Páxinas Informativas - Museo do Pobo Galego
Páxinas Informativas - Museo do Pobo Galego
Páxinas Informativas - Museo do Pobo Galego
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
P.D.<br />
Páxinas<br />
<strong>Informativas</strong><br />
<strong>do</strong> <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong><br />
<strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong> • San Domingos de Bonaval • 15703 Santiago de Compostela<br />
tel. 981 583 620 • fax 981 554 840 • www.museo<strong>do</strong>pobo.es • correo electrónico: info@museo<strong>do</strong>pobo.com<br />
Dirección: Carlos García Martínez ■ Secretaría: María-Xosé Fernández Cerviño<br />
Redacción: David Conde Louri<strong>do</strong>, Ana Estévez Lavandeira, Rosa Méndez García, Belén Sáenz-Chas Díaz<br />
Administración: Xulia Vázquez Randulfe abril 2 /2010<br />
Declaración da Xunta Reitora<br />
sobre Isaac Díaz Par<strong>do</strong><br />
Ante as duras circunstancias vitais e<br />
profesionais que nestes anos está a<br />
sufrir D. Isaac Díaz Par<strong>do</strong>, presidente<br />
<strong>do</strong> Padroa<strong>do</strong> <strong>do</strong> <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>,<br />
a Xunta Reitora desta institución,<br />
na súa reunión <strong>do</strong> 13 de xaneiro de<br />
2010, acor<strong>do</strong>u por unanimidade facer<br />
pública a súa solidariedade con quen<br />
sen dúbida é unha das figuras máis<br />
senlleiras da cultura galega <strong>do</strong>s últimos<br />
setenta anos.<br />
Non é necesario lembrarmos a longuísima,<br />
exemplar e infatigable traxectoria<br />
de Díaz Par<strong>do</strong> como artista<br />
plástico; como crea<strong>do</strong>r xunto con Luís<br />
Seoane de empresas que elevaron o<br />
deseño galego a un nivel superior e o<br />
difundiron por to<strong>do</strong> o mun<strong>do</strong>, articulan<strong>do</strong><br />
cultura, creación e industria;<br />
como promotor de entidades que<br />
acolleron artistas e investiga<strong>do</strong>res<br />
novos e vellos; como benefactor que<br />
empregaba gran parte <strong>do</strong>s rendementos<br />
desas empresas en financiar<br />
editoriais ou galerías sen as que moitos<br />
escritores non verían publicada a<br />
súa obra, moitos novos valores terían<br />
máis dificultades en expoñer, moitos<br />
foros da sociedade civil non atoparían<br />
local onde manifestarse e a memoria<br />
histórica se vería privada dun <strong>do</strong>s<br />
seus primeiros vale<strong>do</strong>res. A débeda<br />
que temos to<strong>do</strong>s con Díaz Par<strong>do</strong> é<br />
impagable. Por iso resulta máis<br />
inxusto que no tramo final da súa<br />
vida sexa desposuí<strong>do</strong> <strong>do</strong> que contribuíu<br />
a crear, teña que contemplar a<br />
destrución de gran parte da súa obra<br />
e mesmo se vexa obriga<strong>do</strong> a aban<strong>do</strong>nar<br />
o lugar onde viviu e traballou os<br />
últimos vinte anos.<br />
Por canto queda dito, esta Xunta Reitora<br />
coida que a solidariedade pasiva<br />
non abonda e fai un chamamento a<br />
to<strong>do</strong>s, poderes públicos incluí<strong>do</strong>s, a<br />
prol de articular a reparación que<br />
Díaz Par<strong>do</strong> merece.<br />
abril / 1
Vinte e cinco anos de adhesión<br />
Vaise convocar para o vindeiro 8 de maio, sába<strong>do</strong>, a asemblea anual <strong>do</strong>s Socios <strong>do</strong> <strong>Museo</strong>. Como cada ano, será o momento<br />
de impoñer a aquelas persoas que cumpren vinte e cinco anos como socios a insignia de prata da institución. En 2010<br />
recibirán a insignia as seguintes persoas:<br />
ACUÑA CASTROVIEJO, Rosina<br />
ÁLVAREZ ARCOS, Carmen<br />
BANDE RODRÍGUEZ, Enrique<br />
BUSTO SALGADO, Antonio<br />
CAMBEIRO CIVES, Xosé Manuel<br />
EL CORREO GALLEGO<br />
FERREIRO DACOBA, Nélida<br />
FOLGAR POMAR, Juan José<br />
GARCÍA BOADO, Alfonso C.<br />
GONZÁLEZ ABRALDES, Marcial<br />
GONZÁLEZ MARTINEZ, Xosé<br />
GONZÁLEZ VIÑAS, M. Luisa<br />
LAVANDEIRA REY, Severino<br />
LEDO CABIDO, Bieito<br />
LÓPEZ SILVA, Xosé<br />
PITA MON, M. Isabel<br />
RODRÍGUEZ LÓPEZ, Xulio<br />
SANTOS SEQUEIROS, Luís E.<br />
SUÁREZ GONZÁLEZ, Elías<br />
VARELA ARIAS, Elena<br />
Asemblea de socios 2009. Foto Margen<br />
Invitamos aos socios e socias a se sumaren a esta homenaxe nunha xornada de<br />
encontro e participación.<br />
Novos socios<br />
Durante o ano 2009 producíronse<br />
33 novas incorporacións:<br />
ABELLA GALEGO, Ana<br />
BAAMEIRO PENEDO, Bruno (infantil)<br />
BAAMEIRO PENEDO, Juan (infantil)<br />
BAAMEIRO PENEDO, Noa (infantil)<br />
BEIROA LIÑARES, Isabel<br />
BLANCO DÍAZ, Ro<strong>do</strong>lfo José<br />
BRINCADEIRA, GRUPO DE BAILE<br />
E MÚSICA T.<br />
CABARCOS SILVEIRO, Ruberto<br />
CARNERO FERNANDEZ, Elisar<strong>do</strong><br />
CARNERO FERNÁNDEZ, José Antonio<br />
CASADO NEIRA, David<br />
DEL ORO TRIGO, Mª Pilar<br />
DELGADO, Carlos (infantil)<br />
FERNÁNDEZ NÚÑEZ, Pablo<br />
FUNDACIÓN BAUTISTA ALVAREZ<br />
(institucional)<br />
GOYANES VILAR, Isabel (infantil)<br />
IGLESIAS BALDONEDO, Maribel<br />
IGLESIAS CASTELAO, Carlos Javier<br />
LEICEAGA BALTAR, Saladina<br />
LOJO IGLESIAS, Lucas (infantil)<br />
LOPEZ SAGARNA, Susana<br />
MANSO DE LA TORRE, Xilber<br />
MANUBO MANN, Mª Madalena (infantil)<br />
MARIÑO ALFONSO, Xurxo<br />
NOYA GULDRÍS, Manuel<br />
PENEDO POUSA, Concepción<br />
PÉREZ MONTENEGRO, Melisa<br />
PÉREZ MONTENEGRO, Sandra<br />
POL AIRA, Óscar<br />
POUSA MERÉNS, Luis Antonio<br />
RODRÍGUEZ ARRIBE, José Antonio<br />
RODRÍGUEZ GÓMEZ, Alexandre<br />
ROZADOS RIVAS, Francisco<br />
SAMPEDRO MARTÍNEZ, Pilar<br />
TORRE RODRÍGUEZ, Xe<br />
TORRES IGLESIAS, Clara (infantil)<br />
Damos conta, asemade, de que se<br />
produciron 12 baixas de socios por<br />
defunción, falta de pagamento ou<br />
baixa voluntaria.<br />
Ao tempo de darmos a benvida e<br />
agradecer o apoio <strong>do</strong>s novos<br />
membros <strong>do</strong> colectivo, invitamos a<br />
todas as persoas asociadas a faceren<br />
un esforzo por achegar máis apoios.<br />
abril / 2
ACTIVIDADES DO MUSEO<br />
EXPOSICIÓNS<br />
■ Xenaro Martínez Castro<br />
Ata o 25 de abril<br />
Desde o 31 de marzo exhíbese de novo a<br />
exposición en memoria de Xenaro Martínez<br />
Castro, organizada en 2008 co gallo <strong>do</strong> primeiro<br />
cabodano <strong>do</strong> fotógrafo.<br />
O pasamento prematuro de Xenaro, en<br />
plena madureza da súa traxectoria, foi fondamente<br />
senti<strong>do</strong> polos seus moitos amigos<br />
e coñeci<strong>do</strong>s, entre os que deixou unha<br />
pegada perdurable pola súa calidade profesional<br />
e humana. O <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>,<br />
institución da que foi socio e coa que mantivo<br />
unha relación de colaboración xenerosa,<br />
asumiu o compromiso de organizar esta<br />
mostra, comisariada por Mercedes Rozas e<br />
Xosé Ramón Fandiño.<br />
Nesta chuviosa primavera quixemos dar a<br />
quen nos visitan unha nova oportunidade de<br />
gozar da beleza e a tenrura das imaxes de<br />
Xenaro Martínez.<br />
■ Debuxantes da pedra,<br />
fabricantes da lata:<br />
O lega<strong>do</strong> de “La Artística, S.A.”<br />
<strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>,<br />
co patrocinio da Consellería <strong>do</strong> Mar<br />
Comisaria<strong>do</strong>: Xesús Giráldez, Lino Lema.<br />
Colabora: Mercedes Rozas.<br />
Coordinación: Belén Sáenz-Chas<br />
Do 13 de abril ao 16 de maio<br />
A fabricación de conservas herméticas<br />
de peixe en Galicia remóntase a 1841.<br />
Na década de 1880 converteuse nun verdadeiro<br />
sector industrial, concentra<strong>do</strong><br />
nas Rías Baixas e, máis concretamente,<br />
en Vigo.<br />
Ata 1890 a folla de lata preparada e litografada<br />
procedía de Inglaterra, Francia ou<br />
Biscaia. Pero o desenvolvemento da industria<br />
conserveira deu lugar á aparición das<br />
empresas dedicadas á iluminación da folla<br />
de lata. A primeira foi La Artística de A<br />
Coruña, fundada ao re<strong>do</strong>r de 1890, polos<br />
irmáns José e Germán Suárez Pumariega.<br />
En 1906 constituíuse en Vigo a sociedade<br />
Germán Suárez, Salga<strong>do</strong> y Fadrique, á cal<br />
se uniu catro anos máis tarde José Suárez,<br />
dan<strong>do</strong> lugar ao nacemento de La Artística.<br />
Manufacturas de hoja de lata. En 1921<br />
creouse Talleres Mecánicos Alonarti S.A.<br />
dedicada á produción de maquinaria para<br />
a industria conserveira. En 1955 La Artística-Alonarti<br />
S.A comezou a fabricar tubos<br />
comprimibles e ríxi<strong>do</strong>s de aluminio. En<br />
1968, con plantas en Vigo, Valença e<br />
Madrid, converteuse no principal produtor<br />
de tubos <strong>do</strong> merca<strong>do</strong> peninsular.<br />
O atraso técnico no que se mantivo a<br />
industria de bens de consumo nos primeiros<br />
anos <strong>do</strong> franquismo afectou directamente<br />
ás empresas metalgráficas, que<br />
chegaron á década de 1960 cuns equipos<br />
obsoletos. Imposibilitadas de competir<br />
coas empresas multinacionais que se instalaron<br />
daquela en Galicia, desaparecerían<br />
nas décadas seguintes. Era a fin da metalgrafía<br />
baseada na tradicional técnica de<br />
impresión litográfica. Con to<strong>do</strong>, La Artística<br />
chegou a un acor<strong>do</strong> coa multinacional<br />
francesa Carnaud, para subministrarlle a<br />
litografía. Para iso creou unha nova<br />
empresa e introduciu modernos procedementos<br />
técnicos.<br />
Os fon<strong>do</strong>s históricos de La Artistica, S.A.,<br />
deposita<strong>do</strong>s no <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>,<br />
constitúen a base desta exposición, que<br />
presenta a panorámica dunha época dentro<br />
dun sector punteiro da industria galega.<br />
BIBLIOTECA<br />
OS SOCIOS E PATRÓNS ESCRIBEN<br />
Acusamos recibo e agradecemos as contribucións recentes <strong>do</strong>s patróns e socios á Biblioteca, que se relacionan a seguir:<br />
CARPINTERO ARIAS, P., MARÍN MARTÍNEZ,<br />
X.R. (deseños) Os instrumentos musicais<br />
na tradición galega. Ourense, 2009<br />
BERAMENDI, J. Os irmáns Suárez Picallo<br />
no Nacionalismo galego. En: Ramón Suárez<br />
Picallo: a voz esquecida <strong>do</strong> galeguismo.<br />
A Coruña, 2009<br />
—Nacemento e maduración. En:<br />
O nacionalismo galego nos programas<br />
políticos : o século XX, Santiago, 2009<br />
BERGERET, Y., FERNÁNDEZ OCAMPO, A.<br />
Signes et levées de pierre = Signos e<br />
pedras erguidas, Vigo, 2009<br />
BRAÑA REY, F., Memoria y transmisión:<br />
procesos artesanales, en: XVII Eusko<br />
Ikaskuntzaren Kongresua = Congreso<br />
de Estudios Vascos, Vitoria, 2009<br />
—The Museum of the Galician People<br />
as a container of values for different<br />
publics, en: Proceedings of ICOM-ICME,<br />
2009 Seoul Conference. Seul, 2009<br />
GONZÁLEZ PÉREZ, C., De camiño,<br />
A Coruña, 2009<br />
GONZÁLEZ REBOREDO, X. M., El ocaso<br />
del campesina<strong>do</strong> en Galicia: situación de<br />
partida, cambio y recuer<strong>do</strong>s en el presente<br />
o para el futuro. En: El fin del campesina<strong>do</strong>.<br />
Sevilla, 2009<br />
—Unha introducción e dúas cuestións<br />
sobre os Procesos de Patrimonialización da<br />
Cultura inmaterial, en: Ponte de Lima: Terra<br />
Rica da Humanidade, Ponte de Lima, 2008<br />
abril / 3
NOTICIAS CON NOME PROPIO<br />
PARABÉNS<br />
O patrón Gerar<strong>do</strong> Fernández Albor, ex presidente<br />
da Xunta de Galicia, recibiu o pasa<strong>do</strong><br />
24 de febreiro a insignia de ouro da Universidade<br />
de Santiago de Compostela. No mesmo<br />
acto presentouse un libro homenaxe.<br />
NECROLÓXICA<br />
Inauguración da exposición Entre amigos, maio 2010.<br />
Á esquerda, con gafas e pucha, de costas contra a ventá, Morgan<br />
Informamos con pesar <strong>do</strong> pasamento <strong>do</strong> socio<br />
Xosé Lois Mendes Martíns, Morgan, moi<br />
coñeci<strong>do</strong> e aprecia<strong>do</strong> en Compostela polo seu<br />
traballo como taberneiro no Xa Chegou e pola<br />
súa participación en distintos colectivos culturais<br />
e veciñais. Gran coñece<strong>do</strong>r <strong>do</strong> acerbo musical<br />
galego, foi barítono <strong>do</strong> coro da Agrupación<br />
Folclórica Cantigas e Agarimos, funda<strong>do</strong>r das<br />
murgas Os Estalotes e Os Trincamocos, e integrante<br />
<strong>do</strong> Orfeón Treixadura. Exerceu nos<br />
últimos anos de mestre de percusión tradicional<br />
e de pandeireta na Asociación de Veciños<br />
A Xuntanza <strong>do</strong> barrio de San Pedro. Expresamos<br />
a nosa sincera con<strong>do</strong>lencia á súa familia.<br />
PROXECTO DIDÁCTICO ANTONIO FRAGUAS<br />
7ª edición 2010-2011<br />
Convoca:<br />
Fundación Antonio Fraguas Fraguas<br />
Patrocina:<br />
Consellería de Cultura e Turismo<br />
A Fundación Antonio Fraguas Fraguas convoca<br />
a sétima edición <strong>do</strong> Proxecto Didáctico<br />
encamiña<strong>do</strong> á realización dun programa de<br />
pescuda sobre o patrimonio etnográfico, antropolóxico,<br />
xeográfico, histórico e artístico <strong>do</strong><br />
contorno inmediato entre os centros escolares<br />
de Galicia.<br />
Establécense dúas modalidades: ensino<br />
primario e ensino secundario. En cada unha<br />
delas elixirase un proxecto, que se ha desenvolver<br />
durante o seguinte ano lectivo.<br />
O ámbito temático abranguerá un ou varios<br />
<strong>do</strong>s seguintes campos: etnografía, antropoloxía,<br />
xeografía, historia e arte. Procurarase<br />
que nas sucesivas convocatorias se vaian diversifican<strong>do</strong><br />
os temas obxecto de estu<strong>do</strong>.<br />
Institúese un premio de 7.000 euros para<br />
cada modalidade. O premio dedicarase integramente<br />
á realización <strong>do</strong> proxecto, que<br />
pode incluír a adquisición de material escolar<br />
ou equipamento destina<strong>do</strong> a el. A aplicación<br />
<strong>do</strong> premio deberá comprender a elaboración<br />
<strong>do</strong>s materiais que plasmen o traballo<br />
realiza<strong>do</strong>, presenta<strong>do</strong>s no formato axeita<strong>do</strong><br />
para a súa exposición.<br />
O Xura<strong>do</strong> estará composto polo Presidente<br />
da Fundación Antonio Fraguas Fraguas, o Director<br />
<strong>do</strong> <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong> e tres membros,<br />
designa<strong>do</strong>s pola Consellería de Cultura<br />
e Turismo e polas Fundacións Caixa Galicia e<br />
Caixanova, entre persoas de recoñecida competencia<br />
no ámbito das ciencias sociais.<br />
Actuará como Secretario, con voz e sen voto,<br />
o Secretario da Fundación.<br />
As candidaturas remitiranse á Fundación Antonio<br />
Fraguas Fraguas, San Domingos de Bonaval,<br />
15703 Santiago de Compostela, ata o<br />
30 de abril de 2010.<br />
O Xura<strong>do</strong> emitirá o seu fallo o 18 de maio, Día<br />
internacional <strong>do</strong>s <strong>Museo</strong>s. A resolución farase<br />
pública a través <strong>do</strong>s medios de información<br />
e comunicarase directamente aos centros<br />
interesa<strong>do</strong>s, que serán convoca<strong>do</strong>s para lles<br />
facer entrega da primeira parte <strong>do</strong> premio no<br />
decurso dun acto público.<br />
O traballo iniciarase co ano académico e deberá<br />
estar finaliza<strong>do</strong> e presenta<strong>do</strong> para a fin<br />
<strong>do</strong> curso 2010-2011. No outono organizarase<br />
a exposición <strong>do</strong>s seus resulta<strong>do</strong>s, quer<br />
no <strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>, quer nunha institución<br />
axeitada dunha cidade ou vila de Galicia,<br />
que determinará a Fundación Antonio<br />
Fraguas Fraguas.<br />
Información<br />
<strong>Museo</strong> <strong>do</strong> <strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong><br />
San Domingos de Bonaval<br />
15703 Santiago de Compostela<br />
tel. 981 583 620<br />
fax 981 554 840<br />
correo e.:<br />
fundacionfraguas@museo<strong>do</strong>pobo.com<br />
RECORDATORIO: LISTA DE DISTRIBUCIÓN<br />
A comezos <strong>do</strong> ano pasa<strong>do</strong> púxose en servizo a lista de distribución por<br />
correo electrónico, a través da cal pretendemos manter unha relación<br />
máis asidua co colectivo de Socios, difundin<strong>do</strong> por este medio a información<br />
xerada desde o <strong>Museo</strong>, ao tempo que se introducen medidas<br />
de aforro no uso de papel e custes de expedición, e se simplifica o traballo<br />
administrativo.<br />
Ata agora non son moitas as persoas inscritas. Reiteramos, por<br />
tanto, a invitación a quen dispoñan de correo electrónico a se inscribiren<br />
nesta lista de distribución, envian<strong>do</strong> o enderezo de contacto á<br />
Administración, info@museo<strong>do</strong>pobo.com<br />
PROTECCIÓN DE DATOS<br />
En cumprimento <strong>do</strong> estableci<strong>do</strong> na L.O. 15/1999, <strong>do</strong> 13 de decembro,<br />
de protección de datos de carácter persoal, comunicamos que<br />
os datos que se nos faciliten serán incorpora<strong>do</strong>s e trata<strong>do</strong>s de forma<br />
confidencial no ficheiro de titularidade <strong>do</strong> Padroa<strong>do</strong> <strong>do</strong> <strong>Museo</strong> <strong>do</strong><br />
<strong>Pobo</strong> <strong>Galego</strong>, denomina<strong>do</strong> SOCIOS, coa finalidade de xestión de <strong>do</strong>azóns<br />
e de remitir información sobre as actividades <strong>do</strong> <strong>Museo</strong>. Para o<br />
exercicio <strong>do</strong>s dereitos de acceso, rectificación, cancelación ou oposición<br />
<strong>do</strong>s seus datos de carácter persoal, os interesa<strong>do</strong>s deberán<br />
dirixirse á administración <strong>do</strong> <strong>Museo</strong>, San Domingos de Bonaval,<br />
15703 Santiago de Compostela.<br />
abril / 4