for-jernbane 0108-1

www.jernbane.no1 - 2008 For JernbaneNye høgfartsbanar måbyggast for 400 km/tForskarar ved Kungliga Tekniska Høgskolan (KTH) i Sverige peika på at dei gamle høgfartslinjene har altblitt flaskehalsar for eit framtidig høgfartsnett i Europa. Privat kapital investerer meir og meir i høgfartsbanar.Flyselskap går over frå å konkurrere til å bli partnarar.Tormod E. EitrheimHøgfartsbanar har blitt ein suksess og vitaminfor jarnveg. Det starta i Japan for 50 årsidan der klassisk jernbanedrift også er viktigfor å halde i hevd den stolte togtradisjonen.Her i Europa vert dei ulike høgfartsstrekninganeknytt saman til eit sams europeisk nettmed sams standard og ikkje minst høve tilenkelt å kjøpe togbillet på nett eller via mobiltelefon,også for land langt vekke.Høgfartstog for alleDette er året høgfartstog blir globalt. Vedtaker gjort i land som Marokko og Argentina.Ambisiøse planar tar form i land etter land.Dei nye linjene som blir bygd for fart godtover 300 km/t er effektiv transport som konkurererut fly på tusen km lang reiseveg.Høgfartstog vinn også passasjerar mellom deisom har god tid og berre nyttar toget for eigod reise.Byråkratane i Jernbaneverket og Samferdsledepartementet«såg lyset» og er modnefor å vurdere dobbelt så raske tog som framleggeti transportplanen.Interessant-Kongressen her gir oss eit godt overblikk avalle sidene med høgfartsbana og at jernbaneer i utvikling. Her ser vi tydeleg at jernbanenettetmå moderniserast. Banverket i Sverigefekk straks før påske oppdrag om å greie uthøgfartsbanar. Det har ført til at Håkan Persson,i Banverket, og eg alt har etablert kontaktom dette. Skal vi ha linje over grensene må visamarbeide, seier Lars Erik Nybø i Jernbaneverket.-Intrykket frå kongressen er variert, mendet er interessant å oppleve kor sterkt dei leggvekt på jernbane som eit tiltak mot auka ureining.Heime i Noreg saknar eg eit breiare ordskifteom moglege høgfartskonsept. Det erviktig at vi tenker langsiktig. Då bør vi ogsåsjå for oss tog for fart for over 300 km/t. Etterkvart som vi kjem vidare i analysen kan visikte oss inn mot fartsnivå og trasear, seier6Fredrik BirkheimArnesen, i Samferdsledepartementet.Vent og sjåDraumar, utfordringarså vel som hinderfor høgfartstog vartpresentert for overtusen utsendingar frå44 land. Europa er iferd med å bindesaman landa i eitnettverk av høgfartsbanar.Andre land harfyst no tatt til med å realiserehøgfartsbanar. Til dømes USA, Tyrkia,Marokko, India, Kina, Iran, Sør Afrika,Mexico og i Saudi Arabia der høgfartsbanenskal knyte saman dei tre heilage byane Mekka,Medina og Jedda.Polen skal knyte seg til omverda med togfor 300 km/t. Portugal skal bygge ut høgfartsbane-nettetnord/syd og med fire linjer inn iSpania, mot Madrid, Sevilla, Salamanca ogSantiago. Regjeringa vår vil vente og greie utdei neste ti åra.Nattog Trondheim-NapoliPortugal har strategiske mål. Fremst skal høgfartsbanegjere utkantlandet Portugal til ein delav det europeiske nettverket. Like viktig grunngjevinger det å etablere eit moderne og effektivttransportmiddel for å auke den økonomiske ogtekniske utviklinga i landet. Det skal gjerast vedå skape betre mobilitet for passasjerar og gods isamhandling med hamner og flyplassar. LinjaLisboa-Madrid skal byggast for 350 km/t. Flytrafikkenmellom desse to byane er under dethalve av flytrafikken Oslo-Bergen eller Trondheim.Portugisarane såg for seg høgfarts nattogslik at ein kunne gå om bord i Lisboa og vaknei Berlin neste morgon.Her i Noreg ville eit slikt tilbod tilsvarenattog frå Trondheim eller Bergen til Napolieller Madrid. Slikt kan vera interessant forfotballentusiastar så vel som fiskehandlarar.Visjonar for høgfartsbanar i og rundt Sverige, foto: T. Eitrheim.Ulike utfordringarFjellkjeder som Alpane og Pyrineene vertgjennombora for å gi togruter raskt og direktemellom Paris-Wien og Bratislava så vel somParis-Milano eller Marseille-Barcelona.I Holland er utfordringa at dei bygg på«solid vatn». Banen ligg i store strekningarunder havflata og er vassrik leire. Til delar avgrunnarbeidet importerer dei gråstein fråNoreg.California, der Arnold Swartsnegger regjerer,satsar på miljøvennleg transport. Dei vilbygge eit nettverk av høgfartslinjer på 1.100km. Dette vil bli den dyraste og mest ambisiøseoffentlege investering dei har gjort der.Heile prosjektet er kalkulert til 40 milliardardollar. Ein tredjedel av prisen er privat investering.Marokko har også klåre planar og draumarfor utvikling av eit høgfartsnett som kankrysse sjøen ved Gibraltar og inn i Spania såvel som å krysse ørkenen og inn i Algerie ogTunis. Prislappen for linjenettet i Marokko erkalkulert til ni milliardar Euro. For dei handlardet om å tilfredstille innbyggarane sineaukande krav til mobilitet og komfort. Likeviktig er det å få utnytta vidare delar av landetså vel som å knyte nabolanda nærare tilseg. Høgfartstog meiner dei også vil styrketurismen som gir viktig utlandsk kapital.