ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

2.ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Besime KARAÖMERLİOĞLU
bulunmuştur. Toprakların alınabilir bor içeriklerinin düşük olmasına rağmen,
bitkilerin bor kapsamlarının normal düzeyde bulunması bitkinin genetik yapısı
yanında toprakların kireçsiz olması gibi diğer çevre faktörlerinin etkisi nedeniyle
gerçekleşmiş olabileceğini düşündürmektedir. Sonuçlar bitkilerce alınması açısından
borun bazaltik topraklarda bir problem oluşturmayabileceğini göstermektedir.
Taner ve ark. (2003), Bünyesinde yüksek bor (12,92 mg/kg) içeren, Bahri
Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Merkez deneme tarlasında;
Makarnalık buğday (Kunduru 1149, Altıntaş, Altın 40/98, Kızıltan 91, Ç-1252,
Selçuklu 97, Çakmak 79, Ankara 98 ve Yılmaz 98) çeşitlerine uygulanan borun
verim ve bazı verim öğeleri üzerine etkisini araştırmışlardır.
Bor uygulaması ile bitki çıkışlarında artışlar olurken, tane veriminde kontrole
göre önemli düşüşler olmuştur. Bor uygulamasının, metrekarede başak sayısı, bitki
boyu ve bayrak yaprak bor miktarı üzerine etkisi istatistiki olarak önemli olmamıştır.
Ele alınan tüm özelliklerde çeşitler arasındaki farklılık istatistiki olarak önemli
bulunmuştur. Tane verimi yönüyle ilk üç sırayı alan Kızıltan 91, Yılmaz 98 ve
Altıntaş makarnalık buğday çeşitlerinin metrekarede daha fazla başak sayısı ve
bayrak yaprakta daha düşük bora sahip oldukları belirlenmiştir.
Araştırmadan; deneme alanında toksik düzeyde borun varlığı dikkate alındığında
Kızıltan 91, Yılmaz 98 ve Altıntaş makarnalık buğday çeşitlerinin bor toksik
alanlarda daha başarılı olarak yetiştirilebilecekleri sonucu çıkarılabilir.
Günlü ve Öztürk (2007), Afyon ili Kocatepe Tarımsal Araştırma Enstitüsü
deneme tarlasında dört farklı haşhaş çeşidine uygulanan farklı bor dozlarının kalite
ve bitki bor konsantrasyonları üzerine etkilerini belirlemek amacıyla dört tekerrürlü
olarak kurulan bu araştırmada, Ankara 94, Kocatepe 96, Afyon Kalesi 95 ve
Karahisar 96 haşhaş çeşitleri üzerine 0 (kontrol), 0.1 kg B/da,0.3 kg B/da, 0.9 kg
B/da ve 3.6 kg B/da bor dozlarının etkileri incelenmiştir. Araştırmada; morfin ve
ham yağ oranı, yaprakta, kapsülde ve tohumda bor konsantrasyonu; morfin ve ham
yağ verimine ait analizler yapılmıştır. En yüksek morfin ve ham yağ verimlerine 0.1
B/da uygulamalarında ulaşılırken, bitki bor konsantrasyonları ise tohumdaki bor
konsantrasyonu dışında genelde artan doza parelel olarak artmıştır. Karahisar-96
çeşidi ham yağ ve morfin verimi yönünden ön plana çıkan çeşit olmuştur.
38