You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Avrupa Sosyal Piyasa Ekonomisi Modeli: Lizbon Antlaşması’nın Düşündürdükleri<br />
geçen yüzyıldaki iktisadi örgütlenme biçimlerinin<br />
evrimi kısaca özetlenerek küresel eğilimlerle model<br />
tartışmaları arasındaki ilişkiye atıf yapılacaktır. Daha<br />
sonra serbest piyasa ekonomisi ve sosyal piyasa<br />
ekonomisi modellerine ilişkin kavramsal çerçeve<br />
verilecek ve iki model arasındaki temel farklara vurgu<br />
yapılacaktır. Dördüncü bölümde ise bahse konu<br />
ekonomik modellerin AB düzleminde yer alışları<br />
tarihsel akış içinde incelenecek ve Lizbon Antlaşması’na<br />
kadar geçen süreç özetlenecektir. Son bölümde ise<br />
Lizbon Antlaşması ile getirilen değişikliğe ilişkin bir<br />
sonuç değerlendirmesi yapılacaktır.<br />
II. Geçen Yüzyılın Kısa Tarihi: İktisadi Modellerin<br />
Mücadelesi<br />
Yaşadığımız son yüzyıl insanların iktisadi faaliyetlerini<br />
koordine etmek üzere oluşturdukları iktisadi örgütlenme<br />
biçimlerinin (üretim tarzlarının) mücadelesi olarak<br />
okunabilir. Yüzyılda temelde üç ana örgütlenme<br />
biçiminden bahsetmek mümkündür 3 : Piyasa Ekonomisi<br />
(Serbest Piyasa Ekonomisi, Sosyal Piyasa Ekonomisi),<br />
Sosyalizm (Merkezi Planlama, Piyasa Sosyalizmi) ve<br />
Karma Ekonomi (Devletçilik ağırlıklı, özel teşebbüs<br />
ağırlıklı).<br />
Yüzyıl içinde, ünlü “Commanding Heights: The Battle<br />
for the World Economy” belgeselinde anlatıldığı<br />
gibi, ekonominin tepelerine hakim görüşlerin evrimi<br />
gözlenebilir 4 : Yüzyılın ilk yarısında serbest piyasa<br />
3 G. Akalın (2003), “Piyasa Ekonomisinin Neresindeyiz?”, TİSK<br />
İşveren Dergisi, 41(12), Eylül, s.21.<br />
4 D. Yergin and J. Stanislaw (2002), Commanding Heights: The<br />
Battle for the World Economy, , (Erişim:01.04.2011).<br />
Uluslararası <strong>Ekonomik</strong> <strong>Sorunlar</strong><br />
Kasım 2011 • Yıl: 11 • Sayı: 43<br />
43