You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Rahatlama ihtiyacı ve başlıca teknikler<br />
İnsanın rahatlama tekniklerine<br />
yönelten tek sebep<br />
strestir elbette. İnsan zihni<br />
hayatta yaşadığı bilumum<br />
olumsuzluktan dolayı stres<br />
altında kalabilir. 1960’larda<br />
psikiyatrlar stres kaynakları<br />
üzerinde çalışmışlar ve<br />
bunların insan hayatı<br />
üstündeki tehlikelerini<br />
ölçülebilir hâle getirmeye<br />
çalışmışlar. Bunlar, stres<br />
altındaki bireyin kontrolü<br />
Doğaya çıkmak<br />
Aslına bakarsanız, en güzeli…<br />
Araştırmalar gösteriyor ki<br />
sadece doğa resimlerine<br />
bakmak bile insanların<br />
konsantrasyon sorununa<br />
iyi geliyor. Gökyüzündeki<br />
bulutlara bakmak, dalgaların<br />
çarpması, yaprakların hışırtısı<br />
gibi doğal olaylar düşünmeyi<br />
kolaylaştırır ve hiçbir çaba sarf<br />
etmeden dikkati toplamayı<br />
sağlar. Ayrıca hastalıklardan<br />
sonraki iyileşmeyi de<br />
hızlandırır.<br />
• 1999’dan beri her yıl<br />
Finlandiya’da düzenlenen,<br />
110 dereceye ısıtılmış ve<br />
her yarım saatte bir ocağa<br />
su eklenen saunada en uzun<br />
kalan yarışmacının kazandığı<br />
dünya şampiyonası, geçen yıl<br />
şampiyonun hastanelik olması,<br />
ikincinin de sağ çıkamaması<br />
yüzünden tamamen kaldırıldı.<br />
dışında gelişen dışsal<br />
tacizlerin kaçınılmaz sonucu<br />
olduğuna dair geleneksel<br />
görüşe dayanan çalışmalar.<br />
Son yıllardaysa bu dışsal<br />
olayların stres üretme<br />
potansiyelinin otomatikman<br />
bu olaylara içkin olmadığı,<br />
birey üzerindeki etkilerinin<br />
bireyin algıları, kapasitesi<br />
ve anlayışıyla da değiştiği<br />
iddia ediliyor. Yani,<br />
sadece fiziksel rahatlama<br />
Rahatlatıcı müzikler<br />
Tamam, zevkler ve renkler<br />
tartışılmaz, ama bazı müzik<br />
türlerinin stresi kontrol<br />
altına almada diğerlerinden<br />
daha etkin olduğuna dair<br />
çalışmalar da var. New<br />
age müziği, klasik müziği<br />
ve psikedelik müziği bu<br />
kapsam içinde tutuyor bu<br />
araştırmacılar. Ama herhalde<br />
bunun da derinine inmek<br />
lâzım, çünkü Yanni dinlerken<br />
plak kapağına ya da konser<br />
görüntülerine denk gelmek,<br />
Wagner’in bir zamanların<br />
savaş belgesellerinde paso<br />
kullanılan bir eserinde<br />
stres atmaya çalışmak da<br />
fiyaskoyla sonuçlanabilir.<br />
• 17. yüzyılda İstanbul’da<br />
4 bin 536 özel ve 300<br />
adet halka açık hamam<br />
bulunuyordu. 19. yüzyılın<br />
sonlarına gelindiğinde sadece<br />
130 kadarı kalmıştı.<br />
rahatlama zamanı<br />
Hazırlayan: Doruk Yurdesin - Ekin Sanaç<br />
Stresinizi kanatlandırıp uçurmak için daha ne bekliyorsunuz?<br />
Hayatın hızlanan ritmi,<br />
zaman kavramını gitgide<br />
daha değerli kılıyor. Sürekli<br />
artan çalışma saatleri<br />
iş dışındaki aktiviteler<br />
için ayrılması gereken<br />
zamandan yiyedursun,<br />
insan zihni ve vücudu<br />
sağlık için sahip olması<br />
gereken dengeden de<br />
gitgide uzaklaşıyor.<br />
Stres, çalışan insanları<br />
haftanın neredeyse her<br />
günü yakalamaya hazır<br />
bir düşman gibi. Oysa ki<br />
Mohandas K. Gandi’nin<br />
yetmeyebiliyor, hayata<br />
bakışımızda da değişikliklere<br />
gitmek gerekebiliyor, hattâ<br />
bazen bir terapist eşliğinde.<br />
Ama burada yerimiz dar,<br />
psikiyatrların uyguladığı çeşitli<br />
terapi biçimlerini, ilaçları filan<br />
dışarıda bırakıyoruz. İşte<br />
kendi başınıza yapabileceğiniz<br />
kolay alıştırmalardan,<br />
disiplin, eğitim ya da para<br />
gerektirenlere doğru, birkaç<br />
rahatlama tekniği…<br />
Stres topu<br />
Ufak bir topu elinizde<br />
mıncıklayınca kaslar gevşer,<br />
stres azalır. Süngerden<br />
yapılanları vardır, plastiğin içine<br />
jel sıkılarak yapılanları fizik<br />
tedavide kullanılır. İlla çarşıdan<br />
almak şart değildir, evde bir<br />
balonun içine sodyum karbonat<br />
doldurarak bile yapılabilir, zira<br />
adının top olması yuvarlak<br />
olmasını gerektirmez. İddiaya<br />
göre Britanya’daki en popüler<br />
üçüncü promosyon hediyesidir.<br />
de dediği gibi, “Hayat, onu<br />
sürekli hızlandırmaktan çok<br />
daha fazlasını hak ediyor.”<br />
Stres, bugün insan<br />
sağlığı adına o kadar<br />
ciddîye alınan bir konu ki<br />
birçok Avrupa ülkesinde<br />
işverenler, çalışanlarının<br />
ruhsal sağlığını korumanın<br />
yasal sorumluluklarını bile<br />
taşıyor. Bu gibi süreçlerin<br />
özellikle İskandinav<br />
ülkelerinde tıkır tıkır<br />
işlediğini biliyoruz…<br />
Ama stres, insanoğlu<br />
Holmes and Rahe Stres Ölçer<br />
1967’de ABD’li psikiyatrlar Thomas Holmes<br />
ve Richard Rahe, 5 bin tıbbî hasta üzerinde<br />
yaptıkları araştırmada hayatlarındaki stresle<br />
hastalıklarının ilişkisini incelediler ve doğru<br />
orantılı bir ilişki söz konusu olduğunu<br />
buldular. Buna göre, hastalara hayatlarında<br />
stres yaratabilecek 43 faktörle ilgili sorular<br />
soruluyor, bu faktörlere verilen puanların<br />
toplanmasıyla hastalık riski ortaya<br />
çıkartılıyordu. Eşin ölümüne en yüksek<br />
Fiziksel egzersiz<br />
Bunu çok deşmeye lüzum var<br />
mı? Her gün biraz vakit ayırıp<br />
düzenli hareket etmek iyidir.<br />
Kalbe ve kan damarlarına,<br />
bağışıklık sistemine, beyin<br />
fonksiyonlarına, depresyona,<br />
uykuya iyi gelir. Her şeyde<br />
olduğu gibi fazlasının stres<br />
yarattığı da bilinir. Bilinçsiz<br />
uygulamalar vücudu<br />
sakatlayabilir, inmelere sebep<br />
olabilir. Amanın…<br />
• Türkiye genelinde<br />
2 bin 500 adet Spa ve<br />
benzeri Termal Merkez<br />
bulunuyor. Türkiye’de<br />
şu anda işletmede olan<br />
otellerden 385’inde<br />
“Spa-Wellness” hizmeti<br />
sunuluyor.<br />
için şüphesiz yeni bir<br />
mesele değil. İnsanlar<br />
aslında yüzyıllardır kendini<br />
rahatlatmanın yolları ve<br />
yöntemlerinin peşinde. Her<br />
kültür, coğrafya ve inanışın<br />
çok uzun yıllardan beri<br />
hayatın mücadelelerine<br />
karşı rahatlama adına<br />
farklı teknikler geliştirme<br />
geleneği var. Şu an<br />
birçok insan işten eve<br />
geldiğinde televizyon<br />
izlemeyi rahatlatıcı<br />
bulduğunu zannediyor olsa<br />
da, burada bahsetmekte<br />
Derin nefes almak<br />
Üstünüze rahat birşeyler<br />
alıp oturun ya da uzanın. Bir<br />
elinizi göğsünüzün, diğerini<br />
midenizin üzerine koyun.<br />
Burnunuzdan ve hafifçe<br />
büzülmüş dudaklarınızdan<br />
(nefes almayı yavaşlatmak<br />
için) havayı yavaşça<br />
içinize çekin. Nefesi içinize<br />
çekerken, elinizle midenizin<br />
genişlemesini hissedin.<br />
Büzülmüş dudaklarınızdan<br />
nefesinizi yavaşça dışarı<br />
verin. Dinlenin ve tekrarlayın.<br />
olduğumuz ruhsal ve<br />
fiziksel rahatlama, tam<br />
da önünüzdeki ekran<br />
içinde sıralanan reklam<br />
ve bilgi bombardımanının<br />
yaratacağı strese karşı<br />
bir rahatlama! Örneğin,<br />
kendinize en son ne<br />
zaman sıcacık bir banyoda<br />
45 dakika ayırdınız?<br />
Gerçekten de banyo<br />
yapmak, gözeneklerinizin<br />
nefes almasını sağlamak<br />
için ayıracağınız bir 45<br />
dakika yok mu gününüzün<br />
içinde?<br />
değer olan 100 puan biçen araştırmada,<br />
örneğin hapse atılmaya 63, emekliliğe 45,<br />
hamileliğe 40, malî durumdaki değişikliklere<br />
38, yakın bir arkadaşın ölümüne 37, çeşitli<br />
alışkanlıklardaki değişikliklere 15-24, Noel’e<br />
12 puan veriliyordu. Kişinin başına gelmiş<br />
olayların puanları 300’ü geçtiğinde, stres<br />
kaynaklı fizyolojik hastalık riski de artıyordu.<br />
Bugün bu test hayatta farklı öncelikleri olan<br />
farklı kültürlere göre de uyarlanıyor.<br />
Progresif kas gevşetme<br />
Az evvelki rahatınızı<br />
bozmadan oturun veya<br />
uzanın. Gözlerinizi kapatıp,<br />
sırayla vücudunuzun tüm<br />
kaslarını 10 saniye kasıp, 20<br />
saniye gevşek tutun. Tüm<br />
seans toplam 30 dakika<br />
sürmeli. Bu anksiyeteyi<br />
giderme tekniği, 1920’lerde<br />
ABD’li psikiyatr Edmund<br />
Jacobson tarafından bulundu.<br />
• *Malezya’da yoga bir fetvayla<br />
yasaklanırken (kanunî<br />
bağlayıcılığı yoktur), Türkiye’de<br />
Diyanet İşleri Başkanı iki sene<br />
önce bunları ticarî girişimler<br />
olarak adlandırdı. Mistik<br />
inançlarla en başından beri bir<br />
hesaplaşma içinde olan Vatikan<br />
da elbette bu konudaki olumsuz<br />
görüşlerini esirgemedi.