Türkiye'nin üyeliği perspektifinden kaynaklanacak hususlar

söz konusu olduğunda azalmış olan kişi başına düşen ortalama GSYİH’nin etkisi yeni üye
ülkelerin yaptığı etkiyle karşılaştırılabilir düzeydedir. Bulgaristan, Romanya ve Türkiye’nin
getireceği değişiklikler aşağıda gösterilmiştir.
Tablo 1: Önceki ve Olası AB Genişlemelerin Yapacağı Etki
AB15/AB25
AB25/AB27
AB27/AB27+TR 9
Yüzölçümü
Artışı
% 23
% 9
% 28
Nüfus Artışı
% 20
% 6
% 15
Toplam
GSYİH(*)’da
Artış
% 4,7
% 0,7
% 2,2
(*) Euro olarak
(**)Satın Alma Gücü Standartlarına göre, 2003 GSYİH verileri
Kaynak: Eurostat, DİE, hesaplar: Bölgesel Politika Genel Müdürlüğü
Kişi Başı
GSYİH’da
Artış
% -8,8
% -4,3
% -9,1
Kişi Başına Düşen
Ortalama GSYİH (**)
AB15=100
Türkiye’nin nüfusu ve büyüklüğü tek başına 10 yeni üye ülkenin tamamıyla karşılaştırılabilir
düzeydedir. Satın Alma Standartlarına (SAS) göre Türkiye’nin kişi başına GSYİH’si 10 yeni üye
ülkenin ortalama GSYİH’sinden çok daha düşüktür
Mevcut sistem ve seçilebilirlik kriterlerine göre Türkiye’nin tüm toprağı bugün Yapısal Fonlar ve
Uyum Fonunun Hedef 1 yardımlarından yararlanabilecek durumdadır.
AB’nin 25 üyeli olacak şekilde genişlemesi Hedef 1 kapsamına giren bölgelerde yaşayan nüfusun
51 milyon kadar artmasına neden olmuştur (bu bölgelerde kişi başına düşen GSYİH, AB
ortalamasının %75’inin altındadır). Yeni üye ülkelerde yaşayan yaklaşık 69 milyon kişi Hedef 1
desteği için seçilebilir duruma gelmiş, ancak ağırlıklı olarak AB-15’te ikamet eden 18 milyon kişi
AB ortalama gelirinin düşmesi sebebiyle bu hedef kapsamından çıkmıştır.
Üyelik gerçekleştiği takdirde Türkiye’nin tüm nüfusu Hedef 1 kriterine göre
değerlendirileceğinden, AB27’deki bazı bölgeler, ortalama AB GSYİH düzeyinin düşmesi
nedeniyle bu hedef kapsamından çıkacaktır. Kesin olmayan tahminler, şu anda geçerli gelir
düzeyleri temelinde bu etkinin AB-25’te olduğu gibi olacağını öngörmektedir. Bu nedenle, Hedef
1 desteği için seçilebilir nüfusun net artışı da AB-25 genişlemesiyle karşılaştırılabilir düzeyde
olacaktır.
Yapısal yardım için seçilebilirliğini kaybedecek bölgelerde, GSYİH’nin nispeten düşük düzeyde
olmasının altında yatan ve başlangıç itibarıyla yapısal yardımı harekete geçirmiş olan yapısal
sorunlar ile kişi başına düşen GSYİH seviyesi, genişleme sonrasında genişleme öncesindeki gibi
kalmaya devam edecektir. Katılım zamanı gelmeden yakınlaşma sürecini tamamlamamış olan
böylesi bölgeler için aşamalı-çıkış (phasing-out) düzenlemelerinin gözden geçirilmesi gerekli
olabilecektir.
9 Herhangi bir diğer ülkenin katılımı hariç (örn: Hırvatistan).
91,2
87,4
79,4
38