edirne beylerbeyi camii haziresi'nde bulunan mezar taşları

etkilemiştir. 47 12. yüzyıldan itibaren çokça kullanılan lale motifi vahdet-i vücudu yani Allahlı
sembolize etmektedir. Zira Allah ismindeki harfler ile lale kelimesinin yazılışındaki harflerin
ebcet hesabına göre sayı değerleri aynıdır. 48 İncelemiş olduğumuz mezar taşlarından 48
örnekte lale motifi görülmektedir. (Kat. No:1; Kat. No:32; Kat. No:35; Kat. No: 6; Kat.
No:38; Kat. No:39; Kat. No:40; Kat. No:41; Kat. No:44; Kat. No:46; Kat. No:48; Kat. No:49;
Kat. No:50; Kat. No:51; Kat. No:52; Kat. No:54; Kat. No:55; Kat. No:56; Kat. No:58; Kat.
No:59; Kat. No:60; Kat. No:61; Kat. No:65; Kat. No:66; Kat. No:70; Kat. No:74; Kat. No:76;
Kat. No:77; Kat. No:78; Kat. No:81; Kat. No:82; Kat. No:89; Kat. No:101; Kat. No:102; Kat.
No:103; Kat. No:109; Kat. No:114; Kat. No:156; Kat. No:164; Kat. No:166; Kat. No:176;
Kat. No:178; Kat. No:182; Kat. No:183; Kat. No:185; Kat. No:186; Kat. No:187; Kat.
No:212)
7.4.2.9. Servi (Selvi): Ölüm ve faniliğin sembolü olarak kullanılan servi ağacı mezar
taşlarında en çok kullanılan motiflerdendir. Kendine has bir kokusu olan ve yaz kış yeşil kalan
‘servi ağacı’ Allah’ı birlemeği sembolize eder. Allah lafzının ilk harfi olan elife de benzetilen
servinin sallanırken yapraklarından çıkan ‘hu’ sesiyle Allah’ı zikrettiğine inanılır. Dalları
kolay sarsılmaz, bu haliyle sabrın ve temkinin sembolüdür. Dik ve doğru duruşu ile doğruluğu
ve dürüstlüğü temsil eder. Servinin üst dalının eğri durması yaratanın karşısında boynu bükük
kalmayı, acziyeti ifade eder. Mezar taşlarında görülen boynu bükük servi yitirilenin ardından
boynu bükük kalmayı ve sabretmek gerektiğini hatırlatır. Mezar taşı üzerindeki “servi içinde
servi motifi” doğumda ölen kadını ve doğurduğu kız çocuğunu sembolize etmektedir. Servi
ağacının yukarı doğru, yani ışığa yükselişi zirveye ulaşma isteğini gösterir. Işık bilgi
demektir, bilgiye yönelmek bütünleşmeye işaret eder. 49 İncelemiş olduğumuz mezar
taşlarında görülen servi motifleri uç kısımları sağa ve sola yönelmiş olarak tasvir edilmiştir.
19 adet mezar taşında görülmektedir. (Kat. No:73; Kat. No:84; Kat. No:87; Kat. No:94; Kat.
No:95; Kat. No:96; Kat. No:108; Kat. No:112; Kat. No:118; Kat. No:128; Kat. No:170; Kat.
No:184; Kat. No:195; Kat. No:202; Kat. No:205)
7.4.2.10. Rumi: Üsluplaştırılmış yaprak biçiminde süsleme öğesi olan rumi Türklerin Orta
Asya’ da eski devirlerden beri bezemelerde kullanıldığı bu süsleme türü gerek mimari gerek
el sanatlarında en çok beğenilen bir motif olmuştur. Rumi motiflerde önceleri hayvansal
47 Demiriz, Y. (2005) : Osmanlı Kitap Sanatında Doğal Çiçek Motifleri, İstanbul: s, .282
48 Sevim, N. (2007) : 91
49 Demiriz, Y. (2005) : 276
558