Türkiye'nin üyeliği perspektifinden kaynaklanacak hususlar

3.6. Rekabet Politikası
AT rekabet politikası, iç pazarın işleyişinin temel taşlarındandır. Rekabet kuralları geniş bir
ekonomik alanda tek bir çerçeve altında doğrudan ve yeknesak uygulamaya tabidir. Bu nedenle,
Türkiye’nin üyeliğinin iç pazarın işleyişini bozmaması çok önemlidir. Türkiye’deki ekonomik
aktörlerin, rekabet kurallarının tamamen ve doğrudan uygulanmasının yaratacağı rekabetçi
baskılara dayanabilmesi de aynı derecede önemli başka bir husustur. Türkiye, rekabet rejimini bir
an önce uyumlaştırmaya, diğer bir ifadeyle ilgili yasal çerçeveyi, yeterli idari kapasiteyi ve
güvenilir bir uygulama kaydını oluşturmaya, öncelik vermelidir.
Türkiye’nin anti-tröst mevzuatı, AT-Türkiye Gümrük Birliğinin gerektirdiği şekilde, Topluluk
kurallarına büyük ölçüde uygundur. Türkiye, rekabet kurallarının uygulanması için işlevsel
olarak bağımsız ve gerekli idari yapıya sahip olan bir kurum oluşturmuştur. Bu kurumun idari
kapasitesi ve uygulama kaydı, müzakereler sırasında dikkatlice değerlendirilmelidir.
Devlet yardımları alanında uyum çok sınırlıdır ve devlet yardımlarını izleme otoritesi
oluşturulamamıştır. Yasal çerçeve ve idari kapasite olmadığından henüz herhangi bir uygulama
kaydı da bulunmamaktadır. Türkiye’nin gümrük birliğinden kaynaklanan ve henüz yerine
getirmediği bir yükümlülük olan bu konuda AB müktesebatının uygulanması, Türk ekonomisine
önemli sıkıntılar getirebilir. Devlet yardımlarının onaylanması ve izlenmesine ilişkin önemli bir
konu çelik sektörünün yeniden yapılandırılmasıdır.
3.7. Gümrükler ve Vergilendirme
Gümrükler ve vergilendirme alanında müktesebatın üstlenilmesi, uygulanması ve yerleştirilmesi,
iç pazarın doğru işlemesi, malların serbest dolaşımını ve dış sınırların etkin işletimini ve diğer
Topluluk politikalarının (örneğin ticari ve tarımsal olanların) doğru uygulanmasına imkan verdiği
için çok önemlidir. Aday ülkelerin, sadece bu alanlardaki AB mevzuatını uyumlaştırmaları yeterli
değildir. Katılım sonrası bu mevzuatların uygulanması ve yerleştirilmesi için gerekli idari
kapasitenin de oluşturulması gerekmektedir.
Türkiye, gümrük mevzuatını AT müktesebatla büyük ölçüde uyumlaştırmıştır ve AB ile aynı
tercihli menşe kurallarını uygulamaktadır. Türkiye’nin katılımı, Gümrük Birliği çerçevesinde
uyum sağlamakla yükümlü olmadığı müktesebat konularında da (sahtecilik, prekörsırlar ve çift
kullanımlı mallar gibi) tam uyumun gerçekleşmesini sağlayacaktır.
Vergi alanında, Türkiye’de AB müktesebatı ile aynı yapıya sahip KDV ve ÖTV sistemleri
mevcuttur. Bir takım alanlarda hala uyuma ihtiyaç olmasına rağmen, AB müktesebatına tam
uyumun Türkiye için önemli bir sorun yaratması beklenmemektedir. Muhtemel katılımın
(üyeliğin) olası zamanlaması dikkate alındığında, Türkiye katılım öncesi dönemde kademeli bir
yasal uyum çabasına konsantre olmalıdır.
Etkin gelir tahsilatının kusursuz işleyen bir iç pazarın ve AB özkaynaklar sisteminin hayati bir
unsuru olduğu düşüncesiyle, Türkiye’de, katılım halinde kullanılacak, uygun bilgi işlem ağları ve
uygulamalarını da içeren, yeterli bir idari kapasitenin oluşturulması için ciddi olarak çalışılması
gereklidir. Bu amaçlara ulaşılması için AB’nin önemli teknik desteği gerekecektir.
20