05.06.2013 Views

İnsan'sız Sinema Olur mu? - Derin Düşünce

İnsan'sız Sinema Olur mu? - Derin Düşünce

İnsan'sız Sinema Olur mu? - Derin Düşünce

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

İnsan’sız <strong>Sinema</strong> <strong>Olur</strong> <strong>mu</strong>?<br />

Polonyalı bilim kurgu yazarı Stanislaw Lem’in 1961′de yazdığı romandan uyarlama olan Solaris,<br />

“Solaris gezegeninin yörüngesindeki bir uzay istasyonunda yaşanan doğaüstü olayların ve insanların<br />

hayalleri ve vicdan <strong>mu</strong>hasebeleri üzerine bir bilim-kurgu”.<br />

Başlangıçta, müziksiz, yalın, büyülü bir evrenin içinde izlenimi veren görüntüler… Ansızın sahneye<br />

giren at, az sonra geçip giden, anlık. Ansızın başlayan yağ<strong>mu</strong>r, hayatın beklenmedik ama bildik<br />

görüntüleri, sonra geçip giden, dinginlik.<br />

Sonra bu dinginliğin tam zıddında görüntüler ve bir konu: Solaris gezegeninde gizli bir sır vardır. Daha<br />

önce hiçbir yerde görülmeyen bir sis… Şekilden şekile, renkten renge giren sis… Bu sırrın çözülmesi<br />

için neler yapılması gerektiğini tartışır bilim adamları. İnsanoğlu gizleri <strong>mu</strong>tlaka çözmeli ve buna<br />

<strong>mu</strong>tlaka ama <strong>mu</strong>tlaka aklî nedenler bulmalıdır.<br />

Film izleyen insanların -bizim-, izledikleri filmdeki insanların film izlemelerini izlemeleri. Film içinde<br />

film içinde film. Bizim gözlerimizden. Çok ilginç bir sahne. İki ayrı gerçekliği/kurgunun gerçekliği<br />

üçüncü göz olarak izlemek.<br />

Solaris okyanusunun Burton’un bilinçaltını etkileyen biyomanyetik akımlardan kaynaklanan<br />

görüntülere neden olması açıklaması. Sır bu <strong>mu</strong>? Yoksa fazlası da mı var? Gerçekten orada ne oldu?<br />

Sanrılar? Gerçek? Gözle görülen mi, görüldüğü düşünülen mi? Bu sırrı çözmek için Solaris’e<br />

gönderilen psikolog Kris Kelvin.<br />

Sonra uzun bir araba yolculuğu, yollar, yollar, köprüler, tüneller… Detaycı kamera. Görüntülerin<br />

geçip gitmesine izin vermeyen, sizi dışarıya bakmaya zorlayan… Hayatın içindeki ayrıntılara<br />

odaklayan.<br />

Solaris’te mümkün olan doğaüstü olay: geçmişin maddileşmesi. İnsanın kurtulamadığı geçmiş. Yok<br />

edemediği. Bellekte gizli olanın defalarca ve defalarca gün yüzüne çıkması, her çıkanın yeni bir<br />

gerçeklik olması ve onunla yüzleşilmesi. Kris’in geçmişi, yüzleşmesi gerektiği. Ama geçmişle ‘bugün’<br />

yüzleşmeniz gerektiğinde, karşınıza çıkan geçmiş gerçek değildir. Tamamen ona benzeyen, ya da<br />

benzediğini düşündüğünüz ama ondan ayrı bir şeydir. Bugününüze ait bir şeydir artık. Kris için Hari<br />

gibi. Kafanızdaki görüntü geçmişe ait görüntülerden oluşmaktadır ama onun içindeki gerçekliği, siz,<br />

bugün, tek taraflı inşa ettiğiniz için asla geçmişteki gerçek’lik’le karşılaşamazsınız. Hari’nin kim<br />

olduğunu bilmemesi gibi. Geçmişinizi sevebilirsiniz, ona yeni anlamlar yükleyebilirsiniz ama bazen<br />

ondan kurtulmanız da gerekir. Bu yüzden Kris, Hari’den kurtulmaya çalışır ve her seferinde biz<br />

Hari’den bir objenin/şal geride kaldığını görürüz. Aslında gördüğümüz Kris’in gördüğüdür. Kris’in<br />

bilinçaltı onu tamamen göndermeden ve geçmişinden bir iz/obje/şey geride kalmadan hayata<br />

baktığında/şimdiye döndüğünde ancak geçmişinden/Hari’den/ona karşı içindeki vicdan azabından<br />

kurtulabilecektir. Hari’yi her yolculayışında/yok etmeye çalışmasında aslında biz Kris’in geçmişinden<br />

kurtulmaya hazır olmadığını fark ederiz. Filmde de dendiği gibi: Geçmişi yok sayarak onun hakkında<br />

konuşamazsınız. Hari’nin/Geçmiş’in varlığını yok sayarak asla geçmişten konuşmak mümkün değildir.<br />

Hari, Kris’e çok önemli bir soru sorar:<br />

-Kim olduğunu biliyor <strong>mu</strong>sun?<br />

Kris’in cevabıysa aslında söylediğinin farkında olmadığının ifadesidir.<br />

-Evet, bütün insanlar bilir.<br />

www.derindusunce.org Fikir Platfor<strong>mu</strong><br />

75

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!