Türkiye'nin üyeliği perspektifinden kaynaklanacak hususlar

suç alanında işbirliğini geliştirecektir. Türkiye’nin komşuları ve diğer üçüncü ülkelerle ilişkileri
vize uygulamalarından etkilenecektir. Türkiye Schengen alanına AB’ye katılımla birlikte veya
bir müddet sonra değil ancak sınır yönetimi uygulamalarının dikkatli bir değerlendirmesi
yapıldıktan sonra Konsey tarafından belirlenecek bir tarihte dahil edilecektir. Dolayısıyla,
Türkiye ile diğer AB ülkeleri arasındaki sınır kontrolleri Türkiye’nin katılımıyla birlikte hemen
kaldırılmayacaktır.
Güvenlik konusunun bir başka veçhesi olan terörle mücadele alanında, Türkiye’nin katılımı
halihazırda varolan işbirliğini daha da geliştirecektir. Son yıllarda Türkiye aşırı sol ve
köktendinci İslamcı gruplardan kaynaklanan birçok terör eyleminin hedefi olmuştur. 11 Eylül
2001 saldırılarından bu yana, Türkiye terörle mücadele alanında birçok AB girişimine katılmış;
Türkiye tarafından terörist olarak nitelendirilen örgütler AB terör listesine alınmıştır.
Bölgede önemi bulunan konulardan biri kalkınma ve sulama için gerekli suya erişimdir.
Ortadoğuda su konusunun stratejik önemi önümüzdeki yıllarda artacaktır. Türkiye’nin
katılımıyla birlikte su kaynaklarının ve altyapı projelerinin uluslararası yönetimi (Fırat ve Dicle
havzaları üzerindeki barajlar ve sulama projeleri, İsrail ve komşuları arasında su alanında
sınırötesi işbirliği) AB açısından önemi bir konu haline gelebilecektir.
Türkiye’nin katılımının bir sonucu olarak, Türkiye’de ve diğer bölge ülkelerinde bulunan
kaydadeğer Kürt azınlıklar ile AB’de mevcut Kürt diyasporasının, AB’nin bu ülkelerle ilişkileri
üzerinde etkileri olabilecektir.
1.4. Uluslararası İlişkiler
Türkiye, Birleşmiş Milletler, AGİT, Avrupa Konseyi, NATO, OECD ve Güneydoğu Avrupa
İstikrar Paktı ile Ekonomik İşbirliği Örgütü ve İKÖ gibi uluslararası kuruluşlara üyedir. Türkiye
aynı zamanda Arap Liginde gözlemci statüsündedir. BM oylamalarında Türkiye genel olarak
AB’yle aynı yönde oy kullanmaktadır. Bununla birlikte, çoğunlukla Ortadoğu ve insan
haklarıyla ilgili konularda olmak üzere bazı görüş farklılıkları ortaya çıkmaktadır. Temel Avrupa
örgütlerinde (AGİT ve Avrupa Konseyi) ise Türkiye halihazırda tutumlarını AB’ninkiyle
uyumlaştırmaktadır. Türkiye’nin katılımı, AB ile bahsekonu örgütler arasındaki ilişkilerde
herhangi bir önemli değişikliğe yol açmayacaktır.
Türkiye’nin ABD’yle güçlü ekonomik, siyasi ve askeri bağlantıları bulunmaktadır. Irak Savaşı
sonrasında hem Türkiye-ABD hem AB-ABD ilişkilerinde sorunlar yaşanmıştır. ABD açısından
Türkiye’nin rolü son 15 yılda değişmiş; ABD geçmişte Türkiye’nin askeri kabiliyetleri ve
jeostratejik konumuna önem verirken, bugün daha ziyade Türkiye’nin istikrarsızlık potansiyeli
olan bölgede bir istikrar unsuru olmasına değer atfetmektedir.
Türkiye halen Dünya Ticaret Örgütü bağlamında gelişmekte olan ülke statüsü iddiasında olup,
Doha Kalkınma Müzakereleri sırasında zaman zaman AB tutumlarına açıkça zıt şekilde
gelişmekte olan ülkelerin tutumlarından bazılarını savunmuştur. Türkiye’nin önemli bir
gelişmekte olan ülke niteliği AB’nin özellikle ticaretle ilgili fasıllar bağlamında kalkınma
politikalarının yürütülmesine kaydadeğer bir etki yapabilecektir. Türkiye’nin bu alanlarda diğer
AB ülkelerine nazaran çıkarlarının farklı olması dolayısıyla karar alma mekanizması daha
karmaşık hale gelebilecektir.
8