding tot leraar Basisonderwijs
¬ Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van
de tweede graad in: Aardrijkskunde, Algemene
Economie, Bedrijfseconomie, Biologie, Duits,
Engels, Frans, Geschiedenis, Maatschappijleer,
Natuurkunde, Nederlands, Techniek, Turks,
Wiskunde, Bouwkunde I en II, Bouwtechniek I en
II, Consumptieve Techniek I en II, Electrotechniek
I en II, Installatietechniek I en II, Mechanische
Techniek I en II, Motorvoertuigentechniek I en II,
Werktuigbouwkunde I en II
Directie
¬ J.J. (Hans) van der Moolen *
¬ A.A.P. (Fred) Feuerstake
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
3472 3538 3474 3168 3098
¬ aantal afgestudeerde studenten
524 540 529 551 518
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
80 227 9 316
¬ aantal FTE
37,87 142,00 4,40 148,27

Missie
Het Instituut voor Lerarenopleidingen
opereert in een beroepenveld met een hoge
maatschappelijke en politieke actualiteit.
Dat zal de komende jaren onverminderd
het geval zijn. Het voldoen aan de maatschappelijke
vraag naar goede leraren
en onderwijsondersteuners, blijft een
gigantische opdracht. De strategische
agenda van het instituut wordt voor de
komende anderhalf jaar grotendeels bepaald
door de accreditatie van de opleidingen
(Pabo 2008, VO/BVE 2009).
Beleidsmatig ligt landelijk een aantal
thema’s vast voor de komende jaren
(beleidsagenda lerarenopleidingen en
bestuurscharter). Te voorzien is dat
de ambities van de minister van OCW
zullen leiden tot extra aandacht voor het
beroepsveld, met daaruit voortvloeiend
aangescherpte verwachtingen voor de
lerarenopleidingen.
De kritiek op het niveau van de opleidingen
en de kwaliteit van de afgeleverde
professionals heeft nu al consequenties
voor de instroom van een hoogst relevante
doelgroep. Dat proces zal de komende jaren
moeilijk om te keren zijn.
Een nieuw bekostigingsmodel kan grote
consequenties hebben voor de financiering
en het rendement van met name VO/BVE.
Regionaal gezien blijft de uitdaging hoe een
grote vraag naar leraren te combineren met
een relatief laag opgeleide doelgroep en een
minder aantrekkelijke regio om in te werken
(vanuit het perspectief van de doelgroep).
Daarbij blijft het handhaven van het hboniveau
uitgangspunt en is de leuze ‘Overtref
jezelf’ onverminderd actueel.
Het instituut hanteert twee richtlijnen
voor de bepaling van de strategische
ontwikkeling:
¬ Borgen en versterken van de
gerealiseerde kwaliteit.
¬ Adequaat inspelen op de externe
ontwikkelingen en daarbij keuzes durven
maken vanuit eigen kracht (bij voorkeur
pro-actief).
086 Jaarverslag 2007
Onderwijs
Het Instituut voor Lerarenopleidingen heeft
gekozen voor competentiegericht opleiden.
Dat sluit naadloos aan op de wensen van
scholen en schoolbesturen waarvoor het
instituut opleidt. De opleidingsprogramma’s
bieden individuele leerarrangementen
waarmee studenten zich optimaal kunnen
ontwikkelen. De inhoud van de opleidingen
ontwerpt het instituut deels samen met de
partners uit de Rotterdamse onderwijsregio.
De in Rotterdam opgeleide docenten
beschikken over een brede bekwaamheid in
vier competentievelden :
1. Een ‘Meester’ voor de klas (SBL
competenties 2, 3 en 4)
Bevlogen en goed (vak)didactisch/
pedagogisch onderlegd om gericht te
werken aan de realisatie van de leerdoelen
en de groei bij leerlingen
2. Een ‘Meester’ in de samenwerking (SBL
competenties 1, 5 en 6)
Pragmatisch, kritisch en open in de
communicatie om op een adequate wijze
samen te werken met leerlingen, collega’s
en de schoolomgeving aan het hoogst
haalbare
3. Een ‘Meester’ bij vak- en schoolontwikkeling
(alle SBL competenties)
Methodisch, gedurfd en resultaatgericht
werken om als docent bij te dragen aan
verbetering en vernieuwing van relevante
beroepsproducten van het (school)team
4. Een ‘Meester’ van de eigen ontwikkeling
(SBL competentie 7)
Nuchter en beroepsmatig werken aan
de eigen professionalisering vanuit
het perspectief van een doorlopend
carrièrepad in de onderwijssector
De opleidingsprogramma’s binnen het
instituut worden gekenmerkt door een
doordachte opbouw vanaf het eerste
leerjaar tot en met de diplomering. Steeds
is de samenhang tussen de cursussen
duidelijk herkenbaar. Het omvangrijke
‘leren en werken’ gedeelte is duidelijk
gestructureerd en biedt studenten en
scholen de mogelijkheid eigen accenten
te leggen. Conform het Rotterdams
Onderwijsmodel van de hogeschool zijn
alle opleidingen opgezet vanuit de logica
van kennisgestuurde, praktijkgestuurde en
studentgestuurde leerlijnen.
Best practice(s)
Curriculumontwikkeling:
3e generatie curriculum PABO
Het jaar 2007 stond in het teken van
het ontwikkelen van een vernieuwd
opleidingsmodel voor de Pabo in relatie
tot het Rotterdams Onderwijsmodel en
competentiegericht onderwijs. De invoering
van het ROM is afgerond. Er is in 2007
gewerkt aan het ontwikkelen, uitvoeren en
implementeren van:
¬ Een programma van studieloopbaancoaching
¬ Een peer-coachingsprogramma voor
rekenen en taal
¬ Een vernieuwd toetsbeleid
Projectonderwijs voor de propedeuse-,
hoofd- en eindfase
¬ Een beleidsplan internationalisering
Het optimaliseren van de organisatie
voor het verwerven van stage
¬ Een betere samenwerking met het mbo,
dat resulteert in het invoeren van het
doorstroomportfolio
¬ Het finetunen van de invoering van het
zelfbeoordelingsinstrument dat gebruikt
wordt bij de intake in het studieloopbaanc
oachingtraject
Naast deze vernieuwingen om het 3 e
generatie curriculum te implementeren
zijn er ook activiteiten gestart met
betrekking tot de voorbereiding van het
accreditatietraject.
In 2007 is in EDUCOM verband een visitatie
uitgevoerd waarbij een aantal facetten
(werkplekleren, toetsing, hbo-niveau van de
opleiding en interne kwaliteitszorg) van het
NVAO beoordelingskader bij wijze van proef
zijn geaccrediteerd.
Samen opleiden:
Samenscholing.nu een succesverhaal
In 2004 werd een grote stap gezet door
de Lerarenopleiding en drie Rotterdamse
schoolbesturen in het samen opleiden met
scholen te weten CVO, BOOR en LMC. De
ambitie was om in vier jaar 240 studenten

in een duaal traject op te leiden voor
het Rotterdamse voortgezet onderwijs.
Dit project, Samenscholing.nu, loopt
sinds september 2005. Het meest in het
oogspringende onderdeel van dit project
is het samen met collega’s uit het veld
werken aan de ontwikkeling van prestaties
(leer-werktaken). Hierdoor wordt het
mogelijk de curricula van de opleiding en
de scholen beter op elkaar af te stemmen.
In dit project hebben in cursusjaar 2007
– 2008 totaal 120 studenten uit het eerste,
tweede en derde jaar een leerwerkplek
op één van de twaalf deelnemende
scholen. Deze studenten hebben een
leerwerkovereenkomst gesloten met
één van de drie betrokken besturen. De
deelnemende scholen zijn: Comenius
College, Nieuw-Rotterdam, Zuiderpark
College, Thorbecke VO, Nieuw-Zuid, Farel
College, City College, Calvijn, Melanchton,
Libanon Lyceum, Nova College, Wolfert van
Borselen.
Een prestatie is een competentiegerichte
opdracht, waarbij je kunt differentiëren
naar tempo, interesse, niveau en leerstijl.
Het ankerpunt is dus de student, niet het
curriculum. Het samen (lerarenopleiding
én opleidingsscholen) ontwikkelen van
prestaties helpt om een scherper beeld te
krijgen van hoe de duale student het best
kan worden ondersteund in zijn leerproces.
Naast de vaklessen en trainingen op de
lerarenopleiding en het oefenen op de
opleidingsschool zijn prestaties dus een
nieuwe mogelijkheid om het leerproces
vorm te geven. Om het hbo-niveau van
het opleiden in de school te borgen is in
samenwerking met de Stichting Leerplan
Ontwikkeling (SLO) in Enschede een hand-
zaam overzicht ontwikkeld om de kennis-
basis van de tweedegraads lerarenopleidingen,
zoals landelijk afgesproken, zo te
structureren dat door middel van prestaties
deze kennisbasis volledig afgedekt wordt.
In een aantal dossiers verwerft de student
de kennis en competenties om op startbekwaam
niveau te kunnen functioneren.
087 Hogeschool Rotterdam
Ontwikkeling kennisinstituut
Het opleidingsaanbod is breed zoals dat van
een kennisinstituut mag worden verwacht.
Voor een groot aantal doelgroepen zijn er
initiële en postinitiële opleidingsmogelijkheden.
Om recht te doen aan eerder verwor-
ven competenties bezit het instituut een
assessment-centrum dat als één van de
eerste in Nederland door de NQA zal worden
gecertificeerd wanneer de audits goed
verlopen. Het instituut participeert in een
tweetal dieptepilots voor de academische
en reguliere opleidingsschool waarmee
expertise wordt opgebouwd op het terrein
van samen opleiden in de Rotterdamse
regio. De kenniskring Versterking van het
Beroepsonderwijs doet gericht onderzoek
naar effectief opleiden op de werkplek en
participeert in projecten waaruit voor de
onderwijspraktijk toepasbare kennis voort-
komt. Het instituut is penvoerder voor het
project ‘Samen optrekken’ met de Haagse
Hogeschool, de Hogeschool Leiden en de
Universiteit Leiden. Hieruit ontstaat een
regionaal centrum met expertise op de
terreinen de Brede School, Leren op de
werkplek, Assessments en Professionalisering
en doorlopende carrièrepaden. Met
een groot aantal schoolbesturen binnen
en buiten de Rotterdamse onderwijsregio
zijn strategische allianties gevormd om
gezamenlijk educatieve netwerken in te
richten.
Samen met de VO-raad is een werkconferentie
georganiseerd rond “Opleiden in de
school” en samen met het werkveld zijn er
werkveldraadplegingen georganiseerd met
betrekking tot het keurmerk en rond het
thema “Vissen in eigen vijver”.
Trots op
¬ Het omvangrijke onderdeel ‘Leren en
werken’ deel in al onze opleidingen.
¬ Het grote aantal allianties met partners
uit de Rotterdamse onderwijsregio.
¬ De opleidingscultuur die steeds meer recht
doet aan de wensen vanuit het werkveld.
¬ De bijna 4000 studenten die in voltijd,
duaal en deeltijd bij ons studeren.
¬ Het solide en praktijkgerichte
docentencorps.
Een rotterdamse hogeschool
Kenniskringen
De kenniskring Versterking van het
Beroepsonderwijs concentreert zich op
het grootstedelijk gebied met een lage
scholingsgraad. Rotterdam maakt werk van
de kenniseconomie, waarvoor kwalitatief
hoogwaardig opgeleide werknemers
noodzakelijk zijn. Daarin kan alleen
worden voorzien als de deelname aan het
beroepsonderwijs (gehele kolom) wordt
vergroot, de doorstroom in de beroepskolom
wordt bevorderd en voortijdige uitval een
halt wordt toegeroepen.
Bij de realisatie van deze opdracht speelt
het beroepsonderwijs een cruciale rol:
de effectiviteit van het beroepsonderwijs
en de doorstroming in de beroepskolom
moet worden versterkt. Hierbij wordt
werkplekleren, dat wil zeggen leren op het
snijvlak van werken en leren, van grote
betekenis geacht.
De kenniskring is in het bijzonder
geïnteresseerd in de vraag hoe
leerarrangementen (werkplekleren) in
het beroepsonderwijs er (in didactisch
en pedagogisch opzicht) uit moeten zien
om effectief te kunnen zijn. Dus in welke
mate ze er in slagen in te spelen op de
behoeften van leerlingen/studenten
en bedrijfsleven, doorstroming in de
beroepskolom te bevorderen en voortijdig
schooluitval te verminderen. Daartoe
wordt ontwikkelingsgericht onderzoek
uitgevoerd in samenwerking met scholen en
bedrijfsleven.
Het werk van de kenniskring sluit aan bij het
Convenant ‘Beroepsonderwijs Ontketend’
en het programma ‘Kenniseconomie’
van de gemeente Rotterdam (periode
2002-2006) en het werkprogramma
‘Beroepsonderwijs werkt’ (voor de periode
2006-2010). Laatstgenoemd programma
sluit nauw aan bij locale, regionale en
landelijke programma’s, gericht op het
terugdringen van voortijdig schoolverlaten,
het opscholen van werkenden, het
versterken van de kenniseconomie, het
vergroten van het aantal stageplaatsen
enzovoort. Het werkprogramma is er op
gericht om Rotterdamse talenten optimaal
te ontwikkelen.

mogelijkheid zou bestaan om jaarlijkse periodieken
niet toe te kennen.
Het College van Bestuur stelde de Raad van Toezicht
periodiek op de hoogte van de ontwikkelingen
met betrekking tot de aanpassing van de organisatie
van de Hogeschool waarbij 17 clusters werden
omgevormd tot 11 instituten en waarbij er aanpassingen
in de structuur van de diensten plaatsvond.
Deze organisatieaanpassing leidde voorts tot een
(beperkte) aanpassing van de statuten.
4.8.5
Huisvesting
De groei van studentenaantallen noodzaakte
de hogeschool wederom om op het terrein van
de huisvesting maatregelen te treffen. Ook de
vorming van instituten leverde een ingrijpende
herhuisvestingsoperatie op. De Raad van Toezicht
nam kennis van deze maatregelen, te weten het
aanpassen en uitbreiden van de locatie Pieter de
Hoochweg voor het onderwijs in de sector media,
het verbouwen van het in 2006 aangetrokken
gebouw aan de Wijnhaven 107. De doelstellingen
op het terrein van huisvesting werden in 2007
gehaald.
De hogeschool participeerde, samen met o.a. het
ROC Albeda, in de ontwikkeling van het RDM-terrein
op Heijplaat ten behoeve van een aantal
praktijkfuncties van enkele opleidingen. Met de uitvoering
van het bouwkundig aanpassen van deze
locatie werd eind 2007 een aanvang gemaakt.
4.8.6
Proces Rekenschap en Europees Sociaal
Fonds
In 2002 is er naar aanleiding van onregelmatigheden
bij enkele hogescholen in de daaraan voorafgaande
periode een onderzoek gedaan naar de
wijze waarop de rijksbijdrage bij de instellingen
werd vastgesteld.
Bij de toenmalige Hogeschool voor Economische
Studies (HES) - Rotterdam werden buitenlandse
zgn. uitwisselingsstudenten voor bekostiging in
aanmerking gebracht.
De HES heeft de gevolgde handelwijze zelf aan de
orde gesteld in het kader van het toenmalige onderzoek.
Over de interpretatie van de regelgeving,
op grond waarvan dit gebeurde, is in het kader van
088 Jaarverslag 2007
het onderzoek discussie ontstaan. De Commissie
Schutte was van oordeel dat de desbetreffende
studenten niet voor subsidie in aanmerking gebracht
hadden mogen worden. Op grond daarvan
vorderde de staatssecretaris een bedrag van
€ 692.000 terug.
Daarna zijn er door verschillende rechterlijke
instanties uiteenlopende uitspraken gedaan. Het
teruggevorderde bedrag werd eerst ingehouden bij
de hogeschool en later weer terugbetaald. Hieruit
blijkt al hoe complex de regelgeving op dit punt is
geweest.
De zgn. Bezwarencommissie van het Ministerie
van OCW was van oordeel dat een deel van de
studenten wel en een ander deel niet in aanmerking
kwam. De Rechtbank Rotterdam die daarna
een oordeel uitsprak, was van mening dat de HES
alle uitwisselingsstudenten wel degelijk mocht
meetellen bij de rijksbijdrage. Tegen deze uitspraak
heeft de staatssecretaris van OCW hoger beroep
ingesteld bij de Raad van State. Op 18 april 2007
heeft de Raad van State zijn eindoordeel geveld: de
studenten hadden niet mogen worden meegeteld.
De Raad van State is van oordeel dat de betrokken
uitwisselingsstudenten weliswaar onderdelen van
een opleiding volgden, maar niet “een samenhangend
geheel van onderwijseenheden, gericht op
welomschreven doelstellingen op het gebied van
kennis, inzicht een vaardigheden, waarover degene
die een opleiding voltooit, moet beschikken en die
een propedeutische fase kent”. Ook vindt de Raad
dat, hoewel het Ministerie van OCW, op de hoogte
was van het feit dat de buitenlandse studenten
werden meegeteld, er omstandigheden waren op
grond waarvan terecht zo lang werd gewacht met
terugvordering.
De hogeschool heeft het teruggevorderde bedrag
terugbetaald. De hogeschool heeft in de afgelopen
jaren een voorziening aangelegd waaruit het
bedrag betaald kon worden.
Een ander geschil betrof een enkele jaren geleden
genomen besluit van Arbeidsvoorziening om de
subsidie van enkele al in 1995 afgeronde werkgelegenheidsprojecten
alsnog op nul te stellen. De
hogeschool achtte de handelwijze van Arbeidsvoorziening
daarbij dermate onzorgvuldig dat
deze besluiten zijn aangevochten. Langslepende
juridische procedures waren het gevolg. Procedu-

es bleven liggen bij de rechtbank; deze kwamen
nog niet in behandeling.
4.8.7
Inpassing Verloskunde opleiding
De verantwoordelijkheid voor de verloskundeopleidingen
in Nederland lag van ouds bij het
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Met de invoering van het Bachelor-Masterstelsel
ontstond de noodzaak om deze opleiding onder
het Ministerie van OCW te brengen en als gevolg
daarvan kwam de vraag aan de orde op welke
wijze de opleidingen op de diverse plaatsen in het
land ondergebracht zouden kunnen worden bij
een hoger onderwijsinstelling. In Rotterdam werd
gekozen voor een fusie tussen de Stichting Rotterdamse
Opleiding tot Verloskundige (SROV) en de
Hogeschool Rotterdam en een gelijktijdige samenwerkingsovereenkomst
met het Erasmus MC. De
Raad van Toezicht ging akkoord met de uitkomsten
van het van overleg over deze constructie, die zal
leiden tot een fusie met de SROV per 1 september
2008.
4.9
Beraad op het functioneren
van de Raad van Toezicht en
van het College van Bestuur
De Raad van Toezicht heeft in een apart daarvoor
belegde vergadering zich (buiten tegenwoordigheid
van het College van Bestuur) beraden op zijn
eigen functioneren, alsmede op het functioneren
van het College van Bestuur, alsmede van de leden
daarvan. De conclusies van dit overleg werden
bespoken met het College van Bestuur. Ook stelde
de Raad de tekst vast van het remuneratierapport
2006 en besprak een concept voor het remuneratierapport
2007.
4.10
Scholing van de Raad van Toezicht
De scholingsbehoeften van de leden van de Raad
van Toezicht werden geïnventariseerd. Dit leidde
089 Hogeschool Rotterdam
tot een bijeenkomst waarbij de leden van de Raad
op de hoogte werden gebracht van de wijze waarop
de Hogeschool invulling geeft aan kwaliteitszorg.
4.11
Samenstelling
van het College van Bestuur
In 2007 traden geen wijzigingen op in de personele
samenstelling van het College van Bestuur.
4.12
Contact met de
medezeggenschapsraad
Naast de formele procedures omtrent documenten
van de Raad van Toezicht, waarmee contact met de
Centrale Medezeggenschapsraad werden onderhouden
(bijvoorbeeld de begroting), was er in het
verslagjaar contact met de CMR. Daartoe woonde
een delegatie van de Raad van Toezicht een vergadering
van de CMR bij en wel op 4 juni 2007.
4.13 Tenslotte
De Raad van Toezicht spreekt zijn waardering uit
voor de inzet waarmee het College van Bestuur,
het management en de overige personeelsleden
van de Hogeschool hun functie uitoefenen.
Raad van Toezicht

Profielen
Profielen is het onafhankelijke informatie- en
opinieblad van de Hogeschool Rotterdam. Het
blad verschijnt tien maal per jaar in een oplage
van 7500. Profielen wordt op elke locatie van de
hogeschool gratis, door middel van meeneembakken,
verspreid.
Het blad besteedt aandacht aan nieuws uit de
hogeschool, maar ook aan landelijk nieuws en
onderwijsbeleid. Daarnaast zijn er verschillende rubrieken
die een inkijk geven in het studentenleven:
stage en beroep, columns, uitgaan, film en recensies.
Tevens komt er in elk nummer een alumnus
van de hogeschool, steeds van een andere opleiding,
aan het woord, de ene keer net een jaartje
afgestudeerd, de andere keer lang geleden.
De Hogeschool Rotterdam profileert zich als Rotterdamse
hogeschool, gericht op stad en regio.
Om daarvan een journalistieke vertaling te maken,
portretteert Profielen in elk nummer een bekende
Rotterdammer. In 2007 waren dat onder andere
Ingrid Paul, Roel van Velzen, Jules Deelder, John
Buijsman en Leontien van Moorsel. En besteedt
Profielen aandacht aan het uitgaansleven in Rotterdam.
Een maal per jaar geeft Profielen een special uit. In
2007 was dat een themanummer over China. Wat
heeft de Hogeschool Rotterdam en wat hebben de
opleidingen van de hogeschool met China?
Website
Vanaf het begin van het collegejaar 2007-2008
levert Profielen nu ook in dagelijks nieuws op de
website www.profielen.hro.nl. In 2007 is hard gewerkt
aan de ontwikkeling hiervan en met succes.
De website trekt ongeveer achthonderd unieke
bezoekers per week.
090 Jaarverslag 2007
Profielen presenteert...
Om de opiniërende taak van Profielen meer gewicht
te geven is de redactie in 2005 begonnen
met het organiseren van debatten/lezingen op de
Hogeschool Rotterdam.
In 2007 organiseerde Profielen een lezing door
Bettine Vriesekoop, voormalig tafeltennistopper
en tegenwoordig NRC-correspondent in China. Zij
was de hoofdinterviewee in de China-special. En
een middag in het kader van de Internationale Dag
van de Rechten van het Kind. Voor Profielen een
reden om stil te staan bij de situatie van kinderen
wereldwijd en in ontwikkelingslanden in het bijzonder.
Sprekers waren Kon Kelei, voormalig kindsoldaat
uit Soedan. Op zijn zeventiende kwam hij
naar Nederland waar hij nu rechten studeert (Kon
is ook ambassadeur voor Warchild), mr.dr. Rolanda
Oostland, docent internationaal recht en mensenrechten
aan de Erasmus Universiteit en Annet
Schollaart, studente CMV. Zij werkte mee aan een
onderzoek naar de rechten van kinderen in Kenia.
Gastlessen
Medewerkers van Profielen gaven enkele malen
gastcollege bij het onderwijsblok Journalistiek van
de opleiding communicatie en bij het keuzevak
Creatief schrijven.
Overig
Profielen is aangesloten bij het Hoger Onderwijs
Persbureau (HOP) en bij de Kring van Hoofdredacteuren,
een belangenbehartigende vereniging van
hoger onderwijsbladen. Deze Kring organiseert elk
jaar een congres voor de voltallige redacties van
hoger onderwijsbladen.
∆ Profielen covers 2007

KunstCommissie
De KunstCommissie van de Hogeschool Rotterdam
ziet erop toe dat er jaarlijks een vast bedrag
besteed wordt aan kunst. Dit bedrag is bestemd
voor het opbouwen van een kunstcollectie die
bestaat uit werken van oud-studenten van de Hogeschool
Rotterdam/ Willem de Kooning Academie.
De werken uit deze vaste kunstcollectie hebben
een plek in de openbare ruimte binnen de vier
gebouwen van de Hogeschool Rotterdam. Tevens
adviseert de KunstCommissie de Hogeschool Rotterdam
op kunstgebied.
In 2007 werden werken aangekocht van Kim
Hospers (zie foto) en Justin Weijers. Deze beide
≈ Kim Hospers
091 Hogeschool Rotterdam
tekeningen hebben een mooie plek gekregen in
twee gangen van het Museumpark.
Verder is in 2007 de interne website verder
geoptimaliseerd met een overzicht van de totale
kunstcollectie van de Hogeschool Rotterdam. Deze
interne site is te bereiken via: Hint – medewerkers
– zoek op: Kunstcommissie.
De KunstCommissie bestond in 2007 uit de volgende
leden: Hans Walgenbach (externe voorzitter),
Hans Andringa, Jan van Heemst, Helen Hulspas
(secretaris), Toon de Jong, Bert Steenbeek, Kees
van Velzen en Hans Verbij.
Profielen | KunstCommissie

092 Jaarverslag 2007

instituut
voor sociale
opleidingen
093 Hogeschool Rotterdam
Een rotterdamse hogeschool
Opleidingen
¬ Culturele en Maatschappelijke Vorming
¬ Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
¬ Pedagogiek
¬ Sociaal Pedagogische Hulpverlening
¬ Master Pedagogiek
¬ Master Begeleidingskunde
Directie
¬ R.C.M. (Rob) Elgershuizen *
¬ E.P. (Eric) Bezemer
Studentenaantallen
2007 2006 2005 2004 2003
¬ aantal ingeschreven studenten
3011 2753 2391 2129 2071
¬ aantal afgestudeerde studenten
439 369 331 446 428
Medewerkersaantallen
AOP DOP OOP TOTAAL
¬ aantal werknemers
82 191 1 274
¬ aantal FTE
25,24 109,44 0,70 135,38

Onderwijs
Projecten, onderzoeken, congressen
en expertmeetings zijn bij uitstek de
plaats waar de kennisuitwisseling met
de beroepspraktijk gestalte krijgt.
Samenwerkingsafspraken (convenanten)
met het werkveld vormen de
randvoorwaarden voor de borging van
deze uitwisseling op termijn.
Meer en meer wordt zichtbaar dat de
vier opleidingen van het Instituut voor
Sociale Opleidingen hierbij een soortgelijke
onderwijsstrategie en curriculumopbouw
hanteren.
In het eerste jaar vindt een verkenning
van de brede beroepspraktijk plaats in
het Social Work project waar gemengde
projectgroepen uit alle opleidingen aan
deelnemen. De output richting werkveld is
hier nog gering, omdat de projectthema’s
doorgaans een voorgeprogrammeerd en
casuïstisch karakter hebben. Vanuit de
kenniskring Opgroeien in de Stad wordt
deze casuïstiek gestuurd in de richting van
de grootstedelijke thema’s rond wonen,
leven, leren en werken.
In het tweedejaars PMG-project werken
multidisciplinair samengestelde
projectgroepen aan een opdracht die
vanuit het werkveld aangeleverd wordt.
Daarbij gaat het om relatief eenvoudige
onderzoekopdrachten die echter
voor de opdrachtgever belangrijke
ondersteunende informatie op kunnen
leveren voor de projectmatige aanpak
van meeromvattende problemen in
de Grote Stad; en verder gaat het
hier om de organisatie van concrete
acties, voorlichting, evenementen, die
een direct effect hebben op specifieke
doelgroepen. Evaluatieonderzoek van
vrijwilligersprojecten, cliënttevredenheidsonderzoek
en WMO-onderzoek zijn
voorbeelden hiervan.
In het derde jaar vindt uitwisseling
tussen school en werkveld plaats op het
niveau van het persoonlijk contact tussen
stagiaire, stagebegeleider, instellingsteam
en verder in de verbredende of
094 Jaarverslag 2007
verdiepende minorprojecten. Op dit
laatste gebied heeft het instituut het
afgelopen jaar een grote stap vooruit
gemaakt doordat, voorafgaand aan
de nieuwe opzet van de minoren,
expertmeetings zijn ingelast waar het
werkveld uitdrukkelijk een stem kreeg in
de afbakening van de thematiek van de
minoren en de afstemming daarvan op
grootstedelijke problematiek. De focus
op jongeren, hun opleidingskansen en
opvoedingsproblematiek, komt in de
aandachtsgebieden van minoren als
Topvoeden, Brede School en Voorkomen
vroegtijdig schoolverlaten expliciet tot
uitdrukking.
In de congressen die voor alle ouderejaars
CMV-studenten onderdeel zijn van hun
studie-programma, krijgt de wisselwerking
tussen opleiding en werkveld gestalte in
de gecondenseerde vorm van uitwisseling
tussen professionals.
In de vierdejaars afstudeerprojecten
tenslotte, die inmiddels op alle vier
opleidingen deel uitmaken van het
curriculum, bereikt deze uitwisseling
het niveau van een innovatieve bijdrage
van beginnende beroepsbeoefenaars
aan de ontwikkeling van de
beroepspraktijk: methodiekontwikkeling,
organisatieontwikkeling, profilering van
het sociale werk of het eigen beroep in de
stad. Deze projecten liggen veelal in het
verlengde van de stages die studenten
hebben gelopen, maar zijn soms ook een
verdieping van eerdere PMG projecten of
een verdere uitbouw van minorprojecten in
beroepsverdiepende zin.
Al met al slagen de opleidingen van het
instituut er op deze wijze steeds beter
in om de de kennisuitwisseling met de
beroepspraktijk in de diverse fasen van
de opleiding eigen accenten te geven,
via met name de integrale leerlijn. De
volgende stap is dan om de kennis
en inzichten die zo over en vanuit de
beroepspraktijk verworven worden, ook
in de kennisgestuurde (flankerende)
leerlijnen in te brengen en daarmee
een praktijkgerichte impuls aan dit type
onderwijs te geven. Dit is de opgave voor
de komende jaren.
Best practice(s)
‘Wanneer is een plein succesvol?’
– Opdrachtgevers Thuis Op Straat en
Verwey-Jonker Instituut
Leefbaarheid, veiligheid en sociale
binding
In studiejaar 2006-2007 hebben groepen
tweedejaars studenten een sterrensysteem
ontwikkeld met behulp waarvan een
indicatie verkregen wordt van wanneer
een Rotterdams plein in de beleving van
de gebruikers succesvol is. Succesvol is:
het plein is goed bereikbaar en wordt
door alle buurtbewoners gebruikt, het
plein wordt niet gedomineerd door een
bepaalde groep, bezoekers en passanten
gebruiken het plein functioneel, het plein is
aantrekkelijk, er is geen rommel, men voelt
zich veilig en tenslotte, mensen ontmoeten
elkaar en spreken op het plein af.
Overtref je zelf in Rotterdam Zuid
Het doel van het project ‘Overtref je
zelf in Rotterdam Zuid’ is om talentvolle
en ambitieuze vmbo- leerlingen van de
kaderberoepsgerichte en/of theoretische
leerweg te ondersteunen in hun weg
naar zelfstandigheid. Concreet houdt
dit in dat 30 tot 60 leerlingen naast
hun vaste onderwijsprogramma extra
begeleid worden in het behalen van
het hoogst mogelijke opleidingsniveau
en ondersteund worden bij de keuze
voor een (vervolg)opleiding en
carrièreperspectieven. Studenten van
de Hogeschool Rotterdam zorgen in een
hiertoe ingerichte voorziening voor alles
wat nodig blijkt om de leerlingen hun weg
te laten vinden. Deze voorziening is er
door middel van een systeem van coaching
en begeleiding op gericht de leerlingen uit
te dagen zichzelf te overtreffen.
Voor de studenten vormt de voorziening
een stage- en leerwerkplaats. Ook
docenten zijn op locatie te vinden voor
begeleiding van studenten en voor het
geven van lessen.

Ontwikkeling kennisinstituut
De kwaliteit van het Instituut voor
Sociale Opleidingen als kennisinstituut
eist dat de opleidingen er daarbij op
toezien dat enerzijds al te vluchtige en
modieuze tendensen in de beroepspraktijk
genegeerd worden, en anderzijds
werkelijke vernieuwingen uit de praktijk
in het onderwijs opgenomen en verwerkt
worden. Schoolmaatschappelijk werk,
het samenwerkingverband met de dienst
Jeugd, Onderwijs en Samenleving,
maatschappelijke stages, de samenwerking
met Katrol, schuldhulpverlening, de nieuwe
initiatieven rond het actieplan Jeugdzorg
en talloze pedagogische projecten op
Rotterdamse scholen, zijn ijkpunten
voor de bepaling van dit spannende
evenwicht tussen praktijkontwikkeling
en curriculuminhoud. De samenwerking
van de opleidingen onder de noemer
Social Work geeft aan de afwegingen die
hierbij nodig zijn, steeds een specifieke
instituutsgebonden kleur.
De ontwikkeling van een post-hbo traject
‘Geweld achter de voordeur’ en de eerste
verkenningen voor een master Social Work
zijn daarbij aanzetten tot het overstijgen
van het bachelorniveau.
Trots op
Het instituut is er trots op dat zij er steeds
beter in slaagt om de twee kanten van het
beroepsvoorbereidend hoger onderwijs,
kennisinstituut én opleidingsinstituut,
op evenwichtige wijze op elkaar af te
stemmen. Aan de ene kant werkt zij
systematisch aan het uitbouwen van haar
relaties met de beroepspraktijk via lange
termijn samenwerkingsafspraken met het
werkveld (convenanten) en initiatieven
richting deze beroepspraktijk; aan de
andere kant werkt zij systematisch aan
de ontwikkeling van het curriculum
via de aanscherping en onderlinge
afstemming van de drie soorten onderwijs
van het Rotterdams Onderwijsmodel:
studieloopbaancoaching, praktijkgerichte
integrale leerlijn, kennisgestuurd
onderwijs. In de curriculumcommissies van
de opleidingen komen deze lijnen bij elkaar
095 Hogeschool Rotterdam
en wordt gewogen wat wel en wat niet tot
de ‘body’ van het onderwijs en daarmee
het toekomstige curriculum het gerekend
moet worden.
Kenniskringen
De kenniskringen van de Hogeschool
Rotterdam hebben als doel het uitvoeren
van praktijk- en innovatiegericht
onderzoek. Daardoor verbetert, zo is de
verwachting, de uitwisseling van kennis
tussen het hoger beroepsonderwijs en de
beroepspraktijk.
De kenniskring Opgroeien in de Stad
richt zich daarbij op de leefsituatie van
kinderen, jongeren en jongvolwassenen
die opgroeien in de ‘grote stad’. Met grote
stad wordt vooral Rotterdam en de regio
Rotterdam bedoeld.
Binnen het uitgebreide terrein van
onderwijs- en jeugdbeleid concentreert
de kenniskring zich op drie kernpunten:
sociale cohesie, geweld door en tegen
jongere, en de brede school.
Een rotterdamse hogeschool

096 Jaarverslag 2007

Bijlagen
097 Hogeschool Rotterdam
Bijlagen: studenten in cijfers

Aantal ingeschreven studenten
INSTITUUT 2007 2006 2005 2004 2003
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 2732 3266 3094 2899 2827
Instituut voor Commercieel Management 2989 2626 2184 1827 1611
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 2017 2195 2321 1547 1493
Instituut voor Engineering en Applied Science 1974 1921 1903 1846 1725
Instituut voor Financieel Management 1710 1620 1363 1136 1029
Instituut voor Gezondheidszorg 2218 2179 2143 2158 2016
Instituut voor Lerarenopleidingen 3472 3538 3474 3168 3098
Instituut voor Managementopleidingen 2354 2167 1830 1630 1549
Instituut voor Sociale Opleidingen 3011 2753 2391 2129 2071
Rotterdam Business School 1377 1482 1293 1168 1059
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 2269 1472 1270 1795 1678
TOTAAL 26123 25219 23266 21303 20156
Aantal ingeschreven studenten per leeftijdscategorie
12588
1120
127
6981
1893
TOTAAL 20816 TOTAAL TOTAAL 3899
803
TOTAAL 1408
TOTAAL 1408
Aantal ingeschreven studenten per vooropleiding
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest
2003 2004 2005 2006 2007
098 Jaarverslag 2007
30
893
1083
160
149
30
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
296

Percentage ingeschreven studenten met niet-nederlandse nationaliteit
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2003 2004 2005 2006 2007
Percentage autochtone-allochtone ingeschreven studenten
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2003 2004 2005 2006 2007
Verhouding man/vrouw bij ingeschreven studenten
15000
12000
9000
6000
3000
0
man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw
099 Hogeschool Rotterdam
2003 2004 2005 2006 2007
Bijlagen: studenten in cijfers
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
AUTOCHTOON
NIET-WESTERSE ALLOCHTOON
WESTERSE ALLOCHTOON
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
TOTAAL

Aantal nieuw ingestroomde studenten
INSTITUUT 2007 2006 2005 2004 2003
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 763 917 946 882 846
Instituut voor Commercieel Management 951 979 822 664 517
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 474 508 662 411 390
Instituut voor Engineering en Applied Science 605 599 674 641 573
Instituut voor Financieel Management 586 561 516 383 345
Instituut voor Gezondheidszorg 629 664 665 708 646
Instituut voor Lerarenopleidingen 963 1147 1145 978 971
Instituut voor Managementopleidingen 724 759 652 540 501
Instituut voor Sociale Opleidingen 944 973 823 720 660
Rotterdam Business School 411 508 484 430 367
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 721 536 388 532 642
TOTAAL 7771 8151 7777 6889 6458
2460
Aantal ingeschreven studenten per leeftijdscategorie
87
17
3924
389
22
TOTAAL 6488
TOTAAL 974
TOTAAL 309
TOTAAL 6488 TOTAAL 974 TOTAAL 309
Aantal nieuw ingestroomde studenten per vooropleiding
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest VWO HAVO MBO rest
2003 2004 2005 2006 2007
100 Jaarverslag 2007
239
324
23
30
126
30
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
130

Percentage nieuw ingestroomde studenten met niet-nederlandse nationaliteit
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2003 2004 2005 2006 2007
Percentage autochtone-allochtone nieuw ingestroomde studenten
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2003 2004 2005 2006 2007
Verhouding man/vrouw bij nieuw ingestroomde studenten
5000
4000
3000
2000
1000
0
man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw
101 Hogeschool Rotterdam
2003 2004 2005 2006 2007
Bijlagen: studenten in cijfers
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
AUTOCHTOON
NIET-WESTERSE ALLOCHTOON
WESTERSE ALLOCHTOON
VOLTIJD
DEELTIJD
DUAAL
TOTAAL

Aantal afgestudeerden
INSTITUUT 2007 2006 2005 2004 2003
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 470 490 443 513 509
Instituut voor Commercieel Management 279 244 257 257 259
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 365 363 239 195 168
Instituut voor Engineering en Applied Science 263 242 275 308 335
Instituut voor Financieel Management 186 134 149 153 184
Instituut voor Gezondheidszorg 397 427 439 406 391
Instituut voor Lerarenopleidingen 524 540 529 551 518
Instituut voor Managementopleidingen 268 252 242 274 240
Instituut voor Sociale Opleidingen 439 369 331 446 428
Rotterdam Business School 120 165 220 199 203
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 315 247 255 200 214
TOTAAL 3626 3473 3379 3502 3449
Gemiddeld aantal jaren van afgestudeerden
INSTITUUT 2007
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 4,32
Instituut voor Commercieel Management 4,51
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 4,55
Instituut voor Engineering en Applied Science 4,48
Instituut voor Financieel Management 4,39
Instituut voor Gezondheidszorg 4,02
Instituut voor Lerarenopleidingen 4,04
Instituut voor Managementopleidingen 4,21
Instituut voor Sociale Opleidingen 4,12
Rotterdam Business School 4,50
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 4,48
TOTAAL 4,28
102 Jaarverslag 2007

Aantal uitvallers
INSTITUUT 2007 2006 2005 2004 2003
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 326 347 372 342 334
Instituut voor Commercieel Management 394 337 281 238 169
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 292 280 239 169 195
Instituut voor Engineering en Applied Science 265 334 342 251 230
Instituut voor Financieel Management 260 158 140 123 111
Instituut voor Gezondheidszorg 256 244 264 217 194
Instituut voor Lerarenopleidingen 665 640 533 481 425
Instituut voor Managementopleidingen 331 228 255 237 207
Instituut voor Sociale Opleidingen 379 341 311 288 331
Rotterdam Business School 199 192 151 126 129
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 254 134 141 256 195
TOTAAL 3621 3235 3029 2728 2520
Gemiddeld aantal jaren van uitvallers
INSTITUUT 2007
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 2,41
Instituut voor Commercieel Management 1,81
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 2,29
Instituut voor Engineering en Applied Science 1,97
Instituut voor Financieel Management 1,93
Instituut voor Gezondheidszorg 1,83
Instituut voor Lerarenopleidingen 2,14
Instituut voor Managementopleidingen 1,69
Instituut voor Sociale Opleidingen 1,84
Rotterdam Business School 1,79
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 1,78
TOTAAL 1,97
Studenten met een BSA
INSTITUUT 2007 2006 2005 2004 2003
Instituut voor Bouw en Bedrijfskunde 139 149 177 174 161
Instituut voor Commercieel Management 263 201 153 145 91
Instituut voor Communicatie, Media en informatietechnologie 119 139 147 83 125
Instituut voor Engineering en Applied Science 168 177 152 111 101
Instituut voor Financieel Management 275 125 92 56 33
Instituut voor Gezondheidszorg 79 113 81 60 85
Instituut voor Lerarenopleidingen 364 326 213 189 85
Instituut voor Managementopleidingen 180 114 195 149 57
Instituut voor Sociale Opleidingen 111 106 77 64 70
Rotterdam Business School 117 95 83 64 65
Willem de Kooning Academie art/media/design en leisure management 69 35 40 96 84
TOTAAL 1884 1580 1410 1191 957
103 Hogeschool Rotterdam
Bijlagen: studenten in cijfers

Aantal werknemers per instituut/dienst
CLUSTER AOP DOP OOP TOTAAL
CMI 22 108 2 132
COM 27 131 158
EAS 48 109 12 169
IBB 56 184 4 244
IFM 44 74 118
IMO 41 104 3 148
ISO 82 191 1 274
IvG 89 171 260
IvL 80 227 9 316
RBS 40 78 118
WdK 48 189 27 264
SUBTOTAAL 577 1566 58 2201
DIENST AOP DOP OOP TOTAAL
ABZ 19 19
AMC 8 8
CEB 94 10 104
CS 8 3 11
CVB 3 3
FADI 115 115
FIN 38 38
HRS 147 2 149
O&K 41 41
P&O 46 2 48
SUBTOTAAL 519 17 536
OVERIG AOP DOP OOP TOTAAL
CMR
HRO 1 1
TRO 37 18 55
SUBTOTAAL 37 19 56
TOTAAL 1133 1602 58 2793
104 Jaarverslag 2007
Aantal FTE per instituut/dienst
CLUSTER AOP DOP OOP TOTAAL
CMI 17,75 77,40 0,30 95,45
COM 19,70 101,61 121,31
EAS 21,10 84,28 12,20 117,58
IBB 29,86 121,84 3,00 154,70
IFM 18,08 59,10 77,18
IMO 20,82 79,09 2,40 102,31
ISO 25,24 109,44 0,70 135,38
IvG 36,20 102,32 138,52
IvL 37,87 142,00 4,40 184,27
RBS 22,43 58,17 80,60
WdK 39,88 85,49 17,22 142,59
SUBTOTAAL 288,93 1020,74 40,22 1349,89
DIENST AOP DOP OOP TOTAAL
ABZ 14,24 0,15 14,39
AMC 6,10 6,10
CEB 49,97 8,75 58,72
CS 5,74 2,04 7,78
CVB 3,00 3,00
FADI 96,48 96,48
FIN 33,93 33,93
HRS 124,81 1,65 126,46
O&K 33,54 1,00 34,54
P&O 38,56 2,56 41,12
SUBTOTAAL 406,37 16,15 422,52
OVERIG AOP DOP OOP TOTAAL
CMR 0,80 0,80
HRO 7,25 4,90 1,00 13,15
TRO 29,25 10,12 39,37
SUBTOTAAL 36,50 15,82 1,00 53,32
TOTAAL 731,80 1052,71 41,22 1825,73

Aantal personen per soort aanstelling
SRTAAN AOP M AOP V DOP M DOP V OOP M OOP V TOTAAL
V 245 388 556 443 29 6 1667
T m.u.o. V 11 25 19 18 73
T 137 307 272 294 12 11 1033
Stagiaire 13 7 20
TOTAAL 406 727 847 755 41 17 2793
TU 10 33 120 138 5 1 307
Aantal FTE per soort aanstelling
SRTAAN AOP M AOP V DOP M DOP V OOP M OOP V TOTAAL
V 230,81 298,11 435,21 298,87 22,23 4,61 1289,84
T m.u.o. V 10,40 21,54 15,00 12,60 59,54
T 37,57 110,84 115,60 128,15 7,17 5,95 405,28
Stagiaire 10,00 5,20 15,20
TOTAAL 288,78 435,69 565,81 439,62 29,40 10,56 1769,86
TU 1,30 6,05 21,98 25,29 1,22 0,05 55,89
Aantal personen per soort aanstelling per jaar
SRTAAN 2007 2006 2005 2004 2003
V 1740 1593 1513 1532 1547
T 1053 464 457 417 427
TOTAAL 2793 2057 1970 1949 1974
TU 307 122 231 207 168
Aantal FTE per soort aanstelling per jaar
SRTAAN 2007 2006 2005 2004 2003
V 1.349,38 1.228,61 1.165,76 1.187,32 1.204,35
T 420,48 221,77 182,57 166,52 170,51
TU 55,89 26,27 45,22 32,59 27,64
TOTAAL 1.825,75 1.476,65 1.393,55 1.386,43 1.402,51
105 Hogeschool Rotterdam
Bijlagen: medewerkers in cijfers

Aantal personen en FTE per soort aanstelling (incl. tijd. m.u.o. vast) in 2000 t/m 2007
2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000
SRTAAN Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE Pers. FTE
V 1667 1290 1516 1167 1473 1134 1490 1154 1480 1150 1451 1137 1149 888 1124 858
T m.u.o. V 73 60 77 61 40 32 42 33 67 54 73 56 93 68 86 65
T 1033 405 464 222 457 183 417 167 427 171 299 118 214 81 210 85
Stagiaire 20 15
TU 56 26 45 33 28 23 22 31
TOTAAL 2793 1826 2057 1477 1970 1394 1949 1386 1974 1403 1823 1334 1456 1059 1420 1039
TU 307 122 231 207 168 140 135 170
Aantal FTE (incl. tijdelijke uitbreidingen) per schaal
SCHAAL AOP M AOP V DOP M DOP V OOP M OOP V TOTAAL
1 2,00 2,00
2 1,00 1,00
3 34,79 15,19 49,98
4 11,75 15,18 26,93
5 23,01 49,90 0,40 73,31
6 40,82 100,59 9,86 6,76 158,03
7 14,60 74,03 8,19 2,33 99,15
8 18,30 60,41 7,79 3,79 90,29
9 19,61 27,66 2,60 10,54 11,02 2,70 74,13
10 16,52 28,30 77,04 129,03 3,22 1,78 255,89
11 28,62 26,35 145,34 151,70 352,01
12 37,25 31,83 336,26 162,34 567,68
13 5,00 1,60 7,30 2,00 15,90
14 1,88 1,00 2,88
15 19,94 4,70 8,40 2,55 35,59
16 2,00 2,00
17 0,00
18 0,00
NOM 13,00 6,00 19,00
TOTAAL 290,09 441,74 587,80 464,92 30,62 10,60 1825,77
Aantal FTE per schaal per jaar
SCHAAL 2007 2006 2005 2004 2003
=13 56,37 53,72 59,20 58,98 65,64
NOM 19,00 4,00 3,00 4,00 4,00
TOTAAL 1825,78 1.476,65 1.393,55 1.386,43 1.402,51
106 Jaarverslag 2007

Aantal FTE per sexe per soort per jaar
SEXE - SRT. 2007 2006 2005 2004 2003
M - AOP 290,10 247,40 238,66 242,38 248,21
V - AOP 441,74 329,77 318,13 311,68 304,29
M - DOP 587,79 510,76 507,52 507,95 528,08
V - DOP 464,91 356,56 320,44 308,79 304,95
M - OOP 30,62 25,05 7,37 13,19 16,19
V - DOP 10,61 7,11 1,42 2,44 0,80
TOTAAL 1825,77 1476,65 1393,55 1386,43 1402,51
Aantal FTE (incl. tijdelijke uitbreidingen) per leeftijdsgroep
LEEFTIJD AOP M AOP V DOP M DOP V OOP M OOP V TOTAAL
60 14,16 7,13 31,35 10,24 2,10 64,98
TOTAAL 290,10 441,74 587,79 464,91 30,62 10,61 1825,77
Aantal werknemers per leeftijdsgroep
LEEFTIJD AOP M AOP V DOP M DOP V OOP M OOP V TOTAAL
60 16 10 54 18 3 101
TOTAAL 406 727 847 755 41 17 2793
Gemidd. 38,66 35,24 47,77 42,93 47,24 38,25 41,81
Aantal FTE per leeftijdsgroep per jaar
2007 2006 2005 2004 2003
LEEFTIJD AOP DOP OOP AOP DOP OOP AOP DOP OOP AOP DOP OOP AOP DOP OOP
60 21,29 41,59 2,10 10,33 20,71 0,10 7,03 15,77 0,00 7,06 19,02 1,20 4,68 14,79 1,20
TOTAAL 731,84 1052,70 41,23 577,17 867,32 32,16 556,79 827,96 8,79 554,06 816,74 15,63 552,50 833,03 16,99
107 Hogeschool Rotterdam
Bijlagen: medewerkers in cijfers

Colofon
Dit is een uitgave van Stichting Hogeschool Rotterdam.
Postbus 25035
3001 HA Rotterdam
T 010 241 41 41
F 010 241 43 60
hogeschoolrotterdam.nl
Ontwerp | Kaire Guthan, Trichis Vormgeving bno
Fotografie | Jan Nass, Maarten Laupman (groepsfoto p. 4-5)
Samenstelling | Petra van Gelderen, Birgit Theijssen
Lithografie | Boudewijn van Leeuwen, Trichis Vormgeving bno
Productie | Trichis Publishing, Rotterdam
© juni 2008
108 Jaarverslag 2007