lokalhistorisk-magasin-2014-01

6 7
Lokalhistorisk magasin 1/14
Tema: Idrett og lokalhistorie
Tema: Idrett og lokalhistorie
Lokalhistorisk magasin 1/14
Lerkendal stadion i dag. Foto: Jan O. Jensen.
Øvst: Fotball og kommers. Mobildeksel for
RBK-fans. Høgre: Dette laget vann opningscupen
på Trondheim Stadion i 1949. Ukjend
fotograf. Alle bilete frå RBKs nettsider/
arkiv.
Over: Rosenborg på løkka, tidleg på 1930-talet. Spelarane er frå venstre:
Kolbjørn Haugan, supertalentet Ragnar Iversen, Thor Munkvold og
Kåre Sandstad. Mannen i bakgrunnen ikkje namngjeven. Ukjend fotograf.
Frå RBKs nettsider/arkiv. Venstre: Rosenborgs store trio, Harald
Sunde, Odd Iversen og Nils Arne Eggen, på Værnes etter forballandslagets
«drømmereise» i Mexico og Guatemala. Foto: Adresseavisen.
laget i byen, var såleis i ferd med å utvide seg dramatisk. Den
utflytta trondheimaren i Oppdal som i åra etter 1960 fylte bilen
med fotballinteresserte naboar når Rosenborg spela storkamp,
var ikkje noko særsyn. Slik vart fotballen også ein katalysator
for sterkare kontaktar og kulturell utjamning mellom by og
land.
“Heilskapen blir best når spelarane får høve til
å utvikle seg innan det dei er gode i og bruke
det i samhandling med dei andre”. (N.A. Eggen).
Frå vinteridrett til verdsidrett
Allment var idrettsleg framgang eit godt symbol å samle seg
rundt for trøndersk patriotisme. Skiidretten var viktig, fram til
1980-åra kunne også skøyter konkurrere om masseinteressa,
men i eit større bilete kunne dei internasjonalt sett smale vinteridrettane
vanskeleg måle seg med verdsidretten fotball som det
i tillegg var knytta eit knippe globalt einsarta ritual rundt. Ein
klubb som kunne framstå som symbol for trøndersk styrke og
samhald, var sikra eit stort, entusiastisk heimepublikum – og
følgjeleg også inntekter som med den rette blandinga av hell og
dyktigheit igjen kunne konverterast til
nye sportslege suksessar.
Forsterkingar utanfrå
Ein slik god sirkel føresette at klubben
alt var etablert på toppen. For å kome
dit, måtte den lokale kameratgjengen få
forsterkning utanfrå. Her kom veksten i
utdanningssamfunnet Rosenborg til
gode, med eit aukande tilsig av studentar
i spelarstallen. I tillegg var klubben
mellom dei aller første som tok i bruk
økonomiske middel for å trekke til seg
gode spelarar. Nesten ingen på meisterlaget
i 1971 hadde bakgrunn i bydelen, ein
tredel av spelarane kom jamvel frå andre
landsdelar enn Trøndelag.
Frå berepose til stresskoffert
Mot slutten av 1980-talet var Rosenborg
leiande i profesjonaliseringa av norsk
fotball. Den store omveltinga kom frå
1987–88, da selskapet Rosenborg Sport
vart stifta og forretningsføringa i
klubben kom inn i opne, ryddige og kontrollerbare
former. Da klubben tok dei
første stega i marknadsorienteringa før
1970, var verksemda meir prega av
improvisert gründerkapitalisme enn av
konserntenking. Første fasen var kjenneteikna
av bereposar og bukselommer,
den andre var prega av stresskoffertar og
bankkonti, skreiv forfattaren Ingar
Skrede i ei bok om klubben i 1992.
Underhaldning på grasmatta
Rosenborg fikk såleis etter kvart meir til
felles med underhaldningsbedrifter som
sirkus og revyteater enn med tradisjonell
amatøridrett. Omorganiseringa innebar
ikkje berre meir bedriftsøkonomisk
tenking rundt verksemda, men også ei
forståing av sjølve fotballspelet som eit
produkt på ein underhaldningsmarknad.
Når laget bevisst valde ein offensiv
spelestil, var det ikkje berre fordi det gav
resultat, men også fordi det var
publikumsvenleg.
RBK som identitetsskapar
Ut gjennom 1990-talet vart bedriftspreget
enda sterkare. Inntekter frå publikum,
spelarsal og bonusinnntekter frå
Champions League gjorde det også
lettare for klubben å kjøpe Lerkendal av
Trondheim kommune og bygge den ut til
ein rein fotballarena. Både byen og
landsdelen samla seg rundt klubben som
symbol på at også ein trøndersk organisasjon
kunne hevde seg mellom dei store.
Det var greitt å ha med seg i ein periode
da ei rekkje store trønderske bedrifter