dosyayı indir - Antiotorite

sevincinin koşullarında yalnız kendi cebirini ve geometrisini değil,
aynı zamanda entegral ve diferansiyel hesabını da kavramasını ve
incelemesini sağlayan bu eşsiz sanat henüz var olmamıştı. Sinema
dönemindeyse, sanat, yukarıda sıralanan özelliklerden artık
vazgeçemezdi” (Eisenstein 1984: 15).
Sinemayla birlikte sanatı bir kadavra haline getirmeden onu inceleme ve
kavrama imkânı doğmuştur. Đşte bundan dolayı Eisenstein kitabını, Salieri'nin
anısına sunmaktan çekinmediğini belirtir.
Bunun sebebi, kendisinin de Salieri gibi sanatının kuramıyla çok fazla uğraştığı
konusunda eleştirilmiş olması olabilir. Örneğin önemli Sovyet yönetmenlerden
Dovjenko 2 , Eisenstein’ı şöyle eleştirir: “Eisenstein'ın laboratuarının çapraşık,
gizemli ve anlaşılmaz gereçlerinin birbirine fazla karışmasından dolayı
patlamasından korkuyorum... Bilgisinin onu dağıttığına inanıyorum… Sergey
Mikayloviç, en geç bir yıla dek bir film çevirmezseniz, lütfen bir daha hiç
çevirmeyin; o zaman ne bize ne size yararı olur”. Başka bir sert eleştiri de
öğrencisi Sergey Vasiliyev’den gelir: “Bir sürü kitapla, güzel yontucukla ve daha
birçok güzellikle çevrili olarak, Çin hiyeroglifleriyle süslü robdöşambrınıza
bürünüp oturduğunuz çalışma odanızda içine dalıp gittiğiniz kuramsal ve
bilimsel konular her şey demek değildir; çünkü bunlar sizi bizlere katılmaktan
alıkoyuyor...” (Eisenstein 1984: CIV). Eisenstein, kuramsal çalışmalara fazla
“gömülmesi” ile ilgili bütün eleştirilere ve baskılara rağmen kuramsal
çalışmalarını sürdürmekten vazgeçmez.
Eisenstein’ın kuramsal çalışmalarının temelinde Marx vardır. Fakat Eisenstein,
hiçbir zaman Marksist ideolojiye körü körüne hizmet etmemiştir. Hatta kendi
kuramını, dönemindeki dogmatik Marksçılara karşı savunmak zorunda kalmıştır.
Eisenstein dogmatik Marksçılarla ciddi sorunlar yaşasa da Marx ve Lenin’in
düşüncelerine olan sadakatini her zaman sürdürmüştür ve teorilerini Marx ve
2 Aleksandr Petroviç Dovjenko (1894-1956), yazar, prodüktör ve yönetmen. Sovyetler Birliği'nin Sergey
Pudovkin'le birlikte en eski ve önemli produktörlerinden biridir.
11