Páxinas Informativas - Museo do Pobo Galego

Recepción da biblioteca baltaRCoincidindo coa celebración da asembleado Padroado, tivo lugar o acto formal derecepción da Biblioteca Baltar.O presidente do Padroado, Isaac DíazPardo, agradeceu no nome do Museo doPobo Galego a confianza dos doadores/depositantes nesta institución ao entregarena chamada a partir de hoxe, definitivae oficialmente, BIBLIOTECA BALTAR, quecualitativa e cuantitativamente formaparte do acervo histórico e cultural deGalicia, polo que a consideramos comounha importante achega para lograr osobxectivos sociais e culturais do propioMuseo. Por parte da familia Baltar interveuXavier Baltar Tojo.A Biblioteca BaltarHai poucas ocasións na vida das persoas efamilias que marquen un fito, un denantes eun despois. Un deses casos foi o que se produciuna familia Baltar en Santiago, noMuseo do Pobo Galego o sábado 30 de maiode 2009. Tratábase de facer un depósitodoazóndunha importante biblioteca familiar.A biblioteca tiña a súa orixe en Padrón, nacasa da Farmacia Baltar, que se mantén nomesmo emprazamento, na Praciña de Baltar,dende a súa fundación. A biblioteca foi iniciadamoi posibelmente a finais do S. XVIIIpolos escribáns (notarios) Lucas Baltar e oseu fillo Francisco Baltar Mariño. Pero moicertamente a principios do S. XIX por JoséBaltar Varela, fillo de Francisco, que tiña ohábito de poñer o seu nome nos libros. D.José (1787-1863) exerceu como boticariomilitar na Guerra da Independencia e tivodiferentes destinos en España. Licenciado enVitoria fundou a Farmacia Baltar en 1816.Viaxou moito e ía mercando libros por ondepasaba. Non tivo fillos e a farmacia pasou aun sobriño, fillo do seu irmán o escribánJuan. O sobriño, Ángel Baltar Varela (1827-1895), foi o primeiro licenciado en Farmaciada Facultade de Santiago. Tivo oito fillos, ealgúns estudaban en Madrid, o que o levabaa viaxar con frecuencia e a continuar mercandolibros. Foi Alcalde de Padrón e amigoe protector de Rosalía de Castro e ManuelMurguía. Hai constancia escrita do uso porestes da biblioteca familiar. D. Ángel é nosobisavó e pai do noso avó Ángel Baltar Cortés(1868-1934, médico). Unha das irmáns denoso avó D. Ángel casou con Ramón TojoPérez (1860-1944, avogado do Estado). FoiGobernador Civil, Presidente da Deputación,etc. Militante maurista, introduciu en políticaó pai de Castelao e inicia a fonda relaciónentre as familias Castelao e Baltar. Castelaoempeza a súa actividade política defendendoós mauristas dos gassetistas no BarbeiroMunicipal (semanario anticaciquil) e tiña decolaborador a Ramón Rey Baltar. Hai moitoselementos para pensar que Castelao taméndisfrutaba da Biblioteca de Padrón, conseguridade a máis importante que existía nacomarca. Ramón Tojo, un dos impulsores daReal Academia Galega, non tivo fillos e continuouaumentando a Biblioteca. Morre en1944 e se plantexa na familia que facer contodos os libros que continuaban na casa dafarmacia, reconstruída en 1870. A casa e aBiblioteca pasaran ós oito fillos de D. Ángel,pero por herdanzas, doazóns e vendas entreeles varias partes pasaron a Robustiana(Tana) Baltar Cortés e ó seu marido RamónTojo. Morren sen fillos pero tiñan acollidocoma fillo un sobriño que quedara orfo demoi novo: Ernesto Baltar Santaló (1900-1977), logo avogado en Pontevedra. A decisióndas familias é finalmente que hai prioridadepor manter unida a Biblioteca de temáticaxeral, xa que a xurídica, moi importante,pasa ó avogado Ernesto Baltar Santaló, sucesordo matrimonio Tojo-Baltar. Todas asramas familiares, xa numerosas, acordan quese faga cargo da Biblioteca xeral noso pai,Ramón Baltar Domínguez (1902-1981, médico)que arredor de 1945 estaba facendoXullo / 2unha casa na Carreira do Conde, 4, en Santiago,na que vai habilitar unha sala especialpara acoller a Biblioteca, xa que o principiodesexado por todas as ramas era evitar conflitose que se mantivera a unidade damesma e por iso lle facían a doazón. Posteriormentesería trasladada á nova casa enXeneral Pardiñas, 4, coa mesma filosofía.Ademais das partes que veñen cedidas porErnesto Baltar Santaló, no que confluíranvarias ramas (os Rey Baltar e mais Cesáreo eCarmen Baltar Cortés) a través dos seus paisadoptivos, son a destacar as doazóns dosBaltar Abella (Farmacia Baltar de Noia), osBaltar Santaló (Farmacia Baltar de Padrón) eos Baltar Domínguez, irmáns de D. Ramón.Ramón Baltar Domínguez aumenta osfondos coa súa propia “nova biblioteca”, queincrementa notablemente a “biblioteca antiga”e deixa notas con instrucións de que abiblioteca médica, moi numerosa tamén,sexa para os fillos médicos e a “bibliotecanon médica” sexa para o resto dos fillos.Deixa moi claro o obxectivo da súa “conservaciónsen fragmentacións”. Morre noso pai,Ramón Baltar Domínguez, en 1981 e a nosanai, Emma Tojo Sieyro, en 1997. Chega omomento en que decidamos sobre a Bibliotecaos irmáns Baltar Tojo. Son varias asopcións posibles pero finalmente a que predominaé a de manter a unidade da “bibliotecaantiga” para facer honor á decisióntomada por todas as ramas familiares no anode 1945, e manter tamén a unidade da“biblioteca nova”, a propia do noso pai,tendo en conta as súas notas. Diversas